การประเมินดัชนีชี้วัดศักยภาพในการพัฒนาพื้นที่รอบสถานีขนส่งมวลชนตามแนว รถไฟทางคู่สายเด่นชัย-เชียงของ พรพินันท์ ยี่รงค์ ณัฐพรพรรณ อุตมา บทคัดย่อ หลังจากมีการประกาศโครงการรถไฟทางคู่สายเด่นชัย -เชียงของอย่างเป็นทางการตามมติของคณะรัฐมนตรี ในวันที่ 31 ธันวาคม ทาให้เส้นทางคมนาคมเหนือจรดใต้ของประเทศไทยครบมิติทั้งถนน ระบบราง และอากาศ ซึ่งถือ เป็นโอกาสอย่างมากในด้านของการค้า และการท่องเที่ยว ส่งผลต่อเศรษฐกิจในภาพรวมของทั้งภูมิภาค โดยพื้นที่ที่มี การตัดผ่านของเส้นทางรถไฟประกอบด้วยจังหวัดเชียงราย พะเยา ลาปาง และน่าน ดังนั้นงานศึกษานี้จึงมีจุดประสงค์ ในการประเมินศักยภาพตามแนวคิดการพัฒนาพื้นที่ รอบสถานีขนส่งมวลชน (Transit-Oriented Development: TOD) โดยมีเกณฑ์ชี้วัดทั้งหมด 4 ด้าน ได้แก่ ความหนาแน่น ความหลากหลาย การออกแบบ และการพัฒนา จากผล การศึกษาพบว่าพื้นที่ส่วนใหญ่ขาดความพร้อมอย่างมากต่อการพัฒนา โดยเฉพาะพื้นที่ที่อยู่ตามเส้นทางที่รถไฟตัดผ่าน ซึ่งควรได้รับการปรับปรุงในเกณฑ์ชี้วัดที่แตกต่างกัน ดังนั้นควรมีการวางแนวทางในการพัฒนา TOD ที่ควรอาศัยความ ร่วมมือจากทุกภาคส่วน เพื่อทาให้เกิดการเติบโตอย่างมีส่วนร่วม (Inclusive growth) 1. บทนา ในช่วงตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาเกือบ 60 ปี ที่ได้มีการเสนอแนวโครงการรถไฟทางคู่สายเด่นชัย-เชียงของ ซึ่ง เป็นเส้นทางที่เริ่มต้นตั้งแต่จังหวัดแพร่ ตัดผ่านจังหวัดลาปาง พะเยา มาจนถึงจังหวัดเชียงราย ได้ถูกนากลับมา พิจารณา และผ่านการอนุมัติของคณะรัฐมนตรีในวันที่ 31 ธันวาคม 2561 ได้ มอบหมายให้การรถไฟแห่งประเทศไทย เป็นผู้ดาเนินการขั้นตอนต่างๆ โดยปัจจุบันอยู่ในระหว่างการจ้างที่ปรึกษาเพื่อทาการศึกษาการจัดทาพื้นที่เวนคืน ทั้งนี้ กาหนดการก่อสร้างเส้นทางสายดังกล่าวจะเริ่มต้นในปีพ.ศ. 2563 มีระยะทางทั้งหมด 323 กิโลเมตร และงบประมาณ การลงทุนทั้งหมด 1,764 ล้านบาท มี 26 สถานี ลานขนถ่ายสินค้า 4 แห่ง และลานเก็บตู้สินค้าอีก 1 แห่ง 1 โดยคาดว่า เส้ น ทางสายนี้จ ะช่ วยเกิด ผลประโยชน์ ทางเศรษฐกิจ ทั้ งในด้ านของการเดิ น ทาง การค้า ชายแดน การท่ องเที่ ยว ตลอดจนโลจิ ส ติ ก ส์ เนื่ อ งจากเป็ น เส้ น ทางที่ เ ชื่ อ มโยงกั บ พื้ น ที่ แ นวระเบี ย ง เศรษฐกิ จ เหนื อ ใต้ (North-South Economic Corridor) ซึ่งสถานีที่มีการจัดตั้งในแต่ละจังหวัดแบ่งออกเป็น 2 ระดับ คือ สถานีเล็ก และสถานีใหญ่ โดย จังหวัดแพร่เป็นจังหวัดต้นทาง มีทั้งหมด 5 สถานี ประกอบด้วย สถานีใหญ่ 2 จุด อยู่ที่อาเภอเด่นชัย และแพร่ สถานี เล็ก 3 จุด อยู่ที่อาเภอสูงเม่น แม่คามี และสอง จังหวัดลาปางมีสถานีเล็กเพียงสถานีเดียวอยู่ที่อาเภองาว จังหวัด พะเยา มีทั้งหมด 2 สถานี ประกอบด้วย สถานีเล็กที่มหาวิทยาลัยพะเยา และสถานีใหญ่อาเภอเมืองพะเยา จังหวัด เชียงรายเป็นจังหวัดปลายทาง มีทั้งหมด 5 สถานี ประกอบด้วย สถานีใหญ่ 1 จุด อยู่ที่อาเภอเมืองเชียงราย สถานีเล็ก
1
ประชาชาติธุรกิจ. (30 มกราคม 2562). ลงพื้นที่เวนคืน 4 จังหวัดหรือ สร้างรถคู่สายมาราธอนเด่นชัย-เชียงราย-เชียงของ.