L477U TÖLURN4R Þ1N4R 4LLT4F V3R4 M3Ð 1 4SKR1FT
ÍSLENSK GETSPÁ Engjavegi 6, 104 Reykjavík Sími 580 2500 | www.lotto.is
ENNEMM / SÍA / NM67756
Tryggðu þér áskrift á lotto.is svo þú gleymir aldrei að spila með Lottó, Eurojackpot eða Víkingalottó. Áskrift – ekkert rugl!
Íslensk getspá er í eigu Íþrótta- og Ólympíusambands Íslands, Öryrkjabandalagsins og Ungmennafélags Íslands.
VESTRI
nýtt íþróttafélag á Vestfjörðum
Nýtt íþróttafélag, Vestri, var stofnað á Ísafirði 16. janúar sl. en félagið varð til með sameiningu fimm íþróttafélaga á norðanverðum Vestfjörðum.
U
ndirbúningur að stofnun nýja félagsins hefur staðið í tæpt ár en það eru Boltafélag Ísafjarðar, Sundfélagið Vestri á Ísafirði, Blakfélagið Skellur á Ísafirði, Körfuknattleiksfélag Ísafjarðar og knattspyrnudeild Ungmennafélags Bolungarvíkur sem eru sett undir einn hatt. Öll félögin hafa samþykkt sameiningu á félagafundum og á stofndeginum, 16. janúar sl., var ný stjórn Vestra kosin. Sameiningin mun þó ekki ganga í gegn að fullu fyrr en öll félögin hafa samþykkt hana formlega á aðalfundum sínum.
Guðný Stefanía Stefánsdóttir formaður HSV flytur nýju félagi kveðju og hamingjuóskir. Frá vinstri Magnús Erlingsson fundarritari, Hjalti Karlsson formaður Vestra, Gísli Halldór Halldórsson fundarstjóri og Guðný Stefanía.
Hjalti Karlsson var kjörinn fyrsti formaður félagsins. Auk hans voru kosin í stjórn þau Gísli Jón Hjaltason, Sigurður Jón Hreinsson, Guðfinna Hreiðarsdóttir, Guðni Guðnason, Sólrún Geirsdóttir og Pétur Markan. Varastjórn skipa Jón Páll Hreinsson og Anna Lind Ragnarsdóttir. Ljóst er að nýrrar stjórnar bíða mörg spennandi og verðug verkefni.
Ýmsir möguleikar felast í sameiningunni „Það felast möguleikar í þessari sameiningu sem eiga eftir að koma enn betur í ljós í fyllingu tímans. Samtöl við fólk í félögum sem hafa gengið í gegnum svona ferli hafa leitt í ljós að það getur tekið allt að tíu ár að slípa alla hluti til. Þetta nær vonandi tilgangi sínum, þó að það sé ekki til annars en að allir geti fylkt sér undir merki eins félags og að allir geti gengið í takt. Ýmis hagræðing fylgir þessu eins og í innkaupum á búnaði, búningum og við horfum ennfremur til þess að geta gert eitthvað sem lýtur að ferðakostnaði sem er gríðarlega mikill hér,“ segir Hjalti Karlsson sem var formaður sameiningarnefndar og er nú formaður félagsins.
Fulltrúar frá fjórum félaganna handsala sameininguna. Frá vinstri Ingi Björn Guðnason KFÍ, Sigurður Hreinsson Skelli, Gísli Jón Hjaltason BÍ88 og Páll Janus Þórðarson Sundfélaginu Vestra.
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
3
Hrönn Jónsdóttir, ritari UMFÍ:
Finndu það sem hreyfir við þér. Hvað vilt þú sjá fá framgang?
Þ
ar sem við stöndum á hlaðinu á Öngulsstöðum í Eyjafjarðarsveit, í dásamlegu veðri, öll á leið á mismunandi staði á landinu til að klára helgina með ólíkum fjölskyldum eða vinum, velti ég því fyrir mér af hverju fólk á öllum aldri veigrar sér við því að taka þátt í félagsstörfum. Svo oft er ég spurð af vinum og vandamönnum hvort ég fái ekki nóg af þessu, hvort félagsstörfin séu nú ekki farin að taka yfir lífið eða hvort það sé ekki svekkjandi að missa af þessu og hinu fyrir fundi. Vissulega stend ég mig að því að nenna stundum ekki af stað á næsta fund, sitja jafnvel aðeins of lengi í sófanum með verkkvíða og keyra svo aðeins of hratt til að vera nú komin á réttum tíma. Það er eins með þetta og að koma sér í ræktina eða út að hlaupa; þó að maður nenni ekki alltaf af stað gleymir maður því um leið og maður er kominn á staðinn og líður allajafna vel á eftir. Árangurinn getur líka jafnvel orðið magnaður (þó að vissulega sé árangur minn í ræktinni ekki alveg jafn magnaður og áþreifanlegur og árangur af félagsstörfum). En með því að koma sér á fundi, gefa kost á sér í félagsstörf, hitta fólk og leggja á sig vinnu verða til magnaðir hlutir. Dæmi um þessa mögnuðu hluti er til dæmis ráðstefnan Ungt fólk og lýðræði sem haldin er af ungmennaráði UMFÍ, hreyfiverkefni eins og Move Week
Hrönn Jónsdóttir, ritari UMFÍ.
sem hreyfir við fólki um alla Evrópu og jafnvel heilu Unglingalandsmótin! Galdurinn í þessu öllu saman er að muna að maður er manns gaman, því að ef þú hefur gefið kost á þér í einhver verkefni, hvort sem það er verkefni hjá leikdeildinni, hestamannafélaginu, ungmennafélaginu eða fótboltaliðinu er það væntanlega til að sinna íþróttinni eða málefninu sem þú hefur áhuga á og að öllum líkindum má þá ganga út frá því að allir í nefndinni hafi þetta sameiginlega áhugamál. Af hverju ætti þá að verða leiðinlegt eða erfitt að fara á einmitt þennan fund? Er ekki bara frekar líklegt að maður eigi huggulega kvöldstund fram undan, sem síðan teygist jafnvel í annan endann því að maður dettur í spjall og áður en maður veit af er staðan orðin sú sama og fyrr um kvöldið, nema núna slítur maður sig ekki frá til að koma sér heim. Auðvitað eru ekki allir fundir svo skemmtilegir, því miður. En það er eins með það og annað, að vonandi standa góðu stundirnar upp úr. Ég hef því persónulega hallast að slagorði sem tengt er við Hreyfiviku; Find your move! Sennilega er upphaflega merking slagorðsins til þess fallin að fólk finni sína hreyfingu, en í mínum huga útleggst hún þannig: Finndu það sem hreyfir við þér. Hvaða mál vilt þú sjá fá framgang? Að hverju vilt þú vinna til að bæta samfélagið í kringum okkur?
Þegar maður finnur sína hreyfingu er ekkert mál að eyða nokkrum klukkustundum í fundahöld, og það er meira að segja öllum svolítið hollt. Það hvarflar vissulega oft að mér að fólk í kringum mig gefi sig ekki í félagsstörf vegna þess að það viti ekki til hvers sé ætlast af því þegar á hólminn er komið. En mig langar með þessu greinarkorni að hvetja fólk til að prufa. Prufið að taka að ykkur smáábyrgð, takið þátt í því félagsstarfi sem þið viljið starfa við og munið að ef þið vitið bara ekkert til hvers er ætlast af ykkur, þá er fullt af reynsluboltum í kringum okkur sem flestir eru meira en til í að leiðbeina og aðstoða. Einnig er svo til töluvert af fræðsluefni og enn bætist í það safn. Stundum finnst mér í raun félagsstörfin mín verða full tímafrek. En svo þegar maður kíkir á skíði á Ísafjörð og fyrsta manneskja sem maður rekst á er formaður Héraðssambandsins sem tekur á móti manni með faðmlagi, eða þegar maður flytur á nýjan stað og er strax boðið með í saumaklúbb útaf vinskap í gegnum Ungmennafélagshreyfinguna, þá er bara svo ótrúlega gaman að vera hluti af þessari hreyfingu að maður gleymir öllu hinu! Hrönn Jónsdóttir, ritari UMFÍ.
Framtíðarfrumkvöðlar:
Þátttakendur fóru heim reynslunni ríkari Dagana 22.–23. janúar sl. var haldin skemmtihelgi á vegum Ungmennaráðs UMFÍ. Yfirskrift helgarinnar var Framtíðarfrumkvöðlar. Byrjað var í Þjónustumiðstöð UMFÍ þar sem þátttakendur hittust og tóku þátt í námskeiði á vegum Icelandic Startups. Ragnar Kormáksson verkefnastjóri sá um námskeiðið og hafði hann á orði hve glæsilegan hóp ungmenna væri að finna innan hreyfingarinnar. Að námskeiði loknu var þátttakendum skipt í hópa og þeim afhentar leiðbeiningar að ratleik til að komast á
4
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
dvalarstað. Í ratleiknum þurfti meðal annars að taka myndir á ákveðnum stöðum og leysa orðarugl til þess að komast á næsta áfangastað. Þegar komið var á áfangastað, Voga á Vatnsleysuströnd, var farið í nafnaog hópeflisleiki, spilað Ringó, Trivial Pursuit og farið í sund. Á laugardegi lagði landsfulltrúi UMFÍ fjögur mismunandi verkefni fyrir þátttakendur sem öll miðuðu að því að kveikja góðar hugmyndir fyrir starf hreyfingarinnar. Þátttakendur náðu vel saman um helgina og fóru heim reynslunni ríkari.
Heilsudvöl í Hveragerði Njóttu nálægðar við náttúruna í heilsusamlegu umhverfi
Fjölbreytt þjónusta í boði – Baðhús og leirböð – Sundlaugar og gufubað – Nálastungur – Sjúkranudd – Parta- og heilnudd – Náttúruupplifun – Heilsufæði og ráðgjöf
Baðhús og sundlaugar opnar 16:00-20:30 virka daga 10:00-17:30 um helgar Matsalur opinn alla daga frá 11:45-12:45 og 18:00-19:00
Allir velkomnir
Á Heilsustofnun NLFÍ býðst þér tækifæri að efla heilsu þína með fjölbreyttum hætti í rólegu umhverfi í nálægð við náttúruna. Við aðstoðum þig við að finna jafnvægi milli álags og hvíldar. Með einstaklingsmiðaðri endurhæfingu, faglegri þjónustu, hreyfingu við hæfi, reglulegu og hollu mataræði, góðum svefnvenjum og andlegu jafnvægi nærð þú árangri að bættri heilsu. Kannaðu hvað við getum gert fyrir þig.
Heilsustofnun Náttúrulækningafélags Íslands Nánari upplýsingar í síma 483 0300 eða á netfangið heilsa@heilsustofnun.is SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
5
Helga Guðrún Guðjónsdóttir sæmd heiðursmerki hinnar íslensku fálkaorðu
H
elga Guðrún Guðjónsdóttir, fyrrverandi formaður Ungmennafélags Íslands, var á nýársdag sæmd riddarakrossi fyrir störf á vettvangi íþrótta- og æskulýðsstarfs. Ólafur Ragnar Grímsson, forseti Íslands, sæmdi á þessum fyrsta degi ársins ellefu Íslendinga heiðursmerki hinnar íslensku fálkaorðu við hátíðlega athöfn á Bessastöðum. UMFÍ óskar Helgu Guðrúnu og fjölskyldu hennar innilega til hamingju.
Skinfaxi 1. tbl. 2016
Helga Guðrún ásamt Hálfdáni Kristjánssyni, eiginmanni sínum.
Ritstjóri: Jón Kristján Sigurðsson, jonkristjan@umfi.is. Ábyrgðarmaður: Haukur Valtýsson, formaður UMFÍ. Ljósmyndir: Jón Kristján Sigurðsson, Ómar Örn Ragnarsson, Vignir Pálsson, Þorsteinn Eyþórsson, Hanna Kristín Gunnarsdóttir, Gunnar Geir Vigfússon, Örn Guðnason og Golfsambandið. Umbrot og hönnun: Indígó. Prentun: Ísafoldarprentsmiðja. Prófarkalestur: Helgi Magnússon. Auglýsingar: Miðlun ehf. og Gunnar Bender. Ritnefnd: Gunnar Gunnarsson formaður, Birgir Örn Sigurðsson, Jón Páll Hreinsson, Vigdís Diljá Óskarsdóttir og Örn Guðnason. Skrifstofa UMFÍ/Skinfaxa: Þjónustumiðstöð UMFÍ, Sigtúni 42, 105 Reykjavík. Sími: 568-2929 Netfang: umfi@umfi.is Heimasíða: www.umfi.is
Tólf Íslendingar voru sæmdir fálkaorðunni 1. janúar 2016.
Tindastóll hlaut grasrótarverðlaun KSÍ
G
rasrótarverðlaun KSÍ árið 2016 hlaut Ungmennafélagið Tindastóll á Sauðárkróki. Félagið veitti viðurkenningunni viðtöku á ársþingi KSÍ sem fram fór í Reykjavík 13. febrúar sl. Tindastóll hefur um áraraðir haldið úti knattspyrnumóti fyrir bæði stráka og stelpur með miklum sóma, Landsbankamóti Tindastóls fyrir stúlkur í 6. og 7. flokki og Króksmóti Tindastóls fyrir drengi í 5., 6. og 7. flokki. Fram kom að KSÍ getur seint þakkað sem vert er þeim félögum sem halda úti knattspyrnumótum fyrir yngstu iðkendur knattspyrnuhreyfingarinnar. Tindastóll er eitt af frumkvöðlafélögum í þeim efnum og sumarið 2016 verður 30. sumarið í röð sem Tindastóll heldur úti móti.
Starfsfólk UMFÍ: Auður Inga Þorsteinsdóttir, framkvæmdastjóri, Helgi Gunnarsson, fjármálastjóri, Ómar Bragi Stefánsson, landsfulltrúi, með aðsetur á Sauðárkróki, Sabína Steinunn Halldórsdóttir, landsfulltrúi, Ragnheiður Sigurðardóttir, landsfulltrúi Guðbirna Kristín Þórðardóttir, ritari.
Haukur Valtýsson, formaður, Örn Guðnason, varaformaður, Hrönn Jónsdóttir, ritari, Helga Jóhannesdóttir, gjaldkeri, Ragnheiður Högnadóttir, meðstjórnandi, Gunnar Gunnarsson, meðstjórnandi, Björn Grétar Baldursson, meðstjórnandi.
Fulltrúar Tindastóls, Ingvi Hrannar Ómarsson og Ómar Bragi Stefánsson, ásamt Geir Þorsteinssyni, formanni KSÍ.
Varastjórn UMFÍ: Þorgeir Örn Tryggvason, Kristinn Óskar Grétuson, Sigurður Óskar Jónsson og Guðmundur Sigurbergsson. Forsíðumynd: Ungmennaráð UMFÍ stóð fyrir glæsilegri ungmennaráðstefnu á Hótel Selfoss dagana 16.–18. mars sl. Var þetta jafnframt sjötta ráðstefnan sem haldin er undir merkjum Ungt fólk og lýðræði. Yfirskrift ráðstefnunnar í ár var: Niður með grímuna – geðheilbrigði ungmenna á Íslandi. Á myndinni er hluti Ungmennaráðs UMFÍ sem vann að undirbúningi ráðstefnunnar undanfarna mánuði.
