مجله فایل شعر 8

Page 1

‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪1 /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪2 /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪3 /‬‬

‫سرمتن‬ ‫همهى فرهنگها گذر از راههایى را قدغن كردهاند‪ ،‬اما تعداد این راهها در فرهنگ اسالالیمب ياالالاار اسالالسف متاسالالِانه ناِ اقعى‬ ‫شالااتس در زيا فارسى ز انررا‬ ‫در زيا فارسى د‬

‫نااسف اگر از راهى ير ى كه دیررا نرفتهاند‪ ،‬قانو خطاكارت مىخواند دین گناهكار!‬

‫اژهى خطا گناه تقریبن متراد اند! يد‬

‫سعى خطا تقریبن هاچ پاشرفتى حاصل نمىشود اما ما از خطا‬

‫مىترسالام وو گناهكارا در نهایس مقام زهنم مىشالوند! اببته ر شالنِىرى و‬

‫ایرانى یق قدِ از ر شالنِىرى م من مامما‬

‫زموتر اسالالس‪ ،‬وو اتتقادى يه گناه ندارد اما يیفاصالالمه یق قدِ تقم مىر د‪ ،‬زیرا خطا را یقكاره يا خاانس اینهما مىكندف‬ ‫اگر قصالالالد دارى حركتى ي نى كار تازهاى يىنى اما د دبب! سالالالر زات يتمرت! تىا ن!ور! وو اگر خطا كنى خاانسكارت‬ ‫مىخوانند! يراى همان ما در ایرا ر شالنِىر رادیىا نداریم‪ ،‬در تو‬

‫یق مشالس سالوسو فىرى داریم كه تنها يا تشوههاى‬

‫رادیىابااالتى خودشالا را شالاق كردهاند؛ اینها خطر نمىكنند‪ ،‬يه زندا مىر ند وو مشالهورتر مىشوند؛ همهشا هم مداِ‬ ‫سالالنگ ازادى را يه سالالانه مىزنند اما فقط ا قدر ازادت مىگذارند كه م ل ا ها ير ى‪ ،‬م ل ا ها ياشالالى در نهایس خر ج از‬ ‫رسالوِ خود را خاانس مىدانندف يراى همان اسالس كه معتقدِ اینها ازاد نااتند وو خطا نمىكنند تنها يه همان دبال مطمقن‬ ‫ر شالالنِىر نااالالتندف كاالالى كه خود هاچ كار نمىكند اما مداِ ضالالر مىزند حتى اگر كرا ات ي ند میسالالس! اینها حتى دركى از‬ ‫درسالس ندارند‪ ،‬فقط ا را طوطى ار از ير شالدهاند وو سالنتس یادشالا داده يه سنتس فادار يمانندف متاسِانه اغمم غافلاند كه‬ ‫زاى يد خوب مداِ تو‬

‫مىشالود‪ ،‬ياالاارىشالا هم ادِهایى هاتند درسس اخیقى! اما هم درسس هم اخیقشا را‬

‫يالاید گرفس گایاد‪ ،‬وو فىر نمىكنند؛ مداِ هما قبمى هاالالالتند تازه نمىشالالالوند‪ ،‬یىى‪ ،‬د تا ففف ه ارتا!ق تقریبن همهشالالالا‬ ‫اینگونهاند‪ ،‬مشالهورترینشالا مذهبىتر از گمناِترین! ياالاارىشا يراى پاسدارى از همان سنس سااسى‪-‬اسیمب يارها رفتهاند‬ ‫قهرما ازاد شالدهاندف ایرانىها ت!صال‬

‫دارند تنها يیهس را مشالهور كنند وو تِىر خطرناك اسس؛ متِىر م ل ا ها‬

‫زندا‬

‫فىر نمىكند؛ متِىر اصالمن از ا ها نااالس‪ ،‬پ‬

‫مىكنند در نهایس حمقهى این تنهایى ا قدر تنگ مىشالود كه «خمال‬

‫تنها‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪4 /‬‬

‫ممىى» دق مىكند؛ هدایس از ياف فرار كرده مىر د يو ا‬

‫را در هند كور كرده درياا رد‪ ،‬ا هم فقط يااالس‪ -‬سى نا!ه!‬

‫ما!ره نااس!ق اگر ازاد نااتام كه ازاد ياشام‪ ،‬اگر ازاد نااتام كه اشتباه كنام پ‬

‫ازاد نااتام‪ ،‬ن!واهام شدف‬

‫انت!الاب یىب از فرا ردههای اختاار اسالالالس كه ز در ازادی تعریف نمبشالالالودف اگر اناا ازادی نااالالالس پ‬ ‫انت!ايات تايموی سردر دمىراسبسس نه رم‬

‫وه انت!اياتب!ق‬

‫ر د يه خانهی دیىتاتور يرای ياراری!‬

‫اینر زها همه دارند يرای ياعس يا زناب دیىتاتور اماده مبشوندف انت!ايات ن دیق اسس‪ ،‬اما ياز كاب نمبخواهد ریاق كند‪،‬‬ ‫ترریم انت!ايات را اغمم خطا مبدانند‪ ،‬همه از اشالالتباه مبترسالالند كاالالب نمبخواهد ر یىرد تازهای را امترا كندف اینر زها‬ ‫و‬

‫راسس حىومتب‪ ،‬هر د از ردِّ صیحاس احمدینژاد خوشرا اندف هر د حذ‬

‫اگر‬

‫را‪ ،‬ساناور را زشن گرفتهاند‪ ،‬پ‬

‫يوفابو زنتب مطايق مالشالا تمل كند خامب هم خوب اسالس! تنها تِا ت يان یق اصالو گرا اصیحطمم این اسس كه ا بب‬ ‫ايایب ندارد خود‬

‫ياشد مبدانب يا وه يیهس تواِ يا خشونتب طرفب! د مب اما ریاكار اسس‪ ،‬گرت اسس در بباس ماش!‬

‫انت!ايات ن دیق اسالس‪ ،‬انت!اياتب كه در ا يرای ترقق دمىراسالب اسیمب حتب خودشا را ساناور مبكنند! اینر زها حذ‬ ‫یىب از خودشالالا ‪ ،‬همهشالالا را خوشالالرا كردهسالالس‪ ،‬همه از حذ‬

‫خوشالالرا اند‪ ،‬كاالالب از اتداِ صالالدا د خور نااالالس‪ ،‬همه‬

‫سالاناالوروباند‪ ،‬حتب ا دسالته از خودشالا كه يعد از زنبش یشالمب‪-‬پشمب از ایرا خارج شده زای اینكه تو‬

‫شوند‬

‫توضبتر شدهاند! این يااابهای سايق تمبرغم م!ابِسشا يا زمهوری اسیمب هنوز ياااباندف‬ ‫اینىه مبگویند دشالالمن دشالالمن من‪ ،‬د سالالس من اسالالس‪ ،‬زممهای يشالالدت ك اف تهد يوقبسالالس! اینىه خامبها يه قدرت‬ ‫سالاناالورشالا پم مبدهند يه ا مبيابند وند ا ر اسالسف سالاناالوروب‪ ،‬ساناوروبسس‪ ،‬این یعنب كه ساناوروبسس‪،‬‬ ‫سالاناوروب هم يااابسس‪ ،‬هم حقار هم قاتل! هاچ قتمب فااعتر از قتل فىر نااس‪ ،‬قتش رساده ایرانبها اپادمب ساناور‬ ‫را زدی يرارند‪ ،‬ساناوروب را ياید گرفس تا نا در يد ياقبسس گایاد! ما ك افترین شاوهی ساناور را در د ر د ِ ریاسس‬ ‫زمهوری خاتمب داشالتام‪ ،‬خامبها قس ریاسالالسِ همان ممااق خندا ‪ ،‬تن‬

‫طنشالالا را از دسالالس دادند‪ ،‬من یىب از انهایم!‬

‫اصالیحطممها همهشالا از دِ ساناوروباند‪ ،‬مشتب يااوادِ پوپوبااس كه تنها در فن ساناور خبرهاندف حاال هم نصفشا در‬ ‫ار پا امریىا فعا حقوق حشالر دارندهی رادیو تموی یو اند‪ ،‬یعنب حوابب هر سالوراخب كه از ا يوی پو يه مشاِ يرسد‬ ‫م ل مو‬

‫كور زمعاند! پریر ز‪ ،‬يعد از سالالابها‪ ،‬خواهش رفاق انارش الااالالتب ياتث شالالد در زمعب ایرانب حر‬

‫ي نم‪ ،‬همان كه‬

‫تماِ كردِ وند نِر كه در ایرا سالاناالوروباِ در نشریات يودند حاال از زمره ديارا مدیاهای ير مرزیاند‪ ،‬امدند زمو كه‬ ‫دسس يدهند‪ ،‬دسس د سس دخترِ را گرفتم در رفتم!‬ ‫ساناوروب تو‬

‫نمبشود‪ ،‬ياااب تا ايد ياااب مبماندف‬

‫ياالاابها حتب خودشا را ساناور مبكنند مبادا كه اشتباه كنند‪ ،‬دیىتاتوری تمنبسس اما بباس پوشاده‪ ،‬خود‬

‫را پوشانده تا‬

‫كاالب فىر نىند! فىر اینها را خمع سالیح مبكند؛ همه از فىر‪ ،‬از شالعف فراریاند! همه می شالدهاند‪ ،‬د ال شدهاند پشس تبا!‬ ‫همه از تن‪ ،‬از تنانرب‪ ،‬از تماشالاى تریانى شرِ مبكنند‪ ،‬كوس را شرمراه نامادهاند‪ ،‬كار را كردهاند ابسِ شىناه تشقيازى را‬ ‫درسالس صالر‬

‫نمىكنند‪ ،‬از ا مىترسالند يرایش وندین متراد‬

‫ساختهاند تا بذت را طرد كنند‪ ،‬يراى همان كرد‬

‫گایاد‬

‫حاال دیرر يارى دارد شالدید مردانه تهازمى! درحابىكه خشالونس فقط در تشالقيازىسس كه يا مهرمانى اینهما مىشود‪،‬‬ ‫يبشالق خدایب هم اگر دركار ياشالد ز در مهريانى خشونسِ توأما تعریف نمبشود‪ ،‬خدا بذت اسس‪ ،‬ادرنابان اسس تنها‬ ‫در ارگاسالالم اسالالس كه ح الالورى غایى داردف میها خدا را نمىفهمند‪ ،‬خود را نمىشالالناسالالند يه من ایراد مىگارند «ورا ونان‬ ‫مىنویاالىق ورا دامم از كممات كا دار كار مىكشالىق» تأكاد دارند من هم این كمماتِ ت ی را از صِراتم تبعاد كنمف ا ها‬ ‫هرگ تبعادى نبودهاند‪ ،‬نمىدانند وه دردى دارد د رى از زيا ‪ ،‬از مادر‪ ،‬از طنف ا ها شالىناهگرند؛ ز‬

‫مرد‪ ،‬و‬

‫راسس‬

‫هم ندارد‪ ،‬همه مىخواهند كار در متو فارسالالى نباشالالدف از كوس شالالرِ مىكنند‪ ،‬كو را ياسالالن مىخواهند اینگونه تبعاد‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪5 /‬‬

‫كردهاندف يراى همان سالالاناالالور بعنتبسالالس كه دامم يه این سالاله كممه فىر مىكنندف مىگویند تبدابرضالالایى مداِ پردهدرى مىكند‬ ‫درحالابىكه من فقط پردهها را كنار زدهاِ تا ناالالالامى يااید زندگى ياا ردف ا ها معاصالالالر مرتاند! من زندگى مىخواهم؛ یق‬ ‫زنالدگى يراى هماله‪ ،‬يراى ناالالالل تالازهاى كالاله دارد در تنِوا زوانى مىماردف من حتى يراى طمبالهاى كاله در حارها‬

‫ز يالاله‬

‫خودارضالایى اشتاا ندارد دبم مىسوزدف هاچ حورىای در كتم مقدس حااب ندارد؛ تن هاچ غممانى شورت نىردهاندف ا ها‬ ‫اینزا يهشالس را مىكشالند تا يه يهشالس يرسالند این ز يیهس نااسف من ب!س مىنویام تا ریا‪ ،‬تا م!ِىكارى ياش از این‬ ‫تبماغ نشالودف ا ها كه نمىخواهند این كممات ياشالد‪ ،‬مارى ساناورندف ا ها كه اخیق را ساناور معنا مىكنند يویى از اخیق‬ ‫نبردهاندف وندی پاش ایراناانى را میقات كردِ شالالدید ندید يدید! پاالالرا خو ر یى كه از اداب رق‬ ‫وو‬

‫رزایى حشالالرى زده يودند يه كیبها دیاالالىوهاى انتاباا! ا‬

‫هاچ نمىداناالالتند‬

‫از رفتارى كه تركها يا ا ها مىزدند يدِ امده يود‪ ،‬يعد‬

‫يهشالا حق دادِ؛ سالاناالور ا فرهنگ ي رت را فمج كردهسالس‪ ،‬من دبم مىسالوزدف ساناور یق ممس ي رت را كشتهسس‪ ،‬من‬ ‫غمرانم! در تركاه پاالالرا زوا ایرانى از ياخ ترب يودند‪ ،‬اقعن غمانرا اسالالس! زوانا خو ر ى كشالالورِ ز تريده‪ ،‬ز‬ ‫شالالاهه‪ ،‬ز خشالالونسِ زناالالى حرفى يراى گِتن نداشالالتندف تشالالق رزید را یاد نررفتندف دبم سالالوخس يراى دخترا‬ ‫مابورند یق تمر زیر اخیقى ونان يد ى ي!وايند‪ ،‬پ‬

‫ناوارِ ونان ينویاالالمف تشالالقيازى طباعىسالالس‪ ،‬سالالى‬

‫دشالمن من حاال دیرر فقط می اخیق اسیمب نااس‪ ،‬از م من ر شنِىرهایى كه اخیق را حذ‬ ‫مىكنند ياشالالتر ان زار دارِ؛ از ا هایى كه مىخواهند كوس حذ‬ ‫ساناوروىهاى يىشر‬

‫يدیهىس السف‬

‫طباعى طباعسِ اناا معنا‬

‫شالالود تا تاام يماند‪ ،‬كار نباشالالد تا تقدهاىتر شالالودف از این‬

‫ضدِّ كممه متنِرِ!‬

‫ا هایى كه مىخواهند ا انرارد ينویاالند‪ ،‬يدانند كه دیرر ر رفتن يا شىل شمایل كممات كیساق شده‪ ،‬ياید يه در‬ ‫در‬

‫طنم كه‬

‫زد‪ ،‬يه‬

‫متن! صالِره خاايا اسالس‪ ،‬خاايا مداِ سالااسالبسس! حاال دیرر سااسسِ شعر ز در شعر سااسب تعریف نمب شودف‬

‫انت!ايات ن دیق اسالس‪ ،‬تماِ هنرمندانب كه هنر را سالااسالب نمب خواهند در يراير فااعترین سالالتمها سىوت مبكنند‪ ،‬دقاقن‬ ‫اینر زها سالااسالب شالدهاند! يه طرفدارا شالا ابتماس مب كنند كه در انت!ايات شالركس كنند تا ا ضالاا از این خرابتر نشود‪،‬‬ ‫زماتس حمق فىر مبكنند يهتر اسالس در انت!ايات شالركس كنند تا از يان يد يدترینها هما يد انت!اب شود يعدها از این‬ ‫ياش يه ا ها يد نرذرد متاسالِانه این ارز ز خاابب خاِ نااالسف مشالق ریا زمهور يعدی پاشالاپاش نوشته شده‪ ،‬م من در‬ ‫د رهی قبل هر كه زای ر حانب مبامد راهب نداشالس مرر انااِ يرزاِ‪ ،‬گرنه كار دیىتاتور حاال دیرر تماِ شالده يودف پاشتر‬ ‫هم تاببزناب سرسااه‪ ،‬احمدینژاد را يه موسوی ترزاح داد وو كه مبخواسس كمب راحستر وپا‬

‫كند!‬

‫تدِ شالركس مردِ در انت!ايات نه تنها يرخوردی منِعینه نااس يمىه تاثارگذارترین اقداِ يرای رهایب از این دیىتاتوریسس‪،‬‬ ‫م من ياتث مبشالالالود غرب دیرر اصالالالیحطممها را كه ر ی دیرر حىومس ایرا اند يه تنوا ابترناتاو اپوزیشالالالن داخمب يه‬ ‫رسالماس نشناسد تماِ مدیاهای فارسبزيا خارزب را در اختاارشا قرار ندهد كه هما سااسسهای حىومس ایرا را پاش‬ ‫يبرندف‬ ‫دیىتاتور سرسااه‪ ،‬از سا ‪ ۶۷‬دارد اتتراضات مردمب را يا ماانابگری ياند اصیحات كنتر مبكندف مردِ يااس سا اسس كه‬ ‫دارند فریم اپوزیشالالن حىومتب را مبخورندف حداقل سالالود تدِ شالالركس در انت!ايات این اسالالس كه دیىتاتور مبفهمد دیرر‬ ‫نمبتواند يا پادرماانب ام ا خاتمب‪ ،‬مردِ را كنتر كرده انها را م ل گمهی گوسالِند يه هر طر‬

‫كه دبش خواسالالس رهبری كندف‬

‫شالالركس در انت!اياتِ دیىتاتور‪ ،‬فقط خاانس نااالالس يمىه تنداد يه زندهگب فرهنربسالالس‪ ،‬اما اگر ياز مبخواهاد رأی دهاد‬ ‫ير ید يه ر حانب يدهاد كه الاقل م ل يقاه كاندیداها كار‬

‫را در تموی یو درنمبا رد توی دهنتا نمبگذارد!‬

‫سالاتتب پاش خواندِ می حاالن ر حانب در مراسم گشایش نمایشراه كتاب پارسا گِته «من يارها در د بس گِته اِ‪ ،‬يه زیر‬ ‫ارشاد هم گِتم‪ ،‬نظر من این اسس ياید كارها را يه صاحم نظرا‬

‫اگذار كنامف این كتاب خوب اسس یا يد‪ ،‬قايل واپ اسس یا‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۷ /‬‬

‫نااالالس را يه انامن نویاالالندگا‬ ‫امده يا حر‬

‫ناشالالرا‬

‫اگذار كنام»‪ ،‬یق كاره زیر بم گِتم اى زاكش! ر ى كاغذ نوشالالتم از ر زى كه‬

‫يبتمل این قمم ك شالالالعرها همه را كار كرده اما يعد یادِ امد كه اخار يه د سالالالسدخترِ قو دادِ كه دیرر‬

‫كارى ننویاالم‪ ،‬پ‬

‫رفتم سالر سالطر سالراك زاكش! اما دیدِ زا ندارد‪ ،‬زاكش اناا تهِ ا بان زممهی پرتايى خوب نشاته يود‪،‬‬

‫بش كردِ پریدِ دسس ك شعر را مرىم گرفتم تا از زممهی وهارِ ياندازمش يار ‪ ،‬اما كار از د تا كممه ا طر تر مرىم‬ ‫زد ر ى دستم‪ ،‬داد زد خاابس يىش پار! فقط مانده يود تو هم ساناوروى شوى!‬ ‫علی عبدالرضایی‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۶ /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪8 /‬‬

‫يك توضيح‬ ‫ادياات نوى فارسالب يوطاقا ندارد؛ دريارهی تاریخ شعر معاصر‪ ،‬زندگى شاترانش‪ ،‬يااارانى قمم زدهاند اما هنوز كاى يه صورت‬ ‫اكادماق يه تأباف تشریح موبِههاى تازهی شعرى فنت شاترى نپرداخته مرزعى در دسس نااس تا از این طریق‪ ،‬شاترا‬ ‫م!اطبا حرفهاى يا تعاریف مِاهام شعرى اشنا شوندف كابج شعر تریبونبسس كه تمبتبدابرضایب از طریق ا ‪ ،‬تئوریهای‬ ‫اديب خود را يه يهترین ياا در اختاار تموِ قرار مبدهد؛ تا ا ها كه تشالق ادياات دارند‪ ،‬ياشالتر يدانندف ا گاهب س!نرانبهایب‬ ‫يرای كابابها ترتام مبدهد كه «پاشالنهی اشالال نظریهپردازی ياختان» یىب از ا هاسالس در این ي!ش از مامه يه صالورت‬ ‫مىتوب ارامه شالده اسالسف ا همچنان درسگِتارهایب را يه صالورت خصوصب يرای ادمانهای كاباب ارامه مبدهد در پایا‬ ‫پرسالشهایى در كابج مطرح مبشود كه از د پاسخهای صوتى تبدابرضایب مطابم تئوریق اساسب پااده شده يه متن يد‬ ‫مبشوندف «پدیدارشناسب» «فماِه يازی»‪ ،‬نمونهای از این مطابم هاتند كه در این ي!ش نظریات اديااتب‪ -‬تممااتب امدهاندف‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪9 /‬‬

‫پاشنهی آشيلِ نظريهپردازیِ باختين‬

‫همچنان ياختان دريارهی شالالناخس ر ا اناالالانب‪ ،‬كارنا ا ‪،‬‬ ‫گر تاالالالق ونالدزيانب نا نوشالالالته اسالالالس كه خامب از‬ ‫نئوماركاالالااالالسها‪ ،‬سالالاختارگراها‪ ،‬پاالالاسالالاختارگراها حتا‬ ‫سالالالماوبوژیاالالالسها از این يرثها تأثار گرفتند؛ م من اگر‬ ‫نظریالهی «گِس گوگرایب» را ياختان مطرح نمبكرد‪ ،‬مرا‬ ‫يود ژ باا كریاتوا نظریهی «يانامتناس» را ارامه يدهدف زهس‬ ‫اطیتات ياشالالالتر در این زمانه يه مامهی یىم فایل شالالالعر‬ ‫مرازعه شود)ف خیصه اینكه ياختان درحابب كه سا ‪19۶5‬‬ ‫از دناالا مبر د‪ ،‬یىب از تأثارگذارترین نظریه پردازهای قر‬ ‫يااالتم يه شالمار مباید ياالااری از فاماو ها از ا تأثار‬ ‫گرفتهاندف‬ ‫تقریبن هاچ ك‬

‫قبالالل از يالالاختان‪ ،‬م الالل ا يالاله من دیرر‬

‫ا دیرری) توزهب نالداشالالالس؛ ياختان معتقد يود كه ر ا‬ ‫ادمب از سه مؤبِهی «من يرای خودِ» ‪ « ،‬من يرای دیرری»‬ ‫« دیرری يرای خودِ» تشالالىال شالالده اسالالس كه اببته يرای‬ ‫مؤبِالهی «من يرای دیرری » ارز‬

‫یژهای قالامل يود‪ ،‬زیرا‬

‫این اصالالل را سالالازندهی هویسِ هر ك‬ ‫يا توزه يه اهماس «ما!ایال ياختان» در نظریه پردازی اديب‪،‬‬ ‫تصمام گرفتم كه ير نظریات ا ‪ ،‬يهخصوص فىرهای ا اخر‬ ‫تمر ‪ ،‬ياشالتر متمرك شالالوِ نقاط ضعف قوتشا را‬ ‫مِصل اكا ی كنمف از همان ر يرای اینكه درك يهتری از‬ ‫يالاختان داشالالالتاله يالاشالالالام يالا توزاله يه توابب زمانب طرح‬ ‫يرثهایش‪ ،‬يه ا خواهم پرداخسف‬ ‫ياختان سالا ‪ 189۷‬در ر ساه يه دناا امد از هما د را‬ ‫در پب یالادگاری زيالا های خارزب يود؛ همچنان تا قبل از‬ ‫سالالب سالالابرب شالالاِتهی سالالنسِ فماالالِب ابما‬

‫متأثر از‬

‫پدیدارشالناسب هوسربب يودف يعد از ا د را ‪ ،‬حد د سب‬ ‫سه سا داشس كه يه ر‬

‫شناسب زامعهشناسب پرداخس‬

‫نظریهی « گِتروگرایب» را قبل از وهل سالالابرب ارامه دادف‬ ‫پنج سالالالا يعد يه سالالالراك كر نوتوپ زما _مىا ) رفس‬ ‫ير ب ناالالالبتن كمب پراكنده در این زمانه ارامه داد كه این‬ ‫يرث را در مامهی وهارِ « فایل شعر» يا توزه يه نظریات‬ ‫«هنری يرگاالالالو » يه تِصالالالال يا م ا توضالالالاح دادهاِف‬

‫مبداناالالس؛ یعنب‬

‫معتقد يود هر شناختب كه از خودما داریم مرصو نراه‬ ‫يرداشالالسهای دیررا اسالالس اسالالاسالالن يا توزه يه همان‬ ‫ر یىرد‪ ،‬يعالالدهالالا يالاله نظریالاله ی گِتروگرایب‬

‫پمب فونب‬

‫پرداخسف ياختان حتا در قاالالمتب از نظریهی كارنا ا كه در‬ ‫ا يه اثار «رايمه» مبپردازد‪ ،‬هویس افرادی را كه در كارنا ا‬ ‫شركس مبكنند اياته يه زمع مبداند هاچك‬

‫را نابس‬

‫ياله دیرری يرتر نمب دانالد؛ در اقع ا يا همان يرايرسالالالازی‬ ‫اسالس كه يه سالازما های اقتصالالادی سااسب مامط حممه‬ ‫مبكنالد؛ یعنب رايماله را كه وند قر قبل از ا مبنوشالالالس‪،‬‬ ‫اح الالالار طبعن يالازخوانب مبكنالد تالا تمااله «دیىتاتوری‬ ‫موزود در شالالور ی سالالايق» قد تمم كرده ياشالالد این در‬ ‫حالاببسالالالس كه رايمه د رمانش را تماه «حىومس فئودابب‬ ‫فراناه» نوشته يودف‬ ‫گرواله « خنالدهی ازادی یالا ازادی خنالده» نىتهی يارز یق‬ ‫كارنا ا اسالس؛ اما كارنا ا تنها يرای ماال!ره كرد نااس‬ ‫كه يرگ ار مبشالالود يمىه ادِها در ا ایِای نقش مبكنند تا‬ ‫خودشالا هم ماال!ره شوند؛ یعنب هر ك‬

‫كه در كارنا ا‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪11 /‬‬

‫شركس مبكند‪ ،‬هم يازیرر اسس هم تماشاوب؛ در اقع در‬ ‫كارنا ا ‪ ،‬كهنه ت!ریم مبشود تا از نو ساخته شودف‬ ‫مردِ در قر‬

‫سطا د رهی حىومس كمااا‪ ،‬در ر زهای‬

‫فر دسالس نا در كارنا ا زیر سؤا مبر دف وندصدایب‬ ‫اقعب‪ ،‬ازرایب نصالالف نامه‬

‫دموكراسالالب در یق كارنا ا‬

‫نالدارد؛ در اقع مالا در كالارنا ا های انت!اياتب ایرا خنده‬ ‫تا د تا ي!واهد گر تاق داریم‪:‬‬

‫خاصالالب ازازه داشالالتند كه از قانو سالالرپاچب كنندف در این‬

‫شادی نداریم‪ ،‬در تو‬

‫ر زها دیرر كاالالالب مابور نبود كه از ایان كمااالالالا نظم‬

‫يب شق كاب كه این حام از يیهس را تماشا مبكند‪ ،‬ياید‬

‫مذهبب پار ی كندف كشاشها حىومس كمااا نا يا يرپایب‬

‫از این هامهی يیهس مردمب حشس كندف در یق كارنا ا‬

‫این كارنا ا ها موافق يودند‪ ،‬زیرا تصور مبكردند كه از این‬

‫اقعب هر وا مقدسالب‪ ،‬يد يه معموبب مبشود مرت در‬

‫طریق مردِ تقالالده ان زالالارشالالالا را از حىومالالس ت!ماالاله‬

‫ا معنالایب ز توبالد نالداردف درحالابب كاله در كارنا ا های‬

‫مبكنند؛ درسالالس م ل كاری كه امر زه گردانندگا حىومس‬

‫انت!الاياتب ایرا فرهنگ مرت د ياره تأیاد مبشالالالود‪ ،‬وو‬

‫اسیمب‪ ،‬قس انت!ايات در ایرا انااِ مبدهندف‬

‫مردِ يالالاز رأی مبدهنالد اینگونالاله ياله نار گالالاه حىومالالس‬

‫در ر زهالای انت!الايالات‪ ،‬كالانالدیالداها از ازادی مبگویند‬

‫سالالالوخس مبرسالالالانند؛ یعنب این يازیها در انت!ايات ایرا‬

‫سالااسسهای حىومس را نقد مبكنندف طن پردازها دسس يه‬

‫اتِاق مبافتد تا فقط حىومس يه مردِ ي!ندد هاچ سهمب‬

‫كار مبشوند مهرا مدیری يه د بس تاىه مباندازد‪ ،‬حام‬

‫از این شالالادی يه مردِ نمبرسالالد زیرا حىومس تاااری در‬

‫سالریا های «طن سالااسالب» زیاد مبشود ادارهی ساناور‬

‫ساز كار‬

‫راحالستر ياله كتالابهالا ماوز مبدهالد؛ انرار در این مدت‬

‫ياختان در ترمال خندهی كارنا ابب نشا مبدهد كه وطور‬

‫هاچىالالداِ‬

‫مردِ يه خودشالالا مبخندند از خودشالالا انتقاد مبكنندف‬

‫خودشالا نااتند‪ ،‬درحابب كه مردِ نقابشا را يرمبدارند‬

‫خنالدهی كارنا ابب يا توامل فرهنگ ماالالالمط درمبافتد‪ ،‬يا‬

‫تازه خودشالالالا مبشالالالوندف كارنا ا های انت!اياتب ایرا ‪،‬‬

‫سالالالرمایه داری م!ابِس مبكند زم!تب زدیس فرهنگ‬

‫ياشتر منشب سويژكتاو دارند؛ یعنب نقاب نمایهها در این‬

‫مامط مذهبب را يا تما!ر بودهيازی زیر سؤا مبيرد؛‬

‫كارنا ا ها مشالالهود نااالالس اما تااار گاردها معموِ اسالالس‬

‫در اقع سالالالنس را رد مبكند اینده را يه گذشالالالته ترزاح‬

‫اماد كاذب يه مردِ مبشودف‬

‫مبدهالد‪ ،‬اینالدهای كه در ا ز تااار انقیب داممب هاچ‬

‫همالاله ی رزالالا حىومتب نقالالاب مب گالالذارنالالد‬

‫همان ياتث ت ریق هااا‬

‫ایااد نمبكندف‬

‫مردِ يا تشىال راهاندازی كارنا ا های خاايانب‪ ،‬حىومس‬

‫وا ارز‬

‫را ياله سالالال!ره مبگارنالد؛ اما متأسالالالِانه در این كارنا ا ها‬

‫مالذهبب اتِاق نمبافتد ریاكاری ریاضالالالس دینب از يان‬

‫هاچك‬

‫غامب ندارد؛ در كارنا ا وا ی ز تقواسالالتا ی‬

‫هم مالا تماشالالالاوب يازیرر نااالالالس‪ ،‬يازیررها‬

‫مبر د‪ ،‬در متن كالارنالا ابب‪ ،‬يد زای كممه قرار مبگارد‬

‫خودشا را نمبيانند تماشاوبها نا يازی نمبكنند؛ مردِ‬

‫ما در ا نمایش اكرا اناا را داریمف يیهس در كارنا ا‬

‫انتقاد مبكنند اما ياز پای صند قها مبر ند رأی مبدهند‪،‬‬

‫ب!س مبشالالود تا همه خودشالالا را خوب يبانند‪ ،‬زندگب‬

‫حىومتبها نا انتقادها را مبشالنوند اما ياز يه كارشا ادامه‬

‫مرت اینهما مبشالالوند معاد معنای خود‬

‫مبدهندف‬

‫مبدهدف‬

‫در اقع این سالالالاىالالل خراب اسالالالالس‪ ،‬نالالامش كالالارنالالا ا‬

‫دیرر كاالب نااالس كه يا ق الا تش ادِها را يه د دستهی‬

‫خاايانبسالالس اما در ا خبری از اهدا‬

‫را از دسالالس‬

‫كارنا ابب نااالالسف‬

‫يهشالتب زهنم ب تقاام كندف اح ار وندصدایب يرايری‬

‫دركارنا ا های اقعب ا یب در كار نااالالالس؛ فقار غنب یا‬

‫در كارنا ا ياتث مبشالالالود كه دیرر ياالیب پایانب زود‬

‫حالاكم مرىوِ‪ ،‬هر د در این كارنا ا ها يه یق ناالالالبس‬

‫نداشالته ياشدف خنده در متن كارنا ابب ح ور اقعب دارد‬

‫شالالالركس مبكنند؛ یعنب همه یق نِرند هاچ انتقادی فقط‬

‫صالدای قاهقاه در ا ‪ ،‬تنها يرای اكرا شادی نااسف خامب از‬

‫متوزاله حىومالس نااالالالس‪ ،‬يمىه يیهسِ ا مرىوِ یا فرد‬

‫كننالالد از دیرری يرترنالالد شالالالاد‬

‫افراد فقط قتب كالاله ح‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪11 /‬‬

‫مبشالالالونالد‪ ،‬درحابب كه خنده ی كارنا ابب در يرايری اتِاق‬

‫وندصدایب اتِاق مبافتد اما هر متن وندصدا گِس گوگرا‬

‫مبافتالد كاالالالب در متن كالارنالالا ابب از « ا دیرری» يرتر‬

‫نااالالالسف يالاله قو «سالالالامومالالل»‪ ،‬گِالالس گوگرایب نوتب از‬

‫نااسف «هاي » احااسب را كه قس خندید يه كاب دسس‬

‫وندصالدامبسس كه در ا همهی صداها یىاا توزیع مب‬

‫مبدهالد زی نالاگهالانب مبنالامالد كه من اببته يا این گ اره‬

‫شود؛ یعنب يد‬

‫اینكه صدایب ير صدای دیرر مامط ياشد‬

‫م!ابِم! اساسن شادی در كارنا ا ير اغمم كمدیها ساطره‬

‫همهی صالداها در متن زود دارندف صالالر‬

‫دارد‪ :‬ورا كه در كمدی ياید یىب یا وا ی ترقار شالالالود تا‬

‫وند صدا زود داشته ياشد ا متن را گِس گوگرا نمبكند‬

‫اینكه در متنب‪،‬‬

‫يقااله ي!نالدنالد اما در خنده ی كارنا ابب همه يه خودشالالالا‬

‫يمىه ياید ح ور همهی صداها از شان‬

‫مبخندند زیرا هم ما ‪ ،‬هم يازیررند هم تماشاگر! در اقع‬

‫ياش الدف اینگونه اسالالس كه ياختان متن را يه يافس‪ ،‬سالالاخس‪،‬‬

‫در كالارنالا ا‬

‫اقعب‪ ،‬زالا های ازادی كه ترس سالالالمطه‬

‫سالاطرهاند يرای رها شد از يند‪ ،‬يا تما!ر دبققيازی از‬

‫یىاانب يرخوردار‬

‫مؤبف حتا نویاالالندگانب كه قبل از ا مبنوشالالتند مريوط‬ ‫مبداند معتقد اسالس كه هماشه متن يعدی يا متن قبمب در‬ ‫رما‬

‫سمطهگر انتقاِ مبگارندف ياختان معتقد اسس كه نرخ كمدی‬

‫حالا گِس گوسالالالس‪ ،‬اما این گِس گوها را م!ت‬

‫در تصالر مدر ناز اسس در كارنا ا ‪ ،‬شادی خنده از‬

‫مبداند يا توزه يه درك كیسالالالاق خود‪ ،‬یق شالالالعر را‬

‫حاشالاه ارد متن مبشود تا يه سمطهگر دهنكاب شودف در‬

‫گِس گوگرا نمبداند كه د رياره نادرستب این ایده كه پاشنه‬

‫كالارنالا ا تالدِ قطعاالس زود دارد؛ یعنب هما قدر كه يه‬

‫اشال نظریات ياختان اسس مِصل توضاح خواهم دادف‬

‫فرهنگ ماالالمط دهنكاب مبكنام خودما را نا يه سالال!ره‬

‫مؤبف در گِس گوگرایب مداِ ا دیرری را مطرح مبكند‬

‫مبگاریم این اتِالاقبسالالالس كه در كارنا ا های انت!اياتب‬

‫هماشاله در حا ا دیرری شالد اسس؛ یعنب خود‬

‫ایرا نمبافتالدف ماسالالالق در انواا يازیها‪ ،‬وهرهها را پنها‬

‫دیرری پاالدا تعریف مبكنالد تا گِس گوگرایب در مقايل‬

‫مبكند‪ :‬اما در كارنا ا ‪ ،‬ماهاسِ اقعب افراد را فا‬

‫مبكندف‬

‫را در‬

‫خودگویب قرار گاردف‬

‫«ر سالو» ماسق را پوششب در غان ریاكارانه مبداند‪ ،‬اما‬

‫ياختان ير اساس ایدهی گِس گوگرایب‪ ،‬متو اديب را يه د‬

‫ياختان معتقد اسس كه ماسق در كارنا ا ‪ ،‬ادِها را هماا‬

‫دسالالته تقاالالام مبكند؛ متونب كه زه تق گویبشالالا غمبه‬

‫مبكند؛ یعنب كاب كه يهطور تمنب ماسق مبگذارد‪ ،‬ریاكار‬

‫دارد متونب كه زه وندصالالدایب وندزيانبشالالا غابم‬

‫نااالسف در اقع در زندگب تادی‪ ،‬همه ماسق دارند اما این‬

‫اسالسف ا يا این تقاام يندی‪ ،‬اشتباه ي رگب مرتىم مبشود‬

‫ماسالالق را كتما مبكنند‪ ،‬درحابب كه در كارنا ا ‪ ،‬افراد داد‬

‫ورا كه در ادامه‪ ،‬ن ر را وندگو شالعر را تقگو مبشمارد؛‬

‫مبزنند كه ماسق دارندف‬

‫یعنب معتقد اسس كه پاچادگب در شعر يان كممات زها‬

‫«ژ باا كریاتوا» يرخی‬

‫«ژا ژاك ر سو»‪ ،‬گذاشتن ماسق‬

‫در كالارنا ا را ياتث گمنامب رسالالالاد يه هویس زمعب‬ ‫مبداندف منطق ترمامب ياختان نا ير اساس همان گمنامب‬

‫اتِالاق مبافتد اما پاچادگب در ن ر ماا كممات اداكنندگا‬ ‫ا ر ی مبدهد كه این نظریه فقط دريارهی شعرهای كوتاه‬ ‫تقزيانب مصالالداق دارد؛ انرار ياختان از شالالعرهای يمند یا‬

‫يرايری صالداها شىل مبگارد معتقد اسس كه تنها در این‬

‫منظومه های شالعری كه اساسن وندصدایب وند زيانباند‬

‫صورت‪ ،‬اثر يه «دموكراسب متنب» مبرسدف در اقع ياختان يا‬

‫دركب نداشسف‬

‫طرح كارنا ابااالالم در اثار «رايمه»‪ ،‬ياشالالتر يه گِس گوگرایب‬

‫م من اگر يه شالالعر زیر دقس كناد متوزه مبشالالوید كه ورا‬

‫توزه داشالالته اسالالس گرنه وندصالالدایب پاشتر هم زود‬

‫ياختان اشالالتباه مبكرد ورونه یق شالالعر مبتواند قايماس‬

‫داشالالس؛ م من شالالاهنامه وندصالالدایب اسالالس اما گِس گوگرا‬

‫گِس گوگرایب داشته ياشدف‬

‫نااالس‪ ،‬زیرا تمامب صداها دارای یق ز هاتند صدای‬ ‫را ی يرتر از همالاله ا سالالالالسف در اقع در گِالالس گوگرایب‪،‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪12 /‬‬

‫گِس گوگرایب كمتر از رما اسالالسف اببته اهماس ياختان را‬

‫پُل‬

‫نمبتوا نالادیده گرفس؛ م من ا يرخی‬ ‫من تاشق پمب هاتم‬ ‫كهنها‬

‫يه سنرِر‬

‫تی ه ير پاشالالنهادات تىناىا ‪ ،‬يرای در‬

‫كه تاشق دریاسس‬

‫مِهوِ اثار نا‬

‫پاشالالالنهاد دارد یا ایدهی ازرای كارنا ابب ا ا قدر تماق‬

‫بم مبدهم‬

‫يود كه حتا دامنهی ا را يه شالالالاوهی نقد كرد هم مريوط‬

‫شعر مبخوانم‬

‫كرد يه سالالراك يررسالالب نقدهای ا سالالرابد رفس ورا كه‬

‫شبب وند يار‬ ‫انرار در ر دخانه‬

‫كه زیر پایش افتادهسس‬

‫يه وندین زيا كه من گریه مبكنم‬ ‫پارك‬

‫اك ر نظریهپردازها‬

‫اینه دارد‬

‫نقدهای ا را تقگو تقزيانب مبداناسف‬ ‫حاال يا طرح این تمهاد يمند مبخواهم يه پاشالالالنهی اشالالالال‬

‫ابتِاتب ندارد‬

‫نظریاله پردازی ياختان يپردازِف متأسالالالِانه اك ر افرادی كه يا‬

‫شعرهای خويب مبگِس‬

‫ادياالات سالالالر كالار دارند يه تئوریهای اديب نراه غایب‬

‫خاا مبكرد كه تاشق دریا شدهاِ‬ ‫من!‬

‫گروه دیوانه را اشتباهب رفس‬

‫قطعب دارنالدف اما يه نظر من در خوانش هر تئوری نظرگاه‬

‫من!‬

‫فقط مبخواستم‬

‫شالاید تنها وند درصد ا مِاد ياشد يقاه ياید د ر ری!ته‬

‫حتب يه اندازهی وند بنره دسس‬

‫شالالودف اببته در ادياات فارسالالب مترزمهایب كه سالالواد اديب‬

‫كاب نشنود‬

‫درك تاريب ندارند دوار يدفهمب هاتند همان ياتث مب‬

‫كه ت!ته سنرب از دبم كَندهسس‬ ‫من!‬

‫شالود كه يع ب از تئوریها را غمط ترزمه كنند یادگاری‬

‫من تاشق ا شده يودِ‬

‫را دشوار مبسازندف هد‬

‫كه از یق زای این شمها‬ ‫ونا زمان را از ر ی خود‬

‫كه پاشنهی اشال غو های نظریهپرداز را كه يااار تأثارگذار‬

‫پرتاب كرد‬

‫يودهانالد نشالالالا دهم مشالالال!‬

‫كه از هر زای این ر زها‬ ‫زنازهی ياد كردها‬ ‫مبگِتند‬ ‫من!‬

‫را‬

‫كه دیوانه‬

‫م ل ر دخانه زیر پایم یافتند‬

‫نااسف هد‬

‫وه تاشق دریا يود‬

‫زد‬

‫گییاله كرد اسالالالسف امالا در اداماله زالایراهِ را ی تو‬ ‫مبشالود شالعر يا زيا‬

‫دیرر كابج شعر از طرح این يرثها این اسس‬

‫كه نشالا دهام در نویاالش اثر اديب‪ ،‬ب مب يه رتایس تماِ‬

‫اگر توزه كرده ياشالاد‪ ،‬تا سالطر شالشالم این شعر‪ ،‬پارك يا‬ ‫یژگبهای خاص خود‪ ،‬درحا حر‬

‫كنم كالداِ قاالالالمس از‬

‫نظریالات شالالالا تممب نبوده یالا يا تاريه های اديب هم!وا‬

‫من تاشق ا شده يودِ‬

‫توزاله يه فرِ‬

‫من از طرح ونان ير ب این اسس‬

‫از زا یه دیدِ پل ر ایس مبشود؛‬

‫اصالالو یق تئوری اديب نااالالسف م من معموبن اسالالتِاده از‬ ‫صالِس در شالعر را ر یىردی كیساق ضد خیقاس مب‬ ‫شماریم اما ممىن اسس كه یق شاتر يا پرداختب خود یژه‪،‬‬ ‫از صالالالِسهای ياالالالااری در شالالالعر‬

‫اسالالالتِاده كند اثر‬

‫یعنب ف الای این شالعر حاصالالل گِس گو يان پل پارك‬

‫قدرتمندی ارامه دهدف منظورِ این اسالس كه اسالت نا هماشه‬

‫اسالالالس كه این مهم‪ ،‬يه م!اطم كمق مبكند از د زا یهی‬

‫اصالالمب هنر توباد بذت اسالالس همه‬

‫زود دارد زیرا هد‬

‫دید‪ ،‬ارد متن شالالود زهس درك تىناىا از این شالالعر‪ ،‬يه‬

‫وا ياید يه سالود زیبایب تماِ شودف در اقع ادياات هم م ل‬

‫مامهی وهارِ فایل شعر رزوا شودف)‬

‫سالالالایر تموِ نوتب دانش ياله شالالالمار مباید ما ناگ یر يه‬

‫در اقع من يا طرح این يرثها‪ ،‬مبخواهم اشتباهات ياختان‬

‫داناالالالتن تئوری ها يوطاقای اديب هاالالالتام اما نه يه طور‬

‫را گوشال د كنمف هما طور كه شالالرح دادِ ا شعر را تقگو‬

‫قانونمند پذیر‬

‫مبداناالس درحابب كه شعرهای يمند‪ ،‬مبتوانند وندصدایب‬

‫من يه شال!صه از نظریات ما!ایال ياختان يااار یاد گرفتم؛‬

‫گِالس گوگرا ياشالالالند یا نمایشالالالنامه را ذیل رما قرار‬ ‫مبداد معتقد يود اسالتعداد یق نمایشنامه از برا ازرای‬

‫تماِ كما ا يه تنوا یق غایس!‬

‫يالاله تنوا م الالا ‪ ،‬يرالالث ا رازع يالاله ازرای كالالارنالالا ابب‬ ‫يرخورد‬

‫يا متنهای وندصالالدایب داسالالتایوفاالالىب پر از‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪13 /‬‬

‫نىات منرصالر يه فرد اسالس؛ در اقع ا در این نظریه شرح‬

‫يرث من هم پاسالال!بسالالس يه ير ب كه ياختان مطرح كردف‬

‫مبدهد كه هر شال!صالاس داسالتانب ورونه صالداهای سایر‬

‫حتالا خود يالاختان هم نظریها‬

‫را يا توزه يه نظریات قبمب‬

‫كاراكترها را مبشالنود ناگ یر اسالس كه ش!صاس دیرری‬

‫مطرح كرد منتظر ونان پاسالالخهایب از زانم ما سالالایر‬

‫را شالالىل يدهد؛ یعنب نشالالا مبدهد كه در ر ندِ دیابوتها‬

‫متِىرا يودف اما ياختان يه دبال تدِ اشرا‬

‫ير ماهاس شعر‬

‫وه اسالالترابهای اتِاق مبافتد ورونه گ ارهها در ارتباط يا‬

‫دوار اشتباهات تئوریق تممب شده اسس كه متاسِانه در‬

‫یىدیررندف یا در زایب دیرر مبگوید درسالالالس اسالالالس كه‬

‫ادياات امر ز از این خطاها يه شالدت تقماد مبشودف يهنظرِ‬

‫كارنا ا‬

‫اياالالته يه زمع اسالالس اما ا هایب كه در كارنا ا‬

‫اساسن اینكه اثری را شعر يدانام دیرری را نه‪ ،‬ر یىردی‬ ‫سالالطامبسالالسف در ادياات يعد از‬

‫شركس مبكنند فقط یق ازدحاِ را يه زود نمبا رند يمىه‬

‫كاممن كیسالالاق قر‬

‫در كارنا ا ‪ ،‬مردِ يه م ايهی كل مشالالاهده مبشالالوند تماِ‬

‫نامهی د ِ قر يااالتم‪ ،‬این سدها مرزها شىاته شدف در‬

‫افراد م ل اركاالتراساو در این كل يا هم يرايرند؛ در اقع ا‬

‫ادياالات ایرا نا من در كتالاب «شالالالانما» مرز يان متنها را‬

‫يه هماهنرب این تمای ها يا ر داردف‬

‫دژانره كردِ؛ در این كتاب‪ ،‬انواا اقااِ ژانرها م ل تى ‪،‬‬

‫يالاختان در اداماله ير ب دارد يالا تنوا «گِالس گوگرایب در‬

‫داسالالتا ‪ ،‬شالالعر‪ ،‬ماىر فاممنامه‪ ،‬ماىر داسالالتا ‪ ،‬نمایشالالنامه‪،‬‬

‫داستا » كه ا را در مقايل‬

‫كاریىاتور ففف زود دارد كه‬

‫تق گویب در شالالالعر يه كار‬

‫يب هاچ مالالانعب كنالالار هم قرار‬

‫مبيرد؛ یعنب ياختان معتقد‬

‫گرفتهاند نوتب مابتبمدیا يه‬

‫اسالالس كه در شالالعر يا یق‬

‫دسس داده اندف‬

‫نوا صالالدا طر‬ ‫تنها در رما‬

‫پ‬

‫هاالالتام‬

‫يرای اینكه كمب شِا‬

‫داستا ‪ ،‬پمب‬

‫تر يالاله اشالالالتبالالاهالالات يالالاختان‬

‫فونب ونالالد صالالالالدایب)‬

‫يپردازِ‪ ،‬سعب مبكنم يه كنش‬

‫مبتواند زود داشته ياشد‬

‫مرك گرا‬

‫مرك گری زيا در‬

‫كاله این تقاده مرصالالالو‬

‫شالالعرهایب اشالالالاره كنم كه از‬

‫درك كیسالالاق ا از شعر‬

‫سالالالالاخالتالالارهالالای متمرك‬

‫اسالالسف معموبن اغمم نظریهپردازا م ل ياختان ناالالبس يه‬

‫نامتمرك پار ی مبكنندف نوا موازهه يا زيا در شالالعرهایب‬

‫ادياالالات‪ ،‬نرالالاهب فرمو مرور دارنالالد يرخوردی تاريب‬

‫كه سالالالاختار متمرك دارند در مقایاالالاله يا شالالالعرهای دارای‬

‫ت!صالالصالالب يا متن ندارند يرای ژانرها دیوار قاملاندف در‬

‫سالالاختار نامتمرك ‪ ،‬كاممن متِا ت اسالالسف زيا در شالالعرهای‬

‫همان يرالثِ گِالس گوگرایب نا ا زایب كه مبگوید‪« :‬هر‬

‫متمرك ‪ ،‬رزعالس يه مرك دارد اما در شالالالعرهای نامتمرك ‪،‬‬

‫كاالب كه در هر زمانب وا ی مبگوید هماشالاله در پاسخ يه‬

‫گری از مرك مبكنالدف يرای همان‪ ،‬درك تأ یل اثاری كه‬

‫وا یسس كه قبمن گِته شده انتظار وا ی را مبكشد كه‬

‫سالاختار متمرك دارند‪ ،‬ياالاار اسا تر از كارهایبسس كه از‬

‫يعدها گِته خواهد شالد»يه خويب نشا مبدهد كه هاچك‬

‫سالالاختاری نامتمرك تبعاس مبكنندف در ا بب‪ ،‬ما یق موتاف‬

‫نمب زنالالدف حتالالا این گ اره را مب توانم يالاله‬

‫مقاالد ونالد موتاف ازاد داریم كالاله هماله حو ا موتاف‬

‫در خی حر‬

‫گ ارهی خود ريط دهم‪« :‬شعری نوشته نمبشود مرر اینكه‬

‫مقاد كه هما مرك معنایب اثر اسس‪ ،‬مبورخند اما در اثری‬

‫شالالعرهای دیرری پاك شالالود» یعنب در این پاكشالالد نوتب‬

‫نامتمرك اسالالالس‪ ،‬ياش از یق موتاف مقاد‬

‫كه سالالالاختار‬

‫احاا اتِاق مبافتد شعر قبمب د ياره زنده مبشود؛ در اقع‬ ‫هر ایده ای از فىرهای گذشالته نشأت مبگارد كمااینىه این‬

‫زود دارد يرخب از موتاف هالای ازاد حو موتاف مقاد‬ ‫ا‬

‫يرخب دیرر د ر موتاف مقاالد يعالدی مب گردنالدف يه‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪14 /‬‬

‫تنوا م ا ‪ ،‬قتب مبخواهاد شالالعری كوتاه دريارهی زیبایب‬

‫دارند نداشالس گرنه مبداناس كه ونان شعرهایب يشدت‬

‫معشالالوقتا ينویاالالاد‪ ،‬پارامو ا از تصالالا یری اسالالتِاده‬

‫گِتروگرا هاتندف ‪.‬‬

‫مب كناالالد كالاله يالاله این زیبالالایب مريوط يالالاشالالالالدف يالاله قو‬

‫ياختان زيا شعری را يهبرا تاری!ب مرك گرا زيا رما‬

‫شاتری«ننوی‬

‫را مرك گری مب دانالالد اتتقالالاد دارد زيالالا رمالالا ‪ ،‬گِالالس‬

‫كه يارا يارید‪ ،‬يبارا !‬ ‫يارا ريط‬

‫شالنودی وندزيانبسالس يه معنای دقاق كممه‪ ،‬ترصهی‬

‫یعنب اگر مبخواهاالد گریهی دختری را يه يار‬

‫يدهاد‪ ،‬ياید ف الالایش را ياالالازید تا يه شالالعر يرسالالادف اما اگر‬

‫مبالارزه اسالالالس تالا گِتالههای تقمعنا تقگویانهای را كه‬

‫موتاف مقادِ شالعرتا مت اد داشته ياشد‪ ،‬نروهی استِاده از‬

‫مشال!صالهی زيا رسمب تمرك یافته اسس‪ ،‬شىاس دهد‪،‬‬

‫موتافهای ازاد تااار مبكندف يه تنوا م ا‬

‫قتب از زشتب‬

‫غافل از اینكه شالالعر نا قايماس وندصالالدایب داردف يه تنوا‬

‫مبنویاالالاد‪ ،‬در تقايل يا ا زیبایب را هم ارد اثر مبكناد تا‬

‫م ا ‪ ،‬هما طور كه در مامهی «فایل شالالعروهارِ» توضالالاح‬

‫دیالابوگب يان این د موتاف مقاالد در ذهن م!اطم خیق‬

‫دادِ‪ ،‬در شالالالعر «زنگ زنگ تا پار زی» شالالال!صالالالاسهای‬

‫اتِاق ياِتد؛ یعنب تصا یری از زشتب زیبایب ارامه مبدهاد‬

‫متِالا تب را ارد متن كردهاِ كالاله هركالالداِ‪ ،‬فرِ صالالالدای‬

‫تا ذهن م!اطم را يد يه مرك سالالالوِ كناد شالالالعرتا از‬

‫خود یژهی خود را دارندف م من شالالال!صالالالاتب ارمنب در این‬

‫اصالالالمب‬

‫شالالعر داریم كه مبگوید‪ « :‬ما ارمانب هاسالالتم! دختار نمب‬

‫سالاختارهای نامتمرك ‪ ،‬گری از د ابا ِ ازرای دموكراسب‬

‫داهاِ ففف» یا فردی كه ا از گامىب مبخواند‪ « :‬يشو! يشو!‬

‫متنبسالسف در اقع در ساختارهای نامتمرك ‪ ،‬ما وند مرك‬

‫مب نالاباله وب كنب تو» همونان در ادامه‪ ،‬التب كه يا زيا‬

‫د ابا ِ نوشالالالتالاری د ر شالالالودف در نتااه‪ ،‬هد‬

‫شالالالعری داریم كاله اگر خواننده ای تمرك ير هر دسالالالته از‬ ‫موتافهای ازاد ا داشته ياشد‪ ،‬يه یق موتاف مقاد ن دیق‬

‫بمپنب بوگو حر‬ ‫غ‬

‫مبزنالد‪ ،‬یا ا ياالالالااب كه در فرمس‬

‫م نوی خطايه دارد‪ ،‬در این شالالالعر افىار خامنهای‬

‫از دیرری د ر مبشود‪ ،‬یعنب زيا درساختارهای نامتمرك‬

‫خمانب هم در فرمس شطح يه ياا درمباید؛ یعنب هر صدا‬

‫هم مالا هم رزعس يه مرك دارد هم مرك گری اسالالالسف‬

‫اندیشاله‪ ،‬موضوا تم ازرایب منرصر يه فرد خود را داردف‬

‫معموبن در اثری كه از سالالالاختار متمرك يرخوردار اسالالالس‬

‫در اقالع در این شالالالعر ونالالدین موتاف مقاالالد غريالالس‪،‬‬

‫گِالالس گویب درنمب گارد این گونالاله اثالالار از منطق زيالالانب‬

‫زنگ‪،‬تشالالق‪ ،‬ياماری ر انب ففف) داریم كه هر كداِ يهطور‬

‫یىپاروهای تبعاس مبكنندف اسالالالاسالالالن تماِ اثار تق زيانب‬

‫موازی يراير يا توزه يه شالالال!صالالالاسهای شالالالعر حركس‬

‫رزعس يه مرك دارند در نتااه از فرِ یىهای پار ی مبكنند‬

‫مبكننالدف يالاختان گرواله يالهدنبالا یالافتن زالایر ینب يرای‬

‫كه متأثر از هما موتاف مقاد اسالالسف تق گویب در این نوا‬

‫ر یىرد خشالق فرمابااالتب یا سالاختارگراسالس‪ ،‬اما يه دبال‬

‫اثالار ياداد مبكند در ا معموبن يا دیىتاتوری زيا معاار‬

‫درك ا زمانب كیسالالالاق از شالالالعر‪ ،‬مرتىم اشالالالتباهب‬

‫طرفامف امالالا شالالالعرهالالایب كالاله سالالالاختالالار نالالامتمرك دارنالالد‬

‫تاری!ب مبشالالالودف ا هرگ فىر نمبكرد كه يتوا شالالالعری‬

‫گِس گومرورند معموبن وند صالالدایب هاالالتند در ا‬

‫نوشس كه وندفرمب‪ ،‬وندزيانب وندصدایب ياشدف ياختان‬

‫هر صالدا معر‬

‫زيا‬

‫موتاف فرِ خاص خود‬

‫اسس؛‬

‫تأكاد مبكند كه شالعر اسالاسالن ضالدگِترو تقگوسس‬

‫یعنب ما در اثاری كه سالالاختاری نامتمرك دارند يا وند زيا‬

‫معتقد يود يه همان دبال اسالالس كه سالالاختارگراها ياشالالتر يه‬

‫طرفام‪ ،‬يه همان دبال ونان اثاری وندتأ یمباند در ا ها‬

‫يررسالالب ترمال شالالعر مبپردازند توزه وندانب يه رما‬

‫تى ر ونالدمعنالایب اتِاق مبافتد همان مهم‪ ،‬متن را غار‬

‫ندارندف ا غافل از سالمطنس طوالنب تمر دراز شعر يود‬

‫قايل مهار مبكندف مبخواهم يرویم كه وندزيانب‪ ،‬مرك گری‬ ‫تق زيانب مرك گراسالسف از همان ر متوزه مبشویم كه‬ ‫اسالالاسالالن ياختان دركب از شالالعرهایب كه سالالاختار نامتمرك‬

‫انرالار كمب ز د مرد‪ ،‬كالا‬

‫زنالده مبمالاند مبدید كه در‬

‫ا اخر قر يااتم‪ ،‬ياااری از ساختارگراها يه يررسب متو‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪15 /‬‬

‫داسالالالتالانب رمالا نا پرداختنالدف ياختان معتقد يود كه هر‬ ‫اژهی شعری صرفن موضوا زيا یىه خود یژها‬

