VAN TERUGDRINGEN EMISSIES niet dat er geen stappen kunnen worden gezet. Ook Van Dijk stelde dat zuivelfabrieken die inzetten op CO²- en methaan-arme melk, best een knappe meerprijs uit de markt kunnen halen. Waarschijnlijk nu al, maar zeker de komende jaren. En onder druk van de klimaatafspraken wordt er nu ook door zuivelfabrieken bewogen. FrieslandCampina zet daarbij nog altijd vooral in op monomestvergisting. Je hoort er de laatste tijd veel minder over, maar stilletjes loopt het project door. De investering van de installaties neemt FrieslandCampina voor haar rekening en de zuivelonderneming betaalt een CO² reductie toeslag, bovenop de SDE subsidie, waarvoor de overheid € 150 miljoen beschikbaar heeft gesteld. De monovergisters worden verleasd met een termijn van twaalf jaar, die overeenkomt met het subsidietraject. De inzet van FrieslandCampina richt zich dus vooral op de reductie van broeikasgassen via vergisting. Daarop wordt ook de subsidie verstrekt. Die inzet is vreemd. Verschillende experts trekken de mono-vergister als ‘emissieremmer’ namelijk ernstig in twijfel. Kort gezegd komt het hier op neer: hoe efficiënter de koe haar voer benut, hoe minder energie er in de mest zit. Energie die er niet in zit, kan de monovergister er ook niet uithalen. Efficiënte koeien en een renderende monomestvergister gaan dus niet samen. De energie die de vergister wel uit de
mest haalt, verdwijnt niet alleen uit de mest maar ook uit de kringloop: het komt niet ten goede aan het land en daarmee ook niet aan het ruwvoer. Dat betekent dat er meer krachtvoer in de koe moet voor dezelfde melkproductie. Die aanvoer van krachtvoer betekent het paard achter de wagen spannen wat betreft reductie van emissies. Voor intensievere melkveebedrijven
EEN EFFICIËNTE VEESTAPEL ZORGT VOOR EEN ONRENDABELE MONOMESTVERGISTER kan zo’n vergister wellicht nog passend zijn, maar de werking staat daarmee haaks op de roep naar meer grondgebondenheid en minder kunstmestgebruik. Inzet op microbiologie Voor de categorie boeren die te weinig koeien melkt voor een monomestvergister, niet intensief genoeg is of er geen heil in ziet, zijn er nu ook al voer-en mestmaatregelen die de uitstoot van emissie tegengaan, en veel minder geld kosten. Denk bijvoorbeeld aan mestbehandeling. Een middel als AgriMestmix van
Rinagro kreeg begin dit jaar een Europees octrooi voor bewezen methaan- en ammoniakreductie in de stal. Boeren die het gebruiken, krijgen geen duurzaamheidstoeslag van FrieslandCampina zoals bij de monomestvergister wel het geval is. Die boeren vragen er zelf ook nog amper of niet naar. Dat geldt net zo goed voor de boeren die echt gericht via het voer aan methaanreductie werken. Met de opkomst van duurzame zuivellijnen bij verschillende melkfabrieken, mag je toch verwachten dat hier inmiddels serieus naar wordt gekeken. Aan de inzet van een groeiende groep melkveehouders ligt het niet. Zij zijn inmiddels meer en meer bezig met het thema emissies reduceren. Het besef daalt in dat een betere microbiologie in de bodem een beter bedrijfsresultaat bewerkstelligt. Dergelijke inzet versterkt de natuurlijke kringloop echt, met als bijvangst minder methaan- en CO²uitstoot. Het besef dat de resultaten van die inzet ook beloond kunnen worden, moet nog groeien. Er is zodanig niet alleen nog een wereld te winnen op het terrein van vermindering van broeikasemissies, maar ook op het terrein van overtuiging richting zuivelonderneming en consument welke inzet echt loont en beloond dient te worden.
MELK van het NOORDEN
33