Dichterbij
MAGAZINE VOOR LEDEN VAN RABOBANK EINDHOVEN-VELDHOVEN WINTER 2013
EINDHOVEN-VELDHOVEN
‘De kracht van familie’
1582
»28
WONINGMARKT
COÖPERATIEFONDS
LEDENRAAD
Goede kansen voor starters »18
Stem op uw favoriete project »22
We stellen de kandidaten voor »34
OM DE HOEK
2 EINDHOVEN-VELDHOVEN
Wintelre gaat op 14 en 15 december met het Dickensfestijn weer terug naar de tijd van Charles Dickens. Dat betekent kleurig decor, brandende vuurkorven, honderden figuranten in prachtige kledij en kramen waarin niet alledaagse zaken worden aangeboden. Bovendien optredens van onder meer koren, jachthoornblazers en een ganzenhoeder. Rabobank EindhovenVeldhoven is hoofdsponsor. Kijk ook op pagina 36.
1582
FOTO: AD ADRIAANS (2010)
DICKENSFESTIJN WINTELRE, 14 EN 15 DECEMBER 2013 3
JOS ROOIJAKKERS
VOOR WOORD
Directievoorzitter Rabobank Eindhoven-Veldhoven
DE DRAAD OPPAKKEN
E
en maand geleden raakten de uitkomsten en de berichtgeving over Libor mij, het directieteam en al onze medewerkers diep. Het Liborschandaal staat haaks op de kernwaarden die zo hoog in het vaandel van onze organisatie staan. Het valt niet te verdedigen dat dit, op internationaal niveau, heeft kunnen plaatsvinden binnen onze grote trots, de Rabobankorganisatie. Deze kwestie speelde zich af bij het internationale bedrijf van onze organisatie en dus niet bij de lokale banken. Maar het gaat hier wĂŠl om de goede naam van uw Rabobank, onze Rabobank. Uiteraard gaan we in Dichterbij niet voorbij aan dit onderwerp. Op pagina 8 vindt u een interview met Rinus Minderhoud, interimvoorzitter van onze raad van bestuur. Hij geeft terecht aan dat we de draad weer snel moeten oppakken. Voor u, onze leden en onze klanten.
COLOFON Redactie: Rabobank Eindhoven-Veldhoven, BCM Eindhoven Redactieadres: Rabobank Eindhoven-Veldhoven, Antwoordnummer 9, 5600 VC Eindhoven. telefoon: (040) 293 60 00 E-mail: cooperatie@eindhoven-veldhoven.rabobank.nl Druk & handling: BCM Eindhoven Zonder schriftelijke toestemming van de Rabobank mag niets uit deze uitgave worden overgenomen of gekopieerd. De Rabobank en vdbj_ besteden uiterste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde data. Onjuistheden kunnen echter voorkomen. De Rabobank en vdbj_, alsmede de aan hen gelieerde ondernemingen en toeleveranciers, zijn niet aansprakelijk voor onjuistheden of enig handelen op grond van de inhoud van dit blad.
4 EINDHOVEN-VELDHOVEN
Wij blijven de bank die we zijn, uw Rabobank. Die nog altijd dichtbij en lokaal betrokken is, zoals u ook in deze Dichterbij weer kunt lezen. Dichtbij zijn wij tegenwoordig ook op andere manieren. Er is de afgelopen jaren namelijk veel veranderd in de wijze waarop onze klanten hun dagelijkse bankzaken regelen. Het bankkantoor wordt minder vaak bezocht en steeds vaker verloopt het klantcontact via telefoon, e-mail, het internet en mobiele apps. Als Rabobank investeren we daarom uitgebreid in virtualisering en passen we onze dienstverlening aan op de snel veranderende behoeften. Wilt u weten welke bankzaken u eenvoudig zelf online kunt regelen? Kijk dan op pagina 21. Ik wens u alvast fijne feestdagen en alle goeds voor het nieuwe jaar.
Voordelig naar de Efteling of Indoor Brabant? Kijk op pagina 38.
Dichterbij EINDHOVEN-VELDHOVEN
FAMILIEBEDRIJF
28
Buchrnhornen in Eindhoven INTERVIEW
8
'De draad weer snel oppakken' DE NIEUWE BANK
10
De Rabobank verandert CYBERCRIMINALITEIT
14
Wat kunt u ertegen doen WONINGMARKT
18
28
Kansen voor starters op de woningmarkt KANTOREN
21
Andere openingstijden COĂ–PERATIEFONDS
22
U kunt weer stemmen INFOGRAPHIC
26
Bankieren VERANTWOORD BELEGGEN
32
Weet waarin u belegt LEDEN
18
34
Uw nieuwe ledenraad
1582
RUBRIEKEN
10
40
2 6 16 17 31 36 38 39 40
Om de hoek Kort nieuws Puzzel Dutch design van Agna K De nieuwe bank in cijfers Ledenvoordeel Ledenaanbiedingen Column Hans Stegeman Spring maar achterop 5
KORT
MyOrder
NIET MEER IN DE RIJ STAAN MyOrder is een gratis app voor uw smartphone, waarmee u direct bestellingen kunt plaatsen en betalen. Zoals een drankje op het terras, bioscoopkaartjes of een afhaalmaaltijd. Zonder uw portemonnee te gebruiken.
D
e app is een initiatief van de Rabobank. MyOrder werkt al bij diverse horecagelegenheden, afhaalrestaurants en bioscopen in Nederland en bij alle Deli2go’s van Shell-tankstations. In ruim 20 steden kunt u ook betaald parkeren via MyOrder. Grootste voordelen zijn de snelheid en het
gemak: wachten tot u kunt bestellen is niet meer nodig en ook de portemonnee kan thuisblijven. Betalen gaat via MiniTix, een mobiele portemonnee in de app die u kunt opladen via iDEAL, PayPal, creditcard en opwaardeerkaarten. Voor ondernemers is MyOrder een handig, extra verkoopkanaal, waarmee zij een snellere service kunnen bieden. Zij kunnen zelf productinformatie, foto’s, prijzen en aanbiedingen invoeren en hoeven dus niet zelf een app te ontwikkelen. Ook is
Flexibele kassa voor webwinkeliers
H
et aantal webwinkels groeit snel, maar ook het aanbod van online betaalmogelijkheden wordt uitgebreider en complexer. Voor webwinkeliers, groot en klein, heeft de Rabobank een eenvoudige oplossing ontwikkeld die alle actuele betaalmogelijkheden onderbrengt in één onlinekassasysteem: OmniKassa. Webwinkeliers kunnen via OmniKassa kiezen welke Nederlandse en buitenlandse betaalmethoden zij willen toevoegen aan 6 EINDHOVEN-VELDHOVEN
hun onlinekassa, zonder zelf de zorg te dragen voor aanvraagprocedures, contracten, onderhoud van de systemen en controle op betalingen. OmniKassa is veilig en flexibel en biedt direct inzicht in alle transacties. Een iDEAL- of creditcardbetaling terugboeken naar de koper gaat heel eenvoudig via het OmniKassa-dashboard. Ondernemers kunnen Rabo OmniKassa aanvragen via rabobank.nl of bij hun lokale bank.
het mogelijk om klanten via een QR-code direct een product te laten kopen. MyOrder wordt ondersteund door alle banken en alle mobiele telecomaanbieders. Kijk voor meer info op myorder.nl.
HOOGSTE SCORE De Rabobank is als beste private bank van Nederland uitgeroepen door Incompany 100, het onafhankelijk klantonderzoek, met hoge rapportcijfers voor ‘betrouwbaarheid’, ‘vakkennis’ en ‘communicatie’. Bij Private Banking maken we gebruik van de kennis en ervaring van Schretlen & Co/Rabo Vermogensmanagement − onderdeel van de Rabobank − die in dit onderzoek op een tweede plaats is geëindigd. Wilt u ervaren waarom de Rabobank tot beste private bank is gekozen? Neem dan contact op met uw Rabobank.
MKB GROEIT!
Spelenderwijs leren omgaan met geld
D
e KidsGeldWijs-app leert kinderen op een leuke manier wat de waarde is van geld en hoe je ermee omgaat. Je eigen geld beheren is niet alleen leuk, maar ook nuttig: het draagt bij aan financiële zelfredzaamheid op latere leeftijd. Immers, jong geleerd is oud gedaan.
De app gaat uit van een spelsituatie waarbij kinderen van 6 tot 10 jaar de uitdaging aangaan om in een eigen kluisje geld te sparen voor een bepaald doel. Met de app kunnen zij ook geld uitgeven én verdienen. Ouders en grootouders kunnen bijvoorbeeld klusjes aandragen waarvoor het kind geld ontvangt, of wekelijks zakgeld instellen. Via het ouderprofiel kunnen ouders toezicht houden. De app KidsGeldWijs biedt zo ondersteuning bij de financiële opvoeding.
DE GRATIS DOWNLOAD VOOR DE IPAD EN ANDROID-TABLETS IS BESCHIKBAAR IN DE APP STORE: ZOEK OP ‘RABOBANK’ OF ‘KIDSGELDWIJS’.
Korting bij Interpolis voor rekeninghouders en leden
PREMIE VERLAAGD
I
nterpolis heeft de premie bekendgemaakt van haar zorgverzekering Interpolis ZorgActief®. Voor rekeninghouders en leden van de Rabobank bedraagt de premie in 2014 vanaf € 71,19 per maand. Dit is inclusief 10% korting en € 500 vrijwillig eigen risico. De premie wordt hiermee verlaagd met ongeveer € 90 per jaar. Interpolis heeft meer wijzigingen aangebracht in de basiszorgverzekering en aanvullende verzekeringen. Zo verzekert u alleen wat u zelf niet kunt betalen.
