2024 - 03 - Spinner Magazine

Club van 100

In maart 2008 introduceerde de NFV de Club van 100. De Club bestaat uit personen en bedrijven die de NFV een warm hart toedragen. Zij betalen jaarlijks een bijdrage van 100 euro.

Word ook Club van 100 lid! Dit zijn de voordelen:

• Gratis toegang tot evenementen in het NFV Funhouse ( één toegangsbewijs per deelnemer)

• Logovermelding op deze pagina en op de Club van 100 pagina op de NFV-site (met link)

• Ingelijst logo op A4 formaat in het NFV Funhouse

• Deelname aan jaarlijkse Club van 100 bijeenkomst in het NFV Funhouse (voor deelnemer en introducé)

Iedereen kan lid worden: leden, niet-leden, vriendenclubs, bedrijven, sponsors. In de afgelopen jaren is er geïnvesteerd in de eigen collectie flipperkasten en het NFV Funhouse in Veenendaal.

Lid worden van de Club van 100 is eenvoudig: Stuur een e-mail naar Marianne Winkel (Cv100@nfvpinball.nl) en zij helpt u verder. Of kijk eens op www.nfvpinball.nl/ club-van-100.

VAN DER PERK

Vereniging

Overig

Inhoud

LJ Greene

John Wick Premium

ALV 2024

De gameroom van...

Van de redactie

Bijzondere verschijningen

Laat me jullie gelijk maar even geruststellen, we hebben het roer niet radicaal omgegooid wat opmaak betreft. De omslag van deze Spinner is eenmalig voor de gelegenheid in een radicaal ander jasje gestoken. De cover is afkomstig van RePlay magazine, een blad dat (nog steeds) maandelijks wordt uitgegeven en zich richt op de Amerikaanse amusementsindustrie. De gigantische taart in de vorm van een Gottlieb-flipperkast sierde de voorkant van het blad, precies 30 jaar geleden. Achter de taart staat het sales- en marketingteam van Premier, het bedrijf dat Gottlieb in 1984 overnam. Zij vierden in 1994 hun tienjarig bestaan. Dat was gelijk ook het laatste grote feestje dat ze hebben gevierd, want in 1996 stopten ze met de productie van flipperkasten.

De coverstory van deze Spinner-editie draait om de dame die aan de linkerzijde op de cover staat, naast de toenmalige baas van Premier Gottlieb, Gilbert Pollock. Ook al stijgt het aantal vrouwen dat zich bij onze vereniging aansluit gestaag, het flipperspel blijft vooral toch een mannenhobby. Dat was 30 jaar geleden zeker niet anders. Daarnaast zagen we destijds ook bar weinig vrouwen in een managementpositie in het bedrijfsleven. Daarom is het extra bijzonder dat er een dame in het topmanagement van Premier Gottlieb zat. Deze bijzondere verschijning in de flipperwereld is LJ Greene. Ze woont al een tijd in Nederland en ze heeft bij flippermuseumdirecteur Gerard op de praatstoel gezeten! Jazeker! Ze vertelt honderduit over allerlei projecten waar ze bij Gottlieb bij betrokken is geweest.

Daarnaast vinden jullie verderop in deze Spinner weer een verhaal van mijn hand over flipperen op de computer. Ik vind de geschiedenis van computerspellen in algemene zin uitermate boeiend en daar vallen

Ronald Eijkman

flipperspellen natuurlijk ook onder. Ook al is het misschien niet een onderwerp dat bij iedereen in de smaak valt, ik schrijf er graag over en zodoende is het ondertussen één van de langstlopende rubrieken in de Spinner. Deel 27 van Digital Pinball gaat over het meest bizarre flipperspel dat ooit op de computer is uitgebracht. Deze game komt uit de koker van Screaming Mad George, een bijzondere verschijning in de filmwereld (!). Zijn naam doet al een beetje vermoeden welke kant ‘bizar’ op gaat, dus in dit geval wil ik de kijkwijzer op 12 jaar met een spinnetje zetten. Je bent gewaarschuwd.

Nu is het wel moeilijk voorspellen wat de impact van bepaalde beelden op onze jeugdige flipperstrijders is. Kijk ik naar mezelf, dan vond ik Hugo van de Poppenkraam echt eng. Net als die zeeslang die soms naast de Berenboot opdook. Ik heb het over tv-series voor kinderen van eind jaren 70, begin jaren 80. Misschien heel onschuldig allemaal, maar ik kreeg er de rillingen van. Nog een voorbeeldje: toen mijn dochter van negen mee naar de vereniging was, wilde ze niet meedoen met het laatste potje flipperen. Dat wilde ik namelijk op de Godzilla doen. Ze vond de zwart-wit beelden van Godzilla eng. “Ben je mal, dat is iemand in een pak!” opperde ik, maar het ging er vooral om dat de beelden zwart-wit waren. Wat ik zeg, lastig te voorspellen. Zo zullen er vast nog tientallen flipperkasten zijn met intrigerend artwork of schokkend beeldmateriaal. Neem bijvoorbeeld ‘John Wick’, de nieuwe van Stern en één van de topstories in deze Spinner.

Als laatste nog een leuke quizvraag om wat meer consistentie aan dit hele verhaal te geven: wat is de overeenkomst tussen LJ Greene en Screaming Mad George? Lezen maar!

Van de waarnemend voorzitter

Ingezonden brieven

Van de oud-voorzitter

Beste NFV-bestuursleden, beste Bas,

Toen mijn zusje eind 2022 in haar tachtigste levensjaar overleed, moest ik als executeur testamentair haar nalatenschap afwikkelen. Zij had in haar testament bepaald dat ze aan enkele goede doelen geld wilde nalaten, zoals het Rijksmuseum en het Concertgebouw in Amsterdam. Het was me een genoegen om deze goede doelen van dit legaat op de hoogte te stellen!

Zelf behoor ik tot de generatie babyboomers. En die generatie is of gaat binnenkort met pensioen. Velen van hen hebben hard gewerkt en enig vermogen vergaard en zullen waarschijnlijk een testament hebben opgemaakt. Ik zou het jammer vinden als leden van de NFV zich er niet van bewust zijn dat zij bij testament zonder erfbelasting geld kunnen nalaten aan de NFV. Dat kan ook al eerder via een periodieke schenking en dan hoeft er geen schenkbelasting betaald te worden door de NFV en is de schenking voor de schenker aftrekbaar van de inkomstenbelasting!

Ook ik heb niet het eeuwige leven, daarom heb ik al geruime tijd enkele goede doelen in mijn testament opgenomen, waaronder de Nederlandse Flipper Vereniging. Het is in mijn ogen belangrijk dat leden weten van de mogelijkheid om belastingvrij voor de NFV een bedrag (aftrekbaar) te schenken en/of na te laten. Mijn advies aan het NFV-bestuur is om actief aandacht aan dit onderwerp te besteden in communicaties, zeker nu tijdens de laatste algemene ledenvergadering de ambitie is geformuleerd om een clubhuis in eigen bezit te realiseren.

Guus Arens (oud-voorzitter NFV)

Je stopt niet met flipperen omdat je oud wordt, maar je wordt oud omdat je stopt met flipperen.

Van de waarnemend voorzitter

Beste Guus,

Dank voor je bericht en toezegging dat je de vereniging een ‘mooi bedrag’ wil nalaten. Uit het feit dat we je brief plaatsen in deze Spinner mag je afleiden dat we als NFV-bestuur het belang inzien om dit onderwerp onder de aandacht van onze leden te brengen. Tegelijkertijd voelt het enigszins ongemakkelijk, zeker als het gaat over een nalatenschap. We willen graag dat jij en andere leden nog vele jaren in goede gezondheid lid van onze vereniging blijven en lang van hun flipperhobby mogen genieten.

Je stelt terecht: niemand heeft het eeuwige leven. Mochten we in de gelegenheid komen om een clubhuis in eigendom te verkrijgen, dan gaan we met spaarzaam zijn niet de middelen verzamelen die nodig zijn voor de financiering ervan. Om te illustreren wat de impact kan zijn van schenkingen: als leden die daartoe financieel in staat zijn een periodieke gift zouden willen doen van 1000 euro of een bedrag aan de vereniging nalaten, dan zouden we al snel een bedrag kunnen verzamelen dat hoger is dan we in 30 jaar hebben gespaard.

Uit een eerste inventarisatie weten we dat er voorwaarden gelden om giften (bij leven) fiscaal aftrekbaar te laten zijn. Ook voor een vrijstelling van erfbelasting bij schenking na overlijden zijn er regels. Wij gaan als bestuur verder met dit onderwerp aan de slag, zodat we geïnteresseerde leden kunnen informeren en faciliteren, bijvoorbeeld door conceptteksten te ontwikkelen.

Nogmaals dank voor je inbreng en graag tot ziens!

Namens het NFV-bestuur, Bas

Informatie over nalaten en schenken via de QR-code

Bas Vis

LJ Greene

Bijzondere verschijning in de flipperwereld

Iedereen weet dat de flipperwereld een mannenwereld is. Het aantal vrouwen dat zich aanmeldt als lid bij de NFV stijgt, maar de mannen blijven in de meerderheid. Dat was in de jaren 90 zeker het geval. Daarom is dit verhaal ook zo bijzonder. Het gaat over een vrouw die een hoge positie had bij het management van Gottlieb. Dames en heren, mag ik u voorstellen aan... mevrouw LJ Greene...

Het is inmiddels zo’n 15 jaar geleden dat ik met mijn toenmalige flipperkastverhuurbedrijf een opdracht had in het diepe Limburg, in de MECC-hallen. Een No Fear en een Fish Tales stonden daar te pronken op een beursstand. Dat zou vandaag de dag nog steeds goed werken, ware het niet dat ik niet meer stad en land afrijd voor dit soort verhuuropdrachten op evenementen. Maar deze specifieke opdracht is me altijd bijgebleven en is de reden dat ik nu dit verhaal vertel.

Bij het ophalen van de flipperkasten vertelde een medewerker dat er een enthousiaste dame met een Amerikaanse tongval nog enthousiaster werd bij het zien van de twee flipperkasten. Ze had haar telefoonnummer achtergelaten en gevraagd of ik haar wilde bellen.

We hebben het hier over 15 jaar geleden en mijn beltegoed was net voldoende om de terugreis vanuit Limburg al bellend te kunnen vervolgen. “LJ speaking,” (kort voor Laurie Jane) klonk er aan de andere kant van de lijn.

Gerard interviewt LJ

Als je genoeg advertentieruimte kocht, mocht je op de cover van Replay. LJ Greene (links) en de rest van het marketingmanagementteam van Premier Gottlieb, met Gilbert G. Pollock aan het roer (middenvoor)

“Hoe is het mogelijk dat ik op een beurs in Nederland twee flipperkasten tegenkom van de gebroeders Ritchie (Mark verantwoordelijk voor Fish Tales en Steve voor No Fear)? Ik ken die mannen persoonlijk” hoorde ik aan de andere kant van mijn waarschijnlijk nog Nokia-telefoon.

Ze had op jonge leeftijd, in de jaren ’90, gewerkt in de pinballindustrie en was uiteindelijk via Denemarken een Nederlandse vriend tegengekomen, waarna ze zich had gehuisvest nabij Den Haag. Het deed haar echt wat om weer aan die beginjaren van haar carrière terug te denken.

Het was het begin van een leuke vriendschap. Gelijkgestemden kunnen overal over praten en als het gesprek stilvalt is er altijd de gezamenlijke passie die hen verbindt. Maar wie ken je nog meer in het wereldje, behalve de Ritchie-broeders? “Nou, George Gomez, Gary Stern, Roger Sharpe, Rob Berk, Dennis Nordman, Greg Freres, Pat Lawlor, Steve Kordek en nog een hele waslijst aan namen.”

En met al die mensen heb je gewerkt? “Ja, ik ben in 1990 bij Bally/ Williams begonnen als Market Analyst. Dat klinkt chique, maar het hield in dat ik de prestaties van flipperkasten op verschillende locaties analyseerde. In 1992 werd ik Director of Marketing and International Sales bij Gottlieb. Daar was ik ook mede verantwoordelijk voor het organiseren van Pinball Expo’s en PAPA pinballtoernooien. Later was ik verantwoordelijk voor het licenseren, ontwikkelen en lanceren van nieuwe pinballtitels. Ik heb onder andere gewerkt aan Freddy: A Nightmare on Elm Street, Shaq Attaq, Stargate, Street Fighter II, Rescue 911, Big Hurt, Barb Wire en Waterworld. Not bad, toch?”

LJ met Dennis Hopper voor de licentie van Waterworld

Bij elke titel hoort weer een mooi verhaal of een ontmoeting met een celebrity. In 1995 verhuisde LJ naar Europa. Haar eerste baan in de flipperindustrie was een mooie start en blijft een blijvende herinnering. Tot die dag in de MECC, die haar geheugen weer opfriste.

“Stiekem denk ik dat iedereen een crush had op deze frivole dame”

LJ heeft de licentie voor A Nightmare On Elm Street binnengehengeld, met rechts Robert Englund die Freddy speelt

In 2014 heb ik haar gevraagd of ze bij de ‘Meet & Greet’ wilde zijn met Steve Ritchie, die we naar Nederland hadden gehaald voor een DPO. Je had de ogen van Steve Ritchie moeten zien! De Nachtwacht, waar we hem mee naartoe hadden genomen, was al indrukwekkend, maar de aanwezigheid van LJ was schilderachtig.

In 2023 heb ik LJ kunnen overtuigen om ook naar de Pinball EXPO in Chicago te reizen. Het was alsof de verloren zoon, in dit geval de verloren dochter, weer thuiskwam. Wat een warm welkom! Van heel dichtbij heb ik mogen zien hoe geliefd deze dame was, en nog steeds is, bij de oude garde. Stiekem denk ik dat iedereen een crush had op deze frivole dame, en nog steeds heeft. Dennis Nordman, Rob Berk, Steve, Gary, George – ze waren allemaal in katzwijm. Dat resulteerde er uiteindelijk in dat ze is toegetreden tot de Pinball Hall of Fame en zelfs met haar eigen trading card de geschiedenisboeken in is gegaan.

Diep geroerd en vol tranen nam ze die in ontvangst, in een zaal vol prominenten. Schitterend om daar toeschouwer van te mogen zijn. En omdat het verhaal zo omvangrijk is, hebben we haar uitgenodigd om dat voor de camera allemaal de revue te laten passeren. Scan de QR-code en geniet van het verhaal van Ms. Laurie Jane Greene, LJ voor vrienden.

Veel kijkplezier!

LJ met het team van Shaq Attack, met Shaquille O’Neal op de achtergrond

LJ met Expo-organisator Rob Berk en haar vader (midden)

Oude liefde roest niet

Hoezo…? Dat denk je vast. Wat betekent het eigenlijk? Het gezegde beschrijft het mooi: ‘De liefde verdwijnt nooit helemaal’.

In dat licht besteden we hier aandacht aan NFV-leden, die al meer dan 10 jaar lid zijn. Wie zijn ze en hoe ziet ‘de hobby’ er vandaag de dag uit? In elke Spinner brengen we drie van die leden in beeld. En telkens uit een andere provincie: we gaan dit keer naar het noorden: naar Groningen! We stelden de leden allemaal dezelfde vraag: hoe ziet ‘de flipperhobby’ er nu uit?!

Erwin

Wat is je naam?

Erwin Bouma

Sinds welk jaar ben je al lid?

Hoe ben je bij de vereniging terecht gekomen?

Via Gert-Jan de Haan. Ik mocht graag flipperen op de kast die in de sociëteit stond, daarboven werden ruimtes verhuurd. Het bedrijfje High-Score huurde daar een ruimte, waar ik graag even kwam kijken. Als er een kast

was gerepareerd, mocht ik testen.

Maar omdat ze doorhadden dat ik ook wel technisch ben, mocht ik de door mij gemelde probleempjes wel zelf verhelpen. Zo rolde ik er verder in.

Gert-Jan doet al vanaf het begin af aan de technische vraagbaak van de Spinner.

Wat was je eerste kast en heb je die nog?

Dat was volgens mij de Stern Lightning. Die heb ik niet meer.

Wat waardeer je aan de NFV?

De passie voor de flipperkast. Heb de vereniging zien groeien. Kijk maar eens naar het clubhuis, wat er nu is. Of het verenigingsblad, van zwart-wit naar wat het nu is. Heb zelf ooit ook een kleine bijdrage geleverd, u mag nu zoeken…

Flipper je wel eens buiten de deur? Zo ja, waar?

Momenteel eigenlijk niet. Clubhuis is net iets te ver weg voor mij.

Heb je wel eens iets bijzonders in de hobby meegemaakt? Zo ja, wat?

Moeilijk om hier iets te bedenken. Maar ik heb destijds een afgeschreven Space Invaders opgeknapt. Jaren plezier van gehad. En die staat nu in het flippermuseum. Voor een vriendenprijs mocht Gerard (directeur van het Dutch Pinball Museum) hem overnemen.

Wat wil je nog kwijt aan/over de NFV?

Ga vooral zo door! Zorg voor goede opvolgers die met evenveel liefde voor het flipperen het stokje willen overnemen.

Winfred de Ruijter

Wat is je naam?

Andy Fries

Sinds welk jaar ben je al lid?

1995

Hoe ben je bij de NFV terecht gekomen?

Ooit een keer tijdens een beurs in Enschede ben ik met de NFV in aanraking gekomen, dat was in 1995. Ik was toen al enige tijd met flipperkasten bezig, denk zo ergens in 1990 dat het begonnen is. Ik kocht defecte kasten bij een amusementsfirma in Harderwijk in die tijd.

Wat was je eerste kast?

Ik zou zo niet weten wat mijn eerste kast was, wel een mechanische

Wat is je naam?

Svend van der Vlugt

Sinds welk jaar ben je al lid?

2008

Hoe ben je bij de vereniging terecht gekomen?

Voor mijn eerste flipperkast had ik op Marktplaats een zoekadvertentie voor een ontbrekende topper

uiteraard en ik heb hem niet meer. Ik kocht de kasten op voor zo’n honderd gulden per stuk (ca. 45 euro), repareerde ze en verkocht ze weer.

Wat waardeer je aan de NFV?

Ik heb waardering voor hoe de NFV het flipperen zo populair maakt en in leven houdt. Ook het magazine vind ik prachtig en ik kijk er altijd wel naar uit; mooie presentaties en verslaglegging. Ik ben onlangs op zaterdag 6 juli voor de 2e keer ooit in het clubhuis geweest: ik kon mijn hart ophalen met de kasten die ik ooit gehad heb o.a. Shooter, Haunted House (bij mij defect!), Centaur, Fire, Whirlwind en Xenon. Ik miste wel de JokerZ! Mooi dat de NFV het flipperen heeft weten te waarderen en uitgebreid heeft tot wat het nu is (en wat in de toekomst nog gaat komen).

Flipper je wel eens buiten de deur?

Eigenlijk flipper ik nauwelijks buiten de deur. Een aantal jaren geleden nog wel in het sportcafé van de Drie Gezusters in Groningen, een middagje. Verder als ik er ééntje zie

geplaatst. Wie anders dan Arthur de Jong had er eentje voor mij liggen. Toen hij de topper in ons studentenhuis kwam brengen wees hij me op het bestaan van de NFV.

Wat was je eerste kast?

Bally Dungeons & Dragons. Veel plezier mee gehad, deze heb ik na een aantal jaren verkocht. Soms zoek ik van deze kast nog filmpjes op YouTube op om weer even naar de soundtrack te kunnen luisteren.

Wat waardeer je aan de NFV?

Ik ben trouw lezer van het magazine, in de mancave hier ligt altijd wel een exemplaar om te lezen. Ik vind het hartstikke mooi dat een groep vrijwilligers zich inzet om het flippererfgoed te behouden en in Nederland onder de aandacht te brengen.

Flipper je wel eens buiten de deur?

