Familiebedrijf in Beeld P.Bos Veevoerders Ederveen by Govert Lagrouw

FAMILIEBEDRIJF

in beeld

P. b o s v e e v o e d e r s e d e r v e e n

125 jaar kwaliteit als traditie Medewerkers aan het woord

Klanten aan het woord

opvolgers aan het woord

“De mentaliteit van de boer past bij mij”

“P. Bos veevoerders denkt als een boer”

“We zijn door het virus besmet”

WYNVEEN FELICITEERD P. BOS VEEVOEDERS MET HET 125 JARIG BESTAAN!

ONTDEK ONZE HAMERMOLEN GHM Het bewerken van grondstoffen zit in het Wynveen DNA. De geschiedenis van Wynveen International B.V. gaat terug naar 1795. Met een veelzijdig programma aan hamermolens hebben wij een oplossing voor iedere voerproducent. P. Bos Veevoeders heeft jarenlange ervaring met onze GHM hamermolen. De GHM-hamermolen is uitgerust met verstelbare breekplaten, wat resulteert in hogere capaciteiten met minder energie verbruik. Wynveen hamermolens zijn geschikt voor frequentie aansturing waardoor verschillende fijnheden en structuren geproduceerd kunnen worden zonder dat zeefwisseling (qua perforatie) noodzakelijk is. Interesse in ons hamermolen assortiment? Kijk op onze website www.wynveen.com

Samen maken we het verschil

Klaar voor de uitdagingen van morgen

Samen de boer op? Maak een afspraak!

De agrarische sector is volop in beweging. Trouw Nutrition is ervan

hoe we het rendement bij boeren-

overtuigd dat samenwerken de sleutel is voor toekomstbestendig

We wisselen graag van gedachten bedrijven kunnen vergroten.

ondernemen. Met een complete voeraanpak, specialistische

Mail benelux@trouwnutrition.com

kennis en diverse onderzoekslocaties maken we graag met u hĂŠt

voor een afspraak.

verschil op het boerenbedrijf!

www.trouwnutrition.nl

Cefetra is Europees marktleider in het leveren van agrarische grondstoffen aan de veevoederindustrie. Wij bundelen de vraag naar landbouwproducten voor de feed-, food- en fuelindustrie en onze efficiënte

supply

chains

logistiek

maken het mogelijk om producten te leveren tussen onze leveranciers en onze klanten in Europa. Cefetra is onderdeel van de business unit BayWa Agri Supply & Trade en tezamen verhandelen wij 26 miljoen ton agrarische grondstoffen per jaar.

CEFETRA.NL POSTADRES

BEZOEKERS

TELEFOON

Postbus 113 3000 AC Rotterdam

Boompjes 40 3011 XB Rotterdam

FAX EMAIL

+31(0)10 400 7900 +31(0)10 201 8000 cefetra@cefetra.nl

SPECIALIST IN VOEDING VOOR JONGE DIEREN EN INGREDIENTS

WWW.DENKAVIT.COM

De Stroet 1 en 8 6741 PT Lunteren T. 0318 - 485841 www.balde.nl info@balde.nl

• Lichtmetalen velgen • Schokdempers • Velgen richten • Balanceren

• Uitlijnen • Uitlaten • Banden • Accu’s

Grondstoffen met toegevoegde waarde

www.groan.nl • +31 (0)183 44 75 57

VOORWOORD | familiebedrijf p. Bos Veevoeders

Beste lezers, De laatste jaren zien we een duidelijke herwaardering van het familiebedrijf. Ons vakblad heeft tot doel om voorbeelden van dit type bedrijven op te sporen en te presenteren. Prachtige parels in alle takken van de economie. Zo bieden we een inkijkje in de ruggengraat van het bedrijfsleven. Familiebedrijven worden namelijk gekenmerkt door een hechte keten gefundeerd op gedegen bedrijfsvoering, passie, hoge betrokkenheid van de medewerkers en een directie die het langetermijnbelang voorop stelt. Familiebedrijf in Beeld is spreekbuis van de directie en interviewt klanten, leveranciers en medewerkers. We bieden een levendig beeld van deze dynamische bedrijven. Zo mocht ik dit blad maken over de indrukwekkende geschiedenis, heden en toekomst van P. Bos veevoeders. Een familiebedrijf waar de vijfde generatie(!) staat te trappelen. Ook een familiebedrijf dat in de loop der jaren steeds op tijd de bakens wist te verzetten. 125 Jaar is geen sinecure. Beheerste groei in combinatie met kwaliteit hebben P. Bos gebracht waar het nu staat. Het kan niet natuurlijk, maar wat zou ik graag een blik in de toekomst werpen om te zien hoe Robert Bos zijn zonen, Pieter, Dirko en Jan-Willem het bedrijf van hun vader Robert Bos straks voortzetten. Hun staan grote uitdagingen te wachten. Hoe dat gaat lopen weet niemand maar één ding staat vast: met de genen zit het wel goed…

Veel leesplezier, Govert Lagrouw Uitgever & hoofdredacteur

Familiebedrijf in Beeld

colofon

www.familiebedrijfinbeeld.nl Familiebedrijf in Beeld is een uitgave van

Realisatie en coördinatie

Vormgeving en opmaak

Lagrouw Communicatie

Govert Lagrouw

Lagrouw Communicatie

Hoogstraat 16

Tekst

Sales

4251 CL Werkendam

Kees Klijn, Govert Lagrouw

Fred van Kuyen, 06-14 44 19 73

T 0183-401078

Eindredactie

M 06-51200448

Govert Lagrouw

P. BOS MENGVOEDER- EN KUNSTMESTHANDEL BV

www.lagrouwsc.nl

Fotografie

HOOFDWEG 144, 6744 WP EDERVEEN

info@lagrouwsc.nl

Wilma Helder, P. Bos Ederveen en Lagrouw Communicatie

T. 0318 - 57 28 41, www.pbosveevoeders.nl FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 5

iNHOUDsopgave Familiebedrijf in beeld P. Bos Veevoeders

125 jaar kwaliteit als traditie

FAMILIEBEDRIJF IN BEELD

08 16

Burgemeester aan het woord

Medewerker aan het woord

Bedrijfsactiviteiten P. Bos veevoerders

Inkoopcombinatie aan het woord

Klant Van den Top aan het woord

Klant Van der Louw aan het woord

Klant Van Maanen aan het woord

Leverancier Trouw Nutrition aan het woord

opvolgers P. bos veevoerders aan het woord

34 FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 7

Historie van P. Bos Veevoeders

P. Bos veevoeders

125 jaar kwaliteit als traditie

V 8

FAMILIEBEDRIJF IN BEELD

Wie het landelijke dorpje Ederveen eens inrijdt kan er letterlijk niet omheen; de veevoederfabriek van P. Bos die hoog boven de omliggende woningen uit torent. Van heinde en verre zichtbaar.

Pal naast de fabriek werkt directeur Robert Bos hier elke dag vanuit de woning waar hij vroeger als kind opgroeide. Een kantoor dat nog steeds de gemoedelijkheid van toen uitstraalt. De open haard doet inmiddels dienst als printerruimte. In de gang een plaquette aan de muur met foto’s van de drie grondleggers Piet Bos, Jan Bos en Piet Bos. Je proeft aan alles ‘dit is een familiebedrijf’. Maar het bedrijf is bepaald geen vergane glorie. Er worden hier jaarlijks tonnen aan veevoer geproduceerd. In de moderne, computergestuurde fabriek verlaat jaarlijks rond de 150.000 ton mengvoer het bedrijf.. Met eigen vrachtwagens worden pluimvee-, varkens-, melkvee – en kalverhouders in heel Nederland beleverd. Maatwerk – iedere boer zijn eigen voeren constante kwaliteit zijn hierbij de sleutelwoorden. De geschiedenis van P. Bos start in 1894 toen overgrootvader Piet Bos als boer begon met de handel van grondstoffen. Het was nog de tijd van paard en wagen. Later droeg hij het stokje over aan zijn zoon ‘opa Jan Bos”. Tijdens de oorlog viel de handel bijna stil maar daarna groeide de welvaart en namen de volumes flink toe. Een mooie bloeiperiode brak aan

eind jaren zestig en begin zeventig. Het was de tijd dat de agrarische industrie doorschakelde naar schaalvergroting en vergaande mechanisatie. Inmiddels had de tweede generatiewissel plaatsgevonden. Piet Bos, vader van Robert Bos, had het roer overgenomen van Jan Bos. Zakgoed maakte plaats voor bulk en meelvoeders werden steeds meer vervangen door geperste voeders.

