2022 - 02 - Spinner Magazine

Restauratie Fish Tales

Rush Pro

Magische Machines DPO 2022 Teaser

Club van 100 In maart 2008 introduceerde de NFV de Club van 100.

De Club bestaat uit personen en bedrijven die de NFV een warm hart toedragen. Zij betalen jaarlijks een bijdrage van 100 euro.

Iedereen kan lid worden: leden, niet-leden, vriendenclubs, bedrijven, sponsors. In de afgelopen jaren is er geïnvesteerd in de eigen collectie flipperkasten en het NFV Funhouse in Veenendaal.

Word ook Club van 100 lid! Dit zijn de voordelen: • Gratis toegang tot evenementen in het NFV Funhouse ( één toegangsbewijs per deelnemer) • Logovermelding op deze pagina en op de Club van 100 pagina op de NFV-site (met link) • Ingelijst logo op A4 formaat in het NFV Funhouse • Deelname aan jaarlijkse Club van 100 bijeenkomst in het NFV F unhouse (voor deelnemer en introducé)

Lid worden van de Club van 100 is eenvoudig: Stuur een e-mail naar Marianne Winkel (Cv100@nfvpinball.nl) en zij helpt u verder. Of kijk eens op www.nfvpinball.nl/ club-van-100.

Logoblok Club van 100 - NFV

www.kleurenklok.nl Een praktisch hulpmiddel om kinderen zelfstandig te leren werken

FQF Langedijk samen werken aan oplossingen

VAN DER PERK

2

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Top stories 6 38

Inhoud

Rush Restauratie Fish Tales

Evenementen 11 62

Dutch Pinball Open Expo 2022 Evenementenagenda

Vereniging 12 30 36 50 60

In memoriam: Albert Nomden Voorzitters van de NFV: Winfred de Ruijter Clubhuiscollectie: Alfanumeriek Clubhuisevenementen april en mei 2022 Start a new game

Godzilla LE

Overig 16 17 18 22 24 32 44 46 52 58

Wereldkampioen Pinball People Nieuws in de flipperwereld Biljardpalatset Stockholm Historie van de flipperkast: 1992 Godzilla LE Pinball on Location Digital Pinball: Sierra Pinball games De gameroom van... Rodger Lie The Adventure Continues Fish Tales restauratie

De gameroom van...

Clubhuisevenementen

3

Ronald Eijkman

Van de redactie

Ronald Eijkman

Oude-mannen-club Wanneer iemand in mijn omgeving overlijdt, sta ik altijd weer even met beide benen op de grond. Wat kan het snel voorbij zijn. Inderdaad, het leven is eindig. En inderdaad, niet iedereen wordt 100. En wat is het leven toch gek.

Maar ook weer zo bijzonder. Daar sta ik niet altijd bij stil als ik druk ben met de dagelijkse beslommeringen.

Maar soms kom je met een klap tot stilstand, of je nou wil of niet. Dat gebeurde in april dit jaar ook weer. Albert Nomden overleed compleet onverwacht op 53-jarige leeftijd. Veel leden van de vereniging kenden hem persoonlijk. Voor anderen was hij vooral bekend als de eerste Nederlander die wereldkampioen flipperen werd. De vereniging is een gewaardeerd lid kwijtgeraakt. In deze Spinner blikken we terug op het flipperleven van Albert.

Bas doet hiernaast de aftrap.

Hoewel we het niet in de hand hebben, moeten we wel een beetje blijven leven met z’n allen. Laatst liet redactielid en flippermuseumdirecteur Gerard zich tijdens een redactie-overlegje ontvallen dat we een rijke-oudemannen-club zijn. Daar heeft ie natuurlijk wel een beetje gelijk in. Ik grijp even terug op de statistieken uit de jubileum-Spinner. Die Spinner is inmiddels vijf jaar oud, maar er verandert wat samenstelling betreft niet bijster veel binnen de vereniging door de jaren heen, dus die statistieken zijn nog best actueel. De statistieken zeggen dat 94% van de leden man is. En dat 1969 het meest voorkomende geboortejaar is. Zie hier, een oude-mannenclub. Of de mannen echt rijk zijn weet ik niet, maar de statistieken vertellen ook dat een NFV-lid gemiddeld zes flipperkasten bezit. Da’s best wel een kapitaal, als we de elektromechanische ragbakken even buiten beschouwing laten.

4

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Dus 6% van de leden is vrouw. De vrouwen zijn dus behoorlijk in de minderheid. Al zie ik elk kwartaal best wel wat vrouwen staan in de lijst met nieuwe leden, al met al blijft de NFV een vergrijzende mannenclub. Wat vergrijzing betreft is verjonging dus ook belangrijk. Vorig jaar heb ik op mijn werk terloops aangegeven dat het best leuk zou zijn om een flipperkast op de bedrijfsvloer neer te zetten. En hij is er gekomen. FlipperPeter heeft een Guardians of the Galaxy Pro achtergelaten. En hoewel mijn vrouwelijke collega’s zich maar weinig laten zien bij het apparaat, ontpoppen de jongere IT’ers zich als ware pinball wizards. Leuk om te zien dat sommigen tot ver na werktijd blijven om een potje flipper te spelen. Wie weet krijgen ze de smaak te pakken. Ze zijn in ieder geval op de hoogte van het bestaan van een landelijke flippervereniging. En het clubhuis met 120 flipperkasten op free play.

Om de statistieken ondertussen een beetje bij te schaven heb ik mijn dochter van zeven als duolid aangemeld.

Vooral ook omdat ze flipperen hartstikke leuk vindt. Ze is al een keer mee geweest naar de Funhouse Friday en ze was heel enthousiast. De volgende vrijdag ga ik weer naar het clubhuis. Dan neem ik gehoorbescherming en twee introducés mee. Gehoorbescherming omdat al die flippers echt een enorme bak herrie produceren als het druk is. En mijn gehoor is al niet zo best meer. Dat hebben oudere mannen soms. En de introducés, een stel van in de 30, wil ik graag van de sfeer laten proeven. Misschien worden ze wel lid. En zo worden we beetje bij beetje een iets minder oude oude-mannen-club. Met iets meer vrouwen. En iedereen die ergens tussen man en vrouw in wil zitten is natuurlijk ook van harte welkom. Bij de mensenclub voor flipperliefhebbers!

Bas Vis

Van de waarnemend voorzitter

Bas Vis

ALV – editie 2022 – in memoriam & jubileum Ik heb ze niet geteld, maar ik denk dat ik voorafgaande aan de Algemene Ledenvergadering (ALV) op 11 juni 2022 al zeker 25 keer aan de bestuurskant van de tafel heb gezeten.

Meestal fysiek, de voorbije twee jaar virtueel. Ik heb het al eens eerder gezegd: van mij mag zo’n sessie interactief zijn. Liever (opbouwende) kritiek dan een zwijgzame groep.

De hoofdzaak is de financiële verantwoording door het bestuur, maar het gaat ook over (mutaties in) het team, het clubhuis, de kastencollectie en de planning voor het lopende jaar. Sommige vergaderingen zijn memorabel scheef ik vorig jaar toen we de ALV digitaal moesten afhandelen.

Daarna vroeg oud-voorzitter en erelid Guus Arens kort het woord. Hij vertelde over zijn bezoek aan de vader van Albert en de immense collectie flipperprijzen van Albert die hij in Wildervank had opgehaald omdat die anders naar de lommerd zou gaan. De achterbank van zijn Volvo moest plat om alle dozen kwijt te kunnen. Opvallend genoeg ontbrak de WK-beker uit 1998, maar Guus gaf aan verder te zullen zoeken. Als iemand weet waar die beker is: tips zijn welkom! Guus vertelde ook dat hij met de vader van Albert een afspraak had gemaakt om diens Roadshow naar het clubhuis te halen. Wordt vervolgd!

Dit keer zaten we gelukkig weer bij elkaar in ons clubhuis.

Arie, Bart, Rens en Bas namens het bestuur achter de tafel (penningmeester Laurens was verhinderd) en zo’n 50 leden op stoelen in onze nieuwe ‘Diner’. Er zijn leden die trouw elk jaar komen en zich afmelden als ze verhinderd zijn (mooi!), maar er zijn ook altijd weer nieuwe gezichten die de ALV voor het eerst meemaken. Dit was een ALV waarbij diverse leden een actieve bijdrage leverden. De nieuwelingen hebben direct ervaren dat het bij de ALV van de NFV niet alleen over cijfers gaat. Deze ALV van 2022 was absoluut memorabel, helaas was de aanleiding daarvoor niet zo prettig.

Persoonlijke verhalen, over things that money can’t buy.

De overgang naar het financieel jaarverslag was vervolgens best lastig. Dit verslag komt uitgebreid aan bod in de volgende Spinner, maar kort samengevat: de vereniging heeft ook het bijzondere jaar 2021 goed doorstaan. De verbouwing van het clubhuis is bijna afgerond en gelukkig konden de verenigingsactiviteiten begin dit jaar hervat worden. De resultaten over 2021 lieten ruimte voor een extra investering in de collectie. De ledenvergadering stemde in met de aanschaf van een The Walking Dead (Stern, 2014).

Vanaf nu te bespelen in het clubhuis!

We stonden namelijk met elkaar stil bij het overlijden van Albert Nomden op 11 april dit jaar. Al sinds het eind van de vorige eeuw was Albert een actief lid binnen onze vereniging. Hij won vele toernooien en werd diverse malen Europees Kampioen, maar was ook actief in het clubhuis als coördinator van de Dutch Pinball Masters (DPM), het grootste meerdaagse toernooi van ons land. Op verzoek van het NFV-Bestuur deed Paul Jongma een kort ‘in memoriam’ over hun eerste ontmoeting, de wijze flipperlessen van Albert en hun jarenlange vriendschap. Mooi om dat met de aanwezigen te delen.

Aan het eind van de vergadering was er een onthulling: het 30-jarig jubileum van de NFV gaan we in het weekend van 11 tot en met 13 november 2022 vieren in Rotterdam.

Namens het DPO-team vertelde Victor Stulemeijer dat het evenement zal plaatsvinden in de Dubbelde Palmboom in Delfshaven. Inderdaad, daar zit het Dutch Pinball Museum (DPM) dat voor deze gelegenheid zal worden uitgebreid met vier extra ruimtes om extra kasten op te stellen en tot 500 bezoekers per dag te kunnen ontvangen. DPM-directeur (en NFV-lid) Gerard van de Sanden was aanwezig om het glas te heffen op de samenwerking. Details volgen later!

5

Rens Hooijmaijers

Rush Pro Een haastklus?

Het jaar 2022 begon voor ons flipperaars en al helemaal voor Rush-fans uitstekend, Stern kondigde namelijk hun nieuwste model flipperkast aan: Rush. In april en mei kwamen de eerste leveringen naar Europa en toog uw verslaggever samen met mederedactielid Bas Vis met veel ‘Rush’ naar het Dutch Pinball Museum in Rotterdam om deze nieuwste Stern aan de tand te voelen.

We waren benieuwd naar deze nieuweling met een voor Europeanen nog wat minder bekende rockformatie. Er was relatief weinig bekend over deze kast voordat deze naar Europa kwam. Dat leverde de vraag op waar deze flipperkast zo plots vandaan kwam. Was deze kast een haastklus geweest?

6

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Met de keuze voor Rush kiest Stern weer eens voor een muziekthema.

Stern heeft een reputatie op het gebied van muziekkasten, met algemeen erkende topkasten maar ook met minder succesvolle. AC/DC en Metallica worden beschouwd als topkasten, waar bijvoorbeeld een Rolling Stones of een Led Zeppelin bij menig flipperaar een meer gemengd gevoel teweegbrengt.

Rush was een Canadese progressieve-rockband (thuisbasis Toronto), bestaande uit Geddy Lee (zang, bas en toetsen), Alex Lifeson (gitaar, zang) en tot in 2018 Neil Peart (drums). Die laatste is niet meer onder ons, want hij overleed in januari 2020. Even nog wat verder neuzen in Wikipedia: Rush werd opgericht in 1968 door Alex Lifeson (gitaar), John Rutsey (14 mei 1953 - 11 mei 2008) (drums) en bassist Jeff Jones. Na korte tijd werd Jeff Jones vervangen door bassist/zanger Geddy Lee (eigenlijk Gary Weinrib).

In Europa is Rush een vrij onbekende band. Uw reporter had er in ieder geval nooit van gehoord en navraag in zijn vriendenkring leverde vrijwel unaniem alleen maar gefronste wenkbrauwen op. In de Rush flipperkast zijn zestien liedjes ondergebracht. Slechts één daarvan komt in de Top2000 voor: Spirit of Radio.

Voor het ontwerp staat John Borg garant en voor het artwork Michael Barnard. Waar John Borg een bekende veteraan is op flippergebied, is Michael Barnard een nieuweling voor ons. Rush is er in totaal in drie varianten: een PRO, Premium en een LE. In dit artikel komt de PRO aan bod.

Dit verslag gaat niet in op spelregels, maar er wordt vooral gekeken naar het uiterlijk van de kast en of er speelplezier aan is te beleven.

Het speelveld Kijkend naar het speelveld valt natuurlijk direct de Timemachine op.

Daarnaast zien we een aantal fraaigevormde ramps die een mix vormen van plastic, metaal en wireforms.

De eerste indruk, puur gebaseerd op uiterlijk, is zeker positief.

De GI-verlichting kent een koud-wit en rood deel net als tegenwoordig bij meerdere Stern flipperkasten het geval is. De inserts zijn overwegend monochrome. Alleen de pijlen zijn volgens mij meerkleurig (RGB). Het artwork is weer netjes, maar niet van het niveau zoals we kennen van Zombie Yeti. Dit maakt het geen slecht artwork, het is zeker netjes, niet meer, niet minder.

Kijken we naar de ‘toys’ op het speelveld zien we er ‘maar’ één: de Timemachine. De bal kan in de Timemachine ‘gevangen’ worden, zoals we ook al kennen van de Lord of the Rings flipperkast. Er is dus een interactiviteit met de bal. Ook prominent zichtbaar op het speelveld zijn de twee scoops. De voorste is te schieten vanaf de twee onderste flippers, de achterste is meer schietbaar vanaf de derde flipper rechts.

De omstreden scoop

Met betrekking tot deze scoop is er veel te doen geweest. De door Stern gemonteerde protector bleek namelijk zijn werk absoluut niet te doen en was na slechts ettelijke tientallen spelletjes al helemaal vervormd en de scoop werd niet schietbaar.

Ondertussen heeft Stern hiervoor een upgradekit uitgebracht waarmee dit probleem hopelijk voor eens en altijd opgelost is.

7

Drie prominente standup targets

Dan het aantal schoten. Een derde flipper doet het ook altijd goed bij mij en zorgt voor meer schoten. Van links naar rechts zien we eerst drie toptargets met een extra stand­ uptarget achter de meest linkse droptarget. Vervolgens krijg je een schot door de drie popbumpers heen die naar een buitenloop leidt die uitkomt bij de rechterbovenflipper.

Dan volgt een ramp die alleen schietbaar is vanaf de bovenste rechterflipper. Dan krijg je een binnenloop ook alleen schietbaar vanaf de derde flipper. Vervolgens een klein dead-end schot. Vervolgens het schot naar de hoofdtoy, de Timemachine.

Time Machine

Dan komt er nog een kleine binnenloop met een spinner erin die de bovenste flipper voedt, een metalen ramp met daarnaast een buitenloop.

Geheel rechts vindt men uiteindelijk vier standuptargets die samen RUSH spellen.

Het cabinet De stijl van het speelveld vind je ook terug in het cabinet en in de kopruit. Het geheel is zeer kleurrijk en ziet er prima uit. Er worden op het lcd-display onder meer filmbeelden gebruikt van diverse optredens.

Het betreft vermoedelijk optredens uit de zeventiger of tachtiger jaren,

gelet op de kwaliteit van deze filmbeelden. HD was er toen tenslotte nog niet. Maar het is wel passend bij het gekozen thema en tijdperk.

Op de lockbar bevindt zich de tegenwoordig gebruikelijke drukknop om de diverse keuzes mee te bekrachtigen. Zoals bij alle nieuwe flipperkasten van Stern tegenwoordig is ook ‘Insider Connect’ aanwezig. Voor degenen die hier nog onbekend mee zijn, Insider Connect geeft flipperkasten de mogelijkheid om zich te verbinden met internet.

Dit niet alleen om via wifi updates binnen te halen, maar geregistreerde spelers kunnen ook hun QR-code laten scannen door de flipperkast en zo hun scores laten registreren en vergelijken met andere spelers.

Tevens kan men trofeeën winnen.

Stern probeert zo een extra dimensie aan het flipperen toe te voegen en geheid heeft Stern plannen om dit commercieel uit te baten.

De hamvraag: hoe speelt-ie?

John Borg heeft met voorgangers Guns N’ Roses (Data East), Metallica en Aerosmith een goede reputatie opgebouwd als het gaat om muziekkasten. Maakt de Rush er een mooi kwartet van?

Laten we beginnen met het fysieke aspect van het spel. De bal loopt op zijn Sterns lekker rond en de schoten zijn soepel te maken.

8

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Bovenste helft van het speelveld

Je hebt twee ramps waarvan er in het kruispunt een diverter zit die bepaalt of de bal via wireforms naar de linker- of rechterflipper retour gaat. Er is dus een derde flipper met een aantal eigen schoten, waaronder ook een binnenloop. Dat binnenloopschot is goed te maken en dat is extra bevredigend als het je diverse malen achter elkaar lukt.

Ook de ramp is goed schietbaar vanaf deze derde flipper. Ook wordt deze derde flipper door middel van diverse schoten gevoed en dus echt in het spel betrokken. Niet zoals de vrij nutteloze derde flipper bij The Hobbit. Prima ontwerp dus.

“De indruk die Rush achterliet was zeker solide...”

Kortom, Rush is een prima flipperkast die overal voldoendes haalt.

Geen echte minpunten, maar ook geen wow-zaken. Ben je een Rush-fan dan ligt het natuurlijk weer anders. De indruk die Rush achterliet was zeker solide en je zult er menig uur vol flipperplezier aan beleven. Probleem is alleen dat met de huidige prijzen de lat gewoon hoog ligt om tot een aanschaf over te gaan.

In een paar uur kun je echter lang niet altijd een flipperkast goed leren kennen dus ga vooral je eigen mening vormen. Ga anders gerust eens een keer op bezoek bij het Dutch Pinball Museum te Rotterdam. Ik heb me wel laten vertellen dat deze kast ook in de verhuur gaat, dus als je speciaal voor Rush gaat controleer dan wel of de kast er op dat moment daadwerkelijk staat.

Zitten er humor of mooie animaties in het spel? Dit is, voor mij dan, duidelijk de mindere kant van deze flipperkast. Muziek is onbekend voor mij en vind ik niet echt opzwepend, maar dat is persoonlijk. Dit geldt ook voor de gebruikte filmbeelden.

Ook niet ‘wow’. De animaties zijn wel aardig gemaakt, maar de wow-factor is echt (nog) missend op dat vlak. Verder mis ik gewoon enige humor. Maar, de software is nog in een vroeg stadium, dus wat nu nog niet is, kan nog komen. Voor de callouts hebben diverse Rush-bandleden alsmede Ed Robertson van de Barenaked Ladies hun best gedaan, dus Rush-fans zullen hier zeker wel aan hun trekken komen, verwacht ik. Voor een niet-Rush-fan, zoals ik ging het hart niet sneller kloppen.

9

Bas Vis

Na wat app-verkeer met Gerard van de Sanden is het gelukt om een datum te prikken voor het spelen van de nieuwe Rush. Een woensdagavond, want dan wordt er altijd ‘geklust’ aan de kasten in het Dutch Pinball Museum. Na de begroeting van een aantal bekenden en een kop koffie met Gerard gaan we ‘aan het werk’. Het is binnen de Spinnerredactie goed gebruik op zo’n avond een appje naar de rest te sturen met als tekst ‘het is hard werken, maar iemand moet het doen’. We zijn een ingespeeld team, tegenwoordig staat er ‘het is weer ….’ en dan alleen een foto erbij.

dat hij helemaal blij is met deze aanwinst, getuige zijn bericht dat ‘de Metallica en Aerosmith verbleken bij deze kast’. Hij voegt wel toe dat hij een enorme Rush-fan is en sinds Pinkpop 1979 alle concerten van de band had bezocht.

We zijn met een team van drie dit keer, want ook voormalig NFV-voorzitter Winfred de Ruijter is present. Leuk om zo samen de eerste ervaringen op een nieuwe kast te hebben. We praten wat bij over de drukke agenda in deze maanden (inhaalslag?) en Rens raakt de ballen aardig zodat vooral Winfred en ik aan praten toekomen. We begrijpen na een paar spelletjes hoe de multiball te halen is, welke schoten je moet maken bij diverse modes en waar de jackpotschoten zitten. Zo af en toe loopt Gerard langs en geeft aanwijzingen als ‘achter die targets zit een belangrijk schot’, zodat wij weer wat verder komen in onze verkenningstocht.

Dank nogmaals aan het Dutch Pinball Museum voor het mogen spelen van deze nieuwe kast!!

Clips uit de Fly By Night video

Na een uur of twee sluit ik af met de beste pot van de avond, waarmee ik Rens van de GC verdring. Ik stuur een laatste bericht naar Dirk: ‘leuke kast, maar het is niet zo dat ik ‘m meteen op mijn verlanglijst zet’. ‘Kom maar eens langs om de Premium te spelen’ stuurt Dirk terug.

Dat lijkt me goed idee.

Tom Sawyer live

Als liefhebber van (symfonische) rock uit de jaren 70/80 heb ik me erover verbaasd dat ik geen enkele lp van deze band heb. En zelfs geen nummer wist te noemen. Als we de songs uit de kast horen, klinkt dat best aardig maar er is geen feest van herkenning. De kast speelt lekker, de flow is goed en de schoten zijn redelijk goed te maken. Het is wel vervelend dat met enige regelmaat de glasplaat eraf moet omdat de bal vast zit in een hole.

Als de eerste serieuze score is genoteerd, app ik met Dirk Langedijk die deze week ook zijn Rush uit de doos heeft mogen halen. Dirk heeft een prachtcollectie (zie Spinner 4 2021), met onder andere een Guns N’ Roses en een Metallica. Dirk appt terug

10

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Rush Pro in volle glorie

Victor Stulemeijer

Dutch Pinball Open Expo 2022

Wat krijg je bij de combinatie van een 30 jaar jonge flippervereniging, een creatieve museumdirecteur, een paar jaren corona en een briljante locatie in een wereldstad?

Iedereen die het antwoord kent willen we vragen om 11, 12 en 13 november te reserveren in de agenda! Zij die nu nog vragend om zich heen zitten te kijken adviseren we hetzelfde te doen.

Enkele maanden terug begon een klein en zeer enthousiast clubje mensen plannen te maken om een evenement te organiseren waar wij, de leden van de Nederlandse Flipper Vereniging, elkaar weer zouden gaan ontmoeten.

Na de eerste stappen besloten de teamleden een avondje te doen wat we echt heel graag doen: flipperen in het Dutch Pinball Museum (DPM) bij Gerard en Marijke.

