Τεύχος 250!!! (Ιστορικό τεύχος) by ΠΣΔΑΤΜ PSDATM

ENHMEPΩTIKO ΔEΛTIO ΠANEΛΛHNIOY ΣYΛΛOΓOY ΔIΠΛΩMATOYXΩN AΓPONOMΩN TOΠOΓPAΦΩN MHXANIKΩN

250

ΕΝΤΥΠΟ ΚΛΕΙΣΤΟ AP. ΑΔΕΙΑΣ 1630/01 KEMΠA ΕΠΙΣΤΡΟΦΕΣ: Σ.Α.Τ.Μ. Ε.Μ.Π. - Ηρώων Πολυτεχνείου 9 157 80 Ζωγράφου

Tεύχοσ 250

Μάρτιοσ - Απρίλιοσ - Μάιοσ 2021

Από την Επιτροπή Δελτίου 250, ναι διακόσια πενήντα τεύχη έπιασε το δελτίο

ENHMEPΩTIKO ΔEΛTIO ΠANEΛΛHNIOY ΣYΛΛOΓOY ΔIΠΛΩMATOYXΩN AΓPONOMΩN TOΠOΓPAΦΩN MHXANIKΩN

KΩΔIKOΣ: 013123 TEYXOΣ 250

ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021 Το δελτίο αποτελεί διμηνιαίο επίσημο όργανο του Πανελληνίου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

ISSN 1105 - 3402 ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ

Πανελλήνιος Σύλλογος Διπλωματούχων Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών Σ.Α.Τ.Μ. Ε.Μ.Π. - Ηρώων Πολυτεχνείου 9 157 80 Ζωγράφου THΛ.: 210 3301045 - FAX: 210 3300972 e-mail: psdatm@gmail.com • http://www.psdatm.gr

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Γιάννης Γιαννίρης

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΕΛΤΙΟΥ

Δημήτρης Αμπατζίδης, Δημήτρης Θεοδοσόπουλος, Μιχάλης Καλογιαννάκης, Μαρία Κωνσταντινίδη, Χρήστος Λάλας, Τάσος Λαμπρόπουλος, Γιάννης Παπαδόπουλος, Ευάγγελος Στεφανής

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ Μιχάλης Καλογιαννάκης

ΕΚΔΟΣΗ-ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ευαγγελία Λιάππη Tηλ./Fax: 210 86 46 350, 6977 262610 E-mail: evi.liappi@gmail.com

ΕΞΩΦΥΛΛΟ

250ο επετειακό τεύχος

ΗΛ/ΚΗ ΣΕΛ/ΣΗ

RED-T-POINT, Tηλ.: 210 8656505

ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ

Μπάνου Γκαμπριέλα - Μαρία Τηλ. 210 5151233 Αντιγόνης 76, Αθήνα 104 42 Τα ενυπόγραφα άρθρα απηχούν τις γνώμες των αρθρογράφων χωρίς να αποτελούν και απόψεις του Συλλόγου. Στέλνεται δωρεάν σ' όλους τους Αγρονόμους & Τοπογράφους Μηχανικούς. TIMH TEYXOYΣ: 0.01€

μας. Σπάνιο επίτευγμα για κλαδικό δελτίο, που μόνο του πια στην αρένα των κλαδικών περιοδικών συνεχίζει να εκδίδεται παρά τις αντιξοότητες των καιρών. Το δελτίο βέβαια δεν εκδίδεται μόνο του. Πίσω του βρίσκεται μια δραστήρια επιτροπή που φροντίζει γι’ αυτό. Μακρινή φαντάζει η εποχή που εκδόθηκε το πρώτο τεύχος (λίγο μετά την μεταπολίτευση του 74) και κανένας από τη σημερινή επιτροπή δεν ήταν τότε μέλος της. Γιορτάζοντας λοιπόν το επίτευγμα αυτό φτιάξαμε το εξώφυλλό μας με μωσαϊκό από παλιά τεύχη. Ελπίζουμε να φτάσουμε και τα χίλια.

200 χρόνια και από την επανάσταση που σχημάτισε το κράτος μας. Συμμετέχοντας στον εορτασμό, δημοσιεύουμε τέσσερα ενδιαφέροντα άρθρα. Τον πρώτο χαρτογράφο του Ελληνικού κράτους Δημήτριο Μαυροκορδάτο και το αφιέρωμα σ’ αυτόν από το ΑΠΘ, την περίφημη χάρτα του Ρήγα Φεραίου, το Ναυαρίνο 1827 και ένα ενδιαφέρον βιβλίο για το 1821.

Και πάνω εκεί που κλείναμε το δελτίο προέκυψε ξαφνικά το 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο του κλάδου «Με το βλέμμα στη νέα ψηφιακή εποχή». Οργανώθηκε εν ριπή οφθαλμού δικτυακά και είχε τεράστια επιτυχία. Προλάβαμε να βάλουμε την αφίσα του και το πρόγραμμά του σ’ αυτό το τεύχος, με την υπόσχεση ότι στο επόμενο, θα το καλύψουμε με την επάρκεια που του αρμόζει. Όλα τα επίκαιρα θέματα στη θέση τους. Δικαιώματα, δασικοί χάρτες, κτηματολόγιο και όλη η δραστηριότητα του συλλόγου γι’ αυτά.

Στα νέα απ’ τον κλάδο ξεχωρίζει ο τόμος που εκδόθηκε με ενδιαφέροντα επιστημονικά άρθρα στη μνήμη της καθηγήτριας Ευαγγελίας Λάμπρου. Κάποια απ’ αυτά θα τα δημοσιεύσουμε και στο δελτίο μας. Τα νομοθετικά νέα στη θέση τους. Λίγα και καλά

αυτή την περίοδο.

Τέλος, στα επιστημονικά - τεχνικά δημοσιεύουμε ένα ενδιαφέρον άρθρο για ένα σύστημα κινητής χαρτογράφησης χαμηλού κόστους. Σας ευχόμαστε καλό διάβασμα. Ραντεβού τον Σε-

πτέμβρη.

Από την Επιτροπή Δελτίου

6 Επισημανσεισ

8 Δραστηριοτητα Συλλογου

w 6o Πανελλήνιο Συνέδριο ΑΤΜ 3-4/06/ 2021 w Απόρριψη προσφυγής για το πδ 99/2018 w Διάθεση γεωχωρικών δεδομένων αναρτημένων δασικών χαρτών w Δασικοί χάρτες: Πώς θα σώσετε την περιουσία σας, Μιχάλης Καλογιαννάκης, Πρόεδρος ΠΣΔΑΤΜ, ΤΑ ΝΕΑ 22/03/2021 w Αλήθεια, χωρίς δασικούς χάρτες θα προστατευτούν καλύτερα τα δάση; Μιχάλης Καλογιαννάκης, Πρόεδρος ΠΣΔΑΤΜ, ethnos.gr 23.03.21 w Οι αριθμοί μιλούν, ποιος τους ακούει; Μιχάλης Καλογιαννάκης, Πρόεδρος ΠΣΔΑΤΜ, ΤΑ ΝΕΑ 06.05.2021 w Ο χρόνος περνάει χωρίς λόγο… Μιχάλης Καλογιαννάκης, Πρόεδρος ΠΣΔΑΤΜ, ΤΑ ΝΕΑ 25.05.21

18 Νεα

απο τον

Κλαδο

w Κτηματογράφησης συνέχεια – Πορεία συλλογής δηλώσεων σε ολόκληρη τη χώρα w Πρόσβαση στο Κτηματολόγιο. Μεγάλη νίκη στη μάχη του αυτονόητου w Κτηματολόγιο: Το πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου θα εκδίδεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά από τις 26.04.2021 w ΥΠΕΝ: Οριζόντια παράταση έξι μηνών στη διαδικασία υποβολής αντιρρήσεων για τους δασικούς χάρτες w Έγγραφο ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/22572/859 για τις ανεκτές αποκλίσεις τοπογραφικών διαγραμμάτων w Διεξαγωγή έρευνας για το Κτηματολόγιο w ΕΜΠ-ΔΠΜΣ «Περιβάλλον & Ανάπτυξη»: Προσκλήσεις υποβολής αιτήσεων υποψηφίων μεταπτυχιακών φοιτητών, για το ακαδημαϊκό έτος 20212022

GNSS RECEIVER by DATRONIX 624 κανάλια GPS+GLONASS+Galileo+BeiDou+SBAS+QZSS Μπαταρία 6.800mAh (μέχρι και 12 ώρες χρήσης) Λογισμικό LandStar

w ΕΜΠ-ΔΠΜΣ «Γεωπληροφορική»: Πρόσκληση υποβολής αιτήσεων υποψηφίων μεταπτυχιακών φοιτητών, για το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 w CLGE | EU NEWSLETTER 01 - 15 MAY 2021 w Τιμητικός Τόμος στη μνήμη της καθηγήτριας ΣΑΤΜ/ΕΜΠ Ευαγγελίας Λάμπρου

26 1821 - 2021

w ΑΠΘ: Η πρώτη χαρτογράφηση της χώρας μετά το 1821 w Χάρτα της Ελλάδας w Ναυαρίνο 1827 w Βιβλίο: «24 εικόνες για την Επανάσταση του 1821. Μακρυγιάννης και Ζωγράφος, ένας αγωνιστής και ένας καλλιτέχνης», Μαρίζα Ντεκάστρο

34 Νομοθετικεσ Εξελιξεισ

w Νέα νομοθετήματα που άπτονται του ενδιαφέροντος του ΑΤΜ

37 Επιστημονικα - Τεχνικα Θεματα

w Ανάπτυξη και αξιολόγηση ενός συστήματος κινητής χαρτογράφησης χαμηλού κόστους, Φρέντζος Ηλίας, Τουρνάς Ελευθέριος, Σκαρλάτος Δημήτριος, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Γεωπληροφορικής

42 Θεσεισ Παραταξεων

w ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ w ΔΚΜ - ΔΑΠ Τοπογράφων w ΕΝΟΤΗΤΑ w ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΑΤΜ w Συσπείρωση Αριστερών Τοπογράφων

2.750€* *+ΦΠΑ

επισημάνσεις Το τεύχος αυτό που έχετε στα χέρια σας, είναι ένα ιστορικό τεύχος. Είναι το 250ο! Είναι όμως και το τεύχος, που υπάρχει ειδική αναφορά για τη 200η επέτειο από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης! Η επέτειος της Ελληνικής Επανάστασης, αλλά και τα ιδανικά των Ελλήνων Αγωνιστών, μας υπενθυμίζουν ποιοι είμαστε και από πού προερχόμαστε. Μας υπενθυμίζουν ακόμα ότι, μόνο όταν ενώνουμε τις δυνάμεις μας μπορούμε να πετύχουμε αυτό που άλλοι πιστεύουν ότι είναι ακατόρθωτο. Η αναφορά μου για αυτό το γενέθλιο γεγονός θα σταματήσει εδώ. Όχι γιατί δεν έχω να πω περισσότερα, αλλά γιατί σίγουρα μπορείτε να διαβάσετε πιο ενδιαφέροντα κείμενα που το αφορούν, σε αυτό το περιοδικό. Είναι ευκαιρία, αυτό το έτος, να ανατρέξουμε στη βιβλιοθήκη μας με τα ιστορικά βιβλία εκείνης της εποχής και να ξαναθυμηθούμε τα γεγονότα, να αναλογιστούμε τις συνθήκες που δημιούργησαν το ελληνικό κράτος, τις δυνατότητες που υπάρχουν να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στο διεθνές στερέωμα, αλλά και να κατανοήσουμε ποιοι είμαστε. Όσον αφορά το 250ο τεύχος, δεν θα μπορούσε παρά να είναι ένα κατόρθωμα. Γιατί; Γιατί συνεχίζει να εκδίδεται το περιοδικό αυτό, χάρη στις προσπάθειες των μελών του ΔΣ που συμμετέχουν σε αυτό, της συντακτικής ομάδας του, του υπευθύνου δελτίου, αλλά και της εκδότριάς μας, που πάντα είναι εκεί να μας πιέζει και να μας «ξυπνάει», ώστε να είμαστε συνεπείς στην έκδοση 5 τευχών ανά έτος. Ένα μεγάλο ευχαριστώ και στις διαφημιζόμενες εταιρείες που μας στηρίζουν και οφείλουμε να τις στηρίζουμε. Χωρίς όλους αυτούς, η έκδοσή του θα είχε σταματήσει εδώ και καιρό. Όπως στους περισσότερους επιστημονικούς συλλόγους. Ένα περιοδικό (ενημερωτικό δελτίο, όπως τυπικά λέγεται), που συνεχίζει να αποστέλλεται δωρεάν σε όλα τα μέλη του συλλόγου. Ένα περιοδικό, που προσπαθεί συνεχώς να είναι επίκαιρο, να αλλάζει, να προσαρμόζεται και να εμπλουτίζεται. Ένα περιοδικό, που εκδίδεται για την ενημέρωση των συναδέλφων για τρέχοντα επαγγελματικά και επιστημονικά θέματα. Ένα περιοδικό, που δίνει τον λόγο σε κάθε συνάδελφο και κάθε παράταξη. Ένα περιοδικό ανοικτό και δημόσιο, που μπορεί να διαβάσει ο οποιοσδήποτε διαδικτυακά. Ένα περιοδικό, που εκπροσωπεί επάξια και αντιπροσωπεύει τον ΠΣΔΑΤΜ!

Συγχαρητήρια και πολλά ευχαριστώ σε όλους όσους έχουν συμβάλει σε αυτό!

Μιχάλης Καλογιαννάκης Πρόεδρος ΠΣΔΑΤΜ

6 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Δραστηριότητα Συλλόγου 8 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Δραστηριότητα Συλλόγου

Π Ρ Ο Γ ΡΑ Μ Μ Α

ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Δραστηριότητα Συλλόγου

Ο διαγωνισμός #topografontas επιστρέφει μαζί με το 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο ΑΤΜ!

Διευκρινίσεις/όροι διαγωνισμού

1. Οι φωτογραφίες που συμμετέχουν στον διαγωνισμό πρέπει να έχουν θέμα την επαγγελματική ή επιστημονική δραστηριότητα του Αγρονόμου Τοπογράφου Μηχανικού (π.χ. τοπογραφικές εργασίες πεδίου, εκπόνηση πολεοδομικής/υδραυλικής/συγκοινωνιακής μελέτης, εργασίες εργοταξίου, μελέτες κτηματολογίου). 2. Συμμετέχοντες που θα βραβευθούν θα είναι μέλη του ΠΣΔΑΤΜ και φοιτητές ΑΤΜ. 3. Οι φωτογραφίες που θα βραβευτούν θα πρέπει να έχουν #topografontas και να έχουν αναρτηθεί μετά την ανακοίνωση του διαγωνισμού, δηλαδή την 23 Μαΐου 2021. Παλαιότερες φωτογραφίες θα πρέπει να αναρτώνται ξανά. 4. Η ημερομηνία λήξης του διαγωνισμού είναι την Παρασκευή 4 Ιουνίου στις 14:00:00. 5. Η κάθε φωτογραφία μπορεί να βραβευτεί μόνο μία φορά. Σε όποιο μέσο έχει την υψηλότερη σειρά κατάταξης. Κάθε συμμετέχοντας μπορεί να βραβευτεί μόνο για την φωτογραφία που έχει την υψηλότερη σειρά κατάταξης. 6. Η φωτογραφίες που θα βραβευτούν θα πρέπει να είναι πρωτότυπες και όχι από κάποιο άλλο λογαριασμό. 7. Αναρτήσεις με #topografontas σε άλλα κοινωνικά δίκτυα (π.χ. linkedin) συναγωνίζονται με τις φωτογραφίες που αναρτώνται στο Instagram. 8. Συμμετέχουν στον διαγωνισμό όσες φωτογραφίες είναι «δημόσιες» ή έχουν αναρτηθεί στην επίσημη ομάδα του ΠΣΔΑΤΜ στο facebook. 9. Η βράβευση των νικητών θα γίνει την Παρασκευή 4 Ιουνίου. Ο σκοπός του διαγωνισμού είναι η εξωστρέφεια του επαγγέλματός μας, συνεπώς μοιραστείτε ελεύθερα τις φωτογραφίες σας και ζητήστε από φίλους και γνωστούς να τις δουν, να κάνουν like και να τις μοιραστούν επίσης.

10 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Δραστηριότητα Συλλόγου

Μια αναπάντεχα δυσάρεστη εξέλιξη είχαμε στο θέμα των επαγγελματικών μας δικαιωμάτων καθώς απορρίφθηκε από το ΣτΕ η προσφυγή του Συλλόγου στο ΠΔ 99/2018. Το Δικαστήριο έκρινε ότι δεν διαθέτει την απαιτούμενη επάρκεια για να κρίνει την αναντιστοιχία μεταξύ γνωστικού αντικειμένου και επαγγελματικών δικαιωμάτων. Ακολουθεί ανακοίνωση του Προέδρου του ΠΣΔΑΤΜ σχετικά με το ζήτημα.

Απόρριψη προσφυγής για το πδ 99/2018 Αγαπητές συναδέλφισσες, αγαπητοί συνάδελφοι, δυστυχώς τις προηγούμενες μέρες εκδόθηκε η απόφαση του ΣτΕ για την προσφυγή που είχε καταθέσει ο σύλλογός μας για το ΠΔ 99/2018 που αφορά τα επαγγελματικά δικαιώματα των μηχανικών. Σύμφωνα με το ΣτΕ απορρίφθηκαν όλες οι προσφυγές που κατατέθηκαν, ενώ όσον αφορά την προσφυγή μας τα βασικά σημεία της περίληψης της αναφέρουν: 1. το Δικαστήριο έκανε δεκτό ότι η κρίση της Διοικήσεως περί της επάρκειας των γνώσεων των ειδικοτήτων διπλωματούχου Μηχανικού για την άσκηση επαγγελματικών δραστηριοτήτων, ως επιστημονική και τεχνική, είναι ανέλεγκτη από το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο, βασιζόμενο στη λογική και στα διδάγματα της κοινής πείρας δύναται να εξετάσει μόνον αν τα γνωστικά αντικείμενα των δεκατριών ειδικοτήτων είναι εκδήλως αναντίστοιχα με καθοριζόμενα επαγγελματικά δικαιώματα. 2. το Δικαστήριο δεν δύναται, κατ’ αρχήν, να υπερβεί τα όρια του ακυρωτικού ελέγχου και να αποφανθεί με κρίση επιστημονική και τεχνική περί της επάρκειας των γνώσεων ειδικότητας διπλωματούχου Μηχανικού για την άσκηση δραστηριοτήτων της Μηχανικής που συναρτώνται με επαγγελματικά δικαιώματα. 3. Εν προκειμένω, όπως κρίθηκε, δεν συντρέχει έκδηλη αναντιστοιχία των γνωστικών αντικειμένων με τα επαγγελματικά δικαιώματα που αμφισβήτησαν οι αιτούντες. Αναμένουμε και το συνολικό κείμενο της απόφασης. Με λίγα λόγια η αναντιστοιχία, αν υπάρχει, δεν είναι έκδηλη, ώστε να γίνει δεκτή η προσφυγή. Επιπλέον δεν μπορεί να αποφανθεί με κρίση επιστη-

μονική και τεχνική περί της επάρκειας των γνώσεων. Το ΣτΕ χρειάστηκε 3 χρόνια για να μην καταφέρει να κατανοήσει την έκδηλη αναντιστοιχία. Αλήθεια δεν είναι έκδηλο ότι ένας Πολιτικός Μηχανικός που έχει διδαχθεί μόνο ένα μάθημα Γεωδαισίας, μπορεί να έχει πλήρη επαγγελματικά δικαιώματα επί των τοπογραφικών μελετών; Άραγε με ένα μάθημα «Στοιχεία Δικαίου και Τεχνικής Νομοθεσίας» ο Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός μπορεί να ασκήσει τη δικηγορία; Ή με ένα μάθημα «Γενική Γεωλογία» μπορεί να κάνει γεωλογικές μελέτες; Αντίστοιχα, ισχύει για τις ειδικότητες των Μηχανικών Χωροταξίας και των Μηχανικών Περιβάλλοντος. Δυστυχώς το ΣτΕ έμεινε στο 1930 και το πνεύμα του νόμου που ίσχυε στον νόμο 4663/1930. Σαν να μην έχει αλλάξει κάτι μετά από 9 δεκαετίες. Τη μάχη του αυτονόητου που δώσαμε δυστυχώς τη χάσαμε. Ο πόλεμος βέβαια δεν χάθηκε. Η ποιότητα των γνώσεων και της κατάρτισης των συναδέλφων μας, είναι και το συγκριτικό μας πλεονέκτημα, έναντι όσων θέλουν να απασχοληθούν σε «χωράφια» που δεν έχουν γνώση και επάρκεια. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλες τις συναδέλφισσες και όλους τους συναδέλφους που συμμετείχαν, με κάθε τρόπο, σε αυτή την ιστορική μάχη για το επάγγελμά μας.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Διάθεση γεωχωρικών δεδομένων αναρτημένων δασικών χαρτών Είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσουμε ότι μετά από την επιστολή του ΔΣ του ΠΣΔΑΤΜ προς τη Διεύθυνση Δασικών Έργων & Υποδομών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (https://psdatm.gr/index.php/latestnes/2016-08-10-14-02-08/2016-08-10-15-41-13/635-2021-03-02-13-46-59), ο ΠΣΔΑΤΜ διαθέτει πλέον προς όλα του τα μέλη του τις θεσμικές γραμμές των αναρτημένων δασικών χαρτών. Μπορείτε να τα κατεβάσετε από τον σύνδεσμο: https://drive.google.com/drive/folders/1tGPvkPSAmXQ1Z0z36k7DVO2hp x7dZLxW?usp=sharing

Άμεση οικονομική ενίσχυση ΠΣΔΑΤΜ Αγαπητοί/ες συνάδελφοι/ισσες, τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της συνολικά δύσκολης οικονομικής κατάστασης στη χώρα, και την αδυναμία του ΤΕΕ να χρηματοδοτήσει τους συλλόγους με μεγαλύτερα ποσά από ότι έχει προβλέψει στον προϋπολογισμό του (κατάργηση υπέρ ΤΕΕ), ο ΠΣΔΑΤΜ παλεύει καθημερινά να ανταποκριθεί στον ρόλο του και συγχρόνως να καλύψει με διάφορους τρόπους τα έξοδα λειτουργίας του. Στο πλαίσιο αυτό τα χρόνια της κρίσης έχει: • Μειώσει κατακόρυφα τα έξοδά του. Έχουν απομείνει μόνο τα ανελαστικά έξοδα. • Μειώσει το ωράριο λειτουργίας της γραμματείας (είναι ο μόνος σύλλογος μηχανικών που διατηρεί γραμματεία). • Μηδενισμός των εξόδων παράστασης και μετακίνησης των μελών του ΔΣ. Τα τελευταία 2 χρόνια έχει: • Μετακομίσει το τελευταίο διάστημα σε χώρο που του διέθεσε η ΣΑΤΜ ΕΜΠ. • Διοργανώσει αρκετές ημερίδες και συνέδρια ώστε να αυξήσει τα έσοδα από τους εκθέτες (πλέον προσεγγίζει πάνω από το 50% των εσόδων). • Ξεκίνησε μια νέα πρωτοβουλία προμήθειας διάφορων ειδών (T-shirt, καπέλα, κλπ) για την οικονομική ενίσχυσή του.

12 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Οι παραπάνω προσπάθειες, δυστυχώς, δεν αρκούν. Για να μπορεί ο ΠΣΔΑΤΜ να παραμείνει ενεργός και να σας εκπροσωπεί επάξια, απαιτείται τα μέλη του να καταβάλλουν την ετήσια συνδρομή τους, η οποία, με τα δεδομένα των τελευταίων χρόνων αποτελεί το 5% των εσόδων του. Η ετήσια συνδρομή είναι μόλις • 5 ευρώ για τα μέλη κάτω πενταετίας και • 10 ευρώ για τα υπόλοιπα μέλη Η καταβολή μπορεί να γίνει στον λογαριασμό του συλλόγου στην Τράπεζα Πειραιώς: IBAN GR21 0172 0800 0050 8007 1615 938 Τα οικονομικά διαθέσιμα, αυτή τη στιγμή, του συλλόγου αρκούν μέχρι αυτό τον μήνα. Όπως καταλαβαίνετε πρέπει να γίνει κάτι άμεσο. Το Δ.Σ. του ΠΣΔΑΤΜ αποφάσισε να απευθυνθεί άμεσα σε όλους τους Συναδέλφους ζητώντας οικονομική στήριξη. Ιδιαίτερα όμως απευθύνεται στους συναδέλφους ΑΤΜ, οι οποίοι έχουν εταιρείες με μεγάλη τάξη πτυχίο και οι οποίοι μετά από έναν κοινό αγώνα τριών ετών ανακηρύχτηκαν ανάδοχοι στις μελέτες κτηματολογίου για το υπόλοιπο της χώρας. Μπορείτε να καταβάλετε όποιο ποσό επιθυμείτε. (Το ανάλογο παραστατικό θα σας σταλεί μέσω e-mail). Αν πιστεύετε ότι ο ΠΣΔΑΤΜ πρέπει να παραμείνει ενεργός και να σας εκπροσωπεί, παρακαλούμε για την άμεση καταβολή, έστω, της ετήσιας συνδρομής.

Δραστηριότητα Συλλόγου

Δασικοί χάρτες: Πώς θα σώσετε την περιουσία σας Η ανάρτησή τους σήκωσε το χαλί και φάνηκαν τα προβλήματα των τελευταίων 80 χρόνων (!), αποκαλύπτοντας πως το 60% της ελληνικής επικράτειας είναι δασικό

νελλήνια Ένωση Δασολόγων του Δημοσίου (ΠΕΔΔΥ) και το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο (ΓΕΩΤΕΕ). Με την υπουργική απόφαση θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να καταγράφονται όλες οι διοικητικές πράξεις με τις οποίες εκτάσεις έχασαν τον δασικό τους χαρακτήρα πριν από το 1975. Έτσι, αν η απόφαση είναι υπέρ της προσφυγής, τότε αλλάζει όλος ο σχεδιασμός για τους δασικούς χάρτες και θα υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις αλλά και επιπτώσεις στο Κτηματολόγιο.

Τι να κάνετε «ΤΑ ΝΕΑ» με τη βοήθεια του προέδρου του Πανελλήνιου Συλλόγου Διπλωματούχων Τοπογράφων Μηχανικών Μιχάλη Καλογιαννάκη παρουσιάζουν το «οπλοστάσιο» των ιδιοκτητών προκειμένου να σώσουν την περιουσία τους. Μετά την κύρωση των δασικών χαρτών οριστικοποιείται όχι μόνο αν μια έκταση είναι δασική, αλλά σε πολλές περιοχές επηρεάζεται και το ιδιοκτησιακό. Για τον λόγο αυτό, η αντίρρηση που θα κατατεθεί από τον ενδιαφερόμενο πρέπει να είναι σωστά τεκμηριωμένη. «Δεν αρκεί μόνο η χωρική περιγραφή – μέσω της εφαρμογής του Κτηματολογίου – και η προσκόμιση του τίτλου ιδιοκτησίας», συμπληρώνει. «Μόνο με αυτά, το αποτέλεσμα της αντίρρησης το πιο πιθανό είναι να είναι απορριπτικό, διότι η εκάστοτε επιτροπή, χωρίς επιπλέον στοιχεία, δεν δύναται να έχει διαφορετική κρίση από τον μελετητή που συνέταξε τον δασικό χάρτη, εκτός από ξεκάθαρες περιπτώσεις που μπορούν να αντιμετωπιστούν με αίτηση για πρόδηλο σφάλμα», εξηγεί ο Μιχάλης Καλογιαννάκης.

