3 minute read
eTø=+&É dü+kÕúq
‘Ó\+>±D dü+düÿè‹ dü+Á|ü<ëj·÷\T, yÓ’uÛÑe+, Hê>∑]ø£‘· yÓTT<ä˝…’q yê{Ï >∑T]+∫ ‘Ó*j·TCÒùdyê{Ï˝À ø√≥\T Á|üeTTKyÓTÆq$. ø√≥˝À ¢ n|üŒ{Ï sêE\T sêsTT+∫q XÊdüHê\T, yê&çq HêD≤\‘√ bÕ≥T yês¡T kÕ–+∫q bÕ\q, X¯Á‘·T<äTπs“¤<ä´+>± ì]à+∫q sê‹ >√&É\T, nãT“s¡|ü]#˚ ìsêàDXË’* e+{Ï $wüj·÷\T ø√≥\ <ë«sê ‘Ó\TkÕÔsTT. sê»e+oj·TT\T ‘Ó\+>±D yê] Ä#ês¡ e´eVü‰sê\T, ø£fi≤b˛wüD, Hê{Ï •\Œø£fi≤yÓ’uÛÑe+... >∑‘· #·]Á‘·≈£î kÕø°åuÛÑ÷‘·+>± ì*#êsTT. nsTT‘˚ Ç|ü⁄Œ&ÉT #ê˝≤ es¡≈£î ø√≥\T •~∏˝≤edüú˝À e⁄HêïsTT. ø=ìï ø√≥\T|üsê´≥ø£ πø+Á<ë\T>± e÷] |üsê´≥≈£î\≈£î ÄVü‰¢<ëìï |ü+#·T‘·THêïsTT. ‘Ó\+>±D dü+kÕúHê˝À¢ <√eTø=+&É dü+kÕúq+ Á|üdæ~∆ bı+~+~.
Advertisement
<√eTø=+&É ø±e÷¬s&ç¶ õ˝≤¢˝À e⁄+~. bÕø£Hê{Ï ¬s&ç¶XÊK≈£î #Ó+~q ø±$TH˚ì e+X¯düTú\T á dü+kÕúHê~Û|ü‘·T\T. á dü+kÕúHêìøÏ _ø£ÿqy√\T (yÓT<äø˘ õ˝≤¢) dü+kÕúqeTì ≈£L&Ü Hêe÷+‘·s¡+ ø£\<äT. á dü+kÕúHêBÛX¯ó\T ‘=\T‘· >√˝£ÿ+&É düT˝≤ÔqT\≈£î, Ä ‘·s¡Tyê‘· ndü|òt C≤V”≤\≈£î kÕeT+‘·T\T>± e∫à #˚sês¡T. <√eTø=+&É πø+Á<ä+>± ø±kÕ|ü⁄s¡+, dü+>∑y˚TX¯«s¡+, eTVü≤à<ë|ü⁄s¡+, $dü‡qï |ü*¢, u≤>√‘Y|ü*¢, ≈£î+<ës¡+, bÕ\«+#·, <˚e⁄ì|ü*¢ e+{Ï q\uÛ…’ Á>±e÷\qT bÕ*+#ês¡T. 19e X¯‘êã›+˝À á dü+kÕúq|ü⁄ dü+e‘·‡s¡ Ä<ëj·T+ ¬s+&ÉT \ø£å\ s¡÷bÕj·T\T. n+<äTπø <√eTø=+&É ø√XÊ>±sêìøÏ ø±|ü˝≤>± Çs¡yÓ’ eT+~ ns¡ãT“\T ñ+&˚yês¡≥. Ms¡T ¬s&ç¶ <=s¡˝…’q|üŒ{Ïø° ìC≤+ Á|üuÛÑTe⁄\T M]øÏ sêe⁄ãVü≤<ä÷›sY nH˚ _s¡T<äT Çe«&É+‘√ ø=+‘·eT+~ bÕ\≈£î\ ù|s¡T ∫es¡ sêe⁄ nqïù|s¡T‘√ #·˝≤eTDÏ nj·÷´s¡T. 1636˝À nãT›˝Ÿ VüQùd‡Hé ≈£î‘·TuŸ cÕ ø±e÷¬s&ç¶øÏ á dü+kÕúHêìï Ç#êÃ&ÉT. á ÁbÕ+‘·+˝Àì nH˚ø£ Á>±e÷\T yê] e+oj·TT\ ù|s¡¢sTTq ø±e÷¬s&ç¶, dü+>±¬s&ç¶, m˝≤¢¬s&ç¶, e÷<ë¬s&ç¶, dü<ë•eq>∑sY, |ü<ëàõyê&ç, ‘·Tø√ÿõyê&ç,