Ísafirði 10.–12. júní 2016 6
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
ÞAÐ LIGGUR Í LOFTINU VIÐ FÁUM NÝJAR FLUGVÉLAR
Nýju vélarnar eru stærri, hljóðlátari og taka fleiri í sæti en eldri vélar félagsins. Farþegar njóta þess að fá meira rými í þægilegra flugi og áhöfnin hefur meira svigrúm til að bjóða enn betri þjónustu með fleiri og umhverfisvænni flugsætum um borð. Taktu flugið – styttu ferðalagið og lengdu faðmlagið Þægilegra ferðalag
Fleiri sæti
Hljóðlátari vélar
Aukið rými
Umhverfisvænni flugsamgöngur
ÍSLENSKA/SIA.IS/FLU 78739 03/16
Stærri vélar
8
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
FLUGFELAG.IS
TIL ÞJÓNUSTU REIÐUBÚIN Tómas Tjörvi Ómarsson Eyrún B. Jóhannsdóttir Þórunn Tryggvadóttir Þorgils Rafn Þorgilsson
hlaðmaður flugfreyja flugmaður flugvirki
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
9
Þráinn Hafsteinsson, MS í heilbrigðisvísindum og BS í íþrótta- og heilsufræðum, í viðtali:
Rannsóknir hafa sýnt að þátttaka barna og unglinga í íþróttastarfi efli þau á allan hátt og mun ólíklegra sé að ungmenni, sem stunda íþróttir og annað skipulagt æskulýðsstarf, falli fyrir fíkniefnum. Ennfremur hafa rannsóknir leitt í ljós að þessi hópur stendur sig vel í námi.
Stöndum jafnvel í fremstu röð í barna- og unglingastarfi
Þ
ráinn Hafsteinsson hefur áralanga reynslu að baki við þjálfun barna og unglinga en við settumst niður með honum og ræddum um þjálfun, brotthvarf úr íþróttum og margt annað sem tengist þátttöku barna og unglinga í íþróttum. Þráinn er með MS-gráðu í heilbrigðisvísindum frá Háskóla Íslands og BS-gráðu í íþrótta- og heilsufræði frá University of Alabama. Hann hefur starfað sem frjálsíþróttaþjálfari á öllum aldurs- og getustigum í 35 ár. Hann hefur verið yfirþjálfari frjálsíþróttadeildar ÍR síðan 1994. Þráinn var kennari við Íþróttakennaraskóla Íslands á Laugarvatni 1986–1992 og við íþróttafræðisvið Háskólans í Reykjavík 2007– 2013. Hann stýrði stefnumótun íþróttahreyfingarinnar fyrir barna- og unglingaíþróttir árið 1996 og vann að endurnýjun stefnunnar árið 2014–2015.
ingu í þeim efnum. Veikasti hlekkur íþróttahreyfingarinnar er að hún býður ekki upp á nóg tækifæri fyrir krakka sem vilja ekki fara þessa hörðu keppnisleið. Upp úr 13–14 ára aldrinum fara þau að gera sér grein fyrir að þau verða aldrei stórstjörnur eða atvinnumenn. Þá fara þau að leita að einhverju sem hentar og gerir ekki kröfur um miklar æfingar. Þau finna ekki það athvarf hjá íþróttahreyfingunni sem býður upp á æfingar tvisvar í viku og að hitta félagana. Það eru ekki nógu margar íþróttagreinar sem bjóða aðra möguleika þó að þær séu auðvitað til eins og í frjálsum íþróttum. Það er erfiðara um vik í boltagreinunum þar sem krafan er að allir séu að gera það sama. Þetta er að mínu viti meginástæðan fyrir brottfallinu. Það eru svo önnur tækifæri sem krökkum bjóðast á kynþroskaskeiðinu, tónlist og önnur afþreying sem er besta mál.“
„Þátttaka barna og unglinga í íþróttum er alltaf að aukast og ég set það í samhengi við rannsóknir sem gerðar hafa verið um mikilvægi íþrótta. Rannsóknir og greining hafa verið að skoða börn og unglinga frá 1992 og þær sýna að eftir því sem þú æfir meira, þeim mun minni líkur eru á því að þú ánetjist reykingum, áfengi og öðrum fíkniefnum. Þessar rannsóknir hafa tvímælalaust haft mjög jákvæða þróun á íþróttaþátttöku sem er enn stöðugt að aukast,“ sagði Þráinn Hafsteinsson.
- Hvað er það sem tekur svo við hjá unglingum sem líklegir eru til að ná langt í íþróttum? „Þegar krakkarnir eru um 12 ára aldurinn og yngri fer tími í grunnhreyfingar- og tækni en fljótlega eftir það ættu þau að vera komin með fína tækni í þeim greinum sem þau hafa æft. Eftir það tekur við meiri líkamleg uppbygging, þol og kraftur og meira líkamlegt álag en verið hefur áður. Þá fara þau að gera sér grein fyrir hvort þau hafa þessa hæfileika sem þarf til að fara alla leið eða ekki. Þeir sem finna það að þeir eru góðir halda miklu frekar áfram og leggja sig í verkefnið. Svo eru aðrir krakkar sem hafa hellingshæfileika og vita það en vilja ekki leggja á sig það sem þarf. Maður er búinn að upplifa það í gegnum árin að krakkar, sem hafa mikla hæfileika, eru ekki tilbúin í þessa skuldbindingu sem þarf til að fara langt í íþróttum,“ sagði Þráinn.
- Hafa börn og unglingar gott aðgengi til íþrótta og þátttöku í þeim? „Það er alltaf að verða meira og betra. Það sem mér hefur fundist hafa breyst er að starfið allt er meira skipulagt í jákvæðar áttir. Í dag er allt miklu faglegra og skipulegra en áður var. Við stöndum mjög framarlega á þessu sviði, jafnvel í fremstu röð í barna- og unglingastarfi. Ég fullyrði það alveg. Menntun þjálfara á þar stærstan þátt, betra skipulag á íþróttahreyfingunni og svo höfum við það fram yfir margar þjóðir að foreldrar barnanna borga þátttökugjald sem fer í það að borga þjálfurum laun. Svona kerfi er t.d. ekki í gangi annars staðar á Norðurlöndum en þannig tryggjum við að við erum að fá faglegri þjálfun miklu frekar, sem við borgum fyrir, en að hún sé ella í sjálfboðavinnu,“ sagði Þráinn. - Hvað er það sem veldur brottfalli á vissum tímapunkti í íþróttum hjá unglingum? „Hæsta prósentan í þátttöku í íþróttum er í kringum 11–12 ára aldurinn. Þá eru um 90% barna að stunda íþróttir á vegum íþróttahreyfingarinnar sem er alveg ótrúlega há tala. Eftir það fer þátttakan minnkandi og kannski er ekki auðvelt að benda á eina sérstaka skýr-
10
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
Aðspurður hvernig búið sé að börnum og unglingum og hvort meira sé um meiðsli en áður, segir Þráinn að meiðsli hafi ekki aukist en það heyrist meira talað um þetta en áður. „Meiðsli eru oftast afleiðing af einhverri einhæfri þjálfun eða skorti á góðri þjálfun. Ég hef ákveðnar skoðanir á því að efnilegum krökkum, sem keppa mikið í mörgum flokkum, er miklu hættara við meiðslum en þeim sem eru hugsanlega að sinna íþróttum jafn mikið, þau æfa meira en hinir. Ef þú keppir marga daga í viku ferðu á mis við grunnþjálfunina sem líkaminn þarf á að halda á kynþroskaskeiðinu og unglingsárunum. Það er misræmi í skrokknum sem þarf að vinna á með góðri grunnþjálfun. Þú ferð á mis við hana ef þú spilar öll kvöld og æfir lítið. Þetta er hættan með þessa efnilegu krakka, sem spila kannski með þremur flokkum, að þau ná ekki að sinna grunnþjálfuninni. Á endan-
Þráinn Hafsteinsson
um gefa veikustu hlekkirnir í líkamanum sig. Þetta er mestan hættan fyrir þá sem eru góðir og framúrskarandi að grunnþjálfunin sé sett til hliðar á kostnað ofuráherslu á keppni- og skammtímasjónarmið.“ - Nú ert þú búinn að starfa lengi í þessu umhverfi. Finnst þér betur búið að þessum málum í dag og er þekkingin betri? „Já, tvímælalaust og þekkingin öll er miklu betri. Við vitum alveg af þessari hættu og vitum hvernig á að bregðast við. Það þarf að vera meira samstarf á meðal þjálfara og þessara efnilegu krakka. Þjálfararnir, sem þjálfa sitthvorn flokkinn, þurfa að vera í samstarfi og að ekki sé verið að keyra á sömu æfingunum í flokkunum fyrir þessa einstaklinga sem eru að fara á milli. Við finnum þetta líka í frjálsum íþróttum þar sem við erum að fá krakka úr boltagreinunum. Við sjáum þá meira um líkamlegu hliðina á þjálfuninni og þá þarf ekki að sinna því eins mikið í boltagreininni. Ef svona samstarf er í gangi er engin hætta. Þegar á allt er litið er þekkingin miklu meiri og á þjálfunarþáttunum og áhrifum þeirra. Sjúkraþjálfunin og öll aðstoð sem er í boði er miklu betri en hún var.“
- Þú hlýtur að hafa staðið frammi fyrir því í starfi þínu, þegar kemur að þeim tímapunkti hjá unglingnum hvort hann eigi að halda áfram eða ekki. Honum finnst hann fara á mis við eitthvað í vinahópnum. Hvernig er tekið á þessum málum? „Við reynum að hafa félagsskapinn mjög sterkan en það er eitt af aðalatriðunum í unglingaþjálfuninni. Þegar viðkomandi kemur á æfingu áttu ekki bara að koma til að þjálfa líkamann heldur ekki síður að njóta samverunnar við félagana sem er skemmtilegt að hitta. Í einstaklingssportinu þýðir ekkert að vera með einn góðan þá er eins víst að hann hverfi á braut. Ef við erum aftur á móti með nokkra saman, einn góður, þrír meðal og tveir lélegir þá búum við til einhverja einingu sem virkar fyrir alla. Þetta er alveg lykilatriði í unglingaflokkunum. Ég segi alltaf að það sé hlutverk þjálfaranna að vinna í þessu, ekki bara á vellinum, líkamlega, tæknilega og taktískt heldur líka þetta félagslega sem er hluti af þjálfuninni. Þetta er sá þáttur sem verður að vera í lagi.“
Þegar viðkomandi kemur á æfingu áttu ekki bara að koma til að þjálfa líkamann heldur ekki síður að njóta samverunnar við félagana sem er skemmtilegt að hitta.
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
11
- Finnst þér skilningur á íþróttaþátttöku vera betri í dag en áður? „Já, heldur betur. Þegar ég er að alast upp var talað um íþróttir sem eitthvað sprikl og maður nennti ekki að vinna. Síðustu 15–20 ár koma foreldarnir með krakkana í íþróttirnar og hreinlega segja að þau vilji að barnið sitt sé í þessu, hér er félagsskapurinn og líkamlega uppbyggingin og um leið forvarnastarf. Maður heyrir aldrei talað um það lengur að þetta sé eitthvað ónýtt sprikl sem haldi þeim frá vinnunni, það er búið sem betur fer. Ég segi líka að það er auðveldara að fá sjálfboðaliða núna heldur en fyrir 20 árum. Foreldarnir vilja vinna í kringum íþróttirnar á meðan krakkarnir eru að taka þátt. Það er miklu meiri skilningur á þessari þátttöku foreldra sem sjálfboðaliða heldur en var þótt fólk sé tregt að fara inn í stjórnir. Foreldarnir hjálpa mikið í ákveðnum afmörkuðum störfum sjálfboðaliða sem er afar mikilvægt,“ segir Þráinn. - Þú segir að menntun þjálfara hafi stóraukist. Á sama tíma hafa orðið straumhvörf í allri aðstöðu. Hún hlýtur að hafa hjálpað til við að auka áhugann og bæta árangurinn? „Það er ekkert sambærilegt. Þetta er allt annað líf og þar kemur þessi skilningur sem fólk hefur á mikilvæginu. Þarna finnst mér sveitarfélögin standa mun framar en ríkisvaldið í þeim efnum. Sveitarfélögin eru búin að gera miklu meira í uppbyggingunni og þau sýna meiri skilning á mikilvægi íþróttanna í samfélaginu en ríkisvaldið. Mér finnst
12
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
Sveitarfélögin eru búin að gera miklu meira í uppbyggingunni og þau sýna meiri skilning á mikilvægi íþróttanna í samfélaginu en ríkisvaldið. til skammar hvernig ríkið stendur að íþróttahreyfingunni. Sveitarfélögin standa sig með sóma og eiga virkilegt hrós skilið fyrir framgöngu sína,“ segir Þráinn. - Nú vilja margir meina að unglingar séu undir miklu álagi í íþróttum. Ertu sammála því? „Nei, ég er ekki sammála því. Almennt séð er miklu frekar skortur á hreyfingu hjá börnum og unglingum. Of mikið álag er í fáeinum tilfellum hjá einhverjum afburðakrökkum sem eru keyrð alltof skarpt í einhverri keppni í mörgum flokkum eins og ég kom inn á fyrr í viðtalinu. Almennt séð er skortur á hreyfingu frekar en hitt. Það vantar meiri hreyfingu eins og var í gangi þar sem krakkar geta farið út að leika sér og hreyft sig á sínum eigin forsendum. Við erum búin að ala þau upp frá leikskólaaldri í skipulögðum römmum alveg endalaust. Þau eiga því erfitt með að höndla frjálsræðið og búa til eitthvað sjálf. Það finnst mér svolítill munur á miðað við það þegar maður var ungur sjálfur. Íþróttaæfingarnar eru mun betri og skipulagningin allt önnur,
íþróttatímarnir í skólanum eru ágætir en þeir fullnægja samt ekki þessari þörf fyrir hreyfingu. Krakkarnir þurfa einfaldlega meiri hreyfingu að mínu áliti. Í ofanálag er fyrst fremst hjá einhverjum afmörkuðum hópi sem við erum að keyra of skarpt í afreksíþróttir of snemma. Fullorðinsæfingar of snemma, sérhæfðar æfingar of snemma, keppa of mikið, fara á mis við grunnþjálfunina, keppa með mörgum flokkum og svo eru foreldrar og þjálfarar að gera allt of miklar kröfur á einhverja keppnisútkomu hjá allt of ungum börnum. Þá kemur hætta á ofálagi og stressi og öðru slíku. Ég er búinn að sjá mjög mörg dæmi þess að börn og unglingar sem eru keyrð allt of skarpt hverfa og sjást aldrei aftur í íþróttum. Það er búið að gera allt of miklar kröfur snemma og þau ráða ekki við stressið og álagið af því að hafa alla fjölskylduna og þjálfarann á bakinu.“ - Hvernig líst þér á framhaldið, börn og unglingar í íþróttum? „Mér líst mjög vel á framhaldið og það er stöðugt að koma inn fleira fólk sem kann þetta vel, þjálfararnir eru vel menntaðir, aðstaðan er alltaf að verða betri og skilningurinn í samfélaginu meiri. Ég sé ekkert annað en bjartsýni fram undan. Það koma svona tískufyrirbrigði sem trufla okkur og við þurfum að bregðast við tölvunotkuninni og símunum. Hlutverk okkar í samfélaginu er því enn mikilvægara þegar eitthvað svona dynur yfir. Þá er enginn betri en íþróttahreyfingin til að taka á því,“ sagði Þráinn.
Ekki klikka á skoðun! Örugg bifreið tryggir betri akstur
GÓÐ ÞJÓNUSTA OG HAGSTÆÐ KJÖR Á SKOÐUNUM
FRÍTT
WI-FI, LJÚFFENGT GÆÐAKAFFI OG LITABÆKUR FYRIR BÖRNIN Á MEÐAN ÞÚ BÍÐUR.