Οι αντιρρήσεις Παρέμβαση στην εφημερίδα τα ΤΑ ΝΕΑ 22.03.2021 για τους δασικούς χάρτες του προέδρου του ΠΣΔΑΤΜ, Μιχάλη Καλογιαννάκη

ανάρτηση των δασικών χαρτών έφερε τα πάνω κάτω στη ζωή χιλιάδων ιδιοκτητών, που «βλέπουν» από τη μια στιγμή στην άλλη τις περιουσίες τους να μετατρέπονται σε δασικές εκτάσεις (!).

Η ανάρτηση σήκωσε το χαλί και φάνηκαν τα προβλήματα των τελευταίων 80 χρόνων (!). Αυτή τη στιγμή, δείχνει πως το 60% της ελληνικής επικράτειας είναι δασικό. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει, μεταξύ άλλων, πως οικόπεδα, βοσκοτόπια κ.ά. εμφανίζονται ως δάση…

Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Κρήτης: σχεδόν όλο το νησί αποτυπώνεται πράσινο, με χιλιάδες αγρότες και κτηνοτρόφους να κινδυνεύουν να χάσουν – ακόμη και – τις κοινοτικές επιδοτήσεις και να τους απαγορευτεί να καλλιεργήσουν τις εκτάσεις τους (για τον λόγο αυτό αναμένεται νομοθετική ρύθμιση). Ίδια εικόνα και σε πολλά ακόμη νησιά και περιοχές της Ελλάδας.

Σε πόλεμο Ο… πόλεμος των δασικών χαρτών μόλις έχει ξεκινήσει. Το πρόβλημα το αναγνωρίζουν πλέον όλοι. Ήδη, με πρωτοβουλία του αρμόδιου υφυπουργού για θέματα Προστασίας του Περιβάλλοντος Γιώργου Αμυρά, έχει συσταθεί ομάδα εργασίας η οποία θα πρέπει έως τον ερχόμενο Ιούνιο να καταλήξει σε μέτρα για την επίλυση του ζητήματος των δασικών χαρτών, το οποίο παραμένει εδώ και δεκαετίες άλυτο στην Ελλάδα, η οποία είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που δεν διαθέτει ολοκληρωμένους δασικούς χάρτες. «ΤΑ ΝΕΑ» (στο φύλλο της 4ης Μαρτίου 2021) παρουσίασαν τον βασικό σχεδιασμό του υπουργείου Περιβάλλοντος. Ωστόσο, στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί πως η έκβαση του σχεδιασμού θα εξαρτηθεί και από την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) που συνεδρίασε την περασμένη Παρασκευή. Σημειώνεται πως προσφυγή στο ΣτΕ ενάντια στην απόφαση που υπέγραψε ο πρώην υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης για την αναμόρφωση των δασικών χαρτών κατέθεσαν η Πα-

14 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Τα βασικά «όπλα», κατά περίπτωση, για τη σωστή τεκμηρίωση της αντίρρησης είναι:

Το εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα Είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει ώστε να υποβληθεί ορθά η αντίρρηση και δεν μπορεί να κατατεθεί κατά τη διάρκεια της εξέτασης των αντιρρήσεων. Είναι αναγκαίο, ώστε να γίνει η σωστή αποτύπωση των ορίων της ιδιοκτησίας. Πολλές φορές είναι χρήσιμη και η αποτύπωση χαρακτηριστικών στοιχείων εντός της ιδιοκτησίας ή της ευρύτερης ιδιοκτησίας. Γιατί; Επειδή: α) Οι ορθοφωτοχάρτες του Κτηματολογίου που χρησιμοποιούνται στην υποβολή της αντίρρησης των δασικών χαρτών έχουν σφάλμα από δεκάδες εκατοστά μέχρι και αρκετά μέτρα. Η ακρίβεια της εφαρμογής της θέασης ορθοφωτοχαρτών λόγω των προδιαγραφών της ανταποκρίνεται μόνο για τον εντοπισμό του ακινήτου και δεν έχει την απαιτούμενη ακρίβεια για τις αντιρρήσεις. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί το ίδιο εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα που χρησιμοποιήθηκε στη δήλωση στο Κτηματολόγιο. β) Η Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων θα κρίνει την περιοχή που θα έχει οριστεί από τις συντεταγμένες των ορίων που θα δηλωθούν. Αν είναι λάθος, τότε υπάρχει περίπτωση να μην εξεταστεί μέρος της ιδιοκτησίας. γ) Τα χαρακτηριστικά στοιχεία που θα αποτυπωθούν στο τοπογραφικό διάγραμμα μπορεί να βοηθήσουν στη φωτοερμηνευτική ή / και φωτογραμμετρική εξέταση παλαιότερων και νεότερων αεροφωτογραφιών. δ) Με τη σύνταξή του μπορεί να τεκμηριωθούν /οριοθετηθούν παλαιότερες διοικητικές πράξεις που δεν έχουν ληφθεί υπόψη κατά τη σύνταξη του δασικού χάρτη ή έχουν γίνει λαθεμένα.

Τεχνική Έκθεση Φωτοερμηνείας Πρόκειται για την τοπογραφική μελέτη. Χρησιμοποιείται για να αμφισβητηθεί η χρήση που αποτυπώνει ο αναρτημένος δασικός χάρτης και μπορεί να κατατεθεί μέχρι τη συνεδρίαση της αρμόδιας επιτροπής και όχι κατά την κατάθεση της αίτησης.

Νομικός έλεγχος / αναγωγή τίτλων, παλαιότερες διοικητικές πράξεις, παλαιότεροι χάρτες, ιστορικά έγγραφα, μισθωτήρια. Τα προαναφερόμε-

Αλήθεια, χωρίς δασικούς χάρτες θα προστατευτούν καλύτερα τα δάση;

Άρθρο στο ethnos.gr 23.03.21 του Προέδρου του ΠΣΔΑΤΜ, Μιχάλη Καλογιαννάκη Καλό είναι να μην γίνονται παιχνίδια με την περιουσία των πολιτών. ην τελευταία περίοδο μετά την ανάρτηση των δασικών χαρτών σε πολλές περιοχές έχουν ξεσπάσει σημαντικές αντιδράσεις, με τις μεγαλύτερες στην Κρήτη, αλλά όχι μόνο. Η απεικόνιση των χαρτών θύμισε σε πολλούς την απεικόνιση αποτελεσμάτων βουλευτικών εκλογών άλλων εποχών. Η Κρήτη έγινε ξανά πράσινη. Σχεδόν όλη η Ελλάδα έγινε. Καλώς ή κακώς αυτό οφείλεται στον υπερβολικό χαρακτηρισμό εκτάσεων ως δασικών και χορτολιβαδικών.

Σίγουρα αυτό που θεωρεί ο απλός πολίτης ως δάσος ή δασική έκταση δεν έχει καμία σχέση με το περιεχόμενο των δασικών χαρτών. Μπορεί τις Κυκλάδες να τις θεωρούμε ξερονήσια, παρόλα αυτά και αυτές πρασίνισαν. Σε μεγάλο μέρος αυτό οφείλεται και στο αυστηρό πλαίσιο που ισχύει για τις χορτολιβαδικές εκτάσεις, χωρίς να υπάρχει αντίστοιχη αναφορά στο Σύνταγμα. Τα παραπάνω αναδεικνύουν την αναγκαιότητα της αλλαγής της ισχύουσας νομοθεσίας, και σίγουρα των σχετικών άρθρων του Συντάγματος. Δυστυχώς στην τελευταία αναθεώρησή του το πολιτικό σύστημα ήταν άτολμο και δεν κατάφερε να συνεννοηθεί για το αυτονόητο. Όμως, ακόμα και έτσι, μπορούν να γίνουν ακόμα αρκετά, ώστε να διορθωθεί η κατάσταση. Σίγουρα οι πρόσφατες δηλώσεις του υφυπουργού κ. Αμυρά δεν βοηθούν στην κατεύθυνση αυτή. Οι αναφορές «ο πολίτης … για να προβεί σε ένσταση και είναι πολύ εύκολο. Είναι σαν τους χάρτες της Google που απλά βρίσκεις το χωράφι στον χάρτη, το καρφιτσώνεις με το δάχτυλο και βάζεις τη σημείωση ότι δεν είναι δασικό.» σίγουρα δείχνει ότι δεν γνωρίζει, ενώ με την αναφορά «Δεν χρειάζεται να πάρει κανείς κανέναν τοπογράφο, κανένα μηχανικό, δεν χρειάζεται τίποτα τέτοιο.» απαξιώνει τους ειδικούς και δίνει λάθος εικόνα στον πολίτη.

να χρησιμοποιούνται ώστε να αμφισβητηθεί η χρήση που αποδίδει στην έκταση ο δασικός χαρακτήρας και μπορούν να κατατεθούν μέχρι τη συνεδρίαση της επιτροπής και όχι κατά την κατάθεση της αίτησης. Ο χωρικός εντοπισμός της ιδιοκτησίας είναι πολύ σημαντικό να είναι σωστός: όποιο τμήμα του ακινήτου δηλωθεί, αυτό ελέγχεται από τις Επιτροπές Αντιρρήσεων. Αν δεν συμπεριληφθεί, για παράδειγμα, μια λωρίδα τριών μέτρων, δεν εξετάζεται και παραμένει η χρήση που έχει οριστεί.

Καλό είναι να μην γίνονται παιχνίδια με την περιουσία των πολιτών. Αν ήταν τόσο εύκολη διαδικασία, χωρίς κόστος, γιατί έχει ξεσηκωθεί τόσος θόρυβος; Γιατί έχουν κολλήσει οι μεταβιβάσεις στις περιοχές που έχουν αναρτηθεί δασικοί χάρτες; Την απάντηση την δίνουν τα προβλήματα που αναδεικνύουν την αναγκαιότητα ενασχόλησης των ειδικών σε κάθε φάση του έργου. Όσον αφορά τη δήλωση «Οι δασικοί χάρτες δεν ασχολούνται με ιδιοκτησιακά ζητήματα. Οι χάρτες αυτοί θα δείξουν αν η ιδιοκτησία σου ή ένα μέρος της εμπίπτει στη δασική νομοθεσία. Δεν κινδυνεύει η περιουσία κανενός με τους χάρτες» είναι τουλάχιστον παραπλανητικές. Στις περιοχές όπως την Ήπειρο, τη Θεσσαλία, τη Στερεά Ελλάδα, τη Βόρεια Ελλάδα, την Πελοπόννησο (εκτός της Μάνης) και γενικά στις περιοχές που κατακτήθηκαν με τα όπλα, το ελληνικό κράτος είναι διάδοχο του οθωμανικού κράτους, όπου τα δάση ήταν δημόσια και υπερτερεί το τεκμήριο ιδιοκτησίας του δημοσίου. Για τον λόγο αυτό, όταν σε αυτές τις περιοχές κυρωθεί ο δασικός χάρτης, οι εκτάσεις που κρίνονται δασικές, στο Κτηματολόγιο προκρίνεται ως ιδιοκτήτης το Ελληνικό Δημόσιο και οι μέχρι τότε ιδιοκτήτες, χάνουν την ιδιοκτησία τους. Για τις υπόλοιπες περιοχές πρέπει να υπάρξει ξεκάθαρη αντιμετώπιση. Εκτός όμως από τις παραπάνω παραπλανητικές δηλώσεις, την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών δεν βοηθάει και η υπερβολική σπουδή κάποιων μελετητών και των εκάστοτε δασικών υπηρεσιών, να χαρακτηρίζουν ως δασική ή χορτολιβαδική όποια έκταση, έστω και ελάχιστα, είναι αμφισβητούμενη, ζητώντας από τον πολίτη να χρεωθεί και να βγάλει τα κάστανα από την φωτιά. Αν βέβαια το συνειδητοποιήσει, και δεν μείνει με την εντύπωση ότι το χωράφι του δεν υπήρξε ποτέ δασικό. Δυστυχώς δεν βοηθάει και η υπερβολική αυστηρότητα του ΣτΕ στο ζήτημα αυτό, το οποίο δεν αποδέχεται σχεδόν κάθε λύση που προτείνεται, χωρίς να κατανοεί τα προβλήματα που προκύπτουν και την ανισότητα μεταξύ των πολιτών που δημιουργείται. Δυστυχώς σε άλλα θέματα δεν επέδειξε την ίδια αυστηρότητα. Για τον λόγο αυτό, δεν αναμένεται να αλλάξει η στάση του στην εκδίκαση της προσφυγής κατά του νόμου, όπου καλούσε τις δασικές υπηρεσίες να αναμορφώσουν τους δασικούς χάρτες προσθέτοντας τις διοικητικές πράξεις που έχουν εκδοθεί και αποχαρακτηρίζουν δασικές εκτάσεις. Η απόφαση αυτή θα κολλήσει για άλλη μία φορά την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών.

Δραστηριότητα Συλλόγου

Γιατί απαιτείται; Για να διαπιστωθεί ο χαρακτήρας της έκτασης το 1945 ή το 1960 ή την πρόσφατη περίοδο ή απλώς να οριοθετηθεί επαρκώς το ακίνητο. Υπάρχει περίπτωση να έχει γίνει λάθος στη φωτοερμηνεία της αεροφωτογραφίας του 1945 ή λόγω κακής ποιότητας να χρησιμοποιηθεί η αεροφωτογραφία του 1960 ή να υπάρχει αμφισβήτηση για τον χαρακτηρισμό της πρόσφατης περιόδου.

Αλήθεια, χωρίς δασικούς χάρτες θα προστατευτούν καλύτερα τα δάση; Είναι προτιμότερο το σύστημα έκδοσης μεμονωμένων πράξεων χαρακτηρισμού από τις δασικές υπηρεσίες που ευνοεί την ύπαρξη διαφθοράς και καθυστερήσεων; Ο μόνος δρόμος είναι η άμεση ολοκλήρωση των δασικών χαρτών με σημαντικές αλλαγές στο ισχύον νομικό πλαίσιο, ώστε να υπάρξει μέριμνα για τις εκχερσωμένες εκτάσεις πριν το 1975 και τους δασωμένους αγρούς, να ξεκαθαρίσει η ισχύς του τεκμηρίου του δημοσίου, να αλλάξει το αυστηρό πλαίσιο για τις χορτολιβαδικές εκτάσεις και να υπάρξει μέριμνα για την αυστηρή προστασία των προστατευόμενων περιοχών. Στην ουσία, να δημιουργηθεί αξιόπιστο πλαίσιο προστασίας του περιβάλλοντος, της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας και όχι να συντηρηθεί το πλαίσιο προστασίας της διαφθοράς και της αυθαιρεσίας.

ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Δραστηριότητα Συλλόγου

Οι αριθμοί μιλούν, ποιος τους ακούει; Ο χρόνος περνάει χωρίς λόγο…

Άρθρο στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ 06.05.2021 του προέδρου του ΠΣΔΑΤΜ, Μιχάλη Καλογιαννάκη για την εκτός σχεδίου δόμηση

ψήφιση του τελευταίου πολεοδομικού και χωροταξικού νόμου για τη δόμηση στις εκτός σχεδίου περιοχές έφερε μεγάλη αναστάτωση στους ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων. Ο λόγος είναι ότι σε διάστημα 2 χρόνων πρέπει είτε να εκδώσουν άδεια δόμησης είτε η αξία του ακίνητου τους θα απομειωθεί στο ελάχιστο.

Δυστυχώς το ζήτημα αντιμετωπίστηκε εντελώς με επικοινωνιακούς όρους. Με τον νόμο αυτό επιχειρείται ο εξαναγκασμός των πολιτών να «κινηθούν» γρήγορα, ενώ το ίδιο το κράτος «κινείται» με ρυθμούς χελώνας. Και αυτό διότι στο διάστημα των 2 χρόνων δεν θα έχει καθοριστεί ο χαρακτηρισμός του οδικού δικτύου, δεν θα έχουν οριοθετηθεί ορθά οι οικισμοί, δεν θα έχει οριστεί το πολεοδομικό πλαίσιο σε αυτές τις περιοχές, όταν όλα τα παραπάνω είναι απαραίτητα στις περιπτώσεις έκδοσης αδειών δόμησης. Συγχρόνως, μεγάλο πρόβλημα έχει προκύψει και κατά την έκδοση αδειών δόμησης από ασάφειες και συγκρούσεις με διάφορες ισχύουσες διατάξεις του εν λόγω νόμου. Είναι κομβικής σημασίας, αυτό το θολό τοπίο να ξεκαθαρίσει άμεσα. Όλα τα παραπάνω οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το κάρο μπήκε μπροστά από το άλογο. Η εκτός σχεδίου δόμηση έτυχε επικοινωνιακής διαχείρισης, παρά το ότι είναι ένα πολύ σημαντικό περιβαλλοντικό ζήτημα, ενώ το βάρος της ευθύνης για την επίλυσή του, έπεσε για άλλη μια φορά, στον πολίτη. Ας δούμε όμως και τους αριθμούς, που αφορούν τη δόμηση σε αυτές τις περιοχές. Σύμφωνα με το ΤΕΕ κάθε χρόνο εκδίδονται 1.500 άδειες δόμησης για αγροτεμάχια με εμβαδόν πάνω από 4 στρέμματα (τα οποία δεν επηρεάζονται από την αλλαγή της νομοθεσία, απλά μειώνεται η δόμησή τους) και 620 για μικρότερα αγροτεμάχια, για τα οποία η δόμηση θα καταργηθεί σε 2 χρόνια. Ο συνολικός αριθμός των αδειών δόμησης που εκδίδονται είναι περίπου 13.000, από τις οποίες λιγότερο από 5% αφορά αγροτεμάχια μικρότερα από 4 στρέμματα (15% εκτός σχεδίου). Συγχρόνως, πάλι με στοιχεία του ΤΕΕ, το 30% των αυθαιρέτων που τακτοποιήθηκαν βρίσκονται σε περιοχές εκτός σχεδίου.

Άρθρο στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ 25.05.21 του προέδρου του ΠΣΔΑΤΜ Μιχάλη Καλογιαννάκη για δασικούς χάρτες και κτηματολόγιο

ην τελευταία περίοδο, η κοινωνία αναμένει με μεγάλη προσμονή τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης στο θέμα των δασικών χαρτών, ώστε να εξομαλυνθεί η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Με την σειρά της η κυβέρνηση, αναμένει την απόφαση του ΣτΕ στην προσφυγή που έχει γίνει όσον αφορά την αναμόρφωση κυρωμένων και αναρτημένων δασικών χαρτών, ώστε να εναρμονιστούν με διοικητικές πράξεις που έχει εκδώσει το ελληνικό κράτος. Το ερώτημα που προκύπτει, πέραν των καθυστερήσεων, είναι αν θα μπορούσαν να υπάρξουν νομοθετικές πρωτοβουλίες που δεν επηρεάζονται από την αναμενόμενη απόφαση του ΣτΕ. Η απάντηση είναι σίγουρα ναι. Μέχρι την ώρα που μιλάμε, δεν έχουν εξεταστεί χιλιάδες αντιρρήσεις που έχουν κατατεθεί από το 2017, ενώ δεν υπάρχει ενημέρωση των πολιτών για την πορεία εξέτασής τους. Ο ιδιοκτήτης ενημερώνεται μόνο με συστατική επιστολή 15 μέρες πριν την εξέτασή τους, σε μια εποχή που όλα «κινούνται» ψηφιακά. Για τον λόγο αυτό, οι ιδιοκτήτες των εν λόγω ακινήτων παραμένουν με δεμένα χέρια. Σίγουρα κάτι θα μπορούσε να γίνει. Το δεύτερο ζήτημα που προκύπτει σε συνδυασμό με τη δυσκολία σε όλη τη διαδικασία υποβολής αντιρρήσεων είναι η δυνατότητα διόρθωσης/αναμόρφωσης των κυρωμένων δασικών χαρτών. Δυστυχώς τα προβλήματα είναι μεγάλα και σχεδόν αδύνατες οι αλλαγές. Αντίστοιχα, στο κτηματολόγιο, μετά τη σύνταξή του και τις αρχικές εγγραφές υπάρχει διάστημα 8-12 χρόνων για την οριστικοποίησή τους. Το διάστημα αυτό στους δασικούς χάρτες δεν υπάρχει. Επομένως θα μπορούσε όλο αυτό διάστημα να καθοριστεί ταχύτερη διαδικασία μεμονωμένης διόρθωσης κυρωμένων δασικών χαρτών. Το τρίτο ζήτημα που θα μπορούσε να επιλυθεί, είναι το ιδιοκτησιακό καθεστώς εκτάσεων που υπόκεινται στη δασική νομοθεσία. Μπορεί ο δασικός χάρτης να μην το ορίζει άμεσα, αλλά το επηρεάζει έμμεσα. Δεν μπορεί να έχουν περάσει 200 χρόνια από το 1821 και ακόμα να επηρεάζεται το ιδιοκτησιακό καθεστώς στη χώρα μας από το οθωμανικό δίκαιο.

Το ερώτημα, που ευλόγως τίθεται είναι:

Χρειάζεται πολιτική τόλμη ώστε να αλλάξει το ισχύον νομικό καθεστώς το οποίο επηρεάζει άμεσα την ολοκλήρωση του κτηματολογίου.

Τι είναι περισσότερο σημαντικό για την περιβαλλοντική προστασία των περιοχών αυτών και την αποφυγή νέων αυθαιρέτων; Ο καθορισμός του πολεοδομικού πλαισίου ή ο αυστηρός οριζόντιος περιορισμός στις εκτός σχεδίου περιοχές;

Η πολιτική τόλμη σε συνδυασμό με τεχνοκρατικές λύσεις είναι η συνταγή για να ξεφύγουμε από εμμονές και αγκυλώσεις του παρελθόντος για εμβληματικά έργα που είναι αναγκαία σε ένα σύγχρονο κράτος που σέβεται το περιβάλλον και τους πολίτες του.

Αν προχωρήσουν όλα σύμφωνα με τις εξαγγελίες της κυβέρνησης, η αυτονόητη απάντηση είναι το πρώτο, ώστε να αποφευχθεί η άκριτη, μη αναγκαία, απομείωση της αξίας των αγροτεμαχίων.

ΥΓ. Εμβληματικό έργο είναι και το πρόγραμμα αναδασώσεων που θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης. Γιατί όμως, συγχρόνως, να μην δοθούν κίνητρα και στην ιδιωτική πρωτοβουλία για να φυτευτούν σε μεγάλη ή μικρή κλίμακα και άλλα δέντρα με συγκεκριμένα επιστημονικά κριτήρια που θα συμμορφωθούν με την ασφάλεια και τους περιβαλλοντικούς νόμους. Είμαι σίγουρος ότι πολλοί πολίτες θα ήθελαν μια ιδιωτική δασική έκταση μέσα στην ιδιοκτησία τους.

Το «Αν» βέβαια αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης που χρηματοδοτεί τα Τοπικά Χωρικά Σχέδια και έχει ήδη αργήσει. Ας ελπίσουμε ότι η ΕΕ δεν θα μας «προδώσει».

16 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Νέα από τον κλάδο

Κτηματογράφησης συνέχεια Πορεία συλλογής δηλώσεων σε ολόκληρη τη χώρα Σχεδόν όλη η επικράτεια πλέον είναι υπό Κτηματογράφηση. Παλαιές και νέες μελέτες συνεχίζουν, ενώ σε κάποιες περιοχές ακόμα αναμένεται η έναρξη της Κτηματογράφησης. Παρατίθεται στη συνέχεια πίνακας με την πορεία της συλλογής δικαιωμάτων για όλες τις μελέτες.

18 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Νέα από τον κλάδο ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Πρόσβαση στο Κτηματολόγιο Μεγάλη νίκη στη μάχη του αυτονόητου Μετά από αναμονή αρκετών χρόνων επετεύχθη μια νίκη στη μάχη του αυτονόητου.

Κτηματολόγιο: Το πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου θα εκδίδεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά από τις 26.04.2021

Μια νίκη που δεν ήταν εύκολη και αλλάζει την καθημερινότητα των Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών και όχι μόνο. Η πρόσβαση στα αρχεία που τηρεί το Κτηματολόγιο, το μεγαλύτερο μεγάλο έργο, έπρεπε, και τελικά επετεύχθη, να είναι ελεύθερη και δωρεάν για τους επαγγελματίες που πίστεψαν στο έργο αυτό, έβαλαν πλάτη στη σύνταξή του και συνεχώς το ενημερώνουν. Ελεύθερη και δωρεάν είναι όμως και για τους πολίτες, ώστε να μπορούν να δουν τα στοιχεία των ιδιοκτησιών τους. Ένα έργο που χρηματοδότησαν οι πολίτες είναι πλέον ανοικτό και επιστρέφει στην κοινωνία. Ναι, πλέον μπορούμε να μιλάμε για Ανοικτό Κτηματολόγιο, ένα Κτηματολόγιο με ελεύθερη πρόσβαση για όλους. Για τη σημαντική αυτή εξέλιξη, η διαδρομή τα τελευταία 2 χρόνια δεν ήταν εύκολη. Δεν έγινε με αυτόματο πιλότο. Χρειάστηκε ο αποκλεισμός της πρόσβασης των συναδέλφων από τα υποθηκοφυλακεία και κτηματολογικά γραφεία λόγω της πανδημίας, η αποστολή επιστολής του ΠΣΔΑΤΜ, η αγαστή συνεργασία με το ΤΕΕ για το θέμα, όπου τελικά με τις κατάλληλες ενέργειες προέκυψε η ανάλογη απόφαση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους για το θέμα, σύμφωνη με την επιχειρηματολογία που είχε αναπτυχθεί.

Το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού του, ανακοινώνει ότι από τις 26.4.2021 θα εκδίδει πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου (ΠΚΑ) με ηλεκτρονικό τρόπο αποκλειστικά. Η υπηρεσία για την έκδοση του ηλεκτρονικού πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου παρέχεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση https:// ktimatologio.gov.gr/ Αναλυτικά οι οδηγίες που αφορούν στη διαδικασία έκδοσης και χορήγησης ηλεκτρονικού πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου (άρθ. 5 του Ν.2308/1995») οι οποίες έχουν συνταχθεί από τη Νομική Δ/νση του Φορέα:

Το έγγραφο

Μετά από αρκετές διαβουλεύσεις και συνεχή επικοινωνία, η κατάληξη ήταν η έκδοση της ΚΥΑ για την πρόσβαση στα κτηματολογικά στοιχεία που διατηρούνται στο Κτηματολόγιο.

Οδηγίες που αφορούν στη διαδικασία έκδοσης και χορήγησης ηλεκτρονικού πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου (άρθ. 5 του Ν.2308/1995)

Σε όλη αυτή τη διαδρομή, χρειάστηκε να υπάρχουν οι κατάλληλοι άνθρωποι και η κατάλληλη πολιτική οξύνοια και τόλμη. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν ονοματεπώνυμο και θα θέλαμε να τους ευχαριστήσουμε.

Με την με αριθμό 135/7/15.04.2021 απόφαση του ΔΣ του ν.π.δ.δ. Ελληνικό Κτηματολόγιο καθορίστηκε η διαδικασία έκδοσης και χορήγησης ηλεκτρονικού πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου (άρθ. 5 του Ν.2308/1995) με ημερομηνία έναρξης της διαδικασίας την 26η Απριλίου 2021.

