Ons Standpunt. De Vlaamsche Oud-Strijders en de Legerhervorming.

•

"

'

LANDSBOND V. O. S.

B. V. O. S.

De Vlaamsche Oud-Strijders en de Legerhervorm ï ng

Ons Standpunt Wij vloeken den Oorlog !

Wij eischen Recht en eerbied voor ons Volk !

Uitgegeven door het .Algemeen Sekretariaat van den Landsbond der VI. Oud Strijders en B. V. O. S. (maatschappij zonder winstgevend doel) EMIEL JACQMAINLAAN 138, BRUSSEL.

-

.

:

m

WAAROM ?

Een krant die het monopolie der Vaderlandsliefde bezit, vindt onze pretentie ongehoord dat wij durven een gedacht hebben over de kwestie van landsverdediging en ons standpunt durven uitspreken aangaande de beraamde legerhervorming.

Wij weten zeer wel dat het niet gewenscht is voor de Hooge Legerleiding dat de oud-strijders hunne meening en ervaringen blootleggen : wij kennen die apostels te goed , wij hebben die be voegdheden aan 't werk gezien in Omstandigheden die we nooit meer wenschen te zien terugkeeren ; maar uit deze kostelijke hervaring willen we voor ons volk , dat telkens de gebroken potten moet be talen, de beslissende lessen trekken welke ons voor altijd de verschrikkingen van den oorlog kunnen sparen.

Andere leiders van Oud-strijders, die hun orde woord ontvangen uit de Wetstraat , waarvan ze de dienstwillige knechten zijn , hebben de oplossing dezer levenskwestie overgelaten aan de politieke partijen , terwijl langs den anderen kant beweerd wordt dat deze kwestie er een Nationale is, en boven en buiten de partijen staat !

De Gemengde Legercommissie, die door de Regeering in 't leven geroepen werd om de goedgeloovige parlementairen te laten overdonderen door de overtuigende bewijsvoeringen van den Generalen Legerstaf , heeft hare besluiten neerge legd , zonder het noodig te achten de oud -strijders te hooren die nochtans, denken we, er iets zouden kunnen over weten !

Het scheen ons vanzelf sprekend dat zulks zou gebeuren, maar besloten, na lang wachten, zelf te vragen om gehoord te worden.

Helaas, t was te laat ! De kommissie had juist beslist dat zij niemand meer zou hooren ... Daar om willen wij aan gansch ons Volk , 3

Aan de Volksvertegenwoordigers aller par tijen , Aan de leiders van alle politieke groepen , Aan de Oud-strijders welke door hun leiders verraden of verkocht werden , Aan de Vaders en de Moeders van onze groote Vlaamsche gezinnen, wier kinderen met een nieu wen massamoord bedreigd worden., Aan allen , die den oorlog verafschuwen, en aanzien als de grootste schande onzer moderne be schaving , dezen NOO! > K .k.EET, laten Imoren, opdat zij uit alle kracht zich zouden verzetten tegen de stemming ii.i de Kamers , van wetten die onver mijdelijk voeren naar OORLOG, naar de vernieti ging van wiit men beweert te: willen verdedigen en bewaren : onze onafhankelijkheid.

Het Standpunt V. O. S. Onze stelling tegenover het

¬

vraagstuk Vrede-Oorlog

¬

'

'

¬

'

Leest dus aandadhtig gamsclh dit vlugschrift, iaat u niet ia slaap wiegen door de politiekers, luistert naar de 3tem vam uw geweten die u den moord verbiedt en ook de voorbereiding ertoe.

Denkt er ©ra dat gij zelf de schuld zult dragen van den dood uwer kinderen mdiesti ge luistert naar de lokstem em de drogredens der oorlogskïïek.

De stemming over de ïegerkwestie gaat beslissen over leven of dood

VOOR VOOR VOOR VOOR

U ZELF, UWE KINDEREN, OW VOLK, T LAND

.

Wij doem ©mzen plicht, wij hebben geen neven bedoelingen, kunnen geen munt slaan uit onze feouSing : wij willen u enkel wakker roepen

DAAR MEN T OP UW LEVEN

GEMUNT HEEFT. 4

De Belgische Legerkommissie, ingesteld naar aanleiding van een voorstel tot vermindering van den diensttijd , heeft het er weten op aan te leggen, aan een hoop generaals en andere beroepsmilitai ren die in gewone omstandigheden geen gehoor zouden vinden de gelegenheid te geven pleidooien te komen houden t é gen de voorgestelde vermindering met een maximum van reklaam , en voor t militarisme met een minimum van onkosten voor de militaire propagandisten.

De militairen waren er baas.

We hadden ons geen illusies gemaakt nopens die Legerkommissie. Ze is geweest zooals we ze verwacht hadden , en geen enkele spreker is buiten dé militaristische schreef geloopen.

Immers allen hebben over een leger gepraat.

Allen hebben dus vooraf de noodzakelijkheid van een leger aanvaard. Niet één heeft daar zelfs een woord over gerept !

Doch zelfs met den zesmaandendienst zullen al cle afschuwelijkheden van het militarisme even welig tieren als voorheen en de diensttijd, die som migen «de weerwraak van de militairen op de burgerij» noemen , zou wel eens door verkorting nog slechter KUNNEN worden.

De kommissie heeft zich dus natuurlijk , zoo gehouden alsof het een uitgemaakte zaak was, dat er een leger behoort te bestaan.

De kommissie aanvaardt dus den oorlog als zijnde éé n . van de middelen waarvan de naties zich mogen bedienen om geschillen te slechten.

Dat is een militaristisch standpunt. En allen stonden op dat bepaald militaristisch standpunt.

5 '

HET STANDPUNT VAN V.O.S. .

Daarom had V. O. S gevraagd om gehoord te worden en er ten gerieve onzer parlementairen ( niet van de generaals, dat spreekt !) het vraagstuk van anti militaristische zijde te belichten : Het verwerpen van den oorlog en dus de werkelijke afschaffing van het oorlogsleger. t Zou natuurlijk een reuzenherrie teweeggebracht , t effekt gehad hebben van een steen in een kikkerpoel.

Wat zouden we daar verteld hebben ?

1 : - Wij verwerpen den oorlog als middel tot slechting der internationale geschillen ; Wij stellen dus voor : de afschaffing van 2. t oorlogsleger.

-

Onze redenen ZEDELIJKK REDENEN. V. O. S. beschouwt de gevolgen van een oorlog als een bevestiging van het recht van den sterkste, deze theorie wordt door alle beschaafde menschen verworpen : V; O. P. erkent alleen het recht van het recht !

In den oorlog wint de sterkste ongezien of die gelijk heeft of ongelijk . Wie dus oorlog aanvaardt , neemt aan dat het geweld uitspraak doet boven

het recht, die onderwerpt het recht aan het geweld , die is even dwaas als iemand die na zijn werk gele verd te hebben , er zou in toestemmen met zijn patroon te vechten om te weten of hij zal betaald worden !

V . O. S. beschouwt ook den oorlog als een misdaad tegen de menschheid.

I )e oorlog is een aanslag op het leven , leven . Zon dat de grondslag vormt van de maatschappij 11 * ' t leven is de maatschappij niet denkbaar.

Oorlog is moord en wel moord in t groot en • 111 • I • i nut noch doel , noch reden .

-

Een wild dier dat doodt , doet het om de prooi,

om het voedsel.

Een gewoon moordenaar heeft meestal. voor hem persoonlijk natuurlijk een reden tot zijn misdaad. In den oorlog moet men dooden omdat het geboden wordt , en menschen die elkaar niet kennen, die mekaar persoonlijk niets misdaan hebben moeten malkander gaan beloeren als wilde dieren in de Jungle, gereed om mekaar te ver scheuren, met nog niet eens het hongerspook, dat hen drijft.

Wonderlijk is het, dat in oorlogstijd al de misdrijven van in vredestijd misdrijf blijven behalve

het grootste, de moord.

Diefstal wordt immers in den oorlog gestraft , evenals bedrog, aftruggelarij, openbare onzedelijkheid , enz., ook doodslag, zij het dan nog op iemand die het dikwijls door de eene of andere wandaad onrechtstreeks heeftui tgelokt , wordt in oorlogs tijd gestraft.

Maar moord op iemand waaraan men heele maal vreemd is, die enkel als onderdaan van een andere regeering staat geboekt , wat meer is die soms enkele weken, dagen, uren te voren mis schien nog een goede vriend was, hoe vele geval len hebben er zich zoo niet voorgedaan in den oor og ?

Dat is geen misdaad maar een heldenfeit waarvoor men gefeliciteerd , gedecoreerd wordt.

Is trouwens de oorlog geen aanslag op de individueele vrijheid ?

Is hij niet het herstel van het slavendom ?

Zeker , vermits in oorlogstijd een regeering recht heeft op leven en dood van de onderdanen , dat de regeering het recht heeft menschen tegen wil en dank te houden en te sturen waar ze wil . zonder het minste recht op tegenspraak , zelfs den dood in als ze t verkiest.

En niet alleen een aanslag op de individueele tijfsvrijheid maar ook een aanslag op het geweten, op de godsdienstige overtuiging pleegt men in oorlogstijd. Als het geweten zich verzet tegen het wreede moordenaarswerk , dat dikwijls verricht moet worden, wat maalt de beveler er om. Alle geweten moet dood of in slaap zijn want, wakkej wordt het maar verkracht. En niet alleen het geweten maar ook de godsdienstige of wijsgeerige 7

.

.

-

•

overtuiging. Er bestaat bijna geen godsdienst of hij verwerpt den moord, als de zwaarste zonde, die ka'n bedreven worden en zeker de Christelijke leering.

Er is zelfs geen enkele godsdienst die zoo bijzó nder gesteund is op en doortrokken van de gedachten van liefde die hun uitdrukking vinden in het « Gij zult niet d oden !» en « Gij zult uwen naaste beminnen » op De Katholieke Christelijke theorie zelfs zoo schitterende wijze uiteengezet door Pater Statmann in zijn menigvuldige geschriften. verwerpt den oorlog, omdat hij onmogelijk vol doen kan aan de voorwaarden , die een oorlog recht vaardig kunnen maken. Die theorie verklaart alle oorlogen onrechtvaardig en in feite dus ongeoor loofd .

Schreef de kerkvader Clemens van Alexandria het niet reeds in den eersten bloeitijd van het Christendom : « Ik ben een Christen en mag niet

vechten » ?

Celsius vond zelfs dat de plaats van een Christen toen niet in het leger was.

Hoeveel geleerden en kunstenaars hebben zich tegen den oorlog uitgesprtoken , tegen zijn dwaas heid , zijn onzedelijkheid , enz. ? « Au vingtiè me si ècle, la guerre sera morte , l é chafaud sera mort , la haine sera morte... l homme vivra. II v aura , au -dessus de tout , une grande patrie, toute la terre ; et une grande espérance, tout le ciel » schreef Victor Hugo. « Pourquoi me tuez vous ? Eh ! quoi ? ne demeu pas de l 'autre cóté de l eau ? Mon ami, vous rez si vous demeuriez de ce cóté , je serais un assassin, cela serait injuste de vous tuer de la sorte ; mais puiscjue vous demeurez de l autre có t é, je suis un brave, et cela est juste » ( Pascal ) .

En Henri Lavedan schrijft : « II faut se dire que la guerre est et sera tou jeurs, quels que soient les qualit és , le niveau de ceux qui la font et la feront une source d in é vitahles abomination » En Voltaire : « Tant que le caprice de quelques hommes fera égorger des milliers de nos fr è res, la partie du

-

S

genre hutnain consacrée a l’ h é roï sme sera ce qu il y a de plus affreux dans la nature entiè re » Ook Guy de Maupassant liet zich meer dan eens uit tegen den oorlog.

In « Sur l’eau » zegt hij : « L'inventeur de la brouette n 'a-t-il pas plus fait pour l' homihe par cette simple et pratique idéé d’ajuster une roue a deux batons que l inventeur des fortifications modernes ? » En nog : « Quels sont les vrais sauvages ? Ceux qui se battent pour manger les vaincus ou ceux qui se battent pour tuer, rien que pour tuer ? » En dit van Ernest Lavisse : «Terrible cercle vicieux que celui-ci : les é tats out des arm ées pour se d éfendre contre la guerre ; ils ont la guerre paree qu’ ils ont des arm és ».

Washington : « Mijn eerste wensch is : den oorlog , deze wonde van de menschheid, van de aarde verdwenen te zien » Montesquieu : « Si je savais quelque chose qui fut utile a ma patrie et nuisible a I’ humanit é, je le regarderais comme un crime ».

Bossuet : « La guerre est une chose si horrible que je rn’é tonne comment le seul nom n en donne pas de l’ horreur ».

Fé n élon : « La guerre est un mal qui déslionore le genre humain ».

J. Simon

:

-

« Les haines nationales ne sont plus qu ’ un pr é jug é vieilli ».

Zelfs Napoleon’s oordeel was niet malsch : « Ou’est-ce que 3a guerre ? Un m é tier de bar bares oü tout l’art consiste a être le plus fort sur un point donn é ».

We hebben hier slechts enkele aanhalingen uit de honderden voorbeelden die maar voor ’ t grijpen liggen in de werken van beroemde schrij vers. We gewaagden niet eens van Romain Rolland, Nicola ï , Tolstoï , Lamartine, A. De Vigny , La Bruyè re, O. Mirbeau, Montaigne, J.J. Rousseau.

Tacitus, Seneca, Miss Ellen Key , Eckstein , Mej.

9

PRACTISCHE REDENEN. Clara Bauer , Carmen Sylva , B. Von Süttner, . enz., enz., in wier geschriften radikale veroordeelingen tegen den oorlog te vinden zijn .

De oorlog is ten andere een oorzaak van zede lijk verval op alle gebied. « c est la guerrè » Het « t is oorlog » praat zooveel goed. Wat geeft een soldaat om een in zelfs met braak en beklimming diefstal oorlogstijd. Hij « trok zijn plan » d. w. z. hij poogde zich niet te laten snappen en dan is ' t allemaal in orde .

Hoeveel brave jongens, die in vredestijd heel eerbiedig hun hoed of pet afnemen voor een voor bijrijdende lijkstoet, hebben in den oorlog geen doode ontdaan van zijn schoenen of vest als die de moeite loonden verwisseld te worden met de eigen schoenen of vest . De heiligste gevoelens ver dwijnen of verstompen. Het geweten wordt rek baar en houdt zelfs op te bestaan ; het verantwoor delijksgevoel gaat weg, de massa wordt immers geleid en alles komt terecht op de leiding. Voeg daarbij het beeld van den dood dat onophoudend de soldaten voor de oogen spookt en men kan licht begrijpen dat alle edele gevoelens stilaan plaats maken voor de materialistische opvatting : genieten maar, morgen is t misschien met ons gedaan .

Het percent geslachtszieken was dan ook verba zend in oorlogstijd . 1 ¬

¬

( Det de kazerne in vredestijd niet vrij is van die kwaal weet men ook maar al te best en ’ t pleit zeker niet voor dat regiem ) .

In den oorlog komen al de dierlijke instincten tot uiting, de innerlijke beschaving van den mensch gaat eeuwen achteruit. Zooals in den oorlog onge looflijke gevallen van ziekte voorkomen, zoo treft men er ook verbazend-afschuwelijke gevallen van onzedelijkheid aan die alleen maar in oorlogstijd kunnen voorkomen. , Oorlog is wel degelijk het grootste onheil dat de menschheid overkomen kan , een hoogst onzedelijk kwaad dat heelemaal verworpen dient te worden. ¬

Maar niet alleen uit zedelijk oogpunt schuift van zich af . maar aard . Oorlog practischen eveneens uit redenen van be nogmaals laatste de heeft .

Dat op niets lost de wat bekomen partijen wezen. Heeft één der oorlog haar had moeten geven , dat waarvoor ge vochten werd. Zeker niet dat. wat men wijsmaakte aan ons oudstrijders, namelijk : De vernietiging van t militarisme ! !

Kijk maar eens aan. Is er éé n partij tevreden over wat ze door den oorlog bekomen heeft ? Euheeft de oorlog veel vraagstukken nog niet inge wikkelder gemaakt ? Nochtans de overwinnaars zouden alles opgelost hebben , eens het Pruisisch militarisme overwonnen . Maar zie nu eens even naar de nieuwe schikking van de Europeesche Staten. Wat een kruit ligt er niet opgestapeld, dat bij den minsten schok zal ontploffen . Polen , dat zoo pas ontrukt is aan t Russisch imperialisme, treedt zelf nu imperialistisch op tegen een vijf tien millioen Ruthenen , Lithuani ë rs, Ukrani ë rs en Russen.

Tsjeko-Slovakije draagt in zijn schoot een Duitsch irredentisme. De Slovenen , Croaten . Ser ¬vi ë rs, Montenegrijnen vormen zeker geen homo genen Staat ! En Roemenië met zijn Hongaarsche, Bulgaarsche en Servische elementen ? Al die door het verdrag van Versailies ineengeSanste naties liggen mekaar te beloeren als wilde dieren . Ze werden geschapen door de overwinnaars die enkel hebben gesteund op het princiep van de macht en zoo veel mogelijk den tegenstander hebben willen verzwakken. Norman Angell in zijn twee boeken : « la grande illusion » en « les illusions de la vistoire » bewijst klaar en duidelijk dat de oorlog een economische ramp is voor heel de wereld , voor overwinnaars zoowel als voor over wonnelingen .

Een oorlog winnen geeft evenveel verlies als hem verliezen.

Waarom zijn toevlucht nemen tot een middel geen buiten zijn enorme onzedelijkheid, dat , enkel conflict op een degelijke wijze oplost en V

. s. O. alls oorlogsgedachten ver

¬

11 10

daarbij op economisch terrein rampzalig is aan ai wie dat middel ï oepast.

Het is een bewezen feit dat de volkeren VZE al de oorlogvoerende landen den oorlog verloren hebben. De inzinking van t geld eenerzijds en de werkeloos anderzijds, zijn de tol die het volk te betalen heeft gehad aan het oorlogsmonster lang nog nadat het door zijn jongens den bloedtol be taald had. We spreken hier natuurlijk niet van een zekere klasse van menschen die boven de grenzen ten koste van de lijdende menschheid zich verrijkt hebben : de leveraars van munitie en oorlogstuig voor wie geld natuurlijk geen vaderland heeft en die profijt uit den oorlog trekken ; die de p>ers omkoopen waar ze het ook maar kunnen en hun per centen halen van oorlogstuig waarmee hun eigen landgenooten werden stukgeslagen (1) .

Maar niet alleen het feit dat de oorlog vol strekt niets oplost maakt hem. verwerpelijk uit practisch oogpunt , maar tevens het gevaar voor algeheele vernietiging dat elke natie bedreigt die zic.h in de toekomst aan een oorlog waagt.

Dokter Gertrude Woker, docente in chemie aan de universiteit te Bern, heeft een drietal jaren geleden en bezoek gebracht aan liet Amerikaansche arsenaal te Edgewood. Zij heeft uitvoerig verteld welke indrukken ze daar opdeed van de voorbe reidingen voor den volgenden oorlog.

Niettegenstaande te Gen è ve het verbod om gifgassen te gebruiken met nlgemcene stemmen is aangenomen, gaan al de « beschaafde » Staten voort zich voor te bereiden op een chemischen , een gifgassen oorlog, waartegen deze van 14 18 nog een hemeltje zal schijnen.

Wat Dr Woker in Edgewood gezien heeft , en men toonde haar zeker nog niet de geheimste nieuwe uitvindingen geeft al een klein idee van wat ons te wachten staat.

Te zamen met een Zweedsche vrouwelijke col lega , Dr Sahlboom, was ze de gast van de Amerikaansche Chemische Vereeniging welke verschil '

¬

¬

¬

-

-

( J ) Het schandaal Charles Humberi .

Vickers ( Engeland ) leverde de kanonnen der Dardanellen Krupp trok percent op Èngelsche handgranaten van Kruppsctr

.

