Goede doel… of de gezelligheid?

‘De onderhoudskosten aan de schietbaan en de AED in Noord-Sleen zijn veelal vrij hoog. Reden voor het bestuur van Schietsportvereniging Sleen om een ouderwetse bazar te organiseren’. Aldus de berichtgeving in de media. In februari 2015 hadden ze dat ook al eens gedaan en dat bracht flink wat geld in het laatje. Manlief zit ‘op schieten’, is dus lid van de betreffende vereniging en zodoende kreeg ik aardig wat van de voorbereiding mee. Ze strikten me zelfs voor het draaien aan het rad van avontuur.

Het was inderdaad een ouderwetse bazar met sjoelen, blikgooien, grabbelen, raadspelletjes, worsten schieten, stokvangen en spijkerslaan. Het begon al vroeg in de avond, om zeven uur, zodat ook de kinderen er van konden genieten. Dit blijft ze hun leven lang bij, ongetwijfeld. Want ook ik herinner me nog de bazars van vroeger van de voetbalvereniging bij Zwols in de zaal waar ik als kind aan ’t handje van pappa naar toe ging. Reuze spannend en leuk. We kwamen met dikke rollades en slagroomtaarten thuis. En een lege portemonnee, maar daar had ik toen nog geen benul van.

Deze tijden van weleer beleefden we opnieuw in zaal Wielens op een zaterdagavond in november. Zo’n tweehonderd mensen kwamen er op af, waagden een gokje bij het rad van avontuur en dronken een glaasje (of meer) met elkaar. Het podium stond barstensvol prijzen: slagroomtaarten, kippen, rollades, flessen wijn, autoshampoo, planten, prullaria, krentenbroden, speelgoed, parfums. Zelfs een tegoedbon van een pikante shop voor 18-plus en als hoofdprijs een schitterende Philips Smart TV. De leden werd gevraagd zelf geld of prijzen in te brengen en sponsors te regelen, en zo geschiedde….volop!

Het was een groot succes. De zaal vol volk bestaande uit dorpsgenoten en leden van de schietvereniging, trok gul de portemonnee, elke ronde weer. De opbrengst was enorm. Ik denk wel net zoveel als de waarde van al die prijzen. Hadden ze de contributie verhoogd voor de schietbaan en sponsorgeld gevraagd voor de AED, dan was minimaal dezelfde opbrengst gehaald, met dezelfde mensen. Maar de sfeer gemist! Want die is niet voor geld te koop.

Mooi, zo’n ouderwetse bazar….met ouderwetse gezelligheid.

December 2018

Soms denk ik wel eens: gebeurt dit serieus in mijn land? Ik acht mezelf niet naïef en ben redelijk algemeen ontwikkeld, maar sommige zaken zijn zo niet herkenbaar. Althans niet in mijn omgeving, en dan prijs ik me gelukkig.

Dat was het geval bij al het voorbijkomend dierenleed. Het leek even in Nederland of de dierenactiegroepen in een onderlinge concurrentiestrijd verwikkeld waren wie de meeste misstanden in de boerenstallen wist te signaleren, al dan niet illegaal verkregen. Inzoomen op een ziek, gewond of dood dier levert altijd een triest beeld op en bloederige taferelen langs de slachtlijn zijn ook weerzinwekkend. Niemand wordt vrolijk als er in het holst van de nacht een schijnwerper en een camera op je gericht worden, zo ook dieren niet. Was dit stemmingmakerij?

In mijn belevingswereld houden boeren van dieren. Boeren hebben hart voor hun dieren en hebben als geen ander baat bij een gezonde en goed verzorgde veestapel. En mochten er misstanden zijn bij collega’s, dan zijn de boeren er ook bij gebaat dat die worden aangepakt. Daar is helemaal niemand op tegen. Dat gebeurt ook, daar zijn instanties voor, da’s wettelijk geregeld. Bovendien zijn er allerlei ontwikkelingen in de sector om het nog beter te doen dan de wet voorschrijft.

