Kleurrijk! - Juni 2022 - Oost-Vlaanderen

Kleurrijk!

Jaargang 3 – nr. 2 – driemaandelijks, juni, juli, augustus 2022 – Afgiftekantoor: 9000 Gent X – P 918599 Pleegzorg Oost-Vlaanderen, Stapelplein 28, 9000 Gent

Pleegzorg Oost-Vlaanderen

PB- PP BELGIE(N) - BELGIQUE

Kleurrijk Juni 2022 > Welkom <

Welkom Groeien met uitdagingen en flexibiliteit Beste pleegzorger Het einde van het schooljaar en de start van de zomervakantie naderen. Vroeg opstaan en eindeloos studeren liggen bijna achter ons. Straks wacht de rust van de vakantie. Graag gebruik ik dit moment om jullie samen met Anneleen De Roo, regioverantwoordelijke Zuid Oost-Vlaanderen, een inkijk te geven in onze organisatie. Pleegzorg Oost-Vlaanderen bestaat uit drie regio’s met eenzelfde werking en organisatie: Gent-Eeklo-Deinze, Waas en Dender en Zuid Oost-Vlaanderen. De hoofzetel in Gent ondersteunt die drie regio’s. Om uit te leggen hoe zo’n regio werkt, zoomen we in op Zuid Oost-Vlaanderen.

De regio Zuid Oost-Vlaanderen heeft burelen in Oudenaarde en Aalst en telt zestig gedreven medewerkers. De regio is sinds de fusie in 2014 vooral gegroeid in Aalst: daar startten we met één team van zeven teamleden; vandaag zijn er vier teams met telkens acht begeleiders. In Oudenaarde verloopt de groei minder spectaculair. Dat brengt meer stabiliteit binnen de teams. Toch nadert met twee teams van telkens tien teamleden ook daar de vorming van een derde team.

Groei en uitbreiding stellen ons voor heel wat uitdagingen: gebouwen worden te klein om alle collega’s een werkplek te geven én om begeleide bezoeken en al het overleg te organiseren. Twee jaar geleden zijn we in Aalst verhuisd naar de Parklaan. Vandaag kopen we een bijkomend pand om aan de groei tegemoet te komen. Ook in Oudenaarde kopen wij extra kantoorruimte.

Groeien vraagt veel energie en flexibiliteit van de medewerkers. Zij moeten zich constant aanpassen aan nieuwe collega’s en nieuwe dynamieken binnen de teams. De context waarin wij kwalitatieve ondersteuning willen bieden aan pleeggezinnen, pleegkinderen, pleeggasten en ouders, verandert voortdurend. Begeleiders werken daarvoor intensief samen met collega’s uit intake, screening, netwerkobservatie en behandelingspleegzorg. Zo wordt het begeleidingswerk in al zijn aspecten ondersteund. Een collega uit de regioadministratie beantwoordt administratieve vragen van begeleiders en pleegzorgers.

Een teamcoach ondersteunt en coacht het team. Teamcoaches zitten regelmatig lokaal en regionaal samen met de regioverantwoordelijke. Zij brengen gevoeligheden vanuit het team mee en zorgen dat afspraken gecommuniceerd worden. Zij ondersteunen de implementatie van methodieken, werken nieuwe teamleden in, werken samen met stafleden, hebben een belangrijke rol in interne en externe projecten ...

De regioverantwoordelijke leidt de regio en draagt samen met de collega’s van het directieteam de eindverantwoordelijkheid. Hij/zij brieft medewerkers in de regio over afspraken, veranderingen en projecten in en rond de organisatie, voorziet nieuwe aanwervingen, houdt voeling met de medewerkers binnen de regio, stuurt bij waar nodig en zet in op de nodige partnerschappen. Het is vaak hollen tussen locaties en heel uiteenlopende vragen moeten beantwoord worden. Uiteraard ben je trots wanneer je de gedrevenheid en het enthousiasme ziet bij de medewerkers.

Wij wensen jullie een fijne, zonnige zomervakantie met veel tijd om te ontspannen, te genieten met vrienden en familie en te herbronnen.

Geniet ervan!

Anneleen De Roo, Regioverantwoordelijke Zuid Oost-Vlaanderen

2

Johan Van der Sypt, Directeur

Kleurrijk Juni 2022 > Inhoud <

Welkom

2

Nieuwtjes uit de regio’s

4

Interview

6

Bijzondere talenten Achtergrondartikel

9

Vertrouwenspersoon in de jeugdhulp Stem van de ouder

“Mijn zoon is mijn kracht en drijfveer”

12

De pleegzorgpluim

13

Make-over

14

Juridisch advies

Vraag het aan Jeugdrecht.be Column

16 18

Lies

COLOFON Kleurrijk! verschijnt vier maal per jaar en is een uitgave van Pleegzorg Vlaanderen vzw en de vijf provinciale diensten voor pleegzorg.

Redactie: Anne Baert, Lynn Bringmans, Femke De Lameillieure, Fara De Smet, Ann Macharis, Charlotte Max, Ninke Neirynck, Karina Van Belle, Bernadette Verdonck, Lisa Verstraete

Verantwoordelijke uitgever: Pleegzorg Vlaanderen vzw Ravenstraat 98, 3000 Leuven BE 0537.432.161 RPR Leuven 016/23 97 75 www.pleegzorg.be info@pleegzorgvlaanderen.be

Vormgeving: www.dsigngraphics.be

Kleurrijk wordt gedrukt op X-per papier, gemaakt met FSC®-gecertificeerde ECF-pulp

3

UIT DE REGIO’S

WEST-VLAANDEREN

Pakje van (Samen)wonen in Leuven of Brussel? Het kan ook anders … je hart Ben je tussen 20 en 30 jaar en zoek je naar een nieuwe stek vanaf september 2022?

Wij zoeken drie inwonende vrijwilligers voor onze twee doorstromingshuizen! Wat betekent dat?

- Je woont onder hetzelfde dak met één of twee andere vrijwilligers en drie jongvolwassenen met een beperking.

- Je deelt keuken, woonkamer, badkamer en tuin.

- Je beschikt over een eigen kamer.

- Het dagelijkse leven gebeurt deels samen (eten ’s avonds), deels individueel (ieders dagactiviteit, vrije tijd …).

- De cliënten hebben een dagbesteding buitenshuis en worden begeleid door Pleegzorg en Hubbie (in Brussel).

- Als vrijwilliger kan je rekenen op ondersteuning.

Ben je geïnteresseerd? Of heb je een vraag? volwassenen@pleegzorgvbb.be Leuven: 016 22 96 13 (Vraag naar Dorien of Renilde) Brussel: 0497 05 98 36 (Marieke) of 0491 62 47 66 (Kris) www.pleegzorg.be/wonen-in-een-doorstromingshuis

Prijs Anton Došen voor behandelingstraject voor pleegzorgers van pleeggasten Voor pleegzorgers en pleeggasten is het samenleven niet altijd evident. Soms begrijpen pleegzorgers niet waarom hun pleeggast op een bepaalde manier reageert. Via een behandelingstraject gaat een collega die behandelingspleegzorg doet samen met de vaste gezinsbegeleider en het pleeggezin op zoek naar verklaringen voor dat gedrag en worden er tips gegeven over hoe het samenleven kan verbeteren.

Dat behandelingstraject, ‘Pleegzorgers Versterken in Emotionele Beschikbaarheid’, is in de prijzen gevallen op het Vlaams-Nederlands congres Geestelijke Gezondheid voor personen met een licht verstandelijke beperking.

Naast een geldsom ontvingen we ook een mooi kunstwerk van Labuïn D’Haese.

Het traject ‘Pleegzorgers Versterken in Emotionele Beschikbaarheid’ wordt aangeboden in Antwerpen, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen en Limburg.

4

Half december organiseerde radiozender JOE FM de warme solidariteitsactie ‘Pakje van je hart’. Luisteraars konden een gift doen ten voordele van kwetsbare kinderen en jongeren in Vlaanderen. De actie werd een enorm succes.

Net als de andere pleegzorgdiensten mocht Pleegzorg Oost-Vlaanderen doorgeven hoeveel pleegkinderen tussen 0 en 18 jaar we begin januari begeleidden. Dat waren er 1.688! Voor al die kinderen en jongeren kregen we een Sodexo-cheque ter waarde van € 50. Pleeggezinnen kunnen die besteden in meer dan 10.000 buurtwinkels, ketens, grootwarenhuizen … om een cadeautje te kopen voor hun pleegkind(eren).