“Ondanks dat het bedrijf toen flink begon te groeien zijn de volumes van nu veel groter. Mijn vader vertelde mij eens dat hij zich nog kon herinneren dat er 68 ton voer per week verkocht werd. Wij doen nu regelmatig 3000 ton. Ik heb zeker veel van hem geleerd. “Zorg dat je de spullen goed voor elkaar hebt” zei hij altijd, net als dat je niet te afhankelijk bent van de bank. Ik ben ook niet zo bank-achtig. Ik denk dat wij een solvabiliteit hebben waar veel bedrijven jaloers op zijn.” Nog een uitspraak van zijn vader waar Robert veel aan heeft gehad: “Alles wat fout kan gaan, gaat een keer fout.” “Een veevoederfabriek kent een lange reeks van kleine schakels. Vroeg of laat hapert er iets. Iemand kan een schuif open laten staan of vergist zich in een samenstelling. Daarom zei hij: “Je moet ervoor zorgen dat het niet fout KAN gaan. Dus beveiligen door middel van automatisering. Mijn vader was een groot voorstander van automatiseren. Ik ook. Veel veiliger. Minder kans op fouten. Ik weet nog dat wij één van de eerste veevoederbedrijven waren die de productie gingen automatiseren. “Jullie zijn klein maar denken groot” zei een leverancier.” Vader vertelde dat met gepaste trots! Een veevoederbedrijf koopt grondstoffen als soja, , mais, gerst en tarwe op de internationale termijnmarkt. Met termijnhandel kun je speculeren en veel geld verdienen, maar ook verliezen, zo legt Robert Bos

s ‘ zorg dat je de spullen

goed voor elkaar hebt zei mijn vader’

uit. “Wij hebben ons nooit met dat speculeren beziggehouden. Voor ons zijn grondstoffen een middel, geen doel. Wel hebben wij de opdracht om deze grondstoffen zo scherp mogelijk in te kopen Het doel is om kwalitatief hoogwaardig veevoeder te maken van constante kwaliteit. De grondstofprijzen van het voer wijzigen per dag. Je hebt dus elke dag een optimale samenstelling qua prijs. Maar niet qua kwaliteit. Want als je steeds wisselt van voersamenstelling moet de darmflora van die kip, dat varken of die koe steeds omschakelen naar een andere grondstofsamenstelling. Dat is zeker niet wenselijk voor dieren met een hele hoge productie. En daar willen wij juist leverancier voor zijn, voor de dieren met een hoge productie oftewel voor de topsporters.. Indien gewenst kunnen klanten bij ons ook kiezen voor een vaste voersamenstelling. Die kwaliteit is volgens Robert echt het DNA van zijn familiebedrijf. “Je kunt niet de goedkoopste en tegelijk de beste zijn. Wij willen geen goedkopere premix toevoegen maar zorgen dat de vitamines in ruime mate in het voer zitten.” Over DNA gesproken. De vijfde generatie Bos, de zonen Peter, Dirko en Jan-Willem lopen al warm. Zelf wist Bos al op vrij jonge leeftijd dat hij in de zaak van zijn vader wilde gaan werken. Van kinds af aan was hij er te vinden, na schooltijd en op zaterdagen. “Ik begon met het uitzoeken van jute zakken waarin het mengvoer vroeger nog werd verpakt. Later ging ik naar de Hogere Agrarische Landbouw School (HAS) om goed voorbereid bij de fabriek betrokken te raken. Mijn zoons doen die studie ook, ze laten er geen gras over groeien.” u

FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 9

125 jaar

voeren jullie aan de top

Gefeliciteerd l a a t n e m u n o m t i d t me jubileum!

Proficiat! Ter Heerdt feliciteert P. Bos veevoeders met het 125 jarig bestaan. www.terheerdt.com

www.kwetters.com

leverancier van vitale eendagskuikens en hoogwaardige jonge hennen van de legrassen Hy-Line en H&N

www.agromix.nl

KLant aan het woord van P. Bos Veevoeders: Johan van den Top

Net als de kippen elke dag een topprestatie leveren P. Bos veevoeders bestaat 125 jaar. Dat betekent dat het bedrijf een goede naam heeft opgebouwd, anders was het al lang van de markt verdwenen. Prestaties in het verleden neemt rundvee- en pluimveehouder John van den Top uit Barneveld ter kennisgeving aan. “Net als mijn kippen, moet Bos er elke dag staan, leveren. En dat doet het ook.”

John zat in maatschap - een rundvee- en pluimveebedrijf - met zijn ouders. Daarnaast was hij vrachtwagenchauffeur, deed alle voorkomende werkzaamheden bij zijn werkgever. Januari 2007 heeft hij samen met zijn vrouw Jantine het bedrijf overgenomen; samen hebben ze nu een VOF. Jantine is niet onbekend met het boerenleven. “Mijn ouders hadden kalveren.” Na de overname splitste John het bedrijf op: het pluimvee aan de ene kant van de Engelsestadweg, het melkvee aan de andere kant. “Dat is beter voor de bedrijfsvoering.” Samen hebben ze vier kinderen: twee zoons en twee dochters, waarvan de oudste zoon Gerrald bijna klaar is op het Aeres in Barneveld. John: “Gerrald zal eerst nog buiten de deur zal gaan werken om later het bedrijf voort te zetten.” In 2011 kwam P. Bos veevoeders in beeld. John: “Ik was niet meer zo tevreden over de vorige leverancier. Dat zat ‘m in de eieren die de hennen op latere leeftijd legden: de schalen waren niet sterk genoeg. P. Bos zou dat probleem op kunnen

lossen. Die kans heb ik ze gegeven. Ik moet zeggen: ze hebben woord gehouden. Ze hebben verstand van zaken. Ik ben er tevreden over. Net als ik houdt P. Bos de ontwikkelingen goed bij. Je moet scherp blijven, want we opereren in een markt met een moordende concurrentie.” De scharrel- en freilandkippen moeten in een korte tijd een topprestatie leveren: “Elk koppel kippen is anders. Dus moet je daar met het voer rekening mee houden. Je kunt dus niet uitgaan van standaardvoer, het moet op maat gemaakt zijn. Anders gaat het ten koste van het rendement. Bij P. Bos snappen ze dat. Als ik merk dat mijn leghennen minder produceren, moet P. Bos het voer aanpassen. Dat doen ze ook, meteen. De lijnen zijn kort, dat is mooi. Gert van de Vliert, hun kippenspecialist, kijkt ook mee. Is overigens niet meer dan normaal, is bij de prijs van het voer inbegrepen. Eens in de drie weken is Gert hier. Gaat hij na wat de kippen tekort komen, hoe we dat op gaan lossen. Hij is kritisch. Dat is alleen maar goed. Ik ben weliswaar de pluimveehouder, maar vier ogen zien meer dan twee. Zo voorkom je ook dat je bedrijfsblind wordt.” u

FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 11

Dosing & Weighing Technology Dé specialist in wegen en doseren

Een prachtige mijlpaal!

◗ Mengvoeder ◗ Premix / Mineralen ◗ Petfood ◗ Aquafeed

Technisch Installatieburo Hevel en AuteQ feliciteren familiebedrijf P. Bos Veevoeders met hun 125-jarig jubileum!

www.ith.nl (0318) 571 264

KSE Process Technology B.V.

Rondweg 27 5531 AJ BLADEL Tel. +31 (0)497 383818 Fax. +31 (0)497 383840 info@kse.nl

KSE Process tech goo.indd 1

www.auteq.nl (0318) 754 810

13-03-18 15:34

Klaremelk 1/4e (nnb)/

Deskundig in Diervoederadditieven

Greenvalley feliciteert P. Bos veevoeders met het 125-jarig bestaan!

KLant aan het woord van P. Bos Veevoeders: Reino van der Louw

‘P. Bos veevoeders denkt als een boer’ Boveneind Noordzijde 88 te Benschop. Daar staat een boerderij, zeker driehonderd jaar oud. Daar verdienden twee generaties Lekkerkerker, daarna drie geslachten Van der Louw de kost met hun melkvee.

Met Reino van der Louw, die een maatschap heeft met zijn ouders Jan en Gerda, zet een zesde generatie de traditie voort. Tradities, de familie Van der Louw koestert ze. Zo leveren ze aan een kleine melkfabriek, De Zuivelmakers wat nu is overgegaan naar Boermarke Desserts in Enschede. Daarom betrekken ze hun voer van P. Bos veevoeders. “We gunnen kleinere bedrijven ook hun omzet. Bovendien kan Bos met de grote jongens mee in de prijzen.” 75 jaar deed de familie Van der Louw zaken met een ander mengvoederbedrijf. Dat stopte ermee. Op een dag kwam Gernand van Bennekom, rundveespecialist van P. Bos veevoeders, ‘toevallig’ even achterom. Zijn vraag was heel simpel: kunnen wij

iets voor jullie kunnen betekenen? “We kenden Bos helemaal niet”, zegt Jan. “Maar we voelden al snel een klik, vertrouwen in elkaar. Dat had alles te maken met zijn opstelling: Gernand dacht als een boer.” Een verhaal vertellen is één ding, de praktijk moet uitwijzen of het ook waar is. P. Bos heeft dat helemaal waargemaakt, zegt Reino. “Over de resultaten zijn we dik tevreden. De veestapel, zo’n 85 koeien en dertig stuks jongvee, doet het goed.” Met de vorige mengvoerleverancier is er wel een klein verschil, vindt Reino. “We verbouwen geen snijmais, dus gebruiken we brokken. De brokken zijn voor ons op maat gemaakt. Dus ze houden rekening met de ingrediënten die wij graag willen voor een goede verhouding tussen energie en eiwitten.” Jan: “Ze luisteren dus goed.” Wat Jan en Reino ook opvalt: “Bos volgt de

ontwikkelingen op de voet. Gernand is bij de tijd. En hij is proactief, komt met ideeën. Als mij iets opvalt in de melkproductie heeft hij dat ook al gezien. Hij komt niet alleen voor de verkoop, hij heeft er verstand van. Dus zijn adviezen neem ik serieus.” En ook: “Het is fijn dat er iemand over je schouder meekijkt en aan de bel trekt als het nodig is.” Melk, daarmee moet geld in het laatje komen. Die productie moet hoog en stabiel zijn. “Soms is er een dip. Dan is het zaak om er kort op te zitten. Analyseren waar dat in zit, snel daarop reageren. Ik moet zeggen: P. Bos werkt er hard aan om dat op te lossen. Waar ze zelf invloed op hebben, pakken ze op. Ze voelen die verantwoordelijkheid. Boeren: je doet het samen.” u FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 13

Working together on

healthy pigs!

