Fachowy Wykonawca 2/2017

WWW.FACHOWYWYKONAWCA.PL

FACHOWY WYKONAWCA NR 2/2017

ISSN 2081-3449 / EGZEMPLARZ BEZPŁATNY

WYWIAD NUMERU

14

Artur Okliński, dyrektor generalny w GTV Poland mówi czym powinny się wyróżniać profesjonalne narzędzia ręczne

TEMAT NUMERU

19

Opisujemy jak poprawnie przeprowadzić montaż energooszczędnych instalacji grzewczych i fotowoltaicznych

OCIEPLANIE ŚCIAN

34

Omawiamy rodzaje materiałów i systemy oraz zasady związane z termoizolacją przegród budowlanych

SKUTECZNY DRENAŻ

38

Poznaj sprawdzone materiały oraz technologie drenażu i izolacji termicznej ścian fundamentowych i piwnicznych

www.najlepszedomy.pl

FACHOWY WYKONAWCA | SPIS TREĹšCI

20

40

magazyn branşowy nr 2/2017 Adres redakcji: 15-425 Białystok ul. Cieszyńska 3A tel. (85) 65 39 000 fax (85) 65 39 856 www.fachowywykonawca.pl redakcja@fachowywykonawca.pl Redaktor naczelna: Justyna Šotowska Redaktor prowadzący: Radosław Zieniewicz Redakcja: Katarzyna Masłowska, Wojciech Napora DTP: Studio Graficzne Publikator

Wydawca: Publikator Sp. z o.o.

15-425 Białystok, ul. Cieszyńska 3A tel. (85) 65 39 000 fax (85) 65 39 856 www.publikator.com.pl poczta@publikator.com.pl

52

66

:LDGRPRÄ‚FL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 1RZRÄ‚FL. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 .RQVHNZHQWQLH GĂˆÄ?\P\ GR FHOX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 3RGVXPRZDQLH WDUJĂśZ %XGPD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 ġ:DWHU (QHUJ\ /LIH Äľ 7DUJL ,6+ ]DNRĂąF]RQH VXNFHVHP . . . . . . . . . . . . . . .RU]\VWDMP\ ] HQHUJLL VĂŻRQHF]QHM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2JU]HZDQLH Z ]JRG]LH ] QDWXUĂˆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3UĂˆG SĂŻ\QĂˆF\ SURVWR ]H VĂŻRĂąFD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(IHNW\ZQH FLHSĂŻR ] NRWĂŻD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 2FLHSODP\ Z V\VWHPLH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 )XQGDPHQW RGSRUQ\ QD ZV]\VWNR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

'REU\ PDWHULDĂŻ QD EXGRZĂš . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 3LĂˆWD HOHZDFMD QD PHGDO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 2NQD SU]\V]ĂŻRÄ‚FL Z ]DVLĂšJX UĂšNL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ÂĽFLDQ\ GREU]H Z\JĂŻDG]RQH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 1LH]EĂšGQL SRPRFQLF\ Z HNLSLH Z\NRQDZF]HM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . %UXNRZDQH QDZLHU]FKQLH ZRNÜï GRPX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 'DQH :\GDZF\ ZJ *RRJOH $QDO\WLFV BIZNES MEBLOWY

Prezes: Wojciech Kuśpik Dyrektor Finansowy: Agnieszka Masiewicz Dyrektor Wydawniczy: Justyna Šotowska Dyrektor Studia Graficznego: Bohdan Majewski Reklama: Zastępca Dyrektora Handlowego: Alicja Klimowicz (aklimowicz@publikator.com.pl) Dyrektor Działu Promocji: Agnieszka Jakubczyk agnieszka.jakubczyk@ptwp.pl tel. (32) 20 91 303 Kolportaş i prenumerata: salonprasowy@publikator.com.pl www.salonprasowy.pl tel. (85) 67 85 367 Redakcja nie zwraca nie zamówionych materiałów oraz zastrzega sobie prawo do ich skracania. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczonych reklam.

Copyright by Publikator Sp. z o.o.

Wszystkie materiały objęte są prawem autorskim.

Na stronie wkładki tematycznej zdjęcie firmy Buderus

555 tys. XQLNDOQ\FK XÄ?\WNRZQLNĂśZ • 5,1 mln RGVĂŻRQ RYNEK Ĺ AZIENEK

FACHOWY WYKONAWCA | ARTYKUŁ SPONSOROWANY

PROFESJONALNE ELEKTRONARZĘDZIA Z NAJWYŻSZEJ PÓŁKI Wykonawcy poszukujący wysokiej jakości urządzeń dedykowanych pracom ciesielskim oraz stolarskim mogą skorzystać z oferty Podlaskiego Centrum Narzędziowego, należącego do firmy Jr-Tech Jan Rydzewski. W asortymencie podlaskiego dystrybutora dostępne są najlepszej jakości maszyny między innymi niemieckiej firmy Mafell.

Kołkarka DD40 to jedyna na rynku przenośna maszyna wiercąca dwa twory jednocześnie pod połączenia na drewniane kołki. Fot. Mafell

Tajemnica sukcesu Podlaskiego Centrum Narzędziowego JR-Tech tkwi w oferowaniu najwyższej jakości elektronarzędzi oraz w profesjonalnej i kompleksowej obsłudze klienta. Fot. Mafell To, że w ofercie Podlaskiego Centrum Narzędziowego dostępne się o maszyny firmy Mafell nie powinno być zaskoczeniem dla klientów stale korzystających z usług tego dystrybutora. PCN oraz JR-Tech od lat stawiają na wysoką jakość oferowanych urządzeń. Profesjonalne narzędzia i elektronarzędzia niemieckiej firmy Mafell spełnią największe wymagania przy kompleksowej obróbce drewna – od cięcia i wiercenia po szlifowanie, struganie i na frezowaniu zakończywszy. Sprawdzą się nie tylko w typowych pracach ciesielskich, ale też i stolarskich.

NOWOCZESNE KOŁKARKI W ofercie JR-Tech na uwagę zasługują przenośne kołkarki DD 40, niezstąpione przy racach ciesielskich i stolarskich. Kołkarka DD40 to jedyna na rynku przenośna maszyna wiercąca dwa twory jednocześnie pod połączenia na drewniane kołki.

Ponadto kołkarka DD40 jest szybsza,

bardziej precyzyjna i zdecydowanie tańsza niż jakiekolwiek inne narzędzie tego typu dostępne na rynku. Maszyna oferowana jest w 3 wersjach. Pierwsza to DD 40 G MidiMax w wyposażeniu ma tylko wiertła o średnicy 8 mm zestaw dodatkowych pionów ustalających oraz butelkę na klej. Z kolei DD 40 G MaxiMax różni się od poprzedniego modelu tym, że ma dodatkowo w wyposażeniu wiertła o średnicy 6 mm i 10 mm oraz kołki w tych samych rozmiarach i nakładki na butelkę do kleju.

Natomiast wersja Power-Max wyposażona jest w silnik 1000 W i pozwala na wykonywanie połączeń na kołki od 5 mm do 16 mm, które można już wykorzystywać w konstrukcjach ogrodów zimowych czy schodów.

KOMPLEKSOWA OFERTA W asortymencie JR-Techu znalazło się miejsce dla wielu profesjonalnych

elektronarzędzi Mafell, zaprojektowanych i wyprodukowanych także dla stolarzy i firm specjalizujących się w pracach remontowo-wykończeniowych. Między innymi mogą tam zakupić pilarki stołowe Erika z z ruchomym wrzeciennikiem.

Takie rozwiązanie daje wykonawcy możliwość przecięcia nieruchomo leżącego, długiego materiał przesuwając wrzeciennik wraz z obracającą się piłą.

Dzięki temu rozwiązaniu może obrabiać długie materiały np. typowe przy wykonaniu zabudowy meblowej w małych pomieszczeniach mieszkalnych. Pilarka Erika została wyposażona w unikalny system odciągu odsysa wiórów i pyłów.

Praca z pilarką nie pozostawia żadnych pytań bez odpowiedzi. Wszystkie elementy sterujące maszyną są logicznie rozmieszczone z przodu maszyny. Erika 85 Ec wyposażona została w niezwykle stabilny i wytrzymały profil stołu, przystawkę kątową z regulacją kąta: 3° - 48° i opuszczany klin rozdzielający.

Z kolei ręczna pilarka tarczowa KSS 400 sprawdzi się przy cięciu, boazerii, podcinaniu drzwi, parkietów i paneli podłogowych. Wyposażona w system cięcia zanurzeniowego z klinem Flippkeil i możliwością wykonywania wpustów.

Po wykonaniu cięcia pilarka powraca na pozycję startową. Unikalna, zintegrowana

z pilarką prowadnica pozwalająca na 400 mm długości cięcia przy maksymalnej głębokości. Ergonomiczna budowa i niewielki ciężar 5,2 kg ułatwiają manewrowanie i pracę pilarką.

Dodatkowo w KSS 400 punkt obrotu został celowo zrównany z osłoną przeciwwyrwaniową. Takie rozwiązanie wymaga tylko jednego oznaczenia kąta i można błyskawicznie rozpocząć pracę bez względu czy wykonujemy cięcie pod kątem, po szynie lub bez niej.

Maszyny Mafell oferowane w Podlaskim Centrum Narzędziowym objęte są 3-letnią gwarancją. Jr-Tech zapewnia pełen serwis gwarancyjny i pogwarancyjny.

JR-Tech Jan Rydzewski Podlaskie Centrum Narzędziowe ul. Grodzieńska 16, Wasilków tel. 85 71 94 086 szkolenia@jrtech.com.pl www.jrtech.com.pl www.profesjonalne-narzedzia.pl

3

FACHOWY WYKONAWCA | WIADOMOŚCI

Konferencja ETICS już w maju

Po raz pierwszy na największym spotkaniu branży ociepleń z prelekcją wystąpi przedstawiciel Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych. Reprezentująca ten ośrodek badawczy Małgorzata Niziurska

przedstawi doświadczenia z realizacji badań systemów ociepleń oraz wpływu poszczególnych komponentów i ich połączenia na końcową klasyfikację w zakresie rozprzestrzeniania ognia

Wakacyjna akcja SIG z nagrodami Firma SIG przygotowała akcję promocyjną z atrakcyjnymi nagrodami. Na uczestników czekają m.in. wakacyjne vouchery.

Promocja potrwa do końca czerwca br.

Akcja promocyjna skierowana jest do klientów branży budowlanej posiadających własną działalność gospodarczą oraz przedstawicieli firm, którzy dokonają zakupu na konkretną sumę produktów określonych marek. Aby wziąć udział w akcji należy dokonać rejestracji na stronie www.sig.pl/promocje/wakacje-2017.

Na klientów czekają wakacyjne vouchery Itaka o wartości nawet do 10 tys. zł.

Wśród nagród rzeczowych są m.in. wysokiej jakości torby podróżne, alkomaty, lodówki turystyczne oraz walizki.

FOT. SSO

Dokładnie 11 i 12 maja br. polska branża ociepleń i chemii budowlanej spotka się na 4. już edycji Międzynarodowej Konferencji ETICS. Organizatory konferencji, starając się kompleksowo pokazać zagadnienia związane z systemami ociepleń, każdego roku zapraszają prelegentów z różnych ośrodków naukowych i badawczych.

przez ściany. Prelegentka zwraca uwagę, że czasami, w przypadku złożonych zestawów wyrobów jakimi są np. systemy ocieplania ETICS, uniwersalne dla wszystkich wyrobów budowlanych metody badań okazują się niedoskonałym sposobem oceny i weryfikacji właściwości ogniowych.

BOGATY PROGRAM W programie konferencji znajdą się również 3 wystąpienia ekspertów Instytutu Techniki Budowlanej. Anna Panek omówi zmiany w polskim systemie

wprowadzania innowacyjnych wyrobów budowlanych do obrotu, które nastąpiły 1 stycznia 2017 r. Z kolei dr inż. Ewa Sudoł przedstawi opracowane na podstawie doświadczeń Instytutu Techniki Budowlanej warunki oceny systemów ETICS. Prezentacja dra inż. Sebastiana Walla dotyczyć będzie specyficznych aspektów deklarowania właściwości użytkowych i znakowania wyrobów do wykonywania ociepleń ścian zewnętrznych budynków.

(OPRAC. RZ)

(OPRAC. ZR)

Arbet mocny w biznesie Fabryka Styropianiu Arbet została uhonorowana tytułem Mocna Firma Godna Zaufania przez Instytut Europejskiego Biznesu, dzięki zwiększeniu swojej wartości rynkowej o ponad 10% w latach 2014-2016.

Fabryka Styropianu Arbet znalazła się w gronie 712 firm z regionu, które Instytut Europejskiego Biznesu uznał za godne uhonorowania tytułem Mocna Firma Godna Zaufania 2016. Arbet zwiększył swoją wartość rynkową w latach 2014-2016 o więcej niż 10 proc., a średni stosunek zysku netto do przychodów wyniósł dokładnie 5,4 proc. Dane te

4

sprawdzał Instytut Europejskiego Biznesu, analizując w ten sposób stan 70 tysięcy przedsiębiorstw. Firmy o wartości rynkowej poniżej 400 mln zł, które jednocześnie uzyskały tytuł Gepard Biznesu i Efektywna Firma 2016, Instytut uznaje za Mocne Firmy Godna Zaufania – Strong Company 2016.

(OPRAC. RZ)

Fabryka Styropianu Arbet znalazła się w gronie 712 firm z regionu, które Instytut Europejskiego Biznesu uznał za godne uhonorowania tytułem Mocna Firma Godna Zaufania 2016. Fot. Arbet

FACHOWY WYKONAWCA | WIADOMOŚCI

Odwiedzający stronę, po obejrzeniu zabawnych filmików, dostają bezpośrednią odpowiedź na pytanie: jak wygląda płyta idealna na budowie.

Fot. Fermacell

Zbliża się Kongres Stolarki Polskiej Już niebawem, w dniach 25-26 maja br. odbędzie się VIII Kongres Stolarki Polskiej, najważniejsze w Polsce wydarzenie dedykowane rodzimej branży stolarki budowlanej. Tym razem uczestników Kongresu będzie gościć Hotel Copernicus w Toruniu.

W ramach programu merytorycznego przewidziano dyskusję m.in. o zmianach w zakresie energooszczędności wyrobów i nowoczesnych metodach dotarcia do klienta.

Organizowany przez Związek POiD, Kongres Stolarki Polskiej to wydarzenie, które integruje całą polską branżę stolarki budowlanej. Udział w imprezie jest znakomitą okazją do rozmów biznesowych, dyskusji o najważniejszych wyzwaniach stojących przed sektorem oraz integracji środowiska.

WYSOKI POZIOM Mocnym punktem Kongresu Stolarki Polskiej jest zawsze, stojący na wysokim poziomie program merytoryczny. W ramach VIII odsłony wydarzenia zaplanowano wstępnie dyskusje na temat zmian w zakresie parametrów użytkowych okien (perspektywa 2021), sukcesji w polskich firmach m.in. z branży budowlanej oraz wykorzystania najnowszych narzędzi marketingowych, jako metodzie na zbudowanie przewagi konkurencyjnej firm. Nad ostatecznym programem pracuje obecnie Rada Programowa złożona z ekspertów i przedstawicieli branży. Kolejne edycje imprezy, w charakterze partnerów, wspierają wiodące firmy z sektora stolarki budowlanej.

Kampania z „idealną płytą” Idealna płyta budowlana jest odporna na uderzenia i wstrząsy, niezwykle wytrzymała, odporna na działanie wilgoci, ognia, chroni przed hałasem, a kładziona pojedynczo w zupełności wystarcza. Wszystkie te cechy doskonale łączy w sobie płyta gipsowo-włóknowa Fermacell.

Stąd od dziś Fermacell przedstawia ją jako „płytę idealną”.

Każdego, kto wciąż nie do końca przekonany jest o idealnych właściwościach płyt gipsowo-włóknowych fermacell, może przekonać się do tego rozwiązania odwiedzając stronę: www.idealnaplyta.pl.

Na tej stronie internetowej dwie dobrej

jakości płyty budowlane konkurują ze sobą w sześciu kluczowych kategoriach.

Odwiedzający stronę, po obejrzeniu zabawnych filmików, dostają bezpośrednią odpowiedź na pytanie: jak wygląda płyta idealna zarówno na budowie, jak i przy pracach remontowych?

(OPRAC. AK)

LICZY SIĘ JAKOŚĆ Fermacell swoją nową kampanią pragnie udowodnić, że niezależnie od charakteru projektu i stosowanych rozwiązań płyty gipsowo-włóknowe firmy Fermacell są zawsze najlepszym wyborem. O tym właśnie musi zostać przekonane każde ogniwo budowlanego łańcucha, od inwestora po architekta i od wykonawcy po użytkownika końcowego.

(OPRAC. RZ)

Idealne połączenie Dokładnie 7 kwietnia 2017 r. dwóch wiodących producentów z sektora hydroizolacji połączyło swoje siły. Działająca w strukturach Grupy Atlas spółka Izohan zakupiła udziały spółki Izolex.

Tak jak w poprzedniej edycji, tak i w tej 8. edycji Kongresu Stolarki Polskiej odbędzie się wiele paneli dyskusyjnych poświęconych problemom i wyzwaniom rynkowym oraz branżowym. Fot. POiD

Dzięki zawartej umowie firmy, które dotychczas działały równolegle, stają się jedną organizacją z ugruntowaną pozycją na rynku chemii budowlanej.

Jednocząc siły Izohan i Izolex, posiadają największy potencjał produkcyjny w branży, operując profesjonalną wiedzą i ponad 25-letnim doświadczeniem.

Bezpośrednim efektem konsolidacji obu spółek będzie zwiększenie potencjału badawczo-rozwojowego i możliwość oferowania Klientom najszerszego w Polsce portfolio produktowego w zakresie szeroko pojętej hydroizolacji (OPRAC. ZR)

5

FACHOWY WYKONAWCA | WIADOMOŚCI

Energooszczędne budownictwo przyszłości W nowoczesnym budownictwie dużą wagę przykłada się do dwóch aspektów: zmniejszenia zużycia energii w budynku i ochrony przed hałasem. Eksperci Stowarzyszenia „Białe murowanie”, podczas spotkania dla mediów branżowych, które odbyło się 28 marca 2017 r. w Warszawie, odpowiadali na najczęściej zadawane pytania dotyczące energooszczędności i izolacyjności akustycznej w odniesieniu do ścian wapienno-piaskowych.

Podczas konferencji, Tomasz Połubiński i Piotr Harrasek, eksperci Stowarzyszenia „Białe murowanie” udzielali odpowiedzi jak dobór materiałów wznoszeniowych wpływa na zmniejszenie zużycia energii oraz ochronę jego mieszkańców przed hałasem. Przekonywali, że ściany wzniesione z materiałów wapienno-piaskowych są w wstanie sprostać nawet najbardziej restrykcyjnym wymaganiom, co do energooszczędności i akustyki wnętrz.

Zaprezentowali oni rozwiązania z silikatów, które są z powodzeniem stosowane przy

budowie budynków pasywnych. Eksperci opisali także technologie oraz materiały, wykorzystywane przy budowie ściany działowej, które prawidłowo wykorzystane są w stanie zagwarantować wysoki komfort akustyczny w pomieszczeniach.

Podkreślali, że zastosowanie bloczków o podwyższonej izolacyjności akustycznej, do wykonania ścian jednowarstwowych o grubości 25 cm pozwala na osiągnięcie wymagań >53 dB (stosując silikat A+ nawet >55 dB).

Eksperci Stowarzyszenia „Białe murowanie”, podczas spotkania dla mediów branżowych, które odbyło się 28 marca 2017 r. w Warszawie, odpowiadali na najczęściej zadawane pytania dotyczące energooszczędności i izolacyjności akustycznej.

Fot. Stowarzyszenie „Białe murowanie”

(OPRAC. RZ)

Zawód montera stolarki budowlanej coraz bliżej Podczas konferencji dyrektorów szkół budowlanych i przedstawicieli branży, która odbyła się 30 marca br. w Muszynie potwierdzono oficjalnie, iż wniosek o wprowadzenie nowego zawodu – montera stolarki budowlanej – wpłynął do Ministerstwa Edukacji Narodowej. To dobra wiadomość dla całego sektora stolarki budowlanej w Polsce.

Nowa strona o keramzycie Leca® Nowo uruchomiony serwis www.leca.pl stanowi bogate źródło wiedzy o Leca® Keramzycie. Znajdują się w nim informacje na temat właściwości tego kruszywa oraz szerokiego zakresu jego zastosowania. Adresowany jest do projektantów, wykonawców, a także inwestorów.

Leca® Keramzyt to lekkie, ceramiczne kruszywo użyteczne na każdym etapie budowy, zarówno podczas wznoszenia nowych obiektów, jak i remontów, np. starych domów, kamienic, obiektów zabytkowych czy dróg.

Projektowanie inwestycji i stosowanie Leca® Keramzytu w trakcie budowy ułatwiają zamieszczone na www.leca.pl gotowe rozwiązania (ponad 330), którym towarzyszą rysunki techniczne

6

(w formatach PDF i DWG), szczegółowe przekroje „krok po kroku”, specyfikacje, atesty a także użyteczne kalkulatory, filmy instruktażowe, porady eksperta oraz inne narzędzia wspomagające pracę projektanta i wykonawcy. Dowodem na to, że rozwiązania z Leca® Keramzytu „działają”, są liczne przykłady zrealizowanych obiektów.

Odwiedź www.leca.pl i przekonaj się sam!

(OPRAC. RZ)

Deficyt profesjonalnych, dobrze wyedukowanych monterów stolarki budowlanej negatywnie przekłada się na jakość montażu wyrobów. Dlatego Związek POiD, we współpracy ze Związkiem Rzemiosła Polskiego oraz Polską Izbą Przemysłowo-Handlową Budownictwa, podjął intensywne działania na rzecz powołania zawodu montera stolarki budowlanej. W maju 2016 r. wniosek w tej sprawie złożono do Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa. Po konsultacjach międzyresortowych oraz zebraniu opinii instytucji i organizacji biznesowych, wniosek został podpisany przez ten resort i przekazany do Ministerstwa Edukacji Narodowej. Obecny na konferencji w Muszynie, Tomasz Gałązka z Departamentu Architektury, Budownictwa i Geodezji Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa oficjalnie potwierdził, że wprowadzenie zawodu montera stolarki budowlanej jest przesądzone i czeka jedynie na podpis Anny Zalewskiej, Minister Edukacji Narodowej. Stosowne rozporządzenie w tej sprawie ma zostać podpisane niebawem. Należy się więc spodziewać, że już wkrótce ruszą prace nad przygotowaniem podstawy programowej, a pierwsze zajęcia klas o specjalności monter stolarki budowlanej rozpoczną się 1 września 2018 r.

(OPRAC. RZ)

FACHOWY WYKONAWCA | ARTYKUŁ SPONSOROWANY

ODKURZACZE KÄRCHER NT TACT. I PYŁ JEST BEZ SZANS FOT. KÄRCHER

Niezastąpione w branży budowlanej i remontowej, gdzie mamy do czynienia z licznymi zanieczyszczeniami klasy L i dużą ilością drobnego pyłu klasy M i H. Dzięki systemowi Tact odkurzacze zachowują dużą siłę ssania nawet przy sprzątaniu znacznej ilości drobnego pyłu.

Filtr odkurzacza jest na bieżąco oczyszczany dzięki czemu może on pracować bez przerw nawet w najtrudniejszych warunkach.

ODKURZACZE ZBIERAJĄCE PYŁY KLASY M Firma Kärcher dysponuje szeroką gamą odkurzaczy przystosowanych do usuwania pyłów niebezpiecznych klasy M. Od maja 2017 roku w zestawie promocyjnym ze specjalnymi workami filtracyjnymi do odkurzania jednocześnie na mokro i sucho (6 sztuk) polecany jest NT 65/2 Tact2. Przeznaczony jest do usuwania dużych ilości drobnego pyłu klasy M oraz grubego brudu (np. gruzu, odpadów gipsowych) a także wody.

Urządzenie zostało wyposażone w system antystatyczny z uziemieniem części ssących, węża i kolanka w celu odprowadzania ładunków elektrostatycznych

FOT. KÄRCHER

Szkodliwe dla zdrowia człowieka pyły to poważny problem w branży remontowo-budowlanej. Wdychanie ich zagraża zdrowiu i prowadzi do licznych chorób układu oddechowego. Dlatego tak ważne jest posiadanie sprzętu, który pozwoli bezpiecznie się ich pozbyć. Świetnie nadają się do tego właśnie odkurzacze NT z systemem Tact. Ich filtr nie zapycha się, dzięki czemu sprawnie zbierają pyły różnej klasy. Warto w tym miejscu przypomnieć klasyfikację pyłów. Istnieją trzy klasy pyłów niebezpiecznych L, M oraz H oraz tzw. grube zanieczyszczenia klasy A np. gruz. Klasa L to największe cząsteczki pyłu. Ten rodzaj pyłu najczęściej spotykamy w branży drzewnej oraz w pracach remontowo-wykończeniowych. Są to pyły o wartościach granicznych > 1 mg/m3. Klasa pyłu M to drobniejszy pył mineralny, który powstaje podczas obróbki materiałów budowlanych np.: podczas cięcia czy wiercenia w betonie, kamieniu, tynku czy drewnie. Są to pyły bardzo niebezpieczne dla zdrowia a ich wartości graniczne to > 0,1 mg/m3. Większość odkurzaczy profesjonalnych marki Kärcher idealnie nadaje się do usuwania pyłów klasy L i M. Tylko niektóre modele odkurzaczy uniwersalnych z oznaczeniem w nazwie klasy pyłów H, nadaje się do usuwania szkodliwych i rakotwórczych najdrobniejszych pyłów o wartościach < 0,1 mg/m3. mogących powstawać podczas odkurzania. NT 65/2 Tact2 spełnia najwyższe europejskie normy bezpieczeństwa. Dzięki dwóm turbinom charakteryzuje się wysoką siłą ssącą. Jej spadkom podczas długotrwałych prac zapobiega innowacyjny system automatycznego oczyszczania filtra Tact2. Poprzez dwa zawory co 7,5 sekundy oczyszczane są naprzemiennie prawa i lewa połowa płaskiego, falistego filtra wydłużając tym samym jego żywotność. System Tact2 sprawia, że odkurzacz jest w stanie usunąć nawet do 1000 kg zanieczyszczeń klasy A z wykorzystaniem jednego filtra. Podczas zbierania wody system Tact2 można wyłączyć. Płaski falisty filtr Eco jest przystosowany pracy z pyłem klasy M i nie wymaga demontażu podczas

zbierania wody. Zachowuje przy tym kompaktowe rozmiary nie zajmując przestrzeni wewnątrz zbiornika.

Więcej informacji na: www.karcher.pl

Kärcher Sp. z o.o. ul. Stawowa 138-140, 31-346 Kraków Biuro obsługi klienta: +48 (12) 63 97 105 lub 801 811 234 e-mail: biuro@pl.kaercher.com www.karcher.pl

7

FACHOWY WYKONAWCA | NOWOŚCI

SOLIDNY UŚCISK Samonastawne szczypce HT1P378 o długości 250 mm przeznaczone są do ściskania rur/nakrętek o maksymalnej średnicy 35 mm. Szczypce umożliwiają samoczynne nastawianie szczęk, co pozwala obsługiwać narzędzie jedną ręką.

Głowica wykonana jest z wysokiej jakości stali stopowej chromowo-wanadowej. Dodatek stopowy chromu znacznie podnosi twardość oraz odporność na ścieranie. Dodatek stopowy wanadu wpływa na odporność na działanie wysokich temperatur i nieuleganie deformacjom. Szczypce mają rozsuwane powierzchnie trzymające, służące do chwytania nakrętek o różnych rozmiarach oraz rur o różnych średnicach. Przeznaczone są do prac hydraulicznych i monterskich, sprawdzają się np. przy instalacjach wodnych, chłodniczych np. armatury łazienkowej.

Producent: Högert Technik, www.hoegert.com

Inteligentny porządek Mini-Systainer T-Loc Sys-Mini 3 TL zapewnia idealny porządek i zabezpieczenie podczas transportu drobnych części i mniejszych narzędzi. Najważniejszy jest jego centralny element T-Loc. Umożliwia on zamykanie, otwieranie i łączenie jednym ruchem.

Niewielki ciężar uchwytów ułatwia przenoszenie. Wymiary wewnętrzne (dł. x szer. x wys.): 255x155x530 mm. Ciężar: 0,4 kg.

Producent: Festool, www.festool.pl

Polimerowe uszczelnienie X-Polymer Uszczelniacz-Klej do Wewnątrz to jednoskładnikowy uszczelniacz-klej, produkowany na bazie HD Polimerów. Przeznaczony do zastosowań ogólnobudowlanych.

Nieagresywny, bezwonny, zachowuje trwałą elastyczność.

Zapewnia bardzo dobrą przyczepność bez podkładu do większości podłoży budowlanych, gładkich i porowatych, suchych i wilgotnych, chłonnych i niechłonnych, w pionie i poziomie. Po wyschnięciu tworzy równą, niezapadającą fugę. Wyróżnia się znikomym skurczem. Niekorozyjny w stosunku do metali.

Producent: Den Braven, www.denbraven.pl

Podwójna siła Nowy kołek DuoPower sam dopasowuje się do konkretnego rodzaju podłoża dzięki kombinacji 2 składników – tworzywa miękkiego i twardego. Po osadzeniu w otworze kołek ulega takiemu odkształceniu, które lepiej zespaja się z danym materiałem, przez co uzyskuje wyższą nośność. DuoPower nadaje się do każdego podłoża, a w szczególności do betonu, cegły pełnej, gazobetonu, pustaków ceramicznych, bloczków silikatowych drążonych, płyt g-k zwykłych i zbrojonych, bloczków z betonu lekkiego, płyt kanałowych, kamienia naturalnego.

Kołki typu DuoPower pozwalają również mocować w drewnie i płytach wiórowych.

Producent: Fischer Polska, www.fischerpolska.pl

8

Easy!Force czyli rewolucja w myciu ciśnieniowym Firma Kärcher wychodzi naprzeciw oczekiwaniom specjalistów branży budowalnej wprowadzając na rynek nowość. Nowy pistolet Easy!Force to nowa zasada działania, mianowicie wykorzystuje on siłę odrzutu wysokiego ciśnienia wody, aby zmniejszyć siłę potrzebną do utrzymania wciśniętego spustu. Spust naciska się spodem dłoni, co znacznie ułatwia korzystanie z pistoletu i zwiększa komfort pracy. W branży budowlanej, gdzie do wykonania wszystkich prac czyszczących potrzebujemy zwykle sporo czasu, praca nowym pistoletem to wygoda, lepsza ergonomia, oszczędność czasu oraz bezpieczeństwo. Pistolet Easy!Force jest dostępny w dwóch wersjach: Easy!Force oraz Easy!Force Advanced. W wersji Easy!Force pistolet posiada zawór ze stali szlachetnej, a w wersji Advanced zawór z ceramiki.

Producent: Kärcher, www.karcher.pl

FACHOWY WYKONAWCA | NOWOŚCI

„Uszlachetniona” blachodachówka Blachodachówki Diamant z posypką ze skały wulkanicznej Gerard Roofing Systems® to doskonałe rozwiązanie przy każdym remoncie istniejącego dachu. Niska waga tego pokrycia, do siedmiu razy w porównaniu z klasycznym dachem ceramicznym, sprawia, że panele Gerard można kłaść bezpośrednio na istniejący dach i to bez potrzeby wymiany więźby dachu. Nawet stara i słaba konstrukcja więźby jest w stanie utrzymać dach Gerard. Po ponownym przełaceniu bezpośrednio na powierzchni starego dachu, montaż paneli przebiega niezwykle szybko i sprawnie. Całość zapewnia długofalowe oszczędności dla właściciela domu.

Producent: Gerard Roofing Systems www.gerardroofs.pl

BŁYSKAWICZNE ROZWIĄZANIE Żywiczna masa montażowa Quikset to rozwiązanie pozwalające na montaż w podłożu elementów drewnianych czy metalowych. Dzięki niej bez trudu ogrodzimy posesję czy stabilnie zainstalujemy elementy, takie jak kosze na śmieci, kojce dla zwierząt, ławki, stoliki, pergole czy place zabaw dla dzieci. Masa żywiczna Quikset stanowi alternatywę dla gotowych mieszanek betonowych. Przygotowanie masy do użycia trwa 20 sekund, a sam montaż jest 300 razy szybszy niż w przypadku betonu. Produkt zastyga w 15 minut, a pełną wytrzymałość uzyskuje po kilku godzinach.

Cena brutto: 55 zł/700 ml.

Producent: Privlab www.quikset.pl

„Smart” ogród Gardena Smart System to zintegrowany system zarządzania ogrodem, który możemy kontrolować za pomocą telefonu. Inteligentny system wyposażony jest w: sensor Gardena, smart sterownik nawadniania, hydrofor elektroniczny, Gardena smart akumulator, robot koszący Gardena Sileno+ oraz router Gardena, który pozwala na zdalne zarządzanie jego elementami. System zapewnia ogrodnikom stały dostęp do ich ogrodu za pomocą aplikacji mobilnej lub przeglądarki internetowej. Sensory Gardena zainstalowane w ogrodzie na bieżąco dostarczają użytkownikom dane dotyczące: wilgotności gleby, temperatury w ogrodzie czy natężenia światła. Stanowią one lokalną stację pogodową w ogrodzie.

Producent: Gardena, www.gardena.com

Plastry miodu wokół domu

Dwie eleganckie, monochromatyczne barwy i designerski kształt, nawiązujący do plastra miodu to znaki rozpoznawcze kostki Favo, najnowszej propozycji firmy Libet. Kostka Favo występuje w dwóch jednolitych opcjach: subtelnej pergaminowej bieli i głębokim antracycie. Kostki Favo produkowane są przy zastosowaniu innowacyjnej technologii ALS (Anti Liquid System). Specjalny system ochrony uszczelnia je od wewnątrz, znacznie zmniejszając ich nasiąkliwość, a zwiększając odporność na występowanie plam i wykwitów. Kostki Favo znajdziemy w kolekcji Libet Decco Monocolor.

Producent: Libet, www.libet.pl

Klejenie pod ocieplenie Bolix KD to bezcementowy klej dyspersyjny do wykonywania warstwy zbrojącej (zatapiania siatki) na płytach styropianowych, który dzięki dodatkowi szklanych mikrowłókien wykazuje wysoką odporność na pękanie i zarysowania. Dzięki wysokiej hydrofobowości uniemożliwia przedostanie się wody do systemu ocieplenia, a możliwość barwienia i brak konieczności gruntowania przed położeniem wyprawy tynkarskiej umożliwia znaczące oszczędności czasu przy instalacji ocieplenia. Zalecana grubość warstwy zbrojącej: min.

3 mm2; temperatura stosowania: od +10 do + 25 °C; czas schnięcia: 24-48 h; cena: 270 zł/30 kg.

Producent: Bolix, www.bolix.pl

9

FACHOWY WYKONAWCA | NOWOŚCI

Matowa doskonałość

Drzwi z mocnym akcentem Drzwi wewnętrzne, płaskie Salerno podkreślą mocny charakter wnętrza i zapewnią wysoki poziom intymności, a w wersji z przeszkleniami, dzięki szybom w kształcie kwadratów, nadadzą pomieszczeniu wyjątkowy charakter. Tym bardziej, że do wyboru są przeszklenia z 1, 2 lub 3 szybami typu Satinato. Rama drzwi wykonana jest z płyty MDF, a wypełnienie stabilizacyjne stanowi “plaster miodu” lub opcjonalnie płyta wiórowa-otworowa. Krawędzie boczne i krawędź górna są okleinowane. Kolekcja dostępna jest w 22 kolorach – od różnego odcieniu dębu, po heban, buk, antracyt, aż po klasyczną biel. Skrzydła pojedyncze Salerno występują w szerokościach od 60 cm do 110 cm, z kolei podwójne od 120 cm do 200 cm. Cena netto: 259 zł/szt.

