KullĦadd_28.02.2016

Chris Said B’5 KAROZZI UFFIĊJALI

www.kullħadd.com Il-Ħadd, 28 ta’ Frar, 2016

Ara paġna 7

Ħarġa Nru 1,181 Prezz €1

“AĦNA PARTIT TAL-ASPIRAZZJONI” Id-Deputat Mexxej Elett tal-Partit Laburista, Konrad Mizzi, iddeskriva r-rwol ġdid tiegħu bħala pont neċessarju bejn il-Gvern u l-Partit, u saħaq li l-Partit Laburista għandu jkun f ’pożizzjoni li joħloq sfidi pożittivi lill-Gvern biex dan iwettaq il-manifest elettorali tiegħu.

F’intervista ma’ din il-gazzetta, Dr Mizzi ddeskriva l-Partit bħala wieħed li hu mibni fuq l-aspirazzjoni. Sostna li l-aqwa pilastru tal-Partit huma n-nies, u għalhekk il-Partit għandu jipprovdi l-għodda lill-individwi biex itejbu lilhom infushom u b’hekk jissaħħaħ ukoll il-Partit innifsu.

Fuq livell personali, Dr Mizzi saħaq li se jibqa’ jżomm l-ogħla standards bħalma dejjem għamel s’issa, u se jibqa’ jaħdem qatigħ, issa wkoll fil-Partit, minkejja l-attakki tal-Partit Nazzjonalista.

Ara paġna 2

NEFAQ €1 MILJUN FUQ PERSUNI TA’ FIDUĊJA

Waqt li llum, għal Simon Busuttil, li ministru jimpjega miegħu persuni ta’ fiduċja sar skandlu, wieħed biss mill-eksministri Nazzjonalisti li għadu deputat tiegħu sal-lum, qabel l-aħħar elezzjoni ġenerali kellu impjegati miegħu 41 persuna ta’ fiduċja.

Minn informazzjoni dettaljata li għandha l-KullĦadd u li llum qed nippubblikaw partijiet minnha, l-eks-Ministru Nazzjonalista George Pullicino kellu segretarjat privat ta’ 18-il persuna, kollha impjegati bħala persuni ta’ fiduċja, waqt li kien iħaddem 23 persuna oħra bħala konsulenti, ilkoll bħala persuni ta’ fiduċja. L-ispiża f ’salarji u allowances fuq dawn il-persuni ta’ fiduċja ta’ George Pullicino kienet ta’ €1 miljun fis-sena.

Ara paġna 4

85% INQAS PAZJENTI FIL-KURITURI

Din is-sena l-pazjenti fil-kurituri naqsu b’85% meta mqabbel mal-medja ta’ persuni fil-kurituri matul is-snin li ilu jopera l-Isptar Mater Dei. Is-Segretarju għas-Saħħa Chris Fearne qal lil din il-gazzetta li dan ir-riżultat inkiseb primarjament permezz tal-istrateġija tal-Gvern li jżid is-swali f ’dan l-isptar. Dan kien neċessarju wara li Gvern Nazzjonalista bena sptar ġdid li kien jesa’ inqas sodod mill-Isptar San Luqa.

Ara paġna 3

02 28|02|2016

kullħadd.com

“SE NKOMPLI NŻOMM STANDARDS GĦOLJA” RITIANNE AGIUS ritianne@kullhadd.com Din il-ġimgħa l-Ministru Konrad Mizzi ġie elett bħala Deputat Mexxej tal-Partit Laburista mid-delegati tal-istess partit b’maġġoranza ta’ 96.6%. Wara dan il-vot ta’ fiduċja Dr Mizzi tkellem mal-KullĦadd dwar il-viżjoni li għandu għall-Partit, ir-rwol tal-Partit fil-konfront tal-Gvern, u kif il-Partit jista’ jissaħħaħ biex ikun preparat għall-elezzjoni ġenerali li jmiss.

L-esperjenza ta’ tmexxija fil-Gvern tikkumplimenta l-bżonnijiet fit-tmexxija tal-Partit Mistoqsi kif l-aħħar tliet snin fil-Kabinett jistgħu jgħinuh fil-kariga ta’ Deputat Mexxej għall-Partit, Dr Konrad Mizzi spjega li l-esperjenza ta’ Ministru tagħtu iktar ħiliet organizzattivi, filwaqt li għenitu jifhem kif il-Gvern jista’ jaħdem u jirreaġixxi għall-aspettattivi tal-poplu Malti u Għawdxi.

“Jien dħalt fil-Gvern biex intejjeb il-ħajja tan-nies, u għandi l-istess viżjoni talPrim Ministru Joseph Muscat li Malta tista’ tassew tkun fost l-aqwa pajjiżi fl-Ewropa.”

Jispjega li l-iktar affarijiet li l-Gvern ħadem fuqhom u li kienu ta’ sodisfazzjon jinkludu ż-żieda fil-pensjonijiet, ilkoedukazzjoni, il-libertajiet ċivili, is-servizz taċ-childcare b’xejn, kif ukoll l-affarijiet li huwa nkarigat minnhom hu, bħall-eradikazzjoni talmediċini out-of-stock, it-tnaqqis tal-listi ta’ stennija għalloperazzjonijiet u t-traħħis talkontijiet tad-dawl u l-ilma.

Isostni li permezz ta’ din il-ħidma fehem x’inhuma r-restrizzjonjiet tal-Gvern, u kif jistgħu jiġu mirbuħa.

“Issa, però, wasal iż-żmien li nassiguraw li l-Partit ukoll jibqa’ jiffunzjona sew. Taħt Dr Toni Abela, il-Partit baqa’ ħaj u żamm il-valuri tiegħu.”

Iżid jgħid li l-mod kif jaħdem il-Partit irid jinbidel meta jkun qed jiggverna, u fl-aħħar tliet snin kien hemm nuqqas ta’ konnettività bejn il-Gvern u l-Partit.

Partit li joħloq sfidi pożittivi lill-Gvern “Mingħajr ma trid, f ’ċertu strutturi tal-Partit kien hemm inqas nies li qed jagħtu kontribut fihom minħabba li dawn bdew jagħtu kontribut fil-Gvern, u għalhekk parti mir-rwol tiegħi huwa li nibni pont bejn l-entitajiet tal-Partit

Ritratt: JOE CAMENZULI u l-Gvern.” Dr Mizzi jispjega li jekk jinfetħu l-istutturi tal-kumitati distrettwali u lokali, tan-nisa, taż-żgħażagħ, tal-Fondazzjoni Ideat, u oħrajn, dawn ikunu jistgħu jikkontribwixxu iktar fittfassil tal-politika tal-Gvern u jgħinuh jirranġa dak li forsi bħalissa mhux qed isir sew.

Il-Partit għandu jkollu r-rwol li jisfida b’mod pożittiv lillGvern u jassigura li dan qed jilqa’ l-aspirazzjonijiet tal-votanti.

“Dan huwa punt fundamentali li se nagħfas fuqu u, fil-fatt, kommess li mal-kumitati lokali u mar-rappreżentanti lokali nibdew niltaqgħu darba kull ġimagħtejn biex induru l-programm ta’ ħidma tagħhom, naraw x’inhuma l-ilmenti ewlenin fil-lokalitajiet, u kif nistgħu nindirizzawhom,” jisħaq Dr Mizzi.

Mistoqsi sa liema punt iħoss li l-Gvern u l-Partit għandhom jaħdmu flimkien, Dr Mizzi jgħid li fl-essenza dawn dejjem se jibqgħu entitajiet separati.

Il-Partit irid jibqa’ jiffunzjona anke meta ma jkunx qiegħed fil-Gvern. “Ir-realtà hi li meta tkun fil-Gvern trid sistema iktar effiċjenti, u għalhekk li hemm bżonn pont bejn il-Gvern u l-Partit. Hekk nassiguraw li l-Gvern iwettaq dak li ġie mwiegħed filmanifest elettorali mill-Partit, u jirrifletti l-aspirazzjonijiet

tan-nies.” Jispjega li jekk ilGvern ma jkunx qed jimxi fid-direzzjoni mwiegħda, ilPartit għandu r-rwol li jiġbidlu l-attenzjoni u anke jara li dan iġorr ir-responsabbiltà.

Jgħid li finalment fl-elezzjoni ġenerali l-poplu se jmur jivvota għall-Partit; jekk ilGvern ikun wettaq dak li wiegħed u l-Partit ikollu manifest b’saħħtu, in-nies se jerġgħu jivvutawlu. Għalhekk importanti li l-Partit jibqa’ organizzat u ma jħallix lillGvern jillaxka, mingħajr ma ż-żewġ strutturi jitħalltu, jisħaq Dr Mizzi.

Bżonn li l-Partit ikun qrib il-ħaddiem u min iħaddem Mistoqsi liema huma l-aspetti b’saħħithom li għandu l-Partit Laburista bħalissa, bla tlaqliq iwieġeb: “In-nies.” Jgħid li l-attivisti li jħobbu lill-Partit u li ilhom jaħdmu fi ħdanu għal snin twal minn qalbhom u mingħajr ma jistennew xejn lura, huma l-iktar fattur prezzjuż tal-Partit.

Dr Mizzi jżid li tul dawn l-aħħar tliet ġimgħat kellu l-opportunità li jiltaqa’ kważi mad-delegati kollha, u s-sentiment li esprimew kien li jridu jipparteċipaw iktar.

B’mod ġenerali jħossu li kemm ilna fil-Gvern il-ħidma kienet iktar iffukata fuq ilGvern milli fuq l-istrutturi tal-Partit. Iridu li l-Partit ikun

ħaj, li niddibattu l-ideat u li nwettqu l-wegħdiet. “Parti mir-rwol tiegħi se jkun li nirranġa l-istrutturi b’tali mod li min irid jagħti kontribut se jkun jista’ jagħmel dan, dejjem b’mod organizzat.”

Id-Deputat Mexxej Elett jisħaq li l-attivisti jħobbu l-Partit u jemmnu li filGvern dan jista’ jagħmel iddifferenza, primarjament billi joħloq ekonomija b’saħħitha u ġustizzja fis-soċjetà. Is-saħħa tal-ekonomija tippermetti lill-Gvern biex jimplimenta l-miżuri soċjali tiegħu. “Bħala partit Soċjal-Demokratiku rridu nkunu qrib il-ħaddiema u min iħaddem, b’mod li nassiguraw li kulħadd itejjeb il-pożizzjoni tiegħu.”

Konrad Mizzi jiddeskrivi lill-Partit Laburista tal-lum bħala l-partit tal-aspirazzjoni.

“L-aspirazzjoni hija xi ħaġa sabiħa. Din ħassejtha fiddelegati li ltqajt magħhom.”

Jgħid li għalhekk il-Partit għandu jipprovdi l-għodda neċessarja biex l-individwi jtejbu lilhom infushom, u bissaħħa ta’ hekk il-Partit innifsu jissaħħaħ.

Sfidi li se jiġu indirizzati Mistoqsi dwar l-isfidi li għandu l-Partit Laburista quddiemu, Dr Mizzi jibda biex jgħid li l-Partit ma jistax ikun kompjaċenti, u jrid jara li bħala struttura indipendenti

LOKALI

mill-Gvern ikun preparat għall-elezzjoni ġenerali li jmiss. Il-kumitati lokali jridu jkunu attivi u l-Partit irid jagħtihom direzzjoni u jidħol fil-pjan ta’ ħidma tagħhom, filwaqt li jassigura li l-ilmenti jiġu indirizzati kif suppost.

“Irridu nassiguraw ukoll li l-kunsilli lokali joperaw tajjeb għax dawn huma ħafna drabi l-ewwel punt ta’ kuntatt għaċċittadini.” Jgħid li l-kunsilli jridu jingħataw l-għajnuna biex il-manifest mhux biss ikun jirrifletti l-prijoritajiet tas-soċjetà, imma wkoll jitwettaq. “Irridu ngħinu wkoll lill-kandidati tagħna u nesiġu wkoll li dawn jagħmlu ż-żjarat bieb bieb biex ikunu eqreb lejn in-nies.”

Dr Mizzi jispjega li l-Partit għandu jimmira wkoll li jsaħħaħ il-komunikazzjoni u l-parteċipazzjoni tiegħu malpartijiet interessati kollha; NGOs, għaqdiet varji u korpi kostitwiti. “Irridu niltaqgħu magħhom u nisimgħu l-aspettattivi tagħhom biex inkunu nistgħu nħejju manifest elettorali b’saħħtu.”

Jgħid li l-manifest tal-2013 kien b’saħħtu u radikali u li, bl-istess mod, il-manifest li jmiss għandu jimmira li jindirizza sfidi ġodda li jġibu bidliet pożittivi fis-soċjetà.

Dr Mizzi jsemmi wkoll ilmidja tal-Partit Laburista, fejn l-għan hu li jkun hemm struttura konsolidata taħt ilkappa tal-ONE. “Se naħdmu biex fix-xhur li ġejjin invaraw portal b’saħħtu, kif ukoll li nżidu l-programmi tal-ONE, partikolarment dawk ta’ diskussjoni, biex il-messaġġ jasal aħjar.”

Attakki li mdorri bihom Finalment staqsejna lil Dr Mizzi b’liema mod affettwawh l-attakki riċenti tal-Partit Nazzjonalista b’rabta mal-immaniġġjar talassi personali tiegħu u talfamilja. Mingħajr tidwir mallewża Konrad Mizzi jgħid li l-attakki huwa mdorri bihom, għax dawn kienu konsistenti kemm qabel u anke wara l-elezzjoni. “Jien dejjem kont fil-mira tal-attakki; attakkaw lili u lil familti. Fil-fatt, xtaqt nirringrazzja minn qalbi lillmara u lit-tfal għall-appoġġ li tawni għal din il-pożizzjoni u għal dan ir-rwol ġdid.”

Jgħid li fl-aħħar ġranet, kif kien previst, kien hemm attakki kbar mill-PN. Jisħaq li huwa m’għamel xejn li jista’ jġiblu mistħija, u li bħal dejjem se jibqa’ jkun trasparenti b’mod sħiħ kif mitlub minnu bħala membru tal-Kabinett.

“Il-kariga tiegħi, kemm filGvern u issa anke fil-Partit, hija waħda għolja, u jien se nassigura li nkompli nimxi bi standards għoljin għax għandi l-ikbar rispett lejn il-poplu li eleġġieni u lejn il-membri talParit,” itemm jgħid Konrad Mizzi.

LOKALI

kullħadd.com

NAQSU B’85%

28|02|2016 03

RIŻULTATI KONKRETI FIL-QASAM TAL-ĠUSTIZZJA

F’kummenti li għamel il-Ministru għall-Ġustizzja, Kultura u Gvern Lokali Owen Bonniċi waqt konferenza tal-aħbarijiet li saret ilbieraħ, huwa nnota kummenti pożittivi li għamlet il-Kummissjoni Ewropea (KE) fil-Country Report tagħha, fejn esprimiet l-approvazzjoni tagħha għall-programm ta’ riformi fil-ġustizzja li qed jiġi implimentat minn dan il-Gvern.

Għall-ewwel darba f ’diversi snin, u speċjalment minn meta fetaħ l-Isptar Mater Dei, din issena kien hemm tnaqqis ta’ 85% ta’ pazjenti fil-kurituri.

Il-Kullħadd tkellmet masSegretarju Parlamentari għasSaħħa, Chris Fearne li qal li dan ir-riżultat inkiseb grazzi għallpjan tal-Gvern li jibni aktar swali ġodda.

“Kollha nafu li waħda millakbar problemi li writna minn amministrazzjoni Nazzjonalista kienet sptar żgħir. Dan bħala tabib kont ngħidu anke qabel ma dħalt fil-politika, sa miż-żmien li l-Isptar Mater Dei kien qed jitfassal. Il-professjoni medika kienet konxja li sptar li jesa aktar sodod minn San Luqa kellna bżonn, u mhux inqas, kif ġara,” qal Fearne.

Fil-fatt, għalkemm il-problema ta’ pazjenti fil-kurituri kienet teżisti wkoll fl-Isptar San Luqa, din il-problema kibret ferm aktar fl-Isptar Mater Dei u ta’ kull sena, speċjalment fix-xitwa, rajna ffullar esaġerat ta’ nies filkrituri.

Din is-sena, għalkemm ħafna ħasbu li t-temp tajjeb li kellna naqqas il-mard respiratorju, speċjalment dak marbut mal-influwenza, fil-fatt kien staġun fejn l-influwenza kienet prevalenti sew u f ’ċerti ġranet kellna anke aktar każijiet minn snin oħra.

Mitlub jikkumenta kif wasalna għal 85% ta’ pazjenti inqas filkurituri ta’ Mater Dei, Fearne

qal li dan huwa riżultat talistrateġija tal-Gvern li jibni swali ġodda, kif fil-fatt sar biswit l-Emerġenza.

“Illum hemm tliet swali li nbnew f ’inqas minn sena. Dawn huma l-MAU1 u l-MAU2 li jinsabu fil-binja l-ġdida li f ’sena telgħet ġmielha proprju bisiwt l-Emerġenza,u l-MAU3 li hi sala ġdida li ġiet inkorporata f ’Mater Dei. Bejniethom hemm total ta’ 85 sodda ġdida. Dawn is-sodod illum qed jintużaw mill-pazjenti u b’hekk, fejn qabel pazjenti kienu jispiċċaw f ’kuritur, issa qed ikunu akkomodati f ’sala bilfaċilitajiet kollha li wieħed isib f ’sala ta’ sptar, inkluż li pazjent jingħata t-trattamenti kollha li jkollu bżonn bid-dinjità xierqa u dovuta lejn il-pazjenti.”

Fuq din il-binja se jkompli għaddej ix-xogħol, fejn se tkompli tikber b’aktar sulari.

“Il-pjan tagħna hu li jkollna sptar tal-maternità, għan-nisa u trabi. L-istess idea li gvernijiet Laburisti għamlu b’Karen Grech li, maż-żmien, taħt il-Partit Nazzjonalista fil-Gvern, tilef ilkunċett tiegħu,” qal Fearne.

Ovvjament, dan il-proġett se jwassal ukoll biex ikompli jikber l-ispazju u s-sodod f ’Mater Dei, fejn se jkun hemm swali li, hekk kif ikun lest l-isptar talmaternità, se jitbattlu u jkunu jistgħu jintużaw għal swali talmediċina. Dan se jara l-ispazju f ’Mater Dei jikber bi 300 sodda.

Aktar spazju ta’ sodod se jiżdied ukoll permezz tal-public

private partnership bejn il-Gvern u l-Vitals Global Healthcare mistenni jiżdied ferm hekk kif jerġa’ jinfetaħ l-Isptar San Luqa, se jsir referbishment qawwi fl-Isptar Karen Grech, kif ukoll jinkludi l-proġetti tal-Isptar Ġenerali t’Għawdex u l-iskola medika Barts.

Intant, inizjattiva oħra li ttieħdet kienet dik li, wara li tbattal ħafna mill-Isptar Boffa għaċ-Ċentru tal-Onkoloġija, ġie rranġat biex ikun jista’ jilqa’ pazjenti li qegħdin jingħataw kura fit-tul.

“Pass ieħor li għamilna kien dak li rranġajna l-Isptar Boffa wara li saret il-migrazzjoni tal-pazjenti u s-servizzi talonkoloġija lejn iċ-ċentru ġdid tal-onkoloġija Sir Anthony Mamo. Illum l-Isptar Boffa għandu swali mmodernizzati li marru ferm oltre minn sempliċement tibjida. F’Boffa llum hemm madwar 30 pazjenti li għandhom bżonn kura medika fit-tul iżda li m’hemmx bżonn li l-kura tagħhom tingħata f ’Mater Dei. B’hekk dawn il-pazjenti qed tingħatalhom il-kura kollha li għandhom bżonn fl-Isptar Boffa, filwaqt aktar sodod f ’Mater Dei qed jintużaw minn pazjenti li għandhom bżonn ta’ kura akuta.”