MEER WETEN OVER WELKE ZORGVERZEKERING
1582
HET BESTE BIJ U PAST? KIJK OP WWW.RABOBANK.NL/ZORGVERZEKERING.
Ruim 70% procent van de ondernemers in het middenen kleinbedrijf heeft groeiambities. Het ontbreekt echter vaak aan tijd, geld en expertise om dit planmatig uit te werken. MKB groeit! biedt ondersteuning. Dit is een programma van MKB Eindhoven, een organisatie van en voor ondernemers, in samenwerking met het bedrijfsleven en onderwijs. Rabobank Eindhoven-Veldhoven is als partner verbonden. Met kennis en expertise levert de bank een bijdrage.
HERMAN WIJFFELS INNOVATIEPRIJS 2013 Op 7 november zijn de winnaars van de Herman Wijffels Innovatieprijs 2013 bekendgemaakt. Er was een recordaantal van 743 inzendingen. Dit was mede te danken aan de nieuwe categorie ‘zorg en welzijn’, die dit jaar werd geïntroduceerd om duurzame innovaties in de zorgsector te stimuleren. De andere categorieën zijn ‘circulaire economie’ en ‘verduurzamen van de voedselketen’. Kijk voor de winnaars op http://rabo.nl/qrfdh.
OERSE MOLENBAKKER De Oerse Molenbakker is sinds januari 2011 gevestigd in korenmolen St. Jan aan het Hoogeind 35 in Veldhoven. Tarwevelden, korenmolen, bakkerij, eeterij en winkel op één locatie. Hier komen de ambachten akkerbouwer, molenaar en bakker samen. Geniet er van een gevulde Janus of Oerse appelflap onder de graanzolder. Kijk op www.oersemolenbakker.nl voor meer informatie en op pagina 37 voor een smakelijke aanbieding. 7
INTERVIEW
RINUS MINDERHOUD
‘De draad weer snel oppakken’ ‘Mijn taak? De eendracht bewaren en de daadkracht vergroten. Dat verdienen onze klanten, onze leden en onze medewerkers.’ Dat zegt Rinus Minderhoud (67) de nieuwe topman van de Rabobank. TEKST: PETER SLUIS FOTO'S: IRENE VIJFVINKEL
H
OE KIJKT U AAN TEGEN DE RECENTE GEBEURTENISSEN?
‘Het is schokkend wat er is gebeurd. En dan doel ik natuurlijk allereerst op het ontoelaatbare gedrag van een kleine groep medewerkers. Maar ik doel ook op het feit dat dit zo lang onopgemerkt is gebleven en dat het te lang heeft geduurd voordat de genomen maatregelen allemaal werden geëffectueerd. Dit had niet mogen gebeuren. Bij geen enkele bank, maar zeker niet bij de Rabobank. Wij zijn een bank die sterk geworteld is in de samenleving. Die als belangrijkste opdracht heeft de financiële ambities van haar klanten mogelijk te maken.’
MAAR? ‘Maar dat laat onverlet dat wij hier bankbreed onze lessen uit moeten trekken. Want nogmaals dit mag en zal nooit meer gebeuren. Integriteit is een van onze kernwaarden die we niet alleen in woord moeten belijden, maar vooral moeten laten zien 8 EINDHOVEN-VELDHOVEN
in ons dagelijks werk. Wij hebben inmiddels een groot pakket van maatregelen genomen om dit beter te borgen binnen de organisatie. Die maatregelen gaan natuurlijk over aspecten als het toezicht en controle, maar betreffen ook gedrag- en cultuurprogramma’s.’
WAT IS UW BETROKKENHEID MET DE BANK? ‘Ik ben al meer dan 11 jaar nauw betrokken bij de bank vanuit mijn functie als lid van de raad van commissarissen. De Rabobank heeft een indrukwekkende geschiedenis van 115 jaar. In die jaren is de bank uitgegroeid tot een van de meeste solide en betrouwbare banken ter wereld. Een bank ook met een koersvaste strategie die haar heeft gebracht tot een van de belangrijkste banken van Nederland èn tot een mondiale food- en agribank, die haar functie van financier van de keten koppelt aan de maatschappelijke opdracht om in 2050 de monden te kunnen voeden van 9 miljard wereldburgers.’
‘Integriteit is een van onze kernwaarden en we moeten er alles aan doen om dat niet alleen in woord te belijden, maar ook en vooral te laten zien in ons dagelijks werk.’
LIBOR
1582
EEN KOERSVASTE STRATEGIE, MAAR OOK EEN BANK DIE VOLOP IN BEWEGING IS? ‘We leven vandaag de dag in een online-samenleving. Klanten, zowel de particulier als de ondernemer, doen hun bankzaken bij voorkeur vanaf hun mobiel, tablet of computer. Die komen niet meer bij ons op kantoor. Op die ontwikkeling en natuurlijk ook met het oog op kostenefficiency sluiten wij aan door onze dienstverlening verregaand te virtualiseren. We geven vol gas op onze 24/7 online dienstverlening en dat betekent tegelijkertijd sluiting van kantoren en inkrimping van het aantal. Overigens hecht ik er aan te zeggen dat het aantal klantadviseurs eerder stijgt dan daalt. Wij spelen onze adviseurs die klantcontact hebben juist vrij door de achterkant van het bedrijf te automatiseren en standaardiseren. Verder zijn we volop bezig om de dialoog en de betrokkenheid met onze bijna twee miljoen leden te moderniseren. Dit doen
we door ons te committeren aan belangrijke lokale maatschappelijke thema’s op het gebied van wonen, zorg en onderwijs.’
HOE ZIET U UW EIGEN ROL? ‘Ik zie het als een van mijn belangrijkste taken om ervoor te zorgen dat de rust en de trots binnen de Rabobankorganisatie terugkeren. We moeten de draad weer snel oppakken om onze aandacht en daadkracht weer te kunnen richten op de klant, ons enige bestaansrecht. Ik heb er het volste vertrouwen in dat ons dat gaat lukken. Dat verdienen onze klanten, onze leden en onze medewerkers. Dat verdient de Rabobank.’
Rinus Minderhoud (67) volgde eind oktober Piet Moerland op als bestuursvoorzitter van de Rabobank. Moerland besloot te vertrekken als gevolg van de Libor-kwestie. Hoewel het bestuur van de bank niet op de hoogte was van het ontoelaatbare gedrag van een groep medewerkers nam hij als eindverantwoordelijke de beslissing om op te stappen. In verband met deze kwestie kwam de Rabobank een schikking overeen met nationale en internationale toezichthouders en autoriteiten van 774 miljoen euro.
WWW.RABOBANK.COM
UW BENOEMING IS TIJDELIJK. HOE LANG BLIJFT U DIT WERK DOEN? ‘Net zo lang als deze mooie en belangrijke organisatie me nodig heeft.’
9
‘Vernieuwen en verbinden zijn de trefwoorden’
DE NIEUWE BANK
VERBINDEN EN VERNIEUWEN
Bankieren nieuwe stijl Om ook in de toekomst een solide en toonaangevende bank te blijven, ondergaat de Rabobank de komende tijd een ingrijpende metamorfose. TEKST: RABOBANK FOTO'S: MARTIJN DE KRUIJF
Nagel: ‘We gaan nog meer dan in het verleden een bijdrage leveren aan de sociaaleconomische vraagstukken die in de lokale
1582
gemeenschappen spelen.’
E
en van de architecten van het verbouwplan – dat de werktitel Visie 2016 draagt – is Rien Nagel. Nagel stond lange tijd aan het hoofd van lokale Rabobanken in de Achterhoek en Utrecht, was directeur Particulieren bij Rabobank Nederland en is sinds 17 oktober lid Raad van Bestuur. Onder zijn leiding werden de afgelopen maanden de contouren geschetst voor de lokale Rabobank van de toekomst. Nagel legt uit dat elk zichzelf respecterend instituut zo nu en dan eens voor de spiegel moet gaan staan en zichzelf de ‘waartoe-ben-ik-op-aardevraag’ moet stellen. ‘Die vraag is in deze tijd extra relevant omdat er een grote vertrouwensbreuk is ontstaan tussen de banken en de samenleving; hun klanten. Lange tijd dachten wij als Rabobank dat we de ‘witte raaf’ waren die ongeschonden uit de crisis zou komen. Maar ook wij hebben steken laten vallen, daar ben ik heel eerlijk in. Het 11
wordt de hoogste tijd dat we deze episode afsluiten en onze energie weer richten op de klant, op de buitenwereld. De luiken van onze bank moeten weer wagenwijd open.’
HOE GAAT DE RABOBANK HET VERTROUWEN TERUGWINNEN? ‘De
‘Lange tijd dachten wij als Rabobank dat we de ‘witte raaf’ waren. Maar ook wij hebben steken laten vallen’
Rabobank is geen bank als andere banken. Wij zijn een solide coöperatie van lokale Rabobanken die samen bijna twee miljoen leden tellen. Dat zijn banken die in zekere zin dus eigendom zijn van de lokale gemeenschap. Daar maken we deel van uit en daar willen we ook in participeren. We gaan nog veel meer dan in het verleden een bijdrage leveren aan de sociaaleconomische vraagstukken die er in de lokale gemeenschappen spelen. Maar wel met een zakelijke insteek, zodat gemeenschap en bank er de vruchten van plukken. Dat doen we door onze kennis beschikbaar te stellen, door onze netwerken aan te boren, soms ook door financieel bij te springen, kortom we gaan ons veel nadrukkelijker verbinden aan de lokale samenleving.’
