Bouwen aan Vlaanderen jaarboek 2016 2017

JAARBOEK VOOR DE BOUW

JAARBOEK VOOR DE BOUW

MOBIELE WANDEN

BINNEN ZONWERING

BUITEN ZONWERING

FDS BRENGT EEN DIVERS EN MODERN GAMMA

RUIMTE OF VERGADERZAAL OP DE MEEST

AAN

EFFICIËNTE EN MULTIFUNCTIONELE MANIER IN

VERSCHILLENDE

PRODUCTEN

OP

DE

MARKT DIE OOK BINNEN HET KADER VAN UW PROJECT HEEL WAT NIEUWE MOGELIJKHEDEN KUNNEN BIEDEN.

VERTIKAAL)

(ZOWEL

BIEDEN

EEN

HORIZONTAAL SNELLE

EN

EENVOUDIGE OPLOSSING OM IEDERE AULA,

INFO@FDS.BE WWW.FDS.BE

DE BUITEN- EN BINNENZONWERING ZIJN DE PERFECTE MANIER OM DE LICHT- EN ZONINVAL

DE MOBIELE WANDEN ALS

TE DELEN.

IN ONDER MEER BURELEN VOLLEDIG ZELF TE CONTROLEREN

EN

AAN

TE

PASSEN

NAAR

PERSOONLIJKE WENS.

T +32 (0)9 280 84 30

F +32 (0)9 280 84 39

INDUSTRIEPARK DRONGEN 11A

9031 GENT (DRONGEN)

JAARBOEK

Voorwoord

2016-2017 BESTE LEZER,

2016 loopt stilaan ten einde, en dus is het tijd om een (voorlopige) balans op te maken. Dat het voor onze bouw- en architectuursector een boeiend jaar was, is zeker. Dat er interessante en/of zorgwekkende tendensen aan de oppervlakte gekomen zijn evenzeer. Maar of 2016 op bepaalde vlakken ook echt de geschiedenisboeken zal ingaan als een scharnierjaar, moet nog blijken.

Er is bijvoorbeeld heel wat te doen geweest rond sociale fraude, een probleem dat al enkele jaren sluimert.

Niet voor niets wordt oneerlijke concurrentie de grootste bedreiging voor de bouwsector genoemd. De Sociale Inlichting- en Opsporingsdienst (SIOD) hield in juni voor het eerst ‘flitscontroles’, waarbij negentig inspecteurs eropuit trokken om op verschillende werven in Vlaanderen preventief na te gaan of onze bouwondernemingen alle heersende sociale wetten correct naleven. Helaas geraakte dit lovenswaardige initiatief enigszins ondergesneeuwd door de ongerustheid in de nasleep van de Brexit. De Vlaamse Confederatie Bouw waarschuwde voor een ‘brexodus’ van Oost-Europese bouwvakkers naar België, wat zou kunnen leiden tot een nog groter banenverlies. “We hebben nu al een kwart van de tewerkstelling verloren aan buitenlandse bedrijven, en we vrezen dat deze evolutie zich door de Brexit verder zal doorzetten. Een loonkostenverlaging van 6 euro per gepresteerd werkuur is een absolute noodzaak”, aldus directeur-generaal Marc Dillen.

Het was niet de eerste keer dit jaar dat Dillen slechts nieuws moest brengen. Door het uitzonderlijk natte voorjaar liep de bouwsector heel wat vertraging op. Vooral dak- en grondwerkers dienden hun werk noodgedwongen uit te stellen, wat uiteraard een grote impact had op de vooropgestelde planning en opleverdata. “Ze verloren in de eerste helft van dit jaar 20 tot 25 procent van hun werktijd aan regenval, vooral in de regio's Brussel en Limburg. Dat is dubbel zoveel dan in andere jaren", moest Dillen helaas constateren. Dit alles kwam bovenop de algemene onzekerheid in de sector, die bevorderd wordt door de minder gevulde orderboekjes en de steile daling van de tewerkstelling in de bouw, die de laatste maanden gelukkig enigszins is afgevlakt. Het is intussen echter al vijf jaar geleden dat meer dan de helft van onze bouwkmo’s vertrouwen had in de bouwconjunctuur.

Ook architecten maken zich grote zorgen nu meer en meer blijkt dat het steeds slechter gesteld is met de leefbaarheid van hun metier.

Was het anno 2016 met andere woorden al kommer en kwel? Zeker niet! Het aantal bouwvergunningen in Vlaanderen is in het eerste kwartaal bijvoorbeeld fors gestegen – met liefst 54 % ten opzichte van dezelfde periode in 2015. Een hoopgevend signaal, ook al was 2015 een mager jaar en heeft de E-peilverstrenging (van 60 naar 50) een belangrijke rol gespeeld. Bovendien deed de renovatiemarkt het prima en mag het architectuurwezen door de aanstelling van Leo Van Broeck als Vlaams Bouwmeester terecht hopen op een nieuw elan.

Dat de Vlaamse bouw- en architectuursector nooit capituleert en ook in woelige tijden als deze nog steeds een uniek epicentrum van dynamiek en innovatie vormt, blijkt eens te meer uit dit knappe Jaarboek Bouwen aan Vlaanderen. Het samenspel tussen bouwheer, architect, studiebureau, aannemer, installateur en materialen- en systeemproducenten/-leveranciers leidt nog steeds geweldige projecten, producten en bouwkundige nieuwigheden. Iets wat in 2017 allicht niet anders zal zijn, zoals u zal kunnen lezen in de fraai uitgedoste edities van Bouwen aan Vlaanderen en het volgende Jaarboek...

Veel leesplezier,

Tim Janssens

2016-2017 Jaarboek voor de bouw

COLOFON

Verschijnt 1 x per jaar en is een jaarlijkse bijlage van het vaktijdschrift & website Bouwen aan Vlaanderen www.bouwenaanvlaanderen.be

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

H.B.J.M. Louwers Domein De Herten Hertsbergsestraat 4 B-8020 Oostkamp Postbus 85 B-3900 Overpelt T +32 50 36 81 70 E info@louwersmediagroep.be W www.louwersmediagroep.be

EINDREDACTIE Tim Janssens

REDACTIE Tim Janssens, Wouter Polspoel, Jeroen Schreurs, Michel Van den Bosch, Nick Vanderheyden en Frie Van der Planken

BLADMANAGERS Philippe Bourda T +32 50 36 81 70 M +32 478 43 75 43 E p.bourda@louwersmediagroep.be Pascal Op de Beeck T +32 50 36 81 70 M +32 475 28 14 64 E p.opdebeeck@louwersmediagroep.be

SECRETARIAAT Manuela Depenbrock Eva Huyghebaert Sandra Reijnders

DOELGROEP Bouwen aan Vlaanderen is een communicatieplatform dat architecten, projectontwikkelaars, aannemers, installateurs, woningbouwers, gemeenten, overheidsinstellingen en opdrachtgevers uit Vlaanderen en Brussel informeert.

VORMGEVING/ART DIRECTION E studio@louwersmediagroep.be Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aan-vaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

12

27

38

PRESENTATIES Dessol Abutriek Service ar-te | archipelago | baev Bontinck Architecture & Engineering FDS Vandenbussche TROX Zuidland Lijmwerken De Architecten NV Arcade Groep DWS-Prefab Druart be.Maintenance VMZINC Architektenburo Jef Van Oevelen Remeha Schindler MBG Pittsburgh Corning Europe Play AV Scaldex SVR-Architects PERI Houben Groep De Waal TecnoSpace TRAMO VK Architects & Engineers

8 12 14 16 18 21 23 27 29 31 33 37 38 39 42 44 46 49 51 53 56 58 60 65 67 71 72 75

Inhoud

44

51

82

JAARBOEK VOOR DE BOUW

58

96

Van Roey S.air Renson DDS & Partners Architects Peikko Benelux Delabie Benelux Group RDL – Strobbe Lecot-Raedschelders Jaspers-Eyers Architects ENGIE Axima VELUX Wolftech CORES Development

67

107 76 78 80 82 86 88 91 93 96 98 100 103 104

REDACTIE

2016 -2017

Coverbeeld: Vesalius (Leuven), aannemersbedrijf Houben.

(Beeld Véronique De Walsche)

Nieuwe vestiging onderstreept ambities Louwers Mediagroep Gezond en comfortabel wonen ORI BVA CIB VCB

107 110 112 113 114 116

Dessol

Suntech Aerolux.

Tekst en beeld | Dessol

Screens, overkappingen en terrasconcepten voor elke omgeving Wanneer de zon in de zomermaanden fors uithaalt, is een screen of een overkapping geen overbodige luxe. Het uitdenken, ontwikkelen en produceren van dergelijke ‘sun protection technology’ is de absolute corebusiness van Dessol. Sinds juli vorig jaar gaat Dessol door het leven als zelfstandig merk en maakt het niet enkel in eigen land, maar ook in andere Europese regio’s furore met toegespitste concepten die zich lenen tot een breed gamma aan zonweringstoepassingen.

8 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

Dessol

tot het gamma. “Personalisering van onze producten, bijvoorbeeld via naambedrukking op de zonnetent, kan eveneens door ons verzorgd worden. Kortom: bij Dessol kan je een volledig terras verkrijgen, met elementen die doordacht op elkaar afgestemd zijn.”

OOSTENDE KOERSE

Suntech Smooth.

Dessol is als merknaam ontsproten uit de activiteiten van de firma Schelfhaut, die midden jaren 70 begon met de productie van rolluiklinten en na verloop van tijd volledige rolluik- en overkappingsconcepten ging aanbieden. Begin jaren 90 introduceerde Schelfhaut ‘Dessol’, met name voor de productie van eigen zonnetenten. “Eens die trein begon te rollen, stopte hij niet meer”, vertelt Marco Snoek. “Sinds juli vorig jaar opereert Dessol als zelfstandig merk. Qua productie van zonwering behoren we intussen tot de top-vijf van België. We exporteren onze concepten bovendien naar Nederland, Frankrijk, Luxemburg, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. Niet alleen op Belgisch, maar ook op Europees vlak gaat het dus uitstekend.”

gen (Dessol-Suntech), rolluiken (Dessol-Rol), lamellen (Dessol-Store), verandazonwering (Dessol-Randa), gevelzonwering (Dessol-Sun) …: quasi alles heeft het in huis om de impact van de zon efficiënt te reduceren.

“We mogen gerust zeggen dat we een van de weinige – of zelfs de enige – Belgische spelers zijn die zo’n uitgebreid gamma zonweringssystemen kan aanbieden”, bevestigt Marco Snoek. “We beperken ons niet tot een paar types, maar hebben voor elke toepassing wel een oplossing in huis. Onze terrasoverkappingen zijn overigens modulair en zijn dus niet beperkt qua oppervlakte. Indien nodig kunnen we tot honderden meters overkappen, terwijl andere types vaak gebonden zijn aan maximumafmetingen.”

EEN UITGEBREID AANBOD

TERRASINRICHTING

Dessol springt uit de band met zijn uitgebreid aanbod aan buitenzonweringssystemen. Knikarm- en uitvalschermen (Dessol-Shade), verticale zonwering (Dessol-Screen), geautomatiseerde terrasoverkappin-

Naast zonweringssystemen biedt Dessol nog een reeks aanverwante producten en concepten aan. Ook carports (Dessol-Port) en outdooraccessoires zoals terrasverwarming en -verlichting (Dessol-Outdoor) behoren

Het bewijs hiervan leverde Dessol al op tal van locaties. In het kader van Oostende Koerse, een jaarlijks paardenrace-event dat op negen maandagen in juli en augustus plaatsvindt op de befaamde Wellingtonrenbaan, werd voorbije zomer een volautomatische Suntech Luna-overkapping van 21 meter geplaatst.

“Een elegant type met zelfdragende structuur en gebogen vormen, waarbij alle gebruikte technologie volledig is weggewerkt. Degelijke eenvoud, zo kan je het omschrijven”, licht Marco Snoek toe. “Onze screens zijn sinds kort dan weer te bezichtigen in twee mooie projecten. Enerzijds Hof ter Clipsen in Lokeren, een luxueuze seniorenresidentie waar een negentigtal screens op de zuidgevel de bewoners beschermen tegen de zon. En anderzijds Crèmerie François, een trekpleister voor ijsliefhebbers in Sint-Niklaas. Onze zonnetenten verkopen eveneens als zoete broodjes, zowel op de private markt als in de horeca.”

POSITIEF ELAN Het mag duidelijk zijn: Dessol is een ambitieus merk dat steeds meer naam maakt. Het nam recent dan ook enkele belangrijke beslissingen met het oog op de toekomst. “Onze productiesite is vorig jaar verhuisd van Dendermonde naar Bertrix, op goed dertig kilometer van de Belgisch-Franse grens. Dit om snel te kunnen inspelen op de Franse markt, die de laatste tijd enorm aan het groeien is. De helft van onze export is immers bestemd voor Zuid-Frankrijk”, legt Marco Snoek uit. “Onze hoofdzetel met showroom blijft echter gevestigd in Dendermonde en is onlangs grondig gerenoveerd. In plaats van al onze producten naast elkaar uit te stallen, hebben we een selectie gemaakt en hebben we enkele van onze oplossingen voldoende ruimte gegeven om zich in vol ornaat te tonen. Zo bieden we niet enkel onszelf, maar ook kleinere installateurs zonder eigen showroom een ideaal forum om klanten te overtuigen van de Dessoltechnologie. De komende jaren willen we doorgaan op dit positief elan. Groeien en de export stimuleren is de boodschap. En voorlopig loopt het uitstekend, zelfs in die mate dat we ons stilaan op een keerpunt bevinden. Als we ons zo gunstig blijven ontwikkelen, behoort uitbreiding zeker tot de mogelijkheden!” ❚

NV Dessol Belgium Industriepark Hoogveld, Zone F1 Wissenstraat 2, 9200 Dendermonde (BE) T +32 52 73 00 00 F +32 52 73 00 05 E info@dessol.be www.dessol.be Dessol Shade.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 9

INNOVATIEVE DESIGN MODELLEN AEROLUX

NOVO // SMOOTH

EVA // PURE

LUNA

MN1

MN3

TW22

TW44

TW66

MN2

MN4

TW33

TW55

TW88

RADIAN

MODULAIR ZONDER BEPERKINGEN DESSOL-SUNTECH biedt de perfecte oplossing en is geschikt voor alle seizoenen. De pergola-systemen zijn modulair opgebouwd en hebben geen beperking in breedte.

Dankzij het schuifbare daksysteem kan u buiten genieten bij alle weersomstandigheden.

• • • • • •

100% topkwaliteit Design maatwerk Geplaatst door professionals Duurzame materialen Onderhoudsvriendelijk Gezond binnenklimaat

Dessol Belgium nv • Industriepark Hoogveld, Zone F1 • Wissenstraat 2 • B 9200 Dendermonde • www.dessol.be • info@dessol.be

Abutriek Service

Tekst en beeld | Abutriek

Gerenommeerd installateur nu ook totaalaanbieder van buissupportering en toebehoren Abutriek Service NV werd in 1982 opgericht door John Vanneder. Het bedrijf, dat zich van oudsher richt op de installatie van industriële buisleidingen, elektriciteit en automatisatie, thermische installaties en ventilatie, is inmiddels uitgegroeid tot een begrip in de streek en bouwt verder aan de toekomst. In 2016 trok het al een bijkomende bedrijfsruimte op voor de nieuwe activiteit ‘buissupportering en toebehoren’. Sinds mei 2016 neemt Abutriek Systems bovendien de commercialisatie van Zupor op zich. Het volledige gamma wordt inmiddels succesvol verkocht – nationaal en internationaal – onder de naam Abutriek Systems-Zupor. De nieuwe producten vinden vooral hun weg naar de piping-industrie.

‘Ontwikkeld door gebruikers voor gebruikers’, luidt de slogan van Abutriek Systems. Het wil op basis van eigen praktische ervaring de producten aanbieden die tot op heden vaak niet of onvoldoende op de markt beschikbaar zijn.

“In plaats van het te proberen met een half werkend compromis, hebben we de passende producten nu zelf ontwikkeld”, vertellen gedelegeerd bestuurder Nick Vanneder en CEO Dirk Deruytere.

“We doen dit op basis van dertig jaar knowhow en expertise. We weten uit eigen ervaring wat werkt en waar de eventuele problemen zich situeren. We zijn er zeker van dat dit een enorme meerwaarde kan betekenen, onder meer qua veiligheid en snelheid van montage. Als installateur weten we bovendien maar al te goed welk aandeel die montagetijd vertegenwoordigt in de totale projectkost voor de opdrachtgever.”

12 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

NIETS AAN HET TOEVAL OVERLATEN De lancering van de nieuwe activiteit wordt bijzonder professioneel aangepakt: nieuwe bedrijfsruimtes, een nieuwe showroom, nieuwe websites voor zowel Abutriek Systems als Abutriek Services, een nieuwe corporate-folder, productgebonden technische documentatie ... Er wordt met andere woorden niets aan het toeval overgelaten. Bovendien zal Abutriek vanaf februari 2017 de bijkomende bedrijfsgebouwen in gebruik nemen, teneinde de nodige ruimte te hebben voor de gegarandeerde grote grijpvoorraad. “Vaak duurt het wat langer vooraleer een beslissing valt of en met wie de werken zullen worden uitgevoerd.

Maar zodra de beslissing gevallen is, moet er meestal heel snel geleverd worden. De grote grijpvoorraad laat ons toe om kort op de bal te spelen. Al deze investeringen moeten de verdere groei van Abutriek mogelijk maken.”

WAARDEN BEHOUDEN Deze nieuwe mijlpaal symboliseert de steile ambities van Abutriek. Het bedrijf beperkt zich niet langer tot de eigen lands- of provinciegrenzen. “We mikken met Abutriek Services en Systems tevens op de internationale markt. Maar uiteraard blijven we ook actief als installateur. En de waarden waar Abutriek Service NV als familiebedrijf voor staat, blijven hoe dan ook als een paal boven water staan”, benadrukken Vanneder en Deruytere. “Flexibiliteit en focus op de klant, van studie over ontwerp tot productie, montage, inbedrijfstelling en onderhoud… En dit alles door competente en ervaren medewerkers met een jarenlange ervaring binnen hun respectievelijk vakgebied. Abutriek is een bedrijf waar het geloof en de overtuiging aanwezig zijn dat geen uitdaging te groot is en geen inspanning te veel gevraagd, en dat 24/7. Vanuit onze positie als ondernemer begrijpen we als geen ander wat onze klanten bezighoudt.” ❚

Abutriek Service

V.l.n.r.: Dirk Deruytere – Sam Vanneder – Nick Vanneder.

Abutriek Jagershoek 8, 8570 Vichte T +32 56 77 21 65 F +32 56 77 21 66 E info@abutriek.be - info@abutriek-systems.com www.abutriek.be - www.abutriek-systems.com

Abutriek services & systems

Alleen wij gaan all the way en bieden u als B2B klant alle industriële oplossingen op maat!

Abutriek staat voor u klant als belangrijke speler binnen een

steeds competitievere business to business omgeving garant voor de perfecte uitvoering van al uw opdrachten.

Van studie over ontwerp tot productie, montage, inbedrijfstelling en onderhoud ...

We zijn er voor u en denken met u mee.

All the way! 24/7

Voor al uw projecten en producten met betrekking tot industriële buisleidingen, thermische installaties & industriële verwarming en ventilatie, industriële elektriciteitswerken & automatisatie en beveiliging kunt u rekenen op Abutriek dat kan terugkijken op een jarenlange ervaring en een team van toegewijde en ervaren medewerkers die uw problemen door en door begrijpen.

Abutriek ontwerpt, Abutriek plaatst, Abutriek onderhoudt, & Abutriek is 24/7 voor u garant en beschikbaar!

Ons werkdomein?

- Industriële buisleidingen, - industriële elektriciteit & automatisatie, - thermische installaties, - industriële verwarming en ventilatie.

Onze troeven?

- De betrokkenheid van al onze medewerkers maakt voor u het verschil.

- We beschikken over een jarenlange ervaring en know-how.

- Abutriek kent uw uitdagingen als geen ander.

- Één partner voor uw project van start tot finish.

- Persoonlijke aanpak.

Jagershoek 8 B-8570 Vichte Belgium T 0032 56 77 21 65 F 0032 56 77 21 66 www.abutriek.be www.abutriek-systems.com info@abutriek.be info@abutriek-systems.com

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 13

ar-te | archipelago | baev

Tekst en beeld | ar-te | archipelago | baev

Architectenambitie resulteert in fusie op nationale schaal Hoe kan men zich in het andere landsgedeelte ontwikkelen als men een Nederlandstalig of Franstalig architectenbureau is?

Het Vlaamse ar-te en het Brusselse baev bieden een origineel antwoord op deze vraag door met archipelago een geïntegreerde groep te creëren. De fusie brengt een honderdtal architecten samen rond een gemeenschappelijk project op nationaal niveau.

Zowel ar - te als baev koesterden al een paar jaar de ambitie om projecten te ontwikkelen in het andere landsgedeelte. Beide teams vonden elkaar in juni 2015. Aangezien ze niet alleen actief zijn in dezelfde sectoren, maar ook dezelfde waarden delen en gemeenschappelijke ambities hebben, klikte het meteen. “In de loop van 2014 kwamen we bij ar-te tot de constatatie dat we onze schaal moesten opdrijven als we onze competentieontwikkeling wilden handhaven”, legt vennoot-bestuurder Dirk D’herde uit. “We waren voornamelijk actief in het oostelijke deel van Vlaanderen, dus we hadden twee keuzes: onze actieradius uitbreiden naar het westelijke deel van Vlaanderen of naar Brussel en Wallonië. Optie twee leek

ons meer opportuun, en dus gingen we op zoek naar een complementaire Franstalige partner. Bij baev hadden we meteen het juiste gevoel. Samen vormen we sinds de helft van dit jaar een nieuwe groep met de naam archipelago – een naam die verwijst naar de archipelstructuur van de fusiegroep, een eenheid met aparte entiteiten.”

ZORGVULDIG2 De notie van ‘zorg dragen voor’ staat in dubbel opzicht centraal in de architectuur benadering van archipelago. De inhoudelijke ambitie bestaat erin omgevingen te ontwerpen waarin het goed is om te leven, te wonen, te leren of te werken, en die boven-

dien duurzaam zijn in de brede zin en kostenbewust op lange termijn. Tegelijk heeft archipelago ook veel aandacht voor het proces waarbinnen het deze ambitie wil realiseren.

Hoewel ar-te en baev voortaan opereren onder de gezamenlijke noemer ‘archipelago’, wordt elk dossier steeds door een van beide vennootschappen behandeld, met de voertaal als doorslaggevend criterium.

In de ontwikkeling van de projecten, of die nu voor de publieke of private sector zijn, worden de gezamenlijk opgebouwde inhoudelijke en procesmatige competenties ingezet. Zowel archipelago | ar-te als archipelago | baev behouden hun nauwe, geografische band

Beeld Micha Vandormael

14 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

Beeld Steven Massart

ar-te | archipelago | baev

ar-te is gevestigd in Leuven en werd opgericht in 1995. ar-te staat voor functionele en belevingsvolle architectuur met een sterke klantgerichtheid en aandacht voor projectmanagement. De werking wordt ondersteund door een ISO 9001-gecertificeerd kwaliteitssysteem. baev (Bureau Architecture Engineering Verhaegen) heeft eveneens een ISO 9001-certificaat en is gevestigd in Brussel. Het bureau heeft meer dan 55 jaar ervaring in België en in het buitenland, met toegevoegde waarde in architectuurprojecten met complexe programma’s, en met de toepassing van spitstechnologieën en duurzame ontwikkeling als handelsmerk.

Zowel archipelago | ar-te als archipelago | baev hebben ruim vijftig medewerkers.

met hun opdrachtgevers, maar kunnen tegelijk een bredere expertise aanbieden.

DRIE SEGMENTEN De groep focust op projecten in drie segmenten. Ziekenhuizen vormen het eerste segment. Het tweede segment omvat residentiële ouderenzorg, onderwijsinstellingen en huisvesting. De derde tak bestaat uit economische activiteiten en industriële complexen, kantoren en onderzoekslaboratoria.

Dirk D'herde, archipelago | ar-te en Jean-Paul Muyle, archipelago | baev.

ar-te l archipelago l baev biedt een volledige dienstverlening aan, van programmatie over de ontwikkeling van vernieuwende concepten tot de technisch-

administratieve uitwerking en de nauwgezette begeleiding en opvolging van de realisatie. De fusie en de toegenomen schaalgrootte laten toe meer en doelgericht te investeren in competentieopbouw binnen de segmenten en rond de kernthema's functionaliteit-beleving, duurzaamheid en TCO. De nieuwe groep wordt geleid door een directiecomité waarin beide bureaus gelijkmatig participeren. ❚

ar-te | archipelago | baev www.ar-te.be | www.baev.be

Beeld Aimed

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 15

Bontinck Architecture & Engineering Tekst | Tim Janssens Beeld | Bontinck Architecture & Engineering

Architectuur met een Gentse stempel Bontinck Architecture & Engineering is een multidisciplinair ingenieurs- en architectenbureau met een sterke lokale identiteit. Met zijn vooruitstrevende architecturale concepten bouwt het resoluut mee aan het Gent van de toekomst. Ter illustratie selecteerden wij enkele markante, op stapel staande projecten die de Oost-Vlaamse hoofdstad en haar omgeving vanaf binnenkort mee zullen kleuren.

131 WING Een nieuwbouwproject dat de realisatie van twee meergezinswoningen met 27 appartementen en een ondergrondse parking omvat. De woonblokken – een blok van vier bouwlagen met dakvolume en een blok van drie bouwlagen – bevinden zich naast de site van The Loop in Sint-Denijs-Westrem. Ze beslaan samen 30 % van de totale perceeloppervlakte en staan ongeveer 11 meter uit elkaar, in twee tegenover elkaar liggende hoeken van het perceel en in een duidelijk groen karakter. De drieslaapkamerappartementen bevinden zich op penthouseniveau (met grotere terrassen) en op het gelijkvloers (met tuinzone). Daartussen vinden we een mix van twee- en eenslaapkamerappartementen (eveneens met terrassen).

Het spel van verspringende terrassen en raampartijen zorgt ervoor dat de twee volumes als een sculptuur in de omgeving passen. De materiaalkeuze zorgt voor een onderscheid met de omliggende bebouwing, maar verstoort de harmonie niet. Er wordt voortgeborduurd op de baksteenarchitectuur die de rest van de site kenmerkt. Door hun kleur sluiten kroonlijst en dakranden aan op het aluminium schrijnwerk. De realisatie van 131 Wing start in de loop van 2017.

DUNANT GARDENS

ELBEKO

Op de rand van de Gentse binnenstad, tussen de negentiende-eeuwse woonwijk Ekkergem en het halfopen stadslandschap rondom de Watersportbaan, ligt de voormalige CIAC-garage. De modernistische garage uit 1964 heeft een lange en boeiende geschiedenis achter de rug. Door plaatsgebrek en de technische beperkingen van het gebouw verhuisde de garage naar een meer geschikte locatie. Zo drong een herbestemming van de oude site zich op.

Dit nieuwbouwproject is eveneens gelegen in Sint-Denijs-Westrem, op een perceel dat omsloten wordt door de Kortrijksesteenweg aan de noordkant en een spoorweg aan de oostkant. Het ontwerp omvat drie volumes. Aan de straatzijde komen twee vrijstaande blokken die verwijzen naar de vrijstaande woningen op de naastliggende loten.

Op de eerste twee bouwlagen bieden ze plaats aan kantoren, en op de derde, bovenste bouwlaag aan appartementen. Een weg tussen de twee gebouwen maakt het achterliggende magazijn bereikbaar (het derde volume).

Dunant Gardens biedt een voldoende groot, gevarieerd en kwalitatief woonaanbod. Van bij de start van het ontwerpproces was het van belang dat enkele niet-beschermde, maar wel architecturaal waardevolle gevels van de CIAC-garage behouden zouden blijven. Zo bezit de gevelpartij op de hoek van het Beneluxplein en de Henri Dunantlaan een sierlijke vloeiende lijn, geaccentueerd door een ranke betonnen kroonlijst. Achter deze gevel komen verschillende wooncomplexen die samen goed zijn voor 197 wooneenheden, waaronder 52 assistentiewoningen met een ondergrondse parking.

De meanderende woonblokken vormen vier semipublieke binnentuinen en betrekken het groen dichter bij het woongebeuren. De bebouwing op niveaus 5 en 6 zijn vormgegeven als penthouses om het volume van het bouwblok visueel te verlichten en meer dag- en zonlicht toe te laten in de binnentuinen. Op straatniveau komen er een zevental kleine handels- en retailzaken. De oude showroom van 600 m² meter aan het Beneluxplein zal dienst doen als winkelruimte. Op de uitvoering van dit veelbelovende project is het echter nog wachten tot 2019.

16 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

Eenvoud met fijne detaillering is het architecturale streefdoel. De voorste gebouwen zijn afgewerkt in gevelpleisterwerk. De glaspartijen zijn omgeven door een houten kader die lichtjes uitkraagt ten opzichte van het gevelvlak. Het achterliggende magazijn is ontworpen in dezelfde architectuurtaal. Tussen en rond de gebouwen aan de straat, rondom het magazijn en aan de rand van de site wordt er groen voorzien om de kantoren een kwalitatieve buitenruimte te bieden. In de loop van 2017 wordt het geheel opgeleverd.

Bontinck Architecture & Engineering

TRIBECA Gemengd nieuwbouwproject op de site van het voormalige industriële terrein Filature du Rabot. Het vertrekt van het ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Bruggen naar Robot’ en streeft tegen 2018 naar een nieuw stedelijk woongebied met een volwaardige mix aan woningen, handel, parkeren en groen. Het totale project behelst ca. 35.000 m² ontwikkelbare vloeroppervlakte, waarvan ca. 6600 m² bestemd is voor commerciële doeleinden (retail, kleinhandel, kantoren, …) en de overige 28.400m² voor het realiseren van verschillende woontypologieën. Van de 228 wooneenheden worden 181 appartementen, 29 grondgebonden woningen, twaalf duplexen en zes lofts gerealiseerd. Hiervan is 20 % voorbehouden voor sociale huisvesting. Ondergronds komen een vierhonderdtal extra parkeerplaatsen. Zo ontstaat een groen en doorwaadbaar binnengebied.

Groen is er ook volop in de hoogte: via een publiek toegankelijk groendak op het retailgebouw en speels ontworpen groendaken op de verschillende gebouwenniveaus. De vlot bereikbare handelszone langs de Nieuwevaart stimuleert de opwaardering van de bestaande handelszaken en versterkt de stadsring als stadsboulevard. De zuidgerichte appartementen bieden een prachtig zicht op het water. In het binnengebied kijken de appartementen uit op het park. De woningen geven aan de achterkant van het retailgedeelte een gezicht en reduceren het tot menselijke schaal. De schakeling van de woningen geeft licht en lucht aan de ontsluitingsweg en creëert doorkijken en doorsteken. Het bestaande oude fabriekspand en de originele fabrieksschouw blijven behouden. Ze zorgen voor levendige herinneringen aan de oorspronkelijke functie van het terrein. Het fabriekspand wordt gerenoveerd en heringericht als een woongeheel met lofts. Parkings zijn enkel ondergronds voorzien. Fietsenstallingen krijgen zowel boven- als ondergronds een plek vlakbij de gebouwen.

KLEINDDOKKAAI Een gemengd project met een hotel en appartementen aan de Oude Dokken in Gent, het resultaat van een samenwerking tussen twee opdrachtgevers en twee architectenbureaus. MOEA neemt het ontwerp van de appartementen op zich, Bontinck Architecture & Engineering staat in voor de bouw en het ontwerp van de ondergrondse parking en het hotel met 110 kamers.

Een gemeenschappelijk ondergronds complex biedt belangrijke praktische en economische voordelen voor beide partners.

De appartementen situeren zich aan de westzijde, met zicht op het water. Het hotel bevindt zich aan de oostzijde. De kolom-balkstructuur van het hotel maakt een latere heroriëntatie naar kantoren of grotere kamers mogelijk. Het monolithische volume verwijst op een hedendaagse manier naar de typische havenpakhuizen.

Horizontaal is er de duidelijke geleding in sokkel, middengedeelte en fronton. De ritmische schikking van de ramen en de diepteverschillen in het metselwerk zorgen dan weer voor de verticale geleding.

