Post 21e jaargang Nr.2 - oktober 2018 Historisch Genootschap Oud Middelye - Middelie by oudmiddelie

Gymvereniging Hercules

21ste Jaargang, Nummer 2, oktober 2018 __________________________________________________________________________________________________

Historisch Genootschap “Oud - Middelye” - “De Post” wordt gratis onder de leden verspreid.

VAN DE VOORZITTER Het is u wellicht niet ontgaan: de nieuwe privacywetgeving is in werking getreden. Ook wij hebben daarmee te maken. Zo is het u als donateur, mogelijk om in te zien welke gegevens wij van u hebben en om dat te wijzigen. De gegevens die wij hebben zijn de volgende: naam en adres, en indien bekend ook een telefoonnummer en/of e-mail adres. Die gegevens hebben we nodig om De Post te kunnen versturen, rekeningen en uitnodigingen. Meer doen we er niet mee. We geven het niet aan een externe partij. Alleen het bestuur gebruikt de donateurs- en verzendlijst. Wij maken gebruik van een ledenprogramma dat beheerd wordt door de penningmeester. Er wordt bij een ander bestuurslid een back-up bewaard. Onze bestuursleden zijn zich bewust dat we zeer zorgvuldig met deze gegevens moeten omgaan. Dat doen we al vele jaren en daar gaan we gewoon mee door. Nieuw is, dat we moeten zorgen voor toestemming van personen die we bij een foto hebben staan. We waren al gewend om aan bronvermelding te doen bij van alles, maar dit aspect, de toestemming, is nieuw. Zodra we beschikken over een website zal daar ons privacy beleid op geplaatst worden, wat in de jongstleden bestuursvergadering is vastgesteld. Die website, daar gaan we nu mee aan de slag! We beschikten over een web-blog maar u kunt daar de opslagen historische foto’s niet meer op terugvinden. De provider heeft deze dienstverlening opgezegd. Wij verwachten eind van dit jaar, begin volgend jaar de website gereed te hebben. Wat hebben we in deze uitgave van De Post voor u in petto? Onder meer een interview met dokter Rubin Einhorn, die de voorganger was van dokter Koen Ferket. Einhorn is nog altijd actief in de gezondheidszorg! De gymvereniging Hercules viert volgend jaar haar 100 jarig bestaan! Samen met Cor Hilbers halsbrekende toeren verricht om historische gegevens op te duiken, u leest er alles over. Wij hebben de beschikking gekregen over de stamreeks van de familie Worp. Aaf Bakker vertelt erover. Uiteraard ook een vervolg op de bewonersgeschiedenis en een stuk uit het dagboek van Jan Laan. Ik hoop dat u met deze uitgave van De Post zich lekker kunt ontspannen, geen last meer heeft van de extreme warmte van de afgelopen maanden en zie u graag op onze Najaarsbijeenkomst op 12 november. Spreker is de heer Rob Veenman van het Hoogheemraadschap.

Hij gaat een interessante inleiding verzorgen met als grote vraag: Hoe houden we met een dalende bodem, een stijgende zeespiegel en een veranderend klimaat ook op lange termijn droge voeten en schoon water? Nou, gezien de pudding waar we hier op wonen en leven ben ik benieuwd! U toch ook? Voor de details verwijs ik u naar de uitnodiging die u in De Post vindt. Jack Dekker, voorzitter. Reacties, vragen, tips. E-mail: jackdekker@quicknet.nl

●◄

Inhoud:

Van de Voorzitter Jack Dekker Tegeltje van inzet Jack Dekker Bewoners geschiedenis Gerry v.d. Wegen-Mulders Gymvereniging Hercules Jack Dekker Huisarts Einhorn Jack Dekker Aaf Bakker Jack Dekker Uit het dagboek J .Laan Dieuwke de Boer-Muts Reactie op de foto Redactie Herinnert u zich deze nog? Redactie De Soos Jack Dekker De 10 vragen aan…… Gé Koster-Wakker Mededelingen en Advertenties Redactie

pag. - 3 pag. - 4 pag. - 5 pag. - 9 pag. - 13 pag. - 16 pag. - 17 pag. - 19 pag. - 20 pag. - 21 pag. - 22 pag. - 24 /- 26

ANJA FRIKKEE ONTVANGT HET TEGELTJE VAN INZET. Elk jaar reikt het bestuur een eerbewijs uit aan een Middelieër die zich verdienstelijk heeft gemaakt en/of nog steeds maakt voor het behoud van de historie van ons dorp. Hiervoor hebben wij een tegeltje ontworpen: Het tegeltje van inzet.

Zij heeft haar jeugd doorgebracht op de ouderlijke boerderij aan het Westeinde 65 en woont nu op een prachtige stek in de nieuwbouw in Oosthuizen. Anja werkte als juf op de basisschool hier in Middelie en heeft zich ook altijd verdiept in alles wat met Middelie van doen had. Het zal niet lang na de oprichting van onze historische vereniging in 1997 zijn geweest dat Anja via Piet Laan daarbij betrokken raakte. Anja is bestuurslid geweest, heeft regelmatig artikelen geschreven en corrigeert samen met Dieuwke de Boer de artikelen voordat ze geplaatst worHet tegeltje van inzet hebben we al aan diverse beeldden. Anja heeft veel inbreng gehad bij het op poten zetbepalende, historie minnende Middelieërs mogen uitrei- ten en verzorgen van presentaties van de documentaire ken. Weet u nog: vorige jaar was dat aan mevrouw Greta over de Ruilverkaveling in De Zeevang, te weten in Muts-Vink. Oosthuizen, Hobrede en Middelie. En ondanks haar Het is deze keer weer een dame! Onlangs heb ik Anja bij drukke baan, het varen in de polder met haar kano, haar thuis bezocht en het tegeltje uitgereikt. Anja was blij mogen we Anja nog altijd benaderen om artikelen te verrast met het eerbewijs! schrijven voor De Post. Anja is geboren in het ziekenhuis in Purmerend maar Voor haar inzet zijn we als bestuur erg dankbaar. Daarom het tegeltje van inzet voor Anja Frikkee! heeft bijna haar hele leven in Oosthuizen gewoond op een kleine periode na, want vanaf 1987 tot 1991 heeft Jack Dekker. ●◄ Anja nog in Ons Belang in Middelie gewoond.