KUNT U CONCRETE VOORBEELDEN NOEMEN? Op welke thema’s onze banken zich richten, zal verschillen van regio tot regio, van stad tot stad. In een studentenstad ligt het voor de hand dat het gaat over onderwerpen als kennis en innovatie, maar ook jongeren en cultuur. In meer landelijke gebieden kun je denken aan zorg en leefbaarheid. Andere aansprekende initiatieven vind ik de vele energiecoöperaties die er momenteel worden opgericht of de initiatieven van particulieren die met elkaar een eigen woningbouwplan willen realiseren. Die organiseren hun eigen bouwkundige en juridische deskundigheid en daar mogen wij als deskundige en betrokken financiële dienstverlener natuurlijk niet ontbreken.
VERBINDEN EN VERNIEUWEN IS HET MOTTO VAN DE VERANDERINGEN. WAAROM? ‘Met verbinden doelen we op de vertrouwensband met onze klanten en op het participeren in lokale netwerken. Het
Nagel: ‘Klanten willen hun bankzaken kunnen doen waar en wanneer het hen uitkomt. Vanuit die wens zijn we veel producten en diensten aan het virtualiseren.’ 12 EINDHOVEN-VELDHOVEN
‘We willen ons nog nadrukkelijker verbinden aan de lokale samenleving. Met ons netwerk, onze kennis of financieel.’
KLAAR VOOR DE TOEKOMST De Rabobank wil ook in de toekomst een betrokken en toonaangevende dichtbijbank zijn voor haar klanten en leden. De bank doet dat door haar producten en diensten verregaand te virtualiseren en het persoonlijk advies te verbeteren. Vanuit haar coöperatieve missie wil de Rabobank een actieve bijdrage leveren aan het verbeteren van de leefbaarheid in haar werkgebieden.
vernieuwen gaat over de manier waarop we onze bancaire dienstverlening vormgeven. Klanten willen tegenwoordig hun bankzaken kunnen doen waar en wanneer het hen uitkomt. Vanuit die wens zijn we veel producten en diensten aan het virtualiseren. Tegelijkertijd zijn we hard bezig om onze producten eenvoudiger en transparanter te maken. Producten die de klant begrijpt en die doen wat ze beogen te doen.’
1582
VERDWIJNT DE RABOBANK HIERDOOR UIT HET NEDERLANDSE STRAATBEELD? ‘Steeds meer klanten doen hun bankzaken 24/7 vanaf hun pc, mobiel of tablet. De fysieke aanwezigheid van de Rabobank zal hierdoor fors teruglopen, maar absoluut niet verdwijnen. We gaan wel terug naar honderd lokale banken, met aanzienlijk minder kantoren, met minder geldautomaten en ook met minder medewerkers. Die beweging wordt ingezet door de veranderende behoeftes van de klant, maar kent ontegenzeglijk ook een kosten-
kant. Door verregaand te automatiseren en te virtualiseren slaan we een dubbelslag. We verbeteren onze dienstverlening en doen dat tegen substantieel minder kosten. Dat laatste is niet onbelangrijk, want we willen ook in de toekomst een solide en gezonde onderneming zijn.’
GAAT DAT NIET TEN KOSTE VAN DE AANDACHT VOOR KLANTEN? ‘Integendeel. Onze medewerkers zijn nu nog veel te veel bezig met wat ik noem de achterkant van ons bedrijf. Straks werken er bij een lokale bank nog gemiddeld tweehonderd medewerkers, die allemaal staan opgesteld voor de klant. Dat zijn zakelijke klanten en particuliere klanten die deskundig advies willen bij belangrijke life events als het kopen van een huis, een verbouwing of hun pensioenvoorziening. Door onze bedrijfsprocessen verder te automatiseren en te centraliseren spelen we de medewerkers dus vrij voor waar het allemaal om draait: het helpen en adviseren van onze klanten.’ 13
CYBERCRIMINALITEIT
VIJF ZAKEN OM ALERT OP TE ZIJN
Geef digitale dieven geen kans Burgers zijn bijna even vaak slachtoffer van hacken als van diefstal. Met alertheid en voldoende veiligheidsmaatregelen kunt u veel narigheid voorkomen. TEKST: ARJAN VAN BIJNEN FOTO'S: STUDIO PING
P
hishing, malware, hacking: het zijn slechts enkele voorbeelden van manieren waarop criminelen toegang proberen te krijgen tot uw geld en gegevens. We zetten de vijf meest voorkomende vormen van cyberdiefstal op een rij.
1. MALWARE Malware is kwaadaardige software die niet door de virusscanner wordt herkend. Deze verzamelt ongemerkt privégegevens, die kunnen worden gebruikt voor allerlei doeleinden: spionage, fraude, afpersing, enzovoort. Wim Hafkamp, chief information security officer Rabobank Group: ‘Wees voorzichtig met het bezoeken van onbekende websites. Zo verklein je de kans op infecties. Het is echter geen garantie, want malware wordt ook wel eens via bekende sites verspreid.’ Sandro Etalle, hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven, waarschuwt voor de opkomst van “social media malware”. ‘Mensen hebben de neiging een link eerder te vertrouwen als het 14 EINDHOVEN-VELDHOVEN
lijkt of een bekende uit hun netwerk die heeft geplaatst.’
2. PHISHING Via e-mails (zogenaamd afkomstig van de bank) of telefoon wordt u gevraagd om uw (inlog)gegevens. Hafkamp: ‘Criminelen worden hierin steeds sluwer. Zo vissen ze tegenwoordig vaak naar de eenmalige signeercodes via slinkse “social engineering”trucs, waarbij ze het slachtoffer in feite zelf een transactie laten goedkeuren onder het mom van een controle. Geef dus nooit codes aan derden.’ 3. CYBERAANVALLEN Cyberaanvallen zijn vrijwel nooit gericht op personen, maar op organisaties. Bekende voorbeelden zijn de aanvallen van de anarchistische hackersbeweging Anonymous. Het doel van dit soort aanvallen is om een computer, netwerk of dienst onbruikbaar te maken. Vaak wordt de infrastructuur van het aangevallen systeem gebruikt om een mailbom te versturen. Als gebruiker
Criminelen vinden steeds brutalere manieren om toegang te krijgen tot uw gegevens.
EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID
merkt u dat bijvoorbeeld een site niet meer werkt of extreem traag is. Ook kunt u ineens phishingmails ontvangen vanuit de getroffen netwerken.
1582
4. IDENTITEITSDIEFSTAL Het is voor geoefende hackers niet moeilijk om socialmedia-accounts te hacken. Maar ook klassieke identiteitsdiefstal is makkelijker geworden. Etalle: ‘Veel mensen hebben een kopie van hun paspoort opgeslagen op hun computer of online. Als criminelen die kopie in handen krijgen, kunnen ze een deel van je identiteit overnemen.’ Het Centraal Meld- en informatiepunt Identiteitsfraude en -fouten (CMI) adviseert om op de kopie van uw identiteitsbewijs groot te schrijven dat het een kopie is, voor wie deze bedoeld is en op welke datum de kopie is gemaakt. Ook het doorstrepen van het burgerservicenummer, dat tweemaal op het identiteitsbewijs staat vermeld, is aan te bevelen.
Door verschillende ingewikkelde wachtwoorden te gebruiken, verkleint u het risico op een complete kaping van uw online-identiteit.
5. LEKKEN ‘Bedrijven hebben meer maatregelen tegen cybercriminaliteit dan burgers, maar iedere werknemer is een potentiële ingang’, waarschuwt Etalle. De trend om de eigen smartphone of tablet mee naar het werk te nemen, vormt een aanvullend risico. ‘Een systeembeheerder kan de herkomst van malware niet traceren wanneer die van een apparaat komt dat hij niet beheert.’ Volgens Hafkamp zit het gevaar meer in het lekken van informatie die op de apparaten wordt geraadpleegd en opgeslagen. Hier bewust mee omgaan is, naast het versleutelen van het apparaat en maatregelen door de werkgever, essentieel om bedrijfsgeheimen geheim te houden.
Wie slachtoffer is geworden van cyberdiefstal, kan niet vanzelfsprekend rekenen op een vergoeding van de geleden schade door de bank. Dat hangt van de situatie af. U bent zelf verantwoordelijk voor bescherming van uw gegevens, bijvoorbeeld via regelmatige saldocontroles, het up-todate houden van software en verantwoord internetten. Wanneer u vrijwillig codes hebt afgegeven aan derden (phishing), valt de schade buiten het vergoedingsbeleid.
VEILIGBANKIEREN.NL
15
PUZZEL
7
2 9 3 6 9 5 5 7 8 1 3 4 2
5
7 8 4 8
5
Winnaar De winnaar van de puzzel uit de vorige Dichterbij is mevrouw C.P. van Kerkoerle uit Veldhoven. Zij ontvangt een dinercheque t.w.v. € 50,-.
