What if... it’s possible to record dreams?

toekomst verkenning

What if... it’s possible to record dreams?

Student: Rosanne Schuurmans Studentennummer: 3332497 Studie: Fontys Hogescholen, Academy for Creative Industries,

HBO bachelor: Trend Research & Concept Creation in Lifestyle Datum: 2 november 2020

2

VOORWOORD Heb jij ook wel eens gedroomd over de meest vreemde dingen? Je bent niet alleen. Vrijwel alle mensen dromen elke nacht over allerlei gebeurtenissen.

Sommige mensen proberen zelfs hun dromen te onthouden zodra ze wakker zijn geworden. En als je over je dromen gaat vertellen, komen de meest vreemde verhalen naar buiten. De verhalen van andermans dromen aanhoren kan tot vreemde verbeelding brengen.

Wat als je elkaars dromen kan terug kijken?

Als toekomst onderzoeker hoor en zie ik dagelijks verhalen over de meest gekke dingen. Tijdens het volgen van het vak Futures Research Methods heb ik heb ik geleerd hoe je de toekomst kan verkennen doormiddel van 3 methodes: Scenario Planning, Future Cultures en Cultural Layered Analysis.

Om een toekomst verkenning te maken die antwoordt kan geven op mijn vraag, heb ik voor de laatste methode gekozen. In dit document staan twee scenario’s tekstueel en visueel. Voel je vrij om via de scenario’s geïnspireerd te worden en misschien droom je er aankomende nacht over.

04 05

Aanleiding

12 13 Keuze methode & verantwoording Tijdlijn

06 07

14 15

08 09

16 17

scenario: BEYONDLINE SINDS 2100

scenario: STRAF VOOR DE RIJKEN

Startpunt CLA

Inspiratie CLA

18 19 Bronnen

4

AANLEIDING Wat als we onze dromen kunnen opnemen?

Willen wij dat wel echt? Wat zou je met die dromen kunnen doen? En wat zullen de effecten daarvan zijn?

In dit document staan twee toekomstscenario’s geschreven gebaseerd op de Cultural Layered Analysis methode. Aan de hand van ‘wat als...’ vragen hebben deelnemers van de CLA-game het startpunt aangegeven (zie bijlage).

De deelnemers vertelde dat zij het aan de ene kant als iets goeds zagen in het opnemen van dromen, maar werden ook meteen angstig van het idee dat iemand zijn eigen nachtmerries terug kan zien. Ook kwamen de vragen in het gesprek die over het (her)beleven van dromen gingen. Wat als je jouw dromen kan herbeleven?

En wat als je in elkaars dromen kan leven? Wat voor soort resultaten zouden dat opleveren?

Op de volgende bladzijdes staan twee scenario’s die gebaseerd zijn op de CLA startpunten en op actuele ontwikkelingen. Om een toekomst verkenning te doen is het belangrijk om te kijken naar het verleden en het heden. Want, wat is er zoal mogelijk in 2020 als het gaat over het lezen, begrijpen en opnemen van dromen?

Dr. Brice Kuhl van University of Oregon’s Kuhllab is een neuro wetenschapper die neuro imaging gebruikt om erachter te komen wat mensen denken zonder dat de mensen dit hem vertellen. Kuhllab maakt onterendere gebruik van ‘Functional Magnetic Resonance Imaging’ (FMRI) om herinneringen te onderzoeken.

“We gebruiken een verscheidenheid aan multivariate patroonanalyses om de inhoud van geheugen te decoderen, voorspellen en reconstrueren op basis van gedistribueerde patronen van neurale activiteiten. Deze methoden maken gebruik van benaderingen die zijn ontwikkeld op het gebied van machine learning en computer science.” Aldus Kuhllab (2020). Dr. Brice Kuhl’s onderzoek naar herinneringen laat al zien het mogelijk is om via een computer iemands hersenen te begrijpen en te lezen.

Sinds een paar jaar geleden is Dr. Yukiyasu Kamitani pionier als het gaat om machine mind reading. Dr. Kamitani focust zich op het gebruik van deep neural networks en machine learning om hersenactiviteit te ontcijferen. Op dit moment is Kamitani bezig met een project dat gaat over het opnemen van dromen.