Ja. Er is hier een WhatsAppgroep met flipperaars uit de regio Groningen en er worden regelmatig speelavonden en toernooien georga-

staan, doe ik wel een spelletje. Maar ik ga er niet specifiek naar op zoek. Wel heb ik ooit meegedaan met de eerste editie van het DPO in Assen. Ik weet even niet wanneer dat geweest is, maar wel dat ik er in de eerste ronde al uit lag. :-)

Heb je wel eens iets bijzonders in de hobby meegemaakt?

Ik was verbaasd een flipperkast tegen te komen op de stadscamping van Florence (begin 2000). Ik heb er nog een paar keer op gespeeld wanneer hij vrij was.

Wat wil je nog kwijt aan/over de NFV?

Ik heb genoten van de open dag afgelopen 6 juli. Ik hoop in het volgende seizoen toch wat vaker naar Veenendaal te gaan, ook voor technische vragen. En natuurlijk om gelijkgestemden te ontmoeten. Echter, om alleen aan een wedstrijd mee te doen is het iets te ver voor me (en daarvoor heb ik te weinig tijd om te oefenen).

De NFV heeft het flipperen mooi op de kaart gezet. Houden zo, top!

niseerd. Als mijn agenda het toelaat probeer ik een paar keer per jaar er één van mee te pakken.

Heb je wel eens iets bijzonders in de hobby meegemaakt?

Het kopen van flipperkasten is vaak wel een avontuur. De Dungeons & Dragons hebben we op een winkelwagen van de Praxis gezet en dwars door Groningen naar zijn nieuwe stek gewandeld. Mijn Data East Tommy moesten we achterin een oude Opel Corsa proppen. De kameraad die meehielp heeft op de terugweg 3 uur met zijn kin op het dashboard gelegen. Op de Ring Amsterdam werden we vervolgens van de weg getoeterd omdat we ons gereedschap op het dak van de auto hadden laten liggen.

Wat wil je nog kwijt aan de NFV?

Ga vooral door met het maken van het mooie magazine, het clubhuis en de organisatie van evenementen. Het is ongetwijfeld veel werk maar het wordt zeer gewaardeerd!

Svend

Andy

De Nip-it van de NFV

Restauratie van een klassieker

In Spinner 2023-1 kon je lezen dat de NFV al bij een eerdere veiling een Nip-It van de hand gedaan heeft en dat deze ondertussen mooi is opgeknapt. Gelukkig had de NFV er nog eentje die al langere tijd in het magazijn in het rek stond en waarschijnlijk sinds de verhuizing vanuit Ederveen daar ook niet meer uitgehaald was. Hoog tijd om daar verandering in te brengen.

Zoals veel kasten van die tijd is het een vrolijk thema maar heeft dit exemplaar ook een speciale feature. Bovendien zal de wat oudere lezer de kast herkennen uit de tv-serie “Happy Days”. Hierin schitterde de Nip-It ook in diverse scenes. Het was in ieder geval de moeite waard om de kast wat ‘TLC’ te geven.

‘Amazing new BALLIGATOR feature’ Aldus hoe de flyer de ‘speciale’ feature/toy van deze flipperkast omschrijft. Feitelijk is dit een soort ‘grabber’-arm waarmee de bal een lane ingetrokken kan worden waarna de bal boven de rechter flipper uit komt. Ook is het mogelijk om de bal juist weg te duwen, dit is wat lastiger omdat de arm op het laatst omhoog beweegt.

Het bedienen van de Balligator gaat door middel van een extra flipperknop die geplaatst is boven de gewone flipperknop. Het enige nadeel is dat de spoel permanent aangetrokken blijft zolang de knop ingedrukt is. Beide spoelen die we hebben, zien er zó uit dat ze op enig moment te warm geweest zijn.

Alhoewel het deel boven het speelveld er erg simpel uitziet is het deel onder het speelveld extreem complex, althans in vergelijking met wat je ziet. In de praktijk gaf deze amazing new feature de nodige problemen en werden de gehele units er vaak dan wel direct, dan wel bij de eerste storing uitgehaald.

Bob van Leeuwen en Wijnand

De Nip-it in ‘Happy Days’

Roadtrip naar België

Helaas was de grabber-unit van de Nip-It van de NFV ook niet compleet, zo misten er best wel wat onderdelen. Het “grabber ijzer”, dat je boven het speelveld ziet, lag gelukkig onderin de kast en de unit die de grabber-beweging moest maken zat er ook in. Maar de essentiële onderdelen om de grabber aan de unit te kunnen monteren helaas weer niet. Dus jammer genoeg niet voldoende om de unit weer compleet te krijgen. Toen dit project begon te lopen kwam er geheel toevallig een advertentie op Marktplaats in België van een bijna complete grabber-unit die juist de voor ons ontbrekende onderdelen had. Na een winnend bod geplaatst te hebben zijn we naar België gereden.

De verkoper gaf aan dat hij vroeger exploitant was en een nogal uitgebreide collectie EM-flipperkasten had die hij ondertussen aan het uitdunnen is. Daar zaten naar eigen zeggen ook 5 Nip-its bij waar hij ook nog de grabbers voor had om ze compleet te krijgen. Maar deze unit was toch echt wel zo’n beetje het laatste stukje aan Nip-it onderdelen uit zijn collectie. Hij had ook de nodige tips voor ons over deze unit zoals dat de spoel, ook eventueel met wat aanpassingen, vervangen zou kunnen worden door een unit die ook in jukeboxen gebruikt wordt. Die spoel kregen we er ook nog bij, mocht de huidige het begeven.

Restauratie van de Nip-It

Aangezien de kast dus al geruime tijd uitgestaan had, was niet duidelijk wat er verder mis was naast de eerder genoemde grabber. De kast en het speelveld zagen er wel mooi uit dus dat was al heel fijn. Al snel was duidelijk dat het spoeltje, dat de zipper-flippers weer in de open positie moet zetten, het nogal “moeilijk had gehad”. De spoel was totaal weggesmolten door een niet goed functionerende zipper-flipperunit. Gelukkig werkte het spoeltje en de flippers na vervangen van de spoelplus schoonmaken en afstellen van de contacten - weer correct.

Toen doorgegaan met de grabber-unit, waar na het overschroeven van onderdelen weer een compleet onderdeel was ontstaan. Gezien het ‘geweld’ waarmee de grabber op en neer gaat, hangt deze in rubberen dempertjes. Deze konden we zo snel niet meer vinden. Maar aangezien ik ondertussen met de 3D-printer ook met flexibel filament aan de gang gegaan was, konden er mooi passende exemplaren uit de printer gaan rollen.

De Nip-it flyer

Gesmolten spoel bij de zipper-flippers

Deel van de grabber boven het speelveld (onder de alligator)

Na het plaatsen van de grabber-unit was het verder eigenlijk vooral het ‘standaard werk’ wat bij een EM-flipperkast naar voren komt (wanneer die al lang stilgestaan heeft). Zoals bijvoorbeeld contacten nalopen/ schoonmaken en stellen, tegelijkertijd ook de tellerwerken, die wat “plakkerig” waren en niet soepel meer konden draaien, reviseren. Verder natuurlijk ook de rubbers en lampjes. Daarna was de kast weer helemaal lekker speelbaar.

Waar opruimen allemaal niet goed voor is

Het NFV Clubhuis ligt in sommige hoeken enorm vol met allerlei spullen, voornamelijk flipperkast gerelateerd, die soms enorm van pas komen. Zo waren we, nadat de Nip-It al weer een tijdje bespeelbaar in het clubhuis stond ,de stellage in het magazijn een beetje aan het opruimen. Voornamelijk om hier wat EM kopkasten en bodies in kwijt te kunnen.

Bij de Bally’s van deze generatie is het niet zo als bij de huidige flipperkasten, dat wanneer je de lockbar los haalt en verwijdert, vervolgens de glasplaat er uit geschoven kan

worden. Je tilt, als een soort van motorkap, de glasplaat met siderails en al omhoog en die kan je dan (met een vrij krakkemikkig ogende)

“Wil je de Nip-it een keer in het echt zien en spelen? Kom naar het clubhuis!”

metalen houder vast zetten. De Nip-It van de NFV had zo’n combinatie die goed paste, alleen miste de sticker. Terwijl we wat

De complete grabber-unit met dempers uit de 3D-printer

aan het schuiven waren in de stelling, viel ons oog op een oude Bally glasplaat-combinatie. Nadat we de spullen die erop lagen ervan af hadden gehaald, viel het direct op dat deze kopruit de sticker bevatte die aanwijst waar de Gatorbutton zit waarmee de Balligator bediend wordt. Of dit de ruit is die op de Nip-It hoort en het per ongeluk (?) een keer is omgedraaid of deze van een compleet andere Nip-It afkomstig is, weten we niet. Maar recent heeft Hans Kamp deze ruit/ siderail-combinatie helemaal onder handen genomen. Het aluminium zag er niet al te netjes meer uit en de ruit had verfvlekken. Dit is allemaal vervangen en nu is ons exemplaar nog meer compleet.

Eindresultaat in het clubhuis Aangezien het een langer lopend proces is geweest, staat de Nip-It al weer een tijdje in het clubhuis en wordt hij ook weer bespeeld. Tot dusver doet hij het erg goed en werkt de Balligator ook erg leuk. Wil je hem een keer in het echt zien en spelen? Kom dan naar het Clubhuis/NFV Funhouse, normaal is hij wel ergens in de line-up te vinden. Elders in deze Spinner is te zien wanneer het Funhouse geopend is.

DUTCH DIGITAL PINBALL CHAMPIONSHIP 2.0

No

balls, still glory!

Op zaterdag 2 november vanaf 10.30 uur vindt het Dutch Digital Pinball Championship (DDPC 2.0) plaats. Er kunnen maximaal veertig flipperliefhebbers van 0 tot 99 jaar meedoen.

Vooraf aanmelden is gewenst in verband met het beperkt aantal plaatsen en kan bij oud-NFV-voorzitter Guus Arens via guusarens@gmail.com

Inschrijven kan natuurlijk ook ter plaatse (als er nog vrije plaatsen zijn). Bij aanmelding a.u.b. vermelden: geboortedatum, postcode en woonplaats, emailadres, telefoonnummer en of je NFV-lid bent.

DDPC 2.0

Deelname aan het DDPC 2.0 is alleen mogelijk voor flipperliefhebbers uit Nederland die op zaterdag niet aan één van de andere DPO-flipperwedstrijden meedoen. Deelname aan de wedstrijd is gratis voor NFV-leden. Niet-leden betalen 5,00 euro (t/m 16 jaar) of 7,50 euro.

De kwalificatievoorronde is van 10.30 uur tot 15.00 uur. De finale start om 15.30 uur, met aansluitend de prijsuitreiking.

Prijzen

1e prijs: het beroemde tinnen NFVflipperbeeldje (niet te koop, alleen te winnen!)

2e en 3e prijs: NFV-bokaal met inscriptie

Prijswinnaars die nog geen NFV-lid zijn, ontvangen (indien gewenst) één jaar gratis lidmaatschap van de Nederlandse Flipper Vereniging over geheel 2025.

Nederlands kampioenschap

Veteranen Pinball 2024

Op zondag 3 november vanaf 10.00 uur vindt doorlopend de Veteranen high score wedstrijd op de nieuwste virtuele flipperkasten voor (bijna) gepensioneerde flipperliefhebbers van 50 tot 99 jaar, plaats. Inschrijven kan via guusarens@ gmail.com en natuurlijk ook ter plaatse (als er nog vrije plaatsen zijn).

Maximaal kunnen er veertig veteranen deelnemen. De finale start om 16.00 uur en de prijsuitreiking volgt aansluitend.

Prijzen

1e, 2e en 3e prijs: eeuwige roem, NFV-bokaal, flipperkast (schaal 1:40) en één maand lang een virtuele flipperkast en koptelefoon met ruim 250 Pinball games thuis in bruikleen van de NFV (alleen in Nederland).

Vooraanmelding voor Veteranen

Pinball is handig maar niet noodzakelijk. Alle Nederlandse Flipper-Veteranen zijn zondag welkom om mee te doen.

Nadere informatie en aanmelding: guusarens@gmail.com

Guus Arens

DPO EXPO 2024 - de 25e editie!

Voor het 25e DPO gaan we weer naar het Koningshof in Veldhoven. Ten tijde van het schrijven van dit artikel (eind augustus 2024) zijn er al ruim 400 tickets verkocht. Voor de hoofdwedstrijd met 300 spelers is er een wachtlijst en ook de Classic Match is volgeboekt. We hebben een aantal wedstrijden aan het programma toegevoegd:

PinGolf en Flip Frenzy.

Voor deze toernooien kun je de kaartjes ter plaatse kopen. We hopen veel flipperliefhebbers en leden te mogen begroeten op het grootste flipperevenement van het jaar: het Dutch Pinball Open!

Bij het 25e DPO zijn er diverse speciale gasten en seminars.

We werken nog aan de details van het programma, maar we kunnen al wel de naam van één special guest bekend maken: Jack Guarnieri van Jersey Jack Pinball! Ook van de partij is Dutch Pinball met de nieuwe Alice’s Adventures in Wonderland. Kijk voor details van het programma op de DPO site!

Het programma

Traditioneel is het DPO een weekendevenement. Ook dit keer is er veel te beleven op zaterdag en zondag, maar bij deze editie beginnen we al op vrijdagavond met een aantal activiteiten.

Vrijdag 1 november

Op vrijdag start om 18.00 uur een teamwedstrijd. Er hebben zich 16 teams aangemeld die het tegen elkaar opnemen voor het felbegeerde flipperbeeldje. Ook gaat de eerste groep van 60 spelers zich al kwalificeren voor de finale van het hoofdtoernooi op zondag. Voor het DPO-team staat de dag in het teken van de opbouw van de stands van de standhouders, het ophalen en afleveren van de ongeveer 250 flipperkasten en het aanleggen van de stroomvoorzieningen.

Voor de overige liefhebbers geldt: op vrijdag nog geen toegang tot het evenement. In de avond zal er nog hard gewerkt worden aan het opbouwen van de kasten en de stands.

Zaterdag 2 november

Vanaf 10.00 uur zijn de deuren geopend. Bij de diverse stands kun je terecht voor het aankopen van onderdelen, modificaties, speelvelden en andere flippergerelateerde zaken. Er zullen ook veel flipperkasten opgesteld staan: klassiek, populair en nieuw, heel veel om uit te kiezen. Het is beslist de moeite waard om een rondje door de hele zaal te maken!

Overdag spelen er drie groepen van 60 spelers de kwalificatie voor de finales van de hoofdwedstrijd. Het evenement heet natuurlijk niet

voor niets het Dutch Pinball Open! Je kunt je nog aanmelden voor de wachtlijst. Gedurende de dag is er ook de kwalificatie voor de finales van de Classic Match die op zaterdagavond zal plaatsvinden. Tijdens het evenement kunnen bezoekers ter plaatse kaartjes kopen voor een ander toernooi: PinGolf, waar spelers de op de kast aangegeven scores moeten proberen te halen met zo min mogelijk ballen. Wie de minste ballen nodig heeft, wint het toernooi. Meer details lees je op de DPO-website!

In de middag en de avond staan diverse seminars op de agenda. Het exacte programma is op dit moment nog niet bekend, maar wat we al wel kunnen vertellen is dat het team van Dutch Pinball komt vertellen over de ontwikkeling van hun nieuwste kast: Alice’s Adventures in Wonderland!

Zondag 3 november

De deuren openen om 10.00 uur. De zondag is de dag van de finale van het DPO. De beste 64 spelers van de kwalificatie spelen om de titel en het felbegeerde gouden flipperbeeldje. Voor de spelers die de kwalificatie op zaterdag niet hebben overleefd of gewoon liever alleen op zondag spelen, zijn er twee toernooien: PinGolf (zie beschrijving bij de zaterdag) en Flip Frenzy. Bij dat laatste toernooi moet een spelers proberen zoveel mogelijk tegenstanders te verslaan in een head-to-head partij. Wie aan het eind van het toernooi de beste resultaten heeft gehaald, wint het toernooi! De jeugd heeft op zondag traditioneel een eigen toernooi. Na de finale

van het main tournament zullen om 18.00 uur de deuren van de locatie sluiten!

Inschrijven?

Doe het voor 21 oktober!

De leden die er vorig jaar bij waren, weten het al: de locatie nodigt uit voor een ‘weekendje weg’. Immers, de locatie Koningshof biedt niet alleen mooie ruimtes om een evenement te organiseren en volop parkeerruimte voor de bezoekers, maar er is ook een hotel. ’s Avonds kun je flipperen tot het licht uitgaat, vervolgens lekker slapen en de volgende dag ontbijten om daarna weer met je hobby bezig te zijn. Als zo’n weekendje weg je wel leukt lijkt, wacht dan niet met het reserveren van je hotelkamer en het bestellen van kaartjes voor het evenement.

Inschrijven kan eenvoudig door de QR-code te scannen.

Foto van de entree van editie 2023

Programma van DPO 2024

De historie van de flipperkast in woord & beeld - 1984

Qua naamsbekendheid is ‘onze’ Henk de Jager de bekendste Nederlander in de flipperwereld. Henk heeft een uitgebreide kroniek geschreven over de historie van de flipperkast. In drie kloeke delen doet hij verslag van de ontwikkelingen, vanaf het prille begin voor de Tweede Wereldoorlog in de vorige eeuw tot de producties van deze eeuw. Tot nu toe was er slechts een handvol mensen die dit werk konden lezen. We zijn heel blij dat we nu de lezers van Spinner kennis kunnen laten maken met Henk de Jager’s ’Ontwikkeling van de flipperkast - van knikker tot virtual-reality’. We gaan in een Spinnerjaargang steeds vier flipperjaren behandelen. In deze Spinnerjaargang kwam eerder 1974 aan bod. In deze Spinner gaat het over 1984. Een jaargang waar de flipperkastproducenten het moeilijk hadden.

Het leek erop dat de donkerste periode voor de flipperkast tot dan toe zijn slechtste tijd voorbij was. Het jaar 1984 scheen wat hoopvoller dan het jaar ervoor. Productiecijfers maakten een lichte stijging door en ook het aantal nieuwe modellen lag wat hoger dan in 1983. Toch nog te vroeg om te juichen, de flipperbranche stond er belabberd voor. De concurrentie van de videospelletjes bleef een zware stempel drukken op het fenomeen “flipperkast”. Bally-Midway verliet per 1 januari 1984 de fabriek in Bensenville om zich weer te vestigen op de West Belmont Avenue 10601 in Franklin Park (Illinois, Franklin Park is een voorstad). Een bekende straatnaam: Bally was in vroeger tijden decennialang gevestigd op huisnummer 3640, daar waar West Belmont Avenue nog in Chicago loopt. Het eerste product dat uit de nieuwe fabriek rolde was “Granny and the Gators”, net als “Baby Pac-Man” een kruising tussen flipperkast en videospel. Bijna 100 stuks van dit best wel komische apparaat werden verkocht.

De eerste echte flipperkast van dit jaar kwam van Williams. Daar werd teruggegrepen naar een succes van enkele jaren eerder: “Firepower II”. Een naam die niet zomaar uit de lucht was gegrepen: de speelveldplattegrond vertoonde veel trekken van de voorganger uit 1980. Spectaculairste verschil: “Firepower II” heeft een rails van links naar rechts over het speelveld lopen. Minpunt ten opzichte van het origineel: deze machine is een 2-bals multiball (terwijl het origineel 3-bals multiball was). Ook het artwork vertoonde grote overeenkomsten in stijl. Beide Firepowers werden getekend door Constantino Mitchell. Het productieaantal van zijn voorganger haalde deze “Firepower II” bij lange na niet, maar toch kon worden gesproken van een redelijk populaire flipperkast. Interessant voor de spelers was de rails boven het speelveld waarover de bal van links naar rechts geschoten kon worden. Een nieuwtje dat eigenlijk nooit meer zou verdwijnen. Er werd nog steeds flink bezuinigd op het budget, een

Henk

Bally’s Granny and the Gators, naast Baby Pac-man

spraakmodule was dan ook niet aanwezig. Wel had Williams de vroegere constructie van meerdere losse printplaten - met de daarbij horende storingsgevoelige koppelingen - nu grotendeels geïntegreerd op één grote print. Tegelijk waren een paar zwakke punten in de elektronica verbeterd. Hierdoor waren “Firepower II” en de nog komende modellen zeer bedrijfszeker.

