Holland Côte d'Azur Magazine – zomer 2022

Page 1

34e jaargang #3

ZOMER 2022

Kunst Henri Versteeg in Fayence C’est Fab Taaltip van Fabienne van Dillen

Mon souvenir musical de l’été Afscheid Petra Zeeuw ‘Met haar vertrekt zeer veel kennis’ Meerdaags evenement Rallye des Alpilles et de l’Uzège Direction Le Nord Modeontwerper en beeldend kunstenaar Mart Visser


Ambiance Riviera Ambiance Riviera LUXURY OUTDOOR LIVING LUXURY OUTDOOR LIVING

Ambiance Riviera Ambiance Riviera OU UTDOO LLUUXXUU RR YY O O RR LL I IVVI INNGG

96 route du Plan de la Tour - 83120 Sainte Maxime - Telefoon: +33 4 94 43 21 30 96 route du Plan de la Tour - 83120 Sainte Maxime - Telefoon: +33 4 94 43 21 30 www.ambiance-riviera.fr - info@ambiance-riviera.fr

www.ambiance-riviera.fr - info@ambiance-riviera.fr


3

Holland Côte d’Azur Magazine

Martijn Buter, voorzitter@nedazur.org

voorwoord

Parels van

De Nederlandse Club

H

et belooft een hete zomer te worden volgens de voorspellers van Meteo France. Iedereen zal het wel gemerkt hebben, de lente van 2022 is in Frankrijk al de op twee na warmste sinds 1900 en de op twee na droogste sinds 1950. Gelukkig hebben we even kunnen genieten van een virusvrije periode waar we geen last hadden van besmettingsgolven of evenementen moesten annuleren. Het is echter naïef om te denken dat corona de komende jaren volledig weg is uit de samenleving. Net als je denkt dat we er misschien van af zijn, verschijnen momenteel de eerste berichten dat het aantal besmettingen weer aan het toenemen is. Laten we hopen dat de impact klein blijft en dat we niet in een nieuwe ‘confinement’ belanden. Afgelopen april hebben we na twee geannuleerde edities weer eindelijk een Koningsdag kunnen organiseren. Dit jaar deden we dat samen met ANM, NCO en de Nederlandse school De Gouden Klomp. NCO, dat staat voor Network Côte d’Orange, deed voor het eerst mee en wat het bestuur van De Nederlandse

Club betreft, blijven we in de toekomst met alle partijen samenwerken. Koningsdag kende een recordopkomst van meer dan 400 mensen, waarvan ruim 80 kinderen, en kan als zeer geslaagd worden beschouwd. Hulde aan alle vrijwilligers die hebben meegewerkt om dit grote feest tot een succes te maken. Een andere parel van De Nederlandse Club, de meerdaagse autorally, werd dit jaar verreden in het grensgebied van de departementen Bouches-du-Rhône en Gard. Zoals elk jaar streed een grote groep enthousiaste deelnemers om de prijzen, met deze keer twee debutanten als verrassende winnaars. Dank aan de organisatie die alles weer tot in de puntjes geregeld had. De nieuwe hoofdredacteur heeft mij verzocht om het voorwoord niet te lang te maken, waar ik met plezier aan voldoe. Voordat De Nederlandse Club een kleine zomerpauze gaat houden, hoop ik u nog te ontmoeten op de traditionele Haringparty die gepland staat op zondag 10 juli. Meer informatie hierover verderop in het magazine en op onze website. Ik wens u alvast een fijne zomer! ●


Zorgeloos en effectief uw huis verkopen? Met ons stappenplan vinden we de juiste kopers!

new home, makelaar en erkend taxateur, is de grootste Nederlandse makelaar in Zuid-Frankrijk, met kantoren in Lorgues, Fayence en Sainte-Maxime. Door ons uitgebreide netwerk in Frankrijk en in Centraalen Noord-Europa, in combinatie met een gerichte marketingaanpak geheel afgestemd op uw woning, zijn we in staat om snel een geschikte koper voor uw woning te vinden. Ons verkoop-stappenplan begint met een professionele taxatie. Wij informeren u tevens over verplichte diagnostische onderzoeken en helpen u met het samenstellen van een volledig en overtuigend verkoopdossier. Ook weten wij hoe u met eventuele kleine aanpassingen uw huis optimaal kunt presenteren. Even belangrijk is de online presentatie. Denk daarbij aan professionele fotografie, de inzet van drones voor luchtfoto’s en geavanceerde 3D-technologie voor een virtuele rondleiding in uw woning. Hebt u een Provençaalse mas, een bastide, een appartement, een chateau of een villa met zeezicht, new home verkoopt het voor u! Kijk op www.new-home.fr of bel met een van onze kantoren.

7 cours de la République 83510 Lorgues +33 (0)4 94 47 49 54

Place Léon Roux 83440 Fayence +33 (0)4 94 76 20 10

34 avenue du Général Leclerc 83120 Sainte-Maxime +33 (0)4 94 81 96 16

www.new-home.fr


5

inhoud

Holland Côte d’Azur Magazine – zomer 2022

16 12 39

20

Métro Boulot Bistro

44 3 7 9 11 12 14

oorwoord van de V voorzitter Redactioneel If it works don’t touch it Column Wim Trouw Vóór de geraniums Column Catharine Majzel De tuinset Tuin en Bos Rozen (Rosaceae) Nederlander in de Provence Bauke Geersing over de Optocht der flagellanten

16 20

Kunst Henri Versteeg in Fayence

Reportage Petra Zeeuw neemt afscheid van het bestuur

22

Rallye des Alpilles et de l’Uzège Dorisch, Ionisch, of Korinthisch?

24

Clubzaken Van Koningsfeest tot maandelijkseborrels. En alles wat er verder was en komt ...

32

Van Stamppot tot Sterren Cor en Davina Glorie bezochten weer twee restaurants

39

C'est Fab Fabienne van Dillen geeft ons een waardevolle taaltip

50 46

Direction Le Nord Micheline Van Hautem in gesprek met Mart Visser

46

Toegevoegde Waarde Valkuilen van de Franse vermogenswinstbelasting

50

Vraag het de Makelaar Rob Brink over de invloed van de oorlog in Oekraïne op de Franse vastgoedmarkt

40

52

42

54

43

57

Le Choix de Sophie De bijbelse oorsprong van de linzenschotel

Wijn en oorlog! Oekraïne als wijnproducerend land Sortir Waar gaan we naar toe deze zomer? Een agenda biedt uitkomst

44

Column Henk Breukink Frankrijk, koeien en kaas

La Vie Professionnelle Interviewreeks van ­WillemHein Couwenberg waarin hij ondernemers aan u voorstelt Puzzelpagina’s Voor wie lekker lang wil ­puzzelen.

Souvenir Musical Goede herinneringen aan Pour un flirt van Michel Delpech

58

Oplossingen Voor wie niet te lang wil puzzelen ...


Van Houten Industriepark 12 1381 MZ Weesp Nederland

+31 (0)294 418080 info@kuiperbv.nl www.kuiperbv.nl

Kuiper De Internationale Verhuizer verzorgt uw internationale verhuizing tot in de puntjes. Wekelijks rijden er luchtgeveerde verhuiswagens naar en vanuit onder meer Frankrijk, Spanje, Portugal, Zwitserland en Italië. • Eigen (Nederlandstalige) vestigingen in heel Zuid-Europa • Wereldwijd betrouwbaar en ervaren agentennetwerk • Moderne opslagfaciliteiten in Nederland en op de bestemming • Tevens frequent op andere Europese en Overzee bestemmingen • Door combinatielading gunstige en concurrerende tarieven!


7

Holland Côte d’Azur Magazine

Eddy van der List

redactioneel

If it works don’t touch it

(als het werkt, raak het dan niet aan)

E

en bekende regel in de wereld van computerprogrammering. Daar moest ik even aan denken toen ik begon als hoofdredacteur van dit magazine. Ik hou wel van een uitdaging en ik heb mezelf natuurlijk afgevraagd: wat gaan we veranderen, wat gaan we verbeteren? Tussen de benoeming als hoofdredacteur en het uitkomen van deze editie, was er weinig tijd om daarover na te denken, want de drukker wacht niet. U zult in deze editie dan ook geen ingrijpende veranderingen tegenkomen. Toch wil ik, samen met de vaste redactie­medewerkers en onze lezers, langzaam veranderingen gaan introduceren. Naast de standaardtaken zoals teksten ontvangen, schaven aan zinsbouw, spelling en interpunctie, wil ik meer gaan werken aan het plannen van de artikelen, ideeën aandragen voor actuele onderwerpen, en luisteren naar onze lezers. Om op deze manier een magazine te creëren dat ons allemaal blijft aanspreken en inspireren. Een andere stelling is: Grote veranderingen komen tot stand door kleine stapjes te nemen in de richting van je doel (Richard Maurer). In deze editie daarom de eerste stapjes, zoals na een paar jaar afwezigheid de terugkeer

van een culturele/evenementenkalender, en de nieuwe column ‘Souvenir Musical’; waarin we lezers uitnodigen in komende edities een stukje te schrijven waarom een Frans chanson hen aanspreekt en hoe het herinneringen activeert. Verder vind u een nieuwe blog geschreven door Fabienne van Dillen over de wetenswaardigheden van de Franse taal. We hebben ook leden actief uitgenodigd om een stukje te schrijven, zoals het artikel over de golfdag, van de hand van André Goedee. Als laatste zult u QR-codes tegenkomen. Deze zijn te scannen met de camera van uw smartphone of tablet, u krijgt dan meer achtergrondinformatie over het artikel. Genoeg kleine stapjes voor ‘mijn’ eerst editie. Heeft u ideeën over een onderwerp, wilt u zelf een artikel schrijven, of heeft u andere opmerkingen of suggesties, laat het ons weten via clubblad@nedazur.org. Alleen samen kunnen we ons magazine op een hoog niveau houden en zelfs nog verbeteren.

Eddy


We ontmoeten elkaar ook op Facebook facebook.com/groups/nederlandseclub

FASTEST CAR RENTAL SERVICE ON DUTCH AIRPORTS Easy pick-up and return • No nonsense Unlimited mileage • 100% all-inclusive

www.bblcarrental.com

alz... wat

je niet meer weet wat je net gelezen hebt? 1 op de 3 vrouwen krijgt dementie. Geef nu voor meer onderzoek, zodat dementie niet jouw toekomst wordt. stopdementie.nu

‘Mijn ‘Mijn nalatenschap nalatenschap laat haar naam laat haar naam ‘Mijn nalatenschap voortleven’ voortleven’ laat haar naam voortleven’

Kijk Kijk op op toegift toegift.nl .nl en en ontdek ontdek hoe hoe jouw idealen kunnen voortleven jouw idealen voortleven Kijk op toegiftkunnen .nl en ontdek hoe jouw idealen kunnen voortleven


9

Holland Côte d’Azur Magazine

COLUMN

Wim Trouw

Vóór de geraniums

Z

owel in Nederland als in Frankrijk is één van de heikele punten in het publieke debat de hoogte van de pensioenen en de pensioenleeftijd. De jonge generatie moet bloeden voor de ouderen. Het gekke is dat de ouderen in dit debat bijna altijd aan de zijlijn staan en het gelaten over hun heen laten komen. Ook worden wij ouderen beschuldigd van het bezet houden van grote huizen. Gelukkig zijn er vele ouderen die emigreren naar Frankrijk zodat van deze beschuldiging weinig overblijft. Vaak moet ik denken aan de cabaretière Brigitte Kaandorp die haar bestaan bezingt in het nummer ‘Ik heb een heel zwaar leven’. Hier in Frankrijk valt dat uiteraard wel mee. Onze dagindeling bestaat uit de volgende werkzaamheden. Eerst worden ’s ochtends de luiken geopend en snuiven we de heerlijk jasmijngeur op. Alweer een opkomende zon, een kop thee op bed en een update van het Franse journaal tijdens Telematin op TV2. Soms met hulp van Google translate leren we dan de voor ons nieuwe woorden die je niet op school geleerd hebt en vaak betrekking hebben op nieuwe technologie of wetgeving. Daarna gaan we eerst, voor de warmte toeslaat, wat klussen binnen of in de tuin doen. Vervolgens de parasol uitklappen, kussens in de stoelen en het zwembad opendraaien en indien nodig wat stofzuigen. Soms is het ook nodig om de etensvoorraad aan te vullen en wordt het een rit naar de supermarkt, slager, groenteman en bakker. De lunch is voor ons de hoofdmaaltijd. Soms wordt dat een Formule midi bij een van de vele restaurants in de omgeving. Maar meestal maken we zelf een heerlijke maaltijd met behulp van BBQ of rookoven. Ook nemen we tijd om een fietstocht te maken of gewoon een rit in de omgeving met een bezoek aan een terrasje voor een espresso of wijntje. In de maanden juli en augustus is het ons te warm en vertrekken we met de camper naar het Noorden. Een prima seizoen om even de woning te verhuren aan Nederlanders die wel wat warmte kunnen gebruiken. Bovendien heeft dit het voordeel dat je zowel voor als na de

verhuur je huis een grondige schoonmaakbeurt geeft en alle niet noodzakelijke spullen opruimt. Met deze twee maanden verhuur kunnen we ons pensioen bovendien ook nog aardig aanvullen. Voor ons is het geen zwaar leven. We genieten iedere dag en hebben de tijd niet om achter de geraniums te zitten. De pensioenleeftijd (wanneer is dat?) is voor ons nog niet aangebroken. We zijn iedere dag druk in de weer en ook al daalt de dekkingsgraad van ons pensioen, we redden het wel. ● Luister naar Brigitte Kaandorp’s Ik heb een heel zwaar leven op youtu.be/BFugEoNNUFc


Cabinet d’Avocats - Sung Soon EGBERTSEN Avocat au Barreau de Grasse

ADVOCAAT FRANS RECHT Onafhankelijk, deskundig en gedreven Wij bieden u deskundig juridisch advies op maat en vertegenwoordigen u bij civiele geschillen in Frankrijk. Algemeen civiel recht Vastgoedrecht Aansprakelijkheidsrecht Procesvertegenwoordiging

mr. S. Egbertsen

13, boulevard Maréchal Foch 06600 ANTIBES Tel.: +33 (0) 4 93 61 11 76 E-mail: avocat@egbertsen.fr

www.egbertsen.fr


11

Holland Côte d’Azur Magazine

Catharine Majzel

COLUMN

De tuinset

A

petrots keek ik naar onze nieuwe aanwinst, een prachtige tuinset van ‘fer forgé’, overgenomen van een kennis, waar de set al jaren onder een afkapping stond mooi te wezen. De stoelen en bankjes bleken absoluut ‘windhoos-proof’, oftewel niet te beuren zo zwaar. Met de daarop volgende invallende winter viel het me op dat ons terracotta terras er verdacht oranje bruin uitzag en ja hoor, de stoelen stonden te roesten waar je bij staat. Dat was even slikken, maar we lieten ons niet uit het veld slaan. Op een mooie lentedag storten wij ons op de toch wel gigantische klus om ze te behandelen met een anti-roest verf. Na uren ploeteren hadden wij het grootste deel gedaan toen er plots een gigantische windvlaag de zojuist aangebrachte zwarte verf bedekte met een laag gele pollen. Met geen mogelijkheid was die troep er nog af te krijgen en dus restte ons geen andere mogelijkheid dan alles opnieuw te verven. Een paar dagen later konden we dan eindelijk voor het eerst genieten van ons nieuwe buitenmeubilair. Totdat het zonnetje tevoorschijn kwam en de leuningen van de stoelen bloedheet werden. Geen ontkomen aan, we zaten er met geklemde armen op om onze kostbare ledematen niet te verbranden. Dit vroeg om een creatieve oplossing. Ik kreeg een lumineus idee en kocht een ‘gloriëtte’, een soort van kiosk-achtige tent-overkapping met een stevig doek erop. De ervaring had ons inmiddels geleerd dat gewone overkappingen de neiging hadden er met de eerste de beste windvlaag vandoor te gaan, dus het zware overkappingsdoek was echt een must. De grote dag van de levering brak aan en er bleek een hele grote vrachtauto voor nodig te zijn om dit immense doe-het-zelf pakket te vervoeren. Bij aankomst werd al snel duidelijk dat de vrachtauto niet kon keren op de oprijlaan. Het werd een hele klus om alles goed uit te laden, en dat was best wel jammer omdat de chauffeur z’n goede bui onderweg naar ons huis al ergens was kwijtgeraakt. Maar dankzij de inventieve oplossingen van mijn man lukte het uiteindelijk om gezamenlijk de handel uit de aanhanger te krijgen. En dus reed de chauffeur die middag opgelucht de wijk weer uit. De levering bleek te bestaan uit een heel arsenaal aan enorme

onderdelen, die ieder afzonderlijk al bijna niet te hanteren waren. Bovendien stond er op de stickers van de verpakking dat alle onderdelen voor het in elkaar zetten moesten worden behandeld tegen .. de roest. We keken elkaar enigszins wanhopig aan, wat had ik nu weer op mijn hals gehaald. Het verven of vernissen van de materialen zou iedere 2 jaar moeten worden herhaald en met alle respect, daar gingen we echt niet aan beginnen. De oplossing zat hem misschien in het aanbrengen van een laag lijnolie, wat het in ieder geval tegen de roest zou beschermen. En zo lieten we liters van het spul uit België overkomen. Drie weken lang gingen we met de kwast in de hand naar bed en stonden we er weer mee op om met frisse moed de klus te klaren. Klein probleempje, het droogde voor geen meter en bleef plakkerig. Na weken wachten besloten we met vrienden het ding toch in elkaar te zetten, al was het velletje met summiere instructies niet echt behulpzaam. Maar dankzij voortschrijdend inzicht lukte het ons uiteindelijk om er iets toonbaars van te maken. Het zware doek erop was de kers op de taart en moest alleen nog maar ‘even’ over de drieënhalve meter hoge nok worden gedrapeerd en vastgemaakt. Het zag er uiteindelijk echt schitterend uit en we hebben de hele zomer genoten van ons prachtige prieeltje met daaronder de beruchte tuinset. Jammer alleen dat het overkappingsdoek er na een paar maanden wel erg luchtig op is geworden. Door een heftige hagelbui zitten er nu grote scheuren en gaten in. Maar ja, ons hoor je niet klagen want wie wil er nu niet ’s avonds door de gaten in het doek de prachtige sterrenhemel bewonderen met een heerlijk glaasje wijn in de hand? ●


12

Holland Côte d’Azur Magazine

D

Gerard de Bos – gerarddebos@gmail.com

(Rosaceae)

e vele soorten rozen die we zien in tuinen, openbaar groen, balkon- of terraspotten, kennen hun oorsprong in de natuur, die al miljoenen jaren geleden is begonnen. Langzaam maar zeker is de roos getransformeerd tot de huidige basis van vele vele soorten. Tot min of meer de achttiende eeuw waren de kleuren en vormen nog beperkt, men deed alleen aan natuurlijke vermeerdering, het oculeren was nog een onbekende bezigheid. Bij het oculeren plaatst men een knop (het oog of schildje vandaar de naam oculeren) onder de bast van een onderstam. In het volgend jaar gaat de knop uitlopen en groeit uit tot een tak van het gewenste ras. Tegenwoordig zijn er al vele vormen (soorten) rozen. Om er een paar te noemen; grootbloemige rozen, tros rozen, bodem bedekkende rozen, miniatuur rozen, botanische rozen, en klimrozen. Van iedere variëteit roos kan een stamroosexemplaar gemaakt worden door middel van oculatie. Er wordt dan een oog van de gevraagde variatie op een speciaal opgekweekte stam aangebracht en na verloop van tijd is dit oog uitgegroeid tot een ‘Queen Elisabeth’ of welke gevraagde variatie dan ook; in de meeste gevallen betreft het de grootbloemige en de floribunda rozen omdat deze nu eenmaal tot de populairste rozen behoren. De stamhoogte loopt zo van 80 cm. tot 160 cm. Ook babyroosjes worden op stam geleverd, dit in het algemeen tot 40 cm. Stokrozen (Althea) zijn zeker geen rozen maar vaste planten. Er zijn dus een aantal soorten, maar die eigenlijk enkele soorten zijn uiteindelijk uitgegroeid tot (nu toe) een dertigduizend variëteiten. Een veel gevraagde eigenschap waar rozenkwekers zich, vooral na de tweede wereldoorlog, mee bezig hielden was een langere duur van de bloei of doorbloei. Een goed voorbeeld is de trosroos ‘Sneeuwwitje’, bloeit vanaf mei en staat in november, december nog vrolijk te bloeien en kijk niet raar op als met de voorjaarssnoei nog bloeiende takken weggeknipt moeten worden.