Toen ik op de middelbare school zat, kregen we jaarlijks een HAVO 4 klas van het Montessorilyceum uit Den Haag op bezoek. De jongens en meisjes verbleven een week lang verspreid over de dorpen bij diverse boeren en moesten meehelpen op de boerderij. Ook wij hadden zo’n logé. Wij keken heel erg op tegen deze stadse jongeren, maar eenmaal nader kennis gemaakt, kwamen we erachter dat ze vol met vooroordelen zaten en dat we nog heel wat missiewerk te verrichten hadden. En oh, wat waren ze ver verwijderd van de natuur ….

Datzelfde gevoel kwam weer boven. De Sleener boeren zijn nog net zo gastvrij als toen. Een belletje en een ieder is ongetwijfeld van harte welkom om eens een kijkje te komen nemen, daar hoef je de stal niet voor open te breken. En goede voorlichting krijg je er gratis bij.

Februari 2019

Muziek in de klas

Daar stond het dan deze week, met grote letters in de krant: Akkoord: voortaan muziekles op alle Drentse basisscholen. Geweldig! Op 20 juni wordt in het Hoogeveense theater De Tamboer het Muziekakkoord Drenthe ondertekend. Vele provincies gingen Drenthe voor. De Stichting Méér muziek in de Klas hoopt op deelname van veel basisscholen. Het Platform Ambassadeurs kent talrijke vertegenwoordigers met Koningin Máxima voorop! Verbazingwekkend dat muziekonderwijs niet (meer) vanzelfsprekend is. Muziek stimuleert immers de ontwikkeling van kinderen. Uit wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat muziek maken niet alleen leuk is, maar ook een zeer positieve invloed heeft op intelligentie, sociale vaardigheden, motorische ontwikkeling, doorzettingsvermogen en discipline. Door het maken van muziek wordt bij kinderen het inlevingsvermogen gestimuleerd, evenals de sociale binding en de creativiteit. Muziek helpt de jeugd talenten te ontdekken en om andere leerstof zoals taal en rekenen te verwerken.

Onze Slener muziekvereniging Crescendo heeft enkele jaren geleden het project ‘Orkest in de klas’ gestart. Kinderen van de bovenbouw van de basisscholen krijgen een instrument van de vereniging te leen. Vrijwilligers van Crescendo en een professionele muziekdocent, eveneens geregeld door de vereniging, verzorgen de muzieklessen. Zij zetten zich in voor de ontwikkeling van de kinderen, misschien wel uw kinderen, en zorgen voor de financiën daarvoor. Het kost de ouders niets, muziek ligt binnen het bereik van ieder kind. Soms wordt een heus concert georganiseerd. Het is prachtig om samen muziek te maken in een orkest of band of samen te zingen, maar niets is mooier als daar dan ook een uitzinnig publiek zit dat er van geniet. De media pakken dit feilloos op met verschillende muziekprogramma’s en talentenjachten. Het laatste optreden van de schoolkinderen in Sleen was op 30 maart tijdens het jaarlijkse showconcert dat in het teken stond van Citytrips. De entree bedroeg een schijntje, voor donateurs zelfs nog minder. De verbazing bij de vereniging was dan ook groot dat sommige ouders niet kwamen kijken en luisteren vanwege de entree (“je betaalt toch niet om naar je eigen kind te kijken”) en sommigen zelfs hun kind het plezier niet gunden om mee te spelen. Lange tijd dacht ik dat het probleem van karig muziekonderwijs en (muzikale) ontwikkeling van de jeugd met name van hogerhand kwam en bij overheidsinstanties zat, maar mijn mening is bijgesteld…… blijkbaar hebben ook de ouders een rol in deze. Er ligt nog veel werk voor de ambassadeurs.

April 2019

Negenennegentig

Nog één keertje dan, nog één keer een column over het Zuidenveld. Het is tenslotte juli, traditiegetrouw de maand van de Zuidenveldtentoonstelling.

