Wijkonderzoek ‘Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving’
‘Spelen in een natuurlijke omgeving’
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving Bospolder-Tussendijken
Onderzoeksrapport Complexe stad Hogeschool Rotterdam 06-11-2009
Fase 1
Marik Waterman 0797481 Jarle Lourens 0784037 Remco Crielaard 0787385 Robert Gout 0787865 Rachella Sahtoe 0782535 Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
2
Inhoudsopgave Inhoudsopgave..................................................... i Inleiding................................................................ II 1. Plan van aanpak............................................ 5 2. Locatiebezoek............................................... 8 3. Beeldvorming................................................ 9 4. Demografie.................................................... 15 5. Toekomstplannen.......................................... 21 6. Inventarisatie................................................. 25 7. Contactpersonen & Interviewschema............ 34 8. Analyse.......................................................... 41 9. Bijlage I.......................................................... 44
Onderzoeksrapport
i
Inleiding
Uit onderzoek wordt steeds meer bekend over de positieve effecten van het spelen en bewegen in een natuurrijke omgeving. Voor het merendeel van de Nederlandse kinderen zijn de mogelijkheden om te spelen en bewegen in een natuurrijke omgeving beperkt. Dit geld vooral voor kinderen die in een van de grote steden opgroeien. Spelen in een natuurrijke omgeving blijkt essentieel te zijn voor de ontwikkeling van kinderen. En hc oewel er steeds meer initiatieven van de grond komen om voor deze kinderen mogelijkheden te creëren te spelen en bewegen in een natuurrijke omgeving, worden initiatiefnemers met vele knelpunten geconfronteerd, die variëren van infrastructureel tot organisatorisch en zelfs psychisch. Het rapport geeft diepgang over de belemmeringen in de wijk Bospolder – Tussendijken, op stedenbouwkundig niveau en over de belemmeringen die initiatief nemers ondervinden bij het uitvoeren van hun plannen, maar ook over de kansen die er in de wijk aanwezig zijn. PVA In het plan van aanpak geeft een korte beschrijving van de opdracht die vanuit de opdrachtgevers GGD / LNV / Alterra is gekomen. Ook bevat het PVA diverse contactgegevens. Locatie bezoek Kort hoofdstuk met Sfeerbeelden van de wijk. Beeldvorming In dit hoofdstuk is uitgebreid aandacht besteedt aan de speel elementen die zich in de wijk bevinden. Het hoofdstuk bevat een aantal samenvattingen van speellocaties in de wijk. Demografie De bevolkingssamenstelling in de wijk Bospolder – Tussendijken. Toekomst plannen In dit hoofdstuk wordt aandacht besteedt aan de huidige plannen in de wijk en aan de plannen die in de toekomst moeten worden uitgevoerd. Inventarisatie Stedenbouwkundige inventarisatie waar alle elementen die relevant zijn voor het onderzoek in kaart zijn gebracht. Contact personen / interview schema Overzicht met de contactpersonen die voor het project zijn benaderd en geïnterviewd met tot slot het interview schema. Analyse Analyse van de wijk Bospolder – Tussendijken. Conclusies die zijn getrokken uit de inventarisatie.
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
II
Teamleden:
1.Plan van aanpak
- - - - -
Marik Waterman Jarle Lourens Remco Crielaard Robert Gout Rachella Sahtoe
0797481 0784037 0787385 0787865 0782535
mwaterman123@hotmail.com j.r.a.lourens@gmail.com r_crielaard@hotmail.com robert_gout@hotmail.com rachella.sahtoe@live.nl
Docent/begeleider: N.J. van der Noordaa
Aanleiding:
‘ Hoe pakken we dit aan?’
Uit onderzoek wordt steeds meer bekend over de positieve effecten van het spelen en bewegen in een natuurrijke omgeving. Voor het merendeel van de Nederlandse kinderen zijn de mogelijkheden om te spelen en bewegen in een natuurrijke omgeving beperkt. Hoewel er steeds meer initiatieven van de grond komen om voor deze kinderen mogelijkheden te creëren te spelen en bewegen in een natuurrijke omgeving, worden initiatiefnemers met vele knelpunten geconfronteerd, die variëren van infrastructureel tot organisatorisch en zelfs psychisch.
