100ο Τεύχος

ΚΩΔΙΚΟΣ 016128

ΕΝΤΥΠΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΑΡ. ΑΔΕΙΑΣ 1611/01 ΚΕΜΠΑ

3232

ΚΕΜΠΑ

w w w. m e l i s s o u r g i o t e s . g r

ISSN 2459-3605

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΜΕΛΙΣΣΟΥΡΓΙΩΤΩΝ ΑΘΗΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ 28ος - ΑΡ. ΤΕΥΧΟΥΣ 100 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ, ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 Μ. ΑΣΙΑΣ 76, 115 27 ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ.: 210 82 33 830

ΦΩΤ. ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ

2

Άρθρα

100 Μελισσουργιώτικα “διαμάντια”

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ

ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ

ΜΕΛΙΣΣΟΥΡΓΙΩΤΩΝ

“Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ” ΕΚΔΟΤΗΣ

ΓΙΩΡΓΟΣ Κ. ΜΑΣΤΡΟΓΙΑΝΝΗΣ

Πρόεδρος Δ.Σ. Αδελφότητας Μ. Ασίας 76, 115 27

N

Αθήνα, τηλ.: 6974484100

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Εσωτερικού 15 ευρώ Eξωτερικού 50 ευρώ Δήμοι-Οργανισμοί 100 ευρώ

ΠΛΗΡΩΜΗ

ΜΑΣΤΡΟΓΙΑΝΝΗΣ -

Μ.Ασίας 76, 6974484100 gmastro@otenet.gr

ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ:

ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΕΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ “Πέτρα” ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ 32 106 83 Αθήνα

Τηλ.: 210 8233830

FAX: 210 8238468

ekdoseispetra@hotmail.com ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ

α τα εκατοστίσεις. Ευχή που εκφράζουμε όλοι εκδηλώσεων που θα είναι η αρχή για το ξήμας σε όσους αγαπάμε. Και όμως εμείς είμα- λωμα των εθίμων μας. Αυτά μας κρατούν στε ήδη στα εκατό και ευχόμαστε και σε άλλα ενωμένους και θα συνεχίσουμε να τα διαφυτόσα. Μιλώ για το εκατοστό τεύχος του πε- λάττουμε ως κόρη οφθαλμού. ριοδικού που κρατάτε στα χέρια σας και θα - Η υποταγή των Τζουμέρκων στους Τούρσας συντροφεύσει στις επόμενες ώρες και κους το 1479, με τον όρο της ημιαμέρες. Τριάντα τρία χρόνια, Ιούνιος 1987, νεξαρτησίας και την παροχή πέρασαν όταν πήραμε στα χέρια μας το προνομίων στους κατοίκους του πρώτο τεύχος. Χέρι με χέρι τότε, προκειμέδεν ήταν ικανά να σβήσουν τη νου να συμπληρωθεί η απαραίτητη βάση φλόγα της απελευθέρωσης από για τους αποδέκτες συνδρομητές. Σήμερα τον τουρκικό ζυγό. Τους αγώνες το τεύχος αυτό αποστέλλεται σε 1.000 πεπου δόθηκαν με την έναρξη της Γράφει ο ρίπου αποδέκτες και μεταξύ αυτών και οι επανάστασης του 1821 στην πεΓιώργος Κ. μεγαλύτερες βιβλιοθήκες της χώρας, ριοχή των Τζουμέρκων για την όπως η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, Μαστρογιάννης απελευθέρωσή τους καταγράφει ο Πρόεδρος με στόχο να γίνει σημείο αναφοράς στις Αποστόλης Λ. Τρομπούκης στις της Αδελφότητας μελλοντικές γενιές για ανεύρεση θεμάτων σελίδες 6 και 7 του τεύχους μας. Μελισσουργιωτών λαογραφικού και ιστορικού περιεχομένου.

- Η αγορά κατακλύζεται από κάθε Προσπαθούμε να ψηφοποιήσουμε όλα μας είδους ρουχισμό. Ας γυρίσουμε λίγα χρόνια τα τεύχη και να τα αναρτήσουμε στην ιστοσε- πίσω και να διαβάσουμε με ποιο τρόπο όχι λίδα μας. Υπομονή και σε λίγο καιρό θα είμα- μόνο έφτιαχναν τα υφάσματά τους οι παπστε έτοιμοι να σας τα παρουσιάσουμε. πούδες μας αλλά και πώς διαμόρφωναν τα Συνεχίζουμε άοκνα να το υπηρετούμε και ζη- σχέδια πάνω σ’ αυτό. Η τέχνη του ιδιάσματος τούμε την συνδρομή όλων για να το εμπλου- περιγράφεται στο κείμενο της Κατερίνας Κάτίσουμε με περισσότερα ακόμη θέματα. τσινου στη σελίδα 12.

- Δυστυχώς η πανδημία που έπληξε τον πλα- - Η πανδημία του κορωνοϊού μάς οδήγησε να νήτη μας φέρνει πρωτόγνωρες καταστάσεις. ζητήσουμε τη βοήθεια ενός έμπειρου καρδιοΟι προγραμματισμένες εκδηλώσεις αναβλή- λόγου του συγχωριανού μας Κώστα Δημ. θηκαν. Ακόμη δεν είμαστε σε θέση να γνωρί- Τσοβόλα, ο οποίος κάνει και μια ανάλυση σταζουμε τι πρόκειται να γίνει το καλοκαίρι και τιστικών στοιχείων των χωρών που επλήγηποια θα είναι η τύχη του παραδοσιακού μας σαν περισσότερο από την ασθένεια αυτή. πανηγυριού. Ευχόμαστε και ελπίζουμε όλα να κυλήσουν όπως πρέπει και να μην μπούμε σε Σας εύχομαι καλή ανάγνωση και καλή αντάδιαδικασία ακύρωσης τέτοιων παραδοσιακών μωση στο χωριό μας!

Σημείωμα της έκδοσης

ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ/ΔΩΡΕΕΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Κ.

Μάρτιος 2020

ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ Αποστόλης Λ. Τρομπούκης Ανδρομάχη Διαμαντοπούλου Αικατερίνη Κάτσινου Γιώργος Αθ. Καλιαρντάς Δημήτριος Ψηλός Άρης Ραβανός Γιώργος Κ. Μαστρογιάννης Σωκράτης Παπακώστας Γιώργος Καραμάνης Κώστας Μπανιάς Κώστας Τσοβόλας Κώστας Παπακώστας Κάτια και Νίκη Σφαλτού Ανδρέας Σπ. Ρίζος Οι ενυπόγραφες συνεργασίες δεν σημαίνει ότι εκφράζουν κατ’ ανάγκη και τις απόψεις του Διοικητικού Συμβουλίου της Αδελφότητας

ΟΙ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΣΑΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟ ΨΗΛΟ Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Αδελφότητας ορίσθηκε υπεύθυνος για την είσπραξη των συνδρομών και των άλλων οικονομικών ενισχύσεων, για την Άρτα και το χωριό, ο επίτιμος πρόεδρος της Αδελφότητας Δημήτριος Ψηλός, τηλ.

6977351352, ο οποίος τους περισσότερους μήνες του χρόνου βρίσκεται εκεί.

Πάσχα του καλοκαιριού

Η

επόμενη μέρα της μική κρίση μπορεί να έχει και πανδημίας δεν μπορεί δεύτερο και ίσως και τρίτο να είναι μίζερη, εγω- κύμα, μέχρι να βρεθεί το κακεντρική και άκρως ωφελιμι- τάλληλο εμβόλιο. Το κρίσιμο στική για τους εαυτούς μας. όμως είναι τι θα φέρει σε οιΜας δημιουργεί συνθήκονομικό και κοινωκες για μια νέα συλλογινικό επίπεδο και κότητα και για μια πώς θα αλλάξει πεδιαφορετική, πιο σωστά ραιτέρω τη ζωή μας. δομημένη, ηθική προΗ δεκαετής κρίση σέγγιση των πραγμάάλλαξε άρδην πολτων. Αναθεωρήσαμε λές από τις σταθεΤου Άρη Ραβανού σίγουρα πολλά όλοι. ρές της ζωής μας. Σκεφτήκαμε αυτές τις Κυρίως συνέβαλλε εβδομάδες του εγκλεισμού τι σε μια διαφορετική ιεράρπήγε στραβά, τι κάναμε χηση προτεραιοτήτων. Η λάθος, τι πρέπει να γίνει δια- παρούσα κρίση αλλάζει και άλλο τη ζωή μας. Μερικά φορετικά στη ζωή μας. Σίγουρα η πανδημία δεν θα όμως πράγματα μένουν τελειώσει εδώ. Η υγειονο- σταθερά. Και αυτά συνδέον-

ται με την παράδοσή μας, την κουλτούρα μας. Τα ήθη και τα έθιμά μας. Φέτος δεν γιορτάσαμε Πάσχα, όπως άλλοτε, και πλέον έχουμε μπροστά μας τον Δεκαπενταύγουστο, το Πάσχα του καλοκαιριού. Ευκαιρία να το γιορτάσουμε με τη μεγαλοπρέπεια που του αξίζει, με περισσότερες εκδηλώσεις και με επιστροφή και στα πατροπαράδοτα. Είναι μια καλή ευκαιρία για όλους και βέβαια να ενισχυθεί και ο εσωτερικός τουρισμός και η επισκεψιμότητα εκείνες τις μέρες και στα ορεινά, ακόμα περισσότερο από άλλες χρονιές.

Μάρτιος 2020

www. melissourgiotes.gr

Με ζέση για το περιοδικό μας

Πιστέψαμε ακράδαντα ότι το περιοδικό είναι η καρδιά της Αδελφότητάς μας και δεν διαψευστήκαμε, αφού το αποτέλεσμα μάς δικαίωσε. Ήδη με την παρούσα έκδοσή του συμπληρώνει τα 100 τεύχη και τα 33 χρόνια ζωής. Θεωρούμε ότι είναι αναγκαίο – επιβεβλημένο θα ‘λεγα – να συνεχίσει να κυκλοφορεί και μάλιστα πιο “πλούσιο” σ΄ όλα του. Για να εξασφαλίσουμε την επιβίωση του περιοδικού μας, και κατά συνέπεια και αυτής της Αδελφότητάς μας, πρέπει να ενδιαφερθούμε με ζέση. Εμείς οι παλιοί με την πείρα μας, τη συμπαράστασή μας, την οικονομική ενίσχυση (απ’ όλους, όσο το δυνατόν σήμερα) και τον εμπλουτισμό της ύλης του (με ιστορίες – άρθρα – φωτογραφίες κ.λπ.) και οι νέοι μας, προπαντός αυτοί, με την ενεργό συμμετοχή τους στο Δ.Σ. (ιδιαίτερα) και στις οποιεσδήποτε εκδηλώσεις της Αδελφότητάς μας. Εύχομαι υγεία και ευτυχία, και καλά συναπαντήματα!

3

ΤΟ ΕΚΑΤΟΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ “ΜΕΛΙΣΣΟΥΡΓΟΙ”

