KATALOG WYDAWNICZY 2025

Page 1


Narodowy Instytut

Architektury i Urbanistyki

Katalog wydawniczy 2025

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki (NIAiU) to państwowa instytucja kultury, która poprzez działalność popularyzatorską, wystawienniczą, edukacyjną oraz wydawniczą pogłębia świadomość społeczną, promuje kulturę architektoniczną i urbanistyczną oraz podejmuje starania o zachowanie narodowego dziedzictwa architektonicznego. Zajmuje się także prowadzeniem badań nad architekturą i urbanistyką oraz upowszechnianiem wiedzy z tych dziedzin. Jedną z misji instytutu jest współpraca z architektami, samorządami i użytkownikami naszego otoczenia w celu podniesienia jakości przestrzeni publicznej, znalezienia równowagi w jej rozwoju oraz porozumienia w procesie jej projektowania i planowania.

NIAiU wydaje publikacje z zakresu historii architektury i urbanistyki, zwłaszcza XX i XXI wieku. Nasza oferta obejmuje materiały źródłowe, opracowania historyczne i monograficzne, photobooki, książki dla dzieci, a także publikacje towarzyszące naszym wystawom. Udostępniamy również bezpłatne e-booki. Jako współwydawca wspieramy ważne i ciekawe inicjatywy wydawnicze. Staramy się patrzeć na architekturę, miasto oraz przestrzeń z różnych perspektyw, sięgać po interesujące tematy, wywoływać dyskusje, rozwijać wrażliwość i zainteresowanie architekturą, a także –jakością otoczenia, w którym żyjemy. Dlatego do współpracy zapraszamy –między innymi – architektów, urbanistów, historyków, historyków sztuki, badaczy architektury i kultury wizualnej, socjologów oraz ekonomistów. Nasze książki wyróżniają się wysokim kunsztem edytorskim i dbałością o każdy detal. Kierujemy je do dzieci i do dorosłych, do badaczy i do studentów –do wszystkich zainteresowanych architekturą.

Ludzki wymiar architektury

Teoria dla praktyki

Architektura jako rzemiosło, dziedzina sztuki, dyscyplina naukowa i pasja. Autorka dotyka każdego z tych obszarów, dodając do nich jeszcze jeden ważny element –wymiar ludzki. Wnikliwie i ze znawstwem opowiada o tym, czym jest nauczanie projektowania architektury i samo projektowanie, korzystając z własnego, bogatego doświadczenia zawodowego. Publikacja podejmuje temat relacji między teorią a praktyką projektowania i postrzeganiem człowieka

przez architektów. Autorka dzieli się swoim wieloletnim doświadczeniem zarówno architekta – naukowca, jak i architekta – praktyka. Wykazuje, jak istotne są znajomość oraz zastosowanie teorii architektury i projektowania architektonicznego dla pracy architekta, a także obecność tego tematu w debatach – publicznej i środowiskowej. Dotyka również bardzo ważnej roli, jaką mogą odegrać architekci w czasach zmagań ze skutkami kryzysu klimatycznego.

autorka Ewa Kuryłowicz projekt graficzny Marcin Hernas | tessera.org.pl oprawa miękka liczba stron 308 wydanie I, Warszawa 2024

ISBN 978-83-968476-7-6

cena 75 zł

Jan Bogusławski

Według reguł sztuki i własnego upodobania

Katalog towarzyszący wystawie

Jan Bogusławski (1910–1982).

Według reguł sztuki i własnego upodobania to pierwsza propozycja monograficznego zestawienia wielowątkowej twórczości architekta. Jan Bogusławski należy do grona wielkich osobowości polskiej architektury XX wieku. Projektował budynki, wnętrza, meble, detale architektoniczne i reklamy świetlne. Był związany z Warszawą – mierzył się z odbudową stolicy (Zamek Królewski), zaprojektował kultowe obiekty warszawskiego modernizmu (pawilon Chemia). W jego dorobku jest także architektura sakralna najwyższej próby (konkatedra w Stalowej Woli). W zakresie meblarstwa rozwijał się dwutorowo: projektował sprzęty przeznaczone zarówno

do mieszkań prywatnych, jak i do luksusowych wnętrz reprezentacyjnych (Urząd Rady Ministrów). Wystawa zorganizowana w 2024 roku przez Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki zgromadziła ponad 200 obiektów: oryginalne meble, niepublikowane rysunki i szkice autora, projekty budowlane, makiety architektoniczne, a także fotografie oraz materiały archiwalne. Zestawiono ze sobą najciekawsze realizacje architekta, co dało możliwość zauważenia jego indywidualnej estetyki i wyłuskania zasad, według których tworzył. Jego twórczość nie ma wspólnego mianownika, chyba poza jednym – Bogusławskiego można określić jako jedną z ostatnich wielkich indywidualności przedwojennego pokolenia architektów.

pod redakcją Weroniki Sołtysiak projekt graficzny Honza Zamojski [rh.plus]

oprawa miękka

liczba stron 232 wydanie I, Warszawa 2024

ISBN 978-83-968476-8-3 cena 70 zł

Miejsca i wspomnienia

Józef Rykwert był jednym z najwybitniejszych krytyków i historyków architektury. Urodzony w Warszawie, po wybuchu II wojny światowej wraz z rodziną wyemigrował do Wielkiej Brytanii, gdzie zdobył wykształcenie, a następnie rozpoczął pracę naukową. Większość życia zawodowego spędził między Wielką Brytanią a Stanami Zjednoczonymi, gdzie wykładał na prestiżowych uczelniach. W tej autobiograficznej książce po raz pierwszy powraca do żydowskich korzeni, wspomina miejsca związane z Polską, a także to, w jaki

sposób doświadczenia życiowe wpłynęły na jego drogę zawodową. Moją własną historię wyznacza […] osobiste zainteresowanie zmysłowym, intymnym doświadczeniem ścian i podłóg, które są namacalnością zamieszkiwania. W jaki sposób takie środowisko dorastania przekształciło się w pełne pasji, fizyczne – nawet erotyczne – zainteresowanie wszystkim, co dotyczy otoczenia, które człowiek sam sobie konstruuje – to właśnie będę się starał przekazać [fragment książki].