‫را‬

‫گِتم زما تشالرت دیدی كه وو سر امد‬

‫گِتا خمو‬

‫حافظ كاین غصه هم سر اید‬

‫مؤكالد مبكند هرگ دركب از شالالالعرهایب كه سالالالاختاری‬

‫در اقع در سالرتاسر این غ‬

‫نامتمرك دارند‪ ،‬نداشالس همان اشالتباه كووىب نااسف ا‬

‫ایا این شالالالعر را مبتوا پمب فوناق داناالالالس!ق خار‪ ،‬وو‬

‫مبگِس كمماتب كه در شالالالعر يه كار مبر ند‪ ،‬يه خود زيا‬

‫توصالاف حاالتِ م!تمفِ صداها يه ازرا درناامده اسس‬

‫اشالالاره دارند هرگ سالالایر زيا های در فرهنرب را مؤكد‬

‫تنها در ظاهر كار يا وندصالالدایب موازه هاالالتامف وه ياالالا‬

‫نمبكنند این نا يه دبال درك كیسالالاىش از شعر ر سب‬

‫حالالافظ در اینالاله يالالا خود‬

‫این شالالالعر را‬

‫اسالالسف انرار ياختان يه ز شالالعر كیسالالاق شالالعرهای‬

‫مب نوشالسف اسالاسن شعر تا بب فارسب يا معشوقب اسمانب‬

‫انت اتب‪ ،‬وا ی ن!وانده يود كه زيا شعری را خودگویانه‬

‫سالالر كار دارد كه در غب ياش نااالالس! اببته در يع الالب از‬

‫صالالمم مبپنداشالالس كاركرد اژه در شالالعر را در رايطهی‬ ‫ماا‬

‫اژه مرزع خیصالاله مبكرد؛ ا معتقد يود كه كممات‬ ‫یىب شاهنامه فرد سب‬

‫شعری فاقد يمعد تاری!باند؛ ای كا‬

‫يا «گِتم گِتب» طر‬

‫حر‬

‫مب زد‬

‫شالعرهای سالعدی يا معشوق زمانب طر‬ ‫كه مبتوانام حتب وهرها‬

‫هاتامف‬

‫هاتام‪ ،‬يه نروی‬

‫را تصالالور كنامف خیصالاله اینكه‬

‫در گِتالار ر زمره‪ ،‬كممات يا توزه يه دادههای شالالالنونده كه‬

‫را يرایش مبخواندف‬

‫مرصالو شالناخس ا از اشاا‬

‫يالالاختان طرح گِالالس گو در متن اديب را يالالاتالالث توباالالد‬

‫ا هاسس‪ ،‬درك مبشوند این دادهها در موازهه يا متن نا‬

‫ياشالالالتر يالاله متن هالالای‬

‫دموكراسالالالب متنب مب داناالالالالس‬

‫كالالاركردی فعالالا دارنالالد‪ ،‬پ‬

‫حاالت احااسب مرتبط يا‬ ‫ورا يالالاختان مب گویالالد كالاله‬

‫گِالس شالالالنودی مب پرداخالس معتقالد يود كه زمیت یا‬

‫تالالاریخ منالالدی‬

‫گِتهها در پاسخ یا اكنش يه امری ادا مبشوند غافل يود‬

‫گِس شنودی زيا يا سبق شعری يارانه اسس در تو‬

‫نِ‬

‫زبرتیالالس ازتمالالاتب موزود در مِالالاهام‬

‫طرح گِترو در متن‪ ،‬ريطب يه ازرای دموكراسب متنب‬

‫ن ر را يه شالعر ترزاح مبدهد معتقد اسس كه نویانده در‬

‫ندارد كه اگر این يود‪ ،‬ياالالااری از شعرهای كیساقِ «گِتم‬

‫ن ر‪ ،‬همواره يا زيا خود زيا های يارانه سالالازگار مبشود‬

‫گِتب» فارسب از زممه این غ‬

‫حافظ وندصدایباندف‬

‫گِتم غم تو دارِ گِتا غمس سالر اید‬

‫گِتم كه ماه من شو‬

‫گِتا اگر يراید‬

‫خواننالدگالا شالالالودق ایا ونان گِس گویب تاكنو در هاچ‬ ‫شعری اتِاق ناِتاده اسسق‬

‫گِتم ز مهر رزا رسالالالم فالا يااموز‬

‫گِتا ز خوب ر یا‬

‫این كار كمتر اید‬ ‫گِتم كه ير خاابس راه نظر يبندِ‬

‫گِتا كه شمر اسس ا ‪،‬‬

‫از راه دیرر اید‬ ‫گِتم كاله يوی زبِس گمراه تابمم كرد‬

‫گِتا اگر يدانب هم‬

‫ا ت رهبر اید‬ ‫گِتم خوشالا هوایب ك ياد صبح خا د‬

‫گِتا خنق ناامب‬

‫ك كوی دببر اید‬ ‫گِتم كه نو‬

‫«زيا وندگونه» يهكار مبيرد تا هماشالاله ارد گِس گو يا‬

‫بعمس ما را يه ارز كشالالس گِتا تو يندگب‬

‫كن كو ينده پر ر اید‬ ‫گِتم د رحامس كب ت ِ صالالمح دارد‬ ‫تا قس ا دراید‬

‫گِتا مروی يا ك‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪1۷ /‬‬

‫«سالالاختار» را از ای ا يهحاالالاب ا ریم‪ ،‬وه خاصالالاتب در‬

‫محمد مروج‬

‫شالالعر يهم ايهی یق هائس كمب‪ ،‬همچو معمایب ناگشالالودنب‬

‫ر ا شالناسالا گشالتابتب ير این يا رند كه در «كل» خاصاتب‬ ‫زود دارد كاله در «تالق تالقِ» از ای ا‬

‫زود نداردف اگر‬

‫شعر را يهتنوا یق «هائس كمب» در نظر يراریم «ت!ال»‪،‬‬ ‫«زيا »‪« ،‬معنا» «ساختار» را از ای ا يهحااب ا ریم‪ ،‬وه‬ ‫خاصاتب در شعر يهم ايهی یق هائس كمب‪ ،‬همچو معمایب‬ ‫ناگشودنب نهِته اسس كه در از ای ا‬

‫زود نداردق‬

‫تی ه ير ا يرای كشالف دریافس یق شالالعر ایا ضر رت‬ ‫دارد م!اطم‪ ،‬شعر را يه از ای ا تا یه كند یا ياید در پب‬ ‫كشالالف ا خاصالالاس كمب ياشالالد كه در ماموا از ای ا‬ ‫زود نداردق‬

‫نهِته اسالس كه در از ای ا‬

‫زود نداردق» نمبتواناد شعر‬

‫را تنها يه «تىناق‪ ،‬ت!ال‪ ،‬معنا سالاختار» تقاام مرد د‬ ‫كناد؛ از شاتر مهمب كه حاال اسمش در خاطرِ نااس‪ ،‬نقل‬ ‫اسس كه «‪ 99‬درصدِ یق شعر ت!ال اسس‪ 99 ،‬درصد زيا ‪،‬‬ ‫‪ 99‬درصالالد معنا‪ 99 ،‬درصالالد فرِ‪ 99 ،‬درصالالد دریافس‪99 ،‬‬ ‫درصالالد شالالهود‪ 99 ،‬درصالالد ناسِ مؤبف ففف»ف یعنب شالالعر‬ ‫يالهم الايالهی یق متن غایب ناب) كه هرگ نمبتوانام يه ا‬ ‫يرسالالام‪ ،‬مدِ نظر اسالالسف در نتااه ا وا ی كه از شالالعر راز‬ ‫مبسالازد‪ ،‬خودِ شالعر اسسف ياید طوری خیق نوشس كه از‬ ‫شالالعر در نهایس منشالالوری يماند كه از هر زهب يه ا نراه‬ ‫كناد‪ ،‬داد ي ند كه يا وا كاممب طر‬

‫هاتاد؛ كه این زود‬

‫ندارد‪ ،‬وو شالالعر در زيا اتِاق مبافتد زيا اسالالاسالالن‬

‫علی عبدالرضایی‬

‫نمبتواند ناب كامل ياشالالد وو سالالاختهی دسالالسِ اناالالا‬ ‫اسالسف زيا نوشالتاری یعنب زيانب كه يا سب د حر‬

‫در‬

‫«گشالالالتابس» اژهای ابمانبسالالالس يه معنای فرِ‪ ،‬سالالالاختار‪،‬‬

‫صالِره تعریف مبشود هماشه قس نویاش از شعر تقم‬

‫شالىل خیصه از يار معنایب خاصب يرخوردار‬

‫مبماند‪ ،‬یعنب شعری كه در نهایس نوشته مبشود ا نااس‬

‫سالازما‬

‫اسسف نظریهی گشتابس را «ماك‬

‫ردایمر» ایرانبها يه ا‬

‫كه مبخواسالالتب ينویاالالب نقصالالا زيا ياتث مبشالالود‬

‫رتایمر مبگویند) مطرح كرده اسسف در ايتدا ياید يدانام كه‬

‫فاصالمهی يان ناس موبف شالعر‪ ،‬هرگ پر نشودف م من اگر‬

‫گشالالتابس دريارهی وه موضالالوتب يرث مبكندق دغدغهی‬

‫ي!واهب شالیق خورد كاب را در شعر يه ياا درياا ری‪،‬‬

‫اصالالمب پار ا نظریهی گشالالتابس‪ ،‬دناا را يهتنوا «ماموته‬

‫يا زيا سالر كار داری نمبتوانب صالدای ا ضاهها را يا‬

‫كالللها» یا ماهاسهایب كمب كه زود دارد تاريه مبكنند‬

‫حر‬

‫این كمبنرری یالا پدیدهای را يهم ايهی یق كل دید ياتث‬

‫توصالالاف تصالالویر كنب اما صالالدای ضالالاهها يا هاچ حرفب‬

‫مبشالالود كه يه موبِههای سالالازندهی ا توزه نىنندف گاهب‬

‫این همانب نداردق فرد سالب صالدای يرخوردِ شمشارها را يا‬

‫توزه‬

‫هم صالالدا «چ»های پشالالس سالالر هم در‬

‫ا قالات این نرالاه را يرتى‬

‫مبكننالد؛ ا قدر يه ز‬

‫درياالا ریف مبتوانب يالا زيا ف الالالای شالالالىناه را‬

‫اسالالتِاده از حر‬

‫مبكنند كه از ا كماس د ر مبشالالوند‪ ،‬ير این اسالالاس اسس‬

‫مبا رد‪ ،‬شالالالاممو خامبهالای دیرر هم از این تىناالق در‬

‫كه ر ا شالالناسالالا گشالالتابتب سالالوژههایشالالا را موردِ ترمال‬

‫شالعرشالا ياالاار استِاده كردهاندف اینها بب همه در سطح‬

‫سالالالاختاری قرار مبدهندف پاشتر در مباحثِ سالالالاختارهای‬

‫اتِاق مبافتند هرگ يه ا ماهاس ضالالاهای كه در تمل‬

‫كمبنرر ماكر سالىوپاق) یا ساختارهای ز مب‪ ،‬دريارهی‬

‫زود دارد‪ ،‬نمبرسالالالند این یق يرخوردِ ز مب يا شالالالعر‬

‫انواا سالالالاخالالسهالالا يرالالث كردیم ارزالالااات مبدهم يالاله‬ ‫شمارههای قبمب مامه فایل شعرف‬

‫اسسف‬ ‫امالا سالالالاختالار! تنها در اثاری كه از سالالالاختار زعبهوانب‬

‫در قاالمتب از پرسالش اشالاره شده كه «اگر شعر را يهتنوا‬

‫يرخوردارند‪ ،‬م ل رمانب كه از وندین ماىر داسالالتا تشىال‬

‫یق «هائس كمب» در نظر يراریم «ت!ال»‪« ،‬زيا »‪« ،‬معنا»‬

‫شالالالده این ماىر داسالالالتا ها همه يه هم شالالالباهس دارند‪،‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪1۶ /‬‬

‫مبتواناد در هر ز ‪ ،‬كلل را يه خوانش تماشالالا ينشالالانادف‬

‫ما ناگ یر از يررسالالب هاالالتام‪ ،‬ياید تقتقِ اینها را يهطور‬

‫اببتاله تنهالا شالالالاید یق درصالالالد از اثار هنری از سالالالاختار‬

‫ز مب نرالاه كنام تا يه ا كماس يرسالالالام‪ ،‬حتا اگر ا كماس‬

‫زعبهوانب پار ی كنندف در يقاهی سالالاختارها ممىن اسالالس‬

‫نادسالالترس ياشالالدف پاسالالخ يه قاالالمس يعدی پرسالالش وه‬

‫كل نباشالالدف م من یىب از ترانههای‬

‫خاصاتب در شعر يهم ايهی یق هائس كمب‪ ،‬همچو معمایب‬

‫زواد یااری را در نظر يرارید؛ در ا ترانه از یوبلن‪ ،‬تنبق‪،‬‬

‫ناگشودنب نهِته اسس كه در از ای ا‬

‫زود نداردق)‪ :‬خودِ‬

‫صالالدای خواننده ففف اسالالتِاده شالالده اسالالس‪ ،‬هر كداِ از این‬

‫شالعر اسالس؛ در يرث پاشالان كابج شعر‪ ،‬ناِ ناشعر را يرای‬

‫موارد نقشالالالب را در ترانهی ازرایب توسالالالطِ یاالالالاری ایِا‬

‫این كاِاس انت!اب كردِ‪ ،‬زیرا كه ناشالعر دسس ناافتنبسس‪،‬‬

‫مبكنند‪ ،‬اگر ي!واهاد تق تقِ این سازها را يهصورتِ تىب‬

‫ناشالعر اسالس كه هرگ نوشته نمبشود‪ ،‬این ناشعر وااسق‬

‫هماشه‬

‫شالعریسس كه مداِ قصد دارید ينویااد‬

‫اما هرگ موفق‬

‫شالما را يه ممودی مورد نظر مبرساندق یا یق اركاتر را در‬

‫نمبشالالوید؛ هر شالالاتر مهمب در تماِ تمر‬

‫دنبابش د یده‬

‫نظر يرارید؛ هرگ نمبتوا يه اركاالتر توزه كرد‪ ،‬سازهای‬

‫اما هرگ يه ا نرساده سرانااِ ناكاِ مردهف از حافظ مداِ‬

‫زیادی در ا يا هم همراهب دارندف در این اركاالالتر یق نِر‬

‫مبخواناالد‪ ،‬مبخواناد مبخواناد‪ ،‬وو كه شالالالعری يرای‬

‫یوبن مب زنالد‪ ،‬یىب در حالا نواختن پاانوسالالالس‪ ،‬گر هب‬

‫خواند ندارد؛ یعنب حافظ هرگ موفق نشالالده كه يه ناشالالعر‬

‫هاچ ارتباطب يان ز‬

‫گو‬

‫كناد‪ ،‬يا یق ز‬

‫طر‬

‫هاالالتادف ایا این ز‬

‫مشالالالاو نواختن یوبنسالالالل‪ ،‬يقااله هم هر كالداِ در حا‬

‫يرسد اما زمانبكه ناِ «حیج» را مبشنوید‪ ،‬اناابرق در ذهن‬

‫نواختن سالاز يهخصوصب هاتند‪ ،‬اگر يه هر كداِشا توزه‬

‫شالما تداتب مبشود يه یاد ا مبافتادف حیج يه ا سطر‬

‫كناد صالدایب خاص را مبشالنوید كه ممىن اسس ريطب يه‬

‫رسادف در اصل راز شعر در ناشعر نهِته‬

‫ممودی اصالمب نداشته ياشدف تمرك‬

‫اشرا‬

‫ير ماهاسِ كمب‬

‫موتود ناشالعر‬ ‫در ا اسسف‬

‫اركاالالتر شالالناد تماِ صالالداهایب كه این اركاالالتراسالالاو‬

‫خیصالالاله اینكالاله در شالالالعر فقط مب توانام خودِ شالالالعر را‬

‫يهدسالالس مبدهد‪ ،‬تقریبن غارممىن اسالالس اگر هم يه ا‬

‫زاالالس زو كنام‪ ،‬وو شالالعر تعریفِ مشالال!صالالب ندارد‪،‬‬

‫توزه كنام‪ ،‬دیرر ز ها را ن!واهام شالناد‪ ،‬پ‬

‫این ضعف‬

‫در اقع همهوا هاس هاچوا نااسف‬

‫هماشالالاله زود داردف امالا در شالالالعر‪ ،‬ناگ یر از ز مبنرری‬

‫هاچ وا م ل تعریف شالعر غارممىن نااالسف تماِ شاترا‬

‫هاالالالتام؛ ياید يه ت!ال تم سالالالاخس هارمونب تماِ‬

‫ژنب در نهایس شالهادِ شعر شده اند این شهادت هما راز‬

‫موبِههای شالعری يپردازیم ونانچه یىبشا در اثر غایم‬

‫راز اسسف‬

‫شعر اسس‪ ،‬شعر خود‬

‫ياشد حتمن موبِههای دیرری زای خابب ا را پر كردهاند‪،‬‬ ‫مانند یق سالالالاختما اسالالالس؛ اگر ي!واهاد سالالالاختمانب را‬

‫حسین محمدی‬

‫شالناسایب كناد؛ در ايتدا ياید يداناد كه «نوا وانش‪ ،‬مصابح‬ ‫ازر یا يموك)‪ ،‬ر كار ا‬

‫گچ یا ساما ) ورونهسس‪ ،‬كاغذ‬

‫دیواری دارد یالا نالهق ففف این ز ماالات شالالالناسالالالنامهی ا‬ ‫سالاختما را يه دسالس مب دهندف ممىن اسس كاغذ دیواری‬ ‫استِاده شده در این ينا‪ ،‬از برا زیبایبشناختب ريطب يه ا‬ ‫ن داشالته ياشد‪ ،‬یعنب ينا‪ ،‬از وانشب كیساق يرخوردار ياشد‬ ‫اما طرحب كه در كاغذ دیواری اسالتِاده شده يااار مدر یا‬ ‫پاالالسمدر ياشالالد همان ياتث شالالود كه سالالاختما از‬ ‫شال!صالاسِ دیرری يرخوردار شودف در موازهه يا اثر هنری‪،‬‬

‫ایا در ایرا شالاتر يه اقع پاسمدرنب هاسق ایا رساد‬ ‫يه برنب زدید مبتواند در شالعر پاسمدر كارساز ياشدق‬ ‫ضمنن ایا شعر مبتواند وندف ایب ياشدق‬

‫علی عبدالرضایی‬ ‫امر زه دیرر همه مبدانام كه هر شعری يا توزه يه فرِ‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪18 /‬‬

‫يافسِ خود مبتواند مهم زدی تمقب شالالود‪ ،‬اببته تنصالالر‬

‫كه شالالعرهاشالالا زيا مرور نااالالس اتِاقن اغمم سالالاده‬

‫تازگبسالس كه در شعر موكد مبشود تىرار هاچ تىناىب‬

‫مانامابااالتب مبنویاالندف مبخواهم يرویم پاالسمدرنااس‬

‫ياتث توباد تازگب نمبشالالودف در اقع هاچ شالالاوه فرمو‬

‫يود یا نبود نباید میك ياشدف‬

‫غالایب ای زود ندارد كه تمامب اثار يه سالالالمس ا حركس‬

‫ضالالمنن در ایرا ‪ ،‬شالالاتر یا منتقدی را نمبشالالناسالالم كه ير‬

‫كنندف هما طور كه در مامهی فایل شالالعر‪ ،‬شالالماره وهارِ‬

‫مؤبِههای شالعر پاسمدر اشرا‬

‫پنام توضالاح دادِ‪ ،‬شعر وندصدایب پمبفوناق) يا رپذیر‬

‫در ضعاس پاسمدر مبنویاند از تركابب سود مبيرند‬

‫نمبشالالود مرر اینكه گرایش يه وندفرمب داشالالته ياشالالد‬

‫كه خودشالالا هم قادر نااالالتند اینها را از هم تِىاق كنند؛‬

‫طبعن هر صالالالدا‪ ،‬فرِ ياله دنبا ا ‪ ،‬تم خاص خود‬ ‫داراسالس‪ ،‬پ‬

‫را‬

‫شعر پمبفونب حاصل نمبشود مرر همزما‬

‫پمبفرمب پمبتمب هم ياشد كه از تمِاق این تمها ف اهای‬

‫م من شالاتری وو يراهنب همزما كیسالاق پاسمدر‬ ‫مبنویاالد این اشالرا‬

‫شناخس را ندارد كه اینها را از‬

‫هم تِىاق كندف اسالالاسالالن فماالالِهی تاسالالا‬

‫متِا تب در شعر توباد مبشود؛ یعنب شعر وندصدایب موفق‬

‫مشالالال!‬

‫متن يمندیسالالس كه وندین ف الالای تازه را يه دسالالس داده‬

‫اديبسالالالسف تی‬

‫ياشالالدف اببته این تیقه نباید ياتث شالالود همه شالالعر يمند‬

‫يهصالورت تاريب اموز‬

‫وندف ایب ينویاندف‬

‫داشته ياشد اما يااارانب‬

‫كابج شالالعر‬

‫كرد مرزهالا تِىاق تاريب انواا تئوریهای‬ ‫مالا ير این اسالالالس كاله مؤبِالالههالای اديب‬ ‫داده شوند يمىه يرثها ممموس‬

‫كالاريردی ياشالالالد؛ م من منتقدا كاباب در دسالالالتراههای‬

‫وه ياالا امىا دارد كه یق شعر در ‪ 15‬سطر نوشته شود‬

‫م!تمف اما مشالال!صالالب‪ ،‬يا متن يه صالالورت ز مب يرخورد‬

‫وندف الالایب نباشالالد اما شالالعری مهم خو فرِ مراالالوب‬

‫مبكنند ر یىرد شاترا كاباب كاممن متِا ت از شاترا‬

‫شالالودف این ر زها زامعهی اديب ایرانب پاالالس مدر يود را‬

‫ایرانبسالس؛ متاسِانه در ایرا هنوز منتقد یا شاتری نداریم‬

‫مبداند این از نظر من ب من يه يرتری اثر یا‬

‫كاله تئوریهالای اديب را در نب كرده يالاشالالالد از ا ها در‬

‫شالالاتر منار نمبشالالودف يه يع الالب از شالالاترا ایرانب این‬

‫اثار‬

‫اسالتِاده كندف گذشالته از شاتر پاس مدر ‪ ،‬ما هنوز‬

‫صِسها را مبوابانند در صورتب كه يه شدت كیساق یا‬

‫در ایرا شالالاتری كه اقعن مدر ياشالالد یعنب اثار‬

‫نئوكیسالالاقاند یا درك درسالالتب از پاالالسمدرنااالالم ندارندف‬

‫مرك ی را موكد كرده ياشالد نداریمف م من همه احمد شاممو‬

‫در رنو»‪ ،‬يه من‬

‫را شالاتر مدر مبشالناسند درحاببكه نراه شاممو يه شدت‬

‫بقم شالاتر پاسمدر داده يودند درحاببكه وندا درياره‬

‫كیساق ارما خواهانه اسس؛ شاتر مدر كاب اسس كه‬

‫پاالالسمدرنااالالم نمبداناالالتم؛ ا زما از شالالعر انرمااالالب‬

‫تواناته ياشد تعقل را در شعر‬

‫موكد كرده ياشدف كاب كه‬

‫شناخس امر ز را نداشتم اساسن وو م ل يقاه نمبنوشتم‬

‫تقل را تنصالالر مرك ی شالالعر‬

‫قرار داده ياشالالد نمبتواند‬

‫كاانب وو يايق احمدی‪ ،‬شعرِ را پاسمدر مبداناتندف‬

‫ارما خواه ياشالد! تِىرات ارما خواهانه يه ادياات شاعب‬

‫نوتب ارز‬

‫م من يعد از انتشالالار ماموته شالالعر «پاری‬

‫يه تبارت دیرر‪ ،‬شالالالا فرنب هنری موزود در « پاری‬

‫در‬

‫تقل‬

‫در نهایس ماركاالااتب مريوط مبشودف یداهلل ر یایب را هم‬ ‫از برا‬

‫رنو» مرصالالالو زنالالدگب من در ا د را يود ريطب يالاله‬

‫شاتری مدر مبشناسند در صورتب كه شعرها‬

‫موبِههای شالعر پاسمدر نداشسف در امریىا شاتری م ل‬

‫در متنب كووقترین ارتباطب يه مدرنااالالم نداردف ياالالتر‬

‫« زا اشالالبری» را پاالالسمدر مبشالالناسالالند درحاببكه در‬

‫فىری ا از برا سالوياىتاو ياالاار كیسالاق اسس؛ یعنب‬

‫شالعرهایش خبری از موبِههایب وو تىناق فاصمهگذاری‬

‫شالعر ر یایب پر از انباشسِ شعرهای كیساق فارسب اسس‪،‬‬

‫كه یىب از تىناقهای مرسوِ اثار پاسمدر اسس‪ ،‬نااسف‬

‫يه تبارت دیرر‪ ،‬كاالب كه ادياات كیساق فارسب را خوب‬

‫یا م من شالاترا ناالل ياس را يا تنوا شالاترا پاسمدر‬

‫خوانده ياشالالد رد ا را در اغمم شالالعرهای ر یایب مبتواند‬

‫مبشالناسند كه اگر شعر ابن گان يرت را منها كنام‪ ،‬مب يانام‬

‫پاالدا كنالدف امالا تمامب این حر ها دبال ير این نااالالالس كه‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪19 /‬‬

‫یا سالونامب ياشالد كه طِل یا نار ی زها ساز هرگ قصد‬

‫ر یایب شالالاتری قوی مراالالوب نمبشالالود یا شالالاممو شالالاتر‬ ‫مهمب نااالسف منظور من فقدا يوطاقا در ادياات فارسالالب‬

‫خراب كرد ا را نداشته‪ ،‬يمىه فقط مشاو يازی خود يوده‬

‫تدِ تیقهی شاترا يه فراگاری پومتاىاسسف‬

‫اسسف‬ ‫ناچه يا این تمهاد‪ ،‬فماِهای تماه مِاهام متافا یىب تعریف‬ ‫مبكنالد در این ماالا نقش مروری را يه «يازی» مبدهدف‬

‫ایوب احراری‬

‫اصمن يه همان دبال اسس كه هراكماتوس را ستایش مبكند‪،‬‬

‫شما يارها در صربسهایتا ‪ ،‬گِتهاید كه همهوا این دناا‪،‬‬ ‫یق يازیسالالسف بطِن توضالالاح دهاد تأسالالا‬ ‫گاالالتر‬

‫كابج شالالعر‬

‫ا ‪ ،‬تا وه حد در راسالالتای این طرز تِىر كمادی‬

‫شماسسق ایا مبتوا ونان گِس كه كابااام هم یقزور‬ ‫يازی دیرر در زندگبتا اسسق‬

‫وو هراكماتوس معتقالد يود كاله وا ی يه اسالالالم « زود»‪،‬‬ ‫زود ندارد؛ یعنب «يود» را پوچ ياهوده مبداناالالالس يه‬ ‫امر «شالد » يا ر داشالس كه هماشاله رايطهی ماتقام يا نوا‬ ‫يازیای كه اناا طرح مبكند‪ ،‬داردف‬ ‫ناچاله‪ ،‬این طرز تِىر را كاله مبگویند «ادِ ياید اینزور یا‬ ‫ا طور ياشالالالد»‪ ،‬احمقانه مبداند مبگوید ادمب ناگ یر يه‬ ‫انااِ يازی خود اسس فقط طب ا يازیسس كه مبتواند‬

‫علی عبدالرضایی‬

‫این یا ا ياشالالالدف زها یق هاوالی يبشالالالر ا يب پایا‬ ‫اسالس كه هرگ نايود نمبشالالود يمىه فقط مداِ تااار ماهاس‬

‫یترنشالتاین مبگوید كممه يراساس نوا يازیای كه در متن‬

‫مبدهد این تااارات هم تنها طب پر سالالهی يازیسالالس كه‬

‫معنایب‬

‫اتِالاق مب افتالدف زهالا ‪ ،‬احد نااالالالس‪ ،‬وو يه تناسالالالم‬

‫زود نالالداردف طرح يالالازی يالالاتالالث فرار ی از قطعاالالس این‬

‫يازیهایب كه يا ا مبشود‪ ،‬زود دارد در اصل‪ ،‬وندگانه‬

‫دارد‪ ،‬معنالا پاالدا مبكنالدف این یعنب هاچ يازی يد‬

‫زندگب گذر از متافا یق مبشالودف اینزاسس كه گ ارهی‬

‫اسالسف اصالمن ياش از اینكه سالاختار منظمب داشته ياشد‬

‫اخیقب «این را يىن ا را ناله!» معنالا مبيالازدف خوب يد‪،‬‬

‫مقصالالالدی را دنبا كند‪ ،‬كاممن يب هد‬

‫خار شالالالر یالا خواسالالالس ناالس شالالالاطالانب يا قبو این‬

‫نتااالهی يازی اتِاق افتاده همان كه يازی تو‬

‫پاشفر‬

‫‪ ،‬مرزهای خود را از دسس مبدهد دیرر اخیق‬

‫سالالالنتب نمبتوانالد خود را يه همه وا‬

‫همه ك‬

‫اسالالالس‪ ،‬وو در‬ ‫شالالالود‪،‬‬

‫شىل شمایل ا نا تااار مبكندف‬

‫ترمال‬

‫ژیالل دبوز در زالایب يرای تقالايالل يالا زبر‪ ،‬فىر كرد را يه‬

‫كندف اسالاسن هر حقاقتب كه در متنب طرح مبشود‪ ،‬رايطهی‬

‫پرتاب تاس تشباه مبكند تِىر را نه اياته يه زبر‪ ،‬يمىه‬

‫ماالالالتقامب يالا نظر پرسالالالپىتاو يالازیرر ا دارد‪ ،‬پ‬

‫هر‬

‫حقاقتب يالا توزاله يه نراهب كه يه ا شالالالده‪ ،‬معنب مبیايد؛‬ ‫م من معنای یق كممه ياالالته يه يازی زيانبا‬

‫ياالالته يه اختاار مبداند كه از ماموا ضالالر رت شالالان‬ ‫تشالىال مبشالود شالان‬

‫هم ز در پر سهی يازی اتِاق‬

‫در متن اديب‬

‫نمبافتدف احتما پاشالالامدی كه ممىن اسالالس در پرتاب یق‬

‫سالالاخته مبشالالودف ناچه متاثر از این گ ارهی هراكماتوس كه‬

‫تاس اتِاق ياِتد‪ ،‬در پر سهی تِىر هم نقش تعاان كنندهای‬

‫مبگوید‪ « :‬زندگب‪ ،‬كودكبسالالس كه در حا يازیسالالس‬

‫داردف اببته نباید در موازهه يا يازی‪ ،‬د ابااالالتب يرخورد كرد‬

‫قطعات پاز را در ا زايهزا مبكند»‪ ،‬معتقد اسالالس كه این‬

‫پای زبر اختاار را سط كشادف دبوز مبگوید در پرتاب‬

‫كودك هما «نار ی زها ساز» اسس كه در حان خانهيازی‪،‬‬

‫ا‬

‫گاهب دستش يه قطعهای از پاز یا ينایب كه در حا ساختن‬

‫شالالالمارهها فىر مبكنب‪ ،‬دنبا ضالالالر رت هاالالالتب دقاقن‬

‫ا اسالالس‪ ،‬خورده ناخواسالالته ت!ریبش مبكند؛ یعنب این‬

‫اینزاسالالالس كه مِهوِ يازی از زبر اختاار فراتر مبر دف‬

‫تامل م!رب مبتواند هما يییای طباعب م ل زب به‪ ،‬سالالال‬

‫خامبهالا طرح يازی را رفتاری غاراخیقب يا زها مبدانند‬

‫تالاس‪ ،‬دنبالا شالالالان‬

‫مبگردی اما قتب كه يه تركام‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪21 /‬‬

‫در حابب كه يازی‪ ،‬رفتاری فرااخیقب يا پدیدههاسالالالسف خار‬ ‫شالالر هر د ابااالالمب در خود‪ ،‬قطعاتب دارد كه يا يازی‬

‫معناسالالالسق اصالالالمن دقاقن همانزاسالالالس كه يازی رفتار‬ ‫دیونا سب در فماِه ناچه اهماس پادا مبكندف‬

‫زها همخوا نااالالسف يازی سالالبم مبشالالود كه از اخیق‬

‫تمهاالد تعریف من از يازی طوالنب شالالالد‪ ،‬اما همهی این‬

‫سالنتب يه اخیقب تازه يرسام‪ ،‬يه نراهب كه زندگبساز اسس‬

‫مطابم را ا ردِ تا يه این اصالالل يرسالالم كه وا ی ز يازی‬

‫نه م ل اخیق كنونب كه كاركردی ضد زندگب داردف «این را‬

‫زود نالدارد‪ ،‬اببتاله يالازیای كاله من از ا یالاد مبكنم‪ ،‬يالالا‬

‫نىن‪ ،‬گناه دارد خدا تو را نمبي!شالد» یعنب وهق شما كه‬

‫تعاریف مرسالوِ يااار متِا ت اسسف م من يرخب مبگویند‬

‫مداِ ذكر «ياالالم اهلل ابرحمن ابرحام» مبكنب تاكاد داری‬

‫فینب يالا من يالازی كرده یعنب ا را دسالالالس انداختهف من يا‬

‫ورا مبخواهب كه‬

‫كابج قصالالد نداشالالتم كاالالب را دسالالس ياندازِ اما‬

‫كه شال اصمب خدا ي!شندگبسس‪ ،‬پ‬ ‫ا را يبكار كنبق خدا خود در ا‬

‫تاسالالا‬

‫هر سالالورهی قرا تاكاد‬

‫مبخواسالالتم خامبها را ارد یق يازی شالالعوری شالالعری‬

‫مبكند كه هر زور دبس مبخواهد‪ ،‬يازی كنف من هوای تو‬

‫يىنم‪ ،‬يازیای كه ظاهر از كابج اغاز شده اما از يد توبدِ‬

‫را دارِ‪ ،‬پ‬

‫تا مبتوانب بذت يبر‪ ،‬گناه كن تا يب!شالالمس اما‬ ‫خواسالالالس خدا تمل مبكنند‬

‫مشالالالتب می دارنالد خی‬

‫زود داشالالته يعد از مرگم نا ادامه خواهد داشالالس وو‬ ‫شعر شعور هماشه يوده هاس خواهد يودف‬

‫كارشالالا شالالده پرها از گناه تر یج پرها كاری اینها‬ ‫همه یعنب يازی ممنوا! اساسن يازی را قدرت شىل مبدهد‬ ‫ياله ا معنالا مبي!شالالالدف يرد ياخس‪ ،‬نمایهای از كماس‬ ‫قدرت هاتند‪ ،‬پ‬

‫يازی قدرت را نمبتوا از هم تِىاق‬

‫كردف ينايراین يا!ود نااس كه ناچه زها را يازی در تان‬ ‫حالا ارادهی قالدرت مبداند؛ اببته درك ناچه از این مِهوِ‪،‬‬ ‫مبتنب ير «يبهدفب»سالالس؛ یعنب اینكه ارادهی قدرت خارج‬

‫زهرا هاشمی‬ ‫در موازهه يا یق شالعر‪ ،‬ورونه گاردی ياید داشالالته ياشامق‬ ‫ایا شرایطب كه در ا نوشته شده یا زندگب موبف را در نظر‬ ‫يراریم یا ياید يا شعر يه م ايهی یق پدیده يرخورد كنامق‬

‫از خود هدفب را دنبا نمبكندف‬ ‫حتا خوانش دریدا از ناچه ير اسالالالاس مِهوِ يازی شالالالىل‬ ‫مبگاردف دریالدا از خوانندهی ناچه مبخواهد كه خود‬

‫علی عبدالرضایی‬

‫را‬

‫يبزهالس قف دریالافالس یالق كماس معنایب نىند معتقد‬

‫يرای اینكاله يتوانم ياله سالالالوا يالاال پالاسالالالخ دهم ا‬

‫اسالالس در پر سالالهی ناچهخوانب تنها وا ی كه دسالالترار‬

‫پدیدارشالناسب را درك كنام؛ پدیدارشناسب رايطه تنراتنرب‬

‫مبشود‪ ،‬يازی نشانههاسسف‬

‫يا يرثهای هوسالالر دارد كه شالالاتری م ل ر یایب ياالالاار‬

‫دریالدا‪ ،‬ناچه را در مقايل هایدگر قرار مبدهد اتتقاد دارد‬

‫متاثر از تِىرات ا سسف پدیدارشناسب در يرثهای هوسر‬

‫كه هایدگر در «متافا یق ح ور» گرفتار شده ناچه فراتر‬

‫یعنب د ری از متافا یق يررسالالب ا وه كه زود داردف يا‬

‫از ا اسالالالس‪ ،‬وو ياله دنبا حقاقس غایب نبوده مِهوِ‬

‫این حاالالاب در پاسالالخ يه سالالوا مذكور ياید يرویم اری!‬

‫نقش مروری داردف خود ناچه در‬

‫یق پدیده مراالالوب‬

‫يازی در سراسر فماِها‬

‫فراسوی ناق يد مبگوید‪:‬‬ ‫«فاماالالو‬

‫وراكه شالالعر اتِاق مبافتد خود‬

‫ياید‬

‫مبشالالالود ما يا ا مداِ در موازهه هاالالالتامف شالالالعر حتا‬

‫حقاقب از نظر من‪ ،‬نافاماالالوفانه يبپر ا زندگب‬

‫مبتواند زه تانب داشالالته ياشالالد ف الالاهای متِا تب در‬

‫مبكنالالد‪ ،‬اهالالل دیوانربسالالالس مالالداِ خطر مبكنالالد در‬

‫خمق كندف اما این يرث‪ ،‬زمانب زابمتر مبشود كه‬

‫يالازیهالای گونالاگو ي!الس خود را مبازماید»ف این يه وه‬

‫خود‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪21 /‬‬

‫از خود يپرسالالام‪ :‬پدیدارشالالناسالالب يا نقدهایب كه معطو‬

‫يه‬

‫دیرر‪ ،‬هایدگر ماالالابهی زيا را مطرح مبكندف در اقع نقش‬

‫خواننده اسس نقدهای خواننده مرور) وه ارتباطب داردق‬

‫زيا را در نراه پدیدارشناسانه زاس زو مبكند؛ ا معتقد‬

‫اسالالاسالالن در نقد سالاله نوا گرایش داریم كه ا بب متنمرور‬

‫اسالالس زيا ماهاتب سالالاا دارد كه در این سالالااباس هر گر هِ‬

‫اسالالالس؛ یعنب يه م!اطم مؤبف اهماتب نمبدهام ر ی‬

‫خوانشالب تأ یل خاص خود را از متن مبتواند داشته ياشد؛‬

‫متن متمرك مبشویمف مانند ساختارگراها‪ ،‬ساختارشىنها یا‬

‫یعنب زيا در متن اديب يا توزه يه امر يازی‪ ،‬ح ور زندهای‬

‫پاالالاسالالاختارگراها كه متناندیش هاالالتند؛ یعنب ير اسالالاس‬

‫داردف اببتاله هایدگر يه تأ یل م!اطم نا اهماس مبدهد اما‬

‫ا والاله كالاله در متن زود دارد يرالالث مبكننالالدف در اقع‬

‫نه يه اندازهی فاماوفانب م ل هوسر ف‬

‫متناندیش هایب م ل ماشالالالل فوكو‪ ،‬دریدا يارت‪ ،‬يه مرت‬

‫در ادامه‪ ،‬گادامر متأثر از یترنشالالتاین هایدگر يرث گِتار‬

‫مؤبف معتقدند يه احاای متن اهماس یژهای مبدهندف‬

‫را مطرح مبكنالد؛ گِتالار‪ ،‬منش پار بب دارد يا اقماسها‬

‫نقالد موبف مرور هم داریم كالاله در ا ‪ ،‬متنب كالاله نوشالالالتالاله‬

‫تارياالات شالالال!صالالالب م!الاطم در ارتباط اسالالالس كه در‬

‫مبشالود ریشاله در زندگب مؤبف دارد ير اساس ا اثر را‬

‫اینصورت سهم م!اطم در مشاركس يا متن ياشتر مبشود‬

‫شالالالرایطب كه موبف در‬

‫يرث خوانندهمروری هائس خود یژهای يه خود مبگاردف‬

‫تا یل مبكنند یعنب زما‬

‫مىا‬

‫در اقع گالادامر ياله هنر تالاریخ اهماالس زیالادی مبدهد‬

‫ا مبزیاته اهماس داردف‬

‫از طریق این د مبتواند يه حقاقس‬

‫يرخب از منتقدها هم ياشتر يه م!اطم اهماس مبدهند ير‬

‫معتقد اسس كه هرك‬

‫اسالالاس خوانندهمروری مبنویاالالند؛ متِىرانب مانند ژا پل‬

‫مد نظر خود يرسالالالدف اببته ا هنر را غایب نمبداند معتقد‬

‫سارتر هوسر معتقدند كه يعد از مدتب متن ماهاس تانب‬

‫اسس كه يه تعداد م!اطم‪ ،‬زها‬

‫زود دارد دیرر خبری‬

‫پادا مبكند اهماس مؤبف از يان مبر د ا وه كه ياقب‬

‫از خدای یىتا نااسف‬

‫مبمالاند نراه خواننده اسالالالسف اینها اتتقادی يه معنای متن‬

‫تاريه اديبِ ياتث شالده كه من يه يرایندی از این سه گارد‬

‫نالدارنالد يمىه يه كمادهایب در متن يا ر دارند كه م!اطم يا‬

‫در نقد معتقد ياشالالالم؛ يه تنوا م ا اگر در دههی هِتاد من‬

‫یافتن ا ها مبتواند يه معنا مِهوِ اثر پب يبردف‬

‫تاشق د سس دخترِ نمبشدِ هرگ يه حااس «پاری‬

‫اگر يا توزه يه يرث «خواننده مروری»‪ ،‬متنب را ي!وانام يا‬

‫رنو» نمب رسالالالاالدِ‪ ،‬یا اگر از نقد نظراتِ خوانندگا این‬

‫مبشالالالویم؛ يه تنوا م ا ‪،‬‬

‫ماموته اگاه نمبشالالدِ شالالعرهای يعدیِ را نمبنوشالالتم‪،‬‬

‫كماالدهالای معنالایب در ا طر‬

‫سالوژهای كه در متن طرح مبشالود يا خاطرهای ش!صبما‬

‫همچنان اگر يالازی هالای زيالانب یژهی «پاری‬

‫در‬

‫در رنو» يه‬

‫در ارتباط اسس؛ یعنب درك ما از متن‪ ،‬درك تاريب خودما‬

‫زود نمبامد این ماموته شالالعر حاال مرده يود دیرر يه‬

‫اسس‪ ،‬زیرا اساس پدیدارشناسب مبنب ير تاريه كرد اسس؛‬

‫خوانش درنمب امالالد؛ یعنب هم مؤبف اهماالالس دارد‪ ،‬زیرا‬

‫در اقع از این يالالايالالس اسالالالس كالاله خواننالالده مروری يرای‬

‫ریشهی موتافِ مقاد يه زندگب ناس مؤبف اياته اسس‬

‫پدیدارشالالناسالالا اهماس داردف همچنان نومدرنااالالسها نا‬

‫هم خود متن مهم اسس‪ ،‬زیرا در متن يا زيانب ر يهر هاتام‬

‫يرث مشالالاركس م!اطم را مطرح مبكنند توسالالعهی متن‬

‫كه سالالاا اسالالس هرك‬

‫توسط تارياات ش!صب هر م!اطم را مهم مبدانندف‬

‫داشالته ياشدف همچنان خواننده خیق نقش مهمب را در این‬

‫امالا نروهی يرخورد يالا نظریالهی خواننالده مروری ورونالاله‬

‫زمانه ایِا مبكندف ژا پل سالارتر در كتاب «ادياات وااس»‬

‫اسالالسق مؤبف يه م ايهی توبادكننده از اثر‬

‫يرداشالالس متِا تب از ا مبتواند‬

‫تبور مبكند‬

‫شالرح مبدهد كه ورایب نویاش یق اثر يه خواننده مريوط‬

‫مادا را يه واپخانهها توزیع كننده م!اطبا مصالالر‬

‫مبشالود؛ یعنب هاالتب نویاالنده اياالالته يه هاتب م!اطم‬

‫كننده مبسالالالپاردف در اقع تنها م!اطبا مبتوانند طو تمر‬

‫اسالالالسف همچنان در اداماله‪ ،‬يرالث ادياالات متعهد را مطرح‬

‫كنند يه ا شالال!صالالاس يدهندف از طرفب‬

‫شالالالعر را اثری انت اتب‬

‫اثار را مشالال!‬

‫مبكند! یعنب سالالالارتر مانند مارك‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪22 /‬‬

‫سااسب اهماس‬

‫صالالالنعس اسالالالتِاده مبكند نه تئوریهای تممبف م ل یق‬

‫مبپندارد ياشتر يه قدرت ن ر يرای اهدا‬

‫مبدهد يه ادياات نراهب زیبایبشالالناسالالانه ندارد‪ ،‬غافل از‬

‫قاضالالب كه فقط قوانان را حِظ حىم صالالادر مبكندف این‬

‫اینكه اساس ادياات‪ ،‬زیبایب اسسف در اقع مارك‬

‫سارتر‬

‫زود دارد كاالالالب يه خمق‬

‫زيا را تنها سالالامهی ارتباط مبدانند يرخی‬

‫هایدگر يه‬

‫نراه يه نقد هنوز هم در ایرا‬

‫ا معتقد نااالسف اگر هم كاالانب هاتند كه يه ارز‬

‫اديب‬

‫يمعالدِ زندگب خواهِ زيا توزهب ندارند ا را از زها زدا‬

‫نقد اقفاند‪ ،‬تعدادشا يااار كم اسسف‬

‫مبكنندف در صالالالورتب كه زيا ما زها اسالالالس دیدما‬

‫یق منتقد تممىردی شالالالباه پ شالالالق داردف ا زایب كه از‬

‫مبكند؛ يه تبارت دیرر‪ ،‬ما از طریق‬

‫اناالالالا را مداِ تو‬

‫ياماری دالیمش مبنویاالالالد‪ ،‬كاری تممب انااِ مبدهد‬

‫زيا مبتوانام زها را ما خود كنامف‬

‫هنرالالامب كالاله از مهالالارتش يرای رفع‬

‫خیصالالاله اینكاله يه نظر من نباید تئوریهای اديب را غایب‬

‫مبيرد‪ ،‬يا فن صنعس موازه اسسف‬

‫فر‬

‫كرد يمىاله يالایالد ا ها را يرای اف ایش گاردهای اديب‬

‫خود فراگرفالالس‬

‫يالاله زمو حركالالس كرد‪ ،‬زیرا حقاقالالس‪،‬‬

‫منشالالالوریسالالالس كه از هر طر‬

‫نمای خود یژهای داردف از‬

‫همان ر نمب توا گِس كه مؤبف يرتر اسالالالس یا متن یا‬ ‫م!اطم؛ پ‬

‫يهتر اسس كه اصابس هر سه را در نظر يراریم‬

‫يه كشف پدیدهها ادامه يدهامف‬

‫درمالالا مر‬

‫يهره‬

‫ياله نظر من منتقالد در موازهاله يالا هر متنب د كار مب كند‪:‬‬ ‫ا زالا كه فاصالالالمهی يان م!اطم متن را از يان مبيرد‬ ‫كنشالب م!اطمسالاز دارد‪ ،‬ما يا اياتربا‬

‫يه متن طرفامف‬

‫اما قتب يه موبف پاشنهاد مبدهد كار‬

‫را يهانه مبكند‪،‬‬

‫ير خالالابق اثر يرتری داردف پ‬

‫يرخب مواقع‪ ،‬كالالار منتقالالد در‬

‫ذیالل موبف قرار مبگارد زایب دیرر ير ا ارزراس دارد‬ ‫این موارد همرب يه نوا منتقد اياالتهاندف اگر منظور شما‬ ‫از منتقد در این سالؤا ‪ ،‬ژ رنابااسهای ایرانب هاتند كه از‬

‫عباس صادقی‬

‫نالاشالالالر پو مبگارنالد كتالايب را تبماغ مبكنند؛ كاری كه‬ ‫يه نظر شالالما منتقد شالالاتر از برا زایراه همارز يود ‪،‬‬ ‫در یق سطح هاتندق وو منتقدها در ایرا هماشه زیر ناِ‬ ‫شاترا قرار دارندف يه تبارت دیرر منتقد‪ ،‬اي اری يوده يرای‬ ‫مطرح شالالالد شالالالاتر ياال رفتن فر‬

‫كتابهای ا‬

‫در‬

‫نهایس‪ ،‬تاممب در دسالالتا سالالرمایهداریف از طرفب يا توزه يه‬ ‫يوطاقایب كه در كابج يرای نقد اديب معناشالالناسالالب تعریف‬ ‫شده‪ ،‬منتقدین نقش مهم تری در ادياات ا انرارد امر ز پادا‬ ‫كردهاندف ایا اصوبن مقایاهی این د صراح اسسق يهراستب‬ ‫كداِ یق مهمتر هاتندق‬

‫علی عبدالرضایی‬ ‫تبدابراالالالان زرینكوب نقد را تمم يه حاالالالاب نمبا رد‪،‬‬ ‫يمىه ا را فنب مبداناالالالس كه تنها يه ر‬

‫های يرخورد يا‬

‫متن مبپردازدف یعنب معتقد يود كه یق منتقد ياشتر از تاريه‬

‫متاسالالِانه اال در اغمم ر زنامهها رخ مبدهد‪ ،‬اینها منتقد‬ ‫نااتند يمىه دال‬

‫م د ر سرمایهداریاندف‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪23 /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪24 /‬‬

‫ماليخوليا‬

‫تا کف کند‬

‫دستهایی تماشاچی‬

‫تا تمام شود بازی‬ ‫دوش که میگیرم‬

‫و خوابم تعبیر‬

‫خورشید از سر و کولم با‬

‫حیف‬

‫الی عصبهام‬

‫برنزه نیستم‬

‫ضرب در صفر که میشود‬ ‫جوابگو هرگز‬ ‫دورم میزند‬ ‫در خیا‬

‫التی شده است‬

‫و من‬ ‫خالی که میشوم از صفر بدترم‬ ‫نیمروزِ ته گرفتهای‬ ‫با تلخیام جمع‬ ‫از انحنای باریکت اگر کم نمیشوم‬ ‫دایرهای هستم‬ ‫با هزار مرکز‬ ‫و شعاعی‬ ‫تا بینهایت پرت‬ ‫اگر موازی نمیکنم خط‬ ‫بیچارهام‬ ‫گیج مگر میشود آدم؟‬ ‫نمیشوم‬

‫سمیه ابراهیمی‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪25 /‬‬

‫سياهی‬

‫سیاهتر از بازار نمیشود‬ ‫که نان به نرخ روز میخورد قرصهاش‬ ‫تخته نمیشود این در‬ ‫زنگش نمیزند ماری‬ ‫تا مهرهاش را ندزدند‬ ‫همه تاریکاند‬ ‫سیاهتر از مشق کودکی‬ ‫حتا پدر گورخواب است‬ ‫نان نمیدهد دیگر‬ ‫و خواهری‬ ‫پوست کلفتتر‬ ‫بوی خون میدهد دستهاش‬ ‫پوست که بیندازد‬ ‫بخندد به ریش دنیا‬ ‫مهرهای نمیسوزد‬ ‫حتا تختهای‬ ‫که جفت کند تاسهاش‬ ‫گرم نمیشود بازار این قرصها‬ ‫ما‬

‫که تولیدمان به مصرف نمیرسد‬ ‫تاریخمان اما‬ ‫به انقضاء رسیده است‬ ‫کانال هم که عوض کنیم‬ ‫خیره میشویم‬ ‫مثل برفی که آب نمیشود هرگز‬ ‫مثل دنیا‬ ‫که خواهرم نیست‬ ‫و مغز را میجَود گریههاش‬ ‫این موش اگر چشم سفید نبود‬ ‫دمی تکان میداد‬ ‫و در راه فراری که نیست‬ ‫گم که نه‬ ‫فقط سیاه میشد‬

‫نقشهی اول سریالیم‬ ‫سمیه ابراهیمی‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪2۷ /‬‬

‫تقصير‬

‫بله‬ ‫من همیشه زندانىِ نه بودم‬

‫برای رسیدن به یک بله‬ ‫باید که گم شوم الی این سینهها بخزم که بشنوم نه‬ ‫بله‬ ‫بیرگ میشوم گاهی‬ ‫حتا کم نمیکنم شرم‬ ‫چرخ میزنم در دیروز‬ ‫و خندههایی که قرض میدادی‬ ‫دیگر ندارد صرف‬ ‫برای نرسیدن‬ ‫جایی نیست‬ ‫باید که انتهای نه‬ ‫کمی صبر‬ ‫شاید به تو فکر کنم بعد‬ ‫بیرونِ این حرفها راهی نیست‬ ‫اما الزم است اتفاقی‬ ‫بیفتد اتفاقی‬ ‫در حوالیِ باشد‬ ‫اگر نباشد‬ ‫شوت میشوم از دنیا‬ ‫نه‬

‫ایوب احراری‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪2۶ /‬‬

‫کراوات‬

‫و از روزی که رفته‬ ‫چند سال مردهام هر روز‬

‫هیچ کلمهای‬ ‫کفاف نمیدهد به دوریت‬ ‫جز آخ‬ ‫که سرم را هر جاش میگذارم‬ ‫نمیمیرد‬

‫با مثل لبهات‬ ‫که برو شده حاال‬ ‫تازه داماد گریهام‬ ‫آویزان از کراوات‬ ‫و مرگ‬

‫بیتو حتا بُغض‬

‫گذشته از شاید‪..‬‬

‫بغض میکند‬ ‫و من که مردهام‬ ‫با دکمههای پیراهنت‬

‫بعد از تو احتمالم‬ ‫که مُردهام در حتمن‬

‫که خوابش نمیبرد دیگر‬ ‫مثل کسی که ندیدهام هرگز‬ ‫نمیدانم کجایی‬

‫ولم کرده جانِ صدات‬ ‫که در خانه دیگر‬ ‫صدام نکند کسی‬ ‫تا مُرده باشد مالفه‬ ‫زیر کجای این تخت‬ ‫با کمبودهاش‬ ‫که کم بود قبلن‬

‫آمنه باجور‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪28 /‬‬

‫شراب کهنه‬ ‫طعم کهنهای دارد نه؟‬ ‫این انگور‬ ‫نوشیدنىست‬ ‫نوش!‬ ‫این صدای تازه از کجا آمده؟‬ ‫دوباره بتهوون سمفونی ساخته‬ ‫یا که اینجا کسی‬ ‫صدای پایى دارد شنیدنی؟‬ ‫او که نمیبیند‬ ‫پیکی شراب‬ ‫مىروم باال‬ ‫که یادم برود‬ ‫لبی که بوسیدن داشت‬ ‫دیگر ندارد!‬ ‫روی چهرهی خواب رفتهام‬ ‫کسی دراز نکشید!‬ ‫من از زخم کاریترم‬ ‫زخمی پسندیدنی‬ ‫که درهای مختلف دارد‬

‫بر نمیآید از او جواب‬ ‫این سؤال ابدی‬ ‫عمریست‬ ‫بیجواب مانده!‬ ‫از شما که پای این شعر‬ ‫دردی نهفتنی دارید میپرسم‬ ‫این شعر‬ ‫قهر کسی را دیده‬ ‫که خوش نمینشیند بر چشم؟‬ ‫سمفونیِ دیگری باید‪...‬‬ ‫این قصه موسیقیِ ناشنیدنی میخواست‬ ‫حاال پیکی که سر باال‪...‬‬ ‫زندگی‬ ‫مرگی خندیدنی‪...‬‬ ‫نوش!‬

‫بسته!‬ ‫آنکه مست میرود به خواب‬

‫ایمان رحمانی‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪29 /‬‬

‫زخم‬ ‫عباس صادقی‬ ‫زخمِ الی باز‬ ‫خونی که توی دلم ریخته‬ ‫میچرخد هی این گیج‬ ‫وسطِ سرم تا‬

‫بمیرم‬

‫من نداشتی‪ ،‬نذاشتی‬ ‫ریختم وسط دایره‬ ‫که تو باشم‬

‫سینههات‬

‫بزرگتر از ظریف‬

‫گرفتهام صورتم را ال!‬ ‫پای من وسطِ شعر تو‬ ‫بخندم به تو‪ ،‬نیستی در چَتم‬

‫ابر میریزد از گلو‬ ‫حوالی گریه‬ ‫تو باشی‪ ،‬مادر ماهیهام‬

‫وسط اقیانوسم‪ ،‬تو اما ابری‬ ‫نباریدی هنوز‬ ‫چرک کرده آفتاب‬ ‫زخمی باز‬

‫الی آسمان‪...‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪31 /‬‬

‫مدادسالگی‬

‫نقاشی‬

‫ناشاد‬

‫مصطفا صمدی‬

‫مثل شادی شب از لختی‬ ‫به دنیا نرسید روزش‬ ‫قربانی این تناقض شد‬ ‫در هفت سالگی هفتاد‬ ‫هشت‪ ،‬هشتاد‬ ‫در نه‬ ‫پدر افتاد از دستش‬ ‫نیمهکاره ماند مادر‬ ‫و مداد حتا‬ ‫پا نداشت دیگر‬ ‫تا بکشد دستی‬ ‫روی سرش‬

‫برادر‬

‫که افتاده دخترش‬ ‫در هفت‬ ‫هشت‬ ‫نُه سالگی‬ ‫افتاده و هی میبرد دست‬ ‫در پدر ‪ /‬مادر‬ ‫و مدادسالگیاش‬ ‫که فرو رفته در نقش‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪31 /‬‬

‫مصطفا صمدی‬

‫اتاق‬ ‫آبستن نیست هیچ اتفاقی در من‬ ‫که رخت برکنم‬ ‫و بشویم دست‬ ‫از خانه که به جانم افتاده‬ ‫و آرام بگیرم دست سفر‬ ‫تا خراب نشود سرم‬

‫تنهایی‬

‫که هماتاقی منست‬ ‫روبهروی شعر‬ ‫ردیف میکند شام‬ ‫میپزد فیلم‬ ‫تعارف میکند سیگار‬ ‫و با آنکه لب نمیزنم به مشروب‬ ‫مثل مادر که به دارو‬

‫میخورم‬

‫میخورم که بیفتم به خواب‬ ‫و قطاری که نمیبرد مرا‬ ‫تا بشویم دست از خانه‬ ‫از خراب‬ ‫از هماتاقی‬ ‫که دست شسته از من‬ ‫و بگیرم دست سفر‬

‫ببرد‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪32 /‬‬

‫باخت‬ ‫جای قایقی خالیست در چشمهام‬ ‫که اگر غرق شَوَد در من‬ ‫یا بربخورد به عیسا‬ ‫که جهان را رنج میخواست‬ ‫بُرنمیخورَد آسمان‬ ‫یا ابری که درست باالی سرم‬ ‫دارد چنان میشاشد‬

‫به من‬

‫ما همه پروازیم‬

‫به تو‬

‫گرچه تنها برخی پرندهاند‬

‫و حتا ابلیس‬

‫درست مثل تنهایی‬

‫که چیزی جز سؤال نیست‬

‫که چکچک آب است در کلیسا‬ ‫و یا همین نقاش‬

‫پلیس اگر پُلی نزند‬ ‫دنبال چه باشد جز دزد‬ ‫که آنقدر فرار مىکند‬

‫که مرا کشیده بر صلیب‬ ‫تا زمان بخوابد‬ ‫مثل ساعتم روى مچ‬

‫تا پلیس شود‬ ‫شکارچی کار میکند در آسمان‬

‫من از اشک لذت میبرم‬

‫و من که بیکارم‬

‫_ تا مىتوانى ببار‬

‫باید چهکار کنم‬

‫اما اگر اقرار کنم‬

‫که این چه‬

‫باز آیا میبرم؟‬

‫دست بردارد از سرم؟‬ ‫پویان فرمانبر‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪33 /‬‬

‫جنگل‬

‫خمارم‬ ‫کاش بیدارم کند خواب‬

‫لم دادهام بر تخت‬

‫و بگیرم جواب‬

‫با جنگلی بر سر‬

‫از شانهای‬

‫که خواب ندارد شاخههاش‬

‫که در آینه نیست‬

‫شانه نمیشود این راه‬ ‫که مثل پیچ چالوس‬ ‫رسیده به‬ ‫و سبقت گرفته از منی مثل او‬ ‫که در دلش ماری‬ ‫مادری‬ ‫و حتا پلهای نیست‬ ‫برای قراری که درکار نیست‬ ‫من اینجا‬ ‫مثل شاخهای که جوابش کرد پرنده‬ ‫شکستهام‬ ‫و چون کودکی‬ ‫بیتابی هلام میدهد‬ ‫تا بربخورم به مردی که دارد تاب میخورد تلوتلو‬ ‫دلم تنگتر از دختریست‬ ‫که حرص خون‬ ‫خمیرش کرده‬

‫فاطمه قهرمانی‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪34 /‬‬

‫استخر‬

‫پر از آبم‬ ‫و گوش و دماغم‬

‫ببخشید‬

‫هوش و حواسم‬

‫پُر‬

‫کاش قورباغهای باشی‬ ‫و من پروانهای‬ ‫که روی تنت پیاده‬ ‫تا فکر کرال نکنی‬ ‫یا مثل کودکی‬ ‫چشمهای روی پستانم‬ ‫دید بزنی‬ ‫بعدش توی سوناخشک‬ ‫داغم کنی تازه‬ ‫پرتم کنی زیر دوش‬ ‫فرار کنی مثل موش‬ ‫و دمی در تلهام ببازی‬ ‫بیا که تنهایی‬ ‫چرکیست روی تنم‬ ‫و این صابون‬ ‫که روی سرسره کم میکند‬

‫هنوز آبم‬ ‫مثل تیوپ دخترم‬ ‫غمبادم‬ ‫و برای نجات‬ ‫غریق‬ ‫بیا و بیکینیام بِکَن‬ ‫که ممکن نیست‪...‬‬ ‫نه!‬ ‫غلط کردم‬ ‫لطفن نیا‬ ‫خانهی امنی شده این شعر‬ ‫تو زلزلهای؟!‬