Die avond kregen we het aanbod om in Rotterdam, in het Dutch Pinball Museum, een DPO Expo te organiseren! We zijn inmiddels in volle vaart op weg naar een spectaculair evenement.

Zoals de naam zegt is het Dutch Pinball Open een wedstrijd.

Daarnaast is er een prachtig en ruim aanbod van kasten om recreatief te flipperen. En de Expo? We zijn dit jaar te gast bij de man die aan de wieg van de Expo stond. Dus dat komt helemaal goed.

Locatie van het DPO 2022: het DPM in Rotterdam

Het kernteam van het DPO nodigt iedereen uit om samen op 11, 12 en 13 november ons 30-jarig bestaan te vieren! Meer informatie in de volgende Spinner!

Ralf de Kleine Marcel van Kessel Jeroen Boogers Gerard van de Sanden Victor Stulemeijer

Vlnr: Rob Berk (Expo Chicago), Victor Stulemeijer, Gerard van de Sanden, Marcel van Kessel, Ralf de Kleine

11

Albert Nomden In memoriam

Op 11 april 2022 is ons lid Albert Nomden overleden. Albert was vanaf de beginjaren van de vereniging een prominent en gewaardeerd lid.

Vanaf het begin was hij succesvol bij flipperwedstrijden. In 1994 werd hij als 25-jarige winnaar van het eerste NFV Flippergala in Valkenburg aan de Geul. In 1996 won Albert het DPO in Scheveningen. In dat jaar nam een NFV delegatie deel aan het EK in Toulouse. Albert werd hier Europees kampioen. In 1998 reikte Albert tot eenzame hoogte door in Las Vegas wereldkampioen flipperen te worden!

Ook in het recente jaren bleef Albert op hoog niveau presteren. Zo wist hij liefst viermaal achtereen NFV kampioen te worden, werd hij in 2017 Europees Kampioen, won hij in 2018 het DPO en veroverde hij in 2019 de titel bij het Belgian Open. Albert was ook een echte teamspeler. Samen met zijn teamgenoten van het Dutch Pinball Team veroverde hij vele titels in Europa.

Albert stond bekend om zijn unieke stijl die zich kenmerkte door een speciale houding en maximale balcontrole. Samen met Joska Keunekamp bracht hij in 2002 een videoband uit met de pakkende titel “Hoe word ik wereldkampioen flipperen?” Ook vandaag de dag zijn de tips van Joska en Albert nog altijd waardevol voor de liefhebbers van de zilveren bal.

Albert was binnen het NFV clubhuis actief bij de organisatie van flipperwedstrijden. Zo was hij de initiator en motor van de Dutch Pinball Masters, al jarenlang het grootste meerdaagse toernooi van Nederland. Dat deed hij met enorm veel toewijding en oog voor detail en dankzij zijn inzet was het elk jaar een geweldige belevenis voor zowel het organisatie team als de deelnemers. De reacties op zijn overlijden op de diverse internationale flipperforums laten zien hoe geliefd Albert was bij andere wedstrijdspelers in Nederland, Europa en daarbuiten.

We wensen zijn naasten veel sterkte bij het verwerken van dit verlies. Wij zullen Albert enorm gaan missen! ​​​​​​​Bestuur NFV

12

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Albert Nomden

Tiltforums.com RIP Albert Nomden (19692022) We are devastated by the news of the sudden and tragic death of Albert Nomden.

Albert passed away Monday 11th April at the age of 53 of a heart failure in his hometown Muntendam.

Albert Nomden (ANO) started playing pinball in the 80s while enlisted in the army.

This is where he spent hours honing his skills on his favorite machine Harlem Globetrotters. In the early 90s, with the arrival of competitive pinball in The Netherlands, he immediately set the standard with his controlled pinball play and unique stance.

From the mid-90s he started playing in international pinball tournaments. Albert was a two-time European Champion (1996 and 2017) and won four, a record number of Dutch National Championship titles. Over the course of the years ANO won numerous tournaments in The Netherlands, across Europe and in the United States. We were proud to call him the captain of the Dutch Pinball Team.

With his passing, we lose an outstanding pinball player and a great friend. We will miss his impressive skills, inspiring natural talent and brilliant tactics, and we will forever cherish those many memorable moments we laughed together while travelling to pinball tournaments.

Dutch Pinball Team Mark van der Gugten Paul Jongma Joska Keunekamp Dirk Klaver

Guus Arens Ik heb Albert leren kennen bij een van de eerste wedstrijden die wij organiseerden in Groningen bij Magic City.

En in 1995 was Albert aanwezig bij het eerste Dutch Pinball Open (DPO) in het van der Valk Hotel in Assen. In latere jaren heeft Albert dat jaarlijkse DPO meerdere keren gewonnen.

Samen met een groep van ruim 20 Nederlanders waaronder Albert hebben we in 1997 deelgenomen aan het eerste Europese Flipper Kampioenschap in Zweden. Met twee gehuurde VW-busjes zijn we toen vanuit Groningen over gladde wegen naar Zweden gereden. Als voorbereiding op het wereldkampioenschap in de USA , Las Vegas, in het voorjaar van 1998 heeft Albert een paar keer bij mij, mijn echtgenote en onze pleegzoon in Valkenburg a/d Geul gelogeerd, meestal samen met zijn flippervriend Joska Keunenkamp uit Winterswijk.

Zij konden dan, met andere leden van de NFV, trainen op de nieuwste flipperkasten die we beschikbaar kregen van de importeur.

Nog heel goed kan ik me de spannende finale herinneren die Albert moest spelen in Las Vegas, voorjaar 1998 op het World Pinball Championship (WPC). De tranen stonden in mijn ogen toen ik hoorde dat het gelukt was en Albert Wereldkampioen was geworden. Ik heb direct naar Nederland gebeld, waar het toen uiteraard al avond was, om dat mooie bericht door te geven. De volgende ochtend stond in meerdere kranten in Nederland te lezen: Postbode uit Wildervank wereldkampioen flipperen! Dat was een historisch moment.

Albert hebben wij leren kennen als een bijzonder vriendelijke maar bescheiden jongeman. Hij heeft als begenadigde en getalenteerde sportman veel betekend voor onze flippersport (Pinball) in Nederland en de Nederlandse Flipper Vereniging waar hij ook actief was als organisator.

Wereldkampioen in Las Vegas 1998

Jim Jansen Als woordvoerder van de NFV moet ik zo veel mogelijk publiciteit rondom het flipperen genereren en Albert Nomden was voor mij daarbij van groot belang.

In elk persbericht voor een DPO, het EPC of een ander toernooi refereerde ik even aan zijn aanwezigheid en altijd leverde dat wel iets van persaandacht op. Albert was vriendelijk en bedachtzaam en schreeuwde nooit van de daken dat hij de enige Nederlander was die ooit het WK had gewonnen. In tientallen artikelen over de NFV heeft

zijn naam gestaan en in het jubileumboek No Balls No Glory vertelt hij op authentieke wijze over het WK flipperen in Las Vegas. Totaal bizar, op de dag dat ik van zijn overlijden hoorde, had ik een journalist van RTV Groningen aan de lijn en toen viel zijn naam nog even. Albert was een lid van het eerste uur en iemand die bij heel veel evenementen aanwezig was.

Hij zal node gemist worden. Heel veel sterkte aan de nabestaanden.

13

ÿ ÿ ÿ ÿ ÿ ÿ ÿ 0 !3733"ÿ## ÿ ÿ ÿ$ %

>?@ÿBCDEEFFÿGFFHIÿJÿDECFKFLMIÿIDFNBENÿIDIÿB??FÿODJLEB?P@IPFMÿDKÿQD?M@MLBEIRE?R QBSTUVVWXWV EBHÿYZ[ÿKFLÿ\FFM

¨¦ °­£ ÿ µ­·¡ ÿ!ÿ́¤¥¢¨°¨ £ ÿ " ·§£ ÿ!ÿº¦­£­ÿ #­¢° ­¤¥¢ÿ $ ¢£ ¤¥ ¦ÿ % £ £ÿ &¢¨ÿ'²£ÿ "· ¢··

yzÿ|}~ ÿ ÿ ÿ ÿ ÿ ÿ ÿ ÿ }zz

Uit de Volkskrant 8 mei 2022

]W^ÿWW`abcÿdWeWV fghijkÿmnopimÿqrstsuvwvvx

ÿ ÿ¡ ¢£ ¤¥ ¦ÿ§ ¨ÿ©©£ÿª «« ¨¢ÿ¬­®¯°¨ ±ÿ¥ ² ¨ÿ¥­®ÿ§­£­ ¢¨ÿ¡ ¨ ³ÿ¥ ÿ ÿ± ­¦¦ ¨¡ ¨ ÿ§ ¨ÿ©©£ ´ « ¨¢ÿµ § £¶³ÿ · ÿ ÿµ ¨ £ ¸ ­¦¦ ¨²¨£­°­£°¹ÿº¦ÿ»»ÿ ¦¨­ ÿ ²¨ ÿµ § £ÿ¢ ¢ £²¨¡ ¤¥¢ÿ ¦ÿ¼½¾® ¨­°ÿ ±¢­® ¹ ¿ÀÀÁÿÂÃÀÄ ÅÿÆÇÈÿvwvvÉÿvwÊËÌ

S3456ÃÿV7Ä859ÿ ÿ ÂÃÀÁÿ 776ÿ ÃÀÁÿ ÁÁ5685ÿS3456Ãÿ9ÀÀ6ÿ85ÿ7 56 99 9 ÿ] ÃÿÁ65 5 ÿ 75 553ÿÁ 9Ã59ÿ ÿ978 ÿ À8ÿ59ÿ 75ÿ ÿ8 5ÿ 79ÿ 7659

ÍÎÏÿÎÑÑÒÿÓÑÔÕÕÒÖ×ÎØÙÒÏÿÔÏÿÚÒÿÛÖÜÏÔÏÝØÒÿØÕÒÒÑÞÎÑÿßÎÝÔàÿáÔÙâ ÓÑÔ××ÒÖÚÒÿÔÏÿÚÒÿãÎÖÒÏÿÙÎàÞÙÔÝÿÏÎÿÒÑ×ÿØÕÒÑÿäÞÔÝÞÒØÙÿØàÜÖÒÿåæçèÿÜÕé ÛÒÒÏÿØÕÒÑÒÖÿ×ÜÏÿÙÔÕÕÒÏÿÎÎÏÿåÑêÒÖÙÿæÜëÚÒÏìÿÚÔÒÿÔÏÿíîîïÿÎÑØÿÒÒÖØÙÒ ÒÏÿÙÜÙÿÏðÿÙÜÒÿÒÏÔÝÒÿæÒÚÒÖÑÎÏÚÒÖÿÞÒÙÿñòÿÓÑÔÕÕÒÖÒÏÿóÜðÿôÔÏÏÒÏÿÔÏ õÎØÿÍÒÝÎØìÿÜÕÿØðÕÒÖØÏÒÑÑÒÿÒÏÿÝÒöÜÒÑÔÝÿÎÓÝÒØÙÒÑÚÒÿ×ÎØÙÒÏéÿåÑØÿÚÒ ØÕÒÑÒÖÿÚÒÿ×ÎØÙÿÔÒÙØÿÙÒÿÞÎÖÚÿÖÎÎ×ÙÒìÿØÑÜÒÝÿÚÔÒÿÜÕÿÙÔÑÙéÿçÕÿííÿÎÕÖÔÑ ÜöÒÖÑÒÒÚÿæÜëÚÒÏÿÙÜÙÎÎÑÿÜÏöÒÖôÎàÞÙéÿ÷ÔãÿôÒÖÚÿØÑÒàÞÙØÿøùÿãÎÎÖé åÑêÒÖÙÿæÜëÚÒÏìÿÚÒÿÕÜØÙêÜÚÒÿðÔÙÿñÔÑÚÒÖöÎÏ×ìÿôÒÖÚÿÚÎÎÖÏÎÎØÙÿÙôÒÒ ×ÒÒÖÿúðÖÜÕÒÒØÿ×ÎëÕÔÜÒÏÿÒÏÿöÔÒÖÿ×ÒÒÖÿæÒÚÒÖÑÎÏÚØÿ×ÎëÕÔÜÒÏéÿßÒÙ ÞÒÙÿûðÙàÞÿüÔÏêÎÑÑÿýÒÎëÿþÿÞÒÙÿæÒÚÒÖÑÎÏÚØÿÒÑÓÙÎÑÿöÎÏÿÞÒÙÿÓÑÔÕÕÒÖÒÏÿþ ôÒÖÚÿÞÔãÿÚÖÔÒÿ×ÒÒÖÿúðÖÜÕÒÒØÿ×ÎëÕÔÜÒÏéÿäûÜÜÖÿóÔãÏÿ×ÎÑëÙÒÿÞÒÒÓÙÿÞÔã ÜÏØÿÎÎÏÿöÒÒÑÿÜöÒÖôÔÏÏÔÏÝÒÏÿÝÒÞÜÑÕÒÏèìÿóÒÝÙÿßÎÖ×ÿöÎÏÿÚÒÖÿÛðÝÙÒÏì ÚÔÒÿöÎÎ×ÿëÒÙÿæÜëÚÒÏÿöÜÜÖÿæÒÚÒÖÑÎÏÚÿðÔÙ×ôÎëéÿäåÑêÒÖÙÿ×ÒÏÚÒ ÝÒÒÏÿôÒÚØÙÖÔãÚØÕÎÏÏÔÏÝéÿûÎÎÖÿôÎØÿÞÔãÿØÙÒÒÏÝÜÒÚÿÔÏéè æÜëÚÒÏÿÞÎÚÿÒÒÏÿÓÒÏÜëÒÏÎÎÑÿÙÎàÙÔØàÞÿÔÏóÔàÞÙÿÒÏÿêÒØàÞÔ×ÙÒÿÜöÒÖ ÒÒÏÿÝÒôÒÑÚÔÝÒÿÙÒàÞÏÔÒ×ìÿóÒÝÙÿÍÎÏÿÚÒÖÿÛðÝÙÒÏÿÿä0ÙÎÕÿöÜÜÖÿØÙÎÕ ÓÑÔÕÕÒÖÚÒÿåÑêÒÖÙÿÏÎÎÖÿÚÒÿÜöÒÖôÔÏÏÔÏÝéÿ÷ÔãÿôÔØÙÿÕÖÒàÔÒØÿÞÜÒöÒÒÑ ÕðÏÙÒÏÿÞÔãÿÏÜÚÔÝÿÞÎÚÿÒÏÿÞÜÒÿÞÔãÿÚÔÒÿ×ÜÏÿØàÜÖÒÏéÿ÷ÔãÿàÜÏÙÖÜÑÒÒÖÚÒ ÚÒÿêÎÑéÿåÑØÿÞÔãÿÒÖÿöÔÒÖÿÔÏÿÞÒÙÿØÕÒÑÿÞÎÚìÿÞÔÒÑÚÿÞÔãÿÚÖÔÒÿêÎÑÑÒÏÿØÙÔÑÿÒÏ ÓÑÔÕÕÒÖÚÒÿÒÖÿëÒÙÿÒÒÏìÿØÙÜ1àÔãÏØÿÒÏÿêÒÞÒÒÖØÙéÿ2ÔãÿÞÒëÿØÑÜÒÝÿÚÒÿ×ÎØÙ ÏÔÒÙÿÜÕÿÙÔÑÙéè

1 ! ! ! ! ! ! ! 0 !3733! ! ! !$ % ) * 27 +,1-$ , ./ 02$1234 4 8 576/ 32 78 1 9 :8!1, ; 8029(<393 9 7 = ,+%

Mark van der Gugten Tragisch nieuws en compleet onverwacht. Albert was een teamgenoot, generatiegenoot en mijn grote voorbeeld als wedstrijdspeler. Hij had altijd rust in zijn spel en een groot tactisch inzicht. Daarnaast was hij nooit te beroerd om zijn ervaring en kennis te

14

delen met nieuwkomers zoals ik.

En wat hebben we een toernooien bezocht de afgelopen 20 jaar! 14 uur in de auto naar Stockholm, de vaste toernooien in Duitsland, het laatste wereldkampioenschap in Italië en niet te vergeten ons eigen Dutch Pinball Masters, mede door Albert bedacht

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

12

en georganiseerd. Deze tripjes hebben prachtige verhalen en herinneringen opgeleverd. Volgend weekend zou hij een toernooi in Fulda spelen en ook het German Pinball Open stond op de planning. Zo jammer dat hij dit niet meer kan meemaken. Laten we hem zeker als vereniging ook niet vergeten!

Gerard Poelwijk Dat is zeker triest nieuws. Albert was een zeer sympathieke speler, altijd mooie potjes tegen hem gespeeld, die hij natuurlijk vaak van me won. Een mooie herinnering aan hem is van een RFT op mijn oude school in Amsterdam. Hij had toen zijn wereldbeker mee, omdat er een stukje (met foto) in de spinner daarover zou komen. In de poule wedstrijd mocht ook een leerling van mij meedoen, omdat er iemand afgezegd had. Die leerling mocht dus ook tegen Albert spelen op de Tee’d Off. Albert had een paar pechballen en die leerling won. Albert nam het heel sportief op. De leerling mocht samen met Albert en de wereldbeker op de foto. Een supermoment voor die leerling en een mooie herinnering aan een geweldige Albert. Dank voor de mooie potjes. Veel sterkte voor de familie en vrienden.

Richard Baan Heel tragisch. Ik kende Albert van vroeger uit de speelhal. Vanaf 1989 ben ik begonnen met flipperen. Magic City had toen de Police Force (in een hele rij flipperkasten, en dat was toen de nieuwste). Hij had altijd de hoogste scores in de hele rij en stond er in als ANO. Er was ook altijd een clubje van bekenden. Op een gegeven moment naar Valkenburg geweest om te flipperen. Beetje uit de buurt, maar met veel van die bekenden uit de speelhal van Groningen. Later kwam je elkaar tegen bij allerlei wedstrijden. Als Albert niet had gewonnen had hij wel een hele hoge score. 53 is veel te jong. Veel sterkte gewenst aan de nabestaanden. R.I.P. Roy Wils Albert is er niet meer... zucht... ik vind het heel erg, 53 is echt veel te jong. Het voelt nu ook zo onwerkelijk met de gedachte dat hij inmiddels al onder de grond lag in zijn woonplaats Wildervank op 18 april toen we er allemaal achter kwamen via social media.

Mijn eerste ontmoeting met Albert zal ik nooit vergeten en dat was in het Brabantse Heeze in 1997 meen ik, met mij als klein 17-jarig mannetje, ik zag hem heel veel interviews geven op het toernooi, en ik keek altijd heel erg tegen hem op als kampioen. Het was voor mij daar dan mijn allereerste NFV-toernooi en ik leerde daar Albert dus voor het eerst kennen. Er ging een wereld voor me

open met zijn spel. Ik vond dat hij altijd bijzonder knap een erg machtig mooi spelletje flipperkast wist neer te zetten keer op keer, dat met absolute passie en vooral heel veel geduld om zijn ballen gecontroleerd stil te leggen. Zijn balcontrole was echt altijd op een zeer hoog niveau en altijd goed afgewogen.

Ik heb de laatste paar dagen dan ook heel veel oude flipperkastfilmpjes bekeken van hem tijdens toernooien in zowel binnen- als buitenland om zo hem een beetje te eren en dat is dan mijn manier van rouwen, zijn legacy zal hoe dan ook altijd voortleven, en dat ook zeker in mijn gedachten.

Het ga je goed Albert, je bent een absolute topper! Ik vind het heel erg dat je ons bent ontvallen, ik zag het niet aankomen, en jij waarschijnlijk zelf ook niet, leef je leven alsof het je laatste dag is geeft weer eens extra te meer te kennen.

Pieter van Leijen Wat een tragisch nieuws. Midden jaren 90 kwam ik regelmatig in het Amusino in Groningen. Er stonden zo’n tien flipperkasten opgesteld. Steevast stond er ene ANO als Grand Champion in bijna alle kasten. Wie zou dat toch zijn? Op een dag zag ik hem te werk. Voeten ver uit elkaar, focus en rust in zijn spel. Prachtig en leerzaam om naar te kijken. Maar ook enigszins frustrerend, dat niveau was wel erg hoog!

Jaren later leerde ik hem bij de NFV-toernooien beter kennen. Wat een sympathieke kerel. Altijd respectvol en aardig tegen zijn tegenstander. Nooit te beroerd om je wat tips te geven. Altijd zichzelf.

Een groot verlies voor de vereniging en de flippersport.

suspects” elkaar zaten op te jutten en uit te dagen, daar bleef Albert altijd bescheiden en beleefd. Hij liet het wel zien tijdens de wedstrijd. Het was altijd leuk om tegen Albert te spelen, misschien was dat wel wederzijds. Nu heb ik een heel wisselvallig niveau, het voordeel daarvan was wel dat ik tegen Albert misschien wel eens heel goed kon spelen. En dat wist hij ook. Die lol moeten we nu gaan missen. Jullie kunnen het beamen, Albert kon ingetogen en bescheiden zijn, maar die grote glimlach op zijn gezicht kan ik me zo weer voor de geest halen. Hij was serieus maar kon veel plezier beleven aan het flipperen en alles daaromheen. En dat kon je ook aan hem zien. Zo herinner ik hem en dat zal altijd zo blijven.

Jan & Tonia Meijer We hebben Albert leren kennen en 15 jaar mee mogen helpen om het DPM tot een succes te maken. Albert was een man met het hart op de juiste plaats. Goed in overleggen en samenwerken.

Het was voor ons een grote schok toen we vernamen dat hij was overleden. We weten dat het ook een zorgzame man was. We hebben ook bij het voorbereiden en klaarzetten geholpen door de crew te voorzien van bami. Het was altijd een feestje om hem en zijn crew te mogen helpen. Hij zal nooit uit onze gedachten verdwijnen en we zullen altijd aan hem blijven denken.

Michel van den Elzen Wat een droevig nieuws. Ik besefte al langer dat we bij de NFV met zijn allen steeds ouder worden en dat de kans dat er een keer iemand tussenuit knijpt steeds groter wordt. Dat bericht van Bert-Jan is inmiddels al lang geleden.

Maar ook nu van Albert, wat een schok en zeker gezien zijn leeftijd.

Albert was echt een serieuze wedstrijdspeler. Ik geloof niet dat ik hem ooit ergens tijdens de toernooien diep in de nacht in het café tegen het lijf ben gelopen. Waar ik met andere “usual

Winnaar Battle for the Kingdom 15

Jan Mulder

Wereldkampioen Uit de Volkskrant, februari 1998

Wouda, Bos, Barneveld, Romme, Nomden. Maar eerst een stukje geschiedenis.

Ik heb er zelf nog een gehad. Dat was toen de mode, net als een jukebox van Wurlitzer. Bezoekers kraaiden het uit van vreugde als ze ‘m zagen en gingen er onmiddellijk voor staan. In je eigen huis! Ik beschouwde dat als een erkenning van mijn interieurbeleid, maar deed zelf niet mee. De aardigheid is er thuis gauw van af, maar in het café kijk ik nog altijd even of de flipperkast lekker soepel flippert.