Wij feliciteren P. Bos Veevoeders met het 125-jarig jubileum! Dank voor jullie jarenlange vertrouwen! De TechTron Groep biedt als technische dienstverlener diverse duurzame oplossingen voor industriĂŤle opdrachtgevers. We houden ons bezig met advies, uitvoering, service, beheer en onderhoud op het gebied van elektrotechniek, aandrijftechniek en industriĂŤle automatisering.

SPECIALIST IN KRAAMSTALMANAGEMENT EN VOEDING VOOR ZEUGEN EN BIGGEN TOT 25 KG

Swinco feliciteert P. Bos Veevoeders met het 125-jarig jubileum! Swinco B.V.

www.techtron.nl

Uw partner in ICT Diensten !

Gefeliciteerd www.hype.nl

KLant aan het woord van P. Bos Veevoeders: bertus van maanen

Bertus van Maanen uit Barne veld betrekt het voer voor zijn varkens al jaar en dag van P. Bos veevoeders. “Je wordt helemaal in de watten gelegd.”

TomTom mag dan een geavanceerde routeplanner zijn, maar als je de Nieuwe Norschoterweg intikt geeft het navigatiesysteem niet thuis. Uiteindelijk, via de hulp van Bertus, toch gevonden: het is een weggetje dat doodloopt bij het erf van zijn varkenshouderij. Een doodlopende steeg sloeg destijds de pas zestienjarige Bertus niet in toen hij bij in een schuur van zijn oma varkens ging houden. “Na 37 jaar vind ik het nog altijd prachtige beesten en geniet ik er nog elke dag van.” Hij heeft het overigens niet van een vreemde: zijn opa hield varkens en zijn vader Gerard ook. Zijn eigen kinderen kiezen echter een heel ander pad. “Het zijn echte ondernemers, maar varkens vinden ze stinken.” Bertus, die ook jongvee heeft, bestiert samen met zijn vrouw Gea hun boerenbedrijf. Daarbij is P. Bos veevoeders kind aan huis. Bertus: “Ze zitten al lang in de familie. Mijn vader deed er al zaken mee. Dat is dus van vader op zoon overgegaan. Al ben ik weleens van leverancier veranderd, gewoon om ze een keer wakker te schudden.”

Bertus ziet aan zijn varkens dat het geleverde veevoer een hoge kwaliteit heeft. “Ze groeien er goed van. Daar moet je het uiteindelijk van hebben.” Maar er is meer. “Jan-Willem Aartsen, de commerciële man voor de varkens bij Bos, is heel betrokken bij het wel en wee van de varkens. Soms loopt hij wel een halve dag mee om te zien hoe de beesten het doen, na te gaan wat er nog verbeterd kan worden. En hij heeft verstand van zaken, denkt als een boer. Dan zit je al heel snel op een lijn. En zijn adviezen zijn heel erg nuttig. Al met al worden door hem, en uiteindelijk door Bos, de varkens en wij volledig in de watten gelegd.” Mooiste voorbeeld: “Op de trouwdag van onze zoon kon ik de varkens niet voeren. Geen punt voor Jan-Willem, die regelde dat.”

P. Bos veevoeders draait dus niet alleen om het product. De mens achter de varkenshouderij wordt ook gekoesterd, zo heeft Bertus ondervonden. “Negentien jaar geleden, toen ik ook nog een rundveebedrijf had, kampte ik met een hernia. Toen heeft René de Looff van Bos nog gemolken.” Kortom, P. Bos veevoeders is niet alleen een familiebedrijf, voor Gea en Bertus voelt het ook een beetje als familie. FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 15

bedrijfsactiveiten P. Bos Veevoeders

Hier maken ze voer op maat De kennis over de toepassingen en effectiviteit van voedersamenstellingen is de laatste decennia enorm toegenomen. Zo weten ze bij P. Bos inmiddels veel meer over de werking van de afzonderlijke voercomponenten en worden voerprogramma’s ontwikkeld die speciaal gericht zijn op diergezondheid.

Jaarlijks wordt ongeveer 150.000 ton voer geproduceerd, dat snel vanuit centraal Nederland kan worden geleverd. Ongeveer de helft voor legpluimvee en de rest verdeeld over varkens en rundvee. Per dag verlaat zo’n 500 tot 600 ton mengvoer de fabriek, geproduceerd in een tweeploegendienst die van maandag tot en met zaterdagmiddag hun schouders eronder zetten. Het productieproces is computergestuurd en wordt gemonitord. Als er maar de geringste twijfel bestaat wordt de productiestroom stilgelegd en waar nodig gecorrigeerd. In de zogenaamde bedieningskamer wordt alles gespot. In een doorzichtige soort

16 FAMILIEBEDRIJF IN BEELD

bypass pijp ziet men exact hoe de maalfijnheid van het product er bijstaat. Door een kijkglas wordt nauwkeurig alles in de gaten gehouden en wanneer nodig monsters afgetapt om de kwaliteit te testen. De Vries: “Je moet waken over de constante kwaliteit, dat wil zeggen over de brokkenkwaliteit (hardheid en slijtvastheid) en de structuur van het legpluimveevoer. Dat is een kwestie van fingerspitzengefühl en van exacte wetenschap. We dienen er ook voor te zorgen dat Non-GMO/VLOG en GMO-voeders gescheiden blijven in de lijnen en dat de lijnen voldoende en goed gespoeld worden”.

Productiechef Evert de Vries

Productiechef Evert de Vries geeft al ruim 30 jaar leiding aan de fabriek. De Vries, zelf van boerenafkomst wilde ooit graag het melkveebedrijf van zijn vader overnemen, maar gedwongen door de melkquotering koos hij voor een andere weg. Die fabriek is overigens een fascinerende schakeling van gangen, trappen, bordessen, machines, kabels, soms een beetje stof en heel veel computergeweld. In al die jaren dat De Vries hier al werkt zag hij veel veranderen, maar één ding staat nog steeds voorop: “Alles is er hier op gebaseerd dat de eindklant een goed product op zijn bord krijgt. Een lekker eitje, een mooie karbonade of een malse biefstuk. Natuurlijk, de machines zijn veranderd, de grondstoffen en de kwaliteitsrestricties maar wat volgens hem toch het meest is veranderd is de overgang van voorraad naar maatwerk. “Voer op maat is ons bestaansrecht. Daar gaan we heel ver in.”

kennis opgebouwd over de effecten van verschillende voeders en voermethoden. Maatwerk, waar in deze industrie zoveel over wordt gesproken, is alleen mogelijk als er sprake is van een wederzijdse tevredenheid over de relatie. Dat moet. Want als leverancier van diervoeders maakt P. Bos deel uit van de voedselketen. Dat kan alleen als je alles weet van de schakel in de ketting die na je komt: de klant. Daarvandaan kom je vanzelf uit bij voedselveiligheid die bij P. Bos veel, erg veel aandacht krijgt. Om de voeder- en voedselveiligheid te kunnen waarborgen werkt het bedrijf met verschillende kwaliteitssystemen als GMP+ gecertificeerd en deelnemer aan Secure Feed. Uiteraard voldoet P. Bos aan de voorwaarden voor KAT en VLOG.. u

Elke boer zijn eigen voer, zou je kunnen zeggen. Advisering is daarbij van cruciaal belang. Door de jarenlange ervaring is veel FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 17

Voerprogramma’s P. Bos Veevoeders

Varkens Zeugen OptiPres is een voerconcept voor vleesvarkens en zeugen. De voeders worden geproduceerd volgens een uniek productieproces, waarbij de grondstoffen enkelvoudig gemalen worden. Vervolgens wordt het onder hoge druk en een milde hittebehandeling geconditioneerd. Hierbij kan dus per grondstof bepaald worden hoe fijn er gemalen wordt. Dit alles met als doel de dierprestaties van de varkens bij onze klanten te verbeteren. In de praktijk betekent dit een betere darmgezondheid en een betere benutting van het voer.

INVENTARISEREN HUIDIGE SITUATIE - Bedrijfssituatie analyseren - Gezondheidsstatus

SPEKDIKTE METING

Vleesvarkens

OPTIMALE DARMGEZONDHEID

- Extra belangrijk in verband met de huidige wetgeving op het gebied van antibioticareductie.

VOEDERBENUTTING

- Door betere voederbenutting een scherpere voederconversie en een hogere groei.

MONITORING VOEROPNAME / DIER / DAG - Door het inzichtelijk maken van de voeropname, kan er beter gestuurd worden op technische resultaten en slachteigenschappen.

MAATWERK

- Mengvoer afgestemd op uw specifieke bedrijfssituatie.

- Conditie gespeende en hoog dragende zeugen meten en dit uitwerken. -O p conditie sturen door middel van kleurenschema (mager, normaal en ruim).

Melkvee

OPTIPRES AANPAK STARTEN

OPTIMALE MELKPRODUCTIE

- Bespreken advies voersoorten - Voerschema`s inzetten - Management bespreken

EVALUEREN

- Elke periode de aanpak bespreken en zo nodig bijsturen op schema`s / conditie

Biggen

VOORDELEN BIGGEN

- Optimale darmgezondheid - Extra belangrijk in verband met de huidige wetgeving op het gebied van antibioticareductie

VOEDERBENUTTING

- Door betere voederbenutting een scherpere voederconversie en een hogere groei.