‫کافی نیست‬ ‫فاطمه قهرمانی‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪35 /‬‬

‫آهای روزهای بیتفاوت‬

‫انزوای تا هميشه تحميلی‬

‫پیش از دار‬ ‫به آوارهگی هفتاد با دار و ندارتان‬

‫مثلِ جمعهی بیشنبه‬

‫که خاص را چگونه خواسته‬

‫که تعطیلِ تفاوت است‬ ‫نه پسوندی‬

‫از جمعهی گرفته تا حاال‬

‫نه پسدردی‬

‫آن خدای آی بیمادرش‬

‫یک مطلّبیِ تنها‬ ‫به رنگِ قرمز‬ ‫در یکِ فروردینِ بیهزار وُ بیسیصد‬ ‫شده به تقویمی‬ ‫که بستهی قانونی‬ ‫و تنها یک شصتِ بریده‬ ‫که پنجبار تا گلویم‪...‬‬ ‫تا نخستین نفسم خونی‬ ‫در دههی چاقوها‬ ‫گاهی بهار‬ ‫با برف‬

‫قبل از شکوفه‬ ‫میشود سرخ‬

‫و جان کندنِ اسفند‬ ‫شبیه اسپند‬ ‫تا اردیبهشت‬

‫چه میکُشَد فروردین‬

‫و فهمِ تقدیر هر از بیگاهی‬ ‫که دنیا میآید خاص‬ ‫در بدوِ یک شاعر‬ ‫پیش از سرودنش‬

‫ثبت‬

‫علیرضا مطلبی‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪3۷ /‬‬

‫در بوی قرمه سبزی مرا‬

‫يائسگی‬

‫چند روز و شب‬ ‫چرانده باشی خوب است؟‬

‫بعید نیست‬ ‫باکرهای باشم‬ ‫دمِ یائسگی‬

‫داغ‬

‫مریمى مقدس‬ ‫تا سینه در تنوری سرد‬ ‫و البهالی سفرهای‬ ‫که دست برده در دل و رودهام تا مغز‬ ‫پرده را کشیده باشم از بیخ‬ ‫جوری که سرم سوت و مجدلیه‬ ‫سرسام بگیرد از بیکسی‬ ‫بیخود نیست‬ ‫در حوالیات اگر گاهی‬ ‫دلم خواسته گاوی باشم‬ ‫تا خماری کند چرا‬ ‫چشم بسته پای گوشهات‬ ‫که از چراگاه‬ ‫چپ نمیشود دیگر‬ ‫از عیسا بعید بود‬ ‫بعید بود که عیسا‬ ‫تنها خودش را کرده باشد چوپانی‬

‫زهرا هاشمی‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪3۶ /‬‬

‫عروس‬

‫عروس شدم بر حسب اتفاق‬ ‫پدر نبود‬ ‫که زن بگیرد از آب‬ ‫یا مادرم را‬ ‫که گریه غرقش مىکرد‬ ‫عروسکی بود موجی‬ ‫که درمیرفت با برادر‬ ‫تا پشت هفت سالگی‬ ‫و باد اگر وا نمیکرد پاهام‬ ‫لیز نمیشد این ال ‪ /‬الیی‬ ‫تا بپرد خواب از سر کوچه و لی لی‬ ‫کل نمیکشید درد‬ ‫تا بپیچد جیغ‬ ‫الی موهام‬ ‫که هرگز طناب نشد مادرم نجات‬

‫وقتى عروس شدم‬ ‫پدر سوراخ‬ ‫و مادرم اتفاقى بود‬ ‫که افتاد‬

‫اما بند نیامد‬

‫زهرا هاشمی‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪38 /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪39 /‬‬

‫مقدمه‬ ‫هر یىشنبه پناشنبه‪ ،‬رأس ساتس ‪ ،1۶‬در سوپرگر ه كابج‬ ‫شالعر‪ ،‬كارگاه شالعر يرگ ار مبشودف گاهب تمب تبدابرضایب‬ ‫در این زماالالات شالالركس مبكند‬

‫يه يررسالالب‬

‫ادیس‬

‫شعرهایب كه در گر ه پاس مبشود مبپردازدف كارگاه شعر‬ ‫این شماره مامه فایل شعر اختصاص دارد يه متن پااده شده‬ ‫شالش فایل صالوتب تمب تبدابرضایب كه در ا يه ترمال‬ ‫یرایش شش شعر پرداخته اسسف‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪41 /‬‬

‫نقد شعر‬

‫فاطمه قهرمانی‬ ‫بم دادهاِ ير ت!س‬ ‫يا زنرمب ير سر‬ ‫كه خواب ندارد شاخهها‬ ‫شانه نمبشود این درد‬ ‫كه م ل پاچ وابوس‬ ‫رساده يه‬ ‫سبقس گرفته از منب م ل ا‬ ‫كه در دبش ماری‬ ‫مادری‬ ‫حتب پمهای نااس‬ ‫يرای قراری كه دركار نااس‬ ‫من ایناا‬ ‫م ل شاخهای كه زوايش كرد پرنده‬ ‫شىاتهاِ‬ ‫وو كودكب‬ ‫يبتايب هلاِ مبدهد‬ ‫تا يري!ورِ يه مردی كه دارد تاب مبخورد تموتمو‬ ‫دبم تنگتر از دختریسس‬ ‫كه حرص خو‬ ‫كرده‬

‫خمار‬ ‫خمارِ‬ ‫كا‬

‫يادارِ كند خواب‬ ‫يرارِ زواب‬

‫از شانهای‬ ‫كه در اینه نااس‬

‫شالاتر سعب كرده در این شعر يان موهایش مار مادر‬ ‫دیرر نشالالالاناله هالا‪ ،‬رايطاله يرقرار كندف ا ير ت!س بم داده‬ ‫موهایش را مبياند كه م ل شالاخههای درختا زنرمب شده‬ ‫درد‬

‫این اسالالالس كاله ياله حالدی این موهالا پاچ تاب‬

‫خوردهاند كه شانه هم نمبشوندف ا مارپاچ موهایش را م ل‬ ‫«پاچ وابوس مبياندف‬ ‫رساده يه‬ ‫سبقس گرفته از منب م ل ا‬ ‫كه در دبش ماری‬ ‫مادری»‬ ‫شالاتر در سالطر ا‬

‫«رسالاده يه ففف» از سالپادخوانب استِاده‬

‫كرده یعنب قرار اسالالالس ياله كاا يرسالالالمق در اینزا حركس‬ ‫زیر اگب مار يا پاچ خم موهای را ی در ارتباط اسالالس‬ ‫منظور‪ ،‬موهایبسس كه م ل حركس مار مادر) در هم تناده‬ ‫شدهاندف‬ ‫« حتب پمهای نااس‬ ‫يرقراری كه در كار نااس»‬ ‫اگر يه شالالىل ماىر سالالىوپاق مو دقس كنام‪ ،‬شالالباه مارپاچ‬ ‫اسالالالس ينايراین شالالالاتر ا ها را م ل یق راهر ی مارپاچ‬ ‫مبيانالد كاله پاچ مبخورد ياال پایان مبر د‪ ،‬دقاقن م ل‬ ‫یق راهپمهای كه يه شىل یق دایره اسس‬

‫سط ا ستونب‬

‫قرار داردف‬ ‫«من اینزا‬ ‫م ل شاخهای كه زوايش كرده پرنده‬ ‫شىاتهاِ»‬ ‫در اینزا منظور شالاتر از شالاخهی تنها‪ ،‬وه شاخهایسسق‬ ‫شالاخهای كه پرندهای ر یش نمبنشاندق! در اصل ا شاخه‬ ‫پرنده نقش تاشالالق معشالالوق را يازی مبكنند كه اتِاقن‬ ‫شالىاته شده پرنده امناس ندارد كه ر ی شاخهی يبيرت‬ ‫يار‪ ،‬ينشاندف‬ ‫«يبتايب هلاِ مبدهد‬ ‫تا يري!ورِ يه مردی كه دارد تاب مبخورد تمو تمو»‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪41 /‬‬

‫از ا شالاخهی شىننده‪ ،‬تايب ا ی ا اسس كه از طرفب یق‬

‫شانه نمبشود این راه» یا «شانه نمبشود این زاده» كه ا بب‬

‫دیرر خود را ی در حا تاب خورد هاتند‬

‫يهتر اسسف همچنان هارمونبای كه در این شعر يه كار رفته‬

‫مرد از طر‬

‫قايل توزه اسسف‬

‫در همان حان‪ ،‬يه هم يرخورد مبكنندف‬ ‫«دبم تنگ تر از دختری اسس‬

‫مانند‪:‬‬

‫كه حرص خو‬

‫بم داده اِ ير ت!س‪ -‬يا زنرمب ير سالالالر‪ -‬كه خواب ندارد‬

‫خمار‬

‫شاخهها‬

‫كرده»‬

‫از این سالالطر وا زیادی دسالالترارما نمبشالالود مرر ح‬

‫مبيانام كه هاچگونه حشوی يه وشم نمبخورد يا زود‬

‫میبب كه تىرار پریود ماهاانه در ز ها ایااد مبكندف‬

‫اینكه شعر در مایهی درخشانب ندارد‪ ،‬بب شاتر در ازرا‬

‫«خمارِ‬ ‫كا‬

‫درسالس نوشالتن‪ ،‬موفق تمل كرده اسالسف در سالطر «شانه‬ ‫نمب شالالالود این درد»‪ ،‬يالالا ر یىردی سالالالويژكتاو طرفام‬

‫يادارِ كند خواب‬

‫ياا ‪،‬تانب نااالالسف يهتر يود كه شالالاتر مبنوشالالس «شالالانه‬

‫يرارِ زواب‬ ‫از شانهای‬

‫نمبشود این راه» كه در سطر يعد هم يه پاچ وابوس‪ ،‬ياشتر‬

‫كه در اینه نااس»‬

‫مباید یعنب شالالانه نشالالد موها زادهی وابوس این راه‬

‫در این قاالالمس‪ ،‬شالالانهای كه شالالاتر موهایش را يا ا مرتم‬

‫كه پاچاده شده ياشتر يا یىدیرر مرتبط اندف‬

‫مبكند‪ ،‬در نقش یق مرد وهار شالانه ظاهر مبشود تا شاتر‬

‫« سبقس گرفته از منب م ل ا‬

‫يتواند سالر‬

‫را ر ی ا گذاشالالته گریه كندف را ی شعر‪،‬‬

‫یق ز اسالالس وو هماشالاله ز ها يه دنبا یق شالالانه يرای‬

‫كه در دبش ماری‬ ‫حتب پمهای نااس »‬

‫تىاه داد مبگردند تا در نهایس‪ ،‬تشقشا را ياا كنندف در‬

‫منظور شالاتر هما پاالریسس كه قرار اسس يا ا يرخورد‬

‫این شعر‪ ،‬شاتر از تماِ اژهها كار كشاده اسس غار از ا‬

‫كندف در اصالل يازی مار پمهایسس كه فرد هب ياال مبر د‬

‫قاالالمتب كه مبگوید‪« :‬حرص خو خمار‬

‫كرده»‪ ،‬در يقاه‬

‫قامسها ارتباط خويب يان سطرهای شعر زود داردف‬ ‫شالاتر قصد داشته ر زمرگب د زدگبا‬ ‫يه نظر من این می‬

‫ناش مبخورد يه پایان مبافتد شالالاتر از این موضالالوا‬ ‫يرای ياا رفتار تاشالالقانها‬

‫يهره مبگارد در اصالالل‪ ،‬فىر‬

‫را نشا دهد‬

‫مبكند كه ا ج مبگارد ياال مبر د بب پشالالس سالالر خود‪،‬‬

‫تنهایب يبمعشوق يود در شعر ا‬

‫حصالاری مبياند كه د ياره مار ا را ناش زده ياز سقوط‬

‫يه خويب ازرا شده اسسف‬

‫مبكندف‬

‫حالا ياید يبانام كه ایا این شالالالعر مبتواند خود ياالالالندهتر‬

‫«يرای قراری كه در كار نااس»‬

‫ياشدق‬

‫این قرار هر وه كه هاس د ياره تىرار مبشود در نهایس‬

‫«بم دادهاِ ير ت!س‬

‫مقصود شاتر نرساد يوده اسسف‬

‫يا زنرمب ير سر‬

‫«من اینزا‬

‫كه خواب ندارد شاخهها‬

‫م ل شاخهای كه زوايش كرده پرنده»‬

‫شانه نمبشود این درد»‬

‫در این قامس‪ ،‬يا یق زور ياا ار تاق د ر زیبا طرفامف‬

‫در این قاالالالمس يه نظر من درد تانب نااالالالس يهتر يود‬

‫در این سالالطر شالالاخهی تنها يه م ايهی كاریسالالس كه ر ی‬

‫اینگونه شعر را ازراكنام‪:‬‬

‫زنرل كوس مبنشاندف‬ ‫«شىاتهاِ‬ ‫وو كودكب‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪42 /‬‬

‫اثری زدید خمق كرده ياشالالالد این در حاببسالالالس كه يان‬

‫يبتايب هلاِ مبدهد‬ ‫تا يري!ورِ يه مردی كه دارد تاب مبخورد تمو تمو»‬

‫شعر ا‬

‫را ی ارز مندِ ارتباط يا مردی سالس ماالس الیعقل‪ ،‬یعنب‬

‫یا شاید در اینزا شاتر از سطر اخر شعر ساناور از كتاب‬

‫دنبا مردی سالالس كه از قدرت دیونا سالالب ياال يرخوردار‬

‫مادرد تاثار گرفته ياشالالد‪« :‬يرای گناشالالق يب شالالاخهای كه‬

‫ياشدف‬

‫زاق زاق هایش ياد كردهسس در گموف«‬

‫«دبم تنگتر از دختریسس‬

‫در اصل شاتر این قامس را خوانده يه صورت ناخوداگاه‬

‫كه حرص خو‬

‫ترس تأثار قرار گرفته اسسف این حابس زمانب اتِاق مبافتد‬

‫كرده»‬

‫كه ذهن تبدیل يه یق ذهن شعری شده ياشدف این يرخورد‪،‬‬

‫خمار‬

‫شعر پاش!دمس‪ ،‬فقط یق «شاخه» مشترك اسسف‬

‫این تبارت زیبا نااالالس يا اینىه تقطاع قشالالنرب دارد‪ ،‬بب‬

‫خصالمس فىر اسالالسف در اخر شالالعر سالاناالالور‪ ،‬تصالالویر یق‬

‫كمن يا این سالطر موافق نااالتمف ياید سالالطری ينویاب كه يه‬

‫گناشالالگ يب شالالاخه امده كه فاطمه قهرمانب این سالالطر را‬

‫ماالالتب الیعقمب ي!ورد در تان حا ‪ ،‬سالالاختار شالالعر را‬

‫در‬

‫تبدیل يه شالاخهی يب پرنده كرده اسسف اببته‬

‫مناامتر كندف‬

‫فاطمه ياشالتر متأثر از شالعر پاش!دمس اسس نه ساناورف در‬

‫«كا‬

‫يادارِ كند خواب‬

‫شالعر‬

‫اصالل ح ‪ ،‬شاتر را يه سمتب مبيرد كه اثر خود را يد يه‬ ‫یق كار ماالالتقل كندف شالالاترانهترین نوا تأثار گرفتن‪ ،‬تأثار‬

‫يرارِ زواب‬ ‫از شانهای‬

‫خیق از یق ح‬

‫كه در ایانه نااس»‬

‫يه شالعر خود مبكناد در این كار‪ ،‬هاچ رد پایب از خود يه‬

‫این شعر يا زود اینىه تم درخشانب ندارد حر‬ ‫نمب زندف اما از پ‬

‫خود‬

‫ير امده شالالاتر می‬

‫اسس كه شما ا را فرافىنب كرده يد‬

‫تازه ای‬

‫زا نمبگذاریدف این نرر ‪ ،‬مدر ترین نوا تأثار اسالالسف در‬

‫ح‬

‫این حابس نمبتوا شالالالاتر را سالالالارق ناماد يمىه يه م ايهی‬

‫تنهایب را يه خويب نشالا داده اسس يا استِاده از ايژههایب‬

‫یق خوانندهی اقعب از شعر استِاده ا زها مصرفب را‬

‫كه در شعر طرح مبكند‪ ،‬سانمایب متنب را يه زود مبا ردف‬

‫را‬

‫يه یق اثر زدید يد مبكندف در اینزا شالالاتر مصالالر‬

‫شالعر اناالااِ خويب دارد‪ ،‬از برا هارمونب سىته ندارد‬

‫يد يه خیقاس كرده پ‬

‫همهی قاالالالمسها سالالالطرها يه هم مريوط هاالالالتند از‬

‫هم داریمف اینزا يرث مشالالالاركس خیق م!اطم اهماس‬

‫يااار مهمب اسس‬

‫دارد در این حابس اسس كه شعرها د ياره نوشته مبشوند‬

‫سطرهای ياهوده خبری نااسف این تی‬

‫كه شالالالاتر را يرای كارهای يهتر شالالالعرهای درخشالالالا‬

‫يا این ا صالالا‬

‫ما مصر‬

‫خیق‬

‫زندگب مبكنندف در اصالل این پر سه ياتث مبشود شاتر‬

‫سالالاختمند‪ ،‬اماده مبسالالازدف ممىن اسالالس فاطمه قهرمانب در‬

‫دیرر يا شالالالعر‪ ،‬تصالالالنعب يرخورد نىندف يه تبارت دیرر يا‬

‫سرایش این شعر‪ ،‬ترس تأثار شعری دیرر قرار گرفته ياشدف‬

‫نوشتن هر شعری‪ ،‬شعرهای قبمب را پاك مب كنادف این اتِاق‬

‫در اصالالالل ا از یالق خواننالدهی سالالالطرب تبالدیالل يه یق‬

‫ورونه مبافتدق يه این صالالورت كه شالالاید شالالما از خواند‬

‫خوانندهی حاالالب شالالهودی )‪ (sensual‬شالالده كه يازیهای‬ ‫متنب را ح‬

‫بم‬

‫كرده ا را يد يه شالالالعر مبكند ‪.‬در‬

‫يع الب شعرها بذت يبرید‪ ،‬پ‬

‫ا ها تبدیل يه پاشمتنهای‬

‫شما مب‪٬‬شوندف پاشمتن هما نقشب را دارد كه ما در ر ايط‬

‫اقع يع الالب ا قات خوانش حاالالب ياتث مبشالالود يد‬

‫يانامتنب ا را يه ضالالالوح مبيانام يطور دقاق توضالالالاح‬

‫اینكه يِهماد‪ ،‬شالالعر در شالالما زندگب كرده يد يه شالالعر‬

‫دادیمف در این شعر قهرمانب يرخورد يا ر ايط يانامتنب تبدیل‬

‫ارد ناخوداگاه‬

‫يه رايطهی خیق مبشالود یق يرخورد)‪ )sensual‬شهوانب‬

‫شالده در ا زا‪ ،‬اتِاقاتب مبافتدف م من ممىن اسس فاطمه‬

‫هاتام‪.‬‬

‫دیرری شالودف یعنب از قامس خوداگاه ما‬ ‫حا‬

‫هوای شالعر پاش!دمس را گرفته يا تااارات فرمب‪،‬‬

‫يه زود مباید ما يا یق حااس)‪ ) feeling‬طر‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪43 /‬‬

‫من‬

‫عليرضا مطلبی‬ ‫مب يَرِ‬ ‫يبمر‬

‫كه تهرا يه پاكب دها توسس‪،‬‬ ‫يه طن ياز رسادهاِ‬

‫اگر دبب داریف‬

‫طن اما يه من‬

‫ا سوی مرزهای نداشتهاِ‬

‫نه گورستا درختا‬

‫اقتدار كیمم كم كَمَق يه پای كلمق ونگ مبزند‬ ‫نراهم ؛ ومنهای ياغچهای كه ر یشالالالا پارك مبشالالالوِ‬ ‫كه ياایب‬

‫نه هوای سابم تنها يااس وند كامومتر ا طر ففف‬ ‫طمبىار ه ار ماماارد زندگب‬

‫من اما هنوز‬

‫تمامش را قورت خواهد دادف‬

‫كه تماِ درختا تهرا‬

‫هر سا نامس در پایا‬

‫پاركِ كووههایش شده اسسف‬

‫يرتها را مب كلشس م‬

‫حوابب من پاركانگِ د دهها‬

‫صدایس شهر را سایبف‬

‫اناا كوهااری كه ياد را گرفته‬

‫از اماا‬

‫يه دها تو دِ مبدهد‬

‫يهار‬

‫رنگِ سااهِ سرمایهداری‬

‫كنارِ خواياده م‬

‫حتب يرای د هِته‬

‫ماوههای نداشتهاِ تلرشادهی ن!ورده شد‬

‫من‬

‫م ل اب خورد‬

‫من‬

‫ياتهيندی شده پ!ش مبشود از مرمهی تو‬

‫ا ارهی غريس‬ ‫يار‬

‫زندگب‬

‫يرای همه يرای زیبایب كه تویب‬

‫م ل ازادی كه از غربففف‬

‫دسس تىا مب دهم‬

‫از غرب كه ياز مبگردِ‬

‫دستا من‬

‫يه مادانب مبخورِ‬ ‫ياز ندید يود‬

‫يرای يمرید يود‬

‫شباه منف‬

‫ماا درخسهای ين ینب‪،‬‬ ‫خوابهالای ياله اختاار مب يانم‬

‫كه ياز‬

‫گشتهای م‬ ‫مبگذریم يا اكااژ دهانس‬ ‫از زهنمب كه اب مبكند تهرا راف‬ ‫ير گمویم‬

‫ممرد گذاشتهاِ كه يپرِ از تنهایب‬

‫دیرر سب نمبشودف‬

‫از نراهب كه دیرر سیِ نااسف‬

‫كه مبگذرد از يطریها‪،‬‬

‫من پارك شالالده‬

‫م‬

‫از وهاردهم يب تو‬

‫از شهردار پنج پایت!س‬

‫كه سطهایش‬

‫نه كوهاار مم!تم‬

‫كه دها ر زمرگب‬

‫طمبىار ه ار ماماارد درختب‬

‫هوای ر زهای يب تو‬

‫ياز‬

‫نه شهردار شهرستانب‬

‫زِرافاایم تا كمر يه ياد رفته م‬

‫تنهایب پار‬

‫نرسادف‬

‫نه ازدحاِ ابودگب‬

‫خوايادهای پهموی هوای نامردی‬

‫من‬

‫يبشما ببانس‬

‫حاالی فر ردین‬

‫يمریدهاِ‬ ‫يبَر‬

‫يوشَهر يبهوا را يال كردهاِف‬

‫صالالالدای‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪44 /‬‬

‫نقد شعر‬

‫فقط ازالازهی اسالالالتِالاده از ا را يه ا مبدهد؛ این مد از‬ ‫يرنامههای كامپاوتری متنهای ياالته مراالوب مبشوند كه‬ ‫در اقع متنهایب غایب تماِشدهاند؛‬

‫شالعر اقای مطمبب خصالاصههایب دارد كه ياتث طرح يرث‬

‫م من سالااتم تامل )‪ (ios‬متعمق يه شركس )‪ (apple‬اسس‬

‫مبشالالود‪ ،‬در اقع یق پاششالالعر یا پاشمتن اسالالس كه اگر‬

‫كه متنب ياالته مراوب مب شود در مقايل ا‬

‫درسالس تشریح شود مبتواند شاتر را يه سمس یق شعر یا‬

‫یق متن ياز اسالالسف نمونهی دیرر‪ ،‬سالالایس یىبپدیاسالالس‬

‫متن ياز هدایس كندف‬

‫‪ ،)wikipedia‬تمامب مقاالت موزود در یىب پدیا یق متن‬

‫متن وااسق‬

‫يازند زیرا م!اطم مبتواند يا ارد شالالد يه مراط سالالایس‬

‫)‪(android‬‬

‫فرق يان متن ‪ )text‬اثر ‪ )work‬وااسق‬

‫اطیتات ا را تىمال كرده متن را يه سالالمس غایب شد‬

‫متن اثر وه خصاصههایب دارندق‬

‫يبردف اما قتب شال!صالب مقابهای مبنویاالالد ا را در یق‬

‫خامب ها قتب در مورد متن صربس مبشود‪ ،‬فىر مب كنند‬

‫فایل پبدیا‬

‫صالرفن اثار مىتوب مدنظر اسالالس؛ اسالالاسن هر س!ن اثر‬

‫يا یق متن ياالالته طر‬

‫هنری اتم از نقاشب‪ ،‬سانما‪ ،‬موساقب ففف همرب متن هاتندف‬

‫اسسف‬

‫زیالرا در قالممر یب قرار گرفتالاله انالالد كالاله مب توا در ا‬

‫اما متن ياالته وااالسق متن ياالته متن تماِشده اسسف م ل‬

‫نشالانهخوانب كرد؛ یعنب در هر اثری كه ما در ا يا نشالانهها‬

‫ياااری از داستا های پمااب متنهای تقمعنا كه موضوا‬

‫سر كار داشته ياشام يتوانام رايطه ای يان انها كشف كنام‬

‫خالاصالالالب را مطرح كرده تمالاِ مب شالالالوند یا متن های‬

‫از طریق ا يه دادههایب يرسام يا یق متن ر ير هاتامف‬ ‫«پل ریىور» پ‬

‫از يررسالالب نمادها‪ ،‬اسالالطورهها‪ ،‬كايوسها‪،‬‬

‫‪ )pdf‬قرار داده يه اسم خود منتشر مبكند‬ ‫هاالالتام كه متعمق يه خود نویاالالنده‬

‫تقزيانب كه از یق منطق زيانب پار ی مبكنندف‬ ‫متن ياالته يرای مصالر‬

‫شالد توباد مبشودف بب متن ياز‬

‫خوابها ر یاها حتب اح الار ر انىا ی ر انشالناسب‬

‫يرای يالازتوباالد‪ ،‬يرای همان در موازهاله يالا یق متن ياز كه‬

‫يه این نتااه رسالالاد‪« :‬معناهایب در متن زود دارند كه خود‬

‫متنب وندتا یمبسالالالس م!اطم يرخوردی خیق دارد یعنب‬

‫را نشا مبدهند»‪ ،‬ریىور حتب در يررسب تاریخ هم‪ ،‬مطابم‬

‫ا را د ياره توباد كرده يه سمس ایدههای خود مبيردف‬

‫تالاری!ب را يه تنوا یق طرح متن درنظر گرفته معتقد‬

‫«بوتما » شعر را یق متن ياز مبداند زیرا معتقد اسس شعر‬

‫اسالالالس يالا د يالارهخوانب ‪ )re-reading‬مب توا يه معانب‬

‫دارای ياانب اسالالتعاریسالالس‪ ،‬ا در مورد متن اثر مبگوید‪:‬‬

‫دریافسهای تازهای رسادف‬

‫متن شالامل همهوا اسس اما اثر ماموتهای از اثار هنری يا‬

‫وه خصالالالاصالالالههایب در یق متن ياتث مبشالالالود كه يا ا‬

‫ياانب اسالتعاریسس در این ماا تنها شعر را یق متن ياز‬

‫يرخوردی خیق داشته ياشامق‬

‫مبداند زیرا فىر مبكند پاچادهترین كاملترین ياا ها در‬

‫اسالاسالن متو يه د دستهی «ياز» «ياته» تقاام مبشوند‬

‫شالعر زود دارندف ا معتقد اسالالس در شالالعر‪ ،‬كممات ارتباط‬

‫كه در این زمانه مبتوا يرث تازهای مطرح كرد‪ ،‬يرای م ا‬

‫خالاصالالالب يالا یىالدیرر دارند هر م!اطبب مبتواند از این‬

‫در اینترنس یا مِاهام كامپاوتری ما يا يرنامهنویاالالالب طرفام‪،‬‬

‫رايطهها يه دریافس تا یل خاصب يرسد از این زهس ا‬

‫يرنامههایب داریم كه زیرماموتههای متن ياته هاتند در‬

‫هر شالالالعری را یالق متن ياز مبداند‪ ،‬در حاببكه این تعبار‬

‫نقطهی مقايل نرِاف ارهایب زود دارند كه متن ياز مراوب‬

‫نادرسالالس اسالالس زیرا شالالعر هم مب تواند متن ياالالته یا ياز‬

‫مبشوندف‬

‫ياشالالالد‪ ،‬شالالالعرهای تقزيانب یا متنهایب كه از دیىتاتوری‬

‫زمانب كه طراح مبترسالد اثر‬

‫مورد سرقس قرار يرارد در‬

‫نرِاف اری كاله طراحب مبكنالد يه م!اطم خود كلد نداده‬

‫را ی دانای كل تبعاس مب كنند تق تا یمب هاالالتند متن‬ ‫ياته مراوب مب شوندف‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪45 /‬‬

‫يه تنوا م ا ما در موازهه يا داسالالالتا های «كافىا» يا متنب‬

‫«دستا من‬

‫يالاز طرفام زیرا مبتوانام تالا یالل های م!تمِب خود از متن‬

‫يرای يرید يود»‬

‫داشالته ياشالام‪ ،‬قتب كتاب «ماالخ» را مبخواناد شال!صاس‬

‫درحاببكه ما در ماانهی شالالالعر هاچ ارتباطب يان «يرید »‬

‫«گرهگور سالاماا» مبتواند استعاره یا نمادی از ه ارا وا‬

‫«يرد » نمبيانام‪ ،‬يه نظر من ایااد ترزاع اینونانب م!ت‬

‫ياشالالالد؛ اما قتب یق داسالالالتا ر تان از نویاالالالندهای م ل‬

‫شالعرهایبسالالس كه سالاختار متمرك دارندف شالالما در متن ياز‬

‫«رفاتتمادی» مبخواناد صالالرفن يا یق داسالالتا تاشالالقانه‬

‫ناگ یر از گوناگونب زيا هاالالتاد‪ ،‬ياید تمهاداتب ایااد كرده‬

‫اتِاقاتب كه حو مرور ر ايط د نِر مبافتد طر‬

‫هاتاد؛‬

‫زيا‬

‫برنهای م!تمف را در ا يهكار يبرید‪ ،‬ایندسالالته از‬

‫«دنال استال» هم از زمره نویاندگانبسس كه رما هایش يه‬

‫شعرها نمبتوانند تقگو‪ ،‬تقزيا‬

‫نوتب متن ياته مراوب شده قايماس تا یل ندارندف‬

‫ورونه يه سالالالمس وندزيانب وندصالالالدایب حركس كنامق‬

‫در متن ياز يهخصالالوص در شالالعری كه متن ياز ياشالالد يان‬ ‫كممات حتب ازنظر ا ایب ر ايط وندگانه زود داردف يع ب‬

‫مونوبوت ياشندف‬

‫قتب شالالالما متن را خوانده موتافها را يررسالالالب مبكناد‬ ‫مبياناد كه شالعر دارای ساختاری نامتمرك اسس اما زيا‬

‫يا هم تشالالالايه نروی حركتب موازی دارند‪ ،‬این ها همه از‬

‫ازرا خصاصههای ساختار متمرك‬

‫یق نوا سالالاختار ارتباطب پار ی مبكنند این يه ما ياالالاار‬

‫مالا ایناا يا یق د ابا ِ یا د گونهنرری طر‬

‫كمالق مبكند تا يه تنوا یق متن ياز يا يرخب از شالالالعرها‬

‫برا حوزهی ازرا این شالعر مبتواند متن ياته ياشد اما از‬

‫يرخورد كنامف‬

‫برا سالالمنتاق اسالالتراكچر مِهومب یق متن ياز اسالالس‬

‫در شالالعر اقای مطمبب يه این مبپردازِ كه ورا ما ا را یق‬

‫این تناقض در نهایس ياتث مبشالالود كه شالالعر شالالىاالالس‬

‫متن يالاز مبدانام‪ ،‬متن يالازی كه قايماس تا یل ياالیب دارد‬

‫ي!وردف این شالالعر ورونه مبتواناالالس ازرای موفقب داشالالته‬

‫قصالد دارِ يا شالعر ا يه تنوا یق م!اطم خیق يرخورد‬

‫ياشالالدق يه نظر من تماِ وا هایب كه ياتث شالالده شالالعر يه‬

‫كنم‪ ،‬نوا ياا افقب تصالویرپردازیهای این شالالعر شباهس‬

‫سالمس تصنع ير د ياید از ا حذ‬

‫شود‪ ،‬یعنب ترزاعب كه‬

‫خاصب يه شعرهای من دارد‪ ،‬منظورِ این نااس كه ا قصد‬

‫يعدها يه شعر اضافه كرده گِته‪:‬‬

‫كپب كرد‬

‫یا تاثارگرفتن داشته اسس‪ ،‬ا شعر دههی هِتاد‬

‫«مب يَرِ‬

‫يریدهاِ‪ /‬يبمر يبَر‬

‫متن ياته را دارد؛ یعنب‬

‫اگر دبب داری» ياید حذ‬

‫را خوانالده مبدانالد كه ورونه از كاا ياید حركس كند‬

‫شود‪ ،‬در اقع شر ا شعر از اینااسس‪:‬‬

‫امالا ضالالالعف هالایب دارد؛ يرای اینىه مطمبب يد يه خود‬

‫«ا سوی مرزهای نداناتهاِ‬

‫يشود ياید ساختار متن ياز را يشناسدف‬

‫خوايادهای پهموی هوای نامردی‬

‫سالاختار متن ياز ورونه سالاختاریسسق ترزاع در متن ياز‬

‫زارافاایم تا كمر يه ياد رفته »‬

‫ورونه اتِاق مبافتدق‬ ‫يرای م ا مطمبب در سطرهای ا‬ ‫«مبيَرِ‬

‫يریدهاِ‬

‫يبمر يبَر‬

‫اگر دبب داری»‬

‫سالالطرهایس را يا حر‬ ‫مبگوید‪:‬‬

‫هاالالالتامف از‬

‫اضالالافه تماِ نىن‪ ،‬ادیس پاشالالنهادی‬

‫يرای این سطر‪:‬‬ ‫«ير ياد رفته زارافب ِ تا كمر»‬ ‫اقتدار كیمم تركابب توضالالالاربسالالالس زیبایب ندارد)‬

‫ا فىر مبكند ترزاع اینگونه اسالس شعر يه این صورت‬

‫كمكَمَق‬

‫يه سالالالمس سالالالاختار مبر د در ماانهی راه‪ ،‬ياا یا يدنهی‬

‫سالعب كردهای يا «كمكمق»‬

‫متن را يه زاهای دیرری صالالل كرده حر های م!تمِب‬

‫يازی زيانب ایااد كنب كه این ياالاار ر‬

‫مبزند اما در سالالطر اخر يرای اینىه نشالالا دهد يه موتاف‬

‫در تانحا قايل قبو اسالس‪ ،‬ادیس پاشنهادی‪« :‬كمكمق يه‬

‫مقاد فادار مانده‪ ،‬شعر را اینگونه يه پایا مبرساند‪:‬‬

‫يه پای كلمق ونگ مبزند»‬ ‫«كمق» يه شىل صوری یق‬ ‫سالطربسالالس اما‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪4۷ /‬‬

‫پای كمق نمبرسالد» نرساد كمق یا يه پایش نرساد‬

‫نباید يا ا رد فعل تركابب اضالالافه‪ ،‬هارمونب سالالطر را يه هم‬

‫را تداتب مبكند)‬

‫يری یف‬

‫«نراهم‪ ،‬ومن ياغچهایسالالس كه ر یشالالا پارك مبشالالوِ‬

‫«هوای ر زهای يب تو م ل اب خورد »‬

‫كالاله ياالالایب» را ی در پالالاركب نشالالالاالالالتالاله منتظر امالالد‬

‫در تركام «اب خورد » كاالالالره را حذ‬

‫ش!صبسس)‬

‫كمماتس حابس وند اژگانب داشالالالته ياشالالالند‪ ،‬یعنب هم «اب‬

‫«ومنهای ياغچهای كه ر یشالالالا پارك مبشالالالوِ» زیبایب‬

‫خورد » خوانده شالالود هم «اب خورد »‪ ،‬كاالالره در ایناا‬

‫ندارد مبتواند يهتر ازرا شودف‬

‫یالق حالابس دیىتاتوری دارد‪ ،‬طوریكه شالالالاتر م!اطم را‬

‫«من‬

‫طمبىار ه ارماماارد درختب‬

‫كن‪ ،‬سالالالعب كن‬

‫ادار مبكند كه مطايق مال موبف شعر را ي!واندف‬

‫از شهردار پنج پایت!س‬

‫«هوای ر زهای يب تو م ل اب خورد‬

‫كه تماِ درختا تهرا‬

‫كه مبگذرد از يطریها‬

‫پارك كووههایش شده اسس»‬

‫ياالتهيندی شده پ!ش مبشود از مرمهی تو ضمار منِصل‬

‫ازرای يدی نااس اما پتاناال يهتر شد داردف‬

‫را يه راحتب مبتوانب يد يه ضمار متصل كنب)‬

‫«حوابب من پاركانگ د دهها»‬

‫م ل ازادی كه از غرب‬

‫«پاركانگ د دهها» ياانب استعاری تصویری دارد انرار د د‬

‫از غرب كه ياز مبگردِ‬

‫تهرا در ترافاق پارك شدهاسسف‬

‫يه مادانب مبخورِ» ادیس پاشنهادی‪« :‬يرمبخورِ يه مادا »‬

‫« اناا كوهااری كه ياد را گرفته‬

‫ورا تماِ فعلهایس ته سالالطر امدهق ورا زيا را يه سالالمس‬

‫يه دها تو دِ مبدهد»‬

‫شالالالعریالس نمب يریق شالالالاترا ایرانب تالادت كرده انالد يه‬

‫شالعر متنبسس كه ناگ یر يه داشتن هارمونبسس حتب شعر‬

‫راحسترین شالىل اسالتتاىب يا شالعر يرخورد كنند‪ ،‬م من در‬

‫من ور هم هالارمونب خاص خود را دارد‪ ،‬در نتااه تو ياید يا‬

‫یق شالعر ده سالطری‪ ،‬يااس فعل يهكار مبيرند در حاببكه‬

‫شعر طوری رفتار كنب كه هارموناقتر ياشدف‬

‫ياالالالااری از این فعلها يه راحتب مبتوانند حذ‬

‫شالالالوند؛‬

‫« يه دهانس مبدهد دِ‬

‫درسالالس اسالالس كه در شالالعر ازاد‪ ،‬ز‬

‫تنهایب پار كنارِ خواياده »‬

‫شالالده اما نباید سالالماقه را هم كنار گذاشالالس‪ ،‬هر شالالاتری‬

‫د ياره یق حر‬

‫قافاه كنار گذاشالالته‬

‫اضالالافه در اخر سالالطر ا ردهای درحاببكه‬

‫سالالماقهی خاص خود را دارد‪ ،‬تو سالالعب داری در شالالعرت‬

‫سطر يعدی ياا ری یا كمن‬

‫زيا هم ياید يه ا سمس‬

‫مبتوانب ا را يه راحتب در ا‬

‫يرخورد زيانب داشالته ياشالب‪ ،‬پ‬

‫حذفش كنب‪ ،‬ونان اشتباهاتب در شعر شاترا اماتور يااار‬

‫حركس كند‪ ،‬در حاببكه زيا تو دارای حشالالو ياالالاار اسسف‬

‫دیده مب شودف‬

‫حشو فقط استِاده از تصا یر ياهوده توضاح اضافب نااس‬

‫ياید این را در نظر داشالالته ياشالالب كه هر شالالعری تی ه ير‬ ‫در ‪ ،،‬صالالورت شالالىل خاص خود‬

‫يمىه در ازرا هم حشالالالو زود دارد‪ ،‬یق حر‬

‫یا ضالالالمار‬

‫را دارد‪ ،‬متاسالالِانه‬

‫اضالالافه نا نوتب حشالالو اسالالس كیس شالالاتری تو را زیر‬

‫شاممو يه تنوا شر ا كنندهی شعر ازاد در زيا فارسب این‬

‫سالوا مبيرد‪ ،‬توصالاه مبكنم شالالعرهای كیساق را خوب‬

‫اسالتتاق را در ياالااری از شالعرهایش رتایس نىرده اسس‪،‬‬

‫ي!وانب زیرا ياا‬

‫در شالعر امر ز فارسب يااار‬

‫درحاببكه صالورت متن هم ياید فرِ داشته ياشد مرر اینىه‬

‫ضالعاف يوده تاری از فرهنگ زيانبسس كممات در ا‬

‫شما يه خاطر ایااد برن‪ ،‬حر‬

‫اضافه را ته سطر ياا رید‬

‫این هم تازه در موارد خاص اتِاق مبافتدف‬ ‫«ماوههای نداشتهاِ ترشادهی ن!ورده شد »‬

‫پرفورمن‬

‫تنها نشالانه ياا هاالتند كمتر شاتری دیده اِ كه دركب از‬ ‫انداِ كممه در سطر داشته ياشدف‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪4۶ /‬‬

‫شالاتر ياید اسالتایل‪ ،‬سالماقه رفتار خاصب داشته پتاناال‬

‫نِ‬

‫خابب كممه را يشالناسد‪ ،‬تو از توصاِات استعاری در شعرت‬

‫معشوقه ر يهر یس يایاتد‪ ،‬زيا ي رت اسسف‬

‫استِاده مبكنب سعب ير این داری كه يا تصویر شعرت را‬

‫ایا این حر ها سالال!س زموه داد شالالعر اسالالسق خار‪ ،‬من‬

‫يه اكرا يرذاری این فرق ي رت تو يا خامب از شالالالاترا‬

‫نمبگویم شالالعر را سالال!س يرار‪ ،‬مبگویم خودت را زدی‬

‫درپاتب معاصر اسس‪ ،‬پ‬ ‫«كه سالالطها‬

‫ياید س!ترار ياشبف‬

‫ياز ندید يود‬

‫م ل تِىر شاتر ياز‬

‫يرار‪ ،‬م ل همه نبا ‪ ،‬شاتر م ل همه نااس‪ ،‬شاتر ترانهسرا‬

‫شالالباه من» مادانب كه‬

‫ساع اسس)‬

‫يىشالالد‪ ،‬م ل یق رقام درمادا مبارزه یا مانند یق‬

‫غ نوی‬

‫نااالالس‪ ،‬شالالاتر ير همهی اینهاسالالس‪ ،‬ا فاتل‬

‫شالعور اسالس‪ ،‬در شالعر فارسب شاتر تظمس دارد پ‬

‫ياید‬

‫ياا ضالالعاف اسالالس‪ ،‬شالالاتر یعنب ازرای خوب شالالعر‪ ،‬یعنب‬

‫سال!س گرفس‪ ،‬شالعر خوب از برا ساختاری‪ ،‬تصویری‬

‫یق ياا پرتايب‪ ،‬ياانب كه حتب اگر از برا دسالالتوری غمط‬

‫زيانب يه تو پاسخ مبدهدفف‬

‫يود ایااد زیبایب كندف‬ ‫« سطها‬

‫پ‬

‫ياز ندید يود»‬

‫يرای ت باالس خودت يالاید سالالال!س يراری یعنب كتاب‬

‫ا بب كه از تو منتشر مبشود ياید ا قدر قوی ياشد كه تو يا‬

‫ازرای خويب نااس يه سمس زیبایب حركس نمبكندف‬ ‫«ماا درخسهای ين ینب»‬

‫هما كتاب ت باس شالالوی‪ ،‬اتِاقب كه يرای من در كتابهایب‬ ‫م ل «پاری‬

‫صِس «ين ینب» كیساق اسس اما تركام خويب ایااد كرده‬ ‫اسسف‬

‫در رنو»‪« ،‬زامعه»‪« ،‬شالالانما» «فباببداهه» افتاد‬

‫در حا حاضر من همهوا مبنویام تا يه سمس شاتری‬ ‫ير ِ كه فقط یق سالطر دارد اما تو ياید يه یق اثر استایل‬

‫«خوابهای يه اختاار مبيانم‬

‫كه ياز گشتهای‬

‫مبگذریم يا اكااژ دهانس‬

‫یژهی خودت يرسبف‬ ‫تدهی زیادی فىر مبكنند من ضالد شعر ایرانمف ياید يرویم‬

‫از زهنمب كه اب مبكند تهرا را»‬

‫من در انرما‬

‫ماموتهی تصالویرپردازی شالعرت قايل قبو اسالالس‪ ،‬سعب‬

‫شالالاترا خاصالالب ایناا هاالالتند اما اغمم كناالالر اتاوند‬

‫مبكنب يا تاناس سالر كار داشالته ياشالب شعر را يه سمس‬

‫ا انرارد نااالالالتند‪ ،‬در نقطهی مقايل شالالالعر امر ز امریىا‬

‫نقاشالالب يبری‪ ،‬از خاا يه خويب اسالالتِاده مبكنب بب خاا‬

‫بهاالالالتا در زهس خويب حركس مبكند‪ ،‬در تركاه ابما‬

‫تو يد يه ت!ال نمبشالالالود؛ یعنب موتافهای ازاد تو ياهم‬

‫هم شالالاترا خويب داریم‪ ،‬اببته ف الالای شالالعری امریىا قايل‬

‫اتراد ندارند تا يد يه یق تِم مشالال!‬

‫يشالالوند‪ ،‬تم هما‬

‫وا یسالس كه در سالرتاسالالر شعرت پ!ش مبشود يرای‬ ‫رسالالالاد يه این نظاِ‪ ،‬ا‬

‫هم ضالد شالعر انرما‬

‫هاتم‪ ،‬تمارغم اینىه‬

‫قااس يا يقاه نااالس‪ ،‬انها يرخوردشالا يا متن يازتر اسس‬ ‫سعب ير حركس يه سمس متنهای ياز دارندف‬

‫ياید اسالالالتایل زيا های متنوا را‬

‫اببته شالالاتری م ل «يوكوفاالالىب» را در ایرا يه شالالدت مد‬

‫يشالالناسالالب‪ ،‬شالالعر تو پتاناالالال ياالیب دارد اما در ازرا دوار‬

‫شدهاسس) هم در امریىا داریم كه از برا حرفه ای‪ ،‬شاتر‬

‫مشالالىل اسالالس‪ ،‬از انچه كه در شالالعر فارسالالب امر ز نوشالالته‬

‫مهمب مراوب نمبشود‪ ،‬ا فقط دنبا تم اسس‪ ،‬شعرهایش‬

‫مبشالالالود د ری كن‪ ،‬شالالالاتر یعنب دانش‪ ،‬یعنب فردی كه يا‬

‫تاراژ ياالیب دارد‪ ،‬در حوزهی سالالمنتاق كارهایب كرده اما از‬ ‫اسالالتتاىب هرگ شالالاتر داسالالتا نوی‬

‫شالعور سر كار دارد این شعور ياید در هر سمتب‪ ،‬وه در‬

‫نظر ازرا ارز‬

‫فىرسالازی وه در ازرا نقش داشته ياش دف تو ياید زيا را‬

‫مطرحب مراالوب نمبشالود؛ يوكوفاىب صرفن یق شاتر‬

‫يشالالناسالالب‪ ،‬يا زيا زندگب كن‪ ،‬تو حتب در خدمس زيا هم‬

‫مانبمابااالالالس اسالالالس دريارهی این زنبش فماالالالِهی‬ ‫ا پاش تر مِصل يرث كردیمف‬

‫نااالتب از ا يه تنوا یق زاالد استِاده مبكنب‪ ،‬يا زيا‬

‫مانبماباام ارز‬

‫گِس گو كن‪ ،‬شِافش كن يه ا هائس منش يده‪ ،‬يرذار‬

‫یق اسالالتعداد ي رت يه سالالمس كارهای ي رت مبر د‪ ،‬هاچ‬ ‫شالالاتر مهم زهانب يا شالالعر كوتاه مطرح نشالالده‪« ،‬اباوت» يا‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪48 /‬‬

‫«سالالرزمان هرز» «اكتا یو پاز» يا «سالالنگ افتاب» شالالناخته‬

‫د يالاره توباالد كند؛ مت!صالالال‬

‫شالالده اسالالس‪ ،‬یق شالالاتر ي رت در شالالعر يمند قدرتنمایب‬

‫«پاالاساختارگرا» هاتند‪ ،‬انها فىر مبكنند كه این متن تماِ‬

‫مبكند متاسالالِانه این ماالالابه در ایرا مرسالالوِ نااالالس‪ ،‬ما‬

‫نشده در نتااه ا را د ياره نوشته تااار مبدهندف‬

‫شالاتری نداریم كه شالعر يمند داشته ياشد‪ ،‬يرای م ا «ایما‬

‫در نهایس وه اتِاقب مبافتدق یق يرنامهی كامپاوتری را يه‬

‫ياا ریم يه اغاز فصالل سالرد» از «فر ك فرخ اد» دارای حشو‬

‫صالالالورت يالاز مب نویاالالالاد‪ ،‬این يرنامه را در كامپاوتر ثبس‬

‫زیادی يوده فاقد سالالاختار اسالالس یا «ماالالافر» از «سالالهراب‬

‫مبكناالد‪ ،‬تالده ای از م!اطبا ا را خراب مبكنند‪ ،‬تدهای‬

‫سالپهری» كه تصویرپردازیهای خويب دارد بب صرفن یق‬

‫دیرر اشالالىاالتش را رفع مبكنند‪ ،‬تا يهتر كاملتر شالالود‬

‫شالعر سانتبمانتا اسس‪ ،‬اگر تىناقها سطرسازیهایب را‬

‫ايعاد تازهای يه ا مبدهندف‬

‫كاله سالالالهراب متالاثر از شالالالعرهای «ياد دهموی»‬

‫يرخورد يا متن ياز منتقدا‬

‫«كمام‬

‫رفتن يه سالالالمس نویاالالالش متن ياز‪ ،‬یعنب رفتن يه سالالالمس‬

‫كنام‪ ،‬دیرر‬

‫دموكراسالالالب اقعب منظورِ از دموكراسالالالب ایناالا همان‬

‫حرفب يرای گِتن ندارد وو مممو از قطعات پراكنده سالالس‬

‫غمبالهی ارای اك ریالس نادا ير اقماتب كه ياشالالالتر مبفهمند‬

‫كاشالانب» مونتاژ كرده در شعر‬

‫ا رده حذ‬

‫از ساختار يب يهره سسف‬

‫نااالس‪ ،‬در ایرا معموبن فهم اقماس ياشتر اسس انچه كه‬

‫در ایرا فرقب يان تواِ ر شالالنِىری زود ندارد زیرا ما‬

‫همه يه سالالمتش مبر ند موضالالوا پرتبسالالس زیرا در اناا‬

‫يان ر شنِىرا ایرانب نظریهپرداز نداریم ياشتر يا تعدادی‬

‫مطبوتات ر شنرری زود ندارد همهی اینها مبتواند‬

‫هاالتام‪ ،‬افرادی كه تا یق اسم غريب مبيانند‬

‫موضالوا شالعر ياشد اما وهكاب دريارهی اینها مبنویادق‬

‫كپبكار طر‬

‫سریع ا را ترزمه مبكنند تقايل ندارند‪ ،‬متاسِانه ادياات‬ ‫كیساق ما ادياات كیساق مدر غرب خوب خوانده‬ ‫نشالده‪ ،‬هاچكداِ از ر شالنِىرا ما نمبدانند در شعر امر ز‬ ‫زها وه اتِاقب در حا رخ داد اسسف‬ ‫ياید يه سالالمس توباد رفس‪ ،‬يه سالالمس انچه كه امر ز داریم‪،‬‬ ‫م من همان فىالاهب كه در ایرا اتِاق مب افتد‪ ،‬انت!اياتب كه‬ ‫هر وهالالار سالالالا یالالق يالالار در ایرا رخ داده مردِ پالالای‬ ‫صالالند قهای رای مبر ند‪ ،‬این یق نوا گر تاالالق اسالالس‪،‬‬ ‫منظور من این نااالس كه سااسب ينویااد بب مبتواناد در‬ ‫مورد این گر تاالق ينویااد‪ ،‬این گر تاق فرِ ساختار‬ ‫دارد‪ ،‬سالالالاختارهایش را يباناد‪ ،‬دالیمش را يررسالالالب كناد‬ ‫شالالعری دريارهی يیهس ينویاالالاد؛ يه این فىر كناد كه ورا‬ ‫ژ رنالابااالالالسهالای مالا همچنا در مورد گر تاالالالىب م ل‬ ‫«احمدینژاد» مبنویاالند‪ ،‬شالعر ي رت انااسالس شما يه‬ ‫طور ممموس يا ا زیاس دارید بب اغمم شعرها ياشتر اه‬ ‫نابه از ضعاس حاكم در انااسسف‬ ‫ما يا توباد طرفام متن ياز متنبسالس كه يرای توباد نوشته‬ ‫مبشالالالود‪ ،‬شالالالما متن ياز را يه تنوا یق متن تماِ شالالالده‬ ‫نمبنویاالالالاد يمىه مب نویاالالالاد تا خواننده ا را ي!واند‬

‫تقریبن هاچى !‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪49 /‬‬

‫پويان فرمانبر‬

‫كه اغاز تازهایسس‬ ‫اما ادامها‬

‫‪...‬‬

‫یک ثانیه در مرگ‬ ‫يرای يا تو از تو رفتم يه من‬ ‫از من كوبهيار از يمردهاِ‬ ‫اما هنوز رد نىردهاِ هنوز را‬ ‫كه واق شَوَد پایا‬ ‫ادامه یايم‬ ‫م ل يادكنق‬ ‫ادامه گمتر اسس از من‬ ‫كه يا اتداِ اژهها‬ ‫زمق مبزند توی خوابهاِ‬ ‫از فرار‬ ‫تندتر مبد د در تو‬

‫نقد شعر‬

‫تویب كه مبخوايد يا همه‬ ‫در سوا مبزند غمس‬ ‫یا غمط مبدهد يه من‬ ‫تا كه را ياته شَود‬ ‫ترافاقتر از تشق‬ ‫همان شعر اسس‬ ‫كه هرشم شر ا‬ ‫اما ادامها‬

‫‪...‬‬

‫دخترانب كه خوايادهاند ير كه‬ ‫خیصه مبشوند كنار در‬ ‫م ل ياز ياتهگا‬ ‫مبافتند گوشهی سرِ‬ ‫كه حتا اتِاق هم نمبر د ا زا‬ ‫اگر با ي!ورد اتِاق‬ ‫ياید يه اسما يبافتد‬ ‫كه يا يوَزد يه من‬ ‫تو اتداِ نشوی‬ ‫م ل مرت‬

‫اغمم شالاترا معاصر يا ي!ش معاار زيا فارسب سر كار‬ ‫دارنالد يا این زيا مبنویاالالالند از نرو معاار ا يهره‬ ‫مبيرندف در اقع شاترا ما تنها از فعل‪ ،‬صِس كمماتب كه‬ ‫خصمس ياانب استعاری دارند‪ ،‬كار مبكشند؛ هرگ از یق‬ ‫حر‬

‫اضالالافه یا صالالِس‪ ،‬فعل نمبسالالازند! كمتر شالالاتری‬

‫مبتواناد پادا كناد كه زيا را در شعر‬

‫موضوا شعر كرده‬

‫ياشالدف شاتر ایرانب از از ‪ ،‬همانقدر كه از برا در‬ ‫معنایب خود‬

‫متنب‬

‫را سالالاناالالور كرده دوار خودسالالاناالالوری‬

‫تىناىا نا يودهف‬ ‫كاب كه دیرر مطرح شده مدتهاسس كه مبنویاد‪ ،‬ورا‬ ‫اینقدر خود‬

‫را تىرار مبكندق يهتر اسالالالس زای پرداختن‬

‫ياله كماشالالالهها يه خمق ر یىردی تازه فىر كند يه فنا ری‬ ‫زيا يپردازد! حاال مبيانم كه شاتری كاباب پویا فرمانبر)‬ ‫این كارها را در شالالعر‬

‫انااِ مبدهد‪ ،‬اما يه نظرِ يرای ا‬

‫ز د اسالالسف پویا مقوبهها را خوب فهماده‪ ،‬زدی خیق‬ ‫يرخورد مبكند‪ ،‬اهل تی‬

‫تاشق كار يوده شعر‬

‫يا سرتس درحا پاشرفس اسسف‬

‫هم‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪51 /‬‬

‫پویا در این شالعر‪ ،‬ناگها تااار گارد مبدهد؛ كه این تااار‬

‫اسالتایل را ما خودت كنف درسالالس اسس كه در شعرهایس‬

‫يه این معنا نااس كه اشتباه كرده ياشد‪ ،‬اما يهنظرِ این تااار‬

‫«حشالالو» زود ندارد‪ ،‬اما این تااار گارد‪ ،‬وو هنوز يهطور‬

‫گارد يرایش ز د اسس! در این شعر قصد دارد كه از تصا یر‬

‫نداری پر سالالالهی قبمب را كامل طب‬

‫انت اتب زيانب اسالتِاده كند؛ از حر‬

‫اضافه كار يىشد‬

‫كامل يه ا اشالالالرا‬

‫نىردهای‪ ،‬ياتث شالده كه این «من» « » در شالعرت اضافه‬

‫طور دیرری يا مِهوِ يرخورد كرده متنب انت اتب ياالالازدف‬

‫ياشالد! كناىا يودنس را د سالس دارِ خامب خوب اسس‬

‫ياله تنوا یق تاريهی‬

‫كه قصالالد داری همهوا را تاريه كنب وو ياتثِ مبشالالود‬

‫اببتاله همالانطور كاله گِتم این اثر‬

‫سالاع تر شالوی‪ ،‬اما این موضالوا ياتثِ از دسس داد‬

‫متِا ت خوب اسسف‬

‫یا‬

‫« يرای يا تو از تو رفتم يه من»‬

‫تالدِ شالالالىلگاری هم مبشالالالودف ياید سالالالعب كنب كه هر‬

‫در این سالطر «من» اضالافه اسس ناازی يه ا نااس‪ ،‬ياید‬

‫پر سالالالهای را يه نرو احاالالالن ما خودت كنب يعد ارد‬

‫شالالالودف يرای يالا تو از تو رفتم يه)! قتب كه زممه‬

‫پر سهی دیرری شویف ياید توزه داشس نباید؛ زمانب كه‬

‫حالذ‬

‫پرتاب مبشالالود نباید زمویش را گرفس‪ ،‬يا اسالالتِاده از «من»‬

‫قصالالالد انااِ كار تازهای را داری‪ ،‬وا ی را از گذشالالالته‬

‫زموی زمماله را مبگاری‪ ،‬مالانند یق دیىتاتور كه مبگوید‪:‬‬

‫تارياله قبمب یالاد گرفتالهای‪ ،‬كالاممن كنار يرذاریف هماشالالاله‬

‫«يه من»‪ ،‬يه برن «يه» در این سطر توزه كن‪« :‬يرای يا تو از‬

‫ماموا دادههای یق شالاتر ياید همراهش ياشالالد! شاید من‬

‫را در شالالالعر يراری ا را‬

‫تنها كاب ياشم كه شما اگر يرثهایم را در دههی شصس‪،‬‬

‫حركس دهب! اما زمانب كه مبنویاالالب‪« :‬من»‪ ،‬ياز هم قصالالد‬

‫كه يهصورتِ یدیویبسس‪ ،‬نراه كناد یا مصاحبههایب كه‬

‫داری كه رفتاری «من ‪ -‬تویب» يا شعرت داشته ياشبف‬

‫يالا ر زنالامههای م!تمف در دهههای هِتاد‪ ،‬هشالالالتاد نود‬

‫« از من كوبهيار از يمردهاِ»‬

‫داشالتهاِ را ي!واناد‪ ،‬متوزه مبشالوید كه ساختار فىری من‬

‫در این سطر‪ ،‬ياز هم اشتباهِ سطر قبل را تىرار كردهای؛ يهتر‬

‫درسالس دقاق زمو امده اسالس! هرگ حر های گذشتهاِ‬

‫كنب‪« :‬كه از من كوبهيار از‬

‫را رد نمبكنم؛ ا هالا را كاملتر كرده ياالالالط مبدهمف اگر‬

‫تو رفتم يالاله» يالایالد این ح‬

‫اسالس يه این شىل يازنویابا‬

‫يمردهاِ» ياله برن این سالالالطر هم توزاله كن كه وقدر ر ا‬

‫زمانب غ‬

‫خوانده مبشالالالود طباعبسالالالس‪ ،‬یعنب « » يه «كه» تبدیل‬

‫ا انراردی را كه در ا اخر دههی شصس مبنوشتم‪ ،‬ي!واناد‪،‬‬

‫شود !‬

‫متوزه مبشالالوید تنها كاالالب هاالالتم كه «قاتدهی تراز یب»‬

‫«اما هنوز رد نىردهاِ هنوز را»‬ ‫شعر درحا پرتاب شد‬

‫غ‬

‫مبنوشالالتم‪ ،‬تا پایا غ‬

‫رفتهاِف یا اگر غ های‬

‫را يه هم مبزند؛ م من در انها مب ياناد كه یق مصالالرا‬

‫پاشر یسس كه يا ا رد «اما»‬

‫وهار رمكن مصالالالرا دیرر پنج ركن نام دارد! یا در یق‬

‫زموی ا را گرفتالاله ای! متن را يالالایالالد يالالاز كنب يرالالذاری‬

‫سالطر ساله «ماالتِعمن»‬

‫در سالطر يعدی وهار «ماتِعمن»‬

‫حركالس كنالدف ا رد «اما» ایناا از برا معنایب اشالالالىابب‬

‫اسالالالتِاده كردِ! م ل غ بواره «يرذار يرگردِ» در كتاب تنها‬

‫ندارد اما قتب كه قصد داری يا زيا يازی كنب ياید زيا را‬

‫ادِهالای اهنب در يالالارا زنالالگ مب زننالالدف یالالا اسالالالتِالالاده از‬

‫شالالَر ر كنب‪ ،‬يه ا ازادی يدهب يه سالالاياىس يد كنب!‬

‫تاالالىانهای پب در پب در ز كه در ا شالالاتر مب تواند‬

‫من شالالالعرها حركاتِ تو را د سالالالس دارِ‪ ،‬اما سالالالعب كن‬

‫زالای د هاالای كوتاه‪ ،‬از یق هاای يمند اسالالالتِاده كند)ف‬

‫هماشه يهطور حرفهای يه یق فرماساو ‪ ،‬سااتم یا شىل‪،‬‬

‫م من در غ بب از همان كتاب‪ ،‬يارها از مِعوبن زای مِتعمن‬

‫داشالته ياشب در ا سریع حركس كنب يه درك‬

‫اسالتِاده كردِف مب خواهم يرویم كه يا شالالعر كیساق فقط‬

‫مطمقب از ا يرسبف تازه شعر خوب نوشتن را اغاز كردهای؛‬

‫الس ن دِ‪ ،‬قتب بش كردِ كاله ترتابش را يطور كامل داده‬

‫یعنب طب د ماهِ اخار‪ ،‬سه شعر خوب نوشتهای شاتریت‬

‫يودِ‪ ،‬ياشالتر شالاترا كیساق ا زما هم شِاهب كتبب‬

‫يه سالمسِ خوب ماالتقل شد ‪ ،‬درحا حركس اسس! این‬

‫دريالاره غ هالاِ نظر دادنالالد از حاالالالان منطوی گرفتاله تالالا‬

‫اشالرا‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪51 /‬‬

‫مارشالالىاكف هاچ حركتب را در شالالعر نامه كاره‬ ‫قتب يه ين ياس غ‬

‫نىن! من‬

‫رسادِ يب خاا شعر كیساق شدِ‬

‫سالراك شالعر نامایب رفتم كه ا هم وا ی كه مبخواستم‬ ‫نبود يعد از ا يود كه «پاری‬

‫در رنو» را نوشالالتمف در اقع‬

‫تقتقِ این پر سهها را ياید يه اسطهی ح ورت در كابج‪،‬‬ ‫يااار سریعتر طب كنبف امىاناتب را كه در كابج زود دارد‪،‬‬ ‫من در ایرا نالداشالالالتم؛ نروهی گِتار‪ ،‬تِىر‪ ،‬نراه‪ ،‬زها‬ ‫زندگب شالاترا ا زما يا شالعرشالا يااار تِا ت داشسف‬ ‫همهی ا ها در ذاتشالالا ریاكاری زود داشالالس‪ ،‬كه اال‬ ‫ياشتر‪ ،‬ك افتر فااعتر شده اسس‪ ،‬وو در زامعهای كه‬ ‫ياته اسس هرگ خود‬