.

model Van Coppéczeggen we maar liever niets

.

lende demonstraties hield. Zoo o. a . werd door een vlieger- rookscherm een heele landstreek in ondoor dringbaar duister gehuld : «De rookwolken die een laag over de aarde rondkruisende vliegmachine uit stoot zinken geheel naar den bodem en vormen letterlijk een zwart rookscherm, woordoor het ge zicht op het daarbeneden liggend terrein totaal wordt belemmerd. Een andere tegelijkertijd in breede kringen hoog boven de aarde kruisende machine levert de dikke rookdraden die als een vallend gordijn naar beneden dalen en een cylinder van 2000 voet hoogte en den onitrek van den kring der vliegmachine met een mantel van ondoordring baren rook bedekt.

En laat dan zoo eens twintig vliegtuigen komen !...

Het spreekt van zelf dat men slechts de noodige zware giftgassen met deze rookpluimen hoeft te vermengen om in eenige uren alle leven in een daaronder liggende stad uit te roeien , zoodat het kringvlak van zulk een helsch vliegtuig als t ware de lijkwade vormt, waaronder leven en geluk , wetenschap en kunst , de kultureele waarden van geslachten en millioenen levende menschen in wei oogenblikken worden begraven ».

Behalve granaten voor verschillende afstanden , shrapnells enz. die waar zij neerkomen een zee van witte vlammen en rook over groote uitge strektheid verspreiden, werden ook vertoond vier typen van « Candles », die als gifgas- of roolcver spreiders dienst doen en nog andere lieflijke tuigen. « Wat moeten wij doen om aan de ontzettende dreiging van een oorlog, die op deze ( de che mische ) grondslagen zal worden gevoerd te ont komen ? » vraagt Dr Woker.

Zij antwoordt : « Wij verlangen geen voorschriften voor hu maniseering van den oorlog. Een menschenver slindend monster laat zich met den besten wil met humaniseeren.

We verlangen een verbitterden strijd tegen het geheele militarisme.

Het militarisme heeft de menschen tot slaven vernederd en heeft de ontzertendste kwellingen voor hen uitgedacht.

-- 13

.

¬

-

¬

¬

Wij verlangen verlossing voor alle tijden van deze slavernij ».

Ziedaar een uitroep die uit het hart komt , geslaakt door iemand die liet gevaar inziet van een volgenden oorlog voor het bestaan van de menschheid zelf .

Men zal misschien opwerpen dat Dr Woker waarschijnlijk een anti militariste is en overdrijft.

Dat men het rapport naleze van de commissie van den Volkerenbond, benoemd om de kwestie der

-

chemische en bacteriologische oorlogvoering te beschouwen.

Dit rapport werd samengesteld naar uitspra ken van beroemde deskundigen.

Rapport van de Commissie, benoemd om de kwestie der chemische en bacteriologische oorlogvoering te beschouwen.

Aan de commissie was opgedragen een rapport samen te stellen over de « waarschijnlijke ge volgen der chemische ontdekkingen in toekomstige oorlogen ».

Zij meende, dat het veld van het onderzoek in nuttigen zin zou worden uitgebreid , indien het mede de bacteriologische oorlogvoering zou om vatten , en tbt steun in haar taak deed zij een beroep op scheikundigen, physiologen en bacterio logen in verschillende landen, waarbij tot hunne informatie het oogmerk van hun onderzoek als volgt werd omschreven : « De bedoeling is om aan de publieke opinie der wereld te toonen de uitwerking, die de meest

krachtige wijzen van vernietiging, die de mo derne wetenschap in dienst stelt van de moderne

oorlogvoering, kunnen teweegbrengen. « Men m óet in gedachte houden , dat waar voortaan een gewapende natie gebruik maakt van het geheel van hare tnenschelijke en materieele hulpbronnen , zij, niet alleen de strijders aan het vijandelijke front, maar de geheele vijandelijke natie in wapenen, zal trachten te treffen hare bevolking, hare rijkdommen en hare bronnen van

14

iederen aard.

« Oorlog van dit soort, die meebrengt ver nietiging voorbij de gevechtslinie en de tegen over elkaar staande naties kwetsbaar maakt tot de uiterste grenzen van hun gebied , is mogelijk gemaakt door de groeiende draagkracht der mo derne kanonnen, door de verreikende werkzaam heid der luchtmacht en door op andere wegen de vernietigingswijzen aan te dragen en te ver spreiden. « Daarlatend de wettigheid van zulke pra - tijken mogen wij trachten te ontdekken wat in de oorlogvoering m o g e I ij k is, hetzij toe gestaan of niet door het krijgsrecht. opdat het publiek eene nauwkeurige voorstelling zal hebben van de gevaren , welke het heeft te duchten . « In deze omstandigheden is het wenschelijk om van de meest deskundige experts een zoo gedetailleerd en volledig mogelijke opgave te verkrijgen van de uitwerkingen , die kunnen worden verkregen . op het dierlijk leven op het plantaardig leven op den rijkdom en hulpbronnen van allerlei aard van een land, dat op een of ander punt van zijn gebied is aangevallen ; 1. door chemische krijgvoering door middel van de krachtigste explosieven chemische pro ducten en gassen, zooals die reeds zijn gebruikt en zooals zij verder sinds den laatsten oorlog zijn ontwikkeld ; 2. door bacteriologische oorlogvoering door middel van microben of eenig ander agens, indien , trots alle menschelijke wetten, haar doeltreffend heid de volkeren zou bewegen zich daarvan te bedienen ». ¬

.

¬

.

¬

¬

De volgende deskundigen hebben op de aldus ontschreven vraag geantwoord : Prof . André Mayer, van het «Coll ége de France » ; Prof . Angelo Angeïï, van het Koninklijk Insti tuut van hooger onderwijs te Florence ; Prof . Pfeiffer, Breslau ; Prof . J. Bordet, van het Instituut Pasteur te Brussel ; ¬

15

Prof . W. B . Camion, van de Medische school te Harvard ; Prof . Th. Madsen, Kopenhagen ; Senator Paterno, van dc Universiteit te Rome ; Prof . M . J. Enrique Zanetti, van de Columbia Universitcit te New - York.

H unne antwoorden hebben het materiaal ge leverd , noodig voor hel samenstellen van dit rap port , dat achtereenvolgens handelt over de be k e n d e uitwerking der chemische oorlogvoering en dc in o ge l i j k e uitwerking der bacteriolo gisch c oorlogvoering. '

3 . CM KM RiCHE OORLOGVOERING.

Men weet , dat, toen de Haagsche Conventie toch eenmaal geschonden was, het chemische wa pen in den iaatsten oorlog door alle oorlogvoerende landen even ruim als alle andere strijdmiddelen werd gebruikt, en met succes. Het is te vreezen dat dit in de toekomst in nog sterkere mate het geval zal zijn. Men bedenke, dat deze vorm van oorlogvoering is gebleken doeltreffend te zijn , ook in gevallen , waarin andere wapenen weinig of geen uitwerking o pleveren .

Professor Angeli schrijft : « Zoo al de erva ring in den Iaatsten oorlog geleerd heeft, dat geen enkele fortificatie of bepantsering bestand is tegen de kracht der moderne springstoffen, de menschen zelf konden zich daartegen toch nog beveiligen in de loopgraven , in kelders of diepe ondergrondsche holen . De gifgassen daarentegen dringen overal door, zoowel in de open lucht , als in de ondergrondsche holen ».

De diverse toegcpasLc methoden, de golf of wolk van zwaar gas, die door den wind naar den vijand wordt gedreven , of het afschieten van giftige bommen met het doel zeer dichte gaswolken in de vijandelijke linies te brengen of den grond te ver giftigen , waren tot nog toe gericht op en bereikten de soldaten aan de fronten. Maar het is zeer goed denkbaar, dat in de toekomst andere procéd és zul len worden toegepast , zooals het werpen uit vliegtuigen van bommen of andere voorwerpen, gevuld met schadelijke stoffen die de burgers met even groote zekerheid zouden treffen als de soldaten, 16

.

Het is te betwijfelen », schrijft Prof . Andr é Mayer, « of de volkeren der wereld zich wel rekenschap geven van de macht van dit strijdmiddel en het gevaar, waarmede het hen bedreigt ». En Prof .

W. B. Cannon gaat nog verder, als hij verklaart , « dat wij gedurende den Iaatsten oorlog nog niets gezien hebben, dat nabijkomt de waarschijnlijke vernietiging van industrieele centra en der burgerlijke bevolking, die te verwachten is, als zich een nieuw groot conflict zou voordoen ». «

Het woord « gas », zooals dat met betrekking tot den oorlog algemeen wordt gebruikt, stemt niet overeen met de wetenschappelijke definitie van gassen. Het omvat in de werkelijkheid niet alleen de echte gassen, maar ook vaste en vloeibare stof fen, die in de lucht worden omgezet in poeder of sproeiregen. Deze stoffen brengen in het menschelijk lichaam letsel teweeg, veroorzaakt door che mische veranderingen , dat geheel verschillend is van de mechanische uitwerking van springstoffen ,

e. d.

Zulke stoffen zijn geenszins zeldzaam. Het zijn meerendeels gewone stoffen, die dagelijks worden geproduceerd en. in groote hoeveelheden voor aller lei vredesdoeleinden worden aangewend , zoodat « er al heel weinig verschil is tusschen het fabriceeren van pharmaceutische producten en het ma ken van schadelijke stoffen , die in den oorlog worden gebruikt».

Vooreerst lette men op het verschijnsel, waar op reeds gedurende de Conferentie van Washington door de regeeringsdeskundigen met nadruk werd gewezen, dat « bij vele hevige springstoffen giftige gassen ontstaan , die dikwijls den dood veroorzaken , evenals die welke men chemische oorlogsgassen pleegt te noemen ».

Bovendien , de wapens, die ten doel hadefeu de tegenstanders te doodeti of buiten gevecht te stel len, deden dat tot nog toe op een of andere mechanische wijze. Hun projectielen verscheurden het menschelijk lichaam , raakten de edele deeletn en de wonden zelf veroorzaakten tengevolge van bloeduitstorting in mindere of meerdere mate ver 17 ¬

¬

stikking. De chemische oorlog beschikt over eenveel grooter verscheidenheid aan middelen om ie mand tijdelijk of voor goed buiten gevecht te stel len . De chemicalië n tasten de samenstellende deelen der weefsels aan en veroorzaken daarin veran deringen , die tot verstoring van de normale functies leiden en den dood ten gevolge kunnen hebben. Men kan die verscheidenheid in gevolgen karakteriseeren door twee uitersten te nemen b. v. de werking van kooloxychloride. dat benauwdhe den , longaandoening en den dood veroorzaakt , en die van benzylbromide, waarvan de dampen , zichover den "grond verspreidend, tranenvloed veroor zaken en het den vijand onmogelijk maken deoogen open te houden , zonder echter ernstige na werking te hebben.

In het eerste geval wordt de onschadelijk raaking van den tegenstander voortgezet tot het doodelijk einde ; in het laatste wordt hij tijdelijk buiten gevecht gesteld door eene lichte physiologische inwerking. Tusschen deze beide uitersten ligt een zeer groot aantal tusschenvormen.

Met betrekking tot hun physiologische wer king kan men deze schadelijke .stoffen echter in drie hoofdgroepen verdeelen : de prikkelende stoffen ( traanverwekkende, niesverwekkende en blaartrekkende ) ; de verstikkende stoffen ;; de giftige stoffen.

De uitwerking der prikkelende stoffen.

Deze stellen iemand buiten gevecht zonder hem te dooden. a. Traanverwekkende stoffen berooven den getroffene van een onmisbaar zintuig, het gezicht .

Zij veroorzaken ondragelijke pijn in de omgeving van de uitwendige gezichtsorganen en maken ie mand practisch blind , zoolang hij in de met gas ver mengde atmosfeer verkeert. Maar « anders dan de publieke opinie gewoonlijk meent », zegt Prof .

Zanetti , « is de verblindende uitwerking van deze gassen zuiver tijdelijk , daar zij slechts veroorzaakt wordt door prikkeling van het slijmvlies der oogleden en niet door eenige diepgaande werking op de oogbal of gezichtszenuw. De uitwerking is gewoonlijk in een paar uur of hoogstens in een paar dagen afgeloopen en hoewel het slachtoffer z óó vol ¬

¬

¬

-

¬

'

18

¬

komen machteloos gemaakt is, alsoof zijn o ogen waren uitgestoken , wordt er van eenige blijvende ersntige gevolgen niets vermeld ».

De doeltreffendheid van traanverwekkend gas, tezamen met zijn eigenschap geen blijvende inva liteit te veroorzaken , heeft er toe geleid , dat men het ging gebruiken bij politie-organisaties : op die manier kunnen misdadigers gevangen worden genomen zonder verlies van het leven. b. Niesverwekkende stoffen zijn arsenikverbindingen , zeer gelijkend op de cacodylaten , welke in de geneeskunde worden gebruikt ; zij veroor zaken voortdurend een onbedwingbaar niezen , aan vallen van benauwdheid en ondraaglijke hoofdpij nen. Zij drijven de mannen er toe hun gasmaskers af te rukken en zichzelve zoodoende bloot te stel len aan de werking van andere giftgassen, welke tegelijkertijd of onmiddellijk er na af gevuurd worden. c. Blaartrekkende stoffen . Sommige stoffen , als dichlorethylstilphide, ook wel « mosterdgas » of « yperite » genoemd , veroorzaken beschadigingen van de huid en de slijmvliezen , welke van zeer ernstigen aard kunnen zijn. Zoodra de huid is blootgelegd zelfs maar aan de uitwaseming, af komstig van langzaam verdampende yperite, komen binnen twee tot acht uur blaren op ; deze kunnen klein zijn bij geringe blootstelling, maar er kan ook een ernstige algemeene blaasvorming over het heele lichaam veroorzaakt worden door een langdurige blootstelling aan de dampen of door aanraking met de vloeistof zelf . De werking van dit gas veroorzaakt een vernietiging van de slijm vliezen en laat een ruw oppervlak achter, hetwelk zeer licht ge ï nfecteerd wordt. Om kort te gaan , is de werking van het blaartrekkend gas , hoewel bestrijdbaar en in sommige gevallen zelfs te neu traliseeren , niettemin in staat om de meest ernstige gevolgen teweeg te brengen roor de gezondheid van de mannen, die er aan blootgesteld worden. en dit is de voornaamste uit Bovendien besmet een met yperite doortrokqen werking bodem degenen , die er over gaan of er op verblij,ven. De yperite doordringt het weefsel van de kleeren en verandert ze in een werkelijke trek pleister, waarvan de blaartrekkende eigenschappen. ,

19

•

Tf floer de enkele aanraking kunnen worden overge bracht. De bodem en alle voorwerpen , welke met dit gas dóórtrekken zijn., blijven verscheidene da gen gevaarlijk.

Werking der verstikkende stoffen De zoogenaamde verstikkende stoffen veroor zaken een noodlootige beschadiging van de longen.

Zoo veroorzaken chloor, broniaceton , chloorpicrine, kooloxychloride en acroleine bij inademing bloe ding in de luchtholte der longen. Longoedeem ver oorzaakt den dood op dezelfde manier als bij ver drinken , waarbij de dood wordt afgewacht onder hevige pijnlijke krampen. Van al deze soort gassen is kooloxychloride, bekend als p.hosgeen, in de praktijk , het meest doeltreffend gebleken.

Andere stoffen werken direct óp het bloed, zooals kooloxyde, welke gewoonlijk den dood ver oorzaakt door hartzwakte en wel , in strijd met de heerschende meening, pijnloos. Deze pijnloosheid. gepaard aan het zich niet bewust zijn van eenig letsel vermeerdert het gevaar, want het is moeilijk de slachtoffers er toe te brengen zich rekenschap 1e geven van den ernst van hun toestand en te voorkomen, dat zij zich inspannen en daardoor het toch reeds overwerkte hart nog meer belasten .

De werking der gifgassen.

Ten slotte dooden de stoffen, die het zenuw stelsel vergiftigen, zooals de derivaten van pruisisch zuur door verlamming van de functioneering van het zenuwstelsel. De gassen van deze soort , die tot na toe bekend zijn veroorzaken echter die verlamming alleen in tamelijk sterke concentratie.

Meervoudige en samengestelde werkingen.

Men moet echter, gelijk Prof . Mayer zeer terecht opmerkt, niet denken, dat elk der in den oorlog gebruikte gassen slechts één enkele der genoemde eigenschappen zou hebben. « De meeste vereenigen daarvan verschillende in zich. Alle traanverwekkende en verstikkende gassen zijn doodelijk als zij bij groote hoeveelheden worden toegediend. Als de blaartrekkende stoffen, inplaats van op de huid werken, in de longen dringen , veroorzaken zij daar noodlottige aandoeningen. Als wij dus spreken van een traan -

.

.

.

20

-

verwekkende of blaartrekkende stof , duiden wij alleen de overheerschende werking aan.

Een verandering in den gebruikten sterkte graad, eene verandering, die verkregen kan worden door wijziging in de lading der projectielen ot de vuurconcentratie wijzigt ook totaal de schadelijke werking. Zoo veroorzaakt b. v. dichloorethylsulfide in geringe concentratie een eenvoudige oogontste king terwijl het op de huid werkt als een trek pleister, in sterke concentratie daartegen veroorzaakt het aandoening der oogen, die blindheid ten gevolge heeft en longaandoeningen, die leiden tot voortschrijdende verstopping der luchtwegen , waarop een langzame verstikkingsdood volgt. Het zou daarom verkeerd zijn de chemische mengsels te rangschikken naar den ernst van de verschijnse len, die zij teweegbrengen.

Samengestelde werkingen , bestaande in ver woestenden invloed van verschillenden aard, kun nen worden verkregen , hetzij door loslating van meerdere gassen tegelijkertijd , hetzij doordat één

-

¬

.

stof verschillende eigenschappen bezit. In dit ver band sla men acht op verschillende samengestelde werkingen, die reeds lang bekend zijn en die het gevolg zijn van springstoffen of gassen. De meeste moderne springstoffen doen bij ontploffing gassen ontstaan , waarvan er vele sterk giftig zijn. zooals b. v. koolmonoxyde, dat de werking van het bloed stopzet en een typisch verstikkend gas is. Talrijke gevallen van verstikking werden in den mijnoorlog waargenomen als een gevolg van ontploffingen in die beperkte ruimten ».

Nawerking der ©orlogsgassen Ons dunkt t, ofschoon deze meening niet alge meen aanvaardt wordt, dat de aandoeningen, die door de gifgassen worden veroorzaakt, sporen achterlaten, die de slachtoffers blijvend verzwak ken. In het bijzonder kunnen longaandoeningen «le vatbaarheid voor bepaalde infectieziekten vergrooten.

Mogelijke gevolgen van nieuwe uitvindingen , De bovengenoemde gassen, waarvan de wer kingen in het kort werden geschetst, zijn alle .wel bekende stóffen, die er kan niet vaak genoeg op > 21

.

¬

ook in vredestijd regelmatig worden gewezen m de industrie worden gebruikt. Maar niets kan waarborgen , dat er niet nieuwe stoffen zullen wor den gevonden , die andere lichaamsverrichtingen zullen aantasten. « Het is denkbaar ». doet Prof .

Zanetti opmerken , « dat er gassen zullen worden uitgevonden , die de spijsverteringsorganen zouden benadeelen of die , zooals inderdaad reeds gepro beerd is, hevige brakingen zouden veroorzaken , of die, gelijk koolmonoxyde doet, de roode bloed lichaampjes belemmeren in hun taak om de zuur stof van de longen naar de weefsels te brengen ».

Dit is, het is waar. voorloopig nog eene ver onderstelling. Senator Paterno meent , dat deze veronderstelling « niet moet worden uitgesloten » , maar hij doet opmerken , dat niets ons machtigt om te gelooven, dat men nieuwe stoffen van grooter militaire waarde dan de nu reeds bekende zou kunnen uitvinden en in groote hoeveelheden fabriceeren. Dat bij het begin van den oorlog niet meer dan ongeveer 30 verstikkende gassen bekend waren , terwijl er nu meer dan duizend zijn, is volgens hem een argument geheel zonder waarde, wanneer men bedenkt , dat in deze snelle vermeerdering van dertig tot duizend geen enkele nieuwe ontdekte .stoffen zijn begrepen, en dat phosgeen cyanogeen chloruur en yperitc, die de voornaamste plaats onder de dertig innamen , die plaats onder de dui zend hebben behouden. « De voor de hand liggende gevolgtrekking stit dit Feit is. dat de nieuwe proeven, die met deze duizend stoffen werden genomen , tot niets hebben geleid » , . .. en hoewel hij « overtuigd is, dat che mische voorbereiding ten oorlog in het algemeen onontbeerlijk blijft » , meent Prof . Paterno « d a t •men . voor zoover het de verstikkende gassen be treft , niet mag hopen noch vreezen, dat de voor uitgang der scheikunde zal leiden tot grooter suc .cessen bij het ontdekken van gassen dan bij het zoeken naar springstoffen ».

