ایرانارشیست‌ها از فردا آمده‌اند

Page 1

‫‪ | 1‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬


‫علی عبدالرضایی | ‪2‬‬

‫ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬ ‫علی عبدالرضایی‬


‫‪ | 3‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫‪http://kalej.net/‬‬ ‫‪..........................................................‬‬ ‫ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬ ‫علی عبدالرضایی‬ ‫چاپ اول‪ :‬آبان ‪7931‬‬ ‫‪Collegepublisher70@gmail.com‬‬

‫کلیه حقوق این اثر برای نویسنده و نشر کالج شعر محفوظ است‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪4‬‬

‫فهرست‬

‫سرمتن ‪9 ................................................................................................................................................................................‬‬ ‫دفتر اول‪ :‬یادداشتها ‪71 ...........................................................................................................................................‬‬ ‫مرگ بر مردم ‪11 ....................................................................................................................................................................‬‬ ‫مرگ بر مردم (بخش‪12 .................................................................................................................................................... )2‬‬ ‫كلمهى منحوس «مردم» ‪13 ....................................................................................................................................................‬‬ ‫كوروش و مردمِ دزد زده ‪14 ..................................................................................................................................................‬‬ ‫زامبیها دوباره اصالح كردهاند در سلمانی ‪11 .......................................................................................................................‬‬ ‫سکترهای رسانهای و اعدام سکتاریستی مختاری ‪11 .............................................................................................................‬‬ ‫كی برانداز نیست!؟ ‪19 ...........................................................................................................................................................‬‬ ‫آمار باالی تقاضای بالهت در بازار‪22 ...................................................................................................................................‬‬ ‫دربان ندارد درِ خانهی شعر ‪21 ..............................................................................................................................................‬‬ ‫خاشوالیسى جماعت كولكافیس ‪24 ....................................................................................................................................‬‬ ‫هکر جواد در ماداگاسکار ‪22 .................................................................................................................................................‬‬ ‫روژاوا برموداى اردوغانست ‪29 ............................................................................................................................................‬‬ ‫آزادی علیه نیست ‪31 .............................................................................................................................................................‬‬ ‫یکیبهدو با دوی تیر ‪32 .........................................................................................................................................................‬‬ ‫خطاب سوفی به فرزندِ دكّانبستهی شعر ‪33 ..........................................................................................................................‬‬ ‫رقابت یا حسادت!؟ ‪34 ..........................................................................................................................................................‬‬ ‫تفکر ویروسی‪32 ...................................................................................................................................................................‬‬ ‫مرگ قدیمیست ‪31 ..............................................................................................................................................................‬‬ ‫مخاطب لیالو فقط لیالویست! ‪31 ........................................................................................................................................‬‬ ‫برای ایستادن قد مناسبی داشتند ‪39 .......................................................................................................................................‬‬ ‫عشقم گفته فحش نده ‪42 ......................................................................................................................................................‬‬


‫‪ | 2‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫بیزینسمن آمریکایی در حکومت عربی ‪43 ...........................................................................................................................‬‬ ‫ریاضیات سیاست ‪44 .............................................................................................................................................................‬‬ ‫كار ادبی جز خرابكاری نیست ‪42 .......................................................................................................................................‬‬ ‫تعارف بیتعارف‪41 ...............................................................................................................................................................‬‬ ‫باالخره حجاریان بند را آب داد!‪44 .......................................................................................................................................‬‬ ‫باز هم تحریف آنارشیسم ‪22 .................................................................................................................................................‬‬ ‫جماعت مادرسیّد و حذف روزهای ملی ‪22 ..........................................................................................................................‬‬ ‫برای اسم معامله نکن با ژورنالیسم! ‪24 ..................................................................................................................................‬‬ ‫جز مدیا دشمنی ندارد اندیشیدن ‪22 ......................................................................................................................................‬‬ ‫هدایت سیاسی نبود منگل!؟ ‪21 .............................................................................................................................................‬‬ ‫فقط شعر است كه میماند ‪21 ................................................................................................................................................‬‬ ‫شاگردبازی یا رقیبسازی!؟ ‪24 .............................................................................................................................................‬‬ ‫سیاست سطحیسازی ‪29 .......................................................................................................................................................‬‬ ‫شاعران همه اوالد شعورند ‪12 ...............................................................................................................................................‬‬ ‫هنرمند مردمی كه مدام برند نمیپوشد كدّی! ‪11 ...................................................................................................................‬‬ ‫وقتی كه جای تجاوز نصیحت میكنند ‪12 .............................................................................................................................‬‬ ‫بیبیسیِ دریوری ‪13 ...........................................................................................................................................................‬‬ ‫عرصهی شاعر‪ -‬مزدورها ‪14 ..................................................................................................................................................‬‬ ‫تنها مادرانند كه تبعید میشوند ‪12 ........................................................................................................................................‬‬ ‫فوتبال شجاع ‪11 ....................................................................................................................................................................‬‬ ‫فوتبالیست آنارشیست ‪11 ......................................................................................................................................................‬‬ ‫حیف كه قول دادم ‪14 ............................................................................................................................................................‬‬ ‫حاال را تلف نکن‪19 ..............................................................................................................................................................‬‬ ‫غذای بینمک مادر ندارد ‪12 .................................................................................................................................................‬‬ ‫دوست داشتن كه رابطهبردار نیست ‪11 ..................................................................................................................................‬‬ ‫من و توی فانتزی ‪12 .............................................................................................................................................................‬‬ ‫شهرت بوی خون میدهد! ‪13 ................................................................................................................................................‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪1‬‬

‫كدامشان تروریست نیستند!؟ ‪14 ............................................................................................................................................‬‬ ‫ظرافت شعری ‪12 ..................................................................................................................................................................‬‬ ‫بیالخ دادن به تبعید‪11 ...........................................................................................................................................................‬‬ ‫نقد كتابهای اینترنتى ‪14 ......................................................................................................................................................‬‬ ‫فقط كلمهست كه زندهست ‪19 ..............................................................................................................................................‬‬ ‫چگوارا رو كى مى…!؟ ‪42 ...................................................................................................................................................‬‬ ‫شومَن اسالمی ‪41 ..................................................................................................................................................................‬‬ ‫دفتر دوم‪ :‬سخنرانیها ‪28 ...........................................................................................................................................‬‬ ‫ساختار گسستهی قدرت در ایران‪43 .....................................................................................................................................‬‬ ‫انزجار از روسیه و حزب خیانتكار توده ‪99 .........................................................................................................................‬‬ ‫ایرانمانی ‪114........................................................................................................................................................................‬‬ ‫در مواجهه با هجوم نولیبرالیسم مذهبی ‪132..........................................................................................................................‬‬ ‫انقالب جنسی در ایران‪139...................................................................................................................................................‬‬ ‫ایرانارشیسم چیست؟ ‪142......................................................................................................................................................‬‬ ‫آیا ایرانارشیسم همان آنارشیسم است؟‪121...........................................................................................................................‬‬ ‫مصائب آنارشیست بودن ‪112................................................................................................................................................‬‬ ‫چرا وقت انقالب است؟ ‪113.................................................................................................................................................‬‬ ‫كمونالیسم در روژاوا و نقش چپهای غیر ماركسی در آیندهی ایران ‪142............................................................................‬‬ ‫نقش روشنفکری شعوری در انقالبِ در پیش ‪144..............................................................................................................‬‬ ‫ناسیونالیسم آری یا خیر!؟‪192...............................................................................................................................................‬‬ ‫نابههنگامی سیاسی‪221..........................................................................................................................................................‬‬ ‫درک تاریخ تراژیک و تاریخ كمیک در ایرانارشیسم‪222.......................................................................................................‬‬ ‫سروش این عبدالکریمترین جواد ‪212...................................................................................................................................‬‬ ‫نقش شورای هماهنگی انقالب و ویژگی اعضایش ‪219........................................................................................................‬‬ ‫چرا تولید گفتمان سیاسی مهم است؟ ‪222.............................................................................................................................‬‬ ‫سانسور در رسانههای فارسی زبان ‪221.................................................................................................................................‬‬ ‫برانداز كیست؟ ‪233...............................................................................................................................................................‬‬


‫‪ | 1‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫جنبش ویداهای موحد ‪241...................................................................................................................................................‬‬ ‫رفراندم‪ ،‬طرحی علیه قیام دیماه ‪244....................................................................................................................................‬‬ ‫استخارهی سیاسی ‪223...........................................................................................................................................................‬‬ ‫رد گم كنی به شیوهی گورباچف ‪224....................................................................................................................................‬‬ ‫افزایش قیمت دالر یا دزدی حکومت از مردم؟ ‪212..............................................................................................................‬‬ ‫نگاهی به مصاحبهی شیرین عبادی ‪211.................................................................................................................................‬‬ ‫رسانههای مزدور فارسی زبان ‪242.........................................................................................................................................‬‬ ‫لیبرتن ایرانارشیست ‪241........................................................................................................................................................‬‬ ‫عیاشها قهرمانان عصر مدرنند‪293......................................................................................................................................‬‬ ‫ایدهرهبری ‪291......................................................................................................................................................................‬‬ ‫آیا یک عمل انقالبی نیاز به رهبر دارد؟ ‪322..........................................................................................................................‬‬ ‫چرا خلیل ملکی هنوز زیباست؟ ‪324.....................................................................................................................................‬‬ ‫پارتیزانها چه كسانی هستند ‪329..........................................................................................................................................‬‬ ‫كیرِ خر ‪312...........................................................................................................................................................................‬‬ ‫بیبیسی یا گربهنمای هانیه ‪314............................................................................................................................................‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪4‬‬


‫‪ | 9‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫سرمتن‬

‫مردم نام دیگر آدمهاییستت كه فرق چندانی با عکسهای سلفیِ خود ندارند‪ ،‬طوری كه هر چه بیشتر‬ ‫بزرگشان كنی‪ ،‬بیشتر از پیش كیفیت از دست میدهند! خوشبختانه ایرانارشیستها چنین نیستند‪ ،‬آنها جز‬ ‫در آیینه‪ ،‬دنبال رئیس و رهبر و قهرمان نمیگردند و برای اینكه در باران خیس نشتتوند‪ ،‬مثل اغلب پرندهها‬ ‫پی ستترپناه بالبال نمیزنند بلکه همچون عقاب باالی ابرها پرواز میكنند‪ .‬ایرانارشتتیستتتها مردم قرن‬ ‫بیستتویکماند و مثل الوین تافلر معتقدند عدم توانایی در خواندن و نوشتتن بیسوادی نیست بلکه بیسواد‬ ‫كستیستت كه نتواند آموختههای دیروز را دور ریخته و از نو بیاموزد‪ ،‬نو را بیاموزد‪ .‬ایرانارشیستها همه از‬ ‫فردا آمدهاند و هیچ نستبتی با ستنّت ندارند‪ ،‬آنها اكراه دارند كه ستیاستی باشتند اما همیشه سیاسیاند چون‬ ‫همهچیز در ایران ستیاستیستت‪ .‬پارتیزانهای ایرانارشتیست برای اینكه پیراهن آزادی را تنشان كنند‪ ،‬نیک‬ ‫میدانند كه نباید آن را در خون بشتتورند اما دیکتاتور ایران میخواهد كه خونشتتان بریزد و همین بیشتتک‬ ‫موجب ریختن خونش خواهد شد‪.‬‬ ‫این مقدمه را آوردم تا بگویم كتاب حاضر مانیفست رفتارزنی انقالبیِ پارتیزانها در ایرانست و تکتک‬ ‫ستطرهایش در خیابان نوشتته شدهاند و در همهجایش ایرانارشیستها حضوری راسخ دارند‪ ،‬بهعبارت دیگر‬ ‫در تکتک مطالب این كتاب از زاویه دید ایرانارشیسم به مسائل گوناگون روز نگاه كردهام‪.‬‬ ‫حاال كه این كتاب آمادهی انتشتار شتده باید سپاسگزار دوستانی باشم كه این مجموعه محصول تالش‬ ‫آنهاستت‪ ،‬رفقایی كه بین یادداشتتهای اخیرم در صفحات نت گشتهاند و مطالبی را انتخاب كردهاند كه در‬ ‫بخش اول این كتاب آمده است‪ ،‬و همچنین از بین سخنرانیهای روزانهام‪ ،‬تعدادی را انتخاب و پیاده كردهاند‬ ‫كه آنها نیز بخش دوم كتاب را تشتکیل میدهند‪ .‬متأستفانه اینروزها سترم چنان شتلو ست كه حتی برای‬ ‫نوشتتن این چند ستطر دنبال دقیقه گشتهام‪ ،‬پس چرا اقرار نکنم كه در تهیهی این كتاب هیچ نقشی نداشته و‬ ‫حتی وقت نکردهام متن پیاده شدهی سخنرانیها را یکبار مرور كنم‪.‬‬ ‫علی عبدالرضایی‬


‫علی عبدالرضایی | ‪12‬‬

‫دفتر اول‪ :‬یادداشتها‬


‫‪ | 11‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫مرگ بر مردم‬

‫همته قربتان مردم میرونتد كه رىى بیاورند‪ .‬خایهمالىاش را میكنند‪ ،‬اما نمیدانند كه مردم خایه ندارند‪.‬‬ ‫آنها شتانس نداشتند خودشان باشند‪ .‬سنّت خودشان را كشته‪ ،‬از تازه سر در نمیآورند‪ .‬البته خوب میتوانند‬ ‫از تازه بگویند اما خودشتان را نمیگویند‪ .‬آنها همه قبرستتانی هستند در یک زندگیِ مرده! در این گورستان‬ ‫هنوز كمین كردهاند تا زنده یا تازهای بیاید و او را بُکشند‪ ،‬براى چى!؟ مگر مرض دارند!؟‬ ‫من عاشتق ایرانیها هستتم اما از همهشان میترسم‪ .‬آنها فقط مرگ را به یادم میآورند و دائم قضاوت‬ ‫مىكنند بدون آنكه تکهای از مغز را در آن دخالت دهند؛ چون فقط سنّت منطقیست‪ ،‬فقط مرگ منطقیست‪،‬‬ ‫فقط مخفی منطقیستت‪ .‬آنها به طرز فجیعی معمولی هستند اما جر میدهند خودشان را كه غیرعادی باشند‪.‬‬ ‫ستنّت همه را در خودشتان مخفی كرده‪ ،‬كستی نمیداند كه دیروز نیستت‪ .‬قریبِ چهل ستال است كه دارند‬ ‫تالش مىكنند حکومت را عوض كنند‪ ،‬نمىدانند تنها چیزى كه باید تغییر كند خودشانند‪ .‬از بقّال سرِ كوچه‬ ‫بگیر تا ستیاستتمدار و آرتیستت و روشتنفکرشان‪ ،‬همه وقتى كم مىآورند سنگ مردم را به سینه مىزنند‪،‬‬ ‫چون عین خودشتانند و این نهایت بالهت استت‪ .‬اینها همه مردم را دوست دارند در حالى كه براى وضع‬ ‫فالكتبارى كه دارند باید از آن متنفر باشند! مردم قدیم است‪ ،‬قدیمىست‪ ،‬ربطى به فردا ندارد‪ ،‬مردم همیشه‬ ‫موجب انحراف اكثریت بوده‪ ،‬مدام باعث شتتده دیکتاتور قدرت بگیرد‪ ،‬مردم مادرِ اكثریت استتت! مردم قاتل‬ ‫اقلیت استت‪ .‬هنرمند مردمى‪ ،‬شتاعر مردمى جز شارالتان نیست‪ ،‬او دهان چاله مىكند علیه ادبیاتِ اقلیّت‪ ،‬در‬ ‫حالى كه مدام حق با اقلیت بوده‪ ،‬همیشه اقلیت كارى تازه كرده‪ ،‬از مردم هرگز جز قدیم برنیامده است‪ .‬ما در‬ ‫خطرناکترین دوره زندگى مىكنیم؛ اگر زود نباشتى و هر لحهه خودت را نو نکنى‪ ،‬كهنه مىشوى‪ ،‬به همین‬ ‫سادگى! حاال دیگر فقط كسى مىماند كه در این ماراتنِ جانفرسا دوام بیاورد‪ .‬بیشک یک چیزی حتمن باید‬ ‫تغییر كند‪ ،‬و آن چیز هیچ نیست جز همهچیز‪.‬‬ ‫‪/71‬آبان‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪12‬‬

‫مرگ بر مردم (بخش‪)۲‬‬

‫اگر دولتی وجود نداشتتت‪ ،‬مردمی نیز در كار نبود‪ ،‬مردم را دولتها تولید كردهاند تا آدمها را از هم جدا‬ ‫كنند‪ .‬ستتتیوهفت ستتتال پیش‪ ،‬آدمهایی كه عین هم بودند تحت عنوان مردم ایران و مردم عراق به جانِ هم‬ ‫افتادند؛ چون دولت ایران و دولت عراق مثل هم نبودند! مردم گیالن و مردم مازندران نامیدهی ابلهانهی مُشتی‬ ‫ستودجوستت كه جز با جداستازی آدمها به اهداف پلید خود نمیرسند‪ .‬تو چهجور آنارشیستی هستی كه از‬ ‫دولتت انزجتار داری امتا متدام دم از مردم میزنی!؟ دولتت را مگر متدام مردم تولیتد نکردهاند؟ مردم غیور‬ ‫آذربایجان‪ ،‬مردم شتتجاع اصتتفهان و از این هر دو فجیعتر هنرمند و شتتاعر مردمیستتت! حق با توستتت‪ ،‬من‬ ‫ستتالهاستتت علیه مردم مینویستتم‪ ،‬در اغلب كتابهام بهویژه در «دیل گپ» این را فریاد زدهام چون كه آدم‬ ‫مهم است‪ ،‬آدمها مهماند نه مردم كه فرآوردهی قدرت است!‬ ‫مردم را شتتباهت گروه مىكند و آدمها را وقتى كه فرق به بىنهایت میل مىكند آوانگارد! یک آوانگارد‪،‬‬ ‫یتک انقالبی هرگز نمیتواند مردمی باشتتتد‪ .‬وقتی نام مردم را میآوریم از اكثریتی حرف میزنیم كه پیشتر‬ ‫خواستته یا ناخواستته در سترنوشت سیاسی كشورش دست داشته و هرگز اهل نافرمانی و عصیان نبوده‪ ،‬در‬ ‫واقع همیشته آنهایی كه در اقلیت بودند سببساز تغییر شدند‪ ،‬نه مردم كه معمولن به اكثریت جامعه اطالق‬ ‫میشتتتود‪ .‬در اصتتتل مرگ دولت ممکن نمیشتتتود مگر با انهدام مردم و تمام آن چیزهایی كه به عالقههای‬ ‫ستنتیشان مربوط است‪ .‬میگویند در فالن كشور مردم شلو كردهاند و این درو است‪ ،‬هرگز مردم در هیچ‬ ‫كشتتوری دستتت به انقالب و تغییر نزدند بلکه مدام اقلیتها و جمعهای به ستتتوه آمده هزینه دادند تا اتفاقی‬ ‫بیفتد‪ .‬مردم و دولت همیشه در هر كشوری اینهمانی داشتهاند و درو است اگر مدام به اقلیت به ستوه آمده‬ ‫نتام مردم میدهنتد‪ .‬در واقع حکومت ها با ابزار مردم استتتت كه از طریق انتخابات یا مجراهای دمکراستتتی‬ ‫كاپیتالیستتی به خود دوام میدهند‪ ،‬آیا اجتماع نوكیسهها و طبقهی متوسط كه بدان نام مردم دادهاند‪ ،‬هرگز در‬ ‫هیچ كجای جهان منشی انقالبی داشتهاند و پیِ تغییر بودهاند؟ همانطور كه میدانید طبقهی متوسط جز حفظ‬ ‫وضتتعیت موجود‪ ،‬هرگز در هیچ كجای تاریخ‪ ،‬در پی تغییر نبوده‪ .‬در ادامه نشتتان خواهم داد چگونه طبقهی‬ ‫متوسط برای حفظ دولت و حکومت تالش میكند و مجری سیاستهای حکومتیست‪.‬‬ ‫‪/87‬آبان‪7931/‬‬


‫‪ | 13‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫كلمهى منحوس «مردم»‬

‫چند ستالیستتت كه از چند واژه انزجار دارم‪ ،‬اولیشتتان كلمهى منحوسِ «مردم» استتت‪ ،‬مثلن این جمله‬ ‫كثیف تودهاى‪« :‬روشتنفکر باید با مردم همراهى كند»‪ ،‬استاسن اطاعت از همین گزارهى حال بههمزن باعث‬ ‫شتد اصلیترین اعضاى كانون نویسندگان ایران براى دستبوسىِ خمینى بروند جماران! یکى نیست به خیل‬ ‫چوپانان بگوید در تمام جوامع مدرن این مردماند كه از روشتتنفکرى تبعیت میكنند‪ .‬دومین واژه هم كلمهى‬ ‫اپورتونیستىِ «بخشش» است‪ ،‬بخشیدن عالیست اما اگر قرار باشد ملتى قاتل دیروز روشنفکرانش را ضمنِ‬ ‫بخشتیدن فراموش كرده براى چند گاردِ ریاكارانه از قاتل‪ ،‬ناجى بستازد و یکى مثل اكبر پاسدار بشود گن و‬ ‫آن دیگرى یعنى فرمانده پاستداران‪ ،‬رفستنجانىِ خبیث بشتود هاشتمى و از مرگ او بالماسکهاى راه بیفتد كه‬ ‫روشتتنفکران شتتعارى را به جان معدود روشتتنفکران شتتعورى بیندازد فاجعهستتت‪ ،‬میگویند رفتهایم كه در‬ ‫ستوگ رفستنجایى فریاد بزنیم یاحستین میرحسین و ا اكبر را كه حاال اسم رمز است شعار كنیم‪ ،‬یکى هم‬ ‫نیست‪ ،‬بگوید رفسنجانى كه حاال هاشمى شده یا موسوى سیخى چند!‬ ‫چند سالیست كه تمام قاتالن جانى و قاتالن متنى این سانسورچیهاى جان و متن دیروز‪ ،‬قهرمانِ مردم‬ ‫شتدهاند‪ ،‬بى آنكه در جملهاى اقرار كرده باشتند اشتتباه كردهاند! نه آقاى منورالفکر شتعارى! من نمیبخشم!‬ ‫بیستتتت ستتتال از عمرم بته فاک رفته چرا ببخشتتتم؟ هنوز خیل علیهاى عبدالرضتتتایى دارند تن به تبعید‬ ‫خودخواستتته میدهند‪ ،‬هفتهاى نیستتت كه چند نویستتنده برایم ننویستتند كه در ادارهی اطالعات ستتپاه تحت‬ ‫شتکنجه بودهاند‪ ،‬در ایران توبه مد شده‪ ،‬دیگر نمی شود بخشید‪ ،‬نباید كارى كرد تا باز تقى به توقى بخورد و‬ ‫قاتل امروزین بشتتتود قهرمان فردا‪ ،‬دیگر حالم از این كمدى قدیمى بههم خورده‪ ،‬بخشتتتش كمكم دارد كار‬ ‫دستتتمان میدهد‪ ،‬اینقدر امیركبیر مادرمرده را به گه نکشتتید! هاشتتمى همان رفستتنجانىِ قاتل استتت و من‬ ‫میترسم از فردا كه فالحیان را هم قهرمان كنید!‬ ‫هرگز مرگ هیچكس‪ ،‬هیچ روشتتنفکرى را خوشتتحال نکرده و نمیكند اما تماشتتاى این بالماستتکهى‬ ‫انتخاب بین بد و بدتر دیگر از تحمل چشتم حتی خارج شده‪ ،‬پیش از آن كه وقت نازنین صرف واژهى سوم‬ ‫كنم باید همینجا بنویستم كه این ستالها تحت یورش و محاصرهى لمپنهاییم‪ ،‬این روزها اپورتونیسم دارد‬ ‫كوالک میكند‪ ،‬اینقدر آب و علوفه خرجِ گوسفندجماعت نکنید‪ ،‬یک روزى روشنفکر‪ ،‬آبرویى داشت! بیش‬ ‫از این تحقیرش نکنید‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪14‬‬

‫كوروش و مردمِ دزد زده‬

‫اخالق مألوف دینی‪ ،‬مهمترین كاال در ویترین حکومتهای مذهبیستت‪ .‬از این لحا جمهورى اسالمى‬ ‫بعد از فاجعه ی كهریزک و افتضاح موسسات مالی مورد تایید بانک مركزی‪ ،‬هیچ نشانی از اخالق در ویترینِ‬ ‫خود بتاقی نگتذاشتتتتته‪ ،‬گرچه هنوز تالش میكند الاقل بزک دینی خود را حفظ كند‪ .‬اینكه حکومت ایران‬ ‫قتلعام دو ملت ستتتوریه و عراق را دفاع از حرم مینامد‪ ،‬اینكه هر بار كم میآورد بینوایی چون حججی را‬ ‫قربانی میكند تا حماسهای نوكربالیی را تدارک دیده باشد و اینگونه باز موضوع دروغین دفاع از حرم را از‬ ‫حاشتیه وارد صتحنه میكند‪ ،‬اینكه ناگهان نمایندهی زرتشتتی شورای شهر یزد را كه چهار سال عضو همان‬ ‫شتتتورا بوده‪ ،‬تنها به خاطر دینش بركنار میكند تا باز دین را یعنی حس استتتالمخواهی خود را مؤكد كرده‬ ‫باشد‪ ،‬همه و همه سناریوییست خودنوشته برای بزک! بزک حکومتی كه میخواهد خود را دینی بنمایاند در‬ ‫حالی كه به ابتداییترین اصتتول اخالقى پایبند نیستتت! جمهوری استتالمی قریب به چهل ستتال دین را و‬ ‫شعارهای دینی را موكد كرده طوری كه هر چه از عمرش گذشت‪ ،‬از دین و اخالق مذهبی تهیتر شد و حاال‬ ‫به تنها چیزی كه ربط ندارد دین و اخالقست‪ .‬بیشک اینبار حکومت ایران رسوایی را در زنبیل كرده‪ ،‬یعنی‬ ‫چنتان كم آورده كته در نهایت وقاحت و در مالِء عام دستتتت در جیب مردم كرده و روزی نیستتتت كه در‬ ‫گوشتهگوشتهی كشور تهاهراتی در كار نباشد و مردمی پی احقاق حق بر باد رفتهى خود شعار ندهند‪ ،‬اما ما‬ ‫این صدای بلند را كمتر میشنویم؛ چون رسانهها را سرگرم سناریوهایی كاملن فرعی كردهاند كه خود تدارک‬ ‫دیدند‪ .‬حکومتی كه رییسجمهورش مترستتکی بیش نباشتتد‪ ،‬نمایندهی شتتورای یکی از شتتهرستتتانهاش چه‬ ‫اهمیتی میتواند داشتته باشتد كه ماجرای بركناریش‪ ،‬بدل به تیتر یکِ بسیاری از رسانهها شده!؟ این روزها‬ ‫كتارگران بیحقوق و مردم مال باخته‪ ،‬در تهاهرات خیابانی چون ستتتوالی بزرگ میدرخشتتتند اما حکومت‬ ‫بیپاستخ‪ ،‬برایشتان چهارشتنبهها را ستپید میكند‪ ،‬یا بعد از شویی پوپولیستی‪ ،‬مسجد را به آتش میكشد تا‬ ‫استالم یعنی همان بزک را دوباره استارت زده باشد! جمهوری اسالمی خوب میداند كه اگر این بزک از بین‬ ‫برود هیوالی درونش رؤیت میشتتتود‪ ،‬پس بی هیچ منطقی‪ ،‬طاهری ستتتركردهی محفلی مذهبی را به اعدام‬ ‫محکوم میكند یا زنبیل قرمز دستتت بقایی میدهد كه معركه بگیرد و اینها همه و همه بهخاطر اینستتت كه‬ ‫آنچه مردم مالباخته در شتتهرهای مختلف به صتتحنه بردهاند‪ ،‬با كیش تّی به فیش تّی به حاشتتیه پرتاب شتتود!‬ ‫حکومتت ایران با محوریت ستتتپاه پاستتتداران در هیئت بانکها و مراكز مالی‪ ،‬جیب مردم را زده تا هزینهی‬


‫‪ | 12‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫لشتتکركشتتی در یمن و بحرین و عراق و ستتوریه را دستتت و پا كرده باشتتد‪ ،‬آنوقت جای پرداخت حقوق‬ ‫معوقهی كارگران یا حل مشتتکالت مالباختهگان‪ ،‬میرود دور آرامگاه كوروش دیوار میكشتتد تا با تحریک‬ ‫حس ناستیونالیستتی توده باز ردّ گم كرده باشد‪ .‬متاسفانه در چنین شرایط فجیعی‪ ،‬رسانههای داخل و خارج‬ ‫نقش آتشبار تبلیغی ستناریوهای حکومت را ایفا میكنند‪ .‬رستانههایی كه شش ماه پیش بسی شده بودند از‬ ‫مترستکی چون روحانی‪ ،‬منجی بسازند كه موفق هم بودند و باعث شدند چهل میلیون رىی در صندوق تأیید‬ ‫حکومتی ریخته شتتود كه در نهایت وقاحت دستتت در جیب خالی مردم كرده و طلبكار هم هستتت‪ .‬امروز‬ ‫هفتم آبانستتت‪ ،‬روزی كه آن را به میالد كوروش بزرگ نستتبت دادهاند‪ ،‬در چنین روزی همیشتته برخی از‬ ‫دوستتداران ایران باستتان در پاستارگاد جمع میشتدند اما چند ستالیستت كه مردم جای خیابان‪ ،‬خشم و‬ ‫اعتراض خود را در چنین روزی وستتطِ بیابان پاستتارگاد فریاد میزنند و حکومت استتالمی كه از این واقعه‬ ‫بیشترین ستود را میبرد‪ ،‬تهاهر میكند كه شتاكیست‪ .‬طی هفتهی گذشته یکی از خبرهای مركزی رسانهها‬ ‫دستتور منع فالن وزیر و رئیس حکومتی نسبت به شركت در گردهمایی پاسارگاد بود‪ .‬حکومت ایران خوب‬ ‫میداند مخالفتش با هر چیز و هر كستی‪ ،‬آنچیز و آنكس را نزد مردم مقبول میكند‪ ،‬مثلن اگر بالماسکهی‬ ‫مخالفت حکومت مركزی با تداوم ریاستتتت جمهوری روحانی نبود محال بود‪ ،‬مردم به روحانی روی خوش‬ ‫نشان دهند! رهبران سپاه نیک میدانند كه دیگر دین برایشان كار نمیكند پس چند سالیست كه با پیشگامی‬ ‫رحیم مشتتائی دارند تالش میكنند متافیزیک وطن و حس وطنپرستتتی را جایگزین متافیزیک خدا و حس‬ ‫خداپرستتی كنند! آنها خوب می دانند كه هر نوع متافیزیک یا حس پرستشی مردم را از تعقل و تفکر دور و‬ ‫دورتر میكند‪ ،‬پس مدام پی متافیزیکی تازهاند! اینكه هرگز صتتتدای اعتراض چپ و راستتتت ستتتیاستتتی را‬ ‫نمی شتنویم اما مدام صدای اعتراض مالیی در فالن شهر و درویشی در بیسار جا تیتر میشود بیهوده نیست‪.‬‬ ‫متافیزیک همیشه جز سنگ كردن گذشته هیچ كاری از پیش نبرده!‬ ‫‪/1‬آبان‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪11‬‬

‫زامبیها دوباره اصالح كردهاند در سلمانی‬

‫ایرانیها اگر قصتدی داشتته باشتند‪ ،‬جهت نیل به مقصتود عالی عمل میكنند‪ ،‬مشکل فقط وقتی شروع‬ ‫میشود كه به مقصد میرسند‪ .‬ایرانیها خواستند و سال پنجاهوهفت انقالب شد‪ ،‬شاه مُرد‪ ،‬بعد هم ول كردند‬ ‫و انقالب‪ ،‬خودشتتتان را خورد! ایرانیهتا خوب به خیابان میآیند اما آنقدر در خیابان نمیمانند تا به خیابان‬ ‫بیایند! از اوانِ جمهوری استتالمی تا ستتال هفتادوشتتش تکلیف ایرانیان با بالهت مشتتخد بود‪ .‬همه دیگر‬ ‫میدانستند كه زامبیهایی مثل خامنهای و جنتی و كل كسانی كه حاال با نام اصولگرا معروف شدهاند‪ ،‬از قعر‬ ‫تاریخ‪ ،‬وستط امروز احضتار شدهاند تا انسان و انسانیت را در ایران نابود كنند‪ .‬مشکل فقط وقتی كلید خورد‬ ‫كه نیمی از زامبیها به هیئت انستان امروزین درآمدند و ریاكارانه چنان غم انسان خوردند كه ایرانیها كشتار‬ ‫دههی شتصتت یادشان رفت و باز به قاتالن میدان دادند كه حاال با پنبه سر ببُرند! در واقع همهچیز از همان‬ ‫ستال لعنتی هفتادوشتش آغاز شتد‪ .‬سالی كه بخش بزرگی از جالدهای دههی شصت یکكاره بدل شدند به‬ ‫رفرمیستت! سالی كه نقاب مُد شد‪ ،‬نقابدار مُدیست! سالی كه اصحاب جهل شروع كردند به جعل مدرک و‬ ‫ناگهان چماقدار دكتر شتد! سالی كه ریشوهای بوگندو همه رفتند به سلمانی و اصالحطلب شدند‪ .‬سالی كه‬ ‫مذهب روشتنفکر شتد‪ ،‬روشتنفکر‪ ،‬مذهبی! ستالی كه بیستت سال طول كشید تا مردم بفهمند مهاجرانی و‬ ‫ا كرم هر دو یکجور دكتر شتتدند! دیماهِ امستتال هم همه فهمیدند كه دكتر «صتتادق زیباكالم» همان دكتر‬ ‫«احمد توكلی»ستتت‪ ،‬حتی همین چند ماه پیش همه در انتخابات به دكتر حستتن روحانی رىی داده بودند در‬ ‫حالی كه او هنوز همان دكتر حستن عباستیستت! خشتونت در ایران دكترستتت‪ ،‬بالهت در ایران دكترست‪،‬‬ ‫دكترهتا در ایران آبرو نگذاشتتتتند برای دكتر! و حاال دكترهای قالبی در حال درمانِ ایرانی هستتتتند كه خود‬ ‫بیمارش كردهاند‪ .‬ایرانِ منتهر هنوز پشتت پنجره چشم دارد به خیابان و جز با عیادت مردم شفا نمیكند پیدا!‬ ‫ایران هنوز منتهرستتتت و این انتهار فقط وقتی به پایان میرستتتد كه ایرانیها دیگر فریب نقاب را نخورند‪.‬‬ ‫زامبی‪ ،‬زامبیستت چه اصولگر چه استمرارطلب! ایرا نِ محتضر هنوز منتهرست‪ ،‬جز براندازی‪ ،‬هر دوایی كه‬ ‫به خوردش دهید‪ ،‬حالش وخیمتر خواهد شد‪.‬‬ ‫‪/1‬بهمن‪7931/‬‬


‫‪ | 11‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫سکترهای رسانهای و اعدام سکتاریستی مختاری‬

‫یک جاهایی تجربه بدل به علم میشود؛ مثلن وقتی نیوتن سقوط سیب را تجربه كرد‪ ،‬خانهتکانیِ بزرگى‬ ‫در فیزیتک اتفتاق افتتاد‪ .‬یتک وقتهایی ولی تجربه ستتتنّت را پدید مىآورد و خیلیها عدم تبعیّت از آن را‬ ‫برنمیتابند و غافلند ستنّت به دكترینی درزمانی وابستهست كه با توجه به شرایط اجتماعی و سیاسیِ خاصى‬ ‫شتتکل گرفته‪ .‬متاستتفانه اینها دكترین را با علم اینهمان كرده‪ ،‬اغلب دچار ستتکتاریستتم شتتده‪ ،‬قادر به خلق‬ ‫تاكتیکهای تازه نیستتند و گاردهاى سیاسی و اجتماعیشان به شدت كالسیک و سنتیست‪ ،‬برای همین امر‬ ‫تتازه را برنمی تتابنتد و چون از درک نو عتاجزند جای تأمل و تعمق‪ ،‬به مخالفت و هوچیگری پرداخته‪ ،‬در‬ ‫سکتهایی قرار مىگیرند كه علیرغم شعار و ظاهر مدرنشان‪ ،‬آب در آسیاب ارتجاع میریزند‪ .‬روشنفکری‬ ‫ایرانی از این رفتارزنىهاى ستتکتاریستتتی و فرقهای بیشتتترین ضتتربهها را متحمل شتتده؛ مثلن وجود انواع‬ ‫فرقههای سیاسی سالهای اوایل انقالب كه باعث تضعیف نیروى روشن فکرى شعورى آن زمان شد‪ ،‬حاصل‬ ‫ستکتاریستمىستت كه در ایرانىها نهادینه شتده! فرقههایى كه علیرغم شعار مردممحورشان‪ ،‬تنها چیزی كه‬ ‫برایشان اهمیت داشت نه مردم بلکه خواست لیدر یا فرد بوده است‪ .‬متأسفانه این بینش و نگاه رهبرساالر به‬ ‫نسل نو نیز سرایت كرده‪ ،‬حاال دیگر سکتاریسم تنها مانع اتحاد طبقات مختلف اجتماعیست‪.‬‬ ‫ستکتاریستم محصتول جمود فرهنگی و دگماتیسمی سیاسیست كه چون سرطانی مهلک‪ ،‬روشنفکری‬ ‫ایرانی را عقیم كرده‪ ،‬طوری كه دیگر كستتی برای مبارزهی صتتنفی و ستتندیکایی‪ ،‬تاكتیکی تازه ابداع نمیكند‬ ‫مبادا ستکترها به او حملهور شتوند‪ .‬بیخود نیستت كه هر روزه بر تعداد روشنفکران شعاری و سکتاریست‬ ‫اضتافه و از جمعیت روشتنفکران شتعورى كاستته میشود‪ .‬این روزها دیگر كسی تولید فکر و تاكتیک تازه‬ ‫نمیكند و اگر معدودی خودشتان باشتند و از ستنت روشتن فکرى كالسیک سیاسی پیروی نکنند و شیوهی‬ ‫تازهای را برای مبارزهی شعوری برگزینند‪ ،‬به سرعت انگ خورده و محال است دستاوردهای شعورىشان در‬ ‫نهر گرفته شتود‪ .‬رستانههاى سرمایهدارى نیز از این آشفتهبازار بیشترین سود را مىبرند‪ .‬مدیا فکر و فرد را‬ ‫برنمىتابد چون طرح فکرِ تازه مىتواند منافع مراكز سترمایهدارى را كه در بانکها مستقرند به خطر بیندازد‪.‬‬ ‫مدیا ستکوى پرتاب سکترهاست؛ با آنها مصاحبه مىكند چون مىداند دركى فراتر از باورهاى سیاسى مردم‬ ‫ندارند و ستوژهى مخالفتشان تکرارىست و واكسن مقابله با آن را پیشتر به اذهان عمومی تزریق كردهاند‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪14‬‬

‫ستکتاریستتها این روزها دارند در ایران كوالک میكنند‪ ،‬كاری كردهاند كه حتی آنها كه تا دیروز نسبت به‬ ‫شركت در هر انتخاباتی‪ ،‬یک نهِ بزرگ بودند‪ ،‬حاال دچار شک شدهاند‪.‬‬ ‫‪/1‬آذر‪7931/‬‬


‫‪ | 19‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫كی برانداز نیست!؟‬

‫پرسید محمد خاتمی كه آدم بدی نیست پس چرا اینقدر به او و اطرافیانش حمله میبری؟ گفتم آبلیسِ‬ ‫خندان عباییستت كه روی كپّهای گُه را پوشتانده و بیستت ستال است موجب استتارِ وقاحت شده! خاتمی‬ ‫روی دیگر همان خامنهایستت‪ ،‬هر دو مادرسیّدند! هر دو عمامهچی و باز از همه مهمتر هر دو مادرسیّدند و‬ ‫ایران پاكیزه نمیشتود مگر آن شش میلیون مادرسیّد بهطور كامل پاکسازی شوند‪ .‬ما بهقدر كافی از حملهی‬ ‫استالم تلفات دادهایم‪ ،‬دیگر نباید به هیچ جریانی كه به استالم و سنّت مالیی پایبندست میدان داد! بیشک‬ ‫ایران دیگر نمیشتود ایران مگر آنقدر ستر بلند كنیم كه دیگر چشتممان به كشتورهای شلوارپارهی همسایه‬ ‫نیفتد‪ .‬تکتکمان خستتهایم از عراق و عقبماندهگی عربی و عربستان‪ ،‬دیگر از حقارت پاكستان و مهلومیت‬ ‫افغانستان و وقاحت روسیه به تنگ آمدهایم! یکكاره باید از روی تركیه بپریم و تمامچشم به غرب نگاه كنیم‬ ‫و بیاموزیم كه اشتتباه را تکرار نکنیم‪ .‬دیگر باید بیخیال امید كاذب شتویم‪ ،‬مرگ فرد دیگر چارهساز نیست‪،‬‬ ‫هر بار كه جمهوری استتالمی رو به قبله میافتد جار میزنند كه خامنهای دارد میمیرد! مرگ خامنهای نه تنها‬ ‫وضتع را بهتر نمیكند بلکه اوضتاع را وخیمتر هم میكند‪ .‬اگر روشتن فکری در حال اغمای ایرانی دست از‬ ‫ترسهای پوشتتالیِ خود برندارد‪ .‬نه از عربدههای توخالیِ بستتی و ستتپاه بترستتید نه عشتتوههای گاندیوارِ‬ ‫اصتالحطلبها را جدی بگیرید! كستی از شتما نمیخواهد اسلحه دستتان بگیرید فقط آندستهای را كه از‬ ‫جانشتان میگذرند دستتكم نگیرید! اینكه عدهای هنوز در حرفها و نوشتارشان تأكید میكنند كه برانداز‬ ‫نیستتند معنای دیگرش این است كه بسیجی و پاسدارند یا از زمره آدمهای بیرگ و بیتفاوتند كه اگر دنیا‬ ‫را آب ببرد آنها را خواب میگاید! درستتستت اكثریت شاید با طیف برانداز نباشد اما همیشه در همهجای‬ ‫تاریخ این اقلیّت بوده كه دنیا را عوض كرده! دارم صتدای پای گله را میشنوم! بهزودی بسیاری از دستهها و‬ ‫جریانهای علفی به صتتحنه اندر خواهند شتتد‪ ،‬وای اگر روشتتنفکری شتتعوری اینبار هم تکانی به خودش‬ ‫ندهد و در برج عاج خود بنشیند‪.‬‬ ‫‪/2‬آذر‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪22‬‬

‫آمار باالی تقاضای بالهت در بازار‬

‫جامعهى مصرفى یعنى بازار‪ ،‬و بازار پر رونق نخواهد شد اگر از حجم تقاضا كاسته شود‪ .‬تقاضا رابطهاى‬ ‫مستتتتقیم بتا بالهتت دارد‪ ،‬اگر فکرت كتار نکند‪ ،‬ناگزیرى روى لب و لوچه و بینى‪ ،‬یا با موبایل تىتیش و‬ ‫یخچال سایدباىساید كار كنى‪ .‬جامعهی مصرفى حتى شعور را مىخرد‪ .‬آن جا كسى حال خواندن ندارد‪ ،‬اگر‬ ‫بخواند كه خود را در ظاهر و چستانفستانِ لوازم منزل خالصه نمىكند‪ .‬جامعه ی مصرفى به من باور ندارد‪،‬‬ ‫مدام مااماا میكند‪ .‬ترجمهی درِپیتىترین شعرها و رمانها در ایران مخاطب انبوه دارد‪ ،‬طرف بى آنكه خوانده‬ ‫باشتد پُز مىدهد كه شعر فارسى نمىخواند اما عاشق شعرهاى مارگوت بیکل است كه معدودى در آلمان او‬ ‫را به خاطر تخصتداش در گفتوگودرمانى مىشتناستند! جامعهی مصرفى شعر را زودهضم و فستفودى‬ ‫مىخواهد‪ .‬آنجا همهچیز در خدمتِ مصترف است‪ ،‬تولید موقوف! ساده بنویس كه الیک بگیرى‪ ،‬كسى حال‬ ‫فکر كردن نتدارد‪ .‬بیخود كته نیستتتت دومین تولیتدكننتده ى نفت در جهانیم و بنزین نداریم‪ ،‬شتتتالیزارهاى‬ ‫خوشتمزهى شتمال را داریم اما برن از بنگال و هندوستان مىآریم! جامعهی مصرفى آدم مىخواهد چهكار؟‬ ‫درعوض تا بخواهى انگل دارد! مىگوید تئورىهات من درآوردىست و این یعنى كه دارى فکر مىكنى و بر‬ ‫خالف بقیه‪ ،‬دریدا و لیوتار و كوفت و زهرمار مصتترف نمىكنى! جامعهی مصتترفى فکر ندارد‪ ،‬در عوض تا‬ ‫دلت بخواهد سانسورچى و هکر دارد! مىگوید ببین ریتسوس چقدر ساده مىنویسد! و این در حالىست كه‬ ‫یونانىها او را به دشتوارنویسى مىشناسند! جامعهی مصرفى زباننفهم است‪ ،‬نمىداند كه شعرّیتِ هر شعرى‬ ‫در ترجمه گم مىشود‪ ،‬شاعر بازارىِ ایرانى گاو است‪ ،‬جان مىدهد براى جذب مخاطب عامى و سعى مىكند‬ ‫ساده مثل شعرهاى ترجمهاى بنویسد! سادهنویسى پاسخىست سرراست به تقاضاى جامعهى مصرفى! جورى‬ ‫مىنویستتند كه مخاطب بخواند و زود برود بریند! فکر موقوف! فقط بالهت مهم استتت‪ ،‬ترانههاى بندتنبانى‪،‬‬ ‫موزیک و اطوارِ تقلیدى‪ ،‬ستینماى مستتخرهبازى‪ ،‬نقد ستفارشتتى‪ ،‬ژورنالیستتت لوده و مردمى آلودهى بالهت‪،‬‬ ‫جامعهى مصرفى دارد كوالک مىكند‪ ،‬به هر كجا كه مىنگرى جز تقاضاى بالهت نمىبینى‪.‬‬ ‫‪/9‬آذر‪7931/‬‬


‫‪ | 21‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫دربان ندارد درِ خانهی شعر‬

‫من اعتقادی به اعتقاد ندارم‪ ،‬فقط ستتوال را دنبال میكنم‪ .‬اگر بپرستتند میگویم بزرگترم! اما از چه چیز‬ ‫كوچک؟ میتوانم حقیرتر بشتوم اما از چه چیز بزرگ؟ من فرق دارم با خیلیها كه عاشتتق سگشان هستند‪،‬‬ ‫عاشق ماشیناند‪ ،‬ایناند! و واهمه دارند در شعرشان عاشق كسی باشند‪ .‬من مالک چیزی نیستم‪ ،‬نمیخواستم!‬ ‫وقتی كه دنیا آمدم‪ ،‬دنیا سترِ جایش بود‪ .‬پدربزرگم خسیس بود‪ ،‬وقتی كه در گورش میگذاشتیم‪ ،‬كفنش در‬ ‫هر دو ستتتمت‪ ،‬به خدا جیب نداشتتتت‪ ،‬مثل شتتتاعرانی كه مایه در خایه دارند و نمیدانند شتتتعرِ بزرگ دل‬ ‫میخواهد‪ ،‬كسی كه از كیرش آویزان است آغایان! نمیتواند! شما دربارهی زندگی خیلی میدانید اما نمیدانید‬ ‫كه درباره یعنی اطراف! اهل اطرافید و نسبت به اطرافیها بیطرف نیستید‪ .‬سالهاست شاعر را كه پشتِ شعر‬ ‫و پسِ بافور‪ ،‬در پستتتوی خانه مخفی كرده بودید ستترِ صتتحنه لخت كردهایم! تهمت چرا به خوک میبندید‬ ‫جناب دوک! شما كثیفترید!‬ ‫هنوز با سایه آنقدر رفاقت داریم كه گاهی پای درختی‪ ،‬دیواری‪ ،‬كالهی سرِمان بگذارد‪ ،‬شما چرا جوش‬ ‫میزنید؟ تیرِ برقی كه باال بردیم معشتوقهی لختِ كال هاستت‪ ،‬معاشقه با سیمهای دراز‪ ،‬در دراز مدّت دارد‪.‬‬ ‫كمی صبر كنید! دربان ندارد درِ خانهی ما‪ ،‬ورودِ همه رابطه با باز دارد‪.‬‬ ‫ما درسهای تازهای فرموله كردهایم كه معادالتِ شتما را بههم زد و همه را شیمیایی كرد‪ .‬مینویسید كه‬ ‫شتعر مدرن و پستتمدرن زمینهای در زیستِ پیشامدرن انسان ایرانی ندارد‪ .‬یعنی كه در گوشهی غزل زانوی‬ ‫غم بغل كنید و به همان غذای كپکزده در كلبهی توستتری خورده‪ ،‬بستتنده و آه ماه در چاه را دوبارهنویستتی‬ ‫كنیتد‪ ،‬شتتتمتا كه خیلی خوب میدانید از مثل من در هر هزار ستتتمت كیر میخورید‪ ،‬بیهوده چرا كون تلو‬ ‫میدهید؟ آخر به من چه ربطی دارد فالن روستایی در خانه رادیو هم ندارد؟ من كه نمیتوانم منتهر بمانم تا‬ ‫جماعت جمیعن لیسانس بگیرند! منی كه همین االن می توانم پشت اینترنت بنشینم و آخرین متن فالن شاعر‬ ‫دستتت و پادارِ شتترقی‪-‬غربی را بخوانم‪ ،‬چرا فقط چَهچَهی عربی بزنم؟ دوستتت دارم در دهکدهی مارشتتال‬ ‫مکلوهان قدم بزنم‪ ،‬نمیتوانم؟ خب! سعی میكنم نشد به دَرَک! به خوشبختی بهقدری نخ دادهام كه بخواهد‬ ‫مثل بادبادک دور و هی دورتر شتتود‪ .‬نمیتوانم تکلیف خودم را با چشتتمهایی كه نمیدانم چه رنگی فکس‬ ‫میشتود‪ ،‬گم كنم‪ ،‬ببینید! این صفحه این مانیتور هی دارد چرخ میخورد و رنگ عوض میكند‪ ،‬نجنبم عقب‬ ‫میمانم‪ ،‬چرا ندوم؟ دایم خبر حقیقت نیستت‪ ،‬اخبار درو میگویند‪ ،‬باور كنید! از ما غولی دوستَر ساختهاند‪،‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪22‬‬

‫نقلِ قول كذب میكنند‪ ،‬سالهاست كه جای شعر‪ ،‬انگشتِ اشارهمان را چاپ میزنند‪ ،‬نمیدانم پشتِ صحنهی‬ ‫هر بیخبریست‪ ،‬ولی ما میدانیم كه میتوانیم با هر كسی دست بدهیم اما هیچكس دستهایش نیست‪ .‬وقتی‬ ‫كته میگوینتد تو را دوستتتت دارم‪ ،‬درو گویند! چون «را» این «را»ی الاُبالی را پشتتتت تو میگذارند‪ ،‬آنها‬ ‫نادرستتنویستانند و نادرست انجامِ آسانِ ریاكاریست‪ ،‬آساننویسان میدانند چه مینویسند اما نمیبینند به‬ ‫چی‪ ،‬بته كی اشتتتاره میكنند‪ .‬گاهی ستتترِ مرضهایی هم كه دارند پُز میدهند‪ .‬هرگز درو نمیگویند چون‬ ‫راستتگویی رازِ تجاری آنهاست! میتوانند دری را ببندند درِ دیگر چی؟ درهای بستهای دارند و سوءتفاهم‬ ‫همتهی دركیستتتت كته از همته دارند‪ ،‬در واقع فقط حرف و فقط حرف و فقط حرف میزنند و نمیدانند‬ ‫درپوش روی ظرفِ ختالی میگتذارنتد‪ .‬گاهی برای كستتتبِ احترام دستتتت به هر كار احمقانهای میزنند و‬ ‫میخواهند دیگران را عوض كنند‪ ،‬خودشتتتان؟ نه! هرگز! عوضتتتیتر از این حرفهایند‪ ،‬كلمات آثارشتتتان‬ ‫خودشتان نیستند‪ ،‬مثل خودشانند عوضی! اینها و اینها و اینها همه مصنوعیاند‪ ،‬حشراتند! و به تاریکی‬ ‫میبالند‪ ،‬خودشتان را با چشتم دیگری می بینند دیگران! در درون كسی هستند و در بیرون كسانی! البته مردم‬ ‫آثارشتتان را میخرند اما نمیخرند‪ ،‬فقط پول روی كلماتی كه كشتتته شتتد میریزند‪ .‬اگر درو بزرگی را به‬ ‫درستتی تبلی كنند به انکار ناكردنی حقیقتی بدل میشود؛ چون باج به روزنامههای پرتیراژ میدهند‪ ،‬مجلهها‬ ‫را در محاصتره دارند‪ .‬تمام این سالها را بیآنكه پشت سر بگذارند‪ ،‬بینگاهی به پیشِرو سَركردند‪ .‬هر روز‬ ‫سال دیگری را با غفلت دیگری پشت سر میگذارند و اعالم میكنم كه فردا نباید آنها را به دادگاه ببرد‪ ،‬زیرا‬ ‫هیچ قاتلی مجرم نیست‪ ،‬جُرم از جماعت سَر میزند كه مخفیگاهِ درندشتِ قاتل است!‬ ‫«این هوای كتکخورده در این شبِ دهاتی كه روانداز نمیخواهد پسر! برهنهتر بنویس!»‬ ‫بیشتر از اهالی حمله به لشتتکر جملههام‪ ،‬دستتتم میلرزد حتی اگر دشتتنه به روی خودخوانده شتتاعری‬ ‫بکشتم‪ .‬هرگز كسی را تحقیر‪ ،‬كسی را تخریب نکردهام‪ ،‬همیشه قسمتی از دیگری در خودم بودهام‪ ،‬مثل قوها‬ ‫كته در دستتتتته آن باال پرواز میكنند‪ ،‬خودخواهم! آری پرندهها خودخواهند‪ ،‬از راهی كه میروند ردّی باقی‬ ‫نمیگذارند‪ ،‬رهرو نیستند و تکرَوی میكنند‪ ،‬آری بیسوادم! زیاد نمیخوانم! چون انباشتِ هر چیزی انبار را‬ ‫تلف میكند‪ ،‬اهل زبان و این حرفها نیستم‪ ،‬فقط میزبانم! زیرا افعال ضرورتند‪ ،‬نامها اضافی! در فکرهایم‬ ‫مهر و نشتان خودم را نمیزنم‪ ،‬ضایع میشوند! آخر زیرای برای چی؟ برای كی؟ سرِكاریست! در فیلمی كه‬ ‫دیگران باب كردهاند من بازی نمیكنم‪ .‬خودم را در خودم به نمایش میگذارم چون روزنامهها این سمساری‬ ‫فکرهای دستتدوم هنوز پُرمشتتریاند‪ .‬آنجا به امثال من نیازی نیستت‪ ،‬اصلن به من نیازی نیست! شکستِ‬ ‫امثالِ من قطعیستت‪ ،‬چون اسبهای آرام همیشه اسبِ آرام دیگری را دنبال میكنند! همیشه در علیه زندگی‬ ‫كردهام‪ ،‬همهكاری علیه علی مرتکب شتدهام‪ ،‬بیفایده بود! شتهری مقالهانداز و شاعر به اسم و رسم رساندهام‬ ‫كه مجبورند تا دنیا دنیاستت بر خالفم سواره پیاده كنند‪ .‬هنوز به اندازهای كه اجازه دارم نفس میكشم‪ .‬هنوز‬ ‫هر اتفاقی تازهست‪ ،‬هر كاری‪ ،‬هر شعری كه انجام میدهم و این‪ ،‬و این‪ ،‬و این برای من كافیست!‬


‫‪ | 23‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫دیشب انگشتر یاقوتنشانی را به خواب دیدم كه انگشتِ جادوگری منتهرش بود‪.‬‬ ‫آنها جادوگرانند! كاری نمیدهند انجام‪ ،‬پشیمان نمیشوند هرگز! حسرتِ آری آنها را به گاری خواهد‬ ‫بستت‪ ،‬میدانم! در جانِ من جهان گوشت خود را ریختهست‪ ،‬من گوشت چند مادیان وحشی را رام كردهام‪،‬‬ ‫نثارشتان كردهام به ایشان‪ ،‬بخورند نوشِ جان! هنوز زمینِ باردارم‪ ،‬همین زمینِ كوچک كه ضاربان را حمل و‬ ‫ضتتربهها را تحمّل كردهستتت‪ .‬هنوز مثل این قرن تازه جوانم‪ ،‬خودم را از همهچی كنار گذاشتتتهام كه از قدّ‬ ‫خودم باال بروم‪ .‬بین دو نقطه تنها دو نقطه آیا این نطفهی اسبق اجازه دارد!؟‬ ‫كستی كه هرگز شتکنجه نشد‪ ،‬اینجا بت نمیشود! دو افتادهام در غرب‪ ،‬كه دور و بَرِ غریب مرگ كرده‬ ‫باشتم تا نسلِ بعدی دستیدستی بتپرستی دور و بَرِ این «…» گیومه كرده باشد! توی این لحهه بینِ این دو‬ ‫پرانتز‪ ،‬چرا سه نقطه نگذارم؟ زندگی یعنی این! این! و این برای من كافیست!‬


‫علی عبدالرضایی | ‪24‬‬

‫خاشوالیسى جماعت كولكافیس‬

‫اگر همه را از دم بخرند كه استتناد را عوض كنند و تاریخ را عوضتتتی! مرا كه تاریخ شتتتفاهی شتتتعرم‪،‬‬ ‫نمیتوانند! گیرم كه دست و پایم بشکنند و دهانم ببندند و وبسایتهامان فیلتر كنند‪ ،‬كاری از پیش نمیبرند‪،‬‬ ‫بیشتک صتدایم تندتر و بلندتر خواهد شتد‪ .‬گرچه ستالهاست كه یک فجیع برای همه عادی شده‪ ،‬دزدی‪،‬‬ ‫درو ‪ ،‬وقتاحتت عتادی شتتتده! كثافت عادی شتتتده‪ ،‬غارت و قاتل و قالتاق عادی شتتتده‪ ،‬روحانی نمونهی‬ ‫بارزشتانستت‪ ،‬هنوز یکستال نشتده خالف دیروزش هم حرف و هم رفتار میزند‪ ،‬كسی هم عین خیالش‬ ‫نیستت كه رییسجمهورشان در روز روشن كالهِ همه را برداشته و عین خیالش نیست‪ .‬انتهای دههی هفتاد‪،‬‬ ‫از ایران كه داشتتم میزدم بیرون‪ ،‬همهچیز سترِ جای خودش بود‪ ،‬صتفها مشخد بودند‪ ،‬مشخد بود كی‬ ‫حکومتیستتت و كی نه! مثلن میدانستتتی قزوه و كاكایی دو غزلستترای مزدورند كه جز فن بوزینهگی از هر‬ ‫دانشی بری هستند‪ ،‬حاال میبینم این هر دو بیسواد دكتر شدهاند‪ ،‬یکیشان هنوز در صف سابق ایستاده و این‬ ‫یکی بی هیچ عذر و ببخشیدی چنان به این سمت غش كرده كه فکر میكنی كاكاییِ سابق آن چماق به دستِ‬ ‫حوزهی هنری‪ ،‬توهّمی بیش نبوده! لعنتیها میزنند اصتتیل را میكشتتند‪ ،‬اصتتلی را فراری میدهند و بعد در‬ ‫ستتوگ اصتتیل و حستترت دوری اصتتلی‪ ،‬مثل كونشتتان هی نام پشتتت ویترین گُنده میكنند! فاالنژترین و‬ ‫دهاتیترینشتان میشتود ناشتری معروف و فصل پنجم را هم تازه به فصلهای فرهنگ افزوده میكند‪ ،‬نسل‬ ‫تتازه هم عینهو گتاو‪ ،‬خوب متاما میكند اما حال ندارد ستتتری برگرداند و دو روز قبل را هم ببیند‪ ،‬ببیند كه‬ ‫مختاری امروز همان قاتل مختاری دیروز بوده! ستانستورچی هنوز هموستتت فقط نوع سانسور عوض شده!‬ ‫روزگار عجیبیست‪ ،‬اغلب سانسورچیهای حزباللهی دههی هفتاد‪ ،‬حاال در هیئتِ ژورنالیستهای آپوزیشن‬ ‫دارند در لندن ستتانستتورم میكنند! یکی آرزو میكرد كه حکومت عوض شتتود و من به ایران برگردم! طفلی‬ ‫نمیدانستتت تا خاشوالیس و خاشوالیستتی در ذهنتان میداندار استتت‪ ،‬داخل و خارج ندارد‪ ،‬امثال من در‬ ‫تبعید خواهند ماند‪.‬‬ ‫‪/89‬آذر‪7931/‬‬


‫‪ | 22‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫هکر جواد در ماداگاسکار‬

‫اش اره‪ :‬پارستال دقیقن در چنین روزهایی ایمیلم هک شد‪ ،‬ایمیلی كه مکالمهی سالهام در آرشیو خود‬ ‫داشت و ناگهان بر باد رفت‪ .‬چهار یادداشت زیر را همان زمان برای هکر جواد نوشتم‪.‬‬ ‫‪۱‬‬ ‫اول به موبایلم زنگ زد و صتتمیمانه گفت خوبى على جان؟ تعجب كردم‪ ،‬معمولن ایرانىها به من زنگ‬ ‫نمىزنند‪ ،‬پرسیدم شما؟ گفت جوادم! نشناختى؟ به این زودى فراموشم كردى؟ شمارهات را از رحمان گرفتم‪،‬‬ ‫گفتم رحمان را هم نمىشتتناستتم‪ ،‬لطفن خودت را درستتت معرفى كن‪ ،‬بعد هم به تتهپته افتاد و فهمیدم س ترِ‬ ‫كارى ستت و قطع كردم‪ .‬دوباره زنگ زد‪ ،‬جواب ندادم‪ ،‬بار سوم جواب دادم اما این بار فقط الوالو كرد و هر‬ ‫چه گفتم جز الو نشتنیدم تا اینكه قطع كرد و هنوز دقایقى نگذشتته بود كه مربعى بر صفحهی ایمیل آىپدم‬ ‫ظاهر شد و تقاضاى پسورد كرد‪ ،‬وقتى كه واردش كردم نوشت پسورد شما چند دقیقه پیش عوض شده! بعد‬ ‫از طریق آیفونم اقدام كردم پاسخ همین بود و سپس لپتابم را روشن كردم كه صفحهى روشنش باال نیامده‬ ‫مُرد‪ ،‬بعد دیدم كه پستوردهاى هر دو اپل آىدىم هم عوض شتده و رفتم سرا ایمیل دیگرم‪ ،‬آن را هم هک‬ ‫كرده بودند! بعد هم زنگ زدم به پلیس اینترنتى تا در جریان قرار بگیرند و وقتى یک ستتاعت توضتتید دادم‪،‬‬ ‫قرار شتد آنها خودشتان پیگیرى كنند‪ .‬راستتش من هنوز نفهمیدم این ها چرا سرِ كال شعر اینقدر حساس‬ ‫شدند‪ ،‬اینهمه صفحه و كانال میلیونى دارند پورنوسیاسى و ضدشان مىنویسند‪ ،‬همه را ول كردهاند و دم به‬ ‫ساعت گیر مىدهند به ما كه حرفى جز دربارهى شعر و شعور نداریم تا با كسى در میان بگذاریم‪.‬‬ ‫اگر روزى دربارهی مشکالتى كه طى یازده ماه فعالیت در كال شعر داشتیم به انگلیسى بنویسیم‪ ،‬بىشک‬ ‫مخاطب خارجى حیرت خواهد كرد‪ .‬حاال ستته روز استتت كه ماموران عالفِ اطالعات دارند توى صتتفحات‬ ‫ایمیل و فیستبوک و تلگرام و همین صفحهی اینستاگرام چرخ مىزنند‪ ،‬دنبال چى؟ نمىدانم‪ ،‬اینهمه هزینه و‬ ‫وقت صتترف كردهاند تا درون نویستتندهاى را بکاوند كه فرقى با بیرونش ندارد‪ ،‬این را دیگر هر قاقى مىداند‬ ‫كه من ستى ستال است لخت و عور وسط میدان زندگى مىكنم‪ ،‬ماندهام ورود به ایمیل و صفحات مجازىم‬ ‫قرار استت چه اطالعات تازهاى نصتیبشان كند! آدمهاى بدى هم نیستند‪ ،‬خوشبختانه سردارانِ اینترنتى امام‬


‫علی عبدالرضایی | ‪21‬‬

‫زمان تاكنون از هیچ حسابم سوءاستفاده نکردهاند‪ ،‬تمام صفحات مجازىم هم دست نخورده باقى مانده دارند‬ ‫واو به واو‪ ،‬چتها و مسی هاى خصوصىم را مىخوانند‪ ،‬طفلى! چه كار طاقتفرسایى! كاش الاقل چند سال‬ ‫پیش هکم كرده بودند و حالى مىبردند‪ ،‬این اواخر یعنى طى یکى دو ستتال اخیر حال عشتتقبازى نداشتتتم تا‬ ‫الاقل فیلم و عکستى گیرشتان بیاید و جلقشتان را بزنند‪ ،‬جواد جان! هى برادرانش! من سیاسى هم كه باشم‬ ‫حکومت جد كمرزدهى ایران را پشتیزى حساب نمىكنم و اگر دعوایى داشته باشم جز با نولیبرالیسم جهانى‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫لطفن فعلن تشریف داشته باش‪ ،‬برات مىنویسم باز‪.‬‬ ‫‪۲‬‬ ‫جواد جان!‬ ‫تو اگر فقط هکر بودى دلم نمى ستتتوخت‪ ،‬اگر فقط یک پاستتتدار یعنى اگر تنها یک برده بودى مطلقن‬ ‫ناراحت نمىشتتدم‪ ،‬تو آدم بدى نیستتتى وگرنه این صتتفحه را هم مىبستتتى‪ ،‬تو فقط مأمورى‪ ،‬و مأمور یعنى‬ ‫بردهى بردهاى كته خود بردهى بردههاى بعدىستتتت‪ ،‬همهتان بردهى آنهایید! این آنها كه مىخواهم اینجا‬ ‫دربارهشتتتان حرف كنم یک جور دیگرند جواد! آنها مثل آقات عمامه ندارند‪ ،‬فقط هارت و پورت نمىكنند‪،‬‬ ‫مثتل امام تازهى لمپنهاى آمریکایى پیامبرانه حرف نمىزنند و با وعدههاى خركى‪ ،‬طبقهی فرودستتتت را به‬ ‫رویا نمىبرند‪ .‬دیگر دنیا دست سیاستمدار جماعت نیست جواد! آنها نامرئىاند! حاال بُل نگیرى و فکر كنى‬ ‫منهورم هموستتتت كته ستتتربتا ِز اویى‪ ،‬نته! امتام زمتان كته چته عرض كنم آنها از خدا هم باالترند‪ ،‬ایران‬ ‫آزمایشگاهشان بود‪ ،‬نتیجهى آزمایشِ احمدىنژاد چنان عالى از آب درآمد كه دارند عینهو سرىسازى مىكنند‪،‬‬ ‫پریروز احمدىنژاد آمریکایى ریاستتتت آغاز كرد و فردا روز هم انواع فرانستتتوى و آلمانى به بازار مىآیند‪.‬‬ ‫دوبتاره دنیا دارد برمىگردد به دورانِ اربابرعیتى جواد! البته حاال استتتمش را شتتتیک كرده و گذاشتتتتهاند‬ ‫نولیبرالیسم!‬ ‫آنها بردهدارانى هستتتند كه دیگر بردهى زرد و ستتیاه و مهاجر به كتشتتان نمىرود‪ ،‬حال مىكنند اگر‬ ‫جلوى تلویزیون بنشتینند و به دستت و پا زدنِ عروستک خیمهشتببازیشان كه رییسجمهور كشورىست‬ ‫قاهقاه بخندند‪ ،‬دنیا خراب شتده جواد! فرداستت كه سرمایهدارى بیفتد به جان سرمایهدارى! دیگر نیاز نیست‬ ‫كمونیستتها با جیب خالى و پزِ عالى هى حسرت بخورند‪ ،‬به زودى گرگهایى كه مجبورند الغرى كنند به‬ ‫جانِ چاقها مىافتند! آنها هم سترمایه دارند هم سرمایهگذار‪ ،‬یکى مثل لرى فینک كه تریلیونتریلیون در هر‬ ‫سوراخ كه بخواهد فرو مىكند تا دم به ساعت بچه كند‪ ،‬اخیرن اسمش لو رفته! اینها هر دوره چند عروسک‬ ‫را وقت انتخابات بزک مىكنند تا یکىشتتتان را تو با رىى بخرى و پاى اطوارش به رویا بپردازى و براى هر‬


‫‪ | 21‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫دوتان پاى تلویزیون قاهقاه بخندد‪ ،‬ابر نولیبرالیستتتها فقط اینگونه تفرید مىكنند جواد! آنها استتم ندارند‪،‬‬ ‫رستم ندارند‪ ،‬اغلب موسسهای دارند كوچک‪ ،‬پول را از سرمایهدارها و منابع مالى دولتها مىگیرند و ساالنه‬ ‫هشتتادوشتش تریلیون دالر‪ ،‬هر جاى دنیا كه چرب و چیلى باشتد سرمایه مىگذارند و نفعِ نجومى مىبرند‪،‬‬ ‫شتركت گمنامى مثل بالكراک در نیویورک یکى از آنهاستت كه سال گذشته حدود شش تریلیون دالر وارد‬ ‫بازار كرد‪ ،‬در حالى كه بودجهى سالیانهى كشورى مثل آلمان از سیصدوپنجاه میلیارد دالر تجاوز نمىكند‪.‬‬ ‫تو اصتلن معنای این جمالت را میفهمی جواد!؟ اینها فقط عدد نیستتند‪ ،‬تو اصتلن میتوانی صفرهای‬ ‫شتش تریلیون را بشتماری!؟ دارم برات از پول حرف میزنم كه آقات خودش را براش سرِ توافقِ برجام جر‬ ‫داد تا پشتتیزی دستتتش را بگیرد و س ترِ مردم بیچارهی ستتوریه بمب كند! كاش مرا میفهمیدی جواد! كه اگر‬ ‫میفهمیدی صتد سال سیاه هکم نمیكردی‪ ،‬برات باز مینویسم پسر! تو چندان بد نیستی‪ ،‬من معلمم! سعیام‬ ‫را میكنم‪ ،‬شاید عوض شدی!‬ ‫‪۳‬‬ ‫جواد جان‪ ،‬مرا ببخش‪ ،‬كمى تأخیر داشتتم‪ ،‬راستش بعدِ یادداشت قبلى یا خواب بودم یا بهشدت درگیر‪،‬‬ ‫اول این نامهى باال را پلیستى آمد و داد دستم‪ ،‬بهشدت مهربان و دلسوز بود‪ ،‬انگار پروندهام را خوانده بود و‬ ‫مىدانستتت اهل این ستتوستتولبازىها نیستتتم‪ .‬بار اول یکى توى فیستتبوک دربارهام چیزهاى عجیبغریب‬ ‫مىنوشتتت‪ ،‬آن زمان دوستتت دخترى داشتتتم پولیش كه به جد ستتکستتى بود‪ ،‬باید عکستتش را دیده باشتتى‪،‬‬ ‫ایمیلهاى ستتال دوهزار و هشتتت را كه چک كنى خواهى دید عجب لعبتىستتت‪ .‬همو وقتى در جریان آن‬ ‫بالماستکهى كذایى قرار گرفت اول براى فیسبوک نوشت و وقتى نتیجه نگرفت زنگ زد پلیس و در چشم به‬ ‫هم زدنى غائله ختم شد‪ .‬بعد از آن ازم امضا گرفتند و باید به عنوان شهروندى انگلیسى‪ ،‬هر سناریویى را كه‬ ‫علیهم فیلم مىكنند گزارش دهم‪ .‬پلیس كه رفت‪ ،‬دوست ژورنالیسى زنگ زد و گفت حوالىِ خانهى من است‬ ‫و دوست دارد سرى بهم بزند‪ ،‬بار سوم است كه تلویزیونى خواسته با من دربارهی جنبش شعورى كال شعر‬ ‫حرف بزند‪ .‬این بار قبول كردم‪ ،‬آىدى اسکایپ یکى از بهترین ادمینهاى كال را دادم و گفتم او سخن گوى‬ ‫ماستت‪ .‬اول منمن كرد اما بعد براى هماهنگى شماره تلفنش را خواست‪ ،‬بعد هم چرخى توى گوگل زد و‬ ‫گفت این دوستتمان را كستى نمىشناسد‪ ،‬گفتم تو را مگر مى شناسند؟ ابرویى ك كرد و گفت من فقط در‬ ‫اینستتاگرام چند صدهزار نفر فن دارم‪ ،‬گفتم آنها نفر حساب نمىشوند و صفحهى اینستاگرامِ یک كله خالىِ‬ ‫سریالهاى تلویزیونى را نشانش دادم كه پن میلیون نفر پی ش بودند! برخى گاو و گوسفند و جغله دورشان‬ ‫جمع كردهاند و باورشان شده‪ ،‬در حالى كه تخم چپ همین شاعران گمنامِ كالجى نیستند‪ ،‬تنها یازده ماه است‬ ‫كه دارند كار مى كنند اما مطمئنم از لحا نهرى و ستتواد تئوریک از شتتاعرى كه یازده كتاب منتشتتر كرده‬


‫علی عبدالرضایی | ‪24‬‬

‫سرترند‪ ،‬همهشان هم جوانند‪ ،‬جوانانى كه اگر آشغالهایى مثل تو از این بیش اذیت شان نکنند به زودى شعر‬ ‫فارستى را دگرگون خواهند كرد‪ ،‬هیچكدامشتان هم ستیاسى كار نیست ند جواد! در عوض جان مىدهند براى‬ ‫درک ستمتِ تازهاى از فلسفهى ادبیات! تو اصلن این حرفها را مىفهمى؟ شک دارم! شنیدهام حتى در بهار‬ ‫امسال‪ ،‬نیمکتِ پارکهاى ایران پر از برگ زرد بود‪ ،‬دیگر آنجا سبزى نمانده باقى بر درخت‪ ،‬و اگر رنگى در‬ ‫كار باشتد جز كرمهاى سبزى چون شماها نیست كه زندگى باقى نگذاشتهاید‪ ،‬راستى چرا یادت نمىدهند كه‬ ‫مواد و موادچىهاى مخدّر را هک كنى؟‬ ‫‪۴‬‬ ‫جواد جان‪ ،‬تحمل مهمان زوركى هرگز برام آسان نبوده اساسن آدمِ مهماننوازى نیستم اما یک طورهایى‬ ‫تو اینجا هستى كه انگار نیستى‪ ،‬و همین حضورت را خواستنى كرده با اینهمه خیلى درست نیست كه تنها‬ ‫بخوانى‪ .‬دلم مىخواهد بار بعدى كه این صتتفحه را باز مىكنم تو را بخوانم‪ ،‬این جورى هم دمکراستتىِ متنى‬ ‫رعایت مىشتتود‪ ،‬هم فکر نمىكنم كه شتتما جنها از فرط بىخایهگى ترستتناكید‪ .‬تهران كه بودم ستتالها در‬ ‫كلبهى تنهایى كه تهِ باغى بزرگ افتاده بود زندگى مىكردم‪ ،‬هر كه آنجا مىآمد شبانه جنّى سراغش مىرفت‪،‬‬ ‫پیش آمتده بود گتاهى كته این جنّ لعنتى یکى را تا میدان ونک دنبال كند‪ ،‬مثلن یک بار شتتتاعرى حکومتى‬ ‫خواست بیاید به خانهام كه ادعاى درویشیّت و چیزدانى داشت‪ ،‬وقتى رسید داشتم به طرزى نقشبندانه سماع‬ ‫مىكردم‪ ،‬نشسته بود در پذیرایى به تماشایم كه بادِ مادرقحبهاى از پنجره ى اتاق خوابم وارد شد و زد پرده را‬ ‫انداخت‪ ،‬بعد هم طفلى دِفرار! جماعتِ ترسو! همهتان اینگونهاید‪ ،‬تو هم ترس برت داشته مطمئنم‪ ،‬چیزى در‬ ‫عکسهتا دیتدهاى كه عقدهاىت كرده مىفهمم‪ ،‬همیشتتته اینطور بوده من جنگلىام‪ ،‬مهمانِ ناخوانده اگر به‬ ‫خانهام بیاید و از چیز برى باشتد جفت مىكند‪ ،‬من چیز براى لیلى كه شما اسمش را گذاشتهاید شیطان‪ ،‬كنار‬ ‫گذاشتتتهام‪ .‬برادرانت با آىدىِ ترستتو دیشتتب در تلگرام نوشتتتند كه عکسهام را پخش مىكنند‪ ،‬چه خوب!‬ ‫مدتهاستت كه دیگر فاطى كماندویى به خانه ام پست نشده! پخش كنید آن چیز را كه خود داوطلب شوند‪،‬‬ ‫من براى هیچ زیبارویى نه ندارم‪ ،‬پاى بغلخُسب كه در میان باشد فکرم از كار مىافتد و واهمه گورش را گم‬ ‫مىكند‪ .‬مرگ استاسن حقیر است مگر اینكه در تختخواب اتفاق بیفتد‪ .‬راستى طى سه روز اخیر‪ ،‬خیلىها كه‬ ‫خود را هکر معرفى مىكردند با من تماس گرفتهاند تا كمک كنند‪ ،‬همهشتان روشنفکرانه مىنوشتند و انگار‬ ‫از فرهنگ جواد انزجار داشتند اما خودشان هم جواد بودند‪ .‬تازه فهمیدم تلگرامِ فارسى پاتوق هکرهاست‪ ،‬با‬ ‫كمال افتخار ادعا مى كنند فالنى را هک كردهاند و بقیه هم كف مىزنند براى شتتتیرینكارىشتتتان! مرتیکهى‬ ‫نخراشتیدهى یغور‪ ،‬خود را مبارز و چپ معرفى مىكند و مىگوید كه خود هکر استت! غبن این است كه تو‬ ‫تنها نیستى جواد! روزگار غریبىست‪ ،‬جواد ایران را برداشته‪ ،‬هر كه مىبینى یک جورهایى هکر است‪.‬‬


‫‪ | 29‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫روژاوا برموداى اردوغانست‬

‫روژاوا مثلث نیستتت اما ستته گوشتته دارد‪ ،‬جزیره و عفرین و كوبانی‪ ،‬ستته كانتونِ خودمختار در مرز بین‬ ‫سوریه و تركیه‪ .‬مثلث برمودایی كه ارتش اردوغان را غرق خواهد كرد! خودسازماندهی ویژهی روژاواست‪،‬‬ ‫پس نیازی به ستازمان ملل ندارد كه آستتینكوتاه پوشتیده و هی عطسته میكند‪ .‬تفرقه جنسیست نایاب در‬ ‫روژاوا‪ .‬هزار و یک مذهب مقیم یک خانهاند در روژاوا‪ .‬روژاوا عشتتقستتت با چشتتمهای عسلی كه جنسیّت‬ ‫نمیشتتناستتد‪ .‬روژاوا یعنی غرب اما نه شتترقی نه غربی شتتعاریستتت كه تنها در این نقطه از شتترق میانه‬ ‫واقعیست‪ .‬در روژاوا دو خط موازی آنارشیسم و كمونالیسم بههم رسیدهاند‪ .‬غیرممکنی كه ممکن شده خودِ‬ ‫روژاواستتت‪ .‬روژاوا هم آنارشتتیستتتستتت هم كمونالیستتت و در نهایت عشتتقستتت كه آغوش وا كرده اما‬ ‫دستتتنهاست‪ .‬دل دل دلست روژاوا‪ ،‬عشقست با لهجهی غلیظ كوردی كه حتی اگر بمیرد‪ ،‬دیگر نمیمیرد‪.‬‬ ‫بیخود نیست كه هرچه میجنگد بیشتر زنده میماند‪ .‬روژاوا جاییست در آسمانِ آرمانی سوسیالآنارشیسم‬ ‫كه رییس و دولت و پلیس در آن بیمعنیستتت‪ .‬در روژاوا كستتی مالیات نمیدهد! روژاوا رییس ندارد‪ ،‬آنجا‬ ‫فقط مردم حکومت میكنند‪ .‬وجود پانصتتتد شتتتورا آن هم فقط در كانتون جزیره‪ ،‬یعنی آنارشتتتیستتتم یعنی‬ ‫كمونالیسم‪ .‬وزارت در روژاوا به نوبتست‪ ،‬سه تا وزیر در هر وزارتخانه كه یکیشان باید زن و هر سه باید‬ ‫از سه تیرهی مختلف باشند‪ .‬بیخود نیست كه روسیه سکوت كرده‪ ،‬آمریکا برگردانده رو تا نبیند و كتمان كند‬ ‫كه اردوغان دارد فردای دنیا را خراب میكند‪.‬‬ ‫فردای دنیا روژاواستت‪ ،‬پس شتکستت ندارد‪ .‬روژاوا مثلث نیستت اما برمودای سهتکهایست كه ارتش‬ ‫اردوغان را غرق خواهد كرد! روژاوا دائم در انقالبی رایزومیستتتت‪ ،‬آدمها در روژاوا رایزومند‪ ،‬و چون یکی‬ ‫بیفتتد هزار می رویتد‪ ،‬پس دو میلیون نفر در روژاوا‪ ،‬فردا دو میلیتارد نفرند در دنیا و اردوغان چه ابلهانه دور‬ ‫برداشته كه قالده باز كرده در روژاوا!‬ ‫دختران قامیشتتلو خستتتهاند؟ هِزا ستتالها علیه داعش جنگیده برای برابری‪ ،‬جودی ستتالها جنگید برای‬ ‫برابری و حاال كه حاصل شد یک دیکتاتور‪ ،‬یک اردوغان خامنهای دستبردار نیست‪.‬‬ ‫روژاوا گهوارهی دمکراستی كمونالیستی و چندقومیست‪ .‬روژاوا یعنی دنیای دیگری ممکنست‪ ،‬روژاوا‬ ‫بیرقیبترین تجربهی آزادی ستتتت‪ ،‬نیلوفر زیبایی كه در بهشتتتت غرب منتهرش بودیم و ناگهان از مرداب‬ ‫سوریه سربرآورد‪ .‬یک اتفاق زیبا كه داعش نتواست‪ ،‬اسد نتوانست‪ ،‬حتی خامنهای نتوانست اما حاال اردوغان‬


‫علی عبدالرضایی | ‪32‬‬

‫با اشتارهی آمریکا و روستیه میرود كه خرابش كند‪ .‬روژاوا گهوارهی تازهترین ستاختار ستیاستیست كه در‬ ‫خرابهی ستتوریه كشتتف شتتد‪ .‬روژاوا غربی كه در شتترق رویید‪ ،‬قلب كوچک آرمانهای اینهمه میلیارد نفر‬ ‫روژاواست‪ ،‬اما حاال دیکتاتوری مریض میرود كه از كارش بیندازد‪.‬‬ ‫روژاوا یک ایدهست‪ ،‬یک رویا‪ ،‬كاش بالهت میدانست كه ایده را نمیشود تصرف كرد‪ ،‬رویا را نمیشود‬ ‫كشت‪ ،‬ایده آزادست‪ ،‬آزادی روژاواست‪.‬‬ ‫‪/5‬تیر‪7931/‬‬


‫‪ | 31‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫آزادی علیه نیست‬

‫پایان یکی از شعرخوانیهام‪ ،‬در پاسخ به پرسش یکی از حضّار‪ ،‬ورّاجی م گُر گرفت و از علم بدن گفتم‬ ‫و شهوتِ نهر‪ ،‬و اینكه چرا آدمها برای فرار از سکس اینهمه به سکس فکر میكنند‪ ،‬نماز میخوانند‪ ،‬روزه‬ ‫میگیرنتد و آنها كه اهل این هر دو نیستتتتند از «پرانایا» كه تکنیکی برای تنهیم نَفَس در یوگاستتتت كمک‬ ‫میگیرند‪ .‬مردها اغلب از زن فرار میكنند برای همین استت كه ستوی او هجوم میبرند‪ .‬این مشتکل اساسی‬ ‫طلبهها‪ ،‬علیالخصوص راهبههای مسیحیست‪ .‬سکس نیازی اساسیست اما دین تالش میكند آن را منع كند‬ ‫چرا!؟ دستت میكنی توی دما ت كه راحت نفس بکشی‪ ،‬دما خوشش میآید اخالق ولی اعتراض میكند‪،‬‬ ‫میگویتد حالش را بههم زدی اما در حقیقت چیزی بههم نخورده تنها دماغی حال كرده و دین با همین حال‬ ‫كردن است كه مشکل دارد‪ .‬اخالق میخواهد شما را از… آزاد كند‪ ،‬پس به بندتان میكشد‪ .‬برای همین است‬ ‫كه مردم اغلب به آزادی از… فکر میكنند‪ ،‬كستتی آزادی برای… نمیخواهد‪ .‬آزادى علیه چیزى نیستتت‪،‬‬ ‫آزادى براى هر چیز و هر كستىست‪ ،‬اگر برای خودت داد میزدی از شرّ شاه خالص نمیشدی و گیر فقیه‬ ‫نمیافتادی‪ .‬حرف‪ ،‬دكّان است! نهر آن را زیر و زَبر میكند‪ ،‬طرفی دركار نیست‪ .‬به شخصه اگر چشمی سوی‬ ‫من تیری بتکاند‪ ،‬فکرم را سپر نمیكنم‪ ،‬دل میشوم كه خودم را هندل بکنم‪ .‬هندیها در این باره پیشروترند‪،‬‬ ‫«تانترا» را فرا گرفتهاند كه علم بدن در دل دادن است‪.‬‬ ‫خالصته اینكه در پایان آن شعرخوانی زنی بیبزک كه هندی بود پیشنهاد كرد با هم به معبدی برویم كه‬ ‫آن شتتب قرار بود آنجا خودش را لخت كند‪ ،‬رفتیم و یک آزادی برای من در بدن حاصتتل شتتد‪ ،‬دیگر این‬ ‫چشتم نبود كه بدن را پشتم كرده بود بلکه یک آزادى چهارزانو توى ذهنم داشت به من كه آن زن بود نگاه‬ ‫مىكرد‪ ،‬حاال باید فقط برای من روی تن مینوشتتتم كه اینهمه كاغذ خراب نکنم‪ ،‬پس همیشتته از جماعت‬ ‫حماقت ستر نمیزند‪ .‬گاهی میشتود با كسی بود و هیچكس نبود‪ ،‬تولد این هیچكس را اگر امشب كه به دنیا‬ ‫آمدهام اعالم نکنم چه كنم!؟‬ ‫‪/71‬آذر‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪32‬‬

‫یکیبهدو با دوی تیر‬

‫دار و ندارِ من از عشتق تویی كه چون تیری از تیر پرتاب شتدی تا بر سنگِ سینهام خط بیندازی‪ .‬خطی‬ ‫چنان میخی كه مسلمانان كوفی بخوانند و قرآنیان ناسخ و منسوخ را بهانه كنند! و این یعنی كه اگر در قرآن‬ ‫تناقض دیدی‪ ،‬باید به آن آیه كه دیرتر آمده استتتناد كنی و این یعنی كه حتی خدا مدام خودش را تصتتحید‬ ‫میكرد‪ .‬حتمن خواندهای در عهد عتیق كه اول واژه بود و من گواهی میدهم تویی آن كلمه! آنحرف تویی‬ ‫كه هی كلماتم را بیدار میكنی و از باالی لب پرتاب!‬ ‫من هم خدای هنوز ناقصتی هستتم كه تنها عشتق كاملم میكند‪ .‬عشقی كه تیر را شروع میكند تا پایان‬ ‫بهار ممکن نشتود دیگر! پس اگر علما میگویند كه قرآن كاملستت؛ ردِّ ناسخ و منسوخ میكنند در حالی كه‬ ‫هم ناستخ و هم منسوخِ متنی كه منم؛ تویی! من هرگز نمیتوانم حقیقتم را اكران دهم اما تو دائم میتوانی‬ ‫درو را اثبات و اینگونه در حقیقت تختخواب كنی‪.‬‬ ‫من یقین دارم كه مرگی در كار نخواهد بود اگر عشقی در میانه باشد‪ ،‬و اگر عشق باشد كه آغوشی دارد‬ ‫در من از همیشته گودتر‪ ،‬پس تو خواهی ماند تا مرا بمانانی و چنان بخوابانی كه امشتب هرگز تمام نشود‪ .‬و‬ ‫من باز یقین دارم كه روزهای بزرگ این دنیا ستتهم توستتت‪ ،‬و چون كه از بهدنیا چاقترم‪ ،‬طوری كه خانهات‬ ‫نلرزد چنان میرقصم امشب كه مرگ از آدم فرار و تنها عشق بیاید در دلت چنان بنشیند كه دیگر درد نکنی‬ ‫در دل‪ ،‬دلدرد نکنی طوری كه حاال در وا كرده در دردِ دل!‬ ‫تو از امروز زیادتری! خیلی زیادتری از این روزها كه در برابر فردایت كوتاه آمدهاند‪ ،‬و من یقین دارم كه‬ ‫یک ستال دیگر در چنین روزی چنان فشتارت میدهم كه ستنگ ستینهام خُرد شتتود‪ ،‬و این یعنی كه تو اهل‬ ‫سالیان زیادِ هنوز نیامدهای‪ ،‬و این یعنی كه هم ناسخ و هم منسوخ توئی و من در هر دو متنی كه میخوانی نه‬ ‫قرآنم‪ ،‬نه عهد عتیق! بلکه با توهای تو در توهای هایهای هایها هایم! هایهایم!‬


‫‪ | 33‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫خطاب سوفی به فرزندِ دكّانبستهی شعر‬

‫اگر یکی دستتتی در ادبیات داشتتته باشتتد و روزانی دور و برم پلکیده باشتتد‪ ،‬محالستتت كه در بستتیاری‬ ‫نیاموخته باشد از منی كه آبشارِ پرسشم تحصیالتِ صدا دارد‪ ،‬با اینهمه اما استاد كسی نبودهام هرگز! بسیارند‬ ‫آنان كه گارد دشتمن گرفته باشتند و پرستتش كنند مرا در خلوت و سر از سرِ آثارم برندارند اما هرگزاهرگز‬ ‫مرادِ كستی نبودهام منی كه در خواب هم غلت نمیزنم مگر به قصتد كشف‪ .‬كار من وارد آوردن ضربتست‬ ‫بر خط فکر! خط انداختن روی صورت شخصیتهای نوشتاری‪ ،‬پیشهی منست! به آغوش من هر كه تاكنون‬ ‫آمده زخمی مقدس برداشتته و فراری شتده تا دشمنی كند با منی كه دوستی نمیكنم مگر با غیر! اما این تنّفر‬ ‫این دشمنی فقط تا وقتی كه مینویسند عینهو عشقست!‬ ‫عشق را كه با ریال نمیسنجند پسر! خودكار بیكار كردهای و كركرهها را كشیدهای كه چه!؟‬ ‫گرچه دوستت ندارم داشته باشم تو را باز به نزدیکی‪ ،‬اما تو هرجا و هر وقت كه بنویسی ناگزیری یکی‬ ‫را در من صتدا بزنی‪ ،‬پس از چه میترستی كه اینگونه دكّان تخته كردهای!؟ من تو را هرگز نمیبخشم چون‬ ‫امیر فکر را به كمرباریکی تودهایزاد فروخته از آن فجیعتر‪ ،‬تروی فراموشیِ فراموشكاری كردهای كه عاقبت‬ ‫بدان بیمار شتد و مرگ را حتمی كرد! او خود قربانیِ خودست از فرط فراموشی! پس تو را كه فرزند و مدیر‬ ‫فکرهای منی و خوب بهخاطر میآوری‪ ،‬چرا به او ربطستتت كه از فرط ناتوانی دستتت رد بر ستتینهی نیکی‬ ‫زده!؟ مرا دوست محالست كه در كار باشد اما معدودی مدام در آینهام قد برمیدارند! پس دوباره در خلوت‬ ‫صتدایم بزن و علیه علی ادامه بده‪ ،‬تو تنها مال خود نیستی بلکه چندین ساله مغزی خالصانه صرف تو شد تا‬ ‫امیر نقد باشی‪ ،‬نه كه هی نسیه رفتار بزنی و فخر بفروشی برای هیچ! برای پشم! گرچه خطا كردهای اما اینانی‬ ‫هم كه علیه تو چوب برداشتهاند جز سایه نیستند افتاده بر دیواركی كه ما هنوز بر آن میشاشیم! گیرم كه چند‬ ‫استم و امضتای خوبنشتاشیده علیه تو لیست شده باشد‪ ،‬خب خود به مستراح كاروان بردهای پسر!؟ كیر را‬ ‫برای گاییدن آفریدهاند نه خواب دیدن! خاک بر سترت كه نویستش را خالص كردهای از ترس شتاشیدن بر‬ ‫آنان كه یادت داده بودم چگونه سترپاسرپا بر سر و كلهشان بشاشی‪ .‬تو شاعر نیستی درست! اما پسر شعری‪،‬‬ ‫پس وخی و از دوباره شق كن كه عالم عالمِ اسبابست‪.‬‬ ‫‪/77‬آذر‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪34‬‬

‫رقابت یا حسادت!؟‬

‫ایرانیها مطلقن با خودشتان رقابت ندارند‪ ،‬آنها فقط وقتی از بردشان لذت میبرند كه یکی دیگر ببازد‪،‬‬ ‫یعنی فقط برای این زنتدگی میكننتتد كته یکی دیگر بمیرد و این یکی از بزرگترین معضتتتلهتتای فرهنگی‬ ‫ایرانیهاست‪ .‬ما درک درستی از سود نداریم‪ ،‬نمیبریم كه سود ببریم بلکه میبریم تا یکی را كه نامش دشمن‬ ‫استت شتکستت دهیم‪ .‬ستال ‪ 92‬كه بعد از ستیزده ستال حذف‪ ،‬كتابم در ایران منتشر شد‪ ،‬هیچكدام از مثلن‬ ‫دوستتان شتاعرم خوشحال نشدند‪ ،‬نه اینكه حزباللهی و حکومتی باشند نه! به نهر نویسندگان مستقلی هم‬ ‫هستتتند‪ ،‬فقط دركی از رقابت ندارند‪ ،‬در واقع اینها رقابت نمیكنند بلکه تنها حستتادت میكنند! آن ستتال‬ ‫دوستتان مطلقن ستعی نکردند كتاب خودشتان منتشتر شتود اما همهجور تومار و نامهی اعتراضی به ادارهی‬ ‫ستتانستتور ایران فرستتتادند تا جلوی تجدید چاپ كتابم گرفته شتتود و من باز ممنوعالقلم شتتوم! و این یک‬ ‫بیماریست كه هر روز به سرعت سرایتش در ایران افزوده میشود‪.‬‬ ‫چرا كسی تالش نمیكند ببرد‪ ،‬بدون آنكه یکی دیگر ببازد؟ شادی مادی نیست‪ ،‬انرژی نیست كه مدام از‬ ‫یکی دیگر سلبش میكنند تا نصیبشان شود‪.‬‬ ‫برخی مدام میپرستند چرا آنها دارند و ما نداریم‪ ،‬و این اعمال حستادت استت نه عدالت! شکاف بین‬ ‫دارا و نتدار را آنجتا نته بیعدالتی بلکه بیشتر حستتتادت پر كرده‪ ،‬یک عده ناراحتاند كه چرا آنها لذت‬ ‫میبرنتد‪ ،‬در واقع بته لتذتی كه بقیه میبرند فقط حستتتادت میكنند و خود نمیخواهند كه لذت ببرند چون‬ ‫اساسن دركی از آن ندارند‪ .‬چقدر خوب است كه بخواهیم همه حال ببرند نه اینكه ضدِ حال بزنیم! میگوید‬ ‫«فالنی زرنگه‪ ،‬خوب باال كشتیده»‪ ،‬در واقع او عدالتجو نیست بلکه حسادتپیشهست؛ چون رذالت و ریا و‬ ‫چپاول را زرنگی میداند و منتقد بیعدالتی نیستتت‪ ،‬برای همین آنجا عدالت وجود ندارد‪ ،‬در عوض تا دلت‬ ‫بخواهد بالهت وجود دارد‪.‬‬


‫‪ | 32‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫تفکر ویروسی‬

‫خدا ولش كرده بود‬ ‫پول نداشت چیزى بخرد‬ ‫دستش را گرفتم‬ ‫بردم فروشگاهِ روبهرو‬ ‫هرچه دلش خواست كش رفتم…‬ ‫چند ستطرى را كه این باال نقش ایفا مىكند دوستت دارم‪ ،‬بعضى شعرهام قیافه ندارند اما زندگى دارند‪،‬‬ ‫زندگینامهی مناند‪ ،‬نبردهام آنها را در زبانهاى البیرنتىم كه تخیل را ضربه فنى كنم‪ ،‬با فرمشان ور نرفتم كه‬ ‫نافُرمشان كنم‪ .‬پن سطرىاند اما پر از فوتون‪ ،‬پر از ویروسِ داستانى و تفکرِ میکروبى‪ ،‬من اینگونه شعرها را‬ ‫كه ادعایى هم ندارند اعتراضتىترین مىدانم‪ ،‬به راحتى هم به دست نمىآیند باید اینگونه باشى‪ ،‬نباشى تقّى‬ ‫بته توقى بخورد لو مىروى‪ ،‬نمى توانى این ادا كنى و آن بکنى‪ ،‬چیزى كتته این روزهتتا متُد استتتت‪ ،‬هر چتته‬ ‫اُپورتونیستتت شتتده بچه معروفِ هنرى‪ ،‬هر چه نون به نرخِ روز خورِ اُپورتونیستتت شتتده معترض! همه علیه‬ ‫حکومت استالمىاند اما اگر دقیق شتوى مىبینى نتیجهی اعتراضهاشان با خواست ارتجاع تطابق دارد‪ .‬پس‬ ‫اینها بر آنها نیستتتند با آنهایند‪ ،‬اغلب هم رُل قهرمان ایفا مىكنند اما برادرِ تنى ترساند‪ ،‬چون نمىخوانند‪،‬‬ ‫نمىدانند‪ ،‬اطالعات كاتالوگى دهنشان را صاف كرده‪ ،‬ویکیپدیا این ویکیپدیاى لعنتى همه را گاییده‪ ،‬دیگر‬ ‫كسى را حال كتابخوانى نیست‪ ،‬خواننده كمیاب است‪ ،‬خایه نایاب! خالصه زن و مرد ندارد‪ ،‬شاعر و هنرمند‬ ‫اگر خایه نداشتتته باشتتد كالهش پسِ معركهستتت‪ ،‬نهایتِ همین بىخایهگى موروثىستتت كه موجب شتتده‬ ‫فکرشتان راستت نکند‪ ،‬راستت نرود‪ ،‬همه چپ كردهاند و این روزها نهایتِ كار ستیاسىشان‪ ،‬فوكوس روى‬ ‫بالماسکهى در پیش است‪ ،‬مىگویند جناح راست با صرف هزینهى هنگفت بنا دارد كه خاتمى را بزند و این‬ ‫یعنى فالنى چپ استتتت‪ ،‬چپ و راستتتتتان را گاییدم كه هنوز دل بستتتتهاید به مال! آن هم از جنس ستتتید‬ ‫صادراتى! به این جماعتِ پشم‪ ،‬آغا! عوظما! مردم خوب ایسایى‪ ،‬هنده فیلى بزن‪.‬‬ ‫‪/77‬آذر‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪31‬‬

‫مرگ قدیمیست‬

‫اگر كهنه را تف نکنى‪ ،‬اگر باالش نیاوری تا ابد بازیات میدهد‪ .‬تازه اما بازى ندارد با كستتتى‪ .‬نو خودِ‬ ‫زندگیست‪ ،‬نو خطرناک است‪ .‬باید با كله به سمتش بروی وگرنه از دستش میدهی‪ .‬مثل شعر نو‪ .‬بلد نیستی‬ ‫حتی از رو بخوانی‪ ،‬با اینهمه دستت تو را میخواند‪ .‬دعوتت میكند به قهوهای ستر میز فردا‪ ،‬استخاره نکن!‬ ‫برو! تصتتمیم در گذشتتته اتفاق افتاده به درد نو نمیخورد‪ .‬مدام ترس تو را صتتدا میزند‪ .‬دوستتت استتت یا‬ ‫دشتتمن؟ ول كن! بگذار در تو وارد شتتود‪ ،‬پیداش میكنی‪ .‬كلهات را انبار نکن! آدرس عوض شتتده‪ ،‬آنچه‬ ‫پیشتر به حافهه دادی حاال مرده‪ .‬حقیقت االن است نه در دیوان حافظ! غزل مدام حالت را گرفته نه فالت‬ ‫را! حقیقت همیشته زندهست‪ ،‬تازه ست‪ .‬مرگ قدیم است‪ ،‬زندگی جدید‪ .‬با تازه زندگی پیشنهاد میكند‪ ،‬شعر‬ ‫نو از تو درخواست خطر میكند‪ .‬حافظ ولی توی حافهه زندانیات كرده‪ ،‬حبست كرده تا مرگ بیاید؛ چون‬ ‫قدیم است‪ ،‬پیشاپیش تو را كشته اما هی پند میدهد كه مواظب باش!‬ ‫ستتتارا عاشتتتق داوود بود ولی نبود‪ ،‬چون داوود قدیمی بود‪ .‬البته داوود قدیمی نبود؛ رابطهاش با ستتتارا‬ ‫قدیمی شتده بود‪ .‬یک شتب كه در پارتی علی مست شد و سارا را بوسید‪ ،‬داوود دید‪ ،‬دید كه سارا هم او را‬ ‫بغل كرده‪ ،‬او را پس نزده‪ ،‬پس خیال كرد كه ستارا دیگر عاشتق او نیست‪ .‬سارا بود اما دیگر زنده نبود‪ ،‬چون‬ ‫داوود دیگر مرده بود‪ ،‬علی ولى نو بود‪ .‬او را نمیشتتناخت‪ ،‬پس در را باز كرد كه وارد شتتود‪ .‬یک هفته با هم‬ ‫خوابیدند‪ .‬خطر برطرف شتتد حاال باید طرف ستترا داوود میرفت‪ ،‬رفت! اما داوود تمام درها را بستتته بود‪،‬‬ ‫ستارا دیگر قدیمی شتده بود‪ ،‬ابراهیم كه بیخود سرا هاجر نرفته‪ ،‬رفته!؟ نو خطرناک است اما زیباست مثل‬ ‫زندگی‪ ،‬همه میخواهند تازه شتوند اما دلش را ندارند‪ .‬باید از دستت بدهی‪ ،‬آستتان نیست! به دست آوردن‬ ‫فقط كمی تالش میخواهد‪ ،‬از دستت دادن اما آستان نیست‪ .‬ترسهات را صدا كن‪ ،‬عقبنشینی میكنند‪ ،‬بعد‬ ‫زنتدگی پیش میآیتد‪ ،‬و خطر آغتاز میشتتتود‪ .‬آنهتا كه پالن میكنند‪ ،‬آنها كه تصتتتمیم میگیرند هرگز نو‬ ‫نمیشتوند‪ .‬تصمیم از گذشته میآید و نو آیندهست‪ .‬مثل یک نوزاد در لحهه عمل كن‪ .‬حتی نوزاد همسایهام‪،‬‬ ‫آلبرت‪ ،‬وقتی كه شتتیر میخواهد خجالت نمیكشتتد فوری گریه میكند؛ از این نوزاد كه كمتر نیستتتی! برای‬ ‫اینكه تازه شتوی باید در آینده باشتی‪ .‬یعنی همین كه حس كردی در باز شده بپر! این آن‪ ،‬این لحهه را توی‬ ‫آینده پرت كن! اصلن سخت نیست فقط باید بتوانی از دست بدهی آنوقت بهدست میآید‪.‬‬


‫‪ | 31‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫مخاطب لیالو فقط لیالویست!‬

‫تمام ادبیاتها بیهیچ شتناختی‪ ،‬از زیباترین زنِ زمان‪ ،‬بدترین تصتتویرها را بهدست دادهاند‪ ،‬برای همین‬ ‫همیشه دلم برای شیطانِ جذاب و دوستداشتنیِ ادیان میسوخت‪ .‬ادیانی كه برخیشان معتقدند‪ ،‬خدا در آغاز‬ ‫آفرینش جفتی زن و مرد آفریتد امتا در ادامته ادعای آغازین خود را فراموش كردند و مدعی شتتتدند كه زن‬ ‫(حوا) را از دندهی چپ مرد خلق كردهاند و هنوز نگفتهاند تکلیف آن زن آغازین چه شتتتد! لیلی یا لیلیث یا‬ ‫لیلیت همان زن اول جناب آدم استتت كه نخواستتت مطیع اوامر آقا باشتتد و طغیان كرد و آدمی این معشتتوقِ‬ ‫واقعی و اپدی را برای همیشتتته از دستتتت داد و مدام به دختران حوا كه تنها ظاهری زنانه دارند و جز مرد‬ ‫نیستتتند‪ ،‬دل بستتت‪ .‬البته بعدها همین ادیان‪ ،‬لیلی این زیباترین كمرباریکِ تاریخ را شتتیطان خطاب كردند و‬ ‫آدمها را مدام از او ترساندند‪.‬‬ ‫برای شتناخت و مواجهه با هر مفهوم و اندیشتهای‪ ،‬نخستت باید به درک دقیق استعارههایش رسید‪ .‬در‬ ‫مجموعه شتعر «لیالو» كه اخیرن در نشتر كال منتشتر شتد‪ ،‬از استعارهی شیطان پردهبرداری میشود و نشان‬ ‫میدهم چرا زن دروازهی گناهِ مذاهب ابراهیمیست! برای درک فکرها و نشانههای این كتاب باید به تغییر و‬ ‫تبدیل سه حرف «الف‪ ،‬ی‪ ،‬و» به همدیگر یا به اینهمانی دو حرف «ل‪ ،‬ر» در كلمات و اسامی مختلف توجه‬ ‫ویژه داشتتتت؛ چون بارها اتفاق افتاده این حروف در پروستتتههای زمانی به هم تبدیل شتتتوند‪ .‬از این جهت‬ ‫كلمتات و استتتامیای چون لیال‪ ،‬الرا‪ ،‬لولو‪ ،‬رارا‪ ،‬ریرا‪ ،‬لیلو‪ ،‬الال و… همته لیلی معنی میدهند و این در‬ ‫زبانهای مختلف نیز اتفاق افتاده استتتت‪ .‬مثلن لیلیت‪ ،‬لیلیث‪ ،‬لیلیان‪ ،‬لیلیثو… همه و همه همان لیلیاند‪.‬‬ ‫خیلیها تاكنون به تفاوت دو منهومهی نهامی یعنی «خسترو و شیرین»‪ ،‬و «لیلی و مجنون» پرداختهاند و همه‬ ‫این فرق را در تفاوتهای فرهنگهای ایرانی و عربی دنبال كردهاند بی آن كه توجهی علمی به اسامی لیلی و‬ ‫مجنون كرده باشتند! اگر در ادیان ابراهیمی زن (حوا) زادهی مرد تلقی میشود‪ ،‬در لیلی و مجنون‪ ،‬مرد جنس‬ ‫زن میگیرد و مدام ستتایشگر اوستت‪ .‬در انبوه رستالههایی كه تاكنون دربارهی منهومههای خمسهی نهامی‬ ‫نوشتتته شتتد حتی یک نفر به این تاكید نهامی توجه نکرد و در كتاب لیالو از این راز پردهبرداری میشتتود و‬ ‫مخاطب دیگر برای شتناخت «ریرا» در شتعر معروف نیما سرا اسامی بومی نمیرود‪ ،‬بلکه درمییابد ریرا‬ ‫نیز اسم دیگر شیطان یا همان لیلیست‪ ،‬لیالو كتاب فکر است‪ ،‬مدخلیست برای انقالبی فکری‪ ،‬فمنیسم لیالو‬ ‫بکر و ریشتتهایستتت و درک آن كمک میكند تا همه بفهمند بدون تحقق برابری جنستتیتی‪ ،‬تحقق آزادی نیز‬


‫علی عبدالرضایی | ‪34‬‬

‫ناممکنستتت‪ .‬از این جهت‪ ،‬لیالو به درد مخاطب معمولی شتتعر فارستتی نمیخورد بلکه مخاطب لیالو فقط‬ ‫لیالویستت‪ .‬البته در بسیاری از شعرهای لیالو با عشقی آنی طرفیم‪ ،‬عشقی كه باعث زبانلرزه در زمین شعر‬ ‫میشتتود‪ .‬اینكه در لحهه یکی را بخواهی كه هرگز اینطور خواستتته نشتتد‪ ،‬مهمستتت‪ .‬گاهی یکی را ناگهان‬ ‫طوری برای خوابیدن میخواهی كه هرگز كسی در خواب هم ندید‪ ،‬اما او این شانس را از زندگی دری كرده‬ ‫میرود سترا معامله و كار را خراب میكند‪ .‬برای همین لیالو ضد عقد و صیغه و مالکیت جنسیست‪ .‬لیالو‬ ‫میگوید همین دم را عشتقست اما مذهب ضد دمست‪ ،‬پدرسگ اكسیژن نمیدهد اما مدام منواكسید باز پس‬ ‫می دهد‪ .‬از این بابت لیالو فقط مجموعه شتعری به رستم شتعر فارستتی نیست بلکه محل تفکّرست‪ .‬اگر در‬ ‫جایی از خوانش بگویی عجب ستتتطری! یعنی كه قاقی و ول معطلی! در لیالو جهت معنی عوض شتتتده‪ ،‬از‬ ‫لحا درونمتنی در شتعر فارستی كاسهكوزه ها را شکسته‪ ،‬دیگر وقت تنفر ادیپی نیست‪ .‬معنا از لیالو دوباره‬ ‫آغاز خواهد شد‪ ،‬آنچه كه تاكنون ادبیات فارسی خیر میدانسته در لیالو بهطور كامل به فاک رفته و استتیک‬ ‫شتترّ به عنوان رویکردی معناستتاز به عرصتته آمده و از این طریق به بازتعریف بستتیاری مفاهیم حتی پایهای‬ ‫پرداخته‪ .‬واقعن شترّ چیستت؟ شتیطان كیستت؟ كستی میشناسد؟ خب اگر میشناختند‪ ،‬بعد از انتشار لیالو‬ ‫همتهجتا جار نمیزدند و مرا شتتتیطانپرستتتت نمیخواندند! من یک پارتیزان فرهنگیام‪ ،‬در تمام عمرم كار‬ ‫پارتیزانی كردم علیه تحریف‪ ،‬علیه حذف‪ ،‬علیه ستانسور! پیشتر تقلیل من به عبدالرضایی آنارشیست ابلهانه‬ ‫بود اما عبدالرضتایی شیطانپرست واقعن تعبیر احمقانهایست‪ .‬من بیش از دو دهه دربارهی آنارشیسم نوشتم‬ ‫چون بیش از هفتاد سال در جهان فارسی زبان تحریفش كرده بودند‪ .‬تقریبن سه دهه دربارهی شرّ نوشتم و از‬ ‫استتتیک شتر گفتم چون هنر و ادبیات پند و اندرزی فارسی مطلقن دركی از شرّ و شیطان نداشت و بزرگان‬ ‫ایرانی طی قرنها شیطان را تحریف كرده بودند‪ .‬من یک پارتیزانم‪ ،‬یک فایتر كه از همهجور سانسوری انزجار‬ ‫دارد‪ .‬من و پرستش‪ ،‬حتی من و دوست داشتن همیشه با هم غریبه بودیم‪ ،‬یک فایتر واقعی نه دوستی دارد‪ ،‬نه‬ ‫چیزی را دوست‪ ،‬پرستش رو كی می!؟ بیخود نیست كه در بسیاری از شعرهای كتاب «لیالو» دقیقن خالف‬ ‫تئوریهایی كه بهشدت بهشان باور داشتم عمل كردم‪.‬‬ ‫‪/72‬آبان‪7931/‬‬


‫‪ | 39‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫برای ایستادن قد مناسبی داشتند‬

‫نوزده ستتتال پیش‪ ،‬ایستتتتاده آن روبهرو یک قد بلند و دو چشتتتم تند! یکنقطهام كه زُل زده از دور در‬ ‫ترسهتای گلشتتتیری! مانده بودم مات كه چگونه او را مات كردهاند! تاثیرگذارترین روز زندگیم! روزی كه‬ ‫چندین ستوال در ذهنم ساخت كه هنوز ماندهاند بیپاسخ! روزی كه فهمیدم قاتل و مقتول هر دو یکنفرند‪،‬‬ ‫روز ضتجّهی گلشیری! روزی كه هوشنگِ داستان را دق داد اما چرا!؟ روزی كه هیچكس نباید فراموش كند‪،‬‬ ‫نه! فقط به خاطر «محمد مختاری» نیستتت‪ ،‬فقط برای پوینده نیستتت كه این روز مهمستتت! من به شتتخصتته‬ ‫مختتاری را هر ستتتاله تکرار می كنم تا این روز را از یاد نبرم‪ ،‬روز رمز‪ ،‬روز راز! روزی كه مرگ فوری بود‪،‬‬ ‫عربتده فوری! روزی كته زنتدانی و زنتدانبتان هر دو یتکنفر بودنتد‪ ،‬روزی كته ترس خواهرِ همته بود اما‬ ‫شتجاعترین گلشیری را فقط آن روز دیدم‪ ،‬چرا!؟ چرا هنوز ایستادهام آنجا؟ زیر آن درخت مفلوک كه شاهد‬ ‫بود چگونه در ستتاعتی زندگیام بال شتتد! روزی كه فهمیدم بالهت خودیستتت‪ ،‬دشتتمن خودیستتت و هر‬ ‫لحهه دارد زیر پوستتتت نقشتته میكشتتد! روزی كه ایران را غریبه كرد‪ ،‬روزی كه مرگ عادی شتتد‪ ،‬و شتتک‬ ‫همراهی همیشگی! چه سهمگین روزی كه هنوز شب نشده‪ ،‬هنوز دقیقن آنجام! روزی مهم كه هرگز از یادم‬ ‫نمیرود‪ ،‬شما هم فراموش نکنید‪.‬‬ ‫شعر «برای ایستادن قد مناسبی داشتند» از کتاب «فیالبداهه»‬ ‫عکس فوری‬ ‫دیدی؟‬

‫عربده فوری‬

‫مرگ فوری بود‬

‫روزنامه را دیدی؟‬

‫چه سرسری رنگ شد‬ ‫دیدی چگونه در آینه جا ماندیم‬ ‫چه تیپا خورده میآمد‬ ‫چه تیپا خورده باد میآید‬ ‫حادثه مثل درخت افتادهست‬ ‫مرگ را هوار كشید و برگها را برد‬

‫تاالپ!‬


‫علی عبدالرضایی | ‪42‬‬

‫و از خوابهای خودش بیرون كرد‬ ‫صدا به جایی نرفته تیر خورد‬

‫مُرد‬

‫رادیو خش دارد‬ ‫و دنیا دمر افتاده است كه نبیند‬ ‫دیدی؟‬

‫كه نشنود‬

‫چه برنامهها كه در سر ندارند‬ ‫فریاد را وقتی كه دفن میكردیم در گلو‬ ‫جناب مجری شنید‬

‫توی تلویزیون‬

‫و «دنبالهی برنامه تا چند لحههی دیگر» آمد‬ ‫مات ماندهایم‬

‫شدیم‬

‫وقتی كه از گریه آمدیم‬ ‫دریای دیگری گذاشتیم جای البرز‬ ‫ما سالهاست‬ ‫در كوچهای پرت‬

‫پشت فرمان ایستادهایم‬

‫و هی بوق میزنیم‬ ‫بوق میزنند‬ ‫بووق!‬ ‫برنمیدارم‬ ‫توی گوشی فوت كرده است باد‬ ‫دستم نمیرسد‬ ‫دستم نمیرسد این لکهی سیاه‬ ‫این ماه شوم را از دامن تو پاک كنم آسمان!‬ ‫نه باد‬

‫كه از پشتبام این نامها افتاد‬

‫نه باران‬

‫كه چتر ما را باز میكرد‬

‫هراس من از بیباكی دو نارون بود‬ ‫دو ایستادن‬ ‫كه دیگر نداشتند‬ ‫عکس فوری‬ ‫دیدی؟‬

‫نداریم‬ ‫مجله فوری‬

‫مرگ فوری بود‬


‫‪ | 41‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫دنیا دمر افتادهست كه نبیند‬ ‫رادیو خش دارد كه نشنوند‬ ‫شنیدی؟‬ ‫شاید مرگ سهم كسی باشد‬ ‫كه با خودكار و دار خودش خواست بنویسد‬ ‫بنویس!‬

‫ما كه در گریه چادر زدیم‬

‫چگونه پشت مردی بایستیم كه پشت هیچكس نیست؟‬ ‫چرا دوباره در نمیآریم‬ ‫مردی را كه صبدها در آینه جا میزنیم‬ ‫و جا میگذاریم‬ ‫روایت اینجا درخت بود‬ ‫كه وقت افتادن‬

‫قد بلندی داشت‬

‫نگفتم!‬ ‫حادثه این دو مرد بود‬

‫كه افتاد‬

‫افتادهست‬

‫چرا سکوت كنم؟‬ ‫برگهای ریخته را هم دنبال‬ ‫دنبال میكند باد‬ ‫باد سبکسر!‬ ‫‪/71‬آذر‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪42‬‬

‫عشقم گفته فحش نده‬

‫همهی ما مالک چیزی هستتیم كه مال ما نیستت وگرنه دنیا دزد میخواستتت چهكار؟ یکی از ماشین تو‬ ‫خوشتش اومده‪ ،‬برش داشته و برده‪ ،‬تو كه اینهمه داری‪ ،‬واسه چی شکاری!؟ ولش كن! دنبالش نکن! مگه‬ ‫بتابات كه خونهش از برج میالد هم بلنتره‪ ،‬قبلن دزد نبود!؟ هنوز هم میدزده اما قانونی! تازه آقا چپ بوده‪،‬‬ ‫اونم چپِ كارگری از جنس تودهای كه حاال تعلق به صتتفِ دوم ستترمایهداری ایرونی داره! بابات چپ بوده‪،‬‬ ‫هنوزم داد میزنه كه هستت اما اغلب شتبا با یکی از مُنشتیا توو رستوران برج میالد میلُمبونه! من همیشه از‬ ‫خوكا بدم میاومد‪ ،‬یعنی هرگز از ستتگا خوشتتم نمیاومد‪ ،‬از اونایی كه لقمهشتتون رو توی كاستتهی بقیه پیدا‬ ‫میكنن هنوز چنتدشم میشتتته! در حتالی كته گاهی ناگزیری‪ ،‬ناچاری كه بدزدی وگرنه میمیری یا جوری‬ ‫زندگی میكنی كه انگار مردی‪ .‬بابات یه تودهایِ تنها بود اما هرگز مرد خلوتی نبود‪ ،‬مادرت رو كه دزدید تازه‬ ‫معنا شد‪ ،‬واسه اینكه بهش وصل شه‪ ،‬باید از مردم میبرید‪ .‬پس به همه گفت وقتی كه میبینمش‪ ،‬هم دست‬ ‫و هم پاهام گم میشته‪ ،‬و این یعنی كه دیگه با اونا هم دستت نبود‪ ،‬باهاشتتون پا نبود! اما كاسب كه بود‪ ،‬چرا‬ ‫كلیمیتا همته پول دارن؟ چون تا بخوایی هوای هم رو دارن! فرقه حلقهی پولستتتازیه نه فکرپردازی! حجتیه‬ ‫فرقهست‪ ،‬حزب توده فرقهست‪ ،‬فرقهی جاسوسی! فرقهی روسی! فرقهی چاپلوسی! اهل فرقه و فرقهبازی كه‬ ‫باشی مثل حلقهی زنجیری به هرچی متصّل میشی‪ ،‬چون بیزینس جز پول هیچی نداره‪ ،‬واسه اینه كه پولدارا‬ ‫همه بدبخت و فقیرن! پول داشته باش و خوک شو! عینهو عسگراوالدی! پول داشته باش و رییسجمهور شو‪،‬‬ ‫عینهو ترامپ كه حاضتره دنیا زار بزنه اما یه قرونش بشه دوزار! بیت رهبری هم بهشدت پولداره! جمهوری‬ ‫استالمی به پیشترفتهترین دستگاه نامشویی مجهزه چون پول داره‪ ،‬جمهوری اسالمی قادره از كسی كه امروز‬ ‫براش آدم میكشه فردا یه مبارز و آزادیخواه بسازه‪ ،‬حیف كه هیشکی نمیدونه این دستگاه سیاسی رو كدوم‬ ‫حزب جاسوسی اداره میكنه‪ .‬كاش یکی كه كار سیاسی میكنه بیاد و با این قرائت‪ ،‬پروندهی قتالی زنجیرهای‬ ‫رو دوبتاره از نو بخونته و ببینه چرا مختاری؟ چرا پویندهی بیچاره؟ این طفلیا رو بردن چون هر كار كردن‬ ‫فرقهای نشتتدن! فرقه دزدستتازه‪ ،‬فرقه براتون برج میستتازه! فرقهایا همه قانونمدارن‪ ،‬كستتی توو فرقه دزدی‬ ‫نمیكنه‪ ،‬اما اختالس توو فرقه مقدّسه! ایران رو فرقه و فرقهسازی به این روز انداخت! فرقهی حجتیه! فرقهی‬ ‫مدّاحان رهبری! فرقهی اصتالحطلبان تودهای كه تکتکشون توی… رودست ندارن‪ .‬این سه نقطه هم هیچ‬ ‫ربطی به سانسور نداره‪ ،‬دستپختِ دوستدخترمه كه من و متنم رو خیلی خوب میخواد‪.‬‬


‫‪ | 43‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫بیزینسمن آمریکایی در حکومت عربی‬

‫ترامپ یک بیزینسمنست‪ ،‬یعنی از هر كلمهای كه میآورد سود میبرد‪ ،‬چند صد میلیارد دالر اخیرن از‬ ‫جیبِ آلستتتعود كنده و حاال هم احتمالن دارد تیز میكند برای شتتتیخ درمالیدهی امارات‪ ،‬پس اینكه خلی‬ ‫فارس را عرب میخواند در راستای همین بیزینسست‪ ،‬پیشتر مفصل نوشته بودم كه از این لحا ایران هم‬ ‫در واقع كارچاقكن آمریکاست‪ ،‬طی این جنگهای زرگری كه هرازگاهی اتفاق میافتد‪ ،‬آمریکا بیزینسش را‬ ‫پیش میبرد و حکومت عربی ایران نیز رخصتت و فرصتی پیدا میكند كه توی سر ایرانیها بزند‪ .‬بیخود كه‬ ‫نیستت المشتنگهی اینروزها! در یک گوشتهی آمریکا ستیدِ صتوفی ظهور كرده و در گوشتتهی دیگر مسید‬ ‫جنگلمو! ستمتی پستر حاجی زمِ هیچیندار با آمدنیوز دارد همه را مشتتغول پشتتم میكند و در سمت دیگر‬ ‫گفتوگوهای دم به ستتاعتی صتتدای آمریکا با مهدی خز كه یک روز در میان اعتصتتاب معدهای میكند‪ .‬كار‬ ‫ملت شتده خواندن دربارهی چالش ستنگ و آتش و مالش خز و روستریدری از سترِ چهارشتنبه و خالصه‬ ‫خدایی همه را حستابی گذاشتهاند سرِ كار! همینروزهاست كه رفتارزنی جماعتی چالهمیدانی را بهانه كنند و‬ ‫همه را یکستر هرجومرجطلب بخوانند و بیفتند به جانِ بیچاره آنارشیستها كه از هر طرف در محاصرهاند!‬ ‫هزار ستتال پیش شتتعری نوشتتته بودم به استتم «خلی عرعرعربی» و در آن از مادرِ ستتیدها كه فرزندانشتتان‬ ‫بدنامشتان كردهاند‪ ،‬دفاع كرده بودم‪ .‬اما طی دو روز گذشتته این شعر چنان در فضای مجازی پخش شده كه‬ ‫حیرتناکستت‪ ،‬ایرانیها توقع دارند بیزینسمن آمریکایی مفت و كالذی از منافع شان دفاع كند در حالی كه‬ ‫تمام كتب درستی و دانشتگاهی سته استتان و ایالت ایران یعنی فلستطین و لبنان و سوریه پر است از خلی‬ ‫عربی! تازه عالوه بر مادرجنده حسن ببخشید سید حسن رهبر حزبا لبنان‪ ،‬بشار اسد نیز مدام در نوشتار و‬ ‫سخنرانیهاش از خلی عربی جای خلی فارس بهره میبرد و یکی هم نیست به این لندهور دیکتاتور بگوید‬ ‫پیشدی‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪44‬‬

‫ریاضیات سیاست‬

‫دارم كتابی مینویستتم با عنوان «ریاضتتیات ستتیاستتت»‪ ،‬در این كتاب به ارزش گزارههای ستتیاستتی و‬ ‫حقیقتهای ماتریستتتی میپردازم‪ ،‬و اینكه دستتتتكاری در بازی متغیّرها تا چه اندازه میتواند در معادالت‬ ‫ستتیاستتی دنیا تاثیرگذار باشتتد‪ .‬مثلن در معادالت ستتیاستتی خاورمیانه‪ ،‬چهار كشتتور ایران‪ ،‬استترائیل‪ ،‬تركیه و‬ ‫عربستتان از زمره متغیرهای اصلی محسوب میشوند و ترامپ به عنوان سناریستی خبره‪ ،‬با هر حركتی كه به‬ ‫مهرههاش میدهد‪ ،‬تعادل منطقه را بههم میزند و خوب میداند با چه حركتی تعادل را باز به منطقه برگرداند‪.‬‬ ‫او همین كار را با متغیّرهای اصتلی كشورهای خاوردور هم دارد انجام می دهد‪ .‬چهار كشور چین‪ ،‬ژاپن‪ ،‬كره‬ ‫جنوبی و كره شتمالی از زمره متغیرهای اصلی منطقهی خاوردور محسوب میشوند‪ .‬ترامپ با اینكه حقیقتی‬ ‫جز پول نمیشتناستد‪ ،‬طی ستال گذشته‪ ،‬بازی ظاهرن هولناكی را با دو كشور ایران و كره شمالی به مثابه دو‬ ‫كشتور شترّ‪ ،‬در دو منطقهی خاورمیانه و خاوردور آغاز كرده و با برجستهسازی نقش تخریبی این دو كشور‪،‬‬ ‫موفق شتده قراردادهای تستلیحاتی سنگینی با دیگر كشورهای هر دو منطقه منعقد كند! ترامپ رییسجمهور‬ ‫آمریکاست‪ ،‬و اگر به عنوان نمایندهی یک ملت‪ ،‬بر خالف اوباما‪ ،‬نتوانسته چهرهی جهانی محبوبی از خود به‬ ‫اكران بگذارد‪ ،‬اما با اعمال ستتیاستتتهای زیركانه موفق شتتده كشتتورش را از ركود اقتصتتادی نجات دهد‪.‬‬ ‫میخواهم عنوان كنم كه از نهر ترامپ دوستت و دشتمنی وجود ندارد بلکه آنچه اهمیت دارد مشتریست‪.‬‬ ‫مثلن او بعد از انعقاد قرارداد چهارصتد میلیاردی با عربستان‪ ،‬تالش كرد تمام كشورهای منطقه را با آلسعود‬ ‫متّحد كند و دقیقن در لحههای كه ایران در خاورمیانه منزوی شده بود‪ ،‬بیتالمقدس را پایتخت اسرائیل نامید‬ ‫تا ایران را از انزوای ستتیاستتی خارج كرده و تعادل را دوباره به خاورمیانه بازگرداند؛ تا باز بتواند با برنمائی‬ ‫شیطان‪ ،‬قرارداد تسلیحاتیِ تازهای با یکی دیگر از كشورهای پولدار شیخنشین ببندد‪.‬‬ ‫‪/87‬آذر‪7931/‬‬


‫‪ | 42‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫كار ادبی جز خرابكاری نیست‬

‫دوستش دارم‪ ،‬خیلى!‬ ‫خوب مىخواند اما هنوز مانده بفهمد چرا خودم را هى خراب مىكنم! در دانشگاه نویسش خالق یادش‬ ‫ندادهاند و نمیداند كار ادبی یکجور خرابكارىست‪ .‬یک نویسندهی خالق ناگزیر است مدام انقالب كند و‬ ‫این تغییر ممکن نمىشتود مگر با شتورش علیه خود‪ ،‬خودى‪ .‬دیگر آن دیگرى وجود ندارد‪ ،‬هركه عضوى از‬ ‫جمعیتىستتت كه در توستتت‪ ،‬تا مىتوانى با خودت روراستتت باش! تنها اشتتتیاق به این انحراف ماندگارت‬ ‫خواهد كرد‪ .‬شتتاعر اگر خراب نباشتتد‪ ،‬اگر خرابكارى نکند كارمندىستتت كه جز از اخالقِ مألوف دستتتور‬ ‫نمىگیرد‪ .‬نوشتن خودكشىست و نویسنده مازوخیستى كه آزار نمىبیند مگر با شکنجهى آن دیگرى كه فکر‬ ‫مىكند حق با اوستتت! اگر علیه عادت كه خالقِ اخالق استتت شتتورش نکنى خالق نیستتتى‪ ،‬مردم عاشتتق‬ ‫طوطىاند‪ ،‬شیفتهى میمونهایند چون خودشان هم جز تقلید نمىكنند‪.‬‬ ‫دوستش دارم‪ ،‬خیلى!‬ ‫دخترى ژنىستتت‪ ،‬خواهرش مدام بهش هشتتدار مىدهد كه على همه را ول كرده مواظب باش! مادرش‬ ‫همیشته میپرستد این چه جور ادیبىستت كه ردّى از ادب در كارهاش نیست؟ عمرت را با این دیوانه تلف‬ ‫نکن دختر!‬ ‫این بزرگترین مشکلم با هرچه دلدار بوده كه از بیست سالگى داشتهام‪ .‬همهشان هم به این دالیل یک‬ ‫جاى رابطه عوض شتتدند‪ ،‬عوضتتى شتتدند و تعویضشتتان كردم‪ .‬این آخرى را یکجورهایى یکجورِ دیگر‬ ‫دوستت دارم‪ ،‬انگار از آنیماى خودم پدید آمده‪ ،‬بدجور دوستتداشتتنى ست‪ .‬مایل است با من معاصر باشد‪،‬‬ ‫ستعى مىكند دركم كند‪ ،‬دخترِ تیزىست‪ ،‬خوب مىگیرد اما هنوز نمىداند كه با ما كسى معاصر نیست‪ .‬براى‬ ‫همین بهزودى دچارِ یک تنهایىِ وحشتناک خواهد شد‪ ،‬هنوز به نشنیدن‪ ،‬به ندیدن معتاد نیست‪ ،‬پریشب بهش‬ ‫گفتم از عهتدهى انجامِ این تنهایى فقط نبو برمىآید‪ ،‬از اینجا دیگر بدن به كار نمىآید‪ ،‬باید آنقدر بخوانى‬ ‫كه مغزت عضالنى شود‪ ،‬روى چشمهات كار كن‪ ،‬آنقدر كار كه در خیابان پوزهى آدمها را ببینى‪ ،‬گوشهاى‬ ‫دراز برخى و دندانهاى تیزِ برخى دیگر را‪ ،‬ببین چگونه به هم شاخ مىزنند‪ ،‬نترس! برو توى شلوغىِ مترو به‬ ‫این حیوانات بخند!‬


‫علی عبدالرضایی | ‪41‬‬

‫دوستتش دارم‪ ،‬خیلى! اما نمىتوانم به خاطرش مثل همه باشم‪ ،‬مثل همه بنویسم‪ ،‬متاسفانه جز من كسى‬ ‫نیستت كه اسمى باشد و خراب بنویسد و نترسد از یکكاره از دست دادنِ اسم‪ ،‬برعکس! هستند بسیارى كه‬ ‫خراب آغاز كردند تا جنجال استتمىشتتان كرده بعد آقایى كنند و حضتترتِ اخالق قلمداد شتتوند! من از این‬ ‫حضرات كه این روزها حتى پوزِ چگوارا را زدهاند بیشتر مىترسم! این دسته تنها از بركهى فرصتطلبى آب‬ ‫مىخورند كه خواهرِ تنىِ ریاكارىستت‪ ،‬پس ادامه مىدهم به این خرابكارى حتى اگر قرار باشد این آخرى‬ ‫كه دوستش دارم خیلى‪ ،‬عوض شود‪ ،‬عوضى شود‪ ،‬تعویض!‬ ‫‪/81‬آبان‪7931/‬‬


‫‪ | 41‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫تعارف بیتعارف‬

‫از یکجایى باید تعارف را بگذارى كنار و بزنى به ریشتتته كه موجب هجمهى فیک شتتتده‪ ،‬رهبر فیک‪،‬‬ ‫روشتتنفکر و نویستتندهی فیک‪ ،‬مالنده و خواننده فیک‪ ،‬و در نهایت زندان و زندانبان هر دو فیک! یکجایى‬ ‫باید به ستتیطرهى جندگى فرهنگى به لمپنیستتم فرهنگى پایان داد‪ .‬باید نستتل جوان یاد بگیرد دقیقتر بنگرد یا‬ ‫دوباره نگاه كند! براى اینكه یک روشتنفکر شتعورى‪ ،‬در واقع یک روشتنفکر واقعى را شناسایى كنیم اول‬ ‫باید خیل روشتتنفکرهاى شتتعارى را كنار بزنیم‪ .‬روشتتنفکر شتتعارى همانطورى كه از استتمش پیداستتت‬ ‫كسىست كه مدعى چیزىست كه نیست؛ یعنى مثل یک لمپن ربطى به كارى كه فکر مىكند یا نشان مىدهد‬ ‫كه دارد مىكند ندارد‪ .‬او مثل انگل از الشهى مدیا تغذیه مىكند‪ ،‬بازیگرىست كه هر لحهه نقش عوض كرده‬ ‫حتى مىتواند باورپذیرتر از نوع واقعى‪ ،‬ایفاى رُل كند‪ ،‬او ستلطان ستطد استت‪ ،‬از حداقل كنشهاى سیاسى‬ ‫برخوردار نیستت اما مىتواند صتادقانه علیه كستى بجنگد كه خودِ اوست‪ ،‬لمپن‪-‬روشنفکرها همه از دم دُن‬ ‫كیشوتاند‪ ،‬با این تفاوت كه مىدانند دارند فقط شعار مىدهند‪ ،‬هر كدامشان مدام سنگ كلمهاى كور به اسم‬ ‫«مردم» را به ستینه مىزند چون مردم هرگز از مُد نمیافتد چون مردم همیشه مُد است چون مردم یک نفر یا‬ ‫گروهى خاص نیستتت كه مدعى ش تود‪ ،‬لمپن‪-‬روشتتنفکرها این روزها همهجا هستتتند و مثل وَبا به جانتان‬ ‫افتادهاند‪ ،‬طورى كه گاهى حتى نمىفهمید كه دارید با صتتتداى تقلبىشتتتان حرف مىزنید‪ ،‬پشتتتت فکرهاى‬ ‫عاریتىشان سنگر گرفتهاید‪ ،‬مثلن شک ندارم همین امروز پست خیلىهاشان را الیک كردهاید‪ ،‬براىشان كف‬ ‫زدهاید و تشویقشان كردهاید به اطوارشان ادامه دهند…‬ ‫كال شتعر مىخواهد بهطور ریشتهاى با هجمهى روشنفکران شعارى‪ ،‬با لمپنیسم سیاسى و فرهنگى كه‬ ‫مثل وبا به جان فرهنگ معاصتر افتاده مبارزه كند‪ .‬كال شعر بیشک جدالى طوالنى در پیش خواهد داشت و‬ ‫نیک مىداند براى اینكه در این باره روشتنگرى كند باید بسیار وقت بگذارد و شبهاى بسیارى به نقد این‬ ‫سرطان فرهنگى اختصاص دهد‪.‬‬ ‫‪/85‬آبان‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪44‬‬

‫باالخره حجاریان بند را آب داد!‬

‫طی روزهای اخیر‪ ،‬همهی استمرارطلبان در مقاالتی كه نوشتند‪ ،‬از بالهتی كه طی قیام فرودستان به خرج‬ ‫دادنتد‪ ،‬در نهتایت وقاحت و پررویی دفاع كردند و این گونه مثل ستتتابق‪ ،‬مردم یا مخاطبان خود را عاری از‬ ‫شتعور ستیاسی دانستند‪ ،‬جز «سعید حجاریان» معروف به «سعید مهفری» كه اوایل حکومت اسالمی از زمره‬ ‫بنیان گذارانِ وزارت اطالعات بود و بعدها به تئوریستین جریان اصالحات معروف شد‪ .‬حجاریان در آخرین‬ ‫پاراگرافِ آخرین مقالهای كه دربارهی قیام فرودستان نوشت‪ ،‬با اینكه میخواست از گاردی كه استمرارطلبان‬ ‫طی قیام فرودستان اتخاذ كردند‪ ،‬دفاع كند‪ ،‬بی آنكه بداند یا بخواهد‪ ،‬نقش پلید استمرارطلبان را در سركوب‬ ‫قیام دیماه ‪ 91‬لو داد! من این پاره از مقالهی حجاریان را بیهیچ دستبردی اینجا میآورم تا آنها كه هنوز‬ ‫به ماهیّتِ پلیدِ استمرارطلبان پی نبردهاند‪ ،‬كمی فکر كنند‪.‬‬ ‫«دستاورد اعتراضات اخیر‪ ،‬تعلیق شعار «عبور از روحانی» نزد جناح راست بود‪ .‬چرا كه آنها به صورت‬ ‫غریزی نتیجته گرفتنتد‪ ،‬بدیلی در مقابل روحانی ندارند و باید به هر روش او را حفظ كنند چون دریافتند با‬ ‫معادلهای چند مجهولی مواجهند‪ .‬جناح راست شاهد بود كه در برخورد با این اعتراضات چهار عمل اصلی به‬ ‫كار گرفته شتد؛ بعضتی را جمع (بازداشتت)‪ ،‬بعضتی را ضترب (كتک )‪ ،‬بعضی را تفریق (تفرقه انداختن) و‬ ‫بعضتتی دیگر را تقستتیم (تفکیک معترضتتان به معیشتتتیهای بر حق و ستتیاستتیهای ناحق) كردند اما بنیاد‬ ‫اعتراضات همچنان پابرجا ماند‪».‬‬ ‫حجاریان در پاراگراف باال اقرار میكند كه در ستركوب قیام فرودستان از چهار عمل اصلی استفاده شد‪.‬‬ ‫او دو عمل جمع و ضرب را با بازداشت و ضربوشتم معترضان اینهمان كرده ست كه مجری این دو عمل‪،‬‬ ‫بیهیچ شکی بسی و سپاه یا همان اصولگراها بودند‪ .‬آقای تئوریسین در ادامه‪ ،‬دو عمل تفریق و تقسیم را با‬ ‫تفرقه و تفکیک مردم به دو گروه معترضتتان ستتیاستتی و معیشتتتی اینهمان كردهستتت كه همه میدانیم تنها‬ ‫استتمرارطلبها با طرح خطر ستوریهای شدن ایران و بروز جنگ داخلی‪ ،‬باعث تفرقه بین طبقهی متوسط و‬ ‫فرودستت شدند‪ .‬استمرارطلبها به درستی واقف بودند كه طبقهی متوسط‪ ،‬بخش بزرگی از جمعیت شهری‬ ‫را تشتکیل میدهد و چنانچه در خیابان به فرودستان ملحق شود‪ ،‬كار حکومت دیگر تمامست‪ .‬پس انگشت‬ ‫گذاشتند روی نقطهی ضعف طبقهی متوسط كه همانا حفظ زندگی بخورنمیرشانست! از طرفی چه در حین‬ ‫قیام و چه بعد از آن‪ ،‬فقط استتمرارطلبها با طرح نامهایی چون قیام گرستنهگان‪ ،‬انقالب تخممر یا نهضت‬


‫‪ | 49‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫نان‪ ،‬به تفکیک مردم به دو گروه معترضتتان معیشتتتی و ستتیاستتی پرداختند‪ .‬در واقع استتتمرارطلبها كه تمام‬ ‫رسانههای برونمرزی چون بیبیسی را در اختیار داشتند و دارند‪ ،‬با استفاده از تکنیک ترسافزایی و در بوق‬ ‫و كرنا كردن خطر ستوریهای شدن ایران‪ ،‬باعث نگرانی مفرط طبقهی متوسط شدند و اینگونه فرصتی بزرگ‬ ‫جهت براندازی حکومتی دیکتاتور از دستتت رفت‪ .‬آنهایی كه با علم تأویل آشتتنایند خوب میدانند كه این‬ ‫پاره از مقالهی ستتعید حجاریان‪ ،‬معنا و تأویلی جز این ندارد و در واقع تئوریستتین استتتمرارطلبان بند را آب‬ ‫داده و اقرار كردهستت كه اتحاد دو جناح اصتولگرا و استتمرارطلب باعث ستركوب قیام فرودستان و حفظ‬ ‫حکومت خامنهای شده است‪.‬‬ ‫‪/2‬بهمن‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪22‬‬

‫باز هم تحریف آنارشیسم‬

‫حدود سه دههست كه دارم دربارهی آنارشیسم مىنویسم و علی ه تحریفى كه از آن در جهان فارسىزبان‬ ‫به دست دادهاند‪ ،‬یکتنه ایستادهام‪ .‬آنوقت گلهى كوچکى كه همهى شناختشان از آنارشیسم‪ ،‬محدود به دو‬ ‫تا كتاب درپیتىستت كه از فیلتر ارشتاد گذشتته و توستط تودهاىها ترجمه و در ایران منتشر شده‪ ،‬بى آنكه‬ ‫مقاالت آنارشیستى یا حتى كتاب اخیرم «آنارشیستها واقعىترند» را بخوانند یا بفهمند‪ ،‬با قطعیت كامل رىى‬ ‫به نژادپرستتىام مىدهند؛ چون مقالهاى طنزمحور نوشتتم با عنوان «من نژادپرستتم!؟»‪ ،‬خندهدار نیست!؟ تازه‬ ‫بعد هم رفقاى دیگرى كه پیشتر با مقاالت من آنارشتیستت شدهاند توقع دارند وقت بگذارم و پاسخِ به این‬ ‫بالهت بدهم! مرتیکهى مافنگى با من از «ماكس اشتیرنر» حرف مىزند كه محصل عقبافتادهى «شالیرماخر»‬ ‫و هگلِ خداباز است!‬ ‫هربار كه در وبستتایتهاى آنارشتتیستتتىِ فارستتىزبان‪ ،‬مطلبى مىخوانم كهیر مىزنم و گاهى فکر مىكنم‬ ‫اینها را هم محافل تودهاى و استتالمى اجیر كردهاند تا باز برینند به آنارشتتیستتم! طرف چند متنِ نادرستتت و‬ ‫ستتطحى دربارهی آنارشتتیستتم مىخواند و بعد مىرود آن را با نوشتتتار من قیاس مىكند! وقتى ویکیپدیاى‬ ‫فارسى هم نمىتواند تعریفى درست از پستآنارشیسم بدهد و جاى اینكه از نهریه پردازىِ «سال نیومن» یاد‬ ‫كند تمام توضیحى كه دربارهاش مىدهد متن بىربط زیر است‪:‬‬ ‫«پساآنارشیسم یا پستآنارشیزم یک فلسفهی آنارشیست است كه رویکردهای پساساختارگرا و پسامدرن‬ ‫(عبارت پستاستاختارگرا آنارشتیستم نیز استفاده میشود) را به استخدام میگیرد‪ .‬پساآنارشیسم یک نهریهی‬ ‫منسجمِ تنها نیست‪ ،‬بلکه اشاره به كارهای تركیبشدهی هر تعداد از پساساختارگراهایی همچون میشل فوكو‪،‬‬ ‫ژیل دلوز و ژاک الكان‪ ،‬فمنیستتهای پستتمدرن مانند جودیت باتلر و پستاماركستتیستهایی مانند ارنستو‬ ‫الكالئو‪ ،‬شانتال مویفا و ژاک رانسیر به همراه آن آنارشیستهای كالسیک با تمركز خاص بر روی اما گلدمن‪،‬‬ ‫ماكس اشتیرنر و فریدریش نیچه دارد؛ بنابراین این اصطالحات میتواند به طور گستردهای در هر دو رویکرد‬ ‫و نتیجه‪ ،‬متفاوت باشد‪».‬‬ ‫من یکی شتتش بار خزعبل باال را خواندم و چیزی نفهمیدم! آخر با چنین درک كجی چطور توقع دارید‬ ‫پاستتخ و همراهى مرا داشتتته باشتتید!؟ شتتمایى كه با اینگونه مطالعات كاتالوگى و غلطغلوط‪ ،‬خودتان را‬ ‫آنارشتتیستتت معرفى میكنید‪ ،‬دنبال حقیقتى جز یک تکه مثلث گوشتتتى نیستتتید! آنارشتتیستتم دكان نیستتت‪،‬‬


‫‪ | 21‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫آنارشتیستم دارودستته و گاو و گله نمىخواهد‪ ،‬یک آنارشتیستت باید بداند‪ ،‬باید كه بخواند‪« ،‬آنارشیستها‬ ‫واقعىترند» را خواندهاید!؟‬ ‫‪/83‬آبان‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪22‬‬

‫جماعت مادرسیّد و حذف روزهای ملی‬

‫جشتن مستلمانها هم یکجور عزاست‪ ،‬مثلن در سالروز تولد فالن مادرسیّد در نیمهی شعبان یا جعفر‬ ‫میروند مستجد كه جشن بگیرند‪ ،‬پس مدّاحِ نرّهخری كرایه میكنند بوگندو‪ ،‬میفرستندش پشت میکروفن تا‬ ‫صتتدای نکرهاش بپیچد در فضتتای بوجورابی مستتجد و حال آدم را بیش از پیش بههم بزند! تازه شتتیکترین‬ ‫عیدشان هم قربانست كه منجر میشود به تکهپاره شدن میلیونها گوسفند بیچاره!‬ ‫من این ها را ننوشتم كه دین و اسالم كسی را انگولک كرده باشم‪ ،‬كاری هم با پیامبر ندیدبدید اسالم كه‬ ‫احمقانه خودش را آخرین شاعر و پیامبر خوانده ندارم! گرچه تنها همین ادعا كافیست تا هركه خردههوشی‬ ‫دارد برای همیشته بیخیال استالم شود! محمد بیشک شاعر بدی نبود‪ ،‬به فکرهایی كه از زرتشت و موسا و‬ ‫عیستا وام گرفته بود‪ ،‬خوب پرداخت‪ ،‬او بیشک از افراد قبیلهی بنیهاشم جلوتر بود‪ ،‬اما نمیدانست كه فکر‬ ‫مثل رودخانه در جریانستتتت و اگر چون بركه راكد بماند‪ ،‬میگندد! بیشتتتک اگر محمد خودش را آخرین‬ ‫پیامبر نمیخواند و نمیگفت كه بعد از من دیگر كستتی فکر نخواهد كرد و نیازی به تفکّر نخواهد داشتتت‪،‬‬ ‫حاال استالم خودش را توستعه میداد و فرجامی چون داعش و طالبان و حکومت آل سعود و ایران نداشت!‬ ‫محمد با واپسین خواندن خودش‪ ،‬در واقع پایان آینده و انسان و در نهایت جهان را اعالم كرد و نمیدانست‬ ‫كه زندگی با یا بی او ادامه خواهد داشتت‪ .‬محمد مثل هر شتاعر آوانگاردی دچار نوعی تنفر ادیپی نسبت به‬ ‫شاعران قبلی (زرتشت و موسا) بود و هیچ اشکالی نداشت اگر خودش را اولین پیامبر میخواند اما با آخرین‬ ‫خواندن خود نشتتان داد كه هیچ دركی از جهان و آینده ندارد‪ .‬یک جایی حتمن به این بحث بهطور مفصتتل‬ ‫خواهم پرداخت و اینجا بهتر استتتت برگردم به تقویم ایرانی كه دَرش كلی روز تعطیل الکی میبینم مختد‬ ‫سوگواری و اصلن همین باعث شده ایرانیان از زمره غمگینترین مردمان دنیا محسوب شوند‪.‬‬ ‫حاال ببینیم حضترت مادرستیّد روحانی كه از زمره اكتشتافات امّتِ همیشه زیر كیر است اخیرن چه فکر‬ ‫بکری برای رفع این معضتل كرده! از قرار معلوم روحانی و مشتاورانش به درستی تصمیم گرفتهاند از تعداد‬ ‫روزهای تعطیل بکاهند تا جامعه كاریتر و پویا شتتتود‪ .‬برای همین افتادند به جان تقویم و آن چند روزی را‬ ‫هم كه تعطیل ملی بود و ربطی به مذهب نداشتت و مردم بنا به رسمی هزاران ساله با آنها حال میكردند از‬ ‫تعطیلی درآوردند‪ ،‬مثلن اگر مجلس حلقهبهگوش ایران این طرح را تصتتتویب كند دیگر مدرستتتهها در روز‬ ‫ستیزدهبهدر تعطیل نخواهند شتد تا مردم بیچاره نحستیشان را در دَدر به در كنند! در طرح جدید این شیخِ‬


‫‪ | 23‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫مادرسیّد‪ ،‬چند روز از لیست تعطیلی خارج شده اما هیچكدام این روزها از زمره اعیاد مذهبی یا میالد و وفات‬ ‫یک مشت مادرسیّد عرب نیست كه امامشان كردهاند! یعنی مرتیکهی لچر نه كاری به محرم داشته نه صفر! نه‬ ‫دست در تعطیالت رمضان برده نه از تعطیالت ایّام ف اطمیّه كاسته و رسمن به رسوم باستانیِ هرچه ایرانی كه‬ ‫بهش رای داده‪ ،‬گفته بیآلخ!‬ ‫‪/9‬دی‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪24‬‬

‫برای اسم معامله نکن با ژورنالیسم!‬

‫ده ستالم بود كه اولین شتعرم در مجلهی جوانان منتشتر شتد‪ .‬پس قریب چهار دههست كه مینویسم و‬ ‫بیش از شتصتت كتاب منتشتر كردم با اینهمه ستالی نیستت كه در چند كورس و كالس تئوریک ننشینم و‬ ‫شتاگردی نکنم! مثلن همین حاال ستر كالستی با عنوان «شتکل متن» در كال ستیتیلیت حاضر میشوم كه‬ ‫استتادش هنوز در اوانِ كار حرفهایست و تازه از دانشگاه رها شده اما دربارهی هایپرتکست خوب كار كرده‬ ‫و تجربهها دارد‪ .‬طی این ستتالها دورههای تئوریک مختلفی را در بستتیاری از كال ها و دانشتتگاههای لندن‬ ‫گذراندم و شتاگردی خیلیها را كردم كه برخیشان بعدها شاگردم شدند‪ .‬متاسفانه فارسیزبانها معتقدند كه‬ ‫برخی مادرزاد شتاعر و نویستنده به دنیا میآیند و اگر از كستی بیاموزند بدل به مر مقلد خواهند شد و جز‬ ‫تکرارِ استتاد نخواهند كرد! طرف عملهگی میكند تا بنّا شتود‪ ،‬شتاگردی میكند تا پنچری ماشینها را بگیرد‪،‬‬ ‫دوره میبیند تا لحافدوزی باز كند اما اگر بخواهد پوئتیکا و فنّ شتتاعری بخواند به او ایراد میبندند! اگر در‬ ‫كالس داستاننویسی بنشیند مسخرهاش میكنند! این درک درست نیست‪ ،‬این نگاه ابلهانه و سنّتیست‪ .‬هدف‬ ‫اصتلی من از تاستیس كال هرگز استادی نبود بلکه خلق نسل جدیدی از شاعران و نویسندگان بود كه هیچ‬ ‫نستبتی با فرهنگ و ستنّت لگدخوردهی ایرانی نداشتته باشند! نسلی كه تنبلی و كونگشادی را كالس نداند‪،‬‬ ‫بیستوادی را مزیّت نخواند و به اینكه دیپلم هم ندارد اما خوب می نویسد پُز ندهد! از روز اول تا هنوز هم‬ ‫به تکتکِ كالجیها انگ تقلید از عبدالرضایی زده میشود در حالی كه وقتی ترجمهی كارهاشان در زبانهای‬ ‫مختلف منتشر شد اغلب از خصیصههای خودویژهی هر كدام از شاعران كالجی گفتند و نوشتند‪.‬‬ ‫استتاستتن شتتاعر اگر فراموش كند كه دانشتتجوستتت‪ ،‬اگر نداند كه باید بخواند و مدام نگران نخواندن‬ ‫كتابهای نیمهكاره بر تختخوابش نباشتد به دردِ الی جرز هم نمیخورد! نویسنده ای كه نداند امروز بسیار‬ ‫بیشتر از دیروز نمی دانتد ابلهی بیش نیستتتت! آموختن و شتتتاگردی بد نیستتتت‪ ،‬نخوانده استتتتادی كردن‬ ‫كثافتكاریست‪ ،‬ابله!‬ ‫‪/88‬آبان‪7931/‬‬


‫‪ | 22‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫جز مدیا دشمنی ندارد اندیشیدن‬

‫بعد از انتخابات اخیر‪ ،‬به این یقین رستیدم كه اندیشه و اندیشیدن تابعی از شرایط مادیست و رسانهها‬ ‫قادرند با كیشّی به فیشّی حقیقت دستساز خودشان را به خوردِ مردم دهند و از آنان به مثابه قویترین اهرم‬ ‫فشتار بهرهبرداری كنند‪ .‬اگر ماركس پیشتر معتقد بود كه فقط در جوامع سترمایهداری‪ ،‬گفتمان مسلط همان‬ ‫اندیشتهی هیئت حاكمهستت‪ ،‬حاال در عصر پسادموكراسی باید اقرار كرد كه در تمام كشورهای دنیا‪ ،‬گفتمان‬ ‫مستتلط چیزی جز ایدههای طبقهی حاكم نیستتت كه تولید اخبار و حقیقتِ دستتتستتاز در خبرگزاریهای‬ ‫زنجیرهای میكند و همچنان به تغذیهی رستتانهها مشتتغول استتت‪ .‬اگر در قرن بیستتتم جمعیت نویستتنده در‬ ‫اتحادیه ناشتتران بر مغزها حکومت میكرد‪ ،‬حاال خبرگزاریها جانشتتینشتتان شتتدهاند! اوضتتاع اصتتلن خوب‬ ‫نیستت‪ ،‬حاال دیگر پستادمکراسی از دمکراسی جز نامیدهای توخالی باقی نگذاشته‪ ،‬البته هنوز هر كه میتواند‬ ‫انتخاب كند اما همان را انتخاب میكند كه خبرگزاریها پیشتتتنهاد میكنند‪ .‬ژورنالیستتتم حاال دیگر صتتتدای‬ ‫فراگیری دارد كه بهطور كامل تابع مراكز بانکیستت‪ ،‬صتدایی كه مثل وبا اپیدمی شتتده و آنقدر توسط مدیا‬ ‫تکرار میشود كه مردم دیگر محال است صدای دیگری بشنوند‪ .‬در شرایط كنونی هر فعالیتی جز كار شعوری‬ ‫و تمركز روی تولید جمعهای خوانشتیِ الیت‪ ،‬آب جز به آستتیابِ بالهت نمیریزد! حاال دیگر هر جنگی جز‬ ‫نزاع علیه فرآوردههای رستانههای ماكستیمالیستی بیهودهست! مدیا فقط مخاطب میخواهد و برای حفظ آن‬ ‫مدام عروس تکِ مشتتهور تولید میكند تا در مواقع لزوم فنها و طرفدارهای بزكیشتتان را علیه روشتتنفکران‬ ‫شعوری بشوراند‪ .‬انتخابات خردادماه ایران نشان داد كه اندیشیدن دشمنی ندارد مگر رسانههای ماكسیمالیستی!‬ ‫‪/81‬آبان‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪21‬‬

‫هدایت سیاسی نبود منگل!؟‬

‫مىگوید تو كه مىدانى‪ ،‬تو كه مىتوانى پس چرا مثل هدایت مىنویسى؟ چرا سیاسی نمینویسی؟‬ ‫نمیفهمد! نمیفهمد كه ما در تاریخ فکر فارسی‪ ،‬سیاسیتر از هدایت نداشتیم!‬ ‫نمىداند! نمىداند من اگر واقعن بنویسم‪ ،‬اگر واقعن راه كنم‪ ،‬خودش اولین كسى خواهد بود كه خواهد‬ ‫گفت فالنى جانش را به در برده‪ ،‬از لندن دارد براى مردم نستخه مى نویسد‪ .‬واقعیت این است كه دارم خیلى‬ ‫بیشتر از زیاد مىنویستم‪ ،‬فقط طى ستال گذشته در گروههاى مختلف تلگرام‪ ،‬بیش از دوهزار ساعت حرف‬ ‫زدم تا شاید دوهزار نفر را ترغیب كنم به فکر‪ ،‬به شورش علیه بالهت! كار من معلمىست‪ ،‬روشنگرىست‪،‬‬ ‫من فقط مىتوانم بگویم چهكار دارند با شما مىكنند‪ ،‬اگر بگویم چه كار كنید‪ ،‬توقع خواهید داشت خودم هم‬ ‫بیایم ایران و در همان فرودگاه طعمهى مشتتى كفتار شتوم‪ .‬كارد دیگر به استتخوان رسیده‪ ،‬راهى نمانده مگر‬ ‫شتورشتى شتعورى! هى نگو چرا براى آزادى فالن زندانی اصالحاتی چیزى نمىنویسى‪ ،‬من یکى تن به این‬ ‫ستوستول بازىهاى اصالحطلبانه نمىدهم‪ ،‬همیشه باید فرقى بین لمپن و روشنفکر باشد‪ ،‬این اطوارها دیگر‬ ‫نخنما شتتده‪ ،‬اینجور رفتارزنىها را بهتر استتت صتتداى آمریکا و بىبىستتى رهبرى كنند‪ ،‬وقتش رستتیده مرز‬ ‫بگذاریم بین روشتنفکرانِ شعورى و اینها كه در تلویزیونها شومنى مىكنند‪ ،‬من آنارشیستم! صد سال سیاه‬ ‫آبم توى جوى لمپنهاى اصالحطلب یا گروههاى نوتودهاى نمىرود‪ ،‬آرشهاى صادقى دارند مىجنگند‪ ،‬من‬ ‫نمىجنگم كه آرش كمانش را كنار بگذارد‪ ،‬براى آزادى باید هزینه داد‪ ،‬یکى تبعید مىشود یکى زندانى‪ ،‬حاال‬ ‫اگر ایران بودم‪ ،‬قطعن برایش مىمردم كه زندگى كنم‪.‬‬ ‫‪/81‬آبان‪7931/‬‬


‫‪ | 21‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫فقط شعر است كه میماند‬

‫آدم چیزفهمىستتت‪ ،‬از اواخر دههی شتتصتتت با هم صتتنم داریم‪ ،‬دو تا چشتتم نگران دارد كه خوب مرا‬ ‫میپاید‪ ،‬پروندهی تمام اینها كه ب ا من شتاعر و نویسنده شدند زیر دستِ اوست‪ .‬تنها كسیست كه دربارهی‬ ‫شعر دههی هفتاد میتواند درست بنویسد‪ ،‬حواسش مدام به چند و چونِ شعر در دههی هشتاد بود و گاهی‬ ‫گزارش میداد‪ ،‬مثلن هر ستتال میگفت كی واداده و مثلن داور شتتعر فجر شتتده! امستتال كه خواستتتم دیوان‬ ‫مناسباتش را ورق بزند گفت ول كن علی! كال شعر را ول كن! مهمترین دشمنان تو دستپروردههای تواند!‬ ‫از هیچكس شاعر و منتقد میسازی كه علیه تو بنویسند‪ ،‬ببین از فالنی و فالنی در دههی هفتاد چه ساختی و‬ ‫حاال چطور علیه تو مینویستند! پریروز یکی كه تا ماه گذشته ادمین كال شعر بود چیزهایی علیه تو در چتِ‬ ‫با من نوشت كه اگر نمیشناختمت محال بود باور نکنم! تو به آدمها آموزش می دهی بعد هم كه راه میافتند‬ ‫میچزانیشتتان‪ ،‬چرا با خود و شتتعرت اینقدر بد تا میكنی!؟ ول كن كال را! براهنی یک زیرزمین شتتاگرد‬ ‫داشت كه بعد از دو دهه هنوز مجیزش را میگویند‪ ،‬از او بدتر شفیعی كدكنی! آنها مرید و طرفدار میسازند‬ ‫تو دشمن! تکتکِ آنها كه طی سالِ گذشته در كال شعر‪ ،‬شاعر و منتقد شدند از تو متنفرند…‬ ‫«این هم از رفیق باشتعورم! دیشب جوابش را ندادم‪ ،‬چون هنوز نمیداند كه تنها میآییم و تنها میرویم‪،‬‬ ‫كال شتعر خواهد بود چون شتعر‪ ،‬چون شعور باید باشد‪ ،‬آدمها مدام میآیند و میروند‪ ،‬فقط شعر است كه‬ ‫میماند!»‬


‫علی عبدالرضایی | ‪24‬‬

‫شاگردبازی یا رقیبسازی!؟‬

‫كار من نه شتاگردبازی‪ ،‬بلکه رقیبستازیستت! بی علیهای عبدالرضایی این جهانِ جاكش قابلِ تحمّل‬ ‫نیست‪ .‬تقریبن از سال هفتاد دارم روی نفراتی كه اهل باشند كار میكنم و تا همین اآلنه هیچ پن سالی نبوده‬ ‫كه از اطراف درسام كسانی به اسم نرسیده باشند‪ .‬متأسفانه بهتجربه دریافتم كه هر آدمی قیمتی دارد‪ ،‬همینكه‬ ‫برَند شتتود او را میخرند !در كال ها اما نه روی معدودی‪ ،‬بلکه جمعیّتی پن هزار نفری را زیر نهر میگیرم و‬ ‫استتتتعدادها را از همه جور فیلتری عبور میدهم تا اگر تاب آوردند‪ ،‬بعدها خودشتتتان را خراب نکنند‪ ،‬پس‬ ‫آنهایی كه دوام میآورند نه فقط شتتتاعر و نویستتتنده‪ ،‬بلکه یکی از بهترین انواع علیهای عبدالرضتتتاییاند!‬ ‫اینروزها جماعت ترستو چو انداختهاند كه علی عبدالرضتایی دارد توی كال ها علیهای عبدالرضایی تولید‬ ‫می كنتد‪ ،‬عجتب بالهتی! یعنی توقع دارنتد كته كتال هم تولیتدِ نویستتتندهی بندتنبانیِ ایرانی كند!؟ آیا علی‬ ‫عبدالرضتایی یکتنه كم به ادبیات خواجهی فارستی خایه داده كه حاال نگرانند چندتا شود!؟ خوشا به حال‬ ‫فرهنگی كه جای یکی دهها من داشتتتته باشتتتد‪ ،‬دهها نهی ستتترباال و مستتتتقل كه مثل آل احمد حزبی پاپتی‬ ‫ویروسیش نکرده باشد‪ .‬اگر كال ها بتوانند در هر رشتهای چند علی عبدالرضایی تولید كنند كه مستقل باشند‬ ‫و مقلّد نباشتند‪ ،‬عالی ستت‪ .‬آرزوی آرمانیِ من استت تولید چند علی عبدالرضایی در حکمت و سیاست‪ ،‬در‬ ‫شعر و داستان‪ ،‬نمایش و سینما‪ ،‬در موزیک و ترانه در نقد و نقاشی مثل همین جاویدمهرِ نقّاش كه عالیترین‬ ‫عبدالرضتاییستت‪ ،‬بیشک امیرحسین شعوریترین نقاشِ معاصر ایرانیست‪ ،‬یک نهی مطلق كه اهل معامله‬ ‫نیستت و فکرهاش را چنان میكشتد كه ونگوک درد را! دور نیستت روزی كه جنبش شعوری كال در تمام‬ ‫ژانرهای فکری و هنری فعالیت كند‪ ،‬برای ما نه استم علی عبدالرضتایی‪ ،‬كه رسماش اهمیت دارد‪ ،‬رسمی كه‬ ‫میگوید برای استم معامله نکن با ژورنالیستم! تقلید مرام متوسطهاست‪ ،‬جز از راهی كه نرفتند نرو! شعوری‬ ‫باش‪ ،‬نه شعاری‪.‬‬ ‫‪/88‬آبان‪7931/‬‬


‫‪ | 29‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫سیاست سطحیسازی‬

‫هر دم از من میپرستتتنتد متاهیتت واقعی فالن كس و فالن جریتان چیستتتت!؟ از كجتا بدانم؟ من كه‬ ‫جاستوس ستن ندارم‪ ،‬كسی هم نیست از دل بیت رهبری خبرهای تاپ بفرستد تا خبرگزاری دایر كنم‪ ،‬فقط‬ ‫میدانم ستاده و سطحیسازی در تمام امور از زمره سیاستهای كلیدی حکومت ایرانست كه بخش بزرگی‬ ‫از آن توستط كسانی كه ظاهرن از حکومت بریدهاند اجرا میشود! اعتراض كه سطحی نمیشود‪ ،‬صدای درد‬ ‫بلند استتت‪ ،‬با ستتنگاندازی دزدكی و روستتریبرداری یواشتتکی كه نمیشتتود حکومت عوض كرد! اینگونه‬ ‫جامعه تنها عقده میكند خالی تا ناگهان منفجر نشتتود‪ ،‬همهچیز دارد حستتابشتتده پیش میرود‪ ،‬من كه علم‬ ‫غیب ندارم اما وقتی فیکها و ژورنالیستها این لیدرهای سطحیسازی‪ ،‬فضا را مغشوش میكنند‪ ،‬یعنی اتفاق‬ ‫مهمی دارد میافتتد كه نباید مهم تلقی شتتتود‪ .‬چندی پیش اكبر گنجی و دار و دستتتتهاش بهطور كامل برای‬ ‫مهرهی ستوخته روحانی خرج شتدند! برای همین دارند باز خردهملیجک خلق میكنند‪ ،‬بترسید از روزی كه‬ ‫فاطیكماندو ژاندارک و شومنها رهبر سیاسی شوند‪ ،‬كارگران در اتاقهای فکر به شدت مشغول كارند‪ ،‬حتی‬ ‫دارند خودِ خاتمی را دوباره آببندی میكنند‪ ،‬خوئینیها با ستالم و صلوات نیامده اما باز پای او را به میدان‬ ‫باز كردهاند‪« ،‬عبدا نوری» هم انگار آمادهباش خورده! این بار حتی از حستتتنگامبو نیز ستتتان خواهند دید‪،‬‬ ‫گرچه برای مجتبای جوان بهترین محلل همین خاتمی امتحان پسدادهستتت‪ ،‬رهبر جنبش یشتتمی‪-‬پشتتمی یا‬ ‫شاید خودِ كروبی هم بهكار بیاید‪ ،‬میبینید!؟ یاران هنوز در راهند‪ ،‬پس فعلن این باران بند نمیآید‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪12‬‬