Είναι ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός, με την άψογη συνεργασία που είχαμε και την επιμονή του για το αυτονόητο. Είναι ο Γενικός Γραμματέας του ΤΕΕ και πρώην Πρόεδρος του ΠΣΔΑΤΜ, Γιάννης Μαχίκας, που συνέβαλε κομβικά με τις γνώσεις του και τις παρεμβάσεις του. Είναι ο Γενικός Διευθυντής του Ελληνικού Κτηματολογίου, Στέφανος Κοτσώλης, που είχε τον συντονισμό για το ζήτημα αυτό, εμπιστεύτηκε το ΤΕΕ και τον ΠΣΔΑΤΜ για το κοινό πνεύμα και τις κοινές αντιλήψεις για το ζήτημα αυτό. Οφείλουμε να ευχαριστήσουμε και τις πολιτικές ηγεσίες των αρμόδιων υπουργείων για την εμπιστοσύνη που έδειξαν σε όσους ενεπλάκησαν, αλλά και την πολιτική τόλμη και οξύνοια που επέδειξαν. Καλώς ή κακώς, αυτό έλειπε τόσα χρόνια. Οφείλουμε και ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους τους συναδέλφους που στηρίζουν και εμπιστεύονται τη διοίκηση του ΠΣΔΑΤΜ. Σε αυτή τη χώρα, τα αυτονόητα μπορούν να γίνουν πράξη, μακριά από στείρες συντεχνιακές λογικές και παρασιτικές συμπεριφορές. Αυτό αποδεικνύει η έκδοση αυτής της Κοινής Υπουργικής Απόφασης που μετατρέπει το Κτηματολόγιο σε Ανοικτό Κτηματολόγιο με δωρεάν πρόσβαση σε όλους, ενώ ταυτόχρονα βελτιώνει ποιοτικά όλη τη λειτουργία του.

Το ν.π.δ.δ Ελληνικό Κτηματολόγιο με στόχο την εξυπηρέτηση των συναλλασσομένων και την ανάγκη της εύρυθμης και απρόσκοπτης λειτουργίας των συναλλαγών επί των ακινήτων αποφάσισε την έκδοση ηλεκτρονικού πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου μέσω της διαδικτυακής εφαρμογής του φορέα. Το ηλεκτρονικό πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου θα φέρει την εγκεκριμένη ηλεκτρονική σφραγίδα και χρονοσήμανση του Φορέα. Για την έκδοση του ηλεκτρονικού πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου ακολουθείται η εξής διαδικασία: 1. H ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων για τη χορήγηση πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου διενεργείται από κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο και επιτυγχάνεται τεχνικά με τη χρήση διαδικτυακών υπηρεσιών (e-services). 2. Η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων για τη χορήγηση ηλεκτρονικού πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου, μπορεί να διενεργείται καθ’ όλη τη διάρκεια κάθε ημερολογιακής ημέρας. 3. Για την εισαγωγή στη δικτυακή εφαρμογή ηλεκτρονικής υποβολής των

ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Νέα από τον κλάδο

αιτήσεων για τη χορήγηση πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου που διαχειρίζεται ο Φορέας ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ, ο αιτών εισάγει τους κωδικούς που διαθέτει για την εισαγωγή στο taxisnet. Ο αιτών μετά την εισαγωγή του στην εφαρμογή, συμπληρώνει τη φόρμα της ηλεκτρονικής αίτησης και την αιτιολογία της νόμιμης χρήσης για την οποία προορίζεται το πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου. Τα στοιχεία του αιτούντος ανακαλούνται από το σύστημα αυτοματοποιημένα μετά την εισαγωγή του, κατά μεταφορά από τη εφαρμογή του taxisnet. Για τις υποβαλλόμενες αιτήσεις και τα χορηγούμενα πιστοποιητικά, διενεργούνται κατά την εκτέλεση της διαδικασίας συστημικοί έλεγχοι πληρότητας και ορθότητας. 4. Η έκδοση ηλεκτρονικού πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου διενεργείται από τον Φορέα, η δε χορήγησή του πραγματοποιείται είτε μέσω των διαδικτυακών υπηρεσιών του Φορέα είτε μέσω του αρμόδιου Γραφείου Κτηματογράφησης. 5. Τα εκδιδόμενα πιστοποιητικά έχουν μορφή pdf και φέρουν εγκεκριμένη ηλεκτρονική χρονοσφραγίδα του Φορέα, καθώς και εγκεκριμένη ηλεκτρονική σφραγίδα του Φορέα. Στα πιστοποιητικά αναγράφεται μοναδικός συστημικός κωδικός για την πιστοποίηση της αυθεντικότητάς τους μέσω λειτουργίας υπηρεσίας επιβεβαίωσης αυθεντικότητας. Το εκτύπωμα του πιστοποιητικού λογίζεται ως επίσημο αντίγραφο. 6. Η υπηρεσία της ηλεκτρονικής υποβολής και έκδοσης εποπτεύεται από τον Φορέα ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ και, σε περίπτωση που ανακύπτει οιαδήποτε απόκλιση, τεχνική ή λειτουργική, διακόπτεται και επαναλειτουργεί μετά την άρση της. Ο σχεδιασμός και η λειτουργία της ηλεκτρονικής υπηρεσίας τελούν υπό τους όρους του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, καθώς και των διατάξεων του Ν.4624/2019 (Α’ 137).» Υπενθυμίζουμε ως προς τα οριζόμενα στο άρθ. 5 του Ν.2308/1995 και επισημαίνουμε ως προς την έκδοση και χορήγηση του ηλεκτρονικού πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου: α. Όσον αφορά στη σύνταξη συμβολαίων από την έναρξη της ανάρτησης των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων και μέχρι τις πρώτες εγγραφές, το άρθ. 5 παρ. 1 του Ν.2308/1995, όπως ισχύει, προβλέπει ρητή ακυρότητα και η παρ. 3 του ίδιου άρθρου απαγορεύει στον Υποθηκοφύλακα/ Προϊστάμενο ΚΓ να καταχωρίσει ένα τέτοιο άκυρο συμβόλαιο. Κρίσιμος χρόνος προσκόμισης του πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου είναι, όχι ο χρόνος ελέγχου από τον υποθηκοφύλακα/προϊστάμενο, αλλά ο χρόνος σύνταξης του συμβολαίου. Αν συνεπώς ο χρόνος σύνταξης του συμβολαίου είναι προγενέστερος της έναρξης περιόδου των απαγορεύσεων του άρθ. 5 του Ν.2308/1995, δεν τίθεται θέμα ελέγχου της ύπαρξης ή όχι πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου. Σε περίπτωση που έχουν εκδοθεί πιστοποιητικά κτηματογραφούμενου ακινήτου πριν την ημερομηνία έναρξης της διαδικασίας έκδοσης του ηλεκτρονικού πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου, αυτά παραμένουν σε ισχύ. Το ηλεκτρονικό πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου εκδίδεται από τον Φορέα, η δε πληρωμή του πραγματοποιείται μέσω των διαδικτυακών υπηρεσιών του με την καταβολή παγίου τέλους 5 ευρώ μέσω πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας. Εάν ο αιτών γνωρίζει τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ), το ηλεκτρονικό πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου εκδίδεται και χορηγείται αυτόματα από τις διαδικτυακές υπηρεσίες. Στις λοιπές περιπτώσεις (π.χ. μη ανάρτηση του δικαιώματος λόγω μη θεμελίωσης του δικαιώματος ή πρόκρισης αλλοτρίου, κληρονόμος δικαιούχου το δικαίωμα του οποίου είχε περιληφθεί στην ανάρτηση κ.λπ.), ο αιτών απευθύνεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση του αρμόδιου γραφείου κτηματογράφησης για την ανεύρεση του ΚΑΕΚ και στη συνέχεια ολοκληρώνει την αίτηση και εκδίδεται από τον φορέα το ηλεκτρονικό πιστοποιητικό. Στις περιπτώσεις που ο αιτών εκ του νόμου απαλλάσσεται της καταβολής του παγίου τέλους, το πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου εκδίδεται από τον φορέα και χορηγείται από το αρμόδιο Γραφείο Κτηματογράφησης. Επί του πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου αναγράφεται ο

20 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Κωδικός Αριθμός Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) του ακινήτου που αφορά η συμβολαιογραφική πράξη, όπως αυτό (το ακίνητο) έχει κτηματογραφηθεί μέχρι τη στιγμή της ανάρτησης των στοιχείων και περιέχονται στοιχεία εκ του προσωρινού κτηματολογικού διαγράμματος της ανάρτησης. Σε περίπτωση που η υπό σύνταξη συμβολαιογραφική πράξη αφορά διηρημένη ιδιοκτησία, το πιστοποιητικό θα αφορά τη διηρημένη ιδιοκτησία. Σε περίπτωση κατά την οποία το ακίνητο για το οποίο ζητείται η χορήγηση πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου δεν έχει εντοπιστεί ή έχει εντοπιστεί λανθασμένα στα στοιχεία της ανάρτησης, τότε ο/οι αιτούμενος/ οι οφείλει/ουν να εντοπίσει/ουν ορθά επί των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων και να λάβει/ουν το/τα πιστοποιητικό/ά κτηματογραφούμενου ακινήτου, στο οποίο θα αναγράφεται ο Κωδικός Αριθμός Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) που αφορά στο ορθώς εντοπισμένο ακίνητο, το οποίο άλλωστε περιγράφεται στην υπό σύνταξη συμβολαιογραφική πράξη. Εάν το εντοπισθέν ακίνητο είχε αποτυπωθεί εντός ευρύτερης περιοχής τότε χορηγείται πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου με τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) της ευρύτερης περιοχής με τα στοιχεία του αντίστοιχου προσωρινού κτηματολογικού διαγράμματος της ευρύτερης περιοχής. Σε καμία περίπτωση δεν εκδίδεται πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου για ανεντόπιστο ακίνητο. Ειδικότερα κατά τα οριζόμενα στο τελευταίο εδάφιο του άρθ. 2 παρ. 9 του Ν.2308/1995, όπως ισχύει, κατά τη διάρκεια της ανάρτησης των στοιχείων της κτηματογράφησης δεν επιτρέπεται η υποβολή δήλωσης εμπράγματου δικαιώματος με αιτία κτήσης έκτακτη χρησικτησία, εφόσον αφορά σε ακίνητο το οποίο καταχωρίσθηκε στα προσωρινά στοιχεία της ανάρτησης ως αγνώστου ιδιοκτήτη. Στην περίπτωση αυτή, απαιτείται η υποβολή ένστασης, για την απόδειξη της κατάθεσης της οποίας, το Γραφείο Κτηματογράφησης εκδίδει, αντί του πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου, πιστοποιητικό υποβολής ένστασης. Η ένσταση επιδίδεται στο Ελληνικό Δημόσιο επί ποινή απαραδέκτου και το αποδεικτικό της επιδόσεως αυτής από κοινού μετά του πιστοποιητικού υποβολής ένστασης, χρησιμοποιείται για τη σύνταξη συμβολαίων, τη διεξαγωγή δικών και τις εγγραφές στα τηρούμενα βιβλία στα αρμόδια υποθηκοφυλακεία. Η ανωτέρω διάταξη θεσπίστηκε προκειμένου να αποκλειστεί ο κίνδυνος επιτήδειοι να σπεύσουν μετά την ανάρτηση να δηλώσουν ακίνητα με έκτακτη χρησικτησία σε ακίνητα που έχουν καταχωριστεί στα στοιχεία της ανάρτησης ως αγνώστου ιδιοκτήτη. β. Σύμφωνα με το άρθ. 5 παρ. 2 του Ν.2308/1995, όπως ισχύει, από την ημερομηνία έναρξης της ανάρτησης έως τις πρώτες εγγραφές δεν επιτρέπεται χωρίς προσκόμιση του πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου η συζήτηση ενώπιον του δικαστηρίου υπόθεσης, που έχει ως αντικείμενο εγγραπτέο στα κτηματολογικά βιβλία δικαίωμα, εφόσον τη συζήτηση επισπεύδει ο υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης. Σε ό,τι αφορά στη διεξαγωγή δικών, που έχουν ως αντικείμενο εγγραπτέο στα κτηματολογικά στοιχεία δικαίωμα η ρύθμιση δεν διακρίνει το είδος του δικαστηρίου, ούτε τη δικαιοδοσία, ούτε το βαθμό, ούτε τη διαδικασία. Σε κάθε περίπτωση, σε αντίθεση με τα συμβόλαια για τα οποία προβλέπεται αυτοδίκαιη ακυρότητα στην παρ. 1 του άρθ. 5 του Ν.2308/1995 όπως ισχύει, στη διεξαγωγή δικών η μη προσκόμιση πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου είναι δικονομικό ελάττωμα, το οποίο μόνο δικαστικά μπορεί να ελεγχθεί (με ένδικα μέσα) ή στο μέτρο που αφορά ασφαλιστικά μέτρα με ανάκληση της απόφασης. γ. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 3 του ίδιου νόμου, όπως ισχύει από την ημερομηνία έναρξης της ανάρτησης έως τις πρώτες εγγραφές «… δεν επιτρέπεται η καταχώριση στα βιβλία μεταγραφών και υποθηκών οποιασδήποτε εγγραπτέας πράξης, στην οποία είναι συμβαλλόμενο μέρος ο υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης, αν δεν μνημονεύεται σε αυτήν ότι επισυνάπτεται το πιστοποιητικό που προβλέπεται στην παράγραφο 1, καθώς και, αν δεν επισυνάπτεται στη σχετική αίτηση προς τον υποθηκοφύλακα, έντυπο δήλωσης (Δ2) του Ν.2308/1995 και αντίγραφο της πράξης. Εάν στη μεταγραπτέα δικαιοπραξία έχει επισυναφθεί, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, τοπογραφικό διάγραμμα, αντίγραφό του συνοδεύει τη δήλωση αυτή».

Νέα από τον κλάδο

ΥΠΕΝ: Οριζόντια παράταση έξι μηνών στη διαδικασία υποβολής αντιρρήσεων για τους δασικούς χάρτες Ανακοίνωση Τύπου ΑΠΡΙΛΙΟΣ 5, 2021 Συνάντηση με τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, είχαν σήμερα ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, o Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης και οι Υφυπουργοί Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκος Ταγαράς και Γιώργος Αμυράς, προκειμένου να εξετάσουν ζητήματα που έχουν προκύψει από την ανάρτηση των δασικών χαρτών. Στη συνάντηση συζητήθηκαν οι πρωτοβουλίες που θα αναληφθούν άμεσα για την επίλυση των προβλημάτων που κληρονομήθηκαν από τον νόμο 4389/2016 της προηγούμενης κυβέρνησης, οι διατάξεις του οποίου έχουν καταπέσει με αποφάσεις του ΣτΕ, τόσο σε ό,τι αφορά τις οικιστικές πυκνώσεις όσο και τις εκχερσωμένες εκτάσεις. Για τον λόγο αυτόν η κυβέρνηση ψήφισε τον Μάιο του 2020 τον νόμο 4685/2020, ενώ το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα καταθέσει άμεσα νομοθετική ρύθμιση και θα προχωρήσει σε οριζόντιες παρεμβάσεις για την επίλυση των σφαλμάτων που έχουν προκύψει στο είδος χαρακτηρισμού της γης. Μεταξύ αυτών, είναι η οριζόντια παράταση έξι μηνών για την υποβολή αντιρρήσεων από τους πολίτες επί του περιεχομένου των δασικών χαρτών και η μείωση του τέλους άσκησης αντιρρήσεων κατά 50%. Η παράταση δίνεται λαμβάνοντας υπόψη αφενός τις ειδικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί λόγω της πανδημίας και αφετέρου την ανάγκη να δοθεί ο απαιτούμενος χρόνος για εσωτερικές και οριζόντιες διορθώσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες του θεματικού περιεχομένου των δασικών χαρτών, χωρίς ταλαιπωρία και κόστος για τους πολίτες. ΑΠΟ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ

Έγγραφο ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/22572/859 για τις ανεκτές αποκλίσεις τοπογραφικών διαγραμμάτων Σύμφωνα με το υπ’ αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/22572/859 έγγραφο της Διεύθυνσης Αρχιτεκτονικής, Οικοδομικών Κανονισμών και Αδειοδοτήσεων του ΥΠΕΝ σε σχετικό έγγραφο της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωροταξικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, με θέμα τις ανεκτές αποκλίσεις στο τοπογραφικό διάγραμμα των προς έκδοση οικοδομικών αδειών, προκύπτει ότι μπορούν να ληφθούν υπόψη οι αποκλίσεις της παρ. 10 του άρθρου 42 του Ν.4495/2017 για τον έλεγχο της συμβατότητας μεταξύ του υποβληθέντος τοπογραφικού διαγράμματος και του τοπογραφικού συμβολαίου, τα οποία συντάχθηκαν σύμφωνα με τις προδιαγραφές του άρθρου 42 του Ν.4495/17, μετά τις 8-8-13. Το σχετικό έγγραφο: http://www.psdatm.gr/images/pdf/apokliseis-topografikon.pdf

22 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Διεξαγωγή έρευνας για το Κτηματολόγιο Στο πλαίσιο εκπόνησης της διπλωματικής εργασίας της συναδέλφισσας Αλεξιάδου Σοφίας, με τίτλο «Η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών στο δημόσιο τομέα. Η περίπτωση του Φορέα "Ελληνικό Κτηματολόγιο"» διενεργεί έρευνα για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών στα Κτηματολογικά Γραφεία της χώρας. Η έρευνα απευθύνεται στους επαγγελματικούς κλάδους που εξυπηρετούνται από τα εν λόγω γραφεία σε όλη την επικράτεια και εμπλέκονται στη λειτουργία του Κτηματολογίου, δηλαδή στους δικηγόρους, τους μηχανικούς και τους συμβολαιογράφους. Η αξιοπιστία των υπηρεσιών που προσφέρονται, η ασφάλεια που αισθάνονται οι πελάτες του Κτηματολογίου αλλά και η ενσυναίσθηση που δείχνει το προσωπικό είναι ορισμένοι από τους παράγοντες που θα μελετηθούν. Από την έρευνα αναμένεται να εξαχθούν αξιόλογα συμπεράσματα αναφορικά με την ικανοποίηση των επαγγελματιών από τις παρεχόμενες υπηρεσίες που δυνητικά θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη βελτίωση αυτών των υπηρεσιών. Το σχετικό ερωτηματολόγιο μπορείτε να το βρείτε στο σύνδεσμο που ακολουθεί. https://forms.gle/APokD7tseemGipda9 Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από 23 ερωτήσεις και η συμπλήρωσή τους ολοκληρώνεται σε 5 λεπτά. Επίσης, είναι ανώνυμο και εμπιστευτικό αφού δεν θα ζητηθεί να συμπληρωθεί κάποιο προσωπικό στοιχείο.

Περιβάλλον και Ανάπτυξη Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

ΔΠΜΣ «Περιβάλλον & Ανάπτυξη»: Προσκλήσεις υποβολής αιτήσεων υποψηφίων μεταπτυχιακών φοιτητών, για το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 A. Πρόσκληση υποβολής αιτήσεων υποψηφίων ΜΦ, ακαδημαϊκού έτους 20212022, για την 1η Κατεύθυνση Σπουδών του ΔΠΜΣ του ΕΜΠ «Περιβάλλον και Ανάπτυξη»: http://environ.survey.ntua.gr/files/prosklisi_21_kat_1.pdf B. Πρόσκληση υποβολής αιτήσεων υποψηφίων ΜΦ, ακαδ. έτους 2021-2022, για την 2η Κατεύθυνση Σπουδών του ΔΠΜΣ του ΕΜΠ «Περιβάλλον και Ανάπτυξη», με αντικείμενο «Περιβάλλον και Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών»: http://environ.survey.ntua.gr/files/prosklisi_21_kat_2.pdf

Γεωπληροφορική Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

ΔΠΜΣ «Γεωπληροφορική»: Πρόσκληση υποβολής αιτήσεων υποψηφίων μεταπτυχιακών φοιτητών, για το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 Πρόσκληση υποβολής αιτήσεων υποψηφίων Μεταπτυχιακών Φοιτητών του ΔΠΜΣ «Γεωπληροφορική» για το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022: http://www.survey.ntua.gr/files/secr_announcements/metaptyxiakes/20202021/%CE%A0%CE%A1%CE%9F%CE%9A%CE%97%CE%A1%CE%A5%CE% 9E%CE%97_%CE%94%CE%A0%CE%9C%CE%A3_2021-2022.pdf Προθεσμία υποβολής αιτήσεων έως και Παρασκευή 16 Ιουλίου 2021

Μπορείτε να δείτε το newsletter της CLGE (The Council of European Geodetic Surveyors) με τα σημαντικότερα νέα από την Ε.Ε. (Δημοσιευμένες πρωτοβουλίες, Προσκλήσεις υποβολής προσφορών, Εκδηλώσεις, Νέα της Ε.Ε., Περιφερειακές ειδήσεις και άρθρα) στον παρακάτω σύνδεσμο: https://mailchi.mp/413f0a096844/clge-eu-newsletter-april-4898846

Μπορείτε να εγγραφείτε στο newsletter μέσω του συνδέσμου: https://clge.us1.list-manage.com/subscribe?u=0740671051b2b52fbe7024597&id=d92926298b

Τιμητικός Τόμος στη μνήμη της καθηγήτριας ΣΑΤΜ/ΕΜΠ

Ευαγγελίας Λάμπρου Τον Απρίλιο του 2021 εξεδόθη ο τιμητικός τόμος αφιερωμένος στη μνήμη της καθηγήτριας ΣΑΤΜ/ΕΜΠ Ευαγγελίας Λάμπρου. Ο τιμητικός τόμος περιέχει πολύ ενδιαφέρουσες εργασίες που αφορούν τις περιοχές της Γεωδασίας, Τοπογραφίας, Τηλεπισκόπησης, Φωτογραμμετρίας, Χαρτογραφίας και συγγενών επιστημών. Ο τόμος μπορεί να ανακτηθεί ηλεκτρονικά μέσω google drive: http://www.survey.ntua.gr/el/announcements/general/1871-%CF %84%CE%B9%CE%BC%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%C F%8C%CF%82-%CF%84%CF%8C%CE%BC%CE%BF%CF%82,%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%BC%CE%BD%CE%AE%CE%BC%CE%B7-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE% B7%CE%B3%CE%AE%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B1%CF%82%CE%B5%CF%85%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%B5%CE%BB%CE %AF%CE%B1%CF%82-%CE%BB%CE%AC%CE%BC%CF%80%CF%81 %CE%BF%CF%85 Όπου υπάρχει το link https://drive.google.com/drive/folders/14NQA6w4UK8eT36Nd39KJ_ N2Mo3UfnEGA?usp=sharing από το οποίο κατεβαίνει. Κατόπιν, μπαίνεις στo Drive και με "λήψη όλων" (πάνω δεξιά) κατεβάζεις ένα zip που περιέχει το pdf Ο τόμος υπάρχει επίσης σε αναλογική μορφή από τις Εκδόσεις Ζήτη, με ISBN 978-618-82392-3-7.

Νέα από τον κλάδο

CLGE | EU NEWSLETTER 01 - 15 MAY 2021

την ακαδημαϊκή της δραστηριότητα ως Υποψήφια Διδάκτορας στο Εργαστήριο Γενικής Γεωδαισίας το 1990 και υπηρέτησε από όλες τις θέσεις μέχρι τη βαθμίδα της Καθηγήτριας την εκπαιδευτική διαδικασία. Είχε ιδιαίτερη έφεση στην αναζήτηση των δυνατοτήτων των συστημάτων μέτρησης. Αυτό αποδεικνύεται και από τη διδακτορική της διατριβή την οποία ολοκλήρωσε το 2003 και με την οποία αναβίωσε τις αστρονομικές παρατηρήσεις χρησιμοποιώντας και συνδέοντας έναν ολοκληρωμένο γεωδαιτικό σταθμό με ένα δέκτη του συστήματος GNSS. Με ιδιαίτερο και συστηματικό τρόπο προσέγγιζε το θέμα της συλλογής δεδομένων και αυτό αποτέλεσε και το λόγο του τίτλου του τιμητικού τόμου “ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ”. Ιδιαίτερες ήταν οι σχέσεις της με τους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές της ΣΑΤΜ αλλά και της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών και αυτό αποδεικνύεται από το μεγάλο αριθμό διπλωματικών και μεταπτυχιακών εργασιών που επέβλεψε. Είχε έναν ιδιαίτερο τρόπο, να προσεγγίζει τους φοιτητές και να τους εμπνέει τη διάθεση για γνώση. Καταξιώθηκε και στον ακαδημαϊκό αλλά και στον επαγγελματικό χώρο, συμμετέχοντας ενεργά σε διάφορα όργανα του ΕΜΠ, της ΣΑΤΜ, του ΤΕΕ αλλά και του ΠΣΔΑΤΜ και προσφέροντας πάντοτε ανιδιοτελώς, χωρίς περιορισμούς και δεσμεύσεις, τις γνώσεις της, την εμπειρία της και κυρίως τον κόπο της. Η Σχολή Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών του ΕΜΠ, ως ελάχιστη ένδειξη της αναγνώρισης της προσφοράς της, στη Σχολή, στο ΕΜΠ, στην κοινωνία, αποφάσισε στη συνεδρίασή της, την 19η Σεπτεμβρίου 2019 την έκδοση τιμητικού – συλλεκτικού Τόμου στη μνήμη της. Στον τόμο αυτό περιλαμβάνονται εργασίες από θεματικές περιοχές όπως μεταξύ άλλων Γεωδαισία, Μετρολογία, Φωτογραμμετρία, Τηλεπισκόπηση, Χαρτογραφία, Οδοποιία, Κτηματολόγιο και Χωροταξία. Η ανταπόκριση των συναδέλφων, ήταν πραγματικά εντυπωσιακή. Παρελήφθησαν περίπου 43 εργασίες από τις διαφορετικές θεματικές περιοχές. Αποτελεί και αυτό μια αναγνώριση αλλά και μια τιμή στο πρόσωπό της. Η επιτροπή επιμέλειας του τόμου, που αποτελείται από τους Γεώργιο Πανταζή, Καθηγητή ΣΑΤΜ ΕΜΠ, Ανδρέα Γεωργόπουλο, Καθηγητή ΣΑΤΜ ΕΜΠ, Δημήτριο Αργιαλά, Καθηγητή ΣΑΤΜ ΕΜΠ, Μαργαρίτα Κόκλα, Λέκτορα ΣΑΤΜ, ΕΜΠ, Νικόλαο Κανελλόπουλο, ΥΔ ΣΑΤΜ ΕΜΠ, αφού παρέλαβε τα πλήρη κείμενα των εργασιών, προχώρησε στην ταξινόμησή τους ανά θεματική περιοχή και απέστειλε το υλικό στις Εκδόσεις Ζήτη, οι οποίες ανέλαβαν και την έκδοση του Τιμητικού – Συλλεκτικού τόμου που κρατάτε στα χέρια σας. Θεωρώντας ότι αυτός είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής σε έναν “εργάτη” της εκπαιδευτικής διαδικασίας, στη Λίτσα, που θα παραμείνει στις καρδιές μας ως το γελαστό, ανθρώπινο και γεμάτο ενέργεια άτομο, η επιτροπή επιμέλειας, αποχαιρετά με αυτό τον τρόπο την αγαπημένη φίλη και συνάδελφο, ελπίζοντας ότι ως ένα “φωτεινό αστέρι” στον ουρανό θα καθοδηγεί τις επόμενες γενιές. Την ευχαριστούμε για όλα όσα έκανε, για το έργο που μας άφησε ως παρακαταθήκη. Η επιτροπή επιμέλειας της έκδοσης

τις 11 Αυγούστου 2019, έφυγε από τη ζωή, μετά από έναν παλικαρίσιο αγώνα που έδωσε με την επάρατη νόσο, η συνάδελφος και φίλη, Ευαγγελία (Λίτσα) Λάμπρου, Καθηγήτρια της Σχολής Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών του ΕΜΠ. Η Λίτσα, πνεύμα δημιουργικό, δραστήρια, με υψηλό αίσθημα ευθύνης, ξεκίνησε

Γεώργιος Πανταζής, Καθηγητής ΣΑΤΜ ΕΜΠ Ανδρέας Γεωργόπουλος, Καθηγητής ΣΑΤΜ ΕΜΠ Δημήτριος Αργιαλάς, Καθηγητής ΣΑΤΜ ΕΜΠ Μαργαρίτα Κόκλα, Λέκτορας ΣΑΤΜ ΕΜΠ Νικόλαος Κανελλόπουλος, ΥΔ ΣΑΤΜ ΕΜΠ Αθήνα Δεκέμβριος 2020 Το παραπάνω κείμενο αποτελεί την εισαγωγή του τιμητικού τόμου.

ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Νέα από τον κλάδο

Συλλυπητήρια ανακοίνωση για τον θάνατο της συναδέλφισσας Διονυσίας Πεταλά

Με μεγάλη λύπη αποχαιρετάμε ένα αγαπημένο μέλος του Συλλόγου μας, τη Διονυσία Πεταλά Αγρονόμο και Τοπογράφο Μηχανικό. Γεννήθηκε πριν 47 χρόνια και είχε έναν χαρακτήρα έντιμο, ηθικό, γεμάτο από προσφορά́, φιλοξενί́α, αλτρουϊσμό́, καλοσύ́νη και ντομπροσύ́νη. Είχε την ευτυχία να δημιουργήσει μία καλή και άξια οικογένεια με έναν εξαιρετικό σύζυγο και δύο παιδιά που θα συνεχίσουν να τιμούν το όνομά της. Άτομο κοινωνικό με κρυστάλλινη άποψη σε πολλά κοινωνικά θέματα, με το ύφος της πάντοτε χαρούμενο, χωρίς να οργίζεται και ούτε να κακολογεί. Δεν έκανε ποτέ άδικες και αυστηρές κρίσεις. Τα λόγια της ήταν μετρημένα και το βλέμμα της ήρεμο που σε γέμιζε με σιγουριά και με γαλήνη. Έφυγε νωρίς και άφησε στην οικογένειά της αλλά και σε όλους τους γνωστούς και φίλους, ένα δυσαναπλήρωτο κενό. Χάθηκε αναπάντεχα όμως δεν θα ξεχασθεί. Δεν θα την ξεχάσουμε γιατί το φως και η καλοσύνη που σκόρπισε με το πέρασμά της από τον προσωρινό αυτόν κόσμο, δεν θα σβήσει με τον θάνατό της. Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΠΣΔΑΤΜ θα ήθελε να εκφράσει θερμά συλλυπητήρια στην οικογένειά της και τους φίλους της.

Συλλυπητήρια ανακοίνωση για τον θάνατο του συναδέλφου Γεωργίου Φώτη Με θλίψη αποχαιρετούμε τον συνάδελφο και καθηγητή Γιώργο Φώτη που απροσδόκητα έφυγε από τη ζωή κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας του. Το νέο μας συγκλόνισε και η μόνη σκέψη που περνάει από το μυαλό μας είναι η ενέργεια, η αισιοδοξία και το ήθος του που ήταν «παρόντα» σε κάθε συζήτηση μαζί του. Ήταν πάντα εκεί όπου του το ζητούσαν οι φοιτητές του, οι συνάδελφοί του και ο Σύλλογός μας. Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΠΣΔΑΤΜ, θα ήθελε να εκφράσει τα θερμά συλλυπητήρια στην οικογένειά του και σε όλους τους φίλους και συνεργάτες του.

ΣΑΤΜ ΕΜΠ - Συλλυπητήρια Ανακοίνωση Η Σχολή Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου συγκλονισμένη εκφράζει τη βαθιά θλίψη της για τον πρόωρο και αδόκητο θάνατο του μέλους της Καθηγητή ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΦΩΤΗ του οποίου η πολυετής προσφορά στη Σχολή, και ειδικότερα στον Τομέα Γεωγραφίας και Περιφερειακού Σχεδιασμού του οποίου ήταν Διευθυντής, σφραγίσθηκε από τον δημοκρατικό του χαρακτήρα, το εξαίρετο ήθος του, την άρτια επιστημονική του κατάρτιση, την ευρύτητα της σκέψης του, τα φιλόδοξα σχέδιά του για το μέλλον και την προοπτική της Σχολής, την αστείρευτη δραστηριότητά του, και τη συνεργατικότητά του τόσο με τους συναδέλφους όσο και με τους φοιτητές, αποτελώντας υπόδειγμα σύγχρονου πανεπιστημιακού δασκάλου. Ο Γιώργος Φώτης υπήρξε χαρισματικός και πρόσχαρος άνθρωπος, αγαπημένος των φοιτητών και φύσει αισιόδοξος. Ο απρόσμενος και άδικος θάνατός του αποτελεί τεράστια απώλεια για τη Σχολή. Η Σχολή Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών εκφράζει την αμέριστη συμπαράστασή της στα μέλη της οικογενείας του εκλιπόντος και παρακαλεί όπως δεχθούν τα θερμά συλλυπητήρια όλων μας. Ο ΚΟΣΜΗΤΟΡΑΣ Σ.Α.Τ.Μ.

Χαράλαμπος Ιωαννίδης

ΚΑΛΕΣΜΑ ΓΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΑΡΘΡΑ Η Επιτροπή Δελτίου του ΠΣΔΑΤΜ έχει αποφασίσει, στο πλαίσιο της έκδοσης του δελτίου, τη δημοσίευση άρθρων επιστημονικού ενδιαφέροντος με θέματα που άπτονται του ευρέως φάσματος γνωστικού αντικειμένου του ΑΤΜ. Για τον λόγο αυτό, όποιος εκ των συναδέλφων έχει τη δυνατότητα και επιθυμεί, παρακαλείται να αποστείλει το άρθρο του στην ηλεκτρονική διεύθυνση του Συλλόγου: psdatm@gmail.com, με την επιπλέον παράκληση το άρθρο αυτό να καταλαμβάνει λογικό αριθμό σελίδων (έως 6 σελίδες A4, με γράμματα 12 στιγμών). Kαλό είναι το αρχείο να είναι σε μορφή .doc και οι εικόνες που το συνοδεύουν να είναι σε μορφή .jpg και να αποστέλλονται και χωριστά. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΕΛΤΙΟΥ TOY ΠΣΔΑΤΜ

24 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Δελτίο ΑΤΜ σε ηλεκτρονική μορφή Το Δελτίο του ΠΣΔΑΤΜ εκδίδεται έξι φορές τον χρόνο και αποστέλλεται δωρεάν σε όλους τους Αγρονόμους Τοπογράφους Μηχανικούς. Σε πείσμα των χαλεπών καιρών και παρά τις εξαιρετικά δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, θα συνεχίσει να διανέμεται δωρεάν σε όλους. Παρ' όλα αυτά, εάν κάποιος συνάδελφος επιθυμεί να λαμβάνει το δελτίο σε ψηφιακή μορφή και όχι έντυπο, παρακαλείται να ενημερώσει την Επιτροπή Δελτίου με σχετικό μήνυμα στο psdatm@gmail.com, με κοινοποίηση στο evi.liappi@gmail.com, αναγράφοντας και τον αριθμό μητρώου του, έτσι ώστε να του αποστέλλεται κάθε φορά που αυτό εκδίδεται. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΕΛΤΙΟΥ ΤΟΥ ΠΣΔΑΤΜ

• 1821 - 2021 •

Ντοκουμέντο: Η πρώτη χαρτογράφηση της χώρας μετά το 1821

Το ΑΠΘ αναδεικνύει την πρώτη χαρτογράφηση της χώρας μετά το 1821. Παρουσιάστηκε η άγνωστη ιστορία του χαρτογράφου Μαυροκορδάτου. news247 20 Δεκεμβρίου 2019

Η μορφή ενός «φαντάσματος» της νεότερης ελληνικής ιστορίας, μιας σημαντικότατης προσωπικότητας, που κατασκεύασε τους πρώτους ελληνικούς χάρτες μετά το 1821, αποκαλύφθηκε σήμερα το πρωί στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), στο πλαίσιο των εγκαινίων επετειακής έκθεσης χαρτών για τα 130 χρόνια της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού (ΓΥΣ). Και το όνομα αυτού: Αλέξανδρος Νικολάου Μαυροκορδάτος. Δεν πρόκειται για τον διάσημο πρωταγωνιστή της Επανάστασης του 1821, που στον πίνακα του Πέτερ φον Ες εμφανίζεται να υπερασπίζεται το Μεσολόγγι κρατώντας στο δεξί του χέρι έναν χάρτη. Πρόκειται για τον ομώνυμο εγγονό του, ο οποίος γεννήθηκε το 1862 και πέθανε το 1895, σε ηλικία μόλις 33 ετών. Κάπου μέσα στη σύγχυση της συνωνυμίας και μεταξύ των εκατομμυρίων λέξεων που έχουν γραφτεί σε βιβλία και διαδίκτυο για τον Μαυροκορδάτο του 1821, κρύφτηκε επιμελώς η ιστορία, την οποία αποκάλυψε η συστηματική έρευνα του ΑΠΘ. Μία νεκρολογία, μια λεπτομερής ανταπόκριση σε γαλλόφωνη εφημερίδα, ένα «μαυσωλείο» δίπλα στη σιδηροδρομική γραμμή του Νέστου, ένας τάφος στον ιστορικό ναό Τιμίου Προδρόμου Καβάλας κι ένας ατυχής πόλεμος, αποτέλεσαν για τους ερευνητές του Εργαστηρίου Χαρτογραφίας και Γεωγραφικής Ανάλυσης ΑΠΘ και της Βιβλιοθήκης & Κέντρου Πληροφόρησης ΑΠΘ τα «κλειδιά» στο κυνήγι του θησαυρού της νέας γνώσης, όπου έφτασαν με οδηγό (ως εμβληματικό έργο και σημείο αναφοράς) έναν από

26 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

τους σημαντικότερους -βάσει της συμβολής του στην έκβαση ιστορικών γεγονότων- χάρτες, που απεικονίζει τμήμα της Θεσσαλίας: τον περίφημο «Χάρτη Μαυροκορδάτου». Αυτόν για τον οποίο μετά τον «ατυχή πόλεμο», στον οποίο η χώρα πήγε χωρίς σύγχρονους χάρτες, ο διάδοχος του θρόνου Κωνσταντίνος και αντιστράτηγος αρχηγός του Στρατού Θεσσαλίας το 1898 στον απολογισμό λέει: «Ο Χάρτης, όστις πραγματικάς προσέφερεν υπηρεσίας κατά την εκ-

Ένα μαυσωλείο κοντά στον Νέστο

Στις 26 Δεκεμβρίου 1898, στη γαλλόφωνη περιοδική έκδοση Journal de Salonique της Θεσσαλονίκης, δημοσιεύεται στην πρώτη σελίδα της μια μακρά ανταπόκριση από την Κομοτηνή, του ίδιου του εκδότη της Saadi Levy, ως ειδικού απεσταλμένου από τις 24 Δεκεμβρίου. Η ανταπόκριση περιγράφει, με αφετηρία τη Θεσσαλονίκη, το ταξίδι του με το τρένο στη νέα σιδηροδρομική γραμμή, που συνέδεε την πόλη με την Αλεξανδρούπολη. Η νέα αυτή γραμμή -γνωστή ως Jonction- είχε κατασκευαστεί μόλις πριν λίγα χρόνια από γαλλοβελγική κοινοπραξία, για να συνδέσει τη Θεσσαλονίκη με την Κωνσταντινούπολη μέσω της Αλεξανδρούπολης. «... Μεταξύ Nousretli (Νικηφόρος) και Buk (Παρανέστι) είδαμε το μαυσωλείο του αείμνηστου μηχανικού Mαυροκορδάτου, του νεαρού και ατρόμητου επικεφαλής τμήματος, που υπέκυψε στον πόνο κατά τη διάρκεια της κατασκευής της γραμμής, ο οποίος επιθυμούσε να ενταφιαστεί στα πεδία της τιμής...», ανέφερε στην ανταπόκρισή του ο Levy, περιγράφοντας ένα αξιοθέατο για τους ταξιδιώτες της εποχής, εφόσον φαινόταν από το τρένο.

Η νεκρολογία

Τι ήταν όμως αυτό το «μαυσωλείο»; Και ποιος ο Μαυροκορδάτος, που πέθανε δίπλα στη σιδηροδρομική γραμμή, ενώ θα προτιμούσε να πεθάνει στα πεδία των μαχών; Ποιος ήταν ο νεαρός μηχανικός με τα ευγενικά μάτια; «Το μυστικό άνοιξε από την νεκρολογία, που ήταν το κεντρικό εύρημα», αποκάλυψε ο καθηγητής Λιβιεράτος, ξετυλίγοντας το κουβάρι της συναρπαστικής ανακάλυψης. Στο τεύχος ΙΒ’ έτους 1896 έκδοσης της «Ποικίλης Στοάς» δημοσιεύεται μια ανώνυμη νεκρολογία για τον Αλέξανδρο Ν. Μαυροκορδάτο. «Το κείμενό της δίνει μερικές πληροφορίες και απαντήσεις στα ερωτήματα που προέκυψαν από την ανάγνωση της μικρής αναφοράς στη Journal για το μαυσωλείο του νεαρού μηχανικού που πέθανε κοντά στο Παρανέστι (Βούκιον). Όχι όμως την πλήρη εικόνα για τον μέχρι τώρα «άγνωστο» χαρισματικό χαρτογράφο», διευκρίνισε ο κ. Λιβιεράτος. Στοιχεία δίνονται και για τις συνθήκες του θανάτου του: «Και εργαζόμενος εκεί, ακουράστως πάντοτε και προς τα εμπρός βλέπων, ενώπιον τοπογραφικών χαρτών, μηχανικών τόμων και γεωγραφικών πινάκων, μακράν της πατρίδος, των γονέων του, των εδικών του, μόνος εις το χωρίον εκείνο το εκπολιτιζόμενον, εύρεν εκεί τον θάνατον, μετά νόσον ακατάσχετον και αστραπιαίαν». Δεν καθίσταται, ωστόσο, σαφές εάν ο θάνατός του επήλθε ως αποτέλεσμα εργατικού δυστυχήματος, ή από παθολογικά αίτια, π.χ. λόγω κάποιας κληρονομικής ασθένειας, δεδομένου και ότι τέσσερα από τα επτά τέκνα του παππού του, του Μαυροκορδάτου του 1821, είχαν πεθάνει μέσα σε έναν χρόνο, ενώ και το δικό του παιδί πέθανε σε ηλικία έξι ετών.

λονίκης χαρακτηρίζει ως «μαυσωλείο»; Ποιος ήταν ο «τριακοντούτης» -όταν πέθανε το 1895 «εν Βουκίω»- Αλέξανδρος Ν. Μαυροκορδάτος, στον οποίο αφιερώνεται πυκνή νεκρολογία στην «Ποικίλη Στοά» των Αθηνών το 1896; «Διαβάζουμε μερικά για αυτόν στη νεκρολογία του, αλλά δεν είναι αρκετά για τον σχεδόν άγνωστο σήμερα λαμπρό νέο, τον οποίο βρίσκουμε ως ανθυπολοχαγό του Πεζικού, με ενδιαφέρον και για τα ελληνικά γράμματα -μέλος από το 1890 της Revue des études grecques που εξέδιδε στο Παρίσι η Association pour l’encouragement des études grecques», είπε ο κ. Λιβιεράτος, συμπυκνώνοντας σε μια παράγραφο τις πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν: «Ο Αλέξανδρος Ν. Μαυροκορδάτος ήταν εγγονός του διάσημου ομώνυμου Αλέξανδρου Ν. Μαυροκορδάτου, της Επανάστασης του 1821, γιος του γεννημένου στην Τεργέστη διπλωμάτη και πολιτικού Νικολάου Α. Μαυροκορδάτου. Γεννήθηκε το 1862, μάλλον στην Κωνσταντινούπολη, όταν ο πατέρας του υπηρετούσε εκεί (1858-1865) ως γραμματέας στην ελληνική πρεσβεία. Πρωτοξάδελφος του Χαρίλαου Τρικούπη, ο πατέρας του διετέλεσε υπουργός, νομάρχης Κέρκυρας, πρόεδρος του Συλλόγου προς Διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων, πρέσβης στο Παρίσι και στην Πετρούπολη (1882-1889), ενώ μετά και μέχρι το 1902 ήταν ο πρέσβης της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη, όπου και διαχειρίστηκε διπλωματικά τις επείγουσες και δύσκολες υποθέσεις της χώρας, μετά τον ατυχή πόλεμο του 1897». «Ο Αλέξανδρος», συνέχισε ο καθηγητής, «με στρατιωτικές σπουδές μηχανικού στη Γαλλία, παντρεύτηκε νεότατος τη Ραλλού Μουρούζη (18641944) και επέστρεψε στην Ελλάδα ως ίσως ο πλέον επιστημονικά καταρτισμένος, σε έργα μηχανικού, αξιωματικός της δεκαετίας του 1880». Ονομάστηκε ανθυπολοχαγός Πεζικού, παρότι είχε ευρωπαϊκές σπουδές στρατιωτικού μηχανικού και δίδαξε στη νεοσύστατη Σχολή Υπαξιωματικών. Παραιτήθηκε από το στράτευμα, λίγα μόλις χρόνια μετά την ίδρυση της Γεωδαιτικής Αποστολής το 1889, όπου είχε τοποθετηθεί με τους πρώτους αξιωματικούς, το 1890. Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα και την απόδοση σε αυτόν του βαθμού του ανθυπολοχαγού Πεζικού, ορίστηκε καθηγητής στη νεοσύστατη Σχολή Υπαξιωματικών. Για τους μαθητές της σχολής σε ηλικία 25 ετών συνέγραψε ένα εξαιρετικό σύγγραμμα 700 σελίδων, τη Στρατιωτική Τοπογραφία, με παραδείγματα ασκήσεων και από τη γερμανική χαρτογράφηση της Αττικής, τη λεγόμενη του Kaupert. Έναν χρόνο αργότερα, επικεφαλής μιας ομάδας άξιων ανθυπολοχαγών του πεζικού και έναν ανθυπίλαρχο, παραδίδει τα φύλλα του «Χάρτη Μαυροκορδάτου», του πρώτου χάρτη μετά το 1821 που φτιάχτηκε από την αρχή αποκλειστικά από Έλληνες και τυπώθηκε στην Αθήνα λίγο πριν την άφιξη της αποστολής των Αυστριακών για την κτηματογράφηση και χαρτογράφηση της χώρας. Σε ό,τι αφορά την παραίτηση του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου από το «Γεωδαιτικό Απόσπασμα» και την ένταξή του στο δυναμικό της «Jonction» ο κ. Λιβιεράτος εξήγησε ότι δεν είναι γνωστοί οι ιστορικοί λόγοι που οδηγήθηκε στην απόφαση αυτή και «ενδεχομένως να υπέστη τη μοίρα των παιδιών επωνύμων οικογενειών, που πολλές φορές δεν είναι και εύκολο να σταδιοδρομήσουν όταν έχουν αυτό το βάρος της οικογένειας -όταν έχεις έναν Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο από την Επανάσταση, ο οποίος καταδιώκεται ακόμη στη σύγχρονη ελληνική ιστοριογραφία, όπως καταδιώκονται και όλοι οι μεγάλοι, ή έναν πατέρα ο οποίος έσωσε την παρτίδα στον πόλεμο του 1897».

• 1821 - 2021 •

στρατείαν ταύτην, είναι ο του κεντρικού τμήματος της Θεσσαλίας υπό του ανθυπολοχαγού Α. Μαυροκορδάτου εκπονηθείς· ο χάρτης ούτος είναι ακριβέστατος και εις τας ελαχίστας αυτού λεπτομερείας, εύκολος εις την ανάγνωσιν, είναι ο μόνος, όστις εχρησιμοποιήθη διά την παράταξιν εις Φάρσαλον, την υποχώρησιν εις Δομοκόν...» Ο διάδοχος Κωνσταντίνος, όταν το 1897 είχε ηγηθεί του «ατυχούς πολέμου», ήταν 30 χρονών και ο Αλέξανδρος Νικολάου Μαυροκορδάτος είχε πεθάνει μόλις πριν τρία χρόνια. Τα στοιχεία που έφερε στο φως η ακαδημαϊκή έρευνα παρουσίασε ο ομότιμος καθηγητής Ανωτέρας Γεωδαισίας και Χαρτογραφίας του ΑΠΘ, Ευάγγελος Λιβιεράτος, επιμελητής της φέρουσας τον τίτλο «1889-2019: Αποτυπώσαμε το παρελθόν, χαράσσουμε το μέλλον» έκθεσης της ΒΚΠ-ΑΠΘ και της ΓΥΣ, με τη συνεργασία του ΜΙΕΤ-ΕΛΙΑ, που εγκαινίασε ο πρύτανης του ΑΠΘ, καθηγητής Νίκος Παπαϊωάννου.

Το πορτρέτο που σκιαγράφησε το ΑΠΘ

Καθώς η έρευνα του ΑΠΘ προχωρούσε τα ερωτήματα γίνονταν μάλλον περισσότερα: Ποιος ήταν ο νεαρός μηχανικός Μαυροκορδάτος, τον οποίο αναφέρει με θαυμασμό η ανταπόκριση της Journal de Salonique το 1898; Και γιατί ένα μνημείο για αυτόν δίπλα στη σιδηροδρομική γραμμή της Jonction, ένας οβελίσκος ύψους τεσσάρων μέτρων κοντά στο Παρανέστι και τον Νέστο, το οποίο μάλιστα ο εκδότης του περιοδικού της Θεσσα-

Παρουσίαση της έρευνας ΑΠΘ TSOUFLIDIS

ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

• 1821 - 2021 •

Τα ίχνη του τέλους στη Μακεδονία

Ο Αλέξανδρος Ν. Μαυροκορδάτος «απογοητευθείς πικρώς», κατά τον νεκρολόγο του, έφυγε στη Μακεδονία. Εργάστηκε εκεί ως μηχανικός στα σιδηροδρομικά έργα της γαλλοβελγικής Jonction, που άρχισαν το 1893 για τη στρατηγική σύνδεση Θεσσαλονίκης-Αλεξανδρούπολης (της ίδιας μέχρι σήμερα). Πέθανε 33 ετών κοντά στο Παρανέστι στις 7 Μαΐου 1895. Ο ανώνυμος σήμερα μαρμάρινος οβελίσκος (το μαυσωλείο κατά τη Journal de Salonique) δίπλα στη σιδηροδρομική γραμμή που εργαζόταν και το τοπωνύμιο Μαυροκορδάτος, που δόθηκε το 1928 σε κοντινό οικισμό, θυμίζουν το εκπολιτιστικό τεχνικό έργο του στη Μακεδονία. Σήμερα, στο προαύλιο του πολιτιστικού συλλόγου του οικισμού, ένας σύγχρονος μικρότερος οβελίσκος (ίσως) παραπέμπει νοερά στη μνήμη του θανάτου του Αλέξανδρου, ενώ οι σημερινοί λίγοι κάτοικοι, κατά προφορική μαρτυρία, «έχουν ακούσει ότι το όνομα δόθηκε στον οικισμό, για να τιμήσει έναν αγωνιστή που σκοτώθηκε εκεί κοντά -μάλλον σε απροσδιόριστο χρόνο». «Προφανώς η ιστορία του σπουδαίου χαρτογράφου είναι σήμερα άγνωστη στον τόπο του θανάτου του», είπε ο κ. Λιβιεράτος, προτείνοντας η ΓΥΣ και το ΑΠΘ να τοποθετήσουν μια πλάκα «ώστε να αποτελέσει ο μαρμάρινος οβελίσκος το δίπολο μνήμης του χαρτογράφου με το «άγνωστο» αν και επώνυμο μνήμα του, που βρίσκεται στον ιστορικό Ναό Τιμίου Προδρόμου στην Καβάλα». Όπως εξήγησε ο καθηγητής ο Αλέξανδρος τάφηκε στην Καβάλα, με τιμές της ισχυρής Ελληνικής Κοινότητας εκεί, λόγω των στενών επαφών της με τον πατέρα του Νικόλαο, πρέσβη στην Κωνσταντινούπολη. Στον περίβολο του ιστορικού ναού του Τιμίου Προδρόμου σώζεται ακόμα η μαρμάρινη αφιερωματική στήλη, δωρεά της οικογένειάς του με την επιγραφή: «ΤΗι ΟΘΡΟΔΟΞΩι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΙ ΚΑΒΑΛΛΑΣ ΕΙΣ ΑΝΑΜΝΗΣΙΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Ν. ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΑΤΟΥ ΑΠΟΘΑΝΟΝΤΟΣ ΕΝ ΒΟΥΚΙΟΙΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΗι 7Η ΜΑÏΟΥ 1895 ΑΝΑΠΑΥΘΕΝΤΟΣ ΕΝΤΑΥΘΑ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΑΥΤΟΥ ΕΥΓΝΩΜΟΝΟΥΣΑ».

λονται και στην ιδανική επιλογή της τοπογραφίας για τη διεξαγωγή μιας μάχης». Η έκθεση αποτελεί μία σύμπραξη της Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του ΑΠΘ με το Εργαστήριο Χαρτογραφίας και Γεωγραφικής Ανάλυσης του ΑΠΘ, στο πλαίσιο του συμφώνου συνεργασίας που έχουν συνάψει το μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο της χώρας, το Αριστοτέλειο και ο αρχαιότερος χαρτογραφικός οργανισμός της, η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού. Πολύτιμο αρχειακό υλικό στην έρευνα και την έκθεση συνεισέφερε η ΓΥΣ και το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ) του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ). Το πρώτο μέρος της έκθεσης αναπτύσσεται σε 52 θεματικές πινακίδες μεγάλου μεγέθους, οι οποίες χωρίζονται σε οκτώ κεφάλαια, με χάρτες, φωτογραφίες, επεξηγηματικά κείμενα, διαγράμματα και ψηφιακές επεξεργασίες, που εκτέθηκαν τον περασμένο Οκτώβριο και Νοέμβριο στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών. Αναδεικνύονται ενδιαφέρουσες, κυρίως άγνωστες, πτυχές των πρώτων περιόδων της ζωής της ΓΥΣ και ιδίως της περιόδου μετά το 1897, με την αναδιοργάνωση της (τότε) Χαρτογραφικής Υπηρεσίας Στρατού, που οδήγησε, μετά από στενή συνεργασία με την αντίστοιχη αυστριακή, στη χαρτογραφική διάσταση της εποποιίας των Βαλκανικών Πολέμων. Παρουσιάζεται με έμφαση η περίοδος της χαρτογραφικής αυτοδυναμίας της Υπηρεσίας, όπως θα εκδηλωθεί με τη σπουδαία, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, γεωδαιτική υποδομή και χαρτογραφική παραγωγή στη Μικρά Ασία. Την έκθεση στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ συμπληρώνει η επιπλέον ξεχωριστή θεματική ενότητα για τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, η οποία εμφανίζεται για πρώτη φορά.