Is-Segretarju Parlamentari temm jgħid li dan kollu qed isir bħala parti minn pjan li għandu jwassal biex il-problema ta’ nuqqas ta’ sodod li kienet prevalenti għal diversi snin tkun solvuta darba għal dejjem.

Riżultati pożittivi Fost l-oħrajn, il-Kummissjoni Ewropea rrikonoxxiet titjib notevoli fejn jidħol dewmien fil-kawżi ċivili, kummerċjali u amministrattivi meta mqabbel mas-sitwazzjoni li kien hemm fil-bidu tal-leġiżlatura.

Fir-rapport tagħha, il-KE qalet ukoll li r-rata li biha jiġu deċiżi kawżi amministrattivi – jiġifieri kawżi li jiftħu ċ-ċittadini u l-kumpaniji kontra d-diversi awtoritajiet governattivi – tjiebet sostanzjalment fl2014.

Fil-fatt, din ir-rata ta’ titjib kompliet anke fl-2015 tant li l-Clearance Rate tat-Tribunal Amministrattiv telgħet minn 40% fl-2012 għal 149% fl-2014 u finalment għal 411% fl-2015. Huwa nnota wkoll li l-Kummissjoni Ewropea kellha kliem ta’ tifħir anke għall-użu li pajjiżna għamel mill-għodod tal-informatika biex jingħataw servizzi ġodda b’xejn lil kull min jaħdem jew jidħol il-Qorti sabiex titjieb ilkwalità tas-servizz bħal, pereżempju, applikazzjonijiet li tfasslu għallmobile phones, l-e-filing u l-online exchanges of information.

Bonnici semma li l-Kummissjoni Ewropea kkummentat ukoll dwar il-ħatriet fil-ġudikatura u, waqt li ma ssemmi xejn fuq il-metodu tal-ħatra tal-ġudikanti, faħħret il-fatt li l-Gvern żied sostanzjalment l-ammont ta’ nisa fil-ġudikatura tant li dan issa tela’ għal 43%. Huwa fakkar li, sa tliet snin ilu, din ir-rata kienet biss ta’ 35% u sostna li din l-istatistika se tkompli titjieb bil-ħatra li jmiss tal-Avukat Caroline Farrugia Frendo għall-Maġistratura.

Il-Kummissjoni Ewropea kellha wkoll kliem pożittiv għal-liġi li dan il-Gvern daħħal riċentment u li għandha l-għan li tissimplifika l-proċeduri ċivili, riforma ispirata mill-proposti tal-Kummissjoni Bonello.

Għad fadal xi jsir L-istess rapport jagħti wkoll pariri dwar tliet sfidi oħra, li fuqhom il-Gvern diġà qed jaġixxi, jiġifieri t-titjib fil-kawżi tal-insolvenza, ittaħriġ għall-ġudikatura u t-tkattir ta’ metodi oħra ta’ dispute resolution bħalma huma l-medjazzjoni u l-arbitraġġ.

Il-Ministru Bonnici tenna li qegħdin nofs triq u nistgħu nħarsu aktar ’il quddiem għal aktar riformi issa li x-xogħol li sar qed jiġi rikonoxxut mill-Kummisjoni Ewropea.

Huwa saħaq li għad fadal ħafna aktar xi jsir biex il-qasam talġustizzja jilħaq l-effiċjenza li l-familji u n-negozji Maltin u Għawdxin ilhom jixtiequ għal ħafna snin. Madankollu, il-Ministru Bonnici temm b’appell biex il-qasam tal-Ġustizzja ma jsirx ballun politiku kif ukoll talab għal kawtela biex ma jiġrix kif ġralha l-Oppożizzjoni din il-ġimgħa u jittieħdu azzjonijiet bi ħsieb mingħajr tkaxkir tas-saqajn.

04 28|02|2016

kullħadd.com

LOKALI

€1 MILJUN GĦALL-PERSUNI TA’ FIDUĊJA Tkompli minn Paġna 1

Is-salarji tal-membri tasSegretarjat Privat ta’ George Pullicino kienu jvarjaw minn €14,000 għal €30,000. Kull membru tas-Segretarjat taleks-Ministru Nazzjonalista kellu mbagħad allowance li kien ivarja minn €3,000 għal ftit iktar minn €7,000. Numru ta’ membri mis-Segretarjat Privat kienu jingħataw transport allowance u kellhom allowance anke għall-mowbajl. Il-Kap tas-Segretarjat kellu anke karozza li l-ispejjeż kollha fuqha kienu jitħallsu millGvern. F’sena waħda l-ispiża fuq it-18-il persuna ta’ fiduċja fis-Segretarjat Privat ta’ George Pullicino kienet titla’ għal €460,000.

Minbarra l-membri talistaff tiegħu, George Pullicino impjega wkoll mat-23 konsulent, li kollha kellhom kuntratti ta’ persuni ta’ fiduċja.

Is-salarji biss tagħhom kienu jvarjaw minn €16,000 għal €36,000. Wieħed minn dawn il-konsulenti kien ingħata kuntratt ta’ erba’ xhur biss fejn kull xahar tħallas ftit iktar minn €7,000 għal total ta’ €28,500.

U magħhom ingħata wkoll allowance ta’ €1,200.

Sitta minn dawn il-konsulenti kellhom karozzi li l-ispejjeż kollha fuqhom kien iħallashom

Il-KullĦadd tista’ tiżvela li, ironikament, waħda mill-persuni ta’ fiduċja fl-istaff privat li George Pullicino kellu bħala Ministru, Karen Coppini, wara l-aħħar elezzjoni ntgħażlet minn Simon Busutill stess biex tkun is-segretarja privata tiegħu. Busuttil impjega lil din il-persuna miegħu fl-istess żmien li kien qed jagħmel kritika ħarxa ħafna kontra li l-Gvern ikollu dritt li jimpjega nies fuq bażi ta’ fiduċja. Bħala persuna ta’ fiduċja ta’ George Pullicino, Coppini kellha pakkett finanzjarju ta’ €23,000 fis-sena. il-Gvern.

Tmienja oħra kellhom il-mowbajl imħallas mill-Gvern. Oħrajn kienu jingħataw flimkien mas-salarju, allowances li kienu jitilgħu għal bejn €3,000 u €5,000.

L-ispiza totali fuq il-konsulenti impjegati bħala persuni ta’ fiduċja ta’ George Pullicino kienet tlaħħaq is-€600,000.

Fost il-persuni ta’ fiduċja li kienu konsulenti ta’ George

Pullicino kien hemm uħud li sa ftit taż-żmien qabel kienu jagħmlu parti mis-Segretarjat Privat tiegħu.

Persuna partikolari kienet tagħmel parti mis-Segretarjat ta’ Pullicino

fuq kuntratt indefinit sa Marzu 2011 meta mbagħad ingħatat kuntratt definit, dejjem fuq bażi ta’ fiduċja, fl-Uffiċċju tas-Segretarju Permanenti tal-Ministeru tarRiżorsi u l-Affarijiet Rurali.

Persuna oħra, li l-ewwel kienet taħdem fis-Segretarjat Privat ta’ Pullicino u f ’daqqa waħda saret konsulent tiegħu bħala persuna ta’ fiduċja, kien ukoll għal xi żmien President talMoviment Żgħażagħ tal-Partit Nazzjonalista. Dawn it-tnejn kellhom l-iktar ħlas għoli millkonsulenti kollha ta’ Pullicino.

Ieħor fil-lista tal-persuni ta’ fiduċja li kienu jaħdmu ma’ George Pullicino kien Ċensu Galea, li għadu sal-lum deputat ta’ Simon Busuttil. Ċensu Galea, bħala ċ-Chairman talBICC, kellu ħlas ta’ kważi €30,000, karozza u mowbajl. Żewġ konsulenti oħra li l-eksMinistru Nazzjonalista kellu miegħu bħala persuni ta’ fiduċja, kienu impjegati fuq bażi part-time iżda kellhom salarju huma wkoll ta’ €30,000 fis-sena.

Minn wara l-aħħar elezzjoni ġenerali ’l hawn, bħala deputat ta’ Simon Busuttil, George Pullicino għamel mal-għoxrin mistoqsija parlamentari biex ikun jaf kemm qed jiġu impjegati persuni fuq bażi ta’ fiduċja llum.

€14-IL MILJUN GĦAL KAMPUS ĠDID GLEN FALZON glen@kullhadd.com Minn mistoqsija parlamentari tad-Deputat Laburista u l-Whip tal-Gvern Godfrey Farrugia li għamel lill-Ministru għallEdukazzjoni u x-Xogħol Evarist Bartolo rriżulta li fl-2013, fl-2014, kif ukoll fl-2015, sar investiment totali ta’ ftit aktar minn €14-il miljun fil-kampus il-ġdid talMCAST. Dan hekk kif fl-2013 sar investiment ta’ €6.73 miljun, segwit minn €2.67 miljun fl2014 u €4.64 miljun fl-2015, għal ammont totali ta’ €14.04 miljun.

Apparti minn hekk, b’żieda ma’ dawn iċ-ċifri, fl-2013 kien hemm rimborż ta’ €2.09 miljun ieħor mill-Fond Ewropew għallIżvilupp Reġjonali (FEŻR) għal xogħlijiet li kienu saru fl-2011 li jammontaw għal €1.96 miljun u €0.13 miljun ieħor fl-2012.

Tlestew ammont sostanzjali ta’ xogħlijiet Fit-tweġiba tiegħu, il-Ministru Bartolo elenka kif fl-2013 saru ammont sostanzjali ta’ xogħlijiet, fosthom it-tlestija tal-kostruzzjoni tal-Istitut taxXjenza Applikata, l-Istitut talKummerċ u n-Negozju, Dar l-Istudent, kif ukoll parkeġġ ta’ taħt il-pjazza prinċipali. Tkompla għaddej ix-xogħol ukoll relatat mal-istlazzjonijiet elettriċi u

mekkaniċi kif ukoll xogħlijiet relatati mal-finishes tal-Istitut taxXjenza Applikata u tal-Istitut talKummerċ flimkien mat-tagħmir tal-laboratorji kollha tax-xjenza fi ħdan l-Istitut tax-Xjenza Applikata.

Dan ir-ritmu qawwi ta’ xogħlijiet kompla għaddej ukoll fl-2014 fejn tlestew l-istalazzjonijiet elettriċi u mekkaniċi relatati malistess Istitut, kif ukoll inxtara t-tagħmir meħtieġ flimkien ma’ għamara ġdida. Matul din is-sena wkoll tlestew 17-il laboratorju ġdid għat-tagħlim relatat matteknoloġija diġitali fi ħdan l-Istitut tal-Komunikazzjoni u t-Teknoloġija. Dan apparti li ngħata bidu lix-xogħlijiet relatati

mal-istallazzjonijiet elettriċi u mekkaniċi kif ukoll xogħlijiet oħrajn relatati mal-finishes talistess parkeġġ ta’ taħt il-pjazza prinċipali. Kienet sena wkoll li tat bidu għal xogħlijiet relatati mal-istallazzjonijiet elettriċi u mekkaniċi ta’ Dar l-Istudent.

Il-Ministru Bartolo qal ukoll li fl-2015, apparti li ġie rivedut ilMaster Plan tal-kampus il-ġdid biex jirrifletti l-esiġenzi kurrenti u futuri tal-istess Kulleġġ, tlestew l-istallazzjonijiet elettriċi u mekkaniċi kif ukoll ix-xogħlijiet relatati mal-finishes fuq il-parkeġġ, ingħata bidu lix-xogħlijiet relatati mal-finishes ta’ Dar l-Istudent kif ukoll tlestew ix-xogħlijiet kollha relatati ma’ din l-istess binja

inkluż l-istallazzjoni tat-tagħmir kollu meħtieġ, fosthom apparat u għamara ġdida. Dan kollu kien segwit mit-tlestija ta’ faċilitajiet sportivi u xogħlijiet oħrajn ta’ landscaping madwar il-binjiet ilġodda. Ħidma fuq tliet binjiet oħra Bħalissa, il-Kulleġġ qed jaħdem ukoll fuq tliet binjiet ġodda, fosthom binja fi ħdan l-Istitut talInġinerija u t-Trasport, librerija ġdida li se tkun tikkomprendi wkoll iċ-Ċentru tal-Apprentistat, iċ-Ċentru tal-Intraprenditorija u t-Taqsima ta’ Għajnuna fitTagħlim, kif ukoll il-bini tal-Istitut tal-Informatika u t-Teknoloġija.

Għal dawn it-tliet binjiet ġodda diġà tħejjew il-pjanti flimkien mad-dokumentazzjoni meħtieġa, inkluż l-applikazzjoni għallpermess għall-iżvilupp li ġew sottomessi lill-Awtorità Maltija għall-Ambjent u l-Ippjanar (MEPA).

Dwar il-binja fi ħdan l-Istitut tal-Inġinerija u t-Trasport tħejjew id-dettalji strutturali kif ukoll ġew iddisinjati s-servizzi mekkaniċi u elettriċi u l-finishes. Ġie kkompilat ukoll it-tender document li ntbagħat għall-vetting lid-Dipartiment talKuntratti.

Finalment, qiegħda wkoll titlesta l-applikazzjoni biex jinkisbu fondi mill-Fond Ewropew għallIżvilupp Reġjonali (FEŻR).

LOKALI

kullħadd.com

28|02|2016 05

JINJORAW DAK LI MA JDOQQILHOMX sa Diċembru.

Sadanittant, il-PN ftaħar bis-‘soluzzjoni’ tiegħu għallemissjonijiet tossiċi tal-impjant tal-Marsa li kienet dik li jimponi multi sostanzjali fuq l-Enemalta minn Marzu ta’ qabel. Madankollu, kif juri l-fatt li l-problema kienet għadha preżenti sa Ġunju, id-deċiżjoni tal-Gvern ta’ dak iż-żmien la naqqset it-tniġġis u lanqas tejbet is-sitwazzjoni finanzjarja talEnemalta, li fl-2012 kienet diġà f ’xifer il-falliment.

Minn risposta li ngħatat lil David Casa mill-Kummissjoni Ewropea mhux biss ħareġ ċar li l-membri tal-Grupp Ewroparlamentari Nazzjonalista lanqas huma kapaċi jikkordinaw il-kampanja ta’ tfigħ ta’ tajn li qegħdin iwettqu ’l bogħod minn xtutna, imma li dan il-grupp m’għandu l-ebda rispett lejn l-istituzzjonijiet Ewropej hekk kif qiegħed jinjora l-opinjonijiet tagħhom meta ma jdoqqulux.

Mistoqsija vojta Il-mistoqsija inkwistjoni tressqet minn David Casa fl-4 ta’ Settembru 2015 meta huwa poġġa fid-dubju l-mod kif saret il-proċeduri ta’ akkwist wara l-għoti tal-kuntratt ta’ bini talimpjant tal-enerġija tal-gass ilġdid ta’ Dellimara.

Fil-fehmatal-Ewroparlamentari Nazzjonalista, il-proċess ta’ akkwist tlesta b’mod mgħaġġel minħabba l-pressjoni fuq ilGvern li jagħmel tajjeb għallwegħda elettorali tiegħu li jibni impjant tal-enerġija ġdid.

Għaldaqstant, huwa talab lillKummissjoni Ewropea biex tinvestiga jekk il-Gvern ta’ Malta nediex proċess ta’ sejħa tal-offerti sħiħ sabiex jagħżel l-aħjar offerent u jekk segwiex proċedura differenti sabiex iħaffef l-affarijiet.

Madankollu, fit-tweġiba li tat il-Kummissarju Ewropew għas-Suq Intern, l-Industrija, l-Intraprenditorija u l-SMEs Elżbieta Bieńkowska, hija fakkret li din il-kwistjoni diġà kienet indirizzata fl-14 ta’ Diċembru 2014 b’reazzjoni għall-mistoqsija bil-miktub E-008231/2014. Għaldaqstant, hija kkonfermat ir-risposta li ngħatat dak iż-żmien illi s-servizzi tal-Kummissjoni m’għandhom l-ebda elementi għad-dispożizzjoni tagħhom li jindikaw xi ksur ta’ obbligu proċedurali dwar l-akkwisti pubbliċi tal-UE. Hija spjegat ukoll li, minn naħa, il-kuntratti għall-forniment talenerġija jew ta’ fjuwils għallproduzzjoni tal-enerġija, meta jingħataw minn entitajiet li joperaw fis-settur tal-enerġija, huma esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva tal‘utilitajiet’ li tapplika attwalment.

Min-naħa l-oħra, ftehim ta’ xiri tal-elettriku li jinkludi l-obbligu għall-investituri li jibnu u jħaddmu impjant tal-elettriku ġdid jikkostitwixxi kuntratt ta’ konċessjoni li lanqas ma hu kopert mid-Direttiva 2004/17/ KE, u għalhekk huwa suġġett biss għall-prinċipji ġenerali tatTrattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea.

X’intenzjonijiet għandu?

Ta’ min isemmi li l-mistoqsija oriġinali, jiġifieri E-008231/2014, kienet imressqa minn membru talGrupp Parlamentari Ewropew stess, jiġifieri Therese Comodini Cachia. Għaldaqstant, wieħed

Dawk il-permessi

Huwa interessanti li dan l-entużjażmu kollu fl-opinjonijiet tal-Kummissjoni Ewropea hu fenomenu ġdid għall-Partit Nazzjonalista. Dan joħroġ ċar millfatt li fi żmien Gvern Nazzjonalista l-konklużjonijiet tal-istess Kummissjoni ngħataw il-ġenb f ’aktar minn okkażjoni waħda, fosthom fejn għandha x’taqsam il-produzzjoni tal-enerġija f ’pajjiżna. jikkonkludi li Casa jew m’għandux idea ta’ x’qegħdin jagħmlu sħabu minkejja li huwa uffiċjalment għandu l-kariga ta’ kap ta’ dan il-grupp, inkella kien jaf li din il-mistoqsija diġà kienet ġiet imwieġba imma ried jerġa’ jressaqha biex jitfa’ dawl ikrah fuq Gvern Laburista għal raġunijiet partiġġjani.

Din it-tieni possibbiltà ssaħħaħ ruħha meta wieħed iħares lejn ittieni parti tal-mistoqsija li ressaq Casa fejn allega wkoll li kien hemm għaġla biex jintgħażel offerent għal dan il-proġett ewlieni, fejn il-Gvern ta’ Malta naqas ukoll li jevalwa fid-dettall is-saħħa finanzjarja tal-imsieħba kollha tal-offerent magħżul, Electrogas (Malta), bir-riżultat li wieħed mis-sieħba, Gasol, ma kellux biżżejjed fondi biex jissodisfa l-impenji meħuda u għalhekk tneħħa mill-konsorzju.

Hawnhekk, huwa staqsa jekk il-Kummissjoni hix biħsiebha tinvestiga jekk ittluq ta’ wieħed mis-sieħba ewlenin f ’dan il-konsorzju huwiex konformi mar-regoli attwali li jiggvernaw l-akkwist pubbliku. Għal darb’oħra, però, Bieńkowska spjegat li l-Kummissjoni Ewropea, għal dak li jirrigwarda l-bidla riċenti fil-kompożizzjoni tal-konsorzju li ngħatalu l-kuntratt, is-servizzi tal-Kummissjoni ma kellhom l-ebda informazzjoni dwar ilpossibbiltà ta’ ksur tal-prinċipji tat-Trattat fir-rigward talakkwist pubbliku.