Eén voordeel heeft je eigen huis boven het café: je kunt erop slaan zo hard je wilt. Met de vlakke hand op de glazen plaat. Knetterend hard. Soms was ik zo witheet van woede over eigen onkunde, dat ‘ie aan diggelen ging.

Heerlijk gebeukt, weer helemaal tevreden. Glashandel erbij, kopje koffie voor de werklieden en als hij weer klaar was samen even spelen.

Het leven was eenvoudig en overzichtelijk. De kinderen in de box schrokken zich bij zo’n klap wel een beroerte, maar je kunt ze niet vroeg genoeg met deze fascinatie in aanraking brengen, zeg ik altijd maar. Flipperen, dat is het leven, James Dean en Johnny Halliday, en op de achtergrond brengt Jean Gabin de hoorn van een telefoon aan zijn oor. Als ik zelf speelde, zag ik graag dat Kim Novak op de kast zat.

Virtuoos waren wij er dus niet in, net zoals we de slag met de pols bij het tafelvoetbal nooit goed onder de knie hebben gekregen. Dit is het domein van Fransen in leren jekjes, Amerikanen in films, Zuid-Amerikanen, sommige Engelsen. Nederlanders zijn er te gristelijk voor.

Groot was mijn vreugde toen ik gisteren las dat Albert Nomden uit Wildervank zondag in Las Vegas wereldkampioen flipperen is geworden. Hij versloeg in de finale de Fransman Bonna en de Zweed Bronstrom. Gefeliciteerd, Wildervank!

Jan Mulder

16

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Jim Jansen

Pinball People Rahiel Karamali (33) Uithoorn

Hoe lang flipper je al?

15 jaar.

Wat is er zo leuk aan?

De verschillende thema’s zijn leuk en bij nieuwe kasten blijft het een uitdaging om te spelen.

Door de toernooien zit er ook een competitie-element aan, maar toch vind ik het met vrienden in de kroeg gezelliger.

Wat is de mooiste kast ooit gemaakt en waarom?

Ik zeg toch The Addams Family.

Het is een van mijn favoriete kasten, ook Thing, de hand die de bal oppakt, is een gave feature.

Rahiel in actie in Checkpoint Charlie

Wat prefereer je, thuis of op locatie?

Zeer zeker, op locatie.

Wat is de beste locatie voor jou?

The Butcher Social Club net aan de andere kant van het CS in Amsterdam Noord. Er staan meestal de nieuwste kasten en ze zijn in goede staat. Momenteel staat er een Jurassic Park en een Dead Pool.

De foto is genomen in Checkpoint Charlie in Amsterdam West. Kan je iets vertellen over dat café?

Het is voor mij een plek waar ik graag kom, door de flipperkasten die er staan. Het is vooral altijd heel gezellig en het personeel is top.

Je werkte in de Ton Ton Club. Werd daar veel geflipperd?

Ja er werd heel veel geflipperd, vooral ook door mezelf op rustige momenten. Er kwamen mensen vanuit de hele wereld, vooral op de locatie op de wallen. Er zijn vaak leuke toernooitjes gespeeld met mensen die van flipperen houden.

Heb je een foto van jezelf achter een flipperkast, stuur hem naar jansen.jim@gmail.com en Jim neemt contact met je op!

17

Rens Hooijmaijers

Nieuws in de flipperwereld In deze rubriek willen we in het kort aanstippen wat er speelt in de flipperwereld. Nieuws vanuit de fabrikanten, geruchten vanuit forums, et cetera. Omdat deze rubriek slechts eenmaal per kwartaal uitkomt, kan dit nieuws wellicht al achterhaald zijn of geruchten zelfs weerlegd. Deze rubriek is niet bedoeld voor de mensen die dagelijks Facebook en Pinside afstruinen naar het laatste nieuws, maar meer voor de lezer die dit allemaal niet volgt en in een paar pagina’s wil worden bijgepraat.

Wat speelt er allemaal in de flipperwereld in de maanden maart, april en mei 2022? Laten we eens de diverse fabrikanten langs gaan en kijken wat er daar aan nieuws te vertellen is.

vullen. Voor de Nederlandse flipperwereld was er het schokkende nieuws dat onze eigen wereldkampioen Albert Nomden is overleden.

Hier wordt elders in de Spinner aandacht aan besteed.

Als bron worden onder andere Facebook, Pinside, diverse podcasts (denk aan Kaneda, Pinball Magazine & Pinball News), de nieuwsbrief van Pinball Magazine, thisweekinpinball.com, knapparcade.org gebruikt.

Er zitten ook geruchten bij, dus niet alles is een vaststaand feit!

Laten we verder gaan met meer droevig nieuws dat de flipperwereld schokte op 22 februari 2022: het overlijden van de legendarische flipper-ontwerper Barry Oursler op de leeftijd van 70 jaar.

Dat we momenteel in een tijd leven waarin weinig flippernieuws te melden is bleek wel tijdens het grootste flipperevent ter wereld, Texas Pinball Festival (TPF).

Er werden geen nieuwe flippers of ander groot nieuws aangekondigd.

Maar gelukkig is er toch wel wat te vertellen om weer een aflevering te

18

Barry Oursler

Barry Oursler heeft een lange carrière als flipperontwerper achter de rug. Gestart bij Williams in 1978 met Phoenix en eindigend in 1996 met Junkyard. Na een tijdje uit de flipperwereld te zijn geweest kwam hij terug als ontwerper bij Heighway Pinball. Dat was helaas geen gelukkige keuze bleek bij het faillissement van Heighway Pinball.

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Barry Oursler (foto Pinball News)

En zijn volgende werkgever, Deeproot Pinball, bleek ook al geen gelukkige keuze te zijn. Er was aangekondigd dat hij bij American Pinball zou beginnen maar dat is er dus uiteindelijk niet echt van

gekomen… Helaas. Barry heeft aan vele kasten meegewerkt, aan maar liefst meer dan 40 stuks. Waaronder bijvoorbeeld Gorgar als eerste sprekende flipperkast, Space Shuttle (waarvan wordt gezegd dat deze in midden jaren tachtig de flipperindustrie redde), de Comet-Cyclone-Huricane trilogie en Pinbot die ook twee opvolgers kende. Mijn persoonlijke favoriete titel van Barry is Bram Stoker’s Dracula.

Vele andere bekenden in de flipperwereld uitten hun geschoktheid op diverse social media. Een kleine greep uit deze uitingen (bron Pinball news): “I was looking forward to him coming to American Pinball to work with him and enjoying all of the good cooking that Barry made.” – Dennis Nordman “What can one say about one of the true pinball design masters of the past forty years. Barry established himself as not just a creative talent but a genuinely humble individual who never sought the outside accolades but rather the internal contentment of what he was achieving. From the first time we worked together with Phoenix and Barracora to many subsequent projects, Barry remained a very special coworker and friend. I will miss him dearly but know his legacy will endure forever.” – Roger Sharpe “Barry had a heart of gold and was a good man. I had the pleasure of working on a game with Barry — that game was Police Force. We would jokingly lament together regarding Python’s crazy ways during development. It was a great experience, and I am thankful to have had that opportunity. There were so many good times over the years. Suffice it to say – Great Friend, great person, and I shall miss him a great deal. Rest In Peace, my friend.” – Mark Ritchie

Stern Pinball

Stern lanceerde in het begin van 2022 zijn nieuwste model: Rush. Deze nieuwe flipper wordt in deze Spinner ook besproken. Na de aankondiging in de vorige Spinner dat de volgende Stern pas na de zomervakantie verwacht mag gaan worden is het

stil geworden. Wel rapporteerde Stern dat er een kleine overstroming is geweest in de fabriek (geen dak

lekkage maar via de riolering naar binnen gekomen), maar dit zou voor nog geen dag vertraging hebben gezorgd vertelde George Gomez in een podcast.

Geen nieuwe flipperkast weliswaar, maar er wordt wel gestaag gewerkt aan de uitbreiding van mogelijkheden van Sterns Insider Connect: hun platform om Spike2 flipperkasten aan internet te verbinden en meer spelmogelijkheden te bieden.

Verder gaat het verhaal dat Stern de licentie van “Sonic the Hedgehog” heeft weggekaapt voor de neus van American Pinball maar hierover meer in de sectie American Pinball.

Pinside wordt het wel door velen als een teleurstelling ervaren dat de kast gebaseerd is op het laatste deel uit de Toy Story serie en niet op het iconische eerste deel. Ook lijkt het aantal mechanieken in de kast beperkt en is er al de bijnaam gemaakt ‘No’ Toy Story 4. Echter, nog veel te vroeg om iets te kunnen zeggen.

De CE (Collectors Edition) zou een prijs gaan kennen in Europa van ca.

19.000 euro is mij verteld. LE weet ik niet maar denk dat deze rond de 14.000 euro gaat uitkomen. Een standaard editie is er niet. Van de CE worden er maar liefst 1.000 stuks gemaakt en deze zouden allen al verkocht zijn. Nu zullen er een (groot) aantal naar distributeurs gaan dus voor de eindklant zal er best nog wel wat te koop zijn gezien het grote aantal. De kasten die via de JJP-webshop te koop waren zijn in ieder geval binnen minuten uitverkocht.

Onbekend was alleen welk aantal er te koop was dus wat dit precies zegt?

En anders is de LE er ook nog altijd. LE en CE zouden hetzelfde spel kennen.

Feit is dat we er weer een nieuwe flipperkast bij hebben en dat is altijd goed nieuws.

Spooky Pinball

Spooky blijft druk bezig met het bouwen van Halloween en Ultraman. Ook blijft er gewerkt worden aan de software van deze twee flippers. Verder is er geen nieuws.

Jersey Jack Pinball (JJP)

Bij JJP kwam het nieuws van de nieuwe flipper binnen nadat dit artikel al geschreven was maar toch nog vlug aangepast door jullie razende reporter om dit belangrijke nieuws niet te missen.

Gelanceerd werd namelijk Toy Story 4, waarvan het gerucht gaat dat het de laatste flipperkast is van Pat Lawlor. Als ik dit artikel schrijf is dit nieuws pas een paar uur oud dus veel bekend is er nog niet bij mij. Op

Chicago Gaming Company (CGC)) Hier is het eigenlijk ook behoorlijk stil maar zie je her en der wel bij kopers eindelijk hun, al lang geleden bestelde, Cactus Canyon Remake verschijnen.

19

Haggis Pinball

Haggis Pinball (uit Australië) maakte in 2021 hun nieuwste creatie, een remake van Fathom, bekend.

Productie zou rond de zomer 2021 gaan starten maar ook de laatste deadline van starten in januari 2022 is weer niet gehaald.

gewerkt aan de productie van de The Big Lebowski en de software release versie 1.0 met daarin onder andere de Wizard Mode (The Dude Abides).

Een goede aanvoer van onderdelen is alles wat nog nodig is om de productie naar een hoger niveau te tillen.

Sonic flipperkast te gaan bouwen is het natuurlijk nu de vraag wat Ryan gaat doen bij American Pinball?

Er is meer nieuws op personeelsvlak bij American Pinball. Zo is programmeur Josh Kugler met stille trom vertrokken, waarheen is onbekend.

Steve Bowden die na het faillissement van Deeproot zonder werk zat is aangenomen. Ontwerper Dennis Nordman heeft verder gezegd dat zijn volgende flipper van AP hopelijk in oktober gaat uitkomen.

Pinball Brothers (PB)

American Pinball AP)

Na een hele tijd verontrustende stilte kwam er op 25 april een video waarin een aantal Fathom kabinetten getoond werden en ook één Fathom die in een doos werd gestopt.

Geen beelden van de productielijn echter en ook de koper van de eerste Fathom die hem kwam ophalen bij de fabriek mocht blijkbaar de fabriek niet in. We zijn nu ruim een maand verder en er is nog geen enkele extra Fathom verstuurd en een vertraging van meerdere weken is al aangekondigd. Verhaal gaat dat deze eerste Fathom het prototype is en dit alles in scène is gezet om tijd te rekken en vertrouwen bij de kopers te kweken.

Ook zouden er geen echte werkers in dienst zijn. Kortom, weinig goede tekenen aan de wand om er gerust op te zijn dat alles goed gaat komen.

Dutch Pinball

Hier valt eigenlijk weinig nieuws te melden. Er wordt gestaag verder

20

Na het lanceren van hun nieuwste titel, Legends of Valhalla, is American Pinball ook stilgevallen. Wel maakte AP bekend dat men Ryan McQuaid in dienst heeft genomen.

Ryan staat bekend als de bouwer van een ‘home brew’ flipperkast met Sonic the Hedgehog als thema. Dat leidde automatisch tot de gedachte dat American Pinball dan ook wel met een Sonic flipperkast zou gaan komen, maar blijkbaar heeft American Pinball hier iets te lang over nagedacht en heeft een andere flipperfabrikant deze titel voor hun neus weggekaapt.

Hier wordt door velen aan Stern gedacht, omdat Stern dit ook al met Godzilla heeft gedaan bij Spooky Pinball. Als American Pinball Ryan puur heeft aangenomen om een

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Geen nieuws hier. Men heeft alleen een foto gedeeld waarop te zien was dat een aantal Aliens op transport werden gezet.

P3 Multimorphic

In de nieuwssectie van de vorige Spinner maakte P3 Multimorphic het thema van hun nieuwste titel voor hun platform bekend: Weird Al’s Museum of Natural Hilarity. Weird Al is hun eerste gelicenseerde thema.

Productie is opgestart maar blijkbaar zijn de wachttijden aanzienlijk en moet je niet schrikken als je een levertijd hoort van ergens in 2023, mocht je deze flipper willen bestellen. Er zijn verschillende vacatures geplaatst voor personeel.

Deeproot

Met het faillissement van Deeproot is duidelijk geworden dat deze nieuwe fabrikant zijn grote woorden nooit zal waarmaken en is voor-

malig eigenaar Robert Mueller nog steeds in afwachting van zijn rechtszaak (beticht van verduisteren van geld uit pensioenfondsen).

Er is wel een veiling gehouden waarin ons een kijkje werd gegund waar Deeproot mee bezig was en komen er ook meer mensen naar voren die hun verhaal kwijt wilden over hun tijd bij Deeproot.

Duidelijk wordt wel dat een goed management totaal ontbrak en men met van alles bezig was. Als alle focus nu op één flipper had gelegen was er misschien nog iets van gekomen, maar meerdere ontwerpen tegelijkertijd maken is vragen om problemen. En dan hebben we het nog maar niet over de bioscoop en de sportzaalinrichting die ook werd geveild… Het geld ging blijkbaar naar allerlei zaken waarvan je je kon afvragen wat dit te maken had met flippers bouwen. Iets meer relevant waren de grote en zeer dure machines die werden geveild.

Duidelijk werd dat Robert het wiel opnieuw wilde uitvinden in plaats van zinnig uitbesteden aan firma’s die het beter en goedkoper kunnen.

Denk bijvoorbeeld aan printplaatfabricage. Waarom zou je dit zelf willen doen?

van de Toy Story 4 Limited Edition flyer is door Jean-Paul op maat gemaakt voor de NFV, waarvoor dank.

Op locatie te spelen Daags na de presentatie in Amerika werd de eerste Toy Story 4 flipperkast al ingevlogen op Schiphol door importeur Wijnants Speelautomaten (www.wijnantsspeelautomaten. com). Dit exemplaar wordt met de grootste spoed van een merkteken voorzien en zal vervolgens bij een nader te bepalen Gamestate vesti-

ging in Nederland worden geplaatst.

De exacte locatie is op het moment van schrijven nog niet bekend. Hou hiervoor de website van Gamestate in de gaten: www.gamestate.nl.

Ongetwijfeld is de locatie ook terug te vinden op het NFV forum.

In een komende Spinner zal Toy Story 4 nader besproken worden.

Flyer voor Toy Story 4 ontwerp door Jean-Paul de Win

Pinball Magazine

Ook Pinball Magazine reageerde direct op het nieuws over de nieuwe JJP Toy Story 4 release: Jersey Jack Pinball (JJP) heeft op 14 juni hun nieuwste flipperkast gepresenteerd: Toy Story 4. De flipperkast is beschikbaar in een (inmiddels uitverkochte) Collector’s Edition van 1.000 stuks en een Limited Edition van 5.000 stuks. Pinball Magazine heeft online uitvoerig verslag gedaan van de nieuwe flipperkast, met tal van foto’s, videos en meer. Zie www.pinball-magazine.com.

Net als bij alle vorige JJP flipperkasten is de Nederlander Jean-Paul de Win verantwoordelijk voor de animaties op de beeldschermen, en meer. Zo is Jean-Paul ook verantwoordelijk voor het artwork van de flyers van de flipperkast. Ook de bij deze Spinner bijgevoegde A4 versie

GAME FEATURES Custom Speech by Buzz and Woody

Road Trip 3-ball Lock with Drop Target

Officially Licensed Disney Pixar Art Package by John Youssi

5 Forky Targets

27” Backbox LCD Display With Scenes From The Film

4 Sector Jets

10” Carnival Game LCD Playfield Display

Inner Voice Saucer

12 Interactive Carnival Games Incl.: Pop Darts, Jet Stream & more

Second Chance Antiques Scoop

Tiki Party Pinball Video Mode

2 Flippers and 1 Mini-Flipper

JJP RGB LED HotRails

8 Multi-Populated LED Inserts

Duke Caboom Stunt Ramp

Officially Licensed Toys: Buzz, Woody, Bo Peep, Forky, Ducky & Bunny

“Take A Chance” Spinning Carnival Wheel

Shaker Motor

Gabby Gabby Sculpted Pop-Up Troll Mech

InvisiglassTM

Individually Controlled Benson Pop-Up Posts

Interactive Photo Booth Camera

Woody & Bo Peep Super Spinners

Wi-Fi and Scorbit Enabled

Carnival Concession Tent Ball Diverter

Bluetooth Audio Connectivity

Star Adventurer RGB LED Marquee Stunt Deck

Individually Numbered “Limited Edition” Plaque Imagination Blue Powder Coated Armour Disney and Pixar Art Package by John Youssi 300+ Individually Controlled RGB LEDs

@JJPINBALL /JERSEYJACKPINBALL @JERSEYJACKPINBALL

Individually Numbered “Collector’s Edition” Plaque Carnival Red Powder Chrome Armor RadCals Feat. Disney and Pixar Art Package by John Youssi 450+ Individually Controlled RGB LEDs Pixar Luxo Ball Shooter Knob Sparkle Playfield Art and Insert Accents Mirrored Backglass Fiber Optic Fireworks Topper with Flying Duke Caboom Mech Inner Cabinet Art Blades Interactive Outer Cabinet RGB Lighting Signature Card Signed by Pat Lawlor & Jack Guarnieri Custom Speech by Bo Peep

PHONE: 732-364-9900 - WWW.JERSEYJACKPINBALL.COM 1850 GREENLEAF AVE ELK GROVE VILLAGE IL 60007 COPYRIGHT © 2022 JERSEY JACK PINBALL. ALL RIGHTS RESERVED

21

Robert en Jolanda Nauta

Verslag van Robert en Jolanda Nauta

BILJARDPALATSET STOCKHOLM Een duistere plek…

Hallo flipperfamilie.

Zoals jullie vorig jaar hebben kunnen lezen ging onze langgewenste droomreis naar Canada niet door, en hebben we in 2020 een rondje Duitsland gedaan, waarin we onder andere verslag deden van ons bezoek aan Flipper Halle Berlin.

Vol vertrouwen hebben we destijds de Canadareis een jaar doorgeschoven, om in september 2021 deze vijf weken durende trip te volbrengen. Helaas heeft corona ook hier een vette streep doorheen gehaald en moesten wij dit jaar wederom een alternatief bedenken om onze opgespaarde euro’s aan stuk te gooien.

Na zeer kort wikken en wegen viel de keuze op een 20-daagse rondreis door Zweden, Finland en Noorwegen.

Van Gotenburg tot aan de Noordkaap, van Helsinki tot aan Trondheim. 6200 magische kilometers, waarbij ons kleine rode cabriootje ons nagenoeg zonder problemen veilig heen en weer heeft gebracht.

En ook voor deze reis gold; als we dan toch in den vreemde zijn, laten we daar dan ook een potje flipperen.

22

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Niet geflipperd is tenslotte niet geleefd… Gezien ons belachelijk drukke programma en de enorme afstanden die we dagelijks moesten reizen was het inpassen van de kans op een mogelijke polsverstuiking nog geen sinecure. Uiteindelijk hadden we thuis bedacht dat dit dan maar het beste meteen de eerste dag, na aankomst met de boot, het overbruggen van ruim 450 kilometer en een onszelf opgelegd en gewenst bezoek aan het ABBA-museum in Stockholm moest plaatsvinden. En dat dan ook nog voordat we waren ingecheckt in het hotel.

Ons huiswerk had opgeleverd dat we in Stockholm het beste aan konden kloppen bij Biljardpalatset Stockholm, waarlijk een biljardpaleis, waar een batterij aan diverse soorten biljarttafels stond. Bij binnenkomst werden we hartelijk verwelkomd in het Zweeds door een host en wij snappen dat. Als metropolieten pur sang met een hoge noordse uitstraling kunnen wij probleemloos doorgaan voor Zweed, Deen, Noor of Fin. Maar ja, verder dan de homburger van The Swedish Cook strekt onze taalkennis niet, waarna we keurig uitleg kregen in het Engels over het hoe, wat en waarom in dit immense paleis.

Eerlijkheid gebied te zeggen dat we, nadat we een handvol muntjes voor de flipperkasten hadden gekocht, tweemaal totaal verkeerd waren gelopen in het paleis, waar op minstens drie etages ongeveer vierduizend biljardtafels stonden. Tweemaal navraag naar de ruimte van de pinball-machines leverde bij het personeel verwarde blikken op, alsof er jaarlijks hooguit éénmaal of zelfs nog minder naar gevraagd werd.

Goed. Ruimte uiteindelijk toch gevonden. Waar het op deze vroege vrijdagavond al erg druk was bij de biljarttafels, was het beklemmend stil bij de flipperkasten.

Dit moment viel precies samen met het moment dat we ons realiseerden dat we ernstig honger hadden en een beetje bekaf waren.

Al met al was ons bezoek aan Biljardpalatset Stockholm toch zeer de moeite waard. Al betreuren we beiden dat ieder muntje slechts toegang gaf tot drie ballen per spel.

Voelt toch altijd een beetje als diefstal.

Meteen naast het paleis had de stad Stockholm een uitspanning gebouwd waar ze heerlijke Pokebowls serveerden. Goed geregeld door de stad Stockholm!

“We traden een ongezellige, beetje groezelige, donkere ruimte binnen waar nog twee andere personen aan het flipperen waren.

Deze ietwat teleurstellende entree werd echter ruim gecompenseerd door een batterij aan prima onderhouden nieuwe kasten en enkele klassiekers.”

We traden een ongezellige, beetje groezelige donkere ruimte binnen waar nog twee andere personen aan het flipperen waren. Deze ietwat teleurstellende entree werd echter ruim gecompenseerd door een batterij aan prima onderhouden nieuwe kasten en enkele klassiekers.

