broses o arloesi ym maes iechyd a gofal cymdeithasol.
Cynnwys
Pam Cymru?
Lle mae arloesi ym maes gwyddorau bywyd yn creu dyfodol iachach.
Pwy yw Hwb Gwyddorau Bywyd Cymru?
Y catalydd ar gyfer arloesi ym maes iechyd a gofal cymdeithasol yng Nghymru.
Cipolwg ar dirwedd arloesi Cymru
Cyflwyniad i’r cyfleusterau, sefydliadau a mudiadau sy’n arloesi yng Nghymru.
Astudiaethau Achos:
10. 12. 14. 16. 18. 20.
Partneriaid Iechyd Caerdydd
Arloesi ym maes iechyd, wedi’i angori yng Nghaerdydd, wedi’i gysylltu ar gyfer effaith fyd-eang.
Cyflawni Ymchwil Fasnachol yng Nghymru
Mynediad symlach at dreialon clinigol yng Nghymru.
Parc Meddygol, Arloesi a Thechnoleg Llanfrechfa
Canolfan fyd-eang uwch-dechnoleg ar gyfer ymchwil ac arloesi ym maes gofal iechyd.
M-SParc
Tanio uchelgais ac arloesedd ar gyfer Cymru gynaliadwy.
Sefydliad Cenedlaethol ar gyfer Chwaraeon ac Iechyd
Llwyfan profi fyd-eang ar gyfer arloesi ym maes iechyd chwaraeon.
Pentre Awel
Gofod aml-ddefnydd i arloesi.
Cymru: lle mae arloesi ym maes gwyddorau bywyd yn
siapio dyfodol iachach
Mae Cymru’n cynnig ymchwil o’r radd flaenaf, systemau cymorth cysylltiedig, amgylchedd sydd o blaid busnes a rhwydwaith cynyddol o gwmnïau biotechnoleg a thechnoleg feddygol, sy’n golygu ei fod yn lleoliad delfrydol i sefydlu ac ehangu busnesau gwyddorau bywyd.
Rydym wedi ymrwymo i ddatgloi potensial llawn ein system iechyd cenedlaethol integredig, sy’n gwasanaethu 3.2 miliwn o bobl. Rydym yn canolbwyntio ar gyflymder, symlrwydd a chostau is ar gyfer treialon clinigol ac i brofi, datblygu a defnyddio atebion arloesol. Rydym yn realistig am yr heriau ond yn glir am y cyfleoedd ac yn troi ymchwil arloesol yn ganlyniadau yn y byd go iawn. Mae hyn yn golygu triniaethau newydd, diagnosis cyflymach, a mwy
Llwyfannau pwerus ar gyfer darganfod
Rydym yn adeiladu ar sylfeini eithriadol: banciau data poblogaeth cyfoethog a chadarn - rhai o’r data iechyd mwyaf cynhwysfawr yn y byd. Rydym yn datblygu llwyfannau hygyrch sy’n integreiddio data genetig ac iechyd, a ddatblygwyd ar y cyd â phartneriaid yn y diwydiant. Dyma lle mae data’n troi’n ganfyddiadaugan ddatgloi dealltwriaeth sy’n arwain at iachâd newydd a thriniaethau trawsnewidiol.
Rydym yn symleiddio prosesau er mwyn i gleifion allu ymuno â threialon yn gynt a chael gafael ar feddyginiaethau sy’n newid bywydau yn gynt. Mae’r llwybr cenedlaethol ar gyfer mabwysiadu arloesedd yn ddull strwythuredig o feithrin, rheoli a graddio arloesedd ac mae’n galluogi cyflymu’r broses o gynhyrchu tystiolaeth yn y GIG.
“ Ers bron i 50 mlynedd, mae ecosystem esblygol Cymru a mynediad at weithlu medrus ac amrywiol wedi pweru Cytiva yng
Nghaerdydd ac arloesedd gwyddorau bywyd byd-eang. ”
Clarke, Pennaeth Byd-eang
o effaith ar fywydau pobl. Mae datblygiadau arloesol yn digwydd yng Nghymru, gan greu swyddi, gwella bywydau, a sbarduno twf economaidd.
Mae cydlynu a chydweithio wrth wraidd ein gwaith. Rydym yn gweithio ar draws sectorau, llywodraeth a’r diwydiant, gan rannu gwybodaeth a meithrin ymddiriedaeth i wneud Cymru’n wlad lle mae arloesi yn fantais i bawb.
John
Materion a Pholisi Llywodraeth, Cytiva
Pobl, partneriaethau a chymorth
Llefydd perffaith i ffynnu
rhagweithiol
Mae prifysgolion Cymru yn cynnal ymchwil o’r radd flaenaf mewn niwrowyddoniaeth, iechyd y boblogaeth, darganfod cyffuriau, a nanodechnoleg. Gall cwmnïau fanteisio ar weithlu medrus iawn ym maes ymchwil, datblygu cynnyrch a gweithgynhyrchu uwch, gyda chefnogaeth carfan gref o raddedigion gwyddorau bywyd sy’n gweithio’n rhagweithiol gyda’r diwydiant.
Mae GIG Cymru wedi’i drefnu i gefnogi’r gwaith o ddatblygu a mabwysiadu arloesedd gydag arweinwyr ym maes arloesi ymchwil, ac iechyd a gofal sy’n seiliedig ar werth ar draws pob bwrdd iechyd.
Mae Llywodraeth Cymru yn darparu cymorth pwrpasol wedi’i deilwra i’ch anghenion chi - o’r buddsoddiad cychwynnol drwy bob cam o’r twf. Rydym yn ymfalchïo mewn perthnasoedd hirdymor sy’n seiliedig ar ddeall a bodloni eich gofynion.
Mae cwmnïau gwyddorau bywyd yng Nghymru yn elwa o fanteision cost sylweddol, yn ogystal â mynediad at safleoedd sy’n barod am fuddsoddiad ar gyfer labordai, gweithgynhyrchu a phencadlysoedd masnachol. Mae ein seilwaith datblygedig a’n hamgylchedd cydweithredol yn cefnogi cwmnïau o bob maint. Yn bwysicaf oll, gall eich pobl ffynnu yma. Rydym yn cynnig ansawdd bywyd eithriadol, safonau byw fforddiadwy, a chysylltedd rhagorol i ganolfannau mawr yn y DU ac yn fyd-eang.