‫را ياز نمبكند‪ ،‬همهوا گله شده‬

‫يد يه ك افس مبشالالودف تو قصالالد داری كه خودت را ياز‬ ‫كنب؛ ايتدا متن ياته را تاريه كن‪ ،‬يعد از ا خودت را ياط‬ ‫يدهف نوا كاراكتر حركسِ تو را د سالالس دارِف در كل‪ ،‬تو‬ ‫دیرر شالالاترا كابج ياید وا ی را در ايتدا ما خودتا كناد‬ ‫يعد گارد تو‬

‫كناد تااار شالالاوه يدهادف شالالاتر اقعب‬

‫فقط نالاخنالق نمبزند يمىه هر تاريه ای را يطور كامل ما‬ ‫خود مبكندف‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪52 /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪53 /‬‬

‫نقد و بررسی‬

‫نقد شعر مصطفا صمدی‬ ‫نوید استاک‬

‫يا اند هب ي رت‬ ‫كمری خماده‬ ‫م ل يرت كه از شانههای درخس‬ ‫يهار افتاده از پشس پمقهاِ‬ ‫گرفتهاِ تصا‬ ‫كه ياد نىند دسس توی زابم‬ ‫گذشته را ي نم يه نال‬ ‫كه از كاای ماار ماندهاِ منق!‬ ‫ياز نشاتهاِ ته پارك‬ ‫م ل مأموری يازنشاته‬ ‫ما!ىويش كردهسس‬ ‫كِشهایب‬ ‫كه راه مبر د يرتى‬ ‫ای كا‬

‫پای رفتنات را مبزد‬

‫هر برظه یق قدِ يه مرت نااتب ن دیق مبشویم؛ مرگب‬ ‫كه دالیل زیادی دارد‪ :‬از دسس داد ‪ ،‬مرت ما ی‪ ،‬تصاد ‪،‬‬ ‫انِاار‪ ،‬كلشتار‪ ،‬خودكشب‪ ،‬اند ه ففف ف گذر تمر زیدیسس‬ ‫كه يا خطرناكترین سالیح زما ) تا مرت‪ ،‬هر برظه اناا‬ ‫را تر ر مبكندف مرگب كه خطرناكتر از خودكشالالبسالالس؛ يا‬ ‫خودكشالالب یقيار مبماریم‪ ،‬اما يا «زما » هر برظه در حا‬ ‫ممردنامف ادِهالا زمالالا را نالالادیالالده مبگارنالد فىر مبكننالالد‬ ‫فرصسِ زیادی يرای زبرا گذشته یا ادامه دارند‪ ،‬زبرانب كه‬ ‫هرگ نمبرسالد‪ ،‬مرر در برظه اغاز شالالودف زما سایهسس؛‬ ‫سایهای كه حتا در ر شنایب زخم مبزند تا نااتب مرت‬ ‫همراهبات مبكندف نویانده شاتر يا يازیهای زما اشنا‬ ‫هاالتند‪ ،‬قاتل يبرحم يودنش را يهتر از همه مبشالالناسندف‬ ‫قتب يرزما ياشالالب يه ا فرصالالتب ندهب‪ ،‬ردِ پایس ر ی‬ ‫هماشالاله مبماند فرامو‬

‫نمبشالالویف خاطره يا فراموشالالب‬

‫نمبماند‪ ،‬زما مبر دففف!‬ ‫مؤبف در سطرهای ايتدایب شعر‪ ،‬موتاف مقاد را بو مبدهد؛‬ ‫موتاف مقادِ این شعر «غم سرخوردگب از زندگب يه تمس‬ ‫گذر تمر یا شالىاالس در یق رايطه» اسس كه يا استِاده از‬ ‫موتافهالای ازادی وو «اند ه‪ ،‬كمری خماده‪ ،‬افتاد يهار‪،‬‬ ‫تصالا‪ ،‬گذشالته‪ ،‬ماار‪ ،‬يازنشاته» يه موتاف مقادِ شعر اشاره‬ ‫كرده اسالالسف يا شالالعری سالالاختارمند ر يهر هاالالتام‪ ،‬اما در‬ ‫يرخب سطرها برن ازرا دوار مشىل شده اسس كه يه ا‬ ‫خواهم پرداخسف شالعر پاش ر يا داسالتا موسا كه یىب از‬ ‫پاالامبرا يود رايطالهی يانالامتنب داردف يا اسالالالتِاده از تىناقِ‬ ‫سالاختارگرای ز مبنرر شالعر را يه اپا دهایب تقاام هر‬ ‫اپا د را يهصورت زداگانه يررسب مبكنم‪:‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪54 /‬‬

‫اپا دِ ا ‪:‬‬

‫گرفتهاِ تصا‬

‫يا اند هب ي رت‬

‫كه ياد نىند دسس توی زابم‬ ‫گذشته را ي نم يه نال‬

‫كمری خماده‬ ‫م ل يرت كه از شانههای درخس‬

‫كه از كاای ماار ماندهاِ منق‬

‫يهار افتاده از پشس پمقهاِ‬

‫این اپا د اشالاره يه مازرای موسا دارد كه يرای ناات قوِ‬ ‫شده اسس‪ ،‬يهتر‬

‫ينب اسالالرامال از دسالالسِ فرتو يه دریای نال مبزند‪ ،‬در این‬

‫در این اپا د موتاف مقاد شالعر مشالال!‬

‫يود مؤبف تا پایا موتاف را بو نمبداد كه ذهن م!اطم را‬

‫هنراِ موسا تصایش را يه دریا مباندازد راههای متعددی‬

‫ياشتر يهدنبا خود يىشالالاندف سالالطر ا‬

‫توضالالاربس الس‬

‫در دریا ياز مبشود ينب اسرامال از ا راهها تبور مبكنند‬

‫اشالاره ی ماتقام يه موتاف مقاد داشته يه تمسِ توضارب‬

‫يهدنبا ا ها افراد فرتو قصالالد تبور از دریا را دارند كه‬

‫يودنش كمىب يه شالعر نىرده اسسف در شعر سپاد ناازی يه‬

‫دریا يههم مبپاوندد افراد فرتو غرق مبشالالالوندف در این‬

‫همه وا گِتن نااالالالس‪ ،‬يهتر اسالالالس از كلد داد در شالالالعر‬

‫اپا د «تصا نال» داستا موسا را در ذهن متبادر مبكنندف‬

‫اسالتِاده كنامف این اپا د فردی را نشا مبدهد كه يه تمس‬

‫تأ یل دیرری كه مبتوا از سالطر «گرفتهاِ تصالا» يرداشس‬

‫پاری سالالالن زیالاد‪ ،‬كمر‬

‫خماده م ل يرتهایب كه از‬

‫كرد‪ :‬در دسالالالالس گرفتن تصالالالالا يالاله اسالالالطالاله ی پاری‬

‫شاخه مبافتند زما مرگش ن دیق اسسف يهار استعارهای از‬

‫سالالا خوردگب‪ ،‬سالالطر د ِ د معنا را در ذهن ایااد مبكند؛‬

‫زوانبسالس افتادنش از پشسِ پمق يه معنای از يان رفتن‬

‫معنای ا ‪ :‬ياد نىرد ‪ ،‬یا خاالالالترب دسالالالس يه تمس مدت‬

‫زوانب پار شالد اسالس كه ات ای صورت يه تمس پاری‬

‫زیادی كه در زام شالموار یا كلس نره داشته یا كاری انااِ‬

‫دوار وان ور كهایب مبشالالوندف «اند ه‪ ،‬كمری خماده‪،‬‬

‫نداده این سطر يه نوتب كنایه از انااِ نداد كاری اسسف‬

‫يرت‪ ،‬افتاد يهار» دا هایب هاالتند كه ير مدبو اصمب شعر‬

‫معنای د ِ‪ :‬ياد‪ ،‬دسالالالتش را م ل دزدی در زابش نىند‪ ،‬كه‬

‫«غم گذر تمر» دالبس دارندف «خمادگب‪ ،‬شانههای درخس‪،‬‬

‫اینزا ياد يه اناالا تشالباه شالده یىب از سطرهای زیبای‬

‫افتالاد يهار» این نشالالالانهها يا هم ارتباطِ معنایب دارند يه‬

‫این شالالعر اسالالس كه در ا «تشالال!ا‬

‫» اتِاق افتاده اسالالسف‬

‫سالاختار در نب در مایهی شعر كمقِ يهس ایب كردهاندف‬

‫«گذشالته يه نال ي نم» استعاره از فراموشب خاطرات گذشته‬

‫اگر شالعر از سالطر د ِ «كمری خماده» شر ا توضاراتِ‬

‫اسالالالس كاله گالاهب تا اخر تمر خاطره یا خاطراتب يد ما را‬

‫ايتدایب اند هب ي رت) از شالالعر كاسالالته مبشالالد‪ ،‬يا شالالعری‬

‫تذاب مبدهد یا يا تى ‪ ،‬صالالدا‪ ،‬یا شالالناد اسالالمب در‬

‫سالاخسمندتر ر يهر مبشدیمف سطر سوِ م ل يرتففف) در‬

‫ذهنمالا زنده مبشالالالودف در سالالالطر وهارِ‬

‫از كاایففف)‬

‫برنگردانب دوار سىته شده اسس پاشنهاد مبشود يه د‬

‫كممهی «من» حشالو اسالس پاشالنهاد يه حذ ِ ا مبشودف‬

‫سطر تبدیل شود كه خوانش يهتری را در ازرا منتقل كند‪:‬‬

‫«از كاای ماالار ماند » يه معنای گم شالد در راه یا ماار‬

‫«م ل يرت‬

‫زندگبسالس‪ ،‬كه يا توزه يه ف ای شعر‪ ،‬معنای د ِ يه ذهن‬

‫كه از شانههای درخس»‬

‫ن دیقتر اسسف «تصا‪ ،‬گذشته‪ ،‬ماار» دا هایب هاتند كه ير‬

‫اپا دِ د ِ‪:‬‬

‫مدبو اصمب شعر دالبس دارندف این اپا د يا اپا دِ قبمب در‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪55 /‬‬

‫ارتباط اسالسف در این اپا د يا سالؤابب ر يهر مبشالویم كه‬

‫خواننالده ایااد كندف سالالالطر پایانب این اپا د‪ ،‬يه این مِهوِ‬

‫ارتباطِ موسالا يا ف الای شالعر وااالسق مؤبف پاسخ يه این‬

‫اشالالالاره مبكند‪ :‬پایب كه در حا رفتن اسالالالس را زخم كند؛‬

‫سالالالؤا را ير تهده ی م!اطم مبگذاردف احتما مب ر د يه‬

‫یعنب زموی رفتن ش!‬

‫مورد نظر مؤبف را يرارد اشاره‬

‫این تمس كه موسالا ير اساس گِتهی كتابهای دینب) ‪121‬‬

‫ياله این زمماله دارد «كِش‪ ،‬پایش را مبزند زخم مبكند)»‬

‫سالا تمر كرده شال!صب سا خورده يوده‪ ،‬شاتر خود‬

‫شالالعر يا سالالؤابب يه پایا مبرسالالد‪ :‬پای وه كاالالب را ي ندق‬

‫را در شالالالعر يه زای ا گذاشالالالته اسالالالس كه پار یا غمران‬

‫منظور شاتر وااسق يه نظر مب رسد كه از رفتن معشوقش‬

‫يودنش را یادا ری كندف‬

‫در تالذاب يوده ارز ی نرفتن ا را داشالالالته‪ ،‬كه مؤبف از‬

‫اپا د سوِ‪:‬‬

‫ايتدای شعر خود را مرىوِ يه تذايب طوالنب یا خودخواسته‬

‫ياز نشاتهاِ ته پارك‬

‫كرده كه تا پایا تمر‬

‫م ل مأموری يازنشاته‬

‫سطر «ای» اضافه اسس نبودنش هم اختیبب در شعر ایااد‬

‫ما!ىويش كردهسس‬

‫نمبكند‪ ،‬پ‬

‫كِشهایب‬

‫شود‪:‬‬

‫كه راه مبر د يرتى‬

‫«كا‬

‫ای كا‬

‫پای رفتنات را مبزد‬

‫يه این تذاب دوار اسالالالسف در این‬

‫يهتر اسس از شعر حذ‬

‫يه شىل زیر نوشته‬

‫پای رفتنات را مبزد»‬

‫این اپا د اشالالالاره يالاله افرادِ پاری دارد پارمرد‪ ،‬پارز ) كالاله‬

‫این اپا د يه اسالالطهی سالالطر پایانبا ‪ ،‬يا سالالایر اپا دها‬

‫معموبن در پالاركهالا در كنالار هم زمع شالالالده ياله يرث‬

‫ارتباط يااار تماقب ایااد كرده اسسف‬

‫مشالالالاو مبشالالالوند خاطراتشالالالا را مر ر مبكنند‪ ،‬یا‬

‫در ادیالس پاشالالالنهالادی نىات گِته شالالالده را برا مبكنم‪:‬‬

‫ر زنامه مبخوانندف مؤبف خود‬

‫را يه مأموری يازنشالاالالته‬

‫تشالالباه كرده اسالالس كه ياقب تمر‬

‫را در پارك مبگذراندف‬

‫ويرايش شعر‬

‫«يازنشالاته‪ ،‬رفتن» دا هایب هاتند كه ير مدبو اصمب شعر‬ ‫دالبس دارندف پاشنهاد مبشود سطر ا‬

‫را يا استِاده از يازی‬

‫كمری خماده‬

‫زيانب يه صالورتِ «ياز‪/‬نشاتهاِ تهِ پارك» نوشته شود كه د‬

‫م ل يرت‬

‫معنالالا را در ذهن م!الالاطالالم ایاالالاد كنالالدف «ما!ىوب كرد »‬

‫كه از شانههای درخس مبففف‬

‫اسالالالتعالاره ای از زِس كرد پاها احتراِ نظامب يه مافوق‬

‫يهار افتاده از پمقهاِ‬

‫اسسف «يرتى‬

‫راه رفتن» منظور از یادا ری مدا ِ خاطرات‬

‫گذشالته يازگشالس يه تقم يه اسطهی فىرها‪ ،‬غصهها‬

‫تصا گرفتهاِ‬ ‫كه ياد نىند دسس توی زابم‬

‫یادگاریهایبسالس كه از سالالا های گذشته ياقب مانده‪ ،‬يهتر‬

‫گذشته را ي نم يه نال‬

‫اسالالالس كممهی «ير تى » يه «در تى » تبدیل شالالالود كه‬

‫كه از كاا زا ماندهاِق!‬

‫معنای گاالالالتردهتری را در شالالالعر يهخصالالالوص در ذهن‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪5۷ /‬‬

‫ياز‪/‬نشاتهاِ تهِ پارك‬ ‫م ل ماموری پار‬ ‫كه ما!ىويش كردهسس‬ ‫كِشهایب‬ ‫كه مبر د در تى‬ ‫كا‬ ‫پای رفتنات را مبزدففف!‬

‫نتيجهگيری‬

‫از یژهگبهای این شالعر تقطاع مناسم در گرا يودنش‬ ‫اسس كه م!اطم را مااب مبكند كه وندینيار اثر را موردِ‬ ‫خوانش قرار دهالد يالا هريالار خوانش ا ارتباط يهتری يا‬ ‫شالالعر يرقرار كندف قطعن يا اسالالتِاده از پاشالالنهادهایب كه يه‬ ‫مؤبف داده شالالالد يالازنویاالالالب د يالاره ی اثر يا شالالالعری‬ ‫ساخسمندتر ر يهر خواهام يودف‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪5۶ /‬‬

‫كه در اینه نااس‬

‫نقد و بررسی‬

‫نقد شعر فاطمه قهرمانی‬

‫محمد مروج‬ ‫بم دادهاِ ير ت!س‬ ‫يا زنرمب ير سر‬ ‫كه خواب ندارد شاخهها‬

‫همهی ما يهدنبا هاالتب هاالتام؛ يود‬

‫اینكه ياشام يرای‬

‫وهق پرسالشالب كه هنوز يشالر پاسال!ب يرای ا ناافته اسسف‬ ‫رهگذرانب يودهاند كه از این حارت اناالانب‪ ،‬سودها يردهاند‬ ‫از این سالرگشالترب تاری!ب يه نِع خود استِاده كردهاندف‬ ‫اصالوبن هر ایدموبوژی ير این اساس ينا شده تا وراغب تماه‬

‫شانه نمبشود این درد‬

‫تاریىب‬

‫كه م ل پاچ وابوس‬

‫مرقق شالالدهق ایا غار از این اسالالس كه ا ها نهتنها ترس از‬

‫رساده يه‬

‫پووب‬

‫سبقس گرفته از منب م ل ا‬ ‫كه در دبش ماری‬ ‫مادری‬

‫نااالالتب را از يان نبردهاند‪ ،‬يمىه ير این اشالالِترب‬

‫اف دهاندق‬ ‫موتاف مقاد این شالالعر‪ ،‬درگاری ذهنب را ی يا ماالالابهی‬ ‫«يود‬

‫حتب پمهای نااس‬

‫زهل يشالالری ياشالالد‪ ،‬اما ایا ونان امری تاكنو‬

‫خاالالالترب از اسالالالارت» در ونرالا يالایالدها‬

‫نبایدهاسالسف سنسهایب كه ما نه يا ر يه ا ها را يا ر داریم‪،‬‬

‫يرای قراری كه دركار نااس‬

‫نه يه خواسالالس خود‪ ،‬ا ها را پذیرفتهایمف در نتااه‪ ،‬قتب‬

‫من اینزا‬

‫مبفهمام وارووب فىریما را يا هاچ ياال يرده‪ ،‬از سالالوی‬

‫م ل شاخهای كه زوايش كرد پرنده‬

‫اطرافاا ما اغوا شالالالدهایم‪ ،‬يا نوتب خی ذهنب‬

‫شىاتهاِ‬

‫موازه مبشالالویم كه تى ابعمل هر فرد ناالالبس يه ونان‬

‫وو كودكب‬

‫تاطِب‬

‫دریافتب متِا ت اسسف‬

‫يبتايب هلاِ مبدهد‬

‫ر ایس از بم داد ير ت!س اغاز مبشالالود‬

‫تا يري!ورِ يه مردی كه دارد تاب مبخورد تموتمو‬

‫مقايل یق اینه پایا مبپذیردف د تصالالویر ايژكتاو كه ياانرر‬

‫دبم تنگتر از دختریسس‬

‫حاالت مابا!وباایب را ی هاتندف‬

‫كه حرص خو‬ ‫خمار‬

‫كرده‬

‫خمارِ‬ ‫كا‬

‫يادارِ كند خواب‬ ‫يرارِ زواب‬

‫از شانهای‬

‫يرای يررسالالب يهتر‬

‫در نهایس‪ ،‬در‬

‫اكا ی متن از دید یق سالالاختارگرای‬

‫ز مبنرر‪ ،‬شعر را مبشىنام‪:‬‬ ‫اپا د ‪:1‬‬ ‫بم دادهاِ ير ت!س‬ ‫يا زنرمب ير سر‬ ‫كه خواب ندارد شاخهها‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪58 /‬‬

‫زاالالس زوها يرای یافتن دبال هاالالتب ما‬

‫شانه نمبشود این درد‬ ‫كه م ل پاچ وابوس‬

‫سردرگمب ياشتر منتج مبشودف‬

‫رساده يه‬

‫اپا د ‪:2‬‬

‫در ايتدای شالالعر را ی را مبيانام‪ ،‬كه ير ت!س بم داده در‬

‫سبقس گرفته از منب م ل ا‬

‫ه ارالی ذهنش‪ ،‬غرق تِىر اسالالسف يا توزه يه زناالالاس‬

‫كه در دبش ماری‬

‫نوا زیاالالس شالالاتر‪ ،‬زنرل در اینزا مبتواند نشالالانهی د‬

‫مادری‬

‫وا ياشد‪:‬‬

‫زها يه‬

‫حتب پمهای نااس‬

‫‪ )1‬اشاره يه موهای يمند تابدار ا كه يه زادهی پمر پاچ‬

‫يرای قراری كه دركار نااس‬

‫خم وابوس‪ ،‬مانند اسالالس شالالانه نمبشالالوند خواب موها‬

‫شالالاتر گرفتار دردی شالالده كه هماشالاله در زندگب همراهش‬

‫یعنب زهتب كه ا ها يا توزه يه فرِ‬

‫حابس طباعبشالالا‬

‫يوده اكنو يه زایب رسالالاده كه ا درد هم از ا سالالبقس‬

‫قرار مبگارند)ف‬

‫گرفته اسالالسف پ‬

‫‪ )2‬شالاید منظور از زنرل‪ ،‬كشور مرل زندگب شاتر یا يا‬

‫داممن در حا پ رفس تقمگرد هم در زندگب تادی‬

‫دیدی سالاعتر‪ ،‬تماِ پهنهی هاتبسس كه يبقانو‬

‫پر از‬

‫هرج مرج اسالالسف در این هااهو‪ ،‬را ی يهدنبا شالالاخهای‬ ‫مبگردد كه م ل یق شاخه‪ ،‬پناهش دهدف‬ ‫پ‬

‫در اپا د ا‬

‫از تىناالق «ونالد اژه گالانب» يه خويب‬

‫مار پمه در اپا د د ِ‪ ،‬نشانههای منطقب هاتند كه یادا ر‬ ‫پمه د حابس زود‬

‫دارد‪:‬‬ ‫‪ )1‬یا در حان يازی يه خانهای مبرسالالالب كه در ا ‪ ،‬پمه‬

‫خواب‪ :‬زهس شانه شد موها ‪-‬نداشتن ارامش‬

‫زود دارد‬

‫‪ -‬سامهی مرتم كرد موها‬

‫ز تىاهای د سالطر ا‬

‫ر زمره هم ا ضاا ر حبسسف‬

‫یق يازی يه همان ناِ اندف در مار‬

‫استِاده شده اسس؛ یعنب‪:‬‬

‫شانه‪ :‬د‬

‫ا در شالالرایط ناياالالامانب يهسالالر مبيرد‬

‫ن دیقتر مبكندف‬

‫«تق تق ت تق تق تق» اسس‪ ،‬كه‬

‫همان امر ياتث خوانش يهتر شالالعر مبشالالودف از طر‬

‫مهرهی شالالما را ياال يرده‬

‫يه نقطهی پایا‬

‫دیرر‬

‫‪ )2‬یا در خانهای قرار مبگاری كه ناش مار تو را يه پایان‬ ‫مبيرد رساد يه نتااهی نهایب را يه تأخار مباندازدف‬

‫«شالاخه» «شالانه» قافاهی در نب هاالتند كه نشا مبدهد‬

‫شالاتر يا ایااد این تمهاد قصد دارد يروید كه تی هایش‬

‫شالالاتر در برنگردانب مهارت دارد يهخويب ا را در متن‪،‬‬

‫يرای رسالاد يه زیاس دب!واه خود‪ ،‬يه شىاس منار شده‬ ‫نصالالابش از يازی دناا فقط ناش مار‬

‫كارگردانب مبكندف‬ ‫تىناق دیرری كه در سالطر اخر این قامس دیده مبشود‪،‬‬ ‫سالپادخوانبسسف موهایب كه يهم ايهی افىار ماشو‬

‫را ی‬

‫فیكس يدي!تبسسف‬ ‫«مادری» در سطر سوِ‪ ،‬معنای خاصب نمبدهد حذ‬

‫هاالتند‪ ،‬ونا درهم تناده پاچاده شدهاند كه اگر ي!واهب‬

‫خممب يه ساختار معنایب شعر ارد نمبكندف‬

‫سالالرنخشالالا را دنبا كنب تا يه نتااهای يرسالالب‪ ،‬ياشتر در‬

‫اپا د ‪:3‬‬

‫اليارنسهایش گم مبشالویف هاچ پاسخ نهایب در كار نااس‬

‫فر رفتن در قعر‬

‫ا‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪59 /‬‬

‫من اینزا‬

‫دیوارهی رَحِم زنا در انتهای د رهی پریودشالالالا يهدبال‬

‫م ل شاخهای كه زوايش كرد پرنده‬

‫تااارات فا یوبوژیىب كه در ا رخ مبدهد‪ ،‬شالالالر ا يه‬

‫شىاتهاِ‬

‫سمو سازی كرده در نتااه اژ تنگتر مبشود شهوت‬ ‫در ا ها ياال رفته‪ ،‬در ر زهای ا‬

‫وو كودكب‬

‫يعد از تادتشا يهشدت‬

‫يبتايب هلاِ مبدهد‬

‫تمایل يه سالالى‬

‫تا يري!ورِ يه مردی كه دارد تاب مبخورد تموتمو‬

‫تماییت زناالب دارد‪ ،‬شم را يه این اماد صبح مبكند تا يا‬

‫در ي!ش سالوِ را ی يرای نشا داد درماندگبا ‪ ،‬از د‬

‫دارند! را ی كه م ل هر اناالالا نرمابب‬

‫رسالاد ر ز دیرر‪ ،‬خونری یا‬

‫تماِ شالالود يتواند از این‬

‫موتاف ازاد استِاده كرده اسس‪:‬‬

‫حداقل حق زندگبا‬

‫‪ )1‬يا توزه يه زنرل در اپا د ا ‪ ،‬خود را م ل پرندهای‬

‫خو ‪ ،‬حرص مبخورد خمار مبشود ينايراین م ل معتادی‬

‫كالاله يالاله دنبالالا مرمب يرای اراِ گرفتن مب گردد زنالالدگب‬

‫كه از كِاف نشئهگب مرر ِ مانده‪ ،‬خماری ا را فرامبگاردف‬

‫اياالالته يه شالالاخه یا زایبسالالس در ارتِاا يمند كه‬

‫پرندهگا‬

‫يتوانند در ا ساكن شوند)‪ ،‬سرگردا‬

‫حارا مبياندف‬

‫‪ )2‬خود را م الل كودكب يب تالاب مب داند كه يه یق مرد‬ ‫يرمبخوردف ا تموتمو مب خورد كالاله نشالالالانالاله ای تقمب از‬ ‫ماالتبسالس‪ ،‬پ‬

‫مرد مطموب را ی‪ ،‬كاالبسس كه رفتاری‬

‫بذت يبرد‪ ،‬اما يعد از ياداری دید‬

‫اپا د ‪:5‬‬ ‫كا‬

‫يادارِ كند خواب‬ ‫يرارِ زواب‬

‫از شانهای‬ ‫كه در اینه نااس‬ ‫این ي!ش نا ‪ ،‬شاتر در قاتدهی معنایب دسس‬

‫«دیونا سالالب» یا دیوانه ار داردف شالالاید هم سالالطح انتظارات‬

‫در سطر ا‬

‫شالالاتر يه قدری پایان امده كه يه مردی ابىمب الیعقل هم‬

‫يرده يه «خواب» شالال!صالالاتب اناالالانب ي!شالالاده؛ یعنب از‬ ‫اسالالالتِالالاده كرده اسالالالسف «خواب_زواب»‬

‫راضبسس!‬

‫تشالالال!ا‬

‫سالااالتم زانشانب كممات در سطر د ِ يههم خورده؛ یعنب‬

‫«شالالانه_اینه» قافاهی در نباند كه يه متن‪ ،‬ریتم هارمونب‬

‫در اصالالالل این زممه ياید «م ل پرندهای كه زوايش كرد‬

‫ي!شادهاندف‬

‫شالاخه» ياشالد‪ ،‬ينايراین در قاتدهی معنایب تااار ایااد شده‬

‫شالالاتر در انتهای شالالعر نشالالا مبدهد كه از د ماالالأبه رنج‬

‫اسالالسف «تاب» در سالالطر پنام وند اژگانبسالالس‪ ،‬كه هم‬

‫مبيرد‪:‬‬

‫مبتواند يه معنای صبر‪ ،‬ترمل هم ايژهی تاب ياشد كه در‬

‫‪ )1‬شانه كرد موهایش يه تمس يمندیشا‬

‫هر د صورت در متن زواب مبدهدف‬

‫‪ )2‬نبود ش!صب اگاه‪ ،‬تا سر‬

‫اپا د ‪:4‬‬

‫پاسخ سؤاالتش را ياايدف‬

‫دبم تنگتر از دختریسس‬

‫ما مبتوانام در نقد تأ یل شعر از انواا ر یىردها استِاده‬

‫كه حرص خو‬

‫كنام؛ يرای نمونه‪ :‬در این شالعر‪ ،‬داشتن اطیتات م!تصری‬

‫كرده‬

‫سالالامای‬

‫خمار‬ ‫خمارِ‬

‫از زندگب شالالاتر‬ ‫ظاهریا‬

‫را ر ی شانها‬

‫یا حتا توزه يه صالالورت‬

‫گذاشته‬

‫فاطمه قهرمانب دارای موهای ياالالالاار يمند يا‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۷1 /‬‬

‫حالابالس فر اسالالالس) مب توانالد در تالأ یالل های ياش تر‬ ‫خوانشهای متِا ت يه ما كمق كندف این يدا معناسالس كه‬ ‫شالعر زندگب شالاتر از هم زدا نااتند نمبتوا كاممن‬ ‫مؤبف را از متن حذ‬

‫كردف این شالالعر از برا سالالاختار‬

‫فرِاسالالتراكچر‪ ،‬ازرای ياالالاار خويب دارد‪ ،‬يهطوریكه هاچ‬ ‫حشالو اضافاتب نداردف در اقع مش!‬

‫اسس شاتر ا قدر‬

‫متن را ادیس كرده تا هاچ تنصر نامطمويب در ا دیده نشودف‬ ‫از نشانهها يهخويب كار كشاده ا ها را در هم تناده اسسف‬ ‫«زندگب يود » مقوبههایب هاالالتند كه هرگ پاسالالخ نهایب‬ ‫يرای ا ها ن!واهام یافسف در اقع ونان «اتوپاایب» را مرا‬ ‫اسالالس ما يبانام‪ ،‬اما مبتوانام يا منِعل نبود‬

‫تن نداد يه‬

‫قاد يندهای هناارسالاز‪ ،‬اندكب از سالرگشترب خود بذت‬ ‫يبریمف‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۷1 /‬‬

‫نقد و بررسی‬

‫بررسی شعر پل‬

‫زهرا هاشمی‬

‫در شالالعر كیسالالاق ما يا یق زا یهی دید ر يهر هاالالتام؛‬ ‫يهطوریكه هروه در ا مبيانام تا یمبسالالس كه را ی از‬ ‫شالالعر دارد‪ ،‬اما در ادياات نومدرنااالالتب يا ازتماا تركام‬

‫من تاشق پمب هاتم كه تاشق دریاسس‬ ‫كهنها‬

‫يه سنرِر‬

‫زا یه دیدهای م!تمف موازهام كه هر د ريانب ر ایس خود‬

‫بم مبدهم‬

‫را يه تصویر مبكشد تا پرسپىتاو تازهای توباد شودف‬

‫شعر مبخوانم‬

‫در شالالعر «پمل» اثر تمب تبدابرضالالایب‪ ،‬ما يا د پرسالالپىتاو‬

‫شبب ونديار‬

‫ر يهر هاالالتام كه يا هم در ت الالاد هاالالتند يه تبارتب در‬

‫انرار در ر دخانه كه زیر پایش افتاده اسس‬

‫اینه دارد‬

‫ر ند خوانش اثر‪ ،‬زهس ر ایس معىوس مبشودف پرسپىتاو‬

‫يه وندین زيا كه من گریه مبكنم‬

‫ا‬

‫ابتِاتب ندارد‬

‫دید خود ر ایس مبكند‬

‫ر ایس پاالرىسس كه تاشق یق پل شده از زا یهی‬ ‫اما در پرسالالالپىتاو د ِ زهس‬

‫پارك شعرهای خويب مبگِس‬

‫ر ایس تو‬

‫خاا مبكرد كه تاشق دریا شدهاِ‬

‫كه تاشالق پارك اسس اینيار ا تبدیل يه را ی مبشودف‬

‫من! گروه دیوانه را اشتباهب رفس‬

‫همچنان در متن م مث تشالالقب زود دارد كه دریا در رأس‬

‫من! فقط مبخواستم‬

‫شالالده اینيار د ريان يه سالالمس پمب مبر د‬

‫پار پل در قاتدهی ا قرار دارندف در اقع این تصوری‬

‫حتب يه اندازهی وند بنره دسس‬

‫كاب نشنود‬

‫كه ت!ته سنرب از دبم كنده اسس‬

‫ذهنبسالس كه پاالرك پل نابس يه هم دارند در حاببكه‬ ‫اقعاس‪ ،‬وا دیرریسالالسف ا ها غافلاند كه هر د تاشالالق‬

‫من تاشق ا شده يودِ‬

‫هم‬

‫كه از یق زای این شمها‬

‫ت اد در اثر مبرسام كه خود مبتواند ر ایس سوِ ياشدف‬

‫ونا زمان را از ر ی خود‬

‫پرتاب كرد‬

‫كه از هر زای این ر زها‬ ‫زنازهی ياد كردها‬ ‫مبگِتند‬ ‫من!‬

‫يا این تمهاد يه يررسالالب شالالعر از دیدگاه سالالاختارگرای‬ ‫ز مبنرر مبپردازِ‪:‬‬

‫را م ل ر دخانه زیر پایم یافتند‬

‫كه دیوانه‬

‫يبخبر از در‬

‫هم هاالالالتندف در حقاقس ما يه یق‬

‫وه تاشق دریا يود‬

‫من تاشق ا شده يودِ‬

‫اپا د ‪:)1‬‬ ‫من تاشق پمب هاتم كه تاشق دریاسس‬ ‫يه سنرِر‬

‫كهنها‬

‫شعر مبخوانم‬ ‫شبب وند يار‬

‫بم مبدهم‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۷2 /‬‬

‫هما گونه كه در تمهاد نقد اشالاره كردِ‪ ،‬اگر شعر را تا انتها‬

‫مبترسالد تشالقش از زانم معشوق پذیرفته نشود ابتِات‬

‫ي!وانام متوزاله خواهام شالالالد كالاله در این اپا د‪ ،‬را ی‬

‫نداشالالتن) كه این مبتواند حىایس تشالالقهای یقطرفهای‬

‫پاالركبسالس كه تاشق یق پل شده زیر این پل هم ر د‬

‫ياشد كه ما يااار شاهد ا يوده هاتام؛ رايطههایب مریض‬

‫خانهای زاریسالس كه يه دریا مبری دف از دید نشانهشناسب‬

‫كه ز افاردگب ناامادی ارماانب يه همراه نداردف‬

‫یا سالالماوبوژی هم اگر ي!واهام نراه كنام‪ ،‬پل مبتواند نماد‬

‫اپا د ‪:)3‬‬

‫تبور كرد از یق وا يرای رسالاد يه وشماندازی يهتر‬

‫پارك شعرهای خويب مبگِس‬

‫یا تبور از یق زها يه زهانب دیرر ياشالالالدف در اقع پل‬

‫خاا مبكرد كه تاشق دریا شدهاِ‬

‫معبریسالالالس كه تا نباشالالالد‪ ،‬زیبایب د كرا ر دخانه را‬

‫من! گروه دیوانه را اشتباهب رفس‬

‫نمبتوا دید یا ارتباط يان د نقطه يرقرار نمبشودف پ‬

‫من!‬

‫مبتوا وند تعبار از پل داشسف‬

‫در قاالالمس سالالوِ يا توزه يه زما افعا يهكار يرده شالالده‪،‬‬

‫اپا د ‪:)2‬‬ ‫انرار در ر دخانه‬

‫فقط مبخواستم‬

‫زما خطب شالالىاالالته مبشالالود‬ ‫كه زیر پایش افتادهسس‬

‫ر ایس از زما حا يه‬

‫گذشالالته مبر د‪ ،‬در اقع اپا د قبل‪ ،‬كه از زيا پاالالرك يود‪،‬‬

‫اینه دارد‬

‫در گذشالالته اتِاق افتاده كه شالالاتر يا هوشالالمندی‪ ،‬د زما‬

‫يه وندین زيا كه من گریه مبكنم‬

‫گذشته حا را زايهزا كرده یق زما ذهنى توباد كرده‬ ‫اسس‪ ،‬طوریكه برن شعر تو‬

‫ابتِاتب ندارد‬ ‫ر دخالاناله مب تواند در این زا نماد تااار‬ ‫ضالدایاالتایب ياشدف در سطر ا‬

‫نو شالالالد‬

‫این ي!ش‪ ،‬تصویر تانب یا‬

‫ايژكتاو يهكار يرده شالده اینه دارد) كه انعىاس تصویر موج‬

‫شده را ی تااار مبكندف‬

‫اینيار ر ایس از زيا پل اسالالس كه ا هم از ق الالا تاشالالق‬ ‫پاالرك يود شالعرهای تاشالقانها‬

‫را هرشم مبشناده‬

‫خاا مبكرده كه پاالرك تاشالق دریاسالس‪ ،‬اما پل تاشق ا‬ ‫هم از ترس پذیرفته نشالد تشالقش توسط‬

‫اب ر ى سالالقف یا دیوار را يرای م!اطم تداتب مبكندف يا‬

‫يوده خود‬

‫دقس در زما افعا این قاالالمس‪ ،‬متوزه خواهام شالالد كه‬

‫معشالالوق كه حاال پاالالرك اسالالس‪ ،‬از گِتن حر‬

‫ر ایس در سالطرهایب كه از زيا پاالر ياا شده‪ ،‬زما حا‬

‫رفته اسسف قاتدهی معنایب در سطر سوِ كه هما همخوانب‬

‫اسالالس م!اطم يا رفتن از زما حا يه گذشالالته در ي!ش‬

‫فعل فاتل اسالس‪ ،‬شالىاالته شده‪ ،‬زیرا فاتل من یا هما‬

‫دبش طِره‬

‫يعدی‪ ،‬يه نوستابژی مبرسدف‬

‫پل) يا فعل «رفس» مطايقس ندارد‬

‫پاالرك فىر مبكند پل تاشالق ر دخانه اسس‪ ،‬كه در نهایس‬

‫نوشته مبشد‪ :‬گروه دیوانه را اشتباهب رفتمف‬

‫يه دریا مبری د يه همان دبال‪ ،‬تشقش را پنها كرده يه‬

‫اپا د ‪:)4‬‬

‫زيا نمبا رد وو احاالالاس مبكند ايراز تشالالق‪ ،‬يبفایده‬

‫حتب يه اندازهی وند بنره دسس كاب نشنود‬

‫اسالسف ا فقط يه «سالنرِر » پل كه يا «د سنرب» ارتباط‬

‫كه ت!ته سنرب از دبم كنده اسس‬

‫معنایب دارد‪ ،‬بم مبدهد شالالعرهای تاشالالقانه مبخواند‬

‫در سالطر ا ‪ ،‬شالاتر از تىناق فاصالمهگذاری استِاده كرده‬

‫اصالالمن از تشالالق تیقها‬

‫يه پل حرفب نمبزند‪ ،‬وراكه‬

‫ياید يه این صالالورت‬

‫اسالالسف يهتبارتب را ی يا ما كه م!اطم هاالالتام صالالربس‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۷3 /‬‬

‫مبكند تا متوزهِ ر ند اثر شالویم شاتر را دانای كلل نبانام‬

‫در شالعر پل اثر تمب تبدابرضالایب‪ ،‬ما يا شالعری نوستابژیق‬

‫كاالب نشالنود) كه نشانهی پنها كرد وا یسسف ا زا كه‬

‫ر يهر هاتام‪ ،‬كه دارای د برن د ر ایس اسس كه در‬

‫مبگوید «تىه سالالالنرب از دبم كنده شالالالده» در اقع ياانرر‬

‫تقايل يا یقدیرر قرار گرفتهاند تا زا یهی دید سالالومب را‬

‫تشالقش يه پارك اسس كه پنها نراه مبدارد سنگ د‬

‫يرای م!اطم خیق ياافریندف يهتبارتب را ی زما تممب‬

‫يا هم در ارتباط معنایب هاالالالتند) زیرا فىر مبكند دوار‬

‫خطى را كه خصالالاصالالهی ادياات نومدرنااالالتبسالالس‪ ،‬درهم‬

‫تشالقب یقطرفه اسالسف از طرفب زدا شد یق ت!تهسنگ‬

‫مبشالالىند‬

‫برن‪ ،‬توباد زما ذهنى‬

‫از پل‪ ،‬تصالالویری تانبسالالس كه اشالالاره يه افتاد ازر یا‬

‫كرده‪ ،‬طوریكه ر ایس مداِ در زما حا‬

‫قاالمسهای سنرب از يناها اماكن تاری!بسس كه منظور‪،‬‬ ‫فقدا تشق اسسف‬ ‫اپا د ‪:)5‬‬ ‫من تاشق ا شده يودِ‬ ‫كه از یق زای این شمها‬ ‫پرتاب كرد‬

‫ونا زمان را از ر ی خود‬ ‫كه از هر زای این ر زها‬ ‫زنازهی ياد كردها‬ ‫م ل ر دخانه‬ ‫مبگِتند‬ ‫من!‬

‫را‬

‫زیر پایم یافتند‬ ‫كه دیوانه‬

‫وه تاشق دریا يود‬

‫من تاشق ا شده يودِ‬

‫در سالطر سالوِ در مرور همنشانب كممات دسس يرده شده‪،‬‬ ‫در اقع شاتر يه زای گِتن «ونا خود‬

‫را از ر ی زمان‬

‫پرتاب كرد» مبگوید «ونا زمان را از ر ی خود‬

‫پرتاپ‬

‫كرد» در اقع قاتدهی نروی را شالالىاالالته از يازی زيانب‬ ‫استِاده كرده اسس‪ ،‬تا شعر را يرای م!اطم يه حااتب تازه‬ ‫يرسالالاندف در ادامهی این اپا د از زيا پل‪ ،‬م!اطم متوزه‬ ‫مبشالالود كه پاالالرك خود را از ر ی پل يه ر دخانه پرتاب‬ ‫مبكند‬

‫مردِ زاالالالد يبزانش را ياد كرده ر ی هما‬

‫ر دخانه كه پاالالرك فىر مبكرد پل تاشالالقش شالالده‪ ،‬پادا‬ ‫مبكنند‪ ،‬گویب ا يا مرگش قصالالد داشالالته يه ارز یش كه‬ ‫هما يهزای ر دخانه يود اسس‪ ،‬يرسدف‬

‫گرد‬

‫اسسف‬

‫يا تااار زما افعا‬

‫گذشالالالته در‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۷4 /‬‬

‫خاره مبشویم‬

‫نقد شعر سميه ابراهيمی‬

‫م ل يرفب كه اب نمبشود هرگ‬ ‫م ل دناا‬

‫ساحل نوری‬

‫كه خواهرِ نااس‬ ‫ما را مبزَود گریهها‬

‫سااهتر از يازار نمبشود‬

‫این مو‬

‫كه نا يه نرخ ر ز مبخورد قرصها‬

‫دمب تىا مبداد‬ ‫در راه فراری كه نااس‬

‫ت!ته نمبشود این در‬

‫گم كه نه‬

‫زنرش نمبزند ماری‬ ‫تا مهرها‬

‫اگر وشم سِاد نبود‬

‫فقط سااه مبشد‬

‫را ندزدند‬

‫همه تاریقاند‬ ‫سااهتر از مشق كودكب‬

‫نقد و بررسی‬

‫حتب پدر گورخواب اسس‬ ‫نا نمبدهد دیرر‬

‫فقر در زامعهی يازاری كه مرصالو نظاِ سرمایهداریسس‪،‬‬

‫خواهری‬

‫توباد‬

‫پوسس كمِستر‬

‫همان امر موزم پدید امد شالالىا‬

‫طبقاتب يان‬

‫اقشالالار زامعه مبشالالودف نايرايری اقتصالالادی در ایرا كه این‬

‫يوی خو مبدهد دسسها‬ ‫پوسس كه ياندازد‬

‫سالا ها شالاهد ا هاالتام‪ ،‬مرد دهی شىا‬

‫را كنار زده‬

‫زامعه را يه د نامهی «دارا ندار» تبدیل كرده نايرايری‬

‫ي!ندد يه ریش دناا‬

‫يه یژهگب شاخ‬

‫مهرهای نمبسوزد‬

‫امر ف الای سااه امر ز را رقم مبزند كه موزم پدید امد‬

‫حتب ت!تهای‬

‫گورخوابها‪ ،‬كارتن خوابها ففف شده كه در مایهی شعر‬

‫كه زِس كند تاسها‬

‫«سماه ايراهامب» را تشىال مبدهدف‬

‫گرِ نمبشود يازار این قرصها‬

‫‪)1‬‬

‫ما‬

‫سااهتر از يازار نمبشود‬

‫نقشهی ا‬

‫سریابام‬

‫كه توبادما يه مصر‬

‫كه نا يه نرخ ر ز مبخورد قرصها‬ ‫نمبرسد‬

‫تاریخما اما‬

‫ت!ته نمبشود این در‬ ‫زنرش نمبزند ماری‬

‫يه انق ا رساده اسس‬ ‫كانا هم كه تو‬

‫زامعهی امر ز تبدیل شده اسسف همان‬

‫كنام‬

‫تا مهرها‬

‫را ندزدند‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۷5 /‬‬

‫موتاف مقاد شالالعر «سالالااهب تاریىبسالالس» كه ير زامعهی‬

‫در این اپا د ياز ارتباط يان اژهگا را مشاهده مبكنام كه‬

‫امر ز سایه افىنده اسسف‬

‫يهز رايطهی افقب‪ ،‬يا سالالطرهای اپا دهای قبل هم ارتباط‬

‫در این اپا د را ی ارتباط معنایب زیبایب يان سطرها يرقرار‬

‫تمودی دارد پوسالالس انداختن مار) در سالالطرهای مهرهای‬

‫كرده‪:‬‬

‫نمبسوزدف‬

‫سااه يازار يازار سااه)‪ ،‬ت!ته در در‬

‫را ت!ته كرد )‪،‬‬

‫«حتب ت!تهای‬

‫مار زنگ مهره مار زنرب مهرهی مار) كه يا یقدیرر‬

‫كه زِس كند تاسها »‬

‫رايطهی يانامتناس ایااد كردهاندف‬

‫اینيار شاتر مهره را يه «ت!ته نرد» ريط داده ارتباط معنایب‬

‫در این اپا د يا توزه يه همان نشالالانهها‪ ،‬شالالاتر از يازاری‬

‫يان ا ها يرقرار مبسازدف‬

‫مبگوید كه هاچ سودی يرای ا نداردف‬

‫در این قاالمس شالاتر از شالرایط حاكم ير خانواده شىایس‬

‫‪)2‬‬

‫كرده ياا مبكند كه تااار يازار پوسالالس كه ياندازد‪ ،‬گرِ‬

‫همه تاریقاند‬

‫نمبشالالود يازار این قرصها) تاااری در شالالرایط خانواده‬

‫سااهتر از مشق كودكب‬

‫ایااد نمبكندف‬

‫حتب پدر گورخواب اسس‬

‫‪)4‬‬

‫نا نمبدهد دیرر‬

‫ما‬

‫در این اپا د هم ارتباط معنایب يان اژهگا سالالااه مشالالق‬

‫نقشهی ا‬

‫زود دارد سالااه مشالق) نشانهی نا داد كه مدبو ا‬

‫سریابام‬ ‫نمبرسد‬

‫كه توبادما يه مصر‬

‫فقر خانواده اسسف در تأ یل این اپا د‪ ،‬شاتر ضع زندگب‬

‫تاریخما اما‬

‫خالانواده ای فقار را ياالا مب كنالد كه در ا ‪ ،‬پدر توانایب‬

‫يه انق ا رساده اسس‬

‫يرطر‬

‫كرد نااز خانواده را نداردف‬

‫‪)3‬‬ ‫خواهری‬ ‫پوسس كمِستر‬

‫كانا هم كه تو‬

‫كنام‬

‫خاره مبشویم‬ ‫م ل يرفب كه اب نمبشود هرگ‬ ‫در این اپا د هم شالالاتر ارتباط معنایب يان نقش سالالریا‬ ‫يرفب يرفق تموی یو ) يرقرار كرده يا تعباری كه‬

‫يوی خو مبدهد دسسها‬

‫كانا‬

‫پوسس كه ياندازد‬

‫از این اپا د مبتوا داشس‪ ،‬شاتر از زامعهای مبگوید كه‬

‫ي!ندد يه ریش دناا‬

‫طبقهی فر دسالالس در ا نقش يهسالال ایب دارند بب دارای‬

‫مهرهای نمبسوزد‬

‫كمترین سهم از امىانات هاتندف‬

‫حتب ت!تهای‬

‫‪)5‬‬

‫كه زِس كند تاسها‬

‫م ل دناا‬

‫گرِ نمبشود يازار این قرصها‬

‫كه خواهرِ نااس‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۷۷ /‬‬

‫ما را مبزَود گریهها‬ ‫این مو‬

‫اگر وشم سِاد نبود‬

‫دمب تىا مبداد‬ ‫در راه فراری كه نااس‬ ‫گم كه نه‬ ‫فقط سااه مبشد‬ ‫در این اپا د شالاتر ف الای زامعه را‪ ،‬يا ف ای خانوادها‬ ‫مرتبط مبسالازد از خواهری كه يههرحا زندگبا‬

‫سااه‬

‫اسالس‪ ،‬مبگویدف مو ‪ ،‬زوید ‪ ،‬دِ) نشانههایب هاتند كه‬ ‫شالالاتر يه زیبایب ا ها را در سالالطرها پ!ش كرده ارتباط‬ ‫معنایب يان ا ها پدید ا رده اسالالالسف شالالالاتر در ازرا‬ ‫پرفورمن‬

‫تابب تمل كرده‪ ،‬شالالعر از فرِ‬

‫سالالاختار قايل‬

‫قبوبب يرخوردار اسالالس‪ ،‬بب تصالالا یری كه در شالالعر يرای‬ ‫م!اطم ارامه مبدهد‪ ،‬اغمم پراكندهاندف مطابم ياااری ياا‬ ‫مبشود بب فقط تنها يا ياا ‪ ،‬كشِب صورت نمبگاردف‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۷۶ /‬‬

‫نقد و بررسی‬

‫نقد شعر زهرا هاشمی‬ ‫پویان فرمانبر‬ ‫تر س شدِ ير حام اتِاق‬ ‫پدر نبود‬ ‫كه ز يرارد از اب‬ ‫یا مادرِ را‬ ‫كه گریه غرقش مىكرد‬ ‫تر سىب يود موزب‬ ‫كه درمبرفس يا يرادر‬ ‫تا پشس هِس سابرب‬ ‫ياد اگر ا نمبكرد پاهاِ‬ ‫با نمبشد این ال ‪ /‬الیب‬ ‫تا يپرد خواب از سر كووه بب بب‬ ‫كل نمبكشاد درد‬ ‫تا يپاچد زاغ‬ ‫الی موهاِ‬ ‫كه هرگ طناب نشد مادرِ ناات‬ ‫قتى تر س شدِ‬ ‫پدر سوراخ‬ ‫مادرِ اتِاقى يود‬ ‫كه افتاد‬ ‫اما يند ناامد‬

‫مشالالىیت ير همه زا سالالایه افىنده اسالالسف شالالرقب غريب‬ ‫نداردف زندگب از حقاقس حشالب يبرحم خود د ر شده‬ ‫يه سمس تصنع قراردادها رفته اسسف دیرر كاب صدای‬ ‫ز را كه حشالبترین حركس طباعس اسس‪ ،‬نمبشنودف ز‬ ‫هاالتب مبي!شد اما در ا خیصه نمبشود‪ ،‬وراكه ا یق‬ ‫حركس اسس؛ هاتب مبدهد يه ا خاانس مبكندف در اقع‬ ‫ز در یق زام خیصه نمبشود ا را يهم ايهی مِهومب‬ ‫فماالالِب طباعب مبيانمف ایا این معنای سالالركش را مبتوا‬ ‫مرد د كردق ایا این حركس را مبتوا در یق تصالالالویر‬ ‫خیصاله كردق تا كِب نراه اطرا‬

‫يه ز ‪ ،‬در ازد اج خیصه‬

‫شالودق تمامب این پرسالشها در شعر زهرا هاشمب غوطه ر‬ ‫اسالس؛ يا اكا ی این اثر مبتوانام ف الای شعر را كشف‬ ‫فىرپردازی را راحس كنامف‬ ‫گویا این سمامهی ازبار فقط يه یق فرد مريوط نمبشود‬ ‫تمالامب ات الالالای خالانواده را دريرمبگارد؛ خانوادهای كه‬ ‫نمایهای از زامعه اسالالس ز را ير حاالالم اتِاق مرد د‬ ‫مبكند غافل از اینكه خودشالا نا مرد د مبشوند وراكه‬ ‫ز وا ی ز همه وا نااس‪:‬‬ ‫«تر س شدِ ير حام اتِاق‬ ‫پدر نبود‬ ‫كه ز يرارد از اب»‬ ‫از اتِاق زيانب يد شد ماهب يه ز ) در سطرهای ياال كه‬ ‫يرذریم‪ ،‬يه مادری مبرسالام كه در اشقهایش شنا مبكندف‬ ‫مادری كه م ل یق تر سق از نداناتن درد خویش حارت‬ ‫زده شالالده در اند هش همچنا زندگب مبكندف مادری كه‬ ‫از پدر زدا شالالده اكنو در كنار يرادر شالالاهدِ گذشالالتهی‬ ‫خویش اسس؛ حا‬

‫ایندهی دختر !‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۷8 /‬‬

‫«یا مادرِ را‬

‫تا يپاچد زاغ‬

‫كه گریه غرقش مبكرد‬

‫الی موهاِ‬

‫تر سىب يود موزب‬

‫كه هرگ طناب نشد مادرِ ناات»‬

‫كه درمبرفس يا يرادر‬

‫از نىات دیرری كه این شالالعر را زذاب شالالعورمند كرده‬

‫تا پشس هِس سابرب»‬

‫اسالس‪ ،‬مبتوا يه ازرا ياا های اسالتعاری ا اشاره كرد؛‬

‫این تر سالقِ از زنگ يرگشته هنوز نمبداند كه این زنگ‬ ‫را پایانب نااالالس‬

‫یر س تصالالنع يه ناالاللهای يعد نا‬

‫اگر دقس كناد تمامب سطور‪ ،‬يد‬

‫بىنس يا سرتتب ر ا يه‬

‫زمو مبر ند كه این مهم ياتث ایااد هارمونب در اثر شالالده‬

‫سرایس مبكندف وراكه اگر اینطور نبود يا تاا ز ياد شوهر‬

‫اسالسف همچنان هاچ موضالوتب يهصورت سطرب ير كاغذ‬

‫يب هویالس) ياله تر س‪ ،‬ارامش مادرانه الالیب مادر) با‬

‫ناامده شالاتر سالعب كرده كه در هر سطر ذهن م!اطم را‬

‫نمبخورد! یعنب شالالاتر يا ياانب معىوس از دختر يه مادر)‬

‫متناسالم يا فرِ يه يازی يرارد ياا های اثر‬

‫ارتباط زندگب ز ها را نشا مبدهد‪:‬‬

‫شعر سوق يدهدف مانند‪ :‬قتب تر س شدِ‪ ،‬پدر سوراخ)‬ ‫در پایا ‪ ،‬شاتر گری ی يه سطرهای ا‬

‫« ياد اگر ا نمبكرد پاهاِ‬

‫را يه سمس‬

‫مبزند؛ تنهایب پدر‬

‫با نمبشد این ال‪/‬الیب»‬

‫اند ه مادر را تأكاد مبكندف اند هب كه همچنا ادامه دارد‬

‫نىتهی زابم توزه این اسس كه اگر يه سطرهای ياال نظری‬

‫يه نالهای يعد يعدتر نا سرایس مبكندف يهراستب این‬

‫ياندازید‪ ،‬متوزه مبشالالوید كه شالالاتر يرخی‬ ‫زيالانب‪ ،‬خالارج از موتاف مقاالالد‬

‫اك ر شالالاترا‬

‫یر س تا كِب ادامه داردق اصمن ورونه ریشهكن مبشودق‬

‫در زهس تصالالالنع از‬

‫هما طور كه در ايتدا شالالرح دادِ‪ ،‬ياید يه ز زور دیرری‬

‫وندتأ یمب اسالالالتِاده نمب كندف مانند‪ :‬ال\ الیب) همچنان‬

‫نرریاسف ز پوسس است!وا نااسف ا یق مِهوِ اسس‬

‫يازیهای زيانب در این شالعر يه شىل طباعب رخ داده اسس‬

‫كه ياید درك شالالود تا يه طباعس ن دیق يشالالویمف اما اگر‬

‫سطرب نااس؛ يهطوریكه رد تصنع در ساختار زایراه‬

‫تمامب این حر ها يا يباتتنایب ز ها همراه ياشالالالد‪ ،‬هاچ‬

‫ا احاالالاس نمبشالالود يرزاالالته نااالالسف مانند‪ :‬مادرِ‬

‫فایدهای نداشالته يشالریس يه طباعس ن دیق نمبشودف اگر‬

‫اتِاقب يود‪ ،‬كه افتاد)‬

‫ز از پمالههالای تالذاب مداِ يه پایان مبر د‬

‫فارك از زنبهی تىناىا اثر‪ ،‬هروقدر هم كه تر س زاغ‬

‫مبشود مشىل از خود ا سسف خیصه اینكه نباید فرامو‬

‫ي ند درد يىشد انرار كاب صدایش را نمبشنودف انرار نه‬

‫كرد انقیب سااهپوستا يه دسسِ يارانهگا نبود خودشا‬

‫دختر مب توانالد دسالالالس های مادر‬ ‫مبتواند زندگب پاش ر ی دختر‬

‫را يرارد‬

‫نه مادر‬

‫را ناات يدهدف‬

‫اری! انرار در این زندگب يا ارامش غریبه‪ ،‬هنوز ز زایراه‬ ‫خود را پادا نىرده اسس!‬