Achttien flipperkasten hadden we ter beschikking, waarvan een flink aantal die we nog nooit eerder hadden bespeeld zoals Jurassic Park, Game of Thrones, Black Knight, Star Wars, Mustang, The Munsters en Houdini.

We hebben ons hier ondanks een gevoel van ongezelligheid toch goed vermaakt totdat alle muntjes op waren.

Hierna werd het toch echt tijd om het hotel op te zoeken, in te checken en na een kop koffie en een half uurtje Zweedse televisie in te storten.

Dit was onze eerste dag van een extreem enerverende vakantie, en geloof ons; al onze dagen van deze vakantie hebben zich in dit tempo voltrokken.

De Canada-experience is inmiddels weer een jaar vooruit geboekt. We hopen van harte volgend jaar twee pagina’s te kunnen vullen met onze flipperervaring aan de overkant van de oceaan.

23

Henk de Jager

De historie van de flipperkast in woord & beeld (deel 3) Qua naamsbekendheid is ‘onze’ Henk de Jager de bekendste Nederlander in de flipperwereld. Zijn Flipper Service Boek wordt wereldwijd geroemd: menig EM-liefhebber beschouwt dat boek als een must-have en baken in de wondere wereld van de techniek. Minder bekend is dat Henk ook een heel uitgebreide kroniek heeft geschreven over de historie van de flipperkast. In drie kloeke delen doet hij verslag van de ontwikkelingen, vanaf het prille begin voor de Tweede Wereldoorlog in de vorige eeuw tot de producties van deze eeuw. Tot nu toe was er slechts een handvol mensen dat dit werk kon lezen. We zijn er heel blij mee dat we nu de lezers van Spinner kennis kunnen laten maken met Henk de Jagers ’Ontwikkeling van de flipperkast - van knikker tot virtual-reality’. In dit derde deel kiezen we voor een bloemlezing uit het 3e boek over het flipperjaar 1992.

In de inleiding bij het boek over de jaren 1992 – 2007 schrijft Henk: ‘Vijftien jaar na de komst van de micro-electronica waren flipperkasten amper meer te vergelijken met hun electro-mechanische voorgangers. De mogelijkheden die deze technologie biedt lijken bijna grenzeloos. Maar de microchip drong overal door in de samenleving.

Electronische spelletjes zijn inmiddels al lang niet meer voorbehouden aan de automatenindustrie. Het doorsnee gezin heeft nu een groter assortiment video-spellen in huis dan menig speelautomatenhal. En gespeeld wordt er de hele dag: zelfs in veel mobiele telefoons zijn al spelletjes geïntegreerd. Daarbij komt dat veel computerspellen vandaag de dag levensecht zijn. Dit alles heeft een nieuwe generatie spelers gekweekt: een verwende generatie wel te verstaan. Door de elkaar razendsnel opvolgende nieuwe mogelijkheden wil die generatie steeds sneller een nieuwe “kick”, en een stalen kogel die gebonden is aan de wetten van de zwaartekracht, rollend in een flipperkast, kan deze

24

spelers niet lang boeien. Als flipperen dan nog leuk wordt gevonden komt toch weer dat verhaal van die snelle nieuwe “kick” om het hoekje kijken: die flipperkast moet alweer vervangen worden door een nóg heftiger exemplaar, ver voordat hij zich als investering heeft terug verdiend.’

In deze aflevering de hoogtepunten van het jaar 1992!

1992: de jongste generatie Het geïntroduceerde dotmatrix display betekende een enorme omwenteling voor de flipperindustrie. Flipperkasten zouden nooit meer hetzelfde zijn, er is sprake van een nieuwe generatie machines. In februari kwam de nieuwe Williams op de markt: “The Getaway”, met als subtitel: “High Speed II”. Inderdaad, een verwijzing naar de in 1992 nog steeds populaire Williams klassieker uit 1986. De achtervolging uit “High Speed” wordt voortgezet! En niet zo zuinig ook, in “The Getaway” heeft Williams de “supercharger” ingebouwd. Nee, niet zo’n turbo met vergrote luchtinlaat zoals bij

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

opgevoerde motoren, maar een echte bal-versneller. Schiet de bal in de metalen supercharger baan en deze zal zich steeds meer versnellen.

De bal bereikt werkelijk ongelofelijke snelheden. De speler moet dan

FLIPPER VAN HET JAAR 1992 Bally “The Addams Family” Welke flipper zou anders “flipper van het jaar 1992” kunnen zijn?

“The Addams Family” is met meer dan 22000 geleverde exemplaren de meest verkochte flipperkast uit de geschiedenis.

Naar het zich nu laat aanzien zal hij dat ook altijd blijven, tenzij zich een wonderbaarlijke “revival” van het fenomeen flipperkast voordoet. Toch is alle roem betrekkelijk.

Geroerd kan menig flipper enthousiasteling vertellen wat voor enorme prestatie het was een flipperkast te ontwerpen met een dergelijk verkoopcijfer, maar was het in 1934 niet ene David Gottlieb die meer dan 50000(!) van zijn “Baffle Ball” kastjes verkocht? Goed, het was een knikkerspelletje, maar de honderdduizenden dollars die hij er toen mee verdiende legden de grondslag voor de grootste flipperfabrikant ter wereld.

Kijk, dát is pas geschiedenis schrijven!

ook goed op zijn hoede zijn als de bal de charger verlaat. De werking van de super-charger berust op drie elektromagneten waartussen elektronische detectors (“opto’s”) zijn geplaatst die het passeren van de bal meten. Zo kan de computer de zware elektromagneten precies op tijd aansturen waardoor de snelheid van de bal tot ongekende hoogte wordt opgevoerd. De bal beweegt zich door de blikken baan, de versnellingsmagneten zijn in de overkapping achter de drie rode flitslampen gemonteerd. Links van de flitslampen is een wissel in de baan aangebracht die er voor zorgt dat de bal, nadat deze op snelheid is gekomen, weer in het speelveld schiet. ‘The Getaway’ is als opvolger van de “High Speed” ontworpen: de groen-geel-rode targets en de kleurstelling op het speelveld zijn overduidelijk. Bijzonder aan “The

Getaway” is het kleine versnellingspookje dat voorop het meubel is gemonteerd. Tijdens het spel moet de speler op de juiste momenten schakelen tussen low- en high speed. Daarvoor moet dus wel even een flipperknop worden losgelaten! Een extra handicap dus. “The Getaway” was best wel succesvol, maar lang niet zo legendarisch als zijn voorganger uit 1986.

The Addams Family Nee, de echte topper kwam een maand later uit dezelfde fabriek aan 2640 North California Avenue, maar dan met het Bally logo op de machine. Ondanks de teruglopende flippermarkt toch de meest geproduceerde machine ooit, de 16.155 gebouwde “Captain Fantastic” apparaten vér achter zich latend met maar liefst meer dan 22.000 verkochte exemplaren.

De naam….? “The Addams Family”, naar de gelijknamige televisieserie en speelfilms. 50 jaar eerder begonnen als cartoon in “The New Yorker Magazine”, later dus op televisie en in de bioscoop. Alle thema’s uit de films zijn leuk uitgewerkt in deze flipperkast. Natuurlijk met de stemmen van de hoofdrolspelers, ingesproken door de echte tv-sterren Raul Julia en Anjelica Huston. De Addams zijn een griezelige steenrijke familie die de kunsten der magie goed verstaat. Het “huisdier” van de familie Addams, een loslopende afgehakte hand luisterend naar de naam “Thing”, speelt ook een rol in het spel. Deze komt af en toe tevoorschijn in de rechter-bovenhoek van het speelveld en pakt de bal weg. Een kunstig staaltje techniek! Maar dat is niet alles… het ontwerpteam onder leiding van Pat Lawlor had goed zijn best gedaan.

25

Een ruim opgezet speelveld met goed doordacht geplaatste ramps, een draaiende boekenkast die eerst moet worden weggeschoten om een schot in een bepaald gat mogelijk te maken. Het dot-matrix display speelt ook een belangrijke rol in het spel, het is verbazingwekkend hoeveel leuke effecten er op plaatsvinden.

Onder het speelveld zijn drie elektromagneten geplaatst die (als de feature actief is), door de computer aangestuurd, de bal alle richtingen op sturen, behalve rechtuit. Een wel heel bijzondere feature is “thing flips”. Links op het speelveld is een kleine flipper aangebracht waarmee de bal precies in een opening tussen targets geschoten kan worden. Is “thing flips” verlicht, dan werkt deze flipper automatisch. Zodra de bal langs de flipper rolt wordt deze door de computer geactiveerd. Schiet de flipper te vroeg, dan wordt de target boven de bedoelde opening geraakt, werkt de flipper te laat dan raakt de bal de target onder de opening.

Door deze gegevens op te slaan “leert” de computer precies wanneer geschoten moet worden. Als een “The Addams Family” enige tijd op locatie staat zal de computer met een griezelige nauwkeurigheid “weten” wanneer de flipper moet worden geactiveerd om in de juiste opening te schieten. Dat lukt dan beter dan welke speler dat dan ooit zal kunnen.

Nieuw in “The Addams Family” is ook het “Tru-Pitch leveling system”.

Een indrukwekkende benaming voor een klein waterpasje dat rechts van de afschieter is aangebracht.

Hiermee kan de juiste helling van het speelveld worden afgelezen.

Bovenop de machine deze keer geen zwaailichten, maar het dak van de villa van de Addams. Achter de schoorsteen en de griezelige apparatuur op het dak flitsen af en toe bliksemschichten, opgewekt door een paar tactisch geplaatste flitslampen.

Opmerkelijk is ook dat “Addams Family” waarschijnlijk de enige flipperkast is die niet zijn naam op de kopruit draagt: let maar eens op, de naamtekst is een sticker op het aparte bovengedeelte. Vele jaren bleef “Addams Family” een topper in de exploitatie, en nog steeds is het

26

een van de meest gezochte flipperkasten bij verzamelaars. Ruim twee jaar na het uitbrengen van deze kast besloot Bally nog een tweede reeks uit te brengen, de “Addams Family Gold Edition”.

Super Mario Bros Gottlieb-Premier liet twee nieuwe modellen achter elkaar los op de markt. Een prima thema werd gevonden in samenwerking met het Japanse Nintendo, een van de grootste producenten van videogames. Nintendo’s grootste succes was ooit “Crazy Kong”, een videospel waarin het kleine loodgietertje Mario het op moest nemen tegen een agressief familielid van King Kong. Mario werd zo gewaardeerd door de spelers dat het figuurtje in meerdere spellen van Nintendo een rol kreeg toebedeeld, soms zelfs met zijn (tweeling-)broer Luigi. En nu kreeg Mario dus zijn eerste echte flipperkast: “Super Mario Bros.”, snel gevolgd door “Super Mario Bros.

Mushroom World”. “Super Mario Bros.” was Gottlieb’s eerste flipperkast met dot-matrix display. Zoals de traditie vanouds is, was Gottlieb met dit speleffect ook weer de laatste fabrikant die het invoerde.

“Super Mario Bros was te simpel en flopte jammerlijk” De vormgeving van deze kast is vrolijk, een beetje kinderlijk zelfs.

Het spel is aardig, en er is door de ontwerpers goed gebruik gemaakt van de mogelijkheden van het dot-matrix display, er is zelfs een video-mode beschikbaar. Door het vervullen van zeven opdrachten, verlicht op de kopruit, kan de speler de prinses redden uit het sprookjeskasteel. Tussen het geweld van “Getaway” en “Addams Family” was deze “Super Mario Bros.” te simpel en flopte dus jammerlijk. Hetzelfde gold voor het project dat kort na “Super Mario Bros.” verscheen: een

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

klein formaat flipperkastje (speelveldlengte 97 cm in plaats van de gebruikelijke 109 cm). Hetzelfde thema als grotere broer: “Super Mario Bros. Mushroom World”.

Echt als “kinderflipper” bedoeld, de exploitant kon de poten er op twee manieren onder schroeven waardoor een speelhoogte van (standaard) 95 cm of (verlaagd) van 75 cm kon worden bereikt. Nadeel bij de “hoge” stand is dat de extra schroefgaten voor de pootbouten onafgedekt zijn. Het maakt het voor spelers mogelijk ijzerdraadjes en dergelijke in het apparaat te steken om zo het spel (proberen) te manipuleren. Een aardige extra aan “Super Mario Bros. Mushroom World” (is het de langste flipperkastnaam uit de geschiedenis?) is dat er een “ticket dispenser” op kan worden aangesloten. Dit is een apparaatje dat in plaats van een vrij spel een kaartje of tegoedbon verstrekt. Dit maakte deze flipper ook bijzonder geschikt voor gebruik op kermissen en evenementen. Een vernieuwend idee, maar toch niet gewild genoeg om rendabele verkoopcijfers neer te zetten.

Lethal Weapon 3 Na de minder geslaagde “Hook” zette Data East in augustus weer een nieuw model in de schijnwerpers.

De verboden scene van Capt.

Fantastic, zonder en met censurering

Natuurlijk weer een thema-flipper zoals we die van Data East zijn gewend. Een agressief filmthema deze keer: “Lethal Weapon 3”. De eerste Data East met een groot dot-matrix display. De machine, met een goed van features voorzien spel (zoals we van Data East zijn gewend) werd in de exploitatie redelijk goed ontvangen. Geen top-3 model, maar wel één die zich aardig kon handhaven. Vooral gewild in coffeeshops en andere locaties met veel jong publiek. Het speelveld is voorzien van ramps en rails en oogt nogal onoverzichtelijk. Het druk getekende artwork maakt het geheel nog onduidelijker. De hoeveelheid verkochte “Lethal Weapon 3” machines is onbekend. Mike Pacak, Amerika’s flipper-documentatie-man bij uitstek, vermeldt in zijn Mr. Pinball lijst een productieaantal van “minder dan 10000 stuks”. Ja, lekker ruim begrip!

Dr. Who Enkele weken na deze Data East machine, en nog geen twee maanden na hun vorige model, bracht Bally alweer een nieuwe kast uit: “Dr. Who” met de gelijknamige BBC televisieserie als thema. In deze kast een wel heel bijzonder bewegend mini-playfield: de “time expander”. Worden twee

ballen vastgelegd in de gaten op dat mini speelveld, dan stijgt de time expander enige centimeters omhoog naar level 2. Er komen dan vijf targets tevoorschijn waarmee de speler de vijftien “control panel” lampen kan aanschieten door iedere target drie maal te raken. Lukt dat, dan stijgt het platform verder omhoog, er zijn dan drie openingen zichtbaar. Door in één daarvan te schieten wordt het multiball spel gestart. De time expander zakt weer naar zijn normale positie, en de twee vastliggende ballen worden in het spel geschoten. Het vernuftige mechaniek van dit mini-playfield wordt aangedreven door een krachtige motor. Zo krachtig zelfs dat het niet geheel ongevaarlijk is de vingers tussen het bewegende veld te steken. Bally, echt Amerikaans en dus beducht voor rechtszaken en schadeclaims, bouwde een electronische waarschuwing in. Zodra de flipperkast wordt geopend roept een stem dat je vooral je vingers moet weghouden bij het mini-playfield. Verder is het speelveld van “Dr. Who” vrij sober: twee ramps, een open middendeel (de thumper bumpers zijn in de uiterste rechtse bovenhoek geplaatst) en, oh, oh, wat een misser: geen droptargets!

Dit in combinatie met artwork dat niet echt aansprekend is maakt “Dr. Who” tot een weinig opvallende flipperkast. Bally zag duidelijk geen kans het succes van “Addams Family” een waardig opvolger te geven. Vernieuwingen zijn er wel in “Dr. Who”, maar deze zijn slechts van technische aard. Zo is “Dr. Who” de eerste Bally flipperkast waarbij de electrische kontakten achter de flipperknoppen zijn vervangen door opto-couplers, een schakelelement zonder bewegende delen.

Een infraroodzendertje met een ontvangertje. De speler beweegt met het indrukken van de flipperknop slechts een plastic schotje tussen zender en ontvanger vandaan. De straal naar de ontvanger is normaal door het schotje verbroken, na indrukken van de knop komt de straal weer op de ontvanger en wordt de besturingselectronica voor de flipperspoel aangestuurd.

De electronische aansturing voor

de spoel was al eerder door Bally ingevoerd. Dit is dus een verbetering van het systeem. Ook nieuw is dat het netsnoer van “Dr. Who” een losse insteekkabel is geworden, net als bijvoorbeeld bij computers. Het voordeel hiervan is dat het snoer eenvoudig gewisseld kan worden.

Geen lastige stekkers aan snoeren schroeven, en als tweede voordeel: de machine is in een handomdraai aan te passen voor gebruik in landen met afwijkende stekkers.

Fish Tales Enige weken na “Dr. Who” kwam uit dezelfde fabriek in Chicago, maar nu onder het Williams label, “Fish Tales” naar de dealers. Eindelijk weer eens een vrolijke flipper met artwork dat niet naar een film of TV-serie thema verwijst. Spelontwerper Mark Ritchie en tekenaar Pat McMahon hebben zich uitstekend van hun opdracht gekweten. Humor en vrolijkheid alom. “Fish Tales”, Engels voor “visserslatijn” ofwel de sterke verhalen die sportvissers aan elkaar opdissen, zit vol passende geluiden: het rammelen van blikken emmers, geluid van een motorbootje en natuurlijk de commentaren als: “wow, that’s a keeper”, “soooo big…” en “let’s go fishing…”. De spelfeatures zijn ook voorzien van passende

27

humoristische namen: “stretch the truth” (letterlijk: rek de waarheid op, ofwel hoe vissers nogal eens liegen over de grootte van hun vangst), “rock the boat” en “rod and reel” (hengel en molen) feature. Om de bonus vermenigvuldiging op te voeren moeten zo vaak mogelijk de letters L-I-E (leugen) worden gemaakt. Goed berekend en aardig uitgedacht zijn de “boat shots”.

Vanaf de rechtse flipper kan de bal links in de boot worden geschoten (port- ofwel bakboord), via een ramp en rails wordt de bal dan naar de feeder-lane voor de linkse flipper geleid. Vanaf de linkse flipper kan de bal eenvoudig rechts in de boot worden geschoten (starboard ofwel stuurboord).

Een contra geplaatste ramp met rails leidt de bal terug naar de rechtse flipper. Een geoefend speler kan deze schoten een flink aantal keren herhalen waardoor de “monster fish bonus” wordt opgevoerd. Midden tussen de twee schietbanen in de boot is een captive ball geplaatst. De waarde van een raak schot op die bal wordt opgevoerd door de bal een welgericht schot naar de linkerkant van het speelveld te geven. De lange baan brengt de bal dan helemaal bovenlangs het speelveld en rechts terug: de “long cast loop”, ofwel “verre ingooi”. Wel bekend bij vissers met een werphengel. Rechts op het speelveld is de bal via een looping op een rail te schieten, de “casters club” (madenclub). De rail leidt de bal naar de molen van de werphengel. De bal valt in een opening in de molen, deze draait een stukje door en houdt de bal vast. Een nieuwe bal wordt voor de afschieter gebracht. Die afschieter is in “Fish Tales” geen gewone trekstang, maar de greep van een werphengel, waarop een knopje voor het electrisch afschieten van de bal. Wordt de derde bal in de werpmolen geschoten dan begint multiball. Eén voor één worden de ballen uit de molen naar een afschietmechaniek gebracht om dan met kracht in de eerder genoemde “long cast loop” te worden geschoten.

Met de komst van de dot-matrix displays bouwde Williams in ieder model een “video mode” in: een klein eenvoudig videospelletje dat op het display gespeeld kon worden en extra punten of features opleverde. Zo ook

28

in “Fish Tales” waar de speler op een bepaald moment mag schieten op watersporters, zo’n beetje de natuurlijke vijand van iedere hengelaar.

Het beeld dat dan op het display verschijnt is te zien op afbeelding 973.

Er was trouwens behoorlijk creatief geprogrammeerd op het “Fish Tales” display: tijdens het spel stijgen tussen de scores luchtbelletjes op, en de meest exotische onderwater bewoners zwemmen voorbij. Tot slot ook nog een aandachttrekker op het dak van deze populaire flipperkast. Geen zwaailicht deze keer, maar een grote rubber vis in een doorzichtige bak.

Worden belangrijke objecten geraakt, dan slaat die vis een paar keer met zijn staart.

Star Wars (Data East) In het najaar ook weer een nieuwe Data East: “Star Wars”, een steeds weer

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

terugkerend maar wel gewild thema.

In deze door John Borg (spel) en Mark Rothkranz (artwork) ontworpen flipperkast is het thema prima uitgewerkt.

Linksboven in het speelveld is de Star Wars robot “R2D2” gemonteerd die, net als in de film, zijn hoofd 360 graden draait. Verder is het de opdracht aan de speler het universum weer veilig te maken door de “death star” te vernietigen. Door middel van de handle voorop de kast kan de speler die “death star” naar believen laten stijgen of dalen. Leuke gimmick, want met twee handen aan de flipperknoppen kom je altijd een hand tekort om alles goed te bedienen. Data East verkocht maar liefst 10400 exemplaren van deze flipperkast. Ondanks de maar matige kwaliteit van de Data East producten, zijn er toch nog een flink aantal “Star Wars” machines in omloop. Spectaculaire kast!

Creature from the Black Lagoon Een heel ander spectakel kwam in december uit de Bally/Williams stal: de onder het Bally label uitgebrachte “Creature from the Black Lagoon”. De naam doet een monsterachtig thema vermoeden, maar dat is slechts ten dele waar. Het thema van deze flipperkast is de gelijknamige Universal Pictures speelfilm uit 1954. Dit was de eerste film die, met een speciaal brilletje op, in 3-D kon worden bekeken. De film werd onder andere vertoond in de toen zo populaire “drive-in” bioscopen. Het kopruit van deze leuke flipperkast stelt het filmdoek voor, terwijl er onder rondom het dot-matrix display de schitterende Amerikaanse 50-er jaren auto’s staan opgesteld. De muziek en spraak in deze kast zijn, vooral voor rock & roll liefhebbers, geweldig te noemen. Vijf tophits uit de “golden fifties”, waaronder “get a job” en “rock around the clock” schallen perfect uit de luidsprekers. Het thema is leuk uitgewerkt. Werd in de drive-in bioscopen meer gedaan dan film kijken? Zeker, want bij een juist schot klinkt een jongensstem: “what about a kiss?” waarop een meisjestem steeds een andere smoes uitspreekt.

Natuurlijk totdat de bal het juiste aantal keren in de goede baan is geschoten. Dan kan de speler getuige zijn van een geweldige kus, eindigend in een veelzeggende “plop”.

Ook de “attract mode”, de lokroep van de kast als niemand speelt, is alleraardigst. Een hot-dog met benen loopt dansend over het dot-matrix scherm terwijl een stem klinkt: “the movie starts in two minutes”.