Στα τιμαλφή της ελληνικής γραμματείας Γράφει ο Απόστολος Λ. Τρομπούκης

Τ

ο τεύχος αυτό είναι το εκατοστό του περιοδικού «ΜΕΛΙΣΣΟΥΡΓΟΙ» και ευχόμαστε ολόψυχα να έχουμε την τιμή και τη χαρά να κρατήσουμε στα χέρια μας και το διακοσιοστό και όχι μόνο. Πέρασαν, ήδη, τριάντα τρία (33) ολόκληρα χρόνια από τότε που ο Πολιτιστικός Σύλλογος των Μελισσουργιωτών της Αθήνας «ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ», τον Ιούνιο του 1987, αποφάσισε να προβεί στην έκδοση του περιοδικού «ΜΕΛΙΣΣΟΥΡΓΟΙ». Με το πέρασμα των χρόνων όλο και περισσότερο φαινόταν ότι πρωτοβουλίες σαν αυτή είναι πολλαπλώς χρήσιμες, γιατί διαπιστώθηκε πως προσφέρουν ουσιαστικά στοιχεία, προκειμένου να αποκτήσουμε σχέση ερευνητικής αυτογνωσίας ως προς αυτά, τα οποία προσδιόρισαν την ταυτότητά μας από το μακρινό παρελθόν, για να επιζητήσουμε, κατά το δυνατό, πλήρη και διορατική συνείδηση των νέων καιρών, που ήδη έχουν ορμητικά εισβάλλει στις ανθρώπινες κοινωνίες και προκαλούν την ανθρωπότητα. Πρωτοβουλίες σαν αυτή του Πολιτιστικού Συλλόγου του «ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ», όπως η έκδοση αυτού του περιοδικού με κείμενα, τα οποία αναφέρονται στην παράδοση, στον πολιτισμό και στην ιστορία εκφράζουν συγχρόνως κι έναν δημιουργικό, εμβληματικό και ευεργετικό τρόπο ενασχόλησης του δημοσίου διαλόγου με τα μεγάλα ζητήματα της πολιτικής της κοινωνίας, των θεσμών, της ζωής, των πολιτών και γενικά την κουλτούρα της εποχής μας. Ειλικρινά ευχόμαστε παρόμοιες πρωτοβουλίες, άμποτε, να δημιουργηθούν κι άλλες πολλές, από πολιτιστικούς συλλόγους, και να συναρθρώνονται δυναμικά, έτσι ώστε στην ελληνική κοινωνία της διακινδύνευσης να αναδεικνύονται εναύσματα ανάτασης και αντίστασης κατά του εκχυδαϊσμού και της χαμέρπειας, προκειμένου εκεί που επικάθεται «κλίμα» φθοράς και παρακμής να συγκροτούνται συνειδήσεις αντίστασης. Κι εκεί όπου η διαφθορά διαβρώνει ατομικές, συλλογικές και θεσμικές οντότητες, να διεκδικούνται με πολιτικές, κοινωνικές και πνευματικές αξιώσεις, τα διαφορετικά πλαίσια της συλλογικής θέσης και πορείας στους νέους ορίζοντες του 21ου αιώνα. Ιδιαιτέρως θα πρέπει να διεκδικούμε αυτά τα πλαίσια εκεί που σήμερα υπάρχει λανθάνουσα αλλά ορατή μια τάση μαζικής απώλειας προσανατολισμού, μιας εντεινόμενης αποκαρδίωσης και παραίτηση ή ωφελιμιστικής προσαρμογής. Θεωρήσαμε σκόπιμο να προβούμε σ’ αυτούς τους υπαινιγμούς περισσότερο για να τονίσουμε τη σημασία, την αξία αλλά και το έργο το οποίο επιτελεί το περιοδικό «ΜΕΛΙΣΣΟΥΡΓΟΙ» αλλά και για να δώσουμε έμφαση στη δυσώνυμη, δυσώδη και σκανδαλοβριθή εποχή, που ζούμε, όπου τόσο ο ημερήσιος και εβδομαδιαίος τύπος όσο και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (Μ.Μ.Ε.), τα οποία εκτός από πνιγερά και ενίοτε αλλοπρόσαλλα κείμενά τους με δεσπόζουσα την ποικιλόμορφη, προκλητική και ασύστολη προπαγάνδα τους, έπαψαν πλέον να ενδιαφέρονται για τα σοβαρά και σημαντικά θέματα, όπως για την ελληνική ιστορία, τον ελληνικό πολιτισμό και την ελληνική παράδοση. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛ. 7

ΣΓΟΥΡΕΛΛΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 22 - ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΤΗΛ.: 2510 48919, 42508 - email: ouzoland@gmail.com

Σωκράτης Ιωάννη Παπακώστας τ. Πρόεδρος της Αδελφότητας

Μελισσουργιώτικα δρώμενα

Α Ρ Ι Θ Μ Ο Σ ΛΟ ΓΑ Ρ Ι Α Σ Μ ΟΥ Δ Ι Κ Τ ΥΟΥ Ν Ε ΟΥ ΤΑ Χ ΥΔ Ρ Ο Μ Ι ΚΟΥ ΤΑ Μ Ι Ε Υ Τ Η Ρ Ι ΟΥ Γ Ι Α Τ Η Ν Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Ε Ν Ι Σ Χ Υ Σ Η Τ Η Σ Α Δ Ε Λ Φ Ο Τ Η ΤΑ Σ 0 0 2 6 - 0 6 11 - 0 5 - 0 1 0 1 7 9 9 2 3 7 - I B A N : G R 6 0 0 2 6 0 6 11 0 0 0 0 0 5 0 1 0 1 7 9 9 2 3 7

4

ΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΜΑΤΙΕΣ

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί παγκοσμίως ως Η ΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ. Αποτείνοντας σεβασμό, αφιερώνουμε σε όλες τις γυναίκες το παρακάτω ποίημα της Θάσιας ποιήτριας Ανδρομάχης Διαμαντοπούλου – Φιλιππίδου.

ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ... Πολλά γραφήκαν για τις Όμορφες τις Λυγερές, τις Αρχοντοκόρες, άλλα τόσα για τις veatrikes, τις Θεατρίνες, τις Βασιλοκόρες, μα εγώ απόψε, θα σας μιλήσω για τις γυναίκες τις καθημερινές, του μεροκάματου- τις μελισσούλες τις σιωπηλέςτις γυναίκες που καταπιάνονται με του μαγκανοπήγαδου τις δουλειές, τις γαζώτριες, τις ραφτούλες τις σκυφτές, για τις γυναίκες του μεροκάματου, τις καθημερινές!

Τις κεντήστρες που κεντάν χρυσά προικιά, τις γυναίκες στα εργοστάσια, που ‘χουν θόρυβο απ’ τις μηχανές, προίκα στ’ αυτιά… Για τις γυναίκες που δουλεύουν στα καπνά τις Αγρότισσες που μπαίνουν ώς τα γόνατα μες στη λάσπη…

Τιμή στις Γυναίκες που δουλεύουν σιωπηλά, τις υπαλλήλους στα γραφεία τα λογιστικά, που σκύβουν με συνέπεια κάθε μέρα πάνω στα χαρτιά! Στις επιστημόνισσες, στις Καθηγήτριες, στις Δασκάλες που μεγαλώνουν με νέες Αξίες τα παιδιά! Στις κομμώτριες που στέκονται όρθια και υπηρετούν την ομορφιά, τα Σάββατα, τις Αργίες, δεν τους λείπει ποτέ η δουλειά! Τιμή στις Νοικοκυρές, που ασχολούνται με χίλια μύρια, δίχως αμοιβές! Τιμή στις γυναίκες που δουλεύουν δίχως προβολείς, κάνοντας απλά «το χρέος τους» όσο είναι νέες, όσο είναι νωρίς, στις καμαριέρες – τις νεράιδες τις αφανείς – τις λαντζιέρες που στοίβα πλένουν πιάτα βρώμικα… τις φουρνάρισσες, τις ξενοδόχες, τις ταβερνιάρισσες! Τις βιοπαλαίστριες που πουλάνε στα παζάρια απ’ το πρωί με μπρίο, με θάρρος, με υπομονή, την πραμάτεια «στα τρία το ένα δώρο», γρήγορα που φεύγει η Ζωή!!!

Ω, Γυναίκα Εργαζόμενη, παντοδύναμη, ηγεμονική! Ω, Γυναίκα η Θυσία σου! Ω, Γυναίκα η Μαγεία σου! Ω, Γυναίκα η Αξία σου! Η Υπομονή Σου! Η Δύναμή Σου! Χειροτέχνισσα, Οικοτέχνισσα, Βιοτέχνισσα. Πολύπλευρη, Πολυσύνθετη, Πολύπτυχη. Ατίμητε Βασάλτη! Γυναίκα παντοκρατόρισσα, Γυναίκα περίοπτη Ανθηρή, Πιστή στο χρέος σου, απλά ταγμένη στο «πρέπει» σιωπηλή!

Μάρτιος 2020

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΚΟΙΜΗΘΩ ΣΤΗΝ ΠΙΟ ΨΗΛΗ ΤΗ ΡΑΧΗ

Θα ήθελα να κοιμηθώ στην πιο ψηλή τη ράχη και να ξυπνήσω το πρωί προτού γλυκοχαράξει.

Να ιδώ τη φύση από ψηλά προτού η δροσούλα στάξει, προτού τ’ αγρίμια κι ο λαγός πάει για να λουφάξει.

Να ιδώ πώς παραδίνεται η νύχτα στην ημέρα που έρχεται σιγά – σιγά με δροσερό αέρα.

Να ιδώ πώς έρχεται η αυγή και πώς γλυκοχαράζει πώς βγαίνει ο ήλιος το πρωί και η φύση πώς αλλάζει.

Να ιδώ ραχούλες και βουνά φαράγγια και λαγκάδια εκεί στο γλυκοχάραμα και όμορφα λιβάδια.

Να αγναντέψω γύρω μου σ’ ανατολή και δύση να ιδώ ένα ξημέρωμα που τόσο μου ‘χει λείψει. Γιώργος Α. Καλιαρντάς

Μάρτιος 2020

www. melissourgiotes.gr

Μ

ία νέα αρχή έκανε η Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδος. Μετά από είκοσι χρόνια επανακυκλοφόρησε την εφημερίδα “Πανηπειρωτική” με “όνειρο και όραμα”, όπως αναγράφει στο πρωτοσέλιδο μήνυμά της. Πλούσιo τo περιεχόμενό της και με σφαιρική άποψη για τα θέματα που αφορούν όλη την Ήπειρο. Ήδη η έκδοση βρίσκεται στο 3ο τεύχος, διανέμεται δωρεάν και επιπλέον αναρτάται και στην ιστοσελίδα της στο σύνδεσμο http://panepirotiki.com/. Μία επιπλέον πρωτοβουλία της είναι και η απόφασή της να αναρτά τα έντυπα που εκδίδουν οι Αδελφότητες - μέλη της, εφόσον αυτοί το επιθυμούν. Η Αδελφότητά μας στο επόμενο Διοικητικό Συμβούλιο θα πάρει απόφαση για το θέμα αυτό. Θα προτείναμε στην Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδος να δώσει μεγαλύτερο βάρος στην ιστοσελίδα της και να την εμπλουτίζει με περισσότερα θέματα. Ίσως το κόστος που θα απαιτηθεί να είναι δυσανάλογο με τα οικονομικά της δεδομένα, αλλά μία τέτοια οργάνωση με τόσους επιστήμονες και με διάθεση προσφοράς, καλό θα είναι να αναθέσει σε “ειδικούς” την εκ βάθρων ανανέωση της ιστοσελίδας της, ώστε να είναι πιο λειτουργική και καλαίσθητη, ώστε να κρατά τους επισκέπτες της περισσότερο χρόνο στην περιήγησή τους.

Ε

νεκα της πανδημίας του κορονοϊού, όλες οι εκδηλώσεις που είχαν προγραμματιστεί από τον Σύλλογο “Ο Αϊ - Μάρκος”, στο χωριό ενόψει της Καθαράς Δευτέρας, αναβλήθηκαν. Η συμμετοχή του όμως στο Καρναβάλι Γυναικών Άρτας με θέμα «Δεσποινίς ετών 39» είχε ιδιαίτερη επιτυχία και ήταν ένα από τα καλύτερα τμήματα που παρήλασαν στην οδό Σκουφά. Πιστεύουμε ότι η πανδημία δεν θα επηρεάσει και τις εκδηλώσεις που προγραμματίζονται να γίνουν το καλοκαίρι στο χωριό μας.

Λ

ίγα είναι τα χρόνια; Αναρωτιόμαστε αν τα πέντε χρόνια που πέρασαν από την αποφράδα ημέρα που κατέρρευσε ο φάρος των Τζουμέρκων, το Γεφύρι της Πλάκας ήταν πολλά, ώστε μετά το τέλος των εργασιών να το δούμε να στέκεται και πάλι όρθιο στη θέση του. Η σημαντικότατη και ανιδιοτελής προσφορά του (και συγχωριανού μας) καθηγητή του ΕΜΠ Δημήτρη Καλιαμπάκου, είναι αυτή που κατάφερε, και μετά από την αφαίρεση του μεταλλικού σκελετού που το στήριζε κατά τη διάρκεια των εργασιών, να στέκεται και πάλι όρθιο, να το αντικρίζουμε, αλλά και να το επισκεπτόμαστε, ανεβαίνοντας για το χωριό.

Ι

διαίτερη εντύπωση κάνουν τα λόγια του στυλοβάτη της αναστήλωσης και της ομάδας του Δ. Καλιαμπάκου στη συνέντευξή του στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι: «Τέτοιο γεφύρι έχει να ξεκαλουπωθεί, να σταθεί στα πόδια του πάνω από ένα αιώνα». Μια ομάδα μεγαλύτερη των 300 ατόμων έβαλε το χέρι της, ώστε να στέκει ξανά εδώ το φημισμένο γεφύρι, τα μυστικά κατασκευής του οποίου χάνονται στους αιώνες.

Σ

υνεχίζοντας είπε, «είμαι συγκινημένος για τους ανθρώπους, από τα χέρια των οποίων πέρασαν μία προς μία οι πέτρες που έφτιαξαν το γεφύρι. Μιλάμε για 9.000 θολίτες, μια πολύ βαριά, σκληρή πέτρα, με διαστάσεις 70x40x10 εκατοστά, πέτρες που πέρασαν από δύο με τρία χέρια η κάθε μία το πολύ, πέτρες που πριν σπάσουν και τοποθετηθούν, έπρεπε πριν να τις... "ακούσει" ο ίδιος ο τεχνίτης, αφού κάθε πέτρα "λαλάει", όπως λένε αυτοί οι άνθρωποι», περιγράφοντας τη διαδικασία, μέσα από την οποίο τοποθετήθηκαν τα δομικά στοιχεία του γεφυριού, που στέκεται πια χωρίς υποστηρίγματα στην “καρδιά” της Ηπείρου.