Wat de roos van nature als aangename bijkomstigheid had, was een goed waarneembare geur waar de parfumindustrie zoals Dior dankbaar gebruik van maakte en nog steeds maakt. Door het vele kruisen en doorkweken is het aantal variëteiten dus wel enorm toegenomen, maar de groep geurende rozen nam aanmerkelijk af. Er werd meer voor kleuren en vormen geteeld, en de geur verdween een beetje uit het beeld. Tegenwoordig is de geur weer een gewaardeerde eigenschap die de verkoop van dit type roos flink positief kan beïnvloeden Het werken met rozen in een tuinontwerp is leuk en dankbaar door de vele vormen kleuren waaruit je kunt kiezen. Een kleine negatieve bijkomstigheid is dat rozen zonaanbidders zijn, in de schaduwplanten is dus niet aan te raden. Met de al eerdergenoemde grootbloemige rozen, de zogeheten theehybriden kun je een flinke groep in een heesterborder zetten, of solitair gebruiken, maar in Engeland worden met de Queen Elizabeth roos hele hagen gevormd, groeiend tot wel twee meter hoog. De oorspronkelijke Queen Elizabeth roos heeft zachtroze bloemen, en is ondertussen al Salix Sacchalinensis Sekka met haar brede bruine takken met de witte katjes


13

Holland Côte d’Azur Magazine

tuin & bos

Klimrozen op een zuidgevel. Dan is succes verzekerd, ook hier weer vele mogelijkheden. Een beetje een buitenbeentje is de Rosa ­Omeiensis Pteracantha, een sterke groeier, opvallend door zijn grote brede knalrode doorns tot wel drie cm breed en een goede botteldrager. De klimroos haalt makkelijk een hoogte van twee meter en beslaat snel een paar vierkante meter; te planten als solitair en vergelijkbaar met de wilgensoort: ‘Salix Sacchalinensis Sekka’, ook bekend als de ‘decowilg’, opvallend door zijn takken en geliefd bij de bloemisten. Het is dus erg belangrijk dat, als we een goed resultaat willen hebRosa Omeiensis Pteracantha met haar grote aparte doorns ben van de gekochte rozen, het op de juiste manier planten de hoofdzaak is. Een ruim plantgat met wat lichte bemesting, in meerdere kleuren te krijgen van rood en abrikoos­ dan voor het inplanten nat maken, en in geval van een kleurig. Allen met dezelfde positieve eigenschappen: in pot geleverd exemplaar, de kluit nat maken. In geval een sterke gezonde groei, rijke bloei, en een redelijk van wortelgoed: de wortels tot op tweederde inkorgoede doorbloeier wat bij de meeste grootbloemige ten en de takken inkorten tot pakweg tien cm boven niet het geval is in tegenstelling tot de trosrozen. de oculatie. Bij het planten de wortels nat maken, en Een nadeel van de grote bloemvorm komt om zorgen dat de oculatie onder de grond zit, en daarna de hoek kijken bij het onderhoud, en met name bij de bewatering; in de zuid-Franse tuinen vormt de besproeiing een belangrijk onderdeel van het onderSneeuwwitje houd. In het geval van ‘op hoogte afgestelde sproeiers’ worden de grote dikke knoppen die tegen de bloei aan zitten te nat, gaan rotten en dus geen bloei. Bij de aanplant van rozen is het aan te raden om een druppelsysteem toe te passen of in een vochtiger klimaat te gaan wonen. Rozen worden veel toegepast in combinatie met lavendel, een plant die zeker geen liefhebber is van besproeiing en met weinig water tevreden is. Grijs is overigens de kleur van weinig water, denk maar aan de Stachys (ezelsoren), het helmgras in de duinen, ­Perovskia of wat groter de olijfbomen. De vormen waar de rozen in gekweekt kunnen worden maakt ze toepasbaar voor elk groen ontwerp, mits er zon is. Baby-Roosjes zijn uitermate geschikt voor rand-afzettingen en worden vrij dicht op elkaar geplant, tot wel zestien per vierkante meter. Voor de natuurlijke hondsroos (Rosa Canina) is drie stuks op een vierkante meter al veel, ze bloeit kort maar heeft een rijke dracht aan rode vruchten, de zogenoemde ‘bottels’, die weer voedsel zijn voor de vogels. Een de grond goed aandrukken. Eenmaal aangeslagen en andere ruige roos de Rugosa, wordt veel gebruikt in goed groeiend; regelmatig mesten, zomersnoei toepassen, in het vroege voorjaar niet te bang zijn om flink te het openbaar groen, en is drager van grote lichtrode snoeien en een goede voorjaarsbemesting geven. vruchten die goed te eten zijn. Kwekers zijn overal te vinden maar de grote jonOnder de te verkrijgen vormen zijn er stamrozen gens zitten toch vooral wat meer in het noorden van te koop van zowat elke variëteit; de hoogte loopt van Frankrijk. In Nederland is Firma de Wilde in Bussum een 40 cm tot meer dan 160 cm, uiterst geschikt voor een vertrouwd adres maar ook Firma Verschuren in Cuyk opvallend element in een veld bodembedekkers; een (Noord-Brabant) heeft een heel mooi assortiment. ● mooi exemplaar is de rode treurroos ‘Excelsa’.


14

Holland Côte d’Azur Magazine

Bauke Geersing – bauke.geersing@wanadoo.fr

Optocht der flagellanten

I

n de 13e tot de 15e eeuw trokken dweepzieke lieden in troepen door het land die zichzelf in het openbaar geselden om zodoende Gods barmhartigheid af te smeken. Ze werden flagellanten, geselbroeders genoemd omdat ‘flagellum’ het Latijnse woord voor gesel of zweep is. Door zichzelf te pijnigen wilden zij in de gunst komen bij God en meenden zij zo rampen te kunnen afwenden. De flagellanten trokken, vooral in crisistijd, in optocht van de ene naar de andere stad. De groepen bestonden gemiddeld uit 50 tot 100 personen. Vaak liepen er vaandeldragers en kaarsenhouders voorop. Aan beeldvorming werd toen ook al gedacht. Al zingend gingen ze naar de plaatselijke kerk, ontbloten hun bovenlijf en bedekten hun onderlichaam met witte doeken. Ze liepen dan rond en sloegen zichzelf met gesels. Tot bloedens toe. De apotheose van hun theaterstuk was op de knieën vallen, waarna ze zichzelf geselden en jammerden over de zonden van zichzelf en die van de wereld. Vaak deed de leider van de flagellanten groep er nog een schepje bovenop door de rest van de groep hard te geselen. De piek van de flagellanten-activiteit lag tijdens de zogenoemde Zwarte Dood, een pestepidemie die in 1347 begon. Het ritueel begon met het

voorlezen van een brief – waarvan werd beweerd dat die door een engel was afgegeven (een variant is dat de brief afkomstig was van de heilige maagd Maria, die bij God met succes clementie had bewerkstelligd) – waarin de gesel activiteiten werden gemotiveerd. Al gauw bleek dat de flagellanten ook de pest naar steden brachten. De komst van flagellanten leidde regelmatig tot een aanval op de joodse gemeenschap, die verantwoordelijk werd gehouden voor de pestepidemie. Sommige fanatieke flagellanten gingen over tot geweldpleging tegen ‘vijanden van Christus’. Op 20 oktober 1349 gaf paus Clemens VI een bul uit waarin hij voorschreef dat flagellanten alleen onder toezicht van door de kerk benoemde leiders hun geselpraktijken mochten uitvoeren. Tijdens het Concilie van Konstanz (1417) werden deze tochten veroordeeld. Kwam er daarmee een einde aan dit fenomeen? Het staat vast dat flagellanten actief waren in toenmalig West-Europa, waaronder Frankrijk en Nederland. De elementen van deze beweging, boetedoening, jezelf straffen, denken in slachtoffers en daders, tegenspraak niet accepteren en hen die dat doen als vijanden beschouwen, het propageren van gelijkheid, het niet toestaan van tolerantie, zijn vandaag de dag nog steeds actueel.

Historische context genegeerd Flagellanten keken naar hetgeen was voorgevallen en gingen daar tegen te keer. Zo beweerden zij dat de pest was veroorzaakt door de Joden, terwijl die door de Mongoolse horden was geïntroduceerd. Dat is het ontkennen van de historische context. Dat gebeurt tegenwoordig ook met de beschrijving van onze geschiedenis. Historische gebeurtenissen worden uit hun context gehaald en beoordeeld volgens hedendaagse morele/politieke opvattingen. In zijn recente afscheidscollege beweerde prof. dr. Frank van Vree (UvA) dat het toepassen van deze ideologische opvatting de geschiedeniswetenschap zelfs vooruit helpt, omdat deze politieke opvatting de huidige tijdsgeest volgt die schreeuwt om boetedoening over slavernijverleden en kolonialisme. Althans als je de mainstream media mag geloven. Slavernijgeschiedenis Slavernij was een periode in de geschiedenis van de mensheid. Honderden jaren lang was slavernij een ‘normaal’ verschijnsel. Slaven bestonden in alle kleuren. In Afrika was het big business waar zwarte slavenhouders, hun zwarte medemensen verzamelde en verkochten. De moslimoverheersers hielden er witte slaven op na. Het beeld in onze huidige westerse wereld dat slavernij een situatie was van


15

Holland Côte d’Azur Magazine

witte slavenhouders en zwarte slaven klopt niet met de historische context. De verkondigers van deze opvatting zijn de flagellanten (vaak historici) van onze tijd. Feiten doen er niet toe, het gaat erom dat er een aansprekend beeld wordt gecreëerd. En dan komen de boetedoening, de zelfkastijding en excuses om de hoek. Gemeentebesturen van Amsterdam. Rotterdam en Utrecht bieden hun excuses aan voor deze geschiedenis. Die besturen hebben er part noch deel aan gehad. Maar misleid door de hedendaagse flagellanten trappen ze in de val. Zelfs bankiers doen eraan mee. Liggen hier commerciële motieven aan ten grondslag? Krijgt een ‘correcte bank’ meer klanten? Zelfs onze Centrale bankier doet eraan mee in zijn jaarverslag. Kolonialisme Een ander domein is het kolonialisme. Kolonialisme is van alle tijden. Er is een periode in de geschiedenis geweest dat West Europese landen koloniën hadden. Engeland, Frankrijk, Duistland, Spanje, Portugal en Nederland waren koloniale machten.Net als slavernij is kolonialisme niet meer van deze tijd. Hoewel China en Rusland daar geheel anders over denken. In de geopolitiek is het dus nog steeds een factor. Terug naar onze geschiedenis. Het kolonialisme wordt door de flagellanten van onze tijd weggezet als gewelddadig kolonialisme. Het is duidelijk, met zo’n beeld ligt de veroordeling voor de hand. Verdiepen we ons echter in de historische context dan komt er een meer genuanceerd beeld naar voren. Alfred Russel Wallace publiceerde in 1867 het verslag van zijn onderzoek, Het Maleise Eilandenrijk. Wat blijkt? Door de bemoeienis van Nederland met de Indische Archipel blijkt dat de reusachtige bevolking over het algemeen genomen tevreden en gelukkig is. Wallace geeft aan dat het Nederlands koloniale bewind in feite een zegen was, vooral vergeleken met het despotische en feodale bewind van de lokale vorsten die eerder de dienst uitmaakten.

Zeker, er was gewelddadigheid van Nederlandse kant, maar die moet worden geplaatst in de context van de gewelddadigheid en uitbuiting door de lokale vorsten, die voor de vestiging van het Nederlandse gezag elkaar en hun bevolking te lijf gingen. Voor 1800 nauwelijks bevolkingsgroei, daarna, door de invloed van de Nederlanders, een bevolkingsgroei op Java die explodeert. De Japans luitenant-generaal Reikichi Tada, maakte in 1943 na de val van het Nederlands-Indisch gezag, een rondreis over de archipel. Hij keek zijn ogen uit. Dat Nederland met 200.000 mensen 60 miljoen Javanen kon besturen. Dat de voedselsituatie, de gezondheidszorg en de infrastructuur er zo goed uitzag. Hij schreef: ’The result is that the place may be called a paradise, with a world record for density of population.’ Pikzwarte beelden Met deze historische context kunnen de hedendaagse flagellanten niet uit de voeten. Zij schetsen een pikzwart beeld. Want alleen dergelijke beelden zijn geschikt om boetedoening, schuld en excuses op te roepen. Premier Rutte biedt Indonesië diepe excuses aan voor schade die de Indonesische bevolking destijds, tijdens de dekolonisatie periode 1945 – 1950, zelf teweeg heeft gebracht. De chaos na de proclamatie van 17 augustus 1945, het onderlinge geweld tussen onderscheiden gewapende groepen, de tactiek van de verschroeide aarde, verwoestten grote delen van de infrastructuur. Ontheemding, honger en armoede voor de geterroriseerde bevolking was het gevolg. De Nederlandse krijgsmacht trad op in opdracht van de Nederlandse politieke leiding om de orde, rust, vrede en de normale economische toestand te herstellen voor zover mogelijk. Rutte als hedendaagse flagellant. Hij heeft zich laten verleiden door als flagellanten optredende historici die zonder wetenschappelijk bewijs de krijgsmacht als instituut beschuldigden van excessief geweld.

Macron Dat zie je Macron niet doen. Die laat de geschiedenis keurig uitzoeken. Op grond daarvan komt hij tot de conclusie dat de ‘harkis’, de Algerijnen die aan de Franse zijde vochten tijdens de Algerijnse onafhankelijkheidsstrijd, slecht zijn behandeld en biedt hij hen excuses aan. Bovendien kunnen die op grond van een wet schadeloosstelling tegemoetzien.’Harkis’ en Molukkers zijn vergelijkbaar. Kijk eens hoe de Molukkers door de Nederlandse regering destijds zijn behandeld. Maar de Nederlandse, als flagellanten optredende, historici blijken Rutte c.s. ook nu nog te kunnen misleiden om zo aan de verkeerde partij primair excuses aan te bieden. Belang Wat kan het belang zijn om ons zo te laten meeslepen door de flagellanten van onze tijd en de Nederlanders te laten bestempelen als onderdrukkers, misdadigers, kolonialisten, slavenhandelaren, kortom nietsnutten die eerst maar eens excuses moeten aanbieden om in genade te kunnen worden aangenomen. Zo zie je de Fransen niet met hun geschiedenis omgaan. Zeker, er is daar ook sprake van flagellanten, maar zeker ook van hen die deze onheilspredikers ontmaskeren. In Nederland krijgen de aanhangers van de Verlichting, de criticasters, echter lang niet die ruimte. Ze worden direct in een hoek geplaatst, negatief “geframed”, om ze te kunnen uitschakelen. Vroeger werden ze ‘vijanden van Christus genoemd’, nu worden ze weggezet als rechts, conservatief e.d. aanduidingen Het is een weldaad dat in het land van oorsprong van de Verlichting de cultuur niet zo ver is weggezakt. Het is daarom een voorrecht om als Nederlander in de Provence te kunnen leven. ●


16

Holland Côte d’Azur Magazine

Lèneke Knipscheer-Hamburger

HENRI VERSTEEG in FAYENCE

Dualiteit

Namens de redactie bezocht ik ‘Jardin de Sculptures’ in Fayence. Na een kopje koffie, eerst maar eens vragen naar de naam ‘Marianne Lapidaire’, omdat ik dacht ‘dat moet een Franse naam zijn’. Nooit te oud om iets te leren, want het bleek dat lapidaire een Nederlands woord is dat ‘kernachtig’ betekent. Letterlijk betekent lapidair ‘in steen gehouwen’. Laat dit onderwerp daar nu net over gaan: de beeldhouwer Henri (Hans) Versteeg. Marianne is in 2007 in Fayence komen wonen en besloot een aangrenzend stukje verwaarloosde grond te kopen. Zelf geen kunstenares, maar wel met een passie voor kunst, besloot zij de tuin zo te creëren dat er kunst kon worden tentoongesteld. In 2015 was alles gereed, en het moet gezegd worden, het ziet er prachtig uit. Een van de eerste kunstenaars die zijn werk tentoonstelde was Henri Versteeg. Marianne kwam hem tegen in Zuid-Frankrijk en na enkele gesprekken wilde hij graag meewerken. Al snel waren er nog 4-5 andere kunstenaars bereid te exposeren en opende de Jardin in april 2016 haar deuren. Dit jaar is er overzichtstentoonstelling van het werk van Versteeg, het is een plezier door de tuin te wandelen en zijn kunst op je te laten inwerken. Eddy van der List


17

kunst

Holland Côte d’Azur Magazine

in Harmonie

Versteeg aan het werk

1 Versteeg (Leiden, 1948) woont en werkt op dit moment in Nederland. Maar dat is niet altijd zo geweest. Jaren heeft hij zijn domicilie in de Provence gehad, maar ook in Italië en Amerika is hij actief geweest. Eigenlijk maakt het hem niet zoveel uit waar hij is. Zijn werk ontstaat in de stilte van zijn ervaringen, die hij waar dan ook opdoet. Ervaringen van één moment of van een aaneenschakeling van gebeurtenissen, het maakt niet uit. Alles wordt geïnternaliseerd en ligt te rijpen om al of niet te worden omgezet in materiële beelden.

