แนวทางการปรับปรุงทางเท้าหน้าโรงภาพยนตร์เมเจอร์รังสิต

แนวทางปรับปรุ งการใช้ งานพืน้ ที่สาธารณะหน้ าโรงภาพยนตร์ เมเจอร์ รังสิต A Facility Planning Guideline for renovating a public space A Case study of Major Cineplex Rangsit

คณะผู้จดั ทำ

1)นำยฉัตร

กองศิริ

5416610664

2)นำงสำวเพชรริ นทร์

พงษ์ เพ็ชรกูล

5416610151

3)นำยฐนพล

จำรัสจำเริ ญดี

5416610144

4)นำงสำวธนวรรณ

เป้ำป่ ำเถื่อน

5416610466

5)นำงสำวมนรดำ

จันดำหำญ

5416680048

6)นำยกรวรรณ

รุ่งสว่ำง

5416680139

7)นำยวโรภำส

ชุนณะวงค์

5416680154

AR454 Architectural Psychology

คณะสถำปั ตยกรรมศำสตร์ และกำรผังเมือง มหำวิทยำลัยธรรมศำสตร์ ปี กำรศึกษำ 2557 1

แนวทางปรับปรุ งการใช้ งานพืน้ ที่สาธารณะหน้ าโรงภาพยนตร์ เมเจอร์ รังสิต A Facility Planning Guideline for renovating a public space: A Case study of Major Cineplex Rangsit

บทที่ 1 บทนา เนื่องจำกกรุงเทพฯ เมืองหลวงของไทยมีผ้ คู นจำกจังหวัดต่ำงๆเข้ ำมำอยูอ่ ำศัย และทำงำนเป็ น จำนวนมำกทำให้ เมืองมีกำรขยำยตัวออกมำยังชำนเมืองมำกยิ่งขึ ้น ผู้คนต่ำงจังหวัดมีกำรเลือกอยูอ่ ำศัย ตำมชำนเมืองจำนวนมำก ซึง่ มีเหตุผลจำกค่ำครองชีพต่ำกว่ำในเมือง แต่หลำยคนยังคงต้ องเข้ ำไปทำงำน ในเมือง ทำให้ เกิดจุดขนส่งมวลชนและหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิตถือว่ำเป็ นจุดขนส่งบริเวณ ชำนเมืองที่สำคัญแห่งหนึง่ เป็ นจุดเปลี่ยนถ่ำยกำรเดินทำงจำกต่ำงจังหวัดสูเ่ มืองหลวง และจำกชำนเมืองสู่ ใจกลำงเมือง เป็ นจุดศูนย์รวมของรถโดยสำรทังรถตู ้ ้ รถประจำทำง และรถขนส่งมวลชนที่ทำให้ มีผ้ คู น สัญจรเป็ นจำนวนมำก และส่งผลให้ เกิดกำรค้ ำขำยในพื ้นที่ตำมมำพื ้นที่บริเวณด้ ำนหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิต มีลกั ษณะเป็ นพื ้นที่สำหรับกำรพักคอยในจุดแวะจอดรถเพื่อรับ-ส่งผู้โดยสำรใน เส้ นทำงกำรสัญจร ลักษณะทำงกำยภำพของพื ้นที่บริเวณนี ้มีลกั ษณะเป็ นNodeที่มีควำมสำคัญทำงด้ ำนกำรคมนำคม กำรสัญจรของระบบขนส่งมวลชนสำธำรณะ ได้ แก่ รถโดยสำรประจำทำง รถตู้ รถแท็กซี่ รถมอเตอร์ ไซต์ รับจ้ ำง รถยนต์สว่ นบุคคล ซึง่ ทำให้ เห็นได้ วำ่ ในพื ้นที่นี ้มีกำรสัญจรของรถสำธำรณะเป็ นจำนวนมำกทำให้ เกิดปั ญหำทำงด้ ำนกำรจรำจรในช่วงเวลำ 6.00-9.00 น. และ ช่วงเวลำ 16.00-18.00 น. ลักษณะที่ตงเป็ ั้ น ถนน 6 เลนและพื ้นที่ถดั จำกโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิตจะเป็ นลักษณะคอขอดทำงด้ ำนเส้ นทำง กำรสัญจร จำกจำนวนเลน6 เหลือ เพียง 4เลนและมีกำรกลับรถใต้ สะพำน จะสังเกตเห็นได้ วำ่ พื ้นที่มีกำร กระจุกตัวของรถยนต์เป็ นจำนวนมำก ทำให้ เกิดปั ญหำกำรจรำจรจำร ซึง่ ส่งผลต่อพฤติกรรมของผู้คนในกำร ใช้ รถส่วนตัวในกำรสัญจรและผู้คนที่ใช้ รถสำธำรณะ เนื่องจำกลักษณะสถำนที่ตงและประเภทของกำรใช้ ั้ งำนพื ้นที่มีควำมไม่สอดคล้ องกันจึงเกิดปั ญหำทำงด้ ำนพฤติกรรมของผู้ใช้ งำนพื ้นที่โรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนี เพล็กซ์รังสิต

3

ปั ญหาการวิจัย (Research Problems): เนื่องจำกบริเวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิตเป็ นจุดขนส่งที่สำคัญของชำนเมืองซึง่ เป็ นจุดเปลี่ยนถ่ำยรถโดยสำรจำนวนมำก ทังรถตู ้ ้ รถประจำทำง และรถขนส่งมวลชนจึงทำให้ มีกำรจรำจร ติดขัด รวมทังท ้ ำให้ พื ้นที่หน้ ำเมเจอร์ ฯ นี ้มีผ้ คู นสัญจรผ่ำนไปมำจำนวนมำกและส่วนใหญ่เป็ นคน ต่ำงจังหวัด เมื่อมีคนจำนวนมำกสิง่ ที่ตำมมำคือทำให้ เกิดร้ ำนค้ ำ และกำรขำยของริมทำงมำกขึ ้น ซึง่ ดูแล โดยสำนักงำนของโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซนี ีเพล็กซ์รังสิตซึง่ ใช้ ประโยชน์พื ้นที่โดยไม่มีกำรจัดสรรที่ดีตอ่ ควำม สะดวกของผู้คนที่สญ ั จรหน้ ำเมเจอร์ ฯ โดยพื ้นที่นนขำดกำรออกแบบและวำงแผนกำรใช้ ั้ งำน ไม่มีกำร คำนึงถึงกิจกรรมที่จะเกิดขึ ้นจริงส่งผลให้ เกิดปั ญหำต่ำงๆที่เกิดผลกระทบต่อผู้สญ ั จร ผู้คนค้ ำขำยตำมแผง ลอยและผู้โดยสำรรถประจำทำง จำกกำรสำรวจและสังเกตพื ้นที่บริเวณนี ้ พบปั ญหำดังนี ้ 1. กำรตังร้​้ ำนค้ ำบนทำงเท้ ำอย่ำงไม่มีระเบียบ ขำดกำรออกแบบและจัดกำรที่เหมำะสมต่อกำรใช้ งำนแก่คนในพื ้นที่รุกล ้ำทำงเท้ ำสำธำรณะ ไม่มีเส้ นทำง Service ของกำรขนส่งสินค้ ำมำยัง ร้ ำนค้ ำ ทำให้ เส้ นทำงสัญจรแคบลงไม่สะดวกต่อกำรสัญจร โดยเฉพำะอย่ำงยิ่งในเวลำเร่งรี บ 2. ปั ญหำเรื่ องพื ้นที่สำหรับรอรถประจำทำงที่ไม่เพียงพอต่อผู้ใช้ งำน ส่งผลให้ คนยืนรอรถประจำทำง ไม่เป็ นสัดส่วนและบำงคนเลือกใช้ พื ้นที่บริเวณขันบั ้ นไดหน้ ำเมเจอร์ ฯเป็ นที่นั่งรอ ทำให้ กีดขวำง กำรสัญจร 3. ปั ญหำกำรซ้ อนทับ และควำมวุน่ วำยในเส้ นทำงกำรสัญจร ซึง่ เกิดจำกกำรจอดรับส่งคนของ โดยสำรต่ำงๆ ทังรถโดยสำรประจ ้ ำทำง รถตู้ รถส่วนตัว และรถโดยสำรประจำทำงจำก ต่ำงจังหวัด ส่งผลให้ ผ้ คู นสัญจรเดินตัดผ่ำนถนน และรถ อำจก่อให้ เกิดอันตรำย

4

วัตถุประสงค์ ของการวิจัย(Research Objectives) : 1) ศึกษำลักษณะและรูปแบบพฤติกรรมของผู้ใช้ งำนในพื ้นที่บริเวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์ รังสิต ผู้ใช้ งำน ได้ แก่ - ร้ ำนค้ ำ - ผู้ใช้ บริ กำรโรงภำพยนตร์ - ผู้คนที่สญ ั จรไปยังจุดรอรถโดยสำร - คนนัง่ รอรถโดยสำร 2) ศึกษำลักษณะทำงกำยภำพและบริบทหน้ ำเมเจอร์ ฯ ที่สง่ ผลต่อลักษณะกิจกรรมที่เกิดขึ ้นในบริเวณที่ ศึกษำ รวมทังลั ้ กษณะพฤติกรรมของผู้ใช้ งำนที่เกิดขึ ้น 3) ศึกษำแนวทำงกำรพัฒนำพื ้นที่สำธำรณะหน้ ำห้ ำงสรรพสินค้ ำ และโรงภำพยนตร์ ที่มีกิจกรรมเกิดขึ ้น อย่ำงหลำกหลำย เพื่อให้ เกิดประสิทธิภำพที่สอดคล้ อง และตอบสนองต่อกำรใช้ งำน ขอบเขตการวิจัย

บริเวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิต

5

ผังบริเวณแสดงถึงลักษณะทำงกำยภำพของพื ้นที่บริเวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิตในปั จจุบนั

1. ขอบเขตด้ านพืน้ ที่ พื ้นที่บริเวณด้ ำนหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิตในบริเวณพื ้นที่ทำงเดินเท้ ำด้ ำนหน้ ำของ โรงภำพยนตร์ ตังแต่ ้ บริเวณหัวมุมถนนไปจนถึงบริเวณท่ำจอดรถตู้มีลกั ษณะเป็ นพื ้นที่สำหรับกำรพัก คอยในจุดแวะจอดรถเพื่อรับ-ส่งผู้โดยสำรในเส้ นทำงกำรสัญจรลักษณะทำงกำยภำพของพื ้นที่บริเวณนี ้ มีลกั ษณะเป็ นNodeที่มีควำมสำคัญทำงด้ ำนกำรคมนำคมกำรสัญจรของระบบขนส่งมวลชนสำธำรณะ ได้ แก่ รถโดยสำรประจำทำง รถตู้ รถแท็กซี่ รถมอเตอร์ ไซต์รับจ้ ำง รถยนต์สว่ นบุคคล ซึง่ ทำให้ เห็นได้ ว่ำในพื ้นที่นี ้มีกำรสัญจรของรถสำธำรณะเป็ นจำนวนมำก 1. หน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิต 2. พื ้นที่ทำงเท้ ำตังแต่ ้ ริมขอบอำคำรฝั่ งหนึง่ จนถึงอีกฝั่ งหนึง่ เป็ นระยะทำง 112.50 เมตร 3. จุดรอรถตู้ด้ำนข้ ำงโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิต

6

2. ขอบเขตด้ านเนือ้ หา 1.พิจำรณำพื ้นที่จำกลักษณะทำงกำยภำพ กำรใช้ พื ้นที่ ลักษณะกิจกรรมที่เกิดขึ ้นเพื่อศึกษำ พฤติกรรมของผู้ใช้ งำนที่เกิดขึ ้นบริเวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิตเพื่อหำแนวทำงปรับปรุง กำรใช้ งำนพื ้นที่สำธำรณะให้ มีควำมสะดวกในกำรใช้ พื ้นที่บริเวณที่ศกึ ษำ 2. ศึกษำกำรจัดกำรพื ้นที่และ มีจดุ รองรับสำหรับพื ้นที่นงั่ พักรอรถโดยสำรประจำทำงโดยมีพื ้นที่ รองรับเพียงพอต่อผู้ใช้ งำน ควำมปลอดภัย สิง่ อำนวยควำมสะดวก พื ้นที่ร้ำนค้ ำและพื ้นที่ในกำรสัญจร ทำงเดินเท้ ำที่เพียงพอต่อกำรสัญจรกับจำนวนคนที่ใช้ งำนภำยในพื ้นที่

ผังบริเวณหน้ าเมเจอร์ แสดงถึงลักษณะทางกายภาพพืน้ ที่ทางเท้ า ด้ ำนหน้ ำมีขนำดควำมกว้ ำง 13 เมตร และด้ ำนข้ ำงมีขนำดควำมกว้ ำง 15 เมตร เกำะกลำงทำงข้ ำมกว้ ำง 11.10 เมตรและยำว 16.50 เมตร

7

บทที่ 2 ทฤษฎี/แนวคิด/งานวิจัย/กรณีศึกษา (Related theories and concepts) กำรวิจยั เรื่ อง พฤติกรรมกำรใช้ พื ้นที่ของผู้สญ ั จรบริเวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซนี ีเพล็กซ์รังสิต โดยมีกำรศึกษำทฤษฎีที่เกี่ยวข้ องกับหัวข้ อวิจยั ดังนี ้ 1. ทฤษฎีสภำพแวดล้ อมกำยภำพกำหนดพฤติกรรม (Physical Determination) 2. ทฤษฎีกำรเปลี่ยนถ่ำยจุดสัญจร Transit Oriented Development (TOD) 3. ทฤษฎีองค์ประกอบของทำงเดินเท้ ำ 4. ทฤษฎีพฤติกรรมบนทำงเท้ ำ 5.ทฤษฎีพื ้นที่ป้องกันตนเอง Defensible Space (1970) 6.แนวควำมคิดพื ้นที่ด้ำนหน้ ำอำคำร (Frontage Types) 7.ทฤษฎีกำรมีควำมรับผิดชอบต่อสังคม Public Responsibility Theory