Bewonersgeschiedenis van Middelie Sinds 2005 werkt een aantal (bestuurs) leden aan de bewonersgeschiedenis van Middelie. Siem de Boer, oud Middelieër, vader van Willem de Boer uit Schellinkhout, heeft een verslag nagelaten over Middelie 1920 - 1930 waar we dankbaar gebruik van hebben gemaakt voor de verhalen over deze mensen. In deze en volgende ”Posten” willen wij u de resultaten hiervan laten zien en hopen dat er veel reacties van uw kant komen zoals aanvullingen en/of verbeteringen en vooral foto’s. In deze uitgave de huizen met de nrs. 33 t/m 36. Nr. 33 Hier woont nu Akka Molenaar, wier partner Ivy Philips dit voorjaar overleed. Hij heeft een aantal jaren in de dorpsraad gezeten en Akka heeft als hobby patchwork kleden maken. Zij namen de stolp over van het echtpaar Reurts die hier een antiekhandel dreef. Dit echtpaar bewoonde de boerderij sinds 1963 nadat Jan Klok en Lies Plas verhuisden naar een nieuw veebedrijf in Hobrede in het kader van de ruilverkaveling. De boerderij werd toen een woonboerderij. Hiervoor boerden hier tot 1954 de ouders van Jan Klok: Christiaan Klok en Trijntje Plas.

Foto oud.

Foto 2018.

Nr. 34 Zij kochten het oude huisje van de erven Pleuntje Molenaar-Vink, sloopten de woning en bouwden er een nieuw huis. Pleuntje was de weduwe van Arend Molenaar. Zij heeft deel uitgemaakt van het bestuur van de Floralia: vandaar haar prachtige tuin. Arend heeft hier na de dood van zijn ouders Dirk Molenaar en Trijntje Huiberts lang alleen gewoond. Hij trouwde pas op 51 jarige leeftijd in 1946 met Pleuntje Vink. Dirk Molenaar en Trijntje Huiberts (Hup) hadden een kruidenierswinkeltje, handelden in petroleum en ze boerden erbij.

Foto 2018.

Tussen de nummers 34 en 35 heeft vroeger volgens het boek van Siem de Boer ook nog een spuithuisje gestaan.

In deze woning woont Clazien Laan - van Elten. Haar man Piet Laan, oprichter en voormalig voorzitter van het Historisch Genootschap Oud-Middelye, overleed in 2009. Piet bekleedde meerdere bestuurlijke functies binnen de agrarische sector: hij was een echte verenigingsman.

Foto oud.

Nr. 35 Het loket is onaangeroerd weg getimmerd, misschien dat er ooit iemand weer gaat verbouwen en het blootlegt. Voor hen woonden hier vanaf 1935 Jan Winkelaar en zijn vrouw Jouk Doets. Zij hadden later een postagentschap aan huis en hij bezorgde jarenlang de post in Middelie. Eerst op de fiets, later op de solex. Het huis werd hiervoor bewoond door de ouders van Jan, Thames Winkelaar en Trien Roele. Thames was al postbode in Middelie , hij haalde de post op uit Kwadijk en ging op zijn fiets het hele dorp door. Was hij ziek, dan was er een hulppostbode Willem (Wullum) Blakborn. Je hoefde de kaart dan niet te lezen, want Willem wist je Foto 2018. al te vertellen dat je gasten kreeg. Vanaf 1984 wonen hier Martin Jonker en Annemiek Mo- (Zie ook Post najaar 2012) lenaar, zij zijn beiden actief in het verenigingsleven, o.a. de toneel- en ijsclub. Zij kochten dit huis van het echtpaar Simon en Wilma de Vries, die naar de Beemster verhuisden. Bij de verbouwing stuitten Martin en Annemiek nog op resten van het loketje van het voormalige postkantoortje. Zij vonden dat zo speciaal dat ze spijt hebben niet alles te hebben gefotografeerd. Foto oud.

Nr. 36

Foto 2018.

Daarvoor woonde hier tante Neel Klok-Plas (Lange Neel), schoonzuster en tevens huishoudster bij oude Chris Klok, de vader van Jan Klok op nr. 33. Na het overlijden van de oude Chris Klok is tante Neel gaan wonen in het oude huisje op nr. 36 en zijn Jan en Lies Klok verhuisd naar de boerderij op nr. 33. Zij ruilde van woning met Jan Klok en Lies Plas. Omstreeks 1950 kwamen hier Jo van der Veen en Ma Bakker wonen. Het huis werd door de gemeente Middelie voor hen gevorderd. Zij kwamen van Oostzaan en later verhuisden zij naar de Zijvend. Voor hen woonden hier de drie broers Keesie, Meindert en Jacob Worp, die de Worpies werden genoemd. Achter dit huis stond een veestalling (nu een schuur), die indertijd gebruikt werd door Jo Beets en Teun Vink en later opnieuw is gebouwd en gebruikt door Cees Krüse en Kees Kuster.

Sinds 1976 woonden hier Cees Krüse met Geertje de Klerk. Zij hebben, na een aantal jaren op deze plek gewoond te hebben, een heel nieuw huis laten bouwen met Gerry van der Wegen-Mulders de naam Carpe Diem. M.m.v. Greta Muts-Vink. Na het overlijden van Cees in de zomer van 2011 woont Geertje er alleen en heeft hier nu haar afslankFoto’s 2018 Gé Koster-Wakker. salon. Daarvoor woonde hier de familie Meeldijk, zij kwamen uit Amsterdam, evenals eerder de familie Maarschalkerweerd. Over beide gezinnen is weinig bekend.

Foto oud.