MONITORING VOEROPNAME / DIER / DAG - Door het inzichtelijk maken van de voeropname, kan er beter gestuurd worden op technische resultaten en slachteigenschappen.

MAATWERK

- Mengvoer afgestemd op uw specifieke bedrijfssituatie.

18 FAMILIEBEDRIJF IN BEELD

- Kennis van uw ruwvoer samen met ons ruime assortiment mengvoer zijn belangrijke pijlers voor een goede productie.

DUURZAME VEESTAPEL - Uitgebalanceerde droogstand - Gezonde jongvee opfok - Optimale productie

MAATWERK

- Mengvoer afgestemd op uw ruwvoer - Optimale vertering in de koe

MONITORING RESULTATEN - Praktische signalering in de stal - Monitoring van voerkosten per kg vlees

DESKUNDIGE ADVISERING

- Kennis van alle relevante zaken rondom uw melkveebedrijf om samen te komen tot de beste resultaten

Vleesvee

Pluimvee

OPTIMALE VLEESPRODUCTIE

Legpluimvee

- Kennis van uw ruwvoer samen met ons ruime assortiment mengvoer zijn belangrijke pijlers voor een goede productie.

DUURZAME VEESTAPEL

- Voeders voor elke levensfase - Onderscheidend tussen vrouwelijk en mannelijk vleesvee

JUISTE VLEESKWALITEIT - Mengvoer afgestemd op uw ruwvoer - Optimale vertering - Uitgebalanceerd

DESKUNDIGE ADVISERING

- Kennis van alle relevante zaken rondom uw vleesveebedrijf om samen te komen tot de beste resultaten - Gebruik van rantsoenberekeningsprogramma

POSITIEF GEDRAG

- Goede voerstructuur - Hoogwaardige vitaminen en sporenelementen

OPTIMALE SCHAALKWALITEIT - Hoge vitaminering - Hoogwaardige calciumbronnen

GOEDE DARM- EN LEVERGEZONDHEID - Prikkelende structuur - Goede eiwitbronnen

SCHERPE VOERKOSTEN PER KG/EI - Lage voerconversie - Scherpe prijs/kwaliteitverhouding

Vleeskalveren

OPTIMALE START VAN UW KALF

- Een ruim assortiment mengvoeders is een belangrijke pijler voor een goede ontwikkeling van uw kalf

DUURZAME GROEI VAN HET KARKAS - Uitgebalanceerde opfok - Start, groei en afmest fase - Optimale vertering in het kalf

JUISTE VLEESKWALITEIT - Mengvoer afgestemd op uw ruwvoer - Optimale slachteigenschappen

MONITORING RESULTATEN - Praktische signalering in de stal - Monitoring van voerkosten per kg vlees

DESKUNDIGE ADVISERING

- Kennis van alle relevante zaken rondom opfokstallen en afmeststallen: • Bemiddeling is contract stallen • Gebruik van rantsoenberekenings programma • Dit alles om samen op uw vleeskalverenbedrijf te komen tot de beste resultaten

FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 19

DE NIJBORG AGRI

B.V.

Voor levering en montage van: - silo’s - vijzels - voerpannen - stalinrichtingen - calffeeder - boxvuller - ventilatiegordijnen

Wij feliciteren P. Bos veevoeders met hun 125 jarig jubileum!

RENSWOUDE – TEL. 0318-572923 WWW.NIJBORGAGRI.NL

Wij feliciteren jullie van harte met het 125 jarig jubileum! Waarvan wij al meer dan 35 jaar jullie trotse drukker mogen zijn!

√

BEL +31 (0)33 286 2070

√ Klimaatadvies

INFO@VEKOVENTILATIE.NL

√

VEKOVENTILATIE.NL

√

Smit, organisatie van drukwerk is gespecialiseerd in de diervoederindustrie

√ Droogtunnels √

Polderweg 22, 1191 JR Ouderkerk aan de Amstel 033 46 18 747 • info@smitbv.nl • www.smitbv.nl

medewerker aan het woord René de Looff

Chef-kok van P. Bos veevoeders Met hooguit wat roeren in een pan met soep kun je René de Looff niet het predicaat chefkok toekennen. Maar bij P. Bos veevoeders speelt hij die rol wel degelijk: als nutritionist maakt hij de recepten voor de mengvoeders. “Als middelgroot mengvoederbedrijf kunnen we beter inspelen op de wensen van de boeren.”

René ging in 1997 bij P. Bos veevoeders aan de slag in de buitendienst en was na verloop van tijd samen met oud-directeur P. Bos verantwoordelijk voor de receptuur. Vanaf 2005 werd het een dagtaak. “Het is heel mooi werk. Vroeger leverden we vooral standaardvoer af, maar amper afgestemd op de individuele behoeftes van de klanten. Die tijd is al lang voorbij. Elke boer zijn eigen voer, daar komt het steeds vaker op neer.” Het is een uitdaging, vindt René. “Je moet soms heel snel schakelen. Bijvoorbeeld als een melkveehouder zijn rantsoen wijzigt. Dan moet vaak ook het mengvoer worden aangepast. Wij kunnen dat, want onze lijnen zijn kort.”

In een keuken zwaait de chef-kok de scepter. Daarover valt niet te discussiëren. Dat ligt bij René anders. “Ik ben weliswaar verantwoordelijk, toch worden de recepten in samenspraak met klanten

en onze buitendienst gemaakt. Is er iets aan de hand met de dieren, dan overleg ik met een dierenarts. We hebben allemaal hetzelfde belang: De dieren moeten optimaal presteren.” In het leveren van maatwerk ligt de kracht van P. Bos veevoeders. Maar uiteindelijk moeten de productiemedewerkers het wel voor elkaar boksen. “Dat is soms best een lastige puzzel, al krijgen we het altijd wel voor elkaar.” De fabriek is er ook op aangepast. “Er is een koeler met dubbele bodem gekocht. Je kunt dan al de volgende batch produceren, terwijl

de vorige batch wordt weggedraaid. Zo kunnen we nog efficiënter werken.”

Zijn werk blijft boeien. “Je wilt steeds meer stappen zetten, nog meer verfijnen. Ook de weten regelgeving spreekt steeds meer een woordje mee. Zo heeft Den Haag paal en perk gesteld aan het fosforgehalte in het veevoer. Sommige winkelketens eisen dat de dieren alleen gevoerd worden met Europese grondstoffen. Aan mij en mijn collega’s de taak om binnen die kaders te blijven, zonder het resultaat – een dier dat uitstekend presteert – geweld aan te doen.” u FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 21

Danis Soy & More

gezondheid als de ontwikkeling van biggen. Naast het aanbieden van Danex wordt ook een ruim assortiment aan pensbestendige producten aangeboden, specifiek behandeld voor gebruik in rundveerantsoen. Om verder in te spelen op de toenemende vraag naar duurzame alternatieve eiwitbronnen biedt Danis Soy & More verder ook biologische & VLOG-gecertificeerde veevoedergrondstoffen aan.

Betrouwbare veevoedergrondstoffen

Dankzij een intensieve samenwerking met varkenshouders en toeleveranciers van grondstoffen slagen beide familiebedrijven erin om kwalitatieve eindvoeders af te leveren, geoptimaliseerd voor gebruik in de varkenshouderij. Het voorzien van hoogwaardige veevoedergrondstoffen met een duurzaam karakter vormt voor zowel Bos P. als Danis Soy & More de basis voor deze langdurige partnerschap.

Onderdeel van de marktleider in de Belgische varkenshouderij, deze unit binnen de Danis Groep behandelt verschillende veevoedergrondstoffen voor gebruik in varkens-, pluimvee- en rundveevoeders waaronder oliehoudende zaden en eiwitbronnen. Door het zorgvuldig selecteren en behandelen van kwalitatieve grondstoffen biedt Danis Soy & More een breed assortiment van gevaloriseerde grondstoffen aan.

Zowel Bos P. als Danis Soy & More volgen tijdens het produceren van voeders, een vertrouwd, bedrijfseigen recept. Om een optimale nutriĂŤntopname te verkrijgen bij jongdieren gebruiken beide familiebedrijven Danex. Deze behandelde volvette sojabonen zowel rijk aan eiwit als vet, spelen een elementaire rol in het verkrijgen van duurzaam biggenvoer. Bovendien bevordert de incorporatie van Danex in kwalitatief biggenvoer, zowel de

Duurzame samenwerking

Raadpleeg onze website voor meer informatie: www.danis.be/soymore

burgemeester René Verhulst aan het woord

‘Het is heel knap dat het zo goed gaat’ Trouw zijn aan elkaar. Arbeidsethos. Wat is opgebouwd doorgeven aan de volgende generatie. Dat zijn volgens René Verhulst, burgemeester van de gemeente Ede, de belangrijkste pijlers onder de regionale familiebedrijven. P. Bos veevoeders maakt daarop geen uitzondering.

Toen Verhulst voor de eerst keer het dorp Ederveen bezocht en in de hoofdweg twee enorme mengvoederbedrijven ontwaarde, stond hij daar niet echt van te kijken. “In Zeeland, waar ik ben opgegroeid, zie je dat ook.” Het is

weliswaar een vreemd gezicht, toch misstaan de ‘Bossen’ niet in Ederveen, meent de burgervader. “Ze zitten er al decennia lang. Ze zijn dus volkomen verweven met de gemeenschap. Sommige mensen verdienen er hun boterham, dikwijls leveren zulke bedrijven een bijdrage aan de gemeenschap. Medewerkers zijn lid van vrijwillige brandweer, of sponsoren activiteiten in het dorp.” Wederkerigheid dus.” En: “Ik heb nog nooit signalen van burgers opgevangen om deze bedrijven te verplaatsen.”

