De Hindoe Filosofie - Reincarnatie, Dharma & Karma
Tan, Man & Hriday
De vijf Oerelementen
Mijn Jeugdjaren
Deepavali in mijn Jeugdjaren
Waarom deel ik dit allemaal met u?
De Betekenis van Deepavali voor de Hedendaagse Uitdagingen
Disclaimer
Het doel van deze lezing is het delen van persoonlijke kennis, ervaringen, observaties, en meningen over Deepavali en de Hindoe levensfilosofie van de auteur.
Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De gebruikte foto’s, symbolen en andere media zijn willekeurig geselecteerd en de auteursrechten hiervan behoren toe aan de originele auteurs. Wij hebben getracht de rechthebbende te traceren en hen om toestemming te vragen Mochten mensen alsnog bezwaar hebben tegen een foto, waarop zij herkenbaar in beeld zijn, of waarvan zij menen dat zij rechthebbende zijn en bezwaar hebben tegen de opname ervan, gelieve dit direct te melden bij de organisatie. We zullen de foto dan direct verwijderen
Organisatie
Sanatan Hindoe Parishad Nederland (SHPN) heeft als doel het bevorderen van het Hindoeïsme in Nederland volgens de principes en uitgangspunten van de Sanatan Dharm in het besef van het multiculturele en multireligieuze karakter van de Nederlandse samenleving
Daarnaast bevordert onze organisatie het culturele, religieuze en geestelijke welzijn van de bij de Sanatan Hindoe Parishad Nederland aangeslotenen in Nederland in het bijzonder en buiten Nederland in het algemeen.
De SHPN is de licentiehouder van de (vijf) hindoe basisscholen (de Shri Vishnu school te Den Haag, de Shri Laksmi school te Amsterdam, de Shri Saraswatie school te Rotterdam, de Shri Krishna school te Utrecht en de Shri Ganesha school te Almere), oprichter van de Organisatie van Hindoe media (OHM) en medeoprichter van Hindoe Raad Nederland (HRN)
Daarnaast neemt de organisatie deel in de maatschappelijke en politieke debatten
SHPN is bedenker van nationale Divali lezing in Nederland, waarbij premier prof Ruud Lubbers, minister prof mr Hirsh Ballin en burgemeester Drs Wim Deetman hun bijdrage als inleider, in voorgaande jaren, hebben geleverd.
Rajen Ramnath
Voorzitter
Dr. Dewanand Mahadew
Strategist, Innovator, Management Consultant & International Speaker
Dewanand Mahadew (Nickerie 1965) is een wereldburger met ervaring in het initiëren, ontwikkelen en implementeren van kapitaalprojecten in meer dan 50 landen Hij heeft voor meerdere internationale ingenieursbureaus gewerkt en was Professor in International Business & Strategic Management aan de UBIS University in Genève Hij is tevens uitvinder van vijf patenten in de chemische technologie.
Thans is CEO/eigenaar van NewEconomyStrategies en Dean van International Business Development Academy.
Vanuit NewEconomyStrategies adviseert hij ondernemingen in international business, strategie en business modellen Hij intensief betrokken bij innovaties en fabricageprocessen in de food industrie, met name plantaardige proteïnen.
Mahadew is ontwikkelaar van verschillende modellen voor innovatie, ondernemerschap en internationaliseringsstrategieën en spreekt wereldwijd op conferenties over macro economie, ondernemerschap en samenleving.
Deepavali
Om Bhur Bhuvah Svaha
Tat Savitur Varenyam
Bhargo Devasya Dhimahi
Dhiyo Yo nah Prachodayat
Deepavali is afgeleid van het Sanskrietwoord "Deep vali" en betekent een koord van lichtjes De lichtjes branden in een diya
Symbolisch wordt op een donkere avond de omgeving verlicht, maar primair gaat het om het verlichten van ons zelf Het licht wordt weliswaar buiten aangestoken, maar moet ons binnenste verlichten en ons daar reinigen.
Deepavali staat voor innerlijke reflectie, inspiratie, zelfreiniging en saamhorigheid
Maar het meest essentiële van Deepavali is verbondenheid.