X’kuntrast!

Huwa interessanti li dan l-entużjażmu kollu flopinjonijiet tal-Kummissjoni Ewropea hu fenomenu ġdid

għall-Partit Nazzjonalista.

Dan joħroġ ċar mill-fatt li fi żmien Gvern Nazzjonalista l-konklużjonijiet tal-istess Kummissjoni ngħataw il-ġenb f ’aktar minn okkażjoni waħda fosthom fejn għandha x’taqsam il-produzzjoni tal-enerġija f ’pajjiżna.

Eżempju ta’ dan insibuh f ’Ġunju tal-2012 meta l-Kummissjoni Ewropea żvelat li hija tinsab imħassba dwar kif Malta qiegħda tonqos milli tħares liċ-ċittadini tagħha mittniġġis velenuż tal-arja millimpjant tal-enerġija tal-Marsa.

B’riżultat ta’ dan il-fatt, wara rakkomandazzjoni mingħand il-Kummissarju għall-Ambjent, Janez Potočnik, il-Kummissjoni bagħtet opinjoni motivata lil Malta.

Fl-opinjoni tagħha l-Kummissjoni spjegat li fil-qafas tad-Direttiva dwar l-Impjanti Kbar tal-Kombustjoni – leġiżlazzjoni mfassla bil-għan li tillimita l-emissjonijiet ta’ sustanzi niġġiesa varji – Malta qablet li ma toperax l-impjant tal-enerġija tal-Marsa għal iktar minn 20,000 siegħa bejn l-2008 u l-għeluq definittiv tiegħu mhux iktar tard mill-2015.

Madankollu, sa nofs is-sena 2012, tlieta mill-erba’ impjanti tal-kombustjoni tal-power station tal-Marsa kienu diġà qabżu l-limitu ta’ 20,000 siegħa, filwaqt li r-raba’ kien qiegħed joqorbu sew.

Għaldaqstant, il-Kummissjoni Ewropea kienet saħqet dwar il-bżonn li titnaqqas iddipendenza ta’ Malta fuq iż-żejt impurtat, iżżid l-isforzi biex tippromovi l-użu effiċjenti talenerġija u żżid il-proporzjon talenerġija ġġenerata minn sorsi

rinnovabbli, billi tevalwa birreqqa l-mekkaniżmi eżistenti ta’ inċentiv u tipprijoritizza t-tkomplija tal-iżvilupp talinfrastruttura, inkluż li tinbena konnessjoni tal-elettriku ma’ Sqallija.

Addijo skadenzi Il-Gvern ta’ dak iż-żmien, minflok ta risposta sodisfaċenti lill-Kummissjoni, ipprova jaħrab mir-responsabbiltà billi rrepeta informazzjoni skorretta li din l-istituzzjoni kienet diġà konxja tagħha meta ressqet il-kritika. Fost l-oħrajn, l-amministrazzjoni Nazzjonalista kienet sostniet li qiegħda tipprova tindirizza din il-kwistjoni permezz talestensjoni tal-impjant ta’ Dellimara u l-implimentazzjoni tal-proġett ta’ interconnector.

Madankollu, mir-risposta talGvern ta’ dak iż-żmien deher ċar li l-ebda wieħed minn dawn il-proġetti ma kien sejjer tajjeb hekk kif ammetta li kien ilu jipprova jimplimentahom mill-2006. Fil-fatt, sa Marzu ta’ qabel, il-PN kien għadu jgħid li l-impjant ta’ Dellimara kien se jkun qiegħed jopera sa Ġunju stess. Meta dan ix-xahar wasal, però, il-Gvern Nazzjonalista biddel id-diska u sostna li l-kostruzzjoni tal-impjant biss kien lest u li kien għad baqa’ xi testijiet finali xi jsiru qabel dan jgħaddi minn idejn il-BWSC għal għand l-Enemalta.

Il-kelma ‘finali’, però, ukoll tidher li għandha tifsira partikolari ħafna għall-PN hekk kif ix-xhur ta’ wara kienu kkaratterizzati minn diversi problemi tekniċi li waslu biex dawn it-testijiet idumu jġebbdu

Fejn jidħol it-tieni proġett imsemmi, dak tal-interconnector, l-affarijiet ukoll marru, skużi l-espressjoni, il-baħar. F’dan irrigward, Gvern Nazzjonalista f ’Ġunju tal-2012 kien ta l-impressjoni skorretta li, “permitting process in Italy is close to being finalised”.

Madankollu, il-permess għallinterconnector bejn Malta u Sqallija nħareġ biss mill-Ministeru għallAmbjent Taljan lejn l-aħħar ta’ Marzu tal-2013; ftit ġimgħat wara li Gvern Laburista ħa r-riedni tat-tmexxija ta’ pajjiżna f ’idejh. Fil-fatt, kellha tkun ukoll din l-amministrazzjoni l-ġdida li tiżvela li l-Gvern preċedenti kien ħeba diversi problemi marbuta mal-proġett tal-interconnector.

Fost dawn kien hemm il-fatt li l-permess ma nħariġx għax kienet inħolqot problema minħabba li r-rotta tal-cable kif propost kienet se tgħaddi minn territorju tat-tfixxija tażżejt fil-baħar ta’ kumpanija Taljana. Dan wassal biex, sa Marzu tal-2013, ħafna mixxogħlijiet infrastrutturali kif ukoll it-tqegħid tal-cable nniffsu, kienu għadhom lanqas bdew.

B’riżultat ta’ din is-sitwazzjoni, l-istima ta’ kemm se jiswa dan ilproġett kienet se tmur żmerċ sa’ €26 miljun u ż-żmien li fih kellu jsir kellu jgħaddi minn proċess ta’ reviżjoni, bl-inawgurazzjoni eventwalment issir f ’April 2015.

Arroganza Sfortunament, fil-jiem li għaddew rajna li l-Partit Nazzjonalista ma nbidel xejn minn meta kien fil-Gvern hekk kif għadu jħobb jixkupa l-fatti taħt it-tapit meta jaqbillu.

Għaldaqstant, insibu li, bħalma għamel fl-2012 meta lagħba tal-injorant bir-reazzjoni tiegħu għall-opinjoni tal-Kummissjoni Ewropea, f ’dawn il-ġimagħtejn erġajna rajna lill-PN jinjora għalkollox ir-risposta li din l-istess istituzzjoni tat lil David Casa.

Din hija biss waħda millħafna provi tal-arroganza talPartit Nazzjonalista, li meta jkun iffaċċjat b’fatti skomdi li juru kemm Gvern Laburista qiegħed jimxi fit-triq it-tajba, huwa lanqas biss indenja ruħu jammetti li kellu tort, anke meta dan ikun ikkonfermat millUnjoni Ewropea li suppost tant iħobb.

06 28|02|2016

kullħadd.com

LOKALI

TISSOKTA L-ĠLIEDA KONTRA L-PREKARJAT…

2,000 PERSUNA INQAS, SE JITNEĦĦEW 400 OĦRA GLEN FALZON glen@kullhadd.com

Din il-gazzetta tista’ tikkonferma li matul is-sena li għaddiet kien hemm madwar 2,000 persuna li tneħħew mill-prekarjat u din issena huwa stmat li jitneħħew mal400 ħaddiem ieħor. Dan kollu jikkonferma li l-Gvern huwa impenjat bil-fatti li jindirizza din il-problema tant li kienet prijorità għalih sa mill-bidu ta’ din il-leġiżlatura, fejn mal-ewwel bdew jittieħdu diversi miżuri biex tkun indirizzata realtà li l-Gvern preżenti sab kważi tliet snin ilu.

Kif se nkunu qed naraw, dan huwa Gvern li m’għamilx sempliċiment bidliet kożmetiċi f ’dan il-qasam iżda qed iwettaq dak li wiegħed biex jagħti d-drittijiet u d-dinjità lill-ħaddiema. Madankollu, ilġlieda kontra l-prekarjat hija waħda kontinwa u dan il-Gvern huwa kommess li jibqa’ jieħu dawk il-miżuri kollha neċessarji biex ikompli jtejjeb il-kundizzjonijiet tal-ħaddiema Maltin u Għawdxin.

F’dan il-kuntest, aktar kmieni din il-ġimgħa ttellgħet attività fejn il-carers fl-Isptar Monte Carmeli, li bbenefikaw minn miżuri biex ikun indirizzat il-prekarjat, qasmu l-esperjenzi tagħhom malMinistru għad-Djalogu Soċjali, l-Affarijiet tal-Konsumatur u l-Libertajiet Helena Dalli dwar il-kundizzjonijiet tagħhom taxxogħol.

Pegging tas-salarju

ir-riskju tax-xogħol prekarju.

“Apparti minn hekk, idDipartiment qed jieħu l-inizjattiva li kull fejn ikun hemm bżonn issir spjegazzjoni tad-drittijiet tal-ħaddiema lill-ħaddiema, kif ukoll qed tittieħed inizjattiva oħra li nikkordinaw u ngħaddu suġġerimenti lil dipartimenti u entitajiet tal-Gvern biex ma jħallux lok għall-abbuż mid-drittijiet talħaddiema,” fissret Gatt.

“Inizjattiva tajba ħafna”

skrivana li qed jipprovdu servizz għall-Gvern, bdew jirċievu l-istess rata ta’ ħlas bħal ħaddiema fisservizz pubbliku li jagħmlu l-istess xogħol.

Iddaħħlet ukoll miżura oħra li telenka r-rata minima li jitħallsu l-ħaddiema fis-servizz pubbliku, bil-għan li l-kuntratti l-ġodda kollha jiġu bbażati fuq il-gradi tal-ħaddiema tal-Gvern. Dan jassigura li l-ħlasijiet tal-ħaddiema tal-kuntrattur ikunu ekwivalenti ma’ dawk tal-ħaddiema tal-Gvern li jagħmlu l-istess tip ta’ xogħol.

Permezz ta’ din il-miżura, ilħaddiema tal-kuntrattur jitħallsu fuq il-bażi tal-gradi tal-ħaddiema mal-Gvern li jagħmlu l-istess tip ta’ xogħol fi ħdan id-Dipartimenti u l-entitajiet governattivi.

Diġà ġew blacklisted żewġ Fost l-għadd sostanzjali ta’ miżuri kumpaniji li ttieħdu mill-Gvern biex ikun indirizzat il-prekarjat, hemm il- Twaqqaf ukoll tribunal għallpegging tas-salarju ta’ min jaħdem blacklisting ta’ kumpaniji li jiksru fuq kuntratt ta’ servizz mal-Gvern r-regolamenti dwar l-akkwisti mas-salarju tal-kariga simili fis- pubbliċi jew l-Att dwar l-Impjiegi servizz pubbliku, liema miżura u r-Relazzjonijiet Industrijali. se tkun ġiet tiswa madwar €5.2 Din il-miżura tal-blacklisting miljun. Permezz ta’ din il-miżura, tipprojbixxi kumpaniji jew ħaddiema tal-kuntrattur, fosthom individwi milli jieħdu kuntratti security guards, cleaners, care workers u pubbliċi kemm-il darba jiġi

diversi spezzjoni li kienu jinkludu laqgħat ma’ diretturi ta’ kumpaniji kif ukoll spezzjonijiet fil-postijiet tax-xogħol. L-irregolaritajiet li nstabu kienu rati ta’ paga mhux konformi mar-rati stipulati, l-impjegati ma kinux qed jingħataw kuntratti tax-xogħol u payslip dettaljata, kif ukoll ilpagi ma kinux qed jiġu trasferiti direttament fil-kontijiet tal-bank tal-impjegati,” sostniet id-Direttur fi ħdan id-DIER. Kien hawnhekk li Gatt irrimarkat li, filwaqt li wħud minn dawn il-każijiet diġà ġew solvuti, oħrajn għadhom pendenti peress li d-Dipartiment qed jistenna Infurzar, spezzjonijiet, r-rispons mingħand id-diretturi responsabbiltà bil-fatti tal-kumpaniji rispettivi. ppruvat li kisru d-drittijiet tal-ħaddiema u ħaddmuhom b’kundizzjonijiet prekarji. Filfatt, diġà ġew blacklisted żewġ kumpaniji, u f ’każ minnhom tressaq appell il-Qorti u l-Qorti kkonfermat il-blacklisting.

Apparti minn hekk, inħarġu regolamenti li jistabbilixxu l-linji li magħhom għandhom jimxu l-kuntratturi li japplikaw għallkuntratti tal-Gvern. Kienet stabbilita wkoll rata minima ta’ ħlas fis-siegħa li tiżgura li l-kuntrattur iħallas tal-anqas birrata minima stabbilita fil-liġi taxxogħol.

Din il-gazzetta ħadet ukoll ilkummenti tad-Direttur tadDipartiment tar-Relazzjonijiet Industrijali u tal-Impjiegi (DIER) Sandra Gatt fejn din żvelat li dan id-Dipartiment qed jingaġġa tmien spetturi tax-xogħol u staff ieħor biex l-avviż legali, li daħal fis-seħħ fl-1 ta’ Settembru 2015, ikun infurzat filwaqt li tibqa’ tiġi infurzata l-liġi dwar ilkundizzjonijiet tax-xogħol.

“Minn Settembru lil hawn saru

Aktar għajnuna, kuntatt u komunikazzjoni Gatt spjegat ukoll li fil-mira tadDipartiment hemm li jinżamm kuntatt mal-contracting authorities, mal-kuntratturi u mal-impjegati, biex jassigura li l-ħaddiema qed jingħataw dak kollu li bil-liġi hu dritt tagħhom, kif ukoll li jkun ta’ għajnuna għall-kuntratturi biex l-implimentazzjoni tal-liġijiet tkun iffaċilitata u fl-istess ħin jitnaqqas

Fid-dawl tal-laqgħa ta’ konsultazzjoni li ttellgħet din il-ġimgħa stess mal-carers talIsptar Monte Carmeli, tkellima wkoll mal-HR Manager talkumpanija li timpjega lil dawn il-carers Nicholas Balzan, fejn dan faħħar din is-sessjoni. Briffa sostna: “Ovvjament, din kienet inizjattiva tajba ħafna u ntlaqgħet tajjeb ħafna mill-impjegati għax ħassewhom li qed jiġu mismugħa, u din hija xi ħaġa pożittiva ħafna għax lil dak li jkun timmotivah biex jaħdem aktar u aktar meta x-xogħol tiegħu jkun apprezzat.”

Balzan qal ukoll li l-miżuri li ddaħħlu mill-Gvern tejbu s-sitwazzjoni. “Dan it-titjib għen biex tella’ aktar il-moral ta’ dawn ilħaddiema u, fil-fatt, dan ħareġ fillaqgħa stess mill-carers infushom,” spjega Balzan. Mistoqsi jgħid kif huma, bħala kumpanija, iżommu l-komunikazzjoni mal-ħaddiem tagħhom, Balzan qalilna li jinżammu laqgħat regolari biex tingħadda kull tip ta’ informazzjoni lil dawn ilħaddiema, filwaqt li l-kumpanija tkompli għaddejja bir-ristrutturar tagħha, liema laqgħat isiru wkoll fuq il-post tax-xogħol stess.

Fl-aħħar nett, Balzan temm jgħid li fil-futur ikun tajjeb jekk jiġi kkunsidrat li jitjiebu r-rati għax hemm ċans tajjeb li dan iwassal biex aktar persuni u żgħażagħ jidħlu f ’dan is-settur li tant huwa importanti għall-pajjiż.

LOKALI

kullħadd.com

28|02|2016 07

5 KAROZZI UFFIĊJALI GĦAL CHRIS SAID Waqt li kien Segretarju Parlamentari fi ħdan l-Uffiċċju tal-Prim Ministru fil-Gvern ta’ Lawrence Gonzi, d-Deputat Nazzjonalista Chris Said biddel il-karozza uffiċjali tiegħu għal ħames darbiet.

Tnejn mill-karozzi li kien juża kienu jinkrew għal €40 kuljum.

Bejn Marzu u Ottubru 2008, bħala Segretarju Parlamentari, Chris Said kien juża BMW 528. Meta din il-karozza kienet tkun għattiswija kienet tintuża Peugeot 406 li nkriet bi spiża totali ta’ €1,300. Bejn Novembru 2008 u Mejju 2009, imbagħad

Said beda jagħmel użu minn Peugeot 607. L-ispiża talGvern fuq il-kirja ta’ din ilkarozza kienet ta’ €7,400 jew €40 kuljum.

F’Mejju 2009 Chris Said reġa’ biddel il-karozza u

l-Gvern krielu karozza tat-tip Citroen C5 għas-somma ta’ €655. F’Ġunju 2009 daħlet fix-xena l-ħames karozza tattip Audi A4. Bħala Segretarju Parlamentari fi ħdan l-Uffiċċju tal-Prim Ministru,

DRITT TAR-RISPOSTA Minn Richard Muscat Nirreferi għar-rapport li deher fl-ewwel paġna tal-KullĦadd dwar “Busuttil Jimbotta lil Sħabu” (KullĦadd 21.2.16), fejn ġejt użat jien biex jiġi attakkat Dr Simon Busuttil, Kap tal-PN. Għalkemm, minkejja li l-awtur għamel tiftix fuqi bla ma rnexxielu jsib xejn fuq xiex jattakkani, xorta nħossni li għandi nirrifjuta diversi gideb intiżi biex jitfgħu suspetti fuq l-operat tiegħi jew iħammġu r-reputazzjoni tiegħi. Tul is-snin li fihom okkupajt diversi karigi pubbliċi qatt ma kelli trattament privileġġjat u l-kundizzjonijiet u salarji kienu dejjem konformi ma’ dawk stabbiliti u marbutin mal-istess karigi uffiċjali li ġejt afdat fihom.

Inpartikolari nixtieq niċċara l-fatti dwar żewġ każi li ssemmew b’gidba ħoxna li hemm fir-rapport imsemmi.

Dawn huma: Il-każ sfortunat ta’ ibni li jbati bi problemi u li r-rapport imsemmi għoġbu jdeffes bla skrupli ta’ xejn. Mhux veru li fuq l-allegazzjoni ta’ tfajla Irlandiża fil-konfront ta’ ibni “li eventwalment qatt ma ttieħdu passi dwarhom fil-Qorti”. Din hija gidba magħmula biex tħammeġ lili billi tinsinwa kontra persuna innoċenti (ibni).

Infatti, id-Dipartiment talProsekuzzjoni Pubblika (DPP) tal-Irlanda ddikjara li “wara li eżamina l-file tal-Pulizija Irlandiża, ma hemmx akkużi x’jinġiebu kontra (NN)” (Superintendent Office, Dublin, 22.10.2007). B’hekk,

NOTA EDITORJALI: Il-punt tal-istorja li qed jirreferi għaliha s-Sur Muscat huwa l-inkonsistenza u n-nuqqas ta’ kredibbilità talKap tal-Oppożizzjoni Simon Busuttil.

Waqt li bil-kliem Simon Busuttil jgħid li jemmen fil-meritokrazija, bil-fatti għażel lil Richard Muscat biex ikun President ta’ fergħa tal-Partit Nazzjonalista, meta bejn l-1998 u l-2007 l-istess Muscat ingħata tliet karigi minn gvernijiet Nazzjonalisti mingħajr ma kien hemm ebda sejħa pubblika iżda sempliċiment bħala persuna ta’ fiduċja. Fatt li s-Sur Muscat bl-ebda mod ma ċaħad.

