1
2
Ordbok för tolkar SVENSKA ARMENISKA Շվեդերեն - հայերեն բառարան
Författare:
Asmik Barsamyan
År -2018 3
© Asmik Barsamyan 2018 Förlag: BoD – Books on Demand, Stockholm, Sverige Tryck: BoD – Books on Demand, Norderstedt, Tyskland ISBN : 9789177853466
4
Förord Den här ordboken är ett pionjärarbete. Kärnan i boken är termer och fackuttryck som omfattar områden som juridik, medicin, migration, samhällskunskap, språkvetenskap, såsom sociologi, arbetsmarknad, socialförsäkring osv. Boken innehåller också en stor mängd av andra ord. Olika översättningsstrategier är tillämpade i den här ordboken . Vissa termer förklaras genom omskrivninar med fokus på nyckelord samt att ges en kort förklaring inom rundparenteser. Förklaringen preciserar och förtydligar betydelsen av ordet; t.ex.: bilstöd – ավտոմեքենա ձեռք բերելու համար նպաստ (տրամադրվում է որոշ ֆիզիկական հաշմանդամություն ունեցող անձին կամ անչափահասի խնամակալին). grundbetydelsen får en eller flera överförda betydelser i vissa kontexter. Synonymer finns både inom hakparenteser och utan. T.ex.: ideell skada բարոյական վնաս [ոչ նյութական վնաս; ոչ գույքային վնաս]; hypertoni հիպերտոնիա; արյան բարձր ճնշում; զարկերակային գերճնշում; bas . բազա; հիմք ( .անհրաժեշտ պայմանների ամբողջություն; 2. նյութական արժեքների ևն ամբողջությունը և դրանց վայրը);; 2. երաժշտ.` բաս ( .երգչաձայն; 2.ցածր ձայն հանող երաժշտական գործիք); 3.տեխնիկա հենք, հենակետ; . խոսակց.` շեֆ; վարպետ; բրիգադիր
Arbetet med ordboken är inte avslutat. Om du är expert i något fackområde eller språkvettig, du är välkommen med dina synpunkter. Alla förslag att förbättra boken tas tacksamt emot. Asmik Barsamyan
tolkordbok@outlook.com
5
Sidonummer ................................................................. Alfabetet ………………………………………… …….
9
A ………………………………………………………… 10 - 56 B …………………………………………………………
56 - 95
C ………………………………………………………..
95 - 99
D ………………………………………………………..
99 - 116
E ……………………………………………………….
116 - 131
F …………………………………………………… …. 131 - 176 G ………………………………………………………..
176 -189
H ………………………………………………………. 189 - 220 I ………………………………………………………..
220 -243
J ………………………………………………………… 243 -248 K ……………………………………………………….
248-292
L ……………………………………………………….
292 - 332
M ………………………………………………………. 332 - 365 N ……………………………………………………….. 365 -383 O ……………………………………………………….. 383 - 404 P ………………………………………………………... 405 - 443
6
R ………………………………………………………... 443 - 470 S ………………………………………………………… 470 -557 T ………………………………………………….. …..
557 - 594
U ……………………………………………………….. 594 - 616 V ……………………………………………………….. 616 - 646 W ………………………………………………………
646 - 646
Y ……………………………………………………….
647 - 449
Å ……………………………………………………….
649 - 657
Ä ………………………………………………………. 657 - 662 Ö ………………………………………………… ……. 662 -672
7
Համառոտագրություններ anat. կզմխս. – կազմախոսական
. սպորտ. – սպորտային jur. իրավաբ / իրավ –
arki. ճարտ. – ճարտարապետական
բանկ – բանկային bildligt /bild. փխբ. փոխաբերական bokföring հաշվ. հաշվապահական bot. բսբ. – բուսաբանություն
իրավաբանական կամ իրավական kem. քիմ. քիմիա kyrk. -եկեղ – եկեղեցական litteraturvet .- գրական. գրականագիտություն
ծով. – ծովային . մաթեմ. – մաթեմատիկա
dator հմկրգչ. – համակարգչային
med. բժշկ
բժշկական
ekon. - տնտեսգ. –
mil. ռազմ
ռազմական
տնտեսագիտական
. ֆին
ֆինանս.