In je eentje kan je een omgeving op een donkere avond niet verlichten, maar als iedereen één diya aansteekt, kan je een heel dorp verlichten en worden de gevaren van het donker voor een ieder verdreven
Hiernaast heeft Deepavali meerdere betekenissen:
Het verdrijven van het donkere en negativiteiten in ons, zoals jaloezie, hebzucht, arrogantie, wraakzuchtigheid, etc.;
Het wakker houden van ons om te kiezen voor het goede in plaats van het kwade, zoals eerlijk zijn, integer handelen, rechtvaardigheid, etc ;
Het inspireren van ons om voor elkaar te zorgen en met elkaar te delen;
Het inspireren van ons om de eigen kennis te verrijken;
En zo verder
Deepavali is een van de belangrijkste fundamenten waarop de vorming, gedragingen en ontwikkeling van Hindoes is gestoeld
Ik zal het vandaag niet hebben over de feestelijke en religieuze kant van Deepavali Ook ga ik geen aandacht besteden aan de hedendaagse bestempelingen alsof Deepavali:
Een lichtjesfeest is;
Dat het gaat om veel en lekker eten;
Dat straten en gebouwen verlicht worden met kleurrijke lichten;
Dat wij veel vuurwerk moeten aansteken;
Dat Laxmi mata ons op Deepavali avond veel financieel geluk brengt, dus gaan wij massaal naar het casino;
En de vele andere verzinselen.
Ik ga het hebben over de rol en betekenis van Deepavali in ons leven
Allereerst, om met u als Hindoe, op een simpele manier mijn kijk en ervaringen over Deepavali en de Hindoe filosofie te delen;
Ten tweede, om een niet-Hindoe context te geven inzake de filosofie, handelingen en gedragingen van Hindoes
Ons Ecosysteem
Hindoes reciteren mantra’s om verbinding te maken met het universum.
Een mantra is een instrument voor het kalmeren en bevrijden van de ziel Het bestaat uit een reeks klanken, woorden of zinnen die herhaaldelijk worden uitgesproken, gezongen of in stilte worden gereciteerd.
Op de Deepavali avond wordt onder andere de Laxmi mata gereciteerd.
Om Hreem Shreem Lakshmyai Namah
Het universum is praktisch leeg en oneindig, maar het is ook de weg en de brug naar heel veel, ook naar het onbekende
Het universum is bijna onmetelijk, we kennen slechts geschatte dimensies van de omvang op basis van aannames;
Sterren en sterrenstelsels zijn ontelbaar;
Tijd en ruimte zijn oneindig;
De aarde en de zon blijven ons tot het oneindige voeden;
Lucht en water tussen hemel en aarde zijn constant in beweging en kennen geen begin of einde;
In dit ecosysteem van oneindigheden moeten, wij mensen, ons plaats innemen.
Hoe zit het met ons als mens?
Hoe zit het met ons begin en einde, en alles wat daartussen zit, dus ons leven;
Wat bepaalt onze waarden, gedragingen en handelen in het leven?
Wat en hoe bepalen wij wat wij doen, ontwikkelen en achterlaten;
Welke kennis en transformaties hebben wij gerealiseerd, en wat laten we achter voor de komende generaties?
En wat is de relatie van al deze vragen met Deepavali?
Wat vaststaat is dat wij het product zijn van ons eigen handelen.
De Hindoe Filosofie
De Hindoe filosofie is een universele filosofie en vindt haar oorsprong in de Vedas. Wij kennen ook het onderscheid tussen Hindoes en Hindostanen:
Hindoes zijn mensen die het Hindoeïsme als levensfilosofie hebben; Hindostanen zijn mensen die hun roots hebben in de Indus vallei en voor grote delen volgens de Hindoe levensfilosofie leven. Zij kunnen ook andersgelovigen of atheïsten zijn
Het Hindoeïsme leert ons om ons leven in te vullen vanuit drie dimensies: Reïncarnatie; Dharma; Karma.
Deze drie elementen zijn de basis van het Hindoeïsme en zorgen er voor dat Hindoes op een aantal punten anders in het leven staan dan onze medemensen
Het leven van de mens gaat over voelen en ervaren
van:
De eerdergenoemde oneindigheden in een eindig lichaam;
Het leven en beleven van tijdloosheid, binnen de (eindige) tijdspanne van het leven;
Het omgaan met welvaart en armoede;
Het veroorzaken van het goede en het slechte;
Het ontdekken van gelukzaligheid in ellende.