De publieke ruimtes van het hotel zijn ingeplant op het gelijkvloers en gericht naar het toekomstige Madeleinepark. De gevel is er transparanter. Rode, ruwe bakstenen worden gecombineerd met blank staal of geanodiseerd aluminium, een knipoog naar de havenarchitectuur. De raamopeningen worden visueel vergroot door de dagkanten schuin open te werken. Dit maakt de beleving van het gebouw – zowel van binnen naar buiten als omgekeerd – een stuk aangenamer. In 2017 zijn zowel het hotel als de appartementen klaar voor de dienst.

POSTHOTEL In 2017 zal het monumentale, eclectische postgebouw definitief omgevormd zijn tot Posthotel. Met dit gebouw creëerden Cloquet en Mortier in 1903 een nieuwe gevestigde waarde in de Gentse monumentenrij. Meer dan een eeuw later dient het Posthotel zich aan als het schoolvoorbeeld van een geslaagde confrontatie tussen hedendaagse vormentaal, modern design en historische architectuur. Het gebouw ligt op het scharnierpunt van de klassiek-commerciële as aan de Korenmarkt, de Pakhuisstraat en de Graslei, midden in het toeristische hart van de stad. Het hotel biedt plaats aan 36 ruime kamers en suites. Op niveau 1 is de inrichting geënt op de originele gangenstructuur, en op niveau 2 krijgt de ruimte onder het dak, met zijn originele smeedijzeren spanten, voor het eerst een functie. De bar, de lobby en de lounge genieten van een prachtige lichtinval door de hoge ramen met uitzicht op de Graslei en de SintMichielshelling. De originele elementen van het gebouw, zoals de traphallen, gangen en plafondmoulures, fungeren als leidraad voor de inrichting. Door zijn nieuwe functie wordt het gebouw opnieuw volledig toegankelijk voor toeristen en Gentenaars.

PARKBOS Nog een project dat in de loop van volgend jaar het levenslicht zal zien: residentie Parkbos in Zwijnaarde. Op het programma: 32 appartementen, acht ruime woningen en veertig ondergrondse garages. Aan de straatzijde worden twee volumes met uitzicht op het groene binnengebied gerealiseerd. Met zijn unieke tuinen zal het geheel naadloos aansluiten op de omliggende beschermde groenzones en het toekomstige parkbos. Tussen de twee gebouwen wordt een weg voorzien die zowel de achterliggende eengezinswoningen als het parkbos bereikbaar maakt.

De verschillende gebouwdelen staan los van elkaar, maar vormen een eenheid door de ‘geplooide vlakken’ die zich rond de verschillende typologieën vouwen. Tussen deze ‘geplooide vlakken’ wordt er via een spel van gesloten gevelvlakken en grote glaspartijen een dynamiek in de gevel gecreëerd die zowel voldoende privacy biedt als een grote lichtinval creëert in alle woningen. Door het achteruitspringen van enkele gevelvlakken ontstaan ruime terrassen.

BONTINCK ARCHITECTURE AND ENGINEERING NV Ottergemsesteenweg Zuid 808 A 31, 9000 Gent T +32 9 225 01 74 E info@bontinck.biz www.bontinck.biz

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 17

FDS Tekst | Frie Van der Planken Beeld | John Crawley

Ruimte besparen met volautomatische optrekbare wanden Ooit begon het met eenvoudige vouwdeuren en binnenzonwering, maar intussen is FDS als enige speler in BelgiĂŤ verdeler van een van de meest revolutionaire mobiele wandsystemen op de markt. Zo staan de verticale optrekbare wanden van Skyfold niet alleen garant voor een uitstekende geluidsisolatie, maar laten ze ook toe om alle beschikbare ruimte optimaal te benutten.

Al meer dan 45 jaar is FDS gespecialiseerd in vier verschillende domeinen: mobiele wanden, sanitaire wanden en buiten- en binnenzonwering. Geen alledaagse combinatie, maar toch vormen ze samen de kernactiviteit van het bedrijf: “Onze specialiteiten zijn een beetje organisch gegroeid. Eerst waren we onderdeel van een andere onderneming die vouwdeuren en binnenzonwering produceerde. Later ontdekten De optrekbare wanden van Skyfold werken volautomatisch. Er is dus geen mankracht nodig om ze te laten verschijnen of uit de weg te schuiven.

Met geluidswerende waarden die de industrienormen overtreffen, zorgen ze voor de nodige privacy tussen verschillende ruimtes.

18 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

FDS

Ook bij de plaatsing van zijn zonweringssystemen gaat FDS steeds voor een oplossing op maat. we de mogelijkheden van mobiele wanden, en in het verlengde daarvan kwamen daar ook sanitaire cabines bij. We houden onze ogen steeds open voor innovatieve oplossingen, en dan is het logisch dat je er een breed aanbod op nahoudt”, aldus Alain Ronse, algemeen directeur bij FDS.

VERTICALE WANDSYSTEMEN Openstaan voor vernieuwing: het heeft ertoe geleid dat FDS zich sinds twee jaar de enige Belgische verdeler van de verticale wandsystemen van Skyfold kan noemen. Ronse: “Onze mobiele wanden zijn in vele vormen en systemen te verkrijgen. Eenpunts of tweepunts, met een houten of vinyl afwerking, al dan niet met glazen wanden ... Eigenlijk is alles mogelijk. En dat durfden we letterlijk te nemen: waarom zouden we geen mobiele wanden aanbieden die ook verticaal optrekbaar zijn?”

VOLAUTOMATISCH De verticale wandsystemen van het Canadese merk Skyfold vormen een indrukwekkende toevoeging aan het gamma van FDS: “Onze standaardwanden zijn manueel of semi-automatisch te bedienen, terwijl de optrekbare wanden van Skyfold volautomatisch werken. Er is dus geen mankracht meer nodig

om de wanden te laten verschijnen of uit de weg te schuiven. Dat is vooral in grote en hoge ruimtes een belangrijk voordeel: in dergelijke gevallen neemt het gewicht van de panelen snel toe”, legt Ronse uit.

sterk als de zwakste schakel. Een wand met een hoge geluidsisolatie heeft dan ook enkel zin als de overige wanden in de ruimte eveneens over goede akoestische waarden beschikken”, licht Ronse toe.

PLAATSBESPAREND

EERLIJK ADVIES

De wanden van Skyfold zijn niet alleen handig te bedienen, ze nemen ook nog eens geen overtollige ruimte in beslag wanneer ze niet gebruikt worden.

Ronse: “Omdat de wanden de hoogte ingaan, hoeft er aan de zijkant van de kamer of zaal geen plaats te worden voorzien om de panelen te stockeren. Het geheel oogt dus bijzonder netjes: de panelen kunnen simpelweg opgaan in het plafond en zo als het ware in een mum van tijd verdwijnen. Alle grondoppervlakte is dan ook volledig te benutten.”

FDS heeft een goede naam in de sector, net omdat het bedrijf er niet voor terugdeinst om een eerlijk advies te geven. “Onze klanten weten perfect wat ze krijgen en waarom ze het krijgen. Of het nu gaat om onze meest innovatieve wanden of om onze klassieke zonweringssystemen: we zorgen altijd voor een oplossing op maat, waarbij we hen precies aanbieden wat ze nodig hebben. Niet meer, niet minder. Dat heeft ons al talloze tevreden klanten opgeleverd: een visitekaartje waar we behoorlijk trots op zijn”, besluit Ronse. ❚

HOGE GELUIDSISOLATIE De Skyfoldwanden bieden naast praktische voordelen ook akoestische superioriteit. Met geluidswerende waarden die de industrienormen overtreffen, zorgen ze voor de nodige privacy tussen verschillende ruimtes. “Opnieuw een groot voordeel, maar dat betekent niet dat we de wanden daarom zonder meer in alle situaties zullen aanraden. We proberen altijd mee te denken met de klant: akoestiek is maar zo

FDS Industriepark Drongen 11A 9031 Drongen T + 32 9 280 84 30 F + 32 9 280 84 39 E info@fds.be www.fds.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 19

Vandenbussche

Tekst | Vandenbussche Beeld | Patrick Dekeyser

Residentie ’t Leenhof & ’t Dagwand in Herzele, erkende groep van 24 en 36 assistentiewoningen.

WIJ TREKKEN UW PLAN Vandenbussche NV uit Aalter is een klasse 8-bouwonderneming met het DNA van een familiebedrijf. De onderneming schrijft net zoals elk aannemingsbedrijf in op bouwprojecten waarvoor een lastenboek werd uitgeschreven. Daarnaast kan de bouwheer opteren voor de ‘co-engineering formule’ of ‘wij trekken uw plan’-formule, waarbij Vandenbussche hem ontzorgt en het volledige traject voor zijn rekening neemt.

Vandenbussche onderneemt alle nodige acties om het project tot een goed einde te brengen. Die aanpak begint met een marktonderzoek en/of het opstellen van een financieel en juridisch dossier. Na het in kaart brengen van de wensen van de bouwheer wordt samen een geschikte architect gezocht, die een eerste ontwerpschets maakt. Die schets vormt de basis voor de raming van de studie- en bouwkosten. Het aanstellen van een stabiliteitsingenieur en EPB-verslaggever kan eveneens deel uitmaken van het takenpakket. De ervaring met het uitwerken van de architectuurplannen en het opstellen van de meetstaat en het lastenboek leiden tot de opmaak van de definitieve offerte, waarbij

steeds rekening gehouden wordt met een goede prijskwaliteitverhouding. Vervolgens staat Vandenbussche in voor de uitvoering van het volledige bouwtraject.

VERVOEGEN BOUWTEAM Op verzoek van de bouwheer vervoegt Vandenbussche het bouwteam als raadgevend aannemer. Als bouwpartner woont het bedrijf alle teamvergaderingen bij en speelt het zijn troeven uit om de juiste mensen – stabiliteitsingenieur, EPB-verslaggever, veiligheidscoördinator – te helpen zoeken, de meetstaat en het lastenboek op te stellen en de definitieve offerte op te maken. Daarbij staat Vandenbussche in voor de volle-

dige uitvoering van het project. Ook in DBFM-dossiers vervoegt de bouwonderneming het bouwteam als raadgevend aannemer met specifieke expertise en biedt het de ontwerpers de nodige ondersteuning.

KLASSE 8-BOUWONDERNEMING Vandenbussche is gespecialiseerd in bouw- en renovatieprojecten, zowel in de appartementsbouw als utiliteitsbouw. Op basis van zijn knowhow, ervaring en grootschalige structuur maakt Vandenbussche steevast een budgetvriendelijke offerte op en begeleidt het de professionele klant bij elke stap van het bouwproces. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 21

Vandenbussche

Residentie Graanmolens in Oppuurs: dertig appartementen, vier lofts en twee commerciële ruimtes die ondergebracht zijn in vijf gebouwen (Beeld Patrick Dekeyser).

Van zodra het project in uitvoering gaat, biedt Vandenbussche ook klantenbegeleiding aan. De klantenbegeleidster fungeert als eerste aanspreekpunt van de eindklant na de aankoop van een pand. Zo

neemt Vandenbussche ook hier, met de 'wij-trekkenuw-planmentaliteit’, alle mogelijke zorgen uit handen, zodat bouwheren zich verder kunnen focussen op hun business. ❚

NV VANDENBUSSCHE Groendreef 21, 9880 Aalter T +32 9 325 75 75 E info@nvvandenbussche.be www.nvvandenbussche.be

Uitbreiding van Brouwerij Van Steenberge in Ertvelde met een industrieel gebouw.

22 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

TROX

Voor ziekenhuizen in het bijzonder is de X-Cube voorzien van speciale functies die voldoen aan de hoge eisen van de DIN 1946-4-norm.

Tekst en beeld | TROX

Uitzonderlijke luchtkwaliteit voor AZ Sint-Maarten Drie campussen van het Algemeen Ziekenhuis Sint-Maarten worden vanaf eind 2018 ondergebracht in een gloednieuwe campus aan de Liersesteenweg in Mechelen. De bouw van het gloednieuwe complex startte in oktober 2013. De nieuwe locatie zal met een totale oppervlakte van 100.000 m² en zeven verdiepingen plaats bieden aan 654 bedden en 96 bedden in het dagziekenhuis. TROX levert een belangrijke bijdrage aan de hoge energie-efficiëntie van het gebouw met de plaatsing van onder meer 116 luchtbehandelingskasten.

Dankzij de bouw van het nieuwe ziekenhuis worden alle patiënten op één plek verenigd. Dat biedt verschillende voordelen. Het ziekenhuis kan namelijk efficiënter werken dankzij een nauwere samenwerking tussen de verschillende medische diensten en een betere inzet van de beschikbare middelen. Daarnaast draagt het ook voor een groot stuk bij aan het comfort van de patiënt, die zijn zorg krijgt toegediend in een moderne omgeving met voldoende privacy en de nieuwste hoogtechnologische infrastructuur.

ENERGIE-EFFICIËNT EN KWALITATIEF De TROX-filters bieden oplossingen voor elke inbouwtoepassing of elk toepassingsgebied.

Het nieuwe complex staat voor kwalitatief, modern en functioneel. Kenmerken die ook aan de TROX-technologie in het gebouw kunnen worden gelinkt. Ziekenhuizen hebben immers speciale eisen als het aankomt op de prestaties van ventilatiesystemen. De luchtvervuiling in de ruimtes moet te allen tijde minimaal zijn en kritische grenswaarden mogen niet overschreden worden. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 23

De meest moderne technieken en vooruitstrevende innovaties maken van de TROX X-CUBE een meer dan perfect systeem: Flexibel, modulair, met individuele configuratieopties Robuust, duurzaam en gecertificeerd Hoge energie-effiĂŤntie en hygiĂŤnische uitvoeringen Eenvoudige installatie en onderhoud. Steeds met interne coating Naadloze integratie in moderne gebouwbeheersystemen Ook verkrijgbaar in een weersbestendige variant voor buitenmontage Meer informatie over luchtgroepen: info@trox.be

TROX

Het nieuwe AZ Sint-Maarten in Mechelen in aanbouw. best. De verfijnde details maken het verschil en zijn de details waarop ontwikkelaars zich focussen. TROX leverde ook andere producten aan, zoals onder meer VAV-regelaars van het type TVR en TVT, inclusief Siemens KNX-motoren, CAV-regelaars van het type VFC en RN, geluiddempers van het type CA, coulissendempers en filters.

CRUCIALE FILTERS

Rendering noordgevel AZ Sint-Maarten.

Bovendien moeten stoffen, afvalstoffen uit narcosegassen en slechte geuren opgenomen en verwijderd worden via een geschikt ventilatiesysteem. Dat geldt in het bijzonder voor operatiekamers, de dienst intensieve zorgen, verloskamers en neonatale units. Intelligente ventilatiesystemen zorgen ervoor dat alles onder controle blijft. Hygiëne en veiligheid zijn de doorslaggevende factoren, maar ook energieefficiëntie speelt een steeds grotere rol in de keuze van een ventilatiesysteem. Zo ook bij het ontwerp van het nieuwe AZ Sint-Maarten.

SPECIAAL VOOR ZIEKENHUIZEN De innovatieve X-Cube-luchtbehandelingskast van TROX legt de lat hoog op het vlak van kwaliteit, prestatie, flexibiliteit, betrouwbaarheid, efficiëntie en hygiëne en is daarom uitstekend op haar plaats in dit nieuwbouwziekenhuis. Voor ziekenhuizen in het bijzonder is de X-Cube voorzien van speciale functies die voldoen aan de hoge eisen van de DIN 1946-4 norm. Het roestvrij stalen onderstel, de gladde inwendige oppervlakken en de hoogefficiënte filters, conform alle normen, voldoen aan de hoge hygiëne- en veiligheidseisen in zeer kwetsbare omgevingen zoals ziekenhuizen. De X-Cube is de belichaming van de Duitse techniek op haar

Filters zijn van elementair belang in ziekenhuizen. Als ons immuunsysteem aangetast is, kan de lucht die we inademen immers levensbedreigend zijn omdat verontreinigende stoffen, bacteriën of zelfs een virus bij elke ademhaling kan worden opgenomen. Filtratie is in ziekenhuizen dan ook cruciaal. Naast het filteren van verse lucht via klassieke fijnstoffilters gebruiken ziekenhuizen HEPA-filters voor aseptische ruimtes omdat ze zorgen voor een bijzonder hoge luchtnetheid en zelfs de kleinste deeltjes en pathogenen kunnen filteren. De TROX-filters bieden oplossingen voor elke inbouwtoepassing of elk toepassingsgebied. De efficiëntie van elke filter wordt getest volgens EN 779 of EN 1822, afhankelijk van het type filter.

De operationele veiligheid van de filters moet namelijk zo lang mogelijk voor elke mogelijke filterklasse gegarandeerd blijven. AZ Sint-Maarten bewijst gezien het groot aantal luchtbehandelingskasten en de vele producten uit de andere productgroepen dat TROX in staat is om omvangrijke totaalprojecten probleemloos tot een goed einde te brengen. ❚

TROX BELGIUM NV Paepsemlaan 18g, 1070 Brussel T +32 2 522 07 80 E info@trox.be www.trox.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 25

Z

UIDLAND LIJMWERKEN B.V. Noordhoeksestraat 7 4751 TM Oud-Gastel Nederland info@zuidlandlijmwerken.be

www.zuidlandlijmwerken.be

KWALITEIT ÉN SERVICE

Zuidland Lijmwerken Tekst | Tim Janssens Beeld | Zuidland Lijmwerken

“Kalkzandsteen leent zich perfect tot digitale bouwtoepassingen” Hoewel België nog steeds bekend staat als een ‘baksteenland’, is de opmars van kalkzandsteen niet meer te stuiten. Grote bouwbedrijven tonen veel interesse omdat het plaatsingsproces snel, nauwkeurig en efficiënt verloopt en omdat ze indien nodig zelfs een gespecialiseerde onderaannemer zoals Zuidland Lijmwerken kunnen inschakelen. “Bovendien past kalkzandsteen perfect binnen het plaatje van het digitaal bouwen, waarbij het voortraject alsmaar belangrijker wordt en aanpassingen op de werf zelf tot een minimum worden beperkt”, aldus Alexander Naenen, zaakvoerder van Zuidland Lijmwerken.

Kalkzandsteen is een sterk materiaal dat uiterst geschikt is voor de bouw van structurele muren en wanden. Het heeft een grote massa en wordt vaak gebruikt vanwege zijn akoestische eigenschappen. De plaatsing van kalkzandsteenconstructies gebeurt op basis van gedetailleerde wandtekeningen. “Vandaar dat de bouw van kalkzandsteenvolumes doorgaans zeer snel verloopt, zeker in grotere projecten waarbij je heel wat (repetitieve) vierkante meters kan maken, waarin het aantal passtukken beperkt is en waarin de voordelen van bouwen met kalkzandsteen dus maximaal tot uiting komen”, weet Alexander Naenen.

“Denk onder meer aan appartementen, serviceflats, hotels, woonzorgcentra … Dankzij de intensieve projectvoorbereiding van de producent en de aannemer hoeven wij de blokken op de werf enkel nog in de juiste volgorde te zetten en te verlijmen.”

ECHTE LIJMERS Zuidland Lijmwerken is een Nederlands bedrijf, maar is inmiddels al vele jaren een vaste waarde op de Belgische markt. Het bekroonde zijn forse groei recent met de verhuis naar een nieuw kantoor en de aanwerving van een aantal extra werknemers. “Een achttal jaar geleden kwamen we voor het eerst met hen in contact”, herinnert Filip Henderickx zich. Hen-

derickx is projectverantwoordelijke bij Xella, naast Calduran en MAKZ een van de kalkzandsteenproducenten die regelmatig samenwerkt met Zuidland Lijmwerken. “We waren meteen blij verrast door hun werkwijze. Nederland staat op het vlak van kalkzandsteenbouw al een stuk verder dan België en leidt dan ook echte lijmers op, terwijl men in ons land toch eerst en vooral leert metsen. Lijmen ziet er eenvoudig uit, maar het duurt meer dan een jaar voor je het volledig onder de knie hebt en de benodigde rendementen kan halen.”

WINST OP DE WERF Filip Henderickx wijst tevens op de vele voordelen van kalkzandsteenelementen: “Ze zijn akoestisch performanter, draagkrachtiger en zeer makkelijk te plaatsen vermits ze steeds volledig op maat gezaagd zijn. Voor wat twee plaatsers met een kraantje doen in kalkzandsteenprojecten, heb je in klassieke ‘snelbouwprojecten’ minstens vijf metsers nodig. Bouwen met kalkzandsteen vergt een intensieve voorbereiding, maar dat wordt ruimschoots goedgemaakt door de winst die je boekt op de werf zelf. De aannemers kunnen hun projecten vooraf voorbereiden, krijgen de blokken op maat gezaagd en kunnen de plaatsing makkelijk uitbesteden. Bovendien wordt er betaald per vierkante meter, zodat ze vooraf perfect kunnen inschatten hoeveel het project hen zal kosten. Plotse meerkosten zijn met andere woorden uit den boze.”

DIGITALISERING

Zuidland Lijmwerken is een van de weinige lijmbedrijven dat al gebruikmaakt van een robotic total station.

Voortrajecten winnen aan belang in het hedendaagse bouwproces. Dat het gros van het werk voor de eigenlijke plaatsing gebeurt, maakt dat kalkzandsteenconstructies zich perfect lenen tot digitale bouwtoepassingen zoals BIM. “De wandtekeningen kunnen probleemloos geïntegreerd worden in een 3D-model, waardoor eventuele clashes met andere elementen meteen aan het licht komen”, vertelt Alexander Naenen. “Op de werf zelf wordt de foutenlast met andere woorden beperkt tot een absoluut minimum. Ook onze werkwijze past steeds meer binnen die digitalisering van het bouwproces. Zo zijn we een van de weinige lijmbedrijven dat al gebruikmaakt van een robotic total station. We bewerken en laden de digitale tekening van de aannemer in en

Dankzij de intensieve projectvoorbereiding van de producent en de aannemer hoeft Zuidland Lijmwerken de blokken op de werf enkel nog in de juiste volgorde te zetten en te verlijmen, al ziet dit er makkelijker uit dan het in wezen is. projecteren ze op de vloer, wat de nauwkeurigheid sterk ten goede komt. Er zit geen millimeter verschil op dankzij de ongeëvenaarde precisie die het totaalstation biedt. Bovendien gaat het veel sneller: terwijl een aannemer een dag besteedt aan het manueel uitmeten, hebben wij alles op amper een halve dag perfect uitgezet. Voorts zijn de grote troeven van Zuidlandwerken – naast uitvoeringskwaliteit en het uitzetten van wanden met een totaalstation, opstart en begeleiding van projecten, verhuur van oppersets en aanlevering van schoren.” ❚

Zuidland Lijmwerken B.V. Noordhoeksestraat 7 4751 TM Oud-Gastel, Nederland M +31 6 41 18 32 31 (L. Naenen) M +31 6 41 21 00 27 (A. Naenen) E info@zuidlandlijmwerken.nl zuidlandlijmwerken.nl

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 27

Contact De Architecten NV Sven De Hoef - Koen Van Orshaegen Felix Timmermansplein 1 - 2500 Lier T 03.491.01.01 E info@architectennv.be www.dearchitectennv.be

Beau Care

Boterton

Rupelzicht

Geelvink

De Blekerij

De Oude Gasfabriek

De Oude Kaars

Westkaai

De Architecten NV Tekst en beeld | De Architecten NV

Terug naar de origine en het essentiële De Architecten NV is een multidisciplinair team dat door zijn interesse en ervaring actief is in een brede waaier van complexe architectuuropdrachten: (groeps)woningbouw, appartementsbouw, kantoren en industrie, renovatie en herbestemming, schoolgebouwen, hotels, zorgrealisaties … Hierbij koppelt het kantoor creatief vermogen aan techniciteit. Onderstaande referenties bewijzen net als de recente renovatie van het eigen kantoor dat De Architecten NV zijn ruime praktijkervaring optimaal weet te benutten in een grote diversiteit aan projecten.

WESTKAAITORENS 4 - 5 - 6

CHARON

De Architecten NV stond samen met Tony Fretton Architects (5-6) en David Chipperfield Architects (4) in voor de vervolmaking van het Westkaai-project.

Westkaai telt in totaal zes woontorens, waarbij telkens gewerkt wordt met een tweelingverhaal. Toren 1 en 2 hebben een glazen gevel, toren 3 en 4 werden opgetrokken met gepolijste witte betonelementen en toren 5 en 6 zijn afgewerkt met gevelmetselwerk. Waar toren 1 en 2 via hun gevelindeling verwijzen naar de historische bebouwing op het Eilandje, leggen toren 5 en 6 de link naar de omgeving aan de hand van hun karakteristieke metselwerk. Beide buitenste tweelingen zorgen zo voor het kader waarin de witte, gladde torens (3 en 4) als stijliconen op zichzelf kunnen staan. Binnen het tweelingverhaal is er bovendien steeds sprake van een onderlinge werking, met name qua kleurgebruik (zilver/goud), expressie (introvert/extravert) of geleding (horizontaal/verticaal).

De Architecten NV tekende het kopgebouw van het Charon-project in Lier, in opdracht van Immpact. Het volume bestaat uit drie bouwlagen, met op de hoek een hoogteaccent van vier lagen. Dit accent fungeert in de ruimere omgeving als een herkenbaar referentiepunt.

De verticale opdeling in de gevel verleent het gebouw de juiste schaal en de nodige ritmiek, waardoor het zich inpast in de schaal van de omliggende gebouwen.

De horizontale opdeling met fijne lijst zorgt dan weer voor eenheid en rust. Aan de straatzijde zijn zowel leefruimtes als slaapkamers ondergebracht, waardoor de typische tweedeling tussen leef- en slaapgevel wordt opgeheven. In het ontwerp is heel wat aandacht besteed aan de functionele plankwaliteit. Het streefdoel was om hedendaagse, kwalitatieve appartementen te ontwerpen die zich richten tot een breed publiek, wat resulteerde in een ruim gamma van verschillende woningtypes. Het wonen in de stad – nota bene in een

groene omgeving en in een betaalbare woning – kan bij tal van doelgroepen op heel wat bijval rekenen. Zo bekomt de nieuwe woonomgeving een uitermate gedifferentieerd bewonersprofiel.

DE BLEKERIJ Met De Blekerij geeft De Architecten NV het startschot van de nieuwe stationsomgeving in Diest. De site verbindt het Stationsplein met de Demer, en zo zal ook dit project inspelen op de verschillende kenmerken van deze plek. De Architecten NV realiseert in opdracht van CORES Development een solide, stedelijke architectuur aan het station, die evolueert naar een open belevenis aan de waterkant – zij het binnen eenzelfde signatuur. Het project valt op door een spel van horizontale en verticale metselwerkbelijningen, dat varieert naargelang de inplanting van de verschillende gebouwen. Daarnaast werd het duurzaamheidsaspect extra in de verf gezet, in die zin dat het – zelfs los van het E-peil – letterlijk in de genen van het project ingebakken is. Het gaat om compact, gestapeld wonen met een combinatie van verschillende woonvormen, wat resulteert in een omgeving met een gemengd publiek. Het project bevindt zich letterlijk op een steenworp van het station en het centrum en biedt op de eigen site plaats aan de nodige groene ruimtes. ❚

De Blekerij valt op door een spel van horizontale en verticale metselwerkbelijningen, dat varieert naargelang de inplanting van de verschillende gebouwen. (Beeld: CORES Development)

Het kopgebouw van het Charon-project in Lier, een volume met drie bouwlagen en op de hoek een hoogteaccent van vier lagen. (Beeld: Immpact)

De Architecten NV

Het Westkaai-project telt in totaal zes woontorens, waarbij telkens gewerkt wordt met een tweelingverhaal.

(Beeld: Koen Van Orshaegen)

Sven De Hoef - Koen Van Orshaegen Felix Timmermansplein 1 2500 Lier T +32 3 491 01 01 E info@architectennv.be www.dearchitectennv.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 29

OUR ENGINEERING MATTERS...

Al meer dan 30 jaar ontwerpt Arcade, logistieke en industriĂŤle complexen wat resulteert in meer dan 130 referenties alleen al in de Antwerpse haven. Ons multidsiciplinair team staat garant voor een integrale begeleiding van elk bouwproject. Met als grootste troeven klantgerichtheid, flexibiliteit en kwaliteit helpen wij ook u graag in het verwezenlijken van uw toekomstig project.

Industrieel design |Studies stabiliteit & technieken

http://www.arcade­eng.com

Arcade Groep Tekst | Tim Janssens Beeld | Arcade Groep

Multidisciplinair studiebureau met de flexibiliteit van een kmo Een studiebureau dat zowel stabiliteitsstudies als studies technieken kan verzorgen, het is voor bouwheren een enorme luxe. Arcade Groep is zich bewust van deze belangrijke troef en zet dan ook sterk in op multidisciplinariteit. Bovendien is het gespecialiseerd in industrieel en logistiek ontwerp. Via een hele reeks totaalprojecten leverde Arcade Groep de voorbije dertig jaar een belangrijke bijdrage aan de verdere uitbouw van de Antwerpse haven.

Arcade werd in 1986 opgericht door Bob Gorlé en Patrick Spaas. Arcade is een multidisciplinair bouwkundig studiebureau, gespecialiseerd in stabiliteit, technieken en logistiek & industrieel ontwerp. “We bieden verschillende disciplines aan, en dat is een belangrijke troef”, vertelt directeur Tom Develter.

“We zijn enerzijds bedreven in klassieke stabiliteitsstudies voor industriële, residentiële en commerciële bouwprojecten, anderzijds hebben we een afdeling technieken die onder meer studies inzake HVAC, sa-

nitair, elektriciteit, data en brandveiligheidssystemen aanbiedt. Indien gewenst leggen we ons ook toe op EPB-verslaggeving en veiligheidscoördinatie.”

INDUSTRIEEL-LOGISTIEKE PROJECTEN Een derde afdeling binnen Arcade Groep spitst zich specifiek toe op industrieel en logistiek ontwerp. Zij levert het ontwerp voor industriële en logistieke complexen. “Materiaalkeuze en beeldvorming zijn hierbij

minder van belang, het gaat ‘m vooral om het concept en de dimensionering op basis van functionaliteit en goederenstromen (optimaal ruimtegebruik, logistieke stromen op elkaar afstemmen, werkcomfort verhogen…)”, legt Develter uit. “We werken deze projecten integraal uit, van de zoektocht naar een geschikt terrein over het onderzoeken van de optimale inplanting van het gebouw tot de begeleiding van het vergunningstraject, prijsvragen en studies stabiliteit en technieken. ›

Antwerp Euro Terminal in Beveren.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 31

Arcade Groep

Mooie referenties - Antwerp Euro Terminal (Beveren) - Terminal Van Moer Group (Zwijndrecht) - All Weather Terminal Wijngaardnatie (Antwerpen) - Magazijnencomplex Port Invest (Antwerpen) Magazijnencomplex Port Invest in Antwerpen.

Daarnaast volgen we de werken op en leveren we bijstand bij oplevering. In deze dossiers komen al onze diensten aan bod. Aangezien we heel wat ervaring hebben met zulke projecten (toch een specifieke materie), kennen we het bestaande eisenpakket van de betrokken partijen door en door en kunnen we zeer snel knopen doorhakken, vaak gebaseerd op kostprijsramingen voor de verschillende keuzemogelijkheden.

Deze projecten situeren zich voor een groot deel in havengebied – we zijn studiebureau voor onder meer Katoennatie, AET, Wijngaard Natie, Van Moer Logistics, Zuidnatie, Euroports…: kortom, een hele resem belangrijke logistieke spelers. Voorts realiseren we ook bedrijfscomplexen in industriezones, langs waterwegen of belangrijke invalswegen. De industriële

All Weather Terminal Wijngaardnatie in Antwerpen.

en logistieke projecten zijn goed voor vijftig procent van onze omzet. De andere helft realiseren we via stabiliteitsstudies en studies technieken van klassiekere gebouwen in samenspraak met een ontwerpend architect. Hieronder vallen kantoren, commerciële panden, residentiële projecten, hotels, zorginstellingen, musea en andere openbare gebouwen.”

MIDDELGROOT BEDRIJF, VLAKKE STRUCTUUR Arcade Groep gaat prat op zijn multidisciplinariteit.