autor Józef Rykwert

tytuł oryginału Remembering Places. A Memoir przekład Ewa Klekot projekt graficzny kilku.com

(Idalia Smyczyńska i Robert Zając) oprawa miękka ze skrzydełkami liczba stron 348 wydanie I, Warszawa 2024

ISBN 978-83-968476-4-5

cena 60 zł

Meandry badań nad

kształtowaniem miasta

Geneza, niespodzianki, refleksje, czyli kwadratura koła

Książka opisuje najważniejsze etapy badań Krzysztofa Pawłowskiego –wybitnego architekta, urbanisty, nestora polskiej szkoły konserwacji zabytków, specjalizującego się w zagadnieniach historii urbanistyki i rewaloryzacji miejskich zespołów zabytkowych. Profesor – który po wprowadzeniu stanu wojennego ze względu na sytuację polityczną wyjechał do Francji i pracował naukowo na Uniwersytecie Montpellier –sporo miejsca poświęca zjawisku cyrkulad, których odkrycie uważa za najważniejszą przygodę intelektualną. Po raz pierwszy tak

szczegółowo mówi o konfliktach z miejscowymi badaczami, które jednak – jak sam przyznaje – stały się dowodem poczesnego miejsca polskiej szkoły urbanistycznej i konserwatorskiej w historiografii europejskiej. Autor pisze o meandrach działalności badawczej w różnych środowiskach i okolicznościach, których przytoczenie uważa za niezbędne do zrozumienia „atmosfery i dramaturgii odległych czasów”. Wspomnieniom, które sięgają lat dzieciństwa, towarzyszy wiele osobistych refleksji. Całość przeplata bogaty materiał ikonograficzny.

autor Krzysztof Kazimierz Pawłowski projekt graficzny Anna Piwowar | Siostry Piwowar Studio oprawa miękka liczba stron 304 wydanie I, Warszawa 2023

ISBN 978-83-965401-3-3 (NIAiU)

ISBN 978-83-944481-2-7 (ICOMOS)

cena 79 zł

SERIA MYŚLICIELE DLA ARCHITEKTÓW

Derrida dla architektów

Kolejny tom z serii „Myśliciele dla Architektów”. Richard Coyne w zwięzłym studium rozważa, co filozofia Jacques’a Derridy wnosi do sposobu uprawiania architektury. Szczególną uwagę zwraca na to, jak architektura jest nauczana i praktykowana. Z pragmatycznego punktu widzenia pyta o użyteczność filozofii w kontekście praktyk architektonicznych: od projektu, przez dokumentację, budowanie, namysł, ocenę, interpretację, krytykę i obronę, aż po opowiadanie o architekturze w szkołach i na uczelniach. Celem autora jest odnowienie zainteresowania myślą Derridy na użytek architektów.

autor Richard Coyne

tytuł oryginału Derrida for Architects przekład Bogdan Baran seria Myśliciele dla Architektów projekt graficzny serii i tomu Piotr Chuchla oprawa miękka liczba stron 188 wydanie I, Warszawa 2024

ISBN: 978-83-968476-9-0 cena: 65 zł

Nowość

Lefebvre dla

Druga książka z serii „Myśliciele dla Architektów” opisuje znaczenie pism

Henri Lefebvre’a dla teorii i praktyki architektury oraz dla planowania i projektowania miejskiego. Choć obecnie Lefebvre jest powszechnie czytany w szkołach architektury, to jego przesłanie dla praktyki pozostaje trudno uchwytne. Książka Nathaniela Colemana wychodzi temu naprzeciw: to propozycja dla studentów i praktyków zainteresowanych pełnią możliwości projektowych opartych na filozofii Lefebvre’a.

Seria „Myśliciele dla Architektów” uzupełnia lukę na rynku wydawniczym. Oferuje zwięzłe wprowadzenie do teorii kluczowych myślicieli, którzy pisali o architekturze. Umiejscawia myślenie architektoniczne w ich twórczości, przedstawia ważne książki i eseje, pomaga rozszyfrować terminy oraz zapewnia szybkie odniesienie do dalszej lektury. Serię rozpoczyna omówienie wybranych pism Martina Heideggera – po raz pierwszy napisane przez architekta dla architektów.

autor Nathaniel Coleman

tytuł oryginału Lefebvre for Architects przekład Bogdan Baran

seria Myśliciele dla Architektów

projekt graficzny serii i tomu Piotr Chuchla

oprawa miękka

liczba stron 200 wydanie I, Warszawa 2024

ISBN 978-83-968476-2-1

cena 65 zł

autor Adam Sharr

tytuł oryginału Heidegger for Architects przekład Bogdan Baran seria Myśliciele dla Architektów

projekt graficzny serii i tomu Piotr Chuchla

oprawa miękka

liczba stron 168 wydanie I, Warszawa 2023

ISBN 978-83-968476-1-4

cena 65 zł

Antropocen W stronę architektury regenerującej / Anthropocene

Towards regenerative architecture

Antropocen to era człowieka i zmian antropogenicznego pochodzenia, które skutkują katastrofalnym ociepleniem klimatu. Przemysł budowlany i użytkowanie budynków odpowiadają za ponad jedną trzecią światowych emisji dwutlenku węgla, a przez to wpływają na zmiany klimatu. Miasta i architektura w obecnej skali przyczyniają się do zaburzenia naturalnych cykli przyrody, do emisji zanieczyszczeń

i do zawłaszczenia kolejnych przestrzeni. Jednak nie sposób wyobrazić sobie funkcjonowania człowieka poza architekturą. To dzięki niej możemy zapewnić godne i bezpieczne warunki życia całym społeczeństwom. Publikacja, towarzysząca wystawie o tym samym tytule, poszerza kontekst ekonomii obwarzanka, a odniesienie do realiów polskich miast nadaje jej wymiar praktyczny.

pod redakcją Kacpra Kępińskiego, Adriana Krężlika projekt graficzny Honza Zamojski | rh.plus oprawa miękka

liczba stron 416 wydanie I, Warszawa 2022 (PL), Warszawa 2023 (ENG)

ISBN 978-83-965401-1-9 (wersja w języku polskim)

ISBN 978-83-965401-2-6 (wersja w języku angielskim)

cena 85 zł (wersja w języku polskim)

cena 30 euro (wersja w języku angielskim)

Notes Archikultury

Praktyki i inspiracje. Nadrenia Północna-Westfalia.