Gottlieb/Mylstar zocht het toch maar weer in de herhaling: de uit 1977 stammende “Jacks Open” werd nu als elektronische vier-speler op de markt gebracht. Gottlieb hield hiermee zijn traditie als bouwer van flipperkasten met speelkaart-thema’s hoog, maar daar was ook alles mee gezegd. Was “Jacks Open” al geen uitblinker, “Jacks to Open” maakte helemaal weinig indruk.

Na de “Firepower II” in januari bracht Williams in maart weer een nieuw model op de markt. Tijdens de ontwerpfase van deze kast werd de naam “World Baseball” aangegeven, echter eenmaal productieklaar verscheen deze machine onder

de naam “Laser Cue”. Een kleine reeks, die ook nauwelijks succes had bij de spelers. Vreemd, want het spel vertoonde veel overeenkomsten met dat van “Alien Poker” uit 1980, die wél een succes was.

In dezelfde maand plaatste Bally de “X’s & O’s” in de showroom. Zoals de naam van deze flipperkast al doet vermoeden: het aloude tic-tac-toe (boter, kaas en eieren) is weer eens van stal gehaald. Op het speelveld een exacte kopie van het magische scherm dat Williams in 1973 in “Oxo” gebruikte. Alleen de kleur is anders. Tekenaar Pat McMahon gaf dit apparaat een komische kopruitafbeelding: van Neanderthalers tot straaljagerpiloten, van Romeinen tot cowboys, iedereen is druk bezig met het bekende spelletje van rondjes en kruisjes. Natuurlijk draait het op het speelveld ook om het krijgen van drie gelijke symbolen op rij. Met negen targets worden de vakjes van het magische scherm ingevuld. Nog steeds werd volgens de low-cost principes gebouwd. Multiball of spraak zullen we in de komende tijd nog steeds moeten missen.

1984, schrikkeljaar, was dus weer het jaar van de Olympische Spelen, en aangezien deze in Los Angeles werden gehouden een echt Amerikaans feestje. Toch was Gottlieb/ Mylstar de enige producent die daar een themaflipperkast aan waagde: “The Games”. Een machine met maar weinig uitstraling, het vrij saai aandoende artwork nodigt de speler niet direct uit. Het spel bestaat uit verschillende opdrachten: schiet de captive ball zo ver mogelijk (thema: speerwerpen), schiet meerdere keren de vari-target zo diep mogelijk (thema: polsstokspringen) of laat de spinner zo hard mogelijk tollen (thema: kogelstoten). Hiermee konden “gold medals” worden verdiend die dan weer voor bonusvermenigvuldiging en extra ballen zorgden. Doordat de bal telkens in doodlopende banen moest worden geschoten, en daaruit dus net zo hard weer terugkwam, was het spelen op “The Games” niet echt plezierig.

Sinds maart 1982 was niets meer vernomen van het Spaanse Playmatic. In april 1984 leek het bedrijf

Williams’ Firepower II

Bally Midway’s X’s and O’s

Gottlieb’s The Games

toch nog een doorstart te willen maken en bracht het de flipperkast “Meg A Aton” uit. Helaas, zonder al te veel succes.

Flippers bleven een te bescheiden rol spelen op de snel veranderende automatenmarkt. Bally bleef plichtmatig af en toe een nieuw model uitbrengen, maar wilde er nauwelijks in investeren. Dat leidde in mei 1984 tot de simpele “Kings of Steel”. Qua spel had deze machine echt weinig te bieden. Tekenaar Doug Watson versierde de kopruit met twee niet bijster vriendelijk kijkende ridders. De meeste “Kings of Steel” machines die we in Nederland aantreffen zijn geassembleerd bij Bally-Wulff in Hannover. Ze zijn herkenbaar aan de spaanplaat meubels en de ontbrekende zijkantbeschildering van de kast: deze is gedecoreerd met een grote sticker in plaats van de opgedrukte tekening van de in Amerika gefabriceerde exemplaren.

In deze zuinige tijd was er nog steeds een fabrikant die wel behoorlijk investeerde in nieuwe modellen: het Italiaanse Zaccaria. In mei 1984 bracht deze fabrikant uit Bologna de “Magic Castle” op de markt. Weer een uitgebreid spel met een mooie

vormgeving. Een nieuwtje in deze machine is het gebruik van een “ophaalbrug” waarover de bal in het kasteel kan komen (of juist niet). Een grapje dat vele jaren later door Williams zou worden gebruikt in “Medieval Madness”. Maar hoe leuk en vernieuwend ook, er was nagenoeg geen vraag naar flipperkasten. Ook Zaccaria moest alle zeilen bijzetten om een rendabel aantal van deze flipperkasten op de markt te zetten.

“Een grapje dat vele jaren later door Williams zou worden gebruikt in Medieval Madness”

In juni bracht Gottlieb de laatste flipperkast onder het Mylstar label uit. De fabriek, eigendom van filmmaatschappij Columbia Pictures, stond al enige tijd te koop. Eindelijk leek het erop dat een nieuwe eigenaar was gevonden: Premier Technologies, een telecommunicatiefirma. Maar vooralsnog verscheen de “Alien Star”

nog onder de oude merknaam. Een futuristisch uitziende machine, de kopruitafbeelding deed wel denken aan de figuren die we destijds tegenkwamen op de beeldschermen van de videogames. “Alien Star” was wel weer voorzien van een multiball-spel, maar bood verder weinig spannende features. Het was in ieder geval wel weer een origineel ontwerp en geen reproductie van een eerder model.

In juli was de beurt weer aan BallyMidway. Na de simpele “Kings of Steel” verscheen nu “Black Pyramid”, deze zag er qua artwork beslist beter uit dan zijn voorganger, maar had ook weer een simpel spel. Geen spraak, geen multiball. Het spel in “Black Pyramid” is wel beter dan dat in “Kings of Steel”. Het aloude, beproefde, letterspel: maak zo vaak mogelijk de letters B-L-A-C-K-P-Y-RA-M-I-D. Een oude Williams vinding vinden we ook in dit Bally product: de swinging target. Centraal op het speelveld een heen-en-weer zwaaiende schietschijf zoals we die bij Williams al in het elektromechanisch tijdperk zagen in bijvoorbeeld “Heat Wave”, “Fun Fest” en “Space Mission”.

Gottlieb’s Alien Star

Zaccaria’s Magic Castle Bally Midway’s Kings of Steel

In augustus presenteerde Williams de “Star Light”. Ook weer een flipperkast waar het artwork het spel overtreft. Een veel te simpel spel dus. Het leek erop, dat Williams gevaar liep om in een neerwaartse spiraal te geraken: omdat flippers moeilijk te verkopen waren werden uiterst zuinig ontworpen machines gemaakt. Deze spelletjes waren echter zó simpel dat de spelers ze lieten staan. Dus: nog

slechtere verkopen… Gelukkig zagen de ontwerpers bij Williams dit ook in, en presenteerden ze twee maanden na “Star Light” toch nog een flipperkast die er - ondanks het lage budget - toch goed uitzag en ook een redelijk goed spel bood: “Space Shuttle”. Vernoemd naar het beroemde NASA-project van meermalen bruikbare ruimteschepen had deze machine ook een schaalmodel daarvan op het speelveld gemonteerd. Dit ruimteschip had ook werkelijk een functie in het spel: de speler kon de bal “laden” in het ruimteveer en zo het multiball spel starten. De tijd van de grootste bezuinigingen leek bij Williams achter de rug. “Space Shuttle” was voorzien van leuke features en was weer voorzien van spraak. Vooral de terugkeer van het multiball spel werd door de spelers erg gewaardeerd.

De eigenaar van Gottlieb, Premier Technologies, zette zijn eerste flipperkast op de markt: “El Dorado, City of Gold”. Weer een reproductie van een eerder Gottlieb-product. Maar zeker niet de minste: “Target Alpha” was de eerste flipperkast met deze speelveldplattegrond. Later nog eens als één-spelerversie uitgebracht onder de naam “El Dorado”. Het artwork van Larry Day lijkt als voorbeeld gediend te hebben bij het

ontwerp van “Indiana Jones”, negen jaar later. Ook een al ruim anderhalf jaar van de markt verdwenen merk liet weer van zich horen: Game Plan kwam terug met “Sharpshooter II”. Vernoemd naar het eerste succes van deze fabriek in 1978. Moderner artwork maar dezelfde speelveldplattegrond als zes jaar eerder.

“De speler kon de bal ‘laden’ in het ruimteveer en zo het multiballspel starten”

Met veel geestdrift bracht Game Plan na deze doorstart nog zo’n zeven modellen op de markt, maar het kon de algehele flippermalaise niet het hoofd bieden en het sloot aan het einde van 1985 definitief de deuren. De producten van Game Plan werden hoofdzakelijk op de Amerikaanse thuismarkt verkocht en zijn hier in Europa best zeldzaam. Maar niet alleen Game Plan waagde zich weer op de glibberige flippermarkt, er was ook een nieuwkomer: Wico.

Gottlieb’s El Dorado City of Gold

Bally Midway’s Black Pyramid

Williams’ Star Light

Gottlieb’s Space Shuttle

Deze bestormde de markt met de professioneel uitziende “Af-Tor”, deze ondervond echter zoveel technische en commerciële problemen dat het bij dit model bleef. Hooguit enige honderden stuks zijn geproduceerd en de naam Wico is inmiddels in de vergetelheid geraakt.

Bally koppelde het succes van een videospel uit 1983 aan een flipperkast: “Spy Hunter”, een spel met een hoog James Bond-gehalte (maar nergens die naam!). Het videospel bleek redelijk succesvol, de flipperkast een stuk minder. “Spy Hunter” had een moeilijk te bespelen speelveld. Het was uiterst asymmetrisch en het bestond feitelijk uit twee delen. Probleem was dat het heel moeilijk was de bal naar het bovendeel van het veld te spelen terwijl dat wel noodzakelijk was om van de features te kunnen profiteren. Bovendien was “Spy Hunter” niet voorzien van de bij Williams inmiddels teruggekeerde multiball -feature en had deze flipperkast ook geen spraakmodule. Op het speelveld van “Spy Hunter” treffen we maar één thumper-bumper aan. Wel zijn er vier flippers, een spinner, droptargets en een soort mini-speelveld waarop door middel van negen rollovers verschillende features kunnen worden verlicht.

“Het Spaanse Playmatic voerde ondertussen ook een overlevingsstrijd”

Fabrikant Stern, die in 1982 stilletjes het flippertoneel verliet, presenteerde zich op de Amusements Trade Show in Chicago weer opnieuw. Er werd een doorstart gemaakt, net zoals Game Plan dat deed. Slechts één prototype van “Lazerlord” stond op de stand van Stern, die verder was gevuld met videogames. Aan belangstellenden werd de hieronder afgebeelde flyer uitgedeeld. Kortom, Stern was er helemaal klaar voor. Toch kwam het project “Lazerlord” niet van de grond. Het bleef bij dat ene prototype. De flyers ervan zijn minstens net zo “collectible” als de flipperkast zelf. Het kwam ook niet meer goed met Stern Electronics, inmiddels onderdeel van de Seeburg Group. Pas aan het einde van 1987 zal een echte doorstart plaatsvinden met de nieuwe eigenaar: “Data East”. De naam Stern zullen we pas weer rond de eeuwwisseling tegenkomen als het Japans/Amerikaanse Sega stopt met het bouwen van flippers en de fabriek doorgaat als “Stern Pinball Industries”.

Het Spaanse Playmatic voerde ondertussen ook een overlevingsstrijd. De “Meg Aaton” uit april was nauwelijks te verkopen, nu werd een nieuw model uitgebracht. Wat te verwachten was: in de zo moeilijke

Wico’s Af-Tor

Bally’s Spy Hunter

Flyer voor Stern’s Lazerlord

Playmatic’s Ufo-X

flippermarkt was geen ruimte meer voor de “B-merken”, en bleek dus ook Playmatics nieuwste “Ufo-X” niet de redding te brengen waarop de fabrikant zo hoopte.

Het teruggekeerde Game Plan had vertrouwen in de Amerikaanse thuismarkt en bracht op de valreep van het nieuwe jaar “Atilla the Hun” uit, volgens de flyer voorzien van “profit producing features” en “optimum player appeal”. Weinig bescheiden vermeldde de op West Fullerton Avenue in Addison (een voorstad van Chicago) gevestigde fabrikant: “the industry re-awakens to flippers - and Game Plan’s presence in the market continues to grow”. Naar later bleek was dit grootspraak, want Game Plan zou het nog een jaartje volhouden, om daarna definitief van het toneel te verdwijnen.

Ook uit Italië kwam zo vlak voor de kerst nog een nieuw product. Zaccaria presenteerde “Robot”. Een beetje in dezelfde stijl als voorganger “Magic Castle”. Ook weer met het beslist niet lelijke reliëf-kopruit en neonverlichting. Hoewel de spelletjes van Zaccaria in die tijd leuker waren dan die van de Amerikaanse machines, en de

Zaccaria flipperkasten ook nog eens goedkoper in de aanschaf waren, werd toch maar een bescheiden aantal van deze apparaten verkocht. Een andere Italiaanse fabrikant, Bell Games, had de zuinigheid van de exploitanten redelijk goed ingeschat en leverde ombouwpakketten om van een oudere Bally flipperkast een nieuwer model te maken.

“Zaccaria slaagde er niet in een rendabele

hoeveelheid van deze pakketten te verkopen”

Zo’n pakket bestond uit een nieuw speelveld, nieuwe software, een nieuw kopruit, nieuwe zijkantdecoratie voor het meubel en een verlichte extra “0” om naast het display te monteren. Het oude zes-cijferige display werd zo zeven-cijferig. De uitgebrachte kits waren alle kopieën van Bally producten:”Saturn 2” was een kopie van “Spy Hunter”, “Tiger Rag” was

een kloon van “Kings of Steel”. Als je zo’n machine tegenkomt, kijk dan eens aan de binnenzijde: gegarandeerd zit er een “Evel Knievel”, “Eight Ball” of “Strikes & Spares” onder! De sets waren niet al te duur: ongeveer de helft van de prijs van een nieuwe flipperkast. Toch werden van iedere kit slechts tussen de 500 en 700 stuks verkocht.

Zaccaria zag ook wel wat in dit systeem en bood een conversie aan voor alle oudere Zaccaria-machines. Deze begonnen dan hun nieuwe leven als “Mystic Star”. Feitelijk was dit een betere optie dan de kits van Bell Games:”Mystic Star” was een nieuw ontwerp, dus geen kopie van een al bestaande machine. Om de set ook te kunnen gebruiken in oudere modellen zoals “Pinball Champ ‘82” en “Locomotion” was geen gebruik gemaakt van de inmiddels ingeburgerde neon-verlichte reliëf-kopruit. “Mystic Star” was voorzien van een “normale” kopruit, weliswaar gedrukt volgens het fotografische “half-tone” procedé zoals we dat kennen van bijvoorbeeld Bally’s “Lost World” en “Paragon”. Toch slaagde Zaccaria er niet in een rendabele hoeveelheid van deze pakketten te verkopen en zodoende kreeg “Mystic Star” geen opvolger.

Game Plan’s Attila The Hun

Zaccaria’s Robot

Zaccaria’s Mystic Star

Bijzondere donaties aan de NFV

Strange Science

De Nederlandse Flipper Vereniging (NFV) heeft inmiddels een mooie collectie flipperkasten in het clubhuis in Veenendaal staan. Wat ooit door een toen bestaand ‘kastenteam’ is gestart bestaat nog altijd, want ook nu is er weer een leuk verhaal over de donatie van de flipperkast die al jaren eigendom was van de heer Gyuri Vergouw uit Scheveningen.

Het verhaal begint in januari 2024. Gyuri wil van Amsterdam naar Scheveningen verhuizen op voorwaarde dat ook zijn flipperkast meegaat. Het huis in Scheveningen is een monumentaal pand met een spiltrap naar de eerste verdieping en daar paste bij nader inzien tijdens de verhuizing de Strange Science niet doorheen. Dus werd de flipperkast door de verhuizers meegenomen van Scheveningen naar Wateringen waar de kast in de opslag geplaatst werd.

Nadat de overige spullen waren verhuisd moest er een oplossing voor de flipperkast worden gevonden. De flipperkast was voor Gyuri zodanig belangrijk dat niet het geld maar een goede bestemming de belangrijkste voorwaarde was om de flipperkast weg te doen. Daarom bood hij hem eerst aan een jongerencentrum aan, maar het vervolg bleef uit. Er kwam geen reactie meer terug van dit jongerencentrum. Daarom heeft Gyuri op advies van een lid van de NFV ons benaderd via de website.

Gyuri kwam de kopruit persoonlijk afleveren

Arie

Gyuri zet de Strange Science aan

Op de website staat duidelijk dat de NFV het flippererfgoed wil bewaren en toegankelijk wil houden voor de volgende generatie. Dit statement heeft hem aangezet om het contactformulier in te vullen. Door gelukkige omstandigheden is dit ingevulde formulier via de secretaris direct naar de gebouw- en kastenbeheerder gestuurd, die binnen vijf minuten contact had met Gyuri Vergouw.

En toen ging het allemaal heel snel. Werd er door het jongerencentrum geen contact gezocht, de NFV was er wel snel bij en er werd een afspraak gemaakt met de verhuizer om de kast (zonder glasplaat van de kopkast) op te halen en naar Veenendaal te brengen met als doel de kast in onze speelhal te kunnen plaatsen als aanvulling op de overige kasten. De ruit van de kopkast was al in Scheveningen omdat Gyuri bang was dat hij anders zou breken en dat zou zonde zijn.

De revisie bestond uit het vervangen van alle rubbers, andere slijtdelen in de flippers en helaas ook de displays, die uitgegast bleken te zijn. Maar de neonverlichting bovenop de kopkast (die juist vaak stuk is bij dergelijke flippers) die werkte gewoon perfect.

Het plan was dat de kast volledig gereviseerd zou worden, voordat de bedank- en sponsordag zou plaatsvinden. Dan zou Gyuri Vergouw uitgenodigd worden om de kopruit te plaatsen en de kast weer compleet te maken om in te kunnen zetten in de speelhal. En met medewerking van meerdere enthousiaste leden die zich altijd weer inzetten voor de NFV is dit plan geheel geslaagd en is de NFV blij met de uitbreiding van haar collectie, met de Strange Science van de heer Vergouw.

Tijdens de bedankdag is de kast vol trots door hemzelf vanuit de klusruimte naar de speelhal gereden en in gebruik genomen. Het was ook voor de medewerkers die de revisie gedaan hadden heel leuk om te zien hoe de heer Vergouw op deze kast kon spelen en hoe blij hij was met deze oplossing, de Strange Science is bewaard voor het nageslacht!

Gyuri Vergouw is blij met het nieuwe onderkomen van zijn Strange Science

Digital Pinball

De eerste PlayStation van Sony

Screaming Mad George’s Paranoia Scape (1998)

De game die in deze editie van Digital Pinball centraal staat zal bij menigeen de wenkbrauwen doen optrekken. Wat is dit? Is dit een flipperspel? Natuurlijk, maar wel het meest bizarre flipperspel ooit. Vreemder dan dit wordt het niet. Odama uit Spinner 2023-2 is er niets bij. Paranoia Scape is ook alleen in Japan uitgebracht, dus het is heel logisch als je er nog nooit van gehoord hebt. Maar is het spel het spelen waard? We gaan het zien!

Paranoia Scape is uitgebracht op de PlayStation (PS1) in 1998. De PlayStation zou aanvankelijk een gezamenlijk project van Sony en Nintendo zijn, maar de twee grootmachten werden het niet eens over de verdeling van de centjes, dus ging Sony alleen verder met de PlayStation. Jammer voor Nintendo, want de PlayStation 2 is uiteindelijk de meest verkochte spelcomputer allertijden geworden. Eén van de redenen dat de eerste PlayStation zo ontzettend populair was, was dat het gebruik van de cd voor spellen nu echt mainstream werd. De PS1 was ook veel goedkoper dan het concurrerende platform van bijvoorbeeld SEGA, de Saturn. Er waren ook meer games voor de PS1 beschikbaar. Voor ontwikkelaars was het tevens veel makkelijker om een game voor de PS1 te maken dan voor bijvoorbeeld de Nintendo 64, het concurrerende platform van, jawel, Nintendo. Paranoia Scape zou daarom waarschijnlijk nooit op de Nintendo verschijnen. Als je het spel speelt, zal je direct begrijpen waarom.

