HET P A A P J E Saxicola rubetra
ALS DOORTREKKER IN
DE OMGEVING VAN BIERBEEK Johan Vanautgaerden
Als broedvogel kennen wij het Paapje spijtig genoeg niet meer in onze regio. In West-Europa is deze soort de laatste decennia steeds schaarser geworden vooral door biotoopverlies en de veranderende landbouwtechnieken. Het Paapje is een trans-sahara-trekker die vooral overwintert in open gebieden van tropisch Afrika; men vindt ze daar in een brede gordel die zich uitstrekt van Senegal tot Congo (ex-Zaïre) en Oeganda, zuidelijk tot Malawi en Zambia. Er wordt ook regelmatig in klein aantal noordelijker overwinterd (vooal in Algerije) maar andere waarnemingen ten noorden van de Sahara en rond de Middellandse Zee blijven schaars. In Noord-Congo is de soort al doorgedrongen tot in de savanne- en ontgonnen woudgebieden van lturi, Ubangi en Evenaarsprovincie ( Maes 1993, Dejaifve 1994, P. Herroelen pers. mededeling).
Doortrek 1 n de lente en het najaar Reeds enkele jaren wordt getracht om tijdens de twee doortrekperioden Paapjes te vangen en te ringen. In 1997 en 1998 werden doortrekkers systematisch geteld volgens een vaste route die ook gebruikt werd bij het tellen van Tapuiten
Oenanthe oenanthe ( Vanautgaerden 1998). Rond 20 april in het voorjaar en 20 augustus In het najaar wordt met het zoeken naar Paapjes gestart. Op dat ogenblik kan dan al één enkele vogel gemist zijn, doch de ervaring heeft geleerd dat er voor deze begindata weinig of geen vogels worden waargenomen. Hoewel hier slechts gegevens van twee jaren werden gebundeld, geven ze ons toch een goed beeld van het verloop van de doortrek. In de grafieken 1 en 2 werden de waarnemingen per 5 dagen gerangschikt. Het is duidelijk dat de piek van de doortrek gesitueerd is tijdens de eerste tien dagen van mei in het voorjaar en begin september in het najaar.
84