Werken der gassen op de dieren.

De uitwerking op dieren is in wezen dezelfde als die op menschelijke wezens en de verschillen in gevoeligheid, die werden waargenomen , zijn be ytrekkelijk gering.

22 ¬

¬

.

Werking der gassen op den plantengroei.

De plantengroei schijnt door de gassen niet te worden aangetast. Op de proefvelden of in haar onmiddelijke nabijheid onderging de plantengroei , ondanks de herhaalde blootstelling aan gifgassen , daarvan geen ernstigen invloed. In het dichte woud van Argonne , dat gedurende den laatsten tijd van den oorlog geheel met gas vergiftigd was, bleek de plantengroei het volgend jaar geen schade te heb ben geleden.

Werking op andere welvaartsbronnen.

De volgende opmerkingen worden ontleend aan het rapport van Prof . Zanetti. wijl hij de eenige is die de werking der gassen op andere bronnen van volkswelvaart beschouwd heeft. « Deze werking », schrijft hij. « kan zijn indi rect of als gevolg van de verlammende werking op het menschelijk element, zooals b. v. het tot sluiting brengen van fabrieken door vergassing van de omgeving, zoodat deze niet meer door de arbei ders kunnen worden benaderd, of direct als gevolg van brandstichtende stoffen, zooals b. v. het in brand steken van een graanelevator door er brand stichtende bommen uit een vliegtuig op te laten vallen . Men begrijpt echter, dat in beide gevallen de vraag niet langer een zuiver chemische is en dat , ofschoon de invoering van zekere nieuwe brandstichtende stoffen deze werkwijze verbeterd heeft , het vraagstuk door de invoering van den chemischen oorlog niet wezenlijk veranderd is, daar graanelevatoren ook door hoog-explosief bommen in brand gestoken kunnen worden, en fabrieken kunnen worden onbruikbaar gemaakt door een bombardement der artillerie of uit de lucht. Op te merken valt echter, dat het laten val len van een paar bommen uit een vliegtuig gevult? met een traanverwrekkend gas van hooge concen tratie even afdoende een fabriek voor een maand kan tot stilstand brengen, zeg een staalfabriek , maar dan zonder de belangrijke vernieling van le ven of eigendom , als zou geschieden bij bombar dement op grooten afstand of door bommen met sterke springstoffen. « In het geval van mijnputten en mijngangen , zou een doordrenken met een krachtig gas als ¬

¬

23

1 mosterdgas of zelfs eeneenvoudig traanverwekkend gas als chlooracetophenon , ze misschien voor maanden lang ongenaakbaar maken, uitgezonderd voor hen die behoorlijk beschermd zijn. « De omstandigheden in een mijnput zouden ideaal zijn om het gas zijne eigenschappen aldaar veel langer te doen behouden dan in de open lucht maar zelts dan nog zal de vochtigheid eventueel op het gas inwerken , hoezeer dan ook langzaam , en in den loop van den tijd zal het gas geheel ver dwijnen. Behoorlijk beschermde ontsmettingsploegen zouden de mijn kunnen helpen zuiveren, waar door de mijn weer in werking zou kunnen gesteld worden in een veel korteren tijd dan het geval zou zijn, indien de mijngangen en schachten door sterke springstoffen waren bewerkt ».

Samenvattende ; geen middel is thans bekend, dat eene chemische vernieling der welvaartsbron nen kan veroorzaken behalve indirect door zijn werking op het menschelijk element , dat met de exploitatie in verband staat.

Net is gebleken , dat de verschillende vormen van filtertoestellen opmerkelijk doeltreffend zijn .

Maskers van personen genomen , die door gasver giftiging stierven , bleken , als zij in het laborato rium werden onderzocht, niet « nitgeput » : de dood had plaats gevonden, doordat zij het masker te laat hadden voorgedaan, onjuist hadden vr.stgemaakt of te vroeg hadden -verwijderd.

Echter, zooals Prof Angeli aanstipt : « Indien de concentratie een bepaalde grens overschrijdt , worden zelfs de maskers nutteloos ; dan zijn de personen zonder verdedigingsmiddel en zelfs op die plaatsen, die te voren het veiligst werden geacht, kunnen zij den dood niet ontgaan ».

Het is inderdaad bepaald noodzakelijk voor de werkzaamheid van deze beschermingsmiddelen, dat degenen, die ze moeten gebruiken, ze klaar voor de hand hebben en in het gebruik ervan geoefemdF zijn. Tegen onvoorbereide en ongeoefende personen, is de uitwerking der chemische oorlogvoering even verschrikkelijk als men gezien heeft, daar waar troepen, bij het eerste gebruik van het chemische wapen, plotseling voor de taak stonden, om te strijden, zonder verdediging tegen een vorm va® aanval, welke zij, vertrouwend op de Haagsche Conventie, nimmer hadden overdacht, totdat deze plotseling tegen hen werd losgelaten. Een soort gelijke ervaring zal men opdoen de eerste maal, dat de chemische oorlogvoering tegen burgers wordt gebruikt. ¬

-

,

.

¬

Beschutting tegen het chemische wapen.

De boven beschreven werkingen zijn die. welke plaats zoudeti hebben , indien er geen beschuttings

-

middelen werden gebruikt. Gelukkig echter hebben zich de beschermingsmiddelen tegen giftige stoffen gelijk ontwikkeld met de uitbreiding van het gebruik van zulke middelen in den oorlog. Bescher ming is verkregen door het gebruik van isoleeren filtreertoesteilen. Het isoleermiddel bestaat uit een meer meer of minder eenvoudig duikertoestel , dat den drager afsluit van den buitenlucht en hem de zuurstof verschaft, die hij noodig heeft. In theorie is dit een bevredigende oplossing en een die gelijkelijk voor alle giftige gassen en alle con cenfcratiegraden kan aangewend worden. Echter geeft dit middel zooveel last aan de combattanten , dat men aan de filtertoestéllen de voorkeur heeft gegeven. Deze laatste zuiveren de lucht , die wordt ingeademd van de schadelijke producten door een geschikt filter, geplaatst vlak voor de openiagen van het ademha ïïngskanaal. Deze filters zijn of opslorpende poreuse stoffen, ontbindende vloeistof fen, chemische tegenwerkende stoffen of een ge wone zeef .

24

-

-

'

-

Bescherming ontbreekt nog tegen blaartrek kende gassen , omdat daarvoor het dragen van een afsluitende kleeding vereischt zou worden ( welke spoedig zou blijken onverdragelijk te zijn ), want er bestaan geen filtreerende kleedingstukken. De eenige manier om te beschutten tegen blaartrek kende gassen is daarom . onmiddeHijk de personen die aan haar werking blootgesteld zijn geweest , weg te voeren ; zij zullen dan in het gunstigste geval voor verscheidene dagen ongeschikt zijn ge worden voor den militairen dienst of ander werk.

Verder is er geen manier gevonden om de paarden tegen gifgas te beschermen . De groote luchthoe veelheid . die zij moeten inademen, hun rusteloos heid , hun gebit , maken de oplossing van dit vraag stuk onmogelijk . Postduiven daarentegen leven ,

¬

25

moeite in kooien , nadat die zijn afgedekt door een met ncutraliseerende stoffen gedrenkte doek .

Zoo is de huidige toestand, maar er is altijd grond voor vrees, dat de beschermingsmiddelen • eens zullen blijken onvoldoende te zijn.

-. z nder

Samenvatting .

Het chemische wapen , zooals het in den laatsten oorlog met toenemende hevigheid en onloochenbare werkzaamheid is gebruikt, veroorzaakt de meest verscheidene lichamelijke gevolgen. « Er zijn geen grenzen denkbaar voor zijn macht, zijn doeltreffendheid , zijn verscheidenheid, evenmin als er grenzen zijn aan de pharmacologie of een andere tak van de scheikunde ».

Maar ofschoon zijn zeer ernstige uitwerking op onbeschermde personen door gepaste bescher mingsmaatregelen kunnen worden gematigd, blijft het vraagstuk van de bescherming der burgerlijke bevolking nog op te lossen.

Aangezien de schadelijke stoffen, die aange wend worden , in vredestijd voortdurend worden gebruikt , is het chemische wapen ter beschikking van elke groot industrieele mogendheid, die che mische fabrieken bezit , welk feit de professoren Zanetti en Mayer er toe gebracht heeft om in hunne rapporten de volgende conclusies te trekken.

Prof . Zanetti zegt : « De uiterste gemakkelijkheid, met welke zulke fabrieken bijna in een nacht tijds in bereidingsplaatsen voor chemisch oorlogsmateriaal kunnen worden omgezet, levert een element op van vrees en wantrouwen tegen een chemisch machtigen nabuur, waarvan diegenen zich gemak kelijk een voorstelling kunnen maken, die ver trouwd zijn met de mogelijkheden der chemische oorlogvoering ». « Het geeft een on metelijke overmacht aan een mogendheid met vijandelijke bedoelingen », merkt Prof . Mayer op. « Een schadelijke stof , in het geheim bestudeerd ( en deze studie kan overal ondernomen worden ) , bereid in groote hoeveelheid ( en deze fabricage kan in elke chemische werk plaats geschieden ) en onverwachts tegen eene on voorbereide bevolking losgelaten , kan op slag elke neiging- tot tegenstand breken ».

26

II. DE BACTERIOLOGISCHE OORLOG .

In tegenstelling tot het chemische wapen, is het « bacteriologische » wapen niet in den oorlog gebruikt . Afgezien van alle menschlievende beden kingen , kunnen de redenen daarvoor te vinden zijn in de overweging van de mogelijke uitwerkingen bij eventueel gebruik. Een uiteenzetting dienaan gaande werd ons gedaan door professoren Pfeiffer, Bordet , Madsen en Cannon. Hun uiteenzetting put het onderwerp echter niet uit , want al zijn ook de conclusies betrekkelijk geruststellend voor bet heden, zij vestigen niettemin de aandacht op de mogelijkheden, die in de toekomst een ontwikke ling van de bacteriologische wetenschap zou bieden en dientengevolge op de noodzakelijkheid om zich niet in slaap te laten sussen met een bedrieglijke zekerheid.

Voorop sta , dat de werkingen van het bacteriologische wapen , noch afgemeten, noch plaatselijk beperkt kunnen worden ; zij zouden zich dus ook uitstrekken over de burgerlijke bevolking, de grenzen overschrijden , zich zelfs nog kunnen doen gevoelen of voortzetten na het ophouden der vijan delijkheden. Men zou kunnen zeggen , dat dit wa pen indirect tegen de geheele menschheid gericht zou zijn.

De professoren Pfeiffer , Bordet en Madsen zijn evenwel van oordeel , dat dit oorlogsmiddel weinig invloed op den afloop zelf van den oorlog zou hebben wegens de beschermingsmiddelen, waarover men zou kunnen beschikken om de wer kingen in te perken.

Het gebruik van bouilloncultures van typhusen cholerabac ï llen om daarmede het drinkwater te besmetten , zou kunnen worden bestreden door filtreeren , zooals dit reeds in de groote steden bestaat , of door het rivierwater met chloor te behandelen.

Noodig zou het zijn , dat de vijand direct door vlieg tuigen het gefiltreerde water in de reservoirs be smette, hetgeen moeilijk uitvoerbaar is en waar tegenover men de preventieve inenting zou kunnen stellen.

De verspreiding van pest door besmette ratten zou even gevaarlijk zijn voor hem , die daartoe den eersten stoot geeft, als voor zijn tegenstander, ¬

¬

¬

27

r front aangenomen dan dat de ratten van het eene . De gaan weer en heen zouden naar het andere or tegenwo men , ondervinding leert trouwens dat Boven . stuiten kan demie pestepi dig zeer vlug een , typhus van ie dien is het gevaar van een epidem . derd vermin , zeer d door luizen verbrei , mer Wat betreft het vergiftigen der wapens men , die kiemen de , dat op igen ken de deskund staphy of okken streptoc daarvoor zou gebruiken ( ) . enz illen roesbac , kwaded rsporen miltvuu , locokken niet behou zouden hun gevaarlijke eigenschappengeschie d was voren te lang g bereidin den , indien de pper inetaalo op ng indrogi en met zich meebracht zijn , gesteld mee beter niet al er zou vlakten . Het bren zou iel project een wanneer men ze binnen in zijn bestand niet dan zouden kiemen gen ; deze tempera tegen den aanvangschok . de verhoogde leven alle or , waardo e explosi der schok den tuur en zekere een , die e method wordt verwoest . De eenige , dat men mate van gevaar zou inhouden zou ziiu met , gevuld vallen liet uit vliegtuigen glasbollen . ziektekiemen deskun Tenslotte volgens de meerderheid der smet geen digen bereidt dc bacteriologie thans el en veestap den zijn stoffen, die in staat zouden in .

Niettem gen vernieti te land een van den oogst ge niet mcening laatste deelt Prof . Cannon deze ziet oog het onder kheid mogelij hij de omdat heel . n para om door vliegtuigen op uitgestrekte gebiedezijn den sieten te verspreiden , die in staat zouden . oogst te vernielen mee In het kort : de geraadpleegde geleerden ë ne hygi van nen . dat onze tegenwoordige kennis van n beperke zou ing uitbreid en microbiologie de als epidemieën, die zoowel onder de strijdendewor kunnen zouden ng bevolki onder de burgelijke invloed den verwekt en dat zij geen beslissenden voering. oorlogs der uitslag den zouden hebben op wapen hen Niettemin, indien het bacteriologische nd van een weersta den om lijkt thans niet in staat zij mee staat - tegenstander te verlammen en indiennog niet nen , dat dit tweesnijdend wapen thans meebijzonderlijk is te duchten , zijn er ook reeds aan met om ren aanspo ons , die ningen gangbaar e logisch bacterio dacht den vooruitgang van de ont de brengt .

Border Prof . wetenschap te volgen 28

.

-

dekking in herinnering op de binnenplaats van het Duitsche gezantschap te Boekarest van kwadedroesculturen , voorzien met de vereischte instruc ties om de Roemeensche cavalerie te besmetten.

DE MOGELIJKHEID VAN HET GEBRUIK VAN HET CHEMISCHE WAPEN TEGEN BURGERS.

Er is nog een zeer belangrijke kant aan de chemische oorlogvoering, waarvan wij in dit rapport tot nu weinig hebben gezegd, namelijk het mogelijk gebruik van gifgas tegen groots steden en andere vitale centra der oorlogvoerenden. Het is moeilijk deze zaak in bijzonderheden te bespre ken, omdat er gelukkig nog geen voorbeeld van geweest is. Toch moet men erkennen, dat t e c h n i s c h er geenerlei reden schijnt te be staan waarom een gifgasaanval van uit de lucht of uit verdragend geschut zooals in den modernen oorlog wordt gebruikt, zoowel ter land als ter zee, niet met groot effect tegen een groote stad ten uitvoer zou kunnen worden gebracht. Er is alle aanleiding om te gelooven, dat in een toekomstigen oorlog, de luchtmacht veel talrijker zal zijn dan in den laatsten oorlog en dat ze in staat zal zijn veel zwaarder gewicht te vervoeren. Hoe afkeurenswaardig zulk een daad ook zijn mag, niets kan technisch beletten, dat zij groote bommen, ge vuld met een gifgas van zwaar soortelijk gewicht, laat vallen op plaatsen, die van beslissend belang zijn voor het staatkundig of economisch leven van een vijandelijk land. Het te gebruiken gas behoeft niet noodzakelijk een zoodanig te zijn, dat het de menschelijke wezens slechts tijdelijk ongeschikt maakt, daar het doel zou zijn de een of ander voortdurende werkzaamheid, waarop de aanval gericht is, te belemmeren of te vernietigen. Mosterd gas b. v. in groote hoeveelheid uitgestort, zou waarschijnlijk boven de steden blijven hangen en zou langzaam de kuizen binnendringen. Het is zeer te hopen, dat er een ï g beschermingsmiddel voor de burgerlijke bevolking tegen zulk een aanval gevonden mag worden. Maar men moet toegeven, dat dit vraagstuk moeilijk is. Eene geheele bevol king van gasmaskers te voorzien, zal nagenoeg on

-

29

e uitvoerbaar zijn en van methoden voor collectiev ; blijken nog endheid doeltreff bescherming moet de volledige en dan afgezien hiervan, zou nog geen bescherming bereikbaar zijn, omdat men in het ge zou heel niet weten zou op welk punt de aanval zelfs blijven gifgassen zware , loskomen. Bovendien in het open veld zeer geruimen tijd hangen. Hoe lang zij zouden kunnen rondhangen in een stad is moeilijk te zeggen en gedurende al dien tijd zou het gevaar voortduren.

Men zegt wellicht, dat zulk eene ontwikkeling van de oorlogvoering te verschrikkelijk is om daar jk gevan gebruik te maken en dat het menscheii weten zich daartegen zal verzetten. Het is moge lijk, maar, gezien het feit, dat in den modernen oor log, als de laatste er een was, de geheele bevolking van een land meer of minder direct er in betrokken is, kan het zeer goed zijn, dat een gewetenloos oorlogvoerder niet veel verschil zal zien tusschen gebruik van gifgas tegen troepen te velde en zijn gebruik tegen de centra van uit welke die troepen de middelen om te strijden ontvangen.

Daarom, lettende eenerzijds op het altijd voort schrijdende en zich wijzigende apparaat der weten schap, toegepast op de oorlogvoering, en anderzijds op het levensgevaar, aan hetwelk een volk zich zou blootstellen, als het zich met veiligheid in slaap zou laten sussen door overmatig vertrouwen in internationale tractaten en conventies, en zich dan plotseling zonder verdediging zou bevinden tegen een nieuw wapen, is het, naar de meening van de Commissie, noodzakelijk, dat alle volkeren zich van den verschrikkeljiken aard van het gevaar dat hen bedreigt , ten volle rekenschap zullen geven.

Dit rapport is officieel . Het laat aan duidelijke wenken niets te wenschen over.

En wat werd er nog allemaal niet uitgevonden. sedert het rapport van die Commissie ? ( 1924 ) De doodende straal van Matheus , de vliegtuigen van op den grond bestuurd, enz.

Het is zeker dat bij een volgenden oorlog geen onderscheid zal gemaakt worden tusschen militaire en burgerlijke bevolking, dat zelfs bij voorkeur cleze laatste zal geteisterd worden , dit vooral in de groote steden .

30

En voor Belgi ë vooral zal weerbaarheid be

.

¬

ttekenen vernietiging. De meeste steden var het land zijn op ternauwernood een half uur vliegens van een grens verwijderd, zoodat vooraleer een verdedigingsstelsel met een kleine kans van suc in werking kan treden, die steden ces dan nog of liever hun bevolking reeds grootendeels vernield zullen zijn, uitgemoord door de afschuwelijke gif gassen en dergelijke stoffen die uit vijandelijke vliegtuigen zullen worden geworpen.

En zelfs al zou onze afvveerdienst in tijds op gezien de zijn post... hangen , dan nog zou hij beperkte middelen waarover een klein landje be schikt in vergelijking met de groot mogendheden niet in staat zijn het onheil af te wenden. tiet is door de legerkommissie zelf bepaalde lijk vast gesteld dat het ons onmogelijk is onze luchtverdediging in te richten ... daarvoor moeten we op Frankrijk rekenen...

Dat het onmogelijk is gasmaskers aan te wen den bij de militairen gezien men niet het honderste deel der nieuw uitgevonden gassen en hunne kracht laat staan bij de burgers ; kent . ..

Dat de beschermende kieederen eveneens niet aan te schaffen zijn voor een heele bevolking ; Dat de industrie centra vooral onwerkbaar zullen gemaakt worden en de voortbrenging lam ¬

geslagen ; Dat de levensmiddelen , de veldgewassen , de dieren zullen vergiftigd ; Dat niemand veilig za! wezen : Dat de regeering aan geen vlucht zal kunnen denken en er ditmaal tenminste geen verschil zal bestaan tusschen front en achteruit .