Volgens Develter biedt dit klanten een enorme meerwaarde. “De coördinatie tussen de verschillende vakgebieden gebeurt bij ons intern, dus tussenpersonen zijn overbodig. In geval van vragen of opmerkingen hoeft men slechts bij één partij aan te kloppen. Bovendien hebben we een transparante bedrijfsstructuur, zodat we steeds met korte lijnen kunnen werken en communicatieproblemen vermeden worden. We hebben een 35-tal medewerkers, wat maakt dat we een dynamisch en flexibel geheel vormen en steeds het overzicht weten te behouden. We werken al jaren met een vast, stabiel en ervaren team, wat eveneens een mooie troef is voor onze klanten, die toch wel een persoonlijke aanpak genieten. Het gros van de knopen wordt in onze vestigingen in Kontich en Hasselt doorgehakt. Ik denk dat die compacte structuur echt een sterkte is die de efficiëntie van ons werk alleen maar ten goede komt. Het is uiteindelijk toch de ingenieur of projectverantwoordelijke die op het dossier werkt die het verschil maakt. Bij ons kan je ervan op aan dat de persoon die je ontmoet je dossier ook effectief uitwerkt.”

VERTROUWEN IN DE TOEKOMST Terminal Van Moer Group in Zwijndrecht.

32 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

De financieel-economische crisis van 2008 had ernstige gevolgen voor de logistieke sector. Veel investeringen werden toen een tijd on hold gezet, wat ook

Arcade Groep uiteraard niet al te best uitkwam. “Gelukkig is er de voorbije jaren een enorme inhaalbeweging ingezet op het vlak van zorg (woonzorgcentra, serviceflats, assistentiewoningen…) en scholenbouw (Scholen van Morgen), zodat we deze domeinen verder hebben kunnen uitdiepen en ook in die specifieke niches meer expertise hebben kunnen opbouwen. Sedert een halfjaar veert de logistiek-industriële sector bovendien weer op, dus we hebben zeker het volste vertrouwen in de toekomst.”

Wat brengt die toekomst overigens voor Arcade Groep? “Onze ambitie bestaat er op dit moment niet zozeer in nieuwe domeinen aan te boren. We opteren er eerder voor om te investeren in de efficiëntie en de kwaliteit van ons huidig werk. We proberen dus vooral vast te houden aan de zaken waar we goed in zijn, zodat we een sluitend antwoord kunnen bieden op de vele dossiers die deze dagen op ons afkomen”, stelt Develter. “We gaan uit van onze eigen sterkte en geloven sterk dat wij een meerwaarde betekenen voor onze klanten. We gaan een stap verder en zijn bereid het risico van onze klanten te delen voorafgaand aan het finale groen licht voor de realisatie van het project. Uiteraard is het voor de klant moeilijk substantiële kosten te maken in een fase waarin de haalbaarheid van het dossier wordt onderzocht.

Wij werken constructief mee in deze fase, adviseren en ontwerpen, met als doel het project erdoor te krijgen en het als studiebureau samen met onze klant te kunnen realiseren.” ❚

ARCADE GROEP Groeningenlei 132, 2550 KONTICH T +32 3 239 58 75 E info@arcade-eng.com www.arcade-eng.com

DWS-Prefab

E lke wand is voorzien van een uniek nummer, dat de volgorde van de montage én de laadvolgorde in de container aangeeft.

Tekst | Tim Janssens Beeld | DWS-Prefab

Aanzienlijke tijdwinst op de werf dankzij prefabwanden op maat Een jammerlijk tekort aan goede metsers: dat besef deed in 2007 de bal rollen voor DWS-Prefab, onderdeel van Algemene Bouwonderneming Filip Despierre. In een poging om het gebrek aan metsers op te vangen, werd binnen de bouwonderneming besloten om een afdeling op te richten die zich louter zou richten op de productie van gemetselde prefab binnenwanden. Een goede zet, blijkt inmiddels bijna tien jaar later.

DWS-Prefab was aanvankelijk bedoeld als efficiënte oplossing om het rendement op de eigen werven van de bouwonderneming te verhogen. Kristof Hosten, salesadviseur bij DWS-Prefab, legt uit hoe het bedrijf intussen is uitgegroeid tot een volwaardige commerciële speler in de bouwsector: “Prefabwanden moesten in eerste instantie twee voordelen opleveren voor onze bouwonderneming: er waren minder metsers nodig en de montage op de werf zou een pak minder tijd in beslag nemen. Na verloop van tijd kregen we van collega-aannemers de vraag of het mogelijk was om onze wanden ook aan te kopen. Zo gebeurde het dat we op enkele jaren tijd van slechts één naar maar liefst vier productielijnen zijn gegaan en dat we vandaag zo’n 10 000 m³ metselwerk per jaar produceren.”

HALFAUTOMATISCH

MONTAGE IN EEN KWARTIER TIJD

In België is DWS-Prefab de enige commerciële fabrikant van prefabwanden met een halfautomatische productie. Hosten: “Enkel de mortel wordt door een machine gelegd: het zijn onze werknemers zelf die de stenen manueel stapelen. De concullega’s die prefabwanden produceren en commercialiseren, doen dat volautomatisch. Door halfautomatisch te werken, zijn we echter in staat om ingewikkeldere wanden te produceren, alsook om de wanden meteen volledig af te werken. Denk daarbij onder meer aan penanten tot 50 cm, betonbalken, scheidingsisolatie ... Bij een volautomatische productie moeten zulke zaken nog steeds op de werf gebeuren, wat ten koste gaat van het rendement.”

De productie bij DWS-Prefab is er volledig op gericht om het rendement op de werf te verhogen: “We gaan steeds heel gestructureerd te werk. Zo maken we allereerst gedetailleerde tekeningen van het volledige bouwproject. Op basis daarvan creëren we een 3Dmodel dat de latere montagevolgorde zal bepalen.

Nadien begint de eigenlijke productie: elke muur krijgt een uniek nummer, dat de volgorde van de montage aangeeft. Het is ook in die volgorde dat we ze produceren met de metselmachine”, aldus Hosten.

“Na het productieproces worden de wanden aan een grondige kwaliteitscontrole onderworpen: alle wanden voldoen aan Eurocode 6 en de regels van de ATG-keuring. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 33

Technische Goedkeuring ATG met Certificatie geprefabriceerde metselwerkwanden DWS PREFABMUURSYSTEEM

ATG 11/2842

Goedkeuringshouder: DWS PREFABMUURSYSTEEM NIJVERHEIDSSTRAAT, 2 8560 HOUTHULST Tel.: 051/700811 Fax.: 051/700926 Website: www.dws-prefab.be E-mail: info@dws.be

Geldig van 23/03/2011 tot 22/03/2014

DWS-Prefab

Om een veilig transport te garanderen, worden de prefabwanden ingepakt met staalbanden.

Nadien pakken we ze in met staalbanden en laden we ze in de correcte montagevolgorde in onze containers. Zo zijn de wanden klaar voor transport en kunnen ze precies op tijd op de werf toekomen. Het transport verloopt dus niet alleen zeer veilig, maar

bij aankomst op de werf kan de plaatsing ook uiterst efficiënt gebeuren. Zo kan een hijskraan de wanden meteen een per een op hun plaats zetten. Alle prefabelementen worden dan verbonden met wapeningsstaven en de voegen worden opgevuld met een voeg-

mortel. Het hele montageproces neemt per wand niet meer dan een kwartier in beslag. Zo is het zelfs mogelijk om maar liefst 35 wanden per dag te plaatsen met slechts drie arbeiders en één kraan: ideaal voor bouwwerven met een strakke timing.”

KALKZANDSTEEN Strengere akoestische normen moedigen DWS-Prefab aan om ook met andere materialen te experimenteren: “In samenwerking met de KU Leuven voeren we akoestische testen uit om na te gaan welke steen het meest voldoet aan de normen van vandaag. Daarom hebben we besloten om vanaf 2017 ook prefabwanden in kalkzandsteen te produceren. Terwijl snelbouwstenen een lichtere draagstructuur hebben en thermisch zeer goed isoleren, levert kalkzandsteen vooral qua geluidsisolatie indrukwekkende resultaten op. Daarnaast werken we ook nog met betonblokken en cellenbetonblokken”, geeft Hosten nog mee. ❚

DWS - Despierre Wall Systems NV Nijverheidstraat 2 8650 Houthulst T +32 51 70 08 11 F +32 51 70 09 26 E info@dws-prefab.be www.dws-prefab.be Dankzij de halfautomatische productie kan DWS-Prefab ook ingewikkeldere wanden probleemloos vervaardigen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 35

Installateur Verwarming, Ventilatie en Airco

www.druart-hvac.be DRUART ZUID: Hoofdzetel: Av. Léopold III, 31 – B-7134 Péronnes-lez-Binche –T. 0032 64 31 09 20 DRUART NOORD: Adres: Pierre Corneliskaai 10 – B-9300 Aalst – T. 0032 53 78 26 27 Erkenning klasse 8 – D16,17 en 18 – VCA** - ISO9001

1691029_druart 1-2.indd 1

07-11-16 16:42

Your partner for technical building management and maintenance heating ventilation air-conditioning electricity sanitary handyman …

Humaniteitslaan 114 Boulevard de l’Humanité Brussel 1070 Bruxelles T 02/526.60.40 • F 02/524.12.60 info@bemaintenance.be • www.bemaintenance.be

1691029_bemaint 1-2.indd 1

07-11-16 16:44

Druart

Tekst en beeld | Druart

Design, build én maintain: een totaalplaatje Wie groot wil zijn, moet groot durven denken. Dat heeft HVACinstallateur Druart goed begrepen: als onderdeel van de Belgische CFE-groep werkt het bedrijf nauw samen met andere spelers binnen diezelfde groep. Een duidelijke onderlinge communicatie en geen discussie over wie de eindverantwoordelijkheid draagt: het is een opluchting voor elke bouwheer.

Ook in het OCMW van Zele plaatste Druart de nodige HVAC-installaties.

Sinds 2007 maakt het installatiebedrijf Druart, gecertificeerd voor HVAC- en sanitaire klasse 8-installaties, onderdeel uit van de Belgische industriële groep CFE. Nadat het Waalse Druart eind 2014 de Vlaamse firma Brantegem overnam, werd het bedrijf een nationale speler op de HVAC-markt. Maar ook op andere vlakken durft Druart zijn blik te verruimen: samen met de overige spelers in de CFE-groep zet het bedrijf actief in op het creëren van een totaalpakket voor zijn klanten.

STREVEN NAAR SYNERGIE Patrick Verhoest, commercieel directeur, licht toe hoe het streven naar synergie binnen de CFE-groep een groot voordeel oplevert voor de klant: “Als HVACinstallateur staan wij in voor het volledige ontwerp en de realisatie van de technische installaties. Maar daarnaast beschikken we ook over goede partners die verdergaan tot waar het voor ons ophoudt.

Zo werken we samen met het onderhoudsbedrijf be.Maintenance, in 2010 opgericht binnen de CFE-

groep. Zij kennen onze installaties en werkwijze door en door: een hele geruststelling voor de klant.”

EIGEN REGELSYSTEEM Ook de ontwikkeling van een eigen automatisch regelsysteem sluit mooi aan bij het creëren van een totaalaanbod: “We ontwierpen een eigen regelsysteem, Dyalsis, voor het beheer van onze installaties.

Het gaat daarbij om een open systeem dat vanop afstand te bedienen is, waar ook de klant perfect mee kan werken. Ook hier geldt dat be.Maintenance volledig op de hoogte is van de werking, waardoor eventuele problemen sneller verholpen kunnen worden”, legt Verhoest uit.

SCHOLEN VAN MORGEN Samen met be.Maintenance stapte Druart recent nog in het ambitieuze Scholen van Morgen-project, een initiatief van de Vlaamse overheid dat gerealiseerd wordt volgens de DBFM-formule: een publiek-privaat partnership in samenwerking met AG Real estate en BNP Paribas Fortis. Verhoest: “Van de tweehonderd nieuwe scholen die de overheid wil bouwen, staan Druart en be.Maintenance in voor de plaatsing en het onderhoud van verscheidene installaties in zo’n vijftien scholen. Maar eigenlijk kan de CFE-groep alles in zo’n DBFM-formule aanbieden: design, build én maintenance.” ❚

Druart s.a.

Avenue Léopold III 31 7134 Péronnes-lez-Binche T +32 64 31 09 20 F +32 64 31 09 21 E info@druart-sa.be www.druart-sa.be Stookplaats in woonzorgcentrum Het Gulle Heem in Wevelgem.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 37

be.Maintenance Tekst en beeld | be.Maintenance

SNELLE INTERVENTIES, langdurige partnerships Wie groot wil zijn, moet inzetten op de lange termijn. Onderhoudsbedrijf be.Maintenance maakt er werk van: met het oog op langdurige partnerships investeert het bedrijf in de nodige middelen die een snelle en goede communicatie met de klant bevorderen. Van een 24-uurse helpdesk tot een online rapporteringstool: de snelle en klaarheldere service blijkt zijn vruchten af te werpen.

Net als trouwe partner en installateur Druart vormt be.Maintenance een vast onderdeel van de Belgische CFE-groep. De multitechnische activiteiten van be.Maintenance situeren zich hoofdzakelijk binnen de tertiaire sector, waarbij het bedrijf instaat voor het beheer en onderhoud van alle mogelijke gebouwtechnieken. Waar Druart in 2007 tot CFE toetrad, kwam be.Maintenance in 2010 organisch tot stand binnenin de groep. Het groeiende besef dat de plaatsing en het beheer van installaties idealiter worden uitgevoerd door partijen die nauw met elkaar samenwerken, heeft daar veel mee te maken.

LANGETERMIJNPERSPECTIEF Volgens Jan De Baere, business development manager bij be.Maintenance, is een heldere communicatie onmisbaar om klantenrelaties uit te bouwen die standhouden op lange termijn: “Het gaat dan niet alleen om een duidelijke communicatie met de klant,

maar ook met aannemers, fabrikanten en installateurs. Wat dat laatste betreft, helpt het om deel uit te maken van de CFE-groep, waarbij we het gewend zijn om samen te werken met installateurs als Druart en ProCool. Dat schept vertrouwen bij de klant.”

VERTROUWENSBAND Een vertrouwensband creëren, dat is precies waar be.Maintenance goed in is. De Baere: “Klanten weten dat ze 24 uur op 24 bij ons terechtkunnen. Naast het uitvoeren van preventieve onderhoudsbeurten staan we dag en nacht klaar voor dringende interventies.

Zo is onze helpdesk ook buiten de kantooruren te bereiken, zodat we bij technische problemen tijdig actie kunnen ondernemen.”

“Voorts werken we al sinds ons ontstaan met een softwaretool die al onze activiteiten digitaliseert. Onze techniekers maken rapporten op en sturen die automatisch door naar onze klanten. Dit geldt ook voor de wettelijk te voorziene attesten. Zo verloopt alles paperless, waardoor niets verloren kan gaan en de klant steeds op de hoogte is van iedere interventie”, licht De Baere toe.

TOTALEWAARBORGCONTRACTEN Om klanten nog meer gerust te stellen, biedt be.Maintenance ook totalewaarborgcontracten aan.

De Baere: “Een totalewaarborgcontract is een soort omnium all-informule die gecombineerd wordt met een preventief onderhoudscontract. Alle interventies en vervangstukken zijn dan opgenomen in het contract, en de klant betaalt voor dat alles slechts één vaste prijs. Zo zijn budgettaire zorgen niet langer een probleem.” ❚

Be.Maintenance staat gedurende 25 jaar in voor het beheer en onderhoud van de gebouwtechnieken in het nieuwe politiekantoor van Charleroi, dat tot stand kwam via een publiek-privaat partnership.

be.Maintenance

Ook het gloednieuwe kantorencomplex “Postsite” in de Aalsterse stationsbuurt is een van de projecten van be.Maintenance.

38 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

Humaniteitslaan 114 1070 Brussel T +32 2 526 60 40 F +32 2 524 12 60 E info@bemaintenance.be www.bemaintenance.be

VMZINC Tekst en beeld | VMZINC

Een vaste waarde voor een gewaagde architectuur De gevarieerde collectie zinken gevel- en dakbekledingsystemen van VMZINC blijft de bouwheer en de bouwmeester inspireren. Meer dan ooit heeft VMZINC een prominente plaats in het straatbeeld ingenomen.

VMZINC is het referentiemerk voor daken en gevelsystemen in zink. Het past bij elk bouwproject: nieuwbouw en renovatie, daken of gevels. Ze creëren een esthetische meerwaarde en zijn niet enkel op maat gesneden voor prestigieuze projecten, maar ook voor de klassieke woningbouw. Zink laat zich immers eenvoudig en creatief verwerken, plooit zich elegant naar elke bouwstijl en is verkrijgbaar in een brede waaier aan stijlen en tinten. Ook in combinatie met andere bouwmaterialen bezorgt VMZINC elk project een esthetische meerwaarde. Het biedt uitzonderlijke voordelen zoals een onderhoudsvrije en lange levensduur en een de ultieme bescherming van de woning tegen wind, regen en uv-stralen.

VMZINC is combineerbaar met alle soorten isolaties en toepasbaar op geventileerde of niet-geventileerde constructies – kortom: goed voor een spaarzaam en jarenlang onbezorgd woonplezier. ›

De drie imposante ‘keien’ die het Docks-project interpungeren zijn bekleed met zink.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 39

VMZINC

Het nieuwe oppervlakteaspect AZENGAR past perfect in het ecologische plaatje van het Docks-project.

TIJDLOOS MOOI

ALL-INSERVICE

VMZINC is onderhoudsvriendelijk en mosongevoelig, waardoor gevel en dak tijdloos mooi blijven. Zink is bovendien niet milieubelastend. Het materiaal is namelijk tot 100% recycleerbaar. In Europa wordt nu al 90% van het ‘oud’ zink gerecycleerd en hergebruikt in tal van toepassingen.

VMZINC verzekert een zeer gedreven ondersteuning, van ontwerp tot installatie van het zink. Bouwmeester, bouwheer en installatiebedrijven kunnen steeds een beroep doen op de commerciële en de technische expertise van de VMZINC-specialisten.

VMZINC wordt doorgaans geplaatst door professio-

nele vakmensen. Installatiebedrijven die regelmatig opleidingen volgen en een onberispelijke reputatie kunnen voorleggen, worden opgenomen in ‘VMZINC at WORK’, het netwerk van aanbevolen installateurs.

PROJECT IN DE KIJKER Docks Bruxsel is meer dan een traditioneel commercieel centrum. De organische architecturale inplanting van het gloednieuw commercieel centrum heeft enerzijds als doel om de site echt als een warme en menselijke wijk te laten aanvoelen, en anderzijds om de dynamiek en de bedrijvigheid uit het industriële verleden weer op te roepen en de bezoeker aan te zetten tot een mix van activiteiten, gaande van shopping en vrije tijd tot werk. Dat dubbele streven – naar het menselijke én het industriële – weerspiegelt zich ook in de materiaalkeuze. Materialen die allemaal op en top duurzaam zijn en ons helpen om een ‘BREEAM Excellent’-quotering te halen, maar bovenal stuk voor stuk warme en nobele materialen zijn die het industrieel verleden oproepen. De drie imposante ‘keien’ die het project interpungeren, waarvan één aan de kant van het kanaal, zijn bekleed met zink van VMZINC – goed een totale oppervlakte van 7.000 à 8.000 m². Het nieuwe oppervlakteaspect AZENGAR past perfect in het ecologische plaatje van het Docksproject. AZENGAR is immers het resultaat van een ecologisch ontwikkelingsproces met een geringe impact op het milieu. ❚

VMZINC Havendoklaan 12B, 1800 Vilvoorde T +32 2 712 52 11 E vmzinc.benelux@vmzinc.com www.vmzinc.be VMZINC is onderhoudsvriendelijk en mosongevoelig,waardoor gevel en dak tijdloos mooi blijven.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 41

Architektenburo Jef Van Oevelen Tekst en beeld | Jef van Oevelen

“Duurzaamheid is niet langer een meerwaarde, maar een voorwaarde” Jef Van Oevelen begon zijn carrière als architect met kleine verbouwingen en een groot aantal privéwoningen. Via deelname aan verschillende wedstrijden ontwikkelde hij echter interesse voor en vertrouwdheid met de grotere schaal. Dit resulteerde in mooie opdrachten voor publieke gebouwen zoals scholen, bedrijfscomplexen, woonzorgcentra, bibliotheken, cultuurcentra en woningprojecten. Intussen bestaat het team uit vijftien zelfstandige architecten en is het bureau uitgebreid met twee gespecialiseerde afdelingen: E-norm en 3d depoo.

Sinds 1986 evolueerde Architektenburo Jef Van Oevelen gestaag tot het ontwerperscollectief dat het nu is. Doorheen de jaren werd duurzaamheid alsmaar belangrijker. “Duurzaamheid is niet langer een meerwaarde voor de architecturale kwaliteit, maar een voorwaarde”, weet Jef Van Oevelen. Deze groeiende focus resulteerde in de oprichting van E-norm (energieadvies en EPB-verslaggeving) en 3d depoo (3D-visualisaties).

“In de overtuiging mee te zijn met de huidige trends en ontwikkelingen in de architectuurwereld was het een evidente keuze om deze entiteiten te integreren in het bureau. Beide specialisaties bieden een meerwaarde voor onze medewerkers en onze potentiële klanten. De diensten van E-norm en 3d depoo worden overigens ook aangeboden aan derden, gaande van architectenbureaus en interieurvormgevers tot projectontwikkelaars.”

Een collage met beelden van enkele mooie projecten van Architektenburo Jef Van Oevelen.

architektenburo jef van oevelen bvba 42 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

Architektenburo Jef Van Oevelen

E-NORM E-norm legt zich, onder de vleugels van Architektenburo Jef Van Oevelen, toe op ontwerpgericht energieadvies en EPBverslaggeving. Vanaf de eerste schets wordt een duidelijke lijn uitgestippeld over duurzame concepten, waarbij kostenoptimalisatie nauwlettend in het oog gehouden wordt.

E-norm reikt oplossingen aan voor thermisch comfort, lichttoetreding, ventilatie, duurzaam materiaalgebruik, bouwknopen en energieefficiëntie. Door de nauwe samenwerking met het architectenbureau is het steeds op de hoogte van de evoluties in de ontwerppraktijk en is er sprake van een continue wisselwerking. De adviezen gaan verder dan uitsluitend energetische aspecten, maar houden ook rekening met technische aspecten en welbepaalde bouwnormen. Door zijn expertise ter zake gaat E-norm complexere gehelen niet uit de weg.

Het is tevens geaccrediteerd voor PHPP-berekeningen en is een erkend ventilatieverslaggever.

Het portfolio van Architektenburo Jef Van Oevelen is erg gevarieerd: scholen, bedrijfscomplexen, woonzorgcentra, bibliotheken, cultuurcentra, woningprojecten...

3D DEPOO Ook 3d depoo is ontstaan uit het architektenbureau. 3d depoo is een jonge en dynamische visualisatiestudio die zich toelegt op het maken van hogeresolutiebeelden van architectuurprojecten en -concepten. Door regelmatige deelname aan buitenlandse scholing blijft het op de hoogte van de nieuwe trends en ontwikkelingen op het vlak van 3D-visualisatie. Dit is onmisbaar geworden om een ontwerp meer kracht bij te zetten en projecten te duiden in hun context. Grafische beelden zijn een communicatiemiddel en ondersteunen het verhaal van de ontwerper, belichten de kwaliteiten van een project en brengen de gewenste sfeer over op de opdrachtgever of potentiële koper. De studio is gespecialiseerd in het renderen van 3D-beelden, gaande van wedstrijdontwerpen over sfeerbeelden van het interieur en exterieur tot fotorealistische visualisaties die ingepast zijn in

de omgeving, met aandacht voor materialen en texturen. Ook bestaande plannen kunnen door 3d depoo omgezet worden naar een 3D-model, geschikt voor 3D-printing of -visualisatie. ❚

ARCHITEKTENBURO JEF VAN OEVELEN BVBA Geestenspoor 54, 2180 Ekeren T +32 03 542 65 40 E architect@jefvanoevelen.be www.jefvanoevelen.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 43

Remeha Tekst en beeld | Remeha

Efficiënte combinatie van WKK en condensatieketel Het Ministerie van Justitie van Hessen in Duitsland koos ter vervanging van haar oude, bestaande verwarmingssysteem zeer bewust voor een nieuw concept van Remeha. Dit omvat een efficiënte en duurzame combinatie van een warmtekrachtkoppeling (WKK) en gascondensatieketels. Dit uitermate gecompliceerd systeem in de kelderverdieping ging gepaard met hoge installatie-eisen.

Het nieuwe verwarmingssysteem van het Ministerie van Justitie van Hessen bestaat uit een ELW 50-100-warmtekrachtkoppeling en twee Gas 310 ECO PRO-gascondensatieketels.

In dit project was de realisatie van een hoogwaardige, duurzame en prijsbewuste installatie het doel.

Voor de warmtevoorziening behoorde het efficiënt gebruik van diverse hulpbronnen tot een van de belangrijkste criteria. Bij een bestaand volume zoals het gebouw van het Ministerie, dat tussen 1838 en 1843 is gebouwd, was deze doelstelling geen evidentie. De stookruimte bevindt zich namelijk ondergronds en is uitsluitend bereikbaar via een binnenplaats, twee trappen en een deur met normale breedte. Ook de werking van het aanwezige afvoerkanaal moest gecontroleerd worden – in een beschermd monument zoals het Ministerie kan immers niet zomaar een nieuwe externe schouw geplaatst worden. Vandaar dat er dan ook specifiek geopteerd is voor een asynchrone WKK, vermits deze geen bijkomende koeling over de motor nodig heeft door middel van additionele

44 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

aanvoer-afvoerluchtkanalisatie. De mogelijkheid om hernieuwbare energiebronnen te integreren moest dus specifiek voor deze stookplaats bekeken worden.

Naast het Hessische Ministerie van Justitie voedt de nieuwe verwarmingsinstallatie ook voor het staatsgerechtshof van de deelstaat Hessen en de kantine.

ENERGIE-EFFICIËNTIE Het monumentale pand werd allereerst doorgelicht op energieniveau. Een energieverslag en een kostenefficiëntieanalyse dienden als basis voor alle verdere stappen. Hierbij werd bijvoorbeeld opgemerkt dat het plafond van de verdieping geïsoleerd moest worden om het warmteverlies te beperken. De verwarmingsinstallatie bleek overgedimensioneerd te zijn en gaf daardoor aanleiding tot hoge nullastverliezen.

Aanvankelijk ging men uit van een nieuwe installatie

met twee ketels, na verdere rendementsanalyse aangevuld met een warmtekrachtkoppeling.

Aan deze verwarmingscombinatie zijn tal van voordelen verbonden, zoals een hoog rendement door een uiterst efficiënt gebruik van primaire energiebronnen en een snelle afschrijving. Verder is het positief dat elektriciteit en warmte direct en met zeer lage verliezen bij de verbruiker worden geproduceerd en dat de elektriciteitsnetten door de decentrale structuur ontlast worden. Tot slot zijn ook de reductie van de CO2uitstoot (ongeveer 213 ton/jaar) en de besparing van schaarse fossiele brandstoffen grote pluspunten.

Al deze gegevens zijn in overweging genomen bij de uitwerking van het concept. Dit resulteerde in een hedendaags systeem, bestaande uit een WKK en twee gascondensatieketels.

Remeha

Ministerie van Justitie van Hessen in Duitsland.

INSTALLATIE VAN DE GASCONDENSATIEKETELS Een van de pijlers van het verwarmingssysteem is de Remeha Gas 310 ECO PRO-gascondensatieketel, toegepast in twee units met een nominaal vermogen van 500 kW. Ze werken modulerend van 20 tot 100%. De toestellen passen zich niet alleen optimaal aan aan de warmtebehoefte, maar onderscheiden zich ook dankzij een uitstekende energiebenutting.

Deze wordt mogelijk gemaakt door de aluminium-siliciumwarmtewisselaar, de cilindrische premixbrander uit roestvrij staal met metalen vliesoppervlak en de automatische ontsteking. Daarnaast zijn de ionisatievlambewaking en het gasmultiblok met gasdrukregelaar te vermelden. Door deze moderne verbrandingstechniek is er sprake van zeer lage emissiewaarden.

Om aan het begin van het stookseizoen te voorzien in een goed functionerend verwarmingssysteem, was het noodzakelijk dat de werken snel werden uitgevoerd. Hierbij was het voordelig dat de Remeha-ketels altijd klaar voor aansluiting worden geleverd. Ondanks de nauwe ruimte is de montage goed verlopen omdat de 72 cm brede toestellen uitgerust zijn met geïntegreerde transportwielen. De ketels zijn zonder omhulling via hellende platforms naar de kelderverdieping gebracht en vervolgens naar hun definitieve standplaats gerold.

EXTRA TOEPASSINGSGEBIEDEN De installatie van de nieuwe verwarmingstoestellen ging gepaard met een aanpassing van de afvoerkanalen. In het bestaande systeem werd een enkelwandige roestvrijstalen buis getrokken. Deze ‘buis-inbuisoplossing’ voldeed aan de eisen inzake veiligheid en brandbeveiliging. De verbrandingslucht wordt via een opening in de buitenmuur aangevoerd. Tussen de cascade van de twee Remeha Gas 310 Eco Pro-ketels en de WKK plaatste de aannemer een evenwichtsfles om aan de prioriteit van de warmtekrachtkoppeling te voldoen. De gascondensatieketels worden pas ingeschakeld wanneer de warmtebehoefte hoger is.

Voor een optimaal gebruik van de WKK werden ook twee buffervaten geplaatst, elk met een inhoud van 2000 liter.

Tussen de cascade van de twee Remeha Gas 310 Eco Pro-ketels en de WKK plaatste de aannemer een evenwichtsfles om aan de prioriteit van de warmtekrachtkoppeling te voldoen.

Het concept omvatte eveneens een filter- en waterbehandelingsinstallatie. Deze staat in voor de bedrijfszekerheid, vooral wanneer de volledige warmteverdeling in het gebouw ongewijzigd blijft met radiatoren. Initieel werd gedemineraliseerd water gebruikt om het systeem te vullen. Op lange termijn voorkomt de waterbehandeling afzettingen en corrosie en uiteindelijk een dalende efficiëntie en hogere onderhoudskosten.

DE WARMTEKRACHTKOPPELING De gasgestookte WKK van het type Remeha ELW 50100 vormt met zijn 25 tot 50 kW elektrisch en 50 tot 100 kW thermisch vermogen de belangrijkste pijler van de duurzame verwarmingsinstallatie. Het totale rendement bedraagt 103%. De opgewekte stroom kan grotendeels in het gebouw gebruikt worden.

Omdat de aangesloten kantine voortdurend warm water nodig heeft, functioneert de WKK ook in de zomermaanden met een gegarandeerde continuïteit.

De belangrijkste onderdelen van de ELW 50-100 zijn een in serie geproduceerde gas-ottomotor met watergekoelde asynchrone generator, een in de koelwaterkring opgenomen aluminium warmtewisselaar met benutting van de verbrandingswaarde, een oliereservoir met automatische oliebijvulling en een volledig gasregelstraat en een industriële computer met touch­screen voor eenvoudige communicatie en werking in het stooklokaal, met daarbij krachtige microcontrollers voor een volledig automatische bediening en bewaking vanop afstand.

Naast de hoge efficiëntie was het voor het Ministerie van Justitie belangrijk dat de WKK gedemonteerd kon worden aangeleverd om alles via de nauwe doorgang te kunnen verplaatsen. In vergelijking met de oude ketels werkt de centrale geluidsarm, vooral omdat het afvoerkanaal standaard een ingebouwde, afgestelde geluiddemper bevat.

STURING EN ONDERHOUD De warmtekrachtkoppeling werkt op basis van de warmtebehoefte. De centrale treedt steeds in wer-

Om alles via de nauwe doorgang te kunnen verplaatsen, werd de WKK gedemonteerd aangeleverd. king als er warmte nodig is in het gebouw. Ze is via een modem verbonden met een controlepunt. Bij een vereist onderhoud of een storing kan snel worden ingegrepen. In het algemeen zijn voor dit soort apparatuur lange onderhoudsintervallen tot 2500 uur te verwachten.