O

oit is Henri begonnen op de Kunstacademie te Den Haag. Geen onverdeeld genoegen, dus na een jaar is hij daar vertrokken om vervolgens zelflerend zijn eigen weg te gaan vanuit zijn atelier in Zoeterwoude Rijndijk. Kort heeft hij met hout en klei gewerkt, maar al gauw bleek dat dat niet zijn materialen waren. Het wordt een zoektocht die hem uiteindelijk leidt naar met name brons, graniet en marmer. De oorsprong van zijn beelden zit in zijn hoofd op basis van zijn (levens) ervaringen. Hoe geef je

deze en de emoties die daaruit voortkomen gestalte? In welke vormen, in welk materiaal? Dit denkproces neemt wellicht het meeste tijd in beslag, het moet rijpen. Onontbeerlijk is zijn volgende stap: eerste krabbels en driedimensionale tekeningen visualiseren zijn gedachten en emoties en leiden tot een materiaalkeuze. Het beeld is uiteindelijk de (soms letterlijke) gestolde ervaring van Versteeg. De sculpturen uit zijn eerste tijd zijn veelal compacte vormen van brons, die zwaar, aards aandoen. Ze zijn contrastrijk als het leven zelf

en laten een balans zien tussen verschillende beeldaspecten: ruwe en gladde vlakken, hol en bol wisselen elkaar af evenals de lichte en donkere kleuren (afb.1). Versteeg werkt met was om via de ‘cire perdue’-­ methode de beelden af te gieten (daarbij gaat het originele wassen beeld verloren, maar ontstaat er een mal die voor meerdere bronzen afgietsels dient). Versteeg kent het proces van bronsgieten als geen ander: hij heeft een aantal jaren zelf een bronsgieterij gehad. Marmer en graniet uit Italië doen hun intrede, zoals het beroemde Carrara marmer, bekend door zijn heldere witte kleur en donkergrijze aderen, welke dwars over het oppervlak heen lopen. Het is een totaal andere wijze van werken. De techniek van het ’toevoegen’ zoals dat bij was gebeurt, wordt vervangen door het ‘weghalen’ van delen van de steen. Elke handeling kan


18

Holland Côte d’Azur Magazine

JARDIN DE SCULPTURES FAYENCE 141 IMPASSE DU TERME 2, 83440 FAYENCE GEOPEND: APRIL -NOVEMBER 2022, OP TELEFONISCHE AFSPRAAK: +33 (0)4 94 76 79 49 OF +33 (0)6 40 99 38 94. OPEN DAGEN WORDEN AANGEKONDIGD OP DE WEBSITE WWW.SCULPTURES-FAYENCE.COM

2

3 hierbij verkeerd uitvallen en dat is dan niet meer te herstellen. Hoewel het eindproduct vaak in zijn hoofd zit, kan het proces tijdens het hakken toch tot een ander resultaat leiden. En soms blijkt het eindresultaat toch niet helemaal zoals Henri het wil en is het mogelijk dat hij de sculptuur nogmaals ter hand neemt. Zo is het wit marmeren beeld dat in deze tijd van Corona is ontstaan nog niet helemaal naar zijn zin (afb 2). Een pilaar van ‘kralen’ versmalt naar boven toe en wordt bekroond met een soort ‘onthoofde engel’ met de ons nu zo bekende uitsteeksels van het virus. Sommige delen zijn ongepolijst. Wellicht gaat hij er in de toekomst alsnog aan werken. De verschillende bewerkingen zijn ook goed waarneembaar bij de Peruaanse zon (Bianca Carrara met bladgoud), die zichzelf als het ware omarmt (afb.3). Met een

boucharde (gereedschap om een ruw oppervlak te maken) heeft het witte marmer reliëf gekregen. Open en gesloten, recht en rond wisselt elkaar af en leidt tot een prachtige verticale harmonie. Het beeld ‘uitbundige eenheid’ uit 2019 valt op door de schitterende kleur van het ‘alpi verde’, een groen marmersoort (afb.4). Als totaalbeeld lijkt het beeld symmetrisch, hetgeen rust oproept. Een gesloten vorm opent zich naar boven toe en komt weer samen. In detail roepen de vormen en het lijnenspel van het marmer juist meer spanning op. Sommige stenen beelden zijn later in brons afgegoten. De recentere beelden zijn meer omhoog gericht dan het oudere werk. Het polychrome bronzen beeld met bladgoud ‘Haiku’ (afb.5) heeft door de diagonale lijnen een enorme dynamiek gekregen. Het

4 heeft iets kalligrafisch. Het komt los van de grond, is deels open. Ook hier spelen contrasten een grote rol: verticalen tegenover diagonalen, zwart naast bladgoud, compact contra luchtig, open en dicht. En ieder is vrij om hierin al of niet figuratie in te zien, zoals dat bij alle beelden het geval is. Welk beeld van Versteeg je ook aanschouwt, je ziet steeds de dualiteit en harmonie in de vormen en in de bewerking van het materiaal. De introverte kunstenaar praat liever in beelden dan in woorden. Desondanks hebben sommige beelden een titel. Dat is prettig voor een aanduiding, maar beperkt de kijker tegelijkertijd in het individuele duiden. En die vrijheid is juist zo inspirerend tijdens het wandelen door deze tuin. Je komt daarbij niet alleen de kunstenaar en zijn werk tegen, maar ook jezelf als je de tijd neemt. Wellicht houdt Henri de


19

kunst

Holland Côte d’Azur Magazine Magazine

5 kijker een spiegel voor om te reflecteren op het leven of op hemzelf. Bij enkele beelden gebeurt dit letterlijk. In het gladde gepolijste oppervlak (afb.6) zie je soms jezelf en je achtergrond. Of ben je een deel van het beeld geworden met je fysieke verschijning, mediterend over de wereld en je eigen plaats daarin? De expositie van de werken van Hans Versteeg duurt nog tot november 2022. Wij kunnen het onze lezers van harte aanbevelen.

Meer weten over de kunstenaar? Ga naar www.versteeg.fr ● ARTI D’AZUR/KUNST AAN DE KUST WWW.LENNEKEKNIPSCHEER.NL TEL + 31 (0) 6 47 68 72 22

6


20

Holland Côte d’Azur Magazine

tekst: Mechelien van Gaalen

Petra Zeeuw secretaris en penningmeester ‘Met haar vertrekt zeer veel kennis’

‘Voor mij is anderhalve pagina genoeg hoor. En ook niet zo’n grote foto erbij.’ Het tekent Petra Zeeuw. Ze was gedurende tien jaar actief betrokken bij het wel en wee van de DNC. Eerst als een van de trekkers en organisatoren van JOP en later drie jaar als secretaris en ook drie jaar als penningmeester in het bestuur van de DNC. Bescheiden, niet opvallend maar wel nadrukkelijk aanwezig in de Algemene Ledenvergaderingen waar we haar ‘in functie’ zagen. Ze was ook een bekend gezicht bij de activiteiten en festiviteiten. ‘Als bestuurslid moet je daar zoveel mogelijk acte de présence geven.’

V

oorzitter Martijn Buter bedankte haar in de ALV afgelopen maart met de woorden ‘dat dankzij haar financiële beleid de DNC er nog altijd uitstekend voorstaat.’ Hij voegt eraan toe: ’Petra was in het bestuur het beste ingevoerd in de Clubzaken. Als ik iets wilde weten, dan wist Petra altijd wel hoe iets in elkaar zat of hoe iets moest worden aangepakt. Er vertrekt veel kennis met haar. Ze werkte altijd op maandagmorgen voor de DNC. Dat waren onze vaste momenten van overleg.’ Petra zelf herinnert zich vooral de moeilijke coronatijd. ‘Evenementen die werden georganiseerd en weer moesten worden afgelast. Dan moest ik het geld weer terugstorten naar de mensen die zich hadden ingeschreven.’ Gelukkig konden we op 10 december vorig jaar weer een kerstlunch houden in Mandelieu. Voorheen was er een kerstdiner in Seillans, maar ’s avonds terugrijden was voor veel ouderen toch lastig. Er was een grote opkomst bij deze nieuwe opzet.’ Omdat Petra door haar nauwe samenwerking in de ledenadministratie met oud-penningmeester Peter Romijn ook ingevoerd was in het financiële systeem, nam zij drie jaar geleden het penningmeesterschap over. Niet echt haar ‘ding’ en het kostte haar uiteindelijk te veel tijd. Toen ze door het overlijden van haar zus bovendien een moeilijke

periode doormaakte, heeft ze definitief besloten te stoppen met het bestuurswerk. ITALIË Madame ‘Zuuf’, zoals de Fransen die ‘Zeeuw’ niet kunnen uitspreken haar noemen, vertrok met man Ad al in 1985 naar Italië, naar San Remo. Ze ontmoetten elkaar op het vliegveld Charles de Gaulle. Ik herkende hem van school in Woerden. Ik sprak hem aan en we gingen naast elkaar zitten in het vliegtuig. Dat kon toen nog. We zijn elkaar blijven ontmoeten en vonden reizen alletwee leuk.’ Toen Petra 29 was en Ad uitgekeken op zijn baan als verkoopleider bij een exportbedrijf van bloemen naar Italië en Frankrijk, zocht en vond hij een baan in Italië. Hij nam privéles en Petra studeerde Italiaans met de cassettebandjes van de LOI. Ad leerde in de praktijk werk gerelateerd Italiaans en Petra, die daar twee kinderen kreeg, leerde het van de contacten in ziekenhuis en in de buurt. ‘Italianen zijn heel open. Ze praten wel een beetje snel. In Nederland sprak ik dan tomaten uit met het accent op de a. Dat neem je snel over. De jongste zoon heeft een Nederlands paspoort, met een Italiaanse geboorteplaats en een Franse woonplaats. Dat is soms verwarrend voor de gendarmes. Zo werd hij eens aangehouden in Bordeaux en zijn hele auto binnenste buiten gehaald. Ze verdenken Nederlan-

ders al gauw van drugssmokkel …’ Onze oudste zoon woont en werkt in Nederland en kan zijn Italiaans, Frans, Nederlands en Engels goed gebruiken in zijn werk. Samen spreken de jongens Frans. Bijzonder hè? Ze hebben ook Franse nicknames voor elkaar. CULTUURVERSCHILLEN In 1991 begon Ad zelf een exportbedrijf in bloemen en planten in Frankrijk en later ook in Italië. Petra werkte met hem mee in de administratie en als financieel controller. Het hoofdbedrijf was in Nice en ze woonden in Pegomas en in Grasse-Saint Jacques in een oude Bergerie ‘met de ringen nog in de gewelfde ruimte onder het woongedeelte’. De kinderen gingen op een ‘gewone’ Franse school. Als kleuterleidster van opleiding, vond Petra het belangrijk dat ze met Franse kinderen opgroeiden en niet op een internationale school gingen. ‘Een groot verschil met Nederlandse scholen is dat de kinderen in Frankrijk al vanaf zes jaar elke dag huiswerk hebben. Mijn buurvrouw was daar heel veel mee bezig. Ik hielp ze alleen als ze erom vroegen en met werkstukken bedenken. Maar die maakten ze zelf hoor …’ Verschillen in cultuur tussen Nederland en Frankrijk vindt Petra heel goed verwoord in het boekje Samen werken in het Frans door Fabienne van Dillen, dat werd uitge-


21

Holland Côte d’Azur Magazine

reikt op het seminar Ondernemen in Zuid-Frankrijk vorig jaar oktober. ‘Zoals de Fransen en Nederlanders daarin worden beschreven is het echt. Ik herken dat helemaal. De chef-cultuur bijvoorbeeld. Zij vinden een baas belangrijk. Ze zijn meer hiërarchisch ingesteld dan wij. Wij zijn vrijer, makkelijker, doen meer wat we zelf willen. Fransen willen ook geen fouten maken.’ En zij kan het weten, want behalve via hun zakelijke contacten, hebben zij als begeleiders van hun twee jongens die enthousiaste voetballers waren, vele clubs in Frankrijk en Corsica bezocht en daardoor veel verschillende Fransen ontmoet. ONDER DE GROND En nu, na al dat vrijwilligerswerk voor verenigingen en het werk in hun eigen bedrijf, is het tijd voor de retraite. Ad en Petra verkochten in 2015 hun inmiddels te grote bergerie. ‘Ad was veel op reis en daar zat ik dan alleen. Je weet ook dat dat de toekomst niet is. We kochten een appartement in Mandelieu. Groot terras, klein tuintje en een park met vogels. Op zich heel leuk, maar iedereen verdwijnt er onder de grond. Ze parkeren hun auto in de ondergrondse garage en gaan met de lift naar boven hun huis in. Je hoeft niemand te zien en dan mis je ’t contact met de wereld.’ Dat werd dus verkopen. Nu hebben zij een

appartement in Scheveningen, maar gaan weer permanent in Frankrijk wonen in Pegomas waar ze een huis hebben gekocht in een lotissement. ‘Vlakbij het dorp. Op loopafstand van winkels en leuke restaurantjes. We vinden er natuurlijk ook oude vrienden terug.’ REIZEN IN DE CAMPER Het nieuwe huis is pas volgend jaar klaar. In de tussentijd reizen Ad en Petra rond in een comfortabele camper. Vóór corona maakten ze een tocht van twee maanden door de Baltische staten, ze waren in Hongarije en nu staat Griekenland op de planning. ‘Ik hou van reizen en van andere landen en culturen. Ik vind het ook altijd leuk om mensen te ontmoeten die langere tijd in het buitenland hebben gewoond. Je herkent dat globetrotter-achtige en tegelijk je eigen roots. Maar ik vind een Nederlandse club ook belangrijk. Als ik ergens anders in Frankrijk

zou gaan wonen, zou ik er altijd lid van worden.’ De fietsen achterop de camper zijn nog steeds niet elektrisch. ‘We fietsen geen grote afstanden hoor, alleen om boodschappen te doen en naar een dorp te gaan.’ Petra wandelt ook veel. ‘Het liefst aan zee waar ik ook graag een duik neem.’ ’s Winters skiet ze en/of wandelt in de bergen van de Savoie. En ’s zomers staat de aquagym in het zwembad van Pegomas in haar agenda. Ten tijde van het interview in mei zijn ze twee weken op de camping in Pegomas. ‘Zo leuk. Die wordt nu gerund door de neef van de vorige eigenaar die we goed gekend hebben. Geen stress en druk meer. Leuke dingen doen zoals tegels, sanitair en keuken uitzoeken voor het nieuwe huis.’ Helemaal thuis weer hier in Zuid-Frankrijk, met een stek in Nederland waar ze al 38 jaar niet meer woont, toch binnen bereik. ●


22

Holland Côte d’Azur Magazine

Wouter Rombach

Rallye des Alpilles et de l’Uzège, 1 t/m 3 juni 2022 Zijn de zuilen van de Collégiale St-Martin in St-Rémy-deProvence Dorisch, Ionisch, of Korinthisch? Welke lang vergeten Franse fabri­kant van televisietoestellen vernoemde zijn in 1963 uitgebrachte nieuwe model naar de Florentijnse renaissanceschilder Sandro Botticelli? Herinnert u zich de als Dinky Toys-model uitgebrachte Studebaker Commander? En bij welk winkelpand zou de grote mieren­eter graag op bezoek komen? Wie of wat viel in 1928 ten prooi aan de ‘Hollandse Ziekte’?

A

ls u deze vragen zo leest komen deze ongetwijfeld cryptisch op u over. Maar binnen de juiste context, namelijk die van een korte stadswandeling door het historische centrum van St-Rémy-de-Provence, wisten de 58 deelnemers van de inmiddels achtste editie van de meerdaagse DNC-autopuzzelrit de meeste van deze raadsels op te lossen. Op donderdag 2 en vrijdag 3 juni werd de opmerkzaamheid, de kennis, en de inventiviteit van de puzzelaars niet alleen in St-Rémy getoetst, maar ook in de steden Arles en Uzès. Plaatsen, waar zij overblijfselen van de Romeinse beschaving

aanschouwden, en in de voetsporen traden van grote namen uit de geschiedenis: Vincent van Gogh, Nostradamus, Frédéric Mistral, Jean Racine, de hertogen van Uzès. Maar niet alleen architectuur en historie kwamen aan bod tijdens dit evenement. De prachtige natuur en het landschap van ‘Alpilles’ – een keten van karakteristiek gevormde kalkheuvels – werd doorkruist, alsook het gebied van de ‘garrigues’, een kenmerkende Provençaalse mix van gras- en plantengroei aan de westelijke kant van de Rhône. Het afleggen van fraai slingerende routes en het rondwandelen tussen de zondoorstoofde gevels

van oude stadscentra maakte de rallye-deelnemers uiteraard hongerig en dorstig. In de aldus ontstane noden werd adequaat voorzien op het super-provençaals ogende terras van Bistro Mistral op de Place Voltaire in Arles, en een dag later tegen het unieke decor van de geheel intact gebleven, uit de eerste eeuw van onze jaartelling daterende Pont du Gard, een Romeins aquaduct dat de nederzetting die thans Nîmes is van water voorzag. En laten we vooral ook niet voorbijgaan aan de vele momenten van ontspanning en gezelligheid bij hotel ‘Belesso’ in Fontvieille, dat de deelnemers twee comfortabele overnachtingen en prima diners bood tijdens het rallye-evenement. Met het in een schitterende tuin gelegen zwembad, en het terras waar heerlijk tot laat in de avond buiten gegeten en nagetafeld kon worden had het hotel sterke troeven in handen. Een minder professionele aanpak wist men evenwel ook te etaleren: de chaos bij het ontbijtbuffet op de


23

Holland Côte d’Azur Magazine

De winnaars vlnr: Helgvor Stoll en Orna de Vries (1e plaats), Martijn Buter en Iris Hochsticher, Anja Tammens en Hans Grobben (gedeelde 2e plaats). Wouter Rombach (derde van links) reikt de prijzen uit.

eerste ochtend was een aanfluiting, maar kreeg daardoor ook een enigszins komisch element. Kenmerkend voor het hele evenement waren het enthousiasme van de deelnemers, de strijdvaardigheid waarmee zij de puzzelvragen te lijf gingen, de bewondering die ze hadden voor de verrassend mooie gebouwen en landschappen die ze op de route tegenkwamen, en de vrolijke, vriendschappelijke onderlinge sfeer die van de eerste tot de laatste minuut heerste. De enige werkelijke ‘bémol’ werd gevormd door het ernstige verkeersongeval dat zich voordeed in een situatie

waarbij ten onrechte geen voorrang werd verleend. De schade aan beide voertuigen – de auto van het aan ons evenement deelnemende team en die van de andere bij de zware aanrijding betrokken partij – was groot, maar gelukkig was geen sprake van persoonlijk letsel. Tot het einde van de rallye bleef het spannend welke van de op de eerste ritdag in de hogere regionen geëindigde equipes zich tenslotte op dag twee de eindoverwinnaar zou mogen noemen. Onder het wakend oog van de Pont du Gard werd tijdens de geanimeerde slotlunch bekend gemaakt dat de titelverdedigers van

2021 het ditmaal tot een gedeelde tweede plaats hadden weten te brengen, en dat de ‘Rallye des Alpilles et de l’Uzège’ een nieuwe winnaar kende: het Nederlands-Franse koppel bestaande uit Orna de Vries en Helgvor Stoll. Als enige team hadden zij bij de opdrachten in Uzès een detail opgemerkt dat door de voltallige concurrentie over het hoofd was gezien. Hun foutloze parcours in het hertogelijke stadje bezorgde hen aldus de kleine voorsprong die resulteerde in de eindzege. De organisatoren hopen dat alle deelnemers terugkijken op een zonnig, mooi, en gezellig evenement! ●


24

Holland Côte d’Azur Magazine

Wouter Rombach – secretaris@nedazur.org

Colofon & Contactgegevens BESTUUR

34e jaargang #3

ZOMER 2022

Kunst Henri Versteeg in Fayence C’est Fab Taaltip van Fabienne van Dillen

Mon souvenir musical de l’été Afscheid Petra Zeeuw ‘Met haar vertrekt zeer veel kennis’ Meerdaags evenement Rallye des Alpilles et de l’Uzège Direction Le Nord Modeontwerper en beeldend kunstenaar Mart Visser

HOLLAND CÔTE D’AZUR MAGAZINE 34E JAARGANG, NR. 3 ZOMER 2022 Hoofdredacteur: Eddy van der List Art director: Marcel Reimer Medewerkers aan dit nummer: Marlies Bensdorp-De Labaca, Anne Boerkoel, Gerard de Bos, Henk Breukink, Sophie Breukink, Rob Brink, Martijn Buter, Willem-Hein Couwenberg, Fabienne van Dillen, Bauke Geersing, Cor en Davina Glorie, André Goedee, Micheline Van Hautem, Yvonne Keijzer-Natan, Lèneke Knipscheer-Hamburger, Catharine Majzel, Albert Mulder en Wim Trouw Druk: Koninklijke Drukkerij Em. de Jong Holland Côte d’Azur Magazine is een driemaandelijkse uitgave van De Neder­landse Club, met hierin opgenomen het clubnieuws voor de leden. Redactionele bijdragen van de leden zijn welkom. De redactie behoudt zich het recht voor zonder opgave van reden ingezonden stukken niet of in gewijzigde vorm te plaatsen al dan niet met vermelding van de bron. De redactie streeft objectiviteit en neutra­liteit in de berichtgeving na. Redactie en bestuur achten zich niet verantwoordelijk voor informatie van derden.

©2022 – De Nederlandse Club

Het is niet toegestaan om zonder vooraf­ gaande schriftelijke toestemming van de uitgever de in dit magazine gepubliceerde artikelen of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of anderzijds openbaar te maken of te verveelvoudigen. Aan alle artikelen wordt de grootst mogelijke zorg besteed maar fouten zijn menselijk. Daarom kan geen verantwoordelijkheid worden aanvaard voor eventuele onvoorziene gevolgen, veroorzaakt door onjuiste gegevens in dit magazine en/of onze website/nieuwsbrieven. We doen ons uiterste best om de rechten van de gebruikte teksten en afbeeldingen vooraf te controleren en voor zover mogelijk de namen van auteurs te vermelden cq toestemming voor publicatie te vragen. In een aantal gevallen is het echter niet mogelijk gebleken de oorspronkelijke recht­hebbende te traceren.