Opdrachtgever: GGD LNV, Alterra
Opdrachtomschrijving:
Het uitvoeren van een wijkonderzoek in de wijk Bospolder naar initiatieven voor spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving. De centrale vraag is; Welke mogelijkheden zien partijen om kinderen in grote steden meer (structureel) gelegenheid te bieden, te spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving? Het onderzoek gaat in op de knelpunten die verschillende partijen tegenkomen, hoe ze daarmee omgaan en welke lessen daaruit geleerd kunnen worden.
Onderzoeksrapport
5
Werkzaamheden en werkwijze: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Beeldvorming; locatiebezoek, foto’s maken en een eerste indruk krijgen. Bestuderen van (algemene) gegevens Bospolder; demografische gegevens, beleidsplannen, toekomstplannen etc. Gebiedsinventarisatie; groen, water, speelplekken, restruimten, infrastructuur , scholen etc. maar ook instanties met betrekking tot kinderen en spelen en bewegen in kaart brengen. Contactleggen met partijen;op stads- en wijkniveau, Deelgemeente Delfshaven, JOS, Buurtcentrum, Jongerenwerk, Sport en recreatie en scholen. Interviews afnemen; met partijen genoemd bij punt 4 en bewoners en kinderen. Kinderen worden bijvoorbeeld geinterviewd d.m.v. van het klassikaal behandelen van beeldmateriaal wat tegelijkertijd op film wordt vastgelegd. Analyseren; behoeften en drempels en kansen en belemmeringen in beeld brengen aan de hand van de inventarisatie en interviews. Vervolgens worden er conclusies getrok ken.
Archivering / communicatie:
Elke bijeenkomst worden de afspraken vastgelegd en genoteerd in de notule. Deze afspraken worden bij de eerst volgende groepsbijeenkomst opnieuw besproken. De notule wordt elke week door gestuurd naar de proces begeleider Mevr. van der Noordaa. Belangrijke stukken zoals de analyse en de interviews worden doorgestuurd naar de procesbegeleider Mevr. van der Noordaa en de opdrachtgever Mevr. F. v/d Bosch.
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
6
Planning:
Onderzoeksrapport
7
2. Locatiebezoek
‘ De wijk in.....’
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
8
In de beeldvormingsfase wordt de eerste indruk van het plangebied beschreven. Waar bij het lezen van het deelproduct rekening mee gehouden moet worden is dat het hier gaat om een persoonlijke mening. In andere woorden, de speelvelden die zijn bekeken zullen niet per defenitie goed of slecht zijn omdat dat staat beschreven in dit verslag. Nogmaals gaat het hier om een persoonlijke mening.
3. Beeldvorming
Locatie 1: Rosener manzstraat / Mathenesserdijk
‘ Wat was de 1e Indruk?!’ Type speelplaats Veiligheid van de speelplaats Mogelijkheid tot spelen Bereikbaarheid van de speelplaats Drukte van de speelplaats 1e indruk
Verhard met plantenbakken Gemiddeld, de speelplaats is niet afgesloten van de weg maar dit maakt hem ook niet direct gevaarlijk omdat de weg niet druk is. De mogelijkheid tot spelen is slecht omdat de plantenbakken midden op de speelplaats staan Goed Laag Negatief en heeft weinig potentie
Onderzoeksrapport
9
Locatie 2: Park 1943 ter hoogte van de Gijsinglaan
Type speelplaats Veiligheid van de speelplaats Mogelijkheid tot spelen Bereikbaarheid van de speelplaats Drukte van de speelplaats 1e indruk
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
Natuurlijke speelomgeving De veiligheid van de speelplaats is goed. De mogelijkheid tot spelen is goed. Er kan in dit park van alles gedaan worden Goed Gemiddeld Positief en kan goed worden uitgebreid
10
Locatie 3: Speeltuin vereniging ter hoogte van zeilmakersstraat
Type speelplaats Veiligheid van de speelplaats Mogelijkheid tot spelen Bereikbaarheid van de speelplaats Drukte van de speelplaats 1e indruk
Aangelegde speeltuin De veiligheid van de speelplaats is goed. De mogelijkheid tot spelen is goed. Goed Gemiddeld tot hoog Positief maar een te introvert karak ter, dit kan in de toekomst aangepast worden