‹yÓ÷àõyê&ç\ MT<äH˚ yÓ*XÊsTT. á e+XÊìøÏ #Ó+~q sê»qï #Í<ä] 1760 ø±\+˝À sê»<Ûëìì _ø£ÿqy√\T qT+&ç ø±e÷¬s&ç¶ù|≥≈£î, Ç‘·ì ≈£îe÷s¡T&ÉT sêCÒX¯«s¡sêe⁄ ø±\+˝À ø±e÷¬s&ç¶ ù|≥ qT+&ç <√eTø=+&É≈£î e÷]+~. n|ü⁄Œ{Ï qT+&ç <√eTø=+&É dü+kÕúq+>± Á|üdæ~∆ #Ó+~+~. ø√≥, n<ë›\ ã+>∑fi≤, sê»uÛÑeHê\T, nX¯«->∑» XÊ\\T, ≈£î&Ü´\T, ãTs¡TE\T, ø£+<äø£+ |üsê´≥≈£î\≈£î
Á|ü<Ûëq Äø£s¡¸D. á n<ë›\ y˚T&É˝ÀH˚ ø±$TH˚ì e+oj·TT\T kÕ+düÿè‹ø£ ø±s¡´Áø£e÷\T »]|æ+#˚yês¡T. |ü⁄sêedüTÔ XÊK Ä<Ûä«s¡´+˝À |ü⁄q]ïsêàD |üqT\T »]>±sTT. dü+|ü<äqT ø±bÕ&ÉT≈£îqï≥¢sTT+~. <√eTø=+&É ø√≥ q\uÛ…’ mø£sê\ $d”Ôs¡í+˝À #·T≥÷º sê‹ ø£≥º&É+‘√
Á|üVü≤Ø>√&É‘√ bÕ≥T ãj·T{ÏyÓ’|ü⁄ qT+∫ X¯Á‘·Te⁄\T sê≈£î+&Ü ñ+&˚+<äT≈£î ìC≤+ sêE\ ø√≥˝≤>± yÓTT‘·Ô+ >√&É #·T≥÷º ˙{Ï ø£+<äø£+ e⁄+~. ‘Ó\+>±D õ˝≤¢˝À¢ì
eTπs >∑&û #·T≥÷º Ç˝≤+{Ï ˙{Ï ø£+<äø£+ ˝Ò<äT. dü+kÕúHêBÛX¯ó\ eTVü≤\¢qT >∑&û\+{≤s¡T. s¡ø£åDøÏ πøe\+ n~Ûø±s¡ ؃Mì Á|üø£{Ï+#˚ uÛÑeHê\T. ø√≥˝À Á|üy˚•+#˚+<äT≈£î |ü&ÉeTs¡ yÓ’|ü⁄ ˇø£ ô|<ä› ø£e÷Hé, ‘·÷s¡TŒyÓ’|ü⁄ eTs=ø£{Ï e⁄HêïsTT. $XÊ\yÓTÆq ÁbÕ+>∑D+ eT<Ûä´˝À dü+kÕúHêBÛX¯ó\ Á|ü<Ûëq ìyêdü+ yÓ+ø£≥ uÛÑeq+ sê»dü+ ñ{Ϻ|ü&˚˝≤ ø£ì|ædüTÔ+~. uÛÑeq+ ô|’uÛ≤>∑+ ˝Àì bÕ\sê‹ |òü\ø£+ô|’ yÓ+ø£≥ uÛÑeq+ nì ‘Ó\T>∑T˝À, ñs¡÷›˝À sêdæ ñ+~. Ä ø±\+˝ÀH˚ á uÛÑeq+ô|’ |æ&ÉT>∑T\T |ü&É≈£î+&Ü ìs√~Û+#˚ |ü]ø£sêìï _–+#ês¡T. ø√≥ q\uÛ…’ mø£sê\ #·T≥÷º ˙{Ï ø£+<äø£+‘√ bÕ≥T ø±$TH˚ì e+X¯düTú˝Ò m‘·ÔsTTq sê‹ >√&ÉqT ì]à+#ês¡˙ ø=+<äs¡+fÒ, ø±ø£rj·TT\T Ä >√&ÉqT ì]à+#·>± dü+kÕúHêBÛX¯ó\T n+<äT˝À uÛÑeHê\T ø£≥Tºø=Hêïs¡ì ø=+<äs¡+{≤s¡T. ø√≥˝À eTVü‰<˚e⁄ì >∑T&ç ñ+&É&Éy˚T ø±ø£rj·TT\T ì]à+#ês¡q&ÜìøÏ ì<äs¡ÙqeTì uÛ≤$kÕÔs¡T. nsTT‘˚ á ø£<∏äHêìøÏ Ä<Ûësê˝ÒM ˝Òe⁄. q>±sê uÛÑe+‹: ø√≥˝À q>±sêqT $ì|æ+#·&É+ ø√dü+ Á|ü‘˚´ø£+>± ˇø£ uÛÑe+‹ì ì]à+#ês¡T. Ä uÛÑe+‹ô|’q ˇø£ ˙{Ï ‘=f…ºqT @s¡Œs¡∫, <ë+{À¢ ˇø£ –HÓïøÏ s¡+Á<Ûä+ #˚dæ ñ+#˚yês¡≥. ‘=f…º˝Àì ˙s¡T –HÓï˝ÀøÏ ì<ëq+>± #˚] eTTì–b˛j˚T~. Bì Ä<Ûës¡+>± düeTj·÷ìï #Óù|Œyês¡≥. ‘Ó\¢yês¡T s¡a≤eTTq Hê\T>∑T >∑+≥\ qT+&ç q>±sê yÓ÷–+#˚yês¡≥. Ç~ ≈£L&Ü X¯óÁø£, Ä~ yêsê˝À¢ Á|ü‹ eT÷&ÉT >∑+≥\ ø=ø£kÕ], $T>∑‘ê s√E˝À¢ Äs¡T qT+&ç |üHÓï+&ÉT >∑+≥\ø=ø£kÕ] yÓ÷–+#˚yês¡≥. sê»<äsê“sY : ø√≥\˝À q>±sê uÛÑe+‹