Voorzitter: Martijn Buter 06 22 59 22 70 – voorzitter@nedazur.org Secretaris: Wouter Rombach secretaris@nedazur.org Penningmeester: Diederik Schwaanhuyser, 06 18 16 90 06 penningmeester@nedazur.org Communicatie: Eddy van der List 06 37 23 52 72, clubblad@nedazur.org Evenementen: Davina Glorie 06 52 42 41 78 – davina@nedazur.org Evenementen & IT: Willem-Hein Couwenberg 06 50 06 16 74 – willem@nedazur.org

E-MAILADRESSEN

Algemeen: contact@nedazur.org Ledenadministratie: ledenadministratie@nedazur.org Website (www.nedazur.org): website@nedazur.org Magazine: clubblad@nedazur.org

CONTACTPERSONEN

DNC Business Network: Willem-Hein Couwenberg 06 50 06 16 74 – willem@nedazur.org Tennis Alpes-Maritimes: Véronique Wijnolst – 06 74 33 58 29 Tennis Var: Wolfgang Gehrke 04 94 83 95 19 Jeu de Boules Alpes-Maritimes: Frans Verwer – 04 93 33 78 87 Jeu de Boules Var: Fred Geerts – 06 53 33 31 80 Golf: Maria van Dooren en Connie Soetens – +31 (0)6 37 28 69 58 Rando: Robert Keijzer – 07 78 11 48 44 Bridge: Irene van den Boogaard – 06 03 15 20 38 Klassieke Autogroep: Cor Glorie 06 52 98 53 41 – cor.glorie@orange.fr Skicommissie: Marina Stibbe – ski@nedazur.org

POSTADRES

De Nederlandse Club 63 chemin de Beaume-Granet, Cidex 64 06330 Roquefort-les-Pins

LIDMAATSCHAP & CONTRIBUTIE

Individueel lidmaatschap: € 40,–/jaar Gezinslidmaatschap: € 52,–/jaar Eenmalig inschrijfgeld: € 10,– per persoon, Kinderen t/m 18 jaar zijn inbegrepen in beide lidmaatschappen. Het lidmaatschap is voor onbepaalde tijd en kan worden opgezegd vóór 1 december van het lopende verenigingsjaar, dat loopt van 1 januari tot 31 december. Opzeggen per e-mail aan ledenadministratie@nedazur.org. Bankrekeningen t.n.v. De Nederlandse Club:

ING

NL45 INGB 0008 0722 29 – BIC: INGBNL2A

CAPCA

FR76 1910 6006 1600 9705 5201 487 BIC: AGRIFRPP891

Welkom bij De Nederlandse Club!

D

eze kolommen zijn bedoeld om nieuwe leden te vermelden, en om hen natuurlijk van harte welkom te heten bij onze vereniging. En gelukkig is er weer een flink aantal namen te noemen van mensen die zich bij DNC hebben aangemeld en – terecht – verwachten dat het lidmaatschap van DNC iets bijdraagt aan hun verblijf in Frankrijk, ongeacht of dit verblijf een permanent karakter heeft, dan wel op slechts een paar weken of maanden per jaar neerkomt. Kortom: onze club trekt nieuwe leden, en het bestuur hoopt dat deze zich snel thuis voelen binnen de vereniging, gaan deelnemen aan grotere of kleinere evenementen, en – in een nóg beter geval – zich gaan inzetten voor het organiseren van dergelijke club­ bijeenkomsten en -activiteiten. l

Welkom voor onze nieuwe leden: • Marco en Denise van Loon • Marc van de Wouw • Rolf van Megen en Rudolf Eenkhoorn • Veronica Smits van Oyen • Walter en Dorine van den Berg • Lycke Veenendaal en Wessel Labrujere • Richard Wernekinck en Astrid Wernekinck-Meershoek • Henk Wierda • Erik en Francien van Zwam • Willem Ankone • Priscilla van Amerongen • Fabienne van Dillen • Mirjam en Gert-Erik de Boer • Sonja en Guido Zuidinga • John Bastiaanse en Arja Bastiaanse-van der Wouden


25

Holland Côte d’Azur Magazine

Haring Party op 10 Juli 2022!

H

alf juni kwam de Hollandse nieuwe haring weer aan land. Het officiële begin van het haringseizoen wordt ook dit jaar weer aan de Côte d’Azur gevierd, aan het strand van Golfe Juan. Het vervoer van de haringen wordt door Siebe Huisman Expeditie & Transport naar Zuid-Frankrijk gesponsord. Pieter en Janny zullen ze weer vakkundig voorbereiden. Ook de traditionele bitterballen zijn uiteraard weer van de partij. Dus houd die dag vrij voor dit smake-

lijke DNC evenement. Kinderen zijn van harte welkom. Alle verdere informatie kunt u vinden op onze website, in onze nieuwsbrieven en op onze social media. Tot zondag 10 juli aan het strand bij Bocado Beach! Meer informatie op nedazur.org/ agenda/haringparty-2022 l

DNC Borrel wordt Holland Huis Provence-Côte d’Azur

D

e laatste vrijdag van de maand borrel gaat verder onder de naam Holland Huis Provence-Côte d’Azur. Samen met onze partnervereniging ANM zal de borrel op verschillende locaties georganiseerd worden. De ene keer richting de Var (83), de andere keer in de Alpes-Maritimes (06). Dus er is altijd wel een borrel bij jullie in de buurt. De eerstvolgende gezelligheids-bijeenkomsten zijn op vrijdag 27 juli in de Alpes-Maritimes, 26 augustus in de Var en 30 september weer in de Alpes-Maritimes. Ideaal om elkaar beter te leren kennen. De drankjes zijn voor eigen rekening, maar de organisatie regelt heerlijke aperitiefhapjes, en indien mogelijk ook de bitterballen. De locaties volgen in de komende Nieuwsbrieven en op onze website. We klinken erop! l


26

Holland Côte d’Azur Magazine

tekst: Davina Glorie – foto’s: Marcel Reimer

Koningsfeest 2022


27

Holland Côte d’Azur Magazine

N

a 3 jaar was het dan eindelijk weer zover: Koningsdag aan de Côte d’Azur! Woensdag 27 april organiseerden ANM, Network Côte d’Orange, De Gouden Klomp en natuurlijk De Nederlandse Club weer een groot Koningsfeest op Château de Saint-Martin in Taradeau. Er is daar echt veel parkeerruimte, maar toch stonden de auto’s op een geven moment zelfs tot buiten de poort op de doorgaande weg geparkeerd. Maar ja, een bezoekersaantal meer dan 400 personen overtrof dan ook onze stoutste verwachtingen. Er was duidelijk weer behoefte aan een feestje! Er was uiteraard een vrijmarkt, een uitgebreid kinderprogramma, een

springkasteel, live muziek met zangeres Herma Vos, een flamboyante DJ Jett, poffertjes voor de kleintjes, Hollandse hapjes voor de wat ouderen en nog heel veel meer! De vrijwilligers aan de bar hadden moeite om de flessen op tijd te ontkurken, want het geestrijk vocht stroomde snel en rijkelijk, en de horeca-ploeg onder leiding van Pieter en Janny van Twillert zorgde voor een niet aflatende stroom haring, bitterballen en andere heerlijkheden om ook de lekkere trek te stillen. De prijs die was uitgeloofd voor beste outfit ging volkomen verdiend naar Eddy en Hilde van der List, die er als koning en k­ oningin ‘orange’ in hun bijpassende

cabrio compleet met een enorme teddybeer met de magnum rosé vandoor gingen. De Klassieker Groep luisterde de entree nog op met wat bijzondere automobielen, Saint-Martin was totaal gehuld in een oranje gloed, de weergoden waren ons meer dan goed gezind, kortom: een super geslaagde dag! Dank aan onze sponsors: Belvilla, New Home, Hotel Saint-Aygulf, Westerzee Assurances en Siebe Huisman. Maar ook en zeker niet in de laatste plaats aan de meer dan 50 (!) vrijwilligers die zich vol enthousiasme hebben ingezet om deze bijzondere dag tot een enorm succes te maken. Op naar Koningsfeest 2023! l


28

Holland Côte d’Azur Magazine

Yvonne Keijzer-Natan – De Gouden Klomp

Koningsfeest 2022 N

a 3 jaar was het dan eindelijk weer zover: Koningsdag aan de Côte d’Azur! Tijdens deze dag werd het kinderprogramma georganiseerd door de Nederlandse school ‘De Gouden Klomp’ en op het programma stonden onder andere de Koningsspelen. De Koningsspelen zijn een sportief Oranjefeest waar basisscholen in Nederland, maar ook Nederlandse scholen in het buitenland aan meedoen. In 2013 zijn de Koningsspelen voor het eerst georganiseerd in het kader van de inhuldiging van Koning Willem-Alexander, en in 2015 was De Gouden Klomp de eerste Nederlandse school in het buitenland die deze spelen officieel organiseerde. De kinderen oefenen al ruim van te voren het Koningsspelen-Lied en de daarbij behorende dans en dit jaar was het lied ‘Fit Top 10’. Op onze Koningsdag in Taradeau hebben we aan deze dans een prijs verbonden voor de vier beste dansers. Daarnaast was er ook een prijs te winnen voor het ‘ het mooiste oranje kind’. De prijzen kwamen in de vorm van entreekaarten voor Le village des Fous, Le bois des Lutins, Canyon Forest en Pitchoun Forest, en zijn gesponsord door de vier pretparken uit Villeneuve-Loubet.

DE UITSLAGEN: Koningsdans: Martin, Eden, Chloé en Victoria. Het mooiste oranjekind: Milou, Luuk, Robin en Philip Daarnaast kon men meedoen aan diverse sporten en spelen. Verder was er ook ‘de Oranje Puzzeltocht’ voor jong en oud met als prijs het gezelschapsspel ‘Ik hou van Holland’. Deze prijs werd gewonnen door Team Elbers. Een van de vragen was het schrijven van een limerick, waar de deelnemers serieus werk van hebben gemaakt en waarvan wij jullie willen laten meegenieten: Koningsdag in Taradeau was voor ons super beau Het was leuk voor groot en klein We hadden het super fijn We zijn in juli weer terug, tot zo! We zijn dit jaar in Taradeau Op het Saint Martin Chateau We kunnen genieten van frikandellen en je gezicht laten aquarellen Hopelijk scoren we met deze limerick een cadeau We hebben het naar ons zin de stemming zit er goed in de puzzeltocht is ook goed we gaan dus met volle moed op naar het gewin!

Er was eens een koning in Taradeau die kreeg op zijn verjaardag spelen cadeau Hij wilde graag winnen en ging omkoopgeld pinnen maar vloog toch maar terug naar Paleis ‘t Loo Rijmen op dit koningsfeest moet snel Luister naar het volgende sprookje wat ik vertel Er was eens een koning dol op bitterballen en bier Die gek werd op zijn argentijnse prinses, en maakte mooie sier Onze koning Willem Alexander die komt er wel! We waren eens in Frankrijk Dat is wat anders dan in Holland op de dijk We wonnen een prijs tijdens koningsspelen Die wilden we met z’n allen delen Toen voelden we ons zo rijk De kinderen hebben zich ook nog kunnen vermaken op het krokodillen springkussen, zich laten schminken als leeuw of ander figuur, maar ook even rustig tekenen aan de grote tafel. En dit alles onder het genot van een portie poffertjes! Al met al kunnen we terugkijken op een super gezellige en geslaagde Koningsdag. Voor wie meer informatie over het aanvullende onderwijs in de Nederlandse taal en cultuur wil hebben kan dit vinden op www.degoudenklomp.fr of mailen naar info@degoudenklomp.fr Hieronder de QR code voor het officiële Koningsspelenlied ‘FitTop10’. l


29

Holland Côte d’Azur Magazine


30

Holland Côte d’Azur Magazine

André Goedee

Golf op Valescure - 23 mei 2022

Ben Nijssen

O

fficieel heet het de ‘Golf et Tennis Club de Valescure’. De baan werd temidden van de prachtige natuur in de omgeving van St. Raphaël in 1895 aangelegd door Britse aristocraten. Hij is oud, voelt oud en ziet er echt koloniaal-klassiek uit. Het clubhuis is recent opgeknapt, met behoud van de oude stijl. Met name het terras ademt Britse chique. Het had ook een terras van de cricket of poloclub in Mumbai kunnen zijn. Vandaag, 23 mei is het echter het thuis van de enthousiaste DNC golfers. Met de komst van het zomerse weer is er een mooie opkomst. In totaal hebben 29 deelnemers zich om 8 uur in de morgen verzameld bij het clubhuis en delen Connie Soetens en Maria van Dooren de scorekaarten uit. Deze enthousiaste vrijwilligsters hebben het op zich genomen om de DNC golfers gedurende het hele seizoen, maandelijks te verrassen door steeds een nieuwe golfbaan te kiezen. Zij zijn ook de drijvende kracht achter de ‘Dutch Open’ die elk jaar in september gespeeld wordt, en waarbij fanatiek gestreden wordt om een wisseltrofee. Terug naar 23 mei, de tweede DNC speeldag van het seizoen

Closest to pin 2022. Gedoodverfde cracks en minder geoefende golfers staan allemaal te popelen om hun talenten ten toon te spreiden. Binnen de marge van het toelaatbare en de golfregels strijden de mindere goden en de hoger gekwalificeerden op basis van een eerlijk verrekensysteem om de winst van de dag. Door dit systeem (de ‘handicap’) is het mogelijk dat spelers van verschillende niveaus een min of meer gelijke strijd tegen elkaar kunnen voeren. En ja, ze hebben er zin in. Als dartele koeien vanuit de winterstal losgelaten in de wei gaan ze de baan op. De clubs gaan uit de tas om de door de Britse aristocratie bedachte en opgeworpen hindernissen uit 1895 te overwinnen. Alle vaardigheden moeten worden aan-

gewend om 18 holes lang en daarmee met zo min mogelijk slagen dezelfde en bij voorkeur de eigen bal op de green en in de hole te krijgen, daarbij genietend van de prachtige natuur die de baan van Valescure te bieden heeft. Op deze golfdag is er een prijs voor de heren- en de damescompetitie; degene die de minste slagen nodig heeft voor de 18 holes wint. En natuurlijk heeft de organisatie ook bedacht dat er ruimte moet zijn om te meten wie er de ‘Longest’ heeft en wie de ‘Neary’ heeft (echt, de Engelse chique bedacht deze termen). De ‘Longest’ is een speciale prijs voor de speler wiens bal het verste van de afslagplaats tot stilstand komt op een par 4 of 5 hole. De ‘Neary’ is een speciale prijs voor de speler die de bal het dichtste bij de vlag terecht laat komen met de eerste slag op een par 3 hole. De bal bij de eerste slag direct in de hole slaan, een ‘hole-in-one’ is een combinatie van ervaring en een portie geluk, waarbij de fortuinlijke speler het natuurlijk graag toeschrijft aan zijn, of haar uitzonderlijke talent voor deze sport. HOLE 19 En dan komt het moment dat na 18 holes, en al dit genieten, het De winnaars, Robert en Jos Martijnse


31

Holland Côte d’Azur Magazine

vermoeide lichaam rust kan worden gegund op het terras (hole 19 voor de ingewijden) met een drankje en een door de club-keuken bereid hapje. Dit is ook het moment om ervaringen, scores en ander belangrijk nieuws met elkaar te delen. En natuurlijk vast te stellen wie er, na het volbrengen van deze krachttoer met de prijzen vandoor gaat. En geloof het of niet, er zijn echtparen die elkaar zo tot het uiterste op de proef stellen met dit spel, dat ze allebei met een prijs naar huis gaan. Zo slaagde het echtpaar Robert en Jos Martijnse er in om, zowel bij de heren, als bij de dames de hoofdprijs in de wacht te slepen, alle anderen vertwijfeld achterlatend. Bij de heren was het Alex Hoedemaker met de Longest Drive en bij de dames was het (ja, wie anders?) Erna Franse die de bal met één klap het verste weg sloeg en hem daarbij ook nog keurig op de Fairway hield. Vervolgens lukte het Cees van Dooren om de Neary te winnen, met een slag die zo dicht bij de vlag kwam te liggen, dat zelfs zijn echtgenote, Maria er niet tussenkwam. Terwijl Maria toch een reputatie heeft een ‘Hole-inOne’ speelster te zijn. Of liet Maria Cees winnen? Als je de golfdag zelf organiseert wil je uit bescheidenheid misschien een beetje op de achtergrond blijven. Misschien dat we dat aan een toekomstige borreltafel nog te horen krijgen. DE VRIJWILLIGERS EN HUN VOORTDURENDE INZET Terwijl iedereen nog nageniet van het spel, de baan, het prachtige weer en de grandeur van de Engelse chique in het Franse landschap, spreek ik de organisa­ trices Connie en Maria nog even. Ze verdienen wat extra aandacht, vooral door de bescheidenheid waarmee zij, keer op keer de stille drijvende kracht zijn van tot in de kleinste details, perfect georganiseerde golfdagen op telkens weer een andere baan, ergens in het Zuiden van Frankrijk.

Wat vinden jullie nou Maria en Connie eigenlijk zo leuk aan het golfspel om al zo lang, zo gemotiveerd al die spelers bij elkaar te brengen Connie: ‘Golf is voor mij een sportieve uitdaging. Altijd in een mooie natuurlijke omgeving. Lastig ook. Een erg mentale sport en erg technisch.’ Maria: ‘Voor mij heeft golf heel veel leuke aspecten. Heerlijk de bal slaan en een intelligente sport. Tevens een zeer sociale sport, zowel op de baan als in het clubhuis. Leuke ’s avonds naar huis gaat en denkt: mensen en gezellige wedstrijden. voor wie deed ik dit eigenlijk? Lekker buiten zijn en altijd een Connie: ‘We krijgen gelukkig veel lange en gezonde wandeling. positieve feedback. Iedereen is na Vanwege het handicap-systeem afloop van een wedstrijd eigenlijk kan je met iedereen samen spelen. heel tevreden. Zelfs als er dingen Aan mijn jarenlange golf-carrière, in misgaan. Wij vinden dat vervelenmeerdere landen, heb ik veel vriender dan de spelers zelf. Wij krijgen den en kennissen overgehouden.’ eigenlijk altijd wel complimenten over de organisatie.’ Er komen steeds nieuwe mensen Maria: ‘Het is dankbaar werk om bij en zijn er mensen die terug­keren samen met Connie te doen. Onze naar Nederland. Lastig om daarmannen vinden het leuk om ons mee een band te creëren lijkt me. bij te staan, wat het ook weer Hoe doe je dat als vrijwilligster? ­speciaal maakt. De spelers zijn Connie: ‘Het aantal nieuwe gezichdoorgaans gewoon dankbare ten is toch niet zo groot als je zou mensen. Ze hebben een heerlijke denken. We hebben een bestand dag en daar worden wij ook weer van 280 golfers die ik voor het blij van. En met al dat geregel en maandelijkse toernooi uitnodiging georganiseer gebruiken wij ook en voor de DNC Open aanschrijf. onze hersenen en dat heeft ook zo Toch zijn het vaak dezelfde die zijn voordelen. Al met al, altijd wel komen spelen. De laatste tijd zijn er een feestdag.’ wat nieuwe gezichten bijgekomen. Zij hadden ook meteen goede aanNet als met deze Golfdagen kan sluiting bij de andere spelers.’ een club zoals De Nederlandse Maria: ‘Leuke, nieuwe enthousiaste Club Cote d’Azur alleen maar deelnemers! Mensen die hier perbestaan op basis van de inzet van manent wonen maar ook spelers vrijwilligers. Connie en Maria en al die gaan en komen. Dynamiek die andere vrijwilligers verdienen heeft ook zo zijn aantrekkelijke inderdaad een groot compliment kanten. Ook leuk om steeds weer voor hun bijdrage aan het plezier nieuwe mensen te ontmoeten met dat wij allemaal hebben. verschillende achtergronden.’ Spelen jullie volgende keer mee? Jullie steken er veel tijd en moeite Hou een oogje op de agenda op in. Ik kan me voorstellen dat je dan de DNC website. l