Dat deze die egoï stisch meenen : « Bij een vol genden oorlog beu ik er niet meer bij » of « ik krijg wel een postje achteruit », zich maar niet gaan inbeelden dat ze gerust een oorlog kunnen afwachten die toch door de anderen zal gevoerd worden . Ze rekenen verkeerd . Er is geen ont snappen aan in de toekomst, zelfs geen gelegenheid om het land uit te vluchten,... zelfs niet per vlieg tuig !

Alleman zal in den « daver » zitten en er de genoegens van smaken. Dat de groote heeren het ch cens goed voorstellen. Ze zullen er wellicht ¬

¬

¬

'

31

wat minder krijgshaftig door worden en niet plei . anderen voor .. . diensttijd ten voor langen Wellicht zal men ons verwijten dat we over drijven. We kunnen in dit betoog niet al de uitspraken en rapporten over gifgassen en dergelijke lieve dingen meer opnemen. We stellen ons gaarne ter beschikking van Kamerleden en anderen die het vraagstuk de moeite waard zouden vinden de dood van een gansche bevolking is er toch om hen over de gaskwestie in te mee gemoeid lichten.

De beschouwing van dit probleem alleen zou een regeering, die iets om het leven van haar onder danen geeft , er toe moeten doen besluiten voor immer de gedachte aan het voeren van een oorlog en bewapening te verwerpen.

Van verdedigingsoorlog kan immers geen spraak zijn, wel van vernietigingsoorlog.

België staat met of zonder leger in een toekomsiigen oorlog volkomen weerloos. Wie niet verblind is door verkeerd chauvinisme dat vader , of dienstplicht militairen met verwart landsliefde door beroepsegoï sme, zal toegeven dat België in en een volgende oorlog zal verpletterd worden ditmaal gansch vernietigd !

Een leger en zeker een zooals dit van België is geen waarborg tot onschendbaarheid van het grondgebied, geen perfect middel tot verdediging er van Het sterke Fransche leger heeft de verwoes ting van Noord-Frankrijk niet kunnen beletten en het sterkste leger der wereld , het Duitsche, kon ook de bezetting van den Rijn niet tegenhouden en zou ook die van heel Duitschland hebben moeten laten gebeuren als de wapenstilstand niet geteekend was.

We meenen dat België ZONDER leger veiliger is , dan MET een leger. ' Dat klinkt paradoxaal maar t is de zuivere logica die ons dit ingeeft.

Een gewapende natie kan allicht aan een na ¬, buur voorwendsels bezorgen zooals : mobilisatie grensschendingen door militaire patroeljes en der gelijke meer om tot oorlogsverklaringen over te gaan. Van een gewapend land kan men zelfs ver tellen dat het aanvalt en indien dat niet , dan kan

.

32

gewapend verzet weer voorwendsels leveren tot represaille- maatrcgelen die tot algeheele vernie ling zullen leiden.

Wie gewapend is trekt oorlog over zich, wie sterk gewapend is wordt altijd een gevaar voor iemand , die verandert in een vijand. Het sterkst zou België staan zonder leger. Door niemand militair gevreesd, zou ook niemand het militair bevechten.

Daarbij van een land zonder leger Iran men immers niet gaan beweren dat het aanvallend optreedt. En het is nu juist het aanvalsargumeut dat de volkeren marcheeren doet. In den laatsten oor log zijn de menschen opgetrokken omdat ze vast overtuigd waren dat de anderen hen aanvielen ; ze meenden allemaal oprecht dat ze zich enkel verde digden.

Van een land zonder leger zal men toch nooit kunnen beweren dat het aanvalt. Tegen zulk land zal men het aanvals argument niet kunnen ge ¬

¬

-

bruiken.

Niet een leger kan ons verdedigen, maar een gezonde, breede buitenlandsche politiek die sym pathieën wekt bij de naburen.

We kunnen nu juist onze regeering evenmin als haar voorgangsters niet feliciteeren met haar zeer partijdige houding op internationaal gebied. Ze steekt het immers niet onder stoelen noch banken dat heel het verdedigingsstelsel ( ! ? ) van België alleen rekening houdt met aanvallen van Duitsche zijde. Die eenzijdige opvatting kan door een eenvou dige samenloop van omstandigheden gansch falen.

Veronderstel eetis even dat Engeland in een oorlog gewikkeld geraakt met Rusland, dat Duitschland naast zich krijgt. Veronderstel nu dat Engeland noodzakelijk door België trekken wil ( het heeft de Grieksche neutraliteit wel geschon den in den laatsten oorlog ) of dat het zijn vlieg machines over Belg’ië naar Duitschland zendt. Dan moet Belgi ë het toch trachten te beletten ( theorie van 1914). Dan zouden we ineens aan de zijde van Duitschland geraken tegen Engeland, zooals we door de schending van ons grondgebied in 1914, legen de Duitschers zijn bomen te staan en als natuurlijk gevolg MET de Franschen en MET de ¬

¬

¬

Kngclschcn .

33

Op we»,pingen. leger staan Me» zal zeker opwerpen : zonderbezet. dadelijk we we weerloos en worden worden we Wij antwoorden : met een leger manier van eerste de dat verschil ook bezet , met dit zou wezen bezetten of doortrekken een vreedzame met al de gaan gepaard zou die . en de tweede een gruwelen van een oorlog. eigen Met verzet trekt men ter. oorlog op grondgebied. en vader Men zal spreken van plicht en eer landsliefde. n als men door Is dat zijn vaderland liefhebbe heid van werkelijk de zijn eerzuchtige verblindheid -struisdwaas men als , wil negeeren de techniek en kogaande er wat wil volgelachtig niet zien natie der mende is, als men het volk , het bestaan voosheid de aan wil zelf , heel en gansch opofferen wil dat verdediging van de traditie , die zoogezegd gebeuren ? Is dat van een land met een leger moet gansch wi! laten houden van zijn land , als men het eer ongeschon zijn d zoogezeg ten ondergaan om een land alleen den te bewaren ? Net of de eer van te vechten met voor er met verdedigd kan worden de wapens , . Zwak Ontwapening brengt geen vernedering heid is geen schande. bren Bewapening kan evenzeer vernedering gen . eerder dan ontwapening. lijkc ontwapening V. O. S. staat de onmiddel den oorlog bevrijd voor , als beste middel , om van vernietigi ng. totale de van te worden , en dus de blijde Belgi zendt aan do ansche wereld erkent meer niet oorlog boodschap, dal hel den lossen te op geschillen nale als middel om internatio van bezit het van en het dus de noodzakelijkheid op plaatst zich het , dat inziet r éé een leger niet m Macht de van dit en het standpunt van het Kecht in de vrede verwerpt , dat het vertrouwen stelt van al de na en bevolking lievende gezindheid der overtuiging be ties der wereld , dat hel de stelligezal willen maken misbruik zit dat geen enkel volk gewapende macht van het feit dat België geen reikt aan al de vol bezit , dat het de broederhand

keren zonder

34

onderscheid.

We zullen versleten worden voor na ï ve suk kelaars als we zeggen dat we meer zekerheid ver wachten van zulk een verklaring dan van het hui dige stelsel dat van ons, ten koste van honderden millioenen, een soort van grootmacht wil maken en niet anders kan dan ons te doen gelijken op een keffend schoothondje, dat bij den eersten knap van een buldog naar de haaien is.

De centen, die men nu weggooit aan een orga nisme, dat ónmogelijk de hem toebedachte rol ver ¬

¬

vullen kan als t er op aankomt, zouden heel wat nooden lenigen in dit land waar het onderwijs om maar al eens van dit alleen te spreken van onder tot boven mank loopt bij gebrek aan den noodigen financieelen steun.

Voorwaarden van den Vrede.

Natuurlijk moet het uit zijn met de geheime diplomatie en de geheime verdragen en accoorden zooals het militaire akkoord van België met Frank rijk, waar het volk de bijzonderheden niet mag van vernemen.

Verder mag de regeering geen dubbelzinnige houding aannemen waardoor de dwaze drijverijen van een bende haatzaaiers meer aangemoedigd dan belet worden.

Een vriendschappelijke omgang met ALLE na buren is volstrekt noodzakelijk. De haat moet ont wapend worden.

Daarbij er groeit bij de volkeren van heel de wereld een grootsche machtige wil tot vrede die eens vanzelf allen oorlog beletten zal. De menschen worden bewust, ze openen langzaam maar zeker de oogen, ze Ieeren stilaan de misdadige dwaasheid van den oorlog inzien. De zucht naar vrede wordt steeds sterker, in alle landen neemt de actie voor den definitieven vrede sterk toe, zoodat het volk zelf vrede maken zal, zonder de regeeringen als het moet. v t i c c i wringen

ijveren op zeer actieve wijze tegen den oorlog.

En vele. arbeidersorganisaties hebben op congres sen besluiten genomen , waardoor hun leden wor den aangespoord in oorlogstijd eiken dienst te weiueren in rechtstreeksch verband met den oorlog e n tevens om zoowel de massa dienstweigering als

35

tegen het uitbreken de algemeene werkstaking . bereiden te voor van den oorlog Arthur PonIn Engeland alleen verzamelde 100.000 handteeke sonby . parlementslid , meer dan gericht tot verklaring ningen onder de volgende den eersten minister : « Excellentie, overtuigd dat alle ge« Wij, ondergeteekendcn , opgélost worden kunnen « schillen onder naties onderhandclingen of door de diplomatische « door arbitrage . « eene of andere vorm van internationale zullen steun eiken « verklaren hier plechtig dat we of eenig anderen militairen « weigeren alsmede die haar toevlucht « dienst aan een regeering » . geweld « neemt tot gewapend soortgelijke actie ï 11 Duilschlaitd word een

kortom geen werk te zullen verrichten, dat niet oorlog en oorlogsvoorbereiding samenhangt. « Wij bedoelen, mede door dit manifest een mogelijke mobilisatie van oorlogskrachtenl te voor komen. « Wij wekken allen, die voor den vrede strijden willen, op, zich onmiddellijk met ons tegen de oorlog te inob ï liseeren , en wanneer oorlog dreigt uit te breken , dien door daadwerkelijk optreden te verhinderen ».

.

,

gevoerd.

hetzelfde .

De verklaring luidde daar nagenoeg : gedrukt « in aan Op elke lijst was daarbij nog ik mij in geval verbind sluiting met lm rboven. dienst te ver van oorfogi geen enkelen militairen voor het voeren te uit richten en geet enkel werk leger ». bepalen bij een be Men moest echter de actie te zamen 542.392 perkt aantal .gemeenten tellende bad men 86.842 handinwoners. Na 4 maanden tijd teekeningen. dienst In Holland zijn jaarlijksch honderden manifest het weigeraars en duizenden toekenden ¬

¬

'

mobiliseereu :

MOBIUSEEREN

, anti - militaristen « Wij. mannen en vrotiwen dienst zoogenaamde de onder dat zien met vreugde Vredes « van vormen het plichtigen cie neiging toten dat het aantal van hen lichtingen » toeneemt, , langzaam maar die weigeren soldaat te worden zeker groeit. gedrongen, openlijk .de « Wij gevoelen ons dienstweigeraars te kiezen zijde der principiëele wij ooit tot direct « Wij verklaren , voor zoover gedwongen zouden wor of indirect militair werk , zulk een « dienst » tezijn den , vast besloten te , loopgraven , oor weigeren , niet alleen in kazernes ook in munitie maar , logschepen , vliegmachines transportbedrijf , werkplaatsen fabrieken, in het .

¬

36

Een Internationale van Krijgsdienstweigeraars ( War Resisters International ) bezit afdeelingen in 23 verschillende landen.

Ziehier wat de groote Franschman Rom air Rolland over die internationale zegt : « Une Internationale des R ésistants coutre la Guerre a é t ë fond ée. Elle embrasse vingt Etats.

Elle n a aucun carat è re politique. Elle se tient en dehors des partis, dont elle condamme toutes les violences. Elle est basée sur le respect de la per sonne humaine. Son principe fondatnentai , qu au aui komme honn é te ne peut rejeter , se r ésumé en ceite d é claration : « La guerre est un crime contre l humanit é.

•;< Pour cette raison, nous sommes r é solus a n aider « aucune espè ce de guerre et a lutter pour l aboli« tion de toutes ses causes ». « JV donne mon plein assentiment. La con naissance que j ai de l Europe et du monde actuel - depuis trente ans que je suis en relations intel icctuelles avec tous les pays me donne la certilude qu une nouvelle guerre européenne serait la liostruction compléte de la civilisation d Europe. II est vain de se demander quels seraient le vainqueur et le vaincu. Vainqueurs et vaincus ne se relè veront plus des ruines produites par la guerre scientifique i iui est pr é par ée criminellement par tous les Etats I 'Eur.ope. J ' estime donc de mon devoir, non seuleinenl: de « citoyen du monde », mais de citoyen de l 'Yance, de m opposer par toutes mes forces a Ia guerre . |ui fatalement d é truirait mon pays Et si nou .', n a .vons pas malheureusement les moyens i ugir Mir la politique des gouvernements, nous de viui : doimor au moins l exemple du reins absolu a • |uc mm : ; jugcons un assassinat de la padrie m el de riinmanit é » .

37, •

-

(

,

i

M

dingen in Duitschland op 3 weken tijd in alleen ), dat deze wil voortgaat met zich teSaksen uiten door nieuwe manifesten in Holland, Finland, Zwit serland, Vereenigde Staten, Rijnland, enz., en dat het niet mogelijk is, dat de regeeringen blijven weigeren gehoor te geven aan een zoo formeel uitgedrukten wil ; « om al die redenen, « wij ondergeteekenden, « 1. Verklaren ons aan te sluiten bij alle reeds bestaande uitingen tegen den oorlog ; « 2. Verkondigen onzen wil, om alle gedachte aan oorlog van ons te stooten ; van nooit aan enkelen oorlog te zullen deelnemen en. te zullen geen ren voor de afschaffing van al zijn oorzaken ; ijve « 3. Eischen : « a ) het buiten de wet stellen van den oorlog : « b) de onmiddellijke, algeheele ontwapening « c ) de vernietiging van alle oorlogsmateriaal: en het stopzetten van alle openbare of private be wapeningsnijverheid». ' Een massa menschen traden reeds toe tot het Comit é in Frankrijk . In België tot nog toe meer dan tweeduizend. En het begint pas ! En hoeveel andere liga s bestaan er niet , die op een radikale . wijze voor den vrede ijveren !

Er zijn natuurlijk lieden , die beweren, dat de oorlog nooit zal kunnen afgeschaft worden dat hij een instinct is bij den mensch , dat hij altijd bestaai : heeft en dies meer.

Maar de slavernij, zonder dewelke men zich, v óó r een zekeren tijd , de wereld niet kon indenken, is toch ook eindelijk verdwenen.

En van instinct gesproken ; men moet eens lezen wat Dr Med. G. F. Nicoia ï, Prof . in Physio logie aan de Universiteit te P> erlijn, zegt in zijn prachtig boek : « Die Biologiedaarover des Krieges.

Betrachtungen einés Deutschen Naturfor •

een Comité ge En onlangs werd in Frankrijk Wil tot Vrede) ( De » Paix de é lont sticht « La Vó ter onderteerondgaan dat volgend manifest laat kening : MANIFEST VAN « DE WIL TOT VREDE » « Wij ondergeteekenden , de « Gezien de oorlog een misdaad is tegenkan gewettigd geval geen in hij menschheid, dat verschrikkelijk wezen, dat zijn voorbereiding zoo of overvvonne , overwinnaars volkeren is, dat hij de , en dat hij lingen naar de armoe n de ruine leidtwetenschap , der vooruitgang den , met overigens gansche van uitmoording de « vlugge en gruwelijke naties » tot gevolg zal hebben : « gezien , dat instelling van den « Volkeren de van bond werkelijken den van schets bond ». met het princiep te stel volkeren der toekomst , moraal , gesteund internationale nieuwe een len van , de moge scheidsgerecht op de verzoening en het zaken geweld zonder om bewezen heeft lijkheid der leven het van recht en gerecht betreffende , « de oorlog , en . bijgevolg lossen , te op volkeren evenals de buiten de wet a moet gesteld worden voorwaar die , onder ; gezien enkelingen op moord aan de twijfelen te valt mogeiijk den t niet meer de reden zonder , die « legers de van nutteloosheid be « een en » bezwaren naties begrootingen der , gevaar stendig gevaar vormen voor den vrede »ontwape dat niet vermindert door de gedeeltelijke : ning of de beperkte bewapening « gezien her verdrag van Versailles het prin -; ciep gesteld heeft van de universeele ontwapening « gezien ook de militaire ontwapening onmid onder bevel dellijk kan gebeuren, vermits h ét legerontwapening stoffelijke de , en staat der regeering , door een einde te stellen aan de bedreigingen ontwape zedelijke « de tot meehelpen machtig zal ning s en de toenadering der volkeren ; duidelijk « gezien daarbij de volkeren overal een oorlog hun wil doen kennen om niet meer in en oorsprong zijn ook welke , worden te gesleurd werd reeds wil deze , dat de opgegeven reden weze die een tastba uitgedrukt door volksstemmingen in handeekeningen ( 100.000 ren uitslag afwierpen handteeke , 90.000 poging eerste een bij Engeland

-

38

¬

-

sché rs ». « Een

instinct is niet noodzakelijk geheiligd.

Kousseau heeft de vaische gedachte populair ge maal : dat een instinct altijd goed en zeker is Daar i . niets van . Het instinct kan zich vergissen. Als hei zic h vergist, sterft het ras ; en het is baar , bijgevolg dat bij de overblijvendenverstaan het in r. Miici leefbaar is. En nochtans kan een dier met 39

IIP" I' 1

juiste instincten, uit zijn primitief midden gerukt door hen gefopt worden. B. v. de vlieg die zich gaat branden aan de vlam eener lamp : het instinct was juist in den tijd dat de zon het eenige licht was ; maar het heeft niet geë volueerd en kent geen kunstmatig licht ».

Verder, zegt ook Nicola ï , is de mensch lichame lijk een vredelievend en sociaal wezen. Dat vloeit voort uit zijn anatomie. Hij is ontbloot van wa ¬, pens : zonder klauwen , noch horens, noch hoeven noch een huidpnntscr.

Zijn hand met de vijf vingers , die bij andere wapen is ( klauw of hoef ) is bij dieren meestal i gebleven. Hoofdzakegrijporgaan hem enkel een lijk pacifiek , slecht gemaakt om te slaan of te ver scheuren , is zijn hoofdfunctie te grijpen en vast tc nemen .

Vrij gebleven bij de rnarch omklemde ze het instrument , het werktuig ; alzoo werd het middel en het symbool van heel de toekomstige groot heid van < le nicrtschhekl.

Als er strijdlust zit in den mensch dan is het niet in den strijd van mensch tegen mensch zooals in den oorlog dat die moet botgevierd worden. De ware strijd van de menschhctd is deze tegen de natuur. De moderne wetenschap die toelaat de energie te meten van « Ie zon , die over ons wordt uitgestraald leert on . dat al de levende wezens ten huidigen dage maar slechts het twintigduizendste van dien rijkdom gebruiken . Als de inenschheid zich toelegde op de exploitatie van al die energie zou iedereen gemakkelijk leven en zou er nog plaats zijn voor milliarden menschen meer op de aarde.

Strijdlust moet du : niet noodzakelijk leiden . <1. i. verdelging van den evenmensch. moord tot Oorlog is te verworpen in alle opzichten en de bewapening. ook dus Voor V. O. S. is elke dag dienst er een te veel.

V. O. S. is voorstander van de afschaffing van t oorlogsleger.

.

40

De voorgenomen

Legerhervorming De grondbeginselen aangenomen door de legerkommissie ( 1920-1928 ) kunnen volgens ons in volgende punten samen gevat worden : 1. Het Volkenbondspakt biedt geen ernstige waarborgen , ook niet de arbitrage verdragen welke gesloten worden.

