„Eindelijk weer een beetje lucht”

Zoals elk jaar word er bij de wetenschapsdag een artikel uitgeroepen tot de beste publicatie van het ASz. Dit jaar was Christiaan Theunisse de gelukkige. Hij schreef met zijn collega’s de winnende publicatie: The Effects of Low Pressure Domiciliary Non-Invasive Ventilation on Clinical Outcomes in Patients with Severe COPD Regardless Having Hypercapnia. Om meer te weten te komen over het grondige onderzoek dat aan de mooie publicatie ten grondslag lag, stelden wij Christiaan een aantal vragen.

Wat motiveert je om wetenschappelijk onderzoek te doen?

“Er zijn twee dingen waar ik enthousiast van word en wat mij motiveert om wetenschappelijk onderzoek te doen. Allereerst zijn dat natuurlijk de patiënten, voor wie je dit onderzoek doet. Zij zijn dankbaar omdat je ze ergens mee kunt helpen. De tweede motivator is de samenwerking met de collega’s. Omdat we elkaar in die samenwerking aanvullen, komen er ontzettend mooie dingen tot stand. Bovendien, doordat je elkaar continu aanvult en enthousiasmeert blijven we gemotiveerd. Ook zorgen de patiënten ervoor dat je, ondanks de hobbels op de weg, toch door blijft gaan.”

Hoe ben je tot deze studie gekomen?

“Ik spreek liever over ‘wij’, want ik heb het niet alleen gedaan. We werken als een team, dat onder anderen bestond uit Netty de Graaf, verpleegkundig specialist van de longgeneeskunde, David Cheung, longarts, en Huibert Ponssen, intensivist. Met z’n vieren zijn we al een tijd actief met onderzoek naar patiënten met COPD.

Eén van de vraagstukken was: wat kunnen we hen nog bieden als vrijwel alle andere behandelopties onvoldoende helpen? We zijn vervolgens een aantal jaar geleden gestart met enkele patiënten aan wie we niet-invasieve beademing thuis hebben aangeboden. Dit was toen echt nog in een pioniersfase en daarom voor ons ook heel spannend. Toch was er vanuit de patiënten het vertrouwen om dit met ons te starten, en later ook veel dankbaarheid. Vanuit de IC wisten we al dat niet-invasieve beademing een mooie therapie is voor patiënten met COPD, maar om dit thuis te geven is weer heel anders. Na de eerste positieve resultaten, namelijk dat de patiënten die we met deze vorm van thuisbeademing behandelen niet naar het ziekenhuis hoefden te komen, zijn we het aan meer patiënten gaan aanbieden.”

Jullie kwamen vast ook obstakels tegen?

“Zeker, met name tijd was er zo een. Het werk moest allemaal tussen onze dagelijkse werkzaamheden door gedaan worden. Op zich geeft het niet om dit erbij te doen, omdat je enthousiast bent voor het onderzoek. Toch zou het beter zijn om er bij de verschillende onderzoekers vaste tijd voor vrij te maken. Je waarborgt zo’n onderzoek dan toch meer, waardoor de voortgang ervan beter gegarandeerd is. Ook nu lopen we hier met andere onderzoeken tegenaan. Het moet tussendoor en als de ‘normale’ patiëntenzorg veel aandacht vraagt, heeft dit gevolgen voor het onderzoek. Hierdoor loopt het onderzoek langzamer dan je eigenlijk zou willen. En dat is erg jammer. Om dit op te lossen, gaan we nu proberen het onderzoek anders te organiseren. Hoe dit precies eruit gaat zien weten we nog niet, maar we denken bijvoorbeeld aan de hulp van een researchverpleegkundige. Dat zou al een uitkomst zijn.”

Dacht je dat jullie onderzoek weleens de beste publicatie zou kunnen opleveren?

“We hebben ooit de beste mondelinge presentatie gewonnen met ditzelfde onderzoek. Alleen zaten we toen nog in een heel andere fase van het onderzoek. Dus ja, waarom niet? Anderzijds ben ik vanuit mijn achtergrond geen wetenschapper, en juist daarom vind ik het wel ontzettend leuk dat ons onderzoek de beste publicatie is geworden.”

Wat vond je het allerleukste moment in dit onderzoek?

“Ik vond de samenwerking eigenlijk het leukste. Ik ben heel praktisch, heb veel kennis over beademing en streef er altijd naar om het zo comfortabel mogelijk te maken voor de patiënten. Netty kent de patiëntengroep door en door en weet daardoor heel goed de juiste patiënten te selecteren, David heeft veel ervaring met het doen van wetenschappelijk onderzoek en kon daardoor heel goed aanwijzingen geven bij het schrijven van het artikel. En Huibert weet als IC-arts heel veel over beademing, zeker in combinatie met zijn kennis van het ziektebeeld COPD.

Het allerleukste moment vind ik nog steeds wanneer je de patiënt een week na het starten met thuisbeademing belt, die dan vervolgens zegt: ‘Wat ontzettend fijn dat beademingsapparaat, ik heb eindelijk weer een beetje lucht!’”

Wil je meer over het onderzoek weten? Het volledige artikel is afgelopen jaar gepubliceerd in The International Journal of Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Referentie: Theunisse C, Ponssen HH, de Graaf NTC, Scholten-Bakker M, Willemsen SP, Cheung D. The Effects of Low Pressure Domiciliary Non-Invasive Ventilation on Clinical Outcomes in Patients with Severe COPD Regardless Having Hypercapnia. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2021 Mar 26;16:817-824. doi: 10.2147/COPD.S289099. PMID: 33814905; PMCID: PMC8009340 (https://www.ncbi.nlm.nih.gov /pmc/articles/PMC8009340/)