Producent: Invado, www.invado.pl

Leyland Trade Super Leytex to biała matowa emulsja przeznaczona do ścian i sufitów wewnątrz pomieszczeń. Sprawdzi się w przypadku niemalowanych wcześniej tynków. Cechuje się najwyższą siłą krycia wśród farb matowych i trwałością bieli. Produkt optycznie maskuje niedoskonałości podłoża i tworzy gładką, matową powierzchnię. Powłoka farby pozwala ścianom oddychać i jest odporna na zmywanie. Ilość zawartych w niej lotnych związków organicznych jest 10-krotnie niższa niż dopuszczalne limity. Wydajność: 13 m2/l, zależnie od porowatości podłoża. Farbę aplikuje się za pomocą pędzla, wałka i natrysku. Drugą warstwę można nanosić po 2 h. Emulsja występuje w kolorze śnieżnobiałym, w opakowaniach o pojemności 15 l.

Producent/Dystrybutor: Leyland Trade/PPG Deco Polska www.leylandtrade.pl

WYBURZANIE W 3. GENERACJI Hitachi wprowadza do sprzedaży nowy młot wyburzeniowy model H65SB3 o mocy 1340 W i liczbie udarów: 1400/min. Jest już to trzecia generacja tego bardzo dobrze znanego młota wyburzeniowego. W odróżnieniu od poprzedniego modelu w obecnym urządzeniu zwiększono parametry pracy jednocześnie poprawiając komfort oraz ochronę operatora przed szkodliwym wpływem wibracji za pomocą sytemu antywibracyjnego UVP. Urządzenie posiada również nowe większe i wygodniejsze włączniki poprawiające komfort pracy. Emisja wibracji, ah, CHeg = 15,0 m/ s2. Standardowo w wyposażeniu: dłuto i walizka transportowa. Waga: 18 kg.

Producent: Hitachi www.hitachi-narzedzia.pl

Potrójne wkręcanie

Komfort ciszy

Płyta Simfofit stanowi rozwiązanie umożliwiające podniesienie komfortu akustycznego wewnątrz mieszkania lub w domu. Dzięki połączeniu lekkości i elastyczności płyt ze specjalnie stworzonym klejem do płyt akustycznych w prosty sposób zamontujesz izolację ścian wewnętrznych a następnie je wykończysz. Simfofit pozwoli cieszyć się subtelnym dźwiękiem, którego natężenie zostanie zredukowane o 60% lub o ΔRw= -12 dB. Izolacja akustyczna Simfofit zostaje wykończona płytą gipsowo-kartonową bez konieczności stosowania skomplikowanych narzędzi. Panel służy do wewnętrznej izolacji akustycznej i znacząca zmniejsza poziom przenoszenia dźwięków. Łatwy i szybki w montażu.

Producent: Recitcel Izolacje, www.recticelinsulation.be

10

Pokrętło HT1W860 typu „T” z profilem końcówek Torx T10 o długości 180 mm. Pokrętło jest wyposażone w 3 profile robocze. Jeden na trzpieniu i dwa na końcach przesuwnego uchwytu 6-kątnego. Produkt celowo wyposażony jest w kodowaną kolorystycznie tuleje (w zależności od typu końcówki roboczej) w celu poprawy ergonomii pracy. Trzpienie pokręteł wykonane są z wysokiej jakości stali stopowej chromowo-wanadowej.

Dodatek stopowy chromu znacznie podnosi właściwości wytrzymałościowe produktu, takie jak twardość oraz odporność na ścieranie. Dodatek stopowy wanadu zwiększa ciągliwość stali podczas obróbki termicznej, co zwiększa odporność na działanie wysokich temperatur i deformacji.

Producent: Högert Technik, www.hoegert.com

FACHOWY WYKONAWCA | NOWOŚCI

Zyskaj nawet 6000 zł netto!

Pompy ciepła alpha innotec W trakcie trwania promocji zamów pompę ciepła z chłodzeniem pasywnym, a zapłacisz za nią tyle co za standardowy model.

Promocja trwa: od 1 marca do 31 maja 2017 roku.

Przedsiębiorstwo „Hydro-Tech” Konin, wyłączny przedstawiciel marki alpha innotec w Polsce. www.alpha-innotec.pl www.promocjepompy.pl

Ciepło z powietrza

Pompy ciepła Logatherm WPT wykorzystują energię z powietrza do przygotowania ciepłej wody użytkowej. Do wyboru są 4 modele, z których 3 o pojemnościach 200 l i 250 l i pracują do temperatury powietrza 5°C, a 4. model 270 l nawet do -10°C. Urządzenia mogą współpracować z innymi systemami grzewczymi, a ich montaż hydrauliczny i elektryczny (przewód elektryczny z wtyczką w dostawie) jest łatwy. Pompy zostały wyposażone w obudowę pozwalającą na podłączenia kanałów powietrznych, dzięki czemu powietrze można pobierać z innych pomieszczeń. Wężownica grzewcza o powierzchni 1 m2 pozwala na podłączenie innego źródła ciepła o mocy do 30 kW. Warstwowe podgrzewanie wody w zbiorniku powoduje równomierne rozkład temperatury w całej objętości. Automatyka pomp ciepła Logatherm WPT pozwala na ich zasilanie energią z paneli fotowoltaicznych.

Producent: Buderus www.buderus.pl

NATURALNIE INSPIROWANE W kolekcji wineo 1000 wood znajdziemy 20 stylowych dekorów o optyce drewna. Wierne oddanie wyglądu tego naturalnego surowca to wynik nie tylko idealnego odwzorowania rysunku słojów, faktury oraz kolorystyki różnorodnych gatunków drzew, ale też charakterystycznego formatu paneli – 1295x195 mm w wersji z bezklejowym systemem montażu Connect oraz 1298x200 mm w opcji klejonej do podłoża. Wysoka klasa użytkowa 23/32, potwierdzona testami odporności na uszkodzenia i obciążenia mechaniczne (nogi stołów, kółka krzeseł) oraz łatwość utrzymania w czystości to tylko niektóre z jej wielu zalet.

Producent: Windmöller Polska; www.wineo-polska.pl

Uniwersalne narzędzie

Szeroki Brzeszczot Oscylacyjny HSS marki Globus, przeznaczony do wielofunkcyjnych elektronarzędzi oscylacyjnych. Wyprodukowany został na bazie wysokiej jakości stali szybkotnącej HSS-DMo5 (SW7M), poddanej procesowi obróbki cieplnej. Zapewnia jednorodną strukturę materiału, wysoką twardość (63-65HRC) i odporność na ścieranie, przy jednoczesnym zachowaniu odpowiedniej sprężystości brzeszczotu. Cienki rzaz brzeszczotów (0,5 mm) gwarantuje mniejsze opory skrawania, co znacznie ułatwia zagłębianie się narzędzia w przecinanym materiale. Brzeszczot z Uni Hole – uniwersalny otwór umożliwiający mocowanie frezu do praktycznie większości elektronarzędzi dostępnych na rynku polskim. Przeznaczony do docinania szerokiej gamy materiałów, od materiałów twardych takich jak stal po materiały miękkie, takie jak tworzywa sztuczne.

Producent: Fabryka Pił i Narzędzi “Wapienica”, www.globus-wapienica.eu

Cicha i szybka Mata Uni-Sonic zaprojektowana została z myślą o szybkiej izolacji ścian działowych o typowym rozstawie profili słupkowych 600 mm. W opakowaniu znajdują się dwie maty o szerokości 600 mm dostosowane do najbardziej popularnych systemów suchej zabudowy. Nowy produkt pozwala na uzyskanie wysokich parametrów izolacyjności akustycznej przegród Rw w układach z pojedynczym oraz podwójnym poszyciem płytami g-k. Uni-Sonic znajduje również zastosowanie w lekkich stropach drewnianych.

Już 100 mm warstwy wypełniającej pozwala osiągnąć dla stropów drewnianych wskaźnik izolacyjności od dźwięków powietrznych Rw na poziomie 61 dB. Producent: Isover Saint-Gobain www.isover.pl

11

FACHOWY WYKONAWCA | ARTYKUŁ SPONSOROWANY

PIŁY HM LINII MITER DO UKOŚNIC – INDUSTRIAL SERIES

Wbrew powszechnie panującej opinii pilarki ukosowe są coraz częściej maszynami zaawansowanymi technologicznie i konstrukcyjnie. Dlatego często są też określane jako elektronarzędzia z segmentu profesjonalnego. Coraz częściej w grupie tak renomowanych producentów, jak Festool, Makita, DeWalt, Bosch, Metabo, Milwaukee znaczenie ukośnic w ramach całej oferty wzrasta. Dlaczego?

Powód jest prosty, pilarki ukosowe stanowią niezastąpione narzędzie każdego stolarza, parkieciarza, montażysty lub majsterkowicza, aby precyzyjnie dociąć lub przeciąć określony materiał. Wysoka dokładność jest szczególnie ważna przy przecinaniu elementów pod kątem, gdzie połączone detale muszą przylegać równo całą płaszczyzną – bez jakichkolwiek szpar lub nierówności.

W związku z tym zachodzi potrzeba, aby piły używane w tego typu maszynach również wyróżniały się wysokimi parametrami obróbczymi. Użytkownik musi pamiętać, że najlepsze efekty podczas częstych prac da nam nie samo stosowanie profesjonalnej ukośnicy, wyposażonej w piłę o nieokreślonej lub niskiej jakości ale połączenie profesjonalnego

12

elektronarzędzia z profesjonalną piłą.

Nowa linii pił Miter to również połączenie w swoich właściwościach kilku najważniejszych cech: Małe zapotrzebowanie na moc – piły o cienkich rzazach (grubości płytki HM) i dyskach cechuje wysoka sztywność, co skutkuje bardzo dokładną

prostoliniowością cięcia – cecha ta daje również operatorom wrażenie lekkości prowadzenia piły podczas procesów skrawania.

Jakość, precyzja, dłuższa żywotność – zastosowanie specjalnych geometrii uzębienia i gatunków węglika HM o twardości powyżej 2100 HV (wykonanych

w technologii Ultrafine), to dłuższa żywotność i duża odporność na stępienie oraz gwarancja wielokrotnego ostrzenia.

INDUSTRIALine – produkowane w technologii pił przemysłowych, gdzie odchyłki od wymiarów nominalnych, czyli tolerancje nie przekraczają setnych części milimetra.

| ARTYKUŁ SPONSOROWANY FACHOWY OWY Y WY WYKONAWCA W K

Linia Miter to tak de facto to 3 serie tarcz z bardzo twardymi węglikami spiekanymi (HM), dedykowane do cięcia szerokiego spectrum materiałów. Zaprojektowanie narzędzi obejmujących typowych miarowo, większość ukośnic dostępnych na rynku, mając na uwadze ich przeznaczenie oraz rodzaje przecinanych materiałów daje obraz pełnej i kompleksowej oferty dla każdego klienta. Nie mniej ważnym argumentem jest specjalnie przygotowana oferta handlowa, bardzo konkurencyjna rynkowo, dająca dodatkowe korzyści użytkownikom.

Seria Miter CRS1 to piły przeznaczone do cięcia twardych materiałów drewnopochodnych MDF i HDF z możliwością cięcia płyt wiórowych pokrytych dodatkowymi, bardzo twardymi warstwami laminatu. Dedykowane są również do obróbki konglomeratów a także przecinania profili PCV i aluminium o grubości ścianki do 2 mm.

Dodatkowymi cechami i korzyściami tej serii jest: – specjalna geometria ostrza płytki HM GA-5° (ząb trapezowo-płaski o ujemnych kącie nachylenia); – bardzo twardy węglik spiekany Ultrafine o twardości 2100 HV, który zapewnia większą żywotność narzędzia i wielokrotne ostrzenie; – zastosowanie blach z gatunkowej stali narzędziowej na dysk oraz wyspecjalizowana technologia naprężania, to gwarancja właściwej sztywność piły podczas pracy; – ostrzenie węglików spiekanych realizowane na sterowanych numerycznie ostrzarkach CNC według optymalnie zaprogramowanych parametrów pracy ściernicy i specjalnym doborze jej charakterystyki; – rowki kompensacyjne zwiększają odporność dysku na wypaczenie piły pod wpływem temperatury oraz obciążenia.

Seria Miter CRS2 zalecana do cięcia drewna miękkiego, twardego, sklejki i materiałów drewnopochodnych pokrytych okleiną naturalną. Serię cechuje również wysoka precyzja cięcie dzięki zastosowaniu na przemian skośnego uzębienia o małej podziałce (dużej ilości zębów).

Dodatkowymi cechami i korzyściami tej serii jest: – specjalna geometria ostrza płytki HM GS-5° (ząb na przemian skośny o ujemnych kącie nachylenia);

– bardzo twardy węglik spiekany Ultrafine o twardości 2100 HV, który zapewnia większą żywotność narzędzia i wielokrotne ostrzenie; – zastosowanie blach z gatunkowej stali narzędziowej na dysk oraz wyspecjalizowana technologia naprężania, to gwarancja właściwej sztywność piły podczas pracy; – ostrzenie węglików spiekanych realizowane na sterowanych numerycznie ostrzarkach CNC wg. optymalnie zaprogramowanych parametrów pracy ściernicy i specjalnym doborze jej charakterystyki; – rowki kompensacyjne zwiększają odporność dysku na wypaczenie piły pod wpływem temperatury oraz obciążenia.

Seria Miter CRS3 to specjalne i bardzo uniwersalne rozwiązanie, szczególnie zalecane do szybkiego cięcia drewna i materiałów drewnopochodnych z perfekcyjną jakością powierzchni obrabianych, gdzie wymaganą jakość cięcia należy dostosować poprzez dobór odpowiedniego posuwu.

Dodatkowymi cechami i korzyściami tej serii jest: – specjalna i bardzo agresywna geometria ostrza płytki HM 3GS5° umożliwiająca cięcie materiałów o szerokim zakresie przekrojów – od 10 mm do 130 mm w zależności od średnicy piły; – bardzo twardy węglik spiekany Ultrafine o twardości 2100 HV, który zapewnia większą żywotność narzędzia i wielokrotne ostrzenie; – zastosowanie blach z gatunkowej stali narzędziowej na dysk oraz wyspecjalizowana technologia naprężania, to gwarancja właściwej sztywność piły podczas pracy; – ostrzenie węglików spiekanych realizowane na sterowanych numerycznie ostrzarkach CNC według optymalnie zaprogramowanych parametrów pracy ściernicy i specjalnym doborze jej charakterystyki; – rowki kompensacyjne zwiększają odporność dysku na wypaczenie piły pod wpływem temperatury oraz obciążenia.

W trakcie użytkowania pił z twardymi węglikami spiekanymi (HM) należy pamiętać o bardzo istotnym etapie ich eksploatowania, czyli procesie serwisowania (ostrzenia lub w przypadku konieczności, także regenerowania zębów z węglika spiekanego HM).

Jest to bardzo ważna faza „cyklu życia” produktu, szczególnie dla tych, którzy liczą na maksymalizację efektywności zainwestowanych środków w zakup tarczy. Niestety, jeszcze dość często zdarzają się sytuacje, w których użytkownik zauważa spadek żywotności tarczy zaraz po wykonanym procesie serwisowania.

Zaleca się, aby usługi ostrzenia pił z bardzo twardymi węglikami spiekanymi wykonywać w autoryzowanych i wyspecjalizowanych punktach ostrzenia, wyposażonych w maszyny sterowane numeryczne (CNC), pamiętając o 3 fundamentalnych zasadach: – ostrzenie zębów z twardego węglika spiekanego (HM) powinno być przeprowadzone już przy stępieniu 0,10-0,20 mm – mierzonym na powierzchni przyłożenia płytki HM (krawędź pomiędzy

płaszczyzną natarcia a przyłożenia płytki); – do ostrzenia należy używać specjalnych ściernic uwzględniających gatunek węglika oraz charakterystykę pracy maszyny ostrzącej; – piły z ultra twardymi płytkami z węglika spiekanego (z linii Miter) muszą być ostrzone na maszynach z zastosowaniem systemu ciągłego i intensywnego chłodzenia.

Dopiero połączenie tych 3 zasad gwarantuje długą żywotność ostrza HM tarczy. Warto też zwrócić uwagę na inny, niestety niekorzystny efekt ostrzenia bez zastosowania chłodzenia.

W takiej sytuacji najczęściej zachodzi proces przegrzania płytki, który prowadzi do zmiany struktury węglika spiekanego a skutkiem tych zmian są (niewidzialne „gołym okiem”) mikropęknięcia, a więc bezpowrotne uszkodzenie zębów narzędzia.

Fabryka Pił i Narzędzi WAPIENICA Spółka z o.o. ul. Tadeusza Regera 30, 43-382 Bielsko-Biała tel.+48 (33) 828 08 00 e-mail: wapienica@wapienica.pl www.globus-wapienica.eu

13

FACHOWY WYKONAWCA | WYWIAD

Konsekwentnie dążymy do celu Artur Okliński, dyrektor generalny w firmie GTV Poland odpowiada dlaczego firma zdecydowała się wejść na rynek narzędzi ręcznych dla szeroko pojętej branży budowlanej. Porozmawiamy o nowych wyzwaniach, kierunku w jakim zmierza rynek narzędzi oraz dalszych planach rozwoju marki Högert Technik. Rozmowę poprowadził Radosław Zieniewicz.

v Firma GTV jest popularna na rynku akcesoriów branży meblowej. Skąd pomysł i potrzeba rozszerzenia działalności na branżę budowlaną?

W tym roku GTV obchodzi 20-lecie swojej działalności. Po upływie dwóch dekad mogę z pełną odpowiedzialnością powiedzieć, że wyznaczanie firmie ambitnych zadań i konsekwentne dążenie do celu jest kluczem do osiągnięcia sukcesu. Firma GTV jest liderem na polskim rynku akcesoriów meblowych oraz jednym z 4 głównych dystrybutorów oświetlenia przemysłowego. Rozwijamy się dynamicznie dzięki sukcesywnemu poszerzaniu dystrybucji.

Wsłuchujemy się także w potrzeby naszych partnerów biznesowych. Nie inaczej było z marką narzędziową.

Podczas rynkowych wizyt przedstawicieli handlowych wiele razy nasi kontrahenci wyrażali chęć konsolidacji dostawców w ramach swoich zakupów. Asortymentem, który wszystkie strony chciały mieć w ofercie sprzedażowej były narzędzia ręczne, elektrotechniczne i cały osprzęt do nich. W dużej mierze takie potrzeby forsowali nasi partnerzy z Niemiec. Stąd pomysł by stworzyć markę na ten rynek. Markę o tożsamości niemieckiej, która licuje z wymaganiami jakościowymi i funkcjonalnymi, jakie na tamtym rynku obowiązują. v Czym wyróżniają się Wasze narzędzia i akcesoria dedykowane branży budowlanej?

Najważniejsza jest funkcjonalność i użyteczność naszych produktów. Do produkcji narzędzi używamy najlepszych materiałów. Wiemy, że trwałe i niezawodne produkty to podstawa efektywnej pracy każdego wykonawcy – niezależnie od tego czy jest stolarzem, glazurnikiem, mechanikiem samochodowym, czy zajmuje się wykańczaniem wnętrz. Im narzędzia lepsze

14

ARTUR OKLIŃSKI DYREKTOR GENERALNY W FIRMIE GTV POLAND jakościowo, tym dłużej zachowują swoje parametry techniczne i wolniej ulegają zużyciu.

Produkty Högert Technik, zanim trafią do sprzedaży, przechodzą przez szereg testów i kontroli zewnętrznych. Tym samym posiadają najważniejsze dla narzędzi ręcznych normy i certyfikaty jakościowe, m.in. GS, ISO, DIN, OSA czy VDE. Idziemy nawet o krok dalej. Przed wprowadzeniem nowości na rynek, nasze narzędzia udostępniane są do testowania firmom stolarskim i budowlanym. Zebrane w ten sposób opinie są dla nas bardzo ważne. Chciałabym podkreślić, że wszystkie procedury jakościowe oraz wygląd produktów koordynowane są przez niemiecką spółkę Högert Technik, która kontroluje procesy dystrybucyjne GTV z zakresu narzędzi ręcznych w Polsce oraz Europie. v Jak oceniacie rynek narzędzi i akcesoriów dla branży wykonawczej?

Rynek narzędzi ręcznych jest w Polsce rynkiem dojrzałym i ustabilizowanym, na którym funkcjonuje wielu graczy. Prognozujemy, że w 2017 roku rynek powinien nieznacznie urosnąć. W zeszłym roku wzrosła liczba wydanych pozwoleń na budowę domów jednorodzinnych oraz wielorodzinnych.

Polacy dużo remontują. Z jednej strony związane jest to z tym, że nowe mieszkania oddawane są bez podłóg, drzwi wewnętrznych, białego montażu itp.

Z drugiej strony społeczeństwo dąży do podnoszenia standardu i estetyki swoich mieszkań, a badania pokazują, że nasze remonty najczęściej łączą się z wymianą różnego rodzaju instalacji (elektrycznej, wodno-kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania). Na ogólną sytuację rynku mają także wpływ inwestycje drogowe, które kumulują się w latach 2017-2020.

Jesteśmy nową marką na rynku. Mierzymy się z konkurencją, która może się pochwalić ponad 20-letnim doświadczeniem. Przejmowanie udziałów silnych konkurentów jest zadaniem czasochłonnym. Cierpliwość się opłaca, gdyż notowane przez nas wzrosty sprzedaży pokazują nam, że idziemy w dobrym kierunku. v A jeżeli chodzi o trendy na rynku budowlanym?

Jeśli chodzi o trendy budowlane warto zwrócić uwagę na rosnącą świadomość konsumentów. Wykonawcy zaczynają doceniać cechy produktów, na które wcześniej nie zwracano uwagi, jak np. energooszczędność. Dużą popularnością cieszy się także stosowanie nowych technologii, które mają wpływ na wysoką jakość i wydajność pracy (ergonomia narzędzi). Coraz większym zainteresowaniem cieszy się też odzież robocza, która gwarantuje schludny wygląd, wysoki komfort pracy i bezpieczeństwo. Wykonawcy są także coraz bardziej wymagający. Poszukują partnerów, którzy chcą ich wspierać na różnych polach. Największą zaletą

FACHOWY WYKONAWCA | WYWIAD

przy realizacji zamówień staje się więc elastyczność specjalistycznych sklepów, które oprócz usług typowo handlowych oferują rozładunek i transport na budowę, szkolenia z technik budowlanych, szkolenia produktowe i szybki serwis oraz naprawę urządzeń. v W jaki sposób budujecie swoją pozycję na rynku narzędzi dla szerokiej branży budowlanej?

Strategia dystrybucyjna w pierwszym etapie budowania sieci sprzedaży opierała się o kanały, z którymi GTV współpracuje na co dzień. Klienci, znając stabilność biznesową oraz profesjonalizm GTV, przyjęli optymistycznie ofertę, która w 2015 roku została im przedstawiona. Po pozytywnym przyjęciu w kanale profesjonalnym, marka Högert Technik zaczęła rozwijać swoją ofertę i kontynuować ekspansję do sieci dystrybutorów z rynku narzędziowego. Skupiliśmy się na dystrybucji bezpośredniej, co oznacza, że transporty do współpracujących z nami partnerów handlowych trafiają z naszego nowoczesnego centrum logistycznego. Centrum biurowo-logistyczne w Pruszkowie, zlokalizowane w pobliżu autostrady A2, posiada 2 magazyny o powierzchni 13 tys. m2, mieszczące 20 tys. europalet. Posiadamy również magazyn wspierający w Błoniu o powierzchni 8 tys. m2. Procesy serwisowe są w pełni zinformatyzowane, a nasi partnerzy spedycyjni to największe firmy tego sektora. v A jak rozwijacie i utrzymujecie sieć dystrybucji?

Nasze terenowe siły sprzedaży liczą obecnie 40 osób, które pracują w 3 dywizjach – kanale dystrybucyjnym GTV, GTV Lighting oraz Högert Technik. Wykwalifikowany, prężnie działający zespół daje nam przewagę rynkową. Kontrahenci doceniają taki serwis i wybierają współpracę z solidnym, kompetentnym partnerem, który chętnie dzieli się swoją wiedzą. Warto wiedzieć, że wraz z pierwszym zatowarowaniem dostarczamy do punktów nowoczesne systemy ekspozycyjne, a nasi pracownicy pomagają w ich montażu. W późniejszym okresie dbamy o merchandising i właściwą ekspozycję produktów. Bardzo chętnie wpieramy naszych partnerów w ich działaniach promocyjnych i sprzedażowych. Rok 2017 będzie okresem dalszego rozwijania narzędzi trade marketingowych, które pomogą naszym dystrybutorom efektywnie prowadzić sprzedaż produktów Högert Technik.

Na rynku jest dla nas miejsce. Högert Technik jest alternatywnym wyborem dla produktów zachodnich koncernów – dostarcza produkty wysokiej jakości, ale cenowo wypada dużo korzystniej dla konsumenta ostatecznego. v Co z branżą elektronarzędzi, czy także planujecie wprowadzić ofertę elektronarzędzi dla branży wykonawczej?

Elektronarzędziom nie mówimy „nie”. Prowadząc biznes trzeba jednak bacznie obserwować koszty stałe, a nowa wysokowartościowa grupa asortymentowa znacznie je zwiększy. Dlatego aktualnie nasze siły skoncentrowane są na rozwoju portfolio narzędzi ręcznych i środków ochrony indywidualnej. Dopiero minęły 2 lata od wdrożenia marki w rynek. Był to bardzo intensywny czas. Wykonaliśmy dużo dobrej pracy i nie chcemy zwalniać narzuconego sobie tempa. Nadal musimy budować rozpoznawalność marki Högert Technik i poszerzać dystrybucje. Na tym właśnie jesteśmy najbardziej skupieni. v Wspieracie swoich dystrybutorów poprzez organizację szkoleń. Czy przewidujecie w najbliższej przyszłości tego typu działania także dla wykonawców?

Tak, organizujemy szkolenia. Realizujemy specjalnie przygotowane cykle szkoleń w siedzibie naszej firmy w Pruszkowie. Bezpośrednie spotkania z partnerami to najlepsza okazja do zaprezentowania wszystkich naszych nowości asortymentowych i podzielenia się specjalistyczną wiedzą techniczną. Nie brakuje również zajęć praktycznych oraz testów produktowych. Swobodna atmosfera, sprzyja wymianie poglądów i dzieleniu się wiedzą, a na tym zależy nam najbardziej.

Wspieramy także oddolne inicjatywy partnerów handlowych, takie jak dni otwarte, ich urodziny czy wydarzenia specjalne. Posiadamy samochód ekspozycyjny – mobilny showroom. Jest to nowoczesna platforma edukacyjna przystosowana do pokazów i szkoleń. W demo-carze przy niezobowiązującej atmosferze, pod okiem specjalisty, można obejrzeć narzędzia Högert Technik, wypróbować je i wziąć udział w licznych testach produktowych. Dni Otwarte to także okazja do rozmów o potrzebach rynkowych, dlatego zawsze gorąco zapraszamy wszystkich profesjonalistów na co dzień związanych z branżą budowlaną do brania w nich udziału. Aktualną listę imprez,

w których bierzemy udział, można znaleźć na stronie internetowej: www.hoegert.com. v Jednym z kanałów dystrybucji na jaki postawiliście jest „e-commerce” – „sklep” w Internecie.

Czy wykonawcy są otwarci na tego typu formę kontaktu i kupowanie produktów?

Rzeczywiście w Internecie działa sklep: www.gtv.sklep.pl.

Sprzedajemy w nim głównie akcesoria meblowe. Narzędzia są towarem dodawanym do koszyka zakupowego „przy okazji”. Statystyki są nieubłagalne. Polacy spędzają coraz więcej czasu w Internecie i czują się pewnie kupując towary online. Rok 2016 w polskim e-handlu wykazał się 22% stopą wzrostu. Średnia wartość koszyka zakupowego przekroczyła 200 zł. Zdajemy sobie sprawę, że tego typu zakupy dokonywane są także przez wykonawców. Po prostu świat idzie w tę stronę. Internet daje możliwość porównywania ofert wielu marek. Profesjonaliści jednak preferują zakupy w kanale tradycyjnym. Jest to wypadkowa potrzeby sprawdzenia produktu w rzeczywistości, skonsultowania funkcjonalności z doradcą w sklepie etc. Stąd doceniamy naszych dystrybutorów i będziemy robić wszystko, aby nasze współpraca rozwijała się jak najlepiej. v Na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć wykonawcy zakupujący Wasze produkty?

Dzielimy się wiedzą. Zapraszamy na Dni Otwarte u naszych partnerów, podczas których można nas lepiej poznać. Zapewniamy pokazy narzędzi w naszym demo-carze i liczne prezentacje. Podczas tych spotkań organizatorzy oferują rabaty i promocje specjalne – wybrane produkty można kupić w obniżonych cenach.

Zachęcam też do odwiedzenia naszego kanału w serwisie YouTube. Seria wideo porad pomoże poznać wysoko wyspecjalizowane narzędzia ręczne i wybrać te rozwiązania, które usprawnią pracę i zagwarantują wykonawcom najwyższą jakość rzemiosła. v Dziękuję za rozmowę.

Wykonawcy podczas Dni Otwartych u partnerów handlowych, mogą poznać lepiej narzędzia i samodzielnie przetestować ich jakość. Fot. Högert Technik

Trwałe i funkcjonalne rozwiązania ekspozycyjne Högert Technik.

15

FACHOWY WYKONAWCA | RAPORT TARGOWY

Podsumowanie targów Budma 2017 Targi Budma, wśród 80 targów i 400 kongresów odbywających się co roku na terenie MTP, to jedna z największych imprez branży budowlanej w Polsce.

Czy tegoroczna edycja także się cieszyła dużą popularnością zarówno wśród odwiedzających, wystawców, jak i wykonawców z branży?

Cztery targowe dni Budmy oraz WinDoor-techu były intensywne. Organizatorzy podkreślają że w do Poznania przybyło ponad 800 wystawców z 26 krajów z całego świata. Zaprezentowali setki nowości i kilkadziesiąt rynkowych premier. Na powierzchni 55 tys. m2 najnowsze propozycje branży zobaczyło niemal 45 tys. targowych gości. Można pokusić się o stwierdzenie, że tegoroczne targi dostarczyły uczestnikom wielu inspiracji, wiedzy i przede wszystkim okazji do rozmów biznesowych. Czy rzeczywiście tak było?

Z kolei architekci i projektanci stanowili 12%, a inwestorzy i deweloperzy 8% osób biorących udział w targach budowlanych. Targi Budma były miejscem biznesowych spotkań dla przedstawicieli każdego z 16 województw.

Mocny wzrost, aż o 5% w stosunku do edycji 2016, zanotowało województwo śląskie, z kolei niemal 4% wzrost zanotowało województwo pomorskie. Do stolicy Wielkopolski wybrało się także 2% więcej mieszkańców woj. łódzkiego oraz kujawsko-pomorskiego.

CO „MÓWIĄ” LICZBY?

FACHOWCY NA BUDMIE

Tegoroczne wydarzenie przyciągnęło uwagę niemal 45 tys. osób. Najsilniej reprezentowaną grupą tegorocznych targów byli przedstawiciele sieci handlowych, którzy stanowili aż 44% ogólnej liczby osób uczestniczących w wydarzeniu. Silnie reprezentowana była również grupa wykonawców i fachowców, która stanowiła 35% ogólnej liczby osób.

Mnóstwo pokazów, szkoleń czy konkursów czekało na fachowców przez wszystkie targowe dni. Warto tutaj wymienić w szczególności pokazy prawidłowych technik montażu stolarki otworowej w ramach projektu Monteriada. Ciekawie wyglądała próba włamania przez okno firmy Internorm, gdzie każdy mógł spróbować swoich

Dużo działo się także w strefie Turbo Mocy, gdzie dekarze, cieśle oraz blacharze walczyli o miano Turbo Dekarza.

16

Kolejne targi Budma i towarzyszące im tym razem targi Kominki, odbędą się od 30 stycznia do 2 lutego w 2018 roku.

Firma Festool zaprezentowała najnowszy model szlifierki do szlifowania ścian.

sił (ostatecznie udało się wyłamać okno tylko przez błąd techniczny podczas jego montażu). Dużo działo się także w strefie Turbo Mocy, gdzie dekarze, cieśle oraz blacharze walczyli o miano Turbo Dekarza. Zawodnicy mieli aż 11 zadań do wypełnienia, a najlepsza okazała się ekipa Krakusy – Paweł Tynka oraz Paweł Francuz. Tutaj padł także nowy rekord Polski w montażu okna dachowego – 13 minut oraz 8 sekund (szybciej aż o 21 sekund). O tytuł Mistrza Polski rywalizowali także parkieciarze oraz montażyści wykładzin. Międzynarodowym Mistrzem Polski parkieciarzy

został Krzysztof Ratke z Łodzi. Z kolei tytuł Mistrza Polski montażystów wykładzin powędrował do Warszawy, a został nim Michał Wojcieski. O cenne nagrody można było powalczyć także na wielu stoiskach wystawców targów, którzy przygotowali ciekawe i wymagające konkurencje. Warto było zajrzeć również do pawilonu nr 4 MTP, gdzie każdy fachowiec mógł własnoręcznie wypróbować prezentowany sprzęt i materiały budowlane.

RADOSŁAW ZIENIEWICZ FOT. RADOSŁAW ZIENIEWICZ

FACHOWY WYKONAWCA | RELACJA TARGOWA

„Woda. Energia. Życie.” pod takim hasłem odbyły się tegoroczne targi ISH. Jak pokazują statystyki oraz odzew uczestników imprezę można uznać za bardzo udaną.

Targi ISH to największa międzynarodowa impreza w branży instalacji wodnych i sanitarnych, aranżacji łazienek oraz systemów ogrzewania i wentylacji. Po raz kolejny wydarzenie (odbywające się we Frankfurcie nad Menem w dniach 14 - 18 marca 2017 roku) pokazało swoje znaczenie dla wystawiających i odwiedzających. W trakcie tej edycji zaprezentowało się aż 2482 wystawców (889 z Niemiec i 1593 wystawców międzynarodowych) z 61 państw. Do ich dyspozycji było 260.000 m2 powierzchni wystawienniczej. Łącznie 200.114 branżystów (2015: 196.777) przybyło do centrum wystawowo-targowego, aby odkryć liczne innowacje i najnowsze trendy.

Powierzchnia wystawiennicza została podzielona na trzy sekcje.

W dziale ISH Water znalazły się ekologiczne i designerskie rozwiązania łazienkowe, oparte na najnowszych trendach we wzornictwie oraz technologiach chroniących środowisko.

W sekcji ISH Energy zaprezentowane zostały rozwiązania budowlane zorientowane na jak najwyższą wydajność energetyczną, budynki inteligentne oraz technologie przyszłości. W strefie Aircontec poznaliśmy nowinki we współczesnych systemach wentylacji obiektów mieszkalnych.

Podczas targów miały miejsce imprezy towarzyszące, na których poznaliśmy najnowsze trendy. Odbyły się m.in.: „Pop up my Bathroom”, „Bathroom 4.0 Show”, „Bathroom Workshop – We present the future!”, „We for you”.