1
4 3 9 1 2 7 4 6 9 3
Maak kans op Dinercheque ter waarde van 50 euro
SUDOKU Vul het diagram zo in dat alle cijfers van 1 tot en met 9 slechts één keer voorkomen in alle horizontale en verticale kolommen, en dat alle cijfers van 1 tot en met 9 voorkomen in elk van de negen vierkantjes van 3 x 3 vakjes. Stuur uw oplossing voor 15 januari 2014 naar Rabobank Eindhoven-Veldhoven, Afdeling MCC/Puzzel, Antwoordnummer 9, 5600 VC Eindhoven of mail naar cooperatie@eindhoven-veldhoven.rabobank.nl.
16 EINDHOVEN-VELDHOVEN
ONDERNEMEN
1582
DUTCH DESIGN VAN AGNA K
Agna K is het damesmodehuis van Anja Klappe-van Bakel. Geboren in Eindhoven met een eigen winkel in de Urban Shopper op Strijp-S. Anja studeerde aan de modeacademie en volgde erna een studie psychologie. Na jaren als psycholoog gewerkt te hebben pakte ze weer haar vroegere passie op: het ontwerpen van kleding. ‘Ik ben geïnspireerd door vrouwelijke eigenschappen: het krachtige en stoere tegenover de elegantie en de verfijning’, zei ze onlangs in het magazine FRITS. De collectie van Agna K bestaat uit basics (jassen, tops, rokken, jurken en broeken), tassen en accessoires. Alle stukken zijn gebaseerd op eenvoud met een scherp oog voor detail en gebruik van natuurlijke materialen van hoge kwaliteit. Exclusiviteit is gewaarborgd, er zijn van elk ontwerp maximaal 100 exemplaren. Kijk op pagina 37 voor een mooie aanbieding.
WWW.AGNAK.COM
17
WONINGMARKT
De grootste malaise op de huizenmarkt lijkt achter de rug. Zeker voor starters is het nu een goed moment om te kopen. Is een traditionele hypotheek niet haalbaar, dan zijn er aantrekkelijke alternatieven. Ook voor doorstromers. TEKST: LIZANNE SCHIPPER FOTO'S: HOLLANDSE HOOGTE
NIEUWE VORMEN VAN FINANCIERING
Huizenmarkt breekt met tradities HTTP://RABO.NL/28CS5
E
xperts verwachten dat de bodem is bereikt op de Nederlandse huizenmarkt. De prijsdalingen vlakken af, de markt lijkt zich langzaamaan te stabiliseren. Voor de zesde keer op rij steeg in juli het consumentenvertrouwen in de woningmarkt, zo blijkt uit de marktindicator van Vereniging Eigen Huis (VEH). Over een paar jaar kan een woningtekort de prijzen zelfs weer een zetje geven, voorspelde oud-bestuursvoorzitter Piet Moerland van de Rabobank eerder dit jaar. Voor starters een mooi moment om hun slag te slaan. Door de forse prijsdalingen zijn huizen stukken goedkoper geworden, terwijl de hypotheekrente historisch laag is.
LIEVER WACHTEN Starters willen wel, maar hun wensen zitten soms in de weg. Liefst stoten zij meteen door naar een groter huis, merkt Theo Harms, hoofd Productmanagement Wonen bij Rabobank Nederland. ‘Wat wij horen is dat veel starters huiverig zijn voor de aan18 EINDHOVEN-VELDHOVEN
koop van een appartement. Zij vrezen dat de verkoop problemen oplevert op het moment dat er kinderen komen en zij verder willen. Dan wachten ze liever even tot ze zich een groter huis kunnen veroorloven.’ Tijdelijk huren zou in deze situatie een goede oplossing zijn, ware het niet dat er in de private sector veel te weinig aanbod van huurwoningen is. ‘Feitelijk zijn hoger opgeleide starters daarom veelal aangewezen op de koopsector’, aldus Hans Stegeman, hoofd Nationaal Onderzoek van de Rabobank. Hij pleit voor minder overheidsregulering en een grotere keuze op de huurmarkt. ‘Vergeet niet dat door de toegenomen flexibiliteit op de arbeidsmarkt ook de behoefte toeneemt aan flexibiliteit op de woningmarkt. Een eigen woning is in de toekomst minder een investeringsgoed en meer een duurzaam consumptiegoed.’
BEROEP OP FAMILIE Is huren noch wachten een optie, en krijgt de ambitieuze starter een traditionele hypotheek niet helemaal
Uit eigen zak
1582
Na 2018 moeten huizenkopers 20 procent van de koopsom uit eigen zak betalen. Dat is de inzet van minister Dijsselbloem (FinanciĂŤn), in navolging van een advies van de commissie-Wijffels. EĂŠn voordeel: hoe lager de financiering ten opzichte van de woningwaarde, hoe lager de hypotheekrente. Bij de Rabobank kan die korting oplopen tot 0,3 procent.
19
DE STARTER PROFITEERT Voor starters is een eigen huis beter betaalbaar geworden. Sinds de crisis zijn huizen (inclusief inflatie) 30 procent goedkoper geworden, aldus de Rabobank. Wel kunnen nieuwkomers tot 9 procent minder lenen omdat zij voortaan annuïtair moeten aflossen. Daar komt bij dat het maximale hypotheekbedrag ongeveer 4 procent is teruggevallen, doordat de koopkracht is gedaald. Maar dan resteert nog altijd een mooie meevaller.
rond, dan zijn er diverse alternatieven. Daarbij moet de starter wel de familie kunnen inschakelen. Een schenking is de eenvoudigste optie: ouders mogen hun kinderen tot veertig jaar eenmalig ruim 50.000 euro onbelast schenken voor, onder meer, de aankoop van een huis. Het kabinet heeft deze schenkingsvrijstelling per 1 oktober tijdelijk verruimd tot 100.000 euro. Deze verruiming geldt tot 1 januari 2015 en kent geen leeftijdsgrens. Verder kunnen ouders mede-eigenaar worden van het huis of het zelf kopen en vervolgens verhuren aan hun kind, met als nadeel dat zij de hypotheekrente niet kunnen aftrekken. Een andere mogelijkheid is dat ouders hun kind het benodigde bedrag lenen. De Vereniging Eigen Huis noemt daarbij als aantrekkelijke optie het ‘kasrondje’: de rente die het kind aan de ouders betaalt, wordt gecompenseerd door een jaarlijkse schenking. ‘Zo profiteert uw kind van zowel de fiscale aftrekbaarheid van de rente als van de vrijgestelde schenking’, aldus de VEH.
GENERATIEHYPOTHEEK De Rabobank biedt nog een andere oplossing: de Generatiehypotheek. Daarbij zijn ouders mede-debiteur van de hypotheeklening. Mocht het kind niet aan de rentebetaling kunnen voldoen, dan moeten de ouders bijspringen. ‘Een aardige oplossing voor starters die zich het huis dat zij willen nu nog niet helemaal kunnen veroorloven, maar in de toekomst waarschijnlijk wel’,
‘In de toekomst is een eigen woning minder een investeringsgoed en meer een duurzaam consumptiegoed’
20 EINDHOVEN-VELDHOVEN
Na 2018 moeten huizenkopers 20 procent van de koopsom uit eigen zak betalen.
vindt productmanager Harms. ‘Op dat moment kunnen de ouders worden ontslagen van hun aansprakelijkheid.’ Het zijn overigens niet zozeer de starters die het laten afweten in de huidige markt, als wel de huizenbezitters die niet doorstromen. Zij vinden het moeilijk om te accepteren dat hun huis in waarde is gedaald én een restschuld houdt hen in veel gevallen tegen. Om dat laatste probleem het hoofd te bieden, ontwikkelt de Rabobank momenteel een nieuw soort financieringsvorm, waarmee de restschuld gefinancierd kan worden. ‘Zo willen wij de doorstroom op de woningmarkt een zetje geven’, aldus Harms.
SAMEN KOSTEN DELEN Een interessante manier om kosten te drukken bij een nieuwbouwwoning is een ‘collectief particulier opdrachtgeverschap’ (CPO). Hierbij ontwikkelt een groep particulieren onder professionele begeleiding een eigen woningbouwproject, vaak op initiatief van de gemeente. Samen hebben de deelnemers een optie op een bouwkavel. Ook het ontwerpen en bouwen gebeurt in samenspraak. Binnen het CPO-project is er veel vrijheid in het ontwerp van de woning. Natuurlijk komen er experts aan te pas, zoals een architect, een aannemer en adviseurs. De kosten hiervoor wil de Rabobank vaak samen met de gemeente voorfinancieren. De totale kostprijs per woning zal doorgaans onder de marktwaarde liggen omdat er geen projectontwikkelaar bij betrokken is. CPO is een interessante mogelijkheid, vindt Harms. ‘Je houdt zelf de regie en de kosten zijn lager.’
KANTOREN
AANPASSING VAN OPENINGSTIJDEN TEKST: RABOBANK FOTO: HENK SWINKELS
1582
P
er 1 januari passen we de openingstijden van onze vestigingen Franz Leharplein en Jeroen Boschlaan aan. Het kantoor op het Franz Leharplein zal op maandag (12.00-17.00u), woensdag (9.30-17.00u) en vrijdag (9.30-18.00u) open zijn en het kantoor op de Jeroen Boschlaan op dinsdag en donderdag (beide dagen van 9.3017.00u). Ons kantoor in Oerle is vanaf 1 januari 2014 op maandag van 12.00-17.00 uur, op dinsdag t/m donderdag van 9.30-17.00 uur en op vrijdag van 9.30-18.00 uur geopend. Steeds meer maken klanten voor hun dagelijkse bankzaken gebruik van telefoon, e-mail, internet en mobiele apps. Als gevolg bezoeken steeds minder klanten een bankkantoor. Wij passen onze dienstverlening daar op aan en bieden klanten waar nodig alternatieven. Klanten zijn uiteraard ook van harte welkom op één van de andere vestigingen, zoals ons kantoor aan de Emmasingel. Daar kunt u vanaf 1 januari 2014 ook uw geldbestellingen afhalen.