●◄

In 2019 viert Gymvereniging Hercules haar 100-jarig bestaan. Een terugblik! In de zoektocht naar de geschiedenis over de aanstaande 100-jarige eerst maar eens contact opgenomen met één van de bestuurders van Hercules, te weten Cor Hilbers, die de voorzittershamer in 2018 heeft overgedragen aan Marjolein Bouman. Halverwege de jaren tachtig werden de zonen Tiemen (1980) en Martijn (1983) van Cor en Riet Hilbers lid van de gymvereniging. In die periode verliet Tiny van Wijk het bestuur en kwam Cor erin. Cor: ‘Ik vond dat je ook wat verantwoording moest nemen’. Cor is nu één van de drijvende krachten achter de rommelmarkt en de Zeevangsloop, die jaarlijks (dit jaar al voor de 39ste keer!) door de gymvereniging worden georganiseerd. Deze activiteiten waren destijds opgestart door een zelfstandige activiteitencommissie, waarbij veelvuldig de namen van onder meer Lau Konijn, Jaap Kramer, Fons van Loveren en Jeep Hamstra worden opgenoemd. Ook organiseerden zij de Sinterklaasintochten, die nu door de VVM worden georganiseerd.

Henk (1939) en de dochters Sheila (1973) en Ilona (1970) vanuit Amsterdam naar Middelie in 1976. Niet veel later werd zij door Gré Laan gevraagd om in het bestuur plaats te nemen. Daar heeft zij nooit spijt van gehad. Ondanks het feit dat Rietje en haar man in 2010 verhuisd zijn naar Purmerend is zij nog steeds betrokken bij de vereniging en regelt zij de vrijwilligers bij de Zeevangsloop en rommelmarkt. Halsbrekende toeren voor het achterhalen van meer geschiedenis! Zowel Cor als Rietje maar ook Henk Bergman hadden weinig of geen verdere kennis over het verleden van de vereniging. Cor wist nog wel dat op de zolder van de gymzaal in Middelie mogelijk archiefstukken waren te vinden.

Cor Hilbers op de zolder van de gymzaal van de basisschool Actieve vereniging, met ups en downs op zoek naar historie. Samen met de toenmalige voorzitter Henk Bergman, Rietje van Aurich en Freek Spekman waren zij eind vorige eeuw verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van een grote en actieve vereniging met twee afdelingen, één in Middelie en één in Kwadijk. En zij hadden beiden een gymzaal ter beschikking. De meeste leden kwamen uit Middelie en daar vonden dan ook de meeste verenigingsactiviteiten plaats. Toen voorzitter Bergman afscheid nam, werd Cor zijn opvolger. Na de eeuwwisseling en de daarop volgende jaren had de vereniging het niet gemakkelijk. Een terugloop van de leden en derhalve ook van de activiteiten. Op dit moment bestaat het lesaanbod uit Zumba in Kwadijk en Aerobics en Jeugdgym in Middelie.

Rietje van Aurich Zij kreeg in 2001 (of 2002, dat weet Rietje niet meer precies) een oorkonde door voorzitter Bergman opgespeld vanwege haar jubileum. 25 jaar lang secretaresse van de vereniging! Rietje (1941) verhuisde samen met haar man

Samen met uw interviewer is Cor naar de gymzaal getogen. Als je niet weet waar het luik in het plafond gemaakt is, dan vind je het ook niet! Een steile, wankele trap geplaatst! Cor met vaste tred naar boven en klom vervolgens met behulp van een touw de vliering op. Uw interviewer was niet zo dapper en bleef op de trap staan … Veel dozen. Maar al snel vond Cor enkele archiefstukken waar veel informatie in viel te vinden.

weer wat verbeterden komt Hercules weer tot leven en begint met 94 nieuwe leden. In 1951 vertrekken er enkele bestuursleden zodat Hercules bijna stuurloos blijft op twee 15-jarige meisjes na. Dat waren Dora Westerneng en Janny Sanders. Deze twee meisjes gaan samen met meester Heukelom op zoek naar een nieuw bestuur. J. Steenman, Cor Hagenhoek, U. Greidanus en Annie Veen waren in die tijd de drijvende krachten. In 1955 had Hercules 175 leden en een paar jaar later zelfs 200 leden. Nadat J. Steenman in 1961 vertrok als voorzitter werd de heer Greidanus zijn opvolger. Vervolgens vinden er vaker bestuurswisselingen plaats. Ook de heer Kleinegris komen we tegen in de analen, die weer door de heer Dijkstra wordt opgevolgd. In 1962 telde de vereniging 236 leden, dat betekende dat 30% van de inwoners van Middelie lid was! In de jaren zeventig zijn andere vormen van recreatief bezig zijn aan het lesaanbod van Hercules toegevoegd, te weten seniorengym en jazzballet. Na voorzitter De Groot neemt mevrouw Kramer de voorzittershamer over die vervolgens in 1984 Henk Bergman als nieuwe voorzitter installeert. (Noot van de redactie: bovenstaande informatie is afkomstig uit de feestgids die opgemaakt is naar aanleiding van het 75-jarig bestaan van de vereniging, die groots werd gevierd op 11 juni 1994)

In 1994 telde de vereniging ruim 170 leden uit Middelie, Kwadijk en Hobrede. Johan Laan, de huidige ledenadministrateur, vertelt Weer veilig op weg naar de begane grond! dat de vereniging op dit moment zo’n 50 leden heeft, gelijk verdeeld over jeugd en volwassenen. Cor ziet de 8 September 1919 werd Hercules geboren! toekomst voor de vereniging echter met vertrouwen teIn het eerste jaar na de Eerste Wereldoorlog bestond er gemoet. ‘We hebben een vernieuwd, jong bestuur met behoefte aan ontspanning en verbreding van mogelijkhe- veel bruisende plannen’. den tot ontplooiing van het individu. De samenleving kwam in beweging met de oprichting van sportverenigin- Jack Dekker. ●◄ gen. Jan Bark, D. Groot , Jb. Bijl, Jan Blakborn en Piet Beunder waren in Middelie de initiatiefnemers. Klaas Molenaar van het café besloot zijn toneel aan te passen en te vergroten ten behoeve van Hercules. De jaarlijkse uitvoeringen werden tot een revue uitgewerkt. Maar door de crisis loopt het ledenaantal terug en Hercules werd in 1930 op non-actief gesteld. Pas in 1937, toen de tijden