ความสัมพันธ์ ระหว่ างมนุษย์ กับสภาพแวดล้ อม Man and Physical Relationships สิ่งที่มนุษย์ สัมพันธ์ ด้วย (Aspects of Human interaction ) มนุษย์มีควำมสัมพันธ์กบั สิง่ ต่ำงๆรอบตัวที่เป็ นรูปธรรม เป็ นลักษณะในสิ่งที่มนุษย์สร้ ำงขึ ้น เช่น อำคำร สิง่ ก่อสร้ ำง สภำพแวดล้ อมโดยรอบที่แสดงออกถึงลักษณะทำงกำยภำพที่ควำมจำเพำะเจำะจงใน สถำนที่นนั ้ โดยที่มนุษย์มีกำรอยูร่ วมกันเป็ นกลุม่ สังคมซึง่ มนุษย์จะมีควำมสัมพันธ์กบั บุคคล กลุม่ สังคม ตำมบทบำทหน้ ำที่และโครงสร้ ำงทำงสังคม และมนุษย์ยงั มีควำมสัมพันธ์กบั สิ่งที่เป็ นนำมธรรม และสิง่ ที่ เป็ นนำมธรรมนี ้ทำให้ ควำมสัมพันธ์ระหว่ำงมนุษย์กบั สภำพแวดล้ อมและระหว่ำงมนุษย์ด้วยกันเอง ซึง่ ทังหมดนี ้ ้เป็ นองค์ประกอบของสภำวะหรือสภำพกำรณ์ที่เกิดควำมสัมพันธ์ขึ ้นระหว่ำงมนุษย์กบั สภำพแวดล้ อม ทังหมดนี ้ ้ส่งผลให้ เกิดกำรกำหนดสภำพทำงพฤติกรรมเป็ นสิง่ ที่สนับสนุนและเป็ นอุปสรรค ต่อกำรเกิดพฤติกรรม

8

ความสัมพันธ์ ระหว่ างมนุษย์ และสภาพแวดล้ อมกายภาพ ควำมสัมพันธ์ระหว่ำงมนุษย์กบั สภำพแวดล้ อมทำงกำยภำพในเชิงพฤติกรรมซึง่ ขึ ้นอยูก่ บั สภำวะ ของสภำพแวดล้ อมกำยภำพในปั จจุบนั และกำรเปลี่ยนแปลงที่อำจเกิดขึ ้นในอนำคต

The Interrelation between Human Being and Physical Environment

Physical

Human being

Behavior

Environment

Behavior

Human being

แนวคิดสภาพแวดล้ อมกายภาพกาหนดพฤติกรรม สภำพแวดล้ อมกำยภำพทังระดั ้ บอำคำรและระดับชุมชน เป็ นปั จจัยสำคัญที่มีอทิ ธิพลต่อ พฤติกรรมมนุษย์ ทังที ้ ่เป็ นพฤติกรรมบุคคล และพฤติกรรมสังคม ซึง่ ประกอบด้ วยปั จจัยทำงสภำพแวดล้ อม ทำงกำยภำพ 1. ทฤษฎีสภาพแวดล้ อมกายภาพกาหนดพฤติกรรม (Physical Determination) ควำมสัมพันธ์ระหว่ำงมนุษย์กบั สภำพแวดล้ อม ส่งอิทธิผลซึง่ กัน และกัน โดยสภำพแวดล้ อม กำยภำพสำมำรถส่งผลต่อพฤติกรรมมนำย์ดงั จะอภิปรำยต่อไป สภำพแวดล้ อมทำงกำยภำพของบริเวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ และบริบทโดยรอบที่มีลกั ษณะ เป็ นจุดศูนย์รวมสินค้ ำ และบริกำรต่ำงๆ โดยเฉพำะกำรขนส่งมวลชนสำธำรณะหลำยรูปแบบ ส่งผลให้ ส่งผลต่อพฤติกรรมที่ผ้ ใู ช้ งำนหลำยกลุม่ ที่ตอบสนองต่อพื ้นที่ตำมควำมต้ องกำรอันหลำกหลำย ซึง่ สภำพแวดล้ อมทำงกำยภำพในปั จจุบนั มีผลในด้ ำนเป็ นอุปสรรคต่อกำรใช้ งำนพื ้นที่ เนื่องจำกจำนวน ผู้ใช้ งำนจำนวนมำก แต่พื ้นที่ให้ บริกำรมีน้อย เกิดควำมหนำแน่นของพื ้นที่ ส่งผลให้ เกิดพฤติกรรมกำรใช้ งำนพื ้นที่ไม่เหมำสม ไม่สะดวก สบำย และเกิดควำมขัดสนขึ ้น โดยแบ่งปั จจัยที่เป็ นผลกระทบของ สภำพแวดล้ อมที่มีตอ่ พฤติกรรม ดังนี ้ 9

1) โอกาสของสภาพแวดล้ อมกายภาพ (Physical Opportunities)พฤติกรรมจะเกิดขึ ้น แล้ วแต่โอกำสที่สภำพแวดล้ อมกำยภำพส่งเสริมหรื อขัดขวำงพฤติกรรมนันๆ ้ ซึง่ ด้ วยขนำดของพื ้นที่ และสภำพแวดล้ อมที่ไม่ได้ ออกแบบมำเพื่อรองรับ กำรใช้ งำนที่เกิดขึ ้นภำยหลังจำกกำรเปิ ดใช้ บริกำรแล้ ว และไม่ได้ มีกำรคำดกำรณ์จำนวนผู้ใช้ งำนมำกขึ ้นในปั จจุบนั และอนำคต ทำให้ สภำพแวดล้ อมที่ออกแบบไว้ ในอดีต ไม่เหมำะสมต่อกำรใช้ งำนพื ้นที่ในปั จจุบนั เช่น พื ้นที่ทำงเท้ ำ สำธำรณะ ที่ไม่ได้ ถกู ออกแบบมำเพื่อเป็ นพื ้นที่ตงร้ ั ้ ำนค้ ำ ทำให้ เมื่อมีร้ำนค้ ำมำตังแล้ ้ ว ทำงเดินที่ แคบลงกลำยเป็ นอุปสรรคต่อกำรสัญจรไปมำของผู้ใช้ งำน และพื ้นที่ในกำรรอรถของรถขนส่ง สำธำรณะต่ำงๆที่มีไม่เพียงพอ ทำให้ พื ้นที่บนั ได และทำงเข้ ำหน้ ำเมเจอร์ ซึง่ เป็ นเส้ นทำงสัญจรเข้ ำ สูเ่ มเจอร์ กลำยเป็ นพื ้นที่พกั คอยของผู้ใช้ งำนที่ต้องกำรรอรถไป หรื อเลนของรถ บริเวณป้ำยรถเมล์ หน้ ำเมเจอร์ ที่เป็ นจุดวุน่ วำย เมื่อมีกำรจอดรถเพื่อรับส่งคน ทำให้ กำรจรำจรติดขัดมำกขึ ้น รวมทัง้ รถสำธำรณะชนิดอื่นที่ผ้ ใู ช้ งำนต้ องกำรให้ จอดเพื่อขึ ้นรถยิ่งเพิม่ ควำมติดขัดของจรำจร และลด ควำมปลอดภัยในกำรใช้ รถใช้ ถนนลงไปอีก 2) ตาแหน่ งขององค์ ประกอบสภาพแวดล้ อมกายภาพ (Locational Factors)สิง่ ต่ำงๆ ของสภำพแวดล้ อมกำยภำพ ปรำกฎในตำแหน่งแตกต่ำงกัน ซึง่ จะมีผลต่อพฤติกรรมที่เกิดขึ ้น มี ควำมสัมพันธ์กนั ในระยะห่ำง ทิศทำง ตำแหน่ง องค์ประกอบสภำพแวดล้ อมพื ้นที่บริเวณหน้ ำห้ ำง เมเจอร์ และบริบทโดยรอบพื ้นที่เป็ นแหล่งรวมขนส่งมวลชนสำธำรณะ และเป็ นแหล่งสินค้ ำ บริกำร โดยโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ เป็ นจุดรวมสินค้ ำบริกำรจุดหนึง่ ซึง่ รำยรอบไปด้ วยท่ำรถ และ ห้ ำงสรรพสินค้ ำใหญ่อย่ำง ฟิ วเจอร์ พำร์ ค รังสิต ซึง่ ที่ตงของพื ั้ ้นที่เป็ นทำงผ่ำนกำรสัญจรไปมำของ ผู้คน ส่งผลให้ เกิดพฤติกรรมผู้ใช้ งำนที่ต้องกำรสัญจรมำที่บริเวณนี ้ รวมทังสั ้ ญจรมำที่นี่เพื่อเป็ นจุด เชื่อมต่อเดินทำงไปยังสถำนที่ตอ่ ไป และกลุม่ ผู้ใช้ งำนที่มำจับจ่ำยใช้ สอย ซื ้อสินค้ ำ และบริกำร ต่ำงๆ 3) คุณสมบัตติ ่ างๆของสภาพแวดล้ อมทางกายภาพ (Physical Properties) คุณสมบัติของสภำพแวดล้ อมกำยภำพในฐำนะสิง่ เร้ ำเป็ นปั จจัยส่งผลต่อพฤติกรรมผู้ใช้ งำนพื ้นที่ ทำงเท้ ำบริเวณหน้ ำเมเจอร์ เป็ นพื ้นที่ที่มีผ้ คู นสัญจรผ่ำนไปมำ และมีผ้ คู นพักคอยอยูบ่ ริเวณนัน้ ทำ ให้ เกิดพฤติกรรมกำรรุกล ้ำพื ้นที่ทำงเท้ ำเพื่อตังร้​้ ำนค้ ำของพ่อค้ ำแม่ขำย และมีระบบขนส่งมวลชน

10

หลำยชนิด ทำให้ เกิดควำมวุน่ วำยมำกบริเวณป้ำยรถเมล์ และถนน ที่ต้องจอดและจร เพื่อให้ ผู้โดยสำรขึ ้นลง

2.ทฤษฎีการเปลี่ยนถ่ ายจุดสัญจร Transit Oriented Development (TOD)

แนวคิดกำรเปลี่ยนถ่ำยจุดสัญจร หรื อ TOD เป็ นหลักกำรในกำรพัฒนำพื ้นที่เปลี่ยนถ่ำยสัญจร ให้ รองรับกำรควำมต้ องกำรของผู้สญ ั จรที่มีควำมหลำกหลำยมำกกว่ำกำรเดินทำงสัญจรไปมำ แต่มีควำม ต้ องกำรในส่วนเสริมอื่นๆที่จะมำสนับสนุนกำรสัญจรให้ มีประสิทธิภำพสูงสุด สร้ ำงสภำพแวดล้ อมที่รองรับ ควำมต้ องกำรอันหลำกหลำยให้ ครบครัน เพื่อลดระยะทำงกำรเดินทำงจำกพื ้นที่หนึง่ ไปอีกพื ้นที่หนึง่ โดยไม่ จำเป็ น ถ้ ำหำกสำมำรถรวบรวมพื ้นที่ที่เกี่ยวข้ อง และส่งเสริมซึง่ กันและกันมำจัดสรรให้ อยูใ่ นบริเวณ ใกล้ เคียงกัน เพื่อทำให้ เกิดควำมยัง่ ยืนต่อสังคมในพื ้นที่นนๆ ั้

พื ้นที่หน้ ำเมเจอร์ ในปั จจุบนั เป็ นพื ้นที่ผสมผสำน (Mix use) ประกอบไปด้ วยควำมต้ องกำรในกำรใช้ งำนที่หลำกหลำย แต่พื ้นที่กลับไม่ได้ ถกู ออกแบบเพื่อตอบสนองกิจกรรมต่ำงๆที่เกิดขึ ้นแต่ต้น โดยเมเจอร์ รองรับกิจกรรมของอำคำรตนเอง แต่เมื่อเวลำผ่ำนไป กำรสัญจรไปมำของกลุม่ ผู้โดยสำรที่มีจำนวนเพิม่ มำก 11

ขึ ้นเรื่ อยๆ ในพื ้นที่ และต้ องพักคอยระหว่ำงทำง ทำให้ เกิดกิจกรรมอื่นๆ และควำมต้ องกำรอื่นๆเพิ่มขึ ้น โดย กำรศึกษำวิจยั ครัง้ นี ้เน้ นให้ ควำมสำคัญกับกำรศึกษำกำรจัดกำรกับพื ้นที่ทำงเท้ ำ (Public Walkways) และ กำรจัดกำรกับพื ้นที่พกั คอย (Waiting Area) 1) การจัดการกับพืน้ ที่ทางเท้ า (Public Walkways or Public Sidewalks) ทำงเท้ ำที่ดีมีลกั ษณะแยกอย่ำงชัดเจนออกจำกเลนกำรสัญจรของรถยนต์ เพื่อให้ กำรสัญจร เดินเท้ ำมีควำมปลอดภัย และมีควำมรวดเร็ว ซึง่ มีองค์ประกอบมำกกว่ำควำมกว้ ำงขวำงที่ เพียงพอต่อจำนวนผู้คนที่สญ ั จรไปมำบนทำงเท้ ำ แต่มีองค์ประกอบที่ขำดไม่ได้ เพื่อควำม สะดวกสบำยต่อผู้ใช้ ทังที ้ ่นงั่ พักคอย ดวงโคมให้ แสงสว่ำง ต้ นไม้ ที่เป็ นส่วน Buffer และให้ ร่ม เงำแก่ผ้ สู ญ ั จรทำงเท้ ำ

ตัวอย่ำงกำรออกแบบทำงเท้ ำที่ปลอดภัย

12

2) การจัดการกับพืน้ ที่พักคอย (Waiting Area)