De ECO PRO-ketels worden enkel ingeschakeld indien nodig, en dat steeds op gelijkmatige basis. Op de monitor in de schakelkast kunnen de actuele waarden van het systeem desgewenst worden opgevraagd. ❚

Remeha nv Koralenhoeve 10 2160 Wommelgem T +32 3 230 71 06 F +32 3 354 54 30 E info@remeha.be www.remeha.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 45

Schindler Tekst | Michel Van den Bosch Beeld | Schindler

Innovatief liftveiligheidssysteem leidt tot extra ruimtebesparing De Schindler 3300 met TSD is een absolute uitblinker op het vlak van functionaliteit, design, ruimtelijke efficiëntie en veiligheid. Reginald Schellen van Schellen Architecten integreerde het innovatieve liftsysteem in meerdere projecten: het Sven Nys Cycling Center, een belevingscentrum rond de bekende cyclocrosser, in een project met appartementen en een apotheek in Tremelo en in een appartementsgebouw in Keerbergen.

Wat is TSD en waarom heeft u ervoor gekozen?

Reginald Schellen: “TSD is een systeem van Schindler dat door zijn lagere, variabele uitloophoogte een kleinere dakuitsteek vereist. Hierdoor konden de bouwkundige voorschriften verzoend worden met de architecturale opdracht. Het TSD-systeem liet ons namelijk toe om de lift beter te integreren in ons ontwerp.”

Hoe stonden de aannemers en de bouwheren tegenover deze keuze?

Reginald Schellen: “Voor de aannemer betekent dit systeem dat zijn werk makkelijker wordt. Zo kan de dakstructuur bijvoorbeeld een pak eenvoudiger opgebouwd worden. Voor de bouwheer is het voordeel dan weer dat hij een maximale ruimte ter beschikking heeft.”

Wat zijn achteraf bekeken de sterke punten van de Schindler 3300 met TSD? Reginald Schellen: “Het mogelijk maken van verticaal transport tot op de hoogste verdieping, en soms zelfs onderdaks, zonder daarbij de architecturale vormgeving te verstoren. Ondertussen konden we optimaal rekening houden met de opgelegde bouw-

46 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

Het TSD-systeem vereist door zijn lagere, variabele uitloophoogte een kleinere dakuitsteek.

Schindler

'TSD LAAT EEN INNOVATIEF ONTWERP EN EEN VERGROTING VAN DE BESCHIKBARE RUIMTE TOE'

Doordat er dankzij TSD geen overbodige uitbouw meer nodig is, kan er simpelweg hoger gebouwd worden en win je dus heel wat extra ruimte. Architecten krijgen dus meer vrijheid bij het ontwerpen en inrichten van gebouwen. voorschriften. Er wordt meer beschikbare ruimte gecreëerd en er zijn eenvoudigere schachtkopconstructies nodig. In functie van het latere onderhoud resulteert TSD in een ruimer, ergonomischer en dus ook veiliger werkplatform.”

Zijn er bepaalde elementen of details die nog voor verbetering vatbaar zijn?

Reginald Schellen: “Het enige punt dat ik kan aanhalen, is dat de mogelijkheden qua afwerking iets ruimer zouden mogen zijn.”

Zijn er bepaalde zaken waar een architect rekening mee moet houden bij de integratie van een TSD-systeem?

Reginald Schellen: “Het is belangrijk dat de afmetingen steeds gebaseerd zijn op het product zelf. Dit om te vermijden dat er een contradictie ontstaat tussen de regelgeving en de wens van de architect. Het sys-

teem is conform de laatste nieuwe norm EN81.20. Bij een project in ontwikkeling vragen we daarover altijd informatie op bij de constructeur en de ontwerper van het systeem, in dit geval Schindler.”

Voor welk type projecten is TSD interessant, en voor welke minder?

Reginald Schellen: “Aangezien TSD de architecturale vrijheid vergroot, de veiligheid en de service achteraf verbetert en in complexe situaties een eenvoudige oplossing biedt, is het altijd interessant om TSD te overwegen. Maar, de projecten die er het meeste baat bij hebben zijn die waar de uitloophoogte omwille van technische redenen op het eerste zicht beperkt lijkt te zijn.”

Ligt de prijs van een TSD-systeem hoger of lager dan traditionele alternatieven?

Reginald Schellen: “Het hangt er een beetje van af

hoe je het bekijkt. Voor een bouwheer telt maar één ding: de opbrengst van zijn totale investering in het pand. Het systeem heeft uiteraard zijn prijs, maar maakt dure en ingewikkelde dakstructuren dan weer overbodig. Het laat een innovatief ontwerp en een vergroting van de beschikbare ruimte toe. Als ontwerp, design, opbrengst en veiligheid hand in hand moeten gaan, is de keuze snel gemaakt.” ❚

Schindler N.V. Bronstraat 15 1060 Brussel T +32 2 535 82 11 F +32 2 535 82 82 E info.bru@be.schindler.com www.schindler.com

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 47

MBG realiseert al uw bouwprojecten van klein tot megagroot, zowel nieuwbouw als renovatie.

MBG staat voor een gedegen, correcte en kwalitatieve realisatie van al uw bouwprojecten vanaf de werkvoorbereiding tot aan de oplevering.

Daarbij bieden we U op maat gemaakte samenwerkingsformules.

Onze ervaring en know-how geven U de garantie voor het respecteren van budgetten, termijnen, kwaliteit en duurzaamheid.

Garden Square Blok D  Laarstraat 16, bus 12  2610 Antwerpen  T 03 820 40 11  F 03 820 40 46  www.mbg.be

MBG Tekst en beeld | MBG

BOUWINNOVATOR met blijvende ambitie MBG profileert zich als een bouwinnovator met blijvende ambitie. Het verschil maken door kwaliteit te leveren, en dit aan de hand van sterke concepten en creatieve, kostenbesparende bouwmethodes- en oplossingen op maat: dat is het mantra van de Antwerpse aannemer. Dat dit in uiterst knappe projecten resulteert, blijkt uit deze beknopte referentielijst. nis, natuur en stedelijkheid. Het deelproject Baelskaai 12 bestaat uit 49 hoogwaardige appartementen met unieke 'living outdoor-terrassen’. MBG stond in voor de gesloten ruwbouw van dit woongebouw met commercieel gelijkvloers en ondergrondse parkings.

DATACENTER

De nieuwe, centrale campus van AZ Sint-Maarten in Mechelen.

AZ SINT-MAARTEN De drie campussen van AZ Sint-Maarten Mechelen worden vanaf 2018 gegroepeerd op een gloednieuwe campus aan de Liersesteenweg in Mechelen. MBG staat in voor de bouw en de volledige projectcoördinatie van alle afwerkingen, technieken, vaste en medische uitrustingen. Het ziekenhuis bevat 654 hospitalisatiebedden, 96 plaatsen voor daghospitalisatie, een sterk uitgebouwde polikliniek en een parkeergebouw voor 1600 wagens. Voor de aanvang van het project werd ervoor geopteerd om alle partijen in het bouwproces aan te sturen en te ondersteunen met behulp van de BIM-methodologie.

BAELSKAAI Met de ontwikkeling van de Oosteroever wil Oostende inzetten op drie sporen: economie, sociale dynamiek en ecologie. Wonen, werken, cultuur, toerisme en recreatie komen tot een synergie met geschiede-

Dit project voor de Universiteit van Gent wordt gebouwd op de campus Zwijnaarde. Het betreft kantoren en IT-labo’s met een totale oppervlakte van 18.000 m². MBG staat in voor de ruwbouw, afwerking en technische coördinatie van dit project.

Het nieuwe datacenter op campus Zwijnaarde van de UGent.

KATTENDIJKDOK Naast de twee woontorens die MBG eerder al realiseerde aan het Kattendijkdok/Westkaai, bouwde het vier extra woontorens in de Antwerpse wijk ’t Eilandje. De vier woontorens bieden plaats aan driehonderd appartementen, tellen elk zestien verdiepingen en beschikken over een ondergrondse parkeergarage.

De markante torens zijn ontworpen door David Chipperfield Architects, ELD Partnership, De Architecten NV en Tony Fretton Architects. MBG zorgde voor de volledige sleutel-op-de-deurrealisatie.

kOsh-campus, Herentals (Beeld Erwin Tecqmenne).

9.924 m² voor een school in Herentals, evenals de uitvoering van 10.652 m² omgevingswerken. De totale opdracht wordt gerealiseerd in achttien kalendermaanden. MBG staat nadien ook in voor het dertigjarig onderhoud van deze campus. De werken kaderen in de DBFM-constructie Scholen van Morgen, een inhaalbeweging voor schoolinfrastructuur door de Vlaamse overheid.

KEIZERHOF Een nieuwbouwproject van tachtig assistentiewoningen met parking in oudenaarde. De totale oppervlakte bedraagt 4.408 m². De twee woonblokken hebben een ondergrondse bouwlaag van 292 m² met dienstvoorzieningen zoals een restaurant, een keuken, een fitness, enzovoort. MBG staat in voor de sleutel-op-de deurrealisatie, de ruwbouw en de volledige afwerking, inclusief technische installaties van de wooneenheden, zorginfrastructuur en omgevingsaanleg. ❚

Residentie Keizerhof in Oudenaarde.

Het project Westkaai-Kattendijkdok, met zes markante woontorens van de hand van David Chipperfield Architects, ELD Partnership, De Architecten NV en Tony Fretton Architects.

KOSH-CAMPUS Baelskaai 12 in Oostende.

Deze opdracht omvat het uitvoeringsontwerp en de realisatie van een sleutel-op-de-deurnieuwbouw van

MBG Garden Square Blok D, Laarstraat 16 - b12 2610 Antwerpen T +32 3 820 40 11 F +32 3 820 40 46 E mbg@mbg.be www.mbg.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 49

De nieuwe FOAMGLAS® T3+ is de ideale isolatie voor PlatDak25

GEGARANDEERD WATERDICHT

UNIEK

HOGER IS LAGER

T3+ BEHOUDT THERMISCHE PRESTATIES

SLIMMER BOUWEN EN BEHEREN

λ = 0,036 W/mK De verbeterde Lambda-waarde van T3+ betekent 15% meer energiebesparing (t.o.v. dezelfde dikte als T4+) Hogere prestaties = lager energieverbruik

(KOSTENRATIO 1/5/200)

Een dak zonder zorgen met 25 jaar garantie www.PlatDak25.be | www.foamglas.be | info@foamglas.be

Pittsburgh Corning Europe Tekst en beeld | Pittsburgh Corning Europe

Nieuw dak- en inspectieconcept

bieden glasharde kwaliteitsgarantie Wie opteert voor een gesofisticeerd daksysteem, mag ervan uitgaan dat hij of zij investeert in een performante oplossing. FOAMGLAS® bekrachtigt deze cruciale kwaliteitsgarantie via twee nieuwe concepten: een volledige dakopbouw voor platte daken met 25 jaar garantie (PlatDak25) en een vrijblijvende dakinspectie met verbetervoorstellen en professioneel technisch advies (ROOFSCAN).

Als gewaardeerd producent van cellenglasisolatie voor platte daken van allerhande gebouwen (scholen, zorginstellingen, industriële complexen …) geniet FOAMGLAS® al lang een uitstekende reputatie. De afgelopen jaren verruimde de onderneming haar blik en ging ze zich eveneens toeleggen op de ontwikkeling van integrale daksystemen. Een van de vruchten van deze belangwekkende evolutie is PlatDak25, een alles-in-éénoplossing die stoelt op de jarenlange ervaring

Via ROOFSCAN kunnen bouwheren en architecten volledige dakconstructies in kaart laten brengen. Bovendien krijgen ze in het geval van gebreken meteen de juiste oplossing voorgeschoteld.

van FOAMGLAS® inzake de opbouw van dakconstructies. Bouwheer en architect kunnen kiezen uit vijf gecertificeerde platdaksystemen, naargelang de gewenste doelstellingen. Stuk voor stuk totaaloplossingen waarbij de verantwoordelijkheid uitsluitend bij FOAMGLAS® ligt en dus niet gedeeld wordt tussen verschillende leveranciers. Ook voor de uitvoerder (aannemer, dakdekker) biedt deze kant-en-klare oplossing dus duidelijkheid en zekerheid. ›

Waar de toepassing dit toelaat, wordt een PlatDak25-constructie voorgeschreven met de nieuwe FOAMGLAS® T3+-isolatie, die met een lambdawaarde van 0,036 W/mK een minder dikke dakopbouw garandeert.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 51

Pittsburgh Corning Europe

Met ROOFSCAN introduceerde FOAMGLAS® een remedie om hun kwaliteit blijvend te verzekeren en indien nodig te bevorderen.

VERLENGDE WAARBORG Met PlatDak25 tekent FOAMGLAS® voor een Europese primeur in de bouw. Het FOAMGLAS®-team begeleidt het volledige traject: van de ontwerpfase over de keuze van de dakopbouw en het opstellen van de bestekteksten tot de effectieve uitvoering. Bij de uitvoering verzekert de FOAMGLAS®-projectbegeleider de opvolging tot en met de oplevering. Indien de bouwheer dit stappenplan volgt, geniet hij bovenop de garantie van tien jaar van een verlengde waarborg van vijftien jaar. Daarna inspecteren de specialisten van FOAMGLAS® de toestand van het dak om de vijf jaar. PlatDak25 staat voor bijzonder solide, stabiele en gegarandeerd waterdichte constructies die gedurende hun volledige levensduur hun initiële thermische prestaties behouden. Waar de toepassing dit toelaat, worden ze immers voorgeschreven met de nieuwe FOAMGLAS® T3+-isolatie, die met een lambdawaarde van 0,036 W/mK een minder dikke dakopbouw garandeert. De initiële investering in PlatDak25 ligt hoger dan bij andere systemen, maar die meerkost verdient de bouwheer terug dankzij een forse reductie van de energie- en onderhoudskosten.

GRONDIGE INSPECTIE, PROFESSIONEEL ADVIES Ook in functie van bestaande daken kan FOAMGLAS® uitpakken met een uitste-

52 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

kende service. Met ROOFSCAN introduceerde het een remedie om hun kwaliteit blijvend te verzekeren en indien nodig te bevorderen. In eerste instantie komen de professionele FOAMGLAS®-ingenieurs de toestand van de dakopbouw vrijblijvend analyseren (isolatie, waterdichting, dakdetails …). Nadien werken ze verbetervoorstellen en technisch advies uit, die op energetisch vlak uiteraard corresponderen met de EPB-regelgeving. Daklekken (vochtinwerking van buitenaf), functie- en constructiefouten, stormschade en materiaalgebreken kunnen op die manier worden voorkomen of hersteld. Kortom: via ROOFSCAN kunnen bouwheren en architecten volledige dakconstructies in kaart laten brengen. Bovendien krijgen ze in het geval van gebreken meteen de juiste oplossing voorgeschoteld. Een essentiële stap met het oog op duurzaamheid en performantie. . ❚

PITTSBURGH CORNING EUROPE T +32 2 352 31 82 E info@foamglas.be www.foamglas.be

Play AV Tekst en beeld | Play AV

Hoogwaardige audiovisuele uitrusting voor auditoria en kantoren Een performante audiovisuele uitrusting is voor ambitieuze bedrijven een absolute noodzaak geworden. Vergaderzalen of auditoria met hoogtechnologische videoschermen, projectoren, communicatievoorzieningen en geluidsinstallaties vormen het pronkstuk van moderne kantoorcomplexen, die deze dagen toch nog altijd fungeren als hét voornaamste visitekaartje.

Mooie bewijzen hiervan zijn het Gentse kantoor van Deloitte en het ING Marnix Auditorium in Brussel. Beide werden onder handen genomen door Play AV, specialist in audiovisuele oplossingen.

DELOITTE – THE LOOP GENT

Full HD-schermen in verschillende formaten, LCD HD-projectoren en een Audio-Video-matrix: alles is aanwezig bij Deloitte in Gent.

Videoconferenties en het virtueel delen van bestanden zijn voor consultancybedrijf Deloitte de voorbije jaren tot de dagelijkse praktijk gaan behoren. In het kader van de installatie van een geïntegreerd, draadloos communicatiesysteem plaatste Play AV in de Gentse vestiging van Deloitte onder meer Full HDschermen in verschillende formaten, LCD HD-projectoren en een Audio-Video-matrix, stuk voor stuk te bedienen met een gebruiksvriendelijk Extron-touchpanel.

Alle bedrading is naadloos geïntegreerd in het design van het interieur – meer bepaald in de lange vergadertafel. Eens verbonden met de centrale AirMedia Interface kunnen medewerkers via hun smartphone, tablet of laptop bestanden uitwisselen en communiceren, zowel onderling als met alle andere nationale en internationale Deloitte-vestigingen. Tal van back-ups behoeden het wireless totaalsysteem voor dramatische fall-outs. Play AV begeleidde het traject van a tot z: van keuze en design van het audiovisueel systeem over de coördinatie van de installatiewerken tot het opleiden van de uiteindelijke gebruikers. ›

Alle elektronica is geïntegreerd in het interieur. Zelfs tot in de vergadertafels.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 53

Waardering voor uw werk uit zich op het eerste gezicht. Van professioneel uitgeruste vergaderzalen tot een vlekkeloos seminarie, achter elk audiovisueel totaalconcept schuilt een team van gepassioneerde ingenieurs. Vertrouwd met state-of-the-artaudiovisuele technieken hechten we veel belang aan opvolging en service. Zoals flexibele leasing- of huurformules.

PLAY dimensioneert licht, geluid en projectie tot verwondering van u ĂŠn uw klanten.

www.playbiz.be

Play AV

Play AV rustte het vernieuwde ING Marnix Auditorium uit met performante en digitale technologieën.

ING MARNIX AUDITORIUM Het Marnix-gebouw is een van de paradepaardjes van ING, de Nederlandse bank die ook in België al lange tijd een sterke positie bekleedt. De markante architectuur, die dateert uit de jaren 60, geeft het complex een sterke identiteit. In het kader van de renovatie van dit prachtige bolwerk werd ook het auditorium grondig opgeknapt. De zaal heeft een capaciteit van maar liefst vijfhonderd zitplaatsen en wordt quasi dagelijks gebruikt voor vergaderingen, lezingen, workshops of conferenties. Play AV, dat niet enkel in Vlaanderen actief is, maar ook in Brussel en omstreken, ging de uitdaging aan om het auditorium volledig te vernieuwen met performante en digitale technologieën. Twee bestaande projectoren zijn vervangen door één nieuwe Full HD-projector van Christie (13.500 lumen, 3DLP). Dankzij een Analog Wayprocessor was het mogelijk om het oorspronkelijke projectiescherm met een afmeting van 8x3 meter te behouden (rear projection). Voorts is het nu ook mogelijk om meerdere beelden tegelijk en naast elkaar te projecteren – kortom: om twee keer een projectie van 4 op 3 meter weer te geven en zo bijvoorbeeld live camerabeelden uit de zaal te koppelen aan de primaire projectie. De overdracht van audio-videosignalen gebeurt voortaan via een nieuw Crestron Digital Media System (VGA naar HDMI). Met behulp van

Met behulp van een kersverse digitale audio- en videomixer kunnen licht, beeld en geluid in het ING Marnix Auditorium voortaan optimaal gestuurd worden vanuit de regiekamer. een kersverse digitale audio- en videomixer kunnen licht, beeld en geluid voortaan optimaal gestuurd worden vanuit de regiekamer. Tot slot is de volledige installatie stijlvol geïntegreerd in de paneltafels op het podium, die uitgerust zijn met een touchscreen van Crestron. Samen vormen al deze elementen een knap audiovisueel totaalplaatje. ❚

Play AV Venecoweg 2, 9810 Nazareth T +32 9 381 86 40 E info@playbiz.be www.playbiz.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 55

Scaldex Tekst | Michel Van den Bosch Beeld | Michel Deveen

Innovatieve producten en ondersteuning ontzorgen bouwprofessional Scaldex voorziet het overgrote deel van de bouwmaterialenhandels en grote bouwprojecten al jaren van geprefabriceerde geveldraagsystemen en metselwerkconsoles. De bouwsector is altijd op zoek naar innovatieve producten en oplossingen.

Scaldex zet daarom sterk in op onderzoek, innovatie en verbetering van bestaande producten. De projectingenieurs van de studiedienst nemen bouwheren en bouwprofessionals heel wat werk uit handen.

Scaldex, ruim 35 jaar actief in de bouwsector, verwierf aanvankelijk vooral bekendheid door de verdeling van stalen CATNIC-lateien uit het Verenigd Koninkrijk. Later werd deze activiteit uitgebreid met op maat gemaakte geveldragers en metselwerkconsoles, maar ook bijvoorbeeld kolombekistingen, thermische onderbrekingen voor balkons, cavity trays, enzovoort.

De grootste gemene deler bij alle producten is een hoge toegevoegde waarde.

ONDERZOEK EN ONTWIKKELING Om die waarde te bieden, gaat Scaldex voluit voor nieuwe ontwikkelingen en hoogwaardige producten waar een degelijke engineering achter zit. Dit is cruciaal om vernieuwend te blijven, zeker in een markt van gespeci-

aliseerde toepassingen. Een eigen dienst research and development voert daarom continu onderzoek uit om nieuwe producten te ontwikkelen of om bestaande producten en productieprocessen te verbeteren. Een van de recentste productontwikkelingen is SUMO, een nieuwe generatie metselwerkondersteuningen.

is er minder staal in verwerkt. Dat zorgt er natuurlijk voor dat het lichter en goedkoper is. Bovendien zijn er ook minder verankeringspunten nodig. Dat levert niet enkel een tijdsbesparing op bij de plaatsing, de reductie van het aantal contactpunten is tevens voordelig op energetisch vlak.

SUMO-GEVELDRAGERS

GROTE VOLUMES MAATWERK SNEL GELEVERD

Het CE-gecertificeerde systeem SUMO werd ontwikkeld door de eigen mensen van onderzoek en ontwikkeling, in samenwerking met de universiteit van Eindhoven. Door strengere EPB-eisen als meer isolatie en een bredere spouw was het klassieke ontwerp van de BFS-geveldrager aan herziening toe. Het resultaat is een systeem dat sterker is dan het klassieke, en toch

Scaldex staat voor geprefabriceerde geveldraagsystemen en metselwerkconsoles.

56 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

Tegelijk met de vernieuwing van deze geveldrager heeft Scaldex, in samenwerking met partner en toeleverancier ETS, ook zeer fors geĂŻnvesteerd in de automatisering en vernieuwing van de productie. Ook al levert Scaldex geen bulk bouwmaterialen, toch moeten er vaak veel dezelfde producten worden geproduceerd,

Scaldex

Intussen is Scaldex ook in Nederland uitgegroeid tot een vaste waarde op de markt van de geveldragers. ook bij maatwerk. Om concurrerend te zijn, moet uiteraard de prijs scherp zijn, maar ook de levertijd is in de bouwsector een steeds belangrijker aandachtspunt. Er moeten snel en geautomatiseerd grote aantallen kleine series en maatwerk kunnen worden geproduceerd.

Op maat ontwikkelde software stuurt daarom direct de lasersnijmachines en de lasrobot aan. Deze ontwikkeling zorgt voor aanzienlijk kortere levertijden. Hiermee maakt Scaldex het verschil.

NAUWE BANDEN, OOK IN HET BUITENLAND

ONDERSTEUNING DOOR EIGEN STUDIEDIENST

Voor een optimale ondersteuning volgen de salesmensen van Scaldex de werven van klanten op. Ook bezoeken ze op geregelde tijdstippen de handelaars om een zo nauw mogelijke band op te bouwen en te behouden. In 2008, net voor de crisis, richtte Scaldex in het Nederlandse Deventer een verkoopafdeling op voor de Nederlandse markt. De negatieve markttendens zorgde voor een moeilijke start, maar intussen is Scaldex ook in Nederland uitgegroeid tot een vaste waarde op de markt van de geveldragers.

Met een eigen studiedienst ontzorgt Scaldex bouwheren, projectleiders, architecten en bouwmaterialenhandelaars via begeleiding en ondersteuning. De veertien projectingenieurs, tien in België en vier in Nederland, beheren het project van studie tot offerte, ontwerp, opvolging en uiteindelijk productie van de materialen.

Om de service compleet te maken, levert de logistieke dienst de op maat gemaakte producten af bij de klant.

Ondertussen werken er zeven mensen, onder wie vier ingenieurs. Zo is ook de Nederlandse markt verzekerd van een goede ondersteuning. Scaldex verkent continu nieuwe horizonten. Zo vormt ook de Noord-Franse markt een belangrijk afzetgebied. Daar werkt Scaldex samen met de firma Acces-Bat, die er de producten vertegenwoordigt. ❚

de nieuwe generatie geveldragers • Lichter en sterker dan het klassieke systeem • Minder verankeringen nodig voor dezelfde belasting • Slanke console met optie tot complete 3D-regeling

Een eigen dienst research and development voert daarom continu onderzoek uit om nieuwe producten te ontwikkelen of om bestaande producten en productieprocessen te verbeteren.

Scaldex Kasteelstraat 160 9255 Buggenhout T +32 52 42 54 05 F +32 52 42 44 39 E info@scaldex.be www.scaldex.be

Sumo® is de nieuwe generatie metselwerkondersteuningen van Scaldex. Deze geveldrager is bijzonder geschikt voor diverse detail oplossingen in combinatie met uitstekende prestaties.

• Verminderde warmteverliezen, dus betere EPBwaarden • 100% in-house ontwerp en productie • CE-markering conform EN 845-1 EN 845-1

Kasteelstraat 160 • Buggenhout • info@scaldex.be • 052 42 54 05 www.scaldex.be

Scaldex-bouwen aan vlaanderen.indd 1

21/10/16 14:11

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 57

SVR-Architects

Tekst | SVR-Architects Beeld | Steven Massart

Wetenschappelijke architectuur in volle glorie De KU Leuven en de Universiteit Gent zijn behalve uitstekende educatieve platformen ook gerenommeerde wetenschappelijke onderzoeksinstanties. Het spreekt voor zich dat hun delicate, vooruitstrevende of zelfs spitstechnologische research in een aangepaste omgeving dient te gebeuren. Leuven Chem & Tech, het Rega-instituut en het Laboratorium voor Milieutoxicologie en Aquatische Ecologie, stuk voor stuk ontworpen door SVR-ARCHITECTS, zijn uitstekende voorbeelden van architecturale hoogstandjes die het werk van de wetenschappers optimaal ondersteunen.

KU LEUVEN CHEM & TECH Leuven Chem & Tech is één van de twee nagelnieuwe interdisciplinaire onderzoeksgebouwen van de KU Leuven. In het volledig modulair opgebouwde laboratorium werken onderzoekers en ingenieurs voor het eerst samen onder één dak.

Het gebouw huisvest met andere woorden een volledige ‘chain of knowledge’, van molecule tot productie, van basis tot toegepast onderzoek. Naast rechtlijnige, eenvoudige vormen zonder franje, sobere bruingrijze baksteen en strikt geritmeerde ramen legt het Chem & Tech-complex ook een zekere speelsheid aan de dag. In plaats van een gesloten blok, is het een zwevend volume met een open gelaat. De pijlers onder de enorme glazen vliesgevel tillen het gebouw als het ware van de grond. De reusachtige industriële zonwering over de gehele hoogte en breedte van

de glazen gevel verraadt dat het geen standaard kantoorgebouw betreft. Achter de open bolster schuilt een gesloten kern waar het geavanceerd onderzoek in alle rust kan plaatsvinden. De architecten hebben de gehele kennisketen, van molecule tot productie en van analyse tot toegepast onderzoek, ondergebracht in een ondersteunende, veilige en duurzame omgeving. Het gebouw huisvest een diversiteit aan disciplines, elk met hun specifieke behoeften en vereisten: van syntheselabs, reactor labs en NMR-labs tot een heuse ‘Pilot Hall’ waar toepassingen worden getest. Gezien de veelheid aan energie-intensieve processen speelt klimaatbeheersing een cruciale rol. Dankzij de ruime ervaring van SVR-ARCHITECTS met laboratoriumontwerp is het complexe basisconcept sterk vereenvoudigd. Bovendien maakt de modulaire grid­ structuur uitbreiding of inkrimping van units in de toekomst mogelijk.

In het volledig modulair opgebouwde Leuven Chem & Tech-gebouw werken onderzoekers en ingenieurs voor het eerst samen onder één dak. De reusachtige industriële zonwering over de gehele hoogte en breedte van de glazen gevel verraadt dat het geen standaard kantoorgebouw betreft.

58 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

SVR-Architects

Het Laboratorium voor Milieutoxicologie en Aquatische Ecologie in Gent dient zich aan als een schoolvoorbeeld van een gebouw met een zo laag mogelijke ecologische footprint, een compact volume met een eenvoudige, rationele structuur.

KU LEUVEN REGA Het Rega-instituut is een interdisciplinair researchinstituut op het vlak van microbiologie, immunologie, medicinale chemie en farmaceutische wetenschappen.

Het is opgericht in 1954 en is uitgegroeid tot hét kroonjuweel voor onderzoek en innovatie binnen de KU Leuven. In 2011 won SVR-ARCHITECTS de openbare ontwerpwedstrijd voor de nieuwe huisvesting van dit prestigieuze instituut op de Gasthuisbergsite in Leuven. Het volledig modulair opgebouwde laboratorium huisvest diverse ruimtes voor onderzoek inzake bacteriologie, medicinale chemie, immunobiologie, moleculaire immunologie, virologie en chemotherapie, klinische en epidemiologische virologie, alsook meerdere support labs, een animalium, een L3- en L3+-laboratorium, administratieve ruimtes, diverse vergaderfaciliteiten, een aula, een cafetaria en ondergrondse parkeerfaciliteit. Het juryrapport maakte gewag van een degelijk laboratoriumgebouw met een prima B/N-verhouding, gevarieerde gevels en een dynamische opbouw.

LABORATORIUM UGENT Het Laboratorium voor Milieutoxicologie en Aquatische Ecologie groepeert drie laboratoria die voorheen verspreid waren over diverse locaties. De nieuwbouw bevindt zich op de campus Bio-ingenieur Wetenschappen van de Universiteit Gent.

Het project dient zich aan als een schoolvoorbeeld van een gebouw met een zo laag mogelijke ecologische footprint, een compact volume met een eenvoudige, rationele structuur. Vandaag fungeert het als laboratorium, maar de structuur en trappenconfiguratie laten toe om het gebouw op termijn om te vormen tot een onderwijsfunctie of kantoorgebouw.

Het laboratoriumconcept is opgevat als een generisch lab, gebaseerd op het implementeren van gelijkvormige virtuele ruimtelijke modules met gemeenschappelijke technische parameters die gericht zijn op flexibiliteit. Dit laat de creatie van een uiterst ordelijke en overzichtelijke labo-omgeving toe. Het gebouw is zo compact mogelijk ontworpen binnen een vierkante plattegrond met een flexibele invulling en een no-nonsensearchitectuur. De draagstructuur en het binnenspouwblad bestaan uit geprefabriceerd gewapend beton, zodat het risico op luchtlekken sterk beperkt werd en ingrepen ter verbetering van de luchtdichtheid gemakkelijk uit te voeren waren.

Daken, gevels en ondergrondse constructies zijn doorgedreven thermisch geïsoleerd.

Er is bewust gekozen voor lichte en recycleerbare gevelbekledingsmaterialen. Een gestuurd buitenzonweringssysteem beperkt oververhitting en verbetert het comfort.

Gasgestookte hoogrendementsketels, een gasgestookte warmtekrachtkoppeling én een biomassa-installatie optimaliseren het energieverbruik. ❚

De nieuwe vestiging van het prestigieuze Rega-instituut op de Gasthuisbergsite in Leuven.

SVR-ARCHITECTS Volhardingstraat 26 2020 Antwerpen T +32 3 242 82 00 E info@svr-architects.eu www.svr-architects.eu

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 59

PERI

Tekst en beeld | PERI

UNIVERSEEL BEKISTINGSSYSTEEM voor wanden, kolommen en vloeren PERI heeft een totaal nieuw bekistingssysteem ontwikkeld: PERI DUO. Een innovatie die niets dan voordelen biedt voor aannemers én bouwheren. Het systeem is geschikt voor wanden en vloeren, samengesteld uit een ultralicht en innovatief composietmateriaal, universeel inzetbaar, snel en eenvoudig in gebruik, duurzaam en tot de helft goedkoper dan een traditioneel bekistingssysteem. PERI DUO kondigt dan ook een nieuw tijdperk aan in de bekistingsindustrie.

“Met PERI DUO kunnen aannemers en opdrachtgevers hun bouwprojecten sneller, beter en efficiënter realiseren.” Dat zegt Jan Strobbe, Sales Manager van PERI België. “De panelen zijn 1,35 m hoog en beschikbaar in zes breedtes, van 15 tot 90 cm. Het grootste paneel weegt amper 25 kg. Het bekistingssysteem laat zich daardoor bijzonder gemakkelijk hanteren op de werf: een kraan is niet nodig, extra gereedschap evenmin.”