VOORMALIG HUISARTS RUBIN EINHORN: GEEN AFRIKA MAAR MIDDELIE! MIDDELIE NIET VERGETEN. Rubin Einhorn werd door een artsenbemiddelaar geattendeerd op de te koop staande huisartsenpraktijk in Middelie. Naast de reguliere huisartsenpraktijk behandelingen ‘deed’ Rubin ook de bevallingen en kleine chirurgische ingrepen. De dames Aat Beemster (apotheek) en Laura Kleys (praktijkassistente) completeerden de praktijk. Met hen heeft Rubin nog steeds contact. Mevrouw Aat Beemster woont nu in Middenbeemster en Laura woont in Frankrijk. Rubin heeft na zijn vertrek uit Middelie nog een jaar lang klarinetles gehad van Anton Kleys, maar om regelmatig de afstand Den Haag - Middelie te overbruggen werd op een gegeven moment toch te bezwaarlijk. Ook zijn er nog contacten met de familie Van der Kolk, vroeger woonachtig aan het Edammerdijkje, in het huis waar nu mevrouw Koster woont. Ook was er recent nog contact met hun vroegere huishoudelijk hulp, de ons welbekende Tiny Meester, nu woonachtig in Oosthuizen. In Middelie werd het gezin Einhorn verblijd met nog twee kinderen, de zonen Joël en Dan. Geen van de kinderen doet iets in de geneeskunde. Misschien later één van de 3 kleinkinderen? Dokter Einhorn.

In zijn jeugd werd Rubin Einhorn al aangetrokken tot biologie en hij wist al snel dat hij arts wilde worden. Met ingang van 1 januari 1975 nam Rubin Einhorn (1946) de huisartsenpraktijk over van dokter Blankenvoort. Rubin en Fia Einhorn kwamen samen met hun dochter Arlette te wonen op Axwijk 3, waar toen nog de woning met praktijk was gevestigd. Helemaal onbekend zal deze omgeving niet voor Rubin Einhorn zijn geweest. Na het voltooien van zijn studie geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam (1972) besloot hij huisarts te worden en in die periode was hij werkzaam als algemeen assistent bij onder andere dr. Oey in het ziekenhuis in Purmerend. Vervolgens wilde hij een paar jaar in Afrika gaan werken waardoor hij vrijgesteld zou worden van militaire dienst. Maar dat liep anders: nadat hij in 1973 zijn dienstplicht had vervuld was zijn eerste baan in een homeopathische huisartsenpraktijk in Zeist. Na een driejarige acupunctuurcursus heeft dokter Einhorn in zijn huisartsenpraktijk altijd homeopathie en acupunctuur toegepast.

Sint Maarten op Middelie. Links dochter Alette. Herkent u de twee andere kinderen? Zou de rechter misschien Willem Smit zijn.

Foto boven: Rechts dokterswoning Axwijk 3 nu bewoond door dokter I.H. Souwer. Links in de tijd van dokter Einhorn de woning van Juf Plas Axwijk 4 nu bewoond door Cris Wanders. Foto links: Fia Einhorn. Foto linksonder: de eerste stap. Foto onder: verbouwing.

Verhuizing naar Middelie.

BIJ EEN GROTE PATIËNT: MEUBILAIR AAN DE KANT. Het gezin Einhorn bewaart goede herinneringen aan Middelie en als de praktijkruimte verbouwd en fors vergroot had mogen worden, dan hadden ze nooit al op 5 maart 1979 de praktijk aan Koen Ferket overgedragen. ‘Ons bed paste eigenlijk niet in de slaapkamer. En als ik in mijn spreekkamer een groot persoon moest onderzoeken, dan moest ik eerst alle meubilair aan de kant schuiven’. Rubin Einhorn vertelt dat er in die jaren een bouwstop in Middelie van kracht was.

Maar gezien de noodzaak van een adequate praktijk zou er eventueel wel een uitzondering gemaakt kunnen worden. ‘Maar dat ging helaas niet door’. En de familie Einhorn verhuisde naar Den Haag waar zij nu nog steeds woonachtig is. In Den Haag heeft Rubin Einhorn zijn huisartsenpraktijk in 2011 beëindigd. Hij treedt nu af en toe nog op als waarnemer. Jack Dekker.

Dit schreef Rubin Einhorn: “Tot mijn schande moet ik bekennen dat ik niet meer weet bij wie wij in de zomer van 1976 in de tuin zaten, misschien kan uw publicatie dit oplossen” . Vraag van de redactie: Als u weet wie dit zijn, of u bent het zelf?? Reageert u dan gerust. Is het overigens wel in Middelie?

●◄

Mevrouw Aaf Bakker maakt stamreeks van Middelieër geslacht Worp. met veel plezier. Al haar bevindingen heeft ze beschreven en beslaan inmiddels een hele dikke map vol. Het Historisch Genootschap heeft hier ook een exemplaar van ontvangen, waarvoor onze dank! Aaf Bakker, geboren aan de IJsselmeerdijk 168 (later omgenummerd naar nummer 11) in Warder, is de dochter van een vergaderboer die tevens de directeur was van de zuivelfabriek in Warder. Op de ULO in Edam leerde zij Meindert Worp kennen. Na hun trouwen in 1960 kwamen zij in de Stationsweg in Kwadijk te wonen. Aaf gaf vanaf de jaren ’70 handwerkles, zelfs tot op provinciaal niveau. Nu woont Aaf al weer vijf jaar met veel plezier in Purmerend.