ֆինանսական
mus. երաժշտ. – երաժշտական
. քաղաքաց. / քղք. քաղաքական
(förr) - նախկինում föråldr հնց. - հնացած geog. աշխգր. – աշխարհագրական geom. -երկրչ. – երկրաչափական hand. առևտր - առևտրական
ոչ պաշտոն. – ոչ պաշտոնական
ոչ պաշտոն. – ոչ պաշտոնական
. հոգեբ. հոգեբանական relig. կրոն. – կրոնական
. սոց.
սոցիալական
språkvet. լեզվբ. – լեզվաբանական
. տեխ. - տեխնիկական
ժողվրդ./ ժղ ժողովրդական կամ խոսակց. / խսկց. խոսակցական
. կենսբ. – կենսաբանական
8
Svenska alfabetet - շվեդերեն այբուբենը
Հայկական այբուբենը
Ա Է Խ Ճ Չ Տ ԵՎ (և)
Բ Ը Ծ Մ Պ Ր Օ
Գ Թ Կ Յ Ջ Ց Ֆ
Դ Ժ Հ Ն Ռ ՈՒ
Ե Ի Ձ Շ Ս Փ
Զ Լ Ղ Ո Վ Ք
9
հեպատիտ Ա աշխատավարձ (աշխատավարձին հավասարեցված վճարումներ; անհատ ձեռնարկատեր չհանդիսացող ֆիզիկական անձի եկամուտ) А-kassa
-
գործազրկության նպաստի հիմնադրամ
A-skatt – եկամտահարկ
– Բաժնետիրական ընկերություն /ԲԸ
,
–
կենդբ.`
պերկես (ձուկ)
պաթալոգիկ, պաթոլոգիական [ախտաբանական] պաթալոգիկ ռեակցիա [ոչ նորմալ ռեակցիա]
– պաթոլոգիական շարժունակություն ABO – system - ABO համակարգ (արյան չորս խմբերը ըստ ABO համակարգի)
abonnemang /ett - աբոնեմենտ; բաժանորդագրություն [բաժանորդագիր]
abonnent /
– աբոնենտ; բաժանորդ
10
– աբորտ (հղիության արհեստական ընդհատում) հղիության արհեստական ընդհատման կանանց կոնսուլտացիա [խորհրդատվութուն]
abscess – աբսցես, թարախակույտ (հյուսվածքների թարախային բորբոքում)
ծծել [ներծծել; ներս քաշել; կլանե; քաշել] – աբստինենցիա – աբստինենցիայի ախտանշան abstinenssyndrom - դադարեցման համախտանիշ;
աբստինենտ համախտանիշ; աբստինենտային համախտանիշ; ոչ գրական՝ «լոմկա» abstrakt tänkande - (աբստրակտ) վերացական մտածողություն
- իրավ.` ակցեպտ; (առաջարկի) ընդունում; համաձայնություն
բանկ
– ակցեպտանտ [ընդունող; ակցեպտոր]
– ակցեպտի հետաձգում; մուրհակի վճարման հետաձգում ակցիզ; անուղղակի հարկ
acetylsalicylsyra – ացետիլսալիցիլաթթու; ասպիրին 11
acclamation – ակլամացիա (առանց քվեարկության որոշումներ ընդունելու մեթոդ)
acklimatisera sig – կլիմայավարժել (հարմարվել տվյալ կենսապայմաններում)
ackomodation
ակոմոդացիա, հարմարում; մարդու աչքի հարմարումը
ackord – 1. իրավաբ .` պարտապանի և պարտատիրոջ միջև հաշտության համաձայնություն; 2. փոխադարձ զիջումներով կայացած համաձայնություն [պայմանավորվածություն, գործարք]; 3. ակորդային գործավարձ; գործավարձ
Ackordscentralen - Կենտրոնական անվճարունակության [սնանկության] բյուրո [խորհրդատվություն]
ackordslön - ակորդային գործավարձ ackordsättning - գործավարձային վարձատրության սահմանում
(ըստ կատարած աշխատանքի; թողարկած արտադրանքի քանակից; պատրաստած շինվածքի ևն)
AD, Arbetsdomstolen – աշխատանքի դատարան adamsäpple - ադամախնձոր [կոկորդային արտացցվածք; վահանաճառի դուրս ցցված մասը] adaptionsförmåga – (փոփոխություններին) հարմարվելու ունակություն
12
ADB, automatisk databehandling – համակարչային տվյալների մշակում (տվյալների մշակում ավտոմատիկ եղանակով /էլեկտրոնային եղանակով)
