Polowanie na miliony
www.glospolonii.net
GŁOSPOLONII5
OszuścigrasująpoPolsce Adam Lasocki
Ten tekst jest adresowany przede wszystkim do tych naszych rodaków, którzy posiadaj¹ jeszcze w Polsce nieruchomoœci, atrakcyjne dzia³ki lub pokaŸne lokaty bankowe. Mog¹ byæ zagro¿eni przez oszustów, którzy mno¿¹ siê ostatnio doœæ obficie. To oczywiste, ¿e amatorów cudzych pieniêdzy by³o zawsze multum, pocz¹wszy od drobnych z³odziejaszków, poprzez kieszonkowców po wyspecjalizowane gangi. Im wiêksze pieni¹dze mo¿na ukraœæ, tym bardziej z³odziejskie gangi s¹ wyspecjalizowane, a ich szefowie wykszta³ceni. W centrum zainteresowania gangów, o których piszemy ni¿ej, le¿y mienie liczone nie w dziesi¹tkach tysiêcy, lecz milionach z³otych. Sprawa Amber Gold, to przys³owiowy „pryszcz” w porównaniu na przyk³ad z procederem uprawianym przez kasy po¿yczkowe SKOK, na które podatnicy musieli wy³o¿yæ ju¿ niemal 3 miliardy z³otych. O ile Amber Gold to afera, u pod³o¿a której le¿y ludzka chciwoœæ, ³atwowiernoœæ i niewiedza, to nale¿y przypuszczaæ, ¿e zsumowana kwota oszustw, o których piszemy ni¿ej, dokonywanych przez wyspecjalizowane gangi, przekracza straty poniesione przez naiwnych, którzy zawierzyli Amber Gold. Sam proceder oszustwa jest prosty, ale stosunkowo czasoch³onny. Oszuœci wynajduj¹ na przyk³ad atrakcyjne dzia³ki w pobli¿u buduj¹cych siê nowych osiedli mieszkaniowych, by wzi¹æ pod ich zastaw bankowe po¿yczki, o których zwrocie nie ma oczywiœcie mowy. Aby oszukañczy biznes siê powiód³, trzeba wejœæ w skórê w³aœciciela. Ju¿ dawno funkcjonuj¹ca w polskiej bran¿y oszustw instytucja „s³upa”, jest przydatna tak¿e i w tym przekrêcie. Pierwszym przedsiêwziêciem gangu jest przestudiowanie ksi¹g wieczystych dzia³ki (dzia³ek), które s¹ przedmiotem zainteresowania. Poniewa¿ fundamentaln¹ zasad¹ prawn¹ jest jawnoœæ ksi¹g wieczystych, nie ma z tym problemu. W ksiêgach wieczystych s¹ zapisane niemal wszystkie informacje, które trzeba znaæ, by byæ wiarygodnym przed obliczem bankowego urzêdnika lub notariusza. Gdy wszystkie potrzebne do dokonania przekrêtu dokumenty znajduj¹ siê ju¿ w posiadaniu gangu, przystêpuje on do operacji najwa¿niejszej, czyli wykradzenia to¿samoœæ prawowitemu w³aœcicielowi dzia³ki lub konta maj¹cego byæ przedmiotem oszustwa. Kradzie¿ to¿samoœci to dwa problemy do pokonania. Pierwszy dotyczy danych osobowych w³aœciciela
Fot. Archiwum
obiektu, którego chce siê oszukaæ oraz specjalistów produkuj¹cych fa³szywe dokumenty. W jednej ze spraw, któr¹ rozpracowali warszawscy policjanci z wydzia³u zajmuj¹cego siê odzyskiwaniem mienia, okaza³o siê, ¿e dane w³aœciciela atrakcyjnej dzia³ki (w³¹cznie z numerem paszportu) gangsterzy kupili od komornika za 3 tys. z³, a za fa³szywe dokumenty zap³acili 5 tys. z³. Policja nie ujawni³a od kogo oszuœci kupili fa³szywe dokumenty, ale skoro nie mieli z tym wiêkszych k³opotów, nale¿y wnosiæ, ¿e przestêpcze podziemie jest rozbudowane i œwiadczy wszechstronne us³ugi. Kwestia druga zwi¹zana z kradzie¿¹ osobowoœci, to znalezienie „s³upa”, czyli cz³owieka, który za, zazwyczaj niewielkie