Dichterbij
MAGAZINE VOOR LEDEN VAN RABOBANK HET GROENE WOUD ZUID NAJAAR 2014
HET GROENE WOUD ZUID
Hoe kunnen we elkaar versterken?
1388
»18
WINKELEN 3.0
ALZHEIMER CAFÉ
OUDERENZORG
Shoppen we in 2020 alleen nog online? »8
Een schot in de roos »14
Praten met de huisarts via de iPad »22
OM DE HOEK
2 HET GROENE WOUD ZUID
Naar het brandweermuseum in Hellevoetsluis én de blusboot in de haven van Rotterdam. Dat was vorig jaar de wens van de jeugdbrandweer van Oirschot. Om kennis en ervaring op te doen en te werken aan teambuilding. Deze wens ging op 5 juli in vervulling, omdat het project voldoende stemmen kreeg bij Het Groene Goud 2013. Jan Pasmans namens alle deelnemers: ‘Het was een geweldig mooie en zeer leerzame dag!’
1388
FOTO: JAN VAN BEERS
BRANDWEERMUSEUM HELLEVOETSLUIS, ZATERDAG 5 JULI, 10.00 UUR 3
LILIAN DAMEN
VOOR WOORD
Directievoorzitter Rabobank Het Groene Woud Zuid
HET KAN ALTIJD BETER
Z
iet u ook vaak hoe dingen anders kunnen? Slimmer, sneller, praktischer? In ieder mens schuilt een uitvinder, op het werk of thuis. Thomas Alva Edison deed behalve geweldige uitvindingen ook veel mooie uitspraken. Bijvoorbeeld: ‘Er is een manier om het beter te doen … vind die.’ In onze maatschappij vinden we gelukkig steeds meer manieren om gezamenlijk vraagstukken op te lossen en slimme oplossingen te bedenken. De technologie draagt daaraan bij. Ook als Rabobank Het Groene Woud Zuid spelen we graag een actieve rol. Bijvoorbeeld door onze kennis over diverse branches en sectoren te delen met ondernemers. Of door het gesprek aan te gaan met de burgemeesters van de gemeenten Best, Oirschot en Son en Breugel
COLOFON Redactieadres: Rabobank Het Groene Woud Zuid, Afdeling Communicatie, Postbus 17, 5688 ZG Oirschot, communicatie@hgwz.rabobank.nl Redactie: Estella Kamphuis, Annemieke Bullens Druk & handling: BCM Eindhoven Zonder schriftelijke toestemming van de Rabobank mag niets uit deze uitgave worden overgenomen of gekopieerd. De Rabobank en vdbj_ besteden uiterste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde data. Onjuistheden kunnen echter voorkomen. De Rabobank en vdbj_, alsmede de aan hen gelieerde ondernemingen en toeleveranciers, zijn niet aansprakelijk voor onjuistheden of enig handelen op grond van de inhoud van dit blad.
4 HET GROENE WOUD ZUID
over de kracht van onze regio en de manieren waarop we elkaar kunnen versterken. Technologische vooruitgang is geen doel, maar een middel. Innovatie in de zorg kan ervoor zorgen dat ouderen langer thuis kunnen wonen. Iets wat vaak een wens is, maar ook een noodzaak. Over deze en diverse andere onderwerpen rondom innovatie, leest u dit keer meer. Daarnaast maakt u kennis met kandidaten voor onze ledenraad en vertellen de vrijwilligers van het Platform Dementie over hun initiatief om lotgenoten bij elkaar te brengen om elkaar te steunen en van elkaar te leren. Een prachtig initiatief dat eind 2013 de derde prijs won bij Het Groene Goud. Ik wens u een mooie herfst.
Kijk voor ledenaanbiedingen op pagina 36,37 en 38.
Dichterbij HET GROENE WOUD ZUID
THEMA: UITVINDEN
8 22
Hoe shoppen we in 2020? We blijven thuis wonen. Maar hoe? INNOVATIE
10
Hoe breng je een idee met succes aan de man? BETROKKEN
14
Alzheimer Cafﾃｩ B.O.S. uitgelicht TIPS
16
14
Start uw eigen webwinkel IN GESPREK
18
Met drie burgemeesters aan tafel INFOGRAPHIC
26
Produceren zonder afval FINANCIﾃ記E OPVOEDING
28
Jong leren sparen: dat is slim! MKB-VISIE
32
18
Kennis is kracht LEDENRAAD
34
Voordracht kandidaten
1388
RUBRIEKEN
22
32
2 6 17 21 31 36 38 39
Om de hoek Kort nieuws Meer doen met spaargeld: het kan Puzzel Workshops Internetbankieren Ledenvoordeel Aanbiedingen voor leden Column van Hans Stegeman 5
KORT NIEUWS
Open Monumentendag
OP REIS NAAR VROEGER Twee dagen, duizenden monumenten, 18.000 vrijwilligers: Open Monumentendag belooft ook dit jaar een succes te worden. Rabo Vastgoedgroep is traditiegetrouw – al 28 jaar – hoofdsponsor van dit culturele hoogtepunt.
O
p 13 en 14 september openen monumenten overal in het land hun deuren voor publiek. Het thema is dit jaar ‘Op reis’. Hoe zag het vervoer van onze voorouders eruit – over land, water en zelfs door de lucht – en welke rol speelden monumen- tale
gebouwen zoals koetshuizen, werven en werkplaatsen daarbij? Het is precies daarom dat Rabo Vastgoedgroep zich al bijna dertig jaar met veel plezier verbindt aan de Open Monumentendag. Gebouwen met een rijke historie moeten we samen koesteren, door ze te verzorgen én erover te vertellen. Want met 225 jaar ervaring weet Rabo Vastgoedgroep als geen ander hoe belangrijk monumentale gebouwen vandaag de dag nog kunnen zijn. Open Monumentendag kent een rijk
Rabobank loopt samen voor Hoop
O
p vele plaatsen in Nederland organiseren vrijwilligers een SamenLoop voor Hoop. 24 uur lang samen lopen op een parcours. Het staat symbool voor de voortdurende strijd tegen kanker. Met als doel: zoveel mogelijk geld inzamelen voor KWF kankerbestrijding. Met het evenement wordt een ‘feest van hoop’ gevierd. Er wordt gevierd dat velen de ziekte hebben overwonnen en dat er iets tegen de ziekte kan worden gedaan. Tegelijkertijd steunen 6 HET GROENE WOUD ZUID
de deelnemers (ex)kankerpatiënten en herdenken ze de overledenen aan de ziekte. Ook Rabobank Het Groene Woud Zuid draagt graag bij aan dit initiatief. Zij vindt het belangrijk om als team te strijden tegen kanker. Daarom doen ruim zeventig medewerkers mee aan de loop in Best. De loop begint op zaterdag 13 september om 16.00 uur en eindigt op zondag 14 september om 16.00 uur. Het evenement vindt plaats in het centrum van Best. Info: best.samenloopvoorhoop.nl
programma, dat door verschillende gemeenten op eigen wijze wordt ingevuld. Op de hoogte blijven van het laatste nieuws en het programma? Kijk op openmonumentendag.nl of volg Open Monumentendag op Facebook of Twitter.
EINDE CHIPKNIP De chipknip gaat stoppen. Er wordt steeds minder met de chipknip betaald. Daarom is besloten om met ingang van 1 januari 2015 te stoppen met het betaalmiddel. Vanaf dan zijn er geen oplaadpunten en betaalapparaten meer voor de chipknip en is ook de chipknip op uw bankpas niet meer actief. Wij adviseren u daarom om het tegoed op uw chipknip uiterlijk 31 december 2014 uit te geven of terug te storten op uw betaalrekening via een Chipknip oplaadpunt.
KENNIS DELEN OP LINKEDIN
Platform starters vernieuwd
G
oed nieuws voor startende ondernemers: ikgastarten.nl wordt vernieuwd! Het succesvolle platform krijgt deze zomer nieuwe functionaliteiten, extra services en meer content. Zo komt er meer branchespecifieke informatie, zoals
stappenplannen om je eigen klusbedrijf of winkel te starten. Daarnaast wordt het design geheel vernieuwd, waardoor de site ook op tablet en mobiel perfect te bekijken is. Hiermee is ikgastarten.nl steeds meer op weg om de meest complete onlinegids te worden voor beginnende zzp’ers.
LinkedIn, hét zakelijke onlinenetwerk, telt inmiddels al 5 miljoen Nederlandse leden. De Rabobank ziet dit als een mooie plek voor ondernemers en stakeholders om met elkaar in gesprek te gaan en heeft daarom LinkedIn-groepen voor de verschillende sectoren opgericht om kennis te delen. Deze kennis stellen we weer beschikbaar aan andere ondernemers, via eigen publicaties en de Rabo Kennis App.
LOKALE EVENEMENTEN BENT U OOK EEN STARTENDE ONDERNEMER? KIJK DAN OP IKGASTARTEN.NL.
Meerjarige manifestatie
500 JAAR JHERONIMUS BOSCH
1388
D
e stad 's-Hertogenbosch staat volledig in het teken van Jheronimus Bosch. In 2016 is het 500 jaar geleden dat de beroemde middeleeuwse schilder stierf in de stad waar hij woonde en werkte. Daarom worden onder de noemer ‘Jheronimus Bosch 500’ tussen 2010 en 2020 tal van bijzondere activiteiten en tentoonstellingen georganiseerd. Het hoogtepunt van de manifestatie is de unieke overzichtsexpositie in 2016 in Het Noordbrabants Museum, waar de Rabobank als partner aan verbonden is. Niet eerder waren zo veel werken van de kunstenaar op één plek te zien. Kijk op bosch500.nl.