‫شاعران همه اوالد شعورند‬

‫مهمستت! مهمست كه شاعر درست برود‪ ،‬نه براى دنیا و مردم و هجمهى چشم‪ ،‬نه مدیا و كوفت‪ ،‬بلکه‬ ‫شتعور! شتاعر اگر پدرمادر داشته باشد كلماتش‪ ،‬از اوالدِ كلمهست‪ ،‬تن به بالهت نمىدهد! شاید از گردن به‬ ‫پایین فستتقوفجور كند مثل ناظم‪ ،‬اما باالخانه جز به حکمت نمىدهد كه غش نداشتتت‪ ،‬ندارد! ژورنالیستتت‬ ‫نیستت كه تا خارج مىشتود یکراست مىرود به این دو تا تلویزیون براى كارچاقكنى! شاعر خوب مىداند‬ ‫كه اگر غل و غش داشتته باشتد دهنِ صتفحاتش تا ابد صاف است‪ .‬سالها پیش در لندن‪ ،‬هر ماهه شبى را‬ ‫داده بودند به من تا به اهل شتهرت تئوری و فلستفهى ادبیات درس بدهم‪ ،‬مىرفتم با احترام و برمىگشتم به‬ ‫خانه آرام‪ ،‬خوب هم جمع مىشتتدند‪ ،‬تا اینكه یک شتتب همراه همستترِ رجلى تودهاى‪-‬اكثریتى‪ ،‬دختر خانم‬ ‫ژورنالیستتى آورده شتد وزوزه مو! جلالخالق! یکكاره تدریس را تعطیل كردند و در كیشتّى به فیشّى فاطى‬ ‫كماندو‪ ،‬ژاندارک شتد! مانده بودم اینها را كه ژستت دیگر است به او چه! آن سالها تازه داشت كیسهكیسه‬ ‫پول از جیبِ مال ریخته مىشتد در لندن تا باد و بروتِ گوزو جماعت‪ ،‬چنین فراگیر شتود‪ .‬خالصه آپوزیشنِ‬ ‫خارجِ كشتور اینجورى به گا رفت‪ ،‬حاال هم كیشتّى به فیشّى مىكنند و یک شبه گوز مىشود گنبد! چپ و‬ ‫راستت هم ندارد از دم میانمایهاند‪ ،‬عصتر‪ ،‬عصر سیطرهى متوسطهاست كه هرگز از دستشان كارى ساخته‬ ‫نبود‪ ،‬هر چه كه باالخانهشتتان تهىتر باشتتد‪ ،‬بهتر فرمِ دلخواه مىگیرند‪ .‬ظاهرن یک ستتمت شتتاگردانِ مکتبِ‬ ‫حسینىِ خامنهاى و یک سمت دستپروردههاى موسوىِ خوئینىها صف زدهاند‪ ،‬اما هر دو سمت نوتودهاىاند‬ ‫و دور نیست روزى كه شلآغا همهشان را مالخور كند! روسیه پدرسگ فقط در سوریه كوالک نمىكند‪ ،‬با بد‬ ‫عصترى معاصتریم‪ ،‬رجاله و لکاته جماعت تپهى نریده باقى نگذاشتهاند در دنیا! رادیو و تلویزیون و خالصه‬ ‫متدیتا را بگیر بگا! روشتتتنفکرىِ ایرانى هم بى كه بخواهد ریده‪ ،‬بیخود كه كال نزدم! شتتتاعران همه اوالدِ‬ ‫شعورند‪.‬‬ ‫‪/83‬آبان‪7931/‬‬


‫‪ | 11‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫هنرمند مردمی كه مدام برند نمیپوشد كدّی!‬

‫دیشتب تا ستر صتبد با مترجم اسپانیش كارهام بیدار ماندیم تا تمام شد‪ .‬وقتی رفت خسته و بیانرژی‬ ‫داشتتم ور میرفتم با خوابی كه تازه داشتت میآمد‪ ،‬اما هنرمندی اسمی زنگ زد و گفت دمِ خانهی توام اگر‬ ‫كاری نداری بیایم ببینمت‪ ،‬از بار آخری كه اینجا آمده بود‪ ،‬دو ستالی میگذرد‪ .‬آن روز از لباسی كه پوشیده‬ ‫بودم خوشش آمده بود‪ ،‬من هم كندم و گفتم مال تو‪ ،‬گرفت و پوشید و خوشحال شد و پرسید‪ :‬خیلی یونیکه‬ ‫مال كدوم كشوره؟ من هم گفتم نمیدانم از فروشگاه تاناكورای سرِ خیابان مان خریدم‪ ،‬فوری كند و گذاشت‬ ‫توی پالستتیکی اما وقت رفتن آن را در آشتپزخانه جا گذاشت‪ .‬امروز هم از قرار معلوم برای ایده آمده بود‪،‬‬ ‫میخواستت برای كار تازهاش كلیپی بستازد‪ ،‬هنرمندی شدیدن مردمیست‪ ،‬از اینها كه اگر بگوزد مردم طال‬ ‫میگیرند! گفتم برو با فروشتگاه تاناكورای سر خیابانمان صحبت كن‪ ،‬لوكیشن خوبیست‪ ،‬در كلیپت جای‬ ‫اینكه كون الغر تلو بدهی و پرتوپال بگویی‪ ،‬برو توی همین فروشگاه و كنار فرودستانی كه مدام سنگشان‬ ‫را به ستینه میزنی لباسی پرو كن! سرش را انداخت پایین اما چیزی نگفت‪ ،‬قهوهاش را كه سركشید‪ ،‬رفت تا‬ ‫دو سال دیگر‪.‬‬ ‫‪/3‬آذر‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪12‬‬

‫وقتی كه جای تجاوز نصیحت میكنند‬

‫دور منقلى مىنشینند و وقتى زغالشان حسابى سرخ مىشود یکىش را با ماشه برمىدارند و همچنان كه‬ ‫دارند عمرشتان را مىستوزانند غیبتِ من مىكنند كه سالهاست سن و سال نمى شناسم‪ .‬اینان همه همنسالنِ‬ ‫مناند! گفت دشتتتمنِ بزرگت دارد مى میرد‪ ،‬گفتم جز با زمان دعوا ندارم كه اى كاش مردنى بود‪ .‬یکى دیگر‬ ‫پریروز پرسید یعنى چه كه طى یازده ماه چهارده كتابِ تازه منتشر كردهاى؟ پرسیدم هیچكدامشان خواندهاى؟‬ ‫گفت كه ستتالهاستتت دیگر نمىخواند و این را طورى گفت كه باور كنم نخواندن فضتتیلت استتت! بدبختىِ‬ ‫قریب به اتفاقِ بزرگانِ ایرانى همین بیستوادىست‪ ،‬حسادت هم دقیقن از همینجا آب مىخورد‪ ،‬اینان همه‬ ‫همنسالن مناند و من در این برهوت دیگر كس نمىبینم‪ .‬انگار همه به طرز فجیعى قات زدهاند‪ ،‬حکومتی و‬ ‫غیرحکومتی هم ندارد‪ ،‬همهشان!‬ ‫با یک عدد مغز الغر و دانش نحیف‪ ،‬امروز یکی دیگر آمده بود اینجا نصتتتیحتم كند‪ ،‬داشتتتت تجاوز‬ ‫میكرد به فکرهام! وقتی كه آن باال بر منبر مینشتتس تت دس تتِ خودم نبود یکكاره كودک شتتدم‪ ،‬زُل زدم به‬ ‫لبهایی كه هی باال و پایین میرفت‪ ،‬دقیقن مثل یک كودک! و درستتتت وقتی كه فکر كرد حرفهاش گرفته‬ ‫یکكاره گفتم دیگر بس است‪ ،‬خسته شدم‪ ،‬درِ خانه را باز كردم و گفتم گم شو! اما نرفت! نشست بر كاناپهی‬ ‫صتورتیِ چرکتاب و گفت در نوشتتههای تو یک انباریست كه مهمّاتش سکس است‪ ،‬مواظب باش منفجر‬ ‫نشتود كه اگر چنین شود تو اولین قربانیش خواهی بود‪ ،‬چیزی نگفتم اما باز گفت تو چرا اینهمه سکس را‬ ‫جدی میگیری؟ ستکس كه دیگر ستخت نیستت شاعر! تو در انگلیس زندگی میكنی كه مردمش قرنیست‬ ‫دیگر با پدیده ی ستتتركوبِ جنستتتی مواجه نیستتتتند‪ .‬در دلم گفتم چه ابلهی! هنوز نمیداند ستتتکس یعنی‬ ‫پروبلماتیک یعنی حل ناشدنی!‬ ‫هنوز داشتت میگفت سعی كن عاشق شوی كه سکس را تا همیشه با عشق نگه داری و نمیدانست كه‬ ‫ستکس یعنی نزدیکی با ناشتناس‪ ،‬با یک دور كه اگر نزدیک شود بیابانی كه آن میان وجود داشته ذوب شده‬ ‫هر دو دا میشوند و این گرما بعدِ پریودی كوتاه از دست خواهد رفت‪.‬‬ ‫‪/85‬آذر‪7931/‬‬


‫‪ | 13‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫بیبیسیِ دریوری‬

‫برای خیلیهتا وطن یعنی ختاک‪ ،‬امتا زبتان زمین نتدارد! آنهایی كه وطن زبانی دارند كاری به كارهای‬ ‫زمینی ندارند‪ ،‬اینكه خراستان شتده افغانستتان‪ ،‬ممکنستت معضتل شاعری كه جز زبان وطنی ندارد نباشد‪،‬‬ ‫اینكه افغانستتان شتده رینگ بوكس مشتتی ستیاستمدارِ مریض كه هر كدام نمایندهی جعلی ملتی هستند‪،‬‬ ‫شتتاید مشتتکل اصتتلی شتتاعری كه مال این زمان نیستتت نباشتتد‪ .‬آنچه مزدوران جمهوری استتالمی ایران در‬ ‫افغانستتان میكنند یا ستیاست كثیفی كه ناتو و آمریکا در خراسان پیش میبرند یا سیهكاری روسیه در كابل‪،‬‬ ‫اینها همه شاید معضل شاعری كه بین كلمات نفس میكشد نباشد اما اینكه تنها بهخاطر جداسازی و اعمال‬ ‫تفرقه‪ ،‬بیایند زبانی را از وستتط نصتتف كنند و بگویند این را بخوانید فارستتی و آن را بیبیستتیِ دری چنان‬ ‫چندشآور استت كه تنها میتوانی برای شتدت بالهتِ این كثافتكاری متأسف باشی‪ .‬آیا ممکنست روزی‬ ‫بیبیستی انگلیسی را به چند دستهی بیبیسی اسکاتیش‪ ،‬هکنی‪ ،‬آیریش و بریتیش و یا زالندی و آمریکایی‬ ‫تقسیم كنند؟ مشتی مسلمان عقبافتاده را بر زمین ایران و خراسان امیر كردهاند و حاال زمان زبانست‪.‬‬ ‫‪ /8‬نوامبر‪8171/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪14‬‬

‫عرصهی شاعر‪ -‬مزدورها‬

‫یکعده میپرستند چرا آنقدر كه به مستائل ستیاسی ایران میپردازی به اوضاع ادبیات مستقل در ایران‬ ‫نمیپردازی؟ خب این ستوال بدی نیست اما مسئله اینست كه هر چه بر ادبیات ایران میگذرد و نمیگذرد‬ ‫محصتول خواستتهای ستیاستی حکومت است! من دیگر حتی یک شاعر یا نویسندهی مطرح شده در این‬ ‫سالها نمیبینم كه مادرسیّد نباشد یا حکومت انگشت در كونش نداشته باشد‪ .‬انگار طی دو سال اخیر كار را‬ ‫بهطور كامل تمام كردهاند‪ ،‬نشریات ادبی هم كه بهطور كامل افتاده دستِ وردستهای سابق احمد غالمی كه‬ ‫حاال خودشتان هم در غالمی حکومت دست كمی از غالمی ندارند‪ .‬این دسته از جماعت مادرسیّد خودشان‬ ‫كتاب مینویسند‪ ،‬خودشان كتابشان را منتشر میكنند و خودشان هم توی مطبوعات دربارهشان مینویسند و‬ ‫در نهایت هم خودشتتتان به خودشتتتان جایزه می دهند! تقریبن دیگر هیچ كتابی از نویستتتندگانی كه واقعن‬ ‫مستتعدند‪ ،‬منتشتر نمیشود‪ ،‬هیچ نامی از آنها در نشریات نیست! عرصه عرصهی شاعر‪-‬مزدورهاست‪ ،‬توی‬ ‫هر النهی فستادی كه انگشت كنی یک مشت نویسنده‪-‬مزدور میزند بیرون! برای همین دیگر كاری به اره و‬ ‫اوره و شتمسیكوره ندارم‪ ،‬باید راست كرد و یک راست كرد توی سوراخ اصلی حکومت ضربن زورا! دیگر‬ ‫گذشتت آن دوره كه مالنتربوق سرطان چاراسبه داشت‪ ،‬دیگر شاعر بد و خوب نداریم‪ ،‬ناشر بد و خوب هم‬ ‫شوخیست‪ ،‬همه از دم مادرسیّدند! هی هم گیر ندهید به مهرهی سوختهای چون روحانی كه سیبلش كردند‪،‬‬ ‫حمله به روحانی بیفایدهست‪ ،‬جز سپاه و خامنهای و خاتمی به هر كه حمله كنید‪ ،‬كار دلشان را میكنید!‬


‫‪ | 12‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫تنها مادرانند كه تبعید میشوند‬

‫تبعید رابطهای تنی با مادر دارد‪ .‬جدایی نوزاد از رحم یکجور تبعید استتتت‪ ،‬پس همه تبعیدیاند‪ .‬دنیای‬ ‫رِحم همان بهشتتیستت كه ادیان دربارهاش وراجی میكنند‪ .‬زبان همیشه وقتی مادر نیست جای او مینشیند‬ ‫اصتلن اینكه میگویند زبان مادری‪ ،‬پرت نیست! تبعید از رحِم‪ ،‬بیرحمانهترین نوع تبعید است‪ .‬وگرنه خاک‬ ‫مادر نیست‪ ،‬كشورت هرگز مادرت نیست‪ ،‬علیالخصوص اگر از آن رانده باشندت‪ .‬جایی كه آنجا غریبهای‪،‬‬ ‫كشتوری كه تنها بالهتپرور استت‪ ،‬وطنت نیستت‪ .‬وطن آنجاست كه آزاد باشی بنویسی‪ ،‬فکر كنی‪ ،‬نفس‬ ‫بکشی! پس وطن وجود ندارد چون نوشتن همیشه غیرممکن است‪ .‬هیچ كشوری مادر نیست‪ ،‬مادر مرز ندارد‬ ‫و مرزها را تنها حبسیها عزیز میدارند‪ .‬دیروز در «كاونگاردن» یک گیلک صدام زد هموالیتی! كه نزدیکتر‬ ‫شتود اما آنقدر دور بود كه حتی لنگرود غریبه شتد! خاک مادر نیستت اما زبان همیشته هست‪ ،‬زبانِ مادری‬ ‫هستت چون مادر كه تبعید هر لحهه هی بزرگترش میكند‪ ،‬همیشه هست‪ .‬تبعید معنای دقیق بیمادریست‬ ‫و تنها مادرانند كه تبعید میشوند‪.‬‬ ‫‪/72‬آبان‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪11‬‬

‫فوتبال شجاع‬

‫بازی بدون جسارت‪ ،‬بدون ریسک‪ ،‬غیر پا دادن به ویراژِ بالهت نیست‪ .‬باید شجاع باشی‪ ،‬چنان شجاعی‬ ‫باشتی كه تروی شتعور را به تیم ملّی ترجید دهی! بازی آزاد شجاعی وسط زمین‪ ،‬و آزادیاش بیرونِ بازی‪،‬‬ ‫اینكه آزاد باشتی بازیِ دلخواهت را انجام دهی ت ا آزادی را تعریف كرده باشتتی‪ ،‬كار كوچکی نیست‪ .‬اساسن‬ ‫خیلی مهم نیستت كه خوب بازی كنی‪ ،‬اما مهم استت كه بازی را خوب كنی‪ .‬شتجاعی شعور جوانیست كه‬ ‫كمكم دارد به لمپنیستتمِ پیرِ فوتبال ایرانی تزریق میشتتود‪ .‬او مثل پروین به پابوسِ رهبر نمیرود كه دستتت‬ ‫ببوستد و بر مال و منال بیفزاید‪ ،‬بلکه میرود تا شاید روحانی شعور كند و از این بیشتر زن را از زمین دور‬ ‫نکند‪ .‬شتجاعی بازیگرِ شتعور است و فوتبال عینهو شعر‪ .‬بیستوپن كلمه میریزند وسط صفحه و زیباترین‬ ‫بازی زبانی در هر دریبل اتفاق میافتد‪ .‬فوتبال عینهو شتتتعر استتتت و «علی كریمی» بیشتتتک شتتتاعرترین‬ ‫فوتبالیست ایرانیست‪ .‬او با طرح آنارشی خودویژه اش‪ ،‬همیشه هیرارشیِ منحط فوتبال ایرانی را بههم ریخته‬ ‫و به ماهیتِ هنریِ آن افزوده‪ .‬مدتی پیش در برنامهی نود‪ ،‬وقتی مالک تازه به دوران رستتیدهی نفت گفت كه‬ ‫علی كریمی بعدِ بردِ سپاهان دست در جیب‪ ،‬بیتفاوت از كنا رش گذشته و صاحب باشگاه را تحویل نگرفته‬ ‫و پیروی از هیرارشی مرسوم فوتبال ایرانی نکرده‪ ،‬عشق كردم‪ .‬این كه دیانت و بالهت آغای پولِ بادآورده در‬ ‫برابر كریمی چنان تحقیر شتد كه آغای رییس جز تاسوعا مفرّی نداشت و هی خودش را به دین میمالید كه‬ ‫بیشتر بو بگیرد‪ ،‬بیشتر از پیش هنر ستتتربتاالی كریمی را مؤكتد میكرد كه حتی با غیاب خود در برنامهی‬ ‫كذایی بر حضتور لمپنیستمِ مدیایی غلبه كرده بود‪ .‬بازی زبانی كریمی را همیشته در صفحهی فوتبال دوست‬ ‫داشتتم‪ ،‬اینكه طی هر دریبلی مثل «مستعود شتجاعی» كلمهای حشتو را از سر راهش برمیداشت و با ایجاز‬ ‫خود اعجاز میكرد‪ ،‬بیان گر ذات هنری اوست كه قادر است نه را با صدای بلند اجرا كند‪ .‬علی كریمی شاعر‬ ‫فوتبال است‪ ،‬مسعود شجاعی شعور‪ .‬هر دو را مدام میخوانم‪ ،‬دومی را مدتیست كه بیشتر‪.‬‬ ‫‪/81‬آبان‪7931/‬‬


‫‪ | 11‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫فوتبالیست آنارشیست‬

‫تازه االن برنامهی هفتهی گذشتهی شارالتان فردوسیپور رو دیدم‪ ،‬دیدم كه چطور یه خایهمال بالفطره با‬ ‫استتفاده از شتارالتانیسمی ژورنالیستی‪« ،‬علی كریمی» رو مقابل مردم قرار داد‪ ،‬و تعجب كردم‪ ،‬واقعن حیرت‬ ‫كردم از وقاحت كارمند ریغوی جاستوسخانهی صتداوستیما و كارچاقكنِ یه مشت پاسدار مادرسیّد كه در‬ ‫نهایت وقاحت گفت پرت كردنِ میکروفن جاستتوسخانهی صتتداوستتیما‪ ،‬توهین به چهل میلیون نفره! علی‬ ‫كریمی و «مستعود شتجاعی» تنها دلستوزای واقعی مردم بین اونهمه فوتبالیست خواجهی ایرانیان! خایهی‬ ‫علی كریمی رو باید طال گرفت و محکم كوبید روی كلهی كولکافیستیِ خایهمالی مثل فردوسیپور! مملکت‬ ‫كه دست یه مشت مالی جاكش غاصب باشه اونوقت یه خایهلیسِ تلویزیونِ ضد مردمی خامنهای هم شاعرِ‬ ‫فوتبال رو مقابل مردم قرار میده! طوری كه هیشکی هم به این نفلهی ریغو نمیگه آخه هیشتک! تو رو كی‬ ‫میگاد!؟ علی كریمی رو از روزی كه پابهتوپ شد دنبال كردم‪ ،‬ما خیلی تختی و پوریای ولی رو شاخ كردیم‬ ‫امتا جفت شتتتون مطلقن قابل قیاس با علی كریمی حتى «ناصتتتر حجازی» نبودند! علی كریمی هر وقت كه‬ ‫وقتش بود كنار مردم ایستتاد و به قدرت پشتت كرد اما فردوستیپور مدام با ماستتمالی و افشای ظاهری‬ ‫فستتتاد در فوتبتال‪ ،‬هم از مردم محبوبیتت خریتد‪ ،‬هم از جماعت فاستتتد باج گرفت تا ستتتکوت كنه و به‬ ‫افشتاگریشتون ادامه نده! فقط یه جرىت‪ ،‬فقط یه فوتبالی می تونست جلوی مافیای كثیف فدراسیون تاج قد‬ ‫علم كنه‪ .‬از ژورنالیستم خواجهی ایرانی حالم بههم میخوره‪ ،‬ندیدم حتی یکیشتتون صداشون دربیاد‪ ،‬نه سرِ‬ ‫ماجرای مستتعود شتجاعی‪ ،‬نه حاال كه یه مشتتت بستتیجی جاكش افتادن به جانِ آنارشتتیستتِ فوتبال‪ .‬از علی‬ ‫كریمی باید در هر شرایطی حمایت كرد‪ ،‬علی كریمی حتی وقتی كه به سیم آخر میزنه حقه‪ ،‬فردوسیپور رو‬ ‫باید گرفت و از شش جهت فقط برد كربال‪.‬‬ ‫‪/81‬بهمن‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪14‬‬

‫حیف كه قول دادم‬

‫زن و مرد نداره‪ ،‬ژورنالیستتت ایرانی كولكافیستته! عین كشتتکرت رنگ عوض میكنه‪ ،‬خایهماله! اینكه‬ ‫حالم از ژورنالیستتت خواجهی ایرانی بههم میخوره بیخود نیستتت‪ ،‬خبرنگار ایرانی وقتت رو تلف میكنه‪،‬‬ ‫مصاحبهش رو انجام میده بعد هم خیلی راحت میگه پخش یا چاپ نشد‪ ،‬چون سردبیر مسلمونمون باهات‬ ‫موافق نبود‪ .‬یه معذرتخواهی هم میكنه و تموم! اما یه ژورنالیستت انگلیستتی ستتردبیر رو نمیگاد‪ ،‬حاال چه‬ ‫مستتلمون باشتته چه مثلکون! كارش رو میكنه‪ .‬هفت ستتال پیش قبول كردم با یه ژورنالیستتت انگلیستتی كه‬ ‫میخواستت فیلم مستتندی دربارهی هنر آوانگارد بستازه گفتوگو كنم‪ ،‬بعد كه فیلمش پخش شد‪ ،‬دیدم كه‬ ‫مصتاحبهم درش هست اما نه سَر داره نه ته! بهش گفتم خیلی كارت كثیفه چطور تونستی منو اینقده سانسور‬ ‫كنی؟ یارو گفت تلویزیون ستتانستتورش كرد و بعد ستترش رو انداخت پایین و رفت! گذشتتت و گذشتتت تا‬ ‫اینكه دیشتتب تماس گرفت و گفت توی این هفت ستتال به چند تا شتتبکهی تلویزیونی فیلممون رو دادم اما‬ ‫هیچكدوم قبول نکردن بخش مربوط به مصتتتاحبهت رو كامل پخش كنن ولی فردا ستتتاعت یازدهونیم فالن‬ ‫شتبکهی استکای بدون سانسور پخشش میكنه‪ ،‬من هم كه خونه تلویزیون ندارم‪ ،‬شال و كاله كردم رفتم بارِ‬ ‫روبهروی خونهم دیدم آره‪ ،‬همه رو پخش كرده! اگه این ژورنالیسته پس ایرونیهاش پوست چیز خرِ كِز داده‬ ‫هم نیستتن! باز یادم رفت‪ ،‬میخواستم دربارهی ناشر ایرانی بنویسم‪ ،‬لعنتیا دارن شاعرای جوون رو همهجوره‬ ‫میدوشن‪ ،‬چه خبره! سرم داره سوت میكشه! حیف كه به دوستدخترم قول دادم به هیشکی نگم مادرجنده‪.‬‬ ‫‪/91‬آذر‪7931/‬‬


‫‪ | 19‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫حاال را تلف نکن‬

‫فکر میكنی به چی؟ به كی؟ چیزی شده؟ كسی را دیدی؟ دوست داری ببینی؟ یا اتفاق بیفتد؟ به هر چه‬ ‫فکر كنی یا اتفاق افتاده یا دوستتت داری كه بیفتد‪ .‬همیشتته فکر میكنی به قبل یا بعد‪ ،‬در حالی كه داری حاال‬ ‫فکر میكنی! البته فکر كردن اصلن بد نیست اما فقط وقتی كارسازست كه باعث اتالف حاال نشود‪ ،‬میگویند‬ ‫فالنی اهل حالستت و این یعنی كه فالنی عاشتقست‪ ،‬او اهل گذشته و فردا نیست‪ ،‬مدام اینجاست‪ ،‬همین‬ ‫حاال را زندگی میكند‪ .‬عاشق حساب و كتاب نمیكند‪ ،‬آزاد زندگی میكند‪ ،‬او هیچ لحههای را تلف نمیكند‬ ‫بلکه همه را بهطور كامل مصتترف میكند‪ .‬عاشتتق نمیگوید كه ندارم‪ ،‬بلکه با نداری هم حال میكند‪ .‬با این‬ ‫وجود آنكه فکر میكند به یکی در گذشته عاشق نیست‪ ،‬چُالقیست كه جا مانده از امروز عقب مانده! عاشق‬ ‫آرزویی ندارد‪ ،‬آرزو احمقانهستت چون كاملن به آینده مربوطستتت و هیچ ربطی به حاال ندارد‪ .‬نیاز حالت را‬ ‫خراب میكند و باعث میشتتود كه حاال را بدون مصتترف بدل به گذشتتته كنی‪ ،‬نیاز وادارت میكند كه ترک‬ ‫حال كنی و بپری توی آیندهای كه محالستتت بینیازت كند‪ .‬آنهایی كه با حاال حال نمیكنند و مدام در فردا‬ ‫سیر میكنند در واقع از خودشان بیزارند‪ ،‬پس باید خودشان را عوض كنند تا بخش بزرگی از جهان دگرگون‬ ‫شود‪ ،‬و این حکایت مردم ایران است كه نه حال دارند نه حاال!‬ ‫‪/73‬آذر‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪12‬‬

‫غذای بینمک مادر ندارد‬

‫ناگهان به یک جایی میرستی كه دیگر هیچچیز‪ ،‬هیچجا مال تو نیست‪ ،‬شهرها غریبهاند‪ ،‬آدمها غریبتر‪،‬‬ ‫با اینهمه هی برمیخوری به یک نفر كه میخواهی مال تو باشد اما او با اینكه اهل كسی است مال هیچكس‬ ‫نیست‪ .‬كالفه میشوی‪ ،‬میروی در عکسی كه روى دیوار داری‪ ،‬دیگر به خاطر نمیآوری‪ ،‬تبعید حافههات را‬ ‫پیر كردهست اما مادر هنوز همانجوریست كه مینشست چارزانو غذا میكشید‪ .‬تنها مادر است كه هرگز از‬ ‫دستت نمیرود‪ ،‬حتی اگر پیر شتود‪ ،‬عوض نمیشود‪ ،‬باز بشقابت پُرِ اشبل میكند كه فسفر كم نیاوری‪ ،‬ماهی‬ ‫كه بیخود شتور نمیشود‪ .‬با این اعصاب كم و حوصلهی كمتر‪ ،‬باز كم میآوری‪ ،‬تازه میفهمی كه مادر فقط‬ ‫به قدر كافی خوب استت‪ .‬حاال ناچاری از عکس بزنی بیرون كه آشپزخانه بوی ماهی بگیرد‪ ،‬همانطوری كه‬ ‫داری میز را میچینی ترانتهی معروفش را با صتتتدای خودش میخوانی‪ ،‬بعد بشتتتقابت را پُر میكنی اما باز‬ ‫نمیخوری‪ ،‬غذای بینمک مادر ندارد‪.‬‬ ‫‪/73‬آذر‪7931/‬‬


‫‪ | 11‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫دوست داشتن كه رابطهبردار نیست‬

‫در باشتگاه داشتتم با تو چت میكردم كه دخترک برقى از كنارم گذشت اما چشمهاى ریزش از صورت‬ ‫ماه تو كه بر صتفحه ى موبایلم نشتستته بود نگذشتت‪ .‬پرسید دوست توست؟ گفتم نه! دوستش دارم‪ ،‬از رو‬ ‫نرفتت و بتاز عینهو فاطى كماندوهاى تهران پرستتتید چه رابطهاى با هم دارید؟ گفتم دوستتتت داشتتتتن كه‬ ‫رابطهبردار نیستتت‪ ،‬او زمان را برایم نگه مىدارد و نمیگذارد كه ستتخت بگذرد‪ ،‬مىنشتتانمش روى موبایل و‬ ‫مىگتذارمش این روبتهرو‪ ،‬و مثل باد مىدوم‪ ،‬با اینهمه نمىرستتتم به او كه جایی آن دورها كنار جوانی من‬ ‫ایستتاده و دیگر برنمیگردد‪ .‬انگار كه از اول با تو بودهام‪ ،‬با هر كه خوابیدهام یک تکه از سایههاى تو بوده بر‬ ‫دیوار‪ ،‬گرچه زندگىِ من قصتیدهاىستت بلند كه قافیه بستیار داشته اما تو ردیفى‪ ،‬همیشه بودهای و مدام باید‬ ‫بمانى كه ردیفم كنى‪ .‬در موبایل هم كه نباشتتی‪ ،‬در خیالم همیشتته حاضتترى و وقتِ برگشتتتن از باشتتگاه‪،‬‬ ‫مینشینى در چشمهام و حتى در فروشگاه‪ ،‬به هر گردنبلندِ كمرباریکى كه میكنم نهر تویى‪ ،‬با چشمهاى تو‬ ‫میپسندم پرتقالها را كه سوا میكنم اى سیبِ سرخ! گیالسها را با لبهاى گوشتىِ تو مزمزه میكنم آلبالوى‬ ‫درشتتِ من‪ ،‬حتى انگشتتتهاى بلندِ توستتت كه در خیابان ستتیگار را از گوشتتهى لبهام برمىدارد تا دود را‬ ‫دوباره در صورتِ آسمانىِ تو فوت كنم‪ ،‬من با تو زندگى مىكنم‪ ،‬با این همه عدالت نیست‪ ،‬عدالت نیست كه‬ ‫برگردى به خانه و همهچیز سرِ جاى خودش باشد جز تو‪.‬‬ ‫‪/88‬آذر‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪12‬‬

‫من و توی فانتزی‬

‫برخى به بازى معتادند اما فقط با خودشتان بازى مىكنند‪ ،‬اینها دائم در حالِ خودارضائىاند حتى وقتى‬ ‫با تو مىخوابند‪ ،‬بیخود نیستتت كه درستتت آنوقت مهم كه باید دیدت بزنند‪ ،‬چشتتمهاشتتان را مىبندند تا‬ ‫فانتزی از درِ پشتتی مغز وارد شتود و بنشتیند پشتِ پردهی چشم! و اینها همه یعنی كه دیگر عشقی در كار‬ ‫نیستت‪ ،‬حتى اگر ستکستىترین باشتى و مدام توى گوشت بگویند عاشقتم! تو تنها دیلدویی! یک دیلدوی‬ ‫كاملن گوشتی كه بر سیلیکون ترجید دارد‪ .‬حسادت هم اینجا دیگر كارگر نیست چون رقیب تو فالن مرد یا‬ ‫زن نیست بلکه یک فانتزیست‪ ،‬یک فانتزی كه درست سرِ موعد مینشیند پشتِ پردهی چشم و چنان حالی‬ ‫به او میدهد كه حالت خراب میشود!‬ ‫داشتتتى حالش را مىبردى‪ ،‬ببخش اگر ستتیلىِ محکمى خواباندم توى صتتورت نازت‪ ،‬مى خواستتتم مرا‬ ‫وقتى كه واقعن دیدنى هستتتم ببینى‪ ،‬نترس! من بازپرس نیستتتم عزیزم! فقط دارم كمک مىكنم درو نگویى‪،‬‬ ‫براى كستى كه عادت كرده عمرى درو بگوید راستت گفتن آ سان نیست‪ ،‬كار سختى در پیش دارى عزیزم!‬ ‫براى این كته بتاورت كنم‪ ،‬بتاید اول خودت باور كنى‪ ،‬خودت را باور كنى‪ ،‬زندگى قمارى طوالنىستتتت اما‬ ‫عشقبازى پوكر نیست‪ ،‬اینقدر بلوف نزن! آن قدر دوستت دارم كه بگذارم از من ببرى‪ ،‬فقط خواهش مىكنم‬ ‫از خودت نباز!‬ ‫‪/88‬آذر‪7931/‬‬


‫‪ | 13‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫شهرت بوی خون میدهد!‬

‫هفت‪-‬هشت سال پیش كه تازه تلویزیونهای برونمرزی راه افتاده بود‪ ،‬وقتی هنوز جزئیات ماموریتشان‬ ‫لو نرفته بود‪ ،‬وقتی نمیدانستم چه دودی آن جاها بلند است‪ ،‬دوست داشتم‪ ،‬واقعن دوست داشتم با مخاطبان‬ ‫بیشتری حرف بزنم اما ستراغم نیامدید یا آمدید و دربارهی چیزهایی خواستید گفتوگو كنید كه بوی بدی‬ ‫داشتت‪ .‬برای همین آن جاها كه میخواستتم نشتد و جاهایی هم كه میخواستتید مطلقن نمیخواستم‪ ،‬برای‬ ‫همین تاكنون در هیچ عکس و فیلمی نبوده و هنوز هم نیستم اما اخیرن یعنی طی سه سال گذشته هر روز كه‬ ‫میگذرد بیشتر ستتتراغم میآیید‪ ،‬حاال دیگر فایدهی اینترویو چیستتتت؟ حاال كه همه بو گرفتهاند؟ حاال كه‬ ‫آنقدر میدانم كه نمیتوانم اشتباه كنم!؟ به هر سمت كه رو میكنم‪ ،‬به هر چه كه میپردازم فکر‪ ،‬همهجا بوی‬ ‫بد شتاش استب بلند استت! لندن شتهر رسانههای فارسیزبان است‪ ،‬من هم كه گروهی اطالعاتی در اختیار‬ ‫ندارم تا بدانم كدامتان درستت میروید‪ ،‬برای كسی كه همهچیزش را برای استقالل و اسم درست داده آسان‬ ‫نیستت از هر دری وارد شدن‪ ،‬هر دری را باز و با آن بازی كردن! شاید باشند بین شمایان كسی و كسانی كه‬ ‫درد نشتر دارند اما من هنوز حس خوبی نستبت به شتما و تریبون تان ندارم‪ ،‬پس معافم كنید كه شهرت این‬ ‫سالها بدجور بوی خون میدهد‪.‬‬ ‫‪/87‬آذر‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪14‬‬

‫كدامشان تروریست نیستند!؟‬

‫«هراس از رفقا»‪« ،‬جامعهی فردا» و «ستیاستت برای عموم»‪ ،‬از زمره آثار «استکار الفونتن»‪ ،‬سیاستمدار‬ ‫هفتادوچهار ستالهی آلمانیست كه از سال دو هزار و پن ریاست حزب چپهای آلمان را به عهده داشت و‬ ‫بیستتتوچهار ستتال پیش رییس مجلس آلمان بود‪ .‬الفونتن چندی پیش در مصتتاحبه با نشتتریهای گفت‪« :‬من‬ ‫بارها به خانم آنگال مركل گفتم‪ :‬خانم صدراعهم‪ ،‬شما كه میخواهید با تروریسم مبارزه كنید‪ ،‬لطفن بفرمایید‬ ‫تروریستم یعنی چه؟ من دو ستال در مجلس این پرستش را تکرار میكردم‪ .‬او هم ستر جایش نشسته بود و‬ ‫پروندهای را ورق میزد‪ .‬مركل نمیتوانستتت به این پرستتش پاستتخ دهد‪ .‬بعد به یک كارمند وزارت كشتتور‬ ‫ماموریت داده شتتتد متن قانون مبارزه با تروریستتتم را تهیه كند‪ .‬طبق متن این قانون‪ ،‬ترور یعنی به كار بردن‬ ‫غیرقانونی زور برای تحقق خواست سیاسی! بعد از آن بود كه نمایندگان پن حزب سیاسی حاضر در پارلمان‬ ‫آلمان به اتفاق آراء تصویب كردند كه جورج بوش و تونی بلر تروریستند‪.‬‬ ‫‪/87‬آذر‪7931/‬‬


‫‪ | 12‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫ظرافت شعری‬

‫هم «ویلیام اس پیترز» و هم دوست دخترش الیزا‪ ،‬هر دو از شاعران مطرح آمریکا محسوب میشوند‪ .‬بار‬ ‫اول هر دو را چهار ستال پیش در فستتیوال شتعری كه در آلبانی برگزار میشد دیدم‪ ،‬آن روز حدود ششصد‬ ‫نفر در ستالن حضور داشتند‪ ،‬بیش از پنجاه شاعر كه از كشورهای مختلف دعوت شده بودند هم‪ ،‬در جایگاه‬ ‫مخصتتوص بودند‪ .‬هنوز هفت‪-‬هشتتت ستتطر یکی از شتتعرهای بلندم را تمام نکرده بودم كه میکروفن را ول‬ ‫كردم و از سالن به بهانه ی شلوغی و صحبت در گوشی چند نفر كه در ردیف جلو نشسته بودند زدم بیرون!‬ ‫به همه برخورده بود اما الیزا نکته را گرفته بود! بالفاصتله آمد پیش من‪ ،‬یکكاره گفت درست است كه وزیر‬ ‫این فستتیوال را ساپورت كرده اما او خود عاشق ادبیات است و چند رُمان منتشر كرده! بعدها الیزا كه ادیتور‬ ‫مجلهی مهمی در آمریکا بود‪ ،‬چند شتتعرم را منتشتتر كرد و با هم رفیق شتتدیم‪ .‬امروز كه لینک مصتتاحبهام با‬ ‫مجلهای انگلیسی را در گروه فیسبوكیمان فرستادم و در همان پست از چند شاعر خاص گروه از جمله الیزا‬ ‫خواستم كه حتمن بخوانند و از كامنت بی نصیبم نگذارند‪ ،‬جیسون نوشت الیزا كه هشت ماه پیش فوت كرده‬ ‫علی‪ ،‬بیخبری!؟ بستیار معدودند آنها كه دركی ریز از ظرافت دارند بسیار معدود! الیزا كه نام فامیلش هم از‬ ‫یادم فرار كرده یکی از آنها بود‪ ،‬طفلی!‬ ‫‪/87‬آذر‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪11‬‬

‫بیالخ دادن به تبعید‬

‫شادی انگار با من تنی نیست‪ ،‬نیامده وا داده لعنتی! همین نیم ساعت پیش‪ ،‬پیامش را دیدم‪ ،‬تا خواندم «به‬ ‫من زنگ بزن» بریدم! وقتی كه از دستتم كاری برنمیآید‪ ،‬از خودم بدم میآید‪ .‬از خون من استت‪ ،‬سته سالی‬ ‫میشتود كه آمده لندن بجنگد‪ ،‬جنگی تمامعیار داشتته چند سال آزگار! پیروز بوده اما روزگار جوابش كرده‪،‬‬ ‫چند بار این زیباییِ دیروز را دیدم كه ستتترطان به یغماش برده بود‪ ،‬هر بار هم كه از او رفتم‪ ،‬تکهای از قلبم‬ ‫كنده شتتتد‪ ،‬حاال نفسم میخواهد مرا ببیند‪ ،‬پارهی تنم میخواهد‪ ،‬وقت رفتن مرا ببیند‪ ،‬كاش چشتتتم دیدن‬ ‫داشتم‪ ،‬كاش چشمی داشتم كه میگریست‪.‬‬ ‫ستطرهای باال را در چنین روزی وقتی كه نوشتت «بیا ببینمت پیش از آنكه از لندن بروم» نوشتم! دیگر‬ ‫طاقت نداشتتتم‪ ،‬همیشتته از ضتتعف انزجار داشتتتم‪ ،‬و هر بار كه ستتاحره را میدیدم از اینكه از دستتتم كاری‬ ‫برنمیآمد از خودم بدم میآمد! دخترِ دایی مثل خواهرِ آدم استتت‪ ،‬مثل پارهی تن! من او را آن روز ندیدم‪ ،‬و‬ ‫شتتک ندارم كه ستتاحره این را فهمید گرچه مادرم وقتی كه فهمید مرا نفهمید! ستتاحره یک واقعن فمنیس تتِ‬ ‫شعوری بود كه در لندن سه سالِ تمام با سرطان جنگید و نشد! سرانجام مجبور شد برود ایران كه آنجا آرام‬ ‫بگیرد‪ ،‬بعدها خواهرم تلفن كرد و گفت كه در لنگرود به خاكش سپردهاند‪.‬‬ ‫پانزده سالم بود كه همشاگردیهام نسخهای از مجلهی جوانان دستم دادند و دیدم كه چند غزلم زیر نام‬ ‫آرمان لنگرودی منتشتتر شتتده‪ ،‬تعجب كرده بودم‪ ،‬من آن چرندیات را حتی برای كستتی نخوانده بودم‪ .‬بعدها‬ ‫ستتاحره گفت كه شتتعرهام را او برای انتشتتار در مجله میفرستتتاده! دختر باهوشتتی بود‪ ،‬پدرش بزرگترین‬ ‫كتابخانهی شتهر را داشت‪ ،‬هر وقت كه میرفتم آنجا كتابی كِش بروم‪ ،‬سا حره مشغول خواندنِ رمانی بود‪.‬‬ ‫او شعوری بزرگ در سری كوچک داشت و با رفتارزنیهای دهاتِ پیشرفتهای مثل لنگرود‪ ،‬بیگانه بود‪.‬‬ ‫متاستفانه هرگز نشتد آنجا آنطور كه دوستت داشتت باشد‪ ،‬حجاب فرهنگی بر صورتِ شعورش اسید‬ ‫پاشتیده بود‪ ،‬او با صتدای آستمانیش می توانست هنرمندی باشکوه باشد اما نشد! با شوقی سرشار آمده بود‬ ‫اینجا كه بخواند‪ ،‬كه بماند اما نشتتد! از ش ترّ ستترطانِ فرهنگی خود را خالص كرده بود‪ ،‬اما اینجا ستترطان‬ ‫تازهای گریبانش را گرفت و هر فنّی كه زد ولكن نبود‪.‬‬ ‫بارِ پنجمی كه شیمیدرمانی كرده بود دیدمش‪ ،‬انگار بر چهرهاش اسید پاشیده باشند از آنهمه زیبایی جز‬ ‫پوستی سوخته كه بر دو استخوان نحیف آویزان شده باشد‪ ،‬چیزی باقی نمانده بود‪ .‬آن شب كه خواهرم خبر‬


‫‪ | 11‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫را مثل پتک بر سترم كوبید و تلفن صتدای گریهاش را قطع كرد‪ ،‬اول خواستتم زنگ بزنم دوستان بیایند و با‬ ‫صدای زیبای ساحره رقدهاش را اجرا كنیم‪ ،‬ولی قبلن سری به صفحهی وایبرت زدم‪ .‬این را پیش از پرواز‬ ‫به ایران‪ ،‬توی فرودگاه هیترو نوشتته بودی! خواسته بودی برایت دعا كنم‪ ،‬من با خدات غریبه بودم‪ ،‬ترسیدم‬ ‫صداش بزنم حالت خرابتر شود‪ ،‬در عوض رفتم با رفقا برای تو زومبا رقصیدیم‪ ،‬جات خالی! شکی ندارم‬ ‫كه حتی زومبا را بهتر از همه میرقصتتی‪ ،‬كاری ندارد‪ ،‬فقط باید همان قرهای قاستتمآبادی را از كمر بگیری و‬ ‫سترتاستر تنت پخش كنی‪ ،‬زومبا خندیدن تن است‪ ،‬بخند عزیزم! راستی بچهها میخواستند بیایند خانهات‪،‬‬ ‫زیر بار نرفتم‪ ،‬ترسیدم بین آنهمه زیبایی احساس تنهایی كنی‪ ،‬سه چهار تا از تیکههای كمپِ اُشو هم بودند‪،‬‬ ‫از آن دستته خلها كه شتکی ندارم ببینیشتان كیف میكنی‪ ،‬خودشتان پی شنهاد كردند فردا همه با هم برویم‬ ‫كمپ! اگر برای تو نبود‪ ،‬عمرن نمیرفتم‪ ،‬امروز هم برای تو بود كه بیشتر نرم رقصتتتیدیم‪ ،‬حاال باید دردت‬ ‫كمتر شده باشد نه!؟ پس بخند عزیزم! شکی ندارم كه حاال به سرطان بیالخ دادهای‪.‬‬ ‫‪/73‬آذر‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪14‬‬

‫نقد كتابهای اینترنتى‬

‫ستال ‪ 42‬كتاب «داشتاخنامه» را در وبالگى با نثری نامرد نوشتم‪ ،‬بعد هم پىدیافش كردند و دست به‬ ‫دست شد‪ ،‬با خودم گفتم پس مىشود! همین شد كه حاال بیش از پنجاه كتاب در اینترنت دارم‪ ،‬نشر كتاب به‬ ‫صتورت چاپى آن هم در كشورت عالىست اما تا وقتى كه قانون نشر در ایران حالى به حالیست و طى هر‬ ‫ده سال‪ ،‬تنها سه ماه مىتوانى بادبادک كاغذیت را در هواى تنگِ وطن هوا كنى‪ ،‬نشر اینترنتى نه تنها بهترین‬ ‫بلکه تنها گزینهست براى شاعر و نویسندهاى كه فکرهایش در قفس جا نمىشود‪.‬‬ ‫نشتتر اینترنتى كتاب‪ ،‬حاال دیگر فراگیر شتتده اما هنوز خیلیها به رستتمیت نمىشتتناستتندش و كمتر‬ ‫منتقدیست كه دربارهی كتاب اینترنتى بنویسد‪ ،‬براى همین چنین كتابهایى مهجور مىمانند و كسى از آنها‬ ‫یاد نمیكند! طى پانزده سال اخیر الاقل ‪ 22‬مجموعه شعرم براى اولین بار در فضاى نت منتشر شده كه ارزش‬ ‫ادبیشتان قابل قیاس با آنچه تاكنون در ایران انتشار دادم نیست‪ ،‬اما ندیدهام یکى از كسانى كه در مطبوعات‬ ‫ایران هرازگتاهى از كتارهام یاد مىكنند اینها را در آمارش بیاورد‪ ،‬این تنها مشتتتکل آثار من نیستتتت‪ ،‬تمام‬ ‫كتابهاى اینترنتى با چنین معضتتلى روبرویند‪ ،‬انگار حتمن باید مهر ادارهى ستتانستتور وزارت ارشتتاد‪ ،‬بر‬ ‫شناسنامهى كتابى الصاق شده باشد تا لقب كتاب بگیرد و نزدِ همه از اعتبار برخوردار شود‪.‬‬ ‫براى مقابله با فرهنگ ستانستور و تروی و تبلی كتابهای اینترنتی‪ ،‬حاال دو ستتالیستتت كه كال شعر‬ ‫روزهتایی در هفته را به نقد و بررستتتی كتابهای الکترونیکی اختصتتتاص میدهد و بیش از ‪ 22‬منتقد‪ ،‬آثار‬ ‫شتتاعران مختلف را كه به دلیل ستتانستتور از چاپ كاغذی آثار خود در ایران محرومند‪ ،‬بررستتی كردهاند كه‬ ‫حاصل كار را میتوانید در مجالت فایل شعر بخوانید‪ .‬كاش مراكز دیگر ادبیاتی نیز نقد كتابهای اینترنتی را‬ ‫جتدی بگیرنتد و این فرهنتگ تتداوم یتابتد و همه بدانند كه یکی از بهترین و موثرترین راهها برای گذر از‬ ‫سانسور و ممیزی‪ ،‬انتشار اینترنتی كتاب است‪.‬‬ ‫‪/75‬آذر‪7931/‬‬


‫‪ | 19‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫فقط كلمهست كه زندهست‬

‫به زودی قراره توی ستتمپوزیومی كه توو دانشتتگاه ستتوآز لندن برگزار میشتته‪ ،‬دربارهی «خطر كلمه و‬ ‫سانسور در وضعیت پساتبعید» سخنرانی كنم‪ ،‬یه سالی میشه هر دعوتی رو رد میكنم و توو هیچ فستیوال و‬ ‫جمعی شركت نمیكنم‪ ،‬این رو هم توی رودربایستی گیر كردم و ناچار گفتم باشه‪ ،‬امروز خبرنگار روزنامهی‬ ‫مترو زنگ زد كه دربارهی این ستتتخنرانی باهام مصتتتاحبه كنه‪ ،‬قبول كردم ولی بعد از چند دقیقه گپ‪ ،‬گفتم‬ ‫حالم بده‪ ،‬بعدن زنگ بزن! تجستتّم اتفاقایی كه طی ستتتاالی گذشتتتته برام پیش اومده حتی از عهدهی تخیل‬ ‫برنمیآد‪ ،‬تاریخ میگه اینا رو باید بگی‪ ،‬اما بعضتتتی چیزا رو نمیشتتته گفت‪ ،‬نمیشتتته نوشتتتت‪ ،‬عینهو تفِ‬ ‫سترباالست‪ ،‬واقعن كه چی!؟ اینكه بگی با گاو و گوسفند معاصری خوب نیست‪ ،‬اینكه بگی توو جایی مثل‬ ‫لندن نمیتونی چیزی رو كه باید بنویستی باوركردنی نیست‪ ،‬بده كه فرق داشته باشی با فرقایی كه بقیه دارن‪.‬‬ ‫یه جایی میفهمی كه دیگه فهمیده نمیشتتتی‪ ،‬و این واقعن وحشتتتتناكه‪ .‬طرف با هزار رقم گهخوری و غلط‬ ‫كردم اومده خونهم‪ ،‬نشتستته اون روبهرو و شرمنده گفته كه اشتباه كرده‪ ،‬فقط واسه اینكه نگی باز ازت زده!‬ ‫واقعن كه چی!؟ قبلن تنهایی داشتتتم ولی لو رفته‪ ،‬حاال خلوت هم میخوام اما تحققش غیرممکنه‪ ،‬تنهایی و‬ ‫خلوت‪ ،‬این دو تا با هم فقط توی گور ممکنه‪ ،‬كال شتعر گور منه‪ ،‬جایی كه مثل ققنوس خاكستر میشی به‬ ‫این امید كه روزی از دل این خاكستتتر ققنوستتای دیگهای پر باز كنن‪ ،‬اشتتتتباه نکن! اونجا هم حاال حاالها‬ ‫فهمیده نمیشتتتم اما كمكم دارم حس میشتتتم‪ ،‬و این حس مهمه! انگار داری با كلماتت حرف میزنی‪ ،‬فقط‬ ‫كلمهست كه زندهست‪.‬‬ ‫‪/79‬آذر‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪42‬‬

‫چگوارا رو كى مى…!؟‬

‫تصتتمیم گیرندگان نشتتر كتاب در انتشتتارات كال شتتعر‪ ،‬كمیتهاىستتت پن نفره‪ ،‬من یکى این وستتط‬ ‫هیچكارهام‪ ،‬با اینهمه باز دوستان براى انتشار در نشر كال برام كتاب مىفرستند‪ ،‬آخرینشان كه تا چند دقیقه‬ ‫پیش داشتتتتم ورقاش مىزدم كتابکى بود كه نثرى داشتتتت عروس‪ ،‬كلماتش عینهو هلو‪ ،‬مرثیهی بلندى بود‬ ‫دربارهی شتتوهر هیلدا و الیدا‪ ،‬كمونیستتتى كه دلیل دفاع چپهاى ایرانى از میدل كاستتترو رفاقتش با او بود‪،‬‬ ‫خرپولزادهاى آرژانتینى كته بتا موتور ستتتیکلت‪ ،‬ستتتراستتترِ آمریکاى جنوبى كوسچرخ زد تا انقالب كند‪.‬‬ ‫عکسهاى دختركُشتتش تا حاال نقش گرانترین تىشتترتهاى كمپانىهاى كاپیتالیستتتى شتتده و خالصتته‬ ‫نویستندهی جوان گیالنىمان به این جانباختهى چپ‪ ،‬عینهو حسین صحراى كربال حال داده بود‪ ،‬من هم كه‬ ‫فقط باال نیاورده بودم ضمن اینكه آدرس ایمیل كمیتهی انتخاب كتاب نشر كال را فرستادم براش‪ ،‬نوشتم اى‬ ‫گیالنىِ گیالن ندیده‪ ،‬كاش جاى این بچه ستوسول‪ ،‬مىرفتى سرا سوسیال آنارشیست لنگرودى «محمدعلى‬ ‫شتعبانىپور» كه اوایل سال ‪ 21‬وقتى كه سربازهاى اسرائیلى تا پاى خشتى پل دنبالش كردند‪ ،‬ناگهان آن باال‬ ‫ایستتاد و در حالى كه داشتت كیرش را براىشان درمىآورد‪ ،‬پن شش گلوله سر و سینهاش را با خود برد و‬ ‫جنازهاش هنوز دارد توى ذهنم از باالى خشتى پل تا خودِ راه پشته در خون غلت مىزند‪ ،‬نوشتم اسطورهى‬ ‫تو باید همان كیرِ هنوز از زیپ درنیامدهى فامیل و همستایهی نزدیکمان ممدلى باشتد‪ ،‬نوشتتم اسطوره باید‬ ‫مال تو باید مال خودم باشد‪ ،‬چگوارا رو كى مىگاد!؟‬ ‫‪/77‬آذر‪7931/‬‬


‫‪ | 41‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫شومَن اسالمی‬

‫یارو معتاد و درب و داغانستتت‪ ،‬راهی ندارد مگر وارد صتفِ غنی مداحان معروف شتتود‪ ،‬پس همه كار‬ ‫میكند كه فیلم نوحهخوانیش در فضتتای مجازی چرخ بخورد‪ .‬او یا رواننژندستتت و دارد از هیچی به هیچ‬ ‫دیگر میكوچد‪ ،‬یا مازوخیستتی كه میخواهد با بیماریش كاستبی كند‪ .‬اگر لگدی كه هزار و دویستتت سال‬ ‫پیش به پهلوی دو طفالن مسلم خورده چنین از خود بیخودش میكند‪ ،‬پس چرا از آنهمه بمبی كه مثل نقل‬ ‫و نبات‪ ،‬سترِ اطفال ستوریه پاشتیده میشود‪ ،‬كکش هم نمیگزد؟ او میتواند یکی از اینها باشد كه میرود‬ ‫سوریه آدمكشی یا یکی از مازوخیستهایی كه زیر آفتابِ عمودِ ظهر عاشورا قمّه میزنند! خشونت بدنی كه‬ ‫شتاخ و دُم ندارد! كستی كه رحم به تن و بدنِ خود نکند معلومستت كه اگر دستش برسد پدر مردم را هم‬ ‫درمیآورد و كهریزک را ستراسر شکنجهگاه میكند‪ .‬مردم غیور ایران ولی كار به اینحرفها ندارند‪ ،‬بدبختی‬ ‫دارند‪ ،‬میروند پای مجلس این بیماران كه اشتک بریزند و ستبک شوند‪ ،‬مردمی كه نمیدانند با اعمال چنین‬ ‫بالهتی دارند چه به روزِ خود میآرند‪ ،‬مردمی كه میدانند كشکست عاشورا ولی میروند در شبهای محرّم‬ ‫خانمبازی كنند‪ ،‬مردمِ مرگ‪ ،‬مردم رواننژند‪ ،‬مردم احمق‪.‬‬ ‫‪/89‬آبان‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪42‬‬

‫دفتر دوم‪ :‬سخنرانیها‬


‫‪ | 43‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫ساختار گسستهی قدرت در ایران‬

‫طی چند ماه گذشتته‪ ،‬یعنی تقریبن از اوایل دی ماه ستال نود و شتش همیشته یک سوال از من پرسیده‬ ‫می شتد‪ :‬نهرت راجع به فالن شتخصیت یا گروهی كه تازه مطرح شده‪ ،‬چیست؟ درست است كه ما سیستم‬ ‫جاسوسی نداریم‪ ،‬ولی مغز و فکر داریم و میتوانیم با محاسبه روابط را درک كنیم‪ .‬برای درک روابط سیاسی‬ ‫باید اول ساختار سیاست را مشخد كنیم و ببینیم كه سیستم و حکومت ایران از چه نوع ساختارهایی تبعیت‬ ‫میكند‪ .‬قبلن دربارهی ستیستم خانوادگی و نسبتهای سران نهام جمهوری اسالمی بحث كردهام‪ ،‬حاال همان‬ ‫ستیستتم خانوادگی و حکومت الیگارشتی‪ ،‬چندپارچه و گستسته شده و در حال تکهتکه شدن است‪ .‬اگر در‬ ‫گذشته رهبر یا همان خمینی چشم به روحانیت و روحانیون داشت‪ ،‬بعد از او در دوران رهبری خامنهای (كه‬ ‫دلبستتهی روحانیت بود) و پس از مدتی فعالیت‪ ،‬روحانیون گستستته شدند و انگار با تولدی دوباره به اسم‬ ‫اصولگرا و اصالحطلب روی كار آمدند‪ .‬تقریبن از سال هشتادوهشت به بعد اصالحطلبان چندپارچه شدند‪،‬‬ ‫آنها اول با هم متحد بودند‪ ،‬اما كمكم كه قدرت را بهطور كامل در دستت گرفتند‪ ،‬ستیستتم خصولتی شد و‬ ‫مال و ثروت مردم و كشتتور را بین خودشتتان و اصتتولگراها تقستتیم كردند و طی آن پروستتهی چپاول‪ ،‬به‬ ‫بعضتیها بیشتر رستید و به بعضیها كمتر و در نتیجه گرگها به جان هم افتادند‪ .‬البته خود اصولگراها هم‬ ‫از همان ستال از این چندپارچه شدن در امان نماندند‪ .‬خالصه اینكه دیگر از روی قرائتهای قبلی نمیتوان‬ ‫با ستتاختار گستتستتتهی قدرت در ایران برخورد كرد‪ .‬قصتتد دارم جزء به جزء به همهی این موارد بپردازم و‬ ‫مسئله را بیش تر باز كنم و نشان دهم كه با چگونه سیستمی طرفیم و نقش سپاه و مالها در این میان چیست‪.‬‬ ‫استاسن مالها به چند دسته تقسیم میشوند؟ قدرت از چه شاكلهای برخوردار است؟ چگونه معامله میكند؟‬ ‫ژورنالیستتم چه نقشتتی دارد؟ تریبونهایی كه ادعا میكنند مستتتقلاند و خبرهای آنچنانی نشتتر میدهند از‬ ‫چگونه قواعدی پیروی میكنند و پروسهی خبرگیریشان چگونه است؟‬ ‫جمهوری اسالمی یک سری شخصیت كالسیک داشت كه هر كدام از آنها نقش بزرگی در بنیانگذاری‬ ‫نهام داشتتند‪ ،‬اما این شتخصتیت ها از ستال هشتتادوچهار یعنی همین كه نستتل جوانی از رجل سیاسی مثل‬ ‫احمدینژاد مطرح میشتود‪ ،‬كمكم زیر ستوال میروند‪ .‬مهم ترین شتخصیتِ زیر سوال رفته‪ ،‬رفسنجانی بود‪،‬‬ ‫كستی كه از لحا طرح استتراتژی مکارترین چهرهی این رژیم استت‪ .‬او از لحا سیاسی یک استراتژیستِ‬ ‫كالستتیکِ باهوش بود كه در نهایت به گونهای قربانی شتتد؛ مثلن پس از انتخابات ریاستتت جمهوری ستتال‬


‫علی عبدالرضایی | ‪44‬‬

‫هفتادوشتش مردم جشتن گرفتند و فکر كردند كه علیه ستیاستتهای رفسنجانی شقالقمر كردهاند‪ ،‬اما غافل‬ ‫بودنتد كه جریان دوم خرداد‪ ،‬تولید خود رفستتتنجانی بود‪ .‬او حتی دستتتت به خودزنی زد‪ ،‬یعنی وقتی «اكبر‬ ‫گنجی» كه بیس روشتنفکری و منش زبانی (اشاره به نامگذاریهای اكبر گنجی مثل عالیجناب سیاهپوش و‬ ‫سرخپوش و…) خود را از «محمد مختاری» گرفته بود‪ ،‬مدام علیه رفسنجانی مینوشت و به جان او میافتاد‪،‬‬ ‫انگار خودزنی رفسنجانی را به نمایش میگذاشت‪ .‬البته به جز گنجی از یک طرف انصار حزبا و از طرف‬ ‫دیگر اصتتتالحطلتبهای رادیکال نیز به رفستتتنجانی حمله میكردند‪ .‬پیش از این اتفاقات نیز‪ ،‬حزبی به نام‬ ‫«حزب سازندگی» ساخته شده و شهرداری با مدیریت و محوریت امثال كرباسچی روی كار آمده بود‪ .‬همین‬ ‫قرائت‪ ،‬بعدها شخصی مثل روحانی را به دست میدهد‪ ،‬و شعار میانهرویی و اعتدال مطرح میشود‪ .‬میدانیم‬ ‫كه محوریت اصتالحطلبی «ستید محمد خاتمی»ستت‪ ،‬انصار حزب ا هم حزبی چماق به دست است و در‬ ‫واقع همان ستیستتمهای دههی شتصت را نمایندگی میكند (امثال ا كرم و مسعود دهنمکی)‪ ،‬اگر دقت كنید‬ ‫میبینید كه اعضتای انصار حزبا اغلب افرادی هستند كه در كابینهی رفسنجانی حضور داشتند‪ ،‬مثل «علی‬ ‫فالحیان» كه در دوران ریاستتتت جمهوری رفستتتنجانی وزیر اطالعات بود‪ .‬در واقع رفستتتنجانی پن بُعد را‬ ‫میستازد‪ ،‬كه تا االن سته بعد اصلی آن را تشرید كردم‪ .‬حاال سرا دو بعد یا دو مركز فرعی میروم كه یکی‬ ‫اصالحطلبهای رادیکال با ایفای نقش «محمدرضا خاتمی» و گروهش بود و دیگری نوعی روشنفکری بود‬ ‫كه شتاعرانی مثل «فاطمه راكعی» و «قیصتر امینپور» و از بین ستینماگران امثال «محسن مخملباف» به عنوان‬ ‫تابلوهای تبلیغی و فرهنگی فعالیت میكردند و در واقع اصتتتالحطلبها از طریق این افراد پیام خود را‬ ‫میرستاندند؛ مثلن همین پیام آخرشتان را كه طرح رفراندم بود‪ ،‬از طریق مخملباف نشر دادند و اصولگراها‬ ‫هم با امثال حاتمیكیا پیام خود را منتشتر كردند‪ .‬حاال میخواهم موضوعی را بررسی كنم كه رفسنجانی قبلن‬ ‫آن را طرح كرده و بستط داده بود‪ ،‬اینكه چگونه قدرت به این حد رسیده كه منجر به شکست بتها شده و‬ ‫بتشتکنی دقیقن از كی آغاز میشتود؟ ما یک بتشتکن یا شتبد این وستط داریم‪ ،‬شبحی كه در جناحهای‬ ‫مختلف چرخ میخورد و هر بار بتی را میشکند‪ ،‬یک بار رفسنجانی را شکست‪ ،‬بار دیگر خامنهای را و بعد‬ ‫خاتمی را گردن زد! این شتبد كیستت؟ آیا استمش ژورنالیستم استتت؟ یا ستتیستتتم اطالعاتیست؟ ما هنوز‬ ‫دربارهاش زیاد نمیدانیم‪ ،‬این چیستتت كه هی چرخ میخورد و مدام بتها را گردن میزند؟ اولین قربانیاش‬ ‫رفسنجانی بوده‪ ،‬آیا روسیه یا یک كشور خارجی دیگر است؟ چرا و چگونه ناگهان رفسنجانی نابود میشود؟‬ ‫در واقع مرگ رفستنجانی اتفاق مهمی بود و ما باید برای مردنش جشتن میگرفتیم اما متاسفانه مردم فریب‬ ‫خوردند و برایش عزاداری كردند‪ .‬با مرگ او پایان جمهوری استتتالمی بهطور مطلق اعالم شتتتد و قرار بود‬ ‫اتفاقات دیگری بیفتد‪ .‬رفستتنجانی میمیرد‪ ،‬یعنی در اصتتل اول بت رفستتنجانی را میشتتکنند و لتوپارهش‬ ‫میكنند و بعد او را می كشتند‪ .‬یک ستال پس از مرگ رفستنجانی ما شاهد قیام فرودستان هستیم‪ ،‬اما در این‬ ‫قیام چه اتفاقی میافتد؟ قیام فرودستتتان فقط یک تهاهرات و اعتراض مردمی نبود‪ ،‬فراموش نکنید كه شتتعار‬


‫‪ | 42‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫«مرگ بر خامنهای» شتتعاری كه هرگز با آن صتتراحت گفته نشتتده بود‪ ،‬در این قیام مطرح شتتد‪ .‬شتتعار «من‬ ‫براندازم» نیز الینه شد و این در حالیست كه چنین شعاری تا قبل از این قیام‪ ،‬جرم بزرگی به حساب میآمد‬ ‫و اگر اثبات می شتتتد كه كستتتی برانداز استتتت حکمش اعدام بود؛ اما االن حداقل بیش از نیمی از مملکت‬ ‫براندازند‪ .‬در همان پروسهی شعار «مرگ بر خامنهای»‪ ،‬فیلم مجلس خبرگان هم پخش میشود و تمام حیثیت‬ ‫ستتیاستتی و تاریخی خامنهای را بر باد میدهد‪ ،‬در واقع خامنهای آنجا ذبد میشتتود و حتی اگر االن نمرده‬ ‫باشتتد‪ ،‬انتشتتار آن فیلم‪ ،‬مرگش را قطعی كرد و با پخش این خبر همه دندان تیز كردهاند‪ .‬خبری كه مثل پتک‬ ‫ستنگین بود و حاال باید تمام جناحهای ستیاسی‪ ،‬فکری به حال خودشان بکنند و هر كسی لحاف خودش را‬ ‫جمع كند! در میان قشتر ستنتی هنوز یک ستری مالی كالسیک مثل جنتی و مصباح یزدی قدرت دارند‪ ،‬این‬ ‫مالها را نمیتوانیم در نهر نگیریم زیرا آنها پول دارند و استاسن پول یکی از پشتوانههای قدرت است‪ .‬البته‬ ‫مدتیستت جنتی و بهخصوص مصباح یزدی ساكت هستند‪ .‬جلیلی هم پس از فعالیتهای ریاست جمهوری‬ ‫به عنوان یکی از كارمندان ستیاستیِ مصباح یزدی آرام گرفته است‪ ،‬پس یک جناح خنثا داریم كه فعلن هیچ‬ ‫گاردی نگرفته‪ ،‬جناحی كه نه به كسی حمله میكند و نه به آن حمله میشود‪ .‬چنین جناحهایی سیالاند؛ یعنی‬ ‫ما با یک مركز ستیال طرفیم كه میتواند به هر گوشهای بچسبد‪ .‬جناح دیگری هم باعث بروز قیام فرودستان‬ ‫شتتتد و در اصتتتل هتدفش تخریتب جنتاح دولت بود‪ ،‬منهور از جناح دولت یعنی كستتتانی مثل روحانی‪،‬‬ ‫اصالحطلبان و طرفداران رفسنجانی‪ ،‬كه عالوه بر دولت در مجلس هم سنگر گرفته اند‪ .‬ناگهان سپاه به دولت‬ ‫حمله میكند‪ ،‬البته وقتی حرف از سپاه به میان میآید‪ ،‬باید در نهر بگیریم كه این جناح زیرمجموعههایی هم‬ ‫دارد و افرادی مثل علمالهدا و رئیستی زیرمجموعهای از ستپاه هستند‪ .‬دلیل نزدیکی سپاه و رئیسی این است‬ ‫كه رئیستی هم مانند ستپاه گرایشاتی به روسیه دارد و در واقع وجه اشتراک هر دو‪ ،‬رابطه با روسیه است‪ .‬در‬ ‫ایران چند گرایش به انگلیس تمایل دارند و دو گرایش هم متمایل به روستتیه هستتتند و این موضتتوع نشتتان‬ ‫میدهد كه فضای سیاسی ایران از جنگ خارجی نیز در امان نماندهست‪ .‬در قیام فرودستان عالوه بر خامنهای‪،‬‬ ‫اصالحطلبی و در راس آنها خاتمی هم نابود شد‪ .‬در واقع با توجه به گارد و وظیفهای كه به خاتمی سپردند‪،‬‬ ‫كتاری كردنتد كته او دچار خودزنی شتتتود‪ ،‬خودش را تخریب كند و به نوعی نقش خود را لو بدهد‪ .‬یعنی‬ ‫مهرهای كه رفستنجانی روی آن كار كرد و پشتتوانههایی مثل «میرحسین موسوی» و «مهدی كروبی» را به او‬ ‫داد و در اصتل نقش مركزی را به او ستپرد‪ ،‬یکشتبه از بین رفت؛ اینجاستت كه به بالهت خاتمی و ترسو‬ ‫بودن اصتتالحطلبان پی میبریم‪ .‬البته اصتتالحطلبها در راهكارهای میانی مثل «چانه زدن با مردم» موفق عمل‬ ‫میكنند؛ یعنی معمولن در جدال با عوام پیروز میشوند‪ ،‬اما در جدال با قدرت یا استراتژیهای سیاسی حرفی‬ ‫برای گفتن ندارند‪ .‬بیشتک روحانی بهترین و چرچیلترین چهرهی اصالحطلبها ست‪ ،‬یعنی اگر رفسنجانی‬ ‫را كنار بگذاریم‪ ،‬بعد از او چهرهای كه با فکر و خرج هوش‪ ،‬اكت میكند‪ ،‬روحانی است‪ .‬در قیام دی ماه‪ ،‬در‬ ‫درجهی اول اطالعات ستپاه و كسانی مثل سردار سلیمانی و «محمدعلی جعفری» و در راس آنها و یک پله‬


‫علی عبدالرضایی | ‪41‬‬

‫پایینتر‪ ،‬علمالهدا و رئیستی در مشتهد دستت به یک اكت میزنند‪ ،‬اما این اكت توستط مردم دزدیده شده و‬ ‫بستط پیدا میكند‪ .‬سپاه با تاخیر دست به كار میشود و سركوب قیام طول میكشد و در این پروسهی زمانی‬ ‫اخبار زیادی لو میرود یا بهتر استتت بگویم جنگ مراكز قدرت در ایران علنیتر میشتتود؛ مراكز قدرتی كه‬ ‫حاال همه برای به دستتتت آوردن قدرت بیشتر در حال جنگاند‪ .‬تمام این دستتتت و پا زدنها و جنگها از‬ ‫جملته علم كردن احمدینژاد و افراد دیگر‪ ،‬فضتتتاستتتازیهای اخیر و خبرهایی كه درز میكند از دل همین‬ ‫پارههای قدرت است‪ .‬در اصل خبرگزاریها كار عجیب و غریبی نمیكنند‪ ،‬نمایندههای قدرت به هر كدام از‬ ‫رسانهها كه مخاطب بیشتری دارد‪ ،‬خبر میرسانند‪ .‬رهبر در حال مرگ است‪ ،‬شاید هم مرده و یا دیگر معنای‬ ‫رهبری خود را از دست داده‪ ،‬فضای پر از اغتشاشِ ایران نشان از این دارد كه احتمالن در حال حاضر كشور‬ ‫بیرهبر است‪ .‬كاندیداهای قدرت چه كسانی هستند؟ در جناح اصالحطلبی و جناح دولت‪ ،‬روحانی‪ ،‬خاتمی‪،‬‬ ‫كروبی و «ستتید حستتن خمینی» ایستتتادهاند و این چهار نفر باید به نوعی تخریب شتتوند‪ .‬خاتمی را پیشتر‬ ‫تخریب كردهاند و حاال تاكیدشتتان روی روحانی و ستتید حستتن خمینیستتت و معمولن به این دو نفر كمتر‬ ‫حمله میشتود و اگر حملهای هم به آنها بشتود كاملن حستاب شتده استتت‪ .‬در حال حاضر احمدینژاد و‬ ‫جناحش كارگزار بیت رهبری هستتتتند‪ ،‬آنها دقیقن بازی «مجتبی خامنهای» را پیش میبرند‪ .‬مجتبی خامنهای‬ ‫هم مطمئنن و به احتمال خیلی زیاد قصتد جانشینی پدرش را دارد و در شرایط فعلی فقط شاهرودی او را به‬ ‫هدفش میرستاند‪ .‬شاهرودی میتواند دو یا سه سال رهبری كند و بعد جایش را به مجتبی بسپارد و در این‬ ‫مدت مجتبی مباشر قدرت شود و او را كنترل كند و در واقع شاهرودی فقط اسم رهبری را یدک بکشد‪ .‬برای‬ ‫همین مجتبی و شتاهرودی فعلن در بیت رهبری هستند و هر روز كه میگذرد قدرت بیت افول میكند‪ ،‬تنها‬ ‫كاری كه بیت رهبری توانست انجام دهد این بود كه مصلحت نهام را دست شاهرودی داد و به همان نسبت‬ ‫هم شتتاهرودی در اولین ستتفرش به آلمان تضتتعیف شتتد‪ .‬عدهای (از جمله ستتلطنتطلبان) فکر میكنند كه‬ ‫خودشتان شاهرودی را رسوا كردند‪ ،‬در حالی كه اینطور نیست و خود قدرت میخواست كه شاهرودی در‬ ‫آلمان رستوا شود‪ .‬چنین بازیهایی كاملن روشن و واضد هستند و در اصل ما میتوانیم اینگونه بازیخوانی‬ ‫كنیم‪ .‬هیچ مالیی مثل مصباح یزدی جاهطلب نیست اما او فعلن سکوت كرده تا فلشی به سمت او نرود‪ .‬آنها‬ ‫دارند چهكار میكنند؟‬ ‫همانطور كه اشتاره كردم چنین جناحی یکی از نقاط سیال است؛ اینكه ناگهان جنتی‪ ،‬مصباح یزدی و‬ ‫«شیخ محمد یزدی» (رییس سابق قوهی قضاییهی) سکوت میكنند‪ ،‬چه معنایی دارد؟ آیا جناح پیر و فرسوده‬ ‫در كمین اند یا به حاشتیه رانده شتدند؟ این جناح هم مجلس خبرگان را در دست دارد و هم شورای نگهبان‬ ‫(سیستم استصوابی) و یکی از دالیلی كه به شورای نگهبان حمله میشود‪ ،‬لو رفتن اسناد خبرگان است‪ .‬یعنی‬ ‫چشم در چشم ملت این جناح را تضعیف كردند‪ .‬اما این حمله از كجا هدایت شد؟ چهكسی این اسناد را لو‬ ‫داد؟ جناحی كه میخواستتت آنها را تضتتعیف كند‪ ،‬كدام جناح بوده استتت؟ مجلس خبرگان به ضتترر چه‬


‫‪ | 41‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫كسانیست؟ حضور خبرگان به ضرر جناح اصالحطلبان و روحانی‪ ،‬حزب سازندگی و البته جناح سپاه است‬ ‫و هر كتدام از این جنتاحهتا میتوانستتتتند علیه جنتی و مجلس خبرگان اقدام كنند‪ .‬جنتی و خبرگان با بیت‬ ‫رهبری نزدیکی دارند و وقتی جناح خبرگان تضتتعیف میشتتود‪ ،‬بیت رهبری یک گام عقبنشتتینی كرده و به‬ ‫طرز فجیعی احمدینژاد را وارد میدان میكند‪ ،‬اما احمدینژاد علیه چه كستتتانی وارد میدان میشتتتود؟ علیه‬ ‫جناحی باهوشتر كه با غرب در تماس استتتت؛ بیشتتتک خانوادهی الریجانی بیشترین رابطه را با انگلیس‬ ‫دارند و عالوه بر این‪ ،‬مجلس و قوهی قضتاییه هم دستشان است‪ .‬میخواهم بگویم هر كدام از این جناحها‬ ‫مثل یک جزیرهاند و مرزبندی خاص خود را دارند و با توجه به منافع خودشان اكت میكنند‪ .‬آنها هر وقت‬ ‫كه دلشتتان بخواهد با پول و ستترمایهشتتان مردم را به حركت درمیآورند‪ .‬خیلیها فکر میكنند تهاهرات در‬ ‫مشهد كار سپاه بوده و جناح احمدینژاد هم در آن دست داشته است‪.‬‬ ‫جناحهای قدرتمند در ایران به پن دستته تقستیم میشتود‪ -1 :‬جناح اصالحطلبان (روحانی و خاتمی و‬ ‫طرفداران رفسنجانی) ‪ -2‬جناح كالسیک مذهبی (خبرگان و شورای نگهبان) ‪ -3‬اعضای بیت رهبری (مجتبی‬ ‫خامنهای‪ ،‬هاشتمی شتاهرودی و…) ‪ -4‬جناح سپاه (رییسی و علمالهدا و سردار سلیمانی و…) ‪ -2‬برادران‬ ‫الریجانی‬ ‫میبینید كه هر كدام از جناحها در گوشتهای كمین كردهاند و عالوه بر اینها چند گروه سیال هم داریم‪.‬‬ ‫در واقع جناحها ارتباطی با هم ندارند و صتترفن جنگ قدرت را در ایران بهپا كردهاند و هر روز كه میگذرد‬ ‫به گونهای زیرآب همدیگر را میزنند‪ .‬مثلن یکی از بتهایی كه ساخته شده سردار سلیمانی بود ولی حاال از‬ ‫هر طریقی به او حمله میشتتود‪ .‬آخرین حمله به ستتردار ستتلیمانی در دادگاه بقایی اتفاق افتاد‪ ،‬اما چه كستتی‬ ‫بقایی را لو میدهد؟ جنگی بین بیت رهبری‪ ،‬ستپاه و رییسی و علمالهدا درگرفته كه میتوان آن را به وضوح‬ ‫دید‪ .‬البته به نهرم از بین این پن گروه‪ ،‬جناح ستپاه از همه قویتر است‪ ،‬اما چون ابژههای ابلهی مثل رئیسی‬ ‫با روستیه روابط نزدیکی دارد‪ ،‬سپاه بنا بر توافق با روسیه از علمالهدا و رئیسی حمایت میكند‪ .‬تا این اواخر‬ ‫محمدعلی جعفری با ستردار سلیمانی همراه بود ولی اخیرن بعد از دادگاه بقایی سلسله اسنادی پیش كشیده‬ ‫شتتد مبنی بر اینكه او از طریق بقایی به كشتتورهای اروپایی و آفریقایی باج داده و بیتالمال را حیف و میل‬ ‫كرده‪ ،‬حاال هم قرار استتت قاصتتد (بقایی) را مجازات كنند ولی عامل (ستتلیمانی) آزاد بماند‪ .‬از طریق چنین‬ ‫بازی شتطرنجی‪ ،‬بیت رهبری توانستت هم به برادران الریجانی و هم به جناح ستپاه ضربه بزند‪ .‬اما دلیل این‬ ‫كار چیست؟ در واقع كسی كه این وسط ضربه خورده یک بت بود‪ ،‬بتی خطرناک به اسم سردار سلیمانی كه‬ ‫خیلی میتوانستتند از او كار بکشتند‪ ،‬اما این بت نیز در حال شتکستته شتدن است و همه دارند به او حمله‬ ‫میكنند‪ .‬علت چیست؟ چه اتفاقی افتاده؟ سردار سلیمانی نمیخواهد مثل رفسنجانی و خاتمی وارد این بازی‬ ‫شود و در نهایت او را بشکنند‪ .‬سلیمانی قصد دارد از نقشی كه به او دادهاند فراروی كند؛ برای همین فرار را‬ ‫بر قرار ترجید میدهد‪ ،‬اما ستپاه این موضوع را تحمل نمیكند و در نتیجه به سلیمانی حمله میشود و بازی‬


‫علی عبدالرضایی | ‪44‬‬

‫به شتتکل جذابی پیش میرود‪ .‬البته از این به بعد ما تماشتتاگر بازیهای جذابتری خواهیم بود‪ ،‬چون حاال‬ ‫مجتبی خامنهای ناگزیر استت خود را باال بکشد‪ ،‬بیعت بگیرد و حواسش را بیشتر جمع كند‪ .‬مجتبی یا باید‬ ‫هاشتمی شاهرودی را جلو بفرستد كه او پتانسیل سیاسی الزم را ندارد‪ ،‬یا باید خودش دست به كار شود‪ .‬از‬ ‫آنجایی كه او فرد شتکاكیستت‪ ،‬در یارگیری درستت عمل نکرد‪ ،‬شاهرودی انتخاب جالبی نبود و حاال هم‬ ‫مجتبی راهی ندارد جز اینكه خودش وارد عمل شتتود و باید دید كه او در آینده چهكار میكند‪ .‬این وستتط‬ ‫افرادی هم اخبتار مربوط به زیرآبزنیهای این جناحها را افشتتتا میكنند‪ .‬در واقع خبرنگارانی از «صتتتدای‬ ‫آمریکا» یا «آمدنیوز» نقش واستطه را دارند و به نوعی بازیچهی دستت قدرت اند‪ .‬اخباری كه آمدنیوز منتشر‬ ‫میكند معمولن از طرف كستانی كه در بیت رهبری هستتند افشا میشود؛ مثل احمدینژاد و دوستانش‪ .‬آنها‬ ‫ظاهرن از رهبر انتقاد میكنند اما همانطور كه گفتم انگار رهبری وجود ندارد! از ستتوی دیگر غرب تصتتمیم‬ ‫گرفته اموال بسیاری از شخصیتهای حکومتی را رسوا بکند و این رسوایی به سمت بیت خامنهای میرود‪.‬‬ ‫آمریکا دل خوشتتتی از بیت رهبری و ستتتپاه ندارد؛ پس با چهكستتتانی همراهی میكند؟ با مجاهدین خلق؟‬ ‫ستتلطنتطلبان؟ خیر! با همان كستتانی همراه استتت كه در صتتدای آمریکا نمایندههای زیادی دارند‪ ،‬در حال‬ ‫حاضتتر رابطهای بین غرب‪ ،‬حکومت و جناح اصتتالحطلبی در حال شتتکلگیریستتت و این بازیخوانی هم‬ ‫میتواند در نوع خود جذاب باشد‪ .‬جناح سپاه به روسیه نزدیک است‪ ،‬بیت رهبری به انگلیس و اصالحطلبان‬ ‫هم ستتعی دارند با آمریکا همكاری كنند و در عینحال چشتتمداشتتتی به انگلیس و روستتیه نیز دارند؛ آنها‬ ‫بازیگرند و با هر چیزی بازی میكنند و حتی اگر بخواهند توپ را به زمین «رضتتتا پهلوی» هم میاندازند و‬ ‫اساسن با هر چیزی كه راست باشد و هر جا كه بوی پول به مشام بخورد‪ ،‬سریعن معامله و همكاری میكنند‪.‬‬ ‫اصتالحطلبها‪ ،‬میانهروها‪ ،‬انصار حزبا و در كل هر چیزی كه رفسنجانی به یادگار گذاشته همه معاملهگر‬ ‫و پولپرستتاند و آنقدر باال كشتیدهاند كه حاال به خیلی چیزها راضتی میشوند‪ .‬اینكه جعفری (فرماندهی‬ ‫ستتپاه) ناگهان میگوید كه هر حکومتی با ستتیستتتم ایدئولوژیک‪ ،‬فقط چهل ستتال میتواند دوام بیاورد‪ ،‬بوی‬ ‫كودتا را به مشام میرساند‪ .‬اما چرا فکر كودتا به ذهنشان خطور كرده است؟ زیرا احتمالن دربارهی كسی كه‬ ‫میخواهنتد بته عنوان رهبر انتختابش كنند‪ ،‬به توافق نرستتتیده اند و یا با طرح این گزاره میخواهند‪ ،‬بقیه را‬ ‫بترستتانند و وادار به عقبنشتتینی كنند‪ .‬اتفاقن خودشتتان هم از كودتا میترستتند؛ زیرا گورباچف هم با همین‬ ‫پیشزمینه طرف بود‪ .‬مطمئنن اگر كودتایی در ایران اتفاق بیفتد به نفع مردم استتت‪ ،‬چون چنین كودتایی دوام‬ ‫نمیآورد‪ .‬با توجه به شتترایط‪ ،‬مردم به ستتتوه آمدهاند و از وضتتعیت فعلی آگاهی كامل دارند‪ ،‬پس حکومت‬ ‫نهامی ماندنی نیستتتت‪ .‬چون حکومت كودتایی معمولن وقتی دوام می آورد كه كودتای ملی رخ دهد‪ ،‬كودتا‬ ‫معمولن از طرف ارتش و قدرت نهامی اتفاق میافتد و اغلب نهامیها حس ملی دارند و اینجاست كه سپاه‬ ‫دچار دوآلیستم میشتود‪ ،‬اولن بین ارتش و سپاه یک پارچگی وجود ندارد‪ ،‬ثانین سپاه ایران ملی نیست و در‬


‫‪ | 49‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫كل هر كودتایی آنجا اتفاق بیفتد به معنی براندازی جمهوری اسالمیست‪ .‬عدهی زیادی از كودتا میترسند‪،‬‬ ‫اما این ترس احمقانه است و اساسن نباید از چنین كودتایی ترسید‪.‬‬ ‫خیلیها فکر میكنند كه احمدینژاد دارد روشتنگری میكند‪ ،‬غافل از این كه ما فقط با یک بالماسکه و‬ ‫بازی طرف هستتیم؛ احمدینژاد در اصل تلفات نمیدهد‪ ،‬او تنها خوشرقصی میكند تا در آینده اگر قدرتی‬ ‫برقرار بود باز هم نقش ستابق خودش را ادامه دهد‪ ،‬یعنی یک نقش حداقلی داشتته باشد و او را نیز به بازی‬ ‫بگیرنتد؛ چون به هیچكدام از وعدههایی كه به او داده بودند عمل نکردهاند‪ ،‬به احمدینژاد وعدهی ریاستتتت‬ ‫مجمع تشتخید مصلحت نهام را دادند‪ ،‬اما آن پست در نهایت به شاهرودی رسید و اینجا بود كه گاردش‬ ‫بتا بیتت رهبری تغییر كرد‪ .‬انگلیس همتانقتدر كته بتا بیت رهبری رابطه دارد‪ ،‬به همان میزان نیز با برادران‬ ‫الریجانی در ارتباط استتتت‪ ،‬در نتیجه رقابتی بین این دو گروه در انگلیسنوازی به وجود آمده‪ .‬بیت رهبری‬ ‫در نقطهی ضتعف خود قرار گرفته و مجتبی دستتتنهاست و دلیلش هم به مناسبات داخل بیت ربط دارد و‬ ‫تنهتا كستتتی كته رقتابتت را به نفع بیت رهبری باال میبرد و به مجتبی قدرت میدهد‪ ،‬احمدینژاد استتتت‪.‬‬ ‫احمدینژاد ستتعی دارد با آب و تاب نشتتان دهد كه كل خانوادهی الریجانی كالهبردارند و قابل قیاس با بقیه‬ ‫نیستتتند‪ ،‬اما در اصتتل بقیه هم به همین اندازه كالهبردار و اختالسگرند‪ .‬ولی او عمد دارد فقط الریجانیها را‬ ‫در صتتتحنه علم كند‪ .‬خیلیها از من میپرستتتند كه آیا باید از احمدینژاد حمایت بکنیم؟ فراموش نکنید كه‬ ‫وقتی ستگی كوچک‪ ،‬سگ بزرگتر را میزند شما باید همزمان كه به سگ كوچکتر كمک میكنید به او هم‬ ‫حمله كنید‪ ،‬چون این دو باید با هم زخمی شتتوند‪ .‬هر چرندی كه احمدینژاد و دوستتتانش میگویند فقط به‬ ‫خاطر این استتت كه خودشتتان به بازی گرفته نشتتدهاند و آنها هم از عوامل بدبختی مردم هستتتند‪ .‬ما فقط با‬ ‫مشتی بازیگر طرفیم‪ ،‬مشتی سگ و گرگ كه به جان همدیگر افتادهاند و بهترین شیوه برای تماشای یک بازی‬ ‫اینچنینی‪ ،‬نگاهی جانبدارانه استتتت‪ .‬اما چگونه میتوانیم به آنها كمک كنیم كه بیشتر همدیگر را بدرند؟‬ ‫هر چه این گرگها و ستگها زخمیتر بشتوند‪ ،‬ماجرا بیشتر به نفع مردم تمام میشتتود‪ .‬بزرگترین شانس‬ ‫جمهوری اسالمی این است كه با یک اپوزیسیون خواجه طرف شده‪ ،‬چون اساسن اپوزیسیون را در غرب از‬ ‫طریق اپوزیسیون خودی و استمرارطلبان خواجه كردهاند‪ .‬بهتر بود در همان شروع شکلگیری اصالحطلبی به‬ ‫عنوان یک اپوزیستیون حکومتی در خارج از كشتور‪ ،‬آنها را هو میكردند تا تضعیف شوند‪ ،‬منتها بخشی از‬ ‫كمونیستتهای راستت (امثال فرخ نگهدار كه البته افرادی بدتر از او هم هستند‪ ،‬اما اسم او بیشتر از بقیه به‬ ‫میان میآید) با آنها همكاری كردند و به اصتتتالحطلبها ماهیت دادند و عدهی زیادی هم در بیبیستتتی با‬ ‫آنها همفکری میكنند و اغلب ستعی دارند خود را چپ نشتان دهند‪ ،‬اما مزدورتر از این حرفها هستند‪ .‬ما‬ ‫مدام شتاهد بازیهای اینچنینی هستتیم‪ .‬مثلن هم غرب و هم حکومت برای ستردار سلیمانی سرمایهگذاری‬ ‫كردند‪ ،‬ولی اینكه حاال از هر طرف به او حمله میشتتود برایم جالب استتت‪ .‬ستتلیمانی یا جاهطلب استتت و‬ ‫قصد پرواز دارد و یا نمیخواهد تخریب شود و هیچ جناحی به او حمله كند‪ ،‬اما همهی جناحها به نوعی در‬


‫علی عبدالرضایی | ‪92‬‬

‫مقابلش گارد خاصتی دارند و استاسن زیبایی كار در این است كه هیچكدام شان از قابلیت سیاسی‪ ،‬انسانی و‬ ‫ملی برخوردار نیستند‪ .‬هر چه بیشتر بتها شکسته شوند‪ ،‬آزادی بیشتری در ایران اتفاق میافتد‪.‬‬ ‫اما اپوزیسیون در مواجهه با این بازیها‪ ،‬چه نقشی دارد؟ مهمترین نقش را اپوزیسیون داخلی یعنی مردم‬ ‫ایران میتوانند ایفا كنند‪ ،‬نه لیدرهایی كه دارند‪ .‬شما مردم ایران از افراد سابق حکومتی كه زیاد به زندان رفته‬ ‫و برگشتهاند‪ ،‬یکسری لیدر ساختهاید‪ ،‬در حالی كه از چنین اشخاصی باید بترسی د و دوری كردن از آنها به‬ ‫نفع شتتماستتت‪ ،‬آنها مشتتتی آدم لمپن و بیستتوادند كه فقط موجستتواری میكنند‪ .‬دورهای كه من در ایران‬ ‫دانشجو بودم (از سال ‪ 11‬تا ‪ )11‬یک عده حزباللهی كه عضو انجمن اسالمی بودند‪ ،‬پستترین و فاالنژترین‬ ‫افراد محسوب می شدند‪ ،‬اما حاال همان افراد در بین مردم محبوبیت دارند و چند نفرشان هم بیانیهی رفراندم‬ ‫را امضتتا كردند و نستتل جوان هم فکر میكند آنها انستتانهای شتتریفی هستتتند‪ .‬همین موجودات فاالنژ در‬ ‫پروستتهی زمان تغییر رنگ دادند و هزاران بار به زندان رفتند و برگشتتتند‪ ،‬در ص تورتی كه خیلی از دوستتتان‬ ‫روشتتنفکر ما بعد از یک بار زندان رفتن‪ ،‬لت و پار شتتدند و برای یک ادعای كوچک به قتل رستتیدند‪ ،‬ولی‬ ‫چرا این عده كشتته نشتدند؟ چرا هنوز زندهاند؟ چون با این كار حکومت قهرمانسازی میكند‪ ،‬قهرمانهایی‬ ‫كه خود جمهوری استالمی در كاسهی ملت میگذارد‪ .‬باید مواظب این قهرمانها بود؛ زیرا آنها دقیقن وقتی‬ ‫كه میخواهید نتیجهای بگیرید به شتما خط میدهند تا كاملن ضتربه بخورید (مثل میرحسین موسوی)‪ .‬برای‬ ‫همین تاكید دارم كه مردم باید خودلیدر باشند‪ ،‬یعنی ما باید لیدر میدانی داشته باشیم و حواسمان هم كاملن‬ ‫جمع باشتد‪ .‬اپوزیستیون خارجی فقط شعار میدهد و عمل نمیكند‪ ،‬تا مردم شلو میكنند و اتفاقی میافتد‪،‬‬ ‫افراد اپوزیستیون فکر میكنند كه حکومت در حال عوض شتدن استت و میگویند فالن شخد رهبر شود؛‬ ‫طوری كه انگار خودشتتان جنگیدهاند‪ .‬البته همیشتته در هر كشتتوری ماجرا همین بوده و اپوزیستتیون خارجی‬ ‫نقش ثابت خودش را دارد‪ .‬اغلب افراد فعال در اپوزیستتتیون خارجی هم قربانی و اذیت شتتتدند اما در واقع‬ ‫ظالمانی بودند كه به خاطر تغییر قدرت‪ ،‬كشتتورشتتان را ترک كردند و به نوعی از كشتتور رانده شتتدند؛ آنها‬ ‫تبعیتدی نیستتتتند زیرا اغلب در قدرت بودند و ظلم كردند و در نهایت یک قدرت بدتر از خودشتتتان را به‬ ‫حکومت رستاندند‪ .‬فراموش نکنید دلیل قربانی و بدبخت شدن ما توسط مشتی مال‪ ،‬ناكارآمدی ساختار قبلی‬ ‫بود‪ ،‬پس این افراد اپوزیسیون نیستند و ذهنشان از لحا ساختاری آزادیخواه نیست و این در حالیست كه‬ ‫ما آزادی میخواهیم‪ .‬همانطور كه اشاره كردم تمام تیزهوشی جمهوری اسالمی این است كه افراد خودی را‬ ‫بین مخالفانش فرستاده و خودش مخالفانی را برای خود طراحی میكند و میسازد‪ ،‬در واقع ما نمیدانیم كه‬ ‫چهكسی با جمهوری اسالمیست و چهكسی بر ضد جمهوری اسالمی عمل میكند! و این موضوع وحشتناک‬ ‫استت‪ ،‬برای همین مهم استت كه به ستابقهی آدمها توجه داشته باشیم و ببینیم كدام شخد پروندهاش سیاه‬ ‫نیستتت‪ ،‬ابدن حرف كستتی را كه آدمكش و چماق به دستتت بوده و االن عوض شتتده و حرف از الئیستتیته و‬ ‫جدایی دین از ستیاستت میزند‪ ،‬باور نکنید‪ .‬هویت این افراد دینی‪ ،‬ضتد مردم و ضد آزادیست‪ .‬یک انسان‬


‫‪ | 91‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫چطور میتواند در عرض سته یا چهار ستال اینقدر تغییر كند؟ تغییر خیلی ستخت است و اگر هم شخصی‬ ‫واقعن تغییر كند‪ ،‬منش خاصتی پیدا میكند و مدتی در حاشتیه میایستتد و مثل محسن مخملباف مدام نقش‬ ‫دالل فرهنگی را ایفتا نمیكند‪ .‬اوضتتتاع ما چه در داخل و چه در خارج بستتتیار پیچیده و در عینحال قابل‬ ‫شناساییست؛ زیرا میتوان بازیخوانی كرد‪ .‬اگر رسانهای یک خبر خاص را منتشر میكند به این معنا نیست‬ ‫كه آن رستانه آزادیخواه استت‪ ،‬همین كه آن رستانه ارتباطاتی دارد و اخباری به او مخابره میشود‪ ،‬نشانگر‬ ‫وابستتته بودنش استتت‪ .‬وقتی یک رستتانه خبری را میگیرد تا عدهای را رستتوا كند در اصتتل نقشتتی در این‬ ‫رستوایی دارد‪ ،‬چون بخشتی از قدرت در حال رسوا شدن است‪ .‬البته رسوا شدن قدرت‪ ،‬نشانهی خوبیست‬ ‫ولی زمانی كه آن رستانه خطی را به شتما نشتان میدهد؛ یعنی بخشی از سیاستهای قدرت را اجرا میكند‪.‬‬ ‫مسئله خیلی ساده است‪ ،‬به فردی خبری را میرسانند و میگویند این خبر را به مردم اعالم كن‪ ،‬مثلن مداركی‬ ‫میدهند و میگویند دختر فالنی جاستتوس استتت‪ ،‬همانقدر كه با رستتاندن چنین خبری باعث محبوبیت او‬ ‫میشتوند‪ ،‬به همان نستبت هم از این فرد خواستههایی دارند؛ برای مثال در موقعیتی دیگر به او میگویند كه‬ ‫فراخوانی برای تهاهرات بدهد‪ ،‬اما هدف این فراخوان در اصل تهاهرات نکردن و تزریق بیانگیزگی به مردم‬ ‫استتت! پس مردم باید باهوش باشتتند و از تمام نیروی خود استتتفاده كنند‪ .‬اغلب تلویزیونها چپ اندر قیچی‬ ‫هستند و بحثها و صحبتهایشان چرند و خندهدار است‪.‬‬ ‫در حال حاضتر گرگها در ایران به جان همدیگر افتادهاند‪ ،‬اما چرا ستپاه دستت دست میكند؟ سپاه كه‬ ‫تمام قدرتها را در دستت گرفته‪ ،‬چرا كودتا نمیكند؟ معمولن حکومتهای ایدئولوژیک سرنوشت یکسانی‬ ‫دارند‪ .‬شتوروی چگونه شتقهشتقه شد و چه اتفاقی افتاد؟ در اواسط سال ‪ 1991‬معاون رییس اتحاد جماهیر‬ ‫شتتتوروی بته اتفاق كمیتهی مركزی حزب كمونیستتتم متفقالقول بودند كه كاری بکنند و جلوی تغییرات و‬ ‫دگرگونی هتایی را كته گوربتاچف ترتیب آن را داده بود‪ ،‬بگیرند و در نهایت كودتا كنند‪ .‬وقتی كودتا كردند‪،‬‬ ‫كودتایشتان بیشتر از سه روز طول نکشید؛ چون مردمِ آگاه و ب ه ستوه آمده‪ ،‬وارد میدان شدند و جلوی آن‬ ‫جریان را گرفتند و كودتا ناكام ماند‪ .‬دیدن چنین تجربهای باعث شتده كه سپاه فعلن كودتا نکند زیرا میداند‬ ‫كته بته هیچ عنوان مقبولیت مردمی و جهانی ندارد‪ .‬آمریکا تحریمش كرده و اگر روستتتیه كمکش نکند هیچ‬ ‫كاری را نمیتواند پیش ببرد و از طرفی روستتتیه هم بیهوده به كمکش نمیآید و طبیعتن باج میخواهد و آن‬ ‫باج را مردم هرگز تحمل نمیكنند و اینها مشتتکالتیستتت كه ستتپاه با آن روبهروستتت‪ .‬در شتترایط فعلی‬ ‫متغیرهای بزرگی در كشتتتور ما ایفای نقش میكنند‪ ،‬جنگهای مختلفی هم دارد اتفاق میافتد‪ ،‬آیا ممکن بود‬ ‫تاجزاده در برنامهی تلویزیونی علنن بگوید كه «محسن سازگارا» را خود جمهوری اسالمی به آمریکا فرستاده‬ ‫و در واقع پرده از جاستوستی سازگارا بردارد؟ مگر سازگارا و تاجزاده هر دو در سنگر اصالحطلبی نبودند؟‬ ‫وقتی مجری از تاجزاده پرسید كه آیا بعد از اتفاقات سال هشتاد و هشت تلویزیونهای خارجی به او پیشنهاد‬ ‫كردند كه همراه با خانوادهاش در ازای پول‪ ،‬قدرت‪ ،‬تلویزیون و امکانات دیگر از كشتتتور خارج شتتتود و به‬


‫علی عبدالرضایی | ‪92‬‬

‫راحتی ایدههای خود را مطرح كرده و مثل بقیه فعالیت كند؟ تاجزاده جواب داد‪« :‬بله‪ ،‬از من خواستند‪ ،‬اما من‬ ‫قبول نکردم چون عاشتتق كشتتورم هستتتم و اینجا میتوانم نفس بکشتتم و بعد علنن گفت كه ستتازگارا و‬ ‫خانوادهاش با كمک وزارت اطالعات از كشتور خارج شدند و نقشههایی دربارهی سازگارا داشتند»‪ .‬در واقع‬ ‫او رستمن ستازگارا را ستوزاند؛ ولی معنای كار تاجزاده چیست؟ این یعنی در جناح اصالحطلبی نیز جنگی‬ ‫اتفاق افتاده و آنها هم به دو بخش تقسیم شدند‪ ،‬بخشی كه رادیکالتر است و احتمالن موافق براندازیست‪،‬‬ ‫مثل مخلملباف و سازگارا كه در یک جبهه قرار گرفتهاند و به ظاهر با سرنگونی نهام موافقاند و بخش دیگر‬ ‫هم از جریتانتات گونتاگونی كمتک میگیرد و میخواهتد نقش متفتاوتی را ایفتا كنتد‪ .‬اگر یتادتتان باشتتتد‬ ‫اصتالحطلبها در دورهی قیام فرودستتان بحث كردند و گفتند كه خطر سوریهای شدن و شقهشقه شدن در‬ ‫كمین ایران است و با این حرف‪ ،‬مردم و بهخصوص طبقه ی متوسط را ترساندند؛ من نیز همان موقع در این‬ ‫باره سته مقاله نوشتتم و دو بیانیه دادم و دالیلی آوردم كه چرا ایران سوریه بشو نیست‪« .‬سعید حجاریان» در‬ ‫تمام آن مدت دستتت به قلم بود و مدام مینوشتتت اما هرگز به این مستتئله اشتتارهای نکرد؛ حاال طی هفتهی‬ ‫گذشتته ناگهان میگوید كه اصتلن هیچ شتباهتی بین ایران و سوریه وجود ندارد و محال است كه ایران مثل‬ ‫ستتوریه شتتود‪ .‬چرا حجاریان چنین گاردی را اتخاذ میكند؟ او مغز تئوریک یا تئوریستتین ستتیاستتی جناح‬ ‫اصتالحطلبیست‪ ،‬یعنی در اصل كارخانهی فکری جناح اصالحطلب آقای حجاریان است‪ .‬اما چرا این نقش‬ ‫را به او دادند؟ چون اصالحطلبها بازندهی این میداناند‪ ،‬آنها به نفع بقیه هر كاری كردهاند ولی هیچ چیزی‬ ‫در بستاط خودشان نمانده و مردم را هم از دست دادند‪ .‬در واقع تنها نقطهی قدرت اصالحطلبان این بود كه‬ ‫میتوانستتتتنتد مردم را فریتب بتدهنتد‪ ،‬آنهتا دالل محبتت و مردم بودنتد و در نهایت مردم را به حکومت‬ ‫میفروختند و این تنها كاری بود كه در طی بیستتت ستتال گذشتتته انجام دادند‪ ،‬اما حاال میبینند كه دیگر آن‬ ‫مقبولیتت حکومتی را نتدارند و كستتتی هم آنها را به عنوان دالل قبول نمیكند‪ ،‬زیرا مردم به ماهیت واقعی‬ ‫آنهتا پی بردند‪ .‬برای همین چند شتتتقه میشتتتوند و ماموریت تازهای به حجاریان میدهند‪ ،‬البته حجاریان‬ ‫نوشدارویی پس از مرگ ستهراب استت و دیگر همهچیز تمام شتده‪ ،‬قیام فرودستان سركوب شد و مردم را‬ ‫تنها گذاشتتتند‪ ،‬طبقهی متوستتط و تمام طبقاتی كه پشتتت جناح اصتتالحطلبان بودند هیچكدام وارد خیابانها‬ ‫نشتدند و به مردم تیکه انداختند‪ .‬استم قیام را «قیام گرستنگان» گذاشتند و مردم را حمال و بیشعور و نفهم‬ ‫خطاب كردند‪ .‬اصالحطلبان دلیل اصلی این زخم زبانها و حماقت و بدبختی و خیانت هستند و باعث شدند‬ ‫كه طبقهی متوسط و چند شهر دیگر وارد قیام نشوند‪ .‬اینكه حجاریان حاال بگوید ایران سوریه نمیشود چه‬ ‫فایدهای دارد؟ ما قربانی دادیم و آن قیام هم ستتركوب شتتد و اگر چیزی هم به دستتت آوردیم غنائم طبقهی‬ ‫روشنفکری و در اصل دستاورد طبقهی فرودست است‪ ،‬چرا حجاریان حاال میخواهد به این سمت بچسبد؟‬ ‫زیرا قصتتد دارد بخش مربوط به براندازان را به چنگ آورد و این یعنی یک مکر و استتتراتژی تازه‪ ،‬و چنین‬ ‫مکری دقیقن بعد از كثافتكاری رفراندم و همكاری با مشتتی مزدور اتفاق میافتد؛ مشتی كثافت كه به مردم‬


‫‪ | 93‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫گفتند برنامه داریم و میخواهیم قیام را ادامه دهیم و معنای رفراندم تداوم قیام استتتت‪ .‬آنها با طرح رفراندم‬ ‫مردم را خانهنشتین كردند و آب را به آسیاب رساندند و حاال بیخیال رفراندم شدند و میگویند حق با قیام‬ ‫فرودستان بود‪ .‬به یاد بیاورید حرفهای «بهزاد نبوی» جاعش را‪ ،‬بیشک او عصارهی جاعشیست و با اینكه‬ ‫به وطنفروشتتتی خود واقف استتتت‪ ،‬اما باز وطنفروشتتتی میكند‪ .‬با توجه به آماری كه آن زمان از پن هزار‬ ‫زندانی و ستیوپن نفر كشتته خبر میداد و خود نبوی هم تعداد كشتهها را خوب میدانست‪ ،‬وقیحانه گفت‬ ‫تعداد كشتتهها بیست نفر بوده‪ ،‬كه ده نفرشان در زندان خودكشی كردهاند و اینگونه دا دل خانوادههایی را‬ ‫كه قربانی داده اند‪ ،‬تازه كرد‪ .‬واضتد استت آن زندانی كه نبوی رفته‪ ،‬زندان نبوده و استتاسن امثال نبوی جای‬ ‫زندان به هتل میروند و شتترایطشتتان مثل بقیهی زندانیها نیستتت و ستترویسهای ویژه در اختیارشتتان قرار‬ ‫میگیرد‪ .‬به هر حال چنین فضتتتایی شتتتکل گرفته و جنگ در بین اصتتتالحطلبان هم نفوذ كرده و یک عده‬ ‫ماموریت پیدا كردهاند كه دوباره مردم را تور بزنند و دلشان به دست آورند‪ .‬به هر حال آنها تمام تریبونها‪،‬‬ ‫كانالها و رسانههای خارج از كشور را در دست دارند و معمولن در اجرای ایدههای خود موفق هستند‪.‬‬ ‫اما نقش مردم چیست؟ در این میان مردم ایران نقش آن دختر زیبایی را دارند كه تعداد زیادی خواستگار‬ ‫دارد‪ ،‬همه میخواهند دل مردم را به دستت بیاورند و آنها را به سمت خود جذب كنند‪ .‬مهم است كه مردم‬ ‫چگونه عشوه بریزند و چهكسی را چگونه تحویل بگیرند‪ ،‬البته بهتر است كه مردم هیچكس را تحویل نگیرند‬ ‫و همه را در نهایت زیركی بازی بدهند؛ یعنی به جای اینكه دوباره با مردم بازی شتتتود‪ ،‬مردم آنها را وارد‬ ‫پروستهی بازی بکنند‪ .‬در ابتدا توضتید دادم كه جنگهای مختلفی بین گروهها برقرار استت‪ ،‬جناح كالسیک‬ ‫مذهبی (شتتورای نگهبان و مجلس خبرگان) در عین داشتتتن پول و قدرت‪ ،‬پیادهنهام هم دارد و یک ستتری‬ ‫گروههای ستتتیاستتتی به آن وابستتتتهاند‪ .‬لو رفتن فیلم مجلس خبرگان اقدامی علیه این جناح بود‪ ،‬آن هم در‬ ‫شتترایطی كه جنتی با هفتادوپن درصتتد آرا خبرگان را به چنگ آورده بود و به هر حال این مجلس به خاطر‬ ‫تعیین رهبر یک منبع قدرت محستوب میشتد‪ ،‬اما با پخش آن فیلم ناگهان ضعیف میشود‪ .‬به راستی «شاهد‬ ‫علوی» فیلم را از كجا آورد و دلیل تضعیف خبرگان چیست؟ طبیعیست كه پای سپاه پاسداران در میان است‬ ‫و فیلم توستط این جناح به دست او رسیده‪ ،‬سپاه با رساندن فیلم خبرگان به دست علوی درصدد ضربه زدن‬ ‫بته مجلس خبرگتان بود و دیدیم كه پیرامون آن محمدعلی جعفری گفت ما باید ستتتاختار را عوض كنیم و‬ ‫عوض كردن ستاختار یعنی حذف شورای استصوابی و مجلس خبرگان‪ .‬فعلن مقدمات بازیهای مختلف در‬ ‫حال چیده شدن است‪ ،‬وقتی چیدمان برقرار شود‪ ،‬آن بازی دلخواه به وقوع میپیوندد‪ .‬اگر پیگیری كنید كه‬ ‫علوی فیلم خبرگان را از كجا آورده به سپاه میرسید و این مسئله كاملن طبیعیست؛ چنین فیلمی جزو اسرار‬ ‫استت و دستت هر كستی نیستت‪ .‬هر چه جلوتر بروید‪ ،‬بیشتر متوجه جنگ در بین مراكز قدرت میشوید‪،‬‬ ‫مثلن جنگ میان سپاه و خبرگان شبیه جنگیست كه مشایی به راه انداخته بود‪ ،‬مشایی و احمدینژاد آخوندها‬ ‫را دور زدند و مستقیم با امام زمان رابطه برقرار كردند و چنین مسئلهای طبیعتن باید به مصباح یزدی و جنتی‬


‫علی عبدالرضایی | ‪94‬‬

‫بربخورد‪ ،‬چون واستتطهی امام زمان حتمن باید مال باشتتد نه یک شتتخد عادی! ولی مشتتایی ناگهان از هر‬ ‫مالیی مالتر شتتد‪ .‬كار ستتپاه هم مشتتابه كار مشتتاییستتت و قصتتد دور زدن آخوندها را دارد‪ ،‬در نتیجه فعلن‬ ‫آخوندها حواسشان بیشتر جمع شده است‪ .‬اما جنگ بین سپاه و دولت چگونه اتفاق میافتد؟ سپاه معمولن‬ ‫برای قدرت مالیاش مالیات نمی دهد و دولت ستعی دارد ستپاه و آستان قدس را مجبور به پرداخت مالیات‬ ‫كند‪ .‬مجموعهی این بازیها در اصتتتل به یک نوع بازی ختم میشتتتود‪ .‬در اینگونه مواقع مردم باید در عین‬ ‫هوشیاری طرفدار گروه ضعیفتر باشند تا تعادل در جنگ برقرار شود‪ ،‬چرا كه هر چه تعادل در جنگ بیشتر‬ ‫باشتد‪ ،‬هر دو جناح بیشتر ضتربه میخورند و هدف ما این استتت كه همهی اینها ضربه بخورند‪ .‬از طرف‬ ‫دیگر نجفی (شتتهردار تهران) دستتت به كار عجیبی میزند و قالیباف را لو میدهد و این كار او یعنی لو دادن‬ ‫سپاه پاسداران! زیرا هر چیزی را كه قالیباف باال كشیده در جیب سپاه رفته و در قدس خرج شده و او اجازه‬ ‫ندارد این همه پول را باال بکشتد‪ .‬درستت استت كه نجفی استتعفا داد اما با افشاگری او سپاه ضربه خورد و‬ ‫اینجا نیز شاهد جنگ قدرت دیگری بودیم‪ .‬همانطور كه گفته شد جنگ احمدینژاد با برادران الریجانی در‬ ‫واقع جنگی بین بیت رهبری و الریجانیها محسوب میشود؛ چون هم آملی الریجانی و هم مجتبی خامنهای‬ ‫هر دو مدعی رهبری هستتند و البته مجتبی ترجید میدهد اول شتاهرودی رهبر باشد‪ ،‬چون شاهرودی به او‬ ‫وفادارتر استت‪ .‬در این میان توقع رئیستی و دورخیز شتدید روحانی را هم برای رهبر شدن‪ ،‬نمیتوان نادیده‬ ‫گرفتت‪« .‬علی الریجانی» دو ستتتره بازی می كند‪ ،‬او پنهانی با برادرش استتتت و در ظاهر با روحانی! در كل‬ ‫برادران الریجتانی طوری بتازی میكننتد كته هرگز بازنده نباشتتتند و معمولن با تمام جناحها هم وارد بازی‬ ‫میشوند و نسبت به بقیه سیاستمدارتر و انگلیسیتر عمل میكنند‪.‬‬ ‫در این میان گارد مردم باید چگونه باشتتد؟ جناح احمدینژاد بهترین كار ممکن را میكند‪ ،‬كشتتتی آنها‬ ‫غرق شده و صاحب مركزیت و قدرت نیستند و از هر لحا به حاشیه پرتاب شدند؛ البته نابودی و به حاشیه‬ ‫رفتن‪ ،‬خصتلت رییسجمهوری در كشتور ماستت؛ و فقط آنهایی ماندگار میشتتوند كه به جناحی بچسبند‪،‬‬ ‫احمدینژاد در وهلهی اول می خواستت هویتی مستقل داشته باشد اما در نهایت نابود شد؛ پس باید با جناح‬ ‫خاصتتی همكاری میكرد‪ ،‬اول تالش كرد به اصتتالحطلبها ملحق شتتود چون آنها مقبولیت مردمی باالتری‬ ‫داشتند؛ اما اصالحطلبان از بس علیه جناح احمدینژاد افشاگری كرده بودند كه نمیتوانستند آنها را بپذیرند‪.‬‬ ‫بعد ستعی كردند با ستپاه وارد معامله شتوند اما سپاه مدعی نمیخواست‪ ،‬اساسن سپاه آنقدر باال كشیده كه‬ ‫ابدن به دنبال شریک نیست‪ ،‬در نتیجه پس از اینكه از سوی دولت و اصالحطلبان و سپاه پذیرفته نشدند‪ ،‬دو‬ ‫گزینه داشتتتتند‪ :‬برادران الریجانی و بیت رهبری‪ ،‬و در نهایت به بیت رهبری پناه بردند چون از بیت رهبری‬ ‫آتو داشتتند‪ .‬بیت رهبری هم از آن ها استفاده كرد تا به برادران الریجانی ضربه بزند‪ .‬تنها كسی كه میتوان از‬ ‫او دفاع كرد و كمخطر هم نیستت احمدینژاد استتت‪ ،‬البته ما از احمدینژاد دفاع نمیكنیم و قرار هم نیستتت‬ ‫دفاع كنیم اما اگر حرفی بزند و كستی را رسوا كند باید خبرش را تا جایی كه میتوانیم پخش كنیم‪ ،‬در اصل‬


‫‪ | 92‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫هر جناحی بخواهد جناح مقابلش را بیشتر رستوا كند‪ ،‬ما در فراگیر شدن آن رسوایی شركت میكنیم‪ ،‬ولی‬ ‫در عینحال باید آگاه باشتتیم‪ .‬در حال حاضتتر دو جناح قدرتمندی كه روبهروی هم ایستتتاده و مثل دو گرگ‬ ‫هار هستتند و فجیعترین دشمن مردماند؛ اتحادیهی اصالحطلبان و روحانی و حزب سازندگی در یک طرف‬ ‫و در طرف دیگر گروه سپاه‪ ،‬علمالهدا و رئیسی هستند كه از همه قویتر و خطرناکترند‪ .‬در پروسهی جدید‬ ‫قدرت‪ ،‬مجتبی بازی خود را خوب انجام نداد و االن در مورد او و خانوادهاش افشاگریهای زیادی میشود؛‬ ‫آنها دیگر مقبولیت مردمی ندارند و در واقع این وستتط بازندهی مطلق بیت رهبری و افرادیستتت كه در آن‬ ‫كار میكنند‪ .‬از ستتوی دیگر با برادران الریجانی هم طرفیم كه معمولن به جایی پیوستتت میخورند و فعلن‬ ‫تمام دلخوشتیشتان رابطه با انگلیس و رایزنیها و كارهای پنهانیشتان است‪ ،‬اما آنقدر قدرت ندارند كه با‬ ‫این دو جناح مقابله كنند‪ ،‬برای همین باید بیخیال بیت رهبری و برادران الریجانی شتتد و با همان دو جناح‬ ‫خطرناک (جناح ستپاه‪ ،‬علمالهدا و رئیسی و جناح دولت‪ ،‬اصالح طلبان و حزب سازندگی) مقابله كرد‪ ،‬چون‬ ‫هر كدامشان شانس دیکتاتوری بعدی را دارند و میتوانند مردم را فریب دهند‪.‬‬ ‫اما در خارج از كشور با چه مشکالتی طرف هستیم؟ متاسفانه در خارج از كشور چیزی جز درو حاكم‬ ‫نیستت‪ .‬مشتی آدم فرصتطلب و اپورتونیست از ایران فرار كردند و ژورنالیست شدند‪ ،‬اشخاصی كه بیشتر‬ ‫داللهای خبری و ستیاسی هستند و هر سمتی كه باد شدیدتر بوزد به آن سمت میروند و اساسن هر جا كه‬ ‫بوی پول بیشتری به مشتام برستد‪ ،‬آنجا لنگر میاندازند‪ .‬این افراد فاقد دانش‪ ،‬تحلیل‪ ،‬پرونده و شتخصیت‬ ‫هستتتتنتد و همته از دم توختالیاند‪ .‬آنها فقط بازیگرند و بازی خود را خوب بلدند؛ مثلن بلدند مخاطب را‬ ‫فریب دهند و دلش را به دست آورند‪ .‬بلدند مدام دم از مردم بزنند و ژست آدمهای اخالقمحور را بگیرند‪،‬‬ ‫آنها آموزش دیدهاند كه بازیگری كنند‪ ،‬در نتیجه سوار موجهای چندروزه میشوند و ادعای رهبری میكنند‪.‬‬ ‫مثلن یکی از آنها حتی بلد نیستتت خوب حرف بزند و تحلیل كند اما ادعا میكند در این چهل ستتال‪ ،‬تنها‬ ‫اپوزیستیون خود او بوده استت؛ چنین افرادی میدانکها را در دست گرفتهاند‪ ،‬آنها خردهبازیگرهایی هستند‬ ‫كه به طور دورهای در خارج از كشور بازی میكنند؛ خطرناک هم نیستند‪ ،‬فقط با خبرسازی و درو بافی مردم‬ ‫را گی میكنند؛ خبرها را این چند جناحی كه در حال جنگند به دستتشتان میرسانند و آنها هم اخباری‬ ‫كه در راستتای افشتاگری علیه جناح مقابل است‪ ،‬منتشر میكنند‪ .‬یعنی هر جناحی كه بخواهد جناح دیگر را‬ ‫بکوبد اخبار را دستتتت این بازیگران می رستتتاند‪ ،‬بازیگرانی كه صتتتاحب كانال‪ ،‬خبرگزاری‪ ،‬تلویزیون و یا‬ ‫خودشتان كارمند تلویزیون هستند‪ .‬تلویزیونها هم اغلب در لندن ساخته شدهاند و معمولن متعلق به یکی از‬ ‫این چند جناح خاصیست كه نام بردم‪ .‬آنها آنقدر پول دارند كه بتوانند با یک میلیون دالر بهترین تلویزیون‬ ‫را بستازند‪ ،‬افراد مزدور هم به یک شاهی همهچیز خود را میفروشند‪ .‬در نتیجه وقتی تلویزیونها را میبینید‪،‬‬ ‫متوجه میشتوید كه ستناریویی در حال شکلگیریست‪ .‬در شرایط فعلی ما خبرنگاری نداریم كه باج و پول‬ ‫نگیرد‪ ،‬منهورم از خبرنگار‪ ،‬خبرنگارهای عادی نیستند‪ ،‬منهورم افرادیست كه وقتی حکومت به خطر میافتد‬


‫علی عبدالرضایی | ‪91‬‬

‫انگار ناموسشان به خطر افتاده و شب و روز ندارند و ناگهان فعال می شوند‪ .‬چند گروه هم داریم كه واقعن‬ ‫شتتریفند؛ مثلن تعدادی از گروههای چپ كمونیس تم‪ ،‬آنها جمعیتی هستتتند كه گاهی همدیگر را میبینند و‬ ‫خودشتان را قبول دارند و هیچ قدرتی حتی قدرت مقاله نوشتتن هم ندارند و اساسن تاثیرگذار نیستند‪ ،‬ولی‬ ‫میتوانند كاری بکنند كه به نفع مردم باشد‪ .‬هیچكدام از سه حزب كمونیسم‪ ،‬ماركسیسم و سوسیالیسم بیشتر‬ ‫از صتتد نفر جمعیت ندارند‪ ،‬اما بهتر استتت كه همه متحد باشتتند و بتوانند زیر یک پلتفرم جمع شتتوند و‬ ‫تشتکیل یک قدرت بدهند؛ البته منهای تودهایها‪ ،‬چون تودهایها بخشتی از اصالحطلبی و بخشی از مافیای‬ ‫اقتصتادی ایراناند‪ ،‬به نهر من آنها چپ نیستند بلکه قسمتی از سیستم جاسوسی جمهوری اسالمی و كانون‬ ‫جاستوستی روستیه هستتند‪ .‬منهورم از چپها‪ ،‬اقلیت های كمونیست مثل راه كارگر‪ ،‬پیکار و اقلیت است و‬ ‫كاری با اكثریت و توده ندارم‪ ،‬حتی معتقدم كه بهتر است آن ها را از تاریخ حذف كنیم! چون من اغلب آنها‬ ‫را حاوی منش جاستوستی میدانم‪ .‬فداییان اكثریت و تودهایها‪ ،‬معمولن همخصتلت‪ ،‬همشیوه و همسیستم‬ ‫هستند و نمیخواهم بگویم مطلقن كار مثبتی نکردهاند‪ ،‬اما ماهیت كنونیشان كثیف و كاملن راست است‪ .‬اگر‬ ‫بقیهی چپها‪ ،‬كمونیستها و سوسیالیستها اتحادی را شکل بدهند و یک روشنفکری هوشمندانه دور هم‬ ‫جمع شتتود‪ ،‬شتتاید واقعن به درد مردم بخورد‪ ،‬البته من از این نهر هیچ امیدی ندارم‪ .‬از ستتوی دیگر ما دو‬ ‫گرایش داریم كه ظاهرن پر طرفدارند‪ ،‬یکی ستتتلطنتطلبها و دیگری مجاهدین خلق‪ ،‬ولی هیچكدام از این‬ ‫گرایشها مبارزه نمیكنند و فعلن در حال چانهزنی با كشتورهای غربی هستند‪ ،‬آنها در جنگ قدرتی كه در‬ ‫داخل و خارج شتتکل گرفته‪ ،‬ستتهیم نیستتتند و فقط میخواهند قدرت را از طریق یک حکومت خارجی به‬ ‫چنگ بیاورند و در اصتتل ناامید شتتدهاند و یا آن نیرو را ندارند‪ .‬مستتئله اینجاستتت كه این دو گرایش فاقد‬ ‫قدرت گفتمانستازیاند و هر دو از این لحا خواجه هستتند‪ .‬آنها دانش گفتمانسازی و تئوریک ندارند و‬ ‫همساز با زمان نیستند‪ ،‬اگر هوشمندی به خرج دهند‪ ،‬خودشان را نو بکنند و فکر به چنگ آوردن حکومت را‬ ‫نداشتتته باشتتند‪ ،‬شتتاید بزرگترین خدمت را به مردم ایران بکنند‪ .‬مثلن اگر «رضتتا پهلوی» بگوید «من برای‬ ‫دمکراسی و آزادی كشور و مردم میجنگم و سلطنت من چهل سال پیش از دست رفته و یک حکومت دیگر‬ ‫آمده و دیگر مطلقن طرفدار ستلطنت نیستتم‪ ،‬اگر هم قرار باشتد كار ستتیاسی بکنم كاندید ریاستجمهوری‬ ‫میشتوم‪ ،‬و هر كدام از طرفداران من حرف از ستلطنت طلبی و ستلطنت بزنند در اصل طرفدار من نیستند و‬ ‫فقط میخواهند مردم را تضتتتعیف كنند» بزرگترین خدمت را به مردم كرده استتتت‪ .‬اتخاذ چنین گاردی از‬ ‫طرف رضتتا پهلوی از لحا تاریخی هم به نفع خودش و هم به نفع مردم ایران استتت؛ چون آن وقت اتحاد‬ ‫آنها با گروههای دیگر‪ ،‬میتواند یک شتتاكله یا ستتیستتتمی را تشتتکیل دهد‪ .‬مجاهدین خلق هم چنین قدرتی‬ ‫دارند‪ ،‬آنها ستابقهی جنگ دارند و اشتتباهات سیاسی بسیاری كردهاند‪ ،‬اما در عینحال تالش قابل ستایشی‬ ‫هم داشتتهاند و در حداقلها جا نزده اند‪ ،‬تنها راه مجاهدین این است كه گفتمان خود را تغییر بدهند و از آن‬ ‫حالت آرمانخواهانهی شتیعی فاصله بگیرند و شعارشان آزادی‪ ،‬تبعیض زدایی و اصلن در پی تحقق الئیسیته‬


‫‪ | 91‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫یا جدایی دین از حکومت باشند‪ .‬اگر این خواستهها را به عنوان شعار محوری خود الینه كنند و دم به ساعت‬ ‫از استتالم و تشتتیع و حستتین صتتحرای كربال نگویند‪ ،‬من فکر میكنم كه شتتانس موفقیتشتتان باال میرود و‬ ‫می توانند به داد مردم برستند‪ .‬استاستن جمهوری اسالمی از تشکیل شورای هماهنگی وحشت دارد‪ .‬شورای‬ ‫هماهنگی را احزاب بزرگ و آنهایی كه پول و امکانات دارند به خاطر مردم و كشورشان به راحتی میتوانند‬ ‫تشتتکیل دهند و باعث شتتکلگیری قدرت بشتتوند‪ ،‬منهور از قدرت لشتتکركشتتی كردن نیستتت‪ ،‬فقط تریبون‬ ‫قتدرتمنتدی را تعریف بکنند و آن تریبون بدل به تریبون ملی شتتتود و از آنجا بتوانند با مردم حرف بزنند‪.‬‬ ‫جایی را تصتور كنید كه احزاب متحد شتدهاند و پول‪ ،‬نهریهپرداز‪ ،‬تئوریسین و قدرت دارند‪ ،‬میتوانند تولید‬ ‫استتراتژی كنند‪ ،‬و عالوه بر این تلویزیونشتان فراگیر است و از بیبیسی و من و تو نیز بیشتر بیننده دارد‪.‬‬ ‫مردم به چنین تریبونی نیاز دارند‪ ،‬تریبونی كه شتتعارش آزادی و نجات آنها باشتتد و واقعن در این راه قدم‬ ‫بردارد‪ .‬در چنین حالتی دیگر هرگز از بیبیستی و صدای آمریکا نمیترسند‪ ،‬زیرا تریبون خود را دارند و در‬ ‫حال حاضر نداشتن تریبون بدل به معضلی جدی شده و این در حالیست كه ما اكثریت ناراضی از حکومت‬ ‫را در داخل داریم و حتی یک سرمایهدار هم میتواند به ما كمک كند‪ .‬ما حداقلهای كوچک را نداریم‪ ،‬یعنی‬ ‫جلوی حداقلهای كوچک هم سنگ میاندازند‪ ،‬همه از هم بد میگویند و این ضعف بزرگیست‪ ،‬نقد كردن‬ ‫را بلد نیستتند‪ ،‬شتاید مخالفتی با یکدیگر نداشته باشند‪ ،‬اما با هم دشمنی میكنند‪ .‬چپیها با مجاهدین خلق‪،‬‬ ‫مجاهدین خلق با ستلطنتطلبان و… این مسئله باعث شده كه جمهوری اسالمی مخالف نداشته باشد‪ ،‬تمام‬ ‫حرفهای این پیر و پاتالها چرت و پرت استت‪ ،‬مشتی انسانهای سنگشده‪ ،‬خواجه و ترسو كه افتخارشان‬ ‫رهبری فالن حزب استتت اما در عمل پوو و توخالیاند‪ .‬میخواهم بگویم كه اپوزیستتیون علیه آن حکومت‬ ‫هیچ كاری نکرده‪ ،‬آنها فقط به جان همدیگر افتادهاند‪.‬‬ ‫در ماجرای تبرئه شتدن «ستعید طوسی» (قاری قرآنی كه به بچههای مردم تجاوز میكرد) قوهی قضاییه‬ ‫نقد شتد‪ ،‬اما قوهی قضتاییه به راحتی فلش را ستمت بیت رهبری و مجتبی خامنهای كشید و آنها را بدنامتر‬ ‫كرد‪ ،‬این خبر در آمدنیوز و چند جای دیگر منتشر میشود و ما افشای آن را به آمدنیوز ربط میدهیم‪ ،‬اما در‬ ‫اصل این ماجرا هنر قوه ی قضاییه است كه علیه بیت رهبری به اجرا گذاشته شد‪ .‬بیت رهبری نیز قبلن دختر‬ ‫الریجتانی را از طریق آمدنیوز رستتتوا كرده بود‪ .‬جنگ بین مراكز قدرت نشتتتان میدهد كه همه نگرانند و‬ ‫میخواهند ستتهم بیشتری از آیندهی ایران داشتتته باشتتند‪ .‬این جنگ هر روز در شتتکلهای مختلفی كلید‬ ‫میخورد و حتی بین بیت رهبری و سپاه هم چنین جنگی وجود دارد‪ ،‬مثلن سپاه بهطور ناگهانی امامجمعهی‬ ‫تهران را عوض میكنتد و ابوترابی را جای امامجمعهی قبلی میآورد‪ ،‬این عمل ستتتپاه نوعی دخالت در كار‬ ‫بیت رهبریستتت‪ .‬معمولن آن جناحهایی كه موازی هستتتند كمتر با هم میجنگند‪ ،‬برای مثال ستتپاه و دولت‬ ‫كمتر با برادران الریجانی درگیر میشتتوند‪ .‬در حال حاضتتر بیشتر جنگها متوجه بیت رهبری استتت‪ .‬یعنی‬ ‫برادران الریجانی‪ ،‬دولت و اصتتالحطلبها و از طرف دیگر ستتپاه مدام به بیت رهبری ضتتربه میزنند و بیت‬


‫علی عبدالرضایی | ‪94‬‬

‫رهبری آنقدر ضربه خورده كه ضعیف شده‪ .‬حاال هم شایعه كردهاند كه مجتبی خامنهای برای اهداف خاصی‬ ‫به انگلیس رفته استت‪ .‬جنگ استاستی بین سه مركز است و بیش از همه بیت رهبری و دولت و سپاه درگیر‬ ‫شدهاند‪ ،‬در اصل براندازی در جنگ بین دولت و سپاه اتفاق میافتد و هر كدام از دو جناح برنده شود‪ ،‬قدرت‬ ‫را در دستتت میگیرد و دیکتاتوری را فجیعتر میكند و اینجاستتت كه براندازی نهایی تحقق پیدا میكند‪ .‬هر‬ ‫چته جنگ بین جناحها بیشتر طول بکشتتتد‪ ،‬ما بیشتر ستتتاكن این برزخ خواهیم بود‪ .‬باید تالش بکنیم كه‬ ‫خردهپاها له و لورده شوند و آن جنگ اصلی و نهایی اتفاق بیفتد و آن موقع دیگر نوبت مردم است‪ .‬اما برای‬ ‫تحقق این خواستتته باید شتتورای هماهنگی انقالب تشتتکیل شتتود‪ .‬برای همین میگویم كه نقش شتتورای‬ ‫هماهنگی مهم استت‪ ،‬در شترایطی كه تمام جناحها ضتعیف می شوند‪ ،‬شورای هماهنگی مردم را وارد میدان‬ ‫میكند و براندازی اتفاق میافتد و این موضوع باید همهی استراتژی ما باشد‪ .‬در اصل كل این بحث را مطرح‬ ‫كردم كته بته این نقطه برستتتم؛ زمانی كه پن مركز قدرت به جان همدیگر میافتند و یکدیگر را لت و پار‬ ‫میكننتد‪ ،‬در نهایت دو جناح باقی می ماند و بین آن دوآلیستتتم‪ ،‬یکی جناح قدرت را در دستتتت میگیرد و‬ ‫دیکتاتوری تازه را تشتتتکیل میدهد‪ .‬اما دیکتاتوری تازه‪ ،‬دیکتاتوریستتتت كه مقبولیت میخواهد و مطمئنن‬ ‫مقبولیت مردمی نخواهد داشتتت و به دلیل همین عدم مقبولیت‪ ،‬شتتورای هماهنگی میتواند همه را تجمیع و‬ ‫متحد كند و به جان آن حکومت آینده بیندازد و اینجاستتت كه به طور مطلق با آستتانترین روش‪ ،‬براندازی‬ ‫اتفاق میافتد؛ برای همین باید شترایطی را ایجاد كرد كه شتورای هماهنگی تشتتکیل شود‪ .‬مجاهدین خلق و‬ ‫ستلطنتطلبها میگویند كه ما كاری به این مسائل نداریم و با آمریکا صحبت میكنیم‪ ،‬حاال هم كه ساختار‬ ‫ستیاستی آمریکا اینگونه شده‪ ،‬در نهایت آمریکا به ایران حمله میكند و ما سربازان پیادهنهامش میشویم و‬ ‫پس از پیروزی در آن جنگ‪ ،‬حکومت مال ما میشتود‪ .‬ولی این تحلیل‪ ،‬اشتتباهی ستاختاری و ستتیاسیست‪.‬‬ ‫آنها حتی اگر پیادهنهام آمریکا هم باشتند هرگز اینگونه پیروز نمیشوند‪ ،‬آمریکا هم اگر نقشی در براندازی‬ ‫داشته باشد بیشک حکومت را به این افراد نمیدهد‪ ،‬این جناحها باید كار بکنند تا به مقبولیت مردمی برسند‬ ‫و مقبولیت مردمی یکشبه از طریق آمریکا به دست نمیآید‪ .‬همه باید سمت حکومتی برویم كه برخوردار از‬ ‫دمکراسی واقعی (چه دمکراسی مستقیم و چه دمکراسی غیرمستقیم) باشد‪ .‬البته ایدهآل من دمکراسی مستقیم‬ ‫استت و در حال حاضتتر چنین دمکراستتی را دور میبینم چون هنوز آن آمادگی وجود ندارد‪ ،‬اما مطمئنن اگر‬ ‫چنین اتفاقی بیفتد‪ ،‬رستگاری ما تا ابد مح صول همان دمکراسی مستقیم خواهد بود‪ .‬هر كسی كه در خارج و‬ ‫داخل كشتور میجنگد باید پی اتحاد و تجمیع و استتفاده از قدرت مردم باشتد‪ ،‬زیرا در چنین شرایطی ما به‬ ‫حکومتی قدرتمند میرستتیم‪ ،‬فراموش نکنید كه قویترین حکومتها‪ ،‬حکومتهایی هستتتند كه از مقبولیت‬ ‫مردمی برخوردارند‪ .‬متاستتفانه ستتیاستتتمداران ما اغلب وابستتته به پول و قدرت خارجیاند و هیچكدام آن‬ ‫مقبولیت الزم را ندارند‪ ،‬چون مردمی نیستتتند و فقط به فکر جیب و منافع خودشتتاناند؛ در واقع بزرگترین‬ ‫ضعف ما نداشتن یک سیاستمدار واقعیست‪.‬‬


‫‪ | 99‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫انزجار از روسیه و حزب خیانتكار توده‬

‫ما دربارهی روستیه‪ ،‬ستیاستتهای روستیه علیه ایران و در رابطه با خصوصیتهای تخریبی این كشور‬ ‫بستیار بحث كردهایم‪ .‬در سالهای گذشته شوروی سابق با تمام عهمتش و با وجود اینكه صاحب سرزمینی‬ ‫برفی و لمیزرع مثل سیبری بود‪ ،‬با سوءاستفاده از ناآگاهی مردم تاجیک‪ ،‬زبالههای اتمی خود را در تاجیکستان‬ ‫دفن میكرد‪ .‬بعد از فروپاشتی شتوروی‪ ،‬روسیه نیروگاه بوشهر را كه هفتاد درصد آن توسط آلمانیها تکمیل‬ ‫شده بود‪ ،‬در دست گرفت و هزینههای گزافی را به بار آورد كه نتیجهای هم در بر نداشت‪ .‬در واقع روسیه به‬ ‫بهانهی تکمیل نیروگاه بوشتتهر‪ ،‬همزمان زبالههای اتمی خود را در ستتر تا ستتر ایران دفن كرد‪ ،‬و اینبار ایران‬ ‫جای تاجیکستان‪ ،‬گورستان زبالههای اتمی شد‪ .‬بعدها روسیه مجبور میشود بیش از دو میلیارد روبل جریمه‬ ‫بابت دفن زبالههای اتمی به تاجیکستان بدهد و هنوز كه هنوز است قزاقستان به خاطر این موضوع ماهیانه به‬ ‫تاجیکستتان كمک میكند‪ .‬دفن زبالههای اتمی برای هر كشتوری كه صتاحب تکنولوژی اتمیستت‪ ،‬معضتل‬ ‫بزرگی محستوب میشتود و هزینهی گزافی در پی دارد‪ .‬شتکی نیستت كه مالها همهچیز را میفروشند‪ ،‬اما‬ ‫ماجرا این استت كه روسیه همهچیز را مجانی از ایران میگیرد‪ .‬ما بارها به روسیه باختهایم و بخشی از ایران‬ ‫بزرگ را دو دستتتی تقدیمِ آنها كردهایم‪ .‬ما گوهری مثل دریای خزر را مفت به روس تیه بخش تیدهایم و حاال‬ ‫دیگر حق بهرهبرداری از آن را نداریم‪.‬‬ ‫مردم شتمال ایران میتوانستتند صتاحب ثروت خوبی شتوند و زندگی بهتری داشتته باشند‪ ،‬اصلن چرا باید‬ ‫اردبیل و آستتارا در فقر باشتند و باكو در غنا؟ پاسخ واضد است‪ ،‬به خاطر همان دریای خزر‪ ،‬دریای خزری‬ ‫كه باكو نفتش را بهرهبرداری میكند ولی شهرهایی مثل آستارا‪ ،‬اردبیل و خلخال حق استفاده از آن را ندارند‪.‬‬ ‫دلیل این مسئله هم روسیه است و اساسن بیشتر مشکالت ما‪ ،‬زیر سر روسهاست‪.‬‬ ‫قصتد دارم در رابطه با ستازمانهایی جاسوسی كه روسیه در ایران تاسیس كرد و به آنها فعالیت حزبی‬ ‫داد‪ ،‬بحث بکنم‪ .‬خیانتهای حزب توده به عنوان یک ستازمان جاستوستی روستی در ایران چه بوده است؟‬ ‫ایرانارشتیسم یک حزب چپ ناماركسیست‪ ،‬حزب چپی كه به شدت ضد روسیه و سیاستهای روسیست‬ ‫و در حالت كلی دشمن اول و آخر این حزب‪ ،‬روسیه است‪ .‬ایرانارشیسم در پروسهی محاسباتیاش‪ ،‬فرضیهی‬ ‫گرگ دور و گرگ نزدیک را در نهر میگیرد‪ .‬در اینكه گرگ موجودی درنده‪ ،‬مردهخور و الشتهخوار است‪،‬‬ ‫شتکی نیستت‪ .‬ولی گرگ نزدیک همیشته خطرناکتر استت‪ ،‬و این در حالیست كه ما در طول تاریخ هرگز‬


‫علی عبدالرضایی | ‪122‬‬

‫گرگ نزدیک را ندیدهایم و همیشتته نستتبت به ظلم روستتیه چشتتمپوشتتی كردهایم‪ .‬یکی از خیانتهای‬ ‫محمدرضاشاه این بود كه بهطور كامل در رابطه با حزب توده و ماهیت جاسوسی این حزب افشاگری نکرد‪.‬‬ ‫او با تودهایها وارد معامله شد؛ زیرا روشنفکری ایران را از دست داده بود و به جای اینكه آزادی را برقرار‬ ‫كند و به احزاب اجازهی فعالیت ستیاستی بدهد‪ ،‬با دامن زدن به اختناق و میدان دادن به مالئیستم و ارتجاع‪،‬‬ ‫روشتنفکران را گوشتت دم توپ حزب توده قرار داد‪ .‬تودهایها صاحب نشریات فراوان و سیستم تبلیغاتی‬ ‫فراگیری بودند و روشتتنفکران ایرانی از طریق مطبوعات‪ ،‬مجالت و تریبونهای آنها معرفی میشتتدند‪ .‬در‬ ‫واقع هر كستی كه به عنوان روشتنفکر وارد میدان میشتد‪ ،‬بعد از دو سه ماه به حزب توده میپیوست و به‬ ‫محض اینكه به ماهیت جاستوسی حزب پی میبرد راه خود را از تودهایها جدا میكرد‪ .‬افرادی مثل صادق‬ ‫هدایت‪ ،‬جالل آلاحمد‪ ،‬احمد شاملو‪ ،‬یدا رویایی و ابراهیم گلستان از جمله روشنفکرانی بودند كه پس از‬ ‫مدتی از حزب توده جدا شدند‪ .‬عملکرد حزب توده ویروسیست‪ ،‬وقتی یک نفر تودهای میشود‪ ،‬زیرآبزن‬ ‫بار میآید و زیرآبزن نیز باقی میماند‪ .‬در اصتل استاسِ ویروسِ جاسوسی‪ ،‬زیرآبزنیست و تودهایها در‬ ‫این زمینه كارشان را خوب بلدند‪ .‬البته ما هنوز كه هنوز است بهطور كامل به ماهیت این حزب جاسوسی پی‬ ‫نبردهایم‪ ،‬و حزب توده همچنان به كار خودش ادامه میدهد‪ .‬این حزب ادعا میكند كه ما مُردیم و دیگر‬ ‫وجود نداریم‪ ،‬چرا به ما حمله میكنید؟ ولی اگر به كل ستاختار اصتالحطلبی دقت كنیم‪ ،‬متوجه میشویم كه‬ ‫تمام گاردهای اصتالحطلبان‪ ،‬تداعیگر گاردهای حزب توده استت‪ .‬به عملکرد سعید حجاریان توجه كنید و‬ ‫نوع زیرآبزنی‪ ،‬ریاكاریها و عملیاتهای سیاسی اصالحطلبان را زیر ذرهبین بگیرید‪ .‬در حال حاضر تریبون‬ ‫حزب توده‪ ،‬وبستتایتهای پِیکنت (‪ )pyknet‬و راه توده (‪ )rahetudeh‬استتت‪ ،‬ولی وقتی وارد این ستتایتها‬ ‫میشتتوید انگار دارید یک وبستتایت اصتتالحطلبی را مرور میكنید! هنوز هم حزب توده با همان ستتاختار‬ ‫سیاسی به ماموریت جاسوسی خودش ادامه میدهد‪ .‬در اینباره باید بیشتر بحث شود‪ ،‬ما باید به این مسئله‬ ‫بپردازیم كه تحت چه شترایطی تن به قرارداد ننگین گلستتان دادیم؟ چهطور حاضتر شدیم بخش بزرگی از‬ ‫ایران یعنی گرجستتان و ارمنستان را از دست بدهیم؟ برای مثال ما گیالنیها بیشترین نزدیکی فرهنگی را با‬ ‫گرجیها و ارمنیها داریم‪ .‬كافیست یک گیلک یا مازندرانی در ایروان قدم بزند و بدون اینكه به زبان ارمنی‬ ‫توجه كند‪ ،‬فرهنگ‪ ،‬رفتار و میمیک چهرهشتان را زیر نهر بگیرد‪ ،‬آنها عین خود ما هستند و هیچ فرقی با ما‬ ‫ندارند‪ .‬اما ستوال اینجاستت كه این جدایی چگونه اتفاق افتاد؟ چرا ما هرگز از یک ستاختار ستیاسی ناب‬ ‫پیروی نکردیم تا به تبعیت از كوروش‪ ،‬تمام نژادها و زبانها در ایران آزادی داشتته باشند؟ چرا هیچ اتحادی‬ ‫بین این ایالتها برقرار نشتتد؟ چرا یک ایران واقعی و انستتانی نستتاختیم؟ واضتتد استتت‪ ،‬به خاطر توطئه و‬ ‫كثافتكاریهای روستیه! روسیه هنوز هم در ایران كارگر است و هر وقت كه خواسته مالها و شاه را بچاپد‪،‬‬ ‫به ایران نزدیکی كرده و هر موقعی هم ما را در بحران و ضتعف دیده‪ ،‬ضربهای كاری به ما زده است‪ .‬روسیه‬ ‫جز ستم و سرطان و كثافت نیست‪ ،‬این گرگِ نزدیکِ درنده به بهانهی تکمیل نیروگاه بوشهر و فعالیت اتمی‪،‬‬


‫‪ | 121‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫زبالههای اتمی خود را در ایران دفن كرد‪ .‬مثلن مشتاهدهی یک سوسمار ششپا و اساسن تمام اتفاقات مشابه‬ ‫اینچنینی كه مالها آن را به جن و پری ربط میدهند‪ ،‬محصتتول همان كثافتِ زبالههای اتمیستتت‪ ،‬كه در‬ ‫بیولوژی تاثیر میگذارد و ایجادِ تغییر میكند‪ .‬روسیه برای ما گرگ دور هم درست میكند‪ ،‬مثلن هر جا كه به‬ ‫نفع خودش باشد پای اسرائیل را به میان میكشد‪ .‬برای نمونه ویروس استاكس را كه توسط یکی از مهندسان‬ ‫روستی وارد ستیستتم مركزی نیروگاه بوشتهر شده بود‪ ،‬گردن اسرائیل انداخت! آن هم در حالی كه خودش‬ ‫آنجا دستتتاندركار بود! خندهدار نیستتت؟ برای انجام كاری پول گرفتند و آن را انجام دادند و همین كه كار‬ ‫میخواستت نتیجه بدهد‪ ،‬با وارد كردن یک ویروس‪ ،‬همهچیز را تخریب كردند‪ ،‬چرا كه قصتد داشتند كار را‬ ‫دوباره به نقطهی اول بازگردانند و اینگونه پول بیشتری بگیرند‪ .‬بعد هم آن را گردن استترائیل انداختند و‬ ‫گفتند كه استرائیل دشمن شماست! آنها مدام پول میگیرند و سر مالها كاله میگذارند و این مسئله یکی از‬ ‫بدبختیهای بزرگ ماستت‪ .‬ستالهاست كه داریم پول خرج میكنیم تا یک بزرگراه بسازیم‪ ،‬بزرگراهی كه‬ ‫تهرانیها را در عرض یکی دو ستتاعت به دریای خزر برستتاند‪ .‬اما چرا با گذشتتت چندین ستتال هنوز این‬ ‫بزرگراه تکمیل نشتده؟ آیا پول ندارند خرج این بزرگراه كنند؟ ساخت یک بزرگراه نهایتن كار یک یا دو‬ ‫ستال استت نه بیست سال! این بزرگراه ساخته نمیشود چون مالها بهشدت از روسیه میترسند و میدانند‬ ‫كه اگر این بزرگراه را بسازند‪ ،‬روسیه با تانکهای سریعالسیرش میتواند در عرض یک ساعت از شمال به‬ ‫دل تهران برسد و آنجا را تصرف كند‪ .‬در اینباره هیچ مقالهای نوشته نشده و كسی هم حرفی نمیزند‪ ،‬زیرا‬ ‫تودهایها همهجا هستتتتند‪ ،‬از وزیر و رئیسجمهور گرفته تا مدیر مستتتئول روزنامهی كیهان! «حست تین‬ ‫شتریعتمداری» تودهایستت و نوع زیرآبزنیهایش و نقشی كه ایفا میكند‪ ،‬جز بوی حزب توده نمیدهد‪.‬‬ ‫استاستن هر جا با كثافتكاری بزرگی روبهرو شتدید‪ ،‬بدانید كه روستیه دستی در آنجا دارد‪ .‬روسیه بر تمام‬ ‫نقاط ضعف ما واقف است و از هر سمت و زاویهای كه نگاه بکنید‪ ،‬در ایران كار جاسوسی كرده است‪ .‬ما در‬ ‫ایران كمونیست نداریم‪ ،‬اما جاسوس روسی داریم‪ .‬چرا ما یک ایدهآل و آرزویی بزرگ به اسم سوسیالیسم را‬ ‫در ایران به گند كش تیدیم؟ چون بردگی روس تیه را كردیم‪ .‬ما متفکر قهرمانی مثل «خلیل ملکی» را از دستتت‬ ‫دادیم‪ ،‬كسی كه امثال شریعتی‪ ،‬مصدق و بازرگان در مقایسه با او پشیزی ارزش ندارند‪ .‬هیچكس از آرزوهای‬ ‫خلیل ملکی چیزی نمیگوید‪ .‬مثلن براهنی از همه حرف میزند‪ ،‬از اغلب كثافتكاریهای روس تیه در ایران‬ ‫دفاع میكند‪ ،‬مدام دم از تبریز و وطن میزند ولی از آن تبریزی بزرگ و متفکر‪ ،‬یعنی خلیل ملکی هیچ حرفی‬ ‫نمیزند‪ .‬چرا او از تنها تبریزدوستت تاریخ تبریز‪ ،‬یادی نمیكند؟ اصتلن چرا هیچكس از خلیل اسم نمیبرد؟‬ ‫چون ملکی ملی و متفکر بود‪ ،‬روسیه را خوب میشناخت و از سیاستهای روسیه در ایران انزجار داشت‪ .‬با‬ ‫توجه به فرضتیهی گرگ دور و گرگ نزدیک‪ ،‬طبیعیستتت كه ما در دستترس گرگ نزدیک باشتیم‪ ،‬پس باید‬ ‫حواسمان به كارهای روسیه باشد‪ .‬ما مدام به این كشور باج میدهیم و با آمریکا دشمنی میكنیم‪ ،‬اصلن چرا‬ ‫باید شعار «مرگ بر آمریکا» سر دهیم؟ فوكوس باید روی «مرگ بر روسیه» باشد و روی دشمنی با این كشور‬


‫علی عبدالرضایی | ‪122‬‬

‫تمركز شود‪ .‬روسیه با پول و نفت و گاز ما منافع خودش را پیگیری میكند‪ ،‬از طریق ما در سوریه به دریای‬ ‫مدیترانه میرستتد‪ ،‬دریای خزر را تصتترف میكند‪ ،‬آستتمان ما را برمیدارد و از فرودگاه نوژه به عراق حمله‬ ‫میكند‪ ،‬احمقانه نیستت؟ چهطور میتوانیم بگوییم نه شرقی‪ ،‬نه غربی‪ ،‬اما آسمانمان در اختیار روسیه باشد؟‬ ‫چرا باید نهامیهای ما (سردار سلیمانی‪ ،‬شمخانی و ‪ )...‬برای انجام هر كاری اول باید با پوتین مشورت كنند‬ ‫و بعد از تصتتمیم او‪ ،‬عملیات را آغاز بکنند‪ .‬این چه استتتقاللیستتت كه كشتتور ما را بدل به ایالتی از روستیه‬ ‫كردهاند؟ چهطور این اتفاق افتاده؟ كمونیستم روسی‪ ،‬كمونیسم و اسالم‪ ،‬سوسیالیسم اسالمی‪ .‬خندهدار است!‬ ‫طبیعیستت كه وقتی استالم را با كمونیستم و ستوستیالیسم تلفیق كنید‪ ،‬جز كثافت چیزی به دست نمیآید‪.‬‬ ‫معمولن وقتی بحث من را در رابطه با روسیه میشنوند‪ ،‬سکوت میكنند و بعد جای اینكه به روشنگریهای‬ ‫من در رابطه با روس تیه بپردازند‪ ،‬میگویند عبدالرضتتایی آمریکا را دوستتت دارد! آنها به این موضتتوع توجه‬ ‫نمیكنند كه من به گرگ نزدیک فکر میكنم و اگر ما باهوش عمل بکنیم‪ ،‬باید گرگ دور را به جان گرگ‬ ‫نزدیک بیندازیم‪ .‬ما تا وقتی كه نفت و گاز را داریم مثل یک لقمه برای غرب و شتترق هستتتیم‪ ،‬پس چرا‬ ‫هوشمندی به خرج ندهیم؟ همهچیز ما از طریق روسیه به تاراج میرود و عجیب اینجاست كه كاری به كار‬ ‫روستیه نداریم‪ .‬بعد از فروپاشتی شوروی‪ ،‬نیروگاه بوشهر تحویل روسیه داده شد و همانطور كه گفتم هفتاد‬ ‫درصتد این نیروگاه توستط آلمانیها تکمیل شده بود‪ ،‬اما حاال با گذشت بیش از سی سال روسها هنوز هم‬ ‫در به اتمام رستتاندن این پروژه تعلل میكنند تا پول بیشتری از مالها بگیرند و قطعن با این بازیای كه‬ ‫روسها راه انداختهاند‪ ،‬ما در آخر به هیچچیز نمیرستیم‪ .‬در جنگ با عراق ما از چه كستی ضتتربه خوردیم؟‬ ‫میگهای روستتی را وقتی كه به ایران حمله میكردند‪ ،‬یادتان هستتت؟ بزرگترین‪ ،‬فجیعترین و كثیفترین‬ ‫تامینكنندهی تستتلیحات جنگ عراق‪ ،‬روستتیه بود‪ .‬مالها به ما میگفتند غرب به صتتدام كمک میكند‪ ،‬ولی‬ ‫هرگز حرفی از روس تیه نمیزدند‪ ،‬در حالیكه نود درصتتد ستتالحهایی را كه صتتدام در جنگ با ایران به كار‬ ‫میبرد‪ ،‬سالحهای روسی بودند‪ .‬هیچكس از این موضوع چیزی نمیگوید‪ .‬فرماندهی تفرفهسازی در ایران (از‬ ‫ماجرای كوردستتتان بگیرید تا ماجرای تبریز) دستتت روستتیه استتت و در واقع هر جا كه بویی از تفرقه به‬ ‫مشتامتان خورد‪ ،‬بدانید كه پای حزب توده در میان است‪ .‬اگر خوب تحقیق كنید متوجه میشوید كه در اكثر‬ ‫گروههای ملیگرایی كه ما داریم‪ ،‬یک جاسوس تودهای یا روسی نفوذ باالیی دارد‪.‬‬ ‫صد و ده سال پیش وقتی كه در آسیا خبری نبود‪ ،‬در كشور ما انقالب مشروطه اتفاق افتاد‪ .‬انقالبی كه در‬ ‫رابطه با استتقالل‪ ،‬جدایی دین از سیاست و ملیگرایی بحث میكرد‪ .‬ما در آن زمان مردمان مدرنتری بودیم‪،‬‬ ‫اما متاسفانه با اینكه پرچم آزادی را باال بردیم‪ ،‬آزادی را هدفگذاری نکردیم‪ .‬آن انقالب مدام توسط ارتش‬ ‫روستیه سركوب میشد‪ ،‬در آخر نیز یکی از همان سربازان قزاق به اسم رضاشاه كشور را به ورطهی نابودی‬ ‫كشتاند‪ .‬او از كجا خط میگرفت؟ اصتلن چرا قزاقها به جان مشروطهخواهان افتادند؟ همهی ما ماجرای به‬ ‫توپ بستتتن مجلس توستتط كلنل لیاخوف را میدانیم و اگر نگاهی به تاریخ بیاندازیم‪ ،‬میبینیم كه هر زمان‬


‫‪ | 123‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫مردم ایران‪ ،‬دستتت به اقدامی برای آزادیخواهی زدهاند‪ ،‬روستیه فورن آن اقدام را ستتركوب كرده استتت‪ .‬در‬ ‫جنبش ستال هشتتادوهشتت و همین قیام فرودستان نیز ما شاهد جهتدهی روسیه به نفع دیکتاتور بودیم‪ ،‬و‬ ‫همه این موضوع را میدانیم كه دیکتاتور حاكم بر ایران‪ ،‬ملی نیست و بیشترین سود را به روسیه میرساند‪.‬‬ ‫ما هنوز هم زخمی هستتتیم‪ ،‬آذریها حق دارند‪ ،‬تکهای از آنها را جدا كردند و نامش را آذربایجان شتتمالی‬ ‫گذاشتتتند و ما در این میان بی آنكه حرفی از آذربایجان جنوبی بزنیم‪ ،‬استتمشتتان را آذربایجان شتترقی و‬ ‫آذربایجان غربی گذاشتتیم! در واقع دستتاندركار تمامی این تفرقهاندازیها‪ ،‬جداستازیها و بالهتسازیها‬ ‫روستیه است‪ .‬در حال حاضر روسیه حتی در حوزهی علمیه قم‪ ،‬مشهد و در كل در همهجای ایران دفتر دارد‬ ‫و كار میكند‪ .‬عملکرد روستیه را در دریای خزر دنبال كنید‪ .‬استخراج نفت و گاز‪ ،‬صید ماهی و نوع آلودگی‬ ‫كه در آن دریا ایجاد كرده‪ ،‬همه حاكی از ستیاستتهای اعمال شتده توسط این كشورند‪ .‬عجیب است‪ ،‬ایران‬ ‫بیشترین ستتواحل را دارد و پنجاه درصتتد از دریای خرز متعلق به ایران بوده‪ ،‬اما در چهل ستتال اخیر ستتهم‬ ‫ایران به یازده درصد رسیده كه از این یازده درصد هم اجازه و حق بهرهبرداری ندارد و نمیتواند نفت و گاز‬ ‫استخراج كند‪ .‬در واقع ما گن را دو دستی تحویل روسیه دادهایم‪ .‬چرا مالها و كمونیستها مدام شعار «مرگ‬ ‫بر آمریکا» سر میدهند؟ چون مرگ بر آمریکا به نفع روسیه است‪ .‬درست است كه آمریکا همان گرک دور و‬ ‫درنده محستتوب میشتتود‪ ،‬اما ما میتوانستتتیم گرگ دور را به جان گرگ نزدیک بیندازیم‪ .‬بعد از فروپاش تی‬ ‫شتوروی‪ ،‬بلوک شترق ضعیف شد و در واقع خود روسیه نیز نوچهی آمریکا شده بود‪ ،‬ما میتوانستیم از این‬ ‫فرصت استفاده كنیم و با آمریکا معامله داشته باشیم و در این میان منافعی شامل آمریکا بشود و ما در عوض‪،‬‬ ‫سهممان را در دریای خزر از روسیه پس بگیریم‪ .‬اما كدام سیاستمدار ایرانی‪ ،‬این سیاست را پیش برد؟ كدام‬ ‫كمونیستت ایرانی این كار را كرد؟ هیچكدام! زیرا ما حتی یک كمونیست و یا یک سوسیالیست ملی و واقعی‬ ‫نداشتتیم‪ .‬ما باید به منافع مردم و كشتورمان فکر كنیم‪ ،‬قطعن یک روسیهی ضعیف‪ ،‬ایران را قوی میكند‪ .‬در‬ ‫این راستتا پالن ستیاستی و ملی ما باید طوری طراحی شود كه روسیهی ضعیف را بخواهیم‪ ،‬اما در طی این‬ ‫چهل ستال از تمامی قدرتمان استتفاده كردیم كه روستیه قویتر شود‪ .‬روسیهی قوی‪ ،‬به معنای تحقیر ایران‬ ‫استتت و نتیجهاش این میشتتود كه ما یک بزرگراه شتتمال را نمیتوانیم تمام كنیم و در نهایت باید از جاده‬ ‫چالوس برویم‪ ،‬كه سال به سال آمار تصادف در آنجا باال میرود‪ .‬پول زیادی برای آن بزرگراه خرج كردهایم‬ ‫و با شركتهای چینی برای به اتمام رساندن بزرگراه شمال قرارداد بستهایم‪ ،‬اما آنها اجازهی تمام كردن این‬ ‫پروژه را ندارند و در این مورد هرگز پاستخی به مردم داده نشده است‪ .‬جمهوری اسالمی مدام به روسیه نفع‬ ‫میرستاند و برای انجام هر كاری با این كشتور مشورت میكند؛ اما باز از روسیه میترسد! ما باید تصادفات‬ ‫جاده چالوس را به جان بخریم‪ ،‬زیرا سترعت تانکهای روستی صتد كیلومتر در ساعت است و در صورت‬ ‫درستت شتدن بزرگراه شتمال‪ ،‬تانکهای روستی با دستتور پوتین‪ ،‬در عرض یک ستاعت تهران را تصرف‬ ‫میكنند! ما بستیار ضتعیف هستتیم و این ضتعیف بودن به خواست خودمان بود‪ ،‬بیشک سیاستهای چهل‬


‫علی عبدالرضایی | ‪124‬‬

‫ستالهی جمهوری استالمی‪ ،‬ایران را ضعیف كرد‪ .‬ولی عالوه بر سیاستهای كثیف این رژیم‪ ،‬اغلب مردم نیز‬ ‫آگاهی كافی ندارند‪ .‬قطعن ما نیاز به ساختاری مدرن‪ ،‬ملی و باهوش داریم‪ ،‬ولی در این میان عدهای حرف از‬ ‫رضتا پهلوی و پادشاهی او میزنند‪ ،‬اما او چقدر سواد سیاسی دارد؟ پهلوی در یکی از بیانیههایش آنارشی را‬ ‫هرجومرجطلبی تلقی كرده بود! و این در حالیستت كه در قرن بیستتویکم چنین تعریفی از آنارشتی بسیار‬ ‫مضحک است‪ .‬تعریف او از آنارشی همان تعریفیست كه تودهایها ارائه دادهاند‪ .‬ما هنوز نفهمیدهایم كه باید‬ ‫به دنبال ستاختار مدرن باشتیم‪ ،‬ستاختار و ستیستمی ملی كه آدمها در آن عملگر باشند‪ ،‬باید این موضوع را‬ ‫درک كنیم كه یک آدم هرگز ستاختار و ستیستم نمیشود‪ .‬تازه همان آدم را نیز درست انتخاب نمیكنیم‪ .‬من‬ ‫نمیدانم آنهایی كه حرف از رضتا پهلوی میزنند آیا تخصتد و فن كشورداری‪ ،‬شعور‪ ،‬سیاست‪ ،‬فلسفه و‬ ‫آگاهی خاص تی از او دیدهاند؟ میگویند پهلوی آدم خوبیستتت‪ ،‬آدم خوب یعنی چه؟ مگر قرار نیستتت یک‬ ‫كشتور دستت او باشد؟ در مورد خمینی هم گفتند آدم خوبیست‪ ،‬مالست‪ ،‬نمازخوان و دیندار است و بعد‬ ‫دیدیم كه او چه فجایعی را به بار آورد‪ .‬ما خوب میدانیم كه اگر قرار باشتتد اتفاقی در ایران بیفتد‪ ،‬باید با‬ ‫روستیه هم به توافق برسند‪ ،‬زیرا محال است آمریکا بدون هماهنگی با روسیه حکومت را عوض بکند‪ .‬مثلن‬ ‫خیمهشتببازی اخیرشان را به یاد بیاورید‪ ،‬كاری كردند كه ایران پولش را در سوریه خرج بکند‪ ،‬برای آنها‬ ‫مهم این است كه بعد از نقد شدن پول نفت‪ ،‬آن پول خرج بشود و اساسن ایران و عراق و سوریه و عربستان‬ ‫برایشتان فرقی نمیكند و بیشک روزی شاهد چنین بازیهایی در عربستان و امارات هم خواهیم بود؛ زیرا‬ ‫جیب ش تیوخ عرب هم باید خالی بشتتود‪ .‬در حال حاضتتر نیز چهارصتتد میلیارد دالر را از عربستتتان بیرون‬ ‫كشتیدهاند‪ .‬عَلَم كردن ستردار ستلیمانی دلیل دارد و قستمتی از بازی منطقه استت‪ .‬آمریکا قصد دارد به تمام‬ ‫اهدافش برستتد و جیب خود را پر كند‪ .‬در ایران هم هر اتفاقی بیفتد باید آمریکا و انگلیس بخواهند و با‬ ‫روستتیه به توافق برستتند‪ .‬پس ما با اشتتراف به تمامی این مستتائل ناگزیریم كه دستتت به حیله بزنیم‪ ،‬یک‬ ‫ستیاستتمدار و یا یک سیستم و ساختار سیاسی در ایران‪ ،‬وظیفهی خیلی سختی دارد؛ چون در حال حاضر‬ ‫شترایط پیچیدهای حاكم است و سیستم باید بسیار باهوش عمل بکند‪ .‬اگر فقط یک عروسک را به حکومت‬ ‫برستانیم‪ ،‬او را ستریع فتیلهپیچ میكنند‪ .‬ما نیاز به عروسکی كه آگاهی و شعور خاصی ندارد و مدام چند نفر‬ ‫باید به او مشاوره بدهند‪ ،‬نداریم‪ .‬باید به سمت یک ساختار سیاسی حركت كنیم‪ ،‬ساختاری كه در آن افرادی‬ ‫حیلهگر‪ ،‬وطندوستت و مردمدوستت عملگر باشتند‪ .‬البته مردمی بودن نباید در حد شتعار باشد‪ ،‬زیرا دیگر‬ ‫امثال مصتدق و خاتمی و در كل جماعت پوپولیستت‪ ،‬اپورتونیست و شومن‪ ،‬كه كاری جز فریب و ریاكاری‬ ‫بلد نیستند‪ ،‬به درد ما نمیخورند‪ .‬دیگر وقت گول خوردن نیست‪ .‬روشنفکری ما باید همیشه در میدان باشد‬ ‫و در عرصتهی ستیاست‪ ،‬به دنبال فردی خالق‪ ،‬مکار‪ ،‬حیلهساز و حیلهمند بگردد‪ .‬طبیعیست كه در ایران هر‬ ‫اتفاقی بیفتد‪ ،‬اول باید دم روستتیه را ببیند‪ .‬اما ایران هم میتواند مثل ژاپن‪ ،‬كره‪ ،‬ستتنگاپور و مالزی قدرت‬ ‫بگیرد‪ ،‬چهل سال پیش كشور ما به مراتب پیشرفتهتر از تمام این كشورها بود‪ ،‬اما حاال حتی پاكستان هم از ما‬