Ronald Eijkman

Screaming

Mad George toen en nu

Screaming Mad George Voordat we naar het spel zelf gaan kijken, gaan we eerst maar eens even uitzoeken wie nou precies die George is. Screaming Mad George om precies te zijn. Het spel draagt immers zijn naam. Geboren als Joji Tani, is hij in de jaren ‘70 van Japan naar Amerika geëmigreerd. Hij begon zijn carrière als punkrockmuzikant en verzorgde de uitgesproken grafische effecten bij de liveshows van zijn band The Mad. Hierdoor kreeg hij een baan in de filmindustrie, waar hij de make-up en speciale effecten ging doen voor met name horrorfilms. Dus nee, deze man is geen software-ontwikkelaar of gamedesigner. Zonder het misschien te weten, heb je vast wel eens wat

werk van hem voorbij zien komen.

Hij heeft bijvoorbeeld meegewerkt aan de special effects voor Nightmare on Elm Street 3 en 4 (wie herinnert zich de kakkerlak-scene?). Ook heeft hij meegewerkt aan Predator, met Arnold Schwarzenegger. En de originele maskers van de metalband Slipknot zijn van zijn hand. Ook Marilyn Manson heeft met de man samengewerkt om zijn Antichrist Superstar persona vorm te geven. De soms ronduit bizarre creaties van Screaming Mad George zijn allemaal met de hand vervaardigd. Niks computer-gegenereerde animaties. Alles met verf, rubber, latex. Ook al is het soms gewoon smerig hetgeen hij maakt en bedenkt, zijn werk kan als een ware kunstvorm worden gezien.

Paranoia Scape

Hoe de game Paranoia Scape precies tot stand is gekomen, is niet duidelijk. George heeft in 1992 een cd-single uitgebracht met de titel Paranoiascape. Maar wat de aanleiding was om de game te maken? De gamestudio die het spel gemaakt heeft, Mathilda, heeft zich met geen enkel ander project beziggehouden. Wat wel duidelijk is, is dat Screaming Mad George volledige zeggenschap had over het grafische ontwerp van het spel. Dat zie je gelijk als je het spel start. Op het titelscherm zien we een zee van bloederige ogen en een hoop botten. De muziek is een soort Japanse industriële metal. Je moet ervan houden zullen we maar zeggen. Maar de toon is gelijk gezet.

Spelverpakking van Paranoia Scape

Slipknot’s maskers, ontworpen door George

Overzicht van alle stages

Je kunt wat instellingen wijzigen (moeilijkheidsgraad, aantal ballen, controllervibratie) en het spel starten. Laten we dat laatste doen. Want wat voor flipperspel is dit in hemelsnaam?! De afbeeldingen in dit artikel verklappen al dat dit geen gewoon flipperspel is. Dat blijkt ook als we aan het eerste level beginnen. We zien twee skeletten van gevleugelde monstertjes, die elk een groot bot vasthouden. Dit zijn de flippers. De bal is een soort gloeiend en brandend brein. En daar houdt de vergelijking met het flipperspel ook op. Je ziet het 3D speelveld van achter de flippers. Een groot verschil met een traditioneel flipperspel is dat je de flippers in Paranoia Scape vrij over het speelveld kunt bewegen. Naar voren, naar achteren, naar links, naar rechts. Dat is ook nodig, want ieder level moet op een andere manier worden uitgespeeld.

Negen nachtmerries

Het hele spel kun je vrij makkelijk uitspelen, want het heeft maar negen levels. Die levels zijn wel volgepakt met monstrueuze gedrochten, afgerukte ledematen, slijmerige substanties en bizarre

“De levels zijn volgepakt met gedrochten en bizarre wezens”

wezens. Het is natuurlijk de bedoeling dat je de bal in het spel houdt en dat deze niet achter de flippers belandt (door het midden of via de linker- en rechterkant). In het eerste level is het de bedoeling dat je, terwijl je de bal voor je uit blijft

spelen, met de flippers vooruit beweegt. Totdat je het einde van het speelveld bereikt hebt. Ondertussen moet je geestverschijningen en gezichtsdelen als oren en neuzen vermijden. Je hebt namelijk ook nog een energiebalkje waar je op moet letten, als je al je energie hebt verbruikt is het ‘game over’. In het tweede level moet je een spinachtig wezen verslaan, door de bal er voldoende keren tegenaan te spelen. In het derde level wordt je bal gevangengehouden door een legertje gevleugelde diepzeeduivels. Als ze je aanvallen, kun je de flippers gebruiken om ze te doden. Terwijl je daar druk mee bent, moet je er ook voor zorgen dat je niet door gigantische benen en armen geplet of gegrepen wordt. Vervolgens sta je oog in oog met een leger oogballen. Als je die verslagen hebt en je ondertussen een beetje aan de omgeving

George spreekt de speler toe in het spel

Stage 1: ‘symptom’ en ‘boss’

gewend bent geraakt, is het tijd geworden voor fase twee van het spel: ‘Ingewanden’. Beelden vertellen meer dan woorden, dus hier laat ik het maar even bij. Bij elk volgende level waan je je dieper in een surrealistische nachtmerrie.

Gameplay

Tja, de gameplay. Als we dit spel puur als flipperspel bekijken, gaat het natuurlijk nergens over. De flipperelementen zijn minimaal. De gameplay doet meer denken aan Breakout, waarbij je de bal met een staafje in het spel moet houden, terwijl je een muur van blokken afbreekt. Datzelfde doe je in Paranoia Scape ook, alleen heb je hier te maken met allerhande afzichtelijke wezens. Strikt genomen hoef je de flippers niet eens te gebruiken, de bal stuitert vanzelf terug als deze tegen een van de flippers aankomt.

“Als we dit spel als flipperspel bekijken gaat het natuurlijk nergens over”

Dat is ook een beetje afhankelijk van de moeilijkheidsgraad, je kunt kiezen uit easy, normal en hard. Die instelling regelt vooral hoe snel de bal beweegt en weer terugkomt naar de flippers. En dan is het een kwestie

Stage 2: ‘intestines’ en ‘infected’

van de bal weer het veld op schieten. Ik heb eigenlijk nooit het gevoel gehad dat ik de bal ergens gericht naartoe kon spelen. Dus al met al is de gameplay maar matig. Het gaat in dit spel dan ook voornamelijk om de ervaring. Hoe vreemd en bizar kan het worden? Ervaar het zelf!

Gaan we die weer spelen? Wat mij betreft niet. Waarom dan dit artikel? Omdat die George een intrigerende kerel is. En omdat Paranoia Scape het meest bizarre flipperspel ooit is. En het is gewoon heel fijn om te weten dat je nooit

meer naar een flipperspel op zoek hoeft te gaan, dat nog bizarder is. Op YouTube zijn video’s beschikbaar die het hele spel van begin tot eind in een half uurtje laten zien. Dat geeft een prima indruk van het spel. Mocht je daarna toch nog nieuwsgierig zijn, dan download je de game en de PSX-emulator. Want de kans is heel klein dat je het spel hebt (dat dus alleen in Japan is uitgebracht) én daarbij toevallig ook een PlayStation in de kast hebt staan, waarbij de Japanse regio ontgrendeld is.

Stage 2: ‘nerves’

Stage 3: ‘epilogue’

Pinball op de uni

Wat doet een ball drain met de psyche van de mens?

In het verleden zijn er wel vaker projecten op universiteiten en hogescholen geweest waarbij een flipperkast werd gebruikt. In de regel ging het dan om opleidingen in de technische hoek waarbij de focus lag op de mechanische werking of de elektronica van de kast. Bij het project waaraan NFV-lid Sander Bakkes sinds dit voorjaar werkt ligt het anders: daar ligt de focus op de mens en zijn gedrag.

Samen met zijn team onderzoekt

Sander wat de effecten zijn van een mooie partij en een ball drain op de psyche van de flipperaar. Een serieus onderzoek waarvoor een periode van maanden is uitgetrokken. De Spinner redactie, vertegenwoordigd door Rens en Bas, bezocht in juli de Universiteit van Utrecht en liet zich in een gesprek met Sander en teamlid Eliza Chung informeren over de onderzoeksvraag en de aanpak.

Game Design en Playful learning

Bij een kop koffie geeft Sander ons achtergrond informatie over de afdeling en zijn specifieke onderzoeksterreinen. Sander: “De Universiteit van Utrecht doet veel aan game-onderwijs. Eén van de opleidingen richt zich op ‘game technologie’. Daarbij is er aandacht voor de technische kant, zoals spelopzet bedenken, code uitwerken en dergelijke. Maar er is ook veel aandacht voor gedragsaspecten, want voor een succesvolle game moet je begrijpen hoe spelers denken en handelen. Er komen onderwerpen aan de orde als: wat kun je als designer doen om mensen te interesseren voor je spel?

En hoe kun je ervoor zorgen dat ze blijven spelen?”

Sander gaat verder: “In een andere opleiding – Informatiekunde – richten we ons o.a. op de mogelijkheden van spel om mensen te laten leren, dat noemen we ‘playful learning’. Je kunt een taal of theorie leren uit een boek, maar het is veel leuker om dat te doen door middel van een interactief spel. En als mensen iets leuk vinden, blijven ze gemotiveerd en leren ze meestal sneller.” Sander heeft dit duidelijk vaker uitgelegd, Rens en ik krijgen een gratis college.

Onderzoeksopzet

Als we op de afdeling komen staan daar twee nieuwe kasten van Stern opgesteld: een Jurassic Park en een Mandalorian. Allebei in de Premium-uitvoering: als je dan toch in kasten investeert, dan moet je het goed doen. Sander legt uit: “Er is een uitgebreid proces van goedkeuring voordat zo’n onderzoek van start kan gaan. Na heel (heel) veel praten en overleg kreeg ik toestemming voor één flipperkast. Om er vervolgens

achter te komen dat als we de sociale interacties en beleving van speler écht goed willen onderzoeken, dat we minimaal twee flipperkasten nodig hebben. Je kunt je de gefronste wenkbrauwen van het management wellicht voorstellen, maar uiteindelijk zijn ze overstag gegaan, en ben ik heel dankbaar voor hun steun voor dit wetenschappelijk onderzoek.

Testsubject 1

Aan de muur hangt een korte beschrijving van de onderdelen van het onderzoek:

1. The positive effects of play on children’s mental health

2. The interplay of task demand, social anxiety and social play

3. The psychology of experiencing failure

4. The role of eye gaze during social play

5. EEG measurements of pinball players

Sander licht toe: “Het komt er op neer dat we willen onderzoeken of er positieve effecten zijn als je kinderen samen laat spelen op een flipperkast. Voelen ze zich een beetje veiliger na samen te hebben gespeeld? Voelen ze zich meer verbonden met elkaar? Hoe communiceren ze met elkaar? En als ze iets samen bereiken, voelen ze zich dan nóg beter? ”

Sander en Eliza leggen uit hoe ze dit gaan onderzoeken. Ze gaan hulpmiddelen gebruiken en met een camera gaan ze de gedragingen van de spelers registeren. Ook wordt de communicatie tussen de spelers opgenomen met een microfoon. Verder gaan ze de spelers naar hun gevoelens vragen door het laten invullen van vooraf geformuleerde vragen die op een zestal kaartjes staan. De

Sander Bakkes bij de hulpmiddelen van het onderzoek

leerlingen mogen zelf bepalen welke kaart ze kiezen en moeten dan de vragen die daarop staan beantwoorden.

De onderzoeksgroep bestaat uit leerlingen van groep 7 en 8 van een basisschool. Dat zijn kinderen van 10 tot 12 jaar, die zijn al behoorlijk goed in staat om hun gevoelens onder woorden te brengen. Sander: “de scholen die we benaderden waren heel enthousiast. Dat ging vlot, maar dat gold niet voor het traject waarin we onder andere een ethische commissie moesten overtuigen van de aanpak en waarin we ouders moesten uitleggen hoe we met de privacy van hun kids om zouden gaan. Dat willen we natuurlijk heel zorgvuldig doen – ook al gaat het alleen maar om even een potje flipperen.”

Rens en ik zijn trouwens heel nieuwsgierig naar het derde onderdeel. Een onderzoek met een flipperkast in combinatie met ‘experiencing failure’, dat moet gaan over het gevoel dat je hebt nadat een bal door een outlane is gerold of tussen de flippers door in de outhole is verdwenen. Of in het Engels: ‘ball drain’. Dat moment ontlokt mij vaak een reactie en niet zelden wijs ik externe factoren aan als oorzaak voor de gebeurtenis. Ik ben blij dat er geen onderzoek bij mij wordt gedaan!

Aan de slag met het veldwerk

De voorbereiding is nu achter de rug, tijd om aan de slag te gaan met het veldwerk. Eliza vertelt: “we gaan naar de scholen toe en laten de spelers steeds samen spelen, elk één flipper. Wij bepalen wie er samen spelen. Soms zijn dat vriendjes, soms zijn het klasgenootjes die niet veel met elkaar optrekken. We laten hen een vragenlijst invullen voordat ze beginnen en we vragen hen om dit ook te doen na elke keer dat ze samen een spel hebben gespeeld.”

Elk duo speelt drie partijen (één keer Mandalorian, één keer Jurassic Park en tot slot één spel naar keuze van de spelers). Eliza: “Per duo duurt het onderzoek ongeveer een uur. Bij het begin zijn ze soms wat timide, maar dat verandert snel als ze eenmaal samen aan het spelen zijn geweest, zo heb ik gemerkt bij de eerste onderzoeksdagen.”

De komende maanden gaan er nog veel onderzoeksdagen volgen. Daarna moeten alle antwoorden worden verwerkt, en de beelden van de camera’s en de geluiden van de microfoons moeten worden uitgewerkt en geanalyseerd. Zo’n onderzoek is vooral hard werken! We maken de afspraak dat Eliza en Sander terugkomen als ze klaar zijn met het veldwerk. To be continued!

De vragen om woorden te geven aan de gevoelens van de testpersonen

John Wick

In goed gezelschap reisde ik op zaterdag 16 augustus 2024 af naar een prachtstukje Rotterdam, de Delfshaven. Ingewijden en degenen die mij kennen, weten dat ik daar niet was voor de terrasjes met bier en bruin fruit (tenminste, niet op dát tijdstip) en ook niet om de pittoreske panden, boten en de molen te fotograferen. Hoewel de molen wél in het logo van de bestemming is verwerkt, evenals de niet ver weg gelegen Euromast waar met gezelschap - en terrastussenstop voor koffie en gebak bij Loos - langs is gewandeld onderweg van de Haaienbek (het Rotterdam Centraal stationsgebouw) naar, u raadde het vast al, het Dutch Pinball Museum!

Wilko Wieffering,

Het Dutch Pinball Museum is altijd zeer de moeite van een bezoek waard, maar vandaag had ik een speciale missie: de kersverse aanwinst, de John Wick premium-versie, bespelen en er verslag van doen. Deze keer had ik de eer om het stokje over te nemen van uw vaste razende reporter“iemand moet het doen” - die deze keer niet in de gelegenheid was. U zult het moeten doen met een verslag van een andere flipperliefhebber…

Na een gastvrije ontvangst in het Dutch Pinball Museum door Gerard, de directeur en eigenaar, werd al snel de ‘Watch out! It’s a trap’-trap bestegen om tussen al dat moois dat er staat direct, de John Wick premium-versie te kunnen zien staan.

Voor wie niet bekend is met deze term: fabrikant Stern produceert van elke kast drie varianten. De Pro komt veelal als eerste uit en is al zeker een complete flipperkast. De Limited Edition (LE) verschijnt meestal als tweede en is voorzien

van bijvoorbeeld extra’s in het spel of op het speelveld, visuele extra’s, artwork op de speakerpanelen en een shakermotor. En ten slotte de Premium-editie, deze kent op het speelveld alle extra’s die ook in de Limited Edition-versie zitten, maar mist de visuele extra’s en de shakermotor.

Een Premium-versie is ongeveer 2000 euro duurder dan een Pro. Verderop in dit verslag zal ik ingaan op welke ’extra’s de John Wick Premium onder de glasplaat huisvest.

Een eerste indruk Het is altijd erg leuk en spannend om een flipperkast te zien en te spelen die je niet kent en die je nog nooit eerder hebt ervaren. Mijn eerste indruk van het uiterlijk van de flipperkast: de kleuren oranje en blauw overheersen. Op de kopruit staan uiteraard de titel van de kast en een vrij grote afbeelding van John Wick. Zelf ben ik geen kenner van dit personage en de films, maar de kopruit is geslaagd en schrikte mij in ieder geval zeker niet af. De zijkanten laten ook geen twijfel bestaan: John Wick staat erop weergegeven in grote dikke hoofdletters waarbij de voor- en achternaam worden gescheiden door hemzelf. Zelf vind ik de zijkanten van de kopkast nog het fraaist qua artwork: met mooie kleuren is daar een collage zichtbaar van diverse personages uit de vier films.

De poten, startknop en onderzijde kabinet laat ik achterwege, het belangrijkst is natuurlijk de eerste indruk van de vormgeving van het speelveld. Ik kan niet anders zeggen dan dat het een fraai geheel is geworden. Een vrij open speelveld en achterin de kast een met groene verlichting omgeven skyline van New York, voor mij zou deze kast in de exploitatie zeker uitnodigen om een spel te starten. Centraal op het speelveld, boven de flippers, zijn in cirkelvorm 12 personages/gevechten weergegeven die gespeeld kunnen worden (‘features’ genoemd). Uitgebreid dus. Wat verder opvalt zijn natuurlijk de extra’s die in de Premium-versie zijn toegevoegd, ik beschrijf er een paar: links een groot zilveren schild dat kan openklappen met twee targets eronder, aan de rechterzijde boven de slingshots een grote kist, een fysieke ball lock (bereikbaar via de middelste ramp) en een droptarget die de ingang naar de ruimte met popbumper afsluit tot je er tegenaan schiet. Overigens blijkt deze droptarget ook in een aantal spellen een rol te spelen. Daarnaast zijn er onder meer maar liefst drie ramps te vinden, een zwarte auto waar je tegen de voorkant kan schieten (ook toegepast

in de Pro, alleen in de Premium kan de auto links afslaan zodat je ook tegen de zijkant kunt schieten), een cirkelvormige ruimte met toegang (bewaakt door een drop target die je naar beneden kunt schieten) waar in het midden één grote popbumper is gesitueerd met targets eromheen, en een fraai vormgegeven wolkenkrabber met een captive ball eronder. Er is ook een mooie lange loop in de kast aanwezig, de linkerzijde is ook voorzien van een spinner, die staat

Het speelveld in volle glorie

ook garant voor twee schoten. Ten slotte nog een doodlopend schot links in de kast (de bal komt daar in een ‘scoop’ die de bal ook weer uitspuugt). Naar mijn mening dus méér dan genoeg schoten om de speler veel vermaak te kunnen bieden.

Het afdrukken Fraaie beelden op het display, de skyline van New York op diverse manieren weergegeven in de oranje

gloed van de zichtbare ondergaande zon. De bal wegschieten kan met de action button, dan loopt de bal via de loop en komt de bal op het speelveld links op je flipper uit. Maar… er zijn diverse skillshots waar je de plunger voor moet gebruiken. Ik ga ze niet allemaal beschrijven, maar één lijkt op het systeem in de Twilight Zone, er zijn diverse bal-keerpunten en de bal komt in een ruimte achter de kist. Van daaruit wordt de bal omhoog gelicht en komt de bal via de rechter outlane bij de rechterflipper terecht. Maar geheel achter in de kast zitten ook twee skillshots verborgen en dat is leuk, volop opties. Schiet de bal dus niet steeds achteloos hard weg!