POLYVALENT INZETBAAR “De verschillende panelen worden naadloos aan elkaar gemonteerd via verankeringen met een bijzonder eenvoudig draai- en kliksysteem”, gaat Jan Strobbe verder. “Veel ervaring of extra opleiding is dus niet nodig. Net zoals de kader is ook de plaat van

60 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

het systeem vervaardigd uit een innovatief composietmateriaal dat een zeer mooi, glad betonoppervlak oplevert. PERI DUO telt ook de helft minder verschillende systeemonderdelen en accessoires dan traditionele bekistingen. Qua werkgemak en efficiëntie kan dat tellen. De grootste troef van PERI DUO is echter dat het systeem polyvalent inzetbaar is en dat je het zowel voor de bekisting van wanden, kolommen en vloeren kan gebruiken. Dat biedt logistiek heel wat voordelen. En ook qua investering levert dit de aannemer profijt op.” ›

De PERI DUO-panelen zijn 1,35 m hoog en beschikbaar in zes breedtes, van 15 tot 90 cm. Het grootste paneel weegt amper 25 kg.

PERI

De verschillende panelen worden naadloos aan elkaar gemonteerd via verankeringen met een bijzonder eenvoudig draai- en kliksysteem.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 61

BE PERI/16.155

Wand en vloer: één systeem

Universeel. Lichtgewicht. Eenvoudig.

PERI DUO. De universele lichtgewicht bekisting die wordt gekenmerkt door zijn bijzonder lage gewicht en zeer makkelijk en eenvoudig gebruik. Niet alleen het feit dat het gebruikte materiaal nieuw is, maar ook het totaalconcept. Met een uiterst klein aantal verschillende systeemonderdelen, kunnen muren, funderingen, kolommen, platen en balken efficiënt worden bekist. Naast de panelen, inclusief de beplating, zijn ook de meeste DUO accessoires gemaakt van een op polymeer gebaseerd composietmateriaal.

Bekistingen Steigers Engineering www.peri.be

PERI

PERI DUO: TROEVEN • Bekistingswand en -plaat in één systeem • In het innovatieve (duurzame) composietmateriaal Polytech • Extreem licht (max. 25 kg) en toch zeer hoge belastbaarheid • Uiterst eenvoudige assemblage (zonder kraan, zonder gereedschap) • De helft minder verschillende onderdelen en accessoires voor efficiënter en sneller werk • Hoogkwalitatief en duurzaam • Gemakkelijk en snel in onderhoud • Eén systeem, tal van toepassingen (horizontaal én verticaal) • Tot de helft goedkoper dan traditionele bekistingen

OVERTUIGEND OP DE WERF M. Cakir is zaakvoerder van SAD uit Malonne. Hij zette PERI DUO onlangs voor het eerst in op Belgische bodem voor een bekistingsproject in opdracht van de Belgische spoorwegen. M. Cakir: “Waarom ik voor PERI DUO koos? De spoorberm waarlangs we een afscheidingswand moesten optrekken, was bijzonder smal. Een kraan konden we daardoor niet inzetten, en dus moesten alle panelen handmatig ter plaatse gebracht en gemonteerd worden. PERI DUO is ultralicht, een grote troef! De uitvoeringstermijnen voor dit project waren erg scherp, en dus zochten we een systeem waarmee het bekisten en ontkisten zo snel mogelijk kon gebeuren. Bij PERI DUO vormen plaat en wand één geheel, er zijn heel wat minder verschillende onderdelen dan bij een traditionele bekisting en het systeem is bijzonder intuïtief, waardoor het heel handig en snel werkt.

Dankzij PERI DUO waren we nagenoeg twee keer zo snel klaar als met een traditioneel systeem. Een perfect egaal afgewerkt beton­oppervlak was een andere voorwaarde. Ook die verwachting loste PERI DUO voor de volle 100% in.” ❚

PERI NV

PERI DUO werd onlangs voor het eerst ingezet op Belgische bodem, meer bepaald voor een bekistingsproject in opdracht van de Belgische spoorwegen.

Nijverheidsstraat 6, 1840 Londerzeel T +32 52 31 99 31 E info@peri.be www.peri.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 63

GEMENGD

ZORG

PUBLIEK

RESIDENTIEEL

ONDERWIJS

KANTOREN

Adres Hasselt Prins Bisschopssingel 36 bus 5 B-3500 Hasselt Adres Beringen Schoebroekstraat 58 B-3583 Beringen T +32 11 26 96 00 F +32 11 26 96 01 info@houbennv.be

1407-389/20160927 Adv. Jaarboek BAV

UW PARTNER VOOR DE VOLLEDIGE BOUW, INRICHTING EN AFWERKING VAN UW PROJECT

www.houbennv.be @houbennv

Houben

Tekst | Houben

Ambitieuze bouwpartner met familiale waarden Functioneren als een warme familieonderneming en tegelijk pionier zijn inzake de implementatie van vernieuwende bouwprocessen en -benaderingen: het kan! De markante evolutie van Houben nv toont aan dat bedrijfscultuur en innovatie hand in hand gaan. Door specifiek in te zetten op doordacht projectmanagement, eigen ingenieurs aan te werven en volop te kiezen voor vernieuwende bouwmanagementsystemen zoals BIM en LEAN, is het ambitieuze Houben de voorbije jaren geëvolueerd tot een betrouwbare bouwpartner voor publieke, private en complexe DBFM-projecten.

Het gaat hard voor Houben. Wat in 1932 begon als een lokaal familiebedrijfje van twee broers in Houthalen, is 85 jaar later onder leiding van Ewald Houben uitgegroeid tot een alom bekende bouwspecialist met een 190-tal medewerkers en een voorliefde voor complexe bouwprojecten. Houben stort zich maar al te graag op realisaties die op het eerste zicht moeilijk haalbaar lijken. Vaak zijn er meerdere opdrachtgevers en is het architecturale concept niet alledaags. Dat vraagt om een intelligente, constructieve aanpak –

zowel in letterlijk als figuurlijk opzicht. Vroeger legde Houben zich voornamelijk toe op openbare aanbestedingen voor zorgprojecten, publieke gebouwen, kantoren en parkings, scholen … Vandaag profileert het zich als een betrouwbare bouwpartner voor alle gemengde en residentiële realisaties en complexe DBFM-projecten. Een evolutie die de onderneming voortdurend kracht bijzet door zichzelf continu te blijven ontwikkelen.

FAMILIALE WAARDEN ÉN INNOVATIE Houben bekleedt een unieke positie binnen de bouwsector. Ondanks het feit dat de onderneming de voorbije jaren enorm gegroeid is en dat ze als klasse 8D-aannemer vaak betrokken is bij de realisatie van grote, prestigieuze projecten, is het management erg nauw betrokken bij de dagelijkse werking.

Stratos-Mesos in Leuven.

(Foto: Houben)

Het hoofdkantoor van Fred & Ginger in Mechelen.

(Foto: Marc Sourbron)

Het managementteam, de directie en de raad van bestuur hechten immers veel belang aan de familiale waarden waaruit het bedrijf destijds ontsproten is.

“Zo hebben we recent nog grote inspanningen geleverd op het vlak van HR (personeelstevredenheidsonderzoek, functieprofielen, feedbackcyclus, opleidingsplan …). Het is namelijk met onze mensen dat we dagelijks het verschil maken op onze werven. Ook de rechtstreekse voeling met onze klanten en partners willen we te allen prijze behouden. We willen voortdurend mee-evolueren met de markt”, benadrukt Veronique Houben. “Zowel procesmatig, organisatorisch, HR- en IT-gewijs trachten we onszelf steeds te verbeteren en indien nodig te heroriënteren. We hanteren een ‘klantgerichte’ aanpak: in plaats van te blijven vasthouden aan vaste werkwijzen, spelen we in op tendensen en passen we ons voortdurend aan om onze klanten de meest relevante aanpak te kunnen bieden – iets wat evident lijkt, maar het zeker niet is. Dat we intussen al 85 jaar bekend staan als een performante, flexibele en betrouwbare bouwpartner, bewijst dat we dit lang niet slecht doen. Familiale waarden en innovatie sluiten elkaar dus zeker niet uit. In plaats van ertegen te vechten, integreren we nieuwe bouwmanagementprocessen zoals LEAN en BIM volop in onze werking.” ›

De Provinciale Kunsthumaniora in Hasselt.

(Foto: Marc Sourbron)

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 65

Houben

INVESTEREN IN EXTRA KNOWHOW De taak van een hedendaagse aannemer is veel ruimer dan enkel bouwen, zeker als het om grote, complexe projecten gaat. Coördinatie en communicatie zijn de laatste jaren enorm belangrijk geworden. De sterke focus op projectmanagement toont aan dat ze dit bij Houben maar al te goed beseffen. “Alle facetten van projectorganisatie worden in rekening gebracht: van planning en budgetbewaking over kwaliteit tot

communicatie met stakeholders en omwonenden”, vertelt commercieel directeur Anne Froidmont. “Onze projectaanpak is opgebouwd rond de projectleider, de werfleider en de technisch directeur, die respectievelijk instaan voor het contact met het bouwteam, de personen op de werf en ons eigen management.

Deze drie kernactoren kunnen een beroep doen op tal van ondersteunende diensten om het uiteindelijke doel – een tevreden klant – met verve te bereiken.

Voorbeelden van zulke ‘diensten’ zijn onder meer stu-

Politiekantoor in Mol (Render: lava architecten)

WZC Dommelhof in Tielt - D&B (Render: lava architecten)

die en werkvoorbereiding, twee aspecten die we sterk aan het uitbouwen zijn door specifiek te mikken op profielen die een meerwaarde vormen voor al onze hedendaagse bouwprojecten, zoals een BIM-manager en een eigen ingenieur technieken en stabiliteit.

Bouwen is een zeer complexe materie geworden, dus we investeren volop in extra knowhow. Het spreekt voor zich dat veeleisende projecten een stuk vlotter verlopen als je naast heel wat uitvoeringsspecialisten ook een ingenieur in huis hebt die binnen een bouwteam kan fungeren als aanspreekpunt voor de architect en het studiebureau. Bovendien beschikt onze groep over een aantal specifieke afdelingen (zoals de hightechschrijnwerkerij en afwerkingsbedrijf Aluglas of Airdeck, een vloersysteem voor de ruwbouwstructuur van ziekenhuizen en gebouwen met een veelheid aan technieken). Hierdoor kunnen we alle cruciale aspecten van een gebouw van a tot z verzorgen. Een ‘partnership’ is voor ons dus allerminst een holle term. Proactief participeren in het bouwproces – samen met onze bouwpartners – is voor ons cruciaal.” ❚

Markante projecten

Houben nv

• Residentieel vastgoed: Stratos-Mesos (Leuven)

Adres Hasselt

• Zorg: WZC St-Vincentius (Leuven), WZC Dommelhof (Tielt-Winge)

Prins Bisschopssingel 36, bus 5, 3500 Hasselt Adres Beringen

• Gemengde projecten: Vesalius (Leuven)

Schoebroekstraat 58, 3583 Beringen

• Publieke gebouwen: Politiekantoor (Mol)

T +32 11 26 96 00

• Kantoren & parkings: Hoofdkantoor Fred & Ginger (Mechelen) • Onderwijs: Provinciale Kunsthumaniora (Hasselt)

66 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

F +32 11 26 96 01 E info@houbennv.be www.houbennv.be

Vesalius (Leuven), beeld Véronique De Walsche.

Groep De Waal

De Waal in actie op de werf van het waterproductiecentrum in Woumen.

Tekst en beeld | Groep De Waal

Snel inzetbare en kwalitatieve funderingspalen en beschoeiingen Wat meer dan een halve eeuw geleden begon als een afdeling van de Nederlandse moedermaatschappij De Waalpaal, evolueerde tot de multinationale Groep De Waal. Met de grondverdringende schroefpalen als absoluut handelsmerk Groep De Waal bestaat vandaag uit 6 firma’s: Sondex, De Waal Palen, Wig Palen, Olivier Funderingstechnieken, De Waal Polska en Willemen Carpati. Elke klant die palen of wanden nodig heeft, kan terecht bij de respectievelijke firma’s van de Groep De Waal. Met zo’n 135 werknemers in een dertigtal ploegen doet de Groep De Waal zo’n duizend werven per jaar. “Dat gaat van kleine projecten, zoals een woning of een gsm-mast, tot appartementen, industriebouw, waterzuiveringsstations, raffinaderijen, distributiecentra, tunnels en bruggen. Alles is afhankelijk van de ondergrond en van het gewicht van het gebouw”, licht gedelegeerd bestuurder Olivier Rens toe.

GRONDVERDRINGENDE SCHROEFPALEN De Waal focust bewust op een beperkt aantal technieken. Handelsmerk zijn de grondverdringende schroefpalen of kortweg gvs-palen. Een belangrijk voordeel is dat er geen grond moet worden weggehaald. “Doordat de grond wordt weggeperst, heb je geen ophopingen van grond op de werf en kan je rekenen op een groter draagvermogen. Je moet ook geen (verontreinigde) grond afvoeren. Dat zijn de voordelen van het systeem”, verklaart Olivier Rens. “In tegenstelling tot de geheide palen is dit een volledig trillingsvrij systeem. Er is dus geen lawaai of hinder voor buurtbewoners. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 67

de waal sa les pieux

palen nv

de waal Voshol 6a • 9160 Lokeren Tel. +32 (0)9 340 55 00 • Fax +32 (0)9 340 55 18 www.dewaalpalen.be

Groep De Waal

Nieuwe micropaalmachine voor kleine, moeilijk bereikbare plekken.

Markante projecten • Ghelamco Arena in Gent, inclusief de brug over R4 • Spoorbypass in Mechelen • Connector in de luchthaven van Zaventem • A11 in Westkapelle • IKEA Bergen / Arlon • Nieuw distributiecentrum van Nike in Ham Met deze techniek kan je ook erg makkelijk tussen bestaande woningen werken, en dat is niet onbelangrijk in ons volgebouwde land.”

FOCUS RENDEERT Naast de gvs-paal biedt De Waal ook andere funderingspalen aan, zoals de geheide geprefabriceerde palen, in de grond gevormde geheide palen en schroefpalen met gedeeltelijke wegpersing. Voorts ontwikkelde het speciale machines voor de plaatsing van geheide of geschroefde kokerpalen en micropalen binnen bestaande gebouwen of in beperkte ruimtes. De Waal doet werven in België, Luxemburg, Nederland, Noord-Frankrijk, Polen en Roemenië. Maar het aantal technieken blijft beperkt. Een focus die rendeert. “Als je mensen vandaag techniek A laat uitvoeren, morgen techniek B en overmorgen weer een andere, dan moeten ze eenmaal ze een techniek in hun vingers hebben alweer overschakelen. Door de mensen altijd met dezelfde machine te laten werken en dus steeds dezelfde techniek te laten uitvoeren, maken ze minder fouten, raken ze beter afgestemd op elkaar, wordt er veiliger gewerkt en is het rendement hoger”, weet Olivier Rens.

BESCHOEIINGEN Naast de funderingspalen heeft de groep jaren ervaring met beschoeiingen en bodemonderzoeken (Sondex). De beschoeiingsactiviteiten werden gebundeld in Olivier Funderingstechnieken. Het bedrijf legt zich toe op secanspalenwanden, berlinerwanden en soilmixwanden. Het studiebureau voor grondonderzoek Sondex is op zijn beurt gespecialiseerd in sonderingen, boringen en plaatproeven.

Groep De Waal heeft ook twee dochterondernemingen in Oost-Europa, De Waal Polska in Polen en Willemen Carpati in Roemenië. Daar hoopt het met de expertise en de innovatieve techniek van de gvs-palen te kunnen profiteren van een

• Verschillende tanks voor Sea Tank • Het nieuwe tram- en busdepot van de Stad Brussel in Ukkel • Een nieuw studentenhome aan de VUB in Brussel • Kantoorgebouw De Meander op Tour&Taxis in Brussel • Distributiecentrum Delhaize in Ninove • IVC in Avelgem • Woonproject Tivoli in Brussel concurrentievoordeel. “De stap naar het buitenland is al gezet. Maar de markt is ook daar zeer concurrentieel. Cultuurverschillen en grote afstanden maken het niet eenvoudig om hetzelfde rendement te halen als in eigen land”, zegt Olivier Rens. Strategisch gezien wil De Waal eerst in Polen uitbreiden, om dan verder in Roemenië te investeren. Ook dichter bij huis wil De Waal zijn diensten verder uitbouwen. Momenteel onderzoekt het hoe het best voet aan wal kan krijgen in het noorden van Frankrijk.

SNELLE INZETBAARHEID Met een omzet van meer dan 40 miljoen euro doet het bedrijf het ondanks de crisis erg goed. Groep De Waal staat voor kwaliteit, en dat is geweten. “We merken dat ook. De prijs blijft heel belangrijk, maar bij heel veel mensen krijgen we toch het laatste woord. Ze kennen ons bedrijf, ze weten dat wij kwaliteit leveren en dat we slechts in uitzonderlijke gevallen meerprijzen vragen. Daarnaast zorgen we voor een snelle inzetbaarheid.” De firma’s van Groep De Waal werken meestal in onderaanneming. Zodra alle vergunningen in orde zijn, zijn zij meestal de eerste onderaannemer die wordt opgebeld. “Als funderingsbedrijf staan wij als eerste op de werf. Daarom vinden we het belangrijk om kort op de bal te spelen.” ❚

GROEP DE WAAL Voshol 6 a, 9160 Lokeren T +32 9 340 55 00 E or@dewaalpalen.be www.dewaalpalen.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 69

Tecro & Krea Architecten

WE MAKE BETTER SPACE!

TecnoSpace Tekst | Frie Van der Planken Beeld | TecnoSpace

Unieke kantoorinrichting dankzij systeemwanden met karakter Wanden bakenen niet af, maar bieden net tal van mogelijkheden. Het is de overtuiging van het Wilrijkse bedrijf TecnoSpace, dat sinds 1999 al verschillende kantoren van een unieke binneninrichting wist te voorzien. Systeemwanden met karakter zijn daartoe de sleutel: zo biedt het bedrijf sinds kort ook profielen uit bamboe aan, die garant staan voor een warme en stijlvolle uitstraling.

Volgens CEO Alexandre Stoop streeft TecnoSpace ernaar de snelste op de markt te zijn, maar dat niet alleen: “We staan gekend om onze snelle service, maar ook om de kwaliteit van onze producten. Dat gaat samen met een voortdurende zoektocht naar vernieuwende en groenere oplossingen, om onze klanten een sterk totaalpakket te kunnen aanbieden.

Zo kunnen bedrijven vandaag bij ons terecht voor de volledige binnenafwerking van hun kantoren, van Gyproc-plafonds tot systeemwanden.”

TECNOWOOD Wie zoekt, die vindt: onlangs voegde TecnoSpace een duurzaam, houten profielsysteem toe aan haar gamma. Stoop: “TecnoWood is een van onze recente ontwikkelingen en kadert mooi in die zoektocht naar kwalitatieve en duurzame oplossingen. Het gaat om slanke bamboeprofielen die een stijlvolle afwerking

vormen voor modulaire glaswanden: ze zorgen voor een warme, karaktervolle toets in het interieur. De glaspanelen worden in het profiel afgerubberd en het deurframe is geschikt voor zowel volle als glazen kamerhoge deuren. Bovendien verhogen de bamboeprofielen de akoestiek in de ruimte en laten ze zich zelfs onbehandeld toepassen.”

CHAT BOARDS Ook opvallend in het aanbod van TecnoSpace: de gepatenteerde Chat Boards. “Onze Chat Boards zijn een moderne variant op het klassieke whiteboard.

Ze zijn te verkrijgen in wit magnetisch glas, maar net zo goed in verschillende trendy kleuren. We bevestigen ze strak en compact tegen de wand, zodat ze in ieder bedrijf dé tool vormen voor visuele communicatie, brainstorming of mindmapping”, legt Stoop uit. ❚

De slanke bamboeprofielen van TecnoWood voegen karakter toe aan elk interieur.

TecnoSpace

De Chat Boards van TecnoSpace zijn een trendy en compactere versie van het traditionele whiteboard.

Eén van de duurzame oplossingen van TecnoSpace: het TecnoWood-profielsysteem voor systeemwanden.

Kernenergiestraat 65 2610 Antwerpen T +32 3 257 32 34 E info@tecnospace.com www.tecnospace.com

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 71

TRAMO

Tekst | Frie Van der Planken Beeld | TRAMO

Vrachtwagens kunnen sinds maart 2014 tegen een veel hoger tempo geladen worden.

Ultramoderne betoncentrale maakt snellere lading mogelijk Alles moet vandaag steeds sneller, kwalitatiever en ronduit beter. Zo ook de productie en aanvoer van beton. Voor TRAMO, actief in openbare werken en private bouwprojecten, vormde dat in 2014 het uitgangspunt om een gloednieuwe betoncentrale te plaatsen. Het gevolg is een betonlading die tot 1,5 keer sneller kan gebeuren dan voorheen.

Als onderdeel van aannemer TRBA staat TRAMO in voor de aanvoer, afvoer en productie van verscheidene soorten beton. Daarvoor beschikt het bedrijf niet alleen over een recente betoncentrale die extra grote volumes aankan, maar ook over een recyclagecentrale die inerte materialen al decennialang omvormt tot volwaardige bouwmaterialen.

vaardigd bestuurder bij TRAMO: “De centrale is voorzien van een betonmenger met een capaciteit van 4,5 m³. Dat betekent dat we vrachtwagens tegen een veel hoger tempo kunnen laden. Waar een normale lading doorgaans in drie cyclussen moet gebeuren, kan dit in ons geval al in twee. Bij grote ladingen volstaan slechts drie cyclussen, in plaats van de gebruikelijke vier of vijf.”

SNELLERE LADING

VERANDERENDE MARKT

Sinds maart 2014 voorziet de nieuwe betoncentrale in Moeskroen talloze werven van BENOR-beton, al dan niet op basis van gerecycleerde materialen. En dat doet ze een pak sneller dan de meeste andere centrales, aldus Pierre Stadsbader, afge-

De upgrade van de betoncentrale speelt sterk in op de veranderende noden van de markt. Stadsbader: “We merken dat alles almaar sneller moet én ook kan, zonder daarbij aan kwaliteit in te boeten. De betoncentrale beschikt over silo’s waarin we

72 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

TRAMO

materialen stockeren, zodat we snel kunnen schakelen om de desgewenste betonsoort te produceren. Daarnaast kunnen we onze recyclagegranulaten altijd inzetten om secundaire materialen een nieuw leven te geven. En tot slot kijken we ook vooruit: onze studiedienst werkt volop aan het ontwerp van nieuwe mengsels, zodat we nog beter tegemoet kunnen komen aan de uitdagingen van de sector.� �

Bovenaanzicht van de betoncentrale.

TRAMO NV

Door verschillende materialen te stockeren, kan TRAMO snel schakelen om de gewenste betonsoort te produceren.

ZI Mouscron 1 - Portemont 7700 Moeskroen T +32 56 48 14 67 F +32 56 48 14 61 E info@tramo.be www.tramo.be

Betoncentrale Sorteer- & Recyclagecentrum

TRAMO NV ZI Mouscron 1 - Portemont B-7700 Moeskroen Tel: 056 48 14 67 Fax: 056 48 14 61 Info@tramo.be

www.tramo.be 1691030_tramo.indd 1

07-11-16 09:23

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 73

Town Office Leiespiegel, Deinze Architect: Tony Fretton Architects VK services: sustainable design, breeam assessment, structural engineering, m&e engineering, energy reporting

VK delivers fully integrated engineering services for demanding clients worldwide who want to invest in buildings in a constantly evolving society where our quality of life is under stress. We were happy to support the architects of Tony Fretton Architects in realizing this new highly adaptable town office. www.vkgroup.be

ARCHITECTS & ENGINEERS

VK Architects & Engineers Tekst en beeld | VK Architects & Engineers

Samen de gebouwen en infrastructuur van morgen ontwerpen VK Architects & Engineers is een interdisciplinaire ontwerpgroep, actief in Healthcare Design & Building Engineering. Als Healthcare Designer richt VK zich voornamelijk op ziekenhuizen, projecten voor geestelijke gezondheidszorg en ouderenzorg. Als Building Engineer ontwerpt het kantoorgebouwen, residentiële ontwikkelingen, scholen, gemengde projecten, industriële faciliteiten en projecten in de openbare ruimte. Dit alles met een voortdurende drang naar innovatie en een integrale ontwerpmethodiek.

Wat Healthcare Design betreft, biedt VK het totale pakket aan ontwerpdisciplines onder één dak aan: masterplanning en programmatie van het project, architectuur van het gebouw en de omgeving, engineering van structuren en technieken en zelfs consulting voor de medische uitrusting en interieurarchiHet nieuwe Barco-gebouw in Kortrijk. (Foto: VK Group – Jaspers-Eyers Architects) tectuur. Deze interdisciplinaire aanpak zorgt voor een efficiënt en pragmatisch & Engineers kijkt steeds vooruit. Zowel in het streven projectverloop, met kortere communicatielijnen. naar duurzaamheid als in het werken met BIM is VK een voorloper. Het integreerde vijftien jaar geleden al Als Building Engineer biedt VK verschillende discinachtkoeling en natuurlijke ventilatie in zijn projecten plines aan in engineering en advanced engineering. en ontwerpen, onder andere in het Gerechtsgebouw “Onze ingenieurs staan hierbij ten dienste van vastin Antwerpen. Verschillende referentieprojecten van goedontwikkelaars, overheden, architecten, industriVK zijn in binnen- en buitenland gelauwerd als voorële klanten en eindgebruikers. Naargelang de vraag beelden van duurzaamheid. Zo won Treurenberg dit van de klant, ontwerpen zij studies voor stabiliteitsjaar een MIPIM-award voor Best Innovative Green structuren, mechanische en elektrische installaties, Building, het eerste Net Zero Energy-gebouw van akoestiek, facade engineering en fire safety engineeBrussel dat tevens bekroond werd met het BREEAM ring”, luidt het.

“Excellent”-label. VK Architects & Engineers biedt ook zelf BREEAM-assessment en EPB-verslaggeving aan.

GEDREVEN DOOR INNOVATIE

VK Architects & Engineers wordt sterk gedreven door de voortdurende innovatie van het metier, zowel conceptueel als technologisch. Nieuwe inzichten, nieuwe software, nieuwe methodes en een sterke connectie met universiteiten en vakorganisaties: VK Architects

De introductie van BIM werd door VK zeer snel opgepikt. De lopende realisatie van AZ Sint-Maarten in Mechelen wordt ontworpen met de BIM-methode, de lakmoesproef voor zowat het meest complexe gebouwtype in een ontwerpomgeving. Daarnaast biedt

Campus Spoor Noord van de Artesis Hogeschool in Antwerpen (Foto: Hans-Jan Dürr – POLO Architects en Jaspers-Eyers Architects) VK nieuwe inzichten via gebouwensimulaties en parametrisch ontwerp. Ook met deze instrumenten wil het de klant optimaal informeren over mogelijke keuzes, hun implicaties op het bouwbudget en de beste oplossingen voor een optimale life cycle cost.

INTEGRATED DESIGN In wezen stelt iedere ontwerper zijn werk ten dienste van mensen: bewoners, werknemers, bezoekers, spelende kinderen, sporters, reizigers, patiënten, studenten, leraars, professionals … “Deze en andere eindgebruikers, de klanten van onze klanten, bepalen het succes van het project”, weet men bij VK Architects & Engineers. “Ergonomie, comfort – visueel, thermisch, akoestisch… – en veiligheid staan dan ook voorop, steeds met respect voor budget, deadlines en vooral met respect voor het architecturale concept. Onze ingenieurs werken mee aan projecten met een grote visuele en symbolische waarde: het NAVO-hoofdkwartier in Evere, de Politietoren van Charleroi, het Stadskantoor Leiespiegel in Deinze, de Royal Hamilius-ontwikkeling in Luxemburg, de nieuwe VRT-site … En dit in nauwe samenwerking met nationale en internationale architecten. Daarbij huldigen ze steeds het principe van ‘integrated design’: in een integrale aanpak met de architect kunnen hun stabiliteits- en technische ontwerpen het architecturale concept naadloos ondersteunen. Zo behoudt het uiteindelijke gebouw een sterke identiteit en wordt het uiteindelijk een visitekaartje van een organisatie of onderneming.” ❚

VK ARCHITECTS & ENGINEERS Brugsesteenweg 210, 8800 Roeselare T +32 51 26 20 20 E info@vkgroup.be www.vkgroup.be Het nieuwe hoofdkwartier van de NAVO in Evere. (Foto: Ministerie van Defensie – SOM + ASSAR ARCHITECTS)

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 75

Van Roey

76 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

Van Roey Tekst | Van Roey Beeld | Dries Luyten

“Ook in de bouw heeft technologische vernieuwing een grote impact” In 2015 maakte Geert Verachtert zijn entree bij Van Roey. Als directeur Strategie en Business Development moet hij er mee voor zorgen dat Van Roey ook in de toekomst een pionier met een langetermijnfocus blijft. In tijden van verandering is hij de man die zaken in vraag durft stellen, teams in beweging brengt en samenwerking tussen bedrijven kan creëren. Gepassioneerd gaat hij op zoek naar groeikansen en vertaalt hij (toekomstige) klantenbehoeften in oplossingen.

Geert Verachtert: “Het geeft veel voldoening om je te mogen inzetten voor een bedrijf als van Roey. Een bedrijf dat een zeer lange traditie en ervaring heeft, met een focus op de toekomst.”

Wat maakt Van Roey zo sterk volgens jou?

Van Roey is een bedrijvengroep met een sterk en gezond fundament. Een bedrijf met een sterke cultuur die zeer klant- en oplossingsgericht is. Daarop kan je verder bouwen. Dit fundament is overigens de verdienste van iedereen die hier de voorbije jaren aan heeft meegebouwd: mensen die zich dagelijks vol trots en loyauteit inzetten. Ik ben aangenaam verrast door de ondernemerschapscultuur die hier leeft.

Speelt het mee dat Van Roey een familiebedrijf is?

Van Roey is na acht generaties nog steeds volledig in handen van de familie. Ik ervaar de familie Van Roey als een geïnteresseerde en betrokken aandeelhouder die inzet op duurzame groei. De bereidwilligheid om hierin te investeren, creëert veel mogelijkheden.

Onze corebusiness zal altijd gerelateerd blijven aan bouwen, maar we kunnen mogelijk innoveren en investeren in aanpalende groeidomeinen waar we meerwaarde kunnen creëren voor onze klanten. Sportoase is daar een mooi voorbeeld van. Een boeiende transformatie, vind ik.

Jij hebt een achtergrond in technologie, een snel veranderende sector. Is dit ook zo in de bouwsector?

Technologische ontwikkelingen hebben een steeds grotere impact op het bedrijvenlandschap. Veel sectoren kregen al te maken met ‘game changers’, die dankzij nieuwe technologieën de strijd aanbinden met de gevestigde waarde. In deze snel veranderende wereld loopt

de bouwsector echter nog achter. Dat is bijvoorbeeld te zien in de beperkte toename van de arbeidsproductiviteit de afgelopen decennia in vergelijking met andere sectoren, waardoor de bouw ten opzichte van andere sectoren steeds duurder wordt.

gie is natuurlijk geen doel op zich. Het is een middel om het leven van mensen makkelijker te maken en de kwaliteit ervan te verhogen. Dat is precies hoe Groep Van Roey denkt: de behoefte van de klant staat altijd centraal.

Ook in de bouw zullen technologische vernieuwing en verregaande digitalisering echter een grote impact hebben op bestaande structuren en businessmodellen. Om efficiënter te werken én tevens een antwoord te kunnen bieden op de toenemende vraag naar betaalbare en duurzame oplossingen zullen we procesinnovaties moeten doorvoeren. Nieuwe technologieën zoals Internet of Things, Big Data en 3Dprinting bieden de mogelijkheid om het bouwproces enerzijds te industrialiseren, maar anderzijds toch de nodige flexibiliteit te behouden.

Welke groeikansen zie jij voor de komende jaren?