Mae ein system iechyd gwladol yn gwasanaethu
3.2 miliwn o bobl
Ymunwch â’n clwstwr cysylltiedig
Buddsoddwch mewn ecosystem fach sy’n barod i gydweithio. Mae rhagor o wybodaeth ar gael yn helo@hwbgbcymru.com.
Hwb Gwyddorau Bywyd Cymru: gwneud ein gwlad y lle mae pobl yn ei ddewis ar gyfer arloesi a buddsoddi ym maes iechyd a gofal cymdeithasol
Hwb Gwyddorau Bywyd Cymru ydym ni. Rydym ni yma i gyflymu arloesedd sy’n cyrraedd y rheng flaen ym maes gofal, gan annog ffyrdd newydd o gydweithio ar draws y system i hwyluso twf economaidd a gwella iechyd.
Sut rydym yn gwneud hyn?
Rydym yn gysylltwyr, yn hwyluswyr, ac yn ysgogwyr. Rydym yn cefnogi sefydliadau diwydiant, iechyd a gofal cymdeithasol, y llywodraeth a sefydliadau academaidd sy’n rhannu ein nod: rheoli, cyfyngu ac atal iechyd gwael, drwy fabwysiadu syniadau arloesol newydd.
Mae ein deialog agored â darparwyr rheng flaen yn golygu bod gennym ni ddealltwriaeth ddofn o’r heriau a’r blaenoriaethau pwysicaf sy’n wynebu’r maes iechyd a gofal cymdeithasol.
Mae ein perthynas â sefydliadau academaidd allweddol yn golygu ei bod hi’n symlach cael mynediad at brofion, gwybodaeth ac ymchwil. Felly, pan fydd arloeswyr yn cysylltu â ni, byddwn yn eu helpu i siapio eu syniadau i’w gwneud mor berthnasol â phosibl i’r defnyddiwr terfynol. Neu, byddwn yn mynd â’r anghenion a’r blaenoriaethau rheng flaen hynny at arloeswyr ar gyfer datblygiad penodol hefyd.
Y peth pwysig arall rydym yn ei wneud yw dod â’r holl grwpiau hyn at y bwrdd, i wrando, rhannu ac archwilio. Yn syml, rydym yn paru anghenion iechyd a gofal cymdeithasol ag arloesedd er mwyn sbarduno cynnydd, gyda’n gilydd.
Rydym yn gweithio ar draws dau faes rhaglen: Meddygaeth Fanwl, Technoleg Ddigidol, Deallusrwydd Artiffisial a Roboteg. Mae canser yn thema sy’n rhedeg ar draws y ddwy raglen, lle mae canfod, rhoi diagnosis a thrin canser yn well yn flaenoriaeth allweddol.
“ Ar draws iechyd a gofal cymdeithasol, mae Hwb Gwyddorau Bywyd Cymru yn parhau i fod yn gatalydd ar gyfer arloesi drwy ei raglenni cymorth, ei brosiectau a’i bartneriaethau pwrpasol. Mae ei waith yn gwella canlyniadau ac yn cryfhau ein heconomi. ”
Ein gwasanaethau
• Datblygu a hwyluso partneriaethau: ffurfio a chynnal partneriaethau strategol, grwpiau diddordeb arbennig, cytundebau gweithio tymor hir, ochr yn ochr â darparu gweithdai a chefnogi digwyddiadau ar draws y sector.
• Gwybodaeth am y farchnad: Casglu a dadansoddi gwybodaeth am dueddiadau’r farchnad, anghenion cwsmeriaid a thirwedd ehangach y diwydiant. Mae’r wybodaeth hon yn siapio strategaethau, yn adnabod risgiau ac yn dod o hyd i gyfleoedd newydd i dyfu.
• Cyngor a chymorth ariannol: helpu arloeswyr i lywio’r dirwedd gymhleth o gyfleoedd ariannu ar gyfer prosiectau iechyd a gofal cymdeithasol.
• Cymorth rheoli prosiectau: hwyluso’r gwaith o werthuso cynnyrch a gwasanaethau ym maes iechyd a gofal cymdeithasol a rheoli partneriaid i gyflymu’r broses o fabwysiadu arloesedd.
Ein hanes blaenorol yn 2024/25
Sbarduno twf economaidd yng Nghymru
• Sicrhau
£3.895 miliwn o Werth Ychwanegol Gros ar gyfer Cwmnïau yng Nghymru
• Sicrhau
£5.046 miliwn o gyllid
• Denu gwerth £2.44 miliwn o fuddsoddiad
Gwneud bywyd yn well i gleifion yng Nghymru
• 64,606 o gleifion wedi cael mynediad at arloesedd
• 1040 yn llai o ddiwrnodau wedi’u treulio yn yr ysbyty gan gleifion
• 2191 yn llai o ymweliadau clinigol
Cewch ragor o wybodaeth am sut gall Hwb Gwyddorau Bywyd Cymru gefnogi’r broses o fabwysiadu arloesedd drwy anfon e-bost i helo@hwbgbcymru.com.
Jeremy Miles AoS, Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd a Gofal Cymdeithasol
Arloesi a chydweithio ledled Cymru.
Mae’r map hwn yn rhoi cipolwg i chi ar yr asedau a’r sefydliadau allweddol sydd gennym ledled Cymru. I gael rhagor o wybodaeth am y dirwedd arloesi yng Nghymru ewch i’n Cyfeiriadur Arloesedd.