Een minuutje later verschijnt een dansende milkshake, terwijl dezelfde stem aankondigt dat “the movie” in “one minut” start. Weer een minuut later klinkt de stem: “amazing”, “startling” en “shocking…” terwijl scenes uit de film op de dot-matrix worden vertoond. Een gillende hoofdrolspeelster die wordt ontvoerd door het monster uit de zwarte lagune… De stem vervolgt: “Bally and Universal Pictures present… the Creature from the Black Lagoon…”

Ondertussen verschijnt eerst het Bally logo en daarna het Universal Pictures logo op het scherm. De echte

filmliefhebbers onder ons kennen het wel: een wereldbol waaromheen de letters “Universal” ronddraaien. Met al deze beeld- en geluidsensatie rond het dotmatrix display wordt bijna de grootste sensatie van “Creature from the Black Lagoon” vergeten: het hologram. In het midden van het speelveld is een donker venster aangebracht: de “Black Lagoon”. Lukt het de speler de gehele “chase and rescue sequence” op het speelveld te scoren dan verschijnt onder het venster het beruchte groen-slijmerige monster. Perfect driedimensionaal en bewegend! De truc wordt heel knap gemaakt door een holografische foto op een spiegel te projecteren. De speler kijkt in die spiegel. Door de spiegel met behulp van een motortje wat te laten bewegen, beweegt ook de projectie zichzelf. Het gehele systeem

bevindt zich op de bodem van de kast. Het spel heeft veel te bieden. De eerste indruk lijkt wat onoverzichtelijk door de grote gekrulde ramp die het bovenste deel van het speelveld bedekt, maar eenmaal met de vingers op de knoppen blijkt 2bals multiball “Creature from the Black Lagoon” veel te bieden te hebben. Terug van weggeweest is de “bowl” waarin de bal rond kan draaien, zoals gebruikt in “Diner” uit 1990. Kunstig geplaatst naast de rechtse flipper aan het einde van een bijna verticaal over het speelveld lopende ramp. Hoeveel van deze machines zijn verkocht is niet bekend.

Zeker is wel dat deze (technisch zeer betrouwbare) flipperkast een geliefd item voor verzamelaars is, en zelfs nu op zijn 14-jarige leeftijd nog steeds in exploitatie wordt aangetroffen.

Beslist een “evergreen”!

29

Ronald Eijkman

Voorzitters van de NFV Winfred de Ruijter (2012-2017) Na een voorzitterloze periode van vijf jaar (2007-2011) waarin Bas Vis het voorzitterschap waarnam, staat er opeens een nieuwe voorzitter op de NFV-stoep. Winfred de Ruijter is op dat moment al jaren lid van de vereniging en ook bekend met de voorzittershamer.

Voor hem was het tijd om eens iets nieuws uit te proberen.

Winfred: “Ik zag een oproep in de Spinner dat er een voorzitter gezocht werd. Ik heb medio 2011 eerst eens met Bas Vis gebeld om te toetsen wat voor iemand ze zochten. Toen duidelijk werd dat ik prima in het profiel paste, besloot ik om een ander voorzitterschap bij een marketingclub op te zeggen en voor de NFV te gaan. Via die rol als voorzitter kun je immers met een team ervoor zorgen dat de vereniging in stand blijft én de leden voordelen hebben van hun lidmaatschap.”

Jubileum In 2012 liep het allemaal aardig lekker met de NFV. Je zou kunnen zeggen dat de NFV een warm bad voor Winfred was. De vereniging bestond 20 jaar en dat werd gevierd! Winfred: “We hebben alle leden een re-release op dvd van de videoband ‘Hoe word ik wereldkampioen flipperen’ uit 2002 geschonken. En we hadden een bijzonder DPO, in een school in Amsterdam. Jim Jansen schreef het boek ‘No Balls, No Glory’, over 20 jaar NFV en flipperen in de polder. Het boek werd gepresenteerd door Jim

30

en zijn broer Dolf. Kort daarna mocht Gerrit Zalm het officiële eerste exemplaar ontvangen. Het was een mooi eerste jaar als voorzitter!”

Het clubhuis In 2013 kwam het bericht dat we ons clubhuis in Ederveen moesten verlaten. Die voormalige kippenschuur bleek in de ‘plofzone’ van een gasbedrijf te zitten. Dat was natuurlijk al een tijdje zo, maar de gemeente nam het besluit dat dat echt niet meer kon en sommeerde de NFV een ander onderkomen te zoeken.

Winfred: “Ja, dat was zuur. Zeker ook omdat we vlak voor een DPO zaten, dat was even crisis. En er zat echt veel werk in dat clubhuis. Maar elk nadeel heeft z’n voordeel. We gingen op zoek en vonden in Veenendaal een droomplek. In 2014 hebben we de boel opgeknapt en in januari 2015 was de opening. Geweldig om dit met z’n allen voor elkaar te hebben gebokst!”

Net gewoon werk?

Als ik Winfred vraag waar hij tegenaan is gelopen tijdens zijn voorzitterschap, geeft hij aan dat het

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

soms net gewoon werk is: “Je bent met je hobby bezig, maar de vraagstukken zijn soms net als op het werk.

Strategie, teambuilding, communicatie, meerdere belanghebbenden.

Het hoort er allemaal bij!”

Leuke herinnering: ‘s nachts op bezoek bij 3FM met Jasmijn de Jong (r) en Rens Hooijmaijers (maakt de foto)

Als ik hoor dat je soms ook midden in de nacht moet klaarstaan om als voorzitter de NFV te promoten, zit ik met mijn oren te klapperen. Winfred: “Ja, dat was heel bijzonder, ik was samen met Rens Hooijmaijers, Jasmijn de Jong en Geert Jan de Vries ‘s nachts te gast in de 3FM-studio om te vertellen over de NFV, het DPO en mijn eigen Sopranos kast die we hadden meegenomen. Alles ter promotie van het flipperen hè!”

Nieuwe voorzitter Heden ten dage is de NFV op zoek naar een nieuwe voorzitter.

Zoals te lezen is in deze reeks over de voorzitters van de NFV komt het voorzitterschap met genoeg plezier en uitdagingen. Denk jij dat je toe bent aan zo’n nieuwe uitdaging? Of wil je er eens wat informatie over? Neem contact op met Bas Vis via 06-44756466 of bvis@nfvpinball.nl. Winfred heeft in ieder geval nog een goede tip voor de nieuwe voorzitter: “Zorg voor balans tussen alle belanghebbenden en houd oog voor continuïteit van de vereniging. En blijf vooral lachen; je moet af en toe maar denken: ‘het is maar een hobby’.”

Winfred de Ruijter anno 2022

WINFRED DE RUIJTER

Van het bestuur Update 1e kwartaal 2012

TERUgkIJkEN We startten dit jaar met een enorme opkomst in het Funhouse in Ederveen. Zaterdag 14 januari 2012: meer dan 90 leden kwamen samen voor de landelijke finale van de LFC (Lokale Flipper Competitie), de ingelaste ALV (ledenvergadering) en de nieuwjaarsborrel. Superdruk en heel gezellig, een mooie start van 2012!

De zinderende finale van de LFC leverde 3 winnaars op: Victor Stulemeijer, Bas Vis en Ralph Beckers verdeelden de plaatsen 1 t/m 3. Voor een verslag van deze LFC-finale, zie elders in deze Spinner.

De ingelaste ALV was met name bedoeld om mij als bestuurslid te kunnen benoemen (dat is gelukt, vandaar dit stukje!). Vanaf dat moment heeft de NFV weer een ‘officiële’ voorzitter. Bas heeft in de afgelopen jaren de interim-voorzitter rol gecombineerd met die van secretaris. Vanwege zijn enorme inzet en bijdrage aan de vereniging, heeft de ledenvergadering ingestemd met de voordracht van Bas tot erelid. Bas, nogmaals proficiat!!! Meer dan verdiend. De woorden van erelid Jurgen van de Peppel, tijdens de ALV: ‘Nu behoort Bas tot de Bende van Vijf’ (Guus Arens, Ad Jonker, Martijn van Aken en Jurgen zelf waren al erelid).

Inmiddels hebben we ook al een drukbezochte Funhouse Friday van januari erop zitten (meer dan 70 bezoekers) en op 11 februari jl. een gezellig Pinball Golf Toernooi achter de rug. Goed georganiseerd door onze nieuwe evenementencoördinator Jules Reivers.

VooRUITkIJkEN De voorbereidingen voor de evenementen van dit jaar zijn al in volle gang. In maart hebben we de Club van 100 dag, speciaal voor onze Club van 100 leden. Het volgende grote toernooi is het DPM (Dutch Pinball Masters) evenement. Een internationaal wedstrijdtoernooi op 14 en 15 april in het NFV Funhouse, qua organisatie weer in goede handen van het DPM-team o.l.v. Albert Nomden.

Daarnaast hebben we RFT’s, op 12 mei een clubhuisdag met als thema ‘Back to the Eighties’, op 16 juni de NFV-bar-

1

beque met ALV (i.p.v. op 9 juni, dan kijken de meesten van jullie naar het EK Voetbal) en op 6 en 7 oktober het DPO! Kortom, de NFV-kalender staat ook in het jubileumjaar bol van de aktiviteiten!

Houd de onderstaande agenda in de gaten en blokkeer de dagen alvast in je agenda. Zo mis je geen kans om lekker te flipperen en gezellig bij te praten.

NFV - ACTIVITEITEN AGENDA 2012 Maand

Dag

Datum

Locatie

Maart

zondag zaterdag vrijdag zaterdag

4 10 30 31

Venray NFV Funhouse NFV Funhouse NFV Funhouse

RFT 1e ronde (Zuid Nederland) Special event: bijeenkomst Club van 100 Funhouse Friday Klusdag / Magische Machines

April

zondag za & zo vrijdag zaterdag

1 14-15 27 28

Almere NFV Funhouse NFV Funhouse Deinze

RFT 2e ronde (Midden Nederland) DPM (internationaal toernooi) Funhouse Friday RFT 3e ronde (België)

Mei

zaterdag vrijdag zaterdag zondag

12 25 26 27

NFV Funhouse NFV Funhouse NFV Funhouse Ommen

Clubhuisdag/Back to the 80's Funhouse Friday Klusdag/Magische Machines RFT 4e ronde (NO Nederland)

Juni

zaterdag vrijdag zo

16 29 1

NFV Funhouse NFV BBQ & ALV NFV Funhouse Funhouse Friday nog niet bekend RFT 5e ronde (NW Nederland)

Juli Juli

Thema

zomervakantie

JUbIlEUm Dit jaar viert de Nederlandse Flipper Vereniging haar 20-jarig jubileum. Omdat we het jubileum voor zoveel mogelijk mensen gedenkwaardig willen maken, willen we peilen wat jullie ideeën zijn en waar jullie voorkeur naar uit gaat.

Neem dus s.v.p. 2 minuten de tijd om je mening en ideeën te geven, dan proberen we daar rekening mee te houden!

Het onderzoek vind je op: https://www.surveymonkey.com/s/nfv-jubileum

NFV Spinner Magazine, jaargang 19, nummer 3

Openingsstuk van Winfred in Spinner 1 van 2012 31

Tekst en foto’s: Rens Hooijmaijers

Addendum op het Godzilla artikel in Spinner 2022-1

Godzilla LE

Na het finaliseren van het artikel over de Godzilla Pro kreeg ik de gelegenheid om bij Cv100-lid en Spinner-hofleverancier van kasten Karel Ruijbroek ook de LE-versie te spelen. Dit artikel stipt kort de verschillen aan tussen de LE en de Pro. Over de Pro-versie is in Spinner 2022-1 al geschreven. Deze viel bij uw verslaggever best in de smaak als flipperaar maar de vonk sloeg niet echt over. Zou de LE-versie de overtreffende trap zijn en de vonk wel kunnen laten overspringen?

Net als bij de Pro staat voor het ontwerp Keith Elwin en voor het artwork Zombie Yeti garant.

Godzilla is er in totaal in drie varianten: Pro, Premium en LE. In dit artikel komt dus de LE aan bod. Het speelveld van de Premium en LE zijn wel gelijk aan elkaar. Van de LE zijn er maar liefst 1.000 stuks gemaakt.

Dit aantal geeft het begrip LE wel een ander gevoel maar af fabriek

32

waren ze de eerste dag schijnbaar al allemaal verkocht.

Het speelveld Het speelveld ziet er in eerste oogopslag niet veel anders uit dan de Pro maar dan valt op dat diverse plastic figuren nu vervangen zijn door 3D figuren en dat de linker wireform een brug bevat. Aan de rechterzijde zie je nu niet alleen een 3D Mechagodzilla maar ook een ‘draaitafel’ ervoor. Waar het gebouw in de Pro dus een vaste structuur heeft en puur ‘eye-candy’ is, kent het gebouw in de LE-versie twee extra functionaliteiten. Allereerst kan het in de hoogte bewogen worden en beïnvloedt hierdoor de loop van de bal.

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Er kan namelijk bepaald worden of de bal op de linker- of rechter- wireform zijn weg vervolgt. Verder is er een fysieke ball-lock op het dak van het gebouw. Hier kunnen tot drie ballen worden gelocked. Als het gebouw omlaag beweegt (hiermee wordt instorten gesimuleerd) worden de ballen vrijgegeven en landen ze op het speelveld voor het gebouw. Iets soortgelijks kennen we ook van de Indiana Jones van Stern.

Ook een verschil met de Pro is dat de linker wireform eruitziet als een brug. Deze dient niet alleen om de bal overheen te laten rollen maar de brug kan tevens ‘instorten’ waardoor de bal op het speelveld onder de brug zal vallen.

Rechts: Het speelveld van de Godzilla LE-versie.

Links: Eigen Mod van Karel

Karel zou verder Karel niet zijn als er niet wat mods in deze Godzilla zouden zitten. Meest opvallend is een andere Godzilla linksboven. Ziet er aanmerkelijk beter uit dan dat beetje ielig groen figuurtje van Stern.

“Er is een fysieke ball-lock op het dak van het gebouw!”

Als laatste opmerkelijke verschil ten opzichte van de Pro wil ik graag de Mechagodzilla vermelden.

Bij de Pro is dit een 2D plastic waar dit bij de LE niet alleen een 3D figuur is maar deze ook een extra functionaliteit kent. In de buik is namelijk een magneet ondergebracht die de bal kan vastpakken. Voor de Mechagodzilla bevindt zich verder een ‘draaitafel’ met daarop een paar standup targets en een spinner. Deze is er niet bij de Pro. Niet speltechnisch van belang, maar ten opzichte van de Pro zijn er nog een aantal andere extra’s te vermelden zoals standaard een shaker aan boord, ontspiegeld glas, betere luidsprekers, speciale inner sideblades, speciale gecoate side rails en lockbar, metalen apron, etc.

Bij een LE hoort natuurlijk ook ander artwork op de kopkast en cabinet en ook een mirrored backglass. Gewoon een compleet strak afgewerkt plaatje gemaakt door veelzijdig kunstenaar Zombie Yeti.

De hamvraag: hoe speelt-ie?

Het spelverloop tussen de Pro- en LE-versie kent eigenlijk - naar mijn mening - geen wezenlijke verschillen. Daarbij moet ik wel zeggen dat de 3D figuren in plaats van de 2D plastics, de fysieke ball-lock in het gebouw dat ook nog kan ‘instorten’, Mechagodzilla die de bal met behulp

van een magneet kan vastpakken, de extra targets bij Mechagodzilla op de draaitafel en de instortende brug, allemaal zaken zijn waar de stalen bal wellicht niets van merkt maar ze trekken de flipperaar duidelijk meer het spel in. In ieder geval bij uw reporter dan.

Als er al iets is dat het spelverloop wel beïnvloedt zou ik het gebouw noemen. Niet zozeer wegens de fysieke ball-lock, maar meer omdat via dit gebouw bepaald wordt of de bal op de linker- of rechter wireform verder gaat. Bij de Pro ligt dit namelijk vast en bij de LE dus niet.

33

De ball-lock op het dak van het gebouw

Hetzelfde geldt voor Mechagodzilla.

De magneet maakt hem interactief met de bal en beïnvloedt het spel, al is het in geringe mate.

Kortom, mijns inziens is het spelverloop voor iemand die het puur om het flipperen gaat geen echte motivatie om een LE (of Premium) te verkiezen boven de Pro. De meerprijs van ruim 3.000 Euro ten opzichte

van een Pro is denk ik vooral voor de ‘die-hard’ Godzilla of Keith Elwin fans. Je krijgt er in ieder geval een nog mooier plaatje van een flipper voor. De LE is, net als de Pro, dus een flipper met lekkere soepele schoten en de bal loopt lekker rond. Het duurde even voor ik de schoten te pakken had maar toen ging het een stuk beter. Verder zijn drie flippers

De magneet functie in de buik

34

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

altijd leuker dan twee en maakt het net wat extra schoten mogelijk. Ook dat valt in de smaak bij uw reporter.

En net als bij de Pro is de ‘magnagrab’ echt iets extra’s. Knap wat Keith Elwin aan schoten heeft gerealiseerd in een standard body. Vind je de Pro prima flipperen dan zal de LE je op dat vlak zeker niet teleurstellen of vice-versa.

Ten opzichte van toen ik de Pro speelde is de software duidelijk verder ontwikkeld (gespeeld is versie 0.90) en waar de Pro uw reporter op dit vlak wat onberoerd liet trok de LE met zijn beduidend grotere variëteit aan call-outs en muziek uw reporter veel beter in het spel.

Een positieve ontwikkeling waar ook de Pro natuurlijk van profiteert is dat het Godzilla thema minder populair is in Nederland, maar dat zal zeker een Keith Elwin fan niet uitmaken. De LE was dag één al af fabriek uitverkocht en op de tweedehandsmarkt wordt duizenden euro’s meer betaald dan de prijs van de distributeur. Maar gevoed door het huidig tekort zien we dit helaas wel meer tegenwoordig. Kortom, ga hem gerust eerst eens spelen alvorens een knoop door te hakken en overtuig jezelf (of niet) of deze flipperkast iets voor je is.

Dank nogmaals aan Karel Ruijbroek voor het mogen spelen van deze nieuwe kast! Ik heb in ieder geval een aandenken achter gelaten voor hem (tenminste, tot de volgende software release…).

Speciale Inner Art Blades

35

Bas Vis

Clubhuiscollectie Deel 3 – Alfanumeriek

Nu het clubhuis alweer een tijdje open is na de coronatijd, is het ook leuk om een update te geven over de collectie in het clubhuis, met kasten van de NFV en Ad Jonker alsmede een aantal logées. Welke kasten zijn erbij gekomen in de voorbije twee jaar? Welke kasten zijn er terug in de line-up? Een korte update, met per generatie een paar opmerkingen. En lezen over onze collectie is leuk, maar het is natuurlijk nog veel leuker om die te komen spelen. Dit keer de generatie die de 50’ers in hun militaire dienst en studententijd in de speelhal konden spelen: de alfanumerieke generatie, van 1985 tot 1992.

Van de Comet tot de Operation: Thunder!

Van de kasten met alfanumerieke displays werd maar een beperkt aantal titels gemaakt, maar er zitten veel titels tussen die dertig jaar later nog uitermate populair zijn. Het zijn intussen echte ‘collector’s items’. De mensen die er in de tweede helft van de jaren 80 zo graag op speelden, zijn intussen in de tweede helft van hun leven. De kinderen de deur uit en het budget wat ruimer dan in eerdere levensfases. Wat is er dan leuker dan om zo’n prachtige flipperkast in huis te halen?

Er zitten ook bijzondere kasten bij, zoals de Gottlieb-streetlevelserie met karakteristieke kasten als Title Fight, Car Hop, Silver Slugger en Hoops. Stuk voor stuk kasten met een heel ander spelverloop. De Hoops hebben we wel eens opgesteld in een toernooi. Het aantal baskets dat je haalt, telt aan het eind mee als bonus en kan voor grote verschillen zorgen.

Erelid Ad Jonker heeft ze allemaal verzameld en beschikbaar gesteld om op te stellen in het clubhuis. Heel leuk om die kasten eens te proberen!

36

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Hoops, HighSpeed en Rudy uit Funhouse

In die tijd was er al intensieve samenwerking tussen Williams en Bally, maar brachten ze nog wel afzonderlijk titels uit. Van Williams kwam all-time favorite Funhouse, terwijl Bally de Elvira en the Party Monsters uitbracht. Elvira bleek een heel geslaagd thema voor een flipperkast, getuige het feit dat er later nog twee keer een kast met de rondborstige dame werd uitgebracht.

Barry Oursler, gast bij het DPO in 2017, was de man achter Comet en Space Station, twee typische kasten voor het midden van de jaren 80. Beroemde ontwerpers als Steve Ritchie, Pat Lawlor en Dennis Nordman waren bezig om hun grote roem te verwerven. Steve Ritchie tekende voor de High Speed, Black Knight 2000 en F-14 Tomcat, Dennis Nordman kwam met Elvira.

De Funhouse is een creatie van Pat Lawlor en Pat is ook de ontwerper van mijn persoonlijke favoriet: de Whirlwind. Heerlijk zo af en toe de wind in je haren!

Sheet2

Whirlwind met karakteristieke topper en speelveld Tomcat F14

Naam Comet High Speed F-14 Tomcat Laser War Space Station Secret Service Time Machine (DE) Black Knight 2000 Earthshaker Elvira & the Party Monsters Lights...Camera...Action!

Deadly Weapon Funhouse Rollergames Silver Slugger Title Fight Vegas Whirlwind Car Hop Hoops Surf 'n Safari Operation: Thunder

Fabrikant Williams Williams Williams Data East Williams Data East Data East Williams Williams Bally Gottlieb Gottlieb Williams Williams Gottlieb Gottlieb Gottlieb Williams Gottlieb Gottlieb Gottlieb Gottlieb

Jaar 1985 1986 1987 1987 1987 1988 1988 1989 1989 1989 1989 1990 1990 1990 1990 1990 1990 1990 1991 1991 1991 1992

37

Ron Sommeling

Het Fish Tales-project Complete renovatie Bas vroeg me of ik het goed vond om het Fish Tales-blog dat op mijn website staat te plaatsen in de Spinner. Zeker weten en superleuk natuurlijk. In dit enkele artikel zal het Fish Tales-project beschreven worden. Oorspronkelijk was het in vier delen op de website te lezen. Het is een project waar ik vier winters mee zoet ben geweest. Een professionele restaurateur van flipperkasten ben ik absoluut niet, maar ik probeer alles weer zo mooi mogelijk te krijgen met de middelen waarover ik kan beschikken. Deze flipperkast heeft een bijzonder plekje in ‘ons’ hart gekregen en zal daarom ook nooit meer weggaan. Let’s play ball!

Het was eind maart 2012, koud en winderig. Ga ik vissen? Nee, te koud.

Wat ga ik doen?

Naar Vlaardingen dan! Mijn vriendin ging onder protest mee en samen reden we naar de toen nog bestaande Jukeboxshop. Ik had deze op het internet gevonden en vond het een leuk idee om daar eens te kijken of we op een flipperkast konden spelen. Eenmaal aangekomen en verwelkomd konden we kiezen uit een aantal kasten, Lethal Weapon, Frankenstein en Fish Tales.

Mijn vriendin nam meteen het voortouw en speelde op de LW terwijl ik toekeek. Hmm, dit was hem niet en ze stapte over naar de Frankenstein. Deze kast was al zo afgeragd dat er niet normaal op gespeeld kon worden. Jammer, want hij leek ons best leuk. De laatste kast was dus de FT en ik drukte op de startknop.