Σ

ημείωσε δε ότι οι ερευνητές δεν χρησιμοποίησαν καμία από τις σύγχρονες τεχνολογίες, καμία κρυφή ενίσχυση, ούτε ένα κιλό μέταλλο από το ελάχιστο που είχαν βάλει στο αρχικό γεφύρι. Εστίασαν, όπως επισημαίνει, στο να ολοκληρώσουν οι τεχνικοί τις εργασίες διαβάζοντας σωστά αυτό που ο πρωτομάστορας Μπέκας με τους δικούς του τεχνίτες είχε κάνει πριν από 150 χρόνια. Το αποτέλεσμα σήμερα είναι «ένα γεφύρι που είναι κάτι παραπάνω από δίδυμο αδερφάκι του αρχικού, είναι ένα γεφύρι με το ίδιο DNΑ...», σημείωσε, συγκινημένος, ο Δ. Καλιαμπάκος.

Ο

Μικρά - Μεγάλα Ενδιαφέροντα

5

Γράφει ο ΜΕΛΙΣΣΟΥΡΓΟΣ

συγχωριανός μας πρόεδρος του Επιμελητηρίου Άρτας Γιάννης Γκολομάζος παρέδωσε στον Περιφερειάρχη Ηπείρου Αλ. Καχριμάνη επιστολή, στην οποία ζητά να αναληφθούν κοινές δράσεις και να αναπτυχθεί άμεση συνεργασία και κοινή προσπάθεια, ώστε να προχωρήσουν οι διαδικασίες για την “Ανάπτυξη Επιχειρηματικού Πάρκου Άρτας –Τροποποίηση Προγραμματικής Σύμβασης”. Ολόκληρη την επιστολή μπορείτε να την διαβάσετε στην εφημερίδα Ηχώ της Άρτας της 6/3/2020.

Υ

ποβολή πρότασης για το Διοικητήριο που θα συγκεντρώνονται όλες οι υπηρεσίες της Π.Ε. Άρτας, έφερε στο Περιφερειακό Συμβούλιο Ηπείρου ο Δημήτρης Τρομπούκης. Ένα αίτημα πολλών ετών στην Άρτα, το οποίο βασίζεται στη δημιουργία ενός πυρήνα Διοίκησης της περιοχής, όπου ο πολίτης θα μπορεί να εξυπηρετηθεί άμεσα και αποτελεσματικά σε όλες τις συναλλαγές του με το Δημόσιο για δύο λόγους:α) Θα μπορεί να διεκπεραιώνει τις υποχρεώσεις του με μικρότερο κόστος κερδίζοντας πολύτιμο χρόνο αλλά και ηρεμία. β) Θα συμβάλλει στην επιτάχυνση των διαδικασιών για τη λήψη αποφάσεων ή έκδοση εγγράφων των δημόσιων υπηρεσιών. Πολλές φορές απαιτείται η συνεργασία δύο ή και περισσότερων υπηρεσιών για την επίλυση κάποιων θεμάτων. Το γεγονός ότι θα βρίσκονται κάτω από την ίδια στέγη σίγουρα θα βοηθήσει. Επιπλέον η οργάνωση και η συντήρηση των εγκαταστάσεων του Διοικητηρίου υπό την ευθύνη ενός φορέα, της Περιφέρειας, θα έχει λειτουργικά και οικονομικά οφέλη. Ευχόμαστε να εισακουσθεί η πρόταση και επιτέλους να λάβει σάρκα και οστά αυτό το αίτημα.

Ρ

ωτάμε, ποιο είναι το αποτέλεσμα των συζητήσεων της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων για την έγκριση δαπάνης, διάθεσης πίστωσης και καθορισμού όρων δημοπράτησης για την ανάδειξη αναδόχου του έργου: “Αποκατάσταση βλαβών δικτύου ύδρευσης των Δ.Ε. Αγνάντων – Δ.Ε. Μελισσουργών”, στη συνεδρίαση της 31ης Μαρτίου 2020. Το Πάσχα χάθηκε λόγω της πανδημίας, ευχόμαστε το καλοκαίρι να μην μας βρει με προβλήματα και χωρίς νερό στα σπίτια μας.

Γ

νωστοποιούμε στους συγχωριανούς μας ότι η Αδελφότητά μας παρακολουθεί, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της πάντα, τα τεκταινόμενα στον Δήμο Κεντρικών Τζουμέρκων, όπως αυτά αναρτώνται στην επίσημη ιστοσελίδα του. Στο Δημοτικό Συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε στις 31 Μαρτίου 2020 εισήχθησαν για συζήτηση τα παρακάτω δύο θέματα που αφορούν το χωριό μας. Το πρώτο είναι το θέμα υπ’ αριθ. 3: Περί παράτασης προθεσμίας περαίωσης του έργου “Κατασκευή πεζογέφυρας στη θέση ‘Σκεντέικα’ στoν ποταμό Μελισσουργιώτη στην T.Κ. Μελισσουργών του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων, Ν. Άρτας”. Το δεύτερο υπ’ αριθ. 23 θέμα, έχει τίτλο: “Ανάκληση της 428/2019 Απόφασης με τίτλο: Περί ανανέωσης σύμβασης παραχώρησης (μίσθωσης) κοινοτικού ύδατος για εμφιάλωση και εμπορία, μεταξύ της εταιρείας εμφιάλωσης νερού ‘NΕΡΑ ΤΖΟΥΜΕΡΚΑ’ στην Τ.Κ. Μελισσουργών και του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων Ν. Άρτας”. Θα περιμένουμε να έχουμε τα αποτελέσματα αυτών των συζητήσεων στο Δημοτικό Συμβούλιο και να τα δημοσιεύσουμε.

Ο

πρώην πρόεδρος της Αδελφότητας, και δημοσιογράφος, Άρης Ραβανός με την ιδιότητά του ως δικηγόρος πλέον, μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, μετά από επιτυχημένες εξετάσεις, συμμετέχει στην πλατφόρμα της Διαμεσολάβησης. Ο θεσμός της Διαμεσολάβησης, είναι ένας εναλλακτικός τρόπος επίλυσης διαφορών, θεσμοθετημένος στην Ελλάδα από το έτος 2010. Έρχεται να συμπληρώσει το παραδοσιακό σύστημα απονομής της δικαιοσύνης, καλύπτοντας τα αδύναμα σημεία του. Ένας άλλος συγχωριανός μας, ο Χρήστος Κολιοπάνος, εξελέγη μέλος του Δ.Σ του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας στο Περιφερειακό Τμήμα Ηπείρου για την περίοδο 2020-2023. Καλή σταδιοδρομία!

Σ

ας ευχόμαστε “Καλή Ξελευτεριά” και αν μας το επιτρέψει ο κορονοϊός, καλά καλοκαιρινά ανταμώματα!

6

Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΑ ΤΖΟΥΜΕΡΚΑ Του Αποστόλη Λ. Τρομπούκη

Το κείμενο που ακολουθεί, είναι το δεύτερο μέρος της ομιλίας, την οποία διοργάνωσε o Μουσικοφιλολογικός Σύλλογος Άρτας, κι έγινε στην Άρτα, το βράδυ στις 25 Μαρτίου 1994, στην αίθουσα «ΣΚΟΥΦΑΣ». Το πρώτο μέρος της ομιλίας περιελάμβανε μια βασική επισκόπηση της κατάστασης που επικρατούσε στα Τζουμέρκα στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και συγκεκριμένα: - Την υποταγή των Τζουμέρκων στους Τούρκους το 1479, με τον όρο όμως να μείνουν ημιανεξάρτητα και να τους παραχωρηθούν προνόμια.

- Την οικονομική την κοινωνική κατάσταση των κατοίκων των Τζουμέρκων και τη δημιουργία της αστικής τάξης.

- Το κίνημα των κλεφτών στα Τζουμέρκα και o ρόλος στη μεγάλη εξέγερση του 1821.

- Τη σύνδεση της επαναστατικής κίνησης του Ρήγα με τους Κλεφταρματολούς των Τζουμέρκων. Ακολουθεί το δεύτερο μέρος της ομιλίας του Απ. Τρομπούκη. Στις 22 Φεβρουαρίου 1821, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης διέσχιζε τον Προύθο ποταμό, έμπαινε στο Ιάσιο και ανακήρυττε την έναρξη της επανάστασης στη Βλαχία. Από εκεί ο Υψηλάντης συντάσσει προκήρυγμα με επικεφαλίδα «Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος». Τα λόγια της προκήρυξης του Υψηλάντη βρήκαν «γόνιμο έδαφος» και καρποφόρησαν στην κυρίως Ελλάδα. Στις 25 Μαρτίου 1821 ξεσπάει η μεγάλη επανάσταση και απλώνεται γρήγορα από τον Μοριά σε όλο τον ελλαδικό χώρο. Στις 15 Μαρτίου 1821 φθάνει στην Ήπειρο ο Χουρσίτ Πασάς, άνδρας στρατηγικός, σοβαρός και με ισχυρό χαρακτήρα, με σκοπό να εξοντώσει τον Αλή Πασά των Ιωαννίνων, o οποίος είχε επαναστατήσει εναντίον του Σουλτάνου. Με την άφιξή του στην Ήπειρο ο Χουρσίτ κατήρτισε το στρατηγικό του πρόγραμμα, το οποίο, σε αδρές γραμμές, ήταν: Στενός αποκλεισμός του Αλή εντός του φρουρίου Ιωαννίνων, εξασφάλιση της πρώτης ζώνης άμυνας αυτού, δια της των στρατηγικών θέσεων Πλάκας Αράχθου, Καλαρρυτών και Συρράκου και επιπλέον διατήρηση ανενόχλητης συγκοινωνίας με τη Θεσσαλία και κυρίως με την Άρτα. Αν και τα κύρια σημεία αυτού του σχεδίου έγιναν γνωστά στους Έλληνες, από τον Αναγνώστη ή Νικόλαο Λάππα, ο οποίος ήταν γραμματέας του σουλτανικού στρατηγείου, όμως οι οπλαρχηγοί των Τζουμέρκων δεν μπόρεσαν να αναπτυχθούν γρήγορα, γι’ αυτό o Χουρσίτ Πασάς κατόρθωσε να εγκαταστήσει στις ισχυρές και νευραλγικές θέσεις, όπως στην Πλάκα Αράχθου, στη στενωπό της Κη-

πίνας, στο Συρράκο και στους Καλαρρύτες, φρουρά από χιλίους τουρκαλβανούς με αρχηγό τον Βερκούτ Μπέη Γαρδίκη.

H τουρκική παρουσία στα μέρη αυτά δεν άρεσε στους Τζουμερκιώτες. Κατά τις 20 Ιουνίου 1821, οι οπλαρχηγοί Γιαννάκης Ράγκος, Μήτρος Κουτελίδας και Μήτρος Γώγος με τα παλικάρια τους επιτέθηκαν, κατ’ αρχήν, εναντίον της φρουράς,

που ήταν στη στενωπό της Κηπίνας και την κατατροπώνουν και στη συνέχεια επιτίθενται εναντίον της φρουράς της Πλάκας και ξετωπίζουν κι από εκεί τους Τουρκαλβανούς του Χουρσίτ Πασά, οι οποίοι είχαν πολλές απώλειες και τους καταδιώκουν μέχρι τα Γιάννενα. Στις 30 Ιουνίου 1821, ημέρα των Αγίων Αποστόλων, οι δίδυμες αετοφωλιές, κωμοπόλεις των Τζουμέρκων, Καλαρρύτες και Συρράκο, οι οποίες διακρίνονταν για τον πλούτο, τον πολιτισμό και τις εθνικές παραδόσεις τους, μη μπορώντας να βαστάξουν τον βαρύτατο και απαραδειγμάτιστο ζυγό της τυραννίας και λόγω της βαριάς φορολογίας που τελευταία τους επέβαλλε ο Χουρσίτ, προκειμένου να συντηρηθεί ο στρατός του που είχε εγκατασταθεί εκεί, σηκώνουν τα λάβαρα