Meklemburgia-Pomorze Przednie

Archikultura oznacza kulturę przestrzeni i jest odpowiednikiem niemieckiego terminu Baukultur. W serii „Notesy Archikultury” przedstawiono kulturę architektoniczną oraz urbanistyczną europejskich miast i miasteczek. Autorzy – urbaniści, architekci, architekci krajobrazu i historycy sztuki – prześledzili praktyczne przełożenie zasad zawartych w dokumencie nazywanym Deklaracją z Davos. Wskazano w nim kierunek prowadzenia

badań nad wartością architektury wybranych regionów europejskich z uwzględnieniem zarówno ich różnorodności, jak i polityki ochrony dziedzictwa architektonicznego poszczególnych krajów. W tomie opisano dobre praktyki Baukultur z dwóch niemieckich regionów oraz podano przykłady miast, które są cenione za innowacyjne podejście do własnego rozwoju oraz godzenie wyzwań współczesności z wymogiem ciągłości historycznej.

pod redakcją Katarzyny Domagalskiej seria Notesy Archikultury projekt graficzny serii i tomu kilku.com (Idalia Smyczyńska i Robert Zając) oprawa miękka ze skrzydełkami liczba stron 240 wydanie I, Warszawa 2022 ISBN 978-83-965401-4-0 cena 50 zł

Architektura Urbanistyka Sztuka

Publikacja, w której grono profesorów, członków Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN, podjęło problematykę postrzegania architektury i urbanistyki jako dziedzin sztuki. Celem autorskiego zespołu okazuje się nie tylko zaprezentowanie własnych opinii oraz podsumowanie dotychczasowych debat, lecz także popularyzacja takiego spojrzenia na architekturę. Książka nie przekonuje do tego wprost – raczej prowokuje do poszukiwania tej prawdy w obrębie idei omawianych w kolejnych tekstach. Zagadnienia, które zostały w niej poruszone, to między innymi: narodziny i upadek idei architekta kompletnego, teoria architektury w krytyce architektonicznej, kompozycja urbanistyczna – między sztuką a nauką.

pod redakcją Sławomira Gzella

projekt graficzny Barabasz Opałko

oprawa miękka

liczba stron 304

wydanie I, Warszawa 2022

ISBN 978-83-962825-0-7

cena 79 zł

Architekci XVIII wieku

Książka Józefa Rykwerta ma niezaprzeczalne miejsce w kanonie publikacji z zakresu teorii i historii architektury. Autor podsumował w niej nowatorski program nauczania historii architektury, który wprowadził w latach 1968 –1978 na Uniwersytecie Essex w Colchester. Rykwert do perfekcji opanował sztukę tłumaczenia architektury europejskiej, a wokół architektonicznych fenomenów z lat 1660 –1780 i z początków nowoczesności stworzył niezwykły obraz dwóch wieków historii, które prześledził z rzadko dziś spotykaną erudycją. Dzięki temu lektura U źródeł modernizmu przypomina kontemplację ogromnego dzieła sztuki, namalowanego z dbałością o szczegóły, z kilkoma bohaterami na pierwszym planie, których narracje nakładają się i przenikają.

autor Józef Rykwert tytuł oryginału The First Moderns. The Architects of the Eighteenth Century przekład Ewa Klekot projekt graficzny kilku.com

(Idalia Smyczyńska i Robert Zając)

oprawa twarda

liczba stron 696 wydanie I, Warszawa 2021 ISBN 978-83-956466-6-9 cena 89 zł

Dom dla kultury

Spojrzenie na architekturę kibuców i kołchozów / A House

for Culture

An enquiry into the architecture of the kibbutz and the kolkhoz

Dom dla kultury (A House for Culture)

Nicolasa Grospierre’a ukazuje formalne podobieństwa między budynkami kibuców i kołchozów, wzniesionych w miejscach oddalonych od siebie o setki kilometrów. Przedstawione budowle nie tylko dzieli odległość geograficzna, lecz także różnią krąg kulturowy i ustrój polityczny, w jakich powstały. Z kolei łączą je – uniwersalny język modernistycznej architektury i kultura rozumiana jako przestrzeń do budowania i rozwijania więzi międzyludzkich. Projekt wyróżnia się walorami artystycznymi i stanowi

kontynuację – charakterystycznego dla autora – języka wizualnego, który skupia się na frontalnej dokumentacji powtarzalności form w architekturze modernizmu, obecnych niezależnie od funkcji. Photobook zawiera 139 fotografii Nicolasa Grospierre’a powstałych na terenie Izraela, Litwy, Łotwy i Estonii. Wzbogacono go krytycznymi esejami badaczy: Yuvala Yaskiego, Marta Kalma i Pedro Gadanho, które zostały zilustrowane przez archiwalne zdjęcia i plany architektoniczne.

autor Nicolas Grospierre projekt graficzny Kasia Kubicka oprawa twarda

liczba stron 202

wydanie I, Warszawa 2022

ISBN 978-83-962825-2-1 (PL)

ISBN 978-83-962825-1-4 (ENG)

cena 150 zł (wersja w języku polskim)

cena 30 euro (wersja w języku angielskim)

SERIA PRZEWODNIKI

Ruch tektoniczny

Przewodnik po powojennej architekturze województwa świętokrzyskiego

Skały i lasy, kamieniołomy i wzgórza, stal i ceramika – surowe, a zarazem fascynujące bogactwa naturalne Gór Świętokrzyskich ukształtowały powojenną architekturę regionu. Nieoczywisty architektoniczny regionalizm tego obszaru czerpie z budownictwa wernakularnego, z dostępności lokalnych materiałów, z krajobrazu i z przemysłu. Te z kolei różnią się w poszczególnych częściach województwa. Obok dzieł ikonicznych –kieleckiego dworca autobusowego, huty w Sandomierzu czy masztu na Świętym Krzyżu – autor zaprezentował obiekty wprawdzie pozbawione cech wybitnych, jednak stanowiące ważny zapis momentu dziejowego, w którym powstały. Przewodnik Kacpra Kępińskiego to pierwsze przekrojowe opracowanie na temat świętokrzyskiej architektury.

autor Kacper Kępiński seria Przewodniki projekt graficzny serii i tomu kilku.com

(Idalia Smyczyńska i Robert Zając)

oprawa zintegrowana

liczba stron 312 wydanie I, Warszawa 2023

ISBN 978-83- 965401-6-4 cena 65 zł

Jakby luksusowo

Przewodnik

po architekturze Warszawy lat 90.

