Dit overzicht van opmerkelijke en interessante vogelwaarnemingen in het Dijleland beslaat voornamelijk de periode maart – mei 2015. De bestreken regio omvat de gemeenten Kortenberg, Herent, Bertem, Leuven, Oud-Heverlee, Huldenberg, Overijse, Tervuren en de aangrenzende gebieden. De volgende rubriek zal de periode juni – augustus 2015 omvatten. Waarnemingen worden voor 5 september 2015 ingevoerd op www.waarnemingen.be, of bezorgd aan Kelle Moreau, Meibloempjeslaan 2, bus 3, 8400 Oostende, 0486/12.58.77, kelle.moreau@ gmail.com. Waarnemingen van soorten die niet in dit verslag werden opgenomen (incl. alle exoten), maar wel werden ingevoerd in www.waarnemingen. be kunnen daar geraadpleegd worden. Waarnemingen die als onzeker werden gelabeld of waar niet tot exacte soortdeterminatie kon worden overgegaan, werden voor dit overzicht niet weerhouden. In vele soortteksten wordt verwezen naar het aantal waarnemingen, waarbij waarnemingen worden gedefinieerd als ‘records’ in de database. Omwille van de variatie in invoergedrag van verschillende waarnemers moet men wel oppassen met het interpreteren en vergelijken van deze cijfers. In het fenologisch overzicht werden voor elke soort de twee eerste waarnemingsdata op verschillende plaatsen opgenomen (tenzij het bij de eerste waarneming om (een) doortrekker(s) ging). Bovendien werden hiervoor ook enkel waarnemingen uit het Dijleland sensu 80
De boomklever I september 2015 I vogels
stricto (dus niet uit aangrenzende gebieden) geselecteerd. Meerdere waarnemingen dienen door het Belgisch Avifaunistisch Homologatiecomité (BAHC) beoordeeld te worden vooraleer ze definitief op de Dijlelandse lijst kunnen bijgeschreven worden, en worden dus onder voorbehoud gepubliceerd. WLS = Wilsele/Vijvers Bellefroid, LP = Kessel-Lo/Leopoldspark, AVP = Heverlee/Abdij van Park, ZW = Oud-Heverlee/Zoete Waters, OHN = Oud-Heverlee/N, OHZ = Oud-Heverlee/Z, Oppem = weilanden tussen Bogaardenstraat (Oud-Heverlee – Korbeek-Dijle) en NGB, NGB = Neerijse/Grote Bron (deel Doode Bemde), NKV = Neerijse/Kliniekvijvers (deel Doode Bemde), SAR = Sint-Agatha-Rode/ Grootbroek en Tervuren/KMMA = Koninklijk Museum voor Midden-Afrika.
Kwartel Coturnix coturnix 2015 was geen denderend kwarteljaar in regio Leuven. De enige waarnemingen kwamen van Erps/ Dorenveld (resp. 1, 1, 2, 1 & 2 zp op 12, 17, 24, 29 & 31/05; F. Wyns, F. Vassen, P. Moysons e.a.), Korbeek-Dijle/plateau (1 zp op 23/05; B. Bergmans), het plateau Sterrebeek-Moorsel (1 zp op 29/05; A. Smets) en Neerijse/ Tersaert (1 zp op 30/05; P. Moysons).
Pijlstaart Anas acuta De laatste waarnemingen: 1m1v op 2-3/03 te OHZ en OHN (J. Rutten, I. Nel), 5m6v te NGB en 3m4v te OHZ op 6/03 (I. Nel, S. Horemans) en telkens 1m1v te SAR op 7 en 10/03 (M. Janssens, I. Nel). Op 2/04 volgde nog een nakomer (mannetje) te SAR (T. Vandezande). Zomertaling Anas querquedula De eerste waarnemingen vonden plaats op 8/03, met onmiddellijk 1m te SAR (G. Bleys, S. Benisch), 2m1v te OHN (L.Hendrickx, I. Nel, S. Horemans) en 1m te OHZ (L. Hendrickx, I. Nel). In totaal werden voor de besproken periode 86 waarnemingen ontvangen. De grote meerderheid daarvan kwam van de Dijlevallei ten zuiden van Leuven, maar er waren ook waarnemingen te Haasrode/ Industrie (1m1v op 15-16, 18 & 20/03, 1 ex. op 21/03; R. Polfliet, D. von Werne, P. Moysons, F. Vanwezer) en AVP (2m2v op 22/03, 1m1v op 23/03 & 1m1v op 8/04; A. Smets, J. Menu, F. Vanwezer e.a.). Krooneend Netta rufina 02/04 1 ad v te SAR (T. Vandezande, L. Hendrickx, I. Nel) Kuifeend x Tafeleend Aythya fuligula x ferina 6, 13, 18, 25, 1m te Tervuren/Park KMMA 27/03 & 1/04 (A. Reygel) Witoogeend Aythya nyroca Het (wellicht ontsnapte) mannetje Witoogeend verbleef tijdens deze periode nog steeds in de zuidelijke Dijlevallei. Op 8, 18/03 en 11/04 werd hij gezien te SAR (L. Hendrickx, P. Standaert, M. Janssens e.a.), op 15, 26/04 en 1/05 te Pécrot/vijver (F. Van Hove) en op 3/05 te NKV (J. Nysten).
