Pruiken Het dragen van pruiken was in de loop van de 17de eeuw in de mode geraakt onder de Europese elite, in navolging van het toonaangevende Franse hof, waar Lodewijk XIII in 1624 een pruik begon te dragen vanwege een vroegtijdig intredende kaalheid. Gedurende de gehele 18de eeuw was de pruik een verplicht modeaccessoire voor iedere zichzelf serieus nemende aristocraat. Dit maakte de pruik een ideale kop van Jut voor de aanvallers van het heersende gezag.
‘Zy zyn byde mooy smeerig’. De man links biedt er ‘een halve gilde’ voor. Het is een tekenende scène. De pruik, tot voor kort een symbool van achtbaarheid, wordt na de Revolutie als marktwaar in partijen gesleten aan de hoogste bieder. Nog drastischer zijn de maatregelen die genomen worden op de anonieme kleurente-
kening ‘Verbranding der batterij-paruiken’, vermoedelijk eveneens uit 1795. Ditmaal worden de pruiken ritueel verbrand. We zien een vuurtje waarop net een pruik geworpen wordt. Enkele reeds half vergane pruiken liggen ernaast op de grond. Op een muurtje liggen nog andere pruiken te wachten. De mannen die met de verbranding bezig zijn kwijten zich ijverig van hun taak en ontzien
De pruik was een verplicht modeaccessoire voor iedere zichzelf serieus nemende aristocraat
Wanneer in 1795 in Nederland de Bataafse Omwenteling heeft plaatsgevonden, en de patriottische revolutionairen met hulp van Frankrijk de macht hebben overgenomen, verschijnt de prent ‘Het verkoopen van de aristocratiese Anoniem, Het achtbaarheid’. Hierop zien verkoopen van de aristocratiese we hoe een Franse soldaat achtbaarheid , 1795, ingekleurde twee pruiken in de verkoop ets, Rijksmuseum, Amsterdam doet, waarbij hij opmerkt:
A l e x a n der
roslin
en
106
de
d e c ad e n t i e