32

Holland Côte d’Azur Magazine

Willem-Hein Couwenberg – willem@nedazur.org

WERKEND IN DE REGIO PROVENCE-­ALPES-CÔTE D’AZUR. DNC richt zich met het Business Network speciaal op de actieve Nederlanders die werkzaam en/of ondernemend zijn in Zuid-Frankrijk. Een groep die de afgelopen jaren is opgebouwd door netwerkborrels en diverse seminars. We sparren graag met u over wat er aan de gang is op de 2-maandelijkse DNC Business Netwerk bijeenkomst waarbij we steeds een interessante lezing, bedrijfsbezoek of een workshop organiseren. 15 SEPTEMBER WORKSHOP: ‘REMEMBER YOUR FUTURE Na de zomer openen we met een speciale editie van de DNC Business Network workshop over het laten groeien van de ondernemer en ondernemingen in Frankrijk met business coach Henk Wierda. Ken je dat gevoel dat je al vaker in eenzelfde situatie bent geweest? Alsof je op een rotonde rijdt, maar net iets te snel, waardoor je de afslagen niet kunt zien? Als mens en als ondernemer blijken we de perfecte kopieermachine te zijn en creëren we jaar in jaar uit de zelfde realiteit. Het kan anders. Je hebt altijd de keuze om gas terug te nemen waardoor de afslagen zichtbaar worden, richting jouw gedroomde werkelijkheid. Ben je ondernemend en wil je weten hoe dit voor jou kan werken? Schrijf je in via de website. De workshop is van 19:00 tot 20:30 met daarna een drankje en borrelhapjes. Gezien het interactieve karakter is het aantal inschrijvingen beperkt tot 20 personen. Meer details volgen via Linkedin, Facebook en de nieuwsbrieven. DNC BUSINESS NETWORK LEDEN ONDER DE LOEP DNC Business Network zet in deze editie weer een nieuw werkend DNC-lid in de kijker. Deze keer had ik

een interessant gesprek met Wessel Labruyere over het uitbouwen van de activiteiten van Wayer boten aan de Côte d’Azur. Wessel heeft over zijn passie en hoe zijn Nederlandse achtergrond van pas komt in zijn contact met cliënten van vele nationaliteiten en de samenwerking met collega’s. Verderop in dit magazine vind je dit interview onder de titel ‘La vie Professionnelle’. NETHERLANDS BUSINESS COUNCIL FRANCE De NLBC is het netwerk voor Nederlandse ondernemers die zich willen vestigen, groeien en hun connecties willen uitbreiden in Frankrijk. Op 11 mei organiseerde de NLBC een online meet-up over E-commerce met tien verschillende ondernemers. Tijdens dit Webinar leerden Nederlandse bedrijven die dit platform gebruiken elkaar kennen en deelden tips en tricks uit voor het groeien op de Franse markt. De Olympische spelen van 2024 in Parijs komen steeds dichterbij. Niet alleen op het gebied van sport wordt de competitie aangegaan, in het kader van de Europese aanbesteding heeft het comitee van de Olympische spelen in Parijs een oproep gedaan aan leveranciers van sportapparatuur. Wil je op de hoogte blijven van komende aanbe-

stedingen, kijk dan op de website of de Linkedin pagina van het NLBC. Het was goed om te zien dat we als DNC Business Network een bijdrage konden leveren aan Nederlandse bedrijven die de Franse markt op gaan. La Machine is een bedrijf uit Eindhoven dat kwaliteitskleding maakt voor professionele en amateurwielrenners. De Côte d’Azur is gezien het klimaat en het heuvelachtige landschap een gewilde plek om te trainen in de wielersport. Zij waren bijzonder dankbaar dat we ze konden helpen aan verschillende contacten in onze regio. RoomRaccoon is een Nederlandse startup in hospitality technology, en gaat deze zomer van start in Frankrijk en zochten klanten en inzicht in de markt. Ook hier werden de ervaringen gedeeld van de hospitality professionals waar het in deze regio, rijk aan toerisme, niet aan ontbreekt. HEB JE ZELF EEN INTERESSANT IDEE OF EEN SUGGESTIE? De leden maken de club! Ben je werkend in Zuid-Frankrijk en wil je betrokken zijn bij DNC Business Network, of heb je een interessant idee of suggestie, stuur dan een mailtje naar willem@nedazur.org

VOLG ONZE LINKEDINPAGINA Maak zakelijk contact met andere werkende Nederlanders in de regio Provence-Alpes-Côte d’Azur via de LinkedIn-pagina van DNC Business Network: linkedin.com/­company/ dnc-business-network. l


33

Holland Côte d’Azur Magazine

Nieuwe bestuursleden D it voorjaar was er een wisseling van de wacht in het DNC-bestuur voor de functies penningmeester en hoofdredacteur. Diederik Schwaanhuyser heeft het stokje als penningmeester van Petra Zeeuw overgenomen en voor Eddy van der List is dit de eerste editie als hoofdredacteur van Holland Côte d’Azur Magazine, na de fraaie bladen van Cor Glorie de afgelopen jaren.De nieuwe bestuursleden stellen zich aan u voor:

DIEDERIK SCHWAANHUYSER, PENNINGMEESTER Ik woon sinds januari 2020 hier in Zuid-Frankrijk in Pegomas. Ik ben tuin- en landschapsontwerper. Het eerste jaar dat ik hier kwam wonen, heb ik bij English Garden in Valbonne gewerkt en ben daarna voor mezelf begonnen. Mijn bedrijf richt zich op het ontwerpen van tuinen en het adviseren en begeleiden van klanten bij kleine en grote ingrepen en veranderingen in hun tuin, evenals het adviseren over onderhoud. Ik werk vooral samen met enkele goede hoveniers en aannemers. Hoewel opgegroeid op Goeree Overflakkee, heb ik het grootste deel van m’n leven in Amsterdam

gewoond. Dat zal altijd mijn stad blijven, maar ik wilde weg uit de drukte en naar het buitenland. Het jaar 2019 was een beetje een kruispunt in mijn leven. Twee vrienden in Le Rouret, waar ik die zomer op bezoek was, waren het zaadje van het plan om deze kant op te komen. Ik geniet hier van het lekkere klimaat en de prachtige natuur. Ik loop veel in de bergen. Ik ben mijn hele leven al bezig met planten, maar de variëteiten hier en de kunstjes die planten uithalen om met het lastige klimaat hier om te gaan zijn geweldig. Ik zing twee avonden in de week in een koor. Als nieuwe penningmeester ga ik waar nodig het betalingsverkeer verbeteren en zal de financiële gezondheid van onze vereniging blijven waarborgen.

EDDY VAN DER LIST, HOOFDREDACTEUR Mijn vrouw Hilde en ik zijn opgegroeid in De Lier (in het Westland), waar al die tomaten, komkommers, bloemen en kasplanten vandaan komen. Na mijn middelbare school volgde ik een opleiding Olie & Gas Technologie in Den Helder, gevolgd door een carrière in deze bedrijfstak. Eerst als ingenieur op booreilanden, later management en technisch specialist. Mijn laatste functie was manager kwaliteit en veiligheid. Sinds 1989 hebben we gewerkt en gewoond in Azië, Midden-Oosten, Amerika en een aantal landen in Europa. Prachtige ervaringen opgedaan en veel mensen leren kennen. Na 31 jaar, 15 landen en 19 verhuizingen gooiden we het roer om, kozen we voor de rust van ons huis in Seillans en zijn we met vervroegd pensioen gegaan. We delen onze tijd tussen Frankrijk en ons appartement in Duitsland. We zijn de trotse ouders van twee dochters. Amy, geboren in Abu Dhabi, woont en werkt in

Nederland. Vivian, geboren in Oman, woont en werkt in Londen. We vinden het heerlijk om eindelijk meer tijd met elkaar en de familie in Nederland door te kunnen brengen. Lekker dichtbij nu. We houden ons bezig met golf, reizen, lezen, tijd met vrienden en familie, koken en tuinieren. Ik hou wel van een nieuwe uitdaging, dus onze DNC-voorzitter Martijn had in mij een eenvoudig slachtoffer om de taken als hoofdredacteur op mij te nemen. Ik ga mijn uiterste best doen om de kwaliteit te behouden en wie weet nog wel te vernieuwen/ verbeteren. Ik hoop jullie allemaal eens te ontmoeten op een van de evenementen van de vereniging. l


34

Holland Côte d’Azur Magazine

Cor Glorie

DNC Klassieke Auto Groep

O

p een zonovergoten zaterdag begin juni, vond de tweede meeting plaats van leden van de DNC Klassieke Auto Groep. We waren natuurlijk al met een paar automobielen aanwezig geweest bij de intocht van Sinterklaas, en bij de Koningsdag, maar het was eigenlijk weer hoog tijd geworden om diepgaand bij te praten na onze allereerste kennismaking in oktober. Want wie wil niet weten over de keuze voor Weber-, Solex- of SU-carburateurs, het personaliseren van een Ferrari, of over hoeveel en waar al dat hout zit in een Morgan. En na het optrekken van de benzinedampen, bespraken we ook meer wereldse problemen, zoals de klimaatverandering en de ontwikkeling van de huizenprijzen in Nederland en Frankrijk. Christiaan Engelmann had zich spontaan als vrijwilliger opgeworpen om deze dag te organiseren, waarvoor heel veel dank! Terwijl twee Ferrari’s, twee Mercedes cabrio’s, een Porsche, een Alfa Romeo en een Morgan op de oprit van Christiaans’ woonstede in Mougins stonden geparkeerd, werden de bestuurders door hem verwend met koffie en appelgebak. En wat later ook nog met sandwiches jambon/fromage, voordat de motoren opnieuw werden gestart

voor een tourtje door de naaste omgeving. Via Valbonne, Bar-sur-Loup en de fraaie Gorges du Loup voerde de route richting Gourdon, waar we tijdens een korte stop op een fenomenaal uitzicht werden getrakteerd. Het blijkt toch altijd lastiger dan je verwacht om een groep auto’s bij elkaar te houden te midden van het overige verkeer, maar door middel wat extra gedraaide rondjes op een paar rotondes lukte het uiteindelijk toch om de complete groep op de top te krijgen. Zon maakt dorstig in een oudere auto met of zonder dak of airco, maar ook daar had Christiaan rekening mee gehouden. Toen we rond vier uur weer in Mougins aankwamen, stonden water en wijn koud en garant voor een nog heel genoeglijke nazit. Kortom: een uiterst goed verzorgde en geslaagde dag, nogmaals merci! Er is in de Klassieke Auto Groep als vanzelf een soepele mix ontstaan tussen echt oude auto’s (30 jaar +) en

bijzondere moderne automobielen. Of, zoals de Fransen dat zo mooi uitdrukken: tussen voitures de collection en voitures de prestige. Dat was misschien niet de eerste opzet, maar blijkt in de praktijk uitstekend te werken. Dus of u nu vaart moet verminderen met kabelbediende trommelremmen of met hi-tech keramische schijven, als er iets aparts in uw garage staat: welkom! SAVE THE DATE! Volgende evenement, zaterdag 27 augustus, details volgen nog. l

ONZE ERELEDEN: Paul van Cuyk, Ermert Wissink, Mieneke Lips, Jacques van Eck, Joke Warris, Elly VermaasBuytendorp en Cis Smits


de specialist in het nationaal en internationaal transporteren van uw waardevolle bezittingen

Siebe Huisman moves you! Siebe Huisman is de specialist in het nationaal en internationaal verhuizen en transporteren van uw waardevolle bezittingen. Of het nu gaat om een compleet interieur, een schilderij, koffers, motor of bijzondere bouwmaterialen, van een eerste gesprek tot daadwerkelijke uitvoering; met Siebe wordt het een zorgeloos gegeven. Zo rijdt hij elke week naar de Cote d'Azur voor al uw kleine en grote goederen. Snel, betrouwbaar, met kennis van zaken én met begrip voor de privacy van de klant.

Lijndienst Nederland - Frankrijk o.a. Cote d’Azur

www.siebehuisman.nl +31(0)6 - 51 376 270


36

Holland Côte d’Azur Magazine

VAN STAMPPOT TOT STERREN XXXI

Ilot Bar/Restaurant du Lac, Roquebrune-sur-argens

J

e waant je bijna in de tropen als je via een loopbrug een drijvende, van een soort zwerfhout opgebouwde, sfeervolle oase oploopt, waar de Ilot Bar zijn cocktails en tapas uitserveert. Dat kunstmatige eilandje bevindt zich in het Lac de l’Aréna, een klein meer dat door de rivier de Argens van water wordt voorzien. Tussen die bar en het bijbehorende Restaurant du Lac is een waar aqua-park aangelegd met allerlei mogelijkheden tot spetterend vermaak. Als er jeugdig bezoek uit Nederland op visite is, kunnen die daar moeiteloos een heel plezierig dagje doorbrengen. Toen wij er aan het einde van de middag aan onze drankjes nipten, was de rust echter weergekeerd en genoten we van het prachtige uitzicht op de Rocher de Roquebrune met (net zichtbaar als je je goede bril op had) de drie kruizen van Bernar Venet die sinds 1991 de top sieren. Na een genoeglijk borreluurtje werd

het tijd om de kleine 100 meter naar het restaurant te overbruggen om daar de menukaart eens te gaan bestuderen. De à la carte-gerechten zagen er op papier heel smakelijk uit, maar omdat we met zijn vieren waren kozen we toch voor het menu van € 35, wel zo gezellig in een gezelschap. Ook in dat menu was er overigens keuze te over: variërend van salade met Crottin de Chavignol, tartaar van zalm en soupe de poisson als entrée, tot lamsrack, tournedos en zwaardvis met mangosaus bijvoorbeeld als hoofdgerecht. De dames werden nogal verrast door de meer dan genereuze porties, maar met de kwaliteit en smaak was echt niets mis. En ach, ik heb er nooit veel moeite mee om ook iets van het bord van mijn buurvrouw te proeven. Alleen bij het dessert ging dat laatste zelfs voor mij niet meer op … De wijnkaart is beperkt, maar wij

vonden er wel een heerlijke Château Roseline Prestige rouge voor € 28. Een alleszins redelijke prijs als je weet dat die bij het domein zelf voor rond de € 15 te verkrijgen is. De bediening in zowel bar als restaurant was uitermate vriendelijk, de prijzen correct, de locatie schitterend, kortom een prima plek voor een geslaagde avond. Natuurlijk, een Michelinster gaat deze uitspanning nooit behalen en dat is ook totaal niet hun doel. Maar voor een (h)eerlijk bord eten in een ontspannen sfeer ben je hier zonder meer aan het juiste adres. Alleen moet je niet vergeten om aan het einde van de dag of avond die jeugdige visite uit het water te vissen … l ILOT BAR/RESTAURANT DU LAC CHEMIN DU LAC 83520 ROQUEBRUNE-SUR-­ ARGENS, 04 94 45 33 74


37

Holland Côte d’Azur Magazine

Cor en Davina Glorie

Café L’Union, Cotignac

I

n het verleden heb ik in dit piepkleine cafeetje aan het einde van de Cour Gambetta wel eens een vernissage bijgewoond. Foto’s, etsen, schilderijen, kleinschalig allemaal, maar wel leuk om te bekijken met een koel biertje in de hand. Althans, wat dat biertje betreft: als je je tenminste een weg had weten te vinden richting bar, dwars door dat meestal volgepropte ‘achterkamertje’ heen. Toen wij er een half jaartje geleden langsliepen stonden er echter opeens krijtborden met menu’s en gerechten op de stoep en leek het terras wel flink uitgebreid en opgeleukt. Tijd voor nader onderzoek! Sindsdien zijn we er al een paar keer gaan borrelen en eten, en vernamen tijdens een gesprekje met de uitbater dat hij het cafe niet al te lang geleden had overgenomen en het naar een wat hoger niveau wilde tillen. Hij werkte eerder in het restaurant van zijn familie wat verderop op het plein en had na wat ‘strubbelingen’ het roer omgegooid en was voor zichzelf begonnen. Wij complimenteerden hem met het gematigde prijsniveau van zijn kaart in deze tijden van almaar stijgende prijzen in veel restaurants. Nu snappen wij ook wel dat het qua kosten niet de gemakkelijkste periode is voor de horeca, maar als je zelfs in een eenvoudige dorpsherberg ‘s avonds al bijna geen hoofdgerecht meer kunt vinden onder € 25, raakt de lol er

wel een beetje van af. Van de negen plats bij l’Union schommelde de prijs van € 15 tot € 23, met vijf gerechten onder de € 20. Het kan dus blijkbaar wel en zijn terras zat (daarom?) hele-

maal vol! Genoeg geschreven over geld (we lijken wel Hollanders …), wat verscheen er op tafel? Wij aten er een keer rognons de veau (kalfsniertjes) en een andere avond als dagschotel colombo de poulet, avec riz créole, twee echt hele lekkere borden, die ook nog aantrekkelijk waren opgemaakt. Nog een paar voorbeelden van de kaart:

bavette sauce Porto (€ 17), fish and chips (€ 18) en thon rouge frais, sauce rougail (€ 23). De eigenaar is een ware meester in het smakelijk aanprijzen van zijn suggesties voor dranken en spijzen. Op een zodanig bijna niet te weerstane manier, dat we eerst als aperitief twee glazen champagne ‘moesten’ drinken. Nu doen we dat wel vaker, maar ik ben, als gekend niet-toetjes-liefhebber, later door zijn woorden ook nog gezwicht voor een sorbet van calvados en meringue. Was heerlijk overigens, en ik verdenk de goede man ook geen tel van gladde verkooppraatjes: hij staat gewoon vierkant en eerlijk achter zijn producten. In Cotignac zijn uiteraard vele mogelijkheden om de lekkere trek te stillen, maar ik zou l’Union zeker een keer uitproberen. En van hun terras is het slechts een paar stappen naar

de voet van de imposante rotswand, waar een eventueel teveel aan verorberde calorieën probleemloos tot een normale waarde kan worden teruggebracht … l CAFÉ L’UNION 26 COUR GAMBETTA 83570 COTIGNAC 04 94 72 24 36


astrid segaar immobilier - Holiday Rental & Real Estate

@ info@azurpavillon.com f azurpavillon i azurpavillon l


39

Holland Côte d’Azur Magazine

c ’ e s t fa b

Fabienne van Dillen

Taaltip

Métro Boulot Bistro

M

ijn eerste stukje voor dit magazine. Dat is wel een beetje nostalgie hoor. Want wonen aan de Côte d’Azur was voor mij een langgekoesterde droom die uitkwam. Ik voelde me meteen thuis, toen we in 2005 vanuit Amsterdam naar Cagnes-surMer verhuisden. Jaren later en terug in Nederland miste ik het Frans spreken enorm. Zo erg dat ik, naast mijn werk als marketeer, par pur plaisir trainingen Frans ging aanbieden aan bedrijven die zaken wilden doen met Fransen. Dat is iets meer dan een hobby geworden. Het ging niet zonder slag of stoot, maar inmiddels exploiteer ik een taal- & trainingscentrum in Zandvoort aan Zee en schreef ik een boek over Zakendoen in het Frans. Ik sta Nederlandse ondernemers met raad en daad bij als het gaat om communicatie. De Franse taal en de Franse cultuur, daar hebben jullie bofkonten aan de Côte d’Azur dagelijks mee te maken. En zoals eigenlijk met alles wat enorm leuk is, heb je niet alleen de lusten, maar ook de lasten. Als puntje bij paaltje komt, is het leren van een tweede (of derde) taal voor de meeste mensen behoorlijk moeilijk. Ben je geboren en getogen in Frankrijk dan leer je Frans zonder blikken of blozen. Maar voor diegenen die hun hele hebben en houden hebben opgepakt en verhuisd zijn vanuit Nederland, kan het soms een bittere pil zijn. Ik denk dat jullie intussen begrijpen waar dit verhaal naar toe gaat. Praktisch elke taal en zeker ook de Franse taal bestaat voor ongeveer de helft uit combinaties van woorden die los van elkaar misschien wel iets betekenen, maar gecombineerd iets heel anders uitdrukken. We noemen dit ‘idiomatisch taalgebruik’. In je moedertaal hoef je niet eens die complete uitdrukking te horen, om meteen te begrijpen hoe iets reilt en … Voilà! Maar leer je een nieuwe taal, dan is dat andere koek. Mijn advies voor mensen die hun taalkennis willen verbeteren, is om geen losse woordjes te stampen, maar te oefenen met combinaties van woorden en idiomatische uitdrukkingen. Dit werkt namelijk twee kanten op. Ten eerste begrijp je de Fransen sneller en ten tweede klink je vloeiender. Het is echt waar en ook

bewezen. Als je uitdrukkingen toevoegt aan je vocabulaire, vinden de ‘natives’ al snel dat je fantastisch Frans spreekt. Ik geef toe dat het best moeilijk is om dat veelvuldig te doen. Maar het is de moeite waard om daar extra aandacht aan te geven. Je hoeft niet zoals ik hierboven heb gedaan, alliteratie of rijm te gebruiken, maar het helpt wel om ze beter te onthouden. Het klinkt gewoon lekkerder. Voor de lezers die het leuk vinden om hiermee te experimenteren, geef ik hieronder vijf tips: 1. Qui vivra, verra = Wie dan leeft, wie dan zorgt 2. Qui ne risque rien, n’a rien = wie niet waagt, wie niet wint 3. Chaque chose en son temps = alles op zijn tijd 4. Nous avons le vent dans les voiles = we hebben de wind in de zeilen 5. Je suis resté(e) bouche bée = ik ben ­sprakeloos Ken je uitdrukkingen, allitererend of niet, die je vaak hoort of gebruikt? Deel ze met mij via fabienne@cestfab.com. De leukste bijdrage ontvangt een exemplaar van mijn boek ‘Samenwerken in het Frans’, met daarin alles over de omgangsvormen, zakelijk verleiden en hoe je een samenwerking tussen Nederlanders en Fransen kan laten bloeien. Merci! ●


40

Holland Côte d’Azur Magazine

Sophie Breukink

DE LINZENSCHOTEL Isaak de stem van Jakob dacht te herkennen, zegende hij hem toch en maakte hem daarmee tot zijn erfgenaam. Isaak zegent Jakob is een olieverfschilderij van de Nederlandse kunstschilder Govert Flinck uit circa 1638. In bed ligt vader Isaac, met links zoon Jacob met de handen in een geitenvel. Daarachter staat moeder Rebecca. De linzenschotel is te zien boven de schouder van Jacob. Het werk is 141 x 117 centimeter groot. Het werk bevindt zich in de collectie van het Rijksmuseum te Amsterdam.