„Tu jest jakby luksusowo!” – można by zawołać na widok niejednego warszawskiego budynku powstałego w pierwszych latach transformacji ustrojowej. Dwuznaczność, która kryje się za tym okrzykiem – zapożyczonym z filmu Galimatias, czyli kogel-mogel II Romana Załuskiego –idealnie podsumowuje ówczesną architektoniczną rzeczywistość. Z jednej strony lata 90. to dekada spektaklu i reprezentacyjności, a z drugiej – w jej DNA są wpisane przejściowość i niedostatek. Jak nie zgubić się wśród tych sprzeczności? Przewodnik po architekturze Warszawy lat 90. przybliża 94 realizacje oddane do użytku lub projektowane w tamtym okresie.

Spodek w Zenicie

Przewodnik

po architekturze lat 1945 –1989 w województwie śląskim

autorka Aleksandra Stępień-Dąbrowska seria Przewodniki projekt graficzny serii i tomu kilku.com (Idalia Smyczyńska i Robert Zając) oprawa zintegrowana liczba stron 304 wydanie II, poprawione i uzupełnione, Warszawa 2024 ISBN 978-83-968476-6-9 cena 60 zł

Publikacja ukazuje fenomen architektury województwa śląskiego: 120 realizacji w 33 miejscowościach. Dzieła ikoniczne, założenia i budynki okresu socrealizmu, interesujące przykłady architektury poodwilżowej, eksperymenty konstrukcyjne i technologiczne, duże osiedla mieszkaniowe, a nawet zupełnie nowe miasta. Tytuł książki pochodzi od nazw dwóch katowickich budynków: Hali Widowiskowo-Sportowej „Spodek” i Domu Handlowego „Zenit”. To połączenie wskazuje na minioną już świetność tej architektury. Trzy dekady, które upłynęły od czasu transformacji ustrojowej, pozwalają na realizacje z lat 1945–1989 spojrzeć z innej perspektywy – bez negatywnych skojarzeń związanych z epoką, w której te budynki powstawały. autorka Anna Syska seria Przewodniki projekt graficzny serii i tomu kilku.com (Idalia Smyczyńska i Robert Zając) oprawa zintegrowana liczba stron 328 wydanie II, poprawione i uzupełnione, Warszawa 2023 ISBN 978-83-956466-1-4 cena 59 zł

Archipelag CIAM

Listy Heleny Syrkus

W przeciwieństwie do korespondencji literatów, artystów czy postaci życia publicznego, listy architektów są wydawane rzadko. W przypadku Heleny Syrkus – architektki, która posługiwała się maszyną do pisania równie sprawnie co architektoniczną kreską – są najlepszym źródłem do poznania jej fascynującej, złożonej, a zarazem kontrowersyjnej biografii. Publikacja zawiera wybór korespondencji Heleny Syrkus z jej przyjaciółmi i kluczowymi postaciami międzynarodowego środowiska architektonicznego: ze związanymi z Bauhausem Walterem i Ise Gropiusami, z holenderskim urbanistą Cornelisem van Eesterenem i jego żoną – Fridą Fluck, czy też z generalnym sekretarzem Międzynarodowych Kongresów Architektury Nowoczesnej (CIAM) Sigfriedem Giedionem.

pod redakcją Aleksandry Kędziorek, Katarzyny Uchowicz, Mai Wirkus

seria Źródła

projekt graficzny kilku.com

(Idalia Smyczyńska i Robert Zając)

oprawa twarda

liczba stron 420

wydanie I, Warszawa 2019

publikacja dwujęzyczna (polski, angielski)

ISBN 978-83-951542-2-5

cena 49 zł

Architektura i urbanistyka w dokumentach KC PZPR

Na książkę składają się źródła zgromadzone w obszernym zespole archiwalnym Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Wybrano z niego 142 protokoły posiedzeń Biura Politycznego, Biura Organizacyjnego i Sekretariatu Komitetu Centralnego. Dokumenty, uporządkowane chronologicznie, obejmują lata 1946 –1988. Na posiedzeniach dyskutowano o planowanych i realizowanych inwestycjach architektoniczno-urbanistycznych w okresie trwania tak zwanej Polski Ludowej, a także podejmowano najważniejsze decyzje w tej sprawie. Publikacja będzie pomocą do badań nad tym okresem w polskiej architekturze.

wybór i opracowanie Andrzej Skalimowski seria Teksty Źródłowe

projekt graficzny serii i tomu Katarzyna Nestorowicz

oprawa miękka

liczba stron 316 wydanie I, Warszawa 2022

ISBN 978-83-962825-4-5

cena 45 zł

Mario Botta.

Mario Botta jest wnikliwym obserwatorem otaczającego go świata, a architekturę projektowaną przez niego często określa się mianem architektury poezji. Autor monografii sięga do źródeł twórczości tego wybitnego szwajcarskiego architekta. W książce podejmuje rozważania na temat dorobku

Botty i zagłębia się w – prowadzony przez niego – intelektualny dyskurs, prezentuje idee, które towarzyszyły Botcie w pracy, a także przybliża jego projekty, w których architekt ucieka od powierzchowności i buduje wartość obiektu poprzez jego relację z otoczeniem. Poznajemy człowieka stojącego w opozycji do współczesnych mu, często modnych, tendencji, próbującego powrócić do ponadczasowych wartości i wiecznego ładu.