IS
Bifreiðaskoðanir
Á ökutækjasviði Frumherja hf. er almennum skoðunum sinnt, s.s. aðalskoðunum, endurskoðunum, breytingaskoðunum, ástandsskoðunum og tjónaskoðunum. Einnig sinnir það skráningarstarfsemi vegna ökutækja, t.d. móttöku eigendaskiptatilkynninga, og veitir tæknilega þjónustu. Starfsemin er á öllu landinu og eru starfræktar 32 skoðunarstöðvar í þeim tilgangi. Frá 2ää2 hefur Frumherji einnig sjð um framkvæmd skriyegra og verklegra ökuprófa á slandi. &kuprówn eru framkvæmd á 2ä stöðum á landinu, sjá lista ywr prófstað á vefsíðu okkar ÜÜÜ.frumherji.is
Sími: 570 9090 · Netfang: frumherji@frumherji.is · www.frumherji.is
OK 890
ÁGÚST SEPT. OKT.
32
SKOÐUNARSTÖÐVAR UM LAND ALLT
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
- örugg bifreiðaskoðun um allt land
13
Hreyfivika UMFÍ 22.–29. maí Ætlar þú ekki örugglega að vera með?
Í
ár fer Hreyfivika UMFÍ fram dagana 22.–29. maí. Hreyfivika UMFÍ er hluti af stóru lýðheilsuverkefni sem fram fer um gjörvalla Evrópu á sama tíma að frumkvæði International Sport and Culture Association (ISCA). Verkefnið hófst árið 2012 og hefur þátttakan í Evrópu og á Íslandi verið stigvaxandi frá ári til árs. Í fyrra náði UMFÍ markmiðum sínum og gott betur því þá tóku yfir 40.000 manns á 55 stöðum víðsvegar um land þátt í verkefninu. Sundkeppni sveitarfélaganna verður á sínum stað en sá viðburður tókst með miklum ágætum í fyrra því þá syntu yfir 4000 manns yfir 4000 km í 35 sundlaugum í 33 sveitarfélögum. Sundkeppnin vakti mikla lukku og vakti ekki síður athygli um alla Evrópu. Enda varð verkefnið til á örskömmum tíma að tilstuðlan Norðurþings og Fjallabyggðar og úr varð stórskemmtilegur og fjölmennur viðburður. Í ár stefnum við á að gera enn betur og erum komin í gott samstarf við Ölgerðina, Kristal og Flórídana, og saman ætlum við að fjölga þeim sem finna sína uppáhaldshreyfingu enn frekar. Áður en vikan sjálf hefst erum við hjá UMFÍ boðin og búin til að heimsækja sambandsaðila, sveitarfélög, fyrirtæki, stofnanir og alla þá sem hafa hug á þátttöku og kynna Hreyfivikuna enn frekar.
Takið daginn frá! Ungmennafélag Íslands, í samstarfi við Reykjalund, stendur fyrir ráðstefnu á Reykjalundi föstudaginn 26. ágúst 2016. Yfirskrift ráðstefnunnar er Hreyfing fyrir alla, mikilvægi hreyfingar á efri árum. Boðið verður upp á fræðsluerindi þar sem komið er inn á mikilvægi hreyfingar, styrktarþjálfun, þolþjálfun og jafnvægi. Að auki verður boðið upp á verklegar æfingar í sal og sundlaug. Ráðstefnan er opin öllum áhugasömum en leiðbeinendur og starfsfólk sem starfar með einstaklingum 50 ára og eldri er sérstaklega velkomið. Nánari upplýsingar veitir Ragnheiður Sigurðardóttir, landsfulltrúi UMFÍ.
14
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
Sabína Steinunn Halldórsdóttir, verkefnisstjóri Hreyfiviku UMFÍ:
Finnum fyrir miklum meðbyr „Við stefnum að því að enn fleiri taki þátt í verkefninu með okkur í vor. Það voru 55 þéttbýlisstaðir sem tóku þátt í fyrra en við vonumst til að hækka þá tölu enn frekar í ár. Aldrei hafa fleiri tekið þátt í verkefninu en síðast en þeir fóru yfir 40 þúsund. Markmið okkar er að bæta jafnt og þétt í fram til ársins 2020. Við finnum fyrir miklum meðbyr en mikil og góð umræða er almennt í samfélaginu um lýðheilsu. Fólk finni sér sína uppáhaldshreyfingu og taki þátt í einhverju sem bætir andlega, félagslega og líkamlega líðan,“ sagði Sabína Steinunn. Hún segir að Hreyfivikan verði með svipuðum hætti og í fyrra að því breyttu að stefnt verði á að bæta við þátttakendum en nú er félagið komið með sterkan bakhjarl sem ætlunin er að gera stóra hluti með. „Markmiðið með Hreyfivikunni hefur alltaf verið að hún verði komin út um allt land fyrir 2020 og með því að taka þetta í litlum skrefum sjáum við fram á það að ná breiðari þátttöku. Ég hef gríðarlega trú á verkefninu. Það er eitt rétt í þessu og því mikilvægt, að allir finni sér eitthvað við hæfi og auki hreysti okkar Íslendinga og almenna vellíðan. Það er markmið okkar,“ sagði Sabína Steinunn.
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
15
16
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
Ungmennaráðstefna UMFÍ Haldin á Hótel Selfoss 16.–18. mars
D
agana 16.–18. mars sl. var ungmennaráðstefna UMFÍ, Ungt fólk og lýðræði, haldin í sjöunda skipti og í þetta sinn á Hótel Selfossi. Þá voru liðnir um tíu mánuðir frá því að við í ungmennaráðinu settumst niður með Sabínu Steinunni landsfulltrúa UMFÍ til þess að ákveða þema ráðstefnunnar. Þetta hljómar kannski ekki eins og flókið verkefni enda úr fjölda málefna að velja. Það varð samt eiginlega vandamálið. Ráðstefnan fjallar um málefni ungs fólks og þau málefni eru ansi fjölbreytt. Í rauninni eru það öll málefni samfélagsins í heild sinni.
Aðalbjörn Jóhannsson, formaður Ungmennaráðs UMFÍ.
Eftir smástund rétti einn meðlimur ungmennaráðs hlédræg upp aðra höndina, bað um orðið og viðurkenndi rólega að hún hefði áhuga á því að við myndum fjalla um geðheilbrigði ungmenna. Umræðan um geðheilbrigði var að aukast allverulega um þetta leyti og við sannfærðumst fljótt um mikilvægi þess að fjalla um þetta mikilvæga málefni. Svo þegar skýrsla Ríkisendurskoðunar kom út í febrúar á þessu ári varð okkur ljóst hversu alvarlegt málefnið væri í raun og veru. Við tók tíu mánaða ferðalag í gegnum undirbúning, ákvarðanatökur og umsóknarferli fyrir styrki Evrópu unga fólksins sem er langstærsti styrktaraðili ráðstefnunnar og hjálpaði okkur til að láta hana verða að veruleika.
Þar komu styrkleikar ungmennaráðs UMFÍ klárlega í ljós. Ráðið er uppfullt af gleði og metnaði en í því koma saman mjög ólík ungmenni sem öll hafa hæfileika á misjöfnum sviðum. Það má því segja að við bætum hvert annað upp og hjálpum hvert öðru til að blómstra í því hlutverki sem UMFÍ hefur úthlutað okkur. Með dyggri leiðsögn og aðstoð Sabínu, sem hefur í hlutverki sínu sem starfsmaður ungmennaráðs algjörlega unnið hug okkar allan og er hjarta hópsins út í gegn, finnst okkur við hafa vaxið ár frá ári og hvert verkefni sem við tökumst á við er stærra og metnaðarfyllra en það sem á undan fór. Ætti því engan að undra að ráðstefnan í ár gekk framar vonum. Sá hópur ungmenna sem kom saman á Selfossi til þess að ræða geðheilbrigði og málefni líðandi stundar er
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
17
18
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
erindi sem fékk gríðargóðar viðtökur hjá þátttakendum ráðstefnunnar. Voru öll ungmennin sammála um að stórbæta þyrfti fræðslu um geðheilbrigði í skólum og samfélaginu öllu. Í lokin sömdu þátttakendur sameiginlega ályktun þar sem kallað var eftir úrbótum á geðheilbrigðiskerfi sem byði upp á 718 barna biðlista árið 2015, meiri þátttöku ungmenna í lýðræðinu og mögulegri lækkun kosningaaldurs í 16 ár. Sú ályktun var send til fjölmiðla og stjórnmálamanna og það er von okkar að vilji og raddir ungs fólks nái eyrum samfélagsins. Ungmennaráð UMFÍ er gríðarlega stolt af árangri ráðstefnunnar Ungs fólks og lýðræðis en ekki síður af Ungmennafélaginu sjálfu fyrir að styrkja ungmenni til þátttöku í lýðræðinu. Fyrir það ber að hrósa og við fögnum metnaði UMFÍ fyrir hönd ungs fólks. Fyrir hönd ungmennaráðs UMFÍ, Aðalbjörn Jóhannsson, formaður
stórmerkilegur og sýndi það og sannaði að ungt fólk er tilbúið í hvaða samfélagsumræðu sem er. Slæm staða geðheilbrigðismála á Íslandi var rædd svo og þau mál sem liggja hvað mest á ungu fólki. Virðing og vinsemd einkenndi samræður og þrátt fyrir að ungmenni geti verið ósammála líkt og annað fólk þá voru þau rökföst og tilbúin til þess að læra hvert af öðru. Það er umræðuhefð sem margir aðrir þjóðfélagshópar mættu taka sér til fyrirmyndar. Við fengum til liðs við okkur sálfræðing frá kvíðamiðstöðinni, hana Steinunni Önnu Sigurjónsdóttur, til þess að hjálpa okkur við undirbúning málstofa auk þess sem hún flutti
Kristján Örn Ebenezarson nýr formaður USÚ
Á
rsþing USÚ fór fram á Hótel Höfn 17. mars sl. Þingið var ágætlega sótt, 30 fulltrúar af 41 mættu, frá flestum félögum. Gunnar Gunnarsson, stjórnarmaður í UMFÍ, flutti ávarp og hvatti menn m.a. til að sækja um styrki til Evrópu unga fólksins. Hann sæmdi síðan Matthildi Ásmundardóttur starfsmerki UMFÍ. Á ársþingiu voru samþykktar breytingar á lögum Styrktar- og afrekssjóðs USÚ. Sveitarfélagið Hornafjörður mun leggja ákveðið fjármagn í sjóðinn frá og með næstu áramótum og því mun það fjármagn sem í boði er aukast umtalsvert frá því sem hefur verið. Út af þessari breytingu þurfti að breyta lögum sjóðsins. Einnig var samþykkt á þinginu reglugerð um það hvernig velja eigi íþróttamann USÚ ár hvert. Ferlið hefur ekki verið ákveð-
Gunnar Gunnarsson, stjórnarmaður UMFÍ, ásamt Matthildi Ásmundsdóttur, sem var sæmd starfsmerki UMFÍ.
ið undanfarin ár og því fannst stjórninni rétt að setja upp leiðbeiningar um það hvernig haga skuli valinu. Páll Róbert Matthíasson, formaður USÚ, gaf ekki kost á sér til endurkjörs. Í hans stað var Kristján Örn Ebenezarson kjörinn formaður. Auk Kristjáns voru Jóhanna Íris Ingólfsdóttir og Sigurður Óskar Jónsson kjörin í stjórnina. Íþróttamaður USÚ árið 2015 var útnefnd Ingibjörg Valgeirsdóttir. Hún var markmaður meistaraflokks Sindra í knattspyrnu á síðasta ári. Hún var valin í U17landslið Íslands og spilaði hún 5 leiki þar. Þegar því verkefni lauk fór hún beint í U19-landsliðið og spilaði með þeim 3 leiki í haust. Hvatningarverðlaun hlutu Bjarney Jóna Unnsteinsdóttir, Birkir Freyr Elvarsson og Gísli Þórarinn Hallsson.
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
19
GOLF
Haukur Örn Birgisson, forseti Golfsambands Íslands:
Allir leika golf óháð stétt eða stöðu
G
ríðarleg fjölgun kylfinga á Íslandi hefur vakið mikla athygli og segja má með sanni að hvert sem litið sé megi sjá fólk leika golf. Golfið hefur margt upp á að bjóða, hreyfingin er góð og ekki síst er útiveran frábær. Við tókum spjall við forseta Golfsambands Íslands, Hauk Örn Birgisson, og spurðum hann út í íþróttina og hvað ylli þessum gríðarlega áhuga á golfi. „Áhuginn á golfi hér á landi er einstakur á evrópskan og jafnvel á heimsmælikvarða. Á Íslandi leika hlutfallslega miklu fleiri golf en annars staðar í heiminum. Skráðir félagsmenn í golfhreyfingunni eru um 17 þúsund en það er síðan önnur eins tala sem leikur golf sem við skilgreinum sem kylfinga. Þeir fara fimm sinnum eða oftar á ári í golf. Þetta segir okkur að yfir 10% þjóðarinnar leika golf og 5% þeirra eru skráðir félagsmenn. Þetta eru tölur langt um fram allt annað annars staðar í heim-
20
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
inum. Ég oft spurður að því af kollegum mínum í Evrópu hver sé ástæðan fyrir þessum mikla golfáhuga á Íslandi. Við þessu er í raun ekki eitt svar en á Íslandi er golf tiltölulega
ódýrt. Allir leika golf óháð stétt eða stöðu sem er kannski svolítið öðruvísi en annars staðar í heiminum, þar sem efnaðra fólk leikur fremur golf. Þetta er alls þannig ekki á Íslandi. Allir golfvellir á Íslandi eru opnir öllum og allir geta leikið,“ sagði Haukur Örn. Haukur segir að vinsældir golfíþróttarinnar, burtséð frá því hvort við erum á Íslandi eða annars staðar, tengist því að allir geta leikið golf. Skiptir þar engu hvort um börn er að ræða eða roskið fólk. Haukur segir að það séu ekki margar íþróttir þar sem amman getur farið í keppni við barnabarnið sitt undir sömu reglum á sama golfvelli. Forgjafakerfið gerir golfíþróttina svo einstaka. – Hvað heldur þú að valdi þessum mikla áhuga á íþróttinni hér á landi? „Já, íslenskum kylfingum hefur fjölgað mikið undanfarin 15 ár og er um tvöföldun að ræða á þessum tíma. Ástæðurnar eru eflaust margar. Ein þeirra er að ódýrt er að leika golf á Íslandi. Við eigum mikið úrval flottra golfvalla og hægt er að leika golf nánast allan sólarhringinn yfir sumartímann. Það að geta leikið 18 holu golfhring eftir að þú hefur lokið vinnu er einstætt og það er ekki hægt annars staðar í heiminum. Skilyrði til golfiðkunar á Íslandi eru að mörgu leyti góð og það á sér skýringar í þessum vinsældum,“ segir Haukur Örn. – Hér hjálpar þá líklega líka að golfið sameinar fjölskylduna og að íþróttin er um leið holl og góð hreyfing. „Alveg rétt og hreyfingin er mikil. Ef fólk leikur 18 holu golfhring gengur það 10–12 km vegalengd og einhverjir gera sér kannski bara ekki grein fyrir því hversu mikil og góð hreyfing þetta er. Golfvöllur er kannski um 6000 metra langur, þá labbar kylfingur aðra eins vegalengd þegar hann er að leika og ég tala nú ekki um þegar leita þarf að boltanum. Svo er það alveg rétt að golfið er frábær fjölskylduíþrótt.“
– Hefur golfið verið í stakk búið að taka á móti þessari aukningu og er nóg af golfvöllum á landinu? „Það er nóg af völlum á Íslandi en nú eru yfir 65 vellir á landinu sem er heimsmet. Það finnst varla það þéttbýli á Íslandi þar sem ekki er golfvöllur. Það má hins vegar til sanns vegar færa að golfvellir akkúrat á Reykjavíkursvæðinu séu þétt setnir en samt sem áður taka þeir við nýjum félagsmönnum. Það þarf ekki að fara langt út fyrir bæinn til að komast á frábæra golfvelli án þess að þurfa bíða í biðröð eða panta sér rástíma,“ segir Haukur Örn. Haukur Örn segir að þó að líti út fyrir að hægja muni á þessari aukningu sé markmið okkar að halda henni áfram. Undanfarin þrjú ár hefur þátttakendafjöldi staðið í stað eftir hina gríðarlegu fjölgun 15 ár á undan. Haukur Örn segir að veðurfar síðastliðin tvö sumur hafi skipt þar töluverðu máli, það hefur ekki verið hagstætt sem hefur auðvitað áhrif
á golf sem útivistarsport eins og aðrar greinar. Haukur Örn segir hins vegar ennþá feikinóg tækifæri til að fjölga kylfingum enn frekar, sérstaklega á aldrinum 20–35 ára. Þá ber að stefna að því að fjölga konum sérstaklega en þær eru um 30% iðkenda. Auðvitað þarf hlutfallið að vera svipað hjá körlum og konum en konur hafa alveg jafn gaman af að leika golf og karlar. „Tölur í Evrópu og Bandaríkjunum hafa aftur á móti farið lækkandi. Þar er brottfall en við höfum á sama tíma fengist við mikla aukningu. Ég vona að það haldi áfram og það eru svo sem engar blikur á lofti um það sé eitthvað að fara að breytast þótt dregið hafi úr fjölguninni hér eða hún staðið í stað.“ – Er nokkurn tíma of seint að byrja að leika golf? „Nei, það er aldrei of seint að byrja og maður getur leikið golf þangað til maður er
orðinn 100 ára gamall. Ég þekki marga sem segja við mig að þeir séu ekki orðnir nógu gamlir til að byrja. Það er hins vegar alger vitleysa. Þeir sem hafa byrjað hafa ekki hætt. Þeir sjá allir eftir því að hafa ekki byrjað fyrr og í þessu sambandi skiptir miklu máli að fara í kennslu í upphafi. Rannsóknir sýna að byrji fólk í golfi og nái ákveðnum tökum á íþróttinni tiltölulega fljótt fer það að hafa meira gaman af því að leika golf og er komið í það til frambúðar. Ef þú ert aftur á móti að berjast þá eru meiri líkur á því að þú hættir,“ sagði Haukur Örn.