Govert Flinck – Isaak zegent Jakob

Dit gerecht komt voor in een verhaal uit de Bijbel. (Genesis, hoofdstuk 27; 1-29). Isaak en Rebecca hadden twee zonen, een tweeling. De eerstgeborene Is Esau, de andere zoon heet Jakob. De twee broers ontpoppen zich tot geheel verschillende karakters. Esau is een krachtmens, die niets liever doet dan erop uit trekken voor een jachtpartij. Hij houdt van het buitenleven en draagt alle kenmerken van een strijder in zich. Jacob is zachtaardig en heeft een voorliefde voor geschriften boven omzwervingen in de wilde natuur.

I

saak was zeer op Esau gesteld, want hij at graag wildbraad, maar Rebecca hield meer van Jakob. Op een dag hoorde Rebecca een gesprek tussen de oude Isaak en Esau; “Ga jagen en breng mij een stuk wild, en laat mij een smakelijk maal nuttigen voor ik sterf, en ik zal U zegenen als mijn erfgenaam”. Toen Rebecca dit hoorde, bedacht zij een plan. Zodra Esau het huis verliet om het wild voor zijn vader te gaan schieten, beval zij Jakob om twee geitenbokjes uit de wei te halen, zodat zij een linzenschotel kon bereiden, en Isaak te misleiden door haar favoriete Jakob te laten zegenen in plaats van Esau. Maar Esau was ruig behaard, en Jakob niet. Ze had

een plan; Isaak was oud en bijna blind, en ze bedekte Jakobs handen met een geitenvel. Hierdoor zou Isaak denken dat het zijn Esau zou zijn. De list lukte, want hoewel Verschillende soorten linzen

SOPHIE’S LINZENSCHOTEL. De linze is de peulvrucht van een gewas dat al voor onze jaartelling op grote schaal verbouwd werd. Linzen heb je in allerlei verschillende varianten; er zijn rode, bruine, gele, oranje, zwarte en groene, en ze geven je gerecht dus niet alleen smaak, maar ook kleur. Linzen worden veel gebruikt in de ZuidFranse, de Turkse, Marokkaanse en Indiase keuken. Ze zijn o.a. populair als vleesvervanger door de rijke hoeveelheid ijzer, eiwit en B-vitamines. Beroemd in Frankrijk zijn de linzen van Du Puy; groen van kleur en stevig na het koken


41

Holland Côte d’Azur Magazine

SOPHIE’S KEUZE: LINZEN MET SPEKJES EN ZALM INGREDIËNTEN + 300 g vastkokende aardappels + 1 winterpeen + 1 prei + 1 ui + 1 teentje knoflook + 250 g mager gerookte spekjes + 300 g gedroogde rode linzen + 1 kippenbouillonblokje + 400 g zalmfilet + 1 bos bladpeterselie + olijfolie + zout en peper.

BEREIDING 1. Schil en snij de aardappels en winterpeen in blokjes. Kook deze blokjes ca. 5 minuten. Pel en snipper de ui en de knoflook. 2. Verhit een scheut olijfolie om in te bakken in een wok of een hapjespan en fruit de ui en de iets voorgekookte winterpeen en aardappels circa 4 minuten. Voeg de spekjes en knoflook toe en bak circa 4 minuten mee op een zacht vuur. Voorzichtig roeren. 3. Halveer de prei in de lengte, spoel schoon onder de kraan en snij de prei in halve ringetjes en voeg toe. Bak 3 minuten mee en voeg de aardappels toe. 4. Verkruimel het bouillonblokje erboven en voeg de linzen toe.

Schenk er 300 cc water bij en stoof tot de linzen gaar zijn. 5. Snij de zalmfilet in gelijke porties en bestrooi met een beetje zout en versgemalen peper. Verhit een scheut olie in een pan en bak de zalm 5 minuten op de velkant. Draai de filets om en bak nog 3 minuten. 6. Hak de bladpeterselie fijn en meng door de linzen. Breng op smaak met versgemalen peper. Opmerking: de ui, prei en wortel bevatten suiker, waardoor deze groenten snel aanbakken. Gebruik daarom een matig vuur en houd het gerecht met een spaan in beweging. Voor de vleesliefhebbers: vervang de vis door braadworst. l


42

Holland Côte d’Azur Magazine

Anne Boerkoel, Vinoloog

wijn!

Wijn en oorlog N

a de annexatie van de Krim in 2014 verloor Oekraïne de helft van zijn wijnproductie, - de beste, zouden sommigen zeggen, of de bekendste. De productie daalde tot 670.000 hectoliter per jaar, vijftig keer minder dan in Frankrijk, een land van vergelijkbare grootte, volgens een artikel in het tijdschrift Capital (een maandelijks Frans economieen zakenmagazine) dat op 6 maart 2018 verscheen. En toch heeft deze amputatie de wijngaarden niet weggevaagd. Integendeel, de Oekraïners zijn lokaal gaan drinken, wat resulteerde in een stijging van de productie van 10% per jaar. Wijn werd een cultuur in Oekraïne, de binnenlandse productie begon de internationale markt te veroveren en de invoer van buitenlandse wijnen nam toe.

Een andere reden waarom de Oekraïners lokale wijn gingen drinken was de devaluatie van hun munt in 2014 en 2015. Die verloor tweederde van zijn waarde ten opzichte van de dollar. Hierdoor werd de aankoop van buitenlandse wijnen voor velen onbetaalbaar – behalve voor de allerrijksten – terwijl een fles Oekraïense wijn gemiddeld tussen de 3 en 6 euro kost. Het enige wijngebied ver van de gevechten is in Transkarpatië, een bergachtig en toeristisch gebied in het westen van het land, beroemd om zijn thermale bronnen en skigebieden. De witte wijn uit dit gebied is zo geliefd dat er wel negen wijnfeesten worden gehouden in deze regio. In Oost Oekraïne, rond de Zwarte Zee en niet ver van de Krim, waar het milde mediterrane klimaat gunstig is voor wijnstokken, is een groot aantal wijngaarden getrof-

fen door de meest verschrikkelijke gevechten en vernielingen. In feite is de ontwikkeling van Oekraïense wijn, zeer interessant. Veel van de mensen die wijn maken in Oekraïne zijn mensen uit de dorpen. Ze spreken geen Engels, ze weten niet hoe ze moeten exporteren, hoe ze hun wijnen aan wijnhandelaren moeten laten zien, maar ze hebben goede ideeën met hun wijn. Door de invasie van Rusland is de toekomst van de Oekraïense wijnindustrie, en ook die van Oekraïne zelf, nu echter uiterst onzeker geworden. De stemming van veel wijnmakers is er een van verzet, onderbouwd door de hoop dat ze met rust gelaten zullen worden om hun wijnen te maken en te blijven werken aan een sterkere erkenning buiten Oekraïne. ‘Niemand zal ons stoppen wijn te maken’, ‘Ik kan wel bezorgd zijn of niet, maar als het leger hulp van ons nodig heeft, zullen wij helpen. Ik weet niet wat ik nog meer kan doen,’ zegt een van de wijnmakers, die niet met naam genoemd willen worden op de Vakbeurs ‘Prowein’ in Düsseldorf. Een andere zegt ‘wat er ook gebeurt, ik zal mijn werk voortzetten. Ik blijf investeren in mijn bedrijf, vorig jaar hebben wij een gasten onderkomen gebouwd en net na de oorlog uitbrak heb ik mijn handtekening gezet voor het maken van een zwembad. Niets doen is ook geen optie. We gaan verder met ons leven. Misschien is het dom, ik weet het niet.’ Laten wij hopen dat er snel weer vrede is in dit mooie land, de onzekerheid wordt weggenomen bij deze wijnmakers, zodat wij samen met hen kunnen proosten op een gelukkige, vredige toekomst ... ● Anne La Fromagerie Laitable et son Restaurant 25 boulevard Jean Moulin Flayosc


43

Holland Côte d’Azur Magazine

samenstelling Eddy van der List

9 juni-18 september Concerten tussen de wijnstokken lesmusicalesdanslesvignes.blogspot.com 4-23 juli Muziekfestival van Aix-en-Provence (Klassieke muziek, opera) festival-aix.com/fr 6-19 juli 61e Jazz à Juan Festival, Concert, Festival, Jazz en Blues jazzajuan.com 14, 21, 30 juli en 8, 15, 24 augustus Vuurwerkfestival aan de Croisette in Cannes festival-pyrotechnique-cannes.com 17 juli Lavendelfeest in Valensole fetesdelalavande.fr 20-22 juli Gitaarmuziek in Jardin de l’Olivaie, Beaulieu-sur-Mer lesnuitsguitares.com 22-24 juli Formule 1 GP van Frankrijk, circuit Paul Ricard, Le Castellet gpfrance.com Juli-Augustus, diverse dagen Sportdagen voor kinderen onder begeleiding van professionele atleten cdos-06.fr/evenements/evenements/ la-caravane-du-sport/ 29 juli-13 augustus Muziekfestival Menton festival-musique-menton.fr 5-7 augustus Dance-House-Techno op het strand van Cannes, met o.a. Martin Garrix en David Guetta plages-electroniques.com 6 augustus Jasmijnfeest in Grasse ville-grasse.fr/fete_du_jasmin.html 20-21 augustus Wereldkampioenschap ‘jeu de boules met vierkante ballen’, Haut-de-Cagnes cercleamis.cagnes.free.fr/boules-carrees/bc.html 25 september The Analogues, Beatles-tributeband uit Nederland, Akropolis, Nice theanalogues.net

Sortir waar moeten we naar toe deze zomer?


44

Holland Côte d’Azur Magazine

Henk Breukink

Frankrijk, koeien I

n een eerder artikel heb ik al geschreven over de koeienrassen in Frankrijk en terloops geattendeerd op de betekenis van kaas. In dit verhaal wil ik graag ingaan op de relatie tussen Frankrijk en kaas. Hierbij ligt de nadruk op kaas van koeien omdat het merendeel van de kaas in Frankrijk gemaakt is met melk afkomstig van koeien. Daarnaast is er natuurlijk ook veel kaas van geiten en schapen. Al die kazen hebben namen die gerelateerd zijn aan de bereidingsmethode, de streek waar ze vandaan komen, de naam van de boerderij waar ze gemaakt worden, of de naam van de koeien-, schapen- of geiten die de melk heeft geproduceerd. Het zijn zoveel verschillende kazen dat De Gaulle, in een gesprek met Churchill, klaagde dat het onmogelijk is een land te regeren waar je elke dag een andere kaas kunt eten. Churchill die aanvankelijk geen vriend van De Gaulle was, maar later wat bijtrok, reageerde met de stelling dat een land met zoveel voortreffelijke kaassoorten altijd beschermd moest worden. Een mooi voorbeeld van de relatie tussen het land, de koe en de kaas is de Abondance, een dorp in de Franse Alpen even ten zuiden van het meer van Genève. Het is een klein en

traditioneel bergdorp op 930 meter en vooral bekend door het koeienras, de Abondance, dat naar deze streek is vernoemd. Overigens is het stadje een ‘luchtkuuroord’ vanwege de zuivere Alpenlucht, met name geschikt voor tuberculosepatiënten. Daarnaast bezit Abondance een Museum gewijd aan de Abondance kaas en een in de 13e eeuw in gotische stijl gebouwd klooster met fraaie muurschilderingen. Al met al een oord en een omgeving die het waard is bezocht te worden om er te kuren en te wandelen. Op een van die wandelingen kunt u terechtkomen bij een boerderij waar u de Abondance koeien kunt bewonderen en van de kaas kunt genieten. De Abondance melkkoe is van gemiddeld formaat met een heuphoogte van 1,39 m en een gemiddeld gewicht rond de 600 kg. De huid is dieprood en alleen de kop, de buik en de poten zijn wit. Rond de ogen is de huid ook dieprood hetgeen een bril-achtig uiterlijk geeft. Het ras is door de eeuwen heen goed aangepast aan de klimatologische omstandigheden en is daardoor populair in vele streken op de wereld met eenzelfde klimaat. De koe produceert ongeveer 6000 kg melk per lactatie (standaard 305 dagen). Het bijzondere van deze melk is dat de gehaltes aan vet en eiwit


45

Holland Côte d’Azur Magazine

COLUMN

natuur

en kaas

in de melk dicht bij elkaar liggen waardoor een goede opbrengst aan kaas wordt gerealiseerd. De abondance is een dubbeldoel koeienras, geschikt voor de productie van melk en vlees. Als ras is de Abondance in 1891 erkend en is er een stamboek opgezet waarin alle dieren van het ras zijn en worden opgenomen. De omvang van het ras wereldwijd wordt geschat op 150.000, waarvan 60.000 melkkoeien. In Frankrijk waren in 2020 officieel 23.727 melkkoeien geregistreerd en was de Abondance in omvang het 4de ras melkkoeien in Frankrijk. De Abondance kaas, uitsluitend gemaakt met melk van deze koeien wordt het hele jaar geproduceerd, deels op boerderijen, deels fabrieks­matig. Kenners geven de voorkeur aan kaas gemaakt in de zomer wanneer de kruiden van de alpenweide een extra fijne smaak zouden geven. Na het aanzuren en stremmen van de melk wordt de wrongel die is ontstaan gesneden en verwarmd. Met kaasdoek wordt de wei uit de wrongel geperst en deze in cilindrische vormen gedaan. Nadat de kaas gevormd is wordt ze gezouten en vervolgens dient de kaas minimaal 90 dagen en maximaal 10 maanden te rijpen in een goed geventileerde

ruimte bij 12°C en een luchtvochtigheid van 95%. Op deze wijze is de kaas al eeuwen bereid maar kreeg in 1990 pas het keurmerk AOC. In 1996 kreeg de kaas ook de erkenning als beschermde oorsprongsbenaming, AOP, Appellation d’Origine Protégée. Wanneer u als wandelaar of alpenlucht-genieter een bezoek brengt aan de Abondance vergeet dan niet de kaas mee te brengen. Uw vrienden zullen u na het proeven van deze voortreffelijke kaas zeer dankbaar zijn. ●


46

Holland Côte d’Azur Magazine

Micheline Van Hautem – www.michelinemusic.com

Mart Visser: ‘Een ander soort licht en leven geeft weer nieuwe inspiratie’

Van bovenop de berg in Tourrettes-sur-Loup staat Mart Visser mij te woord. Het is even zoeken naar de juiste combinatie wifi-mobiel-vaste lijn, dat heb je als je in de bossen woont aan de Côte d’Azur, maar eens goed vertrokken, praat hij voluit over zijn passies en zijn connectie met Zuid-Frankrijk.

M

ode-ontwerper in hart en nieren, Mart Visser, heeft een atelier zowel in Nederland als in Frankrijk en al dertig jaar siert hij de vrouwelijke vormen met zijn eigen kledinglijn MartVisser.nl, maar ook als schilder en beeldend kunstenaar gooit hij hoge ogen. Op 9 juli opent zijn solotentoonstelling in Museum ‘Beelden aan Zee’ in Scheveningen waar sculpturen en dikke reliëfs op doeken van zijn hand te zien zijn. Mart Visser is een ondernemend en inspirerend man om mee te praten, ik doe jullie graag zijn verhaal. ‘In 1998 zijn we hier gekomen en hebben we het huis, gebouwd eind jaren ’50, gekocht van een ouder Parijs echtpaar. Die hadden er altijd veel plezier in gehad en die man heeft het ons met rollende ‘Ik ben heel intuïtief, ik kijk en luister, volg m’n gevoel.’

tranen over z’n wangen verkocht. Om maar even aan te geven hoe bijzonder aantrekkelijk deze woonst is: de imker is hier vier keer mogen langskomen om een wilde bijenkorf te verwijderen die zich aan het huis had vastgeplakt. Dat is zo uniek, hij vertelde ons “als bijen ergens gaan zitten, moet het goed vertoeven zijn.” Tourrettes is ook handig naar Nice airport en ligt in de gouden driehoek Monaco-Grasse-­SaintTropez waar het kalkgebergte ’s avonds z’n warmte loslaat en die opstijgende ‘gloed’ duwt de wolken weg waardoor het hier een zeer puur klimaat is. Kijk maar, eens Grasse voorbij hebben de huizen weer dakgoten, daar regent het weer (heb ik van een makelaar:). Het licht is hier voor mij, als kunstenaar, ook zeer gunstig. Mijn atelier is naast mijn office en de grote openslaande deuren laten de klaarte binnen. Ik gebruik het niet speciaal om te schilderen, maar het is wel zeer aangenaam licht. Het huis brengt me veel, al 23 jaar. We verhuren het niet, maar er komen veel goede vrienden. We vonden in het gastenboek: “een wat slechter huwelijk krijgt een goed gesprek.” Mooi om te lezen. Over praten gesproken, de Franse taal: Ik red me. Fransen worden ook beter in Engels. Als je je best doet, wordt dat geapprecieerd. Ik hou van de attente Franse taal, bijvoorbeeld “Bonne après-midi”,

wat een prachtige term. Als je tegen de Fransen de juiste beleefde tijdsvorm gebruikt, sta je meteen een voetje voor.’ Wat is voor jou het meest opvallende verschil tussen Nederlanders en Fransen? ‘Alles ! Hun nationalisme, en dat bedoel ik positief, het enthousiasme voor hun voetbalteam ‘Les Bleus’! Er is veel cultuur in Frankrijk: de chansons, de architectuur, wat een grandeur. Het is wel soms jammer dat er Fransen leven, die zijn enorm arrogant. Ik doe jullie een klein verhaaltje van wat ik in een boekje las: Een Franse vrouw gaat brood halen bij de bakker en denkt bij zichzelf “wat doen toch al die andere mensen op m’n weg, ik wil gewoon m’n brood halen. En wat doen al die mensen in de bakkerij want ik kom toch mijn brood halen, in mijn bakkerij …” Je ziet ook geregeld echtparen van 60-70 jaar oud waarbij de man de stoïcijnse vrouw achterna loopt. Alleen in Frankrijk!’ Hoe passeer je het liefste je tijd wanneer je in je Franse huis bent? ‘De afgelopen jaren zijn we meer en meer gaan rijden – in verschillende etappes – eerst Baune en dan de brocante in Nord-Lyon ‘Les Puces de canal’, een aanrader trouwens, een wat ruigere markt, ik vind er soms iets wat dan een tweede leven krijgt in een kunstwerk, en dan door naar Avignon. Het leven is steeds organischer geworden, ik ben heel intuïtief, ik kijk en luister, volg m’n gevoel. Dat is zo in m’n atelier in Amsterdam, op de Veluwe, ook hier. Ik laat me leiden, ga niet tegenin maar beweeg mee. M’n artwork is een internationaal verhaal geworden maar dat was geen doel, via de Tros


direction le nord

Lachen met Job, Tourrettes-sur-Loup

PRIJSVR A AG foto: Riël de Groot

Direction Le Nord biedt zijn lezers steeds een klein cadeautje aan komende van de geïnterviewde, en daar hangt een prijsvraag aan vast. Vertel ons: Hoe heet de hond van Mart Visser? Win een sjaal uit de collectie die speciaal voor ‘Beelden aan Zee’ is ontworpen, het museum waar vanaf 9 juli een solo-exhibitie van Mart’s beelden en schilderijen loopt. Stuur je antwoord naar micheline@michelinemusic.com