Voor klanten van de Rabobank is bankieren via internet de gewoonste zaak van de wereld geworden. En ook mobiel bankieren via de smartphone groeit razendsnel. Al anderhalf miljoen klanten gebruiken hun telefoon om te bankieren. Het zijn niet meer alleen de primaire betaal- en spaardiensten die via internet worden aangeboden. In de nabije toekomst worden dat ook meer complexe producten en diensten. Deze ontwikkelingen leiden tot een afnemend aantal klanten dat de bank bezoekt. Slechts 8% van het klantencontact gaat nog via een vestiging van een Rabobank. Daarom investeert de Rabobank de komende jaren meer dan 100 miljoen euro in verregaande virtualisering en automatisering. Hiermee wordt de service aan de klant verbeterd. Er blijven voldoende kantoren waar deskundige adviseurs de klanten adviseren bij complexere vraagstukken. Zo heeft de Rabobank ook in de toekomst een fijnmaziger kantorennetwerk dan een gemiddelde andere bank.
ONLINE REGELEN Op onze website kunt u veel bankzaken eenvoudig zelf regelen. Een vervangende pas aanvragen, een nieuwe random reader nodig, een spaarrekening openen of een automatische incasso terugboeken? U regelt het snel en eenvoudig online, waar en wanneer u wilt. Kijk voor meer informatie op www.rabobank.nl/ klantenservice of sms MOBIEL naar 7226 voor een overzicht van alle beschikbare app’s.
21
Projecten waarop u kunt stemmen en die door uw stem kans maken op een hogere bijdrage uit het Coรถperatiefonds. Linksboven Hallo Cultuur!, rechtsboven social label Citydwellers en onder Vakantievoetbaldagen en Girlz Voetbalclinics.
COÖPERATIEFONDS
KEUZE UIT VIJF PROJECTEN
Stem op uw favoriet
Rabobank Eindhoven-Veldhoven investeert in de lokale gemeenschap door middel van het Coöperatiefonds. U kunt nu ook weer stemmen op uw favoriete project. TEKST: VERBEELDINGSKRACHT, BCM FOTO'S: CALIMERA FOTOGRAFIE, PATRICK HESDAHL, DAVE VERVERGAARD
1582
N
aast de reguliere bijdragen uit het Coöperatiefonds heeft de bank wederom besloten € 75.000 uit dit fonds beschikbaar te stellen voor grote projecten. Nu is het de beurt aan alle leden van de bank om te bepalen hoe dit bedrag verdeeld wordt over de projecten door hun stem uit te brengen. In tegenstelling tot voorgaande jaren kunt u nu kiezen uit vijf projecten. Hierdoor maken wij uw stem nog belangrijker. U bepaalt immers of uw favoriete project minimaal € 5.000 of maximaal € 25.000 ontvangt. Van 1 tot en met 31 december kunt u online stemmen op het project van uw voorkeur. Op www.rabobank.nl/eindhoven-veldhoven staat hierover meer informatie. Als u zelf niet over internet beschikt, kunt u op één van onze kantoren uw stem uitbrengen. De vijf projecten worden verder in dit artikel beschreven.
SOCIAL LABEL CITYDWELLERS Het atelier van Citydwellers in Eindhoven is een non-profitorganisatie ontstaan uit projecten die door bezuinigingen geen kans meer op overleven hadden. ‘Veel mensen werden hier de dupe van’, vertellen initiatiefnemers Jacqueline Starmans en Anke Blumenberg. ‘We zijn dan ook gaan zoeken naar een aanpak waarbij we zoveel mogelijk zelfvoorzienend zijn. Daarmee was het social label Citydwellers een feit.’ In het atelier werken mensen met allerlei achtergronden samen om mode- en interieurproducten te vervaardigen uit voornamelijk gerecyclede materialen. Zowel studenten als stagiaires, maar ook werklozen en mensen in een dagbestedingstraject. Iedereen krijgt de kans te werken naar vermogen met als doel sociaal isolement te voorkomen en mensen weer terug te krijgen naar de arbeidsmarkt of studie. Jacqueline: ‘We generen natuurlijk inkomsten uit de verkoop van onze producten, maar 23
daarmee zijn we er nog lang niet. Een bijdrage uit het Coöperatiefonds zou dan ook meer dan welkom zijn.’
‘Uw stem bepaalt hoe groot de bijdrage is aan uw favoriete project ’
HALLO CULTUUR! Dit initiatief van Stichting Uit in Eindhoven is bedoeld om een breed publiek kennis te laten maken met het kunst- en cultuuraanbod van de stad. Cultureel Eindhoven bundelt daarbij de krachten en wil zich middels het initiatief gezamenlijk manifesteren. Samenwerken dus, om breed gezien te worden. Met een bijdrage uit het Coöperatiefonds wil de stichting de openingsdag van het kunst- en cultuurseizoen nog duidelijker op de kaart zetten, onder andere door het merk ‘Hallo Cultuur!’ ook de rest van het jaar levend te houden. ‘We hopen dat mensen zich onverwacht en aangenaam laten verrassen door het vele moois dat wij als stad op cultuurgebied te bieden hebben’, vult Lidy Lathouwers van Uit in Eindhoven aan. ‘Ook Eindhoven profiteert daarvan. Een stad waar cultuur floreert krijgt immers een meerwaarde voor bewoners en bezoekers die zich hier vestigen of de stad bezoeken.’ VAKANTIEVOETBALDAGEN EN GIRLZ VOETBALCLINICS Kinderen staan centraal bij een tweetal projecten van PSV in the community. De stichting wil met een bijdrage uit het Coöperatiefonds een zestal voetbalclinics organiseren voor kinderen die vanwege de financiële situatie van het gezin niet op vakantie kunnen gaan. ‘De vakantie duurt anders wel erg lang voor deze kids’, vult coördinator Patrick van de Voort aan. ‘We hopen hen met de Vakantievoetbaldagen toch een onvergetelijke vakantie te bezorgen met een blijvende herinnering. Daarnaast willen we de bijdrage graag besteden aan het op touw zetten van vier Girlz Voetbalclinics voor meiden uit Eindhoven. Enerzijds om de dames kennis te laten maken met de voetbalsport. Anderzijds om hen te enthousiasmeren om in beweging te komen. Het blijkt namelijk dat steeds minder meiden sporten.’
U kunt ook stemmen op het project Musicatorium van Art4U. 24 EINDHOVEN-VELDHOVEN
Stemmen kan ook op Jeugdtheatergezelschap Hetpaarddatvliegt.
HET COÖPERATIEFONDS
1582
MUZIEKEDUCATIE OP HET WEB Het muziekonderwijs op basisscholen staat op een laag pitje. Basisschoolleerkrachten hebben vaak te weinig kennis van het muziekonderwijs en krijgen dit ook niet als dusdanig tijdens de opleiding mee. De Stichting Veldhovense Muziekschool Art4U hoopt hier met een bijdrage uit het Coöperatiefonds verandering in te brengen met het project ‘Musicatorium’. Een interactieve muziekmethode waarbij via het web muziekonderwijs wordt aangeboden aan basisscholen in Veldhoven, Oerle en Wintelre. Het gaat om 25 videolessen per leerjaar voor het digibord, gekoppeld aan een website voor de leerlingen thuis en een docentenwebsite. Bovendien wordt er intensief samengewerkt met de amateurkunst in de regio. Enerzijds om ervoor te zorgen dat de amateurkunst aansluit bij het realiseren van doelen in het onderwijs. Anderzijds om kinderen enthousiast te maken om een instrument te gaan spelen en om lid te worden van een muziekvereniging.
HETPAARDDATVLIEGT Dit jeugdtheatergezelschap maakt voorstellingen waarin kinderen en volwassenen zich herkennen, die prikkelen en weten te raken. In het kader van de 70-jarige bevrijding van deze regio hoopt de stichting in september 2014 de voorstelling ‘Oorlogshelden’ te kunnen realiseren. Een historisch en persoonlijk document dat een ode brengt aan de moed van twee moeders die kind waren in de Tweede Wereldoorlog; de een in Eindhoven, de ander in Nederlands-Indië. ‘De voorstelling zal gespeeld worden in theaters maar ook op scholen, in musea en ouderencentra. Het primaire doel is kinderen meer voeling te laten krijgen met een oorlogssituatie’, licht zakelijk leidster Annemie Meijer toe. ‘Bovendien hopen we het thema van de Tweede Wereldoorlog levend te houden.’ Met een bijdrage uit het Coöperatiefonds kan de productie grotendeels bekostigd worden en kan er een educatief programma ontwikkeld worden voor scholen in de regio.
Een gedeelte van de winst van de bank, dat niet nodig is om de continuïteit te waarborgen, wordt in het Coöperatiefonds gestort. Het verschil tussen sponsoring en dit fonds is dat de ondersteuning die het Coöperatiefonds biedt niet commercieel gericht is. Bij sponsoring verwachten wij voor faciliteiten, menskracht, kennis of geld wel een duidelijke tegenprestatie. Het Coöperatiefonds is bedoeld om op basis van samenwerking met name maatschappelijke ambities te realiseren.