Wij kijken met name naar belangrijke macro-economische en maatschappelijke trends, zoals vergrijzing en verstedelijking. Dat roept allerlei complexe vraagstukken op over bijvoorbeeld de leefbaarheid van een stad en nieuwe zorgconcepten. In die snel veranderende wereld met een toenemende complexiteit willen we vooral een gespecialiseerde partner zijn in het aanbieden van totaaloplossingen. Sportoase is daar een mooi voorbeeld van. Van een bouwer pur sang zijn we daar geëvolueerd naar een speler die een dienst levert aan het lokale bestuur: gedurende dertig jaar een zwembad openstellen met alles erop en eraan.

Kan je enkele voorbeelden geven?

Door de toenemende rekenkracht van chips kunnen traditionele bouwtekeningen gedigitaliseerd worden.

Zo kan in BIM (Bouw Informatie Model) driedimensionaal worden samengewerkt met alle disciplines in het bouwproces (zoals met de architect, (onder) aannemers en installateurs). Fouten in het ontwerp, de constructie, de bouwlogistiek, de afwerking of de planning zijn snel op te sporen en de gevolgen van wijzigingen zijn meteen duidelijk voor alle partijen.

BIM leidt integraal tot minder kosten en fouten.

De verwachting is dat gebouwen en installaties door het Internet of Things in 2025 op grote schaal met elkaar verbonden worden. De combinatie van connectiviteit en sensortechnologie resulteert in gebouw­ installaties die grote hoeveelheden data genereren.

Naast nieuwe functionaliteiten voor gebruikers levert deze data een schat aan informatie op voor efficiënter en predictief onderhoud van gebouwen. Technolo-

Je enthousiasme doet geloven dat je vertrouwen hebt in de toekomst?

I do! We moéten blijven innoveren, pionieren en nieuwe standaarden ontwikkelen. Het is een voorwaarde om koploper te kunnen blijven in deze snel veranderende wereld. In het verleden hebben we heel vaak goede keuzes gemaakt. Ik heb er vertrouwen in dat we dat in de toekomst ook zullen doen. ❚

Van Roey Oostmalsesteenweg 261 2310 Rijkevorsel T +32 3 340 17 11 E info@vanroey.pro www.vanroey.pro

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 77

BAC ZAVENTEM

S.air NV biedt reeds 30 jaar complete oplossingen aan op verschillende vlakken.

Persoons- en schadebescherming in gebouwen, parkings en tunnels is er daar ĂŠĂŠn van.

Elk project wordt daarbij op maat behandeld en is afgestemd op de behoeften van de klant en de ruimte.

Als enige Belgische onderneming in onze sector haalt S.air voordeel uit haar verticale structuur.

Ons bedrijf werkt volledig in eigen beheer: we merken dat dat een groot pluspunt is voor onze klanten.

GSP GENT

De communicatie met de klant verloopt vlot en we hebben het volledige project van begin tot einde in handen: van de uitwerking op papier tot de uitvoering en het onderhoud achteraf.

EIGEN STUDIE- EN INSTALLATIEDIENST S.air beschikt over een eigen studiedienst en kan op die manier steeds tot flexibele oplossingen komen.

We slagen erin om mee te denken met de klant en zo tot een oplossing te komen die praktisch haalbaar is zonder de economische zijde uit het oog te verliezen.

Ook het feit dat we specialist zijn voor de beveiliging van gebouwen en tunnels, helpt ons SCHUMAN BRUSSELS

om doeltreffende oplossingen te bedenken.

Dat stelt ons in staat flexibel te zijn. Onze gestructureerde organisatie en eigen montageen servicediensten onderscheiden ons dan ook.

24/24 UUR SERVICE S.air biedt de mogelijkheid om na installatie een volwaardige partner te blijven met

betrekking tot het onderhoud en bijhorend beheer van installaties die tot hun vakgebied

behoren. De bestaande 24/24-service is daarbij een van de mogelijkheden voor de klanten.

Aangezien de installaties geplaatst en onderhouden worden door eigen personeel, heeft S.air ook een VCA**-certificaat. Daarmee verliest het bedrijf de veiligheid en bijkomende procedures zelfs in moeilijke omstandigheden niet uit het oog.

RTIFI

CE

D

SAF ET Y

STE M SY

E

HENSFERTAUX TUBIZE

VCA** AUDIT

S.air n.v. | Industriezone Noord 1 | Nijverheidslaan 4 | B-9308 Gijzegem (Aalst) T. +32 53 21 63 17 | F. +32 53 78 13 11 | info@sair.be | www.sair.be SUNOPTICS

TAILOR MADE SOLUTIONS Om een directe en “tailor-made”oplossing te kunnen verschaffen aan onze klanten

BUILDINGS

hebben we ons bedrijf gestructureerd in diverse diensten welke alle hun eigen studiedienst en projectopvolging hebben waardoor men u te allen tijde kan bijstaan bij uw vragen of adviesverlening.

BUILDINGS Shopping centra, atria, grotere compartimenten en industriële gebouwen dienen allemaal voorzien te worden van een rook- en warmteafvoerinstallatie al dan niet met daglichtvoorziening. Deze afdeling kan u bijstaan met uitgebreid advies tot en met plaatsing en onderhoud betreffende natuurlijke rookluiken, mechanische ventilatoren, rook- en brandschermen, koepels en lichtstraten. Aangezien wij onze klanten willen helpen inzake de problematiek betreffende de implementatie van daglicht ten opzichte

PARKINGS & TUNNELS

van de EPB-eisen en eventuele sprinklerregels, hebben wij onze SUNOPTICS-oplossing in België geïntroduceerd. En dit met succes. Deze zorgt immers voor een totaaloplossing voor al deze vraagstukken.

PARKINGS & TUNNELS Als specialist hebben wij reeds heel wat projecten gerealiseerd betreffende de rook- en warmteafvoer, gas- en branddetectie en bijhorende ventilatie. Ook binnen deze afdeling wordt alles van a tot z uitgevoerd. Van CFD-simulatie tot en met de oplevering met de brandweer en bijhorende rookproeven.

SERVICE & MAINTENANCE

SERVICE & MAINTENANCE Eenmaal uw project opgeleverd is helpen onze techniekers u verder voor het onderhoud van uw installatie. Ook tijdens elke, al dan niet dringende interventie beroepen wij ons op onze jarenlange ervaring en bijhorende kennis. Geen enkele installatie bevat geheimen voor onze dienst. Dankzij een grote stock aan courante stukken en onze permanentie (24/24) kan u voor elk probleem en op elk moment bij ons terecht.

INDUSTRIAL VENTILATION Ventilatie, koeling, verwarming, filtering, bevochtiging of ontvochtiging; voor alle ongewenste luchttechnische omstandigheden die zich voordoen tijdens uw

INDUSTRIAL VENTILATION

productieproces wordt een specifieke oplossing geadviseerd. Alle benodigde toestellen worden in eigen productie vervaardigd.

FIRE PROTECTION Actieve en passieve brandbescherming zoals rook- en brandkleppen, brandwerende beplating en verf en brandwerende bespuitingen zijn door ons leverbaar. Dankzij onze brede waaier aan producten en oplossingen kan u als klant kiezen wat het beste past in uw project.

FIRE PROTECTION

Renson

Tekst en beeld | Renson

Intelligent ventileren, oververhitting tegengaan en gratis koelen

In 3 stappen naar een gezond binnenklimaat Dat het de moeite is om een gezond binnenklimaat na te streven, staat buiten kijf. Maar uiteraard moet dat probleemloos te rijmen vallen met de hedendaagse bouwtechnieken en de heersende architecturale trends, kwestie van niet te moeten inleveren op het vlak van energie-efficiëntie en esthetiek. Daarom biedt Renson geïntegreerde oplossingen om oververhitting binnenshuis tegen te gaan, intelligent te ventileren en gratis te koelen.

VOOR IEDER WAT WILS Voor wie constant thuis is (bijvoorbeeld van thuis uit werkt of een thuispraktijk heeft), bewust bezig is met ventilatie en het juiste gebruik ervan en hoge akoestische eisen stelt (omdat hij of zij langs een drukke baan woont, bijvoorbeeld), is een D-ventilatiesysteem zeker een valabele keuze met een hoog rendement. Op voorwaarde dat men zich bewust is van de extra kosten die dit met zich meebrengt voor het onderhoud van de leidingen (elke vijf jaar) en warmtewisselaar (elk jaar) en het tijdig vervangen van de filters (ieder half jaar). Voor wie niet wakker wil liggen van ventilatie, zweert bij de toevoer van natuurlijke verse buitenlucht en intelligent wil ventileren per ruimte in huis, is het C+-systeem dan weer een logischere optie. Het E+ systeem van Renson combineert een ventilatie-unit met een warmtepomp in één toestel (de E+ndura). De warmte uit de afgevoerde, vervuilde ventilatielucht wordt gerecupereerd om te voorzien in sanitair warm water en ruimteverwarming.

Het is nu eenmaal onmogelijk om een luchtdichte en goed geïsoleerde woning los te zien van een geschikt ventilatiesysteem. Gecontroleerde en continue basisventilatie is namelijk de enige efficiënte en veilige oplossing om een goede binnenluchtkwaliteit te kunnen garanderen. Welk ventilatiesysteem het meest geschikt is, hangt in de eerste plaats af van enkele praktische factoren. In hoeverre wordt bij een renovatie al dan niet het schrijnwerk vervangen? Is er plaats voor de inbouw van de nodige toe- en/of afvoerleidingen van en naar de centrale ventilatie-unit?

Of ook: wil men ventilatie combineren met hernieuwbare energie? Maar daarnaast blijken toch vooral persoonlijke voorkeur, het leefpatroon en de behoeften van de bewoners of gebruikers een rol te spelen in de keuze voor het ventilatiesysteem.

Aangezien mensen zelf niet in staat zijn om veranderingen in het binnenklimaat of te hoge concentraties CO2 of VOC’s te detecteren, is het belangrijk dat het ventilatieniveau zich automatisch aanpast om hierop in te spelen. Een vraaggestuurd

Doekzonwering zorgt ervoor dat de zonnestralen niet de kans krijgen om het glas te raken en de temperaturen binnenshuis onverdraaglijk hoog laten oplopen.

Een bijkomend voordeel van zowel doek- als structurele zonwering is dat het zicht naar buiten steeds behouden blijft.

80 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

VRAAGGESTUURD VENTILEREN

Renson

ZOMER

WINTER

Met een vaste luifel boven het raam hou je de hoogstaande zon in de zomer tegen, terwijl je in de winter dankzij de Met een vaste luifel boven het raam hou je de hoogstaande zon in de zomer tegen, zonnewinsten toch optimaal van natuurlijke warmte blijft genieten. terwijl je in de winter dankzij de zonnewinsten optimaal van natuurlijk warmte blijft genieten.

C+-ventilatiesysteem combineert de constante toevoer van verse buitenlucht via zelfregulerende raamroosters en de afvoer van vervuilde lucht via de Healthboxunit van Renson. Dynamische sensoren meten 24 uur per dag het CO2-, vocht- en VOC-niveau in de binnenlucht en passen het ventilatieniveau intelligent aan, afgestemd op het leefpatroon en de aanwezigheid van bewoners. Dit betekent dat er enkel meer geventileerd zal worden in de ruimtes waar en wanneer dat nodig is.

Dit zorgt voor een besparing van 30 tot 50% op de energierekening in vergelijking met een permanent draaiend ventilatiesysteem.

BUITENZONWERING VOORKOMT OVERVERHITTING Nu het aantal warme dagen per jaar vanwege van de klimaatopwarming zienderogen stijgt, is het meer dan ooit de vraag hoe woningen, kantoren en klasloka-

len voldoende gekoeld kunnen worden zonder de energiekosten de pan te laten uitswingen. Controle over het invallend zonlicht is één van de oplossingen, zeker met de heersende trend van grote glaspartijen. En dan komen we al gauw uit bij doekzonwering, een vaste luifel boven het raam of lamellen voor het raam. Dat die de zon buitenshuis tegenhouden, zorgt ervoor dat de zonnestralen niet de kans krijgen om het glas te raken en de temperaturen binnenshuis onverdraaglijk hoog laten oplopen. Want ook daar loert een gevolg van goed geïsoleerde en luchtdichte gebouwen om de hoek: warmte die binnen zit, kan niet meer vanzelf naar buiten. Een bijkomend voordeel van zowel doek- als structurele zonwering is dat het zicht naar buiten steeds behouden blijft en dat je in de winter en de tussenseizoenen toch optimaal kan profiteren van de lage zon om gebouwen gratis te laten opwarmen.

GRATIS, NATUURLIJK KOELEN Met grote raamroosters voor ventilatieve koeling biedt Renson ook een natuurlijk en gratis alternatief voor energieverslindende aircotoestellen. Zo kunnen grote hoeveelheden koelere lucht ’s nachts het interieur helpen afkoelen. Wanneer dat vijf luchtwissels per uur oplevert, kan dat de binnentemperatuur in de zomer tot maar liefst 5 graden laten dalen. De raamroosters voor ventilatieve koeling zijn uitgerust met een muggengaas en zijn inbraakwerend. ❚

Ventilatieve koeling is een gratis alternatief voor energieverslindende aircotoestellen.

RENSON NV

Het E+ systeem van Renson combineert een ventilatie-unit met een warmtepomp in één toestel.

Maalbeekstraat 10, 8790 Waregem T +32 56 62 71 11 E info@renson.be www.renson.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 81

DDS & Partners Architects

Het Roetaert-project bevindt zich op een terrein dat voorheen ingenomen werd door opslagplaatsen van de onderneming Herpain.

82 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

DDS & Partners Architects

Tekst | DDS & Partners Architects Beeld | Nathalie Van Eygen

ARCHITECTUUR en STEDENBOUW met duurzame en innovatieve insteek Al tien jaar lang biedt DDS & Partners weldoordachte en gediversifieerde architectuur aan, die de tand des tijds doorstaat doordat ze beantwoordt aan de huidige noden en inspeelt op de toekomstige behoeften. Het ervaren team is vernieuwend, met een open ingesteldheid en een gezond realisme – de perfecte combinatie om architecturale en stedenbouwkundige vraagstukken te beantwoorden met duurzame en innovatieve oplossingen. Woonproject Roetaert in Ukkel is hier een sprekend voorbeeld van.

DDS & Partners beperkt zich niet tot één enkele focus. Zo won het eerder dit jaar bijvoorbeeld een internationale ideeënwedstrijd voor de creatie van een verticale stedelijke boerderij die gecombineerd wordt met studentenhuisvesting (Milan, AWR Award), terwijl het voorts grootschalige en diverse projecten realiseert in heel België en in het buitenland. Nieuwe duurzame wijken, revitalisatie-ingrepen en gemengde projecten passeren de revue, maar ook een kleinschaliger project als woonproject Roetaert wordt met evenveel zorg en inventiviteit

uitgewerkt als een prestigieus pareltje met een meerwaarde voor de omgeving.

SOBER MAAR INDRUKWEKKEND Het Roetaert-project bevindt zich op een terrein dat voorheen ingenomen werd door opslagplaatsen van de onderneming Herpain. Deze zijn getransformeerd tot negen woningen die een gulden middenweg aanbieden tussen de traditionele eengezinswoning en de loft. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 83

ARCH. DDS & PARTNERS ARCHITECTS © GABARI FOR GHELAMCO

GHELAMCO, LOUIZALAAN 165 BRUSSEL

URBAN EXPERTISE DDS & Partners Architects Louizalaan 251 b7 - 1050 Brussel Vlaamse Kaai 76B - 2000 Antwerpen URL: www.dds-partners.eu Tel: +32 2 340 32 32 E-mail: info@dds-partners.eu

Founding Partners: D. Delbrouck - G. de Jerphanion - C. Sibilde Partners: D. Bigaré - O. Callebaut L. Bellello - F. Couvreur - V. Dupont B. Leroy - D. Peremans - G. Vanoverschelde

DDS & Partners Architects

De negen woningen houden het midden tussen een traditionele eengezinswoning en een loft.

De architecten lieten zich inspireren door de massieve, industriële volumetrie van het bestaande gebouw, waarbij het ritme van zijn betonstructuur maximaal werd gerespecteerd. Hoewel de structuur van het bestaande gebouw om stabiliteitsredenen moest worden aangepast om de nieuwe lasten te dragen, is de volumetrie van het gebouw dus volledig bewaard omdat ze duidelijk een meerwaarde bood aan de site en het nieuwe woonprogramma.

De architecturale vormgeving resulteerde in een sober maar indrukwekkend volume in licht pleisterwerk, gesierd met verscheidene metalen elementen die het geheel een industriële look geven (balkons, zonnekleppen, glijdende schermwanden …). Brede en hoge raamkaders geven een eerste idee van de ruime achterliggende interieurs.

INTERESSANTE INPLANTING De interessante inplanting van het gebouw op de site, teruggetrokken ten opzichte van de openbare weg, is optimaal benut. Aan de voorzijde werden de woningen voorzien van private tuinen en terrassen; aan de achterzijde werd het gebouw ‘gladgeschaafd’, zodat de leefruimtes van de woningen ook hier uitgeven op privétuinen. Het gebouw lijkt op te rijzen uit de steile helling van de site en is toegankelijk via een kleiner, voorliggend volume met inkomsassen.

Dit laatste wekt verbazing op en trekt voorbijgangers aan met zijn metalen bekleding van antraciet tear sheets. De ondergrondse parking en een overstortbekken zijn subtiel ingewerkt in de steile helling van het terrein.

EVENWICHTSOEFENING Binnenin het gebouw ontdekken we de evenwichtsoefening waaraan de architecten zich gewaagd hebben: de woningen zijn uitgewerkt in loftstijl, met veel vrije ruimte, een (verwarmde) vloer in antraciet gladbeton, zichtbare zwartgelakte metalen balken, een zichtbare ventilatie in galva en een pre-slabplafond in ruw beton. De materialen stralen een schijnbare koelheid uit, die echter gedragen wordt door een maximale toevoer van natuurlijk licht en toegangen tot

De architecturale vormgeving van het Roetaert-project resulteerde in een sober maar indrukwekkend volume in licht pleisterwerk, gesierd met verscheidene metalen elementen die het geheel een industriële look geven. houten terrassen aan de voortuintjes en de rustige tuintjes aan de achterzijde. Ook de interne trappen, die uitgevoerd zijn in een zwarte metaalstructuur met houten treden, oefenen een bijzondere aantrekkingskracht uit. Ze vormen een mooie overgang naar de eerste verdieping, waar de vloerbekleding in parket het toelaat om terug te keren naar een vriendelijkere, warme en consensuele stijl.

tatie en hedendaagse vormgeving ontegensprekelijk in het nieuwe woonproject in. Het is een opmerkelijk gebouw, met royale raamoppervlaktes en een groot overkragend volume met een geperforeerde gevelbekleding. Een combinatie van hagen, bomen en hellingen in beton geeft het project en bij uitbreiding de gehele site een mooi, fris tintje. ❚

OPMERKELIJKE NIEUWBOUW Het hoofdgebouw is aangevuld met een losstaande nieuwbouw, die het project met een uitermate hedendaagse vormgeving en op architecturaal interessante wijze naadloos doet aansluiten op de gemene muur met het naburige perceel. De nieuwbouw vervolledigt het programma met een eenkamerappartement en een opmerkelijke duplex. Hoewel hij grenst aan het naburige gebouw, schrijft hij zich door zijn oriën-

DDS & Partners Architects Louizalaan 251 b7 - 1050 Brussel Vlaamse Kaai 76B - 2000 Antwerpen T +32 2 340 32 32 E info@dds-partners.eu www.dds-partners.eu

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 85

Peikko Benelux

Tekst en beeld | Peikko Benelux

Innovatieve oplossingen uit Finland winnen aan populariteit in Vlaanderen Het Finse bedrijf Peikko is producent en leverancier van staal-betonliggers en verbindingen voor betonconstructies. Steeds vaker worden Vlaamse bouwprojecten gerealiseerd met dergelijke oplossingen. Getuige hiervan diverse spraakmakende realisaties, zoals het Montoyer-project in Brussel.

“De meest toegepaste oplossing van Peikko is de Deltabeam”, vertelt Ton Rodenburg, sales engineer van Peikko. “Dankzij de staal-betonligger zijn overspanningen haalbaar die met traditionele staalbouwskeletten onmogelijk in slanke vloeren te realiseren zijn.

Door Deltabeams te combineren met welfsels en prefabbetonkolommen ontstaat er een onderscheidende hoofddraagconstructie met veel voordelen.”

Deltabeam-staal-betonligger, uitgevoerd met stalen randbekisting.

STRAKKE, ESTHETISCHE KOLOM “De volledige structuur hoeft bijvoorbeeld niet meer brandwerend bekleed te worden”, geeft Rodenburg aan. “Net als de Peikko-liggers zijn ook prefab betonkolommen uit zichzelf brandwerend. Dit bouwsysteem werkt nog sneller wanneer er Peikko-kolomschoenen in de kolommen worden gegoten. De prefabbetonkolommen met kolomschoenen worden vervolgens gemonteerd op ankerbouten die in de onderliggende betonconstructie gestort zijn. De ankerbouten zijn berekend op de montagebelastingen. Dit betekent dat schoren overbodig zijn tijdens de montage van de betonkolommen”. Bovendien kunnen de betonkolommen met het Peikko-systeem ongeveer twee keer sneller gemonteerd worden in vergelijking met het traditionele systeem met wachtstaven. “Daarnaast ontstaat er een veilige bouwwerf zonder obstakels, omdat schoren en ballastblokken niet meer nodig zijn. Door het ontbreken van wachtstaven hoeven er geen gaten meer aangegoten te worden, waardoor er zonder reparatiewerkzaamheden een strakke esthetische kolom ontstaat.”

PROJECTEN IN VLAANDEREN Diverse prominente projecten in Vlaanderen zijn gebouwd met verbindingen van Peikko. Denk maar aan VOKA in Kortrijk, Driespoort Shopping in Deinze en meerdere logistieke distributiecentra voor Delhaize.

86 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

Peikko verzorgt de engineering van Deltabeam-staal-betonliggers in Tekla Structures. In het 3D-model van Montoyer in Brussel zijn de staal-betonliggers gemonteerd op PCs-consoles, die worden gestort in de prefabbetonkolommen.

Ton Rodenburg licht toe: “Het lijkt erop dat de oplossingen van Peikko uitstekend aansluiten bij de Vlaamse bouwcultuur. Uit de reeds uitgevoerde projecten blijkt dat doorgaande betonkolommen over meerdere verdiepingen bij uitstek geschikt zijn voor het toepassen van de Peikko-systemen.”

MONTOYER-PROJECT Het nieuwbouwproject Montoyer ligt vlakbij het Europees Parlement in Brussel. Het gebouw bestaat

uit een aantal kantoorverdiepingen. De bouw van Montoyer start in de tweede helft van 2016 en wordt uitgevoerd door Interbuild. Peikko levert voor het project Deltabeam-staal-betonliggers op een onzichtbare oplegconstructie. Wouter Van Den Berge van Megaton Prefab Systems, verantwoordelijk voor het prefabbeton in dit project, vertelt dat de kolommen in het oorspronkelijke ontwerp waren uitgerust met complexe ingietstukken om de stalen liggers op te leggen. “Deze oplegconstructie was uitermate com-

Peikko Benelux

plex, zowel voor de productie van de prefab als voor de montage. Én bovendien zeer maatgevoelig.”

Dankzij een goede samenwerking tussen Peikko, Megaton Prefab Systems en Interbuild, is ervoor ge-

kozen om het consolesysteem van Peikko toe te passen. Peikko levert een onzichtbare consoleverbinding met stelmogelijkheid, de zogenoemde PCs-console.

Bijkomend voordeel is dat de toegepaste Deltabeamstaal-betonliggers perfect aansluiten op het PCs-

consolesysteem. Een andere belangrijke factor is dat de Deltabeams van Peikko worden geleverd met een stalen randbekisting. Hierdoor hoeft de aannemer tijdens de bouw niet meer ter plaatse een tijdrovende vloerrandbekisting aan te brengen. De vloer kan in één keer worden gestort. Peikko verzorgt de engineering van de Deltabeams in de hoofddraagconstructie met Tekla Structures (3D BIM software). Het 3Dmodel in Tekla visualiseert de technische informatieoverdracht. “Dankzij de oplossingen van Peikko is de productie van het prefabbeton een stuk eenvoudiger geworden. Daarnaast is de montagetijd op de bouwwerf korter, wat resulteert in een besparing van de totale bouwkosten. We vertrouwen erop dat alle betrokken partijen tevreden zullen terugblikken op het project.” ❚

Peikko Benelux B.V. Leemansweg 51 6827 BX Arnhem T +31 26 384 38 66 E info@peikko.nl www.peikko.be Deltabeam-staal-betonliggers gemonteerd op PCs-consoles (onzichtbare consoleverbinding).

DELTABEAM Unieke staal-betonliggers

Slanke draagstructuur ook bij hoge vloerbelastingen 180 minuten brandwerend zonder bekleding Onderscheidend constructief ontwerpen Inclusief engineering en detaillering

ONTWERPTABEL

Peikko Benelux B.V. Leemansweg 51 6827 BX Arnhem Telefoon: +31 (0)26 384 38 66 Email: info@peikko.nl

www.peikko.be BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 87

Delabie Benelux

Tekst en beeld | Delabie Benelux

HOE PROFESSIONEEL ZIJN PROFESSIONELEN? Opdrachtgever, architect, adviesbureau, groothandel of installateur, elke professional wordt al te vaak geconfronteerd met tijds- en gelddruk. “We staken een onderzoek naar de beste leverancier en vertrouwen op onze soms verouderde of beperkte kennis van de markt bij de keuze van producten”, aldus Delabie Benelux. “Er is een duidelijk onderscheid tussen woningbouw en utiliteitsbouw, beide zijn duidelijke specialisaties geworden! Hiermee doelen we eveneens op de dagdagelijkse producten die nodig zijn voor in de horeca, voedingszaken, kantoren, sportinfrastructuur ... Bij de productkeuze dienen we niet enkel rekening te houden met design en prijs. Er zijn heel wat meer factoren die bepalen dat een product het juiste product is.”

Het is belangrijk om het waterverbruik te optimaliseren door het debiet te beperken en een automatische zelfsluiting te garanderen.

De schaarste en de hoge kosten van waterzuivering en waterbehandeling zorgen ervoor dat het water steeds duurder wordt. In publieke gebouwen ligt het gemiddeld verbruik, van om en bij de 200 liter per dag en per persoon, meer dan

50% hoger dan het gemeten waterverbruik thuis. “Het is dus belangrijk om het waterverbruik te optimaliseren door het debiet te beperken en een automatische zelfsluiting te garanderen”, weet men bij Delabie.

De zelfsluitende kranen van Delabie laten de eigenaar toe om de waterfactuur te optimaliseren zonder in te boeten op comfort voor de gebruiker.

88 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

Delabie Benelux

Delabie biedt tien jaar garantie tegen productiefouten op het volledige assortiment, uitgezonderd elektronische toestellen.

GEMAKKELIJKE INSTALLATIE De tijd die nodig is om een product te installeren, dient in rekening gebracht te worden bij de keuze van het product: producten die klaar voor installatie geleverd worden en waarbij het debiet vanuit de fabriek ingesteld wordt, laten toe dat de plaatsing snel kan gebeuren.

EENVOUDIG IN ONDERHOUD Gestandaardiseerde onderdelen die eenvoudig en snel in te wisselen zijn en elektronische systemen die beschikken over een ledverklikkerlichtje, maken het onderhoud heel wat eenvoudiger. Door het gebruik van kalkwerende materialen, keerkleppen en filters wordt het onderhoud ook beperkt.

BETROUWBAARHEID De producten, specifiek ontwikkeld voor utiliteitsbouw, zijn bestand tegen intensief gebruik in elk type openbaar gebouw en in plaatsen die frequent gebruikt worden. Ze beschikken over een onvermoeibaar mechanisme.

OPTIMALE WATERBESPARING Vergeleken met een traditionele kraan, wordt waterbesparing geoptimaliseerd met de zelfsluitende kranen van Delabie. Ze laten de eigenaar toe om de waterfactuur te optimaliseren zonder in te boeten op comfort voor de gebruiker. De kraan sluit automatisch na 7 seconden en heeft een beperkt debiet van 3 liter per minuut bij 3 bar. De zelfsluitende kranen van DELABIE beschikken over een hydraulisch zelfsluitingssysteem met gekalibreerde gleuf, waardoor de levensduur gegarandeerd wordt tot minstens 500.000 handelingen. Het ontbreken van een metaal-metaalof metaal-kunststofcontact garandeert een betrouwbare en duurzame zelfsluiting.

Delabie biedt tien jaar garantie tegen productiefouten op het volledige assortiment, uitgezonderd elektronische toestellen. “Beste collega’s uit de bouwsector, neem jullie verantwoordelijkheid op en maak de juiste keuze van producten voor de juiste locaties. We rijden toch ook geen F1 race in een 4 x 4 of omgekeerd?” ❚

TEMPOMATIC 4

ELEKTRONISCHE URINOIRSPOELER Elektronische module en Lithium batterij geïntegreerd Waterbesparing: massamodus (exclusiviteit DELABIE) Hygiënische periodieke spoeling Eenvoudig onderhoud zonder de kraan te demonteren Stopkraan en debietregeling geïntegreerd

DELABIE BENELUX Kommenstraat 20, 1070 Brussel T 32 2 520 16 76 E info@delabiebenelux.com www.delabiebenelux.com

Meer informatie op delabiebenelux.com

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 89

Nog nooit was een garage zo bereikbaar.

AUTOLIFTEN VAN RDL

LIFT& PARKEERSYSTEMEN

Speciaal voor woningen en appartementsgebouwen met gemeenschappelijke garageruimtes en beperkte inrij-oppervlakte ontwikkelde RDL-engineering een autolift die u en uw wagen snel en veilig overbrengt van het ene niveau naar het andere. Autoliften van RDL hebben slechts een beperkte plaats nodig en onderscheiden zich door het gebruik van robuuste, onderhoudsvriendelijke materialen en betrouwbare technologische controlesystemen.

Strobbe Mobility Solutions kan een oplossing bieden voor een brede waaier aan mobiliteitsproblemen. Strobbe Mobility Solutions heeft zich door de jaren gespecialiseerd in trapliften, platformliften, huisliften en parkeersystemen. Wij helpen particulieren, ziekenhuizen, openbare instellingen, bouwfirma’s, autodealers‌

www.autolift.be

www.strobbemobility.be

Meer info en demovideo op

Meer info:

Group RDL – Strobbe

Tekst | Nick Vanderheyden Beeld | Group RDL – Strobbe

DE SYNERGIE TUSSEN PARKEREN EN LIFTEN Sinds 2014 maakt Strobbe Mobility Solutions deel uit van de Group RDL – Strobbe, waartoe tevens RDL Engineering en Hymo Belux behoren. Belgisch vertegenwoordiger van liftsystemen Strobbe vervoegt zo een holding met specialisten in diverse liftsystemen. De samenwerking tussen Strobbe en RDL Engineering resulteerde intussen in de Belgische exclusiviteit voor Idealparkautoliften. › De groep is partner voor elke parkeer- en liftbenodigdheid.

Steeds vaker werkt de Group RDL-Strobbe totaalprojecten uit.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 91

Group RDL – Strobbe

Platformliften maken gebouwen een stuk toegankelijker.

De uitbreiding van de groep heeft voornamelijk als doel om nog meer te kunnen optreden als vertrouwde partner van hoogkwalitatieve liftsystemen in de private en zakelijke markt. “Met RDL Engineering toont de groep zich sterk als producent van diverse liftsystemen zoals heftafels, hefplatformen, goederenliften en autoliften”, vertelt medezaakvoerder Xavier De Leersnijder. “Bovendien voegden we in 2008 met Hymo Belux de Belgische vertegenwoordiging van Zweedse schaarheftafels toe. Strobbe Mobility Solutions vormde als Belgische vertegenwoordiger voor buitenlandse liftsystemen een perfect complementaire aanvulling op deze bestaande activiteiten.”

IDEALPARK Uit deze samenwerking volgde snel de uitwerking van nieuwe ideeën en concepten. Meer bepaald de synergie tussen RDL Engineering en Strobbe Mobility Solutions leidde onder meer tot de toevoeging van IdealPark-autoliften. “Voor deze Italiaanse producent

92 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

zijn we exclusief verdeler in België. Uiteraard houden we daarnaast de bestaande samenwerkingen die Strobbe eerder sloot in stand. Nog steeds kunnen klanten bij ons terecht voor platformliften (Euroliften (NL), Hydrolift (DE) en Garaventa (CH), huisliften (Sele (IT), naast parkeersystemen- en liften, draaischijven en schuifplatformen voor wagens (Wöhr (DE).