Prifysgolion
Prifysgol Aberystwyth
Prifysgol Bangor
Prifysgol Caerdydd
Prifysgol Metropolitan Caerdydd
Prifysgol Abertawe
Prifysgol De Cymru
Prifysgol
Hwb Gwyddorau Bywyd Cymru
Parc Meddygol, Arloesi a Thechnoleg Llanfrechfa
Iechyd
Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan
Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a’r Fro
Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg
Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda
Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe
Ymddiriedolaethau’r GIG
Iechyd Cyhoeddus Cymru
Ymddiriedolaeth GIG Prifysgol Felindre
Ymddiriedolaeth Brifysgol GIG
Ambiwlans Cymru
Awdurdodau Iechyd Arbennig
Iechyd a Gofal Digidol Cymru
Addysg a Gwella Iechyd Cymru
Byrddau Partneriaeth Rhanbarthol
Gogledd Cymru
Powys
Gorllewin Cymru
Gorllewin Morgannwg
Cwm Taf Morgannwg
a’r Fro
Partneriaid Iechyd Caerdydd
Arloesi ym maes iechyd, wedi’i angori yng Nghaerdydd, wedi’i gysylltu ar gyfer effaith fyd-eang
Mae Partneriaid Iechyd Caerdydd yn bartneriaeth strategol rhwng Prifysgol Caerdydd, Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a’r Fro, ac Ymddiriedolaeth GIG Prifysgol Felindre. Mae’n cyfuno gwyddoniaeth darganfod, gofal clinigol, addysg a phartneriaethau’r diwydiant i gyflymu arloesi, gwella canlyniadau iechyd a thegwch, ac annog twf economaidd cynhwysol.
Drwy gysylltu ymchwil o’r radd flaenaf â darpariaeth reng flaen a sylfaen gwyddorau bywyd rhanbarthol gref, mae Partneriaid Iechyd Caerdydd yn cyflymu’r broses drosi, yn lleihau darnio ac yn gwneud Cymru yn bartner o ddewis ar gyfer treialon, arloesi, buddsoddi a thalent.
Cysylltu i gael effaith
Mae Partneriaid Iechyd Caerdydd wedi’i lunio i droi cydweithio’n ganlyniadau. Mae’n canolbwyntio ar Niwrowyddorau ac Iechyd Meddwl, Canser, a Seilwaith Meddygaeth Fanwl - gan gysylltu asedau a galluoedd ar draws y bartneriaeth yn llwyfannau profi a llwybrau cydlynol. Mae’r model yn lleihau gwrthdaro drwy lywodraethu ar y cyd, proses syml i gyflawni ymchwil, a mynediad cyfun at ddata.
Canlyniad hyn yw porth ar gyfer cydweithio, llwybrau cyflymach o’r labordy i’r claf, a gweithlu medrus ar draws lleoliadau academaidd, clinigol a diwydiant. Mae hyn yn gwella iechyd ac yn tyfu ac yn adfywio’r economi ar yr un pryd.
“
Cysylltu ymchwil o’r radd flaenaf â darpariaeth reng flaen a sylfaen gwyddorau bywyd rhanbarthol gref. ”
Y labordy byw
Mae Caerdydd eisoes ar flaen y gad ac yn cynhyrchu tystiolaeth. Mae Partneriaeth Ymchwil Canser Caerdydd wedi lansio nifer o dreialon clinigol yn y cyfnod cynnar, gyda rhagor o astudiaethau trosi ac astudiaethau dan arweiniad y diwydiant. Mae’r Bartneriaeth yn gweithredu fel drws ffrynt ar gyfer portffolios treialon ledled Cymru ac mae’n symleiddio mynediad a chydweithio. Mae Caerdydd hefyd ymysg grŵp dethol o ganolfannau byd-eang sydd y cyntaf i ddarparu therapïau datblygedig mewngreuanol, wedi’u cefnogi gan ddelweddu, genomeg ac arbenigedd llawfeddygol o’r radd flaenaf.
Mae’r bartneriaeth hon yn treialu cydsyniad ar y cyswllt cyntaf, templedi llywodraethu ar y cyd, a llwyfannau darganfod cyfun i ddatgloi defnydd eilaidd diogel a moesegol o genomeg, delweddu ac asedau biofanc. Mae’r llwyddiannau cynnar hyn yn dangos darpariaeth gyflym, parodrwydd partneriaid, a llif sy’n cwmpasu darganfod, dyfeisiau a data hyd at fabwysiadu.
Ymuno â’r mudiad
Mae Partneriaid Iechyd Caerdydd yn cynnig llwyfan gyffrous y gellir ei thyfu gyda pharodrwydd yn y dyfodol agos a gwytnwch yn y tymor hir. Mae’n cyflwyno llif gydlynol o gyfleoedd ar draws canolfannau darganfod, ehangu treialon clinigol, seilwaith (yn cynnwys digidol a data), a datblygu gweithlu - wedi’i hangori gan brif asedau wedi’u cydleoli â chyrhaeddiad cenedlaethol.
Bydd buddsoddi’n arwain at fanteision ar draws y system: gwella iechyd y cyhoedd a mynediad at arloesi; cynhyrchiant cryfach yn rhanbarthol a fydd yn creu swyddi o werth uchel; ac ecosystem sy’n weladwy yn rhyngwladol ac sy’n cyflymu partneriaethau a mewnfuddsoddiad.
Bydd Partneriaid Iechyd Caerdydd yn cyflawni uchelgeisiau Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol, Cenhadaeth Economaidd Llywodraeth Cymru, a Strategaeth Ddiwydiannol Gwyddorau Bywyd y DU.
Bydd yn trawsnewid y canlynol:
• Tegwch iechyd drwy sicrhau bod modd darparu gwasanaethau iechyd yn nes at y claf
• Hybu iechyd ar raddfa drwy ddefnyddio technoleg yn strategol
• Twf ac adfywio rhanbarthol drwy greu swyddi o ansawdd uchel a denu mewnfuddsoddiad Rhagor o wybodaeth
Cysylltwch â cav.innovation@wales.nhs.uk i gael rhagor o wybodaeth.
Cyflawni Ymchwil Fasnachol yng Nghymru
Mynediad symlach at dreialon clinigol yng Nghymru
Mae’r Ganolfan newydd i Gyflawni Ymchwil Fasnachol yng Nghymru (rhan o Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru) yn darparu gwasanaeth wedi’i gydlynu’n genedlaethol ar gyfer treialon clinigol yng Nghymru. Mae’n rhwydwaith cryf o gyfleusterau a staff sydd wedi’u hymgorffori ar draws GIG Cymru, ac mae’n trawsnewid sut mae ymchwil fasnachol yn cael ei darparu ledled y wlad.