P. Bos veevoeders is al 125 jaar een familiebedrijf. “Wat ik zo knap vind, is dat het zo goed gaat. In de zin van: je kunt ruzie met elkaar krijgen. Bovendien: een nieuwe generatie moet het stokje wel willen overnemen. In deze regio is dat bijna logisch. Wat is bereikt, moet je koesteren. Daar zijn ze trots op. En je bent onderdeel van een traditie, die verbreek je niet zomaar. Je neemt dus je verantwoordelijkheid. Ook geloof speelt daarin een belangrijke rol. Je bent trouw aan elkaar. En als je het talent hebt om te ondernemen, moet je dat talent inzetten.” De agrarische sector ligt onder een vergrootglas. Door tal van weten regelgeving vanuit Den Haag wordt de druk steeds groter. Voor veel boeren is dat aanleiding om te stoppen met hun bedrijf, zeker als er van opvolging geen sprake is. Vooral in Noord-Brabant speelt dat. “Zelf ben ik optimistisch voor deze regio. De Gelderse Vallei heet niet voor niets FoodValley, in 2010 door acht gemeentes opgezet. Het is een hotspot voor de voedselvoorziening. Wageningen University & Research heeft baat bij een florerende agrarische sector. De Gelderse Vallei is hun proeftuin. Daar zijn boeren voor nodig.” De boer zelf zal veranderen, meent Verhulst. “Jonge, goed opgeleide boeren zullen meer inspelen op de niches in de markt. Geiten houden, een wijngaard beginnen.” Hoe dan ook: “Door al die maatregelen is het lastiger ondernemen voor de boer. Desondanks blijft hij de belangrijkste schakel in de voedselketen.” En daarin zijn mengvoederbedrijven als P. Bos veevoeders onmisbaar. u

FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 23

Centrico feliciteert P.Bos met haar 125-jarig bestaan.

Thuis in de wereldmarkt van mengvoergrondstoï¬&#x20AC;en

www.centrico.nl

[DRUK] Nutrilab - 2019 - Drukwerk - Advertentie 90x127mm - Ruwfood v2.pdf 1 3-6-2019 14:15:1

Agro & Feed

safe & innovative nutrition YOUR PARTNER IN AGRO EN FEED

CMY

Uw kennispartner in diervoeding en gezondheid

WEENDE ANALYSE, CONTIMANTEN, MYCOTOXINEN, GMO VOLGENS VLOG, SAMONELLA/ENTERO ENZ. CONFORM GMP+ EN ISO17025

Wij bieden innovatieve oplossingen voor varkens, pluimvee en rundvee en leveren daarmee rendement voor onze klanten. Samen werken we aan een gezonde toekomst voor zowel mens als dier. Protonweg 10 3542 AJ Utrecht

+31(0) 30 248 20 60 info@nusciencegroup.com

Website: www.nuscience.nl

www.nutrilab.nl

0183-446305

Inkoopcombinatie Centrico aan het woord

Centrico inkoopcombinatie voor grondstoffen

biedt bundeling van krachten Het fraai vormgegeven kantoorpand met stijlvolle kantoortuin van Centrico in Oss staat in flink contrast met haar omgeving. Eromheen zie je grote loodsen, silo’s, gruis en oude Dick Martens

industrie. Toch is de plek ideaal, vlak aan de Maaskade waar schepen makkelijk hun grondstoffen kunnen lossen.

Het hippe pand staat ook symbool voor de enthousiaste en bevlogen aanpak van haar bewoners. Een van die bewoners, directeur Dick Martens, vertelt vol passie over ‘zijn’ inkoopcombinatie Centrico. Dick Martens geeft sinds zeven jaar leiding aan deze organisatie die al 35 jaar bestaat. Hij legt uit dat de inkoopcombinatie primair tot doel heeft om namens haar vijf aandeelhouders gezamenlijk grondstoffen in te kopen op de wereldmarkt. Het inkoopvoordeel voor de leden is evident. Samen sta je sterk! Bovendien werken bij Centrico gepassioneerde inkopers die de dagelijkse schommelingen op de wereldmarkt scannen. Martens: ”Als Donald Trump een tweet eruit gooit over de handelsoorlog met China, zien wij direct de prijzen van de Noord Amerikaanse bonen veranderen. Zo snel gaat dat. We maken elke dag een prijskrant voor de leden zodat ze precies kunnen zien hoe de grondstofmarkt beweegt. Dagelijkse kunnen de grondstoffen tot wel 10% fluctuatie geven. Als je bedenkt dat 1% schommeling soms een miljoen euro inkoopverschil maakt kun je nagaan hoe kort wij op de bok moeten zitten.” Op jaarbasis koopt Centrico 2,3 miljoen ton in aan grondstoffen. Primair voor haar leden maar ook voor derden.

Naast inkoopvoordeel biedt Centrico aan haar leden ook aanvullende diensten als logistiek, automatisering en ICT. En niet te vergeten kennis en ervaring van de leden die wordt gedeeld. “Ik kijk bij alle leden in de keuken. Niet alles wat je ziet kun je delen, want sommige dingen zijn confidentieel. Maar andere zaken kunnen prima in de groep. Zonder lid te zijn van Centrico zouden ze van elkaars ervaringen verstoken blijven. Voor een ondernemer is het interessant om te weten hoe anderen iets

doen.” Martens legt uit dat de grondstoffen over de hele wereld worden ingekocht. Soja’s, gerst, mais, tarwe, aminozuren, oliën, vetten en bietenpulp uit landen als Brazilië, Argentinië, Oekraïne, Maleisië en Indonesië en uiteraard Europa. Nee, snoepreisjes zitten er zelden in. “We gaan wel eens ter plekke poolshoogte nemen maar de meeste informatie krijgen we door directe verbinding met de termijnbeurzen in Chicago en Matif (Parijs) en van onze leveranciers. We kopen ook niet direct in maar bij de groothandel.” P. Bos Veevoeders is samen met drie andere veevoederbedrijven één van de grondleggers van Centrico en voor twintig procent aandeelhouder. “Ik ken Robert Bos natuurlijk als een passionele en zeer bevlogen ondernemer met een heel eigen visie. Hij is misschien nog wel de enige aanbieder van alle diertakken; varkens, pluimvee en runderen. P. Bos heeft nadrukkelijk gekozen voor spreiding. Mij lijkt dat niet eenvoudig maar het is natuurlijk erg knap wat hij doet. Een dynamische persoon met ook veel belangstelling voor zijn medemens. Ik weet bijvoorbeeld dat hij eens per jaar rond de kerstdagen de mensen dicht in de buurt een kestpresentje laat bezorgen. Ook wordt er een jubileumdag voor de buurt georganiseerd met een barbecue. Die buurt draagt hij op handen. Je hoeft als vrachtwagenchauffeur ook echt niet op een verkeerde plek daar te lossen. Als Robert maar even denkt dat de buurt er last van kan hebben grijpt hij in. Mooi trouwens dat zijn drie zoons straks ook in het bedrijf komen. Ik verwacht daar wel het nodige van. Misschien ook wel leuk om te vermelden is Robert zijn grote hobby: truckpulling, dat zegt wel iets over zijn doordouwersmentaliteit.” u FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 25

GEFELICITEERD

Namens het hele team van Verbeek Reclame

BELETTERING GEVELRECLAME BEDRIJFSKLEDING

Groot Overeem 9-12 3927GH Renswoude www.verbeekreclame.nl

advertentie_p.bos_125-jaar_verbeek-feliciteert_190x127.indd 1

s P. Boeders o Veev tie licita! e f Een waard

JA 125

07-06-19 08:53

ENERGIE VOOR GEZOND MEER MELKEN

Meer rendement van uw ruwvoer

Energie voor snelle opstart

Vet voor meer melk

+31 (0)514 569 001 | mail@speersta.com | www.speerstra.com

Company DNA van P. Bos Veevoeders

Vertrouwen en persoonlijke benadering als DNA

Boeren zijn in zekere zin kwetsbare ondernemers. Factoren van buitenaf als het weer, klimaatverandering en ziektes hebben ze niet altijd in de hand. Maar ook het verdienmodel is bijzonder. Als bouwstenen koopt een boer voer in, de grondstof voor de groei van zijn dieren. Maar wat er met die grondstoffen in de dieren allemaal gebeurt blijft een kwestie van afwachten. Het is dan puur een zaak van vertrouwen dat die grondstof, dat voer zijn werk doet. Dat vertrouwen is bij P. Bos de basis om zaken te doen. Robert Bos: ”Door schaalvergroting, fusies en overnames van onze concurrenten kregen wij op die manier veel nieuwe klanten. Want een overnemend bedrijf hoopt vaak dat bestaande klanten meeverhuizen, dat zie je vaak in alle sectoren van de economie. Neem verzekerings- of administratiekantoren. Maar een boer verhuist niet automatisch mee. Die wil zelf kiezen, en houdt er niet van dat zijn vertrouwde contactpersoon ineens verdwijnt. Hij wil zich thuis voelen bij zijn mengvoerbedrijf. Er hangt immers veel van af of dat voer zijn werk goed blijft doen. Bij ons staat persoonlijk contact voorop. Al 125 jaar. Die benadering en betrokkenheid resulteren in een doelgerichte advisering. Iedere boer zijn eigen voer. Ik denk dat 80% van het voer dat wij verkopen op maat is samengesteld. Rasgebonden vinden wij heel normaal,