Onderzoeksrapport
11
Locatie 4: Natuurlijk aangelegd speelpark ter hoogte van de zeilmakersstraat
Type speelplaats Veiligheid van de speelplaats Mogelijkheid tot spelen Bereikbaarheid van de speelplaats Drukte van de speelplaats 1e indruk
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
Aangelegd speelpark De veiligheid van het speelpark is goed. De mogelijkheid tot spelen is goed. Slecht, het park ligt namelijk nogal aan de rand van de wijk. Laag Positief
12
Locatie 5: Bospolderplein
Type speelplaats Veiligheid van de speelplaats Mogelijkheid tot spelen Bereikbaarheid van de speelplaats Drukte van de speelplaats 1e indruk
Aangelegd speelpark De veiligheid van het speelpark is goed. De mogelijkheid tot spelen is goed. Prima de speelplaats ligt centraal Gemiddeld tot hoog Positief
Onderzoeksrapport
13
Locatie 6: Rosener Manzstraat / Bruijnstraat
Type speelplaats Veiligheid van de speelplaats Mogelijkheid tot spelen Bereikbaarheid van de speelplaats Drukte van de speelplaats 1e indruk
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
Verhard met bomen De veiligheid van de speelplaats is goed om dat deze is omringd door ver hoogde afscheiding. Ook is het overzicht goed. De mogelijkheid tot spelen is goed. Er zijn verschillende speelplaatsjes aan gelegd. Goed Hoog Positief met potentie tot verbetering
14
Voorafgaande aan het onderzoek zal er eerst gekeken moeten worden naar de demografie van de wijk, Hoeveel inwoners telt de wijk? Wat is de gemiddelde leeftijd? Hoeveel kinderen wonen er in deze wijk? Hieronder een overzicht van de demografie van de wijk Bospolder-Tussendijken.
4. Demografie
Inwoners Aantal inwoners Bospolder Aantal inwoners Tussendijken
: 7.093 : 6.705
Bron: Gemeentelijke Basis Administratie (GBA)2009
Leeftijdsgroepen
‘ Hoeveel kinderen wonen er in de wijk?’
Conclusie
Uit de bovenstaande tabel kan geconcludeerd worden dat het grootste gedeelte van de twee wijken bestaat uit de leeftijdscategorie 20 tot en met 54 jaar. Kinderen tot en met de leeftijdscategorie 14 jaar behoren tot groepen met het minste aantal percentages. Onderzoeksrapport
15
Etniciteit
Conclusie
De verdeling in etnische groepen in Tussendijken komt overeen met de gegevens van Bospolder. Uit bovenstaande tabel blijkt dat het merendeel ( zo’n 22% ) in de wijk Bospolder-Tussendijken van Turkse afkomst is. Daaropvolgend komt de groep autochtonen die bestaat uit 21 %. Opvallend is dat het verschil tussen deze twee bevolkingsgroepen niet groot is. In de praktijk is dit verschil daarom ook niet zichtbaar. Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
16
Huishoudsamenstelling Totaal aantal huishoudens Bospolder Totaal aantal huishoudens Tussendijken
: 3.286 : 3.357
Conclusie
Opvallend aan het aantal huishoudens in de twee wijken is dat het verschil maar 69 huishoudens betreft. Een overeenkomst tussen deze twee wijken is dat allebei de wijken voor het merendeel bestaat uit eenpersoonshuishoudens In de wijk Bospolder bestaat deze groep uit 45.6 %, in de wijk Tussendijken bedraagt deze groep 51%. Daar opeenvolgend komt de groep gehuwd stel met kinderen dit bedraagt voor de wijk Bospolder zo’n 19.8 % en voor de wijk Tussendijken zo’n 15.8 %. Onderzoeksrapport
17
Besteedbaar inkomen (gestandaardiseerd) Gem. besteedbaar huishoudinkomen Bospolder : â‚Ź 16.100,Gem. besteedbaar huishoudinkomen Tussendijken : â‚Ź 15.300,-
Conclusie
De wijken Bospolder-Tussendijken behoren tot de drie buurten in de gemeente Delfshaven met het laagst besteedbaar inkomen. Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
18
Leefbaarheid en Veiligheid Veiligheidsindex (Deelgemeente Delfshaven):
Conclusie
De twee wijken Bospolder en Tussendijken zijn allebei aandachtswijken. Het veiligheidsindex is gemiddeld een 6.3 wat in vergelijking met de andere buurten een redelijk goede score is. Onderzoeksrapport
19
Tevredenheid t.o.v. andere buurten in Delfshaven
Conclusie