FOT. JOCHEN GÜNTHER

FOT. JOCHEN GÜNTHER

„Water. Energy. Life.”

Targi ISH zakończone sukcesem!

17

OPTYMISTYCZNE RECENZJE Liczba odwiedzających z Polski wzrosła o 5%, w stosunku do poprzedniej edycji, i wyniosła 3188 branżystów. Jednocześnie wzrósł poziom międzynarodowości. Aż 64% wystawców (2015: 61%) oraz 40% odwiedzających (2015: 39%) przybyło spoza Niemiec.

Targi ISH rozwijają się i stają się coraz bardziej międzynarodowe. Wyniki odzwierciedlają doskonałą atmosferę, która panowała na targach. Jesteśmy bardzo zadowoleni z rezultatów wydarzenia – tak targi ISH podsumował Wolfgang Marzin, prezes Messe Frankfurt.

Liczba międzynarodowych odwiedzających wzrosła o 5% w porównaniu z poprzednią edycją i wyniosła 80.045.

Największe grupy odwiedzających przybyły do Frankfurtu z Chin, Włoch, Francji, Holandii, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Polski oraz Belgii.

Oceny przyznane przez wszystkich uczestników, świadczą o wysokim poziomie imprezy. Na ich zadowolenie wpłynęła głównie ilość nawiązanych kontaktów.

Ogólna ocena wyniosła 80%, a aż 88% wystawców jest usatysfakcjonowana

18

z zawartych kontaktów biznesowych.

W przypadku niemieckich wystawców ta nota wyniosła 93%. Imponująca jest również ocena satysfakcji ze strony odwiedzających, która wyniosła rekordowe 97%. Największą grupę odwiedzających stanowili przedstawiciele branż instalacji sanitarnych, grzewczych oraz klimatyzacji.

Manfred Greis, prezes BDH, niemieckiego stowarzyszenia przemysłu grzewczego oraz rzecznik wystawy ISH Energy podsumowuje: ISH Energy przekroczyło nasze oczekiwania i udowodniło, że jesteśmy światowym liderem wśród targów energii odnawialnej. Niemiecki przemysł grzewczy po raz kolejny wykazał się dużą innowacyjnością i przedstawił przekonujące rozwiązania, które istotnie przyczynią się do sukcesu rewolucji energetycznej.

Kolejna edycja targów ISH we Frankfurcie odbędzie się w terminie 12-16 marca 2019 roku.

FOT. GROHE

Podczas targów odbyło się również rozdanie nagród Design Plus dla najbardziej wyjątkowych produktów i rozwiązań zastosowanych w branży.

Siedmiu ekspertów oceniło 154 zgłoszenia pod względem: jakości designu, ogólnego konceptu, innowacyjności, wyboru materiału oraz aspektów technicznych i ekologicznych. W konkursie wzięło udział 106 przedsiębiorstw, w tym 42 firmy z Niemiec i 64 z zagranicy.

FOT. PIETRO SUTERA

FOT. JOCHEN GÜNTHER

FACHOWY WYKONAWCA | RELACJA TARGOWA

WOJCIECH NAPORA

Polacy na ISH Na targach zaprezentowało się 81 przedsiębiorstw z Polski: Ackerman, AIC, Alnor Systemy Wentylacji, Apator Powogaz, Aquer, Armakan PVC Krzysztof Kiebus, AS P.H.P.U. Agnieszka Szymańska-Kaczyńska, Aspol-FV, Astor Marek Plewa, Awenta E.W.A. Chomka, Barbor, Besco, Bisk, Capricorn, Darco, Devo, Dubiel Vitrum, Galmet, Grupa Weba, Hajduk Agnieszka i Dariusz Nasińscy, Hewalex, Impetor, Intal-Projekt Gawłowscy, Ścierzyńscy, Inter-Sano, Jawar, Juwent, Kanex, Karmat Zakłady Produkcyjne Systemów Sanitarnych, Karo- Plast, Karpol, Kominus, Kospel, Kratki.pl Marek Bal, Krause Innowacje w Budownictwie Sylwia Krause, Kupsik, Lars Andrzej Szymański, Lechma Lech Piasny, Marcin Krzemień, Marmite, Marmorin, Metal-Fach Jacek Kucharewicz, MFO, Mikołajczyk Design, MK, MTM Dariusz Seferyński, New Trendy, Novoterm, Odlewnia Kaw-Met, Odlewnia Żeliwa, Orlantrade Jacek Orlański, P.W. Dremex, Pellas X, PHU Deftrans, Planika, Plum, Prawtech, Q-Building, Radaway RDJ Klima, W. Dybisz, R. Józefowicz, M. Ropicki.

Sanit-Plast Filipczak, Sanplast, Schlosser Heiztechnik Gruppe, Smay, Sonniger Polska, Sunex, Tech Pawel Jura, Janusz Master, Termet, Termik, TiA, UST-M, Vario Term, Verano Konwektor, VTS Group, Wijas Tomasz i Paweł Wijas, Wiper, Z.P.M.I. Gorgiel Jan Gorgiel, Z.P.T.S. Ingremio – Peszel, Zakład Metalowo-Kotlarski SAS, Zakład Ślusarski Greń, Zakład Urządzeń Grzewczych Elektromet Wojciech Jurkiewicz, Zamel.

NOWOCZESNE INSTALACJE GRZEWCZE POMPY CIEPŁA ■ KOLEKTORY SŁONECZNE ■ PANELE FOTOWOLTAICZNE ■ KONDENSACYJNE KOTŁY GRZEWCZE

NOWOCZESNE INSTALACJE GRZEWCZE | KOLEKTORY SŁONECZNE

Istnieje wiele sposobów na podgrzanie c.w.u. i ogrzanie budynku. Z roku na rok rośnie liczba inwestorów, którzy decydują się na instalację rozwiązań wykorzystujących odnawialne źródła energii. Jednym z nich są kolektory słoneczne. Dlaczego warto zainstalować panele solarne i co należy o nich wiedzieć?

FOT. HEWALEX

Korzystajmy z energii słonecznej

Najprościej mówiąc kolektory słoneczne są urządzeniami, które przekształcają energię promieniowania słonecznego na ciepło, ogrzewające przepływający nimi nośnik ciepła. Dzięki temu urządzenia te można wykorzystać do podgrzewania wody użytkowej, podgrzewania wody w basenie, wspomagania centralnego ogrzewania czy nawet chłodzenia budynków.

Istnieje kilka rodzajów kolektorów słonecznych. Do najpopularniejszych należą płaskie i próżniowe. Trudno jednoznacznie określić, który z nich jest lepszy.

PŁASKI CZY PRÓŻNIOWY? Wymiana ciepła pomiędzy ośrodkami może zachodzić w jeden z trzech dostępnych w przyrodzie sposobów: przewodzenia, konwekcji oraz promieniowania.

20

O ile proces konwekcji i przewodzenia wymaga istnienia ośrodka, chociażby powietrza czy cieczy, o tyle promieniowanie zachodzi także w próżni. Wydałoby się więc, że wykorzystując kolektory próżniowe, które w swojej budowie wykorzystują najdoskonalszy izolator, czyli próżnię, pozbywamy się wszystkich strat związanych właśnie z przewodzeniem i konwekcją. Czy aby na pewno? Zgodnie z drugą zasadą termodynamiki ciepło jest wymieniane od ciała o temperaturze wyższej do ciała o temperaturze niższej. Stosując różnego rodzaju izolatory możemy tylko spowolnić ten proces, nigdy go nie zatrzymamy, gdyż każdy układ termodynamiczny dąży do równowagi – tłumaczy Adam Kiszkiel, menedżer produktu w firmie Bosch.

Na pierwszy rzut oka możemy stwierdzić, że stopień zaizolowania

kolektorów poprzez wykorzystanie „próżni” jest właściwym rozwiązaniem.

W praktyce ta bliska próżni atmosfera wypełniająca przestrzeń pomiędzy ściankami rury solarnej, całkowicie nie zapobiega stratom kolektora do otoczenia. Straty występują także w przestrzeni, w której łączą się rury absorbera (tzw. kolektorze zbiorczym), który „próżnią” zaizolowany nie jest. Czy są jeszcze jakieś słabe strony wykorzystania takiej technologii?

Tak – przepuszczalność światła. Nawet dla niewtajemniczonych, większa ilość soczewek w obiektywie aparatu, to wyższa liczba przysłony (czyt. mniejsza ilość przepuszczanego światła = gorsze zdjęcia.)

I tak rura kolektora próżniowego ma dwie warstwy szkła, przez które muszą przeniknąć promienie słoneczne, zanim trafią na absorber – wyjaśnia Adam Kiszkiel.

Wydajność kolektorów płaskich i próżniowych jest zależna od warunków atmosferycznych.

Do momentu, kiedy różnica temperatur pomiędzy temperaturą kolektora a temperaturą otoczenia będzie mniejsza niż 30 Kelwinów, kolektor płaski będzie w tych samych warunkach, bardziej wydajny. Im ta różnica będzie większa np. z powodu mroźnego acz słonecznego poranka, kiedy to na dworze jest jeszcze chłodno, a nasłonecznienie jest duże, kolektory próżniowe będą bardziej wydajne – tłumaczy Adam Kiszkiel.

WSPÓŁPRACA Z POMPĄ CIEPŁA Wiele osób, planując instalację „zielonych” systemów grzewczych, zastanawia się czy istnieje możliwość zastosowania kilku urządzeń wykorzystujących OZE,

NOWOCZESNE INSTALACJE GRZEWCZE | KOLEKTORY SŁONECZNE

Montaż kolektorów Ireneusz Jeleń, menedżer ds. marketingu i szkoleń Hewalex

Kolektory słoneczne najefektywniej działają zamontowane na dachu i zorientowane na południe. Fot. Immergas

W pierwszej kolejności należy staranie dobrać wielkość instalacji – liczbę kolektorów słonecznych i pojemność podgrzewacza. Przewymiarowanie powoduje częstsze przegrzewy, przerwy w pracy, przyspieszone zużycie glikolu i może wymuszać częstsze wizyty serwisanta.

Następnie należy dokonać właściwego doboru osprzętu.

Ma to kluczowe znaczenie dla prawidłowej pracy instalacji solarnej. W przypadku małych instalacji rzadko ma się do dyspozycji projekt wykonawczy, należy więc korzystać z wytycznych producenta. W ten sposób należy dobrać m.in. średnicę rur korzystając ze wzoru obliczeń lub tabeli czy wykresu. Jeden z trudniejszych do naprawienia później błędów związany jest z doborem zbyt dużej średnicy rur. Za niska prędkość przepływu glikolu (< 0,4 m/s) powoduje, że pęcherze powietrza nie są przenoszone z glikolem do separatora powietrza. Powietrze gromadzi się w kolektorach, co może zakłócać odczyt temperatury i działanie sterownika.

Warto także zwrócić uwagę na prowadzenie rur instalacji solarnej. Najlepiej jest wykonać w całości odcinki zasilania i powrotu bez łączenia z krótszych fragmentów rur. Zmniejsza to ryzyko powstawania nieszczelności. Niemniej ważna pozostaje kwestia wyboru izolacji cieplnej rur – jej odporności na temperatury pracy i promieniowania UV. Bardzo ważną funkcję spełnia naczynie wzbiorcze chroniące instalację przed nadmiernym wzrostem ciśnienia glikolu, zwłaszcza w tzw. stanie stagnacji. Co prawda w kompletnych zestawach solarnych jest ono dobierane, ale w budynku wyższym niż typowy (> 10 m) należy sprawdzić czy jego pojemność nie będzie zbyt mała. Może to powodować zbędne otwieranie zaworu bezpieczeństwa i ubytki glikolu.

Pod względem zabudowy kolektorów należy pamiętać o ich odpowiednim nachyleniu (25,45°) i zorientowaniu (południe ± 45°). Ważne jest zwrócenie uwagi na odstępy od krawędzi dachu (> 1 m). Wynika to z potrzeby zachowania bezpiecznego odstępu od instalacji odgromowej, a także mniejszego oddziaływania sił wiatru.

Przykład próżniowych kolektorów słonecznych. Fot. Buderus

21

NOWOCZESNE INSTALACJE GRZEWCZE | KOLEKTORY SŁONECZNE

np. połączenia kolektorów słonecznych i pompy ciepła w jednym budynku. Kolektory zużywają mniej energii elektrycznej niż pompa ciepła, ale ich działanie jest możliwe tylko w pogodne dni. Czy można zatem połączyć te dwa urządzenia? Wyjaśnia Grzegorz Łukasik, menedżer produktu w firmie Bosch Termotechnika.

Oczywiście, że tak. Połączenie hydrauliczne umożliwia wężownica grzewcza, która jest najczęściej wbudowana w zasobnik wody. To dzięki niej możemy przekazywać ciepło z kolektorów słonecznych.

Jednak zwykłe połączenie hydrauliczne nie daje możliwości inteligentnej kontroli całego procesu. Ponieważ regulatory obu urządzeń nie współpracują, w słoneczne dni pompa i kolektory będą pracowały

równocześnie. A zatem potencjał kolektorów, które mogłyby w tym czasie pracować najefektywniej przy minimalnym zużyciu energii, będzie się marnował.

Na rynku są jednak dostępne rozwiązania umożliwiające współpracę pompy ciepła z kolektorami. Oferują je także nasze marki – Junkers i Buderus. Regulator pompy ciepła wykrywa wtedy produkcję ciepła przez instalację solarną i daje jej priorytet pracy. Jeśli kolektor podgrzewa wodę, pompa ciepła pozostaje w trybie czuwania, natomiast kiedy instalacja solarna nie dostarcza energii, to pompa przejmuje rolę głównego źródła ciepła.

Tego typu rozwiązanie nie są jednak zbyt często spotykane na polskim rynku. Łączne koszty inwestycyjne w obywa systemy są

Choć możliwa jest współpraca kolektorów słonecznych i pompy ciepła, wspólną instalację tych urządzeń należy dobrze przemyśleć i skonsultować. Fot. Atlantic Pod względem zabudowy kolektorów należy pamiętać o ich odpowiednim nachyleniu (25,45°) i zorientowaniu (południe ± 45°).

Fot. Hewalex

dość wysokie, a czas zwrotu, mimo osiągniętych oszczędności, jest stosunkowo długi. Jeśli jednak myślimy o rozwiązaniu, które w optymalny sposób wykorzystuje odnawialne źródła energii – takie połączenie na pewno warto rozważyć – mówi Grzegorz Łukasik.

Jak widać wybór kolektorów słonecznych nie jest prosty i zależy od wielu czynników. Dlatego warto zwrócić się do specjalisty, który na podstawie projektu będzie w stanie przedstawić konkretne rozwiązania, dostosowane do indywidualnej sytuacji.

WOJCIECH NAPORA

Kolektory słoneczne zużywają niewielką ilość energii elektrycznej, ale ich działanie jest możliwe tylko w pogodne dni. Fot. Buderus

22

Zyskaj nawet

6000

zł netto!

Z pompą ciepła alpha innotec żyjesz w strefie komfortu, latem i zimą!

W trakcie trwania promocji zamów pompę ciepła z chłodzeniem pasywnym, a zapłacisz za nią tyle co za standardowy model.

Promocja trwa od 1 marca do 31 maja 2017 r.

Więcej szczegółów na naszej stronie www.alpha-innotec.pl

Grzanie i chłodzenie w jednym urządzeniu!

Centrala Konin ul. Zakładowa 4D 62-510 Konin tel.: (63) 245 34 79 fax: (63) 242 37 28 email: hydro@hydro-tech.pl

www.hydro-tech.pl

Oddział Trójmiasto al. Zwycięstwa 96/98 81-451 Gdynia tel.: (58) 698 20 00 fax: (58) 698 20 01 email: gdynia@hydro-tech.pl

www.alpha-innotec.pl

Oddział Poznań ul. Dąbrowskiego 77 A 60-529 Poznań tel.: (61) 830 03 52 fax: (61) 830 21 21 email: poznan@hydro-tech.pl

NOWOCZESNE INSTALACJE GRZEWCZE | POMPY CIEPŁA

Powietrze, grunt i woda to doskonałe źródła energii cieplnej. Darmowe i niewyczerpywalne, przez co przyjazne środowisku. Brzmi niewiarygodnie?

Wystarczy jednak zainstalować odpowiednio dobraną pompę ciepła, by korzystać z odnawialnych źródeł energii i oszczędzać na ogrzewaniu.

Pompy ciepła, jako urządzenia stosowane do ogrzewania budynku, idealnie wpisują się w ideę zrównoważonego, zielonego budownictwa. Do produkcji energii cieplnej wykorzystują odnawialne źródła energii. W zależności od rodzaju urządzenia są to powietrze, grunt, woda. Zużywają przy tym niewielką ilość energii elektrycznej, niezbędnej do pracy pompy. Jest to jednak tak mała wartość w stosunku do wytworzonej energii cieplnej, że ogrzewanie budynku z wykorzystaniem pompy ciepła należy do jednych z najtańszych i najbardziej przyjaznych środowisku. O innych zaletach tych urządzeń mówi Edmund Słupek, ekspert z firmy Bosch Termotechnika: Do zalet pomp ciepła należy na pewno zaliczyć brak konieczności zasilania jakimkolwiek paliwem (wystarczy jedynie energia elektryczna). Pompy ciepła nie wymagają stosowania składów paliwa, dostarczania powietrza, jakie jest potrzebne do spalania gazu, oleju czy paliw stałych oraz nie potrzebują systemu odprowadzania spalin. Pod względem komfortu obsługi i użytkowania jest to rozwiązanie z pewnością porównywalne z kotłami gazowymi.

Pod względem kosztów inwestycyjnych zarówno powietrzne, jak i gruntowe pompy ciepła to rozwiązania droższe od wcześniej wymienionego. W przypadku powietrznych pomp ciepła są one związane z samymi urządzeniami, natomiast w przypadku pomp gruntowych do ceny urządzeń należy doliczyć koszty robót ziemnych, instalacji doprowadzającej ciepło z gruntu oraz ewentualnych odwiertów (dolnego źródła ciepła). Oczywiście rekompensatą są niskie koszty w trakcie ich użytkowania.

Ogrzewanie w zgodzie z naturą

FOT. BUDERUS

RÓŻNE OBLICZA POMP

24

Istnieją trzy główne rodzaje pomp ciepła: powietrze/woda, solanka/woda i woda/ woda. Pompy ciepła typu powietrze/ woda są najtańsze w montażu i dobrze sprawdzają się w budynkach wyposażonych już w źródło ciepła, np. kocioł (pompa tego rodzaju nie może być jedynym źródłem ciepła ponieważ przy niskich temperaturach znacznie spada jej sprawność lub nawet przestaje pracować). Wówczas instalując pompę znacznie obniża się koszty eksploatacji. Do wytwarzania energii cieplnej urządzenia te wykorzystują powietrze z otoczenia. Powietrzne pompy ciepła

NOWOCZESNE INSTALACJE GRZEWCZE | POMPY CIEPŁA

Rodzaje pomp ciepła – schematy Pompa powietrze-woda (ustawienie zewnętrzne)

źródło: Hydro-Tech

Pompa powietrze-woda (ustawienie wewnętrzne)

Nowoczesny wygląd współczesnych pomp ciepła sprawia, że nie ma konieczności zasłaniania ich lub trzymania ich w ukryciu. Fot. Hydro-Tech REKLAMA

Systemy grzewcze przyszłości

Czerp siłę z natury – z pompami ciepła Buderus.

Ziemia, woda i powietrze – to natura, w której tkwią nieograniczone zasoby darmowej energii. Dzięki pompom ciepła marki Buderus możesz wykorzystać tę energię do ogrzewania Twojego domu i to prawie bezpłatnie, bo aż do 80% energii funduje natura! W ten sposób odczuwalnie ograniczasz swoje bieżące wydatki.

W naszej ofercie z pewnością znajdziesz rozwiązanie

Infolinia Buderus 801 777 801 www.bit.ly/BuderusPompy

na miarę Twoich potrzeb.

Chętnie doradzimy w dokonaniu właściwego wyboru.

25

NOWOCZESNE INSTALACJE GRZEWCZE | POMPY CIEPŁA

Instalacja pomp ciepła

Rodzaje pomp ciepła – schematy

Grzegorz Łukasik, ekspert Bosch Termotechnika Przy instalacji pomp ciepła czerpiących ciepło z gruntu konieczne jest wykonanie dolnego źródła w postaci kolektora poziomego lub pionowego. Kolektor poziomy to rury z tworzywa sztucznego zakopane w ziemi na głębokości 1-1,5 m. Działka, na której zakopujemy rury, powinna mieć średnio cztery razy większą powierzchnię od powierzchni, którą będziemy ogrzewać. Natomiast kolektor pionowy to odwierty wykonane w gruncie (o głębokości najczęściej do 100 m), do których również wprowadza się rurę z tworzywa sztucznego w kształcie litery U. Odwierty są wykonywane przez firmę instalacyjną posiadającą odpowiedni sprzęt lub przez wyspecjalizowaną firmę wiertniczą. W tym wypadku oprócz standardowego połączenia króćców grzewczych i ciepłej wody, podłącza się dodatkowe rurociąg, przez który płynie płyn niezamarzający (mieszanina glikolu i wody, bądź alkoholu i wody). W ich podłączeniu nie ma większej trudności, ważne aby po wykonaniu połączenia i napełnieniu rurociągu dobrze odpowietrzyć instalację oraz wyrównoważyć przepływy w poszczególnych pętlach dolnego źródła.

W przypadku pomp ciepła powietrze-woda monoblok (ciepło pobierane jest z powietrza) nie trzeba wykonywać głębokich odwiertów. Ustawioną na zewnątrz budynku pompę ciepła typu powietrze-woda należy połączyć z instalacją grzewczą wewnątrz budynku. Jeśli urządzenie stoi blisko budynku, można je podłączyć bezpośrednio przez ścianę. Ważne, aby takie połączenie, jak i przejście przez ścianę było odpowiednio zaizolowane. Natomiast jeśli pompa ciepła stoi dalej od budynku, rurociąg chowa się od razu do gruntu np. w rurze preizolowanej i prowadzi się do budynku. Pozostałe połączenia instalacji grzewczej jak i c.w.u. wyglądają podobnie jak w przypadku pompy ciepła gruntowej.

Drugi rodzaj powietrznych pomp ciepła typu split wymaga trochę wyższych kwalifikacji. Oprócz tradycyjnego podłączenia hydraulicznego, należy też wykonać instalację chłodniczą pomiędzy urządzeniem stojącym na zewnątrz a jednostką znajdującą się wewnątrz budynku. Potrzebne są do tego specjalne narządzenia oraz kwalifikacje instalatora. W pompach ciepła split rurociąg prowadzony jest najczęściej również przez ścianę budynku.

W tym wypadku trzeba również zwrócić uwagę na izolację rurociągu. Na rynku są firmy, które specjalizują się w montażu określonego rodzaju pomp ciepła, ale coraz częściej spotyka się również firmy, która mogą zaoferować każdy typ pompy ciepła.

Gruntowa pompa (sondy pionowe)

Gruntowa pompa (kolektor poziomy)

źródło: Hydro-Tech

Pompa woda-woda

26

instaluje się także w obiektach, przy których nie ma możliwości wykonania wymiennika gruntowego (pompy solanka/woda), np. ze względu na ukształtowanie działki.

Ze względu na warunki klimatyczne panujące w naszym kraju, jedynie gruntowe pompy ciepła są w stanie samodzielnie, bez dodatkowego źródła ciepła, zapewnić całoroczne ogrzewanie budynku.

Urządzenia te pozyskują energię z ziemi, wykorzystując do tego zasadę termodynamiki. Dzięki temu energia cieplna z dolnego źródła (gruntu), za pomocą czynnika roboczego (np. glikolu), dostarczana jest do górnego źródła (np. ogrzewania podłogowego, ściennego, grzejników konwekcyjnych, klimakonwektorów). Gruntowa pompa ciepła pracuje stabilnie przez cały rok,

bo pozyskuje stałą temperaturę (np.

0°C) z gruntu i produkuje z tego ciepło.

Wodne pompy ciepła są najrzadziej stosowane. Ich największą zaletą jest duża efektywność. Do pozyskania energii wykorzystują dwie studnie: biorczą, z której pobiera się wodę oraz zdawczą, która odprowadza ją z powrotem do środowiska naturalnego.

Wybór konkretnego rodzaju i modelu pompy ciepła zależy od oczekiwań inwestora, rodzaju budynku, budżetu i możliwości, na jakie pozwala ukształtowanie i wielkość działki. Myśląc o wyborze systemu grzewczego na pewno warto rozważyć rozwiązanie oparte o pompę ciepła. Warto również sprawdzić aktualne programy rządowe, z których można uzyskać dofinansowanie na tego typu, przyjazne środowisku, instalacje.

WOJCIECH NAPORA

NOWOCZESNE INSTALACJE GRZEWCZE | POMPY CIEPŁA

Efektywny pomiar

FOT. VIESSMANN

Współczynnik efektywności COP (z ang. coefficient of performance) wyraża sprawność pompy ciepła. Oblicza się go porównując ilość ciepła ze skraplacza (Q) z dostarczoną energią do kompresora (W). W praktyce, gdy COP=2 oznacza to, że 2 kW mocy cieplnej/chłodniczej uzyskuje się z jednego kW mocy zużywanej przez kompresor pompy.

COP nie jest wielkością stałą dla danego rodzaju pompy ciepła. Zmienia się on w czasie pracy urządzenia i zależy od wielu czynników, m.in. od temperatury dolnego źródła, temperatury zasilania górnego źródła, różnicy pomiędzy temperaturą wody zasilającej instalację grzewczą (wpływającej do niej), a temperaturą jej powrotu. Dlatego ta sama pompa ciepła może osiągać różną sprawność. Często w materiałach reklamowych producenci podają najwyższą wartość jednak nie wspominają, w jakich warunkach ją osiągnięto.

Najnowocześniejsze pompy ciepła mogą efektywnie pracować w ujemnych temperaturach. Fot. Hewalex

REKLAMA

27

NOWOCZESNE INSTALACJE GRZEWCZE | FOTOWOLTAIKA

Prąd płynący prosto ze słońca

Przy wyborze paneli fotowoltaicznych stosowanych w mikroinstalacjach nie liczy się tylko potencjalna ilość wyprodukowanej energii, wyrażona procentowo w sprawności nominalnej, ale szczególne znaczenie ma podwyższona sprawność jego modułów przy słabym oświetleniu. Fot. Hewalex

Efektywne wykorzystanie energii słonecznej do wytworzenia energii elektrycznej jest problematyczne pod wieloma względami. Krótki sezon grzewczy, zmienne, ale częste zachmurzenie mają ogromny wpływ na obniżenie sprawności paneli fotowoltaicznych w Polsce. Jednak wybór baterii słonecznych o odpowiednich parametrach gwarantuje wydajne pozyskanie energii elektrycznej nawet w mniej sprzyjających warunkach.

Efekt PV, czy też efekt fotowoltaiczny, to zjawisko polegające na wytworzeniu energii elektrycznej między dwoma elementami wykonanych z podobnego materiału w wyniku bezpośredniego działania fotonów. Właśnie w ten sposób działają ogniwa fotowoltaiczne przetwarzając energie słoneczną na elektryczną.

Zjawisko to odkrył francuski fizyk Edmund Becquerel w 1839 roku. Jednak pierwsze komercyjne zastosowanie efektu PV miało miejsce dopiero w 1954 roku, w Bell Laboratories – oddziale badawczym i wdrożeniowym amerykańsko-francuskiej korporacji telekomunikacyjnej Alcatel-Lucent. Wyprodukowano tam

pierwsze krzemowe ogniwo słoneczne.

Od tego czasu ogniwa fotowoltaiczne znalazły wiele zastosowań. Dalszy rozwój tej technologii spowodował, że ogniwa z powodzeniem wykorzystywane są w budownictwie energooszczędnym i plus energetycznym, gdzie służą do wytwarzania użytkowej energii

Efektywna technologia Janusz Sobek, menadżer sprzedaży CEE w firmie Sharp Electronics Moduły fotowoltaiczne stopniowo stają się powszechnym widokiem na wielu dachach budynków mieszkalnych czy przemysłowych. O ile w przy tych drugich montaż modułów nie jest dużym problemem, to w przypadku dachów domów jednorodzinnych, ze względu na skomplikowaną i ograniczoną powierzchnię jest często wyzwaniem. Zależy nam przecież na maksymalizacji produkcji energii elektrycznej z ograniczonej powierzchni. Nie bez znaczenia są również walory estetyczne naszej domowej elektrowni. Tutaj z pomocą przychodzi nowy produkt firmy Sharp, monokrystaliczny moduł NQR256A o mocy 256 W łączący najwyższą w klasie wydajność aż 19,8%, technologię back contact oraz wygląd wyróżniony prestiżową nagrodą „Good Design Award”. Przy standardowych rozwiązaniach PV, ścieżki elektryczne znajdujące się po zewnętrznej stronie ogniwa powodują ok.

6% straty w wykorzystaniu światła słonecznego. W technologii back contact, ścieżki znajdujące się po wewnętrznej stronie ogniwa redukują straty w wykorzystaniu energii słonecznej o 50%. Ogniwa back contact są wykonane z bardzo czystego krzemu, minimalizuje to zjawisko ich naturalnej degradacji i przedłuża żywotność produktu. Mniejsze rozmiary (1x1,2 m) i waga to sprawniejsza instalacja oraz optymalne wykorzystanie połaci dachu. NQR256A to większa produkcja energii elektrycznej niż 60-cio ogniwowe konwencjonalne moduły PV (z tej samej powierzchni dachu).

28

elektrycznej. Jednym z ostatnich osiągnięć w tej dziedzinie jest wyprodukowanie półprzezroczystego modułu, który może być używany jako okno w budynkach.

WŁAŚCIWY WYBÓR Przy wyborze paneli fotowoltaicznych stosowanych w mikroinstalacjach nie liczy się tylko potencjalna ilość wyprodukowanej energii, wyrażona procentowo w sprawności nominalnej, ale szczególne znaczenie ma podwyższona sprawność jego modułów przy słabym oświetleniu.

W polskim klimacie baterie słoneczne pracują o średnim natężeniu promieniowania słonecznego wynoszącego 990 W/m2. Jednak jest to tylko średnia.

W okresie zimowym rzadko będzie ono przekraczać 300 W/m2. Z tego powodu ważne jest, aby efektywna praca baterii została zachowana nawet w słabych warunkach słonecznych. Dlatego też należy pamiętać, że moduły z ogniwami polikrystalicznymi (wykonanymi z wykrystilizowanego krzemu) pomimo, że osiągają słabszą sprawność niż

NOWOCZESNE INSTALACJE GRZEWCZE | FOTOWOLTAIKA

monokrystaliczne w warunkach STC to mogą wydajniej pracować w warunkach większego zachmurzenia. Z kolei panele monokrystaliczne są najbardziej wydajne w dni słoneczne.

Warto też wybierać moduły o niskotemperaturowym wskaźniku mocy, co oznacza niski spadek wydajności przy wysokich temperaturach. Standardowo każdy stopień Celsjusza powyżej 25°C oznacza spadek mocy o 0,38%. Oznacza to, że przy wzroście temperatury otoczenia do 80°C obniżenie mocy może sięgną ponad 20% w stosunku do szczytowej mocy nominalnej modułu. Jest to istotne w przypadku fotowoltaicznych instalacji dachowych, które nie zawsze są właściwie wentylowane.

Przy wyborze baterii słonecznych o modułach dostarczających mocy szczytowej sięgającej 250-260 Wp należy też sprawdzić czy będą one efektywnie współpracowały z falownikiem (inwerterem), zamieniającym wyprodukowany prąd stały w zmienny.

Wysokość napięcie modułów fotowoltaicznych musi odpowiadać zakresowi napięcia falownika, w którym będzie on optymalnie zamieniał prąd stały w zmienny. Warto także sprawdzić czy panele słoneczne wyposażone są w powłokę antyrefleksyjną ARC glass, która umożliwia zwiększenie wydajności konwersji modułu z 3,5% nawet do 5%.

Jakimi zatem parametrami powinny charakteryzować się panele fotowoltaiczne, aby efektywnie zamieniały energię słoneczną na elektryczną?

energii elektrycznej. Pojęcie sprawności ogniwa lub modułu wydaje się więc być całkiem obiektywnym pojęciem opisującym wydajność konwersji energii słonecznej w elektryczną, szczególnie kiedy porównujemy różne produkty.

Nic bardziej mylnego.

NIESTANDARDOWE WARUNKI PRACY Otóż producenci oznaczają swoje panele i moduły fotowoltaiczne informacją, że osiągają określone parametry pracy w standardowych warunkach nazywanych STC (Standard Test Condition). Co to oznacza? STC to warunki laboratoryjne, w których producenci testują swoje ogniwa fotowoltaiczne, czyli w natężeniu promieniowania słonecznego 1000 W/m2, spektrum promieniowania dla gęstości atmosfery (poziom zachmurzenia) AM 1,5 o mocy i stałej temperaturze 25°C. Dodatkowo podają moc szczytową Wp (Watt peak) jaką osiągają ich produkty w tych warunkach. W praktyce moduły, jak i ogniwa rzadko pracują w tak idealnych warunkach. Warto sprawdzić charakterystykę prądowo-napięciową wydajności modułów w różnych, niestandardowych warunkach pracy. Dlatego też część producentów modułów podają wydajność ogniw lub modułów w tzw.

Warunkach normalnych czyli NOCT (normal operating cell temperature), czyli tych bardziej zbliżonych do naturalnych. Te normalne warunki zostały określone, jako temperatura otoczenia w zakresie 40-50°C; prędkość wiatru 1

Pozornie prosty montaż Rafał Dmitruk, starszy inżynier wsparcia technicznego w firmie Hewalex Montaż instalacji fotowoltaicznej jest rzeczą pozornie prostą, jednak istnieje wiele potencjalnych błędów, jakie instalator może popełnić na etapie realizacji inwestycji w system PV. Nie zagłębiając się w kwestie projektowe, przy montażu instalacji należy zwracać uwagę np. na przewidziane przez producenta modułów maksymalne odległości pomiędzy krawędzią modułu a profilem montażowym (zwykle ok. 40 cm). Przy montażu instalacji należy stosować materiały instalacyjne odpowiednie do ich warunków pracy (np. odporne na promienie UV, o odpowiednim stopniu ochrony IP). W przypadku instalacji montowanych na dachach płaskich należy obciążyć konstrukcję wystarczająco dużą masą po uprzednim upewnieniu się, że konstrukcja dachu pozwala na dodatkowe obciążanie konstrukcji. Nie należy również zapominać o zachowaniu odpowiednich odstępów pomiędzy rzędami modułów na dachach płaskich i na gruncie. W tym ostatnim przypadku należy również wylać słupki betonowe na odpowiedniej głębokości (poniżej strefy przemarzania w danej strefie klimatycznej) oraz pamiętać o zasadach dotyczących prawidłowego położenia kabla w ziemi. W przypadku instalacji na dachach skośnych należy na wiele sposobów zadbać o zachowanie szczelności pokrycia dachowego oraz stabilności zamocowania systemu montażowego do konstrukcji dachu. Pod względem elektrycznym należy prowadzić przewody o odpowiednio dobranym przekroju i izolacji w stosownych trasach kablowych, pamiętając o unikaniu pętli indukcyjnych mogących skutkować przepięciami. Z tego samego względu należy zachowywać bezpieczne odstępy izolacyjne pomiędzy modułami a zwodami instalacji odgromowej oraz stosować zabezpieczenia przepięciowe odpowiedniego typu zgodnie z wytycznymi producenta odnośnie ich ilości i uziemienia. Nie wolno zapominać o ekwipotencjalizacji systemu montażowego oraz modułów i ich uziemieniu, a także o stosowaniu właściwych zabezpieczeń nadprądowych i różnicowoprądowych. Podstawową kwestią wymagającą uwagi, choć już bardziej pod względem projektowym, jest dobór właściwej ilości modułów pod względem zapotrzebowania i możliwości technicznych (np. zacienienia) oraz wzajemne dopasowanie modułów i inwertera pod kątem jego mocy znamionowej i elektrycznych parametrów wejściowych. Podstawowym wymogiem jest również zachowanie zgodnych charakterystyk prądowo-napięciowych wszystkich modułów łączonych w jeden szereg.