Is dat wel zo? We denken dat het hele evenement van tradities aan mekaar hangt, maar een duik in de geschiedenis leert dat dat mooi niet geldt voor de datum. Die varieerde van eind mei tot eind juli. Interessante geschiedenis overigens! Toen Drenthe nog hoofdzakelijk uit moeras, veen, hei en struiken bestond en het vee en de mensen er nog heel anders uit zagen, werden er al landbouwtentoonstellingen gehouden, vanaf 1860! Dat is, jawel, nu zo’n 160 jaar geleden! Ter vergelijking: De eerste Tour de France is van 1903, de eerste TT van 1925 en Koninginnedag wordt vanaf 1891 gevierd. Oké, Bommen Berend viert men in Groningen al vanaf 1700 en Kerstmis is van nog veel eerder, maar toch, ouder krijg je ze bijna niet, de hoogtepunten op de jaarkalender.

De tentoonstellingen werden pas vanaf 1920 in verenigingsverband in het dingspil Zuidenveld georganiseerd met de gemeenten Emmen, Oosterhesselen, Odoorn, Sleen, Dalen, Zweeloo, Coevorden en Schoonebeek. In die volgorde en dat is nog steeds zo…..mooi niet! Ook die traditie is de das om gedaan. Vanaf 1971 hebben Schoonebeek en Coevorden geruild omdat deze laatste in 1972 vanwege de viering van 300 jaar bevrijding, het Coevordens ontzet, het feest van het platteland graag binnen de stadspoorten wilde hebben. Hé, denkt u nu, 1972? In 2022 is dat 350 jaar geleden! Coevorden is al in 2021 aan de beurt. Zullen we dan maar weer een ruil toestaan, ditmaal tussen Coevorden en Emmen?

Het lijkt of het Zuidenveld totaal verweven is met de geschiedenis van de streek. Dat is ook zo, maar ik ken geen evenement die daarnaast zo sterk met de tijd is meegegaan. Dit jaar zijn we te gast in kunstenaarsdorp Zweeloo. Op het programma staan een cross triatlon, een luchtballonnenfestival, een FIFA Toernooi en een openlucht muziekfestival. Hoe hip wil je het hebben? Of hangen we stiekem toch aan tradities? Ook daarvoor moet je in Zweeloo zijn, want de veekeuringen en het nationaal concours hippique, de optocht en de straatversieringen, staan al sinds 1920 op het program. Nee! Weer mis, ook daar zijn in de loop van de eeuw uitzonderingen op geweest. Ik maak u steeds nieuwsgieriger……

Een jongedame van 99 draagt nu eenmaal veel geheimen met zich mee. Niets is wat het lijkt. Maar dat de dame 100 wordt, is zeker! Dat wordt gevierd…..op naar Schoonebeek!

Juli 2019

Troonrede

Leden van de Staten-Generaal…….Dinsdag 17 september was het weer zover, de traditionele troonrede werd uitgesproken door ons aller Koning Willem Alexander, op de dag dat exact 75 jaar geleden operatie Market Garden begon….in de hoop op een betere toekomst. De koning sprak uit dat Nederland een land van vrijwilligers blijft en dat iedereen van jong tot oud, van werkvloer tot bestuurskamer, mee wil doen en een bijdrage wil leveren aan de samenleving. Dat is wat ons bindt en wat we met elkaar moeten koesteren. Vervolgens las hij zijn zinnen voor over werk, inkomen, gezondheidszorg, betaalbare huizen en veilige buurten. Over staatsschuld, lastenverlichting, ramingen van groei en koopkracht. Maar ook over onze kwetsbare internationaal georiënteerde economie, de dreigende brexit, over de plannen voor betere zorg, betere faciliteiten voor militairen, meer politieagenten, het aantrekkelijker maken van het vak van leraar, de uitvoering van het pensioenakkoord en het klimaatakkoord en investeringen in wegen en spoor. De regering wil de leefbaarheid op het platteland verbeteren, economische kansen benutten en een sterke en eensgezinde Europese Unie bevorderen. Het ging al met al vooral over positieve vooruitzichten, want weer is gebleken dat we een heel rijk land zijn……..