nog even en we maken diergebonden! Maatwerk in mengwerk daar staan wij voor.” Mengvoerbedrijven verschillen in prijs weinig van elkaar. Naast maatwerk is optimaliseren van het productieproces daarom heel belangrijk. Het bedrijf werkt zelfs met een systeem, thermografische inspectie, een methode om toekomstige stilstand aan installaties of het machinepark voor te zijn. Niet alleen de storingen worden op deze manier in een vroeg stadium geconstateerd maar ook de oorzaak wordt inzichtelijk gemaakt. Maatwerk, korte klappen en een gemoedelijke benadering zijn één ding, Robert Bos sluit zijn ogen niet voor de voordelen van schaalvergroting. “Samen met drie andere mengvoerbedrijven zijn we eigenaar van de inkoopcombinatie Centrico . Op deze manier kopen we samen de grondstoffen in om met hogere volumes aan de inkoopkant sterk te staan. We houden alle vier ons eigen rayon in de verkoop maar door samen te werken kunnen we opboksen tegen de allergrootsten. Dat werkt perfect. Bovendien werken er bij Centrico gespecialiseerde inkopers die als geen ander op de hoogte zijn van de vaak sterk fluctuerende prijzen op de wereldmarkt. Dat wij maatwerk leveren en voor een hele persoonlijke benadering naar de boer toe kiezen, wil nog niet zeggen dat we naïef zijn…” u

sB ij ons staat persoonlijk

contact voorop al 125 jaar

FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 27

Schaepmanstraat 5, 6741 WS Lun Schaepmanstraat 5, 6741 WS Lunteren

Bakker Bedrijfswagens

Voor O kan O kan O kan Schaepmanstraat 5, 6741 WS Luntere O prin Voor al uw: kantoormeubilair kantoorartikelen kantoormachines printersupplies O O O

...voor een complete transportoplossing!

Schaepmanstraat 5,E 6741 WS Lunteren - www.vanhollandkantoor.nl info@vanhollandkantoor.nl

Schaepmanstraat 5, 6741 WS Lunteren

Voor al u Voor al uw: kantoo al uw: E Voor info@vanhollandkantoor.nl - www.vanh kantoormeubilair kantoo kantoormeubilair kantoorartikelen kantoorartikelen kantoo kantoormachines kantoormachines printer printersupplies printersupplies O

O O

Amersfoort - Apeldoorn - Barneveld - Doetinchem Harderwijk - Winterswijk - Nijkerk - Scherpenzeel

O O

E info@vanhollandkantoor.nl - www.vanholla

E info@vanhollandkantoor.nl - www.vanhollandkantoor.nl www.bakker-bedrijfswagens.nl E info@vanhollandkantoor.nl - www.vanhollandkantoor.nl

Postbus 353 - 3800 AJ Amersfoort - T. 033-4630184

TLR_Advertentie_Kwart-A4.qxp_Opmaak 1 03-06-19 11:02 Pagina 1

INTERNATIONAL LABORATORIES

TLR is GMP+ and QS certiﬁed, ISO 17025 accredited and approved by the FOSFA and GAFTA. Our Analysis for Feed: • Weende components • Nutrients in detail • Contaminants

• Residues • Microbiological parameters • Genetic characteristics

TBE IS DÉ LEVERANCIER VAN: › ijzerwaren en gereedschap › elektra en installatiemateriaal › verf en tuin › hang- en sluitwerk

FAST, COMPREHENSIVE

ANALYSIS OF

FOOD, FEED & FUEL

› bevestigingsmaterialen › kleding en schoenen › bouwmaterialen

Hoofdweg 140, Ederveen T 0318 - 57 04 43 W bouwcentrumederveen.nl

medewerker P. Bos Veevoeders aan het woord Gernand van Bennekom

Samen met de veehouder voor hetzelfde doel Het vak van rundveevertegenwoordiger bij P. Bos veevoeders past Gernand van Bennekom goed. “De mentaliteit van de boer past bij mij. Ze werken hard, zijn nuchter en ze doen wat ze zeggen.”

Gernand is ook nog eens pluimveehouder. Het bloed kruipt nu eenmaal waar het niet gaan kan. “Ik ben een boerenzoon. Van jongs af aan had ik interesse voor het werk op onze boerderij. Van inkuilen tot melken: het was prachtig. Ik had de boerderij graag over willen nemen, maar er waren er meer binnen ons gezin die daar zo over dachten.” Zelf houdt hij ook nog leghennen: het is een goed alternatief. Bovendien heeft hij dagelijks met rundvee en boeren te maken.

Na een agrarische opleiding mbo en hbo studeerde Gernand bij P. Bos af. Daarna kreeg hij ruim vier jaar geleden de baan van rundveevertegenwoordiger aangeboden.

“Het mooiste is het contact met de boer. Je staat samen voor hetzelfde doel: Optimale resultaten halen met zijn veestapel.” En ook: “Kritische klanten zijn de leukste boeren. Die zijn scherp, houden je alert.” Om een goed en vruchtbaar gesprek te voeren, heb je parameters nodig. Harde cijfers dus, die helpen bij het nemen van beslissingen op het boerenbedrijf. “Periodiek vindt de melkproductieregistratie plaats om de status van de veestapel te bepalen. Daarbij wordt onder meer gekeken naar de melkproductie, het vet- en eitwitgehalte, en lactose. Als het nodig is, passen we de rantsoenen natuurlijk aan. Zo snel mogelijk. Daar zijn we heel sterk in. Juist omdat we een flexibel bedrijf zijn, is onze productie vaak maatwerk. Dit biedt voordelen voor onze klanten.”

Het zijn bijzondere tijden voor boeren met melkvee: de maatschappelijke druk neemt steeds meer toe. Fosfaat-, klimaat- en energiedoelstellingen domineren het debat. Een van de uitdagingen voor de komende jaren is het terugdringen van methaanuitstoot. Gernand: “Daarin zullen de mengvoederbedrijven een grote rol in gaan spelen. Zij leveren immers de input voor het vee.” Wat anno 2019 ook steeds meer een opgang maakt is het niet-genetisch gemodificeerd voer. “Het is een vraag vanuit de retail en de consument. Tegelijkertijd wil de boer wel de melkproductie op peil houden. Aan ons de taak om daar een antwoord op te vinden. Dat maakt mijn werk ook zo boeiend.” u

FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 29

ilieu-advies

R uimtelijk advies

B ouwkundig advies

Buiten gewoon goed geregeld Onze adviseurs, bouwkundigen en tekenaars loodsen u door de wetten en regels van het buitengebied. Van stalontwerp en bestemmingsplanwijziging tot vergunningaanvraag en bouwbegeleiding. Altijd op zoek naar het beste resultaat voor Ăşw bedrijf. Kijk op www.vanwestreenen.nl/referentieprojecten voor voorbeelden van gerealiseerde projecten.

Barneveld 0342 47 42 55 | Lichtenvoorde 0544 37 97 37 | info@vanwestreenen.nl | www.vanwestreenen.nl

3 unieke grondstoffen Slow relea se ureum

Nutex HiSweet

GeĂŤxtrud lijnzaad &eerd pass suikerbys

Ontslote n granen Vlokken

Kurt Desm

+32 475 36 et 04 43 kurt.desm

et@dumouli n .eu dOPPIO l 7857

HiPro 58 EU

dumoulin.eu

Spinnerijstraat 119 - 8500 KORTRIJK - +32 56 22 01 81

expert in animal feed

medewerker P. Bos Veevoeders aan het woord Gert van de Vliert

Bij leghennen komt veel rekenwerk kijken Gert van de Vliert houdt van rekenen. Maar je moet hem niet de hele dag gevangen houden op een kantoor. Als pluimveevertegenwoordiger bij P. Bos veevoeders kan hij de vrijheid van de buitendienst combineren met

Gert kent het mengvoederbedrijf als zijn eigen broekzak. “Mijn vader heeft er meer dan veertig jaar gewerkt. Dus toen ik een vakantiebaantje zocht, kon ik hier aan de slag. Ik was in de fabriek het manusje-van-alles.” Studie afgerond, twee jaar bij een bouwbedrijf op kantoor gewerkt. Beviel niet zo goed, in 2002 weer bij Bos terechtgekomen. “Ik ondersteunde de afdeling verkoop. Drie jaar later ging ik met vertegenwoordigers die jaren lang ervaring hebben de boer op als buitendienstmedewerker voor de pluimveehouders. Op deze manier heb ik het vak in de praktijk geleerd.” Die buitendienst zit ‘m gegoten. “Die kippensector is voor iemand die graag

zijn voorliefde voor getallen en cijfers. met cijfers werkt een geweldig interessante sector. Een leghen biedt meteen output, letterlijk: het ei. En dat in grote regelmaat. Dus kun je exact berekenen wat een kip op zou kunnen leveren. Een dip in die prestatiecurve valt meteen op. Daar kun je meteen op anticiperen. Soms ligt het aan het klimaat, haal je er in overleg met de klant een specialist bij. Regelmatig moet je met voer bijsturen. Dit gebeurt in samenwerking met onze nutritionist René de Looff. Elke dag hebben we contact met elkaar. Dat is het voordeel van korte lijnen. Dikwijls levert het de uitkomst op die je verwacht.” Wat ook uitdagend is: “Hennen die achttien weken oud zijn zo goed mogelijk startklaar maken voor productie. Ook daarbij spelen getallen een belangrijke rol.