Reïncarnatie
Reïncarnatie is een conceptie dat de mens is samengesteld uit een onsterfelijke ziel (atma) die tijdelijk woont in een sterfelijk lichaam. Het lichaam ontstaat, bestaat en vergaat, de ziel reist verder na de dood De mens is dus een oneindigheid in een eindigheid
De ziel moet de relatie met het eigen lichaam en andere mensen zakelijk en rationeel houden. Als de ziel hierin verzaakt bestaat het risico dat het verstand minder rationeel gaat handelen en specifieke mensen, zoals de eigen naasten, gaat bevoordelen
Wij noemen dit Maya, vrij vertaald een illusie, een toestand waarbij een persoon er voor kiest om zijn of haar blikveld te beperken en verkeerde keuzes te maken om familie en vrienden voor te trekken (nepotisme) Vervolgens gaat dezelfde persoon veel energie en middelen gebruiken om anderen te overtuigen van de gemaakte kromme keuzes.
Maya is de basis voor corruptieve handelingen zoals nepotisme en vriendjespolitiek
De Hindoe filosofie zegt dat mensen die corruptieve handelingen plegem, bewust liegen en bedriegen hiervoor gaan boeten! Dat kan al in dit leven of in het volgende leven.
Ter illustratie
Het is net hoe wij met schoenen in ons leven omgaan Wij hebben schoenen nodig maar dragen niet ons heel leven lang dezelfde schoen. Van tijd tot tijd gooien wij een schoen weg, kopen een nieuwe schoen en doen het vervolgens aan om dezelfde voet
Wanneer je te veel van een schoen houdt gooi je deze niet tijdig weg en gaat diezelfde schoen jou op den duur pijn doen en beschadigen.
Kortom, je taak is om te zorgen voor je voet, niet voor de schoen
Dharma
Dharma betekent het juist handelen en heeft o a betrekking op eerlijkheid, integriteit, rechtvaardigheid en de daadwerkelijke intenties achter handelingen.
Dharma is een Sanskriet woord en 'Dhr', betekent 'opkomen'.
Maar, wat is opkomen en opkomen waarvoor?
Dharma is:
het juist handelen, vanuit integriteit; het opkomen voor deugden, vanuit idealen; het opkomen voor het goede, vanuit intenties; het nakomen van je plichten, vanuit verantwoordelijkheden; Maar, het is ook opkomen voor de deugden/rechten van anderen, vanuit rechtvaardigheid.
Ter illustratie
Een kind is aan het verdrinken, ene Rajan die met anderen aan het water zit, ziet het gebeuren Hij denkt even na en springt vervolgens in het water om het kind te redden Het lukt hem om het kind te redden.
Zijn karma (actie) is goed, want dankzij zijn karma is het kind gered. Maar hoe staat het met zijn dharma?
Als Rajen dacht, het is mijn plicht om te proberen het kind te redden, dan is zijn dharma goed.
Echter, als Rajan had gezien dat een mooie dame aan het water zit en hij dacht dat door het kind te redden hij indruk op haar kan maken, dan is, ondanks zijn goede karma, zijn dharma fout
Liegen en bedriegen zijn de slechtste dharma’s, zeker als het bewust wordt gedaan
Karma
Karma’s zijn onze acties, handelingen en daden. De belangrijkste karma’s die Hindoes horen te bezigen zijn:
-Sevá - Dienstbaarheid
Het gaat om onbaatzuchtige liefde waarbij de nadruk ligt op aandacht en zorg voor de medemens, ongeacht etniciteit, kleur, religie en achtergrond.
-Ahimsa - Geweldloosheid
Het gaat om tolerantie, gelijkheid en inclusie, waarbij de nadruk ligt op het verbinden van individuen en groepen via dialoog, harmonie en welzijn voor eenieder
-Santosham - Voldaanheid
Het gaat om matigheid, tevredenheid en berusten in wat je hebt, waarbij de nadruk ligt op het delen van geluk en zaligheid met de medemens en vooral niet steeds meer willen toe eigenen. De meest ultieme vorm van gelukkig zijn is tevreden zijn
-Deepavali - Verbondenheid
Het gaat om zelfreiniging, saamhorigheid en positiviteit, waarbij de nadruk ligt op het reinigen van jezelf, omarmen van de medemens voor cohesie, gemeenschapsvorming en verlichting. Het gaat om met elkaar en voor elkaar
Tan, Man & Hriday
Het invullen van het leven vanuit goede dharma en karma is niet gemakkelijk
We leven eenmaal in een wereld waarin het goede en het kwade dwars door elkaar lopen. En het lichaam is geneigd voor gemak en genot te gaan.