De bewoners van de twee wijken zijn over algemeen erg tevreden over de woonwijk. Gemiddeld is 75% van de bewoners tevreden over de wijk. Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
20
Samenvatting (toekomst)plannen Bospolder-Tussendijken Wonen
5.Toekomstplannen ‘ Een nieuwe kans voor kinderen’
Le Medi (voormalige Schippersbuurt) Dit is een de deelprojecten en wordt ontwikkeld door de woningcorporaties Com.Wonen, Woonbron en de marktpartij Era Bouw. Het project is kenmerkend door de architectuur van de 93 grondgebonden woningen en stedenbouwkundige opzet. Het plan toont een structuur van een ‘ksar’: een ommuurde Marokkaanse wijk waar families bijeen wonen en het leven zich binnen de muren afspeelt, onder andere op een centraal binnenplein. Net als bij een ksar heeft de wijk een hoofdpoort en verschillende secundaire poorten. De ongeveer honderd woningen van het woningbouwproject zijn daarnaast geïnspireerd op de architectuur van de landen rond de Middellandse Zee met ornamenten, tegelwerk en typisch kleurgebruik. De buitenlandse invloeden passen volgens de gemeente goed bij het multiculturele karakter van de wijk. Locatie: Tussen Zeilmakersstraat, Blokmakersstraat en Schippersstraat
Ganzekop
Dit project is voor een deel gesitueerd boven de winkels aan de Schiedamseweg. De andere woningen bevinden zich in de Rosier Faassenstraat en de Rosenveldtstraat, een rustige ligging met alle winkels op de hoek. Er zijn woningen met dakterras of tuin. Het groene binnenhof is beschikbaar voor alle bewoners. Locatie: Tussen de Schiedamseweg en de Rosenveldtstraat
Punt
Wonen in appartementen of eengezinswoningen met een uitzicht op het toekomstige Dakpark. De woningen zijn licht dankzij de toepassing van grote raampartijen en kunnen ingedeeld worden naar de individuele wensen. Ze liggen op eigen grond en de parkeerplaats is inpandig, overdekt of op de binnenplaats. Locatie: Puntstraat, Haspelsstraat, Catharina Beersmanstraat en langs de Hudsonstraat
Van Dorp
Hier komen 100 huur- en koopwoningen, enkele bedrijfsruimten en een overdekte, afgesloten parkeergarage voor bewoners. Een aantal woningen kijkt uit op het water van de Delfse Schie. Locatie: Bruijnstraat, delen van de Mathenesserdijk, Rösener Manzstraat, Van Duylstraat en Zoutziedersstraat. Bron: www.woneninbospolder.nl(2009) www.kei-centrum.n
Onderzoeksrapport
21
De loper
De panden dateren oorspronkelijk uit begin jaren 50 en zijn opgetrokken uit bruine bakstenen, stukken grijs natuursteen en hebben soms nog glas-in-lood ramen. Een deel van de woningen worden casco opgeleverd en een aantal woningen worden ingericht met sanitair en keuken. Locatie: Mathenesserdijk, Mathenesserweg, Grote Visserijstraat en Zoutziedersstraat
Groen Proefpark De Punt Op initiatief van bewoners loopt er momenteel een experiment op Proefpark De Punt (een braakliggend terrein vlakbij het toekomstige park) waar de mogelijkheden om vrijwilligers actief te betrekken bij het beheer van het park worden uitgeprobeerd. De ervaringen worden gebruikt voor het beheer van het toekomstige Dakpark. Het terrein wordt tijdelijk ingericht en beheerd door Creatief Beheer. Gedurende een periode van 3 jaar wordt getracht om betrokkenheid en participatie te genereren onder bewoners en toekomstige bewoners. De inrichting van het terrein is gebaseerd op een multifunctioneel gebruik met de mogelijkheid tot participatie van groepen bewoners/gebruikers met verschillende interesse en achtergrond. Dakpark Wonen met het dakpark aan je voeten, werken met het dakpark boven je hoofd. Het Dakpark ligt centraal tussen de wijken Bospolder-Tussendijken en Schiemond. Door middel van brede trappen, hellingbanen en zelfs een lift zal het Dakpark voor iedereen toegankelijk zijn. Het meest bijzondere aan het park is de dubbele functie, het 'park op het dak' als groene, vrije ruimte voor omwonenden en 'onder het dak' bedrijfsruimten en ruimten voor stedelijke voorzieningen.
