Nieuws van het wetenschapsbureau

In deze WASz wordt veel aandacht besteed aan de wetenschapsdag dat afgelopen juni plaatsvond. Het werd georganiseerd door het wetenschapsbureau en ik blik hieronder kort terug op de wijze waarop het programma tot stand is gekomen. Verder blijft de vraag belangrijk hoe we in het ASz nog meer onderzoek kunnen doen. We hebben er immers de potentie voor en we beschikken over veel data. Daarom schrijf ik hieronder over hoe je retrospectieve data voor je onderzoek kunt verkrijgen. Dit ook al omdat we dit najaar kunnen starten met de CTcue, een tool waarbij onderzoekers toegang kunnen krijgen tot (gepseudoanonimiseerde) retrospectieve data, inclusief data uit vrije tekstvelden.

Ik sluit dit artikel af met een infograhic over het wetenschappelijk werk in het ASz. De plaat is ten behoeve van de STZ-visitatie gemaakt (red: deze heeft inmiddels succesvol plaatsgevonden) en geeft een goed beeld van de huidige organisatie van wetenschappelijk werk in het ASz.

Organisatie van het ASz Wetenschap Event

Het Wetenschap Event vond dit jaar plaats op donderdag 16 juni. Het thema was ‘Wetenschap in het ASz: met onderzoek helpen we de zorg vooruit!’ Toehoorders konden dit jaar weer live naar het auditorium komen om meer te horen over het onderzoek waar hun collega´s met enthousiasme en passie aan werken. Al 17 jaar heeft het ASz jaarlijks een moment waarop onderzoekers elkaar vertellen waar ze mee bezig zijn. Vorig jaar was het online, dit jaar kon men elkaar weer live ontmoeten.

Mariëlle van Alebeek, Rosaline van den Berg en ikzelf vormden de organisatiecommissie. We wilden dit jaar de aandacht vestigen op het belang van wetenschappelijk onderzoek voor de verbetering van de zorg. Ook wilden we onze eigen toponderzoekers in de schijnwerpers zetten en hen op een moderne wijze het podium geven. Daarom kozen we voor twee zogenoemde Ted Talks. We vroegen hiervoor Mark-David Levin (internist-hematoloog) omdat hij één van de collega’s is die het wetenschappelijk onderzoek in het ASz een stuk verder heeft gebracht. Zijn ervaringen wilden we graag horen en ervan leren. Daarnaast vroegen we Stephan Blazis (klinisch fysicus). Stephan is een nieuwe collega en is met zijn afdeling enthousiast en zeer succesvol bezig met artificial intelligence (AI) in de zorg. Dit nieuwe en actuele onderwerp wilden we graag een plek geven. heidscommissie, de WOAC. Kijk voor meer informatie op WOAC online en raadpleeg eventueel het artikel over toestemming bij onderzoek in een eerdere WASz (Referentie: T. Schaefer en J. Bosch, Toestemming voor deelname aan onderzoek. WASz Jaargang 13, juli 2021, p.22-24.)

Verder kozen we voor de vaste onderdelen in het programma, zoals mondelinge prestaties, poster presentaties, publiekstemmen met prijsuitreikingen, zoals die voor de beste publicatie van het jaar. Dit laatste hebben we ook wat anders aangepakt dan voorgaande jaren. Voorheen werd een open oproep gedaan via e-mail en intranet om een publicatie te nomineren. De ervaring leerde ons dat goede publicaties zo niet altijd werden genomineerd. Daarom hebben we dit jaar gekeken naar het jaaroverzicht van publicaties. Van te voren werden selectiecriteria opgesteld en werd gekeken welke publicaties hieraan voldeden. Deze publicaties werden vervolgens voorgelegd aan leden van de wetenschapscommissie, die ze op gebruikelijk wijze beoordeelden en scores gaven. Verderop in het WASz vinden jullie het rapport van deze beoordeling (zie pagina 40) .

Al met al was het Wetenschap Event een informatieve, gezellige en geslaagde bijeenkomt. Uit de evaluatie kwam het rapportcijfer 8 naar voren. Uiteraard zijn er ook verbeterpunten, die we meenemen naar volgend jaar. Het volgende Wetenschap Event staat gepland voor 29 juni 2023. Tot die tijd blijven we met elkaar in gesprek over onderzoek, bijvoorbeeld op de maandelijkse wetenschapslunch. Wil je een idee voor een onderzoek, een studieopzet of onderzoeksresultaten bespreken met je collega’s, meld je hiervoor dan aan bij het wetenschapsbureau (wetenschap@asz.nl) of bij mij ( j.l.bosch@asz.nl).

Onderzoeksdata’. Hier vul je je studienummer in en de goedkeuringsbrief van de RvB.

Een nieuwe tool: CTcue

Rosaline van den Berg (rechts) en Joke Bosch bij hun poster “Wetenschap in het ASz: Hoe helpen we de zorg vooruit? Jaaroverzicht 2021. “

Meer onderzoek met data uit HiX en met CTcue

Het prospectief verzamelen van data bij patiënten is niet altijd nodig voor het beantwoorden van een onderzoeksvraag. Soms kan je vraag beantwoord worden met data die al voorhanden zijn. In het ASz komen veel patiënten en wordt veel vastgelegd in HiX. Het is een rijke bron van gegevens waar je onderzoek mee kunt en mag doen, mits je toestemming hebt van de patiënt en Raad van Bestuur.