We kunnen het goede willen doen, maar dat is meestal veel moeilijker, vergt veel tijd, energie, doorzettingsvermogen en is een moeizaam en pijnlijk proces
Tegelijkertijd worden wij overspoeld met het negatieve. Dat is gemakkelijk, snel, vergt minder tijd en energie en sommigen van ons kunnen de verleiding moeilijk weerstaan
Daarom hebben wij te maken met het verschijnsel dat iemand besluit om een uurtje te gaan stelen in plaats van de hele dag te werken
In deze dynamiek is het vaak zo dat het de ziel is, die het lichaam in toom houdt voor wat betreft wensen en of drang naar gemak, genot, uitbundigheid en negatieve zaken als hebzucht, zelfverrijking ten koste van anderen, stelen, nepotisme, etc.
Hindoes onderscheiden drie niveaus van handelen: Tan, Man en Hriday
Tan refereert naar het lichaam, het fysieke, de impulsieve verlangens en kort termijn bevredigingen. Tan is vaak de bron die vraagt om snelle bevredigingen en kan ons doen besluiten tot het negatieve, zoals stelen;
Man refereert naar het verstand, het hart, begrip en intellect Het zijn processen in ons die ons doen nadenken, rationaliseren en overwogen keuzes maken. Dit doet ons vaak besluiten voor het goede zoals werken, studeren, jezelf ontwikkelen en omhoog werken; Hriday refereert naar het spirituele, het holistische, de atma, de verbinding met het vorig leven en het hiernamaals. Het betreft ons keuze om vanuit ziel en zaligheid acties te ondernemen en ontwikkelingen te realiseren, die betekenisvol vol zijn voor onszelf en de ander.
Alles telt en iedereen kan het.
Denk hierbij aan acties zoals zorg voor de ander of vrijwilligerswerk. Maar het ook gaan om bijdrage aan impactvolle transformaties die ook na de dood een positieve impact hebben op de samenleving en de mensheid. Bijvoorbeeld een gemeenschapscentrum voor ouderen.
Wij zijn geneigd om vanuit Tan te handelen, Deepavali leert ons om meer vanuit Man en Hriday te handelen
De Vijf Oerelementen
Op meta niveau leert de Hindoe filosofie ons dat alles uit vijf oerelementen bestaat in wisselende samenstellingen:
Water (jala) zorgt voor koelte en reiniging;
Aarde (prithvi) zorgt voor leven en voortplanting;
Vuur (agni) zorgt voor warmte en conversie (groei);
Lucht (vaju) zorgt voor beweging en verspreiding;
Ether (akasha) zorgt voor verbinding en leegte. Akasha heeft niet de stevigheid van aarde, de koelte van water, de hitte van vuur of de kracht van wind, maar is het meest subtiele van alle elementen. De leegte zorgt voor kalmte en de verbinding van de atma met het verleden en het hiernamaals
Alles ontstaat, bestaat en vergaat tot deze vijf oerelementen. Ook wij mensen!
Ons lichaam bestaat en leeft alleen omdat dezelfde homeostase principe, die de oerelementen individueel en gezamenlijk in evenwicht houden, ook ons lichaam doet bestaan en leven
Wij zijn niet exact bekend met de mechanismen die de zon doen schijnen, die de aarde doen draaien, die lucht doen circuleren, die water doen golven en stromen, die het heelal en sterren in balans houden. Maar het gebeurt! Het leeft!
En precies zo functioneert de mens.
Het is een samenspel tussen de ziel (atma) en het lichaam Ons lichaam leeft omdat meerdere organen op een bepaalde manier, in samenhang met elkaar, processen voortbrengen die ons energie geeft en doet leven, nadenken en handelen. Het lichaam, ontstaat, groeit en sterft, de atma leeft voort tot het oneindige
En precies hetzelfde principe voltrekt zich in een diya
De Vijf Oerelementen
Mijn Jeugdjaren
Ik ben geboren in 1965 in een buitengebied van de voormalige plantage Paradise in Nickerie, Suriname
Mijn grootouders waren Girmitiyas; zij kwamen in de beginjaren 1900 uit India naar Suriname voor contractarbeid op de plantages.
Na beëindiging van contractarbeid in 1917, geraakte de lokale economie in Suriname in verval. De kolonisator bleef aan de macht, maar de dynamiek van de plantage economie nam snel af en concentreerde zich vooral in Paramaribo en de directe omgeving
Een groot deel van de Girmitiyas en hun nazaten besloten om zich in Suriname te vestigen en te richten op de landbouw Geleidelijk vertrok een deel van hen naar afgelegen gebieden in de districten Nickerie, Saramacca, Wanica en Commewijne.