Voorgenomen plannen Bospolder-Tussendijken uit het wijkactieplan Rotterdam West (pdf bestand) Wonen - Bij het realiseren van het Dakpark moet de sociale component een integrerend onderdeel zijn. - Bewoners moeten een rol krijgen in het beheer - Afmaken herstructurering Tussendijken inclusief het aanpakken van de buitenruimte. - Aanpassen buitenruimte voor jeugd Bron: www.woneninbospolder.nl(2009) www.kei-centrum.nl
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
22
- Opknappen vier schoolpleinen, waardoor ook voor de buurt meer speelruimte ontstaat, uitbreiden Du imdrop - Opwaarderen Schiedamseweg - Integrale aanpak Mathenesserdijk/Spangensekade Werken - Er komt een Vrouwenempowermentcentrum dat vrouwen in staat stelt duurzaam met elkaar in contact te komen en waar zij kennis en vaardigheden opdoen - Leerwerkplaats voor sociale activering, ontplooiing en begeleiding - Nieuwe Kans voor jongeren - Opleidingen voor jongeren zoals praktijkleercentra en stages Leren en opgroeien - Uitbouw concept Meidenvilla: activiteiten voor en door meiden - Ruimte voor stageplaatsen en leerwerkactiviteiten als onderdeel van het dagelijks beheer Proefpark: experiment proefpark, budget voor dakpark en ontwikkelen maatschappelijke en sociale functies - JKZ extra inzet waaronder VVE-programma’s - Aanpassen en verbeteren speeltuinen - Wijkprogrammering: extra activiteiten binnen en buiten voor jeugd - Uitbreiding gezinscoaches en outreachend jongerenwerk Integratie - Investeren in wijkvoorzieningen (zoals buurthuizen en sportaccommodaties) - Theater voor, door en over de buurten en de bewoners - Emancipatie en integratie met als vindplaats een zelforganisatie: het vormt een leidraad in de aanpak van de Delfshaven. Door de zelforganisatie te verbinden aan professionals wordt een voorwaarde geschapen voor het principe ‘verbinden en vooruitkomen’. Zelforganisaties en professionele welzijns organisaties kunnen een belangrijke rol spelen in de buurt. Bij het organiseren van straatactiviteiten, het opzetten van een WMO-informatiepunt, huiswerkbegeleiding, surveillance in speeltuinen. - Extra inzet sociale cohesie door bijvoorbeeld Mensen maken de Stad - Maatschappelijke hulpverlening, mantelzorg en doorbreken sociaal isolement ouderen - Projecten rondom voorlichting en hulp bij armoedebestrijding Prioriteiten deelgemeente uit de Kadernota ‘Prioriteit in de Wijk’ - Bestrijden armoede en werkloosheid, vergroten vaardigheden - Emancipatie, versterken zelforganisaties en sociale cohesie Onderzoeksrapport
23
Gebiedsvisie 2020 Bospolder-Tussendijken Het aanbod aan groen- en speelvoorzieningen in Bospolder-Tussendijken is op dit moment beperkt, zeker als gekeken wordt naar de bevolkingsopbouw. Het grootste deel van de speelvoorzieningen bestaat uit stenige pleinen. Er is behoefte aan variatie in speelmogelijkheden, toegesneden op de verschillende leeftijden. Park 1943 wordt heringericht of aangepast om de gebruikswaarde voor bewoners te verhogen. Op diverse plaatsen in de wijk overstijgt de parkeerdruk nog niet het aanvaardbare maximum, waardoor ruimte ontstaat om hier straten her in te richten en groen- en speelvoorzieningen toe te voegen. Het is wenselijk om de groenvoorzieningen in de wijk uit te breiden door het groener maken van kleinschalige open ruimten in de wijk, binnenterreinen e.d. Bron: Com Wonen 2009
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
24
De inventarisatie dient als opzet voor het onderzoek naar de wijk Bospolder-Tussendijken in Delfshaven. In dit hoofdstuk worden naar verschillende thema’s gekeken. Hieronder een overzicht van de verschillende thema’s:
6. Inventarisatie ‘Een beschrijving en een kaart ter illustratie van het thema’
- - - - - - - -
Water Groen/ Verhard Scholen Speelvoorzieninge Initiatieven Positionering van de bebouwing Infrastructuur Staat van de bebouwing
Elk thema wordt eruit geligd door middel van een beschrijving en een kaart ter illustratie van het thema. Dit geeft een duidelijk overzicht van de verschillende thema’s. Uit de inventarisatie volgt vervolgende de analyse waaruit diverse conclusies getrokken worden. Deze conclusies worden vervolgens in kaart gebracht en deze geven op deze manier een goed overzicht van wat zich in de betreffende wijk afspeelt.