Als coöperatieve Rabobank steunen we graag lokale evenementen. We noemen er een aantal. Van 29 augustus t/m 21 september speelt de toneelvoorstelling Don Quichot in de Kempen elf keer in verschillende gemeenten. Op zaterdag 13 september wordt de Oirschotse Stoelloop gelopen in het centrum van Oirschot. Op zondag 21 september vinden muziek en natuur elkaar tijdens een concert bij de Spoordonkse Watermolen.
WIE KRIJGT UW STEM? Welke duurzame innovatie verdient volgens u de Publieksprijs van de Herman Wijffels Innovatieprijs? U kunt van 9 tot 30 oktober 16.00 uur stemmen op de finalisten in de categorieën food en agri, zorg en welzijn en circulaire economie. De ondernemer met de meeste stemmen wint 5.000 euro. De winnaar wordt bekendgemaakt tijdens een feestelijke prijsuitreiking op 30 oktober. Kijk voor meer informatie op hermanwijffelsinnovatieprijs.nl. 7
TOEKOMST
WINKELEN 3.0
Shoppen in de winkel van 2020 Shoppen we in het jaar 2020 anders dan nu? Met behulp van slimme apparaten? Is er van enige privacy dan nog sprake? En hoe bereiden retailers zich voor op de toekomst? TEKST: PAUL VAN HORN FOTO'S: STUDIO SPASS
D
e fysieke en virtuele wereld lopen steeds meer in elkaar over, zegt Marcel Evers, manager Beleid & Advies bij Inretail, de grootste brancheorganisatie voor ondernemers in de woon-, mode-, schoenen- en sportbranche. ‘Onlinewinkels worden fysiek en fysieke winkels gaan online. Consumenten gebruiken vaker smartphone, tablet of laptop om zich te oriënteren en te bestellen. Hun bestelling halen ze vervolgens op bij de winkel of een speciaal afhaalpunt. Ook op de winkelvloer zie je verandering. Straks hebben winkelmedewerkers een iPad bij zich zodat ze de klant actuele informatie kunnen geven. In winkels verschijnen internetzuilen. Is een product niet voorradig, dan kan de klant dit zelf in de winkel bestellen. Gegevens intoetsen, afrekenen met je mobiel en kiezen of je het product later afhaalt of wil laten bezorgen. De rij bij de kassa verdwijnt; mensen betalen mobiel.’ Edwin de Ron, specialist e-commerce bij de 8 HET GROENE WOUD ZUID
Rabobank, onderschrijft die stelling. ‘Nu moet je nog naar een counter om te betalen. Mobiel betalen kan straks op twee manieren: je houdt je mobiele telefoon bij een betaalautomaat en er wordt automatisch betaald, of je toetst je pincode op het schermpje van je telefoon als er om een betaling wordt gevraagd. Binnen vijf jaar breekt mobiel betalen door.’
MEER MOGELIJK MET UW MOBIEL Naomi Bisschop, hoofd Marketing & Service Particulieren bij Rabobank Nederland, wijst op de talloze mogelijkheden die de mobiele telefoon biedt voor de consument: ‘Het versnelt het afrekenen bij de kassa. Even je telefoon bij het apparaat houden en het is gepiept. Het bedrag wordt direct van je rekening afgeschreven, je hoeft dus geen saldo op te waarderen, zoals bij de chipknip. Bedragen tot 25 euro betaal je snel zonder pincode, daarboven betaal je met de zogenoemde pin. Straks komen daar allerlei toepassingen bij.’ De Ron: ‘Met MyOrder van de
Uw bestelling ter plekke laten produceren door een 3D-printer ... het is niet ondenkbaar.
WAT IS MYORDER? Met MyOrder kan de consument zelf bestellen én afrekenen. Gemak voor hemzelf, maar ook voor de ondernemer. Op circa 11.000 locaties zoals in de horeca, bij bioscopen, in steeds meer steden bij parkeergelegenheden en bij bezorgrestaurants is bestellen en betalen met MyOrder mogelijk. MyOrder werkt zowel via stand-alone- als geïntegreerde kassa’s. Meer weten? Kijk op myorder.nl.
1388
Rabobank kunnen retailers inhaken op deze ontwikkelingen. Dankzij de mobiele telefoon ‘herkent’ de retailer zijn klanten.’
PRIVACY Maar wil de consument dat wel? Privacy blijft een gevoelige kwestie. De Ron nuanceert: ‘Een consument kan ervoor kiezen om zich bij binnenkomst in de winkel bekend te maken. Daar gebruikt hij zijn smartphone voor. Hierdoor weet de retailer wie er in zijn winkel is. Hoe meer informatie de klant met hem deelt, hoe gerichter de winkelier de consument kan benaderen.’ Ook Evers gelooft niet dat de privacy een grote rol speelt. ‘De jongere generatie is gewend alles met elkaar te delen. Voor retailers zijn de social media dan ook belangrijk om in contact te komen met hun doelgroep. Het is wel de kunst om het juiste medium in te zetten. Voor een modewinkel gericht op jongeren, is misschien niet Facebook, maar juist Pinterest de beste
keuze, omdat je goed kan laten zien wat jouw winkelconcept inhoudt.’ Zullen deze social media ook in 2020 relevant zijn? Bisschop: ‘Social media evolueren; de een blijft, de ander verdwijnt of verandert. We kunnen de gevolgen van nieuwe technische ontwikkelingen nog niet helemaal overzien. Zal een nieuwe iPhone of smartphone mogelijkheden hebben die we nu nog niet kennen? Zal Google Glass het gebruik van social media beïnvloeden? Je ziet wel dat de contacten met de klant steeds meer online verlopen en als het kan 24 uur per dag. Hij wil dat alles gewoon goed geregeld is, gemakkelijk en snel. Basisinformatie is makkelijk online te vinden. Voor specifieke vragen of diensten, persoonlijke aandacht, gaat de consument extra betalen. Uiteindelijk krijgt de consument meer en meer keus.’
9
INNOVATIE
DE WEG NAAR SUCCES
Een goed idee. En nu?
Een gat in de markt vinden, wie droomt er niet van? Een goed idee kan je rijk maken. Helaas is de praktijk een stuk ingewikkelder. TEKST: MILOE VAN BEEK FOTO'S: NANA KOEKOEK @SALTY STOCK
Er is veel tijd, geld en doorzettingsvermogen nodig om een idee tot een
1388
succes te maken.
V
eel mensen denken dat ze alleen met een goed idee al veel geld kunnen verdienen, merkt Ruben van der Horst, innovatieadviseur bij de Kamer van Koophandel. ‘Maar met een idee alleen verdien je niets. Er is veel tijd, geld en doorzettingsvermogen nodig om een idee tot een succes te maken. Een goed businessplan, onderzoek naar de concurrentie en de afzetmarkt, de zoektocht naar financiering; er komt zo veel bij kijken.’
DELEN IS VERMENIGVULDIGEN Veel innovatieve ondernemers zoeken daarom hulp, bijvoorbeeld bij hun bank. ‘We adviseren startups, snelle groeiers en ervaren ondernemers om over de muren van hun eigen sector te kijken, de samenwerking op te zoeken en te delen’, zegt Cindy Koolhout van het onlangs gestarte Innovatiepunt van de Rabobank. ‘Veel ondernemers vinden dat lastig. Ze zijn bang dat hun idee
wordt gejat en blijven er daardoor te lang alleen mee rondlopen. Wij zeggen: delen is vermenigvuldigen.’ Bij het Innovatiepunt van de Rabobank is alle kennis rondom innovatie gebundeld. Accountmanagers van lokale Rabobanken kunnen er vragen stellen rondom de financierbaarheid of commerciële haalbaarheid van een idee. Als er voldoende vertrouwen in de onderneming of het idee is, maar de mogelijkheden voor een reguliere financiering of de eigen middelen zijn beperkt, dan denkt het Innovatiepunt mee over alternatieven. De Rabobank heeft in haar productassortiment diverse bijzondere financieringsmogelijkheden voor innovatie, waarmee ondernemers in de verschillende fases van innovatie kunnen worden ondersteund. Denk daarbij bijvoorbeeld aan bancaire financiering aangevuld met een garantiestelling, risicodragend kapitaal, kennis, een netwerk of een combinatie. 11
‘Veel ondernemers blijven alleen met hun idee rondlopen. Wij zeggen: delen is vermenigvuldigen’
Om ondernemers te helpen bij nieuwe samenwerkingen, organiseert de Rabobank regelmatig regionale netwerkbijeenkomsten. Zo kwam aubergineteler Johan Groenewegen bijvoorbeeld zijn nieuwe zakenpartner tegen. ‘Innovatie is voor ons noodzakelijk om te overleven. Zes jaar geleden besloten we te gaan kijken welke andere businessmodellen er mogelijk waren in de glastuinbouw. Op die bijeenkomst ontmoetten we iemand die plantenvezels kon verstenen tot bouwmateriaal. Wij produceren jaarlijks 400 ton afval, de match was snel gemaakt.’ Het bedrijf dat ze oprichtten, Nova Lignum, maakt van de vezels van aubergineplanten gevelplaten. Om erachter te komen of de bouwwereld dit zag zitten, presenteerde Groenewegen het idee snel bij potentiële afnemers in de bouwwereld. ‘Architecten kregen soms tranen in hun ogen. Ze vonden het fantastisch dat wij glastuinders een nieuw bouwproduct hadden gemaakt van afval. Duurzaamheid leeft erg in de bouw, ze zijn bezig met het verkleinen van hun CO2-footprint. We wisten dus snel dat het een succes kon worden.’