Een welgemeende ‘dankjewel’ is hier zeker op zijn plaats! Dankjewel, JOE FM voor het initiatief en dankjewel aan alle luisteraars voor hun warm hart!

OOST-VLAANDEREN

VLAAMS-BRABANT & BRUSSEL

NIEUWTJES

Kleurrijk Juni 2022 > Nieuwtjes uit de regio’s <

Kleurrijk Juni 2022 > Nieuwtjes uit de regio’s <

Om elke jongere de warmte van een gezin te laten ervaren - ook jongeren die in een voorziening verblijven - zijn we op zoek naar enthousiaste speelgezinnen en pleeggezinnen.

Met het pilootproject ‘Partners in Parenting’ (P&P) slaan Pleegzorg Provincie Antwerpen en OLORotonde vzw in Brasschaat de handen in elkaar om kwetsbare kinderen een thuis te bieden. De twee jeugdhulporganisaties gaan samen op zoek naar gezinnen die kinderen met emotionele en gedragsproblemen willen

opvangen. Het gaat bij P&P specifiek om kinderen die niet in aanmerking komen voor reguliere pleegzorg.

Zij kunnen ook van pleegzorg genieten mits intensieve ondersteuning van het kind, de ouders en de pleegouders.

Voel jij je aangesproken?

Schrijf je dan via pleegzorg.be in voor een vrijblijvende infosessie op donderdag 9 juni in de welzijnscampus van OLO-Rotonde vzw in Brasschaat. De infosessie is volledig gratis, maar inschrijven is wel verplicht.

In dialoog met pleegjongeren

VLAANDEREN

Op 14 april kwamen pleegjongeren uit verschillende provincies samen in Antwerpen tijdens een dialoogdag. De dag stond volledig in het teken van hun krachten en talenten. De jongeren dachten na over wat ze goed kunnen, waar ze energie van krijgen en hoe ze die krachten kunnen inzetten voor zichzelf én voor anderen. Daarvoor organiseerden we interactieve groepsgesprekken en workshops rond slam poetry en striptekenen.

Om te weten wat er leeft bij pleegjongeren, pleeggasten, ouders en pleeggezinnen organiseert Pleegzorg Vlaanderen jaarlijks verschillende dialoogdagen. Op 19 augustus zal er een dialoogdag zijn speciaal voor netwerkpleegzorgers. Dat zijn pleegzorgers die iemand opvangen die ze op voorhand al kenden.

Zorg jij voor je kleinkind, broer, nichtje, buurmeisje of leerling en heb je zin in uitwisseling over verschillende thema’s? Schrijf je dan in voor de dialoogdag op 19 augustus via www.pleegzorg.be/activiteiten/ dialoogdag-netwerkpleegzorgers.

Aankleding bezoekersruimtes De afgelopen tijd hebben we al heel wat gedaan om de Limburgse bezoekersruimtes er zo leuk mogelijk uit te laten zien. Zo konden we dankzij de steun van Blabloom al mooie muurschilderingen aanbrengen.

Ook Interservice Noord-Limburg, een vergadering van alle Noord-Limburgse serviceclubs, geeft ons een sponsoring van 8.500 euro om de bezoekersruimtes verder aan te kleden. Van dat bedrag zullen we gordijnen, speelgoed en nog veel meer leuke dingen aankopen om zo onze bezoekersruimtes nóg aangenamer te maken!

5

LIMBURG

ANTWERPEN

Partners in parenting

Kleurrijk Juni 2022 > Interview <

Bijzondere talenten

— Tekst: Charlotte Max —

Celine: “Eigenlijk doen wij alles wat andere influencers ook doen. Zo tonen we dat je ook influencer of topsporter kan zijn als je een beetje anders bent. En met de opdrachten die we doen, wordt er geld ingezameld voor de werking van Special Olympics Belgium.”

“Als special influencers zijn we al op tv gekomen en we hebben verschillende fotoshoots mogen doen”, vult Dimitri aan. Celine: “Het leukste vind ik dat we veel bekende mensen ontmoeten. Ik heb bijvoorbeeld Nina Derwael al ontmoet, maar ook James Cooke, Gert Verhulst …

Ik heb een T-shirt waarop ik hun handtekeningen verzamel.”

Als atleten moeten jullie waarschijnlijk ook veel trainen?

Dimitri: “Ja, ik train drie keer per week. Ik vind dat niet zo vermoeiend. Het is vooral heel leuk. En Ludo (pleegvader, red.) is soms scheidsrechter bij wedstrijden.”

Zijn jullie zenuwachtig voor een wedstrijd?

Celine: “Ik heb dikwijls een beetje stress op voorhand, maar dat stopt als ik heb opgewarmd. Ik probeer ook niet te veel te letten op andere gymnasten en op de scores. Als ik het toch te spannend vind, doe ik een TikTok-filmpje of iets anders om even apart te zijn. Het leukste vind ik dat je tijdens wedstrijden kan tonen wat je kan en waarvoor je getraind hebt.”

Dimitri: “Bij mij valt het wel mee met de zenuwen. Ik vind het vooral fijn om te tennissen. Ik heb ook al gouden medailles gewonnen met de Special Olympics, maar meedoen is belangrijker dan winnen.

En is er een sporter naar wie je opkijkt?

Dimitri: “Ik ben grote fan van Novak Djokovic. Daarom heb ik ook dezelfde outfit gekocht als hem. En met Kim Clijsters heb ik al eens op de foto gestaan. Toen heb ik ook tegen haar gespeeld en was ik zelfs gewonnen!”

Dimitri • 28 jaar • Werkt in een dagcentrum en is activiteitenbegeleider in een zorgcentrum • Speelt tennis • Geselecteerd voor de Special Olympics World Games in Berlijn in 2023 • Geselecteerd voor de Europese Kampioenschappen G-Tennis in Budapest in september 2022

ck

Dimitri en Celine zijn echte atleten en deden allebei al mee met de Special Olympics. Sinds kort hebben ze nog een extra missie: als special influencers vragen ze meer aandacht voor atleten met een verstandelijke beperking om zo werk te maken van een inclusievere samenleving.

Celine: “Ik turn nu 9 uur per week.

Ik ben meestal het beste op de brug met ongelijke leggers. Balk vind ik echt moeilijk, dus daar trainen we extra hard op voor wedstrijden.”

© Gerbrand Van Uyt van

Special Influencers

We horen dikwijls verhalen over pleegjongeren en pleeggasten met een bijzonder talent of een speciaal verhaal. Hoog tijd om een paar van hen te interviewen! Maak kennis met pleeggasten Dimitri, Celine en Edmin en pleegjongeren Yafla en Jonas.*

* In het kader van privacy is een schuilnaam gebruikt.

6

Kleurrijk Juni 2022 > Interview <

gezet. Aagje Vanwalleghem heeft ook geschiedenis geschreven, maar Nina heeft getoond dat wij het waard zijn om in finales te staan.”

Celine

• Gymnaste: toestelturnen en acro • Geselecteerd voor de Special Olympics World Games in Berlijn in 2023

© Gerbrand Van Uyt van

• Studeert grafische vormgeving

ck

• 21 jaar

Celine: “Ik kijk vooral op naar Nina Derwael en Simone Biles. Niet veel mensen weten dat, maar Simone

Biles woonde ook als pleegkind bij haar grootouders. En Nina Derwael heeft ons land nu echt op de kaart

Een taart of een kunstwerk?

een Chanel handtas. Ik heb ook eens een taart gemaakt voor een koppel dat 25 jaar getrouwd was.

Zij wilden graag een taart zoals ze hadden tijdens hun trouwfeest, dus heb ik die taart nagemaakt. Die mensen waren heel blij.”

Voor de eerste verjaardag van zijn neef bakte Edmin voor de eerste keer een taart. Sindsdien heeft hij de smaak te pakken: als iemand van zijn familie of vrienden een taart nodig heeft, maakt Edmin graag een uniek exemplaar.

“Ik maak soms taarten van twee of drie verdiepingen. Daarvoor moet je best chocolade- of wortelcake gebruiken, want gewone biscuit is te zacht. Dat kan je niet goed stapelen”, vertelt Edmin.