Mijn Grootouders: De heer Ramdin Mahadew en Mevrouw Sarjoedee Sewbalak (1950)
In die delen van Suriname waren er toen nog geen wegen maar looppaden Transport geschiedde per boot of ezelskar. Land ontginnen en bewerken gebeurde met (zelfgemaakte) tuingereedschappen en deels door gebruik van stieren Echter, zagen de Girmitiyas juist hier kansen en mogelijkheden.
Achter de eenvoud van deze mensen schuilde een bijzonder sterke vastberadenheid naar beterschap. Individuele passie, saamhorigheid, hardwerken en visie op samenleving en toekomst hebben zij als basis gebruikt voor gemeenschapsvorming, vooruitgang en ontwikkeling. Scholing en kennis vergaren werd hun nieuwe mantra.
Door intensief met elkaar samen te werken waren ze in staat om de bossen om te zetten in bloeiende rijstvelden en en arealen voor het telen van diverse voedselproducten.
Wat mij uit mijn Nickerie bijstaat is het gebruik van ‘statements’, om elkaar steeds te wijzen op dharma en karma.
Ter illustratie benoem ik een paar hieronder:
Jaha sumati taha sampati – Waar eenheid is ontstaat rijkdom. Deze statement werd vaak gebruikt bij het oplossen van conflicten in de familiesfeer Bij elkaar en met elkaar kunnen we altijd meer bereiken dan individueel;
Karo kassala to khaw massala – Alleen hetgeen waar je voor gewerkt hebt komt je toe Concreet, stop met dromen en ga werken. Wat niet van jou is mag je nimmer toe eigenen. Het lichaam kan het gestolen goed misschien eten, maar de ziel wordt er ongelukkig van;
Nadiya na piye kabhie apna jal, brech na khai kabhi apna phal– Wees nimmer hebzuchtig en wees vrijgevig Een rivier drinkt haar eigen water niet op en een boom eet nooit haar eigen vruchten. Met matigheid is er genoeg voor een ieder.
Santosham param Shukham – Tevredenheid is de ultieme vorm van gelukgevoel;
Sada mil jul ke rahna – Barmhartigheid - Van elkaar, met elkaar, voor elkaar. Altijd samen en met elkaar leven, een team is meer dan de optelsom van de individuen. Delen is meer dan vermenigvuldigen Dat, wat je weg geeft, daar krijg je het veelvoudige van terug.
Bron: Lallarookh.nl - Uit de klei getrokken!, 24 april 2019
Het was een heel mooie omgeving waarin de aspecten van dharma en karma bij elkaar kwamen, met Deepavali als het hoogtepunt van het jaar.
Het resultaat was dan ook dat, in een snel tempo, een bovengemiddeld percentage van hun kinderen, via Paramaribo, Nederland en andere landen zich hebben opgewerkt hooggeschoolde professionals waaronder ingenieurs, juristen, doctoren en professoren
Deze karakteristieke ontwikkeling hebben de Girmitiyas en hun nazaten in heel Suriname doorgemaakt. Maar hetzelfde geldt ook voor de Girmitiyas en hun nazaten in andere landen zoals Guyana, Trinidad, Zuid-Afrika, Fiji, Mauritius en andere landen.
Zij hadden allen de Hindoe filosofie las bagage uit Bharat meegegenomen
In al deze landen zien wij dat zij zelfstandige communities hebben opgebouwd, die aan de basis hebben gestaan voor sterke ontwikkelingen.
Deepavali in mijn Jeugdjaren
In mijn Nickerie was Deepavali het ultieme moment van het jaar In mijn prille jaren, toen ons weggetje nog geen elektriciteit had, was het de meest verlichtte avond van het jaar.
Maar belangrijker was vooral het proces vooraf.
De Deepavali dag was één van: van elkaar, met elkaar en voor elkaar.
Bijna iedereen maakte meerdere vegetarische gerechten, snacks en zoetigheden Eigenlijk maakte iedereen sowieso iets meer dan de eigen gezinsbehoefte. Vervolgens werd misschien meer dan 80% uitgedeeld aan buren, families en anderen (15 – 20 families) Je hield dus maar een heel klein beetje over van wat je had gemaakt.
Maar belangrijker was vooral het proces vooraf
De Deepavali dag was één van: van elkaar, met elkaar en voor elkaar.
