PRACE KAZUISTYCZNE
Zmiany skórne w PTSD – opis przypadku psychodermatozy u polskiego żołnierza uczestniczącego w operacji International Security Assistance Force Skin lesions in PTSD – a case report on psychodermatosis in a Polish soldier participating in the International Security Assistance Force operation Dorota Wojtłowska‑Wiechetek1, Sylwia Szymańska1, Radosław Tworus1, Stanisław Ilnicki1, Witold Owczarek2 1
Klinika Psychiatrii i Stresu Bojowego Centralnego Szpitala Klinicznego Ministerstwa Obrony Narodowej Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie; kierownik: ppłk dr n. med. Radosław Tworus 2 Kierownik Kliniki Dermatologii Centralnego Szpitala Klinicznego Ministerstwa Obrony Narodowej Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie
Streszczenie. Opis przypadku dotyczy 44‑letniego żołnierza Polskich Sił Zbrojnych, uczestnika 6 operacji poza granicami państwa (2‑krotnie Liban, Kosowo, Irak oraz 2‑krotnie Afganistan), u którego podczas pobytu w rejonie ostatniej misji wojskowej w Afganistanie w 2010 r. na dłoniach i stopach pojawiły się zmiany skórne pod postacią bolesnych pęknięć oraz łuszczenia naskórka. Zmiany te miały charakter sączący, towarzyszył im silny ból powodujący całkowitą niezdolność do wykonywania codziennych czynności, a leczenie dermatologiczne przynosiło niewielką poprawę. Po powrocie do Polski pacjent był 2‑krotnie hospitalizowany w Klinice Dermatologii Wojskowego Instytutu Medycznego (WIM) z powodu nasilonych objawów skórnych (sączące pęknięcia, złuszczanie naskórka, przykurcze palców, silny ból uniemożliwiający normalne funkcjonowanie). Leczenie objawowe za pomocą steroidów przynosiło jedynie okresową poprawę, po której następował nawrót zmian chorobowych. Po konsultacji psychiatrycznej ustalono możliwość psychogennego podłoża zmian skórnych. Chory został przyjęty do Kliniki Psychiatrii i Stresu Bojowego WIM, gdzie w toku diagnostyki ustalono współistnienie zmian skórnych i objawów PTSD. Słowa kluczowe: psychodermatoza, PTSD, zmiany skórne Abstract. A case report pertains to a 44‑year‑old soldier of the Polish Armed Forces, a veteran of six operations outside Poland (twice in Lebanon, Kosovo, Iraq and twice in Afghanistan). During his latest deployment to Afghanistan in 2010, he developed some skin lesions on his hands and feet in the form of painful cracks and exfoliation. Fluid was seeping from the lesions and they were causing acute pain resulting in complete inability to perform everyday activities. Dermatological treatment led only to little improvement. Having returned to Poland, he was hospitalized twice in the Department of Dermatology of the Military Institute of Medicine (MIM) due to worsened skin lesions (fluid‑oozing cracks, epidermis exfoliation, finger contractions, acute pain preventing the patient from normal functioning). The symptomatic treatment resulted in only temporary improvement followed by a recurrence of the symptoms. Upon psychiatric consultation, a possibility of psychogenic basis of skin lesions was determined. The patient was admitted to the Department of Psychiatry and Combat Stress of the MIM, where the examination shown a comorbidity of skin lesions and PTSD symptoms. Key words: psychodermatosis, PTSD, skin lesions Nadesłano: 20.08.2012. Przyjęto do druku: 3.12.2012 Nie zgłoszono sprzeczności interesów. Lek. Wojsk., 2013; 91 (1): 60–64 Copyright by Wojskowy Instytut Medyczny
60
Adres do korespondencji: lek. Dorota Wojtłowska‑Wiechetek Klinika Psychiatrii i Stresu Bojowego CSK MON WIM, ul. Szaserów 128, 04-141 Warszawa, tel. +48 22 681 80 68, e‑mail dw.wiechetek@gmail.com
LEKARZ WOJSKOWY 1/2013