Firma Tesla zaprezentowała produkt, który w pełni integruje panele fotowoltaiczne z dachem. Nie trzeba montować oddzielnie paneli fotowoltaicznych na dachu. Ich rolę przejęły dachówki fotowoltainczne. Fot. Tesla

KOLEKTORY Z ODPOWIEDNIM PARAMETREM? Jednym z parametrów określających wydajność pracy kolektora słonecznego jest sprawność ogniwa bądź modułu fotowoltaicznego. Parametr ten procentowo określa ile energii słonecznej dany moduł lub ogniwo jest w stanie wykorzystać do produkcji prądu. Na jego wielkość ma wpływ moc szczytowa ogniwa lub modułu słonecznego oraz natężenie promieniowania słonecznego, jak i temperatura otoczenia. Przykładowo, moduły krzemowe mimo że zaliczane są do I generacji, wyróżniają się wysoką sprawnością (wydajnością konwersji), sięgającą 17-22%. A im większa sprawność podawana przez producentów, tym teoretycznie więcej dany moduł jest w stanie wytworzyć

29

NOWOCZESNE INSTALACJE GRZEWCZE | FOTOWOLTAIKA

PRZEGLĄD PANELI F FOTOWOLTAICZNYCH PowerMax Smart 130

Braas PV Premium producent/dystrybutor: Braas/ Monier Braas Polska charakterystyka: monokrystaliczny moduł fotowoltaiczny o wymiarach: wys.

1778 x szer.355 mm; zbudowany z 22 ogniw; o mocy nominalnej 93 W i sprawności modułu na poziomie 15,24%; dachówka PV; solarne szkło specjalne hartowane; antyrefleksyjne zintegrowany montaż w linii dachówek Tegalit, Turmalin, Grecka, Romańska, Bałtycka; waga 10 kg; skrzynka przyłączeniowa IP65

producent/dystrybutor: Avancis/ Quad-Lock Polska charakterystyka: bezramowe moduły fotowoltaiczne wykonane z cienkowarstwowego materiału CIGS; o mocy nominalnej 130 W; wymiarach: wys. 1587x szer. 664x grub.

37 mm i sprawności wynoszącej 12,3% (STC); o napięciu sięgającym 44,9 V; o mocy rzeczywistej 96,9 W i napięciu 41,9 V przy temperaturze 40°C (NOCT), dzięki zastosowaniu materiału termoizolacyjnego wokół modułów oraz mocowaniu w systemie szalunku traconego Quad-Lock tworzą połączenia wolne od mostków termicznych; zastosowanie: panele ścienne i dachowe

NSP 255W

NQ-R256A

producent/dystrybutor: Neo Solar Power/ Hewalex charakterystyka: multikrystaliczny taliczny panel fotowoltaiczny zbudowany z 60 ogniw o mocy 255 W i sprawności 15,7%; deklarowana eklarowana tolerancja mocy dla od 0 W do o + 4,99 W co oznacza, że moc panelu możee dochodzić nawet do 259,99 W; wytrzymuje ymuje silne obciążenia do 5400 Pa; wykazuje azuje niewielki 3,5% spadek sprawności ości przy niskiej irradiancji 200 W/m2; klasa szczelności IP67, zakres pracy w temperaturze: -40 do + 85°C

producent/dystrybutor: Sharp Electronics charakterystyka: monokrystaliczny panel o wymiarach: wys. 1318x szer. 980 mm oraz głębokości: 46 mm, zbudowany z 48 ogniw; o wydajności 19,8% dzięki umieszczeniu elektrod z tyłu ogniwa (układ back contact); gwarantowana dodatnia tolerancja mocy: 0/+ 5 Wp; o mocy maksymalnej Pmax = 256 W (STC); maksymalne obciążenie mechaniczne: 2400 Pa; przetestowane obciążenie śniegiem: 5400 Pa; zakres pracy w temperaturze: -40 do + 90°C

Instalacja pod dobrym kątem Pozyskiwanie energii z czystych źródeł coraz częściej jest nie tylko kwestią chęci ograniczenia przyszłych kosztów utrzymania, ale także światopoglądu nastawionego na dobro środowiska. Co zrobić, by odpowiednio zamontować system fotowoltaiczny. Jeśli decydujemy się na założenie instalacji fotowoltaicznej na naszym dachu, sprawdźmy przede wszystkim, czy nasz dach pozwoli jej pozyskiwać energię przez optymalny czas. Kluczową rolę będzie odgrywał tu kierunek ułożenia paneli fotowoltaicznych. Najlepiej by było to południe, ewentualnie wschód i zachód, wystrzegajmy się za to północy, która nie zapewni instalacji dostępu do promieni słonecznych.

Optymalny kąt nachylenia dachu do poboru energii solarnej to 30-35 stopni (dopuszczalne są również inne stopnie nachylenia dachu). Należy też zwrócić uwagę, by na dach nie padał cień innych obiektów, co skutecznie uniemożliwiłoby efektywne korzystanie z czystej energii słońca. Źródło: Monier Braas Polska

m/s; natężenie promieniowania słonecznego 800 W m2, przy spektrum promieniowania dla gęstości atmosfery AM 1,5. Każda bateria słoneczna traci efektywność w niskich warunkach natężenia promieniowania słonecznego ok.

3-4% w stosunku do warunków laboratoryjnych STC. Parametr sprawności modułu nie jest więc tak obiektywnym parametrem, biorąc pod uwagę, że rzeczywista sprawność modułów zmniejsza się nie tylko w przypadku większego zachmurzenia, ale wraz ze wzrostem temperatury panelu fotowoltaicznego. Dlatego też przy wyborze paneli fotowoltaicznych ważna jest nie tylko sama prawność czy też moc szczytowa, osiągnięta w laboratoryjnych warunkach, ale też i inne parametry.

FOT. MONIER BRAAS POLSKA

PEŁNA INTEGRACJA

30

Producenci paneli fotowoltaicznych nie tylko dążą do poprawy sprawności ogniw fotowoltaicznych, ale też i dbają o aspekty wizualne montowanych instalacji fotowoltaicznych. Najczęściej są one montowane na dachu, więc inwestorzy chcą, aby panele nie szpeciły swoim wyglądem całego domu.

Dlatego również instalacja musi dobrze się

prezentować na dachu i wkomponować w jego połać. Między innymi z tą myślą zostały stworzone systemy Braas PV Indax i PV Premium, z których drugi otrzymał prestiżową nagrodę w dziedzinie wzornictwa przemysłowego Red Dot Design Award w kategorii „najlepszy z najlepszych”.

Integracja obu systemów z połacią dachu daje optyczne wrażenie jednej całości.

PV Indax wizualnie przypomina okno dachowe, zaś PV Premium jest idealnie dopasowany do dachówek płaskich. Ich estetyczny i nowoczesny design będzie przez lata cieszył oko właścicieli dachu – podkreśla Adam Ziółek, kierownik marketingu w Monier Braas Polska.

Integracja paneli, czy też modułów z dachem to już trwały trend, co potwierdza także firma Tesla. W ubiegłym roku zaprezentowała fotowoltaiczny dach, który można wykonać ze specjalnych dachówek. Składają się one nie tylko z hartowanego szkła, ale też z paneli fotowoltaicznych. Następuje pełna integracja paneli fotowoltaicznych z dachem. Nie trzeba montować oddzielnie paneli fotowoltaicznych na dachu. Ich rolę przejęły wspomniane dachówki.

RADOSŁAW ZIENIEWICZ

NOWOCZESNE INSTALACJE GRZEWCZE | KOTŁY KONDENSACYJNE

Kotły kondensacyjne możemy zaliczyć do najbardziej efektywnych i przyjaznych środowisku. Niektóre modele osiągają sprawność cieplną przekraczającą 100%. Jednak, aby kocioł mógł efektywnie działać musi być odpowiednio podłączony. Istotne dla osiągnięcia wysokiej sprawności pracy jest też miejsce jego montażu.

FOT. IMMERGAS

Efektywne ciepło z kotła

Każdy gazowy kocioł kondensacyjny wykorzystuje ciepło (do ogrzania wody) powstałe podczas spalania gazu ziemnego.

Jednak te najbardziej energooszczędne kotły gazowe wykorzystują tzw. efekt kondensacji. W kotłach kondensacyjnych dzięki wysokiej temperaturze spalania sięgającej nawet 130-150°C dochodzi do kondensacji pary wodnej zawartej w spalinach. Dzięki temu następuje odzyskanie dodatkowej energii w postaci ciepła i przekazanie jej do instalacji c.o. W przeciwieństwie do kotłów kondensacyjnych, w kotłach konwencjonalnych energia ta ulega bezpowrotnej stracie, gdyż para wodna uchodzi wraz ze spalinami przez komin. Dzięki odzyskanej dodatkowej energii ciepła skraplania, kotły kondensacyjne mają o wiele wyższą sprawność w stosunku do kotłów konwencjonalnych.

Sprawność kotłów standardowych wynosi między 86-90%, natomiast sprawność kotłów kondensacyjnych sięga aż 109%.

Wśród zalet kondensacyjnych kotłów wymienia się także ich niewielkie rozmiary, brak nieczystości i nieprzyjemnego zapachu – w porównaniu z kotłami na paliwo stałe. W związku z tym nie ma potrzeby wydzielania osobnego pomieszczenia, ani na sam kocioł, ani na paliwo. Pełna automatyka pracy kondensacyjnych kotłów powoduje, że użytkownicy nie muszą się troszczyć o dostawy paliwa i jego zapasy. W znacznym stopniu zwiększa to komfort, zwłaszcza w niewielkich budynkach, w których trudno byłoby wygospodarować dodatkową powierzchnię. Kotły kondensacyjne są również mniej awaryjne niż urządzenia na paliwo stałe i wymagają mniejszej ilości przeglądów.

JEDNO- CZY DWUFUNKCYJNY? Przed zakupem należy dostosować urządzenie do zmieniających się potrzeb

użytkowników\ W przypadku większych budynków, z kilkoma łazienkami i rozległą instalacją ciepłej wody najlepiej sprawdzi się jednofunkcyjny kocioł, współpracujący z odpowiedniej wielkości zasobnikami. Pozwala to zgromadzić odpowiednią ilość ciepłej wody, a później dostarczyć ją jednocześnie do większej liczby punktów czerpalnych. W przypadku urządzeń jednofunkcyjnych z zasobnikiem możliwa jest cyrkulacja c.w.u., dzięki której uzyskujemy ciepłą wodę zaraz po odkręceniu kranu w każdym punkcie poboru.

Jeśli mamy do czynienia z mniejszym zapotrzebowaniem na ciepłą wodę, lepszym rozwiązaniem będą kondensacyjne kotły dwufunkcyjne. Są one w stanie zasilić centralne ogrzewanie i dodatkowo podgrzać ciepłą wody użytkową. W kotłach dwufunkcyjnych woda jest podgrzewana w sposób przepływowy, wyłącznie w momencie poboru.

Zapobiega to stratom wynikającym z magazynowania ciepłej wody. Kotły dwufunkcyjne są polecane przede wszystkim do mieszkań lub domów z jedną łazienką, w których między urządzeniem grzewczym i najdalej wysuniętym punktem poboru ciepłej wody jest niewielka odległość – nie większa niż 6 m.

Warto sprawdzić przed zakupem czy urządzenie zaprojektowano w sposób umożliwiający ich łatwe łączenie i tworzenie kompleksowych, innowacyjnych systemów grzewczych. Przyszłością branży grzewczej są systemy wykorzystujące kilka źródeł energii. Ich efektywność w dużym stopniu zależy od współpracy zastosowanych w systemie urządzeń. Nowa linia urządzeń Buderus to seria modułowa, którą w każdej chwili można rozbudować o dodatkowe elementy. Jeśli mamy kocioł z tej linii, łatwo zintegrujemy go z panelami słonecznymi lub kominkiem – podkreśla

31

NOWOCZESNE INSTALACJE GRZEWCZE | KOTŁY KONDENSACYJNE

PRZEGLĄD GAZOWYCH KOTŁÓW KONDENSACYJNYCH Wolf Kocioł FGB(K)-28/35 producent: Wolf Technika Grzewcza charakterystyka: wewnętrzne elementy urządzenia wykonane są z wytrzymałych materiałów, takich jak: rury miedziane, aluminiowo-krzemowy wymiennik ciepła, kompozytowy blok hydrauliczny; pompa i wentylator o wysokiej sprawności wraz z wymiennikiem ciepła o wysokiej przewodności cieplnej pozwala na pracę zgodnie z klasą energooszczędności A; dodatkowe elementy, takie jak zawór bezpieczeństwa, syfon kondensatu, naczynie wzbiorcze, odpowietrznik i klapa spalin (dla kilku kotłów w jednym systemie spalinowym) są w standardzie wyposażenia; konstrukcja komory spalania zoptymalizowana na czyste spalanie i skuteczny zakres modulacji 1:6; wbudowany sterownik umożliwia regulację pogodową (czujnik jako wyposażenie dodatkowe); dodatkowe wyposażenie o moduł komunikacji internetowej ISM7e zapewnia łączność z urządzeniem z każdego miejsca na świecie

producent: Immergas charakterystyka: kocioł wyposażony w elektronicznie sterowaną pompę kotłową oraz posiadaj maskownicę przyłączy w standardzie; to najbardziej efektywne rozwiązanie dla wielu instalacji lub modernizacji już istniejących; zastosowanie kotła pozwala na zmniejszenie zużycia energii, a dzięki identycznemu rozstawowi podłączeń hydraulicznych kocioł Victrix EXA ErP może z łatwością zastąpić kocioł z zamkniętą komorą spalania np.: Eolo Star, Eolo Mini

Bosch Condens 9000i

Buderus Logamax GB192i

producent: Bosch Junkers charakterystyka: produkt wyróżnia nowoczesny design; fronty z hartowanego szkła w kolorach białym lub czarnym; dotykowy panel sterowania z wyświetlaczem tekstowym; intuicyjna obsługa dzięki prostej strukturze menu i komunikatom w języku polskim; moce od 20 kW do 50 kW; szeroki zakres modulacji nawet 1:10; pobór mocy w trybie czuwania poniżej 1,5 W; naczynie przeponowe 15 l; możliwość zabudowy regulatora w kotle

producent: Buderus charakterystyka: kocioł jest gotowy do integracji z już istniejącymi technologiami oraz przygotowany na przyszłe innowacje; jeśli chcesz zobaczyć przyszłość, wystarczy spojrzeć na front kotła Logamax plus GB192i wykonany ze szkła tytanowego, które zostało specjalnie opracowane dla marki Buderus, jest łatwe w utrzymaniu, solidne i niezwykle wytrzymałe; nawet po latach użytkowania nie traci nic ze swojej wysokiej jakości, nie wykazuje oznak zużycia i może być wyczyszczone w „mgnieniu oka”

Genus Premium Net producent: Ariston Thermo Polska charakterystyka: 2-funkcyjny kocioł o mocy: 24 kW z modułem zdalnego sterowania i sprawności sięgającej do 108%; modulacja mocy: 1:10; pompa z pełną modulacją elektroniczną: optymalizacją pracy kotła, redukcją zużycia energii połączone z cichą pracą zapewnia komfort akustyczny dzięki mniejszej ilości sekwencji włączeń i wyłączeń kotła oraz nowemu tłumikowi i panelom wyciszającym; wyposażony w system zapobiegający zamarzaniu, odkładaniu się kamienia i blokowaniu pomy; temperatura w obiegu c.w.u: 60/36°C; przystosowany do współpracy z systemami solarnymi; wyposażony w modem AristonNet umożliwiający zdalne sterowanie systemem grzewczym online poprzez aplikację np. w smartfonie; waga: 32 kg

32

Victrix Exa 28 1 ERP

NOWOCZESNE INSTALACJE GRZEWCZE | KOTŁY KONDENSACYJNE

Edmund Słupek, menadżer produktu marki Buderus. Dzięki takiemu rozwiązaniu można dodatkową nadwyżkę energii cieplnej z kotła kondensacyjnego przekierować i wykorzystać do ogrzania pomieszczeń w sytuacji, gdy pompy ciepła lub kolektory słoneczne nie są efektywne np. podczas zimy. Istotne jest też zapewnienie odpowiednich warunków pracy dla kotłów kondensacyjnych.

W pomieszczeniu, gdzie będzie znajdował się kocioł musi być wykonana niezależna wentylacja nawiewna i wywiewna Jest to istotne zwłaszcza w sytuacji kiedy kocioł kondensacyjny

będzie wykorzystywał powietrze do spalania gazu prosto z pomieszczenia.

SYSTEM SPALINOWO-WENTYLACYJNY Instalacja w kotłowni, pomieszczeniu z urządzeniami gazowymi wymaga wykonania niezależnej wentylacji nawiewnej i wywiewnej zwłaszcza w przypadku, kiedy powietrze niezbędne do spalania pobierane jest z pomieszczenia.

Musimy też pamiętać, że ubocznym, dodatkowym efektem pracy kotłów kondensacyjnych są skropliny, które powstają przy wykorzystywania ciepła kondensacji pary wodnej zawartej

Moc i lokalizacja kotła Justyna Jarzębowska, kierownik marketingu z firmy Wolf Technika Grzewcza Dobór mocy urządzenia. To pierwszy krok jaki należy wykonać już na etapie prac projektowych. Można bowiem dokładnie wyliczyć zapotrzebowanie energetyczne obiektu określając potencjalne straty cieplne i w razie potrzeby – zadbać o lepszą, bardziej skuteczną, izolacyjność budynku.

Precyzyjne wyliczenie zapotrzebowania budynku na energię pozwala na dobór takiego systemu grzewczego, który zapewni użytkownikom komfort termiczny i będzie dla nich ekonomiczny. Kiedy już wiemy jakie zapotrzebowanie energetyczne ma nasz budynek, warto zdecydować gdzie zostanie zamontowany kocioł lub inne źródło ciepła. W przypadku instalacji kotłów kondensacyjnych mamy szerokie możliwości. Tradycyjnie możemy przeznaczyć do tego pomieszczenie kotłownie, ale także coraz częściej oszczędzając na metrażu budynku możemy dokonać montażu niewielkiego urządzenia w łazience czy kuchni (producenci prześcigają się w produkcji coraz to bardziej designerskich kotłów).

Należy jednak pamiętać, że kocioł potrzebuje napięcia elektrycznego i nie może być montowany nad źródłem wody (zlew, umywalka, wanna oraz pod natryskiem), a także musi być podłączony do naściennej instalacji elektrycznej– dlatego należy to przewidzieć już na etapie projektowania domu

Zanim rozpoczniesz montaż Rafał Kowalczyk, dyrektor techniczny w firmie Ariston Thermo Polska Planując instalację kotła kondensacyjnego musimy wziąć pod uwagę kilka czynników związanych z różnymi elementami instalacji grzewczej. W pierwszej kolejności należy płukanie instalacji. Montując nowy kocioł należy bezwzględnie wypłukać instalację (niezależnie czy jest to instalacja nowa czy modernizowana) przy użyciu dedykowanych środków chemicznych, następnie za pomocą czystej wody, oraz należy pamiętać o napełnieniu instalacji wodą o odpowiednich parametrach i przeprowadzeniu próby szczelności. Bardzo ważnym czynnikiem jest tu twardość wody używanej do napełniania instalacja, ale nie mniej istotnym (szczególnie dla kotłów kondensacyjnych z wymiennikami ze stopów aluminium) jest odczyn pH. Zawsze przed napełnieniem należy porównać parametry wody z zaleceniami producenta kotła. W niektórych przypadkach można też zastosować inhibitory korozji, które zabezpieczają instalację przed korozją. Na powrocie z instalacji obowiązkowo należy zamontować dobrej klasy filtr wody, który dodatkowo zabezpieczy kocioł. Ważne jest też podłączenie do komina. Kotły kondensacyjne mają ograniczoną – w zależności od systemu spalinowego – długość maksymalną komina, w którym to limicie musimy się zmieścić instalując kocioł. Urządzenia kondensacyjne to również konieczność odprowadzenia skroplin z kotła (ok. 2 l/h) – jeśli kocioł ma zostać zainstalowany był w piwnicy, gdzie nie ma instalacji kanalizacji – można zastosować specjalne pompki kondensatu, które przepompują wodę na wyższą kondygnację.

W kotłach dwufunkcyjnych woda jest podgrzewana w sposób przepływowy, wyłącznie w momencie poboru. Zapobiega to stratom wynikającym z magazynowania ciepłej wody. Fot. Ariston Thermo Polska w spalinach. W domach jednorodzinnych, gdzie zwykle instalowane są urządzenia o mocy do 24 kW, ilość powstałego kondensatu nie powinna przekraczać 2,5 dm3/h pracy urządzenia. Dlatego też kotły kondensacyjne wyposażane są w syfon i wąż do odprowadzenia kondensatu na zewnątrz urządzenia.

Jeżeli inwestor dysponuje biologiczną przydomową oczyszczalnią ścieków, potrzebny będzie tzw. neutralizator kondensatu, czyli urządzenie, które dzięki odpowiedniemu wkładowi neutralizuje przepływający kondensat do odczynu obojętnego.

EFEKTYWNE W NISKICH TEMPERATURACH Należy pamiętać, że kotły kondensacyjne są najbardziej wydajne w tzw. instalacjach niskotemperaturowych, w których temperatura wody grzewczej wynosi między 40ºC, a 50ºC, a temperatura wody powracającej do kotła jest możliwie jak najniższa. Pamiętajmy, moc cieplna grzejnika, bez względu na jego rodzaj, musi być zgodna z parametrami projektowanej instalacji grzewczej.

Gdy w pomieszczeniu będą zainstalowane zbyt duże grzejniki, temperaturę pracy kotła można skorygować.

Nie można jednak tego zrobić, jeżeli grzejniki są zbyt małe i wyróżniają się

mocą cieplną dla parametrów 90/70°C, a kocioł kondensacyjny wymaga parametrów 55/45°C. Jak wyjaśnia Rafał Kowalczyk, dyrektor techniczny w firmie Ariston Thermo Polska: Parametry instalacji grzewczej i regulacja pogodowa. Kotły kondensacyjne, aby pracować z najwyższą sprawnością, wymagają niskich temperatur instalacji (40-50°C). Przy takich temperaturach pracy grzejniki instalacji c.o. oczywiście będą oddawać mniej ciepła do pomieszczeń.

Aby zoptymalizować pracę kotła kondensacyjnego a jednocześnie uniknąć stosowania powiększonych grzejników stosuje się regulację pogodową. Czujnik temperatury zewnętrznej ustala temperaturę wody wysyłanej przez kocioł do instalacji ogrzewania. Jeśli temperatura na zewnątrz nie jest zbyt niska (np. +5°C) wtedy ogrzewanie ustawione na poziomie 45-50 °C w zupełności wystarczy do ogrzania mieszkania. Gdy temperatura na zewnątrz spadnie znacznie poniżej zera – sterowanie pogodowe automatycznie podniesie temperaturę grzania np. do 75°C co znów zapewni nam komfort cieplny – tym razem kosztem nieco niższej sprawności. Warto dodać, że preferowanym rozwiązaniem przy użyciu kotła kondensacyjnego jako źródła ciepła jest ogrzewanie płaszczyznowe.

RADOSŁAW ZIENIEWICZ

33

FACHOWY WYKONAWCA | TERMOIZOLACJA ŚCIAN

Funkcjonalność systemu dociepleń ETICS w dużym stopniu zależy od wzajemnego dopasowania poszczególnych komponentów i wykonania zgodnie z zaleceniami producenta. Fot. Rockwool Polska

Ocieplamy w systemie Dążenie do obniżenia rocznego zapotrzebowania budynku na energię dla celów grzewczych jest od wielu lat stymulowane przez uwarunkowania ekonomiczne oraz ekologiczne. W celu osiągnięcia coraz lepszej energooszczędności budowli podejmowanych jest wiele działań, w tym przede wszystkim ocieplanie ścian zewnętrznych, które w zdecydowanej większości jest realizowane w technologii bezspoinowej (ETICS).

Ze względu na to, że największą część kubatury użytkowej na świecie stanowi substancja mieszkaniowa, której istotną częścią jest zabudowa jednorodzinna, problem dotyczy także domów wolnostojących. Dla osiągnięcia odpowiedniej efektywności ocieplenia elewacji najbardziej istotne znaczenie mają:

34

przemyślany dobór systemu ociepleń oraz jego prawidłowe zastosowanie.

KOMPATYBILNE ELEMENTY Bezspoinowy system ociepleń to stosunkowo złożony zestaw technologiczny, którego funkcjonalność w dużym stopniu zależy od wzajemnego dopasowania

poszczególnych komponentów. Należy wobec tego stosować wyłącznie kompletne systemy dopuszczone do stosowania w Polsce. Jedynie wówczas możemy zakładać, że wykonane ocieplenie osiągnie odpowiednią, przewidywaną trwałość, gwarantując tym samym długotrwały efekt termooszczędności.

Niedopuszczalne jest mieszanie produktów z różnych systemów. Oprócz utraty gwarancji producenta, który ponosi odpowiedzialność wyłącznie w przypadku zastosowania kompletnej technologii, może to doprowadzić do powstawania różnego rodzaju wad powierzchni ocieplenia, takich jak przebarwienia i wykwity, a nawet utrata spójności poszczególnych warstw płaszcza fasady.

Jakiekolwiek uszkodzenia powierzchni ocieplenia ETICS z reguły postępują wraz z upływem czasu, powodując najczęściej zawilgocenie lub utratę wiatroszczelności, co w znacznym stopniu obniża izolacyjność termiczną przegrody. Warto więc stosować systemy sprawdzone, legitymujące się wieloletnim, efektywnym zastosowaniem.

Z tych samych względów najwyższą wagę należy przykładać do rzetelności

i jakości wykonawstwa. Roboty dociepleniowe należy wykonywać zgodnie ze wskazaniami i zaleceniami zawartymi w aktualnej instrukcji technicznej ITB oraz aprobacie technicznej systemu i instrukcjach producenta. Materiały wchodzące w skład systemu ociepleń należy przygotowywać i wbudowywać ścisłe według wytycznych zawartych w kartach technicznych produktów.

UWAGA NA MOSTKI TERMICZNE Nie mniej istotne jest przestrzeganie odpowiednich zasad na etapie eksploatacji. Wszelkie uszkodzenia powierzchni i detali elewacji, stwierdzone w standardowych cyklach okresowych przeglądów budynków, powinny być bez zwłoki naprawiane.

Aby ocieplenie ścian zewnętrznych budynku w praktyce wypełniło poczynione wcześniej założenia wynikające przede wszystkim z grubości i parametrów fizycznych warstwy termoizolacji, należy zapewnić całkowitą likwidację mostków termicznych lub w ostateczności ich możliwie najbardziej skuteczną minimalizację. Dla osiągnięcia tego celu niezbędne są odpowiednie, systemowe

FACHOWY WYKONAWCA | TERMOIZOLACJA ŚCIAN

Ważne parametry techniczne Tomasz Kwiatkowski, doradca techniczny, Rockwool Polska Dokonując wyboru materiału do ocieplenia najczęściej kierujemy się parametrem izolacyjności – współczynnikiem przewodzenia ciepła, czyli lambdą. Nie powinien to jednak być czynnik decydujący – produkty izolacyjne mają obecnie zbliżone lambdy. Różnica we współczynniku lambda wielkości 0,001 to różnica od 3 do 4 milimetrów na grubości izolacji. Dlatego sama lambda nie jest żadną informacja o izolacyjności ściany. Dopiero obliczenie oporu cieplnego wynikającego z grubości materiału i jego lambdy wraz z uwzględnieniem pozostałych materiałów tworzących element budynku pozwoli odpowiedzieć na pytanie – czy 15 cm danego materiału izoluje dobrze czy źle?

Jednym z głównych czynników, na który powinniśmy zwracać uwagę powinna być trwałość wybranych materiałów ociepleniowych, a w konsekwencji całej izolacji. Wykorzystywany materiał powinien być elastyczny i jednocześnie dobrze przylegać do wszelkich powierzchni, także narożników i zagięć, aby zapewnić ciągłość i szczelność izolacji. Dlatego dobrze sprawdzają się materiały o większej gęstości jak wełna skalna. Dzięki gęstej i zaburzonej strukturze materiał ten zachowuje stabilność wymiarową przez długie lata, nie odkształca się pod wpływem warunków atmosferycznych i zachowuje elastyczność przez cały okres eksploatacji.

Wybór odpowiedniego materiału izolacyjnego może zagwarantować także dodatkowe korzyści, takie jak: niepalność, właściwości akustyczne, paroprzepuszczalność. Wełna skalna nie bierze udziału w pożarze, nie dymi i nie powoduje płonących kropli. Dzięki jej zastosowaniu w znaczący sposób podnosi się bezpieczeństwo pożarowe całego domu.

Wełna skalna, dzięki swojej włóknistej strukturze i dużej gęstości posada także doskonałe właściwości akustyczne – tłumi i wygłusza dźwięki z zewnątrz. Wyroby z wełny skalnej są dodatkowo trudnozwilżalne, paroprzepuszczalne oraz posiadają właściwości hydrofobowe. Nie chłoną wilgoci z powietrza i posiadają znikomą wilgotność sorpcyjną. To istotna kwestia zwłaszcza w przypadku budynków remontowanych, gdzie wentylacja bardzo często nie spełnia swoich wymagań i istnieje ryzyko zawilgocenia i występowania pleśni i grzybów.

Wełna mineralna cechuje się wysoką termoizolacyjnością. Ponadto ma wysoką odporność na działanie ognia i doskonale izoluje akustycznie. Fot. Rockwool Polska

36

rozwiązania wszystkich miejsc szczególnych ocieplenia, takich jak styki z elementami stolarki i obróbkami blacharskimi, punkty mechanicznego mocowania warstwy ocieplenia, miejsca montażu akcesoriów zewnętrznych fasady itp. Tylko te systemy ociepleń, które oprócz materiałów podstawowych zawierają odpowiednio szeroką gamę produktów pomocniczych i akcesoriów, umożliwiają prawidłowe wykończenie wymienionych wcześniej detali elewacji.

NIEZBĘDNE DOPEŁNIENIE Dodatkowe mocowanie płyt ociepleniowych warto wykonywać przy użyciu łączników termoizolowanych (termodyble). Ich talerzyki dociskowe są zagłębione w przygotowanych w warstwie termoizolacji otworach, które są następnie zamykane zaślepkami izolującymi. W celu ograniczenia do niezbędnego minimum udziału elementów metalowych przewodzących ciepło, tradycyjną, aluminiową listwę startową powinna zastąpić listwa dwuczęściowa, dzięki czemu zostaje przerwany istotny, liniowy mostek termiczny przebiegający w płaszczyźnie półki takiego elementu.

Elementy i akcesoria umieszczane na ocieplonej elewacji, takie jak oprawy oświetleniowe, szyldy i inne wyposażenie należy mocować w sposób zapobiegający przenikaniu metalowych łączników przez wszystkie warstwy przegrody, co prowadzi do powstawania mostków termicznych. W zależności od masy i rozmiarów przedmiotów przewidzianych do zamocowania, montaż takich elementów wykonuje się za pośrednictwem krążków montażowych wytworzonych z wysoko efektywnych tworzyw termoizolacyjnych (PIR lub PUR) wklejanych w warstwie styropianu lub wełny mineralnej oraz spiralnych elementów wkręcanych w warstwę materiału ociepleniowego.

Ta sama zasada dotyczy końcówek balustrad oraz wszelkiego rodzaju wsporników, które w tradycyjnym ociepleniu przenikają poprzez warstwy ocieplenia aż do powierzchni muru. Służą do tego specjalne, izolujące elementy montażowe umożliwiające likwidację mostków cieplnych związanych z mocowaniem balustrad balkonowych, lecz także samonośnych konstrukcji balkonowych, stalowych schodów zewnętrznych, itp.

FACHOWY WYKONAWCA | TERMOIZOLACJA ŚCIAN

W trakcie realizacji ocieplenia ścian zewnętrznych niezwykle istotne jest zapewnienie skutecznej ochrony elewacji przed infiltracją wilgoci poprzez zapewnienie szczelności układu ociepleniowego oraz możliwie najniższej nasiąkliwości warstw tynkarskich ocieplenia i ewentualnej powłoki końcowej.

Wszystkie styki układu ociepleniowego z elementami konstrukcji oraz wyposażenia budynku należy uszczelnić poprzez wbudowanie na całej ich długości taśmy rozprężnej lub zawierających taką taśmę specjalnych listew ościeżowych. Oprócz wyeliminowania mostka termicznego rozwiązanie takie zabezpiecza przed powstawaniem otwartych rys na styku układu ociepleniowego z elementami charakteryzującymi się na ogół całkowicie odmienną rozszerzalnością termiczną. Wymóg zapewnienia szczelności dotyczy także wszelkich dylatacji konstrukcyjnych, które powinny być powtórzone w warstwach ocieplania poprzez wbudowanie systemowego profilu dylatacyjnego lub dylatacyjnej taśmy rozprężnej.

ODPOWIEDNIA TRWAŁOŚĆ SYSTEMU Istotnym aspektem efektywności bezspoinowego ocieplenia ścian zewnętrznych jest kwestia odpowiedniej trwałości układu ociepleniowego oraz jego odporności na uszkodzenia mechaniczne. Oprócz warunków opisanych wcześniej, trwałość taką może zapewnić zastosowanie systemu o podwyższonej elastyczności warstw tynkarskich i wysokiej odporności na uderzenia, przy czym właściwości takie powinny znajdować potwierdzenie w aprobacie technicznej systemu. Podwyższona odporność układu ociepleniowego może mieć szczególne znaczenie w przypadku zdarzeń losowych lub ekstremalnych zjawisk atmosferycznych, takich jak na przykład intensywne opady gradu.

Oczywiście wszystkie parametry cieplne budynku po dokonaniu ocieplenia ścian mogą być osiągnięte wyłącznie pod warunkiem zastosowania kompletnego systemu ETICS przewidującego szczegółowe rozwiązania nie tylko powierzchni, lecz także wszystkich detali elewacji. Oprócz tego należy także zapewnić fachowe i rzetelne wykonawstwo robót.

Styropian to najpopularniejszy materiał termoizolacyjny stosowany w systemach ociepleń.

Fot. Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń

Unikajmy błędów wykonawczych Karol Bednarczyk, ekspert ze Stowarzyszenia na Rzecz Systemów Ociepleń Systemy ociepleń są znane i szeroko stosowane w Polsce są już od ponad 20 lat. Pomimo tego nadal popełnia się wiele błędów zarówno na etapie projektowania, jak również instalacji systemu.

