FRANCJA
Organizacje Organizacje polonijne odzwierciedlają różnorodne środowiska, grupy zawodowe oraz kolejne fale polskiej emigracji we Francji. Można wyodrębnić siedem grup instytucji i organizacji polonijnych: historyczne, zasłużone organizacje z czasów Wielkiej Emigracji, stowarzyszenia kombatanckie, stowarzyszenia zawodowe, stowarzyszenia kulturalno-oświatowe, stowarzyszenia prowadzone przez osoby duchowne, stowarzyszenia rodziców uczniów Szkoły Polskiej oraz Sekcji Polskich w liceach międzynarodowych oraz stowarzyszenia francusko-polskie. Podstawą funkcjonowania tych organizacji jest z reguły francuska ustawa o stowarzyszeniach z 1901 r., która zapewnia im istotne ulgi podatkowe oraz uprawnienia do gromadzenia funduszy, organizowania zbiórek, przyjmowania darów oraz dotacji na cele działalności statutowej. Tradycyjnie, emigracyjne życie kulturalne i intelektualne koncentruje się w Paryżu i jego okolicach, gdzie działa najwięcej stowarzyszeń polonijnych. Swoje siedziby mają tu pierwsze i najstarsze instytucje i stowarzyszenia polonijne, założone przez Wielką Emigrację. Do najbardziej zasłużonych należą: Towarzystwo Historyczno-Literackie (wcześniej Towarzystwo Literackie zał. w 1832 r.), Biblioteka Polska (zał. w 1836 r.), Towarzystwo Opieki nad Polskimi Zabytkami i Grobami Historycznymi we Francji (wcześniej Komitet Ochrony Grobów Polskich zał. w 1841 r.), Dzieło Św. Kazimierza (zał. w 1846 r.), Szkoła Polska (wcześniej Szkoła Narodowa Polska zał. w 1842 r.). Jedną z najstarszych instytucji życia polonijnego we Francji jest Polska Misja Katolicka, założona w 1836 r. Aktualnie skupia ona 120 księży i 190 zakonnic pracujących w 70 misjach, 12 instytucjach katolickich, 10 kongregacjach żeńskich i 4 męskich. W 125 miejscach odprawiane są cotygodniowo polskie msze, w 250 innych kilka lub kilkanaście razy w roku. Przy parafiach PMK prowadzone są katechezy, działają szkoły polonijne prowadzone przez stowarzyszenia rodziców. PMK prowadzi domy rekolekcyjno-wakacyjne i wydaje tygodnik „Głos Katolicki“. Liczne stowarzyszenia kombatanckie koncentrują się na pielęgnowaniu tradycji i organizowaniu imprez rocznicowych i obchodów narodowych we współpracy z francuskimi organizacjami weteranów. W celu ożywienia swoich struktur organizacyjnych, stowarzyszenia te podejmują próby zmian statutowych, tak aby możliwe było przyjęcie osób z młodszej generacji. Kilka lat temu Stowarzyszenie Polskich Kombatantów zostało przemianowane na Stowarzyszenie Polskich Kombatantów i ich Rodzin we Francji.
ATLAS POLSKIEJ OBECNOŚCI ZA GRANICĄ
91