VEEL OVERTUIGINGSKRACHT NODIG Om een idee daadwerkelijk tot een succes te maken, moet je het wel kunnen vermarkten. Bij het Rabobank Innovatiepunt adviseren ze daarom ondernemers die marketing en commercie lastig vinden, zich hierin bij te scholen. ‘Of zoek een partner met overtuigingskracht,’ zegt Cindy Koolhout. Dit is ook belangrijk om potentiële investeerders te overtuigen van je idee. 80 tot 90 procent van de mkb-ondernemers klopt als eerste aan bij de bank voor krediet, maar de tijd dat banken als eerste financier instappen, is voorbij. Dat merkte ook Johan Groenewegen toen hij met zijn plannen bij onder meer de Rabobank aanklopte. ‘Ze vonden het idee sympathiek, maar wilden pas meedoen als we ook andere investeerders hadden gevonden.’ ‘De financiële risico’s moeten worden gespreid over meerdere partijen’, legt Koolhout uit. ‘Wel helpen we ondernemers met contacten
Een partner met overtuigingskracht kan handig zijn om potentiële investeerders te overtuigen van uw idee. 12 HET GROENE WOUD ZUID
De tijd dat banken als eerste financier instappen, is voorbij.
STAPPENPLAN VOOR INNOVATIE
1388
en wijzen we ze op bijvoorbeeld incubators, investeerders en de mogelijkheden van crowdfunding. Blijkt na de R&D-fase dat het een goed idee is en zijn investeerders bereid om in te stappen, dan doen wij ook mee om de lastige introductie naar de markt te overbruggen.’
PITCHEN Groenewegen en zijn partner namen een adviseur in de arm om voet aan de grond te krijgen bij investeerders en pitchten tientallen keren. ‘Ons businessplan werd ondersteboven gekeerd. Dat heeft het beter gemaakt.’ Nadat ze er eigen geld in hadden gestoken, twee investeerders instapten en ze steun kregen van de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij, deed de Rabobank ook mee. ‘Ze brachten het proces in een stroomversnelling. Door De Lage Landen erbij te betrekken konden we de benodigde machines via een leaseconstructie aanschaffen, ze hebben echt hun nek uitgestoken.’ Afgelopen jaar werd Nova Lignum genomineerd voor de Herman Wijffels Innovatieprijs,
de grootste en meest prestigieuze prijs voor innovatieve ondernemers. Jaarlijks zijn er meer dan vijfhonderd deelnemers. Deze prijs, die de Rabobank sinds 2002 uitreikt, is bedoeld voor innovaties in de laatste fase van ontwikkeling met een impact op milieu, mens of maatschappij. Deelnemers maken kans op een geldprijs, doen kennis op en houden er een netwerk van duurzame, innovatieve ondernemers aan over. Nova Lignum eindigde op de tweede plaats. Behalve via de Herman Wijffelsprijs, stimuleert de Rabobank innovatie ook via deelname aan het Dutch Greentech Fund (DGF). DGF biedt kennis, kapitaal en een netwerk aan ambitieuze, innovatieve ondernemers die bijdragen aan verduurzaming. Daarnaast is de Rabobank partner van Port4growth, het in groei gespecialiseerde 'social network' voor ondernemers, en ondersteunen de Rabobank, De Lage Landen en MyOrder het Europese acceleratorprogramma Startupbootcamp FinTech voor start-ups in de financiële sector.
1. Denk in problemen. Een oplossing hiervoor is vaak het begin van een goed, innovatief idee. 2. Kijk over de muren van je eigen sector. Praat met mensen die iets anders doen en kijk of je je kunt verbinden. 3. Toets een idee zo snel mogelijk aan de markt: familie, vrienden, buren. Hoe kan het beter worden gemaakt? 4. Bouw een prototype of een demo en toets dat bij kritische partijen. 5. Pitch bij investeringsclubs, banken en financieringsprogramma’s. Doe mee aan prijzen en competities. 6. Denk goed na over je afzetmarkt en distributiekanaal.
13
BETROKKEN
ALZHEIMER CAFÉ B.O.S.
Hartverwarmend café Het Alzheimer Café B.O.S. brengt lotgenoten in een veilige omgeving bijeen om elkaar te steunen en om van elkaar te leren. Een schot in de roos. TEKST: TXT & NWS RENS VAN GINNEKEN FOTO'S: FOTO VAN DEN OETELAAR, OIRSCHOT
Meer informatie staat op www.seniorenraadbest.nl.
14 HET GROENE WOUD ZUID
J
e kunt een speld horen vallen in de volle zaal bij ’t Zand in Oirschot tijdens de verhalen van gastspreker Marijke Maas en een echtpaar waarvan de man dementerend is. Maas is systeemtherapeute bij de GGZE en cursusleider van de cursus “Help me even herinneren”. Het echtpaar vertelt openhartig over de problemen waar het tegenaan liep, het onbegrip, de woede, de veranderingen in de relatie: alles wat er zoal kan opspelen als één van de partners de diagnose dementie heeft. In de zaal zitten meer koppels, de meesten al wat op leeftijd, maar ook professionals in de thuiszorg, mantelzorgers en mensen uit de dagbesteding. Er wordt instemmend geknikt, er is volop herkenning bij de geschetste problematiek. Het echtpaar heeft veel geleerd tijdens de cursus die ze bij Maas volgden, zo blijkt uit de antwoorden op de vragen vanuit de zaal. ‘Kunnen jullie ieder nog je eigen bezigheden houden?’, was zo’n vraag. ‘Het is belangrijk het gesprek open te houden. Ook is het niet goed, hoe zorgzaam ook
bedoeld, om altijd maar thuis te blijven voor de ander. Je moet allebei je eigen dingen blijven doen. Voor mijn man was dat wel even zoeken. Hij knutselde altijd graag, tot dat door de dementie niet meer ging’, vertelde de vrouw openhartig. Haar man lacht hartelijk. ‘Ik ben schilderijen gaan maken. Gelukkig gaat dat goed: als ik niets zou kunnen doen, loop ik met mijn kop tegen de muur.’
VERANDERINGEN Ook in de zaal wordt openhartig gereageerd. ‘Ik zou me zo opgeven voor de cursus, want mijn man verandert. Ik weet soms niet goed hoe ik daarmee om moet gaan’, onthult een dame. ‘Meningsverschillen en conflicten tussen partners horen vaak bij het dementieproces, bijvoorbeeld als de dementerende de problemen blijft ontkennen’, legt Marijke Maas uit. ‘Het is belangrijk zaken te bespreken als het nog kan. Wanneer is het nog verantwoord om iemand auto te laten rijden? Kan hij of zij de bankzaken nog wel regelen?
Op deze foto ziet u niet alle, maar wel een aantal van de bijzonder gedreven vrijwilligers van het Platform Dementie B.O.S. De foto is gemaakt tijdens het Alzheimer Café op 25 juni.
ALZHEIMER CAFÉ
De traditionele rolverdeling tussen de partners kan onder druk komen staan. Het moeten afstaan van vaste taken leidt vaak tot boosheid.’ In de zaal is een grote groep vrijwilligers aanwezig van het Platform Dementie. Zij verwelkomen de bezoekers bij binnenkomst, begeleiden, beantwoorden vragen en bemannen de boekentafels met brochures en boeken over dementie. Het plezier waarmee ze dit vrijwilligerswerk doen, straalt een bijna tastbare warmte uit.
1388
BEKENDE MENSEN Jan Verbeek en Henk van den Heuvel uit Best zijn twee van die enthousiaste vrijwilligers van het Platform Dementie. ‘De kracht van het platform is de diversiteit aan mensen. Er zit een oud-arts bij, maar ook mensen van Archipel, ZuidZorg, Welzijn Best-Oirschot en de Seniorenraad bijvoorbeeld. Vaak zijn het bekenden in het dorp, wat de laagdrempeligheid ten goede komt’, vertelt Jan Verbeek. Henk valt hem bij:
‘We hebben bij andere Alzheimer Cafés in het land ons licht opgestoken. Ik denk dat wij het nog niet zo slecht doen. Het gevoel van veiligheid onder lotgenoten is erg belangrijk. Het taboe is nog steeds groot. Ook is het belangrijk dat de naaste omgeving van de dementerende handvatten krijgt aangereikt om ermee om te gaan. Dan kan de dementerende zo lang mogelijk actief blijven bij de tennis- of bridgeclub of nog zelf naar de bakker gaan. Met het platform stimuleren we dit actief. Positief nieuws is dat de gemeente Best nu een intentieverklaring heeft getekend om van Best een ‘dementievriendelijke’ gemeente te maken.’ Een andere positieve stimulans was de derde prijs bij Het Groene Goud 2013 die het platform won. ‘We waren enorm trots en het geldbedrag van 3.500 euro is zéér welkom voor het opleiden van onze vrijwilligers en voor het opzetten van een eigen bibliotheek met boeken en naslagwerken over dementie’, besluit Jan.