W znakomitej większości przypadków w ogóle brak jest projektu ocieplenia. Ponadto przy nowych budynkach lub termomodernizacji istniejących projekt ogranicza się do doboru rodzaju i grubości termoizolacji, zaproponowania układu ociepleniowego konkretnego systemodawcy lub rodzaju wyprawy tynkarskiej, bez szczegółowego określenia wszystkich istotnych dla powodzenia inwestycji aspektów technicznych.

Skupmy się jednak na wykonawstwie. Głównym zarzutem wobec wykonawców jeszcze przed przystąpieniem do robót jest pominięcie czynności związanych z oceną i przygotowaniem podłoża, tj. sprawdzenie nośności podłoża przy pomocy odpowiednich urządzeń np. pull-off, czy też, w przypadku jego braku na kostkach styropianowych o boku sześcianu długości 10 cm. Nośność podłoża powinna być ≥ 80kPa czyli zgodna z parametrem deklarowanej wytrzymałości na rozciąganie do powierzchni czołowych (TR). Bardzo częstym błędem jest również pominięcie aspektu nasiąkliwości podłoża. Podłoża nasiąkliwe powinny być odpowiednio zagruntowane.

Zmniejszenie nasiąkliwości podłoża poprawia przyczepność zapraw klejowych, jak również warunkuje prawidłowe ich wiązanie, a co za tym idzie – osiągniecie optymalnych parametrów wytrzymałościowych.

Kolejne błędy można popełnić przy klejeniu materiału izolacyjnego. Najczęściej spotykane to m.in. klejenie płyt bez zachowania układu mijankowego (przesunięcia płyt względem siebie w kolejnych rzędach), przyklejanie niewielkich skrawków materiału izolacyjnego (co może powodować mostki liniowe), brak tzw. „L-ek” w narożach otworów czy też luźne pasowanie materiału izolacyjnego podczas przyklejania i brak wypełnienia przerw pomiędzy płytami izolacji.

Po przyklejeniu materiału izolacyjnego rekomendowane jest natomiast przeszlifowanie powierzchni w celu uzyskania jak najmniejszych odchyłek od prostolinijności powierzchni. Pominięcie tego kroku może powodować powstanie nierówności na powierzchni ocieplenia, które będą później widoczne po zakończeniu robót.

Przy mocowaniu mechanicznym zastosowanie nieodpowiednich łączników co do długości, rodzaju materiału, w jakim będą one zamocowane, oraz niepoprawne ich zamocowanie w murze może wpływać niekorzystnie na statyczność systemu ociepleniowego (zwłaszcza pod katem obciążeń wiatrowych). Ponadto zbyt głębokie osadzenie łącznika w izolacji powoduje tzw. „efekt biedronki” objawiający się na elewacji zwłaszcza w okresach o podwyższonej wilgotności lub obniżonych temperaturach w postaci kropek w miejscach umieszczenia łączników.

Również na etapie wykonywania warstwy zbrojonej siatką można popełnić błędy. Do najczęściej spotykanych zaliczamy: brak zakładów siatki, nieprawidłowe zatopienie siatki w warstwie zaprawy klejowej (siatka powinna być w całości zatopiona w zaprawie), brak odpowiednio dociętych profili narożnikowych czy siatek diagonalnych w narożach otworów.

Kolejnym etapem jest gruntowanie warstwy zbrojonej – pominięcie tego kroku (w przypadku systemów, gdzie jest to zalecane) lub zbyt wczesne zagruntowanie powierzchni (zanim zaprawa klejowa odpowiednio zwiąże) może powodować późniejsze odspajanie się tynku od warstwy zbrojonej.

Podczas wykonania warstwy tynku na elewacji najczęstszymi błędami są zbyt duży dodatek wody do tynku (może niekorzystnie wpływać zarówno na parametry robocze jak i wytrzymałościowe) oraz nieprawidłowe zatarcie tynku – pominięcie czasu otwartego, który umożliwia uzyskanie prawidłowej faktury może powodować uszkodzenie powierzchni tynku i obniżenie jego parametrów wytrzymałościowych.

Wspomniane powyżej błędy są bardzo często popełniane podczas instalacji systemów ociepleń. Wykonawcy nie przestrzegają też zaleceń dotyczących warunków pogodowych czy też stosowania siatek ochronnych na rusztowaniach podczas wykonywania robót. Aby ustrzec się błędów, zalecane jest stosowanie się do zaleceń technologicznych oraz rekomendacji systemodawców i stosować tzw. dobre praktyki.

KATARZYNA MASŁOWSKA

37

FACHOWY WYKONAWCA

SKUTECZNY DRENAŻ I DOBRA IZOLACJA PIWNICY. ZABEZPIECZENIE INSTALACJI RUROWYCH W GRUNCIE Mokre ściany piwnic w starszych budynkach, ale też i nowo budowanych to dość powszechny problem i kłopot dla mieszkańców. Przyczyny mogą być różne, ale najczęstsze to: podniesienie poziomu wód gruntowych, uszkodzenie lub brak izolacji murów, rozszczelnienie rur kanalizacji deszczowej oraz uszkodzenie drenażu.

Przed laty, wobec braku izolacji bitumicznych, podstawowym rozwiązaniem przeciwwilgociowym był drenaż. Dlaczego to rozwiązanie już nie działa w większości miejsc? Paradoksalnie, najczęstszą tego przyczyną jest... poprawa standardów użytkowych budynków. Prowadząc wykopy dla nowych instalacji sanitarnych, telefonicznych czy gazowych, przerywano drenaż. Skutkiem tego woda gromadziła się w pozostawionej części drenażu powodując znaczne zawilgocenie gruntu oraz przyległych murów.

Drenaż opaskowy z Leca® KERAMZYTU luzem. Fot. Leca® 1. Jak wykonać klasyczny drenaż przy budynku i pod posadzką?

W przypadku zalewania i dużego zawilgocenia podłogi w piwnicy oprócz odwodnienia wokół budynku warto zastosować drenaż podposadzkowy.

Ważne! Aby drenaż działał właściwie i nie wpływał niekorzystnie na konstrukcję całego budynku należy skonsultować celowość i sposób jego wykonania ze specjalistą.

38

ABY DRENAŻ SPEŁNIAŁ SWOJE ZADANIE...

Sprawdzonym materiałem do drenażu i izolacji termicznej jest lekkie kruszywo ceramiczne Leca® KERAMZYT. Produkt jest mrozoodporny, a jego izolacyjność termiczna jest ponad pięciokrotnie wyższa niż gruntu czy żwiru. Do wykonywania zasypek drenarskich zalecane jest stosowanie Leca® KERAMZYTU budowlanego L o granulacji 10-20 mm, który lepiej od żwiru przepuszcza wodę. Ponadto, przy zasypywaniu unika się przypadkowej deformacji i zmiany spadków rur drenażowych oraz uszkodzenia pionowych izolacji muru z płyt styropianu EPS i XPS. Keramzyt może również zastąpić wspomniane płyty przejmując pełną ochronę cieplną piwnic.

Zasypkę keramzytową zaleca się układać w geowłókninie zabezpieczającej drenaż przed zamuleniem.

Szybka izolacja ścian piwnic keramzytem w workach. Fot. Leca® 2. Izolacja ścian piwnic keramzytem w workach Jeśli nie ma potrzeby wykonywania drenażu, a uzasadnione jest tylko docieplenie piwnic, wystarczy ustawić pionowo przy ścianie worki z Leca® KERAMZYTEM izolacyjnym L. Zużycie wynosi 3 worki na 1 m2 na jedną warstwę worków (o średniej grubości 17 cm), która odpowiada termicznie 7 cm styropianu.

FACHOWY WYKONAWCA

Jak zabezpieczyć zamarzające instalacje rurowe prowadzone w gruncie?

Zamarzające rury to problem, który pojawia się każdej zimy, gdy kilkunastostopniowe mrozy utrzymują się przez kilka dni. Co zrobić, jeżeli obiekt już istnieje, a rury ułożone przy nim w gruncie są powyżej strefy przemarzania?

Najczęściej wiąże się to z sytuacjami gdy: – rurociągi zbiorcze (kolektory) ułożone są na minimalnej głębokości, natomiast ich odległość do budynku jest na tyle duża, że dla zachowania spadku rur należy przyłącza prowadzić w strefie przemarzania, – trasy różnych instalacji krzyżują się, – w trakcie kolejnych prac remontowo-modernizacyjnych obniżono teren, na którym znajdują się rury przyłączy.

Izolacja instalacji Leca® KERAMZYTEM luzem. Fot. Leca® 3. Izolacja instalacji Leca® KERAMZYTEM luzem Rurociągi w gruncie można izolować keramzytem na kilka sposobów. Najbardziej rozpowszechniony polega na zasypaniu wykopu z ułożonym rurociągiem kruszywem luzem. Wówczas rurociąg układa się na klasycznej podsypce piaskowej, natomiast po bokach i nad rurociągiem wysypuje się Leca® KERAMZYT budowlany L (gruboziarnisty). Aby ograniczyć zawilgocenie wypełnienia wskazane jest przykrycie go od góry folią, na której układa się wierzchnią warstwę gruntu lub nawierzchnie chodników na podbudowie z tłucznia lub piasku.

Rozwiązanie problemu – dodatkowa izolacja nad rurociągami W takich i podobnych warunkach dodatkowa izolacja nad rurociągami pozwala na ułożenie ich wyżej, czyli już w strefie przemarzania.

Izolację można wykonać z Leca® KERAMZYTU. Kruszywo to ma ponad pięciokrotnie lepsze właściwości izolacyjne niż naturalny grunt. Jest mrozoodporne, czyli nie ulega rozpadowi w trakcie wielokrotnego zamarzania i rozmarzania. Ułożone w gruncie zachowuje się w sposób neutralny, nie ma niekorzystnego wpływu na rosnące nad nim rośliny. Ponadto jest trwałe i może być wielokrotnie użyte np. do powtórnej izolacji po wymianie lub naprawie rurociągów.

Szybka izolacja instalacji keramzytem w workach. Fot. Leca® 4. Szybka izolacja instalacji Leca® KERAMZYTEM w workach Aby przyspieszyć wykonanie izolacji można zastosować keramzyt w workach.

Wówczas po bokach rurociągu wysypuje się kruszywo luzem, natomiast przestrzeń nad rurociągiem wypełnia się workami z Leca® KERAMZYTEM izolacyjnym L.

Więcej informacji, w tym kompletne rozwiązania z instrukcjami „krok po kroku” i rysunkami technicznymi znajdziesz stronie www.leca.pl w zakładce „ROZWIĄZANIA”.

Izolacja instalacji w kanałach keramzytem. Fot. Leca®

5. Izolacja instalacji w kanałach Leca® KERAMZYTEM W kanałach instalacyjnych obsypanie rurociągów i kanałów wentylacyjnych keramzytem izoluje je termicznie, a dodatkowo wypełnienie kanałów takim kruszywem zniechęca do przebywania w nich myszy, szczury i inne gryzonie.

Leca Polska sp. z o.o. ul. Krasickiego 9 83-140 Gniew tel.: +48 58 772 24 10 (11) www.leca.pl, www.lecadom.pl leca@leca.pl

39

FACHOWY WYKONAWCA | HYDROIZOLACJA FUNDAMENTÓW

Prawidłowe projektowanie hydroizolacji musi być poprzedzone dokładną analizą obciążenia wodą. Pamiętajmy, że elementy budowli stykające się z gruntem zawsze są narażone na działanie wilgoci. Fot. Shutterstock

Fundament odporny na wszystko Prawidłowa hydroizolacja i ocieplenie fundamentów zapewni komfort użytkowania oraz korzystny bilans zużycia energii podczas eksploatacji budynku. Dobór materiałów i wykonanie izolacji warto wykonać zgodnie z zasadami sztuki budowlanej, ponieważ tylko zastosowanie systemowych rozwiązań pozwoli na właściwe połączenie izolacji termicznej i przeciwwodnej.

40

Często kierując się doraźną potrzebą oszczędności podczas budowy, oszczędzamy na materiałach budowlanych lub całkowicie pomijamy wykonanie izolacji fundamentu. Wychodząc z założenia, że fundamentu i tak nie widać gołym okiem, uznajemy, że hydro- i termoizolacja tej części budynku jest wymysłem kreujących nowe produkty marketingowców firm z branży chemii budowlanej. Nic bardziej mylnego! Wilgoć i woda już w ciągu kilku lat mogą spowodować nieodwracalne i poważne szkody, nierzadko odbijające się na konstrukcji całego budynku. Brak hydroizolacji najczęściej prowadzi do: – przemarzania murów – stopniowo nasiąkające wodą fundamenty tracą swoją izolacyjność termiczną oraz wytrzymałość; – rozwoju grzybów i pleśni – mikroorganizmy przyczyniają się do stopniowej degradacji muru, a poza tym mają bardzo niekorzystny wpływ na zdrowie i komfort mieszkańców domu; – stopniowego kruszenia się ścian – wytrącające się na powierzchni ścian fundamentowych sole mineralne wnikają do wnętrza konstrukcji i powodują powolne rozsadzanie.

Z kolei pominięcie termoizolacji podziemnych części domu znacznie pogarsza bilans energetyczny budynku i naraża użytkowników na dodatkowe koszty związane z jego corocznym ogrzaniem (zwłaszcza w przypadku domów podpiwniczonych).

FUNDAMENT CIEPŁEM OTULONY Podstawową rolą warstwy termoizolacji fundamentu jest poprawa bilansu energetycznego budynku. Innym zadaniem warstwy styropianu jest mechaniczna ochrona wykonanej wcześniej warstwy hydroizolacji. Ściany stykające się z gruntem (ściany fundamentowe i ściany piwnic ogrzewanych) oraz podłogi na gruncie są istotną i integralną częścią termicznej obudowy budynków mieszkalnych. Ma to jeszcze większe znaczenie w budynkach energooszczędnych i pasywnych. W budynkach mieszkalnych procentowy udział powierzchni stykających się z gruntem może się zmieniać w zakresie od 45% dla jednokondygnacyjnych domów jednorodzinnych z pełnym podpiwniczeniem do ok. 20% dla domów trzykondygnacyjnych z podłogą na

gruncie. Skutkiem tak dużej powierzchni przegród stykających się z gruntem jest znaczący udział strat cieplnych do gruntu w całkowitym bilansie cieplnym budynku. Straty ciepła są proporcjonalne do różnicy temperatur po obydwu stronach przegrody. W przypadku strefy obwodowej budynku, grunt stanowi jedynie dodatkową, mało efektywną warstwę izolacji cieplnej, a wymiana ciepła odbywa się z powietrzem zewnętrznym. Dla ścian bardziej zagłębionych w gruncie i dla wewnętrznej części podłóg wymiana ciepła odbywa się na skutek różnicy temperatur we wnętrzu budynku i w gruncie. Temperatura płytko położonych pod powierzchnią warstw gruntu jest często przeceniana i traktowana jako stała. Tymczasem na temperaturę gruntu wokół i pod budynkiem wpływają wahania temperatury powietrza zewnętrznego. Wpływa wahań dobowych może sięgać do głębokości 0,8-1 m, zasięg wahań sezonowych dochodzi do 5-8 m, a wahań rocznych aż do 15-40 m. Szczegółowe wartości temperatury i zasięgi wahań są zależne od bardzo wielu czynników związanych z właściwościami gruntu i terenu na jego powierzchni. Oficjalne wymagania ochrony cieplnej, zawarte w polskich przepisach, ograniczają od góry straty energii, lepsze izolowanie przegrody jest nie tylko możliwe, ale wręcz leży w interesie przyszłego użytkownika. Zaleca się co najmniej 15 cm warstwę izolacji od ławy fundamentowej, w postaci płyt styropianowych przeznaczonych do stosowania w gruncie. Izolacyjność termiczna zewnętrznych przegród budynku ma decydujący wpływ nie tylko na wielkość strat cieplnych, ale także na minimalne temperatury na ich powierzchni. Zbyt mała izolacyjność ogólna lub miejscowy brak ciągłości izolacji powodują obniżenie temperatury na wewnętrznej powierzchni przegród i w efekcie mogą prowadzić do wykraplania pary wodnej w tych obszarach, a następnie do rozwoju pleśni.

Do wykonania izolacji cieplnej fundamentów stosowany jest wodoodporny styropian ekspandowany (w skrócie EPS) lub też styropian ekstrudowany (XPS). XPS jest materiałem o bardzo małej nienasiąkliwości, co ma zasadnicze znaczenie dla jego żywotności. Ponadto posiada korzystny współczynnik przewodzenia ciepła. Ze względu na małą

FACHOWY WYKONAWCA | HYDROIZOLACJA FUNDAMENTÓW

Drenaż opaskowy wokół budynku to rozwiązanie, które sprawdza się zawsze, kiedy obiekt usytuowany jest na zboczu. Po obfitych deszczach czy też roztopach śniegu, woda stanowi bardzo poważne zagrożenie dla ścian od strony stoku. Fot. Leca® nasiąkliwość polistyren ekstrudowany w przypadku zamoczenia izolacji praktycznie nie traci na swojej izolacyjności, która zwykle spada wraz ze wzrostem wilgotności materiału izolacyjnego. Płyty z XPS mają bardzo małą nasiąkliwość i dużą wytrzymałość na ściskanie. Jest to bardzo istotny aspekt, gdyż woda zgromadzona w materiale izolacyjnym znacznie pogarsza jego właściwości izolacyjne (woda ma ponad dwudziestokrotnie większą przewodność cieplną od powietrza).

ZATRZYMAĆ WODĘ Do prawidłowego zaprojektowania hydroizolacji fundamentów niezbędne jest dokonanie analizy warunków gruntowych, wodnych, ukształtowania terenu, warunków klimatycznych, sposobu użytkowania budynku. W przypadku domów podpiwniczonych należałoby także zweryfikować wymagania stawiane pomieszczeniom wewnątrz budynku.

Hydroizolacje, w zależności od warunków gruntowo-wodnych, na ogół dzieli się na: przeciwwilgociowe (zwane niekiedy izolacją typu lekkiego), przeciwwodne izolacje typu średniego (jeśli mamy do czynienia z działaniem wody bezciśnieniowej) oraz przeciwwodne izolacje ciężkie (w wypadku oddziaływania na fundament wody pod ciśnieniem). Podczas doboru materiałów trzeba kierować się także agresywnością środowiska (np. duże stężenie kwasów humusowych w gruncie) i trwałością projektowanej izolacji.

Prawidłowe projektowanie hydroizolacji musi być poprzedzone dokładną analizą obciążenia wodą. Elementy budowli stykające się z gruntem zawsze są narażone na działanie wilgoci. Może to być wilgoć, która nie wywiera parcia hydrostatycznego oraz wilgoć wywierająca takie parcie. W pierwszym przypadku

jest to woda podciągana kapilarnie przez grunt lub też woda opadowa, która bez większych oporów przenika przez grunt mało spoisty. Wymagany jest tu współczynnik przepuszczalności wody min. 0,01 cm/s. Brak istotnego parcia hydrostatycznego można osiągnąć również przy gruntach spoistych, jednak

pod warunkiem stosowania pionowych warstw odsączających, które kierują wodę do poprawnie działającego drenażu. W innych przypadkach mamy do czynienia z parciem hydrostatycznym, które zależy od wysokości słupa wody gruntowej.

KATARZYNA MASŁOWSKA

Materiały do hydroizolacji Marta Łupina, dział techniczny, Izohan Podziału materiałów hydroizolacyjnych można dokonać na wiele sposobów: ze względu na postać w jakiej występują, bazę materiałową, a także ze względu na zdolność do mostkowania rys.

Najbardziej popularne są materiały bitumiczne, produkowane na bazie asfaltów. Do tej grupy należą zarówno materiały rolowe, jak i bezspoinowe. Najczęściej dzieli się je ze względu na skład – wodorozcieńczalne i rozpuszczalnikowe, sposób aplikacji i hydroizolację jaką tworzą – cienkopowłokowe i grubopowłokowe (masy PMBC), oraz ze względu na ilość składników – jedno- i dwuskładnikowe.

Drugimi pod względem popularności materiałami bezspoinowymi są mikrozaprawy uszczelniające, produkowane na bazie modyfikowanych cementów. Można je stosować zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków, są bezpieczne w kontakcie ze styropianem, tolerują wilgotne podłoża, niektóre z nich są odporne na negatywne parcie wody, mają bardzo dobrą przyczepność do podłoża, można je bezpośrednio pokrywać okładziną ceramiczną.

Produkty reaktywne, wytwarzane na bazie żywic, z kolei mają największą odporność chemiczną oraz mechaniczną. Są także bardzo dobrze przyczepne do podłoża. Przekłada się to jednak na cenę, która jest relatywnie wyższa.

Alternatywę dla materiałów bezspoinowych stanowią materiały rolowe: papy lub folie z tworzyw sztucznych. Papy dzielą się na: tradycyjne, zgrzewalne oraz samoprzylepne. W porównaniu do materiałów bezspoinowych izolacja z pap na elementach pionowych jest trudniejsza do wykonania i wymaga dodatkowego mocowania mechanicznego. Zaletą pap jest duża wytrzymałość mechaniczna i żywotność nawet przy bezpośrednim oddziaływaniu czynników atmosferycznych. Najważniejszym parametrem jest stopień modyfikacji SBS wyrażony jako giętkość w niskiej temperaturze.

Do izolacji przeciwwodnej rekomenduje się użycie dwóch warstw pap o giętkości w temperaturze -15°C lub wyższej.

Najważniejszym parametrem przy doborze hydroizolacji jest jej dostosowanie do warunków wodno-gruntowych i głębokości posadowienia obiektu, a także wodoszczelność, przyczepność do podłoża oraz zdolność mostkowania rys.

Jeśli fundament będzie ocieplany, rezygnujemy z materiałów rozpuszczalnikowych, wybierając materiały bitumiczne wodorozcieńczalne, mineralne lub reaktywne. Jeśli przegroda jest bardzo wilgotna albo remontujemy stary obiekt, najkorzystniej jest wybrać materiały oddychające (przepuszczalne dla pary wodnej), czyli mineralne. Jeśli w gruncie występują substancje agresywne, to wybieramy materiały chemoodporne (najbardziej odporne chemicznie są materiały reaktywne). Podsumowując, przy wyborze materiałów hydroizolacyjnych najważniejszymi parametrami są: wodoszczelność, przyczepność do podłoża oraz zdolność mostkowania rys.

41

FACHOWY WYKONAWCA | HYDROIZOLACJA FUNDAMENTÓW

Drenaż opaskowy Andrzej Dobrowolski, kierownik produktu keramzyt Leca®

Wykonanie hydroizolacji fundamentu Nakładanie pierwszej warstwy grubowarstwowej izolacji bitumicznej.

Wtapianie siatki.

Więcej szczegółów oraz rozwiązania drenaży wraz z rysunkami na str. 38 tego wydania, w artykule pt. „Skuteczny drenaż i dobra izolacja piwnicy. Zabezpieczenie instalacji rurowych w gruncie” oraz na stronie www.leca.pl

42

Nakładanie drugiej warstwy izolacji bitumicznej.

Ochrona izolacji – płyta ochronna – drenażowa.

ŹRÓDŁO: BOTAMENT, FOT. BOTAMENT

FOT. LECA

®

Drenaż opaskowy wokół budynku to rozwiązanie, które sprawdza się zawsze kiedy obiekt usytuowany jest na zboczu. Po obfitych deszczach czy też roztopach śniegu, woda stanowi bardzo poważne zagrożenie dla ścian od strony stoku. Dzięki jej odprowadzeniu przy pomocy drenażu, teren wokół budynku może szybko wysychać, a pionowe izolacje murów nie będą zagrożone. W przypadku budowy na terenie płaskim i gruntach przepuszczalnych, takich jak piasek i żwir, drenaż może okazać się zbyteczny. Natomiast gdy budynek jest posadowiony na gruntach gliniastych i ilastych, o celowości zastosowania drenażu powinien zawsze decydować specjalista geotechnik, który pomoże rozwiązać problem tak, aby nie nastąpiło nadmierne rozmakanie i przesuszanie podłoża.

W przypadku drenażu może się zdarzyć, że niewłaściwe wykonanie odwodnienia spowoduje osłabienie gruntu, na którym budowany jest dom. Należy być szczególnie czujnym w przypadku fundamentowania budynków na gruntach gliniastych i ilastych. Nośność tych podłoży często zależy od ich wilgotności. Jeżeli następuje zbyt duże przesuszenie lub nawodnienie tego typu gruntu, zmieniają się parametry nośności i budynek może nadmiernie osiadać lub, co zdarza się najczęściej, osiadać tylko na fragmentach ław fundamentowych (np. tylko jeden narożnik budynku). Dlatego przy podejmowaniu decyzji o zastosowaniu drenażu należy pamiętać aby: • Nie układać drenażu poniżej poziomu ław fundamentowych, bez względu na rodzaj gruntu.

• Zachować minimalne spadki rur drenarskich; najczęściej jest to minimum 0,5% choć czasami są odstępstwa od tej zasady, zarówno w górę jak i w dół.

• Nie stosować drenaży przy posadowieniu na spoistych gruntach pęczniejących. W przypadku tego typu gruntów tworzenie sączka ściągającego wodę z terenu może spowodować nadmierne zbieranie się wody pod rurą drenarską, a w konsekwencji dostarczanie dodatkowej wilgoci w strefę fundamentów, rozmiękanie i zmniejszenie nośności gruntu. Dlatego po wykonaniu fundamentów i ścian fundamentowych w takich gruntach, lepiej szczelnie ułożyć wzdłuż ścian pierwotny spoisty grunt, niż przepuszczalny drenaż ze żwiru czy keramzytu.

• Bardzo krytycznie podchodzić do informacji o sposobie fundamentowania sąsiednich budynków. Nierzadko zdarza się, że na długości kilku metrów radykalnie zmieniają się warunku gruntowe i wprowadzony u sąsiada sposób fundamentowania oraz odwodnienia nie sprawdzi się na naszej działce.

Generalną zasadą jest sprawdzenie warunDrenaż wokół budynku na skarpie. ków geotechnicznych przed etapem projektowania poprzez wykonanie badań (wierceń) na działce.

Następnie wykorzystanie wyników tych badań przy pracach projektowych lub adaptacji gotowych projektów, oraz ciągły profesjonalny nadzór i właściwa reakcja na rzeczywiste warunki w trakcie wykonywania wykopów fundamentowych.

Pamiętajmy, że bez problemów można wymienić dachówkę, okna czy płytki na tarasie, natomiast naprawa fundamentów to czasem koszt połowy nowego domu.

Podstawowymi kryteriami doboru materiału termoizolacyjnego do fundamentów są: właściwości gruntu, gdzie ma być posadowiony budynek, łatwość aplikacji takiego materiału oraz jego właściwości techniczne, takie jak: wytrzymałość na ściskanie, nasiąkliwość, odporność na korozję biologiczną czy współczynnik przewodzenia ciepła. Wszystkie te wymogi spełniają styropiany XPS. Fot. Synthos

FACHOWY WYKONAWCA | MATERIAŁY WZNOSZENIOWE

Nowoczesne materiały budowlane wypełnione są dodatkowo warstwą termoizolującą, co znacząco obniża ich przewodność cieplną. Jednak należy pamiętać, że na efekt końcowy ma wpływ też prawidłowe wzoszenie ścian, zgodnie ze sztuką murarską. Fot. Röben

Dobry materiał na budowę Jakie materiały i technologie najlepiej sprawdzają się przy wznoszeniu budynków? Oferta produktów jest bogata, choć każdy z nich ma zarówno zalety, jak i wady. Należy przy tym pamiętać, że prawidłowo wzniesiona ściana w równym stopniu jest zasługą użytych materiałów, jak i technologii budowlanych.

Podstawowym zadaniem ścian zewnętrznych jest ochrona domu przed wpływem czynników atmosferycznych, takich jak chłód, ale też letni skwar. Jednak, aby w pełni mogły spełnić swoje funkcje, materiały z których są wznoszone muszą charakteryzować się odpowiednimi parametrami technicznymi. Oto jakim podstawowym wymaganiom muszą

sprostać ściany i materiały, z których są budowane.

NAJWAŻNIEJSZE PARAMETRY Współczynnik przenikania ciepła (U) to jeden z najważniejszych parametrów przywoływanych w celu opisania strat ciepła przez przegrody budowlane.

Charakteryzuje on ilość ciepła „wędrującego” przez przegrodę na skutek różnicy temperatury między jej zewnętrzną a wewnętrzną stroną. Im współczynnik U jest niższy, tym niższe są również straty ciepła, czyli ściana zewnętrzna charakteryzuje się lepszą izolacyjnością termiczną.

Także sama konstrukcja ściany ma wpływ na gromadzenie przez nią energii cieplnej. Pod tym względem najlepiej prezentują się ściany dwu- i trójwarstwowe, gorzej jednowarstwowe (pozbawione materiału izolacyjnego), a najsłabiej z akumulacją ciepła radzą sobie ściany ocieplone od wewnątrz.

Dzieje się tak dlatego, że warstwa izolacji zapobiega ucieczce ciepła do otoczenia. Gdy jest ona umieszczona

po zewnętrznej stronie ściany, chroni przed wypromieniowaniem ciepła z budynku. Umieszczenie jej od wewnątrz utrudnia magazynowanie energii „czerpanej” z pracującego systemu grzewczego.

ENERGOOSZCZĘDNY WYBÓR Do budowy ścian zewnętrznych stosuje się zazwyczaj takie materiały, jak: beton komórkowy, silikaty, pustaki ceramiczne. Każdy z tych materiałów wyróżnia się innymi parametrami czy właściwościami. Wykorzystuje się je do budowy ścian jedno-, dwu, oraz trójwarstwowych. Ważne jest to, że przy zastosowaniu materiału o odpowiednich parametrach można już

43

FACHOWY WYKONAWCA | MATERIAŁY WZNOSZENIOWE

wybudować ścianę przy zastosowaniu technologii jednowarstwowej.

Wybierając materiał do budowy ścian zewnętrznych przede wszystkim należy mieć na względzie jego współczynnik przewodzenia ciepła.

Oferowane dziś materiały wznoszeniowe charakteryzują się współczynnikiem przewodzenia ciepła od np. λ=0,12 W/ mK do 0,07 W/mK. Stosując obecnie produkowane „ciepłe” bloczki i cegły

można wybudować ścianę zewnętrzną (pokrytą warstwą systemowego tynku termoizolacyjnego) o współczynniku przenikania ciepła U=0,16 W(m2K), co jest bardzo dobrym parametrem.

SYSTEMOWE PODEJŚCIE Nie zapominajmy, że niewłaściwie zbudowana ściana, nawet z tych najlepszej jakości materiałów wznoszeniowych,

Ceramika poryzowana

Energooszczędne silikaty Do ich produkcji wykorzystuje się wyłącznie naturalne surowce – piasek (90%), wapno (7%) i wodę (3%). Po nasyceniu parą wodną piasek i wapno twardnieją, tworząc „sztuczny kamień”. Zwarta i gęsta struktura bloczków silikatowych sprawia, że mają one dużą masę, a co za tym idzie wysoką wytrzymałość na ściskanie. Znaczna masa kształtuje także wysokie parametry izolacyjności akustycznej. Ściana wzniesiona z bloczków silikatowych skutecznie odgradza od hałasów napływających z zewnątrz, jak i generowanych przez instalacje techniczne pracujące wewnątrz domu. Ze względu na silny odczyn zasadowy silikaty odznaczają się wysoką odpornością na korozję biologiczną, zapobiegają rozwojowi grzybów i flory bakteryjnej. Korzystny współczynnik paroprzepuszczalności i wysoka akumulacja ciepła stabilizują wilgotność i temperaturę powietrza w pomieszczeniach.

FOT. GRUPA SILIKATY

Wykorzystanie ceramiki w budownictwie energooszczędnym stało się możliwie dzięki technologii poryzacji. Uformowane w prasie próżniowej pustaki trafiają do pieca tunelowego, gdzie w temperaturze 900-1000°C spędzają około 30 godz. Wcześniej do masy ceramicznej dodaje się trociny i pył drzewny. Podczas wypału ulegają one całkowitemu spaleniu, pozostawiając po sobie mikropory wypełnione powietrzem.

Dzięki porom pustaki charakteryzują się wysokimi właściwościami cieplnymi.

Izolacyjność akustyczna, ogniotrwałość i wysoka wytrzymałość to kolejne cechy tych materiałów.

Liczy się przemyślane wykonawstwo

FOT. WIENERBERGER

Maciej Brzozowski, konsultant techniczny w firmie Wienerberger

44

Nawet najlepszy materiał budowlany nieprawidłowo ułożony, nie będzie w pełni spełniał swojego zadania.

Dlatego tak ważne jest staranne i przemyślane wykonawstwo. Budując ściany Porotherm możemy wybrać jeden z trzech sposobów murowania produktów ceramicznych.

Pierwszy z nich to sposób tradycyjny, bazujący na cegłach Porotherm P+W, czyli łączonych w pionie na pióro-wpust i murowanych na zaprawie tradycyjnej. Druga metoda to łączenie pustaków wcześniej specjalnie szlifowanych na cienkowarstwową zaprawą Porotherm Profi. Trzecia technologia murowania, najbardziej innowacyjna i pod wieloma względami najlepsza to Porotherm Dryfix – opiera się na cienkowarstwowej, suchej i lekkiej zaprawie oraz również pustakach szlifowanych. Szlifowanie w technologiach cienkowarstwowych jest niezbędne by precyzyjnie połączyć warstwy pustaków.

Porotherm Dryfix to technologia niemal zupełnie pozbawiona wody. Zaprawa to gotowa konfekcjonowana w puszkach pod ciśnieniem mieszanka na bazie poliuretanu, nakładana za pomocą specjalnego pistoletu. Prace murarskie rozpoczyna się od wykonania pierwszej warstwy pustaków na odpowiednio wypoziomowanej warstwie zaprawy Porotherm M50. Na tym etapie murarze muszą zwrócić szczególna uwagę na dokładność, ponieważ w późniejszych etapach nie ma możliwości korekty. Kolejne warstwy pustaków układamy uprzednio odkurzając i zwilżając pustaki. Specyfika prac na kolejnych etapach nie odbiega od tradycyjnego murowania. Elementy murowe układamy w linii przy użyciu żyłki murarskiej. Jak w każdym murze należy zachować odpowiednie przewiązanie murarskie, które dla Porothermu wynosi min. 10 cm.

FACHOWY WYKONAWCA | MATERIAŁY WZNOSZENIOWE

Beton komórkowy

Wykonawcy przy wznoszeniu ścian powinni bezwzględnie przestrzegać wymagań projektowych oraz wykonywać wszelkie prace zgodnie z zasadami sztuki murarskiej.

Ale teoria czasami rozmija się z praktyką. Czegoś zabrakło, ktoś o czymś zapomniał, nagle spadł deszcz, i jeszcze wiele innych perypetii z budowy. Czasami ktoś chce lepiej, bardziej wytrzymałej zaprawy, mocniejszego tynku. To wszystko może spowodować błąd.

Typowe momenty wznoszenia ścian, gdzie każde odstępstwo jest błędem.

– Pierwsza warstwa. Jeżeli zaczyna się na fundamentach dowolnego rodzaju, musi być kładziona na izolacji przeciwwilgociowej poziomej. Często też już wtedy układana jest izolacja przeciwwilgociowa pionowa.

– Zaprawa wyrównująca do pierwszej warstwy. Powinna być zwykła, znacznie grubsza, aby dokładnie wyprowadzić poziom dla następnych warstw. Nie powinno się do tego celu używać zapraw do spoin pocienionych.

– Wiązanie muru. Poszczególne elementy murowe w kolejnych warstwach muszą być przesunięte co najmniej na odległość 0,4 hu. Dla większości wyrobów silikatowych będzie to minimum 9 cm. Nie powinno się elementów murowych dociętych w tym celu (przesunięcia w warstwie), umieszczać na początku lub końcu muru.