กำรจัดสรรพื ้นที่พกั คอยอย่ำงเพียงพอ และเป็ นสัดส่วน จะช่วยลดปั ญหำผู้สญ ั จรที่ไม่มีพื ้นที่คอยรถ จนต้ องเบียดบังทำงเท้ ำบริเวณหน้ ำเมเจอร์ และบริเวณบันไดทำงเข้ ำเมเจอร์ ซึง่ สร้ ำงอุปสรรคให้ กบั ผู้สญ ั จร ไปมำ รวมทังพื ้ ้นที่บริเวณเหล่ำนันไม่ ้ ได้ ถกู ออกแบบมำเพื่อเป็ นที่นงั่ ซึง่ ไม่เหมำะสม และไม่สะดวกสบำย ต่อผู้ที่ต้องกำรพื ้นที่พกั คอย

3. ทฤษฎีองค์ ประกอบของทางเดินเท้ า 1) องค์ ประกอบของทางเดินเท้ า 1) ความกว้ างของทางเดินเท้ าขนาดของความกว้ างของทางเดินเท้ าที่มีระยะที่ เพียงพอกับปริมาณของผู้ท่ มี ีการสัญจรผ่ าน ขนาดทางเท้ าขึน้ อยู่กับปริมาณของผู้ท่สี ัญจรใน เส้ นทาง โดยปกติเกณฑ์ที่ใช้ เป็ นมำตรฐำนโดยทัว่ ไปที่ใช้ สำหรับทำงเดินเท้ ำในย่ำนกำรค้ ำและย่ำนธุรกิจ ซึง่ มีผ้ สู ญ ั จรไปมำหนำแน่นให้ มีควำมกว้ ำงอย่ำงน้ อย 3 เมตร และทำงเท้ ำในบริเวณอื่นในระดับรองลงไปมี ควำมกว้ ำง ประมำณ 1.5-2 เมตร และถ้ ำเป็ นในกรณีที่เป็ นย่ำนกำรค้ ำสำคัญและมีปริมำณคนมำกเป็ น พิเศษจำเป็ นต้ องใช้ ขนำดทำงเท้ ำที่กว้ ำงยิง่ ขึ ้นไปอีก กำรปลูกต้ นไม้ และสิง่ อำนวยควำมสะดวกบำง

13

ประเภท เช่น ถังขยะ ตู้โทรศัพท์ เป็ นต้ น ไม่รวมกิจกรรมอื่นที่อำจเกิดบนทำงเท้ ำ ยกเว้ นกำรรอรถโดยสำร ประจำทำง มำตรฐำนควำมกว้ ำงทำงเดินเท้ ำของกรมทำงหลวงในย่ำนชุมชนให้ ถือตำมกำหนดรูปแบบ มำตรฐำน(Ultimate Design)ในกรรี ที่ต้องขยำยควำมกว้ ำงทำงเท้ ำ ให้ มำกกว่ำที่กำหนดในมำตรฐำนตำม ปริมำณคนเดินเท้ ำและมีพื ้นที่พอให้ ขยำยได้ แต่ต้องไม่มำกกว่ำ 5 เมตร(กรมทำงหลวง,2539) 1.2) ความต่ อเนื่องของทางเดินเท้ า โครงข่ำยของทำงเดินต้ องมีควำมสมบูรณ์ตอ่ เนื่อง และสำมำรถทำให้ คนเดินไปถึงจุดมุง่ หมำยได้ โดยไม่มีอปุ สรรคกีดขวำง มีพื ้นผิวรำบเรี ยบ ไม่มีกำรเปลี่ยน ระดับโดยไม่จำเป็ น 1.3) สภาพแวดล้ อมของทางเดินเท้ าทำงเดินเท้ ำควรมีบรรยำกำศในกำรช่วยผ่อนคลำย ควำมตึงเครี ยดของบรรยำกำศเมืองและช่วยทำให้ เมืองสวยงำมมีชีวิตชีวำขึ ้น โดยอำจมมีกำรจัดสิง่ อำนวย ควำมสะดวกต่ำงๆ เช่นมีบริเวณแผงลอย รถเข็นขำยอำหำร หรื อเครื่ องดื่มในบำงจุด โดยจัด สภำพแวดล้ อมบริเวณนันให้ ้ ร่มรื่ นสะอำดสวยงำมไปพร้ อมๆ กับกำรคำนึงถึงประโยชน์ในเชิงกำรสัญจรทำง เท้ ำ 1.4) ความปลอดภัยในการเดินเท้ า กำรเดินเท้ ำต้ องคำนึงทังควำมปลอดภั ้ ยในกำรเดิน เท้ ำจำกกำรสัญจรประเภทอื่น และในแง่ของสวัสดิภำพในกำรเดินเท้ ำ เช่น ในบริเวณที่เป็ นทำงข้ ำมซึง่ เป็ น จุดตัดระหว่ำงผู้สญ ั จรกับยำนพำหนะ ต้ องมีระบบสัญญำณไฟจรำจรบริเวณทำงข้ ำมสำหรับผู้พิกำรทำง สำยตำและผู้ใช้ รถเข็น ตลอดจนต้ องมีกำรติดตังสิ ้ ง่ อำนวยควำมสะดวกอื่นๆ เช่น ไฟฟ้ำส่องทำง เป็ นต้ น

2) ระยะทางเดินเท้ า ระยะทำงเท้ ำที่ผ้ สู ญ ั จรเลือกใช้ มีองค์ประกอบ คือ เส้ นทำงเดินเท้ ำเชื่อมโยงกันเป็ นระยทำงสันๆ ้ โดยระยะทำงที่ผ้ สู ญ ั จรสำมำรถเดินทำงมำได้ โดยไม่ร้ ูสกึ ไกลไป คือ ระยะทำง 500 ม. มีควำมปลอดภัย และมีกำรดึงดุดด้ ำนกำรมองเห็น

14

3) อัตราความเร็ว และความหนาแน่ นของทางเดินเท้ า กำรเดินในสภำพกำรณ์ตำ่ งๆ มนุษย์จะมีอตั รำควำมเร็วในกำรเดินเฉลี่ยแตกต่ำงกัน กล่ำวคือ หำก ทำงเท้ ำมีควำมหนำแน่น อัตรำควำมเร็วในกำรเดินจะลดลง ควำมหนำแน่นของทำงเท้ ำนี ้ ขึ ้นอยูก่ บั จำนวนคนที่ใช้ ทำงเท้ ำในเวลำเดียวกัน

4. ทฤษฎีพฤติกรรมบนทางเท้ า 1) วัตถุประสงค์ ในการเดินเท้ า จุดมุง่ หมำยในกำรสัญจรทำงเท้ ำของกลุม่ ผู้ใช้ งำนหน้ ำห้ ำงเมเจอร์ มีควำมแตกต่ำงกันไป ในแต่ละกลุม่ Scott and Kegan (1974) แบ่งวัตถุประสงค์ไว้ 3 ประกำร 1) Terminal Trips เป็ นกำรสัญจรจำกจุดหนึง่ ไปสูอ่ ีกจุดหนึง่ ซึง่ มีกำรสัญจรในรูปแบบ ต่ำงๆผสมผสำนเข้ ำด้ วยกัน เช่น กลุม่ ผู้ใช้ งำนที่เดินทำงจำกรถทัวร์ แล้ วเดินผ่ำหน้ ำเมเจอร์ เพื่อไป ยังท่ำรถตู้ หรือกลุม่ ผู้ใช้ งำนที่ออกมำจำกเมเจอร์ แล้ วนัง่ รถมอเตอร์ ไซต์แวะไปยัง ห้ ำงฟิ วเจอร์ พำร์ ค รังสิต แล้ วกลับด้ วยรถแท็กซี่ เป็ นต้ น 2) Functional Trips เป็ นกำรสัญจรเพื่อทำกิจกรรมที่เฉพำะเจำะจง เช่น กำรมำที่ ห้ ำงสรรพสินค้ ำเพื่อมำจับจ่ำยใช้ สอย รับประทำนอำหำร หรื อทำธุระกรรมต่ำงๆ 3) Recreation Trips เช่น กำรเดินทำงมำดูหนัง ที่โรงภำพยนตร์ เมเจอร์ กำรไปฟิ ตเนส ไป ชมกำรจัดแสดงนิทรรศกำรตำมเทศกำลที่ห้ำงจัดไว้ ให้ จุดมุง่ หมำยในกำรสัญจรประเภทต่ำงๆ ส่งผลให้ เกิดควำมเข้ ำใจ เพื่อช่วยในกำรออกแบบ สภำพแวดล้ อม ที่สร้ ำงให้ เกิดกำรสัญจรที่สะดวกสบำย และมีระยะทำงที่เหมำะสม 2) พฤติกรรมการขายของบนทางเท้ า ด้ วยจำนวนผู้สญ ั จรที่มีมำกขึ ้น ทำให้ พอ่ ค้ ำแม่ขำยนำสินค้ ำมำตังร้​้ ำน ซึง่ เบียดบังเส้ นทำง กำรสัญจรไป

15

3) พฤติกรรมการขนถ่ ายสินค้ าและผู้โดยสารบนทางเท้ า จำกทำงเท้ ำที่ถกู ร้ ำนค้ ำเบียดบังให้ แคบลงแล้ ว เมื่อมีกำรขนถ่ำยสินค้ ำบนทำงเท้ ำเพิ่ม ขึ ้นมำอีก ทำให้ พื ้นที่กำรสัญจรทำงเท้ ำแออัดยิ่งขึ ้นอีก ซึง่ กำรแก้ ปัญหำต้ องคำนึงถึง กำรจอดรถ ขนส่งสินค้ ำ โดยมีกำรจัดระเบียบเวลำ ขนถ่ำยสินค้ ำในเวลำที่มีผ้ คู นไม่พลุกพล่ำน และมีพื ้นที่ สำหรับจอดรถขนส่งสินค้ ำโดยเฉพำะ เพื่อไม่ให้ จอดล ้ำพื ้นที่ทำงเท้ ำ 4) พฤติกรรมการมีอาณาเขตครอบครอง ในกรณีพื ้นที่ทำงเท้ ำหน้ ำเมเจอร์ พ่อค้ ำแม่ขำยที่ครอบครองพื ้นที่ทำงเท้ ำสำธำรณะ โดย ถือเป็ นพื ้นที่สว่ นบุคคลในกำรตังร้​้ ำนค้ ำ กำรสร้ ำงสภำพแวดล้ อมที่มีควำมปลอดภัยทำได้ โดยกรไล่ ลำดับจำก พื ้นที่สำธำรณะ กึง่ สำธำรณะ กึ่งส่วนตัว และพื ้นที่สว่ นตัว ซึง่ กำรแก้ ปัญหำกำรยึด ครอบพื ้นที่ทำงเท้ ำสำธำรณะ สำมำรถทำได้ โดยกำรเพิ่มพื ้นที่กึ่งส่วนตัวอย่ำงระหว่ำงพื ้นที่ทำงเท้ ำ และร้ ำนค้ ำ รวมทังจั ้ ดสรรพื ้นที่กำรใช้ งำนให้ มีระยะห่ำง เพื่อเอื ้อให้ กำรทำกิจกรรมของทุกฝ่ ำย ดำเนินไปได้ ด้วยควำมสะดวกสบำย 5) ปั จจัยที่มีผลต่ อพฤติกรรมการใช้ ทางเท้ า 1) พื ้นผิวทำงเดิน ใช้ วสั ดุที่มีควำมทนทำนไม่ชำรุดง่ำย ไม่มนั วำว กันลื่น มีควำมรำบเรี ยบ ไม่เปลี่ยนระดับบ่อย โดยคำนึงถึงค่ำดูแลรักษำ และกำรซ่อมแซมในอนำคต ซึง่ ทัว่ ไปนิยมใช้ คอนกรี ต ที่มีรำคำไม่แพง แข็งแรงทนทำน ดูแลรักษำง่ำย อีกทำงเลือกคือกำรใช้ หิน หรื ออิฐ ซึง่ มี รำคำสูงกว่ำ นิยมใช้ กบั ถนนพิเศษ ถนนทำงกำร เช่น ถนนสำยหลัก 2) ควำมร่มรื่ นของทำงเดินเท้ ำ ต้ นไม้ และองค์ประกอบที่เพิ่มสีสนั ชีวิตชีวำแก่ทำงเท้ ำ เพื่อช่วยลดอุณหภูมิของพื ้นผิวทำงเท้ ำ ให้ ควำมร่มรื่ น สดชื่น ซึง่ กำรปลูกต้ นไม้ และสวนต้ อง คำนึงถึงกำรดูแล รักษำ และกำรชอนไชเจริญเติมโตของต้ นไม้ กำรรดน ้ำต้ นไม้ กำรทำระบบระบำย น ้ำ 3) ควำมปลอดภัยในกำรเดินเท้ ำ กำรแบ่งแยกพื ้นที่แต่ละกิจกรรมอย่ำงชัดเจน กำรมีป้ำย สัญลักษณ์ ไฟฟ้ำส่องสว่ำง ทำให้ สภำพแวดล้ อมมีควำมปลอดภัยมำกขึ ้น ซึง่ ต้ องคำนึงถึงตำแหน่ง แสงไฟที่มีควำมเพียงพอ หรือไม่

16

4) สิง่ อำนวยควำมสะดวกอื่นๆ เพื่อให้ ผ้ สู ญ ั จรได้ รับควำมสะดวกในกำรสัญจร และภัพ คอย เช่น ม้ ำนัง่ ต่ำงๆ, ถังขยะ, ป้ำยหยุดรถประจำทำงที่มีตวั เลข และบอกเส้ นทำงชัดเจน ,ร้ ำนขำย สินค้ ำ ซึง่ ในพื ้นที่ที่กว้ ำงขวำงพอจะตังร้​้ ำนค้ ำ เพื่อสร้ ำงควำมครบครันในสินค้ ำ และบริกำรระหว่ำง เดินทำง ซึง่ ในกรณีทำงเท้ ำหน้ ำเมเจอร์ มีร้ำนค้ ำที่ครบครัน แต่ไม่อยูใ่ นตำแหน่งมีเหมำะสม อยูใ่ น พื ้นที่ที่ไม่เพียงพอต่อกำรตังร้​้ ำนค้ ำ, สิง่ อำนวยควำมสะดวกของเอกชน เช่น ตู้โทรศัพท์ ตู้ ATM เป็ น ต้ น