Το ΑΠΘ αναλαμβάνει τον εξωρραϊσμό και ανάδειξη του οβελίσκου στον Νέστο

«Είναι ιδιαίτερα συγκινητικό ότι στη μακεδονική γη, στο Παρανέστι, άφησε την τελευταία του πνοή ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, εργαζόμενος εν καιρώ ειρήνης για να φτιάξει τη σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης - Αλεξανδρούπολης. Θα υιοθετήσουμε τον οβελίσκο στον Νέστο και θα εξωραΐσουμε τον χώρο, όχι γιατί πρέπει να το κάνουμε, θα το κάνουμε γιατί στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο πιστεύουμε ότι η ιστορία μας διδάσκει και ότι για να μπορούμε να δούμε το αύριο δεν είναι μόνο τα τεχνολογικά επιτεύγματα, είναι και τα επιτεύγματα των ανθρωπιστικών επιστημών, όπως αυτή η έρευνα που ανέδειξε τον οβελίσκο, που πρέπει να τους δώσουμε ιδιαίτερη αξία, γιατί έτσι τιμούμε την ιστορία μας», επισήμανε ο πρύτανης του ΑΠΘ, εγκαινιάζοντας την έκθεση. «Η ΓΥΣ είναι η αρχαιότερη χαρτογραφική υπηρεσία της χώρας, με πολυσχιδές και αξιόλογο χαρτογραφικό έργο. Τα γεωγραφικά δεδομένα που παράγει αποτελούν το απαραίτητο υπόβαθρο, όχι μόνο για κάθε στρατιωτική επιχείρηση, αλλά και για τη μελέτη και σχεδιασμό αναπτυξιακών έργων υποδομής», ανέφερε στον χαιρετισμό του ο διοικητής της ΓΥΣ, Συνταγματάρχης Βαρδής Καγιαδάκης. «Είναι πλέον ξεκάθαρο για όλους μας η δύναμη και ο υψηλός συμβολισμός των Χαρτών. Όλα μας τα μεγάλα εθνικά θέματα τα τελευταία χρόνια είναι πάντα στενά συνδεδεμένα με χάρτες», παρατήρησε και στάθηκε στη σημασία των δράσεων και επιστημονικών συνεργασιών της ΓΥΣ με το ΑΠΘ, υπό την αιγίδα του μνημονίου συνεργασίας που έχουν υπογράψει το 2017. «Το ΑΠΘ μέσω της Βιβλιοθήκης και του Εργαστηρίου Χαρτογραφίας θυμάται αλλά και τιμά τη Γεωγραφική Υπηρεσία, όχι μόνο για να διαδώσει την αποθησαυρισμένη γνώση, αλλά για να εκπληρώσει ένα χρέος προς τους ιδρυτές της Βιβλιοθήκης αυτής, των οποίων ο σκοπός το 1927 ήταν και η συγκέντρωση χαρτών ως «αναγκαίων δι’ επιστημονικάς μελέτας και έρευνας»», τόνισε ο πρόεδρος της ΒΚΠ, καθηγητής Ιωάννης Τζιφόπουλος. Σημείωσε, δε, ότι υπάρχουν λιγοστές ενδείξεις ότι μια υπηρεσία γεωγραφίας με σχεδόν σύγχρονα πρότυπα δομής είχε οργανωθεί από τους Μακεδόνες βασιλείς Φίλιππο και Αλέξανδρο, μέσα από την ανάπτυξη των σωμάτων των βηματιστών και ημεροδρόμων, που ήταν ειδικοί στη χρονική και τοπογραφική μέτρηση αποστάσεων, κάτι που «αναδεικνύεται από τις στρατιωτικές επιτυχίες του Αλεξάνδρου, που κατά κύριο λόγο οφεί-

28 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Χάρτης Μαυροκορδάτου - Φύλλον Δομοκού Πηγές φωτογραφιών: ΑΠΘ, ΓΥΣ, ΒΚΠ-ΑΠΘ, ΜΙΕΤ- ΕΛΙΑ, Ευάγγελος Λιβιεράτος. Πηγή: ΑΜΠΕ https://www.news247.gr/elliniki-epanastasi-1821/ntokoymento-i-protichartografisi-tis-choras-meta-to-1821.7552659.html

Ρήγα Βελεστινλή, Χάρτα της Ελλάδος, φ. 4, Βιέννη 1797, Συλλογή χαρακτικών, Κεντρική Υπηρεσία Γενικών Αρχείων του Κράτους. Η δωδεκάφυλλη Χάρτης της Ελλάδος του Ρήγα Βελεστινλή είναι ίσως ο πιο διάσημος χάρτης που σχετίζεται με την Επανάσταση του 1821. Αποτελείται από δώδεκα φύλλα χάρτη, που όταν συναρμολογηθούν έχουν διαστάσεις περ. 2Χ2μ. και απεικονίζουν την περιοχή της Βαλκανικής Χερσονήσου, από τον Δούναβη έως την Κρήτη και από την Αδριατική θάλασσα μέχρι τα παράλια της Μικράς Ασίας. Στο τέταρτο φύλλο, περιλαμβάνεται ένα μικρό μέρος του Ιονίου με την Κέρκυρα και τις απέναντι ακτές, οι επιπεδογραφίες των Φερών και των Αθηνών, είκοσι επτά αρχαία νομίσματα στις δύο όψεις τους και ο τίτλος, ο οποίος περιβάλλεται από συμβολικές παραστάσεις που παραπέμπουν στον βίο των ελεύθερων πολιτών (η Αγορά, οι Αγώνες), τη νεωτερικότητα και την κινητικότητα (Κολοσσός, Αργώ),

την πάλη του ελληνικού πνεύματος με τον ασιατικό δεσποτισμό (Ηρακλής και Αμαζόνα), αλλά και στην αναγέννηση μετά από μεγάλη καταστροφή (Δευκαλίων και Πύρρα). Η πιο φορτισμένη ιδεολογικά όμως παράσταση, είναι η απεικόνιση της επιβλητικής γυναικείας μορφής στην προμετωπίδα του τίτλου. Πιθανόν η Ελλάδα, η Επιστήμη, η Δικαιοσύνη ή η Ελληνική Πολιτεία που οραματίστηκε ο Ρήγας, κρατάει στα χέρια της το κηρύκειο (σύμβολο του θεού Ερμή, προστάτη του εμπορίου και αγγελιοφόρου των θεών), ένα στεφάνι και τη γραφίδα με την οποία γράφεται η Ιστορία, ακουμπάει σε μια κενή πλάκα και στα πόδια της έχει ανοιχτά δύο βιβλία, ένα με γεωμετρικά σχήματα και το δεύτερο με ένα απόσπασμα από την Οδύσσεια, που αναφέρεται στον αρχετυπικό ήρωα, τον Οδυσσέα: «πολλών ανθρώπων ίδεν άστε και νόον έγνω» (γνώρισε πολλών ανθρώπων τις πόλεις και έμαθε τη νοοτροπία τους), σε μία προτροπή για ένα ταξίδι στους τόπους (και την Ου-τοπία ίσως;) της Επανάστασης...

• 1821 - 2021 •

Χάρτα της Ελλάδος

http://www.maplibrary.gr/MapOfTheMonth.htm

ΝΑΥΑΡΙΝΟ 1827 Ιταλική λιθόγραφη επιπεδογραφία (piano) που απεικονίζει τη Ναυμαχία του Ναβαρίνου -με λεπτομερές υπόμνημα- ένθετη στο «Memoria intorno alla battaglia di Navarino», που εκδόθηκε στη Νάπολη το 1833 από τη Βασιλική Τυπογραφία του Πολέμου. Τρικόγλειος Βιβλιοθήκη στη Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης ΑΠΘ. Στην πεταλοειδή διάταξη των στόλων, με κόκκινο είναι ο βρετανικός, με γαλάζιο ο ρωσικός, με μπλε ο γαλλικός, με μωβ ο οθωμανικός και με πράσινο του Ιμπραήμ (με πορτοκαλί τα τέσσερα τυνησιακά καράβια που έμειναν εκτός και στη θέση G δύο αυστριακά εμπορικά). Με κύκλο σημειώνονται οι αντίστοιχες ναυαρχίδες (Asia του Κόδριγκτον, Azoff του Χέυδεν, Sirene του Δεριγνύ και των Tahir Pascia - Capitan Bey, Moharem Bey). Κατά τη διάρκεια της ναυμαχίας έπνεε γαρμπής (ΝΔ) προς οστριογαρμπή (ΝΝΔ), ενώ τα πέντε οθωμανικά πυρπολικά -τέσσερα στο δυτικό άκρο του πετάλου και ένα στην κορυφή- και τα τέσσερα του Ιμπραήμ -στο ανατολικό άκρο του πετάλου- αποδείχτηκαν αναποτελεσματικά. Eπεξεργασία: CartoGeoLab ΑΠΘ. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=244718894117951& set=pb.100057395261894.-2207520000..&type=3

ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

• 1821 - 2021 •

Πώς γίνεται συναρπαστικό το 1821; Η παιδαγωγική αξία των 24 υδατογραφιών που φιλοτέχνησε ο Δημήτριος Ζωγράφος υπό την καθοδήγηση του Μακρυγιάννη ΒΙΒΛΙΟ

Μάχη της Λαγγάδας και Κομπότι (λεπτομέρεια) Νικόλας Ζώης 01.03.2021

ις παρήγγειλε ένας στρατηγός της Ελληνικής Επανάστασης σε έναν λαϊκό καλλιτέχνη και αγωνιστή, με στόχο τη μνημόνευση και την καλύτερη κατανόηση των μαχών της. Δημιουργήθηκαν σε ξύλο με αυγοτέμπερα, έμοιαζαν με γκραβούρες σε στυλ υστεροβυζαντινό, ενώ συνοδεύονταν και από αναλυτικό υπόμνημα του ίδιου του εμπνευστή τους. Επειτα αναπαράχθηκαν σε χαρτόνι με ακουαρέλα για να δοθούν στους πρεσβευτές των Μεγάλων Δυνάμεων και στον Οθωνα, ενώ πολύ αργότερα, μια σειρά αντιγράφων τους θα αποτελούσε μέρος της δωρεάς του Ιωάννη Γενναδίου προς την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών και τη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη. Ωστόσο, οι 24 υδατογραφίες που φιλοτέχνησε από το 1836 ώς το 1839 ο Δημήτριος Ζωγράφος υπό την επίβλεψη του Μακρυγιάννη, θα αποκτούσαν δύο αιώνες αργότερα και μια αξία πέραν της αμιγώς ιστορικής. Ο πλούτος των λεπτομερειών τους –τα πρόσωπα, η τοπογραφία και η στρατηγική των μαχών, ο οπλισμός και οι ενδυμασίες των πολεμιστών, αλλά και τα χρώματα και η τεχνική του ζωγράφου– θα αποτελούσαν βασικό υλικό μιας έκδοσης για παιδιά και εφήβους που ενόψει της 200ετηρίδας της Ελληνικής Επανάστασης ρίχνει φως σε πολλές μικρές και μεγάλες στιγμές του αγώνα των Ελλήνων για την ανεξαρτησία τους. Το βιβλίο της Μαρίζας Ντεκάστρο «24 εικόνες για την Επανάσταση του 1821. Μακρυγιάννης και Ζωγράφος, ένας αγωνιστής και ένας καλλιτέχνης» (εκδ. Καπόν), που βασίζεται σε μιαν ιδέα της Ραχήλ Καπόν, ο εκδοτικός οίκος της οποίας φέρει και τη φροντίδα της εικονογράφησης, συνδυάζει

30 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

μεν τη χρονική συγκυρία των εορτασμών με μια διαπιστωμένη ροπή των νέων προς τον οπτικό πολιτισμό, φαίνεται όμως να έχει ευρύτερους παιδαγωγικούς σκοπούς. Οπως λέει στην «Κ» η συγγραφέας του βιβλίου, «είναι φανερό πως η έκδοση ευδοκίμησε συμπίπτοντας με τον εορτασμό της επετείου των 200 χρόνων, αν και η σκέψη της αξιοποίησης των εικόνων του Μακρυγιάννη σε ένα βιβλίο για νέους προϋπήρχε στο μυαλό των εκδοτών, εξ ου και η συνεργασία μαζί τους. Η χρονική λοιπόν συγκυρία ήταν πρόσφορη. Όσον αφορά την έλξη των νέων για τις εικόνες, είναι γνωστή. Το θέμα όμως είναι πώς όλες αυτές οι πολύ γνωστές εικόνες του 1821, όχι απαραίτητα μόνο εκείνες του Μακρυγιάννη και του Ζωγράφου, που τις βλέπουν τα παιδιά επί 12 χρόνια στα σχολικά βιβλία, θα αποκτήσουν περιεχόμενο. Το θέμα είναι πώς θα τις δούνε με άλλο μάτι, ως ενδιαφέρουσες αναπαραστάσεις μιας εποχής και μιας συγκεκριμένης τεχνοτροπίας και όχι ως κάτι παγωμένο που έχει εντυπωθεί στη μνήμη». Οι ίδιες οι υδατογραφίες βοηθούν προς αυτόν τον σκοπό. Ενώ είναι φαινομενικά απλοϊκές και ναΐφ, ενώ μοιάζουν σχεδόν απαράλλαχτες, διαθέτουν και προτερήματα που δεν διακρίνονται με την πρώτη ματιά. Θα έλεγε κανείς ότι όσα δεν χωρούν στην άνυδρη γεγονοτολογία ενός συμβατικού σχολικού εγχειριδίου –από τα ενδυματολογικά στοιχεία της εποχής και τα πολλαπλά τοπωνύμια της Ελλάδας του 19ου αιώνα, μέχρι τους ιδιωματισμούς του Μακρυγιάννη και τα ανεκδοτολογικά περιστατικά με πρωταγωνιστή τον Καραϊσκάκη– βρίσκουν εδώ τη θέση και την αξία τους. «Σημαντικές είναι οι απίστευτες λεπτομέρειες που περιέχουν αυτές οι ει-

υποθέσεις από προσεκτικούς παρατηρητές είναι η εξής: γιατί ο Ζωγράφος, ενώ έβλεπε το ίδιο κάστρο, ζωγραφίζει κάνοντας αναχρονισμούς;». Την επιστημονική επιμέλεια της έκδοσης ανέλαβε η Φωτεινή Ασημακοπούλου, καθηγήτρια Νεότερης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ κάθε εικόνα συνοδεύεται από υποθετικές συζητήσεις της Μαρίζας Ντεκάστρο με παιδιά και εφήβους, έτσι ώστε ο κόσμος των εικόνων του Μακρυγιάννη και του Ζωγράφου να αποκρυπτογραφηθεί μέσω του διαλόγου.

• 1821 - 2021 •

κόνες και σε οδηγούν να τις ψάξεις», συμπληρώνει η Μαρίζα Ντεκάστρο. «Ας αναφέρω για παράδειγμα τις εικόνες 10 και 19 που εικονογραφούν τις πολιορκίες της Ακρόπολης. Στην 1η πολιορκία του 1822, στην εικόνα 10, ο Παρθενώνας φαίνεται ακέραιος, ενώ έχει προηγηθεί η καταστροφή από τις βόμβες του Μοροζίνι το 1687. Στην εικόνα 19, της 2ης πολιορκίας, που έλαβε χώρα το 1826-27, εμφανίζεται ο ναός κατεστραμμένος και το τζαμί μέσα του. Μια μεγάλη απορία, που προκαλεί συνεπώς συζήτηση και

Μάχη των Μύλων της Ναυπλίας (λεπτομέρεια) Η «σκηνοθεσία» των συζητήσεων όφειλε να λάβει υπόψη της και βασικές πτυχές της ψυχοσύνθεσης των μικρών αναγνωστών. «Βασίστηκα στην έμφυτη περιέργεια των παιδιών και σκέφτηκα έναν τρόπο να τη διεγείρω ώστε να απλωθεί σε άλλα πεδία, εν προκειμένω στην εποχή και στην ιστορία της Επανάστασης», εξηγεί η Μαρίζα Ντεκάστρο και συνεχίζει: «Η περιέργεια δεν έχει σωστό ή λάθος. Όλα τα ερωτήματα που εκφράζει είναι δεκτά και αντιμετωπίζονται ισότιμα. Ακόμα και εκείνα που σ’ εμάς τους ενήλικους φαίνονται υποτυπώδη. Ο ρόλος του “δασκάλου” είναι να βάλει τα ερωτήματα σε ένα κανάλι και να προσθέσει πληροφορίες, άλλοτε άγνωστες στο παιδικό κοινό κι άλλοτε να τα συνδέσει με ήδη αποκτημένες γνώσεις. Γι’ αυτό επέλεξα τον διάλογο. Ο διάλογος ανατροφοδοτεί και τους

δύο συνομιλητές: τον ενήλικο, ο οποίος βρίσκει πάτημα για να προτείνει νέες οπτικές και πληροφορίες, και το παιδί που μπαίνει στο παιχνίδι της ενεργητικής ανακάλυψης και της συμμετοχής στο χτίσιμο των γνώσεών του. Εξίσου καθοριστικό ήταν να αποφασίσω και τι ήταν απαραίτητο να ειπωθεί. Σε ένα βιβλίο δεν χωράνε τα πάντα». Στο συγκεκριμένο βιβλίο πάντως χώρεσαν και πτυχές της ιστορίας της Ελληνικής Επανάστασης που ενίοτε μένουν έξω από εξιδανικευτικές εθνικές αφηγήσεις. Η Άλωση της Τριπολιτσάς κυρίως και οι εμφύλιες διαμάχες των Ελλήνων, είναι μερικές από αυτές τις πτυχές. Η Μαρίζα Ντεκάστρο ταλαντεύτηκε για τον τρόπο με τον οποίο έπρεπε να τις προσεγγίσει. Όπως λέει, «οι εμφύλιες διαμάχες και οι βαρβαρότητες των επαναστατών

ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

• 1821 - 2021 •

κατά την Άλωση της Τριπολιτσάς είναι θέματα που μπορούν να εγείρουν πάθη και πολεμικές. Αν όμως δεν γραφτούν και αν δεν τοποθετηθούν στο ιστορικό τους πλαίσιο, θα συντηρήσουν τις όμορφες ιδέες περί παντοτινής

ομόνοιας μεταξύ των Ελλήνων και περί καλών καγαθών αγωνιστών! Πρέπει να βρίσκουμε τρόπους να μεταφέρουμε αυτές τις δύσκολες πλευρές της Ιστορίας, να τις “ιστορικοποιήσουμε” και να μην τις λογοκρίνουμε».

Αριστερά: Η Πτώσις της Κωνσταντινούπολης (λεπτομέρεια). Στο μέσον: Η Πολιορκία των Αθηνών (λεπτομέρεια). Δεξιά: Πρώτη μάχη των Ελλήνων κατά των Τούρκων κατά την Γέφυραν της Αλαμάνας και θάνατος του αρχηγού Διάκου και Ησαΐου αρχιεπισκόπου Σαλώνων και επιλοίπων γενναίων αξιωματικών (λεπτομέρεια)

Ερωτήματα

Τέτοια ζητήματα απασχολούν συχνά και με διάφορους τρόπους τις συζητήσεις των αρμοδίων για τη διδασκαλία της ιστορίας του 1821 στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Μιας και μιλάμε όμως για εικόνες, τι θα μπορούσαμε να πούμε, έστω δευτερευόντως, για την εικονογραφία των ηρώων της Επανάστασης που συναντούμε σε εκπαιδευτικά εγχειρίδια και σε σχολικές εορτές, καθώς και για τη νοηματική πλαισίωσή της από το εκπαιδευτικό σύστημα; Ποιο να είναι άραγε το αποτύπωμα της οπτικής αναπαράστασης του 1821 σε μαθητές και μαθήτριες που, όταν αντικρίζουν προσωπογραφίες και γκραβούρες της εποχής, προτιμούν να επιδίδονται στην παλαιά και διασκεδαστική τέχνη της αισθητικής παρέμβασης; «Οι μαθητές επεμβαίνουν στο “μνημειακό” και το μουτζουρώνουν, γιατί μάλλον βαριούνται τα ίδια και τα ίδια!», αποκρίνεται η Μαρίζα Ντεκάστρο. «Ίδιες εικόνες, ίδια θεματολογία, ίδια τραγούδια, ίδια σκετς… Νομίζω πως οι μαθητές θεωρούν τις σχολικές εορτές ευκαιρία για χάσιμο μαθήματος. Ίσως αισθάνονται ότι δεν τους προσφέρουν τίποτα καινούριο αφού συχνά στηρίζονται στην επανάληψη. Εννοείται όμως πως υπάρχουν εξαιρέσεις! Από την άλλη, τα σχολικά εγχειρίδια είναι στρυφνά, χαοτικά. Αν και έχουν γραφτεί τόμοι για το πώς να διδάσκεται η Ιστορία για να γίνει

συναρπαστική, τα βιβλία του σχολείου, παρά τον εκσυγχρονισμό τους, παραμένουν δύσκολα και πολλές φορές δυσνόητα! Συναρπαστική θα γίνει η Ιστορία όταν τα παιδιά, τουλάχιστον τα μικρότερα, καταλάβουν τις αλλαγές που φέρνει ο χρόνος. Μέχρι να συμβεί αυτό, έχουμε και μια εθνική επέτειο να εορτάσουμε. Αν έπρεπε να μιλήσει για το νόημά της σε ένα παιδί ή σε έναν έφηβο, η Μαρίζα Ντεκάστρο, συγγραφέας παιδικών και κριτικός παιδικής λογοτεχνίας με πλούσια εργογραφία, δεν θα έλεγε κάτι πολύ διαφορετικό από ό,τι σε έναν ενήλικο. «Το “γιορτάζουμε” την επέτειο αποκτά νόημα μόνο όταν ξέρουμε τι γιορτάζουμε, όταν καταλαβαίνουμε πώς συνδέονται με την εποχή μας εκείνα που έγιναν τότε», επισημαίνει. «Θα τους έλεγα λοιπόν ότι το 1821 είναι μια κομβική χρονολογία για τη χώρα μας και ότι τα 200 χρόνια είναι η υπενθύμιση του περιεχομένου της. Η Επανάσταση δεν ήταν μόνο πόλεμος, ανδραγαθήματα και γενναιότητα, θυσία της ανθρώπινης ζωής σε έναν δίκαιο αγώνα και απίστευτος ηρωισμός. Εμείς ζούμε σε μια δημοκρατική κοινωνία που δεν βασανίζεται από τα ίδια προβλήματα. Ωστόσο, οι αξίες και οι ιδέες της Επανάστασης για την ελευθερία, την ισότητα, τη δικαιοσύνη είναι συνεχώς παρούσες και πάντα επίκαιρες, ανεξάρτητα από την επέτειο και τις γιορτές. Αυτές πρέπει να καταλάβουν και οι μικροί και οι μεγάλοι».

Μαρίζα Ντεκάστρο

«24 εικόνες για την Επανάσταση του 1821. Μακρυγιάννης και Ζωγράφος, ένας αγωνιστής και ένας καλλιτέχνης» Εκδόσεις Καπόν Επιστημονική επιμέλεια: Φωτεινή Ασημακοπούλου, σελ. 108.

Πηγή: https://www.kathimerini.gr/culture/books/561278335/posginetai-synarpastiko-to-1821/

32 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Νομοθετικές εξελίξεις

Νέα νομοθετήματα και διατάξεις που άπτονται του ενδιαφέροντος του ΑΤΜ Ø Δημοσιεύθηκε ο Νόμος 4782 ΦΕΚ Α 36 στις 9 Μαρτίου 2021 με θέμα: «Εκσυγχρονισμός, απλοποίηση και αναμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων, ειδικότερες ρυθμίσεις προμηθειών στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας και άλλες διατάξεις για την ανάπτυξη, τις υποδομές και την υγεία». Ο νέος Νόμος για τις δημόσιες συμβάσεις περιλαμβάνει 253 άρθρα σε 23 κεφάλαια, τα οποία αναπτύσσονται σε τέσσερα μέρη. Ο νόμος τροποποιεί τον Νόμο 4412/2016 και επιφέρει πολλές αλλαγές και χρειάζεται ενδελεχής μελέτη. Μερικές από τις αλλαγές είναι: Προώθηση της μετατροπής του συστήματος παρακολούθησης των έργων από ελεγκτικό, που είναι σήμερα, σε δηλωτικό. Οι επιμετρήσεις συντάσσονται και υποβάλλονται από τον ανάδοχο, ο οποίος βεβαιώνει για την ακρίβεια αυτών, χωρίς να επέρχεται η αυτοδίκαιη έγκρισή τους. Ενισχύεται το σύστημα μελέτη – κατασκευή. Αντιμετωπίζεται το πρόβλημα των μεγάλων εκπτώσεων, των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών με την αιτιολόγηση της προσφοράς όταν υπάρχει μεγάλη απόκλιση. Θεσμοθετείται η ιδιωτική επίβλεψη έργων και μελετών. Επίσης στον συγκεκριμένο νόμο συμπεριλήφθησαν μεταξύ άλλων και διατάξεις που αφορούν σε: - μητρώα επιβλεπόντων ελεγκτών μηχανικών (Άρθρα 58 & 90) - αλλαγές στην οργάνωση & λειτουργία του ΤΕΕ (Άρθρα 188-192) - αλλαγές στο πειθαρχικό του ΤΕΕ (Άρθρα 193-209) - ρυθμίσεις για την έκδοση οικοδομικών & άλλων αδειών (Άρθρα 214220) - παράταση ενός έτους για δικαιολογητικά υπαγωγής στη νομοθεσία για αυθαίρετη δόμηση (Άρθρο 216) - παράταση προθεσμιών αυθαιρέτων κατηγορίας 5 που αποκτήθηκαν μέσω αναγκαστικού πλειστηριασμού (Άρθρο 237) - αναστολή κατεδάφισης αυθαιρέτων κατασκευών (Άρθρο 247) Μια πλήρη μελέτη του Νόμου 4412/2016, όπως ισχύει και όπως τροποποιείται από 1.6.2021 και 1.9.2021 με τις διατάξεις του Ν.4782/2021 φιλοξενούνται στην ιστοσελίδα του ΤΕΕ/ΤΚΜ, την οποία συνέταξε ο δικηγόρος κ. Αναστάσιος Γ. Γακίδης. Ø Δημοσιεύθηκε ο Νόμος 4784 ΦΕΚ Α 40 στις 16 Μαρτίου 2021 με θέμα: «Η Ελλάδα σε κίνηση: Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα Μικροκινητικότητα - Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό, την απλούστευση και την ψηφιοποίηση διαδικασιών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και άλλες διατάξεις». Ø Δημοσιεύθηκε ο Νόμος 4787 ΦΕΚ Α 44 στις 26 Μαρτίου 2021 με θέμα: «Κύρωση Σύμβασης Διανομής Ακινήτου - Σύστασης Δικαιώματος Επιφανείας Ακινήτου Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού Αγίου Κοσμά, ρύθμιση συναφών θεμάτων και άλλες διατάξεις». Ο νόμος εκτός από ρυθμίσεις για το Ελληνικό περιέχει και διατάξεις φορολογικού και πολεοδομικού ενδιαφέροντος. Άρθρο 13. Έκτακτες ρυθμίσεις για την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας αποκλειστικά για το έτος 2021, λόγω πανδημίας. Άρθρο 14. Παραχώρηση απλής χρήσης - Τροποποίηση της παρ. 5.α) του άρθρου 13 του Ν.2971/2001. Άρθρο 15. Παράταση της προθεσμίας υποβολής αίτησης για αδειοδότηση παραχώρησης χρήσης υφισταμένων άνευ αδείας ή καθ’ υπέρβαση αυτής κατασκευών - Τροποποίηση της παρ. 1α του άρθρου 14Α του Ν.2971/2001. Άρθρο 17. Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτηρίου και Ηλεκτρονική Ταυτότητα Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησίας. Άρθρο 18. Παρατάσεις προθεσμιών πολεοδομικών ρυθμίσεων και προθεσμίας εκπόνησης Σχεδίου Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων - Σημεια-