Dwar il-każ ta’ iben is-Sur Muscat, il-punt li sar flistorja huwa proprju l-istess bħal dak li qed jagħmel is-Sur Muscat fl-ittra tiegħu. Ma nifhmux għalhekk għal xiex is-Sur Muscat ħassu offiż.

Dwar il-punt l-ieħor fejn ħassu offiż b’kummenti li għamel dwaru l-eks-Ministru Nazzjonalista Dr Michael Frendo u li kienu kkwotati fl-istorja, nistiednu lis-Sur Muscat biex jekk għandu xi punt x’jagħmel jindirizzah lil Dr Frendo – is-sors tal-kummenti.

Interessanti li s-Sur Muscat ma kellux kummenti x’jagħmel dwar il-fatti ppubblikati fl-istorja fuq issalarji u perkaċċi oħra li kellu bħala konsulent, maniġer tal-Voice of the Mediterranean u ambaxxatur.

Minflok, is-Sur Muscat ħass li kellu jagħmel dikjarazzjoni ta’ lealtà lejn il-mexxejja tal-PN talaħħar 60 sena. Xi ħaġa li ma hija relatata bl-ebda mod mal-istorja oriġinali ppublikata minn din il-gazzetta.

il-każ ġie dikjarat magħluq mill-istess amministrazzjoni tal-ġustizzja Irlandiża.

Nirrifjuta l-akkuża l-oħra li, bħala Ambaxxatur, ġibt ruħi bi “żlealta’” u “b’irresponabbiltà” (kif gie ikkwotat li qal l-eksMinistru Michael Frendo).

Nikkonferma l-verżjoni tiegħi kif esprimejtha dakinhar

Said baqa’ juża din il-karozza sa Jannar 2012 bi spiża totali ta’ €21,600 jew €40 kuljum.

L-ispiża tal-Gvern fuq ilfjuwil għall-karozzi ta’ Said bejn l-2008 u Jannar 2012 kienet ta’ €14,800.

Fl-istess ħin, bħala Segretarju Parlamentari, Chris Said irċieva mat€30,000 wara li għażel li jieħu allowance ta’ €7,000 fis-sena minflok it-tieni karozza. Said kien wieħed mill-membri talKabinett li f ’dan iż-żmien ukoll taw żieda ta’ €500 filġimgħa lilhom infushom.

Min-naħa l-oħra, bħala Ministru fil-Kabinett ta’ Lawrence Gonzi, Carm

Mifsud Bonnici kien juża karozza tat-tip Citroen C5 bħala l-karozza uffiċjali tiegħu, li nxtrat apposta għalih għal €29,500. Minkejja li kienet inxtrat ġdida, flerba’ snin li Mifsud Bonnici għamel użu minn din ilkarozza, intefqu €13,300 oħra f ’tiswijiet fuqha. L-ispiża fi fjuwil fuq il-karozza taleks-Ministru Nazzjonalista kienet ta’ €11,400.

Chris Said illum huwa l-Kelliem Ewlieni ta’ Simon Busuttil għal Għawdex, filwaqt li Carm Mifsud Bonnici huwa l-Kelliem ta’ Simon Busuttil għall-Qasam tax-Xogħol.

pubblikament permezz ta’ din id-dikjarazzjoni: “I would like to vehemently object to the accusation of me being “disloyal” and “irresponsible”. These words offend my integrity both as a public person and also as a father, since the whole point in the tragedy evolved around my duty to shield my sick son from public intimidation, and whose innocence, (eventually), has been

proved” (STOM, 7.12.2007).

Inħossni kburi li ngawdi rispett minn Dr Simon Busuttil bħala Kap tal-PN, bħalma dejjem gawdejt rispett mill-mexxejja ta’ qablu: minn Dr Ġorġ Borg Olivier, Dr Eddie Fenech Adami u Dr Lawrence Gonzi, tul il-45 sena li ilni attiv fil-Partit Nazzjonalista.

08 28|02|2016

kullħadd.com

LOKALI

REAZZJONIJIET IMĦALLTA Għaddiet iktar minn sena minn mindu Dr Charles Xuereb ippubblika l-istudju tiegħu taħt l-isem France in the Maltese Collective Memory. B’dan ixxogħol Xuereb kompla fejn ħallew studjużi oħra, uħud minnhom li llum m’għadhomx magħna, fit-tentattiv li jiġu evalwati mill-ġdid partijiet millistorja ta’ pajjiżna, f ’dan il-każ b’rabta mal-Franċiżi.

Kull min jiftakar il-lezzjonijiet tal-Istorja li rċieva minn fuq il-bankijiet tal-iskola, probabbilment jirnexxilu jabbina biss affarijiet negattivi maż-żmien tal-Franċiżi f ’Malta.

L-impressjoni li dejjem ingħatat kienet li l-wasla tal-Franċiżi f ’pajjiżna ġabet magħha wieħed mill-iktar perjodi ta’ waħx u ripressjoni għall-poplu Malti.

Illum nafu li din mhix neċessarjament il-verità, u li l-Istorja ta’ pajjiżna f ’dan irrigwrad, bħalma seħħ b’rabta ma’ żminijiet oħra, setgħet ġiet maħkuma u mmanipulata millqawwiet li kellhom is-saħħa u l-interess li jibdlu l-perċezzjoni tal-poplu dwar dak li verament seħħ bejn l-1798 u l-1800.

Din il-gazzetta tkellmet ma’ Dr Xuereb dwar ir-reazzjonijiet li kellu għall-ktieb tiegħu, kemm mill-pubbliku ġenerali, mid-dinja akkademika, u millawtoritajiet edukattivi.

“Il-Franċiżi kienu xjaten u l-Ingliżi salvawna; hekk kien jaqbel li tiġi mgħallma l-istorja” Mistoqsi dwar ir-reazzjoni talpubbliku, Dr Xuereb jgħid li l-pubbliku Malti kien sajjem mill-istorja ta’ x’seta’ ġara fi żmien il-Franċizi f ’Malta, anke għax ħafna nies ma

kellhomx idea ċara kemm ħafna influwenzi Franċiżi fostna seħħew l-iżjed matul żmien l-Ordni ta’ San Ġwann minħabba li l-maġġoranza talKavallieri kienu Franċiżi. Minn tmien bereġ l-Ordni kellha tlieta minn Franza – Provenza, Averna u Franza stess.

Xuereb jispjega li dawn ilbereġ kellhom dħul kbir ta’ renti minn Franza u għalhekk kienu proprju huma li ħallewlna l-akbar wirt arkitettoniku.

Minn 28 gran mastru f ’Malta, bejn l-1530 u l-1798, 12 kienu Franċiżi. Dawn bnew il-bliet ta’ Valletta, Senglea u Paola.

Il-Konkatidral ta’ San Ġwann inbena minn La Cassière, filwaqt li Sant’Anton f ’Ħ’Attard, irresidenza tal-President, inbniet minn Antoine de Paule. Hemm Wignacourt li ġab l-ilma filBelt mir-Rabat u ħalla anke xi torrijiet tal-kosta.

Diversi privileġġi kienu diġà ngħataw minn Franza lill-Maltin fi żmien l-Ordni. Xuereb jgħid li f ’dan iż-żmien kważi kollox kien jiġi minn Franza. Is-slaten Franċizi tant kienu qrib l-Ordni u Malta li kien Lwiġi XIV li għall-ewwel darba fl-1669 ħareġ ordni li kienet tagħti lill-Maltin dritt jiftħu negozju fi Franza.

Kwazi mitt sena wara, Lwiġi XV saħansitra tahom id-dritt jixtru proprjetà fi Franza bi wliedhom jirtu ġidhom. Aktarx li din kienet l-ewwel darba li xi pajjiż barrani uffiċjalment għaraf lill-komunità Maltija bħala ‘nazzjon’.

Imbagħad, meta ġie Bonaparti, il-Maltin progressivi flimkien ma’ grupp ta’ Kavallieri Franċiżi Ġakbini (jiġifieri bħal dawk li bdew ir-Rivoluzzjoni Franċiża fl-1789) għenuh jieħu t-tmexxija minn idejn il-

INTERVISTA MA’ DR CHARLES XUEREB

Parti oħra li ntlaqgħet b’xokk kien is-serq tal-fided. Il-Franċiżi ma serqux fided mill-knejjes Kavallieri. Fl-aħħar dawn kienu falluti finanzjarjament, aljenati b’akkwisti materjali, laxki filwegħdi reliġjużi tagħhom u vvizzjati, tant li bosta Maltin kellhom jieħdu l-flejjes mingħandhom.

Xuereb jgħid ukoll li kien hawn korruzzjoni organizzata mhux biss mill-Kavallieri iżda wkoll minn diversi ekkleżjastiċi li spiċċaw jitolbu l-flus għal kollox: sagramenti, quddies, funerali u xi drabi saħnsitra jbigħu l-bulettini tat-tqarbin lil min ma kienx jersaq lejn il-knisja. Dak iż-żmien bosta saċerdoti kienu jilħqu minn fost familji fil-kummerċ u għalhekk il-ġibda lejn il-flus kienet tirrenja fuq dik spiritwali. “Biżżejjed ngħidu li bis-saħħa tal-wegħda ta’ talb biex issalva ruħek wara mewtek, il-Knisja kien irnexxielha tkun proprjetarja ta’ terz tal-art kollha Maltija u Għawdxija,” jisħaq Xuereb.

Iżid li Napuljun Bonaparti, f ’Ġunju tal-1798, waqqaf dawn l-abbuzi; ħatar għaxar ministri, tnejn Francizi u tmienja Maltin; ħoloq 12-il kunsill lokali b’ħames Maltin kull wieħed, u introduċa sistema repubblikana li fiha jmexxi l-poplu taħt iddirezzjoni ta’ Franza, għax Malta kienet saret parti minn Franza. Ħaseb biex jinfetħu 15-il skola b’xejn, università moderna u żgħażagħ Maltin setgħu jistudjaw Pariġi. Il-qawmien tal-

Maltin fil-kampanja mmexxija minn għadd ta’ ekkleżjastiċi u negozjanti tradizzjonali waqqaf dan kollu. “Ħafna minn dawk li qraw il-ktieb tiegħi jew semgħuni nitħaddet fuq dan kollu ma kinux jafu dawn il-fatti.

Għalihom il-Franċiżi kienu xjaten u l-Ingliżi salvawna; hekk kien jaqbel li tiġi mgħallma l-istorja biex il-Maltin jibqgħu fidili u leali,” isostni Xuereb.

“L-għadd ta’ nies ma nafhomx li jwaqqfuni biex niddiskutu dal-punti ma jaqta’ qatt.”

“Meta tirrevedi l-istorja bilfors toħloq xokk” Mistoqsi jekk kienx hemm xi partijiet mir-riċerka tiegħu li l-pubbliku ma kellux idea tagħhom u għalhekk ħolqu sorpriża kbira, Xuereb jgħid li meta tirrevedi l-istorja bilfors toħloq xokk. “Ma tafx x’se temmen iżjed. Niftakru wkoll li, wara aktar minn seklu u nofs nagħmluha mal-Ingliżi kolonjalisti, mhux faċli taċċetta ċerti fatti li ġraw. Kelli kemmil darba nispjega li Malta kienet biss kolonja fi żmien l-Imperu Brittaniku; mill-Ewropa kollha aħna u Ċipru biss waqajna kolonja Ewropea taħt pajjiż Ewropew.”

Jispjega li ma kienx faċli jgħid li mhux minnu li l-Ingliżi ħatfu Malta bla ma xerrdu qatra

demm, għax fil-fatt bejn l-1798 u l-1800 mietu 10,000 Malti li ħadd qatt ma jfakkarhom.

Mhux faċli lanqas li taċċetta li mal-Franċiżi bdejna nduqu r-repubblikaniżmu u taħt l-Ingliżi stennejna sal-1921 biex kellna l-ewwel gvern rappreżentattiv.

“Parti oħra li ntlaqgħet b’xokk kien is-serq tal-fided. IlFranċiżi ma serqux fided millknejjes,” jisskota Xuereb. “Jien sibt erba’ każi ta’ suldati għal rashom li għamlu serqiet żgħar.

Bonaparti, fit-tieni jum tiegħu hawn, ikkundanna għall-mewt uffiċjal għax ittanta jisraq millkunvent ta’ Santa Katarina filBelt. Ġie ffuċillat fl-istess jum quddiem sħabu.”

Xuereb jispjega li l-fided li ngħataw lill-Gvern Repubblikan Malti kienu skont ftehim li l-istess Gvern kien għamel mal-Knisja bi tpattija talli rċeviet il-Konkatidral b’kulma kien fih. Kienet l-istess Knisja li għażlet tħallas bilfided, li Xuereb jikkalkula li kienu madwar €29,000. Dalftehim sar quddiem in-nutara u l-kuntratti għadhom hemm u ġew ikkonfermati taħt l-Ingliżi.

Barra minn hekk, il-ħtif ta’ proprjetà ta’ żewġ kunventi minn kull tlieta ta’ ordnijiet reliġjużi li kellhom tliet proprjetajiet kbar għal numru żgħir ta’ patrijiet sar biex dawn jinfetħu fi skejjel u sptarijiet

LOKALI

kullħadd.com

28|02|2016 09

GĦAL REVIŻJONI STORIKA għall-poplu. Kull proprjetà oħra li kienet tal-Ordni saret tar-Repubblika Franċiża, allura inkluż ta’ Malta, skont ftehim legali uffiċjali li ffirmawh ukoll erba’ rappreżentanti tal-poplu Malti.

“Mhux kulħadd aċċetta b’għajnejn magħluqa dak li kkontestajt jien” Staqsejna lil Xuereb kif intlaqa’ l-ktieb tiegħu fl-isfera akkademika; sab min ma qabilx mal-verżjoni tiegħu? Iwieġeb li sal-lum l-ebda akkademiku ma ppubblika xejn kontra r-riċerka tiegħu, għalkemm jemmen li mhux kulħadd aċċetta b’ghajnejn magħluqa dak li kkontesta hu. “Żgur li sal-lum għad ma qrajtx min waqqa’ l-istudju tiegħi. Mhux lil kulħadd jinżlulu l-konklużjonijiet ta’ interpretazzjoni ġdida,” jgħid Xuereb.

Iżid jgħid li hawn min qatt ma jasal jemmen li dak li konna naqraw f ’kotba mbagħbsa biex jogħġbu lill-Ingliżi, Outlines of Maltese History hu każ, ma kienx kollu minnu. Hawn min qatt ma jasal jaċċetta li stajna konna aħjar kieku ma seħħx il-qawmien tar-raħħala Maltin fl-1798. Hawn min ma jasalx iżomm responsabbli lillImperu Ingliż għall-mod kif żammna lura mil-libertajiet tagħna, mill-edukazzjoni, minn drittijiet f ’pajjiżna, sakemm kellu bżonn juża l-gżira u flaħħar ħeles minna meta dan il-bżonn naqas u sar piż. “Ma jfissirx li l-Franċiżi ma setgħux imxew ħażin kieku baqgħu hawn, imma aħna l-esperjenza tagħna nistgħu niġġudikaw.”

Jistqarr li minn mindu ħareġ il-ktieb sal-lum tajt lectures jew konferenzi lil diversi sezzjonijiet: studenti l-Università; gwidi turistiċi, kemm Maltin kif ukoll barranin; għaqdiet filantropiċi; kif ukoll assoċjazzjonijiet

kulturali u storiċi li fihom attendew anke barranin, inkluż Ingliżi u Franċiżi. “Nieħu sehem regolari f ’seminars fuq dat-temi. Kont mistieden bosta drabi fuq l-istazzjonijiet tatteleviżjoni u r-radju kollha li hawn Malta; ktibt fil-ġurnali u rivisti. Il-ktieb ġie magħżul flaħħar lista fil-konkors tal-ktieb tas-sena f ’Diċembru li għadda u qed jiġu mħejjija programmi li jibnu fuqu. Ir-riċensjonijiet li saru kemm f ’Malta kif ukoll barra kollha faħħru r-riċerka, għax oriġinali u investigattiva.”

Xuereb jgħid ukoll li kien hemm nies mhux akkademici li ma qablux, ma emmnux u xi drabi insistew li ma kienx messu qal dak li qal. Saħansitra xi ħadd issuġġerrixxa li kieku ninsabu l-Ġermanja kien jiġi arrestat talli qed imeri l-imgħoddi. Xi ħadd ieħor, f ’kollezzjoni ta’ tagħrif militari, ippubblika għadd ta’ kummenti fuq xi punti li semma Xuereb bla ma għamel riċerka biex jikkonfrontahom.

“Akkademiku li tani mitt gost kien il-mibki Professur Godfrey Wettinger, li kien jgħallimni l-Liċeo. Wara li qara l-ktieb tiegħi qalli, ftit xhur qabel miet, li hu kien għallem bosta studenti li llum komplew riċerka storika u faħħarhom ħafna. Qalli ftit minnhom ħarġu “bħali, rivoluzzjonarji – int wieħed minnhom.”

“L-istudenti tagħna għandhom bżonn jistaqsu, ifittxu, isibu tweġibiet ġodda” Mistoqsi dwar it-tagħlim talistorja fl-iskejjel, Xuereb isostni li għad jonqosu x’jiġi rranġat.

“Ftit lezzjonijiet imbegħda minn xulxin u bosta drabi bla kotba. L-għalliema bravi imma wisq nibża’ li fuq dal-perjodu xi wħud għadhom jirreferu biss għal dawk il-kotba li ħarġu

Noti li jingħataw lill-istudenti tar-raba’ sena fil-Primarja

qabel dawn il-fatti ġodda u ftit li xejn jistaqsu; forsi biex ma jdejqu lil ħadd.” Jisħaq li l-aħħar kurrikulu tal-iskejjel ftit irranġa s-sitwazzjoni. Min ma jagħżilx speċjalizzazzjoni tal-istorja fis-sekondarja jkollu lezzjoni darba kull ħmistax.

Biex tkompli tagħqad, ma tantx naraw programmi serji fix-xandir għajr għal xi ħlieqa popolari mhux riċerkata li żgur ma tgħinx biex nagħrfu iżjed min aħna.

“Aħbar tajba kienet dik li d-Direttorat għal Kwalità u Standards fl-Edukazzjoni qed iħejji poster ta’ Vassalli hekk

kif jidher fil-ktieb tiegħi wara t-tagħrif li sibt fl-arkivji talpulizija Pariġi, f ’passaport ta’ Vassalli tal-1807.” Jispjega li dan il-kartellun qed jitħejja biex jitqassam fl-iskejjel kollha biex Vassalli jingħata dak li jixraqlu.

Xuereb isostni li kotba serji tal-istorja għall-iskejjel jeżistu; miktuba mill-assoċjazzjoni tal-għalliema tal-istorja kif ukoll minn professuri talistorja. Imma mhux dejjem fuq dan il-perjodu, f ’dan l-istil ta’ sfida u reviżjoni. “Għad jonqosna. L-istudenti tagħna għandhom bżonn jistaqsu, ifittxu, isibu tweġibiet ġodda.

Hekk mgħallma l-istorja llum, hekk għandha tkun għax inkella nistudjaw il-ġrajja ta’ min ried imexxina u hawn ma kienx tiegħu.”

Xuereb itemm jgħid li wasal iz-żmien li meta l-istudenti tagħna jkunu żgħażagħ għandna nħajruhom ifittxu fuqna nfusna f ’età meta jkunu għadhom ifuru bl-imħabba lejn pajjiżhom. “Fuq kollox dan għandu jsir ħalli meta jkunu l-mexxejja tagħna fil-ġejjieni jagħrfu dejjem iżjed min aħna, minn xiex għaddew tassew missirijiethom u x’inhu l-aħjar għalina u għal uliedhom.”