Μάρτιος 2020 της επανάστασης κι ορκίζονται «ελευθερία ή θάνατος». Οι κάτoικoι αυτών των κωμοπόλεων ήταν πάνω από έξι χιλιάδες, εκ των οποίων οι περισσότεροι ήταν εύποροι, ήταν άνθρωποι των τεχνών, του εμπορίου και των ταξιδιών, δεν ήταν άνθρωποι των όπλων. Κατά τον Ιστορικό Φίνλαϋ εστερούντο της στρατιωτικής αγωγής, εκτός φυσικά απ’ εκείνους που είχαν βγει στο «κλαρί», δηλαδή είχαν γίνει κλέφτες και προστάτευαν τον τόπο τους. Οι πρόκριτοι Ιωάννης Κωλέττης, Κώστας Τουρτούρης, Νικόλαος Γιαννίκος και o παπα-Σγούρος, ήλθαν πρώτα σε συνεννόηση με τον οπλαρχηγό Νικόλαο Στουρνάρα και στη συνέχεια κλήθηκαν να βοηθήσουν την επανάσταση αυτή, οι καπεταναίοι Γιαννάκης ή Νούσιος Ράγκος, Γιαννάκης Κουτελίδας o Γερομπαλωμένος. Στο Συρράκο στις 30 Ιουνίου είχαν τοπικό πανηγύρι. Από το πρωί είχε φθάσει εκεί η ευχάριστη είδηση για την περίλαμπρη νίκη των Ελλήνων στην Κηπίνα και στην Πλάκα. Όλοι οι κάτoικoι ήταν κατενθουσιασμένοι˙ o Γερομπαλωμένος και τα παλληκάρια του περικυκλώνουν τα οικήματα, που ήταν εγκαταστημένοι οι Τουρκαλβανοί, οι οποίοι αποτελούσαν τη φρουρά και αξιώνουν την άμεση παράδοση των όπλων. Πράγματι η φρουρά αφοπλίζεται αμαχητί και μόνο στον διοικητή της τουρκικής φρουράς επιτρέπεται να φέρει το καριοφίλι του, και τούτο για να μη θιγεί η φιλοτιμία του, μιας και ήταν υπερήλικας, αλλά και παλαιός υπηρέτης των όπλων. Συγχρόνως πολιορκείται και η φρουρά που είχε στρατοπεδεύσει στους Καλαρρύτες, υπό τον Ιμπραήμ Μπέη Πρεμέτη. Οι Τουρκαλβανοί εδώ υπεραμύνονται πεισμόνως και διεξάγεται σφοδρή μάχη, η οποία κρατά έξι ημέρες. Στις 6 Ιουλίου 1821 υποτάσσονται και συνθηκολογούν, με την προϋπόθεση να εγκαταλείψουν τους Καλαρρύτες χωρίς να παραδώσουν όμως τα όπλα τους.

O Χουρσίτ, όταν πληροφορήθηκε τα συμβάντα, τόσο αυτά στο Συρράκο και στους Καλαρρύτες, όσο και αυτά στην Πλάκα και στην Κηπίνα, εξεμάνη για την παρασπονδία και διέταξε αμέσως να εκτελεστούν οι δώδεκα όμηροι Τζουμερκιώτες, που κρατούσε στο στρατόπεδό του, αφ’ ετέρου διέταξε τον Ισμαήλ Πασά, αφού πάρει μαζί του στρατό πάνω από δύο χιλιάδες, να μεταβεί στο Συρράκο και στους Καλαρρύτες, με σκοπό να καταστείλει την επανάσταση και να ξανατοποθετήσει εκεί τουρκική φρουρά.

O Ισμαήλ Πασάς, καθώς βάδιζε προς Συρράκο και Καλαρρύτες, συναντά στο Δρίσκο τον Τουρκαλβανικό στρατό που είχε συνθηκολογήσει και επέστρεφε στα Γιάννενα. Χωρίς να χάσει καιρό τον εντάσσει στο δικό του εκστρατευτικό σώμα και έτσι οι στρατιώτες του τώρα γίνονται περίπου τρεις χιλιάδες.

Αναδημοσίευση από το περιοδικό “ΑΡΤΗΝΗ ΕΥΘΥΝΗ” (Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 1994)

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Μάρτιος 2020

ΤΟ ΕΚΑΤΟΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ “ΜΕΛΙΣΣΟΥΡΓΟΙ”

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛ. 3

Ένεκα αυτής της αδιαφορίας η ελληνική κοινωνία, την οποία έχει κυριεύσει η αφρώδης αφρένεια της εποχής μας, ενώ προσπαθεί να βρει τον εκσυγχρονισμό της, χάνει απροσδόκητα τον βηματισμό της, επειδή αγνοεί την παράδοσή της και την ιστορία της. Πεποίθησή μας είναι ότι αυτό συμβαίνει, διότι ξεχνούμε ή μας διαφεύγει το γεγονός ότι πάντοτε ο άνθρωπος κοιτάει το παρόν με τα μάτια του παρελθόντος. Εξάλλου έχει αποδειχθεί επιστημονικά, πλέον, ότι ο νους μας αντιδρά αντανακλαστικά στο πρωτοφανές κυρίως μέσα από τα παλιά μοντέλα σκέψης. Τα κενά αυτά, της παράδοσης και της ιστορίας μας, επιδίωξαν να καλύψουν με τα κείμενά τους τα εκατό τεύχη του περιοδικού «ΜΕΛΙΣΣΟΥΡΓΟΙ» και το πέτυχαν άριστα. Βέβαια είναι αναμφισβήτητη αλήθεια ότι˙ στα δέκα τελευταία χρόνια, ήγουν, στα «χρόνια των μνημονίων» στην Ελλάδα, οι δημοκρατικοί θεσμοί πλήττονταν, τα δε κέντρα λήψης αποφάσεων είχαν μετακινηθεί εκτός εθνικών συνόρων και ήταν πλέον χειραγωγημένη και ετεροπροσδιόριστη η πορεία της χώρας μας, όχι μόνο οικονομικά αλλά και πολιτισμικά, διότι ο ελληνικός πολιτισμός, αυτή τη χρονική περίοδο, είχε δηλητηριασθεί από την κατακλυσμιαία «υποκουλτούρα» του κατώτερου κοινού παρονομαστή. Αναμφισβήτητα – τούτο συνέβη – διότι ήταν και η επιταγή του αδυσώπητου άγραφου «κοινωνικού νόμου», ο οποίος υπαγορεύει πως: «όταν μια κοινωνία χειμάζεται τότε όλα τα κακά λειτουργούν σωρευτικά». Έτσι μέσα σ’ αυτή τη δίνη στην Ελλάδα πολλά έντυπα έπαψαν να κυκλοφορούν. Όμως το περιοδικό «ΜΕΛΙΣΣΟΥΡΓΟΙ» σε πείσμα της δυσώδους αυτής πραγματικότητας, άντεξε και συνεχίζει απτόητο να κυκλοφορεί «αναμμένη λαμπάδα» και φωτίζει τα σκότη με καλογραμμένα κείμενα και διεισδυτικά, τα οποία φρονούμε ότι θα αντέξουν στα γυρίσματα των χρόνων, διότι εκφράζουν θέσεις, απόψεις και αξίες διαχρονικές. Έχουμε την αίσθηση ότι η διάσωση και η μακροημέρευση αυτού του περιοδικού οφείλεται πρωτίστως στις πυρακτωμένες συνειδήσεις των Μελισσουργιωτών και των Μελισσουργιωτισσών, ήτοι στο σύνολο αυτό των προοδευτικών, δημοκρατικών, ελεύθερων, υπεύθυνων και αυτοπειθαρχούμενων πολιτών, καθώς και

στις φιλότιμες και άοκνες προσπάθειες των εκάστοτε συγχωριανών, που τους έλαχε η τιμή να αναλάβουν την έκδοση αυτού του περιοδικού. Στα εκατό αυτά τεύχη του περιοδικού «ΜΕΛΙΣΣΟΥΡΓΟΙ» αποτυπώθηκαν σκέψεις και απόψεις ιαματικές, οι οποίες κεντρίζουν το ενδιαφέρον και ανοίγουν μέσα μας νέους ορίζοντες. Δημοσιεύθηκαν κείμενα που δεν έχει σημασία αν συμφωνούν όλοι με αυτά, ωστόσο δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι βυθίζονται όλα στο σύμπαν της ομορφιάς τους και στον γόνιμο κόσμο του προβληματισμού και της δημιουργίας. Τα κείμενα αυτού του περιοδικού πολλάκις σε ωθούν να ευλογείς τις στιγμές, που συναντήθηκες με τέτοιο είδος γραφής, διότι είναι πράγματι ανεκτίμητο στοιχείο η αυταξία του ωραίου λόγου, που εκφέρει ο άνθρωπος. «Το ύφος του λόγου και το ήθος του λέγοντος» έλεγαν οι σοφιστές, οι μεγάλοι αυτοί δάσκαλοι της αρχαιότητας. Επιπλέον ο όμορφος και διεισδυτικός λόγος, των εκατό αυτών τευχών, σε οδηγεί αναπόδραστα σε βαθύνοστες, αισιόδοξες και ελπιδοφόρες σκέψεις και ανατάσεις, για το μέλλον και τη ζωή και ιδίως αφυπνίζουν τη λογική, που είναι «μέγα καλό και πρώτο», διότι αν κοιμηθεί η λογική τότε θα γεννηθούν τέρατα. Βέβαια σ’ αυτά τα εκατό τεύχη, ίσως ορισμένοι να έχουν παρατηρήσει κάποιες – ακούσιες θέλουμε να πιστεύουμε – παραλείψεις ή να υπήρξαν αντιτιθέμενες απόψεις και γνώμες. Όλα αυτά θεωρούνται θεμιτά˙ ακόμη και ο συγκρουσιακός διάλογος δεν υπήρξε αναγκαστικά στοιχείο αρνητικό για το περιοδικό μας, διότι οι εκάστοτε υπεύθυνοι της έκδοσης είχαν διαπιστώσει ότι έτσι βελτιώνεται η ύλη του περιοδικού, γιατί με τον καλοπροαίρετο διαλεκτικό διάλογο μεταξύ θέσης και άρσης προκύπτει και αποδεικνύεται το σωστό, το λογικό, το ωραίο και το πρέπον. Εξάλλου είναι πασιφανές ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο κτίζεται η νέα δημιουργία, προκόβουν οι ανθρώπινες κοινωνίες, επιτυγχάνεται η αντιρρόπηση και μπαίνουν στο περιθώριο: το απόλυτο, οι εμμονές, και οι ιδεοληψίες. Μολονότι βρισκόμαστε στη «μετά τη θεωρία εποχή», ωστόσο αξίζει να επιμείνουμε επ’ αυτού, διότι έχουμε τη γνώμη ότι δεν υπάρχουν εφαρμοσμένες επιστήμες, αλλά μόνο εφαρμογές των επιστημονικών θεωριών, αλλά και γιατί οι κριτικές στο πεδίο των θεωρητικών επιστη-

www. melissourgiotes.gr 7

Το 2ο τεύχος, το 1ο της Β΄ περιόδου (Αύγουστος 1993).

μών, όπως, άλλωστε και σε κάθε άλλο πεδίο, αποτελούν μια σημαντική κινητήρια δύναμη. Έτσι και στο περιοδικό μας εφάνη ότι, ενίοτε, μέσα από διαλεκτικές αντιπαραθέσεις θέσεων, ισχυρισμών, τεκμηρίων, ιδεών και αντεπιχειρημάτων διορθώθηκαν λάθη, επισημάνθηκαν παραλείψεις, διευκρινίσθηκαν αβεβαιότητες, με αποτέλεσμα να προαχθεί αβίαστα ο κριτικός λόγος που τόσο πολύ τον έχουμε ανάγκη στην Ελλάδα, άρχοντες και αρχόμενοι. Μετά από αυτές τις επισημάνσεις˙ ενεπίγνωστα ισχυριζόμαστε ότι τα εκατό τεύχη του περιοδικού «ΜΕΛΙΣΣΟΥΡΓΟΙ» ανήκουν στα τιμαλφή της ελληνικής γραμματείας. Ήδη κείμενα αυτού του περιοδικού αναφέρονται στη βιβλιογραφία ακαδημαϊκών και επιστημονικών εργασιών και ερευνών. Έχοντας υπόψη μας τα λόγια του Παλαμά, την άποψη του Γκαίτε και τη γνώμη του Ρενάν, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι: «Στη φιλοσοφία και στις άλλες θεωρητικές επιστήμες δεν είναι μεγαλόπνοη η κριτική εκείνη που κρίνει τα ελαττώματα, αλλά μεγαλόπνοη η κριτική των ωραιοτήτων»˙ επειδή θεωρούμε ότι τα εκατό τεύχη, του περιοδικού «ΜΕΛΙΣΣΟΥΡΓΟΙ» ανήκουν στην κατηγορία των «ωραιοτήτων» γι αυτό, δικαίως, φρονούμε ότι προβήκαμε χωρίς καμία επιφύλαξη σ’ αυτή την εγκωμιαστική κριτική. Μακάρι το περιοδικό μας να έχει μακροημέρευση, διότι έχει να προσφέρει πάρα πολλά σε όλους μας αλλά και στα ελληνικά γράμματα. Είθε!!!