In het najaar van 2014 volgt weer een viertal Alzheimer Cafés in zalencentrum ’t Zand aan de Bestseweg 52 in Oirschot. Op 24 september vertelt Jennie Castelijns over de zorgtrajectbegeleiding. Volgende thema’s zijn dagbesteding, ergotherapie en wettelijke regelgeving. Voor meer informatie over het Alzheimer Café B.O.S. kunt u contact opnemen met Henk van den Heuvel via 06-42991953, of via henkvandenheuvel @onsmail.nl.
WWW.ALZHEIMERNEDERLAND.NL
15
TIPS
Uw webwinkel wordt zo geopend! 3
thema’s en variëren van het bedenken van een bedrijfsnaam en het starten vanuit de WW of loondienst, tot het bepalen van de kostprijs en marketing op social media.
Droomt u van een eigen webwinkel? Als verlengstuk van uw fysieke winkel of als zelfstandige online-etalage? Een aantal handige diensten voor startende webwinkeliers op een rij. TEKST: ANNETTE PRINS
HANDIGE LINKS rabobank.nl/e-commerce rabobank.nl/omnikassa rabobank.nl/starten rabobank.nl/ zekervanjezaak ikgastarten.nl thuiswinkel.org rabobankstartproof.nl
1
Beschrijf uw ambities Vorig jaar startten ongeveer 150.000 mensen een eigen bedrijf. Over vijf jaar zal de helft nog actief zijn in de onderneming en is één op de tien écht succesvol, zo blijkt uit onderzoek. Beschrijf in een doortimmerd ondernemingsplan uw motivatie en persoonlijke doelen, uw markt, doelgroep en concurrentie en uw financiële plannen. Met Rabobank StartProof maakt u online, in zes stappen, een helder ondernemingsplan.
2
Deel uw kennis Met een groeiend aantal webwinkeliers is online veel kennis voorhanden. Stel vragen en deel do’s & don’ts op Twitter, Facebook en de diverse platforms. Ziet u door de bomen het bos niet meer? Kijk dan eens op www.rabobank.nl/e-commerce of www.ikgastarten.nl. Daar vindt u tips en trucs voor het starten en optimaliseren van webwinkels. De adviezen zijn opgedeeld in handige 16 HET GROENE WOUD ZUID
Pak uw voordeel Een webwinkel starten vraagt investeringen in tijd én geld. En het duurt even voordat het geld naar u terugstroomt. Tal van bedrijven en organisaties bieden voordelen aan starters. Zoek de beste deal voor uw software, webdesign, lening of internetabonnement. De Rabobank ondersteunt startende webwinkeliers onder meer met kosteloos internetbankieren, voordeel op betalingsverkeer, korting op verzekeringen en interessante netwerkbijeenkomsten.
4
Succes verzekerd? Hoe gaat u om met de onvermijdelijke tegenslagen? Technische storingen, brand, diefstal of internetcriminaliteit. Welke bedrijfsrisico’s u wilt en kunt verzekeren, hangt af van uw assortiment en omzet. Een particuliere inboedelverzekering dekt bijvoorbeeld geen voorraden die u thuis opslaat. En misschien is een bedrijfsspaarrekening de eerste tijd slimmer dan verzekeren. Breng één keer per jaar uw risico’s in kaart. Bijvoorbeeld via rabobank.nl/zekervanjezaak.
5
Maak betalen eenvoudig De kans dat klanten in het zicht van de kassa alsnog hun winkelmandje legen, blijkt online groter dan in een fysieke winkel. Onwelkome verrassingen als verzendkosten, betaalkosten of een verplicht account zijn redenen om af te haken. Hoe transparanter uw betaalproces, hoe hoger uw omzet. Zorg voor een veilige betaalomgeving die voldoet aan de laatste wetgeving, weinig afleiding en meerdere betaalmogelijkheden. De Rabo OmniKassa ondersteunt de belangrijkste Nederlandse en buitenlandse betaalmethoden.
FEITEN OVER SPAREN
Sparen kunnen Nederlanders als de beste. Weet u voor welk doel we het meest sparen? Tips om meer te doen met uw spaargeld vindt u op www.rabobank.nl/slim.
1388
TEKST: PETER VAN STEEN
TOP 5 DOELEN: VAKANTIE, WONING, HUISHOUDELIJKE APPARATEN, AUTO, AANVULLING PENSIOEN /// GEMIDDELD SPAREN WE 3.048 EURO PER JAAR VOOR DE AFLOSSING VAN DE HYPOTHEEK /// TIP: IS EEN DEEL VAN UW SPAARGELD NIET DIRECT NODIG? BELEGGEN KAN INTERESSANT ZIJN OM UW GELD TE LATEN GROEIEN /// BESTEDING VAKANTIEGELD: SPAREN 43%, VAKANTIE 34%, HUIS 13%, OVERIG 10% /// TIP: LOS MET UW SPAARGELD SCHULDEN AF. U BETAALT VAAK MEER RENTE DAN U ONTVANGT /// WE SPAREN GEMIDDELD 1410 EURO PER JAAR VOOR DE VAKANTIE 17
IN GESPREK
Lilian Damen, directievoorzitter van Rabobank Het Groene Woud Zuid, ging met de burgemeesters van Best, Son en Breugel en Oirschot in gesprek over het DNA van onze regio. Waarin ligt onze kracht en hoe kunnen we elkaar het best versterken? TEKST: NICOLINE VAN TIGGELEN, TIGGELEN COMMUNICATIE FOTO'S: FOTO VAN DEN OETELAAR, OIRSCHOT
MET DRIE BURGEMEESTERS AAN TAFEL
Uniek mozaïek van high tech en high green GEMEENTEBEST.NL SONENBREUGEL.NL OIRSCHOT.NL
18 HET GROENE WOUD ZUID
W
at is het unieke aan onze gemeenten? Waarin schuilt onze kracht? Met deze vragen opent Lilian Damen het rondetafelgesprek met burgemeester Anton van Aert van Best, Hans Gaillard van Son en Breugel en Ruud Severijns van Oirschot. Van Aert bijt de spits af: ‘Iedere gemeente heeft zijn eigen sterke punten maar alle drie leggen we de verbinding tussen het stedelijk en het landelijk gebied. Dat maakt onze gemeenten zo aantrekkelijk. Gisteravond was ik op een bijeenkomst van Brainport, vanmiddag sprak ik met ondernemers in De Vleut. Je ziet continu de verbinding tussen high tech industrie en het platteland.‘ Gaillard: ‘Zuidoost-Brabant is heel bijzonder. Er zijn weinig regio’s waar je zo’n hoog stedelijk voorzieningenniveau zo dicht bij het platteland hebt. Die kracht moeten we benutten. Laat de verschillen zoals ze zijn. De stad heeft het platteland nodig, ze versterken elkaar. Je moet er wel samen aan werken om dat aantrekkelijke klimaat te houden.’
UITDAGINGEN ‘Het ene moment ben je als gemeente bezig met Brainport, het andere met landelijke thema’s. Schuurt dat niet?’, informeert Damen. De burgemeesters zien daarin geen spanningsveld. Severijns: ‘Oirschot onderscheidt zich door een hoog cultuurhistorisch niveau en “quality of life”. Daarmee versterken we de regio, dus ook bedrijven en kenniswerkers.’ Van Aert vult aan: ‘Best heeft een sterke positie door de goede bereikbaarheid en Son door de hoogwaardige faciliteiten. Van belang is dat we samen met Eindhoven en de andere regiogemeenten binnen de nieuwe Metropoolregio Eindhoven (MRE) aan thema’s gaan werken, zodat we over 20 jaar nog steeds een aantrekkelijke regio zijn.’ Severijns: ‘Wij zijn de tweede economische regio van Nederland en zo moeten we ook optreden richting Den Haag. Op basis van de harde economische feiten.’ Ook Damen is ervan overtuigd dat deze regio veel kansen biedt. ‘Samen hebben we een onderzoek laten doen naar het sociale en economische
Het DNA van de drie gemeenten
1388
In het volgende nummer van Dichterbij gaan we verder in op de resultaten van het onderzoek naar het sociale en economische DNA van de gemeenten Best, Son en Breugel en Oirschot. Het onderzoek bestond uit interviews, data-analyse en een literatuurstudie en werd uitgevoerd in opdracht van Rabobank Het Groene Woud Zuid.
19
BIOBASED EN CIRCULAIRE ECONOMIE? Wat betekenen deze begrippen? Biobased economie is een economie die draait op biomassa als grondstof in plaats van op fossiele grondstoffen. Circulaire economie richt zich op maximaal hergebruik van producten en grondstoffen, waarbij de economische waarde blijft behouden. We betalen dan voor het gebruik van goederen, bijvoorbeeld voor zituren van kantoorstoelen in plaats van meubilair te kopen. Of we leasen jeans, smartphones en tablets.
DNA van de drie gemeenten. Wat eruit springt is de sterke combinatie van een hoge werkgelegenheid en een hoge kwaliteit van wonen. Hoe behouden we deze unieke positie?’ Gaillard: ‘De grootste uitdaging is op dit moment het enorme tekort aan vakmensen en geschoolde technici. Waarom besteden we in de regio niet meer aandacht aan het internationale klimaat of aan buitenlandse culturen?’ Van Aert vult aan: ‘We moeten de jeugd meer voor techniek interesseren. Techniek is niet alleen voor nerds.’ Eén van de resultaten uit het onderzoek is de vergrijzing en ontgroening in de regio. Damen: ‘De komende decennia verdubbelt het aantal 75-plussers. Daar staat tegenover dat er nu al een ondervertegenwoordiging is in de categorie 20- tot 40-jarigen. En dat terwijl we behoefte hebben aan arbeidskrachten. Hoe gaan we daarmee om?’ Van Aert: ‘De vergrijzing heeft niet alleen gevolgen voor de arbeidsmarkt, maar ook voor de zorg. Op 1 januari 2015 krijgen we een aantal nieuwe rijkstaken op ons bordje. Tegelijkertijd vindt er een bezuiniging plaats. Dat kunnen we aan, maar er moet wel een omslag in het denken komen. Nederlanders zijn verwend door een overheid die riep: “Wat kunnen we voor u doen?” Nu gaan we vragen: “Wat kunt u zelf nog doen?” De samenleving zal dus meer voor elkaar moeten zorgen.’ Severijns: ‘Maar de gemeente blijft nog wel het vangnet voor mensen die het echt nodig hebben.’