2. De oorlog is een onafwendbare zekerheid in de nabije toekomst. (20/30 jaar ).

3. België moet zich kunnen verdedigen tegen alle aanvallen.

4. De aanstaande vijand van Belgi ë zal dezelfde zijn als die van Frankrijk , vooralsnog : Duitschland.

5. De inrichting onzer verdediging en van ons ( eger moet aan de eischen gesteld door het i 'ransch-Belgisch verdrag beantwoorden.

Subsidiair, als gevolgen haast , komen dan de punten terug vastgelegd door de Gemengde Com missie van 1920 en vervat in de negen punten : 1.

Al de burgers moeten bijdragen tot s bands verdediging. De militaire dienst moet ge ischt worden van al de weerbare mannen : opdat lumne medewerking doeltreffend weze , is het on misbaar dat deze mannen ertoe opgeleid worden, normalerwijze van hun twintig jaar af .

2.

Er is geen verdediging van het land mo gclijk, indien de mobilisatie en de aanvankelijke amentrekking der troepen niet verzekerd zijn.

3.

Het leger, op vredesvoet, moet uit een voldoend aantal eenheden bestaan met de onmisli. ne getalsterkten, om de kaders kunnen op te l e i d e n , < le spoedige mobilisatie van het veldleger " v e r z e k e r e n , en tevens, dank aan de onder de ap : ti zijnde kern van geoefende mannen, aan ie lepel de eigenschappen en .den samenhang te 41

.

¬

-

.

i

geven, gevergd om onmiddellijk strijdvaardig te zijn.

4.

Er is geen mobilisatie verzekerd , indie»

in hunne Volkeren en het verwezenlijken van een Wereldbond van Volkeren.

In deze kan Belgi ë het voorbeeld geven en ds klein land . met beperkte belangen , de Wereld vrede bevorderen door zijn onzijdigheid , te beves tigen en te ontwapenen.

2.

Het gevaar van oorlog ligt grootendeels, voor Belgi ë, in de houding welke wij sedert den wapenstilstand aangenomen hebben en en vermin dert , wanneer wij deze verlaten en aanstureu , door rechtvaardigheid , vergevingsgezindheid en onaf hankelijkheid naar verzoening en vrede.

3.

België KAN zich niet doelmatig alzijdig verdedigen, zelfs al getroost het zich al de opofferingen welke in zijn macht liggen , voorname lijk , omdat het niet beschikt over de noodige ruimte.

4.

Niets bewijst dat in een aanstaande con flikt tusschen de Grootmogendheden , ons belang en het recht zullen staan aan den kant van Frank rijk en dat Duitschland onze vijand zal zijn 5.

Daar we alle militaire ak. verwerpen met gelijk welke Staten of Statengroepen , moeten we net die overeenkomsten geen rekening houden m de richting onzer Weermacht die dan enkel kan bedoeld zijn als politiemacht ten dienste van den Staat voor het handhaven der inwendige orde, met uitsluiting van elke voorbereiding in materieel en manschappen voor uitwendige aktie. ¬

zij niet geschiedt onder de beveiliging van sterke en terdege ingerichte dekkingstroepen.

De getalsterkte van het leger , op vredes 5. voet, wordt bekomen met de miliciens der jaarlijk sche contingenten , met dienstnemenden en op nieuwdienenden. Hieruit volgt dat de aangroei ï ng van het aantal opnieuwdienenden er toe strekt den diensttijd onder de wapens der geoefende mi liciens , dus den werkelijken diensttijd , in te korten .

Voor de inkorting van den werkelijken 6. diensttijd der miliciens is er, voor ieder wapen, een uiterste grens, afgeteekend door den strikt noodzakelijken tijd om de elementaire opleiding van den soldaat te verzekeren, evenals de gezamen lijke opleiding en de militaire opleiding van het contingent.

Door de ontwikkeling van het onderwijs 7. en de ontwikkeling van de militaire voorbereiding, 1.1. z. de lichamelijke en burgerlijke opleiding der jeugd , wanneer zij hunne vruchten zullen hebben afgeworpen, zal de tot de elementaire opleiding van den soldaat noodzakelijke tijd kunnen ingekori worden .

De inkorting van den werkelijken dienst 8. tijd kan insgelijks in de hand gewerkt worden door het bestaan van talrijke en ervaren kaders en van stoffelijke middelen, waardoor de opleiding sterk kan doorgedreven worden ( oefenkampen, schietbanen , schiet - en oefenpleinen, enz.). !)e uitvoering der bepalingen van het 9.

Vredesverdrag legt tijdelijke vereisehten op, van aard invloed uit te oefenen op ’t aantal geoefende marnier» , waaruit het leger , op vredesvoet, moet bestaan.

Daartegenover verdedigen wij de volgende stellingen : 1.

Sedert Duitschland deelgenoot is van den Volkenbond , geeft deze vereeniging voldoende waarborgen voor het verzekeren van den vrede in Westelijk Europa.

Er zou nochtans moeten naar gestreefd worden van den huidigen Statenbond een echte Volke renbond te maken door het oplossen der Staten 42

Wie het doel beoogt , aanvaardt de goede mid -

'

leien om t te bereiken ; indien we onzen Staat voor oorlog willen vrijwaren in de toekomst, moeten we ook logischer wijze deze nuchtere vaststellin gen durven maken en er de logische gevolgtrek ¬

kingen voor de inrichting onzer weermacht uit ¬

l u i e n.

We kunnen die vooralsnog aldus samenvatten : 1.

Daar we vertrouwen stellen in de inter nationale overeenkomsten, in den wil der volkeren naar vrede en beslechtingen der geschillen door internationaal rechtsgeding en den oorlog verwer l " n als middel tot bet beslechten van gelijk welke geschillen 1

.

Dam we anderzijds, in de onmogelijkheid ver ' ' i m i , . il /. ijdig te verdedigen tegen massale.

43

-

, en halve maat aanvallen van machtige geburen srampen , de bezetting regelen ons enkel boven oorlog kun den van jen slachteri onvermijdelijke nen doen beleven, chtig over Daar we in geen geval ooit eigenma gendgrootmo tusschen ons lot kunnen beschikken schik moeten naars overwin als zelfs ons , heden en n getroffe ons voor welke ken in de beslissingen worden, enkel op Kunnen we de Belgische weermacht n ze wensche en itie ordcpol e inwendig als vatten ing. uitdrukk igste eenvoud haar herleid te zien tot wor pen opgeroe Zij kan enkel nis grenswacht en buurstat tusschen konflikt van den om in geval te handhaven , onze onzijdigheid te bevestigen en krijgsm achten tegen te leveren zonder ooit slag . n schende zouden die zc Op vredesvoet bestaat de Weermacht 2. uit een vrijwilligcrscontingent. en tot Dc algemeenc dienstplicht wordt behoudbedra nten kontinge het leveren van jaarlijksche . g bevolkin der 200 1 gende hoogstens / Vol Dit volksleger staat den dienste van den iointernat der nlijken verweze het kenbond voor nale politiemacht. De uitrusting en bewapening dier weer 3. inter dit van s gegeven de macht geschiedt volgens . lichaam nationaal jsDe lichamelijke opleiding in de onderwi 4. jeugd de dat , d behartig derwijze wordt instellingen normaal opgroeie. uit twee 5. De Belgische Staat , samengesteld zijn , moet he t Waalsc en volkeren , t Vlaamsche dit van ten vercisch de naar n inrichte weermacht ,

-

n kan 6. Het inrichten van verdedigingslijne zij indien eren vermind heid alleen onze onzijdig n uitvoere het cn enkel eenzijdig opgericht worden werke een is uit zijden alle naar van die werken ver aan dus cr lijke onmogelijkheid : men moet

-

zaken.

tot Indien onze tegenstrevers deze voorstellen het Staat onzen de hurme maken verandert voor dingen totaal, en moeten we eveneens,

uitzicht der

er toe besluiten andere hervormingen te verwe

44

-

' •

zenlijken, zoo in Binnenlandsch als in buitenlands,ch opzicht.

Geven we thans ook de besluatselen weer welke met algemeene stemmen aangenomen wer den door de Gemengde Legercommissie van 1928.

De Gemengde Commissie oordeelt dat het, in den huidigen staat van ’s lands verdediging, onmogelijk is onmiddellijk den werkelï jken diensttijd te verkorten.

Ze meent, evenwel, dat die verkorting er moet komen in de volle mate, waarin ze met 's lands veiligheid kan samengaan.

Ten einde zoo spoedig mogelijk en naar mate van de verwezenlijking van onderstaande hervor mingen, de verplichtende persoonlijke verstrekkin gen te kunnen beperken , is het gepast : 1. Van stonden aan te bedenken hoe de besten dige dekking van de grens kan gewaarborgd ; 2. Het leger een toereikend kader van g-egra deerden, technici en bedienden te verschaffen : 3. Het te voorzien van een wapening en een tuig, die alleszins aan de vereischten van den mo dernen oorlog beantwoorden ; 4. Al de maatregelen aan te nemen, waardoor opleiding en vorming van de troepen kunnen be spoedigd.

Er dienen verdedigingswerken voorzien, om het veldleger de steunpunten te bezorgen voor een doelmatigen weerstand in eene nabij de grens ge legen zone.

Het taalstelsel in t leger moet steunen : a ) Op de volledige opleiding van den soldaat in zijn moedertaal ; b ) Op het noodzakelijk gebruik van die taal in de betrekkingen van den officier met zijn onder lioorigen, tot en met het militair gerecht ; c ) Op de eenheid in het commando.

De toepassing van de sedert 1923 ingevoerde :;ewe telijke indeeling dient bij de wet gehuldigd in de volle mate waarin die indeeling met de vereisch ten v . i n de degelijke inrichting van t leger vereenig bttU is, onder voorbehoud van het verschil van Miernuij.'j nopens het verscherpen van de geweste lijkt- incli cting in faalopzicht. cle nieuwe De wet bepaalt het tijdstipt waarop ' werf wet , eens de voorwaarden van kaders , bewa 45

*

-

peiling en opleiding vervuld, van kracht worden zal .

De commissie drukt haar vertrouwen uit in de waakzaamheid der legeroversten , om te blijven zorgen voor de zedelijke bescherming van de sol daten .

Zij doet een beroep op het land , om het vraag stuk van s lands verdediging , met verheven inacht neming van de hoogere belangen van bet vaderland , op te lossen.

4'

lf:

Als antwoord hierop komt de regcering, steu nende op een meerderheid welke zich bij voorbaat gewonnen geeft , de volgende militaire wetten ter aanneming voor te leggen : 1 Wetsvoorstel : Art. 2.

Artikel 6 te doen luiden als volgt : De milicien ; worden aangewezen voor de gar nizoenen iu de provincie waarin zij voor de militie zijn ingeschreven, en zulks tot beloop van de er gekazerneerde getalsterkten.

Het geheurlijk overschot wordt ingedeeld bij de garnizoenen eenn naburige provincie , waarvoor het getal miliciens beneden de organieke behoeften blijft. De gehuwde miliciens worden, echter, in ieder geval aangewezen voor het dichtst bij de verblijfplaats van hun gezin gelegen garnizoen.

De bezettingstroepen worden over gansch het grondgebied geworven.

Wanneer de provincie uiei genoeg voor de legertroepen geschikte elementen , evenals de voor de andere korpsen en diensten onmisbare specia listen leveren kan , worden die elementen in nabije provinci ë n geworven , en , wanneer liet volstrekt niet anders kan, over gansch hol grondgebied. ¬

l

'

lil

¬

¬

Art. 11, Artikel 50 te doen luiden als volgt : De miliciens, die aan sommige , door den Mi nister van Landsverdediging te bepalen studievereischten voldoen, moeten tot de werving van de aanvullende kaders bijdragen.

Art. 12 .

Artikel 52 te doen luiden als volgt : a ) De werkelijke diensttijd der miliciens gaat ¬

46

in op den dag der indiensttreding en . behoudens

de onder artikel 35 voorziene uitzondering, niet vóó r den datum , vastgesteld voor de oproeping tot den werkelijken dienst van de klasse en de eenheid waartoe zij behooren. Hij dient algehe 1 volbracht.

-

b ) Behalve onderstaande uitzonderingen, be draagt de duur van de door de miliciens te vol brengen werkelijken diensttermijn, acht maanden . c ) De miliciens, beambten aan 5 taats , provin cie- , gemeentebesturen evenals onder het toezicht

-

-

¬

dier zelfde machten staande inrichtingen, moeten 12 maanden werkelijken dienst volbrengen (13 maanden bij de cavalerie, de rijdende artillerie en de Luiker vestingtroepen). d ) De krachtens artikel 50 aangewezen mili ciens om tot de werving van de aanvullende kaders bij tP dragen moeten 14 maanden werkelijken dienst volbrengen. e) Buiten de onder bovenstaande lilt . c) en d ) uitgevaardigde voorschriften , moet. in ieder gezin , de eerste zoon, die als milicien voor den dienst is aangewezen en niet onder toepassing van « He Ut tcra s valt , twaalf of dertien maanden -werkelijken dienst volbrengen , naarmate het onder bovenstaan de litt. c) gemaakte onderscheid. f ) Uitgenomen de manschappen van den ge ondheidsdienst , den intendantiedienst , de compa gnies subsistenten en bedienden , het groot leger park , het park der legergenie en de fabricatie-in richtingen, zijn de miliciens, gedurende « Ie eerste lien jaar van hunnen mil ï tieterraijn gehouden tot eene wederoproeping onder de wapens var ó weken.

Gedurende denzelfden termijn zijn < ri miliciens •Ier infanterie evenals die van de artillerie der legerkorpsen en infanterie-divisies , buitendien i mderworpen aan twee wederoproepingen . nder de wapens van ieder S dagen . g ) De aangewezen miliciens om bij te dragen tot < lc werving van de aanvulende kaders zijn tot > le onder litt f ) opgegeven wederoproepingen ge houden , om t even tot welk korps of welken dienst ¬

•

behooren .

I > ) De miliciens, die krachtens litt. c ), tl ) en e), I . I < of 14 maanden werkelijken dienst moeten ' Ibteu ; « i i . ontvangen , zoodra ze acht maanden n 1 Iu ol > i.- n , een maandclijksche vergoeding , 47

'WY

I

waarvan het bedrag en de uitbetalingswijze bij

2° Wetsvoorstel :

Koninklijk Besluit geregeld warden. i ) Tijdens de onder lilt . f ) voorziene wederoproepingen ontvangen al de miliciens een wekelijksehè vergoeding, waarvan het bedrag en de uit betalingswijze bij Koninklijk besluit geregeld wor den. j) All éé n de afwezigheid wegens door den dienst zelf opgeloopen kwetsuren of opgedane of verergerde ziekten telt als aanwezigheid in het korps, en komt voor liet verleenen van de onder litt . h ) en ) voorziene vergoedingen, in aanmer

HOOFDSTUK I.

.

-

Aan de officieren en candidaten officier

.

opelegde verplichtingen

Artikel 1.

De kennis van het Fransch en van het Vlaamsch is verplichtend voor de bevordering tot den graad van onderluitenant in de werkdadige kaders Art. 2.

Iedere candidaat voor de Militaire School of voor het letterkundig en wetenschappelijk examen lot de candidatuur voor den graad van onderluite nant uit de kaders ( Voorbereidende proef van het examen A ) , moet eene proef afleggen over de gron dige kennis van éé n van beide landstalen , naar keus. m eene proef over de elementaire kennis van de andere taal.

De grondige kennis van de taal blijkt uit eene proef over de letterkunde en het opstellen .

De elementaire kennis van de taal blijkt : 1. uil een mondeling examen om te kumien nagaan < •1 de candidaat die taal spreekt ; 2 uit een schriftel ' jlc examen bestaande uit een thema , een over i Uing en een opstel als een voor de derde klasse rau de klassieke humaniora der atheneums.

Aan de grondige proef wordt eens zooveel be ting gehecht als aan de elementaire proef.

Voor de eerste wordt een uitsluit ïngscijfer voorzien, gelijk aan de helft van het maximum Ier punten , en voor de tweede , een uitsluitmgs > i j l e r, gelijk aan de twee vijfden.

Art. 3.

I n de Militaire School en in de korpsen en d i e n s t e n worden leergangen ingericht om de can d i d a i e n onderluitenant in staat te stellen een vol d o e n d e kennis van de tweede landstaal op te doen , • • n i n d e dc bij verderstaand artikel 4 voorziene |11 o e i i | I e l ggen .

Art. 4. ! I > | < inde .cn.mcn der Militaire School ( Infan < ii ( ' avalcric ) en het overgangsexamen tot

-

.

.

Bij artikel 61 cene littera a nevens het eerste lid te plaatsen : het begin van het 2 te doen luiden als volgt : « Onder het in onderstaand 3° gemaakte voorbehoud , voor eenen termijn van één, twee, drie of vier jaar , enz., enz. » en een 3° bij te voegen alsmede aldus vervatte littera s b en c 3 Voor ee.nen termijn , die eindigt op den leef tijd van volle 32 jaar voor de onderofficieren, met ten minste 2 jaar graad.

De voorstellen betreffende de belanghebbenden worden langs den lii ö rarchischen weg overgemaakt aan den Minister van Landsverdediging, die uit spraak doet . b) Ken Koninklijk Besluit bepaalt de categorieën van betrekkingen waarvan de bekleeders, onderofficieren , na den leeftijd van volle twee en dertig jaar in werkelijken dienst mogen blijven. c) Een Koninklijk Besluit zal de voorwaarden bepalen waaronder de slechts tot acht maanden werkelijken dienst gehouden miliciens een bijzon dere nieuwe dienstverbintenis van vier of vijf maanden mogen aangaan om twaalf of dertien maanden lang onder de wapens te blijven.

Zoodra zij acht maanden dienst hebben , wordt de maandelijksche vergoeding, waarvan sprake onder voormeld artikel 52, aan de belanghebbenden verleend .

.

.

'

-

¬

i

,

48

i

49 _

r de Oefenschool ( Artillerie en Genie) , het definitief examen voor de benoeming tot den graad van on derluitenant uit de kaders ( Examen A ) begrijpen eene proef over de kennis van de tweede taal.

Die proef hestaat uit een oefening in het opstellen , eene oefening in het spreken over militaire theorieën en reglementen en eene oefening om er zich van te verzekeren of de candidaten -officier ,, in de gerechtelijke commissies en de krijgsraden de beklaagden en hum •• verdedigers kunnen ver staan en ondervragen Om tot den graad van onderluitenant bevor derd te kunnnon worden , moeten de candidaten ten minste de helft van de punten voor die proef

behaJera .

Art. 5.

Bij dc diensten van het Jbeger hangt de benoe ming tot den graad van onderluitenant af van het behalen van d < helft tier punten in eene proef over de kennis van de tweede taal.

Die pn el betreft boofdzakelijk de prachtische en theoretische loimi . in verband met den betrok ken dienst.

Voor de gencesheeren zal de oefening name lijk bestaan in het onderzoek van zieke soldaten die enkel en all n de i rede taal van den candidaat kennen. De candidaat moot « Ie zieken ondervragen , en hun ha hunne taal uitleggen hoe zij zich moeten verzorgen en welke geneeswijze ze hoeven te vol gen.

Art. 6.

Het bekwaamheidsexamen voor den graad van majoor, voorzien bij artikel 12 der wet van 15 September 1934, op den stand en de bevordering der officieren, begrijpt eene proef over de tweede taal. om er zich van te verzekeren of de officieren hunne kennis dienaangaande hebben onderhouden en nog altijd in staat zijn in de twee talen met de soldaten te spreken. Bovendien heeft die proef ten doel na te gaan of de officieren bekwaam zijn gebleven, op de zittingen van de krijgsraden en van het Mili tair Hof , zoo de beklaagden als hunne verdedigers, die de tweede taal van de candidaten spreken , re ondervragen en te verstaan.

De officieren -stafgeoreveteerden moeten die •

( loef afleggen zoowel als de officieren niet -gebre veteerden.

Om tot den graad van majoor bevorderd te kunnen worden , moet iedere officier van de wapens, het vervoerkorps, de diensten en van het gendar meriekorps ten minste de helft van de punten voor voormelde proef behaald hebben.

Art. 7.

De candidaat die het voorgeschreven minimum van de punten voor de onder hoogerstaande arti kelen 4, 5 en 6 vermelde proeven niet mocht behaald hebben, kan, uiter ü jk zes maanden na de eerste mislukking, eene nieuwe proef afleggen.

