Program Globe w Gimnazjum Nr 10 w Rzeszowie

Gimnazjum Nr 10 uczestniczy w Międzynarodowym Programie Ekologicznym GLOBE od 27. 11. 2003 r. W naszej szkole obecnie odbywają się cztery dodatkowe kółka ekologiczne GLOBE, które są prowadzone przez przeszkolonych nauczycieli wpisanych na listę „The teacher’s GLOBE” przez Krajowego Koordynatora tego programu w Polsce Magdalenę MachinkoNagrabecką.

Zajęcia dodatkowe prowadzone są przez następujących nauczycieli:

Badania hydrologiczne prowadzone przez Ewę Barć odbywają się raz w tygodniu nad rzeką Przyrwą i w pracowni fizycznej. Uczniowie posługują się sprzętem i szkłem laboratoryjnym oraz zestawem odczynników do badań wód.

Badania atmosferyczne prowadzone przez Romanę Januszewską-Jahn odbywają się przez pięć dni w tygodniu (od poniedziałku do piątku). Uczniowie korzystają tutaj ze specjalnej stacji meteorologicznej znajdującej się w pobliżu szkoły.

Badania fenologiczne prowadzone przez Beatę Tutaj – odbywają się od kwietnia do października. Uczniowie obserwują wzrost i obumieranie liści na wybranym drzewie globowskim – brzoza brodawkowata, znajdującym się w pobliżu szkoły.

Badania gleb prowadzone przez Ewelinę Kardaś-Hermę odbywają się w pobliżu szkoły między miejscem badań fenologicznych a atmosferycznych oraz w laboratorium chemicznym.

Podsumowaniem całorocznej pracy uczniów i nauczycieli są seminaria uczniowskie GLOBE GAMES, w których młodzież naszego gimnazjum uczestniczy corocznie.

Do naszej przyszkolnej stacji zaglądamy codziennie

Jak tu wyprzedzić konkurencję? – pracujemy zespołowo

GLOBE GAMES to forma zabawy, w której uczestniczą uczniowie ze szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z całej Polski i z zagranicy. Nauczyciele są autorami zadań konkursowych, czuwają nad prawidłowością wykonywanych badań oraz opiekują się uczniami podczas długich tras przemarszu.

Uczniowie z Gimnazjum Nr 10 brali udział w następujących seminariach: • Seminarium dla uczniów działających w Programie GLOBE Globowcy w Słowińskim Parku Narodowym, Rąbka, 6-9 czerwca 2004 r. i 10-13 czerwca 2005 r.; • Czeskie GLOBE GAMES – Banov niedaleko Uherskiego Brodu, Banov 5-8 maja 2006 r.; • Seminarium dla uczniów działających w Programie GLOBE Globowcy w Karkonoszach, Szklarska Poręba, 10-13 czerwca 2006 r.; • Czeskie GLOBE GAMES – Śluknov, Śluknov 4-7 maja 2007 r.

• Seminarium dla uczniów działających w Programie GLOBE Polskie GLOBE GAMES 2007, Stara Dąbrowa, 17-20 czerwca 2007 r.; • Czeskie GLOBE GAMES, Stribo, 7-9 maja 2009 r.; • Seminarium dla uczniów działających w Programie GLOBE Polskie GLOBE GAMES 2009, Międzyzdroje, 2-5 czerwca 2009 r.

W celu realizacji programu GLOBE zostały zakupione niezbędne sprzęty pomiarowe oraz zestawy odczynników. Nasze Gimnazjum posiada stację meteorologiczną w pobliżu szkoły. Zaopatrzona jest ona w deszczomierz, wilgotnościomierz, termometr do pomiaru temperatury maksymalnej i minimalnej oraz barometr. Uczniowie wykorzystywali te przyrządy prowadząc pomiary atmosferyczne. Na potrzeby realizacji programu zostały zakupione zestawy odczynników do badań hydrologicznych. Oprócz tego posiadamy pH-metr kalibrowany trzema buforami (pH=4, pH=7 oraz pH=10); konduktometr, termometr elektroniczny oraz tubę do pomiaru zmętnienia wody. Na potrzeby badań gleb zakupiono areometr oraz wagę elektroniczną.