34 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

κές τροποποιήσεις πολεοδομικών σχεδίων. Ø Δημοσιεύθηκε ο Νόμος 4795 ΦΕΚ Α 62 στις 17 Απριλίου 2021 με θέμα: «Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου του Δημόσιου Τομέα, Σύμβουλος Ακεραιότητας στη δημόσια διοίκηση και άλλες διατάξεις για τη δημόσια διοίκηση και την τοπική αυτοδιοίκηση». Σκοπός του Νόμου είναι η ενιαία ρύθμιση θεμάτων που αφορούν στο Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου και τη λειτουργία των Μονάδων Εσωτερικού Ελέγχου στον δημόσιο τομέα, καθώς και η εγκαθίδρυση του θεσμού του Συμβούλου Ακεραιότητας στη Δημόσια Διοίκηση, προκειμένου να ενισχυθούν οι μηχανισμοί λογοδοσίας και ακεραιότητας στους φορείς του δημόσιου τομέα συμβάλλοντας στην επίτευξη των στόχων τους βάσει των αρχών της καλής διακυβέρνησης και της χρηστής διοίκησης, σύμφωνα με τα διεθνή ελεγκτικά πρότυπα και τις προβλέψεις του Ν.4622/2019 (Α’ 133). Ο νόμος περιλαμβάνει: Μέρος Α’. Το σύστημα εσωτερικού ελέγχου και η μονάδα εσωτερικού έλεγχου στον δημόσιο τομέα. Μέρος Β’. Ο σύμβουλος ακεραιότητας στη δημόσια διοίκηση. Μέρος Γ’. Λοιπές διατάξεις για τη δημόσια διοίκηση και την τοπική αυτοδιοίκηση. Μέρος Δ’. Διατάξεις για ανεξάρτητες αρχές. Μέρος Ε’. Λοιπές διατάξεις. Μέρος ΣΤ’. Εξουσιοδοτικές, μεταβατικές και καταργητικές διατάξεις. Ø Δημοσιεύθηκε ο Νόμος 4796 ΦΕΚ Α 63 στις 17 Απριλίου 2021 με θέμα: «Απλούστευση του πλαισίου άσκησης οικονομικών δραστηριοτήτων αρμοδιότητας Υπουργείων Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Υποδομών και Μεταφορών, ρυθμίσεις για τη μεταφορά στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας των αρμοδιοτήτων για τα εμπορικά σήματα, άλλες διατάξεις για την ενίσχυση της ανάπτυξης και άλλες επείγουσες ρυθμίσεις». Ø Δημοσιεύθηκε ο Νόμος 4797 ΦΕΚ Α 66 στις 23 Απριλίου 2021 με θέμα: «Κρατική αρωγή προς επιχειρήσεις και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς για θεομηνίες, επείγουσες ρυθμίσεις για τη στήριξη της οικονομίας, συμπληρωματικός κρατικός προϋπολογισμός και συνταξιοδοτική ρύθμιση και λοιπές επείγουσες διατάξεις». Ø Δημοσιεύθηκε ο Νόμος 4799 ΦΕΚ Α 78 στις 18 Μαΐου 2021 με θέμα: «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/878 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Μαΐου 2019 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2013/36/ΕΕ, όσον αφορά τις εξαιρούμενες οντότητες, τις χρηματοδοτικές εταιρείες συμμετοχών, τις μικτές χρηματοοικονομικές εταιρείες συμμετοχών, τις αποδοχές, τα μέτρα και τις εξουσίες εποπτείας και τα μέτρα διατήρησης κεφαλαίου (L 150), ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/879 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Μαΐου 2019 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2014/59/ΕΕ σχετικά με την ικανότητα απορρόφησης των ζημιών και ανακεφαλαιοποίησης των πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων και της Οδηγίας 98/26/ΕΚ (L 150), μέσω της τροποποίησης του άρθρου 2 του Ν.4335/2015, και λοιπές επείγουσες διατάξεις». Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του νόμου είναι το Άρθρο 132: «Εκσυγχρονισμός διαδικασίας εξέτασης των αιτήσεων διόρθωσης του άρθρου 6Α και υποβολής αντίθετων απόψεων θιγομένων κατά τη διαδικασία της κτηματογράφησης - Τροποποίηση των παρ. 8 και 9 του άρθρου 6Α του Ν.2308/1995». Η ρύθμιση δίνει εκ νέου στους πολίτες τη δυνατότητα να προσφύγουν στις δευτεροβάθμιες Επιτροπές Εξέτασης Υποθέσεων, είτε η έκθεση του Γραφείου Κτηματογράφησης εισηγείται την αποδοχή είτε την απόρριψη της αίτησης διόρθωσης. Με το μέχρι τώρα ισχύον καθεστώς, η δυνατότητα αυτή υφίστατο μόνο στις περιπτώσεις θετικής εισήγησης. Φυσικά, απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση αυτού του δικαιώματος

Νομοθετικές εξελίξεις

σε περίπτωση θετικής εισήγησης είναι να θίγονται δικαιώματα τρίτων, ειδάλλως η προσφυγή σε δευτεροβάθμια επιτροπή καθίσταται άνευ αντικειμένου. Περαιτέρω, σύμφωνα με όσα ορίζει η προς ψήφιση τροπολογία, όλη η διαδικασία κατάθεσης, εξέτασης και εν γένει παρακολούθησης της πορείας των αιτήσεων διόρθωσης ψηφιοποιείται και διεξάγεται μέσω του gov.gr. Με τον τρόπο αυτό διευκολύνονται σημαντικά οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε περιοχές μακριά από την κατοικία τους, αλλά και όλοι οι εμπλεκόμενοι επαγγελματίες στη διαδικασία. Αυτονόητα, όποιος το επιθυμεί εξακολουθεί να μπορεί να καταθέτει αιτήσεις διόρθωσης με φυσική παρουσία στα κτηματολογικά γραφεία. Τέλος, με την τροπολογία ρυθμίζεται ρητά και ένα ακόμα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα, αυτό της δημοσιότητας των εκθέσεων που εκδίδουν τα Γραφεία Κτηματογράφησης. Το ισχύον καθεστώς αποδείχτηκε ασαφές ως προς αυτό το ζήτημα και για τον λόγο αυτό η προτεινόμενη ρύθμιση έρχεται να καταστήσει υποχρεωτική την ανάρτηση των εκθέσεων αυτών στην ιστοσελίδα του Ελληνικού Κτηματολογίου, ενδυναμώνοντας έτσι τις δικλείδες διαφάνειας. Έτσι, ο πολίτης θα ενημερώνεται για τις εν λόγω αναρτήσεις από σχετικές ανακοινώσεις του Φορέα, ο οποίος υποχρεούται να παρέχει και εξειδικευμένη πληροφόρηση σχετικά με τον τρόπο που πρέπει να ενημερωθούν τυχόν θιγόμενοι τρίτοι ή να κατατεθούν αντίθετες απόψεις του αιτούντος. Ø Κοινή Υπουργική Απόφαση των Αναπληρωτών Υπουργών Οικονομικών και Εσωτερικών, με αριθμό 18440/10 Μαρτίου 2021 961 ΦΕΚ Β 11 Μαρτίου 2021 με θέμα: «Όροι υπαγωγής στην έκτακτη ρύθμιση οφειλών προς τους ΟΤΑ α’ βαθμού». Η απόφαση υλοποιεί τα οριζόμενα με το νόμο 4764/2020 και το άρθρο 165 όσον αφορά το πλαίσιο οικονομικών διευκολύνσεων για την στήριξη πολιτών και νομικών προσώπων από τις συνέπειες της πανδημίας για οφειλές προς ΟΤΑ. Η ρύθμιση αφορά κριτήρια και δικαιούχους. Ø Κυκλοφόρησε το έγγραφο ΥΠΕΝ.ΔΑΟΚΑ/21533/870/29-03-21 του Γ. Γ. Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος σχετικά με το τέλος πέντε τοις εκατό (5%) επί του κόστους της οικοδομικής αδείας της παρ. 1 του άρθρου 32 του Ν.4759/20 (Α΄245). Σύμφωνα με αυτό στα γήπεδα αυτά, οι οικοδομικές άδειες επιβαρύνονται με τέλος πέντε τοις εκατό (5%) επί του κόστους της οικοδομικής άδειας, το οποίο αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο, για τη χρηματοδότηση δράσεων στις εκτός σχεδίου περιοχές που αντισταθμίζουν την επιβάρυνση του περιβάλλοντος από το γεγονός ότι δομούνται περιοχές που κατ’ αρχήν δεν προορίζονται για δόμηση. Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το υπόψη έγγραφο για τον υπολογισμό του τέλους που βαρύνονται οι εκτός σχεδίου ιδιοκτησίες, ως κόστος οικοδομικής αδείας νοείται ο προϋπολογισμός του έργου. Ø Κοινή Υπουργική Απόφαση των Αναπληρωτών Υπουργών Δικαιοσύνης και Επικρατείας, με αριθμό 9317/18440/19 Μαρτίου 2021 ΦΕΚ Β 1250 31 Μαρτίου 2021 με θέμα: «Διαδικασία χορήγησης Αντιγράφου Ποινικού Μητρώου μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ)». Μετά τη δημοσίευση της ΚΥΑ θα πραγματοποιείται ηλεκτρονικά μέσω του gov.gr, η υποβολή αίτησης χορήγησης και η παραλαβή αντιγράφου ποινικού μητρώου γενικής χρήσης από πολίτες με μια διαδικασία εύκολη και απλή. Ø Εγκύκλιος 17 αρ. πρωτ. 135/13-4-2021 της Συντονιστικής Επιτροπής Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος με θέμα: «Κτίσματα που υφίστανται πριν από τις 30.11.1955, ημερομηνία έναρξης ισχύος του από 9.8.1955 β.δ. και εφαρμογή του Ν.4495/2017». Η Εγκύκλιος αναφέρει ότι από τα άρθρα 23 παρ. 1 περ. δ’ Ν. 4067/2012 (ΝΟΚ) και 82 παρ. 2 περ. α’ Ν. 4495/2017, προκύπτει ότι για τα κτίσματα που υφίστανται πριν από τις 30.11.1955, ημερομηνία έναρξης ισχύος του από 9.8.1955 β.δ., δεν είναι υποχρεωτική η υπαγωγή τους στις διατάξεις του Ν.4495/2017, ήτοι δεν απαιτείται η «τακτοποίησή» τους, διότι είναι νόμιμα και τεκμαίρεται για την ανάγκη εφαρμογής του Ν.4495/2017 ότι έχουν οικοδομηθεί νομίμως. Και για τα ακίνητα αυτά που υφίστανται πριν από τις 30.11.1955, ημερομηνία έναρξης ισχύος

ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Νομοθετικές εξελίξεις

του από 9.8.1955 β.δ. και βρίσκονται εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου ή εντός ορίων οικισμού δεν απαιτείται η βεβαίωση του μηχανικού του άρθρ. 83 Ν.4495/2017 να συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα κατά τα οριζόμενα στην παρ. 5 του αυτού άρθρου. Ø Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Επικρατείας με αριθμό 11206/15 Απριλίου 2021 ΦΕΚ Β 1539 15 Απριλίου 2021 με θέμα: «Καθορισμός του τρόπου πιλοτικής λειτουργίας της διαδικτυακής εφαρμογής του Φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο, των όρων και των δικαιούμενων προσώπων για την άσκηση του δικαιώματος πρόσβασης και έρευνας στα κτηματολογικά στοιχεία κατά την παρ. 2 του άρθρου 21 του Ν.2664/1998». Η ΚΥΑ καθορίζει τα διαβαθμισμένα δικαιώματα πρόσβασης των μηχανικών, συμβολαιογράφων δικηγόρων και πολιτών στα κτηματολογικά στοιχεία του Κτηματολογίου και των Υποθηκοφυλακείων. Η πρόβλεψη για τα δικαιώματα πρόσβασης στα κτηματολογικά στοιχεία του Κτηματολογίου και των Υποθηκοφυλακείων για τους επαγγελματίες επιστήμονες έχει προβλεφθεί με διάταξη του νόμου 2664/1998 «Εθνικό Κτηματολόγιο και άλλες διατάξεις», χωρίς έκτοτε να έχει υλοποιηθεί. Στο άρθρο 2 παρ. 5 αναφέρεται συγκεκριμένα για τα αντικείμενα της επαγγελματικής δραστηριότητας των μηχανικών για τα οποία δίνεται η δυνατότητα πρόσβασης. Ø Απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος & Ενέργειας με αριθμ. πρωτ.: ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/35724/2004 στις 16/04/2021 και ΑΔΑ ΨΞ9Ι4653Π8ΘΡ1 με θέμα: «Αποδοχή Γνωμοδότησης του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών». Ο Υφυπουργός με την απόφασή του έκανε δεκτή τη γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών του Υπουργείου. Το Τεχνικό Συμβούλιο Δασών (ΤΣΔ) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας γνωμοδότησε ότι οι εκτάσεις που καλύπτονται από φρύγανα και ασπάλαθους δεν συγκεντρώνουν τα κριτήρια ώστε να χαρακτηρίζονται δάση ή δασικού χαρακτήρα. Οι εκτάσεις που στο παρελθόν ήταν αγροτικού χαρακτήρα και λόγω της εγκατάλειψης αναπτύχθηκε ασπάλαθος και φρυγανώδης βλάστηση δεν χαρακτηρίζονται δασικές. Επιπλέον, οι εκτάσεις που χρησιμοποιήθηκαν για βοσκή και καλύπτονται διαχρονικά μόνο από φρυγανική βλάστηση και ασπάλαθο δεν χαρακτηρίζονται πλέον δασικές αλλά χορτολιβαδικές. Ø Έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Πολεοδομίας με αριθ, πρωτ ΥΠΕΝ/ ΔΑΟΚΑ/22572/859 στις 5-3-2021 με θέμα: «Σχετικά με τις ανεκτές αποκλίσεις στο τοπογραφικό διάγραμμα των προς έκδοση οικοδομικών αδειών». Το έγγραφο αναφέρει διατάξεις της νομοθεσίας με τις παραδεκτές αποκλίσεις και τις περιπτώσεις εφαρμογής των διατάξεων αυτών ανάλογα με την ιδιαίτερη περίπτωση, τον χρόνο κ.ά. Ø Έγγραφο της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων με αριθμ. Πρωτ 2339/16-4-2021 και ΑΔΑ 6Α0ΗΟΞΤΒ-6Α0 με θέμα: «Διευκρινίσεις ως προς επιμέρους διατάξεις του Ν.4782/2021 (A’ 36). Τροποποίηση του Ν.4412/ 2016 και άλλες διατάξεις». Το έγγραφο αναφέρεται σε άρθρα και διατάξεις του πρόσφατου νόμου 4782/2021 «Εκσυγχρονισμός, απλοποίηση και αναμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων, ειδικότερες ρυθμίσεις προμηθειών στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας και άλλες διατάξεις για την ανάπτυξη, τις υποδομές και την υγεία» (Α’ 36/2021). Επισημαίνει ότι με τις διατάξεις του νόμου επέρχονται εκτεταμένες αλλαγές στις διατάξεις του Ν.4412/2016 (Α΄ 147) και αναλύει τα άρθρα του νέου νόμου. Ø Ανακοίνωση του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης στις 24 Απριλίου 2021 για την ενεργοποίησης μίας επιπλέον ψηφιακής υπηρεσίας σχετικά με το Κτηματολόγιο. Διατίθεται ψηφιακά το Πιστοποιητικό Κτηματογραφούμενου Ακινήτου. Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται σε συνέχεια της προ ημερών ενεργοποίησης της δυνατότητας εξ αποστάσεως ελέγχου σε ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές όπου λειτουργεί το Κτηματολόγιο καθώς και της αναβάθμισης της πλατφόρμας

36 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

«Θέαση» του Κτηματολογίου (maps.gov.gr). Η διαδικασία γίνεται από το ktimatologio.gov.gr, ο ενδιαφερόμενος ταυτοποιείται μέσω των κωδικών Taxisnet και εν συνεχεία είτε επιλέγει μεταξύ των ΚΑΕΚ που βρίσκονται στο όνομά του, είτε συμπληρώνει τον ΚΑΕΚ του ακινήτου για το οποίο επιθυμεί να εκδώσει το πιστοποιητικό και την αιτιολογία της νόμιμης χρήσης για την οποία προορίζεται. Ακολούθως, καταβάλλει το ποσό των 5 ευρώ μέσω πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας και το ηλεκτρονικό Πιστοποιητικό Κτηματογραφούμενου Ακινήτου εκδίδεται αυτόματα, φέροντας εγκεκριμένη ηλεκτρονική σφραγίδα του Κτηματολογίου, καθώς και χρονοσφραγίδα. Για την έκδοση του Πιστοποιητικού Κτηματογραφούμενου Ακινήτου είναι απαραίτητος ο προηγούμενος εντοπισμός του ακινήτου επί των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων και η απόδοση σε αυτό Κωδικού Αριθμού Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ). Όσα πιστοποιητικά έχουν εκδοθεί με την παλιά διαδικασία παραμένουν σε ισχύ. Ø Από τον e-EFKA εκδόθηκε η Εγκύκλιος αριθ. 30 αρ. πρωτ. Σ 40/34/173611/17-5-2021 και ΑΔΑ 6ΦΟ446ΜΑΠΣ-ΔΩΣ με θέμα: «Προσωρινή σύνταξη. Κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 115 και 116 του Ν.4714/2020». Η Εγκύκλιος ενημερώνει ότι στο ΦΕΚ Α΄ 148/31.7.2020 δημοσιεύτηκαν οι διατάξεις των άρθρων 115 και 116 του Ν.4714/2020, με τις οποίες τροποποιήθηκαν διατάξεις των άρθρων 29 και 29Α του Ν.4387/2016 (Α΄85) περί χορήγησης προσωρινής σύνταξης, για την εφαρμογή των οποίων διευκρινίζονται τα ζητήματα: Αύξηση του ποσοστού προσωρινής σύνταξης για τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί χειρόγραφα. Έκδοση απόφασης έγκρισης. Ρυθμίσεις για την προσωρινή σύνταξη σε περίπτωση ηλεκτρονικής υποβολής κ.ά.

Και ένα ενδιαφέρον θέμα από τη Νομολογία Ø Απορριπτική Απόφαση 167/2021 του Συμβουλίου της Επικρατείας. Είχε ζητηθεί από τον αιτούντα Δήμο η ακύρωση του από 17.9.2018 προεδρικού διατάγματος με τον τίτλο “Χαρακτηρισμός του Κυπαρισσιακού Κόλπου και της ευρύτερης περιοχής του ως «Περιοχή Προστασίας της Φύσης», καθορισμός ζωνών προστασίας, καθορισμός χρήσεων, όρων και περιορισμών δόμησης” (ΦΕΚ Δ΄ 391 – διόρθωση σφάλματος Δ΄ 414). Από το ΠΔ χαρακτηρίζεται η περιοχή του Κυπαρισσιακού κόλπου, κυρίως ως Περιοχή Προστασίας της Φύσης (ΠΠΦ) και κάποια τμήματά της ως Προστατευόμενος Φυσικός Σχηματισμός (ΠΦΣ). Το Συμβούλιο της Επικρατείας απέρριψε την προσφυγή και έκρινε ότι η ενιαία αυτή ρύθμιση για τη συνολικώς προστατευόμενη περιοχή εισάγεται νομίμως με ΠΔ. Έκρινε ότι το προσβαλλόμενο διάταγμα κείται εντός των ορίων της νομοθετικής εξουσιοδότησης και οι ρυθμίσεις του δεν αντίκεινται στην αρχή της αναλογικότητας. Πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος ο λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο προβάλλεται ότι η θέσπιση της Ζώνης Αγροτικού Τοπίου (ΖΑΤ) και των απαγορεύσεων στις χρήσεις γης πλήττει τα δικαιώματα του αιτούντος Δήμου, ως ιδιοκτήτη διαφόρων εκτάσεων που εμπίπτουν στις ρυθμίσεις του ΠΔ, και αντίκειται στα άρθρα 17 και 106 του Συντάγματος ή 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Ιδιαιτέρα η απόφαση αναφέρει: «Επειδή, κατά τον καθορισμό χρήσεων και όρων και περιορισμών δόμησης σε περιοχές που ευρίσκονται εκτός των ορίων εγκεκριμένου σχεδίου ή εκτός των ορίων οικισμού, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι οι περιοχές αυτές δεν προορίζονται, κατ’ αρχήν, για οικιστική ανάπτυξη. Ο θεμελιώδης αυτός κανόνας ισχύει, κατά μείζονα λόγο, για τις περιοχές του δικτύου Natura 2000, όπως η προκείμενη, των οποίων η ανάπτυξη πρέπει να συνδέεται με τη διατήρηση του χαρακτήρα τους και του ανθρωπογενούς και φυσικού περιβάλλοντος και τοπίου.» Επιμέλεια: Χρήστος Λάλας & Ευάγγελος Στεφανής, ΑΤΜ

Επιστημονικά-Τεχνικά Θέματα

Ανάπτυξη και αξιολόγηση ενός συστήματος κινητής χαρτογράφησης χαμηλού κόστους Φρέντζος Ηλίας1*, Τουρνάς Ελευθέριος2, Σκαρλάτος Δημήτριος2 1 Geonoesis Ltd, Δοσιθέου 7, 1071, Λευκωσία, Κύπρος, efrentzo@geonoesis.com 2 Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Γεωπληροφορικής,

Αρχ. Κυπριανού 30, 3036, Λεμεσός, Κύπρος, (eleftherios.tournas, dimitrios.skarlatos)@cut.ac.cy

Περίληψη Στην εργασία αυτή παρουσιάζουμε ένα πλήρες φωτογραμμετρικό σύστημα κινητής χαρτογράφησης (Mobile Mapping System) χαμηλού κόστους το οποίο προκύπτει με την ολοκλήρωση υποσυστημάτων GPS / GNSS, INS και δύο έγχρωμων καμερών μηχανικής όρασης, χαμηλού κόστους. Όλα τα παραπάνω ολοκληρώνονται από ένα πλήθος υποσυστημάτων λογισμικού που έχουν αναπτυχθεί γι’ αυτό το σκοπό: εργαλείο βαθμονόμησης, εργαλείο συλλογής, εργαλείο επεξεργασίας. Περεταίρω, το σύστημα βελτιστοποιείται για τη συλλογή στοιχείων σημάτων οδικής κυκλοφορίας καθώς υποστηρίζει την αυτόματη αναγνώρισή τους επάνω από τις εικόνες που συλλέγονται. Από τα αποτελέσματα των πειραμάτων προκύπτει ότι το σύστημα είναι αποτελεσματικό για τη συλλογή παρόδιων χωρικών δεδομένων, όπως όρια δρόμων, φανάρια, πινακίδες, στύλοι φωτισμού κ.λπ., πιο γρήγορα, με μεγαλύτερη ακρίβεια, και λιγότερο δαπανηρά σε σχέση με υπάρχουσες μεθόδους. Η απόλυτη ακρίβεια θέσης που λαμβάνεται είναι καλύτερη από 0,5 μέτρο, ενώ ποικίλει ανάλογα με την ποιότητα του σήματος GPS και την απόσταση του αντικειμένου από τις κάμερες.

1. Εισαγωγή

2. Περιγραφή συστήματος

Η συντήρηση και παρακολούθηση ενός οδικού δικτύου απαιτεί ακριβή χωρικά δεδομένα τα οποία πρέπει να επικαιροποιούνται σε τακτική βάση. Η συλλογή τέτοιων πληροφοριών είναι χρονοβόρα εργασία που συνεπάγεται σημαντικό κόστος. Για τη μείωση του χρόνου και του κόστους που απαιτείται για τη συλλογή τέτοιων δεδομένων, χρησιμοποιούνται συχνά Συστήματα Κινητής Χαρτογράφησης (Mobile Mapping Systems - MMS) εξοπλισμένα με κάμερες και σαρωτές λέιζερ. Από την άλλη, οι πρόσφατες εξελίξεις στον τομέα των φωτογραφικών μηχανών, των δεκτών GNSS / GPS και των INS, των υπολογιστών και των αλγορίθμων για την τρισδιάστατη ανακατασκευή αντικειμένων από εικόνες, αύξησαν το ενδιαφέρον για MMS χαμηλού κόστους. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται το πρωτότυπο ενός τέτοιου MMS, που αποτελείται από τρία υποσυστήματα: δύο κάμερες μηχανικής όρασης, ένα δέκτη GNSS διπλής συχνότητας ικανό να παρέχει λύσεις RTK και μια συσκευή INS, και έναν απλό φορητό υπολογιστή υπολογιστή με εξειδικευμένο λογισμικό, συγχρονισμένα κατάλληλα για την απόκτηση στερεοσκοπικών εικόνων με γεωαναφορά. Ειδικότερα, στο προτεινόμενο MMS επενδύουμε επάνω στο νέο GNSS chip F9P της U-Blox [1] που είναι ικανό να παρέχει ακρίβεια επιπέδου εκατοστών σε κινηματική λύση με κόστος 150 €. Το chip αυτό αποτελεί μια σημαντική τεχνολογική βελτίωση που ενσωματώνεται στο υπό παρουσίαση σύστημα, προκειμένου να παρέχει υψηλής ακρίβειας θέσεις χωρίς τη χρήση ακριβού γεωδαιτικού GPS.

Το προτεινόμενο MMS αποτελείται από το υποσύστημα εικόνας, το υποσύστημα θέσης, και το υποσύστημα καταγραφής δεδομένων. Το υποσύστημα εικόνας αποτελείται από δύο κάμερες μηχανικής όρασης FLIR Blackfly με τους κατάλληλους φακούς, οι οποίες τοποθετούνται σε ένα σταθερό πλαίσιο με τέτοιο τρόπο ώστε οι οπτικοί τους άξονες να είναι περίπου παράλληλοι και σταθεροί. Η μεταξύ τους απόσταση είναι περίπου 70 cm. Η λήψη κάθε εικόνας ενεργοποιείται εξωτερικά από ένα παλμό (pulse per second – PPS) που δημιουργείται από τον δέκτη GPS, ο οποίος παράγεται μέχρι 4 φορές το δευτερόλεπτο. Με αυτόν τον τρόπο, επιτυγχάνεται η τέλεια ταυτόχρονη λήψη των καρέ των δύο καμερών και ο ακριβής συγχρονισμός τους με το χρόνο GPS έως την ακρίβεια των νανοδευτερολέπτων.