Slaagt hij in die tweede proef , dan herneemt dc belanghebbende zijn gewone plaats voor de be vordering, ingeval hij tijdelijk mocht achteruit gebleven zijn.

HOOFDSTUK II. Aan de candidaat -onderoffSciar opgelegde verplichtingen.

Art. 8.

Voordat hij bevorderd wordt , moet iedere canlidaat -beroepssergeant ( wachtmeester ) het bewijs leveren, door op een examen ten minste de helft \ an de punten te behalen , dat hij de taal kent anrin de opleiding wordt gegeven in de eenheid uaarbij hij geroepen is te dienen.

Hetzelfde bewijs dient geleverd door tederen onderofficier die overgaat naar eene eenheid waar bij de opleiding verstrekt wordt in een andere taal ' l .m die van de eenheid waarbij hij is ingedeeld.

HOOFDSTUK III. Gebruik van de talen voor de bet rekkingen lusschen militaire overheden en voor de betrekkingen dezer laatsten met de administratieve overheden en bet pufelüdk.

Art . 9 lii volledige opleiding van den soldaat wordt it ijiie moedertaal verstrekt.

Art. Ï O. lm lui rekkingen tusschen de militaire over m < l* n de onderofficieren , korporaals , brigadiers i . ild iI n , en omgekeerd , gebeuren in de taal '• ' , i I ' i . i|sten i

i

•

51

r

*1

Wat brengt cvns «ie Legerhervorming ?

Art . 11. mededeelingen door de mili en en bericht De publiek gericht , worden inhet taire overheden tot , de twee teks t Fransch en in t Vlaamsch gesteld . ten naast elkaar Art. 12. van de militaire overheden seling De briefwis in de provincies met de administratieve overheden Vlaanderen en , Öost cven Vlnand Antwerpen , West ten Leuven Limburg, alsmede in de arrondissemen de wet van bij , laatste dit voor en Brussel ( behalve geschiedt ) ringen uitzonde 31 Juni 1923 voorziene en met overhed e militair de van die in t Vlaamsch : van overige het uit en de administratieve overhed ' de admini tenzij , t Fransch in gebeurt het land briefwis stratieve overheden zelf zich in hunne . hebben bediend taal andere een seling van . .

13 Art s uit de In hunne briefwisseling met de inwoner over e militair de bezigen Vlaamsch '.' gemeenten , en in die met de inwoners heden de VJaamsche laai e, tenzij van het overige van liet land, de Fransch verlan d ergestel tegenov het en ebbend de belangh . t gen hebben u ï tgedrnh Arl . 14. ng van Een Koninklijk Besluit zal de uitvoeri onderhavige wet regelen. .

Deze laatste zal geleidelijk toegepast worden .

Art. 15 der wet Worden ingetrokken , de voorschriften bij het talen der van 2 juli 1913 op het gebruik leger. * * =:< houding Ziedaar welke de uitslag is van onze . oorlog sedert den ons .

Ziedaar wat het opgeven der onzijdigheid

DIENSTTIJD (art. 12 ) ACHT MAAND, zegt men ! behalve de uitzonde ringen en die zijn : 1Beambten van Staat -, provincie-, ge meentebesturen en onder hun toezicht staande in richtingen.

Deze moeten minimum 12 maand dienen j of 13 ma,and indien zij ingedeeld worden bij de Cavalerie, Rijdende artillerie, Luiker vestingstroe] > en.

Het staat dus vast dat de diensttijd bij deze wapens DERTIEN maand bedragen zal, en daar niet ALLE miliciens beambten kunnen ingedeeld worden bij de cavalerie, enz., zullen er een aantal zijn die hunnen dienst van 12 maand zullen kloppen hij de infanterie.

Voeg daarbij dat zij die dragers zijn van zekere diploma's en de studenten 14 maand zullen moeten dienen.

De eerste zoon van elk gezin moet ook 2.

12 maand dienen of dertien maand naar gelang het wapen ( Minimum 20.000 man ).

Al dezen die ingedeeld worden in de vol 3. gende wapens moeten ook 12 of 13 maand dienen : Cavalerie, Rijdende artillerie. Luiker vestingtroepen , Genie, Seintroepen, Artillerie.

WAT DAN NOG ? ï.

Binnen de tien jaar een wederoproeping vul 6 weken voor iedereen.

2.

Buitendien nog twee wederoproepingen van 8 dagen , een voor de troepen die misschien 8 maand dienst zouden kunnen moeten doen hebben !

Laat ons eens tellen !

Voordeeligste geval : 8 maand plus 6 weken of I maand plus 2 maal 8 dagen of J4 maand is

-

*

kost . Ziedaar de uitwerksels van onze militaire over eenkomsten. *** wat dat alles voor Laat ons niettemin nagaan t Vlaamsche Volk beteekent. kwaad Laat ons ook trachten uit het grootste Vlaam e misleid de van heid willoos de door dat ons . halen te goeds , iets sche massa bedreigt

5. 2

10 maand.

,

Andere gevallen : 12 maand plus 2 maand is 14 maand ; 13 maand plus 2 maand is IS maand; 11 maand plus 2 maand is 16 maand.

Welk gedeelte van het kontingent van 44.006 man ml dus genieten van de voordeeligste voor ak i i ?

53

\

Volgens onze gegevens zijn er, NA DEN

\ FVAL bij de inlijving nog 40.000 manschappen •te verdeelen. De huidige leger:nrichting doet die vcrdeeling volgenderv ijze uitvallen :V

-CInfanterie avalerie

« lic.

'

22.255

*

'

Artillerie Genie Transport Luchtvaart Intendantie

Gezondheidsdienst

3.630 9.160 3.365 2.340 1.270 730 1.250

44.000

Daar er m: volgens andere gegevens 10 t. h. gegradccrden moeten tusschen zijn , kan men schat ten dat er voor de infanterie reeds 2.250 mannen zijn die 14 maand zullen kloppen .

Er blijven er dus nog 20.000 over waartusscen : Staats - , provincie en gemeentebedienden, eerste zonen ( in 112 gaf die wet 20.000 man ).

Nu hoeveel ? MINSTENS 40 t. h. volgens de statistieke gegeven ., van de samenstelling der gezinnen in 'België, o; gegeven door Pater Falon S. ƒ.

Dus 8.000 man !

Blijven over voor den 3 maandendienst : 12.000 man MAAR hoeveel zullen er daarvan in het te vormen Luiker vesting garnizoen ingedeeld wor den ? MINSTENS 3.000.

En we vergaten nog 4 t. h. aspirant officieren, t zij een klein duizendtal.

Er zullen volgens onze berekening die op vaste gegevens berust en slechts met vaste bewijzen , niet met ï tvluchtsels kan tegengesproken worden : zegge

-

uproeping.

Nu krijgen 8.000 op de 44.000 als dienstvermin< lering 10 MAAND !! '

T IS OPRECHT FEL r We vragen ons af wat men meest moet be wonderen : de verregaande na ï veteit van de atoogeaegde voIksvertgenwoordGgers die zich aldus laten op flesschen trekken ; of den onbeschaamde» vermoed van een de Broquevïlïe die dit nauwelijks gecamoufleerd boerenbedrog vooir gangbare m u n t . H doen doorgaan ?

Wie houdt men hier voor den aap ?

ONS ALLEN ! ¬

-.

als we LATEN begaan l Maar ons Vlaamsche Volk zal den Fransch man . de Broqueville en Co wel weten op stap te et ten dezen keer ! ! ! *** GE WESTELIJKE INBEELING of tweede bedrijf der schaamte ï ooze fopperij.

.

8000 man zijn die de heerlijkheden van den acht maan dendienst zullen smaken met 2 maand wederoproepingen in t vooruitzicht ! ! binnen de TIEN eerste jaren ! !

DIENSTPLICHTIGEN ZIJT GIJ BEREID ?

54

Dat geven U de vertegenwoordigers kadean ge naar de Kamer gestuurd hebt met opdracht :: Vermindering van diensttijd.

Nu hadt ge 15 maand plus misschien 1 weder -

Om deze kwestie te bestudeeren is het noodig eerst en vooral eens na te gaan welke getalsterkte < r in 't werkdadig leger in vredestijd en in oorlogstijd opgeröepen wordt, zoowel in de opgeleide troepen als bij de ongetrainde reserve.

WANT in vredestijd kunt ge wel vrijgesteld vorden van drenst , maar in oorlogstijd NIET : immers er bestaat een onopgeleide, ongeoefende reserve, waarin al deze vrijgestelden die « goed voor den dienst » zijn , gestort worden .

WELNU er zijn jaarlijks, buiten de lichame i > 4 ongeschikten, de uitgeslotenen, de weerspan > oi : « o en de vrijwilligers , ongeveer 50.000 man be < Inl, haar Daarvan neemt men er 44.000 voor den dienst de anderen worden in de onopgeleide reserve e .iiiii en kunnen m oorlogstijd opgeroepen

-

-

.

•

worden.

Da . ii er in normalen - tijd1701000 ingeschrevenen •

55

•

"

W

fV

zijn per klas, kunt ge wel denken dat er tusschen de 26.800 die niet aanvaard werden zeker nog wel de helft zou kunnen opgeroepen worden na een nieuw onderzoek , in oorlogstijd... als ze geen «fils a papa » zijn wel te verstaan !.. . of dan worden ze geambuskeerd ! of zooals de Duitschers dat zeer wel noemden «Etappenz wijnen ».

Hoeveel zouden er nu op die . 40.000 in de Vlaamsche streek moeten gekazerneerd worden ?

Het absoluut percent Vlamingen is voor 1928 63 op 100, dus 37 Walen voor 63 Vlamingen , dus zouden er 6 garnizoenen in Vlaanderen moeten gelegen zijn en , met groote toegevendheid , 4 in Walloni ë WANT : WAAR zitten die 37 Walen ? 1 ! !

Toch niet in de rangen der Zandstuivers ?

Volgens de besprekingen in de Legerkomnais sie zijn de helft der grgradeerden Walen !

Dus op de organieke cijfers : op KO' H onder-off . en 7340 korporaals

Welke zal de toestand zijn na 1930 ? ) Aarlen ) Doornik ) Bergen I L . D. ) Malmedy le legerdivisie ) Charleroi ) Eupen ) Spa ) Namen p ) Brussel ) Verviers ) Mechelen T ) Luik ( 7000 man ) ) Hasselt 1 reg1 ) Antwerpen ) Leopoldsourg 1;b°° II L. D. ) Gent ) Brugge

Oostende Volgens opgave van Generaal Galet.

Om nu goed te redeneeren zouden we ook de )

-

of 13.433 lagere gcgradeerden zullen er minstens 6.500 Walen zijn in den actieven dienst.

HOEVEEL RESERVE-gcgradeerden rnoeten er zijn ?

Volgens Devè ze moeten < 14 tot 15 duizend zijn met 10 jaar dienst .

Volgens anderen 10 t . h . van ' t effectief dus op 44.000 man . 4.400 per jaar en 4 t . h . reserve-of ficiereu t zij 2.000 ongeveer , samen dus een goede 6.3)00 man.

Dat geeft voor 1928 volgende kleine berekening : 25.000 Vlamingen, 3000 gegr.

15.000 Walen ook 3.000 gegr.

Er blijven «fes 22.000 Vlamingen troepen troepen, 12.000 Walen met de staartjes maakt dat 70 t. h. Vlamingen !

Dus feitelijk zouden er 7 garnizoenen in Vlaan deren moeten zijn en 3 in Walloni ë, om een zuivere gewestelijke indeeling te bekomen naar de taal gewesten. '

56

getalsterkte in elk der garnizoenen moeten ken ¬

nen , maar zonder juiste cijfers te moeten ïtiededcelen kunt ge toch wel gissen dat Hasselt en Mechelen zekers NIET de best gevulde garnizoenen zullen zijn van de 1' L. D. en de 3K L. D Moeten we Leopoldsburg als Viaamsch of Waalseh garnizoen rangschikken ? en Brussel ?

Tn elk geval komen we tot deze cijfers : 10/11 Waalsche garnizoenen tegen 7/8 Vlaamsche.

Waar zal men nu de 70 t . h. Vlaamsche troepen steken ?

De 30 t. h. Walen zullen zeker in t Walenland zitten, wees gerust I Dat noemt men

GEWESTELIJKE INDEELING 1 Nog eenige vraagskens : Waar zal men de Waalsche gegradeerde» steken ? Over wie zullen zij bevel voeren ? Over de 30 t. h. of over de 70 t . h. ?

Hoeveel van die 30 t. h. Walen zullen er in • Ir I .ccertroepen ingedeeld worden ?

I loc veel van die 30 t. h. Walen zullen er po'stcijes, ii h. iaul jes hebben ?

Wie zal er dus weer vóó r staan in een uan . ( , i , i i i * l < - • I * > r !< i g ?

I i l. i t I > freden niet waarom er GEEN Vliaianmn * lir t ip fivfdeelmgeni mogen komen ?

MAAR NOG ERGER !

Wnf i - « -beurt er in oorlogstijd ?

57 i

-

,

-

1. Iloevee! manschappen worden er gemobiliseerd ?

Volgens de Militaire bevoegdheden zijn er

350.000

500.000

750.000

-

naar gelang die cijfers in hun kraam passen vol geus ons en volgens de WET zijn er ongeveer 883.000 zonder de onopgeleide reserve, die volgens gege , dus bedraagt . . t h 10 ongeveer vens van den Staf 80.000 man nog een Op 8 millioen inwoners zijn er dus volgens de wet bijna 1.000.000, zegge

EEN MILLIOEN dienstplichtig in oorlogstijd BIJ T LEGER 3 Wat gebeurt er met die massa ?

Waarom wordt zij opgeroepen ?

12 divisies van het actief leger, ZEGT men , zullen volstaan öm de grens te dekken. ( Maar

van dc dekking spreken we straks) .

Hoeveel man is dat ?

Volgens de STAF : Actief leger : 195.000 ) rond 100.000 ) 300.000 Reserve ; de andere 700.000 ? met tS 111 er gebeurt Wat Men spreekt van 125.000 arbeiders 80.000 ongetrainde reserve en van dan vinden we nog een deficict van 500.000 man.

Wonder genoeg : lu i getal opgegeven voor de onopgeleide reserve komt met onze berekening over éé n .

Heel eenvoudig, IwsU lezer , men spreekt niet van de klassen die kunnen opgeroepen worden maar van deze die ZEKERS van den den eersten dag af zullen opgeroepen worden !

Maar na veertien dagen oorlog, kunnen en moeten de volgende klassen opgeroepen worden . . .

Waar zullen die troepen vechten ?

Aan de vooraf in vredestijd getortifieerde Oostergrens.

W e kennen de stellingen van in 1914 daarom trent. Onze grens meet 200 Km. Wij zullen er denkelijk niet meer dan 70 a80 Km . kunnen van verdedigen en de gewestelijke indeeling heeft er voor gezorgd dat 70 t. h. van die 300.000 die de eerste schok zullen doorstaan

VLAMINGEN ZIJN 58

i n zullen staan in de moeilijkst te verdedigen stellingen : Linkervleugel ! en dat de aanvullende troepen , de groote landsreserve die KAN in t veld leger gestort worden ( uitgesloten de Waalsche wapen en metaalnijverheden !) minstens 80 t. h. uit Vlamingen zou bestaan !

Hewel, Vlamingen , vindt ge t niet heerlijk !

Dat is toch wel gelijkheid in rechte en in feite, of verstaat ge geen fransch !

-

VEILIGHEID EN DEKKING. « Iedere dienst verkorting is afhankelijk van s bands veiligheid » ( Dixit Dev è ze, Mil. Commis sie 3928) . !

WAT IS S LANDS VEILIGHEID ?

Welke zijn onze grenzen : Noordzee : 67 Km .

Nederland : 431 Km .

Frankrijk : 614 Km .

Duitsch ï and : 97 Km .

Luxemburg 129 Km.

1338 Km. De oppervlakte van ons grondgebied is .39.456 Vierk . Km. De grootste afstand in vogelvlucht tusschen de I hiitsche grens en de kust is 300 Km. $

* * Veiligheid wil nu toch zeggen .. . ( of niets zeggen ..) dat men voor de slagen van den vijand lx veiligd, bevreaen is ?

Wie zal onze vijand zijn ? De Staf , in over i enstemming met de Fransche Staf , heeft besloten < lat het DUITSCHLAND zal zijn . ( ) nze Militaire Kompetentie 3 beweren dat ze ih veiligheid zullen verzekeren mits : I Een versterkt Oostgrens gebied ; De noodige uitrusting en bewapening : De dekking in geoefende manschappen. ' W a t voor soort versterkingen men wil aani • > i o i n hoeveel dal zal kosten en waar , dat gaat In t volk nf zelfs het Parlement niet aan , dat is in tiaar zorgt dc Staf voor, naar de pi iiuirn van den Framchen Staf , natuurlijk .

.

59

Ons parlement MOET de KREDIETEN stem men ; zij zullen ze aanwenden naar goeddunken i « Le peuple souverain mag betalen ».

Waarom zal men werken Haar de plannen van

nli zelf zorgen en ons

gelijk in 1014 ï licht g er al eens aan gedacht dat Frankrijk ook nog een Italiaansche grens te beveiligen We mogen dus zeggen dat die hulp heeft ? problematiek is en we misschien wel zelf ZEER 48 uren lol drie weken zullen mogen zorgen voor de ver dediging !

Kunnen we dat ? Generaal Galet zegt Neen !

Hoeveel zal ons de inrichting der verdedigingslijn kosten ?

Moeielijk om schatten ! Met wijnpotten en al . ii dat wel dicht bij de 3 milliard gaan, zegge

den Franschen Staf ?

Onze Oostergrens meet 228 Km .

Volgens overeenkomst met de Fransche Staf , zorgen wij voor de verdediging van , laat ons zeggen , ( want dat zijn geheimen !) 70 a 80 Km. ; er blijven dus voor Frankrijk nog 148 Km . te ver dedigen 1 ! !

De grens Frankrijk -Duï tschland bedraagt slechts 95 Km. MAAR !

De grens Frankrijk-Duitschland is 1. natuurlijk sterk.

De te verdedigen lijn ligt met haar zwak2. ste punten en haar langste flank in België .

Het is dus ZEKER dat de Fransche Staf in ruil voor de belofte die lijn te verdedigen geëischt heeft, dat wc ze naar ZIJN goeddunken en volgens .

ZIJN plannen zouden VERSTERKEN We bezitten , volgens de Staf altijd, 12 divisies in oorlogstijd ; aan 4 Km. per divisie geeft dat een front van 48 Km .

Hoeveel dekkingsdivisies heeft Frankrijk ?

21, zegt ons de Staf . Aan 4 Km. is dat 84 Km. Maar in Frankrijk zelf zijn cr 95 Km. te dekken ...

Hoeveel divisies gaan er dan naar hier komen om de 148 Km . te dekken en de versterkingen te be zetten ?

In VREDESTIJD reeds zal de Fransche Staf , ten minste Stafoefeningeu , verkenningen voor de

eventueele bezettende troepleiders, proefnemingen voor mobielmaking... enz., moeten inrichten , (in den blinde doet men zoo iets niet 1 ) Waar is dan onze zoo hoog opgestoken soevereiniteit ! Onze heilige onafhankelijkheid ? Onze Vrijheid !...

Maar zoo zijn we veilig ! zult ge zeggen...

Zie hierboven ?

21 divisies voor 240 Ktn. Fransch front ; 12 divisies voor 80 Km. Belgisch front.

Ofwel hebben wij er te veel ( en dat zal wel geen enkel kompetentie beweren : ongehoord zullen ze zeggen 8 Km. per divisie !)

Ofwel heeft Frankrijk er te weinig en dat

zeker wel z óó. Gevolg : ze zullen eerst voor laten koken in ons vet.

i

¬

3.000.000.000 Voor hoeveel gaat Frankrijkrijk daar ï usschen komen ?

Want dat ware logiek !

I 'rankrijk - België heeft 614 Km. grens.

