samen op een hoger plan 03 15
Wil je als mkb’er aan de slag in een ontwikkelingsland, houd deze adviezen dan in gedachten: • Bereid je voor. Lees je in, verdiep je in de cultuur. • Doe marktonderzoek. Realiseer je dat de overwegingen en behoeften van mensen in een ontwikke lingsland anders zijn dan de onze. • Vind het wiel niet opnieuw uit. Leg contact met relevante ngo’s en personen, en profiteer van elkaars kennis en netwerk. Zoek hoger opgeleid personeel in het land zelf.
coördinatiegroep van het Business Platform van Woord en Daad, actief voor de Rabobank Foundation en tot voor kort directievoorzitter van Rabobank Oosterschelde. ‘Tijdens een van de reizen met Woord en Daad kwamen we bij een bedrijfje dat stenen bakt. Iemand die mee was op reis, zei: ‘Kijk eens hoeveel stenen ze produceren en hoeveel daarvan afgekeurd worden. Dat is buiten proportie.’ Woord en Daad kan veel minder makkelijk inschatten wat er mis is bij zo’n bedrijf, maar een ondernemer die ervaring heeft met dit soort werkprocessen kan dat wel.’ Zelf heeft Bezemer advies gegeven aan een partnerorganisatie van Woord en Daad in Bangladesh die zich bezighoudt met microfinanciering en aan een organisatie die financiering verstrekt aan het mkb in Zambia. ‘Middelgrote en kleine bedrijven vallen vaak tussen wal en schip: ze zijn te klein voor financiering door een reguliere bank en te groot voor microkrediet. Ik stond ervan te kijken dat dat voor deze groep bedrijven niet goed geregeld was, terwijl het mkb een belangrijke aanjager is van de economie. In veel ontwikkelingslanden is dit overigens niet goed geregeld. Ik heb de partnerorganisatie in Zambia het advies gegeven een externe expert in te schakelen die verstand heeft van krediet voor mkb. Ook heb ik contact kunnen leggen met een aantal commerciële en financiële partijen om te praten over reguliere financiering voor het middenen kleinbedrijf. Als ondernemer kijk je met een heel andere blik naar zo’n kwestie dan die van een medewerker van Woord en Daad. Daarom vullen we elkaar juist zo goed aan.’
Een ontwikkelingswerker adviseert een timmerbedrijf
• W ees flexibel. Het weer, afspraken, de bureaucratie, het verkeer — alles kan in een ontwikkelingsland anders lopen dan je had gepland. • Wees respectvol en stel je open op. Inwoners van een ontwikkelingsland zijn niet zielig, wees bereid om van hen te leren. • Kom niet meteen aan met oplossingen. Luister vooral en bied pas hulp aan als men daarom vraagt. Denk niet meteen dat je het als westerling beter weet. • Neem de tijd en oordeel niet te snel. Ja, de cultuur in ontwikkelingslanden is anders, de werkmentaliteit vaak ook. Wees je ervan bewust dat hier meer achter zit: men leeft bijvoorbeeld noodgedwongen bij de dag, verwar dit niet meteen met luiheid. • Ga voor winst. Natuurlijk doe je het daar niet alléén voor, maar winst maakt een bedrijf duurzaam. En daar ben je tenslotte op uit. • Zorg dat je je financiën onder controle hebt. Het kan lang duren voordat je winst maakt, de overheadkosten zijn hoog. • Maak het niet te ingewikkeld. Houd het bedrijfs model eenvoudig en breid in kleine stapjes uit. • Relativeer jezelf. Jij kunt de problemen in een ontwikkelingsland niet in je eentje oplossen, dus probeer dat ook niet. De meeste van bovenstaande tips zijn gebaseerd op een artikel dat Hans Valkenburg en Theo van Stuijvenberg schreven voor het Nederlands Dagblad: ‘Zeven do’s van ondernemen in Afrika’. Zie www.hansvalkenburg.nl.
PPP_SB3.indd 15
11-10-11 09:56