Dit overzicht van opmerkelijke en interessante vogelwaarnemingen in het Dijleland beslaat voornamelijk de periode juni – augustus 2016. De bestreken regio omvat de gemeenten Kortenberg, Herent, Bertem, Leuven, Oud-Heverlee, Huldenberg, Overijse, Tervuren en de aangrenzende gebieden. De volgende rubriek zal de periode juni – augustus 2016 omvatten. Voor opname worden waarnemingen bij voorkeur ingevoerd op www. waarnemingen.be, of bezorgd aan Kelle Moreau, Meibloempjeslaan 2, bus 3, 8400 Oostende, 0486/12.58.77, kelle.moreau@gmail.com. Waarnemingen van soorten die niet in dit verslag werden opgenomen (incl. alle exoten), maar wel werden ingevoerd in www.waarnemingen. be kunnen daar geraadpleegd worden. Waarnemingen die als onzeker werden gelabeld of waar niet tot exacte soortdeterminatie kon worden overgegaan, werden voor dit overzicht niet weerhouden. In vele soortteksten wordt verwezen
Fuut met kroost - Leopoldspark Kessel-Lo Foto: Bart Verstraete
naar het aantal waarnemingen, waarbij waarnemingen worden gedefinieerd als ‘records’ in de database (een record is de combinatie van soort, datum, waarnemer, gebied en tijdstip). Omwille van de variatie in invoergedrag van verschillende waarnemers moet men wel oppassen met het interpreteren en vergelijken van deze cijfers. Waarnemingen die door het Belgian Rare Bird Committee (BRBC) beoordeeld dienen te worden, worden onder voorbehoud gepubliceerd vooraleer ze definitief op de Dijlelandse lijst kunnen bijgeschreven worden.
Gebiedsafkortingen WLS = Wilsele/Vijvers Bellefroid, LP = Kessel-Lo/Leopoldspark, AVP = Heverlee/Abdij van Park, ZW = Oud-Heverlee/Zoete Waters, OHN = Oud-Heverlee/N, OHZ = Oud-Heverlee/Z, Oppem = weilanden tussen Bogaardenstraat (Oud-Heverlee – Korbeek-Dijle) en NGB, NGB = Neerijse/Grote Bron (deel Doode Bemde), NKV = Neerijse/Kliniekvijvers (deel Doode Bemde), SAR = Sint-Agatha-Rode/ Grootbroek en Tervuren/KMMA = Koninklijk Museum voor Midden-Afrika.
Bergeend Tadorna tadorna In juni 2016 werden nog 18 waarnemingen van Bergeenden ontvangen uit de regio. In 12 gevallen ging het om waarnemingen van een groepje dat heen-en-weer pendelde tussen OHN en SAR, met 13 ex. te OHN op 5/06 (L. Hendrickx, I. Nel) en 9 ex. te SAR op 16/06 (J. De Cock) als maxima. Intussen werden op andere locaties de volgende Bergeenden genoteerd: 1 ex. over Neerijse/ Ganzeman op 8/06 (I. Nel), resp. 2 ad en 1 ex. te AVP op 10 en 30/06 (M. Kyametis, D. von Werne), 2 ad te Leefdaal/plateau op 13/06 (J. Wauters) en 3 ex. te Heverlee/ Langestaart op 21-22/06 (B. Van Mol, A. Schneider). In juli en augustus werd de soort enkel te SAR genoteerd: 1 ad op 1-2/07, 1 juv op 17/07, 1 juv op 30-31/07, 1 ex. over op 15/08 en 1 juv op 30-31/08 (L. Hendrickx, I. Nel, B. Vereyken). De waargenomen juvenielen betroffen doortrekkers, er werd tijdens het broedseizoen 2016 geen broedbewijs opgemerkt in het Dijleland. Smient Anas penelope De eerste Smienten voor het najaar van 2016 waren telkens een eclips mannetje te NGB op 31/07 en 9/08 (I. Nel, L. Hendrickx) en te OHZ op 14/08 (L. Hendrickx), gevolgd door 2 ex. te SAR op 29/08 (J. Vandeput). Zomertaling Anas querquedula Van 1/06 tot op 9/08 werden Zomertalingen waargenomen te NKV, waarbij het tot op 24/07 om een resident paartje ging dat vanaf 25/07 werd vergezeld van een 3e ex. (intussen allen in eclipskleed). In de tweede helft van augustus werd de soort enkele keren gemeld te SAR, met resp. 1, 2 & 2 ex. op 15, 21 & 23/08 (H. Roosen, I. Nel, J. Nysten, E. Van Hoorebeke). Krooneend Netta rufina 07/06 1 ad m te OHZ (R. Gysbertsen) 03,10 & 30/07 telkens 1 ad m eclips te NGB (R. Polfliet, D. von Werne, L. Hendrickx)
