Minder belastende test voor zwangere vrouwen?

De beste posterprijs van dit jaar werd gewonnen door Kelly de Jong. De redactie van de WASz vroeg haar om haar ervaring en het onderzoek met ons te delen.

Tijdens het wetenschapsevent presenteerde ik de OGTT (Orale glucose tolerantie test)-studie via een posterpresentatie. Het was erg prettig om weer live kennis te kunnen delen en collega’s te ontmoeten. Het was erg interessant om te zien welke studies er op dit moment allemaal lopen en welke collega’s met belangrijk onderzoek bezig zijn.

De OGTT-studie is een lopend onderzoek naar screening van zwangerschapssuiker ofwel diabetes gravidarum. Er is sprake van diabetes gravidarum wanneer er op enig moment in de zwangerschap een te hoog suikergehalte in het bloed wordt gemeten. Diabetes gravidarum verloopt veelal asymptomatisch. Daarom wordt er screenend onderzoek verricht bij alle vrouwen met een verhoogd risico op het krijgen van zwangerschapsdiabetes. Voorbeelden van deze risicofactoren op diabetes gravidarum - en ook inclusiecriteria bij het onderzoek - zijn: obesitas, polycysteus ovarium syndroom (PCOS), een eerder kind met een groot geschat gewicht of polyhydramnion (ruim vruchtwater). Exclusiecriteria gelden voor vrouwen die bariatrische chirurgie hebben ondergaan in het verleden of vrouwen waarbij reeds diabetes is vastgesteld.

De complicaties van diabetes gravidarum kunnen effect hebben op moeder en kind, en hebben deels te maken met een groot geboortegewicht van de neonaat. Een hoog geboortegewicht geeft verhoogd risico op schouderdystocie (‘vastzittende schouders’) wat gevolgen heeft voor moeder en kind. Hierbij kan een geboortetrauma plaatsvinden in de vorm van bekkenbodemschade bij moeder of letsel van de sleutelbeen, zenuwen of zelfs zuurstoftekort bij het kind. Na de geboorte kan het kind ook moeite hebben om eigen suikers op peil te houden en hierbij risico op hypoglykemie en hyperbilirubinemie. Om deze reden is het belangrijk te screenen in de zwangerschap en zo snel mogelijk behandeling te starten indien de diagnose wordt gesteld.

Normaal wordt voor het vaststellen van zwangerschapsdiabetes een OGTT gebruikt. Dit is zeer belastend voor zwangere vrouwen vanwege de grote hoeveelheid suiker, bijwerkingen (misselijkheid en braken) en wachttijd tussen de afnames. Daar komt bij dat de OGTT-test ook niet gevalideerd is. Een dagcurve van bloedglucosewaarden is een alternatief en minder belastende test. In de OGTT-studie gaan we kijken of deze methode even betrouwbaar is.

De OGTT en de dagcurve van bloedglucosewaarden worden tijdens het onderzoek op drie momenten in de zwangerschap verricht. De primaire uitkomstmaat is de sensitiviteit en specificiteit van de glucose dagcurve in het screenen van diabetes gravidarum. Als secundaire uitkomstmaten wordt er gekeken naar perinatale uitkomsten en welke test de voorkeur heeft voor de zwangere vrouw. Komende twee jaar zullen de inclusies plaatsvinden en rekening houdende met de follow-up zullen de resultaten over drie jaar gepubliceerd worden.

Kelly de Jong

Kelly de Jong is arts-onderzoeker gynaecologie in het Albert Schweitzer ziekenhuis. Ze is ook werkzaam als arts-assistent gynaecologie in het Erasmus MC.