Listy znad jeziora Como

Książkę tworzy zbiór listów, które Romano Guardini – wybitny niemiecki teolog i filozof – napisał w połowie lat 20. XX wieku. Autor po raz pierwszy analizuje w nich swoje wyobrażenia na temat wyzwań ludzkości w kulturze coraz bardziej zdominowanej przez maszyny. Wiele uwagi poświęca nowoczesnemu sposobowi budowania i stylowi życia, które zagrażają – jego zdaniem –współistnieniu człowieka z naturą. Nie kwestionuje przy tym samej potrzeby rozwoju, a jedynie oczekuje „bardziej ludzkiej techniki”. Niepokojąco proroczo ujmuje osobiste spostrzeżenia oraz społeczne wyzwania życia w erze technologicznej. Wiele z jego obaw urzeczywistniło się na naszych oczach. Wciąż warto je przypominać i uświadamiać sobie ich konsekwencje w codziennym życiu.

autor Romano Guardini

autor Marek Pabich

seria Monografie

projekt graficzny serii i tomu Anna Piwowar

oprawa twarda

liczba stron 216

wydanie II, poprawione (I wydanie nakładem NIAiU) Warszawa 2021

ISBN 978-83-956466-3-8

cena 55 zł

tytuł oryginału Die Technik und der Mensch. Briefe vom Comer See przekład Kamil Markiewicz projekt graficzny Piotr Chuchla

oprawa twarda

liczba stron 96 wydanie I, Warszawa 2021

ISBN 978-83-962825-3-8

cena 40 zł

Myśli Marzenia Miejsca

Architektura polska w innowacyjnej współczesności

Książka prezentuje rozwój współczesnej architektury w Polsce na tle tendencji ogólnoświatowych. Autorzy skupili się na budowlach użyteczności publicznej powstałych w latach 1980–2020. Na subiektywny wybór przykładów wpłynęły osobiste odczucia autorów, jakie wywołały u nich wybrane budynki. Całość zilustrowano szkicami, rysunkami oraz fotografiami i podzielono na trzy części. Pierwsza przybliża problem kształtowania formy architektonicznej na przykładach polskich i zagranicznych. Druga pokazuje, jak architektura może zmienić wizerunek miejsca. Trzecia jest prezentacją budynków powstałych współcześnie w Polsce.

Architektura przyjaznych przestrzeni to zestawienie poglądów i dzieł na temat różnych elementów natury przestrzeni, jej pożądanej aranżacji architektonicznej, zasad kompozycji, wprowadzania dźwięku i światła. Punktem wyjścia do rozważań nad stanem obecnej architektury jest obraz modernizmu corbusierowskiego jako wpływowego nurtu, który – zdaniem autora – doprowadził do powstania blokowisk, czyli przestrzeni nader rzadko dostarczających „wzruszenia albo powodu do radości”. Chwalibóg nie ogranicza się jednak do teoretycznych rozważań. Jego nadrzędnym celem stała się popularyzacja idei kształtowania przyjaznego otoczenia przestrzennego jako niezbędnego warunku kulturowej jakości życia.

autorzy Nina Juzwa, Jakub Świerzawski

projekt graficzny Rzeczyobrazkowe

oprawa miękka ze skrzydełkami

liczba stron 264

wydanie I, Warszawa 2021

ISBN 978-83-960286-9-3

cena 55 zł

autor Krzysztof Chwalibóg

projekt graficzny Anna Piwowar

oprawa miękka ze skrzydełkami

liczba stron 132

wydanie I, Warszawa 2022

ISBN 978-83-960286-7-9

cena 68 zł

ArchiKod Architektura

To książka o architekturze nie tylko dla architektów. ArchiKod jest podróżą po 72 miejscach –od znanych przestrzeni publicznych (takich jak Regent Street w Londynie czy Rynek Główny w Krakowie), przez osiedla (przykładowo: Za Żelazną Bramą w Warszawie, Gropiusstadt w Berlinie), po słynne budowle (typu Pont du Gard w Prowansji lub lotnisko w Hongkongu). W czasach, kiedy nikt nie mówił o planowaniu przestrzennym, powstawała przestrzeń publiczna, w której można realizować strategie smart cities Tymczasem w – zaprojektowanym w latach 1920 –2020 – chaosie form przepychających się w kolejce do sławy okazuje się to znacznie trudniejsze.

Książka ukazuje historię architektury od starożytności do współczesności. Autor rzuca wyzwanie tradycyjnemu pojmowaniu tego, czym architektura jest i czym być może. Łączy myślenie projektowe z akademickim warsztatem badawczym i – poprzez krytyczne odczytanie wybranych budynków – bada wpływ komunikacji niewerbalnej na rozwój tożsamości zbiorowej Zachodu. W przeciwieństwie do badaczy opierających swoje studia na tradycyjnych schematach periodyzacji historii, Piotrowski przygląda się obszernemu zbiorowi wytworów architektury pochodzących z różnych czasów i miejsc.

autor Czesław Bielecki

projekt graficzny Kotbury

oprawa miękka ze skrzydełkami

liczba stron 384

wydanie I, Warszawa 2021

ISBN 978-83-962825-5-2

cena 69 zł

autor Andrzej Piotrowski

tytuł oryginału Architecture of Thought przekład Grzegorz Piątek projekt graficzny (na podstawie oryginału)

Marcin Hernas | tessera.org.pl

oprawa miękka

liczba stron 352 wydanie I, Warszawa 2022

ISBN 978-83-960286-6-2

cena 69 zł

Jak studiować

życie w przestrzeni publicznej

Jak pogodzić rozbudowę miast z jednoczesnym zachowaniem przyjaznej i funkcjonalnej przestrzeni dla mieszkańców? To jedno z kluczowych pytań, które stawiają Jan Gehl i Birgitte Svarre. Autorzy dzielą się wnioskami i obserwacjami, dzięki którym można lepiej zrozumieć czynniki wpływające na sposoby korzystania z przestrzeni miejskiej przez ludzi. Ich wskazówki warto wykorzystać w procesach decyzyjnych jako element pracy planistów lub przy projektowaniu pojedynczych obiektów – przede wszystkim po to, aby odzyskać miasto jako istotną przestrzeń do zaplanowania.

Mały Architekt

Przybornik do oglądania miasta

Miasto jako przestrzeń można poznawać na różne sposoby.

Przybornik uaktywnia młodszych czytelników: przypisuje im rolę współtwórców, która pozwoli tę przestrzeń uznać za własną.