‘Oorspronkelijk is het geslacht Worp afkomstig uit Friesland. Worp is een Friese voornaam, vervolgens terechtgekomen in Wieringen waarna Jacob Cornelis Worp op 18 september 1740 in Edam is gedoopt en in december 1820 in Middelie is overleden. Hij is de oudst bekende voorvader van het geslacht Worp die ik heb kunnen vinden’. Mevrouw Aaf Bakker (1935) vertelt met enthousiasme over haar zoektocht naar de voorouders van haar kinderen Erik (1961) en Paul (1964) en haar ex-man Meindert Worp (1933). De stamreeks die zij heeft gemaakt gaat terug tot 1740. Vanaf dat moment bleven de Worpen eigenlijk allemaal in Middelie wonen. Een stamreeks is een overzicht van iemands voorouders in de rechte mannelijke lijn. Bij het maken van een stamreeks ga je terug in de tijd tot de oudst bekende voorvader, dat is de stamvader. Je neemt alleen opeenvolgende mannelijke voorouders van een persoon in de reeks op: de vader, diens vader, enzovoort. De broer van haar ex-man was Jack Worp, die jarenlang samen met zijn vrouw Martha Vink de eigenaar was van de supermarkt in Middelie op Zijvend 15. Aaf Bakker heeft er een behoorlijke klus aan gehad maar deed het Jack Dekker.

●◄

Het Genootschap Oud Middelye is in het bezit van een historische beschrijving over het boerenleven in de Zeevang vastgelegd door dhr. Jan Laan, de vader van onze oud-voorzitter dhr. Piet Laan. De verhalen worden zoveel mogelijk in originele staat weergegeven, maar daar waar nodig bewerkt. Jan Laan is geboren op 18 december 1903 te Middelie. Zijn ouders waren Pieter Laan Corneliszoon (17 mrt. 1878 - 25 nov.1961) en Hillegond Bark (30 dec.1878 - 6 okt. 1986) en woonden in de boerderij in het Noordeinde op nr. 5. Deel 1 blz. 11 t/m 14, tijdvak 1862 – 1882

Wintertijd. Het was de hele decembermaand van dat kwakkelweer geweest met nu en dan hagel- en sneeuwbuien en lichte vorst en dan weer regen en wind. Tegen de kerst was het een beetje gaan vriezen en sneeuwen en dat was voor de oudste schooljongens natuurlijk een uitdaging om te kijken hoe sterk het ijs was. Zij gingen ‘schotsen trappen’, een sport om over het ijs te glijden en vlak voor de overkant bereikt was zwaar af te zetten zodat het ijs brak en er een schots ontstond. Het was de kunst om dan toch de wal te bereiken zonder dat de kousen nat werden, maar dat mislukte dikwijls. Dan was de aardigheid er snel af en dropen zij naar huis af waar zij doorgaans niet vriendelijk door hun moeder ontvangen werden. Het ging weer dooien en de kerstdagen eindigden groen, maar een paar dagen later klaarde de lucht op en draaide de wind bij het noorden om naar het oosten en het leek er op dat de winter nu echt in aantocht was. Moeder Aaltje merkte al bij het opstaan dat het ‘s nachts streng gevroren had. Als boerin zorgde zij dat de broodmaaltijd klaar stond wanneer de boer met de knecht en de meid het melken en de stalwerkzaamheden verricht hadden. Hè, wat voelde alles koud aan; eerst de kachel (een groot fornuis) aanmaken en hard opstoken en direct de vuurpot ook maar aan de gang helpen. Lieve mensen, wat was het daar koud! De dweil lag bevroren op tafel en in de ketel lag een laagje ijs op het water. Daarna ging Aaltje de melk van gisteravond die in de kelder stond afromen. Gewoonlijk deed zij dat in het achtereind van de stal waar de kaas verwerkt werd, maar aangezien het daar zo gruwelijk koud was, besloot zij het nu maar in de minder koude kelder te doen. Zij daalde met de blaker met brandende kaars het keldertrapje af en verzamelde met het roomnapje de room in een tobbetje dat deze tijd van het jaar één keer per week geleegd werd om er boter van te karnen. Je kon wel merken dat de melkgift begon te dalen. Als straks de verse melk erbij kwam, was er net genoeg voor vijf kazen. Maar dat zou snel minder worden

want de koeien die in maart afkalven moesten binnenkort drooggezet worden. De kom melk nam ze mee om in een pan water opgewarmd te worden tot de juiste temperatuur voordat die in de strem ging. Dat was nodig om goede kazen te maken. De kinderen waren inmiddels ook wakker geworden, maar moeder zei: “Blijf er nog maar effies in want het is erg koud. Het heb bar hard vrore en jullie hoeve toch niet naar skool.” “Hè lekker”, zei Jan, “dan kenne we skaserije; gistere konne we er al makkelijk over.” “Ja, dat zal wel”, zei moeder, “maar er makkelijk door ook. Dat heb ik gisteravond wel gemerkt aan jullie sloffe prutkousen.” “Lelijke waaghalzen die jij en Piet zijn, nooit ver genoeg. Ik heb skone kousen klaar zocht en ik waarschuw jullie dat as ’t weer beurt, dan stop ik jullie zonder eten te bed.” De ijsbloemen stonden in de ramen. Moeder had al een paar testen met gloeiende kooltjes op de raamposten gezet om de ramen weer een beetje doorzichtig te krijgen. Ook de kinderen hielpen mee door met hun warme adem kijkgaatjes te maken. “Haal maar effies een kom water uit de bak, dan kan je ze hier wel wassen, anders komt er met die kou achter toch niks van terecht.”, zei moeder tegen Griet. Zo gezegd, zo gedaan en Griet waste onder hevig protest de gezichten en de handen van de kinderen en droogde ze stevig af. Dan nog even een kam door de haren en klaar. De jongens moesten dit zelf doen onder streng toezicht van moeder. Moeder had intussen de gewarmde kaasmelk in de tobbe gegoten en toen die na toevoeging van een beetje heet water de juiste temperatuur had bereikt, voegde zij de stremsel toe. Zoo, dat was klaar; nu snel wat jassen en koedekken er over, dan kon ze over een half uur beginnen met doorhalen. Dirk en Kees kwamen uit de stal en nu kon men aan tafel voor de broodmaaltijd.