124
Roerdomp Botaurus stellaris 26/07, 8 & 19/08 1 ex. te OHZ (R. Gysbertsen, F. Vanwezer) 8, 21 & 23/08 1 ex. te NKV (L. Hendrickx, J. Nysten, K. Geeraerts e.a.). Woudaap Ixobrychus minutus Het mannetje Woudaap dat in de tweede helft van mei 2016 riep aan de Kliniekvijvers in de Doode Bemde, deed dat ook begin juni nog en had minstens van op 8/06 het gezelschap van een vrouwtje (E. Van Hoorebeke). De beide vogels bleven aanwezig, maar het vrouwtje liet zich – in tegenstelling tot het mannetje - niet al te vaak opmerken. Dat dit een goed teken kon zijn werd op 12/07 bevestigd met een eerste waarneming van een juveniel ex. (P. Goubau, T. de Thier). Het vrouwtje werd voor het laatst gemeld op 13/07 (E. Van Hoorebeke), de juveniele vogel op 14/08 (O. Heneau) en het mannetje op 30/08 (J. De Cock), als er inmiddels tenminste geen doortrekkers in het spel waren. Verderop in de Doode Bemde, in het Groot Rietveld, werden intussen ook enkele keren Woudaapjes opgemerkt: een roepend mannetje op 10/06 en een juveniel op 14/08 (S. Horemans e.a.). Of deze waarnemingen op dezelfde vogels betrekking hebben dan wel op een tweede territorium is niet geheel zeker. Te OHZ bleken op 14/06 één en vanaf 15/06 twee mannetjes Woudaap te roepen (R. Gysbertsen e.a.), en op 23/06 werd er ook een vrouwtje waargenomen (O. Heneau). Op 25/06 werd voor het laatst vastgesteld dat er twee mannetjes aanwezig waren (J. De Cock, K. Aerts), nadien bleef enkel een gevestigd koppel ter plaatse. Er werden heel wat broedindicatieve waarnemingen verzameld, waaronder transport van voedsel- of ontlasting. Er is dus ook te OHZ sprake van een zeker broedgeval, maar er werden helaas nooit waarnemingen van juvenielen gemeld. Het vrouwtje werd de laatste keer als dusdanig gemeld op 9/08 en het mannetje op 11/08 (R. Gysbertsen). De laatste waarneming betrof een niet nader gespecifieerd ex. op 12/08 (F. Vanwezer). Te SAR was de soort eerder in het voorjaar opvallend afwezig geweest, en ook in juni – juli viel er hier nauwelijks activiteit van Woudapen op te merken. Er werd enkel een vrouwtje gezien op 26 en 28/06 (I. Nel, L. Hendrickx). Maar later in de zomer werd SAR dan toch nog het toneel van een broedgeval, met waarnemingen van een vrouwtje vanaf 30/07 (I. Nel e.a.), een mannetje vanaf 6/08 (J. De Cock e.a.) en twee juvenielen vanaf 23/08 (L. Hendrickx, I. Nel e.a.). Het mannetje was intussen al verdwenen (laatste keer gemeld op 8/08; L. Hendrickx – hij was dus enkel op 6-8/08 met zekerheid aanwezig), en het vrouwtje werd voor het laatst doorgegeven op 25/08 (J. De Cock). De beide juvenielen bleven tot op 30/08 ter plaatse (J. De Cock e.a.), van 31/08 tot 11/09 ging het nog om één
VOGELS
Opmerkelijke vogelwaarneminge in de Dijlevallei en omgeving juni – augustus 2016
Kwartel Coturnix coturnix Kwartels werden tijdens de zomer van 2016 op de volgende Dijlelandse locaties gehoord: Bertem/ Koeheide (telkens 1 ex. op 10, 25/06 & 22/07; G. Bleys), Heverlee/ Zwanenberg (1 ex. op 11/06; G. Bleys), Plateau Leefdaal – Korbeek-Dijle (waarnemingen op 12 data tss 15/06 & 20/07, max. 11 zp op 30/06; B. Forget), Neerijse/ Zingende Wind (telkens 1 ex. op 22/06, 7 & 23/07; K. Van Acker), Herent (1 ex. op 22/06; D. Walton), Erps/ Dorenveld (telkens 1 ex. op 26/06 & 31/07; J. Lecomte, F. Wyns), Huldenberg/plateau (1 ex. op 8/07; W. Tamsyn) en Oud-Heverlee/dorp (1 ex. over op 26/07; J. Rutten). In augustus was er enkel een waarneming van een opvliegend ex. te Korbeek-Dijle/plateau op 20/08 (J. Nysten).
125