KIJK OP WWW.RABOBANK.NL/ EINDHOVEN-VELDHOVEN
25
infographic
Vandaag bankieren zoals morgen
Wims vrouw Karin beheert thuis de financiĂŤn. Vorig jaar besloten zij en Wim een deel van hun vermogen te beleggen. Via de Rabo Beleggen App houdt Karin nu regelmatig de koersen in de gaten. Ze kan er ook hun beleggingsportefeuille mee inzien en direct orders plaatsen.
foto: Lars van den Brink
We willen steeds meer zaken zelf kunnen regelen, zonder afhankelijk te zijn van openingstijden, personen of locaties. Veel informatie is online te vinden en dankzij toepassingen als apps en andere gedigitaliseerde diensten kunnen we ook steeds meer zelf doen. Dat geldt ook voor onze bankzaken. In plaats van een bank binnen te stappen, kijken we liever wat er online mogelijk is. Zo kunnen we de regie houden over dingen die we zelf kunnen doen en dingen waarvoor we het deskundige advies van de bank willen inwinnen. De Rabobank beweegt mee met deze ontwikkeling. We helpen onze klanten om meer zaken zelf te regelen, online en mobiel, met producten en diensten die eenvoudig en transparant zijn. Zodat u vandaag al kunt bankieren zoals morgen. Dat is het idee.
wim
heeft een succesvol eigen transportbedrijf. Binnenkort gaan ze een tweede vestiging openen in Duitsland. Een hectische tijd, waarin veel beslissingen genomen moeten worden. Via de Rabo Kennis App op zijn mobiele telefoon blijft hij op de hoogte van actuele ontwikkelingen in de branche en van economische en politieke ontwikkelingen in Europa.
Om wat geld te verdienen naast zijn studie, is zoon bart zijn eigen webwinkeltje begonnen in nieuwe en tweedehandsgames. Hij volgde daarvoor het uitgebreide stappenplan op ikgastarten.nl. Zijn klanten betalen hem via iDeal. Mocht hij op termijn ook aan buitenlandse klanten willen leveren, dan kan hij via Omnikassa eenvoudig meerdere betaalmogelijkheden aanbieden.
1582
Dochter pien gaat vanavond naar de film met een paar vriendinnen. Via MyOrder bestelt ĂŠn betaalt ze alvast de kaartjes voor de bioscoop. Dan hoeven ze vanavond in elk geval niet in de rij te wachten.
Oma loes kan dankzij de workshop internetbankieren van de Rabobank nu veel makkelijker haar bankzaken regelen. De Random Reader Comfort, die Pien voor haar heeft aangevraagd, heeft grotere toetsen en een spraakfunctie en is daarmee speciaal geschikt voor blinden en slechtzienden.
FAMILIEBEDRIJF
In ruim zestig jaar tijd is Buchrnhornen uitgegroeid tot een toonaangevend centrum voor voet- en loopzorg in Nederland. Maak kennis met het geheim van een Eindhovens familiebedrijf. TEKST: BAS POELL FOTO'S: CALIMERA FOTOGRAFIE
FAMILIEBEDRIJF BUCHRNHORNEN UIT EINDHOVEN
Aandacht voor bewegen, met zorg voor elkaar
1582
WWW.BUCHRNHORNEN.NL
28 EINDHOVEN-VELDHOVEN
H
art voor de zaak en voor de medewerkers. Passie voor het vak. De focus op de lange termijn. En bovenal de handen uit de mouwen om klanten maatwerk te bieden. Elke dag opnieuw. Het is de basis voor het succes van Buchrnhornen, het multidisciplinaire centrum voor voet- en loopzorg. De familie Buchrnhornen uit Eindhoven spant zich al ruim 60 jaar in om haar klanten zo optimaal mogelijk te laten bewegen. Henk Buchrnhornen begon in 1950 met een orthopedische schoenmakerij aan de Vestdijk in Eindhoven. Zijn zonen Frans (59) en Paul (61) werden als kind aangestoken door de liefde voor het ambacht. ‘We woonden boven de zaak. Voordat we naar school gingen, veegden we de werkplaats en zorgden we dat de kachel brandde. De eenmanszaak hoorde bij het huis, het was een onderdeel van ons leven’, vertelt Frans, die in 1971 als orthopedisch schoenmaker in het bedrijf kwam en met zijn broer Paul al jaren aan het roer staat.
MULTIDISCIPLINAIRE SAMENWERKING Met de opkomst van de revalidatiecentra, in de jaren tachtig, begon het familiebedrijf aan een indrukwekkende groei. Buchrnhornen telt nu 140 vakmensen, verdeeld over 5 vestigingen en diverse servicelocaties in Brabant en Zeeland. Samen bieden zij een totaalpakket aan voet- en loopzorg: orthopedische schoenen, podotherapie, pedicure, podologie, elastische kousen en comfortschoenen. De hoofdvestiging aan de Dr. Cuyperslaan in Eindhoven en het filiaal in Tilburg hebben ook een pro- en orthese makerij die onder meer beenprotheses vervaardigt . De verschillende disciplines komen samen in een innovatief loopcentrum (Axium), gericht op onderzoek, advies en maatwerk. Buchrnhornen bedient het hele spectrum: van relatief eenvoudige tot uiterst complexe zorg. Klanten komen er met allerhande klachten, zoals slijtage of een vergroeiing aan de voet, een verlamming of diabetes. ‘De multidisciplinaire samenwerking is onze kracht’,
1582
‘De kracht van familie’
29
vertelt Paul. ‘Onze orthopedische schoenmakers draaien gezamenlijke spreekuren met orthopeden en revalidatieartsen zodat patiënten de beste voet- en loopzorg krijgen die er is.’
GOED GEREGELD Rabobank Eindhoven-Veldhoven faciliteert familiebedrijven zoals Buchrnhornen waar het nodig is. Accountmanager Maykel Hermanussen: ‘We zorgen ervoor dat de bancaire zaken goed geregeld zijn, voor nu en voor de toekomst. Ook het vermogensbeheer hoort daarbij. Oftewel: hoe regel je je privévermogen op de lange termijn en zorg je voor een goede overdracht naar de kinderen? We kijken naar het totaalplaatje, zowel zakelijk als privé.’
KLANT CENTRAAL Ook de derde generatie is inmiddels volop actief in het familiebedrijf. Paul heeft drie zonen. Manager Bart (35) is als orthopedisch schoenmaker nauw verbonden aan revalidatiecentrum Blixembosch. Directielid Rob (33) geeft leiding aan de instrumentenmakerij. Mark (30) heeft zijn plek gevonden in de werkplaats in Helmond. En Ruud Buchrnhornen, zoon van Frans, maakt in Tilburg confectieschoenen passend voor mensen met lichte voetklachten. Daarnaast werken er meerdere ooms, tantes, neven en nichten in het bedrijf. De directeuren en managers van Buchrnhornen hebben geen kantoorbaan. ‘Familie of niet: de voeten waar we over praten, houden we ook daadwerkelijk vast. We zijn van de praktijk, de vakkennis zit door het hele bedrijf’, vertellen Bart en Rob Buchrnhornen. Vader Paul vult aan: ‘In alles wat we doen, staat de klant centraal. Daarom leggen we de lat voor onze medewerkers hoog. We verwachten van hen dezelfde inzet en passie die we zelf in het bedrijf steken.’ AANDACHT VOOR BEWEGEN Een familieonderneming als Buchrnhornen verliest de lange termijn nimmer uit het oog. Een
‘Familie of niet: de voeten waar we over praten, houden we ook daadwerkelijk vast.’
30 EINDHOVEN-VELDHOVEN
Accountmanager Maykel Hermanussen
verkoop van het bedrijf is onbespreekbaar, eenvoudigweg omdat de emotionele waarde niet in geld is uit te drukken. De onderneming heeft een bedrijfscultuur en familietraditie in stand te houden. ‘We nemen alleen risico als we ergens écht in geloven’, zegt Paul. Broer Frans legt in dit verband uit waarom Buchrnhornen fors gaat investeren in een nieuwe hoofdvestiging. ‘De zorg verandert ingrijpend. De klant krijgt minder vergoed van de zorgverzekeraar. Om de klant ook in de toekomst optimaal van dienst te kunnen zijn, moeten we onze dienstverlening opnieuw inrichten. Het huidige pand is daarvoor te klein. Naast het verlichten en oplossen van voetklachten, komt het accent meer dan ooit te liggen op preventie. Op aandacht voor bewegen, aandacht voor het hele functioneren.’
DUURZAME RELATIE Kenmerkend voor familiebedrijven is ook dat ze veel waarde hechten aan duurzame relaties. Frans: ‘Om die reden bankieren we al jaren bij de Rabobank. Onze visie op ondernemen, vinden we terug bij deze bank, de begeleiding is gericht op de lange termijn. Prettig daarbij is dat de Rabobank het totaalplaatje verzorgt. Zakelijk als strategisch sparringpartner, privé als vermogensbeheerder.’ Accountmanager Maykel Hermanussen van Rabobank Eindhoven-Veldhoven : ‘Ik heb Buchrnhornen leren kennen als een sterk en stabiel bedrijf dat zelf de regie houdt en geen onverantwoorde risico’s neemt. Een familieonderneming die het beste nastreeft voor haar klanten en medewerkers. Een toonbeeld van goede zorg voor elkaar.’