‫یقدیرر را ياال كشادندف‬ ‫قتب تر س شدِ‬ ‫پدر سوراخ‬ ‫مادرِ اتِاقب يود‬

‫«تا يپرد خواب از سر كووه بببب‬

‫كه افتاد‬

‫كل نمبكشاد درد‬

‫اما يند ناامد‬

‫تماق تر‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۷9 /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۶1 /‬‬

‫پديدارشناسی‪ ،‬نقد معطوف به خواننده‬

‫یق موضالالوا یا ايژه را ا گونه كه خود را مبنمایاند‪ ،‬يهد ر‬ ‫از مِاهام قابمهای پاشالالان درك كنام‪ ،‬در ا صالالورت‬ ‫اسالس كه از پدیدارشالناسالب اسالتِاده كردهایم‪ ،‬مانند يررسب‬

‫محمد مروج‬

‫پدیدههای همزن گرایب یا قتل!‬ ‫هوسالالر يا رد شالالاوهی كاالالم اگاهب از طریق ازمایشالالات‬ ‫تاريب نا يازسالازی ذهنب ناالبس داد يرخب ق ایای‬ ‫ذهنب يه اقعاس خارزب يرای يررسالالب قتل‪ ،‬ناازی نااالالس‬ ‫یق نِر را يىلشالالالام تا ا را تاريه كرده ياشالالالام‬ ‫موضالالالوا را در ذهن مالا تا یاله‬ ‫فماِهی رادیىا‬

‫یا كل‬

‫ترمال كنام)‪ ،‬نوتب‬

‫تمِاقب را پبری ی كرد كه در حوزههای‬

‫ياااری كاريرد داردف‬ ‫حا يه سالالالراك نقد معطو‬

‫رايطهی ا يا‬

‫يه خواننده‬

‫پدیدارشالناسب مبر یم؛ در نقد هرمنوتاق سه ر یىرد‬ ‫گرایش مهم زود دارد‪:‬‬ ‫‪ )1‬نقد مؤبفمرور‪ :‬در این گرایش نویانده نقش اساسب را‬ ‫ایِا مبكند؛ یعنب شالالرایط زندگب‪ ،‬حاالت ر حب‪ ،‬تروالت‬ ‫پالدیدارشالالالناسالالالب یا فنوموبوژی تمم‬ ‫پدیدارهای تانب يد‬

‫ق ا ت پاشدا ریسسف در اقع‬

‫یق پدیدارشناس ياید يبطر‬ ‫متافا یق ما را‬

‫ر‬

‫مطابعه ی‬

‫ياشد در يررسبهای خود‪،‬‬

‫سالنسهای پاشان را ارد نىند فقط‬

‫يه ذات ماهاس ا وا يپردازدف از این نظر پدیدارشالالناس‬ ‫منتقد حرفهای‪ ،‬تملكردی مشالالالايه هم دارند وو یق‬ ‫منتقد دريارهی یق اثر اديب م من شالالعر نظر غایب نمبدهد‪،‬‬ ‫يمىه از ای ا را شىاته تشریح مبكندف‬ ‫فاماوفا‬

‫نظریهپردازا ياااری در این زمانه كار كردهاند؛‬

‫از «هرالل‬

‫كانس» گرفته تا «هایدگر‬

‫«ادموند هوسالالر » فاماالالو‬

‫گادامر» اما وو‬

‫ابمانب ياشتر تمر خود را يه‬

‫ترقاق پژ هش در این رايطه صالالر‬

‫كرد‪ ،‬ياالالااری ا را‬

‫يناا گذار پدیدارشالناسب مبدانندف هوسر پدیدار را ا نوا‬ ‫از شالالالناخس‬

‫معرفس مبخواند كه حاصالالالل تركام د‬

‫مرالد دهی تاناالس‬

‫ذهناس ياشالالالد‬

‫مب گوید پدیدار‪،‬‬

‫اقعاتبسالالس كه در حاطهی شالالناخس اناالالا قرار دارد‬ ‫حامل ناس معنا‪ ،‬فارك از انت اتات ذهنبسالالسف اگر يتوانام‬

‫ازتماتب‪ ،‬سالالااسالالب ف الالای ر شالالنفىری زامعه در زما‬ ‫حاات ا‬

‫زیاس مؤبف‪ ،‬در خمق اثر اديبا‬

‫دخال اسسف‬

‫ونان نراهب يه شالعر داسالتا يا ازادی اديب منافات دارد‪،‬‬ ‫یعنب شالالما كتايب را فقط يهخاطر نویاالالندها‬

‫ي!واناد نه‬

‫مرتوایش!‬ ‫‪ )2‬نقد متنمرور‪ :‬منتقدین سالالاختارگرا پاالالاسالالاختارگرا يا‬ ‫حذ‬

‫مؤبف‪ ،‬يه يررسالالالب خودِ متن‬

‫توامل در نبا‬

‫مبپردازندف ا ها كاری يه نویاالالنده ندارند‬

‫معتقدند متن‬

‫خوديانده اسس يرای تأ یل‪ ،‬رزوا يه ا كِایس مبكندف‬ ‫‪ )3‬نقد خوانندهمرور‪ :‬زایراه اصالالالمب را در این گرایش‪،‬‬ ‫م!اطم ير تهده داردف در اقع این خواننده اسالالس كه طبق‬ ‫يه‬

‫زیرسالاخس ذهنب تاريههای شال!صب تمم اديبا‬

‫خوانش اثر مبپردازد‪ ،‬این سالاله در زای خود اهماس دارندف‬ ‫مؤبف مهم اسس‪ ،‬وو هنر‬ ‫متالأثر از اقعاالات‬ ‫مبافریند‬

‫را ترس تأثار كشف شهود‬

‫دریالافس های مراط اطرا‬

‫مطمئنن زندگب شالال!صالالبا‬

‫خود‬

‫را ارد اثر‬

‫مبكندف متن هم مهم اسالس‪ ،‬وو تامل مهم در ساختن ا ‪،‬‬ ‫زيا اسالس زيا دناایبسس كه در ا اناا ها يا یقدیرر‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۶1 /‬‬

‫ارتبالاط يرقرار مب كننالد‬

‫يد‬

‫ا هاچ اثر ي رگب خمق‬

‫مبكند‪ ،‬پ‬

‫پدیدارشالناسالب خصمتب درزمانب داردف ينايراین‬

‫نمبشالالودف يهتنوا نمونه هایدگر يه زيا معتقد اسالالس يه‬

‫م!اطم در موازهی يا متن نقش پمررنرب دارد‪ ،‬وو هر اثر‬

‫متن ماهاتب زيانب مبدهد ا را تامل مهمب مبداند‪ ،‬وو‬

‫هنری يراساس تعداد خوانندگانش دارای افق معنایبسسف‬

‫زيا سالاا‬

‫زاریسس هرك‬

‫يرای نمونه تبارت «يند امد نِ » يراساس طاف زامعهی‬

‫تِااری از ا دارد‪ ،‬پ‬

‫يهخاطر همان خصالمس‪ ،‬هر طاف خوانشب یق تأ یل ارامه‬

‫خوانشالب خود وندین دالبس معنایب دارد‪ :‬از برا پ شىب‬

‫دیرر خواننده هم نقش ي رگب در پویایب‬

‫یعنب مانعب ياتث شالالده تا ریه خوب كار نىند‪ ،‬یا از نظر‬

‫مبدهدف از طر‬

‫هنر دارد‪ ،‬وو یق متن يه تعداد خوانشهایب كه از ا‬

‫سالالااسالالب یعنب یق نِر دوار سالالاناالالور خِقا شالالده‬

‫مبشالود‪ ،‬افق دالبس معنایب داردف یق دانشاو ممىن اسس‬

‫نمبتواند فعاباس كند‪ ،‬یا از دید شعری ممىن اسس سوژه يا‬

‫غ بب از حافظ را يه شىمب ي!واند كه يا خوانش یق كارگر‬

‫ما يا تأ یلهای‬

‫یا منتقد حرفهای‪ ،‬متِا ت ياشدف‬

‫صالرنهای ار تاق ر يهر شالده ياشدف پ‬ ‫يبشالالمار طر‬

‫نااالالتام يمىه افقهای دریافس ياالالاارند! از‬

‫هر متن اديب دارای تأثار معناسس! تأثار يه ساختار زيا‬

‫طر‬

‫تىناقهای اديب يهكار رفته توسالالط خابق مريوط اسالالس‬

‫شال!صالب خود نه يراسالاس ذهناس‪ ،‬شر ا يه دریافس معنا‬

‫معنا یا دریافس يه دیابىتاق يان م!اطم خطوط سالِاد‬

‫مبكناد‪ ،‬در نتااه از پدیدارشناسب يهره مبگاریدف‬

‫نالاپادای ماا سالالالطور متن يرمب گرددف يرای نمونه ما ا‬

‫يا توزه يه توضالالارات ياال‪ ،‬فنوموبوژی در نقد معطو‬

‫شالالىنندگب یق پارمرد در تبارت «ا پارمرد وهقدر الغر‬

‫خواننده از اهماس ياالالااری يرخوردار اسالالس‪ ،‬وو ما در‬

‫زنبهی هنری‬

‫اسالس»‪ ،‬يه دریافس خواننده ياترب دارد پ‬

‫اثر يه مؤبف زیبایبشالالناختب ا ير تهدهی م!اطم فعا‬ ‫اسالالسف ينايراین ما يه تناسالالم گاردی كه ات!اذ مبكنام مانند‬ ‫نقد سالالااسالالب‪ ،‬اسالالطورهای‪ ،‬ر ا كا انه‪ ،‬سالالاختارگرایب ففف‪،‬‬ ‫معناهای متِا تب از متن اسالالت!راج مبكنامف حا يانام ایا‬ ‫مبتوا یق شعر را از منظر پدیدارشناسانه يررسب كردق‬ ‫ما در هر اثر هنری يا یق ماهاس تانب‬ ‫هاالتام‪ ،‬پ‬

‫مادی ر يه ر‬

‫مبتوانام يهم ايهی یق پدیده ا را شالناسایب‬

‫كنامف یق شالالاتر یا نویاالالنده يعد از گذشالالس زمانب از خمق‬ ‫اثر ‪ ،‬قتب د ياره ا را مبخواند‪ ،‬احاالاس مبكند يع ب‬ ‫زاهایش نااز يه يررسب مادد دارد‪ ،‬وو ممىن اسس سواد‬ ‫تئوریق یا حتا زیرسالاخسهای ذهنبا‬ ‫ينالايراین ا را يالازنویاالالالب مب كندف پ‬

‫مترو شده ياشد‪،‬‬ ‫مادیس اثر‬

‫را‬

‫پدیدارشناسب كرده اسسف خواننده نا يه همان شىل اسسف‬ ‫هر م!اطم يا ايژهی متن موازه مبشالالود‬ ‫يب طر‬

‫يد‬

‫پاش زمانه‬

‫اگر يا دیدی‬

‫ارد نىرد سالالالنس ها در‬

‫خوانش ا را يررسب كند‪ ،‬خوديهخود از پدیدارشناسب يهره‬ ‫مبگاردف ا حان خوانش در اقع درحا د ياره نوشتن متن‬ ‫اسالس يا يهرهگاری از افىار تمم ر ز خود ا را تِاار‬

‫دیرر قتب متنب را مبخواناد؛ يا اسالتِاده از تارياات‬

‫خوانش ايتدا يه ايژهی متن يرمبخوریم‬

‫يه‬

‫يا يررسالالالب‬

‫اكا ی سالالطح‪ ،‬يه تمق معناهای نهِته در د ا خواهام‬ ‫رسادف‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۶2 /‬‬

‫«نظریهی كانس» مبنب ير ادراك پدیدهها توسالالط ذهن ادمب‪،‬‬

‫مفهوم ديگر بودن‬

‫كه شرایط زمانب مىانب خود را ير پدیدهها ترمال مبكند‬ ‫يود موزم پدید امد این نظریه شالدف يراساس گِتههای‬

‫ساحل نوری‬

‫ياختان‪ ،‬پایه اساس گِس گوگرایب‪ ،‬ير همان رايطهی يان‬ ‫خود دیرری نهاده شالده اسالس اگاهب نابس يه مِهوِ‬ ‫دیرر يود ‪ ،‬الزماله ی يرقراری مىالابماله اسالالالسف یق كار‬ ‫زیبایبشالالناسالالانه‪ ،‬شالالىل تىامل یافتهای از رايطهی خود‬ ‫دیرری را ارامه مبدهدف اثر اديب زیبایبشناختب‪ ،‬نه يازنمایب‬ ‫نه یق‬

‫اقعگرایانهی زندگب توسالالط نویاالالنده اسالالس‬

‫انرالارهی قراردادی ترمامب ير اقعاالس زندگب از زانم‬ ‫نویاالالنده؛ يمىه نتااهای نهایبسالالس كه از پاچادهگبهای‬ ‫رايطهی يان این د يه دسس مبایدف‬ ‫يدین معنا كه هنرمند اقعب‪ ،‬از طرفب يا «مناس خود» كه‬ ‫متمایل اسالالس يرداشالالتب خاص را يه اطرا‬ ‫ر يهر سالس از طر‬

‫دیرر‪ ،‬دسس در گریبا «غارخودی‬

‫يود » یا «دیرر يود » اقعاات اطرا‬ ‫ما!امال ما!امامویچ ياختان فاماو‬

‫ر سب ادياات يود‪ ،‬كه‬

‫اثار تأثارگذاری در حوزهی نقد‬

‫نظریهی اديب نوشالالالته‬

‫اسسف اصطیحات «گِس گویب» «گِس گوگرایب» اغمم‬ ‫يه مِاهامب مرتبط اسس كه ما!امال ياختان از ا در اثر‬ ‫در ياب تئوری اديب ت!ال گِس گویب) يهره يرده اسالالسف‬ ‫ياختان اثر اديب گِس گویب را در مقايل اثر تقگویانه قرار‬ ‫مبدهدف اثر گِس گویب ير پایهی گِس گوی پاوسالالته‪ ،‬يا‬ ‫اثار اديب دیرر پاش مبر د تنها پاسالخ‪ ،‬تصراح‪ ،‬سىوت‬ ‫اثر قبمب نااالالس‪ ،‬يمىه ارتباط اگاهانه‬

‫در يراير یا گاالالتر‬

‫يرقرار كرد يا اثر قبمب يه هما سالا پاوسته اگاه شد از‬ ‫سالالوی اثر پاشالالان اسالالسف ادياات گِس گویب در ارتباط‬ ‫مرا ده يا اثار گوناگو‬ ‫تأثارگذاری صالر‬

‫متعدد اسالالسف این موضالالوا تنها‬

‫نااالس؛ وراكه گِس گو در هر د سو‬

‫ادامه پادا مبكند اثر اديب پاشالالان‪ ،‬يه اندازهی اثر حاضالالر‬ ‫تااار مبیايد دگرگو مبشالالودف ارامهی نظریهی رايطهی‬ ‫من تو) ياختان‬

‫راهگشالالایب افىار ا ‪ ،‬در كنش متقايل‬

‫ضر ری غارقايل ازتناب ذهن ادمب زها ‪ ،‬ترس تأثار‬

‫صالالورتب كار‬

‫خود دیىته كند‬ ‫خود اسالالالس‪ ،‬در‬

‫در زمرهی اثار هنری زیبایبشالالناسالالانه رقم‬

‫خواهد خورد كه پ‬

‫از ر یار یب این د ر ند يه تعاد‬

‫رسالالاد نهایب این د نار ی زدبب‪ ،‬كاری مىابمهای ارامه‬ ‫شالالودف مِهوِ دیرر يود شالالامل غار يود شالال!‬

‫‪ ،‬مىا‬

‫نقطه نظر مبشالود این مِهوِ در صورتب در كار اديب ابقا‬ ‫مبشالالود كه نویاالالنده از نقطهنظر یق يارانه‪ ،‬خود را يه‬ ‫منصالالهی ظهور يرسالالاندف هر یق از ما زيا ‪ ،‬نقطهنظر نظاِ‬ ‫مِهومب متِا ت از دیرری داریمف يرقراری ارتباط اناانب يا‬ ‫شالالىاالالتن مرزها‪ ،‬رها كرد قابم خودی خود را زای‬ ‫دیرر فر‬

‫كرد ‪ ،‬مرقق مبشالودف ياختان سعب دارد نشا‬

‫دهد كه حتا در يهظاهر خصالالوصالالبترین شالالاخ‬ ‫گِتار یا سالال!ن‪ ،‬سالال!ن یا طر‬

‫ترین‬

‫گِس گوی دیرری زود‬

‫دارد‪ ،‬يه نظر ا س!نگویب كه یقسره ير یق موضوا تانب‬ ‫تمرك دارد‪ ،‬همواره يه م!اطبا يابقوه در و‬

‫راسالالس‬

‫خود هم نظری مباندازدف زيا از این حاث در سرشس خود‬ ‫«گِس گویب» اسالس صالر‬

‫نظر از اینكه وه پاس!ب يه‬

‫صورت يابِعل ارامه خواهد شد‪ ،‬درگار نوتب گِس گوسسف‬ ‫ياختان گِس گویب را يه تصالالویر مبكشالالد كه سالال!نا‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۶3 /‬‬

‫شالالده اسالالسف سالال!نروی د ِ‬

‫همواره مرصالالو تعامل ماا حداقل د نِر اسالالسف ياختان‬

‫سالال!نروی د ِ‪ ،‬از ا حذ‬

‫را نمبشالالنویم بب در‬

‫مِهوِ گِالس گو را در تقالايالل يالا مِهوِ مونوبوت تق‬

‫تمق‪ ،‬این س!نا تأثار تعاان كنندهای ير كلل س!نا حاضر‬

‫یق نهاد‬

‫ح الالوری نامرمب دارد؛ سالال!نا ا‬

‫صالالدایب) قرار مبدهد‪ ،‬كه توسالالط یق شالال!‬

‫مرمب سالال!نروی ن!االالس داردف ياختان ياشتر دريارهی‬

‫گِته ياا مبشودف در نظریهی ياختان گِس گو در مِهوِ‬

‫مِاهام گِس شنودی يرث مبكند مبگوید همهی اژهها‬

‫تاِ گاالالتردهی ا يه معنای هرگونه ارتباط زيانب‪ ،‬يه هر‬

‫یا گِتهها‪ ،‬در پاسالالخ یا اكنش يه امری‪ ،‬ادا مبشالالوندف در‬

‫شالىل ممىن اسسف ينايراین مبتوا گِس تمامب ارتباطات‬

‫نظاِ ادراكب خودِ نویاالالنده كه‬

‫انِعاالت زيانب‪ ،‬يهصالالورت تباد گِتارها‪ ،‬یعنب‬

‫رفتار ر زمره‪ ،‬اژهها در‬

‫فعل‬

‫پمر از اشاای خاص حاالت احااسب مرتبط يا ا هاسس‪،‬‬

‫يهصورت گِس گو‪ ،‬انااِ مبپذیردف اما گِس گو در معنای‬

‫درك مبشالالود‪ ،‬ينايراین تماِ گِتار يه سالالمس وا ی گرایش‬

‫خاص ا ‪ ،‬فقط یق گِس گوی سالالاده يان د شالال!‬

‫دارد كه ياختان ا را «افق درك» شالالنونده مبنامدف ياختان‬

‫نااالس‪ ،‬يمىه نوتب هاتبشناسب اسس كه از رهرذر زود‬

‫يناا مىابمهگری یا گِس شنودی را ير رايطهی يان خود‬

‫«دیرری»‪« ،‬خود» معنادار مبشالالودف يه نظر ياختان‪ ،‬در تعامل‬

‫دیرری ينا مبنهد‪ ،‬اگاهب ناالالبس يه مِهوِ دیرر يود را‬

‫يا دیررا اگاهب ما شالىل مبگارد يه اسطهی این تاريه‬

‫حتا ا را يه زنبه ی‬

‫از دیرریسالالس‪ ،‬كه اگاهب ما صالالاقل مبخوردف ا همونان‬

‫زیباشالالالناختب اثر اديب تعمام مبدهد؛ يدین صالالالورت كه‬

‫تقگویب یا مونوبوت را در نقطهی مقايل گِس گو قرار‬

‫دیرری منار يه پدید امد شالالىل تىامل‬

‫مبگوید‪ :‬تقگویب در نهایس انىار مبكند كه‬

‫الزماله ی يرقراری مىابمه مب داند‬ ‫رايطهی خود‬

‫مبدهالد‬

‫یافتهی تصالر مبشالود‪ ،‬كه از يمعد زیباشناختب حام اهماس‬

‫يار‬

‫اسالسف هنرمند اقعب از طرفب يا «من يود خود»‪ ،‬كه تمایل‬

‫پاسالال!ب يا هما درزهی اتتبار زود داردف تقگویب يه‬

‫يه يرداشالس ش!‬

‫از اطرا‬

‫دارد‪ ،‬موازه اسس از طر‬

‫دیرر‪ ،‬يا «غارخودی يود » یا دیرر يود‬ ‫ر يهر سالسف توا‬

‫اقعاات اطرا ا‬

‫از ا ‪ ،‬اگالاهب دیرری يالا هما حقوق‬

‫انىار غار‬

‫اسالالالتقی‬

‫قادر يه‬

‫كِایس ا يهتنوا یق «من» يا‬

‫حقوق ماا ی يرمبخا دف يرای دیدگاه تقگویانه در شىل‬

‫اژهها سایر نشانههای بِظب در حمل‬

‫افراطب یا ناب ا )‪ ،‬غار صالالرفن «موضالالوا» اگاهب ياقب‬

‫ياش از یق معنا‪ ،‬مطايق يا يافتب سالالالس كه در ا يه كار‬

‫مبماند‬

‫نمبتواند در يطن خود یق اگاهب را متشالالىل‬

‫مبر دف در این نقد «ماركاالالااالالم فماالالِهی زيا » يه این‬

‫كندف پاسالال!ب كه قادر يه ایااد تاااری در دناای اگاهب من‬

‫متهم شالالده اسالالس كه يه نشالالانهها معانب ثايس مبدهد؛ در‬

‫ياشد‪ ،‬از غار انتظار نمبر د؛ تقگویب يه خودی خود كامل‬

‫صالالورتبكه تممن معنب اژهها يه تعریف مادد مدا ِ‪ ،‬در‬

‫كافب اسالس از این ر نابس يه پاسخ غار ناشنواسس‬

‫وارووب مبارزه يان طبقات گر ههای ازتماتب‪ ،‬ياالترب‬

‫يه انتظار ونان پاسال!ب نمبنشاند هاچ توا مؤثری يرای‬

‫داردف نظریاله هالای ياختان در همه ی ن!االالالس ير مِهوِ‬

‫ا قامل نااسف تقگویب از غار‪ ،‬صر نظر مبكند تی‬

‫هر شالالىل سالال!ن یا‬

‫مب رزد تمالامب اقعاالس را يه تاناس درا ردف تق گویب‬

‫گِس گو دیابوت) اینكه زيا‬

‫نوشالالته) همواره گِس گویب اسالالس‪ ،‬متمرك اندف این مِهوِ‬

‫انمود مبكند كه كیِ اخر اسالالسف ياختان همچنان سالاله‬

‫گِس گو يا مِهوِ ماركاالااالتب دیابىتاق‪ ،‬یىاالا نااسف‬

‫ترصهی گِس گوی سقراطب‪ ،‬كارنا ا‬

‫رما را تامبگاه‬

‫اگروه يا ا در توزه يه خصالالمس ازتماتب گِس گو نا‬

‫گِس گو در معنای خاص هاالتبشالناسانهی ا مبداندف‬

‫كشمىش ذاتب در‬ ‫ز‬

‫ا ‪ ،‬مشالالايه اسالالسف گِس گو از سالاله‬

‫تشالالىال مبشالالودف سالال!نرو‪ ،‬شالالنونده یا م!اطم ففف‬

‫رايطالهی ماالا این د ! در نتااه زيا‬

‫ا وه زيا ياا‬

‫مبكند یعنب اندیشالالهها‪ ،‬شالال!صالالاسها‪ ،‬اشالالىا حقاقس‬

‫ينايراین يا توزه يه تعریف ياختان از گِس گو‬

‫همچنان‬

‫یژهگبهای موزود در این سه ترصه‪ ،‬مبتوا گِس كه از‬ ‫نظر ياختان‪ ،‬گِس گو گونه ای كند كا زمعب‬

‫نقادانه‬

‫يرای یافتن حقاقس اسالالالس كه در نهایس يه خوداگاهب‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۶4 /‬‬

‫خوداصالالیحب مباناامدف از زممه یژهگبهای دیابوت كه‬

‫يرای تعمام افراطب‪ ،‬يالاید گِس كه هاچ متنب يب يهره از‬

‫از نظر ياختان ا را از یق ارتباط سالالالاده متمای مبكند‬

‫متنهای دیرر نااالالس‬

‫تِا تب كه ماا ا ها زود دارد‪،‬‬

‫تبارتسس از‪ :‬ماتقام يود رايطه؛ يه این معنا كه هاچگونه‬

‫تِا ت ير سالالر ما ا گِس گومندی اسالالسف ياختان مِهوِ‬

‫سالالاختار ازتماتب یا ذهنب نباید منار شالالود كه افراد از هم‬

‫گِس گو یا گِس گویب را‪ ،‬ياشتر ياط مبدهد استدال‬

‫د ر شالالده یقدیرر را يهم ايهی ايژه تمقب كنندف اگاهب‬ ‫خودشناسب مرصو گِس گوسسف يهنظر ياختان اگاهب‬ ‫شالالناخس‪ ،‬پدیدهای د سالالویه اسالالس ذهناسهای م!تمف‪،‬‬

‫مبكند كه تماِ كممات‬

‫یا گِتهها يهسالالوی پاسالال!ب‬

‫اكنشب زهس دارندف در مىابمات ر زمره‪ ،‬كممات از طریق‬ ‫قرار گرفتن در نظاِ مِهومب شالالنونده درك مبشالالوند‬ ‫معان تأثرات احاالالاسالالباند يا ا ها‬

‫تنها در ر ايط گِس گویب ماا افراد ایااد مبشودف ياختان‬

‫سالالرشالالار از اهدا‬

‫در نظریههای اديب خود‪ ،‬يهخويب نشالالالا داده كه دیابوت‬

‫مرتبطاندف در نتااه فهم یق گِته از پاسالالخ شالالنونده يه ا‬

‫اساس زيا اسس‪ ،‬بب همواره امىا تبدیل ا يه مونوبوت‬

‫زدایب ناپذیر اسالالسف يههمان خاطر تماِ سالال!نها يهسالالوی‬

‫زود داردف دیابوت يه ر ی تِىر ازادی گشالالوده اسالالس‪،‬‬

‫ا وه ياختان «افق مِهومب» شالالنونده مبخواند زهس دارند‬

‫در حالاببكالاله مونوبوت ازالد خصالالالمتب اسالالالتبالالدادی‬

‫كه این افق شالالالامل زيا های متعدد ازتماتب اسالالالس‪ ،‬كه‬

‫سالركوبگرانه اسسف ياختان از اصطیح «موقعاسمندی» در‬

‫شالنونده از ا ها اسالتِاده مبكندف «دیابوگااالم» گرایشب يه‬

‫تعریف گِتار استِاده مبكندف يه نظر ا ‪ ،‬گِتارها موقعاسمند‬

‫سالالمس تعامل ماا زيا های م!تمف سالال!نرو‬

‫زيا های‬

‫هاالتند معنای اصالال ا ها را ياید در موقعاس رخدادشا‬

‫شالالنونده اسالالس يه این دبال اسالالس كه ياختان مبگوید‪:‬‬

‫درك كردف همهی گِتارها در پاسخ يه گِتارهای پاشان ياا‬ ‫مبشالوند معطو‬

‫يه م!اطم هاتند‪ ،‬يه این معنا‪ ،‬زيا از‬

‫طریق تعالامل ازتماتب در زمانه اموخته مبشالالالودف گِتار‬

‫«سالال!نها در مرز ماا زمانهی خود‬

‫زمانهی دیرری‬

‫يارانه زندگب مبكنند»ف‬ ‫در يرث سالاختار رشالد ش!صاس‪ ،‬ياختان يه تمای يان د‬

‫پدیدهای ازتماتب اسالالس خصالالمس ا از د وا ناشالالب‬

‫مِهوِ اصالالرار مب رزد‪ :‬مِهوِ من يرای خودِ)‬

‫مبشالالود؛ ا بن گِتار خطاب يه كاالالب ادا مبشالالود ثانان‬

‫من يرای دیرری) یا دیرری يرای منف ا احااس دركب‬

‫گوینده خود موزودی ازتماتب اسالالسف این ارتباط تمل‬

‫را كه اناالا از خصالوصاات توانایبهای در نب خویش‪،‬‬

‫متقالالايالالل گِتالالاری‬

‫كیمب يالاله نظر يالالاختان يناالالادیترین‬

‫مِهوِ‬

‫توسالالط ضالالمار خوداگاه دارد يا مِهومب كه دیررا يهتنوا‬

‫خصالاصهی زيا اسسف مِهوِ دیابوت صِس مما هی ا ‪،‬‬

‫افراد يارانه از شال!صالالاس ا دارند‪ ،‬مقایااله مبكندف ياختان‬

‫یعنب دگرا ایب در تقايل ماالالالتقام يا مِهوِ مونوبوت یا‬

‫«دیرری»‪ ،‬فالاصالالالمالهای قامل‬

‫تالالق گویب الزرِ يالاله نوتب‬

‫تالالقگالویب قرار مب گارد‬

‫همواره يان مِهوِ «خود»‬

‫مبشالودف این نظر اهماس نااز يه دیررا را گو زد مبكندف‬

‫دگماتااالم اندیشهی ز مب منار مبشودف از نظر ياختان‪،‬‬

‫خودِ) سالالابم همواره توانایب خویش را يرای گِس گو‬

‫وندصالالدایب یژگب گِس گومندی اسالالسف وندصالالدایب‬

‫مىابمه يا دیررا حِظ مب كندف اگر «من يود » یا «دیرر‬

‫يهمعنای توزیع ماالا ی صالداها در یق متن اسس‪ ،‬ونا كه‬

‫يود » ير طرز فىری یا كاری حاكم شود‪ ،‬نتااه ا اسس كه‬

‫اینكه یىب ير‬

‫در خ انهی اژهگا ياختان‪ ،‬تقگِتاری ناماده مبشود از‬

‫دیرری ماالمط ياشالدف گِس گومندی تنصالر اسالاسب ارای‬

‫ارز‬

‫زیبایبشالالناختب كار مبكاهدف تِا تب مراالالوس يان‬

‫ياختان در مورد ر ايط ماا متو مراوب مبشودف ياختان‬

‫«مرك » یا «خود» هرا وه غارمرك یا «دیرریسس» زود‬

‫ما ا يرخورداری متن هالالا از‬

‫دارد‪ ،‬كه همان تِا ت‪ ،‬منشالالا ایااد مىابمه اسالالسف تقاید‬

‫گِس گومندی‪ ،‬ا ها را يه د گونه یا فراگونهی كمب تقاام‬

‫ياختان يا نظرات «ژاك دریدا» در مورد تدِ زود مرك یا‬

‫فراگونهی وندگویبف اببته‬

‫ح الور معنا در كار اديب در تناقض اسس‪ ،‬اما نمبتوا این‬

‫تماِ صالداها حق ح ور داشته ياشند‪ ،‬يد‬

‫يالراسالالالالاس والرالونرب‬

‫مبكنالد‪ :‬فراگونهی تقگویب‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۶5 /‬‬

‫حقاقس را كتما كرد كه نظرات ياختان يازگشالالالایب گرهِ‬

‫از ی!چابب‬

‫كوری شالالد كه نظریهی ح الالور خودمعنای دریدا در نقد‬

‫كه در‬

‫اديب‪ ،‬ایااد كرده يودف اینكه تا وه اندازه ياختان در ارامهی‬

‫هروه مبخواهاد‬

‫یق ابروی تممب يرای حل مشالالىیتب كه منتقد در يرث‬

‫يب!شاد!‬

‫كارهای اديب در دیدگاه زیبایبشناختب يا ا ها ر يهر سس‪،‬‬

‫فقط كابباس داریم!‬

‫موفق يوده یا نه‪ ،‬امری يرثانرا اسس موافقا‬

‫را درتى‬

‫ياز مبكناد‬

‫م!ابِا‬

‫فرا انب داشته اسسف‬

‫علی عبدالرضایی‬

‫يرای نمونه‪:‬‬ ‫ترماالل شالالالعر كالاببالاس «تمب تبدابرضالالالایب» از دیدگاه‬

‫هرونالد تئوری يالاختان دريالارهی رما ‪ ،‬يه تنوا نمونه ی‬

‫گِس گوگرایب‪:‬‬

‫ادياات مىتوب ارامه شالالده اسالالس‪ ،‬بب هما طور كه «تمب‬ ‫تبدابرضایب» در مبرث «پاشنهی اشال ياختان» ذكر مبكند‪،‬‬

‫کالباس‬

‫دیدگاه كیسالالاق ياختان منار يه این شالالده كه شالالعر را‬

‫دسسهایش را كه در تى‬

‫افتاده يود‬

‫د دستب گرفتم‬

‫قتب كه پا شد تشىتر نىرد‬ ‫«مبتوانم يا شما قدِ ي نمق»‬ ‫نرِس نه‬ ‫دسسهای ا را مبگارِ‬ ‫ير تى‬

‫راه مبر یم‬

‫«كاب را كه در وشمهای تو م!ِب كردند‬ ‫هر وه مبگردِ‬ ‫راستب‬

‫ياشتر گم مبكنم‬

‫شما تر سب نىردهایدق»‬

‫نمبگوید‬

‫يبم!اطم نااالالالس‪،‬‬

‫يه اتتقاد ياختان هاچ گِتاری خن ا‬ ‫يمىه ير ا منطق مىابمه حىمفرماسسف‬

‫يرای درك تاريب يهتر يه يررسالالالب ز‬

‫يه ز‬

‫شالالالعر‬

‫مبپردازِ‪:‬‬ ‫اپا د ‪1‬ف‬ ‫دسسهایش را كه در تى‬

‫افتاده يود‬

‫د دستب گرفتم‬

‫قتب كه پا شد تشىتر نىرد‬ ‫این شعر د اتِاق زيانب در تى‬

‫افتاد ) رخ‬

‫مبدهد‪ )1 :‬در تىاش افتادِف ‪ )2‬دسسهایش كه در تى‬

‫كردیم!‬ ‫ر زها م ل ياد مبگذشس‬ ‫شم وند ثاناه ياشتر نبود‬ ‫تنها يودیم‬

‫كه دناا مبخواسس‬

‫از اببوِ يار ما كند‬

‫كرد!‬

‫افتاده اسسف‬ ‫در تعبار این سالالطر را ی از یق تى‬ ‫را ی دسالسهایش را در‬

‫تى‬

‫سالال!ن مبگوید كه‬

‫كرده ش!صاس در‬

‫تى‬

‫را از زا يمند كرده اسسف در سطر يعدی از ش!صاس‬

‫در‬

‫مبگوید؛ زمانب كه ا را يمند كرده تشالالالىر‬

‫تى‬

‫نىرده اسسف در سطر يعدی صداها ارد شعر شده مىابمه‬

‫يا ر نمبكناد!ق‬ ‫امشم كه ير تى‬

‫منطق گِس گوگرایب يهره گرفته اسسف‬

‫در سطر ا‬

‫نرِس نه!‬

‫ما‬

‫وندصدایب موازهام كه ساختار ر ایب داستانب دارد از‬

‫«مبتوانم يا شما قدِ ي نمق»‬

‫«نمبكنادق»‬

‫د تى‬

‫تقصالالدایب فر‬

‫كند؛ در صالالورتبكه در اینزا يا شالالعر‬

‫دیرری خوايادهاِ‬

‫سری يه ا اببوِ ي ناد‬

‫در‬

‫تى‬

‫شىل مبگارد‪:‬‬

‫«مبتوانم يا شما قدِ ي نمق»‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۶۷ /‬‬

‫يودهاند دناا مبخواسته ا ها را از هم‬

‫در تعبار كمب این اپا د مبتوا گِس شالالاتر ف الالایب را‬

‫ا ها فقط د تى‬

‫مبسازد كه یق اقا‪ ،‬خانمب را از ر ی زمان يمند كرده از‬

‫زدا كندف در سالالطر يعدی زما تااار كرده از «ماضالالب» يه‬

‫ا درخواسس مبكند يا ا قدِ ي ندف‬

‫«حا » تبدیل مبشالالود‬

‫اپا د ‪2‬ف‬

‫سطر متوزه مبشویم كه ش!صاسها از هم زدا شدهاندف‬

‫نرِس نه‬

‫اپا د ‪5‬ف‬

‫دسسهای ا را مبگارِ‬

‫يا ر نمبكناد!ق‬

‫راه مبر یم‬

‫امشم كه ير تى‬

‫ير تى‬

‫این اپا د‪ ،‬صالالدای در نب را ی ارد شالالعر‬

‫در سالالطر ا‬

‫مبشالود ياا مبكند كه ز در‬

‫شعر م!ابِتب نمبكندف‬

‫سالالطر يعدی سالالاختاری وندتأ یمب دارد كه از ا د تعبار‬ ‫يرداشس مبشود‪ )1 :‬يرتى‬ ‫تى‬

‫راه رفتنف ‪ )2‬ير ر ی ا قاب‬

‫راه رفتنف‬

‫«كاب را كه در وشمهای تو م!ِب كردند‬ ‫هروه مبگردِ‬

‫ياشتر گم مبكنم‬

‫از ی!چابب‬ ‫كه در‬

‫را در تى‬

‫ياز مبكناد‬

‫هر وه مبخواهاد‬ ‫يب!شاد!‬ ‫در سطر ا‬

‫این اپا د‪ ،‬شاتر م!اطم را يا شعر گره زده‬

‫از تىناق فاصمهگذاری استِاده مبكندف‬ ‫در تأ یل سالالطر يعدی متوزه مبشالالویم كه شالال!صالالاس مرد‬

‫نمبگوید‬

‫شالعر دیوانه اسالس در تصوراتش يا ش!صاس در‬

‫"نمبكنادق "‬

‫مب خوايدف در ادامه سالالالپادخوانب اتِاق افتاده‬

‫نرِس نه!‬

‫شعر‬

‫در تعبار‬

‫سطرهای يعد ياید گِس كه مرد از معشوقش زدا شده‪ ،‬زیرا‬

‫كردیم!‬ ‫در این اپا د مىابمهی د ِ شالىل مبگارد؛ مردِ شعر از ز‬ ‫مبپرسالد تر سب نىردهایدق كه صدای در نب مبگوید كه‬ ‫ز پاسالالخ نمبدهد مرد مبپرسالالد ازد اج نمبكنادق ياز‬ ‫صالالدا مبگوید كه ز نه نمبگوید‪ ،‬در سالالطر يعدی صالالدای‬ ‫دیرری ارد مبشود مبگوید ياهم ازد اج كردهاند!‬ ‫اپا د ‪4‬ف‬

‫نىته اشالاره دارد كه در ا خانه پ!س پ صورت نمبگارد‬ ‫مرد مارد اسالالسف این شالالعر نمایا گر وندصالالدایب‬ ‫گِس گوگرایب يه ر‬

‫های م!تمف اسالالالسف گِس گو يا‬

‫سالالوژهی تىاالالب‪ ،‬گِس گو يا در‬

‫خود ‪ ،‬گِس گویب‬

‫يان د شال!صالاس وندین صدای م!تمف‪ ،‬هما طور كه‬ ‫های گوناگو‬

‫ارد مبشالالوند‬

‫نظریهی ياختان را رازع يه تقصالالدایب شالالعر كاممن رد‬

‫شم وند ثاناه ياشتر نبود‬

‫مبكنندف‬

‫تنها يودیم‬

‫كه دناا مبخواسس‬

‫ی!چابب كه فقط در ا كابباس غذای اماده) اسالالس‪ ،‬يه این‬

‫در ياال ياا كردِ‪ ،‬يه ر‬

‫ر زها م ل ياد مبگذشس‬ ‫ما‬

‫سری يه ا اببوِ ي ناد‬

‫خطاب يه م!اطم مبگوید‪ :‬يا ر نمبكنادق!‬

‫شما تر سب نىردهایدق»‬

‫د تى‬

‫دیرری خوايادهاِ‬

‫فقط كابباس داریم!‬

‫اپا د ‪3‬ف‬

‫راستب‬

‫مرد مبگوید‪ :‬كرد! در تأ یل این‬

‫از اببوِ يار ما كند‬

‫كرد!‬

‫منبع‪ :‬دانشنامهی نقد ادبی دکتر مقدادی‬ ‫دموکراسییی گفتوگویی‪ :‬امکانات دموکراتیک اندیشییههای میخائیل‬

‫در این اپا د زما‬

‫رق مبخورد‬

‫مرد كه حاال خود‬

‫هم يد يه تى‬

‫ف الالا تااار مبكند‬ ‫شالالده مبگوید كه‬

‫باختین و یورگن هابرماس‪ ،‬منصور انصاری‬ ‫تخیل مکالمهای‪ ،‬میخاییل باختین‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۶۶ /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۶8 /‬‬

‫هر یق از دید خود يه تِاالالالار گوشالالالهای از زنبه های‬

‫هرمنوتيك‬

‫زیباشناختب اثار اديب پرداختندف يه طور كمب ‪ 3‬زریا تمده‬

‫محمد مروج‬

‫در هرمنوتاق مطرحاند‪:‬‬ ‫‪ )1‬مؤبفمرور كیسالاق)‪ :‬منتقدا این ترصه معتقدند كه‬ ‫هر متن دارای معنای غامبسالس‬

‫ظاِهی تأ یلگر كشف‬

‫رساد يه ا معنای نهایبسسف «شییرماخر» شاگرد‬ ‫«دیمتای» در اثارشا نقش نویانده را يااار مهم مبداناتندف‬ ‫اشىا تمدهی نقد مؤبفمرور این اسس كه يعد از گذشس‬ ‫سالالاباا دراز از مرت نویاالالنده‪ ،‬دسالالسیايب يه ناس ا‬ ‫شالرایطب كه در ا شاهىار اديبا‬

‫را نوشته‪ ،‬مشىل اسس‪،‬‬

‫ينايراین پرداختن مرض يه خابق اثر‪ ،‬ازادی خواننده را زیر‬ ‫سالؤا مبيرد هروند داشتن اگاهب م!تصر رازع يه زیاس‬ ‫مؤبف مبتواند در خوانش يهتر يه ما كمق كندف‬ ‫‪ )2‬متنمرور فماالالِب)‪ :‬در ونان نقدی اصالالطیحن مؤبف‬ ‫ممرده م!اطم یا حتا خودِ صالالاحم اثر در خوانشهای‬ ‫مادد‪ ،‬تبدیل يه نویاالالنده مبشالالوند متن را يازنویاالالب‬ ‫يا‬

‫مب كنندف ونان منتقدانب همه وا را در متن مب يانند‬ ‫سالاختارشالىنب زداسالازی از ای ا ‪ ،‬يه يررسالب دقاق‬

‫موشالالىافانهی اثر دسالالس مبزنندف یىب از توامل مهم در‬ ‫يررسالبهای متنمرور زيا اسالس‪ ،‬وو از طریق ا اسس‬ ‫هرمنوتاق را تمم تأ یل هنر داناالالتهاند كه از ناِ «هرم »‬ ‫گرفته شالالده اسالالسف این تمم در قدیم فقط م!ت‬ ‫مذاهم‬

‫گردانندگا ادیا يود‬

‫متوباا‬

‫از ا در زهس تباان‬

‫تِاار كتم دینب يهره مبيردند! يا تااار تروالت فرهنرب‬ ‫اقتصادی كه همزما يا مدرناام يهخصوص زدا شد‬ ‫شاخهی پر تاتا از مااراس در ار پا رخ داد‪ ،‬هرمنوتاق‬ ‫از پاالتوهای تاریق كنااالهها كماااها خارج يان مردِ‬ ‫كووه يازار ر اج یافس ا ها كمكم ماا یافتند تا خود‬ ‫يه تأ یل تورات‬

‫اناال يپردازندف يه موازات این زریا ‪،‬‬

‫نظریهپردازا اديب نا دسالالس يهكار شالالدند سالالعب كردند‬ ‫يوطاقایب يرای فهم يهتر متو كیسالالاق تد ین كنندف اكنو‬ ‫ياش از یق‬

‫نام قر از اغاز زنبش «هرمنوتاق نوین»‬

‫مبگذرد طب این مدت‪ ،‬نرمههای ياااری پدید امدند كه‬

‫كاله اناالالالا ها يا یق دیرر ارتباط يرقرار مب كنند‬

‫متو‬

‫خوانده مبشالالوندف فرمابااالالسهای ر سالالب‪ ،‬سالالاختارگراها‬ ‫پاالالاسالالاختارگراها از تمدهترین ياناا این زریا فىری‬ ‫هاالتندف «ماشالل فوكو» يا انتشار مقابهی مؤبف وااس یا‬ ‫«ر ال يارت» يا اتیِ نظریهی مرت مؤبف‪ ،‬نقش مهمب در‬ ‫پاشيمرد نقد متنمرور داشتهاندف‬ ‫‪ )3‬خوانندهمرور‪ :‬این زنبش كه در دهههای اخار پاشرفس‬ ‫مراالالوسالالب داشالالته‪ ،‬زایراه اصالالمب را در تأ یل يه خواننده‬ ‫اختصالاص مبدهدف افراد زیادی در گاتر‬

‫این نرمه نقش‬

‫داشالالتهاند‪ ،‬مانند «اریق هر » كه يان معنا ناس مؤبف)‬ ‫دالبس متن يرداشالس خواننده) تمای قامل مبشود معتقد‬ ‫اسالس م!اطم قادر نااالس يه معنای غامب اثر يرسد فقط‬ ‫از طریق افقهای دالبس همذاتپنداری يا متن مبتواند يه‬ ‫ا ن دیق شالالودف در مقايل ما يه نظرات «اسالالتنمب فاش»‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪۶9 /‬‬

‫يرمبخوریم كه مبگوید متن‪ ،‬هاچ معنای از پاش مش!صب‬ ‫ندارد‪ ،‬يمىه نروهی تأ یل ما در فهم درك ا مؤثر اسسف‬ ‫تماِ این نظریهها مبتوانند از سالالالوی ما يهتنوا م!اطم‬ ‫خیق‪ ،‬مورد يهره يرداری قرار گارنالد‬

‫يالاید راهب ماانه‬

‫انت!اب كرد تا هم استقی متن حِظ شود هم خواننده از‬ ‫ازادی الزِ يرای تأ یل يرخوردار ياشالالدف در اقع این د ‪،‬‬ ‫مىمل یىدیررند نرر‬

‫افراطب يه هر یق از ا ها ياتث‬

‫افتاد در ه ارتوی اندیشالهها سالرگشالترب يان نشانههای‬ ‫گوناگو مبشالالالودف ما ياید در خوانش هر اثر‪ ،‬تمِاقب از‬ ‫مؤبِههای فوق را در نظر يراریم تا در داِ ز ِاندیشالالب‬ ‫یقسونرری گرفتار نشویمف هر متن خیق يه اندازهی تعداد‬ ‫دفعاتب كه خوانده مبشالالود‪ ،‬زنده‬

‫پویاسالالس يه حاات‬

‫خود ادامه مبدهدف افقهای دالبس معنایب يبشمارند‪ ،‬این ما‬ ‫هاتام كه يا ات!اذ راه هموارتر‪ ،‬از خواند‬ ‫بذت ياشتری خواهام يردف‬

‫ارگاسم ذهنب‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪81 /‬‬

‫فراناه‪ ،‬انرمااب‪ ،‬ابمانب فارسب شدف در فرهنگ اژههای‬

‫گروتسك در ادبيات‬

‫زيا های خارزب يه فارسالالالب این يراير نهادها موزوداند‪:‬‬ ‫م الالرق‪ ،‬غریم‪ ،‬خندهدار‪ ،‬ماالال!ره‪ ،‬شالالرِسا ر‪ ،‬ناهناار‪،‬‬

‫زهرا هاشمی‬

‫نازور‪ ،‬تاایمنراری‪ ،‬خاابب‪ ،‬شالرِسانرا ‪ ،‬نااشالنا‪ ،‬ناساز‪،‬‬ ‫ناموز ‪ ،‬نازور‪ ،‬خندها ر‪ ،‬گریهخند ففف ف‬ ‫«گر تاالالق یا تاایمپردازی» در اصالالل يه شالالاوهی ارایش‬ ‫دیوار سالقف سالردايه گرلتو)های پادا شده در یرانههای‬ ‫رِ ياسالتا گِته مبشالالدف در این ت مانات‪ ،‬شالىلهای خاابب‬ ‫ادِ ها‪ ،‬زانورا ‪ ،‬گل ها‬

‫گااها در طرحب متقار يه هم‬

‫يافته شالدهاندف این اصطیح در سده شان دهم مایدی ر اج‬ ‫پادا كرد در مورد شىلهای كژنما اغراقاما ‪ ،‬ترسناك‬ ‫یا م الرق‪ ،‬يهخصالوص در مااالمهسازی يهكار يرده شدف‬ ‫«مرمد سالالااهقمم» از معد د نرارگرا ایرا قدیم اسالالس كه‬ ‫طرحهایب در این شالالاوه دارد! گر تاالالق وا ی را صالالف‬ ‫مبكند كه همزما خندهدار‬

‫حشالالسناك یا مشالالمئ كننده‬

‫اسسف يهتبارت دیرر همهگا در این ماابه اتِاق نظر دارند‬ ‫كه «گر تاالالالق» احتمابن تی ه ير وا های دیرر‪ ،‬امری‬ ‫خندهدار‬

‫وا ی ناهمسالالاز يا امر خندهدار را همزما در‬

‫خود‪ ،‬گرد ا رده اسسف‬ ‫اصطیحات اديب‪ ،‬يه یژه ا هایب كه ير مقوالت شاوههای‬ ‫نوشالتن دالبس مبكنند‪ ،‬پاوسالته ياید ترمام تادید شوند؛‬

‫تالشی برای تعريف‬ ‫قبل از هرگونه تی‬

‫ير اثر انواا توامل فرسالالوده مبشالالوند‪ :‬از ذهنگرایب مِرط‬

‫يرای دسس یافتن يه یق تعریف معان‬

‫از گر تاالالالق‪ ،‬ياید گِس این مِهوِ ينا يه ماهاسا ‪ ،‬از‬ ‫گنااد در هر تعریِب سر ياز مبزند‪ ،‬وراكه مِهومب وند‬ ‫زهبسالالالس‬ ‫كم رنگ‬

‫تأكاد ير یق زه ا ‪ ،‬زههای دیرر را‬

‫یا يب رنگ مبكندف مقوبه ای كم‬

‫ياش موهوِ‬

‫اسالالس‪ ،‬وراكه ياالالااری مقوبهها در ا ‪ ،‬درهم مباما ندف در‬ ‫گر تاالالالق مب توا نالاهناالاری‪ ،‬تااالم‬

‫تبث يود ‪،‬‬

‫خندهدار‪ ،‬حشالس ياش از همه تنصر خاا را یافسف وه‬ ‫ياالا خودِ مِهوِ گر تاق‪ ،‬گر تاق ياشدف گر تاق ايتدا‬ ‫در نقاشب مورد استِاده قرار مبگرفس پ‬

‫از ا ‪ ،‬يه دیرر‬

‫ترصالالههای هنری راه یافس يا همان تمِظ ارد زيا های‬

‫كاريرا شالالا گرفته‪ ،‬تا ذامقههای خاص یق د رهی تاری!ب‬ ‫معان‪ ،‬مصالالداقشالالا ترریف مبشالالودف گر تاالالق ياش از‬ ‫اغمم اصالطیحات دیرر دسالسخو‬

‫این دگرگونب ناگ یر‬

‫شالالده اسالالس‪ ،‬شالالاید يهدبال اینكه رادیىا‬

‫افراطبسالالس؛‬

‫در اقع همان تازهگبها‪ ،‬ياالخره پذیرفته شد كه «گر تاق»‬ ‫اصالطیحب معتبر يا معناسالسف يا ا كه در سدهی نوزدهم‬ ‫تی های ماالالتقل اما شالالایا توزهب يرای تعریف ماهاس‬ ‫گر تاالق صالورت گرفسف در سالا ‪ 195۶‬يا انتشار كتاب‬ ‫« بِرانگ كای ر منتقد فقاد ابمانب)»‪ ،‬يهناِ «گر تا الق در‬ ‫هنر ادياات»‪ ،‬گر تاالق موضالوا ترمال زیبایبشناختب‬ ‫ارزیالايب انتقادی ارزنده قرار گرفسف زه مشالالال!صالالالهی‬ ‫گر تاالالق در ادياات‪ ،‬يارانه یا ار نهسالالازی اسالالس كه از‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪81 /‬‬

‫طریق ا توسالط اغراق از یقسو خندهدار يود از سوی‬ ‫دیرر‪ ،‬زوهر‬

‫تاا مبشودف‬

‫هر ا وه كه در ادياات هاوال ار‬

‫اسس كه تاام ادمب كه نه سوسق نه ادِسس در تان‬ ‫حا هم سالوسالق هم ادِسالس‪ ،‬صورتِ تانب گریهخند‬

‫م!و‬

‫اسالالس! همانطور «درانتظار گود » اثر «يىس»! سالالرانااِ در‬

‫در تان حا‬

‫ماال!ره زم!س ياشد‪ ،‬نباید در زیرماموتهی این مِهوِ‬ ‫اغراق اما يود »‪،‬‬

‫قرار يراردف این د‬

‫یژگب «خنده دار‬

‫گر تاق را يه طن‬

‫كاریىاتور ن دیق مبكند‪ ،‬وراكه طن‬

‫تصالر حاضالر‪ ،‬ياالااری از یژگبهای گر تاق را در اثار‬ ‫گرافاتب نا مبتوا دیدف‬

‫نظريهپردازان گروتسك‬

‫در يطن خود تناقض تدِ امىا را نهِته داردف در حاببكه‬ ‫«طن‬

‫كاریىاتور» يا قصالد نقد سالمس سویب نرِ دارندف‬

‫گر تاالالق زهانب را يه نمایش مبگذارد كه در حا ازهم‬ ‫پاشالالاد اسالالس! در زها گر تاالالق ا وه كه طباعب يود‪،‬‬ ‫نامأنوس مبشودف یىب از مش!صاتِ ادياات مدر ‪ ،‬يبتردید‬ ‫گر تاالق اسسف د دياتا «سورماباام داداماام» نا يه‬ ‫فرا انب از گر تاالالق يهرهيردهاند تا وا های يبريط را در‬ ‫كنار هم ينشالالانندف موزودات یا ضالالعاسهایب گاه ماالال!ره‪،‬‬ ‫گاه ترسالالناك یا هم ماالال!ره‬

‫هم ترسالالناك در ادياات‪،‬‬

‫نشالالالانههای گر تاالالالق را در خود دارندف گر تاالالالق يا‬ ‫سالالاختارهای منظم م ل «زما ‪ ،‬ف الالا‪ ،‬تمس‪ ،‬معمو‬

‫منطق»‬

‫ونا رفتاری در پاش مبگارد كه انرار اینها يه گونهای‬ ‫دیرر نا ‪ ،‬امىالالا پالالذیرنالالدف ا در يراير سالالالالاختالالار نظالالاِ‬ ‫منطقب كیساق یا این یا ا ) منطقب سه ارزشب مبگذاردف‬ ‫ارز‬

‫سوِ ا قايماس تصمام گرفتن يرای «هم این‪ ،‬هم ا »‬

‫در تان حا «نه این‬ ‫دیرر تنهالا مرد د يه د‬

‫نه ا » اسالالس‪ ،‬قايماتب كه اینيار‬ ‫زه نااالالالس‬

‫درازنایا‬

‫تا‬

‫يبنهایس گاالترده‪ ،‬ارزشب سهگانه اشِته اسسف گر تاق‬ ‫يا ح‬

‫تدِ تطايق‪ ،‬تبث يود ‪ ،‬تدِ اطمانا‬

‫قرار گرفتن‬

‫در مرك تناق ات مأیوس شد از انتظارات همراه اسسف‬ ‫تدِ يرا رده شد انتظار‪ ،‬تدِ اطمانا را يه همراه مبا رد‬ ‫تدِ اطمانا كل نظاِ را مورد تردید قرار مبدهد‬

‫یا‬

‫دسالسكم ساختار نظاِ از استرىاِ مبافتد سمس سوی‬ ‫گر تاق يههم ری!تن نظم موزود حاكم مبشودف يه این‬ ‫ترتام يهطور طباعب يهدنبا خود‪ ،‬تی‬

‫يرای سالالالاختن‬

‫نظمب نوین را مبزایاندف داسالتا «ماخ» اثر «كافىا»‪ ،‬يهترین‬ ‫نمونه يرای نشالا داد گر تاق در ادياات اسسف «گرگور‬ ‫زازمای» از «كافىا»‪ ،‬هما قدر ترحم يرانرا‬

‫دهشالالسناك‬

‫پرداختن يه گر تاالالق يد‬

‫اشالالاره يه «ما!امال ياختان‬

‫بِرانگ كای ر» ممىن نااس‪ ،‬وراكه این د نظریهپردازانب‬ ‫يودند كه گر تاالالق را موضالالوا پژ هش خود قرار دادند‬ ‫هر یالق از نقطه ای متِا ت‪ ،‬یژگب های گر تاالالالق را‬ ‫يرشالالمردندف كای ر ينای پژ هشا‬ ‫رناالالالان‬

‫قرار مبدهد‬

‫را نقاشالالب ت مانب د را‬

‫از این زا یه يه ادياات د رهی‬

‫رمانتاق مدر مبپردازدف ا يان گر تاالالق خاا گونه‬ ‫طن رادیىا تِا ت قامل مبشالالود‬ ‫گر تاالالق را دبهره‬

‫در ماموا‪ ،‬زمانهی‬

‫حشالالتب مبداند كه در نتااهی يه‬

‫نمایش گذاشالالالتن زهانب يارانه از خود يه زود مبایدف‬ ‫كای ر مبگوید‪« :‬گشالتابس‪ ،‬گر تاالق تیشالب يرای اح ار‬ ‫هاوالها سالالپ‬

‫تبعاد يه زها اسالالسف» ا گر تاالالق را‬

‫اینونان تعریف مبكند‪« :‬زهانب يارانه از خود كه در ا‬ ‫قادر يه زهسگاری نااتام»ف‬ ‫ياختان در كتاب «رايمه زها ا »‪ ،‬از سالالویب رايمه‪ ،‬شالالاتر‬ ‫تصالر رناان‬

‫از سویب دیرر‪ ،‬خنده تأثار رهایبي!ش‬

‫ا را مرور مطابعاتا‬

‫قرار مبدهدف از نظر ا تن اناالالا ‪،‬‬

‫مراطبسالس كه در ا گر تاالق خود را نشا مبدهد‪ :‬در‬ ‫امت ازب از حركات اناا‬

‫حاوا‬

‫تأكاد يااار ير تقتق‬

‫ات الالای يد ف از سالالویب دیرر مبگوید در كارنا ا ‪ ،‬زهانب‬ ‫ممىن مبشود كه در يراير زها رسمب‪ ،‬قرار گرفته اسسف‬ ‫ياختان يه زه م!رب كارنا ا ‪ ،‬فرهنگ مردِ در د را‬ ‫رناالان‬

‫خندهی رهایبي!ش ا مبپردازدف ا گر تاق‬

‫را در مرحمهی پایانب قر‬

‫سطا‬

‫ر د يه د را رناان‬

‫مورد پژ هش قرار مبدهدف از نظر ياختان كاركرد گر تاق‬ ‫در خدمس پايرزایب نظاِ اسالالس‪ ،‬وراكه كارنا ا رسالالمب‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪82 /‬‬

‫«سالالوپاپ اطمانانب يرای اسالالترىاِ ي!شالالاد يه نظم در‬

‫كاب گل مانای ينِش تاره ر شنب را‬

‫فرهنگ اسس»ف‬

‫الی دندا هایش فر كرده يود‬

‫همهزانبهترین تی‬

‫يرای تعریف سالالرشالالس گر تاالالق‪،‬‬

‫كتاب بِرانگ كای ر اسس كه يه نتایج زیر مبرسد‪:‬‬ ‫كای ر زمانهی گر تاالق را حشالتب مبداند كه در نتااهی‬ ‫يه نمایش گذاشتن زهانب يارانه از خود‪ ،‬يه زود مباید‪:‬‬