(2)

όπου: • (X, Y, Z): Οι συντεταγμένες σε μέτρα ενός 3D σημείου στο γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς • (u, v): Οι συντεταγμένες του προβαλλόμενου σημείου στο σύστημα της εικόνας σε pixels • A: Ο πίνακας της κάμερας που αποτελείται από έναν πίνακα στροφής και ένα διάνυσμα μετάθεσης • (cx, cy): Το πρωτεύων σημείο της κάμερας που είναι συνήθως το κέντρο της εικόνας • fx, fy: Η εστιακή απόσταση σε pixels

2.1.1 Βαθμονόμηση Η διαδικασία βαθμονόμησης των καμερών περιλαμβάνει την εκτίμηση των: • εσωτερική γεωμετρία κάθε κάμερας (εσωτερικός προσανατολισμός) • σχετική θέση μεταξύ των δύο καμερών (σχετικός προσανατολισμός) Το μοντέλο κάμερας που έχει υιοθετηθεί είναι αυτό της προβολής σημείου (pinhole) [1] (Εικόνα 1). Σε αυτό το μοντέλο κάθε εικόνα δημιουργείται προβάλλοντας τα τρισδιάστατα σημεία στο επίπεδο της εικόνας χρησιμοποιώντας τον προβολικό μετασχηματισμό: (1) ή

Εικόνα 1: Μοντέλο κάμερας [1] Ο σχετικός προσανατολισμός [1] περιλαμβάνει την εκτίμηση του μετασχηματισμού μεταξύ δύο καμερών, ήτοι της σχετικής μετάθεσης και στροφής μεταξύ τους. Έτσι, εφόσον η σχετική

ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Επιστημονικά-Τεχνικά Θέματα

θέση και ο προσανατολισμός των δύο καμερών μένουν σταθερά, γνωρίζοντας την στροφή R και τη μετάθεση Τ ενός αντικειμένου σε σχέση με την πρώτη (R1, T1) και τη δεύτερη (R2, T2) κάμερα, τότε αυτές οι εικόνες συσχετίζονται μεταξύ τους. Αυτό σημαίνει ότι, δεδομένου ενός προσανατολισμού (R1, T1), θα πρέπει να είναι δυνατό να υπολογιστεί ο προσανατολισμός (R2, T2) εάν είναι γνωστή η θέση και ο προσανατολισμός της δεύτερης κάμερας σε σχέση με την πρώτη κάμερα. Αυτό ακριβώς κάνει ο σχετικός προσανατολισμός. Υπολογίζει τα (R, T) έτσι ώστε:

Ο εσωτερικός και ο σχετικός προσανατολισμός πραγματοποιούνται σε εργαστηριακές συνθήκες λαμβάνοντας φωτογραφίες από ένα κανονικό κάναβο υπό διαφορετικές γωνίες (Εικόνα 2) [3]. Ο εσωτερικός προσανατολισμός και οι παράμετροι σχετικού προσανατολισμού υπολογίζονται σε ένα βήμα χρησιμοποιώντας την βιβλιοθήκη OpenCV [4], [3].

(3) Εικόνα 2: Σκακιέρα και διαδικασία βαθμονόμησης

(4)

2.1.2 Υποσύστημα εντοπισμού θέσης Το υποσύστημα πλοήγησης - εντοπισμού θέσης αποτελείται από έναν δέκτη GPS/GNSS Ublox F9P χαμηλού κόστους, ένα INS XSens MTi-7 και την αντίστοιχη κεραία. Πιο συγκεκριμένα, οι πρόσφατες εξελίξεις στον τομέα των δεκτών και των τσιπ GNSS, μας κατεύθυναν προς τη χρήση μίας πλακέτας RTK χαμηλού κόστους, έναντι των περισσότερων εμπορικών δεκτών GNSS / GPS που κοστίζουν ακόμη αρκετές χιλιάδες ευρώ. Έτσι, επιλέξαμε το τσιπ F9P της U-blox ενσωματωμένο σε μια πλακέτα Sparkfun GPSRTK2. Πρόκειται για μια πολύ προσιτή λύση, καθώς το κόστος της δεν υπερβαίνει τα 300 €. Χρησιμοποιήσαμε επίσης μια κεραία ικανή να λαμβάνει σήματα L1 / L2 [4]. Το κύριο πλεονέκτημα της πλακέτας GPS-RTK2 είναι ότι μπορεί να δεχτεί μηνύματα RTCM και έτσι να επιτύχει σταθερές (fixed) κινηματικές λύσεις με ακρίβεια 0,01 m + 1 ppm CEP οριζόντια και 0,01 m +1 ppm CEP κατακόρυφα, και επίσης έναν τυπικό χρόνο σύγκλισης στη λειτουργία RTK, λιγότερο από 10 δευτερόλεπτα. Χρησιμοποιήσαμε επίσης τη συσκευή INS XSENS MTI-7-DK που παρέχει

δεδομένα στροφών με RMS 0,5° Roll / pitch και 1,5° Yaw. Για την υποστήριξη της επικοινωνίας με την πλακέτα GPS-RTK2 έχουμε αναπτύξει ένα στοιχείο λογισμικού (software component) που επικοινωνεί μέσω της σειριακή θύρας και εκτελεί τις ακόλουθες εργασίες: • Διαμόρφωση της συσκευής: Το λογισμικό διαμορφώνει αρχικά τη συσκευή ώστε να λαμβάνει μηνύματα RTCM3 και να μεταδίδει τις αντίστοιχες λύσεις (προτάσεις NMEA), καθώς και τα πρωτογενή δεδομένα του δέκτη. • Λήψη και ανάλυση δεδομένων NMEA: Η πλακέτα μεταδίδει δεδομένα θέσης πίσω στο λογισμικό μας σύμφωνα με τις προδιαγραφές NMEA. Επομένως, αναπτύξαμε ένα στοιχείο που αναλύει τις αντίστοιχες προτάσεις και τις μετατρέπει σε πληροφορίες στη διεπαφή χρήστη. • Αποστολή διορθώσεων RTCM: Οι διορθώσεις RTCM λαμβάνονται από παρόχους NTRIP (CYPOS, ATLAS, HEPOS κλπ) και μεταδίδονται στο τσιπ. Έχουμε δοκιμάσει την προσέγγισή μας και βρήκαμε ότι ο χρόνος που απαιτείται για παροχή

fixed λύσης κυμαίνεται από 20 δευτερόλεπτα έως 1 λεπτό υπό συνήθεις συνθήκες και διατηρείται υπό καλές συνθήκες (ατμοσφαιρικές συνθήκες, μήκος βάσης, κεραία GNSS, συνθήκες πολλαπλών διαδρομών, δορυφορική ορατότητα και γεωμετρία σύμφωνα και με το δελτίο δεδομένων του προϊόντος).

3. ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Διάφορα στοιχεία λογισμικού έχουν αναπτυχθεί για την υποστήριξη του συστήματός μας. Εκτός από το λογισμικό συλλογής δεδομένων που χρησιμοποιείται στο υποσύστημα καταγραφής, έχουμε αναπτύξει εργαλεία βαθμονόμησης, καθώς και λογισμικό επεξεργασίας δεδομένων που χρησιμοποιείται για την εκτέλεση μετρήσεων και την αποθήκευση των δεδομένων που συλλέγονται από τον χρήστη. Αυτά τα στοιχεία λογισμικού βασίζονται κυρίως σε βιβλιοθήκες ανοιχτού κώδικα όπως π.χ. η OpenCV [3] για τη βαθμονόμηση κάμερας και τη φωτογραμμετρική επεξεργασία, και η FFmpeg για τον χειρισμό δεδομένων βίντεο. Στις ακόλουθες ενότητες, παρουσιάζονται τα τρία βασικά εργαλεία λογισμικού του συστήματός μας.

Εικόνα 3: Παράδειγμα οθόνης βαθμονόμησης στερεοσκοπικής κάμερας

3.1 Λογισμικό βαθμονόμησης Το λογισμικό βαθμονόμησης υλοποιεί τις εργασίες υπολογισμού του εσωτερικού και του σχετικού προσανατολισμού, τη διόρθωση του σφάλματος ευθυγράμμισης και βασικές εργασίες δοκιμών μέσω φωτογραμμετρικής εμπροσθοτομίας. Για τη βαθμονόμηση των καμερών, χρησιμοποιείται ένα τυπικό μοτίβο σκακιέρας

38 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

που φωτογραφίζεται υπό διάφορες θέσεις / γωνίες. Το εργαλείο αρχικά αναγνωρίζει αυτόματα τα σημεία της σκακιέρας και όλες οι θέσεις εμφανίζονται στον χρήστη, έτσι ώστε να είναι σε θέση να επιθεωρεί ή / και να διορθώνει ή / και να αποκλείει τα αυτόματα αναγνωρισμένα σημεία. Στη συνέχεια εκτελείται η διαδικασία βαθμονόμησης και εμφανίζονται στον χρήστη τα αντίστοιχα υπολειπόμενα σφάλματα (σε pixel)

για κάθε παρατήρηση και συνολικά. Τέλος, το αποτέλεσμα της διαδικασίας αποθηκεύεται στον υπολογιστή. Ένα στιγμιότυπο οθόνης αυτής της διαδικασίας εμφανίζεται στην Εικόνα 3. Η βαθμονόμηση του συστήματος πραγματοποιείται μία φορά κατά τη δημιουργία του συστήματος και δεν απαιτείται η επανάληψή του, παρά μόνο μετά από π.χ. πτώσεις, που μπορεί να επηρεάσουν τη γεωμετρία του φορέα.

Επιστημονικά-Τεχνικά Θέματα

Εικόνα 4: Παράδειγμα οθόνης λογισμικού συλλογής δεδομένων

3.2 Λογισμικό συλλογής δεδομένων Το λογισμικό συλλογής δεδομένων χρησιμοποιεί όλα τα εξαρτήματα του συστήματος συνδεδεμένα σε έναν φορητό υπολογιστή με Windows και ασύρματη σύνδεση στο Διαδίκτυο. Το λογισμικό διασφαλίζει το συγχρονισμό μεταξύ όλων των συνδεδεμένων μονάδων. Δεδομένης της τρέχουσας θέσης των αισθητήρων, το λογισμικό είναι σε θέση να εμφανίσει τη θέση του συστήματος στο γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς, καθώς και όλη τη μέχρι τώρα καταγεγραμμένη πορεία του αντίστοιχου οχήματος. Στην οθόνη εμφανίζονται επίσης διαδοχικά καρέ των δεδομένων βίντεο που συγκεντρώνονται, ώστε να δίνεται στον χρήστη η δυνατότητα να ελέγχει εάν όλα τα στοιχεία λειτουργούν κανονικά. Το λογισμικό υποστηρίζει επίσης διάφορα συστήματα προβολής για τα δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων των WGS84, LTM, ΕΓΣΑ’87 κ.λπ.

3.3 Λογισμικό επεξεργασίας δεδομένων Για την επεξεργασία των δεδομένων στο γραφείο, αναπτύχθηκε το αντίστοιχο λογισμικό ικανό να εκτελεί βασικές λειτουργίες, όπως ο υπολογισμός της θέσης τρισδιάστατου αντικειμένου, μέτρηση αποστάσεων, ψηφιοποίηση γραμμών και πολυγώνων κ.λπ., ενώ ταυτόχρονα προβάλλει την τρέχουσα θέση του συστήματος και των ψηφιοποιημένων αντικειμένων στον χάρτη. Διάφορα υπόβαθρα μπορούν να επιλεχθούν από μια ποικιλία διαδικτυακών χαρτών (πλακίδια XYZ) και άλλων πηγών διανυσματικών δεδομένων ή / και ράστερ, που εμφανίζονται στο σύστημα αναφοράς προτίμησης του χρήστη. Ένα στιγμιότυπο του λογισμικού επεξεργασίας δεδομένων βρίσκεται στην Εικόνα 5 (α). Όλες οι λειτουργίες εκτελούνται από τον χρήστη μονοσκοπικά στη μία από τις δύο εικόνες,

(α)

ενώ στο παρασκήνιο πραγματοποιείται αυτόματη συσχέτιση μεταξύ της εικόνας που χρησιμοποιείται και του ζεύγους της. Ως εκ τούτου, ο χρήστης μπορεί να χρησιμοποιήσει την εικόνα της προτίμησής του (αριστερά ή δεξιά) για τη μέτρηση σημείων, ή / και διαστάσεων ή την ψηφιοποίηση γραμμών και πολυγώνων. Σε περίπτωση αποτυχίας του αλγορίθμου αντιστοίχισης, ο χρήστης ενημερώνεται ώστε να τοποθετήσει χειροκίνητα το σημείο στην άλλη εικόνα ή / και να διορθώσει την αποτυχημένη συσχετισμένη. Η αυτόματη συσχέτιση χρησιμοποιείται επίσης για λειτουργίες ζουμ / panning εντός των εικόνων προκειμένου να εμφανιστεί ταυτόχρονα το ίδιο τμήμα εικόνας και στα δύο καρέ, έτσι ώστε ο χρήστης / ψηφιοποιητής να βιώνει ένα πολύ ελκυστικό περιβάλλον εργασίας χρήστη που απαιτεί ψηφιοποίηση αντικειμένων σε μία μόνο εικόνα.

(β) Εικόνα 5: Παράδειγμα λογισμικού επεξεργασίας

Για την αποτελεσματική ανίχνευση και αναγνώριση πινακίδων σε σχεδόν πραγματικό χρόνο χρησιμοποιήθηκαν τεχνικές Deep Learning (DL) που ταξινομούν αξιόπιστα τα σήματα κυκλοφορίας με έναν πλήρως αυτόματο τρόπο με τη βιβλιοθήκη Tensorflow [6]. Το μοντέλο Convolutional Neural Network (CNN) είναι η πιο αποτελεσματική προσέγγιση DL στην πρόκληση της ανίχνευσης αντικειμένων που ταιριάζει απόλυτα στο πρόβλημα της αναγνώρισης σήματος κυκλοφορίας. Η ακρίβεια ανίχνευσης στην υλοποίησή μας κυμαίνεται από 30% έως 99% (Εικόνα 5 (β)), ανάλογα με το μέγεθος του ση-

μείου, τον προσανατολισμό, το φόντο και τα ίδια τα αντικείμενα (ζημιές, βανδαλισμοί κ.λπ.). Ένας επεξεργαστής περιγραφικών δεδομένων (attribute editor) έχει ενσωματωθεί για να διευκολύνει την εξαγωγή δεδομένων GIS. Τα δεδομένα που συλλέγονται αποθηκεύονται στα αρχεία του συστήματος, ενώ στη συνέχεια μπορούν να εξαχθούν σε shapefile ή άλλες μορφές διανυσματικών δεδομένων. Τέλος, το περιβάλλον διεπαφής μπορεί να λειτουργήσει μέσα από διάφορα CAD περιβάλλοντα (Autocad, ZWCAD κλπ) χρησιμοποιώντας ακριβώς τα ίδια αρχεία έργου.

4. ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ Πραγματοποιήσαμε 2 πειράματα για να ελέγξουμε την ποιότητα των λύσεων του GPS / GNSS χαμηλού κόστους που χρησιμοποιήσαμε, και την ποιότητα των τελικών αποτελεσμάτων του συστήματος κινητής χαρτογράφησης που αναπτύχθηκε.

4.1 Έλεγχος επιλύσεων GPS / GNSS Για να δοκιμάσουμε τις λύσεις που παρέχονται από το GPS / GNSS χαμηλού κόστους, σχεδιάσαμε ένα πείραμα βασιζόμενοι σε ένα επιπλέον γεωδαιτικό GPS / GNSS Leica Viva, με στόχο να

ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Επιστημονικά-Τεχνικά Θέματα

πρέπει να διατηρεί σταθερή τιμή καθ’ όλη τη διάρκεια της συλλογής δεδομένων, ανεξάρτητα από την κατεύθυνση του οχήματος: αναμένεται επομένως να επιτευχθούν σταθερές αποστάσεις XY και Z μεταξύ των δύο δεκτών, και οι αντίστοιχες τυπικές αποκλίσεις θα πρέπει να είναι μικρές. Τα δεδομένα RINEX που παρέχονται από τον δέκτη Viva επιλύθηκαν με post processing ως κινηματικές λύσεις με σταθμό βάσης του δικτύου ATLAS, ενώ από την πλακέτα F9P της

επιτύχουμε ταυτόχρονες λύσεις. Ως εκ τούτου, τοποθετήσαμε πάνω από ένα όχημα τόσο την κεραία του δέκτη χαμηλού κόστους, όσο και τον δέκτη GPS / GNSS Leica Viva τον οποίο διαμορφώσαμε να καταγράφει πρωτογενή δεδομένα. Στη συνέχεια, συλλέξαμε RTK και πρωτογενή δεδομένα GPS / GNSS με το όχημα σε κίνηση. Δεδομένου ότι και οι δύο δέκτες είναι τοποθετημένοι σε σταθερές θέσεις στο πάνω μέρος του οχήματος, το διάνυσμα της διαφοράς τους θα

UBlox χρησιμοποιήθηκαν οι κινηματικές λύσεις πραγματικού χρόνου που παρέχονται από αυτήν με σταθμό βάσης του ίδιου δικτύου. Ο Πίνακας 1 συνοψίζει τα αποτελέσματα στα οποία επιβεβαιώνεται η υπόθεσή μας και η τυπική απόκλιση της απόστασης μεταξύ των δύο δεκτών δεν υπερβαίνει τα 0,01 m οριζοντιογραφικά και 0,04 υψομετρικά, σε 98 παρατηρήσεις, στις οποίες η επίλυση ήταν fixed και στους δύο δέκτες.

Πίνακας 1: Τυπική απόκλιση της μετρούμενης απόστασης μεταξύ του δέκτη VIVA και της κεραίας του F9P για fix λύσεις pixel για εσωτερικό και 1 pixel για σχετικό). Στη συνέχεια μετρήθηκε ένα πεδίο ελέγχου με προσημασμένους στόχους χρησιμοποιώντας έναν τυπικό δέκτη RTK GPS / GNSS σε μία αστική περιοχή στη Λεμεσό με κτήρια χαμηλού ύψους. Το σύστημα τοποθετήθηκε επάνω σε ένα αυτοκίνητο το οποίο πραγματοποίησε αρκετές διελεύσεις μέσα στο πεδίο ελέγχου. Στη συνέχεια σκοπεύσαμε τα προκαθορισμένα σημεία με το λογισμικό επεξεργασίας ώστε να συγκριθούν οι υπολογισμένες συντεταγμένες τους με αυ-

4.2 Έλεγχος Ακρίβειας Συστήματος Κινητής Χαρτογράφησης Για να ελεγχθεί η ποιότητα των λύσεων που παρέχει το σύστημά μας, αρχικά προσδιορίστηκε ο εσωτερικός προσανατολισμός της κάθε κάμερας και ο σχετικός προσανατολισμός του στερεοσκοπικού συστήματος. Από τα αποτελέσματα της βαθμονόμησης προκύπτει ότι η ακρίβεια που επιτυγχάνεται είναι τυπική των αντίστοιχων φωτογραμμετρικών διεργασιών (δηλ. 0,5

Εικόνα 6: Πεδίο ελέγχου

5. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Σε αυτήν την εργασία παρουσιάζεται ένα σύστημα κινητής χαρτογράφησης χαμηλού κόστους (MMS) όπου το κόστος των τμημάτων που το αποτελούν, χωρίς εμπορικό κέρδος και κόστος ανάπτυξης εργαλείων, είναι λιγότερο των 3.000€. Το σύστημα βαθμονομείται μέσω λογισμικού ανοιχτού κώδικα (OpenCV) το οποίο έχει ενσωματωθεί σε μία φιλική διεπαφή χρήστη. Έχουν αναπτυχθεί διάφορα επιπλέον στοιχεία για να διευκολύνουν και να επιταχύνουν τις διαδικασίες συλλογής δεδομένων και εξαγωγής πληροφορίας από αυτά. Η εύκολη εξαγωγή συντεταγμένων αντικειμένων υποστηρίζεται μονοσκοπικά, όπου οι συντεταγμένες του σημείου που σκοπεύεται στη συζευγμένη εικόνα λαμβάνονται σε πραγματικό χρόνο χρησιμοποιώντας τεχνικές αυτόματης συσχέτισης, ενώ η λειτουργία αυτόματης αναγνώρισης πινακίδων κυκλοφορίας διευκολύνει στην επεξεργασία και τη συλ-

40 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Πίνακας 2: Υπολειπόμενα σφάλματα μετρήσεων

λογή δεδομένων. Πραγματοποιήθηκαν αρκετά πειράματα για τον έλεγχο της ακρίβειας του συστήματος. Από τα επιτευχθέντα αποτελέσματα, προκύπτει ότι το σύστημα είναι αποτελεσματικό για τη συλλογή και χωρικών παρόδιων αντικειμένων, όπως όρια δρόμου, φανάρια, οδικές πινακίδες, στύλους φωτισμού κ.λπ., γρήγορα και με μικρό κόστος. Η απόλυτη ακρίβεια θέσης που λαμβάνεται είναι μικρότερη από 0,5 μέτρα, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα και την ποιότητα του σήματος GPS, ενώ οι επιλύσεις που επιτυγχάνονται από την πλακέτα GPS / GNSS χαμηλού κόστους είναι συμβατές με αυτές των συνήθων γεωδαιτικών δεκτών.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

τές του πεδίου ελέγχου. Όλα τα σκοπευθέντα σημεία ήταν σε απόσταση μικρότερη των 20 μέτρων από τις κάμερες. Τα αποτελέσματα της σύγκρισης μεταξύ των σημείων ελέγχου και των υπολογισμένων συντεταγμένων συνοψίζονται παρακάτω (Πίνακας 2). Όπως είναι σαφές από τον παραπάνω πίνακα, το σφάλμα στον προσδιορισμό της θέσης είναι μικρότερο από 0.5 m οριζοντιογραφικά και υψομετρικά, επιβεβαιώνοντας την ακρίβεια του συστήματος που αναπτύχθηκε.

Η παρούσα εργασία υποστηρίζεται από το πρόγραμμα MOBILO ENTERPRISES/0916 του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας Κύπρου, κάτω από το συμβόλαιο ENTERPRISES/0916/0055

6. Bibliography [1] Ublox, «ZED-F9P,» UBlox, [Online]. Available: https:// www.u-blox.com/en/product/zed-f9p-module. [2] T. Schenk, Introduction to Photogrammetry, 2070 Neil Ave., Columbus, OH 43210: Department of Civil and Environmental Engineering and Geodetic Science, The Ohio State University, 2005. [3] «OpenCV software library,» [Online]. Available: [1] https://opencv.org/. [Accessed 31 3 2019]. [4] Z. Zhang, «A Flexible New Technique for Camera Calibration,» Technical Report MSR-TR-98-71, Microsoft Research, Microsoft Corporation, One Microsoft Way, Redmond, WA 98052, 2008. [5] UBlox, «Ublox ANN-MB Series, High precission GNSS Antennas,» [Online]. Available: https://www.u-blox.com/ en/product/ann-mb-series. [Accessed 21 February 2021]. [6] TensorFlow, «Training Custom Object Detector,» 2021. [Ηλεκτρονικό]. Available: https://tensorflow-object-detection-api-tutorial.readthedocs.io/en/latest/training.html#preparing-the-workspace. [Πρόσβαση 2021].

Η TREE COMPANY CO ΑΕΒΕ με ιδιαίτερη χαρά σας παρουσιάζει το νέο Ground Penetrating Radar Proceq GS8000, το οποίο αποτελεί το νέο σημείο αναφοράς στην κατηγορία των GeoRadar. Αποτελεί τον ιδανικό εξοπλισμό για τον εντοπισμό αντικειμένων και την πλήρη αποτύπωση ενός ολόκληρου κόσμου που βρίσκεται κάτω από τα πόδια σας, καθώς διαθέτει τα ακόλουθα μοναδικά τεχνικά χαρακτηριστικά: ü Τεχνολογία ραντάρ διείσδυσης εδάφους SFCW (Step Frequency Continuous Wave) ü Κορυφαία ανάλυση με ελάχιστο ανιχνεύσιμο μέγεθος στόχου 1cm ü Μοναδικό εύρος συχνότητας με χρήση μίας κεραίας 40-3440 MHz ü Ενσωματωμένος δέκτης GNSS υψηλής ακρίβειας - RTK ü Πλήρης προσαρμογή σε όλες τις συνθήκες και εφαρμογές ü Πρόσβαση στα δεδομένα παντού και πάντα μέσω Cloud Χρησιμοποιήστε το σε μια πληθώρα εφαρμογών όπως: ü Ανίχνευση αντικειμένων σε διαφορετικά βάθη ü Επιθεώρηση τεχνικών έργων - υποδομών - SUE ü Επιθεώρηση κατασκευών - γεφυρών - σκυροδέματος - ασφάλτου ü Γεωφυσικές επιθεωρήσεις ü Ιατροδικαστικές εφαρμογές ü Αρχαιολογικές εφαρμογές Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας.

210 9473600 www.treecomp.gr

Δίκτυο σταθμών αναφοράς JGC-Net

Το KtimaDGM είναι ένα νέο λογισμικό που διευκολύνει την προετοιμασία, τον έλεγχο και την ολοκλήρωση τοπογραφικών διαγραμμάτων, διαγραμμάτων πράξεων και διαγραμμάτων γεωμετρικών μεταβολών προς υποβολή στο σύστημα της Ελληνικό Κτηματολόγιο, μέσα από συστήματα CAD (AutoCAD, ZWCAD). Το KtimaDGM παρέχει εργαλεία για όλες τις διαδικασίες σύνταξης διαγραμμάτων προς υποβολή στο σύστημα της Ελληνικό Κτηματολόγιο: από τον πλήρη έλεγχο των τοπογραφικών διαγραμμάτων και διαγραμμάτων γεωμετρικών μεταβολών, την πραγματοποίηση όλων των απαραίτητων χωρικών πράξεων, τη δημιουργία των πινάκων συντεταγμένων και των πινάκων μεταβολών, μέχρι τη δημιουργία αρχείων pdf με hash code του αντίστοιχου DXF. Tο KtimaDGM μπορεί να διορθώσει αυτόματα όλα τα τυπικά τοπολογικά σφάλματα που υπάρχουν στο σχέδιο, να ελέγξει αν οι οντότητές του συμβαδίζουν με τις προδιαγραφές της Ελληνικό Κτηματολόγιο για την ηλεκτρονική υποβολή του αρχείου και να επισημάνει τα λάθη, να υπολογίσει και να δημιουργήσει τα πολύγωνα AREA_D και AREA_A, τους πίνακες συντεταγμένων των πολυγώνων κ.ά. Και όλα αυτά, μέσα από τα συστήματα CAD από τα οποία συντάσσεται το αντίστοιχο διάγραμμα, χωρίς την απαίτηση υποβολής του αρχείου σε κάποιο εξωτερικό σύστημα. Με το KtimaDGM η σύνταξη διαγραμμάτων γεωμετρικών μεταβολών γίνεται εύκολα, γρήγορα και με ασφάλεια.

Νέα της αγοράς

GeoRadar Proceq GS8000

Ανάπτυξη διάθεση:

www.geonoesis.gr/ktimadgm τηλ. 2118000095

Λύσεις από την CivilShop στην καθοδήγηση μηχανημάτων και ειδικών εφαρμογών βασισμένες σε GNSS

Τους τελευταίους μήνες αυξήσαμε τον αριθμό των ΜΣΑ (κατά 12,5%) σε Ελλάδα και Κύπρο. Επιπροσθέτως, έχουμε εμπλουτίσει το δίκτυό μας με νέες δυνατότητες για τους χρήστες. Από την εμπιστοσύνη των εκατοντάδων συνδρομητών μας, λαμβάνουμε τόσο ευθύνη όσο και κίνητρο για να βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο τις υπηρεσίες του δικτύου μας. Με την τοποθέτηση του νέου μας Μόνιμου Σταθμού Αναφοράς στο νησί της Σίφνου και σε συνδυασμό με τον σταθμό μας στη Νάξο, το δίκτυό μας καλύπτει πλέον το μεγαλύτερο μέρος των Κυκλάδων. Επικοινωνήστε μαζί μας στο 2108023917 ή στο info@jgc.gr για περισσότερες πληροφορίες.

Η εταιρεία μας έχει κατασκευάσει τον δέκτη C1 οποίος και προορίζεται για λύσεις καθοδήγησης μηχανημάτων και είναι Full GNSS 965 ch και με IMU. Για όλες τις λύσεις σε αέρα, στεριά και θάλασσα: #MarkYourPlace JGC Συστήματα Γεωπληροφορικής Α.Ε. Π. Τσαλδάρη 3A& Αριστείδου 151 22 Μαρούσι - Αθήνα τηλ: 210 8023917 fax: 210 6148178 website: www.jgc.gr - e-mail: info@jgc.gr

Συνεργάζεται με το λογισμικό της εταιρείας μας MyRTK καθώς είναι συμβατό με λογισμικά της αγοράς που υποστηρίζουν NMEA. Καλέστε μας για περισσότερες πληροφορίες στο τηλ: 2231 053044 e-mail: info@civilshop.gr Μυρμιδόνων 24, Λαμία ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Θέσεις παρατάξεων

ετά την επιτυχή διοργάνωση του διεθνούς συνεδρίου μας (μετά το topodrone, για 2η φορά και με

εντονότερη διεθνή παρουσία), αλλά και τη διοργάνωση της Γενικής Συνέλευσης της CLGE (Ευρωπαϊκής Οργάνωσης Τοπογράφων Μηχανικών), γιορτάζουμε το 250ο τεύχος του ενημερωτικού δελτίου μας!