DE NIEUWE BANK
Sinds 1 oktober zijn Rabobank Eindhoven-Veldhoven en Rabobank Oerle-Wintelre gefuseerd. Wat betekent de nieuwe bank in cijfers? TEKST: RABOBANK
1582
RABOBANK EINDHOVEN-VELDHOVEN HEEFT NU RUIM 120.000 KLANTEN IN HET 'WERKGEBIED' EINDHOVEN, VELDHOVEN EN WINTELRE /// CIRCA 20.000 KLANTEN ZIJN OOK LID EN BEPALEN MEDE DE KOERS VAN DE BANK /// 59 PROCENT VAN ALLE LEDEN IS MAN, 41 PROCENT VROUW /// 21 PROCENT VAN DE LEDEN IS TUSSEN DE 36 EN 45 JAAR.
31
VERANTWOORD BELEGGEN
WEET WAARIN U BELEGT
Oog voor meer dan winst alleen De Rabobank maakt zich al jaren sterk voor maatschappelijk verantwoord beleggen. Dat doen we niet alleen omdat het goed is voor mens en milieu, maar ook voor de portefeuilles van onze beleggers. TEKST: CONCISO FOTO'S: TJEERD FONK
S
teeds meer mensen letten als zij beleggen niet alleen op de financiële resultaten, maar ook op bijvoorbeeld het naleven van mensenrechten, het bestrijden van corruptie en het gebruik van milieuvriendelijke technieken.
HOE GAAT DE RABOBANK DAAR MEE OM? We kijken of bedrijven aan internationale normen voldoen. Onze leidraad is de Global Compact van de Verenigde Naties. Dat zijn tien uitgangspunten voor de omgang van bedrijven met mensenrechten, milieu, arbeidsrechten en corruptie. Bijvoorbeeld de plicht van bedrijven om kinderarbeid af te schaffen. We maken gebruik van een gespecialiseerd en onafhankelijk onderzoeksbureau om te achterhalen of een bedrijf de regels naleeft.
WAT ALS EEN BEDRIJF DE NORMEN NIET NAKOMT? We sporen fondshuizen aan rekening te houden met de internationale 32 EINDHOVEN-VELDHOVEN
normen bij het kiezen van hun beleggingen. Ook vragen we hen de UN Principles for Responsible Investment te ondertekenen. Als een bedrijf op een van de normen achterblijft, verwachten we dat het fondshuis actie onderneemt. Dat kan een fondshuis doen door een gesprek aan te gaan met het betrokken bedrijf of door te stemmen op aandeelhoudersvergaderingen. We proberen dus via de fondshuizen invloed uit te oefenen.
IS HET NIET BETER OM HELEMAAL NIET IN ZULKE BEDRIJVEN TE BELEGGEN? De Rabobank wil dat zo veel mogelijk beleggingen voldoen aan de belangrijkste normen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen en beleggen. Wij zijn ervan overtuigd dat de dialoog – en niet het uitsluiten van een grote groep bedrijven – de beste weg is naar een duurzamere wereld. Alleen fabrikanten van controversiële wapens, zoals clustermunitie, sluiten we op voorhand zo veel mogelijk uit.
99 procent van de beleggingsfondsen die Rabobank aanbiedt en beheert zijn maatschappelijk verantwoord.
DUURZAAM BELEGGEN
ZIJN ALLE BELEGGINGSFONDSEN DIE DE RABOBANK AANBIEDT MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD?
1582
Het gaat de goede kant op: 99 procent van de beleggingsfondsen met actief beheer in ons assortiment voldoet intussen aan onze normen. In 2011 was dat nog 66 procent. We zijn twee jaar geleden het gesprek aangegaan met de fondshuizen die nog niet aan al onze criteria voldeden en die hebben daar positief op gereageerd. Overigens is de dialoog niet vrijblijvend: uiteindelijk moeten alle fondsen voldoen aan onze normen. Met deze aanpak spelen we achter de schermen een belangrijke, vooruitstrevende rol in de sector en dragen we bij aan de verandering bij fondshuizen.
GAAT DIT NIET TEN KOSTE VAN HET RENDEMENT? Maatschappelijk verantwoord beleggen gaat wat de Rabobank betreft hand in hand met het streven naar een goed rendement.
Beleggers die verder kijken dan alleen de cijfers, krijgen een beter beeld van een bedrijf en de mogelijke risico’s. Voorbeeld: een bedrijf dat de veiligheidseisen niet nakomt, heeft meer kans om betrokken te raken bij een milieuramp. Het gevolg kan zijn dat het bedrijf schadeclaims krijgt of dat consumenten er niet meer willen kopen. Lakse veiligheidseisen pakken dan niet alleen slecht uit voor het milieu, maar ook voor het rendement van de belegging.
WAT DOET DE RABOBANK ZELF OP HET GEBIED VAN VERANTWOORD ONDERNEMEN? Het spreekt voor zich dat de
Bij maatschappelijk verantwoord beleggen wordt gekeken of bedrijven voldoen aan internationaal erkende normen en waarden op het gebied van mens, milieu en goed ondernemingsbestuur. Duurzaam beleggen gaat een stap verder. Beleggers kiezer er dan bijvoorbeeld voor om bepaalde sectoren uit te sluiten of alleen te beleggen in bedrijven die het best presteren op maatschappelijk gebied. Ook voor die klanten heeft de Rabobank diverse producten en diensten.
MEER INFO: RABO.NL/TDR5Q
Rabobank verantwoord ondernemen zelf ook hoog in het vaandel heeft. Zo heeft de bank zelf ook de Global Compact ondertekend. We passen deze internationale normen toe in onze eigen bedrijfsvoering. Dat zien we overigens niet als een verdienste, maar als iets wat gewoon bij ons past. 33
LEDEN
Na de fusie op 1 oktober jongstleden, dragen wij u hierbij de voltallige ledenraad voor. TEKST: RABOBANK, BCM FOTO'S: KASPER VAN 'T HOFF
Uw nieuwe ledenraad splitsing. Bovenal is de ledenraad een klankbord voor de directie voor de te volgen koers van de bank op allerlei terreinen. Ledenraadsleden kunnen in totaal maximaal acht jaar deel uitmaken van de ledenraad.
KIJK OP RABOBANK.NL/ EINDHOVEN-VELDHOVEN
N
a de fusie met Rabobank Oerle-Wintelre per 1 oktober jongstleden, is het tijd om de ledenraad van de nieuwe Rabobank Eindhoven-Veldhoven aan u als leden van de bank voor te dragen.
LEDENRAAD Klanten hebben bij de Rabobank een grotere invloed dan bij welke andere bank dan ook. Zij kunnen immers lid worden. De bank houdt bij de vaststelling en uitvoering van het beleid zoveel mogelijk rekening met de visie van de leden. Rabobank Eindhoven-Veldhoven heeft inmiddels zo’n 20.000 leden. De ledenraad vormt daarvan een goede afspiegeling. Het orgaan heeft verschillende taken en bevoegdheden, zoals het wijzigen en vaststellen van statuten en huishoudelijk reglement, het benoemen van leden van de raad van commissarissen, beslissen over de vaststelling van de jaarrekening en over een juridische fusie of 34 EINDHOVEN-VELDHOVEN
VOORDRACHT Evenals voorgaande jaren dragen wij ook dit keer de kandidaten voor de ledenraad via het ledenmagazine Dichterbij aan u voor. U ziet de 43 kandidaten op de pagina hiernaast. De nieuw te vormen ledenraad is samengesteld uit 33 ledenraadsleden van Rabobank Eindhoven-Veldhoven en tien ledenraadsleden van de voormalige Rabobank Oerle-Wintelre. Het staat leden vrij om ook zelf andere kandidaten aan te dragen, mits zij tien leden bereid vinden deze kandidaat te steunen. Dit doet u door vóór 9 december aanstaande een e-mail te sturen naar coöperatie@eindhoven-veldhoven.rabobank.nl. Als er meer kandidaten zijn dan vacatures, volgt elektronisch stemmen. Mocht een stemming noodzakelijk zijn dan ontvangt u hierover bericht.
Kandidaten
1582
Op deze pagina ziet u de 43 kandidaten die de bank voordraagt als ledenraadsleden. Tien personen zijn afkomstig uit de ledenraad van de voormalige Rabobank Oerle-Wintelre. De overige 33 leden komen uit de ledenraad van Rabobank Eindhoven-Veldhoven.
35
LEDEN VOORDEEL
Leden van Rabobank Eindhoven-Veldhoven profiteren van aantrekkelijke aanbiedingen.
BIJ DE KOOKACADEMIE
KORTING OP KOKEN, ETEN EN GENIETEN
1582
Koken, eten en genieten. Dat staat centraal bij De Kookacademie in Waalre, zeker in de smulmaand december. Samen met vrienden, familie of collega’s is er in die maand de kookworkshop Kerst te volgen. De workshop is leuk en leerzaam en tegelijkertijd een goede teambuilding activiteit. Samenwerken op een ander gebied dan u gewend bent geeft nieuwe impulsen.
De opgedane kwaliteiten als chef kunt u thuis ook nog tijdens de feestdagen tonen aan familie en vrienden. Rabobankleden krijgen bij aanmelding van minimaal 15 personen een korting van € 5,- p.p. U betaalt dan € 64,50 per persoon voor de workshop, het driegangen menu en consumpties. Meer informatie over de workshop en het boeken staat op www.dekookacademie.nl.
EEN MAAND GRATIS PROBEREN
DICKENSFESTIJNWINTELRE.NL
BEGIN DE DAG MET EEN GOED BERICHT
VOORDELIG IN DICKENS' SFEER IN WINTELRE
De Aamatic Care vergroot de zelfredzaamheid van senioren, zonder dat zij privacy, zelfstandigheid of vrijheid inleveren. Door één druk op de knop is de mantelzorger elke dag op de hoogte en gerustgesteld.