Άρτα - Μαξ. Γραικού 1 - Τηλ.: 2681303073, 6982053022

8

Μελισσουργιώτικα Φωτο - Γραφήματα ΕΡΕΥΝΑ - ΑΡΧΕΙΟ: ΚΩΣΤΑΣ ΧΡ. ΜΠΑΝΙΑΣ

Μάρτιος 2020

Μάρτιος 2020

www. melissourgiotes.gr

Μελισσουργιώτικα Φωτο - Γραφήματα Στείλτε στο περιοδικό μας φωτογραφίες από τη ζωή του χωριού και των συγχωριανών Έτσι προβάλλουμε ένα κομμάτι της ιστορίας, της παράδοσης και του πολιτισμού μας. Το περιοδικό μας καταγράφει την ιστορία, την παράδοση και τον πολιτισμό του χωριού μας και των Μελισσουργιωτών. Βοηθείστε το να συνεχίσει. Είναι από τα λίγα έντυπα των Αδελφοτήτων που άντεξε στον χρόνο και με ποιότητα στη θεματογραφία του. Εάν σταματήσει την έκδοσή του θα “τραυματίσει” την Αδελφότητα και κατ’ επέκταση και το χωριό μας. Στείλτε τη μικρή, των 15 ευρώ, συνδρομή σας.

Η παράδοσή μας δεν είναι νεκρό παρελθόν. Είναι οι ζωντανές και χειμώδεις ρίζες του λαού μας, από όπου βλασταίνει και αναπτύσσεται ο σύγχρονος λαϊκός μας πολιτισμός.

9

10

ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΚΟ ΔΕΝΤΡΟ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ

Μάρτιος 2020

Μάρτιος 2020

www. melissourgiotes.gr

Μετά από μελέτη των στατιστικών στοιχείων που προέκυψαν από τις δύο περιοχές που επλήγησαν περισσότερο απ’ όλες στον κόσμο από τον κορονοϊό, όπως η Κίνα και η Ιταλία, προκύπτουν σοβαρά συμπεράσματα. Ο καρδιολόγος Κωνσταντίνος Τσοβόλας, ερμηνεύει τα ευρήματα των στατιστικών στοιχείων και μας εξηγεί τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ των περιστατικών των δυο αυτών χωρών και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι στις περιπτώσεις που νόσησαν από κορονοϊό, δεν νόσησαν εξ αιτίας καρδιαγγειακών προβλημάτων, παρά τα γεγονός ότι οι άνθρωποι με τέτοιες παθήσεις, βρίσκονται κι αυτοί στις ομάδες υψηλού κινδύνου.

ΥΓΕΙΑ ΝΑ ΄ΧΟΥΜΕ

11

ώθηκαν μικρές αυξήσεις τροπονίνης (η ουσία που ελευθερώνεται στο αίμα, όταν καταστρέφονται κύτταρα της καρδιάς). Είναι γνωστό ότι οι ασθενείς με σοβαρή πνευμονία επιδεινώνουν την υγεία τους με σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια. Οι ασθενείς που νοσούν και αναρρώνουν έχουν φυσιολογική καρδιακή λειτουργία. Στην Ελλάδα τα επιβεβαιωμένα κρούσματα (17/3/2020) είναι 387 (57% άνδρες με μέση ηλικία 64 έτη). Νοσηλεύονται 70, από τους οποίους οι 11 είναι διασωληνωμένοι (όλοι άρρενες, μέση ηλικία 69 έτη). Το ευχάριστο είναι ότι 14 πήραν εξιτήριο. Έχουν σημειωθεί 5 θάνατοι (όλοι σε άνδρες ηλικίας 64, 67, 91, 53 και 67 έτη με μέση ηλικία 68 έτη). Κανένας από τους θανόντες δεν είχε ιστορικό σοβαρής καρδιαγγειακής νόσου. Παρατηρούμε ότι στη χώρα μας η νόσος εκδηλώνεται συμπτωματικά σε νεαρότερες ηλικίες, αλλά με πιο σοβαρά έκδηλη εικόνα Γράφει ο Εκείνοι που πλήττονται περισσότερο απ’ όλους ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΟΒΟΛΑΣ στις ηλικίες 60-70 έτη. είναι οι πάσχοντες από αναπνευστικά προβλήΠαρατηρούμε ότι οι νοσούντες δεν είναι αυτοί που αποκαλούμε Γιατρός ματα. ομάδες υψηλού κινδύνου λόγω καρδιαγγειακών, αλλά περισσόΚαρδιολόγος Από δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά τερο λόγω αναπνευστικών προβλημάτων. ξεχωρίζει αυτή του NEJM, στο O SARS-CoV-2 προκαοποίο αναφέρονται τα χαρακτηλεί βλάβη και στο μυοκάρριστικά 1.099 επιβεβαιωμένων διο, παρόλο που οι Κινέζων που νόσησαν από κοακριβείς μηχανισμοί παροναϊό. Η μέση ηλικία ήταν 47 ραμένουν άγνωστοι. έτη (με 42% γυναίκες). Ασθενείς με SARS-CoVΤα προεξάρχοντα συμπτώ2 λοίμωξη και υπόβαθρο ματα κατά την προσέλευση στις καρδιαγγειακής νόσου, δομές υγείας ήταν: πυρετός, εμφανίζουν πτωχή πρόβήχας και δύσπνοια. γνωση. Οι συχνότερες συννοσηρότηΚατά τη διάρκεια της θετες ήταν: διαβήτης, υπέρταση, ραπείας για COVID-19 θα στεφανιαία νόσος, ιστορικό εγπρέπει να παρέχεται ιδιαίκεφαλικού, καρκίνου και χρόνιας τερη μέριμνα προς την κααναπνευστικής νόσου. τεύθυνση της Το 5% των περιστατικών διακαρδιαγγειακής προστασωληνώθηκε και το 1,4% πέσίας. θανε. Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Σε αναδρομική πολυκεντρική Υπέρτασης εξέδωσε ανασειρά με 191 ασθενείς (μέση κοίνωση που αναφέρει ότι ηλικία 56 έτη ) που νοσηλεύτηκαν στην επαρχία Wuhan, οι 137 εξήλδεν υπάρχουν δεδομένα που να συσχετίζουν ότι οι υπερτασικοί κινθαν και οι 57 πέθαναν ενδονοσοκομειακά. δυνεύουν περισσότερο από τον γενικό πληθυσμό ούτε ότι η χρήση Οι ασθενείς που είχαν σοβαρή μόλυνση ή που απεβίωσαν από τον aMEA/ARBs (από τα συχνότερα χρησιμοποιούμενα φάρμακα για την κοροναϊό ήταν κατά βάση μεγάλης ηλικίας (άνω των 80), ή και είχαν υπέρταση) χειροτερεύει την έκβαση. άλλες συννοσηρότητες όπως υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, στεφαΤο παραπάνω κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα boxnews νιαία νόσο και διαταραχές πηκτικότητας του αίματος. απ’ όπου το αντλήσαμε και μπορείτε να το δείτε στη διεύθυνση: Σε άλλη μελέτη από την Κίνα, από ένα κέντρο με 99 ασθενείς, το https://boxnews.gr/ygeia/kardiologos-ta-kardiaggeiaka-provli40% των ασθενών είχε καρδιαγγειακά νοσήματα και το 12 % διαβήτη. mata-kai-o-kindynos-toy-koronoioy/ και το επιμελήθηκε ο Κρικόρ Σε άλλη σειρά πάλι από την Κίνα, οι μισοί από 138 νοσηλευόμενους Τσακιτζιάν. είχε συννοσηρότητα όπως υπέρταση, διαβήτη και καρδιαγγειακά. Στην Ιταλία μέχρι τις 11 Μαρτίου είχαν καταγραφεί 12.462 επιβεβαιωμένα περιστατικά και 827 θάνατοι (θνητότητα 6,6%). Από τους ασθενείς που πέθαναν το 42,2% είχε ηλικία 80-89, το Τελικά ο κορονοϊός δεν άφησε ανεπηρέαστο και το ποδο32,4% 70 -79, το 8,4% 60-69 και το 2,8% 50-59 έτη. Ηλικία άνω των σφαιρικό πρωτάθλημα στον νομό Αρτας. Διακόπηκε αρχές 90 ετών είχε το 14%. Μόρτη και τελικά αποφασίστηκε να μην ξαναρχίσει για Το ποσοστά ανδρών γυναικών ήταν 80% και 20% αντίστοιχα και η φέτος. Η Μέλισσα, αν και βρισκόταν στην τέταρτη θέση και μέση ηλικία 81 έτη. θα έδινε αγώνες μπαράζ για άνοδο στη Γ΄ Εθνική, παίζονΠερισσότερα από τα 2/3 των ασθενών ανέφερε διαβήτη, καρδιαγτας εκπληκτικό ποδόσφαιρο, τελικά αποφασίστηκε από την γειακή νόσο, καρκίνο ή κάπνισμα. Επιπλέον, στην Ιταλία παρατηρήΕΠΟ πρωταθλητής να αναδειχθεί ο πρώτος της βαθμολοθηκε χαμηλή διείσδυση του κοροναϊού στις μικρές ηλικίες. γίας τη στιγμή της διακοπής του πρωταθλήματος. Έτσι Το ποσοστό των νοσούντων ηλικίας έως 9 ετών αντιπροσωπεύει το άνοδο κερδίζει ή ομάδα του Σκουφά Κομποτίου.

0,5% του συνόλου. Τέλος οι διοικούντες της ομάδας σκέφτονται να προχωρήΣτα δεδομένα που έχουμε από τις δύο χώρες που βίωσαν/βιώνουν σουν σε Γενική Συνέλευση, ώστε να συζητηθεί το μέλλον περισσότερο την επιδημία σημειώνουμε μερικές διαφορές: της ομάδας με ό,τι σημαίνει αυτό.

1) η μεγάλη διαφορά στην ηλικία νοσούντων και θανάτων. Πάντως πρέπει όλοι να αναλογιστούμε την προσφορά τής 2) Όσον αφορά τις καρδιαγγειακές παθήσεις δεν φαίνεται ότι αποτεομάδας και των συλλόγων του χωριού στη δύσκολη πελούσε σοβαρό προδιαθεσικό παράγοντα (κυρίως από τα κρούσματα ρίοδο που πρόκειται να περάσουμε. στην Κίνα). Γιώργος Καραμάνης Φαίνεται ότι ο COVID 19 δεν προσβάλλει την καρδιά, παρότι σημει-

