Τ ο Ν τ ο κ ι μ α ντ έ ρ Πάντοτε κοίταζα τα γεγονότα με την περιέργεια ενός δημοσιογράφου, αλλά αργότερα άρχισα να τα καταγράφω σύμφωνα με την προσωπική μου άποψη, σύμφωνα με την ιδέα που με καθοδηγούσε. Αφήνοντας άθικτη την ουσιαστική αλήθεια, χρησιμοποιώ τα γεγονότα σαν επεισόδια σε ένα σενάριο, ήδη καλοδουλεμένα πριν την έναρξη της κινηματογράφησης• με άλλα λόγια, γνωρίζοντας ήδη πολύ καλά το θέμα με το οποίο ήθελα να ασχοληθώ. Έχοντας μία σαφή, προσωπική άποψη, κατά τη διαδικασία των γυρισμάτων, σίγουρα δεν ήμουν αντικειμενικός και απρόσωπος, σαν δημοσιογράφος• ήμουν ένας συγγραφέας που είχε μία ιστορία, ένα σενάριο να πει και μία ιδέα που ήθελα να πραγματοποιηθεί. Για να το κάνω αυτό, χρησιμοποιούσα τον κόσμο σαν μια σκηνή, τα πλήθη σαν κομπάρσους, πραγματικά πρόσωπα σαν ηθοποιούς. Για μένα ένα ντοκιμαντέρ είναι μία ταινία που πρέπει να εξιστορείται ακριβώς όπως ένα συμβατικό φιλμ, και ως τέτοιο θα πρέπει να βασίζεται στην ισχυρή προσωπικότητα του σκηνοθέτη, καθώς και σε με βαθιά προκαταρκτική διαδικασία. Το ντοκιμαντέρ έχει το πλεονέκτημα της τεράστιας γοητείας που ασκούν τα τρέχοντα γεγονότα και η αλήθεια αυτού το οποίο απεικονίζει. Ως εκ τούτου, το ντοκιμαντέρ γίνεται νοούμενο ως θέαμα που πρέπει να προβάλλεται σε αίθουσες κινηματογράφου πρώτης προβολής με πολλούς, πολλούς ανθρώπους να το παρακολουθούν. Αυτό είναι το ντοκιμαντέρ.
[I have always looked at the facts with a journalist’s curiosity, but later I have registered them according to my personal opinion, my leading idea. Leaving the essential truth unchanged, I have been using the facts like episodes in a screenplay, already carefully thought out before starting the camerawork. In other words, knowing already very well the subject I wanted to deal with. Having my precise, personal opinion, during the filming process I was certainly not objective, impersonal, like a reporter, but an author with a tale to tell, a story, a screenplay, an idea that I wanted to bring into existence. In order to do that, I was using the world as a stage, the crowds as extras, real-life characters as actors. For me, a documentary is a film to be narrated exactly like a conventional film, and as such, it must rely on a director’s strong personality and profound preliminary preparation. It has the advantage of the immense fascination coming from contemporary events, of the truth of that which it shows. Documentary, therefore, conceived truly as a spectacle, to be projected in the first-run motion picture halls, with many, many people watching it. This is the documentary.]
—Gualtiero Jacopetti (όπως παρατίθεται στο: Mark Goodall, Sweet & Savage: The World Through the Shockumentary Film Lens, Headpress, 2006• μτφρ. Άγγελος Παλιουδάκης) 40