Bergeend Tadorna tadorna Enkele maandstatistiekjes: maart 69 waarnemingen, max. 16 ex. op 5/03 te SAR (T. Vandezande) april 59 waarnemingen, max. 13 ex. op 25/04 te SAR (L. Hendrickx, I. Nel) mei 44 waarnemingen, max. 4 ex. (op verschillende locaties en data)
Grote Zee-eend Melanitta fusca Een adult mannetje Grote Zee-eend op 21/03 te NGB betrof slechts het 7e geval voor het Dijleland, en het eerste na 1984 (31 jaar geleden). Een overzicht van de oude waarnemingen: 13 ex. te Neerijse op 26/10/68, 1v te Neerijse op 9/11/69, 1 ex. te SAR op 23/11/69, 8 ex. te OH op 15/11/73, 1 ex. te OH op 2/01/80 en 1m1v te SAR op 18/11/84.
Smient Anas penelope Smienten konden tot op 6/04 worden waargenomen in de Dijlevallei (81 waarnemingen). In maart kwamen nagenoeg alle meldingen van OHZ en NGB, terwijl in de
Grote Zaagbek Mergus merganser 7/03 1 ad m te SAR (M. Janssens, I. Nel, K. Moreau)
Geoorde Fuut Podiceps nigricollis 6, 14/03, 19/04 & 9/05 resp. 3, 1, 3 & 1 ex. te NGB (I. Nel, L. Hendrickx, M. Janssens e.a.) Roerdomp Botaurus stellaris 01/04 1 ex. te OHZ (F. Vanwezer) 02/05 1 ex. te NKV (N. Verbeke) Woudaap Ixobrychus minutus 19/05 1 ad m te NKV (J. De Cock) 30/05 1 ad m, en vermoedelijk ook 1 ad v, te SAR (I. Nel, P. Moysons) Grote Zilverreiger Casmerodius albus Zo kort mogelijk samengevat: 134 waarnemingen in maart (max. 5 samen), 133 waarnemingen in april (max. 4 samen) en 103 waarnemingen in mei (max. 2 samen). Kleine Zilverreiger Egretta garzetta 23/05 1 ex. te OHN & OHZ (D. von Werne, I. Nel, L. Hendrickx) 31/05 1 ex. te SAR (I. Nel, L. Hendrickx) Purperreiger Ardea purpurea 13/04 1 ex. te SAR (I. Nel, J. Kempeneers, G. Vanautgaerden) 18/04 1 ad te NKV (L. Hendrickx, I. Nel) 09-10/05 1 ad te OHN (S. Horemans, G. Dejaiffe) Ooievaar Ciconia ciconia 01/03 2 ex. ZO te AVP (NSG Dijleland) 06/03 2 ex. te SAR/Laanvallei (S. Debrus) 08/03 28 ex. N te SAR (L. Hendrickx, I. Nel) 12/03 6 ex. NO te Overijse/Ketelhuis, Korbeek-Dijle/plateau en Bertem/ Koeheide (I. Nel, A. Smets, G. Bleys e.a.), 28 extra ex. over Korbeek-Dijle/ plateau (T. Vandezande) 16/03 3 ex. NO te Heverlee/Egenhovenbos (M. Van Opstal, J. Menu) 18/03 1 ex. NO te Leuven/centrum (C. Van Den Haute) 22/03 1 ex. te Erps-Kwerps/Silsombos (E. L’Amiral) 24/03 3 ex. te Heverlee (G. Pauwels, P. Beullens, R. Erens), 1 ex. N te Kessel-Lo (J. Kempeneers) 28-29/03 2 ex. te Sint-Joris-Weert, SAR/Laanvallei & Vette Weide (R. Stoks, I. Nel, F. Vandeputte e.a.) 03/04 1 ex. N te Leefdaal/plateau (K. van Scharen) 06/04 1 ex. te SAR/Laanvallei (S. & K. De Backer) 07/04 1 ex. NO te Korbeek-Dijle/plateau (A. Smets) De boomklever I september 2015 I vogels
VOGELS
Opmerkelijke vogelwaarneminge in de Dijlevallei en omgeving maart - mei 2015
eerste dagen van april ook SAR en OHN meer Smienten te verwerken kregen. De aantallen (maximale concentraties) daalden van 42 ex. in de eerste decade van maart over 28 ex. in de tweede decade tot 6 ex. in de derde. Op 3/04 werden evenwel terug 15 ex. opgemerkt. Bij de laatste waarneming op 6/04 ging het om 1 ex. te OHZ (I. Nel).
81