‫قتب از زیر پوسس‬ ‫واقوی يمندی را از سانه ارد كردِ‬ ‫زيا‬

‫كاِ را يریدِ‬

‫حتمن تىانش دادِ‪ ،‬وو سر خورد‬

‫گر تاالالق ياا زهانب يارانه یا غریبه شالالده اسالالس؛ یعنب‬

‫یق يری ر ی ما افتاد‬

‫زها اشالنا از منظری دیده مبشالود كه سالبم شده ناگها‬

‫قتب مبد ختامش‬

‫غریبه شود این غریبه شد ممىن اسس كماق‪ ،‬حشسزا‪،‬‬

‫ا را در حِرهی سانها‬

‫یا تركابب از هر د ياشد)ف‬

‫همراه يا خاك اره اگند زاد‬

‫گر تاالق يازی يا اي ردیته اسس؛ يه این مِهوِ كه هنرمندِ‬

‫در گمدانس یق شىم سار ي!ور‬

‫گر تاقپرداز نامخندا‬

‫نامه حشسزده يا اي ردیتههای‬

‫تماق هاالتب‪ ،‬يازی مبكندف در اتصالار گذشته گر تاق را‬ ‫صالرفن اصالل ناهماهنرب افاالار گاا!ته مبداناتند‪ ،‬یا در‬ ‫زمرهی انواا فر دسالالالستر كماق‪ ،‬ا را قرار مبدادندف اما‬ ‫حا ا را در اسالالاس تیقب ضالالدین يههمان دبال ياانب‬ ‫درخور پاچادگب هاالالتب مبدانندف گر تاالالق يهدبال تأثار‬ ‫یژها ‪ ،‬ضالالريهای ناگهانب ارد مبكند! غاببن يهصالالورت‬ ‫سالیحب تهازمب يهكار گرفته مبشودف از این تأثار مبتوا‬ ‫يرای گاج كرد خواننده یا ما!ىوب كرد ا هم استِاده‬ ‫كردف يا تىانب ا را از شالالاوههای معهود ادراك زها يار‬ ‫كشاند يا وشماندازی موازه كرد كه از ریشههای متِا ت‬ ‫ازار دهنده اسالالسف گر تاالالق را مبتوا در اصالالطیح‬ ‫يارانهسالازی هم خیصه كردف وا ی كه اشنا مورد اتتماد‬ ‫اسالالالس‪ ،‬ناگها يارانه‬

‫ازار دهنده مبشالالالود‪ ،‬يا یژگب‬

‫مشالال!صالالهی ا ‪ ،‬یعنب دراما!تن تناصالالر ناهمسالالاز‪ ،‬تاياند‬ ‫ناگهانب نوری غریم ازاردهنده ير تناصر اشنای اقعاس‬ ‫اسسف‬ ‫«گاتِرید ين» شالاتر ابمانب‪ ،‬در تصاا زوانب‪ ،‬اشعار يااار‬ ‫كریهب نوشالالالس كه مىا ا ها اتاق كاببد شالالالىافب یق‬ ‫سردخانه اسسف‬ ‫تنوا یىب از ا ها «گل مانای كووق» يود!‬ ‫«زنازهی گاریوب فقاتب را كه در اب غرق شده يود ر ی‬ ‫ما انداختند‬

‫اراِ يرار مانای كووق!»‬

‫گذاشتم‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪83 /‬‬

‫فریب‬

‫شکست روايت‬

‫دریا رفته اما هنوز غرقم‬

‫پویان فرمانبر‬ ‫اگر در سالالطری از یق شالالعر‪ ،‬ر ایس را از نظر زما ‪ ،‬را ی‪،‬‬ ‫ف الا ففف تااار دهام‪ ،‬يه ا «شالىاس ر ایس» یا «تعماق در‬ ‫ر ایس» مبگویندف هد‬

‫اصالالمب شالالىاالالس ر ایس توباد‬

‫ف الالایب متِىرانه اسالالس كه م!اطم در این خی يتواند‬ ‫سالالالپادخوانب كند‬

‫يا توزه يه تارياات شالالال!صالالالب‬

‫ارز گذاریهای ذهنبا‬

‫يه تأ یل خود يرسالالد شالالعر را‬

‫كامل كندف شالىاس ر ایس را تىناىب پاس مدرنااس هم‬ ‫مب دانند كه ر ایس خطب را يرهم مب زند‬

‫يه كمق ا‬

‫مبتوا يه خیقاس در ر ایس رسادف‬ ‫اببته الزِ يه ذكر اسالس كه شىاس ر ایس‪ ،‬نباید از فرِ اثر‬ ‫زدا ياشالد‪ ،‬وراكه اگر در خدمس سالاختار نشانهها نباشد‬ ‫يه شعور تِىر منتهب نمبشود رسابس اصمب خود را از‬ ‫دسالالس مبدهد‪ ،‬از همان ر ونان تىناىب مرا اسالالس كه‬ ‫در یق غ‬

‫دیرر نااز ندارِ يه دری‬ ‫كه در من ياز یا ياته‬ ‫درحا يوساد‬

‫گلمم‬

‫منتظرِ‬ ‫كه يرگردى‬ ‫كه در تو پادا شوِ ياز‬ ‫كه يا ندیدِ خاانس‬ ‫شنا كنم يه گذشس‬ ‫يه گذشته‬ ‫د ياره پادا شدهاِ‬ ‫در تو‬ ‫كه در ا بان قرار‬ ‫غرقم كردهای‬ ‫مرا يبوس‬ ‫در اینه‬

‫رخ يدهد‪ ،‬زیرا هاچ گاالالاالالتب در قابمهای‬

‫پویان فرمانبر‬

‫كیساق زود ندارد هاچكداِشا فرِ خود یژه ندارندف‬ ‫در اقع شىاس ر ایس‪ ،‬تنها در شعری سپاد كه يه سانمای‬

‫هما طور كه مشاهده مبكناد در سطر وهارِ‪ ،‬ر ایس دوار‬

‫متنب اياالته ياشالد از توضاح تتايع اضافات د ری كند‬

‫شالىاالس مبشالود م!اطم نمبتواند تش!ا‬

‫يدهد كه‬

‫مبتواند اتِاق ياِتدف‬

‫را ی‪ ،‬وه كاب را مبيوسدف م!اطم در ادامه تصور مبكند‬

‫يهتنوا نمونه اگر یق شالالعر در سالالطرهای ايتدایب تصالالویر‬

‫كه پاسالخ سؤا ‪ ،‬معشوق اسس اما در د سطر پایانب متوزه‬

‫پنارهای را نشالا يدهد ناگها در سطر يعد‪ ،‬ا پناره يه‬

‫مبشود كه را ی درحا يوساد خود يوده اسس!‬

‫وا دیرری يد يشود تا انتهای شعر يه مر ر متوزه این‬

‫در اقع نوتب تعماق در ر ایس‪ ،‬ياالالتر فىری این شالالعر را‬

‫تبدیل يشالویم‪ ،‬در ا سالطر شىاس ر ایس رخ داده؛ یعنب‬

‫تشالىال داده اسالس كه م!اطم از این ف ا يه تِىر بذت‬

‫از يان رفته م!اطم‬

‫يرسدف خیصه اینكه شىاسِ ر ایس یا تعماق در ا ‪ ،‬هدفب‬

‫معنا دوار تعماق شده پاوستربا‬ ‫يه سمسهای دیرری حركس مبكندف‬

‫ز توباد بذت نداشالته همواره پب معنای گاالترده اسس؛‬

‫در نمونهی زیر این توضارات ممموستر خواهد يود‪:‬‬

‫معنایب كه يه دسس م!اطم ساعتر مبشودف‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪84 /‬‬

‫گا مش حان حر های گندهتر از دهانش مبزدف‬

‫تشخيص‬

‫در این نمونه‪« ،‬گا مش حاالالن» موزودی غار از اناالالا‬ ‫اسالالس كه در كیِ «منادا» قرار مبگاردف هر ناالالبتب يدین‬

‫ساحل نوری‬

‫شىل‪ ،‬دارای تش!ا‬

‫اسسف‬

‫«دیو سپاد پا در يند»‬ ‫در این نمونه هما طور كه اشاره شد‪ ،‬استعارهی مىناهای كه‬ ‫مشبهيهِ ا «اناا » ياشد‪ ،‬وه يهصورت تركام اضافب ياشد‬ ‫یا غار اضافب‪ ،‬تش!ا‬

‫خواهد يودف‬

‫تركاباتب نظار‪ :‬دسالالس مرت‪ ،‬خندهی قشالالنگ‪ ،‬حا اس مرت‬ ‫ففف همرب اضافهی استعاری مىناه تش!ا‬ ‫همهی تشال!ا‬

‫) هاتندف‬

‫ها استعارهی مىناه هم مراوب مبشوند‪،‬‬

‫اما استعارهی مىناه هنرامب تش!ا‬

‫اسس كه «مشبه يه» ا‬

‫اناا ياشدف‬ ‫نمونهی ‪ :1‬ستاره در اقاانوس سر‬

‫را ياال گرفسف‬

‫نمونهی ‪ :2‬وشما اير گریا اسسف‬ ‫نمونهی ‪ :3‬در ماسهها تشق موج مبزدف‬ ‫توضالاح‪ :‬در نمونهی ا‬ ‫سالر‬

‫سالتاره يه «اناالانب» تشباه شده كه‬

‫را ياال گرفته بب «اناا » كه «مشبهيه» ا اسس‪ ،‬در‬

‫این سطر ناامده اسسف‬ ‫در نمونهی د ِ «اير» را يه اناالانب تشباه كرده « وشما »‬ ‫یىب از یژگبهای اناالا ) را يه ا اضالافه كرده اسس‪ ،‬اما‬ ‫در نمونهی سالالوِ «تشالالق» را يه «دریا» تشالالباه كرده كه موج‬ ‫مبزند!‬ ‫هما گونه كه اشاره شد يهتمس اینكه نمونههای ا‬ ‫ارایههایب كه ير پایهی تناسالالالبات معنایب اژهها شالالالىل‬ ‫مبگارند ارایهی معنوی هاالتند كه «تشال!ا‬

‫» شامل ا ها‬

‫مبشودف‬ ‫تشال!ت‬

‫«مشالالبهيه» ا ها اناالالا اسالالس‪ ،‬دارای اسالالتعارهی مىناه‬ ‫تشال!ا‬

‫هاالتندف اما در نمونهی سالوِ «مشبهيه» دریاسس‪،‬‬

‫يههمان تمس فقط دارای استعارهی مىناه اسسف‬ ‫شال!صالاس ي!شب)‪ :‬هرگاه يا نابس داد تمل‪،‬‬

‫حابس یا صِس اناانب يه یق پدیده غاراناانب) زموهای‬ ‫اناانب يب!شام‪« ،‬ارایهی تش!ا‬

‫» پدید مبایدف‬

‫يالرای نمونالاله‪ :‬يرت هالالای زرد در ز‬

‫ناالالالام پالالایا ی‬

‫مبرقصادند‬ ‫رقصالاد یىب از حاالت رفتار اناانبسس كه در اینزا‬ ‫يه يرتهای درخس نابس داده شده اسسف‬

‫د ِ‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪85 /‬‬

‫كه تِىر سالاخسگرا‪ ،‬شىمب دقاق منظم يه خود گرفس‬

‫واسازی‬

‫يار ر شدف‬ ‫اسازی وااسق‬

‫نوید اِستاک‬

‫اژهی ‪ Déconstruction‬تركابب از پاشوند )‪ (Dé‬يا كممهی‬ ‫اصمب ساختما يه زيا فراناه اسسف‬ ‫سالاختارشىنب یا اسازی از نظریات زيانب – فماِب زدید‬ ‫امده كه يا حوزهی فماالِهی پااساختارگرایب پاامدرناته‬ ‫در ارتباط اسالالسف اصالالطیح ‪ Déconstruction‬را فاماالالو‬ ‫معاصالر فراناالوی «ژاك دریدا»‪ ،‬يا مِهومب نهوندا صریح‬ ‫يرساخسف‬ ‫این اصطیح از قبل در زيا فراناه يوده دریدا ا را ياط‬ ‫مبدهالالد كالالايردهالای متِالا تتری را يرای ا ارامالاله كرده‬ ‫اسالالالسف سالالالاختارشالالالىنب از دیدگاهِ دریدا‪ ،‬زه دیرر «نقد‬ ‫متافا یق» اسس يهمعنای ضدِ ساختارگرایب نااس!‬ ‫دریدا اژهی دیىاناالتراكشن را از هایدگر گرفسف هایدگر‬ ‫اژه ی ابمالانب ‪ Destruction‬را يه معنای ت!ریم‬

‫یرانب‬

‫در سال!نرانب «ماامل ا باه پدیدارشناسب» ‪ )192۶‬نا در‬ ‫كتاب معر فش « زود زما » يهكار يردف‬ ‫منظور دریالدا يالا هایدگر كاممن متِا ت اسالالالس‪ ،‬زیرا ا يار‬ ‫منِب این اژه را یرانب) در نظر نداردف‬ ‫يالهطوركمب دیىاناالالالتراكشالالالن نوتب ارسالالالب یق متن‬ ‫ساختار وااسق‬

‫است!راج تِاارهای اشىار پنها از در‬

‫درك اندیشالهی سالاختارگرا پاچاده نااالسف يا ساری در ا‬

‫تِاالالالارها تأ یلها مبتواند يا یقدیرر حتا يا منظور‬

‫دسالته از متو تممب فماِب كه خود ساختارگرا يوده یا‬

‫نظر پالدیدا رندهی متن متناقض متِا ت ياشالالالدف يههمان‬

‫يه سالالالاختارگرایب پرداختهاند‪ ،‬مبتوا این تعریف زامع‬

‫دبال در يانش دیىاناتراكشن‪ ،‬ا وه كه م!اطم استنباط‬

‫مالالانالع را از مالالِالالهالالوِ «سالالالالاخالالس» اسالالالتالالنالالبالالاط كالالرد‪:‬‬

‫يرداشالالس مبكند‪ ،‬حام اهماس اسالالس يه تعداد م!اطم‪،‬‬

‫«سالالاخس» شالالبىهای از ر ايطِ تناصالالر یق نظاِ در رايطهی‬

‫تالأ یل های گوناگو‬

‫متقايل يا یقدیرر اسس كه این ر ايط مبتواند طبق «قواتد‬

‫منظور متن را مشالال!‬

‫همنشالالانب زانشالالانب» صالالورتهای زدید گوناگونب يه‬

‫ثايس در متن یا تِاالالاری احد از ا‬

‫متن اسسف این‬

‫متِا تب زود داردف خواننده معنا‬ ‫مبكند نه نویاالالنده! سالالاختاری‬ ‫زود نداردف ارتباط‬

‫خود يرارد در تان حا كماس یق ساخس احد ثايس‬

‫يان «دا‬

‫را حِظ كندف ریشالالههای تِىر سالالاختب را مبتوا در ارای‬

‫با ا اسالسف تعریف دقاق مشال!صالب از دیىاناالتراكشن‬

‫متِىرانب وو «الیبنات » حتالا «ر اقاو یونالا » ردیايب‬

‫زود ندارد‪ ،‬زیرا هر تعریِب از دیىاناالالتراكشالالن مبتواند‬

‫كرد‪ ،‬امالا در حقاقس حد د یق قر پاش يا انتشالالالار كتاب‬

‫ماایر يا خود دیىاناالتراكشن تِاار تأ یل شود‪ ،‬اما خودِ‬

‫«د رهی زيا شناسب تمومب فردینا د سوسور» در ژنو يود‬

‫دریدا مبگوید‪« :‬دیىاناالالتراكشالالن كرد یق متن‪ ،‬يه معنای‬

‫مدبو » «رايطه يان متن تِاالالالار» شالالالنا ر‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪8۷ /‬‬

‫يار‬

‫كشاد منطقها استنباطات ماایر يا خود متن اسسف‬

‫در اقع گاتر‬

‫درك ماازی اسس»ف‬

‫كردار گِتار اغاز مبشودف رفتار كردار نوتب زيا اسسف‬ ‫يههمان دبال سالاختارگراها‪ ،‬ساختارهای موزود در پدیدهها‬

‫دیىاناالالتراكشالالن‪ :‬كلنش ت!ریم‪ ،‬تبارتب گرامری ير وانش‬

‫را اسالالت!راج مبكنندف مىتم دیىاناالالتراكشالالن كه یىب از‬

‫سالالاختار اژهگا در یق زممه اسالالس اگر ي!واهام ا را‬

‫شالالاخههای مهم فماالالِهی پاالالسمدر مراالالوب مبشالالود‪،‬‬

‫در یالالق زممالاله ارامالاله دهام مب توا تعالالايار زیر را از ا‬

‫نقدی يه يانش سالاختارگرایب همچنان تِىر مدر اسسف‬

‫است!راج كرد‪:‬‬

‫دریدا يا سالاختارگراها م!ابف اسس معتقد اسس كه قتب‬

‫ابف) گشالالود‬

‫اسالالازی از ای یق كلل‪ ،‬يازكرد‬

‫پااده‬

‫كرد قطعالات یق ماشالالالان ا را يه زای دیرری منتقل‬

‫مالا يهدنبا سالالالاختارها هاالالالتام از متاارها غافل مبمانام‪،‬‬ ‫فرهنالگ شالالالاوههالای قومب هر برظاله تااار مبكند‪ ،‬پ‬

‫كرد ف‬

‫ر‬

‫ب) ترتام ياسهای یق شالالالعر را يههم ری!تن يا تأكاد ير‬

‫ياله تقاالدهی دریدا‪ ،‬یق متن هرگ مِهوِ اقعب خود‬

‫ز ‪ ،‬مانند ن رف‬

‫ساختارگراها نمبتواند صراح ياشدف‬ ‫را‬

‫اشىار نمبكند‪ ،‬زیرا مؤبف ا متن ح ور ندارد م!اطم‪،‬‬

‫‪ se deconstruire‬خود یرانب) سالالاختار از دسالالس داد ‪،‬‬

‫مبتوانالد تالأ یمب متِا ت از مِهوِ هد‬

‫مرققان نشالالا دادهاند كه در زوامع تقممانده قتب زيانب‬

‫ياشالالدف نوشالالتار مانند فرزندیسالالس كه از مادر مؤبف) زدا‬

‫يه تىامل اشالباا) مبرسد‪ ،‬فر مبری د از در‬

‫خود‬

‫متناسم يا اصل دگرگونب طباعسِ ذهن يشر‪ ،‬تااار مبكندف‬ ‫ناِهای متعددی را يرای « اسازی» مدنظر قرار دادهاند كه از‬ ‫ا زممالاله مب توا يالاله «سالالالالاختالالارشالالالىنب‪ ،‬يناالالا فىنب‪،‬‬ ‫شالابودهشالىنب‪ ،‬ينفىنب» اشالاره كردف يا همهگاری فماِهی‬ ‫پاالسمدر ‪ ،‬اصالطیح سالاختارشىنب از مراك ا باهی خود‬ ‫فالاصالالالماله گرفالس حتا يرخی‬

‫گِتهها‪ ،‬تقاید نظریات‬

‫دریدا‪ ،‬در يرخب موارد تبدیل يه یق سالالالبق شالالالدف يهتنوا‬ ‫نمونه در معماری‪ ،‬سالالالاختارشالالالىنب از سالالالبقهای زدید‬ ‫مراوب مبشودف‬ ‫ساختارشىنب در اندیشهی دریدا‪:‬‬ ‫در ادياات دریدایب سالالاختارشالالىنب‪ ،‬تنها منتقد نِبكننده‬ ‫نااس در تان حا قصد دارد «ایاایب اثباتب» ياشدف از‬ ‫نظر دریدا‪ ،‬نوشالتار اي ار خويب يرای انتقا مِاهام نااس‬ ‫یالق متن هرگ دقاقن همالا مِالاهامب را كه در ظاهر ياا‬ ‫مبكنالد‪ ،‬نالداردف متن يهزای انتقا دهندهی معنا‪ ،‬یق خابق‬ ‫اسالالسف يههمان دبال در يانش دیىاناالالتراكشالالن‪ ،‬ما در یق‬ ‫دناالای «وندمعنایب» زندگب مبكنامف هر ك‬

‫معنا تأ یمب‬

‫متِالا ت يالا دیررا ‪ ،‬از پدیدههای پارامو خود ياا كرده‬ ‫مدنظر قرار مبدهدف ر‬

‫سالالاختارشالالناسب‪ ،‬یافتن كشف‬

‫قوانان فعاباس يشالالالری در وهارووب فرهنگ اسالالالس كه يا‬

‫مؤبف داشالالالته‬

‫شالالده اسالالسف هر خواننده یا م!اطبب مبتواند تأ یل خاص‬ ‫خود را از ا متن داشته ياشدف‬ ‫اسالازی مبرث يااار گاتردهایسس كه توضاراتِ ياشتر‬ ‫دريارهی ا ‪ ،‬در این گ اره امىا پذیر نااسف‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪8۶ /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪88 /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪89 /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪91 /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪91 /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪92 /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪93 /‬‬

‫«نران يايایب» يهتنوا ا بان نِر‪ ،‬نوشالالتها‬

‫من يا مردم‬

‫را ترس تنوا‬

‫«مردِ يه م ايهی غو » منتشر كردف يه تعبار ا ‪ ،‬هركداِ از ما‬ ‫هاوالیب هاتام كه سعب ير اثبات «من» دارد نظر متِا ت‬ ‫دیرری را ترس تاا ز قرار مبدهدف این هما غو د را‬ ‫كودكبسس كه از ا مبترسادیم ياید در یق مادا يازی‬ ‫شىاسا‬

‫مبدادیمف از ايتدای كودكب‪ ،‬يرای تنباه اصیح‬

‫رفتار ناشایاس‪ ،‬از شاوهی ترساند استِاده مبشودف گاردی‬ ‫كه از ا‬

‫زندگب همراه ما يوده ا بان ازتماتب كه يا ا‬

‫ر يهر يودهایم‪ ،‬یعنب خانواده‪ ،‬ما را دوار وهارووب كرده‬ ‫اسالس يه تعبار «فر ید» ياتث ساله اضطراب ر ا رناور‪،‬‬ ‫اقعب اخیقب مبشالود‪ ،‬یعنب يه ترتام ترسالب كه ریشاله‬ ‫در كودكب دارد در تعار‬

‫يا نهاد غری ه ماسس؛ ترسب‬

‫كه يرای مرافظس خود از خطر يه زود مباید‬

‫ترس از‬

‫زدا ف وهاروويب كه از ايتدا در ا قرار مبگاریم منبع‬ ‫نِرت‪ ،‬تقده‬

‫ترس ما از مردِ اسالالس‬

‫يهخصالالوص در‬

‫نوزوانب شالالدت مبگارد ما را يان كاری مای در نب خود‬ ‫قوانان ازتماتب تر‬

‫دوار د گانرب مبكندف هماشالاله‬

‫زنگ خطر هشداری زود دارد كه‪ :‬اير یما رفس!‬ ‫اير وااالالس این ضالالمار زمع متصالالل از كاا نشالالأت‬ ‫«من یا مردِ» مقوبهایسالس كه اسامشناسب ا مبتواند يه‬ ‫ارتقای سالالطح اگاهب تواِ‬

‫مبگاردق‬

‫تااار زیرسالالاخسهای ذهنب‬

‫ا بان ترسب كه يهصورت ماراثب تاری!ب يه ما رساده‪ ،‬ترس‬

‫مردِ كمق كندف این ماأبه هماشه مطرح يوده كه ایا ن!بهها‬

‫از خدایرا يوده این قواتد از پاش تعاانشده ترس از‬

‫ياید طبق سماقهی مردِ رفتار كنند یا اینكه هنرشا را يرای‬

‫ماازات همواره ياتث سالرخوردگب شالده اسس؛ يعد از ا‬

‫م!اطم خاص‬ ‫پ‬

‫فرها!ته ياافرینندق اگر اینگونه ياشالالد‪،‬‬

‫قدرت‪ ،‬زامعه يهصورت كمب اتوریته؛ اناا هایب شباه يه‬

‫زایراه تعهد ماالئوباس هنرمند كااسسق ایا اصوبن‬

‫هم را مبخواهندف كنتر كرد كاالانب كه شباه هم هاتند‪،‬‬

‫ونان كاالالب را مبتوا هنرمند اقعب‬

‫متعهد داناالالسق‬

‫ياالاار راحستر اسالسف هماشه تِا ت ياتث يه زود امد‬

‫اخیق مردمب ماموته ایدموبوتهایبسالالس كه سالالاختهی‬

‫زوكرهای انارشااتب مبشود كه تنها راه منطقب يرای زنده‬

‫ذهن فر مایهگا‬

‫فر دستا اسس تا يا استِادهی اي اری از‬

‫منافع ا ها را‬

‫ا ها‪ ،‬هاالالتب‬

‫زندگب را يمىشالالندف تعاياری م ل فر تنب‪،‬‬

‫تواضع‪ ،‬خشوا‪ ،‬سريهزیری ففف يرای یقدسسسازی رمه‬ ‫زموگاری از خر ج تاصالالاا‬

‫گرد كشالالا امدهاندف اینها‬

‫ماند در این دناا را حذ‬

‫قانو مبدانند‬

‫يه خطر مباندازند‪ ،‬یا شالاترانب را مبسازد كه خودمرور یا‬ ‫اگوسالنتریاالس يوده ایااد شالعور اندیشاله مبكنندف این‬ ‫ترس نهادینه شالالده در سالالرا قدرت انتشالالار ا يه تمامب‬

‫موضالوتاتب اسالاسالب هاتند كه ات ای «كابج شعر» تی‬

‫اقشالالار زامعه ياتث ایااد تاری!ب سالالراسالالر دیوار شالالده‪،‬‬

‫داشتند در گِسما من یا مردِ يه ا يپردازندف‬

‫در اقع ما غو خود را ي رت كردهایم گاهب خود تبدیل‬ ‫يه این غو مبشالویم فرزندا ما را ترياس مبكنام من‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪94 /‬‬

‫ا ها را مبكلشالالالام اما «من» ياید كماهی تصالالالورات ما را‬

‫این موضالالالوا را مبتوا يه ضالالالوح در سالالالااسالالالس‬

‫همراهب كند خودِ مرض ما ير خودِ تاريب يچريدف ناچه‬

‫درگاریهایب كه يان د زناح و‬

‫در كتاب «فراسالوی ناق يد» مبگوید‪ :‬هر اناا يرگ یده‪،‬‬

‫مشالالاهده كرد؛ رهبر هر د زناح پشالالس تودهای از موافقا‬

‫ينا يه غری هی خویش در پب دژ نها گاه خویش اسالالس؛‬

‫خود پنها شالالده يا تَمَم كرد شالالعارهایب كه از گلمراهب‬

‫ياشانهگا در‬

‫مردِ نشالأت مبگارد‪ ،‬سعب در مصو كرد خود دارندف در‬

‫اما ياشالالالد اما من مبگویم كه این نها گاه‪ ،‬این غو را‬

‫ونان ر شب حتا اگر ش!‬

‫يا شىاس موازه شود ياز هم‬

‫شىاس يدهام‪ ،‬يا تماِ قوا ير من يود يىوشام تا ا من‬

‫تاحد دی يرنده اسالالس‪ ،‬وراكه هنوز تدهای يمتب را كه از ا‬

‫یعنب زایب كه در ا از شرت توده يااارا‬

‫راسالالس رخ مبدهد‪،‬‬

‫در يا ر خود ساختهاند‪ ،‬مبپرستند!‬

‫يود را كه تنهایبسس‪ ،‬يدهامف‬

‫ش!‬

‫«سالماه ايراهامب» د مان نِری يود كه يه موضوا تقايل من‬

‫يا ارامهی توضالارات فوق‪ ،‬تامط زامعهی كنونب ير فرد يه‬

‫مردِ پرداخسف از نظر ی‪ ،‬يرخورد يا «من» «مردِ» م ل‬

‫دبال اتتدا گرایب غارقايل انىار اسالالالس‪ ،‬بب زاهطمبب‬

‫مقايمه يا حىاكبها ير د ر ی سالىه اسس كه زودشا در‬

‫نوگرایب‪ ،‬درپو‬

‫كنالار هم انىالارنالاپالذیر يوده اما هویس هر كداِ ما ا‬ ‫مشالال!‬

‫گرایش اناالالالا های ن!به يه كشالالالف‬ ‫اتتدا‬

‫تن داد يه ونان ظممب را كه ير تقتق افراد‬

‫اسالالسف معموبن‪ ،‬زود كاراكتر «اك ریس» منار يه‬

‫اِتما مبشالالود‪ ،‬رد مبكندف رتایس اتتدا ‪ ،‬يه نوتب «نه»‬

‫سالالركويب «اقماس» خواهد شالالد این پر سالاله تا نايودی فردِ‬

‫گِتن يه شالرتیسالس كه م ل اتشالب زیر خاكاتر يا زرقهای‬

‫م!ابف ادامه مبیايد‪ ،‬وراكه قدرت از ا اتراد اسالس هر‬

‫كووق فرافىنب) شالالعمه ر مبشالالودف گرایش يه مناس‪،‬‬

‫اثبات كند‪،‬‬

‫رهایب از سالالرگردانب ركود حاصالالل از اتتدا اسالس‪ ،‬زیرا‬

‫فردی سالالعب كند فىری خی‬

‫این را توباد‬

‫مرىوِ يه نايودی مبشالودف درحاببكه اگر هر ش!صب پا از‬ ‫حد معمو فراتر يرذارد‪ ،‬يه من در نب خود گو‬

‫سپرده‬

‫همگاِ شالالد يا تواِ‪ ،‬دبال دیرری يرای يه زناار كشالالاد‬ ‫ایدههای زدید اسسف‬

‫يهزای همسالو شد يا دیررا ‪ ،‬تیشب م اتف يرای اثبات‬

‫ماالابهی شالالر يود مناس از گمراهب مردِ اب مبخورد كه‬

‫خود كند‪ ،‬ماممن يه مر ر‪ ،‬يه ايداا ایااد شاوههای نو در‬

‫این نا حاصالالل سالالمطهطمبب سالالرا قدرت اسالالسف پ‬

‫مدر شالالد‬

‫شالالىاالالتن سالالنسها ن دیق مبشالالودف اگر يه‬

‫هویس هر اناالالا ‪ ،‬سالالوای مرد یا ز يودنش‪ ،‬توزه شالالود‪،‬‬ ‫تصالالالاا هایب در نب ناشالالالب از م!ِبكاری‬

‫سالالالركوب‬

‫مناالالس گرایب سالالالرا قالالدرت منار يالاله نِب زالالامعالاله از‬ ‫فردگرایبسالس؛ ونان ر یىردی يهطور حتم‪ ،‬ضد فردیس‬ ‫تأمانكنندهی خواسالالتههای گر هبسالالس‪ ،‬هروند از سالالوی‬

‫خودنمایب مبكند؛ درحاببكه اك ریس مردِ يا زود اینكه‬

‫هما سالالرا قدرت ونان ابقا شالالده كه پاشيرد اهدا‬

‫خود ياتث يانب این سالالركوباند‪ ،‬يا رضالالایسمندی ا را‬

‫گر هب هما ارتقا فردیس اسس!‬

‫مبپذیرندف تماِ كاالالانب كه در كنار هم تشالالىال گر هق یا‬

‫در هنر نا نمایهای از ازتمااگری ی زود دارد؛ يهتنوا‬

‫تمایل يه‬

‫نمونه‪ :‬اگر سالالالبق «سالالالورما » را ترا شالالالب از «مناس»‬

‫گر ههالای مردمب دادهاند‪ ،‬نمایهای از زدیس‬ ‫پذیرفته شد‬

‫همانطور پتاناال یىهتازی هاتندف این د‬

‫«رمابااالالم» را «مردِ» ينامام‪ ،‬ممموس نبود‬

‫طرد شالالد‬

‫يمعد در يع الب زهات‪ ،‬همسو يوده اما اگر یىهتازی يد يه‬

‫افرادی كه تماییت‬

‫تصالالاا شالالود تمنن يا سالالال تظامب از انىار موازه خواهد‬

‫دادهاند‪ ،‬از سوی زامعه دیده مبشودف‬

‫شالد این انىار‪ ،‬منشالأ ریشهی اناا گری ی كاانبسس‬

‫هر اثر خیق‪ ،‬تمایل مؤبف يه تازهگب فردگرایب را نشالالا‬

‫كه يرای رسالالاد يه خود مابور يه نادیده گرفتن دیررا‬

‫مبدهالد‪ ،‬وراكه اثر تامهپاالالالند يهزای ماندگاری‪ ،‬مرگب‬

‫شالدهاندف گر ه هماشه حاممب يرای پنها شد‬ ‫اسبايب يرای ترفاع ش!‬

‫اسسف‬

‫همانطور‬

‫تِىرات خود را ير دیررا ترزاح‬

‫ز درس را يهدنبا داردف پ‬ ‫در نب هر ش!‬

‫فردگرایب نشالالا از خیقاس‬

‫ازاداندیش اسسف‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪95 /‬‬

‫در ادامه‪ ،‬امار صاقینب ونان توضاح داد كه خطر هاچ وا‬

‫كردق مردِ وااالالسق از مِهوِ مردِ وه وا ی زا مانده‬

‫یق تاقل احمق نااالالسف قتب ر يهر ی اناالالا دیوانهای‬

‫اسالس‪ ،‬يهتبارتب وه كاانب از مردِ كنار گذاشته شدهاند تا‬

‫نشالالاالالتهای يه وشالالما یق دیوانه مبنرری دیوانهای‬

‫در قابم دیررا در تقايل يا مردِ قرار گارندق ایا مِهوِ‬

‫تصویر مبشود‪ ،‬مبفهمب كه فهم یق تاقل در سعب خر ج‬

‫مردِ از دیدگاهب سالااسب در اقع مِهومب دسسمابب شده‬

‫خود ‪ ،‬از خر‬

‫خود‬

‫خیصالاله مبشالالودف تاقل كه‬

‫نامعان يه منظور فریم هما مردِ نااالالسق ایا نمبتوا‬

‫نمبتواند هنرپریش ياشالالالد! هنرپریشالالالب كه خطر نىند‪،‬‬

‫این طردشالالالدهگا را در يرخوردی اسالالالتعاری‪ ،‬نوتب من‬

‫احمقب حوصالالمه سالالر ير اسالالسف حد د تاقل را در حذ‬

‫يهحااب ا ردق‬

‫اژهی‬

‫من كااالسق منب كه زایراه مشال!صالب از سالوی زامعه يه‬

‫نهایس خود‬

‫مبفهمب حد د دیوانه را در حذ‬

‫حد! اهمه از خطر اگر ياشالالد‪ ،‬اژهی هنر را خودت خط‬

‫ی اتطا شالالده‪ ،‬یا منب كه يهتنوا یق انارشالالااالالس در‬

‫ي ‪ ،‬خطخطب كن تماِ حد د حاالالرتب كه یق تاقل از‬

‫م!ابِس يا نظم ترمال شدهی زامعه‪ ،‬در م!ابِس يا يبصدا‬

‫خورد شا غافل اسسف‬

‫ماند‬

‫مردِ هماشالاله حاالالرت كشالالف فرد دیرر را مبخورند‪،‬‬

‫صرفن در پناهراهب خموت يه د ر از وشم «دیرری ي رت»‬

‫حاادت احمقانهای كه تقدهای ادیپبسس‪ ،‬ا ها را يه سمسِ‬

‫سالرگرِ فریم نظم نمادین‪ ،‬در زاس زوی شىل داد يه‬

‫سالالركوب خطر‪ ،‬خطر نو سالالوق مبدهدف «ماشالالل فوكو» كه‬ ‫همخانه شد زنو‬

‫تقل را مبخواسس‪ ،‬د رهی رناان‬

‫را د رهای مبداناالس كه يه زنو در ترصهی هنر‪ ،‬اندیشه‬ ‫ادياات‪ ،‬مقامب اال داده مبشالالدف تصالالری كه خِرَد يا زيا‬ ‫زنو سالال!ن مبگوید‬

‫منب پنها‬

‫كنار گذاشالالته شالالدنش‪ ،‬فریاد مبزندق یا منب كه‬

‫بذتب منرر‬

‫اسالالالسق ورا من د مشالالالاو‬

‫وا های دیرری هاالالتم كه دیررا يه ا يبتوزهاندق ایا‬ ‫این من در تقايل يا ا دیررا معنا نمب یايدق دیررا یا‬ ‫مردمب كه ياید ياشالالند تا من يه مِهومب از ا وه منا‬

‫يا وهرهی دیوانه ظاهر مبشالالودف‬

‫مبنامم دسس یايم؛ منب كنار گذاشته شده‪ ،‬اقماتب رانده شده‬

‫امر زه اما این وهرهی زنو يه اسطهی فنو سرمایهداری‬

‫كه يبزایراهب ترمال شالالده از سالالوی زامعه را نمبپذیردف‬

‫سالالركوب مبشالالود؛ زیرا این خطرها ممىن اسالالس مردِ را‬

‫مبتوا يه تقايل من يا من دیرر ونان نراه كرد‪ :‬من يهتنوا‬

‫خطرخواه‪ ،‬خطرد سالالس يدتر از ا ‪ ،‬دیوانهای اگاه كنندف‬

‫من ت باس شالده در زامعه‪ ،‬منب كه تعمق يه مردِ دارد‪ ،‬اسار‬

‫مردِ خارخواه كه از سالالمتب تقدهای ادیپب ناالالبس يه‬

‫نراه مردِ اسالالس‪ ،‬اسالالار ر ند سالالرمایهداری‪ ،‬كار‪ ،‬ازد اج‪،‬‬

‫تازهها دارند از سالالمس دیرر‪ ،‬دسالالتراههای م!تمف د بتب‬

‫از ا طر ‪ ،‬منب كه متعمق يه‬

‫پ‬

‫د رهشالالا كرده اسالالس‪ ،‬اگاهب را ير نمبتايند‬

‫از تايش‬

‫قدرت خرید ففف اسالالس‬

‫خویشتن اسالالس‪ ،‬اما خویشتنب كه از ق الالا زود ندارد‬

‫پرتوهای زنو فراریاندف فرار ا خط قرم یسس‪ ،‬كه ماا‬

‫اصالمن نباید زود داشته ياشد‪ ،‬هما طور كه پر بتاریا نباید‬

‫من مای زمعب ا ها كشالاده شده اسسف ياز هم در مقايل‬

‫معاد طبقهی كارگر يا منافع خاص ياشالالالدف منب كه فقط‬

‫خاص دا ری‬

‫مبخواهد در ناكاا قرار گارد؛ وا ی شالالالباه «دازاین» كه‬

‫مبخواهد‪ ،‬پاسال!ش زنو اسالسف قتب زنو يه ماا امد‪،‬‬

‫اببته این من در ناكاا سالالار‬

‫سالالالؤا ‪ ،‬سالالالؤابب كه يان دیابىتاقِ تاِ‬ ‫از مام ا‬

‫تا اخر مردِ را حذ‬

‫كن!‬

‫«رضالا مظمومب» كه یىب از ات الای كابج اسالس يا استناد يه‬

‫هاالالتبا‬

‫در ا زاسالالس‬

‫نمبكند‪ ،‬يمىه مبخواهد زیر الیههای ترمال شالده از سوی‬ ‫زامعه دسالالس پایب ي ند تا خود را نشالالا دهد یا شالالاید‬

‫مقابهی «سالااسس طبقاتب مِهوِ مردِ» از كتاب «قانو‬

‫تیمق ماىر سالالىوپاق تارياات زیاالالتبا‬

‫خشالالونس» نوشالالتهی اماد مهرگا ‪ ،‬دیدگاه خود را يا طرح‬

‫هنر مطرح كندف‬

‫وند سالالؤا اغاز كرد‪ :‬ایا مبتوا مردِ را يه م ايهی امری‬ ‫يرسالالاختهی قدرت يرای يه زریا انداختن سالالااسالالس تمقب‬

‫را در قابم‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪9۷ /‬‬

‫«تالار‬

‫حاالالالانب» مطمالم كوتاه خود را يا گ اره ای از‬

‫همىاری‪ ،‬نواد ستب‪ ،‬رقايس حتا تنهایب معنا پادا مبكند؛‬ ‫دیرر‪ ،‬م احمتب كالاله مردِ يرای من يالاله زود‬

‫«مایاكوفاالالىب» شالالر ا كرد‪« :‬شالالعر در پب یق سالالِار‬

‫از طالر‬

‫ازتماتب يه زود مباید»ف‬

‫مبا رند‪ ،‬مبتواند دخابسها‪ ،‬ق ا تها‪ ،‬يبخردیها‪ ،‬تمل‬

‫گ ارهی ياال نااز يه توضالالاح ر شالالنگری داردف يبشالالق‬

‫يه خرافه سالالنسها يه ر ز نشالالد يا يشالالر تنها طرد‬

‫منظور شالعر سالِارشب یا طبق خواسته خو امد مردِ‬

‫شالالدهی امر زی ياشالالدف اما در نهایس من امر ز‪ ،‬ناگ یر از‬

‫نوشالتن‪ ،‬نااالالس! هنر مرصالو توبادی ا ‪ ،‬هنراِ ارامه يا‬

‫زندگب‬

‫تباد يا مردِ اسالالس‪ ،‬يه م ايهی شالالىاری كه يه‬

‫م!اطم مردِ سر كار داردف هنر پاشر ا انرارد) هم از‬

‫شىاروب پناه مبيرد‪ ،‬گاهب يه همان اندازه دردناك اسسف‬

‫این قاتده مات نا نااسف م!اطم قامتب از مردِ را تشىال‬

‫در ادامه تباس صالالادقب كه از ادمانهای فعا‬

‫مبدهد‪ ،‬هروند شاید نابس يه تودهی تواِ در اقماس ياشدف‬

‫كابج اسس‪ ،‬ونان يه اكا ی مِصل موضوا مبپردازد‪« :‬من‪،‬‬

‫توباد اثر هنری از زممه شعر‪ ،‬در ياتر زامعه مردِ اتِاق‬

‫يود ‪ ،‬هاتاد ‪ ،‬شد »!‬

‫مبافتدف هنر در ذات خود یق اتِاق نو اسالالس‪ ،‬از اینر نه‬

‫هاالتب اناالا ‪ ،‬زهانبسس كه ما از طریق راههای حاب ا‬

‫تنها از خواسس مردِ تبعاس نمبكند يمىه ا را يه سمس‬

‫را مبشالناسام از ا اگاهب داریمف «رنه دكارت» مبگوید‪:‬‬

‫سالالالوی مالدنظر‬

‫«من مباندیشالم‪ ،‬پ‬

‫هالدایالس مب كندف زامعه در هر ير‬

‫هاتم»! در فماِهی «هایدگر» مبتوا‬

‫مىانب_زمانب خود يا شالالىا ها خی هایب ر يهر سالالسف‬

‫ونان يرداشالس كرد‪« :‬من هاتم‪ ،‬پ‬

‫هنرمند يهتنوا ت الالالوی از زامعه كه پاشر سالالالس‪ ،‬از‬

‫مبتوا د نوا نراه غابم يه اناالالالا‬

‫ن!االتان كاالانبسس كه این كمبودها نبودها را احااس‬

‫گرفسف اصوبن فماِه را يه د نوا فماِهی يود‬

‫مب كنالالد‬

‫در اقع تمالالاِ تی‬

‫ا يرای «يود كرد » ا‬

‫تأثارگذار‬

‫مباندیشم»ف این د را‬ ‫زها ا مدنظر‬ ‫فماِهی‬

‫شالالد تقاالالام مبكنند در این تقاالالاميندی‪ ،‬يود را در‬

‫نبودهاسالالالسف زامعه كه متشالالالىل از افرادی از طافهای‬

‫مقايل شالالد قرار مبدهندف ایا نقطهی مقايل هاالالتب‪ ،‬شالالد‬

‫ر ايط يان ا هاسالالس‪ ،‬يهنوتب سالالِار دهندهی‬

‫اسالس یا نااالتبق اضح اسس كه در مقايل هاتب‪ ،‬نااتب‬

‫گوناگو‬

‫اثر هنری يه هنرمند اسسف هنر پاشر ياشترین ما ا درك‬

‫در مقايل شالالد ‪ ،‬نشالالد قرار داردف تماِ نظریاتب كه يه ا ها‬

‫احاالالاس موقعاس ازتماا خی هایش را داراسالالس‪ ،‬از‬

‫فىر دريارهشالالا مطابعه مبكنام‪ ،‬ياید از يد شالالىلگاری‬

‫اینر ياشترین انتظار هم از ا سالس كه زامعه را يه زموتر‬

‫حاات زیاس يشر يررسب شوندف یعنب نباید از ماانهی هر‬

‫هدایس كندف رايطهی يان هنر مردِ را مبتوا اینگونه در‬

‫دارای ایدههای‬

‫نظر گرفس كه هنرمند ي!شالب از مردِ اسس‪ ،‬يا شاخقهای‬ ‫حاالالالاس تر خود‪ ،‬اتِالاقالات‬ ‫كاستبهای ا را سریعتر تش!ا‬

‫زریالا های زامعه‬ ‫داده سِار‬

‫را كه پمر كرد خی های ا اسالالس‪ ،‬يهتر‬

‫نا‬

‫ازتماتب‬

‫دقاقتر انااِ‬

‫مبدهدف‬

‫زدید‬

‫امر زی ياشالالدف حا ا كه موزودیس اناالالا‬

‫موزودات دیرر در همان سالالار تىاممب زها قايل درك‪،‬‬ ‫یعنب از تئوری «ياگينگ» حاات كرهی زمان شىل گرفته‬ ‫مالا ياله تنوا من هالای زالدا‪ ،‬يه اسالالالطهی ارتباطات‬ ‫ابروپذیری از مراط پارامو‬

‫«شالالاوا كاالالری» شالالاتر كاباب‪ ،‬اما نظر دیرری دارد يرای‬ ‫مردِ زایراه مهمتری در نظر مبگارد! ا مطمم خود را‬ ‫دريارهی من‬

‫موضالالالوا يه ا پرداخس‪ ،‬حتا اگر تازه‬

‫ناازهای زندگب‬ ‫اطرا‬

‫همچنان ير اسالالاس تأمان‬

‫فردی‪ ،‬دسالالالس يه تااار خود‬

‫مراط‬

‫زده ایمف ما در سالالالار تىاممب تواناالالالتام يه ونان‬

‫مردِ در وند زممه ونان ياا كرد كه در‬

‫زایراهب كه در حا حاضالالر هاالالتام‪ ،‬يرسالالام این فقط‬

‫زندگب ازتماتب يشالالر‪ ،‬من زدا از مردِ نااالالس‪ ،‬منب كه از‬

‫دسالالسسالالاختهی طباعس ناازهای ماسالالس نه وا دیرر‪،‬‬

‫مردِ سوا ياشد از ياااری از موهبسها امىانات يبنصام‬

‫م!موقات نااتام‪ ،‬این یق من در غان اسس‬

‫اسالسف يرای من‪ ،‬در زندگب مردمبسالس كه خمقس‪ ،‬فماِه‪،‬‬

‫یعنب ما اشر‬

‫كیهبسالس يهاندازهی تمر يشالر كه ير سالر ما گذاشته‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪9۶ /‬‬

‫گذاشالتهایم از این طریق منهای متعددی ساختهایمف يهتر‬

‫حواس م!تمف مانند يویایب‪ ،‬وشالالایب‪ ،‬يانایب‪ ،‬الماالاله‬

‫اسالس این قابمهای فىری را كه در طو سالاباا يه دسس‬

‫شنوایب را در تىامل زیاتب ير اساس ناازها پادا كردهایمف‬

‫ياشتر يه ما قابم شالالده‪ ،‬يار‬

‫مبا ریم‬

‫ياندازیم‬

‫حواس ما موضالالوتات‪ ،‬اتِاقات‪ ،‬ابروها‪ ،‬اشالالاا‬

‫ا‬

‫وا ی را كه «هاالس» «شد»‪ ،‬مورد اكا ی قرار دهامف در‬

‫اطرا‬

‫ياال يه د نراه دكارتب هایدگری اشالالاره كردِ كه ياشتر‬

‫يه ما مبفرسالالتد‬

‫مبرث من ير ر ی فماالالِهی هایدگری ينا شالالده‬

‫ا را‬

‫پرداز‬

‫را دریافس يرای پرداز‬

‫ترمال‬

‫پدیدههای‬ ‫تى ابعمل‬

‫ما ا را ير اسالالاس همان ح ها‬

‫مبكند پاسالخ طباعب تى ابعممب كه اناا را‬

‫اصالالابس یق نوا نراه يه زها مدنظر قرار دادهاِف یعنب هر‬

‫توا مند مبكند‪ ،‬يه ا مبدهدف خواس التم يرویم منهای ما‪،‬‬

‫موزودی هاس يودنب دارد یق شدنب از يود يهدسس‬

‫از طریق همان ح‬

‫ما يه اناالالالا داده‬

‫ا رده كه ا را مانند یق كوزهگر َرز داده‪ ،‬تا تواناالالته يه‬

‫مبشالودف هویسها‪ ،‬احاالاسالات‪ ،‬خشونس‪ ،‬شادمانب‪ ،‬ترس‪،‬‬

‫دركب كه زها را مبياند‪ ،‬يرسالالدف حاال مبخواهم يه شالالما‬

‫زيا ‪ ،‬تررك ففف از همان ادراكهای ما سروشمه مبگارند‬

‫يرویم اشالالتباه فىر مبكردید! یعنب تماِ داشالالتههای ما نه از‬

‫زارافاای زندگب خود‪،‬‬

‫اسالالما ها‬ ‫شاطا‬

‫طبقات م!تمف ا‬

‫نه خورد سالالام‬

‫یا‬

‫يهشس اسس!‬

‫هالا‬

‫پرداز‬

‫هر فرد ير اسالالاس نوا مراط‬

‫مبتواند تعايار م!تمِب از پدیدهها داشالالته ياشالالدف يه همان‬ ‫دباالالل در طب ه ارا‬

‫حاال يماند كه خود این‬

‫سالالالا ما ير اسالالالاس‬

‫مالالوضالالالوا در يرالالث‬

‫منطبق شالالد يا مراط‬

‫دیرری مب گنادف تماِ‬

‫پالاالرامالو يرای يقالالا‪،‬‬

‫داشالالالتالاله هالالا‪ ،‬زود‬ ‫هاالالالتالالب مالالا‬

‫دارای‬

‫زيالالالالا‬

‫حتالالا‬

‫اندیشالالاله های م!تمف‬

‫مالالوزالالودات دیالالرر ير‬

‫شدیم در طب همان‬

‫اسالالالاس یق سالالالاىل‬

‫سالالالالا هالالا از طریق‬

‫تىاممب‬

‫ارتباطات ازتماتب‬

‫ر يه زمو‪،‬‬

‫ير اسالاس منطبق شد‬

‫يدهياتا های فرهنرب‬

‫يالالا مالالرالالاط اطرا‬

‫يه اشالالتراكهای فىری‬

‫زندگب كرد ير اسالاس ناازهای طباعب شالىل گرفته اسسف‬

‫زيانب دسالس پادا كردیمف حتا در حا حاضر هم اناا‬

‫حاال اگر يه اناا يهتنوا موزودی هو مند توزه كنام‬

‫موزودات دیرر طباعس‪ ،‬در حا تىامل ر يهزمو هاالالتند‪،‬‬

‫ي!واهام این موزودِ دارای مناس را يررسالالالب كنام‪ ،‬ياید‬

‫یعنب ما كامل نااالالتام دركب هم از كامل شالالد نداریم! يا‬

‫يرویم همهی هاالتب ما از ادراك ح های ماسسف ح‬

‫توزه يه يرثهایب كه مطرح شالالد‪ ،‬ياید يه این موضالالوا‬

‫یعنب والهق یعنب گناایش فا یوبوژیق یق موزود زنده‬

‫يپردازِ كه من كااالالسق مردِ كااالالسق ما در كاای زها‬

‫مبتوا يه تموِ‬

‫ایاتادهایمق ایا اناا ياید خود را پادا كندق پادا كرد «من»‬

‫يرای ادراك! در زمانالهی مطابعهی ح‬

‫م!تمِب اشالالاره كرد مانند‪ :‬تصالالمشالالناسالالب‪ ،‬ر ا شالالناسالالب‪،‬‬

‫یعنب والهق ایالا مب توا ا را یافسق يعد وه اتِاقب رخ‬

‫تموِشالالناختب فماالالِهی ادراكف حواس يرای يقای اناالالا‬

‫خواهد دادق پرسالالشهای دیررف هویس هر فرد‪ ،‬از منب كه‬

‫ضالالر ریسالالس ما را قادر مبكند تا يه زود مرركها پب‬

‫يرای خود دسالالس پا كرده در ياشتر مواقع يه ا قابم‬

‫يبریم يا تنظام مدا ِ شالالرایط يد در پاسالالخ يه تااارات‬

‫شالالده شالالىل گرفته‪ ،‬یعنب من در حا حاضالالر ایا تباس‬

‫همالاهنرب يد را حِظ كنامف در اقع ما‬

‫صادقب هاتمق ایا من خودِ من هاتمق ایا من همانب هاتم‬

‫مراطب‪ ،‬نظم‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪98 /‬‬

‫كه ياید ياشمق! خم مبخواهم يرویم منهای من ير اساس‬

‫ففف) در حافظهی هر فرد ازتماا اناالالانب رشالالد مبكند‬

‫قابمهای فرهنرب كه در خانواده‪ ،‬فرهنگ حتا زارافاایب‬

‫هاالالتب خود را يا همان كممات كوتاه‪ ،‬ياا‬

‫موزودیسا‬

‫كالاله در ا زیاالالالس مبكنم شالالالىالالل گرفتالاله‪ ،‬یعنب خود‬

‫را نقد يه خود هویتب كاذب ابقا مبكندف يه این معنب كه‬

‫نااالالالتمف این یق سالالالاىل‬

‫اناالا يهزای خود‪ ،‬يا سایهی زندگب ارتباط يرقرار مبكندف‬

‫حركتبسالالس كه از كودكب در ا ي رت مبشالالویم دارای‬

‫شالاید يتوا گِس اناا در زامعهای كه ارز های از پاش‬

‫فىرها‪ ،‬رفتارها‪ ،‬ح ها‪ ،‬خشونسها‪ ،‬ترسها زيا خاص‬

‫قراردادی‬

‫تشالالالىالدهندهی خود نبوده‬

‫خود مبشالالویمف همان موضالالوا را اگر ي!واهام‪ ،‬مبتوا يه‬

‫تعاان شالالالده دارد تبدیل يه اناالالالا اتتباری‬ ‫مبشالالودف ارز ها‬

‫دسالالتهيندیهایب كه در ذهن يهتنوا‬

‫دین های م!تمف كه يه طرز فااعب از حماقس يرمب اید‪،‬‬

‫مرك تش!ا‬

‫يا الط يدهام ا را یق يرث كامل دیرر در نظر يراریمف‬

‫یق من اقعب مبگذاردف شالالاید يتوا همان موضالالوا را يه‬

‫این منهایب كه ما يا ا زندگب مبكنام‪ ،‬منهای فىر شالالده‬

‫يازار ريط دادف ا زایب كه‬

‫از‬

‫اصالالال نااالالتند‪ ،‬اصالالابس يه ا معنا یعنب اینكه يار‬

‫زها‬

‫هویتب خودِ ما دیرریسس‪ ،‬مارا يهحااب‬

‫دناای سالالرمایهداری‬

‫مدیاها یا هما رسالالانهها از طریق تریبو هایب كه در حا‬

‫قابمها يتوا خود را مورد ترمال ر ا شالالناختب‪ ،‬فا یىب‪،‬‬

‫حاضالالر دارند‪ ،‬منهای زدید خمق مبكنند‬

‫تصالالبب‪ ،‬مراطب مىانب قرارداد ير اسالالاس فاكتورهای‬

‫يرای رسالالاد يه هد های اقتصالالادی‪ ،‬سالالااسالالب فرهنرب‬

‫انتقادی‪ ،‬يه خود يهتنوا یق هاالالتب فىر كنام‪ ،‬كه توبد‪،‬‬

‫سالود مبيرند ورا كه ايررسانهها سرمایهداری‪ ،‬صِسهای‬

‫زنالدگب‬

‫مرت مالا ير وه اسالالالاس اسالالالسف این هما‬

‫از این منها‬

‫م!صوص‪ ،‬يرندهای فىری زندگب را تعاان مبكنندف این‬

‫موضوتبسس كه ياالتر يه ا پرداختهاِ! ایا ما من‪ ،‬اشر‬

‫ارز ها از نراه من‪ ،‬ضالد ارز‬

‫م!موقاتامق ایا ما رسالالابتب داریمق من هاالالتب پدیدهها را‬

‫مبتواناس از حوادث ازتماتب‪ ،‬تاری!ب فردی زموگاری‬

‫شناختب نراه مبكنم‬

‫يهصالورت ترمامب انتقادی ر‬ ‫سالالعب دارِ همه وا را از نراه ز‬ ‫ينررِ از قابمهای ازتماتب‬

‫يه كلل‬

‫كل يه ز‬

‫فرهنرب يه د ر ياشالالم تا‬

‫يتوانم يا اصل پدیده ر درر شوِ گِسمانب يد‬ ‫يرقرار كنمف حا مبرسالالام يه قابمهای فىری‬ ‫ارز ها! ارز‬

‫اسطه‬ ‫یا هما‬

‫وااالالسق در اصالالطیح زامعهشالالناسالالب‪،‬‬

‫كند! من‬

‫اسس‪ ،‬ضد تماِ وا ی كه‬

‫یا مردِ؛ وا ی ز یق قابم فىری‪ ،‬ذهنب‬

‫حتالا تالاری!ب از پاش تعاان شالالالده نااالالالسف يالالاید این‬ ‫وهارووبها را شالىاس يهنروی دیرر ير اساس یق‬ ‫متد بوژی درسس يه ا پرداخسف‬ ‫اینه هم يه شما در ك مبگوید‪ ،‬ایا شما خودتا هاتادق!‬ ‫«رمو‬

‫دبِب» در ايتالدای يرالث خود يا ذكر زممه ای از‬

‫مب توا يه تقایدی گِس كه افراد یا گر ه های اناالالالانب‬

‫«كرت كويان»‪ ،‬ياله تشالالالریح تِالا ت های من‬

‫دريارهی ا وه مطموب‪ ،‬مناسالم‪ ،‬خوب یا يد اسالس‪ ،‬دارندف‬

‫پرداخس‪:‬‬

‫ارز های م!تمف نمایا گر زنبههای اسالالاسالالب تنوتات در‬

‫«ا نا يه من مبخند وو يهنظرشو من غار تادیاِ‬

‫فرهنگ اناالالانب اسالالسف در این تعریف كوتاه مبتوا نقدی‬

‫من يه ا نا مبخندِ وو همهشو تان همدیره هاتن»‬

‫زامعهشالناسالب ر ا شالناختب يه «هویس» «من» داشسف‬

‫من یعنب فىر‪ ،‬من گِتن ايتالالدای فىر كرد اسالالالسف من‬

‫ارز هایب كه يهتنوا یق ضر رت ممبرِ حااتب ير ذهن‬

‫اسالتقی فردیسالس كه ياید يه دستش ياا ری‪ ،‬وراكه همه‬

‫اناالا ترمال مبشود اناا ونا شاِتهی ا مبشود‬

‫مبخواهند ا را از تو يرارند تا يه «ما» تبدیل شالالوی‪« ،‬ما»‬

‫يه ا ارز‬

‫ما ونان‬

‫ارز ها مشالاو مبشود كه از دناا هروه‬

‫همراه گَمه شالد اسس اغاز زندگب گوسِندی! ما شباهس‬

‫در ا اسالس‪ ،‬غافل مبماندف صالِسهای اناانب هم یىب از‬

‫اسالالس من تِا ت! قتب مبگویب «من»‪ ،‬از زها خودت‬

‫همان ارز هاسالس‪ ،‬صالِس من ترسالو هاالتم‪ ،‬من شااا‬

‫حر‬

‫مبزنب‪ ،‬از نراه‪ ،‬سالماقه اندیشالهی شال!صب‪ ،‬یعنب‬

‫هاالالتم‪ ،‬من نمبتوانم ي!ندِ‪ ،‬من یق ادِ يدي!س هاالالتم‬

‫خوديهخود از يقاه فاصالالمه مبگاری‬

‫تازه قدِ يه سالالمس‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪99 /‬‬