Nokkrar staðreyndir um golfíþróttina U
m 70 golfvellir eru á Íslandi, þar af 16 18 holu vellir. Mestur hluti þeirra, eða alls 54, er því 9 holu vellir. Á höfuðborgarsvæðinu eru ellefu golfvellir, þar af eru sex 18 holu vellir. Á Íslandi er golfið almenningsíþrótt, ekki íþrótt fárra, heldur fjöldans. Fáar íþróttagreinar höfða jafn mikið til almennings eins og golfið. Fólk úr öllum stéttum, á öllum aldri og öllum getustigum getur leikið golf við frábærar aðstæður hér á landi. Kostir íþróttarinnar eru endalausir. Að leika golf á Íslandi er ævintýri líkast. Miðnæturgolfið nýtur vinsælda og Arctic Open er eitt stærsta golfmót hvers árs, haldið á Akureyri. Frá árinu 2000 hefur verið gríðarleg fjölgun í golfíþróttinni. Á síðasta ári voru 14.600 skráðir félagar í golfklúbbum landsins, þar af um 1800 börn. Fjöldi þeirra sem fara einu sinni eða oftar í golf á ári er um 50.000 á Íslandi samkvæmt rannsókn á vegum Gallup. Ísland er í 18. sæti yfir 20 stærstu golfsambönd Evrópu. Fjöldi kylfinga hefur aukist um 12% á síðustu 5 árum. Ísland er í efsta sæti ef litið er á fjölda íbúa en 5% landsmanna eru skráð í golfklúbb sem er Evrópumet.
Ef íbúafjölda er deilt á golfvelli landsins þá eru 5.200 íbúar á hvern völl. Ef litið er á nýtinguna er Ísland í 19. sæti í Evrópu. Ef heildarfjölda kylfinga er deilt niður á 63 golfvelli landsins þá eru 260 kylfingar um hvern völl. Á síðustu 15 árum hefur kylfingum fjölgað um nánast helming (8.500 í 16.500). Meðalforgjöf karla er um 22 og meðalforgjöf kvenna er um 32. Meðalaldur karla, sem skráðir eru í golfklúbba landsins, er 47 ár og kvenna er 52 ár. Á æfingasvæðum Bása og Hraunkots eru yfir 10 milljónir golfbolta slegnir árlega. 2% kylfinga á Íslandi eru með forgjöf 4,4 eða lægra. Fjölmennasti klúbburinn er Golfklúbbur Reykjavíkur með 2.800 félaga og er annað fjölmennasta íþróttafélagið á landinu. Á hverju ári eru hátt í 35.000 hringir leiknir á 18 holu golfvöllum höfuðborgarsvæðisins. 60% allra kylfinga eru á höfuðborgarsvæðinu. Áætlaður fjöldi erlendra kylfinga, sem leika hér á landi á hverju ári, eru 5000. Lengsta braut landsins er 600 metrar, á Víkurvelli í Mýrdal. Heildarvelta golfklúbba landsins er um 2 milljarðar króna.
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
21
Meistaramót Íslands 15–22 ára:
300
persónuleg met voru sett
F
rjálsíþróttaárið 2016 heldur áfram á glæsilegri braut framfara í öllum greinum. Meistaramót Íslands 15–22 ára, sem haldið var dagana 27.– 28. febrúar, varð engin undantekning frá fyrri mótum ársins hvað það varðaði og alls voru skráð hátt í 300 persónuleg met í frjálsíþróttahöllinni í Laugardal um helgina þegar mótið fór fram. Alls voru sjö mótsmet sett og þar af eitt aldursflokkamet í þrístökki stúlkna 16–17 ára þegar Hildigunnur Þórarinsdóttir (ÍR) stökk 11,62 m. Á MÍ 15–22 ára eru verðlaun veitt í stigakeppni eftir aldursflokkum og kyni og bikar veittur fyrir sigurvegara í hverjum flokki. Stig
22
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
dreifðust á 16 lið að þessu sinni. Í heildarstigakeppninni sigraði lið ÍR, FH hafnaði í öðru sæti og í þriðja sæti var lið Breiðabliks. Lið HSK/Selfoss varð í fjórða sæti í stigakeppninni. Alls settu keppendurnir frá Selfossi þrjú HSK-met og ein 37 persónuleg met voru slegin hjá keppnisliðinu. Uppskeran í verðlaunum voru fimm gull, fjögur silfur og ellefu brons. Ástþór Jón Tryggvason, Selfossi, bætti ársgamalt HSK-met sitt í 3.000 metra hlaupi í flokki 18–19 ára og 20–22 ára um 22 sekúndur þegar hann hljóp á 10:23,93 mín. Þrettán keppendur frá Fjölni tóku þátt í mótinu. Árangur þeirra á mótinu var stórglæsilegur, átta Íslandsmeistaratitlar og auk þess sex silfur og fjögur brons, svo að eitthvað sé nefnt.
OMEGA 3 LIÐAMÍN HYAL-JOINT®
SKJÓTARI EN SKUGGINN Kipptu liðunum í lag með Omega 3 liðamíni
JANÚAR
Omega 3 liðamín vinnur gegn stífum liðum og viðheldur heilbrigði þeirra. Liðamín inniheldur Hyal-Joint sem einnig má finna í liðvökva, seigfljótandi vökva sem smyr og viðheldur mýkt í liðamótum. Það hjálpar líkamanum einnig að fyrirbyggja stirða liði, sem getur skipt höfuðmáli í þjálfun og líkamsrækt.
www.lidamin.is SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
23
ENN MEIRI LÚXUS Nýjasti meðlimur Lúxus–fjölskyldunnar er ljúffengur íspinni með seigri saltkaramellu sem við þróuðum í samstarfi við Norðursalt. Bjóðum hann hjartanlega velkominn! SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands 24
Karen Inga Ólafsdóttir, frjálsíþróttaþjálfari:
Starfið á bara eftir að vaxa og dafna
Þ
átttakendur frá Vestmannaeyjum, Ungmennafélaginu Óðni/ÍBV frjálsar, hafa sett svip sinn á frjálsíþróttamótin innanhúss undanfarin ár og svo var einnig á dögunum á Meistaramóti Íslands 15–22 ára sem haldið var í frjálsíþróttahöllinni í Laugardal. Karen Inga Ólafsdóttir, þjálfari krakkanna, segir frjálsar íþróttir hafa fest sig í sessi í Vestmannaeyjum. Yngri flokkarnir eru orðnir svolítið eldri og núna er að koma upp sterkur hópur, búinn að vaxa, og krakkarnir þar um 18–20 ára að sögn Karenar Ingu.
Sáu gleðina „Starfið er bara að vaxa eftir að við tókum smápásu og ákváðum að byrja upp á nýtt. Það kom mjög vel út og krakkarnir sáu gleðina og njóta þess sem við erum að gera. Krakkar á þessum aldri eiga það til að rokka á milli, vita ekkert hvar þau eiga að vera, og hætta öllu. Nú er hópurinn á þessum aldri, 15–17 ára, hjá okkur vel yfir 20 talsins. Ég er mjög ánægð og stolt af þessum krökkum og vonandi er framtíðin björt með þeim,“ segir Karen Inga.
Fengu hitasjokk
Áhugasamur hópur
Dugleg að taka þátt
– Við hvaða aðstæður búið þið úti í Eyjum? „Við erum með 60 metra spretthlaupsbraut, langstökksgryfju og kaststreng í Eimskipshöllinni. Þarna höfum við ágæta aðstöðu, hún er ansi köld en síðustu vikur fyrir mót höfum við æft við -7C° niður í -14 C°. Krakkarnir fengu því hitasjokk að koma inn í þessar aðstæður sem eru hér í Laugardalnum. Heima í Eyjum, þegar er svona kalt í húsinu, eru krakkarnir að æfa í tvennum buxum, þremur peysum, húfu og vettlingum, og viðbrigðin verða gífurleg að keppa í húsinu í Laugardal.“
– Hvernig sérðu framtíðina fyrir þér í þessum efnum? „Hún er björt. Maður á alltaf að vera jákvæður þegar maður býr í litlu bæjarfélagi þar sem íþróttalífið byggist á fótbolta og handbolta. Þessi hópur í frjálsum íþróttum er mjög áhugasamur sem þýðir að þau vilja vera áfram,“ segir Karen Inga.
Karen Inga segir Eyjaliðið duglegt að taka þátt í meistaramótum auk sumarmótanna. Hún segir þau ætla að bæta sig og taka þátt í fleiri mótum sem standa til boða. Þau hafa mikinn áhuga að taka þátt í Unglingalandsmótinu í Borgarnesi en hópurinn ætlar að fara á mót og í æfingabúðir í Svíþjóð í sumar.
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
25
Guðmundur Kr. valinn öðlingur ársins 2015 hjá HSK
H
éraðsþing HSK var haldið á Selfossi 13. mars sl. Góð mæting var á þingið sem gekk vel og stóðst að mestu tímaáætlun, en dagskrá þingsins var stytt nokkuð að þessu sinni. Athygli vakti hve mikið af ungu fólki sat þingið. Góðar umræður voru í nefndum þingsins og rúmlega 20 tillögur voru samþykktar. Haukur Valtýsson, formaður UMFÍ, ávarpaði þingið og veitti Baldri Gauta Tryggvasyni, Umf. Baldri, og Stefáni Geirssyni, Umf. Samhygð, starfsmerki UMFÍ. Sigríður Anna Guðjónsdóttir og Þuríður Ingvarsdóttir, Umf. Selfoss, voru sæmdar silfurmerki HSK. Breytingar urðu á stjórn sambandsins. Örn Guðnason varaformaður og Helga Kolbeinsdóttir gáfu ekki kost á sér til endurkjörs. Guðríður Aadnegard var endurkjörin formaður. Aðrir í stjórn eru Guðmundur Jónasson, gjaldkeri, Anný Ingimarsdóttir, ritari, Helgi S. Haraldsson, varaformaður, og Rut Stefánsdóttir, meðstjórnandi. Í varastjórn eru Gestur Einarsson, Baldur Gauti Tryggvason og Olga Bjarnadóttir. Íþróttafólk í þeim íþróttagreinum sem stundaðar eru innan HSK var heiðrað og úr þeirra hópi var Ragnar Ágúst Nathanaelsson, körfuknattleiksmaður úr Þór í Þorlákshöfn, valinn íþróttamaður HSK 2015.
Örn Guðnason, varaformaður HSK, Guðmundur Kr. Jónsson, öðlingur HSK 2015, og Guðríður Aadnegard, formaður HSK.
Ragnar Ágúst Nathanaelsson, íþróttamaður HSK, ásamt íþróttafólki HSK, fulltrúum þeirra, og formanni og varaformanni HSK.
Sigríður Anna Guðjónsdóttir, Þuríður Ingvarsdóttir og Guðríður Aadnegard, formaður HSK.
Frá vinstri: Haukur Valtýsson, formaður UMFÍ, Stefán Geirsson, Baldur Gauti Tryggvason og Kristinn Óskar Grétuson, varastjórn UMFÍ.
Íþróttafélagið Dímon var stigahæsta félagið, Frjálsíþróttaráð HSK fékk unglingabikar HSK og fimleikadeild Umf. Selfoss hlaut foreldrastarfsbikar HSK. Þá var Guðmundur Kr. Jónsson, Umf. Selfoss, valinn öðlingur ársins.
Ný framtíðarmarkmið samþykkt á sambandsþingi UMSB
S
ambandsþing Ungmennasambands Borgarfjarðar var haldið 12. mars sl. í félagsheimilinu Fannahlíð í Hvalfjarðarsveit þar sem Ungmenna- og íþróttafélag Hvalfjarðarsveitar var gestgjafar. Þingið var vel sótt og gekk vel undir öflugri stjórn þingforsetanna Pálma Ingólfssonar og Kristjáns Gíslasonar. Auður Inga Þorsteinsdóttir, framkvæmdastjóri UMFÍ, flutti kveðju frá sínu fólki og sæmdi Pálma Ingólfsson starfsmerki UMFÍ fyrir störf sín fyrir ungmennafélagshreyfinguna í gegnum árin. Þingið var nokkuð starfssamt og voru m.a. samþykktar tillögur um ný framtíðarmarkmið UMSB, forvarnastefna, jafnréttisstefna, umhverfisstefna, siðareglur o.fl. Ljóst var fyrir þingið að talsverðar breytingar yrðu á stjórn sambandsins, en sambandsstjóri, gjaldkeri, varasambandsstjóri og varamenn þeirra gáfu ekki kost á
Auður Inga Þorsteinsdóttir, framkvæmdastjóri UMFÍ, sæmir Pálma Ingólfsson starfsmerki UMFÍ.
26
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
Frá sambandsþingi UMSB sem haldið var í félagsheimilinu Fannahlíð í Hvalfjarðarsveit.
Fulltrúar þeirra sem fengu úthlutað styrkjum úr afreksmannasjóði UMSB.
sér til áframhaldandi stjórnarsetu og voru þeim færðar þakkir fyrir vel unnin störf í þágu sambandsins undanfarin ár. Uppstillingarnefnd var að störfum fyrir þingið og kom með tillögur að nýju fólki í stjórn sem samþykktar voru á þinginu og er stjórnin nú þannig skipuð: Sambandsstjóri er Sólrún Halla Bjarnadóttir, varasambandsstjóri er Guðrún Þórðardóttir og varavarasambandsstjóri er Haukur Þórðarson. Gjaldkeri er Elva Pétursdóttir og varagjaldkeri er Sigríður Bjarnadóttir, ritari er Þórkatla Þórarinsdóttir og vararitari er Aðalsteinn Símonarson, meðstjórnandi er Þórhildur María Kristinsdóttir og varameðstjórnandi er Anna Dís Þórarinsdóttir.
www.fi.is
Ferðir við allra hæfi urinn
eg Laugav
ndir
a Hornstr
lur Langida
rk
Þórsmö
- Dagsferðir
- Lengri ferðir
- Fjallaskíðaferðir
- Hjólaferðir
- Ferðafélag barnanna
- Ferðafélag unga fólksins
Samstarfsaðili FÍ
Skráðu þig inn – drífðu þig út SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
27
UMSB
Stuðningsmenn körfuknattleiksdeildar Skallagríms eru kallaðir fjósamenn, út af því að heimavöllurinn er kallaður fjósið í Borgarnesi.