‘We zijn een sterke regio, maar we moeten er wel gezamenlijk aan werken om dat aantrekkelijke klimaat te houden.’
20 HET GROENE WOUD ZUID
Van links naar rechts: Hans Gaillard, Ruud Severijns, Lillian Damen en Anton van Aert.
ANDERE VISIE Damen: ‘Kunnen “circulaire economie” en “biobased economy” [zie kader links] ons helpen om oplossingen te vinden?’ Severijns ziet mogelijkheden: ‘Wij zitten met de leegstand van agrarische gebouwen en winkelpanden, hoe kun je die kwalitatief invullen? Zo’n nieuwe visie op de economie kan inspireren. Daarom betrekken we mensen vanuit de High Tech Campus, de TU/e, maar ook de ZLTO en de bank bij de ontwikkeling van het buitengebied.’ Gaillard: ‘We moeten sturen op de kwaliteit van leegstaande gebouwen, anders trekken mensen weg. Bijvoorbeeld door beginnende computerbedrijfjes te faciliteren. Dat is goed voor de waarde van het onroerend goed en de ruimtelijke kwaliteit.’ AGENDA’S Op basis van de onderzoeksresultaten gaat de Rabobank met gemeenten, ondernemers en andere partijen bespreken welke thema’s gezamenlijk worden opgepakt. Damen: ‘Er zijn nog te veel verschillende agenda’s. We willen graag dat er communities ontstaan rondom relevante thema’s en dat de acties die daaruit voortvloeien elkaar versterken.’ Gaillard: ‘Daar liggen kansen. Ondernemers, overheid, onderwijs en andere stakeholders die elkaar inspireren en nieuwe oplossingen bedenken voor de uitdagingen van morgen.’ Damen: ‘Daar ligt ook een rol voor ons. Met het beschikbaar stellen van kapitaal en middelen, maar ook door kennis te delen en te netwerken. Samen kunnen we de sterke punten van deze regio vasthouden en uitbreiden.’
Doe mee! Vul de sudoku in en maak kans
PUZZEL
op één van de drie dinerbonnen t.w.v. € 25,- van Café-Restaurant De Zwaan in Son.
Maak kans op een dinerbon van De Zwaan in Son
SUDOKU Vul het diagram zo in dat alle cijfers van 1 tot en met 9 slechts één keer voorkomen in alle horizontale en verticale kolommen, en dat alle cijfers van 1 tot en met 9 voorkomen in elk van de negen vierkantjes van 3 x 3 vakjes.
1388
Stuur de oplossing voor 18 oktober 2014 per e-mail naar communicatie@hgwz.rabobank.nl. Vermeldt u ook uw volledige huisadres? De winnaars ontvangen uiterlijk 25 oktober 2014 bericht. De winnaars van de vorige puzzel zijn: Mevr. Van Hout (Oirschot), de heer Bullens (Middelbeers) en mevrouw Blanken (Son en Breugel). Zij wonnen een streekpakket van ’t Bint in Oirschot.
21
Zorg op afstand met apps voor tablets
OUDERENZORG
TECHNOLOGIE HELPT
Oud worden in eigen huis
De bevolking vergrijst en steeds meer verzorgingshuizen sluiten hun deuren vanwege de hoge kosten. Dus waar moeten ouderen van nu en straks naartoe? TEKST: JOS LEIJEN FOTO'S: ISTOCK
S 1388
taatssecretaris Martin van Rijn wil de zorg in hoog tempo veranderen. Verzorgingshuizen moeten dicht omdat de ouderenzorg veel te duur wordt. Bovendien willen ouderen zelf ook liever zelfstandig blijven wonen. Dit heeft grote gevolgen voor de woningmarkt. Weliswaar woont niet meer dan 5 procent van de ouderen in een verzorgingshuis, maar als die plaatsen verdwijnen, komt er een grote vraag naar geschikte woonruimte. Naar schatting zijn er de komende jaren 100.000 appartementen nodig.
BOUWEN EN AANPASSEN ‘In het verleden is er vooral gebouwd voor jonge gezinnen en te weinig voor ouderen’, zegt Paul de Vries, woningmarkteconoom bij de Rabobank. ‘Daardoor sluiten vraag en aanbod niet op elkaar aan. En wat er aan seniorenappartementen is, voldoet nauwelijks aan de
wensen van ouderen van nu.’ De uitdaging voor de komende tijd is om voldoende appartementen te bouwen. Daarnaast moeten bestaande woningen worden aangepast, zodat senioren daar kunnen blijven wonen als ze meer zorg nodig hebben. De vraag is echter: wie gaat dat betalen. Voorzitter Marc Calon van Aedes, de vereniging van woningcorporaties, zei eerder dit jaar nog in het NOS-journaal dat de corporaties niet genoeg geld hebben om hun woningen geschikt te maken voor senioren. Hoewel woningbezitters beter op hun oude dag zijn voorbereid, overschrijden echte aanpassingen vaak ook hun budget. En ook gemeenten kunnen moeilijk bijspringen, omdat zij te maken krijgen met bezuinigingen.
WOONSTRATEGIE ‘Er zal meer verantwoordelijkheid bij de burger komen te liggen’, voorspelt Michel van Schaik, directeur 23
Gezondheidszorg bij de Rabobank. ‘De tijd dat de staat het regelde als we zorg nodig hadden, ligt achter ons. Mensen moeten zich afvragen hoe hun toekomst eruitziet als ze meer zorg nodig hebben, en stappen ondernemen. Ze zullen vaker zelf voor de kosten opdraaien.’ Van Schaik adviseert mensen om een woonstrategie op te stellen. Wat doe je als je zorgbehoefte toeneemt? Ga je verhuizen naar een ‘nultredenwoning’, of ga je je woning aanpassen? Als je een koopwoning hebt, kun je die dan verkopen om vervolgens een appartement te huren of te kopen? En hoe ziet het financiële plaatje eruit?
‘De zorg moet nu echt werk maken van innovaties die al beschikbaar zijn’
24 HET GROENE WOUD ZUID
SERIOUS GAME De Rabobank ontwikkelt samen met pensioenreus PGGM, enkele verzekeraars en woningcorporaties een ‘serious game’, een computerspel waarmee u de gevolgen kunt zien van financiële beslissingen en economische ontwikkelingen voor uw pensioen, inkomen in de toekomst, en de armslag om te betalen voor extra zorg en aanpassingen. ‘Zo willen we klanten bewustmaken van verschillende scenario’s’, zegt Van Schaik. Hij kondigt verder aan dat de Rabobank nieuwe arrangementen ontwikkelt om klanten te helpen hun financiële toekomst te regelen. Daarbij wordt rekening gehouden met diverse aspecten, zoals het verwachte pensioen, de waardeontwikkeling van de eigen woning en eventuele zorgkosten. ‘Nu worden die zaken nog te vaak los van elkaar gezien. Terwijl ze wel degelijk met elkaar te maken hebben. Wij gaan onze advisering daar meer op toespitsen.’ Niet alleen de woningmarkt moet inspelen op de vergrijzing en de veranderende vraag van senioren. Ook de zorgsector staat voor een grote uitdaging. Die moet steeds meer zorg aan huis leveren, terwijl de thuiszorg tegelijk te maken krijgt met bezuinigingen. ‘Daar is een grote omslag voor nodig’, zegt Van Schaik. ‘De zorg moet nu echt werk maken van innovaties die al beschikbaar zijn, maar nog onvoldoende worden toegepast.’ De Rabobank heeft recent
SAMEN ZORGEN VOOR LATER Consumenten krijgen steeds meer eigen verantwoordelijkheid voor wonen en zorg als ze ouder worden. Niet alleen voor hoe ze wonen en welke zorg ze ontvangen, maar ook voor de financiering daarvan. Het is verstandig om hiermee rekening te houden bij uw financiële planning. De adviseur van de Rabobank helpt u graag inzicht te krijgen in uw financiële toekomst. Samen zorgen voor later, dat is het idee.
1388
met een aantal bedrijven en zorgexperts een boek gepubliceerd onder de titel ‘Diagnose Zorginnovatie: over technologie en ondernemerschap’ met daarin een concrete innovatieagenda voor de zorgsector.