Onderzoeksrapport
25
Water De wijk Bospolder-Tussendijken ligt aan Delfshavense Schie. Dit ligt ten oosten van de wijk. Dit is het enige water wat grenst aan de wijk.
Legenda Water
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
26
Groen/ Verhard De wijk is voorzien van verschillende soorten groen; binnentuinen, kijkgroen en parken. Het merendeels is gelegen binnen de bouwblokken in de o.a. de straten Rozener Manzstraat, 1e schansstraat, Albregt-Engelmanstraat. Kijkgroen zit vooral in de straten Mathenesserweg en Mathenesserdijk. Aan de Grote Visserijstraat is het park 1943 gelegen met daaraan gekoppeld een afgesloten speeltuin.
Bospolder-Tussendijken Groen/Verhard
Aan de Grote Visserijstraat is ook een groot verhard plein gelegen net zoals aan het Bospolderplein, deze twee pleinen liggen centraal in de wijk. Een afgelegen plein ligt aan de Hudsonstraat, in het westen tegen het spoorlijn aan.
Legenda Kijkgroen Binnentuin Park Verhard
Onderzoeksrapport
27
Scholen Binnen de wijk zijn meerdere schoolinstellingen gelegen. Deze schoolinstellingen zijn onderverdeeld in: - Basisscholen - Middelbare scholen - Speciaal onderwijs
Bospolder-Tussendijken Scholen
De basisscholen liggen aan de korfmakersstraat, Rozener Manzstraat, Bruijnstraat, Corferstraat en de Blokmakerstraat. De middelbare school ligt in de Jan Kruijfstraat en het speciaal onderwijs aan de Schiedamseweg en de Gijsingstraat. Alle acht scholen liggen verspreid in het gebied.
Legenda Basisschool Middelbare school Speciaal onderwijs
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
28
Speelvoorzieningen De wijk is voorzien openbare ruimte als zijne groen of verhard. Niet op elke groen of verhard plein zijn speelvoorzieningen gelegen. De speelvoorzieningen liggen merendeels gelegen in de buurt van scholen. Met speelvoorzieningen word ook bedoeld dat het plein of openbare ruimte ingericht is als functie (bijv. een voetbalveld).
Bospolder-Tussendijken Speelvoorzieningen
Legenda Speelvoorzieningen
Onderzoeksrapport
29
Initiatieven In de wijk liggen op dit moment drie initiatieven die gedaan zijn met betrekking tot spelen. Gelegen in de Taandersstraat het buurthuis van BOTU (Bospolder-Tussendijken), de speeltuinvereniging aan de Zeilmakersstraat en Proefpark de Punt aan de Puntstraat.
Bospolder-Tussendijken Initiatieven
1
2
Legenda 1 2 3
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
3
Buurthuis BOTU Speeltuinvereniging Proefpark de Punt 30
Positionering De positionering is in het meeste geval gelegen naar de straatkant. De nieuwbouwwoningen die nu gelegen zijn in de wijk zijn vaak gepositioneerd als hof met een binnenterrein.