Met deze toevoegingen hebben we zo het grootste en meest diverse aanbod aan liftsystemen in België in huis volgens de Europese machinerichtlijn.

ONESTOPSHOP Klanten waarderen uiteraard een onestopshop voor al hun parkeer- en liftbenodigdheden. “Bouwheren en architecten vertrouwen ons steeds vaker in de uitwerking van een totaalproject. Zo een totaalproject kan bijvoorbeeld bestaan uit een RDL-autolift, een Strobbe-draaischijf en een parkeersysteem van Strobbe in de parkeergarage. Zelfs een huislift en platformlift in het appartementsgedeelte behoren tot de mogelijkheden.” ❚

RDL Engineering nv

Strobbe Mobility Solutions bvba

Ambachtenstraat 46 8870 Izegem T +32 51 31 35 24 E info@autolift.be www.autolift.be

Ambachtenstraat 46 8870 Izegem T +32 51 92 09 08 E info@strobbemobility.be www.strobbemobility.be

Lecot-Raedschelders

Van artikelen voor raam- en deurbeslag over bouwbeslag, interieur en bevestigingstechnieken tot gereedschappen en machines: Lecot-Raedschelders kan bogen op een enorm aanbod.

Tekst en beeld | Lecot-Raedschelders

E-commerce maakt uitgebreid productgamma overzichtelijk Met een ruim assortiment van 50.000 producten bouwde Lecot-Raedschelders een sterke reputatie op in diverse bouwgerelateerde sectoren. In zo'n groot aanbod is een goed overzicht essentieel, niet alleen voor de interne medewerkers, maar ook voor de klanten. Via de creatie van een logistiek platform en een sterke focus op e-commerce zorgt de gekende vakgroothandel ervoor dat benodigde producten uiterst snel en doeltreffend te vinden en te bestellen zijn.

Van artikelen voor raam- en deurbeslag over bouwbeslag, interieur en bevestigingstechnieken tot gereedschappen en machines: Lecot-Raedschelders kan bogen op een enorm aanbod. Op vele vlakken kan

het dan ook een totaaloplossing bieden, legt Marcel Bontjer uit: “Door de enorme expertise die we hebben opgebouwd, kunnen we onze medewerkers steeds het juiste advies geven en onze klanten ondersteunen bij

het vinden van uitzonderlijke oplossingen. Onze snel toegankelijke, uitgebreide stock en onze ruime kennis van de leveranciersmarkt maken dat we heel wat klanten kunnen plezieren met een totaaloplossing." ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 93

de ĂŠchte professional springt eruit

.com

ders l e h c s d e a cot-r

www.le

1 4

raam& deurbeslag

interieur& meubelbeslag

witgoed

2 5

3 6

7

8

9

*

0

#

elektronisch bouwbeslag

gereedschappen

bevestigingen & chemicaliĂŤn

persoonlijke bescherming

lastechnieken

tuingerief

Lecot-Raedschelders

Het zoeken en bestellen van producten via de website is eenvoudiger dan ooit.

Om in zijn bijzonder uitgebreide gamma het overzicht te bewaren, maakt Lecot-Raedschelders er een erezaak van om een 'logistiek platform' te organiseren met de beste en meest efficiënte beschikbare middelen.

LOGISTIEK PLATFORM

E-COMMERCE

Om in dit bijzonder uitgebreide gamma het overzicht te bewaren, maakt Lecot-Raedschelders er een erezaak van om een 'logistiek platform' te organiseren met de beste en meest efficiënte beschikbare middelen. Marcel Bontjer: “Voorbeelden zijn het bestellen van ingescande barcodes via de catalogus, via stickers die we leveren of via een product zelf. De stickers kan men bijvoorbeeld op magazijnlocaties kleven, zodat een nieuwe voorraad bestellen zelfs zonder catalogus en na verkoop van het laatste item in stock mogelijk is. Daarnaast bestaat er eveneens een mogelijkheid om de bestellingen te verwerken via EDI. Uiteraard blijven ook de bestaande bestelmogelijkheden – telefoon, fax, webshop …– onverminderd van kracht. En om onze herkenbaarheid te vergroten, schakelen we over op eigen, uniforme verpakkingsdozen, aangevuld met identificatie via barcode voor heel ons assortiment. Een aanzienlijk pluspunt in omgevingen met veel (verpakte) goederenstromen."

Fysieke nabijheid is voor elke vakgroothandel een sterk pluspunt, al brengt het internet tegenwoordig alles nabij. Lecot-Raedschelders staat op beide vlakken erg sterk. Het beschikt over 45 vestigingen in de Benelux, maakt gebruikt van de laatste ontwikkelingen inzake digitale presentatie en afwikkeling en zet ook sterk in op e-commerce. Het zoeken en bestellen van producten via de website is eenvoudiger dan ooit. “We hebben productcategorieën een nieuwe indeling gegeven", vertelt e-commerce manager Breght Evens. "Waar je voordien tot zestien stappen moest doorlopen, heb je er nu maximaal vier nodig om individuele producten te vinden. En daar blijft het niet bij. De computerwereld evolueert almaar verder en we trachten onze presentatie voortdurend te verbeteren. Over enkele maanden zal het op onze website zelfs mogelijk zijn om individuele producten met el-

kaar te vergelijken. En nu al hebben we het zoeken vereenvoudigd. Vroeger moest je hiervoor vier velden invullen, maar nu kan je eender welke zoekterm in één enkel veld invoeren."

ZELFLERENDE ZOEKFUNCTIE Achter het e-commerceverhaal van Lecot-Raedschelders schuilt een hele evolutie. Breght Evens: "E-commerce is nog jong en groeit elke dag. De informatica wordt ook almaar krachtiger. Aanvankelijk was het productaanbod op onze website een weerspiegeling van de gedrukte catalogus. Voortaan is de huidige zoekfunctie onder meer zelflerend. Dit betekent vooral dat de computer de producten die de grootste kans maken om de gewenste oplossing uit te werken vooraan zal rangschikken en aanbieden, ook bij vrij algemene zoektermen. We tonen ook in welke vestiging welk product meteen uit stock beschikbaar is.

Bestellen om op lange termijn te leveren is voortaan ook mogelijk, net als het raadplegen van de eigen bestellingen en facturen. In de toekomst zal het zelfs mogelijk zijn om na te gaan wanneer een vrachtwagen vertrekt om bestellingen af te leveren. Dat kan heel wat telefoontjes besparen." ❚

Lecot-Raedschelders Vierlinden 7, 8501 Heule Renkoven 2, 3680 Maaseik T +32 89 564 972 F +32 89 560 898 E Info@lecot-raedschelders.be www.lecot-raedschelders.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 95

Jaspers-Eyers Architects

De nieuwe hoofdzetel van Barco in Kortrijk (exterieur).

Tekst en beeld | Jaspers-Eyers

Inspelen op culturele context met internationale drive Jaspers-Eyers is een gereputeerd architectenbureau met kantoren in Brussel, Leuven en Hasselt. De laatste jaren focust het zich bureau echter meer en meer op internationale uitbreiding, gaande van projecten in Polen en Wit-rusland tot en met de Belgische Ambassade in Tokyo en de hoofdkantoren van Nonghfu Spring in Hangzhou (China).

Het kantoor, dat geleid wordt door John Eyers en Jean-Michel Jaspers, biedt een ruim dienstenpakket rond architectuurdesign, programmering, stadsarchitectuur, masterplanning en grafisch en binnenhuisdesign voor privé- en overheidsklanten.

GROTE VARIËTEIT De uitgebreide portefeuille van het ontwerpbureau groeide de voorbije vijftig jaar aanzienlijk en bevat projecten die gaan van de realisatie van particuliere lofts in de Espace Jacqmotte over volledige stadsrenovatie zoals het bedrijvencentrum Espace Nord tot luchthavens en gebouwen van de Europese Unie. Dankzij een

96 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

grote variëteit aan opdrachten bezit Jaspers-Eyers Architects een uitgebreide kennis en ervaring om plaatselijke projecten een internationale drive te geven.

Eyers Architects inspelen op de culturele context, mens en omgeving.

MENSVRIENDELIJKE ONTWERPEN

Jaspers-Eyers Architects heeft door de jaren heen een ijzersterke reputatie opgebouwd en staat geboekstaafd als een van de meest gerespecteerde architectenbureaus in België en Europa. Talrijk zijn de publicaties waarin hun realisaties opgenomen zijn.

Meermaals viel het kantoor in de prijzen. Het vernieuwende design van het bureau blijft bepalend voor de visie en het debat over de richting die de architectuur vandaag uitgaat en hoe die er morgen zal uitzien. ❚

Het bureau legt zich toe op uitmuntende ontwerpen die zowel qua kosten als qua tijd perfect in balans zijn. In de zorgvuldig ontwikkelde en uitgelezen ontwerpen besteedt het architectenbureau de grootste aandacht aan alle mogelijke ecologische aspecten.

Het ontwerpteam voert een open communicatie met al zijn partners en kiest resoluut voor mensvriendelijke ontwerpen. Architectuur betekent voor Jaspers-

VERNIEUWEND DESIGN

Jaspers-Eyers Architects

Ontwerp voor het Eurostadion in Brussel.

De nieuwe hoofdzetel van Barco in Kortrijk (interieur).

Visualisatie van de MG Tower in Mechelen.

JASPERS-EYERS ARCHITECTS Hoogstraat 139, 1000 Brussel T +32 2 514 04 96 E info@jaspers-eyers.be www.jaspers-eyers.be Visualisatie van de nieuwe hoofdzetel van BNP Paribas Fortis in Brussel.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 97

ENGIE Axima Tekst | Jeroen Schreurs Beeld | ENGIE Axima

Ziekenhuissector als basis voor groei HVAC, koeling en brandbeveiliging. In die sectoren is installatiebedrijf ENGIE Axima met een omzet van zo’n 250 miljoen euro per jaar een grote speler in België. Hoe groeide het bedrijf en wat zijn de toekomstplannen? Een gesprek met Emiel Derkinderen, Commercieel Manager BE bij ENGIE Axima.

Hoe zit de structuur van ENGIE Axima in elkaar?

Emiel Derkinderen: “We hebben vier businessunits. De eerste: BU Refrigeration, waarin we ons toespitsen op industriële en commerciële koeling, maar ook transportkoeling en brandbeveiliging. Een tweede: BU Proximity, regionaal gespreid met ook een aantal gelieerde bedrijven die dicht bij de klant staan en heel flexibel inzetbaar zijn, zoals ISB, Thermoco en Vandewalle. Die bedrijven hebben ook hun eigenheid bewaard binnen de groep. Daarnaast hebben we een BU Industry en een BU Buildings & Healthcare, waarmee we de technische installaties in

grote gebouwen ontwerpen, installeren en beheren. Die takken vormen samen ENGIE Axima, dat samen met ENGIE Fabricom en ENGIE Cofely onder de paraplu ‘ENGIE Services Belux’ zit.”

Welke ontwikkelingen maakte ENGIE Axima de laatste tien jaar mee in die ‘building and healthcare’-poot?

Derkinderen: “De laatste tien jaar groeiden we erg sterk in de ziekenhuissector.

Neem bijvoorbeeld het AZ Sint-Maarten, waar we samen met ENGIE Fabricom alle technieken voor onze rekening nemen. Ook in het UZ Leuven doen we heel wat zaken. Het is natuurlijk niet zo dat we andere sectoren verwaarlozen. Denk aan de nieuwe hoofdzetel van BNP Paribas, waarvan de werken binnenkort starten, het winkelcentrum Docks Bruxsel dat recent opende en De Meander, het nieuwe gebouw van de Vlaamse Gemeenschap.”

HVAC, koeling en brandbeveiliging. In die sectoren is installatiebedrijf ENGIE Axima met een omzet van zo’n 250 miljoen euro per jaar een grote speler in België.

98 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

ENGIE Axima

Emiel Derkinderen: “In de toekomst willen we het rendement van al onze afdelingen opdrijven." (Beeld David Plas)

Die groei in de ziekenhuissector, is dat een gevolg van een bewuste strategie?

Derkinderen: “We proberen in zoveel mogelijk projecten aan bod te komen, maar ziekenhuissettings hebben een groot voordeel: wie er goed werk levert, is ook de jaren nadien verzekerd van opdrachten. Zo zijn we nog altijd actief in onze eerste grote ziekenhuisprojecten van tien jaar geleden, zoals het Sint-Vincentius in Antwerpen en het Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis in Aalst. Op zulke langetermijnprojecten kunnen we goed verder bouwen.”

Vragen die ziekenhuisprojecten specialisaties die je niet nodig hebt in andere projecten?

Derkinderen: “Misschien niet op technisch vlak, maar wel in organisatorisch opzicht. Bij kantoorgebouwen schakelt de bouwheer vaak een extern projectmanagementbureau in. Dat is bij ziekenhuizen minder gebruikelijk. We staan daar dan ook vaak zelf in voor de planning en opvolging. In bestaande ziekenhuizen moeten we ook voorzichtiger omspringen met geluid en trillingen, omdat dat de dokters en patiënten kan storen. Daar heb je op een gewone werf geen last van.”

Waar wil ENGIE Axima binnen vijf jaar staan?

Derkinderen: “We willen vooral het rendement van al onze afdelingen opdrijven.

Daarvoor creëren we een volledig nieuw IT-platform. Van de vele aparte programma’s die we momenteel hebben, evolueren we naar een groot geïntegreerd en gedigitaliseerd geheel. Werfleiders zullen met hun tablet op de werf rondlopen en rechtstreeks online administratieve zaken kunnen regelen, zoals bestelbonnen maken, uren opvolgen of technische fiches bekijken. Dat moet onze workflow nog performanter maken.” ❚

Derkinderen: “ENGIE Axima probeert in zoveel mogelijk projecten aan bod te komen.”

ENGIE Axima Vluchtenburgstraat 5 2630 Aartselaar T +32 3 870 72 00 E sales.axima.be@engie.com www.engie-axima.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 99

VELUX

Tekst | Wouter Polspoel Beeld | VELUX

Duurzaam en betaalbaar renovatieconcept in Brusselse wijk Recent lanceerde VELUX RenovActive, een nieuw duurzaam, betaalbaar en makkelijk te reproduceren renovatieconcept.

De producent van dakramen paste het concept voor het eerst toe bij de renovatie van een woning in Anderlecht.

Deze woning kan een jaar lang bezocht worden door particulieren en bouwprofessionals om hen inspiratie te bieden voor hun renovatieprojecten.

De nood aan renovatieprojecten in België en bij uitbreiding in heel Europa was nog nooit zo groot. Bijna de helft van de gezinswoningen werd gebouwd in de jaren 60 en voldoet niet aan de huidige energievereisten. Een derde van de gebouwen waarin we vandaag wonen en werken biedt geen gezond binnenklimaat.

Met RenovActive wil VELUX een duurzame en betaalbare oplossing aanreiken die technisch heel flexibel is en dus toepasbaar is in bijna elke woning.

Deze renoveerde woning van 80 m² in Anderlecht kan als model dienen voor particulieren en bouwprofessionals

PAND UIT DE JAREN 20 Het renoveerde daarvoor een woning van 80 m² in Anderlecht die als model kan dienen voor particulieren en bouwprofessionals. Voor de realisatie van het project werkte VELUX samen met de Anderlechtse Haard, een sociale huisvestingsmaatschappij in de Brusselse gemeente en eigenaar van het pand dat dateert uit de jaren 20 en gelegen is in de wijk Bon Air. De energie-efficiëntie werd er drastisch verbeterd aan een betaalbaar budget.

Om voor dit project een architectenbureau te kiezen, organiseerde VELUX in de zomer van 2013 een wedstrijd waaraan vijf jonge Belgische bureaus deelnamen. Het voorstel van ONO Architectuur werd weerhouden. Jonas Lindekens is er architect en vertelt wat zijn motivatie was om het RenovActivehuis te ontwerpen. “We werden aangetrokken door het feit dat het huis deel uitmaakt van een buurt die ontworpen is als losstaand deel van de rest van de stad, met een gemeenschappelijke en beschermde architectuur. De uitdaging bestond erin het erfgoed van de wijk te respecteren (dat vroeg de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, red.) en het huis toch comfortabel en efficiënt te maken vanuit energieopzicht, daarbij gebruikmakend van relatief eenvoudige gebruiks-

100 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

technieken die vandaag voorhanden zijn.” Concreet moest ONO Architectuur van VELUX het accent leggen op volgende punten: comfort (vooral dankzij daglicht en ventilatie), efficiënt energiegebruik met een minimale milieu-impact en reproduceerbaarheid van het concept. De Anderlechtse Haard vroeg het bureau dan weer om zich te houden aan het opgelegde renovatiebudget voor Brusselse sociale huisvestingsmaatschappijen.

De tweede verdieping, voordien een sombere en onbewoonde zolder, werd tot een ruime en lichte kamer omgevormd dankzij twee grote dakvensters.

VELUX

De inval van natuurlijk licht op de begane grond en de eerste verdieping van het huis werd verdubbeld dankzij de combinatie van verschillende soorten vensters.

VERSCHILLENDE SOORTEN VENSTERS De inval van natuurlijk licht op de begane grond en de eerste verdieping van het huis werd verdubbeld dankzij de combinatie van verschillende soorten vensters.

Er kwamen nieuwe vensters in de keuken en het trappenhuis, de omvang van de bestaande vensters werd vergoot en sommige vensters werden geherpositioneerd, zodat de bewoners van een maximale hoeveelheid daglicht en een open buitenzicht kunnen genieten. De keuken werd verplaatst naar een nieuwe bijbouw die grotendeels uit ramen bestaat. Die ruimte rustte VELUX ook uit met een elektrisch openend platdakvenster dat de hele dag voor extra lichtinval zorgt. De badkamer op de eerste verdieping kreeg een aanvullende lichttoevoer dankzij de VELUXlichttunnel die net boven de douche werd geplaatst.

De tweede verdieping, voordien een sombere en onbewoonde zolder, werd tot een ruime en lichte kamer omgevormd dankzij twee grote dakvensters, een elektrisch, vanop afstand bediend INTEGRA®-dakvenster langs de straatkant en een manueel uitzetbaar dakvenster langs de tuinkant. Boven de trap zorgen twee nieuwe

elektrische INTEGRA®-dakvensters voor een lichtbron in het centrum van het huis.

Door die ingrepen vernegenvoudigde (!) de lichtinval op de tweede verdieping.

Alle buitenmuren werden ook (opnieuw) geïsoleerd, teneinde zo weinig mogelijk energie verloren te laten gaan.

In een volgende fase, vanaf de lente van 2017, zal het huis een gezin met drie kinderen huisvesten. ❚

VELUX BELGIUM Boulevard de l'Europe 121, 1301 Bierges (Waver) T +32 10 42 09 09 F +32 10 41 68 02 velux-be@velux.com www.velux.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 101

Always on site ...

Coffrage Veiligheid Sécurité Bekisting Ondersteuning Stelling Bekisting Coffrage Ondersteuning Sécurité Echafaudage Coffrage Soutènement Stelling Bekisting Sécurité Stelling Soutènement Veiligheid Soutènement Bekisting Stelling Echafaudage Sécurité Stelling Coffrage

www. WOLFTECH .be

Wolftech Tekst | Nick Vanderheyden Beeld |Woftech

Specialist in bekisting en veiligheid op de werf Wie op zoek is naar een specialist in bekistingsmaterieel, bekijkt best het aanbod van Wolftech uit Machelen. Dit bedrijf, strategisch gelegen in het centrum van het land, biedt een gevarieerd assortiment aan bekistings- en ondersteuningssystemen. Bovendien is het exclusief Belgisch verdeler van het merk Hünnebeck. Daarnaast verkoopt en verhuurt het zijn multidirectionele stellingen en speelt het met het Protecto-gamma in op de actueel verhoogde veiligheidsnormen op de werf.

De oorsprong van Wolftech ligt bij de bouwmaterieelgroep Wolf-Zondervan, die werd opgericht in 1901.

Doelgerichte investeringen in de bekistingsafdeling en de inspanningen van een team met begenadigde medewerkers resulteerden in een opvallend sterke groei. Zo sterk zelfs dat in juni 2006 de beslissing viel om deze afdeling verder uit te bouwen als het autonome bedrijf Wolftech. Een succesvolle keuze die hen in 2010 de award en in 2011 en 2012 een nominatie als snelst groeiende kleine onderneming van Vlaams-Brabant opleverde bij Trends Gazelle.

DIVERS AANBOD Geïnteresseerden kunnen bij Wolftech terecht voor een divers aanbod op het vlak van bekistingssystemen, die het bedrijf stockeert en onderhoudt op het

42.000 m² grote bedrijfsterrein. Manto-wandbekistingen richten zich specifiek op omvangrijke projecten, met Rasto/Takko is een paneelbekisting beschikbaar die zowel manueel als met de kraan kan worden verplaatst en via Topec beschikt de onderneming over een aluminium vloerplaatbekisting. Kwalitatief hoogwaardige vloerstempels, H20- dragers, ID15ondersteuningstorens en het Modex-stellingsysteem vervolledigen het standaard productengamma.

VEILIGHEID OP DE WERF Aannemers en opdrachtgevers in de bouwsector krijgen te maken met alsmaar strengere veiligheidsnormen. Om aan deze evolutie tegemoet te komen, stelt het bedrijf het Protecto-gamma voor: een sterk, verzinkt en eenvoudig hanteer- en verplaatsbaar as-

sortiment aan onderdelen, opgebouwd rond één centrale leuningstaander. Bij uitbreiding ligt de focus op de ‘Richtstreben’ binnen het Hünnebeck-programma, waarmee Wolftech zich richt op de prefabontwikkelingen in de markt. Deze hoogwaardig verzinkte treken duwschoren garanderen een perfecte uitrichting en maken het door middel van een snelkoppeling mogelijk om heel snel en op de meest veilige manier prefab wanden en kolommen te plaatsen. Ook dit gamma wordt verder bewerkt met een veiligheidsconsole voor prefab wanden en het ultramoderne prefab voegbekistingssysteem Fluxx. ❚

Wolftech is exclusief Belgisch verdeler van het merk Hünnebeck.

Wolftech nv

Geïnteresseerden kunnen bij Wolftech terecht voor een divers aanbod op het vlak van bekistingssystemen, die het bedrijf stockeert en onderhoudt op het 42.000 m² grote bedrijfsterrein.

Nijverheidstraat 5 1830 Machelen T +32 2 251 41 33 F +32 2 253 60 98 E info@wolftech.be www. wolftech.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 103

CORES Development Tekst en beeld | CORES DEVELOPMENT

“Geïntegreerde, maatschappelijk gedragen projecten zijn op termijn voor iedereen een meerwaarde” Goed tien jaar geleden richtten Peter Leyssens en Jurgen Van Bogaert hun eigen ontwikkelingsvennootschap op. Inmiddels is CORES Development uitgegroeid tot een toonaangevend bedrijf in de sector met naam en faam in heel Vlaanderen. “We hebben ons nooit toegelegd op zogeheten invulopdrachten en zijn altijd gegaan voor integrale conceptontwikkeling”, benadrukken Leyssens en Van Bogaert. Wij peilden naar hun visie op binnenstedelijke projecten en hun verdere ambities op dit vlak.

Peter Leyssens en Jurgen Van Bogaert waren ‘two men with a plan’ toen ze CORES Development in mei 2006 boven de doopvont hielden. Leyssens genoot een technisch-bouwkundige opleiding en had al heel wat ervaring inzake vastgoedontwikkeling, Van Bogaert is een econoom met een voorliefde voor stedenbouw. Samen staan ze als een complementaire

tandem aan het hoofd van een onderneming die zeer doordacht omgaat met ontwikkelingsconcepten en ruimtelijke vraagstukken.

Peter Leyssens: CORES Development staat voor 'Corporate & Residential Development', wat dus impliceert dat we zowel actief zijn op de residentiële

als de corporate-markt. Een van onze grote krachten is dat we als ontwikkelaar over een sterk commercieel apparaat beschikken, met een fors uitgebouwde verkoopafdeling. We hebben ons nooit toegelegd op zogeheten invulprojecten en zijn altijd gegaan voor conceptontwikkeling. In de loop der jaren is dat zelfs geëvolueerd naar gebiedsontwikkeling. Toch kan je

Spraakmakende projecten • Douanegesite in Antwerpen: grootschalige herontwikkeling (40.000 m2) met mix van woningen, kantoren, winkels, groen, een woonzorgcentrum en assistentiewoningen.

• C relan-site in Antwerpen: ontwikkeling van 20.000 m2 met onder meer kantoren, appartementen, assistentiewoningen en een gerenoveerd historisch rococopand dat voortaan dienst doet als hoofdzetel van CORES Development.

• Groen Zuid in Hoboken: Oude fabriekssite waar CORES Development een nieuwe wijk zal bouwen met onder meer vijf hectare buurtpark en circa zeshonderd wooneenheden.

• Rinkkaai in Gent: project met 320 wooneenheden en tal van buurtvoorzieningen vlakbij het Sint-Pietersstation.

• Reepkaai in Kortrijk: eigentijds woonproject langs de Leie met 38 een-, twee- of drieslaapkamerappartementen en negen riante penthouses.

Peter Leyssens: “Een van onze grote krachten is dat we als ontwikkelaar over een sterk commercieel apparaat beschikken, met een fors uitgebouwde verkoopafdeling.”

(Beeld: Reepkaai in Kortrijk)

104 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

CORES Development

dat je als ontwikkelaar zeer doordacht te werk gaat bij het zoeken naar een goed concept. Dit houdt onder meer in dat we nu al moeten nagaan hoe een bepaald gebied over honderd jaar zou kunnen worden herontwikkeld (onder meer met het oog op opsplitsing van eigendom). Bouw, architectuur en ontwikkeling zijn uiteraard evolutieve processen. Binnen tien jaar zullen er allicht helemaal andere noden zijn dan nu en zal men concepten zoals wonen en mobiliteit heel anders benaderen. Het is aan ons om hier al zo goed en zo kwaad mogelijk rekening mee te proberen houden, al moet je soms natuurlijk ook gewoon knopen durven doorhakken en de economische realiteit volgen.

Peter Leyssens en Jurgen Van Bogaert, de oprichters van CORES DEVELOPMENT. stellen dat we eerder zijn uitgegroeid tot een residentiële ontwikkelaar – in elk project vertrekken we hoe dan ook van het woongegeven, al begint het aandeel werken, winkelen en zorg in onze projecten wel te groeien. Bij ons is het hoe dan ook nooit of-of, maar en-en – een totaalplaatje als het ware.

Wat eveneens gegroeid is, is de omvang van jullie onderneming. Jullie zijn recent zelfs verhuisd...

Jurgen Van Bogaert: Inderdaad. We zijn steeds organisch gegroeid – zonder overnames. Ons voormalige kantoor in Wilrijk was te klein geworden. We hadden het 'op de groei' gekozen, en dus was het aanvankelijk veel te groot. De voorbije vier jaar zijn we echter van acht naar 28 werknemers gegaan, stuk voor stuk competente mensen en experten in hun vakgebied. Deze snelle expansie maakte een nieuwe

verhuis noodzakelijk. We zijn nu gevestigd op de Crelan-site aan de Mechelsesteenweg in Antwerpen, die we zelf gaan herontwikkelen. Op zich is onze nieuwe hoofdzetel een mooi visitekaartje dat onze filosofie perfect weerspiegelt – door een waardevol historisch pand op te waarderen en een nieuw leven te schenken als kantoor geven we als het ware iets terug aan de maatschappij.

Ontwikkelaars hebben een zware verantwoordelijkheid als het aankomt op de (her)invulling van onze schaarse ruimte. Hoe gaan jullie daarmee om? Met welke visie benaderen jullie projecten en ontwikkelingen?

Jurgen Van Bogaert: De term duurzaam bouwen wordt tegenwoordig zeer snel in de mond genomen, maar het is inderdaad van het allergrootste belang

Peter Leyssens: Als je grootschalige projecten ontwikkelt, dan moet je ervan uitgaan dat de gebouwen en de infrastructuur in kwestie er minstens voor de komende vijftig jaar zullen blijven staan. We bekijken allereerst hoe een project op de beste manier geïntegreerd kan worden op een bepaalde locatie (zowel micro- als macro-omgeving), onder meer op basis van een analyse van de bestaande noden. Daarna zoeken we naar een architectuur met een tijdloze uitstraling – de voorbeelden van gedateerde appartementsgebouwen die om diverse redenen niet meer kunnen worden afgebroken zijn legio. Aan de tekentafel moet dit allemaal zo goed mogelijk in overweging genomen worden en verenigd worden met het financieel-economische model dat we voor ogen hebben.

We kiezen onze architecten dan ook via wedstrijdprocedures en selecteren enkel en alleen op visie. Geïntegreerde, maatschappelijk gedragen projecten zijn op termijn voor iedereen een meerwaarde.

Hoe willen jullie CORES Development de komende jaren verder zien evolueren?

Jurgen Van Bogaert: Onze focus ligt op stedelijke ontwikkeling in de as Antwerpen-Brussel-Gent, en dat zal de komende jaren niet anders zijn. Antwerpen zal hoe dan ook onze thuismarkt blijven, maar aangezien we de ambitie hebben om gestaag verder te groeien, verkennen we ook andere regio's. We waren bijvoorbeeld zeer blij met onze eerste positie in Brussel, waar we de komende jaren toch zeer graag voet aan grond zouden krijgen. Uiteraard proberen we gevoelig te blijven voor tendensen en stellen we onszelf regelmatig in vraag. Maar uiteindelijk vinden we het vooral belangrijk om een gezond bedrijf te runnen dat nog steeds vasthoudt aan de basiswaarden van waaruit we vertrokken zijn: ethisch ondernemen en doordacht ontwikkelen. ❚

CORES DEVELOPMENT NV

Jurgen Van Bogaert: “De term duurzaam bouwen wordt tegenwoordig zeer snel in de mond genomen, maar het is inderdaad van het allergrootste belang dat je als ontwikkelaar zeer doordacht te werk gaat bij het zoeken naar een goed concept.” (Beeld: Cadiz-project in Antwerpen)

Mechelsesteenweg 176, 2000 Antwerpen T +32 3 820 82 82 E info@coresdevelopment.be www.coresdevelopment.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 105

Louwers Mediagroep

Nieuwe vestiging onderstreept ambities Louwers Mediagroep Louwers Mediagroep staat al bijna een kwarteeuw garant voor fel gesmaakte vakpublicaties in de bouwsector. De recente verhuis naar een nieuw kantoor in Oostkamp, op het idyllische Domein De Herten, vormde alweer een belangrijke mijlpaal in zijn bestaan. Met Business Vlaanderen en Industrial Automation lanceerde Louwers Mediagroep dit jaar bovendien twee nieuwe magazines die de torenhoge ambities van de onderneming perfect illustreren. Al blijft het voornaamste vlaggenschip uiteraard het zeer gewaardeerde Bouwen aan Vlaanderen, waarin zes keer per jaar een hele reeks nieuwe projecten aan bod komt via mooi geïllustreerde, kwalitatieve reportages. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 107

Louwers Mediagroep

Een verhuis naar een nieuwe vestiging wijst meestal op een gunstige evolutie van de bedrijfsactiviteiten en het omzetcijfer. In het geval van Louwers Mediagroep was het niet anders. In 2015 zakte de vakbladenspecialist af naar Domein De Herten in Oostkamp, waar het sindsdien een gerenoveerde vleugel van het kasteelcomplex betrekt. Vanuit het nieuwe landschapskantoor en de aanpalende vergaderzaal heb je een prachtig uitzicht over het grondig opgeknapte kasteel en de natuurrijke omgeving. Een setting die zich perfect leent tot het optimaliseren van vaste waarden en het bedenken van nieuwe titels en redactieconcepten die bedrijven en instanties uit het bouwwezen en de zakenwereld een ideaal platform bieden voor de bekendmaking van interessante nieuwigheden, zoals de lancering van Business Vlaanderen en Industrial Automation dit jaar inmiddels al ruimschoots bewees‌ Deze twee nieuwe magazines houden de sector respectievelijk op de hoogte van de allernieuwste ontwikkelingen op het vlak van business en industriÍle automatisering in het Vlaamse landsdeel.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Sterkhouder en rots in de branding binnen het gamma Louwers-magazines is na zeventien jaar nog steeds Bouwen aan Vlaanderen. Elke twee maand biedt deze zinnenprikkelende uitgave een fraai

108 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

Louwers Mediagroep

Titels Louwers Mediagroep • Archicomm: tweemaandelijks vaktijdschrift voor de architect met focus op productontwikkeling.