‫‪ | 122‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫جلو زده و صتاحب بهترین متفکرین دنیاستت‪ .‬برای مثال «مونیزا الوی»‪ ،‬مهاجری پاكستانیست كه حاال بدل‬ ‫به یکی از مطرحترین شاعران انگلیس شده است‪ .‬حتی بنگالدش هم دارد پیشرفت میكند؛ اما ما هنوز دنبال‬ ‫احمدالحسن و مهدی موعود و حسین صحرای كربال و‪ ...‬هستیم‪ .‬چرا باید فقط به فکر نابودی باشیم؟ اصلن‬ ‫مال جز نابودی به چه چیز دیگری فکر میكند؟ ایدهآل مال ظهور امام زمان استتت‪ ،‬آنها میخواهند بوی گه‬ ‫همهجا را بگیرد‪ ،‬جنگ شتود و بعد امام زمان بیاید و همه را شتکستت بدهد‪ ،‬البته آن زمان هم صلد و صفا‬ ‫حاكم نخواهد شتد‪ ،‬زیرا امام زمان نجاتدهنده نیستت‪ ،‬او فقط میآید تا همه را بکشتد و جهان را به سمت‬ ‫نابودی ببرد‪ .‬دشمنی ما با مردم آمریکا و آلمان برای چیست؟ آنها انسانهای شریفی هستند و معمولن وقتی‬ ‫پناهندههای ایرانی به خاطر یکستتری از مشتتکالتشتتان به اروپا میآیند‪ ،‬توستتط همین مردم تر و خشتتک‬ ‫میشتوند‪ .‬شما وقتی وارد انگلیس میشوید‪ ،‬دیگر تحت اختیار دولت نیستید‪ ،‬زیرا شهروند انگلیس شدید و‬ ‫با شتتما مثل مردم انگلیس رفتار خواهد شتتد و در نهایت فرقی با آنها نخواهید داشتتت‪ .‬عدهای میگویند در‬ ‫انگلیس نژادپرستی رواج دارد‪ ،‬درست است‪ .‬اینجا نیز در شهرهایی مثل لیورپول نژادپرستها را میبینید‪ ،‬در‬ ‫واقع نژادپرستی در همهجای دنیا وجود دارد؛ اما ایران یکی از نژادپرستترین كشورهای جهان است‪ .‬افغانها‬ ‫در آنجا به شتدت تحت فشتار هستتند و البته خود افغانستان هم یکی از نژادپرستترین كشورها محسوب‬ ‫میشتتود؛ چون روی فرهنگ این كشتتورها هنوز كار نشتتدهستتت‪ .‬معمولن كشتتورهای مذهبی و مرتجع ذاتن‬ ‫نژادپرستند‪ .‬به یاد بیاورید آن فایل تصویری را كه مربوط به یک مالی افغانستانی بود‪ ،‬او میگفت فرد كافر‬ ‫را باید گردن زد و بعد از تجاوز به همسترش‪ ،‬از پسرش به عنوان غلمان (یعنی او را بردهی جنسی خودشان‬ ‫بکنند) و از دخترش به عنوان كنیز‪ ،‬استفادهی جنسی كرد!‬ ‫مردم چاپیده شدهاند و همهچیزشان به تاراج رفته‪ .‬مالها دیگر شورش را در آوردهاند‪ ،‬سپاهیها كشور را‬ ‫به ورطهی نابودی كشتاندهاند‪ ،‬و دیگر هیچ چیزی برای پز دادن وجود ندارد‪ .‬چه از لحا ستیاستی و چه از‬ ‫لحا اقتصتادی‪ ،‬هر جایی كه رفتند‪ ،‬شکست خوردند و پیادهنهام روسیه در عراق و سوریه شدند‪ .‬روسیه از‬ ‫طریق ستتوریه به مدیترانه رستیده‪ ،‬یعنی دوباره دارد ادعا میكند كه قطب قدرت شتترق استتت‪ .‬اما چگونه به‬ ‫مدیترانه رسیده؟ خودشان میگویند كه بیستوپن روسی در جنگ سوریه كشته شدهاند و این در حالیست‬ ‫كه ایرانیها چهارهزار نفر كشتته دادهاند‪ .‬میگویند پانصتد میلیون دالر در سوریه خرج كردهاند‪ ،‬اما ایرانیها‬ ‫بیش از ستی میلیارد دالر هزینه دادند و این یعنی شصت برابر هزینهای كه روسیه كردهست‪ .‬بشار اسد بدون‬ ‫اجازهی روستیه آب هم نمیخورد‪ ،‬و در حال حاضتتر روستیه تصتمیم گرفته به بشتار استد بگوید كه كمكم‬ ‫ایرانیها را از سوریه بیرون بکند‪ .‬همان بشار اسدی كه سردار سلیمانی میگفت وفادارترین ایرانیست‪ ،‬حاال‬ ‫دارد تمام ایرانیها را جارو میكند و دور میریزد‪ .‬قبل از ماجرای خروج آمریکا از برجام‪ ،‬خود آخوندها‬ ‫شاكی بودند كه چرا با اینكه اینهمه در سوریه خرج كردهاند‪ ،‬موقع ساختوساز آن همهچیز دست روسیه و‬ ‫كمی هم دستتت تركیه افتاده و ایران آنجا هیچكاره استتت! ایرانی كه خرج كالنی در ستتوریه كرده‪ ،‬موقع‬


‫علی عبدالرضایی | ‪121‬‬

‫بهرهبرداری هیچچیز نصتیبش نمیشود‪ .‬در اصل ایران كار چاقكن روسیه شده و در تمام سیستمها به همین‬ ‫منوال پیش میرود‪ .‬ما حتی نفتمان را هم نمیتوانیم بفروشتیم‪ ،‬هندوستان یکی از مشتریان نفتی ایران است‬ ‫و جالب اینجاستتت كه ایران نفتاش را به روستتیه میدهد تا برای او داللی بکند و آن را به هندوستتتان‬ ‫بفروشتد و از طرف دیگر روستیه نیز رقیب نفتی ایران است‪ .‬احمقانه نیست؟ ما میگوییم با آمریکا رابطهی‬ ‫خوبی نداریم‪ ،‬اما كاالهای آمریکایی را با كلی ستتود و چند برابر از واستتطه میخریم و در تمام مدتی كه با‬ ‫عراق جنگیدیم همین كار را كردیم‪ .‬از هر زاویهای كه بررستی كنیم‪ ،‬كارمان اشتباه است‪ ،‬و در زمان شاه هم‬ ‫اشتتباه بوده‪ ،‬زیرا ستاختار ستیاستی درستتی نداشتیم و نداریم‪ .‬كشور ما كشور ساختمندی نیست‪ ،‬هردمبیل‬ ‫است‪ .‬وبسایتهایی مثل پیکنت و یا تلویزیونهای برونمرزی با عَلَم كردن یک اسم‪ ،‬به مردم كف جامعه‬ ‫و بیستوادها خط میدهند‪ .‬پیکنت جز درو نمینویستد و تمام اخبارش در راستتای منافع پوتین و روسیه‬ ‫استتت‪ .‬كاركنان این وبستتایت فارستتیزبان‪ ،‬ایرانیاند ولی جز منافع روستتیه به چیز دیگری فکر نمیكنند‪.‬‬ ‫وطنفروشترین افرادی كه در طول تاریخ ظهور كردهاند همین تودهایها هستتتند و در واقع تمام فکر و ذكر‬ ‫آنها روستیه استت‪ .‬شتما یک كمونیستت و یا چپ ایرانی را نمیبینید كه مقالهای علیه روسیه نوشته باشد‪،‬‬ ‫چون جراتش را ندارند‪ .‬برای همین ما مدام میگوییم ایرانارشیسم‪ ،‬زیرا بعضی از آرمان های چپ‪ ،‬آرمانهای‬ ‫ستوستیالیسم و آرمانهای آنارشیسم عالیاند‪ .‬ما آنارشیسم را ك كردیم و آن را به سمت ملی بودن بردیم و‬ ‫بحث ما مطلقن ربطی به آنارشتیستم كالستیک ندارد‪ .‬در واقع ما فقط یک ستری از آرمانهای آنارشیسم را‬ ‫گرفتیم و از تئوریهای دلوز و بحثهای فوكو دربارهی قدرت استتتفاده كردیم و در نهایت اینها را به‬ ‫ستمتهای دیگری بردیم‪ .‬وقتی میگوییم ایرانارشتیسم‪ ،‬یعنی مهمترین مسئله برای ما ایران است و در اصل‬ ‫یک ساختار سیاسی را تعریف كردیم كه در آن ایران مركزیت دارد‪ ،‬و این در حالیست كه در دام ناسیونالیسم‬ ‫هم نیفتادهایم‪ .‬ما شهروند ایرانی را مدنهر قرار دادهایم نه زبانهای ایرانی را‪ ،‬زیرا اولین چیزی كه برای ما مهم‬ ‫استتت‪ ،‬شتتهروند ایرانیستتت و زبان و نژاد پایههای بعدی را تشتتکیل میدهد‪ .‬به هر حال ایران كشتتوری‬ ‫چندنژادیستت و ما نمیتوانیم نژاد و زبان مادری را از انستانها بگیریم‪ ،‬چون این كار‪ ،‬روش غلطیست كه‬ ‫دیکتاتوری و اتوریته آن را اعمال كرده‪ .‬ما در ستیاستهای مدنهرمان پن گروه را تعریف كردهایم‪ ،‬مثلن در‬ ‫وهلهی اول باید یک گروه پرجمعیت داشتته باشتیم و فقط دربارهی نوع ستاختارها و اهداف ستیاسی بحث‬ ‫كنیم‪ ،‬یعنی در آن ساختار سیاسیای كه در ایران برقرار خواهد شد‪ ،‬باید گارد وزارت امور خارجه و تکتک‬ ‫اهدافمان را مورد بررستی قرار دهیم‪ .‬چرا ما استم منافع ملیمان را ایرانارشتیسم میگذاریم؟ آیا میخواهیم‬ ‫بگوییم ایرانیها بهترین افراد جهان یا ژن برتر هستند؟ اصلن توجه به منافع ملی چه معنایی دارد؟ تمام اینها‬ ‫نیاز به هدفگذاری دارد و ما باید بدانیم ماجرای گرگ دور و گرگ نزدیک چیست‪ .‬این بحثها از آنارشیسم‬ ‫یا جای دیگری اقتباس نشده‪ .‬در واقع اگر یک ایرانی ادعای آنارشیست بودن داشته باشد‪ ،‬ربطی به ما ندارد‪.‬‬ ‫من ایرانارشتیستت هستم و از زاویهی دید یک ایرانارشیست با پدیدههای مختلف برخورد میكنم و اساسن‬


‫‪ | 121‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫بحثهای من با آنارشتیستمی كه از آن حرف میزنند‪ ،‬متفاوت است‪ .‬ما به مسائل مختلف نگاه خیر و شری‬ ‫نداریم و بد مطلق نیز برای ما وجود ندارد‪ .‬اگر با روستتیه درستتت معامله میكردیم و آنها هوش ما را‬ ‫میدیدند‪ ،‬در این حد به شتعور ما توهین نمیكردند‪ .‬ما در واقع مثل مومی در دستتان روستیه هستتیم‪ ،‬چرا؟‬ ‫چون مالها همه احمقند‪ ،‬و اساسن شرافت در ایران معنایی ندارد‪ .‬تقریبن تمام سیاستمداران ما با بیشرفی‬ ‫كار خود را پیش میبرند‪ ،‬و بیشترفی یکی از خصتیصتههاییست كه برای گرفتن سِمَتهایی مثل نمایندگی‬ ‫مجلس‪ ،‬وزیر‪ ،‬رییس دانشتتگاه و‪ ...‬الزم استتت و در صتتورت بیشتترف نبودن چنین شتتغلهایی نص تیبتان‬ ‫نمیشود‪ .‬تمام سیاستهای اعمال شده نیز‪ ،‬در جهت بیشرف كردن كشور و ضد مردم است‪ .‬چرا كه واضد‬ ‫استت دزدی از مردم و باج دادن به روسیه و سوریه نفعی برای مردم ندارد‪ .‬حتی مجموعه فعالیتهای ما در‬ ‫یمن هم اشتتتباه استتت‪ ،‬ما در یمن ظلم میكنیم اما باز ستتودی برایمان ندارد‪ ،‬اگر قرار استتت به كستی ظلم‬ ‫بکنیم‪ ،‬باید نفعی هم در این میان ببریم‪ .‬مثلن در حملهی آمریکا به عراق‪ ،‬انگلیس با آمریکا متحد شتتد و به‬ ‫این كشور كمک كرد و طی این پروسه‪ ،‬ثروت شركتهای انگلیسی پنجاه برابر شد‪ .‬فکرش را بکنید‪ ،‬اگر بعد‬ ‫از جنگ عراق و آمریکا شتركتی انگلیستی با سترمایهی دو میلیون پوندی به عراق رفته و دست به بازسازی‬ ‫جایی زده‪ ،‬سترمایهاش صتد میلیون پوند شتده‪ .‬یعنی اگر فرض كنیم كه انگلیس در عراق آدمكشی كرده‪ ،‬در‬ ‫نهایت سیاست تونی بلر طوری پیش رفته كه به پنجاه برابر ثروتمندتر شدن انگلیسیها منجر شده است‪.‬‬ ‫ولی خامنهای در ستوریه دستت به قتلعام میزند و سترمایهی ایرانیها پنجاه برابر كمتر میشود‪ ،‬و جز‬ ‫اینكه ایرانی را در تاریخ منفور میكند و برایش بدنامی به بار میآورد و در عینحال باعث میشتتود كه‬ ‫نستتلهای بعدی ایران در شتترایط خاص تی به ستتوریه باج بدهند‪ ،‬هیچچیز نص تیب ایران نمیشتتود‪ .‬رهبر یا‬ ‫رئیسجمهور نمایندهی شماست و او در سوریه یا عراق هر كاری بکند به اسم شما سند میخورد‪ ،‬پس شما‬ ‫باید به مردم ستتوریه و عراق تاوان كار آنها را بدهید‪ .‬ستتردار ستتلیمانی ستتگ منطقه استتت‪ ،‬او گروههای‬ ‫تروریستتی و كشورهای دیگر را تحریک میكند‪ ،‬ایران هم كشوری تروریستیست و كشورهای عربی منطقه‬ ‫باید از نهر تسلیحاتی خودشان را قوی بکنند و از آمریکا و روسیه تسلیحات بخرند‪ .‬در واقع سردار سلیمانی‬ ‫كارش این است كه با ایجاد ترس در بقیهی كشورها‪ ،‬به آنها احساس ناامنی بدهد و وادارشان كند كه برای‬ ‫حفظ خود مجبور به خرید تسلیحات بشوند‪ .‬طبیعیست كه تسلیحات را از ایران نمیخرند و مجبورند كه یا‬ ‫از روسیه و آمریکا و یا از انگلیس و فرانسه بخرند‪ .‬یعنی در این میان ایران نقش سودرسان را دارد‪ ،‬اما وقتی‬ ‫تستتلیحات میخرند چه اتفاقی میافتد؟ قطعن باید جنگی شتتروع شتتود تا از آن تستتلیحات استتتفاده كنند‪.‬‬ ‫تستلیحات چهارصد میلیارد دالری كه عربستان از آمریکا خریده و صد میلیارد آن را پرداخت كرده‪ ،‬باید سر‬ ‫مردمی فرود بیاید‪ .‬االن در یمن‪ ،‬فردا در ایران و پسفردا در جایی دیگر‪ .‬بدیهیستت كه وقتی این تسلیحات‬ ‫خرج شتود‪ ،‬زیرستاختهایی از بین میرود‪ .‬كشورهای خاورمیانهای هم آنقدر امکانات و قدرت ندارند كه‬ ‫بتوانند زیرستتتاختها را بازستتازی كنند‪ .‬پس باید دوباره از آمریکا‪ ،‬انگلیس و روستتیه بخواهند كه آن‬


‫علی عبدالرضایی | ‪124‬‬

‫زیرستاختها را برایشتان بسازند‪ .‬میبینید؟ ما چیزی جز بالهت مطلق نیستیم‪ ،‬اسالم برای ما بالهت به بار‬ ‫آورده‪ ،‬بحث من استالم ستیاسیست‪ ،‬البته مسیحیت هم ابله است اما در كدام كشور اروپایی دیدهاید كه یک‬ ‫كشتتیش به عنوان رییسجمهور انتخاب شتتود؟ اگر هم این اتفاق بیفتد‪ ،‬بیشتتک آن كشتتیش یک نابغهی‬ ‫ستیاستیستت كه چنین سِمتی را به او دادهاند‪ .‬من گاهی دلم برای بعضی از جوانان فریبخورده میسوزد‪،‬‬ ‫همانهایی كه با عشتق خاصی از رضا پهلوی حرف میزنند‪ .‬آنها نمیدانند كه ما در چه بدبختی بزرگی گیر‬ ‫افتادهایم‪ ،‬نمیدانند ما اصتلن نباید به كستی اعتماد كنیم‪ .‬فرض كنیم رضا پهلوی آدم خوبیست اما او كی در‬ ‫رابطه با وضتتعیت بغرن و پیچیدهی حاكم در ایران حرف زده؟ آیا لکچر خاصتی از او دیدهاید؟ البته ممکن‬ ‫استتت پستتر شتتاه نابغه باشتتد اما باید در موردش بحث كنید و ببینید چه تعبیری از جهان دارد‪ .‬رضتتا پهلوی‬ ‫میگوید ما كشتوری آزاد‪ ،‬دمکرات و سکوالر میخواهیم و نوع حکومت (پادشاهی‪ ،‬جمهوری و‪ )...‬را مردم‬ ‫تعیین خواهند كرد‪ ،‬اما او در حالی این حرفها را میزند كه طرفدارانش مدام شعار «زنده باد پادشاهی» سر‬ ‫میدهند! در ستاختارهای كالستیک ستیاستی كه سلطنتی هم هستند‪ ،‬معمولن مردم باید حرف لیدر را بزنند‪.‬‬ ‫معنی كار هواداران رضتا پهلوی این استت كه در پشتت پرده اتفاقات دیگری در جریان است‪ ،‬اتفاقاتی كه با‬ ‫حرفهای او تناقض دارد‪ .‬اگر بحثها و بیانیههای قبلی رضتتا پهلوی را بخوانید‪ ،‬متوجه میشتتوید كه در آن‬ ‫بیانیهها بحث بر ستر آزادی و جمهوری بود‪ ،‬اما االن جریانات مختلف ستلطنتطلبی وارد میدان شدهاند‪ .‬آیا‬ ‫تفکر و تعقلی بین ستلطنتطلبها میبینید؟ ما باید به سمت ساختاری حركت كنیم كه اگر در آن رهبری به‬ ‫قدرت برستتد‪ ،‬و در عینحال خطایی از او ستتر بزند‪ ،‬راحت بتوانیم عوضش كنیم‪ .‬همین رضتتا پهلوی اگر‬ ‫پادشتاه شود‪ ،‬ممکن است گند دیگری باال بیاورد‪ ،‬آن موقع چهكار میتوانیم بکنیم؟ هیچ! دوباره امثال من در‬ ‫تبعید به سر میبرند و تمام نخبهها آواره میشوند و چهل سال بعد باز باید نسل دیگری زحمت بکشد و فدا‬ ‫شتود‪ .‬چرا؟ چون مشتتی ابله میخواستند به سنت صد سال قبل برگردند‪ .‬تا ده سال پس از انقالب مشروطه‬ ‫همهچیز داشتت خوب پیش میرفت و احمد شتاه قاجار تقریبن هیچكاره بود‪ .‬تا اینكه رضاشاه آمد و كودتا‬ ‫كرد و قزاقها به جان مشتروطهخواهان افتادند‪ .‬رضتاشتاه میگفت ما نیاز به دمکراستی داریم و قصد داشت‬ ‫رئیسجمهور شتود‪ ،‬ولی مالی احمقی مثل مدرس در مقابلش ایستاد و مانع شد؛ چون اگر سیستم پادشاهی‬ ‫نباشتد مال هیچكاره و منزوی میشتود و روشنفکران به میدان میآیند‪ .‬مدرس میخواست كه مال هم نقشی‬ ‫در این میان داشته باشد و سیستم شاه و شیخی پابرجا بماند‪ ،‬پس ماجرا به همین منوال ادامه پیدا میكند‪ .‬این‬ ‫بسیار مهم است كه مردم سیاستمدار و لیدر خود را دوست داشته باشند‪ ،‬و او را خودشان انتخاب كنند‪ ،‬اما‬ ‫مردم ما كه خودشان انتخاب نمیكنند‪ ،‬تلویزیونهای برونمرزی مثل منوتو تیوی برای آنها انتخاب میكند‬ ‫و در این تلویزیونها مشتی افراد فیک كه جز قر كمر و عشوه كار خاصی بلد نیستند‪ ،‬فعالیت میكنند‪ .‬فرض‬ ‫كنید كه ما همه رضتا پهلوی را دوستت داریم‪ ،‬اما همانطور كه گفتم بهتر استت به سمت ساختار سیاسیای‬ ‫حركت كنیم كه اگر یک ستال بعد دیگر رضتا پهلوی را دوستت نداشتیم‪ ،‬بتوانیم در آن ساختار او را عوض‬


‫‪ | 129‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫كنیم‪ .‬این چیزیست كه ما به دنبال آن هستیم و پاسخ به این سوال و خواسته‪ ،‬سلطنت پادشاهی و جیببری‬ ‫اسالمی نیست‪ ،‬پاسخ این سوال یک حکومت الئیک‪ ،‬دمکرات‪ ،‬سوسیالیست و مردمیست‪ .‬یعنی حکومتی كه‬ ‫مردم صتاحب آن باشتند و بتوانند رىی بدهند‪ .‬جایی مثل سوئیس را در نهر بگیرید‪ ،‬سوئیس در سال ‪،2211‬‬ ‫پانزده بار همهپرستی داشت‪ ،‬نمایندههای آنها در موقعیتهایی كه شک داشتند از مردم نهر میخواستند‪ ،‬در‬ ‫آنجا مردم مدام در كار حکومت دخالت میكنند و هر جا كه شاهد ضعفی باشند‪ ،‬همهپرسی برگزار میشود‬ ‫و مردم رىی میدهند تا آن ضتتعف را برطرف كنند‪ .‬در واقع آنجا خواستتت مردم حکمفرماستتت‪ .‬چرا ما‬ ‫نمیتوانیم حکومتی شتتبیه حکومت ستتوییس‪ ،‬كانتون و یا حکومت ایالتی و حکومت كنفدراس تیونی داشتتته‬ ‫باشتیم؟ مگر چه چیزی كم داریم؟ چون باید به اعتقادات مردم احترام گذاشت؟ چون اغلب مردم بیسواد و‬ ‫فاقد شتعور اجتماعیاند؟ چون معاشترت بلد نیستند و دركی از جهان ندارند؟ چون سالهاست در زیرزمین‬ ‫جهان حبس شتتدهاند؟ آیا بقیه هم باید به پای چنین مردمی بستتوزند؟ دیکتاتوری اكثریت یعنی همین‪ ،‬یعنی‬ ‫حکومت نادانها‪ ،‬و این در حالیستت كه در تمام جوامع پیشرفته‪ ،‬طبقهی الیت راه را به مردم نشان میدهند‬ ‫تا از زندگی لذت ببرند‪ .‬اما در ایران‪ ،‬حکومت همیشته دستت بالهت بوده‪ ،‬مال و شتاه! باید از دست این دو‬ ‫خالص شد‪ .‬مالها چهل سال است كه ما را بدبخت كردهاند و فجایعی هم كه به بار آوردهاند‪ ،‬در طول تاریخ‬ ‫بیستابقه استت‪ .‬البته من خوشتحالم‪ ،‬زیرا ما برای همیشته از شتر ارتجاع راحت میشتویم و سنت را نابود‬ ‫میكنیم‪ .‬مردم ضترر كردند و هزینهی گزافی دادند‪ ،‬اما مهم این است كه باالخره ترتیب سنت را دادیم‪ .‬وقتی‬ ‫جو شتاشیدن به سنت حاكم است‪ ،‬چرا باید عدهای شعار «رضاشاه‪ ،‬روحت شاد» را سر بدهند‪ ،‬دوباره دست‬ ‫به دامن ارتجاع شوند و آمریکا و انگلیس و روسیه را صدا بزنند؟ ما به عنوان یک ملت آزاد باید با آمریکا و‬ ‫روستیه معامله كنیم‪ ،‬ولی از موضتع برابر و موضع مردم‪ ،‬در واقع باید یک حکومت مردمی پشت میز مذاكره‬ ‫بنشیند‪.‬‬ ‫ما نیاز به دمکراستی مستقیم داریم‪ ،‬مردم باید خودشان تعیین و تکلیف كنند‪ .‬همهپرسی یعنی چه؟ یعنی‬ ‫اگر ملتی رهبرشتان را دوستت نداشتند‪ ،‬همهپرسی برگزار میشود تا مردم بتوانند در اینباره رای بدهند‪ .‬این‬ ‫موضتوع باید به صورت قانون در مجلس اجرا و نهادینه شود‪ .‬ارتش هم باید زیر فرمان آن همهپرسی باشد‪،‬‬ ‫نه اینكه ولی فقیه برای خودش سپاه پاسداران داشته باشد و چپ و راست به همه زور بگوید‪ .‬این كشور با‬ ‫سیستم اربابرعیتی اداره میشود‪ ،‬یک سیستم دهستانی كه در آن ارباب یا كدخدا تصمیم میگیرد روستاییان‬ ‫را بیچاره كند‪ .‬در ایران شهرنشینی و مدنیت معنایی ندارد و مردم رسمن در دهات زندگی میكنند‪ ،‬شما را از‬ ‫هر لحا فریب دادهاند اما اگر آگاه باشتید به راحتی پیروز خواهید شتد‪ .‬وقتی آگاهی نباشد‪ ،‬مردم مدام رضا‬ ‫پهلوی را صتدا خواهند زد‪ .‬البته اگر قرار استت رضتا پهلوی به انتخاب مردم رئیسجمهور شود و حرفی از‬ ‫پادشاهی نزند و خودش را در موقعیت برابر با مردم قرار دهد‪ ،‬هیچ اشکالی ندارد‪ .‬اما چرا مدام به او شاهزاده‬ ‫میگویید؟ از بس شاهزاده گفتهاید كه حاال رضا پهلوی فرقی با امام زمان‪ ،‬محمد‪ ،‬حسین و زینالعابدین بیمار‬


‫علی عبدالرضایی | ‪112‬‬

‫ندارد! ما خستتته شتتدیم‪ .‬مگر پهلوی كراوات نمیزند‪ ،‬مگر از مدرنیتی نمیگوید‪ ،‬پس بهتر استتت یکبار‬ ‫ستخنرانی كند و خودش را در معرض پرسش و پاسخ مردمی قرار بدهد‪ .‬چند روز پیش مصاحبهای را دیدم‬ ‫كه معلوم بود باز همه را هماهنگ و اجیر كردهاند‪ ،‬شتتخص تی كه تا دیروز مال بوده و بعد در بیبیس تی كار‬ ‫كرده‪ ،‬حاال به بخش ستیاستی صتدای آمریکا رفته است‪ .‬حرفهای به ظاهر مدرنی هم میزند و همیشه هم‬ ‫لبخندی مالیی دارد‪ .‬فراموش نکنید كه تحت هیچ شتترایطی نباید به مال اعتماد كنید‪ ،‬حتی اگر آن مال دم از‬ ‫آزادیخواهی بزند‪ .‬ما باید بیرحم باشیم‪ ،‬دیگر وقتی اشتباه كردن نیست‪ .‬اگر قرار است مالها كشته و غارت‬ ‫نشتوند‪ ،‬بهتر است گوشهای بنشینند و تا لحههی مرگ در جریانات سیاسی كشور دخالت نکنند‪ .‬مال فقط به‬ ‫انتقام فکر میكند اما حاال دیگر وقت انتقام فرودستتتان استتت‪ .‬لیدرها‪ ،‬عقالنیت فرودستتتی و روشتتنفکران‬ ‫فرودست باید وارد میدان بشوند‪ .‬ما با كسی شوخی نداریم و كاملن بیرحمیم‪ ،‬وقتی برای تعلل و بالهت هم‬ ‫نیستتت‪ ،‬استتاستتن وقتی برایمان باقی نمانده‪ ،‬باید عجله كنیم و گروههای مختلفی را بستتازیم و به ستتمت‬ ‫خواستههای خود برویم‪.‬‬ ‫مردم‪ ،‬گروه و ساختار باید تصمیم بگیرد‪ ،‬عقالنیت جمعی‪ .‬حاال ایران دیوانه شده و از این دیوانگی باید‬ ‫بهترین استفاده را كرد‪ .‬دههی هفتادیها فوقالعاده خوشفکر و تازه هستند‪ ،‬آنها قدرت ریسک كردن دارند‬ ‫و خواجه نیستتتند‪ .‬در ستتال پنجاهوهفت مشتتتی جوان بیستتواد و ناآگاه انقالب كردند‪ ،‬كه حاال بدل به‬ ‫توریستتهای سیاسی شدهاند‪ ،‬كمونیستهای سابق و چریکها كه از دور ایران را تماشا میكنند و هیچكس‬ ‫هم آنها را قبول ندارد‪ .‬در واقع آنها خودشتتان هم خودشتتان را قبول ندارند‪ ،‬چند نفرند كه حتی نمیتوانند‬ ‫یک صتتف را تشتتکیل بدهند‪ .‬در عینحال حزبهای زیادی هم میستتازند! آنها بیشتر شتتبیه جوکاند‪ ،‬و‬ ‫مطلقن ایرانی نیستتند‪ .‬باید جدی و محکم باشید و اهدافتان هم روشن باشد و مسئلهی گنگی در این میان‬ ‫دیده نشود‪ .‬خواستههای خود را به روئیت درآورید‪ .‬سیاست خیلی پیچیده نیست‪ ،‬وضعیتی كه ایران و ایرانی‬ ‫در آن قرار گرفته‪ ،‬پیچیده استت‪ .‬فلستفه هم پیچیده نیستت‪ ،‬این ما هستتیم كه فلسفه را سخت كردیم چون‬ ‫برای آن ریش گذاشتتتیم و تنش را با لباس پوشتتاندیم‪ .‬حقیقت لخت استتت‪ ،‬اما ما ایرانیها با حجاب آن را‬ ‫میپوشانیم و شرمندهاش میكنیم‪ .‬حقیقت همان زیبایی پستان و فرم ناب باسن است‪ .‬ولی ما شخصیت را از‬ ‫این دو گرفتهایم‪ ،‬همزمان زیبایی را هم از مرد میگیریم و او را زشتتت تلقی میكنیم‪ .‬مالها میگویند‪« :‬مرد‬ ‫مگر ریشش را میزند؟ مرد با ستتبیل و ریش و پشتتم زیباستتت! مگر تو زن و خواجه هستتتی كه ریشت را‬ ‫میزنی؟ مرد مگر آرایش میكند؟ اصتتلن مرد مگر باید زیبا باشتتد؟ مرد زیبا یعنی مرد كونی!» جداستتازی‪،‬‬ ‫اخالق استالمی‪ ،‬اخالقی كه زیستت و زندگی در آن هیچ نقشتی ندارد‪ ،‬تمام اینها باید دور ریخته شود‪ .‬در‬ ‫واقع ما فقط كار ستتیاستتی انجام نمیدهیم‪ ،‬كار ما باید همهجانبه باشتتد و بهتر استتت دربارهی هر خزعبلی‬ ‫تجدیدنهر كنیم‪ .‬وقتی پدر میگوید آن كار را بکن‪ ،‬اگر به نفعت نبود انجامش نده‪ ،‬تو برای خودت زندگی‬ ‫میكنی‪ .‬مادر خوب و زیباست‪ ،‬اما من شخصن هر جا به حرف مادرم گوش دادم‪ ،‬بعدها فهمیدم اشتباه كردم!‬


‫‪ | 111‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫مثلن مادرم مرا مجبور كرده مهندسی مکانیک بخوانم‪ ،‬در حالی كه گرایش و عالقهی من فلسفه بود‪ ،‬و فلسفه‬ ‫را مخفیانه در دانشتتگاه آزاد ادامه دادم‪ ،‬آنقدر كه راجع به فلستتفه و س تیاستتت و ادبیات خواندهام‪ ،‬دربارهی‬ ‫مهندسی نخواندهام! من را مهندس خطاب میكردند و بهترین شغل را داشتم‪ ،‬اما برای ادبیات و دانشم مدام‬ ‫فحش میخوردم! خالصهی بحثم این است كه ما نهتنها هیچ مشکلی با روسیه نداریم بلکه دشمن روسیه نیز‬ ‫هستتیم‪ .‬به هیچ عنوان هم نژادپرست نیستیم‪ ،‬ولی از روسیه انزجار داریم چون بسیار ضرر كردیم و باید این‬ ‫خشتتم را طوری نهادینه كنیم كه پوتین بترستتد‪ .‬روس تیها باید بدانند كه ما از بالهایی كه ستترمان آوردهاند‪،‬‬ ‫باخبریم‪ .‬روسها ترسو هستند پس باید آنها را ترساند‪ .‬به آنها رحم نکنید‪ ،‬و عالوه بر روسها تودهایها و‬ ‫اصالحطلبها را هم بترسانید‪ .‬در واقع اكثریتیها‪ ،‬تودهایها و اصالحطلبها بدل به یک حزب شدهاند؛ زیرا‬ ‫همه ستترمایهخواه‪ ،‬ستترمایهاندیش و راحتطلبند‪ .‬ما باید طور دیگری به قضتتایا نگاه كنیم و از بالیی كه‬ ‫روستیه بر ستر ما آورده‪ ،‬آگاه باشیم و روسیهستیزی در ما نهادینه شود‪ .‬در دههی هفتاد‪ ،‬یک نماینده مجلس‬ ‫اصالحطلب بهنام «الهه كوالیی» كه زنی مذهبی بود و دكترای علوم سیاسی داشت‪ ،‬دربارهی حقوقی كه ما در‬ ‫دریای خزر از دستتت دادیم‪ ،‬تحقیقات مفصتتلی كرده بود‪ ،‬ولی ناگهان به دالیل نامعلومی روند تحقیقاتش را‬ ‫متوقف كرد و بعد از آن هم كار به درد بخوری از او دیده نشتد! دستتاوردهای كمونیستم بسیار زیاد بوده و‬ ‫ماركستیستم نیز دستتاوردهایی استاستی داشت‪ .‬بزرگترین مصرفكنندگان دستاوردهای ماركس كشورهای‬ ‫كاپیتالیستتتی هستتتند‪ .‬مثلن انواع س تیستتتمهای بیمهی اجتماعی در انگلیس‪ ،‬دستتتاورد تفکر ماركس استتت‪.‬‬ ‫كاپیتالیستتها و لیبرالیستتها همه دارند از دستتاوردهای ماركس استتفاده میكنند‪ ،‬اما خود ماركستیستها‬ ‫استتتفادهای از این دستتتاوردها ندارند‪ .‬بیخود نیستتت كه وقتی در فرانستته از ماركس پرس تیدند‪ :‬بزرگترین‬ ‫مخالفان شما چه كسانی هستند؟ جواب داد‪ :‬خود ماركسیستها!‬ ‫این پاسخ بزرگیست و اگر بخواهیم از این زاویه به موضوع نگاه كنیم‪ ،‬باید قضیه را بسیار جدی بگیریم‬ ‫و بدانیم كه چرا ما نستبت به روستیه بغض داریم؛ چرا تفرقه محصتول جداستازیهاییست كه روسیه به ما‬ ‫تحمیل كرده؟ چرا روسها آذربایجان شتمالی و جنوبی‪ ،‬یعنی یک خانواده را از وستط شتقهشقه كردند و تا‬ ‫ایران را ضعیف دیدند‪ ،‬فجیعترین استفادهها را از ما بردند‪ .‬ما نسبت به گرگ نزدیک كور و بیتفاوت بودیم‪،‬‬ ‫گرگی كه در این چهل ستتال ضتتعیف شتتده بود و میشتتد به راحتی او را لتوپار كرد‪ ،‬ولی ما بهجای اینكه‬ ‫تحقیرش كنیم‪ ،‬قدرتمندش كردیم‪ .‬تمام منافع ما در ستوریه خرج شد‪ ،‬تا روسیه به دریای مدیترانه دسترسی‬ ‫داشتته باشتد و به قدرتی برستد كه ترامپ هر كاری خواست با ما بکند‪ ،‬باید از پوتین اجازه بگیرد‪ .‬استعمار‬ ‫هزارپای روس تیه به طرز فجیعی ما را تحت احاطهی خودش درآورده‪ ،‬روس تیه میتواند هر بالیی را ستتر ما‬ ‫بیاورد؛ مثلن همین االن پوتین میتواند تصتمیم بگیرد كه سیستم اطالعاتی روسیه من را منزوی كند‪ .‬منهورم‬ ‫این استت كه ستیستم جاسوسی روسیه در ایران به قدری قویست كه هر لحهه میتواند دست به هر كاری‬ ‫بزند‪ .‬اگر یادتان باشد قبلن نیز بحث روسیهستیزی را در توئیتر مطرح كردیم و در همان هفتهی اول ما شاهد‬


‫علی عبدالرضایی | ‪112‬‬

‫عقبنشتینی روستیه بودیم‪ .‬فراموش نکنید كه ما یک گروه روشنفکری هستیم و تمام كارهایمان تاثیرگذار‬ ‫استت‪ ،‬و اساسن هر كاری كه میكنیم سریع مخابره میشود‪ .‬چپ و راست ما پر از جاسوس است و بیشک‬ ‫تمام فعالیتهای ما مستقیم به گوش پوتین میرسد‪ .‬هر شعاری علیه روسها سر میدهیم‪ ،‬باعث میشود كه‬ ‫آنها بیشتر حواسشتتان را جمع كنند؛ چون خوب میدانند چه بالیی بر ستتر ما آوردهاند‪ .‬ماجرای زبالههای‬ ‫اتمی را با فعالیتهای توئیتر سراسری كردیم و به آنها نشان دادیم كه از همهچیز باخبریم‪ .‬برای همین سعی‬ ‫كردند سریع این مسئله را جمع كنند‪ .‬خالصه اینكه روسیهستیزی یکی از پروژههاییست كه ما باید روی آن‬ ‫وقت بگذاریم و كار كنیم‪ .‬ما در قبال روس تیه با فاجعه معاصتتریم‪ .‬ریشتتهی تمام بدبختیها و مشتتکالت ما‬ ‫محصتول كثافتكاری این كشتور در ایران استت‪ .‬روسیه تنها كشوریست كه ما را ضعیف میخواهد‪ ،‬برای‬ ‫مثال شتوروی ستابق مستتعمرههای زیادی داشتت اما زبالههای اتمی خود را در یک كشور فارسیزبان یعنی‬ ‫تاجیکستان دفن میكرد و این نشان از نژادپرستی روسها دارد‪ .‬ما باید گروهی برای اتخاذ گارد داشته باشیم‬ ‫و مطلقن نباید بترسیم‪ .‬وقتی به دنبال مقام نیستیم‪ ،‬پس باید فدای مردم شویم و به آنها دوباره حیثیت بدهیم‪.‬‬ ‫پاستپورت ما را بیارزش كردند و آبرو و شرف را از ما ایرانیها گرفتند‪ .‬آنها به هیچكس رحم نکردند‪ .‬اگر‬ ‫شتما به فاحشتهخانهای در دبی بروید‪ ،‬میبینید كه گرانترین زنها‪ ،‬زنهای ایرانی هستند‪ .‬جمهوری اسالمی‬ ‫همهچیز را فروخته و میفروشد‪ ،‬حکومتی كه دم از ناموس و شرف میزند اما بهحدی وقید است كه زنان ما‬ ‫را به كشتورهای دیگر صتادر میكند‪ ،‬به چه دردی میخورد؟ ستپاه پاستداران و مدافعان حرم را مشتی افراد‬ ‫پست و بیشرف تشکیل دادهاند‪ .‬ایران كه بودم یک بار در مراسم عروسی یکی از اقوام‪ ،‬من را دستگیر كردند‬ ‫و این اتفاق در حالی افتاد كه من فقط در گوشتهای نشتسته بودم و كار خاصی انجام نمیدادم! چرا دستگیرم‬ ‫كردند؟ چون من روشنفکر بودم و میخواستند به بهانهی شركت در عروسی گوشمالیام بدهند‪ .‬آیا سیستمی‬ ‫در این حد كثیف وجود دارد؟ چرا رضتا پهلوی از ما میخواهد كه آنها را ببخشتیم؟ ما اصتلن بخشش بلد‬ ‫نیستیم‪ ،‬و هرگز خاتمی و خامنهای را نمیبخشیم‪ .‬ما خشنایم و رابطهای با آرامش نداریم‪ ،‬چرا كه اگر سفت‬ ‫و ستخت نباشتیم‪ ،‬دوباره سترمان كاله میرود و باز اوضتاع مثل االن میشود‪ .‬از سنت بترسید و به افراد پیر‬ ‫اعتماد نکنید‪ .‬شتتما باید زیادهخواه باشتتید و همهچیز را بخواهید‪ .‬جملهی «ما هیچچیز را برای خودمان‬ ‫نمیخواهیم‪ ،‬همهچیز را برای همه میخواهیم» باید بدل به شعار اصلی ما بشود‪ .‬بحث ما فقر نیست و صرفن‬ ‫فقط پول‪ ،‬شغل و همسر نمیخواهیم‪ ،‬ما همهچیز را میخواهیم و هر چیزی كه مال ماست‪ ،‬باید مال ما باشد‪.‬‬ ‫پس الزم استت كه صتدای خود را بلند كنیم‪ .‬برای همین میگویم در حال حاضتر شرارت به كار ما میآید‪.‬‬ ‫شترارتی علیه ستیاستهای روسی‪ ،‬و شجاعت نیز برای ما الزم است‪ ،‬شجاعتی توام با شعور واقعی‪ ،‬دانش‪،‬‬ ‫اطالعات و مطالعهی زیاد‪ .‬باید بنویستید و فکر كنید‪ ،‬زیرا ما بر خالف افراد سانتیمانتال و سوسول به دنبال‬ ‫انقالب شتتعوری‪ ،‬شتتجاع و بیرحم هستتتیم؛ پس باید همه را از زیر ستتاطور بگذرانیم و به مال و پاستتدار و‬ ‫تودهای رحم نکنیم‪ .‬استتمرارطلبها هم مثل ستلطنتطلبها هستتند‪ ،‬هیچكدام كاری نمیكنند و هیچ نقشی‬


‫‪ | 113‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫ندارند‪ ،‬در قیام فرودستتتان نیز همكاری نکردند‪ .‬ستتلطنتطلبها فقط یک گوشتته مینش تینند و میگویند ما‬ ‫ستلطنت میخواهیم‪ .‬دمکراسی نیازمند دانش و حس ملیست‪ ،‬و اساسن برای جوامع عقبافتاده و نادان مثل‬ ‫ستتم عمل میكند و تاثیر وحشتتتناكی دارد‪ .‬اینجاستتت كه آنارش تیستتتها بحث دیکتاتوری اكثریت را پیش‬ ‫میكشند‪ .‬همیشه در هر جامعهای اقلیت است كه فهم و شعور باالیی دارد و طبقهی الیت مدام در اقلیت بوده‬ ‫و شتکنجه شتدهستت‪ .‬اما عدهای نفهم میگویند كه انقالب پنجاهوهفت كار روشنفکرها بوده‪ ،‬روشنفکرها‬ ‫شاه را نمیخواستند و او را كنار زدند ولی مردم مذهبی و بیسواد گفتند ما خمینی را در ماه دیدهایم و ناگهان‬ ‫اكثریت بزرگی در خیابان ظاهر شدند و گفتند ما خمینی را میخواهیم! روشنفکرها نمیدانستند چهكار باید‬ ‫بکنند‪ ،‬شاملو فریاد زد‪ ،‬اما كسی صدای او را نمیشنید‪ .‬حاال همین سلطنتطلبها یا بسیجیهای كراواتی كه‬ ‫هیچ دركی از ستیاستت ندارند‪ ،‬انقالب پنجاهوهفت را گردن روشتتنفکرها میاندازند‪ .‬آنها حتی كوروش را‬ ‫هم بهخوبی نمیشتتناستتند‪ ،‬كوروش یک ایرانی متفکر و بزرگ بود‪ ،‬و یهودیها او را پیامبر و منجی خود‬ ‫میدانستند‪ ،‬این ماجرا یک معاملهی تاریخیست و ما میتوانیم از چنین فرصتی استفاده كنیم‪ .‬ما باید یکصدا‬ ‫شتویم و مشخد كنیم كه چهچیز را میخواهیم و چهچیزی را نمیخواهیم و در نهایت خواستههای خود را‬ ‫پشت چیزهایی كه نمیخواهیم‪ ،‬اعالم كنیم‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪114‬‬

‫ایرانمانی‬

‫عدهای وقتی با كلمهی «ایرانارشیسم» مواجه میشوند‪ ،‬بی آنكه دركی از نگاه ما به «ایرانمانی»‪« ،‬ایرامان»‪،‬‬ ‫«مان» یا «من» به عنوان فرد انستانی و «من» در خرد ایرانی داشتته باشند‪ ،‬و یا اصلن به «من» در «اناالحق» كه‬ ‫منصور حالج (اولین آنارشیست ایرانی) آن را طرح كرد‪ ،‬توجه كنند و بدانند كه «انا» صوریست و به «من»‬ ‫در مالمتیه و یا «من» در نوستوفیستمی كه ما تعریف میكنیم‪ ،‬ربط دارد؛ در رابطه با كلمهی ایرانارشیسم نهر‬ ‫میدهند! اما ما چگونه در زبان خودمان پل میزنیم و چه نوع ارتباطاتی را برقرار میكنیم؟ وقتی كه از «من»‬ ‫در «من اندیشنده» حرف میزنیم و یا زمانی كه میگوییم «من» در فارسی یعنی «اندیشیدن»‪ ،‬دنبال چه چیزی‬ ‫هستتتیم؟ آیا این من فارستتی همان ‪ mind‬انگلیستتی نیستتت؟ آیا زمانی كه دربارهی «مان» بحث میكنیم‪،‬‬ ‫منهورمان همان پستتوند ‪ ment‬نیستتت؟ استتاستتن نگاه ما به این موضتتوع چگونه استتت؟ آیا مان به معنای‬ ‫«مانندگی»ستت؟ وقتی كه از «ایرانمان» حرف میزنیم‪ ،‬باید آن را خوب بشناسیم و بدانیم كه ایرانمانی یعنی‬ ‫چه‪ ،‬زیرا از طریق ایرانمان میتوانیم به شتتناختی از «مانی» هم برس تیم و در نهایت نوع تقابل زبانیای كه با‬ ‫برستاختهی ایرانمان خواهیم داشت‪ ،‬گارد ما را مشخد خواهد كرد‪ .‬چرا ما با زبان‪ ،‬جهان را مینامیم؟ چرا‬ ‫نامها مهمند؟ اگر ما آنارشیست هستیم چه فرقی با آنارشیستهای دیگر داریم و چرا در بسیاری از موارد به‬ ‫آنها ربطی نداریم؟ چرا شتعور و تفکر‪ ،‬اصتل استاستی هر آنارشتیستتیستت؟ اصتلن چرا ما اساسن گارد‬ ‫كمونیستتی نداریم؟ خیلیها آنارشتیستم را درک نکردهاند و با رفتارهای چیپ كمونیستتی استم خودشان را‬ ‫آنارشتیست میگذارند و در كل دیدگاهشان نسبت به این مقوله سطحیست‪ .‬آنها حتی به كارگر هم نگاهی‬ ‫ماركستی و كمونیستتی دارند و هیچ دركی از كارگر به عنوان یک برسازهی جدید ندارند‪ .‬البته بحث من این‬ ‫نیستت كه یک ایرانارشیست به كارگر چگونه نگاه میكند‪ .‬عدهای ادعای ایرانارشیست بودن دارند اما از دید‬ ‫پستتتآنارش تیستتتها به مس تئلهی كارگر نمیپردازند‪ ،‬مثلن آنها فردی مثل كروپوتکین را مانند یک كارگر‬ ‫نمیبینند و چون بیش از اندازه به كارگر به مثابه یک برسازهی ماركسی توجه دارند‪ ،‬در پسزمینهی ذهنشان‬ ‫كارگر فردیستت كه باید دیکتاتوری پرولتاریا را دستت او داد‪ .‬آنارشتیستم یعنی چپ ناماركسی‪ ،‬اما در این‬ ‫میان گاهی قرائتهای دیگری را میبینیم و از لحا مرامی بوی توطئه به مشتتام میرستتد‪ ،‬برای مثال وقتی‬ ‫بحث دربارهی آنارشتیستم را شتروع كردیم‪ ،‬تودهایها دست به كار شدند‪ .‬یعنی درست زمانی كه حجاب را‬ ‫كنار زدیم‪ ،‬آنارشیسم واقعی را بهطور عملی به نمایش گذاشتیم و در نهایت نیروهای زیادی را تربیت كردیم‬ ‫و بحثها مورد استقبال قرار گرفت‪ ،‬حاشیهها شروع شد‪.‬‬


‫‪ | 112‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫ایرانمان یک پیشتنهاد استت‪ ،‬و من خیلی عالقه دارم كه استم حزبمان را از ایرانارشیسم به ایرانمانی‬ ‫تغییر دهیم و نیروهای عملگرِ ما را با عنوان ایرانمانها بشتتناستتند‪ ،‬ولی دوستتتانی هستتتند كه به شتتدت به‬ ‫ایرانارشتیستم معتقدند و آن را موثر میدانند و به همین دلیل با این پیشنهاد مخالفت كردند‪ .‬اما ایرانمان چه‬ ‫كستیست؟ ایرانمانیسم چیست؟ ایرانمانی چه معنایی دارد؟ ما برای اینكه به معنای ایرانمان برسیم باید از‬ ‫زوایای مختلف به این نامیده بپردازیم‪ .‬شما اگر پسوند «مان» را به بن حال و یا بن گذشته وصل كنید‪ ،‬از آن‬ ‫یک مصدر میسازید‪ ،‬مثلن مان را در «ساختمان» و «سازمان» در نهر بگیرید‪« .‬ساخت» بن ماضی ساختمان و‬ ‫«بستاز» بن مضتارع ستازمان استت و ما از این دو به ساختمان و سازمان میرسیم‪ .‬در واقع مان در اینجا به‬ ‫عنوان پسوند‪ ،‬نقش ‪ ment‬را در انگلیسی دارد‪ .‬پس كاری كه ‪ ment‬میكند همان كاریست كه مان در فارسی‬ ‫انجام میدهد و از لحا گویشتی هم این نزدیکی وجود دارد؛ زیرا انگلیستی و فارسی دو زبان هندواروپایی‬ ‫هستتتند‪ .‬در نتیجه با جرات میتوان گفت كه مان در ستتاختمان و ستتازمان همان نقشتی را دارد كه ‪ ment‬در‬ ‫انگلیستتی ایفا میكند‪ .‬كلمهی «خانهمان» را در نهر بگیرید‪ ،‬در این كلمه ما با مان به مثابه یک خانه طرف‬ ‫هستتتیم و مان به تنهایی معنای خانه هم میدهد‪ .‬وقتی میگوییم ایرانمان یعنی «ایران خانهی ما» و ستتاختار‬ ‫این كلمه مثل همان كلمهی خانهمان است كه به معنی خانه و اثاثیهی خانهی ماست‪ .‬اساسن زمانی كه از مان‬ ‫حرف میزنیم و میگوییم ایرانمان‪ ،‬منهور ما فقط نقشتته و خاک ایران نیستتت‪ ،‬محتویات ایران هم مدنهر‬ ‫ماست كه ایرانی هم جزوی از آن است‪ .‬یعنی ایران و ایرانی میشود ایرانمان و این نکتهی بسیار مهمیست‪.‬‬ ‫مان در فارس تی هم معنای خانه و هم معنای اثاثیه و متعلقات خانه را میدهد‪ .‬از طرفی همین مان یا من‪ ،‬به‬ ‫معنای منش‪ ،‬ذهن و ذهنیت هم هستت و ذهن با منِ اندیشنده نزدیکی دارد‪ ،‬پس میتوان گفت مان در زبان‬ ‫فارسی نقش ‪ mind‬را در زبان انگلیسی دارد و ‪ mind‬هم یعنی ذهن و ذهنیت‪ .‬اینجاست كه میگویم ازدواج‬ ‫بین زبان سامی و زبان فارسی غلط است و اساسن كلماتی كه از زبان عربی وارد فارسی شدهاند‪ ،‬این زبان را‬ ‫دفرمه كردهاند‪ .‬مثلن اگر بهطور ریشتتهای روتها را بررستتی كنید‪ ،‬متوجه میشتتوید كه هیچ نستتبتی بین‬ ‫روتهای كلمات فارستی و كلمات عربی نیستتت‪ .‬كلماتی هستتتند كه به عنوان مترادف بهكار میروند‪ ،‬اما از‬ ‫لحا صتوری هیچ ارتباطی با هم ندارند‪ .‬اساسن مان به معنای من‪ ،‬منش و ذهن است‪ .‬مثلن وقتی میگوییم‬ ‫فالنی شتتادمان استتت‪ ،‬شتتادمان یعنی مانندگی‪ ،‬ذهنیت و منش شتتاد داشتتتن‪ ،‬و این یعنی مان بیهوده به شتتاد‬ ‫نچسبیده‪ .‬پس اینجا مان همزمان كه ‪ ment‬هست ‪ mind‬هم هست‪ ،‬یعنی هم معنای پسوند ‪ ment‬را میدهد‪،‬‬ ‫و هم معنای منش ‪ mind‬را‪ mind .‬معنای مواظبت كردن هم میدهد‪ .‬از طرفی معانی دیگر مان‪ :‬ماننده كردن‪،‬‬ ‫مانستتتن‪ ،‬مانایی‪ ،‬ماندگاری‪ ،‬ایستتتادگی و ماندن استتت (كلمهی «بمان» نیز همین معنی را میدهد و حتی‬ ‫بعضتیها اسم دخترشان را «بمانی» میگذارند) ما از مانا هم در بعضی جاها استفاده میكنیم‪ ،‬البته مان عالوه‬ ‫بر اینها به معنی «ستنجش» هم هست‪ ،‬مثلن شما وقتی كه «فرمود» را سمت «فرما» ببرید‪ ،‬ناگهان «فرما» بدل‬ ‫به «فرمان» میشتود‪ ،‬اینجا با سنجش برتر بودن و سنجش «فر» طرفیم و این نیز یکی دیگر از ریشههای مان‬


‫علی عبدالرضایی | ‪111‬‬

‫است‪ .‬در ایرانمانی‪ ،‬ایرانخانگی‪ ،‬ایرانخانی‪ ،‬بهخصوص در ایرانمانی نوعی حس خانگی در ایرانی بودنت‬ ‫وجود دارد و این ایرانی بودن همیشه با تو و روی شانههای توست‪ .‬وقتی ایرانی هستی به این معنا نیست كه‬ ‫فقط متعلق به یک ستترزمینی‪ ،‬این یعنی تو از فلستتفهی ایرانی بودن برخورداری‪ .‬در واقع وقتی از مان حرف‬ ‫میزنیم‪ ،‬منهورمان خانه و اثاثیهی آن استتت و در اینجا اثاثیهی خانه به متعلقات ذهنی برمیگردد‪ .‬در زبان‬ ‫پهلوی‪ ،‬مان دقیقن به معنی مسکن و خانه است‪ .‬در پارسی باستانی به «مانیا» میرسیم كه به معنای «خانهسرا»‬ ‫و یا «سترای خانهی توستت» و در زبان اوستتایی با «مانیشن» و «مانیشت» مواجه میشویم كه معنی منزل را‬ ‫میدهد و از مان میآید‪ .‬مانپان‪ ،‬مانیستتن یا مانیشتن‪ ،‬مانیشتن در واقع فعل است كه به معنای منزل كردن و‬ ‫ماندن است‪ .‬مانیشتن و ماندن مثل هماند و در اصل ما با یک فعل طرفیم‪ .‬مثلن فردوسی وقتی میگوید‪:‬‬ ‫كه شاه جهان است مهمان تو‪ /‬بدین بینوا میهن و مان تو‬ ‫منهورش از مان‪ ،‬میهن و خانه است‪.‬‬ ‫همه پادشاهیم بر مان خویش‪ /‬نگهبان مرز و نگهبان كیش‬ ‫در این بیت هم مان به معنای خانه است‪.‬‬ ‫یا منوچهری میگوید‪:‬‬ ‫تا در این با و در این خان و در این مان منند‬ ‫منهورش از «در این مان منند» یعنی در خانهی منند‪.‬‬ ‫اسدی میگوید‪:‬‬ ‫چو آمد بر میهن و مان خویش‪ /‬ببردش به صد البه مهمان خویش‬ ‫اما مان در این مصترع چه نقشتی دارد و چگونه باید آن را بشناسیم و این نامیده را چهطور بدل به یک‬ ‫برستتازهی واقعی بکنیم؟ چرا ما این توجه ویژه را از مان (به مثابه خانه) گرفته بودیم وچرا به «ستتلمان‬ ‫ساوجی» توجه نداشتیم كه میگفت‪ :‬چه بود و چه افتاد اینچنین ناگه‪ /‬به اختیار جداگشتهای ز خان و ز مان‬ ‫مان اینجا نیز به معنی خانه‪ ،‬مستکن و منزل است و همانطور كه گفتم در خانهمان هم با چنین معنایی‬ ‫مواجهایم‪.‬‬ ‫متاسفانه ما ریشهی فکری مان را نمیشناسیم‪ .‬اگر زبان اوستایی را مطالعه كنید با «منه» مواجه میشوید‪.‬‬ ‫از منه در زبان اوستتایی به «منیتن» در زبان پهلوی میرسیم‪ .‬منیتن یعنی اندیشیدن‪ ،‬و اینجاست كه با مان به‬ ‫مثابهی من انستانی طرفیم و در واقع «خانه» همان «من» استت‪ .‬وقتی میگوییم من یعنی اندیشیدن و اهریمن‬ ‫یعنی اندیشتتهی بد‪ ،‬ناگهان میبینیم من با مان برابر شتتده‪ ،‬و این یعنی من خانهی خودم هستتتم‪ ،‬یعنی من در‬ ‫حالیكه «خانه و كاشتتانه» استتت‪ ،‬ذهنیت و یا ‪ ment‬هم هستتت و همانقدر كه در كلماتی مثل ستتازمان‪،‬‬ ‫سازندگی‪ ،‬دوختمان حس تعلق میآورد‪ ،‬به همان اندازه‪ ،‬حس تخریبی را در «ریدمان» ایجاد میكند و عالوه‬ ‫بر این كلماتی با بارهای حستی متفاوت‪ ،‬مثل پشیمان‪ ،‬پژمان و قهرمان را هم با خود دارد‪ .‬اما این سازوكارها‬


‫‪ | 111‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫را چگونه باید بشناسیم؟ ما چگونه از «منیتن» در پهلوی و «منه» در اوستایی به «من» رسیدیم؟ نقش نریمان و‬ ‫زایمان چیستت؟ در زایمان یک بن حال (زای‪ ،‬بزا) داریم كه به مان وصتل میشتود‪ .‬زاییدن همان اندیشه یا‬ ‫اندیشتنده استت‪ ،‬وقتی بچهای زاییده میشود‪ ،‬در اصل زایشی برای من اندیشنده اتفاق میافتد‪ .‬این موضوع‬ ‫اولین بار استت كه در فارستی مطرح میشتود و میدانم كه احتمالن مد خواهد شد و اشکالی هم ندارد‪ ،‬اما‬ ‫گاهی اوقات بهصتورت ستطحی از چنین موضوعاتی استفاده میكنند و در نهایت آن را به نام خودشان سند‬ ‫میزنند! مثل همین برخورد با آنارشیسم‪ ،‬ما برای اولین بار در تاریخ ایران گفتیم كه آنارشیست هستیم‪ ،‬اما در‬ ‫این میان عدهای به قصد خراب كردن ایدهی ما آمدند نه درست كردن آن‪ .‬اساسن قدرت‪ ،‬پول‪ ،‬حزب توده و‬ ‫اطالعات ستتپاه همهچیز را به گند میكشتتند‪ .‬زمانی كه مفهومی تازه در زبان فارستی مطرح میشتتود و آن را‬ ‫ستتطحی و چیپ میكنند‪ ،‬حس انزجار من بیشتر برانگیخته میشتتود‪ .‬مثلن وقتی از مردمستتاالری دینی و‬ ‫فمنیسم اسالمی میگویند حالم بههم میخورد‪ ،‬مگر مردمساالری میتواند دینی باشد؟ مگر در اسالم برابری‬ ‫بین زن و مرد وجود دارد؟ چندشآور استت كه حاال هم قرائتهای آنارشیسم را به شکلی چیپ و سطحی‪،‬‬ ‫ایرانی میكنند‪ .‬اگر ما از ایرانارشتیستم حرف میزنیم‪ ،‬بستتر تولیدی ما مشتخد استت‪ .‬ما به سترا شمس‬ ‫تبریزی‪ ،‬حالج و هدایت میرویم‪ ،‬و تحلیل خاص خودمان را در اینباره داریم‪ .‬ما دالیل ایرانارشیست بودن‬ ‫این افراد را توضید میدهیم و میگوییم كه دلیل ارجحیت این سه نفر بر پرودون چیست‪ .‬یکی از ضعفهای‬ ‫ما ایرانیها این استت كه مانیفستتستاز و مانیفستنویس نیستیم‪ .‬حتی شعرمان بوطیقا ندارد و وقتی چیزی‬ ‫كشف میشود‪ ،‬دربارهاش توضید نمیدهیم‪ .‬در واقع ما فرهنگ تفسیر نداریم و كسی نیست كه دانش و سواد‬ ‫داشته باشد و در عینحال فارسی را آنقدر بلد باشد كه بتواند دربارهی اینها توضید بدهد‪.‬‬ ‫ستتالها پیش وقتی از وجه تخریبی زبان عربی و از بالیی كه مالها ستتر زبان فارستتی آوردند‪ ،‬حرف‬ ‫میزدم‪ ،‬خیلیها انتقاد میكردند و میگفتند این نگاه غلط استت‪ ،‬چون زبان فارسی غنی شده و كلماتی وارد‬ ‫آن شتدهاند‪ .‬اما فارستی غنی نشتده‪ ،‬در واقع ما فقط كلمات مترادفی را بی هیچ كنش تازه‪ ،‬وارد زبان فارسی‬ ‫كردهایم‪« .‬جمیله» یا «جمیل» فرقی با «زیبا» ندارد‪ .‬چنین كلماتی وجهی به زبان اضتافه نکردهاند‪ .‬زبان فارسی‬ ‫را انباری از كلمات مترادف كردهایم‪ ،‬كلماتی كه فقط ظاهر و تلفظشتتان با هم فرق دارد‪ ،‬اما معنایشتتان‬ ‫یکیستتت‪ .‬به خاطر همین میگویم ازدواج یک زبان ستتامی با یک زبان هندواروپایی ممکن نیستتت‪ .‬ما این‬ ‫روتها و ریشتهها را در زبان انگلیستی‪ ،‬آلمانی و فرانسه میبینیم‪ .‬مثلن فرانسویها ‪ argument‬را ‪arguman‬‬

‫میخوانند و در واقع ‪ ment‬را به مان تبدیل میكنند‪ ment .‬نیز همان مان فارسیست‪ ،‬زیرا همانطور كه گفتم‬ ‫این دو زبان هندواروپاییاند و چنین پسوندهایی بازمانده از تاریخ هستند‪ .‬كلمهی «گفتمان» را در نهر بگیرید؛‬ ‫استادان و زبانشناسانی كه مدرس زبان فارسی بودند و در عینحال هیچ دركی از این زبان نداشتند‪ ،‬میگفتند‬ ‫كلمهی گفتمان غلط استت و نمیتواند فارستی باشد‪ .‬در حالیكه گفتمان از برسازههای بسیار زیباییست كه‬ ‫در زبان ما اتفاق افتاده و نه تنها فرانستوی نیستت؛ بلکه كاملن فارستیست‪ .‬چون شما «گفت» یعنی یک بن‬


‫علی عبدالرضایی | ‪114‬‬

‫ماضتتی را به مان یا همان ‪ ment‬وصتتل میكنید كه فرانستتویها آن را مان تلفظ میكنند‪( .‬همان مثالی كه‬ ‫دربارهی ‪ argument‬زدم)‪ .‬بحث مان به همینجا خالصته نمیشتود و ما با واژههای كهنتری كه برسازههای‬ ‫متفاوتی دارند و به بخشهای دیگری از مان توجه شده‪ ،‬مواجهایم‪ .‬واژههایی مثل سامان‪ ،‬دامان‪ ،‬درمان‪ ،‬آرمان‬ ‫و‪ ...‬در گویش گنابادی‪ ،‬كلمهی «منه» معنای «مال من» را میدهد‪ ،‬ایرانمان نیز به معنای «ایرانِ من» و یا از‬ ‫منهر دیگر «ایران ما»ستت‪ ،‬ایرانی كه مال ما و در مالکیت ماست‪ .‬اما این مالکیت چگونه است؟ این مالکیت‬ ‫در ما عجین شتتده‪ ،‬و در حالت كلی یعنی ایرانی كه در ما‪ ،‬با ما و بر ماستتت‪ .‬در واقع ما محیط و محاط در‬ ‫ایرانیم‪ ،‬اما آیا چنین چیزی ممکن استت؟ بهتر استت وارد یک هندستهی فضتایی شویم؛ ایرانمان در اصل‪،‬‬ ‫ایرانیستتت كه در محاصتترهی ماستتت و در عینحال ما نیز در محاصتترهی آن هستتتیم‪ .‬اینجاستتت كه ما از‬ ‫ایرانمان به اندیشتهی ایرانی میرستیم‪ .‬اگر بررسی گویش گنابادی را كنار بگذاریم و به بررسی زبان پهلوی‬ ‫بپردازیم؛ میبینیم كه در این زبان‪ ،‬مان در آن واحد‪ ،‬هم معنای خانه و هم معنای اثاثیهی خانه را میدهد و در‬ ‫عینحال بدل به منش و اندیشته هم میشود‪ .‬منه در اوستایی‪ ،‬منیشتن در پهلوی‪ ،‬مانیشتن در ماندگاری و در‬ ‫نهایت منش‪ ،‬اما ریشهی منش كجاست؟ منش ریشه در من و مان دارد‪ .‬وقتی از منش كسی حرف میزنیم در‬ ‫واقع از من‪ ،‬وجه اندیشتتندگی یا اندیشتتهی او میگوییم‪ .‬مان چگونه به مرحلهی خلق میرستتد؟ به زایمان‪،‬‬ ‫ستتازمان و ستتاختمان فکر كنید‪ ،‬اینها همه برستتازهای از مان هستتتند‪ .‬البته در كلماتی مثل «كشتتورمان» و‬ ‫«خانهمان»‪ ،‬مان حالت ملکی دارد‪.‬‬ ‫وقتی از پارتیزان ایرانبان صتحبت میكنم؛ باید توجه كنیم كه پستوند «بان» ریشته در كلمهی «نگهبانی»‬ ‫دارد و از نوعی «محافهت» خبر میدهد‪ .‬ایرانبان یعنی محافظ ایران و پارتیزان ایرانبان‪ ،‬یک ایرانمان است‪.‬‬ ‫اما چگونه از پارتیزانی و ایرانبانی به ایرانمانی میرس تیم؟ چگونه از فلستتفه به ایرانمان میرس تیم و در چه‬ ‫شترایطی ایرانمان بدل به خود فلستفهی ستیاستی میشود و دیسکورس تازهای را در جهان شروع میكند؟‬ ‫دیستکورستی كه مدام دفن شتده‪ .‬اگر ایران مهم است‪ ،‬به خاطر حکمت ایرانمانیست و مالها مدام با تبلی‬ ‫اسالم سعی بر دفن این حکمت داشتند‪ .‬ادیان ابراهیمی مطلقن بویی از این حکمت نبردهاند‪ ،‬البته اگر نگاهی‬ ‫به تاریخ این ادیان بیاندازیم‪ ،‬میبینیم كه هر كدام از پیامبران در زمان خودشتتان گلهای خوشبویی بودند و‬ ‫قدمهای مثبتی در جهت انسانیت برداشتهاند؛ اما این گلها دیگر پالسیده شدهاند زیرا متعلق به همان دورانند‬ ‫و دیگر رشتتد نمیكنند و طبیعیستتت كه حاال بوی بدی بدهند؛ چون آب و نور تازه ندیدهاند و به مثابه یک‬ ‫زامبی دفن شتدهاند‪ .‬ولی ایرانمانی اینگونه نیست و با اینكه دفنش كردند‪ ،‬در هر زمان و پروسهای دوباره‬ ‫زنده میشود‪ .‬ایرانمانی از دین حرف نمیزند‪ ،‬از دئنا‪ ،‬دا و دانایی میگوید‪ ،‬از فلسفه هم نمیگوید‪ ،‬بلکه پای‬ ‫ستوف و سوفسطا را به میان میكشد‪ .‬متاسفانه دربارهی تمامی این مفاهیم به ما درو گفتهاند‪ .‬باید با بیل به‬ ‫دل كلمات برویم و آنقدر حفاری كنیم تا به واقعیت خودمان‪ ،‬یعنی همان حکمت ایرانی برستتیم‪ .‬ما ادعا‬ ‫نمیكنیم كه فرق داریم‪ ،‬از همه بهتریم و بر جهان هستتتیم؛ ولی میخواهیم بدانیم چرا به ما درو گفتهاند؟‬


‫‪ | 119‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫منبع اصتلی برای یافتن این واقعیت كتاب ابن عربیستت‪ .‬ابن عربی مینویستد كه افالطون و ارسطو و‪ ...‬در‬ ‫منطقهی بینالنهرین كه همان اِراک (ایران) استت‪ ،‬فلستفه میخواندند‪ ،‬و این یعنی فیلسوفان یونانی در ایران‬ ‫آموزش فلسفه دیدهاند‪ ،‬اما چه كسی به آنها آموزش میداد؟ این سوال را هیچكدام از استادان بیسواد ایرانی‬ ‫نمیپرستند! یا باید این واقعیت را رد كرد و پا روی مستندات تاریخی گذاشت‪ ،‬یا اگر این استنادات را قبول‬ ‫داریم باید به دنبال پاستخ این پرسش باشیم‪ .‬بهراستی چه كسانی در بینالنهرین فلسفه درس میدادند و چرا‬ ‫اثری از آنها نیست؟ با پیگیری پاسخ این سوال مثل همیشه جماعت بیسواد و تودهای به تمسخر‪ ،‬برچسب‬ ‫ناستیونالیستت بودن به ما خواهند زد‪ ،‬همانهایی كه استم خودشتان را كمونیستت گذاشتهاند و در عینحال‬ ‫كمونیستم را درک نکردهاند‪ .‬تنها روشتنفکر باهوشی كه در طول تاریخ داشتیم «صادق هدایت» بود كه او را‬ ‫هم آزار دادند‪ .‬هدایت شخصیتی مطیع و مقلد نداشت و بسیار باهوش و پرسشگر بود‪.‬‬ ‫در واقع ما میمون روستیه شتدیم و اسم این نگاه را «چپ» گذاشتیم‪ ،‬البته نمیتوان منکر وجود چپ در‬ ‫ایران شتد‪ ،‬مثلن ما آنارشیستهای بزرگی نهیر منصور حالج و شمس تبریزی را داشتهایم‪ .‬حالج ایرانی بود‬ ‫و مجبور بوده به عربی بنویستد‪ ،‬ولی وقتی به زبان عربی هم نوشت روی «من» تاكید كرد‪ ،‬در واقع «اناالحق»‬ ‫هستی شاعرانهی منصور حالج را ساخت‪ .‬اما حاال عدهای بیسواد كه دركی از تاریخ‪ ،‬زبان‪ ،‬فلسفه و سوف و‬ ‫فکر و خرد ایرانی ندارند‪ ،‬حرف از پرودون میزنند! پرودون هم مثل باكونین و اشتترنر كالستیک است‪ ،‬این‬ ‫گلها دیگر پالستیده شتدهاند‪ .‬وقتی من از آنارشیسم و ایرانارشیسم حرف میزنم‪ ،‬دست روی تفکرات تازه‬ ‫میگذارم نه كتابهایی كه اطالعات ستتپاه از فیلتر عبور میدهد و بعد از اینكه من نگاه تازهای را پیش‬ ‫میكشم‪ ،‬سریع این كتابها را منتشر كرده و روانهی بازار میكند چرا كه قصد دارد با بالهتپیشگی این نگاه‬ ‫را تقلیل دهد‪ .‬ما از دئنا‪ ،‬دا و نگاهِ ایرانی جدید حرف میزنیم‪ .‬چنین نگاهی به معنای برتر بودن ایرانیها‬ ‫نیستتت‪ ،‬بلکه فقط این معنا را میدهد كه ایرانی در ستتطحی پایینتر از جهان قرار نگرفته‪ .‬یعنی من میتوانم‬ ‫شتتخص تی مثل «ستتال نیومن» را با این گزارهها گی كنم و او اقرار كند كه چیزی متوجه نشتتده و با مقولهی‬ ‫عجیب و جالبی روبهرو شتده استت‪ .‬مشکل امثال سال نیومن این است كه فارسی بلد نیستند تا ریشهی این‬ ‫مستتائل را پیدا كنند و بتوانند من را به من و مان‪ ،‬و مان را هممعنی با ‪ mind‬بگیرند و بدل به ‪ ment‬كنند و‬ ‫بفهمند كه ‪ ment‬در زبان فرانسوی «مان» خوانده میشود و این موضوع را بسط بدهند و به گوشههای تازهی‬ ‫زبان ببرند و برای زباناندیشتی یک ترم تازهی سیاسی درست بکنند‪ .‬به این دلیل است كه عدهای نمیفهمند‬ ‫عبدالرضایی این زبان را از كجا میآورد و چگونه آن را به كار میبرد؟ انسانهای سطحی و در كل افرادی كه‬ ‫به جای عقل فقط از چشتتم خود استتتفاده میكنند‪ ،‬میگویند عبدالرضتتایی فحاش استتت‪ .‬آنها نمیفهمند كه‬ ‫«جاعش» و «مادرسید» فحش نیست؛ بلکه یک ترم و فلسفهی سیاسیست و طبیعیست كه درک این موضوع‬ ‫برای بالهت راحت نیستت‪ .‬برای همین میگویم ما با بالهت معاصریم‪ ،‬و وقتی بالهت توان مقابله با افرادی‬ ‫مثل من را ندارد‪ ،‬برای امثال من یک فیک طراحی میكند‪ .‬من در بحثی با عنوان «ناشعر و ناادبیات» به تشرید‬


‫علی عبدالرضایی | ‪122‬‬

‫این مستئله میپردازم كه چرا یک شتاعر واقعی(منهورم شتاعران بیستواد ایرانی نیست) هرگز به شعری كه‬ ‫میخواهد بنویسد دست پیدا نمیكند و اتفاقن آن شعری كه هرگز نوشته نمیشود‪ ،‬همان شعر ناب است‪ .‬در‬ ‫واقع شعر ناب‪ ،‬شعریست كه ما هرگز نمینویسیم‪ .‬یک شاعر بزرگ پس از عمری كار كردن و نوشتن شاید‬ ‫موفق شتود یک ستطر بنویسد و آن سطر مال او و معنای زندگیاش بشود‪ .‬مثل همان اناالحق كه قاتل حالج‬ ‫شد و در عینحال به او زندگی و جاودانگی داد‪ .‬در جملهی اناالحق نوع زبان اهمیتی ندارد‪ ،‬بلکه رفتاری كه‬ ‫با مان شتتده‪ ،‬مهم استتت‪ .‬اینجا اناالحق بدل به ابژهی اندیشتتنده میشتتود‪ ،‬در واقع حالج میگوید حق با من‬ ‫است چون میاندیشم‪ ،‬و من همان منِ اندیشنده است‪.‬‬ ‫آیا وقتی ما از ایرانبان حرف میزنیم؛ منهورمان نگهبانی از این خاک استت و میخواهیم شما برای آن‬ ‫بجنگید؟ نه‪ .‬ما مثل پانایرانیستتتها فکر نمیكنیم‪ ،‬ما تنها برای احقاق حقیقت احضتار شتتدهایم و حقیقت ما‬ ‫حقیقت ایرانارشیسم است‪ ،‬حقیقت ایرانارشیسم نیز احیای آن حکمت گمشده است‪ .‬همان حکمت دفن شده‬ ‫در ستینههای من‪ ،‬سینهای كه آن را به ودیعه برداشتیم و نسل به نسل حركت كرده‪ .‬شمس تبریزی را در نهر‬ ‫بگیرید‪ ،‬طبیعیست كه او با آن قدرت زبانی در فارسی‪ ،‬فارسزبان بوده‪ ،‬اما عدهای در این میان خواهند گفت‬ ‫تبریز از ابتدا ترک بوده (شتشصد سال پیش تبریز شهری فارسزبان بود)‪ ،‬در حالی كه شخصی با این قدرت‬ ‫زبانی در فارستی‪ ،‬امکان ندارد ترکزبان باشد‪ .‬مثلن آستارا و انزلی كمكم دارند ترکزبان میشوند و احتمالن‬ ‫پانصتد سال دیگر بگویند انزلی از اول ترک بوده است‪ .‬اصلن ما چرا به این مسائل دوباره نگاه نمیكنیم و به‬ ‫همهچیز عادت كردهایم؟‬ ‫من بیش از بیستتت ستتال علیه یک درو در ایران جنگیدهام‪ .‬هر چه كتاب دربارهی آنارش تیستتم ترجمه‬ ‫میشتتد‪ ،‬پر از درو بود‪ .‬این كتابها كه اغلب توستتط تودهایها ترجمه شتتده‪ ،‬آنارش تیستتم را مستتاوی با‬ ‫هرجومرج طلبی و بیفکری دیونیزوستی تلقی كردهاند و هیچكدام از صتفاتی كه به آنارشتیسم ربط میدهند‬ ‫ربطی به آنارشتتیستتم واقعی و تفکرات باكونین‪ ،‬پرودون و كروپوتکین ندارد‪ .‬طی این ستتالها مطبوعات و‬ ‫فضتتای روشتتنفکری ایران دستتت تودهایها بود و یکی از دالیل انزجار من از تودهایها این استتت كه به‬ ‫كثیفترین شتکل ممکن‪ ،‬تصتویری پلید از آنارشتیستم ترستیم كردند‪ .‬جنگ استاسی دیگری كه من در این‬ ‫ستالها داشتتهام‪ ،‬این بود كه دلیل ترس جهان شترق و غرب و مالئیستم را از نمایان شدن اندیشهی ایرانی‬ ‫بدانم‪ .‬چرا باید اندیشهی ایرانی دفن شود؟ اندیشهای كه تا زمان حکومت صفوی زنده بود و بعد از آن توسط‬ ‫علمای جبلعامل نابود شتد‪ .‬زندگی من صترف جنگ با این دو درو شتده‪ ،‬و تنها كستی كه مدام نوشت و‬ ‫فریاد زد كه آنارشتیست است و برای تحقق آنارشیسم جنگید و در عینحال سانسور هم شد‪ ،‬من بودم‪ .‬حاال‬ ‫تمامی كستانی كه بحثی از آنارشتیسم میكنند اغلب متاثر از بحثها و مقاالت من هستند‪ .‬ولی آیا آنارشیسم‬ ‫در مقابل بحثی كه دربارهی مان و فلستتفهی ایرانی میكنم‪ ،‬مهم استتت؟ البته كه نه! اگر آنارشتیستتم برای من‬ ‫حقیقت باشتد؛ ایران و ایرانمانی حقیقتی توام با عشتق استتت‪ .‬چون اگر در ایران طی صتد ستال گذشتته به‬


‫‪ | 121‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫آنارشتیسم خیانت كردهاند‪ ،‬به ایران و ایرانی هزاروچهارصد سال خیانت شده‪ .‬یعنی طی هزاروچهارصد سال‬ ‫گذشته‪ ،‬ایران و ایرانی در ایران توسط ایرانی تخریب و دفن شدهاند و هنوز هم این زد و خورد و دفن ادامه‬ ‫دارد‪ .‬اجازه نمیدهند ما بابک خرمدین را بشناسیم‪ ،‬اصلن مانی كیست؟ چرا او را نمیشناسیم؟ چرا مانویها‬ ‫و مانویت اینهمه در جهان قدرت دارند و تاثیر بس تیاری بر مس تیحیت گذاشتتتهاند؟ چرا مهر و میترائیس تم‬ ‫اینقدر در ایران غریبه استت؟ ما زرتشتت را میشناسیم و حتی غرب هم او را میشناسد‪ ،‬ولی اگر زرتشت‬ ‫فیلستوف ثنویت استت‪ ،‬نوع اصلی‪ ،‬پیچیده و عمیق او‪ ،‬مانیست كه فیلسوفی بزرگتر از زرتشت است! چرا‬ ‫مانی را ایرانی نمیدانیم و تیسفون را به ایران ربط نمیدهیم؟ حتی نمیگوییم كه پدر و مادر مانی همدانیاند‬ ‫و در اصل تیسفون متعلق به پرشیا بوده‪ .‬چرا ما عمد داریم این مسائل را پنهان كنیم؟ ایرانارشیسم نوعی دفاع‬ ‫و حتی حمله استت‪ ،‬و در حالت كلی احضتار حقیقتِ ایران واقعیست‪ ،‬ایران واقعی كوروش و ارتش مدرن‬ ‫داریوش نیستت‪ ،‬همان ارتشی كه وقتی به یونان رفت‪ ،‬مردم با تعجب به آن نگاه میكردند‪ .‬مگر ممکن است‬ ‫ما صاحب چنین ارتشی باشیم‪ ،‬اما اندیشهی مدرن نداشته باشیم؟ آیا كسی باور میكند كه شما دارای صنعت‬ ‫پیشرو باشتید‪ ،‬ولی فکرتان پیشرو نباشتد‪ .‬واضد است كه آن فکر را دفن كرده و به اسم افراد دیگری سند‬ ‫زدهاند‪ .‬مثلن در رابطه با ایرانارشتیستم‪ ،‬خیلیها اینهمه سال فرصت داشتهاند تا فکر جدیدی تولید كنند‪ ،‬اما‬ ‫هیچ كاری نکردند؛ حاال میخواهند با درو ستتازی‪ ،‬مستتیر ایرانارشتتیستتم را منحرف كنند‪ .‬برای این عده‬ ‫آنارشیسم و ایرانارشیسم مهم نیست؛ بلکه این ظرفیت بهوجود آمده و نگاه تازه و تخریب آن اهمیت دارد‪ .‬ما‬ ‫بحث از فرد و منجی نمیكنیم‪ ،‬ما ابژهی نجاتدهنده نداریم بلکه سوبژهی نجاتدهنده داریم‪ ،‬ما خود آزادی‬ ‫را به مثابه نجاتدهنده میدانیم و معتقدیم كه آزادی را باید شتناخت‪ .‬تعریف من از آزادی با تعاریف پیشین‬ ‫كاملن متفاوت استت‪ .‬آزادی یعنی شما آنقدر آزاد باشید كه بتوانید بازی دلخواهتان را انجام دهید‪ ،‬بی آنكه‬ ‫مزاحم بازی دیگران شوید‪ .‬این تعریف نابترین تعریف از آزادیست و اگر تمام آدمها این تعریف ساده را‬ ‫درک كنند‪ ،‬دمکراستی و عدالت تحقق مییابد و اندیشتتههای دیگر ستتركوب نمیشتتوند و در نهایت همه به‬ ‫حقوق خود میرسند‪.‬‬ ‫به نهر من بهتر استت از این بخشِ اندیشهی مالمتیه پیروی كنیم‪« :‬مسئول‪ ،‬خودمانیم و اگر پدرمان فقیر‬ ‫یا پولدار استتت‪ ،‬ربطی به ما ندارد» در واقع در این اندیشتته خودت مستتئول خود و تمام كارهایت هستتتی‪.‬‬ ‫مالمتیه و نقشبندیه از دستتاوردهای ماست و غرب چنین اندیشههایی ندارد‪ ،‬ما از لحا زمانی لیبرو هستیم‬ ‫و این تاثیر همان حکمت استتت كه كار خودش را كرده‪ .‬متاستتفانه روشتتنفکر ایرانی دركی از مالمتیه و‬ ‫نقشبندیه ندارد و مدام میگوید آنها عارفند و چرت و پرت میگویند! نمیداند كه یک نقشبند‪ ،‬حیلهگر‬ ‫و متفکر استت‪ .‬نقشبند هرگز به شتاگردش دستتتور نمیدهد و نمیگوید این كار خوب استت و آن كار بد!‬ ‫بلکه ستناریو طراحی میكند؛ چون او در اصتل مثل یک كارگردان عمل میكند و به نوعی هنرمند محسوب‬ ‫میشتود‪ .‬روشتنفکر ایرانی حتمن باید اسم خارجی ببیند تا شاید ترغیب به بررسی آن شود‪ .‬آن خارجی هم‬


‫علی عبدالرضایی | ‪122‬‬

‫فارستی بلد نیستت كه نقشبندیه و مالمتیه را بشناسد و بداند كه عطار كیست‪ .‬من در ادبیات جهان شخد‬ ‫قدرتمندی مثل عطار ندیدهام‪ .‬عطار دیوانهكننده است و نمیتوان او را با صفت خاصی‪ ،‬وصف كرد‪ .‬عطار با‬ ‫همه اعم از مسلمان و غیرمسلمان بازی كرده و آنها را سر كار گذاشته‪ .‬وقتی از لیلی و مجنون حرف میزند‬ ‫یا وقتی از جنون میگوید‪ ،‬آن را به جای دیگری میبرد‪ .‬او حتی لیلی را بدل به لیلیث (شتتیطان) میكند‪.‬‬ ‫راستی ما چقدر از عطار شناخت داریم؟ اگر از خیام تعریف كردیم‪ ،‬بیشتر از سیستم آپولونی او گفتیم‪ ،‬خیام‬ ‫روتین استت و به راحتی حرف خودش را میزند‪ .‬اما آن نگاه پیچیدهی شتمس تبریزی را ندارد‪ .‬نوشتههای‬ ‫شمس تبریزی را نمیتوانند ترجمه كنند؛ چون در صورت ترجمهی آثارش‪ ،‬قسمت مهمی از زبان گم خواهد‬ ‫شد‪ ،‬زبانی كه حکم اندیشنده را دارد‪.‬‬ ‫در دههی شصت قرن بیستم غرب به فلسفهی زبان میرسد‪ ،‬در آن زمان نابغهای به اسم دریدا در فرانسه‬ ‫ظهور كرده بود‪ ،‬او همه را شیفتهی خود میكند‪ ،‬اما دریدا واقعن چهكار میكرد؟ دریدا همان كاری را كرد كه‬ ‫فیلستوفان ایرانی وقتی به یونان ستفر میكردند‪ ،‬انجام دادند‪ .‬سوفسطاییها به خاطر مشکالت مالی در یونان‬ ‫تدریس میكردند‪ .‬برای امثال افالطون و ارسطو كه وضع مالی مناسبی داشتند و در عینحال فلسفه برایشان‬ ‫جنبهی آستمانی داشتت‪ ،‬جدل با فیلستوفان ایرانی سخت بود؛ زیرا از نهر زبانی قدرتش را نداشتند‪ .‬آنها‬ ‫دست به تخریب سوفسطاییها میزدند و میگفتند كار آنها سطحیست زیرا فقط روی زبان كار میكنند! به‬ ‫آنها برچستبهای اخالقی میچستباندند و میگفتند سوفسطاییها وقتی فلسفه درس میدهند از مردم پول‬ ‫میگیرند‪ .‬خب فیلستتوفان ایرانی دائم در ستتفر بودند و باید خرج ستتفرشتتان را تامین میكردند‪ ،‬و استتاس تن‬ ‫شناخت جهان بیشتر از پول برایشان اهمیت داشت‪ .‬در اصل سفر در فرهنگ ایرانی بسیار مهم است و سِیر‬ ‫داشتتن ریشته در ستفر دارد‪ .‬زبان فارستی در ایران بسیار چرخ خورده و مباحثی كه در دانشگاههای ایران با‬ ‫عنوان زبانشناسی تدریس میشود‪ ،‬مزخرف است‪ .‬كسی كه زبان را بهخوبی بشناسد‪ ،‬عشق به فارسی روز به‬ ‫روز در او شتدیدتر خواهد شتد‪ .‬البته وقتی میگوییم فارسی‪ ،‬منهور فقط فارسی نیست‪ ،‬چرا كه فارسی یک‬ ‫برآیند است‪ ،‬فارسی در واقع همان گیلیکی و كردی و آذریست‪ ،‬زیرا تمام اینها در شکلگیری زبان فارسی‬ ‫نقش دارند‪ .‬همانطور كه اشتاره شتد شتشتصد سال پیش‪ ،‬فارسی در تبریز قرائت داشته و در آن زمان تبریز‬ ‫شتهری فارسزبان بوده استت‪ ،‬البته زبان مرستوم در آن دوران در شتهرهایی مثل خوزستان و بلوچستان نیز‬ ‫فارستی بود و حاال هم آن حال و هوای قدیمی در این شتتهرها باقی مانده اما زبان مدرنتر شتتده‪ .‬در واقع ما‬ ‫اصلن فارس نداریم زیرا همه فارس هستیم و كشورهای دیگر به تمام كسانی كه ساكن پرشیای قدیم بودند‪،‬‬ ‫فارس میگفتند‪ .‬افرادی كه دارای دركی شتعوری از زبان هستند این بحث را كاملن درک میكنند و میدانند‬ ‫كه وقتی ما از فارس صتحبت میكنیم‪ ،‬منهورمان كل پرشتیاستت‪ .‬كوردستان عراق به فارسی اصیل صحبت‬ ‫میكند و اینجاستتت كه اوجاالن در نهایت تیزهوشتتی دستتت روی احیای تمدن كوردی (تمدن مادها)‬ ‫میگذارد‪ ،‬تمدن مادها یا تمدن پرشتین كه در این زمینه با هم مشتركیم و آن اشتراک وقتی گل میكند‪ ،‬منجر‬


‫‪ | 123‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫به ایجاد روژاوا میشتود‪ .‬در ابتدا كمونیستهای ایرانی از روژاوا حمایت كردند اما تا با این واقعیت و هدف‬ ‫اوجاالن روبهرو شتدند؛ دستت از حمایت برداشتند‪ .‬در جریان حمله به عفرین‪ ،‬كمونیستها واكنشی نشان‬ ‫ندادند و مثل روستتیه خوشتتحال شتتدند كه اردوغان دارد آنجا را نابود میكند‪ .‬عفرین فهمیده بود باید قلب‬ ‫گمشده یا در واقع دیونیزوس خود را احیا كند؛ به این دلیل برای نابودیاش اقدام كردند‪.‬‬ ‫ما وقتی از ایرانارشتتیستتم حرف میزنیم؛ یعنی به ایرانی توجه داریم‪ ،‬ولی چه داخل ایران باشتتیم چه‬ ‫نباشتیم‪ ،‬ایران در ذهن و مغز ماستت و مثل یک كولهپشتتی همیشته همراهمان است‪ .‬عراقی كه عرب نیست‪،‬‬ ‫عراق یعنی آشتوری‪ ،‬كورد‪ ،‬بینالنهرین و در نهایت پرشتیا‪ .‬قصد ندارم با پیش كشیدن بحث عراق‪ ،‬حرف از‬ ‫محاصتره و حمله بزنم؛ من از اندیشه‪ ،‬سوبژه و اتحاد و همدلیای صحبت میكنم كه باید در این میان باشد‪.‬‬ ‫این تبعیض و تفرقه نتیجهی تستلط كثیف تفکر اسالمیست‪ .‬عراقی عرب نیست‪ ،‬ولی اعراب به تمدن آنجا‬ ‫غالب شتتدهاند‪ .‬این را كوردهای آنجا كه كورد باقی ماندهاند‪ ،‬ثابت میكنند‪ .‬كوردهای عراقی ضتتمن حفظ‬ ‫كوردی‪ ،‬تحت ستلطهی عربی هم قرار گرفتهاند‪ .‬عربی زبان رستمی كشتورشتان است و باید به آن زبان هم‬ ‫تستلط داشته باشند‪ .‬عراقیها اگر عرب بودند؛ آمریکا در حملهای كه به عراق داشت‪ ،‬مستقیمن كتابخانهی‬ ‫ملیشان را كه حاوی اسنادی تاریخیست‪ ،‬نابود نمیكرد‪ .‬كارهای اینچنینی معنای خاصی دارند‪.‬‬ ‫درستت است كه آثار تاریخی كشورمان به ما غرور میدهد ولی ما مالمتیه هستیم و به خاطر پدرانمان‬ ‫پز نمیدهیم‪ ،‬ما فقط میگوییم چرا شناسنامههای ما را نابود میكنید؟ چرا تاریخ ما را تحریف میكنید و به ما‬ ‫درو میگویید؟ هدف شتتما از اینهمه درو چیستتت؟ چرا میخواهید مدام فلستتفهی یونان را به خورد ما‬ ‫بدهید و توی سترمان بزنید؟ تازه اگر فلسفهی یونان و زبان یونانی در كار باشد فرهنگ یونانی به فرهنگ ما‬ ‫نزدیک استت نه به فرهنگ آمریکا و انگلیس و فرانسه‪ .‬سری به یونان بزنید و بودوباش یک یونانی را ببینید‪،‬‬ ‫در مهمانیها و مراستتم رقدشتتان شتتركت كنید‪ ،‬آنجا خواهید دید كه یونانیها فرقی با ما ندارند‪ .‬تقریبن‬ ‫اغلب ما به استتتانبول رفتهایم و ترکها را دیدهایم‪ ،‬آنها چه فرقی با ایرانیها دارند؟ ما همینیم و همانیم‪ .‬در‬ ‫واقع اینجا ما باید به فکر یک اروپای واحد باشتیم‪ ،‬ایرانارشتیستتم قصتتد دارد یک قطب و بودوباش جدید‬ ‫درستت كند‪ ،‬ما چرا باید با عراق و ستوریه بجنگیم؟ مگر اینها بینالنهرین نیستند؟ اصلن چرا باید با تركیه‬ ‫فاصله داشته باشیم؟ در واقع اسالم دارد تمام این منطقه را نابود میكند‪ ،‬تا اروپای واحد در خاورمیانه تشکیل‬ ‫نشتود و مستئله اینجاستت كه ما هر چه كوچکتر شتویم‪ ،‬بدبختتر خواهیم شتد‪ .‬عدهای از من میپرسند‬ ‫ستیاستت خارجی شما چیست؟ سیاست خارجی ما اِعمال روشیست كه در آن شعوریتر عمل بکنیم‪ ،‬چرا‬ ‫باید عربستان چهارصد میلیارد دالر به آمریکا بدهد و سالح بخرد؟ سالحی كه باید یک جایی خرج بشود‪ ،‬و‬ ‫چرا باید ستر یمن‪ ،‬عراق یا ایران ریخته شود؟ حتی عراق و امارات هم سالح خریدهاند! واضد است كه این‬ ‫تستلیحات در اروپا استتفاده نخواهد شتد و نهایتن در خاورمیانه به كار خواهد رفت‪ .‬چنین مسئلهای فاجعه‬ ‫استت و فقدان شتعور را نشتان میدهد‪ .‬این استت بدبختی مردمی كه در هزاروچهارصتد سال پیش زندگی‬


‫علی عبدالرضایی | ‪124‬‬

‫میكنند‪ ،‬ما را چه به مسلمانی و دشمنی با مال؟ بحث اینجاست كه ما طعمهی شر واقع شدیم و ادای خیر را‬ ‫درمیآوریم‪ ،‬ولی آیا میتوان علیه شر جز با استتیک شر مقاومت كرد؟ غیرممکن است‪ .‬عدهای میگویند چرا‬ ‫با اعتقادات مردم كار دارید؟ پاسخ واضد است‪ ،‬ما هستیم كه با اعتقادات مردم كار داشته باشیم‪ ،‬چون با حیله‬ ‫طرفیم‪ ،‬حیلهای كه ما را مهار‪ ،‬منفعل و بدبختتر میكند‪ .‬در واقع ما جهان عرب نداریم‪ ،‬چرا كه جهان عرب‬ ‫دستتستاز جهان غرب است‪ .‬عرب تنها یک نقطه از غرب كم دارد‪ ،‬و غرب ایران را هم عربی میبیند و از‬ ‫همهی ما یک مجموعه ستاخته! عراق و مصتر و تركیه چه ربطی به عرب دارند؟ جهان عرب همان عربستان‬ ‫ستتعودی‪ ،‬كویت‪ ،‬امارات و قطر استتت‪ .‬در اصتتل آنها دارند تمام خاورمیانه را عربیزه میكنند تا بتوانند به‬ ‫بهترین وجه ممکن كاستبی كنند و این كاسبی هر روز دارد بیشتر رونق میگیرد‪ ،‬چون در خاورمیانه افرادی‬ ‫احمق بر مستتند امورند‪ ،‬مشتتتی مال و عمامهچی‪ .‬تکتکشتتان را نگاه بکنید‪ ،‬رجال حکومتی كشتتورهای‬ ‫خاورمیانه (افغانستتتان‪ ،‬ایران‪ ،‬عراق و‪ )...‬را با رجال و نخبههای حکومتی غرب یا حتی با حکومت چین و‬ ‫دیکتاتور كرهی شتتمالی مقایستته كنید‪ .‬چه میبینید؟ همهی آنها تقلبی‪ ،‬فیک و وانموده هستتتند‪ ،‬در حقیقیت‬ ‫همهشان را تنها برای ما ساختهاند‪ ،‬آنها یا عروسک روسیاند و یا عروسک آمریکایی و انگلیسی! متاسفانه ما‬ ‫خودمان را باور نداریم و روشتتنفکر ما روشتتنفکر تبلیغیستتت‪ ،‬او در دانشتتگاه پرورش یافته و یک ستتری‬ ‫اطالعتات و زباله را به خورد مغزش دادهاند‪ .‬وقتی روشتتتنفکر ما یک تحلیل را میخواند باید آنقدر به‬ ‫خودش اعتماد داشته باشد كه دربارهی آن مفهوم‪ ،‬تحلیل ارائه دهد‪ .‬ولی او جرات تحلیل ندارد؛ چون اساسن‬ ‫خودش را باور ندارد و حاصتل چنین طرز فکری این میشتود كه ستریع حرفهای شتخصی مثل ژیژک را‬ ‫قبول میكند‪ ،‬و ناگهان یک آدم وانموده و ستطحی كه فقط حرفهای زیبا و توخالی میزند بدل به فیلسوفی‬ ‫معروف میشتتود و افرادی مثل «مراد فرهادپور» هم آثار او را ترجمه و تحلیل میكنند و استتمشتتان هم این‬ ‫استت كه فلستفه میفهمند! البته این خوب است كه امثال مراد فرهادپور باشند‪ ،‬اما چرا نباید به فکر ساختن‬ ‫مرادهای واقعی باشتیم و فیلسوف و فلسفهی واقعی را تولید كنیم؟ من تا به حال روشنفکری را ندیدهام كه‬ ‫ادبیات كالسیک ما را خوب خوانده باشد‪ .‬مثلن فردی را میشناختم كه دربارهی سبک هندی كتاب مینوشت‬ ‫اما وزن و عروض بلد نبود‪ ،‬خندهدار نیستت؟ استاستن بین روشنفکران ما‪ ،‬حتی افرادی كه مدعیاند كاری‬ ‫بلدند‪ ،‬هیچ كاری انجام نمیدهند و در رابطه با تخصتتدشتتان مطالعه نمیكنند‪ .‬بیستتوادی در جامعهی ما‬ ‫نمایهای از قدرت استتت و هر كس كه بیستتوادتر باشتتد‪ ،‬صتتدای بلندتری دارد‪ .‬در جامعهی ما مشتتتی آدم‬ ‫اپورتونیستت و فرصتتطلب وقتی میببینند یک نفر بدبختی كشیده و یک چیزی را به كرسی نشانده‪ ،‬سریع‬ ‫دستتبهكار میشتوند تا با حاصتل دستترن او خودشان را مطرح میكنند‪ .‬اساسن شخصی كه تولید میكند‬ ‫روابط عمومی ندارد‪ .‬او با بیبیستتی و صتتدای آمریکا مصتتاحبه نمیكند و به چند خبرنگار ستتطحی باج‬ ‫نمیدهد‪ .‬مثلن فردی به من میگفت «من عاشتق نوشتتههای تو هستتم اما همه دارند تو را سانسور میكنند‪،‬‬ ‫قصتتد دارم ادبیات را نجات دهم و به تو كمک كنم!» او خودش را منجی میدانستتت و درک نمیكرد كه من‬


‫‪ | 122‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫خودم چنین جایگاهی را انتخاب كردم‪ .‬گوشتهگیری غنای من استت و در اصل غنای من فقر من است‪ ،‬پس‬ ‫طبیعیستت كه من وارد آن ستیستم آلوده نشوم‪ .‬او در ادامه میگفت «سیاستهایت غلط است و باید روابط‬ ‫خودت را تصتحید كنی‪ ،‬حیف ادبیات و تفکرت نیستت؟ حیف تو نیست كه اینهمه شاگرد میسازی و در‬ ‫نهایت آنها با تو دشتتمنی میكنند؟» هنوز نفهمیده كه این مورد یکی از ارزشهای من استتت‪ .‬من شتتاگردان‬ ‫زیادی را تربیت كردهام اما هیچكدام از شتتاگردانم از من تعریف نمیكنند و من برای هیچكدامشتتان مقدمه‬ ‫ننوشتم‪ .‬در واقع هنوز مهمترین شاگرد علی عبدالرضایی خود علی عبدالرضاییست‪.‬‬ ‫من با ایرانیها مشتکلی ندارم‪ ،‬یکی از دوستتان ترک میگفت «من از بحثهای عبدالرضایی بسیار لذت‬ ‫میبرم‪ ،‬ولی به خاطر اینكه علیه ترکهای ایرانی گارد دارد‪ ،‬نمیتوانم حرفهایش را قبول كنم!» احمقانه‬ ‫استت! من چرا باید با ترکها گارد داشته باشم؟ من تنها علیه بالهت گارد دارم‪ .‬بالهت‪ ،‬بالهت است و این‬ ‫بالهت میتواند از هر قومیتی باشتتد‪ .‬میگویند علی هرگز دربارهی آزادی زبان شتتهرهای ترکنش تین حرف‬ ‫نزده‪ ،‬در حالیكه من این را جزو حقوق شهروندی میدانم و تاكید كردم كه شهروند ایرانی مهم است‪ .‬معنای‬ ‫كمونالیستم این است كه در هر كانتونی‪ ،‬آن كانتون تصمیم میگیرد كه چه زبانی بخوانند‪ ،‬ولی اگر یک زبان‬ ‫رستمی در كشتور داریم‪ ،‬همه موظفند آن زبان را یاد بگیرند و در كنارش زبانهای دوم و ستوم هم داشته‬ ‫باشتند‪ .‬دانستن هر زبانی گشودن یک پنجرهی جدید به سمت جهان است‪ .‬اینكه شما فارسی هم بلد باشید‪،‬‬ ‫نهتنها نشتانگر ضتعف شتما نیست بلکه برتری شما را نشان میدهد‪ .‬ولی این موضوع به این معنا نیست كه‬ ‫شتما تركی یا كوردی را در مدرستته نخوانید‪ ،‬چرا كه باید بخوانید‪ ،‬مثل انگلیس كه ستته زبان را یاد میگیرند‬ ‫ولی یک زبان كشتتوری برای ارتباط با یکدیگر دارند‪ .‬تا وقتی ایران هستتتید باید بتوانید با هموطنان خود‬ ‫دیالوگ داشتته باشتید‪ .‬مثلن زبان گیلکی نابود شده‪ ،‬و عمد دارند بگویند كه گیلکی یک زبان نیست‪ .‬این در‬ ‫حالیستتت كه زبان گیلکی یک زبان هندواروپاییِ بس تیار قویس تت و قواعدش هم با قواعد زبان فرانستتوی‬ ‫نزدیکی دارد‪ .‬یعنی در اصتتل ستاختار زبان گیلکی هیچ ربطی به ستاختار زبان فارستی ندارد‪ ،‬اما بستتیاری از‬ ‫كلمات فارستتی وارد این زبان شتتدهاند‪ .‬مثلن «خوشتتگل الكو» را در نهر بگیرید‪« ،‬الكو» گیلکیستتت و‬ ‫«خوشگل» فارسی! البته حرف من به این معنا نیست كه ما با زبان فارسی بجنگیم‪ .‬این خصلت زبان است‪ ،‬در‬ ‫واقع ما یک خردهفرهنگ داریم و یک فرهنگ زبانی‪ ،‬فارسی برای ما نقش فرهنگ زبانی را ایفا میكند‪ .‬اما آیا‬ ‫باید خردهفرهنگها را نابود كنیم؟ البته كه نه‪ .‬قدرت فرهنگ مركزی به قدرت خردهفرهنگها وابستته است‪،‬‬ ‫و همهی این زبانها باید در مدارس تدریس شوند‪ ،‬همانطور كه باید انگلیسی و اسپانیایی هم تدریس شود‪.‬‬ ‫من با زبان عربی مخالف نیستتم اما بهتر است زبانهایی را یاد بگیریم كه بتوانیم با جهان ارتباط برقرار كنیم‪.‬‬ ‫باید قدمان را بلند بکنیم و كشتتورهای اطراف را برای مدتی نادیده بگیریم و به عملکرد غرب بیشتر توجه‬ ‫كنیم و ببینیم كه آنها از چه راههایی رفتهاند؟ همیشتته كه نمیتوان خالق بود‪ ،‬گاهی باید از راههای درس تت‬ ‫تبعیت و تقلید بکنیم‪ .‬احمقانه استتت كه مالها میگویند ما فرهنگ خودمان را داریم‪ ،‬چرا كه آنها هیچچیز‬


‫علی عبدالرضایی | ‪121‬‬

‫برای ستتاختن ندارند‪ .‬تبعیت از امروزِ آمریکا و انگلیس بهتر از این استتت كه از دیروزِ عربها در طایفهی‬ ‫بنیهاشتتم پیروی كنیم‪ .‬بستتیاری از افراد بدون هیچ آگاهی و شتتناختی میگویند ما باید مستتتقل باشتتیم و‬ ‫حرفهایشتان چیزی جز تقلید از عربها نیستت‪ .‬آنهم نه عربهای فعلی‪ ،‬عربهای هزاروچهارصد سال‬ ‫پیش! ما با عربها مشتکلی نداریم‪ ،‬مشکل ما با استعمار فرهنگی عربیست‪ .‬استعماری كه تمام زندگی ما را‬ ‫تحتالشتتعاع خود قرار داده‪ ،‬طوری كه حتی ما نمیتوانیم نفس بکشتیم! این موضتتوع ربطی به عرب و زبان‬ ‫عربی ندارد‪ ،‬من دوستان عرب زیادی دارم كه آنها نیز این بحثها را تایید میكنند‪.‬‬ ‫اصل این است كه خرد ایرانی را تقلیل ندهیم‪ ،‬ما از اینكه بگوییم با بخشی از فلسفهی متاخر آنارشیسم‬ ‫نزدیکی داریم و از آن خوشمان میآید‪ ،‬هیچ ترستی نداریم‪ .‬چرا كه سالهاست روی این مسئله كار شده‪ ،‬و‬ ‫خود من بیش از دو دهه دربارهی این موضتتوع بحث كردهام و در این رابطه كتاب نوشتتتهام‪ .‬كار من صتترفن‬ ‫ترجمه نبوده بلکه با قیاس و تطبیق‪ ،‬شتخصیتهای ایرانی (از فرو فرخزاد تا شمس تبریزی) را پیدا كردم و‬ ‫در اصتل آنارشتیستتهای ایرانی را به نمایش گذاشتم‪ .‬آنارشیسم را ایرانیزه كردم و نشان دادم كه چرا وقت‬ ‫آنارشتیستم استت‪ .‬استاسن آنارشیسمی كه من از آن حرف میزنم ربطی به ترجمههای متداول از این مقوله‬ ‫ندارد‪ ،‬من از آنارشتیستم متاخر و دستتاوردهای جدید آن میگویم‪ ،‬از كستی مثل سال نیومن كه میكوشد با‬ ‫استتفاده از مفاهیم تفکر پستاستاختارگرایی‪ ،‬تئوری آنارشیسم سنتی را از محدودیت خارج كند و تفکر چپ‬ ‫رادیکال را با افق تازهای از آنارشتتیستتم روبهرو كند‪ .‬آنارشتتیستتم مدنهر من در قستتمتهایی به نهریات‬ ‫كروپوتکین نزدیکی دارد كه البته این نزدیکی فقط ده درصد است‪ .‬مثلن در جایی كه با لنین مخالفت كرده یا‬ ‫گاهی كه جمالت زیبای انستانی مثل این جمله را به كار برده‪ :‬اگر جامعهی ستالمی داشته باشیم و هر كسی‬ ‫روزانه پن ساعت كار دلخواهش را انجام بدهد‪ ،‬در رفاه خواهد بود‪.‬‬ ‫بیش از نیمی از ثروت جهان دستت هشتت نفر استت‪ ،‬و این یعنی واضد است كه زندگی در این جهان‬

‫ستختیهای زیادی دارد‪ .‬گاهی باید برگردیم و به پشتت سترمان نگاه كنیم و همهچیز را از نو بسازیم‪ .‬ما درک‬ ‫درستتتی از مالکیت نداریم‪ ،‬دزدی و اختالس در ایران مقدس شتتده و این مستتئله یکی از دستتتاوردهای‬ ‫كاپیتالیسم است‪ .‬اساسن كمونیستها تعریف درستی از كارگر ندارند‪ ،‬كارگر فقط كسی نیست كه كار میكند‬ ‫و یک كارفرما دارد‪ ،‬بلکه هر تولیدكنندهای حتی یک استاد دانشگاه نیز كارگر است‪ ،‬او یک كارگر فکریست‬ ‫زیرا در حال تولید استتت و آقاباالستتر دارد‪ ،‬و اگر كار نکند حقوق نمیگیرد و طبیعتن حقوق او به رییسش‬ ‫مربوط میشود و البته رییس نیز یک كارگر دیگر است! متاسفانه ما ایرانیها همهچیز را تقلیل میدهیم و بعد‬ ‫محدودش میكنیم‪ ،‬آنقدر محدود كه همه بر ستترش میزنند‪ .‬مثل جمهوری استتالمی كه با اعمال ترفندهایی‬ ‫كثیف‪ ،‬نگذاشتتت ش تهرهای اطراف بانه به بانه كمک كنند و در نهایت كاری كرد كه بانه در كوردستتتان تنها‬ ‫بماند‪ .‬كازرون را هم به همین ترتیب ستركوب كرد‪ ،‬اول با جداستازی این شهر از دل فارس و بعد با فراگیر‬ ‫كردن تفرقه و تبعیض‪ ،‬باعث ایجاد دشتتمنی بین كازرون و شتتهرستتتانهای اطراف شتتد‪ .‬قطعن چنین كاری‬


‫‪ | 121‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫نتیجهی اِعمال روش سترمایهداری كثیف كالستیک استت‪ .‬استاستن جداستازی خصتلت سرمایهداریست‪.‬‬ ‫ستترمایهداری مدام شتتما را تحقیر میكند و توی ستترتان میزند‪ .‬ایران بزرگ به درد آمریکا و ستترمایهداری‬ ‫نمیخورد‪ .‬ایران كوچکتر را راحتتر میتوان تحت ستتلطه درآورد‪ .‬ما باید با آمریکا رابطه و گفتمان داشتتته‬ ‫باشیم‪ ،‬اما رابطه و معاملهی آگاهانه‪ ،‬نه اینكه مثل جمهوری اسالمی وارد معاملهی دزدكی شویم و در نهایت‬ ‫كاله سرمان بگذارند‪ .‬ما اهل شوآف‪ ،‬شعار و مخالفتهای ظاهری نیستیم و با همه وارد معامله میشویم‪ ،‬ولی‬ ‫معاملهای كه به نفع ما باشتتد‪ .‬یعنی اگر از ده معامله‪ ،‬در هفت جا ضتترر كردیم‪ ،‬در ستته معامله ستتود ببریم‪.‬‬ ‫غربیها این منطق را دارند‪ ،‬زیرا ذاتشتان حیوانی نیستتت‪ .‬این بدویت استتت كه حیوانی رفتار میكند و مثل‬ ‫زالو میخواهد بمکد و مدام در حال درو گفتن استتت‪ .‬خامنهای امروز به شتتما میگوید ستتفر نکنید‪ ،‬چرا؟‬ ‫چون اگر سفر كنید میفهمید در كشورهای دیگر چه خبر است‪ .‬در حال حاضر واحد پول افغانستان از واحد‬ ‫پول ایران گرانتر است‪ ،‬در افغانستانی كه اینهمه كشتار اتفاق میافتد‪ .‬اما آن كشتار را چهكسی انجام میدهد‬ ‫و طالبان توستط چه كسانی مجهز میشود؟ همین جمهوری اسالمی! ما باید نگاهمان را تغییر بدهیم و خوب‬ ‫فکر كنیم و مقابل این توطئهها بایستتیم‪ .‬گاهی اوقات با توطئه دستت به فیکسازی میزنند‪ .‬مثلن كسی ادعا‬ ‫میكند كه با من دوستتی دارد و كاملن مثل من حرف میزند؛ ولی در واقع او فیک و اهل معامله استت‪ .‬یک‬ ‫عده خریدنی نیستند و هنوز در ایران این موضوع درک نشده‪ ،‬باید بگذارند افرادی كه اهل معامله نیستند كار‬ ‫خودشتان را انجام بدهند‪ .‬علی عبدالرضتایی اهل معامله نیستت‪ ،‬به قول جعفر خادم‪« :‬من این جهان شتما را‬ ‫نابلدم»‪ .‬باید برای ایران كاری بکنیم‪ ،‬ما ایرانمانیم و ایرانمانی فلستتفهی ستتیاستتی ماستتت و آنقدر كه به‬ ‫كمونالیستها و موری بوكچین (بوكچین پس از جدایی از آنارشیسم) نزدیکی داریم به آنارشیستها نزدیک‬ ‫نیستیم‪ .‬آنارشیستهای كالسیک تحقق آنارشیسم را ممکن میدانند و این موضوع را درک نمیكنند كه ما به‬ ‫عنوان آنارشتیستت فقط میتوانیم بهستوی آنارشیسم حركت كنیم‪ .‬در واقع آنارشیسم‪ ،‬ایسمیست برای عدم‬ ‫تحقق‪ ،‬و رستیدن به آن غیرممکن است‪ ،‬مثل شعر ناب و آزادی مطلق كه هرگز تحقق نخواهند یافت‪ .‬چنین‬ ‫اتفاقی تنها در تخیل ممکن استت و یک شاعر میتواند از آن حرف بزند‪ .‬ما نمیتوانیم كشوری بدون دولت‬ ‫داشته باشیم و ضد دولت هم نیستیم‪ .‬ما فقط میخواهیم دولت را كوچک بکنیم‪ ،‬و در نهایت به دولتی برسیم‬ ‫كه استعداد دیکتاتور شدن را نداشته باشد‪ .‬در بسیاری از كشورهای غربی (مثلن دولت انگلیس) كه ربطی به‬ ‫آنارشیسم ندارند‪ ،‬از دستاوردهای آنارشیستها استفاده میكنند‪ .‬ما نیاز به سی یا چهل سال زمان داریم تا این‬ ‫آرایهها و درک ما از دمکراستی‪ ،‬در درونمان الینه و طبیعی بشود و بتوانیم بدون اینكه سركوب شویم دست‬ ‫به اعتراض بزنیم‪ .‬تنها راهش هم این استتت كه از شتتر وبا خالص شتتویم‪ .‬اوایل كه به تركیه میرفتم از‬ ‫مصتتاحبت با روشتتنفکران ترک بستتیار لذت میبردم‪ ،‬اما حاال میبینم كه همهی آنها در عذابند‪ .‬تركیه در‬ ‫واقع پیروز شده بود‪ ،‬ولی یک سوراخ داشت و از طریق همان سوراخ دوباره به گند كشیده شد‪ .‬فعلن ترکها‬ ‫به این دلخوشند كه از لحا اقتصادی در حال پیشرفتاند‪ ،‬ولی به زودی دچار سختیهای زیادی خواهند‬


‫علی عبدالرضایی | ‪124‬‬

‫شتد؛ چون آزادی هر روز در آنجا محدودتر میشود‪ .‬ریاكاری بیزینس خود را شروع كرده و االن مردم را با‬ ‫اعتقادات خودشان فریب میدهند‪ .‬چه كسانی به اردوغان رای دادند؟ مسلمانها! یعنی افرادی كه هیچ ربطی‬ ‫به روشنفکری تركیه ندارند‪ ،‬در واقع همان بالیی كه سر ایران آمده‪ ،‬سر تركیه هم دارد میآید‪ .‬من بیشتر از‬ ‫روشتنفکران ایرانی دلم برای روشتنفکران تركیه میستوزد‪ .‬آنها بهشدت سركوب میشوند و اكثرشان در‬ ‫زنداناند‪ .‬فاجعهای اتفاق افتاده‪ ،‬اما چه چیزی باعث این فاجعه شده؟ اسالم! اسالمی كه نمیرود در گوشهی‬ ‫مستجد بنشتیند‪ ،‬استالمی كه مثل مسیحیت و سایر ادیان در خانه اتفاق نمیافتد‪ ،‬اسالمی كه دوست دارد در‬ ‫خیابان باشد‪ ،‬در تمام امور دخالت كند‪ ،‬بالهت و ارتجاع خودش را به همهچیز سرایت بدهد و در نهایت مال‬ ‫را به عنوان رهبر و رئیسجمهور انتخاب كند‪ .‬اردوغان كثیفتر از یک مالست‪ ،‬چون از همهی خللهایی كه‬ ‫مالها دارند‪ ،‬در جهت فریب استتتفاده میكند‪ .‬تركیهای كه در حال پرواز بود و داشتتت تبدیل به كشتتوری‬ ‫فوقمدرن میشتد‪ ،‬همان كشتوری كه بعضتی از روشنفکرانش برندهی جایزهی نوبل شدند و شاعر بزرگی‬ ‫مثل «ناظم حکمت» را دارد‪ ،‬حاال در حال نابودیست و هر روز بیشتر در این منجالب فرو میرود‪ .‬اردوغان‬ ‫در نهایت وقاحت و در حالی كه خودش باعث مهاجرت شتتتهروندان تركیه به كشتتتورهای دیگر شتتتده‪ ،‬به‬ ‫ترکهای مقیم اروپا فتوا داده كه بهتر استتت حداقل پن فرزند به دنیا بیاورند تا نفوذ ترکها در جهان بیشتر‬ ‫شتود! بیشک چنین نگاهی نه تنها در جهت احیای انسان نیست بلکه گامی در راستای نابودی او میگذارد‪.‬‬ ‫این ارزش رهبر ترکهاستتت! به راستتتی او چه فرقی با خامنهای دارد؟ خامنهای هم همین را میگوید‪ ،‬البته‬ ‫اردوغان كمی ملیگراستتت‪ ،‬او هرگز به ترکهای داخل كشتتور نمیگوید زاد و ولد بکنید‪ ،‬چون میداند‬ ‫نمیتواند از پسشان بربیاید!‬ ‫خالصه اینكه بحث ما در رابطه با ایرانمانی بحث مفصلیست‪ ،‬اساسن ما به دنبال احیا هستیم و احیایی‬ ‫كه از آن حرف میزنیم دوآلیستتی نیستت‪ .‬بحث بر ستر شتناخت است‪ ،‬ما نمیتوانیم بدون اینكه چیزی را‬ ‫بشناسیم آن را انکار كنیم‪ .‬اگر كسی قصد دارد ایران باستان را انکار كند‪ ،‬بهتر است اول آن را خوب بشناسد‬ ‫و بعد با آن وارد مبارزه شود‪ .‬مثلن همین «مان» و كاربرد آن را خوب بشناسد‪ ،‬زبان پهلوی را بررسی كند‪ ،‬به‬ ‫معنای «مانیشتتتن» پی ببرد و بداند كه «من» چه معنایی دارد‪ .‬او باید ستترا «اهریمن» برود و به این موضتتوع‬ ‫فکر كند كه چرا در تمام ادیان برای شتیطان ابژه میستازند‪ .‬اما اینجا شتیطان همان «اندیشهی بد» محسوب‬ ‫میشتود و در اصتل منهورش این است كه اینقدر مثل مال بداندیش نباش‪ .‬ذهن مال مریض است و نیاز به‬ ‫رواندرمانی دارد‪ ،‬مال به زنها میگوید چادر ستر كنید تا مردها تحریک نشوند‪ .‬آیا این نگاه توهین به مردها‬ ‫نیست؟ اینجا هم باز همان جداسازی اتفاق افتاده و متاسفانه روشنفکری ایرانی به این مسئله توجهی ندارد‪.‬‬ ‫وقتی از ایرانمانی حرف میزنیم‪ ،‬متوجه میشویم كه چه دستگاههای فکری خوبی داشتهایم اما از آنها‬ ‫غافل ماندهایم و خودمان را اسیر و قربانی بدویت كردهایم‪ .‬ما عاشق فرهنگ تازهایم و نهتنها ادعا نمیكنیم هر‬ ‫آن چیزی كه ایرانیها دارند‪ ،‬عالیستتتت؛ بلکه تنها از چیزی استتتتقبال میكنیم كه به نفعمان باشتتتد و باعث‬


‫‪ | 129‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫پیشترفت ایران و ایرانی بشود‪ .‬مثل آنارشیسم‪ ،‬كه در حال حاضر بخشی از آن به درد ایران میخورد‪ ،‬و البته‬ ‫همانطور كه گفتم بخش بزرگی از این ستیستتم ستاختاری كه پیشتنهاد كردم‪ ،‬كمونالیستتیست و ربطی به‬ ‫آنارشتیستم ندارد‪ .‬در كمونالیستم هم دست بردم و بحث نوكمونالیسم را پیش كشیدم‪ ،‬در تز موری بوكچین‬ ‫هرگز از ادارات همهپرستی و رفراندم در تمام شهرها گفته نشده‪ ،‬اما در طرحی كه من ارائه دادم در روستاها‬ ‫هم باید اتاقک رفراندم داشته باشیم‪ ،‬و هر دو هفته یک بار در تمامی شهرها و روستاها رفراندم برگزار شود‪.‬‬ ‫فقط در چنین شتترایطی میتوانیم دولت دیکتاتور نداشتتته باشتتیم و حکومت را به دستتت مردم بدهیم‪ .‬این‬ ‫موضتوع كه اصتلیترین تز ماستت‪ ،‬نه به آنارشتیسم مربوط است و نه به كمونالیسم‪ .‬در مسائل فرهنگی هم‬ ‫نگاهی كاملن ایرانی داریم‪ ،‬البته ایرانی از نوع كاملن لیبرو و رادیکال و منهور از رادیکال این نیست كه چنین‬ ‫نگاهی اهل دیالوگ و یا علمی نیستتت‪ ،‬برعکس‪ ،‬كاملن علمی و فرهنگیستتت‪ .‬ما طرفدار حکومت كوچک‬ ‫هستیم؛ حکومتی كه مطلقن استعداد اتوریته و دیکتاتور شدن را نداشته باشد‪ ،‬زیرا جامعهی ایرانی امامپرست‪،‬‬ ‫رئیسباز و سترورطلب استت و ما ضد این تفکریم و اینجاست كه با بیس اصلی آنارشیسم نزدیکی داریم‪.‬‬ ‫البته آنارشیستها در بعضی از موارد خیلی خطرناکند‪ ،‬و آنارشیسمی كه پرودون از آن حرف میزند‪ ،‬بسیار‬ ‫كالستیک استت و ما نسبتی با آن نداریم؛ بهخصوص نگاهی كه به مسئلهی مالکیت دارد‪ .‬خالصه اینكه اگر‬ ‫بخواهم هدفمان را در یک جمله خالصه كنم‪ ،‬میگویم هدف ما آزادی و رهایی كامل از یو بردگیست‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪132‬‬

‫در مواجهه با هجوم نولیبرالیسم مذهبی‬

‫از ستال ‪ 1912‬در آمریکا و حاال هم در ایران‪ ،‬ما مدام با ترم اقتصتاد ستیاستی نولیبرالیسم مواجه بودیم‪.‬‬ ‫سیاستمداران ایرانی نولیبرالیسم را با مذهب مخلوط كرده‪ ،‬بدان شکل خاصی دادهاند كه باعث وقوع فجایع‬ ‫بستیاری در ایران شتده استت‪ .‬مثل تنفروشتی‪ ،‬فقر سراسری و… در واقع مشابه آنچه در كشور ما وجود‬ ‫دارد‪ ،‬در سایر كشورها نیز میبینیم اما نه مثل ایران‪ .‬هر گفتمانی كه در سطد دنیا مطرح میشود‪ ،‬سهمی از آن‬ ‫به همهی كشتورها میرسد و این سهم و نحوهی اكران در كشورهای مختلف به تناسب فرهنگشان متفاوت‬ ‫استتت‪ .‬یعنی نولیبرالیستتمی كه در آمریکای ستتال ‪ 1912‬به بعد اجرا شتتد‪ ،‬مطلقن شتتبیه ایران نیستتت‪ .‬در‬ ‫نولیبرالیسم ایرانیزه شده‪ ،‬طبقهی فرودست یا همان كارگر به زندانی‪ ،‬طبقهی متوسط به زنداندار و قشر مرفه‬ ‫به زندانبان بدل شتتده‪ .‬میخواهم دربارهی این وضتتعیت در ایران صتتحبت كنم تا ببینیم چه عاملی باعث به‬ ‫وجود آمدن شتکاف و فاصتله بین طبقهی متوستط و فرودستت شتده است‪ .‬مثلن طبقهی فرودست در قیام‬ ‫دی ماه حضتور فعالی دارد‪ ،‬چون چیزی برای از دست دادن ندارد‪ ،‬اما در همین قیام غیبت طبقهی متوسط را‬ ‫میبینیم‪ .‬دالیل این اتفاق چه هستتتند؟ در این گفتمان ستتعی دارم با یک تعریف ستتاده و مختصتتر به طور‬ ‫زیرساختی به این موضوع بپردازم‪.‬‬ ‫نولیبرالیستم نوعی ساختار اقتصادیست كه دولت یا حکومت مركزی در آن مکلف است چهارچوبها‬ ‫و كاركردهای قانونی الزم برای تأمین حقوق مالکیت خصتوصی را ایجاد كند‪ ،‬بهطوری كه امنیت آن تضمین‬ ‫شتود‪ .‬یعنی دولت وظیفه دارد با اتخاذ ستلستله گاردهایی باعث امنیت مالک و مالکیت خصتوصی شود‪ .‬به‬ ‫عبارت دیگر‪ ،‬در چنین حکومتهایی دولت نگهبان سرمایهداریست‪.‬‬ ‫مثلن وجود انواع بازارهای آزاد‪ ،‬مانع تمركز و باعث ایجاد اختالل در رقابت میشتتود‪ .‬به همین خاطر‬ ‫نولیبرالیستم‪ ،‬دولت را وادار میكند كه با وضع قوانین خاص‪ ،‬فضای رقابت را تحت كنترل خود داشته باشد‪.‬‬ ‫اینكه این اواخر در ایران‪ ،‬ماموران شهرداری به جان دستفروشان بیچاره افتادهاند‪ ،‬برای اجرای كامل همین‬ ‫ستیاستت نولیبرالیستتیستت‪ .‬سرمایهداریِ رانتخوار نمیتواند بینهمی در قیمتگذاری را تحمل كند و در‬ ‫نهایت وقاحت میخواهد همهچیز حتی بازار جنسِ چینی هم در كنترل خودش باشتتد‪ .‬ثبات ارزش پول هم‬ ‫برای یک ستیستتم نولیبرالیستتی خیلی مهم استت‪ ،‬بنابراین علیرغم تورم باال در دور اول ریاست جمهوری‬ ‫روحانی‪ ،‬این ثبات برقرار بود و قیمت دالر تغییر چندانی نداشتتت‪ ،‬گرچه امستتال به خاطر افتضتتاح جهانی و‬


‫‪ | 131‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫ستلسله مسائل دیگر كه پیش آوردند‪ ،‬نتوانستند كنترلش كنند و قیمت دالر به پن هزار تومان رسید‪ .‬اساسن‬ ‫نولیبرالیسم پروژهایست كه باعث سلطهی طبقاتی میشود و تمام هدفش غلبهی كامل سرمایه بر نیروی كار‬ ‫استت‪ .‬هر چه نولیبرالیسم طی این سالها گسترش پیدا كرده‪ ،‬بر تعداد فرودستان زندانی نیز افزوده شده‪ .‬در‬ ‫واقع نولیبرالیسم همانطوری كه زندانها را با طبقهی فرودست پُر میكند‪ ،‬اختیار و مالکیت این زندانها را به‬ ‫دستت طبقهی فرادستت میدهد و از ستوی دیگر‪ ،‬نگهبانی و نگهداری از زندان و زندانیها را هم به طبقهی‬ ‫متوستط میستپارد‪ .‬ستهتائی زندانبان‪ ،‬زندانی و زندان دار‪ ،‬سته ترم استتتعاری قابل درک برای توضید آسانِ‬ ‫سیاستهای اقتصاد نولیبرالیسم است‪.‬‬ ‫من استاستن دلیل اصلی شکاف بین طبقهی فرودست و متوسط را نوع سیاستگذاری اقتصادی میدانم‬ ‫كه از نولیبرالیستتم تبعیت میكند‪ .‬معمولن چیدمان حکومتهای نولیبرالیستتتی‪ ،‬طوریستتت كه اگر طبقهی‬ ‫فرودست از زندان آزاد شود‪ ،‬طبقهی متوسط كارش را از دست میدهد و زندگی كارمندی و بخورنمیرش به‬ ‫خطر میافتد؛ چون دیگر زندانی در كار نخواهد بود كه از آن نگهداری كند و این امر‪ ،‬گروتستکیست كه در‬ ‫حال حاضر در ایران با آن مواجهایم‪ .‬در قیام فرودستان به چشم دیدیم كه طبقهی متوسط به همین دلیل وارد‬ ‫خیابان نشد و غیبت داشت‪ ،‬چون قبلن نقشش را نولیبرالیسم آخوندی (اصالحطلبان یا استمرارطلبان) برایش‬ ‫تعریف كرده بودند‪ .‬متاسفانه طبقهی متوسط هنوز نفهمیده كه اگر زندانی نیست‪ ،‬در عوض تا خرخره بدهکار‬ ‫استت یعنی همانطوری كه نولیبرالیسم‪ ،‬قانون و نهام كیفری را علیه طبقهی فرودست بهكار میبرد‪ ،‬بدهی و‬ ‫بدهکاری را هم خصتیصهی اصلی طبقهی متوسط قرار داده است‪ .‬هر چه كه نولیبرالیسم گسترش پیدا كند و‬ ‫بر تعدادِ فرودستتان زندانی افزوده شتود‪ ،‬به تعداد بدهکاران طبقهی متوسط نیز اضافه میشود‪ .‬یعنی همزمان‬ ‫فرودست به زندانی و طبقهی متوسط هم بدل به بَرده میشود؛ چون مجبور است برای سرمایهداری كار كرده‬ ‫و بتدهیاش را تستتتویته كنتد‪ ،‬وگرنته به زندان میافتد و در گروه فرودستتتتان قرار میگیرد‪ .‬اینكه به طرز‬ ‫مسخرهای و به یکباره قیمت مسکن و آپارتمان را باال بردند‪ ،‬برای به بند كشیدن طبقهی متوسط بود‪ .‬طرف‬ ‫با كلی وام صتتاحب خانه میشتتود و جشتتن میگیرد‪ ،‬در حالی كه نمیداند جشتتنی كه گرفته جشتتن مالکیت‬ ‫نیستت بلکه بزرگداشتت بردگی برای سترمایهداریستت‪ .‬این مستئله فقط مختد تهران نیست‪ ،‬بلکه اغلب‬ ‫شهرهای بزرگ از همین سیستم پیروی میكنند‪ .‬مثلن در لندن نیز همینگونه است‪ ،‬یعنی طوری برای مسکن‬ ‫متالیات تعیین میكنند كه قیمت آن باال میرود و وقتی چنین شتتتد‪ ،‬به همان نستتتبت اجاره هم افزایش پیدا‬ ‫میكند و افراد باید مالیات بیشتری به دولت بپردازند‪ ،‬بنابراین اغلب ستود اصلی را دولت میبرد‪ .‬دولت هم‬ ‫كه كارگذار اصتلی سیستم بانکداریست‪ ،‬پس همهی این جریانات به نوعی باهم در ارتباطند‪ .‬قضیه از این‬ ‫قرار است كه طبقهی فرودست باید بیشتر كولی دهد و طبقهی متوسط هم بیشتر بدهکار شود‪.‬‬ ‫نولیبرالیستتم‪ ،‬آخرین فاز ستترمایهداریستتت كه هر چه جلوتر میرویم‪ ،‬بخش بزرگتری از مردم را در‬ ‫برمیگیرد و از زندگی و سرمایه محرومشان میكند‪ .‬كاپیتالیسم برای اینكه عرصهی رقابت را كنترل كند‪ ،‬نیاز‬


‫علی عبدالرضایی | ‪132‬‬

‫دارد كه تولید را از كارخانه تا بازار زیر نهر خود داشتته باشتد‪ .‬با این مقدمه خواستم بگویم كه نولیبرالیسم‪،‬‬ ‫ستیستتمی اقتصادیست كه شکل سیاسی و ایدئولوژیک خود را به همراه دارد و از آن جدا نیست‪ .‬مثلن در‬ ‫قیام فرودستان‪ ،‬یک رویداد اقتصادی ماجرای سیاسی خودویژهای را به دنبال دارد‪ .‬نولیبرالیسم اساسن بر اصل‬ ‫محرومستازی بنا شده‪ ،‬به نحوی كه فرصتهای مناسب شغلی را در اختیار همه قرار نمیدهد و معتقد است‬ ‫كسی كه ندارد‪ ،‬باید گورش را گم كند‪ ،‬گورخواب شود و یا حتی بمیرد‪ .‬پس پول و سرمایه‪ ،‬بزرگترین مانع‬ ‫برای رستیدن به آزادیستت؛ چون در جوامع سترمایهداری ارزش انسان به سودآفرینی آنهاست‪ .‬در جوامع‬ ‫كاپیتالیستی كسی كه قادر نباشد نیروی كارش را در بازار بفروشد‪ ،‬الیق زندگی نیست و مستحق مرگ است‪.‬‬ ‫دولتهای نولیبرال با جهانی شتدن سترمایه‪ ،‬از دولت ملی قرن بیستم فاصله گرفتند‪ ،‬به طوری كه حاال‬ ‫دیگر دولت ملی وجود ندارد‪ ،‬بلکه بازار بزرگی را میبینیم كه به دولت محتاج است تا منافع و سرمایهاش را‬ ‫حفظ كند‪ .‬دولتی با این خصتتوصتتیات منافع ستترمایهداری را بر منافع ملی ترجید میدهد‪ ،‬به طوری كه هیچ‬ ‫قانون دولتیای نباید دستت و پای سترمایهداری را ببندد و باید تضمین كند كه آنچه هست‪ ،‬در دست همان‬ ‫چند نفر بماند‪ .‬به همین دلیل ثروت كوالک میكند و سرمایهی نیمی از جمعیت دنیا‪ ،‬معادل سرمایهی هشت‬ ‫نفر است! یعنی فقط هشت نفر به اندازهی سه میلیارد و هفتصد میلیون نفر سرمایه دارند‪.‬‬ ‫در ایران نیز همین وضتتعیت وجود دارد‪ .‬ستتالهاستتت كه دولتهای ایرانی مطیع فرمانهای صتتندوق‬ ‫بینالمللی پولاند‪ .‬خصوصیسازی كه به آرامی از دورهی رفسنجانی آغاز شده بود‪ ،‬با آغاز ریاست جمهوری‬ ‫احمدینژاد بدل به خصولتی سازی شد‪ ،‬طوری كه حاال تمام صنایع استراتژیک مثل مخابرات‪ ،‬برق‪ ،‬نفت و‪...‬‬ ‫در اختیار ستپاه قرار دارد‪ .‬حکومت هنوز هم در حال اجرای مرحلهی آخر خصتتوصتتیستتازیست كه شامل‬ ‫خصتوصتیستازی زمینهای دولتی و هر جور خدماتی كه جزو وظایف دولت استت‪ ،‬میشود‪ .‬مثل تحصیل‬ ‫رایگان‪ ،‬خدمات درمانی‪ ،‬بازنشتتستتتگی‪ ،‬آب‪ ،‬جاده ستتازی و… ما میبینیم كه دولت در هر كاری كه به او‬ ‫مربوط میشتود‪ ،‬كوتاهی میكند‪ .‬آنها به محض اینكه خصوصیسازیِ صنایع بزرگ را به اجرا رساندند‪ ،‬به‬ ‫ستترا خدمات رفتند و این هم كه تمام شتتود‪ ،‬دولت ایران در یک هیکل رزمی یا اندام حقوقیِ بازدارنده و‬ ‫ستركوبگر كه فقط منافع چند شتركت ستپاهی و جهانی را تضتمین میكند‪ ،‬خالصته خواهد شد‪ .‬با وجود‬ ‫اینكه دولت را مردم انتخاب میكنند‪ ،‬اما در اصتل او ستَرنگهدار و نمایندهی كاپیتالیستم محسوب میشود و‬ ‫منافع ملی برایش هیچ اهمیتی ندارد و تنها چیز مهم حقوق سرمایهدار است‪.‬‬ ‫حال به چند سال قبلتر برگردیم‪ .‬سال نود و دو با توجه به اجرای همهی راهبردهای صندوق بینالمللی‬ ‫پول از یک سو و تحریم كشور از سوی دیگر‪ ،‬اتاقهای فکر جمهوری اسالمی خوب میدانستند كه سونامی‬ ‫فقر در راه استت و كنترل قیام چهل میلیون فقیر اصلن آسان نخواهد بود‪ .‬بنابراین با اینكه خیلی چیزها را از‬ ‫مردم گرفته بودند و میخواستتند طی ستالهای بعد بقیهی داراییها و حتی پول در جیبشان را هم بگیرند‪،‬‬ ‫پای دولت تدبیر و امید را پیش كشیدند‪ .‬حکومت برای ادامهی جنگِ ایدئولوژیک در خاورمیانه هنوز به پول‬


‫‪ | 133‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫محتاج بود و بدون دوشتیدن مردم ایران‪ ،‬ادامهی جنگ در منطقه ممکن نبود‪ .‬با این حال حکومت میدانست‬ ‫كته همهچیز مردم را می تواند بگیرد اما امید را نه! پس دولت امید را ستتتر كار آوردند تا مردم را با آبنبات‬ ‫چوبیِ امید ستترگرم كنند‪ .‬مالها میدانند مردمی كه هیچچیزی نداشتتته باشتتند‪ ،‬ناگزیر از جنگیدنند‪ ،‬بنابراین‬ ‫ستعی كردند به جای پولی كه از جیبشتان كِش رفتند‪ ،‬الاقل به آنها امید دهند‪ .‬البته بیستت ستتال است كه‬ ‫مدام مردم را امیدوار نگه داشتند‪ ،‬اما از سال نود و دو تمام خالقیت سیاستمدارانِ حکومتی خرج امیدبخشی‬ ‫یا ترسافزایی شتده است‪ .‬یعنی از یک طرف مردم را از سوریهای شدن می ترسانند و از طرف دیگر با طرح‬ ‫رفراندم به آنها امید می دهند‪ .‬به عبارت دیگر طی پن ستتتال گذشتتتته‪ ،‬ملت را با طرح ترس و امید كاذب‬ ‫سترگرم كردند‪ ،‬طوری كه حاال طبقهی متوسط امید به رفراندم دارد و بر خالف طبقهی فرودست كه كماكان‬ ‫اهل مبارزهستت‪ ،‬میدان را خالی كرده‪ .‬طبقهی متوستط میترستد‪ ،‬چون گلوله مثل صدای ریحانا یا مدونا ناز‬ ‫نیست‪ .‬عالوه بر آن‪ ،‬این طبقه اصلن امید به بهبود ندارد‪ ،‬بلکه تا بخواهی فقط هراس دارد و میترسد كه كار‬ ‫در زندان را از او بگیرند و بیكار شود‪ .‬میترسد كه با آزادی طبقهی فرودست دیگر كسی نباشد كه در زندان‬ ‫از او نگهداری كند و نمیخواهد زندگی بخورنمیرش را كه بوی خون فرودستتتان را میدهد‪ ،‬از دستتت رفته‬ ‫ببیند‪ .‬طبقهی متوستتط توهم داشتتتن و دارایی دارد و نمیفهمد كه هیچ ندارد و بدون اینكه بخواهد یا بداند‪،‬‬ ‫فقط پروژهی سترمایهداریِ خونآشتام را جلو میبرد‪ .‬من نمیخواهم خصتومتی را كه بین طبقهی متوستط و‬ ‫فرودستت وجود دارد‪ ،‬بیشتر مؤكد كنم‪ ،‬اما میخواهم نشان دهم سیستم نولیبرالیستی شعلهی جنگ بین دو‬ ‫طبقهی فرادست و فرودست را پایین كشیده و به جای آن‪ ،‬درگیری بین طبقه ی متوسط و فرودست را ایجاد‬ ‫میكند‪ .‬حکومت خامنهای نمیتواند چهل میلیون فقیر و فرودست را از سر راه بردارد و از طرفی هم قادر به‬ ‫حل مشتکالت شتان نیست‪ .‬جمهوری اسالمی برای بقای خود به چپاول این چهل میلیون نفر نیاز دارد‪ ،‬پس‬ ‫قیامشتان را با نیروهای پلیس و سپاه كنترل و برایشان رهبر دستساز میآفریند و همه را مشغول خبرهایی‬ ‫میكند كه خودش ساخته تا با امیدواری سرگرم شوند‪.‬‬ ‫در واقع روحانی و خاتمی و جناح اصتتتالحطلبی تنها مردم را امیدوار نگه میدارند تا باز حکومت آنها‬ ‫را بدوشتد‪ ،‬یا از طریق رسانههای خارجی برای آنها اپوزیسیون دستساز با اخبار دستهبندی شده میسازند‬ ‫تا به جای مبارزه‪ ،‬مشتغول امید به براندازی شوند‪ .‬هر ساله بیبیسی و صدای آمریکا چند چهرهی جدید را‬ ‫مطرح می كننتد كه قبلن یا در وزارت اطالعات بودند یا در بیت رهبری فیلم میستتتاختند یا كتاب منتشتتتر‬ ‫میكردند‪ .‬این رسانههای مثلن برونمرزی مدام با كسانی مصاحبه میكنند كه از درون نهام خبر دارند و اخبار‬ ‫آنچنتانی را به خورد مردم میدهند و هیچكس هم نمیپرستتتد آخر چهطور و چگونه ممکن استتتت اخبار‬ ‫جلستتهی دیشتتب خامنهای در بیت رهبری آن هم با ده نفر از ستتران نهام لو رود!؟ آن هم نه چند بار بلکه‬ ‫همیشه و مدام! هیچكس نمیپرسد كه آیا این طراحی خود نهام نیست؟ قرار است این جذابیت خبری به چه‬ ‫چیزی منجر شتود؟ آیا این كار جلوی تمركزشتان برای مبارزه را نمیگیرد؟ آیا فقط ذهنشان را بدل به انبار‬


‫علی عبدالرضایی | ‪134‬‬

‫اطالعات و در نتیجه زبالهدانی نمیكند؟ در واقع داخل و خارج بسی شدند تا با روشهای مختلف‪ ،‬مردم را‬ ‫فریب دهند و مشتغولِ هیچ نگهشان دارند تا به مبارزهی واقعی فکر نکنند‪ .‬دالر پن هزار تومان شد و فاجعه‬ ‫جلوی چشم ما اتفاق افتاد‪ ،‬اما آب از آب تکان نخورد‪ ،‬در عوض همزمان با همین تغییر نرخ فجیع دالر‪ ،‬همه‬ ‫از رفراندم گفتند‪ .‬میلیونها نفر از طبقهی متوسط ناگهان به طبقهی فقیر افزوده شدند‪ ،‬اما رسانهها برای مردم‬ ‫خواب رفراندم را میدیدند!‬ ‫جمهوری استتالمی این نمایهی ابلهانه و كثیفترین فرم نولیبرالیستتم‪ ،‬ستتالهاستتت كه دچار مرگ مغزی‬ ‫شتده و مثل یک نعش زنده در اتاق تشتییع منتهر دفن شتدن استت‪ .‬در حال حاضتر این جسد ایدئولوژیک‬ ‫استتالمی جز از بانک جهانی و صتتندوق بین المللی پول دستتتور نمیگیرد‪ .‬حاال ستترمایهداری لباس مذهب‬ ‫پوشتیده و مردم را چهل سال دوشیده است‪ .‬اینجاست كه ما با گروتسک طرف هستیم‪ .‬سرمایهداری جهانی‬ ‫هم ایران را دوشتیده‪ ،‬هم به كمک ستران دستتنشاندهی ایران كه كاری جز هراسافزایی بلد نیستند‪ ،‬بقیهی‬ ‫كشتتورهای خاورمیانه را ستتركیستته كرده استتت‪ .‬چرا آمریکا همین چند ماه پیش‪ ،‬چهارصتتد میلیارد دالر به‬ ‫عربستتان تستلیحات فروخت؟ اگر ایران در تمام كشتورهای اطراف عربستتان سگ نبسته بود‪ ،‬آیا شیخهای‬ ‫عرب تن بته چنین حمتاقتی میدادنتد؟ عربستتتتتان با این تستتتلیحات میخواهد چه كند؟ آن همه بمب را‬ ‫میخواهد كجا و سرِ چهكسی خالی كند؟‬ ‫وقتش رسیده كه دیگر به آن چیزهایی كه حکومت ایران یا اپوزیسیون حکومتی میگوید توجهی نداشته‬ ‫باشیم‪ .‬بهتر است اخبار راست و درو را كه توسط رسانههای برونمرزی خودشان منتشر میشود‪ ،‬نشنویم و‬ ‫فقط به خودمان و به كارهایمان توجه كنیم‪ .‬دیگر نباید از حکومت و جناحهای وابسته به آن انتهاری داشته‬ ‫باشتید‪ .‬اینكه حکومت میخواهد چهكار كند اصتلن مهم نیست‪ .‬بگذارید آنها بازی خودشان را بکنند‪ ،‬شما‬ ‫تماشتتاچی نباشتتید‪ .‬زیرا اگر تماشتتاچی نباشتتد‪ ،‬جماعت مال خیلی زود بیخیال بازی میش توند و اعتماد به‬ ‫نفسشان را از دست میدهند و شما میتوانید به راحتی بازی خودتان را انجام دهید‪ .‬دولت و اصالحطلبی و‬ ‫اساسن حکومت فهمیدهاند كه نمیتوانند چهل میلیون فرودست را نابود كنند‪ ،‬ولی میدانند كه قادرند شما را‬ ‫فریب دهند‪ .‬آنها شتتما را نمیكُشتتند‪ ،‬بلکه مغزتان را با عوامفریبی و درو به هیچ مشتتغول میكنند تا فکر‬ ‫چاره به ذهنتان خطور نکند‪.‬‬ ‫وقتش رستیده همهچیز را از پایین سازماندهی كنیم‪ .‬همانطوری كه حکومت هر ساعت چیدمان و نوع‬ ‫سازمانبندیاش را عوض میكند‪ ،‬ما هم باید روشهای قدیمی مبارزه را عوض كنیم‪ .‬نمیتوان با دیدگاههای‬ ‫ستتیاستتی كالستتیک با حکومت به ظاهر مذهبی مقابله كرد كه هر ستتاله با روشهای مختلف نولیبرالیستتتی‬ ‫خودش را تازه میكند‪ .‬آرزوی تحقق دیکتاتوری پرولتاریا دیگر مطلقن كارستتتاز نیستتتت‪ .‬در حال حاضتتتر‬ ‫ستتندیکایی در ایران وجود ندارد یا اگر هستتت‪ ،‬بستتیار محدود استتت و تعداد كمی از كارگران را پوشتتش‬ ‫میدهد‪ ،‬نمیتوان روشهای ستندیکایی را به كار برد‪ .‬باید مبارزه ی سیاسی كرد‪ ،‬اما طوری كه تا حاال سابقه‬


‫‪ | 132‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫نداشتته و ندانند چطور باید مهارش كنند و قبلن تجربه ی سركوبش را نداشته باشند‪ .‬از امروز دیگر نباید در‬ ‫زمین حکومت بازی كنیم‪ ،‬بلکه باید آنها را وارد زمین بازی خود بکنیم‪ .‬ما همیشتته در زمین حکومت بازی‬ ‫می كردیم‪ ،‬البته پیش آمده كه مثل همین قیام فرودستان‪ ،‬گاهی به آنها گُل هم بزنیم اما مدام باختیم و بازنده‬ ‫بودیم چون بازی‪ ،‬بازی ما نبود‪ .‬در واقع مدام بازی آنها را به انجام رساندیم و تماشاچیشان بودیم‪ .‬اساسن‬ ‫ما هرگز بازی خودمان را نکردیم‪ ،‬بلکه فقط تماشتاگر بودیم ‪ ،‬پس اول باید زمین بازی خودمان را بسازیم تا‬ ‫حکومت را وادار به تماشا كنیم‪ .‬جای میکروفنها‪ ،‬چشمها و نقشها باید عوض شوند‪.‬‬ ‫برای اینكه بازی خودمان را تعریف كنیم‪ ،‬اول باید ببینیم كه چهچیزی در میدان داریم و برای آگاهی به‬ ‫نیروی خودمان‪ ،‬باید بدانیم كه به تنهایی قادر به انجام هیچ كاری نیستیم‪ .‬پس اول باید یاد بگیریم كه همه با‬ ‫هم كار كنیم و این ممکن نیست مگر اینكه سازمانی مانند مجاهدین خلق از برج عاجش پایین بیاید و تغییر‬ ‫ستیاستتِ عملیاتی دهد‪ .‬اتحاد و براندازی مالها ممکن نیستت مگر اینكه سلطنتطلبان پیش از سلطنت یاد‬ ‫بگیرند كه فقط به براندازی فکر كنند و در اوج مبارزه‪ ،‬ستتنگ شتتاهنشتتاهی ولیعهدشتتان را به ستتینه نزنند‪.‬‬ ‫نیروهای چپ باید هر چه زودتر تکلیفشتتتان را با رهبران خودفروش شتتتان روشتتتن كنند‪ .‬باید بپذیریم كه‬ ‫ماركسیسم دیگر كالسیک شده و در قرن بیستویکم كارآیی ندارد‪ .‬ماركسیسم دیگر كار نمیكند نه به خاطر‬ ‫اینكه انقالبی نیستت‪ ،‬بلکه چون به قدر كافی انقالبی نیستت! اینجاستت كه باید با موری بوكچین همصدا‬ ‫شویم و بهجای صفبندی طبقاتی و دیکتاتوری پرولتاریا‪ ،‬به دوام و رعایت انسان و احیای طبیعت فکر كنیم‪.‬‬ ‫طبقهی كارگر دیگر تنها عامل تغییر و انقالب و آكستتیون نیستتت‪ .‬در شتترایط كنونی كارگر اغلب برای مزد‬ ‫بیشتر و ساعات كار كمتر میجنگد‪ .‬فرضیهی ماركس كه معتقد بود جمعیت طبقهی كارگر مدام افزایش پیدا‬ ‫میكند‪ ،‬غلط از آب درآمده‪ .‬حاال كارگر تغییر ماهیت داده و دیگر آن هویت ستتتنتی را كه ماركس تعریف‬ ‫میكرد‪ ،‬ندارد‪ .‬االن بستتیاری از اختالفات طبقاتی جای خودشتتان را به اختالفات ستتلستتله مراتبی دادهاند كه‬ ‫ریشتهشان در نژاد‪ ،‬جنسیت و حتی تعلقات منطقهای و ملی ست‪ .‬چپ ناگزیر است تغییر گارد دهد‪ .‬دیگر ما‬ ‫در ایران فقط جنبش كارگری نداریم‪ ،‬بلکه جنبش زنان یا جنبش دانشتتتجویان و اعتراض مالباختهها را هم‬ ‫داریم‪ .‬در واقع چیزی كه دارد اتفاق میافتد و باعث انقالب میشود‪ ،‬عدم رعایت انسان است‪.‬‬ ‫طی ستالهای گذشتته ما در ایران یک انقالب جنستی وستیع را از سرگذراندیم كه هنوز هیچكس بدان‬ ‫نپرداخته‪ .‬نسلِ در خیابان و نسلی كه در راه است‪ ،‬دیگر سنتی فکر نمیكند‪ .‬چهارچوب فرهنگی خاص خود‬ ‫را دارد و در هر لحهه‪ ،‬تصتمیمی را میگیرد كه میپستندد‪ .‬در واقع جمهوری اسالمی را این انقالب سکسی‬ ‫كه اصتلن فکرش را هم نمیكردند‪ ،‬فل كرده و حقایق حقیرشتان را بر باد داده استت‪ .‬فردا در دستان همین‬ ‫جوانهاستت‪ .‬دیگر نمیشتود جانماز آب كشتید‪ .‬درو و ریاكاری بس استت‪ .‬همه باید وارد میدان شوند و‬ ‫ستتعی كنند تا شتتورای هماهنگی زودتر شتتکل بگیرد‪ .‬فقط یک همبستتتگی بزرگ بین تمام نیروهای برانداز‪،‬‬ ‫حکومت غاصتب ایران را دچار وحشتت و كابوس میكند‪ .‬ابلهانه استت كه كسی یا حزبی میپندارد پیشتاز‬


‫علی عبدالرضایی | ‪131‬‬

‫استتتت و به تنهایی میتواند‪ .‬همه باید بدانند كه مطلقن هیچ حزب و گروهی نمیتواند به تنهایی با حکومت‬ ‫دربیفتد‪ .‬باید قهرمان و رهبر و یک نفر خاص را فراموش كنیم‪ .‬دیگر یک نفر وجود ندارد‪ .‬نجاتدهنده مرده‬ ‫و ستوشتیانت و مهدی سترِ كاری بودهاند‪ .‬وقت آن رسیده كه همه با هم در میدان مبارزه ظهور كنیم‪ .‬مهدی‬ ‫خودِ ماییم‪ .‬دیگر فقط كمونیستم و آنارشتیسم و یا دمکراتها و مجاهدین خلق كافی نیستند‪ ،‬بلکه باید كمی‬ ‫از بهترین نکات هر كدام را گلچین كنیم و جلو برویم؛ زیرا همبستگی و در نهایت انقالب واقعی فقط به این‬ ‫صتورت اتفاق میافتد‪ .‬ما صتد و ده سال است كه تمام راههای قبلی را یکییکی امتحان كردیم‪ ،‬در حالی كه‬ ‫هیچ نتیجهای نگرفتیم‪ .‬حاال باید همه را با هم امتحان كنیم و اینها همه فقط در یک فرمت اتفاق میافتد كه‬ ‫آن فرمت‪ ،‬شتتورای هماهنگیستتت‪ .‬ما همه عمری جنگیدیم فقط برای اینكه چیزی را به دستتت بیاوریم و‬ ‫غافل بودیم كه این به دست آوردن فقط با از دست دادنِ دیگری حاصل میشود‪ .‬برای همین هرگز انقالب و‬ ‫تغییری حاصل نشد‪ ،‬بلکه طی قرنها فقط جای غنی و فقیر عوض شد‪ .‬عجیب اینكه در این مدت همیشه با‬ ‫آنها طوری رفتار كردیم كه با ما رفتار كرده بودند‪ .‬ما از آنها گرفتیم‪ ،‬همانطور كه آنها از ما گرفتند‪.‬‬ ‫ما همه به اقلیتها بدهکاریم چون به آنها ظلم كردیم‪ ،‬پس باید اول آنها را صتدا بزنیم و متحد شویم‪.‬‬ ‫البتته ما به اكثریت هم ظلم كردیم‪ .‬در هیرارشتتتی موجود‪ ،‬نه اكثریتی وجود داشتتتت نه اقلیتی‪ ،‬آنچه وجود‬ ‫داشت منِ رهبری‪ ،‬دیکتاتوری و حجم وسیعی از انسانهای تحت سیطرهی یک نفر بود‪ .‬بهاییها را باید قبل‬ ‫از همه صتدا زد‪ .‬اقلیتهای جنستی‪ ،‬گِیها و لزبینها باید با ما همراه شوند چون نه تنها كمتر از یک فقیر یا‬ ‫یک كارگر‪ ،‬بلکه حتی بیشتر رن مضتتاعف كشتتیدهاند‪ .‬ما باید ستتعی كنیم كه انستتان را نجات دهیم‪ .‬همهی‬ ‫اقلیتها را نه فقط استبداد مذهبی بلکه در درجهی اول‪ ،‬استعمار و سرمایهداری شکنجه كرده‪ .‬همه باید نوعی‬ ‫كار ستتیاستتی را كه معنایش صتتداقت و زندگی باشتتد‪ ،‬انجام دهیم‪ .‬باید اخالق ستتیاستتی را جایگزین اخالق‬ ‫ریتاكتارانتهی متذهبی كنیم‪ .‬متا هم میتوانیم مثل مالها با طرح درو ‪ ،‬میدان را مال خود كنیم و جنگ را به‬ ‫راحتی ببریم‪ ،‬اما اینگونه لذت نمیبَریم‪ .‬ستیاستت و سیاستمدار سنتی لذت نمیبُرد ولی ما باید حقیقت را‬ ‫انقالبی كنیم تا از آن لذت ببریم‪ .‬لذت‪ ،‬طرز و روش ویژه و خاصی ندارد‪ .‬اگر از كار سیاسی لذت ببری‪ ،‬در‬ ‫آن تنوعطلب میشتوی‪ ،‬در نتیجه فقط به یک روش بستنده نمی كنی‪ .‬نباید شکلی از مبارزه را به شکل دیگر‬ ‫ترجید داد‪ .‬باید از همهی متدها استتتتفاده كرد و به طرز فجیعی در مبارزه آوانگارد بود و از این تازگی لذت‬ ‫برد‪ .‬مبارزه علیه ستركوب‪ ،‬بالهت و خرافات واستتثمار‪ ،‬عملی بهشتدت انستانیستت‪ .‬شما نمیتوانید علیه‬ ‫همهی اینها با یک روش بجنگید‪ .‬اگر عدهای جنگ مستتلحانه و روش خشتتن را ترجید میدهند‪ ،‬دائمن از‬ ‫آنها انتقاد نکنید و مثلن بگذارید ریاستتتارت كارش را انجام دهد‪ .‬در این راه باید آنها را تشتتویق كرد نه‬ ‫تضتتعیف‪ .‬یک عده هم نمیخواهند مبارزهی مستتلحانه كنند‪ ،‬چه اشتتکالی دارد‪ .‬بگذارید آنها هم به روش‬ ‫خودشتان مبارزه كنند‪ .‬اجازه دهید شاعران شعارها را بنویسند یا برنامهنویسان اَپهای سازماندهنده طراحی‬ ‫كنند‪ .‬فقط باید كستتی را كه نق میزند و هیچ كاری نمیكند‪ ،‬منزوی كرد‪ .‬دشتتمن در واقع اوستتت‪ .‬ما باید‬


‫‪ | 131‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫مجتمع گاردها را داشتته باشتیم و طوری بجنگیم كه همهجور مبارزه در آن مستتر باشد‪ .‬هرگز هیچ دو نفری‬ ‫مثل هم نمیجنگند‪ .‬هر كس باید با توجه به استعدادهایی كه در نبرد دارد‪ ،‬علیه بالهت و حکومت مالها قیام‬ ‫كند‪ .‬بهتر استت ما به كستی شتلیک نکنیم اما اگر به ما شتلیک كردند‪ ،‬بزرگترین خطا بی پاسخ گذاشتن آن‬ ‫استت‪ .‬آنها دارند مردم را میترستانند‪ ،‬پس باید تکتکشتان را به طرز فجیعی ترساند‪ .‬كار ما بزرگ است‪.‬‬ ‫چیزی كه ما میخواهیم‪ ،‬فقط تغییر حکومت نیستت بلکه تغییر در تمام روابط انسانیست‪ .‬این روابط انسانی‬ ‫تمام روابط تولید‪ ،‬مصرف‪ ،‬خانواده‪ ،‬آموزش و همه و همه را شامل می شود‪ .‬ما انقالب ساختاری و اجتماعی‬ ‫میخواهیم نه انقالبی صترفن ستیاستی‪ .‬ما خواهان جامعهای دمکراتیک هستیم‪ .‬صاحبكاری میخواهیم كه‬ ‫توهم بردهداری نداشته باشد‪ .‬كارگری میخواهیم كه تحت هیچ شرایطی از حقش نگذرد‪.‬‬ ‫برای رسیدن به این اهداف‪ ،‬باید سعی كنیم كه به قدرت نرسیم‪ .‬یعنی نجنگیم تا به مقامی برسیم‪ .‬برخی‬ ‫چون چیزی برای از دستتت دادن ندارند‪ ،‬میجنگند تا به دستتت بیاورند‪ .‬ما باید فقط برای انستتان و رعایت‬ ‫كامل او بجنگیم كه اگر این قوانین انسانی را برقرار كنیم‪ ،‬همه به حقوقشان میرسند‪ .‬كار مهم ما از بین بردن‬ ‫تبعیض استتتت و اگر موفق شتتتویم آن را به طور ریشتتتهای از بین ببریم‪ ،‬دیگر هیچكس عَلَم جداییطلبی‬ ‫برنمیدارد‪ ،‬بلکه برعکس تمام تالشتش را میكند تا از این بهشتی كه میسازیم‪ ،‬بیرون نرود‪ .‬فرودست یعنی‬ ‫كستتی كه بدهکار استتت و هیچ ندارد‪ .‬آیا بهتر نیستتت ما فرودستتتها بجنگیم برای اینكه چیزی به دستتت‬ ‫نیاوریم!؟ بگذاریم آنهایی كه دارند‪ ،‬باز بیشتر داشتته باشتند‪ .‬بگذاریم مستلمانها مستلمانتر و فاشیستها‬ ‫فاشتیستتتر شتوند‪ .‬ما همه باید سعی كنیم كه تن به این بالهتی كه با ما معاصر شده‪ ،‬ندهیم‪ .‬بجنگیم كه به‬ ‫انسان برسیم و باور داشته باشیم كه هیچ لذتی فراتر از حس عزیزِ انسانی نیست‪.‬‬ ‫خوبی حزب ایرانارشتیستم این استت كه هیچكس در آن دلش نمیخواهد رهبر شود و كسی به دنبال‬ ‫دستتور دادن نیست‪ ،‬اما همه به سازمان و سازماندهی معتقدند‪ .‬همه اینجا جمعند كه یک شورای هماهنگی‬ ‫تشکیل شود‪ .‬به همین دلیل سازمان ما ایدئولوژیک یا نهامی نیست كه فرمانده داشته باشد‪ ،‬بلکه یک سازمان‬ ‫شعوریست‪ .‬ما میجنگیم كه خراب كنیم و انسان را از نو بسازیم‪.‬‬ ‫ما چیزی برای خودمان نمیخواهیم بلکه همهچیز را برای همه میخواهیم‪ .‬این شتتتعار بزرگ و كلیدی‬ ‫ماست‪ .‬ما برای اینكه با قبلیها فرق داشته باشیم و پیروز شویم‪ ،‬باید سعی كنیم بهخاطر قدرت نجنگیم بلکه‬ ‫علیه قدرت باشیم‪ .‬بهتر است حزبی را بنا كنیم كه همهی احزاب در آن حضور داشته باشند؛ دنیایی بسازیم از‬ ‫همهی دنیاها‪ .‬همه مهماند‪ ،‬از كارگر گرفته تا كارفرما‪ ،‬معلم و شاگرد‪ ،‬زن و مرد‪ ،‬دزد و پلیس‪ .‬هیچكس اضافه‬ ‫نیستت‪ .‬همه باید باشند‪ .‬باید جامعهای بسازیم كه هیچ گروهی بر گروه دیگر هژمونی و برتری نداشته باشد‪.‬‬ ‫ایرانیها بهتر استتت تالش كنند ایرانیتر باشتتند‪ .‬برای تحقق این آرزو باید تُرکها تُرکتر‪ ،‬كوردها كوردتر و‬ ‫گیلکها گیلکتر شتتوند‪ .‬باید ایران را برای همه بخواهیم و به تفرقه فرصتتت ندهیم كه ما را از هم جدا كند‪.‬‬ ‫ایرانی كته لر و بلوو نتداشتتتتته بتاشتتتد‪ ،‬بیمعنتاستتتت؛ زیرا همتهی عهمتت فرهنگی ما به خاطر وجود‬