Bijna iedereen maakte meerdere (vegetarische) gerechten, snacks en zoetigheden Eigenlijk maakte iedereen sowieso iets meer dan de eigen gezinsbehoefte. Vervolgens werd misschien meer dan 80% uitgedeeld aan buren, families en anderen (15 – 20 families) Je hield dus maar een heel klein beetje over van wat je had gemaakt.
Maar omdat iedereen min of meer hetzelfde deed kreeg je van misschien wel 10 families de gerechten die zij hadden gemaakt. Dus uiteindelijk at iedereen van elkaar. En zo had je het gevoel van weelde, zonder dat je heel veel voor hoefde te doen. Maar het bracht iedereen bijelkaar, we aten hetzelfde uit elkaars keuken
In de vooravond werden vervolgens de diya’s aangestoken
De diya is een samenkomst van de eerder genoemde vijf oerelementen; Aarde (klei), water, vuur, lucht en ruimte komen wisselend bij elkaar om een halve steenachtige bol te verkrijgen.
Vervolgens wordt ghee (plantaardige olie) in de diya gezet en wordt een battie (lont) gemaakt van katoen;
Allereerst dompel je je duim en wijsvinger van je rechterhand in ghee. Ghee heeft een ontsmettende werking en brandt bij een hoger temperatuur dan andere olie waardoor je een dansende vlam met een mooie geel/rood/blauwe textuur krijgt Dit brengt je chakras tot rust. Blijf een keer tien minuten kijken naar een vlam van ghee via een goede battie; Vervolgens pak je een stukje katoen en draai deze tussen je duim en wijsvinger om het te vervormen tot een compacte ronde strip met een lengte van 10 – 15 cm; Bij het draaien van het katoen tussen je vingers is het de bedoeling dat je in gedachte uitspreekt dat al je arrogantie, jaloezieën, hebzucht en andere vormen van negativiteit via je vingers en ghee in de battie komen en dus je lichaam verlaten Het is dus een
Als de diya is aangestoken zorgt het vuur ervoor dat de negativiteit uit je, wordt verbrand en verdwijnt het in de ether. Vervolgens heeft niemand meer hier last van, en met name jijzelf niet!
Het is vergelijkbaar met het Hawan proces tijdens een puja waarbij de samagri (met ghee erin) met de vier vingers wordt opgepakt en met de duim via de vier vinger in de hawan kund wordt gelegd ter verbranding en waarbij het woord Swaha wordt uitgesproken
Om de diya te laten branden moet de battie (lont) slechts gedeeltelijk in de ghee worden ondergedompeld. Als de lont volledig in de ghee is verdronken, heeft het geen toegang meer tot lucht en kan het geen vuur meer produceren.
Hiermee symboliseert de lont het leven van de mens. Enerzijds illustreert het matigheid, dus niet gelijk in al het olie willen zijn, maar anderzijds ook dat je in de wereld met negativiteit moet overleven en jezelf steeds in balans moet houden
Als je verdrinkt in materialisme en negativiteit kun je je zelf niet meer reinigen en ook niet betekenisvol zijn.
Door in de wereld te zijn, maar niet te verdrinken in het materialisme en het negatieve, kunnen we het licht van vreugde en kennis zijn.
De diya vlam wijst altijd omhoog en op dezelfde manier laat Deepavali ons naar boven kijken voor bezinning, reflectie, passie en positieve energie om vervolgens het hele jaar door geïnspireerd bezig te zijn met en voor onze medemensen
Waarom deel ik dit allemaal met u?
Algemeen kan worden gesteld dat mensen, ongeacht hun afkomst, religie, etniciteit, plaats van bestaan, etc. betekenis toekennen aan hun eigen handelen. Die betekenis komt vanuit een eigen verantwoording van het handelen en de rechtvaardiging die zij zoeken vanuit zichzelf, de community en andere stakeholders, voor zover aanwezig.
De referentiekaders waaronder de regels en gedragingen in de directe omgeving, opvoeding en sociale controlemechanismen, zijn van grote invloed op de keuzes die wij maken, de wegen die wij bewandelen, wie wij worden, wat wij realiseren en de impact (positief en of negatief) die wij bewerkstelligen en achterlaten voor de mensheid.