“Wij doen een gelijktijdige EEG en MRI-opname.” vertelt Dr. Yukiyasu Kamitani (2018). Hoe het werkt is complex.

Wanneer de EEG-golven aangeven dat de persoon aan het dromen is tijdens dat de persoon in een MRI-scan apparaat ligt, voorspelt een algoritme over welke soort dingen de persoon waarschijnlijk droomt. Op dit moment zoekt een algoritme naar zo’n 20 verschillende soorten categorieën. Onderzoekers maken de persoon vervolgens wakker om hen te bevragen waar ze over droomden. Hierdoor kunnen ze controleren of het verhaal van de persoon en het algoritme overeenkomen.

BEYONDLINE SINDS 2100 storytime

Van een maatschappij in een wereld met internet kregen wij als mensheid in 2006 er een officiële nieuwe wereld bij genaamd ‘online’. Deze onlinewereld zorgde voor nieuwe communicatiemogelijkheden en nieuwe identiteiten. Je kon toen voor het eerst een online identiteit creëren die anders was dan je identiteit in de fysieke wereld.

Vanaf dat moment waren er twee werelden tussen de mensheid; de fysieke wereld werd offline genoemd en je internet persona met je gedrag op het internet werd online genoemd.

scenario

Sinds 2100 is er een derde wereld bijgekomen; Beyondline. Op het moment dat deze wereld er kwam waren er al veel culturen die bezig waren met het bestuderen van gedachten, dromen en idealen. Maar nog niemand had de dromenwereld eerder fysiek kunnen opnemen en betreden.

6

Beyondline zijn is alleen toegestaan als hulpmiddel ten behoeve van mentale gezondheid. Daar is in 2102 wetgeving voor gekomen.

Voor dat daar een wetgeving over was gemaakt, werd de beyondline-wereld als entertain middel gebruikt. Dit had een slechtere invloed op de maatschappij dan vooraf was gehoopt. Zo was één van de gevolgen dat een groep gamers, die als eerste de beyondline-wereld uittesten in 2100, kampte met slaapproblemen en angststoornissen na het betreden van elkaars beyondline-wereld. Ouders die in verwachting waren van hun kinderen betraden de wereld van hun ongeboren kinderen. Wat zij daar zagen stockeerden de ouders zo erg dat zij hun kinderen liever niet meer wilde hebben en dus abortus pleegde. Kinderen op basisscholen maakte gebruik van elkaars beyondline-werelden om van te leren, althans dat was de bedoeling van het Ministerie van Onderwijs in 2101. Helaas leiden dit tot veel pest gedrag onder kinderen. Hierbij gingen de zelfmoordcijfers onder kinderen en jongeren omhoog met zo’n 20%.

Sinds dat generaties Y, Z, Alpha en Beta veel klachten ervaren hebben op hun mentale gesteldheid, is het belang van de mentale dokter naar voren gekomen. Deze vrij nieuwe soort dokter is anders dan een traditionele psycholoog. Een psycholoog gaat in gesprek met de cliënt en praat over hun mentale gesteldheid. Echter, een mentale dokter praat niet alleen met de cliënt. De mentale dokter treedt via een sim de hersenen van de cliënt binnen en gaat aan de hand van de dromen van de cliënt de nacht beleven zoals de cliënt dat ervaart. Deze vorm van therapie wordt ook wel Dreamlanding genoemd.

Nu het 2110 is kunnen we als maatschappij terugkijken op alle negatieve en positieve punten sinds de komst van de beyondline-wereld.

Zo is er een doorbraak gekomen in de wetenschap van de hersenen.

Niemand had ooit verwacht dat er wetenschappers zoveel van de menselijke hersenen zouden kunnen weten voor het jaar 2100. Er gaat meer aandacht dan ooit naar mentale gezondheid en dromen kunnen bezocht worden met een sim van een mentale dokter via Dreamlanding. Wat zal de volgende ontwikkeling worden via beyondline? En zal die positieve of negatieve effecten hebben op de mensheid? Hoe zal de beyondline-wereld er in 2200 uit gaan zien?