‫علی عبدالرضایی | ‪134‬‬

‫خُردهفرهنگهاستتت‪ .‬باید خوزستتتان را نجات دهیم و كاری كنیم كه كوردستتتان نفس بکشتتد‪ .‬ما خیلی كار‬ ‫داریم‪ .‬نباید فقط به كرمانشتتاه فکر كنیم‪ ،‬كرمانشتتاهیها مهمترند! چرا از یک كمونیستتت بدت میآید؟ فالنی‬ ‫كمونیستت است؟ پس كمکش كن تا كمونیستتر شود! فقط در این صورت است كه او ایرانیتر میشود و‬ ‫بته روستتتیته پنتاه نمی بَرد‪ .‬متا باید آزادی را مد كنیم‪ ،‬پس قبل از نابودی مالها و رستتتیدن به آن‪ ،‬اول باید‬ ‫میکرودیکتاتور درون مغزمان را نابود كنیم‪ .‬هیچ ایرانیای نیستت كه عاشتق ایران نباشد‪ ،‬پس همه باید سعی‬ ‫كنیم ایرانِ دیگری بستازیم‪ .‬ایران مال همهی ماست‪ .‬این روزها قدرت دارد علیه انقالب تبلی میكند و مردم‬ ‫را از آن میترستاند‪ .‬انقالب مثل بهار و تازه شتدن استت‪ .‬فقط كافیست همه با هم بخواهیم كه همهچیز را‬ ‫بهتر كنیم تا انقالب ما موفق باشتتتد‪ .‬نباید از تعویض یک دیکتاتور با دیکتاتوری دیگر بترستتتیم و اگر چنین‬ ‫اتفاقی افتاد‪ ،‬باید بدانیم كه مبارزهی ما غلط و كارمان شعوری نبوده است؛ همانطور كه كار روشنفکری (از‬ ‫نوع شتتعاری) ایرانی در ستتال پنجاهوهفت شتتعوری نبود‪ .‬ما داریم تاوان اشتتتباه آنها را میدهیم‪ .‬ظاهر این‬ ‫حرفها شعار است‪ ،‬ولی در همین شعارهاست كه شعور واقعی وجود دارد‪ .‬برای ما راهی نمانده مگر اینكه‬ ‫دمکراستی را از پایین شتروع كنیم‪ ،‬پس باید آستتانه و پیچ تحمل خودمان را باال ببریم‪ .‬برای رسیدن به این‬ ‫هدف بهتر استت دیکتاتور درونمان را بکشتیم و یاد بگیریم كه همه تصتمیم میگیرند و اگر چنین شود‪ ،‬آن‬ ‫وقت همه احستاس مستئولیت میكنند و وارد پروستهی عمل میشوند‪ .‬انقالب مسئولیتیست كه هدفی جز‬ ‫ستاختن ندارد‪ .‬خالصه اینكه ما در وهلهی اول سعی میكنیم با حکومت گفتوگو نکنیم یا اساسن كاری با‬ ‫حکومت نداشته باشیم‪ .‬برای تحقق چنین امری باید حکومت و قوانین حاكم را نادیده بگیریم و در عوض تا‬ ‫میتوانیم با هم گفتوگو كنیم تا اختالفات را به حداقل برستتتانیم‪ .‬كاهش اختالفات استتتت كه یک عمل و‬ ‫انقالب بزرگ را به وجود میآورد‪ .‬البته لُمپنهایی هستند كه مبارزه را اشتباه میگیرند و خیال برشان میدارد‬ ‫و دقیقن در نقطهی شتروع نبرد‪ ،‬به فکر تقسیم غنائماند و به جای اینكه بدانند دشمن اصلی‪ ،‬مالها هستند و‬ ‫علیه آنها بجنگند‪ ،‬در آغاز صتفهایشتان را جدا كرده و متوهماند كه همهچیز تمام شده و حال باید تخت‬ ‫ستتلطنت را آماده كنند‪ .‬عدهای هم از االن نگران حکومت آینده هستتتند‪ ،‬در حالی كه ستتاختارهای ستتیاستتی‬ ‫زیادی در پروسهی مبارزه‪ ،‬خودشان را معرفی میكنند و باعث باال رفتن شعور مردم میشوند‪ .‬الزم است كه‬ ‫فقط شتروع كنیم و برای این كار‪ ،‬ابتدا باید زیرستاختهای اقتصاد نولیبرالیستی را بشناسیم و آگاه باشیم كه‬ ‫فقط عروسک برایمان عوض نکنند‪ .‬كشور ما نباید از سیستم اقتصادی نولیبرالیستی پیروی كند چون گداساز‬ ‫و آدمكُش استتت‪ .‬اگر نولیبرالیستتم پابرجا باشتتد و یک آدم دیگر بیاید‪ ،‬چه تفاوتی برای ما دارد!؟ برای همین‬ ‫استتت كه ما فقط انقالب ستتیاستتی نمیخواهیم‪ ،‬بلکه به دنبال تغییر اجتماعی و ستتاختاری و انقالب در تمام‬ ‫جوانب هستیم و هیچ دورهای از نولیبرالیسم را دیگر نمیپذیریم‪.‬‬


‫‪ | 139‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫انقالب جنسی در ایران‬

‫با ترجمهی خیل عهیمی از آثار تئوریک پستتمدرنیستی در نیمهی دوم دههی هفتاد در ایران‪ ،‬دریچهی‬ ‫تازهای بهستتوی غرب باز شتتد كه افراد زیادی را عالقهمند به مطالعهی تفکر جدید كرد‪ .‬خواندن این آثار بر‬ ‫جوانانِ دههی هفتاد تأثیر عمیقی گذاشت و همین مسئله باعث شد تا آنها انقالب تازهای در ایران بهپا كنند‪،‬‬ ‫انقالبی كه من آن را «انقالب فرهنگی» مینامم‪ .‬با این انقالب نوع نگاه به جنسیت نیز تغییر پیدا كرد؛ مثلن با‬ ‫طرح اندروژنی‪ ،‬من توضتتید میدادم كه چگونه میتوان نگاهی غیر جنستتی داشتتت و در تعامالت اجتماعی‬ ‫صرفن نقش انسان (صرفنهر از جنسیتش) را مهم تلقی كرد‪.‬‬ ‫در همین زمان بود كه عدهای به دنیا آمدند و تحت تأثیر جو فرهنگی آن دهه رشتتد كردند و حاال به‬ ‫جوانان هجده الی بیستتوپن ستاله تبدیل شتدهاند و دیدیم كه اكثر افراد عملگر در قیام دیماه فرودستان‪،‬‬ ‫همین جوانان دههی هفتادی بودند‪ .‬البته اجرای این انقالب صتتعب در جامعهی فاالنژ و دگم آن روزگار‬ ‫تلفات زیادی را در پی داشتت كه قتل و تبعید دهها نویستنده و روشتنفکر فقط گوشتهای از ماجراست‪ .‬در‬ ‫اواخر دههی هفتاد كمكم اینترنت و طبعن وبالگنویستتی داشتتت رواج پیدا میكرد و ما بیآنكه دركی از‬ ‫فعالیتهای رایزومی داشته باشیم در حال حركت به سمت آن بودیم‪ .‬یعنی جامعهی سنتزده و مریض پیش‬ ‫از دههی هفتاد (كه میتوان آن را با دوران قرون وستطای فرانسته مقایسه كرد) از طریق سایتهای گوناگون‬ ‫اعم از ستکستی‪ ،‬ادبی و ‪ ...‬داشتت به شتناخت تازهای میرسید‪ .‬عشق و عشقبازی در ذات و جان ماست و‬ ‫زمانی كه این مهم را مهار كنند‪ ،‬جامعه وحشی میشود‪ .‬اگر نگاهی به تاریخ بیندازیم‪ ،‬مشاهده میكنیم كه در‬ ‫اغلب قومهای وحشتی_مذهبی‪ ،‬ستکس‪ ،‬امری ممنوع بوده‪ ،‬در واقع جایی كه ستركوب جنسی وجود داشته‬ ‫باشد‪ ،‬خشونت و پرخاش فوران میكند و آن جامعه به دوآلیزم ایدئولوژیک مبتال میشود‪.‬‬ ‫نطفههای انقالب جنس تی در اواخر دههی هفتاد ریخته شتتد و به همین نستتبت فمنیستتم‪ ،‬تحت تعالیم‬ ‫نهریهپردازان فرانستتوی یا آمریکایی وارد بازار شتتد و دگرجنسخواهی نیز جهت عوض كرد‪ .‬در واقع‬ ‫گرایشهای جنستی مختلف‪ ،‬دیگر بیماری یا توهین تلقی نمیشتد و جامعه به دركی از انواع آن رسیده بود‪.‬‬ ‫اگر در آن زمان دختری باكره نبود‪ ،‬همه او را روستتپی میخواندند و از جامعه طردش میكردند‪ ،‬اما رفتهرفته‬ ‫نگاه مردم تغییر كرد‪ .‬البته این نگاهِ تغییركرده‪ ،‬بیشتر در ذهن خالصه شد و تقریبن وارد حیطهی عمل نشد‪.‬‬ ‫ما در آن دوران دریافتیم كه اگر قرار است با زن برابر باشیم‪ ،‬باید تمام مختصات و مؤلفههای سنتی_فرهنگی‬


‫علی عبدالرضایی | ‪142‬‬

‫را كنار بگذاریم‪ .‬درست است كه این مختصات را كنار گذاشتیم اما از آنجایی كه با این عقاید بزرگ شدیم‪،‬‬ ‫این درک ذهنی بالفاصتتله عملی نشتتد‪ ،‬زیرا زمان میبرد تا انقالب فرهنگی از آگاهی وارد رفتار شتتود‪ .‬مثلن‬ ‫اغلب هنرمندانی كه خود را فمنیستتت میپندارند‪ ،‬نوع نگاه غالب در آثارشتتان طوریستتت كه انگار دارند‬ ‫بخشتندگی بزرگی در حق زنان میكنند‪ ،‬یعنی موضتعشتان از باال به پایین است و با دیدگاهی دلسوزانه در‬ ‫جهت كمک به زنان قدم برمیدارند‪ .‬هر انسانی استعدادهای مختلفی دارد‪ .‬مثلن زنان خوشفکرترند اما مردها‬ ‫از نیروی جستمانی قویتری برخوردارند‪ .‬اگر اغلب چهرههای بزرگ ایرانی مرد هستند‪ ،‬به خاطر این نیست‬ ‫كه زنها نمیتوانند بزرگ باشتند‪ ،‬آنها مدام سانسور شدهاند و فرصت مدیریت پیدا نکردهاند‪ .‬در واقع زنها‬ ‫از حداقل قدرت در ایران برخوردار نبودهاند‪ ،‬و ما در تاریخمان حتی یک پادشاه زن نداشتهایم‪.‬‬ ‫اولین و مهمترین عدالت‪ ،‬عدالت جنستیستت و اگر نتوانیم به این عدالت برسیم‪ ،‬قطعن به هیچ عدالت‬ ‫دیگری هم نخواهیم رستید و نبردمان بیفایده خواهد بود‪ .‬در واقع جامعهای آزاد استت كه از عدالت پیشتی‬ ‫گرفته باشد و بعد از تحقق و استقرار عدالت‪ ،‬نوع آزادیاش (آزادی خریدنی یا آزادی داشتنی) را تعیین كند‪.‬‬ ‫از همین روی استاس جنگ ما باید انهدام تبعیض جنستی باشتد كه این مستئلهی مهم در فرهنگ مردساالر‬ ‫كشتور ایران كه مردان شعوریتر را زنذلیل مینامند‪ ،‬كار سختیست‪ .‬مثلن اغلب مردم‪ ،‬گیالنیها را زنذلیل‬ ‫میدانند‪ .‬گیالن به دلیل مجاورت با دریا و جنگل‪ ،‬منطقهای توریستتی بهشمار میآید و فرهنگهای گوناگون‬ ‫طی فصتول مختلف به آنجا سفر میكنند‪ ،‬و باعث درهمآمیختگی فرهنگی و در نهایت ایجاد فرهنگ متعالی‬ ‫میشتتوند‪ .‬از طرفی به دلیل اینكه اغلب گیالنیها در كشتتاورزی و بیجار فعالیت میكنند و زنان نقش فعالی‬ ‫در اجرای اینگونه كارها دارند‪ ،‬بزرگ و محترم شمرده میشوند‪.‬‬ ‫ما در دههی هفتاد دریافتیم كه برای احقاق آزادی‪ ،‬باید به زن كه مركز دیونیزوستی و قلب خانوادهست‪،‬‬ ‫میدان بدهیم؛ ولی جامعهی مالزده این اجازه را نمیداد‪ .‬البته روشتتنفکری ما نیز مالزده استتت‪ ،‬چون اولین‬ ‫قشرِ باسواد در ایران‪ ،‬مالها بودند‪ .‬چه بخواهیم چه نخواهیم تعالیم واهی اسالمی در زیرساخت ذهنی ما قرار‬ ‫دارد و در نتیجه هر چقدر هم كه شعار بدهیم‪ ،‬باز در ناخودآگاهمان ضد زن هستیم؛ زیرا با روش مردساالرانه‬ ‫تربیت شدیم‪ .‬حتی خودِ زنهای فمنیست ایرانی هم بیآنكه بدانند‪ ،‬ضد زن هستند‪.‬‬ ‫اما انقالب سکسی یعنی چه؟ نشانههای این انقالب كه از دههی هشتاد دیده شده‪ ،‬چیست؟‬ ‫اگر توجه كنید‪ ،‬نوع ستکسها نستبت به قبل عوض شتده استت‪ .‬پیشتر ستکس‪ ،‬سنتی اجرا میشد یا‬ ‫صتترفن دگرجنسخواهانه بود‪ ،‬حاال اما انواع فانتزیهای ستتکس تی و ستتکس گستتتردهی همجنسگرایان را‬ ‫شتاهدیم‪ .‬قبلن ترس بستیاری از بارداری وجود داشتت ولی حاال زنان میدانند كه میتوانند سقط جنین نیز‬ ‫بکنند‪ .‬همچنین در گذشتته بسیار كم پیش میآمد كه دو زوج بی اینكه عقد كرده باشند‪ ،‬با یکدیگر زندگی‬ ‫كنند اما امروزه زوجهای بستیاری بدون ستند عقد در حال زندگی مشترک هستند و روابط خوبی هم دارند‪.‬‬ ‫تمامی این نشتانهها حاكی از یک انقالب جنسیست‪ .‬البته در مثالهای باال قصد ارزشگذاری نداشتم و تنها‬


‫‪ | 141‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫واقعیتها را بیان كردم‪ .‬دلیل تمام این نشتانهها‪ ،‬زندگی در برزخ بوده‪ .‬ستیستتم مدرسته‪ ،‬خانواده و دانشگاه‬ ‫كاملن مذهبیست و شما با درو بزرگ میشوید اما در فضای نت بعد از آشنایی با جهان لخت و آزادی كه‬ ‫با ذات انستانی شتما نزدیکی بیشتری دارد‪ ،‬بی اینكه متوجه شوید‪ ،‬آن نوع زندگی را میپذیرید و به نوعی‬ ‫آگاهی میرستید كه جامعه با آن مخالف است و همین تناقض باعث میشود تا در یک برزخ زندگی كنید و‬ ‫درون و بیرونتان هیچ شتباهتی به یکدیگر نداشته باشد‪ .‬حاصل این تناقض‪ ،‬گسترش و انبوه ریاكاریست‪.‬‬ ‫نستل تازه همین كه نخواهد مانند پدران و مادران خود ریاكار باشتد‪ ،‬نستلی عصیانگر تلقی میشود كه تمام‬ ‫ارزشهای پیشین را زیر پا له كرده‪ ،‬و از نُرم اخالقی جامعه خارج شده است‪.‬‬ ‫فروید معتقد بود كه اگر آزادی جنستی برقرار باشد‪ ،‬جامعه و زندگی اجتماعی شکل نخواهد گرفت‪ .‬اما‬ ‫در مقابل این نهر‪ ،‬اعتقاد ماركوزه بر این بود كه اتفاقن اگر آزادی جنستتی برقرار باشتتد‪ ،‬به جامعهای مدرن‬ ‫خواهیم رس تید‪ ،‬او همچنین تأكید میكرد كه دنیا هرگز تجربهی آزادی جنستی نداشتتته استتت‪ .‬با این نهریه‪،‬‬ ‫انقالب سکسی از اواخر دههی شصت قرن بیستم میالدی در اروپا و آمریکا كلید خورد و حدود شصت سال‬ ‫است كه از آن میگذرد‪ .‬آنها در پروسهی این انقالب‪ ،‬دستاوردهای بزرگی نصیبشان شد و البته ضررهایی‬ ‫هم كردند (ایدز و بیماریهای جنستی و ‪ )...‬كه در نهایت توانستند مشکالت زیستی آن را مهار كنند و حاال‬ ‫جامعهی سترحال‪ ،‬شعفناک و لذتمحوری دارند‪ .‬درحالی كه در جامعهی ما خبری از لذت نیست و مرگ‬ ‫بدل به نوعی ارزش شده تا از طریق شهادت به بهشت كذایی برسیم‪.‬‬ ‫اما چرا در همین دنیا زندگیِ متعالی نکنیم؟ زندگی نوعی فرصت است‪ .‬فرصتِ سنگ و چوب نبودن‪ ،‬یا‬ ‫به عبارتی غیر انستان نبودن‪ .‬حاال كه شتانس داشتیم و انسان هستیم‪ ،‬پس چرا لذت نبریم؟ در واقع از همین‬ ‫جهت استت كه برای فرار از نیهیلیسم انفعالی‪ ،‬لذت را تعریف كردهاند‪ .‬مثلن مركز هنر لذت است و اساسن‬ ‫به این دلیل آن را تولید میكنیم كه لذت ببریم‪ .‬اثر بزرگ اثریستت كه به شما لذت ارگاسم بدهد و ارگاسم‬ ‫چیزیستت كه متاسفانه در جوامع مذهبی طرد میشود‪ .‬نسل جدید اما دیگر چنین باوری ندارد‪ ،‬با این قضیه‬ ‫كنار نمیآید و مذهب را منتقدانه بازخوانی میكند‪ .‬در این بازخوانی متوجه میشتتود كه بخش بزرگی از‬ ‫اسالم دویست سال بعد از آن نوشته شده و انبوهی از آیات ربطی به اسالم و حتی مسیحیت ندارد و عدهای‬ ‫سودجو برای مهار سکس‪ ،‬این تحاریف را تولید كردهاند؛ چرا كه میخواستند سکس را بدل به نوعی بیزینس‬ ‫بکنند‪ .‬بعد از انقالب جنسی در غرب‪ ،‬زمانی كه فضای جامعه از نهر سکسی آزاد شد‪ ،‬عدهای سودجو از زن‬ ‫به مثابه ابزار استتتفاده كردند و این ویروس را در آگهیهای بازرگانی‪ ،‬فیلمهای پورن و‪ ...‬كار گذاشتتتند و‬ ‫اینگونه جهان را تحت ستیطرهی غیر معمول سکس درآوردند و در عینحال حرف زدن راجع به سکس را‬ ‫ممنوع كردند‪ .‬مشتابه این شترایط یا بهتر استت بگوییم چندبرابر بدتر از این شرایط در ایران وجود دارد‪ ،‬اما‬ ‫جوان ایرانی زیر بار این سلطه نمیرود و نمیتواند آن را قبول كند‪ .‬این جوان از طریق اینترنت درمییابد كه‬ ‫جداستازی پستران و دختران از یکدیگر بعد از ستن به اصتطالح تکلیف‪ ،‬بسیار احمقانه است و هیچ دلیل‬


‫علی عبدالرضایی | ‪142‬‬

‫منطقی پشتت آن نیستت‪ ،‬پس در نهایت لباس را درآورده و طغیان میكند‪ .‬مثلن شجاعتی را كه دختر دههی‬ ‫هفتادی خیابان انقالب به خرج میدهد از جنس همین طغیان است‪ ،‬زیرا برعکس زنان دههی چهل_پنجاهی‬ ‫با حقوق خود و زندگی مدرن آشتتناستتت‪ .‬در واقع انقالب جنس تی پیشتر در ایران اتفاق افتاده استتت‪ .‬ویدا‬ ‫موحد صتترفن برای نابودیِ حجاب بر ستتکو نرفت بلکه برای اعتراض به تبعیض جنس تیتی‪ ،‬حجاب را بهانه‬ ‫كرد‪ .‬یعنی این دختر انقالبی فقط شتاستی بمب را كشتید‪ .‬در اصل فمنیسم ایرانی از همین انفجار سکسی‪ ،‬و‬ ‫حركت ویدا موحد آغاز میشود‪.‬‬ ‫قصتد ندارم بحث را اخالقی كنم‪ ،‬ولی حتی دیگر پردهی بکارت نیز برای نستتل شتتورشتی دههی هفتاد‬ ‫ارزش چندانی ندارد‪ ،‬آنها این پرده را ابزار ستتلطهی آخوندیستتم قرار نمیدهند‪ ،‬زیرا دریافتهاند كه بکارت‬ ‫هستتت تا بازار آخوند رونق بیشتری بگیرد‪ .‬مثلن خاتمی برای هر خطبهی صتتیغهای كه میخواند‪ ،‬شتتش‬ ‫میلیون تومان پول میگیرد و اینگونه از ستتکس ستتوءاستتتفاده میكند و در كمالِ تناقض‪ ،‬معتقد به جامعهی‬ ‫مدنیست! وقتی از حجاب حرف میزنیم‪ ،‬یعنی پای نوعی شرم را به میان آوردهایم‪ ،‬آخوندیسم معتقد است‬ ‫كه زن خوب‪ ،‬زنی شترمنده استت كه پذیرفته جای كوس‪ ،‬شرمگاه دارد و از اینكه زن آفریده شده‪ ،‬خجالت‬ ‫میكشتتد‪ .‬در گذشتتته اگر یک مرد ایرانی با زنی میخوابید‪ ،‬بعد از اینكه از او لذت میبُرد‪ ،‬با توهین طردش‬ ‫میكرد و عالوه بر آن‪ ،‬خوابیدن این مرد با زنان متعدد برایش نوعی ارزش محستتوب میشتتد؛ اما در نقطهی‬ ‫مقابل اگر زن ایرانی با چند مرد رابطه داشتت به او لقب فاحشه میدادند‪ .‬ولی جوان امروزی به برابری زن و‬ ‫مرد باور دارد و توهین به زنان لذتجو را تاب نمیآورد‪ .‬البته انقالب جنستی ممکن استت مشکالت زیادی‬ ‫را به همراه بیاورد؛ ولی این طغیان در نهایت منجر به تشکیل جامعهی سالمی خواهد شد‪.‬‬ ‫آخوند مانع بزرگیستت برای مهار مشتکالت انقالب جنستی‪ .‬چرا كه او نمیگذارد ستکس صحید در‬ ‫مدارس آموزش داده شتتود‪ .‬چنانكه امروزه در ایران شتتاهد شتیوع بیماریهایی مثل ایدز هستتتیم و آن جوان‬ ‫ایدزی حتی خجالت میكشتد تا مشکلش را با پدر و مادر سنتی خود در میان بگذارد‪ .‬در حال حاضر جای‬ ‫اینكه مجتمعی مانند «شهر نو» وجود داشته باشد تا بیماریهای جنسی كنترل شود‪ ،‬كل شهر بدل به شهر نو‬ ‫شتده استت! در واقع از نهر انسانی‪ ،‬دستهبندی وجود ندارد و روسپیهای زن و مرد غیر قابل تشخیداند و‬ ‫فقط دستتهبندی مذهبی در جامعه برقرار استت‪ .‬به همین دلیل حق انتخاب از جامعهی ایرانی ستلب شده و‬ ‫حاال شتتاهد اجتماعی ضتتد مدنی در آنجا هستتتیم‪ .‬زمانی كه از انقالب ستتاختاری حرف میزنیم‪ ،‬منهورمان‬ ‫انقالبیست كه در فرهنگ و منش اتفاق میافتد‪ .‬معنای انقالب محدود به اقتصاد نیست! فقر فقط مالی نیست‬ ‫و میتواند جنسی یا فرهنگی نیز باشد‪.‬‬ ‫وقتی حزبی معتقد به براندازیستتت ولی اعالم میكند كه با اعتقادات مردم كاری نداشتتته باش تید؛ یعنی‬ ‫اساسن در پی انقالب نیست‪ ،‬یا به عبارت دیگر انقالبی كه این حزب خواستار آن است‪ ،‬انقالبی سیاسیست‬ ‫نه ستاختاری‪ .‬انقالب ستیاسی هم تغییری تکبعدیست و نمیتوان آن را انقالب تلقی كرد‪ .‬در واقع فرهنگ‬


‫‪ | 143‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫حال حاضتتر ایران‪ ،‬استتتعداد داشتتتنِ حکومتی مدرن را ندارد و به همین دلیل‪ ،‬امروزه ما مانند افغانستتتان و‬ ‫سوریه سوژهی غرب شدهایم! یعنی قدرت در ایران‪ ،‬در دست نخبگان جامعه نیست و عدهای نادان بر كشور‬ ‫حکومت میكنند‪ .‬اگر مستئلهی ستکس حل بشود‪ ،‬دیگر بسیاری از مردان خیانت نمیكنند و زنان نیز درو‬ ‫نمیگویند‪ .‬اكثر آخوندها مانند پیامبرشتان چند همستر دارند‪ ،‬و این مسئله را بد تلقی نمیكنند و ایدهآلشان‬ ‫این استت كه حرمسرا داشته باشند‪ .‬در حالیكه تنوعطلبی فقط بخشی از لذت است و زیستمان در آن اتفاق‬ ‫نمیافتد و انسانها صرفن از روی یکدیگر میپرند‪ .‬در اصل تنها در احساس و عشق میتوان به لذت عمیق‬ ‫رستتید‪ .‬با اینكه ذهن جوانان امروزی مدرن استتت و به این درک رستتیدهاند كه تمام انستتانها حق دارند‬ ‫لذتطلب باشند؛ اما هنوز از نهر عملی لذت را معادل تنوعطلبی قرار میدهند و مانند جوانان انگلیس‪ ،‬سالم‬ ‫رفتار نمیكنند و این موضتوع باعث میشتود كه لذت عمیق را تجربه نکنند‪ .‬این فقدان بر ستیاستت و سایر‬ ‫ابعاد اجتماعی نیز تأثیرگذار استتت‪ .‬وقتی از انقالب ستتکس تی حرف میزنیم‪ ،‬در واقع قصتتد داریم از آزادی‬ ‫بگوییم! زمانی كه زنان در خانه محدود شده باشند‪ ،‬ریاكارتر میشوند و برای جزئیترین كارها نقشه میكشند‬ ‫تا از مرد انتقام بگیرند‪ .‬مثلن اگر نگاهی به آمار خیانت در طی چند ستتال اخیر بیندازید‪ ،‬متوجه میشتوید كه‬ ‫آمار خیانت زنان در جمهوری اسالمی بسیار باالتر از آمار زمان شاه است‪.‬‬ ‫همانطور كه پیشتر اشاره كردم‪ ،‬زنان ذهن پیچیدهای دارند و اگر در جامعهای مثل ایران مدام به حاشیه‬ ‫رانده شتوند‪ ،‬استتعدادشتان به مرحلهی شکوفایی نمیرسد‪ .‬این در حالیست كه اگر یک زن ایرانی به غرب‬ ‫ستفر كند بستیار موفقتر از قبل خواهد شتد و استتعدادهایش را بیش از پیش نشان خواهد داد‪ ،‬زیرا سیستم‬ ‫غرب زنان را محدود به آشپزخانه نمیكند‪ .‬از دیگر نشانههای انقالب جنسی‪ ،‬فعالیتهای گستردهی زنان در‬ ‫قیام دی ماه فرودستان بود كه به مراتب بیشتر از مردان ایرانی اكتهای خالقانهای انجام دادند‪ .‬آنها در واقع‬ ‫دالورتر از مردان بودند و با اینكه میدانستتند در زندان اذیت میشتوند و به شتهرت هم نخواهند رسید‪ ،‬بر‬ ‫سکوهای سراسر ایران تن را جامه كردند‪ .‬در واقع آخوندها بیش از اینكه از اپوزیسیونهای خارج از كشور‬ ‫بترستند‪ ،‬از این نستل عصتیانگر میترسند؛ چرا كه این نسل زیر بار ارزشهای واهی اسالم نمیرود و اهل‬ ‫پرستش است‪ .‬چنین نسلی اگر كمی بیشتر مطالعه كند و پیگیر باشد‪ ،‬نه تنها مشکالت انقالب جنسی را به‬ ‫حداقل میرساند بلکه نسل پیش از خود را نیز نجات خواهد داد‪.‬‬ ‫آخوندها جای مهار مشکالت این انقالب‪ ،‬آن را در سال هشتادوهشت سركوب و در دی ماه نود و شش‬ ‫لوثش كردند‪ .‬شتیوهی ستركوبشتان نیز دوآلیستم حکومتی بود‪ .‬از حکومت ایدئولوژیک باید ترسید زیرا‬ ‫ناگزیر است كشور را به دو دستهی خودی و غیر خودی تقسیم كند و در چنین جامعهای محال است عدالت‬ ‫و طبعن آزادی برقرار شتود‪ .‬جامعهی ما از درک گزارههای سادهی ترایایی فرهنگی عاجز بوده و نمیداند كه‬ ‫در چه منجالبی گیر كرده استت‪ .‬صتدا و ستیما و روزنامهها نیز آب به آسیاب بالهت میریزند و با نویسش‬ ‫مقاالت ستطحی به این فرورفتگی تاریخی دامن میزنند‪ .‬در واقع تنها منبع نویسش سیاسینویسهای ایرانی‪،‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪144‬‬

‫وزارت اطالعات و ستیستمهای جاسوسیست كه ارزش تحلیلی ندارد‪ .‬اینها جامعهی حال حاضر را خوب‬ ‫نمیشتتناستتند و نمیتوانند آن را برآورد كنند‪ .‬حتی نمیدانند كه مخالفان حال حاضتتر را دههی هفتادیها‬ ‫تشتتکیل دادهاند و باید ش تیوهی جنگ خود را متناستتب با تفکرات آنها تغییر دهند‪ .‬اگر میخواهید راجع به‬ ‫تجربهی انقالب جنستتی در غرب بیشتر بدانید‪ ،‬حتمن ستتری به مقاالت «آلفرد كینزی»‪« ،‬ویلهلم رایش» و‬ ‫«هربرت ماركوزه» بزنید‪ .‬خواندن این مقاالت به ما كمک میكند كه در برابر مشتکالت جنستی از اشتباهات‬ ‫غرب درس بگیریم و دوباره تکرارشتتان نکنیم‪ .‬همچنین به این درک برس تیم كه محال استتت تئولوژی وارد‬ ‫سیاست شود و محصولش جامعهای سالم باشد‪ .‬باید آنقدر بخوانیم تا اشتباهات روشنفکران ایرانی در سال‬ ‫پنجاهوهفت را تکرار نکنیم‪ .‬باید از نو همهچیز را پرسید‪ ،‬همهچیز را ساخت‪.‬‬


‫‪ | 142‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫ایرانارشیسم چیست؟‬

‫یازده ستتال پیش كه تز ایرانارشتتیستتم را نوشتتتم‪ ،‬عالوه بر بحث در رابطه با این تز‪ ،‬و نشتتان دادن وجه‬ ‫اشتتراکمان با بحث ماركس در مورد انترناستیونالیسم‪ ،‬نوع گاردی را هم كه با شوونیستها و جینگوییست‬ ‫های انگلیستی و ناستیونالیستم داریم‪ ،‬مشتخد كردم‪ .‬اما مسئولیت ما نسبت به منافع ملی چیست؟ چرا در‬ ‫وهلتهی اول برای ما منافع ملی و ایران مهم استتتت؟ چرا فکر میكنیم در این دورهی تاریخی و با توجه به‬ ‫شترایط حاكم‪ ،‬پیشتنهادهای ایرانارشتیسم میتواند به ما كمک كند؟ اساسن ایرانارشیسم چگونه حکومتی را‬ ‫برای بعد از براندازی و چه مدل ستاختارهای ستیاستی را پیشتنهاد میدهد؟ مدل خاصی از ساختار سیاسی‬ ‫كمونتالیستتتم (جز در مستتتائتل فرهنگی) را در روژاوا و در پیشتتتنهادهای موری بوكچین میبینیم‪ ،‬ولی در‬ ‫نوكمونالیستتمی كه در ایرانارشتتیستتم آن را پیشتتنهاد كردهایم‪ ،‬این ستتاختار مبنای آزادی پیدا میكند و ما در‬ ‫مینیستیستتمها این موضتوع را بستط داده و وارد جزئیات بیشتری شدهایم‪ .‬طوری كه از لحا فرهنگی با‬ ‫فرهنگ ما كاملن همخوانی دارد‪ .‬این سیستم ضد اقتدار و ضد دیکتاتوریست و برای جامعهی دیکتاتورساز‬ ‫ما كه از مال و محمد هم شتاه میستازد‪ ،‬بسیار مفید است‪ .‬البته مردم ما در حالی از محمد‪ ،‬شاه ساختهاند كه‬ ‫محمد ضتتد شتتاه بود و كستتی را به عنوان جانشتتین برای خودش تعیین نکرد و به همه گفت كه بعد از من‬ ‫رایگیری كنید‪ .‬اما تشتیع این ستیستتم را هم پادشاهی كرد؛ چون ایرانیها معمولن سیستم دیکتاتوری را در‬ ‫همهی امور وارد میكنند‪ .‬آنها فردپرستتند و از شخد یک خدا میسازند و در اصل خدا‪-‬انسانانگارند‪ .‬از‬ ‫این بابت ساختار ایرانارشیسم علیرغم حس ملیگرای خودش ضد اقتدار است‪ ،‬یعنی گارد و انتقاد خودش‬ ‫را نسبت به اقتدار كالسیک و شاهساز مطرح میكند ولی این موضوع باعث نمیشود كه نسبت به وطنش و‬ ‫جهانوطنی حستی نداشته باشد‪ .‬ما به شدت به جهانوطنی معتقدیم ولی بیش از جهانوطنی به وطندوستی‬ ‫عالقه داریم و جهانوطنی نباید باعث شتود كه نسبت به منافع وطنمان بیتفاوت باشیم‪ .‬ما با احزاب چپ و‬ ‫تودهایها كه جهانوطنی را با وطنستتیزی اینهمان كردند‪ ،‬فرق داریم و استتاسن ضد وطنستیزی هستیم و‬ ‫هر كستی را كه كوچکترین دشتمنی با ایران داشتته باشد و بخواهد بین شهروندان ایرانی فاصله بیندازد‪ ،‬از‬ ‫خود دور میكنیم‪ .‬در اصتل ما به پستاستوستیالیسم و پساآنارشیسم نزدیک هستیم و در عینحال قرائتهای‬ ‫خاص خودمان را در امور مختلف داریم‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪141‬‬

‫همانطور كه در اوایل بحث گفتم من یازده ستال استت كه ایرانارشتیسم را مطرح كردهام و بیستوپن‬ ‫ستال برای شتناستاندن آنارشتیستم فعال بودهام‪ .‬این در حالیستت كه در آن زمان حتی روشنفکران ایرانی‪،‬‬ ‫آنارشتتیس تم را هرجومرجطلبی معنی میكردند‪ .‬البته این توطئهای بود كه مالها‪ ،‬روشتتنفکران و بهخصتتوص‬ ‫حزب توده با ترجمهی كتابهایی دربارهی آنارشتیسم كلید زدند و معنای آن را تحریف كردند‪ ،‬آنها بیشتر‬ ‫كتابهای كستانی را ترجمه میكردند كه در اروپا ضتد آنارشتیستم بودند‪ .‬آنارشیسم جنبهی رادیکال دارد و‬ ‫استاستن آنارشتیستتهای رادیکال به فکر پیروزی زودرسند و حتی از ترور‪ ،‬تهاهرات خشن و هر سیستم‬ ‫براندازی استتفاده میكنند‪ ،‬چون ضد دولتند و حکوت را حق مردم میدانند‪ .‬در آن زمان دولت را به عنوان‬ ‫نهمبخش تعریف میكردند‪ ،‬اما طبق تجربهی االن بستیاری از دولتها در خدمت سترمایهداری هستند و در‬ ‫واقع دولت كارگزار مراكز بانکی و سرمایهداریست و این موضوع در تمام دنیا ثابت شده‪ ،‬و حتی دولتی كه‬ ‫ماركسیستها از آن حرف میزدند‪ ،‬در نهایت منجر به چیزی جز دیکتاتوری نشد‪ .‬در كل از این بابت ما نگاه‬ ‫دیگری به قضتیه داریم و شتعار اصلی ما انقالب شعوریست‪ .‬من به تمام ایرانیها توصیه میكنم كه مطالعه‬ ‫كنند و به شتناختی از ستاختارهای سیاسی برسند؛ زیرا اگر احزاب مختلف مثل اصولگراها‪ ،‬اصالحطلبها‪،‬‬ ‫اقتدارگراها و‪ ...‬از ما ستوءاستتفاده میكنند‪ ،‬دلیلش این است كه ما ساختارهای سیاسی را نمیشناسیم و در‬ ‫اینباره مطالعه نکردهایم كه بتوانیم از این ستاختارها پیشتنهاد بگیریم و یک ستاختار سیاسی ایرانی را تعرف‬ ‫بکنیم‪ .‬ایرانارشتیستم یک تز سیاسی ایرانی است و برای اولین بار یک ایرانی زحمت كشیده و وارد جزئیات‬ ‫شده و به ساختارهای سیاسی مختلف‪ ،‬با توجه به زاویهدیدهای ایرانارشیستی نگاه میكند‪.‬‬ ‫اخیرن در توئیتر طرحی دادیم و از ترامپ خواستیم كه برجام را لغو كند‪ ،‬و این سوال برای خیلیها پیش‬ ‫آمد كه چگونه ممکن استتت آنارشتتیستتتها از ستترمایهداری دفاع كنند؟ این عده هنوز نفهمیدهاند كه ما از‬ ‫سترمایهداری دفاع نمیكنیم؛ كما اینكه من حدود دو سال پیش در كتاب «آنارشیستها واقعیترند» و بعدها‬ ‫در كتاب «كارناوالهای انتخاباتی» موضتتتع خودم را مشتتتخد كردهام و قبل از هر ایرانی دیگری در مورد‬ ‫سیاستهای ترامپ قبل از پیروزیاش در انتخابات آمریکا نوشتهام و در رابطه با نهام سرمایهداری و حوزهی‬ ‫دیدی كه ترامپ نستبت به دنیا دارد‪ ،‬بحث كردهام‪ .‬ما باید به منافع خودمان توجه كنیم‪ .‬در حال حاضر مردم‬ ‫ما در زیرزمین جهان استتیرند‪ ،‬مردمی كه گروگان یک حکومت مالشتتاهی هستتتند‪ .‬استتم این حکومت را‬ ‫حکومت مالشتاهی گذاشتتهام زیرا از نهر من‪ ،‬ما گرفتار یک حکومت مالشاهی هستیم و جمهوری اسالمی‬ ‫بیشتر شتبیه شتوخیستت‪ .‬ما نیز ادبیات ستیاسی خودمان را داریم و اینها كلمات من هستند كه شناسنامه‬ ‫دارند‪ .‬مثلن وقتی میگوییم جاعش‪ ،‬مادرستید‪ ،‬مالگایی‪ ،‬مالشتاشتی و ‪ ...‬دربارهی تکتکشان بحث تئوریک‬ ‫داریم و اینگونه نیستت كه صترفن فقط از زبان كثیف استتفاده كرده باشتیم‪ .‬البته آدمهای سطحی كه دارای‬ ‫اخالق اسالمی هستند‪ ،‬نگاهی منفی به این كلمات دارند‪ .‬مثل كل چپیهایی كه از سوسیالیسم اسالمی پیروی‬ ‫میكنند‪ .‬استاستن هیچ ستوسیالیست مسلمانی ربطی به كمونیسم اروپایی ندارد‪ ،‬ما با كمونیستهای اروپایی‬


‫‪ | 141‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫وجه اشتتراک زیادی داریم ولی وجه اشتتراكی با كمونیستتهای ایرانی و روسی كه مشتی ابله و مرتجعند‪،‬‬ ‫نداریم‪ .‬آنهایی كه میگویند ایرانارشتیستت هستند باید بسیار مطالعه كنند و بحثهای ما را بشنوند‪ ،‬چرا كه‬ ‫شتاید اصتلن مخالف این بحثها باشتند‪ .‬یکی از بحثهای كلیدی ما كوچک كردن حکومت مركزی است؛‬ ‫زیرا ما یک سایهی بلند نمیخواهیم كه مثل پدربزرگ یا پدرخوانده باالی سر ما باشد‪ .‬حکومت مركزی مثل‬ ‫یک دفتر مركزیستت و ما میخواهیم هر شتهری (نه هر استتانی) یک حکومت مستقل به مثابه یک كانتون‬ ‫داشته باشد و این شهر یا حتی بخش‪ ،‬باید مستقل و تولیدكننده نیز باشد‪.‬‬ ‫اما آیا ما صترفن در حال ستاختن یک حزب هستیم؟ آیا ما حزبی درست میكنیم تا قدرت را در دست‬ ‫بگیرد؟ آیا مثل اكثر احزاب ستتیاستتی ایران كه به فکر رستتیدن به حکومتند‪ ،‬فکر میكنیم؟ آیا ما رهبری را‬ ‫انتخاب كردهایم كه در آینده نخستتوزیر یا رئیسجمهور شتود؟ نه‪ .‬ایرانارشتتیستتتها هرگز قصد حکومت‬ ‫ندارند؛ زیرا این موضتتوع با فلستتفهی آنارشتتیستم همخوانی ندارد و ما استتاستتن مشتتاوران مردمیم‪ .‬در واقع‬ ‫آنارشتیستها چپهای واقعی‪ ،‬تنها اپوزیسیون یک حکومت و رفرمیست به معنای واقعی كلمه هستند‪ .‬شما‬ ‫وقتی میخواهیتد قدرت را در دستتتت بگیرید منافعی را دنبال میكنید و منتقدی كه منافع خاص خودش را‬ ‫دنبال كند‪ ،‬منتقد واقعی محسوب نمیشود‪ .‬معمولن همهی احزاب سیاسی در پی به دست آوردن قدرتند و‬ ‫میخواهند رئیسجمهور آینده بشتتوند‪ ،‬برای همین از حکومت وقت انتقاد میكنند و مدام در حال رقابتاند‬ ‫تا رای بیشتری جمع كنند‪ .‬ولی ما دنبال رای گرفتن و به رای گذاشتتن خودمان نیستیم‪ ،‬ما خود رای هستیم‬ ‫و به مردم كمک میكنیم تا بهترینها را انتخاب كنند و وقتی كه حتی ستتیستتتم بهتر انتخاب شتتد‪ ،‬منتقدش‬ ‫میشویم تا آن سیستم خودش را اصالح كند‪ .‬منهورم این است كه ایرانارشیستها دائم منتقدند‪ ،‬بدون اینكه‬ ‫در پی به دست آوردن قدرت باشند‪ .‬در واقع كار ما انتقال آگاهی به مردم است و به همین دلیل شعار انقالب‬ ‫شتعوری را سر میدهیم‪ .‬فلسفهی آنارشیسم بر پایهی ضد رئیس و ضد سرور بودن بنا شده و ما در پی رهبر‬ ‫نیستتیم‪ .‬اما حاال باید چهكار كنیم؟ ما بحثهایی در نوكمونالیسم داریم كه توضید میدهد چگونه دمکراسی‬ ‫از پایین اتفاق میافتد و بهطور مستتقیم اِعمال میشتود‪ .‬اساسن دم کراسی مستقیم چیست؟ تاویلی كه اغلب‬ ‫شتما از دمکراستی دارید‪ ،‬دمکراستی غیرمستقیم است‪ .‬شما نماینده انتخاب میكنید‪ ،‬مثلن شهری با جمعیت‬ ‫هفتادهزار نفر وجود دارد كه چهلهزار نفرشان به یک كاندید رای میدهند و او را راهی مجلس میكنند‪ ،‬اما‬ ‫در این میتان ستتتیهزار نفر بتاقیمتانده در نهر گرفته نمیشتتتوند‪ .‬نمایندهی منتخب به مجلس میرود و با‬ ‫نمایندگان دیگر جمع شتده و مجلسی را میسازند‪ ،‬در این بین قوانین مختلفی به تصویب میرسند و افرادی‬ ‫هم به عنوان وزیر و نخستتتوزیر و‪ ...‬انتخاب میشتتوند‪ ،‬اما اینجا هم دوباره دمکراستتی غیرمستتتقیم شتتکل‬ ‫میگیرد و باز هم شتما بهطور مستتقیم قانونگذار نیستتید‪ .‬در نوكمونالیسم دمکراسی مستقیم را داریم و این‬ ‫یعنی هر وقت قانون نقض شود‪ ،‬شما چهار سال یا مثل انگلستان شش سال منتهر نمیمانید كه پیشنهادتان را‬ ‫مطرح كنید‪ .‬در این ستیستم بالفاصله میتوانید تاثیرگذار باشید‪ .‬اساسن تمام ساختارهایی كه ما در موردشان‬


‫علی عبدالرضایی | ‪144‬‬

‫بحث میكنیم به روز شتتتده و مربوط به جوامع امروز و آخرین تجربههای انستتتانیاند و در حال حاضتتتر‬ ‫میتوانند تنها راه پیروزی ما باشند؛ زیرا این ساختارها آنقدر پتانسیل دارند كه ایرانیها را برای همیشه از شر‬ ‫دیکتاتوری‪ ،‬اتوریته و اقتدار نجات دهند‪ .‬معمولن وقتی در ایران بحث حزب میشتتود‪ ،‬مردم فکر میكنند كه‬ ‫حزب یعنی عدهای سنگ خودشان را به سینه میزنند و به دنبال قدرت‪ ،‬مقام و پول هستند‪ ،‬اما این مسئله در‬ ‫رابطه با آنارشتیستتها صدق نمیكند زیرا آنها در هیچ كجای جهان به دنبال قدرت و مقام نیستند‪ .‬ما حتی‬ ‫در مجلس هم نماینده نخواهیم داشتتت و این در حالیستتت كه میتوانیم این كار را بکنیم‪ .‬اپوزیستتیون بودن‬ ‫یعنی نقش اصالحی و نقش روشنفکری داشتن‪ .‬در واقع هر روشنفکر‪ ،‬شاعر و نویسندهای آنارشیست است‬ ‫چرا كه روشتنفکر نقش اصتالحی دارد‪ ،‬او مدام انتقاد میكند؛ چون میخواهد جهان بهتری داشته باشد‪ .‬در‬ ‫نتیجه میتوان گفت كه استاس آنارشتیستت‪ ،‬انتقاد است و وقتی میگویم تنها چپهای واقعی آنارشیستها‬ ‫هستتتند‪ ،‬چپ معنای منتقد را میدهد‪ .‬به جرات میتوان گفت كه تنها اپوزیستتیون واقعی نیز آنارشتتیستتتها‬ ‫هستتند؛ زیرا اپوزیستیون در اصتل به معنای مخالف استت نه به معنای بدیل قدرت‪ .‬آنارشیستها جانشینی‬ ‫قدرت را نمیخواهند چرا كه اگر در پی قدرت باشتند و بخواهند بدل به رئیس شوند و ساختارهای سیاسی‬ ‫را در دستت بگیرند و اعمال اتوریته كنند‪ ،‬دیگر آنارشتیستت نیستتند‪ .‬پس اساسن به دست آوردن قدرت با‬ ‫آنارشتیسم همخوانی ندارد‪ .‬اگر بحث حزبی میكنیم و میخواهیم جمعیتی صاحب صدا داشته باشیم‪ ،‬به این‬ ‫دلیل استت كه چنین جمعیتی میتواند اعمال فشتار كند و ستیستتم را درست كند‪ .‬در حال حاضر ما توسط‬ ‫گروههایی كه خودشتان را برانداز میدانند مدام ستانسور میشویم و این در حالیست كه آنها از بحثها و‬ ‫حتی استامی ما استفاده میكنند! اما چرا اسم ایرانارشیسم حذف میشود؟ چون آنها این تز را نمیشناسند و‬ ‫حال مطالعه كردن هم ندارند و كوركورانه ستعی دارند فضتاستازی كنند‪ .‬مثلن میگویند فالنی ایرانارشیست‬ ‫استت ولی از ترامپ حمایت كرده! آنها نمیفهمند كه ما از ترامپ و هیچ سرمایهداری حمایت نمیكنیم‪ ،‬ما‬ ‫فقط از ایران و چیزی كه به نفع مردم استت‪ ،‬حمایت میكنیم‪ .‬ممکن است دو گرگ به جان هم بیفتند‪ .‬یکی‬ ‫گرگ نزدیک باشتتد و دیگری گرگ دور‪ ،‬منطق و ستتیاستتت میگوید كه باید اول گرگ نزدیک را از بین برد‬ ‫چرا كه در حال دریدن استتت‪ ،‬و اگر از پس گرگ نزدیک بربیایید‪ ،‬گرگ دور اول به او غالب میشتتود و در‬ ‫نهایت نابودش میكند‪ .‬البته ما در هر شتتترایطی گرگستتتتیزیم اما اول باید گرگی (مالئیستتتم‪ ،‬مالشتتتاهی و‬ ‫جمهوری استالمی) كه دارد مردم را میدرد و منافع ملی ما را از بین میبرد‪ ،‬نابود شود‪ .‬پس ما از هر امکانی‬ ‫برای تحقق این خواستته استتفاده میكنیم و در صتورتی كه الزم باشتد وارد معامله میشتویم‪ .‬ما مسلمان و‬ ‫ایدئولوژیک نیستتیم و شتیوهی خر رنگكنی را پیشته نخواهیم كرد‪ .‬اینكه به درو ادعای استقالل و آزادی‬ ‫بکنیم و در عینحال‪ ،‬انگشت روسیه از شمال و انگشت چین از جنوب در كون ما باشد و دو استعمار كثیف‬ ‫ما را چپاول بکنند‪ ،‬تنها از حکومت مادرستید جمهوری استالمی ستاخته استت‪ .‬ما ترجید میدهیم با آمریکا‬ ‫تعامل داشته باشیم و مثل ژاپن و كره جنوبی و یا حتی مالزی بشویم‪ .‬ایرانی كه اینهمه استعداد ژئوپولتیک و‬


‫‪ | 149‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫ژئواكونومیک و در عینحال استتعدادهای انسانی فراوانی دارد‪ ،‬چرا باید از بین برود؟ ساالنه حداقل یکونیم‬ ‫میلیون مغز از كشتتور خارج میشتتوند‪ ،‬این عده چه كستتانی هستتتند؟ كانادا و استتترالیا در صتتورتی مهاجر‬ ‫میپذیرند كه فرد موردنهر تحصیلكرده و فوق لیسانس به باال باشد‪ .‬چرا مغزهای ما از ایران میروند تا آنجا‬ ‫كار كنند؟ مگر آنها سرمایهی ما نیستند؟ تمام روشنفکرهای ژنی ما از كشور رفتهاند و آنهایی كه ماندهاند‪،‬‬ ‫یا كشتته شتدهاند و یا حاشتیهنشتین هستتند‪ .‬این یعنی ضرر! اصلن من چرا باید اینجا باشم و طی سه سال‬ ‫گذشتته با اینترنت برای شتتاگردانم كارگاه شتتعر برگزار كنم؟ من در تمام دنیا كالس برگزار میكردم و اغلب‬ ‫بچههای ایرانی مدام به من میگفتند كه چرا ما نباید از كالسهای شتتما استتتفاده كنیم؟ در واقع كار تلگرامی‬ ‫من اینگونه شتروع شد‪ .‬وقتی با نسل جدید آشنا شدم و معضالتشان را دیدم‪ ،‬متوجه شدم معضالت آنها‬ ‫نستبت به هجده ستال پیش فجیعتر استت‪ ،‬چرا كه ستیستم حاكم در آنجا كثیف و ضد انسانیست و برای‬ ‫همین ما حتی به عنوان وطندوست هم نه‪ ،‬بلکه به عنوان انسان آغاز به اعتراض كردیم‪ .‬به این علت در قیام‬ ‫فرودستتان كالجیها نقش مهمی داشتند و نوع شعارهایی كه انتخاب میشد به شدت رادیکال بود و ما لحهه‬ ‫به لحهه از ششم دی ماه تا زمانی كه قیام سركوب شد‪ ،‬در نبض جریان بودیم‪ .‬من در آن پروسهی زمانی هر‬ ‫روز بیانیه میدادم و مدام علیه آتشبار فکری اصتتالحطلبان مینوشتتتم و طی همان ده روز كتابی نوشتتتم كه‬ ‫بعدها به نام «فراداستتان فرودستان» منتشر شد‪ .‬ما به دنبال قدرت نیستیم چرا كه آتشبار انتقادی ما قدرتمند‬ ‫است‪ .‬ما فقط به مردم كمک میكنیم كه دوباره فریب نخورند و اساسن كار یک حزب سیاسی همین است‪.‬‬ ‫از دید من‪ ،‬ما تابهحال حزب ستیاسی به معنای واقعی كلمه در ایران نداشتهایم‪ .‬البته حزبی به نام حزب‬ ‫توده داشتتیم كه با گذشت زمان تبدیل به سازمان جاسوسی شد و از ماهیت یک حزب فاصله گرفت‪ .‬بقیهی‬ ‫احزاب هم كار حزبی نکردهاند‪ .‬كار حزبی یعنی گفتوگو با مردم‪ ،‬تزریق شعور سیاسی و كار فرهنگی كردن‪.‬‬ ‫البتته حزب توده قبل از انقالب كارهای مثبتی را انجام داد‪ ،‬مثل ترجمهی برخی از آثار ادبی‪ ،‬ولی این حزب‬ ‫به جای اینكه فرهنگ را عوض كند و شتعور ستیاستی را باال ببرد‪ ،‬اعضایش را تربیت كرد تا در آموزش و‬ ‫پرورش و ارتش كار جاستوستی بکنند‪ .‬متاسفانه اغلب تودهایها افسران ارتش بودند و این در حالیست كه‬ ‫افسران ارتش باید شدیدن ملیگرا و در حال دفاع از منافع ملی كشور باشند‪ .‬اما افسران تودهای كار جاسوسی‬ ‫میكردند و به روسیه اطالعات میدادند‪ .‬چرا؟ چون فکر میكردند روسیه كشوریست كه قرار است جهانی‬ ‫شتود و سوسیالیسم روزی تمام جهان را تسخیر خواهد كرد و به راحتی با این چرندیات فریب میخوردند‪.‬‬ ‫این در حالیستت كه ما دیکتاتورتر از استالین و استعماری كثیفتر از استعمار روسیه نداشتهایم‪ .‬استالین هم‬ ‫همان كستتتی بود كه زبان روستتتی را بر خالف شتتتعارهایش همهگیر كرد‪ .‬در حال حاضتتتر هم با تعریف‬ ‫سوسیالیسم اسالمی ما به جمهوری اسالمی رسیدیم‪ .‬به هر حال كار ما این است كه با مردم گفتوگو كنیم و‬ ‫تاثیرگذار باشیم‪ .‬احزاب ما ( احزاب حکومتی و احزاب غیرحکومتی) فقط به فکر رای گرفتن از مردم و مدام‬ ‫در حال مبارزات خودشانند و اساسن به فکر مردم نیستند‪ .‬آنها اغلب میخواهند بعد از براندازی حکومت‬


‫علی عبدالرضایی | ‪122‬‬

‫را در دستتت بگیرند و در اینباره حرف میزنند كه ما چگونه بر شتتما حکومت خواهیم كرد! همین حاال هم‬ ‫كسی تز مبارزاتی نمیدهد و دربارهی چگونه عمل كردن كمکی نمیكند‪ .‬آنها تنها از پیشنهادات و چگونگی‬ ‫حکومت بعد از براندازی میگویند‪ ،‬پیشتنهاداتشان بد هم نیست ولی اغلبشان به فکر قدرتند‪ ،‬نه مردم و‬ ‫این همان چیزیستت كه ما فریاد میزنیم‪ .‬برای همین آنارشیسم مهمترین و اساسیترین پیشنهاد برای ایرانی‬ ‫هاستت؛ زیرا ابدن در پی قدرت نیستت‪ .‬هر وقت كستی با داعیهی آنارشیسم خواست رای جمع كند‪ ،‬دیگر‬ ‫آنارشتیستت نیستت‪ .‬در حالت كلی كسی نمیتواند ادعا كند كه ما سنگ خودمان را به سینه میزنیم و دنبال‬ ‫قدرت هستیم‪ ،‬چرا كه این مسئله خالف مرام ماست‪.‬‬


‫‪ | 121‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫آیا ایرانارشیسم همان آنارشیسم است؟‬

‫وجه اشتراک ایرانارشیسم با تمام نحلههای آنارشی در ایدهی رهبرستیزی و مخالفت با حکومت مركزی‬ ‫قدرتمندیستت كه استتعداد توتالیتر شدن دارد‪ .‬در واقع ایرانارشیسم معرف ساختاری سیاسیست كه دولت‬ ‫مركزی در آن پتانسیل رفتن به سمت دیکتاتوری را نداشته باشد‪ .‬درست است كه ایرانارشیسم به كمونالیسم‬ ‫نزدیک استتت و من پیشتتنهاداتی از كمونالیستتم موری بوكچین گرفتهام‪ ،‬اما كمونالیستتمی كه من از آن حرف‬ ‫میزنم با كمونالیستم بوكچین متفاوت استت و در نهایت به نوكمونالیسم ختم میشود‪ .‬من با موری بوكچین‬ ‫در ایدههای دیگر كمونالیسم نهیر فضای سبز و توجه به طبیعت اشتراک نهر دارم‪ .‬به همین دلیل ایرانارشیسم‬ ‫توجه ویژهای به طبیعت و زندگی دارد و من این مس تئله را با توجه به شتترایط اقلیمی ایران در نهر گرفتهام‪.‬‬ ‫ظلمی كه در دهههای اخیر از نهر ژئواكونومیکال به ایران شتده‪ ،‬این استت كه تمامی روستاها در ایران نابود‬ ‫شتدهاند‪ .‬علت این نابودی چیزی جز تمركز قدرت و مدرنیزاستیون در شهرها و بیتوجهی به روستاها نبوده‬ ‫استت! در این چند دهه روستتاها را بخشتی از شهر در نهر گرفتهاند‪ ،‬زیرا هیچ دركی از مدرنیزاسیون روستا‬ ‫ندارند‪ .‬روستتا باید كاملن مستقل و در قالبی مدرن ارائه شود‪ .‬در فرهنگ ایرانی‪ ،‬مدرنیزاسیون برای روستایی‬ ‫كه به كشتاورزی مشتغول بوده؛ پایان كشاورزی معنا شده و چنین تعریفی فاجعه است‪ .‬ما چهطور میتوانیم‬ ‫مدرنیزاستیون و كشتاورزی را كنار هم تعریف كنیم؟ یعنی چهكار كنیم كه در روستتا تمامی امکانات شهری‬ ‫وجود داشتته باشتد ولی در عینحال شاهد تولید و كشاورزی هم باشیم؟ چگونه ساختار بدوی در روستا را‬ ‫مدرنیزه كنیم؟ یکی از اصتلیترین بحثهای ایرانارشتیستم همین مستئله استت‪ .‬مثلن ما در گذشته فلسفهی‬ ‫كدخدا را در روستتاها داشتتیم‪ .‬قستمتی از كاراكتر این كدخدا ظالم بود؛ ولی در واقع شما در كنار این ظلم‪،‬‬ ‫نوعی ارتباط مستتتقیم هم با كدخدا داشتتتید‪ .‬این موضتتوع در قالبی مدرن میتواند تحت عنوان «شتتورا» نام‬ ‫بگیرد‪ .‬در تعریف شوراهای محلی‪ ،‬ما دولتهای محلی را هم تعریف میكنیم‪ .‬دولتهایی با كارگردانی مردم؛‬ ‫یعنی مردم هر لحهه توانایی تغییر دولت را دارند‪ .‬مثلن شتتهری مثل الهیجان را در نهر بگیرید‪ ،‬الهیجان از‬ ‫روستاهای متعددی تشکیل شده كه مدیریت آنها در مركز الهیجان قرار دارد‪ .‬در تقسیمبندی جدید‪ ،‬كاراكتر‬ ‫كدخدا از روستتا گرفته شده و یک نمایندگی تحت عنوان نیروی انتهامی‪ ،‬نقش كدخدا را ایفا میكند‪ ،‬با این‬ ‫تفاوت كه وجههی مردمی ندارد و مردم نمیتوانند در آن ایجادِ تغییر كنند؛ چون نیروی انتهامی زیرشاخهای‬ ‫از دولت محستوب میشتود و مطمئنن اتوریتهی حکومت را در روستا اعمال خواهد كرد و همه میدانیم كه‬


‫علی عبدالرضایی | ‪122‬‬

‫دولت فعلی كشتتور ما قرار نیستتت دولتی صتتالد باشتتد‪ .‬اما چگونه میتوانیم دولت را مردمی كنیم و چگونه‬ ‫میتوانیم مردم را بدل به دولت بکنیم؟ این دو مقوله ساختارهایی هستند كه ایرانارشیسم را با تمام نحلههای‬ ‫آنارشیستی متفاوت میكنند و در واقع آنارشیسم را به نوكمونالیسم پیوند میزنند‪ .‬یعنی آنارشیسمی داریم كه‬ ‫با توجه به خصتتاید ژئواكونومیکال و ژئوپلتیکِ ایران پیش میرود‪ .‬اما برای اینكه ایران را به ستتمت خودِ‬ ‫واقعی ایران ببریم‪ ،‬باید به بعد فرهنگی ایران هم توجه كنیم‪.‬‬ ‫نوكمونالیستم چیستتت؟ برای درک نوكمونالیستم باید در ابتدا به كمونالیستتم بپردازیم‪ .‬تابهحال در ایران‬ ‫تعریفی مشخد از كمونالیسم ارائه نشده‪ ،‬درست است كه اشخاصی در نقد و نقض آن مقالهها نوشتند‪ ،‬ولی‬ ‫هیچ ترجمهای از بحثهای جدی و تئوریک موری بوكچین با محوریت كمونالیستم در دست نداریم‪ .‬موری‬ ‫بوكچین با توجه به مدرنیته و عقلخدایی‪ ،‬قسمتی از نهرگاههای ماركس را تحلیل میكند و كمونیستها در‬ ‫مواجه با این نقد‪ ،‬بهجای اینكه حول كمونالیسم گفتمان تولید كنند؛ به نقد كلیت كمونالیسم میپردازند و از‬ ‫كنار آن رد میشتوند‪ .‬من با توجه به شترایط اقلیمی ایران‪ ،‬جو جدیدی به كمونالیسم دادهام و از حدود سال‬ ‫‪ 2221‬تحت عنوان نوكمونالیستتم‪ ،‬دربارهاش بحث كردهام‪ .‬در این بحثها اول به این موضتتوع پرداختهام كه‬ ‫كمونالیسم چه نوع نگاهی به سیاست‪ ،‬فرهنگ‪ ،‬استعمار و استبداد دارد‪ .‬در حالی كه اغلب شما بحثهای من‬ ‫را دربارهی ایرانارشتیستمی كه مربوط به قبل از براندازیستت‪ ،‬شنیدهاید‪ ،‬حاال میخواهم به تز «ایرانارشیسم‬ ‫بعد از انقالب» بپردازم‪ .‬استاستن استتعداد ایرانارشتیستم در مواجه شدن با فن كشورداری‪ ،‬بعد از براندازی‬ ‫مشتخد خواهد شد‪ .‬در این برههی زمانی متوجه خواهید شد كه ما چگونه با نوكمونالیسم برخورد میكنیم‬ ‫و چگونه روستاها بدون اینكه خصلت تولیدی خودشان را از دست داده باشند‪ ،‬مدرن میشوند‪ .‬مثلن قسمتی‬ ‫از زمینهای زراعی گیالن بدل به كارخانهجات و مناطق مستکونی شتده؛ اما این رویکرد برای روستا كاملن‬ ‫احمقانه است‪ .‬ما میتوانستیم این مناطق را به شهرهای دیگر یا قسمتهای غیر زراعی گیالن انتقال بدهیم تا‬ ‫به قسمت تولیدی روستاها ضربهای وارد نشود‪ .‬این مسئله نشان میدهد كه در ایران دركی از ژئواكونومیکال‬ ‫وجود ندارد‪ .‬ما در ایرانارشتیستم‪ ،‬عالوه بر اینكه به طبیعت و زیستت توجه میكنیم‪ ،‬نزدیکی خاصی هم با‬ ‫حزب ستتبز(‪ )green party‬داریم‪ .‬در این برهه از زمان‪ ،‬با توجه به مستتائل محیط زیستتتی و فاجعهی دفن‬ ‫زبالههای اتمی روستیه در ایران و نقش جمهوری استالمی به عنوان بانی اصلی تخریب محیط زیست‪ ،‬نقش‬ ‫ایرانارشیسم میتواند كاملن حیاتی باشد‪ .‬ما تابهحال در ایران حزبی مثل ایرانارشیسم نداشتهایم‪ ،‬پس نگهداری‬ ‫از آب‪ ،‬خاک و هوا بدل به یکی از بزرگترین پروژههای ما میشتود و موضوعات و موارد اینچنینی بعد از‬ ‫براندازی در قانون استاسی هدفگذاری خواهند شد‪ .‬اما چگونه باید هدفگذاری كنیم؟ اساس هدفگذاری‬ ‫ما بر آزادی‪ ،‬رفع تبعیض و آزادی مطلق بیان است‪ .‬ما نباید حد و مرزی برای آزادی بیان در نهر بگیریم‪ .‬در‬ ‫كمونالیستتمی كه روژاوا آن را تجربه میكند‪ ،‬با آزادی مطلق بیان طرف نیستتتیم و این بزرگترین ضتتعف‬ ‫آنهاستت! مثلن اگر كسی قصد چاپ كتابی را در كوبانی داشته باشد‪ ،‬باید از هیئتی مجوز چاپ بگیرد‪ .‬پس‬


‫‪ | 123‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫در آنجا نیز با نوعی ستانسور مواجه هستیم‪ .‬ولی نوكمونالیسمی كه من از آن در ایرانارشیسم حرف میزنم‪،‬‬ ‫به آزادی بیان بدون هیچ حد و حصتری معتقد است‪ .‬در این ساختار سیاسی هر كسی میتواند بازی دلخواه‬ ‫خودش را داشتته باشد؛ به شرطی كه مزاحمتی برای بازی آندیگری ایجاد نکند‪ .‬مثلن ما نمیتوانیم مسلمانی‬ ‫را از روزهداری منع كنیم؛ چون او بازی خودش را دارد‪ .‬ولی اگر این مسلمان روزهداری را به شخد دیگری‬ ‫تحمیل كند‪ ،‬با او مقابله خواهد شد چون مزاحم بازی آندیگری شده است‪.‬‬ ‫مهمترین قسمت ایرانارشیسم كه این ایده را بدل به یک ایدهی اولتراناماركسی میكند‪ ،‬نگاه ایرانارشیسم‬ ‫به انترناسیونالیسم ماركسیست‪ .‬در نهریهپردازی ماركس‪ ،‬شما ردی از وطنستیزی را نمیبینید و در این میان‬ ‫با امر گلوبالیزیشتن همراه هستتید‪ .‬دنیاوطنی یعنی زمین خانهی ماستت‪ .‬اما اگر زمین خانهی ماستت‪ ،‬كشور‬ ‫خانهتر استت و همینطور استتان و شتهر خانهترین! در اصل كسی كه وطن خودش را دوست نداشته باشد‪،‬‬ ‫طبیعتن به جهان هم اهمیتی نمیدهد‪ .‬ما در این ایده‪ ،‬به جهان بهعنوان زمینی مسطد نگاه میكنیم‪ .‬برای مثال‬ ‫وقتی تلفن من در لندن اشکالی پیدا میكند‪ ،‬مشکل من را شخصی در دهلی هندوستان حل خواهد كرد؛ پس‬ ‫من در كنار یک هندوستتتانی زندگی میكنم‪ .‬در این مورد با زمین مستتطد روبهرو هستتتیم و مفهومی تحت‬ ‫عنوان نوگلوبالیستم را تعریف میكنیم‪ .‬ایرانارشتیسم قصد دارد با این ایده‪ ،‬نگاه طبقاتی و جو تبعیض (كه از‬ ‫تبعیض جنستتیتی به تبعیض قومیتی و انواع تبعیضها منجر میشتتود) را از میان بردارد تا جامعه به ستتمت‬ ‫آزادی مطلق حركت كند‪ .‬به حرفهای من دقت كنید‪ .‬ما با چند گزاره طرف هستیم‪ ،‬گزارههایی كه زنجیروار‬ ‫بههم متصل هستند‪ :‬از جهانوطنی به سمت وطندوستی‪ ،‬از وطندوستی به سمت نوعدوستی و از نوعدوستی‬ ‫به ستتمت رفع تبعیض و در نهایت آزادی! اولین بار استتت كه در ایران با ستیاستتت برخوردی مینیمالیستتتی‬ ‫میشتود و آن را به كلیتی به نام ایران میرستاند؛ یعنی با ایرانارشیسم همهچیز تحت عنوان ایران نام خواهد‬ ‫گرفت و از نگاههای طبقاتی و نژادی و‪ ...‬دور خواهیم ماند‪ .‬باید بیشتر دربارهی نوكمونالیستتم بحث كنیم و‬ ‫تغییراتی را كه من در نهریات موری بوكچین دادهام‪ ،‬مثل ایرانارشیسم كه ثبت جهانی شد‪ ،‬ثبت كنیم‪.‬‬ ‫محوریترین بحث ایرانارشتیستم‪ ،‬برخورد جزئی آن نستبت به مردم است و این مسئله منجر به تفاوت‬ ‫اساسی ایرانارشیسم با تمام حزبهای ایرانی شده‪ ،‬در واقع سرمایه و سیستم ایرانارشیسم برخورد آن با مردم‬ ‫است؛ اما نه مردمی شعاری كه احزاب و ژورنالیستهای ایرانی از آن صحبت میكنند‪ .‬ما در اصل خودِ مردم‬ ‫هستتیم‪ .‬مثلن اگر در گروه تلگرامی حزب ایرانارشیسم عضوگیری شود‪ ،‬یعنی گروه توسط خود مردم ساخته‬ ‫میشتود و مردم نیز هر لحهه بخواهند میتوانند گروه را خراب كنند‪ .‬در ایرانارشتیسم مردم كارگردانند و با‬ ‫توجه به تخصتد خودشتان از طریق شتوراهای تخصتصی‪ ،‬منطقه را كارگردانی میكنند‪ .‬پس هر زمانی كه‬ ‫بخواهند میتوانند ایرانارشتیستم را كنار بگذارند؛ چون ایرانارشتیسم خودشان هستند‪ .‬اصلیترین دلیل برای‬ ‫مخالفت دیگران با این ایدهی صتترفن مردمی‪ ،‬این استتت كه راهی برای بازی با مردم در آن نمیبینند و مردم‬ ‫مستقیمن در جریان سیستم سیاسی قرار دارند و خود آنها این سیستم را شکل میدهند‪ .‬شرایط ایرانارشیسم‬


‫علی عبدالرضایی | ‪124‬‬

‫برای ایران رهاییبخش است؛ زیرا چهل سال تجربهی خفقان‪ ،‬معنای ارتباط را نابود كرده و حاال با بازیهای‬ ‫جدید‪ ،‬جمهوری استتالمی در حال افشتتا شتتدن استتت‪ .‬اگر شتترایط به این اندازه بحرانی نبود و میتوانستتتیم‬ ‫جمهوری استالمی را نادیده بگیریم‪ ،‬تالش میكردم تا علت اصتلی شرایط فعلی ایران را به همه بشناسانم و‬ ‫آن علت هم چیزی جز ستنت هزاروچهارصتتد ستاله نیستت‪ .‬در واقع به آیینی باور داریم كه ایرانی در آن به‬ ‫مثابه برده تعریف شتده و دلیل ستیدستاالری در ایران كنونی هم همین مستئله استت‪ .‬در اصتل علت اصلی‬ ‫سیستم طبقاتی در كشورمان مالها هستند‪ .‬مثلن در دورهی پهلوی‪ ،‬رضا شاه خواستار یک جمهوری دمکراسی‬ ‫بود اما همین مالها در آن دوره به دلیل حفظ ستتاختار طبقاتی و خرافهپرستتتی كه اكس تیژن زنده ماندنش تان‬ ‫محستتوب میشتتد‪ ،‬با این مس تئله مقابله كردند‪ .‬پس در نهایت به این نتیجه میرستیم كه تا امروز‪ ،‬با دخالت‬ ‫مستقیم مردم در حکومت مخالفت شده و اگر این روند ادامه پیدا كند‪ ،‬آن جامعه همچنان بیمار خواهد ماند‪.‬‬ ‫وقتی در حال حاضتر سیاستِ فریب نقشی جدی را ایفا میكند و ما را به این شرایط رسانده‪ ،‬بهتر نیست به‬ ‫ستمت سیاست صداقت حركت كنیم؟ سیاستی كه در حال حاضر راه حل مناسبیست و یکی از اساسیترین‬ ‫مباحث ایرانارشیسم محسوب میشود‪.‬‬ ‫در بستیاری از مواقع كه من موضتوعی را با توجه به مولفههای ایرانارشتیستم بررسی میكنم‪ ،‬مخاطبان‬ ‫بحث من را به آن مولفهها (ستوستیالآنارشتیستم‪ ،‬پستتآنارشیسم و‪ )..‬نسبت میدهند‪ ،‬اما در اصل من پیرو‬ ‫هیچكدام از این مولفهها نیستتتم‪ ،‬ایدهی من ربطی به ذهنیتی كه ایرانیها از آنارشتتیستتم دارند‪ ،‬ندارد‪ .‬ما در‬ ‫ایرانارشتیسم ابتدا ایران را بیان میكنیم؛ یعنی با یک ایرانشهری مواجه هستیم‪ .‬اما قبل از آن باید سواالتی را‬ ‫مطرح كنم‪ .‬شتما چقدر ایرانویچ را میشناسید؟ چقدر از ایران و «خطهی خیر» شناخت دارید؟ هویتی را كه‬ ‫توسط اسالم تحریف شد‪ ،‬میشناسید؟ آیا با زبان و تاریخچهی یونان آشنا هستید؟ عدهای میگویند ما هرگز‬ ‫فلسفه نداشتیم‪ ،‬اما آیا واقعن به این موضوع باور دارید؟ جملهی «هرگز فلسفه نداشتیم» به هیچوجه نمیتواند‬ ‫منطقی باشتد‪ .‬چهطور ممکن استت كه در دوران داریوش‪ ،‬ما فلستفه نداشتته باشیم ولی برای حمله به آتن‪،‬‬ ‫ارتش بزرگی داشتته باشتیم و مردم آتن هم بهجای وحشت و فرار‪ ،‬به تماشای عهمت این ارتش تکنیکال و‬ ‫مدرن بنشتینند؟ چگونه میتوان در صتنعت به این اندازه پیشترفت كرد‪ ،‬آن هم بدون وجود فلستفه؟ اصولن‬ ‫شتاخههای مختلف علمی بههم مرتبط هستتند‪ ،‬و شتما بدون داشتتن ذهنیت‪ ،‬نمیتوانید در عینیت پیشرفت‬ ‫كنید‪ .‬چهطور ممکن استت افالطون و ارسطو از یونان برای مطالعهی فلسفه به منطقهای به اسم اِراک (ایران)‬ ‫ستفر كرده باشتند‪ ،‬ولی ما فلسفهای نداشته باشیم؟ پس ما به نسبت صنعتی كه در آن دوره داشتیم‪ ،‬قدمهایی‬ ‫هم در فلسفه برداشتهایم‪ .‬اما دلیل این بحثها چیست؟ در اینجا ما با خرد روبهرو هستیم‪ ،‬خردی كه من آن‬ ‫را سوف مینامم و حاال این خرد گم شده‪ ،‬خردی كه شخصی مثل شمس تبریزی را ساخته است‪ .‬به نهر من‬ ‫این گمشتدن ستازندهی یک خیر و شتر است‪ ،‬یک برخورد دوآلیستی كه جهان را برای ما دو تکه میكند و‬ ‫غرب و شتترق را در ذهن ما میستتازد‪ .‬اغلب به این مستتئله دقت نمیكنند كه خطهی بین ایران و عراق‪،‬‬


‫‪ | 122‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫كاربردی جز تقستتیمبندی نفت هم دارد و اینكه چرا آمریکا در اولین حمله به عراق‪ ،‬بهجای هدف گرفتن‬ ‫وزارت دفاع كه در مقابل مركز قدیمیترین اسناد تاریخی این كشور‪ ،‬یعنی كتابخانهی ملی عراق قرار دارد‪،‬‬ ‫خود كتابخانه را هدف میگیرد؟ در مقابل این حمله‪ ،‬هیچ تریبونی خبر مورد نهر را پوشتتش نمیدهد‪ .‬اما‬ ‫عدهای از باستتانشناسهای آمریکایی‪ ،‬با این كار مخالفت میكنند و برای اینكه روشنگری كرده باشند‪ ،‬در‬ ‫اینباره چند مقاله مینویسند‪ .‬در اصل ما با این بحثها به دنبال تاریخ گم شدهی خودمان میگردیم‪ .‬تاریخی‬ ‫كه با خرافات جایگزین شتده و نتیجهی این خرافات‪ ،‬ایران فعلی را برای ما رقم زده است‪ .‬البته ما تا دورهی‬ ‫صتفوی و ورود شتیخ كركی تالش كردیم كه توستط ستوفیستها‪ ،‬اسالم را تحریف كنیم و این تالش موثر‬ ‫بود‪ .‬اهمیت ایرانارشیسم و نوكمونالیسمِ در دل آن‪ ،‬توجهیست كه نسبت به تاریخ دارد‪ .‬در واقع ایرانارشیسم‬ ‫با نگاهی تاریخی و زبانمحور مستائل مختلف را بررسی میكند‪ .‬در تاریخ یونان نگاه فالسفهی ایرانی نسبت‬ ‫به زبان را سفسطه نامیدهاند زیرا اساسن فیلسوفان یونانی از درک چنین مقولهای عاجز بودند‪ .‬مقولهای كه در‬ ‫عصتر معاصتر كستانی چون دریدا با آن معروف شتدند‪ .‬اینها بحثهایی هستند كه ارتباط ایران با جهان را‬ ‫تعریف میكنند و چگونگی برخورد با آن را برای ما مشخد میسازند‪.‬‬ ‫گتارد متا قبلن در مواجهته با جهان مدرن‪ ،‬گارد احمقانهای بوده؛ چون هیچكس اشتتتارهای به این‬ ‫دیستکورسهای تاریخی نکرده و در اصل كسی شناختی از ایران نداشته كه توانایی حل این مسائل را داشته‬ ‫باشتد‪ .‬پس در این میان نقش ما مهم خواهد بود و استاستن نگاه ما به این مستئله به هیچوجه ناسیونالیستی‬ ‫نیست و جنبهی روشنگرانه دارد‪ .‬مثلن غربیها مركز فلسفهی غرب را تاریخ یونان میدانند و اهمیت ویژهای‬ ‫به آن میدهند‪ .‬در واقع تاریخ یونان همان تاریخ ماستتتت چون همانطور كه گفتم فالستتتفهی یونانی در‬ ‫بینالنهرین آموزش میدیدند‪ .‬در اصتل یونانیها بیشتر از اینكه غربی باشتند‪ ،‬شرقی هستند و این مسئله را‬ ‫میتوان از انطباقی كه با فرهنگ یونان داریم‪ ،‬استتنباط كرد‪ .‬مثلن ستوفیسم در یونان بسیار رواج دارد و شیخ‬ ‫گیالنی در آنجا دارای طرفداران زیادیست‪ .‬ما تفاوتهای بسیاری با غربیها داریم؛ ولی تقریبن هیچ تفاوتی‬ ‫با یونانیها نداریم‪ .‬و اگر عدهای از ما فکر میكنند كه با یونان متفاوت هستیم‪ ،‬دلیلش عدم درک ما از جهان‬ ‫استت و این مستئله‪ ،‬نتیجهی تالشهای جمهوری استالمی بوده تا ما در زیرزمین جهان زندگی كنیم‪ .‬قبل از‬ ‫جمهوری استتالمی‪ ،‬فرهنگ ایرانی در مركز قرار داشتتت و انیرانیها در حاشتیه بودند‪ .‬ولی حاال تمامی منش‬ ‫جمهوری اسالمی بر پایهی انیرانیت است و تالش كردهاند ایرانی را به فراموشی بسپارند‪ .‬فیلسوفهای یونان‬ ‫باستتان چون نمیتوانستتند زبانمحوریِ فالسفهی ایران را درک كنند‪ ،‬با تحقیر از این باب كه فیلسوفهای‬ ‫ایرانی در ازای تدریس پول میگیرند‪ ،‬به نقد آنها میپرداختند‪ .‬غافل از اینكه فیلستوفان ما باورشان بر سفر‬ ‫و زیستت بود و راهی جز تدریس برای گذران زندگی نداشتتند‪ .‬قبلن هم اشاره كردم‪ ،‬سفسطه در واقع ایراد‬ ‫نیست و متاسفانه كسی هم این مهم را ریشهیابی نکرده است‪ .‬عدهای به خاطر این موضوع‪ ،‬فلسفهی ایران را‬ ‫ضعیف در نهر میگیرند‪ ،‬در حالی كه همین نگاه زبانی یا سفسطه‪ ،‬بعدها توسط اشخاصی مثل دریدا‪ ،‬دوباره‬


‫علی عبدالرضایی | ‪121‬‬

‫در فلستفه احیا میشتود و یا در پستتمدرنیسم وقتی كه با مقولهی زبانخدایی مواجه میشویم‪ ،‬رد پای این‬ ‫نگاه به چشتتم میخورد‪ .‬اگر بخواهیم همین مقوله را ریشتتهیابی كنیم؛ باید به ادبیات كالستتیک در جهان‬ ‫برگردیم‪ .‬در ادبیات كالستتیک با نوعی موهومخدایی روبهرو هستتتیم و در هر گوشتتهای از جهان‪ ،‬تفکری‬ ‫دربارهی وجود نوعی خدا در آثار ادبی رخنه كرده بود‪ .‬آلمان بعد از جنگ جهانی دوم‪ ،‬با توجه به اینكه‬ ‫مجبور بود سبک معماری خاصی را برای پناه گرفتن مردم اِعمال كند‪ ،‬جریانی را رقم زد كه به پستمدرنیسم‬ ‫در ادبیات بدل شتد‪ .‬آلمان در آن برههی زمانی‪ ،‬شروع به ساخت خانههایی مثل قوطی كبریت كرد و ساختار‬ ‫معماری كالستیک را بههم زد‪ .‬در این میان‪ ،‬با توجه به شترایط جوی آن دوره‪ ،‬آمار خودكشی در این كشور‬ ‫باال رفت‪ .‬بعد از گذشتتن از این برههی زمانی‪ ،‬آلمانیها برای احیای زندگی شتروع به احیای سنت كردند و‬ ‫در این بازستازی‪ ،‬دستت روی زبان گذاشتتند و این جریان دقیقن جریان ستفسطه در ایران باستان است كه‬ ‫بعدها در فرانسته توستط اشخاصی مانند دریدا و در آلمان دوباره شکل گرفت‪ .‬بیشک اگر مخاطب خالقی‬ ‫خوانندهی این بحث باشد؛ در نهایت با پیگیری متوجه خواهد شد كه چرا عبدالرضایی ایران را به آنارشیسم‬ ‫پیوند میزند و چرا قدیمیترین آنارشیست را منصور حالج میپندارد‪ .‬حالجی كه برای «انا الحق» و اهمیت‬ ‫«من» كشتته شتد و آنارشتیسم را در ایران معرفی كرد‪ .‬همانطور كه روش فکری در ایران با مانی آغاز شده‬ ‫بود‪ .‬مانیای كه بر یونانیان هم اثر گذاشتتت و شتتما میتوانید نتیجهی این تاثیر را با آتشتتکدههای مانویت در‬ ‫یونان ببینید‪ .‬اگر دقت كنید بعد از ادیان ابراهیمی‪ ،‬تمامی روشتتنفکرها اعم از مانی و زرتشتتت بدل به پیامبر‬ ‫میشتتوند‪ .‬اصتتولن مقام زرتشتتت باالتر از یک پیامبر استتت كه بخواهند مذهب را به او نستتبت بدهند‪ .‬پس‬ ‫چهطور میتوانیم در آن دوره زرتشتت را داشتته باشیم‪ ،‬ولی فلسفه نداشته باشیم؟ بعدها كه مالها وارد ایران‬ ‫شدند‪ ،‬با نسبت دادن حکمت و خزعبالت دیگر‪ ،‬امثال مالصدرا را كه بویی از فلسفه نبرده و دیسکورسهای‬ ‫ظاهرن سنگینش را در پایهی دیپلم تدریس میكنند‪ ،‬به عنوان فیلسوف ایرانی معرفی كردند‪ .‬بحث اصلی ما‬ ‫بازنویستی ایران و ایرانیستت‪ .‬وقتی من از گذشته حرف میزنم‪ ،‬یعنی باید آن را دوباره نوشت و به مثابهی‬ ‫یک شتعر‪ ،‬آن را كشف و از آن گرهافکنی كرد‪ .‬زمانی كه من اهریمن را «اندیشهی بد» معنا میكنم‪ ،‬از برتری‬ ‫ایران باستتان نستبت به شتیطانسازی و پرداختن به شیطان به عنوان یک ابژه حرف میزنم‪ .‬ما با پرداخت به‬ ‫همین مستتائل استتت كه كوروش و اهورامزدا را معنا میكنیم؛ مواردی كه بعد از استتتعمار عربی به ابتذال‬ ‫كشتیده شتده و مخفی شدهاند‪ .‬بعد از این استعمار‪ ،‬با «صوفیسم» مواجه شدیم كه بازنویسی «سوفیسم» بود‪.‬‬ ‫مثلن علی را جایگزین مهر كردند! در اصتل صوفیسمی كه ما در ایران و مجاورت ایران با آن مواجه هستیم‪،‬‬ ‫ورژن اسالمی سوفیسم و خرد ایرانیست كه منشأ آن را به ابتذال كشاندهاند‪ .‬به همین دلیل باید همهچیز را از‬ ‫نو بازنویسی كنیم‪ .‬در این دوره ما با كوردهایی صوفیمآب مواجهایم كه از «حق» و «هو» حرف میزنند‪ .‬البته‬ ‫در اصتل این اشتخاص از مهر و میترائیسم میگویند اما به دلیل اسالم حاكم بر جو حکومتی ایران‪ ،‬خودشان‬ ‫هم دركی از پیشتینهی این مستائل ندارند‪ .‬برای مثال شتمشتیر دو لبه چرا دست علیست؟ هیچكدام از سنی‬


‫‪ | 121‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫مستلکها كه تاریخ حقیقی استالم را نوشتتهاند و با اینكه علی را به عنوان خلیفهی چهارم میشناسند‪ ،‬باور‬ ‫ندارند كه او شتمشتیر دو لبه داشتته استت‪ .‬تمامی این شتباهتها بازی سوفیستهای ایرانی بود‪ .‬مثلن آنها‬ ‫شتاهزادهای ایرانی را به عنوان زن حسین صحرای كربال معرفی میكردند‪ ،‬در صورتی كه صرفن فقط یک زن‬ ‫زیبای ایرانی همراه حستتین بوده نه شتتاهزاده‪ ،‬و یا حستتین را به تقلید از ستتیاوش‪ ،‬بزرگ جلوه میدادند‪.‬‬ ‫سوفیستها همچنین در تعریفی كه از امام دوازدهم ارائه میدهند‪ ،‬در اصل سوشیانت را به تصویر میكشند‪،‬‬ ‫البته بعدها مس تیحیت نیز این خصتتلت ستتوش تیانت را به عیس تا میدهد‪ .‬تمامی این تعاریف یعنی ما نگاهی‬ ‫تاریخی به مفاهیم داریم و بر این باوریم كه برای شناخت و اشراف بیشتر نسبت به مسائل مختلف‪ ،‬باید به‬ ‫گذشتتته برگردیم و خردی را كه از آن حرف میزنیم‪ ،‬قبل از تمام این بازیها پیدا كنیم‪ .‬امروزه ذهنیت‬ ‫)‪ (subjectivity‬از بین رفته و تنها بُعد عینی )‪ (objective‬باقی مانده است‪ .‬ما به دنبال نوعی احیا و نو كردن‬ ‫گذشتته هستتیم‪ ،‬یعنی قصد داریم گذشته را احضار كنیم اما عالقهمند به گذشته نیستیم‪ ،‬بلکه تنها مایل به نو‬ ‫كردن آن هستیم و در پی ساختن آینده‪ .‬میخواهیم دیروز را كشف كنیم و خوب میدانیم چیزی كه در حال‬ ‫حاضتر داریم مشتتی خزعبل است كه افتخاری برای ما ندارد‪ .‬ما به دنبال حکمت ایرانی هستیم؛ حکمتی كه‬ ‫شمس تبریزی را ساخته‪ ،‬حکمتی كه فالسفهی یونان را به شهرت رساند‪ .‬اگر كسی بخواهد ریشهی تاریخی‬ ‫ایرانارشیسم را بشناسد؛ باید به مباحثی چون میترائیسم اشراف داشته باشد و من فکر نمیكنم روشنفکرهای‬ ‫ایرانی به دركی از این موضتوع رسیده باشند‪ .‬حتی شاعر ایرانی هم ادبیات كالسیک را نمیشناسد و وقتی از‬ ‫غزل و ستبک هندی حرف میزند‪ ،‬بنیادیترین مباحث این نوع شتعر را نمیداند‪ .‬در چنین شرایطی چهطور‬ ‫میتوان انتهار داشتت معرف علوم انسانی این كشور اشخاصی مثل زیباكالم و ا كرم نباشند؟ دو نفر كه جز‬ ‫نخبهكشتی و تخریب استتتعدادهای ایرانی از پس هیچ كاری برنمیآیند‪ .‬البته نمیتوان این موضتتوع را نادیده‬ ‫گرفت كه بخش عهیمی از ورودیهای دانشتتگاه استتم و رستتمداری مثل دانشتتگاه تهران‪ ،‬از بدنهی نهام و‬ ‫خانوادههای پاستدار و بسیجی هستند؛ ولی مطمئنن بین این افراد‪ ،‬استعدادهایی هم وارد دانشگاه میشوند و‬ ‫در نهایت با ظاهرن استتاتیدی كه نام بردم‪ ،‬راه به جایی نمیبرند‪ .‬وقتی شتتخد فاالنژی مثل زیباكالم در‬ ‫دانشتگاه تهران علوم ستیاستی تدریس میكند‪ ،‬نتیجهاش میشود همین مجلس و نمایندهها‪ ،‬مجلسی كه هیچ‬ ‫تفاوتی با باغی كه مورد هجوم گاوها قرار گرفته‪ ،‬ندارد (به یاد بیاورید نمایندهی مجلسی را كه در مواجهه با‬ ‫دو كلمهی «موزهی لوور»‪ ،‬كلمهی «لوور» را نمیتوانستتتت بخواند)‪ .‬فکرش را بکنید نمایندگان مجلس یک‬ ‫كشور‪ ،‬هاج و واج به آسمان خیره شدهاند تا خدا تاالپی بر فرق سرشان پیاده شود‪ .‬بهراستی آیا این نمایندگان‬ ‫ایرانی هستند و با ما هموطناند؟‬ ‫ما كسی را به جنگ دعوت نمیكنیم؛ بلکه همه را به عیاشی فرامیخوانیم‪ .‬از همه میخواهیم شادی كنند‬ ‫و به شتعف برسند؛ چون در این صورت است كه توان فکر كردن خواهند داشت‪ .‬ذهن غمگین‪ ،‬ذهنی كه از‬ ‫انواع و اقستام نیازهای اجتماعی دچار محدودیت شتده‪ ،‬چگونه میتواند تفکری داشته باشد؟ در آن دورهای‬


‫علی عبدالرضایی | ‪124‬‬

‫كه ایران بودم یک آموزشتتگاه كنکور را مدیریت میكردم‪ ،‬و با اینكه رفتار قاطعی داشتتتم‪ ،‬ولی صتتداقت در‬ ‫روابط با دانشآموزانم همیشتته برقرار بود‪ .‬در آن زمان من از رفتار دانشآموزان متوجه شتتدم كه اكثر آنها به‬ ‫خودارضتایی اعتیاد دارند‪ .‬در واقع خانوادههای این دانشآموزان فکر میكردند كه فرزندانشان در حال آماده‬ ‫شدن برای كنکور هستند‪ ،‬در صورتی كه آنها همهچیز را كیر و كوس میدیدند و در ذهنِ خود آزاد نبودند‪.‬‬ ‫این بند را مال و مالئیستم با رواج جاكشتی و لذتفروشتی بهوجود آورده و زن را به كاال تبدیل كرده است‪.‬‬ ‫همین مالها با شتترمگاه نامیدن كوس‪ ،‬زن را از زنانگی شتترمگین كرده و زندگی را از ایران گرفتهاند‪ .‬تمامی‬ ‫مواردی كه اشاره كردم یک دلیل دارد؛ آنهم چیزی جز عدم شناخت ما از سنت ایرانی و ایران باستان نیست‪.‬‬ ‫عدهای در این میان فقط مینویستتند كه ایرانیها قومی آدمكش بودهاند! كه اگر اینگونه استتت پس چهطور‬ ‫كوروش توانسته قوم چموش یهود را نجات دهد؟ كوروش از دل چه فرهنگی بیرون آمده كه یهودیان و كل‬ ‫جهان او را ستتتایش میكنند؟ چرا ما دیگر حرفی از آن فرهنگ و دین و میترائیستتم نمیزنیم؟ ما مهرداد و‬ ‫مهران و میترا را صتتدا میزنیم ولی اینها برای ما چیزی جز استتم نیستتتند‪ .‬واژهی «مهر» را مقلوب كرده و‬ ‫«رحم» را بته جایش تعریف كردند‪ ،‬رحم را بر وزن فعالن بردند و تبدیل به «رحمان» شتتتد و به ما گفتند‬ ‫رحمان همان «مهران» استت! «پارستی» و «پِرسی» نیز به «فارسی» و «فارت» تبدیل شدند و هر چه فحش به‬ ‫زبان عربی وجود داشتت‪ ،‬بدل به استم فارستی كردند‪ .‬من با داستانی به نام «شتر گاو گوسفند» كه در هر دو‬ ‫كتاب «بدكاری» و «تختخواب میز كار من» استت‪ ،‬آن را آوردهام؛ به صتورت طنز به نقد اسامی عربی كه جز‬ ‫تحقیر و نگاههای ستکسیستی به زن و مرد چیزی ندارند‪ ،‬پرداختهام‪ .‬ما در ایران فردی مثل شفیعی كدكنی را‬ ‫داریم كه عربی را خوب میداند و خود را مستقل تلقی میكند؛ اما در اینباره سکوت كرده است‪ .‬چرا؟ چون‬ ‫یک تودهایستتت و تودهای فعالیتی جز نخبهكشتی ندارد! مثلن فاشتیستتتی مثل مشتتایی را در نهر بگیرید كه‬ ‫تالش میكند تا مهدی موعود را به ستوشتیانت پیوند بزند و البته آنقدر احمق استت كه نمیداند سوشیانت‬ ‫آمدنی نیستت! ستوشتیانت در ذهن اتفاق میافتد و در واقع همان خرد و تفکر استت‪ .‬ستوشیانت به مثابهی‬ ‫انستانیت است و اگر انسان به معنای واقعی‪ ،‬به كمال برسد یعنی به سوشیانت رسیده‪ .‬اما مالها این مفهوم را‬ ‫بدل به مهدی موعود و منجی جهان كردهاند! به نهرتان نجات جهان توستتط یک نفر ممکن استتت؟ چنین‬ ‫ایدهای بیش از اندازه دور از ذهن استت‪ .‬حتی مالها دركی از اهریمن هم ندارند‪ .‬اهریمن همان اندیشهی بد‬ ‫است‪ .‬مثل ریاكاری‪ ،‬دزدی و درو گویی كه سمت بدی دارد! اگر ما همهی این مفاهیم را درست بشناسیم و‬ ‫مطالعه كنیم‪ ،‬به ایرانیت و در اصل به انسانیت نزدیک خواهیم شد‪ .‬ما باید ایران و ایرانی را تحلیل كنیم‪ .‬اول‬ ‫باید بدانیم كه آیا اشخاص ساكن ایران‪ ،‬ایرانی هستند؟ تنها چیزی كه ساكنین فعلی ایران به آن ربطی ندارند‪،‬‬ ‫ایرانیت استتت! اگر بدانند كه گذشتتتهی ایران چه چیز بوده و آنها در كجا ستتکونت دارند؛ باید به گذشتتته‬ ‫برگردند و خودشان را بازیابی كنند‪ .‬مثلن وقتی ما از ایرانویچ حرف میزنیم‪ ،‬با نشانهها و زبان و تاریخ طرف‬ ‫هستیم‪ .‬ولی ضعف ما اینجاست كه تاریخ را به یاد نمیآوریم! برای مثال شما نمیتوانید تاریخ انگلیس را از‬


‫‪ | 129‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫یک شتخد انگلیسی سلب كنید و یا نمیتوانید فیلسوفهای فرانسه را از فرانسویها بگیرید‪ .‬اما در عوض‬ ‫وقتی تركیه به راحتی مولوی را تُرک میكند‪ ،‬كست تی در كشتتتور ما حرفی نمیزند! مال كه دركی از این‬ ‫موضتوعات ندارد‪ ،‬او فقط باید حستین و علی را زنده نگه دارد تا گرستنه نماند‪ .‬جالب اینجاست كه مالها‬ ‫حتی علی را هم نمیشناسند‪ .‬علی الت و چاقوكشی بیش نبود و با اینكه داماد محمد بود ولی خالفت را از‬ ‫او گرفتند و در آخر هم وقتی خلیفه شتتد‪ ،‬همهچیز را خراب كرد‪ .‬مالها هر چیزی كه از علی میگویند‪،‬‬ ‫مربوط به همان مهر استت‪ .‬این اشتتباهات و اعتقادات مردم است كه كشور را میسازد و مردم هستند كه به‬ ‫ملت منجر میشتوند و استاسن جملهی «با اعتقادات مردم كاری نداشته باشید» اشتباه است‪ .‬مردم ایران حتی‬ ‫نفس كشتیدن را هم بلد نیستتند‪ .‬ما باید سترا یادگیری مستائل اصولی برویم و آنها را در خودمان درونی‬ ‫كنیم‪ .‬در حال حاضتتر چیزهایی كه نباید‪ ،‬در ما درونی شتتده و باید آنها را دور بریزیم‪ .‬در هر فرهنگ و‬ ‫ستیستتمی وظیفهی اساسی مدیا‪ ،‬آموزش است ولی متاسفانه آموزش در مدیای ایران جایی ندارد‪ .‬در حالت‬ ‫كلی ایرانارشتیستمی كه من از آن حرف میزنم؛ دارای ساختاری فلسفی و كاملن ایرانیست‪ .‬من با توجه به‬ ‫رویکرد پستتمدرنیستتی و احیای ستنت‪ ،‬بخش مهم ستنت را برداشتهام‪ .‬جای كدخدا تعریف شورا را ارائه‬ ‫دادهام و نشتان دادم كه چگونه ما میتوانیم یک كانتون برای ادارهی روستتا داشتته باشیم و روستا را درست‬ ‫مدیریت كنیم‪ .‬یک روستتایی چرا با آنهمه اهمیت و عهمت نقش خودش‪ ،‬باید به شهر مهاجرت كند؟ باید‬ ‫جای ستنت كارگری‪ ،‬برزهگری را تعریف كنیم‪ .‬ما كشتور حاصلخیزی داریم‪ ،‬اما حاال به خاطر سیاستهای‬ ‫احمقانهای كه جمهوری استالمی در پیش گرفته‪ ،‬كشتاورزی ایران نابود شتده است‪ .‬مثلن در گیالن كه برن‬ ‫كاالی تولیدی محستوب میشود؛ بهجای اینكه با مدرن كردن كشاورزی از هر متر مکعب‪ ،‬هجده كیلو برن‬ ‫دریافت كنیم‪ ،‬فقط یک كیلو برن بهدستتت میآوریم و از طرف دیگر هم جمهوری استتالمی به ایران برن و‬ ‫گندم وارد میكند! آیا این كار نشان از خصلت جاكشی این سیستم ندارد؟‬ ‫ما باید این ایرادات را در كشتاورزی رفع كنیم و همانطور كه شتاهد تولید در روستتا هستیم‪ ،‬پیشرفت‬ ‫اقتصتادی هم داشتته باشتیم‪ .‬خیانتهایی كه مال در این چهل ستال به ایران كرده‪ ،‬به هیچوجه قابل بخشش‬ ‫نیست و تنها راه پاک كردن این كثافتها از ایران‪ ،‬آتش است‪.‬‬ ‫در ایرانارشتیستم تمامی مباحث تاریخی‪ ،‬زبانی و فلستفی اِعمال شتده و قسمتهایی را هم با توجه به‬ ‫شتناختی كه از میترائیسم داشتهام و البته توضیحاتی هم كه از فرهنگ ایرانی در دست داشتیم‪ ،‬اضافه كردهام‪.‬‬ ‫هیچكدام از مباحث فرهنگ عربی نیز‪ ،‬در این تز جایی ندارند‪ .‬ما باید آزاد فکر كنیم و آزاد انتخاب كنیم و در‬ ‫نهایت آزادانه فرهنگ عربی را كنار بزنیم‪ ،‬همان فرهنگی كه مثلن قرار بود در این چهل ستتال تمامن در ایران‬ ‫و ایرانی درونی شود!‬


‫علی عبدالرضایی | ‪112‬‬

‫مصائب آنارشیست بودن‬

‫آزادی در آنارشیسم و ایرانارشیسم‪ ،‬حدود ندارد و بیشک مخاطبان من حتمن متوجه این بی حد و مرز‬ ‫بودن شتدهاند‪ .‬اصتولن من در تمام عرصتهها حد و حدود نمیشناسم و حرفم را میزنم‪ .‬در این میان ممکن‬ ‫است به عدهای بر بخورد و در مقابل‪ ،‬تعداد زیادی هم از این موضوع لذت ببرند‪ .‬آنهایی كه اذیت میشوند‪،‬‬ ‫از لحا ستتمنتیک معتاد هستتتند؛ معتاد به اینكه معناهای مورد نهر خودشتتان را بشتتنوند‪ .‬البته ممکن استتت‬ ‫آدمهای خوبی هم باشتتند‪ ،‬ولی دركی از خوبی ندارند و بیشتر به این خوبی معتاد شتتدهاند‪ .‬اینجاستتت كه‬ ‫معضتل ما آغاز میشود‪ .‬جهان ما‪ ،‬جهان ماست و زندگیمان‪ ،‬زندگی ما‪ .‬در واقع انقالب آنارشیستی همزمان‬ ‫كه ستیاستیستت‪ ،‬فرهنگی و اجتماعی نیز هستت‪ .‬آنارشتیستها بر خالف ماركسیستها فرقی بین انقالب‬ ‫فرهنگی و ستیاستی قائل نیستتند‪ .‬آنها انقالب فرهنگی را موكول ب ه بعد از انقالب ستتیاسی یا سوسیالیستی‬ ‫نمیكنند‪ ،‬در حالیكه سوسیالیستهای طرفدار اتوریته یا دولت كارگری‪ ،‬انقالب فرهنگی را در حد مسائل و‬ ‫مشتکالت اقتصتادی تنزل میدهند و فرهنگ و شعور را كاملن وابسته به اقتصاد و سیستم اقتصادی میدانند‪.‬‬ ‫ممکن استت جامعهای ثروتمند باشتتد و مردمش قدرت خرید كتاب را داشتتته باشتتند‪ ،‬ولی از لحا فرهنگی‬ ‫خیلی لیبرو و پیشرو نباشد‪ .‬چنین وضعیتی را در بسیاری از كشورهای دنیا شاهدیم‪ .‬این مسئلهی بسیار مهم‬ ‫كه اغلب نستتبت به آن بیتوجهند‪ ،‬پاشتتنهی آشتتیل ماركستتیستتتها یا ستتوستتیالیستتتهای خطیستتت‬ ‫(ستتوستتیالیستتتهایی كه جنبشهای اجتماعی را برای بهدستتت آوردن قدرت‪ ،‬مطالبه میكنند)‪ .‬در واقع ما‬ ‫همزمان با براندازی‪ ،‬به ستتمت انقالب شتتعوری حركت میكنیم‪ ،‬بر خالف اغلب نحلهها‪ ،‬ایرانارشتتیستتتها‬ ‫انقالب شتتتعوری را بتا عملیتات در میتدان همراه میكنند؛ چون بدون این انقالب شتتتعوری‪ ،‬رستتتیدن به‬ ‫موفقیتهای دیگر غیرممکن است‪ .‬اساسن تمامی جنبشهای زیرزمینی اقلیتها طی دو قرن اخیر‪ ،‬تحت تاثیر‬ ‫فرهنگ‪ ،‬هنر و ادبیات آنارشتتیستتتی و تعلیمات آزاد و بدون مرز به وجود آمدهاند‪ .‬هنر و استتتتیک حاكم و‬ ‫دولتی در تمتامی جوامع طبقتاتی‪ ،‬متدام در ختدمتت ثروتمندان و ستتترمایه داران بوده استتتت‪ .‬اما رویکرد‬ ‫آنارشتیستتها نستبت به این مقوله چیستت؟ ستهم عمده در كال شعر و داستان متعلق به فرودستان بود و‬ ‫بهترین شتاعران كال ‪ ،‬مرزنشتین و ستاكن شهرهای كوچک و دورافتادهاند‪ .‬ما از شهرهای بزرگ كمتر عضو‬ ‫میگرفتیم و بیشتر بر فرودستان و اقلیتها تاكید داشتیم‪.‬‬


‫‪ | 111‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫چندی پیش دربارهی ریاستتارتیها از من سواالتی پرسیده شد‪ .‬من نفس عمل ریاستارتیها را دوست‬ ‫دارم؛ چون محور اصتلی در كار آنها خشتم است‪ .‬اصولن نهریات آنارشیستی خشممحورند و فلسفهی این‬ ‫نهریات را خشتم نوشتته استت‪ .‬من مدام میگویم تنها سالح شما خشم و رهبران واقعیتان جوانان بهستوه‬ ‫آمدهاند‪ ،‬زیرا میدانم كه ریشهی فلسفهی آنارشیسم خشم بهستوه آمدگان‪ ،‬كارگران و طبقهی فرودست است‪.‬‬ ‫از جمله پیشتتگامان عرصتتهی فرهنگ و ادبیات‪ ،‬دادائیستتتها و ستتوررئالیستتتها هستتتند‪ .‬در مانیفستتت‬ ‫ستوررئالیستها كه در سال ‪ 1924‬در پاریس منتشر شد‪ ،‬گفته شده كه به خیابانها بریزید و شیکپوشترین‬ ‫عابران را بزنید و بدرید‪ .‬اما چرا اینگونه از جنبشها آنارشتیستی تلقی میشوند؟ چون این عده معتقد بودند‬ ‫عابران شیکپوش نشانهای از طبقهی استثمارگر‪ ،‬منفعل و الکیخوش و غیر شهروند هستند‪ .‬آنها از امکانات‬ ‫شتهروندی استتفاده میكنند اما ستیاستی نیستند‪ .‬الکیخوش بودن بسیار فجیع است و بزرگترین ظلمها را‬ ‫همین عده مرتکب میشوند‪ .‬این طبقه مفت و مجانی از امکاناتی كه بعد از جنگ و تالش ما حاصل میشود‪،‬‬ ‫استتفاده میكند و میتوان آنها را جزو طبقهی خاكستری دانست‪ .‬اگر بخواهیم از این زاویه به موضوع نگاه‬ ‫كنیم نمیتوانیم ریاستتارتیها را افرادی الکیخوش بنامیم و رهبرشتان را سانسور كنیم‪ .‬مهم نیست كه لیدر‬ ‫ریاستتارت یعنی محمد حستینی وابسته به اطالعات سپاه است یا نه‪ ،‬مهم كار آن جوان است كه در نهایت‬ ‫شتتتجتاعتت‪ ،‬نتارنجک و یا كوكتلمولوتوف را در پایگاه بستتتی میاندازد‪ .‬حركت این جوان‪ ،‬یک حركت‬ ‫آنارشتیستتیست زیرا خشممحور است و ایجاد انرژی و روحیهی انقالبی میكند‪ .‬به همین دلیل تمام كسانی‬ ‫كه آن جوانان را بهخاطر لیدرشتتان تخریب میكنند‪ ،‬ضتتد انقالب محستتوب میشتتوند‪ .‬باید از دل خشتتم‬ ‫ریاستتتارتیها تئوری و معناهای انقالبی بیرون آورد (مثل تئوریستتازی برای عملیات ستتاعت ستتیاه‪ ،‬كه‬ ‫معنازدایی از ستطل آشتغال و نستبت دادن زبالهای مهلکتر (بیت رهبری) به سطل بود)‪ .‬در عملیات ساعت‬ ‫ستیاه ما با یک انقالب معنایی مواجهایم و از آنجایی كه ما به عنوان روشتنفکر و فیسلسوف ایرانارشیست‪،‬‬ ‫یک واقعنایرانارشتتیستتت هستتتیم‪ ،‬باید طور دیگری به مستتائل نگاه كنیم‪ .‬در اصتتل ما داریم علیه مقدماتی‬ ‫میجنگیم كه دیگران احیا كردهاند و به نوعی در برابر چرندیاتی كه به آنارشیسم نسبت میدهند‪ ،‬ایستادهایم‪.‬‬ ‫در فرهنگ لغات‪ ،‬آنارشتتتیستتتتها را بیقانون و ضتتتد قانون توصتتتیف میكنند‪ .‬البته بیشتتتک چنین‬ ‫لغتنامههایی برای استفادهی عوام نوشته شدهاند‪ ،‬زیرا آنارشیستها قوانین و اصول خاص خودشان را دارند‪.‬‬ ‫در واقع آنها به اخالق ستیاسی پایبندند و از این حیث‪ ،‬اخالقیترین نحله محسوب میشوند‪ .‬آنارشیستها‬ ‫به هر قیمتی در هر مدیایی ظاهر نمیشوند و اهل معامله نیستند‪ .‬مثلن در حال حاضر ایرانارشیسم تنهاست و‬ ‫تحت ستیطرهی سانسور همهجانبه است‪ ،‬زیرا وارد هیچ نوع معاملهای نشده‪ ،‬از كانالهای تلگرامی مشکوک‬ ‫حمتایتت نکرده و كتاری بتا تلویزیونهای استتتتعمارگر ندارد‪ .‬در منابع و كتابهای احزاب مختلف اعم از‬ ‫راستتیها و تئوكراتها (دینمحور)‪ ،‬آنارشیستها به عنوان آدمهای جانی‪ ،‬بیحیا و وحشی توصیف شدهاند‬ ‫كه تا مغز استتخوان به میکروب ستیفیلیستی كمونیستم مبتال هستتند! سلطنتطلبها اغلب ما را كمونیست‬


‫علی عبدالرضایی | ‪112‬‬

‫میخوانند‪ ،‬در صورتیكه هیچ نسبتی بین ما و كمونیستها وجود ندارد‪ .‬كمونیستها میمیرند تا دیکتاتوری‬ ‫پرولتاریای دلخواهشان را بهدست بیاورند‪ .‬در صورتی كه ما اساسن ضد دولت و تمركز قوا هستیم‪ .‬به همین‬ ‫دلیل تمام پیشتتنهاداتی را كه دیگران میپذیرند‪ ،‬رد میكنیم زیرا ما به شتتدت از قدرت و رئیس و ریاستتت‬ ‫متنفریم‪ .‬اغلب كستانی كه به دنبال ریاستت هستتند‪ ،‬از رانتها و موقعیتهای سترشتار از سود سوءاستفاده‬ ‫میكنند‪ .‬خیلیها دربارهی دمکراسی حرف زدهاند‪ ،‬اما اولین نحلهای كه دمکراسی مستقیم در ایران را تئوریزه‬ ‫كرد‪ ،‬ما بودیم‪ .‬ما معتقدیم باید میکس و تركیبی از دمکراستی مستتقیم و دمکراستتی غیرمستقیم در حکومت‬ ‫آیندهی ایران برقرار شتود تا به آزادی مدنهرمان برستیم‪ .‬ایرانارشتیستم تنها جنبشتتیست كه اعتقاد دارد اگر‬ ‫حاكمیت به مردم برستد و واقعن ستوستیالیستتی باشتد‪ ،‬باید در هر شتهر‪ ،‬روستا و محلهای دفاتر و ادارات‬ ‫همهپرستی داشتته باشتیم تا مثلن یک رئیسجمهور چهار ستال فرصتت دیکتاتوری نداشته باشد‪ .‬ما مردمی‬ ‫دیکتاتورستاز و یا رئیسستاز داریم و استالم هم در كشورمان بدل به الیگارشی شده (یک خانوادهی دوازده‬ ‫امامی) و متاستفانه خصلت دیکتاتورسازی در جان و خون مردم رخنه كرده است‪ .‬حتی چهار سال هم برای‬ ‫فرصت دادن به یک شخد یا حزب زیاد است؛ پس باید دفاتر همهپرسی دایر شود‪ .‬این تئوری حاصل یک‬ ‫عمر مطالعه و تحقیق در فرهنگ و تاریخ ایران استتتت و تنها تئوریستتتت كه هنوز از ما ندزدیدهاند‪ .‬چرا با‬ ‫اینكه ما به ستوه آمده و ضد قدرتیم‪ ،‬برای مدل آیندهی حکومت ایران پیشنهاد میدهیم؟‬ ‫ما اولین حزب آنارشتتیستتتی در طول تاریخ ایران هستتتیم و همانطور كه گفتم راستتتها و مذهبیها‪،‬‬ ‫حکومتهای دینی‪ ،‬كاپیتالیستی‪ ،‬لیبرالیستی و در كل حکومتهای قرون وسطایی مثل جمهوری اسالمی به ما‬ ‫لقب كمونیستتهای بوگندو و ستیفیلیستی دادهاند و ستلطنتطلبان هم برای اینكه ما را بکوبند‪ ،‬كمونیست‬ ‫صتدایمان میزنند‪ ،‬چون كمونیستم ستابقهی وطنفروشتی دارد (حزب توده و كمونیستتتهای روسی)‪ ،‬در‬ ‫حالیكه زاویهی ما با حزب توده قابل قیاس با گارد ستتلطنتطلبان نستتبت به آنها نیستتت‪ .‬البته قضتتیه به‬ ‫همینجا ختم نمیشتود‪ ،‬اولین كستانی كه آنارشیستها را هرجومرج طلب نامیدند‪ ،‬ماركسیستها بودند‪ .‬در‬ ‫كتابهای ماركستیستتی آمده‪« :‬آنارشتیستتها هرجومرجطلبان چپ و خُردهبورژواهای پولدار هستند و در‬ ‫عینحال آتشبیاران معركهی ضدانقالباند!» دلیلش هم این بود كه مثلن وقتی در قیام اكتبر روسیه‪ ،‬نیروهای‬ ‫خودی را به خاطر كوچکترین مخالفتی‪ ،‬خائن تلقی میكردند و میكشتند‪ ،‬افرادی مثل كروپتکین به این كار‬ ‫معترض میشتدند و چنین كاری را خالف دمکراستی و نمایهای از دیکتاتوری می دانستند‪ .‬به همین دلیل به‬ ‫آنارشیستها برچسب ضدانقالب میزدند‪ ،‬در حالی كه آنها بیشتر به قتل و زیر پا گذاشتن اصول دمکراسی‬ ‫معترض بودند! میگویند آنارشتتیستتتها پادوهای ایدهآلیستتت هستتتند‪ ،‬یعنی به دنبال آزادیها و آرمانهای‬ ‫ایدهآلیستتتیند‪ ،‬در صتتورتی كه بارها گفتهایم ما به ستتمت این اتوپیا و حکومت بیدولت و آزادی بی حد و‬ ‫حصتتر حركت میكنیم و در اصتتل خواهان آزادی بیمحدودهی بیان هستتتیم و معتقدیم در هیچ كجای جهان‬ ‫چنین آزادیای وجود ندارد و اساسن آزادی بیان مطلق و عدالت واقعی هنوز محقق نشده است‪.‬‬


‫‪ | 113‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫یک آنارشتیست واقعی و باسواد میداند كه ما هرگز به این آرمانها نخواهیم رسید‪ .‬اما سعی میكنیم به‬ ‫ستمتش حركت كنیم‪ ،‬به همین دلیل بحث ستاختار حکومتی نوكمونالیستم را پیش میكشیم‪ ،‬یعنی حکومت‬ ‫مركزی به مثابهی دفتر مدرستته‪ .‬نه اینكه یک مركز ستترمایه داشتتته باشتتیم و شتتهری مثل تهران مركز همهی‬ ‫وزارتخانهها و ارگانهای دولتی و محل خرج تمام درآمدهای مملکتی شود‪ .‬میتوان ساختار یک اتومبیل را‬ ‫طوری تغییر داد كه اجزای آن در سترتاسترش پخش شتود‪ ،‬مثلن در كشور آلمان میبینید كه هر شهری یک‬ ‫استتعدادی دارد‪ ،‬هامبورگ مركز كشتتیرانیستت‪ ،‬بانکداری در فرانکفورت استت و سیاست در برلین قرار‬ ‫دارد‪ .‬ما از همهی اینها در تهیهی مدل نوكمونالیستی ایرانارشیستی استفاده كردهایم‪.‬‬ ‫همانطور كه گفتم آنارشتیستم بارها مورد هجوم و تهمت قرار گرفته‪ .‬مثلن ارتش ستترخ در سال ‪1922‬‬ ‫خطاب به آنارشتیستها میگوید‪« :‬گم شوید و به جایگاه واقعی خود‪ ،‬یعنی زبالهدان تاریخ بروید» و این در‬ ‫حالیستتت كه حاال ارتش ستترخ در زبالهدان تاریخ استتت نه آنارشتتیستتم‪ .‬نحلههای جدید آنارشتتیستتتی در‬ ‫كشورهای مختلف روز به روز بیشتر میشود‪ ،‬در حال حاضر مخالفین و انقالبیهای واقعی در سراسر جهان‬ ‫آنارشتیستتها هستند‪ .‬در مقابل زیادهخواهیهای ترامپ در آمریکا‪ ،‬این سیاهجامههای آنارشیست هستند كه‬ ‫مدام خیابانها را پر میكنند نه كمونیستتها و ستوستیالیستها‪ .‬هر ك جای جهان كه جنبش و تهاهراتی رخ‬ ‫میدهد‪ ،‬پای آنارشیستها در میان است‪ .‬در سال ‪ 1921‬استالین در مقالهای به نام « آنارشیسم یا سوسیالیسم»‬ ‫مینویستد‪« :‬ما بر این باوریم كه آنارشتیستم دشتمن واقعی ماركستیسم است و باید آنها را با یک مبارزهی‬ ‫واقعی مجبور به ستکوت كرد‪ ».‬طبق چنین دیدگاهی استتالین دستت به قتلعام و ستتركوب فجیع در روسیه‬ ‫میزند و با حربهی ستانستور‪ ،‬آنارشتیستم را تحریف میكند‪ .‬اما چرا استالینیستها اینهمه از آنارشیستها‬ ‫وحشتتتت دارند و تودهایها در ایران تخیالت مریض خود را به خورد مردم دادهاند!؟ تمام كتابهای ضتتتد‬ ‫آنارشتیستم در ایران‪ ،‬ترجمهی تودهایهاستت؛ زیرا استتالین پیرو این سیاست بود‪ ،‬اما كروپوتکین برخالف‬ ‫استالین‪ ،‬منطقی و انسانی رفتار میكرد‪.‬‬ ‫ما نحلههای مختلف آنارشیستی داریم‪ ،‬مثلن تولستوی یک آنارشیست مذهبی و بسیار صلدجو بود و در‬ ‫زمان خودش طرفداران زیادی داشتته‪ ،‬و در واقع تنها مستلک مذهبی آنارشتیستتی در جهان از آن تولستوی‬ ‫استت‪ .‬مدعیان دانش ستیاستی كه دائم از گاندی و ماندال مثال میآورند‪ ،‬اغلب بیسوادند و دركی از مسلک‬ ‫تولستتتوی ندارند‪ .‬حتی اصتتالحطلبان ستتوستتیالیستتت كه خوشنامترند‪ ،‬در انتقاد از تاكتیک آنارشتتیستتتها‬ ‫میگویند‪« :‬این یک توهم استت اگر خیال كنید همبستتگی استعمارگران و زورگویان در اثر انفجار چند كیلو‬ ‫دینامیت از هم میپاشتتد‪ ».‬عجیب استتت كه این عده برای ضتتربه زدن دستتت روی آنارشتتیستتتهای خشتتن‬ ‫میگذارند‪ ،‬در حالی كه آنارشیسم جنبههای مختلفی دارد و آنارشیستهای خشن (نحلهای كه در حال حاضر‬ ‫در ایران به آن نیاز داریم) به دنبال تغییرات سریع هستند و من با توجه به این زاویه از ریاستارتیها حمایت‬ ‫میكنم‪ .‬ما دو نحلهی آنارشتتیستتتی داریم یکی مس تالمتجو و اصتتالحگر مثل تولستتتوی و چامستتکی كه در‬


‫علی عبدالرضایی | ‪114‬‬

‫جامعههای دمکراتیکتر به دنبال آزادیهای بیشتر هستتتند و دومی آنارشتتیستتتهای رادیکال و خشتتن كه‬ ‫عملکردشتتتان در جوامع دیکتتاتوری جواب میدهتد‪ .‬آنهتا تخریتبگر و نتابودكنندهاند و جلوی دیکتاتور‬ ‫میایستتتتند و با هیچكس شتتتوخی ندارند‪ .‬معمولن نیروهای انتهامی و پلیس این جوامع بهشتتتدت از چنین‬ ‫آنارشیستهایی در هراسند؛ چون آنها خواهان تغییر و تحول سریع هستند‪ .‬به همین دلیل سوسیالیستهای‬ ‫اصتالحگرا‪ ،‬آنارشتیسم را در آنارشیستهای رادیکال خیابانی و تخریبچی كه پلیسها را كتک میزنند و با‬ ‫آنها میجنگند‪ ،‬خالصتتته میكنند‪ .‬آنها در حالی میگویند كه نابودی حکومت استتتتثمارگر و زورگو در اثر‬ ‫انفجار دینامیت محال استتت كه ما مدام میبینیم با چنین حركاتی انقالب و نابودی دیکتاتور اتفاق افتاده‪ .‬هر‬ ‫انقالبی در دنیا با توجه به تکنیکهایی آنارشیستی میسر شده‪ ،‬حتی انقالب سوسیالیستی لنین در شوروی‪ .‬اگر‬ ‫بیشتر انقالبیون روسیه یا همان بلشویکها میخواستند مسالمتجو باشند‪ ،‬هرگز پیروز نمیشدند‪ .‬هر جا كه‬ ‫حرف از اكتِ در میدان و ترور و خشتونت است‪ ،‬رد پای آنارشیستهای رادیکال را میتوان دید كه همگان‬ ‫مقلدشتان هستتند‪ .‬هر ایستم سیاسی كه مروج عملیات در میدان است‪ ،‬باید از آنارشیستها یاد بگیرد‪ ،‬چون‬ ‫این كار در خون آنارشیسم جریان دارد‪.‬‬ ‫قضیه به اینجا ختم نمیشود و نحلههای دیگری هم دست به تحریف آنارشیسم زدهاند و تنها یک بُعد‬ ‫خاص از آن را برجستته كردهاند‪ .‬آنارشتیستی كه به مرحلهی جنگ رسیده‪ ،‬ناچار وارد خیابان میشود‪ .‬او در‬ ‫این زمان دیگر با كستی تعارف ندارد و اهل عمل است‪ .‬آنهایی كه مثل لوكاو خود را روشنفکر كمونیست‬ ‫میدانستتند‪ ،‬وقتی كه دربارهی آنارشتیسم مینوشتند‪ ،‬میگفتند‪« :‬تشویق ترور و تحسین قتل در ادبیات و هنر‬ ‫مثل كاریستت كه سوررئالیستها انجام میدادند و عملکرد آنها در نهایت باعث جمود فکری شد‪ ».‬اما آیا‬ ‫كار ستتورئالیستتتها واقعن باعث جمود فکری شتتده یا استتاس ادبیات جدید و متاخر را به نمایش گذاشتتته‬ ‫استت؟ استاستن لوكاو نگاهی ماركسیستی به تمام مسائل داشت و شاید به رئالیسم جادویی كه به نوعی از‬ ‫ستتتوررئالیستتتم و متاثر از آندره برتون استتتت‪ ،‬توجه نمیكرد‪ .‬لوكاو در جایی دیگر میگوید‪« :‬ادبیاتی كه‬ ‫خشتونتمحور باشتد‪ ،‬ادبیاتیستت كه باعث جمود فکری میشود و اینگونه هنرمند را بدل به انسانی كر و‬ ‫الل میكند‪ ».‬طبق گفتهی لوكاو‪ ،‬نویسنده اگر فقط از وقایع بگوید و مرید استالین شود‪ ،‬دیگر خواجه نیست‪.‬‬ ‫میبینید؟ همه میخواهند به نوعی آنارشتیستم را سانسور‪ ،‬خفه و تحریف كنند و همین مسئله باعث شد من‬ ‫آنارشتیستت بشتوم؛ زیرا نمیتوانستم این سانسور را تحمل كنم‪ .‬من هم دقیقن مثل آنارشیسم‪ ،‬به عنوان یک‬ ‫ابژهی انستانی و ستوبژهی فکری و اندیشتنده ستانسور شده بودم و در واقع من و آنارشیسم همسرنوشت و‬ ‫همجان بودیم‪ .‬استاستن ریشهی نهریه پردازی و تئوریزه شدن آنارشیسم در جنبش كارگری قرن اخیر است‪.‬‬ ‫خشتم شتدید یک انستان تحقیرشده نسبت به فرد استعمارگر و پرخاشجو را در نهر بگیرید‪ ،‬منهورم همان‬ ‫خشتمیستت كه یک كارگر نستبت به كارفرمای خود دارد و با لحن خاصی مدام به او چَشم میگوید و آن‬ ‫انرژی و خشتم در بدنش ذخیره میشتود‪ .‬در اصل این ما هستیم كه واقعن انسان را رعایت میكنیم و برای‬


‫‪ | 112‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫رعایت انس تان میجنگیم‪ .‬ما نمیخواهیم توهین بشتتنویم پس دستتت به اكت میزنیم و خشتتممان را نشتتان‬ ‫میدهیم تا به ما توهین نکنند و به حدود انستان تجاوز نشتود‪ .‬شما میگویید مثل مسید باشید‪ .‬پس در اصل‬ ‫شتما مستیحی هستتید نه چپ‪ ،‬شتما قربانصتدقهی قدرت میروید و منتش را میكشید‪ .‬همین حاال رضا‬ ‫پهلوی به شما میگوید به خیابان رفته و مخالفت بدنی‪ ،‬ببخشید مخالفت مدنی خود را نشان دهید‪ ،‬اما وقتی‬ ‫جراتش را نتدارید‪ ،‬چگونه میخواهید مخالفت مدنی انجام دهید!؟ یک حکومت تئوكرات كثیف وجود دارد‬ ‫كه ملتش را قتلعام میكند‪ ،‬اما عدهای خواجه مثل بنیصدر كه همپای خمینی جنگیده و مدام دم از تهاهرات‬ ‫و خشتتتونتت میزده‪ ،‬حتاال مردم را بته مبارزهی مدنی و پرهیز از خشتتتونت فرامیخواند‪ .‬مگر این عده در‬ ‫پروسهی انقالب پنجاهوهفت كم ترور كردند و آدم كشتند؟ آنها سینما ركس را با بیش از سیصد نفر انسان‪،‬‬ ‫زندهزنده ستتوزاندند تا مردم آبادان را وادار كنند كه به انقالبیون ملحق شتتوند‪ .‬اما حاال میگویند دستتت به‬ ‫خشتونت نزنید! انقالب پنجاهوهفت چگونه پیروز شتد آقای بنیصدر!؟ آیا آن انقالب مسالمتجویانه پیروز‬ ‫شتتد؟ به هیچوجه‪ .‬تازه محمدرضتتا پهلوی تحصتتیلكرده و تاحدودی روشتتنفکر بود و به ستته زبان مختلف‬ ‫تستتلط داشتتت‪ .‬كستتی كه چند زبان میداند‪ ،‬الاقل یک پنجره در ذهنش بیشتر از دیگران دارد و جهانهای‬ ‫دیگری را شتتناخته و حداقل مثل این مالها نبوده استتت‪ .‬شتتما علیه شتتاه انقالب خشتتن كردید‪ ،‬اما در برابر‬ ‫خامنهای میخواهید انقالبی عاطفی و مستتالمتآمیز داشتتته باشتتید!؟ تازه میخواهید آمریکا هم به كشتتورتان‬ ‫حمله نکند؟ واضد است كه شما قصد ندارید كاری بکنید‪.‬‬ ‫تا به حال ما بیش از ده مانیفست آنارشیستی داشتهایم‪ .‬مثالی را كه دربارهی تولستوی زدم‪ ،‬به یاد بیاورید‪.‬‬ ‫او یک نویستندهی روس‪ ،‬فردی انساندوست و طرفدار آنارشیسم مذهبی_مسیحی بود و اساسن به كاربردن‬ ‫هرگونه خشتتونت در برابر جانیان و قاتالن را منع میكرد و این دیدگاه در زمان خودش طرفداران بستتیاری‬ ‫داشتت‪ .‬آیا این یک نحلهی آنارشتیستتی نیستت؟ پس چرا لوكاو كه درک عمیقی از تولستوی داشت‪ ،‬او را‬ ‫نمیدید و آنارشیسم را تنها در اكتهای خیابانی خالصه میكرد؟ میخواهم شما را متوجه این موضوع بکنم‬ ‫كه چقدر در حق آنارشتیستم خیانت شتده‪ .‬اصتل بر این استت كه آنارشتیستها خود را تنها آلترناتیو برای‬ ‫پیروزی ستوسیالیسم انسانی و آزادیبخش میدانند و به جای دولت و حاكمیت قدرتمند و متمركز‪ ،‬خواهان‬ ‫جامعهی آزادند‪ .‬از نهر ما در جامعهی سرمایهداری‪ ،‬فن و صنعت و تکنولوژی نه تنها در خدمت انسان نیست‬ ‫بلکته مقتدمتات بیمتاری و یتک ستتترطتان فرهنگی و در نهایت مرگ تدریجی را فراهم میكند‪ .‬ما خود را‬ ‫سوسیالیست واقعی میدانیم و هدف اصلیمان حذف استثمار انسان به دست انسان است و آنقدر میجنگیم‬ ‫تا ستبب نابودی دولت طبقاتی و خشتن شتویم‪ .‬این ما هستتیم كه در فعالیتهای ستوسیالیستیمان به افکار‬ ‫آزادیخواهانه و رها میدان میدهیم و فضتتتایی را برای تحقق دمکراستتتی ایجاد میكنیم‪ .‬مبارزه با اعتقادات‬ ‫قرون وستطایی مستجد و منبر و پیشرفت از طریق تعلیم و تربیت عقلی‪ ،‬هدف اصلی ماست‪ .‬در طول تاریخ‬ ‫ایران كستی را نمیبینید كه وقت بگذارد و مستائل ستیاستی روز را از لحا شعوری بررسی كند و توخالی‬


‫علی عبدالرضایی | ‪111‬‬

‫بودن سیاستهای جمهوری اسالمی را به همه نشان دهد و در عینحال افراد زیادی هم دست به تقلید از او‬ ‫بزنند و در آخر سانسورش كنند‪ .‬مثلن در سال چهلودو خمینی چند فحش به شاه میدهد و سالها از فضای‬ ‫ستتیاستتی ایران محو میشتتود و بعدها ادعا میكند كه صتتاحب انقالب پنجاهوهفت استتت‪ ،‬در حالی كه همه‬ ‫میدانیم او هیچكاره بود‪ .‬ما هر روز در حال نهریهپردازی هستیم و در اصل‪ ،‬این جان حقیقت است كه ما را‬ ‫گرد هم آورده تتا بحتث كنیم‪ .‬برای همین بقیته حیرت میكنند و ناگزیرند كه از ما تاثیر بگیرند‪ .‬چرا كه این‬ ‫صتدای حقیقت و انستان است‪ .‬فقط ماندهام كه چرا مدام می پرسند در ازای این كارها به دنبال چه هستی و‬ ‫وقتی پاستخم را میشنوند‪ ،‬باورشان نمیشود كه یک نفر به انسان باور داشته باشد و همهی هدفش تحقق و‬ ‫رعایت انسان باشد‪ .‬انگار حتمن باید پول یا مقامی در حکومت آینده بخواهی تا باورت كنند! اساسن با عقل‬ ‫ایرانی جور درنمیآید كه به دنبال رهبری نباشتتی‪ ،‬چون ایرانی در طول تاریخ فقط شتتاه و مال را دیده و در‬ ‫واقع شاه و مال تنها تصویریست كه مردم ایران از سیاست دارند‪.‬‬ ‫چندی پیش در یک طوفان توئیتری و به خاطر محدودیت توئیتر‪ ،‬من عمدن ستتعی میكردم در جمالت‬ ‫كوتاهی به این پرستتش پاستتخ دهم كه چرا بالهت‪ ،‬میانمایهها و ستتاكنان طبقهی بخورنمیر از ایرانارشتتیستم‬ ‫وحشت دارند؟ آیا تولستوی یا باكونین هرجومرجطلب بودند!؟ آیا اشترنر‪ ،‬دلوز و فوكو این اقتدارستیزان ضد‬ ‫دولت هرجومرجطلب بودند!؟ آیا نوشتتتهای از اینها خواندهاید؟ چهطور كستتی میتواند باكونین روستتی را‬ ‫بخواند و از انسانیت و مرامشان و از اینكه آنها اینقدر تالش میكنند تا انسان‪ ،‬انسان را استثمار نکند‪ ،‬لذت‬ ‫نبرد؟ این توطئهی ماركستیستتها بوده كه آنارشتیستتها را هرجومرجطلب بنامند؛ چون سوسیالیستهای‬ ‫واقعی آنارشتیستها هستند و دلیلش هم این است كه هرگز در پِی قدرت نبودهاند‪ .‬اساسن قدرت انسان را‬ ‫آلوده میكند‪ .‬اینهمه حکومت كمونیستتتی در قرن اخیر داشتتتهایم اما حاال میفهمیم كه وقتی كروپوتکین به‬ ‫لنین میگفت‪« :‬هی احمق! تو به تنها چیزی كه ربط نداری‪ ،‬انقالبی بودن استتتت» چه آگاهی و درک بزرگی‬ ‫داشت‪ .‬لنین همیشه به انقالبی بودنش پُز میداد‪ .‬كانون نویسندگان ایران نیز كتاب تاریخ صد سالگی انقالب‬ ‫اكتبر روسیه را منتشر كرده است! بالهت تا بدین حد!؟ یعنی هنوز میشود در رسای دیکتاتوری مثل استالین‬ ‫نوشت؟ مثلن رهبر راه كارگری مقاالتی دربارهی فیدل كاسترو دیکتاتور كوبا نوشته و چنان قلمفرسایی كرده‬ ‫كه انگار در حال توصتتیف خداستتت‪ .‬این عده نگاهی شتتیعی و مذهبی دارند و فقط به یک راه برای نیل به‬ ‫آزادی معتقدند‪ .‬به همین دلیل من از ایدئولوژیستها انزجار دارم و اساسن ما به این دسته هیچ ربطی نداریم‪.‬‬ ‫اصولن حکومت های ایدئولوگ مانند جمهوری اسالمی یا شوروی سابق‪ ،‬دوآلیست هستند و جامعه را به دو‬ ‫دستتتهی خودی و غیرخودی تقستتیم میكنند‪ .‬واقعن چرا برخی اینقدر عجوالنه دربارهی تِز ایرانارشتتیستتم‬ ‫یتاوهپراكنی میكنند؟ وقتی از استتتتفان ماالرمهی شتتتاعر خواستتتتند نهرش را دربارهی ترور و بمبگذاری‬ ‫آنارشتتیستتتها بیان كند‪ ،‬گفت‪« :‬من كوچکتر از آنم كه راجع به اعمال این مقدستتین نهری دهم‪ ».‬درستتت‬ ‫استت‪ ،‬حقیقتن چنین كستانی مقدس هستتند‪ .‬آدمی كه جانش را كف دستتش میگذارد و یک پایگاه بسی‬


‫‪ | 111‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫(پایگاهی كه مركز ظلم و مردم آزاریست و به نام امنیت‪ ،‬جامعه را ناامن میكند) را به آتش میكشد‪ ،‬قدیس‬ ‫نیستت؟ چرا مردم در ایران از نیروی انتهامی و بستی و ستپاه متنفرند؟ چون پسر فرماندهی نیروی انتهامی‬ ‫ستتیصتتد میلیارد تومان از موستتستتهی ثامنالحج باج میگیرد‪ .‬چنین فرماندهای باید به جامعه امنیت دهد و‬ ‫جلوی باجگیرها را بگیرد‪ ،‬نه اینكه پسر خودش سرباجگیر باشد‪ .‬در مبارزه با حکومت باجگیران‪ ،‬عدهای قیام‬ ‫میكنند و پایگاه آنان را آتش میزنند‪ .‬اما دیگران به آنها فحش میدهند! ماالرمهی شتتاعر نمیتواند از چنین‬ ‫افرادی بد بگوید و معتقد است این اكت آنارشیستی مقدس است‪ .‬چهطور میتوانید به آنها فحش دهید؟ آیا‬ ‫كستتتانی كه جنبش ما را تروریستتتتی میخوانند‪ ،‬به اندازهی ستتتر ستتتوزنی فعالیت انستتتانی كردهاند؟ تمام‬ ‫سلطنتطلبان دورهی پهلوی از زمان رضاشاه تا به امروز معادل كارهای من را انجام دادهاند؟‬ ‫ایرانارشیستها می گویند دولت را كوچک و قدرت را تحقیر كنید تا دیگر هیچ زورگویی مقدس نشود‪.‬‬ ‫در واقع ما میخواهیم هر مقدستتی بدل به معمولی شتتود وگرنه ایران نام دیگر جهنم خواهد شتتد‪ .‬تاویل این‬ ‫چند جمله چیست؟ رهبر ایران در حال حاضر سیّد و مقدس است‪ .‬در روستاها برای سیّد محله نذر میكنند‬ ‫تا در كارهای روزمرهاش موفق شود و عالوه بر این اگر اتفاق خوبی برای نذركنندهها افتاد‪ ،‬به سید محله پول‬ ‫میدهند! دولت كوچک چه معنایی دارد؟ در حال حاضر تمام دولت در تهران متمركز است و همهی امکانات‬ ‫و ثروت از آنجا در ستراستر ایران پخش میشتود‪ .‬به همین دلیل خوزستان و یا بلوچستان اینگونه بدبخت‬ ‫استت‪ ،‬در كوردستتان كار نیست و مرد بانهای مجبور به كولبریست‪ .‬این یعنی دولت در ایران به خوبی در‬ ‫شتتتهرهای دیگر پخش نشتتتده‪ .‬پس قدرت را تحقیر كنید و دستتتت به كوچک كردن دولت بزنید تا آنچه‬ ‫خواستتهی شماست در سرتاسر ایران مثل مراكز استانها پخش شود‪ .‬استاندار هر استان باید مستقل باشد نه‬ ‫اینكه مثل یک غالم حلقه به گوش منتهر اوامر پایتخت بماند‪ .‬او باید استقالل داشته باشد تا درآمد آن استان‬ ‫را در همانجا تقستیم كند‪ ،‬یا به عبارت دیگر مثل یک رئیسجمهور برای استتان خودش تصمیم بگیرد‪ .‬اگر‬ ‫چنین ستتتاختتاری تشتتتکیل شتتتود‪ ،‬دیگر هیچ قومیتی مدام برای احقاق حقوقش اعتراض نمیكند و اتحاد‬ ‫بیشتری بین اقوام شتتکل خواهد گرفت‪ .‬ما چه نیازی داریم یک قبیله را به زور نگه داریم تا عذاب بکشتتد‪.‬‬ ‫اگر قرار باشتد عربهای خوزستتان مدام در رن باشتند‪ ،‬به مرور با ما احساس بیگانگی خواهند كرد‪ .‬آنها‬ ‫فقط به زبان دیگری حرف میزنند و خودشتان را ایرانی میدانند‪ ،‬اما اَعمال حکومت مركزی به شتتکلیست‬ ‫كه انگار آنها ایرانی نیستتتند؛ چون رفتار برابری با آنها نمیشتتود‪ .‬اگر بخشتتی از ستترمایه و امکاناتی كه از‬ ‫خوزستتتان مدام به تهران منتقل میشتتود‪ ،‬به بلوچستتتان یا دیگر جاها برود‪ ،‬آیا باعث اتحاد بیشتر كشتتور‬ ‫نمیشتتود؟ این استتاس تفکر ماستتت‪ .‬تعداد امامزادهها طی این چهل ستتال‪ ،‬چهارهزار برابر شتتده و این در‬ ‫حالیستت كه میگویند مردم ایران ضد عرب هستند‪ ،‬اگر اینطور است پس چرا اینهمه امامزادهی عرب را‬ ‫میپرستتتتند؟ مالها مدام تولید خرافه میكنند و باعث عقبگرد جامعه میشتتتوند‪ .‬وقتی خرافات رواج پیدا‬ ‫میكند‪ ،‬جامعه در سطد قبیلهای میماند‪ .‬مدرنیزاسیون و تکنولوژی جدید به علت مصرفگرایی وارد اجتماع‬


‫علی عبدالرضایی | ‪114‬‬

‫میشتود‪ ،‬اما از آن ستو حکومت با ستاختن امامزاده‪ ،‬ایران را به قعر تاریخ و قرون وستطا میفرستد و چنین‬ ‫تضتادی قابل هضتم نیست و در نهایت مردم را بدبخت میكند‪ .‬اینها مسائلیست كه حتی در دانشگاهها به‬ ‫آن اشتتاره نمیشتتود و استتاتید هم به نوعی گرفتار همین خرافات هستتتند‪ .‬مثلن از زیباكالم میپرستتند «اگر‬ ‫دخترت بیحجاب از خانه بیرون برود‪ ،‬آیا جلوی او را میگیری؟» و او پاستتخ میدهد «نه‪ ،‬اما از این كارش‬ ‫خیلی ناراحت میشوم!» چنین كسی ادعای رادیکالیسم دارد و مدیایی مثل دویچهوله هم به او جایزهی آزادی‬ ‫بیان میدهد! به همین دلیل استت كه ما میگوییم هر مقدستی را باید بدل به معمولی كرد‪ .‬اگر كستتی سید و‬ ‫محمتدزاده استتتت‪ ،‬بته خودش ربط دارد نته بته ما‪ .‬خود محمد بین یارانش فرقی نمیگذاشتتتت و بردهی‬ ‫ستتیاهپوستتتی به استتم بالل را موذن كرد‪ .‬پس چرا حاال ایرانیان به ستتیدها بیشتر از مردم عادی ارجحیت‬ ‫میدهند و احترام میگذارند؟‬ ‫حکومت ایدئولوژیک ناگزیر از تقسیم مردم به دو دستهی خودی و غیرخودیست‪ .‬پس اشتباه نکنید‪ ،‬ما‬ ‫مثل حزبهای دیگر نیستتیم‪ ،‬احزاب ایرانی یا برای خواباندن اعضتا تاستیس شدهاند یا برای بیداری مخوف‬ ‫دوآلیستتی‪ .‬من میخواهم مردم را نسبت به دشمنی با خودشان و صنعت غیرسازی آگاه كنم‪ .‬هیتلر در كتاب‬ ‫«نبرد من» مینویسد‪« :‬اگر میخواهید مردم را در حالتی نگه دارید كه علیه شما طغیان نکنند‪ ،‬آنها را مدام از‬ ‫خطر بیگانه بترسانید‪ ».‬كاری كه خامنهای در آن استاد است و مدام از دشمن موهوم میگوید‪ .‬او این كار را از‬ ‫هیتلر یاد گرفته و دائم مردم را از دشتمن میترستاند‪ .‬در گزارهی دیگری در توئیتر مینویسم‪« :‬آنارشیستها‬ ‫واقعیترند چون مدام پی تحقق غیرممکناند‪ .‬در قاموس ما عیاشهای آلبر كامویی‪« ،‬نمیشتتود» وجود ندارد‪.‬‬ ‫بیخود نیستتت كه مدام از راه تازه میرویم‪ .‬هیچچیز لذتبخشتر از زندگی در خطرناک نیستتت‪ ».‬همه برای‬ ‫امنیت تالش میكنند و تمام فعالیتهای سیاسی ایران در طول تاریخ در جهت امنیتمحوری بوده‪ ،‬نه آزادی‬ ‫و عدالتمحوری‪ .‬آنها یک زندگی امن میخواستتتتند‪ ،‬كاری كه یک دیکتاتور هم میتواند برای مردم انجام‬ ‫دهد‪ .‬مثلن خامنهای پُز میدهد كه داعش به ایران دسترسی ندارد‪ ،‬در حالیكه داعش نیز ساختهی دست خود‬ ‫جمهوری استالمیستت‪ .‬در زمان شاه هم كشور امنی داشتیم‪ ،‬اما آیا آزادی در كشور حاكم بود؟ در آن برهه‬ ‫امنیت مالی وجود داشت و قیمت دالر برای سالهای متمادی ثابت مانده بود‪ .‬در واقع هویدا با نبو خود كار‬ ‫غیرممکنی را ممکن كرد‪ ،‬اما او نیز در نهایت به دستت مالها اعدام شتد‪ .‬بهتر استت از این زاویه موضوع را‬ ‫بررستی كنیم و ببینیم مستئلهی ما واقعن چیست؟ آیا به دنبال امنیت هستیم؟ دلیل اینكه انقالب فرانسه مثل‬ ‫انقالب آمریکا به پیروزی نرستتتید‪ ،‬چه بود؟ البته این انقالب تاثیر خودش را گذاشتتتت و همه از آن عبرت‬ ‫گرفتند‪ ،‬اما دیگر مشتابه این انقالب تکرار نشتد‪ .‬انقالب فرانسه به پیروزی نرسید؛ زیرا برای فقرزدایی اتفاق‬ ‫افتاده بود‪ .‬در حال حاضتر در انگلیس و فرانسته فقیر وجود ندارد‪ ،‬اما آزادی آنگونه كه در آمریکا هست در‬ ‫انگلیس و فرانسته نیست‪ .‬البته اوضاع این دو كشور در سالهای اخیر خیلی بهتر شده‪ ،‬ولی ما در آمریکا یک‬ ‫آزادی درازمدت را شتاهد هستتیم و در آنجا انسان به انسان خدمت می كند‪ .‬ما كاری به دو حزب حاكم در‬


‫‪ | 119‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫آمریکا یعنی دمکرات و جمهوریخواه نداریم‪ ،‬استاسن آنارشیستهای آمریکایی مخالف سیاستهای ترامپ‬ ‫هستند و اكثر مخالفتها از جانب آنارشیستها مطرح میشود‪ .‬ما نگاهی كلی داریم‪ ،‬آمریکا نسبت به بقیهی‬ ‫كشتورها‪ ،‬كشتور آزادیست‪ .‬اما این حرف به این معنا نیست كه آزادی كامل در آنجا وجود دارد و همیشه‬ ‫انتقاداتی در میان استتت‪ .‬ما حزب به آن معنایی كه بین ایرانیها مشتتهور استتت‪ ،‬نیستتتیم‪ .‬استتاستتن اینكه ما‬ ‫آنارشتتیستتت هستتتیم دلیل نمیشتتود به دیگران اجازهی حرف زدن ندهیم‪ .‬ما حركت و جنبش را به فعالیت‬ ‫حزبی كالستیک و جانبدارانه ترجید میدهیم زیرا در ایران فعالیت حزبی صتترفن ایدئولوژیمحور است و‬ ‫نگاه خیر و شتتری و دوآلیستتتی و استتاستتن دوگانهستتازی را ایجاد میكند‪ .‬مثلن فرض كنید من بگویم ما‬ ‫آنارشیست هستیم و كسی كه از ما نیست‪ ،‬دشمن ماست‪ .‬در حالی كه این نگاه درست نیست زیرا بقیه دشمن‬ ‫ما نیستند‪ ،‬كما اینكه خانواده و دوستان من میتوانند آنارشیست نباشند‪ ،‬اما همچنان دوست و خانوادهی من‬ ‫باقی بمانند‪ .‬آنارشیسم یک نحلهی زیستیست‪ ،‬و هیچ اجباری برای آنارشیست شدن در كار نیست‪ .‬ما‪ ،‬مردم‬ ‫و جامعه را به دو دستتهی خودی و غیرخودی تقستیم نمیكنیم و از غیرآنارشیستها نمیترسیم‪ ،‬چون آنها‬ ‫مخوف نیستند‪ .‬به همین علت میگویم ما ضد حکومت ایدئولوژیکایم و شیفتهی حکومتی هستیم كه در آن‬ ‫نمایندگان مجلس از چند حزب باشتتند‪ .‬قدرت و كشتتور چندحزبی را ستتتایش میكنیم و حتی كشتتورهای‬ ‫چنتدحزبی مثل انگلیس و آمریکا را كه محوریتشتتتان با یک دوآلیتهی حزبیستتتت‪ ،‬قبول نداریم‪ .‬مثلن در‬ ‫انگلیس با حزب كارگر و حزب محافههكار مواجهایم و در آمریکا قدرت بین جمهوریخواهان و دمکراتها‬ ‫رد و بدل میشود و یک دوآلیتهی خیر و شری نیز در آنجا برقرار است‪ .‬از نهر ما بهتر است از این دوآلیسم‬ ‫فراتر برویم و چند حزب قدرتمند داشته باشیم‪ .‬در انگلیس هر شش سال یا حزب كارگر قدرت را در دست‬ ‫میگیرد یا حزب محافههكار و محال استتت حزب ستتوم یعنی حزب ستتبز به قدر كافی رای بیاورد‪ .‬مثلن در‬ ‫انتخابات دو دورهی قبل‪ ،‬حزب اول بیشترین رای را نیاورد و مجبور شتتد با حزب ستتبز متحد شتتود تا به‬ ‫اكثریت آرا برستد و بتواند نخستت وزیر را انتخاب كند‪ .‬اصتل قضتتیه این است كه ما حکومت تکحزبی را‬ ‫نمیتوانیم بپتذیریم و دنبتال خودی و غیرخودیستتتازی نیستتتتیم‪ .‬در توئیتت دیگری نوشتتتتم‪« :‬ما با خدا‬ ‫خودارضتایی نمیكنیم‪ ،‬اما اگر خدایی هم در كار باشد‪ ،‬بیشک برده دار نیست‪ ،‬فقط انسان است كه انسان را‬ ‫برده میخواهد»‪ .‬یعنی ما اعتقادی به خدا نداریم‪ ،‬اما اگر همانطور كه میگویند خدایی وجود داشتتته باشتتد‪،‬‬ ‫این خدا بردهدار نیستتت و مثل خدای استتالم آدمها را محدود و مقید به نماز خواندن نمیكند‪ .‬قطعن خدا از‬ ‫انستتتانهتا انتهتار بردگی نتدارد و این آدمهتا هستتتتند كه از آدمهای دیگر برده میستتتازند‪ .‬به همین دلیل‬ ‫آنارشتیستت ها ضتد استتعمار‪ ،‬استثمار و استبداد هستند؛ زیرا امکان ندارد كسی قدرت را در دست بگیرد و‬ ‫استتعمار را اِعمال نکند‪ .‬در واقع غیرممکن است در جامعهای دولت اقتدارگرا و قدرتمند حاكم باشد اما این‬ ‫اقتدار منجر به استتتثمار و استتتبداد نشتتود‪ ،‬چرا كه استتتبداد خصتتلت هر قدرتیستتت‪ .‬برای مثال استتتبداد در‬ ‫كشتوری مثل ایران به باالترین حد خود میرسد و در جایی مثل سوئد در پایینترین نقطه میایستد‪ .‬اساسن‬


‫علی عبدالرضایی | ‪112‬‬

‫هیچ انسانی آزاد نیست‪ ،‬آنها فقط آزادند كه ارباب خود را انتخاب كنند! در واقع در جهان حاضر انسان آزاد‬ ‫وجود ندارد‪ ،‬و آن آزادی كه شاهدش هستید‪ ،‬آزادیِ خریدنیست و طبیعتن برای خرید باید پول داشته باشید‬ ‫و اگر پولی در جیبتان نباشد آزاد نیستید؛ چون نمیتوانید آزادی مورد نهر را بخرید‪ .‬پس هیچ انسانی هنوز‬ ‫به آزادی دستت پیدا نکرده و شتما فقط در انتخاب ارباب آزاد هستتید و این خصلت دمکراسی حال حاضر‬ ‫استت‪ .‬ایرانارشتیسم تالشیست جمعی جهت نابودی سنتهای اربابرعیتی‪ .‬ما دمکراسی واقعی میخواهیم‬ ‫نه دمکراستیِ بانکی و پولمحور‪ ،‬و نه دمکراستیای كه هر كس پول بیشتری داشتته باشد و تبلیغات بهتری‬ ‫بکند‪ ،‬برنده میشتود‪ .‬منهور ما دمکراستی شتعوریستت‪ .‬ما جامعهای میخواهیم كه از نهر فرهنگی درست‬ ‫تغذیه بشتود‪ .‬نباید مردم را با فریب دادن به ستمت خرافه ستوق دهیم‪ .‬دمکراستی فعلی فریبمحور است و‬ ‫كاملن منطقیستتت كه در جامعهی خرافاتی ایران كارستتاز نباشتتد‪ .‬در آخرین توئیت نوشتتتم‪« :‬اگر به تئوری‬ ‫سیاسی عمل نشود از آن جز درو باقی نخواهد ماند‪ ،‬ایرانارشیسم تنها اسم یکی از ایسمهای سیاسی نیست‪،‬‬ ‫بلکه تئوری عمل به تئوریستتتت‪ ».‬یعنی تئوری عمل استتتت یا عمل به تئوری‪ ،‬تئوری آن استتتت‪ .‬در ادامه‬ ‫میگویم‪« :‬ایرانارشتتیستتم منبع گرمابخش تاریخ استتت و هیچ قدرتی نمیتواند مانع تحقق آرمانهاش شتتود‪،‬‬ ‫چون ما در تخیل آزادیم‪ ».‬آنها میتوانند من را زندانی كنند ولی تخیل را نمیتوانند از من بگیرند و در قفس‬ ‫بگذارند‪ ،‬چرا كه من در زمینهی تخیل از بهترینها هستتم و استاسن هیچكس نمیتواند از پس تخیالت یک‬ ‫شتاعر بربیاید‪ .‬من از همه شاعر میسازم و به آدمها یاد میدهم كه در درون آزاد باشند‪ ،‬حتی اگر در بند و یا‬ ‫زندانی اند‪ .‬اگر یک تئوری ستیاستی عملکردی نباشد و در خیابان نوشته نشود و اساسن به خیابان نرسد‪ ،‬آن‬ ‫تئوری مطلقن سیاسی نیست و بیشتر درو بافیست و در عینحال با صنعت فریبكاری مرتبط است‪ .‬خیلی‬ ‫از مرامنامههای ستیاسی اینگونه اند و به هیچ عنوان قابلیت اجرایی ندارند‪ .‬مثلن ما اول عملیات ساعت سیاه‬ ‫را انجام میدهیم و بعد آن را مینویسیم و میگوییم این كار ما یک تهاهرات نمادین بود‪ .‬در قانون اساسی ما‬ ‫گفته شده كه ایرانیها اگر معترضاند میتوانند به خیابان بیایند و تهاهرات كنند اما دولت كه باید مجری این‬ ‫قانون باشتد ضد این قانون عمل میكند و افراد معترض در خیابانها را شناسایی‪ ،‬دستگیر و شکنجه میدهد‪.‬‬ ‫برای همین ما نمیتوانستتیم در كشورمان تهاهرات كنیم و فکر كردیم بهتر است در نقاط مختلف ایران یک‬ ‫كتار ختاص را هم زمتان و بته صتتتورت انفرادی انجتام دهیم كته همان معنای تهاهرات را بدهد و بعد در‬ ‫هزاروپانصتتد نقطهی كشتتور بیت رهبری را آتش زدیم‪ .‬یعنی بیت رهبری را به زبالهدان تاریخ نستتبت دادیم‪.‬‬ ‫خواهید دید كه حرف من پرت نیستتتت زیرا به زودی بیت رهبری با محتویات و آشتتتغالهایش به زبالهدان‬ ‫تاریخ خواهد پیوست و در نهایت خواهد سوخت‪ .‬ما وعدهی سر خرمن نمیدهیم‪ ،‬همین حاال تمام اكتهای‬ ‫ما نتیجه داشته‪ ،‬ولی با هر اكتی كه آغاز میكنیم معمولن پای یک مخالفت در میان است و این مخالفتها هم‬ ‫از جتانب مالها و مالزادههاستتتت و هنوز هم مال و مالزاده عالوه بر نفت و گاز‪ ،‬چیزهای دیگری هم از ما‬ ‫میدزدنتد‪ .‬زمتانی كته در ایران بودم مصتتتاحبتهای كردم و بته تمستتتخر گفتم كه انقالب ایران یک انقالب‬


‫‪ | 111‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫پستتمدرنیستیست‪ .‬دقیقن یک هفته بعد از آن مصاحبه‪« ،‬علی الریجانی» كه حاال رئیس مجلس است و در‬ ‫آن زمان رئیس صتدا و ستیما بود‪ ،‬سرمقالهای در روزنامهی تازهتاسیس «جامجم» نوشت و در آن سرمقاله به‬ ‫پستتتتمتدرن بودن انقالب استتتالمی تتاكید كرد! بعد از آن ماجرا رویکرد جمهوری استتتالمی نستتتبت به‬ ‫پستتمدرنیستم بهتر شد‪ .‬تا قبل از آن وقتی بحث از پستمدرنیسم می شد انگار داشتیم از یک مرام سیاسی‬ ‫برانداز حرف میزدیم و مطرح كردن آن خطرناک بود‪ .‬اما با مصتتاحبهی من پستتتمدرنیسم بدل به مقولهای‬ ‫عادی شد‪ .‬بهخصوص وقتی دربارهی تکنیک احیای سنت حرف زدم و گفتم در انقالب اسالمی در نهایت به‬ ‫دین رجوع شتد و این موضتوع میتواند در یک گرایش پستتمدرنیستی قرار بگیرد و با احیای سنت مرتبط‬ ‫باشتد‪ .‬البته من قصتدم تمستخر آنها بود‪ .‬بعد از جنگ جهانی‪ ،‬آلمانها جا نداشتند و از طرفی باید به مردم‬ ‫استتکان میدادند‪ ،‬در نتیجه تصتتمیم گرفتند آپارتمانهای قوطیكبریتی بستتازند‪ .‬آپارتمانهایی با متراژ كم و‬ ‫استتیک ابزورد‪ ،‬اما این كارشان باعث باال رفتن آمار خودكشی در آلمان شد‪ .‬بعد از آن ماجرا قرار شد فضای‬ ‫حستتی این آپارتمانهای مدرن را بیشتر بکنند تا مردم در خانههای خود لحهات عاطفیتری داشتتته باشتتند‪.‬‬ ‫بنابراین بخشی از آرشیتکت داخلی این آپارتمان را تغییر دادند‪ .‬مثلن در گنبدها و نماهای داخلی دست بردند‬ ‫و این تغییرات را از معمتاری بتاروک و ختانههای ویکتوریایی الهام گرفتند و بعد این رویه را وارد معماری‬ ‫مدرن كردند و از این طریق معماری پستمدرن پدید آمد‪ .‬در واقع پستمدرنیسم از طریق معماری و احیای‬ ‫سنت وارد عرصه شد و برای اینكه در آلمان با خودكشی مقابله كنند از سنت برای ایجاد فضای عاطفی بهره‬ ‫بردند‪ ،‬مثلن با ستاخت بالکن در ساختمانها فضایی حسیتر ایجاد كردند تا افراد مجالی برای هوا خوردن و‬ ‫نفس كشیدن داشته باشند‪ .‬در حالت كلی معنای احیای سنت این بوده است‪ .‬در انقالب اسالمی مردمی كه در‬ ‫زمان شتاه زندگی میكردند استالم را محوریت قرار دادند‪ .‬اما این میتواند انقالب پستمدرنیستی به معنای‬ ‫منفی آن باشتد‪ .‬كما اینكه میشل فوكو قبل از انقالب پنجاهوهفت‪ ،‬در سفر به ایران و با دیدن تهاهرات مردم‬ ‫مقالهای مینویسد و از انقالب اسالمی دفاع میكند‪ .‬اما یک ماه پس از اینكه گاردهای تمامیتخواهانهی این‬ ‫رژیم را میبینتد‪ ،‬حرفش را پس میگیرد و علیه انقالب استتتالمی مصتتتاحبه میكند و مقالهی دیگری را در‬ ‫مخالفت با آنها مینویستد‪ .‬مستلمانان مقالهی اول فوكو را كه قبل از پیروزی انقالب نوشته‪ ،‬ترجمه كردهاند‬ ‫اما مقالهی بعدی را نادیده گرفتهاند و طوری شده كه وقتی بحث از فوكو میشود‪ ،‬عدهای سریع میگویند او‬ ‫از انقالب پنجاهوهفت دفاع كرده است! در حال حاضر مشابه كار فوكو را ژیژک انجام میدهد و ممکن است‬ ‫چامستتکی هم دستتت به چنین كارهایی بزند‪ .‬این دو در داخل ایران نیستتتند و نمیدانند از چه چیزی دفاع‬ ‫میكنند‪ .‬چامستکی و ژیژک ضتد سیاستهای ترامپ هستند‪ ،‬در حقیقت تمام روشنفکرهای جهان مثل این‬ ‫دو نفرند‪ ،‬استاسن سرمایهداری كالسیک مورد نفرت تمام روشنفکران جهان است و همه باید گارد بگیرند‪،‬‬ ‫ولی گاهی ممکن استت منافع همان استتعمار یا سترمایهداری كالستیک با منافع مردم ایران اینهمانی داشته‬ ‫باشد‪ .‬اما آن روشنفکران در جریان نیستند‪ ،‬آنها فقط میبینند كه پای آمریکا در میان است و در هر شرایطی‬


‫علی عبدالرضایی | ‪112‬‬

‫باید با آمریکا مخالفت بکنند و اینجاستت كه اوضتاع خراب میشود و من به آنها میگویم كه ما حق نداریم‬ ‫در امور كشتورهای مختلف دخالت كنیم چرا كه از داخل آن كشورها بیخبریم‪ .‬این موضوع را روشنفکران‬ ‫جهانی هنوز نمیدانند‪ ،‬ما مدام باید مردمخواه باشیم و از سیاستهای مردمی پیروی بکنیم؛ زیرا رنجی را كه‬ ‫مردم متحمل هستتند‪ ،‬ما متحمل نمیشتویم‪ .‬من معمولن پتیشتنهایی را كه مربوط به كشتتورهای دیگرست‪،‬‬ ‫امضتا نمیكنم‪ .‬اغلب دوستتان نیز ستر این موضوع از دست من شاكیاند و میگویند چرا از امضا كردن این‬ ‫پتیشتنها را خودداری میكنی؟ جواب من این استت كه من نمیدانم در آن كشتور چه خبر است و باید در‬ ‫رابطه با جزئیات سیاسی آن كشور بیشتر بدانم‪ .‬متاسفانه اغلب امضاهایی كه در رابطه با ایران جمع میشود‪،‬‬ ‫پیشتنهادش توستط جاستوسهای رژیم در خارج از كشور مطرح شده و من نمیتوانم از كنار این مسئله به‬ ‫سادگی رد شوم‪ .‬اخیرن نیز در برنامهای از چامسکی به خاطر امضای نامهای كه به موگرینی (مسئول سیاست‬ ‫خارجی اتحادیه اروپا) نوشتتته شتتده بود و در آن خواستتتار حفظ برجام توافق هستتتهای ایران با قدرتهای‬ ‫بزرگ جهانی شتده بودند‪ ،‬انتقاد كردم و تاكید كردم كه روشنفکری جهان هنوز در این رابطه بیتجربه عمل‬ ‫میكند و بهتر استتت این موضتتوع را یاد بگیرد؛ چون قرار نیستتت ما خیر و شتتری عمل بکنیم‪ .‬ممکن استتت‬ ‫آمریکایی كه مالها به آن شتیطان بزرگ میگویند در جاهایی به نفع انسان عمل كند‪ ،‬كما اینكه ممکن است‬ ‫خامنهای نیز گاردی انستتانی بگیرد‪ .‬از این زاویه استتت كه ما به مشتتکل برمیخوریم‪ ،‬برای همین به شتتما‬ ‫میگویم كه یک حزب یا یک حركت را فقط در زمینهی همان حركت تایید بکنید‪ .‬اگر من االن كسی را تایید‬ ‫بکنم به این معنی نیست كه فردا هم او را تایید خواهم كرد‪ .‬من آن اكت را تایید كردم نه آن شخد را‪ .‬مثلن‬ ‫در رابطه با ریاستارت تنها آتش زدن پایگاه بسی مورد تایید من است‪ ،‬نه چیزهای دیگرش‪ .‬ایرانیها به این‬ ‫درک نرستتیدند كه ما در چینش و چیده شتتدن آزادیم؛ یعنی میتوانیم چیزهای خوب را ستتوا بکنیم و از این‬ ‫چیزهای خوب یک مجموعه بستتتازیم‪ .‬همان كاری كه من در ایرانارشتتتیستتتم كردم‪ .‬من در این تز از تمام‬ ‫جریانها و ستتاختارهای ستتیاستتی با توجه به فرهنگ خودمان‪ ،‬انتخاب كردم و آنها را كنار هم چیدم و در‬ ‫نهایت ایرانارشیسم ساخته شد‪ .‬اگر هم پیشنهادی نبود خودم پیشنهاد دادم‪ ،‬مثل تاسیس ادارات همهپرسی‪ .‬در‬ ‫اصل اینجا فقط چینش من مطرح است و حاال عدهای از این چینش تقلید میكنند‪ .‬مسئله این نیست كه من‬ ‫برای اولین بار از دمکراسی مستقیم حرف زدم‪ ،‬موضوع اینجاست كه برای اولین بار من از میکس دمکراسی‬ ‫مستقیم و دمکراسی غیرمستقیم در ایران صحبت كردم‪.‬‬


