Wizja rozwoju Krakowa
Społeczna i kulturowa tożsamość Krakowa Kraków to nie tylko zachowany do dziś średniowieczny układ Starego Miasta, to nie tylko Wawel czy doniosłe wydarzenia historyczne, które rozgrywały się w mieście, ale także ludzie – społeczeństwo, budujące swoją tożsamość i miejsce w europejskiej wspólnocie przez wieki, czemu niewątpliwie sprzyjało położenie miasta na skrzyżowaniu najważniejszych szlaków komunikacyjnych. Jednym z przełomowych wydarzeń w życiu Krakowa, które zadecydowało o jego przynależności do kultury zachodu i stało się deklaracją gotowości dzielenia z Europą tych samych wartości, była lokacja miasta na prawie magdeburskim, co wiązało się z wytyczeniem regularnej zabudowy, przyznaniem Radzie Miejskiej sporych uprawnień oraz przyjęciem niemieckiego ius scriptum czyli prawa pisanego. Silna władza samorządowa i światły mecenat władców sprzyjał rozwojowi handlu, rzemiosła, architektury i sztuki. To krakowska Rada Miejska powierzyła wykonanie ołtarza dla kościoła Mariackiego w Krakowie cieszącemu się już znaczną reputacją niemieckiemu artyście Witowi Stwoszowi, a doceniając jego twórczość, także pod względem finansowym, zatrzymała go na długie lata w mieście. W efekcie powstało dzieło niezwykłe, artystycznie doskonałe, o wyjątkowej skali ekspresji i mimo, że ruch postaci i nieznany dotąd realizm w ich przedstawieniu był w ówczesnym Krakowie całkowicie nowy, Ołtarz Mariacki przyjęty został przez krakowian z najwyższą aprobatą czego wyrazem była pochwalna ocena zawarta w erekcyjnym dokumencie ołtarza podkreślająca inwencję mistrza i zalety dzieła – ingenium et labor. Kraków stwarzał także dobre warunki do intelektualnego rozwoju społeczeństwa. Uniwersytet krakowski, wzorowany na uniwersytetach włoskich w Padwie i Bolonii, wkrótce po założeniu stał się ważnym ośrodkiem naukowym nie tylko w Europie środkowej. Atmosfera stolicy wielkiej monarchii, różnorodność kulturowa, mnogość kontaktów zagranicznych i bogactwo życia codziennego przyciągało do Krakowa studentów nie tylko z krajów przyległych, ale i z innych części świata. Jednym z nich był studiujący przez 4 lata na Wydziale Artium Mikołaj Kopernik, którego dzieło przedstawiające heliocentryczną wizję wszechświata wywołało jedną z najważniejszych rewolucji naukowych od czasów starożytnych, otwierając ścieżkę światowego postępu w badaniach kosmosu. Roli Krakowa, jako wiodącego w kraju ośrodka nauki, kultury i sztuki nie były w stanie zakłócić niepomyślne, a często też rujnujące miasto decyzje i wydarzenia jak przeniesienie stolicy do Warszawy, wojny, rozbiory czy trudne czasy powojenne. Kraków starał się zawsze wywiązywać ze swej roli inkubatora szeroko rozumianej kultury, kształtował on bowiem i nadal kształtuje osobowości ważnych postaci świata artystycznego – malarstwa, literatury, teatru, filmu, muzyki czy filozofii. Tu pozostawili swą artystyczną spuściznę Jan Matejko, Stanisław Wyspiański, Wisława Szymborska. Tutaj studiował i tworzył jeszcze do niedawna Krzysztof Penderecki. Z Krakowa też – miejsca wielowiekowego współistnienia dwóch kultur – chrześcijańskiej i żydowskiej – podążył Karol Wojtyła – Jan Paweł II – aby objąć Tron Piotrowy w Watykanie. Można stawiać hipotezę, że miasto i jego mieszkańcy byli i są wyposażeni w swoisty kod DNA, określający ich wielki potencjał w sferze dokonań cywilizacyjno-kulturowych. W tym mieście społeczeństwo zawsze przejawiało potrzebę kształcenia się, zdobywania nowych doświadczeń szanując jednak zarówno dokonania przeszłych pokoleń jak i współczesnych twórców oraz ludzi nauki, otaczając ich szacunkiem należnym autorytetom. Społeczna estyma dla przedstawicieli elit krakowskiego środowiska artystycznego i naukowo-dydaktycznego oraz ich wysoka pozycja w kręgach rządowych budowały i nadal powinny budować wysoką rangę miasta w skali kraju, Europy i świata.