Dreamlanding

Straf voor de rijken wordt entertainment voor de wereld Een interview met Netflix CEO Pietje Puk en Journalist Rosanne Schuurmans over de nieuwe Netflix serie Black Dreams

scenario

Te beginnen, kan je ons iets vertellen over de nieuwe serie?

De manier waarop Black Dreams wordt gemaakt is uniek. Er wordt namelijk gebruik gemaakt van de dromen van de rijkste 1 procent van de wereld. Uit cijfers van de FBI is gebleken dat zij bijna 80% meer dan al het vermogen op de wereld hebben. In 2020 was dat nog maar net 50%. Dat is een te hoog percentage vindt het World Economic Forum en dus is er besloten dat degene die willen behoren tot de rijkste 1 procent van de wereld, hun gedachtegangen en dromen met de rest van de wereld moeten delen. De mensen die hun dromen niet willen delen, zullen ervoor moeten zorgen dat zij niet meer behoren tot die ‘1 procent rijkste ter wereld’. Hierdoor wordt het gat tussen arm en rijk verkleint. Wat je nu al ziet gebeuren is dat de rijke van hun geld af willen. En het maar doneren aan goede doelen om te laten zien dat ze wel iets is geven om de rest van de bevolking. Denk bijvoorbeeld aan Bill Gates die vorig jaar uit angst de helft van zijn pensioen heeft gedoneerd aan Unicef.

8

En die mensen die wel nog willen behoren tot de 1 procent?

Die krijgen te maken met de nieuwe wetgeving. ‘Zij die behoren tot de rijkste 1 procent zijn gediend hun dromen af te staan en publiekelijk te maken, gebeurt dat niet zijn ze verplicht om hun geld af te staan aan de overheid en euthanasie te plegen’. Hier komt Netflix aan te pas. Netflix heeft de handen in een gesloten de Amerikaanse overheid en met droomrecorders uit Japan. Zij zijn gespecialiseerd in het opnemen en het bestuderen van dromen. Wat er dus gebeurd is dat Netflix een rijk persoon uitnodigt om een documentaire serie te maken over zijn/haar/hen dromen. De rijke persoon brengt een nacht door in een soort ruimte wat is ontworpen door Japanse droomrecorders. Het lijkt op een normale slaapkamer in combinatie met een ouderwetse MRI-scan. In die ruimte wordt er dan uiteindelijk een opname gemaakt van de dromen.

Wat gebeurt er met die opnamen?

Dat is dan onze data. Vanuit die data komen er twee soorten vormen qua afleveringen. Zo wordt één droomsessie korter gemaakt dan dat hij daadwerkelijk is. Hierdoor kan de kijker binnen 1 uur alle hoogtepunten zien van alle dromen die één rijk persoon ervaart in één nacht. Een andere vorm is een live uitzending die exclusief te zien is op Netflix. Hiermee kan de kijker live meekijken met wat één rijk persoon op dat moment droomt. Er is bij de live uitzending geen nuance. Onderwerpen zoals seks, geweld en horror kunnen aanbod komen. We moeten de kijker hiervan goed op de hoogte stellen voor het zien van de beelden. Die zouden namelijk schade kunnen richten bij de kijker.

Brengt de serie ook schade aan de rijkste 1 procent?

Op het moment van de droomopname niet. Daar voelt iemand vrij weinig van. Maar na het zien van de beelden kan je zeker stellen dat iemand daar schade aan gaat ervaren. Gelukkig vindt men dat niet zo erg. Als de rijke bijvoorbeeld hun belasting niet willen betalen en het gat tussen arm en rijk groot willen houden, mogen ze van mij en de maatschappij daarvoor best boeten.

Kan je ons een voorproefje geven over de eerste aflevering?

Ik mag er nog niet veel over zeggen. Maar in het eerste seizoen komt een aflevering dat zal gaan over de dromen van Monica Veeger, een Nederlandse vrouw die het voor elkaar heeft gekregen om een hele maatschappij de leeftijd van 130 te behalen. Zij droomt vooral over een duistere toekomst waarin kinderen bepalen wie er doodgaat en wie blijft leven, vind ik zelf een hele interessante.

Black Dreams is vanaf 20 Januari 2052 exclusief te zien op Netflix!