‫‪ | 113‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫چرا وقت انقالب است؟‬

‫اش اره‪ :‬در این بحث تحقیقی‪ ،‬با توجه به نهریات متفکران و نویستتندگانی چون «هانا آرنت» در كتاب‬ ‫«انقالب»‪« ،‬والدیمیر لنین» در مجموعه مقاالتش‪« ،‬لئون تروتستتکی» در كتاب «تاریخ انقالب روستتیه»‪« ،‬آلبر‬ ‫ماله» در كتاب «انقالب فرانستته»‪« ،‬دیوید پیتروزا» در كتاب «انقالب فرهنگی چین» و چند مقالهی پراكندهی‬ ‫دیگر‪ ،‬به بررستی شترایط وقوع انقالبهای مهم در كشورهای مختلف و مقایسهی آنها با شرایطی كه ما در‬ ‫حال حاضر‪ ،‬بعد از «قیام فرودستان» داریم‪ ،‬پرداختم و این تحقیق نتایجی را بهدست داد كه طی یک سخنرانی‬ ‫در گروه تلگرامی «حزب ایرانارشیسم» در تاریخ یازدهم بهمن ماه ‪ 91‬طرح كردم‪.‬‬ ‫تحقق آزادی‪ ،‬عدالت اجتماعی و برخورداری از دمکراستی‪ ،‬آرزوی صد و ده سالهی ما ایرانیهاست‪ .‬ما‬ ‫صتتد و ده ستتال استتت كه برای تحقق آزادی و عدالت و دمکراستتی میجنگیم و در انقالب مشتتروطه نیز تا‬ ‫حدودی موفق شتتتده بودیم و تا زمانی كه از ارتجاع مذهبی فاصتتتلهمان را بیشتر كردیم‪ ،‬این موفقیت ادامه‬ ‫داشتت‪ .‬گرچه بعد از انقالب مشتروطه‪ ،‬گرفتار اختناقِ ستیاستی حکومت پهلوی شدیم‪ ،‬اما در اكثر زمینهها‬ ‫پیشترفت داشتیم‪ .‬در واقع دلیل اصلی وقوع انقالب پنجاهوهفت‪ ،‬فقدان آزادیهای سیاسی و آزادی بیان بود‪،‬‬ ‫نه گسترش فقر و فراگیر شدن تبعیض‪ .‬هرچند اگر سانسور وجود نداشت و احزاب آزادانه فعالیت میكردند‪،‬‬ ‫مردم در اواخر دههی پنجاه استیر ارتجاع نمیشتدند و باز مثل دوران پیش از انقالب مشروطه‪ ،‬فریب مُشتی‬ ‫مالی مرتجع را نمیخوردند‪ .‬اگر بخواهیم واقعبین باشیم‪ ،‬می بینیم كه در اواخر سلطنت پهلوی‪ ،‬تبعیضها تا‬ ‫حدودی از بین رفته بود‪ ،‬بهطوری كه ما الاقل در آن دوره‪ ،‬از آزادیهای اجتماعی برخوردار بودیم؛ مثلن همه‬ ‫میتوانستتتند مذهب دلخواهشتتان را انتخاب كنند‪ ،‬یا كستتی برای بیحجابی زندانی نمیشتتد‪ ،‬جامعه دچار‬ ‫تبعیض جنسیتی نبود و آحادِ مردم از نهر قانون‪ ،‬تقریبن موقعیت برابری داشتند‪.‬‬ ‫درستتت استتت كه اوضتتاع ما در زمان شتتاه به خاطر فضتتایِ ستتیاس تیِ بستتته و عدم وجود آزادی برای‬ ‫فعالیتهای مدنی‪ ،‬ایدهآل نبود‪ ،‬اما جامعه كمكم داشتت مدرن می شد و نسبت به كشورهای همسایه‪ ،‬اوضاع‬ ‫به مراتب بهتری داشتتیم‪ .‬در آن زمان اهداف انقالب مشروطه بهطور كامل محقق نشده بود‪ ،‬اما اوضاع كشور‬ ‫روند رو به بهبودی را طی میكرد و اگر ستتانستتور و ستتركوبی در كار نبود‪ ،‬هرگز انقالب پنجاهوهفت رخ‬ ‫نمیداد‪ .‬آن انقالب‪ ،‬دستتتاوردهای هفتادستتالهی ما را به ناگهان بر باد داد و حکومت استتالمی در طول این‬


‫علی عبدالرضایی | ‪114‬‬

‫سالها‪ ،‬باعث عقبگرد كشور در تمام امور شد‪ ،‬طوری كه حاال در بسیاری از موارد به دوران ماقبلِ مشروطه‬ ‫بازگشتهایم‪ .‬اگر بخواهیم علمی و منطقی به این مسئله نگاه كنیم‪ ،‬میبینیم كه مردم ایران طی چهل سال اخیر‪،‬‬ ‫یک حکومت زورگو و مادونِ قرون وستطایی را تحمل كردهاند‪ .‬جامعهی ما در زمان شتاه هم مردساالر بود‪،‬‬ ‫اما غلهت مچوئیستتم و مردستتاالری در طی چهل ستتال اخیر‪ ،‬حداقل چهل برابر شتتده‪ ،‬طوری كه حاال تمام‬ ‫قوانین علیه زنان جامعه استت‪ .‬در واقع تبعیض جنستیتی باعث شتده كه تمام جامعه دچار افستتردگی شود‪،‬‬ ‫چون با حبس زن در خانه و زیر حجاب‪ ،‬زندگی را افسرده و مریض كردهاند‪.‬‬ ‫دیگر مطلقن چیزی به نام آزادیِ فردی و اجتماعی در ایران وجود ندارد‪ .‬از لحا فرهنگی تمام رسانهها‬ ‫در خدمت تحمیق و در حال تزریق بالهتند‪ ،‬به نحوی كه هیچ شتتتبکهی تلویزیونی را نمیبینیم كه هدفش‬ ‫ارتقاء فرهنگ باشد و تقریبن تمام آنها از هر جهت خرافه را تبلی میكنند‪.‬‬ ‫در زمان شاه‪ ،‬سانسور وجود داشت؛ اما با این وجود ما آنهمه مجلهی ادبی و فرهنگی داشتیم و در این‬ ‫بین‪ ،‬معدود نویستتندههایی بودند كه بعضتتی از كتابهاشتتان مجوز چاپ نمیگرفت‪ ،‬ولی حاال دیگر كتابی‬ ‫منتشتر نمیشتود و یا به عبارتی سانسور چنان وسیع و هولناک شده‪ ،‬كه كتابهای منتشر شده هم‪ ،‬به معنای‬ ‫واقعی كتاب محسوب نمیشوند‪.‬‬ ‫در حکومت الیگارشتتتی ایران‪ ،‬قدرت فقط بین چند نفر معدود دستتتت به دستتتت میشتتتود‪ ،‬فستتتاد و‬ ‫رشتوهخواری در تمام ستطوح جامعه موج میزند و مردم هر روز فقیرتر میشتوند‪ .‬در اصل جامعه درو گو‬ ‫شتتتده و اختالس و دزدی مقتدّس‪ .‬ما هرگز در هیچ دورهای از تاریخ‪ ،‬این حجم از مهاجرت و تبعید را كه‬ ‫منجر بته فرار طبقتهی الیتت شتتتود‪ ،‬تجربه نکرده بودیم‪ .‬حاال دیگر نخبگان و روشتتتنفکری ما مثل محیط‬ ‫زیستمان كاملن تخریب شدهاند و افراد جامعه‪ ،‬بیخود و بیجهت پروندهدار و زندانی میشوند‪ .‬ما كشوری‬ ‫نبودیم كه بدین شتکل در خاورمیانه منزوی شتود و با اغلب كشتورها در جنگ باشتتد‪ .‬اگر در زمان شاه‪ ،‬از‬ ‫آمریکا حرفشتنوی داشتیم و در برخی موارد تحت سیطرهی استعمارِ مدرن این كشور بودیم‪ ،‬حاال ارتش و‬ ‫ستپاه ایران بدل به پیاده نهام استعمار كثیفی مثل روسیه شده و از طرف دیگر‪ ،‬بازارمان به دست صنعت فیک‬ ‫چینی افتاده استت‪ .‬چرا ما باید در جنگهای بیهوده‪ ،‬اینهمه كشته بدهیم؟ چرا باید در جنگ با عراق آنهمه‬ ‫سترباز ایرانی تلف شتود و بعد در حمایت از عراق‪ ،‬باز سربازانمان را قربانی كنیم‪ ،‬بدون اینكه هیچ سودی‬ ‫عایدمان شود؟ چرا اسیر یک سیاست گی و مشتی سیاستمدار ابله شدهایم؟ البته در دههی شصت‪ ،‬جوانان‬ ‫ما فقط در جنگ با عراق كشتتته نشتتدند‪ ،‬بلکه در زندانهای حکومت خمینی هم قتلعامشتتان كردند و این‬ ‫واقعن تراژدی بزرگی ستت كه تاریخ ایران هرگز از یاد نخواهد برد‪ .‬اگر قبلن در ایران سه طبقهی فرودست‪،‬‬ ‫متوسط و فرادست داشتیم‪ ،‬حاال جمعیت كشور را فقط یک طبقهی محدودِ غنی و یک جمعیت بزرگِ فقیر و‬ ‫زیر خط فقر تشتتتکیل میدهد‪ ،‬چرا؟ ما كِی در ایران اینهمه دزد و تنفروش و قاچاقچی و معتاد داشتتتتیم؟‬ ‫كجتای تتاریخ كلمتاتی مثل «زبالهگرد» و «گورخواب»‪ ،‬وِرد زبانها بود؟ ما همهچیز را باختیم و دیگر چیزی‬


‫‪ | 112‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫نمانده كه به آن ببالیم‪ ،‬جز اینكه افتخار كنیم تولیدمان در كارخانجات مالسازی و تروریستپروری باال رفته‬ ‫است‪ .‬استمرارطلبان و آنهایی كه میگویند مردم در دیماه امسال فقط برای مسائل اقتصادی و فقر به خیابان‬ ‫رفتند‪ ،‬چه پاستخی برای این ستواالت و اینهمه پسترفت و فالكت دارند؟ آیا وجود سانسور و فقدان انواع‬ ‫آزادی‪ ،‬به فقر و ركود اقتصتتادی ربط دارد یا به ستتیاستتتگذاریهای مشتتتی مالی مرتجع؟ ماندهام چهطور‬ ‫اصتتتالحطلبتان هنوز از انقالب پنجتاهوهفتت دفتاع میكننتد؟ انقالب پنجتاهوهفتت علیته حکومتی بود كه‬ ‫ضتعفهایی به مراتب كمتر از حکومت اسالمی داشت‪ .‬استمرارطلبان با دفاع از آن انقالب‪ ،‬انقالب امروز را‬ ‫كه استاستن ضتدّ حکومتیست كه زندگی و نفس كشیدن را قدغن كرده‪ ،‬به صالح جامعه نمیدانند و برای‬ ‫حفظ و حراستت از یک دیکتاتوریِ قرون وسطایی‪ ،‬با انواع روشها (از خطر سوریهای شدن كشور گرفته تا‬ ‫تکهتکه شتدن ایران و بروز جنگ داخلی!) به مردم كلک میزنند؛ دلیل اینهمه بهانهتراشتتی چیست؟ چطور‬ ‫میتوانند حجم وسیع مصیبت و ستم را ببینند‪ ،‬اما سکوت كنند و خفهخون بگیرند؟ چطور میشود با شركت‬ ‫در انتخابات‪ ،‬حکومتی را كه به اعتراف خودشتتتان رییسجمهور در آن نقش تداركاتچی دیکتاتور را دارد‪،‬‬ ‫اصالح كرد؟‬ ‫قصتد ندارم تکرار مصتیبت كنم‪ ،‬اما چون بیستودو بهمن نزدیک است‪ ،‬با این مقدمه سعی كردم نشان‬ ‫دهم كه اصتالح یک ستاختارِ از ریشه ویران و پوسیده‪ ،‬غیرممکن است‪ .‬پس باید چهكار كنیم؟ آیا راهی جز‬ ‫تغییر و رستیدن به یک دمکراسی واقعی داریم؟ از طرفی دمکراسی واقعی اتفاق نمیافتد مگر اینكه در ابتدا‪،‬‬ ‫به جان میکرودیکتاتوری كه همگی در ذهنمان داریم‪ ،‬بیفتیم‪ .‬این بدان معناستت كه جنبش دمکراسیخواهی‬ ‫باید حركتی از پایین به باال داشتته باشد‪ ،‬چون محال است كه ما بتوانیم با انتخابات‪ ،‬یک حکومت مرتجع را‬ ‫بدل به حکومتی دمکرات بکنیم‪ ،‬بنابراین وعدههایی كه استتتمرارطلبان میدهند‪ ،‬ستترابی بیش نیستتت و راهی‬ ‫نداریم مگر اینكه بنای قرون وستطایی حکومت استال می را تخریب كنیم و عمارتی نو بسازیم‪ .‬حال ممکن‬ ‫است عدهای بپرسند از كجا بدانیم بنای تازه را باز یک دیکتاتور جدید از ما نمیدزدد؟‬ ‫اینجاستتت كه بحثی خالق مطرح میشتتود و من نامش را «تالش برای تحقق یک انقالب شتتعوری»‬ ‫میگذارم كه جز با انقالبی اجتماعی حاصتل نخواهد شتد‪ .‬حاال باز ممکنست عدهی دیگری بپرسند كه این‬ ‫امر چگونه اتفاق میافتد؟ آیا شرایطش را داریم؟ در اصل تحقیق و تحلیلِ واقعی ما از همینجا آغاز میشود‪.‬‬ ‫برای این كتار بتایتد نگتاهی بته تاریخ انقالبهای مختلف و نتیجهی فکرپردازی و تحقیق افرادی مثل «هانا‬ ‫آرنت»‪ « ،‬لئون تروتسکی»‪« ،‬والدیمیر لنین»‪« ،‬آلبر ماله»‪« ،‬دیوید پیتروزل» یا تجربهی سیاسی خودمان (كارهای‬ ‫كسانی مثل «خلیل ملکی» و رویکرد كمونیستها و یا ملیگراها) در طول صد و ده سال گذشته بیندازیم‪.‬‬ ‫هتانتا آرنتت برای هر انقالبی پن مرحله قائل استتتت و اعتقاد دارد انقالب همیشتتته علیه حکومتی كه‬ ‫مشتروعیتش را از دستت داده‪ ،‬اتفاق میافتد‪ .‬بیشک اگر همهی راهكارهای سیاسی به بنبست برسند و قرار‬ ‫باشتتد كه تکلیف مردم در نبرد خیابانی روشتتن شتتود‪ ،‬دیگر نمیتوان جلوی انقالب را گرفت؛ چون در این‬


‫علی عبدالرضایی | ‪111‬‬

‫حالت‪ ،‬حکومت فقط قادر استتت از نیروی نهامی جهت ستتركوب استتتفاده كند و چنین ستتركوبی اگر تداوم‬ ‫یابد‪ ،‬منجر به ریزش نیرو در نهام پلیس و ارتش خواهد شد‪.‬‬ ‫هانا آرنت مینویسد كه نه مردم و نه انقالبیهای حرفهای به تنهایی نمی توانند خیزش عمومی را به ثمر‬ ‫برسانند‪ ،‬مگر اینكه لحههی حساسی را كه در آن‪ ،‬مردم آمادگی دارند تا اقتدار حکومت را به چالش بکشند‪،‬‬ ‫تشتخید دهند و از طرفی‪ ،‬اقتدار و اتوریته ی حکومت نیز از درون پوک و توخالی شده باشد‪ .‬آرنت معتقد‬ ‫استت فرق یک انقالب با شتورش و كودتا در این استت كه انقالب باید هدف مهمی داشته باشد‪ .‬او بهترین‬ ‫هتدف را تحقق آزادی می دانتد و تتاكید دارد كه بعد از انقالب‪ ،‬دامنهی این آزادی باید در نویستتتش قانون‬ ‫اساسی جدید كاملن لحا شود و دولت آینده را ملزم به عمل در چهارچوب آن قانون كند‪.‬‬ ‫نهرات لنین هم بتا كمی تفاوت با عقیدهی هانا آرنت اینهمانی دارد‪ .‬والدمیر لنین یک انقالب موفق را‬ ‫در فراگیر بودنش جستوجو میكند‪ ،‬یعنی طوری باشد كه تمام افراد یک طبقه در آن شركت داشته باشند یا‬ ‫اكثریت افراد متعلق به طبقات مختلف در آن وارد شوند‪ .‬او معتقد است برای شکلگیری چنین اتحادی‪ ،‬باید‬ ‫به دنبال اهدافی رفت كه همهی طبقات اجتماعی را تشتتویق به شتتركت در انقالب كند‪ .‬در قیام فرودستتتان‬ ‫ایران‪ ،‬برخی از گروههای اجتماعی حضتور نداشتتند یا كمتر فعال بودند‪ ،‬مثلن استتمرارطلبان موفق شدند با‬ ‫طرح حیلههایی مثل سوریهای شدن ایران‪ ،‬بخش بزرگی از جمعیت متعلق به طبقهی متوسط را بترسانند و از‬ ‫این طریق‪ ،‬مهارشتتان كنند و یا مردم شتتهری مثل تبریز‪ ،‬آنطور كه باید در این قیام شتتركت نداشتتتند‪ .‬لنین‬ ‫میگوید ستازماندهی انقالب باید طوری باشتد كه چنین گروههایی هم تشتویق شتوند و در انقالب حضور‬ ‫داشته باشند‪ .‬او معتقد است كه با پیشرفت انقالب‪ ،‬روابط و مناسبات بین گروههای اجتماعی تغییر میكند و‬ ‫اتحاد مستتحکمتری بینشتان شتکل میگیرد‪ ،‬پس باید ببینیم با فراهم كردن چه فضایی میتوان این اتحاد را‬ ‫بیشتر كرد تا اغلب گروهها مجاب شوند كه در تهاهرات اعتراضی شركت كنند‪ .‬طبق باور لنین‪ ،‬انقالب تنها‬ ‫در براندازی تعریف نمیشتود و فقط با انجام یک عمل یکّه در نبردی یکّه اتفاق نمیافتد‪ ،‬بلکه باید ستلسله‬ ‫نبردهایی در جبهههای مختلف اقتصادی‪ ،‬سیاسی و فرهنگی شکل بگیرد‪ ،‬طوری كه در نهایت منجر به سلب‬ ‫مالکیت از ستترمایهداری شتتود‪ .‬لنین انقالب را به اكتی هنری تشتتبیه میكند كه باید بدون توقف و مرحله به‬ ‫مرحله پیش برود و از آشتتتفتگی حکومت دیکتاتوری بیشترین استتتتفاده را بکند‪ .‬یعنی مردم به هر بهانهای‬ ‫دست به اعتصاب بزنند‪ ،‬به خیابان بیایند یا مباحث تئوریک دربارهی انقالب را مطرح كنند و شعور اجتماعی‬ ‫را باالتر ببرند‪.‬‬ ‫اینجاست كه بحث امکان انقالب پیش میآید‪.‬‬ ‫شرایط وقوع یک انقالب چیست؟ در چه شرایطی تحقق انقالب‪ ،‬نوعی ناگزیریست؟‬ ‫بیشک بروز نارضایتی اكثریت مردم از حکومت مركزی‪ ،‬اولین دلیل مهم هر انقالبی در طول تاریخ بوده‬ ‫و استاستن همین نارضتایتی اكثریت‪ ،‬دلیل محکمیست كه حکومت مشروعیت خودش را بنا به تعریف هانا‬


‫‪ | 111‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫آرنت از دستت بدهد‪ .‬البته این نارضایتی باید در عرصههای مختلف فرهنگی‪ ،‬سیاسی و اقتصادی رخ دهد تا‬ ‫پتانسیل فراگیر شدن را داشته باشد و به صورت اعتراضات خیابانی‪ ،‬اعتصاب و درگیری بروز كند‪ .‬در چنین‬ ‫شتترایطی روشتتنفکرانِ نحلههای مختلف فکری باید وارد عمل شتتوند و دربارهی ایدئولوژیهای گوناگون‬ ‫روشتنگری كنند و همزمان با انقالب‪ ،‬باعث ارتقاءِ شتعور سیاسی مردم شوند‪ .‬اساسن من به این دلیل گروه‬ ‫تلگرامی «كال داستتتان» را به «حزب ایرانارشتتیستتم» تبدیل كردم تا با كمک هم شتتناخت بیشتری از انواع‬ ‫دمکراستی و ساختارهای سیاسی را بهدست دهیم‪ .‬شناخت شرایط جامعهی مستعد انقالب بسیار مهم است‪،‬‬ ‫انقالب در زمان و مکانی امکان موفقیت دارد كه در آن نوعی دوقطبی اتفاق افتاده باشد‪ ،‬یعنی شرایطی ایجاد‬ ‫شتود كه گروههای اجتماعی‪ ،‬دیگر بهطور كامل امیدشتان به اصتالح را از دستت بدهند و از سیستم سیاسی‬ ‫مستلط ناامید شتده باشتند‪ .‬در چنین فضتایی ما همیشه با نوعی دوآلیسم مواجه میشویم‪ ،‬دوآلیسمی كه یک‬ ‫طرف آن حکومت و در طرف مقابل مردم و خواستتههاشتان قرار گرفتهاند‪ .‬البته تا قبل از قیام فرودستان هم‬ ‫این دوآلیستم وجود داشتت‪ ،‬اما در هر دو ستمت خود حکومت قرار داشت؛ یعنی جمهوری اسالمی از بدو‬ ‫پیدایش‪ ،‬خودش مدام اپوزیستیون خود را تولید می كرد‪ ،‬طوری كه طی بیستتت سال‪ ،‬استمرارطلبان به عنوان‬ ‫جناحی حکومتی‪ ،‬در رُل منتقد حکومت ظاهر میشدند‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬حکومت مدام در حال پیشروی بود‬ ‫و مردم مدام در حال عقبنشینی‪ .‬اما در قیام فرودستان نوعی تغییرِ صف اتفاق افتاد و مردم در جایگاه واقعی‬ ‫خودشتان قرار گرفتند و اگر باز فریب نخورند‪ ،‬بدون شتک از این به بعد حکومت اسالمی مدام عقبنشینی‬ ‫خواهد كرد و مردم مرحله به مرحله پایگاههایی را كه از دست داده بودند‪ ،‬دوباره از چنگ رژیم درمیآورند‪.‬‬ ‫البته این امر در صورتی اتفاق میافتد كه حکومت موفق نشود با ایجاد تفرقههای مذهبی و قومیتی‪ ،‬صفهای‬ ‫مردمی را كوچک یا از هم جدا كند‪.‬‬ ‫پس در هر انقالبی اول مشتتروعیت ستتیاستتی حکومت زیر ستتوال میرود‪ ،‬حکومت هم وقتی یاس و‬ ‫ناامیدی مردم را میبیند‪ ،‬رفتهرفته ناتوان می شتود و شتکاف بین قدرت ستتیاسى و قدرت اجتماعى به حدّى‬ ‫مىرسد كه ادامهی چنین وضعى در جامعه برای حکومت غیرممکن میشود‪.‬‬ ‫مهمترین عاملى كه شترایط انقالبى را بیشتر مهیا میكند‪ ،‬تضاد بین ارزشهای مسلّط بر سیستم سیاسى‬ ‫و ارزشهاى حاكم بر گروههاى اجتماعى و مردمیستتتت‪ .‬هانا آرنت میگوید تا وقتی كه اعتبار ستتتیاستتتی‬ ‫حکومت مركزی پابرجاستت‪ ،‬هیچ انقالبى احتمال موفقیت ندارد‪ .‬در چنین شرایطی‪ ،‬اعتبار و اعتماد به رژیم‬ ‫آنقدر كم میشتود كه استفاده از قدرت سیاسى نتیجهای ندارد و حکومت ناگزیر است كه تنها به زور متکّی‬ ‫شتود‪ .‬در این وضعیت استفاده از اهرمِ زور‪ ،‬تنها ابزار حکومت برای حفظ موجودیت خود است‪ ،‬پس تعداد‬ ‫نیروهاى پلیس و ارتش را افزایش میدهد؛ زیرا با به كار بردن این روش‪ ،‬میتواند زمان بخرد و انقالب را به‬ ‫تعویق بیندازد‪ .‬استتتاستتتن حکومت متکی به زور‪ ،‬پایدار نمیماند و رفتهرفته براندازی تحقق مییابد‪ .‬حاال ما‬ ‫دقیقن در این شترایط هستیم‪ ،‬پس خیلیها كه معتقد به تهاهرات آرامند‪ ،‬در واقع سعی دارند از بروز انقالب‬


‫علی عبدالرضایی | ‪114‬‬

‫جلوگیری كنند‪ ،‬چون وقتی پای زور و نیروی نهامی در میان استت‪ ،‬تهاهرات هم بدل به اعتراضتتات خشن‬ ‫میشتود‪ .‬در طول تاریخ‪ ،‬شترایط انقالبى همیشته به عوامل مختلف اقتصادى‪ ،‬سیاسى‪ ،‬اجتماعى‪ ،‬فرهنگى و‬ ‫مذهبى بستگی داشت‪.‬‬ ‫بحران مالکیت‪ ،‬گردش ستترمایه بین یک قشتتر خاص و معدود‪ ،‬مالیاتهای ستتنگین‪ ،‬وجود و ستتیطرهی‬ ‫انواع تبعیض‪ ،‬گرانى كاال‪ ،‬كمبود خدمات مورد نیاز طبقات فرودستت و متوسط‪ ،‬فقر‪ ،‬فساد در طبقهی حاكم‪،‬‬ ‫خفقان و ستلب آزادىهاى فردى و اجتماعى‪ ،‬بىاعتنایى به ارزشهاى مستلّط جامعه‪ ،‬سانسور‪ ،‬شکستهاى‬ ‫نهامى و دیپلماتیک‪ ،‬ستلطه و نفوذ مستقیم و یا غیرمستقیم كشورهای خارجی و قحطى را میتوان از عوامل‬ ‫بروز شتترایط انقالبى دانستتت‪ .‬یعنی بر خالف نهر ماركس و انگلس‪ ،‬فقط محرومیت اقتصتتادى عامل بروز‬ ‫شترایط انقالبى نیستت‪ .‬مثلن دلیل انقالب آمریکا‪ ،‬ضعف اقتصادی حکومت نبود بلکه رهایی از شرّ استعمار‬ ‫انگلیس بود و یا همانطور كه اشتتاره كردم دلیل انقالب ستتال پنجاهوهفت فقر نبود‪ ،‬بلکه به دستتت آوردن‬ ‫آزادی سیاسی و نیل به آزادی بیان بود‪.‬‬ ‫تروتستکى معتقد استت‪« :‬تنها فقر دلیل قیام و انقالب نیستت چون اگر چنین بود‪ ،‬طبقهی فرودست كه‬ ‫دائم در فقر بهسر میبرد‪ ،‬باید مدام در حال انقالب باشد!»‬ ‫البته در این شتکی نیستت كه شترایط بد اقتصادىِ طبقات جامعه و توزیع ناعادالنهی ثروت مىتواند از‬ ‫عوامل بروز انقالب باشتد‪ ،‬ولی شترطِ الزم و كافی نیست‪ .‬تجربهی تاریخی نشان داده كه انقالبها معمولن‬ ‫علیته رژیم هتای ستتتنّتى و پتادشتتتاهى‪ ،‬كته بتا اختیارات مطلق جامعه را كنترل مىكردند و یا علیه طبقهی‬ ‫آریستوكراتى كه حکومت را در دست داشتند‪ ،‬اتفاق افتادهست‪.‬‬ ‫این نوع حکومتها معمولن بر استاس فشار سیاسى و اختناق اداره مىشوند‪ .‬اساسن در چنین حکومتی‬ ‫یک اقلیت یا فقط یک نفر (مقام معهم رهبری)‪ ،‬همهی اختیارات تصتمیمگیرى را در تمام زمینههاى سیاسى‪،‬‬ ‫اقتصتادى و اجتماعى داراستت و فستاد مالى و رشتوهخوارى در آن موج می زند (وضتتعیت اقتصادی امروز‬ ‫ایران)‪ .‬آنها فقط به طبقهی فرادستت و مرفه چشتم دارند و موجبات رضایت این طبقه را فراهم میكنند‪ .‬به‬ ‫چپاول سرداران سپاه و آقازادهها در ایران توجه كنید؛ در این رژیمها‪ ،‬دیکتاتور برای حفظ بقای خود‪ ،‬فقط به‬ ‫نیروى نهامتتتتى و زور و اجبار اتکا میكند و این چیزیست كه خامنهای دلش را به آن خوش كرده است‪.‬‬ ‫چنین حکومتی معمولن از حمایت مردمى برخوردار نیست‪ ،‬پس آلت دست یک قدرت خارجی قرار میگیرد‬ ‫و در ایران‪ ،‬این قدرت خارجی روستیه استت‪ .‬چنین حکومتهایی رسانههاى گروهى را با سانسور و ایجاد‬ ‫فضتای رعب در دستت میگیرند و بهشدت كنترل میكنند و از این طریق سعی دارند كه افکار عمومى را به‬ ‫ستتمت خواستتتههای خود هدایت كنند (وضتتعیت رستتانههای ایرانی)‪ .‬به رفاه مردم و بهبود اوضتتاع عمومى‬ ‫جامعه توجهی ندارند و طبقات فرودستت و متوستط‪ ،‬روز به روز فقیرتر میشتوند (اوضاع مردم زلزلهزدهی‬ ‫كرمانشاه)‪.‬‬


‫‪ | 119‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫به عقاید ستیاستی و مذهبى و آداب و رستوم مردم بىاعتنایى میكنند و گاهی حتی دست به تحقیرشان‬ ‫میزنند (اوضتاع بهاییها و بقیهی اقلیتهای مذهبی در ایران) دقیقن تمام متفکران سیاسی معتقدند كه چنین‬ ‫رژیمی مستتتعد استتت تا مردم را به ستتمت انقالب هدایت كند‪ .‬البته معمولن این حکومتها در كوتاه مدت‬ ‫قادرند با تهدید‪ ،‬تطمیع‪ ،‬نیرنگ‪ ،‬ترور‪ ،‬شتکنجه و اِعمال قدرت نهامی از عهدهی ادارهی كشور بربیایند‪ ،‬ولی‬ ‫زمانی میرستتد كه تواناییشتتان را در حل مشتتکالت از دستتت میدهند و انقالب اتفاق میافتد‪ .‬حاال ما این‬ ‫شترایط را بهطور كامل در ایران داریم‪ ،‬مثلن میبینیم كه حکومت بهشتدت در تنگنای مالیست‪ ،‬بهنحوی كه‬ ‫دست در جیب مردم میكند و از طرفی قادر به حفظ نخبهها نیست و طبقهی الیت جامعه‪ ،‬همه در حال فرار‬ ‫از كشتورند‪ .‬اوضتاع فعلی كشتور نشان میدهد كه حکومت از پسِ مشکالت پیچیدهی سیاسی‪ ،‬اقتصادی و‬ ‫اجتماعی برنمیآید‪ .‬قدرت ستتیاستتى به دلیل رهبرىِ ضتتعیف و ستتازماندهى غلط‪ ،‬اعتمادبهنفس و توانایى‬ ‫خودش را بهطور كامل از دستت داده‪ ،‬صبر مردم هم بهسر رسیده و رژیم‪ ،‬مقبولیت و مشروعیتش را در بین‬ ‫طبقات مختلف اجتماعی بهطور كامل از دست دادهست‪ .‬دقیقن در این شرایط نهادهاى اجتماعى غیررسمى‪،‬‬ ‫جایگزین نهادهای رستتمی ستتیاستتی میشتتوند‪ .‬برای اینكه انقالبی اتفاق بیفتد‪ ،‬حکومت كه زیر فشتتار قرار‬ ‫گرفته‪ ،‬باید دستت به سركوب سرتاسری بزند و از قوهی قهریّه استفاده كند‪ ،‬كه این اتفاق در قیام فرودستان‬ ‫رخ داده استتت‪ .‬اما تحقق انقالب به اهرم مهم دیگری هم نیاز دارد و آن اهرم‪ ،‬توانایى رهبران ستتیاستتى در‬ ‫ایجاد تحوّالت سریع و قاطع‪ ،‬در شرایطیست كه حکومت تعادل خودش را از دست میدهد‪.‬‬ ‫خالصتتته اینكه اگر حکومت یا قدرت ستتتیاستتتى نخواهد انعطاف الزم را جهت تحقق خواستتتتههای‬ ‫گروههاى اجتماعى‪ ،‬از خود نشتتتان دهد‪ ،‬برخوردی بین حکومت و مردم اتفاق میافتد و این برخورد حتمن‬ ‫حالتى خشونتآمیز خواهد داشت‪ .‬اِعمال خشونت برای ایجاد تحوّل در جامعه اگرچه خواست مردم نیست‪،‬‬ ‫اما در صورتى كه سیستم سیاسى به آرامى و از طریق مسالمتآمیز‪ ،‬حاضر به قبول خواستههاى جامعه نباشد‪،‬‬ ‫امرى اجتنابناپذیر است‪.‬‬ ‫در بعضتی انقالبها كه لیدرها‪ ،‬قادر به جذب اكثریت مردم نیستند و با بىتفاوتى آنها مواجه میشوند‪،‬‬ ‫دست به اقدامات چریکى و پارتیزانى میزنند‪ ،‬و یا به ائتالف تاكتیکى با سایر گروههاى اجتماعى میپردازند‪.‬‬ ‫عواملی هم وجود دارنتد كه باعث شتتتتاب یک انقالب میشتتتوند‪ ،‬مثل جریاناتی كه بر قوای مستتتلد تاثیر‬ ‫میگذارد و تضتتتعیفشتتتان میكند و نهایتن به نافرمانی از فرمانده منجر میشتتتود‪ ،‬یا عواملى كه روحیهی‬ ‫نیروهاى انقالبى را باال میبرد‪ ،‬طوری كه عملگران انقالبی باور میكنند كه نیروی نهامی شتتتکستتتتناپذیر‬ ‫نیستت‪ .‬از دیگر عوامل شتتابدهندهی انقالب‪ ،‬میتوان به از هم پاشتیدگى قواى نهامى به دلیل شکست در‬ ‫جنگ خارجى‪ ،‬شتتورش ستتربازان یا اختالف بین رجال حکومتى اشتتاره كرد‪ .‬اینجاستتت كه نقش شتتورای‬ ‫هماهنگی انقالب در اتخاذ و انتخاب استتراتژیهای مناستب جهت مقابله با حکومت بستیار مهم است؛ مثل‬ ‫نفوذ در دستتگاه حکومتى توسط عوامل انقالبى و ضربه زدن به سیستم سیاسى از داخل‪ ،‬قیام چریکى توسط‬


‫علی عبدالرضایی | ‪142‬‬

‫گروههای مسلّد انقالبی‪ ،‬قیام عمومى مردم و مخالفت همگانى از طریق اعتصاب و تهاهرات و مبارزهی منفى‬ ‫براى فل كردن ماشین بوروكراسى حکومت‪.‬‬ ‫افزایش روحیتهی انقالبی‪ ،‬یکی دیگر از دالیل اصتتتلی موفقیت تمام انقالبها بوده استتتت‪ ،‬تعمیق این‬ ‫روحیه یک پدیدهی روانشناختیست و مرحلهای باالتر از نارضایتی از وضع موجود بهشمار میرود و عالوه‬ ‫بر این بتاعتث باال رفتن اعتمادبهنفس نیرویهای انقالبی نیز میشتتتود‪ .‬مثلن در انقالب ستتتال ‪ 1949‬چین‪،‬‬ ‫هواداران مائو از لحا نفرات بر ارتش چین برتری نداشتند‪ ،‬اما به دلیل برخورداری از روحیهی انقالبی قوی‪،‬‬ ‫توانستند بر ارتش پن میلیون نفری «چیانگ كای شِک» پیروز شوند‪.‬‬ ‫وجود و نقش شتتورای هماهنگی و ستتاختارهای متشتتکل و ستتازماندهی منستتجم نیز‪ ،‬عامل مهمی در‬ ‫موفقیت انقالب است‪ .‬یک شورای هماهنگی قوی میتواند با افشای ماهیت حکومت و تحریک مردم‪ ،‬سطد‬ ‫نارضتتایتی از وضتتع موجود را گستتترش دهد و یا با برانگیختن روحیهی انقالبی‪ ،‬قادر استتت به عملگران‬ ‫انقالبی اعتمادبهنفس و شتتجاعت تزریق كند و همچنین با بیان و گستتترش اندیشتتهها و ایدئولوژیهای تازه‪،‬‬ ‫مردم را از لحا شتتتعوری آماده ستتتازد‪ .‬شتتتورای هماهنگی با برنامهریزی راهبردی و تاكتیکهای انقالبی‪،‬‬ ‫میتواند هزینهی انقالب را هم كاهش دهد‪ .‬بستی كردن مردم و به صحنه آوردن شان‪ ،‬یکی دیگر از وظایف‬ ‫شتورای هماهنگیستت‪ .‬البته ایجاد نهام ستیاستی تازه و تالش برای رستاندن جامعه به اهداف و شعارهای‬ ‫انقالب‪ ،‬مهمترین نقش شتتورای هماهنگی محستتوب میشتتود‪ .‬هر چه شتتورای هماهنگی از همدلی و اتحاد‬ ‫بیشتری برخوردار باشتد و از نهر فرهنگی و فکری قویتر عمل كند و با مردم ارتباط روزمره داشتته باشد‪،‬‬ ‫در پیشبرد حركت انقالبی موفقتر خواهد بود‪.‬‬ ‫مثلن در شورای رهبری انقالب فرانسه‪ ،‬دانتون و روبسپیر نقش مهمی داشتند‪ .‬در انقالب روسیه هم لنین‬ ‫شتعارهای حساب شدهای بر اساس شرایط كشور و خواست عمومی طرح كرد و یا در انقالب چین‪ ،‬مائو بر‬ ‫اساس شرایطی كه چین داشت‪ ،‬استراتژی جنگ انقالبی و محاصرهی شهرها از طریق روستاها را بهكار برد‪.‬‬ ‫در اوایل بحث گفتم كه وقوع انقالب بر نقش مستتقیم مردم متکیستت‪ ،‬اما معنای حرف من این نیست‬ ‫كه وقتی انقالبی اتفاق میافتد‪ ،‬همه یا اكثریت مردم در آن نقشِ مستتقیم داشته باشند‪ ،‬بلکه كافیست بخشی‬ ‫در انقالب فعال باشتتند و بقیه هم این فعالیت را تایید كنند‪ .‬تمام انقالبها بهطور نستتبی با خشتتونت همراه‬ ‫بوده اند‪ ،‬ما در تاریخ حتی یک انقالب بدون خشتتتونت نداشتتتتیم و تعجب میكنم از كستتتانی چون رامین‬ ‫جهانبگلو یا بنیصتدر كه مدام مردم را تشتویق به تهاهرات آرام میكنند‪ .‬آنها یا شناختی از تاریخ انقالبها‬ ‫ندارند یا هنوز در رویا سیر میكنند! مگر خود بنیصدر همکار خمینی در مبارزهی خشنِ انقالب پنجاهوهفت‬ ‫نبود؟ آیا ممکن بود آن انقالب بدون خشونت و هزینه اتفاق بیفتد؟‬ ‫منهور از خشونت‪ ،‬مجموعه اقدامات غیرقانونی مثل اعتصاب و تهاهرات‪ ،‬ترور‪ ،‬زد و خورد با گاردهای‬ ‫حکومتی‪ ،‬شتتیشتته شتتکستتتن و به آتش كشتتیدن مقر نیروهای نهامیستتت‪ .‬میزان خشتتونت در هر انقالبی به‬


‫‪ | 141‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫ویژگی های فرهنگی مردم‪ ،‬نوع نیروهای مستتتلد‪ ،‬نوع رژیم دیکتاتوری و شتتترایط خاص داخلی و حمایت‬ ‫بینالمللی از نیروهای انقالبی بستگی دارد و تمام این موارد در نوع خود مهماند‪ .‬معمولن در انقالبهایی كه‬ ‫مردم با نیروی نهامی خارجی درگیر میشوند‪ ،‬تعداد كشتهها باالست‪ .‬به عنوان مثال در انقالب الجزایر كه در‬ ‫ستتال ‪ 1912‬اتفاق افتاد‪ ،‬مردم با نیروی نهامی فرانستته درافتادند و حدود یک میلیون نفر كشتتته شتتدند‪ ،‬در‬ ‫انقالب سال ‪ 1929‬كوبا نیز‪ ،‬حدود بیستهزار نفر را كشتند‪.‬‬ ‫معمولن انقالبها را به دو دستهی سیاسی و اجتماعی تقسیم میكنند‪ ،‬در انقالب سیاسی‪ ،‬فقط نوع نهام‬ ‫سیاسی تغییر میكند و هدف فقط تغییر حاكم است‪ .‬اما در انقالبهای اجتماعی‪ ،‬عالوه بر تغییر حکومت‪ ،‬در‬ ‫ساختارهای اجتماعی‪ ،‬فرهنگی و اقتصادی هم تغییرات اساسی اتفاق می افتد‪ .‬یعنی در یک انقالب اجتماعی‪،‬‬ ‫انقالب تنهتا بتا پیروزی بر حکومتت تمام نمی شتتتود‪ ،‬بلکه بعد از آن‪ ،‬انقالب اصتتتلی در اجرای اهداف و‬ ‫آرمانهایش رخ میدهد‪ .‬به همین علت‪ ،‬هدفگذاری انقالب بسیار مهم است و منهور از هدفگذاری‪ ،‬یعنی‬ ‫اینكه چطور قانون استتاستتی جدید را بنویستتند و در آن چه ستتهم بزرگی به آزادیهای مختلف داده شتتود‪.‬‬ ‫«معمولن رستتیدن به اهداف انقالبی به زمانی نستتبتن طوالنی نیاز دارد و به همین دلیل‪ ،‬كشتتتی انقالب باید‬ ‫بتوانتد از طوفتان حوادث مختلف عبور كنتد»‪ .‬چیز مهمی كه با پیروزی انقالب رخ میدهد‪ ،‬ایجاد تغییرات‬ ‫سیاسی داخلی و تغییر جهتگیریهای سیاست خارجی و اعالم استقالل از قدرتهای خارجی مسلط است‪.‬‬ ‫مثلن ستالهاستت كه ما زیر ستیطرهی روستیه هستیم‪ ،‬پس باید شورای هماهنگی برای فرار از استعمار نرم‬ ‫روستیه‪ ،‬برنامه داشته باشد‪ .‬بیشک اگر مردم بعد از براندازی همچنان به فعالیت انقالبی ادامه دهند و صحنه‬ ‫را خالی نکنند و در تمام امور مشتتاركت داشتتته باشتتند‪ ،‬محال استتت كه انقالبشتتان دزدیده شتتود و یا گیر‬ ‫دیکتتاتور تتازه ای بیفتتد‪ .‬در واقع بتایتد كاری كنند كه قدرت فقط در حکومت مركزی متمركز نشتتتود‪ .‬در‬ ‫بحثهای بعدی با طرح جزئیات بیشتر‪ ،‬روی موضوعاتی كه طرح شد‪ ،‬تمركز خواهم كرد‪.‬‬ ‫‪/77‬بهمن‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪142‬‬

‫كمونالیسم در روژاوا و نقش چپهای غیر ماركسی در آیندهی ایران‬

‫بر استتاس آخرین آماری كه منتشتتر شتتده‪ ،‬نیمی از ثروت دنیا به هشتتت نفر تعلق دارد‪ .‬یک درصتتد از‬ ‫جمعیت هندوستان مالک شصت درصد از كل ثروت هندوستان است‪ ،‬در ایران هم بیستوپن درصد از كل‬ ‫پولهایِ شتناور در بازار (یکچهارم پول شتما) متعلق به شتشصد نفر است و این در حالیست كه هفتادونه‬ ‫میلیون نفر از جمعیت ایران‪ ،‬فقط پن درصتد از سترمایهی كشتور را در دستت دارند‪ .‬چنین مصیبتی كادوی‬ ‫سترمایهداری جهانی و كاپیتالیسم است؛ یعنی اگر ج هان به تروریسم هم غلبه كند‪ ،‬تازه با یک وبای بزرگتر‬ ‫درگیر میشود كه آن وبا چیزی جز یک شکاف بزرگ بین طبقهی دارا و ندار نیست‪ .‬متاسفانه هر چه از عمر‬ ‫ما و از عمر ستترمایهداری میگذرد‪ ،‬این شتتکاف بزرگتر و عریضتر میشتتود و اوضتتاع طبقهی فرودستتت‬ ‫خرابتر‪ .‬جهان روز به روز از حركت جمعی‪ ،‬حقوق بشتر و حقوق كارگر كه از دستتاوردهای ستتوسیالیسم‬ ‫استت‪ ،‬بیشتر فاصتله میگیرد‪ .‬شترایط زیستتی كارگر بدتر شده و ادامهی زندگی برایش غیرممکن میشود‪.‬‬ ‫ایران هم متاثر از وضعیت جهانیست‪ ،‬با این تفاوت كه تمام فشار را فقط طبقهی فرودست و متوسط تحمل‬ ‫میكنند و در اصل حکومت مركزی بار تمام ندانمكاریها و بالهتش را بر شانههای نحیف طبقهی فرودست‬ ‫میگذارد‪ .‬چه فاجعهای بزرگتر از این كه دالر به پن هزار تومان رستتیده؟ هر روز كه میگذرد نرخ خدمات‬ ‫اجتماعی باالتر میرود‪ ،‬مالیات بیشتر میشود و امکانات رفاهی دست نیافتنیتر‪ .‬چگونه با دیدن این شرایط‬ ‫در ایران سکوت كنیم و به دنبال تحقق آزادی نباشیم؟‬ ‫چهل ستال است كه در كشور ما حقوق شهروندی در حد یک شعار مطرح شده و با گذشت زمان آمار‬ ‫فحشتا و اعتیاد و اختالس باال رفته است‪ .‬از لحا فرهنگی نیز دامنهی سانسور وسعت پیدا كرده و تولیدات‬ ‫هنری همه فستفودی و یکبار مصرفاند‪ .‬هجوم خرافه و فقدان فکر هم باعث شده ناامیدی اپیدمی شود و‬ ‫خودكشتتی بیداد كند‪ .‬قوانین كار در ایران حتی از عصتتر بردهداری هم فجیعتر استتت‪ ،‬آنقدر حقوق كارگر‬ ‫نادیده گرفته میشتتتود كه انگار كارفرما جای خود را با بردهدار عوض كرده؛ اما باید چهكار كنیم؟ اگر قبلن‬ ‫سترمایهداری شتعار میداد كه هر آدمی به اندازهی استتعداد و كاری كه میكند‪ ،‬ثروتی نصتیبش میشود‪ ،‬در‬ ‫ایران سرمایهداری مالیی به نتیجهی فجیعتری منجر شده است‪ .‬جملهی «هر كسی به تناسب سرمایهاش سود‬ ‫میبرد»‪ ،‬یعنی كستی كه پول دارد‪ ،‬پولدارتر میشتود و كسی كه فقیر است‪ ،‬مقروضتر‪ .‬در واقع فقیر صرفن‬ ‫شتخد كمدرآمدی نیستت‪ ،‬فقط مدام بر حجم بدهکاریهایش اضتتافه میشود‪ .‬نزولخواری در بازار غوغا‬


‫‪ | 143‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫میكند و تمام اینها دستتاوردِ معضتلِ نولیبرالیستم مذهبیستت كه از سال های گذشته در ایران دایر شده و‬ ‫بهخصتوص در دورهی روحانی ستیر صتعودی داشتته استت‪ .‬آنارشتیستها به عنوان چپهای غیرماركسی‬ ‫ستالهاستت كه علیه این اصلمحوری (مسئلهی سرمایهداری) میجنگند‪ .‬كمونالیستها هم از دل جنگ ضد‬ ‫سرمایهداری متولد شدهاند‪« ،‬موری بوكچین» آنارشیستیست كه وقتی مدرنیزیشن به جان طبیعت افتاد‪ ،‬كمی‬ ‫گرایش به جنبش ستبز پیدا كرد‪ .‬جنبش سبز جنبشی جهانی ست كه به فکر سالمت و احیای طبیعت است و‬ ‫این شتتناخت و توجه به طبیعت باعث شتتد تا بوكچین تز كمونالیستتم را بنویستتد‪ .‬اخیرن آنارشتتیستتتهای‬ ‫كمونالیستت همهجا هستتند‪ ،‬از اشتغال وال استریت در آمریکا تا كنفدرالیسم روژاوا‪ ،‬كه اغلب این جنگها‪،‬‬ ‫جنگی علیه سرمایهداری‪ ،‬اتوریته و اقتدار است‪ .‬اما اقتدار چیست؟ اقتدار یعنی یک حکومت مركزی داریم و‬ ‫این حکومت‪ ،‬ستردستتهای به نام رهبر دارد و همهچیز در اختیار اوستت‪ .‬فضتایی كه ستاختار سیاسی فعلی‬ ‫روژاوا از آن تبعیت میكند ضد این اقتدار است‪ ،‬یعنی ضد ولی فقیه‪ ،‬اردوغان و ضد منافع سرمایهداری‪ .‬برای‬ ‫همین استت كه غرب‪ ،‬روستیه (منافع سرمایهداری خود را دنبال میكند) و آمریکا تالش میكنند تا پروژهی‬ ‫روژاوا موفق نشود‪ .‬اما ما باید روژاوا را خوب بشناسیم و بدانیم كه چه اتفاقی آنجا افتاده است‪.‬‬ ‫برای اولین بار روژاوا را تقستتتیمبندی میكنند‪ ،‬منطقهای كه از ستتته بخش كوچک (در فرانستتته به آن‬ ‫‪ canton‬میگویند) با نامهای «كانتون جزیره»‪« ،‬كانتون كوبانی» و «كانتون عفرین» تشتتکیل شتتده‪ ،‬و حتی به‬ ‫اندازهی یک شهر (یا شاید بخش) هم نیست‪ .‬استعمار‪ ،‬امپریالیسم‪ ،‬تفکر تمامیتخواه و سرمایهداری‪ ،‬این سه‬ ‫منطقهی كوچک را نمیتواند تحمل كند‪ ،‬در واقع این سته منطقه مثلن بدیل ماركسیسم است‪ .‬بوكچین نقدی‬ ‫علیه نهریهپردازی ماركستتیستتم دارد و معتقد استتت كه ما باید زندگی را امروزی كنیم و عالوه بر این‪ ،‬دیگر‬ ‫مثل ماركس دنیا را به طبقهی فرودست و فرادست تقسیم نمیكند‪ .‬او ناگهان متوجه جنبش زنان و دانشجویان‬ ‫شتتد و فهمید مدرنیزیشتتن به ستتمتی رفته كه باید نهریهپردازی و نوع نگاهمان را به جهان عوض كنیم‪ .‬وقتی‬ ‫«اوجتاالن» (رهبر حزب كتارگران تركیه) زندانی شتتتد‪ ،‬كتابهای بوكچین را خواند و توجهاش به این نگاه‬ ‫وستتیع جلب شتتد و با نهریهپردازیِ خود‪ ،‬به نوعی تاثیرگذار عمل كرد‪ .‬چیزی كه در روژاوا میبینیم متاثر از‬ ‫اوجاالن است‪ ،‬در آنجا مردم حکومت میكنند‪ ،‬هر شهر كوچکی چند وزارتخانه و یک دولت دارد‪ .‬در این‬ ‫وزارتخانهها معمولن سه نفر را به عنوان وزیر انتخاب میكنند و این سه وزیر باید از سه نژاد مختلف باشند‬ ‫و حتی دین در آنجا آزاد استت‪ .‬اتفاقات جالبی در روژاوا رخ داده‪ ،‬شتهر با سیستم خودگردانی میچرخد و‬ ‫مردم این آزادی را دارند كه هر چیزی را اصالح كنند‪ .‬اما حاال سیستم روژاوا از هر طرف در محاصره است‪،‬‬ ‫«مستتعود بارزانی» و تركیه مشتتکالتی با آن ستتاختار دارند و این در حالیستتت كه روژاوا نه تنها نمیخواهد‬ ‫جداییطلبی را طرح كند‪ ،‬بلکه میخواهد ستتیستتتم خود را به كل ستتوریه نیز تعمیم دهد‪ .‬در روژاوا نژادهای‬ ‫مختلفی (عرب‪ ،‬چچنی و…) زندگی میكنند و ممکن استت بعضی از آنها حتی وزیر هم باشند‪ .‬در شرایط‬ ‫جنگی و خاصی كه روژاوا دارد‪ ،‬رسیدن به چنین دستاوردی عالیست‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪144‬‬

‫اساسن كمونالیستهای غربی (آنهایی كه روژاوا را دیدهاند) نقدهایی دربارهی روژاوا دارند و بیشترین‬ ‫مستتئلهی آنها راجع به آزادی بیان استتت‪ ،‬میدانیم كه جامعهی كوردها شتتباهت زیادی به جامعهی ما دارد‪،‬‬ ‫آنها ستنت و پیشینهای تاریخی دارند و از لحا فرهنگی باید پلهپله خودشان را ارتقا دهند‪ ،‬مثلن در شرایط‬ ‫فعلی آزادی زنها در آنجا بیشتر شده‪ ،‬اما اگر بهطور ناگهانی این اتفاق میافتاد‪ ،‬جامعه دچار معضل میشد‪.‬‬ ‫به این دلیل در نهریهپردازی اوجاالن یک ستتتری محدودیتهای فرهنگی وجود دارد‪ ،‬برای مثال شتتتما در‬ ‫روژاوا نمیتوانید كتابی در رابطه با روابط جنستی نوجوانان منتشتر كنید‪ ،‬و این معضلیست كه یک شخد‬ ‫غربی میتوانتد دربتارهی آن انتقاد كند‪ .‬اما منِ ایرانی میدانم كه انجام چنین كاری در این پروستتتهی زمانی‬ ‫غیرممکن استت‪ .‬از طرفی اگر قرار باشد برای انتشار كتابی مجوز بگیری‪ ،‬مشکل ایجاد میشود و این مسئله‬ ‫تطتابقی بتا آزادی بیان ندارد‪ .‬به هر حال ستتته منطقهی كوچک در حال جنگاند‪ ،‬آنها مشتتتکالتی دارند و‬ ‫مجبورند با جاستوسها مبارزه كنند‪ .‬این مشتکل را ما در ایران هم داریم‪ ،‬مثلن عدهای از تریبونهای مستقل‬ ‫میترستتند و بنابراین ما چنین تریبونی كه آدمهای مستتتقل حرف خود را بزنند و دانششتتان را ارائه دهند‪،‬‬ ‫نداریم‪ .‬آنها میخواهند مدیاها‪ ،‬گروهها‪ ،‬احزاب و در اصتتل چیزهایی كه خودشتتان درستتت كردهاند‪ ،‬مطرح‬ ‫شتود‪ .‬ممکن استت مردم تریبون خاصتی را دوستت داشتته باشتند‪ ،‬ولی اگر دقت كنید متوجه میشوید كه‬ ‫ستتیاستتتی پشتتت این ماجرا نهفته استتت‪ ،‬البته خیلی چیزهای دیگر میتواند مورد عالقهی مردم باشتتد ولی‬ ‫معمولن یک فریب مالیی پشتتتت آنها قرار دارد‪ .‬برای همین ما مجبوریم مقابله كنیم‪ ،‬چرا كه این یک جنگ‬ ‫استتت و جنگ ما فقط با حکومت استتالمی نیستتت‪ .‬در واقع حکومت استتالمی فقط در ایران فعالیت ندارد و‬ ‫اتفاقن در خارج از كشتتور فعالیتش بستتیار بیشتر استتت‪ ،‬زیرا آنجا پول زیادی را خرج كرده و اگر شتتما‬ ‫روزبهروز در حال فقیر شدن هستید به این علت است كه حجم باالیی از پولها صرف كارهای جاسوسی در‬ ‫خارج از كشتتور میشتتود‪ .‬این مشتتکلیستتت كه روژاوا هم با آن درگیر استتت‪ ،‬با این فرق كه روژاوا آرمان‬ ‫بزرگتری دارد و میخواهد قدرت را از ستترمایهداری بگیرد‪ .‬وقتی ستتیاستتت‪ ،‬حركتی از پایین به باال دارد و‬ ‫حکومتی بر این اساس شکل میگیرد‪ ،‬كاپیتالیسم وحشتزده میشود و سعی میكند چنین سیستمی را از بین‬ ‫ببرد‪ .‬ولی ما شرایط روژاوا را میفهمیم‪ ،‬چرا روژاوا یک آرمان انسانی و ایدهآل برای انسانِ آزادیخواه است؟‬ ‫چون آن ها موفق شتدند در یک ستیستتم خودگردان‪ ،‬چیزی به استم دولت نداشتتته باشند‪ .‬یعنی حکومتها‬ ‫كوچک و محلی شتتتده و همانطور كه گفتم عدم وجود دولت مركزی دلیل بر جداییطلبی آنها نیستتتت و‬ ‫انقالبیهای روژاوا دوست دارند كه كل سوریه از این سیستم تبعیت كند‪ .‬خیلی از كشورهای دیگر میتوانند‬ ‫از این ایده پیشتنهاد بگیرند چون با وجود چنین سیستمی مردم میتوانند در سرنوشت خود مدام نقش داشته‬ ‫باشتتند و در این ستتاختار ستتیاستتی‪ ،‬دیکتاتور نیز ظهور نمیكند‪ .‬ما باید آن روال را خوب بشتتناستتیم‪ ،‬مگر‬ ‫نمیگویید بعد از انقالب چهكار كنیم؟ روژاوا پیشتتنهادیستتت كه اگر ستتاختارش را بشتتناستتید و دركی از‬ ‫كمونالیسم داشته باشید‪ ،‬پی به ایدهآل بودن آن میبرید‪ .‬اما آیا اوجاالن بهطور كامل از كمونالیسم تبعیت كرده‬


‫‪ | 142‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫استتت؟ خیر‪ ،‬از لحا فرهنگی ستتیستتتمی كه پیاده میكند‪ ،‬ستتیستتتم خود كوردهاستتت‪ ،‬كوردها مذهبی و‬ ‫دیندارند‪ ،‬البته او كاری به دینشتان ندارد و حتی به آنها اجازهی ویراژ بیشتری داده‪ ،‬اما حکومت سکوالر‬ ‫است و دین وارد سیستم سیاسی نمیشود‪.‬‬ ‫روسیه و آمریکا به تفاهم میرسند كه تركیه به عفرین حمله كند‪ ،‬ممکن بود این حمله بعدها اتفاق بیفتد‬ ‫ولی چرا دقیقن بعد از قیام فرودستان اتفاق افتاد؟ آنها ترسیدند‪ ،‬زیرا ایران كشور بسیار مهمی برای غرب و‬ ‫جهان سترمایهداریست و وقتی این مردم قصد انقالب داشته باشند به حکومتهای اطرافشان نگاه میكنند‬ ‫و ناگزیر از انتخابند‪ .‬این بار مردم ایران میخواهند خودشتتتان كارگردان باشتتتند‪ ،‬آنها دیگر به هیچكس و‬ ‫هیچچیز اعتماد ندارند و ستتعی میكنند همهچیز را خودشتتان در دستتت بگیرند‪ ،‬آنوقت استتت كه ستترا‬ ‫حکومتهای كوچک میروند و پس از تشتتکیل یک دولت مركزی‪ ،‬ستتعی میكنند برای جلوگیری از تولید‬ ‫دیکتاتوری دیگر‪ ،‬قدرت و اقتدار در دولت جمع نشتتتود‪ .‬برای همین بالفاصتتتله با دو هدف‪ ،‬ژورنالیستتتت‬ ‫خارجی روی قیام فرودستان در ایران فوكوس میكند و برای این كه این تمركز را از بین ببرد‪ ،‬حملهی تركیه‬ ‫به روژاوا آغاز میشتتود‪ .‬روژاوا برای غرب بستتیار مهم استتت‪ ،‬چرا كه برای اولین بار یک آرمان انستتانی و‬ ‫ستیاسی را پیاده میكند و این همان چیزیست كه مردم دنیا برای آن بیش از یک قرن جنگیدهاند‪ .‬در نهایت‬ ‫تمام دوربینها روی روژاوا فوكوس میكنند و ایران از تیتر اول خبرها خارج میشود و این نوعی سیاست و‬ ‫تبانیستت‪ .‬ضتمنن ما نباید فریب بخوریم‪ ،‬همه می دانیم كه در دوران جنگ‪ ،‬ایران سالح خود را از اسرائیل‬ ‫میخرید و میدانیم كه آمریکا قرارداد چهارصتد میلیارد دالری با عربستتان ستعودی بستته‪ ،‬عربستان مجبور‬ ‫استت تن به این قرارداد بدهد چون باید در مقابل تروریستم منطقه بایستتد‪ .‬این هراس را چهكسی به وجود‬ ‫میآورد؟ سپاه قدس‪ .‬اما سپاه قدس برای چهكسی كار میكند؟ حاال در سوریه چهكسی قدرتنمایی میكند؟‬ ‫تمام امور بازستازی و منافع آنجا‪ ،‬دست روسیه است‪ .‬از طرفی به شیخهای عرب هم چیزهایی میفروشد و‬ ‫قراردادهایی را میبندد (البته نه مثل آمریکا)‪ ،‬در اصتتل شتتیوخ عرب برای آمریکا كار میكنند و ستتمت دیگر‬ ‫منطقه متعلق به روستتیه استتت‪ .‬ما باید از چنین قضتتایایی آگاه باشتتیم تا بیهوده به خیابان نرویم و مدام با‬ ‫شعارهای غیر منطقی‪ ،‬بدیلهای تکراری و احمقانهای را ایجاد نکنیم‪.‬‬ ‫نوع ستاختار ستیاستی روژاوا كاملن مورد تایید من نیستت‪ ،‬ولی هشتتاد درصد آن عالیست‪ ،‬همین كه‬ ‫كوردها به این ستاختار رستیدند و آن را انتخاب كردند‪ ،‬در نوع خود جالب است و باید به چنین پیشنهادی‬ ‫توجه شتود‪ .‬جهان از این سیستم ترسیده‪ ،‬عدهای می گویند روژاوا چه ربطی به قیام مردم ایران دارد؟ ما باید‬ ‫ساختارهای سیاسی مختلفی را كه عملی شدهاند‪ ،‬بشناسیم زیرا این شناخت به ما كمک میكند‪ .‬باید نسبت به‬ ‫آینده مستئول باشیم و در رابطه با روژاوا یا هر كشور و منطقه و ساختار سیاسی دیگری بحث كنیم‪ .‬بسیاری‬ ‫از ایرانیها فکر میكنند خیلی میدانند و ممکن است چند كتاب نیز خوانده باشند‪ ،‬اما تجربهی عملی آزادی‬ ‫را ندارند‪ ،‬آزادی را باید تجربه كرد‪ ،‬یک ایرانی كه حداقل برای شش ماه یا یک سال در غرب زندگی نکرده‪،‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪141‬‬

‫نمیتوانتد دربتارهی آزادی ملموس حرف بزند‪ ،‬او دركی از بیمه ی اجتماعی ندارد‪ ،‬هر روزه در ایران بیمهی‬ ‫اجتماعی و تستهیالتی كه به فرودستت اختصاص پیدا كرده‪ ،‬مدام عقبنشینی میكند‪ .‬هر چه قیمت دالر باال‬ ‫میرود‪ ،‬مردم نحیفتر میشوند و این مسئلهای جهانیست‪ .‬من حتی اگر ایرانی نبودم و یا اگر در آفریقا این‬ ‫اتفاق میافتاد‪ ،‬باز اعتراض میكردم‪ ،‬چون ما نسبت به انسان مسئولیم؛ اینكه میگویم در ایران انسان رعایت‬ ‫نمیشتود به همین دالیل استت‪ .‬دوستانی كه آگاهی ندارند و مدام میگویند ما به حکومت حمله میكنیم از‬ ‫بستیجیها هم بدترند؛ چون میخواهند حملهای كور داشته باشند و نسل شورشی و پر انرژی ما را فدا كنند‪.‬‬ ‫ما باید برنامه داشتتته باشتتیم‪ ،‬من از شتتورایی قابل اعتماد كه نمایندهی ما باشتتد حرف میزنم‪ ،‬ما میتوانیم بر‬ ‫چنین شتورایی تاثیر بگذاریم‪ ،‬طوری كه از كل كشتور‪ ،‬احزاب و نهرات مختلف نماینده داشتته باشتیم و در‬ ‫نهایت همه با هم به هماهنگی برستتند‪ .‬این فکر حکومت را به وحشتتت میاندازد و برایش خطرناک استتت‪.‬‬ ‫چهل ستال از حکومت گذشتته و هنوز اپوزیستیون خارج و اپوزیستیون داخل كشور نتوانستند با هم متحد‬ ‫شتوند‪ .‬حکومت موفق شتده اپوزیستیونش را از درون خودش (استمرارطلبی) بسازد و در نهایت نمایندهی‬ ‫شتما یک فاشیست باشد‪ ،‬روحانی جالدیست كه پدران شما را شکنجه كرده است‪ .‬به افرادی كه یکشبه به‬ ‫شتهرت میرستند‪ ،‬بیشتر دقت كنید‪ .‬هر وقت دیدید عوام دور یک فرد یا گروهی جمع شدند‪ ،‬به آن آدم و‬ ‫گروه شک كنید و بدانید دست جمهوری اسالمی در كار است‪.‬‬ ‫تکنیک جمهوری اسالمی فیکسازیست و با فیکسازی‪ ،‬سیاست‪ ،‬ژورنالیسم و آگاهیرسانی را مسخره‬ ‫میكند‪ .‬چیزی كه در ایران داریم ژورنالیسم نیست بلکه فن مزدوریست‪ ،‬سیاستمدار ایرانی نیز سیاستمدار‬ ‫نیست‪ ،‬او مزدوریست كه خوب معامله میكند‪ .‬شما نقش بیبیسی را در همان ده روز قیام دیدید‪ ،‬دیگر هر‬ ‫كستتی میتواند بگوید كه بیبیستتی جانبدارانه خبررستتانی میكند‪ .‬نقش صتتدای آمریکا را هم میبینید‪،‬‬ ‫شتبکهای كه كم خیانت نکرده‪ ،‬صتدای آمریکا هم در فیکسازی نقش داشته‪ ،‬و افرادی بیسواد را به شهرت‬ ‫رسانده است‪ .‬كارگر و معلم سادهای كه كار میكند‪ ،‬فرصت فکر كردن ندارد‪ ،‬او به خانه میآید و برای دوری‬ ‫از تلویزیون دیکتاتور (صتدا و ستیمای ایران) به تماشای صدای آمریکا و بیبیسی مینشیند‪ ،‬بیبیسی مدام‬ ‫اكبر گنجی را نشان میدهد و صدای آمریکا با افراد خاصی مصاحبه میكند؛ اغلب این افراد خاص هم تا دو‬ ‫ستال پیش در دل حکومت بودهاند و ناگهان یک شتبه بر ضد حکومت شدند! ماجراهای اینچنینی مشکوک‬ ‫است و آنها باید در عمل این ضدیت را اثبات كنند‪ .‬معمولن طبقهی الیت و روشنفکران واقعی را هرگز در‬ ‫تلویزیون ندیدهاید‪ ،‬چرا آنها در تلویزیونها نیستتند؟ چرا هرگز اسمشان را نشنیدهایم؟ زیرا كاپیتالیسم عمد‬ ‫دارد كه كشتورهای خاورمیانه بهخصوص ایران‪ ،‬توسط بالهت اداره شود؛ آنها میخواهند فردی ناالیقتر را‬ ‫جای خامنهای بگذارند‪ .‬مال و سیاست؟ مال و شعور؟ مال و فرهنگ؟ این اتفاقیست كه در ایران افتاده و حاال‬ ‫میگویند روژاوا چه ربطی به ما دارد؟ شتتتمایی كه مدام دم از ایران باستتتتان میزنید‪ ،‬مگر در ایران باستتتتان‬ ‫كوردها نقششتتان كمتر از ما بود؟ مگر كوردها خود مادها نیستتتند؟ مگر در تمدن ستتومر‪ ،‬كوردها نقش پر‬


‫‪ | 141‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫رنگی نداشتتند؟ ما مثل هم هستتیم و همان مشتکالت را داریم (البته آنها در وهلهای مشکالتشان بیشتر‬ ‫استتت) پس باید متحد و یکصتتدا شتتویم و مدام نگوییم من ایرانیام تو كوردی! چنین گزارهی احمقانهای‪،‬‬ ‫متعلق به دوران فئودالیسم است‪ .‬ما در قرن بیستویکم هستیم و نباید چنین گاردهایی داشته باشیم‪.‬‬ ‫اگر بتوانیم آنقدر قوی شتتویم كه یک شتتورای راهبردی و هماهنگی برای تهاهرات انتخاب كنیم‪ ،‬پیروز‬ ‫خواهیم شتد‪ ،‬ما باید در آیندهی ایران نقش داشتته باشیم و این بزرگترین كار است‪ .‬اگر در هر كشوری جز‬ ‫ایران‪ ،‬ستتته میلیون نفر در پایتخت آن كشتتتور (مانند تهاهرات جنبش ستتتبز در تهران) تهاهرات میكردند‪،‬‬ ‫حکومت عوض میشتد‪ ،‬اما در كشتور ما چه شد؟ كمی فکر كنید‪ ،‬تهاهرات كور و بیمقصد فایدهای ندارد‪،‬‬ ‫حتی اگر ستته میلیون بدل به ده میلیون نفر شتتود و شتتما استتتراتژی و ستتازماندهی نداشتتته باشتتید و ندانید‬ ‫هدفتان چیستتت و چه میخواهید بکنید‪ ،‬نابود خواهید شتتد و در نهایت بهترین نستتل و جوانان ما قربانی‬ ‫میشتوند‪ .‬همین چهارشنبهسوری بهترین فرصت برای انجام هر كاری ست‪ ،‬ولی اول باید سازماندهی داشته‬ ‫باشتتتیم‪ ،‬نه اینكه یک ژورنالیستتتت كمستتتواد اعالمیه دهد و بر طبق آن اعالمیه پیش برویم‪ .‬ما كنجکاو و‬ ‫پرستتشگر نیستتتیم و باهوش عمل نمیكنیم‪ ،‬باید بالهت و ستتادگی را كنار بگذاریم‪ .‬تصتتور كنید یک جوان‬ ‫هفده سالهی انگلیسی در مورد سرگذشت سیاسی ایران چه فکری میكند؟ وقتی خانمها را میبیند كه مجبور‬ ‫به رعایت حجاب اجباریاند‪ ،‬آیا به ما نمیخندد؟ شتتما كه اینقدر ضتتد انگلیس و آمریکا هستتتید‪ ،‬چرا از‬ ‫خودتان شتروع نمیكنید؟ ما معضتل داریم‪ ،‬در داخل و خارج برای ما نقشه میكشند و هیچ كاری نمیتوان‬ ‫كرد‪ .‬اگر هم جمعی بخواهد كاری بکند خودمان جلوی آن جمع میایستتتیم‪ ،‬چون خر را حریف نیستتتیم و‬ ‫اجبارن گوشتتهی پاالن را میگیریم‪ ،‬در حالیكه مستتئله چیز دیگریستتت‪ .‬هنوز كه حركتی صتتورت نگرفته‬ ‫می گویند باید فالنی رهبر باشد تا انقالب ما به ثمر برسد‪ .‬شما اول باید به فکر اتحاد و ایجاد قدرت و جمع‬ ‫اكثریت باشتید و نارضتایتی را سترتاستری بکنید‪ ،‬زمانی كه نارضتایتی سرتاسری شود‪ ،‬نوعی مخالفت جمع‬ ‫اكثریتی به وجود میآید‪ .‬االن باالی هشتتاد درصتد مردم بر ضتد حکومتاند‪ ،‬ولی این هشتاد درصد پراكنده‬ ‫هستتند و به مرحلهی ستازماندهی نرسیدهاند و این هیچ فایده ای ندارد؛ زیرا همه باید سعی كنیم تا شورای‬ ‫هماهنگی تشتکیل شتود و این كار وظیفه ی تاریخی ماست و من هم به عنوان یک نویسنده و طبق وظیفهی‬ ‫تتاریخیام باید در این راه تالش كنم؛ ولی فعلن قدرت ما كم استتتت‪ ،‬آنها پول دارند و هر كاری میتوانند‬ ‫بکننتد و در اصتتتل از جیب ما برمیدارند و علیه ما خرج میكنند‪ .‬باید كاری كرد‪ ،‬چون همهی ما مستتتئول‬ ‫هستیم‪.‬‬ ‫‪/91‬بهمن‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪144‬‬

‫نقش روشنفکری شعوری در انقالبِ در پیش‬

‫متا میدانیم كته از حدود چهل ستتتال پیش تا به امروز روشتتتنفکری ما در برج عاج حضتتتور دارد و‬ ‫حاشیهنشین شده و این مسئله بیدلیل نیست‪ .‬هر چه از انقالب اسالمی گذشت‪ ،‬حاشیهنشینی قشر روشنفکر‬ ‫پررنگتر شتتتد و در این میان دولت هم بیكار ننشتتتستتتت و برای روشتتتنفکری بدیل ستتتاخت‪ .‬یکی از‬ ‫عروستکهای فیکی كه در مواجهه با روشتنفکری شتعوری ستتاختهاند همین روشتتنفکری مذهبیست كه‬ ‫ستتردمدار آن ستتروش بود و مطالبشتتان هم در مجلهی «كیان» چاپ میشتتد‪ .‬اما آنها موفق عمل نکردند و‬ ‫نتوانستتند دركی از روشتنفکری ارائه دهند و با اینكه تریبونهای زیادی داشتتند‪ ،‬هنوز پذیرفته نشدهاند‪ .‬ما‬ ‫باید ماهیت تجربی روشتنفکری را بشتناستیم و بدانیم كه كدام بخش آن مهم استت‪ .‬استاستن ستیستمهای‬ ‫آموزشتی دانشتگاهها و حتی دبیرستانها بر اساس سیستم آموزشی بریتانیا بنا شده و هنوز هم به همان روال‬ ‫ادامه دارد‪ .‬این نهام طوریستت كه روشنفکر تحویل میدهد‪ ،‬اما بسیاری از روشنفکرها‪ ،‬مثل اغلب اساتید‬ ‫دانشگاه‪ ،‬روشنفکران آموزشی و تبلیغیاند‪ .‬ما روشنفکران خالقی داریم كه مدام در حال تولید هستند‪ ،‬مثل‬ ‫رماننویسها‪ ،‬شاعرها و در كل كسانی كه با تولید فکر سروكار دارند‪ .‬البته بین این عده مترجمها را هم وارد‬ ‫میكنند و این در حالیستت كه در كشتوری مثل انگلیس‪ ،‬مترجم‪ ،‬روشنفکر خالق محسوب نمیشود‪ .‬ولی‬ ‫چون در ایران نگاه ما به غرب است و میخواهیم بدانیم در آنجا چه میگذرد‪ ،‬مترجمها ارزش ویژهای پیدا‬ ‫كردهاند‪ .‬جذب روشتنفکری خالق بستیار مهم استت و استاستن روشتنفکری به دو دسته تقسیم میشود‪:‬‬ ‫روشتنفکری شعوری و روشنفکری شعاری‪ .‬بخش بزرگی از روشنفکران تولید فکر میكنند‪ ،‬اما تولیدشان‬ ‫تولید متوستطیستت و یا اگر خالق هستند‪ ،‬خالقیتشان از شجاعت و احساس مسئولیت برخوردار نیست‪.‬‬ ‫بعضتیها هم تنها در یک حیطه پیشترفت كردهاند‪ ،‬مثلن شتاعر خوبی هستتتند اما جز شعر تخصد دیگری‬ ‫ندارند‪ .‬در نقطهی مقابل بخشی از این روشنفکران خالق كه منتقد‪ ،‬تئوریسین‪ ،‬و شاعر و نویسندهاند؛ عالوه‬ ‫بر اینكه خود افراد آگاهی هستتند‪ ،‬آگاهیرستانی را نیز خصلت و وظیفهی خود میدانند و هدفشان بسط‬ ‫روشتنفکری است‪ .‬این دسته از روشنفکرها‪ ،‬همیشه تاثیرگذار بودهاند‪ .‬مثلن روشنفکرانی مثل آخوندزاده‪،‬‬ ‫میرزا ملکم خان‪ ،‬صتادق هدایت و نیما یوشتی در فرهنگستازی و فرمهایی از رفتارهای سیاسی‪ ،‬مدلهای‬ ‫جالبی را پیشنهاد كردهاند‪ .‬اگر همین حاال نامههای هدایت به دوستانش را بخوانید احساس میكنید هیچكس‬ ‫بهتر از هدایت مالها را نشتناخته و او تمام این سالها را با ما زیسته كه اینگونه دربارهی مالها نهر میدهد‪.‬‬


‫‪ | 149‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫اصتلن چهطور ممکن استت یکی این ستالها را نزیسته باشد و چنین درک عمیقی را از مالها داشته باشد؟‬ ‫اینگونه روشتنفکرها هوشتمندند و بدون اینكه ادعای ستیاستی داشتته باشد‪ ،‬تئوریکترین سیاستمداران‬ ‫تاریخ ما بودهاند‪ .‬آنها روانشتناستی آن فرهنگ و ملت را میشتناسند و مالها و اهدافشان را نیز شناسایی‬ ‫كردهاند‪ .‬به همین دلیل چنین روشتنفکرانی همیشه در طول تاریخ تاثیرگذار بودهاند‪ .‬روشنفکری شعاری را‬ ‫حزب توده شتکل داده‪ .‬این دستته از روشتنفکران اغلب تودهایاند و سکنات و آرمانخواهی مذهبی حزب‬ ‫توده در زیرساخت ذهنیشان ریشه كرده است‪ .‬آنها روشنفکران تابع محسوب میشوند و بیشتر از اینكه‬ ‫تاثیرگذار باشند‪ ،‬تاثیرپذیرند‪ .‬روشنفکری مثل هدایت هر بار كه صحبت از حزب توده میشود با نوعی طنز‬ ‫و حقارت به آنها نگاه میكند و گاردی كه نستتبت به حزب توده و كمونیستتتها دارد‪ ،‬گارد یک آدم كاملن‬ ‫ملیستت‪ .‬خلیل ملکی نیز گونهای دیگر از روشتنفکری شتعوری ماستت‪ .‬متاسفانه در چهل سال گذشته به‬ ‫روشتتتنفکران شتتتعوریمان كمتر بها دادهایم و پلهپله حذفشتتتان كردهایم‪ .‬این روشتتتنفکری در انقالب‬ ‫پنجاهوهفت هم حضتور داشتت و ما در آن ستال شاهد مخالفت شاملو با انقالب هستیم‪ .‬در مقابل وقتی كه‬ ‫خمینی میآید‪ ،‬روشتنفکری شعاری به دستبوسش میرود و خمینی از آنها میخواهد كه در مورد اسالم‬ ‫بنویسند و كمكم به آنها خط میدهد! عدهای برمیگردند و عدهای میخواهند ادامه دهند و بخشی هم كمكم‬ ‫به حرف شاملو میرسند‪ .‬از آن زمان به بعد روشنفکری شعوری ما عقبنشینی میكند و مدام از صحنه كنار‬ ‫زده میشتود و این كنار زده شدن‪ ،‬در دورهی ریاست جمهوری خاتمی به اوج خودش میرسد و اینجاست‬

‫كه روشتتنفکرهای مذهبی دستتتستتاز وارد میدان میشتتوند‪ .‬از لحا ستتمنتیک اتفاقات عجیب و غریبی در‬ ‫دورهی خاتمی افتاد‪ .‬در آن دوران روشنفکران اساسی و تاثیرگذار ما را كشتند و یکی از این افراد كشتهشده‬ ‫«محمتد مختتاری» بود‪ .‬بتا اینكته با مختاری خیلی زاویه دارم اما از او زیاد حرف میزنم؛ چون میدانم كه‬ ‫مختاری و امثال او از جمله آدمهایی هستتند كه با زمان حركت میكنند و مختاری را درست زمانی زدند كه‬ ‫در حال ثمربخشتی بود و دیدگاهی كه در آن زمان داشتت‪ ،‬به درد ما میخورد‪ .‬پوینده نیز جرات و شتهامت‬ ‫كمنهیری داشتت‪ .‬در دورهی خاتمی چنین روشتنفکرانی شناسایی و بعد گردن زده شدند‪ .‬از بین آنها فقط‬ ‫گلشتتتیری بته عنوان یتک روشتتتنفکر تولیتدی و تتاثیرگذار دق كرد و از دنیا رفت‪ .‬او به عنوان یک ادیب‬ ‫سیاستمدار با حکومت وارد گفتوگو شد‪ ،‬معمولن روشنفکری شعوری و رادیکال ما حکومت را كنار می‬ ‫زند اما گلشتیری ریسک كرد و دیالوگ او با حکومت ضایعهی بزرگی برجای گذاشت و قربانی داد؛ زیرا در‬ ‫اصتل گارد گلشتیری باعث شتد كه ما مختاری و پوینده را از دست بدهیم‪ .‬میخواهم بگویم روشنفکرهای‬ ‫شتعوری ما را ترستتاندهاند و آنها را از مردم گرفتهاند‪ .‬بخشتی از این روشتتنفکرها كشتتور را ترک كردند و‬ ‫درگیر زندگی در غرب و تبعید و مشتکالتش شدند‪ .‬در حال حاضر هم آنها یا مسائل ایران را از یاد بردهاند‬ ‫و یا درگیر نوستتتالژی ایرانی هستتتند‪ .‬آنهایی كه در كشتتور ماندند معمولن در دام اعتیاد افتادند و یا آنقدر‬ ‫اذیت شتدند كه در نهایت ترجید دادند خاموش بمانند‪ .‬وقتی میدان از تو گرفته میشود دچار افسردگی می‬


‫علی عبدالرضایی | ‪192‬‬

‫شتوی و در برج عاج مینشینی‪ .‬البته حکومت برای این دسته از روشنفکران معادل ساخت‪ ،‬اما حقیقت این‬ ‫است كه شاعرها و نویسندههایی كه در این سالها مطرح شدند هیچكدام كنش سیاسی و روشنفکری ندارند‬ ‫و اساسن شعوری نیستند‪ .‬آنها معمولن آدمهای متوسطی هستند و ادبیاتی میانمایه دارند‪ .‬ادبیات میانمایهای‬ ‫كه طی این ستالها ستاخته شتده و مردم هم این خزعبالت را میخوانند؛ چون حکومت دلش میخواست‬ ‫ادبیاتی تولید شود كه برای خودش قابل فهمتر باشد و راحتتر بتواند روشنفکران را كنترل كند‪ ،‬و از طرفی‬ ‫بستتاط ستترگرمی عوام نیز فراهم شتتود‪ .‬در نهایت هم با فراگیر كردن داستتتانهای آپارتمانی و شتتعرهای‬ ‫فستتفودی (شتعری كه با یک بار خواندن تمام میشود) باعث تنزل ادبیات امروز شدند‪ .‬در واقع آنچه كه‬ ‫امروزه به عنوان شتعر میخوانید و ستردمدارش كستی مثل شتمس لنگرودیست‪ ،‬مطلقن شعر نیست؛ چون‬ ‫شتعور به دستت نمیدهد‪ .‬استاستن هم شتعر و هم داستتان باید تاویلپذیر باشتند و منجر به شتعور شوند‪.‬‬ ‫بهخصتتوص داستتتان كه اگر با دیدگاهی انتقادی نوشتتته شتتود‪ ،‬میتواند زندگی را تغییر دهد‪ .‬داستتتانهای‬ ‫آپارتمانی‪ ،‬داستتانهایی مصترفی هستند كه زندگی معمولی را بسط میدهند و در اصل یکی از دالیل بحران‬ ‫فکری ما‪ ،‬استتفاده از همین نوع ادبیات است‪ .‬باید روشنفکری شعوری را صدا زد و به آنها پرداخت‪ ،‬زیرا‬ ‫ما روشتتنفکران با دیالوگهای خود میتوانیم دیستتکورسهای تازهای را وارد میدان كنیم‪ .‬البته بحثهای ما‬ ‫معمولن در بیبیسی‪ ،‬صدای آمریکا و گویانیوز كه پاتوق اصالحطلبهاست‪ ،‬انعکاس پیدا نمیكند‪ .‬معمولن‬ ‫این فکرها و س تَمتها كه بستتیار تاثیرگذارند‪ ،‬در فضتتای فارستتیزبان غیبت دارد‪ .‬یکی از موضتتوعاتی كه ما‬ ‫مطرح كردیم و بر آن صتحه گذاشتتیم‪ ،‬طرح تشتکیل شتورای هماهنگی بود‪ ،‬كه تاثیرش را در بین بعضی از‬ ‫حزبهای مختلف و ایجاد اتحاد بین آنها دیدیم‪ .‬اینگونه اتحادها خوب استتت‪ ،‬و در واقع اینجاستتت كه‬ ‫روشنفکری به مثابه یک اتاق فکر عمل كند‪ .‬هر چه تعداد این اتاق فکرها با سلیقههای مختلف بیشتر باشد‪،‬‬ ‫جامعه نیز پویاتر استت‪ .‬در نتیجه وقتی روشنفکری شعوری را صدا میزنیم افرادی وارد میدان میشوند كه‬ ‫دغتدغتهی جتاه و مقتام و عملیتات نتدارند‪ ،‬البته گاهی از ما توقع دارند كار عملی هم بکنیم‪ ،‬ولی مستتتئله‬ ‫اینجاستت كه اصل كار ما بر اساس فکرسازیست‪ ،‬كار عملی كور فایده ای ندارد‪ ،‬چرا كه در بطن هر اكت‬ ‫عملیاتی باید یک هدف وجود داشته باشد‪.‬‬ ‫هر انقالبِ پیروزی در جهان هدفگذاری داشتتتته‪ ،‬مثلن هدفگذاری انقالب آمریکا نیل به آزادی بوده‬ ‫است‪ .‬دلیل شکست انقالب پنجاهوهفت عدم هدفگذاری بود‪ .‬اگر ما آزادی را هدفگذاری میكردیم‪ ،‬هرگز‬ ‫مالیی به عنوان رهبر انتخاب نمیشتد‪ .‬خیلیها میگویند روشنفکری ما را بدبخت كرد‪ ،‬و این در حالیست‬ ‫كه در آن زمان چپها و تودهایها را به عنوان روشنفکر معرفی میكردند؛ اساسن در آن سالها رهبری چپ‬ ‫ها را تودهایها بر عهده داشتند‪ ،‬چون آنها هنوز جوان بودند و مطالعهای نداشتند كه از چیزی سردر بیاورند‪.‬‬ ‫جوانانی كه بیشتر میدانی بودند‪ ،‬شعار میدادند و ظاهرن خالف حزب توده عمل میكردند اما چون پدرشان‬ ‫تودهای بود‪ ،‬نتاخودآگتاه از این حزب تتاثیر میگرفتند‪ .‬این عده روشتتتنفکر نبودهاند‪ ،‬زیرا در آن زمان لیدر‬


‫‪ | 191‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫روشنفکران احمد شاملو بود كه به شدت با روی كار آمدن خمینی مخالفت میكرد و سرمقالهی معروف او‬ ‫در این مورد‪ ،‬گواهی بر این ادعاست‪ .‬در اصل افرادی كه میگویند روشنفکری به ما ضربه زده‪ ،‬كمونیستها‬ ‫و تودهایها را روشتتنفکر میدانند‪ ،‬كه این عده هم روشتتنفکر محستتوب نمیشتتوند؛ زیرا روشتتنفکر فرد‬ ‫مستتقلیستت‪ .‬مگر تودهایها كی مستقل بودهاند؟ بخش فرهنگی حزب توده روی روشنفکری ما كار كرده‬ ‫ولی حاصل كارش در نهایت به روشنفکری شعاری منجر شده است‪ .‬بعضی از شاعران و نویسندگان ما هم‬ ‫اگر زمانی عضتتو این حزب بودند در نهایت با نوعی دشتتمنی و دعوا از آن جدا شتتدند‪ ،‬مثل احمد شتتاملو و‬ ‫صادق هدایت‪ .‬البته مترجمهایی مثل «نجف دریابندری» نیز در این حزب عضویت داشتند‪.‬‬ ‫متاستفانه جمهوری اسالمی موفق شد انگهایی مثل هنرمند سیاسی‪ ،‬شاعر سیاسی و نویسندهی سیاسی‬ ‫را درستتت كند و این پستتوندها به هر كس تی چستتبید‪ ،‬آن فرد در جامعه منزوی شتتد‪ .‬حکومت با یک نهریه‬ ‫پردازی هنرمندانه‪ ،‬هنر را زندگی تلقی كرد و سیاست را ضد زندگی! ولی در اصل سیاست‪ ،‬اتخاذ گاردیست‬ ‫جهت اجرای زندگی‪ .‬یعنی ستیاستت نیز به اندازهی شتعر و ادبیات‪ ،‬خود زندگیستت‪ .‬در واقع ما ستتیاستِ‬ ‫ادبیات داریم نه ادبیات ستیاستی‪ .‬سیاست ادبیات در جهت آگاهی جامعه و كنش ادبیات نیل به زندگی بهتر‬ ‫است‪ .‬ادبیات به سمت روشنگری حركت میكند و اینجاست كه با اینهمانی سیاست و ادبیات‪ ،‬سیاست و‬ ‫هنر را میبینیم‪ .‬متاستتفانه در جامعهی ما این دو از هم دور نگه داشتتته شتتدند و مالئیستتمی كه ما همیشتته‬ ‫مستخرهاش میكنیم‪ ،‬در همان حوزه علمیهی قم روی این مفاهیم كار كردند و توانستتتند با نوعی همرسی و‬ ‫همگرایی در بخشهایی با هم اتحاد داشتتته باشتتند و بجنگند‪ .‬این جنگ از وقتی شتتروع شتتد كه مکتبخانه‬ ‫توسط روشنفکران از آنها گرفته شد‪ .‬آنها معلم مکتبخانه بودند‪ ،‬اما ناگهان با آمدن مدارس ابتدایی بیكار‬ ‫شدند و در اصل روشنفکری آنها را بیكار كرد‪ .‬در واقع نزاع آخوند و روشنفکری از زمانی كه مکتبخانه‬ ‫از آخوند گرفته میشود‪ ،‬شروع شده و بعدها در عرصههای مختلف دیگری مثل سیاست‪ ،‬مالها كنار گذاشته‬ ‫میشتتوند و این عقده از روشتتنفکری همیشتته در مالها میماند‪ .‬اوج عقدهی مالها آنجاستتت كه از ستتال‬ ‫پنجاهوهفت به بعد از روشتتنفکری انتقام میگیرند و هر چه كه از آن ستتال بیشتر میگذرد‪ ،‬روشتتنفکری‬ ‫بیشتر عقبنشینی میكند و جامعه عقبماندهتر و ارتجاعیتر میشود و در این بین حتی تمام پیشرفتهایی‬ ‫كه بعد از انقالب مشروطه و تا سال پنجاهوهفت حاصل شده بود‪ ،‬از دست میرود و ما آزادی فردی‪ ،‬آزادی‬ ‫اجتماعی‪ ،‬آزادی در انتخاب عقیده و آزادی در انتخاب نوع زندگی را هم از دستتتت میدهیم‪ .‬دین آمد و در‬ ‫خصتوصتیترین مسائل زندگی ما دخالت كرد‪ ،‬چون دیگر كسی نبود كه حرفی بزند و اعتراضی بکند‪ .‬طرح‬ ‫اعتراض وظیفهی روشنفکر است و روشنفکر كسیست كه انتقاد و مخالفت میكند‪ .‬یعنی جامعهی ما دیگر‬ ‫مخالف نداشتت كه رژیم دستت به كار شتد و اپوزیستیون حکومتی را ستتاخت؟ آیا اصالحطلبها منتقد و‬ ‫مخالف حکومتاند؟ ابدن چنین حرفی درست نیست‪ ،‬زیرا جمهوری اسالمی از درون حکومت برای خودش‬ ‫منتقدانی درستت كرد كه در نهایت برای بقای خود حکومت تالش میكردند‪ .‬در واقع اصولگراها و اصالح‬


‫علی عبدالرضایی | ‪192‬‬

‫طلبان هیچ فرقی با یکدیگر ندارند و هردو طرفدار حکومت هستتتتند‪ .‬بیشتر افراد جامعه هیچ تعلقی به این‬ ‫دو گروه ندارند‪ ،‬و اگر بخش بزرگی از جامعه پشتت اصالحطلبها می ایستد به خاطر اجبار و از سر هراس‬ ‫استت؛ چون در بینشان ترس ایجاد كردهاند‪ .‬این دو گروه در اصل یک گروهند و یک هدف را پیش میبرند‬ ‫و فقط لباسشان با هم فرق دارد‪ .‬مثلن در همین قیام فرودستان دیدیم كه در چشم برهم زدنی اصالحطلبها‬ ‫بدل به فاالنژهای اصتولگرا شدند‪ .‬اغلب اصالحطلبها در دههی شصت شکنجهگر و جزو چماق به دست‬ ‫ها و تندروها بودند‪ .‬اما وظیفهشتتان از ستتال هفتادوشتتش به طور كامل تغییر میكند و قرار میشتتود كه آنها‬ ‫خالء روشتنفکری را پر كنند‪ .‬یعنی فکرش را بکنید مشتی آدم امل و بیسواد جای روشنفکران رادیکالی را‬ ‫میگیرند كه معاصتر با امروز جهانند‪ .‬به همین دلیل رئیس جمهوری مثل خاتمی در سخنرانی خود در ایتالیا‬ ‫حتی نمیتواند استتم ویتگنشتتتاین را درستتت تلفظ كند و این مستتئله واقعن خندهدار استتت! یا مثلن خاتمی‬ ‫نمیداند در جامعهی جدید و طبق تئوری تافلر‪ ،‬یکی از نمایههای قدرت‪ ،‬تولید گفتمان است‪ .‬مسخره نیست‬ ‫كه او بی هیچ شتتتناختی بحث گفتوگوی تمدنها را مطرح میكند!؟ خاتمی هیچ قدمی برای تولید گفتمان‬ ‫برنمیدارد و فقط استم آن را میآورد چون به گوشش رساندهاند كه یک رئیسجمهور روشنفکر باید بتواند‬ ‫گفتمان تولید كند و در این میان تنها چیزی كه اتفاق نمیافتد گفتوگوی تمدنهاست‪ .‬چون رئیسجمهوری‬ ‫كه نتواند با ملت خودش گفتوگو داشته باشد‪ ،‬طبیعیست كه با جهان هم نمیتواند وارد دیالوگ شود‪ .‬بعد‬ ‫از ختاتمی بتاز هم بتا پیروی از تئوری تتافلر‪ ،‬احمتدینژاد بحتث مدیریت جهان را مطرح میكند كه او هم‬ ‫شکست میخورد؛ چون وقتی نمیتواند كشور خودش را مدیریت كند چهطور میخواهد به مدیریت جهانی‬ ‫برسد!؟‬ ‫میخواهم بگویم كه اینها قفط ادای گفتمانسازی را درآوردند و در اصل هیچ گفتمانی تولید نشد!‬ ‫ما ناگزیریم كه روشتنفکران شتعوری را صدا بزنیم‪ ،‬و از آنها خواهش كنیم كه وارد صحنه شوند‪ ،‬اگر‬ ‫روشتنفکری شعوری در صحنه نباشد ما هر كاری بکنیم در نهایت تسلیم خواست عوام خواهیم شد و عوام‬ ‫هم توده و مومیستت كه مدیا به آن شتکل میدهد‪ .‬متاسفانه مدیا و رسانهی فارسی وجدان ندارد و مدام در‬ ‫حال معامله و به فکر جیب خودش است‪ .‬یک خبرنگار یا ژورنالیست در واقع نقش وجدان جامعه را ایفا می‬ ‫كند‪ ،‬اما این وجدان اگر پولکی باشتتد به خودش پشتتت میكند‪ .‬در اصتتل ما خبرنگار به معنای واقعی كلمه‬ ‫نداریم‪ .‬خبرنگاران ما جناحیاند و این در حالیست كه خبرنگار نباید وابسته به جناح خاصی باشد‪ .‬خبرنگار‬ ‫كسیست كه درد مردم را دارد و خودش را از مردم میداند‪ ،‬نه از اصالحطلبها و اصولگراها‪ .‬اطراف ما پر‬ ‫از خبرنگاران حکومتیست‪ ،‬چه آنها كه خارج از كشورند و چه آنهایی كه در داخل كشور زندگی میكنند‪.‬‬ ‫تکتک این خبرنگاران فقط ستتیاستتتهای حکومت را پیش میبرند‪ ،‬و این مستتئله وحشتتتناک استتت‪ .‬اگر‬ ‫شتخصتی مثل «فرج ستركوهی» خبرنگار مستقلی بود و حداقل پرنسیبهای چپ را داشت‪ ،‬در بیبیسی و‬ ‫صدای آمریکا فعالیت نمیكرد و به تعدادی اوشکول سیاسی رسمیت نمیداد‪ .‬اگرچه خودش هم رسمیتی در‬


‫‪ | 193‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫روشتنفکری ندارد! او خودش را منتقد ادبیات میداند‪ ،‬اما ما نمیدانیم نقدهایش كجا نوشتته شدهاند‪ .‬اغلب‬ ‫هم نهرهتای مزخرفی در رابطته با ادبیات میدهد‪ .‬ستتتركوهی قبلن در مجلهی «آدینه» بوده و به خاطر این‬ ‫پیشتینهی روشتنفکری از او به عنوان مخالف استتفاده میكنند‪ .‬یکی از خصلتهای سیستم كاپیتالیستی این‬ ‫استتتت كه همواره یک «نه منفعل» برای خودش میستتتازد و آنچه كه ما در این تلویزیونها میبینیم یک نه‬ ‫منفعل از نوع روشنفکری شعاریست كه با روشنفکری شعوری فاصله دارد؛ زیرا سركوهی شبیه ادعاهایش‬ ‫نیست‪ .‬او میگوید من منتقد ادبیاتم‪ ،‬اما همه میدانیم كه دركی از ادبیات ندارد‪.‬‬ ‫روشنفکر شعوری دغدغهی مقام و قدرت را ندارد‪ .‬شاملو هرگز نمیخواست وزیر شود‪ ،‬و تالشی هم‬ ‫در این زمینه نکرد و هیچوقت با حکومت كنار نیامد‪ .‬از شاملو به عنوان یک نمایهی روشنفکری نام میبرم‪،‬‬ ‫اما افرادی مثل گلشتیری‪ ،‬مختاری و تمام آنهایی كه جزو روشتنفکری خالق در ایران محستوب میشوند‪،‬‬ ‫حتی وقتی عضتو حزبی بودهاند‪ ،‬هرگز به دنبال مقام نرفتهاند و به همهی فرصتتها پشت پا زدهاند‪ .‬نمونهی‬ ‫خارج از كشتوری هم داریم‪ .‬مثلن كانون نویسندگان در تبعید را در نهر بگیرید‪ ،‬حتی یک نویسنده در هیئت‬ ‫دبیرانش وجود ندارد و آنهایی كه در هیئت دبیران كانون مشتغول به كارند‪ ،‬نویستتندگان و شتتاعران دست‬ ‫چهارم و پنجم ما هستتند و روشتنفکر شتعوری محستوب نمیشوند‪ .‬میخواهم بگویم روشنفکر شعوری‬ ‫ایرانی به تریبونهای اینچنینی هم مشتکوک استت و اگر هم ستیاستیستت در درون ادبیاتش سیاسی عمل‬ ‫میكند‪ .‬ولی متاستفانه جامعه از این شتعور استفاده نمیكند و همین باعث ایجاد شکاف بزرگی بین جامعه و‬ ‫روشنفکر شعوری میشود‪ .‬این مسئله به این معنا نیست كه جامعه حرف آنها را نمیفهمد‪ ،‬زیرا وقتی همین‬ ‫روشتنفکران مجموعه شتعر یا مجموعه داستتانی را منتشر میكنند‪ ،‬كتابشان بیشترین تیراژ را دارد و این‬ ‫یعنی جامعه این عده را میخواهد و میپسندد‪ ،‬اما این روشنفکری میترسد چون تاوان و قربانی داده است‪.‬‬ ‫اغلب قربانیانی كه در دههی هفتاد داشتتیم روشتنفکران شعوری و خوشفکری بودند‪ ،‬این در حالیست كه‬ ‫در این میان هیچكدام از تودهایها كشتته نمیشوند‪ .‬مثلن پوینده مترجم بود ولی مترجمی خالق بود و سرا‬ ‫كارهایی میرفت كه تابهحال ترجمه نشده بود‪ .‬پوینده سرا باختین رفت‪ ،‬آن موقع بحث چندصدایی و بحث‬ ‫كارناوالی ادبیات باختین برای ما جذاب بود‪ .‬او حتی در ادبیات كه تخصتصتی در آن نداشتت‪ ،‬سرا كسانی‬ ‫میرفت كه به درد ما میخورد‪ .‬ترجمهی متن بیانیهی حقوق بشتتتر نیز از كارهای پوینده بود‪ .‬او در اصتتتل‬ ‫فکرستازی میكرد و حواس جامعه را به ستمتی میبرد كه تا آنموقع توجهی به آن سمت نکرده بودند‪ .‬البته‬ ‫جز پوینده مترجم خالق دیگری مثل «احمد میرعالیی» نیز قربانی قتلهای زنجیرهای شتتد‪ .‬این روشتتنفکری‬ ‫ترستیده؛ چون قتلعام شتده و حاال جای خالیاش در جامعه حس میشتود‪ .‬روشتنفکر شعوری ما حتی به‬ ‫مردم هم بیاعتماد است‪ ،‬زیرا آنها مدام به او فحش دادهاند‪ .‬مالها روی منبر‪ ،‬جمله پشت جمله به روشنفکر‬ ‫طعنه زدهاند‪ ،‬و روشنفکری را در جامعه بدل به فحش كردهاند‪ .‬هر بار كه من از روشنفکری حرف میزنم‪،‬‬ ‫جوانهای انقالبی كه به آخوندها ربطی ندارند‪ ،‬به من میگویند از روشتتنفکرها حرف نزن چون این عده از‬


‫علی عبدالرضایی | ‪194‬‬

‫باال به مردم نگاه میكنند‪ .‬این حرف احمقانه است! روشنفکر به نمایندگی از مردم اعتراض میكند و در هر‬ ‫جامعهای به همین شکل است‪ .‬روشنفکر منتقد است‪ ،‬او میتواند كارگر و بنا هم باشد‪ ،‬و ما باید سعی كنیم‬ ‫روشتتنفکر را در شتتکل انتقادی آن تعریف كنیم‪ .‬اگر روزی روشتتنفکری وارد صتتحنه شتتود ما نیاز به هیچ‬ ‫حزبی نخواهیم داشت؛ چون در حال حاضر نیروهای عملگر در ایران‪ ،‬مردم هستند و اگر سازماندهی فکری‬ ‫این مردم توسط روشنفکری صورت بگیرد‪ ،‬یک حركت عهیم شعوری اتفاق خواهد افتاد و در این صورت‬ ‫دیگر كسی نمیتواند سر مردم را كاله بگذارد‪.‬‬


‫‪ | 192‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫ناسیونالیسم آری یا خیر!؟‬

‫استاستن ایدهی «انترناستیونالیستم» ایدهای انسانیست‪ .‬همهی ما در دهکدهی مارشال مکلوهان و یک‬ ‫جهان مستطد زندگی میكنیم و دیگر نمیتوانیم به تقستیمبندیهای قدیمی اعتقادی داشتته باشیم‪ .‬اما اینكه‬ ‫زمین وطن ماستت و روزی این مرزها برداشتته میشتود‪ ،‬كمی ایدهآل به نهر میرسد‪ .‬البته به نهر من مرزها‬ ‫برداشتته شتدهاند‪ .‬در واقع اینترنت استتعارهایستت از دهکدهی مارشال مکلوهان و در كل به خاطر وجود‬ ‫اینترنتت‪ ،‬دهکدهی جهانی معنا پیدا كردهستتتت‪ .‬اما مفهوم دهکدهی جهانی نباید باعث شتتتود كه ما خانه و‬ ‫محلهی خود را فراموش كنیم‪ .‬اگر زمین دهکدهی جهانی مارشتتال مکلوهان استتت‪ ،‬كشتتورمان نیز خانهی‬ ‫ماستت و عِرق هر كسی به خانهی خود از محلهاش بیشتر است و ما باز با همان محاسبات سابق مواجهایم‪.‬‬ ‫میخواهم بگویم تعلق خاطر به زادگاه و خانه یک خوی انستانی استتت و هیچكس نمیتواند این خوی را از‬ ‫انستان بگیرد‪ .‬برای مثال كسی كه در منچستر به دنیا آمده‪ ،‬بدیهیست كه تعلق خاطرش به منچستر بیشتر از‬ ‫لندن باشتد‪ .‬خاک و زبان مادری مانند مادر است و این سه چیز با انسان زاده میشوند؛ در نتیجه هر سه ملی‬ ‫هستند‪ .‬هر شاعری ملیست‪ ،‬و اساسن هیچ شاعری نمیتواند ملی نباشد‪ .‬شاملو به زبان فارسی شعر نوشته و‬ ‫زبان آركائیک را در شعر فارسی زنده كرده است‪ .‬او حتی اگر حرفی هم علیه ایران زده باشد كه نزده‪ ،‬باز هم‬ ‫یک شتاعر ملی محستوب میشتود‪ .‬خیلیها هنوز نمیدانند كه جهان مدرن با انتقاد یک شتاعر و روشنفکر‬ ‫ساخته میشود‪ .‬شاملو در بعضی از موارد انتقادهای درستی از فردوسی كرده‪ ،‬اما این دلیل نمیشود فکر كنیم‬ ‫آنهایی كه به شاملو در اینباره خرده گرفتهاند‪ ،‬بیشتر از او به ارزش كار فردوسی واقف هستند‪.‬‬ ‫شاملو از فردوسی انتقاد میكرد زیرا ارزش فردوسی را میدانست‪ ،‬آیا استادان بیسوادی كه در این مورد‬ ‫از او انتقاد كردند و علیهش نوشتتتند‪ ،‬فکر میكنند بیشتر از شتتاملو به فردوستتی و ارزش كارش واقفاند؟‬ ‫چنین چیزی امکان ندارد‪ .‬همه میدانند كه من منتقد اشعار شاملو هستم‪ .‬آیا طرفداران شاملو كه در دفاع از او‬ ‫علیه من میجنگند‪ ،‬از من به شتاملو نزدیکتر هستتند و به ارزش شاملو پی بردهاند؟ البته كه نه! انتقاد كردن‬ ‫قانون روشتتنفکریستتت‪ ،‬شتتاملو در حالی كه شتتاگرد نیما بود‪ ،‬راهش را از او جدا میكند و راه خودش را‬ ‫میرود و بنیانگذار شتعر سپید میشود‪ .‬در واقع شاملو از نیما انتقاد كرده و در عین احترام به او‪ ،‬راه خودش‬ ‫را رفته و دربارهی فردوستتی نیز به همین منوال عمل كرده استتت‪ .‬وقتی میگویم هر شتتاعر و نویستتندهای‬ ‫ملیستت دلیل دارم‪ .‬استاسن شاعر با زبان ملی سر و كار دارد و آن را فراتر میبرد‪« .‬هوشنگ ابتهاج» (سایه)‬


‫علی عبدالرضایی | ‪191‬‬

‫غزلسرا و فردی مرتجع است‪ ،‬و اگر زبان و تکنیک حافظ را از سایه بگیریم چیزی از او باقی نمیماند‪ .‬شما‬ ‫نمیتوانید استم ستایه را در كنار اسم شاملو قرار بدهید؛ چون این كار احمقانه است‪ .‬شاملو عهمتی دارد كه‬ ‫سایه ندارد و مقایسهی فردی خالق با فردی مقلد از اساس اشتباه است‪.‬‬ ‫اینها نکات مهمی هستتند كه باید خوب درکشتان كنیم‪ .‬روشنفکر آرا و نهراتی دارد كه ممکن است‬ ‫عوام این نهرات را نفهمد‪ .‬به نهر من شتاملو فردوسی را دوباره احیا میكند و به او ارزش میدهد‪ .‬مثلن من‬ ‫چند سال پیش انتقادی بر شاهنامه داشتم مبنی بر اینكه چرا كل شاهنامه بر وزن «فعولن فعولن فعولن فعول»‬ ‫است‪ ،‬چون با توجه به تئوری «چندصدایی» آدمهای مختلفی وارد متن میشدند‪ ،‬اما زبان و ریتمِ صدا عوض‬ ‫نمیشتد و در كل بهتر بود شتاهنامه در چندوزنی سروده میشد‪ .‬این یک بحث علمی و تئوریک بود كه بقیه‬ ‫آن را نمیفهمیدند و میگفتند عبدالرضتایی از نهر تکنیکال به شاهنامه ایراد وارد میكند‪ .‬البته طبیعیست كه‬ ‫آنها بیش از من به ارزش كار فردوستی واقف نبودند‪ ،‬چرا كه عوام با حیطهی تکنیکال كار آشنایی ندارد‪ .‬از‬ ‫نهر یک شاعر همهی مردم عوام محسوب میشوند‪ ،‬شما باید با كلمه زندگی كنید و به عرفان كلمه برسید‪ ،‬تا‬ ‫درک تئوریکی از كلمه و فکر داشتته باشتید‪ .‬تنها در آن صورت است كه میتوانید منهور شاملو را بفهمید و‬ ‫درک درستتی از انتقادات استتادانهاش داشتته باشید‪ ،‬انتقاداتی كه روشنفکرانه بود و فضا را باز میكرد‪ .‬كار‬ ‫شتاعر گسترش دادن جهان معناست و در صورتی كه شاعر فضای انتقادی را باز نکند اصلن شاعر محسوب‬ ‫نمیشتود‪ .‬اصتل روشتنفکری بر اساس انتقادی كه میكند‪ ،‬تعریف میشود و دلیل اینكه ما در حال حاضر‬ ‫روشنفکر خالق نداریم‪ ،‬این است كه كسی سوال نمیپرسد و مجرای طرح سوال بسته شده است‪.‬‬ ‫مرز بین شتوونیستم‪ ،‬جینگوییستم و ناستیونالیسم چیست؟ فرانسویها همین كه كلمهای وارد زبانشان‬ ‫بشتتود بالفاصتتله برای آن یک معادل میستتازند‪ ،‬این یعنی آنها ناستتیونالیستتت و شتتوونیستتت هستتتند؟ آیا‬ ‫فرهنگستتتان زبان ایران كه بالفاصتتله برای هر كلمهی خارجی‪ ،‬معادلهای عجیب و غریبی درستتت میكند‪،‬‬ ‫فاشتیستت استت؟ ابدن‪ ،‬اینها تعبیرات غلطی از ناستیونالیسم دارند‪ ،‬بهتر است بگویم اصلن خیلیها معنای‬ ‫ناستیونالیستم را نمیدانند‪ .‬ناسیونالیسم یک بخش مثبت و یک بخش بسیار منفی دارد‪ .‬میدانیم كه افراط در‬ ‫هر مسئلهای خوب نیست‪ .‬مثلن خوردن لذت دارد‪ ،‬اما پرخوری باعث چاقی میشود‪ .‬كمونیست‪ ،‬آنارشیست‬ ‫و یا ناستیونالیست افراطی هم به همین نسبت مضرند‪ .‬اصولن تمام انسانها ناسیونالیست هستند‪ ،‬اصلن مگر‬ ‫ممکن استت كستی ناسیونالیست نباشد؟ مگر میشود به یک كورد بگویی كوردی حرف نزن؟ زبان كوردی‬ ‫تفکر و جان اوستتت‪ ،‬و نباید او را از هستتتی ستتاقط كرد‪ .‬اگر كستتی از زبانش دفاع نکند‪ ،‬یعنی آدم خنثا و‬ ‫بیریشهایست كه نسبت به مادر و وطنش هیچ حسی ندارد‪ .‬ما از این نهر نمیتوانیم آدمها را خواجه كنیم‬ ‫و اگر دستت به چنین كاری بزنیم‪ ،‬باعث ایجاد حس جداییطلبی در آنها میشویم‪ .‬گاهی اوقات باید با دید‬ ‫اینجهانی به قضتتتایا نگاه كنیم‪ ،‬اگر میخواهیم در كنار هم زندگی كنیم‪ ،‬باید هر آنچه را كه برای خودمان‬ ‫میخواهیم‪ ،‬برای دیگران نیز بخواهیم‪ .‬شما تنها زمانی می توانید ناسیونالیست باشید كه این حق ملی را برای‬


‫‪ | 191‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫همه بخواهید و در واقع اینجاستتت كه ناستتیونالیستتم معنا پیدا میكند‪ .‬مثلن من لنگرود را بیشتر از گیالن و‬ ‫گیالن را بیشتر از شهرهای دیگر دوست دارم‪ ،‬و بعد به تهران كه نصف بیشتر عمرم را در آنجا گذراندهام‪،‬‬ ‫عالقه دارم‪ .‬لندن نیز شتهر محبوب من استت؛ زیرا عاشتق فرهنگ انگلیسیها هستم و به نهرم آنها بهترین‬ ‫فرهنگ و خوی انستانی را دارند‪ .‬من در كشتوری جز انگلیس نمیتوانم زندگی كنم و این موضوع ربطی به‬ ‫سیاست انگلیسیها ندارد‪ .‬مردم انگلیس مهربان‪ ،‬زیبا هستند و رفتاری انسانی دارند‪ ،‬آنها درو نمیگویند و‬ ‫بهشدت بشردوستند‪ .‬تقریبن از تمام اقوام و نژادها در انگلیس زندگی میكنند و من بین تمام این نژادها باز‬ ‫انگلیسیها را انتخاب میكنم چون بسیار خوشفرهنگند‪ .‬ما همه در فرهنگی ضد انگلیسی بزرگ شدیم‪ ،‬در‬ ‫حالیكه باید همهجا را از نزدیک تجربه كرد و در این تجربیات است كه به حقیقت میرسیم‪.‬‬ ‫ملی بودن در خون ماست و در حال حاضر تنها مزدورها ملی نیستند‪ .‬مزدور ملی نیست چون چیزی در‬ ‫او از بین رفته‪ ،‬و او در واقع بی پدر و مادر استتتت‪ .‬تمام آدمهای متفکری كه در عمرم دیدهام‪ ،‬ملی بودهاند‪.‬‬ ‫مثلن وقتی با بهترین شاعر انگلیسی صحبت میكنید‪ ،‬میتوانید در مورد همهچیز انتقاد كنید‪ ،‬اما او این اجازه‬ ‫را به شتما نخواهد داد كه انتقاد بیجایی از فرهنگ و تاریخ انگلیس داشته باشید‪ .‬یک سری از حسها برای‬ ‫ما طبیعیستت؛ زیرا اگر ما این شناسنامه را از دست بدهیم اصلن وجود نخواهیم داشت‪ .‬افراط در هر كاری‬ ‫بد و ناپسند است‪ ،‬اینكه در گذشته گیر كنید و به خاطر شناسنامهتان‪ ،‬خودتان را از بقیهی نژادها برتر ببینید‪،‬‬ ‫عین بالهت استت‪ .‬ولی اینكه ما استم پدر و مادرمان را بدانیم و شجره داشته باشیم اصلن چیز بدی نیست‪.‬‬ ‫بحث ما ستاده استت‪ ،‬اما عدهای اصتل قضتیه را گم كردهاند‪ .‬مثل تودهایها‪ ،‬مسلمانان و چپهای ایرانی كه‬ ‫بیریشه هستند‪ .‬مسلمانان میخواهند گذشتهشان را به یک سری سید عرب وصل كنند و همهی مالها همین‬ ‫كه از ایران و تاریخ آن حرفی به میان میآید‪ ،‬میگویند ما از زمانی در ایران بودیم كه اعراب مسلمان به آنجا‬

‫حمله كردند! در واقع این عده همگی بی پدر و مادر هستند‪.‬‬ ‫تودهایها هم كه ذات جاستوسی دارند و اساس وجودیشان بر پایهی كار جاسوسی بنا شده‪ .‬البته منش‬ ‫این حزب ستیاسی بود و آنها طبق تعریف درست حزب‪ ،‬تنها حزب سیاسی ما بودهاند؛ چون در حیطههای‬ ‫مختلفی كار كردهاند و سترمایه داشتتند و یک كشتور دیگر پشتتیبانشتان بوده است‪ .‬اما وقتی شما از لحا‬ ‫تاریخی به این حزب نگاه كنید‪ ،‬خواهید دید كه اغلب تودهایها در یک سازمان خاصی (مثل ارتش و وزارت‬ ‫آموزش و پرورش) مشتغول به كار جاستوسی هستند و به آن افتخار هم میكنند‪ .‬تودهایها باید روشنگری‬ ‫میكردند و شعور عامه را باال میبردند؛ چون اغلب تحصیلكرده بودند‪ .‬ولی میبینید كه تمام سیاستهایشان‬ ‫موافق سیاستهای روسیه است و با اینكه پوتین كمونیست نیست‪ ،‬آنها همچنان فدایی روسیه ماندهاند‪ .‬اگر‬ ‫تودهای ها به دنبال جهانوطنی هستتند چرا شتبانهروزی به روستیه سرویس میدهند و تازه زمانی هم كه به‬ ‫روستتیه میروند به ستتیبری تبعید میشتتوند و باج را از ایران و ایرانی میگیرند؟ بدا به حال كشتتوری كه‬ ‫لمپنهایش باستتانگرا شتوند! شترمآور است‪ ،‬امروزه كسانی از ایران باستان و كوروش دفاع میكنند كه دید‬


‫علی عبدالرضایی | ‪194‬‬

‫تاریخی و علمی ندارند و بویی از حکمت ایرانی نبردهاند‪ .‬حکمت ایرانی حیرتانگیز استتت‪« ،‬مقاالت كوتاه»‬ ‫شمس تبریزی و «عقل سرخ» سهروردی نهیر ندارند‪ .‬آنهایی كه دم از كوروش میزنند‪ ،‬نمیدانند كه عهمت‬ ‫ما حکمت بینالنهرین و حکمت ستومریستت‪ .‬بر طبق كتاب ابن عربی‪ ،‬حکمت ایرانی همان چیزیست كه‬ ‫فیلستوفی مثل افالطون برای یادگیری آن به ایران آمده‪ ،‬اما در حال حاضر استعمار عربی چیزی برای ما باقی‬ ‫نگذاشته و ما این حکمت را از یاد بردهایم‪.‬‬ ‫اگر تورات را خواندهاید حتمن با گاتاها قیاسش بکنید‪ .‬تقریبن هر چیز مثبتی را كه در تورات میبینید از‬ ‫گاتاها اقتباس شتده و به همین منوال هر چیز مهمی را كه در مستیحیت میبینید‪ ،‬برگرفته از میترائیسم است‪.‬‬ ‫البته مسیحیت مدرن بیشتر تحت تاثیر مانویها بوده‪ ،‬مانی پیامبر ثنویت بود كه علیه میترائیسم طغیان میكند‪،‬‬ ‫اما خود او نیز در عینحال تحت تاثیر میترائیستم است‪ .‬شما تمام نشانههای آیین میترائیسم و اینهمانیها را‬ ‫در بیشتر آتشکدهها و یا كلیساهای روم میتوانید ببینید‪ .‬نمیتوان این حرفها را تکذیب كرد و گفت اینها‬ ‫با ما نستتبتی نداشتتتهاند‪ .‬ما فرهنگی داشتتتیم كه در حال گفتوگو با جهان بوده و در نوع معماری‪ ،‬فلستتفهی‬ ‫یونان و تفکر جهان نقش داشتتیم‪ .‬حق ما مشتی مالی بوزینه نیست‪ .‬نباید همهی فکر و ذكر ما حجاب زنها‬ ‫باشد‪ ،‬ما بسیار مدرن بودیم و در زمان شاه نیز از نهر پوشش و مدرنیزیشن در كل آسیا رتبهی اول را داشتیم؛‬ ‫چرا باید اینها را فراموش كنیم و خودمان را به شتکل سعودیه ا و مالها دربیاوریم؟ ما از نهر ژنتیکی فرق‬ ‫داریم و قرار نیستت خودمان را با بالهت و بدویت اینهمان بکنیم؛ زیرا بدوی نیستیم و دارای شناسنامهایم‪.‬‬ ‫سری به دبی بزنید و از تماشای فکر مدرن لذت ببرید‪ ،‬ببینید از بدویت چه چیزی ساخته شده‪ .‬آنها از بیایان‬ ‫بایر‪ ،‬یعنی از هیچ‪ ،‬همهچیز ساختهاند و آنجا را بدل به شهری فوقالعاده كردهاند‪ .‬اما در نقطهی مقابل‪ ،‬كیش‬ ‫و ستتتواحل خزر را ببینید كه به چه روزی ماندهاند‪ .‬ما همهچیز خود را تحویل بدویت دادهایم‪ .‬مگر خامنهای‬ ‫آدم است كه عدهای هنوز طرفدارشند؟ او روی حیوان را هم كم كرده و اگر جای او‪ ،‬یک گاو رهبری كشور‬ ‫را به عهده میگرفت‪ ،‬عملکرد بستیار بهتری داشت‪ .‬ما مخالف و منتقد استعمار اسالمی و عربی هستیم‪ .‬ما را‬ ‫چه به مال؟ اغلب من را به فحاشی متهم میكنند‪ ،‬اما حرف و منهور من واضد است‪ ،‬بقیه از ترس ترور شدن‬ ‫هیچ نمیگویند‪ .‬اینكه خیلی از احزاب علیرغم داشتتتتن قدرت دستتتت به هیچ كاری نمیزنند‪ ،‬نشتتتانگر‬ ‫ترسشتان است‪ .‬آنها منتهرند مردم كاری بکنند تا تخت پادشاهی برایشان فراهم شود و در واقع این دسته‬ ‫نیز بتا مال همكتاری میكنند‪ .‬همیشتتته در طول تاریخ در كنار شتتتاه یک خوابگزار وجود داشتتتته‪ ،‬و این‬ ‫خوابگزار همان مال بوده است‪ .‬حاال خود خوابگزار تبدیل به شاه شده است! مردم ما فقط دو نوع ساختار‬ ‫ستیاستی را میشناسند‪ ،‬ساختار شاهنشاهی و ساختار مالشاهی! كه در هر دو ساختار‪ ،‬مسئلهی جانشینی ژن‬ ‫برتر مطرح استتتت‪ .‬چرا باید تمام آدمهای بیاستتتتعداد را ژن برتر تصتتتور كنیم؟ اگر نگاهی به خانوادههای‬ ‫خامنهای و الریجانی بیاندازید‪ ،‬متوجه میشتتوید كه چه احمقهایی دارند بر شتتما حکومت میكنند‪ .‬مشتتتی‬ ‫مالی بوزینهی شتکمپرستت كه هیچ كاری غیر از مالیی بلد نیستتند‪ ،‬هیچكدام از بچههایشان هم به مدارج‬


‫‪ | 199‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫علمی نرستتیدهاند‪ .‬آنها اغلب همه تبدیل به مال میشتتوند تا شتتغل پدرانشتتان (كالهبرداری) را ادامه بدهند؛‬ ‫چون میدانند مالیی جز مفتخوری و خوشگذرانی نیستت‪ .‬در چنین شرایطی هر كس به فکر منافع ایران‬ ‫و در اصتتل منافع ملی خودش نباشتتد‪ ،‬مزدور استتت‪ .‬هر آزادیخواهی باید ملی باشتتد‪ ،‬چون ما را از ما تهی‬ ‫كردهاند و به ما القا شده كه بیریشه هستیم‪.‬‬ ‫ایران كه بودم گاهی در جلستات شعرمان فردی شركت میكرد كه سعی داشت با استداللهای احمقانه‪،‬‬ ‫چرند بودن ایران باستان را به همه ثابت كند‪ .‬او در تمام كتابهایش سعدی‪ ،‬كوروش و سلسلهی هخامنشیان‬ ‫را انکار میكرد و جالب اینجاستت كه كتابهایش مجوز چاپ هم میگرفت‪ .‬طبیعیست كه در چنین سیستمی‬ ‫به من شتاعر اجازهی چاپ اشتعارم را ندهند‪ ،‬اما به یک آدم مزدور و غیرملی كه تمام سعیاش طرفداری از‬ ‫اردوغان و اثبات فرهنگ تركیستت‪ ،‬اجازهی نشر كتاب بدهند‪ .‬اردوغانی كه از ترکهای مقیم اروپا خواسته‬ ‫بود هركتدام حداقل پن بچه بیاورند تا نفوذ ترکها در اروپا بیشتر شتتتود! آیا جز بوی بدویت‪ ،‬از این پیام‬ ‫استتشتمام میشود؟ اردوغان به عفرین نیز حمله می كند‪ ،‬اما چون تركیه از نهر اقتصادی پیشرفت كرده‪ ،‬این‬ ‫قاتل در بین عوام محبوب میشتتود‪ .‬در خونآشتتام بودن اردوغان شتتکی نیستتت‪ ،‬ولی او در عوض فردی‬ ‫ملیست و بیشتر به منافع تركیه اهمیت میدهد‪ .‬برعکس حکومت ما كه از همه نهر به ضرر ما عمل میكند‬ ‫و حتی خوبیهای اردوغان را هم ندارد‪ .‬اردوغان شتاید دیکتاتور باشد‪ ،‬اقلیتها را شکنجه دهد و كوردها را‬ ‫قتلعام كند‪ ،‬اما از نهر ملی برای ترکها منفعت دارد‪ .‬الاقل او ترک استتت‪ ،‬ولی ستتردمداران حکومت ایران‪،‬‬ ‫همه در عراق به دنیا آمدهاند‪ .‬مستخره نیست كه خامنهای و الریجانی هر دو عراقیاند؟ آقای سید خندان در‬ ‫پایان دورهی هشتتتستتالهی ریاستتت جمهوریاش گفت‪ :‬رئیسجمهور در ایران مثل مستتئول تداركات رهبر‬ ‫استتتت‪ ،‬و این حرف یعنی رئیسجمهور هیچگونته عرضتتته و كتارایی ندارد‪ .‬جالب اینجاستتتت همین دوم‬ ‫خردادیهایی كه در دورهی خاتمی قدرت داشتتتتند و در آخر اعالم كردند هیچ غلطی نمیتوانند بکنند‪ ،‬در‬ ‫انتخابات ریاستت جمهوری از جان مایه گذاشتند تا روحانی رای بیاورد‪ .‬اما حاال هم روحانی دستش را باال‬ ‫برده و میگوید قدرت دستت ستپاه استت و من هیچ غلطی نمیتوانم بکنم! در حقیقت نوعی بالماسکه بین‬ ‫روحانی و سپاه وجود دارد و در این بین‪ ،‬مردم هر روز فقیرتر و بدبختتر میشوند و اوضاع اقتصادی كشور‬ ‫روز به روز فجیعتر‪ .‬با اینحال هنوز برخی دربارهی انتخابات آزاد حرف میزنند!‬ ‫برخی هم فریب میخورند و طرفدار رفراندم میشتتوند‪ .‬آخر شتتما چهطور دربارهی رفراندم صتتحبت‬ ‫میكنید‪ ،‬در حالیكه یک دیکتاتور آن باال نشسته‪ ،‬اساسن این چه رفراندمیست؟ گاهی بدترین درد این است‬ ‫كه با چنین مردمی هموطن باشتید‪ .‬عدهای مثل پارتیزانهای جوان ما خطر را به جان میخرند و شعارنویسی‬ ‫و مزدورآزاری میكننتد‪ ،‬عدهی دیگری نیز زندگی را با بیهودگی و بطالت میگذرانند‪ .‬حیف هوای ایران كه‬ ‫اینها در آن تنفس میكنند! اكثر ایرانیهای واقعی از ایران رانده شتدهاند و حاال مشتتتی فسیل باقی مانده كه‬ ‫اغلبشان هم دكترند! در هر صورت ما باید ملی باشیم و در عینحال تعادل را نیز حفظ كنیم‪ ،‬افراط در ملی‬


‫علی عبدالرضایی | ‪222‬‬

‫بودن‪ ،‬یعنی ایجاد توهم كردن‪ ،‬اگر فکر كنید برترین نژاد هستید‪ ،‬یعنی پیروی از تفکر كثیفی میكنید‪ .‬تا زمانی‬ ‫كه انستتان به خودش‪ ،‬وطنش و نژادش احترام میگذارد‪ ،‬میتواند به انستتانهای دیگر هم احترام بگذارد و‬ ‫چون وطنش را دوستتت دارد‪ ،‬به افراد وطندوستتتِ دیگر نیز احترام خواهد گذاشتتت‪ .‬چنین آدمهایی قابل‬ ‫اعتمادند و اساسن آدمهای ملی اغلب خوشپرنسیب هستند‪ .‬تمام انسانها باید به اصول خاصی پایبند باشند‪.‬‬ ‫مثلن تو نمیتوانی نسبت به مادرت بیتفاوت باشی‪ .‬چرا میگویند زبان مادری؟ چون زبان‪ ،‬مادر دوم شما و‬ ‫وطن نیز ستومین مادر استت‪ ،‬پس نمیتوان نستبت به این سه مورد بیتفاوت بود‪ .‬بیشک وقتی وطنتان را‬ ‫دوست داشته باشید‪ ،‬جهان را هم دوست خواهید داشت‪.‬‬


‫‪ | 221‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫نابههنگامی سیاسی‬

‫ما از لحا ستیاستی و اجتماعی‪ ،‬دچار سرطان فرهنگی نابههنگامی هستیم و این مسئله با مدرنیزه شدن‬ ‫جامعه شروع شده است‪ .‬در واقع مدرنیزاسیون در ایران وقتی اتفاق افتاد كه افکار مردم هنوز مدرن نشده بود‪.‬‬ ‫یادم هست سالهای آخری كه در ایران بودم‪ ،‬همه موبایلهای آنچنانی میخریدند و موبایل داشتن نوعی پز‬ ‫محستتوب میشتتد‪ ،‬در آن زمان موبایل یک وستتیله نبود بلکه آرمی از شتتخصتتیت اجتماعی فرد بود؛ این در‬ ‫حالیست كه وسیله یک ابژه است‪ ،‬اما وقتی ابژه بدل به سوژهای اندیشنده شده و به عنوان یک قابلیت به آن‬ ‫پز داده میشتود‪ ،‬یعنی نابههنگامی و عدم انطباق بین مدرنیزیشتن و مدرنیتی اتفاق افتاده است‪ .‬در بحثهای‬ ‫گذشتته (معهالت روشتنفکری ایرانی) بارها دربارهی سته مرحلهی «مدرنیسم»‪« ،‬مدرنیتی» و «مدرنیزیشن»‬ ‫گفتهام‪ ،‬این سته مرحله‪ ،‬مثل سه پل و در اصل روساخت‪ ،‬بیناساخت و زیرساخت یا ژرفساخت هستند‪ .‬در‬ ‫جوامعی كه این ستته مرحله با هم هماهنگی نداشتتته باشتتند ما با پدیدهی نابههنگامی مواجه میشتتویم‪ .‬البته‬ ‫چیزهایی هستتند كه با هم اینهمانی دارند‪ ،‬مثلن من شاعرم و «فرو فرخزاد» هم شاعر بوده‪ ،‬من و فرو از‬ ‫لحا شتعری دچار این همانی هستتیم و گذشته از ارزش شعری هر كدام از ما‪ ،‬هردو شعر نوشتیم و تنها از‬ ‫لحا جنستیتی دچار نااینهمانی و نابههنگامی هستتیم‪ .‬در كشور ما خیلی از اتفاقات نابههنگام هستند؛ برای‬ ‫مثال در قرن بیستویکم حکومتی به نام جمهوری اسالمی كه متعلق به سیزده قرن پیش و عهد عتیق بوده‪ ،‬بر‬ ‫ما حاكم استت؛ یعنی قانون اساسی كشور ما بر اساس قرآن‪ ،‬كتابی كه سیزده قرن پیش نوشته شده‪ ،‬به تالیف‬ ‫درآمده استت و بر طبق آن كشورمان را اداره میكنند‪ .‬در اصل ما اسکلتها و زامبیها را از سیزده قرن پیش‬ ‫به قرن حاضر احضار كردهایم و این عین نابههنگامیست‪ .‬نابههنگامی یعنی عدم همخوانی از نهر زمانی‪ ،‬ولی‬ ‫من قصد دارم از نهر سیاسی‪ ،‬نابههنگامی را وارد نژادها و اجتماع كنم و از لحا مکانی و زمانی آن را مورد‬ ‫بررستتتی قرار بدهم‪ .‬گاهی اوقات ممکن استتتت یک واقعه در دو مکان و زمان مختلف تاریخی اتفاق بیفتد‪،‬‬ ‫تشتتتابه این دو رویداد ما را با اینهمانی مواجه میكند و در عینحال یک نوع نابههنگامی هم اتفاق میافتد‪.‬‬ ‫مثلن شیخ كركی كه در دورهی صفویه زندگی میكرد‪ ،‬در آن دوره بههنگام بود‪ ،‬زیرا زمانی كه او از تز والیت‬ ‫فقیه حرف میزد‪ ،‬شتتاید پی به مستتائلی برده بود؛ ولی وقتی همان ایدهی شتتیخ كركی‪ ،‬چندین قرن پس از‬ ‫صتتفویه اجرا میشتتود یعنی نوعی نابههنگامی رخ داده؛ چون این دو از نهر زمانی اینهمان نیستتتند‪ .‬معمولن‬ ‫كشورهایی موفق هستند كه بههنگام عمل میكنند‪ ،‬مثلن در كشور ما به زنها ظلم میشود و نگاهی جنسیتی‬


‫علی عبدالرضایی | ‪222‬‬

‫حاكم استت و نوعی آپارتاید جنسیتی را میگذرانیم‪ ،‬عالوه بر زنها‪ ،‬گیها و لزبینها نیز تحت فشارند‪ ،‬چرا‬ ‫كه جامعه هنوز ستنتی و عقبمانده استت و چه از لحا فرهنگی و چه از لحا حکومتی فشار به این افراد‬ ‫بیشتر استتت‪ .‬اما باید چهكار كنیم؟ باید ستتعی در بههنگام كردن جامعه داشتتته باشتتیم‪ .‬نهریات فمنیستتتی‬ ‫میتواند به داد زنهای ایرانی برستد و آنها را با حقوق خود آشنا كند‪ ،‬ولی ما ناگهان با زنان مسلمان مواجه‬ ‫میشویم‪ ،‬زنانی كه هم محمد و فاطمه را میخواهند و هم «هلن سیکسو» و «ژولیا كریستوا» را! و این مسئله‬ ‫غیرممکن استت‪ .‬نمیتوان همزمان كه نقطهی تمركز روی مرد استت از استتقالل و اصالت زن بگویید‪ ،‬زیرا‬ ‫شتتاهد نابههنگامی بین ستتنت و مذهب و فمنیستتم خواهید بود‪ .‬فمنیستتم مقولهی بستتیار مهمیستتت و در‬ ‫عرصتههایی مثل جامعهشناسی‪ ،‬اجتماعیات‪ ،‬سیاست و بهخصوص در ادبیات تاثیر بهشدت فراگیری داشته و‬ ‫حتی در نهریات همجنس خواهانه هم موثر بوده استت؛ فمنیستم جهان را تغییر داده‪ ،‬اما در كشور ما بدل به‬ ‫یک پز شده‪ ،‬اینكه زنان ایرانی چادر بر سر میگذارند و سر سفرهی حضرت سکینه مینشینند و از زن دفاع‬ ‫میكنند و یا با پیروی از استتتتیک مردانه ستتعی در پس گرفتن حقوق خود دارند‪ ،‬هیچ ستتنخیتی با فمنیستتم‬ ‫ندارد! در دورههای اول اغلب فمنیستها فکر میكردند كه زنِ فمنیست زنیست كه مردانه رفتار بکند‪ ،‬یعنی‬ ‫استتیک و جسم و حالت خودش را شبیه مردها كند و نشان دهد كه از اتوریتهی مردانه برخوردار است‪ .‬آنها‬ ‫مرد را صاحب قدرت میدیدند ولی این دیدگاه غلط بود‪ ،‬زیرا مرد قدرتمند نیست‪ .‬تجربه و علم اثبات كرده‬ ‫كه زن در سیاستگذاری و برنامهریزی بهتر از مرد عمل میكند‪ ،‬بهخصوص زن ایرانی كه بهمراتب باهوشتر‬ ‫استت‪ .‬در حالت كلی‪ ،‬تمام این موارد نشتان از بحران نابههنگامیست و تقریبن در تمامی عرصهها ما با این‬ ‫بحران دستتتوپنجه نرم میكنیم‪ .‬با توجه به تئوری نابههنگامی میتوان هر عرصتتهای را بررستتی كرد‪ ،‬حتی‬ ‫انقالب ما هم نابههنگام استتت‪ ،‬عدهی زیادی میگویند ما در حالی دستتت به انقالب زدیم كه هنوز از لحا‬ ‫فرهنگی پیشترفتی نکردهایم و خواستتههایمان با فرهنگ حاضر منطبق نیست‪ .‬آنها میگویند فرهنگ حاضر‬ ‫مناسب همین مالهاست و مردم ایران الیق چنین حکومتی هستند‪ .‬نهر درستی ست‪ ،‬زیرا آخوندها چهل سال‬ ‫فرصتت داشتتند كه مردم را شتبیه خودشتان بکنند‪ ،‬البته این مستئ له به آن معنی نیست كه مردم آخوندها را‬ ‫میخواهند‪ ،‬مالها عوام را با كمک صتتدا و ستتتیما و منبر و مستتجد‪ ،‬به شتتتکل دلخواه خود درآوردهاند و‬ ‫اینجاستتت كه ما با اتوریتهی ستتنتی روبهرو میشتتویم‪ .‬خیلی از مردم حستتین را دوستتت دارند و این در‬ ‫حالیستتت كه ماجرای ستتیاوش را نمیدانند‪ .‬خیلیها هم منتهر ظهور امام زمان هستتتند و در عینحال هیچ‬ ‫شتناختی از ستوشتیانت ندارند‪ .‬یعنی مردم با ناآگاهی و بستتن تمام پنجرهها و تکبعدی كردن زندگیشان‪،‬‬ ‫راهی جز این انتخاب ندارند و چنین مسئلهای نشانگر نوعی نابههنگامیست‪ .‬گویا این اواخر طرفداران رضا‬ ‫پهلوی زیاد شتده (البته اگر پای یک شتانتاژ خبری در میان نباشتد) و این موضتتوع كاملن طبیعیست‪ ،‬چون‬ ‫مردم فقط حکومت مالیی و والیت فقیه و حکومت شتاهنشاهی را میشناسند و فکر میكنند كه فقط دو راه‬ ‫دارند و باید از بین این دو انتخاب كنند‪ .‬آنها از آخوندها انزجار دارند‪ ،‬پس طبیعیست كه سرا شاهنشاهی‬


‫‪ | 223‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫بروند‪ .‬وقتی ستیستم بههنگام نیست‪ ،‬معنایش این است كه ما شعور فرهنگی را باال نبردهایم و رفتار بههنگام‬ ‫نداشتتتتهایم‪ .‬معمولن ستتتیاستتتتمدارهای ما تکبعدی اند و از این زاویه به جریان نگاه نمیكنند و بیشتر‪،‬‬ ‫اشتتخاص را مورد بررستتی قرار میدهند‪ .‬برای نمونه دغدغهی این را دارند كه احمدینژاد میخواهد چهكار‬ ‫كند و یا ماهیت واقعی خاتمی چیستت! ما به تعدادی فیلستوف ستیاسی نیازمندیم تا بر اساس زیرساختها‬ ‫جامعه را مورد بررسی قرار دهد و مثلن از طریق همین تز نابههنگامی پی به خیلی از مسائل ببرد‪.‬‬ ‫یک ستتری مبارزهها در دهههای چهل و پنجاه بستتیار موثر بود‪ .‬برای مثال تهاهرات روش خوبیستتت‪،‬‬ ‫بتهخصتتتوص تهاهرات پرجمعیت مثل تهاهرات جنبش ستتتبز‪ ،‬اما چنین تهاهراتی وقتی جواب میدهد كه‬ ‫میخواهید مشتروعیت یک حکومت را از بین ببرید و به جهان و مردم خودتان ن شان دهید كه اكثریت مردم‬ ‫این حکومت را نمیخواهند‪ .‬درست است كه حکومت خیلی شانتاژ می كند‪ ،‬اما حاال دیگر هر ایرانی میداند‬ ‫كه اكثریت مردم مخالف جمهوری استتالمیاند‪ .‬آنها عاصتتی شتتدهاند و دنبال حیلههای تازه برای مقابله با‬ ‫حکومت هستتند‪ ،‬پس فراخوانهایی كه بعضی از احزاب و كانالهای خبری برای تهاهرات میدهند فایدهای‬ ‫ندارد‪ ،‬چون هدف خاصتی را پیگیری نمیكند‪ .‬شتما میخواهید با تهاهرات نارضتتایتی خود را نشان دهید‪،‬‬ ‫ولی وقتی كارگر علنن میگوید «مرگ بر كارگر» و همه افستوس میخورند‪ ،‬یعنی كل مردم ایران ناراضیاند‪.‬‬ ‫ما مجبوریم تاكتیک عوض كنیم و راههایی از مبارزه را انتخاب كنیم كه بههنگام باشتتد‪ .‬چرا در حال حاضتتر‬ ‫تهاهرات ما نابههنگام استتت؟ چون ما نیروهای جوان و اكتیو خود را به خیابان میفرستتتیم و مشتتتی لباس‬ ‫شتتخصتتی در بین آنها نفوذ میكنند‪ ،‬اگر قبلن ستتاواكیها یک درصتتد از جمعیت بودند‪ ،‬حاال امثال آنها‬ ‫صدبرابر شدهاند‪ .‬در واقع بسی همان ساواک است كه به تولید انبوه رسیده‪ ،‬و احتمال اینكه بغل دستی شما‬ ‫كه در حال شتعار دادن استت‪ ،‬ستاواک باشتد كم نیستت‪ ،‬بنابراین در شتترایط فعلی تهاهرات نوعی ریسک‬ ‫محستوب میشتود‪ .‬ما باید شیوههای تازهی مبارزه را پیدا كنیم تا هزینه را كاهش دهیم‪ ،‬دیگر جامعه میداند‬ ‫كه حکومت نامشتروع استت و حاال باید به این حکومت ضتربه زد‪ .‬حکومتی كه آدمهای بیگناه را دستگیر‬ ‫میكند و با اینكه میداند بیگناهند آنها را شتتکنجه میدهد تا زجر بکشتتند‪ ،‬در واقع جمهوری استتالمی با‬ ‫چنین روشی میخواهد مردم بترسند و اعتراض نکنند‪ .‬همهی سیاست اعمال اتوریتهی حکومت ایران در این‬ ‫خالصه شده كه مردم را بترساند و در عینحال توهم ترس را هم ایجاد كند‪ ،‬پس در چنین شرایطی راهكاری‬ ‫مثل تهاهرات كارستاز نیستت و نشتانگر بالهت استت؛ البته منهورم این نیست كه تهاهرات مطلقن جواب‬ ‫نمیدهد‪ ،‬تهاهرات را باید در صورتی اعمال كنیم كه مطمئن از برگزاری آن هستیم و حتی اگر بدانیم خیلیها‬ ‫از آن حمایت نمیكنند‪ ،‬نیروهایی داشته باشیم كه آنجا را شلو كنند‪ ،‬در غیر این صورت برگزاری تهاهرات‬ ‫اشتتباه محض استت و جز پایین كشتیدن شعلهی روحیهی انقالبی نیست‪ .‬ما باید از همهی امکانات استفاده‬ ‫كنیم تتا روحیتهی انقالبی را باال ببریم و در عینحال روحیهی مالها و مزدورها را نیز تخریب كنیم‪ .‬یکی از‬ ‫راههای موثر برای این كار‪ ،‬مزدورآزاریستت‪ .‬راه دیگر این استت كه با خانوادههای خود صحبت كنید تا به‬


‫علی عبدالرضایی | ‪224‬‬

‫مسجد نروند‪ ،‬اگر افراد پیری كه مذهبیترند و طرفدار حکومت نیستند‪ ،‬مسجد را تحریم كنند‪ ،‬مسجد خلوت‬ ‫میشود و مسجدِ خلوت روحیهی مال را پایین میآورد و او را وادار به تغییر گارد میكند؛ زیرا وقتی ببیند كه‬ ‫نانی در كار نیستت مجبور میشود علیه حکومت اقدام كند‪ .‬مسجد مثل صدا و سیما تریبون محلی حکومت‬ ‫استت و باید آن را ناكار بکنیم و به همان عدهای كه به مستجد میروند بگوییم كه مستجد ضتد اسالم عمل‬ ‫كرده و مردم را از مستتلمانی متنفر میكند‪ ،‬شتتما از آن جدا شتتوید تا بیشتر از این مردم را از استتالم منزجر‬ ‫نکنند‪ .‬البته مزدورآزاری گفتمانیستتت كه تازه مطرح شتتده و تا این دیدگاه اثرگذار و ستتراستتری شتتود طول‬ ‫میكشتتتد و ما باید به عنوان یک اكت انقالبی روی آن كار بکنیم‪ ،‬بهتر استتتت چنین گاردهایی را كانالها و‬ ‫تلویزیونهتا نیز تبلی بکنند‪ .‬یکی دیگر از روشهای مزدورآزاری این استتتت كه پنجرهی خانهی یک مال را‬ ‫بشتکنید تا بفهمد كه خانوادههای كرمانشاهی در سرما چه میكشند؛ چنین كارهایی ابدن خشن نیستند‪ .‬اما ما‬ ‫هنوز همنهر نداریم‪ ،‬خیلیها مخالف اكشتن هستند و می گویند با مال باید به نرمی حرف زد‪ ،‬از پاسدار باید‬ ‫خواهش كرد‪ .‬رضتا پهلوی كه آرمانگراستت و جهان رمانتیکی را هم در صتحبتهایش ترسیم میكند‪ ،‬فکر‬ ‫میكند كه میتوان با ستردار ستلیمانی كنار آمد و ستردار حاضر میشود كه مثلن خامنهای را پایین بکشد تا‬ ‫پهلوی جانشینش شود‪ ،‬اما ما چنین چیزی را نمیخواهیم‪ .‬گفتمانی كه پهلوی دارد یک گفتمان استبدادیست؛‬ ‫او حتی مستتقیم از بسیجیها و سپاهیها میخواهد كه حکومت را ول كنند و با خودش همكاری كنند‪ .‬رضا‬ ‫پهلوی هنوز نفهمیده ظلمی را كه ما متحمل شتدیم بیشتر به خاطر حاكمیت ستپاه پاسداران است نه مالها‪.‬‬ ‫البته خود پاسدارها هم مال هستند و استتیکی كه از آن پیروی میكنند‪ ،‬استتیک سیستم مالییست و هر كدام‬ ‫از این ستتردارها یک حجتاالستتالمند‪ ،‬در واقع آنها همه آیتا ند و فقط عهما نشتتدهاند! در این شتترایط‬ ‫مزدورآزاری به مردم روح و غرور انقالبی میدهد؛ ما با چنین روشتتتی عالوه بر كستتتب شتتتجاعت‪ ،‬در بین‬ ‫مزدوران حکومتی تولید ترس میكنیم‪ .‬وقتی همه از ترس به یک بستتتیجی احترام میگذارند‪ ،‬او فکر میكند‬ ‫كه كار درستی انجام میدهد‪ ،‬اما وقتی آزارش میدهند‪ ،‬به او این پیام منتقل میشود كه تو تحت نهری‪ ،‬كمتر‬ ‫به مردم آسیب برسان و طبیعیست كه چنین مسئلهای او را میترساند‪ .‬به نهر من طرحهایی مثل مزدورآزاری‬ ‫باید فراگیر شود‪ ،‬چرا كه راه مبارزه با مال صرفن تهاهرات آرام و رفتار و زبان نرم نیست‪.‬‬


‫‪ | 222‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫درک تاریخ تراژیک و تاریخ كمیک در ایرانارشیسم‬

‫ایرانارشتیستم از نقطهای آغاز میشتود كه ما به دركی از تاریخ تراژیک و تاریخ كمیک رستیده باشیم و‬ ‫استتاستتن تا زمانی كه این تاریخ فهمیده نشتتود‪ ،‬نمیتوان دستتت به عمل ایرانارشتتیستتتی زد‪ .‬اغلب شتتما یا‬ ‫فردپرستید یا مردمدوست‪ .‬و این در حالیست كه پرستش ربطی به ایرانارشیسم ندارد‪ ،‬زیرا یک ایرانارشیست‬ ‫هیچچیز و هیچكس را نمیپرستتد و استاستن وطندوستی‪ ،‬زباندوستی و مادردوستی بیشتر از وطنپرستی‪،‬‬ ‫زبانپرستتی و مادرپرستتی برایش معنا دارد‪ .‬این فرهنگیستت كه ایرانارشیسم با خود آورده و اساسن من از‬ ‫فرهنگ و ادبیات سیاسی تازهای حرف میزنم‪ .‬اما مسئلهی اصلی چیست؟‬ ‫حدود صتد و ده سال پیش در ایران‪ ،‬انقالب مشروطه اتفاق افتاد‪ ،‬انقالبی با آرمانهای زیبا كه نسبت به‬ ‫زمان خودش پیشترو محستوب میشتد‪ .‬تصور كنید ما در آن زمان میخواستیم حکومتی مثل حکومت فعلی‬ ‫انگلیس یا ستوئد داشتته باشتیم؛ اما ده ستال بعد از انقالب مشتروطه‪ ،‬زمانی كه رضاشاه قدرت را در دست‬ ‫گرفت و قصتد داشتت رئیسجمهور شود‪ ،‬مالها قبای شاهی را به او تحمیل كردند‪ ،‬زیرا همیشه شیخ و شاه‬ ‫در كنار هم معنی پیدا میكند و قطعن شتیخ و رئیسجمهور معنایی ندارد! برای یک مال‪ ،‬شاه ارزشمند است‪،‬‬ ‫زیرا مال عادت كرده كه تحت حفاظت شتاه بماند و اگر حفاظت شتاه نباشتد‪ ،‬خودش بدل به شاه میشود و‬ ‫ستیستتم مالشاهی را تاسیس میكند! خالصه این كه انقالب مشروطه به این ترتیب منحرف شد و در نهایت‬ ‫شتکستت خورد‪ .‬بعد از تبعید رضتاشاه‪ ،‬پسرش محمدرضا جانشین او شد و شاه جوان هم وقتی به شعوری‬ ‫نسبی رسید‪ ،‬بحث انقالب سفید را مطرح كرد‪ .‬در این انقالب كه قرار بود تغییری اجتماعی اتفاق بیفتد و طی‬ ‫پروستهای زمینها را از بورژواها و فئودالها بگیرند و به قشتر ضتعیف‪ ،‬مستتتمندان و كشاورزان و كارگران‬ ‫بازگردانند‪ ،‬باز مالها دخالت كردند و نزاع بین شتاه و مال آغاز شتد؛ طوری كه شاه عقبنشینی كرد و باعث‬ ‫شد كشور در اختناق سیاسی فرو برود و در نهایت این انقالب نیز شکست خورد‪.‬‬ ‫انقالب پنجاهوهفت هدفگذاری درستتی نداشت و دوباره بنا به اشتباه معمول گذشته با شکست مواجه‬ ‫شد‪ ،‬كه بعدها در دوم خرداد و جنبش سبز نیز همین اشتباه تکرار میشود‪ .‬در واقع هدفگذاری انقالبهای‬ ‫ما بر استتاس آزادی و رعایت انستتان نبود؛ چون دركی از آنها نداشتتتیم و تازه در قیام فرودستتتان بود كه‬ ‫فهمیدیم همهچیز باید عوض شود‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪221‬‬

‫در تاریخ معاصر ایران فقط انقالب سیاسی اتفاق افتاده‪ ،‬یعنی مدام تغییر فضا و دگرگونی را شاهد هستیم‬ ‫اما به صورت روبنایی‪ .‬پس اساسن انقالبی در كار نبوده‪ ،‬بلکه فقط خر رفته و اال آمده و ما تنها بَزَک انقالبی‬ ‫داشتیم‪ .‬این یعنی ما مدام یک اشتباه را تکرار كردهایم و تکرار اشتباه‪ ،‬تکنیکیست كه كمدینها از آن استفاده‬ ‫میكنند؛ در هر كمدی یک بالهت تکرار میشتود و شما میخندید‪ .‬از دید انسان غربی ما مردم ابلهی به نهر‬ ‫میرستتیم چون مدام در حال تکرار اشتتتباهات تاریخی بودهایم و این در حالیستتت كه غرب از اشتتتباهات‬ ‫عبرت میگیرد و همین بتاعتث میشتتتود كته هیچ خطایی را دوباره تکرار نکند‪ .‬بر خالف انقالب آمریکا‪،‬‬ ‫هدفگذاری انقالب فرانستته بر مبنای آزادی نبود‪ ،‬ولی هر دو كشتتور به آزادی دستتت مییابند‪ .‬انقالب اكتبر‬ ‫روسیه نیز دوباره تکرار نشد‪ ،‬زیرا فرهنگشان به آنها آموخته كه از اشتباهات خود درس بگیرند‪.‬‬ ‫مسئلهی اساسی فرق تراژدی و كمدی است؛ در كمدی از خطای گذشته عبرت گرفته نمیشود و اشتباه‬ ‫متدام تکرار میشتتتود‪ ،‬ولی در تراژدی از خطای گذشتتتته عبرت میگیرند و دوباره مرتکب همان اشتتتتباه‬ ‫نمیشوند‪ .‬مردم آمریکا بعد از انقالب از خطایشان درس گرفتند و به همین دلیل خواندن رمان در آن جامعه‬ ‫متداول استت‪ .‬اما آیا مردم ما دركی از رمان دارند؟ خصتلت رمان تراژیک این است كه سیستم تکرار نکردن‬ ‫اشتتباه را به آدم میآموزد‪ .‬در واقع اشتتباه كردن عالیست ولی تکرار آن چیزی جز بالهت نیست‪ .‬در اسالم‬ ‫نیز‪ ،‬اشتتباه با گناه یکی پنداشته میشود‪ .‬اما یک بار مرتکب اشتباه شدن كه اشکالی ندارد‪ ،‬تکرار دوبارهی آن‬ ‫گناه استت‪ .‬عملگرهای واقعی قیام فرودستتان چه كستانی بودند؟ شتعارها را نگاه كنید‪ ،‬آیا طبقهی بیسواد‬ ‫جامعه میتواند آنگونه شعار دهد؟ هر وقت در ایران تهاهراتی اتفاق افتاد‪ ،‬شعارها بنیهای مذهبی داشتند اما‬ ‫در قیام فرودستتان حتی یک شعار هم جنبهی مذهبی نداشت و این یعنی یک جمع روشنفکری وارد میدان‬ ‫شتده و شعارهای جدیدی را مطرح كرده‪ ،‬پس دیگر پای مذهبیها در میان نیست‪ .‬برای مثال شعار «ا اكبر»‬ ‫استفاده نشد و مردم كاری به آن نداشتند و فقط یک بار كه دراویش مقابل زندان اوین جمع شده بودند‪ ،‬این‬ ‫شعار را سر دادند و ما از این مسئله حمایت كردیم‪ ،‬واین شعار اصلن به قیام فرودستان ربطی نداشت‪.‬‬ ‫در واقع عملگرهای واقعی قیام فرودستتان كنشگران و روشتن فکران الئیک بودند كه دركی درست از‬ ‫الئیستیته داشتتند و این موضتوع‪ ،‬خبر از شتعوری میدهد كه قبلن نبود؛ یعنی باالخره عبرت گرفتیم كه باید‬ ‫الئیک باشتیم و این نکتهی بستیار مهمیست‪ ،‬زیرا دیدیم كه حکومت ترسید و با مأمور كردن اصالحطلبان‪،‬‬ ‫وارد میدان شد تا قیام را منحرف كند‪.‬‬ ‫پس وقتی از تراژدی حرف میزنیم‪ ،‬منهورمان عبرت از گذشته است؛ در سال پنجاهوهفت آنهمه هزینه‬ ‫كردیم و كشتته دادیم تا از شتر دیکتاتوری شتاه (بد) رها شویم ولی در آخر مشتی مال (بدتر) آمدند و حاال‬ ‫چهل ستتال استتت كه بر ما حکومت میكنند‪ .‬اما آیا االن برای اینكه از شتتر بدتر خالص شتتویم دوباره باید‬ ‫ستتترا بد برویم؟! نه‪ ،‬چرا كه این كار یعنی تکرار اشتتتتباه‪ ،‬یعنی همان كمدی‪ .‬با این كار‪ ،‬دوباره غرب به ما‬ ‫خواهد خندید‪ ،‬چون از اشتتباهات گذشتته عبرت نمیگیریم و به این دلیل من از ستتیاست تراژیک و تاریخ‬


‫‪ | 221‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫تراژیک صتحبت میكنم‪ ،‬همانطور كه در اول بحث نیز اشتاره شد‪ ،‬یکی از خصیصههای ایرانارشیسم درک‬ ‫این مستئله استت‪ .‬ایرانارشتیستم شعار نمیدهد و با شعور محوریِ خود‪ ،‬مسائل را با منطق تحلیل میكند و‬ ‫دیتدگتاه تتاریخی به دستتتت میدهد‪ .‬ما نمیگوییم این كار را بکنید یا آن كار را نکنید و یا فالن آدم بهتر و‬ ‫دیگری بدتر استت‪ ،‬اصلن ما كاری به این چیزها نداریم و در واقع كار ما با سیستم فکری و شعور شماست‪.‬‬ ‫مستئله كامال مشتتخد استتت؛ آیا میخواهید كمدین باشتتید و مدام یک اشتتتباه را تکرار كنید؟ یعنی خستته‬ ‫نشتدید؟ ایرانیها انستانهای باهوشتی هستتند و بدبختی آنها این است كه بر خالف انگلیس و فرانسه‪ ،‬بر‬ ‫مسند امورشان آدمهای ابلهی را مینشانند‪ .‬به این مسئله كه فردی مثل ترامپ رییسجمهور آمریکا شده توجه‬ ‫نکنید‪ ،‬در پشتت پرده افراد متفکری وجود دارند‪ .‬ترامپ رئیسجمهور آمریکاست و چهارصد میلیارد دالر به‬ ‫عربستتان تستلیحات نهامی می فروشتد‪ ،‬اما مقدمات آن را اوباما با برجام و تزریق پول به جمهوری اسالمی‬ ‫فراهم كرده بود تا با فعال كردن خطر تروریسم منطقه توسط ایران‪ ،‬عربستان را بترساند و معامله انجام شود‪.‬‬ ‫در واقع تمام اتفاقات را ایدئولوگها از قبل طراحی كرده بودند و در اصل ما با عروسکها طرف هستیم‪.‬‬ ‫درک اینكه كستتی به فکر ما نخواهد بود و فقط ما هستتتیم كه میتوانیم از هوشمان استتتفاده كنیم و‬ ‫استتاستتن تنها محافظ ما شتتعورمان استتت‪ ،‬ستتخت نیستتت‪ .‬چرا باید گله باشتتیم؟ ما فرد هستتتیم و در واقع‬ ‫ایرانارشتیستم میگوید هر فرد ایرانی باید بدل به یک حزب شود‪ .‬آنارشیسم یک ایدهی كلی است و بیش از‬ ‫ده نحلهی مختلف فکری دارد كه خیلی از این نحلهها تفاوت بستتیاری با یکدیگر دارند‪ .‬ایرانارشتتیستتم به‬ ‫سوسیالآنارشیسم و پساآنارشیسم نزدیک است و با آنارشیسم فردگرا و لیبرال آنارشیسم تفاوت دارد‪.‬‬ ‫جامعهی ایران‪ ،‬جامعهی بیگانهپرستیست‪ .‬اگر گفته میشد آنارشیسم‪ ،‬كسی مشکل چندانی نداشت ولی‬ ‫وقتی میگوییم ایرانارشتیستم‪ ،‬چون بحث ایران مطرح استت مشکل آغاز میشود‪ .‬اما این بازی باالخره یک‬ ‫جایی باید متوقف شود‪.‬‬ ‫«ستال نیومن»‪ ،‬بنیانگذار پستاآنارشتیستم‪ ،‬با آنارشیسم با توجه به دیدگاه پستمدرنیستهای فرانسوی‬ ‫(مثل دریدا و میشل فوكو) برخورد كرده است‪ .‬او فیلسوفان پستمدرنیست را كنار هم گذاشته‪ ،‬از آنها ایده‬ ‫گرفته و در نهایت با تاثیر از ایدهی فلستتفهی پستتتمدرنیستتم‪ ،‬آنارشتتیستتم را دوباره تعریف كرده و به نتای‬ ‫دیگری رستیده است‪ .‬نیومن بر اساس همین اصل پستآنارشیسم‪ ،‬اینترنت و ارتباطات را نیز تعریف میكند‪.‬‬ ‫بر خالف او كته بحث جنبش رایزومی را مطرح نمیكند‪ ،‬من ایدهی رایزومی دلوز را وارد ایرانارشتتتیستتتم‬ ‫كردهام؛ در واقع عنصتر اصتلی ایرانارشتیستم از لحا عملیاتی‪ ،‬عنصر رایزومیست‪ .‬در كتاب «كارناوالهای‬ ‫انتخاباتی» كه با دیدی ایرانارشیستی به مسائل روز میپردازم‪ ،‬نهریات سیاسی خاصی ارائه شده كه در تاریخِ‬ ‫ناموجودِ نهریات ستیاسی ایران‪ ،‬بیمانند است‪ .‬حال‪ ،‬شما این نهریهپردازیها را با سخنان كسی مثل «صادق‬ ‫زیباكالم» مقایسه بکنید! در واقع ما چون تئوریسین سیاسی نداریم‪ ،‬مدام اشتباه میكنیم‪ ،‬یک جایی باید گوش‬ ‫كنیم تا دوباره خطای تاریخی را تکرار نکنیم و به جای انقالبی‪ ،‬بدل به كمدین نشویم‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪224‬‬

‫كستی كه هفتاد سال سن دارد و زنده بودن و خالقیت را از سخنان كسی كه بیست سال از او كوچکتر‬ ‫استت میشنود‪ ،‬دچار تغییر میشود اما هنوز مقلد امام قبلی خود كه بنده و بردهی او بود‪ ،‬باقی میماند و این‬ ‫بندیست كه نمیتوان از آن رها شد و به راستی كه پاره كردن بند بردگی آسان نیست‪ .‬اینكه میگویند كاری‬ ‫به اعتقادات مردم نداشتته باشتتید‪ ،‬منهورشتان این استتت كه كاری به اخالق بردگی مردم كه مثل ویروس در‬ ‫وجودشتان رخنه كرده‪ ،‬نداشتته باشید‪ .‬من حرف از اخالق سركشی میزنم كه به معنای بههم زدن بالهت و‬ ‫خرافات استت‪ .‬اخالق سركشی به معنای الت و نترس بودن نیست‪ ،‬پارتیزانهای ما كه كارهای خطرناكی را‬ ‫انجام میدهند اتفاقن آدمهای تحصتیلكرده و ترستویی هستند‪ ،‬اما میدانند كه این كار باید انجام بشود و در‬ ‫این راه نستلی باید فدا شتود‪ .‬به همین دلیل میگوییم‪ :‬ما هیچچیز را برای خود نمیخواهیم‪ ،‬بلکه همهچیز را‬ ‫برای همه میخواهیم‪ .‬ما مثل كستانی كه در جنگ علیه عراق كشته شدند تا بعدن از عراق دفاع كنند‪ ،‬بیهوده‬ ‫نمیمیریم‪ .‬ما میمیریم كه زندگی داشته باشیم‪ ،‬در واقع ما عاشق زندگی هستیم ولی زندگی را آرزو نمیكنیم‪،‬‬ ‫بلکه مبارزه را تبدیل به زندگی میكنیم‪ .‬شتتعار مینویستتیم و عملیات انجام میدهیم تا اتفاقی بیفتد و چشتتم‬ ‫مردم باز شود‪.‬‬ ‫هر ایرانارشتتیستتتی یک حزب بیرهبر استتت و ستته خصتتیصتتهی مهم دارد‪ .1 :‬مطیع كستتی نیستتت ‪.2‬‬ ‫رهبرمحور نیستتتت ‪ .3‬مجتهد خودش استتتت‪ ،‬یعنی فکر میكند و تشتتتخید میدهد كه چه چیزی به نفع‬ ‫خودش‪ ،‬مردم و جامعه استت‪ .‬استاستن در ایرانارشیسم‪ ،‬هر دو بحث فرد و جمع مطرح است و معتقدیم تا‬ ‫وقتی فرد نباشد‪ ،‬دسترسی به جمع امکانپذیر نیست‪.‬‬ ‫ما تا به امروز از كستتی تعریف نکردهایم‪ .‬آیا امکان دارد در ایران كار ستتیاستتی كرد و از كستتی تعریف‬ ‫نکرد؟ چرا این كار را انجام میدهیم؟ طبیعیست‪ ،‬ما از جمهوری اسالمی انزجار داریم و دیگر یک جمهوری‬ ‫اسالمی دیگر نمیخواهیم‪ .‬همهی جنگ ما به خاطر نسل آینده است‪ .‬ایرانارشیستها خواهان زندگی هستند‬ ‫اما در زیرزمین جهان كه روشتتنایی وجود ندارد‪ ،‬پس نمیتوان زندگی ستتاخت‪ .‬فاجعه اینجاستتت كه ایران‬ ‫زیرزمین جهان است و شما در این زیرزمین زندگی میكنید‪ .‬زامبیهای هزاروچهارصد سال پیش از گورشان‬ ‫بیرون آمدهاند و شما را به جای خود در آن فرو كردهاند و باالی گور ایستادهاند‪ .‬تنها كاری كه شما باید انجام‬ ‫دهید‪ ،‬برگرداندن این زامبیها به قبرشان است‪.‬‬ ‫تکتک ایرانارشیستها پیامبر هستند‪ ،‬پیامبر یعنی كسی كه زندگی را بهتر میكند‪ .‬موسا و عیسا و محمد‬ ‫در زمان خود‪ ،‬تعالیم و پیشتتنهادات خوبی ارائه كرده بودند و مثل گل بوی خوشتتی داشتتتند‪ .‬اما حاال‪ ،‬بعد از‬ ‫صتدها ستال‪ ،‬گلهای خوشبو گندیده شدهاند و بوی بدی می دهند‪ .‬در قرن حاضر تعالیم جدیدی كه برای‬ ‫بشتتر به ارمغان آورده شتتده‪ ،‬اعالمیهی جهانی حقوق بشتتر استتت؛ اما حکومت مستتلط بر ایران بویی از این‬ ‫اعالمیه نبرده استتت‪ .‬ما مردم باید تیزهوش باشتتیم و تشتتخید بدهیم كه نیروی خارجی را چگونه در جهت‬ ‫اهدافمان سوق دهیم‪ .‬وقتی خواست مردم ایران مدرن باشد‪ ،‬دولت خارجی از درِ دوستی وارد میشود و به‬