10 28|02|2016

kullħadd.com

IL-PN MA JITGĦALLEM QATT

X’WETTAQ IL-GVERN… SENA ILU Informazzjoni miġbura minn EMANUEL CUSCHIERI 22 ta’ Frar

Ġie deċiż li minflok il-garaxx tal-Gvern fil-Marsa jinbena ċentru ġdid għall-artisti

Glenn Micallef Uffiċjal Internazzjonali FŻL

23 ta’ Frar

It-titlu radikali żżejjed? Le. Nobgħod nikteb kliem iebes bħal dan it-titlu. Nobgħod diskors partiġġjan (bħalma jistgħu jixhdu ħbieb tiegħi jew dawk li jafuni mill-qrib – anke ħbieb li għandi fil-Partit Nazzjonalista).

Għalhekk veru b’dieqa nikteb titli u artikli bħal dawn.

Imma s-sitwazzjoni li kellna ftit tal-ġranet ilu fuq il-kwistjoni tal-conversion therapy kienet patetika u diżgustanti. F’dan l-artiklu ser ngħid għaliex.

Taħt amministrazzjoni preċedenti, għall-ewwel darba l-pajjiż beda jiddiskuti kwistjonijiet relatati ma’ drittijiet ċivili. Għax qajjimhom il-Gvern ta’ dakinhar? Le. Pjuttost tista’ tgħid li l-Gvern ma ħax gost meta qamet il-kwistjoni tad-divorzju. Xi deputati baqgħu jinsistu, saħansitra wara dak li qal il-poplu f ’referendum, li d-divorzju m’għandux jidħol fis-seħħ. Bqajna sejrin hekk fuq kwistjoni wara l-oħra.

Inbidlet l-amministrazzjoni. Wieħed forsi ħaseb li demm ġdid fil-Partit Nazzjonalista kien se jġib miegħu ideat ġodda. IlGvern Laburista beda jdaħħal liġi wara l-oħra li ġabu lil pajjiżna l-aktar pajjiż fejn il-libertajiet ċivili huma avvanzati fl-Ewropa.

U l-Partit Nazzjonalista? Silenzju Issa, fl-opinjoni tiegħi, is-sitwazzjoni saret waħda komika. Wara rallies tal-komunità LGBTIQ, pereżempju dawk li ċċelebraw iddiversità, Simon Busuttil qal li l-Partit Nazzjonalista hu partit miftuħ u mġedded u li jaċċetta lil kulħadd. Saħansitra tefa’ warajh nies bħal Alex Mangion u Karl Gouder biex jippruvaw jikkonvinċuna kemm iħossuhom komdi fil-PN u kemm seħħet il-bidla li wiegħed Simon. Ċajta ħelwa. Ċajta għaliex? Għax li kieku dan kien minnu, il-Partit Nazzjonalista ma kienx għal darba wara l-oħra jibqa’ sieket quddiem kwistjonijiet bħal dawn. Kien ikun minn ta’ quddiem biex ikun il-vuċi fuq id-drittijiet ċivili (li huma meqjusa drittijiet fundamentali tal-bniedem) bħalma dejjem kien il-Partit Laburista.

Conversion therapy

Il-kwistjoni talconversion therapy hi eżempju ċar ta’ kemm il-PN ma tgħallem xejn

Il-kwistjoni tal-conversion therapy hi eżempju ċar ta’ kemm il-PN ma tgħallem xejn.

Il-premessa u l-punt tat-tluq fuq din il-kwistjoni trid tkun li l-Istat qed jipproteġi nies li jisfaw vittmi ta’ professjonisti li jippruvaw ‘ifejquhom’ minn marda.

Forsi wieħed jaħseb li l-pożizzjoni f ’pajjiż sekulari hi ovvja.

Li tkun gay, straight, bi jew trans mhux marda. Kulħadd hu aċċettat għal dak li hu. Forsi wieħed jaħseb li l-pożizzjoni allura hi awtomatikament li jkun hemm qbil fuqha miż-żewġ naħat jew li, wara li ġie mbeżbeż darba wara l-oħra mill-komunità LGBTIQ+, Simon kien se jieħu l-lezzjoni.

Imma le. Simon Busuttil ma kellux il-ħila jgħid ċar u tond kif jaħsibha (anke jekk kellu l-abbozz tal-liġi f ’idejh għal għaxar ġimgħat). Iddeċieda li jibqa’ sieket u jgħid li jrid jiddiskutiha internament. Kellhom jgħaddu ġimgħat sħaħ, u wara ħafna pressjoni mill-midja, biex Simon Busuttil u sħabu iddeċidew li għandhom jivvutaw favur l-abbozz tal-liġi.

Dak hu li jiddistingwi lil Simon Busuttil mill-Partit Laburista.

Il-Partit Laburista għaraf li kulħadd għandu dritt jgħix ħajtu b’mod liberu. Għarafna li għandna nkunu ta’ tarka għal min għandu bżonn. Bil-fatti, il-Ministru Helena Dalli, għal darba, tnejn, tlieta, għamlet ġustizzja ma’ persuni bħal Joanne Cassar u ħafna oħrajn.

Għaldaqstant, nixtieq intemm dan l-artiklu billi ngħid li, meta jkun hemm kwistjonijiet bħal dawn, inħossni kburi li jien parti minn dan il-moviment. Inħossni kburi li jien Malti. Inħossni kburi li nista’ ngħid li Malta saret eżempju politiku ta’ pajjiż li jirrispetta lil kulħadd, hu kif inhu u hu min hu.

OPINJONI

Is-subway ta’ ħdejn il-Bieb tal-Bombi bdiet titnaddaf kuljum

24 ta’ Frar

Id-defiċit tal-Gvern nizel minn €324 miljun għal €120 miljun

25 ta’ Frar

B’riżultat tal-konċessjoni ta’ bini ta’ żewġ sulari oħra, 18-il lukanda ddeċidew li jkabbru

26 ta’ Frar

Ġie deċiż li l-Isptar Sir Paul Boffa jkun konvertit fi sptar ġenerali

27 ta’ Frar

Tħabbar l-ewwel roħs fil-prezzijiet tal-fjuwil

28 ta’ Frar

Tħabbar li fl-2014 inqabeż kull rekord ta’ kull żmien fit-turiżmu

OPINJONI

kullħadd.ċom

28|02|2016 11

‘DARBA WAĦDA’ MILL-KUNSILLI TAS-SIĠĠIEWI U ĦAŻ-ŻEBBUĠ Mario Fava President Sezzjoni Kunsilliera PL

Il-Valletta 2018 flimkien mal-Kunsill Lokali ta’ ĦażŻebbuġ u l-Kunsill Lokali tas-Siggiewi se jkunu qed jorganizzaw story-telling fiċĊentru Ċiviku tas-Siġġiewi bl-isem ta’ Darba Waħda.

Din is-sensiela ta’ laqgħat se tkun fuq medda ta’ 10 ġimgħat u l-età hija ta’ tfal bejn id-9 u t-2-il sena, u anzjani ta’ iktar minn 60 sena.

Il-laqgħat se jinkludu fihom rakkont ta’ stejjer, drama, jinqasmu l-memorji u jinbnew oħrajn ġodda.

L-iskop ewlieni hu biex tradizzjonijiet antiki Maltin ma jintilfux filġenerazzjonijiet ġodda u t-tfal tal-lum jibqa’ jkollhom memorji ta’ dak li kienu mdorrijin bih in-nanniet tagħhom. Benefiċċju ieħor hu li, permezz ta’ attivitajiet simili, anke l-anzjani tal-lum jibdew jifhmu aħjar l-għodda ġdida tekonolġika li t-tfal tallum huma esperti fiha. Xi ħaġa li ġġib bdil ta’ ideat u drawwiet li filwaqt li wħud jinżammu ħajjin, oħrajn ġodda jibdew jindraw minn dawk li llum għaddewlna pajjiż aħjar milli sabu huma.

Wieħed ta’ min ifaħħar din l-inizjattiva wkoll għax din se tgħin ukoll biex anzjani li huma waħidhom, tal-inqas darba fil-ġimgħa, ikollhom l-opportunità li jiltaqgħu ma’ anzjani oħra bħalhom u ‘jadottaw’ neputijiet ġodda li jkunu qed jattendu biex jisimgħu l-istejjer tagħhom.

Id-dħul u t-transport ipprovdut se jkun b’xejn u iktar dettalji jistgħu jinkisbu mill-kunsilli lokali ta’ ĦażŻebbuġ u s-Siġġiewi. Ġobon u Għaxaq

Dan huwa każ ieħor fejn il-kunsilli lokali flimkien ma’ TM għadhom għaddejjin b’diskussjonijiet biex it-trasport pubbliku jibqa’ jitjieb

Nbid

f ’Ħal

…u għal dawk li jħobbu żaqqhom, il-Kunsill Lokali ta’ Ħal Għaxaq se jkun qed jorganizza serata b’differenza għal dawk li jħobbu l-inbid u l-ġobon. Serata li mhux biss toffri ċ-ċans biex wieħed iduq varjetajiet ta’ ġobon u nbid imma wkoll li jdur u jixtri minn diversi posti li se jkunu armati apposta għalokkażjoni.

Tajjeb ngħidu li l-varjetajiet jinkludu għażliet ta’ ġobon minn madwar id-dinja li żgur se tkun opportunità unika biex f ’attività waħda wieħed jesperjenza t-togħmiet differenti ta’ dan il-ġobon differenti.

Ta’ interess ukoll se tkun l-informazzjoni li se tingħata fuq kif jinħadem il-ġobon u wkoll tagħrif u informazzjoni oħra dwar iktar minn 2,000 tip ta’ ġobon.

Din l-attività se ssir nhar isSibt, 16 ta’ April mis-18.00

’il quddiem. Naturalment, il-ġobon jista’ jduqu kulħadd imma min se jduq l-inbid irid ikollu minn 18-il sena ’l fuq!

Ta’ interess hu li l-mozzarella hija fost l-iktar tip ta’ ġobon ikkunsmat madwar id-dinja fost iktar minn 2,000 tip differenti ta’ ġobon.

Wirja agrarja fil-Buskett mill-Kunsill Lokali ta’ Ħad-Dingli

Il-Kunsill Lokali ta’ ĦadDingli kontinwament jinkoraġġixxi l-promozzjoni ta’ drawwiet u użanzi ta’ wirt missirijietna, partikolarment, dawk Dinglin. Dan jagħmlu b’diversi modi iżda attività annwali, li issa ilu jtella’ għal diversi snin, hija wirja agrargja fejn fiha jiġu esibiti l-aqwa prodotti agrikoli, frott l-għaraq tal-bdiewa tażżona.

Din il-wirja qed tgħin biex snajja’ u drawwiet antiki ma jibqgħux jiġu mitlufa sforz it-teknoliġija u l-iżvilupp li jsir f ’dan is-settur.

Fil-fatt, din is-sena l-wirja se tkun qed tittella’ għat13-il darba u se ssir fl-1 ta’ Mejju fil-Buskett, limiti ta’ Ħad-Dingli. Fil-passat, din il-wirja kienet issir fit-trejqa tal-irdumijiet ta’ Ħad-Dingli, ħdejn il-kappella ċkejkna li wkoll ġiet restawrata ftit tażżmien ilu biex titgawda millpubbliku.

It-tema ta’ din is-sena se tkun: Mill-istalla għal fuq il-Mejda. Tema li se tagħti l-opportunità biex dawk preżenti jesperjenzaw personalment il-mod ta’ kif jibda l-proċess ta’ prodott minn ġewwa r-razzett sakemm jispiċċa fuq il-mejda tagħna.

Ma jistax jonqos li f ’attività simili jkun hemm ukoll għad ta’ esibizzjonijiet ta’ drawwiet antiki bħal artiġġjanat, merħliet ta’ mogħoż, prodotti ta’ frott frisk, tisjir bi prodotti tradizzjonali u logħob ta’ kull xorta għat-tfal. It-tfal se jkollhom ukoll l-opportunità li jilbsu kostumi tradizzjonali kif ukoll jieħdu sehem f ’kant u żfin li kienu jaraw missirijietna fit-toroq tagħna.

Il-Kunsill Lokali ta’ ĦadDingli qed jagħmel sejħa għal voluntiera li jixtiequ jgħinu, anke fil-loġistika ta’ din l-attività. Dawk kollha interessati jistgħu jagħmlu dan billi jikkuntattjaw ilKunsill Lokali għal iktar dettalji.

Uħud mit-tradizzjonijiet u prodotti Maltin li se jkunu għall-wiri u se jkunu wkoll għall-konsum ta’ dawk li se jipparteċipaw u jattendu għal din il-wirja.

Iktar titjib fis-sistema tat- Maltin assiguraw li smart trasport pubbliku għal- card ippersonalizzata tkun lokalità tal-Qrendi aċċessibbli għal kulħadd, irrispettivament minIr-residenti Qrendin se nazzjonalità jew post ta’ jkunu qed igawdu minn residenza tal-persuna. Qalet servizz aħjar ta’ trasport li din il-card tista’ tinkiseb pubbliku minn ftit ġimgħat minn persuni li mhumiex oħra, sewwa sew mill-ewwel residenti Malta u tintbagħat ġimgħa ta’ Marzu. fl-indirizz postali barra minn Ir-rotta ta’ Mater Dei, li Malta. qabel kienet tinkludi l-Isptar Il-Kummissjoni żiedet tgħid San Luqa mhux se tibqa’ fis- ukoll li l-Gvern Malti kien qed seħħ mis-6 ta’ Marzu li ġej, jaħdem fuq it-traspożizzjoni minbarra fuq ir-rotot 47 u tad-direttiva biex jonqsu 122. l-ispejjeż ta’ networks ta’ Minflok, se jkun hemm komunikazzjoni. L-Awtorità aktar frekwenza fuq ir-rotta tal-Komunikazzjoni Maltija 122. Mit-Tnejn sas-Sibt il- u Transport Malta qed frekwenza tkun ta’ 20 minuta jgħinu lill-Gvern f ’din itmill-Belt Valletta, u l-Ħadd traspożizzjoni.

B’reazzjoni, il-Ministeru kull 30 minuta. wera Barra minn hekk, ir-rotot għat-Trasport kollha li jservu lill-Isptar s-sodisfazzjoni tiegħu li Ewropea Mater Dei u l-Università se l-Kummissjoni jkunu qed iservu dawn iż- kkonfermat li Malta mhijiex żewġ bus stops, kemm fid-dħul tiddiskrimina kontra persuni kif ukoll fil-ħruġ tagħhom. ta’ nazzjonalità barranija flGħaldaqstant, il-passiġġieri użu tat-trasport pubbliku. fi triqithom lura mhux se Tenna li dan il-Gvern huwa jkollhom għalfejn jibqgħu għaqli li ma jimbarazzax jibdlu l-karozza tal-linja fl- lil Malta, kif kien għamel preċedenti Università. Dan it-tibdil se il-Gvern introduċa tariffi jibda jopera mis-6 ta’ Marzu meta diskriminatorji bejn il-Maltin li ġej.

Dan huwa każ ieħor fejn u l-barranin. Żied jgħid li il-kunsilli lokali flimkien ma’ kien biss fl-2014, taħt din TM għadhom għaddejjin l-amministrazzjoni, li ttieħdet b’diskussjonijiet biex it- id-deċiżjoni li jitneħħew ittrasport pubbliku jibqa’ tariffi u dan wassal għal żieda jitjieb u jibqa’ joffri servizz fl-użu tat-trasport pubbliku. superjuri għar-residenti Fakkar li l-użu tal-card huwa Maltin u Għawdxin. Dan aċċessibbli għal kulħadd. b’kuntrast ma’ dak li kien Il-Ministru Mizzi flimkien Eżekuttiv ta’ iseħħ qabel fejn kien hemm mal-Kap tibdil fis-sistema u rotot bla TM, is-Sur James Piscopo, lis-sindki u ma kien hemm diskussjoni indirizzaw l-kunsilliera preżenti. serja mal-kunsilli lokali.

Iktar konsultazzjoni mill- Kondoljanzi lil Familja Ministeru għat-Trasport u Catania mis-Swieqi Infrastruttura mal-kunsilli L-Erbgħa 17 ta’ Frar, fillokali knisja ta’ San Ġorġ f ’Ħal Fil-jiem li għaddew, il- Qormi, tajna l-aħħar tislima Ministru għat-Trasport lil ħabib kbir u antik misu Infrastruttura flimkien Swieqi, George Catania.

George kien kollox, kemm mal-Kap Eżekuttiv ta’ TM, mexxew laqgħa ta’ diskussjoni għall-familja tiegħu kif ukoll mas-sindki u l-kunsilliera għall-ġirien u l-ħbieb li dwar l-arranġamenti kellu. Imma fuq kollox kien ġodda fis-sitema tat-trasport raġel bastun għal martu u pubbliku. Il-laqgħa serviet missier ta’ kenn għal uliedu Charles, Dennis, ukoll biex l-istess sindki Tony, setgħu jressqu ’l quddiem il- Jerry u Josette. Ċertament porposti tagħhom skont in- li n-nuqqas tiegħu se jibqa’ neċessitajiet tal-lokalitajiet jinħass f ’din id-dinja. Blistess mod ninsab konvint rispettivi.

Sadanittant, ladarba wieħed li l-memorji sbieħ li ħalla qed jitkellem fuq it-trasport warajh se jibqgħu fi qlub pubbliku, tajjeb nirrimarkaw dawk kollha li b’xorti tajba li l-Kummissjoni Ewropea rnexxielhom isiru jafuh. ma sabitx lil Malta ħatja li George kien ukoll sostenitur kienet qed tiddiskrimina kbir tal-Partit Laburista kontra persuni li mhumiex u ninsab ċert li minn fejn residenti Malta u li minħabba kien, anke waqt li kienet qed f ’hekk kisret il-prinċipji tas- tingħatalu l-aħħar tislima, kien qed iħares bi tbissima Suq Waħdieni.

It-talba kienet saret lejn bukkett fjuri partikolari fit-28 ta’ Ottubru mill- li fuqu kellu miktub bi kliem Ewroparlamentari Daniel żgħir: Partit Laburista.

Insellmulek George u Dalton.Il-Kummissjoni sostniet li l-awtoritajiet ħarisna minn fejn qiegħed!

12 28|02|2016

kullħadd.com

MIN IĦADDEM

KIF TAĦSIBHA L-ASSOĊJAZZJONI TA’ MIN IĦADDEM?

SERVIZZ BI TBISSIMA! Anton Vella SMEs Helpdesk Executive Malta Employers’ Association

Aħna ċ-ċittadini ta’ kuljum nagħmlu użu minn servizz jew ieħor ipprovdut minn xi sid ta’ negozju żgħir, jew minn impjegati tiegħu. Iżda f ’dawn iċ-ċirkustanzi kollha, dejjem qed nirċievu servizz bi tbissima? Jiena għandi d-dubji tiegħi, u naħseb li kieku kelli nistaqsi lil min qed jaqra din il-gazzetta jekk qattx kellu esperjenzi negattivi f ’dan irrigward, ċert li t-tweġiba tkun “iva”.

Ix-xogħol huwa neċessità Sfortunatament, ħafna millpersuni sidien, jew saħansitra ħaddiema fis-settur tannegozju, isibuha ferm bi tqila li joffru servizz b’dik id-daqsxejn ta’ tbissima.