“Mensen kunnen zeggen wat ze mooi vinden en dan maak ik dat. Zo heb ik al een Barbie-taart gemaakt, een taart met M&M’s en zelfs een taart in de vorm van

Het zit in de genen De eerste graad van haar middelbare school volgde volleybalster Yafla in de topsportschool in Leuven, waar ze ook op internaat zat. Intussen krijgt ze les in de topsportschool in Vilvoorde.

Wat vind je zo leuk aan volleybal?

“Ik vind het vooral fijn dat het een teamsport is. De meeste meisjes

Hoe heb je geleerd om van taarten zo’n kunstwerken te maken?

“Alle technieken heb ik geleerd via YouTube, maar de designs verzin ik meestal zelf.”

Wat is de moeilijkste taart die je al maakte?

“Ik heb eens voor een achttiende verjaardag een taart gemaakt met bloemen; allemaal eetbaar natuurlijk.

Dat was het moeilijkste omdat je al die bloemen één voor één moet maken. Dat is veel werk. En dan moet je nog de taart bakken en bouwen. In totaal ben ik daar wel een paar dagen mee bezig geweest.”

waarmee ik in Leuven studeerde, zijn ook geselecteerd om naar Vilvoorde te gaan. Die ken ik dus goed. Als je samen op internaat zit, krijg je snel een hechte band.”

Hoe ben je begonnen met volleybal?

“Als kind veranderde ik dikwijls van sport. Ik heb bijvoorbeeld een tijdje atletiek gedaan, maar toen ik last kreeg van groeipijnen moest ik stoppen. Toen stelde mijn pleegvader voor dat ik kon gaan volleybal-

Is dat ook jouw droom?

Celine: “Ja, ik denk het wel. Iedere gymnast droomt er wel van om in finales te staan en ik denk dat iedereen dat op zijn manier probeert waar te maken.”

Edmin • 47 jaar • Werkt in de keuken van een restaurant • Is na een verblijf in een doorstromingshuis en een huis lang verblijf alleen gaan wonen in Leuven. Wordt door Pleegzorg VlaamsBrabant ondersteund.

Voor dit interview heb je ook speciaal een taart gebakken. Wat heb je gemaakt?

“Het is een wortelcake met ananas en appel en ik heb vandaag een roomkaas botercrème gemaakt om de taart voor jullie te decoreren.”

En deel je straks ook je recept?

“Nee! Ik deel mijn recepten niet. Ik schrijf ze ook niet op; het zit allemaal in mijn hoofd.”

len, omdat hij dat vroeger ook had gedaan. We hebben dan een beetje geoefend in de tuin en ik vond dat wel leuk. Ook mijn mama heeft vroeger volleybal gespeeld, dus het zit een beetje in de genen.”

Heb je veel contact met je mama?

“Ja, mijn mama woont wel in Parijs, maar ik spreek haar bijna elke dag en ook mijn zus hoor ik veel.

Tijdens vakanties ga ik dikwijls naar Parijs of komt mijn mama naar ons

7

Kleurrijk Juni 2022 > Interview <

op bezoek. Ze heeft ook een heel goed contact met mijn pleegouders.”

Als je mag dromen, wat zou je dan in de toekomst willen doen met volleybal?

“Ik wil er wel professioneel mee verder gaan, maar ik weet niet of ik internationaal kan spelen. Dat zal echt moeilijk worden, want ik ben niet zo groot voor een volleybalster.”

“Een tijd geleden trainde ik ook mee voor het EK met de Young Yellow Tigers, het nationale jeugd-

Een buitenkans Eind 2021 kregen 24 Belgische leerlingen uit de derde graad van het middelbaar onderwijs de kans om twee weken stage te lopen bij CERN. Dat gerenommeerde onderzoekscentrum in Zwitserland is vooral bekend voor de LHC versneller, de krachtigste deeltjesversneller ooit gebouwd. Jonas was één van de geselecteerde studenten.

Hoe kwam het dat je stage mocht lopen bij CERN? “In maart vorig jaar had mijn leerkracht fysica gezien dat Belgische studenten naar CERN zouden mogen gaan voor een stage. Toen ik dat hoorde, was ik meteen geïnteresseerd, dus legde de leerkracht me uit wat ik moest doen om me kandidaat te stellen. Dat was wel wat werk: we moesten een filmpje opnemen van onszelf en een motivatiebrief schrijven. In totaal waren we met 24 leerlingen: 12 Nederlandstaligen, 11 Franstaligen en 1 Duitstalige student.”

Waarom wou je graag meedoen?

“Het is niet elke dag dat je uitgenodigd kan worden in zo’n prachtig wetenschapsinstituut. Wat ze daar doen, is heel speciaal. En ik ben ook echt geïnteresseerd in wetenschap, vooral in fysica. Ik lees er

Yafla • 15 jaar • Studeert aan topsportschool voor volleybal in Vilvoorde

team. Dat was superleuk om te doen! Het is wel een droom om dat nog eens te kunnen doen. Nu mag ik door mijn Franse nationaliteit nog geen internationale wedstrijden meespelen, maar hopelijk word ik opnieuw geselecteerd wanneer ik Belg ben op mijn 18de.”

veel over en ben er veel mee bezig in mijn vrije tijd. Zo volg ik ook de grotere onderzoeken die in CERN gebeuren. Dit was dus echt een buitenkans voor mij.”

Wat moest je doen tijdens de stage?

“We waren per twee leerlingen verdeeld over verschillende projecten. Ik werkte mee aan WISArD, dat staat voor ‘Weak-interaction studies with Argon-32 Decay’ en gaat over het radioactief verval van Argon. In fysica zijn er vier fundamentele krachten. Voor elk van die krachten is er een deeltje dat die kracht moet overdragen, een boodschappersdeeltje. Voor één van die fundamentele krachten zijn er drie boodschappersdeeltjes, maar wij zochten nog naar een vierde omdat wetenschappers er niet helemaal zeker van zijn of er écht maar drie van die deeltjes zijn. Dat is super interessant, want heel recent hebben ze iets ontdekt dat inderdaad niet in ligt met het huidige theoretische model.”

“Tijdens de stage hebben we geprobeerd om modellen te maken op de computer, we ondersteunden het hoofd van ons onderzoek bij zijn dagelijkse taken en hielpen om machines uit elkaar te halen, terug in elkaar te steken en te testen. We hebben veel mogen doen, dus ik heb echt heel veel bijgeleerd.”

Hoe was het om twee weken ondergedompeld te worden in CERN? “Eigenlijk is CERN eerder een kleine stad dan een wetenschappelijk instituut. De deeltjesversneller ligt in een ring van 27 km omtrek. Op bepaalde punten op die cirkel moe-

© 2021 CERN - Hertzog, Samuel Joseph

8

ten gebouwen staan en voor de rest zijn er ook nog andere gebouwen.

Wij sliepen bijvoorbeeld in een hotel op de campus.”

“CERN is ook een heel internationale omgeving. Mijn mentor was een Bulgaar, er waren mensen van de KU Leuven en de UGent, maar ook van Oxford en MIT. Dat was wel speciaal. Ik heb met hen gepraat om zicht te krijgen op hoe zij daar zijn binnengeraakt. Dat was super interessant.”

Zie jij voor jezelf een toekomst bij CERN? “Als ik volgend jaar fysica of wiskunde zou gaan studeren, wil ik in de toekomst wel graag onderzoek doen in CERN. Als het over deeltjes gaat, toch. In de hele wereld zijn er nu maar twee topinstituten daarvoor: CERN in Europa en Fermilab in Amerika. Maar ik weet nog niet of ik die richting wil uitgaan. Ik twijfel nog tussen wiskunde, fysica of burgerlijk ingenieur.”

Jonas • 17 jaar • Zit in het zesde middelbaar • Volgt de richting Wetenschappen-Wiskunde met 8 uur wiskunde • Werd geselecteerd om twee weken stage te doen bij CERN

Kleurrijk Juni 2022 > Achtergrondartikel <

Kinderen, jongeren, ouders en opvoedingsverantwoordelijken binnen de jeugdhulp hebben het recht op een vertrouwenspersoon die hen ondersteunt. Om meer inzicht te krijgen in dat recht, spreken we met Jole Louwagie, beleidsmedewerker bij het departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin van de Vlaamse overheid.

Vertrouwenspersoon in de jeugdhulp — Tekst: Lynn Bringmans —

Wat is een vertrouwenspersoon?