Starfsemin hefur eflst í kjölfar stefnumótunarvinnu
U
ngmennasamband Borgarfjarðar á að baki langa og mikla sögu en fyrir fjórum árum fagnaði sambandið eitt hundrað ára afmæli. Íþróttahefð hefur alltaf verið mikil í Borgarbyggð og þaðan hefur komið íþrótta-
Leikskólabörn á fótboltaæfingu í hádeginu.
28
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
fólk í fremstu röð. Aðildarfélög UMSB eru nú 19 talsins. Sigurður Guðmundsson, fráfarandi sambandsstjóri UMSB, segir að sambandið hefði farið í naflaskoðun fyrir rúmlega þremur árum og ráðist hefði verið í stefnumótunarvinnu sem tókst að mati hans ljómandi vel. Starfsemin hefði í kjölfarið verið að eflast.
Hluti af keppendum UMSB á Unglingalandsmóti á Akureyri 2015.
„Í beinu framhaldi af þessu gerðum við samning við Borgarbyggð í formi aukinna styrkja og þjónustu sem við veitum sveitarfélaginu. Það gerði okkur kleift að ráða framkvæmdastjóra í fullt starf. Fyrir rúmu ári tókum við að okkur enn fleiri verkefni á vegum sveitarfélagsins með yfirstjórn með tómstunda- og íþróttaskólanum. Það fór vel af stað, við þurftum reyndar að skipta um starfsmann en annar var ráðinn nú um síðustu áramót. Úr því að vera lítið héraðssamband í hálfu starfi fórum við upp í tvo starfsmenn og erum komnir með húsnæði sem sveitarfélagið skaffar okkur. Aðrir starfsmenn annarra íþróttafélaga eru þar einnig undir sama þaki. Menn eru því hættir að vera einir úti í horni sem er mjög góð þróun. Menn eiga nú meira samstarf og mér sýnist það hægt og sígandi vera að takast vel. Við skulduðum töluvert þegar við byrjuðum á þessari vegferð en í dag skuldum við ekki neitt. Allir fjármunir okkar fara því í rauninni í starfið sjálft. Við erum ennfremur að stórauka styrki til afreksmanna en sem dæmi fórum við að veita 150–200 þúsund krónur fyrir fjórum árum. Á næsta ári höfum úr að spila rúmri milljón í þann málaflokk. Þegar maður horfir til baka og síðan fram á veginn er ljóst að það hafa verið tekin mörg skref í þá átt að gera starfið enn öflugra og betra, auka samvinnuna og bæta fjárhagslega nýtingu í leiðinni. Það held ég að sé bara nokkuð góður árangur. Það voru skiptar skoðanir um það meðal aðildarfélaga okkar hvort við værum að fara rétta leið en ég held að þær efasemdarraddir hafi þagnað smám saman,“ sagði Sigurður.
Kvennalið Umf. Skallagríms í körfubolta.
árangri ætti að ná yrðu íþróttirnar í rauninni undir hatti sérfélaga sem myndu einblína á hverja íþróttagrein fyrir sig. Mér sýnist þróunin vera í þá átt og félögin vinna um leið betur saman,“ sagði Sigurður. Sigurður sagði að þegar hann kom fyrst inn í starfsemina hjá UMSB hefði þurft að taka snúning á ýmsu því að honum hefði fundist hún ómarkviss að mörgu leyti. „Mörg félög voru að gera hið sama og mikil krafa um að hin ýmsu félög sinntu einhverjum ákveðnum íþróttagreinum umfram aðrar sem mér fannst frekar rangt þótt hlutverk ungmennafélagsins sé eftir sem áður að styðja við nýjar greinar og koma þeim á koppinn. Það bíða okkar alltaf krefjandi verkefni og ef menn vilja aldrei neinu breyta þá tekst þeim aldrei að bregðast við því.“
Starfsemi aðildarfélaganna mjög breytileg Aðspurður um hvernig starfsemin úti í aðildarfélögunum gengi sagði Sigurður hana ganga nokkuð vel og hún væri í rauninni margs konar. „Starfsemin nær yfir stórt svæði, raunar yfir í þrjú sveitarfélög. Starfsemi aðildarfélaganna er mjög breytileg, allt frá því að vera mjög lítil yfir í félög sem eru að sinna mjög breiðri starfsemi á sviði íþrótta- og félagsmála. Ég hef haft þá skoðun að það þyrfti að horfa á þessi félög út frá tveimur meginþáttum, íþróttum og öðrum félagsmálum. Ef
Allir leggjast á eitt
Borgarnesi
verslunarmannahelgina 29.– 31. júlí 2016
– Fram undan hjá ykkur er stórt verkefni, sjálft Unglingalandsmótið. Hvernig leggst það í ykkur? „Undirbúningur gengur bara vel og allir leggjast á eitt svo að mótið eigi eftir að ganga að óskum. Það var afar ánægjulegt að fá mótið hingað í Borgarnes og mjög spennandi fyrir okkur,“ sagði Sigurður. Þess má geta að Sigurður lét af störfum sem sambandsstjóri UMSB á nýafstöðnu þingi sambandsins. Við keflinu tók Sólrún Halla Bjarnadóttir. SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
29
Landsmót UMFÍ 50 +
YHUêXU KaOdLê i ÍsaÀUêL 0 M~nt 0
“Heilbrigð sál og hraustur líkami gerir lífið skemmtilegra eftir fimmtugt”
tOaU î~ HNNL aê m ta" 30
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
ÍSAFJARÐARBÆR í faðmi fjalla blárra
Hluti hópsins tekur sér smápásu áður en lagt er í hann aftur.
Strandamenn skíðuðu í Þýskalandi
N
okkrir félagar úr Skíðafélagi Strandamanna fóru á dögunum í skíðaferð til Þýskalands þar sem dvalið var í Braunlage. Byrjað var að skipuleggja ferðina í ágúst í fyrra, en tilgangur hennar var að æfa sig á gönguskíðum. Ennfremur var farið á skauta og svigskíðin prófuð.
Vatnssopi í sólinni í Þýskalandi.
Skemmtilegt að prufa svigskíði „Það skemmtilegasta við ferðina var að prufa að fara á svigskíði og lestarferðin var
einnig eftirminnileg. Það var svo sem ekkert öðruvísi að skíða í Þýskalandi en hér heima nema hvað það er mikið af trjám í Þýskalandi,” sagði Stefán Snær Ragnarsson, einn af þátttakendunum í þessari vel heppnuðu ferð sem tók fimm daga. Auk Stefáns Snæs tóku þátt í ferðinni þau Ragnar Bragason, Hilmar Tryggvi Kristjánsson, Kristján Hólm Tryggvason, Jón Haukur og Friðrik Heiðar Vignissynir, Vignir Örn Pálsson, Sigurbjörg Halldórsdóttir, Halldór Logi Friðgeirsson og Rósmundur Númason.
Líflegar umræður um hlutverk og stefnu sambandsins
Á
rsþing Ungmennasambands Eyjafjarðar var haldið í Þelamerkurskóla 16. mars sl. Þingið, sem var það 95. í röðinni, var í umsjón Ungmennafélagsins Smárans. Rétt til þingsetu áttu 44 fulltrúar frá 13 aðildarfélögum UMSE. Af þeim mættu 33 fulltrúar. Þingið var líflegt að venju og urðu m.a. góðar umræður um hlutverk og stefnu sambandsins. Haukur Valtýsson, formaður UMFÍ, var gestur þingsins og sæmdi m.a. Þorgerði Hauksdóttur starfsmerki UMFÍ. UMSE sæmdi nokkra félaga heiðursviðurkenningum. Guðrún Sigurðardóttir, Umf. Svarfdæla, Elín B. Unnarsdóttir, Sundfélaginu Rán, Gestur Hauksson, Umf. Smáranum, Ásgeir Már Hauksson, Umf. Smáranum, og Ingunn Aradóttir, Umf. Smáranum, voru öll sæmd starfsmerki UMSE. Níels Helgason og Gísli Pálsson voru sæmdir gullmerki UMSE fyrir ævistarf sitt í þágu íþrótta- og ungmennafélagsmála. Ungmennafélag Svarfdæla hlaut félagsmálabikar UMSE fyrir starfið á árinu 2015.
Bjarnveig Ingvadóttir, Umf. Svarfdæla, var endurkjörin formaður UMSE, Sigrún Finnsdóttir, Umf. Smáranum, var endurkjörin ritari og Þorgerður Guðmundsdóttir, Umf. Samherjum, endurkjörin meðstjórnandi. Í varastjórn var Guðrún Sigurðardóttir, Umf. Svarfdæla, endurkjörin og samkvæmt tillögu uppstillingarnefndar voru Björgvin Hjörleifsson, Skíða-
Þingfulltrúar á ársþingi UMSE njóta veitinga í þinghléi. Haukur Valtýsson, formaður UMFÍ, sæmdi Þorgerði Hauksdóttur starfsmerki UMFÍ.
félagi Dalvíkur, og Elvar Óli Marinósson, Umf. Reyni, einnig kjörnir í varastjórn.
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
31
Íþróttafólk ársins 2015 hjá sveitarfélögum vítt og breitt um landið
1
Kraftlyftingakonan Fanney Hauksdóttir úr Gróttu og júdómaðurinn Axel Kristinsson úr Ármanni voru útnefnd íþróttafólk Seltjarnarness. Kjörið var í umsjón íþróttaog tómstundanefndar Seltjarnarness og fór fram í 23. skipti.
1
2
2
Íþróttakona Mosfellsbæjar var kjörin Eva Einarsdóttir, skotfimikona, og Reynir Örn Pálmason, hestaíþróttamaður, var kjörinn íþróttakarl Mosfellsbæjar.
3
Finnur Ingi Sölvason úr Hestamannafélaginu Glæsi var útnefndur íþróttamaður Fjallabyggðar en það voru Kiwanisklúbburinn Skjöldur og Ungmennasamband Fjallabyggðar (UÍF) sem stóðu að valinu.
3 5
4
Kraftlyftingamaðurinn Viktor Samúelsson úr KFA var valinn íþróttamaður Akureyrar en kjörinu var lýst í verðlaunahófi á vegum Íþróttabandalags Akureyrar og Íþróttaráðs Akureyrarbæjar.
4
5
Helgi Guðjónsson, knattspyrnumaður, var kjörinn íþróttamaður Borgarfjarðar annað árið í röð.
6
Ólöf María Einarsdóttir, kylfingur Golfklúbbnum Hamri á Dalvík, var kjörin íþróttamaður Ungmennasambands Eyjafjarðar en kjörinu var lýst í Laugaborg í Eyjafjarðarsveit. Þetta er annað árið í röð sem hún hlýtur titilinn.
7
Íþróttamenn Garðabæjar eru Andrea Sif Pétursdóttir, fimleikakona úr Stjörnunni, og Dagfinnur Ari Normann, kraftlyftingamaður úr Stjörnunni.
8
Fanndís Friðriksdóttir, knattspyrnukona úr Breiðabliki, og Jón Margeir Sverrisson, sundmaður úr Ösp/Fjölni, voru kjörin íþróttakona og íþróttakarl Kópavogs.
9
Logi Gunnarsson, körfuboltakappi, og Sunneva Dögg Friðriksdóttir, sundkona, voru valin íþróttafólk Ungmennafélags Njarðvíkur.
10
Þorbergur Ingi Jónsson var kosinn Íþróttamaður UFA. Hann var einnig valinn frjálsíþróttakarl ársins hjá FRÍ.
11
Ísólfur Líndal Þórisson, Hestamannafélaginu Þyt, var útnefndur íþróttamaður ársins hjá Ungmennasambandi Vestur-Húnvetninga. Þetta er fjórða árið í röð sem Ísólfur hlýtur þessa útnefningu.
32
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
8 9
7 10 11
12
13
12
María Rún Karlsdóttir, blakkona úr Þrótti, var valin íþróttamaður Fjarðabyggðar. María Rún var einnig kosin íþróttamaður Þróttar.
13
Þóranna Ósk Sigurjónsdóttir, frjálsíþróttakona úr Tindastóli, var valin íþróttamaður Ungmennasambands Skagafjarðar UMSS. Hún var einnig valin íþróttamaður Umf. Tindastóls.
14
Taekwondokonan Ástrós Brynjarsdóttir og sundkappinn Kristófer Sigurðsson voru útnefnd íþróttamenn Keflavíkur.
15
15
Íþróttamaður Hattar var kjörinn körfuboltamaðurinn Benedikt Þ. Guðgeirsson Hjarðar.
6 14 18
20
19
Íþróttamaður ársins í Strandabyggð var kjörinn Rósmundur Númason en hann hefur stundað skíðagöngu og víðavangshlaup í áraraðir með góðum árangri.
17
Körfuknattleiksfólkið Petrúnella Skúladóttir og Jón Axel Guðmundsson voru kjörin íþróttamaður og íþróttakona Grindavíkur.
18
Knattspyrnumaðurinn Pétur Bjarnason var útnefndur íþróttamaður ársins í Bolungarvík.
17
16
16
19
Akstursíþróttamaðurinn Gyða Dögg Heiðarsdóttir var valin íþróttamaður Ölfuss. Gyða var einnig valin mótorhjóla- og snjósleðakona Íslands árið af MSÍ.
21
20
Handboltakonan Hrafnhildur Hanna Þrastardóttir og taekwondomaðurinn Daníel Jens Pétursson, bæði úr Umf. Selfoss, voru útnefnd íþróttafólk ársins í Sveitarfélaginu Árborg á uppskeruhátíð íþrótta- og menningarnefndar.
21
Ragnar Ágúst Nathanaelsson, körfuknattleiksmaður, var útnefndur íþróttamaður Hveragerðis.
22
Æskulýðsnefnd Bláskógabyggðar útnefndi körfuknattleiksmanninn Sveinbjörn Jóhannesson, frá Heiðarbæ í Þingvallasveit, íþróttamann Bláskógabyggðar.
22
23
23
Kristín Þorsteinsdóttir, sundkona hjá Íþróttafélaginu Ívari, var útnefnd íþróttamaður Ísfjarðarbæjar. Var þetta jafnframt þriðja árið í röð sem hún hlýtur þennan titil.