TV show van Ivo Niehe is dat naar buiten gekomen. Ik maak alleen maar koppen, met verschillende gelaatstrekken, al sinds m’n eindwerk op de modeacademie. En ze hebben geen namen. Je kan ze zien op martvisser.artwork (instagram) Een ander soort licht en leven geeft weer een andere inspiratie. In Tourrettes is het eenvoudiger leven en die beperking is positief. We gaan in het weekend wel eens naar Italië of naar Nice, een fantastische stad met vele studenten en mensen van alle kleuren van de regenboog die

er wonen. Daar put ik uit om mijn online collecties te maken want ik doe nog steeds zelf alle prognoses, kleuren en lijnen voor m’n ontwerpen MartVisser.nl. Veel prints zijn hier ontstaan die later op jurken terug te vinden zijn. M’n atelier is niet te bezoeken maar er komt heel wat uit Zuid-Frankrijk. In Amsterdam is m’n atelier wel open, je kan een afspraak maken en dan geef ik uitleg over wat m’n werkmethode is. In de drukte van mijn werk, als ik rust zoek, denk ik aan het deel

WINNAAR PRIJSVRAAG HERMAN VAN VEEN: In onze vorige editie van Direction du Nord was er weer een prijsvraag. Op de vraag ‘hoeveel Franstalige CD's heeft Herman van Veen gemaakt?’ had niemand het goed antwoord (het zijn er 6). Dus alle namen van de deelnemers, die tussen de 4 en 8 hadden geantwoord, zijn in de zomerhoed gegaan. Hieruit trok Alexander de uiteindelijke winnares; Amanda Bos! Geniet van de prijs Amanda!; een dag op Landgoed La Paltz in Soest! De 6 Franse CD’s zijn: Des bleus partout - 1990; Douce nuit - 1996; Tes bisous sont plus doux - 2000; Chapeau (le very best en V.F.) - 2003; Chapeau – 2007 (cd/dvd); Sauter ou Tomber - 2018.

van ons huis dat ik langs de trappen naar beneden loop. Daar kom ik uit bij het zwembad in de hitte van de zomer … het maakt me rustig. Dat is het gevoel wat Zuid-Frankrijk me brengt.’ Tips van Mart Visser: Ga wandelen rondom Cap d’Antibes of Saint-Jean-Cap-Ferrat, ’s ochtends. Het licht bij de zee, dat laat je zien wat de Côte d’Azur is. Google eens ‘Vide grenier 06’, heel veel fijne brocante-marktjes in de regio. ●


48

Holland Côte d’Azur Magazine

Mr. Albert Mulder, Avocat au barreau de Grasse

Valkuilen van de vermogenswin

F

rankrijk heft inkomstenbelasting (19%), sociale contributies (17,2% of 7,5%) en de zgn. ‘taxe additionelle’ (2% tot 6%) als een particulier winst realiseert bij de verkoop van de Frans woning. Er ontstaat niet altijd een heffingsmoment omdat er op basis van het aantal bezitsjaren een partiële of volledige vrijstelling wordt verleend. Voor de inkomstenbelasting en taxe additionelle is er recht op een volledige vrijstelling na 22 bezitsjaren en in het geval van de sociale contributies na 30 bezits jaren. Bij verkoop van de hoofdwoning (résidence principale) is de gerealiseerde winst onder de huidige wetgeving altijd geheel vrijgesteld. In dit artikel breng ik twee voorbeelden van ‘valkuilen’ van de complexe regels van de Franse vermogenswinstbelasting onder uw aandacht. De valkuil van de gebruiksperiode bij verkoop van de hoofdwoning Een prangende vraag is of de vrijstelling van de verkoop van de Franse hoofdwoning van toepassing is indien er sprake is van een korte gebruiksperiode. Het klassieke praktijkvoorbeeld betreft een Nederlands gepensioneerd echtpaar dat permanent in hun Franse woning gaat wonen die voorheen diende als vakantiewoning. Bestaat er in de praktijk een strikte limiet voor de duur van het hoofdverblijf om in aanmerking te komen voor deze vrijstelling? Er zijn de afgelopen tijd verschillende uitspraken geweest van de Administratieve Gerechtshoven die enige duidelijkheid verschaffen op dit punt. Volgens de rechter moet de woning op het moment van de eigendomsoverdracht

daadwerkelijk worden gebruikt als principale hoofdwoning. Feitelijk is er dus geen wettelijk criterium van een verplichte minimale tijdsduur van bewoning. Niettemin heeft het administratieve gerechtshof van Nantes in een uitspraak gedateerd 1 april 2021 bepaald dat een gebruiksperiode van drie maanden als te kort diende te worden beschouwd. Zij kwam tot dit oordeel door te analyseren of er daadwerkelijk sprake was van voldoende daadwerkelijke en gewoonlijke gebruik van de woning. Dit betreft dus de bewijslast en laat zien dat de tijdsduur gecombineerd moet worden met de feitelijke situatie. Een ander zeer recent voorbeeld is een uitspraak van 25 januari 2022 van het Gerechtshof te Versailles die een belastingbetaler op het punt van de bewijslast in het ongelijk stelde omdat het elektriciteitsgebruik van de woning afweek van hetgeen gezien kan worden als ‘normaal gebruik’. Ook het niveau van het watergebruik kon de rechter niet overtuigen. De administratieve rechter eist dus dat er sprake is van aantoonbaar ‘gewoonlijk’ en ‘effectief’ gebruik van de hoofdwoning. Ook notarissen riskeren aansprakelijkheid als blijkt dat er een verkeerde voorstelling van zaken wordt gegeven. In een uitspraak van 22 september 2021 heeft de Franse Hoge Raad een notaris direct aansprakelijk gesteld voor de geleden schade omdat hij in zijn akte had opgenomen dat het de verkoop van een hoofdwoning betrof. Dat kwam niet overeen met de werkelijkheid omdat de verkoper de dag voor de ondertekening formeel had laten weten dat zij al meer dan een jaar niet meer op dit adres woonde. Het negeren van deze cruciale informatie kwam de notaris duur te staan.

Steeds opnieuw blijkt dat de Franse belastingdienst bij twijfel graag mag controleren of er inderdaad wel of niet sprake is van daadwerkelijk en gewoonlijk gebruik van de hoofdwoning. Uit de beroepsprocedures blijkt overduidelijk dat belastingplichtigen de problematiek van de zware bewijslast in de praktijk fors onderschatten. Dit brengt het risico met zich mee dat de wetgever op termijn zeer wel zou kunnen besluiten om de wet aan te passen. In het ergste geval schaft de Franse wetgever de vrijstelling van de verkoop van de hoofdwoning simpelweg geheel af. In het beste geval wordt er alsnog een wettelijke minimale gebruiksduur ingevoerd (bijvoorbeeld minimaal 1 of 2 jaar). De valkuil van het inkopen van eigen materialen Het is bij de wet uitgesloten om voor de bepaling van verschuldigde vermogenswinstbelasting bij verkoop van de Franse woning rekening te houden met de zelf gedane werkzaamheden. De handige doehet-zelver schiet zich bij verkoop dus altijd in de voet! De Franse belastingdienst staat op dit punt geen enkele uitzondering toe. Maar wat als u de materialen zelf inkoopt en ze vervolgens laat installeren door een officieel bouwbedrijf? Artikel 150 VB van het Franse belasting wetboek bepaalt dat de materialen alleen in aanmerking kunnen worden genomen als ze ‘zijn geïnstalleerd door een bedrijf’. De wettekst is bijzonder kort op dit punt en roept de vraag op of een ruimere interpretatie mogelijk is. De Franse belastingdienst past een strikte interpretatie toe en heeft altijd geweigerd om zelf ingekochte materialen, geïnstalleerd door een bedrijf, mee te mogen laten nemen


49

Holland Côte d’Azur Magazine – a.mulder@soldrivium.fr

Franse nstbelasting in de bepaling van de belastbare basis. Op 3 mei 2018 heeft het Gerechtshof te Lyon de Franse belastingdienst op dit punt in haar ongelijk gesteld. De administratieve rechter heeft bij de beoordeling van de facturen wel een ‘tweetraps-raket analyse’ toegepast. Eerst heeft zij geoordeeld dat de door de particulier zelf ingekochte materialen, die vervolgens keurig werden geïnstalleerd door een bouwbedrijf, inderdaad in aanmerking mochten worden genomen. Vervolgens heeft de rechter bekeken of de materialen op iedere afzonderlijke factuur wel of niet met zekerheid door het bouwbedrijf werden gebruikt op de bouwplaats van de woning. Het Gerechtshof te Lyon oordeelde dat de facturen niet konden worden geweigerd als er voldoende verband wordt aangetoond tussen de materialen en de bouwplaats. Daarbij wordt gekeken naar bijvoorbeeld het transport, vermelding van het adres van de bouwplaats op de factuur etc. De Franse belastingdienst verdedigde zich nog door te stellen dat de belastingbetaler een groot aantal facturen had overhandigd met te weinig details en in een vreemde taal. Het is waar dat veel

toegevoegde wa arde

tieve rechters de wettekst verkeerd facturen niet in het Frans, maar in hadden geïnterpreteerd en dat de het Engels waren opgesteld. In kan materialen gekocht door de belasme voorstellen dat vooral dat laatste als ‘shocking’ werd ervaren. De tingplichtige en geïnstalleerd door rechter was hier echter minder van een bouwbedrijf altijd verworpen onder de indruk en zag de vreemde Op internet verschenen taal als niet proartikelen waarin de afge­ blematisch. Voor wezen strenge interpretatie de rechter gaat van de Franse belastingdienst het om een totale werd toegejuicht bewijsplaatje. dienen te worden. De Conseil d’Etat De uitspraak van het Gerechtshof te Lyon was mooi in lijn met bevestigde hiermee de restrictieve eerdere uitspraken door het interpretatie van de Franse belastingdienst. Daarmee was het feest Gerechtshoven van Bordeaux en van zelf inkopen van eigen materiaNantes. Allen in het nadeel van len echt definitief voorbij. de belastingdienst. Op internet verschenen artikelen waarin de Met dit artikel heb ik gepoogd afgewezen strenge interpretatie inzichtelijk te maken dat de wettevan de Franse belastingdienst werd lijke regels van de Franse vermotoegejuicht. Deze artikelen kunt u gensbelasting niet uitblinken in nog steeds vinden en zetten velen duidelijkheid en door velen als zeer helaas op het verkeerde been. Het complex worden ervaren. Daar ging namelijk helaas om een echte komt nog bij dat de richtlijnen van schijnoverwinning en daarmee een de belastingdienst ronduit summier enorme valkuil! De Franse belastingdienst besloot namelijk om het te noemen zijn en weinig houvast er niet bij te laten zitten en ging in bieden. Ergens is dat natuurlijk zeer beroep om de vraagstelling voor vreemd want er vinden jaarlijks te leggen aan de hoogste adminisduizenden verkopen van tweede tratieve rechter (‘Conseil d’Etat’). woningen plaats en het wiel wordt In haar arrest van 12 oktober 2018 niet steeds opnieuw uitgevonden. oordeelde de Conseil d’Etat verIn de praktijk moet iedere situatie volgens dat alle lagere administraen factuur onder de loep worden gelegd. Het is ook absoluut noodzakelijk om het bewijs van betaling van de factuur voorhanden te hebben. Tijdens controles doet de Franse belastingdienst graag moeilijk over de details en keer op keer blijkt dat dossiers onvoldoende op orde blijken te zijn. Het is zaak om echt goed voorbereid aan de slag te gaan met een bouwproject en het belang van een solide dossieropbouw nooit uit het oog te verliezen. Alleen op deze wijze voorkomt u de valkuilen van de complexe Franse vermogenswinstbelasting. ●


50

Holland Côte d’Azur Magazine

Rob Brink – brink@new-home.fr

OORLOG IN OEKRAÏNE

EN DE GEVOLGEN VOOR DE FRANSE Het Russisch-Oekraïense conflict zal ongetwijfeld een impact hebben op de Franse vastgoedmarkt die in 2021 een uitzonderlijk jaar kende. Nog nooit eerder waren er in Frankrijk zoveel woningen verkocht, bijna 1.200.000! Een absoluut record! Dezelfde tendens werd ook waargenomen bij de bouwers van individuele woningen. Verkoopprijzen stegen gemiddeld met meer dan 7% volgens de laatste index van de Franse notarissen INSEE. Vastgoedplannen in de ijskast (of juist niet)? In tijden van politieke spanningen of oorlogsdreiging, nemen bij veel aspirant-­kopers de onroerendgoedplannen vaak in prioriteit af. Kopers willen eerst zien hoe de crisis in Oekraïne zich verder zal ontwikkelen alvorens belangrijke aankoop beslissingen te nemen. Zeker nu de Russische leider zelfs nucleaire dreigingen heeft geuit. Er heerst angst. En deze afwachtende houding vertraagd de vastgoedmarkt. Hier staat tegenover het verschijnsel dat voor sommige aspirant-­ kopers de huidige onzekerheden juist de behoefte om in stenen (vastgoed) te investeren versterkt. Door een grotere onzekerheid op de aandelenmarkten worden de meest voorzichtige beleggers aangemoedigd hun geld in vastgoed te steken en houden zodoende juist een zekere marktdynamiek in stand. Nieuwbouw duurder Het is te verwachten dat de prijzen van nieuwe woningen verder zullen stijgen omdat bouwmaterialen duurder worden aangezien de crisis in Oekraïne de aanvoer van veel grondstoffen belemmert. Veel voor de bouw en het onderhoud van woningen noodzakelijke grondstoffen worden geïmporteerd uit Rusland en Oekraïne. Door de crisis en de economische sancties die aan Rusland zijn opgelegd zijn er grote vertragingen van leveringen en ontstaan er tekorten.

Sinds het begin van dit jaar zijn de bouwmaterialen die staal bevatten zoals bijvoorbeeld betonijzer enorm gestegen. Ook de prijzen van hout, beton, isolatie en aluminium rijzen inmiddels de pan uit.

Hogere bouwkosten zullen ook consequen­ties hebben voor de kopers die voor nieuwbouwcontracten hebben gekozen Daar bovenop komt ook nog eens de stijging van de energieprijzen, met name van aardolie, die nodig is voor de productie van veel materialen. Hierdoor zullen de bouwkosten nog verder stijgen. En deze stijging zal direct tot uiting komen in de aankoopprijs van nieuwe woningen en in de te reserveren budgetten voor de aankoop van bestaande woningen met opknapwerkzaamheden. Deze hogere bouwkosten zullen ook consequenties hebben voor de kopers die voor nieuwbouwcontracten hebben gekozen. Contracten voor de bouw van een eengezinswoning (CCMI) bevatten een prijsindexeringsclausule op basis van de zogenaamde BT 01-index. Deze index meet de stijging van de bouwkosten. Steeds meer huizenbouwers vragen hun klanten om 2-3% van de

prijs van de woning, of zelfs meer, opzij te leggen om prijsstijgingen op te vangen. Particulieren die van plan zijn een nieuwe woning te kopen, te laten bouwen of te renoveren, moeten in hun financieringsplannen absoluut rekening gaan houden met deze extra bouwkosten. Terugkeer van de inflatie Zeker is dat de oorlog in Oekraïne de Franse economie raakt. De Banque de France blijft weliswaar enigszins optimistisch over een positieve groei van Franse economie in 2022. Volgens de Banque de France wijzen de onzekerheden als gevolg van de oorlog in Oekraïne nu al op een vertraging van de groei in 2022. In haar nota van 13 maart 2022 schetst ze 2 groeiscenario’s. In een eerste scenario, dat ‘conventioneel’ wordt genoemd, zou de groei in 2022 3,4% bedragen. Maar dit scenario is gebaseerd op aannames op 28 februari, vóór de inwerkingtreding van de eerste sancties tegen Rusland. In een tweede, afgezwakt scenario zou de economische groei uitkomen op 2,8%. Deze prognose is gebaseerd op de hypothese van een aanzienlijk hogere prijs voor fossiele brandstoffen, waarvan Frankrijk voor een deel afhankelijk is van Rusland. De toename van de inflatie is inmiddels een feit. In mei was de inflatie al opgelopen tot zelfs 5,2%! De stijgende energie- en voedselprijzen treffen de Fransen hard in de portemonnee.


51

Holland Côte d’Azur Magazine

vr a ag het de makel a ar

VASTGOEDMARKT Dalende koopkracht Geldleners zijn de eersten die de dupe worden van de stijgende prijzen. Zij moeten meer finan­ ciële middelen besteden aan hun dagelijkse uitgaven (met name vervoer en energie). Dit zal uiteraard gevolgen hebben voor hun schuldcapaciteit. Zij zullen dus hun ‘reste à vivre’ (wat overblijft na de maandelijkse betalingen) in het oog moeten houden. Met de stijgende energie- en bouwmateriaalprijzen is dit bedrag waarmee normaal alle lopende uitgaven worden gedekt voor een huizenkoper misschien niet meer voldoende. Geld wordt duurder Ook de hypotheekrente is weer aan het stijgen waardoor de solvabiliteit van de huizenkopers verder onder druk komt te staan. Tussen januari en mei 2022 steeg de gemiddelde twintigjarige rente van 1,10 tot 1,55%. Deze stijging kan worden verklaard door de stijging van de inflatie en de rente op staatsobligaties. Voorlopig

heeft de oorlog in Oekraïne nog niet geleid tot een verstrakking van leningsvoorwaarden. Russische kopers verdwenen Russische kopers van onroerend goed op de meest prestigieuze locaties worden steeds zeldzamer in Frankrijk, nu de druk op de oligarchen steeds groter wordt. De Franse minister van Economie Bruno Le Maire wil oligarchen die onder Europese sancties vallen, hun onroerend goed ontnemen. Het wettelijke kader om deze inbeslagnemingen toe te staan ontbreekt hiervoor vooralsnog maar daar wordt momenteel hard aan gewerkt. Toch, als sommige Russen geen onroerend goed meer kunnen kopen en hun bezittingen in beslag worden genomen, zullen de gevolgen daarvan op de onroerendgoedmarkt beperkt zijn. Sinds 2014 toen de eerste sancties in verband met de Russische annexatie van de Krim werden ingesteld, is het aantal Russische vastgoedaankopen in

Frankrijk al zeer sterk gedaald. Vervolgens heeft de coronacrisis ervoor gezorgd dat ze praktisch helemaal van de Franse markt zijn verdwenen. Ook sinds Vladimir Poetin een verplichting heeft ingevoerd om geldoverdrachten voor de aankoop van onroerend goed aan te geven bij de belastingdienst, zijn Russische klanten zeldzaam geworden. Om een idee te geven, in de afgelopen vijf jaar hebben notarissen in de regio Île-de-France bijvoorbeeld slechts tussen 130 en 140 overnames per jaar geregistreerd, waarvan ongeveer 40 in Parijs. Dat is nauwelijks 1% van het totale aantal transacties dat door buitenlanders (ingezetenen en niet-ingezetenen) wordt verricht. Een vergelijkbaar beeld zien we ook in de rest van Frankrijk. De populairste gebieden bij Russische kopers liggen in het zuidoosten van Frankrijk (SaintTropez, Cap Ferrat, Cap Martin, Cap d’Antibes), de Alpen (Courchevel) en in de Parijse Gouden Driehoek. De Russen die wel zouden willen vertrekken kampen overigens met een ander probleem. Ze kochten hun eigendom 10-15 jaar geleden tegen zulke absurd hoge prijzen (budgetten tussen de 10 en meer dan 100 miljoen euro!) dat ze vandaag de dag bijna geen koper meer kunnen vinden. l Dit artikel is een geactualiseerde doorplaatsing van het artikel dat is verschenen in de zomereditie van Maison En France. Rob Brink is directeur van makelaarskantoor New Home, met kantoren in Lorgues, Fayence en Sainte-Maxime. www.new-home.fr