Jole Louwagie: “Een vertrouwenspersoon is iemand waarin de persoon in kwestie vertrouwen kan hebben of iemand waar hij of zij een beroep op kan doen. Die vertrouwenspersoon kan ook ondersteuning bieden bij de contacten in de jeugdhulp. Dat kan bijvoorbeeld een gesprek met de pleegzorgdienst zijn of met een CLB. De vertrouwenspersoon kan ook iemand zijn die

een klankbord is, waar de persoon bij terecht kan met zijn verhaal en die af en toe meegaat naar gesprekken.”

Wie kan binnen pleegzorg een beroep doen op een vertrouwenspersoon?

“Volgens het decreet integrale jeugdhulp hebben kinderen, ouders en opvoedingsverantwoordelijken het recht om zich bij elk contact in

9

Kleurrijk Juni 2022 > Achtergrondartikel <

de jeugdhulp te laten bijstaan door een vertrouwenspersoon. Dat betekent dat zowel pleegkinderen, pleegzorgers als ouders een beroep kunnen doen op een vertrouwenspersoon. Belangrijk is wel dat het om een recht gaat en niet om een plicht. Je moet geen vertrouwenspersoon hebben, het mag wel.”

Wie kan zo’n vertrouwenspersoon zijn?

“Wie de vertrouwenspersoon kan zijn, is afhankelijk van persoon tot persoon. Voor een pleegkind kan dat bijvoorbeeld een leerkracht zijn of iemand van de jeugdbeweging of zelfs een tante. De pleegzorger of de ouder kan niet de vertrouwenspersoon van het pleegkind zijn, omdat die rechtstreeks betrokken is bij de situatie. Eén van de voorwaarden is namelijk dat de vertrouwenspersoon niet of niet meer rechtstreeks betrokken is bij de jeugdhulp aan de minderjarige.”

“Voor een pleegzorger of ouder kan een vertrouwenspersoon een broer of zus zijn, een goede vriend of vriendin, of bijvoorbeeld een vroegere begeleider die op dit moment niet meer betrokken is. Belangrijk is wel dat de vertrouwenspersoon van de pleegzorger of ouder niet dezelfde is als die van de jongere.”

••••• Voor een pleegzorger kan een vertrouwenspersoon een broer of zus zijn, een goede vriend of vriendin, of bijvoorbeeld een vroegere begeleider die nu niet meer betrokken is.

••••• Zijn er nog andere voorwaarden waar een vertrouwenspersoon aan moet voldoen?

“Er zijn nog drie andere voorwaarden: de vertrouwenspersoon moet meerderjarig zijn en op ondubbelzinnige wijze aangeduid zijn door het pleegkind, de pleegzorger of de ouder. Daarnaast moet hij of zij een uittreksel uit het strafregister model 2 kunnen voorleggen. Dat model is

10

nodig voor activiteiten waarbij je in contact komt met minderjarigen.

Natuurlijk is dat niet het eerste wat je aan iemand gaat vragen als je vraagt om mee te gaan naar gesprekken.

We raden aan om eerst de persoon aan te spreken of die het ziet zitten om je mee te ondersteunen in contacten in de jeugdhulp en pas in een volgende stap te vragen naar het uittreksel uit het strafregister model 2.”

Waarom kan een vertrouwenspersoon belangrijk zijn?

“Er is heel veel hulpverlening rond het pleegkind. Dan is het belangrijk dat er iemand is waarbij het kind zijn verhaal kwijt kan en die mee stappen zet binnen de jeugdhulp. Ook voor ouders en pleegzorgers kan het fijn zijn om iemand te hebben die hen ondersteunt. Veel ouders of pleegzorgers hebben al een vriend of vriendin waarbij ze hun verhaal kunnen doen, maar die niet meegaat naar de jeugdhulp. In sommige gevallen gaat die wel al mee, maar is die niet officieel aangeduid als vertrouwenspersoon. Het hangt van de ouder of pleegzorger zelf af of ze dat belangrijk vinden en het officieel willen maken.”

“Een officiële vertrouwenspersoon moet voldoen aan de voorwaarden en op het moment dat die meegaat, moet die zich ook zo identificeren.

Dan kan dat opgenomen worden in het dossier. Hij of zij is dan ook gebonden aan het beroepsgeheim.

Van de hulpverlening wordt ook verwacht dat men rekening houdt met de agenda van de vertrouwenspersoon als er afspraken worden gemaakt.”

En waar kan die vertrouwenspersoon allemaal mee helpen?

“Dat hangt af van waar de persoon zelf nood aan heeft. Voor een jongere kan het bijvoorbeeld niet evident zijn om in gesprek met het OCJ of de sociale dienst van de jeugdrechtbank zelf uit zijn of haar woorden te komen. Een vertrouwenspersoon kan helpen om zaken beter te verwoorden en het standpunt van de jongere mee in de verf zetten. Ook het idee om niet alleen naar zo’n gesprek te moeten gaan, dat er iemand naast je zit, kan helpen. Voor mensen die niet zo veel van jeugdhulp kennen, kan het ook helpen om

iemand naast zich te hebben die er meer mee vertrouwd is.”

“Een vertrouwenspersoon kan belangrijk zijn op het moment zelf, maar ook achteraf bij het napraten en uitwisselen van informatie. Het is een extra paar oren om informatie op te slaan. Het is niet de bedoeling dat de vertrouwenspersoon een ouder of pleegzorger vervangt of vertegenwoordigt, maar wel dat die hen bijstaat wanneer ze daar nood aan hebben.”

••••• Een vertrouwenspersoon kan belangrijk zijn op het moment zelf, maar ook achteraf bij het napraten. Het is een extra paar oren om informatie op te slaan.

••••• Een vertrouwenspersoon mag de persoon dus niet vertegenwoordigen, maar wat mag die wel allemaal?

“Wat een vertrouwenspersoon mag, is afhankelijk van diegene waarvoor hij of zij vertrouwenspersoon is. Het is vooral belangrijk dat het kind, de ouder of de pleegzorger goed afspreekt met de vertrouwenspersoon wat die wel of niet mag doen. Misschien spreken ze af dat die wel mee gaat naar een overleg, maar niet mee leest in het dossier. Misschien wil de jongere graag dat zijn vertrouwenspersoon andere hulpverleners aanspreekt. In elk geval mag de vertrouwenspersoon, als de jongere, ouder of pleegzorger dat goed vindt, die persoon bijstaan in het uitoefenen van zijn rechten binnen de jeugdhulp.”

“Meestal heeft een jongere vanaf twaalf jaar het recht op toegang tot zijn dossier. Die jongere kan ook vragen aan de vertrouwenspersoon om mee het dossier in te kijken. Als de jongere jonger dan twaalf jaar is, hebben de ouders het recht op toegang tot het dossier. Als zij dat recht niet opnemen, kan een vertrouwenspersoon dat uitzonderlijk op zich nemen.”

Kleurrijk Juni 2022 > Achtergrondartikel <

“Ook pleegzorgers of ouders kunnen hun vertrouwenspersoon vragen om hen bij te staan bij hun recht op toegang tot hun dossier. De vertrouwenspersoon krijgt dan toegang tot de stukken die de ouder of pleegzorger zelf ook mag zien.”

“Een vertrouwenspersoon vinden is niet altijd evident. Het is niet zo dat er voor iedereen die een vertrouwenspersoon wil, ook al iemand klaar staat. Soms gebeurt dat heel spontaan en natuurlijk, maar soms is het moeilijker en niet zo evident om die vraag te stellen.”

••••• Een vertrouwenspersoon vinden is niet altijd evident.

••••• Kunnen ze dan ergens terecht om toch een vertrouwenspersoon te vinden?

“In de eerste plaats kunnen ze daarvoor terecht bij hun pleegzorgbegeleider. Die zal samen met hen een vertrouwenspersoon proberen te vinden.”

“Sinds 2017 biedt LUS vzw ook een traject aan voor kinderen en jongeren. Als een pleegkind een vertrouwenspersoon wil, maar er geen heeft in zijn eigen netwerk, kan LUS vzw mee op zoek gaan. Ze kijken dan in de eerste plaats of een vertrouwenspersoon een antwoord kan bieden op de vraag of de nood die er is. Als dat zo is, gaan ze met het kind op zoek naar een vertrouwenspersoon. Het kan zijn dat er toch iemand gevonden wordt in het netwerk, maar als dat niet het geval is, kan een vrijwilliger van LUS vzw die rol op zich nemen. De klik moet er natuurlijk wel zijn, dus er is altijd eerst een kennismakingsgesprek waarna bekeken wordt of het contact goed loopt of niet. Als dat niet het geval is, zoeken ze verder.”