De strenge vorst was het onderwerp van gesprek. Jan herhaalde zijn vraag of hij al ‘skaserije’ mocht. “Dat ken toch immers niet “, viel moeder uit, “het is vast noch niet vertrouwd en als er één mag, wille ze vanzelf allemaal. Niks hoor, het is trouwens veel te koud en zo’n stijve wind, daar komt voorlopig niks van in.” “Nou, ’t heb aars hard vrore”, zei Kees, “ik heb al een endje de sloot oplope maar ’t kraakt kwalijk, het ijs is al aardig sterk.” “Ja”, zei Dirk, “Kees moet straks maar een bijt hakken voor de boenwal en dan zul je wel zien dat er al een aardig schotje in ligt.” “Hè, dat boenen zal straks nog een kouwe klus weze”, zei Griet, “Ken dat niet voor in de stal? Het is geen harde met die vrieswind op je handen.“ “Ja, voor nood bij felle kou zoals nu mag dat wel, aars bevriest de boel onder je handen en is er geen warm water halen aan”, zei Dirk en Aaltje was het hier mee eens. “Dan gaan wij maar rietmaaien op de Kieften”, zei vader, en om van het gezeur over het schaatsen af te zijn: “Ga je ook mee, Jan?” Dik in de kleren met ijsmuts op en wanten aan, gewapend met zeis, sikkel en bladriet trokken de mannen op de rietschoot over de Wijzend aan. Nu waren zij niet de enige rietmaaiers; boeren uit Oosthuizen, Warder en Middelie waren bezig met de rietoogst. Het riet werd gebruikt als strooisel voor de kalveren, schapen en varkens. Met vorst van betekenis kon men zonder gevaar ook de meest drassige uitlopers, de zogenaamde losse rietschoten, gemakkelijk maaien. Bleef het nog een poosje vriezen dan konden de bossen riet per slee naar huis gebracht worden. De mannen droegen ijsklompen (klompen met stukjes ijzer aan de onderkant) waardoor men niet weggleed en de slee krachtig kon duwen. ’s Winters nam de slee de functie van de boot over als vervoermiddel. Indertijd was riet een belangrijk artikel omdat op een dorp als Middelie, met de talrijke ophaalbruggetjes van slechts een meter breed en bij gebrek aan een rijweg, een wagen met paard bespannen niet kon komen. Bovendien werd het graan in de Purmer en Beemster pas in de winter door het personeel van de bouwboer gedorst en kon pas daarna verhandeld worden. Soms was het mogelijk om via de voerhandelaar Hein Klumpenaar, die een gunstig gelegen bedrijfspand bezat op Axwijk vlakbij de ringvaart, een vracht stro te verkrijgen die de boeren zelf per boot naar hun boerderij moesten vervoeren. Het was een tamelijk arbeidsintensieve klus wat de reden zal zijn geweest voor sporadisch gebruik van stro.

De rietmaaiers en Jan, die de bossen riet bond, waren nog niet zo lang aan het werk toen buurjongen en schoolkameraad Jaap Huiberts op een draf bij hen aankwam en enthousiast vertelde dat er op de vaart al druk geschaatst werd. Hij had het zelf gezien toen hij in die buurt de schapen moest tellen. Jaap mocht niet alleen op schaatsen van zijn moeder en daarom kwam hij vragen of Jan ook mocht. “Nou, dat moet dan maar”, zei vader, “Maar wel goed uitkijken voor de wakken.” De jongens haastten zich naar huis. Jaap kon nu zeggen dat Jan ook mocht en was spoedig met schoenen en schaatsen bij Jan thuis. Jan was nog steeds bezig zijn moeder te overtuigen dat hij van vader mocht schaatsen met Jaap. Ze was moeilijk over te halen, maar toen Jaap startklaar in huis verscheen moest ze het wel geloven. De jongens kregen de boodschap mee goed uit te kijken en om half één, rond etenstijd, thuis te zijn. Ze renden het huis uit, nagekeken door de zusjes die ook toestemming vroegen, maar door moeder met grote stelligheid werd afgewezen. Bewerkt door Dieuwke de Boer-Muts.

●◄

Reactie op de foto. De schoolfoto uit de “Post” van april 2018 heeft de volgende namen opgeleverd van Cor Mulder. Van welk schooljaar is deze klas?

1. Bertha Bleeker

8. Siebrand Martens

15. Lammert Dijkstra

22. Jan Vink

2. Sjouke Hamstra

9. Bastiaan Kooijinga

16. Gerda Schouten

23. Joost Hagens

3. Gerda de Haan

10. Liesbeth Reurts

17. Jan Jonker

24. Gert Wakker

4. Henk de Vries

11. Meester Heukelom

18. Bettie Kooij

25. Karin Kooij

5. Kitty Vink

12. Saskia Muts

19. Peter Vroom

26. Wendy Muts

6. Ronnie Hooijberg

13. Frank Beemster

20. Piet Wagenmakers

7. Siebe Niggebrugge

14. Hans Dekker

21. Eric van den Hudding

Reactie op de namen in “De Post” van oktober 2017. Cor Mulder is achter twee vraagtekens van de groepsfoto van oktober 2017 gekomen. Nr. 4 is Sonja de Jong. Nr. 14 is Edith Merks. Nr. 13 blijft een vraagteken.

Herinnert u zich deze nog? Wij hebben opnieuw een groepsfoto. Stuur, geef of email uw reactie naar historischemiddelie@gmail.com

Komende najaarsbijeenkomst van Historisch Genootschap â&#x20AC;&#x153;Oud Middelyeâ&#x20AC;?zal plaatsvinden in het kerkje van Middelie op maandagavond 12 november om 20.00 uur . Op deze bijeenkomst zal een voordracht worden gegeven over het waterbeheer in het verleden, heden en in de toekomst door de heer R.Veenman Hoogheemraad integraal Waterbeheer en Wegen bij het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.

Prijzenkast van De Soos krijgt een ereplek in het Kerkje van Middelie.

De Soos van Middelie is al jaren geleden opgeheven maar de prijzenkast, die getuigt van een roemrucht verleden, is bijna weer in zijn volle glorie te bewonderen. De kast was tijdelijk opgeslagen bij mevrouw Riet Wakker (Edammerdijkje) inclusief een grote doos met daarin alle bekers die door “De Soos” in haar bestaan waren gewonnen. We hebben tijdens ons jaarlijks bestuursoverleg met het Kerkje, gehouden op een avond in juli tijdens de hittegolf, de gelegenheid te baat genomen om deze aandenkens aan het bestuur van het Kerkje te overhandigen. U kunt het allemaal straks in de consistoriekamer bewonderen! We gaan op zoek naar de geschiedenis, foto’s en leuke verhalen van en over “De Soos”. In één van de volgende uitgaven van De Post willen we hier volop aandacht aan gaan besteden. Er zijn vast nog mensen die hier veel van afweten! U kunt dan contact opnemen met Jack Dekker Jack Dekker. (jackdekker@quicknet.nl)

●◄

► Jaap van Oostveen en Sabine Davids, respectievelijk voorzitter en penningmeester van het Kerkje Middelie, met een deel van de prijzen. Op de achtergrond de prijzenkast van De Soos.