¬ø<äTs¡T>± n‹ô|<ä› sê‹>√&É, ∫es√¢ m‘·ÔsTTq ãTs¡TE\T ñHêïsTT. >√&É≈£î ñqï n‹ ô|<ä› <äsê«C≤≈£î X¯Á‘·Te⁄\T @qT>∑T\ô|’ eùdÔ... n&ÉT¶ø√e&ÜìøÏ nH˚ø£yÓTÆq ÇqT|ü X¯S˝≤\qT _–+#ês¡T. n˝≤π> <äsê«C≤ô|’q >∑\ s¡+Á<Ûë˝À¢+∫ dü\dü\ ø±π> q÷HÓqT b˛ùd @sêŒ≥T ≈£L&Ü #˚düTø=Hêïs¡T. <äsê«C≤ <ë{Ï ˝À|ü*øÏ yÓfi‚¢ e#˚à n+<äyÓTÆq uÛÑe+‘˚ sê» <äsê“s¡T. n+<äT˝ÀH˚ Vü≤]ø£<∏ä\T, |ü⁄sêD≤\T, ø£$‘ê>±Hê\T, qè‘ê´\T
yÓ+ø£≥ uÛÑeq+ »]π>e≥. Ä uÛÑe+‹ô|’q <ëd”\T qè‘·´+ #˚j·T&ÜìøÏ y˚~ø£ ≈£L&Ü ñ+~. á ø√≥˝À ≈£L&Ü <ëd” e´edüú ñ+&˚<ä≥. n<ë›\ y˚T&É eTT+<äT sêDÏ eTVü≤˝Ÿ e⁄+~. |üP]Ô>± •~∏\eTsTT+~. ø±$TH˚ì e+X¯+˝À nsTT<äeyê&Ó’q yÓTT<ä{Ï m˝≤¢¬s&ç¶ ø±\+ qT+∫ dü+kÕúq+˝À kÕVæ≤r $ø±dü+ »]–+~. Ç‘·ì ø±\+˝À dü+kÕúq+˝À |ü\Te⁄s¡T ø£e⁄\T+&˚yês¡T. yÓTT<ä{Ï m˝≤¢¬s&ç¶ eTqTeT&Ó’q ¬s+&Ée ø±∫¬s&ç¶ ø±˝≤ìï kÕVæ≤r dü«s¡íj·TT>∑+>± ù|s=ÿ+{≤s¡T. eT÷&Ée ø±∫¬s&ç¶ ≈£îe÷s¡T&Ó’q eT˝≤¢¬s&ç¶ dü«j·T+>± ø£$j˚T ø±≈£î+&Ü |ü<äà|ü⁄sêD√|ü] uÛ≤>±ìï nqTe~+#ês¡T. eT˝≤¢¬s&ç¶ k˛<äs¡T&Ó’q ¬s+&Ée m˝≤¢¬s&ç¶ ≈£L&Ü yêdæwü˜eTT, *+>∑ |ü⁄sêD+ nH˚ Á>∑+<∏ë\T sêXÊ&É≥. ãVüQuÛ≤cÕ $<ë«+düT˝…’q eT÷&Ée sêCÒX¯«s¡ sêe⁄ ñs¡÷›, bÕØÙ, ns¡;“ uÛ≤wü˝À¢ ∫s¡kÕúsTT>± ì*#˚ s¡#·q˝…H√ï #˚XÊs¡T. Äj·Tq Ä<Ûä«s¡´+˝À |ü\T ì|òüT+≥Te⁄\T, dü+ø£\Hê\T yÓ\e&ܶsTT. Äj·Tq ªn»ZsYμ nH˚ ø£\+ ù|s¡T‘√ sêùdyês¡T. <√eTø=+&É ø√≥≈£î ‹s¡T|ü‹ y˚+ø£≥ø£e⁄\T ≈£L&Ü e#˚à yês¡≥. <√eTø=+&É dü+kÕúHêBÛX¯ó\ bÕ\q≈£î yÓT∫à ìC≤+ sêE ôV’≤<äsêu≤<é˝Àì Hê+|ü*¢ <ä>∑Zs¡ ñe÷u≤>¥ nH˚ 30 mø£sê\ ‘√≥qT ãVüQeT‹>± Ç#êÃ&ÉT.
($ø°|”&çj·÷ k»q´+‘√)