Moesten we ons ( per manier van spreken) , < li iuteresseeren in de verdediging van onze 228 I in Duitsche grens, onder voorwendsel dat het i > li niet opgaat, dat wij met povere 8.000.000 " inwoners stand houden tegenover een volk van 70 i >00.000 en dat we onze grens toch niet kunnen verdedigen, dan moest Frankrijk het gat van ' dl Km. stoppen... OP EIGEN KOSTEN !

Maar, wij heben de Luxemburgsche tollinie in ' iil gekregen voor dat akkoordje ! Nietwaar, Hee 11 der Regeering r En nu moeten we betalen ... l . ( )OPT moet BETALEN. Zoudt ge dan de goedheid willen hebben ons • i ie maken , ons te becijferen, of die Tolunie " ' . ceel profijt aan de Staatskas heeft opgebracht engen zal ? " i uplu ( n desgevallend welke Bank ofBamkem er bij I wlimie profijt hadden en wie de actionnairs ( fii :.ireeks of door tusschenpersonera) van die . . . 11 n i

i ei

.

'

in

'

wdden desgevallend de rekening daar 1 ". en ...

. ..

bi

'W

in

i

. komen . i ing

:j:

*

er» wapening. '

hiervoor te kort, om op peil te zijn , Iuiidip ( cger ttW.GOO.OOÖ fr.

61

r

En om op peil te blijven 200.000.000 fr. erbij

buitengewone begrooting alle jaren Gevoegd bij de 800.000.000 die we nu reeds uitgeven en die door de verlenging van den dienstplicht , de vermeerdering van het kader, de bezoldiging der boven de acht maand

dienenden, de betaling der wederopgeroi: peilen , ten minste, 900.000.000 enz., zal stijgen tot komen we tot het cijfertje van : OO . tK. XMKX) vier annu teiten van voor eerste installatie op peil houden der bewapenmr , IH ) ( )0O , (.)00 forten en verdediging OUOUHXI

gewone begroeting

samen 1.300.000.000 fr. is niet te veel als assm ant iepicniic legen oorlog ! als g'hem daarmee vermijdt Maar we bewijzen hier juist dnt wr op oorlog roepen ! dat we hem uitneotfigen !

Want er zal bier weer een eenige K . IIIS zijn voor de Belgen om de kastanjes ml I vuur te halen voor Frankrijk , en met de veiln . imle vingers te blijven zitten ! Zooals na 1 Ó M l ' M . % 1 '

t

En

*

#

+

Frankrijk en Belgi samen t e l l e n I .V 000.000 inwoners.

Duitschland all éé n 70.000 0 0 0 m w m e i .

En zal Duitschlandl alléén staan • 1 Waarom dan toch , Vlamingen . willen onze regeeringen ons kost wat kosl iluni trouwen met het zieltogende Frankrijk 7 D E D E K K I N G. Dekking, dat wil zeggen , o vei de noodige ge oefende en uitgeruste mannen en over materiaal beschikken om alle verrassingen t e voorkomen.

Welke verrassingen vreest onze staf ?

Duitschland zal z o n d e r oorlogsverklaring 1. op een nacht 20.000 man m ons land smijten en onze mobilisatie overhoop zetten .

2. Het zal een ovcrhoodschen aanval inrich ten met al zijn beschikbare machten ( 5e of ff dag der mobilisatie ) .

.

'

¬

62

De massa-aanval door al de vijatulelijke 3. troepen ( langen tijd nadien ) .

De eerste aanval moeten wij afslaan door onze garnizoenstroepen ( een goede 15.000 man.) als ze niet gevangen genomen worden ! ?

De tweede aanval moeten we overwintien. mei de hulp der Franschen ..: en der... Engelschen ( ? ) als ze meedoen.

De derde aanval dan zijn wij reeds genoeg zaam uitgedund om als Portugeezen met Frankrijk mede te stappen waar t ons hebben wil ! ¬

EN 1NTUSSCHEN ?

lntusschen, beste menschen , ligt gansdh ons land tot aan de zee in punihoop en verstikt onder de giftgassen.

Want hoe zal Generaal Galet ons dekken tegen de luchtaanvallen ? en de verdragende artillerie : genre beschieting van Parijs ?

Elij bekent zelf dat we ons daarvoor moeten overlaten op onze geburen !

Maar die zullen hun handen vol hebben * En ten andere de RUIMTE ontbreekt ? ( n EEN PAAR uren tijds kunnen al de levens centra van België voor langen tijd buiten gevecht gesteld worden.

Van aan de Duitsche grens tot aan de zee zijn er slechts 3 0 0 K m. vogelvlucht .

Brussel, Antwerpen, Gent, Brugge, al de garni / oensteden en legerdepots kunnen in éé n raid op eenige uren tijd ongenaakbaar gemaakt wor den .. . en mits dien toestand te onderhouden door opvolgentlijke raids ... die toch altijd gedeeltelijk zullen lukken ... kunnen we er misschien nooit toe geraken volledig te mobiliseeren !

En zie zóó dan. is de dekking volkomen en de veiligheid is verzekerd !

Feiten zijn feiten en geen casu stiek kan daar tegen op.

We beschikken, dank aan de moderne bewa pening en de middelen voor aanval niet meer over de noodige RUIMTE oei ons DOELMATIG en EFFECTIEF te verdedigen : ¬

¬

WE ZIJN TE KLEIN Dus, of we di vijand tegenhouden of riivl ,

we lukken in onze pogingen aan de grens of niet, ( want Generaal Galet spreekt niet van tegenslag en eyentueele retraite ).

Ons land is tot vernieling gedoemd in geval van oorlog tusschen Frankrijk en Duitschland.

Geen veiligheid is te bereiken ook niet door een stand- en grensliomlcnde dekking.

Waarom MOETEN we dan willens nillens 1.000.000 manschappen leveren, 1.300.000.000 jaarlijksche premie betalen tegen vernieling ?

Konden we dal geld en die inspanning niet beter en doelmatiger, zekerder, gebruiken met de oratwapeningsgednchte en de Rechtsgedachte te verspreiden ? [ ndien iemand een rustig, ongewapend menseb aanvalt cn vermoordt , dan is dat zeer zeker een moordenaar ; en als die aangevallene een kind is, en de aanvaller een reus , dan is liet ook een la faard , en of hij nu alleen is of ze met twee of nog meer zijn , om hun wandaad te bedrijven, hun geval wordt slechter om slechter.

De beste waarborg voor vrede en veiligheid voor Belgi ë en alle kleine staten is :

..

ONTWAPENING en ONZIJDIGHEID DE TAALREGELING. De Territoriale indeeling van t land , in Vlaamsche en Waalsche gewesten, is een FEIT en de

logische gevolgtrekking is dan ook , territoriale indeeling van ' t leger naar die werkelijkheid.

Tot hiertoe was het leger slechts een verbasteringsmachien en enkel geschikt orn de Vlamingen op d é grofste wijze te beleedigen in hunne ras fierheid.

Van af 1856 stelde de Grievenkommissie van H. Gonscience vast dat « de toestand zoo is dat , moe 9t eenmaal de plaats van den Belgischen leeuw aan t hoofd van onze regimenten vervangen wor den door de Fransche arenden , de Fransche offi verstaat wel, cieren geen moeite zouden hebben geene om de plaats der onzen in te nemen en onze manschappen zouden geen enkele verandering

.

64

i

waarnemen , dan de kleur der concardes en vaan dels ».

In 19Ö0, vijftig jaar later stelt een andere Grievcnkommissie nog steeds vast dat men : « Onder de overheden van legerscholen er zeer weinig zijn - - we mogen bijna zeggen geen officiers , die Vlaamsch kennen ; de leerlingen ken nen meer dan hun leermeesters. Wel bestaan er voorschriften van luitenant-generaals, die de offi ciers aanraden zich te bekwamen in het Neder landsrh , wel werden er door de ministers als Bras sine leergangen ingericht , maar die zijn met zoo weinig ernst opgevat geworden, dat de uitslagen volstrekt nul zijn en het hekken aan den ouden stijl blijft hangen ». '( Git hel programma van de voorwaarden en kennis vereischt tot de opneming in de Militaire School in 1905 zou men, bij oppervlakkige lezing kunnen afleiden, dat de beide landstalen hoe de toestand ook anders moge geweest zijn thans in de Militaire School volkomen gelijkgesteld zijn. * Immers op blz. 12 van voormeld programma ' taai tusschen de leerstof , vereischt voor het in gangsexamen . de grondige kennis van de Fransche of Vlaainsche taal , volgens het programma der Koninklijke Athcnsea tot in inbegrepen de rethorioa naar vrije keus van de kandidaten. Nadere studie leert echter al spoedig, dat die zoogezegde gelijk stelling, enkel schijn eri oogverblinding is. ¬

-

-

.

« Inderdaad :

« Eenmaal in de militaire school, worden al de leergangen uitsluitend door middel van het Fransch gegeven. Ieder cadet heeft er derhalve belang bij, geen gebruik te maken van het hem verleende recht om bij het ingangsexamen ’t Vlaamsch als hoofdtaal te kiezen en daarop een uitgebreid exa men te onderstaan , immers voor de volgende exa mens levert de keuze van het Nederlandse!! als hoofdtaal toch geen voordeelen op ». ¬

¬

65

f

Nochtans de wet van 1892 zegt : « De NederJandsche taal zal in de Militaire school en in de regimentsscholen derwijze onder wezen worden , dat al de aspirant - officieren eene genoegzame kennis van deze taal kunnen opdoen. « Te beginnen met 1 Januari 1892 zal er in de examens voor aspirant-officieren af te leggen voor hun bevordering tot onderluitenant, aan de prak tische kennis en aan de eerste begrippen der Nederlandsche taal hetzelfde getal punten worden toegekeud als er verleend wordt aan de kennis der Fransche taal !»

Wat dan ook , in 1388, tot het volgende besluit ¬

leidt : « Onze lege rin richting wekt bij de soldaten

verachting voor hun eigen moedertaal. Daar zij immer hut', eigen taal hooren uitschelden en haar nooit hooren gebruiken, ontstaat bij hen van lie verlede de meening, dat hun moederspraak lot niets deugt . Die gedachte blijft hun bij als zij e e n m a a l in de haardstede zijn teruggekeerd en dit heelt de verdwijning van t stamgevoel onder de bevolk in ;;

voor noodloodig gevolg »

« Wij 'M o e t e n e e n V l a i u r .i l i l e g e r h e b b e n , «wandalt het ons recht is ! « lil g e r i l l a n d v a n d > v u i e l i l w i n d e n l o e . t a n ¬

•.

den geduld , zonal : , d i e . w e l k e i j o i r . I n , l a a n Ner gens worden ( Ie b l l i g e i . l i l i e n i i c e m d c t a a l o p g e leid om hun land t e v e r d e d i g i W a a r o m g r M l v o o r ons ï liet , wat b i j a n d c i a i n a n i e i i i n a I m i rlijke egel i s. I s het grootste g e d e . : < • v u i d e H e l i s c h e bevolking niet Vlaamsch ? 1 Cu wettigt die mstan d ïghekl alleen reeds onzen eisch n i e t : Vlnamidie ¬

.

•

-

-

legerafdeelmgen, met V ïaamsc he soldatenscholen en Vlaamsche officieren ? » '

* * -i>

Dus de tisch naar Vlaamsche legerafdeelingen is niet nieuw.

En wat hebben we beleefd tijdens den oorlog van 1914-1918 !

Zekere generaals, allen zelfs , zijn komen be vestigen dat zij nooit iets gemerkt hebben van oen Waalsch-Vlaamsche tegenstelling op t front !

Durven ! Durven 3 en dat laten brave Vlaam66 ¬

sdie lamme goedzakken in die Lcgcrkominissie zeggen, uit hoffelijkheid, uit takt , uit vaderlands liefde 1 ¬

Hoeveel zijn er vermoord uil Vlanmschhaterij t front ? Hoeveel nutteloos Vlaamsch werd er gestort op ’t front uit Vlamingenhaatbloed ? ojp

Neen, heeren Generaals en tutti quanti 1 Gij hebt geen tegenstelling bemerkt !

Gij waart DE WALEN, de bevelvoerders.

Wij waren DE VLAMIN GEN , de hevel uil voerders.

Gij stond hoop en al in uwe betonnen .schut tingen met uwe Waalsche of franskiljotineeremle Etat -Majors, met 20 t. h . en WIJ , wij stonden op de voorposten in de eerste lijn . Wij deden de vei kenningen , wij werden gebombardeerd , wij moch ten gaan « jusqu’au bout », zakskens vullen en staan gapen op fransche opschriften en aanwij / in gen in de loopgrachten die we zelf bouwden , zeil bewoonden, zelf verdedigden en zelf met ons lijken en verminkte ledematen vulden !

We begrijpen u , heeren ! Gij hebt geen tegen stelling bemerkt 3 Gij weet niet dat er op zekere oogenblikkcu , die maanden en jaren geduurd hebben tot 2 Walen aanwezig tvaren in een gausch peloton van 60 man 1 Wij ook hebben statistieken gemaakt en nen stellig bevestigen dat voor ’t frontleger in kun de verhouding was 80 t. h. Vlamingen , en voor1917 de Infanterie 85 tot 95 t. h . Vlamingen, volgens de regimenten en de divisies.

Nu is uw herinneringsvermogen in zoo' n verzwakt dat uwe inva ü ede hersens niet meermate we ten hoeveel er waren en wat gij in uwe Kta « i Majors » en «Grand Q. G. s » en «Sureté» gedaan hebt tegen de Vlamingen 1 !

Als ge wilt zullen we uw geheugen opl i i hen .

Ziehier wat Minister van de Vijvero in de interpellatie der drie Van’s in Mei 1919 vertelde : « Eenigen tijd geleden heb ik den heer 1VI itiislcr van Oorlog erop gewezen, dat tien Vlaamsche jou67 '

gelicden zonder vonnis, enkel op advies van den Militairen Veiligheidsdienst, ingedeeld waren bij het « peleton der verdachten ». Reeds onder den oorlog had ik gepoogd , hun invrijheidstelling te bekomen , althans juiste inlichtingen over hunne zaak te verkrijgen. Die inlichtingen werden mij geweigerd... « Ik iegde er mij bij neder, omdat het oorlog was ; maar nu zijn de vijandelijkheden gestaakt.

Desniettegenstaande blijven die jongelieden onder worpen aan een regiem van dwangarbeid ; op hunne behandeling valt inderdaad zeer veel te zeggen.

H. Van de Perre : Zij moeten de Duitsche gevangenen dienen !

H. Van Cauwelaert : Men heeft ze in Frankrijk verkocht als slaven !»

Dr. Van de Perre : « Later, toen op zekere oogenblikken de be smettelijke ziekten in ons leger zulke uitbreiding hadden genomen , dat bij de 25 t. h . der manschappen waren aangetast , werd door den Minister van Oorlog of door de krijgsoverheid het geven van voordrachten bevolen, om de soldaten in te lichten over de gevaren die hen bedreigden. Ik weet dat , te i ï ontleur, mannen die slechts Vlaamsch kenden , naar n zaal werden geleid om de voordracht van n Waalsch geneesheer te aanhooren. Die conferen cie , welke n paar uren duurde, werd in ’t Fransch gegeven . « Zijn zulke toestanden normaal ? Was het leven der Vlaamsche soldaten niet meer waard ?

Of moeten er geen gezondheidsmaatregelen getrof fen worden ten opzichte van zekere soldaten , al leenlijk omdat t Vlamingen zijn ?

En Dr. Fr. Van Caiiweïaert sprekende tot Pastur : « Ik heb gezegd dat gij krijgsauditor geweest zijt zonder de taal te kennen van vele soldaten die voor u terecht stonden ».

H. Pepin : « Dat is zijn recht . M. Pastur heeft het recht als Belg en als Krijgsauditor het Vlaamsch niet te kennen ! Wij willen de Vlamin gen ook niet verplichten Fransch te kennen Dr Van de Perre : « Toen ik hem vroeg, hoe het kwam dat hij

68

J

geen onder-ofticier geworden was , antwoordde hij me : « Ilc ken geen Fransch N « Maar als ik aan dien nrïensch vroeg : « Wat is er van de Walen geworden die naast u vochten ?

Konden die graden bekomen Dan antwoordde hij : « Vóór pas drie maanden kwam er hij ons een Waal. Hij i veel jmim i ' lan ik . Hij kent slechts Fransen . Kn ik , die 32 jaar oud ben , jjtond onder zijn bevel * « Eenvoudige soldaten leggen op zekeren dag wat geld samen om een kroon te koopen voor het graf van een hunne r wapenbroeders ; welnu Mijne Hoeren , die kroon werd geweigerd omdat het opschrift in ' t Vlnamsch was ! « Op het «ogenblik dat dit verslag opgemaakt: werd , in Oogst 1915, het was dus in t begin van don oorlog, waren er in Frankrijk omtrent 1.000 ge vangenen. De schrijver van dit verslag schat het aantal slechte elementen op 10 t . h ., dus .100 om trent , die waard waren opgesloten te zijn , en 90 t. h. andere, dus 2.500 ongeveer , die niet plichtig

.

.

.

waren.

« Ik kom terug op hetgeen ik schreef over den toestand der soldaten in de Fransche gevangenis sen. t Is echt wraakroepend In ' t geheel zijn er ’ rond de 3.000 soldaten in Frankrijk opgesloten ( om zoo te zeggen al Vlamingen ). Daar zitten jongens die ter dood plus vijf jaar, ter dood plus 10 jaar veroordeeld zijn voor ware nietigheden. Een onder hen , die ter dood plus vijf jaar veroordeeld werd weet niet eens hoe zware straf hij opliep en denkt dat hij enkel vijf jaar kreeg. Een voorbeeld der straffen : een Vlaming antwoordde zijn kapitein : oui fieu. Dat werd hem met zes jaar dwangarbeid betaald... Gij kent de taal van ons landvolk. De uit drukkingen : kust mijn kl... . mijn k . .. t , enz., wor den in ale omstandigheden , zoo goede als slechte en zonder de minste kwade bedoeling gebruikt . « Niemand die de taal van ’ t volk kent , hecht <- i' liet minste belang aan , of zoekt er eene erge beleediging in... Veel jongens, doorbrave jongens, zitten voor die uitdrukking kort. Is zulks niet on gehoord ?

In ’ t gevang van Fresnes zitten 1.500 onzer jongens. Daaronder zijn ten hoogste een honderd tal nietswaard ' Het grootste getal der anderen

.

69

a

i

weten niet eens waarom ze «tiaar zitten. De voedingis absoluut onvoldoende. Het officieel rantsoen dat hun moet toegekend worden, is ternauwernood voldoende voor kinders. Maar hetgeen ze werke lijk krijgen , is min dan de helft. Nu , na lang aan dringen zullen ze dan Voensdags eene portie bijkrijgen ; dus zes dagen der week grooten honger en een dag wat minder honger. De vuiligheid waar in ze leven is afschuwelijk . Sedert Juni 1915 werden in ’t gevang van Fresne 13 Vlaamsche jongens , die er kloek en gezond en struisch binnengebracht werden, begraven , 29 zijn volstrekt kwaadzót, on geneesbar r. afzonderlijk opgesloten . 20 zijn in observatie. Bijna allen zijn tuberculeus geworden .

Allen, bij gebrek aan verstrooiing gedemorali seerd , geven zieb den gaivscben dag aan zelfbe vlekking over ! « Daar zitten mannen , vaders van familie, die men in Galais, waar ze onderstand vroegen, een stuk deed teekenen ; ze dachten dat het was om onderstand te trekken en t was een engagement in ’t leger. Ze weigerden natuurlijk te gehoorzame» en kwamen in Fresnes te recht. « Fresnes is de beste der gevangenissen ... Wat moet dan cle toestand in de andere gevangenissen: zijn ? ? ? « ’k Sprak er gisteren namiddag over met mi nister Schollaert , die me antwoordde : « Ah ou ï cela c est un vé ritable scandale, une vé ritable honte „ j ai é t é moi- m ê me dans une des prisons o ü j ai trouvé de braves garQons que je connaissais dé ja d’avant la geurre et j’ai é t é r é volt é... la nourri ture... l odeur ... Fordure...» « Ik ben hier goed gedocumenteerd en er zal wel middel zijn die zaak tot het uiterste door te drijven. Als Vlaming, als Kristen mensch zijn wij er toe verplicht. « Ik kom tot wat men in ’t Vlaamsch noemt « de houthakkers ï>. « In ’t Fransch vind ik geen uitdrukking, welke juist die gedachte weergeeft, maar ik zal ze «abat teurs d arbres » noemen. « Die mannen verschenen nooit voor een recht bank ; zij hebben tnchstraffen ondergaan ; ze had den nooit de gelegenheid zich te verdedigen ; ze werden nooit verdédigd en kenden, nooit hun be ¬

¬

¬

¬

¬

T

¬

70

-

schuldigers. Een enkel onder hen werd veroordeeld tot 3 maanden gevang, wijl de anderen nooit terecht stonden. Ze werden naar de compagnie der verdachte flaminganten gezonden door die geheime hand, ten gevolge der verdenkingen waarvan ik in het begin van mijn rede sprak. « Wat is nu de toestand dier menschen ? Ik zei er gisteren reeds enkele woorden over , toen de heer Minister van Oorlog me tegensprak Ik heb gezegd dat ze als slaven verkocht werden.