‫اسالالتقی يرمبداریف يرای حِظ هویس فردی ياید يا زمع‪،‬‬

‫در رايطاله يا هنر ایرا هم يه همان منوا اسالالالس! م من‬

‫زامعه‪ ،‬مردِ‪ ،‬تر ‪ ،‬مناسالبات ففف يانرب‪ ،‬وراكه تماِشا‬

‫ترانهسالرایا ایرانب را يباناد‪ ،‬كاب م ل افشان مقدِ كه وند‬

‫من را نمبشالناسندف ا ها مبخواهند ما ياشب يب ا كه يرای‬

‫سالاببسالس مشالهور شده‪ ،‬ترانهای يه اسم مردِ مبنویاد‬

‫منات ارزشالب قامل شالوند‪ ،‬تا رفتهرفته از تو سالااهببشرر‬

‫ترویل یق خوانندهی ب‬

‫ياالازند تا نقش خودت را نداشالته ياشالب كمرنگ شویف‬

‫از فقر مردِ ماالاممب كه گریبا گار زامعه ایرا اسس‪ ،‬دِ‬

‫درسالالس زمانب كه كمرنگ مبشالالوی‪ ،‬همرنگ خواهب شالالدف‬

‫مبزند! اما من هم حق دارِ يپرسالالالم كه ایا این از سالالالر‬

‫ياید مراقم ياشالالب كه از قراردادهایشالالا فراتر نر ی‪ ،‬خطر‬

‫ریاكاری نااالس!ق ایشا كه زماات ترانه يرگ ار مبكنند‬

‫نىنب‪ ،‬اشتباه نىنبف اساسن «ما» شااتس را از تو مبگارد‬

‫در طب هشالالس زماالاله حداقل از هر فرد ‪ 311‬ه ار توما‬

‫مرافظهكاری را زایر ین ا مبكندف پ‬

‫يرای من يود‬

‫اناماب مبدهد كه در این ترانه‬

‫نصالامشالا مبشالود‪ ،‬ایا شالاِتهی مردِ نااالسق! شاِتهی‬

‫ياید مداِ يانرب خاارت يدهبف همه از تِا ت مبترسند‬

‫فنهای خود نااالالالسق ایا حاضالالالر اسالالالس قاد ه ینهی‬

‫از تازگب حشالالس دارندف مردِ همه وا را شالالباه گذشالالته‬

‫اموز هایش را ي ند يرای افرادی كه توانایب مابب ندارند‪،‬‬

‫از تاريه های نو هراس دارند‪ ،‬يرای همان‬

‫كاری كندق! این تنها یق مردِ فریببسالس! ماأبهی دیرری‬

‫تبدیل يه هم شالالدهاندف مردِ وا ی ز زندا نااالالتند تا‬

‫كه متأسِانه دامنگار ادياات ما شده‪ ،‬زریا سادهنویابسس‬

‫ي!واهب اسالالارت مبكنند‪ ،‬دسالالس يابس را مبيندند در‬

‫كه دقاقن م!ت‬

‫همان مردِ اسالالس! م من ادياات كارگری‬

‫نتااه ذهنس را دوار ایاتایب مبكنندف‬

‫مبگوید‪ :‬هر متنب كه مؤبف توباد مبكند‪ ،‬ياید همهپاالالند‬

‫رسانهها‪ ،‬نشریات‪ ،‬مدیاها‪ ،‬خانواده ففف همه همه مبخواهند‬

‫ياشالد‪ ،‬ياید يرای طبقهی فر دسالس زامعه یا هما پر بتاریا‬

‫شالباهسازیات كنند كه يهتر تو را يه خدمس يرارند تا دیرر‬

‫ونان متنهایب ر ی كاغذ يااید!‬

‫خودت نباشالالب قاالالمتب از یق توهم شالالوی كه «مردِ»‬

‫م من ا زمالا ماالا و ها‪ ،‬كتاب «مادر» از «ماكاالالالام‬

‫ينامندا ف‬

‫گوركب» شالالاهىار تمقب مبشالالده‪ ،‬اما هما ها نویاالالندهگا‬

‫مبخواهنالد‬

‫يرای رهایب از این يند ياید زرمس داشالته ياشب يرویب من‪،‬‬

‫ي رگب وو «فاكنر» را پ‬

‫فقط كاالالانب كه من گِتن را يمد نااالالتند در نهایس ماااا ماااا‬

‫مردِ تمل نىرده‬

‫مبكنندف‬

‫خود یژه اسالالس‬

‫مبزدند‪ ،‬وو مطايق سالالماقهی‬

‫مناس در اثار‬ ‫مطايق درك‬

‫دخال اسالالالسف وو‬ ‫سالالواد طبقه فر دسالالس‬ ‫این نویاالالنده‬

‫نباید مورد توزه قرار گارد! پ‬

‫در ادامه «ایما رحمانب» يا طرح ماالالأبهی مناس یا مردِ‬

‫نااالالس‪ ،‬پ‬

‫فریبب‪ ،‬توضاراتش را اینگونه اغاز مبكند‪ :‬من فىر مبكنم‬

‫اسالالس كه ياید مطايق سالالماقهی تواِ رفتار كند؛ این دیرر‬

‫مناس ياتث شىلگاری زمعاس مبشود! ا ها كه داممن در‬

‫اقعن وا تاام غریببسالالس! «صالالادق هدایس» را همه‬

‫حا تممقگویب هاتند مردِ را خدای خود تمقب مبكنند‪،‬‬

‫مبشالناسام‪ ،‬يارها ماا ر شنفىرها دريارها‬

‫يرث شده‬

‫يه گما من ضالالالد مردِ هاالالالتند نه يا مردِ! ا ها دوار‬

‫حتا من يه تازهگب دیدِ یق ر حانب از «يو‬

‫كور» تمااد‬

‫ریاكاریاندف ا ها يه زد‪ ،‬خود شاِتهاند‪ ،‬اهل منممنم هاتند‬

‫كرده اسس‪ ،‬ونان وا ی زابم يعاد اسسف صادق هدایس‬

‫من يه خويب مبدانم ياشتر این مردِد سالتب‪ ،‬شباه در ك‬

‫در زایب مبگوید‪ :‬من از‬

‫كه خود‬

‫ضالالد تواِ اسالالس‬

‫اسالالس! صالالبح در ایناالالتاگراِ پاالالس يهر ز مبكنند قريا‬

‫م!اطم این نوشتهها يا ارِ! پ‬

‫صالدقهی هواخواها خود مبر ند‪ ،‬اما شم كه یىب از سر‬

‫كتابها افىار ا يرث مبكنندق مرر ا ضد مردِ نبودق!‬

‫مبشوند در اسما ها خود‬

‫فىر مبكناد صالد سالا دیرر‪ ،‬از شاترا تواِپاندی وو‬

‫ذ ق سمس ا ها يااید‪ ،‬خِا‬ ‫را گم گور مبكنند!‬

‫ورا پ‬

‫از دههها هنوز از‬

‫تمبرضالالا اذر‪ ،‬رضالالا كاظمب ففف يرث مبشالالودق! ایا این‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪111 /‬‬

‫پتاناالالال در ا ها هاالالس كه يشالالود وند خط هم كه شالالده‬

‫ماموا این تصالالالورات در یق كماس كم ياش مناالالالام‬

‫دريارهشا نوشسق!‬

‫خود پنداشالالس فرد را مبسالالازندف طبق‬

‫حدت مبیايند‬

‫يرگردیم ياله قبالل؛ از ا زما ‪ ،‬ایا درياره ی كاالالالب م ل‬

‫نظریهی فر ید‪ ،‬اناا دارای سه يمعد ش!صاتب اسس‪« :‬نهاد‪،‬‬

‫مرمدحاالان شهریار يرث مبشود یا كاب م ل فر كق! ایا‬

‫من فرامن» كه نهاد ي رتترین ي!ش شال!صاس اسس كه‬

‫ایرج مارزا ا انرارد اسس‪ ،‬یا رهب معاریق‬

‫سراغاز ناازها اماا غری ی زیاتب اناا اسس انرژی‬ ‫مال‬

‫كافب يرای د ي!ش دیرر شال!صاس را فراهم مبكندف نهاد‬

‫يهراسالتب وه كاالب مبماندق قطعن كاالب كه يرخی‬

‫ا انرارد يوده‪ ،‬نه ا كه هم مناس‬

‫در زهس اصل بذت د ری از درد تمل كرده ساختاری‬

‫خود را زیر سالوا يرده هم زمعاس را گو زده اسس! يه‬

‫خودخواه‪ ،‬بذتزو سالالركش دارد كه زبر ازتماتب یعنب‬

‫زتم من مناس اسس كه موزم شىلگاری تودهی زمعاس‬

‫من فرامن‪ ،‬این يعد از ش!صاس را ترس كنتر درا رده‬

‫مردِ پاشر ی كرده‬

‫تا كودك از يد توبد مطايق يا خواسالس ازتماا ترياس شده‬ ‫يه زندگب زمعب گرد نهدف اما زندگب زمعب ا متِا ت‬ ‫از هر موزود دیرر انت!ايب از سالر ازبار اسس فردیتش‬ ‫وهياالا فاقد اتتبار معناسالسف اما ا وه كه اسام اساسب‬ ‫مراالالالوب مبشالالالود‪ ،‬تقمال داد فردیس‬

‫این نوا نرر‬

‫اناالا ها يه حداقل ممىن پایما كرد شال!صاس فردی‬ ‫ا هاسالس كه در زوامع سالنتب‪ ،‬شال!صالبترین ماامل فرد‬ ‫ترس كنتر‬

‫نظارت اسالالالس‬

‫ز در رايطه يا ظایف‬

‫ازتماتبا ‪ ،‬هاچ موزودیس ماالتقمب نداردف از سوی دیرر‬ ‫در مقايل این زندگب زمعب‪ ،‬فردگرایب یا هما «من» زود‬ ‫دارد كه در ا مبتوا زهانب تصالالور كرد كه فرد در مرك‬ ‫ا‬ ‫مبشالود‪ ،‬ا كه پب زمعاس اسس‪ ،‬پ‬

‫از خود د ر اسس‬

‫احتراِ يه فردیس دیررا ‪ ،‬از یژگبهای این زها يانبسسف‬

‫يه‬

‫فردگرایب كاله در تقايل يا زبر ازتماتب‬

‫از مردِ د رتر! این یق اقعاس اسس وو اگر هرك‬ ‫خود‬

‫اقع شالالده كنتر‬

‫فرما راند ير خویشتن در تان‬

‫تقویالس من‬

‫توزه كند‪ ،‬قطعن از خود یق شالالال!صالالالاس يابغ‬

‫موزود در زوامع سالالنتب اقتدارگراسالالس‪ ،‬همواره ير پایهی‬

‫مبسالازد این اگر تمومب شالود‪ ،‬تاببسس همه از ايعاد‬

‫پر ر‬

‫فردمروری ان ا يبتوزهب يه سالالازما اسالالسف‬

‫م!تمف دارای تِىرند دیرر كاب پب ابرو نااسف ابرو تو‬

‫فردگرایب مِهومبسالالس مدر ‪ ،‬متأخر متعمق يه سالالا های‬

‫كن‪ ،‬مردِ‬

‫پایانب تصالالر ر شالالنگری كه فرديا ری مدر را يه زود‬

‫در ك اسالس‪ ،‬فریم اسس‪ ،‬يااار د رتر از توسس‪ ،‬این تویب‬

‫ا رده اسالسف اما در زوامع سالنتب زها سومب‪ ،‬نهاد دین‬

‫كه يه خودت ن دیىب داری‪ ،‬سالالالِس خودت را يال كن‪،‬‬

‫همواره مىمل نهاد سمطه يوده اسس يهتبارتب ا را تأیاد‬

‫مرىمتر!‬

‫مب كندف در ونان زوامعب كودكا از يد توبد از طر‬

‫هاالالتب يرای خودت‪ ،‬پ‬

‫يه من در نس گو‬

‫«زهرا هاشالالمب» كه از ات الالای فعا كابج شالالعر اسالالس‪ ،‬در‬ ‫ادامهی يرث من یا مردِ‪ ،‬مطمم خود را منتشالالر كرد؛ ا‬

‫ارگا های د بتب سالالازما های اياالالته يه ا‬ ‫خواسالس نظاِ سمطه پر ر‬

‫مطايق يا‬

‫مبیايندف ا ها زایراه افراد را‬

‫كرده در قابم یق گر ه همشىل‬

‫ونان اتتقاد دارد كه هر اناالالانب ادراكب از زود خویشتن‬

‫در ازتماا مشال!‬

‫دارد كه ا را مبتوا «هویس شالال!صالالب» یا «من» ناِ نهادف‬

‫تق يعدی‪ ،‬سالالازما دهب مبكنندف همچنان ا ها رفتارهایب‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪111 /‬‬

‫را كه منار يه فردیس شال!صالاتب ماالتقل شالود‪ ،‬يهصورت‬ ‫نامراالالالوس سالالالركوب‬

‫یا يب پاسالالالخ مب گذارند‬

‫ماالالازات هالالایب ر انب م الالل طردشالالالد‬

‫يا‬

‫طبقات‪ ،‬زای گاردف در اقع قدرت مرك ی يعد از قر ها‬ ‫شالالالىناه‬

‫داك نشالالالاند ير تن مارما‬

‫پاشر ها‬

‫مرر ماالالس از‬

‫يرگ اری مراسالالمات تعذیم ه ینهير خونان‪ ،‬يه این نتااه‬

‫ايتالدایب ترین حقوق ازتماتب‪ ،‬فرد را يه ازبار يه ازتماا‬

‫رسالاد كه ياید راهب ياندیشالد‪ ،‬تا هم نار ی اناانب كمتری‬

‫يازمبگردانند‬

‫همرنگ يود يا زماتس را‪ ،‬يه ازبار يه ا‬

‫ترمال مبكنندف وراكه تدِ شالالىلگاری فردیس اشالال!اص‪،‬‬ ‫منار يه گرهخورد‬

‫اياالالتربهای ر انب مبشالالود در‬

‫ونان زمع توده اری‪ ،‬احاالالاسالالات افىار‬

‫اكنشها‬

‫سالالرنوشالالس همهی افراد يه هم اياالالته منبعث از مِاهام‬

‫صالر‬

‫این امور كرده هم دامنهی نظارت سركوبشا‬ ‫يهترین راه را ترياس رمه یا يه تعبار‬

‫را سالالاعتر كندف پ‬

‫يهتر‪ ،‬مردِ دیالد تا ا ها يه صالالالورت اتوماتا ه‪ ،‬من ها‬ ‫ا انراردها را مهار كنندف‬ ‫«این حر‬

‫يا رهای مردِ اسالس! متواضالالع‬

‫را نرو‪ ،‬يرخی‬

‫فر تن يالا ! خودت را از يقااله ياالتر ندا ف غر ر‬

‫مبهمب م ل نظر مردِ زمع یا رسالالوِ سالالنسهاسالالسف‬ ‫افراد از خود نظری نداشالالته زمانب تأیاد مبشالالوند كه يه‬

‫ن!وت‪ ،‬افس اسس یق نق‬

‫نظر مردِ زمع اقتدا كنند‪ ،‬حتا در موارد يااار ش!صب‬

‫گ ارههایب از این دسالالس‪ ،‬زایادهی اخیق مذهبب اخیق‪،‬‬

‫خصوصب از ي رگا دستور گرفته خواسس خود را فدای‬

‫موبودِ فىر يامار سالادیاسِ میها سااسسمدارا اسسف‬

‫خواسس ازتماا مبكنندف در ونان شرایطب نقش احااسات‬

‫را كه ترياس مردِ اسس‪ ،‬يهدرستب‬

‫تواطف‪ ،‬يرزاالتهتر از نقش تقیناس اندیشه اسس‪ ،‬در‬

‫اگر اخیق كار اصمبا‬ ‫اناالاِ مبداد‪ ،‬پ‬

‫اخیقب مراوب مبشود»ف‬

‫اینهماله زنگ‬

‫خو ری ی در طو‬

‫نتااه این اختهگب سالازما یافته‪ ،‬منار يه تامط كامل نظاِ‬

‫تاریخ يرای وااالسق اینزاسس كه يرث خار شَر مطرح‬

‫سمطه ير یق ممس اسس!‬

‫مبشالالودف خار اقعب وااالالسق ایا خار مردمب در راسالالتای‬ ‫اسالتعدادهای فردی انارشب در نب من اسسق ایا‬

‫«مرمد مر ج» از منتقدا اصالالمب كابج‪ ،‬در نقدی يبپر ا يه‬

‫پر ر‬

‫مردِ تاخته افىار ا ها را يه وابش مبكشد؛ صربسهای‬

‫شالالالریر‪ ،‬ضالالالد زامعه اسالالالس‬

‫ا را مبخوانام‪ :‬ورا من‪ ،‬منِور مذموِ اسسق ورا تنهایب‬

‫موضالالوتبسالالس كه ياالالاار زای يرث داردف ياید در تِا ت‬

‫ياید حذ‬

‫شالالالودق این‬

‫وابهایسالالس كه نباید در ا افتادق ورا تماِ ایدموبوژیها‬

‫خار طباعب‬

‫ادیا ضالد مناندق من اندیشه هماشه همراه هم هاتند‬

‫تعاریف يا رها شق كرد از د ا ها يا اقعاس ر يهر‬

‫هاچ ك‬

‫در زمع ماا فىر نمب یايدف فىر هم كه یرانه‬

‫خار اخیقب تِىر كردف يالالاید در اسالالالاس‬

‫شد‪ ،‬هروند كه ضد مردِ ياشدف شری كه ما از ا مبگویام‪،‬‬

‫دشمن اقتدار مرك یسسف ينايراین مدتاا شایاتهساالری‬

‫يا شالالر طباعب متِا ت اسالالسف شالالر اقعب شالالعورسالالاز‬

‫سالانهواكا مردِ‪ ،‬هماشاله ضالد استقی ذهنب ش!صاس‬

‫منطقبسس‪ ،‬اهل زنگ زد نااس‪ ،‬وو در سر صدا‬

‫حقوقب افراد يودهاند‬

‫يا ي رتداشالالالس ازتماا‬

‫زندگب‬

‫هااهو‪ ،‬تِىر يه گو‬

‫نمبرسد‪.،‬‬

‫گر هب‪ ،‬فرصالالس اندیشالاله را از من گرفتهاندف من قتب در‬

‫پ‬

‫زمع ياشالالم‪ ،‬ناگ یرِ يایدها نبایدهایشالالا را رتایس كنمف‬

‫فردیالالس اسالالالالس‬

‫ياید راهب را ير ِ كه ا ها نشالالانم مبدهند در كل‪ ،‬ترفب‬

‫دیىتاتورهاسالالس‪ ،‬يه وه دردی مبخوردق این مردِ هاالالتند‬

‫را گرد نهم كه مرگم را خواسالالتار اسالالسف مردِ يهراسالالتب‬

‫كه ي رتترین حامب اخیقاند پ‬

‫ا ها را هم ياید گایادف‬

‫كااالالساندق ایا ماالالاری كه تعاان مبكنند‪ ،‬راه درسالالس‬

‫من يهشالدت ضالد مردِ سالنسها افىار پوسادهی ا ها‬

‫زندگبسالسق ا ها ير طبق هناارهای تعاان شالده از سوی‬

‫هاالتمف مردِ ایرا در حا حاضر ناازمند كاانب هاتند كه‬

‫قدرتها‪ ،‬سمامه مراتبب را در يان خود پایهری ی مبكنند‬

‫راه رسالم فىر كرد را یادشا دهند‪ ،‬نه افرادی كه يهيه‬

‫هرك‬

‫ياید يا توزه يه متر‬

‫معاار ا ها در یىب از این‬

‫اخیق را فقط ياید گایادف اخیقب كه ضالالد اندیشالاله‬ ‫فقط تالالأمان كنن الده ی منالالافع مالالابب‬

‫وهوهشالالا كنند؛ كاری كه اخوندها ریشسالالِادها انااِ‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪112 /‬‬

‫مبدهندف تا نباشالند تايوشالالىنا‬ ‫نمبشودف پ‬

‫نايههناارا ‪ ،‬امر نو مرقق‬

‫گناه من این اسس كه منم مردِ نااتم!‬ ‫ذكر كرد كه هر‬

‫«مریم زمانب» نا در این يرث شالالركس‬

‫اخرین نِری كه در این موضوا يه طرح نظریاتش پرداخس‪،‬‬ ‫«نوید استاك» يود‪:‬‬ ‫«من؛ ضد مردِ»‬

‫اناانب از يد توبد يا زها های متعددی موازه مبشود‪:‬‬

‫ورا اناا از «من» د ر شده اسسق دالیل این د ر شد در‬

‫‪ )1‬زها خارج از خود ازتماا اناالالانب)‪ )2 ،‬زها در نب‬

‫وااالالسق ورا زامعه‪ ،‬زمعگرایب را يه فردگرایب ترزاح‬

‫ا‬

‫مبدهدق در زامعهی ایرا يه دالیل فرهنرب‪ ،‬سالالالااسالالالب‪،‬‬

‫ا زا كه خود اناا شىل مبگارد)‬

‫من اناالالالانب در موازهه يا این زها ها‪ ،‬يه نتایج متِا تب‬

‫قوماتب‪ ،‬نژادی ففف كاله از ا زمماله مب توا يه حممه ی‬

‫دسس مبیايد نهایتن این نتااهگاریها ياتث تاااراتب در‬

‫اتراب اشالالاره كرد! كشالالور در طو د رههای تاری!ب‪ ،‬مداِ‬

‫تِىر اناالالالانب مبشالالالود كه در ادامه يه ا ها‬

‫در حا تااار تروالتِ سااسب‪ ،‬ازتماتب فرهنرب يوده‬

‫تممىرد‬

‫مبپردازیم؛ اناالالا در تقايل يا ازتماتات اناالالانب زها‬

‫اسالالسف این تروالت تأثار ماالالتقامب در طرز تِىر‪ ،‬يا ر‪،‬‬

‫خارج از خود‪ ،‬درمبیايد كه يااار كووق ناتوا اسس‬

‫تقاده نراه مردِ داشالالته تقاید تِىرات غمطب را در‬

‫تممن نمب تواند نقش تماق‬ ‫كندف اناالا يا زیاس در در‬

‫ي رگب در تااار ا ایااد‬ ‫خود‪ ،‬زها كاممب مبیايد‬

‫ذهنشالالا گناانده اسالالس‪ ،‬يهطوری كه خامب از مردِ يه‬ ‫خرافهپرسالالتب‪ ،‬مذهم ففف ر ی ا رده یا يه ادتاهای تواِ‬

‫يه در نش يهم ايهی یق زها نراه مبكند كه يه تعباری‬

‫فریبانهای كه از سمس سوی حىومس يه ا ها ترمال شده‪،‬‬

‫تماِ تناصالالر زها خارج را در خود دارد‪ ،‬تنها سالالای ا‬

‫تن دادهانالدف كودكالا در زالامعهی ایرا از زما توبد يا‬

‫كووق شالالده اسالالسف توامل متعددی ياتث مبشالالوند كه‬

‫يا رهای غمط سالنسگرایانهای كه از نااللهای پاشان در‬

‫شالال!‬

‫‪ ،‬ي!ش تظام توزه خود را يه زها در نب خود‬

‫ذهنشا زا گرفته‪ ،‬پر ر‬

‫یافته ي رت مبشوندف یىب از‬

‫معطو‬

‫كند؛ از زممه اینكه تنها ا سالالس كه مبتواند ا را‬

‫این يالا رهای غمط نماز خواند ‪ ،‬ر زه گرفتن‪ ،‬اتتقاد يه‬

‫یرانه تامل مؤثر مراوب مبشود همان‬

‫اماما یا يهشالالس زهنم‪ ،‬همرنگ زماتس يود ‪ ،‬پذیرفتن‬

‫موزم‬

‫«ما» يهزای «من» ففف اسالالس كه ذهناس فىر كودك را از‬

‫كندف يعدها اگر‬

‫هما ايتدا يا افىارهای اینونانب پمر كرده حق انت!اب را‬

‫گاالالترهی دید خود را سالالاعتر كند‪ ،‬درمبیايد كه راه ایااد‬

‫در زامعه‬

‫تااار دهد‪ ،‬پ‬ ‫امر‪ ،‬ح‬

‫نااز يه قدرت را در ا ارضالالا مبكند‬

‫مبشود ياشتر توزه خود را يه ا معطو‬ ‫تااار در زها خارج هم همان توزه يه در‬

‫از ا مبگارندف هنرامب كه كودك يابغ شالالده‬

‫خود اسالالس؛‬

‫يهتنوا فردی ماتقل قدِ مبگذارد‪ ،‬وو هما خط فىری‬

‫يه این معنب كه تا خود را تااار ندهد‪ ،‬نمبتواند زها را‬

‫سالالنتب كه ابدینش يه ا ترمال كردهاند‪ ،‬در ذهنش زود‬

‫تااار دهدف اما ماالالابه اینزاسالالس كه توامل م!تمِب مانع از‬

‫تِىرات‬

‫این مبشوند كه ش!‬

‫يهدرستب ا گونه كه ياید يه خود‬

‫يپردازدف این توامل شالالامل اطرافاا‬ ‫يهصالالورت مدا ِ قوانان‬

‫مردِ هاالالتند‪ ،‬ا ها‬

‫مرد دیسهایب يرای شالال!‬

‫دارد‪ ،‬اگر قصالالالد اناالاِ كاری را كه ير خی‬

‫سالالنسگرایانهی زامعه اسالالس‪ ،‬داشالالته ياشالالد‪ ،‬يه ناوار از ا‬ ‫صالالر نظر كرده‪ ،‬وو از د را كودكب ترسالالب ير ا واره‬ ‫شده كه حتا در ي رگب هم همراه ا سسف ترس از نراه‪ ،‬فىر‬

‫قامل مبشالالالوند كه در پاشرفسِ يهتر این امر خمل ایااد‬

‫تقاالده ی مردمب كاله خود را دانای كلل‪ ،‬تاقل‪ ،‬ي رت‪،‬‬

‫ایاالالتادهگب در‬

‫اال مبپندارندف در حاببكه از هر نوا تِىر تازه‬

‫مبكنند‬

‫تنها خود‬

‫مبتواند يا مبارزه‬

‫يراير دیررا ‪ ،‬پار ز ياشالالد زها در‬ ‫دهد‬

‫خود را گاالالتر‬

‫مرك ی ترین نقش را در زندگب خود‬

‫وو مهمترین نقش را در زندگب خود داردف‬

‫ایِا كند؛‬

‫اندیشمند‬

‫یا تااار شعور در اندیشههایشا خابب هاتندف این ترسها‬ ‫يا رهای غمط‪ ،‬شالال!‬

‫را از هویس خود یا «من» د ر‬

‫مبكنند تا زمانب كه ا خواها تااار در تِىرات‪ ،‬نراه یا‬ ‫رفتار‬

‫نباشالالد سالالدهای فىری تقادهای را نشالالىند‪،‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪113 /‬‬

‫همراهش خواهند يود‬ ‫زالامعاله ا‬

‫ا را در ياتیق تقادههای كهنهی‬

‫غرق خواهند كردف این نوا يا رها از طر‬

‫سالالالردمالدارا نظاِ د بس‪ ،‬رهبر) يه ذهن زامعه ت ریق‬ ‫مبشالالود‪ ،‬وو اسالالاسالالن ا ها يا هر نوا تِىر‪ ،‬تازهگب‪،‬‬ ‫ضالدیس يا حىومس‪« ،‬من» شعور م!ابفاند مداِ سعب‬ ‫در نشا داد «ما» يهزای این من ش!صب هاتندف كاب كه‬ ‫خواها نشالا داد «من» يه سالامهی يرپایب انقیيب فىری‪،‬‬ ‫شعوری‪ ،‬فرهنرب‪ ،‬اديااتب ففف ياشد‪ ،‬از سمس مردِ‪ ،‬زامعه‬ ‫حىومس يهشالدت سالركوب رانده مبشود نراه مردِ‬ ‫يه ا نراهب تنِراما خواهد يود‪ ،‬وو قصالالد شالالىاالالتن‬ ‫تالايوهالای فىری‪ ،‬سالالالنس های كهنه‬

‫ايتدایب‬

‫يا رهای‬

‫غمطشا را داشته اسسف از زنبهی دیرری مبتوا تِىر من‬ ‫را تِىری انارشااتب تازه تمقب كرد وو ير ضد كهنهگب‬ ‫تواِ یا زمعگرایبسس خواها فردیس تازهگبسسف‬ ‫تازهگب در من اسالس نه در ما! ترس از نراه فىر زامعه‬ ‫تدِ نو شالد یا هرگونه تااار‪ ،‬ياتث پ رفس در شالعور‬ ‫اندیشالاله مبشالالود شالال!‬

‫را يه ايتذا فىری شالالعوری‬

‫دوار مبكندف رايطهی «من یا مردِ» موضوتبسس كه يااار‬ ‫زای يرث دارد كه كابج شالعر سعب كرد يه گوشهای از ا‬ ‫يپردازدف مبر ب كاله تشالالالریح ا مب تواند يه تااار متوها‬ ‫شالالعارها)‬

‫ر یكرد نویاالالندهگا‬

‫اثارشا منار شودف‬

‫شالالاترا در خمق‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪114 /‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪115 /‬‬

‫چرا نبايد در انتخابات شرکت کرد؟‬

‫فىری يرای یق ایرانب كه مبخواهد تاثارگذار ياشد تقریبن‬ ‫غارممىن اسالالسف معموبن قس انت!ايات‪ ،‬انا كه صالالدای‬ ‫فراگاری دارنالد هماله م ل هم فىر مبكنند م ل هم حر‬ ‫مبزنند‪ ،‬اما اقماتب كه من ناِ شالالا را دیررا مب گذارِ در‬

‫علی عبدالرضایی‬

‫داخل خارج يا شالالاوههای م!تمف حذ‬ ‫صالدای مامط يه گو‬

‫مبشالالوند تا ز‬

‫نرسد‪ ،‬اما دیرر نباید گوشه گرفسف‬

‫قتش رسالاده كه دیرر فىر‪ ،‬زای مهمیت ژ رنابااتب را‬ ‫كه م ل مر‬

‫توباد م ل مبكند يراردف حاال دیرر اندیشاد‬

‫رای معمو اهماس داردف حقاقس این اسالالس كه انت!ايات‬ ‫در هاچ كاا دیرر واره نااالالسف سالالا هاسالالس كه انت!اب‬ ‫غارممىن شالالده تن داد يه این ياهودگب ز ناهامااالالمب‬ ‫انِعابب تاید نمبكندف حاال دیرر انت!ايب زود ندارد مرر‬ ‫انت!اب نىرد ف قتب كه نای مبارزهات نااالالس الاقل اب يه‬ ‫اسالالااب يیهس نری ! هماشالاله در طو تاریخ‪ ،‬اكس تمل‪،‬‬ ‫خاايا را انقیيبها اداره مبكردند‪،‬‬

‫اقدامب انقیيب يود‬

‫حاال بب يبتممب خانهنشالانب در ر ز منتظر‪ ،‬از همهزور‬ ‫اقدامب كارسالازتر اسالسف دمىراسب حتب در مهد دمىراسب‬ ‫انت!ايات در ایرا يه سبق ایرا معمو اسسف معموبن یق‬ ‫تى‬

‫معموبب را يالا رنالگها‬

‫كاِاسهای م!تمف كپب‬

‫مبكنند يعد از همه مبخواهند یىب را انت!اب كنندف این‬ ‫انت!اب را كه اسالاسن تبعاس از ازبار مبكند هم اماِ هم‬ ‫رهبر ایرا مقدس شالالمردهاند‬

‫انا كه فىر مبكنند‪ ،‬يرای‬

‫اینىاله از این مقدس یق معموبب‬

‫در نهایس یق مهمل‬

‫ياالالازند‪ ،‬راهب ندارند مرر رفتن از راهب دیرر‬

‫يد يه‬

‫دیرری شالالد ف دیرریس ترِ تازهایسالالس كه حاال در تماِ‬ ‫فرهنالگهای پاشالالالر وشالالالم گو‬

‫دارد دیرریگری‬

‫اقدامب نور شالنِىرانه در غرب مراالالوب مبشود كه حتب‬ ‫یىب م ل اسپاواك ينرابب را از خود يه خود تنبتر مبداند!‬ ‫متاسالالِانه دیرری در فرهنگ سالالااسالالب ایرا دیرر فقط ا‬ ‫دیرری سالايق نااالالس يمىه كاممن مطر د اسالالسف دیررا ا‬ ‫دسالالالته از ایرانبهایب هاالالالتند كه خوب فىر مبكنند اما در‬ ‫اقماس مطمقاندف مدیاها ا ها را نادیده مبگارند وو مطايق‬ ‫خواسالالالسشالالالا رفتار نمبزنندف حاال دیرر حِظ اسالالالتقی‬

‫حاال دیرر يه ضدِ خود يد شده خر ج يریتاناا از اترادیه‬ ‫ار پا انت!اب ترام‬

‫در امریىا نشالالا مبدهد كه انت!اب‬

‫در شالالرایطب كه حتب بابرابا ِ خود را بابرابا ه كرده دیرر‬ ‫غارممىن اسالالسف سالالا هاسالالس دمىراسالالب تىانهگب خود را‬ ‫يطور كامل از دسالالس داده در حابب كه اناالالا امر ز راهب‬ ‫ندارد مرر پذیر‬

‫همان تىانهگب تن داد يه نويردهگبف‬

‫يردهگب كاپاتاباامب كه حتب در كشورهای كمونااتب م ل‬ ‫وان) ارياب اسالسف دناایب كه در ا دارایب هشس نِر ياش‬ ‫از ما‬

‫منا یق ماماارد نِر اسس‪ ،‬ز زهنم هاچ مقصدی‬

‫نمبتواند كه داشالالته ياشالالدف نال يه يرايری در شالالرایطب كه‬ ‫ابارارشالالب ياداد مبكند تقریبن غارممىن اسالالس‪ ،‬پ‬

‫ورا‬

‫ياید يا ر كنام همه از حق يراير در انت!اب يرخوردارندق‬ ‫دمىراسالالب ظاهری دارد زیبا‪ ،‬دیىتاتوری اك ریس حاال دیرر‬ ‫حتب در وان شور ی زای دیىتاتوری پر بتاریا را گرفته‬ ‫اما این اك ریس ز سایههای ا هشس نِر نااتندف‬ ‫يیهس اسس اگر خاا كنام مبشود د بتب در ایرا تشىال‬ ‫داد كه م!تار ياشدف دیرر هاچ د بتب در دناا زود ندارد كه‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪11۷ /‬‬

‫ازادی تمل داشالالته ياشالالد‪ ،‬همه ترس فرما كاپاتابااالالم‬ ‫زهانباندف از د بس كمونااالالتب وان‬

‫ر سالالاه گرفته تا‬

‫يعد از ا ر حانب در غرو را ر كرده‬ ‫در ایرا يااید كه ر ی دسالالس ترام‬

‫قس اسالالس یىب‬ ‫يمند شالالودف يبشالالق‬

‫زمهور انتصالالايب يعدی در ایرا ‪ ،‬ياید خصالالوصالالااتب‬

‫د بس سالالوسالالاابااالالتب فراناالاله د بسهای اسالالیمب در‬

‫ریا‬

‫خالا رماالانه همه ناوارند پار ی از اندیشالالاله های درختب‬

‫داشالالته ياشالالد كه از غمظس در غرویب فاشالالااالالتب ياالتری‬ ‫خواهند كردق‬

‫كاپاتاباام كنند تا قتب كه صند ق يانابمممب پو خط‬

‫يرخوردار ياشالالدف ایا نقاب ر حانب را تو‬

‫مشالالب سالالااسالالب تعاان مبكند‪ ،‬فىرهای رای مب در هاچ‬

‫یا رژ تازهای از احمدینژاد ر ی كار خواهد امدق شالالاید‬

‫ر یداد سالالالااسالالالب كارگردانب ن!واهد كردف سالالالردرگمب‬

‫هم ايراهام ریااالالب هما غوببسالالس كه ياید از وراك زاد‬

‫ناواری ناهاماامب انِعابب حاال دیرر كم ياش ير مردِ‬

‫سالالردرياا ردف اینها سالاله كپب از هما تى‬

‫تماِ دناا ساطره داردف نوتب از ناهاماام انِعابب كه اتاقهای‬

‫يبشق يه تعدادشا اضافه خواهد شد تا نقشها يانشا يا‬

‫كرده در نهایس ز يه سالالاطرهی‬

‫دقسِ تماِ تقاام شودف يه این يابماسىه يا ز ماات كامل در‬

‫زهانب فاشالااالم منار ن!واهد شدف خامنهای احمدینژاد‬

‫ي!شهای يعدی این متن خواهم پرداخس ر ی هر كداِ‬

‫نمونهی طنباند پوتان يشار اسد نوا ر سب سوری‬

‫ياید يه‬

‫فىر كاپاتابااالالم توباد‬

‫ناب امریىایب فاشاام نا‬

‫این ا اخر ترام ‪ ،‬یعنب زن‬

‫یىهاند كه‬

‫از این كاندیداها مىث طوالنب خواهم داشس اما ا‬

‫این سالالوا يپردازِ كه ورا این سالالا ها انت!ايات در تماِ‬

‫ارد يازار سااسس شدهف يهقو ابن يدیو‪ ،‬فاشاام دمىراتاق‬

‫كشورهای دناا تیقه دارد فردی نوفاشااس یا نژادپرسس را‬

‫دناا را يرداشته حاال تنها وا ی كه كم داریم زنگ زهانب‬

‫يهتنوا بادر یا ریا زمهور معرفب كندق ارد غا در تركاه‬

‫اخر اسالالسف نوفاشالالااالالم دمىراتا ه شالالده شالالرق غرب‬

‫دارد وىار مبكندق ورا توصاه اتاتورك كه گِته يود ز از‬

‫نمبشالناسد‪ ،‬همهزا در حا پاشر یسسف نوفاشااسهای‬

‫ر یىردهای غريب پار ی نىناد حتب انتباتاتوركااالالسها‬

‫دمىرات دیرر قاحس را از حد گذراندهاند‬

‫ز اختی‬

‫از ا تبعاس مب كردند ناگها فرامو‬

‫مبشود قرامتب از‬

‫در زيالالا ایاالالاد نمب كننالالدف انهالالا دقاقن قتب كالاله وا ی‬

‫اسالیِ سالااسب را سربوحه قرار دادهاندق اصمن ورا تركاه!ق‬

‫اگر يرویند ز در ك نااالالس‬

‫وند ر ز دیرر یعنب سالالوِ اردیبهشالالس‪ ،‬انت!ايات ریاسالالس‬

‫ا تمالالل مب كننالالدف‬

‫زمهوری فرانااله این كشالوری كه مهدِ سالتا يا نژادپرستب‬

‫موضالالعگاریهای ضالالد نقاض خامنهای دريارهی يرزاِ را‬

‫يوده يرگ ار خواهد شدف همهپرسب مبگوید كه مارین بوپن‬

‫ياله خاطر ا رید‪ ،‬حر ها كردار اخار احمدی نژاد را در‬

‫ياالیب يرخوردار اسس ممىن‬

‫مبگویند‪ ،‬هاچ نمبگویند‬

‫وو در وشالالالم يالاله هم زدنب خی‬

‫همان انت!ايات‪ ،‬یا گِتار تمل ترام‬

‫این زامبب مونث از شالان‬

‫را طب ماهِ گذشته يا‬

‫اسالالس از ن!االالس زیر فراناالالوا فاو ‪ ،‬سالالبقس يرارد‬

‫هم قااس كناد! نوفاشالالااالالسهای دمىرات همه تاثارگذارند‬

‫ریا زمهور شالودف ا شش سا پاش زانشان پدر‬

‫ژا‬

‫وو يبهاچ اهمهای م ل اب خورد در ك مبگویند‬

‫بوپن شالد در حا حاضالر رهبر زبههی ممب فراناهسسف‬

‫ریاكاری را كه حامهی يازار اسس‪ ،‬شاوه كردهاندف حاال دیرر‬

‫بوپن را زامبب خطاب كردهاِ وو يا دسالالتر ردهای مدرناته‬

‫كاپاتابااالالم دسالالسِ خود‬

‫را ر كرده وو دیرر زهانب‬

‫مشالىل دارد‪ ،‬م من ضالد پذیر‬

‫مهازرا در فراناالالهسالالس‪،‬‬

‫شالده از اناایب كه يا ین‬

‫از سالااسس در غروتر اسس‪،‬‬

‫ازد اج دگرياشالالا را يرنمبتايد‬

‫سالرمایهدارها از سااسسمدارها يطور كامل سبقس گرفتهاندف‬ ‫حالاال دیرر در قاالاس يالا ترام‬

‫كبار‪ ،‬حتب سالالالاركوزی‬

‫گرایش يه ارتااا‬

‫م!ابف التانازیسالالس‬

‫نژادپرسالالتب داردف راسالالتب وه اتِاقب‬

‫افتاده كه ونان شال!صاتب در كشوری وو فراناه اینهمه‬

‫فراناوی ز یق نوی از ممد افتاده نااسف از اینبرا ایرا‬

‫طرفدار داردق ورا بهاتانبهای فرهنگساز یىب م ل اندری‬

‫از فراناالاله حتب زموتر اسالالس وو نوفاشالالااالالتب م ل‬

‫د دا را كه ناسالاونابااالتب شدید مرافظهكار اسس يهتنوا‬

‫احمدینژاد‪ ،‬د ازده سالالا پاش ریا‬

‫زمهور‬

‫يوده تازه‬

‫ریا زمهور انت!اب كردهاندق وای مامو‬

‫كااسس كه‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪11۶ /‬‬

‫يباندق هابانا پوشالالویاتوسالالىا‪ ،‬تادمو‬

‫يور فاالالىب شالالدید‬

‫فرهنرب‬

‫اقتصالالالادی یىاالالالانب يرخوردارندف همه از زیر‬

‫شالاتر‪ ،‬شالامبورسالىا یا زیرمونس كراشالاناىب كه كممات‬

‫دسالتراه زیراكاب كه نامش شورای نرهبا اسس مبگذرند‬

‫پوباششالالا پایههای زها را مببرزاند كاایند تا ير این‬

‫تا حتب اگر فرق اندكب يا تى‬

‫دب!واه داشالالالتند از د ر‬

‫يیهس سالالااسالالب در بهاالالتا يشالالورندق زمان دارد زیر پای‬

‫خارج شالالوندف ژ رنابااالالسهای طنب همه د شالالا يا ابىب‬

‫ديب در والاد‪ ،‬نظريایف در‬

‫اسالالالس‪ ،‬حتب ماناممب از تِا ت دركار نااالالالس‪،‬‬

‫دیىتالاتورهالا مب برزدف ادری‬

‫ق اقاالالتا ‪ ،‬تمر اببشالالار در سالالودا یا اسالالیِ كریمو‬

‫خو‬

‫در‬

‫پرزیالدنس ر حانب اگر م ل ریااالالالب یا احمدی نژاد قاتل‬

‫ازيىاتا كه يااس پنج سا ازگار خو ازيقها را مىاد‬

‫قاتل دیرریسالس كه در حا حاضر یىب از‬

‫شالش ماه پاش هیك شالدف اصمن تابااناب هو سن از‬

‫نباشالد‪ ،‬ریا‬

‫زیرا منت!م ا سسف مبگویند كه ریا‬

‫زمهور ر حانب‬

‫زا كامبوج وه مبخواهد كه سالب هِس سا اسس م ل‬

‫در يرزاِ موفق يوده اما هرگ نمبگویند كه این موفقاس‬

‫را در‬

‫ز سالالوخس يه نار گاه از كار افتادهی حىومس خامنهای‬

‫نهایسِ دقس يه پاالسمدرنااالم پاس داده مرر نمبخواسس‬

‫نرسالانده مطمقن نه تنها سالودی يرای يهبود ضع معاشس‬

‫وه شالالالدق این هر د كه‬

‫مردِ ازادی نداشالته يمىه يه دیىتاتور زانب تازه ي!شادهف‬

‫ماهاتب ضالد فاشالااالتب يشالرد سالتانه داشتند وه شد كه‬

‫مبنویاالالند كه احمدینژاد امده تا تايوی اتوریتهی خامنهای‬

‫شالالد حاال‬

‫را يشالالالىند اما انرار یادشالالالا رفته يرای گرِ كرد تنور‬

‫دارند يرای ساطرهی فاشاام ایِای نقش مبكنندق قتب كه‬

‫انت!ايات‬

‫مشالالالاركس حداك ری مردِ هماشالالاله در تماِ‬

‫مدیاها فقط يرای زذب م!اطم ياشالالتر رقايس مبكنند‬

‫انت!ايات تاریخ زمهوری اسالالیمب ونان يابماسالالىهای راه‬

‫زابو خو مردمش را مبمىدق مدرنااالالم كه توپا‬ ‫از دناا دیىتاتورزدایب كند‪ ،‬پ‬

‫هوبوكاسالالس اینقدر ز د فرامو‬

‫اشالالویت‬

‫ز كاچ تبماغ نمبكنند فقط حشالالریها فعا حقوق يشالالر‬

‫انداختهاند‬

‫مبشوند‪ ،‬قتب كه رم گرامشب كبار را يه شومنب تموی یونب‬

‫ح الالالور در انت!الايالات ندهند‪ ،‬احمدی نژاد‬

‫مبدهند ر شالالنرری از صالالرنه يه حاشالالاه تبعاد مبشالالود‪،‬‬

‫ماموریسشالالا را تا همان حاال در نهایس موفقاس يه انااِ‬

‫طباعبسالالس كه در ك ظهور كند دمىراسالالب تماه خود‬

‫رسالالالانالدهاند ذخارهی مربوياس در يابماسالالالىهی يعدی‬

‫يشالالورد تا كاپاتابا ِ كه ناِ دیرر يیهس اسالالس سالالرتاسالالری‬

‫كردهاندف ايراهام ریااالالالب هم در این انت!ايات ر یىردی‬

‫شالودف انت!ايات كه مبتواناس يهترین شاوهی انت!اب ياشد‬

‫وندمنظوره ات!اذ كرده همهوا دارد حاالالابشالالده اتِاق‬

‫حاال فقط منشالب انتصالايب دارد كه تنها سرمایه ا را اتما‬

‫مب افتالدف نویاالالالش دقاق درياره تق تق این كاندیداها‬

‫مبكنالدف كالاپاتالابا ِ كالاری كرده كاله حاال دیرر تنها حق‬

‫ر شا در يابماسىهی فعمب‪ ،‬فعمن ز د اسسف ياید اینها را‬

‫شالهر ند در هر انت!اياتب‪ ،‬تدِ شركس در انت!ايات اسسف‬

‫يهطور كامل زیر ذرهيان يرد از كمبگویب د ری كردف‬

‫در ونان شالرایطب كه سالرمایه در هر يابماسالىهی انت!اياتب‬

‫من ياشالالتر در این د ره از انت!ايات ایرا كناىا ِ يبانم‬

‫كاندیداها تنها در در كگویب يا هم‬

‫اتاقهای فىر‪ ،‬ورونه سويژهای را در اختاار هر كداِ از این‬

‫حر‬

‫ا‬

‫را مبزند‬

‫رقايس دارند‬

‫ریاكاری رم موفقاس هر كاندیداسالالالس‬

‫تِا تها فقط انت اتبسالالس ژ رنابااالالسها هم ز يرای‬

‫حتب اگر فقهای شالالورای نرهبا يه ا ماوز‬ ‫گر هش‪،‬‬

‫ايژههای انت!اياتب قرار مبدهند یا تا كاا يه ايتذا سالالااسالالب‬ ‫دامن مبزنندف هد‬

‫اصالالمب هر انت!اياتب در ایرا ازرای‬

‫سالالطایبسالالس ز يرای ت!ماه تقدهها‬

‫پو ياشالتر قمم نمبزنند‪ ،‬مامم اسس كه قوهی تما شایاته‬

‫كارنا ابب قر‬

‫از غار ا كار نىند هر انت!ايب كنشب ضد انت!اياتب داشته‬

‫سالالالرخوردهگبهای طبقهی متوسالالالط‬

‫ياشالالالدف نامنراهب يه اسالالالامب كاندیداهای همان انت!ايات‬

‫نمبشالالودف مشالالاركس گاالالتردهی مردِ در انت!ايات ياتث‬

‫ریاسالالالس زمهوری ایرا كافب سالالالس تا دریايام كه همه‬

‫مبشالالود‪ ،‬پ!ش گوشالالههایب از ونان كارنا ابب در مدیاهای‬

‫تمبرغم م!ابِسهای ظاهریشالالا از ذهناس سالالااسالالب ‪،‬‬

‫زاهس زهانب يدهد اهابب‬

‫مطرح دناا‪ ،‬يه حىومس ایرا‬

‫فر دسالالالس ازرا‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪118 /‬‬

‫ياس رهبری همه كار مبكنند تا زمعاس ياشالالتری در این‬

‫دیرر حىومس ایرا اند يه تنوا ابترناتاو اپوزیشن داخمب‬

‫يابماسىهی ضد ایرانب شركس كنندف‬

‫يه رسالماس نشناسد تماِ مدیاهای فارسبزيا خارزب را‬

‫حاال يااار كناىا ِ يدانم كپب و‬

‫خامنهای یعنب موسوی‬

‫در اختاارشالالا قرار ندهد كه هما سالالااسالالسهای حىومس‬

‫خومانبها‪ ،‬این يار ورونه خطب دسالالس خاتمب این ظاهر‬

‫ایرا را پاش يبرندف گِتنب ياالالاار اسالالس‪ ،‬درياره فواید تدِ‬

‫رهبر اپوزیشن حىومتب اصیحطممها مبدهدف این طاف‬

‫شالركس در انت!ايات پاش ر مِصالل خواهم نوشس این‬

‫از حىومس ایرا طب سالالا های اخار يا يهترین شالالاوهها‬

‫نوشالالتار را يصالالورت سالالریابب تا ر ز انت!ايات پاش خواهم‬

‫ظاهرسالالالازی كرده خود را يهتنوا تنها ابترناتاو حىومس‬

‫يردف‬

‫ایرا ياله غرب معرفب كرده اند‪ ،‬طوری كه تماِ مدیاهای‬ ‫فارسالبزيا خارزب دسسشا اسس این ا اخر یعنب يعد‬ ‫از ریاسالالس زمهوری ترام‬

‫شالالاهدیم كه تموی یو صالالدای‬

‫امریىا تااار ر یه داده يرخی‬

‫سالالایر مدیاهای خارزب‬

‫دارد از دسالالترس اصالالیحطممها خارج مبشالالودف ترام‬ ‫سالالااسالالسمدارا زدید امریىا دنبا ابترناتاوی اقعب در‬ ‫ایرا اند انرار دسالس اپوزیشن حىومتب اصیحطممها‬ ‫يرای انها ر شالالده‪ ،‬ياید دید حىومس ایرا در شالالرایط‬ ‫زدید‪ ،‬وه ابترناتاو تازهای ر مبكندق ایا تصالالمام دارد يا‬ ‫اتطای ازازهی یراژ‪ ،‬از احمدینژادِ سابوس یق نوخاتمب‬ ‫ياالالازد یا سالالراك مهدی خ تمب این اقازادهی م من شالالااا‬ ‫مبر د كه ظاهر وند سالا اسالس از پاتا حىومس زدا‬ ‫شده دار دستهای زندا دیده هم د رها‬

‫كردهاندق‬

‫هماشاله خوانش حواشب انت!ايات در ایرا يرایم زذابتر‬ ‫از متن يوده‬

‫در صالالالرنه غاببن هما اتِاق مب افتد كه‬

‫پاشتر افتادف خامبها فىر مبكنند يهتر اسالالس در انت!ايات‬ ‫اتب شالالركس كنند تا از يان يد يدترینها هما يد انت!اب‬ ‫شالود يعدها از این ياش يه ا ها يد نرذرد متاسِانه این‬ ‫ایده ز خاابب خاِ نااالالالسف مشالالالق ریا زمهور يعدی‬ ‫پاشالالاپاش نوشالالته شالالده‪ ،‬م من در د رهی قبل هر كه زای‬ ‫ر حانب مبامد راهب نداشالالالس مرر انااِ قرارداد يرزاِ‪،‬‬ ‫گرنه كار حىومس ایرا حاال دیرر تماِ شالالده يودف پاشتر‬ ‫هم احمالالدینژاد را يالاله موسالالالوی ترزاح دادنالالد وو كالاله‬ ‫مبخواسالتند كمب راحستر وپا‬

‫كنند! تدِ شركس مردِ‬

‫در انت!الايالات ناله تنها يرخوردی منِعینه نااالالالس يمىه‬ ‫تاثارگذارترین اقداِ يرای رهایب از این دیىتاتوریسال الس‪،‬‬ ‫م من ياتث مبشالالود غرب دیرر اصالالیحطممها را كه ر ی‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪119 /‬‬

‫کارناوالهای انتخاباتی در ايران‬

‫ونان ايمهانه دارد يه فاشالالااالالسها خدمس مبكندق دیر ز‬ ‫ترام ‪ ،‬امر ز ارد غا‬

‫فردا خامنهای!‬

‫يه هر كاای زها كه ينرری يابماسالالىهای كه نامش را هم‬ ‫گذاشالالتهاند كارنا ا انت!اياتب‪ ،‬در حا يرگ اریسالالس! ياید‬ ‫خصالالاصالالهها‬

‫اقعب را كه امر زه‬

‫نشالالانههای كارنا ا‬

‫كاپاتاباام دارد يه طرز فااعب از ا سو استِاده مبكند‪ ،‬از‬ ‫نو شناسایب كردف‬ ‫«ما!امال ياختان» در نظریه ی كارنا ا كه در ا يه اثار‬ ‫«رايمه» مبپردازد‪ ،‬هویس افرادی را كه در كارنا ا شالالركس‬ ‫مبكنند‪ ،‬اياالالته يه زمع مبداند‬

‫هاچك‬

‫را ناالالبس يه‬

‫دیرری يرتر نمبداند؛ در اقع ا يا همان يرايرسازیسس كه‬ ‫يه سالازما های اقتصالادی سالااسالب مامط حممه مبكند؛‬ ‫یعنب رايمه را كه وند قر قبل از ا مبنوشالالس‪ ،‬اح الالار‬ ‫طبعن يالازخوانب مب كنالد تا تماه «دیىتاتوری موزود در‬ ‫شالالور ی سالالايق» قد تمم كرده ياشالالد‪ ،‬در حاببكه رايمه د‬ ‫رمانش را تماه «حىومس فئودابب فراناه» نوشته يودف‬ ‫گرواله «خنده ی ازادی یا ازادی خنده»‪ ،‬نىته ی يارز یق‬ ‫كارنا ا اسالس؛ اما كارنا ا تنها يرای ماال!ره كرد نااس‬ ‫كه يرگ ار مبشالالود يمىه ادِها در ا ایِای نقش مبكنند تا‬ ‫اینىه يعد از ریاسالالس زمهوری ترام ‪ ،‬پار ا ياالالااری از‬

‫خودشالالا هم ماالال!ره شالالوند؛ یعنب هرك‬

‫ایامهای سااسب‪ ،‬از انت!ايات اتیِ يا اری مبكنند ظهور‬

‫شركس مبكند‪ ،‬هم يازیرر اسس هم تماشاوب؛ در اقع در‬

‫نوفاشالالااالالم را تنها يه بابرا دمىراسالالب‬

‫انت!اياتش ريط‬

‫كه در كارنا ا‬

‫كارنا ا ‪ ،‬كهنه ت!ریم مبشود تا از نو ساخته شودف‬

‫مبدهند‪ ،‬ياانرر تدِ دید تاری!ب تاخار ذهنبشا در فهم‬

‫مردِ در قر‬

‫ر یدادهای سالااسالبسسف قتب انارشااسها فریاد مبزدند‬

‫خاصالالب ازازه داشالالتند‪ ،‬از قانو سالالرپاچب كنندف در این‬

‫كه انت!ايات ز اتما دیىتاتوری اك ریس ير اقماس نااس‪،‬‬

‫ر زها دیرر كاالب مابور نبود از ایان كمااا نظم مذهبب‬

‫اینها كاا يودندق ایا انت!ايات امریىا‪ ،‬در د رههای قبل‪ ،‬يا‬

‫پار ی كندف كشالالاشها حىومس كمااالالا نا يا يرپایب این‬

‫تادالنه يرگ ار مبشالالدق هماشالاله از هر‬

‫كارنا ا ها موافق يودند‪ ،‬زیرا تصالالور مبكردند از این طریق‬

‫انت!اياتب در هر كاای زها ‪ ،‬يوی ریا در ك فاالالادی‬

‫مردِ تقده‬

‫ان زارشالالالا از حىومس را ت!ماه مبكنند؛‬

‫كالاپاتابااالالالتب يمند يودهف اینىه در انت!ايات امریىا‪ ،‬مداِ‬

‫درسالالس م ل كاریكه امر زه گردانندگا حىومس اسالالیمب‪،‬‬

‫د ابااالمب موكد مبشود مردِ ناگ یرند يان این یا ا يه‬

‫قالس انت!الايات در ایرا انااِ مب دهند؛ م من در همان‬

‫انت اتب دارند‪ ،‬یىب‬

‫د رهی انت!ايات ریاسالالس زمهوری‪ ،‬صالالرنهی كارنا ا از‬

‫را انت!اب كنند تا ابارارشالالب منرط يا پشالالتوانهی ارای كور‬

‫قبل گاالالتردهتر شالالده هماكنو حتب در زارت كشالالور‪،‬‬

‫مردِ‪ ،‬ير خودِ مردِ اتما اتوریته كند ایا تادالنهسسق ورا‬

‫یعنب مرمب كه ياش از ه ار نِر در ا اتیِ كاندیداتوری‬

‫دمىراسالالب كه اختراتب يود يرای مقايمه تماه فاشالالااالالسها‬

‫كردهاند در حا يرگ اریسالالسف اینكه شالال!صالالب از كف‬

‫رتایس يرايری‬

‫م ايهی د فرق كه تنها يا هم اختی‬

‫سطا د رهی حىومس كمااا‪ ،‬در ر زهای‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪111 /‬‬

‫خاايا مباید‬

‫يعد از ناِنویاالالب در پاسالالخ يه پرسالالش‬

‫اسالالس‪ ،‬نامش كارنا ا خاايانبسالالس‪ ،‬اما در ا خبری از‬

‫خبرنراری مبگوید كه امده تا يچاپد ياال يىشد‪ ،‬فقط یق‬

‫اهدا ِ كارنا ابب نااسف‬

‫شالالوخب نااالالس يمىه یق گر تاالالق اسالالس! یا يازیرری‬

‫در كارنا ا های اقعب ا یب در كار نااالالس؛ فقار غنب یا‬

‫تموی یونب كه ادتا مبكند همه شالالامب را امترا كرده يه‬

‫مرىوِ‪ ،‬هر د در این كارنا ا ها يه یق ناالالبس‬

‫پو نرساده حاال مبخواهد ریا‬

‫زمهور شود تا يه ما‬

‫منا يرسالد! یا ا كه شامش پر ر‬

‫شترمرك اسس ادتا‬

‫كرده يه تماِ زوانا ‪ ،‬زمانب خواهد داد تا شالالترمرك پر ر‬

‫حاكم‬

‫شالالركس مبكنند؛ یعنب همه یق نِرند هاچ انتقادی فقط‬ ‫متوزه حىومس نااالالالس‪ ،‬يمىه يیهسِ ا مرىوِ یا فرد‬ ‫فر دسالس نا در كارنا ا زیر سؤا مبر دف وندصدایب‬

‫دهند یاففف اینها همه گوشههایب از كارنا ا ي رت انت!اياتب‬

‫دمىراسالالب در یق كارنا ا‬

‫ایرا اسالس كه پاشتر اغاز شالالده تا وند هِته دیرر ادامه‬

‫ندارد؛ در اقع ما در كارنا ا های انت!اياتب ایرا خنده‬

‫خواهالد داشالالالسف وندی پاش احمدی نژاد هروه دبش‬ ‫خواسالالس يهطور غارماالالتقام يه خامنهای گِس‬

‫در ادامه‬

‫احتمابن طرفدارهای كاندیدای اصیحطمم‪ ،‬ر سریشا را‬ ‫كنار خواهند زد تا يه قانو مذهبب دهنكاب كرده ياشند‬ ‫يبشالق هروه يه ر ز انت!ايات ن دیىتر شویم‪ ،‬دامنهی این‬ ‫انتقالادات‪ ،‬ياله مردِ‬

‫طرفالدارهای هر كاندیدِ ریاسالالالس‬

‫شادی نداریم‪ ،‬در تو‬

‫اقعب‪ ،‬ازرایب نصالالف نامه‬

‫تا د تا ي!واهد گر تاق داریم؛‬

‫يبشالق كاب كه این حام از يیهس را تماشا مبكند‪ ،‬ياید‬ ‫از هامهی يیهسِ مردمب حشالالس كندف در یق كارنا ا‬ ‫اقعب هر وا مقدسالب‪ ،‬يد يه معموبب مبشود مرت در‬ ‫ا معنالایب ز توبالد نداردف در حاببكه در كارنا ا های‬ ‫انت!اياتب ایرا ‪ ،‬فرهنگِ مرت د ياره تایاد مبشالالود‪ ،‬وو‬