5. ทฤษฎีพืน้ ที่ป้องกันตนเอง Defensible Space (1970) ออสการ์ นิวแมน (Oscar Newman)ได้ เผยแพร่งำนวิจยั ทฤษฎีพื ้นที่ป้องกันตนเอง ในปี 1972 โดยมุ้งเน้ นให้ สภำพแวดล้ อมทำงกำยภำพสำมำรถป้องกันตนเองจำกอำชญำกรรมได้ Territoriality กำรแก้ ไขปั ญหำควำมแออัดของพื ้นที่ จะช่วยเพิ่มพื ้นที่กำรใช้ งำนที่ เหมำะสม และเพิ่มควำมปลอดภัยส่วนบุคคลมำกขึ ้น Natural Surveillance พื ้นที่ที่มีระยะห่ำงที่เหมำะสม ไม่หนำแน่นจนเกินไป ทำให้ สอดส่องดูแลได้ อย่ำงทัว่ ถึงในทุกสถำนกำรณ์ Image ควำมหนำแน่นของพื ้นที่ที่เหมำะสม และกำรจัดกำรเลนรถ กำรจอดรับผู้โดยสำร และกำรสร้ ำงพื ้นที่พกั คอยที่เป็ นระเบียบ จะช่วยลดควำมวุน่ วำยของกำรสัญจร และผู้คน ทำให้ ผู้ใช้ งำนเกิดควำมรู้สกึ ปลอดภัยมำกขึ ้น Environment กำรแก้ ปัญหำสภำพแวดล้ อมที่เอื ้อให้ เกิดกำรลุกล ้ำพื ้นที่สว่ นบุคคลในระยะ ประชิดโดยเฉพำะบริเวณทำงเท้ ำที่มีร้ำนค้ ำตังขำยอย่ ้ ำงหนำแน่นเบียดบังพื ้นที่ทำงเดิน จะส่งผล ให้ เกิดควำมปลอดภัยในชีวิต และทรัพย์สนิ บนพื ้นที่สำธำรณะได้

17

6. แนวความคิดพืน้ ที่ด้านหน้ าอาคาร (Frontage Types)

ภำพประเภทของพื ้นที่ด้ำนหน้ ำอำคำร จำก FBC Development Standards

สภำพแวดล้ อมของพื ้นที่ด้ำนหน้ ำอำคำร(Frontage Type) เกิดจำกปั จจัยต่ำงๆ เช่น ประเภทของ อำคำร, ที่ตงของอำคำร, ั้ กำรวำงตำแหน่งอำคำร, ระยะถอยร่นจำกถนน เป็ นต้ นโดยองค์ประกอบเหล่ำนี ้มี ผลต่อสภำพแวดล้ อมทำงกำยภำพของพื ้นที่ทำงเท้ ำ และขนำดสัดส่วนของพื ้นที่อำคำรต่อพื ้นที่ทำงเท้ ำ ด้ ำนหน้ ำ รวมถึงลักษณะกำรใช้ งำนพื ้นที่ที่จะเกิดขึ ้น ซึง่ ส่งผลต่อพฤติกรรมกำรใช้ ทำงเท้ ำด้ วยเช่นกัน

18

กำรออกแบบพื ้นที่ด้ำนหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต มีพื ้นที่โล่งด้ ำนหน้ ำอำคำรตำมสมควร ของอำคำรประเภทโรงภำพยนตร์ หรื อห้ ำงสรรพสินค้ ำ แต่ด้วยลักษณะกิจกรรมที่เกิดขึ ้นใหม่ในภำย หลังจำกเปิ ดใช้ งำนแล้ ว ทำให้ พื ้นที่ด้ำนหน้ ำอำคำรนี ้ไม่เหมำะสมต่อกิจกรรมที่ถกู เพิ่มเติมภำยหลัง ทำให้ เกิดพฤติกรรมของแต่ละกลุม่ ผู้ใช้ งำนที่ไม่สอดคล้ องต่อพื ้นที่ จึงต้ องออกแบบสภำพแวดล้ อมเพื่อเป็ นกรอบ สร้ ำงพฤติกรรมกำรใช้ งำนของกลุม่ ผู้ใช้ งำนแต่ละกลุม่ ให้ มีประสิทธิภำพ และเป็ นระเบียบเรี ยบร้ อย

ตัวอย่ำงลักษณะออกแบ่งสัดส่วนของพื ้นที่ด้ำนหน้ ำอำคำร (Public Frontage)

ด้ วยกำรจัดกำรหลำกหลำยรูปแบบ ทังกำรขยำยพื ้ ้นที่ด้ำนหน้ ำ จัดกำรระบบกำรสัญจร (Circulation) ทังกำรสั ้ ญจรทำงเท้ ำ (Walk Ways) และกำรสัญจรของรถขนส่งมวลชน (Public Transportations) จักสรรพื ้นที่เป็ นสัดส่วน ซึง่ ส่งผลให้ เกิดควำมสะดวกสบำย และควำมงำมแก่พื ้นที่ เพิ่ม มูลค่ำให้ กบั ทังอำคำร ้ และพื ้นที่สำธำรณะด้ ำนหน้ ำให้ เพิ่มขึ ้น

19

7. ทฤษฎีการมีความรับผิดชอบต่ อสังคม Public Responsibility Theory แนวคิดควำมรับผิดชอบต่อสังคม กำรสร้ ำงสภำพแวดล้ อมให้ ผ้ ใู ช้ งำนมีควำมรู้สกึ ร่ วมในกำรเป็ น เจ้ ำของพื ้นที่ หรื อเป็ นส่วนหนึ่งของชมชน จะส่งผลให้ เกิดควำมรับผิดชอบ ดูแล พื ้นที่ เกิดสำนึกควำม รับผิดชอบต่อพื ้นที่สำธำรณะ ว่ำไม่เพียงเป็ นพื ้นที่ของเจ้ ำของใดเจ้ ำของหนึง่ แต่เมื่อเข้ ำมำทำกิจกรรม และ ใช้ งำนพื ้นที่ด้วยควำมรู้สกึ ว่ำเป็ นเจ้ ำของ และได้ รับประโยชน์จำกพื ้นที่ดงั กล่ำว และเข้ ำใจว่ำหำกช่วย สอดส่องดูแลใดๆต่อพื ้นที่ได้ ก็มีควำมรู้สกึ ดีที่จะช่วยสอดส่องดูแล รับผิดชอบต่อพื ้นที่สำธำรณะที่ตนทำ กิจกรรมอยู่

ซึง่ จำกกำรสังเกตพื ้นที่หน้ ำเมเจอร์ มีกำรจับจองพื ้นที่ในกำรทำกิจกรรมของแต่ละกลุม่ บุคคล แต่ไม่ มีควำมชัดเจนในกำรรับผิดชอบ โดยเข้ ำใจว่ำควำมรับผิดชอบต่อพื ้นที่ เป็ นของกลุม่ บุคคลใดบุคคลหนึง่ ทำ ให้ เกิดปั ญหำต่ำงๆที่ได้ ระบุไว้ ในเบื ้องต้ นแล้ ว เช่น กำรรุกล ้ำพื ้นที่ร้ำนค้ ำ กำรนัง่ กีดขวำงทำงเดินสัญจร ฯลฯ กำรสร้ ำงสำนึกต่อสำธำรณะให้ กบั ทุกกลุม่ บุคคล เพื่อช่วยเหลือซึง่ กัน และกัน รวมทังช่ ้ วยกันดูแล พื ้นที่สำธำรณะ แม้ จะไม่ใช่เจ้ ำของโดยตรง แต่เมื่อได้ เข้ ำมำใช้ ประโยชน์จำกพื ้นที่แล้ ว ให้ เกิดควำมรู้สกึ มี ส่วนร่วมในกำรดูแลรักษำ และไม่สร้ ำงปั ญหำแก่พื ้นที่ที่ตนใช้ งำน เพื่อเพิ่มประสิทธิภำพในกำรใช้ พื ้นที่อย่ำง สะดวกสบำย และปลอดภัยสำหรับทุกๆคน

20

บทที่ 3 ระเบียบวิธีวจิ ัย( Research method ) ตัวแปร Variables/Keywords : ตัวแปรต้ น 1. กำรใช้ งำนพื ้นที่สำธำรณะ (ร้ ำนค้ ำ) 2. ท่ำรถโดยสำร เช่น รถตู้ รถโดยสำรประจำทำง รถขนส่งมวลชน ตัวแปรตำม 1. พฤติกรรมผู้สญ ั จร 2. เส้ นทำงคนสัญจร ตัวแปรควบคุม

1. ลักษณะทำงกำยภำพของพื ้นที่บริเวณศึกษำ เช่น แดด ลม ฝน 2. ขนำดพื ้นที่ทำงเท้ ำบริเวณ 3. ช่วงเวลำที่เกิดกำรเปลี่ยนแปลงของกิจกรรมในพื ้นที่

ขัน้ ตอนในการศึกษา 1.กำหนดขอบเขตพื ้นที่กำรศึกษำ คือ พื ้นที่บริเวณด้ ำนหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิต มีลกั ษณะเป็ นพื ้นที่สำหรับกำรพักคอย ในจุดแวะจอดรถเพื่อรับ-ส่งผู้โดยสำรในเส้ นทำงกำรสัญจรลักษณะทำงกำยภำพของพื ้นที่บริเวณนี ้มี ลักษณะเป็ นNodeที่มีควำมสำคัญทำงด้ ำนกำรคมนำคมกำรสัญจรของระบบขนส่งมวลชนสำธำรณะ ได้ แก่ รถโดยสำรประจำทำง รถตู้ รถแท็กซี่ รถมอเตอร์ ไซต์รับจ้ ำง รถยนต์สว่ นบุคคล ซึง่ ทำให้ เห็นได้ วำ่ ในพื ้นที่นี ้ มีกำรสัญจรของรถสำธำรณะเป็ นจำนวนมำก 1. หน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิต 2. พื ้นที่ทำงเท้ ำตังแต่ ้ ริมขอบอำคำรฝั่ งหนึง่ จนถึงอีกฝั่ งหนึง่ เป็ นระยะทำง 112.50 เมตร 3. จุดรอรถตู้ด้ำนข้ ำงโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิต 2. กำหนดหัวข้ อในกำรศึกษำ และปั จจัยที่เกี่ยวข้ อง โดยงำนวิจยั นี ้มุง่ เน้ นในกำรศึกษำลักษณะพฤติกรรม ของผู้ใช้ งำนในกลุม่ ต่ำงๆ ได้ แก่ ร้ ำนค้ ำผู้ใช้ บริกำรโรงภำพยนตร์ ผู้คนที่สญ ั จรไปยังจุดรอรถโดยสำร คน นัง่ รอรถโดยสำร ที่เป็ นไปตำมลักษณะทำงกำยภำพ และกิจกรรมที่เกิดในพื ้นที่ ดังนันจุ ้ ดมุง่ หมำยจึงเน้ นไป ที่กำรศึกษำ และปรับปรุงลักษณะทำงกำยภำพของพื ้นที่ เพื่อก่อให้ เกิดผลกระทบต่อพฤติกรรมของผู้ใช้ งำน ในทำงที่ดียิ่งขึ ้น 21

3. เก็บรวบรวมข้ อมูลเบื ้องต้ นของพื ้นที่ศกึ ษำโดยกำรสังเกต - ลักษณะทำงกำยภำพ ได้ แก่ ลักษณะและคุณภำพทำงเท้ ำ ขนำดพื ้นที่สำหรับกำรตังร้​้ ำนค้ ำ ควำมกว้ ำง ของเส้ นทำงสัญจรทังในเวลำทั ้ ว่ ไป และเวลำเร่งรี บ สัดส่วนพื ้นที่ท่ำรถและจุดพักคอยคนรอรถโดยสำร กำร ใช้ ประโยชน์ภำยในพื ้นที่ - ลักษณะพฤติกรรมของผู้ใช้ งำนภำยในพื ้นที่ พฤติกรรมของผู้คนที่สญ ั จรในกำรใช้ เส้ นทำงสัญจร พฤติกรรมของผู้คนที่รอรถโดยสำรประจำทำง พฤติกรรมของผู้มำใช้ บริกำรโรงภำพยนตร์ พฤติกรรมของ ร้ ำนค้ ำ และกิจกรรมโดยรอบที่สง่ ผลต่อพื ้นที่และกำรสำรวจภำคสนำมเพื่อ ศึกษำพื ้นที่ปัจจุบนั 4. รวบรวมข้ อมูลจำกกำรสำรวจควำมคิดเห็นของกลุม่ บุคคลตัวอย่ำงในพื ้นที่ - สำรวจควำมคิดเห็นต่อกำรใช้ งำนพื ้นที่ค้ำขำย จำกพ่อค้ ำแม่ค้ำ เพื่อทรำบข้ อมูลเกี่ยวกับกำรตังร้​้ ำนบน ทำงเท้ ำส่งผลต่อประสิทธิภำพกำรขำย จำนวนลูกค้ ำที่สญ ั จร และวิธีกำรขนถ่ำยสินค้ ำเข้ ำแต่ละร้ ำนอย่ำง เหมำะสม ไม่กีดขวำงทำงสัญจรของผู้คน - สำรวจควำมคิดเห็นของผู้ใช้ บริกำรในพื ้นที่ ทังผู ้ ้ ใช้ บริกำรโรงภำพยนตร์ ผู้ใช้ บริกำรท่ำรถโดยสำรต่ำงๆ ผู้ใช้ บริกำรร้ ำนค้ ำบริเวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ และผู้ที่สญ ั จรผ่ำนไปมำ - สำรวจควำมคิดเห็นของผู้คนในพื ้นที่ที่มีควำมเกี่ยวข้ องในกำรวิจยั เช่น ผู้ให้ บริกำรรถตู้โดยตรงในบริเวณ พื ้นที่ที่ศกึ ษำ เพื่อทรำบข้ อมูลกำรทำงำนเบื ้องต้ นช่วงเวลำที่ให้ บริกำร พื ้นที่ที่ต้องกำรใช้ รูปแบบกำรบริกำร ปั ญหำ และจำนวนพื ้นที่ที่ต้องใช้ สอยในบริเวณนันเจ้ ้ ำหน้ ำที่ตำรวจที่ให้ กำรบริ กำรภำยในพื ้นที่ เพื่อทรำบ ข้ อมูลกำรสัญจร และกำรจรำจรในช่วงเวลำต่ำงๆ พนักงำนฝ่ ำยอำคำรและเจ้ ำหน้ ำที่ที่ดแู ลพื ้นที่กำรค้ ำ หน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต 5. ศึกษำรูปแบบกำรใช้ ประโยชน์ทำงสัญจรในบริเวณนัน้ ทังดู ้ เรื่ องควำมปลอดภัย กำรเชื่อมโยงของพื ้นที่ และควำมสะดวกในกำรเข้ ำถึงพื ้นที่ที่ต้องใช้ บริกำรรวมทังวิ ้ เครำะห์ควำมสำมำรถในกำรรองรับและชี ้ให้ เห็น ควำมพร้ อมไม่พร้ อมของพื ้นที่โดยในด้ ำนควำมไม่พร้ อมจะนำมำพิจำรณำเพื่อเสนอแนะแนวทำงกำรแก้ ไข ปรับปรุง