Het spel spelen

Dit is écht een eerste indruk, want deze kast zal nog veel software-updates krijgen die het spel uitgebreider en interessanter zullen maken, zo ook (vermoed ik) de animaties op het display. Is de kast nu dan saai of stemt hij tot ontevredenheid? Bij mij zeker niet; het aantal te maken schoten en minstens drie multiballen en dus erg veel features - én de schoten die je moet maken om deze op te starten - bieden meer dan voldoende vertier. Opvallend vond ik wel het behoorlijk grote aantal airballs (ballen die vliegen, vrijkomen van

John Wick ‘marker’, dicht en open

het speelveld), zowel bij spelen met één bal als met multiball. Het zal de nieuwigheid wellicht zijn maar m.i. zou de kracht van de flippers wel wat minder hoog kunnen worden ingesteld. Een aantal schoten is behoorlijk uitdagend, de middelste ramp is bijvoorbeeld echt smal. Ballen die onverhoopt niet doorrollen op de ramps of in de loop, worden genadeloos en knalhard teruggekaatst

Er is heel wat te doen in deze flipperkast!

naar - meestal wel - de flippers. Maar het risico op een bal tussen de flippers of door één van de outlanes ligt zeker ook op de loer; zeker als je de middelste ramp te zacht schiet is het vrijwel zeker dat de bal tussen je flippers wegrolt. Dat laatste gebeurt overigens ook door erg enthousiast ingestelde slingshots (de rubbers direct boven de flippers die ballen wegkaatsen). Voor minder geoefende spelers kan ik me voorstellen dat dit een showstopper is. De door mij gespeelde potjes kenden ups-anddowns, maar ik wilde zeker wél blijven spelen! Dus uitnodigend is de kast absoluut.

De features en multiballen

Na een paar potjes als eerbetoon aan Carry Tefsen (Op Goed Geluk) heb ik links onderin het speelveld de rulesheet bestudeerd. Hoe start ik features op? Hoe kom ik aan die ene multiball, wat moet ik doen voor andere multiballen? Dat is altijd al leuk, daarop spelen en de multiballen halen, al dan niet in combinatie met een reeds opgestarte feature (zoals eerder in dit artikel beschreven, één van de 12 opties in cirkelvorm weergegeven op het speelveld boven de flippers). De bovenste helft van de cirkel vereist

Details van het bovenste deel van het speelveld

een andere voorbereiding om een feature te kunnen opstarten dan de onderste helft, dat is leuk bedacht en goed voor de variatie. Vervolgens kun je links in de dead end (waar de bal gewoon weer uitkomt, ik had het daar prettiger gevonden als de bal in de ramp naar de linkerflipper terecht zou komen) een feature opstarten. De andere helft van de cirkel kun je opstarten achter de kist die openspringt, waardoor je in een gat achter de kist kan schieten. Op de kist in gesloten toestand zitten overigens ook nog drie targets om te raken, ook weer om features te kunnen activeren. De targets die middels de popbumper geraakt worden, activeren kleine blauwe lampjes (de ’enemies’). Deze lampjes zijn in een driehoeksvorm gegroepeerd op verschillende plekken op het speelveld; je moet deze lampjes verzamelen om een feature te kunnen starten. Het behalen van een feature vereist dus een aantal voorafgaande acties en deze zijn origineel bedacht voor deze flipperkast.

Dan is daar nog het mysterieuze grijze schild links in de kast, de targets eronder activeren een ballsave in één van de outlanes. Als die gebruikt is dan is het pas mogelijk hem weer te activeren ná het spelen van een feature. Een aantal keer tegen de captive ball (onder de wolkenkrabber) schieten opent de lock in de middelste ramp, de diverter laat de bal rechtdoor gaan (in plaats van rechtsaf) en je kan zien dat de lock geactiveerd is door een rode verlichting bovenaan deze ramp, fraai gedaan. Deze ball

lock is fysiek, na het locken van drie ballen komen de ballen uit in de ruimte bij de popbumper. Andere multiballen: targets naast de ramps raken, vervolgens de bal in de ruimte met popbumper schieten, de bewaaktarget komt omhoog en er komt een nieuwe bal waarmee je de bal moet bevrijden door tegen de target te schieten, soms moet dat meerdere malen. Duurt het te lang voordat je de target raakt, dan laat de kast de bal erachter zelf vrij. Ten slotte is er multiball op te bouwen door een keer of vier tegen de voorzijde van de auto te schieten. Dan draait de auto rechts naar voren waardoor je tegen de zijkant kunt schieten. Is dat gelukt, dan start je een multiball op door de linkerloop te schieten. Er zijn ook add-a-ball-mogelijkheden gedurende de multiball-spellen.

Afsluitend…

Ik heb de kast nog niet lang genoeg kunnen spelen om te ontdekken hoe compleet de features zijn, zoals of er extra wizard-modes zijn na het uitspelen van een feature, of ‘tussen-eindspellen’ als je bijvoorbeeld alle drie de multiballen hebt uitgespeeld. Updates zullen gegarandeerd gaan zorgen voor een grotere hoeveelheid spelelementen en hetgeen te zien is op het display. Wat fraai is, dat rondom de flipperbuttons een stalen beveiliging is bevestigd, geen risico dus op slijtageplekken op het artwork rondom de flipperbuttons.

Op wat airball-risico en enkele wat smalle schoten na (de middenramp

te zacht schieten is gegarandeerd een niet te redden bal tussen de flippers door) ben ik zeer te spreken over het vermakelijkheidsniveau van deze flipperkast. Op fora is aangegeven dat de kist vaak leidt tot ballen die afgaan door de rechter outlane, dat is bij mij nauwelijks het geval geweest. Het is een snelle, uitdagende en qua schoten zeer gevarieerde en ook fraai vormgegeven flipperkast en dat is mijn mening, daar zult u het mee moeten doen tot… je zelf de gelegenheid hebt deze flipperkast te bespelen. Druk zeker een aantal potjes af! En ook al is er in deze flipperkast geen derde sideflipper toegepast (ik vind dat altijd wel een meerwaarde hebben), missen doe je dat zeker niet.

Kortom: reis af naar Rotterdam, doe een bakkie koffie op een terrasje, bewonder de fraaie molen, boten en panden in Delfshaven maar ga daarna vooral snel het fraaie dubbele pakhuis in waar het Dutch Pinball Museum is gevestigd (vooraf toegangskaart kopen via hun website). En vraag de bespeler/ bespeeltster van de kast gerust om een potje mee te spelen of geef aan dat je ook een keer een potje wilt doen. Lukt dat even niet? Er staan nog méér dan genoeg andere leuke, mooie en bijzondere flipperkasten om te bespelen. Of doe gezellig een drankje en/of hapje in de gezellige barruimte op de begane grond.

John Wick Premium cabinet

Van het techniekteam

Derde kwartaal 2024

Ook het techniekteam heeft vakantie gevierd, vandaar dat er in deze editie naar verhouding iets minder te vertellen valt. Natuurlijk hebben we niet stilgezeten, er is altijd wel iets te lassen, te fixen of op te lappen.

Lasklussen

We krijgen bij reparaties regelmatig te maken met afgebroken metalen onderdelen. Denk aan ramps, scoops en dergelijke. Om niet gelijk op zoek te hoeven gaan naar een nieuw onderdeel (en als het nog goed te lassen was) konden we daarvoor terecht bij een collega van Wijnand. Aangezien het ondertussen om best wel wat lasklusjes ging (en we die collega ook niet elke keer met flipper onderdelen wilden ‘opschepen’), zijn we toch op zoek gegaan naar een (MIG) lasapparaat voor de vereniging. En we hebben er eentje aangeschaft.

Ondertussen hebben we daarmee al wire-ramps kunnen redden en onlangs weer een ‘lipje’ aan de baseplate van de main saucer van de AFM gemaakt. Doordat deze afgebroken was,bleef de saucer nogal stil hangen. Het lipje was helaas niet meer in de kast te vinden, dus deze moest ook nog gemaakt worden.

Natuurlijk is zo’n lasapparaat wel een investering. Maar met een donatie erbij viel het uiteindelijk mee en kunnen we hiermee weer een aantal onderdelen een 2e kans geven.

Donaties

We hebben onlangs ook nog enkele donaties mogen ontvangen: diverse onderdelen zoals een krat vol met

lampjes/onderdelen en zelfs onderdelen voor de Bram Stoker’s Dracula.

Verder hebben we ook een donatie van een dame gekregen, van wie onlangs haar partner was overleden. Ze had nog wat onderdelen liggen die ze graag aan de vereniging wilde doneren. Hier zaten ook onderdelen voor een T2 bij en een mooie shooterlane mod (die we op de T2 van de NFV gaan monteren). Uiteraard zijn we hier erg blij mee en kunnen we alles goed gebruiken om de collectie te verbeteren.

Klusdag

In de afgelopen maanden zijn er ook twee klusdagen geweest: op 6 juni en 3 augustus. Ondanks de vakantietijd en dus een wat lager aantal aanmeldingen (vooral op 3 augustus) zijn er op beide dagen weer flink wat (70+) storingen opgelost.

In de aanloop naar het DPO gaan we ook weer klusdagen organiseren. We zeggen het wel vaker, iedereen is welkom om te helpen! En op deze dagen is het ook wel fijn dat we kasten een poetsbeurtje kunnen geven; dus voor iedereen wel een klus te verzinnen toch?

De datum voor de eerstkomende ‘DPO-klusdag’ is op dit moment 19 oktober, maar hou altijd de agenda op de website in de gaten.

Bob van Leeuwen en Wijnand Klaver

Lasklus: de saucer van de Attack from Mars

Lasklus: ballthrough twister

Zaterdag 15 juni 2024

Verslag ALV 2024

De opkomst op deze clubhuis zaterdag was flink. Voor de Algemene Leden Vergadering (ALV) en de BBQ waren zo’n 70 leden naar Veenendaal gekomen. Alle stoelen waren bezet en voor een resterend aantal mensen was er slechts een staanplaats bij de bar. Om 15.00 uur was het tijd voor het NFV Bestuur om de leden over het voorbije jaar te vertellen, verantwoording af te leggen over het (financieel) beleid én de plannen te presenteren voor het najaar van 2024

1. Inleiding

Bas Vis (waarnemend voorzitter) opent namens het NFV Bestuur de Algemene Leden Vergadering. Het NFV Bestuur wordt verder vertegenwoordigd door Laurens Linssen (penningmeester), Rens Hooijmaijers (secretaris), Bart Volman en Arie Pijl.

Er zijn circa 70 leden die aan de ALV deelnemen. Bas informeert of er opmerkingen zijn bij het verslag van de ALV 2023 zoals gepubliceerd in Spinner 3 van september 2023. Er zijn geen opmerkingen, daarmee is het verslag van de ALV van 10 juni 2023 definitief.

2. In Memoriam Geert Jan de Vries

Bas vertelt dat op vrijdag 24 mei 2024 voormalig voorzitter Geert Jan de Vries (1968) overleed. Geert Jan was voorzitter van de NFV van 2002 tot 2006. Hij speelde een belangrijke rol als aanjager van grote veranderingen. Tijdens zijn voorzitterschap organiseerde de NFV in 2005 het EPC in Zwanenburg. Ook regelde hij in de Gashavenstraat in Deventer het eerste clubhuis en daarmee kreeg de vereniging een echte thuisbasis. Bas vraagt om een moment stilte, waarbij de gedachten uitgaan naar zijn naasten die veel te vroeg van Geert Jan afscheid moesten nemen.

3. Evaluatie 2023 en ontwikkelingen 1e helft 2024

NFV bestuur / NFV team

De samenstelling van het NFV Bestuur en de taakverdeling:

• Bas Vis (waarnemend voorzitter, clubhuis activiteiten, Spinner)

• Laurens Linssen (penningmeester, ledenadministratie)

• Rens Hooijmaijers (secretaris, website, Spinner)

• Bart Volman (techniek, onderhoud collectie, toernooien)

• Arie Pijl (clubhuis, beheer collectie, Club van 100)

De samenstelling van het NFV-vrijwilligersteam per juni 2024 is:

• Webmaster: Koen Martens

• Social Media: Winfred de Ruijter

• PR: Jim Jansen

• Club van 100: Marianne Winkel

• Ledenadministratie: Nils de Kleine

• Clubhuis Toernooien coördinatie: Bart Volman (support: Fabio Villanueva, Jan Hop)

“...Er is behoefte aan versterking bij de organisatie van clubhuisdagen in het weekend”

• DPO coördinatieteam (2024): Marcel van Kessel Ralf de Kleine, Rahiel Karamali, Bob van Leeuwen, Mathijs van Loo en Victor Stulemeijer.

De grootste vrijwilligersteams zijn die van:

• Spinner: Ronald Eijkman, Jos van Rixel, Gerard van de Sanden, Barry Driessen, Rens Hooijmaijers, Bas Vis, Winfred de Ruijter, Theo van Vroenhoven, Wilko Wieffering, Pieter Arentz, Ad Jonker en de leden van het inpakteam.

• Techniek: Wijnand Klaver, Wouter van der Post, Bob van Leeuwen, Bart Volman, Arie Pijl, Hans Kamp, Martijn Verrijdt, Barry Hoeben, Jos Boss, Ronald de Wit, Ad Jonker,

Michel Lanters, Arco van Geest Joost van Pelt, Joost van Rooijen, Anass Moussaoui, Arjen Corporaal, Micha van der Klis, Twan Kersten, Ralf de Kleine en anderen…

• Catering: Jim van Wel, Michel Lanters, René Dörr, Rob Meijaard, Julia Vis (betaald), Richard Weijts, Wouter van der Post, Wijnand Klaver, Bob van Leeuwen, Wilko Wieffering, Rahiel Karamali, Freddie Leeman, Marc van Haaren, Gerrit van der Brink, Arie Pijl, Bas Vis en anderen…

Bas herhaalt dat er behoefte is aan versterking bij de organisatie van de clubhuisdagen in het weekend. Wil je hierover meer weten of wil je zelf helpen? Stuur dan een bericht naar Arie Pijl (arie@nfvpinball.nl) of Bas Vis (voorzitter@nfvpinball.nl).

NFV-evenementen

Het DPO 2023 in Veldhoven was een geweldig evenement. Het was een geslaagde happening in het NH Koningshof tijdens het 3e weekend van november. Mooie wedstrijden, bijzondere kasten, veel stands en prima catering. Bas verklapt alvast: ook voor het DPO 2024 gaan we naar Veldhoven!

NFV Funhouse

Bas vertelt dat de evenementen in het clubhuis goed tot zeer goed bezocht worden. Op Funhouse Fridays zijn er steeds meer dan 100 bezoekers, terwijl er ook op de clubhuisdagen op zaterdag vaak meer

dan 80 bezoekers zijn (dankzij de populariteit van de toernooien). De ambitie is om vanaf het najaar 2024 weer vaker themabijeenkomsten in het clubhuis te organiseren, zoals een Nieuwe Leden Dag, een Techniek Workshop en bijeenkomsten voor Digital Pinball liefhebbers. Het clubhuisteam dat de evenementen organiseert is klein. Bas doet daarom nogmaals een oproep om het team te komen versterken. Ook als je maar één keer kunt helpen is dat al zeer welkom.

Vraag: zou er een ‘masterclass flipperen’ georganiseerd kunnen worden?

Antwoord: dat kan zeker. Het is daarvoor wel nodig dat iemand het initiatief neemt om de organisatie ervan op zich te nemen.

NFV kasten collectie

Bas licht toe dat, nadat bij de ALV in 2023 was besloten om extra budget beschikbaar te stellen, er flink in de kastencollectie is geïnvesteerd. In 2023 is de collectie uitgebreid met: The Simpsons Pinball Party (2003), Ripley’s Believe It Or Not (2004), TRON (2011), Godzilla (2018) en Digital Pinball (2023). De totale collectie is gegroeid tot ruim 150 kasten met een verzekerde waarde van 320k. De verzekeringspremie in 2023 was 4,5k.

NFV kasten onderhoud

Bas aan het woord

Namens het Techniek Team geeft Wijnand Klaver een overzicht van de activiteiten in 2023. Er werden 361 geregistreerde storingen opgelost. Uitschieter was de storing op de Seawitch die al 8 jaar open stond (omdat de kast ver in de opslag stond). Diverse kasten die al lang stil stonden doen weer mee, zoals Nip-It, Soccer Kings, Oxo, Jackpot, Sharpshooter en de genoemde Seawitch. Ook heeft het team een niet werkende donatiekast weer opgeknapt: Rockmakers. De kast met de meeste storingen was de Dracula: met maar liefst 13 storingen. Dat is een twijfelachtige eer natuurlijk. In 2023 heeft het team meer klusdagen dan in eerdere jaren kunnen organiseren en de opkomst was goed.

Er waren gemiddeld 15-20 klussers per klusdag. Wijnand onderstreept nog eens: iedereen is welkom bij deze klusdagen. Ervaring is niet vereist en juist voor simpele klussen zijn veel helpende handen nodig. Nieuw voor het Techniek Team is dat ze een vaste rubriek in de Spinner hebben!

NFV ontwikkeling ledenaantal De vereniging heeft de voorbije jaren

RESULTAAT 2023

een gestage groei van het ledenaantal gezien. Bas laat aan de hand van een grafiek zien hoe het aantal is gegroeid van 1250 leden (januari 2021) naar bijna 1700 (juni 2024). Die groei komt deels voor rekening van het “clubhuis-bezoekers-beleid”, waarbij leden nog maar één introducee naar het clubhuis mee mogen nemen. Daarnaast is het tarief voor introducees verhoogd. Bezoekers

besluiten daarom eerder om lid te worden.

Samenvatting van controle, uitgevoerd op 20 mei 2024 Op maandag 20 mei 2024 hebben beide leden van de kascommissie, Victor Stulemeijer en Jos van Rixel, de controle uitgevoerd op de financiële boekhouding over 2023. Daarbij is onder andere gecontroleerd of de saldi van de diverse betaal- en spaarrekeningen per 31-12-2023 conform de gepresenteerde cijfers zijn. Ook zijn er steekproeven genomen m.b.t. de boekingsgang van facturen en journaalposten. Het resultaat van deze controle heeft geen onjuistheden of onvolkomenheden laten

4. Financiële verantwoording 2023

Resultaten 2023

De penningmeester licht de cijfers over het jaar 2023 toe. Het resultaat van ruim 39k was uitzonderlijk en veel hoger dan begroot. Dat is met name te danken aan de positieve resultaten van de clubhuis evenementen (entree geld en catering opbrengst). De positieve tendens werd versterkt door extra ‘bedrijfsevents’ en het feit dat er in 2023 weer een DPM-toernooi (Dutch Pinball

BALANS per 31-12-2023

zien. De kascommissie is daarom tot het oordeel gekomen dat de gepresenteerde resultatenrekening en balans over 2023 een getrouw beeld geven van de financiële gang van zaken en de huidige vermogenspositie van de vereniging.

Met name dankzij de groei van het aantal leden,de georganiseerde toernooien en evenementen is de al gezonde liquiditeits- en solvabiliteitspositie van de vereniging verder verbeterd.

Compliment aan de penningmeester voor de nauwkeurigheid

Masters) was. Ook de contributie inkomsten zijn gestegen. Daartegenover staan hogere kosten van de verzekering van de collectie, hogere huur- en energiekosten en hogere kosten van de Spinner.

Vraag: waarom zijn de bankkosten hoger?

Antwoord: cashless is niet kosteloos. We hebben in 2023 een nieuw pin-apparaat aangeschaft. Per transactie betalen we een kleine vergoe-

waarmee door het jaar heen de financiële vastlegging heeft plaatsgevonden.

De Kascommissie adviseert de ALV om het bestuur décharge te verlenen voor het in 2023 gevoerde financiële beleid.

De Kascommissie heeft nog één aanbeveling voor het bestuur en de penningmeester: om in de toekomst de rol van de kascommissie professioneel te ondersteunen wordt voorgesteld om het E-boek “De Kascommissie Gids” aan te schaffen.