Een 19e eeuws Engels dorp herleeft in volle glorie in Wintelre op 14 en 15 december tijdens het Dickensfestijn. Honderden personages in stijlvolle kledij zorgen voor een sfeervolle entourage.
36 EINDHOVEN-VELDHOVEN
Als Rabobanklid krijgt u een maand gratis proefperiode (t.w.v. € 17,95) tot 1 maart 2014. Eenmalige aanschaf bedraagt € 49,95. Deze aanbieding geldt voor de eerste 50 aanmeldingen op www.aamatic.nl.
Rabobankleden krijgen een euro korting op de entreeprijs. U betaalt slechts € 2,per persoon. U kunt tegen inlevering van dit artikel bij de kassa één keer gebruikmaken van de actie. Meer info op de website.
WWW.AGNAK.COM
UNIEKE DUTCH DESIGN TAS VAN AGNA K In deze Dichterbij hebt u kunnen lezen over Agna K. Exclusief voor Rabobankleden heeft Agna K twintig ruime en handige rundleren Malta Shoppers in de aanbieding in de kleur zwart of donkerblauw.
U betaalt € 98,95 i.p.v. € 209,95. Tot 31 december 2013 kunt u de tas bestellen via de contactpagina op de website o.v.v. Dichterbij en de gewenste kleur. Of u haalt de tas in de winkel in Eindhoven met dit artikel.
TWEEDE KAARTJE GRATIS
WWW.OERSEMOLENBAKKER.NL
WINTERS PLEZIER IN VELDHOVEN
APPELFLAPPEN VAN DE OERSE MOLENBAKKER
Leden van Rabobank Eindhoven-Veldhoven krijgen tegen inlevering van dit originele artikel het tweede kaartje gratis (t.w.v. € 3,- p.p.). U levert het in bij de kassa van Écht Veldhovenz On Ice. Veel ijsplezier!
De Oerse Appelflappen zijn een begrip in de wijde omgeving van Oerle. Het zijn dan ook heerlijke flinke flappen, ambachtelijk gemaakt. Rabobankleden krijgen vijf Oerse Appelflappen voor de prijs van
drie (€ 5,25). Deze aanbieding is geldig tegen inlevering van dit artikel ot en met 14 december 2013. Kijk op de website voor openingstijden van de Oerse Molenbakker, Hoogeind 35 in Veldhoven.
1582
Van 7 tot en met 29 december 2013 staat Veldhoven-dorp weer in het teken van schaats- en winkelplezier met Écht Veldhovenz On Ice. Er is een uitgebreid programma en er zijn leuke evenementen en allerlei (winkel)acties in het gezellige winkelcentrum in de Kromstraat in Veldhoven. Bij de ijsbaan komt een sfeervol horecapaviljoen waar u zich kunt warmen aan Koek & Zopie.
37
AANBIEDINGEN
Als lid van de Rabobank kunt u profiteren van aantrekkelijke kortingen. Kijk voor het volledige aanbod op rabobank.nl/dichterbij.
PAARDENSPORT
EVENT VOOR LEDEN
TOT 50% KORTING OP INDOOR BRABANT
KUNSTEXPOSITIE GEESTVERWANTEN
Van 20 t/m 23 maart staan de Brabanthallen in Den Bosch in het teken van Indoor Brabant. Zowel de wereldbekerwedstrijden springen als dressuur worden verreden. Ook vinden er vele andere
Sinds 1 oktober is de collectietentoonstelling Geestverwanten te zien in de Rabo Kunstzone. Een unieke selectie van kunstwerken uit de Raboverzameling, die samen een verhaal vertellen over het
activiteiten plaats. Leden van de Rabobank kunnen dit evenement bijwonen met een maximale korting van 50% (op = op). Kijk voor meer informatie en voorwaarden op rabobank.nl/dichterbij.
conceptuele, de idee, de handeling, het onderzoek. De Kunstzone is kosteloos te bezoeken van maandag tot en met vrijdag, 8.30 -18.00 uur. Voor leden is er een speciaal event. Kijk op rabobank.nl/dichterbij.
KORTING
SPECIALE LEDENDAGEN IN DE EFTELING
1582
Kom op 15 en 16 maart 2014 naar de Rabobank Ledendagen in de Efteling. Beleef een sprookjesachtige dag vol wonderlijke vertelsels en sensationele attracties. Geniet van onder meer live entertainment bij de Sprookjesbosbewoners, het sprookje ‘Feetje en de Kluis’ en de spectaculaire watershow Aquanura. En natuurlijk mag u de strijd met Joris en de Draak ook 38 EINDHOVEN-VELDHOVEN
niet missen. De Efteling blijft verbazen! De Rabobank geeft meer dan de helft van het entreeticket cadeau: tickets voor de Rabobank ledendagen in de Efteling kosten slechts € 16,00 per persoon. Kinderen tot en met 3 jaar zijn gratis. Tickets zijn beschikbaar vanaf maandag 9 december. Aanmelden kan via rabobank.nl/dichterbij.
COLUMN
HANS STEGEMAN Head National Research bij de Rabobank
In een hypotheek kun je niet wonen
A
1582
ls ik zeg dat het niet goed gaat op de woningmarkt, vertel ik u niets nieuws. Inmiddels zijn de woningprijzen nominaal met meer dan 20 procent gedaald ten opzichte van de top halverwege 2008. Dit is deels te wijten aan de economische situatie en de aanpassing van de hypotheekrenteaftrek, maar ook is het moeilijker geworden om een hypotheek te krijgen. En de discussie daarover is in volle gang: een maximale hypotheek van 80 procent van de woningwaarde is het nieuwe doel. Wellicht heel verstandig, maar … waar gaan starters dan wonen? De in augustus 2012 ingevoerde Gedragscode Hypothecaire Financiering heeft ertoe geleid dat minimaal de helft van de hypotheeklening moet worden afgelost. Ook is de maximale hypotheek ten opzichte van de woningwaarden (loan-to-value, LTV) beperkt; deze gaat in stapjes terug naar 100 procent LTV. Daarnaast zijn de zogenaamde Nibud-normen de afgelopen jaren aangescherpt. Dit is enkel en alleen het gevolg van een lagere koopkracht,
‘Als starters een alternatief hebben, zullen ze dat graag benutten’
maar zorgt er wel voor dat mensen minder kunnen lenen. Bovendien kijkt de AFM veel nauwkeuriger naar hoe banken omgaan met het verstrekken van leningen. Dit leidt ertoe dat uitzonderingen – bijvoorbeeld voor hoogopgeleide starters – niet langer kunnen worden gemaakt. Op dit moment gaat de discussie nog een stapje verder. De commissie-Wijffels heeft geopperd dat een LTV van maximaal 80 procent verstandig zou zijn met het oog op de financiële kwetsbaarheid van huishoudens en de stabiliteit van het financiële stelsel. Daarnaast zou een lagere LTV de concurrentie op de hypotheekmarkt bevorderen. Buitenlandse partijen vinden de huidige ‘luxe’ Nederlandse hypotheken immers niet zo heel aantrekkelijk. Bij deze analyse wordt echter wel aan een belangrijk aspect voorbijgegaan. Een voorname reden waarom we in Nederland zo’n hoge hypotheek aangaan als we de woningmarkt betreden, is het ontbreken van een goed alternatief. De sterk gereguleerde sociale huurmarkt kent lange wachtlijsten en een goed ontwikkelde private huurmarkt is er niet. Pas als die er komt, kunnen we het maximale leenbedrag goed afbouwen. En dan hoeft dat volgens mij helemaal niet wettelijk te worden geregeld. Als starters een alternatief hebben voor een hoge hypotheek zullen ze dat maar wat graag benutten. Want iedereen weet: in een hypotheek kun je niet wonen. 39
SPRING MAAR ACHTEROP
‘Daarom ben ik lid geworden!’
1582
WIE: Harry Wijnhoven (52) WAT: was sinds 2010 lid van de ledenraad Rabobank Oerle-Wintelre en kandidaat voor de ledenraad van Rabobank Eindhoven-Veldhoven WAAR: Oerle WAAROM: ‘Het coöperatieve karakter van de Rabobank spreekt me erg aan. Het kleinschalige, het Coöperatief Dividend, helpen in de regio, dat sluit allemaal aan bij mijn levensfilosofie. Dat onderscheidende moet de Rabobank bewaren. Ik begrijp dat een fusie in deze tijd kansen biedt. De kunst is om zo dichtbij mogelijk bij de mens te blijven. De bedrijven waar ik aandelen in heb zijn allemaal klant bij de Rabobank en ik werd al snel lid van de bank. Ik doe in ‘commerciale’ bedrijven, waarin het commerciële en sociale element elkaar aanvullen. Dat hoort een bank ook te zijn. Met geld verdienen is niets mis. Je moet bestaansrecht hebben, dus inkomen genereren en winst. En aan de andere kant betrokken blijven. Ik coach en train mensen met vermogen en met het geld dat ik daarmee verdien, coach en train ik thuis- en daklozen, langdurig werkloze mensen, asielkinderen en bijstandsmoeders. Zodat ook deze mensen weer kracht bij zichzelf vinden. Ik zit niet aan het stuur, maar achterop. Ik geloof in de kracht van humor en rake opmerkingen om aan te zetten tot nadenken. Dat zal ik als Rabobanklid ook blijven doen.’