Świat budynków, podobnie jak świat ludzi i zwierząt, jest różnorodny.

Mnogość form można dostrzec pośród ulic, parków czy pomników, trzeba tylko być bardzo uważnym i nauczyć się te formy rozpoznawać.

Z pomocą Małego Architekta odkryjemy fascynujący świat: poznamy budynki lubiące drapać chmury i kosmicznego przybysza, który wylądował w Katowicach.

Wraz Belką Słupeczańska – naszą przewodniczką – będziemy liczyć, mierzyć, rysować i doświadczać.

Do książki dołączono przyrządy do samodzielnego składania i oglądania miasta. Całość jest zapakowana w estetyczne pudełko.

autorzy Jan Gehl, Birgitte Svarre

tytuł oryginału How to Study Public Life przekład Marta A. Urbańska

projekt graficzny Camilla Richter-Friis van Deurs

oprawa twarda

liczba stron 192

wydanie I, Warszawa 2021

ISBN 978-83-956466-5-2

cena 49 zł

autorki Kasia Domagalska, Marta Kwiatek

projekt graficzny i ilustracje Marta Kwiatek

oprawa twarda

liczba stron 72

wydanie II, poprawione, Warszawa 2023

ISBN 978-83-951542-9-4 (cały przybornik)

ISBN 978-83-956466-2-1 (książka)

cena 65 zł

100 lat polskiej architektury

Książka Tożsamość. 100 lat polskiej architektury opowiada o budynkach i przestrzeniach oraz o twórcach, którzy wpłynęli na kształt miast po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Zadaje przy tym pytania o społeczną tożsamość i zmianę, a także o rolę architektów i urbanistów w naszym codziennym życiu. W jaki sposób ich działalność przyczynia się do budowy polskiego krajobrazu kulturowego oraz tożsamości miejsc, które zamieszkujemy? Publikacja towarzyszyła pięciu wystawom przygotowanym przez Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki w 2019 roku. Na przykładzie wybranych miast – Krakowa, Warszawy, Lublina, Poznania i Katowic – ukazano panoramę zjawisk obecnych w polskiej architekturze po 1918 roku.

Poruszanie się w przestrzeni internetu stało się dla nas czymś oczywistym, ale czy na pewno rozumiemy, jak zmienia on naszą rzeczywistość, postrzeganie, relacje międzyludzkie? Czy jesteśmy zdolni zapanować nad cyfrowymi zmianami i za nimi nadążyć?

Seria zdjęć Szymona Rogińskiego ilustruje pojawienie się internetu i komputerów w chaotycznym krajobrazie polskich miast. Brzydota reklam, szyldów i neonów na prowizorycznych budynkach, które powstawały w okresie transformacji, intryguje, jest prawie piękna. Z nocnych kadrów emanują cisza, swojskość i spokój – uśpione „internety” skłaniają do przemyślenia roli technologii w naszym życiu, a także – naszej obecności w sieci.

pod redakcją Bolesława Stelmacha, Karoliny Andrzejewskiej-Batko

projekt graficzny Tomasz Bersz

oprawa miękka

liczba stron 372

wydanie II, poprawione, Warszawa 2023

ISBN 978-83-968476-3-8

cena 60 zł

autor Szymon Rogiński

projekt graficzny Noviki Post Studio oprawa twarda

liczba stron 64

wydanie I, Warszawa 2019

ISBN 978-83-951542-5-6 (PL)

ISBN 978-83-951542-6-3 (ENG)

cena 69 zł (wersja w języku polskim)

cena 25 euro (wersja w języku angielskim)

Dom w krajobrazie

katalog pokonkursowy, edycja I

Katalog prezentuje projekty wyróżnione w konkursie „Dom w krajobrazie – konkurs na projekt domu neutralnego klimatycznie, inspirowanego tradycyjną architekturą województwa mazowieckiego. Edycja I – Kurpie Białe i Zielone oraz obszar nadwiślański Mazowsza Zachodniego” zorganizowany przez Samorząd Województwa Mazowieckiego we współpracy z Oddziałem Warszawskim SARP. Projekty domu jednorodzinnego wolnostojącego wraz z zagospodarowaniem działki miały nawiązywać do historycznego i etnograficznego dziedzictwa wybranych obszarów przy zachowaniu nowoczesnych rozwiązań i odpowiadać na wyzwania związane ze zmianami klimatu. Prezentacji projektów towarzyszą w katalogu teksty sędziowskie.

Polska na Targach Lewantyńskich w Tel Awiwie 1932–1936

Autor w popularnonaukowym eseju przedstawia udział Polski w trzech kolejnych edycjach Targów Lewantyńskich. Prezentuje architekturę polskich pawilonów na tle targowych obiektów innych krajów. Przybliża założenia poszczególnych ekspozycji, osoby zaangażowane w pracę nad nimi, lokalne uwarunkowania i międzynarodowy odbiór zarówno samych targów, jak i polskich pawilonów oraz wystaw. Publikacja została zilustrowana bogatą ikonografią, pochodzącą z instytucjonalnych i prywatnych zbiorów izraelskich, polskich oraz amerykańskich. Wiele z tych materiałów zaprezentowano po raz pierwszy.

Publikacja dostępna online

pod redakcją Katarzyny Kucharczuk

projekt graficzny Anna Piwowar | Siostry Piwowar Studio wydanie I, Warszawa 2024

ISBN 978-83-968476-5-2 (NIAiU)

ISBN 978-83-65912-70-1 (Województwo)

ISBN 978-83-965401-5-7

Publikacja dostępna online

autor Artur Tanikowski
projekt graficzny Marta Ignerska wydanie I, Warszawa 2022

Polska Polityka

Architektoniczna

Jakość przestrzeni publicznej

Najnowszy tom Polskiej Polityki

Architektonicznej prezentuje autorskie poglądy na istotne problemy związane z jakością przestrzeni publicznej w naszym kraju. Zakres tematów jest szeroki – od teorii architektury po studia wybranych przykładów. Autorzy poruszają kwestię dostępności oraz zagadnienie krajobrazu żywego, podejmują próbę analizy istotnych czynników determinujących jakość przestrzeni publicznej i warsztatu architekta. W przedstawionych wnioskach końcowych określono działania, które mogą najlepiej służyć naprawie obecnego krytycznego poziomu jakości przestrzeni publicznej w Polsce.