Die menschen werden op eene plaats ten toon ge steld. Dan kwamen er enkele groote boschontgin ners. Ze boden zooveel mogelijk geld om hun werk te bekomen. Een advokaat , Paul Davidts , werd verkocht voor 18 franken. « Die mannen stonden onder de bewaking van soldaten , met matrakken gewapend . « Ge zoudt me niet gelooven , Mijne Heeren , moest ik u zeggen , welk rantsoen die menschen ontvingen , hoe lang ze gedwongen waren te wer ken , zij die nooit eenen handenarbeid gedaan had den . Ge zult het niet gelooven , maar ze moesten wroeten van 6 uur ’s morgens tot 6 uur ’s avonds. « De prijs dien men voor het werk dier ge vangenen, dier slaven staat me dit woord toe betaalde , naar wien ging hij ? Ik weet het niet, en weet ook niet of iemand het weet. In welken zak zit hij ? » En och , «lat was niets ! Nog hebt gij.

Heeren Generaals, geen tegenstelling bemerkt !

We zorgen er voor dat gij ze nooit meer merken zult.

1

¬

,

¬

¬

.

Maar kom wat belooft men ons in de nieuwe

wet ?

1.

Afschaffing der wet van 1913 die nooit toegepast werd ... door dezen die gezworen hadden « fidclitc nux lois du peuple Beige s. ( We / ouden haast gaan gelooven dat Vlamin gen daar niet iu begrepen zijn ).

2 - Toepassing der bestuurlijke taalwet op de militaire taste die er tot hiertoe haar broek aan gevaagd heelt ! ( W a t men noemt « FEtat dans FEtat » ) , 3. \ la iuif . elie opleiding van de soldaten.

71 ¬

.

.

<r

' Verplichting voor li& jgeHè gegra deerAen 4. . kennen te l » us üè en oflficieren om vlaamsch « Un point c est tout !

En nochtans in 1919, zei Van de Vijvere : « Doch men moet begrijpen, dat , zoo er een instelling bestaat , die den man geheel voor zich eischt en , uit dien hoofde , zich geheel moet aan passen aan den man , dan is dat voorzeker het leger.

De Vlaming moet er zijn eigen « midden » hebben ; hij moet er zich evengoed thuis gevoelen als aan zijn eigen haard. Een leger kan er niet op roemen, waarlijk « nationaal » te zijn , tenzij er elk kind der natie in zijn moedertaal dezelfde voldoeningen vindt , dezelfde mogelijkheid om zich te onderschei den , dezelfde kansen tot onderscheiding en bevor ¬

dering. « Hoe zult gij dat doel bereiken zonder uw toe- • vlucht te nemen tot een systeem van verdeeü ng der manschappen over de verschillende legergroe ¬

pen , waarbij voldoende rekening wordt gehouden met ' t verschil van taal ? Hoe ware het mogelijk. dit oogmerk U verwezenlijken met behulp van een systeem , dal Vlamingen en Walen dooreenwerpt en hun allen hetzelfde taalrcgiem voorschrijft, als bestond er tusschen de twee rassen geeneriei verschil ? » « Natuurlijk zullen de in het Vlaamsche land gerecruteerde regimenten in hun groepecring een afstraling moeten zijn van het Vlaamsche leven , zooals de regimenten van t Waalsche land een weerspiegeling van het Waalsche leven ; Natuur lijk zullen de kaders en de officieren met de nieuwe organisatie in overstemming moeten zijn ».

Maar Van Cauwelaert antwoorde hem : « Wel hebben wij, na jaren strijdens, enkele wetten verkregen die het gebruik der talen regelen ; nooit echter werden deze nageleefd : zij wer den het niet vóó r den oorlog, zij werden het niet binst den oorlog, zij worden het heden niet. In niet éé n openbaar bestuur worden zij of zullen zij ooit worden- toegepast , omdat het huidige taal regiem zelf er een beletsel voor is. « In de hersens onzer jeugd broeit reeds iets dreigends, de scheidingsgedachte, en ' t zal u onmogelijk zijn , die gedachte te smoren , als gij niet in staat zijt te bewijzen, dat, in een vereenigd België 72

-

.

de inrichting van ons bestuur en van oiis leger de noodige ruimte kan hebben om aan de Vlaamsche bevolking, die de meerderheid uit maakt, een tehuis te verzekeren in ons vrij Belgi ë. « Dat er in het éé ne Belgi ë geen mogelijkheid bestaat om den Vlaming voldoening te geven.

VOLSTREKT ! De vraag rijst hier klaar en duidelijk.

1.

70 t. h . van het werkdadig leger wordt geleverd door het Vlaamsche Volk .

30 t. h. slechts door de Walen.

2.

De Gewestelijke indeelmg • ab n.-erd door de garnizoensverdeeling en de « noodzake lijkheden van den dienst » doet 60 Vlamingen op ÏOÖ dienst verrichten in t Walenland.

3.

Door een eeuwenlange sabotage van al wat Vlaamsch is zijn de Walen meester van de legerleiding en bekleeden alle hoogere bedienin gen.. en nu ? (1) . ¬

.

(1) . De heer Van Cauwelaert zoekt, naar hij beweert , naar een TECHNISCH argument voor het invoeren van Nederlandsche bevelen.

Welnu, hier is een TECHNISCH argument en ik hoop dat de FRONTERS in KAMER en MeetingZaal het met succes mogen gebruiken.

Er zijn kommandos die uitgevoerd worden hoofdzakv lijk door reflexebewegingen als b. v. : Portez arme ! I *ar file a gauche ! enz. Het zijn paradebewegingen en bevelen die men in de vuurlinie niet te hooren krijgt , het rijn in tegendeel de bevelen die aandacht vereischen die mui er hoort, aanduiding van b. v het doel der operatie, verken ping, objectieven voor het schieten , verklaringen hoe men handelen moet . Bij de infanterie, waar de gevechtsgroep ric kleinste eenheid is verschillen die bevelen van soldaat int soldaat, er zijn daarbij 4 verschillende wapens in actie die niet collectief gehanteerd worden (geweer, machine geweer handgranaat en V. B.) Daarbij komen de telefo nisten en seiners die, indien zij de Fransche bevelen slecht v i i iaii de dood hunner makers kunnen veroorzaken. Toch beurt dit alles advienne que pourra in 't FrMttM.lt.

I Kt ', l , U is het bij de artillerie, waar de bevelen reeksen « ti .imlni ( liiiKen voor het schieten zijn, die volgens den 'PM ,1.11111 v , in minuut tot minuut dus anders luiden on een helii in lijl. i kennis van liet Franscli vergen , om korrekt , , i te ril kunnen worden. iiitKu itjjviml lii i ld !

Til tb r> |vc pur section ! l rc scction object if le p 'ite di m , iis , m ( tn k premier cheniln a cpcval uur la gr imli rntiii < lt A . n M . distancc 3500 metreè tir

-

-

.

. .

- .

.

.

-

'

..

.

- 73

r De Waalsche gegradeerden en officieren in Walenland gekazerneerd kunnen niet verplicht 4.

worden Vlaamsch te kennen , zooals de Vlamingen in Vlaanderen verplicht v/orden Fransch te kennen ( betrekkingen tusschen legeroversten ) .

Is het aldus wel nog mogelijk voor t Vlaanasche Volk zijn natuurrechten in den Belgischen Staat en dbor dien Staat te verkrijgen ?

Wij ook zeggen kordaat Dr Van de Perre na toen hij in volle Kamer op 22 Mei 1919 ver klaarde en met ons herhalen ALLE stanigè trouwe ' Vlauaingen : « Zoo ik eens daarop voor de droeve nood zakelijkheid werd ges iele! te kiezen tusschen den Staat en het Vlaamsche Volk , dan zou ik geen oogenbl k moeten aarzelen : als demokraat en als kristen zou ik mij len voordode van het Volks welzijn uitsproken !s> Wij stellen vast dar er opzettelijke moedwil beerseht bij de legeroverheid om de Vlaamsche rechtseischers te negeeren en de bestaande wetten te ontduiken Deze toestand is van zulk een aard dat een volk dat er zich goedschiks blijft aan onder werper; . zijn waardigheid erbij inboet en gedoemd is tot her slavenjuk. Of gerechtigd wordt met alle middelen een eind aan dien toestand te maken.

Halve maatregels verhelpen niets, nieuwe lapwetiten hallen niets uit : ze zijn bij voorbaat een ¬

¬

¬

_

point 4e vis é... allonger le hausse X degr és tirer boite a balles 2ième section ligne de tiraillears dé bouchant de la lisière tir rapide hausse distante 2000 m ètres dn pet» bois a gauche obus brisants X degrés l re section changer d’objectif entre l intervalle ofyectif la colonne de chars d assant tir indirect... des delor bois arftil ï eriekcmmandioA dïe Vlarningen, ï mlien ze 5«m Fratccb verstaan, moeten uitvoeren, hetzij als telefo nist, •waarnemer, stukoverste of mikker ( pointeur ). Voor al deze plasten gebruikt men bij de artillerie niets dan FranscMterniendcn voor « Ie andere bedieningen Franschongtmdfigen, dus Vlamingen.

Wordt echter eene batterij beschoten en worden er Franschkeniienden gewond dan ofwel zwijgt de Belgische hoe batterij, ofwel moeten de Vlamingen ze vervangen moeten dezen nu die Fransche bevelen van daarjuist uitpercHtarp

3600 msètres

tir

-

iloodc I r i i i i i H u i i'ih rel r . i 11 < milerviiubug hebben hier geloei < i ) .

Hier hoeft doorlas!en < l op ohoden . gitten plaats voor dubbelzinnigheid open laten , ia < IIknal den wil van t Vlaamsche volk dooi gevoerd .

Het langs om meer bewust wordende Vlnam sehc Volk verdraagt niet langer meer de drieste inmenging van de Walen in monsterverbond ge sloten met de eigen volksverraders, de franskiljons. « Gouverner c est pr é volr » Fleeren .. .

Wat gij ook doen kimt , als een feit blijft slaan ¬

,

onwrikbaar, cBverBmjdeSjk, onoverkomelijk

TRAGISCH echter wordt de toestand indien mee

Ti

eri

¬

paar meters mis te schieten of men schiet op eigen infan terie !!!

Welnu, wie zal ontkennen dat zich dat in den oorlog

niet voorgedaan heeft 1 In de toekomst zal zulks fataal zijn , gezien er door de mdeehng per provincie ' ( nieuwe wet ) artfilerie regimenten zullen bestaan bijna uitsluitend ak Vlamingen, die echter door het slecht begrijpen der Framschc bevelen, meer dan eens op de eigen infanterie, nogmaals Vlamingen , zullen schieten. Is het argument teckabek genoeg voor den heer Van Cauwelaert of deelt hij rois.ckien de meening van onzen illusteren Generales Stnl die , in >i ; liever dan Nederiandsche bevelen in te voeren , de Belgische artillerie het risiko loopen laat van op <!c eigen uil.iiiterie te sclh ïeien inplaats van op de vijande lijke H ¬

Met de

ntt

gordijnvuar op aankomt geen

dat

¬

voeren ?

weet dat het bij spervuur

;

het Vlaamsche fand de meerderheid der weerbare manschappen voor ’t leger zal blijven leveren en zekers minstens 70 t. h . van ’ t veldleger.

Indien er dus toegevingen moeten gebeuren is het niet van onzen kant , dat men ze mag ver wachten of eischeia.

Welke zal desgevallend de houding dezer troe pen zijn ?

Gij zelf zult ze bepalen , door uwe houding en door de loyaliteit uwer bedoelingen.

Indien ge mistoestanden laat voortwoekeren dae onvermijdelijk leiden naar opstand , kunt ge o« k niets anders verwachten . « Die wind zaait zal storm maaien ».

Indien ge voortgaat het algemeen Vlaajusch

S

:

nifv

- . ie achting.

Ik mem deze gelegenheid le baat

on » U Hr

- 7

strekt eerbiedigt en onze waart :

belang op te offeren voor de « verworven rechten » of beter gezegd de voorrechten van enkelen , dan kimt ge zeker zijn dat gij in geen geval nog op uw léger zult kunnen rekenen en u zult steunen op een gebroken stok .

Daarom is het volstrekt onvoldoende , weer de Vlamingen met een klontje in t riet te sturen en hen te paaien met

WAARDIGHEID vrij¬

Vlaamsche territoriale indeeling,

Vlaamsche legerdivisies, Vlaamsche bevelen, Vlaamsch bestuur Vlaamsche legerscholen van hoog tot laag.

Vlaamsche regimenten

Geen uitzonderingen op dezen regel .

Geen keus aan de bastaards om te gaan dienen in fransche eenheden .

waar de bevelen en liet bestuur verfranscht blijven.

Wij weigeren volstrekt deze oplossing en zullen ervoor zorgen dat het u duidelijk worde dat we gansch bewust Vlaanderen achter ons hebben Wij eisehen in naam onzer gevallen broeders, onzer verminkten, onzer ©ud-strijders, onzer gansdhe bevolking een oplossing die ons RECHT vol ¬

_

verwittigen dat de militaire bureelen reeds NU bezig zijn met maatregelen te trefien , om de gewestelijke indeeling per provincie zoo weinig mogelijk gelegenheid te geven regimenten te vormen, waarvan de meerderheid uit Vlamin gen zal bestaan. De sabotage neemt al aanvang voor de wet er door is. Wat is men zinnens. Het aantal garnizoe nen in de provincies Luik en Brabant zooveel mogelijk te vermeerderen B. v. de gansche ruiterij in het Luiksche samen te trekken , de twee regimenten wielrijders in de prov Luik te legeren , alsook de regimenten die vrij komen als de Rhijnbezetting opgeheven zal worden . In Brabant zal men al de legertroepen leggen ( vliegdiensten, zware artillerie T. S. F., spoorwegtroepen, enz.).

Dc eenige regimenten die dan in de Vlaamsche provincies overblijven, zouden te weinig in aantal zijn om toe r e laten er al cle Vlaamsche rekruten in te deelen die dar. naar het Brabantsche en de Walen moeten en men zou alzoo een minimum van regimenten hebben, bestaande eifc Vlamingen (3de Oostende, 4de Brugge , 2de Gent , 5 en 6 Antwerpen cn IIde Hasselt ) , maar in de 12 andere Infan llerie-rcgiment.cn zullen Walen met Vlamingen vermengd worden. Hetzelfde voor de andere wapens. Dit alles onder liet voorwendsel van grensdekking !

Men eische dus Vlaamsche regimenten al liggen ze zelf in Luik ( men bedenke dat de VI. Kamergroep t ch Regeeringsvoorstel zal stemmen en splitsing ia Vlaam het sche en Waalsche eenheden van al de legertroepen.

.

.

BESLUIT-

V. O. S.

in het volle besef van zijn verantwoordelijkheid tegenover het Vlaamsche Volk en tegenover de roenschheid ;

.

uit naam

.

-

van a.I zi jn afdeelingen, van van

al zijn leden, al zijn vrienden en sympathiseerenden ;

rekenend op de eendrachtige medewerking vnn dc katholieke Vlamingen, die sedert jaren eerbied eisehen voor hun moederin hef . leger, van tic Vlaamsche Socialisten, die besliste voorstanders zijn van verkorting van den diensttijd,

.

( De Schelde, 18 6 -28)

76

Ml

L

- 77

J

r van de Vlaamsche Demokreten, die benevens korteren diensttijd, ook Vlaamsche en

Waaisdbe Legerafdeelisagera ia hun pro¬

gramma schreven, van de Vlaamsche Nationalisten, die het ge heim militair accoord, waarvan het regeeringsoatwerp het uitvloeisel is, steeds uit

alle krachten hebben bestreden ;

«at eerbied en ontzag voor het bloedoffer van de Vlaamsche gesneuvelden in den « laatste » oorlog voor de afschaffing van alle militarisme ; baadt uit alle krachten den strijd aan tegen de ontwerpen door de Regeeriag neergelegd.

Hij i:s daartoe aangezet door zijn overtuiging :

dat het tijd wordt dat Staten en Regeermgen beschaafd genoeg v/orden om aan ruw geweld, aan massa-moord van onschuldige burgers (ai steken zij in een soldatenpak ), van grijsaards en vrouwen en kinderen, aan verminking en vernieling van lijven en goederen te verzaken en het Recht te huldigen, zooals alle meiaschen, zelfs de meest primitieven, het Recht erkennen en huldigen en door hun maatschappelijke organisatie trachten te handhaven ; dat de Vaderlandsliefde erin bestaat voor zijn vaderland het grootste en het beste te wenschen em te verwezenlijken, dat is : door ontwapening heit voorbeeld te geven van beschaving in mter jraatwraale aangelegenheden ; dat geen gewapend verweer het eventueele gevaar kan afwenden noch verhinderen, doch alle nslitaïre voorbereiding dat gevaar integendeel grooter en dreigender maakt ; dat geen oorlog nog kan zegevierend worden gevoerd, maar elk land. in den oorlog betrokken, met have en goed, met man en muis, verloren ïs, daar zijn immers, in den modernen oorlog, geem overwinnaars, noch overwonnenen meer, alleen nog profiteurs en slachtoffers ! dat het misdadig is, omwille van de DIVIDEN j 78 -

gaan

_

-

.

DEN van hoogovens of pctrolputten of schei kundige fabrieken , MENSCHEN te vermoorden;dat het onverantwoord i # Vlaanderen van nu af aan als partij te betrekken in een eventueel gewapend geschil dat tusschcn twee naburige staten kan oprijzen.

Daarom werpt V. O. S. zich in den strijd en roept hij allen op om zich te weer tc stellen.

Hij aanvaardt met vreugde de medewerking van alle groepeeringen die samen met hem den . strijd willen aanbinden tegen het gchcele of tegen een deel van de voorgestelde hervormingen. Aan die medewerking stelt hij alleen de voorwaarde dat door de medewerkende proepeering geen neven bedoelingen worden nagestreefd.

Hij zet alle Vlaamsche burgers aan scherp toe te zien op de houding van hun gekozenen in het Parlement ea de namen te onthouden van hen die, niettegenstaande hun verpande woord, hun stem verleenen aan een voorstel dat is : de kroon op het verraad, de uitvoering, tot het bittere einde, van den verkoopakt aan een nahurigen Staat of aan een naburige industrieele groepeering ; het proloog van de naaste wereldtragedie, de voorbereiding van den naasten «laatste»» oorlog, waarbij het oude Europa en de halve wereld vergaan zal in een chaos van gifgas en springstof , van ijzer en men*

schenrompen.

Daarom : V. O. S.-sen, Vlamingen,

MENSCHEN, Gij allen die nog iets edels in U voelt !

Stasi op u:3 uw lamzakkige passiviteit en ver klaart luidop , in betoogingen, optochten, moties , bij &U« gel « genheden, te pas en ten onpas : WEG MET DE LEGERWET ? i i vi

ov: ONTWAPENING ?

79

ff-

=?=-

S

»

LEEST EN VERSPREIDT

HE VUAMSCBE OUD STRIJDER Weekblad van den V.O.S. en

m

B. V.Q.S. Abonnement

: zes

maaftden 1 1 fr.

-

Alle oud -strijders, oud soldaten en dienstplichtigen worden lid van den LANDSBOND V. O. S.

B. V. O. S.