Pam cynnal treialon clinigol
yng Nghymru?
Gyda diwydiant sy’n ffynnu, llywodraeth sy’n blaenoriaethu buddsoddi, a phrifysgolion sy’n darparu canolfannau rhagoriaeth, mae Cymru mewn sefyllfa strategol i fod yn arweinydd byd-eang mewn ymchwil gwyddorau bywyd.
Gyda phoblogaeth o 3.2 miliwn, mae maint ac amrywiaeth Cymru yn llwyfan profi delfrydol i dreialu datblygiadau arloesol newydd. Mae hefyd yn elwa o system iechyd a gofal cymdeithasol genedlaethol sy’n agored i gydweithio, a seilwaith data a diagnosteg o’r radd flaenaf, gan gynnwys Gwasanaeth Genomeg Feddygol Cymru Gyfan a chronfa ddata SAIL
“
Mae Cymru’n creu llwyfan profi delfrydol ar gyfer treialu datblygiadau arloesol newydd.
”
Model cyflawni Cymru Gyfan
Yn 2024, cafodd Cymru £22.1 miliwn o fuddsoddiad drwy’r cynllun VPAG i wella’r capasiti ar gyfer treialon a noddir gan y diwydiant a rhoi mynediad i gleifion Cymru at driniaethau newydd. Mae Cyflawni Ymchwil Fasnachol yng Nghymru yn defnyddio hyn i greu dull gweithredu canolog ‘Cymru Gyfan’ ar gyfer treialon clinigol a symleiddio prosesau ar gyfer noddwyr masnachol.
Yn ganolog i hyn mae Canolfan Cyflawni Ymchwil Fasnachol Cymru (CRDC Cymru) - casgliad o gyfleusterau ymchwil mwyaf sefydledig a llwyddiannus y wlad. Mae rhagor o unedau ymchwil hefyd yn cael eu cefnogi i wella eu capasiti a byddant yn ymuno â’r ganolfan dros amser.
Mae rhwydwaith newydd ar gyfer cyflawni ymchwil mewn lleoliadau gofal sylfaenol a chymunedol hefyd yn cael ei ddatblygu fel rhan o CRDC Cymru, gyda 32 o arweinwyr arbenigol yn cefnogi astudiaethau ledled y wlad.
Cymorth symlach i bartneriaid yn y diwydiant
Mae’r Ganolfan yn cynnig llwybr clir i wasanaethau GIG Cymru, gan nodi safleoedd sy’n cael eu cydlynu’n genedlaethol ac adborth cyflym gan arweinwyr arbenigol ac arbenigwyr cyflawni. Mae’r dull hwn yn sicrhau bod astudiaethau’n cael eu sefydlu’n gyflym ac yn sicrhau proses integreiddio a darparu ddidrafferth.
Mae hefyd yn gweithredu fel cwgn swyddogol Cymru yn y Rhwydwaith CRDC newydd ar draws y DU sy’n cynnwys 21 canolfan, gan sicrhau prosesau cyson ar gyfer noddwyr sy’n awyddus i gynnal treialon ledled y DU.
Mae’r strwythur hwn yn caniatáu i Gymru gynnig cyflymder ac ystwythder cenedl fach unedig ynghyd â graddfa a chyrhaeddiad y DU gyfan.
Galluogi rhagoriaeth ymchwil
Mae’r dull hwn eisoes yn trawsnewid gofal i bobl Cymru. Er enghraifft, yn 2024, Cymru oedd y wlad gyntaf yn y DU i lansio treial clinigol arloesol i brofi’r brechlyn mRNA newydd ar gyfer norofeirws. Yn ddiweddar, arweiniodd treial FAKTION llwyddiannus iawn at drwyddedu Capivasertib yn y DU a’r Unol Daleithiau, cyffur arloesol sy’n gallu ymestyn bywyd cleifion â chanser terfynol y fron.
Yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, cymerodd dros 15,000 o bobl ran mewn dros 500 o astudiaethau ymchwil.
Mae’r gwaith hwn yn meithrin cydweithio byd-eang gyda Chymru fel partner dibynadwy. Mae integreiddio i ddarpariaeth y GIG hefyd yn adeiladu system fwy gwydn ac ystwyth, sy’n gallu ymateb i heriau iechyd yn y dyfodol.
Cyfleoedd i fuddsoddwyr
a phartneriaid byd-eang
Mae cyfleoedd clir i bartneriaid rhyngwladol ymgysylltu ag amgylchedd cydlynol, llawn data sydd wedi’i beiriannu i gyflymu’r gwaith o ddarparu therapïau’r genhedlaeth nesaf.
Ar gyfer cwmnïau fferyllol a gwyddorau bywyd
I noddwyr y diwydiant, mae model ‘Cymru Gyfan’ yn cynnig un pwynt cyswllt, un contract ac un pris tryloyw ar gyfer y wlad gyfan, gan leihau’n sylweddol yr oedi a’r costau sy’n gysylltiedig â threialon aml-safle. Mae partneriaid yn elwa o drefn astudio gyflymach, mynediad at ddata o ansawdd uchel, a llwybrau cyflym i’r farchnad ar gyfer therapïau newydd.
Ar gyfer cyd-fuddsoddwyr strategol
Mae cyfleoedd hefyd i bartneriaethau uniongyrchol helpu i gynyddu galluoedd y system genedlaethol hon sydd wedi’i phrofi ac sy’n cael ei chefnogi gan y llywodraeth a’r diwydiant. Mae hyn yn cynnwys buddsoddi cyfalaf i ehangu nifer yr unedau treialu sy’n gallu ymuno â CRDC Cymru, a datblygu seilwaith digidol trawsbynciol i fanteisio’n well ar asedau data o’r radd flaenaf fel Banc Data SAIL.
Rhagor o wybodaeth
Ewch i ymchwiliechydagofalcymru.org i gael rhagor o wybodaeth am CRDW neu gysylltu ag industry-research@wales.nhs.uk.
