Brenna – szary piaskowiec

Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu

Brenna to piaskowiec, którego przedstawiać nikomu nie trzeba. Po kilkunastu latach przerwy znów jest dostępny w pełnym asortymencie, z bardzo dobrą jakością. Złoże Głębiec ma nowego gospodarza, który chce przywrócić Brennej jej dawną markę. Na rynku znów są dostępne bloki z tego piaskowca.

Historia wydobycia piaskowca breńskiego sięga dwudziestolecia międzywojennego. Na terenie gminy istniało ponad 20 kamieniołomów, z których 6 jest nadal czynnych. Przyjmuje się, że kamieniołom Głębiec jest najbardziej blocznym i jednorodnym złożem – wydobywany materiał nie ma przerostów.

Głębiec to szary, popielaty i popielatozielony piaskowiec drobno- i średnioziarnisty. Ma bardzo dobre właściwości fizykomechaniczne, w jego składzie dominuje kwarc. Jest twardym kamieniem o zbitej strukturze, wystawiony na działanie warunków atmosferycznych lekko się patynuje. Ma niską nasiąkliwość i jest całkowicie mrozoodporny. Nie wymaga impregnacji.

Po wojnie eksploatacją złoża kierowała Spółdzielnia Rzeźbiarzy i Kamieniarzy „Beskid”. W tym okresie wykonano z tego materiału wiele realizacji, które stały się podstawą do dobrej opinii w Polsce i w Europie. W 1991 roku kamieniołom został sprywatyzowany. Przechodził liczne zmiany właścicieli, które nie służyły dbałości o jakość wydobywanego materiału i kontroli jakości materiału dostarczanego na budowy. Wskutek kilku poważnych potknięć renoma materiału spadała. Od 2017 roku Głębiec ma nowego właściciela, który doinwestował i uporządkował wyrobisko oraz rozpoczął odbudowę wizerunku piaskowca z Brennej. Główny kierunek rozwoju kamieniołomu to wydobycie bloków, z których będzie można uzyskać dobrej jakości płyty. Pozyskanie odbywa się przy pomocy ciężkiego sprzętu, bez stosowania metod strzałowych. Dzięki temu materiał nie ma ukrytych wad.

Możliwe jest pozyskanie bloków nawet do kilkudziesięciu ton, jednak wydobywane są bryły od 6 do 12 ton, najczęściej około 10. Obok bloków, ważną sferę wydobycia stanowi kamień ozdobny – w tym asortymencie szczególną uwagę przykuwają tzw. „skóry” (patrz: zdjęcie poniżej).

Dostępny asortyment: bloki, bryły nieforemne, formaki, bloczki, slaby, płyty fasadowe, płyty elewacyjne, parapety, schody, kamień okładzinowy, dzikówka, „skóry”, boniówka, łupanka, kamień murowy, kamień łamany sortowany i niesortowany, tłuczeń, klinec. Wśród przykładów zastosowania kamienia z Brennej można wymienić m. in.: Nową Bibliotekę Uniwersytecką we Wrocławiu, Złote Tarasy i budynek TVP w Warszawie, Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi, ośrodek rządowy w Arłamowie, budynek B-5 AGH, Instytut Mechaniki Górotworu PAN oraz Centrum Sztuki Japońskiej Manggha w Krakowie, Stadion Śląski w Chorzowie, dworzec kolejowy w Wiśle, kościoły i budynki użyteczności publicznej Beskidu Śląskiego. Stosowany był na nagrobki i rzeźby (np. na Cmentarzu Powązkowskim i na cmentarzu wojennym w Zgorzelcu) oraz jako kamień drogowy (kostka, kruszywo) i kamień hydrotechniczny. 

Dane fizykomechaniczne:

Gęstość objęt.: 2466 kg/m 3

Porowatość: 7,1 % Nasiąkliwość: 2,53 % Wytrzymałość na ściskanie: - w stanie suchym 113,0 MPa - nasycony wodą 90,5 MPa - po bad. mrozoodp. 79,9 MPa Mrozoodporność po 25 cyklach: całkowita Ścieralność na tarczy Boehmego 0,363 cm Opis

barwa szara, popielata i popielatozielona, bez przerostów drobna i średnia ziarnistość, wysoka twardość

Cechy wyróżniające

całkowita mrozoodporność nie zawiera żelaza – brak przebarwień w czasie użytkowania zielona barwa płyty okładzinowe „skóra”

Więcej informacji: Kamieniołom Barwałd sp. z o.o. oddział Brenna Głębiec tel. 33 85 36 488 www.kamieniolom-brenna.pl brenna@barwald.pl