– Spoiny poziome i pionowe. Spoiny poziome wykonuje się zawsze, zwykłe o grubości 6-15 mm, lub pocienione o grubości 0,5-3 mm. Spoiny pionowe często zastępuje się zamkiem typu pióro-wpust. Należy pamiętać, że połączenie to można stosować tylko tam, gdzie projektant zezwolił. Nie wolno rezygnować ze spoin pionowych, mimo posiadania elementów murowych typu pióro-wpust, wszędzie tam, gdzie występują dodatkowe naprężenia.

Dotyczy to np. stref podokiennych (zazwyczaj dozbrajanych), nadproży.

– Marka (wytrzymałość) zaprawy. Dla zapraw zwykłych powinna wynosić 5-10 MPa, dla zapraw pocienionych zazwyczaj jest nieco większa. Marka zaprawy powinna być mniejsza od marki elementu murowego.

– Sposób łączenia elementów murowych bez spoiny pionowej, czyli na pióro i wpust. Należy położyć spoinę poziomą, a następnie wsunąć z góry element murowy uprzednio dociśnięty do elementu murowego już wstawionego w mur. Zabrania się dosuwania poziomego elementów murowych w połączeniu typu pióro i wpust.

– Łączenie ścian z tego samego rodzaju materiału może i powinno odbywać się poprzez przewiązanie muru. Jeżeli łączymy różne materiały, szczególnie takie o dużych różnicach gęstości i wytrzymałości, przewiązanie nie jest zalecane. Może spowodować powstanie rys a nawet ścięcie słabszego materiału.

Bezpieczniej jest zastosować łączniki metalowe z możliwością elastycznego przeniesienia naprężeń.

– Montaż ościeżnic okien i drzwi. Elementy murowe stykające się elementem okiennym lub drzwiowym zawsze powinny mieć naturalną (nie docinaną) powierzchnię pionową. Ewentualne wnęki lub wolne przestrzenie wyrównuje się zaprawą, a powierzchnię dociętą kieruje się do wnętrza muru.

– Ostatnia warstwa. Musi zapewnić wysokość projektową ściany. Dla ścian znajdujących się pod stropem, należy pozostawić 15-20 mm wolnej przestrzeni, a następnie wypełnić materiałem elastycznym (np. wełną mineralną). Daje to możliwość normalnej pracy stropu w obszarze zwykłej strzałki ugięcia.

– Tynki. Stosuje się różne. Najlepsze są warstwowe, układane we właściwych odstępach. Natomiast tynki nie mogą być mocniejsze od podłoża.

nie zapewni odpowiedniej ochrony przed zimnem, a co gorzej i prawidłowej nośności. Dlatego istotne jest budowanie domu zgodnie z sztuką murarską. Budując dom, warto postawić na rozwiązania systemowe, takie jak Porotherm, bo dzięki wsparciu technicznemu – szczegółowym instrukcjom,

rysunkom detali oraz pomocy doradców technicznych zminimalizujemy ryzyko powstania błędów. Najważniejsze jednak jest to, by wykonawca stosował się do zaleceń producenta – podsumowuje Maciej Brzozowski, konsultant techniczny w firmie Wienerberger.

RADOSŁAW ZIENIEWICZ

Do jego produkcji wykorzystuje się: spoiwo (cement, wapno), kruszywo (piasek kwarcowy, popiół lotny), środek porotwórczy (proszek aluminium, pastę aluminiową) oraz detergent (środek powierzchniowo czynny). Półpłynna masa powstała z wymieszania wszystkich składników trafia do specjalnych form. O wysokich parametrach cieplnych produktu finalnego decyduje proces produkcji, podczas którego – na skutek dodania środka porotwórczego – powstają pory wypełnione powietrzem. Beton komórkowy występuje w kilku odmianach, od 300 do 700, różniących się klasą gęstości, a co za tym idzie obszarem zastosowania. Można z nich wykonywać ściany nośne i wypełniające, jak również elementy stropowe i dachowe. Dobierając bloczki do określonych zastosowań, trzeba zwrócić uwagę nie tylko na ich odmianę (klasę gęstości), ale i klasę wytrzymałości.

FOT. BRUK-BET

Józef Macech, ekspert techniczny Stowarzyszenia Producentów Białych Materiałów Ściennych „Białe Murowanie”

Keramzyt Keramzyt jest lekkim kruszywem budowlanym. Materiał ten powstaje w wyniku procesu wypalania gliny ilastej (glin pęczniejących) w temperaturze ok. 1150°C. Warto zwrócić uwagę , że keramzyt, podobnie jak ceramika, jest produktem cichym i naturalnym oraz ciepłym, łatwym w obróbce, a dodatkowo nie zatrzymuje w sobie wody, przez co eliminujemy problem z grzybieniem ścian. Bloczki keramzytowe charakteryzują się bardzo dobrymi właściwościami termoizolacyjnymi oraz akustycznymi. Stosowane są do wykonywania ścian nośnych zewnętrznych, ścian nośnych wewnętrznych, ścian działowych oraz ścian piwnic.

FOT. JADAR

10 zasad poprawnego murowania

45

FACHOWY WYKONAWCA | ARTYKUŁ SPONSOROWANY

HYDROPIAN JAKO IZOLACJA CIEPLNA ŚCIAN FUNDAMENTOWYCH

FOT. FS ARBET

Do izolacji cieplnej ścian fundamentowych zagłębionych w gruncie można stosować tradycyjny styropian, np. podłogowy lub parkingowy, zwany popularnie twardym. Jednak bardziej rozpowszechnione są hydrofobowe płyty styropianowe, jak np. Hydropian EPS P 100, produkowany przez Fabrykę Styropianu ARBET.

Hydropian EPS P 100 charakteryzuje się obniżoną, w stosunku do zwykłych płyt, nasiąkliwością wody, dlatego potocznie zwany jest wodoodpornym. Hydropian EPS P 100 cechuje się deklarowanym współczynnikiem przewodzenia ciepła na poziomie 0,036 W/(m·K) i następującym kodem oznaczenia: EPS EN-13163-T1L2-W2-S b 2-P5-BS150-CS(10)100-DS(N)2-DS(70,-)2-WL(T)4.

WŁAŚCIWY WYBÓR Wybór płyt styropianowych determinuje konieczność stosowania odpowiedniej metody ocieplenia. W przypadku zwykłych białych płyt należy je dodatkowo zaizolować przeciwwodnie od strony gruntu, aby zapobiec zawilgacaniu płyt, które znacznie pogarsza izolacyjność cieplną

46

przegrody. Stosowanie płyt hydrofobowych daje możliwość niewykonywania izolacji przeciwwodnej od strony gruntu.

Izolację cieplną wykonaną z płyt Hydropian EPS P 100, przyklejonych do ścian fundamentowych, można bezpośrednio zasypywać gruntem. Badania laboratoryjne potwierdzają odporność Hydropianu EPS P 100 na wielokrotne zamrażanie i odmrażanie, które nie wywołuje znaczącego obniżenia deklarowanego naprężenia ściskającego, które jest istotne z uwagi na występujące tu parcie gruntu na ścianę fundamentową. Należy pamiętać, że termoizolacja nie jest hydroizolacją i każdorazowo przed przyklejeniem płyt styropianowych należy wykonać na ścianach fundamentowych izolację przeciwwodną.

Jako termoizolację ścian fundamentowych stosuje się również płyty ze styropianu ekstrudowanego, zwanego popularnie XPS czy też Styrodurem (jest to nazwa własna jednego z producentów XPS). Styropian ten charakteryzuje się wysokim naprężeniem przy 10% odkształceniu oraz niską nasiąkliwością. Jednak płyty te są bardzo drogie i bardzo często korzystniejsze finansowo jest użycie Hydropianu EPS P 100, przy zachowaniu wymaganej w projekcie izolacyjności termicznej i naprężenia ściskającego, które w większości przypadków nie musi wynosić aż 300 kPa. O wymaganych parametrach wytrzymałościowych decyduje bowiem głębokość posadowienia budynku oraz rodzaj gruntu,

wywołującego parcie na ścianę fundamentową.

„LICZY SIĘ” HYDROFOBOWOŚĆ Parametr hydrofobowości Hydropianu EPS P 100 określany jest w kodzie oznaczenia symbolem WL(T)4, co oznacza, że nasiąkliwość przy długotrwałym, 28-dniowym, zanurzeniu w wodzie wynosi nie więcej niż 4%. Deklarowana nasiąkliwość jest niezbędna do wyznaczenia tzw. lambdy obliczeniowej, która uwzględnia wpływ zawilgocenia izolacji na parametry izolacyjne.

Lambdę obliczeniową wyznacza się poprzez tzw. konwersję z uwagi na wilgotność, według normy PN-EN ISO 10456, „Materiały i wyroby budowlane.

FACHOWY WYKONAWCA | ARTYKUŁ SPONSOROWANY

Właściwości cieplno-wilgotnościowe.

Tabelaryczne wartości obliczeniowe i procedury określania deklarowanych i obliczeniowych wartości cieplnych”.

Metoda obliczeniowa polega na wyznaczeniu czynnika Fm i przemnożeniu go przez deklarowany współczynnik przewodzenia ciepła:

λu = λD∙Fm, przy czym czynnik Fm wyznacza się według wzoru:

Fm = e fψ (ψ2 – ψ1),

Wykres prezentujący wartości lambdy obliczeniowej styropianu ekstrudowanego (XPS) o deklarowanej nasiąkliwości WL(T)1 i WL(T)0,7 przy różnych poziomach lambdy deklarowanej. Fot. FS ARBET gdzie: fψ – współczynnik konwersji równy 4,0 dla styropianu (według tablicy 4 normy PN-EN ISO 10456), ψ1 – zawartość wilgoci dla pierwszego zestawu warunków, np. 0% w przypadku warunków suchych, ψ2 – zawartość wilgoci dla drugiego zestawu warunków, np. 4,0% dla deklarowanego poziomu nasiąkliwości, WL(T)4.

Dla Hydropianu EPS P 100 o deklarowanej lambdzie na poziomie 0,036 W/(m·K) i deklarowanej nasiąkliwości WL(T)4 czynnik Fm wynosi:

Fm = e4,0(0,04 – 0) = e0,16 = 1,17.

Obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła Hydropianu EPS P 100 wynosi zatem:

λu = λD ∙ Fm= 0,036∙1,17 = = 0,042 W/(m·K).

W ten sam sposób wyznacza się lambdę obliczeniową innych materiałów termoizolacyjnych, np. styropianu ekstrudowanego (XPS), dla którego współczynnik konwersji fψ wynosi 2,5.

ISTOTNE PORÓWNANIE Na podstawie wykresu można wyznaczyć obliczeniową, czyli rzeczywistą, izolacyjność cieplną płyt XPS w warunkach wilgotnych. Wystarczy odczytać z paczki wyrobu lub z deklaracji właściwości użytkowych zadeklarowaną przez producenta nasiąkliwość wodą przy długotrwałym zanurzeniu, czyli WL(T), oraz deklarowany współczynnik przewodzenia ciepła λD.

Na przykład dla płyt XPS grubości 10 cm i lambdzie deklarowanej 0,035 W/ (m·K) oraz nasiąkliwości WL(T)1 obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła (odczytany z powyższego wykresu) wynosi 0,036 W/(m·K). Należy zwrócić uwagę również na fakt, że w przypadku płyt XPS deklarowany współczynnik przewodzenia ciepła jest uzależniony od grubości nominalnej płyty – im większa jest grubość płyt XPS, tym gorsza jest ich deklarowana lambda.

Do porównania izolacyjności cieplnej dwóch różnych materiałów termoizolacyjnych, np. Hydropianu EPS P 100 oraz XPS o parametrach jak w powyższym przykładzie najlepiej posłużyć się obliczeniowym oporem cieplnym, uwzględniającym zarówno deklarowaną lambdę, jak i nasiąkliwość i grubość termoizolacji. Obliczeniowy opór cieplny Hydropianu EPS P 100 grubości (dHP) 10 cm wynosi:

Ru,HP =

charakteryzują się lepszą izolacyjnością cieplną. Aby ustalić równoważną izolacyjnie grubość Hydropianu EPS P 100, należy obliczeniowy opór cieplny XPS pomnożyć przez obliczeniową lambdę Hydropianu EPS P 100:

dHP = Ru,XPS ∙ λ u,HP = 2,78 ∙ 0,042 = = 0,12 m.

Jak wynika z powyższych obliczeń, przy grubości 12 cm Hydropianu EPS P 100 uzyskujemy izolacyjność cieplną równoważną izolacyjności płyt XPS grubości 10 cm, λD= 0,035 W/(m·K) i nasiąkliwości WL(T)1. Aby wybrać optymalny materiał termoizolacyjny, wystarczy wyznaczyć objętości płyt Hydropianu EPS P 100 i XPS niezbędne do ocieplenia ścian fundamentowych, pomnożyć je przez cenę 1 m3 obu rodzajów płyt i wybrać korzystniejsze rozwiązanie.

dHP 0,1 = a= λu,HP 0,042

= 2,38 [m2∙K/W].

Natomiast obliczeniowy opór cieplny płyt XPS tej samej grubości wynosi:

Ru,XP =

dXPS 0,1 = = λu,XPS 0,042

= 2,78 [m2∙K/W] Z porównania oporów cieplnych wynika, że płyty XPS grubości 10 cm, λD=0,035 W/(m·K) i nasiąkliwości WL(T)1

Fabryka Styropianu ARBET Sp.j. ul. Bohaterów Warszawy 32, 75-211 Koszalin tel. 943 422 076-9 e-mail: sekretariat@arbet.pl www.arbet.pl

47

FACHOWY WYKONAWCA | POKRYCIA DACHOWE

Piąta elewacja na medal

FOT. AHI ROOFING

Dach, o którym często mówi się, że jest piątą elewacją domu, pełni kilka funkcji. Najważniejszą jest oczywiście ochrona wnętrza przed czynnikami atmosferycznymi i stratami ciepła. Coraz większą wagę przykłada się również do estetycznej funkcji dachu. Na szczęście na rynku nie brakuje nowoczesnych, różnorodnych rozwiązań, dopasowanych do stylu budynku.

Dach powinien być przede wszystkim szczelny. Co do tego nie ma wątpliwości.

Bez tego nie ma mowy o komfortowym użytkowaniu jakiegokolwiek budynku.

Wybór pokrycia dachowego zawsze musi iść w parze z właściwym montażem i spełniać określone przepisami warunki. Dzięki bogatej ofercie rynkowej inwestorzy mogą dziś wybrać zarówno funkcjonalne (spełniające najbardziej wymagające kryteria), jak i estetyczne rozwiązania, dopasowane do stylu, w jakim

48

wybudowano budynek. Dzięki temu nie ma najmniejszego problemu z wyborem dachu do domu wybudowanego w stylu tradycyjnym, nowoczesnym czy charakterystycznym dla danego regionu.

CERAMIKA I METAL Dachówki ceramiczne od wielu lat należą do najpopularniejszych pokryć dachowych. Wytwarzane są z naturalnej gliny (wzbogacanej różnymi dodatkami), wypalanej w wysokiej temperaturze.

Ich naturalny skład, proces produkcji, jak również późniejsza łatwa utylizacja materiału sprawiają, że są materiałem zapewniającym przyjazny mikroklimat w domu. Ponadto dachówki ceramiczne są w pełni ekologiczne. Nadają dachom prestiżu. Za ich wyborem przemawiają także liczne aspekty praktyczne. Przede wszystkim dachówki ceramiczne są długowieczne. Ich trwałość szacuje się na około 100 lat. Wśród innych zalet ceramiki wymienia się także wysoką odpornością

na zmienne warunki atmosferyczne oraz niepalność. Dachówki ceramiczne cechują również dobre parametry termoizolacyjne, co ma szczególne znaczenie w przypadku domów z poddaszem użytkowym.

Materiał ten charakteryzuje także wysoka izolacyjność akustyczna. Dzięki swojemu sporemu ciężarowi, dachówki ceramiczne nie poddają się drganiom wywoływanym przez spadające na dach krople deszczu, gwarantując komfort mieszkańcom przebywającym na poddaszu. Tańszą

FACHOWY WYKONAWCA | POKRYCIA DACHOWE

Do największych zalet pokryć ceramicznych należą długotrwałość, dobre parametry techniczne oraz elegancki wygląd, który nadaje prestiżu. Fot. Monier Braas Polska

alternatywą dachówek ceramicznych są dachówki betonowe. Oferują porównywalne parametry za sporo niższą cenę (różnice w granicach ok. 30%). Podobnie do ceramiki, charakteryzują się wysoką mrozoodpornością i niepalnością. Oferują także dobre parametry akustyczne i termoizolacyjne.

Polscy inwestorzy chętnie decydują się także na pokrycia metalowe, które można podzielić ze względu na rodzaj materiału, kształt, czy sposób montażu.

Zalicza się do nich: pokrycia miedziane, tytanowo-cynkowe, aluminiowe, blaszane i blaszane z posypką. Wśród najpopularniejszych rodzajów pokryć metalowych, ze względu na kształt i rozmiar, wyróżnić możemy blachy tłoczone, zwane również blachodachówkami. Dzięki swojemu wyglądowi imitującemu prawdziwe dachówki, oraz łączone na zatrzask panele, czyli tak zwane blachy na rąbek stojący są one popularne szczególnie w nowoczesnym budownictwie. Trwałość pokryć metalowych zależy od rodzaju

użytego materiału. Żywotność pokryć stalowych ocenia się na ok. 30-50 lat, blachy ze stopu cynku i tytanu to trwałość przewyższająca znacznie 50 lat.

Ciekawym rozwiązaniem podnoszącym wytrzymałość i walory estetyczne blachy jest pokrywanie jej posypką mineralną lub ceramiczną. Tak wykonane blachy wyglądem nie ustępują dachówkom ceramicznym, nierzadko na myśl przywodzą łupki, a dodatkowo są odporniejsze na wszelkie uszkodzenia mechaniczne i korozję biologiczną. Niestety, są również droższe od „zwykłej” blachy. Pokrycia miedziane z kolei dorównują trwałością dachówkom ceramicznym. Najlepszym tego dowodem mogą być pokryte nimi dachy zabytkowych budowli. Miedź na dachu nadaje budynkowi szlachetności oraz jest całkowicie odporna na porosty i mchy, tak często „nawiedzające” dachy domów jednorodzinnych, szczególnie tych zlokalizowanych na północy i na zalesionych terenach. Niestety, pokrycia miedziane są też bardzo drogie.

Prawdziwa płyta „PIR” Coraz częściej stosowane na rynku budowlanym płyty poliuretanowe określane mianem „PIR” są materiałem o bardzo niskiej przewodności lambda. Pod słowem „PIR” kryje się jednak kilkadziesiąt typów materiałów z poliuretanu których dobór powinien być uzależniony od typu zastosowania.

Tak więc nie tylko cena lecz przede wszystkim: – typ okładziny (paroprzepuszczalnej lub paroizolacyjnej) wpływającej na sposób montażu; – współczynnik lambda (0,021-0,028 W/mK); – odporność na nacisk (120-300 Kpa); – palność zależnie od przegrody; – opór dyfuzyjny; – format; – typ obróbki krawędzi ważne np. na dachach skośnych.

Powodują, że właściwie dobrany do danej przegrody „PIR” wyklucza ryzyko powstania usterek budowlanych, takich jak wykrzywienie (niewłaściwa okładzina i/lub zamek), zawilgocenie (niewłaściwa okładzina), niewystarczający współczynnik U (niewłaściwa lambda), utrata trwałości i stabilności (niewłaściwa odporność na nacisk lub format, oraz niewłaściwy typ zamka, brak odpowiedniego oporu na przenikanie pary wodnej). Źródło: Recticel Izolacje

49

FACHOWY WYKONAWCA | POKRYCIA DACHOWE

Blachodachówki z posypką ze skały wulkanicznej Gerard Roofing Systems®, należą do grupy najskuteczniejszych i efektywnych pokryć dachowych dostępnych na rynku. W odróżnieniu od tradycyjnych metalowych pokryć dachowych, w Gerard zastosowano unikalną technologię zabezpieczenia blachy naturalnym kruszywem wulkanicznym wydobywanym w Nowej Zelandii. Jest to skuteczna warstwa ochronna, całkowicie odporna na działanie czynników atmosferycznych, naturalna „zapora” dla agresywnego środowiska, które najczęściej powoduje starzenie się powłoki.

Kruszywo bardzo skutecznie wycisza upadające krople deszczu, tak uciążliwe i hałaśliwe przy zwykłych blaszanych pokryciach dachowych. Chroni także panele przed uszkodzeniami w czasie transportu i montażu. Jest odporne na bezpośrednie uszkodzenia mechaniczne, również te naturalne. Blacha zabezpieczona kruszywem po najcięższym nawet gradobiciu, dzięki swej chropowatej powierzchni nie będzie nosić śladów wgnieceń po uderzeniach gradu.

W odróżnieniu od wszystkich innych blaszanych pokryć dachowych, z dachówek Gerard Roofing Systems® nie zsuwa się w czasie odwilży śnieg, chroniąc tym samym system rynnowy, bez potrzeby stosowania płotków śniegowych. Matowa i porowata powierzchnia powoduje, że dach pokryty tymi dachówkami nie nagrzewa się do bardzo wysokich temperatur, tak jak zwykła

FOT. AHI ROOFING

Czy blachodachówka z posypką jest lepsza od zwykłej?

niezabezpieczona blacha. Kruszywo wulkaniczne stosowane przez Gerard wyklucza zatem ryzyko jakiegokolwiek mechanicznego czy naturalnego uszkodzenia powierzchni panelu, podnosi walory użytkowe i estetyczne dachu domu, równocześnie dając przyjemny dla oka odbiór koloru. Źródło: AHI Roofing

Montaż pokrycia dachowego lepiej zlecić fachowej firmie dekarskiej.

Błędy montażowe mogą nieść ze sobą fatalne skutki i negatywnie wpływać na funkcjonalny aspekt dachu. Fot. Blachotrapez

Warto podkreślić, że wszystkie pokrycia metalowe są bardzo lekkie, dzięki czemu można je układać nawet na mniej solidnych więźbach dachowych.

Pozwalają również na ich zastosowanie na niemalże każdym rodzaju dachu – od tych bardzo stromych, o spadku połaci wynoszącym 50º, po prawie płaskie o nachyleniu połaci 5º.

A MOŻE PAPY I GONTY?

Pokrycie dachowe powinno dobrze korespondować ze stylem, w którym wybudowano budynek. Fot. Wienerberger

50

Papy i gonty bitumiczne cieszą się popularnością ze względu na swoją niewygórowaną cenę i łatwość montażu. Użyty do ich produkcji materiał jest plastyczny.

Dzięki temu często wykorzystuje się go na bogato zaprojektowanych dachach

o skomplikowanych, zaokrąglonych kształtach, z lukarnami czy wolimi okami. Papy bitumiczne idealnie nadadzą się również na pokrycie dachów płaskich. Oprócz prostych pap, możemy również pokusić się o zakup dachówek, zwanych częściej gontami bitumicznymi, produkowanymi z papy na osnowie z tkaniny szklanej.

Gonty takie mogą posiadać przeróżne kształty: łuski, sześciokąty, trójkąty, imitujące karpiówkę to tylko niektóre przykłady.

Należy wspomnieć o możliwości uzyskania fantazyjnych barw w przypadku pokryć bitumicznych. Dzięki posypce mineralnej, którą są powlekane producenci osiągają efekty wzorów cieniowanych, elementów jednolitych lub kombinacji wielokolorowych. Niewątpliwą zaletą pokryć bitumicznych jest ich lekkość, niewymagająca mocnej konstrukcji więźby oraz łatwość wymiany pokrycia na nowe.

Mimo, iż papy i gonty bitumiczne nie mogą konkurować trwałością z dachówkami ceramicznymi, betonowymi, miedzią czy blachami tytanowo-cynkowymi, uszkodzone lub stare pokrycie dachowe łatwo jest przykryć nowym, bez konieczności uprzedniego usuwania starej warstwy.

WOJCIECH NAPORA

0OWLEKANAÖ$!#(§7+!

CERAMICZNO METALOWA ZÖKRUSZYWEMÖWULKANICZNYM /DPORNAÖNAÖKOROZJ¾ /DPORNAÖNAÖPOROSTY 7YTRZYMA AÖMECHANICZNIE /DPORNAÖNAÖEKSTREMALNYÖWIATR 3TABILNAÖTERMICZNIE ,EKKIEÖPOKRYCIEÖDACHOWE .IEÖOBCI AÖKONSTRUKCJI #ICHA

0I¾KNOÖKRUSZYWAÖODPORNOuºÖSTALIÖ

www.gerardroofs.pl

FACHOWY WYKONAWCA | STOLARKA OKIENNA

Okna przyszłości w zasięgu ręki Naokienna wentylacja Veluxz rekuperatorem typu ZOV ogrzewa świeże powietrze napływające do domu ciepłem odzyskanym z powietrza wywiewanego z pomieszczenia. Fot. Velux Polska

Okna połaciowe stały się zaawansowanymi technologicznie produktami. Z nowych technologii i rozwiązań systemowych korzystają nie tylko konsumenci, ale też i dekarze. Producenci oferują okna dachowe, które nie tylko wyróżniają się coraz lepszymi parametrami termoizolacyjnymi, ale też są szybsze i prostsze w montażu.

Odpowiednio rozmieszczone i prawidłowo osadzone okna dachowe mogą zapewnić nawet o 40% więcej światła niż tradycyjne okna pionowe o identycznych rozmiarach. Jednak przeprowadzenie montażu okien dachowych, niezgodnie z sztuką dekarską może doprowadzić do przeciekania i przemarzania okna oraz narazić też pomieszczenia na ustawiczne przenikanie wiatru. Dlatego też producenci stolarki otworowej nie ustają w staraniach, aby tworzyć okna i dodatki, które

52

ułatwiają i przyspieszają prace dekarskie.

Dekarze zaś biorą udział w szkoleniach organizowanych przez producentów oraz stowarzyszenia, pogłębiając swoją wiedzę na temat nowości oraz poprawnego montażu okien.

MONTAŻ SYSTEMOWY Producenci stolarki okiennej, aby ułatwić pracę dekarzom oferują gotowe zestawy montażowe dołączane do zakupionych okien. Dzięki nim wykonawca może od

razu przystąpić do mocowania okien.

Takie rozwiązanie to duża oszczędność czasu. Dekarze nie muszą zastanawiać się, jakie elementy montażowe trzeba dodatkowo dokupić, aby prowadzić prace bez niepotrzebnych zastojów. Co się znajduje w takim zestawie?

Wszystko zależy od oferty producenta stolarki, a ta zazwyczaj jest dobrze przemyślana i kompletna. W pakiecie, wraz z oknem dachowym znajdziemy kątowniki, które umożliwiają przeprowadzenie

montażu zarówno na łatach oraz krokwiach i to na różnych głębokościach. Ponadto dekarz otrzymuje wkręty o odpowiedniej długości, przeznaczone do przytwierdzania kątowników do ościeży. Kolejnym elementem wchodzącym w skład zestawu są przydatne kliny wykonane z wytrzymałego tworzywa. Pozwalają one na wypoziomowanie ościeżnicy w trakcie montażu. Niektóre okna są fabrycznie wyposażone w dodatkową uszczelkę, chroniącą przed wiatrem

FACHOWY WYKONAWCA | STOLARKA OKIENNA

i zimnem przenikającym z zewnątrz, oraz filtrem powietrza, zatrzymującym kurz i owady.

Należy pamiętać, że producenci stolarki okiennej oferują też opcjonalne produkty, które nie wchodzą w skład standardowego wyposażenia, ale dzięki ich zastosowaniu okno połaciowe jest prawidłowo uszczelnione i nabiera dodatkowych walorów estetycznych.

OKNO W KOŁNIERZU Kołnierz uszczelniający to jeden z elementów niezbędnych do prawidłowego montażu okna dachowego. Zaprojektowane, systemowe elementy kołnierza pozwalają na trwałe i szczelne połączenie okna z pokryciem dachowym. Zadaniem takiego kołnierza jest odprowadzanie wody deszczowej i śniegu poza okno oraz zabezpieczenie przed wiatrem. Nie jest on sprzedawany w pakiecie wraz z oknem z jednego, prostego powodu.

Wielkość i kształt kołnierza powinny być dostosowane do rodzaju i gabarytów okna dachowego, jak i pokrycia dachowego.

Przykładowo, w przypadku płaskich pokryć dachowych producenci oferują innego rodzaju kołnierze uszczelniające (wraz z zespołem elementów montażowych) niż w dla pokryć łuskowych czy falistych.

Ponadto, kołnierze uszczelniające są sprzedawane np. z dodatkową termoizolacją.

Zakupić można też kołnierze pozwalające na podniesienie kąta montażu

względem połaci dachowej nawet o 10°, przy jednoczesnym zachowaniu szczelności okna. Na tym etapie istotne jest wsparcie merytoryczne i doświadczenie dekarza, odpowiadającego za montaż okien dachowych.

Producenci kołnierzy uszczelniających oferują także dodatkowe zestawy do uszczelnienia okien połaciowych – znajdziemy w nich także: kołnierz paroprzepuszczalny oraz materiał termoizolacyjny z naturalnej wełny w postaci bloków i warkocza. Materiał ten jest specjalnie impregnowany, ma odpowiednią gęstość, dużą sprężystość przez co idealnie dopasowuje się do przestrzeni, którą wypełnia.

Jest to uniwersalny sposób docieplenia okna dachowego niezależnie od wielkości otworu montażowego. Kołnierz paroprzepuszczalny służy do połączenia okna z folią dachową stosowaną w konstrukcji dachu. Wykonany jest z wysokiej jakości membrany wysokoparoprzepuszczalnej, która chroni materiał termoizolacyjny przed zawilgoceniem W szerokiej ofercie producentów okien dachowych możemy też odnaleźć specjalne nakładki do przedłużania ościeżnicy do środka pomieszczenia. Zazwyczaj są one wykonane z drewnianych elementów, które skręca się podczas montażu. Takie nakładki umożliwiają ułożenie wokół okna grubszej warstwy wełny mineralnej podczas ocieplania poddasza. Warto jeszcze dodać, że omówione wyżej

Trzyszybowe okna dachowe już teraz spełniają wymagania zawarte w przepisach prawnych które wejdą w życie dopiero za 4 lata. Fot. Okpol

„Ciepłe” rozwiązanie Marcin Demski, specjalista ds. marketingu, Okpol

Producenci oferują okna dachowe, które nie tylko wyróżniają się coraz lepszymi parametrami termoizolacyjnymi, ale też są szybsze i prostsze w montażu. Fot. Velux Polska

Odpowiedzią Okpol na nowe Warunki Techniczne są nowe modele obrotowych okien dachowych PVC z serii Insygno, przygotowane z myślą o wymaganiach nie tylko na rok 2017, ale i na 2021. Zastosowaliśmy w nich wielokomorowe profile PVC wypełnione pianką poliuretanową oraz uszczelki piankowe Q-LON o bezkonkurencyjnych parametrach izolacyjnych, co pozwoliło osiągnąć doskonałe parametry termiczne całego okna, bez konieczności stosowania dodatkowych bloków termicznych.

Najbardziej zaawansowaną propozycję w obszarze energooszczędnych okien obrotowych PVC stanowią modele z pakietem trzyszybowym, z ciepłą ramką, wypełnione argonem (IGO I6) lub kryptonem (IGO I3). W ich przypadku uzyskano współczynnik przenikania ciepła okna UW na poziomie odpowiednio 0,9 i 0,78 W/m2K. Doskonałe parametry termiczne uzyskano także w przypadku modelu z pakietem dwuszybowym (IGO E2), dla którego osiągnięto współczynnik przenikania ciepła okna UW=1,1 W/m2K. Ofertę uzupełniły drewniane okna dachowe z serii Insygno spełniające mniej odległe wymagania na rok 2017. Rozwiązania te także wyprzedzają o krok aktualny standard rynkowy, oferując modele o współczynniku przenikania ciepła okna UW=1,2 W/m2K, czyli o 0,1 mniej, niż jest to wymagane. Jednocześnie z naszej oferty katalogowej zniknęły rozwiązania o współczynniku UW=1,3 W/m2K,. Oznacza to, że w najbardziej popularnym segmencie podstawowych produktów, rozwiązania Okpol oferować będą bardzo wysokie parametry cieplne.

53

FACHOWY WYKONAWCA | STOLARKA OKIENNA

Każde okno połaciowe jest integralnym elementem dachu, dlatego powinno być szczelnie z nim połączone, a także odpowiednio ocieplone. Fot. Fakro

produkty należy stosować systemowo.

Oznacza to, że nie można łączyć kołnierzy uszczelniających i zestawów ocieplających jednego producenta z konkurencyjni produktami innych firm.

UPROSZCZENIA NA CAŁEJ LINII Jednym z częstych błędów popełnianych podczas montażu okien połaciowych jest niepoprawne zamocowanie kątowników.

Aby, go uniknąć dekarze muszą dokładnie sprawdzać, czy szczeliny pionowe i poziomie ustawianego okna są idealnie równe. Dlatego też, producenci stolarki okiennej postanowili wprowadzić różnego rodzaju ułatwienia. Jedną z nich jest montaż kątowników bez konieczności użycia wkrętów. Innowacyjna technologie montażu „na klik” to informacja charakterystycznym dźwiękiem o poprawnie wykonanej czynności oraz brak wkrętów w oblachowaniu. Kolejnym rozwiązaniem ułatwiającym montaż jest nie tylko fabryczne przytwierdzenie kątowników do okna, tak że dekarz musi je jedynie przytwierdzić do łat lub krokwi, ale też i zamocowanie warstwy termoizolującej i paroprzepuszczalnej. Wdrażane w ten sposób usprawnienia pozwalają nawet wyeliminować te najtrudniejsze etapy montażowe lub przynajmniej je uprościć, tak aby ograniczyć powstawanie błędów RADOSŁAW ZIENIEWICZ

54

Integralne rozwiązanie

Innowacyjne podejście

Sławomir Łyskawka, dyrektor techniczny z firmy Velux Polska

Sławomir Kwarciak, menadżer produktu w firmie Fakro

Każde okno połaciowe jest integralnym elementem dachu, dlatego powinno być szczelnie z nim połączone, a także odpowiednio ocieplone. Podstawową zasadą dobrego montażu jest właściwe ułożenie izolacji przeciwwilgociowej i termicznej wokół ościeżnicy. Poprawne wykonanie tych czynności jest kluczowe, gdyż to właśnie błędy montażowe, a nie jakość materiałów, jest najczęstszą przyczyną reklamacji. Wykwalifikowana ekipa dekarska może wykonać to za pomocą tradycyjnych materiałów dostępnych na budowie tzn: folii paroprzepuszczalnych, paroizolacyjnych i wełny.

Wymaga to dużej staranności i precyzji. Aby zminimalizować błędy, a także usprawnić proces montażu warto skorzystać z gotowych zestawów izolacyjnych, np. Velux BDX. Kupuje się je pod rozmiar okna, dzięki czemu doskonale do niego pasują. W zestawie znajduje się wokółokienna izolacja przeciwwilgociowa BFX w postaci specjalnej harmonijki, którą dekarz jedynie rozwija naokoło okna, zapewniając szczelność od strony dachu. Kolejny elementem zestawu jest rama BDX ze spienionego polietylenu, która przylega idealnie do okna zapobiegając powstawaniu mostków termicznych. Co ważne, okno z nią zamontowane osiąga lepszy współczynnik izolacyjności termicznej. Na obwodzie ramy znajdują się kątowniki, które pozwalają precyzyjnie dokręcić ją do łat montażowych. Instalację okna ułatwi także wokółokienna paroizolacja BBX, która pozwala na jego szczelne połączenie z izolacją przeciwwilgociową pomieszczenia.