Parc Meddygol, Arloesi a Thechnoleg Llanfrechfa
Canolfan fyd-eang uwch-dechnoleg ar gyfer ymchwil ac arloesi ym maes gofal iechyd
Bydd Parc Meddygol, Arloesi a Thechnoleg Llanfrechfa yn ganolfan fyd-eang ar gyfer ymchwil ac arloesi ym maes gofal iechyd. Mae’r Parc wedi’i leoli yng Nghwmbrân, yn ne-ddwyrain Cymru, ac mae mewn sefyllfa unigryw i feithrin cydweithio mewn arloesedd iechyd a gwyddorau bywyd uwch-dechnoleg. Mae’r safle wrth ymyl ysbyty blaenllaw ac mae’n agos at ffyrdd a llwybrau rheilffordd allweddol sy’n ei chysylltu â gweddill Cymru a’r Deyrnas Unedig ehangach.
Campws pwrpasol
i sbarduno arloesedd
Mae safle maes glas arfaethedig y parc yn gyfle i greu campws pwrpasol mewn amgylchedd deniadol, gyda lle i dyfu ac ehangu yn y dyfodol.
Yn union gerllaw Ysbyty Athrofaol y Faenor - canolfan gofal critigol ac arbenigol flaenllaw Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan - mae’r cynlluniau wedi cael eu hysbrydoli ac yn adeiladu ar y model ar gyfer parciau ymchwil, arloesi, gwyddoniaeth a thechnoleg hynod lwyddiannus eraill sydd wedi’u cyd-leoli ag ysbytai strategol. Mae’r rhain yn cynnwys BioQuarter Caeredin, Parc Gwyddoniaeth Caergrawnt, Parc Gwyddoniaeth Manceinion a Pharc Ymchwil Norwich.
Mae’r cynnig yn gyfle unigryw i gyfuno gofal iechyd, y byd academaidd, arloesedd, ymchwil a datblygu, a gweithgynhyrchu mewn un lleoliad. Bydd yn cynnwys gofod labordy, swyddfeydd a mannau cynhyrchu masnachol o ansawdd uchel mewn un campws, gan hwyluso enillion mewn cyflogaeth, canlyniadau iechyd a’r economi.
Partneriaid arloesi
Sefydlwyd partneriaeth gref rhwng MedeVentures, Cyngor Torfaen, Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan, Llywodraeth Cymru, prifysgolion Cymru a rhaglen Bargen Ddinesig Dinas-Ranbarth Caerdydd.
Mae’r cynnig yn cyd-fynd â Strategaeth Arloesi Llywodraeth Cymru a’i chynllun gweithredu economaidd Ffyniant i Bawb. Mae hefyd yn cefnogi nod DinasRanbarth Caerdydd i greu clwstwr technoleg feddygol sy’n ffynnu ac sy’n cael ei arwain gan ymchwil a datblygu. Bydd yn ecosystem lle gall busnesau weithio ochr yn ochr ag ymchwil arloesol a darparu arloesedd yn uniongyrchol i’r GIG, er budd iechyd a llesiant y rhanbarth a sbarduno twf economaidd.
Hwb enfawr i’r sector gwyddorau bywyd
Mae cynlluniau wedi cael eu creu ar sail dadansoddiad manwl o’r galw gan y sector iechyd a gwyddorau bywyd bywiog sy’n tyfu’n gyflym yn ne Cymru.
Bydd mannau cynhyrchu masnachol o ansawdd uchel yn defnyddio’r potensial i arloesi gyda deunyddiau newydd, gan gynnwys lled-ddargludyddion cyfansawdd sy’n galluogi’r broses o ddatblygu technolegau diagnostig, therapiwtig ac ymchwil uwch.
Gan fod y parc wedi’i gydleoli ag Ysbyty Athrofaol y Faenor, sydd â 470 o welyau, yn ogystal â rhagor o gyfleusterau iechyd a fydd yn cael eu darparu ar y safle, mae potensial ar gyfer partneriaethau agos iawn a rhannu syniadau rhwng busnes ac iechyd.
Mae’r lleoliad a’i agosrwydd at ragoriaeth mewn addysgu gwyddorau bywyd ac ymchwil academaidd hefyd yn diogelu llif talent i’r ganolfan at y dyfodol. Mae Prifysgol Caerdydd, Prifysgol De Cymru a Phrifysgol Metropolitan Caerdydd i gyd yn bartneriaid yn y datblygiad.
Helpu i siapio’r ganolfan
Mae MedeVentures wedi cytuno ar benawdau’r telerau gyda datblygwr/gweithredwr parciau busnes meddygol a gwyddorau bywyd a’r nod yw cyflwyno cais cynllunio yn ystod 2026.
Mae’r cynnig yn cyd-fynd â chynllun Ffyniant i Bawb Cymru - yn enwedig yr elfennau gweithgynhyrchu uwchdechnoleg a chanolfannau data - ac mae hyn yn ei osod yn dda mewn rhan o’r economi y mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i weithio’n rhagweithiol gyda hi a’i chefnogi’n ariannol.
Gall buddsoddwyr a noddwyr nawr ymgysylltu â’r partneriaid datblygu i helpu i lunio a datblygu’r ganolfan arloesi. Mae’n gyfle gwych i fuddsoddi mewn ased ar gyfer diwydiant twf uchel, sydd ar fin cynhyrchu gwerth economaidd sylweddol. Bydd partneriaid buddsoddi yn cyfrannu at ddatblygiad sydd o fudd i’r gymuned leol yn ne Cymru ac sydd hefyd yn datblygu’r diwydiant gofal iechyd ac uwch-dechnoleg ar raddfa fyd-eang.
Rhagor o wybodaeth
I drafod cyfleoedd, cysylltwch â Craig.Mead@torfaen.go.uk neu Duncan.Smith@torfaen.gov.uk
M-SParc
Tanio uchelgais ac arloesedd ar gyfer Cymru gynaliadwy
Parc Gwyddoniaeth Menai (M-SParc), a sefydlwyd yn 2016 fel parc gwyddoniaeth cyntaf Cymru, yw’r ganolfan ar gyfer arloesi yng ngogledd Cymru. Mae lleoliad y Parc yn Ardal Fenter Ynys Môn a’i gysylltiad ag Ynys Ynni Môn yn golygu ei fod mewn safle unigryw wrth galon datblygiadau carbon isel yng ngogledd Cymru.