52

Holland Côte d’Azur Magazine

Willem-Hein Couwenberg

& E R E J U R B A L L E S S E W LYCKE VEENENDA AL Voor de belichting van het werkende leven in de Côte d’Azur sprak ik deze keer met Wessel Labrujere. Wessel en zijn partner Lycke Veenendaal zijn 2020 neergestreken aan de Zuid-Franse kust. Ik heb ze leren kennen op een van de gezellige DNC-borrels in Cannes. Wat me bij Wessel meteen opviel was zijn grote passie voor varen en boten. Waar komt jouw passie voor varen vandaan? ‘Die is begonnen bij mijn ouders, van jongs af vond ik het al fantastisch om op zeilkamp te gaan en met mijn ouders mee te varen. De spreekwoordelijke paplepel. Ik bracht de vakanties door op de mooie zoete en zoute Nederlandse wateren. De liefde voor het zeilen is altijd gebleven. Het moment dat ik de lijnen van de boot losgooi, gaat er een knopje om in mijn hoofd en word ik een ander mens. Volledige vrijheid! Ik moest wel in deze indus-

trie terechtkomen en ik zal er vermoedelijk ook altijd blijven werken. Motor- of zeilboten, het is allemaal mooi. Je kan wel zeggen dat mijn werk dus echt mijn passie is.’ Waar wonen jullie en in welke leeftijdsgroep vallen jullie? ‘Wij wonen in de stad Cannes, om precies te zijn in het wijkje Le Petit Juas in een appartement dat gezegend is met een tuin. Ons appartement is ruim genoeg om er met z’n tweeën te wonen en we kunnen er zelfs een BBQ organiseren. Het

is een fijne plek in een rustige wijk tussen het groen en de villa’s. De tuinen staan hier vol met citroen- en vijgenbomen. Lycke heeft groene vingers, zij schept er veel plezier in om van onze stadstuin wat moois te maken. We vallen allebei in de leeftijdsgroep 40-plus.’ Hoe zijn jullie hier gekomen en wat doen jullie voor de kost? ‘Onze komst hier heeft met mijn werk op de boten te maken. Ik was kapitein op een zeiljacht dat dubbele seizoenen draaide, in de zomer in de Middellandse zee en in de winter het Caribische gebied. Dat is nogal intensief dus voor onderhoud ga je dan naar een werf voordat je de oceaan over gaat. Hiervoor gingen we naar een werf in Tarragona/ Spanje waar Lycke de shipyard coördinator was. Zo hebben wij elkaar leren kennen en van het een kwam het ander. We zijn na een tijdje gaan samenwonen in Spanje, ook een mooi land trouwens! Na een aantal jaar stopte de eigenaar van een inmiddels ander zeilschip ermee dus het was tijd om me te oriënteren. Toen ben ik in contact gekomen met Wajer, een luxe botenbouwer, die mij vroeg om de activiteiten voor Zuid-Frankrijk vanuit Port Grimaud te gaan organiseren. De regio rond Saint-Tropez viel een beetje tegen. In de winter bijna uitgestorven en in de zomer juist enorm druk en overvol. Gelukkig is er in de regio Cannes – Monaco ook genoeg te doen, wij hoefden daar niet lang over na te denken. In de rol van operations manager schakel ik direct met eigenaar en crew in tien havens. In de operatie leveren wij captains en deckhands voor het dagelijks schoonmaken en varen van de


53

la vie professionnelle

Holland Côte d’Azur Magazine

SuperYacht Industry ingerold. Elke fase heeft me iets gebracht en bijgedragen aan mijn persoonlijke-, en professionele ontwikkeling. Passie, ervaring, kennis en kunde geeft nu de ruimte om te doen wat ik wil in een omgeving die ik prettig vind met mensen waarmee het fijn werken is. Ideaal dus. De voertaal is hier Nederlands en Engels, dat gaat me goed af. Lycke is wel een stuk beter in talen, ze spreekt Spaans, Frans en Engels naast haar moedertaal, dat is voor mij een grote steun. In deze regio is het lastig Franse crew te vinden, veel crew is toch wel Nederlands of internationaal. Daar proberen we wel verandering in te brengen.’

schepen, een technisch team staat klaar wanneer dat nodig is. Gelukkig varen veel eigenaren zelf maar als ze daar een dag geen zin in hebben dan vaart één van onze captains. Met dit unieke concept groeien we als kool, dit seizoen ondersteunen wij met een team van 65 man vol energie onze booteigenaren. In de winter gaat de service gewoon door, de ‘Franse’ Wajers gaan in onze eigen winterstalling in Frankrijk voor uitgebreid onderhoud, zodat er in het voorjaar weer lekker gevaren kan worden. Wajer is een Nederlandse botenbouwer en nog altijd een familiebedrijf, naast kwaliteit staat ook innovatie en ‘look and feel’ hoog in het vaandel. Dat maakt het leuk, we lopen vooruit op de markt met de nieuwste snufjes en innovaties en het ziet er allemaal heel strak uit.’ Waarom heb je ervoor gekozen om hier te werken? ‘In deze regio met zee en zon kan ik met mijn passie goed aan de slag. Daarnaast sluit het type klanten waarmee ik hier in contact kom goed aan bij mijn persoonlijkheid.’

Welke kennis of tip heeft je echt geholpen om hier aan de slag te gaan? ‘Ik ben na mijn studie in Amsterdam begonnen in de corporate wereld, leerzaam na je afstuderen maar zag na een aantal jaar betere uitdagingen. Daarna ben ik als ondernemer in Nederland actief geweest, vervolgens ben ik door toeval de

Hoe zou je het leven in Frankrijk in (iets meer dan) 10 woorden omschrijven? ‘Een van de mooiste gebieden van Europa, de positieve work hard, play hard-mentaliteit spreekt me erg aan.’ Heb je een leuke tip voor de omgeving? ‘In Villefranche-sur-Mer, net achter Saint-Jean-Cap-Ferrat, kun je nog echt genieten van het pittoreske oude Frankrijk met leuke restaurantjes en livemuziek op straat maar liefst wel in het voor- of naseizoen.' ●


54

Holland Côte d’Azur Magazine

Marcel Reimer

Oplossingen op pagina 58

Zoek de 10 verschillen

sudoku’s 7 6 1

8 2

2

7 8 3 5 4 6

5 1

5

4 3 7 4 5

4 6 9 9

7

makkelijk

7 2 8

7 5

7

5 4 3

9

9

9 5

7

8 1

9

2 1 9

4 6

5

3 moeilijk


55

Holland Côte d’Azur Magazine

Marlies Bensdorp-De Labaca – stappenmethode.nl

Schaken: de 3 gouden regels − Een stuk kan veel zetten spelen − Een stuk valt een of meerdere stukken aan van zijn tegenstander − Een stuk controleert velden aan de kant van zijn tegenstander − Een stuk werkt samen met andere stukken Hallo allemaal. Ik schrijf nu geruime tijd schaakrubrieken voor dit magazine, en wilde mezelf voor de nieuwe lezers nog eens (her)introduceren. Ik ben Marlies Bensdorp-De Labaca, 37 jaar en ik woon in Cannes samen met mijn Franse man Romu en dochters Julia (7) en Victoria (4). Na mijn rechtenstudie ben ik door de liefde in Zuid-Frankrijk beland. Ik heb altijd op hoog niveau geschaakt (Vrouwen Meester, rating 2225) en ik geef inmiddels schaaklessen op scholen en ik organiseer schaakkampen in de schoolvakanties. Verder verkoop ik de stappenmethode (een methode om te leren schaken) in Frankrijk. Ik speel regelmatig schaakcompetities en ik ben lid van de schaakclub in Cannes. Ik hoop met deze rubrieken mijn passie voor het schaken met jullie te delen, en jullie aan te zetten het schaken eens te proberen. Wie weet kweekt het veel enthousiasme, en vloeit hier ooit nog eens een DNC activiteiten groep uit voort. Mijn rubrieken zijn soms voor beginners, en soms voor gevorderde. Deze keer voor beginners. DE DRIE GOUDEN REGELS (BEGINNERSNIVEAU) De eerste fase van een schaakpartij noemen we de opening. Tijdens de opening is het van belang om alle stukken mee te laten spelen. Ze moeten worden ontwikkeld. Dit moet met zorg gebeuren. Ieder stuk moet iets ‘nuttigs’ doen. Dit betekent dat er een actieve plek gevonden moet worden op het schaakbord, maar vooral een veilige plek. We moeten niet de koning vergeten. Die kan niet gelijk meedoen, maar moet vooral in veiligheid worden gebracht. Stukken zijn actief als ze iets nuttigs doen. Wanneer zijn stukken nuttig en dus actief?

DERDE GOUDEN REGEL: DE KONING IN VEILIGHEID (ROKEREN)

Om niet alle opties af te moeten wegen is er een methode die handig is om te kennen: de gouden regels. Er zijn drie gouden regels die ik hier onder ga toelichten. EERSTE GOUDEN REGEL: PIONNEN IN HET CENTRUM

Een pion in het midden van het schaakbord zorgt ervoor dat er veel meer opties mogelijk zijn. De pion kijkt naar 2 velden aan de kant van zijn tegenstander d5 en f5. De dame en de loper van f1 kunnen spelen. En voor de tweede zet heeft wit 30 mogelijkheden TWEEDE GOUDEN REGEL: STUKKEN ONTWIKKELEN

De stukken worden naar het midden van het bord gespeeld. Ze controleren de velden aan de kant van de tegenstander. De loper valt de pion f7 aan. We ontwikkelen eerst de lopers en de paarden. De dame moet nog even wachten. En de koning kan nu rokeren.

In het midden van het schaakbord is de koning kwetsbaar en staat hij zijn eigen stukken in de weg. Door te rokeren* kan de koning in veiligheid worden gebracht achter zijn pionnen en de toren kan sneller meedoen. Als de koning in veiligheid is dan is het noodzakelijk om alle overige stukken te ontwikkelen. We ontwikkelen onze stukken om de tegenstander aan te vallen. In het algemeen proberen we alle stukken op goede plekken neer te zetten zodat we ze niet meerdere keren hoeven te bewegen aan het begin van de partij. Als alle stukken ontwikkeld zijn, kunnen we een plan vinden om verder te gaan en kan het echte gevecht beginnen. Hieronder staat een voorbeeld van hoe we stukken kunnen ontwikkelen. l

*De rokade (vroeger ook geschreven als rochade) is een bijzondere zet in het schaakspel. Het is de enige zet waarbij twee stukken van dezelfde kleur gelijktijdig verplaatst worden (koning en toren). Men spreekt van een korte of een lange rokade. Voert men een rokade uit, dan heet dat: rokeren.


Persoonlijke begeleiding aan-en verkoop van uw Persoonlijke begeleiding bij aanen Persoonlijke Persoonlijke begeleiding begeleiding bijbij bij aan-en verkoop verkoop van van uw Persoonlijke begeleiding bijaan-en aan-en verkoop van uwuw onroerend goed. verkoop onroerend onroerend goed. goed.van uw onroerend goed. onroerend goed.

Q Home en Lemon Tree Interior, de professionele en betrouwbare partners voor de verhuur en inrichting van uw woning in de Provence en aan de Côte d’Azur! www.qhome.fr www.lemon-tree-interior.com

Portefeuille vanmeer meer dan2000 2000 buiten gewone woningen Portefeuille van meer dan 2.000 buitengewone Portefeuille Portefeuille van van meer dan 2000 buiten buiten gewone gewone woningen woningen Portefeuille van meer dandan 2000 buiten gewone woningen enkastelen kastelen verdeeld over de20 20agentschappen agentschappen woningen en kastelen, verdeeld over en en kastelen verdeeld verdeeld over over de de 20 agentschappen inininin en kastelen verdeeld over de 20 agentschappen geheel Frankrijk. de 20 agentschappen in geheel Frankrijk. geheel geheel Frankrijk. Frankrijk. geheel Frankrijk. BelBel of mail onsvoor voor een afspraak. mail ons voor een afspraak. Bel of Bel mail ons ons voor een afspraak. een afspraak. Belof ofmail mail onsof voor een afspraak.

GroupeMercure MercureCôte Côted’Azur d’Azur Groupe Groupe Groupe Mercure Mercure Côte Côte d’Azur d’Azur Groupe Mercure Côte d’Azur Meta Looij Meta Meta Looij Looij Meta Looij

+33 (0)6 15 +33 (0)6 +33 15 (0)6 5252 15 1414 52 6161 14 61 61 +33 (0)6 +33 (0)6 1515 5252 14 14 61 cotedazur@groupe-mercure.fr cotedazur@groupe-mercure.fr cotedazur@groupe-mercure.fr cotedazur@groupe-mercure.fr cotedazur@groupe-mercure.fr groupe-mercure.com groupe-mercure.com groupe-mercure.com groupe-mercure.com

+31 (0)6 30 61 44 44

Juridische Adviespraktijk Bosscher Nederlands / Frans recht

VOOR AL UW RENOVATIE EN AFBOUW WERKZAAMHEDEN → TIMMERWERK → BADKAMER - KEUKEN → TEGELWERK - SCHILDERWERK

www.houseandhome.fr

0489531382 / +33(0)6 22153481 / +33(0)6 18913167

info@houseandhome.fr

Mr Mireille Bosscher kandidaat-notaris Juridische Adviespraktijk Bosscher helpt u graag bij juridische kwesties in Frankrijk, zodat u optimaal kunt genieten van la douce France. aan- en verkoop van Franse woningen; fiscale kwesties; erfrecht / nalatenschappen; huurrecht; echtscheidingen. +31 (0)6 426 61 075 +31 (0)70 219 68 68 www.bosscher-advies.nl

Nassauplein 36 2585 ED Den Haag

+33 (0)970 733 287 info@bosscher-advies.nl

DierenLot.nl www.bosscher-advies.nl www.bosscher-advies.nl www.bosscher-advies.nl www.bosscher-advies.nl

www.bosscher-advies.nl


57

Holland Côte d’Azur Magazine

souvenir musical

Pour un flirt – Michel Delpech Een nieuwe column door onze leden. Souvenir ­Musical is een kort verhaaltje over uw meest dierbare chanson van Franse bodem. Vertel ons waar u aan denkt, als u dit chanson hoort. Maakt het u blij, of juist weemoedig? Welke mensen speelden een rol, een jeugdliefde misschien? De redactie zou het bijzonder op prijs stellen als u een stukje schrijft voor de volgende editie. Stuur uw bijdrage van ongeveer 600 woorden via e-mail naar: clubblad@nedazur.org. In deze column vindt u ook een QR code, zodat u het liedje kunt beluisteren terwijl u leest:

Hoe werkt een QR-code? Open de Camera-app op uw iPhone of Android toestel. Richt de camera op de QR-code en doe net of u een foto wil maken. De QR-code verschijnt op het scherm. Er verschijnt een melding om de website te openen waar de QR code naar wijst. Tik op de melding, en voilà, de website wordt geladen. Veel lees- en luisterplezier!

Door Eddy van der List

I

k was 21, net afgestudeerd, met al een baan op zak, maar samen met twee vrienden hadden we nog een hele maand om op vakantie te gaan. Natuurlijk werd dit Zuid-Frankrijk, omdat we met onze ouders nooit verder kwamen dan Echternach, Luxemburg of Bollendorf, Duitsland. Maar voor zo’n tocht heb je een auto nodig. Gelukkig kwam vriend Ronald met een oplossing. We konden een oude Lada ruilen voor een krat bier en een fles Beerenburg, en het feit dat de APK was verlopen zouden we terug in Nederland wel oplossen. Het plan was om vanuit Nederland, via Duitsland, Zwitserland en Italië, te arriveren in Zuid-Frankrijk, met ‘Camping La Baume’ in Fréjus als eindbestemming. Op de dag van vertrek werd alles in de Lada gepropt; tent, slaapzakken, kookstel, gasflesjes, u kent het wel. En natuurlijk muziek voor onderweg. Net toen ik mijn muziekcassette met Franse Chansons, aangeschaft voor deze vakantie, in de speler liet verdwijnen, klonk het ‘Neeeeeee!’ achter uit de auto. Ronald, die de auto had geregeld, was de enige die wist dat de cassette er niet meer uitkwam; je moest eerst iets vreemds doen met een paperclip, en die eruit laten hangen ... Tja, dat wist ik dus niet, en de cassette bleef muurvast zitten. Met het resultaat dat we gedurende de vier weken lange vakantie alleen maar naar Franse Chansons hebben geluisterd. U raadt het al, de radio deed het ook niet. Voor deze vakantie had ik weinig met Franse chansons, maar na deze vakantie werd ik nood-

gedwongen fan. Vriend Dominique begon met rijden, en gaf in Duitsland het stuur over aan Ronald. Ik was aan de beurt in Zwitserland, net voor de Gotthardtunnel. De reden, volgens mijn vrienden, was dat ik dan in ieder geval de komende 17 kilometer geen verkeerde afslag kon nemen. Het verdere verloop van de vakantie was vol met drama (geld en paspoorten gestolen), en jolijt (heel leuke meisjes op diverse campings), en als hoogtepunt werden wij verzocht Camping La Baume te verlaten omdat we iets te veel plezier hadden. Jaren later, tijdens het zoeken naar een huis in onze mooie streek, verbleef ik nogmaals op deze camping met vrouw en kinderen, maar gelukkig houden ze geen zwarte lijst bij. Door het elke dag verplicht aanhoren van de Franse Chansons is er heel wat blijven hangen, en voor deze column koos ik ‘Pour un Flirt’ van Michel Delpech. Niet dat dat de mooiste ooit was, maar het doet me denken aan de laatste paar zinnen van het dagboek dat Ronald, Dominique en ik bijhielden tijdens deze vakantie: ‘... we rijden nu België binnen, en voor ons rijdt een dikke BMW met twee wel heel leuke meisjes op de achterbank. Ons ervaren, soepele rijgedrag trekt hun aandacht, en we flirten door de raampjes dat het een lieve lust is. Helaas is het van korte duur, want hun vader rijdt te hard voor onze Lada. The end.’ ●


58

Holland Côte d’Azur Magazine

10 verschillen

oplossingen

sudoku’s

438 275 961 752 961 834 619 348 527 396 784 215 127 536 498 584 129 673 975 812 346 243 657 189 861 493 752 528 349 716 637 851 249 149 627 538 951 462 387 364 718 952 872 593 461 715 984 623 483 276 195 296 135 874


DE GROOTSTE SCANDINAVISCHE MAKELAAR VAN FRANKRIJK BINNENKORT OPENEN WE EEN NIEUW KANTOOR VAN WRETMAN ESTATE! 16 PLACE DU GRAND JARDIN IN VENCE

Door een aanhoudende grote vraag van onze Scandinavische en internationale klanten hebben we besloten om een 7e agentschap te openen in Vence! Als u wilt verkopen, aarzel dan niet, neem contact met ons op!

www.wretmanestate.com

+33(0)4 92 98 92 54

contact@wretmanestate.com


VOOR OPTIMAAL WOONCOMFORT & VEILIGHEID Wenst u graag op afstand uw huis in de gaten kunnen houden? Of wilt u een ideaal leefklimaat in uw woning waarbij u snel de ruimtes kunt koelen of juist verwarmen? JM Solutions kijkt graag met u mee naar uw persoonlijke situatie en wensen. Wij installeren o.a. domotica, beveiligingssystemen, camera’s en airconditioning van topkwaliteit. In samenwerking met het atelier Brand van Egmond kunnen wij ook een unieke lichtbeleving in uw woning creëren Vraag vrijblijvend een offerte aan. JM-Solutions.nl info@jm-solutions.nl


Articles inside

Oplossingen Voor wie niet te lang wil puzzelen ...

1min
pages 58-60

Vraag het de Makelaar Rob Brink over de invloed van de oorlog in Oekraïne op de Franse vastgoedmarkt

5min
pages 50-51

Wijn en oorlog! Oekraïne als

2min
page 42

Le Choix de Sophie De bijbelse oorsprong van de linzenschotel

3min
pages 40-41

Column Henk Breukink Frankrijk, koeien

3min
pages 44-45

La Vie Professionnelle Interviewreeks van Willem Hein Couwenberg waarin hij ondernemers aan u voorstelt

4min
pages 52-53

Souvenir Musical Goede herinneringen aan

3min
page 57

C'est Fab Fabienne van Dillen geeft ons een waardevolle taaltip

2min
page 39

Clubzaken Van Koningsfeest tot maandelijkseborrels. En alles wat er verder was en komt ...

16min
pages 24-31

Nederlander in de Provence Bauke Geersing over de

6min
pages 14-15

Kunst Henri Versteeg in Fayence

6min
pages 16-19

Reportage Petra Zeeuw neemt afscheid van het bestuur

6min
pages 20-21

Tuin en Bos Rozen (Rosaceae

5min
pages 12-13

Column Catharine Majzel De tuinset

3min
page 11

Redactioneel If it works don’t touch it

1min
pages 7-8

Column Wim Trouw Vóór de geraniums

2min
pages 9-10
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.