22

6. เสนอผลกำรศึกษำวิจยั และกำหนดแนวทำงกำรพัฒนำพื ้นที่ในบริเวณที่ศกึ ษำเพื่อให้ มีประสิทธิภำพมำก ยิ่งขึ ้นประชำกรเป้ำหมำยในกำรสำรวจควำมคิดเห็นเกี่ยวกับพฤติกรรมต่ำงๆที่เกิดขึ ้นภำยในบริเวณที่ศกึ ษำ ซึง่ ได้ สอบถำมจำกกลุม่ บุคคลต่ำงๆที่ได้ กล่ำวมำข้ ำงต้ น

ร้ ำนค้ ำมีกำรกีดขวำงกำรสัญจรบริเวณหน้ ำทำงเข้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิต

กำรจรำจรติดขัดเนื่องจำกกำรรับส่งผู้โดยสำรที่ไม่เป็ นระเบียบ

23

วิธีการเก็บข้ อมูล 1.การเก็บรวบรวมข้ อมูลโดยใช้ การสังเกตและสารวจพืน้ ที่ - ลักษณะทางกายภาพ ข้ อมูลทำงกำยภำพใช้ กำรเก็บรวบรวมข้ อมูลโดยกำรสำรวจพื ้นที่จำกแผนที่ดำวเทียม พร้ อมกับ กำรเก็บข้ อมูลจำกกำรเดินสำรวจลักษณะทำงกำยภำพ บริเวณศึกษำพบว่ำ ขนำดทำงเท้ ำหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิตตังแต่ ้ บนั ไดถึงริมฟุตบำทด้ ำนใน กว้ ำง 6 เมตร ส่วน ขนำดฟุตบำท กว้ ำง 3 เมตร ควำมยำว 112 เมตร ตลอดหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต พื ้นเรี ยบไม่มี กำรชำรุด แต่สกปรกจำกเศษขยะและอำหำรเป็ นบำงส่วน เนื่องมีคนสัญจรจำนวนมำก และมีร้ำนค้ ำตังอยู ้ ่ ข้ ำงหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต ตลอดทังวั ้ น และกำรดูแลควำมสะอำดพื ้นที่อำจไม่เพียงพอ (ใส่รูปแปลนไดเมนชัน่ ) ในช่วงเวลำ 16.00 - 22.00 น. พื ้นที่มีกำรตังร้​้ ำนค้ ำประเภทแผงลอย ปูขำยบนพื ้น และร้ ำนรถเข็น หน้ ำโรง-ภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต ซึง่ ส่งผลต่อทำงสัญจรให้ มีขนำดแคบลงจำกเวลำปกติ ทำให้ เกิดควำม แออัด และวุน่ วำยของผู้คน เกิดกำรสัญจรที่ลำบำก โดยเฉพำะในเวลำที่เร่งรี บ (ใส่รูปไดเมนชัน่ ตอนมีร้ำนค้ ำ) ในส่วนของจุดรอรถโดยสำรประจำทำง ป้ำยรถประจำทำงในปั จจุบนั เป็ นท่ำรถตู้โดยสำร ส่วนรถ ประจำทำงจะจอดตรงบริเวณฟุตบำทใกล้ หวั มุม ก่อนถึงป้ำยรถประจำทำง ไม่มีที่นงั่ สำหรับคนรอรถ คนจะ ยืนรอบริเวณฟุตบำท (ไดอะแกรมบอกจุดรอรถ) - ลักษณะพฤติกรรมของผู้ใช้ งานภายในพืน้ ที่ ปริ มำณผู้คนสัญจรผ่ำนในบริเวณพื ้นที่นี ้จำนวนมำกในช่วงเวลำเร่งด่วน (Rush Hours) คือ ช่วงเวลำ 6.00-9.00 น. และ 16.00-18.00 น. เนื่องจำกพื ้นที่บริเวณด้ ำนหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต มีลกั ษณะเป็ นย่ำนที่มีควำมสำคัญทำงด้ ำนกำรคมนำคมกำรสัญจรของระบบขนส่งมวลชนสำธำรณะ ได้ แก่ รถโดยสำรประจำทำง รถตู้ รถแท็กซี่ รถมอเตอร์ ไซต์รับจ้ ำง รถยนต์สว่ นบุคคล ดังนันพื ้ ้นที่นี ้จึงเป็ นจุดรวม 24

คนทำงำนที่ใช้ รถโดยสำรสำธำรณะในกำรเดินทำงจำกชำนเมือง เข้ ำสูต่ วั เมืองในช่วงเช้ ำ และจำกตัวเมือง ออกมำยังชำนเมืองในช่วงเย็น แบ่งประเภทกลุม่ ผู้ใช้ งำนออกเป็ น 1) พฤติกรรมของผู้คนที่สญ ั จรผ่ำนไปมำบริเวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ รังสิต ช่วงเวลำที่ไม่มีกำรตังร้​้ ำนค้ ำ : ผู้คนสำมำรถสัญจรได้ อย่ำงสะดวก ไม่ติดขัด และแออัด เนื่องจำก มีพื ้นที่ทำงเดินที่กว้ ำงเพียงพอสำหรับผู้คนจำนวนมำก แม้ จะเป็ นช่วงเวลำเร่งด่วน ช่วงเวลำที่มีกำรตังร้​้ ำนค้ ำ : ผู้คนสัญจรต้ องใช้ เส้ นทำงตรงกลำงระหว่ำงร้ ำนค้ ำสองฝั่ งที่เหลือจำก กำรตังร้​้ ำนค้ ำ ทำให้ เส้ นทำงแคบลงจำกเส้ นทำงปกติ จึงเกิดกำรติดขัด อัตรำควำมเร็วในกำรสัญจรลดลง สัญจรไม่สะดวก เนื่องจำกผู้คนหยุดซื ้อของร้ ำนค้ ำทังสองฝั ้ ่ ง โดยเฉพำะในเวลำเร่งด่วนผู้สญ ั จรจะมีจำนวน มำกยิง่ ทำให้ เกิดควำมแออัด และกำรสัญจรติดขัด 2) พฤติกรรมของผู้คนที่รอรถโดยสำรประจำทำง ช่วงเวลำที่ไม่มีกำรตังร้​้ ำนค้ ำ : คนรอรถโดยสำรต่ำงๆ จะมีกำรนัง่ พัก นัง่ รอรถ บริเวณขอบอำคำร ด้ ำนหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ รังสิต โดยเฉพำะรถโดยสำรประจำทำง เนื่องจำกท่ำรถอยูต่ รงฟุตบำท ไม่มีที่ นัง่ รอ คนส่วนที่เหลือจึงยืนรอตรงฟุตบำท ส่วนผู้โดยสำรรถตู้ประจำทำง จะนัง่ รอบริเวณป้ำยรถโดยสำรประจำทำงเดิมซึง่ เป็ นท่ำรถตู้ในปั จจุบนั และ บำงส่วนยืนเข้ ำแถวยำวไปถึงทำงเท้ ำหน้ ำโรงภำพยนตร์ กับบริเวณถนนในเวลำเร่งด่วน ช่วงเวลำที่มีกำรตังร้​้ ำนค้ ำ : เนื่องจำกเป็ นช่วงเย็นจึง มีคนจำนวนมำกในกำรใช้ รถโดยสำร คนรอรถ โดยสำรประจำทำงยืนบริเวณฟุตบำทจำนวนมำก ลำมไปถึงบนถนน เนื่องจำกไม่มีที่นงั่ รอตรงฟุตบำท และ จำกกำรตังร้​้ ำนค้ ำที่นงั่ บริเวณขอบอำคำรด้ ำนหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ รังสิต ก็จะไม่สำมำรถนัง่ ได้ เพรำะ ร้ ำนค้ ำบังที่นงั่ 3) พฤติกรรมของผู้มำใช้ บริกำรโรงภำพยนตร์ ช่วงเวลำที่ไม่มีกำรตังร้​้ ำนค้ ำ : สำมำรถสัญจรได้ อย่ำงสะดวก เข้ ำโรงภำพยนตร์ ได้ โดยไม่มีผ้ คู นยืน กีดขว้ ำง หรื อนัง่ บริเวณบันไดทำงเข้ ำ 25

ช่วงเวลำที่มีกำรตังร้​้ ำนค้ ำ : มีคนจำนวนมำก ทำให้ กำรสัญจรติดขัดในส่วนที่ต้องเดินผ่ำนร้ ำนค้ ำ และคนรอรถโดยสำร จะยืนและนัง่ รอบริเวณบันไดทำงเข้ ำ ทำให้ ผ้ มู ำใช้ บริกำรโรงภำพยนตร์ เกิดควำมไม่ สะดวก

2.การสารวจโดยการสัมภาษณ์ ทางสานักงานฝ่ ายศูนย์ การค้ าโรงภาพยนตร์ เมเจอร์ รังสิต

ร้ ำนค้ ำปูผ้ำกับพื ้น

ร้ ำนค้ ำแผงลอย

ร้ ำนค้ ำรถเข็น และรถจักรยำนยนต์

26

พื ้นที่ด้ำนหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิตอยูใ่ นควำมรับผิดชอบและกำรดูแลของทำงโรง ภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิต(สำนักงำนฝ่ ำยศูนย์กำรค้ ำ)ซึง่ จะมีร้ำนค้ ำแผงลอยตังร้​้ ำนค้ ำตังแต่ ้ เวลำ 16.00-22.00 น. ในวันอังคำร – อำทิตย์และวันหยุดนักขัตฤกษ์ ยกเว้ นวันจันทร์ ส่วนพื ้นที่ที่เป็ นทำงเดินเท้ ำโดยรอบด้ ำนหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิตอยูใ่ นควำม รับผิดชอบและกำรดูแลของทำงเทศบำลประตูน ้ำจุฬำลงกรณ์

3. การสารวจโดยการสัมภาษณ์ ทางเจ้ าหน้ าที่ตารวจสถานีตารวจภูธรประตูนา้ จุฬาลงกรณ์ พื ้นที่บริเวณด้ ำนหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิตมีป้อมตำรวจจรำจรอยูท่ ำงด้ ำนหน้ ำ โดยมีเจ้ ำหน้ ำที่ตำรวจจรำจร สถำนีตำรวจภูธรประตูน ้ำจุฬำลงกรณ์ คอยดูแลและรับผิดชอบทำงด้ ำน กำรจรำจรเพื่ออำนวยควำมสะดวกทำงด้ ำนกำรจรำจรของรถยนต์และรถโดยสำรสำธำรณะแก่ประชำชน 1.ศึกษำรวบรวมข้ อมูลปฐมภูมิ (Primary data) จำกกำรสำรวจด้ วยเครื่ องมือที่ใช้ ในกำรวิจยั 2.ศึกษำรวบรวมข้ อมูลทุติยภูมิ (Secondary data) จำกวิทยำนิพนธ์ ในเรื่ องที่เกี่ยวข้ องกับงำนวิจยั ได้ แก่ องค์ประกอบของทำงเดินเท้ ำกำรเปลี่ยนถ่ำยจุดสัญจรสภำพแวดล้ อมกำยภำพกำหนดพฤติกรรม

4. การสารวจโดยการสัมภาษณ์ ความคิดเห็นของผู้ใช้ บริการในพืน้ ที่ 4.1) ควำมคิดเห็นของผู้ใช้ บริกำรโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต ในช่วงที่มีกำรตังร้​้ ำนค้ ำ พื ้นที่ด้ำนหน้ ำมีควำมวุน่ วำย และแออัดในเวลำที่มีคนใช้ จำนวน มำก เกิดควำมลำบำกในกำรเดินเข้ ำสูโ่ รงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต โดยสำเหตุเกิดจำกควำมยำกลำบำกใน กำรเข้ ำถึงพื ้นที่ กลุม่ คนที่นงั่ หรื อยืนคอยรถโดยสำร ซึง่ มำกระจุกตัวอยูบ่ ริเวณบันไดทำงขึ ้นโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต แต่กลุม่ ผู้ใช้ งำนที่เข้ ำถึงพื ้นที่ด้วยรถยนต์สว่ นตัว ไม่มีปัญหำกับกำรเข้ ำถึงจำกด้ ำนหน้ ำ เพรำะพื ้นที่จอดรถอยูด่ ้ ำนหลัง อำจมีอปุ สรรคในบำงช่วงเวลำที่กำรจรำจรติดขัด