ΑΘΛΗΤΙΚΑ - ΜΕΛΙΣΣΑ

12

ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΥΦΑΝΤΙΚΗ

Ίδιασμα υφαντών. Ξύπνησε με την όμορφη χαραυγή. Πήρε με τη σειρά τις δουλειές της. Ήταν η μέρα που θα ίδιαζε τα υφαντά της. Μόλις βγήκε ο ήλιος απέναντι από το χωριό, στην κορυφή της Πίνδου, μάζεψε τα συγύρια της και βγήκε στην αυλή. Η ιδιάστρα της. Ήταν ένα πλακέ ξύλινο ή σιδερένιο εργαλείο ιδιάσματος με παράλληλες τρύπες. Μέσα πέρναγαν τις κλωστές του στιμωνιού που θα ίδιαζαν. Είχε ένα γκρί - άσπρο ριγέ υφαντό σακί που φύλαγε τα κουβάρια της. Ένα σακί καλογνεσμένο άσπρο στιμώνι (νήμα). Το ελατήσιο ξεφλουδισμένο και γυαλισμένο ξύλο (όταν δεν το χρησιμοποιούσαν σαν ξύλινη σούβλα που έψηναν). Πέρασε γύρω γύρω απο το ελατήσιο ξύλο την παρδαλή τριχιά. Έγιναν ένα είδος θηλιές. Το τοποθέτησε οριζόντια στον τοίχο της αυλής (σε κάποιο ύψος). Κάτω ακριβώς πέρα -πέρα έβαλε τα αγγειά (τέτζερη - λεκανίτσες) και μέσα έβαλε από ένα κουβάρι. Ξετύλιξε την άκρη τού κάθε κουβαριού, την πέρασε στις θηλιές της τριχιάς (ένα κλωνί σε κάθε θηλιά) και απο εκεί ένα κλωνί σε κάθε τρύπα της ιδιάστρας σε όλες τις σειρές. Στερέωσε όλες τις άκρες των κουβαριών μαζί, τις έδεσε ένα απαλό κόμπο να μην ξεφύγουν τα κλωνιά και μπερδεύονται. Με τα χέρια της ανοιχτά (έκταση) μέτρησε κάποιες οργιές νήμα απο ένα άλλο κουβάρι. Ήταν το μήκος του βιλαριού (υφαντού). Ανάμεσα από το κάθε υφαντό για να ξεχωρίζει η αρχή και το τέλος έδενε μια κόκκινη ή χρωματιστή κλωστή. Ίδιαζαν πολλά υφαντά μαζί και διαφορετικά βιλάρια που είχαν ίδιο στιμώνι. Με το ίδιασμα έβγαινε το μήκος και το πλάτος (φάρδος) του υφαντού. Οδηγός ιδιάσματος ήταν τα μικρά παλουκάκια στην αυλή. (Μήκος διαδρομής ιδιάσματος ήταν το μήκος του βιλαριού που θα ίδιαζαν). Τα παλουκάκια τα τοποθετούσαν σε σχέδιο, τρία στην αρχή της διαδρομής ιδιάσματος, ένα στο τέλος της διαδρομής. Τα τοποθετούσαν μπροστά απο το ξύλο με την τριχιά και τα κουβάρια κατά μήκος της αυλής. Τα κουβάρια τα ζύγιζαν σε οκάδες για να υπολογίζουν την ποσότητα του νήματος που θα χρησιμοποιούσαν για το υφαντό. Αλλά οι περισσότερες με το μάτι το έφτιαχναν (εμπειρία υφαντικής τέχνης). Μετρούσαν το μήκος του υφαντού. Το πλάτος το υπολόγιζαν με κεφάλια (ένα κεφάλι ήταν 10 κλωνιά). Υπολόγιζαν και τη λεπτότητα του νήματος. Όταν ήταν πολύ λεπτό έβαζαν περισσότερα κεφάλια νήματος για να γίνει σωστό το φάρδος του υφαντού, (να μην βγεί λιγοστό το ύφασμα). π.χ. μια φλοκάτη ιδιαζόνταν τρεις οργιές μήκος, υπολόγιζαν 6-7 κεφάλια στιμωνιού. Όταν υφαίνονταν τα υφαντά έβγαινε πέντε πιθαμές φάρδος το κάθε φύλλο. Τα φύλλα ράβονταν στη μέση. Οι παραδοσιακές στολές ιδιάζονταν 5-6 κεφάλια στιμωνιού. Όταν υφαίνονταν έβγαινε το ύφασμα δύο πιθαμές και μια παλάμη φάρδος. Πάντα υπολόγιζαν τη λεπτότητα του νήματος. Κάποια υφαντά γίνονταν 10 κεφάλια 7-5 ανάλογα το φάρδος του υφαντού. Πήρε την ιδιάστρα και απλώνοντας το χέρι της έδωσε αέρα να ξετυλιχτούν τα κουβάρια. Έπρεπε να έχει αρκετό νήμα στις ιδιάστρες να έχει μπόλικο στιμώνι, για να μην τεντώνει, για να βγεί σωστό το μήκος του υφαντού. Στην αρχή του ιδιάσματος πέρασε στην ιδιάστρα σταυρωτά στα πρώτα παλουκάκια να στερεωθεί το στιμώνι να μην ξεφεύγουν τα κλωνιά, πέρασε τη διαδρομή ιδιάσματος μέχρι το τελευταίο παλουκάκι και

επιστροφή με το στιμώνι την ιδιάστρα. Πέρασε τη διαδρομή αρκετές φορές μέχρι να ξετυλιχτούν όλα τα κουβάρια. Τα κουβάρια ξετυλίγονταν χοροπηδώντας στα αγγειά. Πολλές φορές έδεσε και άλλα κουβάρια μέχρι να γίνει το σωστό μήκος και πλάτος του υφαντου (στιμωνιού). Όταν τελείωνε το ίδιασμα έλυνε την ιδιάστρα, στερέωνε τις άκρες του τέλους των κουβαριών. Απο το τέλος της διαδρομής ιδιάσματος έβαζε το χέρι της στη θηλιά του τελευταίου παλουκιού και βγάζοντας έπλεκε χοντρές θηλιές όλο το ιδιασμένο στιμώνι. Με τον τρόπο αυτόν δεν μπερδεύονταν τα κλωνιά μέχρι να τυλιχτεί το ιδιασμένο στιμώνει στο αντί του Αργαλειού. Τα φύλασαν σε σακί ή το έριχναν σε ξύλινο ματέρι δίπλα απο τον αργαλειό. Τα περισσότερα υφαντά ιδιάζονταν με αυτό τον τρόπο. Τα καρώ και τα ριγέ υφάσματα ιδιάζονταν διαφορετικά. Οι αντρικές φανέλες ιδιάζονταν όλο το στιμώνι άσπρο, υφαίνονταν όλο το υφάδι άσπρο. Ράβονταν σε μοδίστρα. Μπροστά έμπαινε πάνινο ρέλι ασπρόχρωμα. Τα καρώ υφαντά αντρικά πουκάμισα ιδιάζονταν όπως οι φέλπες, χρώματα - χρώματα. Ιδιάζονταν δύο χρώματα, μπλέ σκούρο - μαύρο ή τρία χρώματα μπλε σκούρο - μαύρο - γκρι. Υφαίνονταν όλο το υφάδι μπλέ σκούρο. Το σχέδιο καρώ έβγαινε απο τις ρίγες που ίδιαζαν. Ράβονταν σε μοδίστρα μπροστά στο λαιμό ανοιχτό με τρία κουμπάκια και πάνινο υφασμάτινο ρέλι, μπλέ χρώμα καλής ποιότητας.

Είχε τσεπάκι. Ράβονταν χωρίς γιακά. Το μανίκι όπως στα πουκάμισα. Για τις φέλπες το μυστικό ήταν στο ίδιασμα. Έμπαιναν περισσότερα ίδιο χρώμα κλωνιά στην ίδια τρύπα της ιδιάστρας και στην απέναντι παράλληη της ιδιάστρας. Τα κεφάλια του στιμωνιού υπολογίζονταν ανάλογα το πλάτος (φάρδος) και τη λεπτότητα του νήματος. Με τον ίδιο τρόπο ιδιάζονταν όλα τα καρώ υφάσματα π.χ κόκκινες - μαύρες φάλπες. Ιδιάζονταν λεπτογνεσμένο νήμα. Η διαδικασία ήταν η ακόλουθη: 10 κλωνιά κόκκινα σε μια τρύπα της ιδιάστρας και στην απέναντι παράλληλη 10 κλωνιά κόκκινα. Δίπλα 10 κλωνιά μαύρα σε μια τρύπα της ιδιάστρας και στην απέναντι παράλληλη 10 κλωνιά μαύρα. Μετά κόκκινα μετά μαύρα ανάλογα το φάρδος πόσα κεφάλια ίδιαζαν. Στο ύφασμα υφαίνονταν 15 σιτιές κόκκινο υφάδι, 15 σαιτιές μαύρο υφάδι, 15

Μάρτιος 2020

σιτιές κόκκινο υφάδι, 15 σαιτιές μαύρο υφάδι. Έτσι γίνονταν κουτάκια ανάλογα πόσο μεγάλαν ήθελαν να είναι. Με τον ίδιο τρόπο ιδιάζονταν και υφαίνονταν τα καρώ χεράμια. Ιδιάζονταν 10 κλωνιά βουρβαλί καφέ - 10 κλωνιά άσπρα και μετά καφέ και μετά άσπρα και απέναντι στις παράλληλες της ιδιάστρας τα αντίστοιχα χρώματα με τη σειρά και επανάληψη ανάλογα το φάρδος. Στο ύφασμα υφαίνονταν 15 σαιτιές βουρβαλί - 15 σαιτιές άσπρο - 15 σαιτιές βουρβαλί καφέ - 15 σαιτιές άσπρο και επανάληψη. Οι καρώ τρουβάδες ιδιάζονταν όπως οι φέλπες ανάλογα τα χρώματα και υφαίνονταν ανάλογα τα χρώματα που έβαζαν. Οι ριγέ τρουβάδες ιδιάζονταν ρίγες - χρώματα - χρώματα (έμπαιναν πολλά ίδια κλωνιά ίδιο χρώμα στην ίδια τρύπα της ιδιάστρας και στην απέναντι παράλληλη πάντα όταν ίδιαζαν τρουβάδες τα χρώματα έμπαιναν με τη σειρά και στις απέναντι παράλληλες π.χ. πέντε κλωνιά μπλε σκούρο το ίδιο απέναντι και στην παράλληλη. Δίπλα τρία κλωνιά κόκκινο το ίδιο και στην απέναντι παράλληλη μετά δύο κλωνιά άσπρα ίδια στην απέναντι παράλληλη κατ’ επανάληψη, ανάλογα με τα κεφάλια που γίνονταν ο τρουβάς. Ένας τρουβάς ιδιάζονταν πέντε κεφάλια. Το χρώμα στον τρουβά έβγαινε με το ύφασμα. Οι περισσότεροι ριγέ τρουβάδες υφαίνονταν μονόχρωμοι. Όλο το ύφασμα μονόχρωμο π.χ. μπλέ σκούρο υφάδι, ο τρουβάς έβγαινε μπλέ σκούρος με ρίγες που έβαζαν στο ίδιασμα. Ένα όμορφο χρώμα τρουβάς ήταν ο παρδαλός τρουβάς.Πολύχρωμος. Ιδιάζονταν χρώματα κίτρινο - πράσινο - κόκκινο - μαύρο - άσπρο. Υφαίνονατν μονόχρωμος κόκκινος τρουβάς κόκκινο χρώμα κιτρινόμαυρο - άσπρο και υφαίνονταν κόκκινο χρώμα όλο το ύφασμα. Οι ριγέ ασπρόμαυροι τρουβάδες ιδιάζονταν μια ρίγα άσπρο - μια ρίγα μαύρο. Υφαίνονταν όλο το υφάδι άσπρο. Ο τρουβάς έβγαινε άσπρος με ασπρόμαυρη ρίγα. Με τον ίδιο τρόπο ιδιάζοντα τα σακιά. Ιδιάζονταν ριγέ και υφαίνονταν μονόχρωμα. Τα κεφάλια υπολογίζονταν ανάλογα πόσο φαρδιά ήθελαν να είναι. Τα σακκιά σε κάθε χωριό είχαν διαφορετικά χρώματα. Υφαίνονταν μονόχρωμα στο υφάδι. Οι ιγκλές του αλόγου ιδιάζονταν πολύχρωμες, όμορφα χαρούμενα χρώματα, υφαίνονταν μονόχρωμες. Οι πατήθρες του αργαλειού ιδιάζονταν και υφαίνονταν και αυτές. Οι τριχιές ιδιάζονταν πολύχρωμες ή μονόχρωμες πλέκονταν γαιτάνι σταυρωτό. Πλέξη με τέσσερα κλωνάρια (2Χ2 απέναντι) ή πλέξη κοτσίδα ή πλεξίδα με τρία κλωνάρια. Τα γαϊτάνια ιδιάζονταν και πλέκονταν πλέξη γαϊτάνι σταυρωτό με τέσσερα κλωνάρια. Υπήρχε και πλέξη με δέκα κλωνάρια διακοσμητικό γαϊτάνι (πλέκονταν με τη σειρά δύο απέναντι σφιχτή πλέξη με την σειρά τα κλωνάρια. Το στριφτό γαϊτάνι ιδιάζονταν και το έστριβαν με τον στρίφτη (σιδερένιο σαν αδράχτι) και το μάζευαν κουβάρι. Ήταν διακοσμητικό γαϊτάνι. Όταν ήθελαν να ιδιάσουν λίγα νήματα και δεν είχαν ιδιάστρα χρησιμοποιούσαν το πέταλο του αλόγου. Έβλεπα την υφαντική τέχνη στην αυλή του σπιτιού μου στο χωριό. Οι πληροφορίες είναι απο τους συγγενείς μου, ηλικιωμένες γυναίκες, που ήξεραν την υφαντική τέχνη και έζησαν με τα παραδοσιακά υφαντά. Πιστεύω να τα αποτυπώνω όπως ακριβώς μου τα είπαν. Το περασμένο καλοκαίρι ιδιάσαμε και πλέξαμε γαϊτάνια και μία τριχιά για το Μουσείο του χωριού μας.