BLACK

DREAMS

JAN 20th

2052

10

“What if you can record our dreams? Would you do it?”

R1: No, because then I would rewind it constantly and wait for the dream to happen in real life. Waiting is not how a person should live; you live now not in the future.

R2: Recording and rewatching dreams would be very interesting because you actually remember the least when you are dreaming the most. (During REM) So you will probably see stuff you've never seen before.

R3: I would definitely want to do that R4: I think I would organize them and save them for a rainy day R5: maybe special ones, if there is meaning or something specific R6: alleen als het een leuke is R7: Definitely. Would record every signle night and watch tehm back haha R8: wouldn’t like to see my nightmares

R1: It would freaking scare the hell out of me. Sometimes I have a dream where I’m falling of a roof or something so no thank you to that re-experience please R14: ik heb ooit een veulen gebaard in mijn droom, dus nee, dankje.

R4: I would appreciate it and re-watch but not all the time, where is the fun in that R5: I think we would find it creepy cus some dreams make no sense, but would love it When space, time and people don’t match and the scenario’s become absurd.

R7: Wouldn’t it just create a whole new world to us? I’d be delighted R13: Dreams can help you deal with difficult stuff. Maybe it can help to rewatch them as a kind of therapy

R9: Ik denk zelf dat dromen niet veel waarheid in zich hebben en daarom lijkt het me leuk.

R9: Denk dat je veel niet zult herkennen omdat je slecths een fractie onthoudt maar wel dope

R10: Alleen de leuke of met een betekenis

R10: Ik zou alleen leuke dromen terug kijken of als er een betekens achter zit

R11s reactie op R9: Als dromen wel iets over de waarheid vertellen zou dat zo eng zijn I wouldn’t want to know what’s coming net. It would cause me anxiety: If it’s something nice I’d be scared to fuck it up and if it’s something horrible I'd be scared because well..

R15’s reactie op R7: Zou kunnen bij PTSD. Dat de nachtmerries worden teruggekeken met EMDR

R5’s reactie op R9: I believe that somethimes dreams tell something whether its form the past or its coming.

R11’s reactie op R7: Keeping a dream journal is effective and can make you remember dreams more easily. Then reviewing them with a therapist could be really helpful

R12’s reactie op R9: Some are, which is great when you are in a bad or weird situation R13’s reactie op R9: A dream can still represent the way you brain deals with certain events.

If you know how you’d react. Then you can predict how you would react in all kinds of situations.

R6s reactie op R9: If a dream is telling you the truth: that would suck, because everthing iyou do rom then will be done with that future thing in the back of your head. It would also give stress if the future is unpleasant 12

“What if we can re-experience our dreams when you’re awake?”

R12’s reactie op R5: I once dreamed about that a car we had broke down in two parts and the front pas was missing

“What if we can preview our dreams before sleeping?”

R1: Well for me that means that I would not always make the same decisions as I make them now. I would for instance be more mindful before going to bed in order to have better dreams (instead of nightmares). It also gives me some sort of peace to know that I will have a good dream

Thema codering:

R2: If by previewing dreams you also mean selecting which one your are going to get then I have a thought: Selecting which dream you are going to get would defeat the purpose of dreams I think. Not that much is known about why we dream, but most theories suggest that we use it to either deal with issues, help retain knowledge or train your survival instincts.

What I’m saying is that since dreams are such personal thing created by your own mind, you have to wonder if choosing which dream you are going to get is a smart thing to do, because then you are blocking some sort of natural process that your brain dreamed necessary. If you didn’t mean selecting dreams you can ignore everything above this sentence.

Angst

Health benifits Vermaak

R16: Ik heb een tijd geprobeerd om, net als R2, mijn dromen te selecteren zodat ik me kan focussen op wat ik de volgende dag moet doen of zodat ik kan genieten van mijn slaap. Dit lukt me niet echt en ik wordt meestal geteisterd door onderliggende angsten. Wanneer dat gebeurt en ik wordt vervolgens weer wakker, weet ik dat de droom over iets belangrijks ging, maar is de kern me ontglipt het moment dat het logische denken weer in kickt. Het opnemen en terugkijken van dromen lijkt me daarom zeeeeer handig om de blokkades van het ego te identificeren en te verhelpen.