Większość pomiarów wykonuje się regularnie, zgodnie z harmonogramem zbierania danych, a niektóre wymagają dokonywania obserwacji w danym momencie. Pomiarom atmosferycznym, które są prowadzone codziennie sprzyja fakt, że nasza stacja meteorologiczna umiejscowiona jest w pobliżu szkoły. Inne badania, takie jak cotygodniowe pomiary hydrologiczne wymagają udania się nad rzekę Przyrwę. Usytuowanie naszego gimnazjum także sprzyja, gdyż niewielka rzeka Przyrwa przepływa w pobliżu szkoły.

Pomiary nad rzeczką Przyrwą

Poznawać przyrodę w terenie to sama przyjemność

Pobranie próbek wody zajmuje uczniom tylko 15 minut. Próbki te przynoszą do laboratorium chemicznego i dokonują dalszych pomiarów. Miejsce badań fenologicznych i badań gleb wyznaczone zostało w ogródku przy szkole.

Należy tutaj też wspomnieć, że bardzo dobrze układa nam się współpraca z uczniami i ich rodzicami. Dzięki temu zbieramy dokładne dane o naszym lokalnym środowisku również w okresie weekendów i wakacji. Staramy się ponadto systematycznie wysyłać wyniki badań drogą mailową do centralnej bazy w Waszyngtonie.

Sukcesy naszych uczniów: • I miejsce w Ogólnopolskim GLOBE GAMES w Szklarskiej Porębie, które odbywało się w dniach 10-13 czerwca 2006 r. • I miejsce ex-equo uczennic klasy badawczej: Natalii Motyki i Gabrieli Bardź w Ogólnoploskiej Olimpiadzie Programu GLOBE z okazji 10-lecia istnienia tego programu w Polsce, która odbyła się w lutym 2007 r. Na tej samej Olimpiadzie II miejsce zdobyła uczennica klasy badawczej Agata Bassara.

Podsumowując chciałabym przedstawić refleksje, jakie nasuwają się po 6 latach realizacji Programu GLOBE w naszej szkole. Żyjemy na planecie, która podlega ciągłym zmianom. Z chwili na chwilę, z dnia na dzień, z roku na rok wokół nas zachodzą zmiany. Niektóre zmiany mają charakter powtarzających się cykli, takich jak następstwo dnia i nocy, pływy mórz, zmiany pór roku. Inne zmiany przychodzą i odchodzą, jak np. chmury czy burze i deszcze. Jeszcze inne mają charakter stopniowy, np. wzrost i obumieranie liści, drzew, innych roślin i nas samych. Każdy rodzaj zmian ma swoją skalę czasową. Przy całej zmienności

Zawody drużynowe podczas GLOBE Games

Zajęcia w szkolnym laboratorium

środowiska, nasza możliwość rozumienia go jest ograniczoną ilością pomiarów, które możemy wykonać.

Nasza szkoła uczestnicząc w Programie GLOBE miała możliwość wniesienia znaczącego wkładu w ogólną liczbę pomiarów dokonywanych na całym świecie.

Staraliśmy się, aby nasze pomiary wykonywane były uważnie i starannie. Daliśmy tym samym sobie i wszystkim wokół nas możliwość lepszego poznania naszego środowiska zarówno w skali lokalnej, jak i ogólnoświatowej. Pozostaje jeszcze mieć nadzieję, że zaszczepiona w uczniach troska o środowisko przetrwa w nich i będzie kontynuowana w dorosłym życiu.

Opracowała: Ewelina Kardaś-Herma, koordynator GLOBE w Gimnazjum Nr 10 w Rzeszowie