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
33
Evrópa unga fólksins
FJÖLMENN RÁÐSTEFNA UM ÞÁTTTÖKU UNGS FÓLKS E
vrópa unga fólksins ásamt samstarfsaðilum hélt ráðstefnuna Skipta raddir ungs fólks máli? Ungmennaráð: Þátttaka og áhrif, á Hilton Reykjavík Nordica 18. febrúar s.l. Ráðstefnan var hugsuð fyrir þá sem standa að baki ungmennaráða sveitarfélaga og frjálsra félagasamtaka auk fulltrúa ungmennaráðanna sjálfra. Á ráðstefnuna voru skráðir 120 þátttakendur frá 22 sveitarfélögum, 20 frjálsum félagasamtökum og 10 starfsstöðvum Reykjavíkurborgar. Þetta voru 60 starfsmenn og sjálfboðaliðar sveitarfélaga og samtaka og 60 fulltrúar ungmennaráða þannig að hér á vel við máltækið: „Ekkert um okkur, án okkar.“ Ráðstefnan markaði upphaf að árslöngu verkefni Evrópu unga fólksins sem miðar að
34
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
því að auka færni starfsmanna sem styðja við ungmennaráð svo að festa megi þau enn betur í sessi sem sjálfsagðan vettvang fyrir þátttöku og áhrif barna og ungmenna. Ráðstefnunni var fyrst og fremst ætlað að veita starfsfólki og sjálfboðaliðum, sem vinna með ungu fólki í ungmennaráðum eða hafa áhuga
á að stofna ungmennaráð, tæki og tól til þess. Nokkur erindi voru flutt á ráðstefnunni. Unnur Helgadóttir í ráðgjafarhópi umboðsmanns barna fjallaði um það af hverju ungmennaráð eru mikilvæg fyrir samfélagið og hvernig börn og fullorðnir geta lært hver af öðrum. Einnig fjallaði Unnur um eigin reynslu
af því að vera í Ráðgjafarhópi umboðsmanns barna. Hjördís Eva Þórðardóttir fjallaði í erindi sínu um verkfærakistu sem þróuð hefur verið af umboðsmanni barna og UNICEF á Íslandi, með það að markmiði að gera sveitarfélögum kleift að innleiða Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna í starfsemi sína. Barnvæn sveitarfélög gera Barnasáttmálann að rauðum þræði í öllu starfi sínu og nýta reynslu og raddir barna með markvissum hætti til að bæta og aðlaga þá þjónustu sem þau veita börnum. Eygló Rúnarsdóttir, aðjúnkt við Háskóla Íslands, sagði frá því að ungmennaráð hefðu víða tekið til starfa á síðasta áratug eða svo. Á þeim tíma hefur starfsfólk á vettvangi félagasamtaka og sveitarfélaga leitað hófanna varðandi starfsaðferðir og nálgun og
unga fólkið, sem starfað hefur í ungmennaráðunum, hefur reynt sig í nýjum og oft óskilgreindum hlutverkum. Erindið fjallaði um grundvallarspurningarnar: Hvað eru ungmennaráð og hvernig ná þau bestum árangri? Evrópa unga fólksins er landsskrifstofa æskulýðshluta Erasmus+, mennta-, æskulýðsog íþróttaáætlunar Evrópusambandsins. EUF styrkir margs konar samstarfsverkefni sem með einum eða öðrum hætti efla og styrkja ungt fólk með óformlegum námsaðferðum. Landsskrifstofan mun styrkja æskulýðsgeirann á Íslandi um rúmlega 238 miljónir króna árið 2016. Ásamt Evrópu unga fólksins stóðu Samband íslenskra sveitarfélaga, SAMFÉS, Ungmennafélag Íslands, Félag fagfólks í frítímaþjónustu og umboðsmaður barna að ráðstefnunni.
Hjörtur Ágústsson, verkefnastjóri Evrópu unga fólksins:
Vilji ungs fólks til þátttöku í ákvarðanatöku er mikill
H
jörtur Ágústsson, verkefnisstjóri Evrópu unga fólksins, segir að fjöldi þátttakenda í ráðstefnunni hefði verið vonum framar og frábært hversu mörg ungmenni úr ungmennaráðum voru áhugasöm um að koma. „Það er greinilegt að það er mikil vitundarvakning meðal sveitarfélaga og félagasamtaka þegar kemur að ungmennaráðum og vilji ungs fólks til þátttöku í ákvarðanatöku er mikill. Við hjá Evrópu unga fólksins erum mjög spennt fyrir næsta ári, en til stendur að skipuleggja ferðir til Evrópu, námskeið og ráðstefnur til að styðja við þróun ungmennaráða á Íslandi. Það er greinilegt að raddir ungs fólks skipta máli,“ sagði Hjörtur. SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
35
SNÆFELL BIKARMEISTARI Í FYRSTA SINN
K
vennalið Snæfells í Stykkishólmi í körfuknattleik varð bikarmeistari í fyrsta sinn í sögu félagsins þegar liðið lagði Grindavík að velli í úrslitaleik í Laugardalshöllinni 13. febrúar sl. Þetta var í þriðja sinn sem Snæfell leikur til úrslita í þessari keppni. Stúlkurnar úr Hólminum voru með yfirhöndina allan leikinn en Grindavíkurliðið var samt aldrei langt undan. Snæfell leiddi í hálfleik, 41:34 en lokatölur urðu 78:70. Haiden Denise Palmer var með þrefalda þrennu og skoraði einnig 23 stig fyrir Snæfell. Gunnhildur Gunnarsdóttir var með einnig með 23 stig. Hjá Grindavík var Whitney Michelle Frazier atkvæðamest með 32 stig.
Einar Haraldsson endurkjörinn formaður Keflavíkur
A
ðalfundur Keflavíkur, íþrótta- og ungmennafélags, var haldinn 25. febrúar sl. í félagsheimili Keflavíkur að Sunnubraut 34. Einar Haraldsson var endurkjörinn formaður og stjórn félagsins er óbreytt. Auk Einars skipa stjórnina Kári Gunnlaugsson, varaformaður, Bjarney S. Sævarsdóttir, ritari, Þórður Magni Kjartansson, gjaldkeri, og Birgir Ingibergsson, meðstjórnandi. Í varastjórn eru Sveinn Adolfsson, Birgir Már Bragason og Guðjón Axelsson. Auður Inga Þorsteinsdóttir, framkvæmdastjóri UMFÍ, sæmdi m.a. Einar Helga Aðalbjörnsson og Odd Sæmundsson starfsmerki UMFÍ. Sigríður Jónsdóttir, ritari ÍSÍ, veitti blakdeild Keflavíkur fyrstu vottun sína sem fyrirmyndarfélag/deild ÍSÍ en einnig var endurnýjuð vottun badminton-, fimleika-, knattspyrnu-, körfuknattleiks-, skot, og sunddeilda. Eru þá allar deildir félagsins með gæðavottun ÍSÍ. Í skýrslu formanns kom fram að rekstur félagsins á síðasta ári var góður og rekstrarniðurstaða jákvæð. Sagði hann að stjórnir deilda félagsins ættu mikið hrós skilið fyrir gott starf og góða stjórnun á fjármálum deilda. Starfsbikar félagsins fékk Ólafur S. Guðmundsson. Gullheiðursmerki Keflavíkur var veitt Ragnari Erni Péturssyni og Ellerti Eiríkssyni. Starfsmerki Keflavíkur fyrir stjórnarsetu voru veitt á
36
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
Einar Haraldsson, formaður, Skúli P. Skúlason, fundarstjóri, og Þórður Magni Kjartansson, gjaldkeri.
aðalfundum deilda. Gullmerki: Þorsteinn Magnússon, knattspyrna. Silfurmerki: Ásdís Júlíusdóttir, badminton, Halldóra B. Guðmundsdóttir, fimleikar, Júlíus Friðriksson, sund/fimleikar, og Hjördís Baldursdóttir,
knattspyrna. Bronsmerki: Guðný Magnúsdóttir og Hilmar Örn Jónasson, sund, Jónas Andrésson, skotfimi, Margeir E. Margeirsson, karfa, Mikael Þ. Halldórsson, taekwondo, og Gunnlaugur Kárason, fimleikar.
STJARNAN VANN BIKARINN Í 7. SINN
K
vennalið Stjörnunnar í handknattleik varð bikarmeistari í sjöunda sinn þegar liðið lagði Gróttu í úrslitaleik í Laugardalshöllinni 27. febrúar sl. Stjarnan var yfir í hálfleik, 10:7, en lokatölur urðu 20:16. Síðari hálfleikur var lengstum í jafnræði en þegar tíu mínútur voru til leiksloka var staðan 15:14 fyrir Stjörnuna. Garðabæjarliðið var sterkara á lokasprettinum og tryggði sér að lokum fjögurra marka sigur. Þórhildur Gunnardóttir og Sólveig Lára Kjærnested voru markahæstar hjá Stjörnunni með 5 mörk hvor. Hjá Gróttu var Laufey Ásta Guðmundsdóttir markahæst með 4 mörk og Lovísa Thompson og Þórey Anna Ásgeirsdóttir gerðu 3 mörk hvor.
Valdimar Leó og Snorra Olsen veitt gullmerki UMFÍ
V
aldimar Leó Friðriksson var endurkjörinn formaður UMSK á 92. ársþingi sambandsins sem haldið var í íþróttamiðstöðinni í Laugardal 24. febrúar sl. Valdimar Leó hefur verið formaður sambandsins síðan árið 2000. Öll stjórn UMSK var einnig endurkjörin. Helga Jóhannesdóttir, gjaldkeri UMFÍ, var gestur fundarins og veitti Valdimar Leó Friðrikssyni og Snorra Olsen gullmerki UMFÍ. Auk þess fengu Steinar Lúðvíksson, Sæmundur Hafsteinn Jóhannesson, Hannes Strange og Þórður St. Guðmundsson afhent starfsmerki UMFÍ. Á þinginu voru veittar viðurkenningar til sjálfboðaliða og til íþróttamanna. Íþróttakarl UMSK 2015 var valinn sundmaðurinn Jón Margeir Sverrisson og íþróttakona Fanney Hauksdóttir lyftingakona. Lið ársins var valið kvennalið Stjörnunnar í hópfimleikum. Viðurkenningar hlutu sundmaðurinn Brynjólfur Óli Karls-
Valdimar Leó Friðriksson, formaður UMSK, ásamt Jóni Margeiri Sverrissyni, íþróttakarli UMSK, og Kristínu Finnbogadóttur sem tók við viðurkenningum fyrir Fanney Hauksdóttur, íþróttakonu UMSK.
son, Breiðabliki, skíðakonan Erla Ásgeirsdóttir, Breiðabliki, frjálsíþróttamaðurinn Sindri Hrafn Guðmundsson, dansparið Gylfi Már Hrafnsson og María Tinna Hauksdóttir
og fimleikakonan Norma Dögg Róbertsdóttir, Gerplu. Félagsmálaskjöldinn fékk Guðmundur Oddsson GKG.
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
37
Sundlaugar Garðabæjar Frábær afþreying, fjör, líkamsrækt og slökun. Fjörið er í Álftaneslaug s: 550 2350 Rólegheitin ríkja í Ásgarðslaug s: 565 8066
38
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
Börn hafa tækifæri til að stunda fjölbreyttar íþróttir
H
éraðsþing Hrafna-Flóka var haldið í Félagsheimilinu Birkimel á Barðaströnd þann 15. mars sl. Mótaskrá sumarsins var samþykkt á þinginu auk þess sem starf komandi árs var rætt. Miklar umræður urðu um ástand íþróttamannvirkja á svæðum HHF en veðrið síðasta árið hefur valdið miklum skemmdum á þeim. Þingið bókaði áskorun til sveitarfélaganna um að fara í stefnumótun varðandi uppbyggingu og viðhald íþróttavalla og mannvirkja á svæðinu og að ábyrgðaraðilar séu skilgreindir. Á þinginu sæmdi Hrönn Jónsdóttir, stjórnarmaður UMFÍ, Kristrúnu Guðjónsdóttur starfsmerki UMFÍ, fyrir mikið og óeigingjarnt starf í gegnum árin, fyrir bæði UMFT og HHF. Páll Vilhjálmsson íþróttafulltrúi fór yfir starfsemi íþróttaskólans sem er fyrir börn í 1.–4. bekk. Skólinn er haldinn á hverjum degi í samfellu við skólahald á Patreksfirði, Tálknafirði og Bíldudal og fá nemendur skólans grunnþjálfun í mörgum mismunandi íþróttagreinum. Fyrirmynd íþróttaskólans kemur frá HSV þar sem þetta fyrirkomulag hefur reynst með ágætum og virðist henta vel fyrir minni og dreifðari sveitarfélög. Yfir 90% nemenda á þessum aldri eru skráð í íþróttaskólann og í fyrsta skipti hafa þau
Íþróttamenn ársins á héraðsþingi Hrafna-Flóka sem haldið var í félagsheimilinu Birkimel á Barðaströnd.
tækifæri til að stunda fjölbreyttar íþróttir fimm daga vikunnar í skipulögðu starfi. Eitt af markmiðum skólans er að börn læri strax að hreyfing sé hluti af daglegu lífi. Veitt voru verðlaun íþróttamönnum ársins 2015, en þeir voru Einar Jónsson, knattspyrnumaður ÍH, Kristján Kári Ágústsson, körfuknattleiksmaður ÍH, Saga Ólafsdóttir, frjálsíþróttakona ÍH, Andrea Björk Guðlaugsdóttir, sundkona UMFT, og Þorbergur Guðmundsson, kraftlyftingamaður ÍH. Íþróttamaður HHF árið 2015 var kjörinn Þorbergur Guðmundsson, kraftlyftingamaður úr Íþróttafélaginu Herði, en hann er landsliðsmaður í sinni grein og sá fimmti besti á landinu.
Hrönn Jónsdóttir, stjórn UMFÍ, afhenti Kristrúnu Guðjónsdóttur starfsmerki UMFÍ.
Breytingar urðu á bæði stjórn og varastjórn HHF. Kristrún Guðjónsdóttir, sem var í varastjórn, tók sæti Sædísar Eiríksdóttur sem setið hefur í stjórn frá 2010. Iða Marsibil Jónsdóttir kom inn í varastjórn í stað Kristrúnar. Nýja stjórn HHF skipa Lilja Sigurðardóttir, formaður, Birna Friðbjört Hannesdóttir, meðstjórnandi, og Kristrún Guðjónsdóttir, gjaldkeri. Í varastjórn sitja nú Heiðar Jóhannsson, Ólafur Byron Kristjánsson og Iða Marsibil Jónsdóttir.
Íþróttafjör hefur notið vinsælda hjá UMFK
A
ðalfundur Ungmennafélags Kjalnesinga var haldinn 3. mars sl. Á fundinum var farið yfir helstu viðburði félagsins á árinu. Má m.a. nefna samstarf við Klébergsskóla um íþróttafjör sem er á skólatíma og hefur notið vinsælda. Samstarf var einnig með sumarstarfið sem gekk með ágætum. Æfingar í frjálsum, fitness og boltaíþróttum verði fyrir iðkendur frá 1.–7. bekk. Formaður UMFK/Esju
kom og sagði frá góðum árangri liðsins og baráttu þeirra um aðstöðu í Skautahöll Reykjavíkur. Stjórn UMFK var kosin með smábreytingum. Helstu breytingar voru að Guðrún Dögg Gunnardóttir lét af störfum sem meðstjórnandi og tók Olga Ellen Þorsteinsdóttir við af henni og Guðrún Jónsdóttir tók sæti sem varamaður. Helga Jóhannesdóttir, gjaldkeri UMFÍ, var
gestur fundarins og sæmdi Davor Karlsson, Birnu Ragnarsdóttur og Írisi Fjólu Bjarnadóttir starfsmerkjum UMFÍ fyrir vel unnin störf fyrir félagið. Félagið hyggst styrkja nemendur á unglingastigi í Klébergsskóla til vistar í ungmennabúðum UMFÍ að Laugum á þessu ári ásamt því að standa að viðburðum á Kjalarnesdögum sem verða haldnir helgina 23.–26. júní í sumar.
Eitt kort 35 vötn 6.900 kr Frelsi til að veiða!