“Sinds dit jaar is dat aanbod er ook voor ouders, maar nog niet voor pleegzorgers. Dat komt misschien in de toekomst, dat moet de tijd nog uitwijzen.”

Meer informatie over vertrouwenspersonen in de jeugdhulp vind je op jeugdhulp.be/thema’s/vertrouwenspersoon-in-de-jeugdhulp.

Meer informatie over de ondersteuning via LUS vzw vind je op www.lusvzw.be/vertrouwenspersoon.

Je kan LUS vzw bereiken via 0497 43 59 23 of info@lusvzw.be.

11

Kleurrijk Juni 2022 > Stem van de ouder <

Mijn zoon is mijn kracht en drijfveer

Terwijl ik binnensmonds vloek en koortsig zoek naar een pen in mijn handtas, opent Roxanne* breed glimlachend de deur. De rust waarmee ze ons ontvangt, onthult niets van de gevulde rugzak die ze zelf meetorst. Menselijk leed valt niet zomaar van iemands gezicht af te lezen.

— Tekst: Lisa Verstraete —

Roxanne vertelt dat ze opgroeide als ongewenst kind. Haar ouders maakten haar dat op veel manieren duidelijk en ook emotionele steun heeft ze als kind erg gemist. Na de scheiding van haar ouders verdween haar vader uit haar leven en bleef Roxanne bij haar moeder wonen. Als tiener werd ze zwanger van haar toenmalige vriend. Omdat ze van hem moest kiezen tussen hun relatie en de baby, besliste Roxanne om verder te gaan zonder de vader van haar kind.

Leven in angst Toen Roxanne beviel van zoontje Soren*, ervoer ze opnieuw weinig steun van haar eigen mama. Ook bij andere familieleden kon ze amper op begrip rekenen; het voelde alsof ze de schandvlek was van de familie. Kort na de bevalling belandde Roxanne dan ook in een depressie.

Met behulp van psychologische ondersteuning probeerde ze om met haar zoontje een stabiel leven op te bouwen, samen met haar nieuwe vriend.

Maar die stabiliteit bleek van korte duur toen duidelijk werd dat haar partner een alcoholverslaving en agressieproblematiek had. Daardoor werd zijn gedrag heel onvoorspelbaar. Het jarenlang leven in angst bestempelt Roxanne als heel traumatiserend voor haar zoon en zichzelf. Voor Soren is het nog altijd heel moeilijk om daarover te praten.

“Dat heeft ook mijn zoon beschadigd, ook al beseft hij dat misschien nog niet.”

Kracht om hulp te vragen Toch vond Roxanne de kracht om de hulp in te roepen van haar moeder die als pleegmoeder de zorg voor Soren wou opnemen. Zelf kon Roxanne helaas op weinig steun van haar mama rekenen. Uiteindelijk slaagde Roxanne erin om zelf uit haar relatie te stappen en sliep ze maandenlang bij verschillende vrienden en kennissen op de zetel.

Het gevoel nergens thuis te kunnen zijn, woog enorm op haar.

Wanneer Roxanne terugblikt op haar jeugd, is het voor haar duidelijk op welke manier die een impact heeft gehad op haar relaties en hoe ze daarmee omgaat. Voor zichzelf opkomen en haar eigen grenzen bewaken is niet gemakkelijk, geeft ze toe. “Maar Soren was en is nog altijd mijn kracht, motivator en drijfveer. Ik weet niet of ik zonder hem die kracht had kunnen vinden, als je begrijpt wat ik bedoel”, vertelt ze met gebroken stem.

“Ik weet niet of ik zonder mijn zoon de kracht had kunnen vinden.”

Emotioneel weerzien Na lange tijd kreeg Roxanne de kans om haar zoon terug te zien.

Aanvankelijk ging dat via bezoeken onder toezicht. Het eerste weerzien omschrijft Roxanne als heel emotioneel. Geleidelijk aan werden de contacten uitgebreid en hoefde dat niet meer met begeleiding te

gebeuren. Dankzij haar stabielere situatie, kreeg Roxanne de kans om steeds meer haar moederrol op te nemen. “Opvoeden is niet alleen leuke dingen doen. Ik wou meer dan enkele uitstapjes doen en cadeautjes geven”, vertelt ze. Al bekent ze dat dit gepaard gaat met vallen en opstaan.

Met de steun van haar huidige partner voelt Roxanne zich sterker: “Opvoeden doen we samen, ook als het wat moeilijker gaat”. Bij de zoektocht in hoe ze als mama verder kon groeien, noemt Roxanne haar ouderbegeleidster als een enorme steun. “Dat was voor mij een openbaring: eindelijk iemand die aandacht had voor mijn verhaal en mij de moed gaf om ook mijn stem als moeder te laten horen.”

Ook samen stilstaan bij haar levensverhaal, gaf Roxanne veel inzicht in haar eigen situatie. “Ondanks de diepe dalen, zijn er ook al veel bergen beklommen”, klinkt het voorzichtig trots.

“Opvoeden is niet alleen leuke dingen doen.

Ik wou meer dan enkele uitstapjes doen en cadeautjes geven.”

Het juiste tempo Als ik Roxanne vraag waar ze van droomt, blijft het heel even stil.

“Huisje-boompje-kindje, zoals iedereen”, zegt ze daarna beslist.

Daaraan werkt ze stapsgewijs. De hoop om haar zoon ooit voltijds terug thuis te hebben is groot. Maar voor Roxanne komt het tempo van haar zoon op de eerste plaats. Ze heeft de indruk dat dit voor hem nu nog niet aan de orde is. “En voor ons staat Soren centraal, in alles wat we doen.”

* Omwille van privacy zijn schuilnamen gebruikt.

12

Kleurrijk Juni 2022 > Pleegzorgpluim <

Een pleegzorgpluim na 30 jaar Na 30 jaar kwam er dit jaar een einde aan het pleegzorgavontuur van Emmy Ostyn. In die tijd had ze acht pleegkinderen en -jongeren langdurig onder haar hoede en zorgde ze voor weekendopvang voor een handvol pleegkinderen. Dat einde konden we niet onopgemerkt laten passeren en daarom mocht Emmy de pleegzorgpluim in ontvangst nemen.

— Tekst: Ninke Neirynck —

We verrasten Emmy door een receptie te organiseren, samen met haar pleegkinderen en alle begeleiders die ze in haar 30 jaar als pleegzorger heeft meegemaakt. Op de foto zie je Emmy stralen, omringd door haar pleegkinderen, waar ze al die jaren voor heeft gezorgd.

Ook al is het 30 jaar geleden, Emmy weet nog exact hoe ze bij pleegzorg is terechtgekomen. “Ik werkte als onthaalmoeder en had nog nooit van pleegzorg gehoord. Op een dag kwam er een pleegkind bij mij. De pleegmama heeft mij dan uitgelegd hoe pleegzorg werkte en ik was meteen getriggerd.” Het bleek het begin van een heus avontuur, want zelf had ze ook niet gedacht dat ze voor zo veel kinderen en jongeren zou zorgen.

“Het begon allemaal met onze eerste, Yasmin. Ze kwam eerst een maand op vakantie bij ons, want ze woonde bij haar grootouders.” Die eerste maand verliep zo goed dat Emmy geen seconde twijfelde toen er een langdurig pleeggezin werd gezocht voor Yasmin. “Uiteraard wilden we dat doen, die maand was zo plezant, dus Yasmin mocht blijven.

En toen kwam er nog eentje en nog eentje en nog een zusje en … zo bleef het maar duren.”

“Het was niet altijd rozengeur en maneschijn, maar het was tof om te doen.”

Uiteindelijk stopt het nu pas, na 30 jaar. En met haar acht pleegkinderen gaat het heel goed.

Emmy glundert als ze over hen vertelt. “Ze doen het supergoed: ze hebben een diploma, ze werken, ze zijn gelukkig.

Het was niet altijd rozengeur en maneschijn, maar het was tof om te doen.”

Haar ervaringen met haar eigen kinderen waren volgens Emmy alvast een goede voorbereiding.

“Mijn twee zonen waren echte kwajongens, dus ik was wel wat gewoon.”

Emmy heeft ook nog altijd veel contact met haar pleegkinderen. Ze komen regelmatig langs voor taart, lekker eten of gewoon om wat bij te kletsen. Ze geeft hen ook regelmatig mee dat ze alvast aan het aftellen is naar haar eerste pleegkleinkind. En die pleegkinderen zelf? Die zijn super dankbaar.