L-attitudni ta’ ħafna hija li jieħdu x-xogħol bħala xi forma ta’ kastig tal-ħajja. Ix-xogħol għal ħafna huwa neċessità u bżonn sagrosant biex wieħed jaqla’ l-għajxien tiegħu, u xejn aktar. Ħafna, nerġa’ ngħid sfortunatament, iħarsu lejn ilġurnata tax-xogħol tagħhom bħala ħin impost fuqhom, fejn wieħed ikun marbut jattendi fl-istess post tax-xoghol, biex fl-aħħar tax-xahar ikollu ċ-ċekk tal-paga. Din hi attitudni ħażina, u tedjanti, għax barra li xxekkel is-suċċess fl-attività kummerċjali, toħloq sitwazzjoni xejn komda bejn in-negozjant, il-ħaddiema tiegħu u l-konsumatur.

Ir-relazzjoni bejn l-bejjiegħ u x-xerrej għandha tkun waħda kordjali għall-aħħar.

In-negozjant għandu jħares lejn il-klijenti tiegħu bħala assi importanti ħafna, għax mingħajrhom ma jgħaddix.

Is-suċċess tan-negozju tiegħu jiddependi fuq kemm ilkonsumatur ikun moqdi tajjeb, u kemm l-istess konsumatur se jitkellem tajjeb fuqu. Kull sid ta’ negozju għandu jassigura li kemm hu kif ukoll l-impjegati tiegħu joffru l-aħjar servizzi lill-klijenti tagħhom, u dejjem bi tbissima. Tbissima li tista’ tfisser ħafna. Ġest li kapaċi jirrendi f ’reklam pożittiv talaqwa kwalità, forsi mhux b’mod immedjat, iżda ċert li l-kelma timxi u tinxtered u b’hekk aktar u aktar persuni jirrikorru għand l-istess negozjant sabiex jinqdew misservizzi tiegħu.

Il-problemi tad-dar, problemi oħra personali, jew inkwiet li ġej minn sitwazzjoni li ma għandhiex x’taqsam max-xogħol, għandhom jitwarrbu fil-ħin li wieħed ikun qed jiġġestixxi xi attività kummerċjali, jew joffri xi servizz.

L-arroganza, is-suppervja, in-nervi, ilgdiedem, il-ħars bl-ikrah, lingwaġġ mhux diċenti , il-vuċi għolja, u n-nuqqas ta’ interess waqt li l-klijenti jkunu qed

jisservew mill-istess persuni fin-negozju huma kollha azzjonijiet li mhux f ’posthom.

Kulħadd u f ’kull cirkustanza, is-servizz għandu jingħata bi tbissima.

Service with a smile hu kunċett li japplika wkoll f ’relazzjoni ta’ bejn l-employer u l-ħaddiema tiegħu. Kemm hu sabiħ li tinnota tip ta’ komunikazzjoni trankwilla bejn il-ħaddiem u min iħaddem. Meta employer jitlob mingħand il-ħaddiem xi tip ta’ servizz, jew xogħol partikolari, u dan jitlobulu b’mod edukat, il-probabbiltà hi li l-ħaddiem jirreċiproka billi jagħtih dak li talbu bi tbissima. Imma kif ngħidu: it takes two to tango, u jekk l-ordni toħroġ minn fomm l-employer b’mod arroganti, ilprobabbiltà hi li s-servizz li jingħata mingħand il-ħaddiem se jkun wieħed li jingħata ta’ bilfors, u ovvjament żgur li t-tbissima ma tkun preżenti flebda stadju.

Obbligu Hawn

nidħlu

aħna

bħala

MEA, li fuq bażi regolari norganizzaw korsijiet dwar l-HR, indirizzati direttament lejn l-employers.

Matul dan it- taħriġ tingħata informazzjoni utli ħafna ta’ kif employer għandu jġib ruħu mal-ħaddiema tiegħu, x’tip ta’ ħaddiema għandu jagħżel li jibdew jaħdmu miegħu u x’inhu l-proċess li jrid isegwi biex jingaġġa persuni ġodda. Jiġi ggwidat kif japplika l-obbligu tiegħu biex jassigura li jagħtihom kull taħriġ meħtieġ, u kif għandu jħares u jara li l-istess ħaddiema tiegħu qed jagħrfu jikkomunikaw mal-klijenti blaħjar mod possibbli.

‘The client is always right’ hija espressjoni oħra li ta’ spiss nisimgħu; iżda kemm firrealtà nimxu magħha? Din l-espressjoni ma tfissirx li l-konsumatur għandu xi dritta li kulma jitlob jingħatalu; iżda, mill-banda l-oħra, l-employer jew l-impjegat ma jridx jaqa’ fl-iżball u jispiċċa li jkun arroganti hu stess fil-konfront tal-istess klijent.

L-espressjoni ‘The client is always right’ għandha tkun espressjoni ta’ gwida, u ta’ stimolu għall-istess negozjant, sabiex jagħraf joqgħod aktar attent u jibża’ għall-klijenti tiegħu, f ’kull ċirkustanza.

Importanti li anke meta l-klijent ikollu tort, min qiegħed fin-negozju jrid ikollu l-kapaċità li jirnexxilu jfiehem bil-kelma t-tajba u finalment iwassal lill-istess konsumatur sabiex jaċċetta l-ispjegazzjoni mogħtija mingħajr konfronti żejda u, għaliex le, fl-aħħar mill-aħħar jispiċċaw billi jsellmu lil xulxin bi tbissima.

www.facebook.com/MaltaEmployersAssociation ‘Service with a smile’ hu kunċett li japplika wkoll f ’relazzjoni ta’ bejn l-employer u l-ħaddiema tiegħu

Jekk tixtieq tagħmel kuntatt magħna (bħala Assoċjazzjoni ta’ Min Iħaddem) tista’ tagħmel dan billi ċċempel 2122 2992 jew 2123 7585. Tista’ wkoll tibgħat email lil anton.vella@maltaemployers.com jew tuża t-24/7 helpline 2122 2006, billi ċċempel u tħallilna ismek biex fl-iqsar żmien possibbli nkunu nistgħu nirritornaw it-telefonata tiegħek.

EDITORJAL

kullħadd.com

28|02|2016 13

www.kullħadd.com agħmel kuntatt magħna

INDIRIZZ POSTALI KullĦadd, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717

AĦBARIJIET editur@kullhadd.com

2090 1410/413

EMAILS ĠENERALI editorial@kullhadd.com

2090 1411

SALES U DISTRIBUZZJONI sales@kullhadd.com

2090 1520

IL-ĠENERAL LI MA JIĠĠILIDX IL-BATTALJI TIEGĦU Ejja ngħidu li l-logħba bħal tal-lum bejn ilJuventus u l-Inter mhix logħba li titlifha, b’mod speċjali jekk tkun dilettant tal-futbol. Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista qatt ma tani l-impressjoni li huwa fanatiku tal-futbol, b’mod speċjali wara li anke fl-edizzjoni tat-Tazza tadDinja li għaddiet, kien indeċiż jekk iżommx mat-tim nazzjonali Taljan jew le. Forsi għoġbu t-tim Juventin għax iħobb il-kuluri abjad u iswed, għalkemm, biex inkunu onesti, fid-deċiżjonijiet li jieħu ftit li xejn ikun abjad jew iswed. Dejjem irid iħalli dubju dwar id-deċiżjoniet tiegħu.

Nhar l-Erbgħa li għadda, filParlament Busuttil allega li l-Ministru Konrad Mizzi għandu sehem f ’kumpanija shell li topera mill-Panama, liema pajjiż il-Kap tal-Oppożizzjoni ddeskrivieh li huwa sinonimu mal-ħasil tal-

flus u irregolaritajiet fiskali.

Minkejja li l-Ministru wieġeb għal din l-allegazzjoni billi ta l-ispjegazzjoni tiegħu, il-midja Nazzjonalista xorta waħda għadha tipprova titfa’ t-tajn biex tiġġieled il-battalja għal Simon Busuttil.

Fost is-suldati li qed jiddefendu lill-ammiratur tal-Juventus, Simon Busuttil, hemm ilġurnalist tal-midja Nazzjonalista Mario Frendo u ġurnalist ieħor li huwa magħruf li ma għandux grazzja mal-Partit Laburista, Ivan Camilleri. Innuqqas ta’ grazzja irriflettiet fl-attitudni ħażina fit-tliet battibekki li dan talaħħar kellu f ’jumejn konsekuttivi; wieħed

ma’ ministru, ieħor mal-kap talkomunikazzjoni tal-Gvern u anke ma’ ġurnalista tal-One. Imbagħad, l-għada kien imiss lill-ġurnalist tan-Net biex jaġixxi b’mod immatur fil-konfront talPrim Ministru, sa anke ordna lill-PM biex joħroġ minn bieb u mhux ieħor biex ikompli jiġri warajh u jirrepeti l-istess frażi ironika li Joseph Muscat qed jibża’ milli jwieġeb għall-mistoqsija tiegħu.

Mistoqsija li Joseph Muscat wieġeb b’mod ċar kemm-il darba staqsih ilġurnalist.

Sadanittant, sakemm ilġurnalisti Nazzjonalisti ppruvaw jagħmlu minn kollox biex jagħtu l-impressjoni li l-PM mhux qed iwieġeb ilmistoqsijiet tagħhom, il-ġeneral, minflok ma ġġieled il-battalja tiegħu,

ipprefera li jmur btala sal-Italja.

U baqa’ ma laqax l-isfida talMinistru Konrad Mizzi biex jirrepeti dak li qal fil-Parlament barra mill-protezzjoni li joffri l-Parlament.

Tajjeb li ngħidu li, bħal dan iż-żmien sena, l-istess Kap tal-Oppożizzjoni għażel li ma jweġibx fuq il-kwistjoni tal-kont Żvizzeru li Austin Gatt kellu, u li qatt ma ddikjara fil-Parlament.

Tant li l-istess Gatt qal li nesa bil-kont li kellu. Għall-kuntrarju tal-Ministru Konrad Mizzi li qal li se jressaq id-dikjarazzjoniet tiegħu fil-Parlament, Austin AG Gatt qatt ma ressaq iddikjarazzjonijiet tiegħu u dejjem irrifjuta li jikkundanna dan l-aġir bi skuża li twettaq qabel ma hu sar Kap tal-Partit Nazzjonalista.

Kif qatt nistgħu nieħdu lil Simon Busuttil bis-serjetà?

14 28|02|2016

kullħadd.com

ITTRI

SEMMA’ LEĦNEK Ibagħtilna ittra biex nippubblikawha fil-gazzetta KullĦadd. Preferibbilment l-ittri jkunu miktuba bil-kompjuter.

INDIRIZZ POSTALI KullĦadd Ittri, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

INDIRIZZ ELETTRONIKU editorial@kullhadd.com. Annotaw l-email billi fis-suġġett tindikaw li qed tibgħatu ittra.

ATTENZJONI!

INEFFQUNA GĦALL-KURA FLOK JELIMINAW IL-KAWŻA Sur Editur, Meta jimirdu l-ftit minn xi marda partikolari, għalkemm wieħed jitħasseb, jasal għallkonklużjoni li hija n-natura.

Iżda meta ċertu mard jinfirex, wieħed għandu jara xi tkun ilkawża.

Fuq Radju Malta, f ’Jannar, fi programm ta’ matul il-ġimgħa, mistieden tkellem kontra l-użu tan-nitrati fil-fertilizzant li jingħata lill-uċuħ tar-raba’, li mbagħad jibqa’ nieżel filfaxxi t’isfel tal-blat u jitħallat mal-ilma li jitella’ mill-ispieri u nixorbu minnu. Nitrati li jidħlu fl-intern tal-bniedem mal-ilma tax-xorb u jġibulu l-għawġ.

Minkejja li dan huwa magħruf, xorta ftit nisimgħu li qed tiġi indirizzata l-kawża li

Sur Editur, Il-problema ta’ nuqqas ta’ ilma minn dejjem kienet f ’dan ilpajjiz u, kulma jgħaddi ż-żmien dejjem qed tiggrava. Ix-xitwa m’għadiex bħal dik ta’ qabel u għalhekk għandna nibżgħu għall-ilma u kemm jista’ jkun ma naħlux. Noqogħdu nżiedu l-water culverts biex intaffu l-għargħar u nħallu dak l-ilma prezzjuż imur fil-baħar. Bizzejjed insemmu l-wied ta’ Birkirkara li jispiċċa fil-baħar tal-Imsida, u dak ta’ Ħaż-Żabbar li jispiċċa fil-baħar qrib Żonqor. Kieku dan il-ħela ta’ ilma minflok jispiċċa fil-baħar imur ġo xi barriera abbandunata, mhux aħjar? Bl-istess spejjeż biex tħaffer mina jista’ jsir ġibjun enormi li jesa’ miljuni ta’ glalen ta’ ilma. Pajjizi oħra, f ’kull wied jibnu lqugħ (dam) biex iżomm l-ilma u ma jinħeliex. U hekk għandna nagħmlu hawn Malta; insibu mezz biex ma jibqax jinħela. Nispera li dan il-ħsieb jasal għand xi ħadd li jikkmanda.

SAVIOUR MAMO, IL-FGURA

ĦMIEĠ F’BUĠIBBA Sur Editur,

Ninsab iddiżgustat bl-ammont kbir ta’ ħmieġ tal-klieb li qed ikun hemm mal-promenade ta’ Buġibba u l-Qawra, li jagħmluha impossibbli li tieħu gost bix-xena tal-baħar waqt li tippassiġġa. Minflok trid toqgħod attent tħares lejn l-art biex ma tirfisx il-ħmieġ.

M’hemm l-ebda awtorità biex tinforza l-liġi kontra dawk li jħallu lill-klieb tagħhom iħammġu?

Apparti minn hekk nixtieq nistaqsi lill-awtoritajiet kompetenti għalfejn it-triq mill-Gillieru sa Fra Ben ma ġietx irranġata, iktar u iktar peress li din hija żona popolari mat-turisti.

CHARLES, SAN PAWL IL-BAĦAR

twassal għal dan. F’pajjiżi oħra jsiru kruċjati kontra interessi qawwija (vested interests) u sa anke films inħadmu bbażati fuq ġrajjiet li seħħew, pereżempju ta’ trabi li jitwieldu malformati minħabba t-tniġġis

tal-industrija viċin l-abitat.

Nikteb dan b’solidarjetà mannies ta’ kull fejn hemm ittniġġis mhux imrażżan.

J. BONNET BALZAN, IL-BALLUTA

TA’ BARRA

kullħadd.com

28|02|2016 15

FTEHIM FRAĠLI Fis-Sirja lbieraħ daħal fis-seħħ ftehim għall-waqfien mill-ġlied li qiegħed igawdi mill-appoġġ ta’ diversi stati u gruppi li huma nvoluti fil-gwerra ċivili li ilha għaddejja fil-pajjiż mill-2011.

Minkejja li dan il-ftehim s’issa jidher li qiegħed iżomm, ħadd mhuwa taħt l-illużjoni li dan huwa sod hekk kif it-tensjonijiet fost il-firmatarji huma kbar u att ta’ ostilità żgħir malajr jista’ jwassal għall-issoktar tal-ġlied.

oġġu l-ftehim fil-periklu.

Sabiex dawn it-tipi ta’ żbalji jkunu evitati, il-kap tal-Main Operations Department tal-General Staff Russu Sergei Rudskoi ħabbar li pajjiżu waqqaf il-bumbardamenti kollha fuq żoni li huma f ’idejn gruppi ribelli moderati u ħeġġeġ lill-Gvern Sirjan biex jagħmel l-istess. Barra minn hekk, huwa spjega li pajjiżu ħoloq ‘hotline’ bejn iċ-ċentru ta’ kordinazzjoni tiegħu f ’Hmeimim, fis-Sirja, biex dan ikun f ’kuntatt kontinwu ma’ ċentru Amerikan simili f ’Amman, fil-Ġordan.

Appoġġ internazzjonali

Differenza importanti

Dan il-ftehim daħal fis-seħħ wara l-approvazzjoni tar-riżoluzzjoni 2268 (2016) tal-Kunsill ta’ Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti (NU) li wittiet it-triq għall-implimetazzjoni tal-qbil li laħqu l-Istati Uniti, ir-Russja u l-International Syria Support Group.

Il-mibgħut speċjali tan-NU fis-Syria Staffan de Mistura ammetta li dan il-ftehim huwa wieħed fraġli minħabba t-tensjonijiet kbar li hemm fil-pajjiż u li s-suċċess tiegħu jiddependi mir-rieda tajba tal-firmatarji. Madankollu, huwa ħeġġeġ lill-partijiet kollha involuti f ’dan il-ftehim biex jirrispettaw it-termini tiegħu għax hu l-akbar sinjal ta’ progress fil-kisba tal-paċi li kien hemm mill-2011 ‘l hawn.

L-għan immedjat tal-ftehim huwa li tingħata l-għajnuna umanitarja lil għexieren ta’ żoni fis-Sirja li spiċċaw f ’kundizzjoni

Kif kien imsemmi qabel, it-tama hija li dan il-ftehim iwassal sas-7 ta’ Marzu meta huwa ppjanat li jibdew negozjati formali biex jintemm il-konflitt Sirjan. Fil-fatt, hemm min iċċara li l-waqfien mill-ġlied attwali huwa cessation of hostilities u mhux ceasefire. Id-differenza prinċipali ta’ bejniethom hija li dan tal-aħħar ġeneralment tkun parti minn proċess li jwassal għal ftehim ta’ paċi.

Min-naħa l-oħra, cessation of hostilities normalment ikollha għan wieħed preċiż, bħal dak li tingħata l-għajnuna umanitarja, filwaqt li informalment jitqies bħala opportunità biex jiġi evalwat kemm in-naħat involuti f ’konflitt ikunu lesti li jikkoperaw b’mod aktar dejjiemi.

Iż-żmien jurina jekk, fil-każ tas-Sirja, waħda twassalx għalloħra.

LIAM GAUCI liam@kullhadd.com

prekarja b’konsegwenza tal-Gwerra Ċivili Sirjana, li issa riesqa lejn is-sitt sena tagħha. Barra minn hekk, hemm it-tama li dan il-ftehim joħloq ir-rieda tajba neċessarja sabiex il-partijiet involuti fil-konflitt jieħdu sehem fin-negozjati ta’ paċi li se jsiru fis-7 ta’ Marzu li ġej.

Dan huwa l-ewwel ftehim tax-xorta tiegħu hekk kif, fil-passat, attentati biex jieqaf il-ġlied ma sabux l-appoġġ wiesa’ li kien hemm bżonn. L-aħħar attentat b’saħħtu kien seħħ f ’laqgħat li saru bejn id-29 ta’ Jannar u l-5 ta’ Frar li għaddew fejn in-negozjati kkrollaw hekk kif suspetti reċiproċi wasslu biex ma jintlaħaqx qbil dwar il-possib-

biltà li jiġi implimentat ftehim punt ta’ konverġenza: ix-xewqa tagħhom li ma jarawx gruppi għall-waqfien mill-ġlied. terroristiċi jespandu fis-Sirja.

Dan għax huwa fatt magħruf li Kordinazzjoni gruppi bħall-Istat Iżlamiku apMin-naħa tagħhom, l-Istati Uni- profittaw ruħhom mid-diżordni ti u r-Russja t-tnejn esprimew li nħoloq fil-pajjiż bil-konflitt id-determinazzjoni tagħhom li ċivili biex jespandu u jieħdu jagħmlu li hemm bżonn biex f ’idejhom diversi żoni fis-Sirja.