Victor Stulemeijer & Jos van Rixel

ding en door de hogere bezoekersaantallen is het aantal transacties gestegen en zijn dus de kosten hoger. Bij internationale evenementen (DPM en DPO) maken we (i.v.m. buitenlandse betalingen) gebruik van Paypal. De kosten daarvan zijn relatief hoog, maar het zorgt wel voor een snelle en efficiënte verwerking van betalingen. Bij ‘gewone’ clubhuis evenementen staat de optie om met Paypal te betalen uit.

Balans 2023

Balans ultimo 2023

Het positieve resultaat is in het gestegen saldo van de bankrekening van de NFV (107k, + 20k ten opzichte van eind 2022) terug te vinden. De voorraad flipperkasten (113k, +23,5k) is gestegen door de investeringen in de collectie. De 113k is het bedrag dat we voor alle kasten in de collectie betaald hebben (‘gewaardeerd op aanschafwaarde’). De waarde is geschat op 320k.

Vraag: zouden we het spaargeld niet op een rekening met een hogere rente moeten zetten?

Antwoord: we staan open voor suggesties. We willen graag een goed rendement, maar dat moet niet tot extra risico leiden. Belangrijk om te realiseren: het aanhouden van een bankrekening (bij een andere bank) is niet kosteloos.

Verslag kascommissie

Het verslag van de kascommissie staat in het blauwe kader op de vorige pagina. De penningmeester dankt de kascommissie voor het verslag. In reactie op eerdere suggesties voor verbetering, meldt hij dat de kas per mei 2024 is afgestort. De aanbeveling van de kascommissie om het E-boek aan te schaffen wordt overgenomen.

De relatie met de verhuurder is goed en we hebben een huurcontract voor onbepaalde tijd met een opzegtermijn van 12 maanden.

De penningmeester licht toe dat het NFV Bestuur wenst dat de vereniging zich (vanuit het oogpunt van ‘goed bestuur’) voorbereidt op minder gunstige condities/tijden. Daarbij komt als hoofdvraag aan de orde: ‘Hoe waarborgen we huisvesting op de lange(re) termijn?’

Belangrijk daarbij zijn: continuïteit, zelfstandigheid, beheer en financiën. We streven op termijn naar een clubhuis in eigendom. Opties zijn uit te werken door een werkgroep Plan Toekomst Funhouse.

Het NFV Bestuur wil dat er een solide financiële basis is voor toekomstplannen met betrekking tot het clubhuis. Anticiperend op de voorstellen van de werkgroep, kiest het NFV Bestuur ervoor een clubhuis reserve van 100k per juni 2024 aan te leggen.

Vraag: betekent dit dat we dit geld nu niet meer kunnen gebruiken voor verenigingsactiviteiten?

Antwoord: de verenigingsactiviteiten kunnen gewoon verdergaan, die worden betaald vanuit de reguliere inkomsten van contributie en

“Het NFV Bestuur wil dat er een solide financiële basis is voor toekomstplannen met betrekking tot het clubhuis”

De penningmeester vraagt aan de aanwezige leden of zij het NFV Bestuur décharge willen verlenen over 2023. Er zijn geen leden die daar bezwaar tegen hebben. Voor de kascontrole op de cijfers van 2024 neemt Bob van Leeuwen de plaats van Jos van Rixel in.

Voorstel NFV bestuur:

Plan Toekomst Funhouse

Het clubhuis is het hart van de vereniging en inmiddels onmisbaar.

Club van 100. Deze reservering doen we vanuit de reserves die we in de voorbije jaren hebben opgebouwd.

Vraag: waarom doen we de contributie niet omhoog? Die is al meer dan 10 jaar niet aangepast?

Antwoord: wanneer de werkgroep met resultaten komt, zullen we alle opties bekijken. Vooralsnog houden we vast aan het contributiebedrag van 35 euro.

Vraag: is het mogelijk om het huurcontract voor een vaste lange(re) termijn vast te leggen?

Antwoord: in de gesprekken met de verhuurder komen diverse opties aan bod. Naar verwachting zal de huidige verhuurder (Harry Hardeman) zijn vastgoedportefeuille aan de jongere generatie binnen zijn familie overdragen. De reden om nu over de langere termijn na te denken, is mede om bij eventuele wijzigingen daarop zo goed mogelijk voorbereid te zijn. We willen zelf de regie kunnen voeren.

De penningmeester vraagt aan de aanwezige leden of zij tegen de vorming van de ‘Clubhuis Reserve’ bezwaar hebben. Er zijn geen tegenstemmers en daarmee is het voorstel aangenomen.

Voorstel NFV bestuur: aanpassing beleid besteding resultaat Werkwijze is sinds 2017 dat 75% van het resultaat van het voorgaande jaar kon worden besteed en dat 25% aan de liquide middelen werd toegevoegd. Laurens licht het voorstel toe om dit vanaf deze ALV te veranderen: vanaf 2024 willen we een eventueel positief jaarresultaat toevoegen aan de ‘Reserve Clubhuis’.

Nieuwe kasten voor de kastencollectie, zullen vanaf nu vanuit de inleg van deelnemers aan de Cv100 worden gefinancierd. Indien

gewenst is het budget aan te vullen vanuit verkopen/veiling kasten.

Vraag: betekent dit nu dat er geen duurdere kasten meer aangeschaft kunnen worden?

Antwoord: het betekent dat er geen gelden vanuit de reserves meer beschikbaar zullen zijn. De Cv100 opbrengsten zijn in 2024 bijna 5k en er zijn plannen voor een veiling later in het jaar (o.a. Red & Ted’s Roadshow) waardoor er toch een behoorlijk budget beschikbaar zou kunnen komen. Die veiling is ook bedoeld om ruimte te creëren in de opslag, want in de voorbije jaren is de omvang van de collectie gestaag gegroeid.

De penningmeester vraagt aan de aanwezige leden of zij bezwaar tegen het beleidsvoorstel hebben. Er zijn geen tegenstemmers en daarmee is het voorstel aangenomen.

Voorstel NFV bestuur: aanpassing beleid verzending Spinner

De kosten voor de Spinner vormen een relatief groot deel van de jaarlijkse uitgaven. Het NFV Bestuur heeft een aantal ideeën om deze kosten te managen:

• Leden vragen of ze een digitale in plaats van een papieren Spinner willen ontvangen (‘opt out’)

• Leden die niet in NL wonen moeten vanaf 2025 een bijdrage betalen voor de extra verzendkosten (2025: 15 euro) – of overstappen naar een digitale Spinner. Achterliggende reden: de contributie is voor buitenlandse leden door stijgende verzendkosten niet meer kostendekkend.

Vraag: is het mogelijk om leden de mogelijkheid te bieden de Spinner in het clubhuis op te halen?

Antwoord: dat is administratief bewerkelijk en daarom niet een optie om aan te bieden.

Vraag: komt er voor elk land buiten NL een eigen tarief?

Antwoord: de tarieven binnen de EU zijn vrij vergelijkbaar, daarom hebben we gekozen voor één vast bedrag. Voor BE en DE zijn mogelijk maatwerk oplossingen te realiseren, maar die hebben we nu niet verder uitgewerkt.

De penningmeester vraagt aan de

aanwezige leden of zij tegen het voorstel mbt. de verzending van de Spinner bezwaar hebben. Er zijn geen tegenstemmers en daarmee is het voorstel aangenomen.

Voorstel NFV bestuur: energiebijdrage bezoekers clubhuis omzetten

Sinds de ALV 2022 betalen de bezoekers een ‘energie bijdrage’ van 2,50 Euro. De aanleiding voor deze bijdrage waren de hoge energietarieven (die ten gevolge van het conflict tussen Rusland en Oekraïne dat jaar ontstonden). In de voorbije twee jaar zijn de tarieven minder hoog gebleken dan verwacht.

De penningmeester legt uit dat het NFV Bestuur heeft overwogen om de bijdrage te laten vervallen, maar ervoor gekozen heeft om de tarieven ongewijzigd te laten.

Het bestuur stelt voor om de ‘energie bijdrage’ om te zetten in een ‘clubhuis bijdrage’.

Entreegeld clubhuis per juni 2024 is:

• Leden 7,50 euro

• Introducee 15,00 euro (max. 1 introducee per lid)

De penningmeester vraagt aan de aanwezige leden of zij tegen het beleidsvoorstel (de omzetting van de ‘energiebijdrage’ naar een ‘clubhuisbijdrage’) bezwaar hebben. Er zijn geen tegenstemmers en daarmee is het voorstel aangenomen.

Voorstel NFV bestuur: aanschaf Iron Maiden (Stern, 2018) Het NFV Bestuur stelt voor om de Iron Maiden (Stern, 2018) voor de NFV collectie aan te schaffen. Aanschafprijs is 7k, te financieren uit de Cv100 opbrengst voor 2024, aangevuld met opbrengst van de aankomende verkoop/veiling van de Red & Ted’s Roadshow van de NFV. Omdat deze Iron Maiden in bezit van een NFV Bestuurslid was, vraagt het bestuur expliciet toestemming van de aanwezige leden.

De penningmeester vraagt aan de aanwezige leden of zij tegen deze aanschaf bezwaar hebben. Er zijn geen tegenstemmers en daarmee is deze aanschaf goedgekeurd.

Toelichting begroting 2024

De penningmeester geeft een korte toelichting op de begroting 2024. Die begroting heeft als geschat eindresultaat een positief resultaat van 10k, door onder andere:

• Verhoogde contributie opbrengst door stijging ledenaantal

• Verhoogde Cv100 opbrengst door meer betalende deelnemers

• Verhoogde kosten Spinner door hogere oplage (medio 2024: 1350) en stijgende verzendkosten

• Verhoogde algemene kosten (o.a. verzekering)

Vraag: waarom staat er bij het DPO geen bedrag ingevuld?

Antwoord: bij het DPO is het uitgangspunt dat het evenement geen geld hoeft op te leveren. Het klopt dat voorbije edities in de praktijk een positief resultaat opleverden, maar uit oogpunt van voorzichtigheid houden we hier geen rekening mee in de begroting. De achterliggende gedachte is dat de meeste kosten vooraf gemaakt zijn, maar de opbrengsten deels pas tijdens het weekend zelf duidelijk worden.

5. Vooruitblik 2024: jubileum DPO in november - de 25e editie!

Bas vraagt Ralf, Bob en Victor om naar voren te komen. Het logo van het komende evenement staat op

hun T-shirts. Namens het team licht

Victor vervolgens toe dat het DPO dit jaar weer naar Veldhoven gaat. En dat de voorverkoop vandaag (15 juni) is gestart. Het DPO zal dit jaar in het weekend van 1-2-3 november plaatsvinden. Victor doet een verzoek aan de aanwezigen om zich als vrijwilliger op te geven. Vooral bij het afbreken, ophalen, opzetten, afbreken, terugbrengen en weer opzetten van de kasten kan het team goed extra helpende handen gebruiken.

6. Rondvraag

Tot slot krijgen de leden de gelegenheid om vragen te stellen.

Vraag: zou het leuk zijn om een cursus Flipperkast Ontwerpen te organiseren?

Antwoord: zo’n cursus zou voor liefhebbers zeker leuk kunnen zijn, maar de vereniging heeft geen plannen om zoiets te organiseren.

BEGROTING 2024

Vraag: waarom moet je je vooraf inschrijven bij clubhuis evenementen?

Antwoord: op die manier houden we overzicht en kunnen we inschatten hoeveel mensen we voor de catering nodig hebben.

Vraag: in het clubhuis is het geluid van de individuele flipperkasten niet of nauwelijks te horen. Dat is jammer, want zo hoor je de muziek en de call outs niet. Zou er in koptelefoon aansluitingen geïnvesteerd kunnen worden?

Antwoord: koptelefoons kunnen zeker een leuke aanvulling zijn. Om een besluit te kunnen nemen is een concreet voorstel nodig, inclusief een kostenbegroting.

Begroting 2024

Het informele deel

Om ca. 16.10 uur dankt Bas de deelnemers voor hun inbreng en nodigt de leden uit om aan de NFV pinball kennis quiz deel te nemen, geleid door Michel Lanters. Michel legt de bezoekers twintig vragen over flipperen in bredere zin voor. Na een spannende strijd scoort het duo Peter Geurtsen en Winfred de Ruijter de meeste punten.

“Het DPO zal dit jaar in het weekend van 1, 2 en 3 november plaatsvinden. Victor doet een verzoek aan de aanwezigen om zich als vrijwilliger op te geven.

Bij alle werkzaamheden kan het team goed extra helpende handen gebruiken. ”

Het DPO 2024 kernteam

Sfeerbeelden van een geslaagde ALV

Nieuws in de flipperwereld

In deze rubriek willen we in het kort aanstippen wat er in de flipperwereld speelt. Nieuws vanuit de fabrikanten, geruchten vanuit fora, etcetera.

Omdat deze rubriek slechts éénmaal per kwartaal uitkomt, kan dit nieuws wellicht al achterhaald zijn of geruchten zelfs weerlegd.

Deze rubriek is niet bedoeld voor de mensen die dagelijks Facebook en Pinside afstruinen naar het laatste nieuws, maar meer voor de lezer die dit allemaal niet volgt en in een paar pagina’s wil worden bijgepraat.

Wat speelde er allemaal in de flipperwereld in de maanden juni, juli, augustus en september 2024? Laten we de diverse fabrikanten eens langs gaan en kijken wat er daarover aan nieuws te vertellen is.

Als bron worden onder andere Facebook, Pinside, diverse podcasts (denk aan Kaneda, Pinball Magazine & Pinball News), de nieuwsbrief van Pinball Magazine, thisweekinpinball.com, en knappsarcade.org gebruikt. Er zitten ook geruchten bij, dus niet alles is een vaststaand feit!

Stern Pinball

Na in mei John Wick te hebben gepresenteerd, was in juli alweer de volgende titel aan de beurt: de geruchten met

betrekking tot een zwart-witte Godzilla bleken correct te zijn.

Na al het commentaar van Limited Edition-eigenaren op de Elvira zwart-witte Blood-Red-Kiss editie en Jurassic Park 30th anniversary editie (zij zagen hun LE ineens minder waard worden; men had juist een LE gekocht om iets unieks te hebben en nu komt er ineens van hetzelfde thema weer een uniek model!) had George Gomez al aangegeven dat in de toekomst speciale edities altijd op een Premium gebaseerd zouden zijn. Dus onbeperkt beschikbaar, geen mirrored backglass of speciale poedercoating bijvoorbeeld.

Ter ere van het 70-jarig Godzilla-jubileum kwam Stern met een zwart-witte Godzilla met rode accenten. De cabinet decals waren wel van een speciale folie gemaakt. Het artwork is een zwart-wit uitvoering van de LE-versie. Dat vonden sommigen minder leuk maar werd geen hot topic. Ik heb hem “in het echt” nog niet gezien maar hij schijnt goed geslaagd te zijn. Ook zijn veel modmakers meteen begonnen aan een zwart-wit uitvoering van hun mods voor deze Godzilla. Voor de bezitters van de kleurenversie kwam Stern ook nog met goed nieuws: er werd een extra challenge-mode aan de software toegevoegd. Als eigenaar van een kleuren-Godzilla heb ik deze al gespeeld en het is een prima toevoeging!

De prijs van deze Godzilla is de gebruikelijke prijs van een Stern Premium: ca. 11.500 euro.

Vervolgens kwam Stern op 30 augustus met een teaser met betrekking tot het volgend thema, The Uncanny X-Men. In deze teaser was maar een klein deel van de flipper zichtbaar maar duidelijk was dat deze X-Men op de comics is gebaseerd. Eigenlijk zoals Stern het ook bij andere Marvel-titels deed (denk aan bijv. Deadpool, Venom en Avengers).

Godzilla 70th Anniversary Edition

Dit scheelt denk ik een stuk in de licentiekosten, omdat bijvoorbeeld acteurs geen toestemming hoeven te geven om hun beeldgelijkenis te mogen gebruiken. Op 4 september volgde de volledige release. De ontwerper is Jack Danger en voor mooi artwork staat ZombiYeti weer garant. We zien een flipper met een verrassende layout met o.a. een miniflipper in de linker outlane. Gottlieb kenners herkenden hier gelijk een variant op de flipper Gold Wings in. Helemaal origineel is Jack hier dus niet, maar hij verrast weer eens, net als met zijn eerste ontwerp Foo Fighters. Het eerste onthaal is dan ook positief, maar dit is puur gebaseerd op enkele foto’s en een trailer video. Hoe dat het flippert gaan we nog leren. De flippers staan bijv. behoorlijk rechts van het midden, maar vooralsnog is de eerste indruk dat de layout verrassend is en dat het er prachtig uitziet. Ook nieuw is dat Stern heeft ingezien dat 1.000 stuks LE niet echt LE meer genoemd mag worden: er worden er dus ‘maar’ 811 stuks LE gemaakt. Earth-811 is de toekomstige tijdlijn waar de Sentinels Noord-Amerika overheersen, vandaar het aantal van 811.

De prijs in US dollars is gelijk aan de vorige modellen, wegens de huidige lage dollarkoers betekent dit in Europa wel een ietwat lagere prijs van (indicatief) net geen 9.000 euro voor de Pro, 11.500 euro voor de Premium en 16.000 euro voor de LE. Als ik de prijzen met John Wick

vergelijk, zijn ze een paar procenten lager, dit wegens de net wat gunstigere dollarkoers van nu.

Je begint je wel af te vragen of het businessmodel van Stern (van een (zeer) grote fabriek met vier nieuwe titels per jaar) op lange termijn wel houdbaar is. Er is tenslotte maar een bepaalde hoeveelheid flippergeld en -plaats in de wereld. De prijs van gebruikte flippers staat verder ook onder druk en als men duizenden ’euro’s moet afschrijven op een jaar oude flipper, koopt men dan nog wel een nieuwe (of speel je gewoon verder op je ‘oude’) flipper?

Met alle overhead die Stern heeft, lijkt me dat er fors moet worden verkocht om de boel overeind te houden. Vandaar vier modellen per jaar, maar hoe verkopen ze? Ik ken bijvoorbeeld niemand met een Venom of met een John Wick. Ook voor distributeurs moet het een lastige tijd zijn. Dit is een kapitaalintensieve industrie met lage marges. Wanneer je dan met bijvoorbeeld 20 flippers op voorraad blijft zitten, ben je zomaar 150.000 euro verder. Zie dat maar eens terug te verdienen. Dan kan Stern hun distributeurs wel verplichten om kasten af te nemen, maar dat houdt op een gegeven moment ook op. Stern heeft blijkbaar in de VS het aantal distributeurs sterk verhoogd, (ook een manier om omzet te creëren) aangezien die waarschijnlijk ook een minimum aantal kasten afnemen. Als aankomende flipperkast gaat er nog steeds het gerucht dat er aan een nieuwe uitvoering van Metallica wordt gewerkt. Deze Metallica Remastered Editie zou geen vault van de succesvolle versie zijn, (gemaakt door John Borg in 2013) maar een compleet nieuw design. Draaiend op, ook nieuw, Spike 3! Blijkbaar nog wel de originele ruleset maar een compleet nieuw LCD, verlichting en artwork, gebaseerd op het Ride The Lightning-album.

Chicago Gaming Company (CGC)

Bij CGC blijft het doodstil, ook op het gebied van productie van de Pulp Fiction LE zit er niet echt schot in. Zeer teleurstellend allemaal, maar we kunnen ondertussen wel zeggen dat deze gang van zaken bij CGC gebruikelijk is bij CGC. Wil je snel een flipper hebben? Koop dan niet een net aangekondigd model bij CGC, is dan het advies.

The Uncanny X-men LE

Spooky Pinball

Geen nieuws hier. Spooky werkt gestaag door aan de productie van hun laatste twee modellen, Looney Tunes en The Texas Chainsaw Massacre. Het gerucht gaat dat men op Pinexpo een volgend model gaat tonen, waarbij als titels o.a. Evil Dead en Beetlejuice geroepen worden.

