Brak poprawy na przestrzeni kilku lat (dla porównania w 2007 r. Polska zajmowała 125 miejsce) na pewno nie spełnia uzasadnionych ambicji Polski jako rozwijającego się państwa w sercu Europy. Jeśli spojrzeć na inne obiektywne rankingi oceniające stopień rozwoju cywilizacyjnego naszego kraju Polska bezwzględnie zalicza się do pierwszej ligi
164
. Dlatego też uzasadnionym jest twierdzenie, że
jakość tworzonego prawa podatkowego daleko odbiega od jakości innych obszarów działań legislacyjnych naszego państwa. Przyczyny skomplikowania systemu podatkowego Proces tworzenia prawa podatkowego w Polsce jest wielce niedoskonały. Przepisy podatkowe przechodzą często ekspresową drogę legislacyjną, podczas której swoje piętno odciskają urzędnicy MF, eksperci, doradcy podatkowi, lobbyści i na końcu posłowie i senatorowie. Proces legislacyjny jest nieprzejrzysty. Istotne zmiany są wprowadzane często na ostatnim etapie legislacji, w „drugim / trzecim czytaniu”, co wyklucza merytoryczną i spokojną dyskusję. Zmiany, które powinny przejść przez MF i zostać opatrzone rządowym uzasadnieniem i skrupulatną oceną skutków regulacji są zgłaszane przez posłów, a konsultacje społeczne, z uwagi na typowy dla nowelizacji podatkowych pośpiech, są skutecznie eliminowane. Ponieważ na pierwszy plan środków umożliwiających poprawę polskiego prawa podatkowego wysuwa się jego deregulacja należy rozważyć, czy wymienione powyżej podmioty, które mają realny wpływ na kształt legislacji mają także realny interes w tym, aby kształtować prawo podatkowe w sposób nieskomplikowany.
Minister Finansów – osoby pełniące tę zaszczytną funkcję zazwyczaj są naukowcami z dziedziny makroekonomii. Z tej perspektywy ich naturalną ambicją i obszarem specjalizacji jest
zachowanie
bezpieczeństwa
finansów
publicznych
i
stymulowanie
wzrostu
gospodarczego poprzez odpowiednie kształtowanie struktury wydatków i rozchodów budżetowych. Skoncentrowanie się na stronie wydatkowej powoduje, że wszelkie reformy podatkowe są postrzegane jako zagrożenie dla stabilności drugiej strony równania, tj. dochodów budżetowych. Dlatego też mając do wyboru rządzenie poprzez decydowanie o strukturze wydatków lub reformy podatkowe, ministrowie finansów nigdy nie zdecydowali się na to drugie, a od początku lat 90 nie było w Polsce reformy podatkowej – za taką nie można także uznać obniżania stawek PIT lub CIT ani też wprowadzania w kraju nowego zharmonizowanego z regulacjami UE podatku VAT.
Urzędnicy
MF
–
priorytetem
osób
odpowiedzialnych
za
przygotowanie
projektów
legislacyjnych w MF jest takie kształtowanie przepisów, aby możliwe było skuteczne ściąganie dochodów budżetowych
165
, kwestia skomplikowania przepisów podatkowych nie jest brana
164
Dla unaocznienia fatalnej pozycji Polski w rankingu „Paying Taxes 2011” zwrócić należy uwagę, że w innych światowych rankingach, np. Human Development Index prowadzonym przez ONZ, określającym stopień rozwoju cywilizacyjnego (np. w oparciu o średnią śmiertelność noworodków), Polska plasuje się wysoko - miejsce 41 (tzw. państwa bardzo wysoko rozwinięte). Natomiast w rankingu FIFA, polska drużyna narodowa piłki nożnej, co do poziomu której każdy Polak ma wyrobione zdanie, zajmuje daleką 65 pozycję na świecie, co i tak jest 56 pozycji lepiej niż w rankingu „podatkowym”. 165 Chociaż patrząc na perturbacje związane np. z akcyzą na energię elektryczną lub prawem do odliczenia VAT od samochodów osobowych z kratką można mieć wątpliwości, czy bezpieczeństwo dochodów budżetowych faktycznie było priorytetem, z którego konkretni urzędnicy i autorzy przepisów byli rozliczeni.
63