6
COVID-19 Ouderen Landelijke Database: impact van corona op kwetsbare ouderen Door: Daphne Wijffels
Vanaf het moment dat het COVID-virus zijn vernietigende opmars maakte en vanuit Italië ongehinderd ook de rest van Europa innam, startten onderzoekers een tegenoffensief en gingen op grote schaal onderzoeken welke schade werd aangericht bij de slachtoffers van dit nieuwe virus. COVIDOLD1 (COVID-19 Ouderen Landelijke Database) is een van die onderzoeken. Deze multicenter retrospectieve cohortstudie onderzocht hoe het ouderen verging die, geveld door het coronavirus, in het ziekenhuis belandden. Gedurende de eerste golf meldden aanvankelijk zo’n twintigtal academische en perifere ziekenhuizen in Nederland zich aan en in het hele land sloegen klinisch geriaters, internistenouderengeneeskunde, spoedeisende hulp artsen en internist-infectiologen de handen ineen en gingen gezamenlijk aan de slag. “Een landelijk initiatief in crisistijd, daar kunnen perifere ziekenhuizen niet bij achterblijven”, vond Jessica van der Bol, klinisch geriater in Reinier met onder meer wetenschappelijk onderzoek als aandachtsgebied. Jessica voegde de daad bij het woord en nam meteen plaats in de stuurgroep van deze grootscheepse, landelijke studie. Enorme urgentie “Mijn motivatie om me direct aan te melden als stuurgroeplid namens een perifeer ziekenhuis was omdat ik vind dat in dit soort onderzoeken de periferie goed vertegenwoordigd moet worden, omdat daar veel patiëntendata beschikbaar is. Ook is het belangrijk dat je vanuit die rol de situatie en obstakels voor het doen van onderzoek in de periferie beter voor het voetlicht kunt brengen. En ik was natuurlijk benieuwd naar de uitkomsten van ouderen met covid in ons eigen ziekenhuis.” Zowel stuurgroepleden (inclusief een aios geriatrie), als projectleden/onderzoekers kwamen uit perifere en academische ziekenhuizen en zij deden alles in eigen tijd en volledig pro bono, vertelt Jessica: “Er was geen tijd en geen geld maar wel een enorme urgentie om door te gaan. Iedereen was bereid om mee te werken en bureaucratische processen werden razendsnel vereenvoudigd. Het scheelde ook dat ons onderzoek louter beschrijvend was en er geen sprake was van interventies dus zaken als METC-aanvragen waren zo geregeld.”
Jessica van der Bol en Greetje Emmerik
Jessica was voornamelijk verantwoordelijk voor de interne communicatie richting de projectgroep, d.w.z. nieuwsbrieven schrijven, mailboxen en website bijhouden, status van inclusies en contracten checken. “En coördineren”, voegt Jessica daaraan toe, “want die rol ligt me wel, en verder mensen verbinden en enthousiast maken om data aan te leveren. We hadden geen administratieve ondersteuning en onderzoekers werkten avonden en weekenden door, waaronder wijzelf en dat valt niet altijd mee.” Het onderzoeksrapport vermeldt uiteindelijk data van in totaal 15 ziekenhuizen, maar aanvankelijk wilden veel meer ziekenhuizen aan dit onderzoek meedoen. Jessica schetst een herkenbaar euvel in de wereld van onderzoek: ”Niet alle ziekenhuizen konden de gevraagde data leveren door drukte, vaak door gebrek aan mankracht en tijd om bijvoorbeeld data te verzamelen of in te voeren. Dit komt veel voor. Gebrek aan ondersteuning komt ook veel voor. Onderzoekers hebben juist goede ondersteuning nodig en zouden goed gefaciliteerd moeten worden maar dat lukt niet altijd, door een gebrek aan onderzoeksgeld.”
1. Frailty is associated with in-hospital mortality in older hospitalised COVID-19 patients in the Netherlands: the COVID-OLD study. Laura C Blomaard, Carolien M J van der Linden, Jessica M van der Bol, Steffy W M Jansen, Harmke A Polinder-Bos, Hanna C Willems, Jan Festen, Dennis G Barten, Anke J Borgers, Jeannet C Bos et al. Age and Ageing, Volume 50, Issue 3, May 2021, Pages 631–640, https://doi.org/10.1093/ageing/afab018 Reinier Research