Voor individuen is het belangrijk dat zij onder alle omstandigheden vanuit hun eigen waarden kunnen handelen en dat anderen hun ook begrijpen
Het komt wereldwijd voor dat Hindoes niet worden begrepen omdat hun leefwijze en handelen in sommige opzichten verschilt met die van anderen
Net als de meeste culturen hebben Hindoes hun eigenaardigheden en karakteristieken:
Dat begint al met het eten, ongeveer 70% van de Hindoes in de wereld is vegetarisch; Ahimsa leert ons dat wij als mens geen recht hebben om dieren te doden en het op te eten;
Collectivisme (bijna sektarisch!) met veel contacten met de familie en naasten; Seva leert ons dat we voor elkaar moeten zorgen, ondersteunen en opvangen Naast het sociale heeft dit ook economische voordelen, zoals elkaar kinderen opvangen;
De rode stip op het voorhoofd van getrouwde vrouwen;
De sari (een lapje) als klederdracht;
Taal met een eigen schrift en logica; etc.
Maar los van deze zichtbare zaken zijn ook er verschillen die ingegeven worden door de hindoe levensfilosofie, gebaseerd op het concept van atma, lichaam, reïncarnatie, dharma en karma
De Hindoe levensfilosofie kan globaal worden samengevat als:
Geodetische instelling: Een systeem, in dit geval een samenlevingsvorm, met een rond karakter dat zelfdragend is. Zij hebben weinig steunpilaren van buiten nodig, leunen minder op de overheid en creëren weinig weerstand Hierdoor verliezen ze weinig tot geen energie vanwege conflicten met anderen.
Hindoes vinden het belangrijk om zelfredzaam te zijn. Wereldwijd zien we dat zij zelfdragende communities bouwen met het vermogen om zichzelf in stand te houden en door te ontwikkelen. Zij creëren hun eigen structuren voor gemeenschapsontwikkeling en om elkaar op te vangen Wij willen dingen niet ‘krijgen’, wij willen het ‘verdienen’ Anderen kunnen het ervaren als ‘te veel bezig zijn met soortgenoten’; Interculturele samenlevingsvorm: Een samenlevingsvorm waarbij meerdere culturele en of etnische groepen weliswaar samen, maar naast elkaar, met behoud van hun identiteit, cultuur, taal, etc leven Hindoes hechten enorm aan hun cultuur Wereldwijd hebben zij eigen organisaties die capaciteiten en fondsen kunnen mobiliseren voor de bouw van eigen faciliteiten zoals mandirs. Anderen kunnen het ervaren als ‘gesloten’ communities;
Co-existentie: Hindoes erkennen altijd het bestaan en de rechten van anderen en hebben respect voor hun religie, cultuur en gewoonten; Introvert: Mensen die naar binnen zijn gericht. Uitbundigheid en jezelf etaleren worden gezien als opschepperij. Anderen kunnen dit als ‘stil’ en niet-doorgrondelijk ervaren;
Plichtsgevoel & verantwoordelijkheidsbesef: Een fundamenteel onderdeel van de opvoeding van Hindoes is de awareness dat een ieder zelf, en alleen, verantwoordelijk is voor het eigen handelen Iedereen heeft de plicht om te werken aan de eigen zelfredzaamheid en goede karma’s;
Zelfrealisatie: Hindoes richten zich in de regel niet op competitie met de ander. Zij werken aan zichzelf om het beste uit zichzelf te halen Kijken naar, en vergelijken met de ander, is verloren tijd en lijdt tot negativiteit. De houding is: Ik wil de beste versie van mijzelf zijn, ik haal het allerbeste uit mijzelf;
Accomoderend: Net als een bol heeft de atma geen frictie en daarom zoeken Hindoes over het algemeen geen frictie, weerstand of conflicten Sterker nog, zij zijn vaak conflict-mijdend, schuwen rivaliteit en kiezen eerder voor het accommoderen van anderen in plaats van confrontatie.
De Betekenis van Deepavali voor de Hedendaagse Uitdagingen
De wereld wordt steeds meer een global village.
Er zijn inmiddels meer dan 50 steden en landen waar de lokale bevolking bestaat uit inwoners die afkomstig zijn uit meer dan 100 verschillende landen en culturen.
Via internet en andere digitale mogelijkheden zijn wij praktisch dagelijks verbonden met mensen met een andere herkomst en achtergrond.
Wereldwijd zien wij dat het snelle tempo van modernisering, materialisme en het meedogenloos nastreven van succes, vaak fundamentele waarden zoals mededogen, empathie, integriteit en morele oprechtheid overschaduwen
Dit leidt tot verwerpelijke incidenten zoals corruptie, nepotisme, intolerantie, berovingen, discriminatie, verkrachtingen, geweld, vervuilen van het milieu en andere ontoelaatbare zaken.