00000
www.veidikortid.is SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
39
Eftirtaldir aðilar styðja starfsemi Ungmennafélags Íslands: Reykjavík Ögurvík hf., Týsgötu 1 Faxaflóahafnir sf., Tryggvagötu 17 Danica sjávarafurðir ehf., Suðurgötu 10 Gjögur hf., Kringlunni 7 Stólpi ehf., Klettagörðum 5 Varma og Vélaverk ehf., Knarrarvogi 4 Ásbjörn Ólafsson ehf., Köllunarklettsvegi 6 Rafstilling ehf., Dugguvogi 23 Landssamband lögreglumanna, Grettisgötu 89 Heilsubrunnurinn ehf., Kirkjuteigi 21 Ernst & Young ehf., Borgartúni 30 Efling stéttarfélag, Sætúni 1 Slökkvilið höfuðborgarsvæðisins bs, Skógarhlíð 14 Gáski ehf., Bolholti 8 Blaðamannafélag Íslands, Síðumúla 23 Suzuki-bílar hf., Skeifunni 17 Ennemm ehf,Grensásvegi 11 Félag skipstjórnmanna, Grensársvegi 13 Bókhaldsstofa Haraldar slf., Síðumúla 29 Gull- og silfursmiðjan ehf., Álfabakka 14b Bílasmiðurinn hf., Bíldshöfða 16 Höfðakaffi ehf., Vagnhöfða 11 Blikksmiðurinn hf., Malarhöfða 8 ÁTVR, Stuðlahálsi 2 Orka ehf., Stórhöfða 37 Landsnet hf., Gylfaflöt 9 Kjaran ehf., Síðumúla 12–14 Mennta- og menningarmálaráðuneytið, Sölvhólsgötu 4
Ísafirði
10.–12. júní 2016
Borgarnesi 29.– 31. júlí 2016
Kópavogur Ungmennafélagið Breiðablik, Dalsmára 5 Rafmiðlun hf., Ögurhvarfi 8
Garðabær Marás vélar ehf., Miðhrauni 13 Raftækniþjónusta Trausta ehf., Lyngási 14 Geislatækni ehf., Laser-þjónustan, Suðurhrauni 12c Garðabær, Garðatorgi 7
Hafnarfjörður Verkalýðsfélagið Hlíf, Reykjavíkurvegi 64 Malbikunarstöðin Hlaðbær-Colas hf., Gullhellu 1
Reykjanesbær DMM Lausnir ehf., Hafnargötu 91 Verslunarmannafélag Suðurnesja, Vatnsnesvegi 14 Verkalýðs- og sjómannafélag Keflavíkur, Krossmóa 4
Mosfellsbær
Framleiðum barmmerki í öllum stærðum og gerðum.
Nonni litli ehf., Þverholt 8
Akranes Bifreiðastöð Þórðar Þ. Þórðarsonar, Smiðjuvöllum 15
Mikið úrval af bikurum og verðlaunapeningum.
Borgarnes Samtök sveitarfélaga Vesturlands, Bjarnarbraut 8 Kaupfélag Borgfirðinga, Egilsholti 1 Matstofan ehf., Brákarbraut 3 Vélaverkst. Kristjáns ehf., Brákarbraut 20 Eyja- og Miklaholtshreppur, Hofsstöðum
Verið velkomin í verslun okkar að Síðumúla 17 eða hafið samband í
Grundarfjörður Ragnar og Ásgeir ehf., Sólvöllum 7
Hellissandur KG Fiskverkun ehf., Melnesi 1
Ísafjörður Fræðslumiðstöð Vestfjarða,Suðurgötu 12 Ísblikk ehf., Árnagötu 1
40
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
síma 588-3244 fax 588-3246 netfang: isspor@simnet.is
UMSS stefnir að góðri þátttöku í Hreyfiviku UMFÍ
Á
rsþing Ungmennasambands Skagafjarðar fór fram á Sauðárkróki 13. mars sl. Í ræðu Sylvíu Magnúsdóttur, formanns UMSS, kom fram að starfsemi sambandsins hefði gengið vel á síðasta ári og bjartsýni ríkti fyrir starfinu. Fram undan væri þátttaka í Hreyfiviku UMFÍ sem gekk einstaklega vel á síðasta ári. Stefnt væri að því að fjölga enn frekar þátttakendum í vikunni sem fram fer í maí. Þá var ákveðið að halda formannafundi tvisvar á ári. Ómar Bragi Stefánsson, landsfulltrúi UMFÍ, var með kynningu á næsta Landsmóti UMFÍ sem fyrirhugað er á Sauðárkróki 2018. Þá var kunngerð sameining þriggja hestamannafélaga í eitt og heitir hið nýja félag hestamannafélagið Skagfirðingur. Sylvía Magnúsdóttir var endurkjörin formaður UMSS. Úr stjórn gengu þau Steinunn Arnljótsdóttir og Guðmundur
Einar Haraldsson formaður, Skúli P. Skúlason, fundarstjóri, og Þórður Magni Kjartansson gjaldkeri.
Frá ársþingi UMSS sem haldið var á Sauðárkróki 13. mars síðastliðinn.
Þór Elíasson og í þeirra stað voru kosnar Þórunn Eyjólfsdóttir og Arnþrúður Heimisdóttir.
Viðburðaríkt ár að baki hjá Ungmennafélagi Akureyrar
A
ðalfundur Ungmennafélags Akureyrar var haldinn í Íþróttahöllinni á Akureyri 24. febrúar sl. Sigurður Magnússon, formaður UFA, fór yfir helstu þætti starfsins og nefndi meðal annars Unglingalandsmót sem haldið var á Akureyri með glæsibrag síðastliðið sumar. Viðurkenningar voru veittar fyrir Íslandsmeistaratitla, Íslandsmet, stigahæsta karl og konu 18 ára og eldri og íþróttamann UFA 2015. Einnig voru veittar viðurkenningar fyrir vel unnin störf í þágu félagsins. Þeir sem heiðraðir voru að þessu sinni eru: Aðalbjörg Hafsteinsdóttir og Ólafur Ó. Óskarsson, Ásgeir Már Hauksson, Guðmundur Víðir Gunnlaugsson, Gísli Pálsson, Rannveig Oddsdóttir og Unnar Vilhjálmsson. Haukur Valtýsson, formaður UMFÍ, ávarpaði fundinn og veitti Ásgeiri Má Haukssyni starfsmerki UMFÍ fyrir óeigingjarnt sjálfboðaliðsstarf í frjálsíþróttum.
Einar Haraldsson formaður, Skúli P. Skúlason, fundarstjóri, og Þórður Magni Kjartansson gjaldkeri.
Unnar Vilhjálmsson.
Sigurður Magnússon var endurkjörinn formaður UFA. Úr stjórn gengu Birgitta Guðjónsdóttir, Kolbrún Sveinsdóttir og Sigurbjörg Ólöf Bergsdóttir. UFA-stjórnin var búin að finna tvo nýja í stjórn, þá Finn Friðriksson og
Aðalbjörg Hafsteinsdóttir og Ólafur Óskarsson.
Gunnar Eyjólfsson. Síðasta sætinu var haldið opnu ef einhver áhugasamur vildi nú koma inn á aðalfundi en svo varð ekki þannig að þeir sem voru í stjórn og vildu halda áfram voru sjálfkjörnir.
Mikilvægt að börn og unglingar geti stundað íþróttir
A
ðalfundur Umf. Þróttar í Vogum var haldinn 25. febrúar sl. Í skýrslu stjórnar kom fram að barna- og unglingastarf félagsins er fjölbreytt og rekið með blómlegum hætti. Mikill kraftur hefur verið í starfinu hjá Þrótti síðustu árin en félagið fór upp um deild á síðasta ári og einnig hafa yngri flokkar félagsins verið að eflast í knattspyrnu, sundi og júdó. Helgi Gunnarsson, fjármálastjóri UMFÍ, var fulltrúi UMFÍ á fundinum og sæmdi Magnús Hauksson starfsmerki UMFÍ. Magnús stofnaði júdódeild hjá Þrótti 1997 og var þjálfari deildarinnar í 17 ár. Margir Íslandsmeistaratitlar hafa farið í gegnum júdódeild Þróttar og glæsilegir sigrar unnist. Magnús hefur unnið óeigingjarnt starf og verið fórnfús hugsjónamaður í störfum sínum fyrir Umf. Þrótt.
Frá aðalfundi Ungmennafélagsins Þróttar í Vogum.
Gunnar Helgason var endurkjörinn formaður. Ingimar Kristjánsson og Guðmundur Kristinn Sveinsson gáfu ekki kost á sér til endurkjörs. Kristján Árnason var kosinn til tveggja ára í fyrra, Irma Þöll Þorsteinsdóttir,
Helgi Gunnarsson frá UMFÍ og Magnús Hauksson, Þrótti.
Baldvin Hróar Jónsson og Helga Ágústsdóttir voru sjálfkjörin, rétt eins og Hannes Smárason og Rósa Sigurjónsdóttir í varastjórn.
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
41
Eftirtaldir aðilar styðja starfsemi Ungmennafélags Íslands: Súðavík VÁ VEST, félag um vímuefnaforvarnir, Álfabyggð 3
Patreksfjörður Oddi hf., Eyrargötu 1 Vesturbyggð, Aðalstræti 63
Árneshreppur Hótel Djúpavík ehf., Djúpavík
Blönduós Stéttarfélagið Samstaða, Þverbraut 1
Skagaströnd Sveitarfélagið Skagaströnd, Túnbraut 1–3
Sauðárkrókur K-Tak ehf., Borgartúni 1 Verslun Haraldar Júlíussonar, Aðalgötu 22
Varmahlíð Ferðaþjónustan Bakkaflöt, Bakkaflöt
Siglufjörður Íþróttamiðst. Fjallabyggðar, Gránugötu 24
Akureyri Hnjúkar ehf., Kaupvangi, Mýrarvegi Raftákn ehf., Glerárgötu 34 Samvirkni ehf., Hafnarstræti 97
Grenivík Brattás ehf., Ægissíðu 11
Húsavík Jarðverk ehf., Birkimel
Laugar Framhaldsskólinn á Laugum, Þingeyjarsveit, Kjarna
Vopnafjörður Hólmi NS-56 ehf., Hafnarbyggð 23
Egilsstaðir Skrifstofuþjónusta Austurlands ehf., Fagradalsbraut 11 Héraðsprent ehf., Miðvangi 1 Bókráð, bókhald og ráðgjöf ehf., Miðvangi 2–4
Seyðisfjörður Seyðisfjarðarkaupstaður, Hafnargötu 44
Eskifjörður Eskja ehf., Strandgöt 39
Neskaupsstaður
Marín Laufey og Ásmundur Hálfdán unnu tvöfalt í glímunni
G
óð þátttaka var í 44. bikarglímu Íslands sem var háð í íþróttahúsi Kennaraháskólans 27. febrúar sl. Helstu úrslit urðu þau að Ásmundur Hálfdán Ásmundsson, UÍA, og Marín Laufey Davíðsdóttir, HSK, sigruðu bæði tvöfalt.
Ásmundur, sem er 22 ára Reyðfirðingur, sigraði í +90 kg karla og opnum flokki karla. Marín Laufey, frá Selfossi, sigraði í +65 kg flokki kvenna og opnum flokki kvenna. Þau urðu einnig Íslandsmeistarar í sömu flokkum. Athyglisverðustu úrslitin urðu í -65 kg flokki kvenna þar sem hin 15 ára Jana Lind Ellertsdóttir HSK sigraði og lagði hún meðal annars glímudrottningu Íslands, Evu Dögg Jóhannsdóttur.
Bikarmeistarar í glímu 2016: Unglingar +80 kg: Jón Gunnþór Þorsteinsson HSK Karlar -90 kg: Magnús Karl Ásmundsson KR Karlar +90 kg: Ásmundur Hálfdán Ásmundsson UÍA Karlar opinn flokkur: Ásmundur Hálfdán Ásmundsson UÍA Konur -65 kg: Jana Lind Ellertsdóttir HSK Konur +65 kg: Marín Laufey Davíðsdóttir HSK Konur opinn flokkur: Marín Laufey Davíðsdóttir HSK
Íslandsmeistarar í glímu 2016 Unglingar +80 kg: Bjarni Darri Sigfússon UMFN Unglingar +80 kg: Guðni Elvar Björnsson HSK Karlar -80 kg: Hjörtur Elí Steindórsson UÍA Karlar -90 kg: Pétur Eyþórsson Ármanni Karlar +90 kg: Ásmundur Hálfdán Ásmundsson UÍA Karlar opinn flokkur: Ásmundur Hálfdán Ásmundsson UÍA Konur -65 kg: Jana Lind Ellertsdóttir HSK Konur +65 kg: Marín Laufey Davíðsdóttir HSK Konur opinn flokkur: Marín Laufey Davíðsdóttir HSK
Kirkjubæjarklaustur – Verið hjartanlega velkomin
Síldarvinnslan hf., Hafnarbraut 6
Höfn í Hornafirði Skinney-Þinganes hf., Krossey Framhaldsskólinn í A-Skaftafellssýslu, Nýheimum Sveitarfél. Hornafjörður, Hafnarbraut 27
Kirkjubæjarklaustur Skaftárhreppur, Klausturvegi 10
Laugarvatn Menntaskólinn að Laugarvatni
Flúðir Flúðasveppir, Garðastíg 8
Selfoss Vélaverkstæði Þóris ehf., Austurvegi 69 Búnaðarsamband Suðurl., Austurvegi 1 Flóahreppur, Þingborg
Hveragerði Hveragerðiskirkja, Hverahlíð
Þorlákshöfn Sveitarfélagið Ölfus, Hafnarbergi 1
Vestmannaeyjar Ísfélag Vestmannaeyja, Strandvegi 26
42
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
Íþróttamiðstöð, sundlaug, upplýsingamiðstöð og sýningar.
Rúnar Pétursson kjörinn formaður USAH
N
ítugasta og níunda ársþing Ungmennasambands Austur-Húnvetninga var haldið á Húnavöllum 13. mars sl. Á þingið mættu 32 fulltrúar frá aðildarfélögum sambandsins en þau eru tíu talsins. Breyting varð á stjórn USAH á þinginu. Aðalbjörg Valdimarsdóttir, formaður, Hafdís Vilhjálmsdóttir, varaformaður, og Valgerður Hilmarsdóttir, gjaldkeri, gáfu ekki kost á sér áfram. Guðrún Sigurjónsdóttir er áfram meðstjórnandi og Sigrún Líndal situr sitt annað ár sem ritari. Nýja stjórn USAH skipa þau Rúnar Pétursson, formaður, Steinunn Hulda Magnúsdóttir, varaformaður, Guðrún Sigurjónsdóttir, með-stjórnandi, Sigrún Líndal, ritari, og Katrín Hallgrímsdóttir, gjaldkeri. Haukur Valtýsson, formaður UMFÍ, ávarpaði þingið og þakkaði m.a. fyrir starf USAH og sveitarfélaganna við Landsmót 50+. Síðan sæmdi hann Hafdísi Vilhjálmsdóttur og Pétur Pétursson starfsmerki
UMFÍ og Aðalbjörgu Valdimarsdóttur gullmerki UMFÍ. Þórey Edda Elísdóttir, fulltrúi ÍSÍ, sæmdi Aðalbjörgu Valdimarsdóttur gullmerki ÍSÍ og Hafdísi Vilhjálmsdóttur og Valgerði Hilmarsdóttur silfurmerki ÍSÍ. Hvatningarverðlaun USAH, sem fyrrum formenn sambandsins gáfu á 100 ára afmæli þess og á að veita árlega, voru veitt í fjórða sinn. Bikarinn hlaut að þessu sinni Ung-
Haukur Valtýsson, formaður UMFÍ, Hafdís Vilhjálmsdóttir og Pétur Pétursson.
Aðalbjörg Valdimarsdóttir, fráfarandi formaður USAH, afhenti Baldri Magnússyni formanni Fram hvatningarverðlaun USAH.
mennafélagið Fram en félagið hefur staðið sig vel í barna- og unglingastarfi. Þess má geta að Fram fagnar 90 ára afmæli á þessu ári og í tilefni þess tóku fulltrúar félagsins við platta og blómum. Íþróttamaður USAH er Snjólaug María Jónsdóttir, úr Skotfélaginu Markviss.