addiktion – պաթոլոգիական կախվածություն Addisons sjukdom – Ադիսոնի հիվանդություն; մակերիկամների կեղեվի քրոնիկական անբավարարոություն adekvat – ադեկվատ, համարժեք, նույնական, համապատասխան adenoida vegetationer – ադենոիդներ [ քթըմպանային նշիկի գերաճ; ադենոիդ հյուսվածքի գերաճ] ADH, antidiuretiskt hormon - հակամիզամուղային հորմոն /ՀՄՀ;
վազոպրեսին
adjungera – հրավիրել որպես (անկախ) փորձագետ [հրավիրել որպես ժամանակավոր ներգրված օգնական /խորհրդատու] ADL, aktiviteter i det dagliga livet – առօրյա գործողություններ; ամենօրյա կյանքի գործողություններ adoption – որդեգրում; որդեգրություն; դստերագրում adoptivbarn – որդեգրված երեխա adoptivförälder – որդեգրված երեխայի ծնող; որդեգրող adrenalin – ադրենալին 13
adsorption – ադսորբում; կլանում
advokat - փաստաբան advokatbyrå - փաստաբանական գրասենյակ advokatmonopol - փաստաբանական մենաշնորհ Advokatsamfund, Sveriges – Շվեդիայի փաստաբանների պալատ Advokatsed, god – փաստաբանական էթիկա advokattvång – փաստաբանի պարտադիր մասնակցությունը գործին որպես պաշտպան (քրեական գործով վարույթին)
advokatväsende – փաստաբանական համակարգ AFA, Arbetsmarknadens försäkringsaktiebolag – այշխատաշուկայի և զբաղվածության ապահովագրական բաժնետիրական ընկերություն afasi – աֆազիա
affekt աֆեկտ [գործողությունների անկառավարելիություն; գործողությունների անվերահսկելիություն]
affektionsvärde
ապրանքի բարոյական արժեք
14
affektiv psykos – աֆեկտիվ փսիխոզ, հուզական խանգարում afferent – աֆերենտ, զգայական afferent nerv – աֆերենտ նյարդ affärsdrivande – շահութային, կոմերցիոն affärsdrivande verk – պետական ձեռնարկություն affärsjuridik – գործարար իրավաբանություն affärsverksamhet – ձեռնարկատիրություն, տնտեսական գործունեության AFP, allmän folkpension – պետական նվազագույն տարիքային կենսաթոշակ; ”ազգային” նվազագույն կենսաթոշակ; սոցիալական կենսաթոշակ; բազային տարիքային կենսաթոշակ
aga 1. գոյակ.` մարմնապատիժ; 2. բայ` ծեծել [խփել, հարվածել, զարկել, պատժել, տանջանքների ենթարկել] AGB, avgångsbidrag – աշխատակազմի ապահովագրավճար (ձեռնարկության փակման կամ կրճատման դեպքում)
AGE, avgångsersättning – կրճատման փոխհատուցում (աշխատակազմի կրճատման դեպքում)
15
aggravering – ագրավացիա (հիվանդության առանձին ախտանիշների չափազանցում հիվանդի կողմից)
agilityuppvisning - շների ճարպկություն և հմտություն մրցույթ; շների ճարպիկ և արագ շարժումներ կատարելու (ցուցա)հանդես [միջոցառում] agression – 1.ագրեսիա, թշնամական հարձակում [գործողություն]; 2.ագրեսիվություն (կոնֆլիկտային վարքի հակվածություն)
AGS, avtalsgruppsjukförsäkring – կոլեկտիվ բժշկական ապահովագրության պայմանագիր
aids, förvärvat immunbristsyndrom ձեռքբերովի իմունային անբավարարության համախտանիշ
ajournera – ընդհատել (դադարեցնել՝ նորից վերսկսելու համար); հետաձգել, ետ գցել
akademiker - բարձրագույն ուսումնական հաստատություն շրջանավարտ akillessena – աքիլլեսյան ջիլ akne – ակնե; պզուկ [պզուկային ցան; կորյակ; կոմեդոն] akrodermatit – ակրոդերմատիտ, ծայրամաշկաբորբ akromegali – ակրոմեգալիա
16