“Ik heb zo veel geleerd als pleegzorger, vooral dat iedere dag een nieuwe dag is.”

Nu hoopt Emmy ook andere gezinnen te inspireren. Ze praat graag en veel over haar pleegzorgervaring en hoopt zo nog meer gezinnen in de

richting van pleegzorg te sturen. “Ik heb zo veel geleerd als pleegzorger, vooral dat iedere dag een nieuwe dag is. Ook al was er ruzie de dag voordien, iedereen begon iedere dag met een schone lei.”

Emmy genoot met volle teugen van de receptie. “Het was zalig om iedereen nog eens samen te zien.

Het enige jammere was dat de avond veel te kort was. Ik kon nog uren doorgaan en babbelen met iedereen.”

Ken jij iemand die een pleegzorgpluim verdient?

Stuur een mailtje naar charlotte.max@pleegzorgvlaanderen.be

13

Kleurrijk Juni 2022 > Make-over <

Voor & na

De make-over werd volledig verzorgd door de studenten van het zesde jaar Haarzorg en het zevende jaar Schoonheidsverzorging van GO! Next Level X3 in Hasselt.

Anneke & Els

Anneke is al sinds 2014 alleenstaande pleegmama, Els nam in 2020 ook de beslissing om als alleenstaande pleegzorger te worden. Els: “Ik had op Facebook een advertentie gezien over een infosessie van pleegzorg en toen heb ik Anneke gecontacteerd voor meer informatie. We kenden elkaar van het uitgangsleven vroeger, maar hadden elkaar lang niet meer gezien. Door pleegzorg zijn we weer met elkaar in contact gekomen. Na de infosessie was ik helemaal verkocht en wist ik zeker dat ik een thuis wou bieden aan een pleegkind.”

De pleegkinderen van Anneke en Els hebben dezelfde leeftijd. Els: “We hebben veel aan elkaar doordat we in dezelfde situatie zitten en houden af en toe een playdate met de kinderen.” Als alleenstaande moeten ze natuurlijk sterk in hun schoenen staan, maar beide dames hebben nog geen moment spijt gehad van hun beslissing. Anneke: “Het is mooi dat je iets voor een kind kan betekenen en dat je er voor hem of haar kan zijn. Je voedt ze op, leert ze praten en stappen.”

14

In de Kleurrijk van december maakten we bekend dat we een wedstrijd organiseerden waarbij vijf pleegzorgers een make-over konden winnen. Heel wat pleegzorgers stelden zich kandidaat of nomineerden hun partner als verrassing. Een onschuldige hand trok uit al die kandidaten de namen van pleegmama’s Els, Ellen, Anneke en An. Pleegmama An wou de make-over graag samen doen met Kelly, de mama van haar pleegkind, dus maakten we graag een uitzondering en nodigden we het duo samen uit voor deze leuke ervaring.

Anneke en Els vonden de make-over heel tof. Anneke: “Het is iets waar je als alleenstaande pleegouder geen tijd voor hebt. Dit was echt een stimulans om een keertje vrij te nemen voor mezelf, want de rest van mijn verlof gaat naar mijn pleegkind. Het was heel leuk om

te doen, én vernieuwend.” Els koos resoluut voor een andere snit. “Ik wou echt eens iets anders en de make-over was daarvoor de ideale gelegenheid.”

Maite “Eerst heb ik de highlights van Anneke bijgewerkt. Daarna heb ik haar haren gekruld om het nog feestelijker te maken.”

Noor “Ik heb gekozen om haar haren in een bob te knippen. Dat komt mooi uit bij haar gezicht.”

Emma “Anneke heeft lichte ogen die opvallen. Om die nog meer te laten spreken, werkte ik met koele tinten die ook terugkomen in haar kleedje.”

Anneke

Julia “Ik heb gewerkt met warme kleuren en dat afgewerkt met een beetje blush en bronzer. De bruine kleurtinten komen mooi uit bij haar huidskleur.”

Els Els

Kleurrijk Juni 2022 > Make-over <

Kelly & An

Kelly riep zelf de hulp in van pleegzorg en kan nu rekenen op een ondersteunend pleeggezin: “Ik heb drie kinderen met autisme. Dat maakte het zwaar om het allemaal, samen met mijn man, zelf te doen.

De eerste keer dat onze oudste zoon naar zijn pleeggezin ging, gaf mij wel een dubbel gevoel. Het was vreemd dat hij weg was.”

Eén van de kinderen van Kelly gaat af en toe naar het pleeggezin van An. “We hadden het gevoel dat er wel wat ruimte en tijd was om een kind een extra opvangplaats te geven” , vertelt An. Kelly: “Je merkt echt dat dat een rustmoment is voor onze zoon en dat hij er ook naar uitkijkt.

Hij heeft er altijd een fijn weekend.

En het is ook een rustmoment voor mij en mijn man.”

An: “Het is mooi dat we hem de kans kunnen geven om tot rust te komen.

Dat we tegelijk Kelly en haar man de kans geven om samen iets te doen, vind ik ook heel waardevol. Dat is

Ellen

Voor Ellen kwam het als een verrassing dat ze mocht meedoen aan onze make-over. Haar man Tim had haar stiekem opgegeven als kandidaat, omdat hij vond dat Ellen wel eens zo’n verwennerij verdiende.

Ellen en Tim hebben drie kinderen en twee pleegkinderen. “Pleegzorg past echt bij ons omdat we graag zorgen. We hebben de stap om pleegzorger te worden gezet omdat we iets goeds wilden doen en ons wilden engageren.”

Hun eerste pleegkind kwam bij het pleeggezin terecht toen die nog een baby was. Later kozen Ellen en Tim

Julia “Kelly is een lentetype, wat wil zeggen dat ze zowel met koudere als met warmere tinten staat.

Vandaag heb ik voor de make-up gewerkt met koelere kleuren omdat die mooi uitkomen bij haar ogen.”

Wendy “Ik heb Kelly een korte ondersnit gegeven omdat dat het geheel verlicht.”

Kelly

waarom ik vind dat Kelly deze make-over verdient. Ze werkt voltijds en neemt daarbij de zorg van haar drie kinderen erbij, chapeau!”

ervoor om nog een bijplaatsing te doen. “We hadden aangegeven aan onze pleegzorgbegeleider dat we nog een tweede pleegkind in ons gezin wilden opnemen. Twee weken later was er al een goede match.”

“Onze kinderen zijn nu 22, 20 en 16 jaar, terwijl onze pleegkinderen 8 en 3 jaar zijn. We praten met onze pleegkinderen over hun ouders en hebben boekjes met foto’s die we dan laten zien. Voor ons is pleegzorg een meerwaarde en ons gezin voelt nu echt compleet.”

Anouk “Ik heb An een laagjeskapsel gegeven. Daarna krulde ik het met een krultang, aangezien het toch net iets specialer mag zijn op de dag van de make-over zelf.”

Nina “Aangezien An een zomertype is, heb ik voor haar make-up met warme tinten gewerkt. Door met schaduw te werken, komen haar ogen nog beter uit.”

An

Voor beide dames is de make-over geslaagd. “Het was een heel fijne voormiddag en de gesprekken met de leerlingen waren ook heel fijn.”

Lamia “De lengte in Ellen haar haren is behouden, maar ik koos er wel voor om ze in laagjes te knippen.

Zo komen haar krullen nog beter uit.”

Laura “Ik gebruikte warmere tinten bij Ellen omdat die heel mooi bij haar kleren passen. De glitter zorgt ervoor dat het niet eentonig wordt.”

Ellen

“De make-over was supertof. Het is altijd leuk om in de watten gelegd te worden. En dat dat nu net op Valentijn is, is mooi meegenomen.

Een tof initiatief!”

15

Kleurrijk Juni 2022 > Vraag het aan Jeugdrecht.be <

Draait een kind op voor de schulden van de ouders?

Shauni, 18 jaar, verblijft sinds ze zeven jaar was in een pleeggezin. Ze maakt zich zorgen. Haar vader is lang geleden failliet verklaard, hij zat een tijdje in de gevangenis en was daarna dakloos. Nu is hij ernstig ziek en werd hij opgenomen in het ziekenhuis. De dokters geven aan dat hij binnenkort zal sterven.

Moet Shauni zijn schulden gaan betalen?