Nog dezelfde dag had ik de mailbox vol met berichten van instanties die mij gingen zeggen wat die plannen in die Miljoenennota zouden betekenen voor mij, en dan vooral voor mijn portemonnee. Wat betekent het beleid voor mijn zorgverzekering, wat gaat er gebeuren op het gebied van inkomen, op het gebied van autobelastingen en bijtelling, op het gebied van veiligheid. Het verbaast me elk jaar weer….. een troonrede die zo is gericht op het collectieve…op de welvaart van een land….op een betere toekomst, wordt door alle journalisten en beschouwers snel toegespitst op ieders eigen situatie, op het individu: ‘Als ik er maar beter van word, dan zijn de plannen wel goed’. Er worden vergelijkingen gemaakt en bekeken wie er op vooruit en wie er op achteruit gaat. Mij bleef vooral dat ene zinnetje uit de troonrede hangen: Nederland blijft een land van vrijwilligers en iedereen wil meedoen. Dat voelen we dagelijks. We zagen het begin deze maand bij het grandioze muziektheaterspektakel de ‘Toorn van Thunaer’ en een week later bij de ‘Wildmanrun’. Prachtig voor de leefbaarheid van het platteland! Zonder vrijwilligers was dat zeker niet gelukt. En iedereen deed mee. Daarmee gaan we er toch allemaal op vooruit? En daarmee bouw je pas echt mee aan de samenleving en een (nog) betere toekomst. Die wordt er groter, mooier en …rijker van.

September 2019

What ’s in a name?

Voor ons familiemagazine ‘De Hilbrander’ dat we jaarlijks samenstellen en rond kerst uitgeven (in familiekring, dus mensen, geen abonnementen mogelijk) keek ik oude foto’s door. Ik stuitte op een foto van een mevrouw op leeftijd met een kindje op de arm en met aan weerszijden een donkerharige jongen. De jongens keken vrolijk, zelfs een tikje ondeugend. Jonge, onschuldige kereltjes, nog een heel leven voor zich, blakend van gezondheid, voor de fotograaf iets verscholen achter de rokken van de oude dame. De foto intrigeerde me. Wie was die mevrouw in het zwart? En wie waren die leuke jongens? Een oom verschafte duidelijkheid. De dame was Diena Hilbrands, geboren in 1868, een tante van mijn opa, destijds wonende op Menso Altingstraat 15. Op de arm had ze een buurmeisje en de beide kereltjes waren de buurjongens van Menso Altingstraat 16, Meijer en Rolf Heckscher. Mooi, mysterie opgelost!

Ik ging weer over tot de orde van de dag. Het jaar 2019 ging over in 2020. Ik ontkwam er niet aan, het jaar 2020 draait om vrijheid. Om het besef, de herdenking en de viering van 75 jaar vrijheid. Geen muziek- of zangvereniging die niet betrokken is bij een bevrijdingsconcert, geen historische vereniging die geen expositie of avond vol verhalen organiseert, geen tijdschrift, krant of televisie- en radioprogramma die er geen aandacht aan besteedt, geen gemeente die niet een activiteiten- en herdenkingsprogramma en bijbehorend budget klaar heeft, nee, iedereen is in de ban van 75 jaar vrijheid. De liefhebbers van historische legervoertuigen kunnen hun hart ophalen, deelnemers aan reenactment groepen kijken uit naar hun optredens waarin ze historische gebeurtenissen uit de tweede wereldoorlog naspelen of uitbeelden. Nieuwe boeken vol indrukwekkende verhalen worden uitgegeven, liedjes geschreven, muziek gemaakt. Het lijkt een bedrijfstak op zich, een verdienmodel voor velen, mensen treffen elkaar, hebben plezier, gaan erop uit, vieren feest.

We beseffen, herdenken en vieren. Pas als de verhalen gaan leven, komt het besef. Het besef dat de twee jongetjes van de foto in oktober 1942 noodgedwongen moesten onderduiken omdat ze joods waren. Het besef dat ze in januari 1944 werden opgepakt en naar Westerbork getransporteerd en van daaruit naar Auschwitz waar ze eind januari 1944 zijn vermoord. We herdenken ook dit gezin uit Sleen. En vieren dat we 75 jaar in vrijheid leven. Dat doen we veel, bij elk concert, elke expositie, elke bijeenkomst en elk programma. Dat kan immers niet vaak genoeg.