R7: Mag ik dan ook kiezen om ze niet te dromen?

R4: Then it takes the mystery out of our dreams. Takes the hidden meaning out of them.

R5: I think I’d rather watch them later, to process it and not spoil the ending R7: Might dislike this. If I was going to have an anxious dream etc. I wouldn’t want to fall asleep R9: ik denk dat deze niet super realistisch is omdat je met de preview je droom beïnvloedt R10: Ik denk dat je dat alleen zou willen bij leuke dromen, anders durf je niet meer te slapen R18: I believe that would blur the line between what we consider reality and fiction. Newer generations would cross and define that line in whatever manner they please. Just like when you see 3 year olds instinctively using a smartphone. Full integration has pros and cons.

CLA-Game startpunt conclusie: De deelnemers van de CLA-game startpunt laten zien aan hun reacties dat zij aan de ene kant het vermaak zien van droomopname. Aan de andere zien zij het ook als een positieve bijdrage in de zorg als een vorm van therapie. Wel zijn er deelnemers die het ondanks het vermaak van droomopname, het ook een eng idee vinden en er een beetje angstig van worden als zij er over na denken. Angst kan juist ook een vorm zijn van vermaak. Deze startpunten zijn de uitgangspunten geweest voor de twee scenario’s.

Inspiratie uit het heden

Economische factoren: Rijkste 1 procent bezit meer dan de helft van al het vermogen op de wereld “De rijkste 1 procent van de wereldbevolking bezit meer dan de helft van alle rijkdom op de wereld. Het is voor het eerst dat die grens van 50 procent wordt overschreden, zij het nipt: in 2017 bezat de rijkste 1 procent 50,1 procent. Een jaar eerder was dat nog 49 procent. Dat blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van Oxfam Novib naar de kloof tussen arm en rijk.

Ook zouden de rijkste 42 mensen op de planeet samen nu net zo veel geld hebben als de armste 3,7 miljard mensen. In 2009 moesten er nog 380 steenrijke mensen bij elkaar gezet worden om tot eenzelfde totale vermogen als de armste helft te komen.”

Aldus joop.bnnvara (2018).

14

Sociaal culturele factoren: alternatieve geneeskunde De ‘antroposofische’ geneeskunde gaat ervan uit dat elk mens uit vier soorten lagen bestaat (Independer, 2020). Zo is de vierde laag de ‘geestelijke kern’.

Deze laag gaat over gedachten, dromen en idealen.

Je zou voor de genezing hiervan verzekerd kunnen worden in Nederland.

“De hindoes beschouwden de fysieke wereld als een droom van de god Vishnu, en mensen, net als andere wezens, waren figuren van deze droom. De wereld, zoals wij die kennen, gaat er dan vanaf wanneer Wischnu ophoudt met dromen. Dromen beschouwen hindoes als meer essentiële bewustzijnstoestanden dan de waaktoestand.” Aldus TSO-Stockholm (2020).

Technologische factoren: Hersenen uploaden

Demografische factoren: Stijging Zelfmoordcijfers

In de video: What It’ll Take To Upload Our Brains To A Computer’ van TechInsider (2020), wordt er vertelt welke innovaties er nodig zijn om je hersenen te kunnen uploaden. “Zolang mensen in leven zijn, willen ze in leven blijven. Maar in tegenstelling tot het vinden van de fontein van de jeugd of een vampier worden, is het misschien wel mogelijk om je hersenen naar een computer of de cloud te uploaden. Theoretisch weten we al hoe we het moeten doen, en Elon Musk probeert zelfs een hersenimplantaat met Neuralink.

Maar technisch gezien hebben we nog een lange weg te gaan.” Aldus TechInsider (2020).

Cijfers uit 2018 van het CBS verklaren dat er bijna dubbel zoveel zelfmoord onder jeugd is gepleegd.

“Onder de 10- tot 20-jarigen steeg het aantal zelfdodingen met bijna 70 procent, van 48 jongeren in 2016 naar 81 in 2017. De meeste van hen waren 18 of 19 jaar oud, blijkt uit cijfers van het CBS.” Aldus het AD (2018).