— Tekst: Min Berghmans — SAM, steunpunt Mens en Samenleving vzw, 25 april 2022

staat is om het levensonderhoud van de ouders te dragen, kan een rechtbank beslissen dat het kind moet tussenkomen in de kosten van het levensonderhoud. Wanneer een ouder bijvoorbeeld verblijft in een woonzorgcentrum van het OCMW en de factuur niet kan betalen, mag het OCMW onderzoeken of het de kosten van de kinderen kan terugvorderen. Het OCMW kan omwille van billijkheidsredenen wel afzien van zo’n terugvordering.

Dat zijn redenen die zorgen dat het in sommige situaties redelijker of rechtvaardiger is om af te wijken van de normale gang van zaken.

Een jarenlang verblijf van het kind binnen een jeugdhulpsituatie kan zo een billijkheidsreden zijn.

Kan je schulden erven?

Hoe ontstaan schulden en wie is er verantwoordelijk voor?

Juridisch gezien kunnen schulden ontstaan als gevolg van een contract (bijvoorbeeld onbetaalde huur of energie, borgstelling …), als gevolg van een handeling waarbij je schade veroorzaakte aan iemand anders (schadevergoeding) of omdat je werd veroordeeld tot een administratieve of strafrechtelijke boete. Ook gerechtskosten kunnen verschuldigd zijn door een vonnis.

Daarnaast zijn er ook verbintenissen op basis van wettelijke bepalingen die tot schulden kunnen leiden, zoals een onderhoudsplicht, belastingen …

Het uitgangspunt is dat iedere burger zijn eigen schulden moet betalen en dat niemand verplicht is om de schulden van een ander te betalen. Alleen als je akkoord gaat of door de wet verplicht wordt, moet je soms de schuld van een ander betalen. Zo zijn ouders bijvoorbeeld wettelijk aansprakelijk voor schade

16

die hun kinderen veroorzaken en werkgevers voor schade door hun werknemers.

Soms ben je met meerdere personen samen verplicht om een (gezamenlijke) schuld te betalen. En soms moet je eerst zelf een schuld betalen die je dan achteraf kan terugvorderen.

Zijn kinderen onderhoudsplichtig ten opzichte van hun ouders?

Artikel 205 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt dat kinderen levensonderhoud verschuldigd zijn aan hun ‘behoeftige’ (groot)ouders.

Dat betekent dat kinderen hun (groot)ouders moeten helpen en onderhouden als die niet meer alles zelf kunnen doen. Er wordt wel eerst gekeken naar de echtgenoot van de behoeftige persoon, want die heeft ook zo’n onderhoudsplicht.

Enkel als de ouders geen geld meer hebben om een menswaardig bestaan te leiden én als het kind in

Erfgenamen die de nalatenschap aanvaarden, – dat kan ook ‘stilzwijgend’ door je bepaalde goederen toe te eigenen van de overledene, of bepaalde schulden te betalen – erven zowel het ‘actief’ (het vermogen) als het ‘passief’ (de schulden).

Men kan ook aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving: dat is een procedure waarbij de notaris een inventaris opstelt van de bezittingen van de overleden persoon, maar ook van diens schulden. Met zo’n procedure vermijdt de erfgenaam dat hij meer schulden dan ‘baten’ of bezittingen erft. In het ergste geval erft hij niets. Een veilige oplossing dus.

En men kan een nalatenschap verwerpen. In principe heeft men daarvoor 30 jaar de tijd. Dat doe je bij de notaris. Het kan tot 100 euro kosten, maar als er na aftrek van de schulden minder dan 5000 euro + index (5219,21 euro in 2022) te erven zou vallen, is verwerping gratis.

Ook voor minderjarigen kost het niets. De kosten van de laatste ziek-

Kleurrijk Juni 2022 > Vraag het aan Jeugdrecht.be <

Voor Shauni is het niet duidelijk of haar vader nog bezittingen heeft.

Ze vermoedt dat er vooral schulden zullen zijn. In haar situatie is het aan te raden dat ze bij een notaris te rade gaat om te bekijken of het de moeite loont om de erfenis te aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving dan wel zuiver te verwerpen. Voor de ziekenhuis- en begrafeniskosten neemt ze best geen initiatief en vraagt ze beter aan de schuldeisers van haar vader om het OCMW te contacteren. Als zij zelf contact zoekt met een begrafenisondernemer, kan die eisen dat zij de kosten betaalt op basis van het contract dat ze met hen sloot. te en de begrafeniskosten worden dan soms toch nog ten laste van de kinderen gelegd, op basis van de onderhoudsplicht. Daarover is de rechtspraak verdeeld.

Wanneer ouders zelf als erfgenaam een nalatenschap verwerpen, komt die nalatenschap toe aan hun kinderen. Voor de kinderen is een aparte verwerping van de erfenis nodig.

Voor minderjarige erfgenamen is er altijd een machtiging van de vrederechter nodig, die beslist in het belang van het kind.

Als Shauni minderjarig zou zijn, moet zij vertegenwoordigd worden door een andere persoon om de machtiging aan de vrederechter te vragen.

Dat kan haar moeder zijn, of een voogd ad hoc. De pleegzorger kan, bij stilzitten van moeder, op basis van het statuut van de pleegzorger, aan de familierechtbank vragen om zo’n tijdelijke voogd aan te stellen voor het pleegkind. Als er geen ouders meer zijn, zal het de vrederechter zijn die in afwachting van de aanstelling van een gewone voogd, bevoegd is.

Bronnen: M. Berghmans en L. Balcaen, 21 oktober 2021, Het kind erft of derft | jeugdrecht.be L. Balcaen, 21 oktober 2021, Wie beheert het vermogen van het kind? | jeugdrecht.be L. Balcaen, 31 augustus 2020, Wie betaalt de ziekenhuisfactuur (jeugdrecht.be) L. Balcaen, 21 augustus 2020, Wie betaalt de schoolrekening (jeugdrecht.be)

M. Berghmans, 31 augustus 2020, Wettelijke vertegenwoordiging van minderjarigen (jeugdrecht.be) Notaris.be 5 vragen over erfenissen aan minderjarigen | Notaris.be - Nieuws Deblokkeren van bankrekeningen bij overlijden | FOD Financiën (belgium.be) Wie betaalt de begrafeniskosten? Notaris.be

17

Kleurrijk Maart 2021 > Beeldverhaal < Kleurrijk Juni 2022 > Lies <

‘Lies’

Kleurrijk Maart 2021 > Week van de Pleegzorg <

Hallo, ik ben Lies (43). Ik ben getrouwd met Gert (44) en samen runnen we, naast een eigen zaak, ook nog een gezin met 4 kinderen: Marie (17), Jef (14), Josefien (11) en Lou (7)*.

9 jaar geleden waagden we de sprong als pleeggezin.

We begonnen als crisisgezin maar sinds 7 jaar verblijft ons pleegzoontje Lou bij ons. De gezellige chaos en onvermijdelijke drukte in ons gezin zijn een bron van inspiratie voor mijn blog ‘Leef lach Lies’ (www.leeflachlies.com).

“Ik heb hier hoofdpijn”, zegt onze jongste. Hij duwt met de wijsvinger op zijn schedel, net boven zijn voorhoofd.

“Ik denk dat mijn hersens op de trampoline aan het springen zijn”, voegt hij er nog aan toe. Ik barst in lachen uit, maar vind het bovenal bewonderenswaardig dat hij een gevoel zo waarheidsgetrouw kan verwoorden.

We zijn er hier thuis nu ook wel mee bezig. We proberen hem te leren voelen wat hij voelt en ermee omgaan, want het ventje schijnt problemen te hebben met ‘emotieregulatie’. Thuis is dat niet zo’n probleem, vinden wij, maar op school loopt het soms uit de hand.

Het gaat dus niet goed op school. Het kost hem te veel moeite om mee te draaien in de klas, waardoor hij op de toppen van zijn tenen loopt. Hij haat school en al wat hij daar moet doen. De spanning, stress en tegenzin hebben een onvermijdelijke invloed op zijn gemoed. Zijn emoties laaien hoog op en slaan bovendien alle kanten uit. Een duidelijk signaal dat er heel wat omgaat in dat kleine lijfje.

Hij is er zich heel bewust van dat hij soms over de schreef gaat, al weet hij niet altijd om welke emotie het gaat.

Verdriet, ergernis, stress, angst ... het uit zich allemaal helaas meestal in boosheid. Het zijn signalen die ons zoals zo vaak weer met onze voeten op de grond zetten.