‫زمهوری نا سرایس خواهد كرد!‬

‫مردِ يالاز رأی مبدهنالد‬

‫در ر زهای انت!ايات‪ ،‬كاندیداها همه از ازادی مبگویند‬

‫سالالوخس مبرسالالانند؛ یعنب این يازیها در انت!ايات ایرا‬

‫سالالااسالالسهای حىومس را نقد مبكنندف طن پردازها دسالالس‬

‫اتِاق مبافتد تا فقط حىومس يه مردِ ي!ندد هاچ سهمب‬

‫يهكار مبشالالوند «مهرا مدیری» يه د بس تاىه مباندازد‪،‬‬

‫از این شالالادی يه مردِ نمبرسالالد‪ ،‬زیرا حىومس تاااری در‬

‫حام سالالریا های «طن سالالااسالالب» زیاد مبشالالود ادارهی‬

‫سالالالاز‬

‫ایااد نمبكندف ياختان در ترمال خندهی‬

‫سالالاناالالور راحستر يه كتابها ماوز مبدهد؛ انرار در این‬

‫كارنا ابب نشالالالا مب دهد كه وطور مردِ يه خودشالالالا‬

‫مالالدت‪ ،‬همالاله ی رزالالا حىومتب نقالالاب مب گالالذارنالالد‬

‫مبخندند از خودشالالا انتقاد مبكنندف خندهی كارنا ابب يا‬

‫هاچكداِشالا خودشالا نااتند‪ ،‬در حاببكه مردِ نقابشا‬

‫توامل فرهنگ ماالالمط درمبافتد‪ ،‬يا سالالرمایهداری م!ابِس‬

‫كار‬

‫را يرمبدارند تازه خودشا مبشوندف‬

‫مبكند‬

‫كارنا ا های انت!اياتب ایرا ‪ ،‬ياشتر منشالالالب سالالالوياىتاو‬

‫تماال!ر بودهيازی زیر سالؤا مبيرد؛ در اقع سنس را رد‬

‫نمایهها در این كارنا ا ها مشالالالهود‬

‫مبكند اینده را يه گذشالالته ترزاح مبدهد‪ ،‬ایندهای كه در‬

‫نااالالس‪ ،‬اما تااار گاردها معموِ اسالالس همان ياتث ت ریق‬

‫غامب ندارد؛‬

‫دارند؛ یعنب نقاب‬ ‫هااا‬

‫اماد كاذب يه مردِ مبشالالودف مردِ يا تشالالىال‬

‫راه انالدازی كارنا ا های خاايانب‪ ،‬حىومس را يه سالالالم!ره‬ ‫مبگارند؛ اما متأسالالِانه در این كارنا ا ها هاچك‬

‫همزما‬

‫تماشاوب يازیرر نااس‪ ،‬يازیررها خودشا را نمبيانند‬

‫زم!تب‬

‫اینگوناله يه نار گاهِ حىومس‬

‫ا ز تااار‬

‫زدیسِ فرهنگِ ماالالمط‬

‫انقیب داممب هاچ وا ارز‬

‫مذهبب را يا‬

‫در كارنا ا وا ی ز تقواسالالتا ی مذهبب اتِاق نمبافتد‬ ‫ریاكاری ریاض السِ دینب از يان مبر دف در متن كارنا ابب‪،‬‬ ‫يد زای كممه قرار مبگارد‬

‫ما در ا نمایش‬

‫اكرا‬

‫اناالالا را داریم! يیهس در كارنا ا بل!س مبشالالود تا همه‬

‫تماشالالاوبها نا يازی نمبكنند؛ مردِ انتقاد مبكنند اما ياز‬

‫خودشالالالا را خوب يباننالد‪ ،‬زندگب‬

‫مرت در كارنا ا‬

‫مبر ند رأی مبدهند‪ ،‬حىومتبها نا انتقادها را مبشنوند‬

‫اینهما مبشوند معاد معنای خود‬

‫را از دسس مبدهد‬

‫اما ياز يه كارشالالا ادامه مبدهندف در اقع این سالالاىل خراب‬

‫دیرر كاالب نااس كه يا ق ا تش ادِها را يه د دستهی‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪111 /‬‬

‫يهشالتب زهنمب تقاام كندف اح ار وندصدایب يرايری‬

‫كالانالدیالدای ریاسالالالس زمهوری كردهاند يرخی‬

‫در كارنا ا ‪ ،‬ياتث مبشالالود كه دیرر ياالیب پایانب زود‬

‫حىومس‪ ،‬نه ياا گر ازادی‪ ،‬يمىه امر سالالمطه دیىتاتوری را‬

‫نداشالته ياشدف خنده در «متن كارنا ابب» ح ور اقعب دارد‬

‫موكد مبكندف انرار اتیِ كاندیداتوری تنها فرصالتبسس كه‬

‫صالالدای قاهقاه در ا ‪ ،‬تنها اكرا شالالادی نااالالسف خامب از‬

‫كنندف در اقع همه اقفاند كه‬

‫افراد فقط قتب كاله ح‬

‫هماله مباینالد تا اتترا‬

‫ادتای‬

‫كنند از دیرری يرترند شالالالاد‬

‫هرگ از فامتر شالالورای نرهبا نمبگذرند؛ اما مبایند كه در‬

‫مبشالالوند‪ ،‬در حاببكه خندهی كارنا ابب در يرايری اتِاق‬

‫مهم ترین ي!ش كارنا ا انت!اياتب‪ ،‬قدرت را يه سالالال!ره‬

‫مبافتد كاب در متن كارنا ابب از «ا دیرری» يرتر نااسف‬

‫يرارند‬

‫دمىراسالالبشالالا را زیر سالالؤا يبرندف ا ها ياز‬

‫«هاي » احااسب را كه قس خندید يه كاب دسس مبدهد‬

‫يرخی‬

‫شالالوند‪ ،‬يمىه‬

‫«زی ناگهانب» مبنامد كه من اببته يا این گ اره م!ابِم!‬

‫مبایند نقاب ریا‬

‫اسالاسالن شادی در كارنا ا ير اغمم كمدیها ساطره دارد؛‬

‫كه نامها را فرامو‬

‫ورا كه در كمدی ياید یىب یا وا ی ترقار شالالود تا يقاه‬

‫ژاك ر سالو»‪ ،‬گذاشتن ماسق در كارنا ا را ياتث گلمنامب‬

‫ي!ندند‪ ،‬اما در خندهی كارنا ابب همه يه خودشا مبخندند‬

‫رساد يه هویس زمعب مبداندف منطق ترمامب ياختان ير‬

‫زیرا هم زما ‪ ،‬هم يازیررند‬ ‫كالارنالا ا‬

‫هم تماشالالالاگر! در اقع در‬

‫اقعب‪ ،‬زالا های ازادی كه ترس سالالالمطه‬

‫ادتای خامبها‪ ،‬نمبایند كه معر‬

‫زمهور مبگذارند تا يقاه یاد يرارند‬ ‫كنندف «ژ باا كریاالالتوا» يرخی‬

‫«ژا‬

‫اساس توزه يه ا دیرری يرايری صداها شىل مبگارد‬ ‫معتقد اسس كه تنها در این صورت‪ ،‬اثر يه «دمىراسب متنب»‬

‫ساطرهاند‪ ،‬يرای رها شد از يند‪ ،‬يا تما!ر دبققيازی از‬

‫مبرسدف در اقع ياختان يا طرح كارنا اباام در اثار «رايمه»‪،‬‬

‫سمطهگر انتقاِ مبگارندف‬

‫ياش تر ياله گِس گوگرایب توزه داشالالالته اسالالالس گرنه‬

‫ياختان معتقد اسالالس كه نرخ شالالادی در تصالالر مدر ناز‬

‫وندصالالدایب پاشتر هم زود داشالالس؛ ما در همان مراسالالم‬

‫اسالالس در كارنا ا ‪ ،‬شالالادی خنده از حاشالالاه ارد متن‬

‫ناِنویاالالب يرای ریاسالالس زمهوری‪ ،‬صالالداهای ياالالااری‬

‫مبشالالود تا يه سالالمطهگر دهنكاب كندف در كارنا ا تدِ‬

‫مبشالالالنویم‪ ،‬اما ایا تماِ این كاندیداها از حق یىاالالالانب‬

‫قطعاس زود دارد؛ یعنب هما قدر كه يه فرهنگ ماالالمط‬

‫يرخوردارندق ما صالداها را كه قطعهقطعه شدهاند مبشنویم؛‬

‫دهنكاب مبكنام‪ ،‬خودما را نا يه س!ره مبگاریم؛ این‬

‫اما گِس گویب در نمبگارد اگر م!ابِتب هاالالس‪ ،‬ز در‬

‫اتِاقبسس كه در كارنا ا های انت!اياتب ایرا نمبافتد!‬

‫يان كپب هالای همالا تى‬

‫ماسالالق در انواا يازیها‪ ،‬وهرهها را پنها مبكند؛ اما در‬

‫رهبریسالالس‪ ،‬نااالالس! كپبهایب كه مبایند تا در سالالااسالالس‬

‫مبكندف «ر سالالالو»‬

‫قريانب شالالوندف ظاهر تماِ كاندیداهای ریاسالالس زمهوری‪،‬‬

‫ماسالق را پوشالشب در غان ریاكارانه مبداند‪ ،‬اما ياختان‬

‫الیس مدارند‪ ،‬يرای اطاتس از رهبری سالالالس كه دا طمم‬

‫كالارنا ا ‪ ،‬ماهاسِ اقعب افراد را فا‬

‫احد‪ ،‬كه از ا مقاِ معظم‬

‫معتقد اسس كه ماسق در كارنا ا ‪ ،‬ادِها را هماا مبكند؛‬

‫ریاسالس زمهوری شالدهاند این در حاببسس كه همهشا‬

‫یعنب كاالبكه يهطور تمنب ماسق مبگذارد‪ ،‬ریاكار نااسف‬

‫مبدانند ریاسالالس زمهوری در ایرا ‪ ،‬تنها منصالالببسالالس كه‬

‫در اقع در زندگب تادی‪ ،‬همه ماسالالق دارند اما این ماسالالق‬

‫ا ها را از رهبر د ر مبكند تماِ ریا‬

‫زمهورهای قبمب‬

‫را كتما مبكنند‪ ،‬در حاببكه در كارنا ا ‪ ،‬افراد داد مبزنند‬

‫يعد از انااِ ماموریسشالالا ‪ ،‬يبهاچ میحظهای از صالالرنهی‬

‫را‬

‫شدهاندف رهبر در زمهوری اسیمب مقدس‬

‫كه ماسالالالق دارند! م من ا اقایب كه پریر ز خود‬

‫سالااسس حذ‬

‫كاندیدای ریاسالس زمهوری معرفب كرد گِس امده اسس‬

‫اسالس؛ زانشالان خداسالس‪ ،‬پ‬

‫كه يچاپد‪ ،‬از ماسالالق ریاسالالس زمهوری يه شالالاوهای دقاقن‬

‫خالدایب پمرخطالا كاله مداِ دخابس يااا در انااِ ظایف‬

‫كارنا ابب يهره يرد تا طن را يد يه گر تاالالق كرده ياشالالدف‬

‫را فقط پاسخگوی‬

‫این كاله هماله زور ادمب طب وند ر ز گذشالالالته‪ ،‬خود را‬

‫م ل خدا سالتایش مبشود‪،‬‬

‫ریا زمهور مبكند‪ ،‬یىب رهبر) خود‬ ‫خدا متافا یق) مبداند‬

‫دیرری ریا‬

‫زمهور) مؤظف‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪112 /‬‬

‫اسالالالس يه مردِ فا یق) زواب پ‬ ‫فا یق‬

‫متافا یق‪ ،‬از زن‬

‫يدهدف مردِ‬

‫خدا‪،‬‬

‫هم نااالالتند‪ ،‬ا بب اقعب‬

‫يراردق اینها را همه سالالا هاسالالس كه مبدانند‪ ،‬اما ياز يرای‬ ‫ترقق هاچ در انت!ايات شالالالركس مب كنند تا اثبات كنند‬

‫يعدی ير اقعبسالالس همان ت الالاد ياتث شالالده طب وهل‬

‫«ناهامااالم كاپاتابااالتب»‪ ،‬يهطور كامل فراگار شده ز تن‬

‫سالا ‪ ،‬تماِ سالااسالسهای حىومس ایرا شالىاس ي!وردف‬

‫داد يه انِعا ‪ ،‬از كاالب كاری سالاخته نااسف خامنهای این‬

‫ایرا طنايبسس كه مداِ توسط رهبر ریا‬

‫زمهور يه د‬

‫خدای كووق كه از گذش الته يه حاال پرتاب شالالده‪ ،‬ز ايژه‬

‫سوی م!ابف زمان اسما كشاده مبشود‪ ،‬يرای همان نه‬

‫ای مرتاع نااالالس كاپاتابااالالم این خدای ي رت‪ ،‬خوب‬

‫تنها هرگ در هاچ سالااسالتب پاشرفتب حاصل نمبشود يمىه‬

‫مبداند زامببها را يا توزه يه فرهنگ كشالالورها‪ ،‬از كاای‬

‫نشالالالود‪،‬‬

‫زما اح الار كند! سالرمایهداری خدای قهاریسس كه حتب‬

‫يرتى ‪ ،‬تا قتبكه این وادما حىومتب تو‬

‫كشالور در حا سالقوط ازاد خواهد يودف تاكنو تنها «ریا‬

‫كپب خدای ادیا نااالالس كه الاقل يشالالارت يهشالالس مبداد‪،‬‬

‫د بتب» كاله در صالالالرناله ی حىومالس يالاقب مالانده خود‬

‫يمىه خدایب سالراسالر كاِرساز اسس‪ ،‬اببته قتب كاب كمق‬

‫خامنهایسالس كه پاش از پایا ریاسس زمهوری رهبر شد‪،‬‬

‫مبخواهد‪ ،‬يبشق يه ا كمق مبكند‪ ،‬اما تنها كمق مبكند‬

‫گرنه همه از صالرنه يه حاشاه پرتاب شدهاند حاال دیرر‬

‫اراِ يراردف ایرا اسالالیمب نا زیرماموتهای‬

‫ا كاله ریا زمهور مبشالالالود‪ ،‬خوب مبداند كه در این‬

‫كه در گور‬

‫از همان زها سالالرمایهداریسالالس‪ ،‬يا این تِا ت كه در ا‬

‫فرصسِ وهار سابه‪ ،‬ياید يار خود را يبندد‪ ،‬يرای همان هروه‬

‫صنعس ترماق نقش ا‬

‫كه ياشتر مبگذرد‪ ،‬دامنهی فاالاد در ایرا ياشتر مبشودف‬

‫همهوا يا یاری پاالسمدرنااالم يه سرتس در اینده پرتاب‬

‫اقعن شالركس در انت!ايات كشالوری شاهنشاهب‪ ،‬كه در ا‬ ‫میشالاه از تقدسالب اسالمانب نا يرخوردار اسالس در تماِ‬ ‫امور ز مب نا دخابس مبكند‪ ،‬فایدها‬ ‫زمهور در ایرا ‪ ،‬حتب يهقدر معا‬

‫وااالالسق ریا‬ ‫ازرایب شالالالاه قدرت‬

‫مبشالود‪ ،‬ایرا يا تقدی‬

‫را ایِا مبكندف اگر در زها غرب‬ ‫سنتس زدا يا امر نومدر ‪ ،‬ز‬

‫در گالذشالالالته پاش نمب ر دف ایرا ازمایشالالالراهِ ارتااتب‬ ‫سالالرمایهداریسالالس‪ ،‬كه توسالالط ایدههای سالالنتب خرافب يه‬ ‫تقم رانده مبشالالود‬

‫«ياس رهبری» يا تداياری كه ات!اذ‬

‫ندارد؛ اما حىومس هر وهار سالالا يا شالالاوههای م!تمف‪،‬‬

‫مب كنالد‪ ،‬در این يالاره رمبب مرك ی داردف زها امر ز زیر‬

‫مردِ را تشالالویق مبكند يرای تاااری كه مرا اسالالس اتِاق‬

‫سالالاطرهی زامببهاسالالس‪ ،‬يا این فرق كه رهبرا كشالالورهای‬

‫ياِتد در انت!ايات شالركس كنند‪ ،‬وو در اینصورت مردِ‬

‫غريب‪ ،‬زامبب اناا امر ز فردایند زماِدارا كشورهایب‬

‫هنوز اماد ار ياقب مبمانند حىومس يه دناا اثبات مبكند‬

‫وو ایرا ‪ ،‬زامبب هالایب هاالالالتنالد كه از ته تاریخ‪ ،‬يرای‬

‫كه سااسسها ‪ ،‬نتااهی خواهش خواسس مردِ اسس‬

‫مأموریس اح الار شدهاندف "ير اقعاس" پارادایم تازهایسس‬

‫این مردِ ایرا اند كه يهزا ممس ياچارهی سالالوریه افتادهاند‬

‫كه نقشب يناادی در تعاان شرایط فرهنرب ایرا دارد قادر‬

‫مالاالمالاالو هالالا نالِر را در دناالالا ا اره كرده انالالدف اقعن‬

‫مداِ‬

‫اسالالس زموی شالالناخس را گرفته‪ ،‬ا را فریم داده‬

‫سالااسالسگذاری ر حانب در سوریه‪ ،‬طب وهار سا گذشته‬

‫وند انهادهی يد در يراير‬

‫وه فرقب يا احمدینژاد داشالتهق اصمن ایا پرداخس ه ینهی‬

‫پاشتر در زایب نوشالالالته يودِ كه انت!ايات در ایرا تنها‬

‫سا ها «زنگ وریىب» در كشورهای دیرر‪ ،‬ز تنِر وا ی‬

‫نار گاهبسس كه ابىتریااتهی مصرفب سردخانههای فىری‬

‫نصالالالام مردِ ایرا كردهق ورا ياید مردِ افااناالالالتا كه‬

‫را توباد مبكندف سالالالردخانهای كه در ا ‪ ،‬تنها از زاال الدِ‬

‫همزيا ممس ایرا اند‪ ،‬اینقدر از ایرانبها ان زار داشالالالته‬

‫ایدموبوژی اسالیمب نرهداری مبشالود اگر يرسد ا ر ز‬

‫ياشالندق تا ا تنِر سوریها را در اینده‪ ،‬ایا ز مردِ ایرا‬

‫كه يه این سالردخانه يرق نرسالد‪ ،‬كار خیفس اسیمب دیرر‬

‫خواهند دادق ورا ياید تماِ منافع مادی‬

‫قرار دهدف‬

‫معنوی ایراناا ‪،‬‬

‫تماِ اسالالالسف وهار سالالالا پاش‪ ،‬خامبها يه دبال تنرنای‬

‫يرای تر یج مهممب يه اسالم «اسالیِ سالااسب» در خطر قرار‬

‫معاشالالتب اقتصالالادی فىر مبكردند يا انت!اب كاالالب م ل‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪113 /‬‬

‫ر حانب مبتوانند خود را از م!مصالالهی اقتصالالادی ناات‬

‫رم ی» اسالس‪ ،‬كه این ر زها نقشالب مامط دارد تی ه ير‬

‫دهند‪ ،‬در صورتبكه تاريهی سب وند سا گذشته نشا‬

‫نقش نمادین‪ ،‬رمبب «ا زهانب» نا ایِا كرده‪ ،‬يه شب ماهاتب‬

‫داده‪ ،‬زمهوری اسالیمب در ترصالهی كی ‪ ،‬هماشاله مابور‬

‫«ير اقعب» مبدهالدف اگرواله يان كالاندیداهای این د رهی‬

‫يوده تايع سااسسگذاری اقتصاد زهانب ياشد این دسته از‬

‫انت!ايات ایرا ‪ ،‬ر حانب‬

‫احمدی نژاد‪ ،‬تعداد‬

‫مردِ غافلاند‪ ،‬هر كه يااید در ترصالالههای كی اقتصالالادی‬

‫ياشالالتری از این ارز ها را يه خود اختصالالاص مبدهند‪ ،‬يا‬

‫كاری از دسالتش يرنمباید مابور اسس تايع رهنمودهای‬

‫اینهمه مرا اسالس خامنهای‪ ،‬احمدی نژاد را ارد دستراه‬

‫صالالالند ق يانابمممب پو ياشالالالدف در اقع مرت زمهوری‬

‫خیفس خود كرده‪ ،‬يرای ماتبای زوا رقام ياالالازد‪ ،‬پ‬

‫اسالالیمب پاشتر اتیِ شالالده‪ ،‬زاالالد‬

‫ریااالالب‬

‫در سالالردخانهی‬

‫ياز م ل سالالا ‪ 92‬انهادهای وو ر حانب یا ریااالالب را‪ ،‬از‬

‫ایدموبوژی منتظر تشااع اسس تنها شركس گاتردهی مردِ‬

‫صالالند ق انت!اياتش يار‬

‫خواهد كشالالادف اما اینكه ر ی‬

‫در انت!ايات مبتواند این تشالالااع زنازه را يه تأخار انداخته‬

‫ايژههایب وو ر حانب ریااالب انرشس گذاشتهاِ‪ ،‬ياشتر‬

‫ياس رهبری يدهدف‬

‫يهخاطر این اسالالس كه هر د ‪ ،‬تی ه ير اینكه م ل يقاهی‬

‫خیصه اینكه انت!ايات ریاسس زمهوری‪ ،‬یىب از مهمترین‬

‫كاندیداها از ارز های ماركاالالب مصالالرفب معا ضالالهای‬

‫يابماسالىههایبسس كه هر وهار سا یق يار در ایرا ازرا‬

‫يرخوردارند‪ ،‬يرخی‬

‫دیرر كاندیداها‪ ،‬ارز های تازهای را‬

‫مبشالود تا شالناخس شالعور ازتماتب د ياره تاالس شودف‬

‫نا مالا خود كردهانالالدف ر حالانب یالق «نورفاالالالناالالانب»‬

‫فرصالالس ياشالالتری يه ظمم‬

‫وپا‬

‫حاال خامنهای وند ايژهی زیردسالالتب را يه مادا فرسالالتاده‬ ‫در نمایشراه انت!ايات‪ ،‬در معر‬

‫گذاشته‪ ،‬مردِ هم‬

‫فر‬

‫اقعبسالالس‬

‫از ا ا حىومس اسالالیمب‪ ،‬در ترصالالههای‬

‫م!تمف نظاِ فعا يوده‪ ،‬پ‬

‫يرای تماِ دبباالالتهگا‬

‫اقعب‬

‫مالانالده انالد از این حرازب خریالد كننالد یالا نه! در اقع‬

‫زمهوری اسالالیمب‪ ،‬ارزشالالب نمادین دارد تی ه ير ا يه‬

‫كاندیداهای ریاسالالس زمهوری ايژههایب هاالالتند كه نقش‬

‫خاطر حمایس خاتمب‪ ،‬مارك اصالالیحطمبب ير ا ابصالالاق‬

‫كاالیب احد يا يرندها ماركهای م!تمف را ایِا مبكنندف‬

‫نشالانهای نا يرخوردار اسالسف ریااب فاقد‬

‫شالده‪ ،‬از ارز‬

‫يرخب از این يرندها ممىن اسالالس وشالالمنواز ياشالالند‪ ،‬اما‬

‫ارز‬

‫يبشالالق هاچكداِ يه كار د بس كه قرار يود خانهی ي رت‬

‫سالالپاه‬

‫ممس ياشالالالد‪ ،‬نمباید‬

‫ز ت!ریم كامل خانه‪ ،‬كاری از‬

‫دسس هاچكداِ ساخته نااسف‬ ‫«ژا يودریالار» متالأثر از مارك‬ ‫ارز‬

‫يرای اشالالاا‬

‫زامعه را زمم كند‪ ،‬پ‬

‫ا نا يد‬

‫يرند يه يازار نمباید‬

‫«ژرژ ياتای»‪ ،‬پنج نوا‬

‫احمدی نژاد‪ ،‬طب سالالا های اخار يا مؤكد كرد «اماِ زما »‬

‫مصالالرفب»‬

‫در گِتمانش‪ ،‬توباسِ اماِ رضالا طب سالا گذشته‪ ،‬تواناته‬

‫«ارز‬

‫كه يه نااز یژهای پاسالالخ مبدهد يهایب معاد فایدهای كه‬ ‫معا ضالالهای» كه هما‬

‫قامس شب اسس كار داد ستد در يازار را اسا مبكندف‬ ‫سالالوِ «ارز‬

‫پشالالتوانهی مابب ياال‪ ،‬مبتواند حمایس قشالالر فقار‬

‫از این يايس ارزشالب نشانهای دارد از اینها مهمتر‪ ،‬م ل‬

‫ايژهها قامل يودف ا‬

‫هر كاال مبرسالالاند‪ ،‬داردف د ِ «ارز‬

‫نمادین اسالس؛ اما يه دبال شالاگردی رهبر پشتابانب‬

‫خود را يهم ايهی یق كپب از «مهدی» يه ما را گره ي ند‬ ‫يهتنوا یق «ير اقعاس» مطرح كندف از این برا ا نا م ل‬ ‫احمدی نژاد‪ ،‬ايژهای در فر شراه انت!اياتبسس كه از ارز‬

‫نمادین» كه قامس در ا نقشالالب ندارد؛ م ل‬

‫رم ی نا يرخوردار اسسف ریااب احمدی نژاد‪ ،‬در ف ای‬

‫شالالاخهی گل رمزی كه يه معشالالوق تقدیم مبشالالودف وهارِ‬

‫خرافهپرسالالس ایرا ‪ ،‬تواناالالتهاند خود را ن دیقترین فامال‬

‫«ارز‬

‫نشالالانهای» كه در ا فایده‬

‫زه مصالالرفب شالالب‬

‫وندا مهم نااس‪ ،‬يمىه در یق زامعهی مصرفب يه ش!‬ ‫من بتب ازتماتب مبدهد؛ م ل يرند‬

‫مارك بباسهایب كه‬

‫خامبها مبپوشالالالند تا يه ا پم يدهند!‬

‫اخرین «ارز‬

‫اماِ زما زا ي نند‪ ،‬در حاببكه حتب كپب ا نااالالتند‪ ،‬يمىه‬ ‫یق نمود از وا ی هاالالالتند كه اصالالالل ا‬

‫زود ندارد؛‬

‫يااینهمه يهم ايهی دابب كه از معنای خود سالالبقس گرفته‪،‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪114 /‬‬

‫مردِ ا ها را از د ر تماشا مبكنند يرایشا ارز‬

‫رم ی‬

‫امر زیسالالس نه دیر زی! حىومس اسالالیمب ایرا نا همان‬ ‫ضع را داردف نه دیرر از ا شعارهای دیر زین خبریسس‪،‬‬

‫قاملاندف‬ ‫در اغمم كشالالورهای غريب‪ ،‬ایدموبوژیها اح اب‪ ،‬معنا را‬

‫ناله ريطب ياله ا واله كاله ادتا مبكند داردف این «ير اقع»‬

‫سالالاخته‪ ،‬از طریق مدیاها يه مردِ اتیِ مبكنند اینگونه‬

‫ایدموبوژیق‪ ،‬تر سالالق تازهی سالالرمایهداریسالالس يا كمب‬

‫توده ی مردِ در دسالالالتاله يندی های فىری قرار گرفته‪ ،‬در‬

‫دسالالسكاری‪ ،‬كمكم دارد يه دیرر كشالالورهای ماالالمما نا‬

‫انت!الايالات معنالای د خواه خود را انت!الاب مب كنندف اما‬

‫صالادر مبشودف «مدرنا یشن ياسمهای ایرانب» تماِ مرزها را‬

‫حىومس سالنس در ایرا ‪ ،‬يا ت ریق يیهس طب سا ها موفق‬

‫يرداشالته‪ ،‬دیرر همهوا در ایرا اقتصالادی سااسبسس‬

‫شده‪ ،‬اك ریس ممس را معنازده منگ كند‪ ،‬در نتااه حاال كه‬

‫تش!ا‬

‫مرزهای يان تصنع اصال دیرر مرا اسسف امر‬

‫پالمل ارتبالاطب مردِ يا معنا خراب شالالالده‪ ،‬اغمم پب رم‬

‫خاابب‬

‫اقعب ونا دوار اینهمانب شده‪ ،‬كه حاال يهترین‬

‫مبگردند تنها رم گا را مبگارندف این ي!ش از مردِ‪ ،‬كه‬

‫ناِ يرای پدیدههای تازهای كه در مرز يان خاا‬

‫اك ریس زامعهی مصرفب را تشىال مبدهند‪ ،‬تمایل تاابب‬

‫زندگب مبكنند‪« ،‬ير اقعب» اسسف ا ها ريطب يه «فرا اقعاس»‬

‫راسس يرایشا فرقب‬

‫ت!ال ندارند‪ ،‬وو در شالالالا هنوز قدیمبسالالالس اما‬

‫نمبكند‪ ،‬يمىه تنها نراهب بذتاویانه يه مناظرههای انت!اياتب‬

‫دیرری‬

‫يه مصالر‬

‫سالااسس دارند و‬

‫تبمااات خاايانب دارند فقط رم‬

‫«ير اقعاس» اسس كه‬

‫زانشالالان تاناس قبمب شالالده؛ یعنب ير امر اقع‪ ،‬نمودی قرار‬

‫ير این نىته‪ ،‬طب‬

‫داده شالده نمودار این قراردادها هر وهار سالا یقيار‪ ،‬يه‬

‫يه ا ها خط مبدهد ریااالالب يا اشالالرا‬

‫وند ماه اخار يا پ!ش «يرنج ارد غذای متبرك»‪ ،‬تواناته‬ ‫تمالاِ مداحا ‪ ،‬این يمندگوهای رم گا را تطماع‬ ‫تبماغ خود ياالالاج كندف از طر‬

‫يار شا تو‬

‫شده؛ ريطب يه قدیم ندارد يار‬

‫اقعاس‬

‫رؤیتب سرتاسری مبرسدف‬

‫يرای‬

‫در انت!ايات پاش ر ‪ ،‬يبشق طاف اصیحات زار خواهد‬

‫دیرر ونان مردمب‪ ،‬يا فىر‬

‫مبشود‪ ،‬در حاببكه ا فقط توضبتر‬

‫كرد يارانهاند ا را يمد نااالالتند‪ ،‬پ‬

‫ترزاح مبدهند يه‬

‫زد كه ر حانب تو‬

‫خواهد شالالدف انها خوب مبدانند كه ياالالااری از تدههای‬

‫دسالالتراههای تبماااتب تىاه كنند كه در این صالالالورت نا‬

‫ر حانب تممب نشالالده‪ ،‬امار اتداِها ياالتر رفته‬

‫ریااب يا توزه يه حمایس صدا ساما‪ ،‬از قدرت ياشتری‬

‫فرهنرب اگر يدتر نشده ياشد هنوز هما اسس كه يودف حتب‬

‫يرخوردار اسسف‬

‫خود خاتمب هم مب داند كه دیرر يرای حىومس مهره ای‬

‫امر زه در ایرا ايژهها تو‬

‫ف الالای‬

‫شالالدهاند؛ اما سالالوژهها هنوز‬

‫سالالوخته مراالالوب مبشالالود‪ ،‬يا اینهمه مبداند كه مبتواند‬

‫دسالالس ن!ورده ياقب ماندهاند از برا تانب كمترین ريط‬

‫درصالدی از مردِ را پای صالند ق يىشالاندف زامبب خامنهای‬

‫را يه ایرا دههی شصس دارند‪ ،‬يا اینهمه هنوز در‬ ‫اسس كه يودف تیقهی ر زاف‬

‫هما‬

‫هم گروه پاشتر مرت سالالااسالالب خود را اتیِ كرده؛ اما‬

‫زنا ایرانب يه تمل زیبایب‪،‬‬

‫اتاقهای فىر زمهوری اسالالیمب‪ ،‬زيدهتر از ا اسالالس كه‬

‫يهترین تم ال يرای ا ضالالاا ایرا اسالالس؛ ز ها يانبشالالا را‬

‫ازازه دهد اقا‪ ،‬فریم نقاب تازهی اصالالیحات را ي!وردف يا‬

‫كردهاند‪ ،‬زیر گونهها تامه كاشالالتهاند‪ ،‬پاالالتا ها ياد‬

‫این هماله زامبب خوب مب دانالد‪ ،‬كاله نار گاه ایدموبوژیق‬

‫كرده‪ ،‬پوسالسها دیرر ور ك ندارد اغمم در ياشراههای‬

‫اسالیمب از انرژی تهب شالده‪ ،‬حاال تنها تنصر نااتي!ش‪،‬‬

‫يد سالالازی مشالالاو اند‪ ،‬اما ماهاس هنوز هما اسالالسف ز‬

‫مقبوباس مردمبسس تنها از طریق انت!اياتب ازاد پرشور‬

‫تو‬

‫امر ز‪ ،‬ز تازهای را زانشالالان يار‬

‫خود كرده‪ ،‬اما هنوز‬

‫اسالالس كه مبتواند يه زها اتیِ كند تمر‬

‫سالالرنرسالالاده‪،‬‬

‫انهادههایب وو رهامب زهانراری مرمد هاشمب‬

‫هما سالارت هما ذهناس را داراسالسف تا دیر ز شصس‬

‫پ‬

‫سالالابه يوده‪ ،‬اما حاال سالالب سالالا كم كرده‪ ،‬بب كافبسالالس‬

‫را دمِ ر حالالانب كرده‪ ،‬هر سالالاله را در هائتب احالالد كالاله‬

‫بماالالالش كنب تا يِهمب كه يا یق يد طرفب؛ ا حاال نه‬

‫«نورفاناانب» ناِ دارد‪ ،‬يرای گرِ كرد تنور انت!ايات ارد‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪115 /‬‬

‫صالالرنه كرده؛ اینگونه يه يابماسالالىهی انت!اياتب‪ ،‬شالالوری‬ ‫م الالاتف مبي!شالالدف يه ز دی ایرا يرای وند هِته يد يه‬

‫تبماغ این یا ا خواهند پرداخس‪ ،‬و‬ ‫ي دی مترد خواهند شالالالد‬

‫راسالالس كیسالالاق‬

‫هوایب ر حانب همه زا را‬

‫«دی نب بند» خواهد شالالد مردِ ماا پادا خواهند كرد يه‬

‫يرخواهد داشالالالس‬

‫د را كودكب يرگشالته‪ ،‬يازی د خواهشالا را داشالته ياشند‪،‬‬

‫زمهوری اسالالیمب را كش خواهند دادف در د رهی زدید‬

‫در ف ای كودكانهای كه حاصل مبشود‪ ،‬همه يه اماد د ياره‬

‫انت!ايات‪ ،‬گردانندگا ياس رهبری‪ ،‬يرای اینىه از ياتیق این‬

‫خواهند كرد كه در ماانهی‬

‫ر زها خیص شالالوند‪ ،‬راهب ندارند مرر زمم ياشالالترین‬

‫فامم قبمب‪ ،‬تنها تا ری سالالب ثاناهای كه سالالانمای دیرری را‬

‫مشاركس مردمب در تاریخ انت!ايات! ح ور گاتردهی مردِ‬

‫تبماغ خواهد كرد‪ ،‬پ!ش خواهد شالالد فاممب كه طب این‬

‫در انت!ايات‪ ،‬ياتث اف ایش مشالالالر تاس‬

‫ثبات زهانب‬

‫سا ها در حا اكرا يوده‪ ،‬راهب ندارد مرر خود را تا مرت‬

‫حىومس خامنهای خواهد شد اینرونه ير ه ینهی حممهی‬

‫كامل ادامه دهدف پاشالالتر ر حانب يرای ازرای پر ژهی ایرا‬

‫نظامب امریىا يه ایرا خواهد اف د تممن ا را غارممىن‬

‫ممرده‪ ،‬كه زامبب خامنهای كارگردا دسس نشاندهی ا اسس‬

‫مالبكنالالدف يرای رهبر ایرا ح الالالور حالالداك ری مردِ در‬

‫يبشالالق يهترین انت!اب يوده‪ ،‬حاال نا ياید ر حانب دیرری‬

‫انت!ايات‪ ،‬طبق گِته خود‬

‫از هر وا ی مهمتر اسالالس‪ ،‬در‬

‫نقش ا را دنبا كند‪ ،‬كه اگر تااار گارد ندهد‪ ،‬شالالق دارِ‬

‫نتااه تایاد كاندیداتوری كاب كه يتواند يه شىمب تاثارگذار‬

‫خود ر حانب ياشدف‬

‫نقش یق سالالاختارشالالىن را يازی كند ياتث مبشالالود تماِ‬

‫خیصالاله اینىه ياید اتِاقب ي رت در ادياات سالالااسالالب ایرا‬

‫م!ابِا شالالركس در انت!ايات يه صالالند قهای رأی هاوِ‬

‫ياِتد تا بودههای ژ رنابااالالس‪ ،‬ياش از این سالالااسالالس را يه‬

‫ياا رند اینرونه يبهاچ ه ینهی گ افب خامنهای يه هدفش‬

‫در د خواهند فرستاد فرامو‬

‫ايتذا نىشالالند‬

‫ترس را اپادمب نىنندف اك ریس قریم يه‬

‫اینگونه وهار سالالالا دیرر سالالالریا‬

‫خواهد رسادف‬

‫اتِاق مردِ خواها تااار رژیم سالالااسالالب ایرا اند اما مرا‬

‫اگر در تمالاِ د رههالای انت!ايات‪ ،‬تنها و‬

‫راسالالالس‬

‫اسالالالس كممات ترسالالالناكب وو يراندازی نظاِ را ير زيا‬

‫حىومتب مقايل هم صالالالفارایب مبكردند‬

‫مشالالالىمب يا‬

‫ياا رندف مردِ در هر انت!اياتب ترقاق مب كنند كه دریايند‬

‫سااسسهای كی‬

‫كداِ كاندیدا ياشالالترین م!ابِس را يا ببفقاه كه ش الابودهی‬

‫ناگ یرند يه تعدای از اصالوبرراها اصالیحطممهای سايق‬

‫يه ا رأی مبدهندف‬

‫زههی رادیىا يدهند تا اینرونه كاندیدایب سالالاختارشالالىن‬

‫حىومس اسالیمبسس داراسس سپ‬

‫ساختار حىومس اسیمب نداشتند‪ ،‬حاال‬

‫تاريهی انت!ايات سالالا ‪ ۶۷‬ياتث شالالده حىومس اسالالیمب‬

‫نا‬

‫دریايد كه يرای زذب مشالالالاركس حداك ری مردِ‪ ،‬ناگ یر‬

‫ياندازد‬

‫اسالس تا زایب كه مبشالود ت!ممركهای متنوا رنرارنرب‬

‫انت!ايات كندف از ماا اصو گراها كاانب وو احمدینژاد‪،‬‬

‫را در سالالالبد انت!ايات يرذاردف ت!ممركهای گندیدهای كه‬

‫يقایب‬

‫مهدی كمهر نشالالا دادهاند زهس ایِای این نقش‪،‬‬

‫تقتقشالالا ز ماالالموماس يه يار نمبا رند اما يبشالالق‬

‫ناالالبس يه يقاه از اسالالتعداد ياشالالتری يرخوردارندف اتظم‬

‫م هشالالالا متِا ت اسالالالسف تدهی ي رگب از مردِ يه تنگ‬

‫طابقانب‪ ،‬قاسالالم شالالعمهسالالعدی مهدی خ تمب نا كاالالانب‬

‫نمب دانند وه كار كنندف انها مب دانند كه هروه‬

‫هاالتند كه تازه از پاتا اصیحطمبب زدا شدهاند نابس‬

‫شالالالود‪ ،‬اما ياز يا‬

‫يه احمدینژادیها از امتااز يا رپذیری ياالتری يرخوردارندف‬

‫انت!الابهالای معتالد يه نار گاههای از كار افتادهی نظاِ‬

‫از طرفب هوشالالنگ اماراحمدی نا این توانایب را دارد كه‬

‫سالالوخس مبرسالالانندف اینىه ر حانب يهتر از فینبسالالس ز‬

‫توباد هااا كاذب كندف ح الالور هر كداِ از این هِس نِر‬

‫گ ارهای ايمهانه نااس‪ ،‬كار از اساس خراب اسس! وند ر ز‬

‫مبتواند يه ف الالای كیسالالاق انت!ايات خاتمه داده ا را از‬

‫دیرر مدیاهای داخمب خارزب يااج خواهند شد ياز يه‬

‫حابس د قطبب خارج كند اینگونه درصد ي رگب از مردِ‬

‫امده اند‬

‫ز دتر وا ی يالاید از اسالالالاس تو‬

‫ارد مادا انت!ايات كرده ياشالالند كه گِتمانب تازه راه‬ ‫طاف خاكاالالالتری را يه طور كامل ارد يازی‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪11۷ /‬‬

‫را كه ان زار از حىومس دارند ارد گود انت!ايات كندف‬

‫ز ماری خواسالالالتههای زامبب ي رت‬

‫اینىه نظاِ اسیمب يه كداِشا تا كاا ازازهی یراژ مبدهد‬

‫نبوده اسالالسف خامنهای خوب مبداند كه يعد از ا ‪ ،‬مرازع‬

‫ناالبس ماتقام دارد يا حد ریاقپذیری حىومس قدرت‬

‫تنها رقبای سالالنتتب ماتبای زوا خواهند يود‬

‫پر ژهی يه‬

‫ادارهی مردِ يعالد از انت!اياتف احمدینژاد گروه مبداند‬

‫حاشاه راند ر حاناس‪ ،‬در اقع از زما خاتمب يا حممه يه‬

‫تنها يرای يازی فراخوانده شالالده مرا اسالالس ياز پایش يه‬

‫ام ا رفاالالناانب‪ ،‬يا هنرنمایب كاالالانب وو «اكبر گناب»‬

‫پاسالتور يرسالد‪ ،‬يا این زود تا همان حاال يبهاچ نقصب از‬

‫كماد خورده يود تنها يه سرتس ا در د رهی احمدینژاد‬

‫تهدهی ازرای نقشا‬

‫يرامده‬

‫اگر از گموی شالالالورای‬

‫ياس درياریا‬

‫اف ده شالالد این خاابب اهبسالالس كه فىر كنام د بس ا‬

‫نرهبا تبور كند‪ ،‬تنها سالالبثاناه يه طو ا تا ر تبماااتب‬

‫تواناالته اصالل اسیماس را در حىومس ایرا ت!ریم كند‪،‬‬

‫این فقط يرای ا اسالالس كه نشالالا دهند‪،‬‬

‫زیرا این خواسس خامنهای يوده كه خود حاال تمارغم اینكه‬

‫اقعاس داردف در اقع‬

‫تنوا ایس اهلل را یدك مبكشد‪ ،‬يا ری يه اسیِ ایدموبوژیق‬

‫احمدینژاد يهترین يازیرر يرای تشالویق تواِ اسس كه تنها‬

‫ندارد‬

‫تاريهی زنبش سالالب نشالالا داده كه زامبب ي رت‬

‫يرای دریافس رم گا يماط سالالانما مبخرندف يبشالالق هم‬

‫يرای يقای حىومس خود‪ ،‬قادر اسالس تماِ اصالو اسیِ‬

‫ر حانب هم ریااالب‪ ،‬يازیررا اصمب فامم انت!اياتب پاش‬

‫اخیق را زیر پا يرذاردف‬

‫ر خواهند يود كه ا بب يرای اینىه تبودیس يه درگاه زامبب‬

‫اینىه این ر زها كاالالالانب م ل «نوری زاده» همه زا زار‬

‫ي رت را يه اثبات يرساند‪ ،‬دارد مداِ دِ از اطاتس مبزند‬

‫مبزنند كه خامنهای ياز دارد مبمارد ياهوده نااس‪ ،‬مرت ا‬

‫د مب هم احمدی نژادی متافا یىب را نمایش خواهد دادف‬

‫همه را نه نررا مرت ا ‪ ،‬يمىه تشالالویق مبكند در انت!ايات‬

‫يبشالالق این فامم انت!اياتب‪ ،‬يه شالالدت دیدنب خواهد ش الدف‬

‫شالالركس كنند نرذارند یىب م ل ریااالالب كه گناب يه ا‬

‫خواهد اف د‬

‫دمىراسالالب ماالالمما شالالده در ایرا‬

‫مبكنند‪ ،‬یا وه يییب‬

‫بقم ایساهلل قتلتاِ ي!شالاده‪ ،‬رهبر شود! در ر زهای اینده‬

‫ياید دید كه ر حانب را وطور ر تو‬

‫ر ی اماِ زما مبا رند تا ریااالالب از ا ي ند‬

‫این خبر را ا قدر رز خواهند داد تا ياز طبقهی متوسالالط يه‬

‫يار ! افاالالالوس كه پردهی د ِ این فامم د ياره مردِ را‬

‫ر حانب دخال يبندد‬

‫شالالركتب گاالالترده در انت!ايات كه‬

‫مأیوس خواهد كرد‪ ،‬وو كارگردا این سالالانمای درپاتب‬

‫معنایب ز ياعس يا رهبری ندارد‪ ،‬داشالالته ياشالالدف در اقع‬

‫«خ تمب» را يا برد از صالالرنه‬

‫مرت مار رهبری انت!اب ر حانب یا ریااالالب‪ ،‬هاچكداِ‬

‫كرده‪ ،‬رمبش را يه یىب از سااهب بشىرهای سايق ياس‬

‫تاااری در ضالالع موزود ایااد ن!واهد كرد اگر ياز مردِ‬

‫ير سالالر‬

‫ناوار اسالالس احمدینژاد‬ ‫يار‬

‫رهبری كه تاكنو در پاالتوهای سالااسس قدِ مبزده يدهدف‬

‫م ل هماشه در انت!ايات شركس كنندف‬

‫درك این نىته خامب سالال!س نااالالس كه خامنهای يه تنها‬

‫كاپاتابا ِ ز يه ثر ت ياشتر فىر نمبكند‪،‬‬

‫وا ی كه فىر مبكند‪ ،‬حىومتب خانوادگبسالالس د سالالس‬

‫هنوز انبار پو اسالالس‪ ،‬اگر داتش سالالمامانب‪ ،‬اگر حىومس‬

‫ندارد مار در استان ماتبای زوا يباندازدف‬

‫ایرا‬

‫متأسالِانه خامبها د بس احمدینژاد را سىوالر مبداناتند‪،‬‬

‫تاالالمارات زنرب خواهند خریدق ياالخره یق زوری ياید‬

‫وو طب هشالالس سالالا ریاسالالس زمهوری موفق شالالده يود‬

‫زام شالالالاوخ ترب خابب شالالالود‪ ،‬اگر زنرب ي رت در‬

‫ر حاناس را د ر زده‪ ،‬يهطور ماالالالتقل يا اماِ زما رايطه‬

‫خالا رماانه درنرارد‪ ،‬ترام‬

‫ورونه مبتواند يه تده های‬

‫يه پایان‬

‫تمل كرده‬

‫امریىای شالالالدید يدهىار را‬

‫يرقرار كرده‪ ،‬این گوناله مرازع دینب را از تر‬

‫كشالالاده‪ ،‬زایراهشالالا را نادیده يرارد رما ها را زانشالالان‬ ‫میها كندف درسالالس اسالالس همهی اینها در د رهی ریاسالالس‬ ‫زمهوری احمدینژاد اتِاق افتاده‪ ،‬اما يبشق ا در اینياره‪،‬‬

‫هی شالاعب نباشالد‪ ،‬ایا ترياتا‬

‫خا رماانه‬

‫انت!اياتب ا‬ ‫ناات دهدق‬

‫قطر ياز اینهمه‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪11۶ /‬‬

‫چند اشارهی انتخاباتی‬

‫نبردهاندق ورا یقيار‪ ،‬فقط یقيار ن!واسالالالتند كه پر ندهی‬ ‫قتلهای زناارهای يه فرزاِ يرسدق م!تاری پوینده هنوز‬ ‫قبر مانده اما حاوا سالالالاكسِ‬

‫دسالالالس راسالالالسشالالالا يار‬

‫اصالالالیحطمالمهالا حتب ياله ر یش نمبا رد كه در د رهی‬ ‫ریاسس زمهوری ا ر شنِىرا ایرانب قتلتاِ شدهاندف پ‬ ‫نه تنها ریااالالب خردهپا يمىه هر میی صالالاحممنصالالبب در‬ ‫ایرا ‪ ،‬ایساهلل قتلتاِ اسالسف تمدی در كار اسس تا ریااب‬ ‫كه یقكاره سب شده مهم زموه داده شود‪ ،‬ر حانب گ ینهی‬ ‫دب!واه خامنهای يرای ریاسالالسزمهوریسس‪ ،‬هاچك‬ ‫از ر حانب همهوا را ماسسمابب نمبكند پ‬ ‫را مهم زموه مبدهند كه ریا ا‬

‫يهتر‬

‫دارند ریااب‬

‫صادق الریاانب اهماس‬

‫پاالدا كنالد در نهالایس يه ماتبا خامنهای اهماس يدهدف در‬ ‫اقع در این انت!الالايالالات‪ ،‬هاچ اهماتب نالالدارد والاله كاالالالب‬ ‫ریا زمهور شالالود‪ ،‬دارند ف الالا را يرای تازرذاری باعهد‬ ‫اماده مبكنند‬

‫‪2‬‬ ‫از وند سالاتس دیرر‪ ،‬ذ يبها‪ ،‬كااالهكشها‪ ،‬اصیحطممها‬

‫‪1‬‬

‫ژ رنابااالالالسهای دكا دار‪ ،‬همه يا هم تی‬

‫خواهند كرد‬

‫هنوز خامب مانده مردِ يِهمند اصیحطممها خطرناكترند!‬

‫ياله مردِ يِهمانند كه تدِ شالالالركس در انت!ايات یعنب رأی‬

‫اگر ریااالالالب‪ ،‬ایالس اهلل قتالل تاِ اسالالالس كه هاالالالس‪ ،‬پ‬

‫داد ياله ریااالالالب! یىب هم از قو گامالقها ن!واهد گِس‬

‫پورمرمالدی كاله زیر دادگاالالالتری ر حانبسالالالس يطور‬

‫سالگ سره‪ ،‬ساكوتهزاك هم سگ! یعنب همه از دِ خودشا‬

‫ماالالالتقام از زانم خمانب مأمور قتلتاِ تاياالالالتا ‪ ۷۶‬يود‪،‬‬

‫را زر خواهنالد داد تا ر حانب این فرماندهی قتل در زریا‬

‫قاتلتر اسالالالس از ا زیدتر ریشالالالهریسالالالس كه زیر‬

‫كوی دانشراه را از صرنه د ر كنند ریااب این خردهقاتل‬

‫اطیتات قس يود وندی پاش توسالالط اصالالیحطمبا يه‬

‫تاياتا شصس هِس را تايمو!‬

‫خبرگا فرستاده شد! اگر ریشهری زیر اطیتات كايانهی‬

‫كى يهتر از ر حانى!ق خامنه ای ياید ما خر خورده ياشالالالد‬

‫مارحاان هم كونش‬

‫اگر ن!واهد ر حانب ریا زمهور يماند! ایندفعه ریااالالالب‬

‫مارحاالان موسالوی زید اسس‪ ،‬پ‬

‫گهبسالالس از ا گلهتر خاتمبسالالس كه هنوز از قاتمب وو‬

‫خرده پالا را خون!وار زموه خواهند داد نه يرای اینكه يازی‬

‫ریشهری حمایس مبكند يه گلهخوری ناِتادهسس! وطور‬

‫را يبالالازد‪ ،‬فقط يرای اینكالاله مردِ ح الالالوری حالالداك ری در‬

‫اسالالالس كه اصالالالیحطممها ماری فرما قتل را قاتل اتیِ‬

‫انت!ايات داشالته ياشند گرنه خودشا يهتر از همه مىدانند‬

‫مبكننالد امالالا خمانب را كالاله فرمالا قتالاللتالالاِ داد هنوز امالالاِ‬

‫كالاله تالالاكنو هاچ ریا‬

‫زمهوری م الالل ر حالالانب ماری‬

‫مبخوانندق ورا هنوز كه هنوز اسالس نه مارحاالان موسوی‬

‫يب وو ورای ا امر دیىتالالاتور نبوده‪ ،‬اسالالالاسالالالن این يالالار‬

‫نه خاتمب كر يب‪ ،‬خمانب این قاتل كبار را زیر سالالالوا‬

‫سالوپریمبادر خامنهای هوس كرده پری یدنس هم ياشدف يعد‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪118 /‬‬

‫از معرفب شالش كاندیدای ریاسس زمهوری‪ ،‬معموِ شد كه‬

‫هنوز ر حانب مِت!ر اسالالس ا بان كاالالب يوده كه یق قاتل‬

‫ورا خامنهای نمبخواسالس ف الای انت!ايات د قطبب شود‪،‬‬

‫يالابِطره را اماِ خواندهف هنوز پ مبدهد يه اینىه پاىاری ها‬

‫حاالالن اسالالراق كه یقنِرند‪ ،‬ياقر ايراهام هم یق نِر‬

‫این ماالالالتقاللترین و های ایرانب را سالالالا ‪ 59‬بو داده‬

‫دیرر كاله يالا ا د نِر ياز هم یق نِرند! أ‬

‫سالالالط د تا‬

‫مصطِا را هم سر پارى كار كردند يرای زوری يار!‬

‫پاشالالنهاد كرده كسياالالته ياا رندشالالا در صالالرن نماززمعه‬ ‫تهرا دار ي ننالالد! مرر همان مردك نبود كالاله سالالالالا ‪،۶8‬‬ ‫خوانده يودق فرما حممه يه‬

‫بعنتىها يا انت!اب این شالالالش غیِ حمقه يه گو ‪ ،‬زیر يار‬

‫دانشالالالاوهالا را الت ا يا‬

‫ماناممب از ریاالالق هم نرفتند‪ ،‬دقاقن شالالش نِر را كه یق‬

‫كوی دانشالراه را وه كاب داده يودق مرر اینها تان كممات‬

‫نِرند انت!اب كردند تا ناازی يه انت!اب مردِ نباشد كاب‬

‫ر حانب در سالا ‪ ۶8‬نااالس كه تماه دانشاویا مظموِ ا‬

‫فردا نروید كه تقمم كردند! حاال دیرر ير ید يا خاا زمع‬

‫سالالالا ‪ ،‬از بالم دها ك افا‬

‫يار‬

‫رأیتالا را يدهاد مطمئن ياشالالالاد هر كداِ را كه انت!اب‬

‫ماالالئوبان نبود زوانا ماالالمما‬

‫انقیيب ما يا این تناصالالر‬

‫كناد خامنهای را ریا‬

‫زمهور كردهاید‪.‬‬

‫ا يا‬

‫ری!سق « اگر منع‬

‫يه شدیدترین زه يرخورد مبكردند »‪ ،‬ایا منظور‬

‫از زوانا انقیيب كاالالالانب ز دار دسالالالته اهللكرِ يودندق‬ ‫ا يا‬

‫‪3‬‬ ‫راسس حىومتبف هر د از ردِّ صیحاس احمدینژاد‬

‫و‬

‫خوشالرا اندف هر د حذ‬ ‫پ‬

‫را‪ ،‬سالاناور را زشن گرفتهاند‪،‬‬

‫اگر يوفالابو زنتب مطايق مالشالالالا تمل كند خامب هم‬

‫خوب اسالس! تنها تِا ت يان یق اصالو گرا اصیحطمم‬ ‫این اسس كه ا بب ايایب ندارد خود‬

‫ياشد مبدانب يا وه‬

‫يیهس تواِ يا خشونتب طرفب! د مب اما ریاكار اسس‪ ،‬گرت‬ ‫اسس در بباس ماش!‬ ‫حذ‬

‫یىب از خودشا اینها را خوشرا كردهسس‪ ،‬همه از‬

‫حذ‬

‫خوشالالرا اند‪ ،‬كاالالب از اتداِ صالالدا د خور نااالالس‪،‬‬

‫همه ساناوروباند‪.‬‬

‫‪4‬‬ ‫اینر زها دسساندركارا كشتار تاياتا ‪ ،۷۶‬از دِ پشامانند‬ ‫وو پشالالامانند فقط ايراهام ریااالالب را قاتل مبخوانندف‬ ‫اینىه اینها ياالخره فهمادند پاشتر اشالالالتباه كردهاند دارند‬ ‫قاتل را مرىوِ مبكنند تاببسس اما ماندهاِ ورا ر حانب را‬ ‫كه هم قاتل هم سالتایشگر قتل اسالس‪ ،‬مقايل ریااب قرار‬ ‫مبدهندق یعنب دسالالس ظریف ر حانب كمتر از ریااالالب يه‬ ‫خو ابودهسسق‬

‫ایناا ایا هما دانشالالاویانب نبودند كه از پنارههای‬

‫خوايراه يه يار‬

‫پرتاب شالدندق یازده سالا يعد یعنب سا‬

‫‪ 89‬مرر همان ر حانب خواسالتار اقداِ فوری قوهی ق اماه‬ ‫تماه دسترار شدههای زنبش سب نبودق سگ سره‪ ،‬ساكوته‬ ‫زاك هم سگ!‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪119 /‬‬

‫قتى خطر مبكنى‪ ،‬خطا هم واشنى كار مبشودف ما از خطا‬ ‫نمبترسالالام خوب مبدانام اگر اشالالتباه نىنام مرا اسالالس‬ ‫گامى يه پاش يرداریم‪ ،‬يااار سعى كردیم كه يبنق‬ ‫اما اشتباه م ل اتِاق اسس‪ ،‬مى افتد! پ‬

‫ياشام‬

‫هنوز م ل هماشه از‬

‫پاشنهادهاى شما استقبا مىكنامف يا ما در تماس ياشاد‪:‬‬ ‫‪collegepublisher@kalejsher.com‬‬ ‫‪filesher@kalejsher.com‬‬ ‫ونالانچاله مایماد مطاببتا در مامه فایل شالالالعر یا در ب‬ ‫سالایس كابج شالعر منتشالر شالود‪ ،‬ا را يه ایمال زیر ارسا‬ ‫كناد‪:‬‬

‫‪_11‬كانا س!نرانب های تمب تبدابرضایب‬ ‫‪pUCzlE3https://telegram.me/joinchat/DcC‬‬ ‫‪HuDjFvPPpDFw‬‬ ‫‪_11‬كانا كارگاه شعر تمب تبدابرضایب‬ ‫‪https://t.me/joinchat/AAAAAEGNFFSxnA‬‬ ‫‪Rq_Qhmrg‬‬ ‫‪_12‬كانا سمانارهای كاباب‬ ‫‪dbzEeK2https://t.me/joinchat/AAAAAEG‬‬ ‫‪Eg9XUZFI‬‬ ‫‪ _13‬كانا كابج شعر در یوتاوب‬ ‫‪https://www.youtube.com/channel/UCRXer‬‬ ‫‪qyVzr_A6CmDLmalXPD‬‬ ‫‪_14‬كانا كابج شعر در اپارات‬

‫‪Rooz@kalejsher.com‬‬

‫‪http://www.aparat.com/Kalejsher‬‬ ‫‪_15‬كانا كابج شعر در سا ند كی د‬

‫اگر مالایاللایالد ياله ما يپاوندید یا دیرر تریبو هاىما را در‬

‫‪https://soundcloud.com/kalejsher‬‬ ‫‪_1۷‬فاابوك كابج شعر‬

‫دسترس داشته ياشاد‪ ،‬يه بانقهاى زیر رزوا كناد‪:‬‬ ‫ياایس كابج شعر تبدابرضایى‬ ‫‪www.Kalejsher.com‬‬ ‫‪-1‬ر زنامه_شعر‬ ‫‪/http://kalejsher.com/wordpress‬‬ ‫‪ -2‬رادیو كابج شعر‬ ‫‪http://myradiostream.com/mobile/abdolreza‬‬ ‫‪eicollege‬‬ ‫‪ -3‬گر ه كابج شعر در تمرراِ‬ ‫‪EGg7MprT6https://telegram.me/joinchat/B‬‬ ‫‪wOSKwHDA0C-A‬‬ ‫‪ -4‬خبرهای مرتبط يا كابج شعر‬ ‫‪/https://www.instagram.com/aliabdolrezaei‬‬ ‫‪-5‬صِره كابج شعر در ایناتاگراِ‬ ‫‪http://instagram.com/kalej.sher‬‬ ‫‪-۷‬صِره ی رادیو كابج شعر در ایناتاگراِ‬ ‫‪/https://www.instagram.com/radiokalej‬‬ ‫‪_۶‬صِره ی فایل شعر در ایناتاگراِ‬ ‫‪Www.instagram.com/file.sher‬‬ ‫‪ -8‬كانا تمب تبدابرضایب‬ ‫‪https://telegram.me/aliabdolrezaie‬‬ ‫‪ -9‬دانمود پنج شماره ی مامه فایل شعر‬ ‫‪http://kalejsher.com/magazines.php‬‬

‫‪https://www.facebook.com/abdolrezaei‬‬ ‫‪_1۶‬تویاتر‬ ‫‪https://twitter.com/Abdolrezaei‬‬ ‫‪_18‬ريات ماموته اثار تمب تبدابرضایب‬ ‫‪Tlgrm.me/aliabdolrezaie1bot‬‬ ‫‪ -19‬كانا یدموشعر‬ ‫‪https://t.me/videokalej‬‬


‫فایل شعر ‪ /‬شمارهی هشتم ‪121 /‬‬


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.