Wat we hoorden, liet ons meteen hard lachen: ‘Gone Fishing, leave a message’. De kast speelde heerlijk en zat vol met humor. Alles draaide om het vissen (wat mijn andere hobby is). Samen speelden we een aantal potjes en we raakten er al snel aan verslaafd. Natuurlijk lieten we niets

38

merken aan de eigenaar en zeiden dat we erover na gingen denken.

Jaja, de eigenaar was natuurlijk niet dom en zei: ‘niet te lang hoor, want hij is zo weg!!!’ Wisten wij veel en natuurlijk hapte ik toe. Dom, dom dom achteraf, maar ja. Ik bloed er nog steeds voor. Het kostte ons een ‘veel te flinke duit’ en al snel werd duidelijk dat we een bak schroot hadden gekocht. Wat nu??? De eigenaar reageerde niet meer en de kast zat vol storingen. Gelukkig was ik aangesloten bij de NFV en kon ik daar aardig wat informatie krijgen, ook heb ik een handige vader die me met veel dingen een eind op de goede weg hielp, maar toch, het bleef in mijn ogen een stuk schroot.

Daar gaan we.

Op deze foto is de kast van buiten al helemaal schoongemaakt, maar van binnen was het nog een vies stofnest. Een van de kwalen die andere kasten ook hebben, maar de Fish Tales in het bijzonder, is het verkleuren van het artwork. Dit was in mijn ogen in een vergevorderd stadium. Het lijkt nicotinegeel (is het ook), terwijl het oranje moet

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

zijn. En Ron zou Ron niet zijn als hij daar alweer van baalde. Na heel wat potjes gespeeld te hebben, begonnen we ineens een brandlucht te ruiken.

Hmmm, dat is niet goed. Er werd meteen gezocht naar de oorzaak en ik dacht deze snel gevonden te hebben. Een zwaar verkoolde J115-connector. Deze werd meteen

Buitenkant van de kast schoongemaakt... het begin van een lang klusproject

vervangen, maar de brandlucht was niet weg. Het powerboard met triacs (triode for alternating current, red.) stonk nog steeds en de triacs werden loeiheet. Na een hoop gezoek op diverse forums besloot ik maar eens een kans te wagen.

Helaas kreeg ik weinig response, maar met mijn pitbullmentaliteit en mijn vader gekvragend, heb ik dit probleem toch opgelost. Tijdens de reparatie bleek dat het GI-circuit een grote puinhoop was. Verschillende strings zaten verkeerd of waren met elkaar verbonden. Het gedeelte wat het bovenste speelveld zou moeten bedienen was bij mij aangesloten op de coin door. Ik heb het allemaal uitgezocht en gerepareerd. De triac’s werden hierna niet meer zo heet. Nu ik toch bezig was, kon ik net zo goed het gehele interieur eens nalopen.

De leds en het schoonmaken Ik heb de hele kast voorzien van ledverlichting. En ik kon gelijk de binnenkant eens grondig aanpakken. Was dat nodig?

En dit was alleen maar een klein printplaatje onder het speelveld.

Je begrijpt dat ik de complete kast moest demonteren, speelveld eruit, speelveld leeg en poetsen, poetsen, poetsen.

Ging hij daar nou beter van spelen?

Nee dat niet, maar het was toch weer een stap in de richting van een betere kast in plaats van een stuk schroot. Ik had nu ook meteen de mogelijkheid om het speelveld te voorzien van nieuwe rubbers en een grondige waxbeurt uit te voeren. Wat me tijdens het waxen opviel, was het versleten stuk dat vanaf de twee groene vissen tot aan de omhoogstaande boot liep.

Hier was nagenoeg geen laklaag meer aanwezig en de beschadigingen waren al goed te zien. Ik moest hier wat aan gaan doen, maar op dat moment had ik daar niet de kennis en durf voor.

Dat wordt een later project, Fish Tales met dacht ik toen. Het was op dat ledverlichting en moment het doel om de kast gespoten kopkast schoon te maken en te voorzien van leds.

Het resultaat mocht er wezen en het was toch een heel verschil met hoe het was. Ik moest er wel even aan wennen. Met led is het toch erg persoonlijk. De een zegt TOP, de ander vindt het niets.

Voor en na het schoonmaken van een kleine printplaat... was dat alles?

Het kabinet De oplettende lezer zal het in het voorgaande stuk al gezien hebben, het artwork van de Fish Tales heeft, net als dat van andere kasten, sterk de neiging te verkleuren.

Om de volgende stap te zetten moest er dus weer geïnvesteerd worden in de zogenoemde “cabinet decals”. Zoals gezegd, moest dit keer het kabinet eraan geloven en dat betekent een complete sloop.

De kopkast Het eerste klusje was het ontmantelen en schoonmaken van de kopkast.

Wat was dat ding goor en vol met nicotineaanslag. Daar moest eerst wat aan gedaan worden voordat we de kopkast konden gaan schuren.

Bah, smerig. Ik ruik het nog als ik het zie, wat stonk dat. De kopkast werd dus gedemonteerd wat inhield, printplaten eruit, achterplaat eruit, rooster eruit, vis eraf en losschroeven. Een lekker klusje, maar niet heus.

Bah, bah en nog eens bah!

Eindelijk, we hadden hem leeg en het echte werk kon nu gaan gebeuren. Schuren en spuiten in een mooie nieuwe zwarte kleur, zodat we de decals er weer op konden plakken. Nou schuren werd het niet alleen, maar ook hout vullen, plamuren en weer schuren.

39

Van boven naar beneden: stapsgewijs de decals vervangen

De onderkast Eerste klus was klaar, maar we hadden nog een flinke klus voor de boeg. Dat vieze gore onderding!

De bovenste is overigens wel een leuke foto, want hier zie je de originele kleur boven de haaienkop. Op deze plek zit de kopkasthouder die nu naar beneden hangt en dat stuk is dus beschermd geweest voor lichtinval.

De opbouw Het wordt alweer minder licht buiten en ik ben druk met de opbouw van de kast. Het idee was om dit in een dag weer te doen en dit moest gaan lukken, toch?

Wauw!!! Zie hier een nieuwe Fish Tales! Wat een klus, maar wat een resultaat, zeg nou zelf, is dat eer van je werk hebben of niet?

Wie nu denkt dat het klaar is?!

En nu het echt zware werk. Het verwijderen van de decals aan de drie zijdes. Dat was een klus, tjonge.

Hier ben ik bijna drie dagen mee bezig geweest. Stukje voor stukje verwarmen en eraf schrappen.

Uiteindelijk zit je dus met een kale houten kist waar nog heel veel lijmresten opzitten en welke aan alle kanten geschuurd, geplamuurd en gevuld moet worden. Waar ben ik aan begonnen?!

Na uren schuren, plamuren en nog eens schuren, kon ik alle randen zwart spuiten zodat de decalovergangen goed gecamoufleerd zouden zijn. We gaan beginnen. Eindelijk!

Decals Over het plakken van decals zijn veel spookverhalen te lezen op internet.

Er zijn eigenlijk maar twee methoden voor, nat of droog. Bij nat plakken heb je de mogelijkheid nog om te corrigeren en bij droog natuurlijk niet. En wat koos ik?

Juist;droog!

De decals uit de koker en laten we maar eens beginnen met het makkelijkst, de kopkast. Wauw, dat ging vlot en wat ziet het er goed uit, als nieuw!

Nu de rest.

Meten en snijden alvorens te plakken!

Mooi he. Ik ga er nog steeds van uit mijn dak, wat een verschil maakt dat.

Zullen we hem maar eens op zijn gepoetste pootjes gaan zetten?

Nu het binnenwerk maar weer eens terugplaatsen. Alles weer schoon en fris, dat is echt eer van je werk hebben. Ik geniet er nog steeds van als ik dit zie.

40

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Nu de buitenkant er weer tiptop uitziet, kan de kast weer even in elkaar

Het speelveldproject.

Ga je nog even mee terug toen ik schreef: ‘Wat me eigenlijk meteen al opviel toen was het versleten stuk dat vanaf de twee groene vissen tot aan de omhoogstaande boot liep. Hier was nagenoeg geen laklaag meer aanwezig en de beschadigingen waren al goed te zien. Ik moest hier wat aan gaan doen, maar op dat moment had ik daar niet de kennis en durf voor. Dat wordt een later project, dacht ik toen.’

Juist, dat dacht ik toen en om eerlijk te zijn bleef dit al die tijd flink knagen. Eigenlijk durfde we bijna niet meer te spelen op de kast uit angst voor verdere schade aan het speelveld. Dit moest dus echt eens goed aangepakt worden. Voor dit project moest ik me eerst eens goed

“Wat een nachtmerrie, waar ben ik aan begonnen, hoe krijg ik dat allemaal los en straks ook weer werkend?” inlezen op de flipperfora die over restauraties van speelvelden gingen.

Algauw werd het me duidelijk dat dit voor mij veel te hoog gegrepen was. Er werd namelijk alleen nog maar gesproken over een zogenaamde verftechniek genaamd airbrushen. Nou, ik kan je zeggen dat die techniek niet aan mij besteed is. En daarbij komt ook nog eens de aanschaf van al die spullen en verf.

Nee, dat wordt hem niet maar toch gaat dat speelveld in de restauratie, hoe dan ook!

Waar te beginnen?

Natuurlijk stond een ding als een paal boven water, dat speelveld moet in de clearcoat. Als dat niet zou gebeuren, dan kon er zonder schade te maken niet meer geflipperd worden.

Speelveld van een Scared Stiff met clearcoating

Rechtsboven een mooi voorbeeld van een speelveld welke net geclearcoat is. Dit moet het dus gaan worden, maar zover zijn we nog lang niet.

Zoals hierboven al vermeld, waar te beginnen? De meesten zullen zeggen bij het begin, maar is er een begin?

Laten we maar weer eens starten met het loshalen van alle onderdelen op het bovenspeelveld wat al een enorm tijdrovende klus is.

Het minispeelveld is ook alweer verwijderd en is er nog steeds een lange weg te gaan die ik hier niet helemaal ga beschrijven.

Leeg?

De laatste schroefjes worden van de bovenkant afgehaald en eindelijk heb ik voor het eerst het Fish Tales-speelveld helemaal leeg.

Demontageproces van het speelveld

Daar ligt hij dan op de twee schragen, en nu??

Wat een nachtmerrie, waar ben ik aan begonnen, hoe krijg ik dat allemaal los en straks ook weer vast en werkend? Er is nu geen weg terug, dus het werd schroeven en fotograferen, beetje bij beetje.

Je ziet op de foto rechtsmidden dat ik hier aan het nummeren ben. Dit zijn de plaatsen waar de spoelen zitten (in totaal dertien) met al hun apparatuur en ellende eromheen.

Mijn bakje met schroeven raakt al aardig vol. Ik blijf foto’s maken, zodat ik straks weet hoe het zit.

Zo, klus geklaard en hij is nu echt leeg! Wat een vieze onderkant, dat wordt poetsen.

41

In ieder geval moeten we dus aan de bak en beginnen maar eens met afplakken.

Beetje Tamiya verf erop, dat veel gebruikt wordt voor dit soort reparaties. Het hout is wat weggeschraapt en gevuld met houtvuller. Daarna komt de verf aan de beurt. Gelukkig is dit goed gelukt en werd het tijd voor een aantal laklagen.

Na twee lagen blanke lak kon ik nu alle schades nogmaals bewerken. Dit is makkelijk als er al twee lagen lak op zitten, want dan kan je eventuele foutjes zo weer wegschuren. Helaas heb ik geen goede foto van de bijwerkingen van het veld, Renovatie van maar het valt me niet tegen het speelveld voor een eerste keer prutsen. voordat de clearcoating eroverTijd om de laatste klus te doen heen gaat voordat hij naar de spuiter gaat; decals plakken.

Bij de meeste Fish Tales is dit het grootste probleem en zijn de vier vissen zwaar beschadigd. Bij mij gelukkig niet, alleen de oranje een klein beetje. Toch maar vier nieuwe geplakt.

Op de foto linksboven de onaangeraakte bovenkant. Nog niet gepoetst en gerepareerd, maar in zijn pure versie. De meeste mensen zullen wel zeggen, valt toch wel mee?

Er is balschade op beide outholes.

Arrghh, helemaal gedeukt en verpulverd dat hout, hoe ga ik dat doen?

Hier zie je ook dus een stuk waar nauwelijks nog lak zit dus daarom ook zoveel schade. Vraag me soms wel eens af wat z’n kast te verduren krijgt in de exploitatie.

42

Minispeelveld Het speelveld is dus nu klaar om naar de spuiter te gaan, maar we hebben nog een klusje voordat we daadwerkelijk de clearcoat kunnen doen. Het minispeelveld dat in redelijke staat was, moest nog worden ontdaan van een strook Mylar. Dit is een doorzichtige plastic folie die balschade aan de inserts voorkomt. De inserts zijn de kleine plastic venstertjes die in het speelveld zitten waar de lampjes onder zitten.

Met een föhn en een mesje kon heel voorzichtig de Mylar verwijderd worden.

Op de foto rechts zie je het laatste stukje en ook het ontbreken van de pijlinserts. Deze waren zo slecht dat ze vervangen moesten worden.

Helaas, ze zijn niet meer verkrijgbaar dus uiteindelijk moest ik ze weer teruglijmen en nieuwe stickers (decals) eroverheen plakken.

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Nu is dus alles klaar voor de clearcoatbehandeling.

Vies Nu je denkt dat het wel klaar is, ben ik bang dat ik je teleur moet stellen.

We hebben nog heel wat schoonmaakwerk te doen alvorens we weer kunnen gaan opbouwen. Wat dacht je van een kabelboom met ruim twintig jaar nicotineaanslag.

Smerig gewoon en wat een rotklus om dit allemaal schoon te maken.

Hier ben ik twee dagen (een heel weekend) zoet meegeweest, gadver.

Blij dat deze klus nu achter de rug is. Misschien dat ik bij een volgende kast de boom gewoon in de vaatwasser gooi!.

Wachten op het speelveld Als het speelveld bij de spuiter ligt resten me nog heel wat schoonmaakklussen alvorens ik weer kan opbouwen.

Onmisbaar voor de schoonmaak: de ultrasoon

Een onmisbaar stuk gereedschap als het gaat om schoonmaken van zeer vieze metalen onderdelen is de ultrasoon. Ik heb dit apparaat dan ook speciaal hiervoor aangeschaft en er geen seconde spijt van gehad. Het doet zijn werk fantastisch.

Speelveld met clearcoating en wederopbouw

Rechtsboven zie je dat ik zelfs complete spoelen er ook ingooi. Het lijkt niet zo vuil, maar geloof me, het water was zwart na 180 seconden trillen. Zo is dus het complete mechanische speelveld ondergedompeld in de ultrasoon en schoongemaakt, wat een werelds apparaat!

Eindelijk weer opbouwen Toch wel het mooiste moment in het project is het terugopbouwen van alle schone onderdelen op een vers speelveld.

Ron met soldeerbout

Een tijdrovend klusje natuurlijk en het kostte me bijna twee dagen alvorens alles weer terug op zijn oorspronkelijke plaats zat, maar het was het waard!

De volgende klus die wachtte was het solderen van alle dertien spoelen.

Gelukkig hanteer ik makkelijk een soldeerbout en samen met hulp van mijn wederhelft ging dit klusje dan ook vrij snel. Na de onderkant kon het speelveld in de kast gehangen worden en was de bovenkant van het aan de beurt. Alles terugplaatsen en aansluiten. Het einde kwam in zicht!

Klaar!!!

Aan al het mooie komt een eind, zo ook aan dit project. Ik kijk er met een zeer voldaan gevoel op terug en ben blij dat ik de stap heb genomen om dit stuk schroot volledig te restaureren. En of dit het laatste is?

Wat denk je zelf?

Dat lees je op mijn blogsite of in de Spinner.

Onderzijde van het speelveld als nieuw en het blinkende eindresultaat

43

Jim Jansen

Pinball on location The Minds, Spuistraat 245, Amsterdam Punks don’t Pin staat er op een papiertje geschreven dat boven de bar van café The Minds hangt. Welkom in het laatste alternatieve bolwerk dat onze hoofdstad rijk is, waar je inderdaad alleen met cash kan betalen.

De eerste keer dat ik The Minds bezocht was op Koninginnedag, een jaar of vijfentwintig geleden.

Het café is gehuisvest in de Spuistraat op steenworp van de Dam. Op Beatrix’ verjaardag speelden er toentertijd altijd een serie alternatieve bandjes en dat jaar was daar geen uitzondering op. Rechts van de deur passeerde ik een Addams Family en aan het eind van het etablissement stond het hoofdstedelijke Human Alert vanaf de pooltafel een optreden te verzorgen. De zanger van de band was verkleed als politieagent en met zijn microfoonstandaard probeerde hij de pogoënde bezoekers te verwonden.

Kijk de filmpjes na op YouTube, hier is geen woord van gelogen.

Sinds die keer dat ik wist dat er een flipperkast stond, komen we met enige regelmaat in the Minds. De muren zijn bezaaid met posters die oproepen tot verzet afgewisseld met aankondigingen van

44

onbekende bands. Aan het plafond hangen talloze soldatenkisten en uit de boxen schalt punk, metal en allerhande andere soorten herrie.

“De stemming in het café is altijd goed en het bier is er bij uitzondering goedkoop“ Samen met flippermaatje Tom kom ik een paar keer per jaar in het café, voor de sfeer maar zeker ook voor het flipperen. Behalve een flipperkast staat er rechts in de hoek een gokkast waar we geen interesse in hebben en de eerdergenoemde pooltafel die ik nog nooit onbezet heb gezien. Ik weet niet hoeveel potjes er gespeeld kunnen worden

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

tussen 21.00 uur in de avond en vier uur ’s nachts, maar dit apparaat moet een absolute goudmijn zijn voor de exploitant.

De jaren ‘voor corona’ stond hier een Junk Yard, een persoonlijke favoriet van Tom en mij. Omdat er veel en ruw geflipperd wordt, mankeerde er meestal wel iets aan de machine en vooral de bus weigerde met regelmaat dienst.

Dat mocht echter de pret niet drukken. De stemming in het café is altijd goed en het bier is er goedkoop en dat is een uitzondering in Amsterdam. Ook hebben ze een flinke hoeveelheid speciaalbieren -IPA van Brouwerij het IJ en Triple Karmeliet- waar je nog geen vier euro per fles voor betaalt.

Toen we vorige week een rondje door de stad maakten, bezochten weer eerst café Fest met een Party Zone en De Engelbewaarder waar een Munsters staat.

Archieffoto met The Addams Family

Bij binnenkomst in The Minds blijkt de Junk Yard vervangen te zijn door een Indiana Jones van Stern. Het is een kast die je niet heel veel in het openbaar tegenkomt, maar ik vind het een leuke kast.

Op het speelveld was te zien dat ook op deze kast veel gespeeld wordt, maar alle schoten waren goed te maken en alles deed het naar behoren. Terwijl muziek van bands als Bad Religion en The Dead Kennedys door de zaak schalde, probeerden we de highscore te halen. Helaas waren de scores van ZZZ en natuurlijk RvG net te hoog gegrepen. Toen we net na middernacht The Minds verlieten, namen vier Italianen meteen de kast over.

Gezien hun toestand vermoedde ik dat ook zij hun naam niet zouden gaan invullen.

Jim’s flippermaat Tom in actie op de Indiana Jones

45

Ronald Eijkman

Digital Pinball Sierra Pinball Games (1993-1995) Elke zichzelf respecterende softwaremaker moest halverwege de jaren 90 natuurlijk een eigen flipperspel uitbrengen. Dat waren de hoogtijdagen van het flipperen en het zou gek zijn als je als commerciële partij niet mee zou liften op de flipperhype. Software-uitgeverij en -ontwikkelaar Sierra On-line was daarop geen uitzondering en kwam in 1993 met Take a Break! Pinball en in 1995 met 3-D Ultra Pinball.

46

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Sierra kennen we vooral van die eindeloze reeks adventuregames zoals Space Quest (zes delen), Police Quest (zes delen) en King’s Quest (acht delen), en natuurlijk Leisure Suit Larry. De 40-jarige vrijgezel in confectiepak die met foute pickuplines tevergeefs vrouwen aan de haak probeert te slaan. Toch is Larry enorm populair. Zijn eerste game verscheen in 1987 en zijn laatste in 2020. Ook komen we hem en andere protagonisten uit Sierra-adventures tegen in de eerste flippergame van Sierra: Take a break! Pinball uit 1993.

Laten we daar eerst eens naar kijken.

Take a break!

Deze pinballsimulatie bevat acht tafels. Het thema van de acht kasten is gebaseerd op games die Sierra eerder uit heeft gebracht, zoals de genoemde adventures, maar ook Nova 9: Return of Gir Draxon en The Adventures of Willy Beamish. Zo op het eerste oog zien de flipperkasten er vrij leeg en basic uit. We zien eigenlijk alleen klassieke flipperelementen, zoals popbumpers en slingshots. Veel kickerholes en heel weinig droptargets. Dat belooft wat.

Is dit spel eigenlijk de moeite van het bekijken waard? Toch zitten er best wat geinigheidjes in verstopt.

Dat begint bij de manier waarop je een flipperspel moet starten: je moet daarvoor een kwartje (25 cent) in een coinslot gooien en vervolgens op de startknop drukken.

Verrassingen Als je dan aan het flipperen bent, lijkt het spel maar weinig voor je in petto te hebben. Totdat het speelveld opeens tot leven komt in de Draxon tafels. Er verschijnen dan opeens interactieve elementen op het veld, zoals een hoofd dat je bal opvangt met zijn mond en die weer uitspuugt. En wat dacht je van die pterodactylus (vliegende dino) in de tweede Space Quest-kast, die in een keer tevoorschijn komt om je bal uit een kickerhole te vissen en in zijn nest te verstoppen? Over de kickerholes gesproken, die dienen vooral voor de multiball. Dat is naast de visuele verrassingen ook nog wel een reden om dit spel te spelen.

Redenen om niet te spelen Groot nadeel van deze game is dat de meeste speelvelden dusdanig kleurrijke afbeeldingen bevatten dat je daardoor de bal bijna niet meer kan zien. Er is daardoor ook bijna geen onderscheid te maken tussen het speelveld en de items op het speelveld. Combineren we dit met de niet al te vloeiende bewegingen van de bal dan kun je zeggen dat dit spel niet lekker flippert. Uit nostalgische overwegingen kun je ‘m nog wel eens opstarten, maar los daarvan denk ik: lekker laten liggen. Dus op naar het tweede flipperspel van Sierra: 3-D Ultra Pinball.

Take a Break! Pinball, gebaseerd op andere Sierra-games

3-D Ultra Pinball: Ultra-brede flipperkasten Er zijn twee soorten flipperspellen die je op een (spel)computer kunt spelen.

De eerste soort tracht het traditionele flipperspel zo goed mogelijk na te bootsen. De tweede soort neemt het flipperspel als basis en combineert dit met videogame-elementen. 3-D Ultra Pinball valt binnen de tweede categorie. Dat zie je gelijk al aan de manier waarop de speelvelden in het spel zijn opgebouwd.