Inspiratie uit maatschappelijke trends VIRTUAL EXPERIENCES “Zullen we pijnpatiënten in de toekomst behandelen door afleiding in virtuele werelden in plaats van met morfine?

Smartphones of speciale displays op het hoofd, zoals Oculus Rift en Microsoft HoloLens, zijn de eerste generatie apparaten die de deur openen naar meeslepende werelden. Van sociale interactie en entertainment tot leren en werken tot therapeutische maatregelen, augmented, mixed en virtual reality bieden kostenreductie door aanwezigheid op afstand, tijdwinst door dynamische samenwerking, risicominimalisatie door simulatie en empathie door onderdompeling.” aldus TrendOne (2020) MENTAL HEALTH = JUST HEALTH Er gaat steeds meer aandacht naar mentale gezondheid (DUB, 2020). Voorheen zagen we mentale gezondheid als een aparte tak in de gezondheidszorg. Omdat er steeds meer kennis en bewustwording is over de mentale gesteldheid van personen in een maatschappij, veranderd de sociale waarden als het gaat om mentale gezondheid. Voorbeeld: Als je koorts hebt, blijf je thuis.

Als jij je niet lekker voelt in je vel, was dat voorheen geen goede reden om niet te komen. Tegenwoordig zie je hier meer verandering in. Mensen willen steeds meer erkenning krijgen voor hen (mentale) gezondheid.

OUTERNET “Zittend achter desktopcomputers waren mensen de facto gescheiden van hun directe omgeving terwijl ze de enorme uitgestrektheid van het World Wide Web ontdekten. Het internet was meer een vermakelijk alternatief voor de echte wereld. Tegenwoordig hebben mensen niet alleen altijd toegang tot internet in de vorm van smartphones en wearables bij zich, de omgeving wordt ook gekenmerkt door directe verbindingen met het web. We zijn dus niet alleen “altijd aan”, ons hele leven is dat ook. Dankzij de Outernet is het digitale als zuurstof en zo natuurlijk dat we het niet langer als zodanig ervaren.” Aldus, TrendOne (2020).

BRONNEN Kuhl, B. (n.d.). Research. Retrieved October 22, 2020, from https://kuhllab.com/research/ Akst, J. (2018, June 12). Decoding Dreams. Retrieved October 22, 2020, from https://www.the-scientist.com/notebook/decoding-dreams-39990 AD. (2018, July 3). Bijna dubbel zoveel zelfmoord onder jeugd: dertien mogelijke verklaringen. Retrieved October 23, 2020, from https://www.ad.nl/binnenland/bijna-dubbel-zoveel-zelfmoord-onder-jeugd-dertien-mogelijke-verklaringen~a632dc20/ DUB. (2020, May 28). Breek met het stigma rondom mentale gezondheid op de werkvloer | DUB. Retrieved October 23, 2020, from https://www.dub.uu.nl/ nl/achtergrond/breek-met-het-stigma-rondom-mentale-gezondheid-op-de-werkvloer independer. (n.d.). Wordt antroposofie vergoed door zorgverzekering. Retrieved October 23, 2020, from https://www.independer.nl/zorgverzekering/info/ soorten-alternatieve-geneeswijzen/antroposofie.aspx Tech Insider. (2020, September 10). What It’ll Take To Upload Our Brains To A Computer. Retrieved October 23, 2020, from https://www.youtube.com/ watch?v=0G6BAlaGeQk&fbclid=IwAR0l2f4gOPvIoJpMmJcQ_O6KfHOEuh9NiDeQ70j0YpWjeFztvVPLfmtBctk TrendOne. (n.d.-a). Trendexplorer: Outernet. Retrieved October 23, 2020, from https://www.trendexplorer.com/de/trends/outernet/ TrendOne. (n.d.-b). Trendexplorer: Virtual Experiences. Retrieved October 23, 2020, from https://www.trendexplorer.com/de/trends/virtual-experiences/ TSO-stockholm. (n.d.). Duidelijke dromen - definitie, technieken en richtlijnen / symptomen. Retrieved October 23, 2020, from https://nl.tso-stockholm. com/articles/symptome/klartrumen-definition-techniken-und-anleitung.html

16