Volgens onze begeleidster van Pleegzorg is het typisch gedrag voor kinderen met een trauma en/of hechtingsstoornis. Juist ja, onze kleinste is een pleegkind. Dat waren we bijna weer vergeten ...

raakt. Mijn gemoed schiet vol wanneer ze het over een kind hebben dat ik niet herken. Thuis is hij lief, veel rustiger, op zijn gemak. “Dat is goed”, hoor ik dan iemand zeggen. Dat betekent dat jullie zijn veilige haven zijn, bij jullie komt hij tot rust. Het beurt me enigszins op, want daarvoor ga je initieel het pleegzorgavontuur aan: een kind in nood veiligheid en rust bieden.

Helaas moet hij ook leren om zich staande te houden buiten de veilige cocon van ons gezin. Het vraagt een specifieke aanpak. Traumasensitief opvoeden noemen ze het. Er moeten dus wat meer eieren onder gelegd worden. Geen probleem voor ons, maar niet altijd makkelijk om uit te leggen aan de omgeving, merken we.

Een hele uitdaging!

Gelukkig staan we er niet alleen voor. Ons gezin is groot. Én sterk. Onze andere drie kinderen begrijpen het, kennen hem en nemen het voor hem op. Ze zien hem graag. De school springt zonder boe of ba mee op de kar en is vragende partij om te leren hoe ze hem best aanpakken. Ze zien hem graag. Zijn echte papa is er ook.

Hij luistert, toont interesse en probeert zijn steentje bij te dragen. Hij ziet hem graag. En Pleegzorg staat klaar om aan al die vragen en behoeftes tegemoet te komen. De huisbezoeken worden frequenter, vormingen worden aangeboden en een traject opgestart.

Ik heb geen glazen bol, maar wel goede moed. Alles komt goed met ons ventje. Zoals altijd komt het goed.

Tijdens de frequente overlegmomenten op school en met Pleegzorg besef ik hoe diep het me steeds weer * Omwille van privacy is een schuilnaam gebruikt.

18

Kleurrijk Juni 2022 > Oost-Vlaanderen <

Meewerken aan een betere pleegzorg Participatie?!

Mee denken, mee beslissen, mee uitvoeren.

Dat is participatie. Dat is wat we met de ontmoetingsgroepen binnen pleegzorg willen omarmen, uitdragen en betekenen.

Participatie = actief deelnemen We doen een beroep op het engagement van alle betrokkenen om de zorg samen te dragen en vorm te geven. We willen empowerend werken vanuit hun visies, krachten en mogelijkheden. Daarbij staat iedereen in een evenwaardige relatie.

Participatie = een gedeelde verantwoordelijkheid Onze medewerkers, ouders, pleegzorgers, kinderen, jongeren, pleeggasten, niet-begeleide minderjarige vluchtelingen … werken allemaal samen in een voortdurende dialoog.

Participatie = een cyclisch proces Ouders, pleegzorgers, medewerkers, pleegkinderen, -jongeren en -gasten worden betrokken bij het reilen en zeilen van de organisatie. Samen geven ze vorm aan hun individuele hulpverlening.

Participatie verbetert ‘pleegzorg’ op drie niveaus door de doelgroepen medezeggenschap te geven op:

Op drie niveaus Microniveau = binnen de individuele begeleiding We betrekken iedereen bij de eigen begeleiding. We geven ruimte aan wensen en noden, en zoeken samen naar haalbare doelen en oplossingen op maat.

Mesoniveau = binnen de organisatie We organiseren ontmoetingsgroepen die regelmatig samenkomen om thema’s aan te kaarten en feedback te geven op de organisatie. Problemen worden op basis van een open debat in kaart gebracht. We zoeken samen naar oplossingen die uiteindelijk het beleid mee kunnen beïnvloeden.

Twee keer per jaar vindt de participatieraad plaats. Daaraan nemen afgevaardigden van alle participatiegroepen deel, maar ook de participatiecoördinator, de directeur van de pleegzorgdienst en een onafhankelijke voorzitter zijn erbij.

Macroniveau = naar de overheid Leden van de ontmoetingsgroepen kunnen ook deelnemen aan de dialoogdagen die door Pleegzorg Vlaanderen worden georganiseerd. Op die manier zetten ze hun ervaringen in om mee te werken aan verbeteringen van de (jeugd)hulpverlening in Vlaanderen.

Wie is hierbij betrokken?

Alle medewerkers vertrekken vanuit een participatieve basishouding: openheid, gelijkwaardigheid, betrokkenheid, krachtgerichtheid en motiverend werken staan daarbij centraal.

Binnen onze pleegzorgdienst is er ook een speciaal participatieteam. Zij zorgen ervoor dat: - Groepen regelmatig samenkomen en dat er ruimte is om elkaar te ontmoeten, ervaringen te delen, erkenning te vinden en leuke momenten te beleven.

- Er de mogelijkheid is om via het ontmoeten moeilijke thema’s bespreekbaar te maken. Wat gaat er goed binnen je pleegzorgsituatie? Wat loopt wat moeilijker? Waar zou je graag meer info over willen? Die gesprekken kunnen onderling gevoerd worden, maar ze kunnen ook als signaal naar de organisatie of als voeding voor het beleid worden opgenomen.

- Die signalen terechtkomen bij de juiste personen. Via feedback en overlegmomenten wordt er gedeeld wat er leeft binnen de groep, worden resultaten van denkoefeningen samengebracht en wordt input meegenomen naar de participatieraad en directie.

MICRONIVEAU Binnen individuele begeleiding of ten voordele van de pleegzorgsituatie MESONIVEAU Binnen de organisatie of ter optimalisering van de organisatie van pleegzorg MACRONIVEAU Naar het beleid toe of ter verbetering van de hulpverleningsvorm ‘pleegzorg'

Wil jij eens meedenken?

Zin om anderen te leren kennen die in een gelijkaardige situatie zitten? Ben ieuwd hoe een ontmoetingsgroep eruit ziet ? Kan jij wel wat steun of erkenning gebruik en of wil je graag iets bespreken? Kom dan zeker eens langs. Je bent van harte welkom !

Een overzicht van de eerstvolgen de momenten: • 16/06: Ontmoetingsgroep oud ers: Ontmoeten rond thema ‘gedeeld e wereld’ • 17/06: Ontmoetingsgroep plee ggrootouders: Wandelen en een koffietje in provinciaal domein Het Leen • 22/06: Ontmoetingsgroep kind eren: Ontmoeten rond thema ‘gedeeld e wereld’ • 29/06: Ontmoetingsgroep jong eren: Ontmoeten met BBQ en einde examens vieren • 15/07: Ontmoetingsgroep oud ers: Uitstap Puyenbroeck met je kind eren • 19/11: Participatiedag Vraag info bij je begeleid(st)er of kom gewoon langs! Inschrijven kan via de website: ww w.pleegzorg.be/activiteiten 19

Kleurrijk Juni 2022 > Oost-Vlaanderen <

Wist je dat… … van die 424 cultuursensitieve begeleidingen, er 298 netwerkbegeleidingen waren?

… er op 31 december 2020 in onze provincie 146 begeleidingen liepen voor niet-begeleide

… dat betekent dat die begeleidingen voor niet-begeleide minderjarige vluchtelingen 36% uitmaken van alle cultuursensitieve begeleidingen?

… het Dunya-café op een fijne, gezellige manier pleegkinderen, -jongeren, pleegzorgers en ouders van een andere origine samenbrengt? In normale omstandigheden (lees: zonder pandemie) gaat dat jaarlijks twee keer door.

… er op 1 januari 2021 maar 16% mannen werkten bij Pleegzorg Oost-Vlaanderen?

… op 1 januari 2021 maar 5% van onze collega’s een andere origine kende?

… er wel 82 verschillende nationaliteiten voorkomen in Pleegzorg Oost-Vlaanderen? … ongeveer 1 op de 4 pleegkinderen/pleegzorgers in Oost-Vlaanderen een migratieachtergrond heeft?

V.U.: Pleegzorg Vlaanderen vzw - Ravenstraat 98 - 3000 Leuven

… er eind 2020 424 cultuursensitieve begeleidingen liepen bij Pleegzorg Oost-Vlaanderen? Dat betekent dat in 22,2% van al onze begeleidingen minstens één van de ouders of grootouders van het pleegkind of de pleegzorgers in het buitenland geboren is.