‫‪ | 229‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫جای اینكه از ما ستواری بگیرد كمکمان میكند‪ .‬اما باید دقت كنیم كه این كمک در چه راستتایی است‪ .‬آیا‬ ‫كمک میكنند تا بردهی خوبی شویم یا دوستان خوبی؟ ما با هر كسی كه دستِ دوستی به طرفمان دراز كند‪،‬‬ ‫با افتخار دوست میشویم اما بردهی كسی هم نمیشویم و مراقب كالهبرداران سیاسی هستیم‪.‬‬ ‫كستی كه فکرهای مرا دنبال میكند و میپستندد در و اقع ایرانارشتیستم را پذیرفته است‪ ،‬چون فکر من‬ ‫یعنی ایرانارشتیستم‪ .‬از ایسم ترس نداشته باشید‪ ،‬ایسم مانند زبان است و كسی كه میگوید من به دنبال فهم‬ ‫ایستمها نیستتم مانند این استت كه خانهای را بدون پنجره بخواهد‪ .‬ترس از ایسم فقط از مال برمیآید‪ ،‬چون‬ ‫مال از تازگی آن میترستتد و استتاستتن باور دارد كه آخرین پیامبر و كتاب‪ ،‬هزاروچهارصتتد ستتال پیش ظهور‬ ‫كردهاند و زندگی در آن زمان به پایان رستتتیده استتتت‪ .‬اما میبینیم كه زندگی همچنان جریان دارد و آخرین‬ ‫پیامبر غیرممکن استتت‪ .‬چیزی از استتاس باید تغییر كند و آن چیز شتتعور استتت‪ ،‬شتتعور یعنی نگاه به جهان‪،‬‬ ‫ایدئولوژی‪ ،‬جهانبینی و سیستم فکر كردن‪.‬‬ ‫باید توجه كنید كه رهبران سیاسی‪ ،‬كسانی كه یک عمر استخوان شکستهاند‪ ،‬و روشنفکرانتان‪ ،‬آدمهایی‬ ‫كه كلی كتاب نوشتتهاند‪ ،‬چه میگویند‪ .‬تکلیف فکری و كارنامهی ستلطنتطلبان‪ ،‬مجاهدین‪ ،‬حزباللهیها و‬ ‫اصالحطلبان مشخد است اما در حال حاضر هیچ یک حضور ندارند و صدایی از آنها به گوش نمیرسد‪،‬‬ ‫در واقع ما هشتت سال به ژورنالیسمی كه مثل قارو سبز شده‪ ،‬به كسانی كه بیبیسی‪ ،‬صدای آمریکا و تمام‬ ‫رستانههای داخلی و خارجی دستتشان است‪ ،‬گوش كردیم‪ .‬آنها حتی یک مقاله و كتاب درست و حسابی‬ ‫ندارند‪ ،‬اما با پول و فریب به مردم جهت میدهند‪ .‬این روزها پول آدمها را مطرح میكند و پول هم دستتتت‬ ‫سترمایهداریستت و سترمایهدارها یعنی كستانی كه پول ژورنالیستتهای این رسانهها را میدهند‪ .‬آیا حرف‬ ‫ژورنالیستهایی را كه تا دیروز در اطالعات سپاه بودند و امروز حتی شدیدتر از من علیه جمهوری اسالمی‬ ‫حرف میزننتد‪ ،‬باور میكنید؟ انستتتان برای اینكه تغییر بکند‪ ،‬باید اتفاق بزرگی در زندگیاش رخ دهد‪ ،‬در‬ ‫واقع هیچكدام از این آدمها عوض نشدهاند‪ .‬به این دلیل باید به تکتکشان شک كرد و خبرهایی را كه مانند‬ ‫زباله در ذهن مردم فرو میكنند باور نکرد‪ .‬تنها راه چاره‪ ،‬فکر كردن استت‪ .‬دوستان! خودتان را به فکر كردن‬ ‫عادت بدهید‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪212‬‬

‫سروش این عبدالکریمترین جواد‬

‫حقیقت این استتت كه دستتت استتتمرارطلبان پیش مردم رو شتتده و آنها هر كاری میكنند نمیتوانند به‬ ‫صحنه برگردند؛ زیرا به طور كامل از صحنه به حاشیه پرتاب شدهاند‪ .‬اما با این وجود چون هنوز مطبوعات و‬ ‫تلویزیونهایی مثل بیبیستی‪ ،‬صدای آمریکا‪ ،‬رادیو فردا و رادیو زمانه در مشتشان است‪ ،‬دست از شیطنت‬ ‫برنمیدارند‪ .‬در حال حاضتر هم ستعی میكنند با ستوءاستفاده و تحریف آرا‪ ،‬فکرها و فلسفه‪ ،‬آب به آسیاب‬ ‫حکومت مالشتاهی خامنهای بریزند‪ .‬لیدر فکری و فرهنگی استتمرارطلبان دكتر «عبدالکریم ستروش» است‪.‬‬ ‫امروز صتبد ویدئویی از ستروش برایم فرستتادند كه در آن میگفت‪ :‬انقالب‪ ،‬ضتد جوامع بشتریست و در‬ ‫نهایت منجر به عقبماندگی كشتور میشتود! ستروش به راحتی شتعر‪ ،‬فلسفه و فکر را تحریف میكند و تا‬ ‫حدی كه بتواند به حکومت جمهوری استتالمی كمک كند‪ ،‬درو میگوید‪ .‬در این بحث ستتعی میكنم نشتتان‬ ‫دهم كه چرا ستروش از عدم درک فرهنگی یک كشتور ستوءاستفاده میكند و سعی در فراگیر كردن بالهت‬ ‫دارد‪ .‬متاستفانه شتخد فاالنژ و بیسوادی مثل سروش‪ ،‬فیلسوف حکومتی ماست و چون حکومت با اعمال‬ ‫ستانستور‪ ،‬هیچ روزنهای برای صتداهای مهم و واقعی باز نگذاشته و در عینحال تمام مطبوعات و مدیاهای‬ ‫داخلی و خارجی هم تابع سیاست حکومتاند‪ ،‬صدای امثال سروش زودتر بر مردم چیره میشود‪ .‬طوری كه‬ ‫مردم فکر میكنند این صداها واقعیت محض هستند‪.‬‬ ‫این روزها دوستتتان نزدیکم به من میگویند تو نهریهپرداز هستتتی و كار ادبی و فکری میكنی‪ ،‬این عده‬ ‫در حد تو نیستند و نباید به كارها و حرفهایشان اهمیت بدهی‪ .‬آنها نمیدانند گاهی آدمی به ستوه میآید‬ ‫از اینكه عدهای اینقدر راحت از نادانی هموطنانش ستوءاستفاده میكنند و با تغییر جهت حقیقت‪ ،‬جهل و‬ ‫باطل را حق جلوه میدهند‪ .‬البته این كار فقط مختد روشنفکران دینی نیست‪ .‬اغلب تودهایها و اكثریتیها‬ ‫نیز دستتت به چنین كارهایی میزنند‪ .‬در حال حاضتتر نوتودهایها همان اصتتالحطلبها هستتتند و چون‬ ‫اصتتالحطلبها تمام منافذ مطبوعاتی را در اختیار دارند‪ ،‬با جعل حقیقت مردم را منحرف میكنند (مثلن در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری)‪ .‬آنها آنقدر سروش را تبلی كردهاند كه همه فکر میكنند سروش فردی باسواد‬ ‫استت و دانش باالیی دارد! این در حالیستت كه اگر كستی از كمترین درک فلستفی برخوردار باشد‪ ،‬سریع‬ ‫میفهمد كه او بیسواد‪ ،‬عقبمانده و فاالنژ است‪ .‬سروش فقط مهرهایست كه برای بقای رژیم تالش میكند‬ ‫و در اصل وابسته به همین سیستم مالشاهیست‪.‬‬


‫‪ | 211‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫ستروش میگوید انقالب بد استت‪ ،‬چون نتیجهی آن غیر قابل پیشبینیست‪ .‬ولی چرا سروش محمد را‬ ‫كه در مکه و مدینه انقالب كرد‪ ،‬مدام ستتتایش میكند؟ تاریخ نشتتان میدهد كه در بیشتر مواقع انقالب‬ ‫نجاتدهنده بوده و اگرچه همیشه تلفات داشته‪ ،‬اما باعث پیشرفت جامعه شده است‪ .‬البته در بعضی از موارد‪،‬‬ ‫مثل انقالب سال پنجاهوهفت ایران‪ ،‬انقالب خوب نبوده و به ضرر یک كشور تمام شده‪ .‬امثال سروش در آن‬ ‫زمان از بانیان پیروزی انقالب استالمی بودند و حاال دارند از آن دفاع میكنند‪ .‬این در حالیستت كه شتترایط‬ ‫فعلی ما بستیار فجیعتر از ستال پنجاهوهفت استت و عجیب اینجاستت كه آنها شرایط آن زمان را انقالبی‬ ‫میدانستند‪ ،‬اما شرایط فعلی را مناسب انقالب نمیبینند!‬ ‫اگر انقالبی در كار نبود‪ ،‬محال بود انسان و شیوهی زندگیاش پیشرفت بکند‪ .‬تصور كنید انقالب آمریکا‪،‬‬ ‫فرانسه‪ ،‬روسیه و یا انقالب مائو در چین اتفاق نمیافتاد‪ ،‬به نهرتان در چنین حالتی‪ ،‬وضعیت آزادی در جهان‬ ‫چگونه بود؟ آمریکا زیر سیطرهی امپریالیسم انگلیس بود‪ ،‬یعنی مستعمرهی این كشور محسوب میشد‪ .‬مردم‬ ‫فقیر بودند و آزادی بیان نداشتتند‪ ،‬در واقع انقالب آمریکا یک واقعه و رنسانس تاریخی بود؛ چون آزادی را‬ ‫هدف قرار داد و آن را نهادینه كرد و با این هدفگذاری صتحید‪ ،‬به خیلی از اهدافش رسید‪ .‬در حال حاضر‬ ‫جامعهی آمریکا عالی نیستتت ولی بیشترین امکانات و استتتعداد را برای تحقق یک جامعهی باز و آزاد دارد‪.‬‬ ‫در انقالب فرانسه دانتون و روبسپیر (رهبران انقالب فرانسه) به جان هم افتادند‪ .‬ولی آیا انقالب فرانسه جهت‬ ‫تاریخ را عوض نکرد؟ آیا این انقالب باعث ایجاد فلستفه نشد؟ انقالب روسیه چهطور؟ آیا روسیه باید با آن‬ ‫حکومت كذایی راهش را ادامه میداد؟ اینها انقالبهای بزرگ و معروف جهانند و در اصتتل انقالب در‬ ‫تاریخ جهان‪ ،‬با این انقالبها تعریف شتتده استت‪ .‬آیا انقالب مشتتروطهی ما كه صتد و ده ستال پیش در آن‬ ‫بدویت مطلق با نهریهستتازی امثال آخوندف اتفاق افتاد‪ ،‬نتای بدی داشتتت؟ در واقع ستتروش مردم را ابله‬ ‫فرض میكند و چون خیالش از بابت تریبون و انعکاس حرفهایش راحت استت‪ ،‬از این جهت سعی دارد‬ ‫با فریب مردم‪ ،‬موجب استتمرار حکومت ننگین مالشتاهی بشتود‪ .‬او در نهایت بیشترمی‪ ،‬شاعر جذابی مثل‬ ‫ستعدی را كه ستتایشگر تنوع و تازگیست‪ ،‬ضد انقالب تلقی میكند و من متعجبم از اینكه چرا به مولوی‬ ‫ضتتد انقالب نمیگوید! حتمن میترستتد مردم قبول نکنند و تغییر و انقالب فکری مولوی‪ ،‬بعد از دیدار با‬ ‫شمس را توی سرش بزنند‪ .‬برای همین سرا سعدی میرود‪ ،‬شاعری كه زندگیاش مملو از انقالب بود؛ چرا‬ ‫كه اگر اینطور نبود نمیتوانستت شعر مهمی بنویسد‪ .‬اساسن سروش چنان درک كجی از شعر و شاعر دارد‬ ‫كه نمیفهمد هر شتعر بزرگی در پروستهی انقالب مداوم اتفاق میافتد و هر شتاعری هنگام نویسش شعری‬ ‫مهم‪ ،‬دستتت به انقالب میزند‪ .‬جالب استتت كه ستتروش به تحریف شتتاعران رضتتایت نمیدهد و ستترا‬ ‫مطرحترین فالستتفهی تاریخ جهان نیز میرود و در اوج وقاحت‪ ،‬هگل‪ ،‬پوپر و كانت را كه ستته فیلستتوف‬ ‫كلیدی در سه حوزهی مختلفند‪ ،‬ضد انقالب میخواند‪ .‬اشاره به هگل و انقالب‪ ،‬ما را به سمت انقالب كبیر‬ ‫فرانسه (بین سالهای ‪ 1149‬تا ‪ )1193‬كه یکی از باشکوهترین نهامهای فلسفی تاریخ تفکر است‪ ،‬میبرد‪ .‬این‬


‫علی عبدالرضایی | ‪212‬‬

‫نهام سعی میكند از حقیقت بگوید و از كلیتی حرف بزند كه حقیقت در آن مدام با تاریخ درگیری دارد‪ .‬اگر‬ ‫انقالب فرانسته نبود‪ ،‬نهام فلستفهی هگل هم به این شکل‪ ،‬وجود نداشت‪ .‬در واقع نهام فلسفی هگل‪ ،‬راهی‬ ‫برای ثبت واقعهای ثبتنشتتدنی به نام انقالب فرانستته بود‪ .‬این انقالب صتترفن یک انقالب عینی نبود‪ ،‬بلکه‬ ‫جنبهی ایدئولوژیک و فلسفی هم داشت‪ .‬اساسن ژیژک كه شیفتهی فلسفهی هگل است‪ ،‬با توجه به فلسفهی‬ ‫هگل و انقالب فرانستته میگوید «هر تاریخی‪ ،‬تاریخ زمان حال استتت و تالشهایی كه ما االن برای روایت‬ ‫انقالب فرانسته میكنیم‪ ،‬تالشتی برای نوشتتن تاریخ اكنون است‪ ».‬هراكلیتوس به عدم ثبات و تغییر دائمی و‬ ‫انقالب مداوم معتقد بود و میگفت «در این جهان از «بودن» خبری نیستتت‪ ،‬بلکه هر چه هستتت در حال‬ ‫«شتدن» استت‪ ».‬فلسفهی هگل نیز به شدت تحت تاثیر هراكلیتوس است و حتی خود هگل گفته كه نهرات‬ ‫هراكلیتوس را وارد دیالکتیک كرده استتت‪ .‬آنوقت یک مثلن فیلستتوف مستتلمان فقط به قصتتد اینكه برای‬ ‫دیکتاتوری خوشرقصتی بکند‪ ،‬فلستفهی هگل را جعل میكند و میگوید هگل ضد انقالب است! اگر هگل‬ ‫انقالبی نیست پس چرا به ماركس‪ ،‬انگلس‪ ،‬ماكس اشتیرنر و دیوید اشتراوس میگویند «هگلیهای چپ»؟ در‬ ‫صتتورت عدم وجود دیالکتیک هگل‪ ،‬آیا كارل ماركس و انگلس میتوانستتتند ماتریالیستتم دیالکتیک را طرح‬ ‫كنند؟ مگر ما انقالب را با ماركس و انگلس نمیشتناسیم؟ سروش حتی كارل پوپر را هم ضد انقالب معرفی‬ ‫میكند! بروید كتاب «انقالب و اصالح» را كه تقریبن مصاحبهی رادیو باواریا با هربرت ماركوزه و كارل پوپر‬ ‫استت‪ ،‬بخوانید‪ .‬در این مصتاحبه اختالف نهر بین پوپر و ماركوزه كاملن مشتهود استت‪ .‬این دو اندیشمند و‬ ‫فیلستتوف در این كتاب‪ ،‬فقط به آمریکا و انقالب در جامعهی آمریکا پرداختهاند و هر نهری كه دادهاند در‬ ‫مورد شرایط حاكم بر جامعهی آمریکایی است كه هیچ شباهتی به كشور ما ندارد‪ .‬آمریکا مثال یک كشور آزاد‬ ‫استت و كارل پوپر از اصتالح در یک جامعهی آزاد حرف میزند‪ ،‬اما ستروش ستوءاستفاده میكند و بحث‬ ‫دربارهی اصتالحات را كه پوپر برای جامعهی آمریکا مطرح كرده‪ ،‬به كشور دیگری تعمیم میدهد! مگر نهام‬ ‫حاكم فعلی ایران قابل قیاس با نهام حال حاضتتر آمریکاستتت؟ پوپر در این كتاب به صتتورت جدی با‬ ‫ماركستیستتم مخالفت میكند و وقتی از او دربارهی انقالب ماركستیستتتی در آمریکا ستتوال میشتتود‪ ،‬جواب‬ ‫میدهد‪« :‬ما به دمکراسی خوبی رسیدهایم و نباید طوری عمل كنیم كه در مسیر دیکتاتوری قرار بگیریم‪ ،‬چون‬ ‫استاستن فلستفه و شتعار اصتلی كمونیسم دیکتاتوری پرولتاریاست‪ ».‬در واقع او به عنوان فردی دمکرات و‬ ‫نئولیبرال میگوید «ما جامعهی باز و دمکراتی داریم و درست است كه در زمینهی دمکراسی عاری از ضعف‬ ‫نیستتیم‪ ،‬اما میتوانیم با اعمال اصتالحاتی این ضعفها را برطرف كنیم‪ ».‬پوپر تاكید میكند كه «اگر این نهم‬ ‫اجتماعی در جامعهی آمریکا را‪ ،‬با انقالبی خشتونتآمیز ویران بکنیم‪ ،‬ممکن است به نتیجهی بهتری نرسیم‪».‬‬ ‫یعنی او انقالب خشتونتآمیز در آمریکا را رد میكند‪ .‬آنوقت آقای سروش نهر پوپر دربارهی امکان انقالب‬ ‫در جامعهای آزاد مثل آمریکا را به كشتتور دیکتاتورزدهای مثل ایران تعمیم میدهد‪ .‬آیا این ستتوءاستتتفاده از‬ ‫نادانی مخاطب نیست؟ پوپر جامعهی دلخواه را جامعهی باز میداند و معتقد است كه نهام سیاسی آمریکا از‬


‫‪ | 213‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫این لحا در جهان بهترین استتت و با كمی اصتتالح میتواند ایدهال بشتتود‪ .‬محال استتت پوپر در مواجهه با‬ ‫كشتوری كه دیکتاتوری مذهبی در آن حاكم استت‪ ،‬چنین نهری داشته باشد‪ .‬چرا سروش نمیگوید كه ما با‬ ‫انقالب در ایران چه چیز خوبی را از دستتت میدهیم؟ اصتتلن ستتروش چه چیز جمهوری استتالمی را خوب‬ ‫میداند كه نگران استت بعد از انقالب بدتر بشود؟ بیشک هیچ! سروش مثل بقیهی اصالحطلبها میترسد‪.‬‬ ‫میترستد كه انقالب شتود و با آشتکار شتدن فریبهایش‪ ،‬مردم از او انتقام بگیرند‪ .‬او از سر خودخواهی با‬ ‫انقالب مخالفت میكند؛ زیرا ترس این را دارد كه پروژهی انقالب فرهنگی بازخوانی شود‪ ،‬پروژهای كه یکی‬ ‫از طراحان و فاعالن اصتتلی آن خود عبدالکریم ستتروش استتت‪ .‬متفکرترین و تاثیرگذارترین روشتتنفکرهای‬ ‫ایران از دانشتتگاهها حذف شتتدند تا مشتتتی بیستتواد را جانش تین نخبههای جامعه بکنند‪ .‬در واقع به خاطر‬ ‫كثافتكاری امثال سروش است كه االن ا كرم به عنوان استاد علوم سیاسی در دانشگاه تهران تدریس میكند‪.‬‬ ‫هیچ متفکری وجود ندارد كه انقالبی نباشتد‪ ،‬ما اگر كسی را متفکر تلقی میكنیم به خاطر حس تحولخواهی‬ ‫اوست‪ .‬مسخره اینجاست كه سروش پای كانت را هم وسط میكشد‪ ،‬و او را هم ضد انقالب معرفی میكند‪.‬‬ ‫در حالی كه كانت در توصیف فلسفهی خودش‪ ،‬آن را «انقالب كوپرنیکی» مینامد‪ .‬چهطور ممکن است یک‬ ‫فیلستوف استم اینچنینی برای فلستفهاش بگذارد‪ ،‬اما ضتد انقالب باشتد!؟ رای انقالبی كانت در فلسفه این‬ ‫استتت‪ :‬جهانی كه ما ادراک میكنیم‪ ،‬وابستتته به كیفیت ذهن ما و آنگونه استتت كه دركش میكنیم و اگر این‬ ‫كیفیت از دست برود‪ ،‬یعنی جهان‪ ،‬مستقل از ذهن ما وجود ندارد و از آنجایی كه كیفیت ذهن ما مدام تغییر‬ ‫میكند‪ ،‬پس جهان هم مدام در حال انقالب است‪ .‬این یعنی امانوئل كانت نه تنها مخالف انقالب نیست بلکه‬ ‫ستایشگر آن است‪.‬‬ ‫با توجه به فلستتفهی كانت‪ ،‬به چه علت آقای ستتروش میگوید امانوئل كانت هم انقالب را رد میكند؟‬ ‫اگر كانت انقالب را رد میكند‪ ،‬پس چرا نام فلستتفهی خود را انقالب كوپرنیکی میگذارد؟ در گفتههای‬ ‫ستروش تنها با تضتاد و بالهت مواجه هستتیم‪ ،‬به او دستور داده شده كه چگونه به این مسائل بپردازد و در‬ ‫اصتل‪ ،‬او همهی تز و صتحبتهایش را بر اساس خواست قدرت تنهیم میكند‪ .‬اینجاست كه من از قدرت‬ ‫زبان و زبان قدرت و فلستتفهی قدرت و قدرت فلستتفه صتتحبت میكنم‪ .‬تمام این روشتتنفکران قالبی جای‬ ‫قدرت فلسفه‪ ،‬تحت سیطرهی فلسفهی قدرت عمل میكنند‪ .‬در واقع ما در ایران فیلسوف نداریم‪ ،‬مشتی فیک‬ ‫داریم كه رفتار آنها بر استاس فلسفهی قدرت است‪ .‬آنها حقیقت را تحریف كرده و نابودش میكنند‪ .‬برای‬ ‫همین میگویم نستل تازه باید با رویکردی تازه وارد میدان بشتود‪ .‬به من میگویند خشتن هستتم‪ ،‬اما مسئله‬ ‫اینجاستت كه من احستاس میكنم در زبانی مینویستم كه در آن مدام‪« ،‬اشتتباه» الینه میشود‪ .‬من تمام این‬ ‫مسائل را غلط و اشتباه میبینم‪ ،‬چرا كه این خطاكاری ابلهانه است و بدتر اینكه همه در جهت تبلی و تروی‬ ‫آن میكوشند‪ .‬هر كسی كه كمی از فلسفه میداند‪ ،‬بحث من را كاملن درک خواهد كرد‪ .‬اما معمولن بحث من‬ ‫را جایی منتشر نمیكنند؛ زیرا چنین بحثی انقالبزاست‪ .‬ایدهی من سرشت انقالب اساسی و ساختاری است‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪214‬‬

‫ولی این عده انقالب ساختاری و اجتماعی در ایران را نمیخواهند‪ .‬زیرا اگر در ایران انقالب اجتماعی اتفاق‬ ‫بیافتد‪ ،‬ایران‪ ،‬آمریکا میشتتود و مردم ایران‪ ،‬آمریکایی رفتار میكنند و آنها چنین انقالبی را برای مردم ایران‬ ‫در نهر نگرفتهاند‪ .‬اگر مردم ایران مانند مردم آمریکا و فرانسه رفتار كنند‪ ،‬دیگر هر كسی بر مسند قدرت قرار‬ ‫نمیگیرد! شتما در قیام فرودستتان با فوجی از اصتالحطلبان مواجه شدید كه مدام هشدار میدادند‪ :‬ای مردم‬ ‫بگذارید جمهوری استالمی و دیکتاتوری باقی بماند! بگذارید ما مثل زالو خون شما را بمکیم و اگر این كار‬ ‫را نکنید‪ ،‬ایران تکهتکه و بدل به ستوریه میشتود! اما حاال این فوج شتکستت خورده است و جنبشی مانند‬ ‫جنبش ما دائمن انقالب را مؤكد میكند؛ چون به دنبال انقالبی ساختاریست و واقعی فکر میكند و از جایی‬ ‫هم دستور نمیگیرد‪ .‬ما ایده و استراتژی تازه میخواهیم و این تازگی همه را دچار وحشت میكند‪ .‬در نتیجه‬ ‫باید همه بیایند و از انقالب حرف بزنند‪ ،‬قبلن از ستوریه شتتدن ایران میگفتند‪ ،‬حاال یک ستتری از مفاهیم را‬ ‫جعل میكنند! مفاهیمی كه كاملن مشتتخد استتت‪ ،‬منتها ایرانیها عادت به فکر كردن ندارند‪ .‬حرفهای‬ ‫ستتروش عقبمانده و دروغیناند‪ ،‬انگار او خودش را خدا فرض كرده و مردم دربستتت حرف او را قبول‬ ‫خواهند كرد‪ .‬البته متاستتفانه اینطور هم هستتت‪ .‬حرفهای او برای تمام اصتتالحطلبانی كه در آن بدنه قرار‬ ‫دارند‪ ،‬وحی مُنزل است و محال است صدای من به گوششان برسد‪.‬‬ ‫در كشتور ما فرهنگ نقد وجود ندارد‪ .‬اما آیا ما نباید به هم درستت نوشتتن و درست فکر كردن را یاد‬ ‫بدهیم؟ این فرهنگ مهم استت و در حال حاضتر من بازی مطبوعاتی را میبینم‪ ،‬تمام تریبونها در سیطرهی‬ ‫حکومتاند‪ .‬البته معمولن تریبونهای تلگرامی دستتت جوانهاستتت و به این عده نیز به خاطر كمتجربه‬ ‫بودنشتتان‪ ،‬راحتتر جهت میدهند‪ .‬گاهی تحصتیالت نیاز به زمان دارد و شتتما باید زمان داشتتته باشتید كه‬ ‫مطالعه كنید‪ .‬تمام دروستی كه در دورههای مختلف تحصتیلی میخوانید‪ ،‬بهخصوص درس ادبیات‪ ،‬اراجیفی‬ ‫بیش نیستت‪ .‬آن استتادی كه غزل حافظ را معنا میكند‪ ،‬در واقع كثیفترین شیوهی تدریس را انتخاب كرده‬ ‫استت‪ .‬معنی كردن شعر روشی كاملن كالسیک و بینتیجه است؛ این كار جلوی آزادیتان از تأویل و تفسیر‬ ‫را میگیرد و شما را مانند یک مقلد بار میآورد‪ .‬جالب اینكه شما حق ندارید تحلیل خودتان را داشته باشید‬ ‫و باید معنی آن بیت را حفظ كنید! این احمقانه است و من با این مسئله همیشه مشکل داشتم‪ .‬در كالس سوم‬ ‫دبیرستتتان از استتتاد ادبیاتمان بیشتر میفهمیدم اما نمرهی ادبیات من پایین میشتتد؛ چون تحلیل خودم را‬ ‫مینوشتتتم و معلم آن را رد میكرد‪ .‬مثلن بیتی را اروتیک میدیدم و همانگونه معنیاش میكردم و این در‬ ‫حالی بود كه معلم عمد داشت آن بیت را به اسالم ربط بدهد‪ .‬اغلب شاعران بزرگ در ادبیات مثل مولوی در‬ ‫بعضتی از شعرهاشان فوقالعاده بودهاند‪ ،‬ولی امثال آقای شفیعی كدكنی در تعبیرهای خودش بیان میكند كه‬ ‫این غزلیات نمیتواند برای مولوی باشد؛ چون عرفان مولوی‪ ،‬وحدانی است و این بیتها وحدانی نیستند! او‬ ‫مطلقن دركی از شتعر ندارد و جنون شاعرانه را نمیفهمد‪ .‬در نتیجه اغلب غزلهای دیونیزوسی مولوی را رد‬ ‫میكند و این كار او فاجعه است‪.‬‬


‫‪ | 212‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫یک چیز فقط ما را نجات میدهد و آن چیزی نیست جز تجدیدنهر و تجدیدنهر یعنی انقالب!‬ ‫ما مجبوریم به طرز فجیعی مدرن باشیم‪ .‬مجبوریم كه از نو نگاه كنیم و دوباره بپرسیم‪ .‬ما نیاز به جماعت‬ ‫پرستشساز داریم‪ .‬جماعتی كه قبول نکند و دوباره به پدیدهها فکر كند‪ .‬جمع طاغی و عصیانگر میخواهیم‪.‬‬ ‫باید تئوری مقاومت مدام را مطرح كنیم؛ مقاومت در برابر گفتمانهایی كه دایر است! بیشک تئوری مخاطب‬ ‫مقاوم خیلی به ما كمک میكند‪ .‬چند تئوری وجود دارد كه یکی از آنها مشاركت مقاوم است و من خیلی در‬ ‫موردش حرف زدهام‪ .‬تئوری دیگر هم‪ ،‬تئوری مخاطب مقاوم استتت‪ .‬معمولن گفتمانها برای این به وجود‬ ‫میآیند كه مردم را فریب بدهند‪ .‬طی چهل سال گذشته حکومتیها به همه برچسب ضد انقالب زدند و حاال‬ ‫كه همهچیز علیهشان است‪ ،‬به انقالب جنبهی منفی میدهند! این عین بالهت است‪ .‬بالهت مالیی و دوآلیسم‬ ‫یعنی همین! در اصتتل آنها میگویند تنها انقالب ما خوب استتت و جز این انقالب‪ ،‬هر انقالب دیگری بد‬ ‫است! خوب و بد! ما با چنین دوآلیسمی مواجه هستیم‪ .‬اخیرن شخصی به من گفت «علی تو متفکری و وقتی‬ ‫این حرفها را میزنی به مردم شور تزریق میكنی و این شور باعث میشود كه آنها دست به كارهای خشن‬ ‫و حتی ترور بزنند! تو باید انستتانی رفتار كنی!» یعنی از كستی كه به ستتتوه آمده و خشتتم در وجودش رخنه‬ ‫كرده‪ ،‬بخواهم كاری نکند؟ هرگز چنین خواستتتهای از او نخواهم داشتتت! آن خشتتم درونی كه در این افراد‬ ‫هستت‪ ،‬واقعی و عین خالقیت است‪ .‬من نمیتوانم بگویم در این به ستوه آمدگی خودت را بزن به آب سرد‬ ‫كه دلت خنک بشتتود! نمیشتتود! این راه حل خوبی نیستتت‪ .‬من نمیتوانم به او بگویم منتهر باش تا مهدی‬ ‫بیاید‪ .‬من نمیتوانم به این باورها كه برای مردم مهم هستتتند‪ ،‬احترام بگذارم‪ .‬وقتی میشتتود به آنها احترام‬ ‫گذاشت كه در زندگی ما دخالتی نداشته باشند‪ .‬آخر من چهطور به آنها احترام بگذارم وقتی درو میگویند‬ ‫و همهی اعتبار خود را در خدمت یک استبداد كثیف قرار میدهند؟‬ ‫نسل جوان اینها را نمیداند چون تاریخ را نخوانده و البته كه تاریخ را همیشه قدرت مینویسد‪ .‬فکرش‬ ‫را بکنید من دیدهام جوانانی را كه از صادق زیباكالم تعریف میكنند! آنها نمیدانند كه چگونه استبداد‪ ،‬برای‬ ‫بقای خود چهره میسازد و تریبونها و ژورنالیستها چگونه منافع قدرت را پیش میبرند‪.‬‬ ‫تنها هدف ستتروش‪ ،‬زیباكالم و امثال اینها حفظ منافع قدرت استتت! هر چه هم در این باره بگوییم‪،‬‬ ‫بیشتر بدنام میشتویم‪ .‬ذهنیت باید آزاد و حتی ركیک باشد‪ .‬در مواجهه با بالهتی كه قدرت در دست دارد‪،‬‬ ‫باید طوری حرف بزنیم كه بتوانیم نفوذ كنیم! هر چیزی را باید وسیلهی اعتراض قرار داد‪ ،‬حتی چیزهایی كه‬ ‫حرف زدن راجع به آنها را ممنوع كردهاند‪ ،‬مثل كیر و كوس‪ ،‬كیر و كوس را هم باید استتلحه كرد‪ .‬دههی‬ ‫هفتادیها باید بدانند كه این فقط یک صدا نیست‪ .‬این عصارهی تفکر است‪ .‬بر ضد چیزهایی كه ممنوع شده‪،‬‬ ‫عمل كنید‪ .‬شتما را با بستما ‪ ،‬با محرمات‪ ،‬با «این كار بد است آن كار خوب» میترسانند و اولین كسانی كه‬ ‫این درو ها را اعمال كردهاند‪ ،‬مادر و پدرتان بودند‪ .‬مادر و پدرت مجری مال و مستتجدند‪ ،‬در واقع اولین‬ ‫ظالمان‪ ،‬خودِ والدینت هستتتند‪ .‬در مدرستته هم معلم امور تربیتی‪ ،‬مدیر‪ ،‬ناظم و‪ ...‬به تو ظلم كردهاند و در‬


‫علی عبدالرضایی | ‪211‬‬

‫دانشتگاه هم وضتع به همین منوال ادامه داشتته است‪ .‬من در هفده سالگی كه به عنوان نخبه در كنکور قبول‬ ‫شدم‪ ،‬به من گفتند فساد اخالقی داری و نگذاشتند كه به دانشگاه بروم‪ .‬من را شش ماه پشت درهای دانشگاه‬ ‫نگه داشتند‪ ،‬چون یک آدم احمق به اسم جهاندیده‪ ،‬گزارش داده بود كه من موهایم بلند است و شلوار جین‬ ‫میپوشم‪ ،‬در نتیجه نباید به دانشگاه بروم! زیبایی مختد یک جوان هفده ساله است‪ .‬من دوست داشتم شیک‬ ‫باشتم و آنها شتیک بودن را نمیتوانستتند تحمل كنند‪ .‬من از همان ابتدا ستركوب شدم و در اصل از همان‬ ‫زمان ستیاستی شتدم‪ .‬بعد یک آدم از دنیا بیخبر میآید و میگوید كه عبدالرضتایی فقط شاعر بوده و هرگز‬ ‫سیاسی نبوده است! اگر جامعه غربی بود‪ ،‬نخبهها را به عنوان یک الیت سیاسی پرورش میداد‪.‬‬ ‫میگویند اخالقی باشید‪ ،‬خیلی تند هستید! حتی مخاطبان من هم این را میگویند‪ .‬چرا؟ چون حقوقبگیر‬ ‫حکومت شتدهاند‪ .‬آنها فرودستت بودند؛ اكنون دكترا گرفتند و در دانشتگاه شتریف و دانشگاه تهران استاد‬ ‫هستتند‪ .‬میخواهند وضعیت موجود را حفظ كنند؛ چرا كه میترسند‪ .‬میترسند آن پن یا شش میلیون نفری‬ ‫كه در خارج زندگی میكنند‪ ،‬به ایران برگردند و ایران پر از دكتر و استتتاد واقعی بشتتود! ما رقابت هم بلد‬ ‫نیستتتیم‪ .‬نمیگوییم آنها بیایند تا ما خودمان را جلو بیاندازیم و رقابت مثبت كنیم و كشتتور وضتعیت بهتری‬ ‫پیدا كند و فرهنگمان رو به رشتد برود‪ .‬شتخصتی شعر من را در جلسهای مطرح میكند و بقیه میگویند از‬ ‫عبدالرضتایی حرف نزنیم‪ ،‬چرا كه او خارج از كشور است‪ .‬انگار من خودم خارج از كشور را انتخاب كردم!‬ ‫ما با بالهت سترتاسری مواجهایم‪ .‬شیعه یعنی دوآلیسم؛ وقتی چیزی خوب نیست پس خوب نیست‪ ،‬اگر هم‬ ‫بد استتت‪ ،‬پس همهچیزش (صتتدایش‪ ،‬فکرهایش‪ ،‬كتابهایش و‪ )...‬بد استتت! كستتی كه استتم خودش را‬ ‫میگذارد ستید فالن‪ ،‬مادرستیدی بیش نیست و دارد جار میزند كه من حرامزادهام! در واقع او این جامعه را‬ ‫طبقاتی میكند‪ .‬مثل «سیدعلی صالحی» كه ادعای روشنفکری دارد‪ .‬شاعر معروفی هم هست ولی اسمش را‬ ‫گذاشتتته س تیدعلی صتتالحی‪ .‬خودش را چپ میداند‪ ،‬اما چپ یعنی طرفدار جامعهی بیطبقه‪ .‬این كار او به‬ ‫ستمت طبقهبندی جامعه میرود‪ .‬پس این آدم چپ و یا كمونیستت نیست‪ .‬وقتی میگویی سید هستم؛ یعنی‬ ‫میخواهی به تو احترام بگذارند‪ .‬یعنی تو نوه و نتیجه و ستتید و اال پیغمبر هستتتی! میخواهی برایت نذر‬ ‫بکنند؟ میخواهی بگویند تو آقا و ساالری؟ جامعهای كه شش میلیون سید داشته باشد‪ ،‬جز طبقهبندی شدن‪،‬‬ ‫چه سرنوشتی در انتهارش است؟‬ ‫انقالب ساختاری یعنی همهچیز از اساس باید تغییر كند؛ ژن خوب و بد‪ ،‬آقازاده و شاهزاده دیگر معنایی‬ ‫ندارد‪ .‬شاه تمام شد‪ .‬پروندهی او را سال پنجاهوهفت بستند‪ .‬االن رضا پهلوی یکی مثل ماست‪ ،‬و اگر خوب و‬ ‫الیت است میتواند كاندید ریاست جمهوری و حتی رئیسجمهور بشود! خامنهای از حذف فاصلهی طبقاتی‬ ‫حرف میزند! این در حالیستتت كه خود آن آقای امام زمان حاصتتل طبقهبندی جامعه استتت‪ ،‬خود خامنهای‬ ‫نقش مالشتاه را دارد‪ .‬علی‪ ،‬حستن‪ ،‬حستین‪ ،‬سجاد و‪ ...‬اینها همه یعنی سیستم پادشاهی‪ ،‬و این تفکر كثیف‬


‫‪ | 211‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫است! وقتی از عدالت و برابری حرف میزنی‪ ،‬یعنی باید دوباره متولد بشوی و از اساس تغییر كنی‪ .‬آن تغییر‬ ‫اسمش انقالب است‪ .‬ما احتیاج به انقالب مدام داریم‪ ،‬زیرا انسان فقط اینگونه ارتقا پیدا میكند‪.‬‬ ‫نگاهشان كنید‪ ،‬آنها دم از علم میزنند ولی علمی نیستند‪ .‬حتی سنت خودشان را هم درست نخواندهاند‪،‬‬ ‫چون شتکلگیری سنت علمی بوده است‪ .‬از ایران باستان و از قدرت دورهی ساسانیان میگویند؛ ما در زمان‬ ‫ساسانیان بسیار قدرتمند بودیم‪ .‬رستمی كه از او در شاهنامه صحبت شده‪ ،‬همان «رستم فرخزاد» است‪ ،‬سردار‬ ‫بزرگی كه یزدگرد او را به جنگ با اعراب میفرستتد و او آنقدر شجاعانه میجنگد كه در نهایت میمیرد‪ .‬او‬ ‫میدانست در جنگ شکست میخورند و از اساس چیزی خراب است‪ .‬میدانست سربازها با شرایطی كه در‬ ‫آن زمان داشتتند‪ ،‬به راحتی خودشتان را میفروشند‪ .‬متاسفانه كسی از حکمت رستم نمیگوید‪ .‬آن فرماندهی‬ ‫كه میدانستت در این جنگ شکست میخورند‪ ،‬به یزدگرد میگوید باید مصالحه كنیم؛ چون ما این جنگ را‬ ‫از اعراب میبازیم‪ .‬ولی یزدگرد احمق قبول نکرد و گفت‪ :‬باید جنگ كنیم؛ چون نمیخواست سلطنتاش را‬ ‫از دستت بدهد‪ .‬البته شتاید در صتورت مصتالحه او میتوانست سلطنت را از دست ندهد و فرصتی شود تا‬ ‫مردم ماهیت اسالم را بشناسند‪ .‬ولی جنگ درمیگیرد و متفکر آن جنگ‪ ،‬همین رستم است كه در شاهنامه از‬ ‫او بس تیار گفته شتتده استتت‪ .‬ما عقبنش تینی نکردیم و در واقع شتتعور به خرج ندادیم و نتیجه این شتتد كه‬ ‫هزاروچهارصتد ستال به چنگ استتعمار عربی افتادیم‪ .‬مشتتی بوزینه در دوران قاجار و جمهوری اسالمی و‬ ‫حتی در دوران پهلوی (محمدرضتا شتاه به مالها قدرت و میدان بیشتری داد) بر ما حاكم شدند‪ .‬اگر اینها‬ ‫نبودند اسالم گسترده نمیشد و اگر اسالم گسترده نمیشد‪ ،‬ما درگیر جمهوری اسالمی نمیشدیم‪ .‬انقالب را‬ ‫باید از این زاویه نگاه كنیم‪ .‬انقالبِ منشی‪ ،‬انقالبِ شخصیتی! تیپها را باید كنار گذاشت و شخصیتها باید‬ ‫برجستته شتوند‪ .‬جمع باید كنار گذاشتته شتود و فردیت آدمها مطرح شتود‪ .‬این انقالب است‪ .‬اصلن اساس‬ ‫آنارشتیستم همین است‪ .‬وقتی از آنارشیسم حرف میزنیم یعنی فردیت انسان را موكد میكنیم‪ .‬هر فرد یعنی‬ ‫یک حزب‪ ،‬فرد مستتاوی با ایده استتت‪ .‬اینها یعنی پایانِ ستیستتتمِ مدیر و مال‪ ،‬شتتاگرد و معلم‪ ،‬نوچهگری و‬ ‫نوچهورزی‪ .‬كدام آدم باستواد و با شتعوری با شتنیدن حرفهای ستروش ستکوت میكند؟ آن كه سکوت‬ ‫میكند‪ ،‬نه ستواد دارد و نه مستئولیت؛ ستیاستت و فرهنگ را هم نمیشتناسد‪ .‬كسی كه مقابله با این بالهت‬ ‫نمیكند‪ ،‬یک خودفروش و ضد ایران است‪ .‬یعنی هیچكس نمیفهمد كه سروش دارد اینجا بطالت را پخش‬ ‫میكند؟ آیا حرفش دربارهی هگل یا ستعدی كه همه میشتناستند‪ ،‬درست است؟ یعنی سروش باور دارد كه‬ ‫ستعدی انقالبی نبوده؟ منهورش از انقالبی چیستت؟ آیا ما اصلن شاعر بزرگی داریم كه انقالبی نباشد؟ شعر‬ ‫بزرگ در پروسهی انقالب اتفاق میافتد‪ .‬انقالب یعنی تازگی‪ ،‬یعنی دگرگونی‪ .‬اگر شاعر انقالبی نباشد‪ ،‬اصلن‬ ‫شتعر انقالبی اتفاق نمیافتد! چرا من نباید در كشورم باشم؟ چرا امثال من باید تبعیدی باشند و از ما استفاده‬ ‫نشتود؟ دلیلاش وجود امثال همین ستروش استت‪ .‬شما فقط از یک احترام كذایی حرف میزنید كه ریشهی‬ ‫درستی ندارد‪ .‬میگویید به همه احترام بگذارید‪ .‬نه! به همه نباید احترام گذاشت؛ كسی كه تو را میكشد و در‬


‫علی عبدالرضایی | ‪214‬‬

‫واقع دارد خفهات میكند‪ ،‬نباید احترام ببیند‪ .‬مرگ احترام ندارد و به هیچ عنوان محترم نیست‪ .‬زندگی را باید‬ ‫ستایش كرد‪ .‬آن كسی را كه برایت زندگی میآورد‪ ،‬ستایش كن‪ .‬كل ایران مملو از خودكشیست‪ .‬چه كسی‬ ‫میخواهد برایت زندگی بیاورد؟چه كس تی پنجره را‪ ،‬یک دریچه را برایت باز میكند و نگاه دیگری به تو‬ ‫میدهد!؟ شتما حتی وقتی با معشتوقتان عشتقبازی میكنید‪ ،‬خوشحال نیستید و شعف ندارید‪ .‬همهچیزتان‬ ‫مصتیبت شده است‪ .‬آیا نمیخواهید به این مصیبت و بالهت پایان بدهید؟ نمیخواهید برای نسل بعد كاری‬ ‫كنید؟ بدبخت آن شاعریست كه در چهل و چند سالگی بفهمد كه دیگر نمیتواند بفهماند‪.‬‬


‫‪ | 219‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫نقش شورای هماهنگی انقالب و ویژگی اعضایش‬

‫هدف از تاستیس گروه تلگرامی «حزب ایرانارشیسم»‪ ،‬تالش برا ی رسیدن به یک ایده و اتحاد است‪ ،‬ما‬ ‫قصتتد داریم از این راه‪ ،‬گامی مهم در تحقق اهداف قیام برداریم و جنبش مردمی را به اكثریت برستتانیم‪ ،‬البته‬ ‫چنین امر مهمی وقتی محقق میشتتتود كته گروه های مختلف فکری و مبارز با هم كنار بیایند و استتتتراتژی‬ ‫خاصتتی را اتخاذ كنند‪ .‬گروههایی كه رهبرانشتتان با هم مخالفاند و یا مشتتتکل دارند‪ ،‬هرگز نمیتوانند به‬ ‫انقالب‪ ،‬ستتازمان و نهم ببخشتتند‪ .‬در حال حاضتتر گروههای گوناگونی وجود دارد كه همه براندازند‪ ،‬اما هر‬ ‫كدام ستتازِ خود را میزنند و با اینكه هنوز اتفاقی نیفتاده‪ ،‬به فکر تقستتیم غنائم هستتتند‪ .‬اتخاذ چنین گاردی‬ ‫بزرگترین خیانت به یک انقالب استتتت و بیشتتتک حکومت دیکتاتوری خامنهای از این اختالفات درونی‬ ‫بیشترین استتتفادهها را میبرد‪ .‬بارها اتفاق افتاده كه هر وقت مردم به صتتتورت خودجوش اعتراض كردند‪،‬‬ ‫عدهای خواستند آن حركت را به نام خودشان سند بزنند‪ .‬اگر میخواهیم از شرّ دیکتاتوری رها شویم و مردم‬ ‫و خود را نجات دهیم‪ ،‬باید گاردی را انتخاب كنیم كه در نهایت منجر به موفقیت شتتود‪ .‬در شتترایط كنونی‪،‬‬ ‫این قیام نمیتواند یک رهبر داشتتته باشتتد‪ ،‬چون همه متّفقالقول نیستتتند و بر استتاس تجربههای انقالبی ما‪،‬‬ ‫معمولن رهبر بعد از پیروزی تبدیل به دیکتاتور شتده (مثل خمینی) و یا با رژیم استبدادی حاكم معامله كرده‬ ‫و انقالب شکست خورده است‪ .‬در حال حاضر بهتر است كه ما برای اولین بار و مثل بسیاری از انقالبهای‬ ‫موفق جهان‪ ،‬یک شتتورای هماهنگی تشتتکیل دهیم كه اعضتتایش ادعای حکومتداری نداشتتته باشتتند و‬ ‫راهكارهایی را تعیین كنند كه منجر به پیروزی شتود‪ .‬در واقع قرار نیستت اعضتای شورای هماهنگی رهبری‬ ‫انقالب را به عهده بگیرند‪ ،‬آنها فقط باید در ستتازماندهی و طرح استتتراتژی موثر باشتتند‪ .‬اما این افراد چه‬ ‫خصوصیاتی باید داشته باشند؟ اینكه هر كدام از ما حزب مورد نهرمان را تبلی كنیم یا فقط راهكارهای آن را‬ ‫موثر بدانیم‪ ،‬فایدهای ندارد‪ .‬مثلن اگر ستلطنتطلب یا مجاهد خلق هستتیم‪ ،‬فقط نام بردن از «رضا پهلوی» یا‬ ‫«مریم رجوی» هیچ كمکی بته ما نمیكند و حركت را پیش نمیبرد‪ .‬رهبران و اعضتتتای شتتتورای هماهنگی‬ ‫انقالب را بر اساس تواناییشان میتوان به چهار دسته تقسیم كرد‪ -1 :‬رهبران فکری و ایدئولوگ‪ -2 .‬رهبران‬ ‫كاریزماتیک و هماهنگ كننده‪ -3 .‬رهبران استراتژیست ‪ -4‬رهبران میدانی‬ ‫رهبر فکری و ایدئولوگ‪ :‬عالوه بر خلق ایدئولوژی و زمینهی عقیدتی‪ ،‬باید یکستری اصول برای سلب‬ ‫مشروعیت از نهام سیاسی حاكم نیز طرح كند و نشان دهد كه چرا این حکومت و دیکتاتورِ حاكم مشروعیت‬


‫علی عبدالرضایی | ‪222‬‬

‫ندارد‪ .‬او از این طریق نه تنها باعث میشود كه عدم رضایت مردم به نقطهی ماكسیمم خود برسد‪ ،‬بلکه اثبات‬ ‫میكند كه مبنای فکری و سیاسی نهام مسلط‪ ،‬غلط یا بر پایهی بالهت و بی سوادی استوار است‪ .‬او میتواند‬ ‫با طرح یک ساختار سیاسی تازه‪ ،‬به طور موثری حکومت را نقد كند و مردم را به اتحاد فکری برساند‪.‬‬ ‫رهبر كاریزماتیک و هماهنگكننده‪ :‬كستیستت كه مهارت خاصتی در بسی كردن مردم و شوراندنشان‬ ‫علیه نهام سیاسی حاكم دارد و میتواند آنها را تشویق به قیام ضدّ دیکتاتوری كند و روحیهی انقالبیشان را‬ ‫باال ببرد‪.‬‬ ‫رهبر استتراتژیست‪ :‬او توانایی نهادینه كردن جنبش بین مردم و تحکیم قدرت در شرایط انقالبی و حتی‬ ‫بعد از آن را دارد‪ .‬تعویض رژیم و براندازی به معنای پایان انقالب نیستتتت‪ ،‬بلکه در آن لحهه كار شتتتورای‬ ‫هماهنگی تازه آغاز میشتتود و باید در كنار ادارهی امور روزمرهی كشتتور‪ ،‬شتترایط را برای حضتتور مردم در‬ ‫رفراندم مهیا سازد‪ .‬یعنی چند ماه پس از سرنگونی‪ ،‬فضای سیاسی را باز كند كه مطبوعاتِ آزاد با روشنگری‪،‬‬ ‫مردم را آگاه كنند تا بهترین ستاختار سیاسی مدّنهرشان را برگزینند و بعد به پای صندوقهای رىی بروند‪ ،‬نه‬ ‫مثل انقالب پنجاهوهفت كه تنها بعد از دو ماه‪ ،‬جمهوری اسالمی به رىی گذاشته شد! در آن زمان‪ ،‬جمهوری‬ ‫اسالمی تنها گزینه برای انتخاب بود و گزینهی دیگری وجود نداشت‪ ،‬در نتیجه ‪ 94‬درصد به آن رىی دادند‪،‬‬ ‫چون هیچ دركی از جمهوری اسالمی و دیگر ساختارهای سیاسی نداشتند‪.‬‬ ‫رهبر میدانی‪ :‬رهبر میدانی كسیست كه از نزدیک با مردم ارتباط دارد و میتواند در هر لحهه با توجه به‬ ‫شرایط‪ ،‬تغییر استراتژی دهد و بداند كِی وقت پیشروی و كِی وقت عقبنشینیست تا اینگونه از هزینهها و‬ ‫تلفات بکاهد‪ .‬طبیعیست كه وقتی حکومت مثل یک خونآشام دست به قتلعام میزند‪ ،‬رهبر میدانی باید به‬ ‫فکر تلفات پایینتر باشد و دستور عقبنشینی صادر كند‪.‬‬ ‫هر چه تعداد اعضتای شورای هماهنگی بیشتر باشد‪ ،‬احتمال ظهور یک دیکتاتوری جدید كمتر خواهد‬ ‫شتتد‪ .‬شتتورای هماهنگی باید گوش به زنگ باشتتد و بداند در چه لحهاتی حکومت تعادل خود را از دستتت‬ ‫میدهد و وقتی چنین حالتی رخ داد و نارضایتی به نقطهی ماكسیمم رسید‪ ،‬در آن زمان شروع به سازماندهی‬ ‫كند و مردم را علیه حکومت بشتوراند‪ .‬یعنی عالوه بر كشفِ نقاط ضعف دیکتاتور‪ ،‬باید همان نقاط را مورد‬ ‫حمله قرار دهد‪ ،‬پس بهتر استت كه آن حکومتِ ظالم را دقیق بشناسد‪ .‬در بعضی انقالبها كه لیدرها قادر به‬ ‫جذب اكثریت نیستتتند یا مردم بیتفاوت و دلستتردند و در قیام شتتركت نمیكنند‪ ،‬شتتورای هماهنگی باید‬ ‫یکستری عملیاتهای ایذائی انجام دهد یا با ائتالف تاكتیکی‪ ،‬با سایر گروههای برانداز متحد شود‪ .‬پس یک‬ ‫رهبر موثر باید از روابط عمومی خوبی برخوردار باشد و بتواند با لیدر گروههای مختلف كنار بیاید و با آنها‬ ‫گفتوگو كند‪ .‬رهبری كه فقط ستتتنگ خودش را به ستتتینه میزند‪ ،‬اصتتتلن به درد انقالب نمیخورد‪ .‬مثلن‬ ‫مجاهدین خلق سالهاست كه دارند میجنگند ولی یا قادر به گفتوگو با دیگر گروهها نیستند و یا خودشان‬ ‫نمیخواهند چنین دیالوگی به وجود بیاید‪ ،‬و یا دیگران آنها را قبول ندارند‪ .‬االن وقت آن رستتیده كه هر دو‬


‫‪ | 221‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫طرف با هم كنار بیایند‪ .‬تمام گروههای مخالف اعم از كمونیستتتها‪ ،‬ستتلطنتطلبان‪ ،‬مجاهدین خلق و‪ ...‬در‬ ‫انقالب سال پنجاهوهفت تلفات دادند و اگر درد مردم را دارند‪ ،‬االن باید بتوانند به این اتحاد همگانی برسند؛‬ ‫گرچه من معتقدم نیرویی كه حاال در ایران مشتتغول به فعالیت استتت‪ ،‬به هیچ گرایشتتی وابستتته نیستتت‪ .‬پس‬ ‫انتخاب اعضا از داخل كشور اهمیت دارد‪ ،‬چون با مردم در ارتباط مستقیماند‪.‬‬ ‫عواملی هستتند كه باعث شتاب انقالب میشوند‪ .‬مثلن كارهایی كه بر نی روهای مسلد تاثیر ویژه دارد و‬ ‫روحیهی آنها را تضتعیف میكند‪ ،‬مانند اعتراض و شتورش سربازان و فرار از پادگانها و یا اطاعت نکردن‬ ‫برخی از فرماندهانِ میانی از دستورات مافوقشان‪.‬‬ ‫یک عضتتو موفق شتتورای هماهنگی‪ ،‬كستتیستتت كه موجب تقویت و باال رفتن روحیهی انقالبی مردم‬ ‫ش تود‪ ،‬به طوری كه عملگران باور كنند غلبه بر نیروی نهامی حکومت امکانپذیر استتت‪ .‬این اتفاق بارها در‬ ‫تاریخ رخ داده‪ ،‬در واقع رهبر ستیاسی با طرح استراتژی مناسب این قدرت را دارد كه در دستگاههای دولتی‬ ‫نفوذ كند و باعث اختالف بین رجال حکومتی شود‪ .‬به عبارت دیگر باید از هر حربهای بهره ببرد تا حکومتی‬ ‫را كه از درون پوستیده‪ ،‬از هم بپاشتاند‪ .‬شتما وقتی با درو طرف هستید‪ ،‬باید رویکرد سیاسی خاصی داشته‬ ‫باشتتتید‪ .‬آدم ستتتادهای كه به واستتتطهی یک ستتتخنرانی خود را مطرح میكند‪ ،‬نمیتواند در مواقع بحرانی‪،‬‬ ‫تصتمیمات سیاسی درستی بگیرد‪ .‬ضربه زدن به درون حکومت از لحا سیاسی بسیار مهم است‪ .‬این روزها‬ ‫همه از انقالبِ رنگی صتحبت میكنند؛ مثلن اگر اعتراضتات سال هشتادوهشت به نام «جنبش سبز» معروف‬ ‫شده‪ ،‬قیام فرودستان را «جنبش زرد» نامیدهاند‪ .‬در مقابل ضعف حکومت در این نامگذاریها‪ ،‬اعضای شورای‬ ‫همتاهنگی باید بتوانند نامهای ویژهای انتخاب كنند‪ .‬پس ناگزیرند از ادبیات خاصتتتی نیز جهت نامستتتازی‬ ‫برخوردار باشند و این تابعی از فرهنگ رفتاری آنهاست‪ .‬افزایش روحیهی انقالبی پدیدهای روانشناختیست‬ ‫كه مرحلهای باالتر از نارضتایتی عمومی محستوب میشتود‪ .‬یعنی اگر شتما موفق شوید روحیهی عملگران‬ ‫انقالبی را باال ببرید‪ ،‬همزمان به آنها اعتماد به نفس میبخشتید‪ .‬مثلن در انقالب سال ‪ 1949‬چین‪ ،‬طرفداران‬ ‫متائو از لحا تعداد نفرات‪ ،‬بستتتیار كمتر از جمعیت ارتش چین بودند‪ ،‬اما به دلیل برخورداری از روحیهی‬ ‫انقالبی قوی‪ ،‬موفق شتدند ارتش پن میلیونی و قدرتمند «چیانگ كای شتک» را شکست دهند‪ .‬پس شورای‬ ‫هماهنگی باید از شتتورِ الزم برخوردار باشتتد‪ .‬وجود و نقش شتتورای هماهنگی و ستتاختارهای متشتتکل و‬ ‫ستازماندهی منستجم‪ ،‬میتواند عامل مهمی در موفقیت انقالب باشد‪ .‬شورای هماهنگی با افشای حکومت و‬ ‫تحریک مردم‪ ،‬ستتطد نارضتتایتی عمومی را حداكثری میكند و این كار از عوامل بستتیار مهم جهت تحقق‬ ‫اهداف انقالب استتت‪ .‬شتتورای هماهنگی با بیان اندیشتتههای تازه‪ ،‬مردم را از لحا شتتعوری آماده میكند‪.‬‬ ‫همانطور كه گفته شتد بسی كردن مردم و آوردنشان به خیابان‪ ،‬یکی دیگر از وظایف مهم این شوراست و‬ ‫اگر شتورا پایگاه مردمی قوی نداشته باشد‪ ،‬از عهدهی این كار برنمیآید‪ .‬ایجاد نهم سیاسی جدید و رساندن‬ ‫جامعه به اهداف انقالب از مهمترین كارهای شتورای هماهنگیستت‪ .‬كستی كه عضتتو شوراست اما حداقل‬


‫علی عبدالرضایی | ‪222‬‬

‫دانش ستیاستی را ندارد‪ ،‬نمیتواند كارایی داشته باشد‪ ،‬چون قادر نیست با ایدئولوژی حاكم جدل كند‪ .‬مثلن‬ ‫در مناظرات تلویزیونی ابتدای انقالب ایران‪ ،‬در برابر دكتر ستتتروش یا مطهری‪ ،‬آدم بیستتتوادی مانند «فرخ‬ ‫نگهدار» یا كیانوری را قرار میدادند‪ .‬این دو‪ ،‬نیروی عملگر و میدانی بودند نه رهبر ایدئولوگ‪ ،‬و طبیعیست‬ ‫كه در چنین مناظراتی‪ ،‬نیروهای انقالبی واقعی بازنده هستتتتند‪ .‬چرا؟ چون آنها رهبران گروهکهای میدانی‬ ‫بودند و دانش ستیاسی نداشتند و در نهایت شکست خوردند‪ .‬انقالب اصلی بعد از براندازی شروع میشود‪،‬‬ ‫پس مهم استت كه اعضتای شتورای هماهنگی‪ ،‬مردمی و دارای دانش و دید سیاسی و دید فرهنگی باشند و‬ ‫دمکراسی نیز در ذاتشان باشد‪ .‬هر چه اعضای شورای هماهنگی به همدلی و اتحاد بیشتری برسند‪ ،‬از نهر‬ ‫فکری و فرهنگی قویتر شتتتوند و عالوه بر روابط عمومی باال‪ ،‬ارتباط هر روزه با مردم داشتتتته باشتتتند‪ ،‬در‬ ‫پیشبرد حركت انقالبی موفقتر خواهند بود‪ .‬قبلن هم اشاره كردم كه مثلن در شورای رهبری انقالب فرانسه‪،‬‬ ‫میرابو را داشتیم؛ كسی كه قدرت سخنرانی و لکچرهایش زبانزد بود‪ .‬یا «ژرژ دانتون» كه پایگاه مردمی داشت‬ ‫و روبستپیر كه یک استتراتژیستت واقعی بود‪ .‬این سه نفر‪ ،‬نقش مهمی در انقالب فرانسه داشتند‪ .‬لنین نیز در‬ ‫سازماندهی انقالب اكتبر روسیه نقش بسیار مهمی داشت و شعارهای حسابشدهای طرح میكرد‪ .‬پس طرح‬ ‫شتعار توسط شورای هماهنگی نیز مهم است‪ .‬شعارهای یک قیام‪ ،‬آیینه و پرچم و تابلوی آن هستند‪ ،‬بنابراین‬ ‫باید بهدرستی انتخاب شوند‪ .‬یعنی نیت و هدفِ شعار باید به سازندگان منتقل شود تا آنها گزینههای مناسبی‬ ‫را طرح كننتد‪ .‬لنین چنین كارهایی را در انقالب اكتبر انجام داد و با تاكید بر مستتتئلهی صتتتلد‪ ،‬نان و زمین‬ ‫(خواستتههای اصلی فرودستان)‪ ،‬شعارهای مناسبی را انتخاب می كرد‪ .‬یا مائو در چین‪ ،‬انقالب را از روستاها‬ ‫آغاز كرد‪ ،‬یعنی روستتاییان به شتهر آمدند و آنجا را تحت محاصره درآورند‪ .‬پس اعضای شورای هماهنگی‬ ‫باید ویژگیهای خاصتی داشته باشند‪ .‬این طور نیست كه فالن كس اگر توان رهبری دارد یا به خاطر مسائلی‬ ‫لیدر گروه خاصتی شتده‪ ،‬حتمن باید عضو شورای هماهنگی شود‪ .‬شورای هماهنگی در اصل‪ ،‬سازماندهنده‬ ‫است و شاید ژورنالیست یا كارمندی جزء یا حتی یک شومن تلویزیونی‪ ،‬دارای كاریزما باشند‪ .‬اگر یک عقل‬ ‫قدرتمند و جمعی وجود داشته باشد (مجموعه كسانی كه مقاله مینویسند و بحث میكنند)‪ ،‬االن باید در فکر‬ ‫كمک به مردم باشند‪ .‬مردم عاصی شدهاند‪ ،‬بنابراین باید كاری كرد كه همه با هم حركت كنند‪ .‬حركت جمعی‬ ‫به معنای اتحاد تمام قومیتها و اقلیتهای ایرانیست‪ .‬یکی از كارهای رژیم دیکتاتوری اسالمی‪ ،‬ایجاد تفرقه‬ ‫بین قومیتهاستتتت‪ .‬مثلن طرفداران تیم فوتبال تراكتورستتتازی تبریز‪ ،‬همیشتتته یک ستتتوال طرح میكنند یا‬ ‫شتتعارهای پانتركیستتتی میدهند‪ .‬معمولن حکومت اینها را تهیی میكند و عدهای بستتیجی را تحت عنوان‬ ‫فارسها به ورزشتگاه میفرستد و آنها را در تقابل با هم قرار میدهد و در نتیجه نزاعی بینشان درمیگیرد‪.‬‬ ‫انقالب و تغییر‪ ،‬از این اتفاق ضتترر میبیند و شتتما میبینید كه در قیام اخیر فرودستتتان‪ ،‬ترکها در انقالب‬ ‫شتركت نمیكنند‪ ،‬چون میپندارند كه اگر تغییر حاصتل شتود‪ ،‬حکومت جدید ضدِّ ترکها عمل میكند‪ .‬در‬ ‫حالی كه غافلند بخش بزرگی از رژیم كنونی در دستتشتان استت‪ .‬این حرف بدان معنا نیست كه حقشان‬


‫‪ | 223‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫نبوده بلکه معنایش آن استتت كه ما باید نژادها و قومیتهای مختلف را متحد كنیم و در شتتورای هماهنگی‬ ‫حتمن باید نمایندگانی از تبریز‪ ،‬عربهای خوزستتان و دیگر ملیتها حاضر باشند‪ .‬ما باید درک كنیم قبل از‬ ‫اینكه گیلک‪ ،‬فارس یا ترک باشتتیم‪ ،‬ایرانی هستتتیم‪ .‬طی این چهل ستتال‪ ،‬حکومت استتالمی برای اینكه باقی‬ ‫بماند‪ ،‬به تفرقه دامن زده استتت‪ .‬شتتورای هماهنگی میتواند چنین توطئههایی را خنثا كند و آنها را از میان‬ ‫ببرد و این كار یک مقالهنویس نیستت‪ .‬من به عنوان یک شاعر می توانم به تناسب شور و حال خودم هزاران‬ ‫حرف بزنم‪ ،‬ولی سیاستمدار یا كسی كه عضو شورای هماهنگیست‪ ،‬باید نمایندهی همهی مردم باشد‪ .‬مثلن‬ ‫اگر یک پانایرانیستتت یا پانتركیستتت عضتتو شتتورای هماهنگی شتتد‪ ،‬باید اول نمایندهی كشتتور باشتتد بعد‬ ‫نمایندهی قوم خود‪ .‬یک كمونیستتت یا ستتلطنتطلب نیز همینطور‪ .‬مستتئلهی ما این استتت كه كشتتورمان را‬ ‫ارتجاع فراگرفته و این را هیچكس درک نمیكند‪ .‬همه در ابتدا قشتنگ حرف میزنند‪ ،‬ولی در عمل خودشان‬ ‫مروّج تفرقه میشتوند‪ .‬بستیاری از گروههای ستیاسی متاسفانه مثل حکومت‪ ،‬در حال دامن زدن به تفرقهاند‪،‬‬ ‫بنابراین بحث شتتورای هماهنگی مهم استتت‪ .‬این بدان معنا نیستتت كه ما به دنبال رهبریم‪ ،‬چون ما از جانب‬ ‫لیدر و رهبر بسیار ضرر دیدهایم و هر كسی كه طی این سالها رهبری قیامی را به عهده گرفت‪ ،‬دست آخر یا‬ ‫خود تبدیل به دیکتاتور شتد یا با نهام مسلط معامله كرد‪ .‬ما نیاز به لیدری مثل ولی فقیه و شاه نداریم كه آن‬ ‫را تبدیل به خدای خود كنیم؛ منهورم این استتت كه ما نیاز به یک نفر نداریم و شتتورای هماهنگی هم قرار‬ ‫نیستت بر ما صتدارت كند‪ ،‬ممکن استت اعضتای آن حتی از آحاد ملت‪ ،‬ضتتعیفتر هم باشند‪ .‬آنها صرفن‬ ‫هماهنگ كننده و اتحادبخش هستتتند و ما را ستتازماندهی میكنند‪ .‬چون در حال حاضتتر مثلن فالن بستتیجی‬ ‫ستابق از طریق كانال خود فراخوان میدهد و همهی این حركتهای خودسترانه باعث شتتکست میشوند و‬ ‫این خواستت‪ ،‬چیزی جز خواستت حکومت نیستت‪ .‬وجود شورای هماهنگی میتواند همه را گرد هم جمع‬ ‫كند و بین ما اتحاد برقرار شود‪ ،‬چون مخالفان آن حکومت در اكثریت قرار دارند‪ .‬یک نفر ادعا كرد كه «علی‬ ‫عبدالرضتایی» آنارشتیستت و در پی ایجاد شورای هماهنگی و انتخاب رهبر است‪ ،‬در صورتی كه من هرگز‬ ‫حرف از رهبر نزدم‪ .‬آنارشتیستها هم شورای هماهنگی دارند‪ .‬حزب ایرانارشیسم از سرِ درد تشکیل شده و‬ ‫ممکن استت كستانی كه وارد گروه تلگرامی ما میشتوند‪ ،‬نوع نگاه و بحثشان مورد قبول ما نباشد‪ ،‬ولی ما‬ ‫میزبانیم و هر كسی میتواند به عنوان مهمان بحث خود را مطرح كند و در آن زمان‪ ،‬وظیفهی ما این است كه‬ ‫بهترین شرایط را برای او مهیا كنیم و این رویکرد باید بدل به فرهنگمان شود‪ .‬اصالحطلبان‪ ،‬سلطنتطلبان یا‬ ‫كمونیستتها من را سانسور میكنند‪ ،‬اما من آنارشیستم‪ .‬آنارشیسم نحلهای نیست كه فقط حکومت را ساقط‬ ‫كند‪ ،‬بلکه منتقد هر حکومت و تنها جریان چپِ واقعیستت‪ ،‬چون اساسن با حکومت مخالف بوده و در پی‬ ‫كوچکتر كردن آن استتتت‪ .‬این امر باعث میشتتتود هیچ حکومتی بدل به دیکتاتوری نشتتتود‪ .‬در نتیجه یک‬ ‫آنارشتیست هرگز نمیخواهد رهبر شود؛ زیرا میخواهد منتقد باقی بماند‪ .‬اصطالح چپ و راستِ سیاسی در‬ ‫طول تاریخ دچار تحریف شتده‪ ،‬این ماجرا به مجالس دوآلیستی برمیگردد كه در انگلیس‪ ،‬فرانسه‪ ،‬آمریکا و‬


‫علی عبدالرضایی | ‪224‬‬

‫در كل غرب وجود دارد‪ .‬مثلن در انگلستتان جناح محافههكار در برابر حزب كارگر قرار دارد و نخستوزیر‬ ‫به طور متناوب هر شتتش ستتال یک بار‪ ،‬از یکی از این دو جناح انتخاب میشتتود‪ .‬آن جناحی كه در راس‬ ‫حکومت قرار دارد‪ ،‬بدل به حزب راستت میشود و اعضایش در سمت راست مجلس مینشینند و حزبی كه‬ ‫به دنبال حکومت استت‪ ،‬ستمت چپ مجلس جای میگیرد‪ .‬معنای چپ و راست این است كه آنها همیشه‬ ‫میخواهند كستب قدرت كنند‪ ،‬اما فلستفهی كار آنارشتیستها در طول تاریخ‪ ،‬دوری از حکومتداری بوده‪،‬‬ ‫پس اپوزیسیون و چپ واقعی‪ ،‬آنارشیستها هستند نه كمونیست یا لیبرالیستی كه دستش دور از قدرت مانده‬ ‫و میخواهد آن را به چنگ آورد‪ .‬حال اگر حکومت ایران عوض شتود‪ ،‬باز هم من به عنوان یک آنارشتیست‬ ‫آن را نقتد میكنم‪ .‬ما فقط میخواهیم قدرت مركزی را ضتتتعیف كنیم و جلوی دیکتاتوری را بگیریم‪ ،‬یعنی‬ ‫كاری كه انواع نحلههای آنارشیسم در جهان انجام داده اند‪ .‬من ایرانی هستم و شاید گاردهایی بگیرم كه هیچ‬ ‫ربطی به آنارشیسم نداشته باشند‪ ،‬اما این موضوع را خیلیها نمیفهمند‪ .‬در شرایط خاص‪ ،‬ممکن است من به‬ ‫نفع مردم تغییر گارد دهم‪ .‬دو سال است كه به طور رایگان و شبانهروزی مشغول آموزش به جوانان هستم و‬ ‫در این جمع‪ ،‬نخبههای بسیاری دیدهام و می دانم كه رژیم ایران چقدر در حال استعدادكُشیست‪ .‬من زندگی‬ ‫آرامی دارم‪ ،‬امتا میخواهم در ایران تغییر بته وجود آیتد‪ ،‬چون آنجا انستتتان رعایت نمیشتتتود‪ .‬پس دیگر‬ ‫آنارشیسم چندان برایم مهم نیست‪ ،‬بلکه فقط آرمانهای انقالبی و ایدههایی كه به براندازی منجر شود‪ ،‬برایم‬ ‫اهمیت دارد‪ .‬ایرانارشتیسم حزبی سیاسیست كه میخواهد برای طبقهی فرودست و متوسط كاری كند‪ ،‬پس‬ ‫نباید به دیگران بَر بخورد كه چرا نام قیام‪ ،‬قیام فرودستان است‪ .‬اینكه ما در برابر حکومت دیکتاتوری به فکر‬ ‫فرودستتانیم‪ ،‬از لحا انستانی بستتیار زیباستت‪ .‬تحقق برابری باید برای همه مهم باشتتد‪ .‬االن وقت همدلی و‬ ‫اتحاد است و كاش همهی گروهها و جریانات برانداز‪ ،‬این مسئلهی حیاتی را درک كنند و به ضرورت تشکیل‬ ‫شورای هماهنگی پی ببرند‪.‬‬


‫‪ | 222‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫چرا تولید گفتمان سیاسی مهم است؟‬

‫هر گفتمانی‪ ،‬یک جمع میستازد و هر گفتمان سیاسی سازندهی یک گروه است‪ .‬معمولن در كشورهای‬ ‫پیشترفته هر حزب و پارتی ستیاسی‪ ،‬از گفتمانی سیاسی پیروی میكند و هر چه تعداد این گفتمانها بیشتر‬ ‫باشد‪ ،‬به تعداد گروهها یا احزاب اضافه میشود و در نهایت حقیقتی كه آن جامعه میسازد‪ ،‬حاصل برخورد و‬ ‫نزاع همین گروههاستت و آنها ستترنوشتت كشتتور را رقم میزنند‪ .‬در جامعهای توتالیتر كه رهبری دیکتاتور‬ ‫دارد‪ ،‬ما فقط با یک گفتمان مسلط طرف هستیم؛ مثلن گفتمان مسلط فعلی در ایران‪ ،‬گفتمان محقق كركیست‬ ‫كه به دورهی صتتفویه (بعد از دورهی شتتتاه عباس) تعلق دارد‪ ،‬كركی در آن زمان مانیفستتتت والیت فقیه را‬ ‫مینویستتد و بر استتاس همین مانیفستتت‪ ،‬مالها تالش و حركت خود را شتتروع میكنند و باالخره در ستتال‬ ‫پنجاهوهفت موفق میشتتوند یک حکومت را به چنگ بیاورند و كشتتور را تحت قوانین قرون وستتطایی اداره‬ ‫كنند‪ .‬یکی از راههای مبارزه‪ ،‬تولید گفتمان ستتتیاستتتیستتتت‪ .‬قبل از انقالب حزبی به نام «حزب توده» (یک‬ ‫گفتمان ستیاسی بود) وجود داشت كه به خاطر نسبتش با روسیه (عدهای از آنها جاسوس روسیه بودند)‪ ،‬ما‬ ‫بسیار متضرر شدیم‪ .‬افراد زیادی از اعضای این حزب در حوزهی فرهنگ كارهایی را انجام دادند‪ ،‬اما بخشی‬ ‫از كار آنها باعث شتتد ما از حس ملی جدا شتتویم‪ .‬گروههای دیگری نیز در ستتال پنجاهوشتتش همین كه‬ ‫خواستند كاری سیاسی را در قالب احزاب مختلف انجام دهند‪ ،‬از پدرانشان (با اینكه نسبتی از لحا فکری‬ ‫با آنها نداشتند) تاثیر گرفتند؛ اما چون كار خیابانی و میدانی میكردند‪ ،‬از لحا ایدئولوژیک عملکردی قوی‬ ‫نداشتتند و در اصتل فاقد بستتر فکری فوقالعادهای بودند‪ .‬از این بابت هرگز گفتمان ستیاسی چپ در ایران‬ ‫تولید نشتد‪ .‬یعنی ما در ایران با كمونیستهای مذهبی (اسالمی) مواجه بودیم و لیدرهای این گروهها اغلب‬ ‫پستر یک آیتا بودند (مثلن «كیا نوری» كه نوهی شتیخ فضتلا نوریستت) و مستائل اخالقی برایشان‬ ‫اولویت داشتت؛ مثلن اعضتا در حین فعالیتهای سیاسی اجازه نداشتند رابطهی عاشقانه با هم برقرار كنند و‬ ‫همین موضتوع‪ ،‬نشتانگر زیرساخت مذهبی و شیعی آنهاست‪ .‬این در حالیست كه یک كمونیست اروپایی‬ ‫مطلقن چنین طرز تفکری ندارد‪ .‬در حالت كلی جامعهی ما هرگز فرصتت تولید گفتمان سیاسی را پیدا نکرد‪.‬‬ ‫اما گفتمان سیاسی چیست و چگونه باید دربارهاش بحث كنیم؟ چهطور میتوانیم چرخ حکومت دیکتاتور را‬ ‫از كار بیندازیم؟ اصتتلیترین راه‪ ،‬ستتاختن ذهنیتها برای ایجاد و پرورش ایده استتت‪ ،‬ما باید یاد بگیریم كه‬ ‫چگونه سیاسی فکر كنیم و چهطور تاكتیک سیاسی را تولید و اِعمال بکنیم‪ .‬برای فهم درست گفتمان سیاسی‪،‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪221‬‬

‫اول باید دركی از گفتمان داشته باشیم‪ .‬گفتمان مجموعهای از فکرهاست كه تولید بینش میكند؛ این بینش از‬ ‫طریق زبان روی ذهن تاثیر میگذارد و فرد را راغب میكند كه در چهارچوب خود اكت و عمل داشته باشد‪.‬‬ ‫در واقع گفتمان‪ ،‬كنکاش و جستتتوجوی مغز دربارهی جزئیات موضتتوعیستتت كه در هیئت متن و گفتار‬ ‫اتفاق میافتد‪ ،‬یعنی ما در هر گفتمانی با كنشهای زبانی سر و كار داریم‪ .‬البته «میخائیل باختین» معتقد است‬ ‫كه زمینهی اجتماعی و سیاسی را مطلقن نمیشود از بُعد كالمی و زبانی جدا كرد و معنای هر گزارهی سیاسی‬ ‫را با توجه به موقعیت گوینده از لحا جایگاه اجتماعی و ستتیاستتی (رهبر‪ ،‬نمایندهی مجلس‪ ،‬شتتخصتتی در‬ ‫پیادهرو و‪ )...‬قابل درک میداند و فکر میكند كه افق معنایی‪ ،‬بر حستتب موقعیت هر گویندهای تغییر میكند‪.‬‬ ‫اما «میشتل فوكو» گفتمان را محل تالقی قدرت و دانش میداند و معتقد است اگر هر دورهی خاص تاریخی‬ ‫را بررسی كنید‪ ،‬مجموعهای از قوانین ایجابی و سلبی وجود دارد كه تعیین میكند چه میتوانید بگویید و چه‬ ‫چیزی را اجتازه نتداریتد عنوان بکنیتد یتا دربارهاش به بحث بپردازید و اینگونه زمان و دورهی تاریخی را‪،‬‬ ‫مقولهای تاثیرگذار بر گفتمان سیاسی میداند‪ .‬یکی از مطرحترین گفتمانها در حوزهی علوم سیاسی نهریهی‬ ‫«ارنستو الكالئو» و «چنتال مووف» است‪ .‬به نهر الكالئو و مووف‪ ،‬گفتمان مجموعهای معنادار از دالهاییست‬ ‫كه با هم ارتباط چندگانه دارند‪ ،‬طوری كه معناشتان را در مخالفت با گفتمانهای مستلط به دست میآورند‪.‬‬ ‫معمولن درک مردم از جهان و عملکردشان‪ ،‬متاثر از گفتمانیست كه از آن پیروی میكنند؛ مثلن مسلمانی كه‬ ‫در نماز جمعه شركت میكند و پیرو رهبر است‪ ،‬جهان را از طریق دیدگاه والیت فقیه یا مالیی میبیند‪ .‬برای‬ ‫همین در خیلی از كشتورها دعوا و جنگی بین چند گفتمان وجود دارد كه نتیجهی این جنگ‪ ،‬ستترنوشت آن‬ ‫كشتتور را تعیین میكند‪ .‬پس هر گفتمانی با اعمال قدرت و تالش‪ ،‬برای دیگریستتازی بهوجود میآید‪ .‬برای‬ ‫مثال گفتمان قرون وسطایی والیت فقیه در ایران‪ ،‬مردم را به دو دستهی «خودی» و «غیر خودی» تقسیم كرده‪.‬‬ ‫استتاستتن در كشتتوری كه تئولوژی و مذهب در آن اقتدار ستتیاستتی دارد و خدا‪-‬رهبر از نقشتتی تعیینكننده‬ ‫برخوردار استتت‪ ،‬در نهایت بتی به استتم رهبر اعهم یا مقام معهم رهبری كه در واقع همان خداستتت‪ ،‬تولید‬ ‫میشود؛ یعنی موكد كردن خدا باعث میشود كه رهبر سیاسی هم با گذشت زمان تبدیل به خدا شود و چون‬ ‫خدا‪-‬انستان باورپذیر نیستت‪ ،‬طبقهی روشنفکر (همان طبقهی متفکر) زیر بار این درو نمیرود و به مرور‬ ‫بدل به غیر خودی میشود و طبقهی بتپرست یا خداپرست (مثل بسیجیها) هم نقش خودی را ایفا میكند‪.‬‬ ‫عالوه بر این الكالئو و مووف با توجه به مفهوم هژمونی‪ ،‬روی بعد سیاسی جامعه هم تأكید میكنند‪ .‬بیشک‬ ‫یکی از راههای فرار از دوآلیستم ستیاستی كه معمولن در كشتورهای جهان سوم بیداد میكند‪ ،‬تولید گفتمان‬ ‫استتت‪ .‬هر گفتمان ستتیاستتیِ قدرتمندی‪ ،‬طرفداران خاص خودش را دارد و برای همین با تولید گفتمان تازه‬ ‫میتوان گروههای مخالف مختلفی را ستتاخت و جامعه را از ستتیطرهی دوآلیستتم خودی و غیر خودی خارج‬ ‫كرد‪.‬‬


‫‪ | 221‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫سانسور در رسانههای فارسی زبان‬

‫متا كودكان خود را با باید و نبایدهای خاصتتتی تربیت میكنیم و مدام به آنها میگوییم این كار خوب‬ ‫است و آن كار بد‪ ،‬در واقع به آنها اجازهی تجربه كردن كارهای مختلف را نمی دهیم و این ضعف بزرگ ما‬ ‫ایرانیهاستت‪ .‬اما نقش مطبوعات و رستانهها در این میان چیستت؟ آیا باید مردم را صغیر فرض كنند و مثل‬ ‫مال به آنها بگویند كه انجام فالن كار به صتالح شتان استت یا نه!؟ مدیا در اصتتل با اِعمال ستتانسور شدید‪،‬‬ ‫ستَرنگهدار آزادی ماستت و اساسن جامعهی پر از سانسور‪ ،‬جامعهای پوو است و هیچچیز خاصی ندارد‪ .‬هر‬ ‫وقت رستتانه به شتتما گفت فالن حرف را نزنید چون بقیه نمیپستتندند‪ ،‬یعنی ستتعی دارد چیزی از جامعه را‬ ‫حذف كند و زمانی كه بخشتی از واقعیت حذف شود‪ ،‬دیگر جامعه طبیعی نیست و اینجاست كه یک جای‬ ‫كار میلنگد‪.‬‬ ‫مشکل ما ایرانیها چیست؟ سانسور! مشکل این است كه ما مدام در حال سانسور هستیم‪ ،‬سانسوری كه‬ ‫از كودكی آغاز میشتود و این بایدها و نبایدها چون به مرحلهی تجربه نمیرسد‪ ،‬بدل به یک عقدهی روانی‬ ‫شده و در جامعه گسترش پیدا میكند‪ .‬جالب است كه مطبوعات و رسانههای فارسیزبان (داخلی و خارجی)‬ ‫نیز اسیر همین مهمل هستند؛ مهمالتی كه به اسم دین به خورد مردم دادهاند‪ .‬سانسور همان سیستم نان قرض‬ ‫دادن استت و مطلقن به نفع مردم و و در جهت دانایی آنها نیستت‪ .‬اما مدیا كارش را اول با سانسور شروع‬ ‫میكند و بعد دستت به حذف بخشی از حقیقت‪ ،‬واقعه یا پدیده میزند؛ یعنی عضوی از بدن را قطع كرده و‬ ‫در نهایت بدن ناقدِ حقیقت را به نمایش میگذارد‪ .‬مدیای فارستتی زبان با پخش خبرهای ناقد و سانسور‬ ‫شتده‪ ،‬ذهن شتما را ناقد میكند‪ .‬اما آیا شتما ناقدالخلقه هستتید؟ البته كه نقصی در خلقت شما نیست و‬ ‫درست فکر میكنید‪ ،‬در اصل شما هم مثل یک انسان غربی هستید‪ ،‬با این تفاوت كه در غرب سانسور وجود‬ ‫ندارد‪ ،‬اگر هم آنجا ستانستوری در كار باشتد‪ ،‬به این شکل فجیعی كه در كشورهای مردساالر خاورمیانهای‬ ‫رای استتت‪ ،‬اجرا نمیشتتود‪ .‬آنها حق دارند دربارهی همهچیز اظهار نهر كنند بی آنكه ستتركوب شتتوند و‬ ‫معمولن یک واقعه توسط رسانههای غربی از زوایای مختلفی بررسی میشود‪ .‬اما در ایران چه شرایطی حاكم‬ ‫استتت؟ باید نهاد خاصتتی قوانینی را اعمال كند و شتتما طبق آن قوانین كار كنید و بنویستتید! گاهی از وجود‬ ‫اینهمه روزنامه در ایران تعجب میكنم‪ ،‬زیرا استتتاستتتن روزنامههای مختلف باید از زاویههای گوناگونی به‬ ‫وقایع بپردازند؛ اما وقتی فقط یک حقیقت تایید شده وجود دارد‪ ،‬ژورنالیست ایرانی به چه كار میآید!؟ وقتی‬


‫علی عبدالرضایی | ‪224‬‬

‫متدام به او می گویند این را بنویس آن را نه‪ ،‬پس در واقع یک روزنامه هم برای ایران كافیستتتت! منهور از‬ ‫ستتانستتور همان مالستتت‪ ،‬همان راه و روش و تفکر مالیی‪ .‬مثلن زیبایی یک انستتان‪ ،‬خطوط چهره و اندام‬ ‫اوستت‪ ،‬اما تفکر مالیی خطوط چهره و اندام را با حجاب میپوشتاند‪ .‬حجاب نیز نوعی سانسور است‪ .‬چرا‬ ‫باید زیبایی را حذف كنیم؟ فقط برای اینكه عدهای عقبافتاده تحریک نشتتتوند!؟ مالها میگویند خودتان را‬ ‫بپوشانید تا مورد تجاوز قرار نگیرید! انگار بقیهی انسانها حیواناند‪ .‬به همین دلیل فریاد میزنیم كه انسان در‬ ‫ایران رعایت نمیشتتود‪ .‬عدهای با شتتنیدن چنین انتقاداتی میگویند به اعتقادات ما توهین نکنید‪ ،‬پاستتخ این‬ ‫استتتت كته اعتقتادات شتتتما با ما مثل حیوان رفتار میكند و حق زندگی را از ما میگیرد! چرا باید به چنین‬ ‫عقیدهای احترام بگذاریم!؟‬ ‫با اعمال ستتانستتور نهتنها جامعه را اصتتالح نمیكنیم بلکه دستتت به حذف انستتان میزنیم‪ .‬باید روی‬ ‫زیرستتتاختت ذهنی مردم و تربیتت اجتماعی آنها كار كرد‪ ،‬معمولن رفع چنین نقدهایی بر عهدهی مدیا و‬ ‫ژورنالیستتتهاستتت‪ ،‬اما آنها بهجای اینكه در جهت آگاهی مردم حركت كنند‪ ،‬مدام آدرس غلط میدهند و‬ ‫مردم را از مستیر اصلی منحرف میكنند‪ .‬تلویزیونهای ایران را نگاه كنید‪ ،‬همیشه مشتی آخوند در صحنهاند‬ ‫كه جز چرندیات نمیبافند‪ .‬اراجیفی مثل راه و روش مستتراح رفتن تا توصتیه به زنها برای چگونه شتتستن‬ ‫پاهای شتوهرشان! انگار هزاروچهارصد سال پیش است! در زمان اعراب زنان را زندهبهگور میكردند‪ ،‬محمد‬ ‫آمد و مانع زندهبهگور شتدن زنان شد؛ اما خود او وقتی به قبیلهی دیگری حمله میكرد‪ ،‬با غارت زنان‪ ،‬آنها‬ ‫را به عنوان برده به استتارت درمیآورد‪ .‬حاال مستتلمانها در دفاع از دینشتتان مدام میگویند‪ :‬استتالم با زنها‬ ‫خیلی خوب است‪ ،‬چون محمد زنان را زندهبهگور نمیكرد! اینكه زن زندهبهگور نمی شود‪ ،‬یعنی با یک دین‬ ‫متعالی مواجهایم!؟ دین استالم جز در راستای سانسور حركت نمیكند؛ انسانها قانون وضع میكنند كه بهتر‬ ‫زندگی كنند و استتاستتن تعیین قانون برای محدود كردن زندگی نیستتت‪ .‬ولی ماهیت واقعی دین‪ ،‬قاهریّت و‬ ‫ستیستم قهر قانونیست‪ .‬همانطور كه گفتم اساس كار ژورنالیست ایرانی سانسور است؛ زیرا او اوامر مال را‬ ‫بدون هیچ مقاومتی قبول میكند و بعد خودش نیز كمكم بدل به سانسورچی می شود و این در حالیست كه‬ ‫ژورنالیستت باید ستد ستانسور را بشکند‪ .‬در تئاتر و سینما نیز همین جریان حاكم است‪ .‬آنجا بدن زن را به‬ ‫مثابه یک رستانه ستانستور میكنند‪ ،‬و در اصتل هستتی و بودن از صحنه حذف می شود‪ .‬مدیا پس از اعمال‬ ‫ستانستور شروع به نان قرض دادن میكند! مانند نانی كه بیبیسی به ایران قرض میدهد‪ ،‬در اصل بیبیسی‬ ‫تنها با حیواناتی كه سردمداران جمهوری اسالمیاند‪ ،‬اینگونه كنار میآید‪ .‬اگر كانالهای دیگر بیبیسی مثلن‬ ‫‪ BBC4‬را تماشا كنید‪ ،‬متوجه میشوید اغلب روشنفکران و آوانگاردترین شاعران و متخصصان روز دنیا در‬ ‫آن حضتور دارند‪ ،‬ولی بیبیستی فارسی محل اجتماع افراد بیسواد است‪ .‬صدای آمریکا )‪ (VOA‬هم دقیقن‬ ‫همینطور است‪ .‬اما چرا فرهنگ ما سانسورچیست؟ چرا وقتی پای زبان فارسی در میان است‪ ،‬همهچیز باید‬ ‫ستانستور شتود؟ چون ما به مالها بیش از حد اجازه دادهایم كه ما را صتغیر فرض كنند و ریشتهی تمام این‬


‫‪ | 229‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫بدبختیها‪ ،‬مالئیسم است‪ .‬نمیدانم مردم ایران چگونه وقتی از خیابان رد میشوند و آن لباس چندشآور مال‬ ‫را در پیادهرو میبینند‪ ،‬حالشتان بد نمیشود‪ .‬من مطمئنم اگر جامعهی ما شعوری و آزاد باشد‪ ،‬حتی یک مال‬ ‫را نمیتواند در خیابان تحمل كند‪ ،‬آنها عین بالهت و كثافت هستتتتند و جز افکار كثیف را در جهان پخش‬ ‫نمیكنند‪ .‬پس روشتتنفکران شتتعوری به مثابه كارگران شتتهرداری مدام باید این كثافات را از اتمستتفر ایران‬ ‫بزدایند‪ .‬باید مال و نوچههایش را از فضتای فرهنگی‪ ،‬ستیاستی و اجتماعی ایران حذف كرد‪ .‬آخوندیسم تمام‬ ‫این بالهت چهل ساله را به كمک مدیای داخلی و خارجی در كل جامعهی ایران پخش كرده است‪ .‬كسی كه‬ ‫تلویزیون ایران را نگاه میكند یا روزنامهی كیهان و امثال آن را میخواند‪ ،‬بی شتتک خائن است و انسانیت را‬ ‫زیر پتا میگتذارد‪ .‬متا ایرانیها باید فرهنگ اعتراض كردن را بیاموزیم‪ ،‬چون نمیدانیم چگونه اعتراض كنیم‪.‬‬ ‫مثلن آن عدهی زیادی كه برای دیدن یک مسابقهی فوتبال به ورزشگاه میروند‪ ،‬پتانسیل باالیی برای اعتراض‬ ‫دارند‪ ،‬اما چرا این كار را نمیكنند؟ چرا لمپنیستتم در ایران فراگیر شتتده؟ چرا وقتی به زنها اجازهی رفتن به‬ ‫ورزشتگاه را نمیدهند‪ ،‬مردان ما به استتادیوم میروند؟ جامعهی ما ستر تا پا سیاسیست و آخوندیسم از هر‬ ‫فضتتتایی برای تبلی خود ستتتود میبرد‪ .‬ولی متا چنین فجتایعی را تحریم نمیكنیم؛ چون تحریم كردن و یا‬ ‫اعتراض مردمی و روشتتنفکری را بلد نیستتتیم و دلیلش این استتت كه روشتتنفکر در جامعهی ایران بدل به‬ ‫فحش شده و هیچ نقشی در آن ندارد‪.‬‬ ‫مدیا چه كسانی را بدل به قهرمان میكند؟ افراد زیادی در ایران به زندان می افتند‪ ،‬اما دقیقن كسانی بدل‬ ‫به قهرمان میشوند كه ژورنالیستاند‪ .‬به محض اینكه یک روزنامهنگار در زندان حکومت گیر میكند‪ ،‬تمام‬ ‫ژورنالیستها بسی میشوند تا او را مطرح كنند و وقتی چنین اتفاقی میافتد‪ ،‬یعنی میخواهند او را به خارج‬ ‫از كشتور بفرستند‪ .‬در واقع زمانی كه قصد دارند در خارج از ایران به یک ژورنالیست مسئولیتی بدهند‪ ،‬ابتدا‬ ‫دادگتاهیاش میكنند‪ .‬بهخصتتتوص اگر به آن عده كه ادعا میكنند فعال حقوق بشتتترند‪ ،‬بیشتر دقت كنید‪،‬‬ ‫میبینید چگونه به آنها مرخصی میدهند و چگونه در حین مرخصی از زندان فرار میكنند؛ طوری كه انگار‬ ‫جمهوری اسالمی قاق است! بعد وارد تركیه میشوند و در چشم بههم زدنی‪ ،‬یا در بیبیسی و صدای آمریکا‬ ‫و یا در یکی از ستازمانهای حقوق حشتری فعالیت می كنند‪ .‬حقوق بشر به همت ژورنالیستِ ایرانی بدل به‬ ‫حقوق حشر شده‪ ،‬جایی كه در آن حقوق بشر بیشتر از نقاط دیگر جهان زیر پا گذاشته میشود‪ ،‬ایران است‪.‬‬ ‫اما فعال حقوق حشر ما در بنگالدش یا آفریقا فعالیت میكند‪ .‬طرف روزنامهنگار ایرانیست ولی در انگلیس‬ ‫و آمریکا به او فعال حقوق بشتتر میگویند‪ ،‬و این در حالیستتت كه دربارهی ایران هیچ كاری نمیكند؛ تنها‬ ‫كاری كه شتاید بکند‪ ،‬این استت كه تمام قدرتش را به كار میگیرد تا اگر واقعه ای مثل قیام فرودستان اتفاق‬ ‫افتاد‪ ،‬همهچیز را مینیمایز و كوچک كند و بگوید آنها عدهی معدودی از مردم ایران هستتتتند‪ .‬هر جایی كه‬ ‫مردم بخواهند برای احقاق حقشتان به آن جا رجوع كنند‪ ،‬قبلن توستتط جاستتوسان استمرارطلب (كه بدل به‬ ‫قهرمان شتدهاند) اِشغال شده است‪ .‬در صورتی كه ماهیت وجودی آن ها این است كه هر اعتراض سیاسی را‬


‫علی عبدالرضایی | ‪232‬‬

‫بدل به اعتراضی مدنی كنند‪ .‬چرا ما برای مسئلهی حجاب و حقوق زنان كار میكنیم؟ برای اینكه نشان دهیم‬ ‫اعتراض ما سیاسیست و روسری دغدغهی اصلی زنان نیست‪ ،‬در اصل آنها میخواهند با مردها برابر شوند‪.‬‬ ‫ولی استتمرارطلبها ستعی دارند نشتان دهند با برداشتتن حجاب‪ ،‬دیگر همهی مشتکالت ما حل میشود و‬ ‫حاضتر نیستند اعتراف كنند كه اساس اسالم ضد زن است‪ .‬یا نمیگویند كه زن ایرانی میخواهد با مرد برابر‬ ‫باشتد‪ .‬آنها همهچیز را معکوس جلوه میدهند‪ ،‬حتی این اواخر چند دختر جوان را كه انگلیستتیشان خوب‬ ‫استتتت‪ ،‬آموزش دادهاند تا در وبالگ‪ ،‬ستتتایتها و شتتتبکههای اجتماعی‪ ،‬چیزهایی دربارهی حکومت ایران‬ ‫بنویستتتند كه وقتی میخوانید دهانتان آب بیفتد! مثلن در اینستتتتاگرام‪ ،‬یک دختر مقیم آمریکا دو پاراگراف‬ ‫مینویسد و ناگهان هشتادهزار الیک از طرف سیصدهزار فالوور خود میگیرد و این مسئله حیرتانگیز است‪.‬‬ ‫اما در واقع اینهمه خرج و تبلیغات برای تروی فیک و درو صرف میشود‪.‬‬ ‫تمام هدفم از طرح چنین بحثی این استت كه تاكید كنم انسان را باید رعایت كرد‪ .‬ما نباید بگوییم مردم‬ ‫نمیفهمند و فرهنگ شتان پایین استت و قرار هم نیست وكیل انحراف مردم باشیم‪ .‬وقتی انسان به سن باالی‬ ‫شتتانزده ستتال میرستتد‪ ،‬درمییابد كه تمام این باید و نبایدها اراجیف استتت‪ .‬امروز نتیجهی تمام ستتیاستتت‬ ‫ستانستور ایرانی را در فرهنگمان میبینیم‪ .‬در هیچ برهه ی تاریخی مثل زمان حال‪ ،‬ستتانسور در كشور ایران‬ ‫وجود نداشت‪ .‬قرار بود اینهمه سانسور و سیستم این را بکن آن را نه‪ ،‬ایران را از فساد نجات دهد‪ .‬ولی اگر‬ ‫در تمام زمینهها آمار بگیریم‪ ،‬میبینیم كه بدل به فاستدترین كشتور دنیا شتدهایم‪ .‬رذالت اخالقی در كشور ما‬ ‫بیداد میكند و تنها چیزی كه وجود ندارد اخالق استتت‪ .‬در حال حاضتتر ایران پر از درو و ریاكاریستتت‪.‬‬ ‫ریاكاری در ایران بدل به یک صتنعت شده‪ ،‬طوری كه دیگر نیاز نیست درس بخوانید‪ ،‬بلکه كافیست ریاكار‬ ‫شوید؛ چون به راحتی بدل به یک دالل و بنگاهدار خوب میشوید‪ .‬یعنی درو گویی در ایران هنر است و هر‬ ‫كس دروغگوتر باشتتتد و زیباتر درو بگوید‪ ،‬موفقتر استتتت و این چیزیستتتت كه مردم به آن پز میدهند‪.‬‬ ‫میگوید فالنی خیلی باهوش استتت و حستتابی باال كشتتیده‪ ،‬كستتی كه چنین حرفی میزند‪ ،‬احمق استتت و‬ ‫نمیفهمد حق خودش ضایع شده‪ .‬مسلمانها و حزباللهیها مدعیاند اختالس مقدس است و باعث میشود‬ ‫تا امام زمان ظهور كند‪ .‬تمام این مستائل به عملکرد ضتعیف مدیا برمیگردد و نشتان میدهد كه ژورنالیست‬ ‫كارش را به درستتی انجام نداده‪ .‬در اصل اغلب آنهایی كه در روزنامههای ایران مینویسند‪ ،‬مزدورند؛ چون‬ ‫خودشتتتان میدانند كه شتتتغلی دروغین دارند‪ .‬اما چرا این شتتتغل را ادامه میدهند؟ هیچ آدم با شتتتعور و با‬ ‫شتخصیتی در ایران كار ژورنالیستی نمیكند‪ ،‬چون تحت آن سانسور میداند كه مجبور به درو رسانیست و‬ ‫به جای گزارش خبری‪ ،‬باید مجری اوامر حکومت باشتتد‪ .‬مثلن هیچ خبری از قیام فرودستتتان در روزنامهها‬ ‫منتشتر نشد‪ ،‬وقتی هم علتش را میپرسیم‪ ،‬میگویند حکومت نمی گذارد! خب پس چرا ژورنالیست هستید؟‬ ‫در واقع خبرنگار ایرانی متخصتد ماالندن استت و شتغل اصلیاش چاپلوسیست‪ .‬او با احمقهایی كه هیچ‬ ‫نمیفهمند و حاال در پوشتتش دكتر و مهندس به وزارت رستتیدهاند و حتی خودِ خبرنگار قبولشتتان ندارد‪،‬‬


‫‪ | 231‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫مصاحبه میكند و تن به خفت میدهد‪ .‬به خاطر همین ما آنها را مزدور میدانیم و این ماهیت واقعی مدیای‬ ‫فارستیزبانیستت كه در داخل كشور فعالیت میكند و البته مدیای خارج از كشور هم دست كمی از مدیای‬ ‫داخلی ندارد‪ .‬كستی كه از پایه و استاس حقهباز و ریاكار استت‪ ،‬حتی اگر در بیبیسی انگلیسی هم آموزش‬ ‫ببیند باز همان معاملهچی و دالل سیاسی و ادبیست‪ .‬در موسیقیمان نیز وضع فجیعتر است‪ ،‬مثلن با چاپیدن‬ ‫یک شومن بیسواد و بیاستعداد با او مصاحبه میكنند تا مطرحش كرده باشند‪ ،‬پس در چنین شرایطی هنرمند‬ ‫واقعی هم نداریم‪ .‬اگر قبول كنیم سانسور فجیعترین شیوهی آدمكُشیست‪ ،‬باید بگوییم كه ژورنالیست ایرانی‬ ‫قاتل استت‪ .‬اما مركز سانسور كجاست و سانسورچیها چه كسانی هستند؟ ادارهی ارشاد ایران و كارمندانش‬ ‫و در نهایت كستانی كه با ادارهی مطبوعات و كتاب در ارتباطند‪ .‬هر فکری كه به ثمر میرسد‪ ،‬حاصل تالش‬ ‫یک نستل و فعالیتشان در طیچهارچوبی خاص است‪ .‬تعداد معدودی از این نسل نخبه هستند و در نهایت‬ ‫سته چهار نفر به فکر و ایده میرستند‪ ،‬اما این فکر كه میخواهد در هیئت كتاب و یا در مطبوعات به دست‬ ‫خوانندگان برستد‪ ،‬ناگهان با تی سانسور مواجه میشود‪ .‬یعنی آن نسل را دارند گردن میزنند و ما با قتلعام‬ ‫طرف هستتتتیم و چنین اعتدامی در روزنتامه‪ ،‬تلویزیون و مدیا اتفاق میافتد‪ .‬بارها برایم پیش آمده كه با من‬ ‫مصتاحبه كردهاند و بعد بخش بزرگی از گفتههایم ستانسور شده‪ ،‬آن ها به من درو گفتند و بعد از مصاحبه‬ ‫بخشتی از آن را حذف كردند و گفتند كه ما نمیتوانیم این قسمت را منتشر كنیم چون جامعه اخالقیست و‬ ‫بعضتی از گروههای ستیاسی خوششان نمی آید‪ .‬انگار ما با مسجد طرف هستیم‪ ،‬مگر مدیا مسجد است؟ به‬ ‫همین دلیل میگویم ما هر چه میكشتتتیم از مستتتجد استتتت‪ .‬مستتتجد به همهچیز ما كار دارد و نمیخواهد‬ ‫عقبنشتتینی كند‪ .‬باید النهی مزدوران را تحریم كنیم و نگذاریم بیش از این در امور زندگیمان دخالت كنند‪.‬‬ ‫دین باید لذتبخش باشتد و به ما شجاعت و آگاهی را تزریق كند‪ ،‬البته منهور من مذهب نیست‪ .‬دین (دئنا)‬ ‫از درون میآید‪ ،‬اما این لعنتیها آن را از درون تهی كردند و هیچ نسبتی با آن ندارند‪ .‬متاسفانه گند زدهاند به‬ ‫دین‪ ،‬طوری كه وقتی یک آدم دینی را میبینید‪ ،‬حالتتان از آن ریاكاری و قیافهی چندشآور بههم میخورد‪.‬‬ ‫شتتما نمیتوانید یک آدم مذهبی پیدا كنید كه به حق بقیه تجاوز نکند‪ ،‬كاری به كار دیگران نداشتتته باشتتد و‬ ‫مالشتتان را نخورد‪ .‬در واقع دین و دینگذار در حال قتلعام فکر و اندیشتته هستتتند‪ .‬من كاری به استتالم و‬ ‫مسیحیت ندارم‪ ،‬پدر و مادرتان میتوانند نماز بخوانند و روزه بگیرند چون از این راه كاسبی نمیكنند و مُهر‬ ‫را روی پیشانیشان نمیكوبند كه بگویند نمازخوان هستند‪ ،‬یا نمیگویند كه ما سید و مقدس هستیم و باید به‬ ‫ما احترام بگذارید‪ .‬ما جامعهای طبقاتی هستتتیم و باید علیه این طبقات اعتراض كنیم‪ .‬در واقع باید دستتت به‬ ‫انقالبهای زیادی بزنیم! چهكستتی گفته كه فقط میخواهیم خامنهای را عوض كنیم؟ انقالب اجتماعی یعنی‬ ‫انقالب در تمام زیر ستاختها؛ زیرا اگر از این مشتکالت غافل شویم‪ ،‬دوباره دیکتاتوری تازه تولید میشود‪.‬‬ ‫ما نفت و گاز و ثروت و استتتتعدادهایی مانند دریای خزر‪ ،‬خلی فارس و معادن غنی را داریم‪ ،‬پس باید مثل‬ ‫خانهای كه ده دختر زیبا دارد‪ ،‬روی منابع سرشارمان غیرت داشته باشیم‪ .‬سانسور به مثابهی یک قاتل‪ ،‬حقیقت‬


‫علی عبدالرضایی | ‪232‬‬

‫و ثمرهی فکرتان را میكُشتتتد و هر چقدر كه فجیعتر عمل كند‪ ،‬جامعه ناآگاهتر میشتتتود و چنین جامعهای‬ ‫خوراک غرب و استتعمار كثیفش و همچنین ستیستم دیکتاتوری مالیی و استبداد است‪ .‬جامعهی ناآگاه جان‬ ‫میدهد برای كالهبرداری‪ ،‬به همین دلیل استتتت كه در ایران‪ ،‬شتتتما راحت میتوانید در زمان كمی ثروتمند‬ ‫شوید‪ .‬در ایران جایی را نمیبینید كه آگاهی ببخشد‪ ،‬به جای روشنفکر‪ ،‬مال بر مسند امور است و او همزمان‬ ‫كه به تو لبخند میزند‪ ،‬خونت را میمکد‪ .‬مال درو گو و كثافت استت و عامل تمام بدبختی سراسری ایران‪،‬‬ ‫كسی جز او نیست‪.‬‬


‫‪ | 233‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫برانداز كیست؟‬

‫پیشتر دربارهی زبانِ قدرت و قدرتِ زبان بحثهای زیادی را مطرح كردهام و جُدایِ از آن سالهاست‬ ‫در اینباره مینویستم و مصاحبه میكنم! چه بالیی بر سرِ زبان آوردهاند!؟ چرا بعضی از كلمات و اصطالحها‬ ‫خالی از معنا شتدهاند!؟ یکی از این كلمات معناباخته‪« ،‬انقالب» استت‪ .‬چهل سال است كه مالها و مزدوران‬ ‫حکومتی از انقالب میگویند و در این میان عدهی زیادی موضتتوعاتی را مطرح میكنند كه هیچ ارتباطی به‬ ‫انقالب ندارد‪ .‬مثلن حرفهای خامنهای دربارهی انقالب‪ ،‬مشتتتی چرند و خزعبل استتت‪ .‬در واقع او هیچ‬ ‫تعریفی از انقالب ارائه نمیدهد و آنچه را كه انقالب مینامد‪ ،‬به معنای ضّدِ انقالب است‪.‬‬ ‫اما به راستتتی برانداز كیستتت؟ برانداز كستتیستتت كه با تمام قدرت و خشتتمش میخواهد حکومتِ‬ ‫جمهوری اسالمی را نابود كند‪ ،‬اما برای بعد از نابودی حکومت برنامهای ندارد‪ .‬تفاوتِ برانداز با یک انقالبی‬ ‫در اینست كه انقالبی برای بعد از براندازی برنامه دارد‪ ،‬او میداند كه انقالب واقعی پس از براندازی شروع‬ ‫میشتود و در واقع خود را مستئول میداند‪ ،‬و روشنگری میكند‪ .‬اما آیا تمامِ دوستان و هموندانِ برانداز ما‬ ‫انقالبیاند؟ عدهی زیادی این روزها خواهان اتحاد با ما هستند‪ ،‬البد چون براندازند! اما آنها نشان دادهاند كه‬ ‫انقالبی نیستتتند‪ ،‬زیرا انقالبی كار شتتعوری میكند و طرفدار آزادیستتت‪ .‬او نمیخواهد دیکتاتوری تازه یا‬ ‫ستیستتمی كه استتعداد دیکتاتوری را دارد‪ ،‬به قدرت برستد‪ .‬انقالبی فکر میكند و دركی از صتد و ده سالِ‬ ‫گذشتته دارد‪ ،‬او تاریخِ یک قرنِ اخیر را میشناسد و میداند كه طیِ این صد و ده سال چه بالهایی بر سرِ ما‬ ‫آمده است‪ .‬میخواهم بگویم عدهای براندازند‪ ،‬ولی هیچ كاری برای براندازی انجام نمیدهند‪ .‬آنها تنها خود‬ ‫را برانداز مینامند و خواهانِ تهاهراتند؛ اما تهاهراتی كه در ستکوت برگزار شود! میگویند به كسی آسیب‬ ‫نرستانیم‪ ،‬ولی در اصتل منهورشان این است كه هیچ كاری نکنیم‪ .‬اساسن برانداز یا انقالبی چه وظایفی را بر‬ ‫عهده دارند و نقششان در روشنگری چیست؟ زمانی كه صحبتها و اظهارنهرهای بعضی از افراد برانداز را‬ ‫میخوانم‪ ،‬هیچ فرقی بین آنها و بسیجیها نمیبینم! چرا باید این عده از چیزی كه دركی از آن ندارند‪ ،‬دفاع‬ ‫كنند؟ كاش اینگونه آدمها وظایف و نقش خود را در این جنبش توضتید دهند و بگویند كه قصد انجام چه‬ ‫حركت انقالبی را دارند‪ .‬آیا هوچیگری نقش است؟ برای آمال و خواستهشان تاكنون چه كاری انجام دادهاند‬ ‫و از این پس میخواهند چهكار كنند؟ چرا مدام میخواهند كه تالشهای دیگران را مصتتتادره كنند و از‬ ‫دستترن ِ بقیه بخورند؟ همیشته در كشتورمان با چنین معضتلی روبهرو بودهایم‪ .‬عدهای زحمت میكشند و‬


‫علی عبدالرضایی | ‪234‬‬

‫حتی كشتته میشتوند؛ ولی ناگهان اپورتونیستتهای تمامیتخواه بالفاصتله سترِ ستفره مینشینند و خود را‬ ‫صتتاحب ستتفره تلقی میكنند‪ .‬اگر انقالبی اتفاق بیفتد‪ ،‬بیشتتک آن دستتته كه همین حاال در ایران مزدوری‬ ‫میكنند‪ ،‬دوباره به س تیستتتمِ غالب نزدیک خواهند شتتد و به مزدوری خود ادامه خواهند داد! برای مثال تمام‬ ‫كسانی كه تا سال هفتاد و نه مرا در روزنامهها سانسور میكردند‪ ،‬تقریبن ده سال بعد از كشور خارج شدند و‬ ‫در اینجا نیز به ستانسورِ من ادامه دادند‪ .‬به عبارت دیگر تمامِ آنهایی كه فاطیكماندو‪ ،‬بسیجی‪ ،‬اصالحطلب‬ ‫یا اصتولگرا بودند‪ ،‬پس از خروج از كشتور‪ ،‬كار ستابقشان (سانسور من و امثال من) را از سر گرفتند‪ .‬البته‬ ‫همانطور كه گفتم شتتک ندارم در حکومتِ بعدی هم شتتاهد چنین اتفاقی خواهیم بود‪ .‬دوباره افراد لمپن‪،‬‬ ‫بیپرنستیب‪ ،‬بیخاصتیت‪ ،‬بیستواد و متوستط دورِ ستیستتمِ بعدی جمع خواهند شد و فرهیختهگان را كنار‬ ‫خواهند زد‪ .‬اما این دسته چه وظایفی را برای خود قائل هستند و انقالبی و برانداز را چگونه تعریف میكنند؟‬ ‫افرادی را میشتناسم كه در تلگرام كانال خبری دارند و ظاهرن انقالبی هستند‪ ،‬اما اخالقشان اسالمیست و‬ ‫باورشتتان مثل حزباللهیهاستتت! آنها دقیقن مشتتابه وزارت ارشتتاد‪ ،‬روزنامهها و ناشتتران ایرانی‪ ،‬دستتت به‬ ‫سانسور دیگران میزنند‪ .‬البته ممکن است آدمهای خوبی هم باشند؛ اما دقیقن ضد انقالبند و خالف جهت‬ ‫روشتتنفکری حركت میكنند‪ .‬اتفاقی صتتاحب كانالی پرجمعیت شتتدهاند و تنها میخواهند كشتتور از این‬ ‫وضتعیت بد خالص شتود؛ ولی در عینحال شرایط و وضعیت بعدی هم كه خواهانش هستند مانند شرایط‬ ‫كنونیست و ممکن است خودشان هم در شرایط جدید نقش جدیدی داشته باشند‪ .‬اما مگر ما برای نقشهای‬ ‫خودمان انقالب میكنیم؟ آیا میخواهیم جای ستتردار ستتلیمانی یا ستتانستتورچیها را بگیریم؟ آیا میخواهیم‬ ‫جای خامنهای بنشتینیم؟ بودند عدهای كه نبو خاصی داشتند و میتوانستند در ایران وزیر شوند‪ ،‬پیشنهادات‬ ‫فراوانی هم به آنها شد‪ ،‬اما آنها قدرت را كنار زدند‪ ،‬چون «انسان بودن» برایشان در اولویت بود‪ .‬انسانهای‬ ‫باشتعور‪ ،‬یا به عبارت دیگر كسانی كه طرفدار رعایت انسانند‪ ،‬اگر دوباره در ایران انقالب شود‪ ،‬مطمئنن در‬ ‫حکومتِ بعدی نقشتتی نخواهند داشتتت‪ .‬اگر انقالبی روبنایی و ظاهری رخ دهد به این معنیستتت كه غرب‬ ‫دستت به انقالب زده و این یعنی همان سیستمی كه دربارهاش بسیار صحبت كردهام‪ .‬احمقی جانشین احمق‬ ‫دیگر میشتود و خواستتِ عوام هم همین استت و مثل همیشته روشنفکری‪ ،‬شعور و تحصیل نقشی ندارد‪.‬‬ ‫حتی تحصیلكرده هم اینروزها عامیست! در سیستمِ دانشگاهیِ ایران‪ ،‬شخصی كه پیاودی (دكترا) میگیرد‪،‬‬ ‫لزومن از درک‪ ،‬شتتعور و دانشِ بستیار باالیی برخوردار نیستتت و حتی آنهایی كه در خارج از كشتتور دكترا‬ ‫گرفتهاند نیز‪ ،‬فرقی ندارند‪ .‬در لندن سته یا چهار دانشتگاه واقعی وجود دارد‪ ،‬مابقی مثل دبیرستتان و مدرسه‬ ‫هستتند و صترفن فقط دكترا میفروشتند‪ ،‬منهورم این است كه چنین سیستمی در همهجای دنیا وجود دارد‪.‬‬ ‫پس ما ناگزیریم كارِ شتتعوری بکنیم و زحمت بکشتیم و برای خود وظیفه و نقشتی قائل شتتویم‪ .‬اما نقش ما‬ ‫چیستت؟ هدف اینستت كه مثل فرصتتطلبها و ستانستورچیها نباشیم و با متر و معیارِ بسیجی‪ ،‬همه را‬ ‫نسنجیم! افراد فرصتطلب همانهایی هستند كه چند ماهِ پیش در كانالها‪ ،‬تلویزیونها و رادیوهایشان فریاد‬


‫‪ | 232‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫میزدند و خود را میدریدند كه مردم به روحانی رىی بدهند و وقتی بعد از دو ماه متوجه شدند كه سرِ مردم‬ ‫را كاله گذاشتتتتهاند‪ ،‬عذرخواهی نکردند؛ زیرا در واقع آنها هرگز اهل معذرتخواهی نبودهاند‪ .‬آنها مدام‬ ‫مردم را گمراه میكنند و یاد گرفتهاند در نهایتِ بالهت و وقاحت‪ ،‬كارِ گذشتتتهی خود را ادامه دهند‪ .‬هوش‪،‬‬ ‫دانش و مطالعه هم ندارند و اغلب روی هوا حرف میزنند‪ .‬ما میخواهیم متحد شتتویم تا براندازی اتفاق‬ ‫بیفتد‪ ،‬هدفمان این استت كه انقالب كنیم و كشتورمان را بستازیم‪ ،‬اما آیا با جماعتِ لمپن میشود كشور را‬ ‫ستاخت؟ جماعتِ لمپن فقط بیشعوری را بسط میدهد و زمانی كه بیشعوری فراگیر میشود‪ ،‬اكثریت رىی‬ ‫میآورد و اكثریت یعنی همان بستتیجیها‪ .‬بستتیجی هم شتتاخ و دم ندارد‪ ،‬بستتیجی یعنی بیشتتعور‪ ،‬یعنی‬ ‫ستانستورچی‪ ،‬یعنی كسی كه اخالقِ اسالمی را دنبال میكند و وجه تشخید ندارد‪ .‬اغلب كسانی كه ظاهرن‬ ‫این روزها كارِ انقالبی میكنند‪ ،‬با اكتهای انقالبی ما (مزدور آزاری و‪ )...‬مخالفند! منوتو تیوی در نهایتِ‬ ‫بالهت در برنامهی عروستتکی و پر طرفدار «شتتبکه نیم» تبعیض قائل میشتتود و برای خُردهپاها ماكت و‬ ‫كاریکاتور درست میكند‪ .‬اما كاری به خامنهای ندارد‪ ،‬و ما عروسک خامنهای را در این برنامه نمیبینیم‪ .‬این‬ ‫كار جز به معنای فرهنگِ بردهگی نیستتت و در اصتتل تکتکِ كستتانی كه آن برنامه را درستتت میكنند برده‬ ‫هستتند‪ .‬چون خامنهای شاه است و آنها شاه را ضایع نمیكنند‪ ،‬در صورتی كه ما هر چه میكشیم از كثافتِ‬ ‫شاهست‪ .‬خامنهایشاه‪ ،‬محمدرضاشاه‪ ،‬شاهِ قاجار‪ ،‬شاهِ صفویه‪ .‬اما منوتو تیوی كاری به خامنهایشاه ندارد و‬ ‫جز خامنهای و خمینی همه را مستخره میكند و زیر ستوال میبرد‪ .‬آیا ما با این عده در یک ستطد هستتیم؟‬ ‫آنارشتیسم و آنارشی معانیِ متفاوتی دارند‪ ،‬و این یعنی ما كاری با این دسته نداریم و هدفمان این است كه‬ ‫بفهمیم برانداز چه كستیستت‪ ،‬انقالبی كیستت و استاسن از چه راهی باید گذشت‪ .‬بسیجی‪ ،‬بسیجی را صدا‬ ‫میزند؛ ارتجاع برادر ارتجاع است و به آن نیاز دارد‪ .‬ما از اخالقِ بردهگی كالفه شدهایم‪ .‬ما نیازمندِ گفتوگو‬ ‫هستتیم و با هر كستی متحد نمیشتویم و جاسوسها را بین خودمان راه نمیدهیم تا كارمان را خراب كنند‪.‬‬ ‫میلیونها نفر دست به تهاهرات میزنند اما بخش بزرگی از وبسایتها و رسانهها شعارهایشان را منعکس‬ ‫نمیكنند‪ .‬ما مستتئولیم و باید حواسمان جمع باشتتد زیرا روشتتنفکرانِ این كشتتور هستتتیم‪ .‬در حال حاضتتر‬ ‫مهندسی روان و دمکراسی دست افرادیست كه پول و تریبون دارند و با استفاده قدرت و موقعیتشان مدام‬ ‫درون خودش دارد‪ .‬مگر‬ ‫ِ‬ ‫معامله و زدوبند میكنند‪ .‬اما دمکراستی چیست؟ دمکراسی هم نوعی دیکتاتوری در‬ ‫كمونیستم آمال نبود؟ اما دیدیم كه در نهایت به دیکتاتوریِ پرولتاریا تبدیل شتد‪ .‬دمکراسی یعنی دیکتاتوریِ‬ ‫اكثریت‪ .‬همهی ما از دمکراستی حرف میزنیم‪ ،‬اما دمکراستی زمانی مفید و عالیستت كه جامعه به پیشرفتِ‬ ‫شعوری برسد‪ ،‬یا به عبارت دیگر از شعورِ سیاسی برخوردار باشد‪ .‬در چنین جامعهای همهچیز باید آزاد باشد‬ ‫و ستانستور در آن بایکوت شود‪ .‬مطبوعات و رسانهها و كانالها را هم نباید سانسورچیها اداره كنند‪ .‬ماجرا‬ ‫بستتیار ستتاده استتت‪ ،‬عدهای پول دارند و دالرهای نفتی دارد كار میكند‪ .‬وگرنه تلویزیونها چگونه تامین‬ ‫میشتتوند؟ در واقع پول را به ژورنالیستتتها‪ ،‬متوستتطها و احمقها واگذار كردهاند و البد فردای براندازی‬


‫علی عبدالرضایی | ‪231‬‬

‫قرارست همهپرسی برگزار شود و دوباره همان پولِ مطبوعات و تلویزیون هوچیگری كند و باز اكثریتی ابله‪،‬‬ ‫شتخد دیکتاتوری را كه ابلهتر از خودشان است‪ ،‬معرفی كنند‪ .‬و این یعنی مشابه همان اتفاقی كه صد و ده‬ ‫ستال پیش‪ ،‬بعد از انقالبِ مشتروطه افتاد‪ ،‬یعنی همان انقالب سالِ پنجاهوهفت‪ ،‬و یا همین انتخابات ریاست‬ ‫جمهوری ستال نود و شتش‪ .‬مگر شما روحانی را از روی دمکراسی انتخاب نکردهاید؟ مگر هفتاد درصد از‬ ‫شتما در انتخابات شركت نکردند و به روحانی رىی ندادند؟ ماجرا چه بود؟ ماجرا تکرار همان اتفاقات قبلی‬ ‫بود و تکرار چنین اتفاقی باز انقالبی ستتیاستتی را رقم خواهد زد‪ .‬ولی ما خواهان انقالبِ ستتاختاری هستتتیم؛‬ ‫انقالبی كه شتعوری باشتد و طیِ پروسهی آن‪ ،‬ما به آگاهی رسیده باشیم‪ .‬پس با هر كسی نمیتوانیم متحد و‬ ‫همصدا شویم‪ ،‬چرا كه باید شعار‪ ،‬طرز فکر و خواستههایشان را خوب بررسی كنیم‪.‬‬ ‫خواستتهی افرادی كه به ایرانارشیسم حمله میكنند‪ ،‬چیست؟ خواست این افراد هیچ تفاوتی با خواستِ‬ ‫بسیجیها ندارد‪ .‬بسیجیها میگویند چادر بپوشید و تمامِ ذهنیتشان را روی ظاهر متمركز میكنند‪ ،‬مغز آنها‬ ‫پوو و توخالیستتت یا بهتر استتت بگویم دارای مغزی زنگزده و ارتجاعی هستتتند‪ ،‬و تنها چند مورد بحثِ‬ ‫اخالقی میدانند و بر اساسِ آن افراد را تخریب میكنند‪ .‬معمولن در جمهوریِ اسالمی وقتی میخواهند كسی‬ ‫را تخریب كنند‪ ،‬واردِ تختخوابش میشتوند و میگویند فالنی با افراد زیادی ستکس داشته است؛ البته چنین‬ ‫كاری جز از بالهت سر نمیزند‪ ،‬برای همین میگویم كه ما نیازمندِ انقالبی فرهنگی و تاریخی هم هستیم‪ .‬اما‬ ‫انقالبِ ستاختاری به چه معناستت؟ ما انقالبِ روبنایی نمیخواهیم و هدف ما صترفن عوض شدن ساختارِ‬ ‫ستیاستی نیستت‪ .‬اغلبِ كشتورها یک رئیسجمهور را از راه دمکراسیِ غیرمستقیم انتخاب میكنند‪ .‬مثلن در‬ ‫انگلیس حکومتت پارلمانیستتتت؛ نماینده ها به مجلس میروند و حزبی كه بیشترین نماینده را دارد‪،‬‬ ‫نخستتوزیر را انتخاب میكند و این ستیستتم گونهای از دمکراستیستت‪ .‬اما در كشورِ ما كه هم نمایندهی‬ ‫مجلس‪ ،‬هم رئیسجمهور و هم اعضتتای مجلس خبرگان را انتخاب میكنیم‪ ،‬در نهایت چه اتفاقی میافتد؟‬ ‫دیکتاتوری بدتر از شتتاه بر ما حکومت میكند و چون مردم متفکری نیستتتیم ممکن استتت دوباره دیکتاتور‬ ‫دیگری بر ایران حاكم شتتتود‪ .‬عدهای با زمزمههای بالهتوارشتتتان كاری كردند كه انقالبِ ما یعنی قیام‬ ‫فرودستتان خاموش شتود‪ .‬قیامی كه در آن‪ ،‬روشتنفکران در خیابانها بودند و به همین دلیل هیچكس شعارِ‬ ‫ارتجاعی و دینی نمیداد‪ .‬اصتتلن دلیل تفاوت قیامِ فرودستتتان با قیامهای دیگر‪ ،‬همین شتتعارهای رادیکال و‬ ‫ساختار شعوری آن بود‪ .‬اگر در جنبش سبز ریش و سبیل نقش داشت‪ ،‬در قیام فرودستان روشنفکران جوان‬ ‫میداندار بودند و من بیشتر آنها را در اغلبِ شتتهرها میشتتناستتم‪ .‬چه كستتی روی بحثِ «من براندازم»‬ ‫هدفگذاری كرد؟ دقیقن ستته ماه پیش از قیام‪ ،‬اگر كس تی میگفت من براندازم‪ ،‬اعدام میشتتد‪ .‬ما برانداز را‬ ‫طبیعی كردیم و این در حالیستتت كه هیچكدام از ستتلطنتطلبها‪ ،‬اصتتالحطلبان و ژورنالیستتتها روی این‬ ‫موضتوع كار نکرده بودند‪ .‬در حال حاضتر اغلب دوستتانی كه در قیامِ فرودستان این شعارها را ساختند‪ ،‬در‬ ‫شتهرها ستینهسپر كردند و در نهایت زندانی و شکنجه شدند‪ ،‬دلسرد هستند‪ .‬چون در اوجِ كارشان خامنهای‬


‫‪ | 231‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫آنها را به مجاهدینِ خلق نستتبت داد و مجاهدین هم از این مستتئله ستتوءاستتتفاده كردند‪ .‬عدهای هم شتتعارِ‬ ‫«جاویدشتاه‪ ،‬رضا شاه» را سر دادند و بعد تمامِ تلویزیونهای خارج از كشور نیز روی این شعار تاكید كردند‬ ‫و همین موضتتوع هم در ناامیدی مردم بیتاثیر نبود؛ زیرا نیروهای عملگر افرادِ دیگری بودند و شتتعارشتتان‬ ‫متفاوت بود‪ .‬افرادی هم در این میان بدون اینكه خروجی خاصتی داشته باشند از آبِ گلآلود ماهی گرفتند‪،‬‬ ‫آنها جمعیتی هم ندارند كه دستت به اكت خاصی بزنند و برنامهای را ارائه دهند‪ .‬تا بهحال فکر كردهاید كه‬ ‫این دسته از احزاب چه برنامهای برای براندازی دارند و با چه رویی خود را رهبر جا میزنند؟ چرا باید افراد‬ ‫دیگری زحمت بکشتند و شتکنجه شوند و بعد مشتی ترسو و بیسواد منشور منتشر كنند؟ حزبِ چپِ ایران‬ ‫منشتور و استاسنامهای را منتشر كرده كه وقتی آن را میخوانید‪ ،‬متوجه میشوید فرقی با منشورِ دیکتاتوری‬ ‫ندارد؛ این عده اكثریتی‪ ،‬كمونیستتت و چریکهای فداییِ خلقاند‪ ،‬جلستتهی آنها در كُلن فاجعه و بالهتِ‬ ‫مطلق بود و با خواندن منشتورشتان‪ ،‬عالوه بر بالهت و بیستوادی این قشتر ستیاسی كه نزدیک پنجاه سال‬ ‫مبارزهی انقالبی كردهاند‪ ،‬پی به شتتعورِ ستیاس تی بس تیار پایینشتتان نیز میبریم‪ .‬آنها قیام ما را میخواهند تا‬ ‫بتوانند بعد از قیام‪ ،‬خودشان حکومت را به عهده بگیرند و بر ما لیدری كنند‪ .‬بهتر است نسلِ جوان حواسش‬ ‫باشتد و به هیچكدام از افراد غیرشتعوری میدان ندهد‪ .‬روشتنفکران جوان حتی اگر تعدادشان پن یا ده نفر‬ ‫استتت باید میداندار باشتتند و مدام فکر كنند و كتاب بخوانند و عالوه بر نقد بیانیه و منشتتورهای مختلف‪،‬‬ ‫عملکرد گروههای شبه جمهوری اسالمی را نشان دهند‪ .‬جبههی چپ مثل مانیفستِ استمرارطلبان است و در‬ ‫واقع ستیاستتِ این جناح را پیش میبرد‪ ،‬البته نمیتوان منکر وجود افرادی شریف در این جبهه شد‪ .‬بیشک‬ ‫تمام آنها مثل فرخ نگهدار مزدور نیستتند‪ .‬اما زمانی كه یک مزدور را وارد ستیستتمشتان كنند‪ ،‬سیستم نابود‬ ‫میشود بی اینكه پیام خاصی را منتقل كند‪.‬‬ ‫متاستتفانه اپورتونیستتت درونی شتتده و این روزها حزبهای زیادی تاستتیس میشتتوند كه فقط با راس‬ ‫قدرت همكاری دارند‪ ،‬اینگونه حزبها مبارزات مردم را نادیده میگیرند‪ .‬آنها در این فکرند كه عدهای با‬ ‫جنگیتدن فضتتتایی را ایجتاد خواهنتد كرد كه منجر به پیروزی انقالب میشتتتود و طبیعتن پس از براندازی‬ ‫ضرورت وجود رهبر احساس خواهد شد‪ .‬چنین طرز تفکری تداعیگر چیزی جز بالهت نیست‪ .‬بدیهیست‬ ‫كه بدونِ درکِ ستاختاری‪ ،‬هیچ حركت و برنامهای پیروز نمیشتود‪ .‬باید نشتان داد كه این دستته چه كسانی‬ ‫هستند‪ .‬واضد است‪ ،‬همانهایی كه كه تلویزیون دارند‪ ،‬بیسوادند‪ ،‬و حتی وقتی میخواهند بیانیهای را منتشر‬ ‫كنند‪ ،‬متنشتان پر از اشکاالت ابتداییست‪ .‬در واقع آنها فارسی را هم بلد نیستند‪ .‬برایم پیش آمده كه فردی‬ ‫را به من معرفی كردند و گفتند كه فالنی تحصتیلكرده و باسواد است و من وقتی برای شناخت بهتر آن فرد‪،‬‬ ‫در فضای مجازی دربارهاش سرو كردهام‪ ،‬متوجه شدم كه تمام حرفهایش چرند‪ ،‬مضحک و تکراریست و‬ ‫استاسن هیچ ایده و فکر تازهای ندارد‪ .‬زمانی كه جامعه بیسواد باشد‪ ،‬بیسوادی بدل به الگو میشود یا بهتر‬ ‫است بگویم تقلید و دزدی الگو میشود‪ .‬مثلن افرادی حرف و فکر دیگران را به نامِ خودشان سند میزنند و‬


‫علی عبدالرضایی | ‪234‬‬

‫توجیهشتان این است كه چون این عده تریبون ندارند‪ ،‬پس گورِ پدرشان‪ ،‬بهتر است حرف و تفکرشان به نامِ‬ ‫ما ستتند بخورد‪ .‬چرا مجری تلویزیون باید نقش لیدر ستتیاستتی را ایفا كند؟ چون خوشصتتداستتت و خوب‬ ‫عشتوهگری میكند؟ مسخره نیست؟ برای همین تاكیدم بر انقالب ساختاریست‪ ،‬زیرا چنین انقالبی همهچیز‬ ‫را در تمام جهتها تغییر خواهد داد‪ .‬ایران در صتتورتی رو به بهبود و پیشتترفت میرود كه جای بالهت و‬ ‫احساس‪ ،‬حركتی شعوری توام با دانش آغاز شود‪ .‬دیکتاتوریِ احساس خطرناک است و این در حالیست كه‬ ‫ما جامعهای به شتدت احستاسمحور داریم؛ زیرا مردم فکر نمیكنند و در پی كستب دانش نیستند و در این‬ ‫میان همان حزبی برنده است كه احساسات مردم را برانگیخته كند‪.‬‬ ‫چرا باید فردی احساس كند كه چهل سال به او ظلم شده و حق ش پادشاهی بوده و حاال باید حکومت‬ ‫را به او برگردانند؟ چرا حق فقط مختد شتتاه و ولیِ فقیه استتت و مردم دارای هیچ نوع حقی نیستتتند؟ البد‬ ‫پسر خامنهای نیز بعد از چهل سال آواره میشود و باز عدهای میگویند كه چون پسر خامنهایست پس حق‬ ‫دارد پادشتاه شتود! ما عالوه بر اینكه درک غلطی داریم‪ ،‬فراموشكار هم هستیم‪ .‬در واقع تخصد اصلی ما‬ ‫فراموشكاریست و برای تفکر هیچ نسبیتی قائل نمیشویم‪.‬‬ ‫اما اگر براندازی اتفاق بیفتد ما باید چه اهدافی را دنبال كنیم؟ واضتتد استتت كه دیگر مذهب‪ ،‬حکومتِ‬ ‫مذهبی و مال را نمیخواهیم‪ ،‬ولی آیا باید ستتیستتتمی را انتخاب كنیم كه دوباره همینها را برایمان بیاورد؟‬ ‫همانطور كه اشتتاره كردم متاستتفانه در ستتالهای اخیر تلویزیونها‪ ،‬مطبوعات و قدرت دستتتِ افرادی‬ ‫فرصتتطلب افتاد‪ .‬ژورنالیستتها راه كثیفی را انتخاب كردهاند و ستیاستتتمدارِاران ما هم اغلب بیستتواد و‬ ‫بیمستتئولیتند و درک ستتیاستتی ندارند‪ ،‬و حتی اگر دركی دارند فاقد شتتجاعت الزماند و در میانهی راه كم‬ ‫میآورند و ستریع سر میز مذاكره مینشینند تا مردم و كشورشان را بفروشند‪ .‬در واقع این افراد هیچ حقیقتی‬ ‫ندارند و اگر هم حقیقتی دارند‪ ،‬حقیقت حزبیستتت كه آن هم معنایی جز درو ندارد‪ .‬استتاستتن ما حزب و‬ ‫ایدئولوژی نداریم‪ ،‬زیرا بیشتر از ایدئولوژیهایی تقلید میكنیم كه كوچکترین نستتبت فرهنگی با ما ندارند‪.‬‬ ‫اغلب ما كمونیستت‪ ،‬آنارشیست‪ ،‬لیبرالیست و‪ ...‬هستیم اما بیشتر از اینكه ملی باشیم‪ ،‬نقش معاملهگر را ایفا‬ ‫میكنیم‪ .‬اینجاست كه ضرورت یک انقالب بزرگ احساس میشود‪.‬‬ ‫ما در حال حاضتر به ستمت ستانسور حركت میكنیم و بیشک چنین مسیری درست نیست و باید در‬ ‫نطفه خفه شتود‪ .‬هنوز كانالها و تلویزیونها دستتِ بستیجیها و افراد مشکوک است‪ .‬بیشتر آنهایی كه در‬ ‫برنامههای تلویزیونیِ برونمرزی دبیر هستند؛ تا چند سال پیش در روزنامههایی مثل «ایران»‪« ،‬همشهری» و یا‬ ‫در صدا و سیما كار میكردند‪ ،‬و اگر انقالبی روبنایی رخ دهد این افراد دوباره میدانداری خواهند كرد‪ ،‬با این‬ ‫تفاوت كه اینبار شتیخ بدل به شتاه خواهد شتد‪ .‬به ادعای كستی كه می گوید كمونیستتت است یا به ادعای‬ ‫اكثریتیهایی كه حرف از حزب چپ میزنند‪ ،‬توجه نکنید؛ زیرا آنها اغلب تودهای هستند‪ .‬عدهای جنبیدند و‬ ‫نام خود را «فداییانِ خلق» گذاشتند تا از سابقهی مثبت فداییانِ خلق در زمان شاه‪ ،‬نهایت استفاده را ببرند‪ .‬در‬


‫‪ | 239‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫كنار آن از استم «حزب چپ» نیز بهره بردند كه مثلن چپ بودن خود را نشتان دهند‪ ،‬و این در حالیست كه‬ ‫عملکردشتتان هر دو ستتمت را به گند كشتتیدهستتت‪ .‬این دستتته برای معامله آمدهاند و مانند ستتلطنتطلبها‬ ‫میخواهند ستتهمی ببرند‪ ،‬در واقع بوی پول به مشتتامشتتان خورده و میدانند كه حکومت جمهوری استتالمی‬ ‫خراب كرده و راهی جز براندازی وجود ندارد‪ .‬در چنین شرایطی بزدلها و مفتخورها بسی میشوند و تن‬ ‫به معامله با آمریکا میدهند‪ .‬فروپاشی در ایران قطعیست و در این میان بیسوادها و تهیمغزها خوشرقصی‬ ‫و نوكری میكنند‪ .‬بیستوادهایی كه اغلب هم دكتر هستتند‪ ،‬البته دكتر بودن ابدن ربطی به سواد و تحصیالت‬ ‫نتدارد‪ ،‬برای این عده كلمهی دكتر فقط نقش لقب را ایفا می كند‪ ،‬لقبی كه به وستتتیلهی آن میتوانند بالهت‬ ‫خود را پنهان كنند و این در حالیست كه عملکرد این افراد نمایهای از بالهتشان است‪ .‬این چه دكتریست‬ ‫كه اگر تلویزیونش را از او بگیریم دیگر دكتر نخواهد بود؟ انقالبِ شعوری یعنی اینكه ما فکر كنیم و برنامه‬ ‫و اصول و پرنسیب داشته باشیم و این اصول و پرنسیبها باید رعایت شوند‪.‬‬ ‫استمرارطلبها در دههی شصت چماق به دست بودند‪ ،‬در دههی هفتاد حکومت را در دست گرفتند و‬ ‫در دههی هشتتاد واردِ اپوزیستیون شتدند و كلِ مطبوعاتِ خارج از كشتور را تصرف كردند‪ .‬بهترین خانه را‬ ‫داشتتند و بهترین حقوقها را نیز گرفتند‪ .‬ستابقهی این لمپنها و مادرستیدها واضد است‪ ،‬پس ما دیگر نباید‬ ‫اجازه دهیم كه باز در بینمان نفوذ كنند‪ .‬باید مقاوم باشتتیم‪ ،‬تاریخ و ستتابقهی آدمها را بخوانیم و بدانیم كه تا‬ ‫دیروز چهكار میكردند‪ .‬اصتتالحطلب یعنی مزدور‪ ،‬مزدوری كه فعالیت ستتیاستتی میكند و برایش خامنهای و‬ ‫خمینی و ولیعهد فرقی ندارد‪ .‬او میخواهد پولی به جیب بزند و خرج عیاشی كند‪ ،‬این نگاه اوست و جز این‬ ‫نگاه‪ ،‬هیچ ستاختاری ندارد‪ .‬من میبینم و میدانم كه چهكسانی مبارزه میكنند؛ افرادی به ستوه آمده كه حتی‬ ‫نان شتب ندارند‪ ،‬همان پارتیزانهایی كه به عکس خمینی و خامنهای میشتاشتند و دیوارنویسی میكنند‪ .‬اما‬ ‫عتدهای هنوز اپورتونیستتتت و مفتخورند‪ .‬مزدورانی كه هیچ تغییری نکردهاند و همانطور كه در ایران مرا‬ ‫ستانستور میكردند‪ ،‬در خارج از ایران نیز دست به سانسور من زدند‪ .‬ژورنالیستهای فرصتطلب كه تا نامِ‬ ‫رضتا پهلوی را میشتنوند فوری دورش جمع میشتوند‪ ،‬چون بوی گوشتت به مشتامشان خوردهست‪ .‬هیچ‬ ‫روشتنفکری نامِ رضا پهلوی را نمیبرد‪ .‬این عده فقط با روزنامه‪ ،‬منوتو تیوی و بیبیسی اینگونه شوآف‬ ‫راه میاندازند‪ .‬مردم (طبقهی دردمند) میدانند كه طبقهی مرفه‪ ،‬رن های طبقهی فرودستتت را درک نمیكند‪.‬‬ ‫شاهزاده را میخواهیم چهكار كنیم؟ ما نیازی به چنین شخصی نداریم؛ زیرا همان تفکرِ شاهزاده‪ ،‬مال را بدل به‬ ‫شتاه كرده‪ ،‬مگر خامنهای كمتر از شتاه استت؟ اگر صتد ستال بعد بخواهند تاریخ ایران را بنویسند‪ ،‬بیشک‬ ‫خمینی و خامنهای را تبدیل به شتاهخمینی و شاهخامنهای خواهند كرد‪ .‬در واقع ما هرگز حکومتی دمکراتیک‬ ‫نداشتتتهایم‪ .‬شتتاهنشتتاهیِ پهلوی عوض شتتد و شتتاهنشتتاهیِ مالیی س ترِ كار آمد‪ .‬هیچ اتفاقی نیفتاد چون ما‬ ‫نخواستتتیم اتفاقی بیفتد‪ .‬چون به قدرِ كافی باهوش نبودیم و نیستتتیم و معاصتتر با جهانِ خودمان حركت‬ ‫نمیكنیم‪ .‬ملتی هستتتتیم كته نمیخواهیم كار بزرگی انجام دهیم و اگر هم خواهان انجام كاری باشتتتیم نیت‬


‫علی عبدالرضایی | ‪242‬‬

‫میكنیم كه انجام نشود و در نهایت آن كار را نیمهكاره رها میكنیم‪ .‬مثل همان موقعی كه انقالب پنجاهوهفت‬ ‫اتفتاق افتتاد‪ ،‬وقتی كته براندازی شتتتد انقالب را ول كردیم و آن را دو دستتتتی تحویل مالها دادیم‪ .‬عدهای‬ ‫میگویند مردم آمادگی انقالب ندارند‪ ،‬این حرف چه معنایی دارد؟ مگر قیام فرودستتتان را فراموش كردهاید؟‬ ‫در قیامِ فرودستان چه اتفاقی افتاد؟ چه كسانی انقالب كردند؟ آن قیام (دیماه) یکتنه یک انقالب بود و اگر‬ ‫این اتفاق در هر كشتوری رخ میداد‪ ،‬نوعی انقالب محسوب میشد‪ .‬مسئله اینجاست كه عدهای انقالبدزدِ‬ ‫لمپن‪ ،‬مسیرِ انقالب را عوض میكنند‪ .‬طیفی از جامعه به رشد شعوری رسیدهاند‪ ،‬اما این طیف تریبون ندارند‬ ‫زیرا صتدا و ستیما‪ ،‬بیبیستی و صتدای آمریکا متعلق به مالهاستت‪ ،‬منوتو تیوی تریبون شاهزاده است و‬ ‫گویانیوز هم دست استمرارطلبهاست‪ .‬در واقع تمام تریبونها توسط شیخ و شاه تسخیر شدهاند‪ .‬باید شعور‬ ‫را تبلی كرد نه شتعار را‪ ،‬در تلویزیون باید تحلیل و بحث ارائه شود‪ ،‬اساسن رسانه باید طوری عمل كند كه‬ ‫دید فلسفی‪ ،‬سیاسی و رویکرد افراد را نسبت به زندگی تغییر دهد‪.‬‬ ‫صتتدای آمریکا شتتده مركز افشتتاگری‪ ،‬و منوتو تیوی نیز جز قِرِ كمر چیزی برای ارائه ندارد‪ .‬مستتخره‬ ‫نیست كه مرید سردار سلیمانی در منوتو تیوی در رابطه با جمهوری اسالمی حرف بزند؟ شعارهایی كه در‬ ‫قیام فرودستان سر داده شد‪ ،‬شعارهایی رادیکال و شعوری بودند و این نشان میدهد كه روشنفکری ما اكتیو‬ ‫استت‪ .‬ما این قیام را قیام فرودستتان نامیدیم چون مردمی به ستتوه آمده در این قیام حضتور داشتند‪ .‬جلوی‬ ‫آتشبار فکری اصتالحطلبان (آنها می گفتند ایران بعد از براندازی ستوریه خواهد شد) ایستادیم و در همان‬ ‫دی ماه مقاله های زیادی را نوشتتتتیم‪ ،‬كاری كه هیچ ستتتلطنتطلب و ژورنالیستتتتی آن را انجام نداد‪ .‬وقتی‬ ‫ژورنالیستت كارش را درستت انجام ندهد و تریبونِ انقالبی وجود نداشته باشد‪ ،‬ما باید خودمان دستبهكار‬ ‫شویم و تریبون بسازیم‪ ،‬و فضای انقالبی درست كنیم‪ .‬معمولن عمدی وجود دارد كه چهرههای واقعی حذف‬ ‫شتوند‪ ،‬به همین علت ستیاستتمدارِ واقعی در میدان نداریم‪ .‬اگر فضتا بازتر شتده و امکانات پخش شود و‬ ‫شترایط برای همه برابر باشتد‪ ،‬تمامِ چهرههای ستیاسی عوض میشوند و چهرههای واقعی به میدان میآیند‪،‬‬ ‫همانهایی كه تحصتتتیلكرده و شتتتعوریترند‪ .‬نباید به هوچیگری و بالهت میدان بدهیم‪ .‬وقتی چیزی را‬ ‫میفهمیم باید نستبت به فهمِ خودمان مستئول باشتیم و آنچه را كه یاد گرفتهایم‪ ،‬به بغلدستی و خانوادهمان‬ ‫انتقال دهیم‪ .‬جنگِ شعوری از خانوادهها آغاز میشود؛ بعد واردِ مدارس و دانشگاهها و كوچه و بازار میشود‪.‬‬ ‫بزرگترین انقالب وقتی رخ میدهد كه شعور پخش شده باشد‪ .‬متاسفانه در ایران هیچكس فکر نمیكند و ما‬ ‫از روشنفکران و افراد ملی و مستقل بهرهای نمیبریم و این قشر در حاشیه میپوسند‪ .‬عدهای از روشنفکران‬ ‫همنستلِ من (افرادی كه در دههی هفتاد مطرح و مشتهور شتدند) مزدور شدند‪ ،‬عدهای دیگر معتاد و عدهای‬ ‫هم یا واردِ بازی نشدند و یا از كشور فرار كردند و گوشهنشین شدند‪ .‬فراموش نکنید كه اگر در دههی هفتاد‪،‬‬ ‫فکر‪ ،‬ستینما‪ ،‬فلستفه و ستیاست عوض شد و انقالب سکسی رخ داد‪ ،‬حاصلِ زحمات همان نویسندههاست‪.‬‬ ‫نویسندگانی كه هرگز خود را درگیر هیچ تلویزیون و روزنامهای نکردهاند‪.‬‬


‫‪ | 241‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫جنبش ویداهای موحد‬

‫ستیطرهی فقر و فساد‪ ،‬هجومِ اختالس و وقاحت مذهبی باعث شد كه مردم مشهد در ششم دی ماه قیام‬ ‫كنند و فردای آن روز‪ ،‬ویروس قیام در ستراسر كشور پخش شود‪ .‬حاال دیگر وقت آن رسیده بود كه یک زن‬ ‫به نام «ویدا موحد»‪ ،‬شرم را با فرم و ژانر تازهای به صورت دیکتاتور تُف كند‪ .‬پس حجابش را برمیدارد و به‬ ‫میدان انقالب میرود تا دقیقن در زمان شتتروع قیام فرودستتتان‪ ،‬انقالب حجاب كلید بخورد‪ .‬خیلیها قبل از‬ ‫ویدا در برخی نقاط دیگر روستری از ستر برمیداشتند‪ ،‬اما حركت شان بدل به یک جنبش سراسری یا همان‬ ‫جنبش دختران خیابان انقالب نشد؛ چون اساسن اَكتشان انقالبی نبود‪ .‬آنها بیشتر دست به اعتراضی مدنی‬ ‫زده بودند و بین این دو مقوله فرقی بزرگ وجود دارد كه در ادامه به آن میپردازم‪.‬‬ ‫استتاستتن حجاب همزمان كه معنای پوشتتش میدهد‪ ،‬شتترم و حیا را نیز با خود به همراه دارد‪ .‬در واقع‬ ‫حجابگذار‪ ،‬به نوعی شترمندهست و فریاد میزند كه در برابر مرد‪ ،‬خجالت میكشد‪ .‬البته حکومت میگوید‬ ‫حجاب بگذارید تا در كوچه و خیابان امنیت داشتته باشید و مردها آزارتان ندهند‪ .‬پس در این میان‪ ،‬وظیفهی‬ ‫پلیس چیستتت؟ نیروی انتهامی مگر قاق استتت؟ شتتما كه اینقدر به قدرت نهامی خود در منطقه مینازید‪،‬‬ ‫چطور قادر نیستتید امنیت زنان را در خیابانها تامین كنید!؟ بنابراین مشتکل مال با زن‪ ،‬پوشتتش نیست‪ ،‬بلکه‬ ‫مسئلهی اصلی‪ ،‬بیزینس حجاب است و بر خالف آنچه كه شعار میدهند‪ ،‬امنیت یا ناموس برایشان اهمیتی‬ ‫ندارد و بیشتر‪ ،‬استتتثمار زن به مثابهی یک بردهی جنستتی و اجرای آپارتاید جنستتیتی مطرح استتت‪ .‬آنها‬ ‫میخواهند زن مدام شرمندهی مرد باشد و پرچم و نماد شرم نیز حجاب است‪ .‬به همین خاطر حجابگذاران‬ ‫به عضو جنسی زن‪ ،‬شرمگاه میگویند‪ .‬یعنی جایی را كه حتی به خودشان هستی بخشیده و برای اولین بار از‬ ‫همین دریچه وارد دنیا شتدهاند و عجایب آن را دیدهاند‪ ،‬شرمگاه مینامند‪ .‬این یک غَبن و درد بزرگ بود كه‬ ‫متدام‪ ،‬امثتال ویدا موحد را همراهی میكرد‪ .‬در آن روز بزرگ‪ ،‬ویدا موحد ستتتکویی در خیابان انقالب پیدا‬ ‫میكنتد و حجتاب یتا همتان شتتترمش را مثل یک چیز حال بههمزن‪ ،‬بر ستتترِ چوب میزند و در عینحال‬ ‫شترمگاهش را بر ستر بالهت مذهبی فرود میآورد و بعد‪ ،‬آرام میگیرد؛ زنی آرام وسط خیابان انقالب! حاال‬ ‫همته دارنتد نگتاهش میكنند‪ .‬زنی مثل دریا آرام‪ ،‬اما عمیق و طوفانی‪ .‬چهرهاش را به یاد بیاورید‪ .‬واقعن چه‬ ‫اتفتاقی برایش افتاده بود؟ ویدا مادر بود و بچه داشتتتت‪ ،‬اما عین خیالش نبود كه ده دقیقه بعد دستتتتگیرش‬


‫علی عبدالرضایی | ‪242‬‬

‫میكنند‪ .‬او این قدرت را از كجا آورده و چه چیزی باعث شده بود كه نترسد و این جرات به بقیهی زنهای‬ ‫جنبش دختران خیابان انقالب نیز منتقل شود؟‬ ‫شتناخت و افشتای ستتم جنسی كار مهمیست و مبارزه با آن و حکومتی دینی كه از تبعیض به مثابهی‬ ‫یکی از پایههای ارزشی و هویتی خود دفاع میكند‪ ،‬كار صعبیست‪ .‬بیخود نیست كه روز ششم دیماه‪ ،‬ویدا‬ ‫موحد روستریاش را پرچم میكند و باالی جعبه تقستیم تلفن می ایستد و برای عابران‪ ،‬انقالبش را به اكران‬ ‫میگذارد و به ناگاه پارچهی ستفید را كه عالمت صتلد و تسلیم است‪ ،‬به پرچم طغیان و جنگ علیه تبعیض‬ ‫بدل میكند‪ .‬بیباكی این مادر جوان كه كودكی نوزده ماهه دارد‪ ،‬بستتیار مهم استتت‪ .‬البته جنبش ویداها را با‬ ‫همهی شتتور و هیجانی كه بین مردم و ترستتی كه در رژیم تولید كرده‪ ،‬نباید صتترفن یک حركت ستتمبلیک‬ ‫قلمداد كرد كه فقط به برداشتن حجاب محدود شده‪ ،‬بلکه باید به آزادی و برابری همهجانبهی زن منجر شود‬ ‫و تمام خواستههای برابری مدّنهر باشد و باید مواظب بود كه این جنبش تحت هیچ شرایطی به جنبشی علیه‬ ‫حجاب تقلیل نیابد‪ .‬جنبش ویداها‪ ،‬اعتراضتتیستتت علیه تبعیض جنستتیتی و جامعهای كه فقط تبعیض در آن‬ ‫حکمفرمایی می كند‪ .‬در واقع اقدام ویدا موحد فقط مختد زنان نیستتتت‪ ،‬بلکه تمام نابرابریها مثل تبعیض‬ ‫نژادی‪ ،‬قومی‪ ،‬زبتانی و… را در برمیگیرد‪ .‬به همین دلیل باید كمک كرد تا این حركت فراگیر شتتتود و در‬ ‫چهارچوب تمام مخالفتها حضور داشته باشد‪.‬‬ ‫استتاستتن تمام طیف اصتتالحطلبان به خصتتوص فمنیستتتهای فاطیكماندویی مثل «نوشتتین احمدی‬ ‫خراستتانی» ماموریت دارند كه اَكت و عمل ویدا را صتترفن اعتراضتتی مدنی قلمداد كنند‪ .‬آنها با گاردهای‬ ‫خواجته عمد دارند جنبش دختران خیابان انقالب را اینگونه تعریف كنند تا شتتتکافی بین قیامِ ستتتیاستتتی‬ ‫فرودستتتان و این جنبش به وجود آورند‪ ،‬در حالی كه ویدا موحد یکتنه بدون اینكه بداند یا بفهمد‪ ،‬آن روز‬ ‫خودش انقالبی بود كه وستتط خیابان انقالب آرام گرفته بود‪ .‬من دقیقن همان روز مطلبی نوشتتتم و حركت‬ ‫ویدا موحد را با اعتراض رُزا پاركس آمریکایی قیاس كردم‪ ،‬اما واقعیت این استتت كه حركت ویدا عمیقتر و‬ ‫اساسیتر از عمل رُزا پاركس بود‪ .‬ویدا آن روز یک پرفورمنس هنری خودویژه‪ ،‬آوانگارد و ماندگار را به اجرا‬ ‫درآورد و این حركتت‪ ،‬شتتتروعی تتازه برای ادبیتات و هنر انقالبیستتتت‪ .‬ما در اَكت ویدا موحد ظاهرن با‬ ‫پرفورمنس ستتکوت روبهرو بودیم‪ ،‬اما این ستتکوت در ادامه صتتدای همه را درآورد! چه چیزی در هنر ویدا‬ ‫وجود داشتت كه بدل به یک انرژی واگیردار شد؟ پاسخ نیروی انقالب است كه پتانسیل سیاسی باالیی دارد‪.‬‬ ‫در واقع این پتانسیل سیاسیست كه یک جنبش انقالبی را پدید میآورد؛ جنبش دختران خیابان انقالب‪.‬‬ ‫ویدا با این پرفورمنس‪ ،‬فصل تازهای را در فمنیسم ایرانی شروع كرد‪ .‬پیام او خود اَكت و عمل و انقالب‬ ‫استت‪ .‬او به ستیم آخر زد و دیگِ بزرگِ فمنیستهای مسلمان را كه برای جمع كردن یک میلیون امضا پر از‬ ‫آش فاطمهی زهرا بود‪ ،‬واژگون كرد‪ .‬ویدا یک نفر بود اما چنان انقالبی عمل كرد كه یکروزه بدل به هشتتتاد‬ ‫میلیون نفر شتد‪ .‬ویدا نه امضا خواست‪ ،‬نه بیانیه داد‪ ،‬نه چادربهسرها را با خود همراه كرد‪ ،‬بلکه فقط چادر از‬


‫‪ | 243‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫سر برداشت‪ .‬ویدا آن روز حجاب و شرمش را به میدان انقالب برد و جلوی همه آن را باال آورد؛ باال آوردن‬ ‫به مثابهی انقالب و در بطن خود تغییر كردن‪ .‬او نه تنها روستری‪ ،‬بلکه حجابش را برداشت و این یعنی شرم‬ ‫و شرمگاهش را به صورت ولی فقیه تف كرد! برای همین بعد آرام گرفت‪ ،‬راحت شد و با چهرهای آرام مثل‬ ‫دریا به مردمی كه در ستتاحل انقالب تماشتتایش میكردند‪ ،‬نگاه كرد‪ .‬حاال دیگر انقالب پیروز شتتده بود تا‬ ‫انقالبی بعد از انقالب پدید بیاید؛ قیام فرودستان‪.‬‬ ‫ویتدا یتکتنه انقالب كرده بود‪ .‬او به همانند لیلیث‪ ،‬شتتترم را دور ریخته و به آدم گفت یا برابری یا نه!‬ ‫حضرت آدم هم كه كم آورده بود‪ ،‬پیش خدا رفت و گفت كه لیلیث تمکین نمیكند‪ ،‬خدا هم لیلیث را تهدید‬ ‫كرد و گفت اگر تمکین نکنی‪ ،‬از بهشتتت رانده خواهی شتتد و از این پس در مقام شتتیطان‪ ،‬كاری میكنم كه‬ ‫آینده از تو نفرت و انزجار داشتتته باشتتد‪ .‬اما لیلیث باز شتترم نکرد و به خدا گفت نه و ترجید داد كه بالهت‬ ‫مذهبی قرنها او را شیطان بنامد و در مراسمی مثل ح به طرفش سنگ پرتاب كند‪ .‬ویدا آن روز خودِ لیلیث‬ ‫بود كه دوباره جلوی خدایِ مذهب و مذهبی ایستتاد و پیروز شتد‪ ،‬ایستاد و جنبش بزرگی به راه انداخت تا‬ ‫تاریخ مدام از او یاد كند‪.‬‬ ‫خیلیها در طول قیام فرودستان مدام میگفتند كه قیام رهبر ندارد‪ .‬آنها احمق بودند‪ .‬چطور قیامی بدون‬ ‫رهبر میتوانتد آنهمه فراگیر شتتتود!؟ یکی از رهبران مهم این قیام‪ ،‬خودِ ویدا موحد بود‪ .‬عمل و پرفورمنس‬ ‫ویدا یک ایدهی انقالبی بود و قیام ما را به مثابهی یک ایده رهبری كرد‪ .‬ویدا آن روز پرفورمنستتی را با موكد‬ ‫كردن اندروژنی به اجرا درآورد‪ .‬او در میدان انقالب‪ ،‬از انقالب جنسیتزُدایی كرد‪ .‬دیگر نباید مرد یا زن مهم‬ ‫باشتد‪ .‬وی با موكد كردن انستان و انسانیت و با كار بزرگش از همه خواست كه انسان را رعایت كنند و این‬ ‫ایدهی مركزیِ قیام فرودستتان استت‪ .‬خواستته ی اصلی مردم در قیام فرودستان‪ ،‬رعایت انسان و مفاد حقوق‬ ‫بشتر در ایران بود و آنها می خواستند انسانی زندگی كنند‪ .‬مسلمن چنین توقعی را یک حکومت ضدّ بشری‬ ‫نمیتواند برآورده كند‪ .‬ویدا حجاب را برداشتتت تا دیواری كه ایدئولوژی مذهبی بین زن و مرد بنا كرده بود‪،‬‬ ‫فرو بریزد‪ .‬پیام انقالبی ویدا به زنها این بود كه دیگر خجالت كشتیدن از مردان كافیست و نیازی به حُجب‬ ‫و حجاب نیستتت! مذهب به زنی كه ستتوال یا اعتراض كند و حقش را بخواهد‪ ،‬دریده و خیرهستتر میگوید‪.‬‬ ‫حجاب فقط پوشتش نیست‪ ،‬شما اگر چادر داشته باشی و به ملّا اعتراض كنی‪ ،‬باز هم بیحجاب و دریدهای!‬ ‫در واقع مشتکل مال پوشتش تو نیستت‪ ،‬بلکه حُجب و شترم توست‪ .‬مال میخواهد زن را به صیغهی مردی‬ ‫دربیاورد و پولش را بگیرد‪ .‬در واقع او جاكشی شرعیست كه با عقد و صیغه و امثالهم تجارت میكند‪.‬‬ ‫معمولن در روستپیخانه‪ ،‬جاكشها زنانی را كه اجازه نمیدهند حقشتان خورده شتود‪ ،‬تحمل نمیكنند‪.‬‬ ‫آنها روستتپیِ مهلوم و شتترمنده را ترجید میدهند‪ ،‬چون بیشتر میتوانند استتتثمارش كنند‪ .‬زن وستتیلهی‬ ‫بیزینس مالهاستتت‪ ،‬برای همین نمیخواهند او اعتراض كند و تمام ستتعیشتتان بر این استتت كه او را مدام‬ ‫شتترمنده و خجل نگه دارند و مهم برای آنها حجاب یا همان درجهی شتترمندگی اوستتت‪ .‬زنی كه حجاب‬