pieni¹dze, zgodzi siê przedzier¿gn¹æ we w³aœciciela dzia³ki, która ma byæ przedmiotem bankowego zastawu pod po¿yczkê. Z tym akurat jest najmniejszy k³opot. Na ulicach polskich miast bez problemu mo¿na znaleŸæ ludzi z dwoma lewymi rêkami, którzy nie chc¹ siê paraæ ¿adn¹ prac¹, natomiast s¹ bardzo chêtni do zarobienia paru groszy za przys³owiowe „nic”. Poniewa¿ ludzie ci zazwyczaj nie wzbudzaj¹ swoim wygl¹dem i sposobem bycia zaufania, trzeba ich „przemodelowaæ”. Najpierw wiêc wiezie siê „s³upa” do wiza¿ystki, która nadaje mu wygl¹d bardzo zbli¿ony do pierwowzoru, wczeœniej poddaje oczywiœcie zabiegom higienicznym z k¹piel¹ w³¹cznie, a nastêpnym etapem jest wizyta u fotografa, by zrobiæ zdjêcie do fa³szywego dokumentu to¿samoœci. To s¹ dzia³ania dotycz¹ce wygl¹du zewnêtrznego s³upa. Etap drugi to nauka. „S³up” musi posi¹œæ wiedzê na temat nieruchomoœci, któr¹ oszuœci chc¹ przej¹æ na jego konto, tak¿e nauczyæ siê rozmawiaæ z urzêdnikiem w banku, notariuszem, a jeœli przedmiotem oszustwa ma byæ sprzeda¿ dzia³ki, to musi siê tak¿e nauczyæ konwersacji z inwestorem. Przygotowanie „skoku” trwa czasami bardzo d³ugo, nawet kilka miesiêcy. Absolutnym warunkiem po-
wodzenia oszukañczego procederu jest zachowanie poufnoœci i w tej sytuacji najs³abszym ogniwem bywa zazwyczaj „s³up”, który pozostawiony sam sobie mo¿e siê zwierzyæ swoim ulicznym kumplom z przysz³oœci, która go czeka. Po uzyskaniu w banku po¿yczki pod zastawion¹ nieruchomoœæ, organizatorzy znikaj¹, a „s³up” pozostaje go³y niczym przys³owiowy „œwiêty turecki” i wy³udzone pieni¹dze staj¹ siê dla banku wirtualnymi. Podobny mechanizm, czyli podszywanie siê pod cudz¹ to¿samoœæ, oszuœci stosuj¹ tak¿e przy kradzie¿ach pieniêdzy z cudzego konta. W tym przypadku konieczna jest jednak wspó³praca pracownika banku, najczêœciej z dzia³u obs³ugi klienta. Odpowiednio spreparowany „s³up” zmienia w banku numer telefonu prawowitego w³aœciciela, do którego bank zazwyczaj dzwoni, gdy dochodzi do du¿ej transakcji, zmienia tak¿e wzór podpisu. Gdy lokata zostanie zerwana, a pieni¹dze znajd¹ siê na kontach oszustów, natychmiast wyp³acaj¹ je sobie w bankomatach. Jedna z grup przestêpczych tylko w ci¹gu kilku miesiêcy „przekrêci³a” Bank Ochrony Œrodowiska na 500 tys. z³, BZWBK na 1,7 mln z³, a PKO BP Inteligo na 2,25 mln z³. Szefami grup dokonuj¹cych oszustw s¹ bardzo czêsto œwietnie wykszta³ceni m³odzi ludzie, maj¹cy w kieszeni dyplomy z finansów i bankowoœci, zdarzaj¹ siê te¿ posiadacze dyplomów MBA. To oni s¹ mózgami ca³ych operacji. Policjanci z wydzia³ów zajmuj¹cych siê odzyskiwaniem wy³udzonego mienia mówi¹ obrazowo, ¿e te grupy przestêpcze to rodzaj korporacji, której celem jest zdobycie pieniêdzy, tyle tylko, ¿e w sposób nielegalny. I ¿e w ostatnim czasie obserwuje siê coraz wiêcej nowych grup oszustów zajmuj¹cych siê tym procederem. Ich zdaniem nie bêdzie ich ubywaæ, a wrêcz odwrotnie, bo w Polsce jest coraz wiêcej majêtnych osób. Skoro wiêc roœnie poda¿, to automatycznie wzrasta te¿ nieuczciwy popyt na ich pieni¹dze. n
DwutygodnikPoloniikanadyjskiejwKolumbiiBrytyjskiej