Okna dachowe to zaawansowane technologicznie produkty. Niewidoczne na pierwszy rzut okna rozwiązania techniczne znacznie poprawiają funkcjonalność okien dachowych i komfort mieszkania na poddaszu. W oknach dachowych Fakro już od wielu lat wprowadzone są innowacyjne rozwiązania podnoszące ich użyteczność.

Zacznijmy od automatycznego nawiewnika V40P, który samoistnie dozuje ilość napływającego powietrza. Dba o optymalną ilość świeżego powietrze na poddaszu, nie „wyziębiając” wnętrza przez co oszczędzamy energię cieplną i płacimy mniejsze rachunki za ogrzewanie.

Kolejną kwestią jest bezpieczeństwo. Okna dachowe montowane są w połaci dachu, ponad głowami domowników. Z tego względu muszą spełniać wysokie wymogi jakości i bezpieczeństwa. W oknach dachowych Fakro wprowadzono system wzmocnienia konstrukcji topSafe, który podnosi bezpieczeństwo użytkowe i antywłamaniowe produktów. Mieszkańcy mogą czuć się bezpiecznie i pewnie z oknami wyposażonymi w ten unikatowy system.

Ostatnią nowością techniczną, która została wprowadzona w zeszłym roku do okien dachowych Fakro jest technologia thermoPro, Zastosowane rozwiązania dodatkowo poprawiają jakość i parametry okien dachowych. Technologia thermoPro podnosi energooszczędność, zwiększa trwałość, gwarantuje doskonałą szczelność oraz ułatwia montaż okien dachowych

FACHOWY WYKONAWCA

BO JAKOŚĆ ŚWIATŁA TO RÓWNIEŻ JAKOŚĆ PRACY Nowa lampa Syslite STL 450 Festool to kolejne narzędzie z rodziny Syslite i niezastąpiony pomocnik. Na drodze do osiągnięcia idealnej powierzchni, nowa lampa STL 450 stanowi doskonałe narzędzie skutecznej kontroli jakości. Dzięki niej, już podczas pracy widoczne stają się wszelkie nierówności powierzchni, dzięki czemu można uniknąć czasochłonnych i kosztownych poprawek.

Lampa Festool Syslite STL 450 ułatwia szybkie znalezienie miejsc do poprawienia. Fot. Festool

Lampa Festool Syslite STL 450 umożliwia szybką i skuteczną kontrolę rezultatu szlifowania lub szpachlowania. Fot. Festool

Nowa lampa Syslite STL 450 Festool to prawdziwy specjalista w zakresie skutecznej kontroli jakości na wszystkich powierzchniach. Wydobywa ona na światło dzienne szczegóły, które mogą być trudne lub nawet niemożliwe do zauważenia w normalnych warunkach oświetleniowych. Krawędzie i żłobienia oświetla równie dokładnie, jak nierówności powierzchni szlifowanej, czy drobne błędy szlifowania na powierzchniach najwyższej jakości. Ta innowacyjna lampa może być stosowana zarówno na powierzchni ścian, jak i sufitów.

ŚWIETNIE OŚWIETLONE Konstrukcja nowej lampy jest oparta na latarce prętowej: wbudowane

diody skupiają światło w wąskie, ale niezwykle silne pasmo. Konstrukcja przypomina skaner, którym można przeskanować całe ściany, fragment po fragmencie, aby dokładnie identyfikować i natychmiast naprawić wszystkie błędy. Wbudowane diody LED zapewniają nie tylko wysoką siłę światła, ale także długi okres użytkowania. Dzięki ochronie krawędzi na całym obwodzie i wodoodpornej obudowie, nowa lampa jest optymalnie dostosowana do trudnych warunków na budowie.

Nasza nowa lampa wzbogaca pracę na budowie – mówi Tobias Beisbarth i dodaje: Jest ona jednym z tych ważnych pomocników, bez których w przyszłości nie będzie się można obejść.

Niezmiernie ułatwia ona pracę codzienną, zwłaszcza malarzy i pracowników wykonujących suchą zabudowę i czyni ją jeszcze bardziej wydajną. Dzięki kompaktowej konstrukcji, idealnie nadaje się do kontrolowania jakości pracy w trakcie i po jej zakończeniu, jak również przy szpachlowaniu powierzchni. Z pomocą adaptera (wyposażenie opcjonalne) można szybko ustawić żądaną wysokość i kąt nachylenia lampy. Dzięki centralnie umieszczonemu włącznikowi, lampa jest dziecinnie łatwa w obsłudze.

Lampa posiada zintegrowaną blokadę przewodu i po użyciu można ją szybko i łatwo umieścić w torbie. Lampa jest dostępna w sklepach specjalistycznych od 01.04.2017 roku.

Z pomocą adaptera można szybko ustawić żądaną wysokość i kąt nachylenia lampy. Fot. Festool

Dane techniczne Syslite STL 450 liczba lumenów: 1 500 lm barwa światła: 5000 K stopień ochrony obudowy: IP 55 długość kabla: 4,9 m ciężar: 1,5 kg

55

FACHOWY WYKONAWCA | PRZYGOTOWANIE PODŁOŻA

Ściany dobrze wygładzone Zanim na dobre przystąpimy do malowania lub dekorowania ścian musimy wpierw zadbać o jednolitość i gładkość ich powierzchni. Z pomocą przychodzą nam masy wypełniające i gładzie, dzięki którym możemy przygotować ścianę do ostatecznego wykończenia.

FOT. FFIL ŚNIEŻKA

Przygotowanie podłoża pod malowanie, niezależnie czy jest to sufit, czy ściana, wymaga odpowiedniej diagnozy podłoża.

Może się okazać, że wierzchnia warstwa ściany jest niestabilna. Po odpyleniu nadal nadmiernie się obsypuje lub pyli.

Wtedy niezbędne jest zastosowanie preparatu gruntującego. Pozwala on na wyrównanie chłonności i wzmocnienie podłoża. Jednak w sytuacji, gdy wykonawca ma do czynienia z dodatkowymi

56

ubytkami w ścianie, same gruntowanie nie pomoże. Wtedy musi sięgnąć po odpowiednie wypełnienie. Okazuje się, że przy wyborze odpowiedniej zaprawy gipsowej znaczenie ma także rodzaj wykańczanej powierzchni.

GIPSY, GŁADZIE CZY SZPACHLE? Wykonawcy mają do wyboru całe spektrum gładzi i mas szpachlowych

przeznaczonych do wykańczania takich podłoży, jak ściany i sufity. Zaprawy gipsowe przeznaczone są do szpachlowania ścian, wypełniania ubytków w tynkach wewnątrz pomieszczeń oraz ostatecznego wygładzania powierzchni przed pomalowaniem. W zależności od rodzaju ubytku i podłoża stosujemy 3 rodzaje zapraw gipsowych. Pierwsze z nich to typowe gipsy budowlane, nazywane masami naprawczymi. Przeznaczone są

głównie do wypełniania większych ubytków w ścianach lub sufitach. Sprawdzą się przy zaszpachlowaniu większych bruzd lub pęknięć. Zamocujemy nimi listwy, narożniki oraz osadzimy puszki elektryczne. Wyróżniają się dosyć szybkim czasem wiązania, sięgającym od 8 minut do 10 minut.

Z kolei gipsy szpachlowe (nazywane też masami szpachlowymi) przeznaczone są głównie do spoinowania połączeń

Nowa szlifierka przegubowa PL ANE X easy.

PLANEX easy powoduje, że prace przy suchej zabudowie stają się znacznie prostsze: wystarczy rozpakować, włączyć i narzędzie jest gotowe do pracy. Nowa szlifierka przegubowa Festool jest łatwa w prowadzeniu, trwała i lekka. Nie wymaga konserwacji dzięki bezszczotkowemu silnikowi EC-TEC bez giętkiego wałka. Szlifowanie aż po brzegi umożliwia zdejmowany segment szczotkowy. Dla czystej pracy optymalnie dopasowany odkurzacz CLEANTEC CT 36 AC PLANEX. Więcej informacji o nowej szlifierce przegubowej PLANEX u Autoryzowanych Dystrybutorów lub na stronie www.festool.pl/PLANEXeasy

FACHOWY WYKONAWCA | PRZYGOTOWANIE PODŁOŻA

Gładzie to zwyczajowe określenie tynku cienkowarstwowego. Nakładana warstwa gładzi nie może przekroczyć 3 mm. Sprawdzą się także przy wypełnianiu niewielkich rys i ubytków. Fot. FFiL Śnieżka

Przed każdym szlifowaniem ściany należy dokonać oceny jakości i równości powierzchni w celu odnalezienia naddatków warstwy gipsu (tzw. placków), nierówności i rys. Wykonujemy to przy użyciu specjalnych lamp oświetleniowych.

Fot. FFiL Śnieżka

Odpowiednie przygotowanie Dariusz Wróbel, specjalista ds. szkoleń w firmie FFiL Śnieżka Aby uzyskać na ścianie gładką, równą powierzchnię gotową do malowania, należy wcześniej zadbać o odpowiednie przygotowanie podłoża. Przed nałożeniem gładzi szpachlowej trzeba wypełnić mniejsze ubytki i pęknięcia. Najlepiej wykorzystać tu masy naprawcze dedykowane do tego typu prac. Przed ich aplikacją powierzchnię ubytku lub pęknięcia oczyszczamy z ewentualnych, luźno związanych, kruszących się elementów i dokładnie odpylamy. Podłoże powinno być też suche i mocno związane. Jeśli jest ono mocno chłonne i słabe, to należy je zagruntować gruntem uniwersalnym lub gruntem głęboko penetrującym, dobierając rodzaj wyrobu w zależności od stopnia chłonności podłoża.

Po przeprowadzeniu powyższych kroków, przystępujemy do aplikacji masy naprawczej. Do wyboru mamy szerokie spektrum, dostępnych w gotowej do użycia formie, rozwiązań. Do szybkiego wypełniania rys, ubytków i pęknięć można zastosować np. superlekką szybkoschnącą masę Acryl-Putz LT 22 Light, która jest gotowa do malowania już po 2 godzinach od nałożenia, co znacznie przyspiesza wykończenie ścian. Jeśli do uzupełniania są natomiast rysy i pęknięcia o szerokości do 5 mm, to bez konieczności stosowania taśm zbrojeniowych możemy je wypełnić np. elastyczną masą z zawartością włókna szklanego Acryl-Putz FX 23 Flex. Trzeba pamiętać, że wyschniętą masą należy, celem wykończenia, pokryć gładzią lub masą szpachlową dobraną w zależności od rodzaju i przeznaczenia podłoża. Aplikację mas naprawczych wykonujemy zgodnie z zaleceniami producenta zawartymi na opakowaniu lub w karcie technicznej wyrobu. O ile producent nie rekomenduje inaczej, masę nakładamy pacą ze stali nierdzewnej dociskają tak, aby dokładnie wypełniła ona ubytek oraz dobrze przywarła do jego boków. Trzeba pamiętać również o odpowiednich warunkach do pracy (odpowiednia temperatura otoczenia i podłoża) oraz o zachowaniu, podanych przez producenta, czasów schnięcia wyrobów.

58

płyt g-k, ale też i wypełniania mniejszych rys, nierówności i ubytków. Wykonawcy mogą je też stosować do wstępnego wygładzania ścian, ale tak wykończone podłoże może być lekko chropowate i miejscowo „porysowane”. Maksymalna grubość nanoszonej warstwy sięga od 1 mm do 5 mm, w zależności od zaleceń producenta. Co ciekawe producenci oferują gipsy szpachlowe, wzbogacane mikrowłóknami lub specjalnymi polimerami, dzięki czemu spoiny między płytami g-k wykazują większą odporność na zmienne naprężenia.

Wreszcie do dekoracyjnego wygładzania ścian oraz wyrównania chropowatej powierzchni mamy gładzie gipsowe. Gładzie to zwyczajowe określenie tynku cienkowarstwowego.

Nakładana warstwa gładzi nie może przekroczyć 3 mm. Sprawdzają się także przy wypełnianiu niewielkich rys i ubytków. Produkty te charakteryzują się wydłużonym czasem wiązania, łatwością w obróbce oraz szlifowaniu, dużą gładkością powierzchni i są zwykle w kolorze śnieżnobiałym. Gładzi gipsowych nie zaleca się nakładać

FACHOWY WYKONAWCA | PRZYGOTOWANIE PODŁOŻA

bezpośrednio na ścianie z betonu komórkowego, gdyż może wystąpić ryzyko popękania.

GŁADŹ NIE ZAWSZE POTRZEBNA W przypadku, gdy podczas nakładania tynków uzyskamy atrakcyjną wizualnie strukturę, której wartość uwypukli dodatkowo wykończenie farbą to już wykonanie gładzi nie jest konieczne.

Również w przypadku tapetowania, czy układania płytek ceramicznych nie jest wskazane użycie gładź, ponieważ ewentualne nierówności podłoża zostaną zamaskowane tapetą, czy ukryte pod glazurą. Poza tym tynki gipsowe, gipsowo-wapienne, czy też polimerowe, starannie naniesione, pozwalają na wykonanie gładkiego podłoża, którego wyrównywanie za pomocą gładzi może się okazać czynnością zbędną, pochłaniającą czas i pieniądze.

Gładzi nie stosuje się również tam, gdzie położone zostały tynki gliniane, które ceni się właśnie za ich surowy, industrialny wygląd.

NA CO UWAŻAĆ?

Podczas nanoszenia gładzi i gipsów najczęstszym niedopatrzeniem jest przekroczenie maksymalnego czasu przydatności zaprawy do użycia. W efekcie czego zaprawa gipsowa traci swoje właściwości plastyczne. Produkt taki nie nadaje się już do stosowania na powierzchni ścian, a wzbogacanie go wodą znacznie pogarsza jego parametry techniczne. Do ręcznego szpachlowania powierzchni najczęściej stosuje się: dwie metalowe szpachelki o różnych wielkościach, małą kielnię (łopatkę) do nabierania wyrobu oraz dwie nierdzewne pace metalowe. Ściany i sufity pokryte gładzią, w celu nadania im bardzo równej płaszczyzny, można szlifować dopiero po ich całkowitym wyschnięciu. Przed każdym szlifowaniem ścian należy dokonać oceny jakości i równości powierzchni w celu odnalezienia naddatków warstwy gipsu (tzw. placków), nierówności i rys.

Wykonujemy to przy użyciu specjalnych lamp oświetleniowych, dzięki którym łatwiej jest wykryć wszelkie wady w wykańczanym podłożu, które na pierwszy rzut oka są niewidoczne.

Gruntowanie powierzchni przed malowaniem należy wykonać preparatem polecanym do tego celu przez producenta farby. Dzięki temu uzyskamy stabilne podłoże pod dalsze wykończenie. Fot. Atlas

Trwałe rozwiązanie Sebastian Czernik, ekspert z Pionu Zastosowań i Wprowadzania Wyrobów, Atlas Malowanie jest zwykle ostatnim etapem prac wykończeniowych, nadającym ścianom i sufitom ostateczną estetykę i wygląd. Obecne standardy wykończenia wnętrz przewidują najczęściej gładkie wykończenia powierzchni, czasami w połączeniu z innymi rodzajami dekoracji. Gładka powierzchnia doskonale eksponuje walory dekoracyjne i kolor farby, ale do jej wykonania są niezbędne odpowiednie materiały – konieczne jest bowiem wykonanie gładzi. Do jej wykonania mogą być stosowane różnorodne materiały budowlane na bazie spoiw mineralnych (gipsu, anhydrytu, wapna, białego lub szarego cementu) lub spoiw polimerowych. Firma Atlas do wykonywania nowych gładzi poleca przede wszystkim produkt o nazwie Plus Gipsar, gładź gipsową o zwiększonej trwałości. To bardzo uniwersalny materiał, wykonawcy na pewno docenią bardzo dobre parametry robocze oraz możliwość precyzyjnej obróbki powierzchni, również za pomocą mechanicznych szlifierek do gipsu. W efekcie uzyskuje się mocną, ale również bardzo gładką powierzchnię – idealną pod malowanie. Trzeba też wspomnieć, że ze względu na wysoką zawartość polimerów, powierzchnia gładzi bardzo dobrze przyjmuje farbę, co ułatwia i przyspiesza prace wykończeniowe. W przypadku napraw lub korekty jakości już istniejącej gładzi, bardzo dobrym rozwiązaniem jest natomiast zastosowanie gotowej do użycia gładzi polimerowej o nazwie Atlas Gips Rapid. To bardzo nowoczesny materiał, produkowany na bazie spoiw polimerowych i bardzo drobnej mączki dolomitowej. Najważniejszą cechą gładzi Atlas Gips Rapid jest możliwość zastosowania jej w bardzo cienkiej warstwie, czyli do wykonywania warstw finiszowych o wysokiej gładkości. Można w ten sposób poprawić jakość istniejącej gładzi, albo dokonać korekt wyglądu powierzchni, także po naniesieniu już warstwy farby. Jakość powierzchni, w rozumieniu stopnia jej równości i gładkości, po naniesieniu gładzi polimerowej Atlas Gips Rapid jest wręcz idealna, ale ma też jeszcze jedną niezwykle istotna cechę, a mianowicie śnieżnobiały kolor. Jednolity, biały kolor powierzchni ułatwia jej pomalowanie, niższe jest zarówno zużycie farby, jak i koszty samego malowania.

RADOSŁAW ZIENIEWICZ

59

FACHOWY WYKONAWCA | ARTYKUŁ SPONSOROWANY

NOWE MŁOTY UDAROWO-OBROTOWE HITACHI Pierwsze w tej klasie w branży elektronarzędziowej młoty udarowo-obrotowe wykorzystujące do napędu silniki bezszczotkowe wprowadza właśnie do sprzedaży firma Hitachi.

Cztery nowe urządzenia o symbolach DH45ME, DH45MEY, DH52ME oraz DH52MEY to całkowicie nowe konstrukcje młotów. Najbardziej innowacyjnym elementem konstrukcyjnym tych elektronarzędzi jest bezszczotkowy silnik.

WYDAJNE WYBURZANIE Firma Hitachi wykorzystała tę technologię do napędu młotowiertarek sieciowych.

Nowoczesne, wysokowydajne silniki bezszczotkowe to przede wszystkim

zdecydowane wydłużenie żywotności napędu elektronarzędzia. Seria nowych młotowiertarek może pochwalić się bardzo dobrymi właściwościami wyburzeniowymi, nawet do 30% większymi w porównaniu do poprzednich modeli Hitachi. Również zwiększono o 20% prędkość wiercenia w porównaniu do poprzednich modeli.

Dodatkowo na wytrzymałość i niezawodność urządzeń ma wpływ nowa konstrukcja korpusu. Wykorzystanie technologii AHB – Aluminuim Housing

KUCIE BEZ ZBĘDNYCH WIBRACJI W nowej serii młotowiertarek zastosowano również nowoczesny system antywibracyjny UVP (dla modeli DH45MEY oraz DH52MEY). Oryginalny, zaprojektowany przez Hitachi sprężynowy,

DH45ME

Model Parametry

Body czyli wykonanie korpusu urządzenia z aluminium wpływa na zwiększenie sztywności konstrukcji oraz jej wagę, co przekłada się na komfort pracy.

DH52ME

DH52MEY

Wiercenie w betonie

45 mm

52 mm

Wiercenie koronką

125 mm

160 mm

Moc

1500 W

Rodzaj mocowania

SDS max

Prędkość obrotowa bez obciążenia

230 V

120–310/min

110–280/min

Liczba udarów

230 V

1200–2950/min

1000–2400/min

535 mm

585 mm

Długość całkowita Waga Akcesoria standardowe

60

DH45MEY

dynamiczny pochłaniacz drgań zmniejsza i pochłania wibracje o około 15% lepiej niż w poprzednich modelach poprawiając efektywność działania i komfort pracy.

Dzięki zastosowaniu silnika bezszczotkowego mamy również możliwość doboru parametrów pracy. W zależności od potrzeb możemy odpowiednio ustawić prędkość obrotową oraz liczbę udarów.

Więcej na stronie producenta: www.hitachi-narzedzia.pl

9,0 kg

9,5 kg

11,0 kg

Rękojeść boczna, smar, walizka transportowa

11,5 kg

2U\JLQDOQD WHFKQRORJLD VLOQLNร Z EH]V]F]RWNRZ\FK +LWDFKL Bezszczotkowy 6TCF[E[LP[ U\E\QVMQY[

Bezszczotkowy

$TCM \Wฤ [YCLรฐE[EJ UKรต E\รตฤ EK Oryginalny sterownik Hitachi

(U\E\QVMK YรตINQYG MQOWVCVQT)

&รฃWIC ฤ [YQVPQฤ รง DG\QDUรฃWIQY[

9URร รฃRTCEWLG z agregatami RTรฐFQVYร TE\[OK

Kompaktowa NGMMC DWFQYC

Stabilna praca PCYGV RT\[ URCFMCEJ PCRKรตEKC

6TCF[E[LP[ U\E\QVMQY[

*2QTร YPCPKG RQOKรตF\[ OQFGNGO DG\U\E\QVMQY[O 94 5' K OQFGNGO U\E\QVMQY[O 94 5#

1DU]รถG]LD ] VLHFLRZ\PL VLOQLNDPL EH]V]F]RWNRZ\PL

FACHOWY WYKONAWCA | ELEKTRONARZĘDZIA

Niezbędni pomocnicy w ekipie wykonawczej Prowadzenie prac remontowo-budowlanych, zgodnie z przyjętym planem, wymaga od ekipy wykonawczej nie tylko odpowiedniego doświadczenia i przygotowania, ale też i zaopatrzenia się w wysokiej jakości elektronarzędzia i akcesoria. Te ostatnie muszą być na tyle niezawodne, aby wytrzymać „galopujące” tempo wykonywanych prac.

Elektronarzędzia, takie jak szlifierki są bardzo przydatne w pracach remontowo-budowlanych. Dzięki nim wykonawca może przyspieszyć żmudne szlifowanie ścian, jednocześnie oszczędzając sobie prac związanych z posprzątaniem pyłów i kurzów, osadzających się podczas szlifowania. Fot. Festool Specyfika prowadzenia remontów wiąże się zazwyczaj rozłożeniem prac na 3 etapy. Pierwszy jest bardzo czasochłonny i polega na przygotowaniu pomieszczenia do przeprowadzenia prac remontowych. Sprowadza się to do przeprowadzenia prac porządkowych i skucia i usunięcia starych podłoży czy okładzin i diagnozy stanu tych podłoży tzn. czy są one równe, wymagają dodatkowej naprawy itd. Kolejny, drugi etap, sprowadza się do wstępnego przygotowania powierzchni celem rozpoczęcia prac wykończeniowych. Oznacza to wyrównanie podłogi pod układanie paneli lub okładzin ceramicznych. Wiąże się też z poprowadzeniem nowej lub modyfikacją istniejącej instalacji elektrycznej, w tym zbruzdowaniem pod

62

instalacje elektryczne (także oświetleniową) i osadzenie puszek elektrycznych.

Po uzupełnieniu ubytków i wyrównaniu podłoży, spoinowaniu płyt g-k, następuje ostatni etap, związany z przeprowadzeniem prac wykończeniowych. Mowa tu o oszlifowaniu ścian i sufitów pod ostateczne wykończenie. Skuteczne przeprowadzenie każdych z tych etapów wiąże się z wykorzystaniem odpowiednich elektronarzędzi, bez których szybko nie przetniemy, skujemy, bruzdujemy, zeszlifujemy rozwiercimy podłoży remontowanych pomieszczeń. Oczywiście część czynności można wykonać ręcznie, ale negatywnie odbije się to na tempie wykonywanych prac. Na co zatem zwrócić szczególną uwagę przy wyborze elektronarzędzi niezbędnych

do prowadzenia prac remontowo-budowlanych?

MOBILNIE CZY STABILNIE? Wykonawca planujący zakup nowych elektronarzędzi powinien odpowiedzieć sobie na jedno ważne pytanie. Czy specyfika prowadzonych przez niego prac wymaga użycia narzędzi sieciowych, czy akumulatorowych? Oczywiste jest, że nawet nie ma co myśleć o zakupie tanich elektronarzędzi dla majsterkowiczów. Ich podzespoły bardzo szybko się zużywają, a wykonywanie prac takich jak wiercenie, czy szlifowanie jest czasochłonne i wymaga od wykonawcy dużo wysiłku.

Moc i możliwości elektronarzędzi sieciowych są większe, ale zakres ich działania ogranicza kabel. Zwykle o długości do 4

m, zatem trzeba dodatkowo wyposażać się w przedłużacze. Sieciówki pozwalają jednak na pewną dowolność – nie trzeba wybierać między mocą, a czasem pracy, tak jak ma to zwykle miejsce przy urządzeniach akumulatorowych. Do elektronarzędzi sieciowych potrzebne są z reguły większe i mocniejsze skrzynie do ich przechowywania i transportu – podkreśla Grzegorz Gofryk, menadżer ds. komunikacji na Europę Centralną i Wschodnią, w firmie Black&Decker.

Z kolei przewagą elektronarzędzi bezprzewodowych jest ich mobilność, wygoda i niezależność od sieci elektrycznej. W praktyce oznacza to ciągłość prowadzenia prac związanych z wierceniem czy kuciem, nawet gdy ekipa elektryków wykonuje instalacje

FACHOWY WYKONAWCA | ELEKTRONARZĘDZIA

PRZEGLĄD ELEKTRONARZĘDZI DO PRAC REMONTOWO-BUDOWLANYCH GWS 10,8-76 V-EC Professional

D25501K

producent: Bosch charakterystyka: Narzędzie jest wyjątkowo lekkie i kompaktowe, a zarazem bardzo wydajne. Nadaje się do szybkich, krótkich cięć w różnego rodzaju materiałach. W akumulatorowej szlifierce kątowej zastosowana została tarcza o średnicy 76 mm.

Maksymalna głębokość jej cięcia wynosi 16 mm.

Szlifierka umożliwia łatwe cięcie tuneli kablowych, gwintów, listew oporowych i płytek oraz fug, rur, profili pustych, a nawet cegły dziurawki i parkietu. Waga z akumulatorem: 2,5 kg.

producent: Black&Decker charakterystyka: Młotowiertarka SDS-Max, 40 mm z funkcją kucia marki DeWalt, o mocy 1100 W i energii udaru: 8 J. Przeznaczona do wiercenia otworów pod kotwy oraz otworów przelotowych o średnicach od 12 do 40 mmm w betonie i murze. Wiercenie otworów rdzeniowych o średnicy do 90 mm. Zastosowanie innowacyjnej przekładni łańcuchowej wypełnionej olejem zwiększa efektywność pracy narzędziem oraz zapewnia najlepsze smarowanie oraz rozprowadzanie ciepła. Częstość udarów wynosi 2740 ud/min.

DWC 18-2500

DS18DJL

producent: Festool charakterystyka: Wkrętarka akumulatorowa do suchej zabudowy o napięciu akumulatorowym 18 V, prędkości obrotowej: 0-2500 obr./min i maksymalnym momencie obrotowym (drewno/stal): 7/18 Nm. Wyposażona w podajnik do wszystkich typowych wkrętów na taśmach: 25-55 mm.

Dzięki wyjątkowo wysokiemu taktowaniu umożliwia zupełnie inny rytm pracy przy suchej zabudowie. Ważnym elementem jest tu innowacyjna funkcja Start&Stop, po uruchomieniu której, silnik pracuje tylko wtedy, gdy jest używany. Kompaktowa budowa i waga (tylko 1,9 kg).

producent: Hitachi Power Tools Polska charakterystyka: Wiertarko-wkrętarka akumulatorowa Li-Ion, z potrójną ochroną obwodów MPC 18 V. Wyróżnia się bardzo wysokim maksymalnym momentem obrotowym 53 Nm i regulowaną prędkością obrotową (niska/wysoka): 0-450/0-1250 obr./min. Wyposażona w wbudowane światło LED, 13 mm uchwyt roboczy, regulowane sprzęgło z 22 stopniowym momentem obrotowym ułatwią pracę w materiach o różnej twardości.

Maksymalna średnica wiercenia w: stali – 13 mm, drewnie – 38 mm. Maksymalna średnica wkręcanych śrub: 6 mm. Maksymalny wymiar wkrętów do drewna: 6,8x50 mm. Waga: 1,7 kg.

W wyposażeniu: 2 akumulatory 1,5Ah BSL1815; ładowarka UC18YKSL; bit i walizka transportowa.

UM12VST

NT 35/1 Tact Te

producent: Hitachi Power Tools Polska charakterystyka: Praktyczna i profesjonalna mieszarka z nowej serii UM o mocy 1100 W. Włącznik on/ off z płynną regulacją obrotów: 0-150/300-300/650 obr./min dla łatwiejszej i wydajniejszej pracy, płynny i łagodny start dzięki funkcji soft start. Regulacja obrotów wysokie/niskie. Duży zderzak zabezpieczający przed uszkodzeniami. Waga: 5,4 kg; gwint wrzeciona: M14. Wyposażenie: mieszadło 120 mm; zapasowe szczotki węglowe.

producent: Kärcher charakterystyka: Profesjonalny odkurzacz na sucho i morko, stworzony dla profesjonalistów. Model NT 35/1 Tact Te został wyposażony w aktywne gniazdo do podłączania elektronarzędzi. System automatycznego oczyszczania filtra Tact gwarantuje stale wysoką siłę ssania oraz korzystnie wpływa na żywotność filtra głównego. Płaski falisty filtr Eco umożliwia zarówno zbieranie pyłu klasy M jak i wody.

Pełną funkcjonalność systemu antystatycznego uzyskuje się po doposażeniu odkurzacza w osprzęt elektroprzewodzący. Zbiornik odkurzacza ma pojemność 35 litrów.

Rubi DV-200 1000 producent: Rubi charakterystyka: Przecinarka elektryczna RUBI DV-200 1000 do cięć prostych i pod kątem z przesuwną głowicą. Nadaje się do intensywnych cięć płytek ceramicznych i kamionki glazurowanej, jak również do cięcia płytek gresowych porcelanowych oraz okazjonalnie płytek kamiennych. Zespół silnika w przecinarce DV-200 1000 przesuwany po prowadnicy z wykorzystaniem łożysk, możliwość cięć pod kątem elementów o długości do 106 cm. Silnik o mocy 1,5 KM (1,1 kW) z wyłącznikiem termicznym nadaje się do cięcia płytek gresowych. DV-200 1000 zawiera na wyposażeniu regulowany przymiar boczny (od 0° do 45°), by usprawnić wykonywanie cięć seryjnych. Duży obszar roboczy (100x48,5 cm) sprawdzi się w pracy z płytkami o dużych formatach, a wysokość robocza 84,5 cm zapewnia lepszą ergonomię pracy.

63

FACHOWY WYKONAWCA | ELEKTRONARZĘDZIA

elektryczne, co wiąże się z koniecznością czasowego wyłączenia prądu.

Systemy akumulatorowe to także możliwość przekładania baterii pomiędzy urządzeniami tej samej marki. Daje to oszczędność przy zakupie kolejnych maszyn oraz ciągłość pracy, kiedy rozładuje się akumulator, łatwo zastąpić go innym – zauważa Grzegorz Gofryk.

Wybierając producenta elektronarzędzi trzeba też wziąć pod uwagę jakość i szybkość serwisowania urządzenia. Wielu z nich wprowadza ciekawe rozwiązania

ułatwiające wykonawcom samodzielne wymienienie podzespołów, takich jak kable sieciowe, co może częściowo rozwiązać problem przestoju prac związanych z serwisowaniem elektronarzędzi. Należy pamiętać, że na efektywność i szybki przebieg prac wpływają nie tylko właściwe decyzje zakupowe profesjonalnych elektronarzędzi, ale też i jakość akcesoriów.

AKCESORIA TEŻ SIĘ LICZĄ Sam wybór dobrej jakości elektronarzędzi nie zapewni bezawaryjnego i szybkiego

Liczy się jakość Wykonawcy poszukujący wysokiej jakości urządzeń, dedykowanych pracom remontowo-budowlanym oraz stolarskim powinni postawić na dystrybutorów oferujących elektronarzędzia najwyższej jakości takich producentów jak np. Mafell. Dlaczego? Tego typu centra narzędziowe oferują fachowcom nie tylko wysoką jakość produktów, ale co ważniejsze fachowe wsparcie merytoryczne przy doborze urządzeń. Wykonawcy zaopatrujący się w tego typu wyspecjalizowanych sklepach mogą liczyć także na udział w cyklicznych szkoleniach, które pozwolą im podnieść techniczne kwalifikacje. Przykładem takiego sklepu jest Podlaskie Centrum Narzędziowe, gdzie na wykonawców czeka Festool Shop in Shop czyli wzorcowa wystawa produktów. Z kolei sala pokazowa o powierzchni 100 m2, pełni także funkcję warsztatu, zapewnia komfortową przestrzeń do przetestowania i zapoznania się z praktycznymi możliwościami zakupywanych elektronarzędzi. Źródło: JR-Tech

Ergonomia w pracy Sławomir Trojan, trener w firmie Festool

W pracach remontowo-budowlanych nieodzowne jest zakup odpowiednich drabin, które ułatwią pracę w trudnodostępnych miejscach. Fot. Krause

64

FOT. JR-TECH

Przy doborze elektronarzędzi do wykonywania prac remontowo-budowlanych niezwykle istotna jest ergonomia. Nie mniej ważnym elementem jest możliwość podłączenia urządzeń do odkurzacza i zadbania tym samym o bezpieczeństwo pracy i zdrowie pracowników i porządek w miejscu pracy. Warto dodać, że dzięki odsysaniu podnosimy jakość wykonywanych usług, a także zwiększamy żywotność wykorzystywanych materiałów eksploatacyjnych. Fachowiec powinien mieć zawsze pewność, co do niezawodności wykorzystywanych narzędzi, a także odpornych na chwilowe przeciążenia i trwałych. Należy zwrócić również uwagę na mobilność i ergonomię. W przypadku wkrętarki DWC do płyty g-k istotne jest wkręcanie kilku tysięcy wkrętów na jednym załadowaniu akumulatora, co ogranicza do minimum przestoje podczas pracy. Można ją również bezpiecznie zawiesić na rusztowaniu, czy drabinie dzięki czemu możemy dwoma rękoma chwycić mocowany materiał.

prowadzenie prac remontowo-budowlanych. Ważny jest też dobór odpowiedniej jakości akcesoriów, takich jak wiertła, dłuta, czy bruzdowniki.

Oczywiście jakość tych narzędzi jest bardzo zróżnicowana, co przekłada się na ich żywotność oraz funkcjonalność.

Postawienie na tańsze narzędzia może przyczynić się do spowolnienia działania nawet najsprawniejszej ekipy wykonawczej. Przykładowo, wiercenie seryjne otworów w zbrojonej ścianie może przysporzyć nie lada kłopotów. Słabsze wiertła do betonu po prostu „ślizgają się” po zbrojeniu i nie ma możliwości wwiercenia się głębiej np. w ścianę.