Arloesedd o’r radd flaenaf mewn lleoliad gwledig prydferth
Un o asedau allweddol M-SParc yw ei adeilad modern sydd â labordai, gweithdai a swyddfeydd hyblyg. Mae wedi’i leoli yng ngogledd Cymru ac mae’n cynnig cyfuniad unigryw o gyfleusterau modern ac amgylchedd hardd i fusnesau sefydlu eu hunain a’u gweithlu.
Mae M-SParc yn is-gwmni dan berchnogaeth lwyr Prifysgol Bangor ac mae wedi’i wreiddio yn y bartneriaeth academaidd a’r rhwydweithiau cymorth busnes yn y rhanbarth. Fel prifysgol flaenllaw sydd ag enw da yn rhyngwladol am addysgu ac ymchwil, mae Prifysgol Bangor yn cynnig cyfleoedd gwell ar gyfer cydweithio byd-eang, yn enwedig ym maes ymchwil a datblygu.
Cyfleusterau rhagorol, cymorth cofleidiol
Mae dros 70 o denantiaid - ym maes gwyddoniaeth, technoleg o ynni glân, deallusrwydd artiffisial, technoleg amaethyddol ac ymchwil canser - eisoes yn galw M-SParc yn gartref. Maen nhw’n mwynhau cyfleusterau rhagorol sy’n amrywio o swyddfeydd bach ar gyfer busnesau newydd i swyddfeydd, gweithdai a labordai mwy ar gyfer cwmnïau corfforaethol sefydledig. Gyda chynadleddau, mannau cydweithio, mannau cyfarfod a rennir a chaffi, mae cydweithio a rhannu syniadau yn rhan annatod o’r Parc.
Mae tîm M-SParc yn cynnig cymorth arloesi heb ei ail ar gyfer cyllid, cydweithrediadau ymchwil, parodrwydd buddsoddwyr, glaniad meddal yn rhyngwladol a mwy. Maen nhw’n arbenigo mewn ynni a thechnoleg ddigidol, ac maen nhw’n cydlynu clystyrau cydweithredol ym maes technoleg amaethyddol, creadigrwydd, niwclear, gwynt a hydrogen.
Cysylltiad â Chymru a thu hwnt
Mae M-SParc wedi adeiladu proffil cenedlaethol, mae’n ymddangos yn Strategaeth Arloesi Cymru, ac mae’n cyd-fynd â strategaethau hanfodol fel Bangor 2030 a Rhaglen Lywodraethu Llywodraeth Cymru. Mae ganddyn nhw gydweithrediadau strategol â phartneriaid ledled y wlad - gan gynnwys Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr, Hwb Gwyddorau Bywyd Cymru, ac Ysgol Feddygol Gogledd Cymru a thu hwnt, gan gynnwys cysylltiadau â Chymdeithas Parc Gwyddoniaeth y Deyrnas Unedig ac MIT Boston
Cyfleoedd i fod yn rhan
o M-SParc
Ehangu
Mae M-SParc yn gyfle perffaith i gwmnïau sefydledig o bob cwr o’r byd sefydlu canolfan Ymchwil a Datblygu yng Nghymru. Mae’n costio llai cael lleoliad yng Nghymru, ac mae hyn ynghyd â chysylltiadau agos â Phrifysgol Bangor, GIG Cymru ac eraill, yn ogystal â synergeddau posibl â chlystyrau, yn creu lle deniadol ar gyfer ymchwil a datblygu.
Meithrin
Mae cyfleusterau a chysylltiadau M-SParc yn cynnig yr amgylchedd perffaith i feithrin cwmnïau technoleg feddygol, cwmnïau diagnosteg ac eraill, ac maen nhw’n cynnig cyfleoedd i sefydlu treialon a phrofi arloesedd ym maes gofal iechyd.
Mae cysylltiadau a phrofiad y tîm yn hwyluso ac yn cefnogi arloeswyr i lywio drwy reoliadau clinigol a manteisio ar fewnbwn clinigwyr, yn ogystal â chael gafael ar gyllid rhyngwladol a chynnull consortia i gystadlu’n rhyngwladol ar raglenni fel Horizon Europe neu debyg. Maen nhw hefyd yn galluogi mynediad at gymorth i gwmnïau drwy deithiau masnach Llywodraeth Cymru a chyfleoedd eraill i allforio datblygiadau arloesol a thyfu’n fyd-eang.
Buddsoddi yn M-SParc 2
Yn dilyn llwyddiant M-SParc, mae Llywodraeth Cymru eisoes wedi ymrwymo £2.5m i ddatblygu ail adeilad. Bydd M-SParc 2 yn canolbwyntio ar arloesi carbon isel/ carbon sero, a bydd yn cryfhau ymhellach y cyfleusterau a’r cydweithio sydd ar gael drwy’r parc. Mae cyllid ychwanegol yn cael ei geisio i feithrin gallu - gan gynnwys staff carbon isel, cymorth busnes a rheoli cyfleusterau - yn ogystal â dodrefnu labordai, swyddfeydd a gweithdai.
Bydd buddsoddiad a/neu nawdd i gefnogi M-SParc 2 yn galluogi M-SParc i gynyddu ei gapasiti mewn arloesi carbon isel, diagnostig, technoleg amaeth ac amgylcheddol ar adeg pan fo polisïau Llywodraeth Cymru a’r DU yn pwysleisio hyn. Gyda statws porthladd rhydd mewn lleoliad ‘Ardal Fenter’ strategol, mae’r ehangu’n gyfle deniadol i fuddsoddwyr preifat a chyrff ariannu cenedlaethol fel ei gilydd. Rhagor o wybodaeth
Tarwch olwg ar y wefan yn m-sparc.com.
Sefydliad Cenedlaethol dros
Chwaraeon ac Iechyd (NISH)
Llwyfan profi fyd-eang ar gyfer arloesi ym maes iechyd chwaraeon
NISH yw’r Sefydliad Cenedlaethol dros Chwaraeon ac Iechyd. Cafodd ei sefydlu yn 2024, gyda phencadlys o’r radd flaenaf yn Abertawe. Mae’n gosod Cymru fel cyrchfan fyd-eang ar gyfer arloesi ym maes chwaraeon ac iechyd ac mae’n llwybr clir ar gyfer buddsoddi, cydweithio a mabwysiadu.
