• 31 Maart-22 April 1979 Grootbroek - SintAgatha-Rode wijfje • 7-28 november 1982 Grootbroek - SintAgatha-Rode en NGB wijfje • 20-26 december 1988 Grootbroek - SintAgatha-Rode eerstejaars wijfje • 23 december 1990 Grootbroek -SintAgatha-Rode 2 eerstejaars wijfjes • 19 februari-20 april 1992 Neerijse Grote Bron en Oud-Heverlee Noord adult man De afnemende trend wordt dus ook bij deze soort sinds begin jaren negentig bevestigd in de Dijlevallei, aangezien we tot 2006 moesten wachten op een nieuwe en dan nog uitzonderlijke juni waarneming. Van 5 juni tot 12 juni verbleven er toen op de Vijvers van de Abdij van Park een mannetje en vrouwtje in zomerkleed. Wellicht was dit koppeltje door de aanhoudende NNW wind tijdens hun voorjaarstrek van koers geraakt. Het zou nog eens tien jaar duren voor er dit najaar op 4 december 2016 twee wijfjes werden opgemerkt te Neerijse Grote Bron. Dat brengt het totaal op 12 waarnemingen en 16 exemplaren. Meestal gaat het om ééndaagse waarnemingen, maar in vijf gevallen pleisterden de vogels meer-
dere dagen, tweemaal een drietal weken en éénmaal zelfs 62 dagen (19 februari-20 april 1992). De vroegste waarneming was op 24 september 1928 en de laatste 12 juni 2006. Juist buiten onze regio, in Sint-Joris-Winge, pleisterde op 12 en 13 december 2014 een mannetje op de Gempvijvers.
58
De boomklever I juni 2017 I vogels
die is verspreid over zuidoostelijke en oostelijke delen van Frankrijk, het westen van Zwitserland en Duitsland tot aan Maastricht (de westelijke clade komt voor in het Atlantische gedeelte van Frankrijk en gedeelten van de Pyreneeën). Referenties: zie Lehouck M., 2017. Een update over de twee Muurhagedispopulaties (Podarcis muralis) in het Leuvense. De Boomklever, 45(1):8-11.
Luc Hendrickx luchendrickx2003@yahoo.com
REFERENTIES • Archief Paul Herroelen • BirdLife International. 2016. Melanitta fusca. The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T22724836A94880614. http://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS. T22724836A94880614.en. • M.Hens (red) 2000. – Vogels in het Dijleland. De Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud i.s.m. De Wielewaal afdeling Leuven, Leuven , 2001. • K. Leysen, Natuurbericht Zee-eenden kopje onder 27/12/2012 • K. Moreau, Opmerkelijke vogelwaarnemingen in de Dijlevallei, Juni-Augustus 2006, De Boomklever, 34, 101. • K. Moreau, Opmerkelijke vogelwaarnemingen in de Dijlevallei, September-November 2007, De Boomklever, 35, 119. • K. Moreau, Waarnemingenarchief Natuurstudiegroep Dijleland (niet gepubliceerd) • www.naturetoday.com/www.sovon.nl/nl/nature-reports/ message/?msg=18566 • Vogelbescherming Nederland website • Website Natuurstudiegroep Dijleland - www.dijleland. waarnemingen.be
MUURHAGEDIS – addendum bij Lehouck (2017)
In de bijdrage over de Muurhagedis door Mark Lehouck in de vorige Boomklever werd vermeld: “De theorie dat de populatie van Heverlee werd gesticht (of versterkt) door een moedwillige – maar illegale – uitzetting door het-goed-bedoelende buurtbewoners, wordt beschreven in Moreau (2004), maar kan niet objectief geverifieerd worden.” De uitzetter was zich namelijk bewust van het illegale karakter van zijn actie, en wilde zijn naam en/of contactgegevens liever niet doorgeven uit angst hierdoor in de problemen te kunnen komen. Teneinde meer zekerheid te verkrijgen rond het uitzettingsverhaal werd de betrokken persoon
gevoerd aan de Universiteit van Antwerpen (Vanderheyden 2015) bevestigt alvast ook dat het in Heverlee (vooralsnog?) enkel om de Atlantische ondersoort Podarcis muralis brogniardii gaat. Dit is voor onze streken de ‘juiste’ ondersoort, dus degene die ook in Wallonië voorkomt. In nog groter detail kon zelfs worden achterhaald dat het om de oostelijke clade van deze ondersoort gaat,
na het verschijnen van de nieuwe bijdrage terug opgespoord en verzekerd van de nodige confidentialiteit, waarop deze akkoord ging om in contact gebracht te worden met vertegenwoordigers van de Natuurstudiegroep Dijleland en Hyla. Op deze manier kon het verhaal bevestigd worden, en de exacte oorsprong van de uitgezette Muurhagedissen worden getraceerd tot een steengroeve in Comblain-Fairon (Hamoir, provincie Luik). Let wel, dit betekent niet noodzakelijk dat er eerder nog geen Muurhagedissen via andere weg (bv. het spoornet) in Heverlee terecht konden zijn gekomen. Het genetisch onderzoek dat werd uit-
Kelle Moreau
Activiteiten juli-sept 2017 Alle activiteiten van de Natuurstudiegroep Dijleland en eventuele wijzigingen zullen ook aangekondigd worden via de website (www.natuurstudiegroepdijleland.be/activiteiten) Dijlevallei-maillijst (http://groups.yahoo. com/group/Dijlevallei/) en de NSGD facebookpagina (www.facebook.com/natuurstudiegroepdijleland). JULI Monitoringrondes Meetnet Grote weerschijnvlinder In 2018 gaat het Meetnet Grote weerschijnvlinder officieel van start. Verschillende populaties van deze prachtige vlindersoort zullen vanaf dan op gestandaardiseerde wijze gemonitord worden in Vlaanderen. Het Dijleland vormt een van de belangrijkste regio’s voor deze soort in Vlaanderen. Om de methodiek al uit te testen en scherp te stellen, zullen we in de maand juli verschillende routes in onze bossen (vnl. Zoniënwoud, Meerdaalwoud en Rodebos/Laanvallei) uitstippelen en meermaals al zoekend afwandelen. Tijdens deze rondes gaat onze aandacht ook uit naar andere vlindersoorten. Geïnteresseerde tellers en nieuwsgierigen zijn welkom om mee op pad te gaan om vertrouwd te raken met het protocol. Het blijft echter een lastige soort waarvan de densiteiten beperkt zijn – garantie op het waarnemen van Grote weerschijnvlinders kunnen we dus niet op voorhand bieden. Stuur een mailtje naar maxime.fajgenblat@gmail.com bij interesse.
VROEGE NAJAAR Trektellingen In het vroege najaar komt het trektelseizoen terug op gang. De laatste week van augustus gaan de trektellingen op het plateau van Leefdaal van start, vanaf midden tot eind september zullen ook de overige trektelposten (Meerbeek, Kesselberg en Groenendaal) regelmatig bemand worden. Veelbelovende dagen waarop getrekteld zal worden, zullen vooraf worden aangekondigd op onze mailinglijst en Facebookpagina. COÖRDINATIE EN MEER INFORMATIE Gert Vandezande, gert.vandezande@telenet.be