‫علی عبدالرضایی | ‪244‬‬

‫نداشته باشد‪ ،‬فریاد میزند كه با مرد برابر است و حقوقش نصف مرد نیست و دیگر از او شرم نمیكند‪ .‬ویدا‬ ‫آن روز در خیابان انقالب وقتی حجابش را برداشتتت‪ ،‬دید كه دیگر نصتتف مرد نیستتت و به آزادی و برابری‬ ‫رسیده و یکتنه در انقالب‪ ،‬انقالب كرده و همین عامل باعث آرامش او شد و چنان اساسی جنگید كه ناگهان‬ ‫به صتلدِ درون رستید‪ .‬در واقع ویدا استطورهی قیام فرودستان شد‪ ،‬پس حركتش صرفن یک اعتراض مدنی‬ ‫نبود‪ ،‬بلکه اقدامی انقالبی و شتتدیدن ستتیاستتی بود كه ریزوموار تکثیر و باعث شتتد كه لشتتکری از ویداهای‬ ‫موحد در خیابان روی سکوها‪ ،‬شرمشان را روی صورت ولی فقیه تُف كنند‪.‬‬ ‫بهراستتی چه اتفاقی افتاده كه اصتالحطلبان نمیخواهند جنبش ویداها سیاسی جلوه كند و مدام توضید‬ ‫میدهند كه حجاب‪ ،‬هویت اصلی انقالب اسالمیشان نیست؟ آنها میخواهند فقط به وجه اجتماعی جنبش‬ ‫زنان توجه شتود و تمام تالششتان را میكنند تا این حركت‪ ،‬جنبشتی ستیاستی تلقی نشود‪ .‬اما چرا؟ مسئله‬ ‫كاملن مشتخد است‪ .‬تمام كسانی كه مثل جالئیپور حرف از جنبشی اجتماعی میزنند‪ ،‬اوایل انقالب زنها‬ ‫را مجبور میكردند كه حجاب داشتتته باشتتند‪ .‬عجیب استتت افرادی كه پونز در پیشتتانی زنان بدحجاب فرو‬ ‫میكردند یا چماق به دستت در خیابانها به دنبال چنین زنانی میگشتتند‪ ،‬حاال مقاله مینویسند كه در اسالم‬ ‫نباید حجاب اجباری باشتتد و این مستتئله جزء هویت انقالب ما نیستتت و موضتتوعی تحمیلیستتت و حتی‬ ‫خمینی هم به حجاب اجباری اعتقادی نداشتت‪ .‬در حالیكه انقالب استالمی با شترم‪ ،‬پوشش و تبعیض آغاز‬ ‫شتد‪ .‬چرا آنها سعی میكنند این جنبش سیاسی خوانده نشود؟ چرا میخواهند همهچیز آرام باشد؟ چرا فکر‬ ‫میكننتد با آرامش و التماس از قدرت میتوان حقوق زنان را مطالبه كرد؟ چهل ستتتال استتتت همین كار را‬ ‫میكنند و مردم را با چانهزنی از باال فریب میدهند‪ .‬قیامی رخ داده و سرتاسری شده و همه را ترسانده است‪.‬‬ ‫نباید مستئله فقط حجاب باشتد‪ ،‬چون همین حاال در خیابانهای تهران پوشتتش مثل سابق نیست‪ .‬پشت این‬ ‫پوشتتش‪ ،‬انقالبی دیگر نهفته استتت‪ .‬مستتئلهی اصتتلی و مهم كه باید به مالها تحمیل كرد تا آن را قبول كنند‪،‬‬ ‫برابری بین زن و مرد استت‪ .‬در حال حاضتر نیز شتما میتوانید روسری خود را بردارید چون اتفاق خاصی‬ ‫نمیافتتد‪ .‬اَكتت انقالبی ویتدا از قیتام فرودستتتتتان انرژی میگیرد‪ .‬اگر همین حركت در زمان دیگری اتفاق‬ ‫میافتاد‪ ،‬چنین شتتور انقالبی ایجاد نمیكرد‪ .‬در اصتتل آتش و پتانستتیل این عمل را قیام فرودستتتان شتتعلهور‬ ‫میكند و شتما میبینید كه جنبش ویداها بخشی از بدنهی آن قیام را تشکیل میدهد‪ .‬ویدا انقالب جدیدی را‬ ‫بته وجود آورد و آن را همگتانی كرد‪ .‬یکی از زیرمجموعههای مهم قیام فرودستتتتان‪ ،‬جنبش دختران خیابان‬ ‫انقالب استتتت‪ .‬چون حركتتت ویتتدا از درخواستتتت مهم بخش بزرگی از مردم ایران حرف می زنتتد‪ ،‬پس‬ ‫ستیاستیستت‪ .‬زن‪ ،‬زندگی را میستازد و اگر او افسرده باشد‪ ،‬تمام اجتماع را افسردگی فرا خواهد گرفت و‬ ‫فضایی كه االن در ایران وجود دارد‪ ،‬فضای افسرده و غمگین است‪ .‬اصالحطلبان طبق معمول دارند با كلمات‬ ‫و مفاهیم بازی میكنند و با استتتتفاده از تکنیک فروكاهندگی‪ ،‬از بارِ مفهومی واژهها میكاهند‪ .‬حجاب عملن‬ ‫بستتتر آن حکومت را میستتازد و آحاد و طیفهای مردم جامعه را تفکیک و طبقهبندی میكند‪ ،‬به طوری كه‬


‫‪ | 242‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫شتما میتوانید جامعه را به بیحجاب و باحجاب تقسیم كنید‪ .‬اساسن چرا مرد حجاب ندارد و دین هرگز از‬ ‫حجاب مردان حرفی نمیزند؟ چون میخواهد زنان را محدود كند و توی سرشان بزند و به آنها نصفِ مرد‬ ‫بودن را تحمیل كند‪ .‬اجتماعی كه انسان در آن خود را نصف دیگری ببیند‪ ،‬بیمار است‪ .‬ما این بیماری را طی‬ ‫این چهل سال به چشم دیدیم‪ .‬ایران به سمت نابودی میرود‪ ،‬به طوری كه افسردگی سراسری شده و شادی‬ ‫در آن غیبت دارد‪ .‬عجیب استت در كشتوری كه از لحا ستیاستی و اجتماعی فل شتده‪ ،‬كسانی هستند كه‬ ‫میگویند جنبش ویداها ستیاستی نیست‪ .‬این موضوع‪ ،‬عدم درک آنها را نشان میدهد‪ .‬البته این فقط مشکل‬ ‫اصتالحطلب ایرانی نیست‪ ،‬بلکه اصولگراها و بیت رهبری نیز این مشکل را دارند؛ چون به واقعیت حركت‬ ‫انقالبی نستل جدید واقف نیستتند‪ .‬در ایران ستالهاست كه یک انقالب جنسی آغاز شده و در حال حركت‬ ‫استت و چندین زیرمجموعه دارد مثل انقالب ستکسی‪ .‬دیگر آن شرم و ریاكاری و اخالق اسالمی‪-‬سنتی كه‬ ‫در نسلهای گذشته بود‪ ،‬در جامعه حکمفرما نیست‪ .‬خواستهها و مطالبات نسل جوان فقط محدود به حجاب‬ ‫و پوشتش نمیشتود‪ .‬نستل تازه میخواهد آزادی در همهی امور را داشته باشد‪ .‬آنها در حماقت كامل بهسر‬ ‫میبرند كه هنوز این نستل را كاملن درک نکردهاند و نفهمیدهاند كه این نسل‪ ،‬تفکر و ادبیات خاص خود را‬ ‫دارد‪ .‬البته این فقط مشتتکل حکومت نیستتت‪ ،‬بلکه جناحهای ستتیاستتی هم دركی از این انقالب ندارند و تا‬ ‫بخواهند بفهمند چه اتفاقی افتاده‪ ،‬ستکان را به طور كامل از دست خواهند داد‪ .‬مسئله این است كه ما باید به‬ ‫شکل علمی بتوانیم انقالب ویداها را گسترش دهیم‪ ،‬و این حركت را محدود به مطالبهی حق انتخاب پوشش‬ ‫نکنیم‪ ،‬چون حکومت خیلی راحت میتواند عقبنشتتینی كند؛ مثل اتفاقی كه در خیلی از كشتتورها افتاد‪ .‬بهتر‬ ‫است تاكید ما بر مسئلهی زن باشد‪ .‬فمنیسم واقعی باید در ایران كلید بخورد و من نقطهی آغاز آن را حركت‬ ‫ویدا موحد میدانم‪ .‬در واقع هرچه كه تاكنون در ایران رخ داده‪ ،‬پرستتتتش مرد بود‪ ،‬به نحوی كه حتی اغلب‬ ‫فمنیستتها خود به نوعی ضتدّ زن بودند‪ ،‬از جمله همین نوشین خراسانی كه با طرح فمنیسم دینی‪ ،‬دو چیز‬ ‫كاملن متضتاد را در كنار هم قرار داد‪ .‬دین استاسن ضدّ زن است‪ ،‬چون میگوید حقوق زن نصف مرد است‪.‬‬ ‫اما حاال یک زن‪ ،‬انقالبی را رهبری میكند‪ .‬ویدا نه تنها نصتف یک مرد نیست‪ ،‬بلکه تمام مردها و زنهاست؛‬ ‫یک زن به مثابهی یک انقالب‪ .‬اینجاستتتت كه فمنیستتتم ایرانی‪ ،‬معنای واقعی خود را پیدا میكند‪ ،‬پس باید‬ ‫برایش فلستفهستازی كرد و ستناریوی تازهای را نوشت و دربارهی نوع تیپ ویدا یا میمیک فوقالعاده زیبای‬ ‫چهرهاش فکرپردازی كرد‪ .‬شما حس پیروزی ویدا را كاملن میبینید‪ .‬پلیس به جانش میافتد اما او هنوز آرام‬ ‫استتت‪ .‬آرامش او بیانگر شتتعور باالی زن ایرانیستتت كه دیگر از تبعیض به ستتتوه آمده و از مال و بالهت و‬ ‫كثافت كاری خستته شتده‪ .‬كار او یک شتعر بزرگ بود‪ .‬ما به نوعی فردیت آنارشتتیستی را در دختران خیابان‬ ‫انقالب میبینیم‪ .‬آنها بدون قرار قبلی و برنامهریزی شده‪ ،‬اعتراض و فردیت خودشان را به اكران میگذارند‪.‬‬ ‫این بُعد فردی حركت آنهاست‪ ،‬اما از طرفی جنبششان همگانی نیز هست‪ ،‬چون فرم اجرا و مدلی كه از آن‬ ‫تبعیت میكنند‪ ،‬یکیستت‪ .‬آنها در زمانها و مکانهای مختلف روستریشان را درآورده و بر سر تکه چوبی‬


‫علی عبدالرضایی | ‪241‬‬

‫میآویزند‪ ،‬اما اگر همهشتتان را كنار یکدیگر بگذاریم‪ ،‬چون از فرمت و ژانر مشتتخصتتی پیروی میكنند‪ ،‬یک‬ ‫حركت گروهیستت كه انقالبی نومدرنیستتی و پستمدرن را شکل میدهد و این مسئلهایست كه هیچكس‬ ‫به آن توجه نمیكند‪ .‬چگونه میتوان این پروستتهی درزمانی را بدل به یک پروستتهی همزمانی كرد؟ آیا باید‬ ‫جنبش را ادامه داد یا بدل به جنبشتتی دیگر كرد؟ این چیزیستتت كه زنهای فمنیستتت یا اعضتتای شتتورای‬ ‫همتاهنگی بتاید به آن توجه كنند و چهارچوب دیگری به آن بدهند‪ .‬ما باید جلوی تلفات بیشتر را بگیریم‪.‬‬ ‫تکتک زنانی كه با سترِ نترس ریسک میكنند‪ ،‬مقدساند و سرمایههای انقالب محسوب میشوند و نباید از‬ ‫دستتتت بروند‪ .‬اینها مجموعه بحثهایی هستتتتند كه باید به آنها فکر كنیم‪ .‬مثلن از این به بعد اگر خانمی‬ ‫میخواهد اعتراض كند‪ ،‬كافیستتت ایدهاش را با چند نفر در میان بگذارد تا دستتتهجمعی عمل كنند‪ .‬معمولن‬ ‫نیروهای ستركوبگر دو یا سه نفر بیشتر نیستند‪ ،‬بنابراین اگر جمعیتی پانزده نفره داشته باشید‪ ،‬میتوانید به‬ ‫راحتی با آنها برخورد كنید‪ .‬دیگر وقت آن رستتیده كه نیروی انتهامی از مردم بترستتد و بستتیجیها نقاب به‬ ‫چهره بزنند‪ .‬حاال باید این ترس را ستراسری كرد‪ .‬جریانات جذابی در ایران در حال شکلگیریست و نباید‬ ‫به اصتالحطلبان اجازه داد تا رهبری را در دست بگیرند و این گونه خط خود را دنبال كنند‪ .‬باید قدرت را از‬ ‫آنها ستلب كرد‪ .‬شتورای هماهنگی باید بخشتی را به زنان اختصاص دهد تا فکرپردازی كنند و سناریوهای‬ ‫تازه بنویستتتند و از این نیروی بزرگ انقالبی به خوبی بهره ببرند و اجازه ندهند این حركتهای بزرگ كه با‬ ‫صترف هزینههای هنگفت شتکل میگیرند‪ ،‬كوچک تلقی شوند‪ .‬مشکل فقط روسری نیست‪ .‬در حال حاضر‬ ‫حجاب به آن شکلی كه جمهوری اسالمی میخواهد‪ ،‬وجود ندارد و آنها مثل خیلی زمینههای دیگر‪ ،‬در این‬ ‫بُعد نیز شتکستت خوردهاند‪ .‬در واقع رژیم جمهوری اسالمی در همه ی ابعاد مغلوب و بدل به جسدی مرده‬ ‫شتده‪ ،‬در ایران جنازهی یک ایدئولوژی وجود دارد كه دچار مرگ مغزی شتتده و در انتهار تشتتییع است‪ ،‬اما‬ ‫اصالحطلبان با كارهایشان باعث به تاخیرافتادن این تشییع جنازه میشوند؛ چون اگر یک انقالب اساسی در‬ ‫ایران اتفاق بیفتد‪ ،‬دستتشان رو میشود‪ .‬مشکل فقط اصالحطلبان نیستند و بسیاری از جناحهای دیگر مانند‬ ‫تودهایها نیز دستشان به خون مردم آلوده است‪ .‬آنها هم نمیخواهند در ایران انقالب اتفاق بیفتد و صرفن‬ ‫جای بازیگران عرصتهی سیاسی را عوض میكنند‪ .‬در حالی كه نسل تازه چنین نیستند‪ .‬آنها خواهان انقالب‬ ‫جنستیاند‪ .‬نوع روابط دختران و پستتران نستل تازه دیگر جنستتیتی نیستتت و به ستمت اندروژنی رفته‪ ،‬آنها‬ ‫مسئلهی سکس را بین خودشان حل كردهاند و در حال حاضر ذهن ها نسبت به قبل خیلی آزادتر شده است‪.‬‬ ‫اما در نسل ما اینطور نبود‪ .‬چند دهه پیش من را یک عصیانگر میخواندند در حالی كه وقتی به غرب آمدم‪،‬‬ ‫دیدم كه من فردی طبیعی و عادی هستتتم‪ .‬من فقط فرزند زمان بودم و در دههی هفتاد در ایران راحت رفتار‬ ‫میكردم‪ ،‬اما حتی عادیترین اَكت شعری من بدل به یک چیز غیرطبیعی می شد و همه از آن حرف میزدند‪.‬‬ ‫من عادی بودم اما كارهایم برای فرهنگچیان عجیب و غریب بود‪ .‬رفتارهای من شتتتبیه یک زندگی معمولی‬ ‫در غرب بود‪ .‬آن مدل زندگی در آن زمان تابو بود اما حاال در ایران همهگیر شتده است‪ .‬تابو بودن این مسئله‬


‫‪ | 241‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫به خاطر عملکرد روشتتنفکری مذهبیستتت‪ .‬مذهب همهجا را فراگرفته و حتی اگر انقالب چپها نیز پیروز‬ ‫میشتتتد‪ ،‬باز هم پای مذهب در میان بود‪ .‬در واقع مذهب افیون ماستتتت و نه تنها فقط محدود به اعتقادات‬ ‫شتخصی افراد نمیشود بلکه بر همهچیز سایه انداخته است‪ .‬حال وقتش شده تا ما تکلیفمان را با رفتارهای‬ ‫مذهبی روشتن كنیم‪ .‬این بدان معنا نیستت كه ضدّ مذهب شویم‪ .‬عدهای مسیحی اند و برخی بودایی‪ .‬اساسن‬ ‫انگلیس یا آمریکا‪ ،‬كشتورهایی مذهبی هستتند و مردم مشکلی با این مسئله ندارند و زندگی خود را میكنند‪.‬‬ ‫نباید مذهب را وارد حیطههای اجتماعی كنیم‪ ،‬زیرا همین دخالت دادنهاست كه جامعه را مریض و تکبُعدی‬ ‫میكنتد و زنتدگی و تنوع را از آن میگیرد‪ .‬برای همین استتتت كته نستتتل جدید دیگر ریاكاری و دور را‬ ‫برنمیتتابتد‪ .‬البتته این بحتث زوایا و اطراف بستتتیاری دارد كه میتوان بیشتر به آن پرداخت‪ .‬بستتتیاری از‬ ‫چالشهای فرهنگی در ایران قابل طرح نیستتتند‪ ،‬اما در شتتورای هماهنگی میتوان دربارهشتتان حرف زد‪ .‬در‬ ‫رابطه با نامیدهها‪ ،‬نامگذاریها و زبان بستتتیار میتوان فکر كرد‪ .‬در كل قیام ویدا تمام اینها را دربرمیگیرد و‬ ‫اَكت انقالبیاش را میتوان به چند بخش مدنی‪،‬سیاسی‪ ،‬فرهنگی و‪ ...‬تقسیم كرد‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪244‬‬

‫رفراندم‪ ،‬طرحی علیه قیام دیماه‬

‫طی روزهای اخیر هر وقت از من دربارهی رفراندم ستوال میشتد‪ ،‬ستعی میكردم با چشمپوشی یا یک‬ ‫جواب خالصتته از كنارش رد شتتوم‪ ،‬چون میدانستتتم توطئهای در كار استتت و پرداختن به آن یعنی آب در‬ ‫آسیاب دشمن ریختن‪ .‬اما حاال تمام رسانههای داخلی و خارجی‪ ،‬بهخصوص شبکهی بیبیسی بحث رفراندم‬ ‫را مطرح میكنند و این ستیاست را پیش میبرند‪ ،‬در نتیجه نمیتوان مقابل چنین اقدامی سکوت كرد‪ .‬مطالبی‬ ‫هم كه علیه رفراندم نوشته شده در حد شعار باقی مانده؛ مثلن به مسئلهی توطئه توجهی نشده و اگر اشارهای‬ ‫به آن كردهاند‪ ،‬تحلیلی ارائه ندادهاند و به زوایای آن نپرداختهاند؛ در واقع رفراندم علیه قیام فرودستان است و‬ ‫من سعی میكنم با توجه به سه قرائتی كه از رفراندم وجود دارد‪ ،‬علت توطئه بودن آن را نشان دهم‪.‬‬ ‫اولین قرائت دربارهی رفراندم مربوط به رضتتا پهلویستتت كه ستتالهاستتت آن را تکرار میكند و هرگز‬ ‫كاری از پیش نبرده‪ ،‬چون تصتور اینكه خامنهای تمام زندانیها را آزاد كند و مردم جشتن شتادی بگیرند‪ ،‬با‬ ‫هیچ حستاب و كتاب و آمار و احتماالتی تطابق ندارد و جز رویابافی نیست‪ .‬پهلوی چند سال است دربارهی‬ ‫رفرانتدم بیتانیه میدهد و فقط بعد از قیام فرودستتتتان راجع به آن تاكید نکرده‪ ،‬و البته من علیرغم مخالفت‬ ‫شتدید با او‪ ،‬به این مستئله نمیپردازم؛ زیرا مثل كارهای افراد دیگر فرصتطلبانه نیست و نمیتوان گفت كه‬ ‫این كار را برای تضعیف قیام فرودستان انجام داده است‪.‬‬ ‫اما قرائت دوم به سخنرانی حسن روحانی كه در روز بیست ودو بهمن برگزار شد‪ ،‬مربوط میشود‪ .‬او در‬ ‫آن روز بحث رفراندم را پیش كشتید و حتی اعالم كرد در حال نوشتن الیحهای در این باره است و بهزودی‬ ‫آن را در اختیار مجلس خواهد گذاشتت‪ .‬روحانی در مواجهه با قیام دی ماه گفت قانون اساسی معیار ماست‬ ‫و هر كستی آن را قبول داشتته باشتد‪ ،‬انقالبیستت‪ .‬او معتقد است كه قانون اساسی بنبستها را برداشته و‬ ‫ظرفیت زیادی دارد و اگر ستر موضوعی مشکل ایجاد شود باید به اصل پنجاهونه قانون اساسی مراجعه كنیم‬ ‫كه میگوید‪:‬‬ ‫«در مستتائل بستتیار مهم اقتصتتادی‪ ،‬ستتیاستتی‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی‪ ،‬اعمال قوهی مقننه میتواند از راه‬ ‫همهپرستی و مراجعهی مستتقیم به آراء مردم صورت بگیرد» بعد هم تاكید میكند كه «درخواست مراجعه به‬ ‫آراء عمومی باید به تصویب دو سوم از مجموع نمایندگان مجلس برسد‪».‬‬


‫‪ | 249‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫در واقع روحانی در نهایت حیلهگری با طرح رفراندم میخواستتتت به چند هدف برستتتد‪ ،‬اولین هدف‬ ‫جلب توجه رستتانهها به ستتمت خودش بود‪ ،‬طوری كه بعد از آن دیگر دربارهی قیام فرودستتتان ننویستتند یا‬ ‫كمتر به آن توجه بکنند و از این جهت هم موفق بود؛ زیرا بعد از ستتتخنرانی دیدیم كه رستتتانههای داخل و‬ ‫خارج دیگر توجهی به آزادی زندانیان قیام نکردند‪.‬‬ ‫دوم اینكه میخواستتت مردم ناراضتتی را كمی آرام كند و معترضتتان قیام فکر نکنند آنهمه تلفات برای‬ ‫هیچ و پوو بود و در اصتل ستعی داشتت از شتدت نگرانیشتان بکاهد‪ ،‬از این جهت هم رضایتِ بخشی از‬ ‫معترضان غیرشعوری را جلب كرد‪.‬‬ ‫در وهلتهی ستتتوم روحانی از این طریق‪ ،‬به رقبایش در داخل نهام غلبه كرد و نشتتتان داد كه از رقیبان‬ ‫اصالحطلب و اصولگرایش بیشتر به درد دیکتاتوری میخورد‪ ،‬چون حیلههای استمرارطلبان و اصولگراها‬ ‫مطلقن كارساز نبود‪ .‬تازه روحانی با طرح رفراندم میتواند عنوان كند كه مردم با نهارت استصوابی مخالفند‬ ‫و نیازی نداریم كه شتتورای نگهبان صتتالحیت كاندیداها را تایید بکند؛ و اینگونه به جنگ یکی از مخالفان‬ ‫حکومتی خودش (جنتی) می رود و بتتا این گتتارد‪ ،‬مردم معترض را هم كمی آرام می كنتتد‪ .‬مردم در قیتتام‬ ‫فرودستان با شعار «مرگ بر خامنهای» نشان دادند كه حکومت والیت فقیه و در اصل كل نهام را نمیخواهند‪.‬‬ ‫اما آیا روحانی میتواند با رفراندم این مشتتکل را حل كند؟ آیا اصتتل پنجاهونه قانون استتاستتی این ظرفیت را‬ ‫دارد؟ این اصتتتل دربارهی اختالف نمایندههای مجلس یا قوهی مقننه میگوید‪ ،‬آن هم دربارهی اختالفاتی كه‬ ‫در درون نهام اتفاق میافتد‪ ،‬نه تغییر ساختار سیاسی یا نوع حکومت! پس روحانی با طرح رفراندم نمیتواند‬ ‫و نمیخواهد كه مشتتکل مردم را حل كند‪ .‬او از این طریق فقط رقبایش را كنار میزند تا شتتانس رهبریاش‬ ‫بعد از مرگ خامنهای بیشتر بشود‪ .‬گیرم كه روحانی بخواهد دربارهی تغییر حکومت رفراندم برگزار كند‪ ،‬آیا‬ ‫دو ستوم از نمایندههای مجلس كه اغلب دستتنشتاندهی خامنهای هستند‪ ،‬به این طرح رای مثبت میدهند؟‬ ‫بعید است! اما بیایید فرض كنیم كه دو سوم از نمایندههای مجلس به او رای مثبت دادند‪ ،‬آیا شورای نگهبان‬ ‫یعنی شخد جنتی زیر بار تصویب و تایید این طرح مجلس می رود؟ باز هم بعید است! پس هدف روحانی‬ ‫چیزی نبوده جز تعویق قیام و انقالب مردم و آب پاشیدن روی آتشی كه در خیابانهای ایران برپا شده است‪.‬‬ ‫از طرفی مردم اعتراضشان سیاسی بود‪ ،‬در حالی كه روحانی میخواهد یک مشکل حقوقی را حل كند‪ .‬مردم‬ ‫خود حکومت را نمیخواهند و روحانی اگر خیلی موفق باشتتتد و بتواند از هفتخوان رستتتتم بگذرد‪ ،‬فقط‬ ‫میتواند جزئی كوچک از موانع دمکراسی را بردارد‪.‬‬ ‫در ستال پنجاهوهفت مردم شتعار میدادند «ما میگیم شاه نمیخواییم‪ ،‬نخستوزیر عوض میشه» حاال‬ ‫هم با طرح رفراندم همان بازی و توطئه تکرار میشتتود‪ ،‬در واقع تاریخِ دیکتاتورها عرصتتهی تکرار استتت‪.‬‬ ‫متاسفانه طرح ضد مردمی حسن روحانی موفق بود‪ ،‬چون به بیشتر اهدافش رسید و بعدها همهی مطبوعات‬ ‫فارسی درون و بیرون كشور‪ ،‬در نهایت كمهوشی به رفراندم پرداختند و قیام دی ماه كاملن به حاشیه رفت و‬


‫علی عبدالرضایی | ‪222‬‬

‫تازه بعد از ستخنرانی روحانی‪ ،‬قرائت سوم رفراندم هم تکرار شد و پانزده نفر با ارائهی بیانیهای در این باره‪،‬‬ ‫پروژه را بهطور كامل به اجرا رساندند و رسانههای ایران و برونمرزی باز در نهایت كمهوشی آن را انعکاس‬ ‫دادند و یک طرح احمقانه و غیر قابل اجرا را بدل به مسئلهی روز كردند تا بهرهبرداری خودشان را بکنند‪.‬‬ ‫مثلن در جمع امضاكنندهها سیزده اصالحطلب میبینیم كه ظاهرن حاال مخالف اصالحطلبیاند‪ ،‬در حالی‬ ‫كه دانستته و ندانستته اصتالحطلبانِ به حاشتیه رفته را دوباره به میدان احضار میكنند‪ .‬اگر توجهی به بحث‬ ‫میزگرد تلویزیون بیبیستتتی بکنید‪ ،‬میبینید كه با دعوتِ یکی از منفورترین تودهایها یا اكثریتیهای ستتتابق‬ ‫یعنی «فرخ نگهدار» و اصتتالحطلب دیگری به استتم «ملیحه محمدی» به عنوان مخالف رفراندم‪ ،‬و «محستتن‬ ‫مخملباف» (كه هر ستال یک ستاز میزند و مطلقن ثبات ستیاستی ندارد) و «حستن شریعتمداری» به عنوان‬ ‫امضتاكنندههای رفراندم‪ ،‬هیچ هدفی را دنبال نمیكند‪ ،‬جز احیای دوبارهی اصالحطلبان‪ .‬این چهار نفر طوری‬ ‫از پایگاه مردمی استتتمرارطلبان حرف میزنند كه انگار قیام فرودستتتان اتفاق نیفتاده و شتتعار «اصتتالحطلب‬ ‫اصتولگرا‪ ،‬دیگه تمومه ماجرا» اصلن به گوششان نخورده است‪ .‬فرخ نگهدار در این برنامه رذالت را به حد‬ ‫اعال رستاند و وكیل مدافع خامنهای نیز شتد‪ .‬مخملباف هم با تیکه انداختن به رضا پهلوی عمد داشت كه به‬ ‫طرز ابلهانهای‪ ،‬او را به عنوان تنها آلترناتیو برای حکومت بعدی نشان بدهد و آزادیخواهان واقعی را از این‬ ‫طریق بترستاند‪ ،‬طوری كه فکر كنند اگر دیکتاتور خامنهای برود‪ ،‬دوباره حکومت دست شاه میافتد‪ .‬تازه اگر‬ ‫این هدف را نداشتت‪ ،‬الاقل نشتان داد از كمترین هوش ستیاسی برخوردار نیست‪ .‬ملیحه محمدی هم اصلن‬ ‫نفهمیدم چرا به عنوان مخالف به میزگرد دعوت شتتده بود‪ ،‬چون به نهر میرستتید لحههشتتماری میكند به‬ ‫آغوش اصتالحطلبان برگردد‪ .‬خالصته اینكه تمام تالش بیبیسی بازگرداندن استمرارطلبان از حاشیه به دل‬ ‫صتحنه بود‪ .‬هر دو قرائت از رفراندم فقط یک هدف استاستی را دنبال میكنند و آن خاموشی و به فراموشی‬ ‫سپردن قیام فرودستان است‪ .‬از این جهت طرح رویایی رفراندم كه طبق هیچ حساب و كتابی اتفاق نمیافتد‪،‬‬ ‫فقط علیه قیام فرودستتان مطرح شتده و یک زنگ خطر بزرگ است و اگر غافل بشویم‪ ،‬همهی دستاوردهای‬ ‫قیام دی ماه بر باد میرود و دوباره باید منتهر انتخابات بنشتتینیم تا مردم در ستتال ‪ 1422‬باز بروند و به «علی‬ ‫الریجانی» پاسدار رای بدهند و در نهایت رییسجمهورش كنند‪.‬‬ ‫همانطور كه در شتروع گفتم من تا االن اكراه داشتم دربارهی سه قرائت غیر قابل اجرای رفراندم حرف‬ ‫بزنم‪ ،‬چون شتک نداشتم جز رویابافی و آب ریختن به آسیاب خامنهای‪ ،‬هیچ هدفی را دنبال نمیكند‪ .‬ما باید‬ ‫برای آخرین بتار یتاد بگیریم كته فریتب بتازیهتای رژیم را نخوریم و بتازی خودمان را بکنیم و حکومت‬ ‫دیکتاتوری را وادار كنیم در میدان ما بازی كند‪ .‬از این جهت باید هر چه زودتر شتتتورای هماهنگی انقالب‬ ‫تشتکیل شتود تا با اتخاذ استتراتژی و ستازماندهی مناسب‪ ،‬بازی ما را طرح كند و حکومت خامنهای را در‬ ‫شترایطی قرار دهد كه پاستخگوی بازی ما باشد‪ .‬متاسفانه آتش بار فکری دشمن هر روز یک توطئه و كاالی‬ ‫فکری تازه را توی ویترین میگذارد و فقدان تریبون باعث شتده كه صتدای ما به گوش مردم نرسد‪ .‬لعنتیها‬


‫‪ | 221‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫حتی در كانالهای پرجمعیت تلگرامی هم نفوذ كردند‪ ،‬طوری كه اغلب‪ ،‬هدفشان آگاهسازی مردم نیست‪ .‬تا‬ ‫االن اینهمه در مخالفت با رفراندم نوشتند‪ ،‬اما ندیدم كه حتی یک نفر اهداف آنها را برمال كرده باشد‪.‬‬ ‫متاستفانه بستیاری از گروههای مخالف رژیم‪ ،‬یعنی احزاب و روشنفکران و نویسندگان شعوری‪ ،‬هنوز‬ ‫نفهمیدهاند كه در حال ستتپری كردن چه دورهی تاریخی مهمی هستتتیم و اگر غافل شتتویم از چاله در چاه‬ ‫میافتیم و به تمام قربانیان و زندانیان قیام فرودستتان خیانت كرده و عملشتان را بیپاسخ میگذاریم و حتی‬ ‫ممکن استت دستتاوردهای قیام فرودستتان نیز از بین برود‪ .‬آتشبار دشتمن قدرتمند است زیرا مطبوعات و‬ ‫رسانههای برونمرزی را در اختیار دارد‪ .‬معمولن تلویزیونها افرادِ متعلق به خود رژیم را دعوت میكنند‪ ،‬اگر‬ ‫هم از درون رژیم نباشتند‪ ،‬آدمهای محافهه كار و كنسرواتیوی هستند‪ .‬وقتی هم شخصی مخالف رژیم باشد‪،‬‬ ‫ستتریع میگویند او زیادی خشتتن و رادیکال استتت و تند حرف میزند و ستتعی دارند او را وارد بازیهای‬ ‫اخالقی كنند؛ اما در اصتل بازی آنها اخالقی نیست‪ ،‬بلکه خائنانه و غیر مسئوالنه است‪ .‬به نهر من هر كسی‬ ‫میتواند یک تریبون و عنصر آگاهسازی باشد‪ ،‬دقیقن تکتک حرفهایی كه زدم اتفاق افتاد و در آینده طوری‬ ‫بروز پیدا میكند كه شتما متوجه میشتوید چگونه سعی دارند قیام فرودستان را خاموش كنند‪ .‬ما با توطئه و‬ ‫حیله طرفیم و باید كاملن بههوش باشتتیم و اگر گوشبهزنگی دینامیک نداشتتته باشتتیم‪ ،‬آنها مجددن مردم را‬ ‫فریتب میدهنتد و انقالبِ تغییر حکومت را حداقل پن ستتتال به تاخیر میاندازند‪ .‬در صتتتورت عدم تغییر‬ ‫حکومت و با گذشتتت هر ماه‪ ،‬بیشتر تاوان میدهیم و ضتترر میكنیم‪ .‬ما از هر لحا در حال عقبنشتتینی‬ ‫هستتیم‪ ،‬حکومت به هیچكدام از اصولی كه خودش در طول این چهل سال طرح كرده‪ ،‬وفادار نیست‪ .‬طوری‬ ‫كه آقای علمالهدا با وقاحت تمام عملن مردم را به تنفروشی دعوت میكند و مستقیم میگوید كه خانمها با‬ ‫مردان عراقی رابطهی جنستی برقرار كنند‪ ،‬چون آنها از كربال میآیند و تن شتتان متبرک است‪ ،‬اما این حرف‬ ‫نهایت نژادپرستتیست‪ .‬وقتی میگوییم ملت دلیر و روشنفکر و باهوشی هستیم‪ ،‬باید ایستادگی كنیم‪ ،‬اینها‬ ‫اصتول سادهای هستند و در اصل از ابتداییترین اصول شهروندیاند‪ .‬یعنی حکومت حتی ابتداییترین اصول‬ ‫شتتهروندی را از ما ستتلب میكند و آن را با فریب و تحمیق توده انجام میدهد‪ ،‬طوری كه االن ما نمیدانیم‬ ‫باید به چه كستی اعتماد كنیم‪ .‬تنها راه برای رستتیدن به انقالب و نیل به براندازی این استتت كه استتتراتژی و‬ ‫ستازماندهی داشته باشیم‪ .‬بحثهایی را مطرح كردیم‪ ،‬اما گروهها و احزابِ فعلی تمامیتخواهتر از حکومت‬ ‫هستتتند؛ یعنی كستتی پا پیش نمیگذارد و دردش‪ ،‬درد مردم و خاک ایران نیستتت‪ .‬همه میخواهند حکومت‬ ‫بعدی را در دستتت بگیرند‪ ،‬ولی تنها چیزی را كه در نهر نمیگیرند مردم استتت‪ .‬چپهای ما مدام مقالههای‬ ‫خنثا و فاقد هوش مینویستند و اگر ستری به سایتهایشان بزنید‪ ،‬با حجمی از مقاله و مطالب مرده مواجه‬ ‫میشتوید‪ .‬راستتیها فقط شعار میدهند و جای ریش و سبیل‪ ،‬كراوات زدهاند‪ .‬زنگ خطر به صدا درآمده‪ ،‬ما‬ ‫قربانی دادیم و االن باید مستتئول باشتتیم و مستتئولیت به پای خود مردم استتت‪ .‬جوانهایی كه در خیابانهای‬ ‫ایراناند‪ ،‬همه در دنیای مجازی حضتور دارند و بهتر است بههوش باشند‪ .‬باید فکری به حال خودمان بکنیم‪،‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪222‬‬

‫دیگر هیچ چیز برای ما باقی نمانده است‪ ،‬قبلن منابع ما را تاراج كردند‪ ،‬طبیعت ما را از بین بردند‪ ،‬حاال دارند‬ ‫از تن و بدن ما مایه میگذارند؛ مافیای بیزینس مشهد دارد كوالک میكند‪.‬‬ ‫‪/1‬اسفند‪7931/‬‬


‫‪ | 223‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫استخارهی سیاسی‬

‫حکومتِ جمهوری استتتالمی ایران چهل ستتتال تاریخ دارد‪ ،‬یعنی چهل ستتتال از همهی منابع طبیعی و‬ ‫سرمایهی شما استفاده كرده‪ ،‬در جیبتان دست برده و از شما مالیات گرفته و تمام اینها را صرف تحمیق و‬ ‫فریب و ایجاد تفرقه بین اقلیتهای مختلف كرده استت‪ .‬ستاماندهی این امور باعث شده كشوری مثل ایران‬ ‫سیستم اطالعاتی عریض و طویلی داشته باشد‪ .‬اما چرا باید این كارها را بکند؟ ما باید بدانیم كه كار ما آسان‬ ‫نیست و نمیتوان به یکباره همهچیز را كنفیکون كرد‪ .‬انجام چنین پروژهای هزینه میخواهد‪.‬‬ ‫ایرانیها قدرت تصمیمسازی ندارند و این در حالیست كه باید تکتک شهروندان جامعهای كه خواهان‬ ‫برقراری دمکراستیست‪ ،‬قدرت تصمیمسازی داشته باشند‪ .‬متاسفانه سیطرهی فرهنگ مرجعِ تقلیدی‪ ،‬مرید و‬ ‫مرادی‪ ،‬همچنین ولی فقیه و رهبر بودن باعث شده افراد جامعه فکر كنند كه دیگر نیازی به فکر كردن ندارند‪.‬‬ ‫چهل سال سیطرهی افکار بَدوی و فرهنگ قبیلهای و منحط باعث شده كه جامعهی ایرانی در همهی زمینهها‬ ‫قدرت تصتمیمسازیاش را از دست بدهد‪ .‬اصل اساسی تز والیت فقیه‪ ،‬مردم را نابال و صغیر فرض میكند‬ ‫و در نهایتِ اقتدار‪ ،‬معتقد استتتت كه آنها باید در تمام زمینهها مقلّد و مطیع ولی فقیه باشتتتند‪ .‬این اراجیف‬ ‫آنقدر در صتدا و سیما و روزنامههای بندِتنبانی ایران تکرار شده كه حاال مردم در تمامی امورشان‪ ،‬مقلّدند و‬ ‫مطلقن نمیتوانند تصمیم بگیرند؛ به طوری كه در تمامی زمینهها مشاور دارند‪.‬‬ ‫استاسن در ایران‪ ،‬داشتن مشاور یکجور كالس محسوب میشود‪ .‬مثلن كسی كه میخواهد خانه بخرد‪،‬‬ ‫برای تصتمیمگیری به مشتاور رجوع میكند‪ .‬روانشتناستان زیادی را میشناسم كه در ایران تبدیل به مشاور‬ ‫اقتصتادی شتدهاند‪ .‬مردی از همسترش جدا میشتود‪ ،‬چون مشاورش به او این پیشنهاد را داده و وقتی از او‬ ‫میپرستی كه آیا خودت همسرت را دوست داشتی‪ ،‬پاسخ میدهد آری‪ ،‬اما چون مشاورم توصیه كرده كه او‬ ‫دیگر به دردت نمیخورد‪ ،‬برای همین جدا شتتدم! ما چنین رویکردی را مطلقن در اروپا و غرب نداریم‪ .‬یک‬ ‫روانكاو هرگز اجازه ندارد برای مریضتتش تصتتمیم بگیرد‪ ،‬بلکه شتترایط را برای تصتتمیمگیری درستتت مهیا‬ ‫میكند و او را در موقعیتی قرار میدهد كه بین چند انتخاب‪ ،‬آن چیزی را كه به نفعش است‪ ،‬انتخاب كند‪ .‬در‬ ‫مستائل سیاسی هم چنین مشکلی داریم‪ .‬در واقع چه در داخل و چه در خارج از ایران‪ ،‬حزب سیاسی فعال‪،‬‬ ‫گروه فکری یا یک ستازمان شتعوری وجود ندارد‪ ،‬بلکه چند مشتاور ستیاستی وجود دارند‪ ،‬اما مشکل ما با‬ ‫مشاور سیاسی حل نمیشود و تا زمانی كه فکر كردن را یاد نگیریم‪ ،‬راه به جایی نخواهیم برد‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪224‬‬

‫اینهتا همگی معضتتتل حركتت ماستتتت‪ .‬جامعه ی ایرانی خواهان تغییر و انقالب استتتت‪ ،‬اما خودش‬ ‫نمیخواهد كاری كند‪ ،‬بلکه دوستتت دارد یک مشتتاور یا مرجع این كار را برایش انجام دهد و این امر‪ ،‬جز‬ ‫افتادن از چاله به چاه (مثل انقالب ‪ )21‬عاقبتی نخواهد داشت‪.‬‬ ‫طی مدت فعالیتم در گروه تلگرامی حزب ایرانارشتیستم‪ ،‬شتاید صدها نفر از من پرسیدهاند كه در فالن‬ ‫موقعیتت چتهكتار كننتد و یا اگر این كار را بکنیم‪ ،‬بعد از آن چه اتفاقی خواهد افتاد؟ مگر من پیشگو یا ملّا‬ ‫هستتتتم كته استتتتختاره ببینم و فردا را پیش بینی كنم؟ متاستتتفانه اغلب این پرستتتشگران‪ ،‬طبقهی الیت یا‬ ‫روشنفکرانی هستند كه عالقه به مسائل سیاسی و آینده دارند و اكثرشان باهوش و تحصیل كردهاند‪ .‬استخاره‬ ‫پدر فرهنگ ما را درآورده و حتی «علی دایی» كه مثلن فوتبالیستتت تحصتتیل كردهایستتت‪ ،‬دم به ستتاعت در‬ ‫مصتتتاحبههای تلویزیونی میگوید برای فالن كار استتتتخاره كردم و خوب نیامد‪ .‬تروی هوشتتتمندانهی این‬ ‫خرافات در تلویزیون و رستانههای ملی باعث شده كه حتی اینجا و در اینترنت هم از من بخواهند استخاره‬ ‫بگیرم‪ .‬این روش كار استتبداد استت‪ .‬جماعت مال در طول تاریخ‪ ،‬مشتاور شاه و كدخدا بودند تا حکومت و‬ ‫ریاستتشتان برقرار بماند‪ .‬حاال خودشتان شتاه شدند و شما را مدام با استخاره آرام میكنند‪ .‬سر و كار تمام‬ ‫اصولگرایان و اصالحطلبان و روحانیون با استخارهست‪ .‬اما ما باالخره به جایی میرسیم كه باید فکر كنیم و‬ ‫برای مخالفت با دیکتاتوری‪ ،‬استراتژی داشته باشیم‪ .‬بیشک دمکراسی برای كشوری مفید است كه جمعیتش‬ ‫در شتترایط فکر قرار بگیرد یا ابزارش را دارا باشتتد تا مدام برایش استتتخاره نبینند‪ .‬چند روز پیش در حزب‬ ‫ایرانارشتیستم‪ ،‬برای تعیین ستاعت تهاهرات بیستودو بهمن همهپرسی گذاشتیم ( ‪ 12‬صبد‪ 2 ،‬بعد از ظهر‪،‬‬ ‫‪2‬عصتر)‪ ،‬ولی بیش از هفتاد درصتد به ده صبد رای دادند؛ چون قبلن عدهای برای شان استخاره دیده بودند‪.‬‬ ‫بعد همان شتب ستخنرانی كردم و به طور مستتدل نشتان دادم كه چرا اصلن شركت در تهاهرات بیستودو‬ ‫بهمن به نفعمان نیستتت و در روز مشتتروعیت حکومت‪ ،‬حکومتی كه مشتتروعیت خودش را از دستتت داده‪،‬‬ ‫اساسن نباید به خیابان برویم و دست به تهاهرات بزنیم؛ چون ما قادر نیستیم یک روزه آنها را نابود كنیم و‬ ‫براندازی اتفاق بیفتد‪ .‬اگر این تهاهرات برای ستتلب مشتتتروعیت حکومت استتت‪ ،‬باید بگویم كه خامنهای‬ ‫مشتروعیتش را در قیام فرودستان بهطور كامل از دست داده و در چنین روزی به خیابان رفتن بیفایده است‪.‬‬ ‫اما باز جمع كثیری مخالفت كردند و به این خیال كه در این روز براندازی اتفاق میافتد‪ ،‬گفتند كه حتمن باید‬ ‫تهاهرات كنیم‪ .‬در نتیجه اعالم كردیم كه الاقل صتتتبد ستتتاعت ده نروید چون معمولن بخشتتتی از جمعیتِ‬ ‫احستاستی حالش را ندارد صتبد زود بیدار شود و تهاهرات كند‪ .‬همچنین دهها دلیل دیگر آوردم و بعد باز‬ ‫رایگیری كردیم كه بین ستتاعات مختلف‪ ،‬انتخاب كنند ولی دوباره بیش از هفتاد درصتتد به ده صتتبد رای‬ ‫دادند‪ .‬این اتفاق یعنی اینكه ما استتخارهباوریم و اعتماد به تفکر نداریم و نمیتوانیم تصمیم بگیریم و اولین‬ ‫پیشتتنهاد را كه ظاهری مخالف داشتتته باشتتد‪ ،‬قبول میكنیم‪ .‬تازه بعد هم كه شتتکستتت میخوریم‪ ،‬ستترا آن‬ ‫رسانهی تصمیمساز میرویم و همهی تقصیرات را گردن او میاندازیم‪ .‬این روش غلط است‪ .‬مشکل خود ما‬


‫‪ | 222‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫هستیم‪ .‬باید تصمیم بگیریم كه تن به كمدی ندهیم‪ ،‬به اصالت تراژدی پی ببریم و بیاموزیم كه عبرت بگیریم‪.‬‬ ‫عبرت این است كه ما ناگزیر از فکر كردنیم‪ .‬ما باید قبل از حرف زدن فکر كنیم‪ .‬باید راه و رسم چگونه فکر‬ ‫كردن را بیاموزیم و اگر هم بلد نیستیم‪ ،‬الاقل یاد بگیریم كه ساكت باشیم تا كسانی كه كه فکری دارند‪ ،‬حرف‬ ‫بزنند و ما هم از آنها استفاده كنیم‪ .‬من اگر به تنهایی قادر به انجام كاری بودم‪ ،‬حزب ایرانارشیسم را تاسیس‬ ‫نمیكردم‪ ،‬كار اصلی من‪ ،‬ادبیات است و آن را دوست دارم و همانگونه كه دیدید در ده روز قیام یک كتاب‬ ‫نوشتم‪ .‬گاهی اوقات ما فقط با هم میتوانیم كاری كنیم‪ .‬یک دست صدا ندارد‪ ،‬یعنی ما باید مقابل آن آتشبار‬ ‫فکری قدرتمندی كه دارد میلیاردها میلیارد پول شتتما را به جیب میزند‪ ،‬عالوه بر همدلی‪ ،‬هزاران استتتراتژی‬ ‫داشتته باشتیم‪ .‬زیرا آنها شتغلشان همین است و هر فکر یا كاری كه میكنند‪ ،‬چندین برابر پول میگیرند و‬ ‫امکانات زیادی را تحت اختیار خود دارند و مثل ما از به خطر افتادن امنیتشان نمیترسند‪ .‬پس ما در شرایط‬ ‫برابری قرار نتداریم و باید خیلی باهوش عمل كنیم‪ .‬چرا كه تنها خرجِ هوش میتواند ما را نجات دهد‪ .‬آنها‬ ‫از داخل و خارج دارند شتما را فریب میدهند چون فکر نمیكنید و مشاور میخواهید و همیشه دنبال رهبر‬ ‫و رئیس هستید‪ .‬اگر همهی ما بتوانیم یک حزب تکنفره باشیم‪ ،‬در آن صورت میتوانیم متحد شویم‪ .‬ما باید‬ ‫انواع و اقستام گفتمانستازی را انجام دهیم و آنقدر بحث كنیم تا هر دسته ای‪ ،‬گفتمان خاص خود را داشته‬ ‫باشتد و نهایتن آن گفتمان‪ ،‬یک سلیقهی سیاسی را ارائه دهد‪ .‬داشتن چندین نوع سلیقهی سیاسی برای ما كه‬ ‫میخواهیم به جایی برسیم‪ ،‬الزم است‪ .‬زیرا با این حركتهای گلّهای راه به جایی نمیبریم‪ .‬ما درو محوریم‪،‬‬ ‫اما دیگر كافیستتتت‪ ،‬بگذارید به شتتتما واقعیت را بگویند حتی اگر آن واقعیت فجیع باشتتتد‪ .‬تا واقعیت را‬ ‫میشتنوید‪ ،‬همه گارد میگیرید و منتهرید حرفی كه دلتان می خواهد‪ ،‬به شتتما گفته شود‪ .‬شما به دنبال امید‬ ‫واهی هستید و دوست دارید برای شما استخاره ببینند‪ ،‬دقیقن مثل مال كه قرآن را باز میكند و با توجه به سر‬ ‫و وضتتعتان‪ ،‬اگر دلش بخواهد شتتما را دوباره ببیند و به او پول دهید‪ ،‬استتتخارهای نمیبیند كه خیال شتتما‬ ‫راحت شتود و برایتان زمان تعیین میكند‪ .‬اما باید چنین پروسهای را كنار گذاشت‪ .‬انگار حاال استخاره فقط‬ ‫مال مال نیست‪.‬‬ ‫فرودستانِ داخل ایران همهكارهاند‪ ،‬ولی بدین شکل و بدون سازماندهی نمیتوانند كاری بکنند‪ .‬حکومت‬ ‫تریبون دارد و مدام شتما را بمباران فکری میكند‪ .‬مثلن اگر االن این فضا بخوابد و شما حتی اگر از همهچیز‬ ‫متنفر باشتتید‪ ،‬شتتش ماه بعد دوباره فکرهای شتتما را تغییر میدهند‪ .‬این مستتئله عمومیت دارد و حتی برای‬ ‫تحصتیلكردهها و كسانی كه فکر میكنند باهوشند نیز رخ میدهد‪ .‬مقصر ما هستیم كه بلد نیستیم فکر كنیم‪.‬‬ ‫من به خاطر نیامدن مردم به خیابان در بیستتودو بهمن ناراحت نیستم؛ چون اصلن منتهر اتفاقی نبودم‪ .‬تنها‬ ‫نگرانیام قتلعام مردم بود‪ .‬حاال دیگر مردم باهوشند و وقتی حجم وستتیع نیروهای ستتركوبگر و چیدمان‬ ‫قوی آنها را دیدند‪ ،‬به خانه برگشتتتتند‪ .‬مردم در یک صتتتورت جرات تهاهرات پیدا میكنند كه ناگهان یک‬ ‫اكثریت شتتکل بگیرد‪ ،‬یعنی جمعیتی بزرگ كه خطر دستتتگیری در آن كم باشتتد‪ .‬اتفاقن مردم هوشتتیار عمل‬


‫علی عبدالرضایی | ‪221‬‬

‫كردند‪ ،‬چرا كه حماقت استت تن به تیر دادن و كشتته شدن یا بیهوده دستگیر شدن‪ .‬ما باید امنیتمان را باال‬ ‫ببریم و طوری ستازمان دهی كنیم كه برای كستی خطر جانی نداشته باشد‪ .‬چرا باید تلفات بدهیم؟ چرا چند‬ ‫مزدور زنده بمانند اما یک جوان دانشتجوی تحصتیلكردهای كه به آگاهی رستیده‪ ،‬كشته یا زندانی و یا اسیر‬ ‫مشتی مالی شکنجهگر شود؟ ما حاضر نیستیم اینگونه هزینه بدهیم‪ ،‬باید بدانیم كوششهایمان نتیجه دارد و‬ ‫ما را چند قدم جلوتر میبرد‪ .‬من مطلقن ناراحت نیستتتم كه در آن روز تهاهرات شتتکل نگرفته و نهام منحل‬ ‫نشتده‪ ،‬زیرا قرار نبود اینگونه شتود‪ .‬بیستتودو بهمن مال آنهاست بنابراین باید كمی باهوشتر عمل كنیم‪.‬‬ ‫من آدم مستتتقلی هستتتم و محدودیتهای خاص خود را دارم و برایم ستتخت استتت با كستتی حرف بزنم یا‬ ‫تماس بگیرم‪ .‬ما تریبونی مثل حزب ایرانارشتیستم را فراهم كردیم تا مردم با هم صتحبت كنند و اگر كسانی‬ ‫واقعن درد ملت و كشور دارند و كارهایشان بالماسکه یا معامله نیست‪ ،‬با هم كنار بیایند‪ .‬نه اینكه حکومت‪،‬‬ ‫اكت و كار مردم را به اسم چند گروه سند بزند و این گروهها هزینه هایی بگیرند و فضاهای دیگری را شکل‬ ‫دهند و در این میان وضتتتعیت مردم روز به روز بدتر شتتتود‪ .‬اینها واقعیتهایی هستتتتند كه ما باید آنها را‬ ‫بدانیم‪ .‬ما از هر جهت در حال ضربه خوردنیم‪ ،‬در نتیجه وقت آن رسیده كه طبقهی روشنفکر و الیت با اسم‬ ‫مستعار (برای حفظ امنیت) به میدان بیاید و در حزب ایرانارشیسم و یا دیگر تریبونها روشنگری كند‪ .‬دیگر‬ ‫نباید گفت كه من ستیاسی نیستم و سیاسی فکر نمیكنم‪ ،‬چون اوضاع ما فجیع است و در این شرایط شعر و‬ ‫داستتانِ عاشتقانه نوشتن‪ ،‬احمقانهترین كار ممکن است‪ .‬به عبارت بهتر در وضعیتی كه بالهت در اوج است‪،‬‬ ‫شعر و داستاننویسی ضدّ شعریترین عمل است‪ .‬هر كس باید بتواند چند نفر از اطرافیانش را عوض كند و‬ ‫آنها را نستبت به موقعیت اجتماعیشتان آگاه سازد‪ .‬چرا باید ما را با چند تریبون بازی دهند؟ امثال ما كه از‬ ‫ایران دوریم‪ ،‬ولی آنهایی كه میخواهند واقعن یک تهاهرات را شتکل دهند‪ ،‬باید آگاهی محلی داشته باشند‬ ‫و فضا را بسنجند‪ .‬باید توجه داشت كه صرفن با اینترنت نمیتوان كاری كرد‪ .‬ممکن است یکی دو بار موفق‬ ‫شوید‪ ،‬ولی بخش بزرگی از آن جامعه (به خصوص طبقهی فرودست) با جامعه و اینترنت و تلگرام هماهنگ‬ ‫نیستتتت‪ .‬یعنی بتایتد از راههتای مختلفی عملیات صتتتورت بگیرد‪ ،‬مثلن از طریق پخش شتتتبنامه یا عمل‬ ‫پارتیزانهای فرهنگی‪ ،‬هستتتتههایی تشتتتکیل شتتتود‪ .‬كار ما‪ ،‬تبادل نهر دربارهی روشهای مبارزه و بحث و‬ ‫گفتمانسازیست‪ .‬اساسن ما گفتمان سیاسی نداریم و اگر هم چنین گفتمانی داریم خواجه شده؛ زیرا جرات‬ ‫ندارند در چنین لحهات حستتاستتی بحثهای خود را ارائه دهند‪ .‬در حزب ایرانارشتتیستتم میتوانیم بحث و‬ ‫گفتتوگو كنیم‪ .‬امتا تتا شتتتخد مخالفی میآید و حرفی میزند‪ ،‬اعتراض میكنند كه چرا فالنی را دعوت‬ ‫كردید‪ .‬این فرهنگ شتیعیستت‪ .‬آدمها باید آزاد باشتند كه حرف بزنند‪ .‬بگذارید همه حرفشان را بزنند‪ .‬هر‬ ‫گفتمانی یک دستهی مخالف ایجاد میكند‪ .‬كافیست كه همه برانداز باشند چون هر نگاه‪ ،‬یک گروه خوانشی‬ ‫دارد و به تدری ‪ ،‬پیرو پیدا میكند و نباید به آنها اَنگ مریدی بزنیم‪ .‬هر كس ستلیقهی سیاسی خاصی دارد‪.‬‬ ‫متاسفانه اكثر مردم میخواهند چون خامنهای در ایران رهبر است‪ ،‬شخد دیگری را مقابلش درست كنند و‬


‫‪ | 221‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫زیر علم او ستینه بزنند‪ .‬این طرز فکر‪ ،‬غلط و جهان ستومیست‪ ،‬فرهنگ شاهپرستی و رئیسبازی‪ ،‬مربوط به‬ ‫عهد عتیق استت و این در حالیستت كه ما در قرن بیستویکم هستیم‪ .‬فرق افراد به ظاهر روشنفکر با رضا‬ ‫پهلوی یا مریم رجوی چیستتت؟ نوع دیگری نگاه كنید‪ .‬ما فقط دو انتخاب نداریم بلکه هزاران انتخاب دیگر‬ ‫میتوانید بسازید‪ .‬شما نسل تازهای هستید كه باید فعال و اكتیو باشید و فکر تولید كنید‪ .‬وقتی یک كمونیست‬ ‫حرف میزند نباید انگ وطنفروشتی به او بزنید‪ ،‬قضتیهی كمونیستم مطلقن ربطی به كشتورفروشی و مُرید‬ ‫روستتیه بودن ندارد‪ .‬آن تجربهی كوچک را فراموش كنید‪ ،‬كمونیستتم جریان بزرگیستتت‪ .‬یا اگر ستتخنران‬ ‫آنارشتیستت باشد‪ ،‬میگویید او هرجومرجطلب و ضدّ دین است‪ .‬آنارشیسم یعنی اینكه حکومت مركزی تا‬ ‫جایی كه ممکن استتت جلوی استتتبداد خود را بگیرد و از طریق تشتتکیل كمیتههای محلی‪ ،‬كوچک شتتود‪.‬‬ ‫آنارشتیستم بحثهای جالبی دارد‪ ،‬ولی ستریع تخریب میشود چون برای تریبونهای سرمایهداری خطرناک‬ ‫استت‪ .‬لیبرالها هم میتوانند بیایند و بحث كنند‪ .‬اگر چه نگاهِ سیاسی‪-‬مذهبی برای من چندشآور است‪ ،‬اما‬ ‫بتایتد اجتازه دهیم حتی آدمهای مذهبی هم حرف بزنند‪ .‬پرهیز از اَنگزنی و ایجاد دیالکتیک همگانی‪ ،‬تولید‬ ‫گفتمانهای فرعی میكند و از این طرق پیروان آنها و گروههای خارجی‪ ،‬چندصدایی را ایجاد میكنند و در‬ ‫نهایت چنین فضتتتایی فرهنگ و ستتتیاستتتت و جامعهی ما را از دیکتاتوری نجات میدهد‪ .‬دیکتاتوری فقط‬ ‫مختدّ مال نیستت بلکه جامعهی ما‪ ،‬فرهنگ دیکتاتورستتازی دارد‪ .‬تکتک ما در مغزمان یک میکرودیکتاتور‬ ‫داریم‪ ،‬چون مال كار خودش را كرده و از طریق تلویزیون و رادیو برای شتما استتخاره دیده استت‪ .‬در چنین‬ ‫وضتعیتی هر روشتنفکری اعم از چپ یا راست‪ ،‬مسئول است و اگر چنین نباشد‪ ،‬خائنی بیش نیست‪ .‬ما در‬ ‫زیرزمین جهان زندانی هستتیم و جامعهی ایران باید تغییر كند‪ .‬برای من جالب است حتی زنهای ایرانی كه‬ ‫زیر حجابند‪ ،‬آنقدر شتجاع شتدند كه دیگر نمیخواهند پشتت نقاب باشتند و قصتد دارند حجابشان را‬ ‫بردارند‪ ،‬ولی رادیکالهای ما پشتتت نقاب میروند! حاال كستتی كه در ایران استتت‪ ،‬حق دارد كه برای حفظ‬ ‫امنیتش با استم مستعار بیاید؛ ولی تویی كه خارج از كشوری و ادعا میكنی چریکی‪ ،‬چرا میترسی و با اسم‬ ‫مستتعار میآیی؟ چرا وقتی زنهای ایرانی حجاب را كنار میگذارند‪ ،‬چادر بهسر میكنی؟ االن زمانیست كه‬ ‫همگی باید حرفهایتان را آزادانه بزنید‪.‬‬ ‫‪/83‬بهمن‪7931/‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪224‬‬

‫رد گم كنی به شیوهی گورباچف‬

‫اخیرن گورباچف سخنرانیای پیرامون جنگ سرد در قرن ‪ 21‬در دانشگاه كلمبیا آمریکا داشت‪ ،‬او در این‬ ‫ستخنرانی حرفهای بحثبرانگیز زیادی دربارهی ایران زد و همین مستئله باعث شتتد یکی از اعضای گروه‬ ‫تلگرامی «جنبش ایرانارشتیستم» سواالتی را در مورد این سخنرانی از علی عبدالرضایی بپرسد‪ .‬متن پیش رو‪،‬‬ ‫پاسخ علی عبدالرضایی به سوال اوست‪.‬‬ ‫اولین چیزی که از س خنرانی رورباچب به نمرم رس ید این بود که چرا این م ال‬

‫در این برهه از‬

‫زمان بیان ش ده اس تا البته دود رورباچب در این س خنرانی رفته که یرفیت بحرانسازی ایران تمام‬ ‫ش ده یعنی تاریخ‬

‫رشش ته اس ت‪ .‬ولی آیا سیاست نر سرد ها تاری ش رششته که اینطور عیان‬

‫پرده از نوع روابط این نوع نر نس بتن زررری برداش ته ش ده یا در این س خنرانی اط عاتی لط با‬ ‫واقعیات درآمیخته شده استا چه منافعی در پس این سخنرانی نهفتها آیا تحولی در سادتار روابط بین‬ ‫قدرتها و ترفندهای س یاسی ایااد شده که اکنون برای پیشبرد آن از افشای سادتار رششتهاش کمک‬ ‫میریرندا ارر تاکنون قدرت در ایران عمل کرده باشد که چنین است برای آیندهی ما چه معام تی می‬ ‫تواند صورت بگیرد و ما چگونه میتوانیا برای استق ل سیاسی در ایران مقابل آن سیاستمداران مبارزه‬ ‫بکنیاا آقای عبدالرضایی پاس شما به من دیلی کمک دواهد کرد ممنونا‪.‬‬ ‫بعد از فروپاشتی اتحاد جماهیر شتوروی‪ ،‬جنگ سرد بین شوروی و آمریکا تمام شد‪ ،‬اما همان سیاست‬ ‫جنگ سرد را به گونهای خیلی سطحی‪ ،‬ایران ایفا كرد و علت سطحی بودن آن را توضید خواهم داد‪ .‬بعد از‬ ‫مستئلهی ستوریه و با سرمایهگذاری ایران‪ ،‬روسیه به دریای مدیترانه و خلی فارس دسترسی پیدا كرده و از‬ ‫طرفی منافع آمریکا هم در خاورمیانه استت‪ .‬یعنی در حال حاضتر روسیه در خاورمیانه دنبال سهمخواهی از‬ ‫جاییستت كه طی ستالهای قبل ستهمی در آنجا نداشتت و این به آن معناستتت كه دوباره جنگ سرد بین‬ ‫روستیه و آمریکا آغاز شتده و حتی اگر حکومت فعلی ایران هم نباشتد‪ ،‬این جنگ ادامه پیدا خواهد كرد‪ .‬در‬ ‫واقع پروستهی جنگ ستردی كه گورباچف زیركانه به آن اشاره نکرد‪ ،‬همین جنگ بین ترامپ و پوتین است‬ ‫كه از دو سال پیش شروع شده و در حال حاضر جنگ سردی بین ایران و روسیه وجود ندارد‪ .‬گورباچف به‬


‫‪ | 229‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫نوعی در حال رد گم كردن بود‪ ،‬او ایران را حیاط خلوت آمریکا نشان داد‪ ،‬در حالی كه ایران در جهت منافع‬ ‫هر دو كش تور بازی میكند‪ .‬روستتیه از هر طریقی در حال استتتفاده و چاپیدن ایران استتت و مثل یک بردهی‬ ‫جنستی‪ ،‬همهجوره از كشور ما استفاده میكند‪ .‬اما این موضوع دلیل نمی شود كه آمریکا از ایران سودی نبرد‪.‬‬ ‫اگر ستتردار ستتلیمانی در ستتوریه و عراق نبود و با تجهیز یمن‪ ،‬عربستتتان را تهدید نمیكرد‪ ،‬هرگز عربستتتان‬ ‫چهارصد میلیارد دالر سالح از آمریکا نمیخرید‪ .‬پس اینجا ایران به نفع ترامپ عمل كرده است‪.‬‬ ‫من مثالی میزنم تا متوجه نوع كاركرد ایران بشوید؛ در حال حاضر ایران هزینهی بسیاری از تلویزیونها‬ ‫یا ستتازمانهای جاستتوستتی را كه در ظاهر علیه ایران هستتتند‪ ،‬تامین میكند‪ .‬اما اغلب مردم فکر میكنند كه‬ ‫هزینهی این تلویزیونها را آمریکا متقبل میشود‪ ،‬در صورتی كه ایران از این طریق مخاطب جذب میكند تا‬ ‫به موقع از آنها ستتود ببرد‪ .‬در اینجا نوعی اینهمانی هم داریم‪ ،‬اینهمانیای كه تقاطعی بین ستتیاستتتهای‬ ‫ایران و آمریکاستتتت‪ .‬البته من نمیتوانم خیلی وارد این بحث بشتتتوم چون این صتتتحبتها مجموعهای از‬ ‫حدسهای من استت‪ .‬ولی میتوانم در مورد بعضتی از كانالهای خبری كه ضد جمهوری اسالمی رفتار می‬ ‫كنند ولی در مواقعی خاص آب به آستتیاب جمهوری استتالمی میریزند‪ ،‬مثالی بزنم‪ .‬این كانالهای تلگرامی‬ ‫نقش بازی میكنند و گاهی مخالف جمهوری استتالمی و گاهی موافقش هستتتند و همین نقش را جمهوری‬ ‫استالمی برای آمریکا ایفا میكند‪ .‬جمهوری استالمی علیه آمریکا شتعار میدهد اما بعضی وقتها مثل همین‬ ‫ماجرای فروش اسلحه به عربستان‪ ،‬به نفع این كشور عمل میكند‪ .‬دقیقن از وقت ی كه ایران خطر تروریسم را‬ ‫در منطقه افزایش داد‪ ،‬اتحادی بین كشورهای عربی شکل گرفت‪ .‬اما این احساس خطر چگونه اتفاق میافتد؟‬ ‫طبیعیستت كه وقتی عنصری خطرناک وجود دارد‪ ،‬همه میخواهند خودشان را حفظ كنند‪ .‬عربستان و اردن‬ ‫مدام علیه استرائیل گارد داشتتند‪ ،‬اما حاال كنار استرائیل میایستند و آمریکا به عنوان حامی اسرائیل از طریق‬ ‫جمهوری استالمی‪ ،‬با یک تیر چند نشان میزند و خصمی را كه بین اعراب و اسرائیل وجود داشت‪ ،‬بدل به‬ ‫آشتی میكند‪ .‬انگار همه همدیگر را به رسمیت میشناسند و آمریکا به هدفش میرسد و از سمت دیگر ایران‬ ‫را به عنوان یک خطر در منطقه مطرح میكند‪ .‬چهكستی از سردار سلیمانی یک قهرمان ساخت؟ آیا كسی در‬ ‫ایران او را میشتناخت؟ مطبوعات آمریکا او را قهرمان جلوه میدادند تا از این طریق از كشورهای دیگر باج‬ ‫بگیرند‪ .‬كشتتورهای عربی در كنار اتحاد با یکدیگر باید مجهز هم میشتتدند‪ ،‬در نتیجه از روستتیه و آمریکا‬ ‫استلحه خریدند‪ .‬در واقع مشتابه رفاقتی كه بین ریگان و گورباچف در جهت منافع دو كشتور وجود داشت‪،‬‬ ‫حاال بین ترامپ و پوتین ایجاد شتده استت؛ چون هر دو به عربستتان میفروشند‪ .‬البته در بعضی از كشورها‬ ‫ستهم روستیه بیشتر استت‪ .‬گورباچف در ستخنرانیاش اصلن به نقشی كه ایران برای روسیه دارد‪ ،‬توجهی‬ ‫نکرد و این پاستخ به ستوال شماست‪ .‬چون همانطور كه گفتم او داشت رد گم میكرد و میخواست بگوید‬ ‫كه اگر ایران به این وانفسا و كثافتكاری افتاده‪ ،‬به خاطر سرویس دادن به آمریکاست و این در حالیست كه‬ ‫استفلالستافلینی كه ما دچارش هستتیم‪ ،‬نتیجهی بهرهكشتی روسیه است‪ .‬مردم ایران دارند ماجرای زبالههای‬


‫علی عبدالرضایی | ‪212‬‬

‫اتمی را میفهمنتد‪ .‬امتا چرا این تلویزیونهتا در مورد چیزی كه آنقدر گندش درآمده‪ ،‬حرفی نمیزنند؟ چرا‬ ‫ماجرای محیط زیستتت دفن شتتده؟ میدانید اگر این مستتئله فاش شتتود چه رستتوایی بزرگی برای جمهوری‬ ‫استتالمی و روستتیه به بار خواهد آمد؟ طبیعیستتت كه گورباچف ستتخنرانی كند و بگوید ایران مستتتعمرهی‬ ‫آمریکا و ستگ حیاط خلوت این كشتور است و در عینحال هیچ اشارهای به نقش روسیه نکند‪ .‬درست هم‬ ‫میگوید كه عراق در زمان جنگ از روسیه تسلیحات خرید‪ ،‬ولی این دلیل محکمی نیست چون بازی سیاست‬ ‫چرخ میخورد‪ .‬در جنگ هشتت ساله‪ ،‬عراق بزرگترین دشمن ایران بود اما حاال ایران بیشترین كمکها را‬ ‫به عراق میكند‪ .‬موضتوع این استت كه روستیه از كشتور ما بهشدت بهرهكشی كرده و در ایران تنفر از این‬ ‫كشور روز به روز بیشتر میشود‪ ،‬و حاال گورباچف با این گارد توپ را به زمین دشمن انداخته است‪ .‬مردم‬ ‫دارند میفهمند كه اگر بالیی به سرشان آمده حاصل كثافتكاریهای روسیه بوده و در حال حاضر تودهایها‬ ‫و كمونیستتهای روستی در ایران بسیار ذلیل شدهاند‪ .‬اما چرا ما تودهایها و كمونیستها را با مزدورها هم‬ ‫سنگر میدانیم؟ زیرا آنها جاسوسی روسیه را میكردند‪ ،‬و نقش روسیه هم كثیف بوده است‪ .‬االن گورباچف‬ ‫به عنوان فردی مثبت و كستی كه در كل شتخصتیت ستیاسی خوبی دارد‪ ،‬چنین حرفهایی را میزند و این‬ ‫سخنرانی فقط در جهت منافع ملی روسیه است‪ .‬اگر یادتان باشد همین اواخر وقتی آمریکا با كمک فرانسه و‬ ‫انگلیس به ستوریه حمله كرد‪ ،‬روسیه تهدید كرده بود كه هم موشکها و هم محل شلیک آنها را هدف قرار‬ ‫خواهد داد اما در نهایت هیچ كاری نکرد! و این خودش نکتهی مهمیستتت‪ .‬من فکر میكردم روستتیه حتمن‬ ‫دستتت به كار خواهد شتتد و برای همین مخالف آن حمله بودم؛ چون اگر جنگ ستتردی كه بین روستتیه و‬ ‫آمریکاست بدل به جنگ عملی میشد‪ ،‬ایران در صف روسیه قرار میگرفت و ما درگیر غائلهای میشدیم كه‬ ‫براندازی را به تعویق میانداخت‪ .‬ولی وقتی روستیه پاپس كشتید متوجه شدم كه این حمله كار مثبتی بود و‬ ‫تمایل داشتتم كه این كار ادامه پیدا كند و ما درگیری و در واقع جنگ نیابتی بین آمریکا و ایران را در سوریه‬ ‫داشتتتتته باشتتتیم‪ ،‬نه در داخل ایران‪ .‬علت اینكه ما از خروج آمریکا از برجام حمایت كردیم‪ ،‬جلوگیری از‬ ‫حملهی آمریکاستت‪ .‬آمریکا در صتورتی دوباره میتواند به عربستان تسلیحات بفروشد كه تسلیحات انباشته‬ ‫شده در خاورمیانه‪ ،‬مصرف شود‪ ،‬و بهترین جا برای مصرف این تسلیحات‪ ،‬ایران‪ ،‬عراق و سوریه است‪ .‬البته‬ ‫ستوریه كمكم دارد این نقش را از دستت میدهد و این موضوع خیلی عجیب است‪ .‬همهی جنگهای نیابتی‬ ‫در ستوریه انجام میشتود و اگر این جنگها مستتقیم در ایران باشد‪ ،‬ما خیلی ضرر میكنیم‪ ،‬بنابراین بهترین‬ ‫شتیوه این استت كه براندازی توسط مردم در ایران صورت بگیرد‪ .‬از طرفی مردم هم نمیتوانند مستقیم و به‬ ‫راحتی منجر به براندازی شتوند‪ ،‬چون حکومت ایران مخوف و غیرانستانیستت‪ .‬در نتیجه بهترین شیوه این‬ ‫است كه حکومت ضعیف شود‪ .‬خروج آمریکا از برجام به نفع ما بود؛ زیرا ما جنگ نمیخواستیم‪ .‬فکرش را‬ ‫بکنید در ایران هزاروششصد نقطهی سوقالجیشی وجود دارد كه اگر هر كدام از آنها ضربه بخورد‪ ،‬ما دچار‬ ‫خسارت بزرگی میشویم‪ .‬نقاطی مثل ذوب آهن‪ ،‬فوالد و مخازن نفت‪ ،‬همه هدف آمریکا هستند‪ .‬اما چرا این‬


‫‪ | 211‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫اتفاق میافتد و چنین نقاطی در جنگ هدف قرار میگیرند؟ زیرا وقتی این نقاط نابود شتتتوند ما دوباره باید‬ ‫بازستازی كنیم و این بازستازیها توستط روستیه‪ ،‬آمریکا و یا اروپا انجام خواهد شتتد و ما ناگزیر میشویم‬ ‫دوباره جیبشان را پر كنیم‪ .‬پس بهتر است حکومت تضعیف شود و ما خودمان به جان این رژیم بیفتیم‪.‬‬ ‫گارد ما چیستت؟ آیا امید ما باید به آمریکا باشتد؟ طبیعیست كه آمریکا و اسرائیل به دنبال منافع خود‬ ‫هستند و نیازی نیست كه گورباچف این موضوع را مطرح كند‪ .‬احمدینژاد در دورهی ریاست جمهوریاش‬ ‫با وقاحت تمام واقعهی تاریخی هولوكاست را رد كرد‪ ،‬و این ماجرا به نفع اسرائیل تمام شد‪ .‬حاال دیگر همه‬ ‫میدانند كه جمهوری استتالمی در جاهایی به نفع استترائیل عمل میكند و هزاران مطلب و مقاله هم در این‬ ‫مورد نوشته شده و بحث گورباچف اصلن مطرح نیست‪ .‬اگر این مسئله حاال مطرح میشود فقط به این دلیل‬ ‫استت كه روسیه از زیر بار این اتهامات بیرون كشیده شود‪ .‬كمونیستهای روسی و تودهایها در ایران منفور‬ ‫شدهاند‪ .‬اصالحطلبها‪ ،‬مالها‪ ،‬اصولگراها و حزباللهیها ایران را به حیاط خلوت روسیه بدل كردهاند‪ .‬حاال‬ ‫روسها در ایران مثل همان گاوی هستتتند كه وارد آب شتتده و گهاش باال زده استتت! روستتیه‪ ،‬و تودهایها‬ ‫بدجور خراب كردهاند و در حال حاضتر ستعی میكنند طی دیسکورسهایی آبروی رفتهی خود را به دست‬ ‫بیتاورند؛ چون به حیاط خلوت ایران نیاز دارند‪ .‬ایران جاییستتتت كه روستتتیه را به مدیترانه و خلی فارس‬ ‫میرستتاند‪ ،‬پس حکومت آینده باید با روستتیه رابطهی خوبی داشتتته باشتتد و آن حکومت را در نهایت مردم‬ ‫تعیین خواهند كرد‪ .‬وقتی هم مردم متوجه دفن زبالههای اتمی روسیه در ایران بشوند‪ ،‬قطعن انزجاری تاریخی‬ ‫نسبت به روسها خواهند داشت‪.‬‬ ‫در طول جنگ زرگری یا جنگ سرد كه تا فروپاشی شوروی‪ ،‬بین آ مریکا و روسیه در جریان بود‪ ،‬هرگز‬ ‫جنگی بهطور عملی رخ نداد و آنها مدام منافع را بین همدیگر یعنی بلوک شرق و غرب تقسیم میكردند‪ .‬اما‬ ‫االن اوضاع آمریکا خیلی فرق كرده و بین چین و آمریکا نیز یک جنگ اقتصادی شکل گرفته‪ ،‬ترامپ تعرفهی‬ ‫گمركی برای چین را خیلی باال برده و منجر به این جنگ تجاری شتتده استتت‪ .‬از طرفی جنگ ستترد هم بین‬ ‫آمریکا و روستیه در ستوریه شروع شده‪ ،‬اما گورباچف با پنهانكاری سعی دارد نقش روسیه را مخفی كند و‬ ‫این در حالیستت كه حضتور ایران در سوریه به روسیه سود میرساند‪ .‬ایران به بهانهی حمله به داعش وارد‬ ‫ستوریه شد و حاال كه وقت بازسازی بخشهای آزاد شده‪ ،‬بخشی از این بازسازی را روسیه و بخش دیگری‬ ‫را تركیه به دست گرفته و ایران را كاملن كنار زدهاند‪ .‬وقتی گفتمان‪ ،‬هوشمندی سیاسی و تفکر ملی در صحنه‬ ‫نباشد باز هم این اتفاق میافتد و دوباره به این بدبختی میرسیم‪ .‬سپاه قدس در عراق اینهمه ریخت و پاش‬ ‫و هزینه كرد‪ ،‬چه اتفاقی افتاد؟ استاسن چه منافعی در عراق به ایران میرسد‪ ،‬جز اینكه هستی ما در عراق و‬ ‫ستوریه خرج میشتود و در نهایت سودش را روسیه میبرد‪ .‬اما حاال گورباچف اینگونه سخنرانی میكند و‬ ‫میگوید احمدینژاد كارهایی كرده كه به نفع اسرائیل تمام شده و این یعنی آمریکا هم در ایران دست دارد و‬ ‫ایران در جهت منافع آمریکا كار میكند‪ .‬البته حرف او درستتت استتت؛ زیرا جنگ ستترد بین ایران و آمریکا‬


‫علی عبدالرضایی | ‪212‬‬

‫وجود دارد و ایران به آمریکا ستود میرستاند‪ .‬اما صتدبرابر بیشتر از آمریکا به نفع روسیه عمل میكند‪ .‬در‬ ‫واقع روسیه از هر لحا باعث بدبختی ماست‪ .‬در حال حاضر كل آسمان ما دست روسیه است‪ ،‬عالوه بر این‬ ‫به درجهای از بدبختی رستتیدهایم كه نفتی را كه میخواهیم به هند بفروشتتیم به روستتیه میدهیم تا برایمان‬ ‫بفروشد‪ ،‬روسیهای كه خودش فروشندهی نفت است و به نوعی رقیب نفتی ما نیز محسوب میشود‪ .‬در اصل‬ ‫ما نقش یکی از ایالتهای روستتیه را ایفا میكنیم‪ .‬دریای خزر را كه بیشتتک گن بزرگیستتت‪ ،‬به روسها‬ ‫بخشیدیم و حق هیچ كاری را در آنجا نداریم‪ .‬گورباچف این حرفها را در شرایطی میزند كه میداند ایران‬ ‫در حال فروپاشتیست‪ .‬چون ما قیام فرودستان را داشتیم‪ ،‬حركتی شعوری كه روشنفکران آن را انجام دادند‬ ‫و یک كار بزرگ بود‪ .‬استتاستتن هوش بزرگ‪ ،‬كار بزرگ میكند‪ .‬جنبش ستتبز جنبشتتی بود كه توستتط خود‬ ‫حکومت و جهت تایید همان حکومت تدارک دیده شد‪ ،‬ولی قیام فرودستان خالف حکومت است و میتوان‬ ‫آن را انقالب برانتدازان تلقی كرد‪ .‬غرب این پیام را گرفت و فهمید كه مردم‪ ،‬حکومت و اصتتتالحطلبها را‬ ‫نمیخواهند‪ ،‬وگرنه احمق نیستت كه بیبیسی و رادیو فردا و منوتوتیوی را به دست حکومت بدهد‪ .‬تمام‬ ‫این تلویزیونها تریبون حکومتند و در تمام آنها یک رجل خواجهی اصالحطلب وجود دارد و اصالحطلب‬ ‫یعنی بخش نرمافزاری جمهوری اسالمی‪ .‬قیام فرودستان را به یاد بیاورید‪ ،‬بیبیسی مدام از خامنهای حمایت‬ ‫میكرد و هنوز هم بته همتان شتتتکل عمل میكند‪ .‬ما چرا این تلویزیونها را تحریم میكنیم؟ برای مثال من‬ ‫روشنفکری هستم كه در خود لندن زندگی میكنم و آثار و صدایم در كتابخانهی ملی بریتانیا نگهداری می‬ ‫شتود و عالوه بر این‪ ،‬جزو سیوسه شاعر جهانم كه شعرهایم به چندین زبان ترجمه شدهاند و به مدت دو‬ ‫ستال رئیس بنیاد نویستندگان در تبعید بریتانیا بودم كه نویستتندگان بیش از چهلودو كشتور درآن عضتتویت‬ ‫دارند‪ .‬اما آیا شما این اخبار را از بیبیسی شنیدهاید؟ البته صدای آمریکا یک بار خبرش را منتشر كرده است!‬ ‫سیاستگذاریها خیلی فرق دارند‪ ،‬االن هم گورباچف در حال رفع اتهام از روسیه است‪ .‬اما روسیه آنقدر به‬ ‫ما ضربه زده كه اعتماد دوباره به این كشور حماقت محض است‪ .‬ما نباید به روسیه و آمریکا توجه كنیم‪ .‬بهتر‬ ‫استتت تنها در صتتورتی كه میخواهیم به دشتتمنمان ضتتربه بزنیم‪ ،‬تن به همكاری با این دو كشتتور بدهیم و‬ ‫دشتمن ما مالها و استعمار عربی است‪ .‬االن باید فقط به این سمت برویم و نباید مثل كمونیستهای گاگولِ‬ ‫روستتتی‪ ،‬گاردهای ضتتتد آمریکایی بگیریم‪ .‬ما اهل دیالوگ هستتتتیم‪ ،‬و هرجا كه منافعمان ایجاب كند‪ ،‬وارد‬ ‫گفتوگو خواهیم شد‪ .‬در آینده باید هوش‪ ،‬خرد ایرانی و سوفیسم حکمرانی كند‪ .‬ما هنوز شناختی از سوفی‬ ‫و عارف نداریم‪ ،‬ستتوفی هرگز اهل وحدانیت نبود‪ ،‬بلکه خردمند بود و ما باید به خرد ایرانی برگردیم و این‬ ‫خرد را به خرد یونانی كوک بزنیم و در عینحال خرد یونانی را هم در آمریکا و فرانسه جستوجو كنیم‪ .‬در‬ ‫حملهی آمریکا به عراق اولین جایی كه تخریب شد‪ ،‬كتابخانهی ملی عراق بود و این در حالیست كه وزارت‬ ‫ارتش عراق‪ ،‬دقیقن روبهروی كتابخانهی ملی است‪ .‬اما چرا آمریکا به جایی كه مقر سربازان عراقی بود‪ ،‬كاری‬ ‫نداشتتت و اول كتابخانهی ملی عراق را به آتش كشتتید؟ چون قدیمیترین استتنادی كه از زمان شتتکلگیری‬


‫‪ | 213‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫بینالنهرین وجود داشتند‪ ،‬در این كتابخانه نگهداری میشدند و به خاطر این موضوع داد تمام روشنفکران‬ ‫جهان درآمد‪ .‬آیا در ایران چیزی از این فاجعه گفته شده است؟ هدف آمریکا از این كار چه بود؟ این موضوع‬ ‫مهمیستتت ولی ما فعلن باید به منافع خودمان و حکومت بعدی فکر كنیم‪ .‬ما چه چیزی را میخواهیم؟ البته‬ ‫واضتد استت كه ما این حکومت ضتد انسانی را نمیخواهیم و تا پای جان براندازیم‪ ،‬اما باید بدانیم چه می‬ ‫خواهیم‪ .‬آیا میخواهیم گوستفند دیگری جانشتین خامنهای شتود و باز روسیه و آمریکا چپاولش كنند؟ نه!‬ ‫مطلقن اینطور نیستت‪ ،‬ما باید حکومتی را بر ستر كار بیاوریم كه با آمریکا و روسیه در جهت منافع ملیمان‬ ‫گفتوگو و معامله كند و حتی اگر در معاملهای ضترر كرد‪ ،‬معاملهی بعدی را به نفع كشورمان تمام بکند‪ .‬ما‬ ‫االن مدام داریم ضرر میكنیم و این مسئله وحشتناک است‪ .‬بیشک چند سال بعد از مالها‪ ،‬به عنوان دجاالن‬ ‫تاریخ یاد خواهند كرد و بعد از فروپاشتی حکومت جمهوری استالمی‪ ،‬آخوندیستم تا ابد در ایران جایگاهی‬ ‫نخواهد داشتتت‪ .‬ما باید تاوان میدادیم‪ ،‬باید چهل ستتال شتتکنجه میشتتدیم و در زیرزمین جهان زندگی می‬ ‫كردیم تا شتر مالها كنده شود‪ .‬ما ملت باهوشی هستیم و اگر این ارتجاع و كثافتكاری مالیی از ایران برود‪،‬‬ ‫میتوانیم با زیرستاخت و گاردی درست‪ ،‬حکومت را دست تحصیلكردهها و افراد ملی بسپاریم‪ .‬در آن روز‬ ‫همهچیز عوض خواهد شد و آنوقت ایرانیِ واقعی را خواهیم دید‪ .‬ایرانی را از تفکر و ایران را از ایرانی تهی‬ ‫كردهاند‪ .‬ایران جای مشتی جاكش و كالهبردار و مادرسید شده است‪ .‬اینجاست كه باید گاردی ملی باشیم و‬ ‫این مستتئله ابدن ربطی به نژادپرستتت بودن ندارد‪ .‬به ما از همه طریقی دارد تجاوز میشتتود و اگر از خودمان‬ ‫دفاع كنیم‪ ،‬آن دستته از به اصتطالح روشتنفکران جاكشی كه تربیت شدهی همان حکومت هستند به ما می‬ ‫گویند ناستیونالیستت هستید‪ .‬بله من ناسیونالیستم! اصلن من نژادپرستم! البته كه در برابر مال باید نژادپرست‬ ‫بود و من زندگی و خانوادهام را به یک مالی عربی و زبانم را به زبان عربی ترجید میدهم‪ .‬مثلن «استتتتدعا‬ ‫میكنم» یعنی چه؟ این زبان غلط استت و هیچ شاعری هم در اینباره حرف نمیزند‪ .‬ما بحث داریم و بحث‬ ‫ما همراهی با پوتین یا گورباچف نیست‪ .‬با كسی هم بیدلیل دشمنی نمیكنیم زیرا باید اهل دیالوگ باشیم و‬ ‫هر چیزی را كه به نفع ماستت‪ ،‬انتخاب كنیم‪ .‬اهل تفکر شتیعیِ احمقانه هم نیستتیم كه ضد این و آن باشیم‪،‬‬ ‫مدام قهر كنیم و با كسی حرف نزنیم‪ .‬كدام احمقی گفته باید ضد آمریکا باشیم؟ در خود آمریکا كمونیستها‬ ‫و آنارشتیستهای زیادی زندگی میكنند‪ .‬چرا آمریکا را برای ما تابو كردهاند؟ در حال حاضر آمریکا بهترین‬ ‫روشتتنفکرها و شتتاعران و نویستتندگان را دارد‪ .‬ما چرا نباید با این تمدن پیشتترفته گفتوگو كنیم؟ البد باز‬ ‫عدهای خواهند گفت كه عبدالرضتایی آمریکایی شده! من به این عده میگویم احمق! زیرا ما باید یاد بگیریم‬ ‫كه از تکنولوژی كشتور پیشترفتهای مثل آمریکا استفاده كنیم‪ .‬در را میبندید و غیرمستقیم جنس آمریکایی یا‬ ‫استتترائیلی را از جای دیگری میخرید و بعد ناگهان میفهمید كه از استتترائیل خرید كردهاید‪ .‬این احمقانه و‬ ‫ریاكارانه است و این ریاكاری بهجز جمهوری اسالمی در كمونیستهای مسلمان و سلطنتطلبها هم دیده‬ ‫میشتود‪ .‬سنت در ایران حکم افیون را دارد و باید نابود شود‪ .‬سنت سیاسی‪ ،‬سنت چپ و سنت راست‪ ،‬همه‬


‫علی عبدالرضایی | ‪214‬‬

‫باید از بین بروند‪ .‬الزم استت كه چیزی بهطور استاستی در ایران رویش داشتته باشد و این كار را نسل تازه‬ ‫میتواند انجام دهد‪ ،‬زیرا پتانسیل این را دارد كه اخالق سركشی را مد كند و اخالق سركشی ترم مهمیست‪.‬‬ ‫خالصتتته اینكته جنتگ زرگری همتهجتا وجود دارد‪ .‬این جنگ بین حزب كارگر و حزب محافههكار‬ ‫انگلیس‪ ،‬و بین دمکراتها و جمهوریخواهان آمریکایی نیز دیده میشود‪ .‬این دو حزب با اینكه هر دو پیرو‬ ‫ستیاستهای سرمایهداریاند ولی مثلن بوش پدر‪ ،‬بوش پسر و ترامپ از كاپیتالیسم كالسیک پیروی میكنند‪.‬‬ ‫كاپیتالیستتمی كه زورمحور‪ ،‬قدرتنما و خشتتونتمحور استتت و اگر ستتیاستتتهایی را كه بوش یا ترامپ در‬ ‫خاورمیانه اِعمال میكنند‪ ،‬زیر نهر بگیرید؛ كاملن متوجه این موضتتتوع میشتتتوید‪ .‬اینها خیلی با جمهوری‬ ‫استتالمی همكاری نکردهاند ولی با خودشتتان همكاری دارند‪ .‬اگر برجام نبود و اوباما آن پول نقد را به ایران‬ ‫پرداخت نمیكرد‪ ،‬ترامپ هم نمیتوانستت چهارصتد میلیارد دالر سالح را به عربستان بفروشد‪ .‬منهورم این‬ ‫است كه در نهایت جنگ دوآلیسم آمریکایی در جهت منافع ملی آمریکاست ولی جنگ ما نه! جنگ ما سراسر‬ ‫ضتترر استتت‪ ،‬چون خرد در كشتتورمان كار نمیكند و همهی ما تابع دیکتاتوری احستتاس هستتتیم و عملکرد‬ ‫احستاستی ما چیزی جز فاجعه به بار نیاورده استت‪ .‬حتی در مورد اعتصابات بانه هم احساسی عمل كردیم‪،‬‬ ‫بتانه اكت خوبی بود و باید از آن درستتتت بهرهبرداری میشتتتد ولی در نهایت آن را بدل به چیزی احمقانه‬ ‫كردیم‪ .‬جمهوری اسالمی در تخریب همهچیز دخالت دارد چون با پول مردم مدام خرج میكند‪ ،‬در افتادن با‬ ‫این غول خیلی راحت نیستت؛ زیرا حکومت هنوز قویست و ما راهی جز تضعیف آن نداریم‪ .‬همانطور كه‬ ‫در اواسط بحث گفتم ما باید با روسیه یا آمریکا فقط در جهت منافع ملی خودمان وارد گفتوگو شویم‪ .‬همه‬ ‫میدانند كه ما چهچیزی را نمیخواهیم و حاال وقت آن رسیده كه بدانیم دنبال چهچیزی هستیم و خواستهی‬ ‫اصتلیمان چیستت‪ .‬اگر بدانیم كه چه میخواهیم دیگر نه به روسیه و نه به آمریکا توجه خواهیم كرد و تنها‬ ‫پیگیر اهداف خودمان خواهیم بود‪ .‬چیزی كه ما میخواهیم یک دمکراسی مستقیم و جدایی دین از سیاست‬ ‫است‪ ،‬و اگر یک انقالب سوسیالیستی یا انقالب ساختاری در تمام ابعاد فرهنگی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و‪ ...‬در‬ ‫ایران اتفاق بیفتد كار همه تمام است‪ .‬ما در حال حاضر پتانسیل باالیی برای چنین اتفاقی داریم‪.‬‬


‫‪ | 212‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫افزایش قیمت دالر یا دزدی حکومت از مردم؟‬

‫چهل ستال استت قوانین كشتور ما بر استاس كتابی نوشتته شده كه متعلق به هزاروچهارصد سال پیش‬ ‫است‪ .‬طی هزاروچهارصد سال اخیر جامعهشناسی‪ ،‬سیاست‪ ،‬فرهنگ و ارتباطات بسیار پیشرفت كرده‪ ،‬اما در‬ ‫كتاب مستلمانها طبق ستنت اسالمی كه بعضی چیزها قدغن اعالم شده‪ ،‬به بسیاری از مسائل اشارهای نشده‬ ‫استت‪ .‬در این كتاب برخی چیزهای خاص دزدی محسوب میشود و در مقابل خیلی از كارها جنبهی دزدی‬ ‫ندارند‪ .‬مثلن هر ستتال قیمت دالر در ایران باال میرود یا هر رئیسجمهوری كه انتخاب میشتتود در دورهی‬ ‫اول ریتاستتتت جمهوریاش كتاری با قیمت دالر ندارد؛ اما در دورهی بعد قیمت آن را افزایش میدهد‪ .‬این‬ ‫دزدی از دورهی ریاستت جمهوری دزد اعهم و كوسهی كثیف یعنی رفسنجانی شروع شده و سالهاست كه‬ ‫دیگران نیز بعد از او بر طبق همین روال پیش رفتهاند و این موضتتوع در جمهوری استتالمی بدل به مد شتتده‬ ‫استتت‪ .‬ما امستتال دزدی فجیعتری داریم و فجیعتر یعنی اوضتتاع فرقی نکرده و همان روال ستتابق در اینباره‬ ‫ادامه دارد‪ .‬قیمت دالر در حال حاضتر زیاد شتده و این قیمت معمولن در اواخر دوران ریاست جمهوری هر‬ ‫كستی سته برابر میشتود‪ .‬برای مثال رفستنجانی دالر را حدودن با قیمت صد تومان تحویل گرفت‪ ،‬در پایان‬ ‫دورهی اول ریاستتت جمهوری او قیمت دالر صتتدوپانزده تومان شتتد‪ ،‬اما در دور دوم ریاستتت جمهوریاش‬ ‫قیمت دالر ستهبرابر افزایش پیدا كرد و به چهارصتد تومان رسید‪ .‬وقتی قرار شد خاتمی رییسجمهور بشود‪،‬‬ ‫رفستنجانی قیمت دالر را چهل درصد كم كرد و با قیمت سیصدوشصت تومان آن را تحویل خاتمی داد‪ .‬در‬ ‫دورهی اول ریاستتت جمهوری خاتمی قیمت دالر تغییری نکرد؛ ولی در پایان دورهی دوم قیمت دالر چیزی‬ ‫در حدود سته برابر شد‪ ،‬و به هزارودویست تومان رسید‪ .‬زمانی هم كه احمدینژاد آمد‪ ،‬مجددن ده درصد از‬ ‫قیمت دالر كاهش پیدا كرد و در نهایت احمدینژاد با قیمت نهصتتدوشتتصتتت تومان آن را تحویل گرفت‪.‬‬

‫دوباره همان پروستته تکرار شتتد و در دورهی اول ریاستتت جمهوری احمدینژاد این قیمت تغییر آنچنانی‬ ‫نداشتت و به هزارودویستت تومان رستید و در دور دوم كه دالر چهارهزار تومان شد او هم قیمت را كم‬ ‫كرد و دالر سههزاروشصت تومانی را به روحانی تحویل داد‪ .‬همین بازی برای ریاست جمهوری روحانی نیز‬ ‫تکرار میشتتتود و در دورهی اول قیمتت دالر تغییری نمیكنتد‪ ،‬امتا حاال میبینیم كه در دور دوم ریاستتتت‬ ‫جمهوری او قیمت دالر روزانه در حال افزایش استتت و اگر قرار باشتتد مثل دورههای ستتابق مردم ستتکوت‬ ‫بکنند و قیمت دالر سه برابر شود و به چیزی حدود دههزارو خوردهای برسد‪ ،‬فاجعهی بزرگتری رخ خواهد‬


‫علی عبدالرضایی | ‪211‬‬

‫داد‪ .‬همین االن دالر در بازار با قیمتی حدود هفتهزار تومان خرید و فروش میشود و بهزودی از این قیمت‬ ‫فراتر خواهد رفت‪ .‬این در حالیستت كه جمهوری اسالمی در سال پنجاهوهفت دالر را با قیمت هفت تومان‬ ‫تحویل گرفته‪ ،‬و همان دالری كه در طی دوران ده سالهی نخستوزیری هویدا تغییر قیمتی نداشت‪ ،‬حاال در‬ ‫طی حکومت چهل سالهی مالها قیمتش هزار برابر شده و هزار برابر یعنی اینكه اگر شما هزار سهم داشتید‪،‬‬ ‫دولت نهصد و نود و نه سهم را از شما دزدیدهست‪ .‬معمولن درآمد كشور شما از فروش نفت تامین میشود‬ ‫و پول نفت را با دالر دریافت میكنید‪ .‬فرض كنید اگر یک ستتال این درآمد تقستتیم بشتتود و شتتما هزار دالر‬ ‫بگیرید‪ ،‬دزدی مالها به مثابه این استت كه نهصد و نود و نه دالرِ این هزار دالر را از شما كش رفتهاند و این‬ ‫موضتوع وحشتناک است‪ .‬شما در دو ماه گذشته با مبل مشخصی از پولتان میتوانستید دو تکه طال بخرید‪،‬‬ ‫اما در حال حاضتر با همان پول توان خرید یک تکه طال را دارید‪ .‬ممکن است فکر كنید وقتی پولتان را در‬ ‫بانک میگذارید‪ ،‬دستتنخورده باقی میماند‪ ،‬در حالی كه پول شتما نصتف شتده و این عین دزدیست‪ .‬در‬ ‫اصتتتل شتتتیوهی مالها دزدی آرام استتتت و این یعنی عالوه بر اختالس مقدس‪ ،‬خود حکومت هم در حال‬ ‫دزدیست‪ .‬االن بهانهی حکومت این است كه دارد در سوریه میجنگد و به شما میگوید كه در حال دفاع از‬ ‫حرم زینب هستتتیم‪ .‬ولی در واقع تمام این حرفها بهانه استتت؛ چون در دورهی رفستتنجانی و خاتمی كه‬ ‫حرمها و جنگهای قبیلهای وجود نداشتتت‪ ،‬ما باز هم شتتاهد این دزدی بودیم‪ .‬میخواهم بگویم كه در این‬ ‫چهل سال‪ ،‬هستی مردم ایران بهطور نهاممند به تاراج رفته است‪ .‬اگر االن چیزی ندارید به این دلیل است كه‬ ‫متوجته دزدی قانونمند جمهوری استتتالمی نشتتتدهاید‪ .‬وقتی میگوییم قیمت دالر باال رفته فقط با جملهی‬ ‫ستادهای مواجه نیستتیم‪ ،‬این مستئله یک فاجعه و دستت بردن در جیب مردم است‪ .‬اگر شما با ماشین جایی‬ ‫بروید و آن را پارک كنید و بعد از اینكه كارتان تمام شتتد‪ ،‬متوجه شتتوید كه ماشتتینتان را دزدیدهاند‪ ،‬داد و‬ ‫هوار میكنید‪ .‬با افزایش قیمت دالر نیز مشابه همان دزدی اتفاق میافتد ولی چون دزدی از همهی مردم ایران‬ ‫صتورت گرفته‪ ،‬كسی دردش نمیگیرد‪ .‬در واقع مال شما را بردهاند و خانهتان را آتش زدهاند‪ ،‬هستی شما به‬ ‫تاراج رفته اما چون همزمان با شتتتما از همهی هموطنانتان دزدی شتتتده؛ تصتتتور میكنید كه چنین اتفاقی‬ ‫طبیعیستتت‪ .‬در حالی كه اصتتلن با اتفاقی طبیعی مواجه نیستتتید‪ .‬ما در توئیتر هشتتتگی با عنوان «ریال پشتتم»‬ ‫طراحی كردیم‪ ،‬و منهورمان این بود كه در طی پروستهای چهلستاله پول شما را تبدیل به پشم كردهاند‪ .‬شما‬ ‫زحمت میكشتتید و عرق میریزید ولی پولی كه در نهایت دریافت میكنید‪ ،‬پشتتم استتت و حتی پولی را كه‬ ‫پسانداز كردهاید‪ ،‬در نهایت دو دستتتتی تحویل مال میدهید‪ .‬مالیی كه از قانون دزدی تبعیت میكند و با هر‬ ‫نوع فرهنگ شتتهروندی گارد دارد‪ .‬او قانونگذار و ستترنگهدارِ خودش استتت و شتترایطی را ایجاد میكند كه‬ ‫مقاومت برایتان ستخت شتود‪ .‬مال شتما را با برگزاری انتخابات مختلف سر كار میگذارد و در عینحال بر‬ ‫اساس تز والیت فقیه حکومت میكند‪ .‬او بیشترین اختیارات را دارد و در اوج وقاحت از شما میدزدد‪ .‬باال‬ ‫رفتن قیمت دالر دزدی علنی از تمام اموال شتماستت و در این پروسته شما بازندهی واقعی هستید و رسمن‬


‫‪ | 211‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫قدرتِ سترمایهگذاری از شتما سلب میشود‪ .‬كسی كه در بانک پولی را برای خرید خانه پسانداز كرده بود‪،‬‬ ‫حاال دیگر نمیتواند صتاحب خانه بشود؛ زیرا به فرض اگر صد میلیون در بانک داشت‪ ،‬آن صد میلیون بدل‬ ‫به پنجاه میلیون شده است‪ .‬مردم روز به روز فقیرتر میشوند و همزمان سطد فرهنگی نیز تنزل پیدا میكند و‬ ‫در نهایت نتیجه این میشتتود كه وقتی خرید میكنی‪ ،‬اگر حواست نباشتتد‪ ،‬مغازهدار به جای بیستتت هزار‬ ‫تومان‪ ،‬چهل هزار تومان از تو میگیرد و دزدی در سطد كوچک نیز همهگیر میشود‪ .‬چرا كه وقتی قانونگذار‬ ‫دزد استتتت‪ ،‬ناخودآگاه این فرهنگ دزدی به كف جامعه هم انتقال مییابد‪ .‬یعنی هر كستتتی میتواند دزدی‬ ‫میكند‪ ،‬ولی تنها كستانی دستتگیر میشتوند كه در سطد پایین جامعه قرار دارند‪ .‬مثلن فردی گرسنه است و‬ ‫برای رفع گرستتنگی چیزی را میدزدد و در آخر از میان دزدها‪ ،‬تنها او دستتتگیر میشتتود‪ .‬میبینید؟ همهچیز‬ ‫علیه فرودستتان استت و این مسئله در طول این چهل سال‪ ،‬به طرز وحشتناكی به طور قانونی در ایران اجرا‬ ‫شده است‪ .‬در حال حاضر طبقهی متوسط جامعه هم در طبقهی فرودست قرار گرفته و این یعنی گرسنگی به‬ ‫حد اعال رسیدهست‪ .‬از این به بعد شما صدای فریاد و اعتراض را خواهید شنید و این وظیفهی ماست كه به‬ ‫این فریادها جنبهی شتعوری بدهیم‪ ،‬تا مردم تنها از ستر گرستنگی فریاد نکشند‪ ،‬بلکه دالیل گرسنگی را نیز‬ ‫بدانند‪ .‬مردم نباید اینگونه فکر كنند كه خامنهای از گرسنگیشان بیخبر است‪ ،‬آنها باید بدانند كه در واقع‬ ‫خود رهبر و قانونی كه از آن پیروی میكند‪ ،‬مسبب گرسنگیست‪ .‬در هر كشوری كه سیستم اسالمی و دینی‬ ‫حاكم باشد و بر اساس بدویت بر مردم حکومت كنند‪ ،‬در نهایت آن كشور و مردمش به خاک سیاه مینشینند‪.‬‬ ‫در واقع ریال پشتم طنز نیستتت‪ ،‬این هشتتتگ یک اعتراض استتت و ما باید با این دزدی گارد داشتتته باشتتیم‪.‬‬ ‫هشتگ دوم ما «سیب زمینی نباش هم وطن» است و در این هشتگ قشر بیتفاوت جامعه را در نهر گرفتهایم‪.‬‬ ‫عدهی زیادی از مردم مخالف حکومتاند‪ ،‬ولی میگویند «بی خیال سیاست!» حتی شاعران و نویسندگان نیز‬ ‫عقبنشتینی كردهاند و معتقدند كه نباید وارد ستیاستت شتوند‪ ،‬و این در حالیستت كه اكثر ایرانیها عاشق‬ ‫تغییرند و میخواهند اوضتاع كشور عوض شود‪ .‬آنها در انتهار امام زمانند و امام زمانشان ارتش آمریکا و‬ ‫این اواخر رضتا پهلوی بود‪ .‬در واقع ما با بالهتِ وحشتناكی همعصریم‪ .‬مگر میشود ملتی منتهر تغییر باشد‪،‬‬ ‫امتا خودش را تغییر ندهد؟ در مالعام پول این مردم را میدزدند‪ ،‬ولی آنها مثل ستتتیبزمینی بیرگ غیرت‬ ‫ندارند و مدام در حال تماشا و مفتخوریاند‪ .‬اغلب این مردم از طبقهی متوسط ند و فقط هستند كه طبقهی‬ ‫فرودست مدام قربانی دهد و آنها صدایشان درنیاید‪ .‬این دسته همیشه به فکر زندگی بخور و نمیرشانند و‬ ‫در اصل دشمن ما همینها هستند چرا كه خبیث و خنثا رفتار میكنند‪.‬‬ ‫افرادی هم هستتند كه استمشتان را روشتنفکر میگذارند و دربارهی من میگویند‪« :‬عبدالرضایی شاعر‬ ‫خوبیستتت اما متاستتفانه مثل احمقها به دنبال ستتیاستتت رفته»‪ ،‬شتتاعر از شتتعور میآید و شتتعور از آگاهی‬ ‫سرچشمه میگیرد‪ .‬آگاهی نیز با سفر كردن حاصل میشود‪ .‬این عده در تمام عمرشان از خانه بیرون نرفتهاند‬ ‫و درک تجربیشان از جهان‪ ،‬تنها معطوف به سیستم حکومتداری در ایران است و با این طرز فکر‪ ،‬دلشان‬


‫علی عبدالرضایی | ‪214‬‬

‫میخواهد شتاعر جهانی شتوند‪ .‬كسی كه دید تجربیاش از جهان چیزی فراتر از ایران نباشد و نتواند سالی‬ ‫یک بار به خارج از ایران ستفر كند‪ ،‬نمیتواند به دید خاصی از جهان برسد‪ .‬زیرا در ایران به بند كشیده شده‬ ‫و تمام عمرش را برای پرداخت اجاره خانه میدود و بدتر اینكه از شرایط خودش راضیست‪ .‬یعنی در واقع‬ ‫او را راضتی كردهاند تا در زیرزمین جهان زندگی كند‪ .‬شتعر ایران اصلن بد نیست ولی بُعد تجربی و زیستی‬ ‫ندارد و به شناخت جهانی نرسیده‪ .‬دیدگاهش از جهان فقط از خواندن رمانها به دست آمده و در واقع هنوز‬ ‫جهان را لمس نکرده‪ ،‬فکرش را بکنید كه نهایت درک عینی شتتتاعر ایرانی از مدرنیته‪ ،‬دبی و تركیه استتتت!‬ ‫سیبزمینی نباش هموطن‪ ،‬دعوتنامهای برای طبقهی خنثاست‪ ،‬طبقهی متوسط و بیتفاوتی كه به هر طریقی‬ ‫ترتیبش را بدهی‪ ،‬آخ هم نمیگوید‪.‬‬ ‫اما هشتگ دیگری را هم با عنوان «ایران عراق نیست» در توئیتر مطرح كردیم‪ ،‬و البته بحث ما رنگوبوی‬ ‫نژادپرستانه نداشت‪ .‬واضد است كه هیچ كشوری حق ندارد در امور كشورهای دیگر دخالت كند‪ .‬در دههی‬ ‫شتصتت ایران وارد جنگی هشتت ساله با عراق شد كه تلفات و تخریبات بسیاری را به بار آورد و میلیاردها‬ ‫دالر ضترر كردیم‪ ،‬اما خامنهای مادرستید پول خسارت آن جنگ را دوباره به عراق بخشید تا هویزه و آبادان‪،‬‬ ‫مثل هویزه و آبادان ستابق نشتوند‪ .‬بانه در زمان شاه اینگونه نبود ولی ضعیفش كردند‪ ،‬بانه شهری جنگزده‬ ‫استت كه هرگز بازستازی نشتد و صنایعی در آنجا شروع به كار نکرد‪ .‬بانه‪ ،‬سقز‪ ،‬مریوان و سرپلذهاب هنوز‬ ‫گرستنه هستتند‪ .‬اصتلن تمام شتهرهای كوردستان و خوزستان گرسنه اند‪ .‬این گرسنگی در تمام ایران فراگیر‬ ‫شتتده‪ ،‬چرا كه رهبر شتتما عراقیستتت و پدر و مادرش در عراق زندگی میكردند‪ .‬رئیس مجمع تشتتخید‬ ‫مصتتلت نهام (شتتاهرودی)‪ ،‬رئیس قوهی قضتتاییه (صتتادق الریجانی) و رئیس مجلس (علی الریجانی) نیز‬ ‫عراقیستت‪ .‬طبیعیستت كه هر كستی نسبت به محل تولدش عِرق خاصی داشته باشد‪ .‬اما وقاهت به حدی‬ ‫رسیده كه كاندیداهای نمایندگی برای مجلس عراق‪ ،‬زمان انتخابات این كشور‪ ،‬در شهرهای مرزی ایران تبلی‬ ‫میكنند؛ زیرا عراقیها به راحتی در این شتهرها رفتوآمد دارند و انگار بخشی از شهرهای ایران عراقی شده‬ ‫است‪ .‬از سمت شرق افغانستانیها وارد كشور میشوند و از غرب عراقیها‪ .‬این خواست حکومت بوده چون‬ ‫از آنها به عنوان نیروی انستانی و سترباز رایگان استفاده میكند تا ایدئولوژی و تز والیت فقیه را پیش ببرد‪.‬‬ ‫چنین اتفاقاتی برای كشتتوری كه دارای حکومت‪ ،‬ارتش و ستتپاهی خواجه استتت‪ ،‬چیز عجبیی محستتوب‬ ‫نمیشتود‪ .‬ایران عراق نیستت‪ ،‬شتما یک كشتورید و نقشتهی مشتخصتی دارید‪ .‬اصتول شهروندی و حق و‬ ‫حقوقتان واضتد استت‪ .‬اگر هر كسی بتواند بدون ویزا وارد كشورتان بشود‪ ،‬این حقوق شماست كه پایمال‬ ‫میشود‪ .‬زیرا شما مالیات میدهید و در چنین شرایطی مالیات شماست كه بر باد میرود‪ .‬كسی به شما حمله‬ ‫نکرده‪ ،‬ولی ای كاش كشتوری خارجی به شما حمله میكرد‪ ،‬زیرا كسانی كه آنها را خودی میدانید مدام در‬ ‫حال حمله كردن به شتتما هستتتند و حتی در تختخواب شتتما هم دخالت میكنند‪ .‬فقط مانده پاستتداری كنار‬ ‫تختخواب شتما بگذارند تا خوابیدن و ستکس شتما نیز چک بشتود‪ .‬در حال حاضر ما منتهر تصمیم ترامپ‬


‫‪ | 219‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫هستیم‪ ،‬رییسجمهور سابق آمریکا یعنی اوباما‪ ،‬به حکومتی كه در زمان احمدینژاد مرده بود‪ ،‬پول تزریق كرد‬ ‫و در واقع به جمهوری اسالمی سوخت رساند تا سر پا بماند‪ .‬البته ناگفته نماند كه همان تزریق پول اوباما به‬ ‫ایران در نهایت باعث شتده آمریکا چهارصتد میلیارد دالر استلحه به عربستان بفروشد‪ .‬در اصل نگهدارندهی‬ ‫این سیستم قرون وسطایی آمریکا و روسیه هستند‪ .‬اما باید ببینیم كه ترامپ از برجام خارج میشود یا نه‪ .‬در‬ ‫معاهدهی برجام پول هنگفتی به ایران تزریق میشتتتود و جمهوری استتتالمی را دوباره احیا میكند‪ .‬البته این‬ ‫سترمایه از زمان شاه وجود داشته‪ ،‬شاه برای خرید تسلیحات و هواپیما به آمریکا پول داده بود كه این جریان‬ ‫با انقالب ایران تداخل كرد و پولها بلوكه شتتتد‪ .‬پولهای بلوكهشتتتدهای كه متعلق به مردم بود اما دیدیم كه‬ ‫چیزی از آن نصیب مردم نشد و در نهایت این پولها را در سوریه و عراق هزینه كردند و بخشی از آن را هم‬ ‫باال كشیدند‪ .‬بماند كه عالوه بر این پول‪ ،‬باز دست در جیب مردم میكنند و آنها را از هر روشی تی میزنند‪.‬‬ ‫اگر نگاهی به حجم مالباختهها‪ ،‬دزدی بانکی و اختالسها داشته باشید متوجه این موضوع میشوید‪ .‬مسخره‬ ‫نیست؟ پولی را در مالعام از آمریکا میگیرند و عالوه بر اینكه آن را در كشور خرج نمیكنند‪ ،‬دوباره جیب‬ ‫مردم را هم میزنند‪ .‬این تراژدی استم ش ظلم و كثافت نیستت‪ ،‬این همان جهنم است و در واقع ما در ایران‬ ‫پرفورمنس جهنم را تماشتا میكنیم‪ .‬حکومت اسالمی حکومت نیست‪ ،‬بلکه كارگذار قوانین جهنم است و آن‬ ‫وعدههای واهی را كه در رابطه با جهنم دادهاند‪ ،‬تمام و كمال اجرا میكند‪ .‬بعضتتی از مغازهداران و رانندههای‬ ‫تاكسی دزد میشوند‪ ،‬و این دزدی گاهی بین كارمندان یک اداره رواج پیدا میكند‪ .‬همه درو میگویند و در‬ ‫این میان دوستت و دشتمن قابل تشتخید نیست‪ .‬آنجا جهنمی با اخالقیات جهنمی برپا شده‪ ،‬و این همان‬ ‫جهنمیستت كه در كتاب آستمانی مسلمانان از آن حرف زدهاند‪ .‬جمهوری اسالمی در واقع تخیل را بدل به‬ ‫واقعیت كرده استت‪ .‬قصتد ما از انجام عملیاتهای خیابانی مثل عملیات ستاعت ستیاه‪ ،‬این است كه از این‬ ‫جهنم رها بشویم و ایران از سیطرهی ابلیس و اندیشهی بد نجات پیدا كند‪ .‬اندیشهی بد همان زامبی خامنهای‪،‬‬ ‫زامبی جنتی و زامبی محمد خاتمیست‪ .‬ما با انواع مختلفی از زامبیها مواجهایم‪ .‬برخی از زامبیها خنداناند‬ ‫و برخیشتان خشتن‪ .‬زامبیها موجوداتی هستتند كه از گذشتته احضار شدهاند و زامبیهایی كه بر كشور ما‬ ‫حکومت میكنند متعلق به هزاروچهارصتد ستال پیشاند‪ .‬در هالیوود فیلم زامبیها را میسازند تا مردم را با‬ ‫تفکر زامبیوار آشتنا كنند‪ ،‬ولی در ایران زامبیها عملن احضتار شدهاند‪ .‬زامبیهای فیلمهای هالیوودی متعلق‬ ‫به همین قرن هستند و مدرناند ولی زامبیهای اینجا عالوه بر اینكه متعلق به هزاروچهارصد سال پیشاند‪،‬‬ ‫همان خشتونت و كثافت و بدویت هزاروچهارصتد ستال پیش را هم دارند‪ .‬پاسدار كسیست كه مقلد رفتار‬ ‫زامبیستت‪ .‬جنتی یک استتعاره است‪ .‬او ماموتیست با نود سال سن كه با دختری جوان ازدواج میكند‪ .‬نای‬ ‫حرف زدن هم ندارد‪ ،‬ولی تا وقتی كه شما سیبزمینی بیرگ هستید نمیتوانید كاری به كارش داشته باشید‪.‬‬ ‫وقتی هستی و بود وباش شما از جنس سیبزمینیست‪ ،‬میترسید اما خودتان هم دلیل ترستان را نمیدانید‪.‬‬ ‫فکر میكنید قیمت دالر باال رفته اما در اصتتل قیمت دالر تغییری نکرده‪ ،‬بلکه چیزی را از شتتما دزدیدهاند و‬


‫علی عبدالرضایی | ‪212‬‬

‫این موضوع مهمیست كه باید آن را درک كنید‪ .‬از همین حاال كرایهها زیاد میشود و قیمت مواد غذایی باال‬ ‫میرود‪ .‬حکومت به جای اینكه آرام آرام قیمت دالر را باال ببرد‪ ،‬بعد از عید فشار را زیاد كرد‪ .‬چرا كه بعد از‬ ‫عید قرار بود ستتی میلیارد دالر به بانکهای آفریقایجنوبی انتقال بدهد و این فشتتار باعث میش تد كه قیمت‬ ‫دالر پایین بیاید اما حکومت یک ستتری از مغازهها را بستتت و داللها را تهدید كرد و تمام ژورنالیستتتها و‬ ‫تلویزیونها هم بستتی شتتدند تا به مردم بگویند مواظب باشتتید؛ زیرا قیمت دالر چهارهزارودویستتت تومان‬ ‫استتتت‪ .‬هیچكس نتوانستتتت به این قیمت دالر بخرد و یا حتی بفروشتتتد‪ .‬مردم منتهر ماندند‪ ،‬اما دولت كه‬ ‫فروشتندهی دالر است به این قیمت دالر را نفروخت‪ .‬آنها بعد از عالف كردن مردم‪ ،‬یک ماه بعد یعنی حاال‬ ‫كه دالر هفتهزار تومان است‪ ،‬بازار را باز كردهاند‪ .‬البته اوضاع اینگونه نمیماند‪ ،‬زیرا ترامپ هنوز نهرش را‬ ‫نگفته و در صورتی كه اعالم نهر كند‪ ،‬قیمت دالر به مبلغی باالتر از هشتهزار تومان هم خواهد رسید و این‬ ‫یعنی فاجعهی بزرگی در راه است‪.‬‬


‫‪ | 211‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫نگاهی به مصاحبهی شیرین عبادی‬

‫چند وقتیستت كه هر موفقیتی بهدست میآوریم‪ ،‬دستهایی وارد میشوند و ایجاد چنددستگی میكنند‬ ‫تا نیروهای برانداز دلسرد شوند و ایمانشان نسبت به كاری كه میكنند كم شود‪ .‬ولی ما تمركز روی مسائلی‬ ‫داریم كه برای مردم و قیام ما مهم استت‪ .‬مثلن اعالم شتده كه قرار استت ترامپ از برجام خارج شود و این‬ ‫خودش یک شکست بزرگ برای جمهوری اسالمیست‪ .‬در این میان كار چاقكنهایی وجود دارند كه منافع‬ ‫خود را دنبال میكنند و با فضتاستازی و ایجاد مسائل حاشیهای‪ ،‬میخواهند كاری كنند كه ما بهطور مستقیم‬ ‫متوجه ضتعف جمهوری استالمی نشتویم‪ .‬مثلن آنها موضوعاتی مثل فروپاشی رژیم و تبدیل شدن ایران به‬ ‫ستوریه را مطرح میكنند‪ .‬فراموش نکنید كه ما تجربهی جنبش سبز و چهل سال مقاومت مسالمتجویانه را‬ ‫داریم و بیستتویک ستال (از ستال هفتاد و شتتش تا به امروز) از شتروع كار اصتالحطلبی و چانهزنی برای‬ ‫اصتتالحات میگذرد‪ .‬آیا در این مدت جز اینكه اوضتتاع بدتر شتتده تغییر دیگری دیدهاید؟ خاتمی در زمان‬ ‫ریاستت جمهوریاش دولت را با دالر ستیصتدوشتصت تومان تحویل گرفت اما حاال دالر هفتهزار تومان‬ ‫استت و بیشتر هم خواهد شد‪ .‬اگر ما تصمیم درست را همان سالی كه دالر سیصدوشصت تومان بود گرفته‬ ‫بودیم‪ ،‬اینهمه فاجعه و ضتترر و زیان اتفاق نمیافتاد‪ .‬آن موقع نیز ما به همین حرفها و ترسها دلخوش‬ ‫كرده بودیم و میترستتیدیم كه كشتتور دچار فروپاشتی بشتتود‪ .‬دیگر همه میدانند وقتی دین و تئولوژی وارد‬ ‫ستیاستت بشتود‪ ،‬مثل موریانه آن كشور را از درون نابود میكند و تجربهی قرون وسطا مدركی بر اثبات این‬ ‫ادعاستت‪ .‬این درخت هرگز به بار نمینشتیند‪ ،‬چرا كه ذات استالم با جمهوری متضتتاد استت‪ .‬مثل فمنیستتم‬ ‫استتالمی و مردمستتاالری دینی كه هرگز تحقق نخواهند یافت‪ .‬ما یک رهبر فاالنژ داریم و رئیسجمهوری كه‬ ‫قرار استت چپ باشتد و در این میان تمام انرژی سیاسی كشور صرف نزاعی بیهوده و بیربط میشود‪ .‬یعنی‬ ‫یک قاشق شکر و یک قاشق نمک را با یکدیگر مخلوط میكنند تا تركیب تازهای خلق كنند‪ ،‬ولی در نهایت‬ ‫هیچچیز تغییر نمیكند! در ایران تغییر و انقالب نداریم بلکه مرگ تدریجی داریم؛ چون همهچیز مثل آب‬ ‫راكد است و آب اگر در حركت نباشد‪ ،‬میگندد‪ .‬خیلیها مخالف اكت خشن هستند و میگویند ما در مقابل‬ ‫حکومت نباید خشتتونت به خرج دهیم؛ زیرا خودِ حکومت خواهان خشتتونت استتت‪ .‬اما این حرف دروغی‬ ‫بیش نیستت‪ .‬حکومت به شدت از اعمال خشن میترسد و از خشونت پیشگیری میكند و با مدافعانی مثل‬ ‫اصتتالحطلبان‪ ،‬شتتما را میترستتاند‪ ،‬كه البته نیروی كافی ندارد چون مردم در اكثریت هستتتند‪ .‬تمام فلستفهی‬


‫علی عبدالرضایی | ‪212‬‬

‫رفراندم این است كه بعد از صحبت با خامنهای‪ ،‬او راضی شود تا مثل كشورهای آفریقای جنوبی كه تکهپاره‬ ‫شتتدند‪ ،‬رفراندم داشتتته باشتیم و این مستتئله غیرممکن استتت زیرا در ایران حکومت بیگانهای داریم كه ملی‬ ‫نیستتت‪ .‬آنها روحانی را خودشتتان انتخاب میكنند و در عینحال كوچکترین اصتتالحی هم اتفاق نمیافتد‪.‬‬ ‫چون مجلس خبرگان و حکم حکومتی در دستت رهبر است‪ .‬در نتیجه هر تصمیمی كه برای اصالح قانون و‬ ‫جامعه گرفته شتود‪ ،‬رهبر آن را وتو میكند‪ .‬دیگر به همه ثابت شتده كه اصتالحات در ایران كارساز نیست‪.‬‬ ‫جایگزینی هم زمانی میتواند اتفاق بیفتد كه نیروی قدرتمندی در باال داشتته باشیم‪ ،‬نیرویی كه حکومت را‬ ‫مجبور به تغییر كند‪ .‬در این صتورت نیز اگر حکومتی خارجی مثل آمریکا بیاید و به جمهوری اسالمی حمله‬ ‫كند‪ ،‬برای ایران تلفات زیادی به بار خواهد آورد‪ .‬پس باید چهكار بکنیم؟ ما باید از داخل كشور اعمال فشار‬ ‫كنیم‪ .‬كستتانی كه میگویند خشتتونت را كنار بگذارید‪ ،‬هیچ پیشتتنهادی برای بعد از آن ندارند‪ .‬به تکتک‬ ‫رفراندمیستتتتها توجه بکنید؛ همانها كه ادعا میكنند حکومت باید با نهارت نمایندهای از ستتتازمان ملل‪،‬‬ ‫رفراندم برگزار كند‪ .‬البد میخواهند چندهزار ناظر بینالمللی بیاورند و در سراسر كشور آنها را پخش كنند!‬ ‫آن هم تحت لوای خامنهای دیکتاتور! به نهر شما او راضی میشود كه در كل كشور و قبل از فروپاشی نهام‪،‬‬ ‫رفراندم برگزار كنید؟ حاال میخواهم مصاحبهی یکی از رفراندمیستها با خبرگزاری گویانیوز را بررسی كنم‬ ‫تا عملکرد كار چاقكنهای جمهوری استالمی را به شتما نشان دهم‪ .‬گویانیوز با یکی از مطرحترین چهرهها‬ ‫یعنی خانم «شیرین عبادی» مصاحبه كرده است‪ .‬عبادی میگوید كه فعال حقوق بشر و ضد جنگ است و از‬ ‫ستیاستت چیزی نمیفهمد‪ ،‬و اگر در ایران جنگی اتفاق بیفتد‪ ،‬نمیتواند فعالیت حقوق بشتری داشته باشد و‬ ‫جنگ داخلی نیز با اعمال اكتهای خشتتن ایجاد میشتتود‪ .‬در واقع عبادی انقالب را معادل با جنگ داخلی‬ ‫میداند‪ .‬اما آیا به راستی معنای انقالب‪ ،‬جنگ است؟ جنگ به این معناست كه دو كشور بیگانه و متخاصم با‬ ‫هم درگیر شتوند‪ ،‬ولی در حال حاضتر ما شتاهد وضعیت انقالبی یا همان تغییر ساختاری در ایران هستیم و‬ ‫اساسن این عده خیلی از تعاریف بنیادین را هم نمیدانند‪ .‬میخواهم برای اینكه بیشتر متوجه شوید چرا در‬ ‫ایران كنونی‪ ،‬بینش و تفکر سیاسی وجود ندارد‪ ،‬پارههای مشخصی از مصاحبهی شیرین عبادی را بررسی كنم‬ ‫و تضتتادها را نشتتان بدهم‪ .‬دلیل انتخاب مصتتاحبهی عبادی این بود كه او در این مصتتاحبه به وضتتوح‬ ‫دیدگاههایش را بیان كرده‪ ،‬بر خالف بقیه كه در مصتتاحبههای خود‪ ،‬دیدگاهشتتان را به طور مشتتخد مطرح‬ ‫نکردهاند و انگار مشغول بادسواریاند!‬ ‫خانم عبادی در قسمتی از مصاحبه میگوید‪« :‬در آفریقای جنوبی هم مردم با بحران مشابهی مواجه بودند‬ ‫كه برای سالیان طوالنی هیچچیز درست كار نمیكرد‪ .‬اما با رفراندم نجات یافتند‪».‬‬ ‫ایشتان از ماجرای ماندال و آفریقای جنوبی كه حکومتی نژادپرستت داشتت و فقط سفیدپوستها در آن‬ ‫حق داشتتتتند همهچیز را اداره كنند‪ ،‬حرف میزند‪ .‬آفریقایی كه در آن نوعی آپارتاید نژادی حاكم بود و وقتی‬ ‫ماندال پیروز شتتد برابری نژادی اتفاق افتاد‪ .‬البته نمیتوان با قاطعیت گفت كه نژادپرستتتی بهطور كامل از بین‬


‫‪ | 213‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫رفته‪ ،‬اما اوضتتاع حداقل نستبت به گذشتتته كمی بهتر شتتده و برگزاری رفراندم گامی در همین جهت بود‪ .‬ناگفته‬ ‫نماند كه آفریقای جنوبی رابطهی مستتقیمی با بریتانیا دارد و یک كشور انگلیسیزبان است‪ ،‬سیاستهای این‬ ‫دو كشور به هم نزدیکند و بریتانیا خیلی راحت به اینگونه كشورها میتواند اعمال فشار بکند‪.‬‬ ‫در ادامه میگوید‪« :‬شتاید تنها راه این است كه با مبارزات مسالمتجویانه و خودجوش مردمی به رژیم‬ ‫فشار بیاوریم تا خودش دست به رفراندم بزند‪».‬‬ ‫یعنی آنقدر مبارزهی مستتالمتآمیز بکنیم تا خامنهای مجبور شتتود كه رفراندم برگزار كند و بعد بگوییم‬ ‫جمهوری اسالمی را میخواهیم یا نه؟ خامنهای بهتر از هر كس دیگری میداند كه مردم جمهوری اسالمی را‬ ‫نمیخواهند‪ .‬شما فکر میكنید دیکتاتوری مثل او كه اینهمه انسان را بهخاطر تهاهرات و اعتراض میكشد و‬ ‫بعد میگوید این كارها توطئهی بنیصدر یا مجاهدین بوده‪ ،‬آیا زیر بار رفراندم میرود؟‬ ‫خبرنگار از او میپرستد‪« :‬در اینجا ما با یک دردسر اضافه هم مواجه هستیم و آن اینكه مردم با همهی‬ ‫ایستتادگی‪ ،‬توانایی مجبور كردن ستیستم به كوتاهآمدن و اعالم رفراندم را ندارند‪ ،‬اعتراضها فرسایشی شده‬ ‫استت و رژیم هم با انعطافهای كوتاهمدت سوپاپ اطمینانهای خود را باز میكند‪ .‬مصاحبه با امیر انتهام یا‬ ‫احمد زیدآبادی كه در زندان او را تا حدی شتکنجه كردهاند كه قصتد خود كشتتی داشته مواردی از باز شدن‬ ‫سوپاپهای اطمینان برای كاهش فشار است‪».‬‬ ‫و عبادی اینگونه جواب میدهد‪« :‬ممکن استتت شتترایطی مانند ونزوئال پیش بیاید‪ .‬مردم در این كشتتور‬ ‫ثروتمند برای خرید نان به كشتور همسایه میروند‪ .‬مردم نمیتوانند دیکتاتور را بركنار كنند نهام دیکتاتوری‬ ‫هم كوتاه نمیآید‪ .‬اما چه میشتتتود كرد‪ .‬شتتتاید دقیق نتوان گفت چه كاری باید كرد‪ .‬اما میتوانم بگویم چه‬ ‫كاری نباید بکنیم‪ .‬مهمترین آنها این است كه نباید دست به خشونت زد‪ .‬زیرا این زمینه شروع جنگ داخلی‬ ‫است‪».‬‬ ‫اگر شتتما نمیدانید كه چهكار باید بکنیم‪ ،‬چرا میگویید نباید دستتت به خشتتونت زد؟ نتیجهی اینهمه‬ ‫مبارزهی مستالمتآمیز و اعتراض چه شد؟ ما تجربهی اعتراضات مسالمتآمیزی مثل سال هفتادوشش‪ ،‬سال‬ ‫هشتتادوهشتت و قیام فرودستان در دیماه نَودوشش را داشتیم‪ .‬این تهاهراتها هدفمند نبودند و به شکلی‬ ‫نرم شروع شده بودند‪ ،‬اما آیا نتیجهای جز سركوب داشتند؟ یعنی ایشان انقالب پنجاهوهفت و سایر انقالبها‬ ‫را هم جنگ داخلی میداند؟ شتتگرد حکومت و اصتتالحطلبان این استتت كه در صتتف مردم وارد شتتوند و‬ ‫خودشتان از تجزیهطلبی و نگاه قومی بگویند و تجزیهطلبانی را خلق كرده و غیرمستقیم حمایتشان كنند تا‬ ‫مردم را از تغییرات استاسی بترسانند‪ .‬در صورتی كه ما متحدیم و كوردها‪ ،‬لرها و ترکها مشکلی با یکدیگر‬ ‫ندارند‪ .‬مثلن از تمام آحاد و قومیتها در حزب ایرانارشتیستم (نمایهای از ملت ایران) عضتو هستند و بدون‬ ‫هیچ مشکلی در كنار هم فعالیت میكنند‪ .‬یک عده دستنشانده و اطالعاتی را بین مردم میفرستند و با پیش‬ ‫كشتتتیدن بحث قومیتها‪ ،‬بین مردم چنددستتتتگی ایجاد میكنند و آنها را میترستتتانند‪ .‬یعنی از بالهت‬


‫علی عبدالرضایی | ‪214‬‬

‫ستتوءاستتتفاده كرده و آنها را فریب میدهند و عدهای مثل این خانم هم از جنگ داخلی حرف میزنند‪ .‬ما‬ ‫میخواهیم انقالب كنیم‪ .‬در انقالب شیشه شکستن و حتی ترور را داریم‪ .‬در تاریخ هم از این نمونهها داشتیم‬ ‫و هرگز به عنوان جنگ داخلی از آن یاد نکردهاند‪ .‬همهی این حرفها و كارها در جهت بازی دادن ماست‪.‬‬ ‫برای مثال ما مدافع اصلی اعتصابات بانه بودیم و از همان اول آن را پوشش خبری دادیم‪ ،‬ولی در نهایت‬ ‫قضیه مشکوک شد و من احساس كردم اطالعات سپاه مشغول برنامهریزیست‪ .‬ناگهان دیدیم درست بعد از‬ ‫رفتن جلیلی به بانه فضا عوض شد و شعارها رنگ و بوی نژادپرستانه گرفتند‪ .‬تا آن موقع كسی آنجا نبود كه‬ ‫بگوید من ضتد ایرانم! میگفتند ما ضتد آخوند و جمهوری استالمی هستیم؛ اما به طرز كاملن شکبرانگیزی‬ ‫بحث حکومت كنار رفت‪ .‬البته ما هنوز با مردم بانه هستیم‪ ،‬در كل منهور من این است كه كجاها نباید اشتباه‬ ‫كنیم‪ .‬همین االن حکومتت از گفته های خانم عبادی در حال بهره برداریستتتت‪ .‬عبادی میگوید اگر در‬ ‫اكتهایمان دست به خشونت بزنیم (مثل عملیات ساعت سیاه ایرانارشیستها)‪ ،‬این خشونت در نهایت بدل‬ ‫به جنگ داخلی میشود! اما او هرگز نمیگوید این حركت به مردم روحیهی انقالبی میدهد‪ .‬بحث ما انقالب‬ ‫شتتعوری و تغییر نگرش استتت و باید حواسمان را بیشتر جمع كنیم‪ .‬شتتیرین عبادی بین آن پانزده نفر كه‬ ‫برگهی رفراندم را امضا كردند جزو معروفترینهاست و جایزهی نوبل هم گرفته است‪ .‬او در ادامه دربارهی‬ ‫امضتتتای بیانیهی رفراندم میگوید‪« :‬این روزها خیلیها به من میگویند كه تو فعال حقوق بشتتتر بودهای اما‬ ‫صدور بیانیه و درخواست رفراندم یک كار سیاسی و خارج از حوزهی حقوق بشر است‪ .‬پاسخ من این است‬ ‫كه من قصد دارم مانع جنگ بشوم‪ ،‬مانع خونریزی و برادركشی بشوم‪ .‬زیرا اگر صلد نباشد دیگر حقوق بشر‬ ‫موضوعیت ندارد‪».‬‬ ‫عبادی میگوید قصد داشته با رفراندم مانع جنگ‪ ،‬خونریزی و برادركشی شود‪ ،‬این در حالیست كه در‬ ‫ایران برادركشی و آدمكشی سالهاست جریان دارد‪ .‬در همین قیام فرودستان بسیار كشته دادیم و هر سال در‬ ‫ایران بیش از هفتصتد نفر اعدام میشتوند‪ .‬آیا استم این كار برادركشتی نیست؟ ما انقالب نکنیم تا كشور در‬ ‫صتلد باشتد و حقوق بشر موضوعیت داشته باشد؟ بگذارید این نگاه را بهتر زیر ذرهبین قرار دهیم‪ ،‬در اصل‬ ‫منهور عبادی این استت كه انقالب نکنید تا خامنهای روی حقوق بشر پا بگذارد و ما اینگونه بتوانیم از شما‬ ‫دفاع كنیم! چرا كه اگر آنجا جنگ شود ما نمیتوانیم از حقوق بشر دفاع كنیم ولی اگر جنگی صورت نگیرد‬ ‫و مردم برده باشند و تحت انواع فشارهای ضد حقوق بشری قرار بگیرند‪ ،‬آن وقت ما میتوانیم مدافع حقوق‬ ‫انستان در ایران باشتیم! در همین قیام فرودستان پن هزار نفر را دستگیر كردند و سیوپن نفر را كشتند‪ ،‬شما‬ ‫چهكار كردید؟ با دوستانتان بیانیهی رفراندم را منتشر كردید و بعد به سکوت ادامه دادید‪ .‬در واقع شما هیچ‬ ‫كاری نکردید و هنوز هم در حال یاوهپراكنی هستتید‪ .‬چرا كه اساسن راهكاری ندارید‪ .‬وقتی از دانش سیاسی‬ ‫برخوردار نیستید و نمیتوانید استراتژیست باشید‪ ،‬الاقل سکوت كنید و در گوشهای بنشینید!‬


‫‪ | 212‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫عبادی در رابطه با دستاوردهای رفراندم هم حرف زده‪« :‬االن ما با امضای این بیانیه و درخواست رفراندم‬ ‫چند مانع را شتکستتیم‪ .‬اولین دستتاورد كه از همه مهمتر بود‪ ،‬این است كه ماموران امنیتی همکاری داخل و‬ ‫خارج را تابو كرده بودند و ارتباط داخل با كسانی كه كشور را ترک كرده و تبعید شدهاند را قطع كرده بودند‪.‬‬ ‫برای شکستن این تابو فعاالنی از داخل و از خارج بیانیه را امضا كردند و به علنیترین شکل گفتیم كه ما هم‬ ‫نهر هستیم و با هم همكاری میكنیم‪».‬‬ ‫منهور عبادی این است كه اینبار اپوزیسیونهای خارج و داخل نیز با هم متحد شدهاند‪ ،‬اما تمام كسانی‬ ‫كه آن برگه را امضتتا كردند‪ ،‬داخل ستتیستتتمند و نه تنها اپوزیستتیون واقعی نیستتتند بلکه دوم خردادی و‬ ‫اصتالحطلبند‪ .‬در اصل شما تبعید نشدید‪ ،‬بلکه خودتان از كشور خارج شدید‪ ،‬با ویزا و خیر و سالمت هم‬ ‫رفتید‪ .‬حقیقیت این استت كه من شما را اپوزیسیون خارج نمیدانم خانم عبادی! شما بخشی از اصالحطلبان‬ ‫در خارج از كشتور هستید‪ .‬آیا رضا پهلوی بین امضاكنندگان این بیانیه هست؟ خیر‪ .‬اگر رضا پهلوی‪ ،‬مسعود‬ ‫یا مریم رجوی بین شما بود‪ ،‬آنوقت شما امضاكنندگان را اذیت میكردند‪ .‬منهورم این است كه اگر چهرهی‬ ‫شناختهشدهی واقعن مخالف حکومت (نه افرادی از بدنهی نهام و اصالحطلب) بین شما بود‪ ،‬آنموقع میشد‬ ‫حرف شما را تایید كرد‪ .‬شما كاری نکردید و اینگونه امضاهای دستهجمعی همیشه بوده و هست‪ .‬بارها شده‬ ‫بستیاری از فعاالن سیاسی داخل و خارج و شاعران بیانیه دهند و پای آن را امضا كنند‪ .‬آنها گاهی تعدادشان‬ ‫بیشتر هم هستت و امضتاها به تعداد صتد عدد هم میرستد! اكثر بیانیههایی كه كانون نویسندگان در داخل‬ ‫میدهد‪ ،‬كانون نویستتندگان در تبعید هم با آن همراهی میكند و این مستتئله چیز تازهای نیستتت و دستتتاورد‬ ‫محسوب نمیشود‪ ،‬این تنها سرِكار گذاشتن مردم است‪.‬‬ ‫در ادامه میگوید‪« :‬دومین تابو این بود كه با صدای بلند گفتیم این رژیم باید عوض شود‪».‬‬ ‫شتما فقط گفتید كه باید رفراندم برگزار شتود‪ .‬آن هم در شترایطی كه مردم كف خیابان شعار «مرگ بر‬ ‫خامنهای» را سترمیدادند‪ .‬در اصتل خامنهای یک تمثیل از جمهوری اسالمیست‪ .‬عالوه بر این مردم مدام بر‬ ‫در و دیوار شتعار مینویسند و میگویند این نهام را نمیخواهند‪ .‬آنوقت شما به عنوان یک چهرهی سیاسی‬ ‫میگویید تابوشتکنی كردیم و علنن گفتیم جمهوری استالمی را نمیخواهیم؟ یعنی قضیه برایتان تا این حد‬ ‫شتوخیستت؟ زمانی كه همهجا حرف از قهرمانان قیام بود و پتیشتنهای مختلفی برای آزادی زندانیان امضا‬ ‫میشتتد‪ ،‬نوبلیستتت ما خانم ش تیرین عبادی به همراه چند نفر دیگر بیانیهی رفراندم را امضتتا كردند و به قیام‬ ‫فرودستتتتان ضتتتربه زدند‪ .‬آنها با باز كردن پروندهای تازه و جهت دادن به مطبوعات‪ ،‬مطبوعاتی كه تریبون‬ ‫اصتتالحات استتت و با ایجاد بحث در رابطه با رفراندم‪ ،‬جهت قیام را منحرف كردند‪ .‬بعد هم گفتند رفراندم‬ ‫ادامهی قیام است‪ ،‬ولی ما آن ادامه را هرگز ندیدیم‪ .‬در واقع از لحا نرمافزاری با طرح رفراندم قیام را دچار‬ ‫تعلیق و وارد بایگانی كردند‪ .‬حاال دوباره بحث رفراندم را پیش میكشتتند‪ .‬چرا؟ چون ما ستتخنرانی ترامپ را‬ ‫پیش رو داریم و او به احتمال زیاد از برجام خارج میشود و اینجاست كه سیستم دچار ناامنی خواهد شد‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪211‬‬

‫وضع مالی هم خراب است و قطعن دوباره شاهد اعتراضهای بیشتری از جانب مردم خواهیم بود‪ .‬نتیجهی‬ ‫این اعتراضها هم فروپاشتی جمهوری استالمیستت‪ .‬ولی عبادی این فروپاشی را با فروپاشی كشور یکسان‬ ‫تلقی میكند و میگوید‪« :‬من معتقدم اگر فروپاشتی این سیستم خودبهخودی و بدون جایگزین و بدون هیچ‬ ‫هماهنگی باشتد این میتواند منجر به فروپاشی كشور ایران شود‪ .‬و این یعنی هرجومرج كه در شرایط فعلی‬ ‫خاورمیانه باید از آن اجتناب كرد‪ .‬وقتی حکومت مركزی جانشین نداشته باشد این فروپاشی كشور است‪».‬‬ ‫این حرف چه معنایی دارد؟ چنین چیزی در هیچ كشتوری اتفاق نیفتاده استت‪ .‬در كشورهایی كه شاهد‬ ‫فروپاشتی و براندازی بودهاند‪ ،‬یک هیئت موسس و دولت جدیدی آمده و فرصتی داده شده تا پس از معرفی‬ ‫ساختار سیاسی تازه‪ ،‬آن دولت یا قدرت جدید جایگزین شود‪ .‬مگر قبل از براندازی تحقق چنین كاری ممکن‬ ‫است؟ چه كسی باید این كار را بکند؟‬ ‫خبرنگار از او میپرستد‪« :‬شتما از رفراندوم صتحبت میكنید و مقاومت مسالمتجویانه‪ .‬اگر سیستم در‬ ‫مقابل خواستتتت مردم مقاومت كرد‪ ،‬مثلن كارگران اعتراض میكنند حقوق خود را درخواستتتت میكنند اما‬ ‫دستتگیر میشتوند و حتی خانوادهی آنها را دستتگیر میكنند‪ .‬وقتی سیستم مقاومت میكند و هر فشاری از‬ ‫سوی مردم سركوب بیشتری را منجر میشود‪ ،‬حال چه باید كرد؟»‬ ‫خانم عبادی میگوید‪« :‬حداقل كاری كه میشتود كرد ثبت كردن نام دستتگیرشتدگان و كشتتهشدگان و‬ ‫مدت دستتگیری یا محکومیت آنهاست‪ .‬افشاگری در مجامع بینالمللی یک راهکار مقاومت مسالمتجویانه‬ ‫استتت‪ .‬یعنی اگر رژیم ستتركوب میكند‪ ،‬میشتتود مقابل این ستتركوب یک آینه گذاشتتت تا همه جهان آن را‬ ‫ببینند‪ .‬در جنبش ستتتبز چون رهبری جنبش با اصتتتالحطلبان بود‪ ،‬شتتتمار كشتتتتهشتتتدگان و مجروحان و‬ ‫بازداشتشدگان و مدت محکومیت آنها ثبت میشد‪ ،‬اما در جنبش دی ماه كسانی كه كشته و مجروح شدند‬ ‫كم نبودند و طبق گفته مقامهای مستئول حداقل ‪ 3122‬نفر دستتگیر شتدند‪ ،‬ولی به جز چند نفر اسامی آنها‬ ‫معلوم نیست‪».‬‬ ‫آیا آنهایی كه در جنبش سبز كشته شدند‪ ،‬به حقشان رسیدند و به پروندهشان رسیدگی شد؟ آیا عامالن‬ ‫و قاتالن مجازات شتدند؟ به جز یک مورد كه او هم چون پدرش مشاور رهبری و پاسدار بود‪ ،‬بقیه توانستند‬ ‫خواستتتهی خود را پیگیری كنند؟ آیا ضتتجههای مادر ندا به جایی رس تید یا فریاد همهی آنها در گلو خفه‬ ‫شتد؟ در جنبش ستبز چه اتفاقی افتاد؟ در قبال كشتار اینهمه آدم‪ ،‬اصالحطلبان چهكار كردند؟ اسم آنها را‬ ‫ثبت كردند و از عفو بینالملل خواستند كه برایشان بیانیه بدهد؟ یا از این طریق از حکومتی مثل فرانسه كه‬ ‫میخواستت با ایران معامله كند‪ ،‬باج بیشتری گرفتند؟ این كارها وقتی مهم استت كه دیگر تکرار نشود‪ ،‬آیا‬ ‫جنبش سبز دوباره اتفاق نیفتاد؟ اگر اتفاق افتاده یعنی این حرفها یاوهای بیش نیست‪ .‬ما االن سیوپن نفر از‬ ‫قربانیان و كشتهشدگان قیام فرودستان را نمیشناسیم و اسامیشان را نمیدانیم‪ ،‬كار اصالحطلبها با اینهمه‬ ‫مطبوعاتی كه در دست دارند‪ ،‬فقط پیدا كردن نام این عده است؟ میبینید؟ تقریبن همهی استداللها در همین‬


‫‪ | 211‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫ستتطد و عقبافتاده استتت‪ .‬در ستتال هفتادوهفت تازه پوینده و مختاری را كشتتته بودند و من مدام در جمع‬ ‫مشتورتی كانون نویسندگان شركت میكردم‪ .‬خانم عبادی هم در آن سالها در روزنامهها مطلب مینوشت و‬ ‫از كودكان دفاع میكرد‪ ،‬و البته بازداشت هم میشد و به همین دلیل بدل به یک ژاندارک شده بود‪ .‬عبادی در‬ ‫روزنامههای اصتالحطلبی كار میكرد‪ ،‬و از طریق آنها مطرح شد و در عینحال اعتقادات مذهبی هم داشت‪.‬‬ ‫معمولن در كشتتور ما وقتی افراد ستتیاستتی به مشتتکل برمیخورند و هیچ حزبی از آنها حمایت نمیكند‪،‬‬ ‫بالفاصتله به كانون نویستندگان پناه میبرند و پشت شاعرها و نویسندهها پنهان میشوند و چون در آن زمان‬ ‫حملههای زیادی متوجه شیرین عبادی بود‪ ،‬او هم به كانون آمد‪ ،‬و یادم هست او وقتی كه حرف میزد‪ ،‬هیچ‬ ‫فرقی با یک زن مومن و عامی نداشتت! یعنی حتی نوبلیست ما یک آدم عامیست و اساسن در ایران هر چه‬ ‫بیستوادتر و نادانتر باشی‪ ،‬به مناصب باالیی خواهی رسید‪ .‬البته من قصد ندارم به این خانم صددرصد انگ‬ ‫حکومتی بودن بزنم و بحث من بیشتر در رابطه با سطد فکری ایشان است‪.‬‬ ‫در حال حاضتر حزب ایرانارشتیسم موفقیتهای بسیاری را به دست آورده‪ ،‬حركت ما نشان داد كه قیام‬ ‫فرودستتتان نهتنها نمرده بلکه هنوز جوان و زندهستتت و روزبهروز منستتجمتر میشتتود‪ .‬مثل همین اواخر كه‬ ‫ایرانارشیستها ‪ #Cancleirandeal‬را ترند كردند‪ ،‬طوری كه تلویزیونهای فارسی زبان مثل منوتو این طرح‬ ‫را پوشش دادند‪ ،‬وقتی اعتراض وجود داشته باشد مدیاهایی كه حتی ده درصد به آزادی بیان معتقدند‪ ،‬مجبور‬ ‫میشوند عکسالعمل نشان دهند‪ ،‬جز بیبیسی كه جوی فجیع در آن حاكم است‪ .‬ما همه باید اعتراض كنیم‬ ‫و عمل انقالبی خشتتن استتت‪ ،‬چرا كه در انقالب هیچكس از آنیکی خواهش نمیكند‪ ،‬مردم فریاد میزنند و‬ ‫فریادها خشتنند‪ .‬دو نفر كه همستو هستند با معامله میتوانند به توافق برسند‪ ،‬اما بین ما و حکومت توافقی‬ ‫وجود ندارد و تمام پلهای ارتباطی شتکستته شده‪ ،‬چون ما براندازی میخواهیم و اساسن تمام اعتمادمان به‬ ‫حکومت از بین رفته استتت‪ .‬من یک نویستتندهام و در خارج از ایران زندگی میكنم و دلیل اینكه دستتت به‬ ‫چنین اكتی زدم‪ ،‬مواجه شتتدن با بالهت استتت‪ .‬كستتانی را در صتتحنه میبینم كه خودفروخته و یا جندهی‬ ‫ستیاستیاند‪ .‬عدهای الکیخوش و تشنهی شهرت! اگر آدم مسئولی میدیدم‪ ،‬چندین ماه شبانهروز و لحهه به‬ ‫لحهه اتفاقات را پیگیری نمیكردم و كاری هم انجام نمیدادم‪ .‬مخملباف و كردوانی را در نهر بگیرید‪ ،‬آنها‬ ‫در حال حاضر كجا هستند؟ چگونه با این خفت كنار میآیند؟ یعنی چه كه در صورت فروپاشی حکومت‪ ،‬ما‬ ‫جنگ داخلی خواهیم داشتت؟ این نتیجهی هر انقالبیستت‪ ،‬وقتی انقالب اتفاق میافتد‪ ،‬بینهمی در سیستم‬ ‫كشتور ایجاد میشتود؛ اما این بینهمی همیشتگی نیست و بیشک افراد زیادی كار خود را شروع میكنند و‬ ‫فضتا بازتر خواهد شتد‪ .‬در حال حاضر مشکل ما بسته بودن فضاست و افراد متفکر و تحصیلكردهای وجود‬ ‫دارند كه جرىت حرف زدن ندارند و من به جای تکتکشتتان حرف میزنم‪ .‬با وقوع انقالب و بازتر شتتدن‬ ‫فضا‪ ،‬تمام نیروهای اصلی و جوانان خوشفکر وارد عرصه میشوند و پیشنهاد میدهند و آنقدر كار میكنند‬


‫علی عبدالرضایی | ‪214‬‬

‫تا سیستم جلو برود‪ .‬یعنی در واقع رهبرانی در همهی عرصهها ظهور خواهند كرد‪ .‬این خصلت اصلی انقالب‬ ‫است و انقالب اگر هوشمندانه باشد‪ ،‬كشور سیر صعودی خواهد داشت‪.‬‬ ‫ما در مواجهه با خیلی از اتفاقات ستتتکوت میكنیم‪ ،‬چون بعضتتتی از اتفاقات كمکی به ما نمیكند‪.‬‬ ‫عملیاتهای ما خیلی خشتن نیست و شیوههای جنگیمان نیز تازه و موثر است‪ .‬اما این موارد نباید تمركز ما‬ ‫را از بین ببرد‪ .‬حکومت باعث شتده كه هیچكس به دیگری اعتماد نداشتته باشد ولی در حزب ایرانارشیسم‪،‬‬ ‫كارهایی كه مشتتركن انجام دادهایم‪ ،‬اعتمادی را بین ما شتکل داده است و این اعتماد باید عمیقتر شود تا ما‬ ‫بدل به یک نیروی جدیتر شتتویم‪ .‬من ستتنت مبارزات ایرانی را قبول ندارم‪ .‬تکنیک ما این استتت كه لیدر و‬ ‫فرمانده میدانی آموزش بدهیم‪ .‬تکتکمان باید باهوش عمل كنیم و در عینحال در ستتمتی قرار بگیریم كه‬ ‫تمام ایدههایمان پاستخ بگیرد‪ .‬اول تصتمیم میگیریم اما وقتی قرار است این تصمیم به مرحلهی اجرا برسد‬ ‫همه باید به آن عمل كنیم و به نوعی هر كدام از ما نقش رهبری را بر عهده بگیریم‪ .‬در این میان اگر كستتتی‬ ‫كوتتاهی بکند و كارش را به عهدهی نفر بعد بگذارد‪ ،‬دوباره همان روش قدیمی و ستتتنتی ایرانیها اجرا‬ ‫میشتود‪ ،‬اینكه همه همیشه منتهر هستند تا كار اصلی را یک نفر دیگر انجام دهد و هزینه را فرد كناردستی‬ ‫بدهد‪ .‬آنها نمیدانند كه وقتی همه دست به اكت بزنند‪ ،‬هزینه آنقدر پایین میآید كه انگار هیچكس هزینهای‬ ‫متحمل نشتده استت‪ .‬متاستفانه اغلب عدهای كنار میكشند تا آندیگری كاری بکند‪ ،‬و در اصل آندیگری را‬ ‫قربانی میكنند و بعد به او میگویند قهرمان! در واقع ما قربانی داشتیم‪ ،‬نه قهرمان!‬ ‫اگر ما با دختران خیابان انقالب همكاری میكردیم هیچوقت قربانی نمیشتتدند‪ .‬این دختران را دستتتگیر‬ ‫میكنند و كتکشتان میزنند و در واقع یک شتهامت را میكشند‪ .‬این در حالیست كه ما به چنین نیروهایی‬ ‫نیاز داریم‪ ،‬آنها موتور انقالبی ما و خودِ شتور و شتعورند كه به این نقطه رسیدهاند‪ ،‬این شجاعتها باید در‬ ‫جاهای مؤثرتری خرج شود‪ .‬همین اصالحطلبها و امثال شیرین عبادی‪ ،‬این نیروها را خفه میكنند‪ .‬در ایران‬ ‫چپها و راستتتها خیلی با هم فرق ندارند‪ .‬چپ واقعی یعنی منتقد‪ ،‬یعنی برانداز و مخالفِ وضتتع موجود‪،‬‬ ‫چپ برای خودش معنای خاصتتی دارد‪ .‬پستتر آیتا بهشتتتی ادعا میكند كه چپ استتت و خودش را چپ‬ ‫درونستیستتتمی میداند! البته او نستتبت به ا كرم یک چپ محستتوب میشتتود‪ ،‬ولی در واقع هر دو راستتت‬ ‫هستند‪ .‬ما باید دوباره نفس كشیدن را یاد بگیریم‪ .‬ایرانیها موقع نفس كشیدن‪ ،‬اول شکم را به داخل میدهند‬ ‫و بعد از خالی شتدن محفههی شکم‪ ،‬تنفس میكنند‪ .‬آنها در واقع عمل معکوس را انجام میدهند! فراموش‬ ‫نکنید كه اگر تازه شتتتویم به مهمالت گوش نمیدهیم‪ .‬تازگی یعنی زندگی و زندگی جز در خطر اتفاق‬ ‫نمیافتد‪ .‬نباید منتهر باشیم انقالب و كار ما را عدهی دیگری انجام دهند‪ ،‬زیرا در چنین حالتی هرگز تغییری‬ ‫اتفاق نمیافتد و باز باید بردگی كنیم‪ .‬خاتمی‪ ،‬خامنهای و بقیهی مالها الیق صتفت تنفروش هستند‪ ،‬چرا كه‬ ‫انسان نیستند و بویی از انسانیت نبردهاند‪ .‬ما باید مقاومت خالق داشته باشیم‪ ،‬روز اولی كه دربارهی زیباكالم‬ ‫و اهدای جایزهی آزادی به او روشتنگری كردم‪ ،‬عدهای گفتند تو به او حسودی میكنی! من هرگز تن به آن‬


‫‪ | 219‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫خفتی كه زیباكالم به آن عادت كرده‪ ،‬نمیدهم‪ .‬اگر روزی كسانی مثل او چادرشان برداشته شود‪ ،‬میفهمید با‬ ‫چه كسی طرف هستید‪ .‬تکتک این به اصطالح قهرمانها و فیکها! اگر یک بار نقشخوانی شوند و كسی در‬ ‫مورد نقش آنها حرف بزند‪ ،‬وحشت میكنید‪ .‬شما دربارهی تاریخ و خاستگاه این عده هیچچیز نمیدانید‪.‬‬ ‫انقالب كردن ربطی به جنگ ندارد‪ ،‬انقالب یعنی براندازی سیستم‪ .‬ما وقتی «مرگ بر خامنهای» را به زبان‬ ‫میآوریم در واقع دستتت به اكت زدهایم و خامنهای را در ذهنمان كشتتتهایم و این نوعی جنگ زبانیستتت‪.‬‬ ‫زمانی كه به كسی فحش میدهیم‪ ،‬قصد داریم انزجارمان را نشان دهیم و این اكتی خشن است‪ .‬مثل «جاعش»‬ ‫و «مادرسید» كه دیگر طبیعی شدهاند‪ .‬روزی كه زیباكالم جایزهی آزادی را از دویچهوله برد‪ ،‬ما با جنگ زبانی‬ ‫خود در توئیتر (‪#‬دویچه_صتادق_وله) سریعن او را لو دادیم‪ .‬زیباكالم نیز مدتی بعد مصاحبه كرد و گفت كه‬ ‫من حاضتترم برای این نهام استتلحه به دستتت بگیرم! چرا كه فهمید این تو بمیری دیگر از آن تو بمیریها‬ ‫نیستت‪ .‬حاال دیگر نیروی روشنفکری وارد میدان شده و هویت تمام این فیکها را میشناسد و راهی برای‬ ‫فریب دادن مردم باقی نمانده است‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪242‬‬

‫رسانههای مزدور فارسی زبان‬

‫ضعف بزرگ ما طی قیام فرودستان‪ ،‬فقدان مدیا و نداشتن یک تریبون مستقل و مردمی بود‪ .‬رسانه گاهی‬ ‫اوقات میتواند یک انقالب را رهبری كند و تاثیر زیادی دارد‪ .‬اولین كار شتتورای هماهنگی انقالب‪ ،‬س تاختن‬ ‫یک تریبون بزرگ استت‪ .‬مثلن بیبیستتی نقش پررنگی در پیروزی انقالب ستتال پنجاهوهفت داشتتت‪ .‬در آن‬ ‫زمان من كودک بودم اما یادم هستت كه اعضتای خانواده و فامیل دائمن اخبار رادیو بیبیسی را میشنیدند‪.‬‬ ‫رادیویی كه در آن زمان بستیار كارا و موثر بود‪ ،‬به طوری كه خیلیها معتقدند رادیو بیبیسی در انحراف آن‬ ‫انقالب نقش بهستزایی داشتت و یکی از دالیل تنفر ایرانیان از انگلیس را حاصل عملکرد آن رادیو میدانند‪.‬‬ ‫من البته بیبیستتی واقعی را میشتتناستتم‪ .‬پول این مدیا را مردم انگلیس میپردازند و هر كس در خانهاش‬ ‫تلویزیون داشتتته باشتتد‪ ،‬باید در ستتال حدود ستتیصتتد پوند به بیبیستتی بدهد‪ .‬یعنی بیبیستتی را پول مردم‬ ‫میچرخاند‪ ،‬بنابراین باید حافظ منافع ملت باشتتد‪ .‬گاهی اوقات پیش میآید كه خرج بیبیستتی از دخلش‬ ‫فراتر میرود و دیگر مردم نمیتوانند پول این شتتبکه را بدهند‪ .‬هزینهی بیبیستتی فارستتی را وزارت امور‬ ‫خارجهی انگلیس میپردازد‪ .‬این وزارتخانه مامور استت تا منافع ملی كشورش را حفظ كند و هیچكاری را‬ ‫بتدون در نهر گرفتن نفعش انجام نمیدهد‪ .‬به عبارتی فقط برای خودش كار میكند و وقتی كه بیبیستتتی‬ ‫فارسی كم میآورد‪ ،‬وزارت امور خارجه با تقبل هزینهاش مانع از بسته شدن آن میشود‪ .‬این رویکرد حاوی‬ ‫یک پیام استتت و نشتتان میدهد كه در واقع هزینهی بیبیستتی فارستتی با مردم انگلیس نیستتت‪ .‬حاال ستترا‬ ‫تلویزیون آمریکتا برویم‪ .‬دولتتهتای آمریکتایی بته ظتاهر بتا ایران جنگ دارند و در حال نزاع با حکومت‬ ‫جمهوری استتالمی هستتتند‪ ،‬اما چرا تا بهحال ژورنالیستتتهای ایرانی كه قبلن در روزنامههای ایران مطلب‬ ‫مینوشتتند‪ ،‬مستتقیم در شتبکهی صدای آمریکا یا رادیو فردا مشغول بهكار میشوند!؟ تمام پرسنل تلویزیون‬ ‫صتدای آمریکا مستقیم از ایران پُست شدهاند! چرا آمریکایی كه اینقدر مخالف نهام ایران است‪ ،‬حداقل نود‬ ‫درصد كاركنان رسانهش از ایران آمدهاند؟ در حالی كه انسانهای بزرگی آنجا هستند كه خیلی بهتر از اینها‬ ‫میتوانستتتند تلویزیونهای مستتتقل یا همصتتدا با مردم را اداره كنند‪ .‬منهور ما از نقد مدیا‪ ،‬نقد عملکرد تمام‬ ‫رسانهها‪ ،‬تلویزیونها و روزنامهها بعد از قیام فرودستان است و اینكه اساسن آنها اكت مردم و حکومت را‬ ‫چگونه پوشتتش دادند‪ .‬وقتی حکومت بیانیهی رفراندم را داد‪ ،‬تمام رستتانههای برونمرزی دربارهی آن بحث‬ ‫كردند‪ ،‬ولی در مورد زندانیان و كشتتهشدگان هیچكدام حرفی نزدند‪ .‬این در حالیست كه صحبتهای چرند‬


‫‪ | 241‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫مزدوری مثل بهزاد نبوی را كه میگفت در جریان اعتراضات سیوپن نفر كشته نشده بلکه بیست نفر بودهاند‬ ‫و از بین آنها ده نفر در زندان خودكشتی كردهاند‪ ،‬سریع منعکس شد و در این میان كسی نیامد حتی اسامی‬ ‫زندانیان یا كشتتتهشتتدهها را بگوید‪ .‬هنوز هم كستتی از زندانیان فعلی كه زیر شتتکنجهی رژیم هستتتند‪ ،‬حرفی‬ ‫نمیزند‪ .‬حتی در سازمان عفو بینالملل هم مدافعان اصالحطلبان مشغول به كار هستند و انگار نمایندگان این‬ ‫جناح در عفو بینالملل كار میكنند نه نمایندگان و مدافعان حقوق مردم ایران! چنین كسانی معمولن به جای‬ ‫ستیاسی جلوه دادن اعتراضات‪ ،‬اَكت مردم را صرفن به فعالیتهای مدنی (مثل اعتراض به حجاب اجباری را‬ ‫مبارزهی مدنی قلمداد میكنند) تقلیل میدهند‪ .‬محال استتتت آنها به مجامع بینالمللی بگویند مردم ایران‬ ‫براندازند‪ .‬آنها بیشتر ستعی میكنند اعتراضتات سراسری و گسترده را به عدهی محدودی نسبت دهند‪ .‬در‬ ‫واقع خود جهان كمكم دارد به حجم وسیع براندازان پی میبرد و این در حالیست كه ژورنالیستها باید در‬ ‫این زمینه روشنگری میكردند‪.‬‬ ‫دلیل كمكاری مدیا چیستتت و چرا ژورنالیستتت ایرانی بیشتر به فکر جیبش استتت و مدام نقش عوض‬ ‫میكند؟ ایرانیان داخل كشتور‪ ،‬عملکرد روزنامهها و صدا و سیما یا گارد بیبیسی و صدای آمریکا و منوتو‬ ‫(البته رویکرد این شبکه نسبت به بقیه بهتر بود) را طی قیام فرودستان دیدند و میتوانند این تریبونها را نقد‬ ‫كنند‪ .‬متاستفانه بیشتر تریبونها ستلیقهای اداره میشتوند‪ .‬یعنی ممکن است یک حزب‪ ،‬تریبونی با مخاطب‬ ‫محدود داشتته باشد و هرگز شناخته نشود‪ ،‬چون نوع اِستتیکش مخاطبپذیر نیست و بیننده نمیخواهد یک‬ ‫تلویزیون ایدئولوژیک را ببیند‪ ،‬بلکه به دنبال تریبونیست كه مدافع آزادی بی حد و مرز باشد‪ .‬مخاطب دیگر‬ ‫از اسالم خسته شده و حالش به هم میخورد كه از طریق اسالم تحمیقش كنند و در او شور كاذب به وجود‬ ‫بیاورند‪ .‬باید دستتت از این بالهت برداریم‪ .‬زیرا شتتورِ استتالمی دیگر به درد نمیخورد‪ ،‬بلکه شتتورِ شتتعوری‬ ‫كارستاز استت‪ .‬بهتر استت اگر شوری در ما زنده میشود‪ ،‬از سرِ شعور باشد‪ .‬شورِ اسالمی و شیعی از روی‬ ‫نادانی و شتورِ غیرت و شور ناموسی از سر بالهت است‪ .‬ما این شورهای قرون وسطایی را باید دور بریزیم‪.‬‬ ‫در ایران با شتما به مثابهی یک انستان برخورد نمیشتود‪ ،‬برای همین نخبهها و دانشمندان و روشنفکران را‬ ‫فلهای میكُشتند و آب از آب تکان نمیخورد‪ .‬هر كدام از آن قتلها اگر در كشورهای اروپایی اتفاق میافتاد‪،‬‬ ‫دمار حکومت را درمیآوردند‪ .‬ولی در ایران انسان ارزش ندارد و اصلن قرار نیست او رعایت شود‪ .‬سیوپن‬ ‫نفر را فقط به خاطر تهاهرات كُشتتتند‪ ،‬اما اصتتالحطلبان میگویند مهم نیستتت‪ ،‬چون انستتان برایشتتان هیچ‬ ‫ارزشی ندارد و یاد نگرفتهاند كه جان انسان مهم است و ما باید به خاطر رعایت انسان مدام بجنگیم‪ .‬اساسن‬ ‫آنها بویی از انستانیت نبردهاند و فقط هیئت انستانی دارند‪ .‬اصولگرایان مشتی ماموت هستند‪ ،‬تکلیف آنها‬ ‫مشتخد استت و ما با آنها كاری نداریم‪ ،‬در اصتل حملهی اصتلی ما معطوف به اصالحطلبان است‪ ،‬چون‬ ‫آنها ادای انسان بودن در میآورند و ظاهرن از مؤلفههایی استفاده میكنند كه ما دربارهشان بحث میكنیم؛ اما‬ ‫اصالحطلبها در واقع همان چماق به دستان و فاالنژهای دههی شصتیاند كه واكس خوردهاند!‬