47

Ze zijn ultra-breed en passen daarom precies op een computerscherm uit de jaren 90. Of dat een succesvol concept is gaan we in deze editie van Digital Pinball bekijken.

3-D Ultra Pinball is gebaseerd op Outpost ook een Sierra-game

Stapje terug?

Sierra lijkt met deze opzet een stapje terug te doen ten opzichte van concurrerende flipperspellen uit die tijd. De speelvelden van die spellen passen vaak niet op één scherm en het beeld scrolt naar boven en beneden om de bal te volgen. Je zou dus kunnen denken dat de speelvelden van 3-D Ultra Pinball kleiner zijn en er dus minder te beleven valt.

Maar daar is absoluut geen sprake van. De speelvelden zijn ruim voorzien van allerhande gedetailleerde flipperelementen zonder dat het priegelig of rommelig wordt. Er zijn ook spelonderdelen die pas tevoorschijn komen als je een bepaalde bonusronde hebt gehaald. Op dit vlak is 3-D Ultra Pinball ook een echte videogame: er zijn dingen mogelijk die je in een normale flipperkast nooit tegenkomt.

Drie in één 3-D Ultra Pinball bevat drie ‘flipperkasten’. Het design komt je misschien bekend voor en dat kan kloppen.

“Sierra wilde in ieder geval één succesvolle game met het Outpostthema uitbrengen”

3-D Ultra Pinball tafel 1: Colony

Want de ‘omgevingen’ in 3-D Ultra Pinball zijn gebaseerd op het gigantisch geflopte strategiespel Outpost, ook van Sierra. Die commerciële tegenvaller was misschien dusdanig slecht te verkroppen dat Sierra in ieder geval één succesvolle game met het Outpost-thema wilde uitbrengen.

En dat is wat mij betreft gelukt. Dus laten we eens naar 3-D Ultra Pinball gaan kijken. Wat gelijk opvalt als je goed naar de speelvelden kijkt is dat elke ‘flipperkast’ naast het hoofdspeelveld twee minispeelveldjes heeft. Zo mini zijn ze echter niet, waardoor je bijna het idee hebt dat er drie flipperkasten in één zitten. Het is een prima oplossing om de ruimte in de breedte op te vullen. Praktisch het hele scherm is speelbaar.

Verhaallijn Zoals gezegd kun je kiezen uit drie flipperkasten. Dat zijn Colony, Mine en Command Post. Je kunt ze alle drie afzonderlijk spelen, maar je kunt ook de optie ‘play all’ kiezen. Het spel heeft dan een verhaallijn en er zit ook echt een eind aan. Je begint dan bij Colony. De bedoeling daar is, je raadt het al, om een kolonie op te zetten. Door specifieke bonusrondes uit te spelen, krijg je de mogelijkheid om een bonus te kiezen. Bijvoorbeeld een extra bal, of tien miljoen punten. Je kunt ook naar één van

48

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

3-D Ultra Pinball tafel 2: Mine

veren en die uitspelen, maar de bonusrondes zijn heel divers en het lijkt een verrassing te zijn in welke bonusronde je terecht komt.

Er zijn ook bonusschermen waar je kunt flipperen. Bij Colony verschijnt er op een bepaald moment een kanon op het speelveld. Daar kun je de bal inschieten en zo kom je in een bonusscherm terecht waar je met je bal kanonnen moet laden en afschieten om de kolonie te beschermen tegen meteorieten. En multiball ontbreekt natuurlijk niet. Twee, drie, vier ballen tegelijk, niets is te gek. En het spel blijft redelijk flipperen.

de andere tafels ‘warpen’. Of je kiest ervoor om een gebouw te ‘bouwen’, wat je nodig hebt om het spel uit te spelen. Het doel is, naar het schijnt, om een ruimteschip te construeren en dit op te laten stijgen. Dat doe je door tussen de flipperkasten heen en weer te ‘warpen’ en op elke kast vijf modes uit te spelen. Beetje beknopt verhaal misschien, maar ik heb geen fatsoenlijke handleiding voor het spel kunnen vinden en te weinig tijd gehad om het spel zo lang te spelen dat ik alle features voorbij heb zien komen.

Gameplay Ik heb me wel prima vermaakt.

Hoewel er best wel wat dingen zijn die irriteren, bijvoorbeeld het balgedrag.

De bal rolt niet soepel over het scherm, zeker niet als deze wat snelheid heeft, wat er soms toe leidt dat ik ‘m gewoon even kwijt ben. Je kunt de kast een duwtje geven, ook wel ‘nudgen’ genoemd, maar dat is alleen zinvol om de bal los te krijgen als die ergens vast zit of op een randje balanceert.

Met andere woorden: je hebt er geen drol aan. En de muziek en geluidseffecten zijn ook niet om over naar huis te schrijven. Tot zover het beklag. Wat overblijft, is echt een leuk spelletje flipper, met name omdat er zoveel te doen is op het speelveld. In de basis komt het neer op bonusrondes acti-

“Het doel is, naar het schijnt, om een ruimteschip te construeren en dit op te laten stijgen”

Die gaan we weer spelen!

Ik heb gegoogeld en het spel van één of andere abandonware-site afgehaald. Het spel is voor Windows 95 gemaakt, maar draait met ‘compatibility mode’ prima op een 64-bits Windows-10-machine. Benieuwd hoe dat werkt? Kijk op https://www. dosgamers.com/win95. Als je zelf gaat googelen, zul je zien dat er verschillende versies van 3-D Ultra Pinball te krijgen zijn. Zoals Thrillride, Nascar, Creep Night en The Lost Continent.

Dat zijn allemaal vervolgen op het spel dat ik hierboven heb beschreven.

Kwalitatief kan het dus beter, maar dat zegt natuurlijk niets over de gameplay. Gewoon uitproberen, is het advies.

3-D Ultra Pinball tafel 3: Command Post

49

Bas Vis

Clubhuisdagen Nieuwe leden en Digital Pinball In april en mei was het tijdens de maandelijkse weekendopening van het clubhuis gezellig druk in ons NFV Funhouse. Op zondag 10 april hielden we een zogenaamde Nieuwe Leden-dag (‘kennis maken met de club en andere nieuwe leden) en op zaterdag 21 mei was er een Digitaal Flipperen-dag (‘kennis maken met digitale flipperkasten’). In april verwelkomden we zo’n 60 bezoekers, in mei waren dat er 75. Op beide dagen was er ook een clubhuistoernooi, met elk zo’n 30 deelnemers waaronder veel mensen die voor het eerst een toernooi speelden. Goede ontwikkeling! De combinatie van een activiteit en een toernooi zorgt zo voor goed bezochte dagen. Daar gaan we mee door in het najaar!

Nieuwe Leden dag – zondag 10 april Het support team is er op deze zaterdag alweer vroeg bij. Om 9.00 uur moet de koffiezetter aan zodat die op tijd klaar is als de bezoekers komen. Michel Lanters snijdt uitjes en tomaten voor de hamburgers. Een goede voorbereiding is het halve werk. Ik krijg een update ‘kassa bediening’ van Wijnand Klaver. Samen met Bob van Leeuwen is hij vervolgens druk met de voorbereiding van de workshop techniek. Ik ben er voor de toernooileiding en ben blij als Wouter van der Post ook komt. ‘Als er hulp nodig is, spring ik wel bij’ gaf hij aan. Dat heeft hij geweten, want vanaf 10.00 is er veel aanloop.

Immers, om 10.30 uur start het toernooi en dan moeten alle spelers ook een beetje ‘warm’ zijn.

Qua activiteiten hebben we ons de vraag gesteld: wat willen nieuwe leden graag? Ons antwoord op die vraag was tweeledig: 1. Kennismaken met andere nieuwe leden. Om dat mogelijk te maken

50

organiseren we een speciale bijeenkomst en nodigden we de ‘nieuwelingen’ uit om vooral ook aan het toernooi deel te nemen. Met hulp van Wijnand en Bob vertel ik in de middag over ons clubhuis, onze evenementen, over het clubblad ‘de Spinner’ en onze NFV website. Als kleine attentie voor de bezoekers hebben we een aantal DVD’s ‘Hoe word ik wereldkampioen flipperen’ en diverse Spinners van eerdere jaargangen neergelegd. Ook het jubileumboek ’20 jaar NFV’ ligt ter inzage. Na de sessie met zo’n 15 nieuwelingen is de voorraad attenties snel op en gaan er enkele jubileumboeken mee naar huis.

2. Meer leren over techniek. Bij deze workshop laten Wijnand Klaver en Bob van Leeuwen de deelnemers in de nieuwe techniek ruimte zien hoe de flipperkasten van diverse generaties functioneren. Van Elektro Mechanisch, via Solid State naar de moderne generatie met Dot Matrix en LED. Ze leggen uit hoe onder begeleiding van ervaren technici iedereen binnen de vereniging

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

meer kan leren over de techniek en het verhelpen van storingen. Om dat te illustreren staan er diverse kasten met het speelveld omhoog om zo de werking van de techniek te laten zien. Natuurlijk is er volop gelegenheid om vragen te stellen.

Winnaars ‘Newbeefinale’ tijdens nieuwe ledendag

Wouter de Hoogd laat zijn digitale flipperkasten zien

Winnaars van toernooi nieuwe ledendag Ondertussen vordert het toernooi gestaag. Er is een extraatje toegevoegd aan het programma: een finale voor mensen die voor het eerst een NFV toernooi spelen.

In deze zogenaamde ‘newbee finale’ is de eerste prijs voor Tony Jansen. De tweede plek is voor Rinke Steenbergen en Kevin Baak wordt derde. In de finale van het toernooi (head-to-head variant) wordt duidelijk dat de jeugd de toekomst heeft. Barry Hoeben wint het toernooi, Fabio Villanueva wordt tweede en de derde plaats is voor Lefman Kan. Digitaal Flipperen-dag – zat. 1 mei Oud-voorzitter Guus Arens benaderde ons begin dit jaar met een voorstel: laten we in het clubhuis eens een sessie houden om leden kennis te laten maken met digitale flipperkasten. Dat vonden wij een goed idee en zo komt het dat Wouter de Hoogd en zijn team in de nieuwe techniek ruimte op zaterdag 21 mei drie modellen opstellen naast het

Digital Pinball seminar met Guus Arens

eigen NFV-exemplaar van de DMPM dat Guus in maart 2020 dankzij sponsoring voor de vereniging aanschafte. Guus had nog een idee: een brainstormsessie over de vraag ‘hoe ziet de ideale digitale flipperkast voor de NFV eruit’? Dat trekt ca. 20 leden en levert vanzelfsprekend interessante discussie op. Willen we full size? Dan is er een heel sterke computer nodig met heel sterke grafische mogelijkheden en dat kost een flinke duit centen want optimale kwaliteit heeft een prijs. Of doen we het met een mid-size? Dan is het qua financiën beter te doen, maar wat doet dat met het ‘flippergevoel’?

Wouter legt geduldig uit wat de mogelijkheden zijn.

Later op de dag probeer ik de digitale kasten. Vooral de kast die ‘feedback geeft’ is interessant. Als er een virtuele popbumper wordt geraakt, voel je dat ook. Een slingshot geraakt, dan gebeurt er hetzelfde. Het zorgt voor veel meer beleving dan de vaak wat steriele ervaring op een digitale

kast. Guus is ook enthousiast en gaat aan het rekenen. ‘Als we de opbrengst van de verhuur van de digitale kast gebruiken…’ begint hij en dan volgt er een eenvoudige optelsom. Waar dat toe leidt gaan we in de komende maanden zien.

Het clubhuis is met een kleine 80 bezoekers flink gevuld. Michel Lanters staat in de keuken en Arie Pijl verzorgt samen met zijn kleinzoon de vloeibare consumpties. Ondertussen leidt Bart Volman het toernooi, dit keer in het format ‘group matchplay’ (steeds met vier spelers op één kast).

Van 10.30 tot 14.00 is de kwalificatie, waarna de beste acht door gaan naar de halve finales en daarna de beste vier naar de finale. Wat er al een tijdje zat aan te komen, gebeurt dit keer: wedstrijdleider Bart haalt de finale en wint ‘m na drie spannende partijen. Ronald Oenema eindigt op de ondankbare vierde plaats, Barry Hoeben wordt dit keer derde en de tweede plek is voor Lefman Kan.

Winnaars toernooi digitale flipperdag

51

Tekst en foto’s: Rens Hooijmaijers

The Gameroom van...

Rodger Lie

Dat de omgeving van Oss meer te bieden heeft dan Organon was uw reporter wel bekend, maar dat daar ook geflipperd werd? Deze keer bleef uw reporter dus weer lekker in het hem vertrouwde Brabant om te kijken of er in omgeving Oss ook nog wel eens geflipperd wordt en hoe en door wie dan wel.

Op bezoek bij nieuw lid Rodger Lie. Aangekomen in het Brabantse Berghem schuift uw reporter aan de keukentafel aan om in een warme en gezellige omgeving onder het genot van een warme kop koffie (miste wel het typische Brabantse worstenbroodje, Rodger) eens kennis te maken met een kakelvers nieuw lid (maart 2022), Rodger Lie.

Rodger, vertel eens wat over jezelf Ik ben Rodger Lie, 47 jaar en woon in het mooie Berghem, vlak bij Oss. Heb geen kids, maar wel een flippergekke, lieve vriendin uit het Zuid-Hollandse Capelle.

Ik ben als zzp-er werkzaam op het gebied van klantcommunicatieprocessen, zoals bijvoorbeeld adresbestanden koppelen aan docu-

52

menten, zorgen dat dit vlekkeloos gaat en deze documenten op tijd op de deurmat belanden van de geadresseerden. Uitdagend werk, maar totaal iets anders dan flipperen.

Als het gaat om flipperen, ben ik pas sinds kort (november 2021!) liefhebber van dit spelletje. Ik ben eigenlijk al jaren liefhebber en verzamelaar van retrogames, met name de Super Nintendo. Maar vanwege corona werden er afgelopen jaren geen gamebeurzen meer georganiseerd. Ook door de belachelijke hoge prijzen van retrogames heb ik die hobby even op een laag pitje gezet.

Ik heb nog wel een arcadekast gekocht met daarop de meeste Super

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Nintendospellen, maar door de komst van de flipperkasten speel ik daar nog maar weinig op. Ik heb vroeger dus wel veel ‘digitaal’ geflipperd op een pc of gameconsole, dus flipperen als spelletje heb ik wel altijd leuk gevonden. Maar de echte vonk en passie voor flipperen is pas echt overgesprongen nadat ik m’n eerste flipperkast in huis had staan.

Dat was dus pas in november 2021.

Ik ben inmiddels wel een echte flipperliefhebber geworden. Naast het spelen op de flipperkast gaat m’n flipperinteresse ook verder.

Ik vind het leuk om de weetjes en achtergrondinformatie van een kast te leren kennen. Daarom heb ik ook diverse pinball-boeken aangeschaft.

Echt aanraders!

Hoe ben je er mee in aanraking gekomen? Is flipperen ook jeugdsentiment?

In het verleden ben ik weleens een flipperkast tegengekomen in een snackbar of café tijdens het uitgaan.

Ik heb toen wel enkele guldens in flipperkasten gegooid, maar ik was eigenlijk nooit heel goed in het flipperspelletje. Dan had ik zoiets van: zonde van dat geld, en dan was ik er snel klaar mee... Ik heb het wel altijd erg mooie machientjes gevonden. Ik was toen, denk ik, meer gefascineerd door hoe zo’n flipperkast eruitzag; het geluid, het display, de verlichting en hoe alles werkte. Echt jeugdsentiment is een flipperkast dus niet voor mij.

Wat was jouw eerste kast en waarom juist die?

Mijn eerste kast was de Indiana Jones van Williams. Klinkt misschien gek, maar in eerste instantie was ik op zoek naar een kast die paste bij m’n interieur. Tijdens de coronaperiode had ik wat tijd om m’n voorkamer op te knappen en er een mancave of gameroom van te maken. Het moest een ruimte

“Ik was op zoek naar een kast die paste bij mijn interieur”

Prachtige line-up met topkasten

echt een ding uit m’n jeugd. Ik heb de films zo vaak gezien, dat ik de teksten nagenoeg uit m’n hoofd ken.

Het is daarom een kast waarin ik veel herken: de sfeer, de muziek, de spraak en dus een logische keuze.

Een mooie nette Indiana Jones-kast was eind vorig jaar niet makkelijk te vinden. Ik heb toen een oproep geplaatst op Marktplaats, dat ik op zoek was naar een Indiana Jones. Ik kreeg toen een hele mooie gerestaureerde kast aangeboden door Pinball Occasion in Dordrecht. Zo goed als nieuw, met Pinsound.

Die is het uiteindelijk geworden. Dat was dus m’n eerste kast, november 2021. Ik kan zeker wel zeggen, dit is één van m’n beste aankopen ooit.

Zoveel plezier heb ik ervan gehad.

Daarna is het snel gegaan en heb ik tot nu toe vier kasten in de gameroom staan.

Toen uw reporter overigens deze Indiana Jones zag staan, was het een feest van herkenning. De Indiana Jones bleek te zijn opgeknapt door vriend Toon van Turnhout en achter deze kast heeft uw reporter menig uurtje doorgebracht. In de Spinner heeft eens een artikel gestaan hoe decals te vernieuwen op een flipperkast en deze Indiana Jones diende toen als voorbeeld.

Heb je aan een kast bijzondere herinneringen?

Zoals gezegd, heb ik in het verleden niet veel geflipperd op een flipperkast, maar ik kan me nog goed

worden om te kunnen hangen en een filmpje te kijken, alleen of met vrienden. En tja, een flipperkast moest er ook komen.

In de mancave had ik gekozen voor zwart met geel en gouden accenten, zoals de rest van m’n woning. Dat was eind vorig jaar. Als newbee, heb ik toen wel wat research moeten doen: welke flipperkast is geel of goud? Welke kast past in het thema film? Maar voornamelijk ook, welke kast is nu echt leuk? De zoektocht duurde niet lang en eigenlijk was er voor mij maar één kast: Indiana Jones, The pinball adventure van Williams. Indiana Jones is sowieso

53

Mooi detail: Een als versterker vermomde koelkast

herinneren dat ik voor het eerst The Addams Family kast zag staan in een snackbar. Mooi artwork, helder geluid, herkenbare call outs uit de film, veel mechaniek en meerdere flippers. Wat een geweldige kast vond ik dat. Dat was, denk ik, wel een momentje van: als ik later groot ben, dan wil ik ook zo’n flipperkast.

Jammer genoeg, heb ik deze kast nu nog steeds niet. Maar, ik ben pas net begonnen.

Wanneer is een kast leuk voor je?

Ik kan eigenlijk niet van tevoren zeggen of ik een kast leuk ga vinden of niet. Ik hou wel van beetje snelle kasten met een moderne “look”

en beetje diepgang van spelregels, waardoor er steeds weer iets nieuws valt te ontdekken. Ik merk ook dat het thema me moet aanspreken.

Eigenlijk het complete plaatje.

Naast de fun, dus ook mooi artwork, opzwepende muziek en geluid, spraak met humor of verrassende displaygames. Ik kan dus ook echt genieten van een “mooie” kast, zonder dat ik erop speel. Kermisthema’s met carnavalmuziek en trage kasten hebben me dus nog niet kunnen overtuigen.

Ik denk dat m’n favoriete kast op dit moment Medieval Madness is.

Deze kast heeft nagenoeg alles wat ik mooi vind. Misschien ook wel omdat deze kast mijn nieuwste is.

Vier kasten! Waar is het einde?

Ik ben pas begonnen! Deze vier flipperkasten zijn aangekocht in de periode november 2021 tot januari 2022, maar drie maanden dus. Dus het einde is nog niet in zicht. Ik heb niet de ambitie om twintig kasten te bezitten. Een bezoekje aan het Pinball Museum in Rotterdam heeft me in ieder geval doen beseffen dat heel veel leuke flipperkasten aan m’n wenslijstje toegevoegd kunnen worden. Een paar meer zou dus nog kunnen als het past in de gameroom.

En als het niet meer past, dan ga ik misschien ooit een kast inruilen voor een andere mooie.

Zelfgemaakte topper

54

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Ben je een pure flipperaar of heb je juist je lol in opknappen, modden en repareren?

Ik ben voornamelijk een flipperaar.

Als ik een avondje aan het spelen ben, dan moet een flipperkast het gewoon doen zonder storingen.

Afgelopen maanden vind ik het ook steeds leuker worden om kleine reparaties uit te voeren. Onderdelen zijn nog relatief goedkoop te verkrijgen voor de kasten die ik heb. Dus als je tijd hebt kom je met de manual, het testmenu, internet en goed gereedschap er altijd wel uit. Het begint dan met het vervangen van een lampje. Dan volgt een kabeltje dat los zit en vast gesoldeerd moet worden en al doende leer je. Mijn originele opleiding tot werktuigbouwkundige komt me hier goed van pas en ook voor wat soldeerwerk

“In het begin was ik huiverig als ik de glasplaat eraf moest schuiven...” ben ik niet bang. In het begin was ik al huiverig als ik de glasplaat eraf moest schuiven; bang dat ie breekt.

Na een tijdje kom je erachter dat die kasten wel tegen een stootje kunnen.

Nu kan ik wel de meeste onderdelen boven en onder het speelveld zelf vervangen. Toch leuk als het na een reparatie allemaal weer goed functioneert.

Modden doe ik ook, hoewel veel mods erg prijzig zijn. Het is dan ook een sport geworden om leuke hebbedingetjes via Marktplaats te kopen of in een euroshop te vinden. Zo heb ik eens een zak met Indiana Jones spulletjes gekocht voor een paar euro. Deze spulletjes kreeg je vroeger gratis bij de Burger King bij een kindermenu. Van enkele van deze spulletjes zijn mods gemaakt. Deze worden vervolgens duur verkocht op het internet. Ik heb ze dan voor maar een paar euro...

Ik heb zelfs bierviltjes gevonden met twee maskers en Theatre erop...

Dit als verwijzing naar Theatre of Magic...Dat vind ik dan een grappige toevoeging.

Heel soms maak ikzelf ook wat.

Niet profi, maar gewoon voor de lol.

Voor Theatre of Magic heb ik wat feestmaskers gevonden en goudkleurig gespoten. Deze gebruik ik nu als topper. Een goedkoop alternatief. Opknappen heb ik nog niet echt gedaan. Meer dan wat defecte onderdelen vervangen en poetsen is het nog niet gekomen. Ik zou wel een keer graag willen proberen of ik een kabinet opnieuw kan bestickeren.

Misschien als ik wat meer tijd heb.

Beste koop versus miskoop?

Gelukkig heb ik tot nu toe nog geen miskoop gedaan. Alle kasten speel ik nog steeds met veel plezier. Ook technisch gezien waren ze prima: twee in gerestaureerde staat en twee nette spelerskasten. Dan mag je niet klagen. Natuurlijk moet je hier en daar nog wat finetunen of onderdeeltjes na verloop van tijd vervangen, maar dat mag de pret niet drukken.