Zijn taak als pluimveevertegenwoordiger: het rendement op de pluimveebedrijven optimaliseren. “Als het met de pluimveehouder goed gaat, zie je dat ook terug. Allemaal te danken aan een gezonde bedrijfsvoering. Ik gun het ze van harte, ze werken er keihard voor. Daar doe ik het ook voor. En het is de beste manier om nieuwe klanten te werven.” Soms zit het tegen. Denk aan het fipronil-verhaal. Dat kwam hard aan. Juist dan moet je er zijn voor je klanten. Ze een luisterend oor bieden, zien of je ergens mee kunt ondersteunen. Het zijn vaak familiebedrijven, P. Bos is ook een familiebedrijf: je voelt wat dat met de ondernemer en zijn gezin doet. Dat gaat je aan het hart. Dat kan ook niet anders, want je leert elkaar door de jaren heen heel goed kennen.” u

FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 31

Univé feliciteert P. Bos Veevoeders met hun 125-jarig jubileum

Kruisseltseweg 5 • 3888 NV Uddel • 0577 - 40 70 33 • info@gedizo.nl

WWW.GEDIZO.NL PRODUCENT VAN VERPAKTE RUWVOEDERS EN STROOISELS

M19051214 Adv Bos Veevoeders 90x127 RU460.indd 1

a DSM company

Heldere antwoorden op vragen die bijdragen aan een efficiënte, duurzame en gezonde voedselproductie. Die vragen en antwoorden komen samen in de premixen van Twilmij. De intensieve samenwerking met P. Bos Veevoeders resulteert in unieke diervoeroplossingen die inspelen op de uitdagingen van veehouders.

13-5-2019 16:47:37

medewerker P. Bos Veevoeders aan het woord Jan Willem aartsen

Voorlichting geven is vooral goed luisteren Leg je een kippenbout of een stukje rundvlees op het bord van Jan Willem Aartsen, dan blijft het onaan geroerd liggen. Maar vervang dat door braadworst, varkenshaas, karbonade, rollade of schnitzel, dan eet hij dat met smaak op. Hij is verzot op varkensvlees. Niet voor niets ligt er in de diepvries thuis een half varken. Als varkensvertegenwoordiger voelt hij zich dan ook heel erg thuis bij P. Bos veevoeders.

Zijn vader was uitvoerder in de wegenbouw. Jan-Willem ambieerde dit niet: hij wilde boer worden. Daar heb je wel grond voor nodig en een boerderij. Financieel bleek dat onhaalbaar, al heeft hij wel een tijdje op een boerderij gewerkt. “Wat ik nu doe is voor mij een prachtig alternatief”, zegt hij. “In ben veel in de stallen, tussen de varkens. Ik voel me een boer tussen de boeren. Ik denk ook als een boer.”

Een mens heeft twee oren en één mond. Dus zou je twee keer zo veel moeten luisteren dan praten. De meeste mensen draaien dat om, Jan-Willem niet. “Voorlichting geven aan de varkenshouders is vooral goed luisteren. Laat de boer praten, hij

werkt per slot van rekening elke dag met zijn varkens. Niet wat ik denk staat voorop, maar wat de boer wil. Daarop baseer ik mijn advies.”

In het landbouwbeleid is de weten regelgeving vooral de laatste jaren aanzienlijk uitgebreid en aangescherpt. “Steeds meer instanties staan rondom de boer. Denk aan de dierenarts, klimaatbeheersing, het bouwtechnisch aanpassen van de stallen. Voor boeren is dat een zorg erbij. Aan mij de taak om de poppetjes bij elkaar te brengen, aan tafel afspraken te maken hoe een uitdaging te tackelen.” Een goede verstandhouding met de boer is belangrijk. Tegelijkertijd moet je je grenzen wel bewaken. “Soms wordt je

gebeld om even te komen kijken, bijvoorbeeld als de varkens gezondheidsproblemen hebben. Of ik daar een oplossing voor weet. Ik snap wel, dat ze me vragen: een dierenarts erbij halen voel je in de portemonnee. Maar ik ben voor het voer, geen veearts. Dus moet je daar voorzichtig mee zijn. Het gaat uiteindelijk ook om het welzijn van de dieren.” De varkenshouderij ligt maatschappelijk gezien onder een vergrootglas. Er is veel kritiek op de schaalgrootte van de bedrijven. Ook zouden de varkens in de regel niet goed worden verzorgd. “Veel mensen zijn onwetend. In vergelijking met het buitenland worden de varkens in Nederland verwend. Daar speelt P. Bos ook een rol in.” u

FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 33

Opvolgers P. Bos Veevoeders aan het woord

Pieter, Dirko en Jan-Willem staan voor mooie uitdagingen Piet Bos, Jan Bos, Piet Bos, Robert Bos. Allemaal hebben ze hun verantwoordelijkheid genomen om P. Bos veevoeders te leiden en uit te bouwen. De vijfde generatie, Pieter, Dirko en Jan-Willem, groeit er langzaam maar zeker naartoe.

34 FAMILIEBEDRIJF IN BEELD

De Zaak. Met hoofdletters, want als hun vader Robert na een dag noeste arbeid thuiskomt, praat hij bijna altijd vol vuur over wat er allemaal is gebeurd. “De passie spat er bij pa van af”, zegt Pieter (25). “Hij is zó gedreven, gaat er volledig voor.” Dirko: “Pa heeft een goede babbel, is een echte verkoper.” Pieter: “Betrouwbaar zijn naar de klant vindt hij heel belangrijk. Dat heeft hij van zijn vader geleerd. Dat loopt als een rode draad door de familie.” Jan-Willem: “Als er een nieuwe klant

is binnengehaald, staat dat meteen op de groepsapp.” Kortom, Robert Bos ís het bedrijf.

Pa zou graag zien dat de zoons in zijn voetsporen en die van zijn voorvaderen zullen treden. De eerste signalen, toen de jongens de basisschool achter de rug hadden, waren gunstig. Ze kwamen, net als hijzelf destijds, in Dronten terecht voor een agrarische opleiding. De zoons haalden hun vrachtwagenrijbewijs. En in de zomermaanden verdienden ze een zakcent op de zaak zelf: in het magazijn meehelpen, schoonmaken, laden en lossen. Maar ze zullen alle drie zeker nog een ander pad gaan bewandelen. Zo werkt Pieter bij Trouw Nutrition. “Wij, en ook pa, vinden het belangrijk om buiten de deur te kijken. Daar leer je van. Hoe het moet, hoe het niet moet.” Dirko en Jan-Willem zullen net als Pieter elders ervaring opdoen. Dirko (23): “We zullen ons toch eerst moeten bewijzen.” Jan-Willem (21): “Als je jong bent, wil je je graag ontwikkelen. Dat moet je bij een ander bedrijf doen.” Uiteindelijk zal hun vader, Robert, toch de hamvraag stellen: willen jullie mij opvolgen. Pieter: “We hebben al zo veel van de zaak meegekregen, we zijn door dat virus besmet. Daar komen we niet meer van af.” Dirko: “Er zijn al vier generaties voor ons geweest. Dan kun je niet zomaar de handdoek in de ring gooien. Tegelijkertijd moet je je daar niet door laten leiden. Je moet die passie voor de zaak voelen.” Jan-Willem: “Dat klopt, laat je niet sturen door het verleden. Dat snappen ze thuis ook, er wordt geen druk op ons gelegd.” Wel wordt er al regelmatig over de toekomst gesproken. Dirko: “Soms is dat lastig voor ons. Ik zit nog op school en heb dus nog geen volledig beeld hoe ondernemen er exact aan toegaat.” Pieter kan dat beamen: “We kunnen wel van alles roepen, maar we zijn niet meer dan stuurlui aan de wal.” Net als zijn broers ziet ook Jan-Willem de toekomst in het familiebedrijf. “We zijn er trots op. We hebben een goede naam in de markt.” En, zo vult Dirko aan: “Er staat een echt en hecht team

aan medewerkers. Van chauffeur tot en met kantoor. Dat maakt het allemaal makkelijker om ja te zeggen.” Pieter: “Het bedrijf staat. Dat is fijn.”

P. Bos veevoeders is altijd geleid door één kapitein. Deo Volente gaat dat veranderen, komt er een driemanschap aan het roer te staan. Dat kan lastig zijn, zeker als er een koers moet worden bepaald. Jan-Willem ziet geen beren op de weg. “We kunnen heel goed met elkaar overweg. Als je ervoor zorgt dat ieder zijn eigen ding kan doen waarvoor hij talent heeft, moet dat lukken. Zeker als je goede afspraken met elkaar maakt.” Pieter: “We hebben alle drie dezelfde intentie: de schouders eronder zetten om die stip aan de horizon te bereiken.”

Als het zover is, komen ze wel in een heel ander tijdsgewricht terecht. De tijden dat boeren steeds meer dieren hielden - en dus veevoer nodig hadden, waar ook P. Bos veevoeders op meeliftte - lopen ten einde. “We komen in een krimpende markt terecht”, weet Pieter. “De grote mengvoederbedrijven krijgen daar last van. Wij niet, want er zijn altijd boeren die zullen kiezen voor een familiebedrijf. Niet alleen omdat die qua prijs meekan, de lijnen zijn veel korter. Om zo meteen in te spelen op de wensen van de boer. Die zal in de toekomst nog meer zijn mengvoeder afgestemd willen zien op zijn dieren.” Dirko sluit daarop aan: “Daartoe moet je nog meer gaan automatiseren, bijvoorbeeld voor het doseren van microcomponenten.”