Αικατερίνη Κάτσινου

Μάρτιος 2020

13

www. melissourgiotes.gr

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ - ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ & ΤΗΝ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ

Μνήμη Κώστα Καραβασίλη

Ο Κώστας Καραβασίλης έμελλε να φύγει εν μέσω πανδημίας και σε συνθήκες καθολικής καραντίνας. Δεν ήταν άρρωστος, δεν νόσησε απ’ τον ιό, δεν ανήκε σε ευπαθή ομάδα, παρά τον αριθμό που δήλωνε η ταυτότητά του, ήταν ένας άνθρωπος που περπατούσε όπως η ψυχή του τον έσπρωχνε, στα ψηλά και στα δύσκολα. Ένας όρθιος άνθρωπος. Κι έτσι όρθιος, έφυγε. Σαν κάποιος να έκλεισε τον διακόπτη χωρίς προειδοποίηση, χωρίς ν’ ανησυχήσει από πριν κανείς γι’ αυτόν, χωρίς να χρειαστεί την φροντίδα κανενός. Μόνο που εμείς έπρεπε να μείνουμε σπίτι. Κι έτσι στερήθηκε τις τιμές και τα ευχαριστώ που του αρμόζουν, στερήθηκε του γιου του το τελευταίο φιλί τ’ ακριβό, στερήθηκε του κόσμου την εκδήλωση του σεβασμού που κέρδισε σ’ όλη του τη ζωή. Κι εμείς όλοι στερηθήκαμε την ευκαιρία να τον αποχαιρετήσουμε όπως έπρεπε. Όχι μόνον οι συγγενείς, αλλά και οι συγχωριανοί του από τους Μελισσουργούς, το χωριό του το αγαπημένο, οι συγχωριανοί του από το Μενίδι, το άλλο του χωριό το καλοκαιρινό, οι φίλοι, ο κόσμος της αγοράς, οι συνοδοιπόροι, όλοι όσοι τον γνώριζαν και τον εκτιμούσαν. Να τον ξεπροβοδίσουμε, σφιχτά ο ένας δίπλα στον άλλον, με δάκρυα και λέξεις, με τραγούδια και εικόνες και τις μυρωδιές της Άνοιξης που δεν υπολογίζει των ανθρώπων τα πάθη. Έπρεπε να μείνουμε σπίτι. Ο θείος μας ο Κώστας Καραβασίλης, γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Άρτα. Γονείς του ήταν ο Βασίλης Καραβασίλης και η Γεωργία Τσοβόλα. Αδέρφια του η Αρετή, ο Αλέκος και η Χαριτίνη. Εργάστηκε μέχρι τη συνταξιοδότησή του στο κατάστημα “Το νοικοκυριό” που διατηρούσε στην οδό Σκουφά με τον μεγαλύτερο αδελφό του Αλέκο. Παντρεύτηκε την Ειρήνη Μπανιά κι έκαναν δυο παιδιά, τον Βασίλη και την Αρετή. Έζησε σαν παιδί κι ενηλικιώθηκε μέσα στη δίνη των δεκαετιών 1930-1940 που συγκλόνισαν τον τόπο μας και βίωσε την ίδια την Ιστορία που γράφτηκε τότε, μέσα απ΄ τη ζωή της οικογένειάς του, ανθρώπων με δημοκρατικά ιδανικά και έναν αυστηρό αξιακό κώδικα απ’ τον οποίο δεν παρέκλινε ποτέ. Ήταν περήφανος και αγέρωχος, αλλά ταπεινός και ευγενής, πείσμων και επίμονος αλλά δίκαιος και ευθύς, πνεύμα ηθικό με δικές του αξίες αταλάντευτες και ισχυρή άποψη αλλά και ευθυκρισία. Ήταν αφοσιωμένος στην οικογένειά του, αγαπημένοι κι αχώριστοι με τη γυναίκα του την Ειρήνη και περήφανος για τα παιδιά του όπως και τα παιδιά του γι’ αυτόν- και αξιώθηκε να χαρεί την επαγγελματική και προσω-

πική τους πρόοδο και ευτυχία. Λάτρευε τα εγγόνια του κι ήταν ο παππούς που λατρεύουν όλα τα παιδιά, εφευρετικός και φίλος της περιπέτειας, ευρηματικός, πνευματώδης και πειραχτήρι! Όχι, δεν έπληττες μαζί του, γιατί ο ίδιος δεν γνώριζε τη λέξη ανία, αεικίνητος και επίμονος χειρώνακτας, θεωρούσε ντροπή την αργία και αρετή την εργασία. Ήταν ακόμη περήφανος για τον τόπο του και ήσυχος για τη ζωή που έζησε. Αγαπούσε τις διηγήσεις όχι για να αυτοαναφέρεται, αλλά γιατί πίστευε στην αξία της ζώσας ιστορίας. Γι΄ αυτό ήταν αυστηρός με τους ανιστόρητους και τους αμνήμονες. Κάθε διήγησή του (ακόμη και εκείνες που τις επαναλάμβανε για πολλοστή φορά), είχαν κεντρική ιδέα τον Άνθρωπο, ήταν οι δικές του «παραβολές». Μεγάλη του αγάπη, ίσως η μεγαλύτερη όλων αν δεν υπήρχαν οι άνθρωποί του, ήταν τα βουνά. Που τα γνώριζε σαν την παλάμη του, τα περπατούσε σε κάθε ευκαιρία κι έλαμπαν τα μάτια του όταν μιλούσε γι’ αυτά και ζούσε κι ανέπνεε των ψηλωμάτων και των οροπεδίων την ανάσα και στέκονταν κι αφουγκράζονταν τη σιωπή τους, που γι΄ αυτόν ήταν έπος. Έτσι εμείς θυμόμαστε τον θείο μας, τον Κώστα Καραβασίλη. Θα τον τιμάμε, μέσα από τις αρετές που μας άφησε σαν δώρα και στη μνήμη του θα περπατάμε, προσπαθώντας να περπατάμε όρθιοι όπως έζησε και πέθανε ο ίδιος. Όρθιος, σαν τα ψηλά βουνά. Κάτια και Νίκη Σφαλτού

Μνήμη Γιάννη Τσίκου

Πέρασε κιόλας ένας χρόνος. Λες και ήταν χθες, όταν τέλη Απρίλη, Μεγάλη Παρασκευή και ενώ σε λίγο θα ετοιμαζόμασταν να πάμε στην εκκλησιά, μια τέτοια Άγια μέρα και να ακούσουμε το “Ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου Τέκνον, πού έδυ σου το κάλλος”, διάλεξες να μας αφήσεις και να ταξιδέψεις, να φύγεις από κοντά μας και να ανέβεις στους ουρανούς. Ο πόνος μας βαθύς, ήταν απρόσμενο το γεγονός, ακόμη και η μέρα που έφυγες από κοντά μας είναι συμβολική. Για μας όμως Δεν πέθανες. Είσαι παντού και είσαι μέσα σε όλα… Δεν πέθανες. Αδιάφορο οι μήνες κι αν περνάνε: τότε οι νεκροί πεθαίνουνε, όταν τους λησμονάνε. κατά τα λόγια του ποιητή μας Κώστα Ουράνη. Από εκεί ψηλά τώρα μαζί με τους γονείς σου, τον Γιώργο, την Καλλιόπη και όλους τους άλλους συγγενείς μας, είστε συγκεντρωμένοι και ετοιμάζεστε να κάνετε το δικό σας Πάσχα και

εμείς που μείναμε πίσω, οικογένεια, αδελφός συγγενείς και φίλοι σου δίνουμε την υπόσχεσή μας ότι δεν θα σε ξεχάσουμε ποτέ και στεκόμαστε στο λαϊκό δίστιχο που μας δίνει μια μικρή παρηγοριά στο βαθύ μας πόνο: αφού για πάντα στο εξής / θα βρίσκεσαι μακριά μας/ φρόντισε μόνο να’ ρχεσαι /μέσα στα όνειρά μας. Αιωνία σου η μνήμη Γιάννη. Η γυναίκα σου και τα παιδιά σου

Μνήμη Στάθη Χαρίση

Στάθης Χαρίσης. Το θηρίο του «Αετού» (1947). Πιτσιρίκος στις αλάνες της Βαλαώρας, στις αυλές του 1ου δημοτικού σχολείου, του γυμνασίου, κάτω από τα πεύκα της πλατείας «Σκουφά». Εκεί με όλα τα Μελισσουργιωτάκια. Επιμελής στο σχολείο. Από τους πρώτους παίκτες του θρυλικού «Αετού» (Αύγουστος 1948). Παρέα με τους χωριανούς, συμμαθητές, γειτόνους: Σωτήρη Καραγεώργο, Αποστόλη Σούρλα, Φόντα Λυγούρα, Σόλωνα Κολοβό. Ήταν τα πρώτα Μελισσουργιωτάκια που έπαιξαν στον Αετό το 1948 ανοίγοντας τον δρόμο στους επόμενους άσσους. Πολύ καλός μαθητής. Πέρασε εκ των πρώτων στην ΤΤΤ. Πτυχιούχος της Παντείου. Διευθυντής. Επιτελικός μέσος του «Αετού». Πολύ δυνατός. Επιπλέον οργανωτής και σκόρερ. Μάθηση, αθλητισμός, βιοπάλη. Βοηθούσε από μικρός τον πατέρα του Αθανάσιο Χαρίση στο παντοπωλείο επί της οδού Γριμπόβου. Μεγαλωμένος τα καλοκαίρια στην θρυλική «Παναϊά» (Μελισσουργοί), αλάνα με φυσικό χόρτο, έδινε ομηρικές μάχες κατά της γείτονος Πράμαντας. Παραμονές των αγώνων πήγαιναν απέναντι στο ιστορικό μοναστήρι που είχε εννιά μοναχούς. Το πιο μεγάλο των Τζουμέρκων, άφηναν μέσα στο ιερό τις φανέλες τους για να τις ευλογήσει ο Κύριος. Κοιμόντουσαν εκεί τα βράδια. Εποχές που δεν ξανάρχονται. Στάθης Χαρίσης. Μαθηταράς, αθληταράς. Το θηρίο του «Αετού» πάντα ζωντανή η μορφή του. Ελαφρύ το χώμα της Αρτινής γης. Ευλαβικά.

Στάθης Χαρίσης. Ο γίγαντας του «Αετού». Εκ των πρώτων παικτών από το 1948 έως το 1956. Πολυαθλητής, περίφημος, μέσος, επιθετικός, γκολτζής, γίγαντας. Στον «Αετό» με τους συγχωριανούς και συμμαθητές του: Αποστόλη Σούρλα, Σωτήρη Καραγεώργο, Φόντα Λυγούρα, Λάκη Καραβασίλη. Δίδαξαν ήθος, έδωσαν φως. Αιώνιος. Κώστας Χρ. Μπανιάς

14

Μάρτιος 2020

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ - ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ & ΤΗΝ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ

ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ

- Ο Χρήστος Γ. Κολιοπάνος και η Χρυσούλα Σπηλιοπούλου απέκτησαν αγόρι.

- Η Γιώτα Νάκη το γένος Καλιαρντά και ο Γιάννης Μπέλλος απέκτησαν δίδυμα, αγόρι και κορίτσι. Να τους ζήσουν τα νεογέννητα!

ΒΑΠΤΙΣΕΙΣ

- Ο Γιώργος Μαζουζέλος και η Παναγιώτα Μποχώτη βάπτισαν τον γιο τους και του έδωσαν το όνομα Μιχάλης. Να τους ζήσει το καινούργιο όνομα!

ΓΑΜΟΙ

- Η Κωνσταντίνα Νικ. Κάτσινου και ο Χρήστος Πλούχος παντρεύτηκαν στην Άρτα. Να ζήσουν ευτυχισμένοι!

ΘΑΝΑΤΟΙ

-Ο Ευστάθιος Χαρίσης απεβίωσε και ετάφη στην Αθήνα.

-Η Βασιλική Γκολομάζου απεβίωσε και ετάφη στην Άρτα.

-Ο Γιάννης Κολιοπάνος απεβίωσε και ετάφη στην Άρτα.

-Ο Γιάννης Μπαλάσκας απεβίωσε και ετάφη στην Άρτα.

-Ο Ηλίας Σκέντος απεβίωσε στην Αθήνα και ετάφη στους Μελισσουργούς -Η πρεσβυτέρα Θεοδώρα Μασιά το γένος Χαρίση απεβίωσε στην Άρτα και ετάφη στην Κορωνησία.

-Η Όλγα Τσιμπλή απεβίωσε και ετάφη στην Άρτα.

-Η Κατίνα χήρα Ιωάννου Νικολάου (Παλιούρα) απεβίωσε και ετάφη στην Άρτα.

-Η Αμαλία Κολιοπάνου το γένος Μπανιά απεβίωσε και ετάφη στην Άρτα.

-Ο Θωμάς Σκέντος απεβίωσε και ετάφη στην Άρτα.

-Ο Αντώνιος Ρίζος απεβίωσε και ετάφη στην Άρτα.

-Ο Κωνσταντίνος Βασιλείου Καραβασίλης απεβίωσε και ετάφη στην Άρτα.

-Ο Θανάσης Κουτσούμπας απεβίωσε και ετάφη στην Άρτα.

-Η Μαρία σύζ. Βασιλείου Καλιαρντά απεβίωσε στην Αθήνα και ετάφη στην Άρτα.

- Ο Παναγιώτης Καλιαρντάς απεβίωσε και ετάφη στο Περιστέρι Αττικής.