Conservatisme en aristocratie zorgen ervoor dat, in sommige landen, delen van de eigen community, zoals LHBGT-groepen, worden geïsoleerd of zelfs beperkt in hun leven.
Geopolitieke spanningen zorgen voor erosie van waarden.
Waarden die vanuit verschillende culturen als fundament hebben gediend voor het tot stand brengen van geciviliseerde gemeenschappen geraken in verval en moeten plaatsmaken voor spanning, strijd en zelfs oorlog.
Deepavali leert ons dat innerlijke zelfreiniging ons in staat stelt om boven materiële zaken uit te stijgen Voorspoed en tegenspoed zijn twee kanten van dezelfde medaille en wij als mensen moeten met beide kanten kunnen omgaan. Voorspoed mag nimmer leiden tot het tentoonspreiden van macht en arrogantie en tegenspoed mag niet leiden tot het verzaken van principes en waarden.
Deepavali benadrukt het belang van kennis en wijsheid om onwetendheid te verdrijven In een wereld waar misinformatie en onwetendheid ernstige gevolgen kunnen hebben, is het nastreven van kennis essentieel voor de verbetering van de maatschappij
“Santosham’ en ‘Ahimsa’ doen ons beseffen dat wij met lege handen geboren worden en dat de atma niet geïnteresseerd is in het materiële Bij de dood verlaat de atma het lichaam met lege handen. Alleen de dharma en de karma gaan mee voor de volgende reincarnatie.
Het bevechten van elkaar voor rijkdom en bezit is zinloos.
Ahimsa creëert ook awareness bij ons om elkaar niet negatief te bekladden via bijvoorbeeld
Social Media en andere vormen van communicatie
Ook anoniem bekladden en het verspreiden van fake nieuws via ghost accounts en andere vormen van oplichterij behoren tot slechte karma's.
Seva en Deepavali leren ons te geven, te delen en met elkaar in verbinding te zijn Het spoort ons aan om een helpende hand uit te steken naar degenen die het nodig hebben, en een geest van mededogen en liefdadigheid te bevorderen.
Dit is cruciaal bij het aanpakken van uitdagingen zoals armoede, ongelijke behandeling, discriminatie, corruptie en ettelijke andere vormen van sociale onrechtvaardigheden
Tot slot
Voor mij betekent Deepavali innerlijke reflectie, zelfreiniging, saamhorigheid en verbondenheid. Het is een van de belangrijkste fundamenten waarop de ontwikkeling en vorming van Hindoes is gestoeld.
Mensen, ongeacht hun afkomst, herkomst, religie, etc., geven graag betekenis aan hun handelen. Echter de nagestreefde betekenis, de leidmotieven, de interpretaties en de manier van invulling kunnen verschillen
Wereldwijd, komt het voor dat Hindoes niet begrepen worden en soms zelfs negatief bejegend worden. Dat komt o.a. vanwege het gegeven dat, zowel de westerse als veel andere culturen in de wereld, veelal gericht zijn op competitie, rivaliteit en het naar buiten treden.
Hindostanen zijn ‘geodetisch’ ingesteld; zij zijn veel gericht op de familie, zelfredzaamheid, de eigen sociale netwerken en zijn veelal introvert Zij hebben veelal een accomoderende houding en schuwen veelal confrontatie.
Ik heb bewust op geen enkel moment de Hindoe levensfilosofie willen vergelijken met andere culturen en of willen stellen dat het beter of slechter is dan andere culturen
Het betekent ook niet dat alle Hindoes volgens deze principes leven en zich gedragen.
Ook is het niet de bedoeling dat alle Hindoes met mijn interpretaties eens hoeven te zijn. Iedereen heeft recht om zijn of haar leven op een eigen manier te leven en te ervaren en er betekenis aan te geven.
Heb uw naasten, uw buurt, uw medemensen en de algehele mensheid (ongeacht hun ras, kleur, geloof, etc.) lief en dien hun vanuit het eerder besproken Seva. Uw karma is bepalend voor het hiernamaals
“yada yada hi dharmasya”
–
Laten we altijd werken aan positieve vibraties, verbeteren van focus en concentratie en bevorderen van innerlijke vrede en spirituele groei-.
Deepavali ke utsav par, aap sahbi ko ek shubh Deepavali
