FOKKERIJ
Hoe pakken we het onderhoud van de weide aan in de lente? De weides waar onze paarden grazen kennen het agressieve klappen van de zweep. Daarbij horen bijvoorbeeld droogte, doornatte bodem, samengedrukte bodem, overbeweiding …. Een deel van deze ellende kan opgevangen worden door deskundig onderhoud. Maar wat omvat dergelijk onderhoud? Wat te doen als de winter ten einde loopt en de lente haar intrede doet? Wij gingen op vragenronde bij Fourrages Mieux, gespecialiseerd in het beheer van weides en ruwvoeders.
D
e weide onderhouden zal zorgen voor smakelijk en kwalitatief gras en vooral het overleven van de zwaar op proef gestelde bodem vrijwaren. Een gebrek of helemaal geen onderhoud ligt aan de basis van tal van problemen, zoals het verminderen van de plantendiversiteit en het vermeerderen van de wildgroei van allerlei ongewenste planten en flora. Slepen, doorzaaien, bestrijden van onkruid, bloten: weidebeheer omvat heel wat! We bespreken hierbij twee acties die aanbevolen zijn op het einde van de winter en bij het begin van de lente: het slepen/ beluchten van de grasmat en het elimi-
neren van zaailingen van de gewone esdoorn.
beter niet als er gevoelige dieren grazen (niet-ontwormde paarden of veulens).
Desalniettemin moet men steeds voor het oog houden dat, bij het werken op de weide met een getrokken machine (bijvoorbeeld een weidesleep), er twee essentiële voorwaarden dienen te worden gerespecteerd: het gras moet 5 tot 6 cm lang zijn, men moet te werk gaan voor de groei aanvangt en de weersomstandigheden moeten gunstig zijn, t.t.z. voldoende vochtig. Wat vooral dient vermeden te worden is het slepen bij noorderwind- of oostenwind, alsook bij vriesweer!
Het slepen/beluchten kan ook fungeren als voorbereiding voor het doorzaaien met goede en gediversifieerde grassen (raaigras, timothee, veldbeemd …), samen met diverse kruiden met lage voedingswaarde (paardenbloem, brandnetel, madeliefje, smalle weegbree …). Doorzaaien wordt geadviseerd eens de kale plekken meer dan 10 % van het weideoppervlak innemen. Noteer dat het succes van doorzaaien sterk afhankelijk is van de weersomstandigheden en dat het niet altijd lukt. Mossen overleven het slepen makkelijk en worden slechts
Maaien en doorzaaien
gedeeltelijk losgetrokken. Hun eliminatie vraagt dikwijls om een andere aanpak (kalken, bemesting …). Problemen met doortrapte en platgetrapte bodem zijn dikwijls aan de orde op paardenweiden. Het dient geweten dat – in tegenspraak met wat soms wordt doorgezegd – de bodem niet verlucht wordt door het slepen van de weide, noch een oplossing is voor een vertrapte bodem. Slepen verlucht alleen de grasmat. Alleen ploegen, opnieuw zaaien, met andere woorden het compleet aanleggen van een nieuwe weide, zorgt voor het echt verluchten van een vertrapte bodem.
Maaien om zaailingen van de gewone esdoorn te verwijderen
Vroege maaibeurt
Een zaailing van de gewone esdoorn met zijn embryonale bladeren en zijn eerste paar bladeren
D
Het slepen/beluchten
V
oor het slepen/beluchten van de weide bestaan verschillende machines, al dan niet uitgerust om agressief in te werken op de bodem. Alles hangt af van het gewenste effect. Zo is een weidesleep met kettingen minder agressief dan de machine op de foto bij dit artikel die de grasmat sleept maar ook belucht. Het zeer ‘agressief’ slepen van de weide dient altijd gevolgd te worden door doorzaaien om kale plekken in de grasmat te vermijden en
e Atypische Myopathie is een oprukkende ziekte bij paardachtigen, die te maken heeft met de opname van zaden en zaailingen van de gewone esdoorn, zowel in de herfst al in de lente. Om de ziekte te slim af te zijn in de lente, kunnen de zaailingen verwijderd worden door vroeg te maaien. Een zeer vroege maaibeurt kan reeds vanaf 5 cm hoogte van het gras, als de zaailingen opkomen en voorzien zijn van twee embryonale bladeren, meestal rond begin april. In dit geval zijn meerdere maaibeurten, eveneens in tegenovergestelde richting dus, nodig om de zaailingen echt goed door te kunnen snijden. Het gemaaid materiaal ontbindt zich daarna op de weide. Twee weken later is alles afgebroken en kunnen de paarden opnieuw op de weide.
ze in te dijken. Dit gebeurt op het einde van de winter. Slepen zorgt voor het nivelleren van de bodem en verspreidt mestplekken en molshopen. Dit is vooral belangrijk bij maaiweides, zodat er geen vuil in het ruwvoeder terechtkomt. Grasweides worden alleen gesleept als de paarden correct ontwormd zijn! Het verdelen van de mestballen werkt ook de verspreiding van de parasitaire larven in de hand. Sleep de weide dus
Een vroege maaibeurt heeft gras nodig van ongeveer 10 cm hoogte, en verwijderd de zaailingen in het stadium van twee embryonale bladeren, zelfs als deze zich reeds omgevormd hebben tot volwassen
Koekerling weidesleep/weidebeluchter met tanden
Het belgisch sportpaard
12
Maart/April 2021
bladeren (eind april). Er is slechts een maaibeurt nodig want het gras is lang genoeg om de zaailingen vast te houden. Het gemaaide materiaal dient te worden verwijderd, gezien het toxische materie bevat in dit latere stadium. Twee weken later mogen de paarden ook naar de weide, wanneer de steeltjes van de zaailingen afgebroken zijn. Welke maaimethode u ook kiest, de weide moet altijd grondig gecontroleerd worden alvorens de paarden te laten grazen. Zaailingen ontsnappen makkelijk aan het maaien en kunnen overleven in lokale groeven zoals bandensporen. Informatie : Fourrages Mieux ASBL, Rue du Carmel 1 à B-6900 Marloie www.fourragesmieux.be
Schade veroorzaakt door everzwijnen
Picture ©Denis Procureur
Pictures ©Fourrages Mieux
Zeer vroege maaibeurt