Però, minkejja li lbieraħ ildan il-ftehim jirnexxi. Madankollu, iż-żewġ naħat għamluha ftehim ta’ waqfien mill-ġlied ċara li dan il-waqfien mill-ostil- irnexxa f ’ħafna mill-pajjiż, xi itajiet ma jinkludix żoni li għad- gruppi ribelli moderati rrappurhom taħt il-kontroll ta’ gruppi taw li kienu milqutin minn atradikali bħall-Istat Iżlamiku, in- takki li probabbilment waslu dikazzjoni ċara li l-ġlied se jkom- min-naħa tal-Gvern Sirjan.

Madankollu, jidher li din hija pli għaddej f ’xi żoni tas-Sirja.

Fil-fatt, minkejja d-differenzi l-eċċezzjoni u mhux ir-regola. kbar bejn il-partijiet kollha in- Għaldaqstant, mhuwiex misvoluti fil-ftehim, jidher li hemm tenni li dawn in-nuqqasijiet ip-

BREXIT SE TKUN XOKK GLOBALI EKONOMIKU – IL-MEXXEJJA TAL-G20 borne.

GLEN FALZON glen@kullhadd.com Il-Ministri tal-Finanzi minn madwar id-dinja qed iwissu li jekk ir-Renju Unit u l-poplu tiegħu jivvutaw kontra li jibqgħu fl-Unjoni Ewropea fir-referendum tant mistenni tat-23 ta’ Ġunju li ġej, se jkun hemm xokk ekonomiku qawwi globali. Huma sostnew dan ilbieraħ wara li ġiet fi tmiemha laqgħa ta’ jumejn li nżamment bejn il-pajjiżi tal-G20 fiċ-Ċina.

It-tensjoni diġà bdiet tinħass tant li l-Kanċillier tal-Renju Unit George Osborne, li kien preżenti għal din il-laqgħa ta’ jumejn, sostna li din hija “kwistjoni serja ħafna.” Apparti minn hekk, uffiċjali mir-Renju Unit, miċ-Ċina kif ukoll mill-Istati Uniti u l-mexxej tal-Fond Monetarju Internazzjonali Christine Lagarde ilhom jitħaddtu fuq kwistjonijiet ewlenin relatati min-nhar ilĠimgħa.

Sfurzati?

Sitwazzjoni serja Ir-riżultat tar-referendum tar-Renju Unit qed ikun ikklassifikat bħala xenarju li jista’ jitqies bħala wieħed mir-riskji globali għall-ekonomija tad-dinja. Uffiċjali li vvjaġġaw ma’ Osborne qed isostnu li mhijiex xi ħaġa komuni li r-referendum tar-Renju Unit dwar jekk jibqax fil-UE jew le jissemma fl-istqarrija finali. F’dan il-kuntest, Osborne

qed jiċħad li hu kien il-bniedem li ressaq biex din tidħol fl-aġenda daqshekk kmieni.

“Il-mexxejja tal-finanzi ta’ wħud mill-akbar pajjiżi fid-dinja kollha qablu bejniethom li jekk ir-Renju Unit jivvota biex joħroġ mill-UE, id-dinja se tgħaddi minn xokk ekonomiku qawwi – jekk id-dinja se tkun qed tgħaddi minn xokk ekonomiku, aħseb u wara minn xiex se jgħaddi r-Renju Unit,” sostna Os-

Mistoqsi jekk hu jew l-uffiċjali li kienu miegħu talbux biex din it-twissija tkun inkluża fl-istqarrija, il-Kanċillier sostna li “hemm pajjiżi madwar il-mejda bħall-Istati Uniti tal-Amerika, hemm l-IMF kif ukoll iċ-Ċiniżi – li żgur mhu se jħallu lil ħadd li jmexxihom minn imniħirhom – kollha waslu għall-istess konklużjoni li jekk ir-Renju Unit joħroġ mill-UE, dan ikun xokk għall-ekonomija tad-dinja.”

Intant, uffiċjal għoli mitTeżor ikkonferma dak li qal Osborne fejn sostna li din il-kwistjoni tqajmet mill-Istati Uniti waqt il-laqgħa f ’Shangai, flimkien ma’ oħrajn uffiċjali għolja oħrajn Ċiniżi kif ukoll il-mexxej tal-Fond Monetarju Internazzjonali.

Qed jingħad li Lagarde setgħet kienet ‘sfurzata’ biex issemmi din il-kwistjoni waqt dinner meeting li sar waqt l-istess laqgħa fiċ-Ċina.

Ftehim aħjar għar-Renju Unit?

Intant, is-Sindku ta’ Londra Boris Johnson, ikkjarifika l-pożizzjoni tiegħu dwar l-idea li vot favur biex ir-Renju Unit jitlaq mill-UE, jista’ jservi ta’ pjattaforma biex jingħata ftehim aħjar minn Brussell u li possibbilment iwassal għal referendum ieħor, apparti dak tat-23 ta’ Ġunju li ġej.

F’kummenti li kien ta, Johnson ta x’jifhem li biex ir-Renju Unit jieħu l-bidla li għandu bżonn, l-unika triq hija li jivvota kontra li jibqa’ filUE. Fl-istess nifs, imbagħad, kien ikkwotat jgħid li “barra huwa barra.”

Min-naħa l-oħra, il-Prim Ministru Ingliż David Cameron bħalissa qiegħed fl-Irlanda ta’ Fuq, bħala parti mittour li qed jagħmel fir-Renju Unit kollu biex jipperswadi lin-nies li s-sħubija fil-UE rriformata hija fl-aħjar interess tagħhom u tar-Renju Unit kollu.

16 28|02|2016

1

kullħadd.com

MINN MADWA

JOSTAKOLAW IN-NOMINA

1

Il-kap tal-grupp Repubblikan fis-Senat Amerikan Mitch McConnell għamilha ċara li din il-kamra mhix se taċċetta li fl2016 titpoġġa n-nominazzjoni ta’ mħallef ġdid għall-Qorti Suprema fuq l-aġenda. Id-deċiżjoni ta’ McConnell kienet daqqa ta’ ħarta għall-President Barack Obama hekk kif għandu bżonn l-appoġġ tal-maġġoranza Repubblikana biex in-nominazzjoni tiegħu tiġi approvata.

Min-naħa l-oħra, ma kinitx sorpriża li r-Repubblikani adottaw din il-pożizzjoni għax huwa magħruf li huma jridu li jkun elett imħallef b’valuri konservattivi, ħaġa li hija improbabbli jekk jilqgħu n-nominazzjonijiet ta’ Obama. Madankollu, din ilkwistjoni tista’ tinfetaħ is-sena d-dieħla meta r-Repubblikani qegħdin jittamaw li jkollhom lil xi ħadd tal-partit tagħhom fil-White House.

2

TA’ BARRA

2

APPOĠĠ IMPORTANTI

3 Il-kandidat presidenzjali Repubblikan Donald Trump din il-ġimgħa rċieva l-appoġġ tal-Gvernatur ta’ New Jersey Chris Christie. Sa riċentement, in-nuqqas ta’ appoġġ minn figuri politiċi prominenti kien l-uniku aspett nieqes millkampanja ta’ Trump, li s’issa gawda minn popolarità kbira fost il-votanti.

Madankollu, l-appoġġ ta’ Christie huwa akkwist kbir għalih hekk kif il-Gvernatur ta’ New Jersey huwa rrispettat kemm mir-Repubblikani kif ukoll minn ammont notevoli mill-elettorat Demokratiku. Din il-popolarità tista’ tkun importanti ħafna għal Trump biex iżid l-appoġġ tiegħu fost il-votanti b’valuri ċentristi u xellugin, illi s’issa kienu mbuttati mill-ideat kapitalisti tal-biljunarju; ħaġa essenzjali jekk irid jegħleb l-isfida eventwali tal-kandidat presidenzjali Demokratiku.

REFEREDNUM DWAR IL-KWOTI Il-Prim Ministru Ungeriż Viktor Orban ħabbar li l-Gvern mmexxi minnu qiegħed iħejji pjan biex isir referendum dwar l-implimentazzjoni ta’ kwoti obligatorji ta’ aċċettazzjoni ta’ immigranti li ġiet maqbula mill-Istati Membri tal-Unjoni ftit tax-xhur ilu. Orban kien irreżista din id-deċiżjoni mill-bidu nett u nhar il-Ħamis li għadda sostna li mhux aċċettabbli li ħaġa ta’ din ix-xorta tkun imposta fuq l-istati kkonċernati mingħajr ma tiġi kkunsidrata l-opinjoni taċ-ċittadini tagħhom.

Madankollu, il-Kummissjoni Ewropea poġġiet fid-dubju l-legalità ta’ referendum dwar din ilkwistjoni, speċjalment meta dawn il-kwoti diġà qegħdin fis-seħħ. Għaldaqstant, il-Kummissjoni talbet spjegazzjoni aktar fid-dettall tal-għanijiet ta’ din il-votazzjoni qabel ma tieħu pożizzjoni uffiċjali.

TA’ BARRA

kullħadd.com

AR ID-DINJA 6

3

4

5

6

KOALIZZJONI TAL-OPPOŻIZZJONI

L-akbar żewġ partii tal-Oppożizzjoni Ġappuniża, idDemocratic Party of Japan u l-Japan Innovation Party, ħabbru li se jikkontestaw l-elezzjoni għas-Senat li se ssir f ’Lulju li ġej bħala grupp wieħed. Dan qiegħed isir bit-tama li jiġi megħlub il-Liberal Democratic Party immexxi mill-Prim Ministru Shinzo Abe li fl-aħħar elezzjonijiet irnexxielu jpoġġi lilu nniffsu f ’pożizzjoni b’saħħitha.

Madankollu, skont stħarriġ li sar riċentement, jidher li żviluppi negattivi li seħħew tul din il-leġiżlatura naqqsu mhux ħażin il-fiduċja tal-poplu f ’Abe. Fost dawn kien hemm skandli fi ħdan il-partit tiegħu, flimkien ma’ tkabbir ekonomiku li kien diżappuntanti. Għaldaqstant, front magħqud tal-Oppożizzjoni jista’ jkollu ċans tajjeb li jipperikola l-maġġoranza ta’ Abe.

5

4

28|02|2016 17

SE JIEĦDU SEHEM

ELEZZJONI KONTROVERSJALI L-elezzjoni tal-President il-ġdid tal-Kosovo spiċċat kienet kwistjoni kontroversjali nhar ilĠimgħa li għadda hekk kif il-kandidat ewlieni, Hashim Thaci, sab ma’ wiċċu reżistenza kbira mid-deputati tal-Oppożizzjoni li saħansitra tefgħu gass tad-dmugħ matul is-seduti parlamentari biex ma jħallux il-votazzjoni ssir.

Din it-tattika ħadmet fl-ewwel seduta li kellha tiġi interrotta minħabba dan l-aġir.

Madankollu, aktar tard il-Ġimgħa stess Thaci rċieva l-voti li kellu bżonn biex jieħu l-kariga presidenzjali. L-elezzjoni tiegħu qiegħda tkun meqjusa bħala waħda kontroversjali hekk kif kien akkużat li ta wisq konċessjonijiet lillminorità Serba tal-pajjiż, li bis-saħħa tiegħu qegħdin igawdu minn awtonomija politika notevoli f ’xi reġjuni.

Kelliem għall-Ministeru għad-Difiża Ċiniż ikkonferma li l-forzi navali ta’ pajjiżu se jkunu qegħdin jipparteċipaw f ’eżerċizzju militari flimkien mal-Istati Uniti magħruf bħala RIMPAC li se jsir fis-sajf li ġej fl-ibħra tal-Hawaii. Dan l-eżerċizzju, li se jsir kull sentejn, ġeneralment mhux biss ikun użat biex itejjeb ilkordinazzjoni bejn il-forzi navali ta’ diversi pajjiżi, imma anke bħala turija tar-relazzjonijiet tajba ta’ bejniethom.

Madankollu, it-tensjonijiet diplomatiċi li qamu fl-aħħar snin bejn l-Istati Uniti u ċ-Ċina dwar it-talbiet territorjali fiż-żona Paċifika ta’ din tal-aħħar indikat li eżerċizzji ta’ koperazzjoni ta’ din ix-xorta jafu jsiru rari fil-ġejjieni. L-istqarrija ta’ din ilġimgħa, però, tindika mod ieħor.

18 28|02|2016

kullħadd.com

MILL-ISTORJA

MILL-ISTORJA

WAĦDA TAL-BEATI PAOLI

Kollox beda fl-1412 fi Spanja meta Osso, Mastrosso u Carcagnosso, tliet kavallieri membri tal-Ordni ta’ Garduna, imwaqqfa f ’Toledo mijiet ta’ snin qabel, ħaslu bid-demm il-pudur imtebba’ ta’ waħda minn ħuthom bniet. Wara d-delitt kellhom jaħarbu minn art twelidhom u nkaljaw biddgħajsa fuq il-blat ta’ Favignana, waħda mill-Gżejjer Egadi li jinsabu viċin Trapani u Marsala fi Sqallija. Xorta waħda qattgħu tletin sena maqfulin f ’ċella għal għemilhom peress li dawn ilgżejjer, flimkien ma’ Sqallija u Malta, kienu kollha jaqgħu taħt ħakma Aragoniża.

Il-perjodu tal-kastig għadda u t-tliet aħwa ħarġu mill-ħabs irġiel mibdulin. Kemm damu maqfulin fasslu, iddiskutew u ddibattew bejniethom sakemm ħolqu ħsieb li sar it-twemmin uniku tagħhom. Għaldaqstant, bħala rġiel ħielsa riedu jgħaddu mit-teorija għall-fatti u l-ewwel wieħed mill-aħwa, Osso, iddeċieda li jibqa’ jgħix fi Sqallija biex iferrex it-twemmin mafjuż tiegħu fost l-Isqallin u welled ilCosa Nostra. Ħuh, Mastrosso, ivjaġġa fuq il-baħar u ddeċieda li jagħmel l-għeruq f ’Calabria u eventwalment waqqaf dik magħrufa bħala Ndrangheta. Ħuhom, Carcagnosso tela’ iktar ’il fuq u hemmhekk ta bidu għall-Camorra.

Din hija l-ħrafa jew mitoloġija li minnha ħarġu l-ikbar tliet organizzazzjonijiet kriminali Taljani. Il-ħrafa tat-tliet kavallieri Spanjoli hija meqjusa bħala ‘bibbja’ fost il-mafjużi għax

Kitba ta’

MARY

CHETCUTI tissantifikahom u tagħtihom raġuni għall-eżistenza tagħhom.

Madankollu, kulħadd jaf bilpjaga soċjali li l-kriminalità organizzata ħolqot fl-Italja u lil hinn minn xtutha. Massekli, il-Mafja kompliet tikber, tinfirex u ddominat meta sabet l-istat dgħajjef jew saħansitra kienet hi stess li kkaġunat tfixkil fl-amministrazzjoni tal-istat għall-avvanz kriminali tagħha; insomma laħqet livelli ta’ stat ġo stat b’konsegwenzi koroh filwaqt li l-martri li għamlet ma tgħoddhomx.

Setta sigrieta Hawnhekk nistħajlek qed tistaqsi: imma l-Beati Paoli fix jidħlu? Fil-fatt, tal-Beati Paoli hija ġrajja jew ħrafa li tirrakkonta min kienu l-antenati tal-Mafja ta’ Sqalllija. L-ewwel darba li semmiehom kien il-Markiż Emanuele di Villabianca lejn nofs is-seklu tmintax, f ’waħda mill-ġabriet ta’ kitbiet storiċi tiegħu, Opuscoli Palermitani, fejn iddeskriviehom bħala setta sigrieta li kienu jiltaqgħu bilmoħbi libsin ċoqqa bħal talpatrijiet u wiċċhom mgħotti bil-kappun biex ma jingħarfux.

Fil-kitba tiegħu, il-Markiż saħansitra għamel referenza għal uħud mill-postijiet sigrieti li fihom kienu jiltaqgħu il-Beati Paoli.

Villabianca jirrakkonta li fisseklu sbatax Sqallija kienet għadha gżira fewdali u, għaldaqstant, il-poter tal-familji nobbli, proprjetarji tal-art u n-nies ta’ fuqha kien assolut.

Jingħad li fl-1698, bejn wieħed u ieħor, is-sidien nobbli li kienu litteralment jagħmlu li jridu, qabżu kull limitu. Bħala sidien fewdali kienu jamministraw illiġi fuq nieshom, li l-biċċa l-kbira kienu bdiewa u ħaddiema talid huma stess. Bl-arroganza u l-inġustizzja krudili tagħhom kienu qed jaħqru lin-nies ta’ taħthom għall-gost.

Meta raw hekk, grupp ta’ rġiel minn Palermo ddeċidew li kien wasal iż-żmien li jqumu u joħduha kontra s-sidien. Kien hawnhekk li waqqfu għaqda jew setta sigrieta u bdew isejħu lilhom infushom Beati Paoli.

Hemm min jgħid li huma ħadu l-isem tal-Beato Paola jew San Franġisk ta’ Paola, qaddis talfoqra li kienet teżisti devozzjoni kbira lejh.

Il-Beati Paoli kienu jiltaqgħu fis-satra tal-lejl biex jikkonġuraw kontra sidien nobbli li jkunu wettqu moħqrija kontra l-foqra.

Wara l-ġudizzju tagħha, is-setta kienet tgħaddi biex twettaq is-

sentenza, li ħafna drabi kienet tkun mewt għan-nobbli li abbuża mill-pożizzjoni privileġġata tiegħu.

Folklor Palermitan Il-kitba tal-Markiż di Villabianca hija l-unika referenza storika li teżisti fuq il-Beati Paoli. Storiċi oħrajn jargumentaw li l-fatt li l-Beati Paoli kienet setta daqshekk sigrieta, ma setgħetx tħalli dokumentazzjoni imkien fuq il-passi tagħha. Storiċi oħrajn jinsistu li l-istorja tal-Beati Paoli mhi xejn għajr ħrafa.

B’dankollu, fl-1909, il-kittieb Taljan Luigi Natoli kiteb irrumanz I Beati Paoli, li l-ewwel ma deher kien f ’episodji fuq Il Giornale di Sicilia, u għamel suċċess kbir. Kitbu taħt ilpsewdonemu ta’ William Galt u fih ta rendikont iddettaljat ta’ kif u fejn kienu jiltaqgħu u l-iskop li għalih kienu jiltaqgħu il-membri ta’ din is-setta. Dan ir-rumanz tant ingħoġob li aktar tard Natoli

ħarġu bħala ktieb. L-awtur iddeskriva passaġġi sigrieti taħt l-art li l-aċċess tagħhom kien minn knejjes u semma wkoll Kastell Blando jew Blandi bħala wieħed mill-postijiet favoriti talBeati Paoli għal-laqgħat sigrieti tagħhom.

Il-popolarità li qajjem dan ilktieb kienet kbira tant li kull meta kien jissemma li nstab xi sotterran minsi jew passaġġ antik li maż-żmien ġie mbarrat mill-entratura, kulħadd kien jibda jassumi, iżid u jkabbar li probabbilment instabet moħba oħra tal-Beati Paoli. Komplew iżidu fil-popolarità tant li llum il-Beati Paoli jagħmlu parti mill-folklor Palermitan u l-leġġenda tagħhom hija inkluża f ’eskursjonijiet turistiċi ta’ din ilbelt sabiħa.

Lil hinn minn kwalunkwe ħrafa u stejjer imżejna ta’ oriġini, xejn u ħadd ma jista’ jiġġustifika d-deterrent feroċi ta’ ġerarkija krudili u mdemmija li ssejjaħ lilha nnifisha Mafja.