27

4.2) ควำมคิดเห็นของผู้ใช้ บริกำรท่ำรถโดยสำรต่ำงๆ พื ้นที่นงั่ พักคอยไม่เพียงพอต่อควำมต้ องกำร ไม่สะดวกสบำยในกำรนัง่ คอยเป็ นระยะ เวลำนำน ไม่มีพื ้นที่ให้ นงั่ พักคอยโดยเฉพำะ ทำให้ ต้องนัง่ คอยรถโดยสำรในพื ้นที่ตำ่ งๆ ที่ไม่สะดวกนัก แต่ จำเป็ นต้ องใช้ งำนในพื ้นที่ที่ไม่ได้ ถกู ออกแบบไว้ โดยเฉพำะในช่วงเวลำที่มีผ้ คู นใช้ งำนเป็ นจำนวนมำก เช่น บริเวณ บันไดทำงขึ ้นโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต 4.3) ควำมคิดเห็นของผู้ที่สญ ั จรผ่ำนไปมำ พื ้นที่ทำงเดินเท้ ำมีระยะแคบมำก ซึง่ พื ้นที่ร้ำนค้ ำบดบังพื ้นที่ทำงเดิน รวมทังพฤติ ้ กรรมกำร ซื ้อขำยสินค้ ำบริเวณร้ ำนค้ ำที่บงั ทำงเท้ ำ ทำให้ ระยะทำงเดินแคบลงไปอีก อัตรำควำมเร็วในกำรสัญจรลดลง และพื ้นที่แออัดค่อนข้ ำงมำก ทำให้ กำรเดินทำงไปยังจุดหมำยไม่สะดวกรวดเร็วมำกนัก ซึง่ ควำมหนำแน่น ของจำนวนคนทำให้ ควำมปลอดภัยในกำรใช้ พื ้นที่น้อยลงอีกด้ วย

28

บทที่ 4 การวิเคราะห์ ข้อมูล วัตถุประสงค์หลักของกำรทำวิจยั ครัง้ นี ้ คือกำรศึกษำเกี่ยวกับลักษณะและรูปแบบพฤติกรรมของ ผู้ใช้ งำนในพื ้นที่ และลักษณะทำงกำยภำพบริเวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต เพื่อหำแนวทำงกำร พัฒนำพื ้นที่สำธำรณะ หน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต ซึง่ จำกกำรเก็บข้ อมูลจำกกำรสังเกตและกำร สัมภำษณ์ แบ่งเป็ น 2 ส่วน คือ ข้ อมูลเชิงคุณภำพและปริมำณ ส่วนข้ อมูลเชิงคุณภำพจะเป็ นข้ อมูลหลักในแนวทำงกำรออกแบบ ซึง่ จะเกี่ยวข้ องกับ พื ้นที่ทำงเท้ ำ พื ้นที่ร้ำนค้ ำ พื ้นที่นงั่ พักคอยรอรถโดยสำรประจำทำงโดยคำนึงถึงควำมเหมำะสมของพื ้นที่ทำงเท้ ำ ควำม ปลอดภัย สิง่ อำนวยควำมสะดวก พื ้นที่ร้ำนค้ ำและพื ้นที่ในกำรสัญจรทำงเดินเท้ ำที่เพียงพอต่อกำรสัญจร กับจำนวนคนที่ใช้ งำนภำยในพื ้นที่หรื อไม่ ส่วนข้ อมูลเชิงปริมำณได้ จำกกำรสังเกตจำนวนผู้คนที่สญ ั จรผ่ำนในพื ้นที่บริเวณนี ้ จำนวนร้ ำนค้ ำ หน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต จำนวนและประเภทของรถสำธำรณะต่ำงๆ ที่มีกำรสัญจรผ่ำนในพื ้นที่นี ้ แล้ วจึงนำมำจัดกำรในกำรวำงผังเพื่อออกแบบและทำกำรแก้ ไขปั ญหำของพื ้นที่บริเวณด้ ำนหน้ ำโรง ภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิต กำรวิจยั นี ้เป็ นรูปแบบกำรศึกษำด้ วยข้ อมูลปฐมภูมิ คือ สำรวจพื ้นที่จำกกำรสังเกตกำรณ์ สอบถำม จำกผู้ที่มีสว่ นเกี่ยวข้ อง และนำข้ อมูลที่ได้ ทงหมดน ั้ ำมำวิเครำะห์ถึงปั ญหำและเสนอแนวทำงแก้ ไข โดยข้ อมูลที่บนั ทึกจะมี ข้ อมูลทำงกำยภำพ ข้ อมูลจำกกำรสังเกตพฤติกรรม ข้ อมูลที่ได้ จำกกำร สอบถำมกลุม่ ผู้ใช้ งำนแต่ละกลุม่ บริเวณด้ ำนหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต ส่วนข้ อมูลทุติยภูมิ เป็ นกำรสังเครำะห์ข้อมูลที่ได้ จำกแหล่งข้ อมูลต่ำงๆทำงด้ ำนเอกสำร หนังสือ บทควำม ซึง่ จำกกำรรวบรวมข้ อมูลสำมำรถศึกษำทฤษฎีที่เกี่ยวข้ องได้ เป็ น 7 ทฤษฎี

29

1. ทฤษฎีสภำพแวดล้ อมกำยภำพกำหนดพฤติกรรม (Physical Determination) 2. ทฤษฎีกำรเปลี่ยนถ่ำยจุดสัญจร Transit Oriented Development (TOD) 3. ทฤษฎีองค์ประกอบของทำงเดินเท้ ำ 4. ทฤษฎีพฤติกรรมบนทำงเท้ ำ 5.ทฤษฎีพื ้นที่ป้องกันตนเอง Defensible Space (1970) 6.แนวควำมคิดพื ้นที่ด้ำนหน้ ำอำคำร (Frontage Types) 7.ทฤษฎีกำรมีควำมรับผิดชอบต่อสังคม Public Responsibility Theory จำกกำรสำรวจข้ อมูลจำกกำรสังเกตกำรณ์ และกำรสัมภำษณ์สำมำรถนำข้ อมูลที่ได้ มำวิเครำะห์หำ ควำมสัมพันธ์ของปั จจัยที่สง่ ผลต่อพัฒนำและออกแบบพื ้นที่สำธำรณะหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต ดังนี ้ 1) ความสัมพันธ์ ระหว่ างลักษณะทางกายภาพกับพฤติกรรมของผู้สัญจรไปมา 2) ความสัมพันธ์ ระหว่ างลักษณะทางกายภาพกับพฤติกรรมของผู้ท่ รี อรถโดยสารประจาทาง 3) ความสัมพันธ์ ระหว่ างลักษณะทางกายภาพกับพฤติกรรมของผู้มาใช้ บริการโรงภาพยนตร์ จำกทังข้ ้ อมูลจำกกำรสังเกตกำรณ์ และกำรสัมภำษณ์กลุม่ บุคคลตัวอย่ำงทังสำมกลุ ้ ม่ ได้ ข้อมูลที่ ตรงกัน ในประเด็นควำมสัมพันธ์ระหว่ำงลักษณะทำงกำยภำพส่งผลต่อพฤติกรรมของผู้ใช้ งำนในพื ้นที่ ลักษณะทำงกำยภำพดังกล่ำวคือ กำรตังร้​้ ำนค้ ำหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต ซึง่ สัมพันธ์กบั ช่วงเวลำ ด้ วย คือ กำรตังร้​้ ำนค้ ำหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต จะตังในช่ ้ วงเวลำ 16.00 - 22.00 น. ในวันอังคำร – อำทิตย์และวันหยุดนักขัตฤกษ์ ยกเว้ นวันจันทร์ ซึง่ ในช่วงเวลำ 16.00 - 19.00 น. เป็ นเวลำเร่งด่วนที่จะมี ผู้คนสัญจร รถโดยสำรต่ำงๆ เป็ นจำนวนมำก เนื่องจำกหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิตเป็ นจุดศูนย์รวม กำรคมนำคมในย่ำนนี ้ จึงเป็ นเหตุผลที่ทำให้ เกิดกำรตังร้​้ ำนค้ ำ ดังนันจำกประเด็ ้ นต่ำงๆที่กล่ำวมำจึงส่งผล ต่อพฤติกรรมของผู้ใช้ งำนให้ มีควำมแตกต่ำงจำกช่วงเวลำปกติ และส่งผลให้ พฤติกรรมกำรใช้ พื ้นที่ของ ผู้ใช้ งำนเกิดควำมไม่สะดวกดังนี ้

30

- เกิดควำมไม่คล่องตัวในกำรสัญจร มีควำมแออัดของผู้คนจำนวนมำก พื ้นที่กำรสัญจรแคบลงจำกปกติ ส่งผลให้ อตั รำควำมเร็วในกำรสัญจรลดลง เนื่องจำกกำรตังร้​้ ำนค้ ำไม่เป็ นระเบียบ ขำดกำรจัดสรรพื ้นที่กำร ใช้ งำนที่ดี ไม่เหมำะกับกำรใช้ งำนของกิจกรรมทังหมดที ้ ่เกิดขึ ้นในพื ้นที่ - เส้ นทำงกำรสัญจรทับซ้ อนกัน คือ เส้ นทำงกำรสัญจรของผู้สญ ั จรผ่ำนไปมำ ของผู้ต้องกำรซื ้อของร้ ำนค้ ำ ของคนรอรถโดยสำรประจำทำง และเส้ นทำงกำรสัญจรของผู้ที่มำใช้ บริกำรโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต ทุกเส้ นทำงที่กล่ำวมำต้ องใช้ เส้ นทำงเดียวกัน แม้ เป้ำหมำยในกำรสัญจรจะต่ำงกัน จึงทำให้ เกิดควำม วุน่ วำย และติดขัดในกำรสัญจร - พื ้นที่สำหรับกำรรอรถประจำทำงต่ำงๆไม่เพียงพอ ทำให้ กินพื ้นที่กำรใช้ งำนในส่วนอื่นๆ เช่น กำรเข้ ำแถว รอรถตู้ที่เลยไปถึงทำงเข้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต จุดรอรถโดยสำรประจำทำงไม่มีที่นงั่ ทำให้ คนยืนกัน อย่ำงหนำแน่นเลยลงไปบนถนน ก่อให้ เกิดอันตรำย ช่วงเวลำ ผลการวิเคราะห์ ( Research findings and discussions ): จำกกำรสำรวจพื ้นที่ สังเกตกำรณ์และกำรสัมภำษณ์ นำข้ อมูลที่ได้ มำทำกำรวิเครำะห์และนำไปสู่ กำรสรุปผลเกี่ยวกับปั ญหำที่เกิดขึ ้นทังหมดจำกลั ้ กษณะพื ้นที่ทำงกำยภำพกับพฤติกรรมลักษณะกำรใช้ พื ้นที่ของผู้สญ ั จรบริเวณด้ ำนหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซนี ีเพล็กซ์รังสิต • การตัง้ ร้ านค้ าบนทางเท้ าอย่ างไม่ มีระเบียบ ขำดกำรออกแบบและจัดกำรที่เหมำะสมต่อกำรใช้ งำนแก่คนในพื ้นที่รุกล ้ำทำงเท้ ำสำธำรณะ ไม่มีเส้ นทำง Service ของกำรขนส่งสินค้ ำมำยังร้ ำนค้ ำ ส่งผลให้ เส้ นทำงสัญจรแคบลงไม่สะดวกต่อกำรสัญจร โดยเฉพำะอย่ำงยิ่งในเวลำเร่งรี บ • เส้ นทางการสัญจรทับซ้ อนกัน คือไม่วำ่ ผู้ใช้ งำนพื ้นที่จะมีเป้ำหมำยในกำรสัญจรไปจุดใด ก็ จะต้ องใช้ เส้ นทำงที่อยูเ่ พียงเส้ นทำงเดียวโดยไม่มีทำงเลือก คือเส้ นทำงตรงกลำงระหว่ำงร้ ำนค้ ำทำ ให้ พื ้นที่สญ ั จรไม่เพียงพอต่อจำนวนคน เกิดควำมแออัด และติดขัดอย่ำงมำกให้ กำรสัญจร รวมทัง้ มีควำมสับสนในจุดจอดรับส่งคน ส่งผลให้ ผ้ คู นสัญจรเดินตัดผ่ำนถนนและรถยังทำให้ เกิด กำรจรำจรติดขัด

31

• ปั ญหาเรื่องพืน้ ที่สาหรับรอรถประจาทางที่ไม่ เพียงพอ ต่อผู้ใช้ งำน ส่งผลให้ คนยืนรอรถประจำ ทำงไม่เป็ นสัดส่วน และบำงคนเลือกใช้ พื ้นที่บริเวณขันบั ้ นไดหน้ ำเมเจอร์ ฯเป็ นที่นงั่ รอ ทำให้ กีด ขวำงกำรสัญจรของผู้เข้ ำใช้ บริกำรโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต และบำงส่วนยังยืนเลยฟุตบำทไป ยังถนน ซึง่ อำจก่อให้ เกิดอันตรำย และส่งผลให้ เกิดปั ญหำกำรจรำจรติดขัดมำกขึ ้นอีกด้ วย

จากการวิเคราะห์ ความสัมพันธ์ ลักษณะสภาพแวดล้ อมทางกายภาพและพฤติกรรมของผู้ใช้ งาน ทาให้ เห็นปั ญหาดังกล่ าว ซึ่งนาไปสู่การออกแบบพืน้ ที่สาธารณะหน้ าโรงภาพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต ให้ สอดคล้ องกับพฤติกรรมการใช้ งานของผู้ใช้ งาน เป้ำหมำยของงำนออกแบบกับกระบวนกำรหลักทำงพฤติกรรมออกแบบตำมประเภทของ ควำมสัมพันธ์ระหว่ำงมนุษย์กบั สภำพแวดล้ อมโดยแบ่งเป็ น 3 ประเด็น 1) ร้ านค้ า กำรจัดสรรพื ้นที่ตงร้ ั ้ ำนค้ ำ แบ่งสัดส่วนพื ้นที่ร้ำนค้ ำ และเพิ่มระยะควำมกว้ ำง เส้ นทำงสัญจรของคนเดินผ่ำน 2) ปรับปรุ งทัศนียภาพ และเพิ่มพืน้ ที่สีเขียว เพิ่มแนวขอบต้ นไม้ เพื่อเป็ น buffer zone กัน้ ระหว่ำงถนน และพื ้นที่ทำงเท้ ำ เพิ่มที่นงั่ ใต้ ต้นไม้ เพื่อเป็ นร่มเงำ และพื ้นที่พกั ผ่อนหย่อนใจ ที่ร่มรื่ นย์ระหว่ำงรอรถโดยสำร 3) คนรอรถโดยสารประจาทาง จัดสรรพื ้นที่รอรถโดยสำรให้ เพียงพอกับจำนวนผู้ใช้ งำน ปรับปรุงพื ้นที่นงั่ รอเดิมให้ เป็ นสัดส่วน

