Marmurowa sieć

Kunszt, cierpliwość, szczegółowość to określenia idealnie pasujące do osiemnastowiecznego dzieła genueńskiego artysty Francesco Queirolo zatytułowanego „Il Disinganno” –„Uwolnienie od oszustwa”.

Rzeźba została wykonana na zlecenie włoskiego szlachcica Raimonda di Sangro i miała ozdobić Kaplicę Sansevero w Neapolu. Kaplica została zbudowana przez Johna Francesco di Sangro pod koniec XVI wieku jako miejsce pochówku rodziny. Aby upamiętnić osoby pochowane na miejscu, żyjący członkowie rodziny zlecali współczesnym rzeźbiarzom zaprojektowanie rzeźb będących hołdem dla zmarłych. „Uwolnienie od oszustwa” zostało stworzone na cześć ojca Raimonda: Antonia di Sangro, księcia Torremaggiore. Rzeźba przedstawia scenę biblijną, ale jest w niej również aspekt alegoryczny. Anioł stojący na kuli ziemskiej uwalnia z sieci mężczyznę. Sieć, według muzeum Capello Sansevero, symbolizuje grzech. Podkreśleniu idei wyzwolenia służy otwarta Bibilia z cytatem: „Złamię twój łańcuch, łańcuch ciemności i długiej nocy, którego jesteś niewolnikiem, abyś nie mógł być potępionym w tym świecie ”. Poza aspektami religijnymi w rzeźbie można odnaleźć elementy świeckie. Płomień na głowie anioła reprezentuje ludzki intelekt, a kula ziemska – ziemskie namiętności. Jednak kluczowe w tej rzeźbie jest mistrzowskie wykonanie. Dokładne odwzorowanie szczegółów anatomicznych i szczegółów sieci. Starannie wykonane węzły siatki zachwycają do dzisiaj. O mistrzostwie wykonania świadczy też fakt, że całość wykonana została z jednego bloku marmuru.

Dzieło zostało ukończone w 1754 roku po siedmiu latach pracy, a autor nie korzystał z pomocy praktykantów ani innej pomocy zewnętrznej. Było warto – praca zdobywała i zdobywa uznanie artystów przez ostatnie dwa i pół wieku. Giangiuseppe Origlia, włoski historyk, nazwał pracę „ostatnim i najtrudniejszym sprawdzianem, do którego może aspirować rzeźba z marmuru”.

Francesco Queirolo miał także swój udział w powstaniu rzeźby „Chastity” Antoniego Corradiniego (zawoalowana postać, o której pisaliśmy w Kurierze Kamieniarskim nr 1/2015). Mistrz Corradini zmarł nagle, przed ukończeniem swojej pracy, w 1754 roku, i Raimondo di Sangro zlecił Queirolo nadzorowanie pozostałych prac opartych na modelach glinianych Corradiniego.

Na koniec refleksja: czy współcześnie byłoby możliwe wykonanie tak pracochłonnej rzeźby? Gdzie bowiem znaleźć zleceniodawcę, który byłby w stanie zapłacić za te tysiące godzin pracy artysty przez 7 lat powstawania rzeźby?