Hvatningarverðlaun HSÞ veitt í fyrsta sinn
Á
rsþing HSÞ fór fram í Miðhvammi á Húsavík 13. mars. Alls mættu 59 fulltrúar frá 18 félögum á þingið sem var með hefðbundnu sniði. Fram kom að hagnaður hefði orðið á starfsemi HSÞ á árinu 2015. Gunnar Gunnarsson, stjórnarmaður UMFÍ, ávarpaði þingið og veitti Arngeiri Friðrikssyni starfsmerki UMFÍ. Jóhannes Friðrik Tómasson, bogfimimaður úr UMF Eflingu í Reykjadal, var valinn íþróttamaður HSÞ á fyrir góðan árangur í bogfimi á liðnu ári. Hvatningarverðlaun HSÞ voru afhent í fyrsta sinn á þessu ársþingi en þau eru ætluð sem hvatning fyrir unga íþróttamenn. Tveir íþróttamenn fengu verðlaunin núna, þau
Stefán Bogi Aðalsteinsson, Umf. Eflingu, og Thelma Dögg Tómasdóttir, Hestamannafé-
laginu Grana. Aníta Karin Guttesen var endurkjörin formaður HSÞ.
Íþróttafólk HSÞ árið 2015.
Auglýst er eftir umsóknum um styrki úr Umhverfissjóði UMFÍ – Minningarsjóði Pálma Gíslasonar Tilgangur sjóðsins er að styrkja umhverfisverkefni félaga eða einstaklinga innan ungmennafélagshreyfingarinnar. Stofnendur sjóðsins eru fjölskylda Pálma Gíslasonar,fyrrverandi formanns UMFÍ, ásamt ungmennafélagshreyfingunni og öðrum velunnurum. Reglugerð um sjóðinn ásamt rafrænni umsókn má finna inn á heimasíðu UMFÍ (www.umfi.is) undir styrkir. Umsóknum skal skila rafrænt til Ungmennafélags Íslands, fyrir 15. apríl 2016.
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
43
44
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
Ný heimildarmynd um Þorstein Einarsson íþróttafulltrúa ríkisins Þ
orsteinn Einarsson fæddist í Reykjavík 23. nóvember 1911, sonur hjónanna Guðríðar Eiríksdóttur og Einars Þórðarsonar. Ungur að árum fékk Þorsteinn áhuga á íþróttum og gekk í Glímufélagið Ármann. Hann hóf þar glímuiðkun og æfði frjálsar íþróttir og fimleika. Þorsteinn varð einn af glímusnillingum okkar og vann marga sigra. Einnig vann hann til fegurðarverðlauna sem þá voru veitt. Þorsteinn settist í Menntaskólann í Reykjavík og kynntist þar Ásdísi Jesdóttur frá Vestmannaeyjum. Þau tóku virkan þátt í leiklistarstafsemi skólans og luku stúdentsprófi árið 1932. Sama ár fluttust þau Þorsteinn til Vestmannaeyja og gerðist hann kennari við Gagnfræðaskóla Vestmannaeyja. Hann tók mikinn þátt í íþróttastarfi og þjálfaði meðal annars glímuflokk sem lét talsvert að sér kveða á þessum árum. Þorsteinn var skipaður formaður Íþróttaráðs Vestmannaeyja en ÍSÍ var þá að skipuleggja starfsemi sína um land allt. Þá gerðist Þorsteinn félagsforingi skátafélagsins Faxa og vann þar að æskulýðsmálum. Þorsteinn kvæntist Ásdísi Jesdóttur og þau eignuðust 10 mannvænleg börn. Hún studdi mann sinn dyggilega í margþættum störfum og hugsaði afbragðsvel um hið stóra heimili þeirra hjóna. Það kom sér vel þar sem störf Þorsteins, eftir að hann varð íþróttafulltrúi ríkisins, útheimti mikil ferðalög og þar með fjarvistir frá heimilinu.
Jón M. Ívarsson, lengst til vinstri, og Marteinn Sigurgeirsson, langst til hægri, ásamt sjö af tíu börnum Þorsteins Einarssonar.
Nýlega var frumsýnd heimildarmyndin Þorsteinn Einarsson, íþróttafulltrúi ríkisins. Marteinn Sigurgeirsson vann að gerð myndar sem var frumsýnd í þjónustumiðstöð UMFÍ að viðstöddum börnum Þorsteins og vinum.
Þorsteinn eignaðist kvikmyndatökuvél árið 1941 og myndaði töluvert úti í náttúrunni og ekki síst sinn stóra barnahóp. Þegar Þorsteinn var skipaður íþróttafulltrúi ríkisins árið 1941, sem var nýtt embætti hér á landi og hluti af nýjum íþróttalögum, fluttist fjölskyldan til Reykjavíkur og settist að í Miðstræti en síðar á Guðrúnargötu. Gísli Halldórsson arkitekt átti stóran þátt í uppbyggingu íþróttamannvirkja og félagsheimila á landinu og var jafnframt forseti
ÍSÍ. Hann starfaði mikið með Þorsteini að skipulagsmálum íþróttanna. Fuglahandbókin eftir Þorstein Einarsson kom út árið 1987. Hún var fyrsta greiningarbók um íslenska fugla og afar hentug fyrir náttúruunnendur. Þorsteinn vann brautryðjendastarf í rannsóknum á íslenskum sjófuglum sem bar hróður hans víða um heim. Í Grasagarðinum í Laugardal hefur verið reist stytta af Þorsteini en hann kom iðulega í garðinn ásamt konu sinni til að skoða fugla og gefa þeim.
Marteinn Sigurgeirsson vann heimildarmyndina um Þorstein Einarsson:
Myndin þokaðist áfram með hléum U
ndanfarin ár hef ég öðru hverju unnið að skrásetningu og yfirfærslu á gömlu kvikmyndaefni fyrir UMFÍ. Elsta efnið er frá Landsmóti UMFÍ á Hvanneyri 1943, þögul litmynd. Þegar Landsmótið í Borgarnesi var haldið 1997, var ákveðið að fá Þorstein Einarsson til þess að lýsa því sem var að gerast og rifja upp atburði frá mótinu. Þessi útgáfa var sýnd á mótinu í Borgarnesi. Seinna kom upp sú hugmynd að nýta þess lýsingu og viðtal við Þorstein sem grunn í heimildarmynd um hann. Fyrstu viðtöl voru tekin við samstarfsmenn og kunningja 2004. Myndin hefur þokast áfram með hléum á undanförnum árum og var loks frumsýnd í höfuðstöðvum UMFÍ þangað sem boðið var þeim sem stóðu að myndinni og hinum stóra barnahópi Ásdísar og Þorsteins,“ sagði Marteinn Sigurgeirsson. - Um hvað fjallar myndin? „Myndin fjallar um lífshlaup Þorsteins frá því hann var nemandi í MR. Hann var virk-
Marteinn Sigurgeirsson afhendir Hauki Valtýssyni, formanni UMFÍ, eintak af myndinni.
ur þátttakandi í íþróttum hjá Glímufélaginu Ármanni og vann til margra verðlauna. Þorsteinn fluttist til Vestmannaeyja 1932 og gerðist kennari við Gagnfræðaskóla Vestmannaeyja. Þar þjálfaði hann glímuflokk
og tók þátt í skátastarfi auk þess að vera formaður íþróttaráðs. Árið 1941 er stofnað embætti íþróttafulltrúa ríkisins og flyst þá fjölskyldan til Reykjavíkur. Hann gegndi embættinu í 40 ár og kom að skipulagi nær allrar íþróttakennslu í landinu, auk þess að hafa hönd í bagga með byggingu íþróttamannvirkja og félagsheimila, en þarna varð algjör bylting á því sviði á þessum árum,“ sagði Marteinn. „Þorsteinn hafði áhuga á útivist og náttúru. Hann skrifaði handbók um fuglagreiningu sem fyrr var getið. Einnig ritaði hann fjölmargar greinar um íþróttir í Skinfaxa og bók um glímusögu sem hann vann að í áratugi ásamt öðrum.“ „Þorsteinn tók þátt í undirbúningi landsmóta UMFÍ Í áratugi og stýrði þar inngöngu íþróttamanna. Fjölbreytt myndskeið prýða textann í myndinni, bæði myndir sem Þorsteinn tók og myndir frá landsmótum.“ Myndin er 40 mínútur að lengd og er fáanleg hjá höfundi og á þjónustumiðstöð UMFÍ, Sigtúni 42, Reykjavík.
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
45
Hreyfivika UMFÍ 22.–29. maí
PORT hönnun
VERIÐ VELKOMIN!
Á vefnum www.vjp.is má finna allar helstu upplýsingar um Vatnajökulsþjóðgarð
Sagnagarður Landgræðslunnar Saga landgræðslu í máli og myndum. Fróðleg og lifandi fræðsla um gróðursögu, landeyðingu og endurheimt landgæða á Íslandi. Upplýsingar um opnunartíma í síma 488-3000 og á land.is Landgræðsla ríkisins
46
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
Lífsins alvara – hugleiðing um mikilvægi heilsueflingar og forvarna
H
eilsuefling og heilbrigðir lífshættir eru eitt af mikilvægustu viðfangsefnum samtímans, bæði í pólitísku og efnahagslegu tilliti. Við erum að nálgast leiðarenda í meðferð og viðgerðum í heilbrigðiskerfinu. Við þurfum gagngera hugarfarsbreytingu með þátttöku alls samfélagsins. Það er tímabært að ávinningur heilsueflingar og forvarna verði meira í umræðunni. Góð heilsa er langtímafjárfesting sem skilar sér beint sem fjárhagslegur ávinningur til samfélagsins, að ekki sé talað um þá mannlegu þjáningu sem liggur að baki sjúkdómum og dauða.
Ekki bara gamlir og sjúkir Þegar varað er við fyrirsjáanlega auknu álagi á heilbrigðiskerfi landa er eðlilega bent á að meðallífslíkur í heiminum eru að aukast. Árið 2013 voru reiknaðar meðalævilíkur við fæðingu í OECD-löndunum 80,5 ár, en ævilíkur í þessum löndum hafa aukist um meira en tíu ár frá árinu 1970. Á sama tímabili hafa ævilíkur Íslendinga við fæðingu aukist úr 74 árum í 82,1 ár. Með öðrum orðum: Ævi fólks lengist að meðaltali og líkur eru á að þeim sem ná háum aldri fjölgi. Þegar aldurinn færist yfir fer heilsan að bila og þörfin fyrir heilbrigðisþjónustu eykst. Því verður ekki mótmælt. Þörfin fyrir heilbrigðisþjónustu og kostnaður samfélagins vegna vanheilsu er þó ekki bundin við aldur. Ýmislegt fleira kemur til. Kyrrseta fólks (hreyfingarleysi hefur aukist), mataræði er ábótavant, sykurneysla er óhófleg og notkun ýmissa heilsuspillandi efna, s.s. tóbaks, áfengis og annarra vímuefna er útbreidd. Þessu fylgir mikið álag á heilbrigðiskerfið með tilheyrandi kostnaði. Vissulega viljum við öll gott og traust heilbrigðiskerfi sem er til staðar þegar við þurfum á að halda. Það hefur samt sín takmörk og ekki endalaust hægt að bæta í. Þá kemur til kasta heilsueflingar og forvarna.
Ábyrgðin er okkar Stærstan hluta vanheilsu fólks má rekja til lífsstíls (að mati Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar), þ.e. byggist á vali og ákvörðunum fólks um hvernig það hagar lífi sínu. Ofþyngd, háþrýstingur, há blóðfita, hár blóðsykur, ýmsir hjarta- og æðasjúkdómar og krabbamein eru allt dæmi um þetta. Það jákvæða er hins vegar að úrbæturnar liggja hjá okkur sjálfum. Það er ekkert náttúrulögmál að hafa þetta svona. Við getum breytt þessu. Ábyrgðin er okkar, hvers og eins, og saman. Til þess að ná árangri þurfum við líklega umfram allt samstilltan vilja, einhug, þar sem allir leggja sitt af mörkum. Stjórnvöld, félagasamtök og einstaklingar hafa þar hlutverk, hver á sinn hátt. Við þurfum að hugsa heildrænt, samræma og sérhæfa eftir þörfum. Við þurfum fræðslu og hvatningu um heilbrigðan lífsstíl, við þurfum að bregðast skjótt við vísbendingum um óheillavænlega þróun, við þurfum að þora að beita neyslustýrandi ráðum, hvort heldur gagnvart heilsueflandi þáttum eða óhollustu og við þurfum gott aðgengi og möguleika til þess að velja heilbrigðan lífsstíl,
Líf og heilsa, stöndum vörð um æviárin Það er mikilvægt að hafa í huga að þegar talað er um tjón samfélagsins vegna heilsutjóns er ekki bara horft til dauðsfalla og taps samfélagsins vegna þeirra. Skoðum þetta aðeins nánar. Alþjóðaheilbrigðisstofnunin notar mælikvarðann „glötuð góð æviár“ sem mælikvarða á þau æviár sem glatast vegna ótímabærs dauða og örorku til skemmri eða lengri tíma. Tökum sem dæmi: Meðalævi á Íslandi er 86 ár. Ef manneskja fær sjúkdóm fertug og fer á örorku hefur hún glatað 46 góðum æviárum samkvæmt þessum skilningi. Æviárin eru glötuð að því marki að fólk getur ekki tekið fullan,
Árni Einarsson, framkvæmdastjóri Fræðslu og forvarna
óskertan og sjálfvalinn þátt í daglegu lífi eða á vinnumarkaði. Þessu vilja allir, bæði þeir sem fyrir verða og samfélagið allt, sporna gegn og lágmarka. Hér þurfum við líka að hafa í huga að heilsa er ekki einungis spurning um líkamsástand. Við þurfum einnig að hafa sálræna og félagslega heilsu í myndinni. Dýrt að vanrækja heilsueflingu og forvarnir. Nú er lögð mun meiri áhersla á að bregðast við heilsuskaða sem þegar er orðinn í stað þess að koma í veg fyrir hann. Við erum mjög fær í að halda fólki á lífi en minna er lagt upp úr að koma í veg fyrir heilsutjón. Það er miður, því að með auknum og markvissum forvörnum væri hægt að spara gríðarlega fjármuni og nota þá betur. Ótímabær dauði og æviár lifuð við örorku eða sjúkdóm á einu ári á Íslandi kosta samfélagið umtalsverðar fjárhæðir, hugsanlega á bilinu 3–400 milljarða. Það er því eftir miklu að slægjast og hver prósenta dýr. Það er því óeðlilegt að viðbragðsdrifna heilbrigðiskerfið fái fertugfalt fjármagn á við forvarnadrifna kerfið. Ef við svo horfum til þess að íslenska heilbrigðiskerfið kostaði 139 milljarða árið 2013 og 2,6% af þeirri fjárhæð fór í forvarnir, 0,4% til forvarna utan heilbrigðiskerfisins með hliðsjón af því að 70–80% kostnaðar heilbrigðiskerfisins kemur til vegna langvinnra, lífsstílstengdra sjúkdóma, þá verður þessi áhersluskekkja enn skýrari. Við þurfum algera hugarfarsbreytingu. 1 Talnabrunnur. Fréttabréf landlæknis um heilbrigðisupplýsingar. 9. árg. 10. tölublað. Nóvember 2015. 2 Guðmundur Löve: Úr hverju deyjum við? Sótt á internetið 29. febrúar 2016. 3 Erla Björg Gunnarsdóttir: Lífsstíllinn að drepa landann. Sótt á internetið 29. febrúar 2016.
SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands
47
Ál leikur stórt hlutverk Ál er draumaefni leikmyndasmiða sem þurfa að leysa hin undarlegustu hönnunarvandamál í störfum sínum. Tré fyrir Lilla klifurmús breytist í hús Ömmu músar með einu handtaki og missterkir leikarar líta
nordural.is
mun betur út með létt sverð úr áli en stáli – og eru auk þess síður líklegir til að fara sér að voða. Við framleiðum létt og sterkt hágæðaál sem kemur við sögu á hverjum degi um allan heim.