M
MASALLARDA, DESTANLARDA GEÇEN KAF DAĞI MUHTEMELEN DOĞUDADIR. O MASALLARIN ANKA KUŞU YA DA HUMA KUŞU HEP BU DAĞIN ZİRVELERİNE KONAR. BUGÜN DOĞU ANADOLU’DA KAF DAĞINI BULAMASAK DA KARS’TA, VAN’DA YA DA MUŞ’TA PEK ÇOK ANKA’YI KEŞFEDEBİLİRSİNİZ. Doğu kavramı batıda yaşayan herkes için biraz bilinmeyeni içerir. Hilmi Yavuz’un dediği gibi: “Sevda derinlerdedir, oysa Ferhad/üstünü kazmada dağın.” Bu dizenin anlamı doğu için de geçerlidir. Bildiğimiz pek çok zenginlik ve çeşitlilik yine de onu anlamak için yeterli değildir. Şairin dediği gibi, Doğu Anadolu coğrafyasının kavrama çabası Ferhat’ın sevda için vurduğu kazmanın gayretine eş değerdir. Ferhat’ın kazmasını değil ama hayali kazmamızı Ani Antik Kenti’ne vurarak saklı olan doğu imajını biraz eşeleyelim. Kars’a 42 kilometre uzaklıktaki Ocaklı Köyü sınırları içerisinde yer alan Ani Ören Yeri volkanik bir tüf tabakası üzerine kurulmuş bir Orta Çağ şehri. Bulunduğu konumdan dolayı önemli bir ticaret şehri olan Ani, aynı zamanda ciddi mücadelelere sahne olan bir kent özelliği de ihtiva ediyor. Kentin tarihinin M.Ö. 5000 yıllarına kadar uzandığı bilinirse bu mücadelenin tarihe yayılmış olacağı da tabiatıyla ortaya çıkacaktır. Ani, Kars’a da adını veren ve iç kalenin yapımını gerçekleştirmiş olan Karsak’lılar tarafından yaptırılmıştır. Doğunun kültürleri kucaklayan derin düzlükleri; kendisini aydınlatacak her fikre, her dine kollarını açmıştır. Van Gölü üzerinde bulunan Akdamar ve Çarpanak adaları bölgenin mukim kültürlerine beşiklik yapmış alanlardandır. Özellikle Van’ın Dibekdüzü Köyü’nden teknelerle çok rahat sağlanan ulaşım, adadaki Çarpanak diğer adıyla Ctouts manastırını gezmeye imkân sağlıyor. Akdamar adasına ise şehir merkezine yaklaşık 50 kilometre uzaklıktaki Gevaş’dan kalkan teknelerle ulaşabilirsiniz. Sivri külahıyla Akdamar Kilisesi bölgede var olmuş, Ermeni kültürünün en güzel örneklerinden birisi olarak gezilmesi gereken yerler arasında bulunmakta. SEMANIN SESSİZ ŞAHİTLERİ Doğunun en önemli açık hava müzelerinden biri hiç kuşkusuz Bitlis sınırları içinde bulunan Ahlat Mezar
80 SKYLIFE | EYLÜL | SEPTEMBER 2011
T
THE MYTHICAL MOUNTAIN OF LEGEND - KAF DAĞ IN TURKISH - IS PROBABLY IN THE EAST. AND THE PHOENIX OF THOSE SAME TALES PERCHES FOREVER ON ITS SUMMIT. EVEN IF WE CANNOT FIND KAF DAĞI IN EASTERN ANATOLIA TODAY, YOU CAN STILL DISCOVER MANY A PHOENIX IN KARS, VAN AND MUŞ. The concept of the East involves a bit of the unknown for everyone living in the West. As Turkish poet Hilmi Yavuz puts it, “Passion runs deep, but Farhad/is only scratching the surface of the mountain.” This line is valid for the East as well: When it comes to understanding it, all the richness and diversity known to us fall woefully short. As the poet says, efforts to comprehend Eastern Anatolia are tantamount to Farhad’s attempt to dig a canal through the mountain for love. Let us scratch the surface of that image a little in the ancient city of Ani, not with Ferhad’s pick but by piquing by our imagination. Lying inside the village of Ocaklı 42 kilometers from Kars, the Ani ruins are a medieval city founded on a layer of volcanic tufa stone. A major commercial city due to its location, Ani at the same time was a city prone to serious conflicts. Indeed conflict appears to have persisted throughout its history in this city known to date back to 5000 B.C.. Ani was founded by the Karsaks, who built the citadal at Kars and gave their name to the city. The deep plains that embrace the cultures of the East have opened their arms to every idea and every religion in their quest for illumination. The islands of Akdamar and Çarpanak in Lake Van are the cradles of the region’s cultures. Transport conveniently provided by boats from Van’s village of Dibekdüzü makes it possible to tour the Çarpanak, aka Ctouts, monastery on the island. The island of Akdamar meanwhile can be reached by boats departing from Gevaş about 50 kilometers from the city center. With its sharply pointed conical roof, the Akdamar Church is one of the finest examples of Armenian culture in the region and well worth a visit. THE SKY’S SILENT WITNESSES The Ahlat Tombstones in the province of Bitlis are without a doubt one of the East’s most important open air museums. Each one a monument in its own right, these tombstones are among the outstanding www.turkishairlines.com