32

บทที่ 5 การนาเสนอผลการวิจัย กำรศึกษำวิจยั ในครัง้ นี ้ต้ องกำรนำเสนอแนวทำงกำรปรับปรุงกำรใช้ งำนพื ้นที่สำธำรณะหน้ ำโรง ภำพยนตร์ เมเจอร์ รังสิต โดยมุง่ เน้ นกำรจัดสรรพื ้นที่ทำงเท้ ำให้ เป็ นระเบียบ มีควำมกว้ ำงขวำง สะดวกสบำย ในกำรสัญจรไปมำของกลุม่ ผู้ใช้ งำน 1.กำรจัดสรรพื ้นที่ร้ำนค้ ำใหม่ กำรจัดสรรพื ้นที่ร้ำนค้ ำให้ เป็ นสัดส่วน แบ่งสัดส่วนร้ ำนค้ ำให้ กระจำยตัวออกไปในพื ้นที โดยรอบอย่ำงเป็ นระเบียบ แก้ ปัญหำควำมกระจุกตัวหนำแน่นของร้ ำนค้ ำ โดยแบ่งร้ ำนค้ ำประเภท ร้ ำนอำหำรอยูบ่ ริเวณเส้ นทำงสัญจรหลัก ที่มีคนพลุกพล่ำน ส่วนร้ ำนค้ ำประเภทขำยของ ขำย เสื ้อผ้ ำ เครื่ องประดับจัดสรรให้ อยูบ่ ริเวณพื ้นที่ลำนโค้ งถนน ซึง่ ไม่กีดขวำงเส้ นทำงสัญจร และมี พื ้นที่ให้ สำมำรถเดินชม เลือกซื ้อของได้ โดยไม่กระทบกับเส้ นทำงสัญจรทำงเท้ ำหลัก รวมถึงอยูใ่ น พื ้นที่ใกล้ กบั พื ้นที่พกั คอยรถตู้ เพิ่มโอกำสให้ ผ้ คู ้ ำขำยได้ กำรจัดพื ้นที่ร้ำนค้ ำให้ เหมำะสม ส่งผลให้ พื ้นที่ทำงเดินเท้ ำสำธำรณะมีควำมกว้ ำงขึ ้น มี ระยะที่เหมำะสมในกำรสัญจรไปมำในพื ้นที่สำธำรณะ เชื ้อเชิญให้ ผ้ คู นสัญจรไปมำ ด้ วยควำม สะดวกสบำย และปลอดภัย รวมทังส่ ้ งผลให้ ร้ำนค้ ำน่ำเดินชมมำกยิ่งขึ ้น 2.กำรออกแบบสถำปั ตยกรรม และภูมิทศั น์ กำรเพิ่มต้ นไม้ และที่นงั่ ใต้ ต้นไม้ เพื่อสร้ ำงเป็ นแนวเขตที่พื ้นที่สีเขียว อยูร่ ะหว่ำงพื ้นที่ถนน และพื ้นที่ทำงเท้ ำ เป็ นพื ้นที่กึ่งกลำงที่สร้ ำงควำมปลอดภัย สร้ ำงควำมร่มรื่ นให้ แก่ทำงเดินเท้ ำ และ เป็ นที่นงั่ พักผ่อนหย่อนใจแก่ผ้ สู ญ ั จรไปมำ ลดควำมร้ อนในอำกำศ และลดควำมแข็งกระด้ ำงของ พื ้นที่ลงไป รวมทังส่ ้ งเสริมให้ ทำงเท้ ำน่ำใช้ งำน และสัญจรผ่ำนไปมำ 3.กำรจัดสรรพื ้นที่พกั คอย กำรเพิ่มพื ้นที่พกั คอยบริเวณด้ ำนหน้ ำ ริมถนน ซึง่ เป็ นพื ้นที่ที่ผ้ ใู ช้ งำนเดิม มักกระจุกตัวอยู่ บริเวณนัน้ ซึง่ จะแก้ ปัญหำควำมหนำแน่นของคนบริเวณด้ ำนหน้ ำถนน รวมทังเพิ ้ ม่ ควำม

33

สะดวกสบำยแก่ผ้ ทู ี่ต้องกำรรอรถโดยสำร ให้ เป็ นระเบียบ และเป็ นสัดส่วน ลดปั ญหำผู้รอรถ โดยสำรนัง่ บริเวณบันไดทำงขึ ้น การนาเสนอแนวทางการจัดการ/การออกแบบ

ผังบริเวณแสดงถึงลักษณะทำงกำยภำพของพื ้นที่บริเวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิตในปั จจุบนั

34

ผังบริเวณแสดงถึงลักษณะทำงกำยภำพของพื ้นที่บริเวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิตหลังจำกปรับปรุงแล้ ว

รูปตัดแสดงถึงลักษณะทำงกำยภำพของพื ้นที่บริเวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิตในปั จจุบนั

รูปตัดแสดงถึงลักษณะทำงกำยภำพของพื ้นที่บริเวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์รังสิตหลังจำกปรับปรุงแล้ ว 35

สรุ ปผลการวิจัย (Research Contributions): การปรับเปลี่ยนสภาพแวดล้ อมเพื่อให้ เกิดการใช้ งานที่เหมาะสม 1. สร้ ำงขอบเขตของพื ้นที่ร้ำนค้ ำให้ เป็ นระเบียบและทำให้ มีกำรใช้ พื ้นที่ได้ อย่ำงมี ประสิทธิภำพมำกยิ่งขึ ้น ในด้ ำนกำรค้ ำขำย กำรเดินชม เลือกซื ้อสินค้ ำ และในด้ ำนควำม สะดวกสบำยในกำรเดินทำงเท้ ำ ที่มีควำมกว้ ำงขวำงขึ ้น 2. สร้ ำงแนวทำงเสริมควำมเป็ นระเบียบด้ วยกำรออกแบบงำนสถำปั ตยกรรมและภูมิทศั น์ เพื่อสร้ ำงสภำพแวดล้ อมที่มีควำมร่มรื่ น และสร้ ำงพื ้นที่พกั ผ่อนหย่อนใจ 3. จัดสรรพื ้นที่รอรถโดยสำรให้ เพียงพอและเป็ นระเบียบรวมถึงปรับปรุงพื ้นที่นงั่ รอเดิมให้ ตอบรับกับควำมต้ องกำรในกำรใช้ งำนมำกยิ่งขึ ้น ประโยชน์ ด้านทัศนียภาพของเมือง 1. ทัศนียภำพเกิดควำมสวยงำม เป็ นระเบียบและน่ำใช้ งำนมำกยิง่ ขึ ้น ลดสภำพแวดล้ อมที่แออัด วุน่ วำย และไม่ปลอดภัยลงไป ประโยชน์ แก่ ผ้ ูคนที่ใช้ พนื ้ ที่ด้านหน้ าเมเจอร์ ซีนีเพล็กรังสิตในการสัญจร การซือ้ สินค้ า รวมถึงการรอรถประจาทางต่ างๆ 1. ควำมคล่องตัวในกำรเดินเท้ ำ ระยะควำมกว้ ำงทำงเท้ ำที่ถกู จัดสรรให้ มีมำกขึ ้น ทำให้ มีควำมคล่องตัวในกำรเดินเท้ ำ มีมำกขึ ้น อัตรำเร็วในกำรเดินทำงมำกขึ ้น ถึงจุดมุง่ หมำยเร็วขึ ้น 2. ควำมคล่องตัวในกำรซื ้อสินค้ ำ ด้ วยกำรจัดสรรร้ ำนค้ ำใหม่ โดยแบ่งเป็ นสัดเป็ นส่วนที่ชดั เจน ไม่ขวำงทำงทำงสัญจร หลัก ลดควำมติดขัดในกำรเลือกซื ้อสินค้ ำ มีพื ้นที่ในกำรเลือกซื ้อสินค้ ำ 3. ควำมเป็ นระเบียบในกำรรอรถโดยสำร กำรเพิ่มพื ้นที่นงั่ คอยในกำรรอรถโดยสำรให้ มีมำกขึ ้น ตำมควำมต้ องกำรของผู้สญ ั จร จำนวนมำก ซึง่ เป็ นกำรจัดระเบียบในกำรนัง่ คอยรถโดยสำรให้ เป็ นที่เป็ นทำง ไม่ กระจัดกระจำยตัว หรื อกระจุกตัวในจุดต่ำงๆ ที่ไม่ได้ ถกู จัดไว้

36

4. ควำมปลอดภัยในกำรใช้ งำนที่มำกขึ ้น กำรจัดพื ้นที่ที่เป็ นระเบียบขึ ้น กำรขยำยพื ้นที่ทำงเท้ ำให้ สญ ั จรได้ สะดวก และ กว้ ำงขวำง ทำให้ ควำมหนำแน่นของจำนวนผู้ใช้ งำนในพื ้นที่อยูใ่ นระดับที่เหมำะสมต่อ ขนำดพื ้นที่ ทำให้ เกิดควำมปลอดภัยในชีวิต และทรัพย์สนิ มีมำกขึ ้น ลดควำมวุน่ วำย และแออัด ซึง่ เป็ นเหตุในกำรก่อเหตุชิงทรัพย์ หรื อทำร้ ำยร่ำงกำยได้ ทุกๆปั จจัยดังกล่ำวมำนี ้ ส่งผลต่อควำมนิยมให้ ผ้ ใู ช้ งำนรู้สกึ อยำกกลับมำใช้ เส้ นทำงนี ้อีกเนื่องด้ วย ควำมพึงพอใจในสภำพแวดล้ อมที่ดี มีประสิทธิภำพต่อกำรตอบสนองควำมต้ องกำรที่หลำกหลำย ซึง่ กำหนดพฤติกรรมที่ดีของแต่ละกลุม่ ผู้ใช้ งำน ที่มีระเบียบ เรี ยบร้ อย ปลอดภัย รวมเร็ว ทำให้ พื ้นที่หน้ ำโรง ภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต มีควำมเป็ นมิตรต่อผู้ใช้ งำน ซึง่ ทำให้ เกิดควำมนิยม และควำมรู้สกึ ดีในกำรใช้ งำน พื ้นที่สำธำรณะบริเวณนี ้ ส่งผลให้ มลู ค่ำของพื ้นที่มีเพิ่มมำกขึ ้น และเพิ่มโอกำสกำรเติบโตด้ ำนเศรษฐกิจของ พื ้นที่หน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต

. ภำพทัศนียภำพ มุมมองจำกถนนใหญ่หลังกำรปรับปรุง

37

ภำพทัศนียภำพหลังกำรปรับปรุง

ภำพทัศนียภำพ มุมมอง Bird eye viewหลังกำรปรับปรุง

38

2

ปั ญหาด้ านการจราจร

ลักษณะพื ้นที่ก่อนการปรับปรุง ผังบริเวณแสดงถึงลักษณะทางกายภาพของพื ้นที่บริเวณหน้ าโรงภาพยนตร์ เมเจอร์ ซนี ีเพล็กซ์รังสิตใน ปั จจุบนั โดยมีพื ้นที่ทางเท้ าตังแต่ ้ ริมขอบอาคารฝั่ งหนึง่ จนถึงอีกฝั่ งหนึง่ เป็ นระยะทาง 112.50 เมตร

ผังบริเวณหน้ าเมเจอร์ แสดงถึงลักษณะทางกายภาพพืน้ ที่ทางเท้ า

3

ลักษณะการใช้ งานภายในพืน้ ที่บริเวณที่ศึกษา 1.ท่ารถตู้ 2.จุดนัง่ รอรถตู้ขาจร 3.จุดรอรถโดยสารประจาทาง 4.จุดจอดส่งผู้โดยสารของรถโดยสารประจาทางจาก ต่างจังหวัด 5.จุดจอดพักรถตู้ 6.วินรถจักรยานยนต์

ลักษณะทางกายภาพของพืน้ ที่ตงั ้ ร้ านค้ าบริเวณหน้ าโรงภาพยนตร์ เมเจอร์ พื ้นที่ทางเท้ าตังแต่ ้ ริมขอบอาคารฝั่ งหนึง่ จนถึงอีกฝั่ งหนึง่ เป็ นระยะทาง 112.50 เมตร โดยมีจานวน ร้ านค้ าที่เป็ นแผงลอย จานวน 122 ร้ าน มีการตังร้​้ านค้ าขายของ ตังแต่ ้ ช่วงระยะเวลา 16.00-22.00 น.