Beste koop vind ik lastig te beantwoorden. Gebaseerd op de prijs-kwaliteitverhouding zou dat Theatre of Magic moeten zijn, of misschien wel Twilight zone. Veel fun, mooi flitsend spel voor een redelijk betaalbare prijs. Of misschien is m’n beste koop toch Indiana Jones, want dat is de kast waarmee alles is begonnen.

vind. Voor mij telt het complete plaatje van looks en plezier. Dat is een kwestie van veel kasten bekijken en proberen, dan weet je vanzelf wel welke kast je de meeste fun geeft.

De tweede reden is gebaseerd op wat researchwerk vooraf: reviews lezen, achtergrondinformatie zoeken, wat zijn de minpunten, betrouwbaarheid, onderhoudbaarheid en wat zijn de mogelijke kosten en dergelijke.

Dan kom je al gauw op de klassieke kasten die ik nu heb. Om eerlijk te zijn, een half jaar geleden wist ik niet eens van het bestaan van Medieval Madness of Theatre of Magic af.

Maar na wat research en erop ge-

speeld te hebben, heb ik ze nu toch in m’n gameroom staan.

Het spel van nieuwe flippers bevalt je niet of...? Waar moet een kast aan voldoen om in je gameroom te belanden?

Ik heb op diverse nieuwe flipperkasten gespeeld en deze bevallen me zeker wel. Wat dat betreft zijn er genoeg nieuwe kasten die ik wel een plekje in mijn gameroom zou willen geven.

Maar om in m’n gameroom te belanden is een vereiste toch ook wel dat het enigszins onderhoudbaar en betaalbaar moet blijven.

Wat dat betreft twijfel ik nog aan

Ook weleens een aanschaf gedaan waarvan je al snel dacht: oh nee, die mag direct weer vertrekken?

Gelukkig niet.

Welke kasten staan er momenteel in jouw verzameling?

Indiana Jones, Twilight Zone, Theatre of Magic en Medieval Madness. In die volgorde aangeschaft. Indiana en Medieval waren gerestaureerd.

Twilight Zone en Theatre of Magic zijn nette spelerkasten.

Je hebt nu een collectie met alleen echte klassiekers. Wat is daar de reden voor?

Er zijn eigenlijk twee redenen te noemen. Als eerste, ik koop alleen een kast als ik deze ook echt leuk

55

de betrouwbaarheid en degelijkheid van de nieuwe flippers.

Bij de oudere generatie flipperkasten kan eigenlijk niet heel veel kapot, wat niet gemaakt kan worden. Dat maakt het onderhoud toch een stuk makkelijker en goedkoper...

Misschien dat een goede remake van Back to the Future me in de toekomst over de streep kan trekken.

Black Lagoon of The Addams Family.

En hoewel de reviews niet al te best zijn, zou ik uit nostalgische overwegingen en liefhebber van de film misschien ook nog wel de Data East Back to the Future willen toevoegen aan de verlanglijst.

Wat was je laatste aankoop?

Hoe bevalt deze?

Medieval Madness. Dit is echt een topkast! Deze heb ik voor het eerst gespeeld in het Pinball Museum in Rotterdam. Ik ben kort daarna op zoek gegaan naar deze kast en kreeg Voorlopig blijven ze allemaal wel. een gerestaureerde aangeboden.

Als ik er nu een weg zou doen, dan is Gewoon vlakbij, om de hoek bij wijze het misschien om dezelfde kast later van spreken. Het is een prachtige in een betere staat terug te kopen, kast, leuk spel met veel humor. De bijvoorbeeld Twilight Zone. trollen zijn verrassend en het Wensen heb ik genoeg. Denk bewegen van het kasteel is aan Tales of the Arabian gewoon uniek!

Nights, Creature from the Rodger poseert

Heb je ook kasten waarvan je zegt: die blijft zeker!? Heb je nog wensen?

voor zijn schitterende collectie kasten

Doe je mee aan wedstrijden of speel je liever recreatief?

Nee, nog geen competitie gedaan.

Ik ben meer recreatief bezig en ben bovendien (nog) niet een heel goede flipperaar. Daarnaast ben ik pas recent, maart 2022, lid van de NFV. Ik maak dus nu eigenlijk pas kennis met de flipperwereld en wat er nog meer georganiseerd wordt. Misschien dat ik - als ik wat beter kan flipperen - eens een keer mee doe met een competitie in het clubhuis.

Doordeweeks speel ik vaak alleen een potje. Even snel tussendoor. In de weekenden regelmatig met m’n vriendin of met vrienden. Vanwege corona moesten we vaak thuis werken. In m’n pauze duik ik dan de gameroom in om een paar potjes te spelen. Even als afleiding om daarna weer fris aan het werk te gaan.

Als vrienden op visite komen, flipperen we regelmatig samen. Soms kijk ik vanaf de zijlijn toe. Dan vind ik het mooi om te zien als ook de kids van deze vrienden enthousiast worden op het moment dat ze de startknop hebben ingedrukt. Geinig, want mijn kasten zijn voor deze kids al bijna antiek.

Hoe staat je vriendin tegenover jouw flipperhobby?

Mijn vriendin was in het begin niet echt heel enthousiast. Ze is wel meegegaan om diverse kasten te bekijken. Zo ook bij de aanschaf van de eerste kast, de Indiana Jones.

Pas toen ik deze in huis had staan, is ze langzaam ook flipperverslaafd geworden. Ze was op een gegeven moment niet weg te slaan van die kast! Een goed excuus om kort daarna maar een tweede kast aan te schaffen. Zij haalde me ook over om de Medieval Madness aan te kopen toen ik twijfelde wegens het toch niet onaanzienlijk bedrag wat deze flipperkast moest kosten.

Sindsdien spelen we samen vaak een potje; op een kast, of “best of four” kasten. Eerlijk gezegd, ze is best goed in flipperen. Ze komt nog niet aan m’n highscores, maar als we een wedstrijdje doen, dan wint zij toch best vaak! Ik ga hier natuurlijk

56

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Mooie jukebox en een neon aan de muur

niet zeggen dat ik haar laat winnen, zij zal deze Spinner ook wel lezen, verwacht ik! .

Maar goed, waarschijnlijk flipper ik beter als ik alleen speel. Toch leuk als je een gezamenlijke hobby hebt...

Heb je wel eens een nieuwe kast gekocht en zelf uit de doos gehaald?

Nee. Nog niet. Ik vind de nieuwere kasten qua thema’s zeker supergaaf.

Jurassic Park, Ghostbusters, Godzilla en noem maar op. Alleen daarom al, zou ik wel een nieuwe kast willen aanschaffen. Ik heb dus nog geen nieuwe gekocht. Niet alleen vanwege de prijzen, maar hoor vaak dat ze nog niet heel betrouwbaar zijn en/of niet makkelijk te repareren zijn. Misschien over dertig jaar, als

deze kasten zich hebben bewezen en ik dan weet of onderdelen makkelijk zelf te vervangen zijn. De verleiding om een nieuwe kast te kopen is er in ieder geval zeker wel.

Wat vind je van de huidige prijsontwikkeling van flipperkasten?

Ik vind dat jammer. Maar deze prijsontwikkelingen zijn normaal geworden voor alles wat gewild of retro is. Dat zag ik ook al bij de retrogames, die ik al jaren verzamelde. Het is te begrijpen dat nieuwe kasten duurder worden, omdat alles duurder is geworden vanwege corona en andere toestanden in de wereld. Dat bijvoorbeeld oudere populaire Williamskasten bijna niet meer betaalbaar zijn geworden is eigenlijk niet te begrijpen: het is wat

een gek ervoor geeft. Het betekent wel dat veel kasten verdwijnen in de collectie van verzamelaars die het kunnen betalen. De meeste zullen dan nooit meer zo’n kast kunnen aanschaffen of misschien wel nooit meer in het echt kunnen spelen. Da’s jammer, omdat het echt een leuk spelletje is, voor jong en oud.

En dan is het weer laat op de avond geworden, wat gaat de tijd toch snel als het gezellig is.

Rodger, bedankt voor de leuke avond en tot de volgende keer!

57

Gerard van de Sanden

Toupie Hollandaise Voor een museum is het een plicht om te behouden en te conserveren.

En dat doen we dan ook vol overgave.

De Toupie Hollandaise, een Frans spel uit het jaar 1853 en een voorvader van pinball. Jaren geleden kwam mij ter ore dat er een oud Frans spel moet bestaan dat met een tol bespeeld moest worden.

Na wat onderzoek kom ik erachter dat het desbetreffende spel dus ‘Toupie Hollandaise’ heet.

Toupie is Frans voor tol en Hollandaise is niet van de mayonaise en ook niet de hit van Arie Ribbens maar is als naam aan het spel toegevoegd omdat de Fransen een spel hadden gezien in Indonesië dat daar weer geïntroduceerd was door de VOC. Een spel waarmee je enorm kon gokken, maar dat zou altijd een dubieuze ontwikkeling blijven houden tot het jaar 1976 wanneer dan eindelijk de pinball als behendigheidsspel werd gezien.

Dat zou een aanwinst zijn voor ons museum...

58

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Een jaar geleden hebben wij contact gezocht met Volksspelen Madeleine uit Brugge (B).

Zou jij willen uitzien naar zo’n Toupie?

En zo geschiedde, een oud Frans spel, gevonden in de USA en verscheept naar onze zuiderburen en het restauratieproces kon beginnen.

Nu een jaar later zijn we de trotse bezitter van een magistraal spel.

Te bewonderen in ons museum, wat gevestigd is in de Dubbelde Palmboom uit 1825.

Straks ga ik nog verlangen naar een tijdmachine om het allemaal van dichtbij te mogen aanschouwen, wat een pracht en wat een praal.

59

Anneke Ruijsbroek en Mischa de Muynck

Start a new game Nieuwe leden stellen zich voor

Elk kwartaal verwelkomt de NFV zo’n 10 tot 20 nieuwe leden. Mensen die om uiteenlopende redenen zodanig enthousiast zijn over flipperen dat ze zich aansluiten bij onze vereniging. In deze editie Anneke Ruijsbroek en Mischa de Muynck uit Kortgene.

Anneke Ik ben Anneke en ik ben van de generatie X. Of was het nu generatie Dot MatriX? Toen ik een jaar of tien was, speelde ik mijn eerste potje flipper op de Tomcat F14. Een klasgenootje wist wat de bedoeling was van het spel.

And the rest is history…

Nee, ik ben geen goede flipperaar, maar ik beleef er zoveel plezier aan.

Als ik een flipperkast tegenkwam, speelde ik erop. En in mijn favoriete café stond mijn favoriete flipperkast: The Addams Family (TAF). Toen het flipperen minder werd en de flipperkasten bijna niet meer te vinden waren, ben ik The Addams Family flipper nooit vergeten. Wat zou het gaaf zijn om die in huis te hebben, “durf te dromen” Toen ik hoorde van het Dutch Pinball Museum ging mijn flipperhart weer sneller kloppen. En ik sleurde mijn vriend Mischa mee naar Rotterdam.

Om ons samen onder te dompelen in de wereld van de flipperkasten.

60

Mischa En ik ben dus Mischa en ik ging mee naar het flippermuseum.

Wat een feest was dat, overal die geluidjes, kleuren, vrije ballen, noem het maar op. Jullie kennen het allemaal als flipperaars, hoe je door deze kasten verleid wordt.

Ik vond het geweldig, ondanks dat ik nooit zoveel geflipperd had. Dat kwam zo, mijn vader werkte in de jaren 80 bij een bowlinghal. Daar stonden allerlei kasten. Gokkasten, arcades en flipperkasten. En op de één of andere manier had ik toen meer met Pacman en Galaga dan met de flipperkasten. Dat kwam voornamelijk omdat ik gewoon langer deed met mijn gulden op een arcade dan bij een flipperkast Maar die drainballs, dat maakte in het flippermuseum niet uit, free play!

We reden naar huis en Anneke zei “Zullen we een flipperkast kopen, een Addams Family?”.

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Ik twijfelde daarover, maar zei “Ja hoor, dat is goed”. Ik hoopte een beetje dat dit wilde plan weer voorbij zou gaan.

Gelukkig heeft Anneke wilde plannen. En ondanks dat ik altijd moet wennen aan haar wilde plannen, zijn het wel vaak supergoede plannen. En ze ging er ook echt mee aan de slag. Binnen een week reden we naar de andere kant van het land en kwamen we thuis met onze TAF! Al snel de lampjes vervangen door leds en één popbumper was kapot.

Geprobeerd te repareren, lukte niet. Sterker nog, ik kreeg ergens een steekvlam uit (note to myself, nooit een sterkere zekering erin dan mag….). Maar ja, hij speelde op zich prima.

Tot we een paar maanden geleden weer in het DPM waren. In het nieuwe gebouw in Delfshaven. We waren daar voor de sponsoravond.

Ik ben namelijk trotse sponsor met mijn bedrijf HeelHollandFotografeert. Naar huis rijdend had Anneke weer een plan….

Zullen we hem wegbrengen om ‘m helemaal mooi te laten maken? Dat onze TAF gewoon staat te shinen!

Natuurlijk doen we dat. Maar waar?

Gelukkig zijn er meer sponsoren van het DPM, dus daar maar eens rondgekeken en we zijn bij Eric Bartels van Pinball Professionals terechtgekomen. Wat zijn we blij dat Eric & Gon haar onderhanden hebben genomen. Wat is ze mooi geworden. Het speelt allemaal weer super. Alles schoongemaakt, nagekeken, gerestaureerd, nieuwe decals, alles strak en chromen siderails en lockbar. Blink blink blink.

We kunnen dus thuis spelen. Op één kast. En we weten allemaal dat een flipperkast thuis best wel iets is. Er zijn veel mensen die dat gaaf vinden. Maar nu deze TAF zo mooi is, gaat het kriebelen. Een tweede flipper erbij? Past dat? En welke dan? Er zijn zoveel leuke kasten.

Twilight Zone, The Big Lebowski, Fishtales, Creature form the Black Lagoon, Funhouse, Theatre of Magic? Keuzes, keuzes en keuzes.

Nieuwe leden Werner Briene John Duffy Joery den Biggelaar Rodger Lie Marjon Kramer Tony Jansen Tony Arends M. Douwstra David Juliu Cloetingh Eric Houtteman Michiel van de Vis Jan de Bildt

Tjerk Kuster Henco van den Heuvel William Heinen Adem Hodzic Mehic Sander Willems Freddie Leeman Gideon Snabel Daniel Markus Thomas Tuerlings Johan Verduijn Henk Koster Marc Speekenbrink

Stefan van de Brug Pim Wijzenbeek Richardo Muijres Paul Wijnhoven Jolanda Hutting Dorothy Geurts Martin Waardenburg Hans Stam Herman Havers Maurits Komen Harm Scheper

Anneke en Mischa bij hun glimmende TAF

En ja, een strakke kast thuis, sponsor van het DPM en dan mag een lidmaatschap van de NFV niet ontbreken, toch? Allemaal vanwege dat wilde plan van Anneke dat gewoon uitvoerbaar was. Want waarom niet?

Even kijken, zes zaken die we mogen beschrijven om ons voor te stellen. Eén tot en met vier hebben we hierboven gedaan. Onze favoriete kast is toch echt wel onze eigenste TAF. En dan nog een motto.

Tja, een motto.

“Luister naar wilde plannen, dat zijn de beste plannen” Groeten uit Kortgene en tot snel op een Funhouse Friday!

61

Evenementenagenda Maand

Dag

Datum

Locatie

Tijden

Thema

Juli

vrijdag

29

Veenendaal

15:00 - 23:00

Funhouse Friday

Augustus

vrijdag zaterdag

26 27

Veenendaal Veenendaal

15:00 - 23:00 10:00 - 18:00

Funhouse Friday Klusdag

September

zaterdag vrijdag

10 30

Veenendaal Veenendaal

10:00 - 17:00 15:00 - 23:00

Clubhuisdag Funhouse Friday

Oktober

zaterdag vrijdag zaterdag

15 28 29

Veenendaal Veenendaal Veenendaal

10:00 - 18:00 15:00 - 23:00 10:00 - 17:00

Clubhuisdag Funhouse Friday Klusdag

November

vrijdag zaterdag zondag

11 12 13

Rotterdam Rotterdam Rotterdam

Exacte openingstijden volgen

DPO Expo 2022 in samenwerking met Dutch Pinball Museum

vrijdag

25

Veenendaal

15:00 - 23:00

Funhouse Friday

zaterdag vrijdag zaterdag

10 16 17

Veenendaal Veenendaal Veenendaal

10:00 - 18:00 15:00 - 23:00 10:00 - 17:00

Clubhuisdag Funhouse Friday Klusdag

December

62

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 2

Save the date!

Technische Vraagbaak Flipperkast defect? Hoe sluit je een nieuwe spoel aan? Hoe check je of de opto’s goed zijn?

Voorbeelden van vragen die leden kunnen stellen aan de Technische Vraagbaak (TV).

De TV wil leden helpen die zelf het initiatief hebben genomen om iets aan hun kast te gaan doen, maar met een technisch probleem zitten waardoor ze niet verder kunnen.

Of mensen die wel willen, maar misschien niet weten waar ze moeten beginnen; de TV biedt hulp.

Vragen kunnen zowel schriftelijk COLOFON NFV Spinner Magazine is het tijdschrift van en voor leden van de Nederlandse Flippervereniging (NFV) en wordt viermaal per jaar gratis aan leden toegestuurd. Oplage 1.200 ex.

REDACTIE Barry Driessen, Bas Vis, Gerard van de Sanden, Jos van Rixel, Mark Moolhuizen, Rens Hooijmaijers, Ronald Eijkman.

Aan dit nummer werkten verder mee Jim Jansen, Victor Stulemeijer, Jan Mulder, Robert en Jolanda Nauta, Henk de Jager, Winfred de Ruijter, Ron Sommeling, Rodger Lie, Anneke Ruijsbroek en Mischa de Muynck.

OMSLAG Barry Driessen COVERFOTO Rens Hooijmaijers GRAFISCH ONTWERP Brr Brr, Werkplaats voor visuele communicatie DRUK Drukkerij Koopmans REDACTIONELE BIJDRAGEN Artikelen en fotomateriaal zijn zeer welkom op het redactieadres. Er mogen geen rechten van derden op rusten.

Door inzending geeft de auteur of fotograaf toestemming tot publicatie in de Spinner.

Artikelen, advertenties, vragen, columns en ingezonden brieven opsturen naar: redactie@nfvpinball.nl ADVERTENTIE TARIEVEN • 1/4 pagina € 50,00(1x) / € 150,00 (jaarcontract,4x) • 1/2 pagina € 100,00(1x) / € 300,00 (jaarcontract,4x) • 1 pagina € 150,00(1x) / € 450,00 (jaarcontract,4x) • Achterkant op aanvraag

AANSPRAKELIJKHEID De redactie werkt met grote zorgvuldigheid aan de samenstelling van de SPINNER. De redactie en/of Nederlandse Flipper Vereniging aanvaardt geen aansprakelijkheid voor mogelijke schade (direct of indirect, van welke aard of omvang dan ook) die het gevolg is van onjuiste vermelding en/of zetfouten.

als telefonisch gesteld worden.

Verwacht geen kant-en-klare oplos­ singen. Gert-Jan en Eric zullen je een stap op weg helpen zodat je zelf weer verder kunt. Vanwege de onregelmatige werktijden van Eric kan het zijn dat zijn voicemail aan staat. Als je een berichtje inspreekt, dan wordt je uiterlijk de volgende dag teruggebeld. Let op!

Bel alleen op de aangegeven dagen en tijden! Schrijven of e-mailen kan natuurlijk altijd. Uiteraard kun je ook je vraag stellen in het NFV-forum.

De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden bijdragen in te korten, op onderdelen te wijzigen of te weigeren.

COPYRIGHT Niets uit de SPINNER mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de redactie. PTT periodiek 146128 ISSN 1382-4066 NFV DAGELIJKS BESTUUR Waarnemend voorzitter Bas Vis: voorzitter@nfvpinball.nl, 0644756466 Secretaris Rens Hooijmaijers - secretaris@nfvpinball.nl Penningmeester Laurens Linssen penningmeester@nfvpinball.nl Clubhuis & Collectie Arie Pijl - 0318-548901 arie@nfvpinball.nl Competitie, wedstrijden & Spinner Bas Vis - b vis@nfvpinball.nl 06-44756466 Techniek & onderhoud collectie Bart Volman - techniek@nfvpinball.nl 06-13443222 COMMISSIES Ledenadministratie Nils de Kleine ledenadministratie@nfvpinball.nl Clubhuis evenementen & catering Arie Pijl - 0318-548901 arie@nfvpinball.nl Webmaster Koen Martens Social media Winfred de Ruijter Club van 100 Marianne Winkel - Cv100@nfvpinball.nl Evenementen Evenementencoördinator: [vacature] DPM coördinator: Albert Nomden albert@nfvpinball.nl

Gert-Jan de Haan Roptasins 14 9051 GR Stiens 06 274 568 90 techniek@multigame.biz Maandag- en vrijdagavond van 19:00 tot 21:30 uur Eric Bartels Frankrijklaan 69 1966 VC Heemskerk 06 535 20 486 hmbartels@kpnmail.nl Dinsdag- en donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur Theo van Vroenhoven - lfc@nfvpinball.nl Wedstrijdleider: Ad Jonker ad@nfvpinball.nl Communicatie Spinner: redactie@nfvpinball.nl Public Relations: Jim Jansen jim@nfvpinball.nl / 06-12096694 TECHNISCHE VRAAGBAAK Gert-Jan de Haan techniek@multigame.biz / 06- 27456890 Maandag- en vrijdagavond van 19:00 tot 21:30 uur Eric Bartels - hmbartels@kpnmail.nl / 06-53520486 Dinsdag- en donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur ERELEDEN Guus Arens, Jurgen van de Peppel, Ad Jonker, Martijn van Aken, Bas Vis, Theo van Vroenhoven, Jan en Tonia Meijer LIDMAATSCHAP VAN DE NFV Lid worden van de Nederlandse Flipper Vereniging kan door een aanmeldingsformulier aan te vragen bij de secretaris of via de NFV website (www.nfvpinball.nl).

Een lidmaatschap kost € 35,00 per kalenderjaar.

Voor mensen die op hetzelfde adres wonen bestaat de mogelijkheid om duolid te worden.

De contributie voor dit duo lidmaatschap is € 40,- per jaar. Voor hele gezinnen is er het familie lidmaatschap: € 45,- per jaar.

Per adres wordt slechts één Spinner gestuurd.

Opzeggingen schriftelijk uiterlijk 1 maand voor het einde van het kalenderjaar bij de penningmeester.

BANKGEGEVENS ING Rekeningnr.: 7233926 t.n.v. NFV IBAN: NL 52 INGB 0007233926 BIC: INGBNL2A KVKnr: 40482631

Wedstrijden & competitie Regionale Toernooien (RFT) coördinator: Bas Vis - rft@nfvpinball.nl Lokale Competitie (LFC) coördinator:

63

10% korting voor leden NFV Kortingscode: LED4PIN o.a - Ledverlichting - Siliconen ringen, banden & sleeves - Cabinet protectors - Starpost verlichting - Nylon bolt ringen - Flipperknop verlichting - Popbumper verlichting

WWW.LED4PIN.EU