KLANTVRIENDELIJKE IPAD Focus Cura is een van de bedrijven die zich bezighouden met innovaties in de (thuis)zorg. De onderneming ontwikkelt onder meer systemen voor zorg op afstand met gebruikmaking van apps voor tablets. ‘In het verleden was er vaak weerstand bij zorgorganisaties om innovaties te omarmen’, weet commercieel directeur Jeroen van der Heijden. ‘Zorgprofessionals vonden het vaak een inbreuk op hun werkwijze en vreesden voor hun baan. Daarom betrekken wij die professionals nadrukkelijk bij de ontwikkeling en implementatie.’ Van der Heijden ziet dat de argwaan plaatsmaakt voor nieuwsgierigheid. Ook ouderen zelf hebben belangstelling. ‘Mensen
kunnen zelf metingen doen en de resultaten doorgeven aan de centrale. Ze hoeven niet te wachten op een verpleegkundige en die verpleegkundige hoeft niet voor kleine dingen op pad. Het gaat allemaal efficiënter en het is klantvriendelijker. En ouderen van nu kunnen steeds beter met een iPad omgaan. Het is niet alleen een hulpmiddel voor de zorg, maar ook een venster op de wereld en een communicatiemiddel met bijvoorbeeld de kleinkinderen.’
INNOVATIEPRIJS ZORG EN WELZIJN Sinds 2013 kent de Herman Wijffels Innovatieprijs een speciale onderscheiding in de categorie Zorg en Welzijn. Deze categorie is toegevoegd om zorginnovatie te stimuleren, vooral vindingen die mensen helpen om zelfstandig te blijven wonen. De Rabobank wil bijdragen om de zorg meer te richten op preventie.
25
CIRCULAIRE ECONOMIE
1388
FINANCIËLE OPVOEDING
Jong leren sparen, daar hebben kinderen hun leven lang profijt van. De manier waarop maakt weinig uit. ‘Het belangrijkste is dát een kind spaart.’ TEKST: ANNETTE PRINS FOTO'S: ERNST COPPEJANS
VERTROUWD RAKEN MET SPAREN
Klein beginnen is het halve werk
S 1388
paren is leuk, weet Lucy Walvisch (12). Want als je spaart, kun je iets mooiers en groters kopen dan wanneer je je geld meteen uitgeeft aan kleine dingetjes. ‘Je kunt jezelf belonen. Iets kopen van je eigen geld geeft ook een mooier gevoel dan wanneer je hetzelfde gewoon van je ouders krijgt. Omdat je er zelf wat voor gedaan hebt.’ Kinderen die op jonge leeftijd vertrouwd raken met sparen, leren keuzes maken, doelen stellen, budgetteren, geduld oefenen en inspelen op onvoorziene situaties. Dat legt de basis voor een financieel bewustzijn waar zij de rest van hun leven profijt van hebben. Verreweg de meeste kinderen sparen wel eens. Ze bewaren hun zakgeld, verjaardaggeld, rapportgeld of de euro’s die ze met klusjes verdienen voor een waveboard, iPad Mini of een boek. Een concreet doel is prettig om het sparen leuk te houden. Het is raadzaam daarbij klein te beginnen, met een overzichtelijk bedrag en een 28 HET GROENE WOUD ZUID
korte periode, en de spaardoelen langzaam op te bouwen.
SPAARPOT OF -REKENING? Op welke manier een kind spaart, maakt volgens Ellis Ramakers, marketeer bij de Rabobank, weinig uit. ‘Het gaat erom dát een kind spaart. Voor jonge kinderen, vanaf een jaar of zes, is een spaarpot het fijnst. Muntjes tellen helpt om het besef te krijgen hoeveel vijftig cent is en hoeveel vijf euro. Voor oudere kinderen is een spaarrekening handig, om hen vertrouwd te maken met digitaal geld.’ Het beste moment voor het openen van een bankrekening verschilt van kind tot kind. Brandt het zakgeld elke week in de broekzak, dan kan het slim zijn een deel daarvan al vroeg, samen met uw kind, veilig te stellen op de bank. Lucy kreeg een eigen bankrekening voor haar zevende verjaardag. Ze voelde zich ‘echt heel groot’. Sindsdien zit er in haar spaarpot zelden meer dan een tientje: alles daarboven
1388
brengt ze naar de bank. ‘Op de afschriften kan ik beter zien hoeveel ik heb,’ vertelt ze, ‘en als ik iets wil kopen, hoef ik alleen mijn pasje mee te nemen. Zo heb ik nooit te weinig geld bij me.’ Lucy krijgt haar zakgeld in twee delen: maandelijks haar leeftijd in euro’s op de bank en elke week een euro in de hand. Het sparen gaat haar inmiddels goed af. ‘Vroeger durfde ik soms niets uit te geven of kocht ik ineens allemaal plastic speelgoed. Nu denk ik na over wat ik écht graag wil hebben.’
LEERGELD Kinderen kunnen het beste al doende ontdekken hoe zij zich verhouden tot geld. Willen ze het meteen uitgeven of liever bewaren? Hebben ze grote materiële verlangens, of kleine? En hoe zit het met hun geduld? ‘Sommige ouders betalen alles voor hun kind,’ zegt Ramakers, ‘vanuit de gedachte dat het kind zijn zakgeld dan ‘lekker kan sparen’.’ Goedbedoeld, maar leren sparen is slechts een deel van de financiële opvoeding. Leren uitge-
ven is minstens zo belangrijk. Zakgeld is leergeld, zegt het Nibud niet voor niets. Het is voor kinderen enorm leerzaam als het een keer fout gaat: als ze iets moeten of willen kopen en hun geld is op. Dergelijke fouten kun je beter maken op jonge leeftijd met een klein bedrag, dan als twintiger met flinke uitgaven. Elk kind moet zelf de balans vinden tussen uitgeven en oppotten.’
LESPROGRAMMA’S De Rabobank heeft allerhande hulpmiddelen en diensten om kinderen spelenderwijs te leren omgaan met geld. In samenwerking met KlasseTV wordt aan basisscholen bijvoorbeeld gratis het internationaal bekroonde lesprogramma Leren Omgaan met Geld aangeboden. Tijdens de Week van het Geld verzorgen medewerkers van lokale Rabobanken zo’n 1400 gastlessen op scholen en voor tieners is er een interactieve theatervoorstelling. Thuis kunnen kinderen aan de slag met de educatieve app 29
KidsGeldWijs en de website www.baasovereigengeld.nl. ‘Maar de voornaamste taak blijft toch voor de ouders weggelegd’, stelt Ramakers. ‘Alleen zij kunnen het omgaan met geld echt concreet maken. Bovendien fungeren ze als voorbeeld. Kinderen doen immers niet wat je zegt, maar wat je doet. Daarom is het zo belangrijk open te zijn over de keuzes die je maakt. Vertel je kinderen eens waarom je iets wel of niet koopt en waarom je geld opzijzet. En bespreek dan wat zij zelf met hun zakgeld kunnen of willen doen.’
FINANCIËLE ZELFREDZAAMHEID Leren sparen is belangrijk voor kinderen over de hele wereld. Zeker voor kinderen in ontwikkelingslanden, die soms generaties lang gevangen zitten in een cyclus van armoede. De Rabobank Foundation steunt daarom projecten van Aflatoun, een internationaal programma waarin kinderen van 3 tot 18 jaar verschillende sociale en economische vaardigheden leren. 30 HET GROENE WOUD ZUID
Aflatoun bereikt ruim 3 miljoen kinderen in meer dan honderd landen. De lessen hebben niet alleen een positief effect op hun eigen leven, maar op dat van het hele gezin en zelfs van de gemeenschap waarin ze wonen. ‘Leren sparen helpt kinderen waar ook ter wereld om zelfredzaam te worden’, zegt Ramakers. ‘Wij geloven dat financiële zelfredzaamheid ervoor zorgt dat je kansrijker in het leven staat. Grip op je geld bespaart je veel zorgen.’
MELD U AAN!
1388
WORKSHOPS INTERNETBANKIEREN
Wilt u gebruikmaken van Rabo Internetbankieren, maar weet u niet precies hoe het werkt of heeft u koudwatervrees? We helpen u graag op weg met onze nieuwe workshops Rabo Internetbankieren. Vanaf september 2014 organiseren we deze in Best, Oirschot en Son en Breugel. We werken hiervoor nauw samen met Seniorweb en met KBO Oirschot De Beerzen en KBO Son en Breugel. Aan de workshops (duur ongeveer 2,5 uur) zijn voor u geen kosten verbonden. In een demo-omgeving leert u stap voor stap hoe gemakkelijk het is om uw bankzaken via internet te regelen. Vervolgens gaat u zelf aan de slag. Natuurlijk is er ook ruimte voor het stellen van vragen. Wilt u meer informatie of wilt u zich aanmelden? Kijk dan op www.rabobank.nl/hgwz of bel (0499) 58 38 00.
WWW.RABOBANK.NL/ HGWZ
31
MKB-VISIE
DIRECTEUR BEDRIJVEN:
‘Kennis is kracht’ Eerke Hoven (44), directeur Bedrijven, voelde zich snel thuis in Het Groene Woud Zuid. Hij is enthousiast over de bedrijfskansen voor deze regio. TEKST: TEKST: TXT & NWS RENS VAN GINNEKEN FOTO'S: FOTO VAN DEN OETELAAR, OIRSCHOT
H
ij kan moeiteloos een uurtje vullen met zijn enthousiasme over het bedrijfsleven. ‘Toen ik koos voor een carrière bij de bank wist ik dat ik per se de zakelijke kant op wilde. Het bedrijfsleven is toch de broedplaats van de BV Nederland. De diversiteit aan ondernemers, hun plannen, hun doelen, hun ambities, de nieuwe dingen waarmee ze zo gepassioneerd bezig zijn: dat is altijd leuk en inspirerend’, vertelt Eerke Hoven. Sinds augustus 2013 is hij directeur Bedrijven bij Rabobank Het Groene Woud Zuid. In een eerder interview liet hij al weten graag snel de ondernemers in dit gebied te willen leren kennen. Of dat gelukt is, het afgelopen jaar? ‘Voor mij is de hoeveelheid contact niet gauw genoeg, maar ik heb toch al veel ondernemers in onze regio gesproken, bij bedrijfsbezoeken, evenementen en bijeenkomsten. Ik wil graag ter plaatse zien wat er speelt en met welke vragen de ondernemers zitten. Het directe contact met onze zakelijke klanten blijft zeer belangrijk. We zien wel 32 HET GROENE WOUD ZUID
dat het meer verschuift van het gesprek aan de tafel naar contact via e-mail, telefoon en social media’, constateert Eerke.