Pontio gwyddoniaeth chwaraeon ac arloesedd
clinigol
Mae llawer o dechnolegau sydd wedi cael eu datblygu ar gyfer chwaraeon yn berthnasol i iechyd hefyd, ac i’r gwrthwyneb. Drwy wreiddio arloesi ym maes chwaraeon ac iechyd gyda’i gilydd, gyda synergedd mewnol rhwng y byd academaidd, ysbytai, perfformiad chwaraeon ac arloesedd uwch-dechnoleg, mae NISH wedi creu lleoliad unigryw sy’n annog rhannu gwybodaeth ar bob cam.
Mae’r croestoriad rhwng chwaraeon ac iechyd yn faes arloesi sydd heb ei ddatblygu’n ddigonol. Mae NISH yn defnyddio ei ddull newydd i rymuso arloeswyr, denu buddsoddiad a gwella iechyd y boblogaeth. Yn hollbwysig, mae NISH yn gwreiddio chwaraeon fel sbardun arloesi ym maes iechyd a rhywbeth sy’n creu model grymus y mae modd ei ddatblygu i gysylltu llesiant â thwf economaidd.
Seilwaith o’r radd flaenaf
Mae NISH wedi’i gydleoli ym Mhrifysgol Abertawe, Ysbyty Singleton, a Pharc Chwaraeon Bae Abertawe, ac mae’n dod â labordai, cyfleusterau hyfforddi elît ac amgylcheddau ymchwil glinigol ynghyd. Mae hyn yn cynnwys:
• desg, swyddfa a labordy ar gyfer cwmnïau chwaraeon, iechyd a thechnoleg ym mhrif bencadlys NISH
• mynediad at amrywiaeth eang o gyfleusterau arloesol ym Mhrifysgol Abertawe, gan gynnwys delweddu clinigol a thechnoleg dadansoddi, SUSIM (canolfan dysgu trochi ac efelychu sy’n arwain y byd) a threialon clinigol arbenigol ac arbenigedd ymchwil
• cyfleusterau o safon Olympaidd ym Mharc Chwaraeon Bae Abertawe, gan gynnwys Canolfan Genedlaethol Chwaraeon Cymru a chanolfannau perfformio rhanbarthol
• seilwaith digidol cryf (wedi’i bweru gan 5G a phartneriaeth â Vodafone) i gefnogi profion cymunedol ar ddeallusrwydd artiffisial a thechnoleg y gellir ei gwisgo mewn amgylcheddau byd go iawn.
Mae sylfaen academaidd gref Cymru yn sicrhau llif o dalent sy’n cwmpasu gwyddor chwaraeon, peirianneg fiofeddygol, niwrowyddoniaeth, gwyddor data a gofal iechyd. Mae NISH yn adeiladu ar hyn drwy feithrin llwybrau hyfforddi newydd sy’n cyfuno chwaraeon, iechyd ac arloesi digidol, gan gynnwys y methodolegau diweddaraf sy’n cael eu galluogi gan ddeallusrwydd artiffisial.
Mae hyn yn golygu bod NISH yn rhoi mynediad at seilwaith a gweithlu medrus sy’n barod ar gyfer y dyfodol, ac sy’n gallu arloesi ar raddfa fawr.
Llwyfan profi atebion ym maes iechyd chwaraeon
Mae arloeswyr o bob rhan o dechnoleg feddygol, gwyddor chwaraeon, iechyd digidol a diagnosteg yn cael eu cefnogi a’u meithrin yn yr ecosystem unigryw hon. Mae hyn yn creu tirwedd arloesi ffyniannus a chynaliadwy ac yn gwneud y defnydd gorau posibl o adnoddau.
Mae partneriaethau ag elusennau iechyd cymunedol, GIG Cymru a chyrff chwaraeon cenedlaethol hefyd yn darparu llwybr clir ar gyfer profi a mabwysiadu. Drwy wreiddio galluoedd llwyfannau profi, mae NISH yn cyflymu treialon clinigol ac yn creu mantais gystadleuol i gwmnïau yng Nghymru.
Mae’r amgylchedd unigryw hwn eisoes yn arwain at ddatblygiadau arloesol, er enghraifft, llwybr arloesi sy’n cymhwyso technolegau adfer athletwyr elît i gyflyrau fel strôc a dementia. Mae NISH hefyd yn cynnull prosiectau i dargedu heriau mawr o ran iechyd y boblogaeth (gan gynnwys gordewdra, diabetes ac iechyd meddwl), datblygu diagnosteg fanwl, ac annog mabwysiadu deallusrwydd artiffisial.
“ Mae NISH yn defnyddio ei ddull newydd i rymuso arloeswyr, denu
buddsoddiad a gwella iechyd y boblogaeth.
”
Cyfleoedd i fuddsoddwyr a phartneriaid byd-eang
Rhagwelir y bydd NISH yn creu dros 1,200 o swyddi newydd ac yn cynhyrchu £153 miliwn yn rhagor mewn gwerth ychwanegol gros erbyn 2030. Mae llawer o gyfleoedd i fod yn rhan o’r gwaith hwn.
Cydweithio
Gwahoddir partneriaid technoleg, gofal iechyd a chwaraeon i ymuno â’r ecosystem unigryw yn NISH. P’un a ydych chi’n fusnes newydd, yn fenter sy’n tyfu, neu’n arweinydd sefydledig ym maes technoleg chwaraeon ac iechyd, mae NISH yn sylfaen berffaith ar gyfer cysylltu, cydweithio a thyfu.
Buddsoddi
Mae NISH hefyd yn cynnig cyfleoedd nawdd a phartneriaeth i fuddsoddwyr sydd eisiau bod ar flaen y gad o ran arloesi yn y maes unigryw hwn o wyddorau bywyd. Mae hyn yn cynnwys buddsoddi yn nhwf Busnesau Bach a Chanolig a chyfleoedd i gefnogi ymchwil newydd a threialon clinigol arloesol.
Rhagor o wybodaeth
Tarwch olwg ar y wefan yn nish.wales.