Bospolder-Tussendijken Positionering v/d bebouwing
Legenda Positionering v/d bebouwing
Onderzoeksrapport
31
Infrastructuur De woonwijk wordt ontsloten door twee primaire wegen, de MathÂŹernesseweg en de SchiedamÂŹseweg. De secundaire wegen zijn de Mathenesserdijk, Rosener Manzstraat, Spanjaardstraat en de Hudsonstraat en de Grote Visserijstraat.
Bospolder-Tussendijken Infrastructuur eg w e ss
e
ern h t Ma
mse weg
de
ieda
a tsk ech lbr Ae
Sch
Legenda Primaire Hoofdwegen Secundaire wegen
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
32
Staat v/d bebouwing De bebouwing in de wijk Bospolder- Tussendijken is over het algemeen in vrij goede staat. Er zijn maar weinig woningen die verouderd of verloederd zijn. De zijn woningen overigens ook goed aan de buitenkant onderhouden waarÂŹdoor de wijk er goed uitziet. De woningen langs de Schiedamseweg zijn de wat oudere woningen en langs de Zeilmakerstraat en de Hudsonstraat is nieuwbouw.
Onderzoeksrapport
33
Ons onderzoek is voornamelijk gericht op interviews met belanghebbende. Hieronder een lijst met contactpersonen die geintervieuwd worden gedurende dit onderzoek. De contactpersonen zijn werkzaam bij o.a. De deelgemeente, verenigingen, initiatieven en scholen.
7. Contact personen & Interview schema
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
Contactpersonenlijst 1. Proefpark de Punt (zie hierboven) 2. Wijk- en Speeltuin Bospolder-Tussendijken a. Taandersstraat 121 3. Duimdrop 4. Opbouwwerk Delphi a. Anique Schelling, Delphi Opbouwwerk Bospolder- Tussendijken Gonnie Hoebergen, Delphi Opbouwwerk Bospolder- Tussendijken 5. Bewonersorganisatie a. Wijkgebouw Pier 80 Rรถsener Manzstraat 80 tel. 010 4780948 fax. 010 4780207 email: bo-tu@delphiopbouwwerk.nl 6. JOS (Jeugd, Onderwijs en Samenleving) a. Jeugd, Onderwijs en Samenleving Blaak 16 T (010) 891 44 44 E info@jos.rotterdam.nl 7. DS+V 8. Sport- en recreatie (dienst gemeente) a. Algemeen directeur Dhr P.J.S. van Veen Tel.: 0800-1545 Email: info@senr.rotterdam.nl 9. BSW (Buurt- en Speeltuinwerk Rotterdam) a. BSW Rotterdam
34
10. Wijkagent 11. Buurthuis (jongerenwerk) 12. Gemeentewerken a. Werf Delfshaven Marconistraat 5c Tel.: 010-4899880 13. Scholen 14. Stadstoezicht Rotterdam a. Cluster West Yvonne de Winter Teamleider Telefoon: 010 – 2444118 Mobiel: 0651705002 Email: Y.deWinter@stz.rotterdam.nl 15. Woningbouwcoöperatie Com•wonen a. Servicepunt Bospolder-Tussendijken Spanjaardstraat 23, Rotterdam – Delfshaven [T] (010) 890 25 25
Onderzoeksrapport
35
‘Interview schema’ ‘Vroeger was de stad een stuk groener!’
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
36
Aan de hand van een inventarisatie en interviews volgt een analyse, waarin de belemmeringen en mogelijkheden voor initiatieven naar voren komen.