NA 2008 Toen Eerke in de jaren ’90 bij de bank begon, groeide de economie jaarlijks fors. Tijden veranderen, maar toch is er ook na de malaise van 2008 niet wezenlijk iets veranderd aan de manier waarop de Rabobank naar de ondernemers kijkt, aldus Eerke. ‘Er werd wel minder gefinancierd natuurlijk, we zijn met zijn allen toch voorzichtiger geworden. Maar in de kern zijn de dilemma’s en de inschattingen die we bij een bedrijfsfinanciering maken nog hetzelfde als voorheen. Wel is het belang van goede managementinformatie bij bedrijven toegenomen. Ook kijken we nu nog meer naar wat er recent gebeurd is en wat eraan zit te komen voor een bepaalde sector. Daarbij is kennis van de meest actuele informatie enorm belangrijk geworden voor de bank en de ondernemer. Die informatie is via internet natuurlijk veel sneller
Directeur Bedrijven Eerke Hoven: ‘De diversiteit aan bedrijven in Het Groene Woud Zuid biedt kansen om elkaar te versterken.’
KENNIS AANGEBODEN
1388
beschikbaar. Wij spelen daar volop op in. Sinds kort is het zelfs mogelijk om via de Rabobank portal online een financieringsaanvraag in te dienen tot 1 miljoen euro. Al binnen een week na het gesprek met de bank heeft de ondernemer daarover uitsluitsel. Zo kan de ondernemer ook sneller en slagvaardiger werken. We willen graag creatief meedenken in oplossingen. Bijvoorbeeld het met elkaar in contact brengen van ondernemers kan nieuwe inzichten bieden of een waardevolle zakenpartner opleveren. Ook nieuwe vormen van stimuleringsleningen, of zelfs crowdfunding kunnen wellicht bijdragen om een plan van de grond te krijgen. Ons motto is nu vooral: “Hoe kan het wél!”, zo stelt de directeur Bedrijven.
KENNISAPP Deze regio, dicht tegen Brainport Eindhoven, kenmerkt zich door een hoge dichtheid aan innovatieve bedrijven. Ook de bank blijft niet achter. Geestdriftig toont
Eerke de nieuwe Rabobank kennisapp. De mogelijkheden zijn indrukwekkend. ‘De recentste cijfers voor alle sectoren beschikbaar, video’s, bedrijvenvergelijking, directe lijntjes naar de sectormanagers. We stellen kennis graag ter beschikking.’ Eerke ziet nog volop kansen voor de regio Son en Breugel-Best-Oirschot. ‘Met name de diversiteit aan ondernemingen hier biedt kansen om elkaar te versterken en voor out of the box denken. Dat zagen we aan de winnaars van de ondernemersprijs in Oirschot in 2012. Een pluimveehouder en een bakker zetten samen een nieuw hapje in de markt. En maar liefst zeven regionale ondernemers zijn aangemeld voor de Herman Wijffels Innovatieprijs dit jaar en vorig jaar was de winnaar in de categorie gezondheidszorg een klant van onze bank. Deze regio herbergt een mooie combinatie aan groene landschappelijkheid, high tech en veel bedrijvigheid. Het is echt een bedrijfsregio om trots op te zijn!’
Ondanks het hoge innovatiegehalte van de regio, hoeven bedrijven niet altijd zelf het wiel uit te vinden. Rabobank biedt ondernemers steeds meer mogelijkheden om snel en efficiënt actuele informatie over de eigen sector te verkrijgen, bijvoorbeeld via rabobank.nl/ bedrijven/kennis. In oktober brengt Rabobank een nieuwe MKB-visie uit voor 2015. Daaraan gekoppeld vindt een groot event plaats voor ondernemers. Kijk voor meer informatie op rabobank.nl/hgwz.
WWW.RABOBANK.NL/ BEDRIJVEN
33
LEDENRAAD
VOORDRACHT
Kandidaten voor de ledenraad De ledenraad van Rabobank Het Groene Woud Zuid bestaat uit 32 betrokken personen. Zij vormen een afspiegeling van de ruim 10.000 leden. TEKST: TAALCONCEPT FOTO'S: FOTO VAN DEN OETELAAR, OIRSCHOT
L
eden van de ledenraad van Rabobank Het Groene Woud Zuid worden benoemd voor een periode van vier jaar en kunnen maximaal acht jaar deel uitmaken van de ledenraad. Jaarlijks treden ledenraadsleden terug en treden nieuwe toe. We stellen graag drie kandidaten aan u voor.
VOORUIT Jack Smits (54) is kandidaat voor kieskring Son en Breugel, klantgroep Bedrijven. ‘Ik heb tot 1999 bij KPN gewerkt en ben toen voor mezelf begonnen. De markt stortte in, maar dankzij privé-investeerders konden we in Son en Breugel toch de Network Factory starten, een IT-bedrijf in verbindingsnetwerken tussen bedrijven. Dat groeide heel hard. In 2006 hebben we het verkocht aan Vodafone, met de afspraak dat ik nog drie jaar zou blijven. Maar ik ben er nog steeds! Ik heb altijd veel gewerkt en ik wil meer tijd maken voor mijn gezin en zaken waar ik met mijn ervaring aan bij kan dragen. Afbouwen is een groot woord, maar elke vrijdag 34 HET GROENE WOUD ZUID
om 12 uur stop ik. Ik tennis en doe aan fitness en ik ben net opa geworden van een kleindochter. We waren vroeger thuis boer en Rabobank was vanzelfsprekend. Rabobank is lokaal sterk en doet veel voor haar omgeving. Dat draagt bij aan het dorpsgevoel. Ik hoop vooral iets te kunnen betekenen in werkgroepen of voor startende ondernemers. Dat delen van kennis en ervaring is voor mij de voldoening. Ik help graag mensen vooruit.’
STEENTJE BIJDRAGEN Marjelle van de Sande-Scheepens (46) is kandidaat voor kieskring Best, klantgroep Agrarisch. ‘Ik ben getrouwd met Hans en moeder van twee jongens van 14 en 17 jaar. Hans en ik hebben een melkveebedrijf met zo’n 140 koeien en jongvee. Dit bedrijf was van mijn schoonouders. In het verleden heb ik ook een aantal jaren bij ABAB gewerkt. Het gaat goed met ons bedrijf. We hebben een nieuwe stal gebouwd met meer loopruimte, betere ligbedden, melkrobots, een
Met de klok mee: Jack Smits, Marjelle van de Sande en Emile van Niekerk.
BENOEMD In de vorige Dichterbij droeg Rabobank het Groene Woud Zuid vier kandidaten aan u voor t.w. Bart Withagen, Ad Oomen, Paul van der Sman en Thijs van Beers. Zij zijn per 23 juni 2014 formeel benoemd in de ledenraad.
1388
vloer die minder ammoniak uitstoot en led-verlichting. Een vertrekkend ledenraadslid wees me op de vacature. Na het eerste gesprek had ik meteen een goed gevoel. Er spelen veel interessante thema’s en ik vind het interessant om te zien hoe Rabobank met klanten omgaat. Ik weet als agrariër hoe belangrijk een goede relatie met je bank is. Ik wil vanuit mijn achtergrond graag mijn steentje bijdragen.’
BOUWEN Emile van Niekerk (49) is kandidaat voor kieskring Oirschot, klantgroep Bedrijven. ‘Ik heb een bouwadviesbureau in de breedste zin van het woord. Projectontwikkeling, tekenen, ontwerpen, bouwbegeleiding, van dakkapel tot groot logistiek centrum en renovaties. In Oirschot ben ik actief in diverse verenigingen. Ik ben voorzitter van Vastgoedsociëteit De Kempen, een club enthousiaste vakgenoten. Ik badminton in Oirschot, Best en Rosmalen, want anders ben ik vooral aan het werk! Een
collega van de Vastgoedsociëteit zat in de ledenraad in Tilburg. Hij was erg enthousiast en het had hem veel inzicht verschaft in hoe een bank opereert. Het is mooi dat je je stem mag laten horen en dat daarnaar wordt geluisterd. Rabobank staat erg open voor het gesprek en voor ideeën. Je ziet deze structuur alleen bij een coöperatieve bank. Daar moeten we maximaal gebruik van maken. Ik ben ook graag op de hoogte van wat er allemaal gebeurt in onze gemeenschap en lever graag een bijdrage. Op die manier maak je er echt deel van uit.’
WWW.RABOBANK.NL/ HGWZ
VOORDRACHT Rabobank Het Groene Woud Zuid draagt deze drie kandidaten graag aan u voor. Leden uit de betreffende kieskring hebben het recht om andere kandidaten aan te dragen. Een voordracht moet ondertekend zijn door minimaal tien leden van de betreffende kieskring. U stuurt dan voor 18 september 2014 een e-mail naar ledenraad@hgwz.rabobank.nl. 35
LEDEN VOORDEEL
Leden van Rabobank Het Groene Woud Zuid profiteren van aantrekkelijke aanbiedingen.