Pentre Awel
Gofod aml-ddefnydd i arloesi
Mae Pentre Awel yn ddatblygiad arloesol, y cyntaf o’i gwmpas a’i faint yng
Nghymru, sydd wedi’i ddylunio i integreiddio cyfleusterau hamdden, busnes, iechyd, ymchwil, addysg, gofal a gwesty mewn un lleoliad.
Lle i
weithio, dysgu,
byw a chwarae
Mae’r ecosystem unigryw sy’n cael ei chreu yn Llanelli, de-orllewin Cymru, wrth ymyl yr arfordir trawiadol sydd wrth galon Parc Arfordirol y Mileniwm. Mae’r safle 83 erw mewn lleoliad unigryw ac wedi’i ddylunio i ddarparu cyfleusterau o’r ansawdd uchaf, ar draws amrywiaeth o ddefnyddiau, wedi’u rhannu’n bedwar parth.
Agorodd y parth cyntaf – Canolfan – ym mis Hydref 2025, gyda chyfleusterau hamdden, addysg, ymchwil, gofal iechyd a busnes. Bydd parthau yn y dyfodol yn cynnwys: nyrsio a gofal preswyl; byw â chymorth a busnes; tai a gwesty llesiant 4 seren.
Mae’r cydgasgliad eang hwn yn ehangu’r hyn y mae gwyddorau bywyd yn ei gynnig y tu hwnt i ddatblygiadau presennol. Gyda phartneriaeth ar draws y sector yn arwain y datblygiad – Cyngor Sir Caerfyrddin, Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda, TriTech (cangen ymchwil a datblygu’r Bwrdd Iechyd), Prifysgol Abertawe, Prifysgol Cymru y Drindod Dewi Sant a Choleg Sir Gâr – mae’r Ganolfan yn meithrin cydweithio, rhwydweithio a thwf busnes.
“
Mae’r Ganolfan yn meithrin cydweithio,
rhwydweithio a thwf busnes. ”
Mannau hyblyg mewn cyfleusterau newydd sbon
Mae’r Ganolfan yn cynnig 150,000ft² o swyddfeydd a labordai posibl ar gyfer busnesau iechyd, llesiant a gwyddorau bywyd, ac mae’n gartref i gyfleusterau hamdden, canolfan gofal iechyd gymunedol, a chyfleusterau ymchwil, addysg a hyfforddiant. Mae busnesau’n cael cyfle i deilwra eu gweithleoedd, gydag opsiynau sy’n addas ar gyfer unrhyw un, megis busnesau newydd lleol a chwmnïau rhyngwladol mawr. Mae llawr cyfan wedi’i neilltuo i feithrin a chyflymu busnes.
Mae cydleoli â chyfleuster ymchwil TriTech, Academi Iechyd a Llesiant Prifysgol Abertawe, gwasanaethau iechyd Hywel Dda, a mwy, yn gyfle unigryw i gydweithio ac arloesi - yn enwedig ym maes ymchwil, diagnosteg a gofal.
Bydd y cynllun arloesol i ymgorffori cyfleusterau nyrsio, byw â chymorth, hamdden a gofal iechyd yn creu llwyfan profi yn y byd go iawn i dreialu datblygiadau arloesol ym maes iechyd, llesiant a gofal cymdeithasol. Mae un lleoliad yn cynnig posibiliadau ar gyfer ymchwilio, dylunio, profi a gwerthuso. Yn benodol, mae’r ecosystem yn addas i edrych ar atebion ar gyfer gofal ataliol a chymunedol, yn ogystal â harneisio datblygiadau digidol a deallusrwydd artiffisial mewn gofal iechyd.
Cyfleoedd i fusnesau a buddsoddwyr
Arloesi mewn lleoliad blaenllaw
Mae Pentre Awel yn gyfle i fusnesau roi eu hunain wrth galon y gwaith o ddarparu gwasanaethau iechyd a gofal yng ngorllewin Cymru.
Bydd busnesau newydd arloesol yn elwa o fod yn agos at safle Hywel Dda a TriTech fel y ‘drws ffrynt’ i’r GIG, gan gynnwys eu harbenigedd ardystio meddygol a thechnegol.
Gall sefydliadau cenedlaethol a rhyngwladol mawr leoli eu hunain mewn datblygiad trawsnewidiol sy’n denu sylw, sydd eisoes yn cael ei ystyried yn drysor gwerthfawr i Sir Gaerfyrddin. Y tu hwnt i’r cyfleoedd cydweithredol a phrofiadol, mae’r datblygiad amlddefnydd yn cynnig amgylchedd o ansawdd uchel i weithwyr ac ymwelwyr. Gyda phyllau nofio a hydrotherapi, cyfleusterau chwaraeon a champfeydd, caffi, mannau cyfarfod/cydweithio a rennir, mannau cyhoeddus wedi’u tirlunio, a llwybr cerdded a beicio ar lan y llyn, mae Pentre Awel yn gyfle i fod yn rhan o gymuned fywiog mewn datblygiad premiwm.
Gyda chysylltiadau agos â’r byd academaidd a lleoliad sydd â chysylltiadau da, gall busnesau gael gafael ar gyflenwad cryf o dalent a gweithlu, gyda chyfleoedd drwy Fargen Ddinesig Bae Abertawe i greu rhaglenni hyfforddi pwrpasol.
“ Calon y gwaith o ddarparu gwasanaethau iechyd a gofal yng ngorllewin Cymru. ”
Buddsoddi mewn datblygiad arloesol
Gyda’r Ganolfan bellach ar agor, mae Cyngor Sir Caerfyrddin wedi sicrhau rhywfaint o arian ar gyfer y dodrefn ac mae bellach yn chwilio am £10-15 miliwn o gyfalaf ychwanegol gan fuddsoddwyr preifat a chyhoeddus.
Mae cyfleoedd hefyd i fuddsoddi mewn camau datblygu yn y dyfodol, gan gynnwys y parthau nyrsio a byw â chymorth, gwesty a phreswyl arfaethedig. Mae’r Cyngor yn agored i fuddsoddiad mewn unrhyw un cam
Rhagor o wybodaeth
Tarwch olwg ar y wefan: pentreawel.cymru.