5 minute read
Vergeten kruiden voor de weerstand
Het immuunsysteem beschermt ons tegen schadelijke invloeden van buitenaf. In de herfst- en wintermaanden kan onze weerstand wel een extra steuntje in de rug gebruiken, want juist in deze periode wordt er meestal een groter beroep gedaan op dit systeem.
Advertisement
Ook planten staan voortdurend bloot aan bedreigingen uit hun omgeving, zoals vraat, beschadigingen, snijwonden of schimmelinfecties. Als onderdeel van hun afweer produceren ze allerlei stoffen om planteneters af te schrikken, indringers onschadelijk te maken en schade te beperken. Het aardige is nu dat van meerdere van deze stoffen is gebleken dat ze ook ons immuunsysteem kunnen ondersteunen. Daarom kan het zinvol zijn om eens naar kruiden te kijken als we de weerstand van ons lichaam willen verhogen. Hier volgt een korte beschrijving van enkele ‘vergeten’ kruiden in relatie tot de weerstand.
Aloë vera
Aloë vera (Aloe bardadensis Miller) is een vetplant die oorspronkelijk waarschijnlijk uit de Nijldelta en Soedan komt. In bijna elke traditionele geneeskunde wordt aloë vera geadviseerd voor een gezonde spijsvertering en voor in- en uitwendige huidverzorging. Enkele actieve bestanddelen van aloë vera zijn mucopolysachariden (o.a. acemannan en glucomannan), antraquinonglycosiden (vooral aloïne A en B), harsen (aloëresine of aloësine) en bitterstoffen.
Verhoogt de weerstand van het organisme, antioxidant, reinigt het lichaam.
Andrographis
Andrographis paniculata (Indiase gentiaan) is een kruid dat zijn oorsprong vindt in India en Sri Lanka en dat al eeuwen wordt gebruikt in de Ayurveda en de Chinese en Thaise kruidengeneeskunde. In India is het kruid beter bekend onder de naam kalmegh en wordt het vanwege de aanwezige bitterstoffen aanbevolen. Een van de belangrijkste actieve bestanddelen van andrographis is andrographolide, een diterpeen lacton met een zeer bittere smaak. Verder bevat het kruid nog andere diterpeen lactonen, polyfenolen en flavonoïden.
Activeert het afweersysteem, verzachtende invloed op de luchtwegen, antioxidant.
Chlorella
Chlorella is eencellige zoetwateralg die al zo’n 2 miljard jaar op de aarde voorkomt. In 1890 werd de alg ontdekt door de Nederlandse microbioloog Martinus Willem Beijerink. Chlorella bevat een bijzonder scala aan nutriënten: veel proteinen en vezels, diverse vitaminen, mineralen en vetzuren, en de ‘Chlorella Growth Factor’, een complex van nucleïnezuren en aminozuren. Bovendien is chlorella een belangrijke bron van chlorofyl: het bevat meer chlorofyl dan enige andere plant ter wereld.
Reinigt het lichaam, ondersteunt het immuunsysteem.
Gember
Gember (Zingiber officinale) is een van de bekendste en meest gebruikte specerijen ter wereld. In de Ayurveda wordt de gemberwortel al eeuwenlang toegepast ter bevordering van de spijsvertering en ook Griekse, Romeinse en Arabische artsen in de Oudheid adviseerden deze botanical voor een gezonde spijsvertering en een goede maagfunctie. Tot de actieve bestanddelen behoren sesquiterpene koolwaterstoffen (o.a. zingibereen), gingerolen (o.a. 8-gingerol), de fenolen gingeol en zingerone en het eiwitsplitsend enzym zingibaïne.
Verzachtende invloed op de luchtwegen, activeert het afweersysteem.
Groene thee
De bladeren van de theestruik (Camellia sinensis) worden al duizenden jaren gegeten en, gekookt in water, gedronken. Groene thee is een theesoort waarvan de bladeren niet zijn geoxideerd, zodat alle
polyfenolen intact blijven. Het polyfenolgehalte van groene thee is dan ook hoog en ligt rond de 16%. Chinese artsen constateerden al rond het begin van onze jaartelling dat groene thee de concentratie verbetert en de geest helder houdt. De belangrijkste polyfenolen in groene thee zijn epigallocatechinegallaat (EGCG), epigallocatechine, catechine en quercetine. Daarnaast bevat groene thee een groot aantal vitaminen en mineralen en het is een bron van L-theanine.