• Bouwen aan Vlaanderen: tweemaandelijkse uitgave met focus op spraakmakende utiliteitsbouw, scholen, zorgrealisaties, restauraties en residentiële projecten.

• Bouwen aan de Zorg: gespecialiseerd Belgisch-Nederlands vaktijdschrift waarin de nieuwste projecten en ontwikkelingen uit de zorgsector worden toegelicht.

• Business Vlaanderen: nieuw magazine voor lezers uit de B2B-markt dat wil uitgroeien tot hét toonaangevende zakenblad in Vlaanderen.

• Grond/Weg/Waterbouw: toonaangevend magazine voor de wegenbouw- en infrastructuursector dat de vinger aan de pols houdt aan de hand van boeiende reportages en diepgravende interviews.

• Installatie & Bouw: vakblad voor de installateur en specialisten op het vlak van sanitair en elektriciteit. Elke twee maand bespreekt het actuele thema’s en de belangrijkste nieuwe projecten.

• Interieurbouw: het vakmedium voor de interieurbouwer, schrijnwerker en interieurarchitect. Met productinnovaties en gerealiseerde projecten als rode draad.

• Industrial Automation: Industrial Automation biedt management, directies, engineers, inkopers en operators in de industrie boeiende informatie over aandrijftechniek, pneumatiek, hydrauliek, mechanica, logistiek en maintenance, automatisering en optimalisatie van het productieproces.

• Metaalvak: een onafhankelijk vakblad dat tweemaandelijks maatgevende prestaties in de Vlaamse metaalsector presenteert.

• RecyclePRO: verschijnt twee keer per jaar, in samenwerking met de overkoepelende federatie GO4CIRCLE. Het magazine focust op de Belgische recyclingindustrie en afvalverwerkende nijverheid.

overzicht van nieuwe, vooruitstrevende architecturale realisaties en belangwekkend sectornieuws in Vlaanderen en Brussel. In combinatie met een goed draaiende website vormt Bouwen aan Vlaanderen een uniek communicatieplatform voor architecten, projectontwikkelaars, aannemers, installateurs, woningbouwers, gemeenten, overheidsinstellingen en opdrachtgevers. Op het eind van elk jaar verschijnt bovendien steeds een fraai vormgegeven Jaarboek Bouwen aan Vlaanderen, een naslagwerk met redactionele bedrijfsreportages. Wat u in de verschillende edities van Bouwen aan Vlaanderen vindt, is met andere woorden het beste wat onze bouw- en architectuursector te bieden heeft. De uitgave van het magazine wordt in goede banen geleid door bladmanagers Philippe Bourda (twaalf jaar dienst), Pascal Op de Beeck (zes jaar dienst) en Pieter Maeyaert (twee jaar dienst) en administratieve medewerksters Eva Huyghebaert (kantoor Oostkamp) en Manuela Depenbrock (kantoor Louwers Uitgeversorganisatie in Weert).

TOEGESPITSTE VAKINFORMATIE Louwers Mediagroep is de Belgische poot van het Nederlandse Louwers Uitgeversorganisatie, een innovatieve en professionele uitgeverij van vakinformatie, zowel gespecialiseerd in vakbladen, specialinterestmagazines, jaarboeken en agenda’s in print als in portaal- en websites op het internet. Al bijna dertig jaar is Louwers Uitgeversorganisatie een vertrouwd gezicht en een accurate partner voor veel bedrijven, organisaties en overheden in Nederland en België.

De kernactiviteit en doelstelling van de onderneming is om communicatief en kwalitatief hoogwaardige vakinformatie te leveren. Dit doet ze met een uitgebreid palet van titels voor professionals in het bouwwezen, het bedrijfsleven, de zorgsector en de overheid. Met informatie op maat biedt het adverteerders uitstekende mogelijkheden om te communiceren met hun doelgroep via gedrukte en digitale uitgaven.

Deze multimediale aanpak past het in veel branches toe. Interessant voor de deskundige lezer, nuttig voor de professionele adverteerder. ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 109

Gezonde binnenlucht Tekst en beeld | Renson

De échte uitdaging achter energie-efficiënt bouwen

Gezond en comfortabel wonen Gezond leven is meer dan regelmatig sporten en letten op een evenwichtige voeding. Wat velen over het hoofd zien, is dat gezond wonen net zo belangrijk is om zich goed in z’n vel te voelen. Een ‘gezond huis’ is – nu we hoofdzakelijk binnen leven – zelfs een cruciale voorwaarde voor een gevoel van welbehagen en comfort, maar net zo goed ook voor een goede gezondheid. Voldoende daglicht, de juiste temperatuur en vochtigheidsgraad en een goeie luchtkwaliteit zijn essentiële parameters om tot een gezond binnenklimaat te komen.

Wanneer de kwaliteit van de binnenlucht van een bedenkelijk niveau is, kan dat op termijn de gezondheid van de bewoners schaden.

110 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

Gezonde binnenlucht

Energie-efficiëntie is momenteel een absolute prioriteit bij zowel nieuwbouw als renovatie. En net daarom gaat er flink wat aandacht naar grondig isoleren en luchtdicht bouwen. Op zich een zeer goede zaak, maar tegelijk komt het erop aan om de kwaliteit van de binnenlucht daarbij niet over het hoofd te zien.

Mensen spenderen immers 85% van hun tijd binnen, waarvan 70% in hun eigen huis. Onnodig om te zeggen dat vervuilde binnenlucht dan ook een behoorlijke impact kan hebben op de gezondheid, maar net zo goed ook op de duurzaamheid van woningen en gebouwen.

EEN GEZOND BINNENKLIMAAT Vaak wordt het CO2-niveau als een indicator gebruikt om de binnenluchtkwaliteit in gebouwen aan te geven. Maar daarnaast kunnen ook vocht en het gebruik van allerlei producten (chemische schoonmaakproducten, lijm, constructiematerialen …) binnenshuis nefast zijn voor de luchtkwaliteit. Met de trend naar steeds luchtdichter bouwen in het achterhoofd, wordt de aandacht voor gezonde binnenlucht dan ook best niet onderschat.

Efficiënt isoleren is – in combinatie met luchtdicht bouwen – uiteraard een goede manier om de energiefactuur binnen de perken te houden. Maar als we enkel aandacht hebben voor thermisch comfort,

riskeren we dat de binnenlucht niet tijdig ververst geraakt en dat de kwaliteit van die lucht dus heel snel verslechtert. In tegenstelling tot vroeger – toen natuurlijke kieren en spleten zorgden voor een automatisch geventileerd huis – kan in een perfect luchtdichte woning geen verse lucht binnen en vervuilde lucht buiten, althans niet op natuurlijke wijze. En dus moet er absoluut geventileerd worden, liefst continu en op een gecontroleerde manier.

OORZAKEN VAN SLECHTE BINNENLUCHTKWALITEIT Een slechte binnenluchtkwaliteit heeft verschillende oorzaken: de lucht wordt vervuild door de CO2 die bewoners uitademen, de activiteiten binnenshuis (een doorsneegezin produceert tot 10 liter water per dag met enkel dagelijkse activiteiten zoals ademen, zweten, koken, schoonmaken, verwarmen, douchen …), constructiematerialen zoals lijm, verf, vernis, schoonmaakproducten, VOC’s en vele andere. Ook vocht dat geen weg naar buiten meer vindt, haalt de binnenluchtkwaliteit mee naar beneden. Daarnaast bevat een nieuwbouwwoning op zichzelf maar liefst 3000 tot 5000 liter vocht, afkomstig van de verwerking van de gebruikte bouwmaterialen. En al dat vocht moet nu eenmaal weg kunnen. Het is bovendien wetenschappelijk bewezen dat de luchtkwaliteit in heel wat gebouwen zelfs (twee tot vijf keer) slechter is dan buiten.

Dat mensen heel wat van die vervuilende oorzaken van een slechte binnenluchtkwaliteit niet kunnen zien, horen, voelen of ruiken, maakt het pas echt gevaarlijk. Wanneer we niet merken hoe vervuild onze binnenlucht is, riskeren we dat er zonder een efficiënt ventilatiesysteem onvoldoende verse lucht binnenkomt en dat de vervuilde lucht onvoldoende afgevoerd wordt. In dat geval loop je het gevaar dat de vervuilende stoffen zich opstapelen en concentreren in de lucht die binnenshuis blijft hangen.

SCHADELIJKE GEVOLGEN Wanneer de kwaliteit van de binnenlucht van een bedenkelijk niveau is, kan dat op termijn de gezondheid van de bewoners schaden. Irritaties aan de ogen, neus en keel, hoofdpijn en slapeloosheid kunnen op de lange duur beginnen opspelen, maar net zo goed ook luchtweginfecties, hoest, allergische reacties en astma. Gezien de vele tijd die we binnenshuis spenderen, is het duidelijk dat een slechte binnenluchtkwaliteit dan ook een enorme impact kan hebben op onze gezondheid en productiviteit. Daarnaast lijden ook gebouwen onder een slechte binnenluchtkwaliteit.

Vocht kan in een tochtdicht gebouw zonder ventilatie niet meer weg, en dus vreet condensatie op termijn aan de gezondheid van je woning. De schimmels die daardoor veroorzaakt worden, zijn op hun beurt ook nefast voor de gezondheid van de bewoners. ❚

In een perfect luchtdichte woning kan geen verse lucht binnen en vervuilde lucht buiten, althans niet op natuurlijke wijze. En dus moet er absoluut geventileerd worden, liefst continu en op een gecontroleerde manier.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 111

ORI

ORI: representatieve organisatie van de advies- en ingenieurssector ORI behartigt de belangen van advies- en ingenieursbureaus in België, levert diensten voor zijn leden en stimuleert innovatie en duurzame ontwerpen in de sector. Ondertussen telt ORI ruim vijftig leden, samen goed voor ongeveer vijfduizend werknemers in de meest uiteenlopende expertisedomeinen. De concrete projecten – zowel in de publieke als private sector – omvatten jaarlijks circa 15 miljard euro aan investeringen.

ORI werd opgericht in 1992. Sindsdien is de vzw uitgegroeid tot dé brancheorganisatie van advies- en ingenieursbureaus in België. ORI vertegenwoordigt zijn leden op federaal, regionaal en lokaal niveau in platforms en netwerken zoals het VBO en VOKA. Daarnaast is ORI ook op internationaal niveau actief als lid van de organisaties EFCA (Europees) en FIDIC (wereldwijd).

Belgische advies- en ingenieursbureaus staan op een keerpunt. Een grondige sectoranalyse bevestigt de ongunstige werkomstandigheden in de huidige economische en administratief-juridische context. ORI wil van dat keerpunt gebruikmaken om de positie van de advies- en ingenieursbureaus opnieuw te versterken. Om die ambitie kracht bij te zetten, stelde de raad van bestuur in 2015 een nieuwe CEO aan. Samen hebben ze vooraf een strategisch plan 2015 – 2017 opgesteld om de sector toekomstgericht aan te pakken. Dit worden de voornaamste speerpunten.

CIRCULAIRE ECONOMIE Advies- en ingenieursbureaus willen onafhankelijk zijn. Vanuit die positie werken ze aan innovatieve projecten die bijdragen tot een duurzaam gebouwde en veilige omgeving. We geloven in een circulaire economie als kader voor een efficiënte en succesvolle samenwerking. Cruciaal is meerwaarde creëren voor de klant en zijn omgeving. Die (meer)waarde kracht bijzetten en promoten, beschouwt ORI als een van zijn belangrijkste taken.

CREATIEVE WAARDE Wist u dat het succes van een project voor 80% bepaald wordt tijdens de voorbereidende ontwerpfase? Wij zoeken samen met klanten en andere bouwpart-

'De grote uitdagingen van de sector – de integratie van duurzaamheid, adequate en creatieve ingenieurs rekruteren, werken met strikte budgetten, enz. – vormen via innovatie en flexibiliteit tegelijkertijd nieuwe kansen voor ingenieursbureaus.'

Bernard Gilliot, Voorzitter ners koortsachtig naar nieuwe wegen om de overdracht naar de uitvoering van investeringen efficiënter aan te pakken vanuit de waarde van het concept. Denk maar aan bouwteam-, Design & Build- en life cycle-benaderingen. Als advies- en ingenieursbureaus dragen we binnen multidisciplinaire teams in belangrijke mate bij tot deze creatieve ontwerpprocessen.

DOELGERICHT EN OPEN COMMUNICEREN Met voorgaande in het achterhoofd, wil ORI een versnelling hoger schakelen. Allereerst is het onze taak om de waarde van de sector binnen klassieke en nieuwe investeringsprocessen aan te tonen én ze correct laten vergoeden. Wij zullen dit doen in samenwerking met andere intellectuele beroepen en spelers in de bouwsector. Ten tweede willen we de zichtbaarheid van ORI als representatieve brancheorganisatie vergroten en nieuwe leden aantrekken. Dat willen we bereiken door doelgericht te communiceren en onze stem rond de beleidstafel nog duidelijker te laten horen. Tot slot willen we de dienstverlening voor onze leden uitbreiden en de middelen voor onze werking verruimen.

Internationalisering, informatisering, consolidatie, globalisering: onze complexe samenleving vraagt veel flexibiliteit van de advies- en ingenieurssector. In plaats van de traditionele sequentiële engineering evolueert alles steeds vaker naar een meer ‘samenwerkende’ vorm van ontwerpen en engineering. Dat vormt het uitgelezen moment om, samen met een heel team, tot nieuwe ideeën te komen en vlotter in te spelen op wat de klanten verwachten. In het procesmanagement schuilt immers een grote kans op groei en de creatie van toegevoegde waarde. ❚

Jan Bosschem: “We willen de grote waarde van creatief ontwerpen een bijkomende dimensie geven door de innovatiekracht en de participatie van partners en stakeholders te versterken.”

112 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

'We willen de waarde van de sector binnen klassieke en nieuwe investeringsprocessen aantonen én ze correct laten vergoeden' Jan Bosschem – CEO ORI

BVA

BVA, Beroepsvereniging voor Architecten

BVA ondersteunt haar leden bij het inzetten van hun talenten en kennis voor een duurzame ontwikkeling en de kwaliteit van het patrimonium.

BVA is de beroepsvereniging voor architecten van vandaag en morgen. De leden vormen een zo ruim mogelijk netwerk van professionals die begaan zijn met een leefomgeving in beweging.

BVA ondersteunt zijn leden bij het inzetten van hun talenten en kennis voor een duurzame ontwikkeling en de kwaliteit van het patrimonium, dat zowel gebouwd als natuurlijk kan zijn. BVA stimuleert voorbeeldige gebouwen, aantrekkelijke publieke ruimte, een gelukkiger gemeenschap en een evenwichtig milieu via de architectuur en haar bedenkers. BVA promoot het integreren van verantwoord maatschappelijk ondernemen in de beroepspraktijk. People, Planet en Prosperity worden procesmatig afgewogen.

BVA biedt een platform dat wervend sensibiliseren mogelijk maakt, zodat alle leden en sympathisanten in een groeiend bewustzijn kunnen bijdragen aan een proces dat de echte vragen aandurft en samen zoekt naar antwoorden door stukjes van de kennispuzzel te delen. BVA wil inspireren door inhoudelijke bouwstenen aan te rijken, die zuurstof geven aan alle initiatieven die vragend naar de toekomst kijken, door de bril van het vertrouwen. BVA en haar leden vertegenwoordigen bouwcultuur, kwaliteit en competentie. Zij aarzelen niet om hun waarden uit te dragen bij het publiek, de overheid en de politiek.

BVA beoogt een relevante maatschappelijke rol op te nemen door de architect, die met de verantwoordelijkheidszin van een tijdelijk beheerder intervenieert op de leefomgeving, te ondersteunen bij het creëren van een waardevolle samenleving.

Vanuit een bestendig

aangescherpt bewustzijn, gesterkt door ontplooide zelfkennis, ontwikkelt de architect vaardigheden in het ontvouwen van de maatschappelijke uitdagingen van vandaag en morgen. Dienstbaar spelen zijn ontwerpen daarop in. In verbondenheid met de aarde, de biodiversiteit, de samenleving, de volgende generaties, de opdrachtgever, de collega’s en niet in het minst met zichzelf, durft hij keuzes maken die hem helpen bij het realiseren van langetermijndoelstellingen, zonder de ontwikkeling van de volgende generaties te bezwaren. Hij voedt zijn enthousiasme uit de verbinding met zijn collega’s in de beroepsvereniging, gesterkt door de allianties met multidisciplinaire partnerorganisaties in binnen- en buitenland. ❚

Bond van Vlaamse Architecten Secretariaat Ernest Allardstraat 21, 1000 Brussel T +32 2 512 25 78 E info@bondvlaamsearchitecten.be Activiteiten en ledenadministratie p/a Langestraat 39, 8620 Nieuwpoort T +32 473 24 88 13 www.bondvlaamsearchitecten.be BVA op excursie naar het nieuwe Havenhuis in Antwerpen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 113

CIB

Vertegenwoordiger van de Vlaamse vastgoedmakelaars en syndici CIB Vlaanderen – voluit Confederatie van Immobiliënberoepen Vlaanderen – vertegenwoordigt de Vlaamse vastgoedmakelaardij. De beroepsorganisatie telt 1.600 leden en vertegenwoordigt meer dan 50 % van de vastgoedkantoren in Vlaanderen of 75 % van de omzet van de sector. Naast vastgoedmakelaars vinden ook vastgoedbeheerders, -promotoren en -experts onderdak bij CIB Vlaanderen, net zoals iedereen die actief is in bedrijfs- en toeristisch vastgoed. Leden kunnen rekenen op een ruime dienstverlening, een groot netwerk en belangenbehartiging op alle niveaus.

OPLEIDINGEN EN EVENTS

PRAKTISCHE TOOLS

VIVO, het Vlaams Instituut Vastgoedopleiding van CIB Vlaanderen, staat het hele jaar door garant voor een zeer ruim opleidingsaanbod voor vastgoedmakelaars.

In 2013 werd de Vastgoedacademie opgericht, die exclusieve studie- en netwerkmomenten organiseert. Een aantal toonaangevende politici, academici en andere deskundigen leiden het geheel telkens in goede banen. Daarnaast zijn het jaarlijkse CIB Vastgoedcongres en de maandelijkse provinciale ledenvergaderingen belangrijke vormings- en ontmoetingsmomenten. CIB Vlaanderen reikt ook elk jaar de Real Estate Awards uit. Met deze prijzen bekroont, stimuleert en inspireert CIB Vlaanderen het ondernemerschap in de vastgoedsector.

CIB Vlaanderen heeft – al dan niet in samenwerking met andere instanties – in de afgelopen jaren heel wat tools ontwikkeld die het werk van de vastgoedprofessional een stuk gemakkelijker en vlotter maken. Denk maar aan Kadasterfinder, Logeren aan Zee, Covast, MyRent Pro en bizLocator. Ook belangrijk hierbij zijn de meer dan zevenhonderd modeldocumenten die steeds up-to-date worden gehouden en die je als lid gratis en onbeperkt kan downloaden voor eigen gebruik op CIBweb.be.

BELANGENBEHARTIGING

CIB Vlaanderen is er voor iedereen, en dat mag gerust vrij letterlijk genomen worden. Prioriteit nummer één is het informeren van de vastgoedprofessional. Maar CIB is eveneens een volwaardige gesprekspartner voor de overheid. Omdat de vastgoedmakelaar en zijn klanten één en ondeelbaar zijn, wil het ook de consument informeren. Zowel via de website als via de media tracht CIB hem of haar een antwoord te geven op de meest uiteenlopende vastgoedvragen.

CIB Vlaanderen behartigt actief de belangen van de vastgoedsector. Als beroepsorganisatie zetelt het in tal van commissies, raden en werkgroepen en heeft het ook inhoudelijke contacten met beleidsmakers op alle niveaus. Zo kan CIB een constructieve rol spelen binnen het wettelijke besluitvormingskader.

Daarnaast werkt het samen met andere beroepsgroepen zoals architecten, notarissen en vastgoedpromotoren. De informatie-uitwisseling komt de sector ten goede en samen denken ze actief na over relevante vastgoedthema’s. Samen staat men nu eenmaal sterker. ❚

Tijdens de Vastgoedacademie diepen vastgoedmakelaars, politici, academici en andere deskundigen samen actuele vastgoedtopics uit.

Met de Real Estate Awards bekroont, stimuleert en inspireert CIB Vlaanderen het ondernemerschap in de vastgoedsector.

INFORMEREN EN SENSIBILISEREN

CIB

Met meer dan 1.200 aanwezige vastgoedmakelaars is het jaarlijkse Vastgoedcongres hét netwerkevent bij uitstek in de vastgoedsector.

114 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

Kortrijksesteenweg 1005, 9000 Gent T +32 9 222 06 22 E info@cib.be www.cibweb.be

De renovatie van het Europese gebouwenbestand dringt zich op.

Want in 2050 zullen 90% van de nu bestaande woningen nog steeds in gebruik zijn.

Het RenovActive concept: maar vernieuwend, gericht om · Eenvoudig bestaande huizen te transformeren naar gezonde en duurzame plekken om te wonen

en financieel toegankelijke · Technisch verbouwing een renovatieconcept, op · Reproduceerbaar: grote schaal toepasbaar in ons huidige vastgoed

Interesse?

Ontdek het volledige project of vraag een bezoek aan op

renovactive.velux.be/nl/pro

RenovActive Active House | Betaalbaar | Reproduceerbaar

In partnership with :

© 2016 VELUX GROUP ® VELUX EN HET VELUX LOGO ZIJN GEREGISTREERDE HANDELSMERKEN GEBRUIKT ONDER LICENTIE DOOR DE VELUX GROEP. FOTO: ADAM MØRK.

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 115

VCB

VISIERAPPORT van de VCB in teken van de klant De grootste bedreigingen zijn veranderingen waarop we niet voorbereid zijn omdat we ze niet zagen aankomen.

Dat geldt voor nieuwe technieken en organisatievormen, maar dat geldt ook voor de klant. Wie is hij of zij vandaag en in de toekomst? Kennen we zijn behoeften en eisen?

Een uiterst fundamentele vraag voor de bouw-, energie- en milieucluster. Het is dan ook geen toeval dat het visierapport 2016 van de Vlaamse Confederatie Bouw aan de klant gewijd is.

Voor de uitwerking van het visierapport liet de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) zich onder meer inspireren door de recente publicatie Customer Innovation van Marion Debruyne, decaan van de Vlerick Business School. Zij stelt dat innoverende bedrijven hun slagkracht ontlenen aan een strategie die marktgedreven en klantgericht is. Voor markt- en klantgericht innoveren zijn drie capaciteiten van cruciaal belang volgens Debruyne: voortdurend in contact blijven met de markt en de behoeften van bestaande en potentiële klanten, de ideeën van klanten omzetten in verandering en de capaciteit om samen te werken met andere bedrijven. Ze noemt dat Connect (contact maken), Convert (omzetten) en Collaborate (samenwerken).

Visierapport 2016

De klant Klantgericht bo uwen voor betaalbaar com fort

In bedrijven bestaan drie niveaus waarop deze capaciteiten ontwikkeld kunnen worden. Ze worden zichtbaar met een blik door drie verschillende lenzen. De eerste kijkt naar de klanten. De tweede naar het productaanbod, en meer concreet naar de manier waarop producten een oplossing zijn voor de noden van de klant. De derde lens zoomt verder uit en pikt de signalen van verandering op aan de rand van de markt.

DE VERANDERENDE KLANT In de voorbije jaren hebben nieuwe organisatiestructuren in bouwbedrijven nieuwe vormen van klantenrelaties doen ontstaan. Sommige aannemers bieden bijvoorbeeld totaaloplossingen voor de energieprestaties van nieuwbouw en renovatie. Het is steeds vaker bij een aannemer-ontwikkelaar dat consumenten een kant-en-klare woongelegenheid kopen.

Het aantal huizen in Vlaanderen dat via een dergelijke professionele bouwpartner is opgetrokken, is in vijftien jaar toegenomen van 22% tot 34%, al is de stijging niet in alle provincies even groot.

Waarom deze trend? Marc Dillen, directeur-generaal van de VCB: “De strengere eisen inzake energieprestaties maken een grotere coördinatie van gespecialiseerde vaklui noodzakelijk. Woningbouwers weten na jarenlange ervaring hoe ze de bouwkosten zo laag mogelijk kunnen houden. Bovendien kunnen ze profiteren van schaalvoordelen, ook bij de aankoop van materialen. Wij gaan ervan uit dat de impact van vennootschappen op nieuwbouwwoningen verder zal toenemen en vragen dat overheden hiermee rekening houden.”

116 | BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek

Met medewerkin

g van

VCB

Voor de bouw hoeft de opgang van het internet-winkelen niet noodzakelijk negatief uit te vallen. In plaats van de bouw en inrichting van winkels zou de activiteit kunnen verschuiven naar de bouw van distributiecentra. En aannemers die winkels inrichten, krijgen de kans om meerwaarde te genereren als fysieke winkels meer op belevingswaarde gaan inzetten.

BETER INSPELEN OP KLANTENBEHOEFTEN

TOENEMENDE IMPACT VAN BIG DATA Bij dit alles zijn zowel de klant als de ontwerper en de aannemer steeds beter geïnformeerd. De analyse van Big Data speelt een toenemende rol bij de keuzes die burgers, bedrijven en overheden maken en maakt het mogelijk om meer dan ooit klant-, burger- en gebruikersgericht te reageren. Marc Dillen: “De betere beschikbaarheid van data doet de eisen ook stijgen. We hebben een beter inzicht in de behoeften, en dus moeten de functionaliteiten en de prestaties van gebouwen en infrastructuur daarop afgestemd worden. Ook het fenomeen van de heffingen, zoals de kilometerheffing voor zwaardere vrachtwagens, is hieraan gelinkt. Deze wordt immers berekend uit gebruikersdata. Maar de gebruiker wil dan ook dat de infrastructuur een hoge kwaliteit heeft en goed onderhouden is.”

FLEXIBELERE WOON- EN KANTOORGEBOUWEN De leefbare en comfortabele woning is niet meer wat ze geweest is. Dat heeft onder meer te maken met een aantal maatschappelijke trends. Het gezin met kinderen is niet langer de enige maatstaf. Er moet ook ruimte zijn voor alleenstaanden, eenoudergezinnen en koppels zonder kinderen. Vooral bij gescheiden en nieuw samengesteld gezinnen wisselt de gezinssituatie voortdurend. Dat vereist een flexibele omgang met de beschikbare ruimtes. Steeds meer nieuwbouwblokken bevatten gemeenschappelijke ruimtes, onder meer voor auto’s en fietsen. Toch blijven Vlamingen in het algemeen verknocht aan privacy en vrijheid. Cohousing en kangoeroewoningen blijven voorlopig nichemarkten, net als Framily-woningen waarin vrienden (Friends) samenwonen als een gezin (Family).

Hoe kan de bouwsector beter inspelen op de behoeften van de klant en nieuwe markten aanboren? Marc Dillen: “De bouw werkt in een cocon van normen en technische eisen, onder meer qua energiepeil, ventilatie, hernieuwbare energie, stofemissies, recyclage en toegankelijkheid. De meerwaarde van bouwprofessionals zal erin bestaan deze zo te vertalen dat ze maximaal tegemoetkomen aan de eisen van de klant op het vlak van comfort, design, betaalbaarheid op de korte termijn en gebruiksgemak op de lange termijn. Een belangrijke uitdaging is de renovatie van het bestaande gebouwenpark. Dankzij de Re-calculator die de VCB samen met het WTCB heeft ontwikkeld, wordt het mogelijk om de te verwachten energiebesparingen objectief en realistisch in te schatten. De resultaten moeten consumenten ertoe aansporen om de stap te wagen en banken om hiervoor hypothecaire leningen toe te kennen. Ook een collectieve aanpak kan marktverruimend zijn, zoals de samenaankoop van zonnepanelen, in zoverre zij gezinnen over de streep trekt die anders geen energiebesparende investeringen zouden doen.”

Om in het bouwproces tot kostenbesparingen te komen en dus betaalbaar comfort te kunnen aanbieden, is de toenemende digitalisering veelbelovend. De 3Dsturing van machines, de 3D-scanning van gebouwen en de toepassing van Building Information Modeling (BIM) zijn mooie voorbeelden. De invoering van Lean Management in de bouw verhoogt de efficiënte en vermindert de faalkosten. Ook op het vlak van alternatieve financiering bestaan er in Vlaanderen opnieuw perspectieven. Eurostat, het Europees Statistisch Bureau, heeft immers een voorwaardelijk positief advies gegeven over de nieuwe PPS-formule voor de scholenbouw in Vlaanderen. Dat maakt nieuwe PPS-projecten mogelijk, ook voor infrastructuurwerken, op voorwaarde dat ze juist gestructureerd worden. ❚ Het visierapport kan besteld worden via www.vcb.be.

De publicatie is gratis beschikbaar.

Mensen werken thuis, op verschillende plaatsen, in verschillende kantoren. Het werken verandert, en dus ook de rol van het kantoor. De inrichting zal volgen. Er zijn minder vaste werkplekken nodig, en ook de archiefkasten verdwijnen. Er wordt verondersteld dat de nodige kantooroppervlakte per persoon met ongeveer 20 % zal dalen. De oppervlakte wordt efficiënter benut. Er is meer flexibiliteit nodig omdat de bezetting van kantoorgebouwen veel kortere cycli zal kennen. Tegelijk worden aan kantoorgebouwen tegenwoordig hogere kwaliteits-, comfort- en gezondheidseisen gesteld.

BOUWEN VOOR FYGITALE HANDEL In het segment van de winkels en commerciële gebouwen is de vraag al jaren: zal de klassieke winkel verdwijnen onder invloed van de onlinehandel? Toch verwachten sommige trendwatchers een comeback, tenminste als winkels fygitaal worden, met andere woorden een fysieke locatie combineren met digitale hulpmiddelen.

Ze kunnen bijvoorbeeld extra beleving aanbieden om klanten aan te trekken en te binden, ondanks de concurrentie van het webshoppen.

Vlaamse Confederatie Bouw Lombardstraat 34-42, 1000 BRUSSEL T +32 2 545 57 49 E info@vcb.be www.vcb.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN Jaarboek | 117

Remeha Gas 310/610 Eco PRO

Gas condensatietechniek groot vermogen

›

De grote ketel

Voldoet ruimschoots aan de eisen van gasrichtlijn 2009/142/EC en rendementsrichtlijn 92/42/EEG

›

Leverbaar in duo-uitvoering: Remeha Gas 610 Eco PRO, met onder andere een gecombineerde rookgasafvoeraansluiting

›

Warmtewisselaar uit corrosiebestendige gietaluminium leden

›

Die nergens te groot voor is

Premix verbrandingstechniek met gas-/luchtkoppeling

›

Compleet gemonteerd en vooringesteld geleverd

›

Voorzien van transportwielen en verstelbare ketelpoten

Beproefde techniek Nieuwe hoogwaardige elektronica 100% maatwerk De staande condenserende gasketels van Remeha zijn toonaangevend in het segment van de hogere vermogens.

De gietaluminium warmtewisselaar, de premix verbrandingstechniek, de handige transportwielen: het zijn succesfactoren die er voor hebben gezorgd dat deze Remeha ketels het warm kloppend hart vormen van talloze hotels, zorginstellingen, scholen, kantoren en andere grote gebouwen.

Uw partner in ventilatie, zonwering & outdoor

HEALTHY RESIDENTIA L CONCEPT

Meer info?

Download onze brochure op:

België/Nederlan d

www.renson.be

HRC_NL_0215

.indd 1

8/01/16 16:11

1

Winner of the BLSC Highstreet Shopping of the year Award 2016

2

4

5

1 . Deloitte & KPMG HQ Brussels Airport - Belgium 2 . Le Toison d’Or Brussels - Belgium 3 . Warsaw Spire Warsaw - Poland 4. Quatuor Building Brussels - Belgium 5. Nike ELC Laakdal - Belgium 6. Paradis Express Liège - Belgium 7. European Council of Ministers Brussels - Belgium In cooperation with 1. Deloitte : A2RC - 2. UNStudio 6. A2M, BAG

6

7

3

JAARBOEK VOOR DE BOUW