De tien vragen aan …

1. Wat is je naam, geboortedatum en geboorteplaats? Mijn naam is Cor (Cornelis) Hilberts en ik ben geboren in Beverwijk op 17 oktober 1948. Ik ben op 20 februari 1975 getrouwd met Riet van Diepen. We hebben twee zoons geadopteerd uit Korea: Tiemen en Martijn. Zij waren beiden 1½ jaar toen zij, met een tussenpoos van drie jaar, aan ons werden toevertrouwd. Tiemen woont tegenwoordig in Korea en Martijn in Purmerend 2. Op welk adres of adressen heb je gewoond in Middelie? Riet en ik wonen in het ouderlijk huis aan de Buitengouwweg 2, vroeger was het Middelie 192. Ik ben in 1963 op 14-jarige leeftijd naar Middelie gekomen met mijn ouders en mijn oudere zus Bets. De allereerste keer dat ik kennis maakte met het dorp was op de schaats in 1962 tijdens de ringvaarttocht. Mijn vader heeft de boerderij van Jacob Laan (Japie van de Hut) gekocht. Ik vraag me af waar die bijnaam vandaan komt.

3. Van wie heb je les gehad op school en heb je speciale herinneringen aan die tijd? (grappige gebeurtenissen, schoolreisjes, feesten, afscheid e.d.) De lagere schooltijd heb ik in Beverwijk doorgebracht. Ik heb drie verschillende scholen gehad door de stadsuitbreiding. Daarna ben ik naar de lagere landbouwschool gegaan. Ik heb er wederom drie bezocht: eerst in Egmond-binnen, na de verhuizing in Purmerend en toen de katholieke landbouwschool werd opgeheven nog naar Schermerhorn. Toen ik eenmaal mijn diploma had gehaald ben ik nog naar de ulo geweest in Purmerend en haalde daar gelijk mijn middenstandsdiploma. 4. Van welke Middelieër Vereniging ben je lid/ donateur of lid geweest en zou je daar iets meer over kunnen vertellen? Ik ben lid (of lid geweest) van meerdere Middelieër verenigingen: ten eerste en bovenaan de IJsclub, maar ook van de gymvereniging, fokvereniging Purmerend en omstreken, LTB, hoofdingeland van het waterschap, floralia, Oud Middelye, VVM, Mikpunt, Stichting kerk (oliebollenbakken is zo leuk!) en de toneel vereniging waar Cor nog wel eens een rolletje heeft vervuld.

Ik help bij de rommelmarkt en de Zeevangsloop. Ik ben ook nog 30 jaar drager geweest bij de begrafenis onderneming P.C. Amsterdam. De Nijmeegse vierdaagse heb ik al 8 keer gelopen, dus je ziet dat ik niet stil zit en mijn steentje bijdraag aan het dorpsleven.

Ik hecht heel veel waarde aan de IJsclub, het café en de huisarts. Wat ik vooral ook wil vermelden is dat de nieuwe bewoners in Middelie zo geweldig met alles meedoen.

8. Waar zouden we als Historische Vereniging aandacht aan kunnen besteden en/of een artikel over kunnen schrijven? 5. In de loop der jaren is Middelie veranderd. Het zou een leuk idee zijn de damhekken te voorzien Wat mis je het meest? van de naam van het perceel. En een onderzoek naar de Wat ik mis? Ja, de pijp van de melkfabriek waar de scha- geschiedenis van de plek waar wij nu wonen. Er wordt pen op nabijgelegen land zwart van werden. En het eer- namelijk gezegd dat hier vroeger een huisje heeft gestaan ste deuntje van de kermis van vroeger; het begon ‘s mor- met een slagerij. gens om 10 uur en was om 14 uur afgelopen. 9. Vul aan: Middelie zal in het jaar 2050 ………… Middelie zal in het jaar 2050 iets meer inwoners krijgen 6. Je mag plaats nemen in een ‘tijdmachine’. met wat meer bebouwing verwacht ik. Naar welke periode zou je terug willen en waarom? De tijdmachine, even nadenken.. , ik zou graag weer eens 10. Deze foto doe ik erbij omdat ……….. jong en onbezorgd willen zijn, en nog een keer willen Deze foto doen we erbij omdat de boerderij binnenkort fietsen met mijn zoon in Japan: dat was zo’n belevenis. gesloopt wordt. We zullen de nieuwe woning zo authentiek mogelijk laten herbouwen. 7. Wat zou er volgens jou nooit uit Middelie mogen verdwijnen? Gé Koster-Wakker. ●◄

Advertentie

APOLLO DUMPSTORE

VROOM FUNDERINGSTECHNIEKEN

Camping en Outdoor artikelen.

Toonaangevend en innovatief.

Zeevangsdijkje 4, 1471 EA Kwadijk Telefoon 0299-621371 Fax 0299-621552 Internet: www.apollokwadijk.nl

Sluisweg 1, 1474 HL Oosthuizen Telefoon 0299-409500 Fax 0299- 409555 E-mail: info@vroom.nl Internet: www.vroom.nl

AUTOMOBIELBEDRIJF H.J. LANGE Gespecialiseerd in Volvo

JLD Klapankers, Snelle installatie, volledig getest & milieu vriendelijk.