8. Analyse ‘Groenvoorzieningen die omgetoverd kunnen worden naar natuurlijke speelvoorzieningen ’
Uit de interviews blijkt dat de belemmeringen voor initiatieven op het gebied van spelen in een natuurlijke omgeving, vooral te maken hebben met organisatie en de wil om iets van de grond te krijgen. Zaken die tijdens de interviews genoemd zijn: - Men begrijpt het concept niet, Proefpark de Punt (knelpunt). - Niemand neemt je serieus (knelpunt). - Mensen denken vanuit de situatie en hebben niet de juiste visie(knelpunt) - Financiële middelen - Tevredenheid van bewoners (succesfactor). - De wil hebben en de visie willen delen (succesfactor). Belemmeringen De Schiedamseweg (verkeer) wordt veelvuldig genoemd als een barrière. Het vormt een duidelijke scheiding tussen het noordelijke en het zuidelijke deel van de wijk. Hierdoor worden initiatieven in deze delen niet gebruikt door kinderen en bewoners uit het andere deel. Dat is ook het geval bij Proefpark de Punt. Dit wordt voornamelijk gebruikt door kinderen uit het zuidelijke deel van de wijk. De wegenstructuur in de wijk is daarnaast zo opgebouwd dat de secundaire wegen langs de pleinen en speelvoorzieningen lopen. Er is dus verkeer aanwezig rondom de pleinen. In dit geval staan er ook geparkeerde auto’s, waardoor het als minder kindvriendelijk ervaren kan worden. De kruising tussen de Grote visserijstraat en de Rosener Marzstraat is een druk kruispunt en is hierdoor aangemerkt als aandachtspunt. Het geeft dat kinderen zich niet zelfstandig kunnen bewegen rondom Park 1943. Een ander punt wat naar voren komt uit de inventarisatie is dat het zuidelijke deel van de wijk minder groenvoorziening bevat dan het noordelijke deel. De bestaande groenvoorzieningen zijn gemakkelijker te transformeren dan verharde voorzieningen. In de wijk zijn ook veel binnentuinen. Deze zijn niet zichtbaar van buitenaf en beperkt toegankelijk, waardoor het een knelpunt is voor initiatieven en weinig impact zal hebben op de gehele wijk. Het dakpark daarentegen kan wel impact hebben op de hele wijk en waarschijnlijk zelfs daarbuiten. Het dakpark kan een negatief effect hebben voor de totstandkoming van nieuwe (kleinere) initiatieven in de wijk.
Onderzoeksrapport
41
Kansen Er zijn natuurlijk ook positieve punten in de wijk als het gaat om spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving. Zo heeft de noordkant van de wijk meer groenvoorzieningen die omgetoverd kunnen worden tot natuurlijke speelvoorziening. De binnentuinen vallen zowel onder het kopje belemmering als kans. Dit is dan wel kans op bouwblok niveau en vooral bedoeld voor de kinderen die daar wonen. Park 1943 biedt mogelijkheden tot spelen in een natuurlijke omgeving voor de kinderen in het zuidelijke deel van de wijk. Op dit moment bestaat het park uit een grasvlakte, paden en speelvoorzieningen. Hier kan veel meer uitgehaald worden, om het meer karakter te geven en de functies uit te breiden. Het toekomstige Dakpark wordt gezien als de trekpleister voor de wijk. Het is nog niet duidelijk wat de uiteindelijke programmering wordt, maar zo’n groot oppervlakte aan groen kan zeker natuurlijke speelvoorzieningen bevatten. Aandachtspunt zijn dan wel toezicht en de route er naartoe, voor het geval kinderen zelfstandig naar het Dakpark gaan. Het Bospolderplein is een grote verharde oppervlakte, maar door zijn omvang geeft het wel degelijk mogelijkheden om natuurlijk spelen aan te bieden. Ook met oog op het feit dat Proefpark de Punt in de toekomst naar het Dakpark verhuisd, is het De schoolpleinen in wijk zijn allemaal verhard. Wellicht kan hier iets met natuurlijke spelen gedaan worden. Denk aan o.a. materiaalgebruik. Een kans dus. Een aantal zaken zijn niet meegenomen in de analyse. De staat van de bebouwing bijvoorbeeld, is in de inventarisatie wel in kaart gebracht, maar de oudere woningen bevinden zich vooral rondom de Schiedamseweg. Deze bebouwing behoort tot historisch Delfshaven en hier bevinden zich de belangrijkste voorzieningen van de wijk. Dit maakt dat het zelfs bij sloop niet mogelijk is om natuurlijk spelen te creÍren. De gebouwen in de wijk bestaan grotendeels uit gesloten bouwblokken, waardoor vanuit de woningen vrijwel overal zicht is op de omliggende straten en pleinen. Gebrek aan toezicht van ouders/verzorgers is hier niet ter sprake.
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
42
‘De analysetotaal kaart....’
Onderzoeksrapport
43
9. Bijlage I
‘Interviews’
Spelen en bewegen in een natuurlijke omgeving
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Stanley Pashouwers Rinie Biemans Jeanette Harder Guido Leeuwenstein Fred Mulder Rob WInter Lony van Oers Fred Tresfon
44