Haggis Pinball

18 Juli 2024 werd bekend gemaakt dat Haggis zijn faillissement heeft aangevraagd. Wat al snel duidelijk werd is dat de gehele fabriek nét voor deze aankondiging leeg is gehaald. Er voor de curatoren weinig tot niets meer om te verkopen is, om de schuldeisers tegemoet te komen. Het bleek verder ook snel, dat alle waardevolle goederen in feite niet eens van Haggis waren. Een ander bedrijf genaamd Hartsco, (ook eigendom van Haggis-eigenaar Damian Hartin) bleek dus alles te verhuren aan Haggis Pinball. Dit laat de curatoren, en dus de schuldeisers, met lege handen staan.

Een lijst met schuldeisers is bekend gemaakt en diverse distributeurs (gezamenlijk hebben zij ca. 160.000 euro open staan) zijn al begonnen met het terugbetalen van aanbetalingen die ze voor Fathom en Centaur hadden aangenomen. Deze aanbetalingen hadden zij doorgestuurd naar Haggis en moeten ze dus nu uit eigen zak terugbetalen.

Voor Europa was RS Pinball de distributeur met een geschatte schuld van 75.000 euro. Totale schuld van Haggis is ingeschat op ca. 1.700.000 euro.

Overzicht schuldeisers (bron Pinside)

Hiervan was ca. 500.000 euro voor individuele kopers die het volledige bedrag of een aanbetaling voor een Fathom en/of Centaur betaald hadden.

Als je naar de opzet van de firma kijkt en dit combineert met het feit dat Damian altijd (1) om een volledige betaling vroeg met beloofde levering binnen 8 weken (maar dit nooit na kwam)en dat er (2) een aanbetalingstructuur zou zijn op een zogenaamde escrow-rekening (waarbij het geld veilig geparkeerd staat) maar ook dit niet blijkt te kloppen en (3) dat een aparte beheersfirma is opgezet waarin alle waardevolle bezittingen zaten, dan kun je je afvragen in hoeverre dit nog wel een helaas verkeerd uitgevallen startup is geweest. Het heeft er op zijn minst

alle schijn van dat Damian geld aangenomen heeft waarbij hij bij voorbaat al wist dat er nooit een flipper voor geleverd zou worden. Ook het onderbrengen van alle waardevolle bezittingen in een andere BV, (en zo alle schuldeisers benadelen) getuigt ook niet van een gevoel van verantwoordelijkheid. Alle sociale media zijn offline gebracht en van Damian zelf is tot nu toe geen woord vernomen.

Voor degenen die meer willen weten, op het videokanaal van Cary Hardy staan een paar video’s waarin het één en ander meer in detail wordt uitgelegd.

American Pinball (AP)

Na hun laatste model Barry O’s BBQ Challenge is het stil geworden. Als gerucht gaat dat het thema van het volgende model, Cuphead wordt. Verder heeft AP aangegeven de lancering van hun volgende titel uit te stellen tot ná Pinexpo Chicago in oktober. Ze willen niet klem komen te zitten tussen de lanceringen van titels van andere fabrikanten. Na geheid teleurstellende verkoopcijfers van Galactic Tank Force en Barry O’s BBQ Challenge vraag je je af of deze firma nog wel bestaansrecht heeft. Voorgaande modellen zoals Houdini en Hot Wheels kom je ook maar weinig tegen.

Pinball Brothers (PB)

Pinball Brothers kwam in april met hun opvolger van Queen uit en het werd weer een muziekflipper: ABBA.

Ondertussen is de productie van ABBA begonnen en zijn de eersten al onderweg naar hun nieuwe eigenaar. Verder is er geen nieuws te melden en geruchten over een volgende flipper zijn mij helaas onbekend.

Multimorphic

Hier bouwt men rustig door aan o.a. hun laatste aankondiging, The Princess Bride. Geen nieuws verder hier.

Pedretti

Pedretti bouwt verder aan o.a. hun laatste aankondiging, Funhouse Remake. Als de productie geheel op stoom is, is er blijkbaar capaciteit voor 120 stuks per maand. Als gerucht wordt als volgende flipper een remake van Twilight Zone of Theatre of Magic genoemd.

De productie van ABBA is in volle gang

Dutch Pinball (DP)

In Roermond wordt gestaag verder gebouwd aan The Big Lebowski, maar er zijn ook al een aantal teasers verschenen op de DP Facebookpagina van hun volgende flipper: Alice’s Adventures in Wonderland. Dit geeft in ieder geval al een indruk van de stijl van deze nieuwste flipper van DP/DPX.

Het ziet er zeer indrukwekkend uit. Alice komt bijvoorbeeld niet met simpele vlakke plastics maar met 3D sculpted plastics, gemaakt door Lior. Lior is van Art of Pinball en staat bekend om het prachtige werk dat hij levert. Ook Stumblor Pinball Mods gaat een bijdrage op het vlak van verlichting leveren. Details zijn nog onbekend.

Kortom, ook op flippergebied staat Nederland dus zijn mannetje en we wachten in spanning de volledige onthulling af. Interesse in een AAIW? Distributeurs van DP houden een lijst van geïnteresseerden bij. Je kunt je hiervoor bij hen aanmelden. Voor een lijst van DP-distribiteurs, zie https://www.dutchpinball.com/distributors.

Jersey Jack Pinball (JJP)

Hier werd op 28 augustus een gelekte foto getoond waarin het thema van hun volgende flipper duidelijk werd, te weten Avatar: the battle for Pandora. Er volgden nog wat kleine foto’s waarop wat meer te zien was, maar het was nog allemaal zeer beperkt. Uren na de launch van Stern van The Uncanny X-Men op 4 september, kwam de melding vanuit JJP (vergezeld van een korte

teaservideo) dat hun release voor 12 september gepland stond. Denk dat men hier bezig is met beperking van schade. Kort voor 12 september was er nog een kleine teaservideo met wat meer speelveld details zichtbaar, maar 12 september was het dan zover.

Die dag volgde namelijk een uitgebreide deep-dive video waarin het concept achter deze nieuwste flipper van JJP werd toegelicht. Heb je interesse in deze flipper dan moedig ik je aan deze video uitgebreid te bekijken. Deze is te zien op het JJP YouTube kanaal. Het ziet er prima uit, zoals we van JJP gewend zijn en men heeft blijkbaar de beschikking over alle assets van beide films gekregen. Er zijn twee modellen, een CE-model met een oplage van maximaal 1.000 stuks en een LE-model met een maximale oplage van 5.000 stuks.

In de flipper komen dus beide Avatar films aan bod. Voor design staat ‘nieuweling’ Mark Seiden garant en ‘onze’ Jean-Paul de Win heeft de rol als artdirector. Interessant ontwerp, voorzien van maar liefst zes flippers en 2 mini speelveldjes onder het hoofd speelveld. Voor speciale lichteffecten wordt uitgebreid gebruik gemaakt van UV, voor het CE-model in maar liefst drie kleuren.

Ook een interessant weetje: volgens uitspraak van Mirco van Mirco Playfields doet JJP zelf het speelveld van het CE-model. Mirco maakt alleen het speelveld voor het LE-model. Er ontstond commotie over het CE speelveld omdat het leek alsof er in de teaser video speelveldschade te zien was bij een scoop. Op het moment van schrijven van dit artikel was nog niet bekend of het daadwerkelijk speelveldschade was (zgn. chipping) of iets anders. Mirco voelde zich in ieder geval geroepen om publiekelijk te maken dat hij dit CE speelveld niet heeft gemaakt .

Het is de verwachting dat Avatar tijdens het DPO Expo op 2 en 3 november gespeeld kan gaan worden. Weer een reden om het DPO Expo te bezoeken dus!

Animatie van de Queen in Alice

De Collector’s Edition

Pinball on location

Meininger Hotel, naast NS-station Amsterdam Amstel, Julianaplein, Amsterdam

Soms komen de flipperkasten letterlijk naar je toe. Het gebeurde een jaar of zes geleden. Toen werd er in het Meininger hotel bij mij om de hoek een ‘Kiss’-flipperkast geplaatst.

Als ik van mijn huis in Amsteldorp, gelegen in Amsterdam Oost, naar buiten kijk dan zie ik verschillende torens. Één ervan is het Meininger hotel. Dit is een vrij nieuwe keten die overal in Europa hotels neerzet Onder andere in Polen, Duitsland, België en Italië, alle volgens een bepaald concept. De kamers zijn relatief goedkoop, overal kan je er zelf een maaltijd koken, ze zijn centraal gelegen en tot slot heeft bijna elke Meininger een miniarcade.

Als je het hotel bij mij om de hoek binnenloopt, dan zie je eerst een machine waar je ijsjes kunt kopen en een kraantje voor kinderen met altijd-prijs-prullen. Na de balie heb je een keuken waar de gasten hun maaltje kunnen opwarmen, een tap voor gratis water en links net voor de bar staat het pronkstuk van de mini-arcade: een Kiss flipperkast uit 2015. Een prachtige machine, ontworpen door John Borg met artwork van Kevin O’Connor.

Een van de beste flipperaars uit Amsterdam met de initialen RvG speelt hier regelmatig en noemde deze specifieke machine niet voor niets de Rolls Royce onder de Amsterdamse flipperkasten.

“Een van de beste flipperaars uit

Amsterdam noemt

deze machine de Rolls Royce onder de Amsterdamse flipperkasten”

Aan de rechterzijde van de flipperkast begint de bar, waar je onder meer Zatte en IJwit van Brouwerij het IJ kan bestellen. Nog verder in de nis van het hotel staat een videokast, een poule-tafel en een air-hockey.

Maar we komen natuurlijk voor de flipperkast die is neergezet door Van Es Amusement. Doordat bezoekers van hotels steeds wisselen staat deze machine hier al meer dan vijf jaar. Maar dat merk je niet als je hem bespeelt. De betaling geschiedt per pin, en een spel (vier ballen) kost 1,50. Drie credits kosten 2,50. Zeer netjes. Hoewel ik helemaal niks met de band Kiss heb, is dit echt een leuke flipper. Niet te moeilijk, leuke features, aangename multiballen en ook het eindspel is relatief makkelijk te halen.

Op de dag van ons bezoek is net een Frans gezin zich aan het uitleven op de machine en het is mooi om te zien dat de liefde voor de flipperkast generatie-overstijgend is. Met Miquel speel ik vervolgens verschillende spelletjes, we vullen onze naam in en laten nog twee credits staan, waar de Fransen vervolgens wel raad mee weten.

Jim Jansen

Regelmatig wordt er een nieuwe highscore neergerzet

Ook aanwezig in de arcade van het hotel

De zoon van Jim, Miquel, speelt al jaren op de Kiss

De gameroom van...

Louis Menno Kan

(deel 2)

Een gameroom met meer dan tien flipperkasten in het centrum van Amsterdam? Die wilde ik graag eens zien. ‘Misschien moet je nog even wachten’ reageerde Louis Menno toen ik hem via zijn zoon Lefman benaderde. De aanleiding: hij was nog bezig de schade te herstellen nadat een gesprongen waterleiding had gezorgd voor veel water in zijn souterrain. De avond bij Louis Menno en Lefman leverde een hoop stof tot schrijven.

In de vorige Spinner stond het verhaal over het ontstaan van de liefde voor de flipperkast en eindigde met het verhaal over de ‘watersnood’ in zijn souterrain.

In dit tweede deel nemen we een kijkje in de vernieuwde gameroom die Louis Menno opbouwde nadat de waterschade was verholpen.

Na alle verhalen over de waterschade is het nu de hoogste tijd om naar de gameroom te gaan. Als ik de ruimte binnenloop, begrijp ik de ‘nog lang niet af’ opmerking niet goed. Ik zie een mooie ruimte met negen prachtige kasten. Tapijt op de vloer, goede (indirecte) verlichting en zelfs boxen voor de muzikale achtergrond. Het is een warm bad voor de liefhebbers van kasten van Bally Williams uit de jaren 90. Later zal ik ontdekken dat de kasten ook nog eens heel goed spelen.

Het donkerrode tapijt geeft de gameroom een warme uitstraling. De indirecte verlichting geeft groene accenten en dat kleurt mooi bij het rood en groen van de color DMD’s die in de meeste kasten zitten. Leuke accenten zijn de grote stationsklok en de bijzondere salontafel.

Louis Menno: ‘Ik ben blij met hoe de gameroom er nu uitziet, maar klaar is-ie zeker nog niet. Zo ben ik nog bezig met de ventilatie, want door het ontbreken van ramen moet ik zorgen voor wat extra luchtcirculatie. Ik moet er ook rekening mee houden dat de hogere grondwaterstand blijvend gaat zorgen voor hogere luchtvochtigheid. Ik heb de laatste 1,5 jaar geleerd hoe dat te managen’.

Voorafgaand aan onze afspraak in zijn gameroom heeft Louis Menno me een lijstje gestuurd met de kasten die hij in bezit heeft. Dat is een flinke lijst. Er zitten een aantal klassiekers bij: Gorgar, Xenon, BK2K, HS, SOF, F14 Tomcat en Funhouse. Daarvan staat alleen de Funhouse op dit moment in de gameroom.

Lefman en Louis Menno

De jaren 90 kasten van Bally Williams zijn ruim vertegenwoordigd in zijn collectie met Terminator 2, Who Dunnit, The Shadow, Star Trek The Next Generation, Cirqus Voltaire, The Addams Family (TAF), Theatre of Magic, Creature From the Black Lagune, Doctor Who, Twilight

pure flipperaar. Ik ben een techneut, mechanisch en elektronisch behoorlijk ervaren in het repareren van kasten. Met een collectie als de mijne is dat ook een must. Ga maar eens een flipperavond houden met mijn twaalf kasten in de huidige opstelling en een groep vrienden.

Zone (TZ), Bram Stoker’s Dracula, Attack From Mars (AFM) en Scared Stiff. Die staan juist bijna allemaal in het souterrain. Hij heeft één kast van deze eeuw in zijn gameroom staan: de Star Trek Premium Vault. Zijn Lord of the Rings (LOTR) staat bij Lefman, net als de drie kasten die zij samen aanschaften: Star Wars The Mandalorian, Deadpool en Jurassic Park. Leuk accent is dat op diverse translites de handtekening staat van iemand die bij het ontwerp van de betreffende kast betrokken was. Met dank aan de NFV die ervoor zorgde dat Greg Freres, Kevin O’Connor en Barry Oursler als ‘special guest’ naar het DPO in Nederland kwamen. Louis Menno: ‘Ik heb een zwak voor Barry Oursler. Die man heeft mooie dingen gemaakt, maar was toch heel benaderbaar. Je kon echt leuk met hem praten. Met Steve Ritchie lukte dat veel minder goed’.

Ben je een pure flipperaar of heb je juist ook lol in het opknappen en repareren?

Louis Menno: ‘Ik ben absoluut geen

“Zoals zoveel liefhebbers heeft Louis Menno meer kasten dan ruimte”

Dan gaat er geheid iets mis. Altijd. Daarbij worden de kasten er niet jonger op dus stuk gaan ze. Repareren is handig om te kunnen dan en het elektronisch puzzelen is ook best wel ‘Zen’, misschien nog wel meer dan het flipperen zelf. Ik heb een sabbatical jaar nu en het is op mijn pad gekomen om in Amsterdam her en der flipperkasten te repareren. Dat is een leuke bezig-

heid. Dat gezegd hebbende ben ik de laatste tijd echt weer meer aan het flipperen nadat het de afgelopen jaren op een wat lager pitje stond. En flipperen op een kast die je na een moeilijke storing weer werkend hebt gekregen is voor mij gewoon dubbel leuk en geeft erg veel voldoening.

Lefman: ‘Ik ben vrij fanatiek met wedstrijdflipperen en speel regelmatig toernooien, in Nederland maar soms ook daarbuiten. Ik heb flipperen mijn hele leven al leuk gevonden. Toen ik klein was, tot een jaar of zes geloof ik, stonden er twee flipperkasten bij ons thuis waar ik af en toe op speelde. Ik speelde soms ook in de gameroom van mijn vader. Toen ik net begon op de middelbare school brak het flippervirus echt uit bij mij. Ik zocht een tutorial op van de Attack From Mars, omdat ik toch weleens wou weten wat nou precies de bedoeling was.

Zo kwam ik bij de tutorials van Bowen Kerins, en vervolgens bij video’s van wereldkampioenschappen. Er ging een wereld voor me open... Ik wist dat dit iets was waar ik goed in wilde worden en ben vanaf dat moment heel veel gaan spelen’.

Vader en zoon hebben in het verleden ook samen weleens een toernooi geflipperd. De meest memorabele prestatie was de toernooiwinst bij het Pingolf toernooi tijdens het Clubhuis Weekend in 2016. Het bewijs van de toernooiwinst heeft (natuurlijk) een plek in de gameroom!

Deel van de vernieuwde gameroom

De bijzondere salontafel met Vinkeveens bier

Wat is momenteel je favoriete kast?

Louis Menno: ‘Een favoriete kast heb ik niet echt maar ik speel de laatste tijd het meest op de Star Trek Premium, TAF en de AFM. Twee echte flowkasten dus en TAF blijft gewoon een erg leuke flipper om te spelen vind ik. Ik heb hem ook al zeker 25 jaar in mijn bezit. De kasten die ik samen met Lefman heb staan bij hem en ken ik eigenlijk niet zo goed. De LOTR stond een tijdje bij mij thuis en ook dat vind ik een erg leuke kast’. De TAF van Louis Menno is inderdaad een plaatje om te zien. Het verblijf in het souterrain is dan misschien niet ideaal voor de metalen delen, maar het volledig ontbreken van daglicht heeft als voordeel dat de kleuren van de kasten mooi blijven. Deze TZ, AFM en TAF hebben nog echt rood in het cabinet. Dat geldt ook voor de BSD,

Dr Who en SS.

Lefman: ‘Toen ik op mezelf ging wonen zo’n 2,5 jaar geleden had ik ruimte voor een flipperkast en die moest er natuurlijk komen. Per toeval zag ik op Marktplaats een Mandalorian (pro) staan redelijk dichtbij en voor een redelijke prijs. Die heb ik toen samen met mijn vader gekocht. Ik kende de kast niet maar ik vond het leuk om een nieuwe Stern te hebben staan.

Daarna kwam de LOTR die nog bij mijn ouders stond. Toen kwam Deadpool (pro) erbij en als laatste Jurassic Park (pro). Toen ik Jurassic Park voor het eerst speelde op het DPO in Zwolle was ik meteen verkocht. Ik vond de verschillende schoten en de flow zo uniek en gaaf dat ik wist dat ik die ooit wilde hebben.

Toen NFV-lid Carlo Vijn, die vlak bij mij woont, zei dat hij de zijne ging verkopen hoefde ik niet lang na te denken’.’

Heb je wel eens een aanschaf gedaan waarvan je al snel dacht: “die mag wel weer vertrekken?” Louis Menno: ‘Mijn grootste miskoop moet Millionaire geweest zijn. Ik praat dan wel over 30 jaar geleden. Ik heb toen een mooi kabinet met slecht speelveld en zonder displays aangeschaft als project. Later heb ik hem compleet gemaakt met een prachtig speelveld en werkende displays. Dat kon toen nog met veel geduld en voor weinig geld. Ik heb er een plaatje van een flipper van gemaakt en er zelf een playfield protector voor gemaakt. Dat alles deed ik omdat het uiterlijk van de kast me zo aansprak. Toen ik erop ging spelen vond ik er werkelijk niets aan. Er zat zoveel tijd in … Die heb ik toen snel verkocht en het verlies van de kostbare uren heb ik maar gepakt’.

Zijn er kasten waarvan je zegt: “die blijft zeker!” Heb je nog wensen? Louis Menno: ‘Ik zei het al eerder: afscheid nemen vind ik moeilijk. Het liefst had ik meer ruimte. Ik hoor het mezelf zeggen want ik ben al erg gezegend met de ruimte die ik heb. In hartje Amsterdam nota bene. Maar goed, als ik moet inkrimpen zouden er toch wel heel wat kasten vertrekken voordat de BSD, TAF, AFM, TZ en Star Trek Premium Vault zouden gaan. Mijn Xenon is ook weer helemaal in topconditie en die overweeg ik thuis neer te zetten. Ook die heeft een speciaal plekje in mijn hart.