Onderhoud, verkoop en inkoop van nieuwe en gebruikte auto's, Middelie 119-120, 1472 GV Middelie Telefoon 0299-621318 Fax 0299-621671 E-mail: info@hjlange.nl Internet: www.hjlange.nl

Wieder 23, 1648 GA De Goorn Telefoon: 0299-622396 E-mail: info@JLDinternational.com Internet: www.JLDinternational.com

HAVIK BV BOUW- EN HANDELSONDERNEMING

ONDERLINGE VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ “ZEEVANG - EDAM” UA

Hout- en plaatmaterialenhandel

De Maatschappij met het “bekende gezicht”

Fortweg 3, 1471 EB Middelie Telefoon 0299-621617 Fax 0299-621581 E-mail: chiel.mhavik.nl Internet: www.mhavik.nl

Raadhuisstraat 1, 1474 H Oosthuizen Telefoon 0299-401578 Fax 0299-401551 E-mail: info@onderlingezeevang.nl Internet: www.onderlingezeevang.nl

AMICA ADVOCATUUR Advocatenkantoor ook voor Zeevang

HENNEPHOF ZEEVANG Bestratingsbedrijf

Tevens verkoop van oude gebakken bestratingsmaterialen, zand en grond. Bezorging mogelijk.

Je komt eruit met Amica Ondernemers en particulieren. Aambeeldstraat 2bb, 1135 GC Edam Telefoon: 0299-315454 E-mail: h.kwakman@amica-advocatuur.nl Internet: www.amica-advocatuur.nl

Beetsdijkje 3, 1474 HP Oosthuizen Telefoon 0299-403985 Gsm 06-5331 22 38 E-mail: info@hennephof-zeevang.nl

Advertentie

BERGHROOS

HET WAPEN VAN MIDDELIE

Bloemen en planten.

hotel-café-feest-evenement-bijeenkomsttraining

Wormerplein 116, 1442 CE Purmerend Telefoon 0299-421983

Brink 1, 1472 GB Middelie Telefoon 0299-621376 Fax 0299-623530 E-mail: info@hetwapenvanmiddelie.nl Internet: www.hetwapenvanmiddelie.nl

R. BIBO BOUWBEDRIJF

FIRMA LAAN

Voor al uw timmerwerk en ver- en nieuwbouw.

Uw wiel- en bandenservice in de landbouw Robert Laan mobiel 06 – 536 251 28

Middelie 23, 1472 GP Middelie Telefoon 0299-621524

Molenweg 2, 1473 BG Warder Telefoon 0299 - 373219 Fax 0299 - 371716 E-mail: wslaan@xs4all.nl

CATTERY VEUGER

Brits Korthaar / British Shorthair Brits Korthaar kittens in diverse kleuren. Neem daarvoor contact op met een bestuurslid.

Monique en Ron Batenburg - Veuger It Ald Hôf 4, 8822 WP Arum Telefoon 0517-850797 Fax 0847-451435 Internet: www.catteryveuger.nl

Komende najaarsbijeenkomst van Historisch Genootschap “Oud Middelye”zal plaatsvinden in het kerkje van Middelie op maandagavond 12 november om 20.00 uur . Op deze bijeenkomst zal een voordracht worden gegeven over het waterbeheer in het verleden, heden en in de toekomst door de heer R.Veenman Hoogheemraad integraal Waterbeheer en Wegen bij het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.

Advertentie

NAAMSBEKENDHEID/RECLAME UITINGEN IN ONS VERENIGINGSBLAD “DE

POST”.

Zoals eerder al is opgemerkt doen wij ons uiterste best om de doelstelling van onze vereniging zoveel mogelijk te verwezenlijken. Daarbij hoort o.a. het zo goed mogelijk verzorgen van ons verenigingsblad “de Post”. Daarnaast hebben wij nog veel noodzakelijke wensen. Daarom hebben wij besloten om naamsbekendheid/reclame uitingen in ons blad op te nemen; de pagina’s hiervan vindt u in ons blad. Wij brengen hierbij de bedrijven en organisaties dank voor hun ideële, medewerking. Het is natuurlijk heel goed mogelijk dat er meerdere personen, bedrijven en organisaties zijn die dergelijke uitingen in ons blad willen plaatsen. Dat kan voor het kleine bedrag van € 25,= per jaar. Neem daarvoor s.v.p. contact op met ons op. Zie ook voor de adressen van onze sponsoren op onze website www.oudmiddelye.nl

Het is voor ons een zeer welkome steun in de rug. NOTEER MIJ 0 Als nieuw lid voor

€ 12,50 per jaar.

0 Als donateur voor

€

per jaar.

0 Voor een advertentie € 25,= per jaar. 0 Wijzig mijn adres als onderstaand. 0 Voor

: ____________________________________

Naam

: ____________________________________

Adres

: ____________________________________

Pc/Woonplaats : ____________________________________ E-mail

: ____________________________________

Handtekening

Colofon:

Historisch Genootschap Oud-Middelye Bestuur: Jack Dekker - Voorzitter E-mail: jackdekker@quicknet.nl Gé Koster - Wakker - Vicevoorzitter E-mail: c.koster41@ziggo.nl Joke Sons - Penningmeester E-mail: sons.joke@gmail.com Eric van den Hudding - Secretaris E-mail: ericvandenhudding@hetnet.nl Dieuwke de Boer - Muts - 2de Secretaris E-mail: deboermuts@quicknet.nl Teun Boogaard - Coördinatie van “de Post” E-mail: historischemiddelie@gmail.com Contactadres: Gerry van der Wegen - Mulders Informatie en onderzoek Claes Boesserstraat 1, 1135 HR Edam Telefoon 0299 - 621730 E-mail: gerryvanderwegen@hotmail.com Financiën: Betalingen aan het Historisch Genootschap “Oud - Middelye” kunnen worden overgemaakt op de rekening van de vereniging bij de Rabobank met nummer NL32RABO0367325578 Website van het Historisch Genootschap “Oud - Middelye”

http://www.oudmiddelye.nl

Drukwerkverzorging: Lay-out van het blad “de Post” - Webmaster Ron Batenburg, grafisch intermediair It Ald Hôf 4, 8822 WP Arum (Fr) Telefoon 0517 - 850797 E-mail: oud.middelye@gmail.com Uitvoering drukwerk CSL - Copy Service Leeuwarden

Prijs voor losse nummers “de Post” € 6,50