WWW.CHOCO-EN-ZOET.NL
CHOCO & ZOET IN BEST HEERLIJKE BONBONS
1388
Veel mensen weten sinds de opening in 2013 de weg te vinden naar Choco & Zoet. Dat is ook niet raar want in deze sfeervolle winkel aan het Wilhelminaplein 64a in Best kunt u terecht voor overheerlijke bonbons, chocolade en snoep. Maar ook als u op zoek bent naar een leuk cadeau kunt u hier zeker slagen. Het assortiment is in de maanden april tot en met september uitgebreid
met heerlijk ambachtelijk schepijs. Eigenaresse Yvonne Fijnaut organiseert daarnaast diverse kinderfeestjes o.a. snoeptaarten maken en cupcakes versieren. Rabobankleden kunnen t/m november 2014 gebruikmaken van een leuke aanbieding. Tegen inlevering van deze originele pagina betalen zij € 7,50 (normaal € 8,50) voor een cadeaudoosje bonbons van 250 gram.
BEZOEK DE FRIESE STEDEN
IN HET MAURITSHUIS
25% KORTING BIJ BEACH RESORT MAKKUM
HET MEISJE MET DE PAREL IS TERUG!
Beach Resort Makkum is een vakantiepark aan het Friese IJsselmeerstrand nabij het vissersplaatsje Makkum. Bungalows, villa’s en appartementen. Wandelaars en fietsers kunnen in de omgeving hun hart
Bezoek nu het geheel vernieuwde Mauritshuis in Den Haag, (her)ontdek de beroemde meesterwerken én geniet van die mooie stad achter de duinen! Met dit 2-daagse arrangement logeert u in het eveneens
36 HET GROENE WOUD ZUID
ophalen. De Friese Elfsteden zijn zeer de moeite van het bezoeken waard. 25% korting tot 26-12-2014. Voor de voorwaarden en het boeken gaat u naar makkumbeach.nl/rabo of bel 0515-232285.
vernieuwde Golden Tulip Zoetermeer-Den Haag, bij het station. U boekt dit arrangement, incl. museumbezoek en diner, al vanaf € 75 p.p. (excl. reserveringskosten) via pharosreizen.nl/ rabobank.
WWW.STEAKANDDINE.NL
SFEERVOL TAFELEN BIJ STEAK&DINE IN SON
1388
Bij het nieuwe Restaurant Steak&Dine aan het Raadhuisplein 30a in Son vindt u alle ingrediënten voor een gezellige avond uit; heerlijk vlees op de houtskoolgrill, een goed glas wijn en een sfeervolle
ambiance. Rabobankleden ontvangen t/m 31 oktober 2014 tegen inlevering van deze originele pagina 10% korting op een vleesgerecht naar keuze van de houtskoolgrill en drankjes. (max. 6 personen).
MUZIEK IN DE NATUUR
MUZIKAAL DANSSPEKTAKEL
SPOORDONKSE WATERMOLEN EN MUZIEK
WOMEN OF IRELAND NIEUW IN NEDERLAND!
Wist u dat de Spoordonkse Watermolen de meest westelijke watermolen van Nederland is en de enige nog bestaande watermolen op de Beerze? De molen is tegenwoordig in gebruik als horecagelegenheid en korenmolen die te bezichtigen is. Op zondag 21 september van 13.30 tot 17.00 uur staat de molen in het teken van Muziek in de natuur. In de achtertuin wordt dan een concert gegeven door het muziekensemble ‘de Wildacker’ uit Goirle.
De combinatie van muziek en natuur haalt het goede uit beide naar boven. Er wordt een divers repertoire ten gehore gebracht: klassiek, barok of uit de Romantiek maar ook eigentijds. De entree is gratis. Voor Rabobankleden is het extra aantrekkelijk om het concert te bezoeken. Zij ontvangen tegen inlevering van deze originele pagina een gratis glas wijn of kop koffie. Het adres is: Spoordonkseweg 130 in Oirschot. Veel plezier!
Droom weg bij de engelachtige stemmen, de ritmische muziek en dans van Women of Ireland. Beleef op 7 en 8 november in het RAI theater Amsterdam een spetterende show! Rabobankleden betalen:
1e rang €32,50 (ipv €59,50), 2e rang €26,50 (ipv €52,50), 3e rang €21,50 (ipv€ 47,50). Bestellen kan via 0900-1353 o.v.v. Rabobankaanbieding (€ 0,45 pm) of op www.theater-special.nl/ rabobank.
37
AANBIEDINGEN
Als lid van de Rabobank kunt u profiteren van aantrekkelijke kortingen. Kijk voor het volledige aanbod en meer info op rabobank.nl/dichterbij.
EFTELING
EFTELING THEATER
MAAK KANS OP DE FAMILY CHALLENGE
SPROOKJESBOOM DE MUSICAL MET KORTING
Zaterdag 8 november vindt de Family Challenge plaats: een speurtocht in de Efteling met gezinsopdrachten. Het gezin met de meeste punten wint een overnachting in de ‘Vergulde Suite’ in het Efteling Hotel,
Vanaf 17 september 2014 exclusief te zien in het Efteling Theater: Sprookjesboom de musical, een wonderlijk muziekfeest. In de periode van 5 oktober t/m 9 november betaalt u geen €18,50, maar slechts €13,50
inclusief parkbezoek. Wilt u kans maken op deelname aan de Family Challenge? Spaar en doe mee met de digitale spaarweken op rabobank.nl/Dichterbij. Actie geldt voor kinderen t/m 12 jaar.
per kaartje (excl. reserveringskosten). Reserveren kan via het Efteling Contact Center: 0900-0161 (€ 0,60 per gesprek) o.v.v. Rabobank Dichterbij. Kijk voor meer informatie op rabobank.nl/dichterbij.
BOSCH MANIFESTATIE
ONTDEK DE STAD EN HET WERK VAN BOSCH
1388
Het 500e sterfjaar van schilder Jheronimus Bosch (ca. 1450-1516) wordt groots gevierd in ’s-Hertogenbosch. Maar liefst tien jaar lang zijn er tal van activiteiten en tentoonstellingen. Voor leden en klanten heeft de Rabobank een speciaal arrangement om de stad én het werk van Jheronimus Bosch te ontdekken. Een overnachting in één van de geselecteer38 HET GROENE WOUD ZUID
de hotels in ’s-Hertogenbosch, inclusief ontvangst met prosecco en een bezoek aan het Museumkwartier. Hier vindt u een veelheid aan kunst, cultuurhistorisch erfgoed en design. Bij bezoek aan het Noordbrabants museum is de tweede persoon gratis. Combineer dit bijvoorbeeld met de festiviteiten van de Bosch 500 manifestatie! Info: rabobank.nl/dichterbij.
COLUMN
HANS STEGEMAN Hoofd Internationaal Onderzoek Rabobank Nederland
We moeten de economie (opnieuw) uitvinden
W
1388
aar wordt u gelukkig van? Een heel basale, maar cruciale vraag voor economen. Alleen is deze de afgelopen tientallen jaren niet gesteld. Vooral omdat we, geheel onterecht, het antwoord dachten te weten. Tijd om de economie opnieuw uit te vinden. Ook u heeft wellicht aan den lijve ondervonden dat de economie de laatste jaren aanzienlijk is veranderd. Mede daarom zijn twee vragen juist nu cruciaal: hoe meten we vooruitgang en hoe ziet een houdbare of welzijnsvaste economie eruit? Achterliggend is de essentiële vraag: wat is vooruitgang? Dit is nog steeds gedefinieerd als een toename van de materiële welvaart: groei van het bruto binnenlands product. De houdbaarheid van onze economische, ecologische en sociale systemen speelt echter een steeds belangrijkere rol. Ons gedrag heeft consequenties voor het welbevinden van mensen later en elders. En welbevinden is ook schone lucht, sociale samenhang en veiligheid. De
nieuwe uitvinding voor het meten van economische vooruitgang moet daar dan ook rekening mee houden. Duurzame of houdbare vooruitgang dus. Het antwoord op de tweede vraag is nog essentiëler: wat moeten wij doen om dit te bereiken? Een deeloplossing daarvoor is de circulaire economie, waar de Rabobank druk mee bezig is. Een dergelijke circulaire benadering zorgt voor een efficiëntere benutting van grondstoffen, beter gebruik van producten en veel minder afval. Zo wordt ons economische systeem houdbaarder en het milieu minder belast. Hierin ontbreekt echter de sociale component. Circulair individualisme lijkt me niet echt gelukkigmakend. Ik ben nog op zoek naar de juiste term voor het alternatieve economische model, maar een sociulaire economie staat qua naam nu op één. Alleen snapt nog niemand wat het is. Maar dat gebeurt wel vaker met uitvindingen.
‘Welbevinden is ook schone lucht, sociale samenhang en veiligheid’ 39
Wij zijn op zoek naar kandidaten.
Wij zoeken betrokken leden voor onze ledenraad voor de kieskringen Best (Particulieren en Bedrijven), Oirschot (Particulieren) en De Beerzen (Particulieren). Interesse? Stuur uw CV, foto en motivatie v贸贸r 1 oktober naar
ledenraad@hgwz.rabobank.nl Samen sterker
1388
Ledenraad iets voor u?