Nog meer maatwerk leveren dus. Maar in die toekomst ligt nog een grote uitdaging, vindt Jan-Willem. “De CO2-footprint moet omlaag. Daarbij wordt van boeren een belangrijke bijdrage gevraagd - en dus van ons.” Een grote stip aan de horizon is de circulaire economie. Dus reststromen bij de productie van voedsel voor mens en dier volledig benutten. Ook daarover denken de mannen al na. u

FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 35

NOVOGEN GENETICA

VERBEEK AANPAK

Bouwen met gevoel • Utiliteitsbouw • Woningbouw

Een ijzersterke natie combinatie www.bouwbedrijfvandevliert.nl

Meer info: www.verbeek.nl

Ribesstraat 17 6744 XA Ederveen 0318 - 570 739 info@bouwbedrijfvandervliert.nl

Maarsbergseweg 48, 3931 JJ Woudenberg Parmentierstraat 8, 3772 MS Barneveld info@vaacc.nl

+31 (0)33 286 66 19

Vallei Accountants feliciteert P. Bos Veevoeders met het 125-jarig jubileum

De partner voor succesvol ondernemen www.vaacc.nl

125 jaar is lang maar Tijden veranderen

Kwaliteit heeft de toekomst

Bedrijven die 125 jaar bestaan blikken niet alleen terug maar kijken ook vooruit. Natuurlijk, niemand weet wat er komt maar

De zonen Pieter, Dirko, en Jan-Willem Bos zijn zich terdege aan het voorbereiden op hun toekomstige rol in het bedrijf van vader Robert. Maar er zijn meer ontwikkelingen die het bedrijf ogenschijnlijk in de kaart spelen. De maatschappelijke trend neigt steeds meer naar hoogwaardig voedsel. Mensen willen af van massaal geproduceerd voedsel. Puur, lokaal en hoogwaardig zijn de nieuwe toverwoorden. Althans aan de zijde van de consument. In combinatie met ontwikkelingen als stringentere regelgeving, VLOG en Eu-28, minder dierlijk voedsel toestaan kan dat leiden tot minder mengvoerbedrijven, maar dan wel met een hoogwaardiger karakter. Naast bedreigingen doemen er dus ook kansen op aan de horizon. Mengvoerbedrijven als P. Bos die altijd sterk ingezoomd hebben op lokale behoeften en maatwerk voer lijken in

een aantal zaken over de toekomst van dit gedegen bedrijf kunnen we al wel aanstippen. In de persoonlijke sfeer staat bijvoorbeeld vast dat de vijfde generatie Bos zich warm loopt.

het voordeel ten opzichte van massa-aanbieders. Voorwaarde is wel dat de consument, beter gezegd de retail, zijn prijzen op gaat voeren zodat er meer, noodzakelijke, marge voor de boer en de mengvoerbedrijven ontstaat. Sinds de Tweede Wereldoorlog kopen we in Nederland nog praktisch voor hetzelfde geld ons basisvoedsel. Dat kan alleen maar door enorme schaalvergroting waardoor de kostprijs naar benden kon. Eigenlijk zijn we gewoon de nummer ĂŠĂŠn op wereldniveau. Geen enkel land perst zoveel voedsel uit zijn vierkant kilometers. Maar momenteel wil de consument meer kwaliteit, meer veiligheid en meer welzijn

voor de dieren. Daar is niemand op tegen, en zeker niet de kwaliteitsaanbieder. Alleen, wie gaat dat betalen? Uiteindelijk zullen de prijzen in het schap omhoog moeten. Maar de retail durft niet en de politiek doet niets. Zo komen we er niet uit natuurlijk. En dat is jammer want stel dat de prijzen wel stijgen dan liggen er weer volop kansen voor prachtige ontwikkelingen. Na de oorlog moesten er snel heel veel mondjes gevoed worden, en dat is gelukt. De volgende stap is om die mondjes tevreden te houden met nog mooier voedsel. u

FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 37

ED&F MAN LIQUID PRODUCTS NEDERLAND BV en ED&F MAN FEEDIMPEX BV &ĞůŝĐŝƚĞƌĞŶ W͘ ŽƐ sĞĞǀŽĞĚĞƌƐ ǀĂŶ ŚĂƌƚĞ ŵĞƚ ŚĞƚ ďĞŚĂůĞŶ ǀĂŶ ĚĞǌĞ ŵŝũůƉĂĂů͘ ϭϮϱ ũĂĂƌ ĞƌǀĂƌŝŶŐ in het produceren van mengvoer, continue innovatie van voerprogramma’s en een ŬǁĂůŝƚĞŝƚƐďĞůĞǀŝŶŐ ĚŝĞ ŚŽŽŐ ŝŶ ŚĞƚ ǀĂĂŶĚĞů ƐƚĂĂŶ ǀĂŶ Ƶǁ ŽŶĚĞƌŶĞŵŝŶŐ ŵĂĂŬƚ ŚĞƚ ĚĂƚ ǁŝũ ƚƌŽƚƐ ǌŝũŶ Ƶǁ ůĞǀĞƌĂŶĐŝĞƌ ƚĞ ŵŽŐĞŶ ǌŝũŶ͘ tŝũ ĚĂŶŬĞŶ Ƶ ǀŽŽƌ ŚĞƚ ŝŶ ŽŶƐ ŐĞƐƚĞůĚĞ ŐĞƐƚĞůĚĞ ǀĞƌƚƌŽƵǁĞŶ ĞŶ ŬŝũŬĞŶ Ğƌ ŶĂĂƌ Ƶŝƚ ŽŽŬ ŝŶ ĚĞ ŬŽŵĞŶĚĞ ũĂƌĞŶ Ƶǁ ůĞǀĞƌĂŶĐŝĞƌ ƚĞ ŵŽŐĞŶ ǌŝũŶ ǀŽŽƌ Ăů ŽŶǌĞ ŚƵŝĚŝŐĞ ĞŶ ƚŽĞŬŽŵƐƚŝŐĞ ƉƌŽĚƵĐƚĞŶ͘

www.edfman.com

- + 31 (0)20 7540 111

leverancier P. Bos Veevoeders aan het woord

Accountmanager Gerton Huisman werkt zelf al 35 jaar bij Trouw Nutrition leverancier van premixen, specialiteiten en jongdiervoeders in Putten. Al even lang komt hij bij familiebedrijf P. Bos over de vloer. “Ik heb nog gewerkt voor Robert Bos zijn vader Piet. Een mooie kerel was dat. Veel humor en een goede zakenman. Robert is meer iemand van deze tijd. Gerton Huisman

Trouw Nutrition premixen met toegevoegde waarde

Iets harder misschien maar dat moet ook wel. Met allebei had en heb ik een sterke band. P. Bos is een echt relatiebedrijf met veel leveranciers die er al jaren komen. Een mengvoederbedrijf dat kwaliteit nastreeft. (Zelf voer ik thuis de schapenbrokken van P. Bos…) Ook een breed bedrijf dat alle diergroepen bedient. Hoe hou je dan je onderzoek in stand? Vroeger deed de overheid dat nog, maar die heeft zich steeds verder teruggetrokken. En dat is nou juist de kracht van Trouw Nutrition. Wij leveren niet alleen producten in de vorm van premixen maar ook toegevoegde waarde in de vorm van veevoederonderzoek op boerenniveau. Normen, proeven en gedetailleerde informatie over de gezondheid en voeropname van de dieren. Hierbij moeten we denken aan NIR-analyses, of aan modellen

voor koeien die de rantsoenen berekenen. “Hierover heb ik bij P. Bos veel overleg.” Met specifieke onderzoekscentra voor pluimvee, rund en varkens in Nederland, Spanje en Canada is Trouw Nutrition internationaal toonaangevend. Het bedrijf is vertegenwoordigd in 25 landen wereldwijd met 3.000 gemotiveerde werknemers. Trouw Nutritiion Benelux is onderdeel van Nutreco dat sinds 2015 behoort tot SHV Holdings van Fentener van Vlissingen. Het feit dat Trouw Nutrition deel uitmaakt van deze wereldwijde familie, met een omzet van zes miljard, en zelf ook bepaald geen kleine jongen is maakt dat het bedrijf de mogelijkheden heeft om onderzoekscentra neer te zetten. Think global act local. Zelf maakte Huisman mee dat het bedrijf waar hij al zo lang werkte nog onlangs veranderde van een beursgenoteerd bedrijf naar een fami-

liebedrijf. Weliswaar een heel groot familiebedrijf maar toch. “Laat ik vooropstellen dat ik in de tijd dat Nutreco op de beurs was het prima heb gehad. Echt een pracht bedrijf. Het verschil met nu is dat onder SHV er veel meer op de lange termijn gestuurd wordt. Dat is gewoon een verschil. We hebben niet meer te maken met het steeds maar weer bespreken en verantwoorden van de kwartaal- en de halfjaarcijfers. Die druk van aandeelhouders die rendement willen zien is verdwenen. De familie Fentener van Vlissingen zijn meer van de lange termijn visie. En over visie gesproken, ik ben ook heel benieuwd hoe straks de zonen van Robert Bos het bedrijf gaan leiden. Kiezen ze voor specialiseren of blijven ze mengvoeder voor alle diergroepen aanbieden? Samenwerken, fuseren, dierenwelzijn, allemaal nieuwe factoren.” u FAMILIEBEDRIJF IN BEELD 39

125 jaar kwaliteit en klaar voor de toekomst P.Bos 125 jaar