Polska Polityka

Architektoniczna

Studia i szkice

Publikacja jest kontynuacją i rozwinięciem projektu ustanowienia Polskiej Polityki Architektonicznej –opracowanego i opublikowanego w 2009 roku, realizowanego w kolejnych latach. Inicjatywa jest reakcją środowiska architektonicznego na liczne problemy związane z jakością przestrzeni publicznej w Polsce. Tematyka prezentowanej publikacji koncentruje się między innymi na systemach kształtowania przestrzeni na przykładzie Polski, Wielkiej Brytanii i Francji. Analizuje też autorskie studia przypadków. Jest to głos w debacie nad wyzwaniami, przed którymi stoi polityka architektoniczna w Polsce.

ISBN 978-83-960990-8-2 (Wydawnictwo Arche)

ISBN 978-83-965401-0-2 (NIAiU)

Publikacja dostępna online

wydanie I, tom IV, Warszawa 2020 ISBN 978-83-956466-0-7

pod redakcją Krzysztofa Chwaliboga projekt graficzny Katarzyna Nestorowicz
pod redakcją Krzysztofa Chwaliboga projekt graficzny Jerzy W. Wołodźko wydanie I, tom V, Sopot – Warszawa 2022

ZAPOWIEDZI

Skomplikowana historia londyńskiego osiedla Heygate, zbudowanego na początku lat 70. XX wieku w oparciu o projekt Toma Tinkera zainspirowała autora, by opowiedzieć o losach tego miejsca i jego mieszkańców. Robi to w sposób wnikliwy i wieloaspektowy. Analizuje również przyczyny jego upadku, niszczenia, a także sytuację społeczną i kulturową percepcji tego i innych osiedli późnomodernistycznych.

Fotograficzna opowieść, wzbogacona tekstem, dotyka między innymi takich kwestii jak rola architektów czy inwestorów w procesie budowania. Publikacja ważna, w kontekście sytuacji mieszkaniowej w ogóle, a także ze względu na trwające w Polsce rozważania na temat nie przez wszystkich cenionego budownictwa wielomieszkaniowego czasu późnego PRL-u.

Album prezentujący nieznane dotąd zdjęcia Pawła Pierścińskiego –wybitnego fotografa, miłośnika i orędownika polskiego krajobrazu.

Artysta słynie z perfekcyjnie skomponowanych fotografii pejzażowych, szczególnie kielecczyzny. Stworzył kierunek artystyczny pod nazwą

Kielecka Szkoła Krajobrazu. W jego pracach dostrzec można poszukiwania rytmów i geometrii, a także poszukiwanie detali stanowiących syntezę uchwyconych scen. Zdjęcia ukazują krajobraz naturalny i rolniczy, lecz nie mniej ważną rolę w jego twórczości odegrał krajobraz miejski, przemysłowy i urbanistyczny. Na fotografiach uchwycił zmieniający się kraj – restaurację zabytków, budowę nowych obiektów czy osiedli.

Zdjęciom Pierścińskiego towarzyszą teksty autorstwa Agnieszki Kowalskiej, Adama Robińskiego i Filipa Springera oraz kuratorek publikacji – Katarzyny Sagatowskiej i Moniki Szewczyk-Wittek. koncepcja Katarzyna Sagatowska, Monika Szewczyk-Wittek premiera lato 2025

HOTEL TWOICH SNÓW

Na początku lat 70. XX wieku, dzięki specustawie zaczęto budować w Polsce nowoczesne „hotele z importu”, w kooperacji z projektantami i firmami z Zachodu. Miały być wyrazem luksusu i wzrostu gospodarczego ludowego państwa, tzw. Drugiej Polski. Publikacja koncentruje się wokół architektury hotelowej ostatnich dwóch dekad PRL-u – tak w przekroju ogólnym, jak i w odniesieniu do lokalnych fenomenów (Wrocław, Kraków, Łódź). Prezentuje również wątki polityczno-społeczne, ekonomiczne, kulturowe czy obyczajowe, takie jak gastronomia lub wystrój hotelowych wnętrz. Obiekty te były nie tylko ważnym wkładem w architekturę późnego modernizmu i brutalizmu tego okresu, lecz także kusiły swym blichtrem. Wytwarzały własną niespotykaną obyczajowość. Dlatego też bywały i bywają wykorzystywane jako naturalna scenografia przez świat filmu i popkultury. pod redakcją Artura Tanikowskiego premiera jesień 2025

Czwarty tom serii „Myśliciele dla Architektów” jest poświęcony myśli Maurice’a Merleau-Ponty’ego. Jego filozofia wywarła wpływ na prace projektowe architektów tak różnych jak Steven Holl i Peter Zumthor, a także na renomowane szkoły teorii architektury na całym świecie. Autor Fenomenologii percepcji zwracał uwagę, że postrzeganie otaczającego nas świata zaczyna się od procesu cielesnego zaangażowania – ten rodzaj „pierwotnego języka” jest często nieświadomie doświadczany przez użytkowników budynków jako tło ich codziennych czynności. Ciągła interakcja między percepcją a działaniem wpływa na sposób, w jaki dziś myślimy o przestrzeni w architekturze, oraz na to, jak projektujemy miejsca, które ludzie uważają za angażujące, stymulujące i znaczące. Książka podsumowuje, co filozofia Merleau-Ponty’ego ma do zaoferowania architektom.