Pingolf trofee

Wensen heb ik ook hoor, ik droom wel eens over een Centaur, TOTAN of een moderne Stern zoals Godzilla maar eerlijk gezegd ben ik daar op dit moment niet heel actief mee bezig’.

De huidige lineup is een feest voor de liefhebbers van de jaren 90 kasten. Ik speel op de Twilight Zone, Creature en de Theatre of Magic. Stuk voor stuk spelen die beter dan toen ze uit de doos kwamen. De instellingen zijn ook vrij ‘vriendelijk’ en dat leidt ertoe dat ik op de Theatre het eindspel haal. Ik kan me niet herinneren dat me dat eerder is gelukt, dus ik moet echt kijken naar de instructies op het display om te ontdekken wat ik moet doen. Als ik Lefman vraag: ‘wat moet ik doen om het eindspel uit te spelen?’ zegt hij: ‘dat heb je zojuist gedaan’.

Dankzij de wijze tactische lessen uit het verleden (dank Ronald Oenema) heb ik de bonus multipliers bij alle ballen gemaximeerd en komt er een grand champion score op het scherm van ruim boven de vijf miljard. Lefman legt me vervolgens nog even uit hoe het eindspel in elkaar zit als input voor een eventuele volgende keer.

Speel je graag alleen in je eigen gameroom of liever met vrienden?

Louis Menno: ‘Er zijn de laatste jaren hele periodes voorbij gegaan dat ik geen flipperkast aanraakte als ik in mijn werkplaats was. Maar dan organiseerde ik wel eens een flipperavond met wat vrienden en dat was altijd gezellig. Soms alleen om te flipperen maar ook soms om vast ”in te drinken” als we daarna nog plannen hadden. Muziekje, drankje, babbeltje maar ook steevast een wedstrijd. Ik won altijd, zelfs in de

jaren dat ik minder flipperde omdat het niveau van mijn vrienden lager ligt dan het mijne. Niet eens zozeer omdat ik de kasten beter kende want het is me opgevallen dat, met uitzondering van enkele kasten die ik door en door ken, de rulesheet behoorlijk uit je geheugen wegebt als je niet met enige regelmaat flippert.

De voorste gameroom is zelfs enkele jaren helemaal niet begaanbaar geweest door uit de hand gelopen verzamelingen van andere hobby’s maar ook deels door de opslag

werkt! En de laatste tijd wanneer ik werk aan mijn gameroom betrap ik mezelf erop dat ik best vaak even een potje afdruk gewoon tussen wat werkzaamheden door. Je mag wel zeggen dat de aardigheid in het flipperspel zelf er weer behoorlijk inkomt!’.

Lefman: ‘Ik speel graag toernooien. Het is heel gaaf om tegen betere spelers te spelen, ze in actie te zien en van ze te kunnen leren. In tegenstelling tot vrij spelen heb je vaak ook een specifieke score die je moet

Lefman: “Momenteel is mijn favoriete kast Jurassic Park”

van de boedel van mijn overleden ouders. Door de “watersnoodramp” is alles in een overdrachtelijke stroomversnelling gekomen. Ik heb mezelf beloofd dat de voorste gameroom vanaf nu exclusief een flippergameroom blijft, waar ik, alleen of met vrienden en uiteraard Lefman, heel veel plezier ga beleven. En het

halen. Het is leuk om strategieën te bedenken om die specifieke score te halen, zeker als je ook rekening moet houden met hoe moeilijk de kast is afgesteld, waar je mee weg kan komen qua nudgen en dat soort dingen. Een goede wedstrijdflipperaar heeft een combinatie van flipperskills en een brede kastenkennis.

Louis Menno en Lefman met Kevin O’Connor

Die kennis is belangrijk om tijdens een partij een strategie te bedenken. Eerste bal, dan kan je nog wat opbouwen. Laatste bal, dan moet je direct punten pakken. Die aanpak kiezen, bijstellen en uitvoeren, dat vind ik ongelofelijk leuk’.

Hoe staat je vrouw/partner tegenover de flipperhobby?

Louis Menno: ‘Die weet niet beter dan dat ik flipperkasten heb en dat ik er veel plezier aan beleef. Toen ik haar leerde kennen en ik in mijn vorige huis woonde stonden er, zoals gezegd, al twee kasten opgesteld en daar speelde ook zij met enige regelmaat op. Al vrij snel raakte ze in verwachting en nog voor haar bevalling woonden we samen in ons huidige huis. Daar heeft jarenlang beneden mijn HS gestaan en boven de TAF. Ik vroeg haar ook te flipperen toen haar zwangerschap in een wat verder gevorderd stadium kwam, waarin het kind in de buik al van

Links: Flipperavond met vrienden

Rechts: Bas krijgt uitleg van Lefman

alles horen kan zodat het kind niet zou schrikken van het geluid van een flipperkast na de geboorte. Die baby was Lefman! Nou we kunnen in ieder geval concluderen dat mijn experiment niet een volledige mislukking was. Op dit moment

Het is dus echt iets van Lefman en mij’. Intussen zijn de Vinkeveense speciaalbiertjes die ik had meegenomen op en is het rond elf uur in de avond. De tijd van gaan is gekomen.

“En wanneer ik aan het werk ben in mijn gameroom betrap ik mezelf erop dat ik best vaak even een potje afdruk...”

staan er geen flipperkasten thuis en ze komt ook niet naar mijn gameroom om te flipperen. Tot een paar jaar geleden stonden de LOTR en de SOF een tijdje thuis, ook omdat Lefman toen nog thuis woonde en er dus geflipperd moest worden. Ze heeft ze letterlijk nooit aangeraakt. Mijn andere twee kinderen zijn ook geen flipperaars.

Ik dank Louis Menno en Lefman voor de mooie verhalen en beloof dat er een extra Spinner hun kant op komt als het verhaal in het gedrukte exemplaar staat. Dat worden dus twee extra Spinners, want het is een verhaal in twee delen geworden

10% korting voor leden NFV Kortingscode: LED4PIN

- Ledverlichting - Siliconen ringen, banden & sleeves - Cabinet protectors - Starpost verlichting - Nylon bolt ringen - Flipperknop verlichting - Popbumper verlichting

De avonturen van een flippermuseumdirecteur

Afgelopen maanden waren weer hectisch, het leven van een museumdirecteur is op zijn zachtst gezegd enerverend. Ditmaal wil ik jullie een verhaal vertellen over een aantal gasten die, sinds het uitkomen van de vorige Spinner, een bezoekje hebben gebracht aan ons museum.

Gerard Ekdom (radio-dj), Jack Guarnieri (oprichter Jersey Jack Pinball) en Regilio Tuur (oud-wereldkampioen boksen), nou, zoek daar maar eens een connectie tussen, een punchline…

Ontspanning is dan het toverwoord, sport, muziek en flipperen zijn vrijetijdsbestedingen waar deze mannen dagelijks mee bezig zijn en als ze dan zelf eens willen ontspannen, dan is ons museum een ideale plek.

Gerard Ekdom: al jaren kennen we elkaar maar waar ik al tientallen keren bij Gerard op zijn werk of thuis was geweest, was het er nog niet van gekomen dat hij bij ons langs zou komen, ‘One Way Wind’ zouden The Cats uit Volendam dat noemen. Hij wilde de nieuwe Elton John wel eens ervaren en ondanks dat hij hem geweldig vond, kocht hij een paar dagen later een Beatles-flipperkast.

Can’t buy me love but you can buy a pinball machine.

Gerard in gesprek met Regilio Tuur

Gerard Ekdom zet een high score neer op JJP’s Elton John

Regilio Tuur: heeft een connectie met het pand waar wij gevestigd zijn. Als Regilio (Reggie voor vrienden) in Nederland is en bij zijn moeder verblijft hier in Delfshaven, dan komt hij altijd even wat sfeer en verhalen brengen. Tijd om hem dan ook eens het hemd van het lijf te vragen.

Jack Guarnieri: we zijn alweer 9 jaar een museum en de eerste contacten met Jack zijn al van ruim voor die tijd. En bij elke ontmoeting zegt Jack, “I Owe You A Visit….”

En dat was dan in de zomer van 2024, Jack kwam, zag, en keek zijn ogen uit. Niet het mooiste pinball museum in de wereld, maar in het universum. Dat zijn veren die wel blijven kietelen.

Om in de sfeer te komen van deze ontmoetingen: bekijk de bijbehorende filmpjes met behulp van de QR-codes.

Tuureluurs werd Ekdom van de nieuwste Jersey Jack Pinball-machine. Zo, 3 vliegen in 1 klap.

Regilio wil ook een eigen flipperkast

Jersey Jack bekladt het museum

Jack en Gerard naast één van JJP’s beste

Start a new game

Nieuwe leden stellen zich voor

Elk kwartaal verwelkomt de NFV zo’n 30 tot 50 nieuwe leden. Mensen die om uiteenlopende redenen zodanig enthousiast zijn over flipperen dat ze zich aansluiten bij onze vereniging. In deze editie stellen Steven en Ties Westelaken uit Berlicum zich voor.

Hoe heb je de vereniging leren kennen?

Steven: Ik weet al enkele jaren dat jullie bestaan, omdat een vroegere collega van mij bij jullie in het bestuur zit. Hoewel ik al langer van plan was lid te worden, is daar de afgelopen jaren door privé-omstandigheden helaas geen tijd en ruimte voor geweest. De passie voor flipperen verdween daardoor naar de achtergrond, maar inmiddels is mijn zoontje ook op de leeftijd gekomen dat hij serieus mee kan spelen (en soms zijn papa zelfs verslaat). Nadat ik deze zomervakantie regelmatig met hem achter de flipperkast op de camping te vinden was, hebben we afgesproken samen lid te worden.

Ties: Papa vertelde het mij op vakantie en toen zei ik dat we lid moesten worden.

Flipperen is voor alle leeftijden. Wanneer speelde jij je eerste spelletje?

Steven: Mijn vroegste herinnering aan flipperen was toen ik een jaar of 6 was, dus begin jaren ‘90. Mijn

Nieuwe leden

Bas Benning

Jeroen Graafmans

Julian Deckert

Megan Gruntjes

Natalien Gruntjes

Bert Nanninga

Dirk Engels

Kees Vervoort

Floor Keukens

Marc van den Brandt

Jacco Zoutewelle

vader was een groot flipperfanaat, dus mijn broertjes en ik mochten altijd op elke kast spelen die we tegenkwamen. Het hielp ook dat er in de sportkantine regelmatig een nieuwe kast te vinden was, dus kasten zoals Fish Tales, Turtles, Junk Yard en Jurassic Park zijn regelmatig de revue gepasseerd. Ik heb mij altijd voorgenomen de passie voor flipperen ook aan mijn kinderen over te dragen, zoals mijn vader dat ook bij

Jamie Deckert

Bent van der Graaff

Patrick Puh

Chantal Zoutewelle

Jay van Veelen

Robin Blersch

Murat Tolu

Brian Kloen

mij heeft gedaan. En met een success rate van 50% lijkt dat vooralsnog dus goed te lukken.

Ties: Ik speel al flipperspelletjes op mijn Nintendo sinds ik 3 jaar oud ben, maar nu kan ik het ook alleen. Ik heb echte flipperkasten altijd heel mooi gevonden.

Steven en Ties Westelaken

Welke generatie flipperkasten speel je het liefst?

Steven: Voor mij hebben kasten uit mijn jeugd een bepaalde nostalgische waarde, waarbij ik altijd een grote voorkeur heb gehad voor Williams. Ik kan niet precies zeggen waar dat ‘m in zit, maar het heeft te maken met de algehele look & feel van het merk en de thema’s die zij produceerden. Voor wat betreft moderne merken zoals Stern ben ik nog ‘on the fence’; ik zie de toegevoegde waarde van moderne techniek wel in en het maakt flipperen zeker interessanter, maar ik mis ook wel het gevoel van de oudere kasten.

Ties: Wat betekent generatie?

Moet je voor flipperen de deur uit of kun je ook thuis spelen?

Steven: Helaas moet ik voor flipperen nog de deur uit, als je de Pinball FX reeks op onze Nintendo Switch niet meetelt. We hebben wel een sterke wens om ooit een eigen game room te hebben met één of meer flipperkasten, maar voorlopig gaat al ons spaargeld nog even naar een reeks verbouwingen die we gepland hebben staan. Je moet durven dromen, zullen we maar zeggen.

Ties: Ja, maar misschien krijgen we wel een eigen flipperkast in de garage.

Heb je een favoriete kast? Waarom is die speciaal?

Steven: White Water is mijn absolute favoriet. Alles aan die kast klopt voor mij, van het speeltempo tot de mechanics en het hele uiterlijk. Ik ben helemaal verliefd op de skill shot, de ramp (inclusief de zachte tik tegen de glasplaat als ie net niet helemaal goed is afgesteld), de loop en de whirlpool. Ik heb stiekem de hoop dat ik ‘m ooit nog zelf in bezit krijg, maar ik maak mij geen illusies.

Ties: Jurassic Park want daarop heb ik papa verslagen. En omdat je in de mond van de T-Rex kan schieten.

Ties en Steven

Evenementenagenda

Maand Dag Datum

Oktober zaterdag vrijdag zaterdag 12 18 19

November vrijdag zaterdag zondag vrijdag 1 2 3 29

Locatie Tijden Thema

Veenendaal

Veenendaal

Veenendaal

Veldhoven

Veldhoven

Veldhoven

Veenendaal

10.00 - 18.00

15.00 - 22.30

10.00 - 18.00

18.00 - 23.00

10.00 - 23.00

10.00 - 18.00

15.00 - 22.30

Clubhuisdag met toernooi Funhouse Friday Klusdag

Dutch Pinball Open (vrijdag uitverkocht)

Dutch Pinball Open

Dutch Pinball Open

Funhouse Friday

December vrijdag 20 Veenendaal 15.00 - 22.30 Funhouse Friday

Check de NFV-website voor aanmelding, beperkingen of wijzigingen!

Technische Vraagbaak

Flipperkast defect? Hoe sluit je een nieuwe spoel aan? Hoe check je of de opto’s goed zijn?

Voorbeelden van vragen die leden kunnen stellen aan de Technische Vraagbaak (TV).

De TV wil leden helpen die zelf het initiatief hebben genomen om iets aan hun kast te gaan doen, maar met een technisch probleem zitten waardoor ze niet verder kunnen. Of mensen die wel willen, maar misschien niet weten waar ze moeten beginnen; de TV biedt hulp. Vragen kunnen zowel schriftelijk

COLOFON

NFV Spinner Magazine is het tijdschrift van en voor leden van de Nederlandse Flippervereniging (NFV) en wordt viermaal per jaar gratis aan leden toegestuurd. Oplage 1.300 ex.

REDACTIE

Barry Driessen, Bas Vis, Gerard van de Sanden, Jos van Rixel, Pieter Arentz, Rens Hooijmaijers, Ronald Eijkman, Theo van Vroenhoven, Wilko Wieffering, Winfred de Ruijter.

Aan dit nummer werkten verder mee Guus Arens, Bob van Leeuwen, Wijnand Klaver, Jim Jansen, Arie Pijl, Steven en Ties Westelaken.

OMSLAG Barry Driessen

COVERFOTO RePlay Magazine

GRAFISCH ONTWERP Brr Brr

DRUK Drukkerij Koopmans

REDACTIONELE BIJDRAGEN

Artikelen en fotomateriaal zijn zeer welkom op het redactieadres. Er mogen geen rechten van derden op rusten. Door inzending geeft de auteur of fotograaf toestemming tot publicatie in de Spinner. Artikelen, advertenties, vragen, columns en ingezonden brieven opsturen naar: redactie@nfvpinball.nl

ADVERTENTIE TARIEVEN

• 1/4 pagina

€ 50,00(1x) / € 150,00 (jaarcontract,4x)

• 1/2 pagina

€ 100,00(1x) / € 300,00 (jaarcontract,4x)

• 1 pagina

€ 150,00(1x) / € 450,00 (jaarcontract,4x)

• Achterkant op aanvraag

AANSPRAKELIJKHEID

De redactie werkt met grote zorgvuldigheid aan de samenstelling van de SPINNER. De redactie en/of Nederlandse Flipper Vereniging aanvaardt geen aansprakelijkheid voor mogelijke schade (direct of indirect, van welke aard of omvang dan ook) die het gevolg is van onjuiste vermelding en/of zetfouten. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden bijdragen in te korten, op onderdelen te wijzigen of te weigeren.

als telefonisch gesteld worden. Verwacht geen kant-en-klare oplossingen. Gert-Jan en Eric zullen je een stap op weg helpen zodat je zelf weer verder kunt. Vanwege de onregelmatige werktijden van Eric kan het zijn dat zijn voicemail aan staat. Als je een berichtje inspreekt, dan wordt je uiterlijk de volgende dag teruggebeld. Let op! Bel alleen op de aangegeven dagen en tijden! Schrijven of e-mailen kan natuurlijk altijd. Uiteraard kun je ook je vraag stellen in het NFV-forum.

COPYRIGHT

Niets uit de SPINNER mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de redactie. PTT periodiek 146128 ISSN 1382-4066

NFV DAGELIJKS BESTUUR

Waarnemend voorzitter

Bas Vis: voorzitter@nfvpinball.nl, 0644756466

Secretaris

Rens Hooijmaijers - secretaris@nfvpinball.nl

Penningmeester

Laurens Linssenpenningmeester@nfvpinball.nl

Clubhuis & Collectie

Arie Pijl - 0318-548901 arie@nfvpinball.nl

Competitie, wedstrijden & Spinner

Bas Vis - bvis@nfvpinball.nl

06-44756466

Techniek & onderhoud collectie Bart Volman - techniek@nfvpinball.nl 06-13443222

COMMISSIES

Ledenadministratie

Nils de Kleineledenadministratie@nfvpinball.nl

Clubhuis evenementen & catering

Arie Pijl - 0318-548901 arie@nfvpinball.nl

Webmaster Koen Martens

Social media Winfred de Ruijter

Club van 100

Marianne Winkel - Cv100@nfvpinball.nl

Evenementen

Evenementencoördinator: [vacature] DPM coördinator: [vacature]

Wedstrijden & competitie

Regionale Toernooien (RFT) coördinator: [vacature]

Lokale Competitie (LFC) coördinator: [vacature]

Gert-Jan de Haan Roptasins 14 9051 GR Stiens 06 274 568 90 techniek@multigame.biz

Maandag- en vrijdagavond van 19:00 tot 21:30 uur

Eric Bartels Frankrijklaan 69 1966 VC Heemskerk 06 535 20 486 hmbartels@kpnmail.nl

Dinsdag- en donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur

Communicatie

Spinner: redactie@nfvpinball.nl

Public Relations: Jim Jansen jim@nfvpinball.nl / 06-12096694

TECHNISCHE VRAAGBAAK

Gert-Jan de Haantechniek@multigame.biz / 06- 27456890

Maandag- en vrijdagavond van 19:00 tot 21:30 uur

Eric Bartels - hmbartels@kpnmail.nl / 06-53520486

Dinsdag- en donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur

ERELEDEN

Guus Arens, Jurgen van de Peppel, Ad Jonker, Martijn van Aken, Bas Vis, Theo van Vroenhoven, Jan en Tonia Meijer

LIDMAATSCHAP VAN DE NFV

Lid worden van de Nederlandse Flipper Vereniging kan door een aanmeldingsformulier aan te vragen bij de secretaris of via de NFV website (www.nfvpinball.nl).

Een lidmaatschap kost € 35,00 per kalenderjaar.

Voor mensen die op hetzelfde adres wonen bestaat de mogelijkheid om duolid te worden. De contributie voor dit duo lidmaatschap is € 40,- per jaar. Voor hele gezinnen is er het familie lidmaatschap: € 45,- per jaar. Per adres wordt slechts één Spinner gestuurd.

Opzeggingen schriftelijk uiterlijk 1 maand voor het einde van het kalenderjaar bij de penningmeester.

BANKGEGEVENS

ING Rekeningnr.: 7233926 t.n.v. NFV

IBAN: NL 52 INGB 0007233926

BIC: INGBNL2A

KVKnr: 40482631