Τα τρία αυτά γεγονότα αποδεικνύουν τη δυναμική και ενεργή παρουσία του συλλόγου μας στα τεκταινόμενα που επηρεάζουν το επάγγελμά μας και τον τεχνικό κόσμο. Τα επιτεύγματα αυτά δεν είναι αυτονόητα, αν αναλογιστούμε και τις συνθήκες που επικρατούν λόγω της πανδημίας. Οι περισσότεροι επιστημονικοί σύλλογοι έχουν καταστεί ανενεργοί ή δεν διοργανώνουν καν ημερίδες

και συνέδρια. Μέσα σε όλα επιτεύχθηκε και η οικονομική εξυγίανση του συλλόγου μας, και πλέον τα βάρη είναι λιγότερα. Μπορούμε πια να λέμε επίσημα και άνετα πως η οικονομική κατάστασή του είναι βιώσιμη. Στο γενικότερο αυτό πλαίσιο, ο ΠΣΔΑΤΜ δεν είναι εύκολο να αντέξει. Χρειάζεται όλες τις δυνάμεις του ενωμένες, απαλλαγμένες από μικροπαραταξιακές διαφορές ή προσωπικά συμφέροντα. Για τον λόγο αυτόν, η ΔΗΣΥΑΤΜ απευθύνει πλατύ και ανοικτό κάλεσμα σε όλες τις παρατάξεις και μεμονωμένους συναδέλφους ώστε να συγκροτήσουμε ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο στις επερχόμενες εκλογές μας, όπως άλλωστε γίνεται και στις περισσότερες τοπικές δομές του. Ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο με όλες τις δυνάμεις που θέλουν τον σύλλογο δυναμικό και ενεργό, ώστε να συνεχίσει να εκπροσωπεί όλους τους συναδέλφους. Στη συγκυρία που διανύουμε, ίσως αποτελεί τη μόνη ευκαιρία, ώστε ο σύλλογος να κάνει τον αναγκαίο μετασχηματισμό ώστε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της εποχής. Άλλωστε η σημερινή διοίκηση και η ευρύτατη αποδοχή της από τις μεγαλύτερες παρατάξεις του συλλόγου, αποδεικνύει ότι η προοπτική αυτή είναι και εφικτή και ότι δουλεύει. Στις επόμενες εκλογές του συλλόγου, ας είμαστε όλοι μαζί!!! Για ένα δυναμικό, δυνατό και ανοικτό ΠΣΔΑΤΜ!

Ολομέλεια ΔΗΣΥΑΤΜ Καλούμε όλα τα μέλη και τους φίλους της ΔΗΣΥΑΤΜ, αλλά και κάθε συναδέλφισσα και συνάδελφο στη διαδικτυακή ολομέλεια της ΔΗΣΥΑΤΜ τη Δευτέρα 5 Ιουλίου 2021 στις 18:00 στον σύνδεσμο Ολομέλεια ΔΗΣΥΑΤΜ https://meet.google.com/sgv-jptu-xct, όπου θα γίνει γενική ενημέρωση για τα τεκταινόμενα αλλά και τα μελλούμενα!

42 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Θέσεις παρατάξεων

ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΚΙΝΗΣΙΑ

κλάδος τα τελευταία χρόνια ευρίσκεται σε μια διαρκή με-

δασικών χαρτών κτλ. Με τον τρόπο αυτό βέβαια ακυρώνεται

ταρρυθμιστική πορεία.

στην πράξη και ο σκοπός των μεταρρυθμίσεων.

Πολλά από τα αιτήματά μας γίνονται πλέον πράξη και αυτό

Εκτός όμως από την αδυναμία της Διοίκησης να αφομοιώσει

πρέπει γενικά να αναγνωρισθεί. Οι μεταρρυθμίσεις μπορεί να

και να προσαρμοσθεί στο νέο περιβάλλον, οι θετικές μεταρ-

άργησαν κάποια χρόνια αλλά έρχονται καταιγιστικά. Πολλές

ρυθμίσεις γίνονται στόχος πολλών συντεχνιακών συμφερό-

βέβαια από αυτές ερχονται και σαν… προίκα από το μεγάλο

ντων. Είναι χαρακτηριστικό ότι τις θετικές διατάξεις του νόμου

διάστημα των lokdown που βιώσαμε από τις αρχές του περα-

Χατζηδάκη για τις διοικητικές πράξεις των δασικών χαρτών, οι

σμένου χρόνου. Όταν μιλούσαμε στις περασμένες δεκαετίες

δασολόγοι του Δημοσίου όπως γράφαμε και στο προηγούμενο

για τον ηλεκτρονικό τρόπο έκδοσης των οικοδομικών

δελτίο, τις προσέβαλαν στο ΣτΕ από το οποίο περιμένουμε

αδειών π.χ. ή για τις ηλεκτρονικές Υπηρεσίες που ζη-

εδώ και μήνες να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Τα αυτονόητα δεν

τούσαμε από το Κτηματολόγιο, τις ηλεκτρονικές μετα-

είναι δεδομένα σε μέρος του Κράτους και σε ορισμένες συντε-

βιβάσεις, την ελεύθερη θέαση δεδομένων κτλ δεν φα-

χνίες του Δημοσίου τομέα.

νταζόμασταν ότι αυτά θα καθυστερούσαν μερικά χρόνια να έρθουν όταν στην Ευρώπη ήταν αυτονόητα προ πολλών ετών.

Μήπως κάτι αντίστοιχο συμβαίνει με την καθυστέρηση στην υλοποίηση του θεσμού του διαπιστευμένου; Ποιοι αντιδρούν

Η παράταξή μος είναι αυτή που από τη δεκαετία του 2000 μι-

σε ένα θεσμό που εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες της Ευρώ-

λούσε για ουσιαστκές μεταρρυθμίσεις και επέβαλε την ατζέντα

πης; Πόσο θα περιμένουμε να υλοποιηθεί επιτέλους; Μήπως

των πραγματικών προβλημάτων του κλάδου, πολλά από τα

μερικοί περιμένουν να λήξουν οι προθεσμίες διόρθωσης των

οποία αντιμετωπίζονται έστω καθυστερημένα και άλλα πλέον

κτηματολογικών εγγραφών; Ο νόμος που προβλέπει τον θε-

δρομολογούνται. Βέβαια η μεταρρυθμιστική πορεία, προς το παρόν τουλά-

σμό αυτό έχει ψηφισθεί πριν 5-6 χρόνια αλλά ακόμη περιμένουμε το σχετικό προεδρικό διάταγμα για την εφαρμογή του.

χιστον δεν έχει ακουμπήσει πολλούς τομείς κυρίως της λει-

Τι θα γίνει επιτέλους με ορισμένες κτηματικές Υπηρεσίες του

τουργίας των Δημοσίων Υπηρεσιών με τις οποίες συναλλασ-

Δημοσίου; Θα λειτουργήσουν; Θα επανδρωθούν; Το ίδιο ρω-

σόμαστε και στις οποίες παρατηρείται ακινησία. Η ψηφιακή

τάμε και για πολλές ΥΔΟΜ οι οποίες υπολειτουργούν.

- ηλεκτρονική μεταρρύθμιση δεν έχει καλύψει ικανοποιητικά πολλά στεγανά του κρατικού μηχανισμού για τα οποία ο κλάδος πρέπει να συνεχίσει να αγωνίζεται. Επιπλέον, η σημαντική νομοθετική εργασία που γίνεται τελευταία στους τομείς των δραστηριοτήτων μας, δεν ακολουθείται σε πολλές περιπτώσεις και από αντίστοιχη υλοποίηση, γεγονός το οποίο αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην αδυναμία της Διοίκησης να παρακολουθήσει και να εφαρμόσει τις αποφάσεις της Πολιτείας. Π.χ. παρατηρητήριο δόμησης,

Ο σύλλογος οφείλει να αγωνισθεί για όλα αυτά ενωμένος και αποφασιστικά. Η παράταση στη διένεργεια των αρχαιρεσιών του συλλόγου δε νομίζουμε ότι βοηθά στην ενότητα του κλάδου. Μετά και τη χαλάρωση των μέτρων νομίζουμε ότι είναι η ώρα να δρομολογηθούν οι αρχαιρεσίες και να νομιμοποιηθεί μια νέα διοίκηση να συνεχίσει τους αγώνες σε δύσκολους καιρούς και χωρίς την κομματική πόλωση του παρελθόντος.

θεσμός διαπιστευμένου τοπογράφου Μηχανικού, ολοκλήρωση

ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Θέσεις παρατάξεων

Μέτρα Στήριξης των μηχανικών απέναντι στις επιπτώσεις της πανδημίας

α αλλεπάλληλα lockdown έχουν δυσβάστακτες οικονομικές συνέπειες σε όλους τους παραγωγικούς τομείς. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, οφείλουμε να συμπεριφερθούμε υπεύθυνα και στο ύψος των περιστάσεων, με τη διεκδίκηση κατάρτισης και άμεσης υλοποίησης δέσμης μέτρων, προκειμένου να ανασχεθεί η ακόμη εντονότερη επερχόμενη οικονομική κρίση, στα απόνερα της πανδημίας.

Η ΣΥΜΜΑΧΙΑ για ένα ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΤΕΕ, κατέθεσε την παρακάτω εισήγηση στο Προεδρείο της Αντιπροσωπείας, για τα μέτρα στήριξης των μηχανικών απέναντι στις επιπτώσεις της πανδημίας. Πρόκειται για μία ολοκληρωμένη πρόταση δράσεων και μέτρων για την επόμενη μέρα με στόχο, αφενός την άμεση ελάφρυνση των συνεπειών της κρίσης και αφετέρου τη δημιουργία ενός νέου και ασφαλούς περιβάλλοντος για την άσκηση του επαγγέλματός μας, στο ευρύτερο πλαίσιο ανάκαμψης της οικονομίας. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ • Άμεση αναθεώρηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, προς τα πάνω, με εμπροσθοβαρείς δράσεις • Κατάρτιση εξειδικευμένων προγραμμάτων για τη διατήρηση μισθών, θέσεων και σχέσεων εργασίας καθώς και τη δημιουργία νέων θέσεων • Μέτρα ενίσχυσης ρευστότητας • Ενεργοποίηση του θεσμού των μικροχρηματοδοτήσεων • Αξιοποίηση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης για τη δημιουργία ειδικών χρηματοδοτικών εργαλείων ενίσχυσης των αυτοαπασχολούμενων μηχανικών ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΛΑΦΡΥΝΣΗ • Κατάργηση της υποχρέωσης προκαταβολής φόρου για όλους τους αυτοαπασχολούμενους μηχανικούς • Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για όλους τους αυτοαπασχολούμενους μηχανικούς • Θέσπιση αφορολόγητου ορίου για όλους τους αυτοαπασχολούμενους μηχανικούς ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΛΑΦΡΥΝΣΗ • Απλοποίηση διαδικασιών έκδοσης ασφαλιστικής ενημερότητας για όλους τους αυτοαπασχολούμενους μηχανικούς • Ρύθμιση ασφαλιστικών οφειλών σε δόσεις για όλους τους αυτοαπασχολούμενους μηχανικούς • Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για όλους τους αυτοαπασχολούμενους μηχανικούς ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ • Αξιοποίηση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης για τη δημιουργία χρηματοδοτικών εργαλείων: - Για την κατασκευή και την ανακαίνιση κτηρίων - Για την αντισεισμική θωράκιση κτιρίων, δημόσιων κτηρίων αλλά και ιδιωτικών κατοικιών - Για τη διατήρηση, αποκατάσταση και αναβάθμιση της φυσικής και νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς οικισμών και αστικών χώρων • Αύξηση των δαπανών για την έρευνα • Λήψη Μέτρων και Δράσεις ενίσχυσης για τη στήριξη και μεγέθυνση της μεταποίησης • Ενίσχυση & Αναδιάρθρωση του Προγράμματος “Εξοικονομώ-Αυτονομώ’’ με διεύρυνση των κοινωνικών κριτηρίων και των επιδοτούμενων παρεμβάσεων, παράταση του ανοίγματος της πλατφόρμας και επαύξηση πόρων • Υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας Μηχανικών και Επαναφορά ελάχιστων αμοιβών • Στελέχωση των δημόσιων υπηρεσιών και των υπηρεσιών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με ικανό, για την εύρυθμη λειτουργία τους, αριθμό μηχανικών ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΕΙΣ • Διευκόλυνση δανειοδότησης • Γενναία ρύθμιση για εξόφληση των χρεών της πανδημίας σε 120 δόσεις και κούρεμά τους ως και 60% • Ειδικός ακατάσχετος λογαριασμός για όλους τους αυτοαπασχολούμενους μηχανικούς • Νέος Πτωχευτικός Κώδικας, με πλήρη προστασία της πρώτης κατοικίας.

44 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Θέσεις παρατάξεων Το αντεργατικό έκτρωμα δεν καλλωπίζεται, δε «θεραπεύεται»! Όλες και όλοι στον αγώνα ενάντια στο νομοσχέδιο-έκτρωμα που φέρνει η κυβέρνηση και χτυπάει την καρδιά των εργατικών δικαιωμάτων, διαλύει το 8ωρο, ξεμοναχιάζει τους εργαζόμενους απέναντι στα δόντια της εργοδοσίας, χτυπάει τη συνδικαλιστική δράση, τα σωματεία, το δικαίωμα στην απεργία! Δεν αφήνει τίποτα ανέγγιχτο! Tα δεκάδες ψέματα που ξεστομίζει καθημερινά η κυβέρνηση και ο υπουργός, για να το περάσουν χωρίς αντιδράσεις πέφτουν στο κενό μέσα από την κλιμακούμενη δράση και τις απεργιακές κινητοποιήσεις εκατοντάδων συνδικαλιστικών οργανώσεων σε όλη την Ελλάδα.

Δεν υπάρχει δεύτερη σκέψη, δεν υπάρχει διαφορετικός δρόμος! Το αντεργατικό νομοσχέδιο πρέπει να πεταχτεί στα σκουπίδια! Oι εργαζόμενοι και τα σωματεία τους να προσπεράσουν την ηγεσία της ΓΣΕΕ που βρίσκεται σε διατεταγμένη υπηρεσία στη διάθεση της κυβέρνησης και των εργοδοτικών ενώσεων. Όλους αυτούς τους μήνες έχει δώσει τον καλύτερο εαυτό της για να στηρίξει τα κυβερνητικά μέτρα, για να περάσει το αντεργατικό νομοσχέδιο σε συνθήκες νηνεμίας! Από τη μία ανακάλυψαν ξαφνικά ένα νομοσχέδιο που κατά τα λεγόμενά τους πιο πριν «δεν υπήρχε»! Τι κι αν ο Χατζηδάκης το πηγαινοέφερνε και το κουνούσε από κανάλι σε κανάλι; Πιστοί στη γραμμή της ενσωμάτωσης και του εταιρισμού έκαναν τη μέρα-νύχτα και χαρακτήριζαν γελοίες τις απεργίες των συνδικάτων απέναντι στο αντεργατικό έκτρωμα προκειμένου να νεκρώσει κάθε φωνή αντίστασης και διεκδίκησης. Τα τσιράκια της κυβέρνησης, οι ξεπουλημένοι εργατοπατέρες, οι υπηρέτες της μεγαλοεργοδοσίας της ηγεσίας της ΓΣΕΕ (ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ - ομάδα Βασιλόπουλου) από τη μία συνδιαμορφώνουν τα μέτρα αγκαζέ με την κυβέρνηση και από την άλλη με την παρελκυστική στάση της και την κωλυσιεργία της στη σύγκληση των οργάνων, έκανε προσπάθειες να σβήσει εν τη γενέσει του, το απεργιακό κλίμα, να ακυρώσει τη δράση και τις δεκάδες αποφάσεις των συνδικάτων για απεργία.

Δεν θα τους κάνουμε τη χάρη! Δεν θα επικυρώσουμε τον διαλυτικό τους σχεδιασμό! Όλες οι ζωντανές δυνάμεις του κινήματος, οι εκατοντάδες συνδικαλιστικές οργανώσεις που όλο αυτό το διάστημα με αποφάσεις των οργάνων τους και γενικών συνελεύσεων, βρίσκονται μπροστά στην οργάνωση του αγώνα, να πάρουν την υπόθεση της απεργίας και της κλιμάκωσης των αγώνων, στα χέρια τους! Να προετοιμάζεται από σήμερα η απεργιακή κλιμάκωση για να μείνει αυτό το νομοσχέδιο στα χαρτιά! Να δυναμώσει ο απεργιακός αγώνας για:

§ Να αποσυρθεί τώρα το νομοσχέδιο-έκτρωμα! § Να καταργηθούν οι νόμοι της διευθέτησης, της ευελιξίας, του χτυπήματος των συλλογικών συμβάσεων και της ΕΓΣΣΕ, του παγώματος των μισθών, των νόμων που μετατρέπουν την ασφάλιση σε τζόγο. Να καταργηθούν οι απεργοκτόνοι νόμοι του ΣΥΡΙΖΑ (νόμος Αχτσιόγλου) και του χτυπήματος των διαδηλώσεων (νόμος Χρυσοχοΐδη), τα αντεργατικά μέτρα που πέρασαν με αφορμή την πανδημία.

§ Ζωή και δουλειά με δικαιώματα με αυξήσεις στους μισθούς, τις συντάξεις, τις κοινωνικές παροχές. 7ωρο - 5ημερο - 35ωρο».

ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

Θέσεις παρατάξεων

«Για την Προστασία της Εργασίας» Εν μέσω εκτάκτων και ειδικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας η κυβέρνηση, κατά τη συνήθη τακτική της, δρομολογεί αλλαγές στα εργασιακά, οι οποίες συνιστούν όχι μόνο συνέχεια των εργατικών μέτρων που λήφθηκαν από το 2010 έως σήμερα, από τις μνημονιακές κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, αλλά εισάγουν νέες αντιδραστικές τομές. Πρόκειται για ανατροπές στα εργασιακά δικαιώματα και στη συνδικαλιστική δράση. Καταργείται ο βασικός πυρήνας της εργασιακής σχέσης, δηλαδή η παροχή εργασίας και η καταβολή μισθού έναντι αυτής της παροχής, μειώνεται περαιτέρω το κόστος εργασίας προς όφελος του εργοδότη, επεκτείνονται οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης και μετατρέπονται τα εργατικά συνδικάτα σε εύκολα ελεγχόμενες ΜΚΟ. Σε μια περίοδο που η ανεργία καλπάζει και η Ελλάδα είναι πρώτη σε απολύσεις εν μέσω covid στις χώρες τις ΕΕ, η κυβέρνηση αντί να διασφαλίσει τις θέσεις εργασίας, αντί να εγγυηθεί μισθό για πλήρη κάλυψη των κοινωνικών αναγκών και σταθερή δουλειά με συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου, αντί να εξασφαλίσει πλήρη πρόσβαση των εργαζομένων σε ένα αξιοπρεπές και ανθρώπινο σύστημα υγείας, καταργεί τη δυνατότητα των εργαζομένων να μπορούν να καλύψουν τις στοιχειώδεις ανάγκες τους από μία δουλειά. Δημιουργείται πλέον ένας νέος τύπος εργαζομένου. Πρόκειται για τον πολίτη που ζει μόνο για να δουλεύει και μάλιστα αποκλειστικά για τις ανάγκες του κέρδους των αφεντικών. Για πρώτη φορά συνδέεται τόσο άμεσα η παροχή της εργασίας με τις ανάγκες της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οι ρυθμίσεις περί ελέγχου και περιορισμού των μορφών συνδικαλιστικής δράσης συνιστούν κατάργηση της συνδικαλιστικής ελευθερίας και του εργατικού αγώνα για τη διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων, ενώ ο καθορισμός του τρόπου ψηφοφορίας συνιστά αθέμιτη παρέμβαση στα εσωτερικά των σωματείων, παράνομη και γι αυτό συνταγματικά ελεγχόμενη κατάργηση της συλλογικής αυτονομίας αυτών.

«Για να μαζεύουμε τις ελιές του εργοδότη» Στον κλάδο ο μεγαλύτερος μεγάλος εργοδότης η «Ελληνικό Κτηματολόγιο» βρίσκεται ήδη ένα βήμα μπροστά από τις επιταγές του πολιτικού της προϊσταμένου. Για πρώτη φορά στη διάρκεια σύνταξης των μελετών η επίβλεψη έστειλε «αρνητικό λογαριασμό» σε μελετητικό σχήμα. Με απλά λόγια αντί να πληρώσει τους μελετητές για τις εργασίες τους, απάντησε στο αίτημά τους για αμοιβή ότι το μελετητικό σχήμα όχι μόνο δεν δικαιούται αμοιβή αλλά οφείλει να επιστρέψει στην αναθέτουσα αρχή σημαντικό ποσό (εξαψήφιο νούμερο). Η δικαιολογία που επικαλέστηκε είναι ότι στη μελέτη αυτή, του ΚΤΗΜΑ 16, δεν έχει συλλεχθεί ικανοποιητικός αριθμός δικαιωμάτων και έτσι το ανάδοχο σχήμα έχει ήδη προπληρωθεί μεγαλύτερη αμοιβή από αυτή που δικαιούταν. Είναι βέβαια σε όλους γνωστό ότι τα προεκτιμόμενα δικαιώματα έχουν υπολογιστεί από την Ελληνικό Κτηματολόγιο σύμφωνα με μοντέλα και την εμπειρία της από τα τόσα χρόνια εκπόνησης του προγράμματος. Με βάση την προεκτίμηση αυτή υποχρεώνεται κάθε μελετητικό σχήμα να δημιουργήσει τόσο ανθρώπινο μηχανισμό, αλλά και υλικοτεχνική υποδομή για την εκπόνηση της μελέτης. Είναι επίσης, βέβαια σε όλους γνωστό ότι στις μελέτες κτηματογράφησης αν δεν έχει συλλεχθεί ένας ικανοποιητικός αριθμός δικαιωμάτων τότε η ποιότητα της μελέτης δεν είναι η πρέπουσα, αλλά και ότι το κόστος εργασίας πολλαπλασιάζεται διότι τα όρια του κτηματογραφούμενου ακινήτου τροποποιούνται και επαναϋπολογίζονται κάθε φορά που έρχεται μια νέα δήλωση που το

46 ATM 250 / ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 2021

επηρεάζει. Για πρώτη φορά στα τόσα χρόνια εκπόνησης του προγράμματος η αναθέτουσα αρχή τιμωρεί τον μελετητή για πολλαπλάσιες εργασίες που έχει εκπονήσει από τις προβλεπόμενες με ευθύνη της αναθέτουσας αρχής. Γνωρίζοντας δε ότι όλες οι μελέτες του ΚΤΗΜΑ16 είναι οπισθοβαρείς, δηλαδή το «κέρδος» του μελετητικού σχήματος αποκομίζεται με το πέρας της μελέτης, και έτσι οι πληρωμές που γίνονται καλύπτουν (;) τα κόστη μελέτης, η Ελληνικό Κτηματολόγιο ουσιαστικά υποστηρίζει ότι όλο το μελετητικό αντικείμενο που έχει παράξει κάθε εργαζόμενος συνάδελφος, κάθε νομικός ή διοικητικός υπάλληλος είναι πολύ μικρότερο από την αμοιβή που έχει ήδη εισπράξει. Με απλά λόγια δηλαδή, από εδώ και εμπρός κάθε εργαζόμενος όχι μόνο πρέπει να δουλεύει δωρεάν, αλλά και να πληρώνει τον εργοδότη του. Ο σύλλογος βέβαια δεν ασχολείται με τέτοια θέματα που αφορούν τον πυρήνα του αντικειμένου του κλάδου, αλλά αυτό που ενδιαφέρει τις τρεις μεγαλύτερες παρατάξεις που έχουν την πλειοψηφία στο ΔΣ είναι πως θα οργανώσουν «ψηφιακό συνέδριο» μήπως και εισπράξουν κάποια χορηγία ή να βάλουν το όνομά τους σε κάποια δημοσίευση.

Άλλη έννοια έχει το λευκό και άλλη το εν λευκώ Από το τεύχος 249 του Ενημερωτικού Δελτίου του ΠΣΑΔΤΜ (Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2021) κόπηκε η σελίδα της παράταξής μας που είχαμε ζητήσει από τον υπεύθυνο σύνταξης, να μπει χωρίς κείμενο ΛΕΥΚΗ. Δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται προσπάθεια αποκλεισμού της έκφρασης της δικής μας παράταξης. Μετά την καταγγελία μας τον Απρίλιο 2020 για τα ψευτοσεμινάρια σκοϊλ ελικικου, που θα απέφεραν μίζες 50 ευρώ το κεφάλι, ο προεδρεύων Μιχάλης Καλογιαννάκης «έκοψε» τον εκλεγμένο εκπρόσωπο της παράταξης από τη λίστα αποδεκτών των ηλεκτρονικών μηνυμάτων που έστελνε στα μέλη του Δ.Σ. με στόχο να μας αποκλείσει από τις συνεδριάσεις. Τον Ιανουάριο 2021 ο προεδρεύων Μιχάλης Καλογιαννάκης συγκάλεσε μόνος του διαδικτυακή Γενική Συνέλευση, χωρίς να έχει τεθεί καν το ζήτημα στα θέματα ημερήσιας διάταξης του Διοικητικού Συμβουλίου, με μια παραπλανητική μάλιστα πρόσκληση που οδήγησε στη μη συμμετοχή δύο παρατάξεων και της συντριπτικής πλειοψηφίας των μελών του συλλόγου. Αλλά ο προεδρεύων Μιχάλης Καλογιαννάκης έχει εξουσιοδοτηθεί εν λευκώ από τα μέλη του Δ.Σ. που εκπροσωπούν τις τρεις μεγαλύτερες παρατάξεις και κατέχουν τη συντριπτική πλειοψηφία στο Δ.Σ. να εξυπηρετεί τα συμφέροντα των μεγάλων αφεντικών του κλάδου (π.χ. διαπιστευμένος για το Κτηματολόγιο Πολιτικός Μηχανικός) και να χειρίζεται με διάφορα τερτίπια το καταστατικό και τις διαδικασίες του Συλλόγου. Το λευκό της σελίδας παράταξής μας που κόπηκε από το τεύχος 249 είχε μια σαφέστατη έννοια: Δεν καταγγέλουμε σε αυτή τη φάση τις έκνομες ενέργειες ούτε του Προέδρου ούτε των άλλων μελών του Δ.Σ. Περιμένουμε να επιτρέψουν οι συνθήκες να συγκληθεί η Γενική Συνέλευση και να γίνουν εκλογές για την ανάδειξη νέου Δ.Σ. όπως προβλέπει το καταστατικό αυτού του συλλόγου. Μέχρι τότε όμως δεν σιωπούμε, δεν μένουμε παρατηρητές. Παρακολουθούμε τις εξελίξεις και παρεμβαίνουμε και ενημερώνουμε τους συναδέλφους που μας εμπιστεύθηκαν και μας εξέλεξαν με κάθε πρόσφορο τρόπο.