Antioxidant, ondersteunt het immuunsysteem, versterkt de levenskracht.
Kattenklauw
Kattenklauw (Uncaria tomentosa) komt oorspronkelijk uit de hooglanden van Peru en Chili, maar wordt tegenwoordig in meer tropische landen van Centraal- en Zuid-Amerika verbouwd. De schors en wortels van de plant worden al meer dan 2.000 jaar gebruikt door de medicijnmannen van Peruaanse indianenstammen, onder andere voor het behoud van soepele gewrichten en als ondersteuning van de lichaamsafweer. De belangrijkste actieve ingrediënten zijn alkaloïden (POA’s en TOA’s), polyfenolen (catechine, epicatechine, oligomere proanthocyanidinen), triterpenen en fyto-sterolen (bèta-sitosterol).
Verhoogt de weerstand.
Knoflook
Knoflook (Allium sativum L.), de bekende aromatische smaakmaker in de keuken, werd al door de oude Egyptenaren en de artsen Hippocrates en Galenus in de Griekse oudheid aangeraden voor het behoud van een goede gezondheid. Knoflook bevat een groot aantal nutrienten: vitamine A, B1 en C, mineralen, waaronder germanium, ijzer, magnesium, selenium en zink, enzymen, vezels, aminozuren, zoals lysine, histidine, tryptofaan en fenylalanine, en ten minste 33 verschillende zwavelverbindingen. Deze zwavelverbindingen zijn niet alleen verantwoordelijk voor de sterke geur van knoflook maar ook voor de gunstige eigenschappen.
Verzachtende invloed op de luchtwegen, activeert het afweersysteem, antioxidant.
Mucuna
De Mucuna pruriens of fluweelboon is een eenjarige tropische klimplant die zijn oorsprong vindt in Zuid-China en Oost-India. De plant brengt paarse boonachtige peulen voort, waarvan de zaden (mucunabonen) rijk zijn aan actieve stoffen. Mucunabonen bevatten een breed scala aan micronutriënten, waaronder alkaloïden (o.a. mucunine en prurienine), saponinen, sterolen, aminozuren, D-chiro-inositol, serotonine, dopamine en genisteïne. De catecholamine levodopa (L-DOPA; L-3,4dihydroxyfenylalanine), een voorloper van dopamine, is het meest prominent aanwezig (7-10%). Daarom wordt mucuna vooral toegepast ter ondersteuning van de normale werking van het zenuwstelsel (bij 100 mg of meer per dag).
Antioxidant, verhoogt de weerstand.
Panax ginseng
De wortels van de Panax ginseng, ook wel Koreaanse of Chinese ginseng genoemd, worden al meer dan 5.000 jaar toegepast ter versterking van de levensenergie, voor de geestelijke veerkracht en voor een groter uithoudingsvermogen. Oorspronkelijk kwam Panax ginseng alleen voor in de bergbossen van Nepal, Noord-China en Noord-Korea, maar tegenwoordig wordt de plant verbouwd in heel China, Korea, Japan en Zuid-Siberië. De bekendste actieve ingrediënten zijn de ginsenosiden, een groep triterpene saponinen. Verder bevat Panax ginseng fytosterolen (bèta-sitosterol) en diverse vitaminen, mineralen en aminozuren.
Antioxidant, ondersteunt het immuunsysteem, versterkt de levenskracht.
Bij stoffen met een positieve invloed op het immuunsysteem denken we vooral aan vitaminen en mineralen, zoals vitamine C, vitamine A, vitamine D, zink, ijzer of selenium. Van deze nutriënten is bekend dat ze mede zorgen voor de normale werking van het immuunsysteem en het natuurlijk immuunsysteem van de lichaamscellen helpen. Bovengenoemde kruiden passen daar prima bij!
Alle in deze tekst gebruikte gezondheidsclaims in relatie tot kruiden zijn in afwachting van Europese toekenning.