- Ο Νίκος Χρ. Κουτσούμπας απεβίωσε και ετάφη στην Άρτα. Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους τους.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ

-Η οικογένεια Ιωάννη Ι. Τσίκου με τη συμπλήρωση ενός χρόνου από τον θάνατό του προσφέρουν 100 ευρώ.

-Η Παναγιώτα Μποχώτη προσφέρει 50 ευρώ.

-Ο Ευάγγελος Παππάς προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Δημήτριος Ευαγ. Παππάς προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Γρηγόριος Ευαγ. Παππάς προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Νικόλαος Ευαγ. Παππάς προσφέρει 20 ευρώ.

-Η Νίνα Νικολακοπούλου προσφέρει 20 ευρώ στη μνήμη του εξαδέλφου της Γιάννη Κολιοπάνου.

-Η Νίκα Νικολακοπούλου προσφέρει 20 ευρώ στη μνήμη του εξαδέλφου της Γιάννη Κολιοπάνου.

-Η Παναγιώτα Ραβανού προσφέρει 20 ευρώ στη μνήμη του εξαδέλφου της Γιάννη Κολιοπάνου.

-Η Βασιλική Βερούχη προσφέρει 20 ευρώ στη μνήμη του εξαδέλφου της Γιάννη Κολιοπάνου.

-Ο Κώστας Ιωαν. Ραβανός προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Απόστολος Παππάς προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Κώστας Νικ. Ραβανός προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Σωκράτης Παπακώστας προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Νικόλαος Ρίζος προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Ιωάννης Ρίζος προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Νικόλαος Τζίμας προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Ανδρέας Ρίζος προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Θεόδωρος Θεοδώρου προσφέρει 30 ευρώ.

-Ο Ευάγγελος Κάτσινος προσφέρει 20 ευρώ στη μνήμη των γονέων του Γεωργίου και Βαγγελής.

-Ο Ναπολέων Μακρής προσφέρει 20 ευρώ.

-Η Μαρία Χαρίση – Σαρδή προσφέρει 50 ευρώ στη μνήμη του αδελφού της Στάθη Χαρίση.

-Ο Βασίλης Λ. Τζίμας προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Άρης Ραβανός προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Αλέξης Παπαγιάννης προσφέρει 20 ευρώ.

-Η Παναγιώτα Μπαζακούλα - Μαστρογιάννη προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Γεώργιος Αθαν. Κολιοπάνος προσφέρει 20 ευρώ.

-Η Καλλιόπη συζ. Γεωρ. Παπά προσφέρει 20 ευρώ.

-Η Γεωργία Σαπκίδου προσφέρει 20 ευρώ.

-Η Δήμητρα Σταυροπούλου προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Αθανάσιος Καλαφάτης και η Λίντα Παπαγαλάνη προσφέρουν 20 ευρώ.

-Ο Γρηγόρης Γεωρ. Παπάς προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Γεώργιος Τζερμιάς προσφέρει 20 ευρώ.

-Η Δήμητρα Ξυθάλη προσφέρει 20 ευρώ στη μνήμη του συζύγου της Νικολάου.

-Η Χαρά Γιώτη και ο Γιάννης Κατάκης προσφέρουν 20 ευρώ στη μνήμη της Μαριάνας Βασιλάκη.

-Η Φρόσω Πενταγιώτη προσφέρει 20 ευρώ.

-Η Σταυρούλα Ραβανού προσφέρει 20 ευρώ.

-Η Αγγελική Κώτση προσφέρει 20 ευρώ.

-Ο Χρήστος Κολιοπάνος προσφέρει 20 ευρώ στη μνήμη του νονού του Γεωργίου Γρ. Παπά.

-Η Γεωργία Τσίκου - Αλεξάκη προσφέρει 30 ευρώ.

www. melissourgiotes.gr

Μάρτιος 2020

15

πωνύμως

Με τον ΑΝΔΡΕΑ ΡΙΖΟ

Ηπειρωτικά θέματα, θέματα του Δήμου μας και του Χωριού μας, αλλά και ευρύτερα, σχόλια για όσα μας συγκινούν και φιλοξενία Ηπειρωτών, που έχουν κάτι να μας πουν, θα δημοσιεύουμε εδώ κάθε τρίμηνο...

Η έκδοσή μας

Η Αδελφότητά μας, ακολουθώντας το παράδειγμα πολλών Αδελφοτήτων των αποδήμων Ηπειρωτών, αποφάσισε την έκδοση αυτού του περιοδικού. Θα έπρεπε να είχε βγει προ πολλού, Όμως, κάλλιο αργά, παρά ποτέ. Ίσως πολλοί να αναρωτηθούν: Τι να το κάνουμε το περιοδικό; Πού καιρός για διάβασμα; Τι να πρωτοδιαβάσουμε; Και σίγουρα, από τη μια μεριά θα έχουν δίκιο. Εκατοντάδες έντυπα μας βομβαρδίζουν καθημερινά, η τηλεόραση έχει αντικαταστήσει τα πάντα, το βίντεο μπήκε για καλά στη ζωή μας, που αλλάζει καθημερινά. Όλα τούτα, όμως, περικλείουν κι έναν κίνδυνο: Τον κίνδυνο να χάσουμε την επαφή μεταξύ μας, να κλειστούμε στο καβούκι μας, μακρυά από την ομορφιά της ανθρώπινης επικοινωνίας. Και οι συνέπειες θα είναι τεράστιες για μας, για τα παιδιά μας, για την κοινωνία μας γενικότερα. Πιστεύουμε, όμως, πως μπορούμε ν’ αντισταθούμε σ’ αυτόν τον κίνδυνο. Και μια μορφή αντίστασης φιλοδοξούμε να αποτελέσει και το περιοδικό μας. Πόσο αποτελεσματική θα είναι, αυτό θα εξαρτηθεί απ’ όλους μας. Το περιοδικό θα έχει ευρύτερο Μελισσουργιώτικο χαρακτήρα, μακριά από κομματικές σκοπιμότητες και προσωπικές, εγωιστικές φιλοδοξίες. Θα βοηθήσει στην προώθηση και λύση των προβλημάτων τόσο των ξενιτεμένων Μελισσουργιωτών, όσο και του χωριού μας. Θα είναι ο συνδετικός και κοινωνικός κρίκος μεταξύ των Μελισσουργιωτών όπου γης. [...] Θα καταγράψει την ιστορική μας ταυτότητα, απ’ το χτες στο σήμερα, μα και θα βοηθήσει στην τόνωση των πολιτιστικών μας εκδηλώσεων, όπου θα προβάλλεται και θα διατηρείται ο γνήσιος και λαϊκός χαρακτήρας της παράδοσης, των αγνών εθίμων και ηθών της ιδιαίτερης πατρίδας μας. [...] Και τέλος-τέλος αυτό το περιοδικό θα βοηθήσει εμάς τους Μελισσουργιώτες να γνωριστούμε μεταξύ μας, μιας κι η ζωή μάς σκόρπισε από δω και απο κει. Το περιοδικό μας σαν τη μέλισσα πρέπει να “πετάξει” από Μελισσουργιώτη σε Μελισσουργιώτη, όπου κι αν βρίσκονται, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. (τ. 1, Ιούνιος 1987)

Μνημονεύουμε...

- Δημήτρη Γκορόγια, για όσα πρόσφερε στους Μελισσουργούς, στα Τζουμέρκα και στην Ήπειρο, με χαμόγελο, αισιοδοξία και δύναμη.

- Βάντα Κουτσοκώστα, την άξια συνεργάτιδα και φίλη, που έδωσε πολλά στη δημοσιογραφία, στη στιχουργική και στη λογοτεχνία, εν τέλει στην Ήπειρο, που τη διακόνησε ώς το τέλος της ζωής της.

- Γιάννη Δάλλα, τον ακάματο Ηπειρώτη που τίμησε την ποίηση, τη λογοτεχνία, την κριτική και με την ακαδημαϊκή του ματιά. Ένα μεγάλο ευχαριστώ και από εδώ, που μου εμπιστεύτηκε την έκδοση του βιβλίου του “Η σφαγή του Κομμένου”.

- Βαγγέλη Λάζο, ιδρυτή της εμβληματικής εκδοτικής εταιρίας “Δωδώνη”, που μας δίδαξε και μέσα από το έργο του, ανθρωπιά, δημιουργία και μας περιέλαβε με εμπιστοσύνη στους συνεργάτες του.

Ήταν Ιούνιος 1987, όταν εκδόθηκε από το ΔΣ της Αδελφότητάς μας το πρώτο τεύχος του περιοδικού μας. Εργαζόμουν τότε στη σύνταξη της εφημερίδας “Πανηπειρωτική” και είχα μια γενικότερη θέαση των δρώμενων στην Ηπειρωτική παροικία της πρωτεύουσας. Εκείνο το λιλιπούτειο περιοδικό (μικρό σχήμα 17Χ24) επιγράφονταν “Μελισσουργοί” - περιοδική έκδοση της Αδελφότητας Μελισσουργιωτών Αθήνας. Ήταν 20σέλιδο, σε ασπρόμαυρη εκτύπωση, εκτός από τη μελισσούλα (ήταν κίτρινη), την οποία αλίευσα από κάποιο άλλο έντυπο. Ήταν μία προσπάθεια, θα έλεγα ερασιτεχνική, με μόνα εφόδια το μεράκι και την αγάπη για το χωριό μας και την πλούσια ιστορική και πολιτιστική παράδοσή του. Το ΔΣ της Αδελφότητας, το οποίο πήρε την ιστορική απόφαση για την έκδοση του περιοδικού, απαρτίζονταν από τους: Δημήτρη Γκορόγια πρόεδρο, Αθανάσιο Μαστρογιάννη αντιπρόεδρο, Γιώργο Τσίκο γραμματέα, Απόστολο Παπά ταμία και μέλη τους Λάκη Θεοδώρου, Γεώργιο Κολιοπάνο και Σωκράτη Παπακώστα. Δημοσιεύουμε τον σκοπό της έκδοσης, τον οποίο παραθέτουμε στη διπλανή στήλη, όχι μόνο για ιστορικούς λόγους, αλλά και γιατί παραμένει επίκαιρος και σήμερα, αν και έχουν περάσει 33 χρόνια από τότε. Η προσπάθειά μας εκείνη δεν είχε συνέχεια για έξι χρόνια. Θες λίγο τα οικονομικά, λίγο οι άλλες έγνοιες της καθημερινότητας και η έλλειψη συνεργατών για ύλη, μείναμε εκεί. Αλλά, όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια, δεν το βάλαμε κάτω. Τον Αύγουστο του 1993, σε νέα πλέον περίοδο, κυκλοφορεί το δεύτερο τεύχος (έτσι το ονομάσαμε, για να υπάρχει συνέχεια), με τον ίδιο τίτλο, το μελισσάκι πάντα και με αλλαγές στο χρόνο έκδοσης (τρίμηνη έκδοση), σε σχήμα Α/4 (21Χ29), σελίδες 16 και σε έγχρωμη εκτύπωση. Πρόεδρος τη νέα αυτή περίοδο ήταν ο Σωκράτης Παπακώστας. (Δήλωσή του στη σελ. 3 του παρόντος). Έκτοτε, ανελλιπώς εκδιδόμενο, πορεύεται μέχρι σήμερα, έχοντας καταξιωθεί στη συνείδηση των συγχωριανών ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι του πολιτισμού του χωριού μας, αποσπώντας και τον θαυμασμό φίλων. Αισθάνομαι ευτυχής (επιτρέψτε μου το προσωπικό ύφος) που σε όλα αυτά τα 100 τεύχη έβαλα και γω το χεράκι μου, τόσο σε δημοσιογραφική στήριξη, όσο και σε τεχνική διαδικασία. Εκατό, τεύχη, λοιπόν, σήμερα και με εφαλτήριο τη γνώση, την εμπειρία και το μεράκι συνεχίζει την προσφορά του. Και για να τα...χιλιάσει απαιτείται να το στηρίξουμε όλοι, με ακόμη μεγαλύτερη αποφασιστικότητα, τόσο στη θεματογραφία του, όσο και στα οικονομικά του.

ΦΩΤ. ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ

ΕΥχΟΜΑΣΤΕ ΟλΟΙ, όταν πλέον γίνει παρελθόν η πανδημία του κορονοϊού, να ανταμώσουμε, να αγκαλιαστούμε, να φιληθούμε και να λαλήσει το κλαρίνο και πάλι, να γλεντήσουμε όπως εμείς ξέρουμε. Καλή αντάμωση, στα χωριανικά δρώμενα της Αδελφότητας και σ’ αυτά του καλοκαιριού στο χωριό μας! [Στη δεύτερη φωτ. από την αναβίωση (2018) του Διπλοκάγκελου στον Κάμπο, την επομένη του 15Αύγουστου, με πρωτοβουλία της Αδελφότητας].