Dataextractie uit HiX

HiX is de bron met veel patiëntgegevens, maar hoe krijg je toegang tot al deze gegevens? Het Bedrijfsinformatiecentrum (BIC) kan voor je onderzoek gestructureerd data uit HiX halen. Je kunt de beschikking krijgen over data op basis van bijvoorbeeld patiëntengegeven, opnamedata, of DBC’s. De route om deze onderzoeksgegevens te verkrijgen beschrijf ik hieronder beknopt.

Het aanvragen van HiX-data voor onderzoek verloopt via Intranet - Topdesk ICT. Onder de HiX-tegel, kies je voor ‘Aanvraag

Bij aanvraag van de gegevens helpt het enorm als je je onderzoeksvraag goed hebt opgesteld. Het concreet formuleren in een PICO-format helpt hierbij (Patient/Problem, Intervention, Comparison en Outcome). Twijfel je aan de formulering van je onderzoeksvraag of aan statistische aspecten van je onderzoek, aarzel dan niet contact op te nemen met het wetenschapsbureau. Wij kijken graag met je mee. De data vanuit BIC krijg je een meestal in de vorm van een Excel, txt, of SQL-file, inclusief een kolom of patiënten bezwaar hebben gemaakt tegen het gebruik van hun gegevens. Als dit zo is, verwijder je deze patiënten uit je file, ook als je de gegevens anoniem gebruikt.

Voor het doen van wetenschappelijk onderzoek geldt een strikte privacywetgeving. Om de veiligheid van patiëntengegevens te borgen is toestemming van de Raad van Bestuur een vereiste. Het verkrijgen hiervan verloopt via indiening van je onderzoeksvoorstel in Castor SMS en beoordeling door de lokale uitvoerbaar-

In het najaar start in het ASz een pilot met CTcue. Collega Stefaan Hendriks, Chief Medical Information Officer Data (CMIO Data) heeft de mogelijkheid gekregen om de toegevoegde waarde van CTcue voor ons ziekenhuis aan te tonen in een tweejarig pilot. CTcue biedt mogelijkheden van dataverzameling die kunnen leiden tot meer (retrospectieve) studies. Hoe het hulpmiddel de onderzoekers gaat bevallen en wat het gaat opleveren aan extra studies, samenwerkingen en publicaties, wordt de komende twee jaar in de pilot onderzocht.

CTcue is software waarmee niet alleen gestructureerde data kunnen worden verzameld uit elektronische patiëntendossiers, maar de software biedt ook de mogelijkheid ongestructureerde data zoals verslag, brief- en formulierteksten te doorzoeken. De software maakt gebruik van geïntegreerde AI-processen waarmee teksten geanalyseerd en verwerkt worden. Met een betrouwbaarheidsinterval rondom bepaalde gegevens, geeft de software weer hoe waarschijnlijk de gevonden meting of uitkomst is. Ook geeft de software aan uit welk stukje tekst uit het EPD de meting of uitkomst gevonden is. Op deze wijze is het mogelijk dat meer patiënten voor je onderzoek kunnen worden geïdentificeerd, dan wanneer je enkel met gestructureerde data aan de slag gaat. Validatie van de gevonden gegevens blijft uiteraard belangrijk. CTcue heeft een gebruikersvriendelijke grafische interface zodat onderzoekers zelf patiënten kunnen zoeken die voldoen aan in- en exclusiecriteria.

Hier zie je op schematische wijze hoe het proces verloopt van gerapporteerde data uit HiX, via pseudonimiseren en AI, naar geharmoniseerde data in een datawarehouse en uiteindelijk toegankelijk gemaakt voor gebruikers.

CTcue kan voor meerdere doeleinden worden gebruikt, zoals bijvoorbeeld kwaliteitsdoeleinden, zorgverbeteringstrajecten en zorgadministratie. Wil je meer weten over de mogelijkheden van CTcue of betrokken worden bij de pilot, dan kun je contact opnemen met Stefaan Hendriks, (CMIO Data). Ben je nieuwsgierig wat CTcue jou kan bieden, kijk dan ook op de website CTCue.com of https://ctcue.zendesk.com /hc/nl/articles/360018151019-CTcue-in-vogelvlucht.

Organisatie van wetenschap in het ASZ Onlangs werd ten behoeve van de STZ-visitatie een infographic (zie hieronder) gemaakt van de organisatie van het wetenschappelijk onderzoek in ons ziekenhuis. Het plaatje geeft een duidelijk beeld van wat er nodig is voor het bevorderen van goed en stimulerend wetenschappelijke werk in ons ziekenhuis.

Activiteiten

Het Leerhuis biedt veel online-mogelijkheden voor scholing. Denk hierbij aan thema’s als GCP, herregistratie GCP, statistiek SPSS en R, wetenschappelijk schrijven in het Engels, en poster maken. zie voor meer informatie het ASz-Leerplein op het intranet.

Wil je netwerkbijeenkomsten bijwonen of opzetten voor bijvoorbeeld promovendi of research medewerkers, dan kunnen we je ook hiermee helpen. Neem hiervoor contact met ons op.

Contact

Heb je verdere vragen, ideeën of opmerkingen over wetenschappelijk werk, mail ze dan naar wetenschap@asz.nl. Je kunt ook wetenschapscoördinator Joke Bosch ( j.l.bosch@asz.nl) benaderen.