Powojenna architektura polskiego Wybrzeża musiała odpowiedzieć na wiele wyzwań: od doniosłego zadania odbudowy centrów zabytkowych miast, przez poszukiwania nowego języka dla budownictwa mieszkaniowego, po rozbudowę portowej infrastruktury i stworzenie miejsc służących codziennej pracy, edukacji czy podróżom. Obiekty zaprezentowane w przewodniku to w dużej mierze owoce wielkich nadziei i odważnych wizji, często uwikłanych w absurdy systemu, w którym przyszło im powstać. W publikacji nie zabraknie też realizacji mniej spektakularnych, jednak istotnych z punktu widzenia lokalnych społeczności bądź odzwierciedlających tendencje w budownictwie PRL wspólne dla całego kraju. Jedne kultowe, inne całkiem zwyczajnie i dziś nie zawsze doceniane – razem tworzą wielowymiarowy obraz architektury czterech powojennych dekad na Pomorzu.

autor Jonathan Hale

tytuł oryginału Merleau-Ponty for Architects

seria Myśliciele dla Architektów premiera jesień 2025

autorzy Agnieszka Drączkowska-Gradzik, Bartłomiej Ponikiewski seria Przewodniki premiera jesień 2025

BGK i architektura

Wydawnictwo o gmachu i działalności

Halina Skibniewska.

Bank Gospodarstwa Krajowego to instytucja z tradycjami. W publikacji przedstawiono, jak na przestrzeni 100 lat działalności tej instytucji wyglądały relacje między bankiem a rozwojem polskiej architektury, budownictwa mieszkaniowego i przemysłu. Do projektu zaprosiliśmy historyków architektury, historyków, historyków sztuki, architektów i socjologów, którzy w tekstach eksperckich poruszą takie tematy jak architektura siedziby głównej oraz filii banku, jego rola miastotwórcza, działalność BGK na rzecz budownictwa mieszkaniowego w dwudziestoleciu międzywojennym, polityka mieszkaniowa banku na tle innych państw europejskich czy budownictwo czynszowe po 1989 roku. W publikacji głos zostanie oddany także autorom projektu obecnie trwającej modernizacji budynku przy Alejach Jerozolimskich w Warszawie.

Pierwsza książka o życiu i twórczości Haliny Skibniewskiej, jednej z najciekawszych polskich architektek XX wieku, uchwycona przez autora z kilku perspektyw. Jej działalność wyróżniała się na tle odwilżowej architektury w Polsce i pozostała unikatowym przykładem interdyscyplinarnej twórczości. Skibniewska projektowanie traktowała integralnie z różnymi dziedzinami nauki, na przykład z socjologią. Uważała, że architektura może mieć sprawczość i poprawiać świat. Tekst, oparty na rozmowach autora z architektką, relacjach jej uczennic i współpracowników oraz na badaniach archiwalnych, wzbogacą zdjęcia, częściowo nigdy niepublikowane.

autor Tomasz Fudala seria Monografie premiera jesień 2025

świata

Gdy celem wędrówek po świecie są przestrzenie i architektura sacrum, zamienia się to w pielgrzymowanie. Miejsca sakralne oddziałują na człowieka, skłaniają do medytacji, zapamiętania. Taka jest siła nie tylko Jerozolimy, Rzymu czy Asyżu, lecz także podhalańskiego Grywałdu. Zachowaniu w pamięci miejsc i związanych z nimi przeżyć pomagają zdjęcia lub – jak w przypadku tej książki – rysunki i skreślone notatki. Tradycyjny zapis graficzny umożliwia syntezę obrazu sacrum, ukazuje też bardziej indywidualny zapis wrażeń i emocji. Autor zebrał w książce około 300 rysunków kościołów, cerkwi, synagog, meczetów i innych miejsc kultu z poznanych 30 krajów i wyspiarskich miejsc przede wszystkim Europy, ale też Afryki Północnej i Ameryki Środkowej. Powstawały na przestrzeni lat 1960–2020. Rysunki wzbogacił opisami.

Publikacja stanowi wprowadzenie do kluczowych koncepcji Bruno Latoura, które są istotne dla architektów. Autorka omawia krytycznie, w jaki sposób konkretne metody i spostrzeżenia z filozofii Latoura mogą inspirować nowe myślenie w architekturze i w pedagogice projektowania. Analizuje przykłady z praktyki architektonicznej i projektowania urbanistycznego oraz dokonuje przeglądu ostatnich prób rozszerzenia metod teorii aktora – sieci (ActorNetwork Theory, ANT) na dziedziny studiów architektonicznych i urbanistycznych. Przedstawia podejście do architektury inspirowane ANT i bada, w jaki sposób takie metodologiczne spostrzeżenia mogą wytyczyć nowe ścieżki badawcze w tej dziedzinie.

Lata 80. w

Lata 80. wciąż pozostają nie dość dobrze rozpoznanym okresem w rodzimej architekturze. Kojarzone są głównie z budowlaną stagnacją, problemami wykonawczymi albo zapóźnieniem wobec nurtów popularnych zagranicą – z postmodernizmem na czele. Tymczasem ostatnia dekada PRL-u oferuje dużo więcej historii wartych opowiedzenia. Balansowanie pomiędzy socjalizmem a kapitalizmem, kryzysem a karnawałem czy lokalnością a globalnymi trendami zaowocowało poszukiwaniem budowlanych alternatyw. Celem publikacji jest przybliżenie kontekstów teoretycznych, politycznych, ekonomicznych, społecznych i (pop)kulturowych, w jakich rodziła się architektura lat 80. Wraz z badaczami i badaczkami – związanymi m.in. z historią sztuki, historią czy socjologią –eksplorować będziemy zarówno popularne narracje, jak i marginesy ówczesnego projektowania.

Dystrybutorzy:

Bęc Zmiana dystrybucja@beczmiana.pl

Ateneum biuro@ateneum.net.pl

Sklepy stacjonarne, m.in.:

Księgarnia Bęc Zmiana ul. Mokotowska 65 (wejście od ulicy) 00-533 Warszawa

Fundacja Instytut Reportażu, wrzenie świata ul. Gałczyńskiego 7 00-362 Warszawa

Muzeum Architektury we Wrocławiu ul. Bernardyńska 5 50-156 Wrocław

Księgarnia Karakter ul. Tarłowska 12 31-102 Kraków

MOCAK Bookstore ul. Lipowa 4 30-702 Kraków

Sklepy online, m.in.:

Sklep Bęc Zmiana www.sklep.beczmiana.pl

Bonito www.bonito.pl

Tania Książka www.taniaksiazka.pl

Tantis www.tantis.pl

PRZESTRZEŃ JEST DOBREM WSPÓLNYM

Narodowy Instytut Architektury

i Urbanistyki

ul. Foksal 4, 00-366 Warszawa

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.