Jeśli chodzi o narzędzia używane w wiertarkach udarowych, do wykonywania prac budowlanych, takich jak wiertła, dłuta, groty i brudowniki, na rynku jest dostępna bardzo szeroka gama tego typu narzędzi. Oczywiście jakość tych narzędzi, co przekłada się na ich żywotność oraz funkcjonalność, jest bardzo różna – podkreśla Piotr Szarek, menedżer produktu z Fabryki Pił i Narzędzi „Wapienica” – W przypadku wierteł najistotniejsze są następujące

parametry: geometria ostrza płytki HM, która ma wpływ na szybkość wiercenia oraz żywotność; odpowiedni gatunek płytki HM (zapewnia długą żywotność narzędzia). Także istotna zaprojektowana spirala korpusu wiertła, gdyż wpływa ona na szybkość odprowadzania urobku. Materiał korpusu powinien być obrobiony cieplnie do odpowiedniej twardości, co zapewnia sztywność i wytrzymałość narzędzia – dodaje Piotr Szarek.

W przypadku wyboru narzędzi do kucia, takich jak: groty, dłuta i bruzdowniki, na ich jakość ma wpływ gatunek stali z jakiej zostały wykonane oraz właściwie przeprowadzona obróbka cieplna. Ta ostatnia nadaje narzędziu optymalną twardość , odporność na stępienie przy zachowaniu wysokiej elastyczności i odporności na pękanie narzędzia w czasie pracy.

Ponieważ zdecydowana większość użytkowników nie ma technicznych możliwości sprawdzenia wyżej wymienionych parametrów, proponuję , wybierać narzędzia renomowanych producentów np. marki Globus – podsumowuje Piotr Szarek z Fabryki Pił i Narzędzi „Wapienica”.

RADOSŁAW ZIENIEWICZ

FACHOWY WYKONAWCA | NAWIERZCHNIE BRUKOWE

FOT. BUSZREM

Brukowane nawierzchnie wokół domu

Aranżacja przestrzeni wokół domu wymaga przygotowania projektu i przeprowadzenia prac budowlanych. Chodzi tu gównie o wytyczenie odpowiednich stref i utwardzenie niektórych powierzchni. Od wielu lat niesłabnącym zainteresowaniem cieszą się nawierzchnie wykonane z kostki brukowej. Co warto wiedzieć o ich układaniu?

66

Prace związane z ułożeniem kostki brukowej należy zacząć od przygotowania projektu nawierzchni, wyznaczenia ich przebiegu w terenie, korytowania, niwelacji i wreszcie wykonania podbudowy. Chodzi o to, aby stworzony został trwały i stabilny układ warstw konstrukcyjnych (przygotowanych do umieszczenia na nich właściwej nawierzchni).

Ostatnia z warstw konstrukcyjnych – podbudowa – jest w zasadzie najważniejszym elementem przygotowania nawierzchni do ułożenia kostki brukowej, lecz nie ostatnim. Przed przystąpieniem do wykonania finalnej warstwy, należy wykonać podsypkę. Jej celem jest zapewnienie dobrego osadzenia poszczególnych kostek i zniwelowanie drobnych różnic wymiarowych

między nimi. Jest to szczególnie istotne w przypadku kostki kamiennej lub innych elementów o dużych różnicach wielkości, znacznie mniej – przy kostce betonowej, charakteryzującej się znacznie mniejszą tolerancją wymiarową.

Podsypkę wykonuje się jako około 10 cm grubości warstwę piasku i w żadnym wypadku nie zagęszcza. Nastąpi to dopiero po ułożeniu bruku. Z tego też powodu istotne jest, aby grubość warstwy nie przekraczała 10 cm, a więc wartości, którą można bez większego problemu zagęścić jako pojedynczą warstwę razem z ukończoną nawierzchnią. W wypadku kostki betonowej, przy której możemy być pewni, że różnice w grubości elementów będą najwyżej kilkumilimetrowe, można grubość tej warstwy zmniejszyć nawet o połowę.

Nie wolno jednak zrezygnować z niej całkowicie, gdyż dopiero poprawnie wykonana podsypka zapewnia równomierne rozłożenie obciążeń na całą powierzchnię podbudowy i właściwą pracę całego systemu, oraz trwałość nawierzchni.

WYBÓR KOSTKI Po wykonaniu wszystkich niezbędnych prac przygotowawczych czas na ułożenie i wykończenie kostki. Poprawnie wykonana dokumentacja powinna zawierać takie parametry techniczne, jak model, kolor i faktura wybranej kostki, oraz umożliwić obliczenie niezbędnej ilości materiału. Należy przy tym pamiętać, że nie każda kostka nadaje się do wszystkiego. Projektując warto więc dobrać materiał, który

FACHOWY WYKONAWCA | NAWIERZCHNIE BRUKOWE

Dobrze dobrana i ułożona kostka brukowa to gwarancja funkcjonalności i trwałości na długie lata. Fot. Polbruk

Właściwości betonowych kostek brukowych Betonowe kostki brukowe są cenione ze względu na swój wygląd, trwałość i odporność na warunki atmosferyczne. Warto jednak pamiętać, że powstają one z naturalnych surowców, co ma wpływ na ich niepowtarzalność. Różnice w kolorze, biały nalot na powierzchni czy wypływki to tylko niektóre cechy kostek, które często uznawane są za ich wadę.

Wiele osób, już na etapie zakupu kostki, zwraca uwagę na pewne rozbieżności w odcieniu poszczególnych sztuk z danej kolekcji. W rzeczywistości nie stanowią one wady, lecz zaletę i mają bezpośredni związek z takimi czynnikami, jak specyfika surowców czy warunki wytwarzania i dojrzewania betonu. Niejednolitość barw może wynikać np. z różnic w odcieniach, tworzących je naturalnych składników (np. piasków, żwirów, cementów), z właściwości wykorzystywanych maszyn, a nawet z momentu (pory roku), w którym dana partia produktów powstaje. Przede wszystkim jednak warto pamiętać, że dla naturalnych materiałów charakterystyczne jest właśnie to, że nigdy nie są dokładnie takie same. Aby jednak uniknąć niepożądanych, wielkopowierzchniowych różnic w odcieniach nawierzchni, dobrze jest stosować się do praktycznych zaleceń wykonawczych, jak tzw. zasada trzech palet. Polega ona na mieszaniu kostek z co najmniej trzech palet i pobieraniu ich w pionie (a nie warstwami). Pozwala to na równomierne rozłożenie barw na całej brukowanej powierzchni.

Zjawiskiem, które może budzić niepokój części inwestorów, jest biały nalot pojawiający się niedługo po ułożeniu bruku lub innych materiałów, gdzie środkiem wiążącym jest zaczyn cementowy. Wykwity, bo o nich mowa, to efekt naturalnej reakcji chemicznej, która pod wpływem wody i powietrza zachodzi w zawartych w cemencie związkach wapnia. Wykwity nie mają wpływu na osłabienie parametrów technicznych produktów i nie powodują zmian w ich strukturze. Co więcej, plamy po pewnym czasie zaczną samoczynnie znikać, spłukiwane przez opady atmosferyczne. Można także spróbować usunąć nalot przy pomocy specjalnych preparatów chemicznych, ale trzeba pamiętać, że metoda ta jest tylko doraźna i nie gwarantuje trwałego efektu ostatecznego.

Podczas zakupu wyrobów betonowych część osób zwraca też uwagę na nieostre krawędzie, pojawiające się na brzegach kostek, czyli tzw. nadlewki.

Występują one zwłaszcza przy produktach bezfazowych lub z mikrofazą i są wynikiem wyciskania zaczynu cementowego podczas zagęszczania betonu w formie. Nie należy przykładać zbyt dużej wagi do tych drobnych niedoskonałości. Naddatek materiału nie wpływa na parametry użytkowe poszczególnych elementów. Na ogół wykrusza się on już w trakcie układania lub w początkowej fazie zagęszczania materiału albo eksploatacji nawierzchni.

Wypływki nie są traktowane jak wada produktu i nie podlegają reklamacji.

ułatwiające życie użytkownikom. Do tych ostatnich należy na przykład przewidzenie pasów “ostrzegawczych” z kostki o możliwie nierównej powierzchni, wzdłuż krawędzi podjazdu do garażu - tak, aby kierujący pojazdem po najechaniu na nie wiedział, że zjeżdża z optymalnej ścieżki. Innym z takich detali jest przewidzenie podwyższonych krawężników zapobiegających uszkodzeniu samochodu przez wystające elementy (śmietnik, słupki bramy wjazdowej). Z kolei strefowanie przestrzeni polega na wyodrębnieniu w ogrodzie ciągów komunikacyjnych, nawierzchni rekreacyjnych, technicznych itp., a następnie dobraniu dla nich właściwej nawierzchni. Z jednej strony optycznie podkreślającej ich odrębność, z drugiej strony o optymalnie

FOT. LIBET

Źródło: Libet zamierzamy zastosować zarówno pod kątem nośności, jak i innych parametrów. Kostka o nierównej powierzchni (na przykład fakturze skalnego przełomu) zapewni lepszą przyczepność, ale również znacząco pogorszy akustykę podjazdu. O nośności nawierzchni decyduje także sposób układania kostki. Elementy ułożone pod kątem do osi podjazdu stworzą strukturę znacznie wytrzymalszą niż ułożone prostopadle do niej.

Kwestie techniczne to jednak zaledwie połowa istotnych zagadnień, które powinien obejmować projekt.

Drugą stanowią oczywiście kwestie estetyczne i użytkowe. Zacząć warto od tych drugich. Zaliczają się do nich przede wszystkim dwa elementy: strefowanie przestrzeni oraz drobne detale

dobranych walorach użytkowych. Warto na przykład na głównych ciągach komunikacyjnych przewidzieć nawierzchnię gładką, składającą się z możliwie dużych elementów układanych z jak najwęższą

fugą. Oczywiście dla sprawnego pieszego w sportowych butach nie ma to większego znaczenia. Możemy być jednak pewni, że docenią to rozwiązanie zarówno użytkownicy wózków

67

FACHOWY WYKONAWCA | NAWIERZCHNIE BRUKOWE

Ścieżki w ogrodzie powinny być odpowiednio zaplanowane, ich przebieg przemyślany, a podłoże stabilne i bezpieczne. Fot. Libet

Kostki brukowe umożliwiają tworzenie wielu, niepowtarzalnych wzorów.

Fot. Buszrem

dziecięcych i inwalidzkich, osoby starsze bądź o obniżonej zdolności poruszania się, a także panie chodzące w butach na wysokim obcasie.

Po ułożeniu kostki czas na dwie ostatnie czynności: fugowanie i zagęszczanie nawierzchni. Fugowanie polega na wypełnieniu przestrzeni pomiędzy kostkami płukanym piaskiem. Zagęszczanie natomiast służy ostatecznemu utwardzeniu nawierzchni i nadaniu jej finalnego kształtu. Do jej wykonania używa się tej samej zagęszczarki, którą wykonywano także wcześniejsze prace, z jednym jednak zastrzeżeniem.

Aby uniknąć uszkodzeń nawierzchni płyta zagęszczarki musi być zabezpieczona specjalną nakładką z tworzywa sztucznego.

WOJCIECH NAPORA

68

FACHOWY WYKONAWCA | SALONY BUDOWLANE

Zapraszamy Państwa do dystrybucji magazynu Fachowy Wykonawca w salonach i hurtowniach.

Dzięki temu zyskacie Państwo: • publikację danych teleadresowych oddziałów firmy wraz z logo w ogólnopolskim magazynie, • umieszczenie danych firmy na portalu branżowym: www.fachowywykonawca.pl w zakładce „Salony Budowlane”, • możliwość poszerzenia i uatrakcyjnienia własnej oferty o specjalistyczną prasę branżową, • regularny przegląd informacji rynkowych z branży, • pokrycie kosztów wysyłki przez wydawnictwo.

Szczegółowe informacje i zamówienia: kolportaz@publikator.com.pl

woj. dolnośląskie:

3W Dystrybucja Budowlana ul. Spokojna 8, 59-220 Legnica tel. 76 854 01 69 www.3wdb.pl 3W Dystrybucja Budowlana ul. Kilińskiego 13 58-200 Dzierżoniów tel. 726 511 111 3W Dystrybucja Budowlana ul. Avicenny 14, 54-611 Wrocław tel. 71 334 63 00 www.3wdb.pl 3W Dystrybucja Budowlana ul. Opolska 140, 52-014 Wrocław tel. 726 396 000 3W Dystrybucja Budowlana ul. Armii Krajowej 1A 58-302 Wałbrzych tel. 74 886 70 80 www.3wdb.pl

Centrum Dekoracyjne ul. Braniborska 58/68 53-680 Wrocław tel. 71 359 31 10 www.dekoral.com.pl

PRAKTIKER Wrocław ul. Krakowska 63/69 50-424 Wrocław tel. 71 370 98 10 www.praktiker.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Wrocław ul. Karmelkowa 29 paw. 6 52-437 Wrocław tel. 71 364 55 98 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Wrocław ul. Międzyleska 5 52-514 Wrocław tel. 71 342 52 43 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Jelenia Góra ul. Wrocławska 70 58-506 Jelenia Góra tel. 75 752 20 49 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Legnica ul. Poznańska 29G 59-220 Legnica tel. 76 862 08 35 SIG Sp. z o.o.

Oddział Dzierżoniów ul. Ciepłownicza 2A 58-200 Dzierżoniów tel. 74 831 99 99 www.sig.pl

woj. kujawsko-pomorskie:

3W Dystrybucja Budowlana ul. Mazowiecka 76/80 87-100 Toruń tel. 56 669 58 08 www.3wdb.pl

3W Dystrybucja Budowlana ul. Wyścigowa 7 85-740 Bydgoszcz tel. 52 360 42 80 www.3wdb.pl

Salon BLU ul. Jagiellońska 94A 85-027 Bydgoszcz tel. 52 341 51 50 www.blu.com.pl

Centrum Dekoral Professional ul. Polna 125, 87-100 Toruń tel. 56 655 82 47 www.dekoral.com.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Grudziądz ul. Waryńskiego 84 86-300 Grudziądz tel. 56 462 29 97 SIG Sp. z o.o.

Oddział Toruń ul. Waryńskiego 19 87-100 Toruń tel. 56 653 99 50 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Inowrocław ul. Marcinkowskiego 127 88-100 Inowrocław tel. 52 352 73 39 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Włocławek ul. Rolna 3 87-816 Włocławek tel./fax 54 412 14 12 www.sig.pl

woj. lubelskie: Północna Grupa Narzędziowa Sp. z o.o.

Salon Techniczny w Bydgoszczy ul. Fordońska 21 85-085 Bydgoszcz tel. 52 370 15 30 www.pgn.com.pl

3W Dystrybucja Budowlana ul. Metalurgiczna 9B 20-234 Lublin tel. 81 458 38 10 www.3wdb.pl

PRAKTIKER Lublin ul. Mełgiewska 2c 20-209 Lublin tel. 81 749 47 20/21 www.praktiker.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Biłgoraj ul. Cicha 1, 23-400 Biłgoraj tel. 84 686 17 08 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Lublin ul. Chemiczna 13A 20-329 Lublin tel. 81 441 00 80 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Zamość ul. Zagłoby 1, 22-400 Zamość tel. 84 538 94 07 www.sig.pl

P.H.M.B. STALMET Sp. z o.o. ul. Energetyków 18 20-468 Lublin tel. 81 744 59 91 www.stalmet.lublin.pl

woj. lubuskie: P. P. H. PIEC-MAT-BUD Sp. z o.o. ul. Fabryczna 6a 85-741 Bydgoszcz tel. 52 324 92 10 www.piec-mat-bud.com.pl

PRAKTIKER Grudziądz ul. Konarskiego 47 86-311 Grudziądz tel. 56 451 47 20 www.praktiker.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Bydgoszcz Izolacje Techniczne ul. Przemysłowa 8 84-758 Bydgoszcz tel. 52 348 97 68 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Bydgoszcz ul. Skośna 13 85-418 Bydgoszcz tel. 52 349 63 55

BENMAR Biała Podlaska Market nr 3 ul. Sidorska 102 21-500 Biała Podlaska tel. 83 344 75 75 www.benmar.com.pl

Salon BLU 21-500 Biała Podlaska ul. Sidorska 2e tel. 83 311 11 44 www.blu.com.pl Salon BLU ul. Turystyczna 32 20-207 Lublin tel. 81 534 80 25 www.blu.com.pl PHU MM-BUD Materiały i Usługi Budowlane Al. Kraśnicka 148A 20-718 Lublin www.bud-mm.pl

3W Dystrybucja Budowlana ul. Zimna 1 65-707 Zielona Góra tel. 68 324 34 71 www.3wdb.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Zielona Góra Al. Zjednoczenia 102 65-120 Zielona Góra tel. 68 452 89 66 www.sig.pl

woj. łódźkie:

3W Dystrybucja Budowlana ul. Podmiejska 23, 93-165 Łódź tel. 42 680 90 11 www.3wdb.pl

69

FACHOWY WYKONAWCA | SALONY BUDOWLANE

3W Dystrybucja Budowlana ul. Św. Teresy 91 A, Łódź tel. 42 653 99 66 www.3wdb.pl 3W Dystrybucja Budowlana ul. Żelazna 7 97-300 Piotrków Trybunalski tel. 44 732 10 03 www.3wdb.pl

Salon BLU ul. Tuwima 95 90-031 Łódź tel. 42 676 72 25 www.blu.com.pl

Centrum Zaopatrzenia Budowlanego Hadex Sp. z o.o.

Brukowa 26 91-341 Łódź tel. 42 611 64 33 www.hadex.com.pl

PRAKTIKER Łódź I ul. Wieniawskiego 1/3 93-564 Łódź tel. 42 689 77 00 www.praktiker.pl PRAKTIKER Łódź II ul. Brzezińska 27/29 92-103 Łódź tel. 42 665 87 20 www.praktiker.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Łódź ul. Puszkina 78 92-516 Łódź tel. 42 649 12 65 www.sig.pl

woj. małopolskie:

3W Dystrybucja Budowlana ul. Płk. Dąbka 10 30-382 Kraków tel. 12 650 32 10 www.3wdb.pl

70

3W Dystrybucja Budowlana ul. Kolbego 19 32-610 Oświęcim tel. 33 843 27 88 www.3wdb.pl 3W Dystrybucja Budowlana ul. Kolejowa 5 34-424 Szaflary tel. 18 275 47 94 www.3wdb.pl 3W Dystrybucja Budowlana ul. Giełdowa 26 33-100 Tarnów tel. 14 629 30 55 www.3wdb.pl

Salon BLU ul. Kochanowskiego 43 33-100 Tarnów tel. 14 626 35 12 www.blu.com.pl Salon BLU 33-300 Nowy Sącz ul. Zielona 45 tel. 18 449 00 68 www.blu.com.pl Salon BLU ul. Brzeska 68 32-700 Bochnia tel. 14 611 12 67 www.blu.com.pl

Centrum Zaopatrzenia Budowlanego Hadex Sp. z o.o. ul. Zakopiańska 274 30-435 Kraków tel. 12 655 99 33 www.hadex.com.pl

PRAKTIKER Kraków Al. Pokoju 67 31-564 Kraków tel. 12 683 97 20 www.praktiker.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Kraków ul. Radzikowskiego 5 31-305 Kraków tel. 12 636 55 16 www.sig.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Kraków Izolacje Techniczne ul. Obrońców Modlina 9 30-833 Kraków tel. 12 650 23 70 www.sig.pl

Platforma Materiały Budowlane Al. Jerozolimskie 204 02-486 Warszawa tel. 22 578 85 00 www.platforma.co.pl

woj. mazowieckie:

3W Dystrybucja Budowlana ul. Mokra 2 26-600 Radom tel. 48 383 06 65 www.3wdb.pl 3W Dystrybucja Budowlana ul. Okólna 43C 05-270 Marki tel. 22 771 40 22 www.3wdb.pl 3W Dystrybucja Budowlana ul. Waflowa 1 02-971 Powsin tel. 22 648 82 75 www.3wdb.pl 3W Dystrybucja Budowlana ul. Staniewicka 10 03-310 Warszawa tel. 22 335 14 00 www.3wdb.pl

Centrum Dekoracyjne ul. Szyszkowa 7 02-285 Warszawa tel. 22 868 10 70 www.dekoral.com.pl

Minox ul. Echa Leśne 58 03-257 Warszawa tel. 22 614 43 55 www.minox.pl Minox ul. Płochocińska 118 03-044 Warszawa tel. 22 614 33 33 www.minox.pl

Platforma Materiały Budowlane ul. Puławska 617/621 a 02-885 Warszawa tel. 22 318 09 00 www.platforma.co.pl Platforma Materiały Budowlane ul. Odrowąża 7 03-310 Warszawa tel. 22 335 13 00 www.platforma.co.pl

PRAKTIKER Warszawa Janki Pl. Szwedzki 4, 05-090 Warszawa tel. 22 735 77 00 www.praktiker.pl PRAKTIKER Warszawa Marki ul. Radzymińska 303 05-091 Warszawa tel. 22 761 53 00 www.praktiker.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Warszawa Izolacje Techniczne ul. Środkowa 27 B Michałowice – Opacz Kolonia tel. 22 631 96 97 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Warszawa ul. Przyokopowa 5/7 01-208 Warszawa tel. 22 631 17 97 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Marki ul. M. Ciurlionisa 3 05-260 Marki tel. 22 761 96 54 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Piaseczno ul. Puławska 38/40 05-500 Piaseczno tel. 22 737 15 10 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Siedlce ul. Magazynowa 14 08-119 Siedlce tel. 25 633 06 33 www.sig.pl woj. opolskie:

Profab Sp. z o.o.

Sklep Maximal Radom ul. Chorzowska 1A 26-600 Radom

PRAKTIKER Opole ul. Dębowa 1, 46-023 Zawada tel. 77 459 17 20 www.praktiker.pl

Salon BLU ul. Brzeska 134, 08-110 Siedlce tel. 22 755 32 72 www.blu.com.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Opole ul. J. Cygana 5, 45-131 Opole tel. 77 402 13 60 www.sig.pl

Salon BLU ul. Polna 40, 06-500 Mława Tel. 23 655 33 82 www.blu.com.pl

woj. podkarpackie:

Salon BLU Ul. Wiśniowa 3/5/7/9 05-200 Wołomin (wjazd od ul. 1 Maja) Tel. 22 760 02 06 www.blu.com.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Warszawa ul. Środkowa 27 B Michałowice – Opacz Kolonia tel. 22 631 96 97 fax 22 631 96 98 www.sig.pl

3W Dystrybucja Budowlana ul. Langiewicza 33 35-021 Rzeszów tel. 726 96 00 00 www.3wdb.pl

Salon BLU 39-300 Mielec, ul. Padykuły 1 tel. 17 250 60 33 www.blu.com.pl

FACHOWY WYKONAWCA | SALONY BUDOWLANE

Centrum Dekoral Professional ul. Paderewskiego 37 35-328 Rzeszów tel. 883 315 942 www.decoral.com.pl

PRAKTIKER Rzeszów ul. Podkarpacka 4 35-082 Rzeszów tel. 17 866 07 20 www.praktiker.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Rzeszów ul. Przemysłowa 11 35-105 Rzeszów tel. 17 859 07 41 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Przemyśl ul. Jasińskiego 49 37-700 Przemyśl tel. 16 678 78 96 www.sig.pl

woj. podlaskie:

Salon BLU ul. Składowa 12 15-339 Białystok tel. 85 745 04 58 www.blu.com.pl Salon BLU ul. Piłsudskiego 82 18-400 Łomża tel. 86 473 50 33 www.blu.com.pl

BENMAR Białystok Market nr 2 ul. 27 Lipca 26, 15-182 Białystok tel. 85 675 06 24 www.benmar.com.pl BENMAR Białystok Market nr 1 ul. Ks. J. Popiełuszki 117 15-657 Białystok tel. 85 663 79 31 www.benmar.com.pl BENMAR Łapy Market nr 4 ul. Żwirki i Wigury 25 18-100 Łapy tel. 85 814 19 45 www.benmar.com.pl

BPW Craft Barszczewski Lech ul. Plac 11 Listopada 15 16-050 Michałowo tel. 85 718 99 28

Podlaskie Centrum Narzędziowe ul. Grodzieńska 16 16-010 Wasilków tel. 85 719 40 86 www.jrtech.com.pl Salon sprzedaży ul. Berlinga 14b 15-814, Białystok tel. 85 664 32 83 www.jrtech.com.pl

Majster 1 ul. Bema 11 15-369 Białystok tel. 85 742 79 75 www.majster.pl Majster 2 ul. Kraszewskiego 30 15-025 Białystok tel. 85 732 72 32 www.majster.pl Majster 3 ul. Ciołkowskiego 24 15-264 Białystok tel. 85 743 21 28 www.majster.pl Majster 5 ul. Handlowa 6B 15-399 Białystok tel. 85 742 22 77 www.majster.pl

Market Budowlany Michałowo ul. Plac 11 Listopada 15 16-050 Michałowo tel. 85 718 96 65

SIG Sp. z o.o.

Oddział Białystok Izolacje Techniczne ul. Marczukowska 2A 15-724 Białystok tel. 85 874 94 71 www.sig.pl

woj. pomorskie:

3W Dystrybucja Budowlana ul. Mostek 2/8, 80-759 Gdańsk tel. 58 326 24 70 www.3wdb.pl 3W Dystrybucja Budowlana ul. Północna 10, 81-029 Gdynia tel. 58 660 55 00 www.3wdb.pl

Salon BLU ul. Grunwaldzka 9 82-500 Kwidzyn tel. 55 247 68 03 www.blu.com.pl Salon BLU ul. Hallera 16 83-200 Starogard Gdański tel. 58 562 07 03 www.blu.com.pl

PRAKTIKER Gdańsk ul. Kołobrzeska 26 80-394 Gdańsk tel. 58 511 57 20 www.praktiker.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Gdynia ul. Hutnicza 53, 81-061 Gdynia tel. 58 662 40 77 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Gdańsk ul. Magnacka 4 seg. B 80-180 Kowale k. Gdańska tel. 58 305 23 07

woj. śląskie:

3W Dystrybucja Budowlana ul. Wapienicka 8 43-382 Bielsko-Biała tel. 33 811 90 50 www.3wdb.pl 3W Dystrybucja Budowlana ul. Katowicka 15 41-400 Mysłowice tel. 32 750 48 49 www.3wdb.pl

3W Dystrybucja Budowlana ul. Pionierów 31 41-711 Ruda Śląska tel. 32 240 23 93 www.3wdb.pl

Centrum Zaopatrzenia Budowlanego Hadex Sp. z o.o. ul. Ks. Damrota 181a 43-100 Tychy tel. 32 327 00 08 www.hadex.com.pl

3W Dystrybucja Budowlana ul. Bukowa 13 41-700 Ruda Śląska tel. 726 05 00 00 www.3wdb.pl

Centrum Zaopatrzenia Budowlanego Hadex Sp. z o.o. ul. Słowackiego 40 43-410 Zebrzydowice tel. 32 469 11 11 www.hadex.com.pl

3W Dystrybucja Budowlana ul. 11-go Listopada 2/4 42-400 Zawiercie tel. 32 67 38 500 www.3wdb.pl

Centrum Dekoracyjne ul. Jagiellońska 29/37 42-200 Częstochowa tel. 34 370 94 22 www.dekoral.com.pl

Centrum Zaopatrzenia Budowlanego Hadex Sp. z o.o.

Warszawska 319 43-155 Bieruń tel. 32 216 27 54 www.hadex.com.pl Centrum Zaopatrzenia Budowlanego Hadex Sp. z o.o. ul. Dojazdowa 1 44-100 Gliwice tel. 32 300 62 73 www.hadex.com.pl Centrum Zaopatrzenia Budowlanego Hadex Sp. z o.o. ul. Łąkowa 2 44-268 Jastrzębie-Zdrój Borynia tel. 32 793 70 40 www.hadex.com.pl Centrum Zaopatrzenia Budowlanego Hadex Sp. z o.o.

Gen. H. Le Ronda 72 40-302 Katowice tel. 32 256 69 92 www.hadex.com.pl Centrum Zaopatrzenia Budowlanego Hadex Sp. z o.o. ul. Dębowiecka 28 43-430 Ochaby Małe tel. 33 853 57 24 www.hadex.com.pl Centrum Zaopatrzenia Budowlanego Hadex Sp. z o.o. ul. Kard. St. Wyszyńskiego 59 41-947 Piekary Śląskie tel. 32 288 64 62 www.hadex.com.pl

Platforma Materiały Budowlane ul. Handlowa 9 41-368 Czeladź tel. 32 368 16 00 www.platforma.co.pl

PRAKTIKER Bytom ul. Strzelców Bytomskich 96 41-914 Bytom tel. 32 283 67 20 www.praktiker.pl PRAKTIKER Czeladź ul. Będzińska 80 41-250 Czeladź tel. 32 296 67 20 www.praktiker.pl PRAKTIKER Częstochowa ul. Kisielewskiego 8/16 42-200 Częstochowa tel. 34 373 07 20 www.praktiker.pl PRAKTIKER Zabrze ul. R. Szkubacza 1 41-800 Zabrze tel. 32 373 77 20 www.praktiker.pl PRAKTIKER Rybnik ul. Żorska 16 44-203 Rybnik tel. 32 439 57 20 www.praktiker.pl PRAKTIKER Katowice ul. Górnośląska 57 40-51 Katowice tel. 32 603 37 20 www.praktiker.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Katowice ul. Strzelców Bytomskich 28F 40-308 Katowice tel. 32 259 82 21 www.sig.pl

71

FACHOWY WYKONAWCA | SALONY BUDOWLANE

SIG Sp. z o.o.

Oddział Bielsko Biała ul. Czerwona 18 43-300 Bielsko Biała tel. 33 499 89 88 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Częstochowa ul. Filomatów 28 42-200 Częstochowa tel. 34 376 15 75 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Gliwice ul. Pszczyńska 306 44-100 Gliwice tel. 32 330 60 90 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Katowice Izolacje techniczne ul. Krakowska 87 40-391 Katowice tel. 32 775 91 20 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Ruda Śląska ul. Zabrzańska 5 41-708 Ruda Śląska tel. 32 203 66 25 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Rybnik ul. Jankowicka 9 44-201 Rybnik tel. 32 422 27 20 www.sig.pl

Profab Sp. z o.o.

Sklep Maximal Opatów ul. Sienkiewicza 12 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski Profab Sp. z o.o.

Sklep Maximal Ostrowiec Św. ul. Iłżecka 67 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski

SIG Sp. z o.o.

Oddział Kielce ul. 1-go Maja 191 25-655 Kielce tel. 41 345 53 94 www.sig.pl

SALON SPAWALNICZO-NARZĘDZIOWO-TECHNICZNY FHU „SPAW-TECH” Krystyna Gałęzowska Kostomłoty Drugie ul. Kielecka 20 26-085 Miedziana Góra tel. 41 303 21 25 www.spaw-tech.pl

P.H.H.D.I.P „MAT-BUD” Mirosław Kocia ul. 3 maja 74 26-110 Skarżysko Kamienna

woj. świętokrzyskie:

Salon BLU ul. Lubelska 25 10-408 Olsztyn tel. 89 538 72 12 www.blu.com.pl

BENMAR Pisz Market nr 5 ul. Olsztyńska 3 12-200 Pisz tel. 87 424 08 16 www.benmar.com.pl

PPHU Marek Pietraszewski ul. Armii Krajowej 3 19-400 Olecko Market Budowlany Majster ul. Aleje Lipowe 1B 19-400 Olecko

MAJSTER 4 ul. Wyszyńskiego 11A 10-457 Olsztyn tel. 89 534 41 44 www.majster.pl

Północna Grupa Narzędziowa Sp. z o.o.

Sklep Firmowy w Ostródzie ul. Hurtowa 6 14-100 Ostróda tel. 89 642 97 36 www.pgn.com.pl

woj. warmińsko-mazurskie:

3W Dystrybucja Budowlana ul. Batalionów Chłopskich 71 25-671 Kielce tel. 41 300 21 90 www.3wdb.pl

PRAKTIKER Kielce ul. Radomska 8 25-323 Kielce tel. 41 364 81 20 www.praktiker.pl

Profab Sp. z o.o.

Market Domi ul. Kilińskiego 32 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski

72

3W Dystrybucja Budowlana ul. Berylowa 6 Gronowo Górne 82-300 Elbląg tel. 55 235 90 01 www.3wdb.pl

Salon BLU ul. Jagiełły 1a 11-500 Giżycko tel. 87 429 95 43 www.blu.com.pl Salon BLU ul. Wyszyńskiego 45a 14-200 Iława tel. 89 679 72 37 www.blu.com.pl

Północna Grupa Narzędziowa Sp. z o.o.

Salon Techniczny w Olsztynie ul. Lubelska 29 10-406 Olsztyn tel. 89 539 05 39 www.pgn.com.pl

PRAKTIKER Olsztyn Al. Gen. Sikorskiego 2b 10-088 Olsztyn tel. 89 538 00 20 www.praktiker.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Olsztyn ul. Lubelska 36 10-408 Olsztyn tel. 89 533 55 29 www.sig.pl

woj. wielkopolskie:

3W Dystrybucja Budowlana ul. Orcholska 42 62-200 Gniezno tel. 61 426 64 13 www.3wdb.pl 3W Dystrybucja Budowlana ul. Wrocławska 192/204 62-800 Kalisz tel. 62 766 46 01 www.3wdb.pl 3W Dystrybucja Budowlana ul. Kleczewska 41 62-510 Konin tel. 63 242 62 84 www.3wdb.pl 3W Dystrybucja Budowlana ul. Fabryczna 17 64-100 Leszno tel. 65 529 91 51 www.3wdb.pl 3W Dystrybucja Budowlana ul. Kamiennogórska 22 60-170 Poznań tel. 61 961 57 30 www.3wdb.pl

PRAKTIKER Poznań I ul. Szwajcarska 14 61-285 Poznań tel. 61 873 07 20 www.praktiker.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Suchy Las Izolacje techniczne ul. Obornicka 170 62-002 Suchy Las tel. 61 667 33 46 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Poznań ul. Obornicka 263 60-650 Poznań tel. 61 842 58 27 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Piła ul. Kossaka 101 64-920 Piła tel. 67 212 47 96 www.sig.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Konin ul. Zakładowa 5 62-510 Konin tel. 63 246 71 46 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Ostrów Wlkp. ul. Ostrów Rejtana 58 63-400 Ostrów Wlkp. tel. 62 735 91 67 www.sig.pl SIG Sp. z o.o.

Oddział Poznań ul. Obornicka 263 60-650 Poznań tel. 61 667 38 21 www.sig.pl

woj. zachodnio-pomorskie:

3W Dystrybucja Budowlana ul. Hangarowa 10 70-767 Szczecin tel. 91 469 32 33 www.3wdb.pl

SIG Sp. z o.o.

Oddział Szczecin Warzymice 45 72-005 Przecław tel. 91 810 92 70 www.sig.pl

...BO LICZY SIĘ CZŁOWIEK

MAGAZYN DOSTĘPNY BEZPŁATNIE W WYBRANYCH HOTELACH, RESTAURACJACH I SALONIKACH KOLPORTERA NA TERENIE CAŁEJ POLSKI www.humanmag.pl

Publikacja sfinansowana ze środków Funduszy norweskich i EOG, pochodzących z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii.

Wełna na ściany?

Trwałe rozwiązania ROCKWOOL! Płyty ze skalnej wełny ROCKWOOL to idealny sposób na ocieplenie ścian zewnętrznych. To nie tylko stabilność parametrów, prosty i szybki montaż oraz możliwość niwelowania nierówności ściany, ale również najwyższe bezpieczeństwo i ochrona przed ogniem.

Wybierz dobrze. Wybierz ROCKWOOL.

www.rockwool.pl