‫علی عبدالرضایی | ‪242‬‬

‫تمام بدبختی و معضل بزرگ ما همینهایی هستند كه فکر میكنیم به زندان رفتهاند و مخالف جمهوری‬ ‫استالمیند‪ ،‬این عده حركت ما را منحرف میكنند و متاستفانه موفق هم هستتتند‪ .‬چون تمام رسانهها و حتی‬ ‫كانالهایی مثل آمدنیوز را در اختیار دارند و مطالبشتان در آنجا منتشتر میشود‪ .‬مثلن وبسایت گویانیوز‪،‬‬ ‫كه ظاهرن تریبون مستقل و پر مخاطبیست توسط اصالحطلبها خریداری شده و معمولن دو طیف عمدهای‬ ‫كه در گویانیوز مطلب مینویسند‪ ،‬تودهایها و اصالحطلبان هستند‪ .‬ما حتی یک وبسایت مستقل هم نداریم‬ ‫كه از آن به عنوان تریبون استفاده كنیم و این وحشتناک است‪ .‬اگر شورای هماهنگی انقالب تشکیل میشد و‬ ‫همگی از آن حمایت میكردیم‪ ،‬دیگر غرب اصالحطلبها را به عنوان نمایندگان مردم ایران نمیشناخت‪ .‬در‬ ‫اصتتل حکومت از طریق این جناح هم مردم و هم غرب را فریب داد و در حال حاضتتر تمام تریبونها حتی‬ ‫منوتو تیوی دستت خبرنگارانیستت كه توستط اصالحطلبان وارد میدان شدهاند‪ .‬البته گاهی اوقات ممکن‬ ‫استتت این تریبونها گاردهای به ظاهر مخالف جریان اصتتالحطلبی اتخاذ كنند‪ ،‬ولی در اصتتل ستتیاستتتهای‬ ‫استتمرارطلبان یا همان حکومت را پیش میبَرند و مردم عادی قادر به درک چنین موضوعی نیستند‪ .‬این عده‬ ‫گاهی بدل به قهرمان میشتتوند و بهخصتتوص در فضتتای مجازی (مثلن صتتفحات چندصتتدهزار نفری در‬ ‫اینستتاگرام دارند) محبوبیت پیدا میكنند‪ ،‬اما در استاس تمام سعیشان بر پیشبرد سیاستهای اصالحطلبان‬ ‫استت‪ .‬یکی از كانالهایی كه در قیام فرودستتان خوب خبررسانی كرد‪ ،‬آمدنیوز بود‪ .‬ولی دستاندركاران این‬ ‫كانال شتاید از سر ندانمكاری اغلب گفتههای اصالحطلبان را كه در گویانیوز منتشر میشد‪ ،‬در خود آمدنیوز‬ ‫نشتر میدادند‪ .‬یعنی مطالب تکتک آنهایی كه ضد قیام فرودستان مینوشتند (مثل تاجزاده یا عباس عبدی)‬ ‫با چند ستتاعت فاصتتله از گویانیوز در آمدنیوز هم منتشتتر میشتتد‪ .‬عدهای پاستتخ امثال عبدی و تاجزاده را‬ ‫میدادند‪ ،‬اما این پاستتتخها در آمدنیوز انتشتتتار پیدا نمیكرد و اگر هم پاستتتخی را منتشتتتر میكردند‪ ،‬اغلب‬ ‫پاستتخهایی ستتطحی بود‪ .‬كانال «توانا» نیز همین نقش را دارد‪ .‬در این بین كانالی به نام «آزادی» كه من هنوز‬ ‫ادمین آن را نمیشتناستم‪ ،‬تمام بیانیههای من را در قیام دیماه منتشتر میكرد و نقش موثری داشتت و سعی‬ ‫میكرد روشنگری كند‪ .‬بحث مدیا‪ ،‬بحث دربارهی تئوری خودزنی است‪ .‬شغل تمام ژورنالیستها وابسته به‬ ‫مدیاست اما اغلب آنها پول كافی برای راهاندازی یک مدیا را ندارند‪ .‬این هزینه را عدهای به عنوان نمایندگان‬ ‫اصتالحطلبی تامین میكنند‪ .‬مثلن عربستان در حال حاضر به چه كسانی امکانات مالی میدهد؟ دو تلویزیون‬ ‫در عربستتان فعالاند كه هزینهشتان توستط اصالحطلبان تامین میشود‪ .‬بیبیسی نیز همینطور‪ .‬البته منوتو‬ ‫تیوی نقش متفاوتی دارد‪ ،‬در این شبکه چهرههای اصالحطلبی مشغول به كارند كه اهل فکر نیستند و بیشتر‬ ‫جنبهی بزكی دارند‪ .‬منوتو شتبکهایستت برای تفرید و سرگرمی و پر كردن اوقات فراغت مردم‪ ،‬كه اتفاقن‬ ‫نقش خوبی را هم بر عهده گرفته‪ ،‬اما در زمان مناستب یعنی زمانی كه میخواهد سیاسی باشد‪ ،‬از مفسران یا‬ ‫به عبارت بهتر مبلغان اصتتالحطلب استتتفاده میكند‪ .‬این عده فقط استتمشتتان اصتتالحطلب استتت و در واقع‬ ‫استمرارطلب هستند و حتی موقع نقد خامنهای‪ ،‬از خاتمی‪ ،‬میرحسین موسوی یا موسوی خوئینیها میگویند‪.‬‬


‫‪ | 243‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫البته همه میدانیم تفاوتی بین این چهار نفر نیست و هر كدامشان یک سیاست را پیش میبرند‪ ،‬همان سیاستی‬ ‫كه ضتد دمکراستی و آزادی و چندصدایی سیاسیست‪ .‬آنها همگی خواهان تقویت ایدئولوژی اسالمی بین‬ ‫مردم و دخالت دین در سیاست هستند‪ .‬تجربهی قرون وسطا در اروپا نشان میدهد كه چنین تفکری محکوم‬ ‫به شکست است‪ .‬در ایران نیز این طرز تفکر چهل سال است كه شکست خورده اما مُشتی ابله هنوز دست از‬ ‫ستترش برنمیدارند‪ ،‬چون استتتعمار (آمریکا و روستتیه) خواهان آن استتت‪ .‬اگر ستتردمداران ایران ملی بودند‪،‬‬ ‫اینقدر به روسیه باج نمیدادند‪ .‬ما هنوز نمیتوانیم از خزر‪ ،‬كه تمام كشورهای حاشیه درحال بهرهبرداری از‬ ‫آن هستند‪ ،‬سودی ببریم‪ .‬خزر میتواند یک مركز بزرگ تجارت باشد‪ ،‬اما ایران از آن درست استفاده نمیكند‪.‬‬ ‫یتا در جنوب‪ ،‬حتی كشتتتورهتای میکروستتتکوپیک مثل قطر و بحرین‪ ،‬بیشتر از ایران از خلی فارس نفت‬ ‫استخراج میكنند‪ .‬ما از وسط بازی به حاشیه رانده شدیم یا به عبارت دیگر درست از وسط صحنهی تجارت‬ ‫جهانی به بیرون پرتاب شدهایم‪ ،‬چون ماموتهای حاكم بر ایران فقط در فکر تروریسمِ اسالمی هستند و تمام‬ ‫عشقشان ساختن گروههایی مثل داعش یا ناامن كردن افغانستان است‪ .‬مسبب بدبختیهای مردم افغانستان نیز‬ ‫حکومت ایران است‪ .‬آنها برادران ما هستند اما ایدئولوژی اسالمی‪ ،‬افغانستان را هم گرفتار كرده و اگر رژیم‬ ‫جمهوری استالمی نباشد‪ ،‬اوضاع افغانستان بهمراتب بهتر خواهد شد‪ .‬پاكستان هم عقبنشینی میكند و مردم‬ ‫به درد خودشتان میرسند‪ .‬افغانستان زجر میكشد و چهل سال از حکومت ایران ضربه خورده است‪ .‬ما باید‬ ‫از آنها حمایت كنیم‪ .‬البته استتعمار جهانی خواستار چنین اتفاقاتیست‪ ،‬به همین دلیل در ایران سگی (رژیم‬ ‫جمهوری اسالمی) بستهاند تا بقیهی كشورهای اطراف را بترسانند و راحتتر به آنها تسلیحات بفروشند‪.‬‬ ‫ستتیاستتتهای غرب به خوبی در خاورمیانه اجرا میشتتود‪ .‬تلویزیونهای ایران مدام شتتعارهای مرگ بر‬ ‫آمریکا و مرگ بر استترائیل را مؤكد میكنند‪ ،‬ولی به تحلیل ستتیاستتتهای آمریکا در منطقه نمیپردازند‪ .‬آنها‬ ‫آنقدر مرگ بر آمریکا گفتهاند كه حاال آمریکا برای مردم تقدس پیدا كرده و بدل به سوشیانت و مهدی شده‪،‬‬ ‫طوری كه منتهرند آمریکا بیاید و نجاتشان دهد! این یک گروتسک وحشتناک است‪ .‬تمام روشنفکری ما از‬ ‫دههی پنجاه ضتتد آمریکا جنگیدند تا زیر استتتعمار آن نباشتتند‪ ،‬اما االن ملتماستتانه از آمریکا میخواهیم كه‬ ‫نجاتمان دهد! در واقع این تاوان بالهت ماستتت‪ .‬ما ملت نادانی هستتتتیم و مدام تحمیقمان كردهاند و الزم‬ ‫استتت این واقعیت به ما گفته شتتود‪ .‬تاریخ در آینده به ما خواهد خندید‪ .‬اگر یک شتتاعر یا نویستتنده چنین‬ ‫بیپروا اقدام به كار ستیاستی میكند‪ ،‬به خاطر این است كه نشان دهد با بقیه فرق دارد‪ .‬من میدانم صد سال‬ ‫بعد چقدر از ما انزجار خواهند داشتت و به بالهت و ترس ما از یک مشت استخوانپاره خواهند خندید‪ .‬ما‬ ‫از زامبیها و استکلتها میترستیم و در واقع دچار توهم ترس از مالها شتدهایم‪ .‬به ریخت و قیافهشان نگاه‬ ‫كنید‪ .‬آنها توخالی هستتند و با یک ستوزن بادشان در میرود‪ .‬تنها چیزی كه دارند‪ ،‬فریب است‪ .‬ملت ایران‪،‬‬ ‫ملتی بتپرست‪ ،‬شاهساز و دیکتاتورساز است و دیگران از همین نقطهضعف دارند نهایت استفاده را میكنند‪.‬‬ ‫مال به خوبی این را فهمیده كه ایرانی باید چیزی را بپرستتتد‪ .‬قبلن برای این مردم شتتاه میستتاخت‪ ،‬االن ائمه‬


‫علی عبدالرضایی | ‪244‬‬

‫میستازد و خودش را مادرستید میكند و بدل میشتود به همان بتی كه ایرانی باید بپرستد‪ .‬مال میداند فقط‬ ‫یک ایرانی میتواند اینچنین فریفته شتتود‪ .‬تمام این كارها را در ایران‪ ،‬مستتاجد و مالها انجام میدهند‪ .‬حاال‬ ‫عدهای احمق میگویند چرا مسجد و منبر باید تحریم شود‪ .‬واضد است كه اسالم و سید در حدی نیستند كه‬ ‫منِ نویستتنده با آن دو مخالفت كنم‪ .‬محمد‪ ،‬متفکریستتت بیستتواد و متعلق به ستتیزده قرن پیش استتت‪ .‬من‬ ‫چهكار به محمد و موستا و عیستا دارم!؟ بحث این است كه به جان مردم ما افتادهاند و حتی اجازه نمیدهند‬ ‫كتابهای من در ایران خوانده شوند‪ .‬چرا باید جز هموطنانم‪ ،‬در همهی دنیا به كتابهای من دسترسی داشته‬ ‫باشتند؟ زامبیها با كمک مدیا و رستانهها تمام ستیاستهایشان را اجرا میكنند‪ .‬هر ژورنالیستی كه از روی‬ ‫آگاهی به اوامر مال عمل میكند‪ ،‬در حال همكاری با اوستت‪ ،‬كسی كه میداند تکتک خبرهایش درو و در‬ ‫جهت شتیوع خرافه و تحمیق ملت استتت و فقط به خاطر پول دستتت به چنین كاری میزند بیشتتک مزدور‬ ‫استت‪ .‬او اگر در خیابان گدایی كند بهتر است تا عمله و خبرنگار مالجماعت باشد‪ .‬این خبرنگاران حتی اگر‬ ‫انقالب هم بشتتتود‪ ،‬برایشتتتان فرقی نمیكنتد و دوباره در روزنامههای حکومت بعدی‪ ،‬مجری اوامر حاكم‬ ‫میشتوند‪ .‬چون ذات مزدوری دارند‪ .‬ستانستورچیان من حاال در غرب‪ ،‬غربی كه باید خانهی امثال من باشد‪،‬‬ ‫مشغول سانسورم هستند‪ .‬این سانسورچیها همان شب اولی كه پایشان به خارج از ایران میرسد به زنشان‬ ‫میگویند كشتتف حجاب كن! یعنی یک آدم خرحزباللهی كه اعتقاد دارد بیحجابی مستتاوی جندهگیستتت‪،‬‬ ‫ناگهان همستترش را وادار به كشتتف حجاب میكند‪ .‬از نهر او یک زن بیحجاب فرقی با روستتپی ندارد‪ ،‬اما‬ ‫اولین كاری كه برای رسیدن به اهدافش میكند‪ ،‬برداشتن روسری از سر همسرش است‪ .‬او اینكار را میكند‬ ‫تا بگوید مدرن شتتده و توبه كرده اما در باطن همان مزدور ستتابق استتت‪ .‬متاستتفانه مردم این اتفاقات را نه‬ ‫میبینند و نه درک میكنند‪ .‬بارها از من انتقاد شده كه چرا در رسانههایشان حاضر نمیشوم‪ .‬من مطلقن آدم‬ ‫خودخواهی نیستتم ولی نمیخواهم مزدوری همگانی شتود‪ ،‬میخواهم بعدها در تاریخ ثبت شود كه در قرن‬ ‫چهاردهم عدهای میزیستتند كه میفهمیدند و نمیخواستتند مزدور باشن د‪ .‬در واقع رقابت اصلی در ایران بر‬ ‫ستر انجام امور مزدوریست كه بخش مهمی از گسترش و تروی آن توسط مدیا انجام میشود و از این راه‬ ‫توی سر مردم میزند و آن را گسترش میدهد‪ .‬مدیای فارسی به طرز فجیعی كثیف است‪.‬‬ ‫ما ضتمن اینكه به تشکیل شورای هماهنگی توجه داریم‪ ،‬همزمان انواع و اقسام مدیا را نیز نقد میكنیم‪.‬‬ ‫بهتر استت هر كستی بدون توجه به حرفهای من و از روی فکر و اندیشه‪ ،‬كارهای مدیا را زیر نهر بگیرد‪.‬‬ ‫مثلن ببیند صتدا و ستیما چقدر باعث تحمیق ما شده و جامعه را سطحی و سنتیتر و متوسطها را متوسطتر‬ ‫كرده استت‪ .‬این كار در جهت روشنگریِ همگانی و گروهی بسیار به ما كمک میكند‪ .‬ممکن است یک نفر‬ ‫بخواهد از بیبیستتی دفاع كند‪ ،‬مشتتکلی نیستتت‪ .‬اما آیا در حزب آزاد و شتتعوری ما كه اجتماع نخبهها و‬ ‫فرهیختتههاستتتت‪ ،‬كستتتی چنین دفاعی میتواند بکند!؟ در واقع چنین دفاعی به دیگران كمک میكند تا به‬ ‫مزدوری آن شتخد مدافع پی ببرند! اگر كستی از صدا و سیما دفاع كند‪ ،‬حتی اگر او را مزدور تلقی نکنیم‪،‬‬


‫‪ | 242‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫خودش در همان دفاعش نشتتان داده كه چقدر درو گوستتت‪ .‬رستتانهای مثل گویانیوز خود را مردمی نشتتان‬ ‫میدهد‪ ،‬اما كثیفترین رفتارها را از خود نشان داده و كسی در اینباره هیچ حرفی نمیزند‪ .‬آنها یکی به نعل‬ ‫زدنتد و یکی به میخ‪ .‬یا مثلن كانالی مثل توانا كه خیلیها دوستتتتش دارند‪ ،‬چند آدم خنثا گردآوری كرده كه‬ ‫دائم میگویند گاندی و ماندال باشتید و دست به خشونت نزنید‪ .‬احتمالن به زودی رقد المبادایی را نیز مُد‬ ‫میكنند تا مردم را خواجه بار بیاورند! آنها به محض دیدن خشتونت‪ ،‬میترسند و مردم را به آرامش دعوت‬ ‫میكنند‪ .‬ما در شترایط كنونی آدم مخنّث و منفعل نمیخواهیم چون منفعل‪ ،‬متفکر بشو نیست‪ .‬فکرپرداز باید‬ ‫شجاع باشد‪ .‬یک خواجهی ترسو و سوسول چگونه میتواند متفکر باشد!؟ ما با مُشتی مالی آدمخوار در حال‬ ‫مبتارزهایم و خواجتههتا نمیتواننتد بتا آنهتا دربیفتند‪ .‬حتی زنهای ما االن از مردان قویتر عمل میكنند و‬ ‫فهمیتده انتد كته بتایتد جستتتارت به خرج بدهند‪ .‬نباید با مالها آرام برخورد كرد‪ .‬االن دیگر وقت آرامش و‬ ‫ماندالبازی نیست‪ .‬آنها حتی تصور غلطی از ماندال و گاندی به مردم دادهاند‪ .‬گاندی اینقدر نرم و آرام نبود‪.‬‬ ‫دیتالوگ و گفتمتانی كته اینها دارند طرح میكنند‪ ،‬گفتمان خواجگیستتتت و این دقیقن همان خواستتتتهی‬ ‫مالهاست‪ .‬مال مردم را ترسو میخواهد و تمام تالشش را میكند تا مردم را متوهم بار بیاورد‪ .‬كانالهایی مثل‬ ‫توانا پول میگیرند تا مردم را خنثا كنند‪ .‬از آنهایی كه چند ماه در زندان جمهوری استتالمی بودهاند و بعد به‬ ‫راحتی آزاد شتتدهاند‪ ،‬باید ترستتید‪ .‬چون جمهوری استتالمی كثیف استتت و بیخود و بیجهت كستتی را رها‬ ‫نمیكند و خوب میداند چگونه با چنین كستتانی وارد معامله شتتود‪ .‬من نمیگویم به همهی این افرادی اَنگ‬ ‫بزنید‪ ،‬اما مراقب باشتتتید و از آنها خط نگیرید‪ .‬ما باید فرهنگ خواجهستتتازی را از خودمان دور كنیم‪ .‬تنها‬ ‫چیزی كه در حال حاضر می خواهیم‪ ،‬تركیب شجاعت و تفکر است‪ .‬اگر تفکر را با هر چیزی میکس كردند‪،‬‬ ‫بدانید پشتتت آن دروغی پنهان شتتده استتت‪ .‬اخالق ستتانتیمانتال به كار ما نمیآید‪ .‬دكتر تحصتتیلكردهای كه‬ ‫التماس مال را میكند و در رستانه برای رژیم آخوندی قلم میزند‪ ،‬خودفروش است‪ .‬كسی كه بخواهد چنین‬ ‫فرهنگی را اپیدمی كند‪ ،‬از آخوند كثیفتر استتت‪ .‬با مالجماعت باید جنگید! جنگ الفبای خاص خود را دارد‬ ‫و فقط ستالح به دست گرفتن نیست‪ .‬كلمات كُشندهتر از هر سالحی هستند‪ .‬كلمهی خواجه و نرم به درد ما‬ ‫نمیخورد زیرا ما دیگر از فرهنگ التماس خسته شدهایم‪ .‬در حال حاضر زنهای ما هم كنشگر شدهاند‪ .‬یک‬ ‫جایی باید فرم جنگیدنمان تغییر كند‪ .‬نیهیلیست خالق و مبارز ما باید عملگر و فعال باشد‪ .‬بزرگترین عمل‬ ‫یک نیهیلیستت انفعالی‪ ،‬خودكُشتیستت و برایش اصلن مهم نیست كه در جامعه چه میگذرد؛ اساسن اگر‬ ‫بخواهیم برخورد نیهیلیستی داشته باشیم‪ ،‬بهتر است نیهیلیستی كنشگر باشیم نه نیهیلیست منفعل‪.‬‬ ‫چهل ستال است تحت تئوری تحمیق در حال ضرر دادنیم و اوضاع مناسبی نداریم‪ ،‬پس طبیعیست كه‬ ‫حالمان از مال و حزباللهی و بستیجی بههم بخورد‪ .‬نافرمانی های مدنی از هیچ كاری نکردن بهتر است‪ ،‬اما‬ ‫همین استتراتژیها باعث ترسمان شتدهاند‪ .‬در جنبش ستبز‪ ،‬سته میلیون نفر به خیابان آمدند و اگر لیدرشان‬ ‫میرحستین موستوی نبود‪ ،‬بیشتک االن دیگر جمهوری اسالمی وجود ند اشت‪ .‬اگر رهبر آن جنبش یک آدم‬


‫علی عبدالرضایی | ‪241‬‬

‫باهوش و نترس و در كل روشتنفکری واقعی بود‪ ،‬مردم را سازماندهی میكرد و انقالب را به ثمر مینشاند‬ ‫و ما بعد از آن اینهمه ضترر نمیكردیم و در همان ستال هشتتادوهشتت ترتیب مالها داده میشد‪ .‬آن شور‬ ‫بزرگ و میلیونی و عهیم را توستتتط اپوزیستتتیون حکومتی مهتار كردند‪ .‬هنوز هم امثال خاتمی و كروبی و‬ ‫موستتویخوئینیها و حتی عباس عبدی برای بعضتتیها مقدساند! وقتی مردم در مقابل حکومت میایستتتند‪،‬‬ ‫عکسالعمل این ها را باید دید و فهمید كه چه فاالنژهایی هستتتتند و از خود خامنهای‪ ،‬حکومتیترند‪ .‬ظلم و‬ ‫خوی شتکنجهگرشتان را در آن مواقع باید نهاره كرد‪ .‬این عده در كنار ما هستند تا سیاستهای حکومت را‬ ‫پیش ببرند و به جای انقالب ساختاری‪ ،‬انقالب روبنایی را به ما تحمیل كنند‪ .‬به همین دالیل مدیا از سخنرانی‬ ‫و صحبتهای من میترسد و حاضر نیست منتشرشان كند‪ .‬تنها چیزی كه ما را از این باتالق نجات میدهد‪،‬‬ ‫شجاعت همراه با تفکر است‪ .‬شجاعت به تنهایی كاری نمیتواند بکند‪ ،‬همانطور كه تفکر هم اگر تنها باشد‪،‬‬ ‫قادر به انجام كاری شتعوری نخواهد بود‪ .‬فکرِ شتجاع نجاتمان میدهد چون عملگر است و وارد عملیات‬ ‫میشتود و اگر نیاز ببیند‪ ،‬در مواقع خاصی قاطعانه عمل میكند‪ .‬حکومت از قاطعیت وحشت دارد‪ .‬مهمترین‬ ‫مشتکل ما در حال حاضر‪ ،‬ماهیت مدیایِ حکومتیِ فارسی در داخل و خارج ایران است‪ .‬هر دوی اینها ضد‬ ‫مردماند و حتی یک نفر در بینشتتتان نمیبینید كه شتتتبیه من حرف بزند‪ .‬اغلب بدون دلیل فقط به حکومت‬ ‫فحش میدهنتد‪ .‬متا آدم فحتاش نمیخواهیم‪ ،‬بلکته تحلیتل و بررستتتی نیاز امروز ماستتتت‪ .‬بستتتیجیهای‬ ‫كراواتزدهای در تلویزیونها داریم كه ممکن استت سرِ نترسی داشته باشند‪ ،‬اما ما شجاعت كُلی میخواهیم‪.‬‬ ‫نبتایتد بته تفکر مالیی و حزباللهی رحم كرد چون پتدر ایران را درآوردهانتد و از هیچ جنتایتی در حق ما‬ ‫فروگذاری نکردهاند‪ .‬ما از هر طریقی مصتادره شدیم و ضربه خوردیم‪ .‬چنین تریبونهایی در خدمت دیالوگ‬ ‫انقالبی نیستند‪ ،‬حقیقت را به مردم نمیگویند و به آنها یاد نمیدهند كه لبِ پنجره بنشینند و خودشان را در‬ ‫حال عبور از خیابان ببینند تا بفهمند چه بدبختی بزرگی گریبانگیرشتتان شتتده استتت‪ .‬ما دقیقن در زیرزمین‬ ‫جهان زندگی میكنیم‪ .‬ما كه یکی از كشتورهای این جهانیم اما جزء كشتورهای جهان محستوب نمیشویم!‬ ‫چرا در بِیس ستیستتم عامل ‪ ،(ios) apple‬زبان فارستی وجود ندارد؟ چون حکومت ما ضد ایرانی‪ ،‬ضد زبان‬ ‫فارسی و ضد تکنولوژیست‪.‬‬


‫‪ | 241‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫لیبرتن ایرانارشیست‬

‫اگر ما ضتد ستنت هستیم و قرار است از مقدس یک معمولی بسازیم؛ چرا پا را فراتر نمیگذاریم؟ مگر‬ ‫هدف ما عادی كردن امر ممنوع نیست؟ در قانون مال «كیر» قدغن است و همهچیز محدود شده‪ .‬در عینحال‬ ‫هیچچیز هم بیعدالتی قانون مال را كنترل نمیكند و استاستن كستی جلودار این قانون نیست‪ .‬از نهر مالها‪،‬‬ ‫چیزی فراتر از قانون آنها (قرآن) وجود ندارد‪ .‬به همین دلیل قانون مال همیشه فراتر از «منِ انسانی» حركت‬ ‫میكند و در حال امر كردن استتت‪ .‬در واقع این قانون نه تنها به شتتما خدمت نمیكند‪ ،‬بلکه مدام در حال‬ ‫ستتركوب شتتماستتت‪ .‬تنها ظهور لیبرتنهاستتت كه میتواند علیه قانون و اخالق مال‪ ،‬قانون و اخالق انستتانی‬ ‫خودش را تولید بکند‪ .‬اخالق انستتانی هم تولید نمیشتتود‪ ،‬مگر با دفرمه شتتدن اخالق مالیی! بیشتتک فقط‬ ‫قدرت كیر و كوس میتواند اخالق مالیی را دفرمه كند‪.‬‬ ‫نیچه از اَبَرانسان حرف میزند و ماركیدوساد (رهبر نیچه) از لیبرتنها میگوید‪ .‬در واقع ابرانسان نیچه‪،‬‬ ‫لیبرتنها هستتتند‪ .‬لیبرتنهایی كه قرار استتت در ایران ظهور كنند‪ .‬لیبرتن یعنی آزادی‪ ،‬آزادی در تنانگی و‬ ‫تنانگی انقالبی‪ .‬لیبرتنها عیاشان مدرن هستند‪ .‬در برابر لیبرتنها مذهب خلع سالح میشود و جای آن «دا» و‬ ‫«دئنا» مینشتیند‪ .‬در اصل فقط دا طبیعیست و وقتی دا پا به میدان میگذارد؛ لیبرتن نیز با آن همراه میشود‪.‬‬ ‫لیبرتنی كه خودِ آزادیستتت‪ .‬آزادیِ تنها و لختی كه پشتتت به ستتتوه آمدگی ظاهر شتتده‪ ،‬در واقع لیبرتنها‬ ‫سوشیانتهای ما هستند كه پا به خیابانهای تهران میگذارند‪ .‬تنها یک احمق میتواند از این نجاتدهندگان‬ ‫واقعی بترسد و آنها را بیادب خطاب كند‪.‬‬ ‫ما عالوه بر اینكه ایرانارشتیستت و ایرانمان هستیم‪ ،‬لیبرتنهای ایرانارشیست و یا ایرانارشیست لیبرتن‬ ‫هم هستتیم‪ .‬شیوهی مبارزه و نگاه ما متفاوت است‪ .‬لیبرتن و لیبرته را بهخاطر بسپارید‪ .‬در كارگروه لیبرتنها‪،‬‬ ‫ما فقط ابرانسانهای خودمان را احضار میكنیم‪ .‬ابرزنها و ابرمردهایی كه ورای اخالق اسالمی عمل میكنند‪.‬‬ ‫همان ابرانستتانهایی كه تنها پیرو اخالق تازهای كه خودشتتان تولید كردهاند‪ ،‬هستتتند و نام این اخالق تازه را‬ ‫قانون میگذارند‪ .‬در ستتال ‪ 1191‬یعنی در اواخر قرن هجدهم‪ ،‬روستتو دربارهی شتتاهکار ماركیدوستتاد یعنی‬ ‫«ژوستتین» (مصتتائب تقوا) مینویستتد‪« :‬هر دختر جوانی اگر فقط یک صتفحه از این كتاب را بخواند‪ ،‬گمراه‬ ‫خواهد شد‪».‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪244‬‬

‫ما شتاهد چنین گفتاری در بین مالها و تودهایها نیز هستتیم‪ .‬آنها میگویند‪« :‬هر كستی یک صفحه از‬ ‫بوف كور‪ ،‬آئورا و یا مستخ را بخواند‪ ،‬خودكشتی خواهد كرد‪ ».‬البته در گفتار مالها خودكشی جای گمراهی‬ ‫آمده و در اصتل گزارهی ‪ P‬تبدیل به گزارهی ‪ Q‬شتده است‪ .‬در این حالت ما با یک امکان روبهرو میشویم‪.‬‬ ‫امکانِ تحریفِ یک تاویل‪ .‬ما چهچیزی دربارهی كتاب «عقل» ماركی دوساد میدانیم و چقدر میتوانیم راجع‬ ‫به آن حرف بزنیم؟ چگونه میتوانیم لیبرتن ماركی دوستتادی را تعریف كنیم؟ استتاستتن چهطور میتوان به‬ ‫تحلیل و تعریف لیبرتن ماركی دوساد رسید‪ ،‬بدون اینكه دركی از ابرمرد یا ابرانسان نیچه داشت؟ تمامی این‬ ‫مفاهیم در نوعی پورن اتفاق میافتند‪ .‬ما گاهی با اندیشهی پورن طرف هستیم و گاهی با خود پورن و گاهی‬ ‫اوقات هم با تنانگی‪ ،‬همان تنانگی كه پشت اندیشه مخفی شده است‪ .‬كلمه چگونه میتواند استریپتیز كند؟‬ ‫البته منهورم از پورن معنای عامیانهاش و چیزی كه در ایران از آن برداشت میشود‪ ،‬نیست‪ .‬معمولن ایرانیها‬ ‫تنها فیلمهای سکسی را پورن تلقی میكنند! پورن به معنای فاش‪ ،‬عیان بودن‪ ،‬ضد ریاكاری و پوشیدن و ضد‬ ‫حجب و شترم استت‪ .‬در واقع این ضدیتیست كه ماركی دوساد در قرن هجدهم برای اولین بار آن را طرح‬ ‫میكند‪ .‬همان ضتد دوگانگی ریاساز! ریاكاری از تقابل خیر و شر به وجود آمده‪ ،‬یک سمت ریا خیر است و‬ ‫سمت دیگرش شر‪ .‬و برای اینكه شر را مخفی بکنند‪ ،‬ادای خیر را درمیآورند‪ .‬درو مصلحتی مال را در نهر‬ ‫بگیرید و پنهان كردن كارهایی را كه در خفا انجام میدهد و در عیان آنها را میپوشاند‪ .‬این جماعت مناسب‬ ‫استتی ند؛ زیرا تفکرشان پشت استی اتفاق میافتد و با ساخت استی ‪ ،‬منِ واقعیشان را در پشت پرده پنهان‬ ‫میكنند و ما شتاهد چیزی جز فیک‪ ،‬در صتحنه نیستتیم‪ .‬ما با انبوه فیکها محاصتره شدهایم‪ .‬همین ریاكاری‬ ‫باعث میشتود شما هنگام تماشای لیبرتنها لذت ببرید و تخلیه شوید؛ اما در نهایت فحش بدهید! ما باید با‬ ‫لخت كردن ریاكاری‪ ،‬فحشها و كلمات را هم لخت كنیم و در حقیقت از ریا پاکشتتان كنیم‪ .‬ستتالح یک‬ ‫لیبرتن‪ ،‬كیر یا كوسش استتت‪ .‬كیر در اینجا مثل تفنگ همان بستتیجی عمل میكند‪ .‬پس ما خلع ستتالح‬ ‫نشدهایم و عالوه بر خشم‪ ،‬كیر راست و كوس خیس مهمترین سالح ما هستند‪ .‬خشم ما همهی مالها را خلع‬ ‫سالح میكند و در عینحال هیچ اسلحه و بمب اتمیای‪ ،‬توانایی از بین بردن یک كیر راست را ندارد‪ .‬در این‬ ‫صحنه شعور به پا خاسته و بیشک آزادی واقعی تنها با لیبرتنها تحقق پیدا میكند‪.‬‬ ‫لیبرتنیستتم بین مرگ و زیستتت اتفاق میافتد‪ .‬مال میگوید اینها فقط میخواهند كیرشتتان را به نمایش‬ ‫بگذارند‪ .‬نه‪ ،‬كیر اینجا تفنگی علیه ریاكاریستت‪ .‬اگر دركی از تعلیق داشتته باشتید؛ متوجه خواهید شد كه‬ ‫وقتی لیبرتنی كیرش را درآورده‪ ،‬بقیه هاجوواج نگاهش میكنند و این در حالیست كه قانون حق شلیک به او‬ ‫را دارد‪ ،‬اما مستتئله اینجاستت كه دیگر قانونی وجود ندارد‪ .‬زیرا قانون مال دچار تعلیق شتتده و خود مال هم‬ ‫معلق استتت‪ .‬مدتهاستتت كه دیگر شتتما رهبری به نام خامنهای ندارید‪ .‬او مرده استتت‪ ،‬البته منهورم مرگ‬ ‫جستمی نیستت‪ ،‬مرگ ستیاستی او مدنهر من استت‪ .‬مرگ ستیاستی جمهوری استالمی و خامنهای‪ ،‬در قیام‬ ‫فرودستان اعالم شد‪ .‬مرگ اخالق مذهبی هم در آن پروسه اتفاق افتاد و ماههاست كه اعضای بدن آن اخالق‪،‬‬


‫‪ | 249‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫قطعهقطعه و در حال منهدم شتدن استت‪ .‬از دی ماه تا امروز‪ ،‬كثافتكاریهای جدیدی از جمهوری اسالمی‬ ‫علنی شده‪ .‬در واقع جمهوری اسالمی دیگر هیچ سمتی ندارد و از هر سمتی با آن برخورد كنید‪ ،‬بوی عفونت‬ ‫میدهد و تمام اینها حکایت از تعلیق دارد‪ .‬تعلیقی كه باعث شتتده جمهوری استتالمی نتواند خودش را‬ ‫بازستازی كند‪ .‬اما این عدم توانایی در بازسازی‪ ،‬چه معنایی دارد؟ شما تمام گندكاریهای جمهوری اسالمی‬ ‫را در تلویزیون و حتی در روبهروی خانهتان هم میبینید‪ ،‬مثلن نیروهای دولتی كه باید از مغازهها حفاظت‬ ‫بکنند با چماق و باتوم به جان مغازهها و ماشینها میافتند‪ .‬این یعنی آن قانون در تعلیق دچار ایستایی شده و‬ ‫حاال شما خود آن قانون و یا خود كتاب قرآن را میبینید‪ .‬این كتاب چیزی را عرضه كرده كه ما هرگز تقاضا‬ ‫نکرده بودیم و این عدم تقاضتتا باعث شتتده تا همان قرآن هم دچار تعلیق شتود‪ .‬مردم دل خوشتی از مذهب‬ ‫ندارند‪ .‬در ویدئویی كه مربوط به یکی از اعتراضات خیابانیست‪ ،‬لیبرتنی را میبینیم كه كیرش را درآورده‪ ،‬و‬ ‫چند نفر نیز با نقاب در اطراف او ایستادهاند‪ .‬آیا برای لیبرتنی كه كیرش را درآورده‪ ،‬تنها تنانگی اهمیت دارد؟‬ ‫نقابداران دنبال چه چیزی هستتند؟ آیا میخواهند ایرانارشتیسم را تعریف كنند؟ یا لیبرتنایرانارشیست را؟‬ ‫این اتفاق از چه نوع زیرساخت ذهنیای نشأت گرفته است؟ اینگونه رفتارها در ایران سابقهای ندارد و حاال‬ ‫انگار در خیابانهای ایران لیبرتنهای ساد را احضار كردهایم‪.‬‬ ‫لیبرتنی كه ساد از آن حرف میزند؛ درون یک نهام كنترلی قرار گرفته‪ ،‬در واقع او در محاصرهی قوانین‬ ‫عرفی‪ ،‬اخالق و قوانین دولتی و مذهبی قرار دارد و با اینكه همهی آن قوانین را میشتتناستتد و درکشتتان‬ ‫كردهستت؛ قبولشتان ندارد و در نهایت علیه این قوانین قیام میكند‪ .‬حاال ما لیبرتنهای ساد را در تهاهرات‬ ‫ایران میبینیم‪ .‬قیامی كه هدفی جز قیام ندارد و خود قیام منجر به یک ستتالح شتتده و كیر را بهمثابهی بیالخ‬ ‫در مقابل قرآن و قوانین قرآنی نشتتان میدهد‪ .‬این قیام حضتتور یک لیبرتن را كه نمایهای از لذت استتت‪ ،‬به‬ ‫نمایش میگذارد‪ .‬ما چهل سال شاهد غیاب لذت و زندگی بودیم و در این مدت آنچه كه در میدان حضوری‬ ‫فعال داشتت‪ ،‬مرگ بود! مرگ لذت‪ .‬زیبایی پشت حجاب مخفی شد و تنوع هم كارهای نبود‪ .‬مرد را در ریش‬ ‫و پشتم خالصته كردند! لذت هم از هر جهت غایب بود‪ .‬همان لذتی كه مالها به پشت عبا و فاطیكماندوها‬ ‫آن را به زیر چادر بردند و ملی مذهبیها و مجاهدین خلق هم پنهانش كردند‪ .‬لذت برای لیبرتن ستتادی‪ ،‬در‬ ‫همین تالشِ همیشتگی برای فراروی از وضعیتها و نهامهای كنترلی مستقر است‪ .‬در اینجا ما با وسوسهی‬ ‫لیلیثی و لیالوی هم طرف هستتتیم‪ .‬لیبرتن در ایران به هیچ وجه دنبال ارضتتای میل خود نیستتت؛ چون ما در‬ ‫آنجا با یک میل جمعی و ملی مواجهایم‪ .‬ملتی كه خواهان لذت استتت‪ ،‬آزادی و عدالت را نمایهای از لذت‬ ‫میبیند‪ .‬لذت‪ ،‬عدم تبعیض‪ ،‬برابری جنستتیتی‪ ،‬دفرمه كردن جنستتیت و در كل تمام این امیال در هیچچیز‬ ‫حضتتور پیدا نمیكند‪ ،‬مگر یک غایت و آن غایت فقط در آزادی تعریف میشتتود‪ .‬غایت آزادی نیز‪ ،‬آزادی‬ ‫بیانیستتت كه حد و مرزی نداشتتته باشتتد‪ .‬به این دلیل ما شتتاشزادهها‪ ،‬مجاهدین خلق لچک بهستتر و ملی‬ ‫منقلیها و سنتیها را برنمیتابیم‪ .‬سنت برای ما تهوعآور است و همان طور كه اشاره كردم لیبرتن به هیچوجه‬


‫علی عبدالرضایی | ‪292‬‬

‫دنبال ارضتای میل خودش نیستت‪ ،‬او دنبال میلی ملیست‪ .‬در اصل لیبرتن انحراف خودش را دنبال میكند‪.‬‬ ‫انحرافی كه محصتول سنت است‪ ،‬ما با انحراف مواجهایم‪ ،‬انحراف از انسانیت و باور به انسانیت و حاال اگر‬ ‫نهمی در این چهارچوب وجود ندارد كه به تعریف این انحراف و مراقبت از آن مشتتغول باشتتد‪ ،‬فراروی از‬ ‫قانون استالمی و مذهبی هیچ معنایی نخواهد داشتت‪ .‬قانون‪ ،‬ستنت‪ ،‬خامنهای‪ ،‬جمهوری استالمی و استاسن‬ ‫همهچیز در تعلیق است‪ .‬برای همین مدام آب و برق قطع میشود؛ چون همهچیز از حالت عادی خارج شده‪.‬‬ ‫باید یک لیبرتن ستتادی را چند بار تماشتتا كنید‪ .‬باال نیاورید‪ ،‬چون وضتتع موجود همین استتت و در واقع این‬ ‫نمایش اخالقِ در تعلیق و یورش ریاكاری را نشان میدهد‪ .‬در اصل كیر آمدهست تا با یورش ریاكاری مبارزه‬ ‫كند و مردم را از شتر ریاكاری نجات دهد‪ .‬حاال باید از دیوثها پرستید چرا كوس را شرمگاه و كیر را آلت‬ ‫تناستلی نامیدهاند؟ آلت تناستلی یعنی كیر ایجاد لذت نمیكند و صرفن برای تولید مثل است‪ .‬این را مذاهب‬ ‫ابراهیمی به ماگفتهاند‪ .‬در اصتل مذاهب هستند كه كوس را به شرمگاه و كیر را به آلت تناسلی بدل كردهاند‪.‬‬ ‫آنها كیر را اسلحهای برای زیست و لذت و دلیل زندگی نمیبینند‪ .‬كوس برایشان نجات دهنده و دریچهی‬ ‫بهشتت نیست‪ .‬نمیخواهند قبول كنند كه تو در كوس آرامش داشتی‪ ،‬چون مادری جای تو نفس میكشید و‬ ‫از خون آن مادر نوش جان میكردی‪ .‬همان مادری كه طی نه ماه نقطهای را بدل به نوزاد كرد‪ .‬این بدنسازی‬ ‫كار مادرت استتت و بهشتتت همانجاستتت‪ .‬وقتی مادرخدا از بهشتتت بیرونات میكند؛ تمام عمر عقدهی‬ ‫بازگشتت به بهشتت مادر را داری‪ .‬بعد از آن مدام برای تداعی فضای رحم تالش میكنی‪ .‬میخواهی بهشت‬ ‫مادر را كنار دریا‪ ،‬روی ساحل شور داشته باشی و یا در وان حمام نمک میریزی تا آن فضا را بازسازی كنی‪.‬‬ ‫اما این كار شتدنی نیستت‪ .‬ما در ایران سنت‪ ،‬قانون و مال را دچار تعلیق كردهایم‪ ،‬بهطوری كه مالها از پنجم‬ ‫دی ماه هر غلطی كه میكنند‪ ،‬به هیچ دستتاوردی نمیرستند‪ .‬چون سنت‪ ،‬قانون سنتی و سنت پیشینیان دچار‬ ‫تعلیق استت‪ .‬این لیبرتن با درآوردن كیرش علیه سنت هفتتیر كشیده‪ ،‬پس تو ناگزیری خودت را تسلیمش‬ ‫كنی‪ ،‬بس تیجی! وقت آن رس تیده تا ستتنت درونیات را به كیر این لیبرتن تستتلیم كنی‪ ،‬مال! حاال باید ستتنتی‬ ‫بودنت را‪ ،‬اسالم را‪ ،‬وادار به اسالم آوردن به كیر این لیبرتن كنی‪ .‬ای مال در برابر این كیر تسلیم شو! مسلمان‬ ‫شتو! استالمی شتو‪ .‬جمهوری اسالمی ناگزیر از اسالم آوردن به كیر این لیبرتن است‪ .‬باید تسلیم این قدرت‬ ‫بزرگ و تنانگی شود؛ چیزی كه یک عمر با ریش و پشم و حجاب و مسجد و در لوای یک عرفان تخماتیک‪،‬‬ ‫سعی در مخفی كردنش داشته است‪.‬‬ ‫در این شترایط تعلیق و وضتعیت استثنایی‪ ،‬تنها لیبرتنِ ماست كه وارد میدان میشود و اكت او فراتر از‬ ‫قرآن و قانون حركت میكند‪ .‬حاال وقت آن رس تیده كه حاكم بهخاطر تصتتمیماتش مجازات شتتود‪ .‬خامنهای‪،‬‬ ‫ستردار سپاه‪ ،‬درو ‪ ،‬سنت و مالهای دیگر مجازات میشوند‪ .‬اینجا نه فقط قدرت و سنت حاكم‪ ،‬بلکه فراتر‬ ‫از اینها كه دچار تعلیق شتتده هم مجازات خواهد شتتد و در نهایت‪« ،‬مجازات» نیز مجازات خواهد شتتد‪.‬‬ ‫درستت زمانی كه معنا به پایان رستیده بود و انستان معنازده شده بود؛ دوباره معنای تازهای متولد میشود و‬


‫‪ | 291‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫انسان سادی و خطرناكی پا به میدان میگذارد‪ .‬دخترها را تماشا كنید‪ .‬دختری كه تا قبل از دی ماه میترسید؛‬ ‫حاال ستطل آشتغال (بیترهبری) را به آتش میكشد و «خامنهای كوسكش» را فریاد میزند‪ .‬همین دختر در‬ ‫خیابانها شتعار «توپ تانک فشتفشه‪ /‬خامنهای كوسكشه» را سر میدهد‪ .‬این نشانهها یعنی حاال در عصری‬ ‫هستتیم كه مالگایی و سنتگایی بدل به مد شده‪ .‬اینها در عینحال قدرت زبان را هم به نمایش میگذارند‪.‬‬ ‫من با زبان میتوانم به هر مال و ستتنتی تجاوز كنم؛ چون زبانم ریشتته در حکمت ایرانی كه یوناییها آن را‬ ‫سوفسطایی مینامیدند‪ ،‬دارد‪ .‬حاال همهی فقه و فقها را بیاورید تا زیر این لیبرتن‪ ،‬این نمایهی خرد بخوابند و‬ ‫در برابر كیرش‪ ،‬كیرپرستتی كنند‪ .‬سنت كیرپرست شده و دیگر جا زده‪ ،‬جاده هم ندارد؛ چون جایش را داده‪.‬‬ ‫حاال ناگزیر از تستلیم است‪ .‬سنت شیخی‪ ،‬شاهی یا مجاهدخلقی به درد ما نمیخورد‪ .‬این روزها ما فقط نیاز‬ ‫به تازگی‪ ،‬زندگی‪ ،‬شتتعف و اخالق تازه داریم‪ .‬باید انستتانیت و دمکراس تی را احضتتار كنیم‪ .‬ما خواهان یک‬ ‫سیستم الئیک و حکومتی مملو از عدالت با حاكمیت مردم هستیم‪ .‬اگر حاكمیت مردم برقرار نشود؛ دوباره به‬ ‫ظهور كیر خواهیم رسید و لیبرتنهایی ظهور میكنند كه با هیچكس شوخی ندارند‪.‬‬ ‫وقتی لیبرتنی را میبینید‪ ،‬ناخودآگاه دچار ارگاستم فکری میشوید‪ .‬از تنانگی گذر كنید و بیخیال كیر و‬ ‫كوس شوید‪ .‬ارگاسم را حركت دهید و اگولسنس را در مغز پیاده كنید‪ .‬مغز را از بند رها بکنید‪ ،‬ما بیشتر از‬ ‫آزادی خواهان رهایی هستیم‪ .‬چون آزادی «از» و «برای» دارد‪ ،‬اما رهایی تعلیق ندارد و همهجا هست‪ .‬آزادی‬ ‫را باید بهدستت آورد و میتوان از دستتش داد‪ ،‬ولی رها كه باشی‪ ،‬دیگر به بند كشیده نخواهی شد‪ .‬آدم رها‪،‬‬ ‫آدم رهاستت‪ .‬لیبرتنِ رها‪ ،‬لیبرتن ستادیستت كه در زندان هم تخیل آزادی دارد‪ .‬چه بالیی سر ساد آوردند؟‬ ‫مذهب در قرن هجدهم از هر ترفندی برای سركوب ساد استفاده كرد‪ ،‬اما ساد باقی ماند تا نیچه‪ ،‬مدرنیسم و‬ ‫پستت مدرنیستم را رقم بزند‪ .‬پیامبر عصتر حاضتر كستی جز ماركی دوساد نیست؛ چون تنانگی را احیا كرد‬ ‫همانطور كه فمنیستم را‪ .‬هلن ستیکستو و ژولیا كریستتوا نتیجهی تالشهای ماركی دوستاد هستند‪ .‬این دو‬ ‫پیامبران و خدایان كوچک ستاد محستوب میشوند‪ .‬معمولیها هرگز نمیتوانند غیرمعمولی را تحمل كنند و‬ ‫برای همین دستتت به شتتکنجهی خاصها میزنند و تبعیدشتتان میكنند‪ .‬اما بعد از گذشتتت زمان‪ ،‬همین‬ ‫معمولیها از همان غیرمعمولی‪ ،‬مقدس میستتازند‪ .‬عیستتا به خاطر غیرمعمولی بودنش مقدس شتتد‪ .‬پیامبر و‬ ‫پیامبری داستانی بیش نیست‪ .‬عیسا یک خاص بود و به همین دلیل او را شکنجه كردند و به صلیب كشیدند‪،‬‬ ‫و بعد ناگزیر شتتدند بعد از مرگش از او یک مقدس بستتازند‪ .‬اگر از این زاویه به موضتتوع نگاه كنیم‪ ،‬ماركی‬ ‫دوساد هم همان عیساست‪ ،‬او آمده بود انسان را از بند رها كند‪ ،‬اما مثل عیسا او را هم شکنجه كردند‪.‬‬ ‫ما تاوان قرون وسطا را در همین چهل سال دادیم‪ .‬حاال چهكار باید بکنیم؟ چه اتقافی باید بیفتد؟ آزادی‪.‬‬ ‫اگر قرار است قانون اساسی جدیدی نوشته شود و سیستم حکومتی تازهای داشته باشیم؛ باید مبنا را بر آزادی‬ ‫بگذاریم‪ .‬چون ایرانیها به طرز فجیعی محتاج آزادی هستند و اساسن آزادی‪ ،‬ایرانیساز است‪ .‬حاال در ایران‬ ‫همه انیرانی هستتتند و وقتی بدل به ایرانی واقعی میشتتوند كه دوباره آزادی را هجی كنند و آن را به دستتت‬


‫علی عبدالرضایی | ‪292‬‬

‫بیاورند‪ .‬رستیدن به آزادی‪ ،‬راهی جز زیر پا گذاشتتتن ستتنت و تعلیق آن قانون كثیف و اخالق مذهبی ندارد‪.‬‬ ‫همان چیزهایی كه هزاروچهارصد سال به ایرانیها تحمیل شده است‪ .‬ما نه نژادپرستیم و نه ناعادل‪ ،‬بلکه فقط‬ ‫خشتمگینیم‪ .‬در این بدویت دیونیزوستی‪ ،‬یکجور رفتار فرامدرن و نومدرن آپولونی هم وجود دارد؛ چون از‬ ‫منطق انستان جدید پیروی میكنیم و شما توانایی درک ما را ندارید‪ .‬برای همین كیر را آلت تناسلی و كوس‬ ‫را شرمگاه مینامید‪ .‬هر چیزی كه برای شما زشت باشد؛ ما جهان شما را بدل به آن زشت میكنیم‪ .‬شما باید‬ ‫دیدتان را عوض كنید و چشتمهایتان را بشویید‪ ،‬زیرا همهچیز را پلید میبینید‪ .‬این روزها جریان تازهای در‬ ‫ایران آغاز شده و اگر میخواهید در این آزادی شریک بشوید؛ همكاری كنید و در مقابلش «نه» نباشید‪ .‬تا به‬ ‫امروز در مقابل همهچیز «بله» بودهاید‪ .‬االن كه با نه بزرگ میخواهیم خالقیت را آغاز كنیم‪ ،‬در این خلق‬ ‫شتریک باشتید و نگاهتان را تغییر دهید‪ ،‬دیگر نباید بترستید‪ .‬صبر كنید تا از این لختی‪ ،‬زندگی آغاز شود‪ .‬جا‬ ‫نزنید تا معنای زندگی را درک كنید‪ .‬آنوقت میفهمید كه تا به امروز مرده بودید و اصلن زندگی نکردهاید‪.‬‬


‫‪ | 293‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫عیاشها قهرمانان عصر مدرنند‬

‫استاستن فحش عبارتیست كه ما با استفاده از آن (به واسطهی كلمات)‪ ،‬صفات زشت و بد آدمها را به‬ ‫طور صتترید به آنها یادآوری میكنیم‪ .‬مثلن ما به همستتر مزدوری كه خودش جاعش و مادرستتید استتت‪،‬‬ ‫میگوییم زنسید‪ .‬معمولن این جاعشها سر زن حساس هستند‪ ،‬چون زن را میخرند و در واقع او بخشی از‬ ‫اموالشتان محسوب میشود‪ .‬پس ما اینجا كنش فمنیستی نداریم و قصدمان این است به این عده یادآوری‬ ‫كنیم كه زن را خریدهاند‪ .‬مسلمانها آدمها را به حرامی‪ ،‬غیرحرامی و كافر و غیركافر تقسیم میكنند‪ .‬وقتی ما‬ ‫به آنها میگوییم مادرسید‪ ،‬اشاره به خودشان و صفتشان داریم؛ زیرا این افراد حرامزادهاند و مدام میگویند‬ ‫ما سید هستیم‪ .‬آنها میخواهند بگویند وقتی اعراب به ایران حملهور شدند‪ ،‬به مادر ما تجاوز كردند و ما به‬ ‫وجود آمدیم‪ .‬از این جهت فحش عبارتیستتت كه گوینده صتتراحت خود را در نامیدن صتتفت اعالم میكند‪.‬‬ ‫پس شتما بیهوده به كسی مادرسید نمیگویید؛ زیرا او كسیست كه چند نسل قبلتر مادرش با اعراب ارتباط‬ ‫داشته و به این ارتباط افتخار میكند‪ .‬مثلن میگوید من «سید محمد خاتمی» هستم و مادرم جنده است! وقتی‬ ‫این مادرجندگی درونی میشتود استمش را شرافت میگذارند‪ .‬آنها میگویند مادرسیدیم و جار میزنند كه‬ ‫حرامزاده هستتتتند‪ ،‬اما زمانی كه من به آنها میگویم حرامزاده‪ ،‬به آنها برمیخورد‪ .‬چرا؟ چون حرامی بودن‬ ‫برای آنها جنبهی فحش دارد‪ .‬اگر از این زاویه به موضوع نگاه كنیم‪ ،‬فحش بد نیست و به نوعی عدم اعمال‬ ‫ریاكاری محستتوب میشتتود‪ .‬خامنهای مادرستتید و در واقع مادرجنده استتت‪ ،‬پس چرا نباید به او بگوییم‬ ‫مادرستید؟ او خودش این مسئله را اعالم كرده و رفتارش هم مادرجندگیاش را نشان میدهد‪ .‬او جاكش نیز‬ ‫هستت و ما ستعی میكنیم به او بگوییم «جاعش»‪ ،‬چون جاكشی سیاسی هم دارد‪ .‬در حقیقت تمام بردههای‬ ‫خامنهای مثل خودش جاعش و مادرستتیدند و در عینحال غالم و غلمانهای او هستتتند‪ .‬همانطور كه گفتم‬ ‫فحش عبارتی استت كه ما با آن‪ ،‬صفات آدمها را به آنها یادآوری كرده و با این صفتها‪ ،‬افراد را نامگذاری‬ ‫میكنیم‪ .‬در اصتتل ما با نامها جهان را صتتدا میزنیم‪ .‬برخی صتتفات خوبی دارند‪ ،‬وقتی به كستتی میگوییم‬ ‫ستوفیست یا پهلوان‪ ،‬این سوفیست یا پهلوان اشاره به منشی خردمندانه است‪ .‬مثلن رستم پهلوان كه شاهنامه‬ ‫از او حرف میزند فقط یک جنگجو و قهرمان نیستت‪ ،‬بلکه در بطن این شخصیت‪ ،‬تفکر وجود دارد‪ .‬رستم‬ ‫سپاهی را بازسازی میكند كه به جنگ با عمر برود‪ ،‬عمر كیست؟ یک غاصب و جاعش مثل علیابن ابیطالب‪،‬‬ ‫ابوبکر و عثمان‪ .‬این جاعشها در جمهوری اسالمی در قالب خامنهای و خاتمی احضار شدهاند‪ .‬البته خاتمی‬


‫علی عبدالرضایی | ‪294‬‬

‫مادرستیدی مثل عمروعاص است و امثال این مادرسیدها با عمامهی سیاه مادرجندگی خود را موكد كردهاند‪.‬‬ ‫پس ما صتتفت واقعی آنها را صتتدا میزنیم و در واقع از پتانستتیل فحش استتتفاده میكنیم‪ .‬پتانستتیلی كه این‬ ‫قدرت را به شما میدهد تا صفات آدمها را صدا بزنید‪ .‬پس شما بیهوده به كسی مادرسید نمیگویید؛ زیرا او‬ ‫حتمن مجری یکنوع مادرجندگی بوده‪ .‬مادرجندگی این استتت كه شتتما یک شتتهر را خراب كنید و بعد این‬ ‫خرابی را گردن مردم بیتاندازید‪ .‬كاری كه جمهوری استتتالمی در كازرون كرد‪ .‬آیا جز مادرجنده‪ ،‬نام دیگری‬ ‫میتوان روی اینها گذاشت؟ این فقط خرابكاری نیست‪ ،‬چرا كه خرابكاری در بطن خود نوعی صراحت‬ ‫دارد‪ .‬وقتی یک پارتیزان و انقالبی در اعتراض به اینهمه ظلم و در دفاع از مردم‪ ،‬مکانهای فاسدی را كه به‬ ‫جای آتشتکدهها ستاخته شتدهاند‪ ،‬تخریب میكند و به آتش میكشد‪ ،‬مردم خوشحال میشوند؛ چون در آن‬ ‫مکانها جز فسق و فجور چیز دیگری اشاعه نمیشود‪ .‬مالها‪ ،‬جاعشها و مادرسیدها به من میگویند فحاش‪.‬‬ ‫ولی من فحاش نیستتم‪ ،‬من عیاشم و این عده با عمامههایشان مرا صدا میزنند‪ .‬آنها میگویند ما مادرسید‬ ‫هستتیم و ما مادرشتان را به خودشتان تعارف میكنیم‪ .‬ما فحاش نیستیم چون فحاش كسی نیست كه فحش‬ ‫بدهد‪ ،‬فحاش‪ ،‬فقط فحاشتی را رواج میدهد‪ .‬مال فاحشهسازی میكند و در ازای صیغه و عقد پول میگیرد‪،‬‬ ‫پس در واقع او جاكش و جاعش استتتت و شتتتغل و بیزینس اصتتتلیاش باز كردن دفاتر جاكشتتتیستتتت و‬ ‫صیغهگریست! اساسن شغل و هستی مالها جز جاكشی نیست و نانی كه به بچههایشان میدهند از این راه‬ ‫به دست میآید‪ .‬خامنهای جاكشی كرده و مجتبی جوان رشیدی شده و در اصل به اقتضای شغل پدرش‪ ،‬نان‬ ‫جاكشتی را خورده استت‪ .‬خود مجتبی نیز برای صتدها نفر صیغه خوانده‪ ،‬در نتیجه او نیز جاكش محسوب‬ ‫میشود‪ .‬من شخصی را دیدهام كه چند سال پیش شش میلیون پول داده تا جاكش‪ ،‬ببخشید! جاعش‪ ،‬ببخشید!‬ ‫مادرستید خاتمی برای او صتیغه بخواند‪ .‬یعنی در اصل خاتمی یک عقد با كلمات مسخرهی عربی خوانده و‬ ‫شتش میلیون تومان پول گرفته‪ .‬اگر به كسی كه مادرجنده است و خودش دوست دارد او را سید صدا بزنیم‪،‬‬ ‫بگوییم مادرجنده‪ ،‬ببخشتید! مادرستید‪ ،‬ما فحاشتتیم؟ ابدن‪ ،‬ما عیاشتیم و آلبر كامو كه پیامبر قرن مدرن استت‬ ‫میگوید‪ :‬عیاشها بزرگترین قهرمانان عصتر مدرن و آزادترین و كنشمندترین نیهیلیستها هستند‪ ».‬پس در‬ ‫واقع فقط عیتاشها رستتتتگارند‪ ،‬من نیز فحاش نیستتتتم بلکه عیاشم‪ .‬وقتی محمد خاتمی فریاد میزند من‬ ‫مادرستتیدم‪ ،‬مرا احضتتار میكند و من هر بار كه لفظ ستتید را میشتتنوم‪ ،‬چه باید بکنم؟ ما فحش نمیدهیم‪،‬‬ ‫عیاشتتی میكنیم و در كنار آن با زبانمان میجنگیم و در اصتتل زبان را از ریاكاری خالی میكنیم‪ .‬زبان فقط‬ ‫وسیله نیست‪ ،‬زبان یک سیستم است و این سیستم حاوی كلماتیست كه به آنها میگوییم‪ :‬نامیده‪ ،‬نامها‪ .‬در‬ ‫واقع زبان پر از نام و نامیده استت و ما با نامها جهان را صدا میزنیم و اگر به جهان درو بگوییم‪ ،‬جهان به‬ ‫ما خیانت میكند‪ .‬اگر در زبان عیاشتتی نکنیم و ستتیدها را با مادرجندگیشتتان و جاعشها یا جاكشها را با‬ ‫نامشتتان صتتدا نزنیم‪ ،‬بدل به مال میشتتویم‪ .‬فرق من با یک مال این استتت كه او فحاش‪ ،‬جاكش‪ ،‬جاعش و‬ ‫مادرستتید استتت‪ ،‬ولی من عیاشم و وقتی مال میگوید مادرستتید و جاكش استتت من هم با مادرجندگی و‬


‫‪ | 292‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫جاكشتتی صتتدایش میزنم‪ .‬معمولن دم در روستتپیخانهها یک نفر كه زور بازو دارد‪ ،‬میایستتتد تا از زنهای‬ ‫روستپی دفاع كند‪ .‬او الاقل فعالیت دارد و كارش بستیار تاثیرگذار استت‪ .‬اما مالی جاكش جز خواندن چهار‬ ‫كلمته هیچ كتار خاصتتتی انجام نمیدهد و چند میلیون مزد بابت فریبكاریاش میگیرد‪ .‬دیدید كه جاكش‬ ‫خاتمی‪ ،‬بیست سال پیش شش میلیون میگرفت و عقد میكرد‪ ،‬حاال به نهرتان من فحاشم؟ نه من عیاشم و‬ ‫این مالست كه به جاكشی خود میبالد‪.‬‬ ‫من از برخی بسیجیها میخواهم تعریف فحش را بدانند‪ .‬ما با فحش خصاید و صفات آدمها را صدا‬ ‫میزنیم‪ .‬آدمهایی كه برای صفاتشان نشانهی شمایلی قائلند‪ .‬نشانهی شمایلی مادرسید برای مالها «عمامه»‬ ‫و برای ستیدها كلمهی «سید» جلوی اسمشان است‪ .‬این عده با نشانههای شمایلی خودشان را به نمایش می‬ ‫گذارند‪ .‬اغلب مالها تجربهی لواط را دارند و به همین دلیل ضتتد زن هستتتند؛ زیرا آنها به خاطر این تجربه‬ ‫خودشان را رقیب زنها میدانند‪ .‬همانطور كه گفتم ما تنها صفات خودشان را یادآوری میكنیم‪ .‬كار عیاشها‬ ‫قهرمانی كردن‪ ،‬ایجاد صداقت در جهان و تروی لذت به متن جامعه است‪ .‬مال مازوخیست است‪ ،‬ولی ما می‬ ‫گوییم نه آزار بگیر و نه آزار برستتان‪ .‬از جهان لذت ببر‪ .‬خدا میگوید من از رگ گردن به شتتما نزدیکترم‪،‬‬ ‫پس با من معاشقه كنید‪ .‬اما مال برای اینكه پول دربیاورد‪ ،‬میگوید خدا شقاوت دارد پس كار بد نکنید؛ زیرا‬ ‫اگر شتتما كار بدی بکنید دیگر نیازی به مال ندارید كه برایتان نماز پولکی بخواند! و اینها مستتائل بستتیار‬ ‫سادهای هستند‪ .‬من هرگز به آدم شریف فحاشی نکردم و اساسن ما در مواجهه با آدم شریف عیاشی نمیكنیم‬ ‫و فحش نمیدهیم‪ ،‬چرا كه میدانیم آدم شریف را باید با اسمش صدا بزنیم‪ .‬فالنی شاعر است‪ ،‬و شاعر یعنی‬ ‫به شتعور آمده‪ ،‬یعنی كستی كه شتعور را صتدا میزند‪ .‬شما به شاعر‪ ،‬به حافظ و یا سعدی نمیتوانید فحش‬ ‫بدهید‪ .‬مالها به مولوی فحش میدهند و این حستتادت تاریخی مالها به شتتاعران را نشتتان میدهد‪ .‬اما چرا‬ ‫مولوی ستوژهی فحاشتی مالها شتده؟ چون او نیازی به مال نداشتت و آنها را دور زده است‪ .‬به مولوی مال‬ ‫نمیگوییم؛ زیرا او در نهایت موالنا میشتود و از این نهر است كه مالها حرص میخورند‪ .‬اساسن مالها در‬ ‫واقع یک مشت مادرسیدند كه همیشه سوز دارند‪ .‬بسیجی و یا پاسدار نیز یک مالزاده است‪ .‬تکلیف ما روشن‬ ‫استت‪ ،‬ما عیاشیم و فحاش كسیست كه فحاشی را به اكران میگذارد و میگوید مرا سید صدا بزنید‪ .‬فحاش‬ ‫جامعه را طبقاتی میكند و یک عده را سید و عدهای دیگر را غیرسید مینامد‪ .‬احمقانه نیست؟ ما حتی حاضر‬ ‫نیستیم جامعه را به زن و مرد تقسیم كنیم و حركتمان بهسوی اندروژنیست‪ .‬در واقع به طبقهبندی آدمها بر‬ ‫حستب نژاد و جنسیت و عقیده‪ ،‬هیچ اعتقادی نداریم‪ .‬اگر مسلمانها در یک صحنهی تصادف كه عدهای در‬ ‫آن جان خود را از دست دادهاند حاضر شوند‪ ،‬اول تعداد زنها را میشمارند و اگر از آنها بپرسید چه كسانی‬ ‫مردهاند؟ مثلن میگویند پانزده نفر كه پن نفرشان زن هستند‪ .‬در اینجا جنسیت یک عامل شناسایی و بدل به‬ ‫هویت آدمها شده‪ ،‬اما جنسیت ربطی به هویت افراد ندارد‪ .‬جنسیت مقولهای فرعیست زیرا نقش اساسی در‬ ‫تعیین آن را جامعه ایفا میكند‪ .‬اخالق مذهبی تعریفی از جنسیت دارد و اگر فردی در محدودهی این تعریف‬


‫علی عبدالرضایی | ‪291‬‬

‫نباشد (مثلن گی یا لزبین باشد) یعنی علیه این تعریف طغیان كرده و این موضوع باعث اعتراض قشر مذهبی‬ ‫میشود‪ .‬در انگلیس یهودیهای مذهبی و سختگیر از گیها و لزبینها انزجار دارند و دلیلش هم این است‬ ‫كه این عده جلوی تقسیمبندی جنسیتی ایستادهاند‪ .‬جنسیت ربطی به خصلت آدمها ندارد‪ ،‬اما مگر مالها این‬ ‫موضوع را درک میكنند؟ مالها برای مرد و زن تعریف ارائه میدهند‪ .‬مثلن میگویند مرد میتواند امام جمعه‬ ‫یا رئیسجمور باشتد‪ ،‬اما زن نمیتواند‪ .‬آنها ذاتن ضد زن هستند و چون زن را میخرند‪ ،‬او را مال خودشان‬ ‫میكنند و به بردگی میگیرند‪ .‬اگر فحششان بدهی فکر میكنند كه میخواهیم زنشان را از آنها بگیریم‪ .‬اگر‬ ‫میخواهید به بستیجی حمله كنید زن و دخترش را از او بگیرید‪ ،‬چون شما با اینكار آنها را آزاد میكنید و‬ ‫این ابدن اسمش فحاشی نیست‪ ،‬بلکه نوعی آزادسازی جنسیتیست‪.‬‬ ‫در ویدئویی یک زوج بسیجی به جوانی كه سگی همراه خود دارد‪ ،‬حمله میكنند‪ .‬آنها در این فیلم میگویند‬ ‫كشتور مال خودمان است و نباید با سگ بیرون بیایید‪ .‬اما آیا كشوری به این عهمت متعلق به دو عدد ابله و‬ ‫احمق استتت كه زورشتتان فقط به یک ستتگ میرستتد؟ میگویند ستتگ عامل بیماریستتت‪ .‬اما ستتیفیلیس از‬ ‫حجرههتای طلبگی آمتده‪ ،‬پس چرا از طلبتههتا دوری نمیكننتد؟ خمینی میگویتد «اهل جهنم از بوی تعفن‬ ‫روحانیون در عذابند» و این یعنی او خودش معترف استتت كه مال و بستتیجی بیماریزاستتت‪ .‬به من خرده‬ ‫میگیرند كه چرا فحش میدهم‪ ،‬اما من در واقع فحش نمیدهم بلکه نام خودشتتتان را صتتتدا میزنم‪ .‬زن و‬ ‫دخترشتان را هم صتدا میكنم تا بردهداری نکنند‪ ،‬زیرا مال صاحب هیچ زنی نیست‪ .‬دختر و زن مال‪ ،‬دختر و‬ ‫زن او نیستتند و باید آزاد شوند و ما باید همكاری كنیم تا این آزادسازی اتفاق بیفتد‪ .‬هر ایرانی در مواجهه با‬ ‫مال باید عیاشی كند و این كار نامش فحاشی نیست‪ .‬خانوادهی مال برای همهی ایرانیهاست چون آن خانواده‬ ‫باید نجات پیدا كند‪ .‬مال پسرش را به مثابه غالم میبیند و ما باید او را از بردگی و غالمی خالص كنیم‪ ،‬زیرا‬ ‫ما عیاشیم و آزادی و لذت را برای آنها میخواهیم‪ .‬در واقع مالگایی درست نیست چون سگ هم رغبتی به‬ ‫مال ندارد‪ ،‬پس بهتر است مالشاشی را جایگزین مالگایی بکنیم‪.‬‬


‫‪ | 291‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫ایدهرهبری‬

‫مردم عادی تاكید زیادی برای داشتتتتن رهبر دارند‪ ،‬زیرا مثل گله به دنبال چوپانی هستتتتند كه آنها را‬ ‫تاخت بزند‪ .‬احزاب بستتیاری تشتتکیل شتتده كه كثیفترین عضتتو این حزبها رهبرانشتتان بودند‪ ،‬انقالب‬ ‫پنجاهوهفت سندی بر این ادعاست‪ .‬در آن زمان عدهی زیادی زندانی شدند و آن خانههای تیمی كه در دههی‬ ‫شصت وجود داشت‪ ،‬توسط همین رهبران و پدرخواندهها لو رفت‪ .‬ما نیازی به رهبر نداریم و در حال حاضر‬ ‫یک شتتورای هماهنگی جهت هماهنگ كردن مردم میخواهیم‪ .‬ما هر فرد را به مثابه یک حزب میبینیم و به‬ ‫عملگرهای میدانی فکر میكنیم‪ .‬بهتر است ریاكاری را كنار بگذاریم و به «صراحت» اهمیت بیشتری بدهیم‪،‬‬ ‫یعنی چه كه طرف در كازینو نشتتستتته و فرمان انقالبی صتتادر میكند؟ چرا باید شتتخد ثروتمندی بعد از‬ ‫انقالب (همتان زمان كه دالر هفت تومان بود) فرار كند و حاال كه ثروتش چند برابر شتتتده و زندگی راحتی‬ ‫دارد‪ ،‬برای بدبختی مردم دل بستوزاند؟ آن رهبر حزبی كه به فکر شهرت است‪ ،‬حقیقتی ندارد و با شخصیت‬ ‫دروغینش فقط میتواند شتتعار انقالبی بدهد‪ ،‬به چه دردی میخورد؟ ما با چنین احزابی غریبهایم و روند و‬ ‫شتعار و مسلکشان را قبول نداریم‪ ،‬این عده به اندازهی مالها بیگانهاند‪ .‬ما به عمل‪ ،‬فکر و ایده باور داریم و‬ ‫معتقدیم كه تنها ایده میتواند بر ما رهبری كند‪ .‬ایدهای مثل پارتیزانهای رایزومی كه حركتی شتتاخهوار دارند‬ ‫و هر كدام میتوانند تکثیر و تبدیل شوند‪ .‬حق و حسین را كنار بگذارید‪ .‬وقتی مبارز و در حال جنگ هستید‬ ‫باید حیلهگر و شیطان باشید‪ .‬اصلن درو بگویید‪ ،‬اگر پن نفرید بگویید پنجاه نفریم‪ .‬این تکنیک ترسافزایی‬ ‫و استتتتیک شتتر استتت‪ .‬با مال و جهل نمیتوان واقعی بود‪ .‬انستتان باش وقتی انستتاناند و فجیع باش وقتی‬ ‫حیواناند‪ .‬ما بیرحمیم اما مهربانترین آدمها هستتتتیم چون دركی از مهرمانی داریم‪ .‬زبانمان تیز استتتت اما‬ ‫حقیقت را میگوییم‪ .‬لخت هستتتیم و به همین دلیل همه ما را باور میكنند‪ .‬ما خشتتن نیستتتیم و مهرمانیم و‬ ‫درستی جز مهرمانی برای بقیه نداریم؛ اما در صتورتی كه ستركوبمان كنند دمار از روزگارشان درمیآوریم‪.‬‬ ‫بیرحمیم در برابر شتقاوت‪ ،‬مهربانتریم در برابر انستان‪ .‬ما فقط مهلوم نیستیم و فرقمان در این است كه از‬ ‫اصالحطلبان و حکومتی كه بخواهد درس حسین صحرای كربال را برای ما بازگو كند‪ ،‬انزجار داریم‪ .‬سیاوش‬ ‫مال خودمان بود‪ .‬حستین عربی را برای چه میخواهیم؟ اهل خرد ایرانی شهرزاد را به حسین غالب كرد و از‬ ‫حستین‪ ،‬ستیاوش ستاخت‪ .‬حستین ساختهی خودمان بود‪ .‬تشیع را هم خودمان تولید كردیم؛ ولی در دوران‬ ‫صتفویه علمای جبلالعامل جهت تشتیع را عوض كردند‪ .‬تشیع سیستمی برای تخریب استعمار عربی بود اما‬


‫علی عبدالرضایی | ‪294‬‬

‫حاال خودمان قربانی آن شتتدیم و این چیزیستتت كه روشتتن فکری ایران نمیفهمد‪ .‬راه آستتان استتت‪ ،‬باید‬ ‫شتاخهوار و رایزومی عمل كنیم‪ .‬دلوز از اندیشههای رایزومی و چگونهگی حركت افقی اندیشه میگوید‪ .‬اما‬ ‫من میخواهم از عملیتات پارتیزانی رایزومی حرف بزنم و نشتتتان بدهم كه چگونه هر نفر بدل به پنجاه نفر‬ ‫میشتتود‪ .‬در حال حاضتتر فقط باید گروهستتازی كنید و این تداركات كار استتت‪ ،‬ولی از یک جایی به بعد‬ ‫خودتان رهبر و عملیاتستتاز میشتتوید‪ .‬رهبر به مثابه فرد دروغی بیش نیستتت‪ ،‬زیرا او فقط یک معاملهگر و‬ ‫چوپان است‪ .‬حرفهای من صدای اندیشه است و انگار «ایده» دارد حرف میزند‪ ،‬به ایده گوش كنید و اگر‬ ‫آن را باور دارید به آن عمل كنید‪ .‬یعنی ایده را بگیرید و اگر خروجی قابل توجهی داشت‪ ،‬آن را به مرحلهی‬ ‫عمل برستانید‪ .‬عوامل حکومت از عملیات ایذایی و خشتونت شتما میترسند‪ .‬چون برایشان تلفات دارد و‬ ‫بسیاری از نیروهایشان سرخورده میشوند‪ ،‬برای همین توسط جاسوسان شان مردم را به برگزاری تهاهرات‬ ‫آرام تشویق میكنند‪ .‬تا كی چند دختر برای اعتراض به خیابان بروند و روسری بردارند و ماموران آنها را به‬ ‫زندان بفرستند؟ بهتر است دست بهكار شوید و آنها را وادار به عقبنشینی كنید‪ ،‬آینده باید برای شما باشد‪.‬‬ ‫فردا به خود خیانت نمیكند و یک جوان دههی هفتادی فرداییستت‪ .‬مهمترین اصتل‪ ،‬رعایت انسان است و‬ ‫این همان چیزیستت كه در ایران به آن توجهی نمیشود‪ .‬ایران پر است از بلهقربانگوهایی كه همیشه درو‬ ‫میگویند‪ .‬پدر‪ ،‬مادر‪ ،‬عمه‪ ،‬عمو و‪ ...‬همه درو گویند‪ .‬در كشتتتور ما خانواده در واقع خانواده نیستتتت‪ ،‬بلکه‬ ‫فیکیست كه در زندگی به همهچیز «چَشم» گفته است‪ .‬خانواده در ایران یعنی مشتی حمال فکری كه قربانی‬ ‫یک زندگی متوستتتط و بخورنمیر شتتتدهاند و هیچ دركی از حقیقت ندارند‪ .‬حقتان را بگیرید‪ .‬مثلن عملیات‬ ‫ستاعت سیاه را اجرا كنید و در یک ساعت مشخد نشان دهید كه چهقدر قدرتمندید‪ .‬بگذارید حکومت در‬ ‫آن یک ستتتاعت بفهمد كه چرا جهان فکر میكند هر حکومتی به مردم تعلق دارد و حق حاكمیت مال مردم‬ ‫است‪ .‬من نمیگویم نترسید و خطر كنید‪ ،‬ولی یادتان باشد كه زندگی مترادف با خطر است‪ .‬كسی كه زندگی‬ ‫میكند اما دستت به خطر نمیزند‪ ،‬در واقع دارد مردن را تمرین میكند و به نوعی مردهی متحرک محسوب‬ ‫میشتتود‪ .‬زندگی متعلق به فرداستتت و فردا بدون ریستتک و خطر تحقق پیدا نخواهد كرد‪ .‬شتتخصتتی كه در‬ ‫زندگی خطر نکند در حد یک كارمند طبقهی متوسط باقی میماند‪ ،‬كارمندی كه عادت به زندگی بخورونمیر‬ ‫دارد و متدام بین ختانه و محل كار در رفتوآمد استتتت‪ .‬او هیچ دركی از زندگی انستتتان ندارد و تنها چند‬ ‫جملهی روتین در اینباره شنیده است‪ .‬جمالتی مثل «حقوق بشر را رعایت كنید»‪ ،‬و یا «اگر آخوندها به شما‬ ‫ظلم میكنند ولشان كنید و انسان باشید‪ ».‬اینها جمالتیاند كه در همهجا مدام به شما گفته میشود‪ .‬به شاعر‬ ‫میگویند ستیاستی نباش‪ .‬میگویند فالنی ستیاسیست پس از او دوری كن و هرگز نمیگویند فالنی انسانی‬ ‫دلستوز و وطندوست است‪ .‬این توطئهی كثیف كار اصالح طلبها و جمهوری اسالمیست‪ .‬عدهای از من‬ ‫میپرستند چرا فقط در مقابل اصتالحطلبان جبهه داری؟ پاستخ واضتد است‪ ،‬چرا باید با ماموتهایی چون‬ ‫احمد خاتمی‪ ،‬جنتی و رئیستی دشتمنی داشتته باشم‪ ،‬وقتی میدانم آنها همان كثافتیاند كه نشان میدهند و‬


‫‪ | 299‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫قاتل بودن خود را فریاد میزنند؟ كستی مثل محمد خاتمی خطرناک استت كه تا سال نود و شش با مردم از‬ ‫در دوستی وارد میشد و آنها را به پای صندوق رای میكشاند‪ ،‬ولی پس از آن روی دیگر خود را نشان داد‪.‬‬ ‫سی نفر را كشتند‪ ،‬اما بهزادِ كثیف نبوی گفت بیست نفر كشته شده كه ده نفرشان خودكشی كردهاند‪ .‬او وزیر‬ ‫میرحستین موستوی آدمكش و سانسورچی بود‪ .‬همین میرحسینی كه شده قهرمان و حامی مردم! و همسرش‬ ‫زهرا رهنورد كه ضتتد بدحجابی بود و دانشتتجویان زیادی را بابت بدحجابی از دانشتتگاه الزهرا اخراج كرد‪،‬‬ ‫امروز در حمایت از دختران خیابان انقالب نقاشتتتی میكشتتتد! ما دیگر فریب نمیخوریم‪ .‬اول باید به قول‬ ‫خودتان توبه كنید و عذر بخواهید‪ ،‬بعد ادعای حمایت از مردم را داشتته باشید‪ .‬تکتک كسانی كه میگویند‬ ‫ما هدفمان از انقالب این نبود درو میگویند‪ .‬چرا كه ماهیت اسالم دقیقن همین است و هر كجا كه مذهب‬ ‫وارد حکومت شتتد‪ ،‬این مشتتکالت به وجود آمد‪ .‬اما چیزی كه در ایران میبینیم فاجعه استتت‪ .‬در كشتتور ما‬ ‫نخبهزدایی شده و در حال حاضر غرب بیشترین سود را از ما میبرد‪ .‬هر ساله بهترین نخبههای ما به خارج‬ ‫از كشتتور مهاجرت میكنند و این یعنی خدمت به آمریکا و كانادا‪ .‬كانادا مگر كجاستتت؟ كشتتوری خواجه و‬ ‫بیشخصیت كه هر كسی پولهای شما را میدزدد به تورنتو یا همان تهرانتو میرود‪ .‬وزیر كشور گفته حدود‬ ‫دو میلیون پرونده در سفارتهای استرالیا و كانادا وجود دارد‪ .‬استرالیا جهان تاریکی ست و شما را از زندگی‬ ‫دور میكند‪ ،‬اما شتتما به آنجا مهاجرت میكنید‪ .‬چرا؟ از دستتت این حکومت مادرستتید‪ .‬باید یاد بگیریم كه‬ ‫قدرت نه گفت ن داشته باشیم‪ ،‬ادب و اخالق معنایی ندارد‪ ،‬انسان را بچسبید‪ ،‬اگر انسانی رفتار كردند اخالص‬ ‫داشتته باشتید و جوابشتان را بدهید‪ .‬هر كس به شما گفت‪ :‬من طرفدار مبارزهی آرامم‪ ،‬از او بپرسید‪ :‬شرط‬ ‫عملیاتت چیستتت و چه استتتراتژی و نقشتتهای داری؟ برنامهات برای مبارزه با حکومت خامنهای چیستتت؟‬ ‫مطمئن باشید كه او هیچ برنامهای ندارد و چرند میگوید؛ زیرا در واقع هیچ دركی از تزهای انقالبی ندارد‪.‬‬ ‫یکی از دوستانم استاد دانشگاهی در ایران است‪ ،‬او میگفت با استاد دیگری مواجه شده كه سخنرانیهای‬ ‫من را دنبال میكرده و با ترس خاصتی دربارهی من و فکرهایم حرف میزد‪ .‬به دوستتتم گفتم این عالیستتت‬ ‫زیرا نشان از جنگ زبانی و جنگ فکریای دارد كه من ایجاد كردهام‪ .‬باید با ایدههای مختلف دست به اكت‬ ‫بزنیم و موجی از ترس را در بین مزدورهتای حکومتی ایجاد كنیم‪ .‬طبقهی فرودستتتت نیز باید هوشتتتمند و‬ ‫عصیانگر باشد و با شعور و شور خود را همراه كند و در نهایت این شعور بدل به شور انقالبی شود‪ .‬در این‬ ‫برهه از زمان باید خشتتتن بود‪ ،‬مهربانی دیگر كافیستتتت‪ .‬وقتی فریاد داری‪ ،‬فریاد بزن و وقتی خشتتتم داری‬ ‫عصتبانیتت را بروز بده‪ .‬این چیزی كه به شتما میگویند آن را رعایت كنید استمش ادب نیست‪ ،‬بلکه تروی‬ ‫فرهنگ ریا و اِعمال فن اختگی و خواجهگیست‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪322‬‬

‫آیا یک عمل انقالبی نیاز به رهبر دارد؟‬

‫هر ایرانی یک امکان استت‪ .‬هر ایرانی یک انقالب استت‪ .‬اینكه میگویم انقالب در مغز شما اتفاق می‬ ‫افتد شتعار نیستت‪ .‬انقالب را باید در مغز ستاخت‪ ،‬بهتر استت بدانیم دنبال چهچیزی هستتیم و استاسن چه‬ ‫میخواهیم‪ .‬همهی ما میدانیم كه این ستتگ پیر و ستتگهای پیر دیگر را نمیخواهیم‪ .‬البته ستتگ اینجا نقش‬ ‫استتعاره را دارد‪ ،‬وگرنه واضتد استت كه این حکومت جالد را نمیتوان با سگ مقایسه كرد‪ .‬سگ زیباست‪،‬‬ ‫ستگ یک هیئت استت‪ ،‬سگ یعنی زندگی و وفاداری‪ .‬این عده به خودشان هم وفادار نیستند‪ .‬همهچیز را از‬ ‫دستت میدهند و ستر همهچیز معامله میكنند‪ .‬اینها فاقد حق و حقیقتند و استاسن انسان نیستند‪ ،‬چرا كه‬ ‫اگر انسان بودند‪ ،‬باور به انسان پیدا میكردند‪ .‬حتمن فیلم علمالهدا را در سال پنجاهوچهار كه در حال ستایش‬ ‫شاه است‪ ،‬دیدهاید‪ .‬او در آنجا خوب حرف میزند و این یعنی علمالهدا بلد است آدم باشد؛ اما نقشی كه به‬ ‫او‪ ،‬جنتی و مصباح یزدی دادهاند‪ ،‬چیزیست كه در حال حاضر میبینید‪ .‬وجود این سه نفر برای این است كه‬ ‫ابلیس ظاهر داشتته باشتد‪ ،‬و خاتمی هم باید باشتد تا ابلیسِ باطنی تعریف شود‪ .‬به هوش باشید و بدانید كه‬ ‫فلستفهی ستیاست مالیی همین است و اساس تز كركی بر مبنای ریای مقدس بنا شده‪ ،‬مثل اختالس مقدس‬ ‫كته در ایران رواج پیدا كرده‪ .‬فکر نکنید آنها كالهبرداری را گناه میدانند‪ .‬كاله شتتترعی یعنی همین! با كاله‬ ‫شترعی و درو مصتلحتی مردم را غارت میكنند و كشور را به ورطهی فقر میكشانند‪ .‬چگونه باید با مالها‬ ‫مبارزه كنیم و چهطور باید اكت داشته باشیم؟ افراد احساساتی انقالبی نیستند و ما نمیتوانیم كسی را كه فقط‬ ‫هایوهوی دارد و با حرارت حرف میزند انقالبی بدانیم؛ زیرا چنین فردی ممکن است تحت تاثیر حرفهای‬ ‫یک آخوند متاثر شتود و گریه كند و برای حستین صتحرای كربال نیز سینه بزند‪ .‬احساسات نمیتواند كاری‬ ‫برای ما بکند‪ ،‬ما شور انقالبی میخواهیم‪ ،‬چون پشت شور انقالبی‪ ،‬شعور خوابیده و با شعور میتوانیم كاری‬ ‫بکنیم‪ .‬بهتر استتت بدانید كه چه بالیی بر ستترتان میآورند‪ .‬باید فردا را ببینید و برای آن تخیل عینی داشتتته‬ ‫باشید‪ ،‬آن وقت راه جهتش را عوض میكند و به سمت شما میآید و پیش پایتان پر از راههای فرار خواهد‬ ‫بود‪ .‬به جاده فکر نکنید! جا ‪ /‬ده‪ ،‬یعنی جاده جایش را داده و جایی برای شتتما ندارد‪ .‬ما ضتتد جادهایم و تنها‬ ‫راه را دنبال میكنیم‪ ،‬بدون رهرو و راهبر‪ ،‬خود راه مهم استت‪ .‬راه بستاز‪ ،‬راه در دستت توستت و فقط تو می‬ ‫توانی آن را بستتازی‪ .‬راه ستتاخته نمیشتتود مگر با شتتعور‪ .‬اگر فکر بکنی‪ ،‬خود راه پیش پای تو میآید‪ .‬ما به‬ ‫دنبال جمعیت نیستیم‪ ،‬ما فرد انقالبی میخواهیم‪ ،‬و عمل انقالبی را فرد تولید میكند‪ .‬ما هیچكدام از پارتیزان‬


‫‪ | 321‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫هایمان را وارد هیچ گروهی نکردهایم‪ .‬آنها مستتقل هستند و اغلب خواهر و برادر یا دوست پسر و دوست‬ ‫دخترند‪ .‬این یعنی عملکرد ما بر ضد سنت شیعی و سنت مجاهدین خلق است‪ ،‬زیرا آنها ضد عشق بودند و‬ ‫شتعارشتان این بود كه اگر عاشقِ هم باشید‪ ،‬نمیتوانید مبارزه كنید‪ .‬ولی ما میگوییم اگر عاشق هستید یعنی‬ ‫زندگی میخواهید و اگر زندگی را بخواهید‪ ،‬میتوانید مبارزه كنید‪ .‬مرگ كثیف استت‪ ،‬اصتلِ ما زندگیست‪.‬‬ ‫همتهچیز را فتدای زنتدگی بکنیتد‪ .‬زنتدگی را بخواهیتد و برایش بجنگید‪ ،‬چرا كه اگر برای زندگی بجنگید‪،‬‬ ‫زنتدگیِ همته را نجتات دادهایتد‪ .‬خودت را عوض كن‪ ،‬نمیخواهد جهان را عوض كنی‪ ،‬تو را چه به امر به‬ ‫معروف و نهی از منکر؟ آیتا تو دركی از منکر و فهمی از ختدا داری؟ ما عمل انقالبی میخواهیم و انقالب‪،‬‬ ‫اول در مغر اتفتاق میافتتد‪ .‬مغز خودش تو را رهبری میكنتد‪ ،‬قلتب به تو روحیه میدهد و بعد این روحیه‬ ‫منجر به ایجاد دیالوگی بین مغز و قلب میشتتتود و خرد اتفاق میافتد؛ پشتتتت خرد نیز خالقیت استتتت و‬ ‫خالقیت همان عمل انقالبیستتت‪ .‬خودت واقعه درستتت كن! یک عمل انقالبی انجام بده‪ ،‬از چیزی كه به آن‬ ‫فکر میكنی‪ ،‬فیلم بگیر و در اینترنتت نشتتتر بتده تتا مردم ببیننتد كه ما هنوز در ایران ایده و خالقیت داریم‪.‬‬ ‫خالقیت فقط این نیستت كه یک شتعر منفعل و یا یک داستتان آپارتمانی عاشقانه بنویسی‪ .‬عشق در ایران به‬ ‫ستمت مرض و بیماری رفته‪ ،‬اول باید با عشقت بخوابی و اگر بعد از سکس هم عاشق او بودی یعنی عشق‬ ‫واقعی خودت را پیدا كردهای‪ .‬شتتتما عشتتتق را بدل به تمهید میكنید‪ ،‬چون با هم نمیخوابید و نمیدانید كه‬ ‫عشق بدون عشقبازی‪ ،‬بیماریست‪ .‬در داستان و شعرت مثل آثار كالسیک و احمقانه‪ ،‬عاشق و معشوق هرگز‬ ‫به هم نمیرستند‪ .‬برای یک بار هم كه شتده این تابو را بشکن و بگذار رابطه از تختخواب شروع شود‪ .‬چرا‬ ‫باید بچههای دانشگاهی و پشت كنکوری ما مدام در حال خودارضایی باشند؟ به احتمال زیاد تو هم كه داری‬ ‫این نوشتتته را میخوانی‪ ،‬زن یا شتتوهر داری و هنوز در حال خودارضتتایی هستتتی؛ زیرا جواب نگرفتهای و‬ ‫ستکس را برای تو بدل به معضتل كردهاند‪ .‬سکس طبیعی و واقعیست و اساسن چیز خاصی نیست‪ .‬داستان‬ ‫نویس ما مدام به این عشتق میپردازد و بیخیال هم نمیشتود‪ .‬باور كن چنین عشقی ربطی به زندگی ندارد‪.‬‬ ‫اگر زندگی كنی‪ ،‬عشقت واقعیست و اگر زندگی نکنی‪ ،‬عشق را بهانه میكنی كه فکر كنی داری زندگی می‬ ‫كنی‪ .‬در واقع عشتتقی كه تو از آن حرف میزنی نوعی فرار استتت؛ چون جرات نداری و مهلومی‪ .‬از طبقهی‬ ‫متوسط هستی و میخواهی میانمایه باقی بمانی‪ .‬برای همین ساده مینویسی كه متوسط را پیدا كنی‪ .‬ساده می‬ ‫نویستی كه دیده شتوی و تو را بفهمند‪ .‬اما بهتر است كشف كنی و بگذاری بقیه هم كشفت كنند‪ .‬زبانت را‬ ‫عوض كن و یادت باشتتد كه ما مینویستتیم تا به عرض زندگی وستتعت ببخشتتیم نه طول آن‪ .‬تو به عرض‬ ‫زندگی وستعت میبخشتی كه بمانی و ماندگاری مهمترین دغدغهی ماست‪ .‬پس حق باش كه فردا از تو یاد‬ ‫بگیرد و یاد كند‪ ،‬چرا كه اگر از تو یاد كنند‪ ،‬یعنی زندهای‪ .‬فرو زنده استت و در میان ماستت چون از او یاد‬ ‫میكنیم‪ .‬نجاتدهنده در گور خفته استت‪ ،‬نجاتدهنده در آینه استت‪ ،‬همین ستطر از شتعر فرو كافیست‪.‬‬ ‫نجاتدهنده خودتی‪ .‬آمریکا را ول كن! سوریه را میبینی؟ دنبال نجاتدهنده بود و آن بال سرش آمد‪ .‬احزاب‬


‫علی عبدالرضایی | ‪322‬‬

‫درپیتی و شتتاهزادهی ستتوستتول را نادیده بگیر‪ .‬آنها هر كاری هم بکنند‪ ،‬باز هم نمیتوانند؛ زیرا قرار نیستتت‬ ‫كستی از خارج به داد تو برستد‪ .‬خودت باید كاری كنی‪ ،‬عمل انقالبی یعنی تو باید شروع كنی و مسئول نیز‬ ‫خودت هستی‪ ،‬این حرف مالمتیه است‪ .‬مالمتیه میگوید كه اگر بیعرضه و مهلومی‪ ،‬مشکل از خودت است‬ ‫و ربطی به خامنهای ندارد‪ .‬چون خودت نخواستی اعتراض كنی و فریب خوردی‪ .‬سرمایهدار همیشه و همهجا‬

‫هستت‪ ،‬پس ظالم هم چنان وجود خواهد داشتت‪ .‬درو هم از بین نخواهد رفت؛ چون هیچ سرمایهای‬ ‫بدون درو بیشتر نمیشتود‪ .‬مستئول فریب خوردن تو خودت هستتی‪ ،‬زیرا دست به اعتراض نمیزنی و‬ ‫حقت را نمیخواهی‪ .‬باید به هر طریقی كه شتده حقخواهی كنی‪ .‬روی در خانهی بستیجی ضربدر بزن‪ ،‬هر‬ ‫كاری كه فکر میكنی عمل انقالبی یا یکجور اعتراض است‪ ،‬بدون هیچ ترسی انجام بده‪.‬‬ ‫شتتخصتتی میگوید من كمونیستتتم و این در حالیستتت كه هیچچیز دربارهی كمونیستتم نخوانده و فقط‬ ‫شنیده كمونیست یعنی طرفدار كارگران! میگوید من آنارشیستم‪ ،‬فقط به این خاطر كه از رئیسش متنفر است‬ ‫و میخواهتد خرابكار باشتتتد و نشتتتان دهد كه عجیب و غریب استتتت و با همه فرق دارد‪ .‬این ربطی به‬ ‫آنارشتتیس تم ندارد‪ .‬اول باید خودت باشتتی و خودت را پیدا بکنی‪ .‬عمل انقالبی یعنی اینكه تغییر كنی و اگر‬ ‫ترستویی بر ترست غلبه كنی‪ .‬فکر میكنی من قهرمانم؟ حقیقت این است كه هفت میلیون ایرانی در خارج‬ ‫از كشور زندگی میكنند‪ ،‬اما آیا كسی مثل من فحش میدهد؟ اصلن من در شهری هستم كه بیشتر از تهران‬ ‫مامور اطالعاتی دارد‪ .‬بیبیستتتی و منوتو تیوی و كل تلویزیونهایی كه از ستتتپاه پول میگیرند و عدهای‬ ‫حکومتی به درو میگویند كه بودجهی این تلویزیونها را آمریکا تامین میكند‪ ،‬در لندن هستتتند‪ .‬من اینجا‬ ‫در هیچ جمع ایرانی حاضتر نمیشوم و حتی به دوستان نزدیکم نیز شک دارم و اساسن هیچكس را نمیبینم‪.‬‬ ‫وقتی شتک داری باید مواظب باشی‪ ،‬چون جان و زندگی مهم است‪ .‬مهم نیست كه وقتِ مبارزه بترسی‪ ،‬ولی‬ ‫باید یاد بگیری كه ترست را هدایت كنی‪ .‬بر ترس غلبه كن زیرا قرار نیست كه چون در خطری دیگر بیرون‬ ‫نروی‪ ،‬زندگی نکنی و لذت نبری‪ .‬پس باید ترست را مدیریت كنی‪ ،‬این خصتتلت مغز استتت كه طراحی و‬ ‫برنامهریزی كند‪ .‬در نتیجه ستتعی كن با غلبه به ترس عمل انقالبی انجام بدهی‪ .‬بیشتتک در محل زندگی تو‬ ‫یک مزدور و آدم فروش زندگی میكند‪ .‬به هیچكدامشتتتان نباید رحم كنی‪ .‬ابلیس باش در برابر ابلیس! تعداد‬ ‫شما بیشتر است و مثل آن مافنگیها نیستید‪ .‬دنبال حسین صحرای كربال نباشید‪ ،‬حسین نجاتدهنده نیست‪.‬‬ ‫چند وقت پیش «شتهرزاد همتی» خبرنگار روزنامهی شرق‪ ،‬گزارشی دربارهی یکی از محالت حاشیهای‬ ‫مشتهد نوشتته بود‪ ،‬او نثر حستی و خوبی داشت و مشخد بود كه فردی واقعگراست‪ .‬توصیفات او از این‬ ‫محله فاجعه بود! قطعن اگر ایرانی و انستان باشید باید تنتان بلرزد كه در كشورتان عدهای از مردم اینگونه‬ ‫زنتدگی میكننتد‪ .‬فکرش را بکنید مردی همستتترش را برای روستتتپیگری میفرستتتتد و خودش هم مواد‬ ‫میفروشتد! خالصته از روزنامهی شرق بعید بود كه چنین خبرنگاری داشته باشد‪ .‬بعد از انتشار این گزارش‬ ‫مدیر مستتئول روزنامه را با اینكه از خودشتتان استتت‪ ،‬بازداشتتت كردند! میخواهم بگویم فاجعه در این حد‬


‫‪ | 323‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫است و چنین اتفاقاتی در همان شهری میافتد كه علمالهدا و رئیسی جاعش در آن سکونت دارند‪ .‬مشکالت‬ ‫ما كم نیستت‪ .‬یک خبرنگار توانستته با نثری گیرا اتفاقاتی تلخ و واقعی را پوشش دهد‪ .‬اما در این میان مردم‬ ‫فقط واقعیت را دیدهاند و چیزی را كه در واقعیت وجود دارد‪ ،‬در روزنامه هم خواندهاند و چون حکومت از‬ ‫واقعیت میترسد مدیر مسئول شرق را دستگیر میكند‪.‬‬ ‫این موضوع را مطرح كردم تا بگویم كه ما همه باید واقعی باشیم و اعتراض كنیم‪ ،‬و هرگز دنبال یک نفر‬ ‫نباشتیم‪ .‬هر كدام از ما میتوانیم مدیر باشتیم و عمل انقالبی انجام بدهیم‪ .‬سه نفر خودش یک حزب و گروه‬ ‫پارتیزانیستت‪ .‬منتهر نباشتید كه عبدالرضتایی یا آمریکا و‪ ...‬شما را نجات دهند‪ .‬ترامپ فقط به منافع كشور‬ ‫خود فکر میكند و درستش هم همین است‪ .‬ما نباید با آمریکا دشمن باشیم‪ ،‬فراموش نکنید كه هر دولتی باید‬ ‫فریبكار باشتد‪ ،‬شعار انساندوستی سر دهد و از استتیک شر پیروی كند‪ .‬ما نیاز به یک وزیر امور خارجهی‬ ‫مکار داریم‪ ،‬اما یک وزیر كار و یک رئیسجمهور انساندوست‪ ،‬اهل معامله و عاقل هم میخواهیم‪ .‬متاسفانه‬ ‫چیدمان و احزاب در كشتور ما غلط استت و ما در میان این احزاب فردی متفکر و فیلسوف نداریم‪ .‬خالصه‬ ‫اینكه شتتما توانایی این را دارید كه كاری بکنید حکومت جا بزند‪ .‬نترستتتید‪ ،‬چرا كه ترس از كستتتانی مثل‬ ‫زیباكالم و شاگردان ا كرم كه در اتاقهای فکر رژیم حضور دارند‪ ،‬معنایی ندارد!‬


‫علی عبدالرضایی | ‪324‬‬

‫چرا خلیل ملکی هنوز زیباست؟‬

‫دربارهی خلیل ملکی هیچكس آن حرف دیگر را نزد‪ ،‬زیرا كستتی او را بلد نبود‪ .‬ملکی یک روشتتنفکر‬ ‫واقعی بود‪ ،‬یک واقعن تنها كه در نهایت دق كرد و مُرد‪ .‬در روزهای آخر زندگیاش الکلی شتتده بود و وقتی‬ ‫تابوتش تشتییع میشتتد نزدیک به صتتد نفر تا قبرستتتان فیروزآبادی شتتهر ری بدرقهاش كردند‪ .‬بعدها تمام‬ ‫شتتاگردان ملکی و كستتانی كه از او حرفشتتنوی داشتتتند‪ ،‬بدل به چهرهی معروفی شتتدند‪ .‬ملکی یکی از‬ ‫پیشتقراوالن ملی شدن صنعت نفت بود و این درحالیست كه همه از مصدق یاد میكنند‪ ،‬نه خلیل ملکی! او‬ ‫یکی از رهبران حزب توده هم بود كه به سرعت از این حزب جدا شد‪.‬‬ ‫زمانی كه پیشتتهوری كار خود را برای جدا كردن تبریز شتتروع كرد‪ ،‬به ملکی ماموریت داده شتتد كه به‬ ‫تبریز برود‪ .‬او بعد از رستتیدن به آنجا‪ ،‬وقتی وارد دفتر كارش شتتد‪ ،‬اولین صتتحنهای كه دید شتتش عکس از‬ ‫استالین بر دفتر دیوار بود‪ .‬پن عدد از عکسها را برداشت و گفت به جای اینها‪ ،‬عکس قهرمانان ملی ایران‬ ‫را بزنید‪ ،‬همین یک عکس از استتتالین كافیستتت‪ .‬عالوه بر این وقتی دید كه خیلی از افستتران روستتی به‬ ‫تودهایهای ایرانی با تحقیر دستور میدهند‪ ،‬آزرده خاطر شد‪ .‬ملکی یک سوسیالیست واقعی و به شدت ملی‬ ‫بود‪ .‬از نهضت مُالها انزجار داشت و هرگز از آنها حمایت نکرد‪ .‬وقتی حزب توده از «پانزده خرداد» حمایت‬ ‫كرد‪ ،‬ملکی به آنها هشدار داد كه این حركت شما ارتجاعیست‪ .‬بیستوهشت سال قبل از مرگش‪ ،‬وقتی كه‬ ‫استتتالین فرقهی دموكرات را در تبریز تغذیه میكرد و به رهبری پیشتتهوری در آنجا نوعی خودمختاری و‬ ‫جنبش جداییخواهی ایجاد شتده بود‪ ،‬حزب توده ملکی را به آنجا فرستتاد تا از وضتعیت تبریز گزارشی به‬ ‫تودهایها بدهد‪ .‬همزمان با این مستتئله استتتالین از تودهایها خواستتته بود تمام اعضتتایی را كه در آذربایجان‬ ‫دارند‪ ،‬برای پیوستتن به پیشهوری فرابخوانند و در واقع با حزب توده ارتباطشان را قطع كنند و به پیشهوری‬ ‫ملحق شوند‪ .‬استالین در آن زمان قصد داشت آذربایجان جنوبی و تبریز را هم مثل آذربایجان شمالی از ایران‬ ‫جدا كرده و به شتوروی وصل كند‪ .‬ملکی پیش از فهمیدن این موضوع متوجه استعمار روسی میشود‪ .‬او كه‬ ‫یک تودهای ششدانگ بود‪ ،‬از نحوهی برخورد افسران روسی و فراگیر شدن عکسهای استالین و تبریزی كه‬ ‫رنگ و بوی روستتی گرفته بود‪ ،‬پی به این مستتئله میبرد كه حزب توده مجری اوامر استتتالین استتت و وقتی‬ ‫متوجه این بازی میشتتود برمیگردد و با طرح حزب نیروی ستتوم از حزب توده انشتتعاب میكند‪ .‬انشتتعاب‬ ‫ملکی هم استاستن كاری شعوری و فرهنگی بود و همزمان با او افرادی مثل رسول پرویزی‪ ،‬فریدون توللی‪،‬‬


‫‪ | 322‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫اردشتتیر محصتتد‪ ،‬ناصتتر وثوقی‪ ،‬جالل آلاحمد‪ ،‬ابراهیم گلستتتان‪ ،‬نادر نادرپور و داریوش آشتتوری كه‬ ‫جوانترینشان بود‪ ،‬از حزب توده انشعاب كردند‪ .‬دربارهی این عده اطالعات زیادی در دست است ولی تنها‬ ‫مهرهای كه حرفی از او نیستتت‪ ،‬خلیل ملکیستتت‪ .‬ما دربارهی او هیچچیز نمیدانیم‪ .‬نه اینكه ندانیم؛ كس تی‬ ‫چیزی دربارهی او نمیگوید! ستتالهاستتت كه همه ستتکوت كردهاند و لبها مهر و موم شتتدهاند؛ زیرا حزب‬ ‫توده هنوز بر روشنفکری ما سیطره دارد‪ .‬ملکی و گروهش هفتهنامه «نیروی سوم» و ماهنامه «علم و زندگی»‬ ‫را منتشتتر میكردند و اغلب نوشتتتههای این نشتتریات متعلق به خود ملکی بود‪ ،‬او دانش باالیی داشتتت و‬ ‫لیدرهای حزب توده هرگز نمیتوانستند با او رودررو بحث بکنند‪ .‬ملکی در عین سوسیالیست بودن با مصدق‬ ‫همكاری میكرده و به او انتقاد هم داشتته استت‪ .‬او به مصتدق میگفت تو برنامه نداری و ستیستماتیک كار‬ ‫نمیكنی و بدون انستجام در كارهایت شتکستت خواهی خورد؛ اما چون مصدق پوپولیست و بیشتر در پی‬ ‫تهیی مردم بود‪ ،‬عملکرد ستیستتماتیک برایش اهمیتی نداشت و حتی ملی شدن نفت را هم اینگونه به اسم‬ ‫خود سند زد‪ .‬ملکی مذهبی نبود و به اخالق انسانی اعتقاد داشت‪ .‬گاهی اخالق انسانی به ما وجود‪ ،‬قدرت و‬ ‫كاراكتر میدهد و اینجاستتت كه دیگر مهم نیستتت اكثریت چه میگویند‪ .‬او به راستتتگویی معروف بود و‬ ‫جستارت و استتقالل فکری داشتت‪ .‬نیروی سوم را بر اساس صداقت تشکیل داد و مطلقن برای عضوگیری‬ ‫عوامفریبی نکرد‪ .‬خصتلت روشنگرانه و روشنفکریاش نیز از مهمترین خصیصههایش بود‪ ،‬و تقریبن تمام‬ ‫اطرافیانش شاعر‪ ،‬نویسنده و فیلسوف بودند‪.‬‬ ‫شاه دو بار خواست ملکی را ببیند‪ ،‬چرا كه برای بسط دادن ساختار سیاسی تحت فشار بود‪ .‬در این دیدار‬ ‫وقتی محمدرضاشاه حرفهای خود را زد‪ ،‬ملکی گفت من میدانم كه شما شاه هستید و باید این حرفها را‬ ‫بزنید‪ ،‬ولی تمام حرفهای شما در مورد مسائل سیاسی و اطالعاتی كه دارید‪ ،‬غلط بوده و محکوم به شکست‬ ‫است‪ .‬در واقع ملکی متوجه وجود جریانی مذهبی و مرتجع شده بود و بسیاری از گاردهای شاه هم ارتجاعی‬ ‫بودند‪ ،‬اما پتانستیل اصتالح شتدن را داشتند‪ .‬نیروی سوم برعکس حزب توده از پانزده خرداد و خمینی دفاع‬ ‫نکرد و به خاطر همین پشتت كردن و عدم دفاع‪ ،‬ملی كردن صتنعت نفت به نام مصدق سند خورد‪ .‬در تمام‬ ‫این سالها تودهایها برای اینكه بابت ماجرای پانزده خرداد انتقام گرفته باشند‪ ،‬اسمی از ملکی نیاوردند و او‬ ‫تا لحههی مرگش بدل به یک گمنام شتد‪ .‬خلیل ملکی پدر ماست‪ ،‬سالی كه او میمیرد‪ ،‬من به دنیا میآیم‪ ،‬او‬ ‫را هرگز ندیدهام ولی میدانم كه در نهایت حقیقت میماند و راه خودش را پیدا میكند‪ .‬حقیقت را نمیتوان‬ ‫كتمان كرد و در پشتت پرده پنهان نگه داشت‪ .‬جلوی نور را نمیتوان گرفت‪ ،‬چرا كه در نهایت یک درز و یا‬ ‫دریچه كار خودش را میكند‪ .‬حاال ما میخواهیم انتقام او را بگیریم‪ .‬حزب توده این روشتتنفکر شتتعوری را‬ ‫مخفی كرد‪ .‬وقتی به ملکی گفتند شاه تو را زندانی كرده‪ ،‬گفت دشمن اصلی ما حزب توده است! او روسیه را‬ ‫عامل بدبختی ما میدانست و از حزب توده منزجر بود‪ .‬بیشک اگر پدر فرهنگی ما صادق هدایت باشد‪ ،‬پدر‬ ‫ستیاستی ما خلیل ملکیستت‪ .‬او همیشته سعی كرد به نفع مردم عمل كند‪ ،‬و حتی وقتی با شاه حرف میزد‪،‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪321‬‬

‫میخواستت او را متقاعد بکند كه دست از گاردهای اشتباهش بردارد‪ .‬هر سیاستمداری و اساسن هر كسی‬ ‫كه تاریخ صتدسالهی اخیر ایران را بخواند‪ ،‬به این نتیجه میرسد كه به او ظلم شده است‪ ،‬چپ و راست هم‬ ‫ندارد‪ .‬اما هنوز دربارهاش ستکوت میكنند؛ چون خلیل ملکی نباید مد شود‪ .‬او یک ایرانی واقعیست‪ ،‬چرا با‬ ‫اینكه شخصیت مستقلی مثل او داریم‪ ،‬باید هیچیندار باشیم؟ این هیچنداری از كجا سرچشمه میگیرد؟ همه‬ ‫از ایرانارشیسم وحشت دارند‪ ،‬مثل همان زمان كه از سوسیالیسم ملی خلیل ملکی وحشت داشتند‪ .‬او میگفت‬ ‫ستوستیالیستم ایدهآل استت‪ ،‬اما ستوستیالیسم ایرانی! ما برده و جاسوس روسیه نیستیم‪ .‬ملکی نمیخواست‬ ‫جاستتوستتی كند اما تودهایها نمیگذاشتتتند‪ .‬تودهایها حتی وقتی از ایران فرار میكردند و به روستتیه پناه‬ ‫میبردند‪ ،‬روسها آنها را به شهر دورافتادهای چون سیبری تبعید میكردند و باز تودهایها چیزی نمیگفتند؛‬ ‫چون یاد گرفته بودند چیزی نگویند تا مبادا روس تیه یا همان بهشتتت بدنام بشتتود! چرا این كار را میكردند؟‬ ‫زیرا مذهبی بودند و مذهب هر بالیی ستتر انستتان بیاورد‪ ،‬نباید لکهدار بشتتود و تقدستتش را از دستتت بدهد!‬ ‫ماجرای خلیل ملکی برای نفرت از تودهایها كافیستتت‪ .‬تودهای بودن مثل ویروستتیستتت كه آدم را كثیف‬ ‫میكند و فرقی با پاستتدار و مفتخور بودن ندارد‪ .‬تودهایها فقط جاستتتوستتی بلدند و تخصتتتدشتتتان‬ ‫زیرآبزنیست‪ .‬اگر با یک تودهای صحبت كنید میگوید تمام سیستمهای اطالعاتی حکومت دست ما بود و‬ ‫بستیاری از افستتران ارتش تودهای بودند‪ .‬افتخار آنها این استتت كه در زمان شتتاه نیروهای زیادی در ارتش‬ ‫داشتتند‪ ،‬همان ارتشی كه قرار بود به روسیه انتقال داده شود‪ .‬در واقع روسها از تمام ضعفهای ایران مطلع‬ ‫بودند و ما به دلیل وطنفروشتی تودهایها همیشته زیر ضرب روسیه بودیم! تقریبن تمام آنهایی كه با خلیل‬ ‫ملکی رشد كرده و درک سیاسی و روشنفکری داشتند‪ ،‬یا به او پشت كردند و یا ترجید دادند سکوت كنند‪.‬‬ ‫كافی بود كه هر كدام از این افراد دربارهی او یک كتاب بنویستتتند تا ملکی از یاد نرود‪ .‬حاال خلیل‪ ،‬تنها‬ ‫ستیاستمدار واقعی ما بدل به خاطره شده و هیچ اثری از او نیست‪ .‬كسی كه روشنفکران زیادی را پرورش‬ ‫داد و نیروی سوم را برای دوری از امپریالیسم آمریکا و روسیه ساخت‪ .‬او اولین كسی بود كه استعمار روسیه‬ ‫را فجیعتر و خطرناکتر از استتتعمار آمریکا میدانستتت‪ .‬عالوه بر این موارد‪ ،‬ملکی نوعی ستتوستتیالیستتم و‬ ‫كمونیستم لیبرو ایرانی را مؤكد كرد‪ .‬چرا كمونیستتهای جدیدی كه میگویند ما شبیه تودهایها نیستیم‪ ،‬در‬ ‫مورد خلیل ملکی حرفی نمی زنند؟ مگر او پرچم دار كمونیستتتم ایرانی نیستتتت؟ چرا به جای آنها‪ ،‬ما‬ ‫آنارشیستها از او حرف میزنیم؟ ما باید طوری این اسم را زنده كنیم كه همه به او حسادت بکنند‪ .‬خیلی از‬ ‫ترکها مثل ستتاعدی و براهنی از خلیل ملکی تبریزی حرفی نزدند‪ .‬آیا مقاالتش ایدهآل نیستتت؟ دانش تش‬ ‫پایین است؟ دید سیاسیاش نسبت به آن زمان لیبرو نبود؟ ملکی میدانست كه مصدق اشتباه میكند‪ ،‬اما از او‬ ‫حمایت میكرد تا همهچیز درستتت پیش برود و در این میان برای اینكه به هدف برستتند‪ ،‬استتمی از خودش‬ ‫نیاورد‪ .‬خلیل میدانستت كه گاردهای مصتدق پوپولیستی و استراتژیاش ضعیف است اما چون هدفش ملی‬ ‫بود‪ ،‬هرگز مصدق را تنها نگذاشت‪ .‬دربارهی خلیل ملکی میتوان حرفهای زیادی زد‪ ،‬اما بخشی از آن تبلی‬


‫‪ | 321‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫گرایش دیگریستتت كه به درد حاالی ایران نمیخورد‪ .‬اگر آن زمان خلیل ملکی پا میگرفت شتتاید ما این‬ ‫سترنوشتتت كثیف و فجیع را نداشتتتیم‪ .‬شتتاید همان زمان حکومت خودش را اصتالح میكرد و به ستیستتتم‬ ‫مشروطهی ایدهآلتری میرسیدیم‪ .‬امثال ملکی بعد از انقالب مشروطه آمدند و میتوانستند آن را بهینه كنند‪.‬‬ ‫شتناخت انسانهایی مثل خلیل ملکی به ما كمک زیادی میكند‪ ،‬ما نباید فکر كنیم كه تنهاییم و داریم از‬ ‫صفر آغاز میكنیم‪ .‬این حركتها از مدتها قبل شروع شده اما به آن بها داده نشده است؛ چون ما خودباوری‬ ‫نداریم و همیشه خیال میكنیم كه باید یک ایسم یا یک نیروی خارجی ما را ساپورت كند‪ .‬در واقع ما همیشه‬ ‫چوپان خواستتهایم‪ .‬چوپان عربی یا روسی! ایرانارشیسم یک تز ایرانیست و یکی از دالیل سانسورش همین‬ ‫مستئله استت‪ .‬این تز به همه بیالخ نشان داده و برایش حرف در آوردهاند‪ .‬ماهیت عوامزدگی و اقتدارگرایی‬ ‫این است كه صدای آندیگری را نمیتواند بشنود‪ ،‬و اساسن صدای دیگری برای فرد عوامزده خطرناک است‪.‬‬ ‫بنابراین انگ زدن و ستانستور را شروع میكند و اگر قدرتش را داشته باشد‪ ،‬آن صدا را دفن میكند‪ .‬ما برای‬ ‫انتقام آمدهایم‪ .‬ملکی آنارشتیست نبود‪ ،‬اما من هستم كه انتقام او را از همه بگیرم‪ .‬با اینكه باید با تفکرات او‬ ‫مشتکل داشتته باشم اما نمیتوانم از كنار خصلت بسیار مهم او رد شوم‪ .‬خصلت مهم ملکی این بود كه او از‬ ‫ارتجاع و آخوند و مال انزجار داشت‪ .‬او فهمید كه خمینی باتالق است؛ آن هم در پانزده خرداد سال چهلودو‬ ‫كه همه خمینی را ستاپورت میكردند‪ .‬به شاه تذكر داد كه مالها خطرناک هستند و پدر ملت را درمیآوردند‬ ‫اما شتاه نمیفهمید؛ چون ستمبهی جاستوسهای روستیصتفت بود‪ .‬شاه میخواست از چنگ جاسوسهای‬ ‫تودهای فرار كند اما در دام بالهت افتاد و این بزرگترین اشتباه و خیانت او بود‪.‬‬ ‫ما باید نگاهی ملی داشته باشیم و اگر قصد دفاع از مردم را داریم‪ ،‬باید بببینیم كه چه كسانی در تاریخ ما‬ ‫از ایران و ایرانی دفاع كردند‪ .‬خمینی هیچ دفاعی نکرد و تز محقق كركی را پیش برد‪ .‬یک تز احمقانه كه حاال‬ ‫ما را با این فالكت مواجه كرده استت‪ .‬حاصل كثافتكاریهای او افراد شیادی مثل محمد خاتمی‪ ،‬میرحسین‬ ‫موستتوی و خامنهای هستتتند‪ .‬فراموش نکنید كه بالهت‪ ،‬بالهت را صتتدا میزند و ارتجاع‪ ،‬ارتجاع را‪ .‬مال‬ ‫میتواند كراواتی یا چفیهبند هم باشتد! ما با بیشتعوری و بیسوادی معاصریم؛ برای همین در اقلیت هستیم‪،‬‬ ‫پس باید باهوش باشیم و حواسمان را جمع كنیم تا مردم باز فریب نخورند‪ .‬چرا كه آنها دنبال فرصتند و‬ ‫تخصدشان انتخاب بین بد و بدتر است‪ .‬در چنین شرایطی الزم است كه یک گروه و یا یک صدا از ایدهآل‬ ‫حرف بزند‪ .‬منهورم این استت كه ما باید مردم را آماده كنیم تا بهترینها را بخواهند و در نهایت یک سیستم‬ ‫متعادل نص تیبشتتان شتتود‪ .‬ملتی كه مدام بین بد و بدتر انتخاب كرده‪ ،‬بیشتتک بدترین نص تیبش ش تده و‬ ‫حاصتلش وضتعیت فعلی ماستت‪ .‬چرا؟ چون افرادی مثل خلیل ملکی را در نهر نگرفتیم و به روشنفکران‬ ‫واقعی خیانت كردیم‪ .‬فکرش را بکنید جای خلیل ملکی افراد لمپن و بیسوادی مثل جالل آلاحمد و فریدون‬ ‫توللی معروف شدند! زیرا ایرانیها فرد ملی و مستقل را نمیشناسند‪ .‬آنها اصل را كنار میگذارند و برای آن‬ ‫فرع‪ ،‬كیچ‪ ،‬فیک و چیپ درست میكنند؛ چرا كه اساسن ملتی فیکساز و كیچدوست و چیپپرستند‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪324‬‬

‫افرادی كه مطرح شتدند‪ ،‬نستبت به خلیل ملکی چیپ بودند‪ .‬در واقع ما هر چه سیاستمدار داشتیم‪ ،‬در‬ ‫برابر ملکی كیچ محسوب میشدند‪ .‬مصدق كیچ است و بازرگان سوپركیچ! فکرش را بکنید بازرگان هم یکی‬ ‫از كسانی بود كه با بورس رضاشاه و به همراه خلیل ملکی به آلمان رفته بود‪ .‬یک آدم خرمذهبی كه در نهایت‬ ‫ستردمدار ملی‪ -‬منقلیها شتد‪ .‬متاستفانه در مملکت ما شتعور‪ ،‬صداقت و شجاعت اهمیتی ندارد‪ .‬آنجا افراد‬ ‫جاكش زودتر معروف میشتوند‪ ،‬به همین دلیل رهبر فعلی ایران جاعش مادرستیدی بیش نیست‪ .‬طبیعیست‬ ‫كه در چنین جامعهای خلیل ملکی سانسور شود‪ .‬سلطنتطلبها‪ ،‬چپها و راستها همه او را حذف میكنند‬ ‫چون از نهر آنها یک روشتتنفکر ملی باید حذف شتتود! به ملکی انگ میزدند و میگفتند الکلیستتت‪ ،‬در‬ ‫حالیكه او نمیتوانستت تحمل كند‪ ،‬و مجبور بود كه بنوشد‪ .‬به هدایت گفتند خانمباز و نهیلیست است و از‬ ‫ستیاستی بودن او وحشتت داشتتند‪ .‬ولی در اصل پیر فرهنگی ما هدایت است و اگر نامههای او را بخوانید؛‬ ‫بدبختی امروز ما را به چشتم میبینید‪ .‬با چه كستانی معاصر هستیم؟ مجتمع حیواناتی كه نمیفهمند و به من‬ ‫میگویند علی چرا خشنی؟ ما نمیتوانیم آدمها را كتک بزنیم زیرا شاعر و نویسنده و روشنفکریم‪ ،‬در نتیجه‬ ‫مجبور به جنگ زبانی میشویم‪ .‬همه در گور خفتهاند‪ .‬مشتی مرده كه بدون هیچ فکری‪ ،‬فقط حرف میزنند و‬ ‫بعد میگویند عدهای فقیر و گورخواب هستند! همهی ما باید برای جبران تاریخی و انتقام از سوسیالیستهای‬ ‫مستتلمان‪ ،‬كمونیستتتهای روستتی و جمهوری استتالمی‪ ،‬نام خلیل ملکی را فریاد بزنیم‪ .‬مجاهدین خلق و‬ ‫دراویش جای صتدا زدن اسامی عربی باید فریاد بزنند خلیل ملکی‪ ،‬و سلطنتطلبها برای اینكه ملیگرایی‬ ‫را یاد بگیرند باید ورد زبانشان خلیل ملکی باشد‪ .‬فقط خلیل ملکی!‬


‫‪ | 329‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫پارتیزانها چه كسانی هستند‬

‫زمانی كه ما از «پارتیزان» صحبت میكنیم‪ ،‬تصورات عجیبی در مورد آنها ایجاد میشود و معمولن همه‬ ‫به افراد چهارشتانه‪ ،‬دورهدیده و خشتن فکر میكنند‪ .‬وقتی كشتوری بیگانه به كشتور شما حمله میكند شما‬ ‫ناگزیر به بیرون راندن آن نیروی غاصب هستید و پارتیزانهای ایرانارشیست نیروهایی مردمی هستند كه طی‬ ‫تجربهی چهلستتاله به این نتیجه رستتیدهاند حکومتی كه بر آنها ستتیطره دارد‪ ،‬حکومتی ایرانی نیستتت‪ .‬برای‬ ‫همین به جای آنكه آنها را «چریک» بنامیم‪ ،‬به آنها پارتیزان میگوییم‪ .‬در كشتور ما نهضتتی به نام «نهضت‬ ‫ستیاهکل» وجود داشت‪ ،‬و افراد این نهضت همه چریک بودند و با حکومتی دیکتاتور و مستبد میجنگیدند‪.‬‬ ‫ولی آن حکومت‪ ،‬حکومتی ملی بود و هدفش زوال كشتور نبود؛ زیرا محمدرضاشاه را علیرغم عملکردهای‬ ‫اشتتباهش‪ ،‬نمیتوان فردی غیرملی تلقی كرد‪ .‬در این چهل ستال ستیستتمی بر ما ستیطره داشته كه از لحا‬ ‫فرهنگی‪ ،‬تبعیت از استتتتعمار عربی میكند‪ .‬برای مثال میبینیم چیزی كه ستتتالها پرچم و نماد ملی ما بوده‬ ‫ناگهان از ما گرفته میشتتود و جای شتتیر و خورشتتیدی كه از زمان ستتاستتانی نقش ستتکههای ما بوده‪« ،‬ا »‬ ‫میگذارند و آن را بیستتتودو بار روی پرچم كشتتور كه نمایهی فرهنگ ماستتت‪ ،‬تکرار میكنند‪ .‬این یعنی‬ ‫حکومت زبان و پرچم كشتتورمان را از ما گرفتهستتت‪ .‬در تمام نامههای اداری كلماتی به كار میرود كه یک‬ ‫ایرانی گاهی حتی معنای آن را هم نمیفهمد‪ .‬پس در قدم اول پارتیزانها افرادی هستند كه غاصب بودن این‬ ‫حکومت را درک كردهاند و میدانند در تله افتادهاند‪ .‬آنها از جمله مردمی در دنیا هستند كه به گروگان گرفته‬ ‫شتتدهاند‪ .‬اول مال آنها را گرفتند‪ .‬نفت و گاز و دریایشتتان تحت استتتعمار چین و روستتیه درآمد‪ .‬حکومت‬ ‫مركزی به خاطر پول بیشتر حتی دختران ما را نیز به كشورهای عربی صادر میكند‪ .‬من اولین بار توسط یک‬ ‫غیر ایرانی با فاجعهی مشهد آشنا شدم‪ .‬دوست نویسندهای دارم كه از لندن به تهران و بعد از تهران به مشهد‬ ‫پرواز داشتت‪ .‬از این موضتوع متعجب شتدم و علت آن را پرسیدم و او در جواب گفت «آنجا ارزانترین و‬ ‫زیباترین زنان جهان را دارد»‪ .‬فکرش را بکنید مشهد را كه جنبهی مذهبی به آن دادهاند‪ ،‬به عنوان سکسیترین‬ ‫شهر دنیا بنا كردهاند‪ .‬این اتفاقیست كه آنجا رخ داده و ایرانیهایی كه دم از ناموس میزنند‪ ،‬از این موضوع‬ ‫بیخبرند! اما پارتیزان كسیست كه به این امر واقف است‪ .‬بسیاری از پارتیزانهای ما معلم‪ ،‬شاعر و در حالت‬ ‫كلی جوانانی به ستتتوه آمدهاند‪ .‬آنها دورهدیده نیستتتند بلکه فقط اصتتل قضتتیه را فهمیدهاند و حضتتور پیدا‬ ‫كردهاند و باقی را نیز فرا میخوانند‪ .‬قطعن ترس در وجود كستانی كه شعارنویسی میكنند‪ ،‬وجود دارد‪ .‬اما با‬


‫علی عبدالرضایی | ‪312‬‬

‫اینحال آنها تن به خطر میدهند و میدانند كه راه دیگری نیست؛ زیرا وقتی شما را چپاول میكنند ناگزیرید‬ ‫كه خشتتن عمل كنید‪ .‬شتتعار ما این استتت‪« :‬ما هیچچیز را برای خود نمیخواهیم بلکه همهچیز را برای همه‬ ‫میخواهیم‪ ».‬پارتیزان یک فداییستت اما قرار نیست پارتیزانها بجنگند تا بمیرند‪ .‬آنها میجنگند كه زندگی‬ ‫را به دست آورند‪ .‬پارتیزان شاید یک دانشجوست و عضو جناح سیاسی خاصی نیست اما رن‬

‫را فهمیده‪ ،‬او‬

‫در واقع خود فریاد استت و تنها فرق او با دیگران‪ ،‬رسیدن به شعور و داناییست‪ .‬پارتیزان میداند كه اعتقاد‪،‬‬ ‫افیون استت و جامعهی ما بیشتر از اعتقاد‪ ،‬به اعتماد نیاز دارد‪ .‬شتخد ثروتمندی را میشتناختم كه افسرده‬ ‫بود و راهكاری برای فرار از افستردگی میخواست‪ ،‬تنها مشاورهی من به او این بود كه به دیگران كمک كند‪.‬‬ ‫نه اینكه پولی به كستتی بدهد بلکه كاری كند كه فرد دیگری خوشتتحال شتتود‪ .‬چنین كاری هم نوعی عمل‬ ‫پارتیزانی محستتوب میشتتود‪ ،‬لزومی ندارد پارتیزان فقط مزدورآزاری كند و شتتعار بنویستتد‪ .‬او میتواند به‬ ‫دیگران زندگی دهد و آنها را شاد كند‪ .‬دین یعنی نقشهی راه برای نشان دادن مقصد‪ ،‬ولی تنها یک راه برای‬ ‫رستیدن به مقصتد كافی نیستت‪ .‬راههای بیشتماری به اندازهی تمام انستانها برای رسیدن به مقصدِ درست‬ ‫وجود دارد و پارتیزانها نیز خالقاند و كارهای مختلفی را برای رسیدن به هدف كه همان امکان زندگیست‪،‬‬ ‫انجام میدهند‪ .‬در حال حاضر تقریبن تمام ایرانیها مخالف حکومتاند‪ ،‬حتی همان پاسداران و بسیجیها كه‬ ‫حقوقبگیران رژیماند‪ ،‬ماندهاند كه چه راهی را انتخاب كنند‪ .‬گفتمان ما ناگزیر استتت كه فراگیر شتتود‪ .‬سوال‬ ‫اینجاستتت كه ما باید چگونه عمل كنیم؟ ما باید اكثریت شتتویم زیرا وقتی به اكثریت برستتیم‪ ،‬رژیم به طور‬ ‫كامل نامشتروع میشتود‪ .‬در حال حاضتر مسئلهی اصلی ما‪ ،‬رهایی از چنگ اهریمن است‪ .‬اما متاسفانه همه‬ ‫نستبت به این موضتوع بیتفاوتاند‪ .‬افراد زیادی حزب میزنند و فعالیت میكنند‪ ،‬ولی صترفن چند پیشنهاد‬ ‫برای بعد از براندازی دارند و برای شتتترایط فعلی ما پیشتتتنهادی نمیدهند‪ .‬بهترین راه این استتتت كه تعداد‬ ‫پارتیزانها بیشتر شتود؛ زیرا پارتیزان كسیست كه از هر فرصتی استفاده میكند تا به بدنهی حکومت ضربه‬ ‫بزند و آن را ضعیف كند‪ .‬اگر ترامپ با بیرون آمدن از برجام‪ ،‬بیرون حکومت را ضعیف میكند؛ ما باید رژیم‬ ‫را از درون بپوستانیم و ضتعیفش كنیم‪ .‬قرار نیست پارتیزان فریاد بزند و بگوید كه من ایرانارشیستم‪ ،‬چرا كه‬ ‫یک ایرانارشتیستت واقعی یعنی یک حیلهگر واقعی‪ .‬شتما در مقابل شتیطان تنها با استتتیک شیطان میتوانید‬ ‫مقابله كنید و راه دیگری جز این ندارید‪ .‬شتما پارتیزانها میتوانید بستیجی شوید و به دل پایگاهها بروید تا‬ ‫بهتر به حکومت ضتربه بزنید و مردم را به آگاهی برستانید‪ .‬این كار شتما نوعی مبارزه محسوب میشود‪ .‬در‬ ‫اصل شما داخل سیستمی میشوید تا آن را از درون دچار ریزش بکنید‪ .‬میخواهم بگویم هر كسی كه پی به‬ ‫ظالم بودن این سیستم و زجر كشیدن مردم برده‪ ،‬پارتیزان است‪ .‬اگر من شاعر وارد میدان شدهام به این دلیل‬ ‫استت كه به كسی اعتماد ندارم‪ ،‬وگرنه شاعر را چه به مبارزهی سیاسی!؟ من نمیخواهم كسانی كه به آگاهی‬ ‫و شتعور رستیدهاند‪ ،‬وارد هر گروه و حزبی بشوند‪ .‬برای همین مدام در حال بحث و سخنرانی هستم و حاال‬ ‫به جرات میگویم كه ما میتوانیم یک برنامهی سیاسی را تدوین كنیم‪ .‬عدهای پارتیزانهای فرهنگی هستند و‬


‫‪ | 311‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫عدهای پارتیزانهای ایرانبان‪ .‬اما پارتیزان ایرانبان چه كستیستت؟ پارتیزان ایرانبان همان ایرانارشیستیست‬ ‫كه دغدغهی وطن دارد‪ .‬او میخواهد شتناستنامهی خود را داشته باشد و عاشق ایران و ایرانیست‪ ،‬ولی تمام‬ ‫اینها دلیل نمیشتود كه از غرب و انگلیسی و آمریکایی متنفر باشد؛ زیرا فهمیده كه چنین دیدگاهی احمقانه‬ ‫استتتت‪ .‬پارتیزان ایرانبان میداند كه اگر مشتتتکلی به وجود بیاید‪ ،‬باید به دینش كه چیزی جز وطن و زبان‬ ‫خودش نیستت‪ ،‬پناه ببرد‪ .‬ایرانیها انسانهای بسیار مهربانی هستند‪ ،‬ولی حکومت موفق شده به كمک حزب‬ ‫توده و سایر احزاب موجود‪ ،‬جوی را در خارج از كشور به وجود بیاورد كه ایرانیها همه از هم متنفر باشند‪.‬‬ ‫اگر اینجا با یک ایرانی صتحبت كنی‪ ،‬متوجه میشتوی كه او سعی دارد مدام از ایرانیهای دیگر بد بگوید؛‬ ‫چون فکر میكند كه این كار نشاندهندهی پیشرفت است و نمیداند كه خودش قابل مقایسه با سایر ایرانیها‬ ‫نیست‪ .‬اساسن چنین فردی احمق است‪ .‬یکی از كارهای كثیف فعالین فرهنگی جمهوری اسالمی این بود كه‬ ‫جاستوسانی را در قالب احزاب مختلف در میان مردم فرستاده و كاری كرده كه همه به هم مشکوک شوند و‬ ‫از هم بترستتتند‪ .‬باید این مانع را از نابود كنیم و دیوار ترس را بشتتتکنیم و برای آزادی خودمان وارد عمل‬ ‫شویم‪ .‬شخصی از من پرسید كه چرا شما و پارتیزانها مدام فحش میدهید؟ در پاسخ به او گفتم حکومتی كه‬ ‫در كشتور ایران مستقر است‪ ،‬مدام به مردم تجاوز میكند و با استفاده از قدرتی كه در اختیار دارد‪ ،‬پول مردم‬ ‫را میدزدد‪ .‬اگر هم كستی اعتراضتی كند‪ ،‬فوری زندانی و بعد اعدام میشود‪ .‬چرا به چنین حکومتی معترض‬ ‫نمیشتوید و به فحش دادن كستی كه به ستوه آمده و تمام هستیاش را از دست داده‪ ،‬اعتراض میكنید؟ اگر‬ ‫دقت كنید میبینید كه كستتانی همچون اصتتالحطلبان به جای انتقاد از ظالم‪ ،‬مدام در حال تذكر دادن به مردم‬ ‫هستتتتند‪ .‬مهلوم اگر فریاد نزند و اعتراض نکند‪ ،‬جرمش از ظالم باالتر استتتت و فرقی با یک جندهی فکری‬ ‫ندارد‪ .‬در اصتتل مهلوم استتت كه ظالم را میستتازد‪ .‬من فحاشتتی را به آنها یاد میدهم تا ایده بگیرند‪ ،‬وقتی‬ ‫میگویم «مادرستتید» به آنها ایده میدهم و زمانی كه بحث «مالگایی» را پیش میكشتتم‪ ،‬آنها را به لحههی‬ ‫ارگاستم میرستانم‪ .‬باید بگویم افرادی كه این موضوع را نمیف همند مطلقن دركی از زبان ندارند‪ .‬ما باید در‬ ‫هزار جهت انقالب كنیم‪ .‬ما تنها آنارشیست نیستیم‪ ،‬بلکه ایرانارشیست هستیم و ایرانارشیست تز جدیدیست‬ ‫كه میتوان گفت آنارشیستها زیرمجموعهای از آن هستند‪ .‬هیچ آنارشیستی از ملیت حرف نمیزند و این در‬ ‫حالیستت كه بیس ما ملیت استت‪ .‬ما متاخرتریم‪ ،‬پس چیز جدیدتری داریم و اساسن هر چه متاخرتر باشی‬ ‫یعنی بهروزتر هستتتتی‪ .‬تکتک ما پارتیزان و ایرانبانیم‪ ،‬چرا كه وقت میگذاریم و جمع میشتتتویم تا كاری‬ ‫بکنیم‪ .‬خالصتتته اینكه پارتیزان موجود عجیب و غریبی نیستتتت‪ ،‬پارتیزان همان همستتتایه‪ ،‬برادر و خواهر‬ ‫شتماستت‪ .‬همان كستی كه میترستد‪ ،‬ولی باز هم شعار مینویسد و میداند كه ناگزیر باید این كار را انجام‬ ‫دهد‪ .‬پارتیزان‪ ،‬كثافتها‪ ،‬مالها و خانوادهی خامنهای را میشتناسد و از آنها انزجار دارد‪ .‬ما دیکتاتور نیستیم‬ ‫ما به ستتوه آمدهایم و به جنون رسیدهایم و تحت هیچ شرایطی به مال و خرافات رحم نمیكنیم‪ .‬ما پارتیزانیم‬ ‫اما تو هم میتوانی پارتیزان باشی‪.‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪312‬‬

‫كیرِ خر‬

‫دوستتتت نازنینی دارم كه مدام دنبال آرامشستتتت‪ ،‬میتوانم به او ذكری بدهم‪ ،‬مثلن یک مانترا‪ ،‬بعد هم‬ ‫بخواهم آن را تکرار كند‪ ،‬مثل خیلیها كه مدیتیشتن میكنند‪ .‬پارستال از یکی از دوستان اسکاتیشم كه پیش‬ ‫من آمده بود تا به آرامش برستد‪ ،‬خواستتم ردای ستپیدم را تنش كند‪ ،‬بعد او را روی تختخوابم نشاندم و‬ ‫ازش خواستتتم مانترای «كیر خر» را ده دقیقه تکرار كند‪ .‬درستتت بعد از ده دقیقه رفتم ستتراغش! خوابیده بود‬ ‫خُرّ و پُف! تکرار «كیر خر» ذهنش را اول خستته و بعد خوابش كرده بود اما دقیقن شش ساعت بعد‪ ،‬وقتی‬ ‫بیدار شد گفت «كیر خر» معجزه كرد علی! عجب خواب آرامی داشتم!‬ ‫تکرار یتک كلمه یا جمله در ذهن ایجاد هارمونی میكند و همین هارمونی‪ ،‬نوعی آرامش مصتتتنوعی را‬ ‫پدید میآورد كه هیچ ربطی به آرامش واقعی ندارد‪ .‬فیلستتوف و گوروی خودتان «راجنیش چاندرا» میگوید‬ ‫كته این درو را هندیها مُد كرده اند و بیش از همه بر بُعدِ دروغین آن واقفند! او خود تاكید میكند اغلبِ‬ ‫كستتانی كه با ذكر و مانترا مدیتیشتتن میكنند‪ ،‬هرگز به آرامش نمیرستتند بلکه هیپنوتیزم میشتتوند‪ .‬در واقع‬ ‫تکرار صدا ابتدا فیزیک ذهن را تغییر میدهد و سپس این انرژی صوتی چون كاتالیزوری باعث بروز واكنشی‬ ‫شتیمیایی در ذهن میشتود‪ ،‬دقیقن مثل وقتی كه به موستیقی گوش میدهید و حس میكنید كه آرام شدهاید‪،‬‬ ‫اینجا هم آرامشتی در كار نیستت‪ ،‬تنها شرایط شیمیایی ذهنتان تغییر كرده و این حالت رقیقِ حالیست كه‬ ‫بعد از كشیدن علف تجربه میكنید‪ .‬چنین هیپنوتیزمی با تکرار نگاه هم میتواند اتفاق بیفتد‪ ،‬كافیست نقطهی‬ ‫كوچک و ستیاهی را روی دیواری ستفید نشان كنید و بعد از فاصلهی سهمتری بدون آنكه پلک بزنید به آن‬ ‫خیره شوید تا گم شود‪ ،‬دقیقن از وقتی كه دیگر نقطه را نبینید آرامش یا هیپنوتیزمتان كلید میخورد‪ .‬با گوش‬ ‫هم میشتود ذن و مدیتیشن كرد و هیپنوتیزم شد‪ ،‬اینها همه هیچ ربطی به آرامش واقعی ندارند‪ ،‬نمیشود با‬ ‫مصرف قرص و صدا و دراگ به آرامش رسید‪ .‬مصرف دراگ و موسیقی یا انجام مدیتیشن فقط كمک میكند‬ ‫كه از آرامش به سرعت فرار كنید و وقتی این فرار بهشدت خستهتان كرد‪ ،‬خوابتان ببرد و خیال كنید كه به‬ ‫آرامش رسیدهاید‪ .‬میتوانم به آن دوست نازنینم كه مدام دنبال آرامشست و هر روز شکایت میكند كه دارم‬ ‫آرامشش را ستلب میكنم! یک مانترا بدهم‪ ،‬اما او ایرانیستت و برخالف رفیق اسکاتیشم بیشک از تکرار‬ ‫«كیر خر» رن خواهد برد چون معنای خوبی در فارسی ندارد! تازه آنقدر دوستش دارم كه نتوانم سرش كاله‬ ‫بگذارم‪ ،‬پس باید كمی بیشتر غُر زدنهاش را تحمل كنم تا كمكم خودش آرامش واقعی را كشف كند‪.‬‬


‫‪ | 313‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫آرامش واقعی از شتعور نشأت میگیرد‪ ،‬شعوری كه با كسب آگاهی حاصل شده باشد نه اطالعات! باید‬ ‫یادش بدهم بدون هیچ تالشتتی زندگی كند‪ ،‬فقط یک مرده ستتعی میكند نشتتان دهد كه زندهستتت‪ .‬ما هرگز‬ ‫نمیتوانیم بفهمیم بیتابتان بته بتاران نیتاز بیشتری دارد یتا دریا! باران كه انتخاب نمیكند كجا ببارد‪ ،‬همهجا‬ ‫میبارد آن هم بهطور برابر! پس همهچیزی همهجا بهطور برابر در همهجا‪ ،‬در همه هستتت‪ ،‬ماندهام چرا مردم‬ ‫عمر كوتاهشتتان را برای كستتب هیچ تلف میكنند؟ همهی آدمهایی كه آرامش ندارند معمولن پر از طلبند‪،‬‬ ‫طلبی كه دركی نستبت به آن ندارند‪ ،‬پس هرگز به آن نمیرستند و همین ذهنشتان را هی آشتفته و آشفتهتر‬ ‫میكند‪ .‬دوستتِ پولیشتی دارم كه میدانم پول میخواهد تا ستفر كند‪ ،‬میخواهد برود ماداگاستتکار تا بیشتر‬ ‫درک كند و به شتتعورش نستتبت به خود و خداش بیفزاید اما چون پول ندارد‪ ،‬نمیتواند ستتفر كند و همین‬ ‫آشفتهترش میكند‪ .‬پریروز تلفن كرد‪ ،‬بعد احوالپرسی پرسید كجایی؟ گفتم در سفرم‪ ،‬گفت «من كه شمارهی‬ ‫خانهات را گرفتم! به خانهات سفر كردهای؟» اینجور آدمها مریضند! از گینهی بیسائو تا علیآباد كتول سفر‬ ‫میكنند اما ستری به خود نمیزنند‪ ،‬در خودشان سفر نمیكنند كه حسابی ببینند! وقتی به درون سفر میكنید‪،‬‬ ‫به درک خواستتههاتان میرستید و آنها را از نزدیک میبینید و همین مالقات باعث میشود كه از چشمتان‬ ‫بیفتند‪ .‬فقط وقتی كه دیگر خواستتهای ندارید به آرامش میرستید و متاسفانه بسیارانی تنها وقتی كه میمیرند‬ ‫آرام میشتوند؛ چون هرگز دستت از سر خواستههای احمقانهشان برنمیدارند‪ .‬بینیازی یا احساس بینیازی‬ ‫باعث میشتتود كه نرخ اتالف انرژیتان به حداقل برستتد و انرژی بیشتری برای تفکر داشتتته باشتتید‪ ،‬تفکر!‬ ‫چقدر ما این كلمهی عزیز را عن و گُهی كردهایم‪ ،‬حیف!‬ ‫*ترجمه ی بخشتی از ستخنرانی علی عبدالرضایی در كمپ حکمت هندی در گیلدفورد (جنوب شرقی‬ ‫انگلستان)‬


‫علی عبدالرضایی | ‪314‬‬

‫بیبیسی یا گربهنمای هانیه‬

‫نامش را گذاشتهاند بنگاه خبرپراكنی‪ ،‬یعنی هر جایی خبر دست اول و ناب باشد‪ ،‬آنجا حاضرست تا آن‬ ‫خبر را پخش كند‪.‬‬ ‫»‪ »British broadcasting corporation‬یا همان ‪ ،bbc‬اَبررستتتانهایستتتت كه هزینهاش از جیب مردم‬ ‫انگلیس تأمین میشتود‪ .‬یعنی هر شتهروند بریتانیایی به طور میانگین ستاالنه صتد و پنجاه پوند به این شبکه‬ ‫میپردازد‪ .‬بنابراین در این شتتبکه خبری از تبلیغات نیستتت و به همان نستتبت‪ ،‬بار فرهنگی باالیی دارد و در‬ ‫بستیاری از زمینهها صتاحب ایده است‪ .‬بیبیسی موظف است در برابر مردم بریتانیا پاسخگو باشد و اگر در‬ ‫ساخت برنامههای پربار كوتاهی كند‪ ،‬مردم حق شکایت دارند‪ .‬مثلن رادیویی دارد به نام ‪ bbc4‬كه مطرحترین‬ ‫نویسندهها و فکرپردازها آنجا دربارهی تئوریهای تازه یا ادبیات روز‪ ،‬تبادل نهر میكنند و اگر وارد حیطهی‬ ‫ستیاستت شتوند‪ ،‬باز هم ستطد كارشان باالست‪ ،‬در كل بیبیسی در انگلستان كیفیت خوبی دارد‪ .‬اما همین‬ ‫شتتبکه وقتی فارستتی میشتتود‪ ،‬كیفیتش به شتتدت افت میكند و اغلب رویکردهای پوپولیستتتی در پیش‬ ‫میگیرد‪ .‬علت این مستئله چیستت؟ چرا ما ژورنالیستت باهوش و باسواد نداریم؟ چرا مسئولیت ژورنالیستی‬ ‫نزد فارستتیزبانان بدل به بزک تبلیغاتی شتتده و تنها در جذب مخاطب بیشتر (حاال به هر روشتتی) خالصتته‬ ‫میشتود؟ احتمالن بیبیستی فارستی بازرسانی دارد كه آمار مخاطبان را مدام چک میكنند و برایشان مهم‬ ‫است كه هر بخشِ این رسانه مخاطب باالیی داشته باشد و از آنجایی كه چنین بازرسی زبان فارسی نمیداند‬ ‫و نمیتواند بر كیفیت فرهنگی برنامهها نهارت كند‪ ،‬بیبیستی فارستی رستوایی را در زنبیل میكند و دست‬ ‫تمام رسانههای زرد را از پشت میبندد‪ ،‬طوری كه انگار یکی از شبکههای برونمرزی سازمان صدا و سیمای‬ ‫ایران استت‪ .‬اگر مالها با اراجیفشان حضوری شبانهروزی در تلویزیون ایران دارند و خرافات تحویل مردم‬ ‫میدهند و ذهنها را با مشتتی حرف پرت انبار میكنند‪ ،‬بیبیسی فارسی نیز از جهاتی همان سیاست تحمیق‬ ‫را دنبال میكند و عمد دارد خود را با توجه به سیاستهای روز حکومت ایران كوک كند‪.‬‬ ‫شتاید وبستایت بیبیستی فارستی باید بازدیدكنندگان باالیی داشتته باشتتد تا به بازرسانی كه فارسی‬ ‫نمیدانند خودی نشتتان دهد و بودجهی بیشتری جذب كند‪ .‬پس در این میان اصتتلن مهم نیستتت كه كارش‬ ‫مثل بیبیسی انگلیسی فرهنگمحور و شعوری باشد‪.‬‬


‫‪ | 312‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫مثلن به همین عکس كه مربوط به مرگ گربهی‬ ‫«هانیه توستلی»ستت‪ ،‬نگاه كنید‪ .‬توستلی هنرپیشهای‬ ‫معمولی است كه چند كالس بازیگری رفته و مولود‬ ‫ستیاست سلبریتیساز سینمای ایرانیست و حاال بعد‬ ‫از مرگ حیوان دستتتت آموزش افستتتردگی گرفته و‬ ‫واكنشهای بستتتیاری را برانگیخته كه همین به زعم‬ ‫بیبیستی به تستتویه حساب سیاسی برخی نیز منجر‬ ‫شتده استت! بعد كه رجوع میكنی به صفحهی مثلن‬ ‫ستتلبریتی! اراجیفی را میخوانی كه توستتط مشتتتی‬ ‫موجودِ مدام كیر به دست قلمی شده! پس پوشش این خبر شدیدن زرد هیچ بار خبری و روشنگری ندارد و‬ ‫فقط برابر استت با افزایش آمار بازدید از بیبیستی‪ .‬تمام رسانههای فارسیزبان به ظاهر اُپوزیسیون از لحا‬ ‫فرهنگی مثل حکومت ایران عمل میكنند‪ .‬اصتتالحطلبها در رستتانههایی مثل صتتدای آمریکا‪ ،‬منوتو و…‬ ‫دارند كوالک میكنند و به طور گستتترده در حال تحمیق تودهاند‪ .‬انتشتتار اخباری از این دستتت كه هیچ بار‬ ‫فرهنگی ندارد و در اصتل نوعی استتهزاء محستوب میشتود‪ ،‬نوعی خوشرقصی از سوی كاركنان بیبیسی‬ ‫فارستی برای مافوقشتان است‪ ،‬تا نشان دهند كه چقدر پر بینندهاند و از این طریق بودجهی بیشتری جذب‬ ‫كنند‪ .‬حاال نگاه كنید به عکس صفحهی اصلی معتبرترین‬ ‫وبسایت شعر جهان كه خبر از شعر دیگر و نسل تازهی‬ ‫شتتتاعران ایرانی میدهتد‪ .‬هفتت روز استتتت كته تنها‬ ‫وبسایت بینالمللی شعر جهان كه آثار بهترین شاعران‬ ‫جهان را منتشر میكند به شعر هشت شاعر جوان ایرانی‬ ‫اختصاص پیدا كرده! شاعرانی كه حتی یک شعرشان در‬ ‫مطبوعات كشتتور خودشتتان منتشتتر نشتتده استتت‪ .‬اما‬ ‫مهمترین مركز شعوری شعر جهان به تشویق و ستایش‬ ‫این هشتتت شتتاعر میپردازد و این در حالیستتت كه‬ ‫نصفشان هنوز وارد دههی سوم عمرشان نشدهاند! این‬ ‫اتفتاق اگر در هر كشتتتوری می افتتاد بدل به ستتتوتیتر‬ ‫صتفحات فرهنگی روزنامهها و خبرگزاریها میشد‪ .‬اما همان طوری كه حکومت ایران وبسایت كال شعر‬ ‫را مستتدود و وبالگها و صتتفحاتش را در آپارات نابود كرد‪ ،‬رستتانههای داخلی و خارجی فارستتی نیز طبق‬ ‫خواستت حکومت عمل كردند و حتی یکیشان چنین خبر مهمی را انتشار نداد تا مبادا جا برای درج عکس‬


‫علی عبدالرضایی | ‪311‬‬

‫تتلو و ستگ گلزار كم بیاورند! ‪ International poetry web‬برای تمامی زبانها و كشورها‪ ،‬صفحات خاصی‬ ‫دارد كه آن صتفحه معرف شتعر آن كشور و شاعرانش است‪ .‬یعنی در حال حاضر شاعران كالجی نمایندگان‬ ‫شتعر فارستی در جهان هستتند و با این افتخارآفرینی‪ ،‬شعر فارسی را از انزوا خارج كردهاند‪ .‬اما ژورنالیست‬ ‫حستتود ایرانی از كنار چنین خبر مهمی بیتفاوت رد میشتتود‪ ،‬چون هانیه برای گربهاش دا دار استتت! طی‬ ‫هفت روز اخیر‪ ،‬شتتتعرهای كالجیها به چندین زبان دیگر مثل رومانیایی‪ ،‬بلغارستتتتانی‪ ،‬مکزیکی و … نیز‬ ‫ترجمه شتده و خارجیها دربارهی ایده و حركت آوانگارد كال قلم میزنند‪ ،‬در حالی كه رستانههای فارسی‬ ‫حتی آن را پوشتش نمیدهند‪ .‬بعد از این اتفاق من پیامهای تبریک زیادی از ش اعران كشورهای مختلف مثل‬ ‫روستیه‪ ،‬آمریکا‪ ،‬لهستان‪ ،‬افغانستان و انگلستان دریافت كردهام ولی از ایرانیها هیچ نشنیدم‪ .‬این یک موفقیت‬ ‫مهم و بیستابقه در شعر معاصر است اما انگار ژورنالیست بی شعور ایرانی نسبتی با شعر ندارد‪ .‬بیشک نشر‬ ‫خبر مرگ گربهی هانیه و عدم نشتتر موفقیت جهانی شتتاعران كال ‪ ،‬نمایهای از بالهت و حستتادت و شتتعور‬ ‫پایینِ رستانهایستت‪ .‬اینها چگونه ژورنالیستتی هستتند؟ یعنی چون این هشتت شاعر در كال عبدالرضایی‬ ‫آموزش دیدهاند‪ ،‬نباید موفقیت جهانی شتان دیده شتود؟ یا چون استم عبدالرضتایی در میان است‪ ،‬باید نسل‬ ‫تازهی شتاعران ایرانی هم مثل او ستانستور شتون د؟ شتاعران كالجی هنوز در كشور خود مجوز چاپ كتاب‬ ‫دریافت نکردهاند اما وبسایت جهانی شعر‪ ،‬آثارشان را منتشر كرد و روزنامهنگاری كه بعد از یک هفته از این‬ ‫اتفاق مطلع نشتده باشتد‪ ،‬بیشتک گوزنامهچیستت‪ .‬ماندهام بیبی سی و صدای آمریکا و رادیو زمانه به چه‬ ‫دردی میخورند؟ چرا مدام فریاد میزنند مخالف سانسورند‪ ،‬در حالی كه فرقی با بسیجیها ندارند و فقط به‬ ‫جای چفیه‪ ،‬كراوات بستهاند‪ .‬آقازادهای تنها با فشار یک دكمه‪ ،‬وبسایت و وبالگها و نیز پایگاههای ما در‬ ‫آپارات را بستت و بیش از هفتصتد ویدیوی آموزشتی را حذف كرد‪ ،‬مطبوعات نیز با سکوت خبریشان در‬ ‫همان راستتا گام برمیدارند‪ .‬آیا ژورنالیستتهای ایران‪ ،‬معتبرترین ستایت ادبی جهان را نمیشناسند؟ آیا این‬ ‫اتفاق مهم را فاقد بار خبری میدانند؟ آیا اساسن دركی از خبر ادبی دارند؟‬ ‫‪/75‬آبان‪7931/‬‬


‫‪ | 311‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬


‫علی عبدالرضایی | ‪314‬‬

‫فهرست کتابهای منتشر شدهی علی عبدالرضایی‬

‫کتابهای فارسی‬ ‫شعر‬ ‫‪ .1‬تنها آدمهای آهنی در باران زنگ میزنند‪ ،‬تهران‪ ،‬ویستار‪.1312 ،‬‬ ‫‪ .2‬نام این كتاب را شما بگذارید‪ ،‬تهران‪ ،‬زیرزمینی‪.1314،‬‬ ‫‪ .3‬پاریس در رنو‪ ،‬تهران‪ ،‬نارن ‪.1311،‬‬ ‫‪ .4‬این گربهی عزیز‪ ،‬تهران‪ ،‬نارن ‪.1311 ،‬‬ ‫‪ .2‬فیالبداهه‪ ،‬تهران‪ ،‬نیمنگاه‪.1319 ،‬‬ ‫‪ .1‬جامعه‪ ،‬تهران‪ ،‬نیمنگاه‪.1319 ،‬‬ ‫‪ .1‬شینما‪ ،‬تهران‪ ،‬همراز‪.1342 ،‬‬ ‫‪ .4‬من در خطرناک زندگی میكردم‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.1344 ،‬‬ ‫‪ .9‬كادویی در كاندوم‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.1342 ،‬‬ ‫‪ .12‬ترور‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.1344 ،‬‬ ‫‪ .11‬فاکبوک‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.1344 ،‬‬ ‫‪ .12‬پس خدا وجود داره‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.1349 ،‬‬ ‫‪ .13‬ال اله اال الو‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪.1349 ،‬‬ ‫‪ .14‬دوربین مخفی‪ ،‬لندن‪ ،‬پساهفتاد‪.1349 ،‬‬ ‫‪ .12‬حکمت سین‪ ،‬لندن‪ ،‬پساهفتاد‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .11‬فانتزی‪ ،‬دبی‪ ،‬پساهفتاد‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .11‬كومولوس‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .14‬زخم باز‪ ،‬پاریس‪ ،‬ناكجا‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .19‬زرتشت برای چه میخندید؟‪ ،‬پاریس‪ ،‬ناكجا‪.1391 ،‬‬ ‫‪ .22‬مادرد‪ ،‬تهران‪ ،‬بوتیمار‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .21‬عاشق ماشق‪ ،‬تهران‪ ،‬بوتیمار‪.1393 ،‬‬ ‫‪ .22‬گاز دنده گاز‪ ،‬تهران‪ ،‬بوتیمار‪.1393 ،‬‬ ‫‪ .23‬خدایا مرا ببخش‪ ،‬حاال نه‪ ،‬تهران‪ ،‬چشمه‪.1393 ،‬‬ ‫‪ .24‬شهر نو‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪.1392 ،‬‬


‫‪ | 319‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬

‫‪ .22‬اروتیکا‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .21‬جمهوری اسپاگتی‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .21‬آبالكو‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .24‬لیالو‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪.1391 ،‬‬ ‫‪ .29‬شعرنوگرافی‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪.1391 ،‬‬

‫داستان و رمان‬ ‫‪ .1‬هرمافرودیت‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.1344 ،‬‬ ‫‪ .2‬بدكاری(مجموعه داستان كوتاه)‪ ،‬پاریس‪ ،‬ناكجا‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .3‬تختخواب میز كار من است‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪.1392 ،‬‬

‫سیاسی‬ ‫‪ .1‬آنارشیستها واقعیترند‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .2‬كارناوالهای انتخاباتی‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪.1391 ،‬‬ ‫‪ .3‬فراداستان فرودستان‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪.1391 ،‬‬

‫نمریهی ادبی‬ ‫‪ .1‬ركیکتر از ادبیات‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.1341 ،‬‬ ‫‪ .2‬شبنشینی با مثل هیچكس‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .3‬دیل گپ‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .4‬این سوال ابدی‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .2‬من با قبول مخالفم‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .1‬چگونه شعری ننویسیم‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر كال ‪1391 ،‬‬

‫انگلیسی‬ ‫‪, 2212.‬لندن ‪Short and little like i, London Skool,‬‬

‫‪‬‬

‫‪ , 2211 .‬لندن ‪,‬نشر كال ‪I AM THE i,‬‬

‫‪‬‬


‫علی عبدالرضایی | ‪322‬‬

‫تر مه شده از فارسی به دیگر زبانها‬ ‫‪ .1‬من در خطرناک زندگی میكردم (ترجمه به تركی)‪ ،‬مترجم‪ :‬سعید احمدزاده اردبیلی‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.1343 ،‬‬ ‫‪ .2‬من در خطرناک زندگی میكردم (ترجمه به انگلیسی)‪ ،‬مترجم‪ :‬ابول فروشان‪ ،‬لندن‪ ،‬اگزایلد رایترز ‪.1341 ،‬‬ ‫‪ .3‬سیکسولوژی(‪( )Sixology‬ترجمه به انگلیسی)‪ ،‬مترجم‪ :‬ابول فروشان‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.1349 ،‬‬ ‫‪ .4‬آن (‪( )Ese‬ترجمه به اسپانیایی)‪ ،‬مترجم‪ :‬الیزابت لورنا فیتارونا دفورد‪ ،‬نشر پاریس‪.1349 ،‬‬ ‫‪ .2‬دوربین مخفی (ترجمه به انگلیسی)‪ ،‬مترجم‪ :‬ابول فروشان‪ ،‬لندن‪ ،‬پساهفتاد‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .1‬دوربین مخفی‪( ،‬ترجمه به كردی)‪ ،‬مترجم‪ :‬طیب هوشیار‪ ،‬لندن‪ ،‬پساهفتاد‪.1392 ،‬‬ ‫‪ .1‬احتساب (ترجمه به اردو)‪ ،‬مترجم‪ :‬احسان ندیم شیخ‪ ،‬پساهفتاد‪.1392 ،‬‬ ‫‪.4‬‬

‫‪( ،No one says yes twice‬ترجمه به انگلیسی) ‪ ،‬مترجم‪ :‬ابول فروشان‪ ،‬لندن‪ ،‬لندن اسکول‪.1391 ،‬‬

‫‪ .9‬بمبگذاری روی گریه ‪( ،‬ترجمه به آلمانی)‪ ،‬كریستینا اهلرز‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪1349.‬‬ ‫‪ .12‬تنها آدمهای آهنی در باران زنگ میزنند (ترجمه به عربی)‪ ،‬مترجم‪ :‬الحبیب الواعی‪ ،‬نشر پاریس‪1344.‬‬ ‫‪ .11‬كومولوس (ترجمه به تركی)‪ ،‬مترجم‪ :‬جعفر بزرگ امین ‪1392 ،‬‬ ‫‪ .12‬اگر بمیرم چه كسی این تنهایی را تحمل میكند؟ (ترجمه به تركی)‪ ،‬مترجم‪ :‬سعید احمدزاده اردبیلی‪1344 .‬‬

‫تر مه‬ ‫‪-‬‬

‫برای عطسهام به بیابان تو محتاجم (ترجمه به انگلیسی)‪ ،‬نویسنده‪ :‬ابول فروشان‪ ،‬مترجم‪ :‬علی عبدالرضایی‪ ،‬پاریس‪،‬‬ ‫نشر پاریس‪.1344 ،‬‬


‫‪ | 321‬ایرانارشیستها از فردا آمدهاند‬


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.