4

ด้ านหน้ ามีขนาดความกว้ าง 13 เมตร และด้ านข้ างมีขนาดความกว้ าง 15 เมตร เกาะกลางทางข้ ามกว้ าง 11.10 เมตรและยาว 16.50 เมตร จานวนร้ านค้ าเดิม ทังหมด ้ 122 ร้ านค้ า

เส้ นทางการสัญจรของรถโดยสารประจาทางผ่านบริเวณพื ้นที่ที่ศกึ ษา ฟุตบาทหน้ าโรงภาพยนตร์ ฯ เป็ นจุดรอรถโดยสารประจาทาง ผู้โดยสารจะวิ่งมาขึ ้นรถบนถนน อาจ ทาให้ เกิดอุบตั เิ หตุ และบริเวณเกาะกลางถนนยังเป็ นจุดส่งผู้โดยสารของรถโดยสารจากต่างจังหวัด ยิ่งเป็ น อันตรายต่อผู้โดยสารเพราะต้ องเดินตัดผ่านถนนเพื่อไปยังจุดรอรถโดยสารอื่นๆ

5

เส้ นทางการสัญจรของรถตู้โดยสารผ่านบริเวณพื ้นที่ที่ศกึ ษา ผู้ใช้ บริการรถตู้ต้องนัง่ รอรถตู้ตรงที่นงั่ รอรถโดยสารประจาทางเดิมและต้ องวิ่งไปขึ ้นรถบนถนน เพราะรถจะ เข้ ามาจอดไม่ถึงท่ารถตู้

นัง่ รอตรงที่นงั่ รอรถโดยสารประจาทางเดิม และยืนเข้ าแถวรอขึ ้นรถตู้ ซึง่ ผู้โดยสารต้ องไปขึ ้นรถบนถนน เพราะรถส่วนใหญ่จะเข้ ามาจอดไม่ถึงท่ารถตู้

6

เส้ นทางการสัญจรของรถตู้ และ รถโดยสารประจาทางมีการทับซ้ อนพื ้นที่กนั อยูจ่ งึ ทาให้ เกิดปั ญหา การจราจรติดขัด

ภูมิทศั น์ บริเวณหน้ าโรงภาพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต ก่ อนการปรับปรุ ง ลักษณะของพื ้นที่ในเวลาที่มีการตังร้​้ านค้ าจะเกิดความแออัดค่อนข้ างมาก ทาให้ เกิดสัญจรของผู้เดิน ทางผ่านเกิดความไม่สะดวกและเสียเวลาในการสัญจรมากขึ ้น

7

มุมมองจากด้ านข้ างซึง่ เป็ นทางสัญจรหลักที่ผ้ ใู ช้ งานจะต้ องผ่าน แต่ไม่เกิดความคล่องตัวในการสัญจร

มุมมองจากบริเวณด้ านหน้ า จะมีการตังร้​้ านค้ าแผงลอยที่ไม่เป็ นระเบียบ โดยบริเวณนี ้เป็ นที่รอรถประจา ทาง ซึง่ จะมีการกระจุกตัวของผู้รอรถเป็ นจานวนมาก ทาให้ เกิดการเบียดเสียดกัน ส่งผลให้ ผ้ ใู ช้ งานบางส่วน ต้ องลงไปยืนรอรถบนถนน ซึง่ อาจทาให้ เกิดอันตรายได้

8

ลักษณะของพืน้ ที่ท่ ที าการปรั บปรุ งพืน้ ที่ท่ ศี ึกษาจากประเด็นปั ญหาที่ศึกษา

ลักษณะทางกายภาพของพืน้ ที่ตงั ้ ร้ านค้ าบริเวณหน้ าโรงภาพยนตร์ เมเจอร์ หลังการปรับปรุ ง พื ้นที่ทางเท้ าตังแต่ ้ ริมขอบอาคารฝั่ งหนึง่ จนถึงอีกฝั่ งหนึง่ เป็ นระยะทาง 112.50 เมตร โดยมีจานวน ร้ านค้ าที่เป็ นแผงลอย จานวน 150 ร้ าน มีการตังร้​้ านค้ าแผงลอย ตังแต่ ้ ช่วงระยะเวลา 16.00-22.00 น.

ผังบริเวณหน้ าเมเจอร์ แสดงถึงลักษณะทางกายภาพพืน้ ที่ทางเท้ าหลังการปรับปรุ ง ด้ านหน้ ามีขนาดความกว้ าง 13 เมตร และด้ านข้ างมีขนาดความกว้ าง 15 เมตร เกาะกลางทางข้ าม กว้ าง 11.10 เมตรและยาว 16.50 เมตร

9

พื ้นที่ในการจอดรถประจาทาง

พื ้นที่ในการจอดรถตู้โดยสารโดยมีการใช้ การเขียนสัญลักษณ์บนพื ้นเพื่อสร้ างการรับรู้ให้ กบั ผู้ใช้ งาน เพื่อให้ ขึ ้นลงรถเป็ นระเบียบ และปลอดภัย ลักษณะของการออกแบบหลังปรับปรุงบริเวณพื ้นที่ที่ศกึ ษาออกแบบโดยมีลกั ษณะของการทาสีที่พื ้น ระหว่างทางขึ ้นและทางลงของรถตู้โดยสารประจาทางโดยเป็ นการมีพื ้นที่ตาแหน่งรองรับที่ชดั เจน ผู้โดยสาร จะต้ องขึ ้นและลงในพื ้นที่บริเวณนี ้เท่านันเพื ้ ่อให้ ให้ เป็ นการเดินลงเดินข้ ามถนนเพื่อมาขึ ้นรถโดยสารจะ ก่อให้ เกิดอันตรายได้

10

ปรับเปลี่ยนตาแหน่งท่ารถตู้ให้ มีระยะห่างที่เหมาะสมจากตาแหน่งรถโดยสารประจาทาง และใช้ อปุ กรณ์ กรวยจราจรเพื่อสร้ างแนวเขตกันระหว่ ้ างรถตู้ และรถเมล์ เพื่อแก้ ไขปั ญหาการซ้ อนทับกันของเส้ นทางรถตู้ และรถประจาทาง ทาให้ เกิดความคล่องตัวของการจาราจรที่มากขึ ้นและประหยัดเวลาในการรอรถบริการ ต่างๆของผู้ใช้ งาน

11

ภูมิทศั น์ บริเวณหน้ าโรงภาพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต หลังการปรับปรุ ง ออกแบบลักษณะการตังร้​้ านค้ าใหม่ให้ มีระเบียบมากขึ ้น ทาให้ เกิดพื ้นที่ใช้ ที่ในการสัญจรที่มากขึ ้น เพื่อความคล่องตัวในการใช้ งาน ทังการเลื ้ อกซื ้อสินค้ าและใช้ เป็ นทางผ่าน เมื่อมีการจัดสรรพื ้นที่ให้ เป็ น ระเบียบ ทาให้ สามารถเพิ่มจานวนร้ านค้ าได้ ถึง 150 ร้ าน จากเดิมที่มีจานวน 122 ร้ าน

มุมมองจากด้ านข้ างซึง่ เป็ นทางสัญจรหลัก ที่ผ้ ใู ช้ งานจะต้ องผ่านไปยังจุดต่างๆ เกิดความรู้สกึ สบายตาและ ต้ อนรับมากขึ ้น เนื่องจากการจัดวางร้ านค้ าที่เป็ นระเบียบ ทาให้ เกิดความคล่องตัวในการใช้ งานที่มากขึ ้น

12

บริเวณด้ านหน้ าโรงภาพยนตร์ มีการย้ ายร้ านค้ าหาบเร่แผงลอยให้ อยูใ่ นพื ้นที่ที่จดั ไว้ และเพิ่มที่นงั่ รอรถ ประจาทางให้ เพียงพอต่อการใช้ งาน เพื่อแก้ ปัญหาการเบียดเสียดการของผู้คนจานวนมากที่จาเป็ นต้ องรอ รถในบริเวณนี ้

มีการเพิ่มพื ้นที่สีเขียว เพื่อให้ เกิดความร่มรื่ นและทัศนียภาพของเมืองที่สวยงามมากขึ ้น รวมถึงการจัดการ พื ้นที่ให้ การความเป็ นระเบียบ เกิดการใช้ งานที่เหมาะสม

สรุ ปแนวทางการแก้ ไขปั ญหา Problem 1

Before

After จัดตำแหน่งกลุม่ ร้ ำนค้ ำให้ ร้ำนค้ ำ ประเภทอำหำรอยู่ยริ เวณเส้ นทำง สัญจร ส่วนร้ ำนค้ ำแฟชัน่ แยกจำก ทำงสัญจรหลัก เพื่อให้ กำรสัญจร ของผู้ใช้ งำนสะดวกขึ ้น

1.การตัง้ ร้ านค้ าบนทางเท้ าอย่ างไม่ เป็ นระเบียบร้ านค้ าที่ปูผ้ากับพืน้ , ร้ านค้ าแผงลอย และร้ านค้ ารถเข็นและรถจักรยานยนต์ ช่ วงเวลา 16.00-22.00 น.

Before

After จำกกำรจัดสรรตำแหน่งของ ร้ ำนค้ ำใหม่ ทำให้ ขนำด เส้ นทำงสัญจรกว้ ำงขึ ้น

Problem 2

2.พืน้ ที่สาหรับรอรถประจาทางที่ไม่ เพียงพอคนรอรถประจาทางต้ องยืนรอรถบนฟุตบาท หรื อไม่ กต็ ้ องไปนั่งรอบริเวณบันไดหน้ าโรงภาพยนตร์ ไม่ มีท่ นี ่ ังรอ

Before

1.ที่นงั่ รอรถเมล์

After จัดที่นงั่ พักคอยให้ เพียงพอต่อ ควำมต้ องกำรของผู้ใช้ งำน โดยแยกตำแหน่งที่พกั คอย รถเมล์ และรถตู้

2.ที่นงั่ รอรถตู้

Problem 3 Before - ผู้สญ ั จรไปมำ ผู้ที่ต้องกำรมำใช้ งำนโรงภำพยนตร์ และ ผู้ที่มำรอ รถประจำทำง ทุกคนต่ำงต้ องใช้ เพียงเส้ นทำงเดียวตรงกลำง ร้ ำนค้ ำทำให้ พื ้นที่สญ ั จรไม่ เพียงพอต่อจำนวนคน เกิดควำม แออัด และติดขัดอย่ำงมำกให้ กำร สัญจร

After หลังจำกจัดสรรพื ้นที่ร้ำนค้ ำ และพื ้นที่พกั คอย ทำให้ ผ้ ู สัญจรมีทำงเลือกที่ชดั เจน และตรงกับเป้ำหมำยที่จะไป

3. ปั ญหาการซ้ อนทับ ความวุ่นวายในเส้ นทางการสัญจรของผู้ใช้ งาน

Problem 4 Before ฟุตบำทหน้ ำโรงภำพยนตร์ เป็ นจุด รอรถโดยสำร ผู้โดยสำรจะวิ่งมำขึ ้น รถอำจเกิดอันตรำยได้

After ใช้ กำรเขียนสัญลักษณ์บนพื ้น เพื่อสร้ ำงกำรรับรู้ให้ กบั ผู้ใช้ งำน เพื่อให้ ขึ ้นลงรถเป็ น ระเบียบ และปลอดภัย

4.ปั ญหาด้ านการจราจร

Before นัง่ รอรถตู้ตรงที่นงั่ รอรถโดยสำร ประจำทำงเดิมและต้ องวิ่งไปขึ ้นรถ บนถนน เพรำะรถจะเข้ ำมำจอดไม่ ถึงท่ำรถตู้

After ใช้ กำรเขียนสัญลักษณ์บนพื ้น เพื่อสร้ ำงกำรรับรู้ให้ กบั ผู้ใช้ งำน เพื่อให้ ขึ ้นลงรถเป็ น ระเบียบ และปลอดภัย

Before เส้ นทำงกำรสัญจรของรถตู้ และ รถโดยสำรประจำทำงมีกำรทับ ซ้ อนพื ้นที่กนั อยู่จึงทำให้ เกิด กำรจรำจรติดขัด

After ขยับตำแหน่งท่ำรถตู้ให้ มี ระยะห่ำงที่เหมำะสมจำก ตำแหน่งรถเมล์ และใช้ อุปกรณ์ กรวยจรำจรเพื่อ สร้ ำงแนวเขตกันระหว่ ้ ำงรถตู้ และรถเมล์

Perspective 1

Before

After

ภำพรวมกำรจัดระเบียบร้ ำนค้ ำ และออกแบบภูมิทศั น์ใหม่บริ เวณหน้ ำโรงภำพยนตร์ เมเจอร์ ฯ รังสิต

Perspective 2

Before

After

ปรับปรุงภูมิทศั น์ฟตุ บำทริ มถนน มีแนวกันเพื ้ ่อควำมปลอดภัยของผู้สญ ั จร

Perspective 3

Before

After

จัดสรรร้ ำนค้ ำ เพื่อให้ เส้ นทำงสัญจร และจุดพักคอยรถโดยสำรประจำทำงมีควำมสะดวกมำกขึ ้น

Perspective 4

Before

After

ปรับปรุงภูมิทศั น์พื ้นที่สำธำรณะ เพิ่มพื ้นที่สีเขียว ทำให้ เกิดควำมสวยงำมของเมืองมำกขึ ้น

บรรณานุกรม วิมลสิทธิ์ หรยำงกูร. (2556). “ จิตวิทยำสภำพแวดล้ อม มูลฐำนกำรสร้ ำงสรรค์และจัดกำรสภำพแวดล้ อม น่ำอยูอ่ ำศัย” . กรุงเทพฯ .บริ ษัท จี.บี.พี เซ็นเตอร์ จำกัด นำงสำวศันสนีย์ แสงศิลำ. (2555). "พฤติกรรมกำรเดินเท้ ำเพื่อเข้ ำมำใช้ งำนรถไฟฟ้ำโดยรองสถำนีรถไฟฟ้ำ ขนส่งมวลชน" สำขำภูมิสถำปั ตยกรรมศำสตร์ มหำวิทยำลัยศิลปำกร. น.9-19 . 17 พ.ค. 2558 บุษกร รมยำนนท์. (2558). “เอกสำรประกอบวิชำเรี ยน เรื่ อง Introduction to territoriality”. น.22-23. 17 พ.ค. 2558 พีรดร แก้ วลำย. (2558). "เอกสำรประกอบวิชำเรี ยน AR453 Fundamentals of Urban and Regional Planning เรื่ องThe Street" น.18-22. 17 พ.ค. 2558 Lloyd Alter. (29 เมษำยน 2014). "Transit Oriented Development is the key to better cities" แหล่งที่มำ : http://www.ademloos.be/nieuws/transit-oriented-development-key-better-cities. 17 พ.ค. 2558 Smile. (2558). “แนวคิด ทฤษฎี”. (ออนไลน์). แหล่งที่มำ :https://smilesky88.wordpress.com/project/ บทที่-2-แนวคิด-ทฤษฎี-และงำนแนวคิด-ทฤษฎี. 17 พ.ค. 2558

39