MILL-ISTORJA

kullħadd.com

28|02|2016 19

L-AĦĦAR IMPERATUR TAL-MESSIKU Minn Alfred Consiglio

It-tieni u l-aħħar imperatur tal-Messiku twieled ’il bogħod mill-art li ħakem għal ftit snin.

Fl-1832, Ferdinand Maximilian (1832-1867), mid-dar irjali tal-Hapsburg, twieled f ’Schönbrunn.

Maximilian kien riformista li mmodernizza l-marina Awstrijaka wara li nħatar kmandant fl-1854. Bejn l-1857 u l-1859 huwa kien il-gvernatur tal-provinċji Taljani, Lombardija-Venezja. Ħuh, l-Imperatur Franz Josef tal-Awstrija, qies li Maximilian kien wisq liberali, u neħħieh mill-ħatra.

Maximilian iżżewweġ lil Charlotte, bint ir-Re Leopold I tal-Belġju, fis-27 ta’ Lulju 1857.

Charlotte kienet intelliġenti, attraenti u kellha ambizzjonijiet kbar għal żewġha.

Taqlib politiku Maximilian issodisfa l-faxxinu tiegħu mad-‘Dinja l-Ġdida’ fi żjara twila fil-Brażil, u ltaqa’ mal-Imperatur Pedro II. F’dan iż-żmien, l-Imperatur Napuljun III ta’ Franza kien qed jikkonsidra jestendi l-poter u l-influwenza tiegħu lejn il-Messiku.

Il-Messiku sofra minn taqlib politiku u gwerra ċivili fis-snin ħamsin tas-seklu dsatax wara li l-moviment riformista ħa l-poter. Il-moviment, imsejjaħ La Reforma, fittex li jnaqqas il-poter tal-aristokrazija u l-Knisja.

Il-fazzjoni riformista kienet immexxija mill-eċċezzjonali Benito Juárez (1806-1872), li kien ġej minn sfond rurali modest. Imwieled f ’familja ta’ ragħajja, Juárez kien Indjan tattribù Zapotec.

Juárez tgħallem jaqra u jitkellem bl-Ispanjol meta mar fil-belt ta’ Oaxaca. L-intelliġenza tiegħu kisbitlu post fis-seminarju, iżda minflok is-saċerdozju huwa sab ruħu jistudja l-liġi. Wara xi snin bħala avukat, huwa laħaq imħallef u wara gvernatur ta’ Oaxaca.

Juárez ġie eżiljat lejn l-Amerika wara li kkritika r-reġim ta’ Antonio Lopez de Santa Anna (1794-1876) u rritorna lura lejn il-Messiku fl-1854. Irvell neħħa lil Santa Anna, u l-gvern il-ġdid appunta lil Juárez bħala mħallef.

Il-gwerra ta’ riforma bdiet fl-1858 meta l-armata ħatfet il-Belt tal-Messiku, u Juárez inħatar president. Il-kurrenti tal-gwerra ffavurew lil-Liberali u f ’Diċembru 1860 it-truppi ta’ Juárez ħadu kontroll tal-kapitali iżda l-Konservattivi baqgħu reżistenti. Il-gwerra falliet lill-pajjiż u Juárez ordna waqfien fil-ħlas tad-dejn barrani tal-Messiku sakemm tirkupra l-ekonomija.

Idea biex twarrab lil Juárez mill-poter kienet li tinħoloq monarkija, b’għajnuna minn qawwa Ewropea. Xi Konservattivi Messikani kienu jgħixu

fl-eżilju fi Franza. Wieħed minnhom, José Manuel Hidalgo y Esnaurrizar (18261896) tkellem mal-Imperatriċi Eugenia, mart Napuljun III. L-Imperatur uża s-sospensjoni tad-dejn Messikan bħala skuża biex jinvadi l-pajjiż.

Il-prinċipji ta’ Monroe, magħmula mill-Istati Uniti, impedew lil xi qawwa Ewropea milli tieħu xi pajjiż Latin Amerikan. Però, billi l-Istati Uniti kienet imdaħħla fi gwerra ċivili, Napuljun III ħaseb li l-Amerikani ma setgħux jagħmlu aktar milli jipprotestaw verbalment.

Napuljun qies li monarkija b’simpatija Franċiża kienet tkun għażla tajba. L-offerta saret lill-Prinċep Awstrijak, Ferdinand Maximilian, f ’Ottubru 1861. Maximilian kien idealistiku u ta’ intenzjonijiet tajba u inġenwu. Dan ħaseb li kien qed jissejjaħ mill-poplu Messikan u l-ħakma tiegħu ġġib gvern aktar illuminat u ġust.

L-armata Franċiża invadiet il-pajjiż, u waqfet f ’Vera Cruz f ’Diċembru 1861. L-Ingliżi u l-Ispanjoli ngħaqdu mal-okkupanti għal xi xhur, u rtiraw fl-1862.

Il-Franċiżi bagħtu 30,000 suldat u fil-5 ta’ Mejju 1862 tqabdu ma’ truppi Messikani fil-belt ta’ Puebla. L-armata Messikana, taħt il-kmand tal-Ġeneral Ignacio Zaragoza (1829-1862) rebħet rebħa ta’ tkexkix.

Telfa oħra Franċiża, il-Battalja ta’ Camarón, fit-30 ta’ April 1863, saret leġġendarja fl-istorja tal-Leġjun Barrani Franċiż. Stakkament żgħir, immexxi mill-Kaptan Jean Danjou (1829-1863), kien assenjat li jġorr merkanzija ta’ flus għas-salarji. F’Camarón, l-istakkament kien ikkonfrontat minn forza enormi Messikana. 800 suldat tal-kavallerija attakkaw, u nqabdu 16-il suldat Franċiż u bgħula

bil-provvisti; il-kumplament tal-leġjunarji kienu minsubin f ’razzett. Danjou nqatel dakinhar u ftit wara nqatel ukoll l-ajjutant tiegħu, il-Logutenent Jean Vilain. Il-Leġjun sofra telfiet kbar. Il-kapural Evariste Berg (1834-1864), wieħed milli salva, kien promoss għal uffiċjal. Il-Franċiżi ħatfu l-Belt tal-Messiku f ’Ġunju 1863.

Id-Digriet l-Iswed Maximilian wasal fil-Messiku

f ’Mejju 1864, iżda mill-ewwel antogonizza lill-politiċi taż-żewġ naħat. Il-Liberali, li kienu tkeċċew mill-poter missegwaċi tal-imperatur, qatt ma aċċettawh. F’Settembru 1865 inħareġ ‘id-Digriet l-Iswed’ li ddikjara li kull suldat ta’ Juárez li jinqabad għandu jinqatel u jqies lis-suldati briganti. It-teżor Messikan kważi żvojta hekk kif il-Franċiżi ħatfu d-dħul kollu biex jitħallas id-dejn tagħhom.

Minkejja dak li xtaqu l-Konservattivi Messikani, is-simpatija ta’ Maximilian kienet ixxaqleb lejn il-Liberali. L-imperatur appoġġa r-riformi talart li kienu saru minn Juárez, u rrifjuta li jrodd lura l-artijiet lill-Knisja.

Il-Konfederazzjoni Amerikana osservat l-involviment tal-Franċiżi b’antiċipazzjoni kbira, bit-tama li tikseb alleat attiv fil-gwerra mal-Unjoni Amerikana. Però, Napuljun III qatt ma għaraf il-Konfederazzjoni, u lanqas kellu ħsieb jissieħeb magħha. L-amministrazzjoni ta’ Lincoln kienet kwieta dwar il-ksur tad-Duttrina Monroe.

Juárez qatt ma waqaf fil-ġlieda kontra l-Franċiżi. Hekk kif żdiedu d-diffikultajiet għall-Franċiżi, l-Imperatur Awstrijak bagħat xi truppi, kif għamel ukoll Leopold I tal-Belġju.

Suldati tal-Konfederazzjoni Amerikana, li rrifjutaw li jgħixu taħt tmexxija tal-Unjoni, waslu fil-Messiku biex

jissieħbu mal-qawwa imperjali. L-akbar stakkament taħt il-kmand tal-Brigadier Joseph Orville Selby (1830-1897) kien jikkonsisti minn 500 suldat.

Maximilian irrifjuta li jaċċetta lis-suldati u, wara l-waqgħa tal-monarkija, Selby u s-suldati rritornaw l-Amerika.

L-Istati Uniti raw fi Juárez ilgvern leġittimu. Meta ntemmet il-gwerra ċivili, il-Ġeneral Phil Sheridan (1831-1888) u aktar minn 50,000 suldat avvanzaw lejn il-Messiku u taw armi lis-segwaċi ta’ Juárez.

Il-marina Amerikana mblukkat lill-forzi Franċiżi.

In-nuqqas ta’ progress u t-theddida ta’ gwerra mal-Amerika wasslu biex, f ’Jannar tal-1866, Napuljun III iħabbar li kien se jirtira lit-truppi mill-Messiku. L-Imperu Messikan kien qed jitfarrak u l-appoġġ barrani kien qed jisparixxi. Maximilian irrifjuta li jabdika u jaħrab millpajjiż, filwaqt li martu marret l-Ewropa titlob għajnuna.

Assedjat fil-belt ta’ Querétaro, l-Imperatur ippjana li jaħrab, iżda l-belt waqgħet f ’idejn Juárez fil-15 ta’ Mejju 1867.

L-Imperatur safa arrestat u mgħoddi ġuri. Instab ħati u kkundannat għall-mewt.

Miegħu nstabu ħatjin ukoll il-Ġeneral Miguel Gregorio Miramón (1832-1867) u l-Ġeneral José Tomas Mejía (1820-1867). Is-sentenza twettqet fid-19 ta’ Ġunju 1867 permezz ta’ sparatura minn platun tal-isparar.

KALEJDOSKOPJU

20 28|02|2016

kullħadd.com

KURŻITAJIET

DIŻORDNI RARI FIL-ĠILDA Fatti miġbura minn

CHARLES B.

SPITERI

ĠRAW BĦAL-LUM

1932:

1932:

1940:

1947:

1963:

1987:

1991:

1994:

1997:

1997:

1997:

1998:

2004:

2008:

2008:

2011:

2013:

2014:

Il-karozza tat-tip Ford, Mudell A, li kienet l-ewwel karozza li ħarġet il-Kumpanija Ford Motor, tieqaf mill-produzzjoni tagħha.

Ix-xjentist Wallace Carothers mill-kumpanija

DuPont, ivvinta n-nylon.

L-istatistika tal-popolazzjoni Amerikana tlaħħaq għal 131,669.275. Minnhom, 12,865,518 (jew 9.8%) huma suwed.

Twaqqfet id-diżordni ċivili fit-Tajwan. Hu stmat li madwar 30,000 persuna tilfet ħajjitha.

Il-President John F. Kennedy jitlob lill-Kungress jgħaddi liġi favur id-drittijiet ċivili, id-drittijiet għall- vot u kontra d-diskriminazzjoni razzjali.

Isir it-trattat fuq l-armi nukleari, li kien propost minn Mikhail Gorbachev. L-iskop tal-iffirmar ta’ dan il- ftehim hu biex kemm l-Amerika kif ukoll

l-Unjoni Sovjetika jeliminaw l-armi nukleari mill- Ewropa. Meta ġie ffirmat, dan it-trattat baqa’ riferut bħala l-Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty.

Il-Gwerra tal-Golf tintemm wara li l-Iraq aċċetta t-12-il riżoluzzjoni magħmula min-Nazzjonijiet Uniti. Ir-rata uffiċjali tal-mejtin f ’din il-gwerra kienet taqra hekk: 50,000 suldat Iraqi, 148 suldat Amerikan u 16-il suldat Ingliż.

Erba’ ajruplani Serbi twaqqgħu minn ajruplani tal- ġlied Amerikani f ’missjoni tan-NATO, li

r-riżoluzzjonijiet tagħha riedu jtemmu l-kunflitt imdemmi f ’dik li qabel kienet il-Jugoslavja. L-ajruplani li twaqqgħu kienu użati f ’missjoni ta’ bumbardament fl-inħawi fejn kien ipprojbit kull titijir.

Terremot fin-naħa ta’ fuq tal-Iran joqtol madwar 3,000 persuna.

Earl Pitts, aġent tal-FBI, jammetti li biegħ sigrieti lir- Russja.

Kull min ipejjep fl-Istati Uniti jrid juri li għandu ’l fuq minn 18-il sena biex jixtri s-sigaretti.

Il-Pulizija Serba bdiet l-offensiva kontra l-Armata għall-Ħelsien tal-Kosovo fil-Kosovo stess. ’Il fuq minn miljun Tajwaniż ħadu sehem fit-228 Hand-in-Hand Rally biex ifakkru lill-mejtin fl-

inċident ta’ Frar tal-1947. Huma ffurmaw

katina umana twila 500 kilometru.

Thaksin Shinawatra, li qabel kien il-Prim Ministru tat-Tajlandja, reġa’ lura f ’pajjiżu wara perijodu twil fl-eżilju. Appena wasal, kien arrestat fuq akkużi ta’ korruzzjoni. Hu tneħħa mill-poter fid-19 ta’ Settembru 2006 minn Ġunta, magħrufa bħala l-Kunsill tas-Sigurtà Nazzjonali, f ’kolp ta’ stat li fih ma xxerred ebda demm, u waqt li hu kien qed jattendi laqgħa tan-Nazzjonijiet Uniti fi New York.

Il-Ġermanja saret l-ewwel pajjiż li għaraf lill-Kosovo.

Dan billi l-uffiċċju diplomatiku li kellha fi Prishtina, dawritu f ’ambaxxata. Il-kitba ‘Ambaxxata tar- Repubblika Federali tal-Ġermanja’ dehret mal- faċċata tal-bini u l-bandiera ta’ Kosovo telgħet tperper ħdejn il-bandiera Ġermaniża.

Nies ħarġu jipprotestaw f ’San Pedro Sula fil- Honduras. Huma riedu jsemmgħu leħinhom kontra ż-żieda fil-vjolenza kriminali tal-pajjiż. Il-protestanti, ilkoll lebsin l-abjad, laħħqu l-eluf. Huma talbu għal aktar sigurtà pubblika, peress li r-rata tal-qtil f ’ġurnata waħda kienet tlaħħaq medja ta’ 15.

Il-Papa Benedittu XVI irriżenja minn papa tal-Knisja Kattolika. Riżenja ta’ papa ieħor qablu kienet seħħet fl-1415.

L-awtoritajiet Ukreni akkużaw lir-Russja li bagħtet lit-truppi u okkupat bini governattiv fir-reġjun tal- Krimea. Ir-Russja sfat akkużata wkoll li bagħtet truppi armati fl-ajruport Sevastopol u li ppruvat tipprovoka lill-Ukrajna f ’kunflitt armat. Dan kien il-jum li fih ir-Russja għamlet ħafna movimenti kontroversjali.

Żagħżugħ minn Bangladesh tlaqqam ir-raġel siġra minħabba li jdejh u saqajh qed jinbidlulu fi speċi ta’ zkuk tassiġar. Issa, iddaħħal l-isptar.

Iż-żagħżugħ, Abul Bajandar ta’ 25 sena minn Khulna, ilu jbati minn marda magħrufa bħala Epidermodysplasia Verruciformis – diżordni rari fil-ġilda, li tintiret – għal dawn l-aħħar seba’ snin. Issa, ittobba fil-Kulleġġ Mediku ta’ Dhaka u dawk tal-isptar jiddeċiedu liema kura se jibdewlu.

Fl-2008, id-Discovery Channel kien ħareġ blistorja tas-Sur Koswara. Filprogramm, hu kien reġa’ lura d-dar mill-isptar wara li tneħħewlu sitt feluliet ta’ kilo kull waħda minn ġismu.

Aktar kmieni, tabib Amerikan kien qal li l-felul kienu riżultat tal-infezzjoni magħrufa bħala Human Pappiloma Virus (HPV) u t-tobba ħasbu li kienet l-agħar ħaġa fid-dinja.

Il-missier ta’ żewġt itfal induna b’dawn il-felul wara li laqat u qata’ rkopptu fl-adolexxenza.

Aktar tard tkeċċa mix-xogħol li kellu u beda jkun mgħajjar mill-ġirien, wara li ġismu mtela bi speċi ta’ friegħi tas-siġar u ma setax ikompli jaħdem.

Dak iż-żmien kien intqal li hu jkun jeħtieġ jgħaddi minn żewġ operazzjonijiet kull sena u, biex ifendi finanzjarjament, is-Sur Koswara kien imġiegħel jieħu parti fiċ-ċirklu f ’Bandung.

Iżda meta l-każ tiegħu kien pubbliċizzat, ħafna u ħafna persuni bdew jibagħtulu donazzjonijiet biex ikun jista’ jikkura ruħu.

INSTABET L-ARKA TA’ NOÈ?

Qed jingħad li l-Arka ta’ Noè nstabet. Hi tixhed fid-dettall l-implikazzjonijiet storiċi u reliġjużi.

Kien fl-1959 li Llhan Durupinar, Kaptan tal-Armata Torka, lemaħ forma mhux tassoltu meta kien qed jeżamina ritratti ta’ pajjiżu mill-ajru.

Il-forma lixxa, akbar minn grawnd tal-futbol, kienet tinsab fuq il-blat f ’altitudni ta’ 6,300 pied qrib il-fruntiera Torka mal-Iran.

Il-Kaptan Durupinar kien familjari mar-rakkonti bibbliċi fuq l-Arka u l-assoċjazzjoni tagħha mal-Muntanja Ararat fit-Turkija, iżda ma xtaqx jaqbad u jaqa’ f ’konklużjonijiet.

Ir-reġjun hu remot ferm, għalkemm hemm villaġġi żgħar bl-abitanti. Għalhekk bagħat in-negattivi tal-fotografija lil Dr Brandenburger, espert flUniversità Statali ta’ Ohio.

Brandenburger kien responsabbli għas-sejbien talbażi tal-missili Kubani mirritratti li nġibdu mill-ajruplani waqt l-era Kennedy. Meta studja dan ir-ritratt ikkonkluda:

“M’għandi ebda dubju li dan l-oġġett hu bastiment. Filkarriera tiegħi, qatt ma rajt oġġett bħal dan.”

Fl-1960, ir-ritratt li qed jidher kien pubblikat fil-magażin Life taħt l-isem ‘L-Arka ta’ Noè?’ Dik is-sena stess, grupp ta’ Amerikani akkumpanjaw lill-Kaptan Durupinar fis-sit għal jum u nofs. Kienu qed jistennew li jsibu xi artefatti jew xi oġġetti relatati malbastiment. Iżda ma nstab xejn u ħafna mill-midja warrbu din l-istorja bħala ta’ ebda valur.

Fl-1977 Ron Wyatt żar issit. Wara li akkwista permess uffiċjali, Ron u nies oħra wettqu tiftix fuq numru ta’ snin. Użaw metal detectors, subsurface radar scans u analiżi kimiċi (xejnza reali) u s-sejbiet kienu tal-għaġeb. Ħadd ma seta’ jiċħad li dik kienet l-Arka ta’ Noè.

L-ewwel parti tal-istudju kien li jeżaminaw il-qies. Iddistanza mill-poppa sal-pruwa hu ta’ 515-il pied, jew eżatt 300 kubit Eġizzjan. Il-wisa’ medja hi ta’ 50 kubit. Dawn

huma l-qisien eżatti li jinstabu fil-Bibbja. Tajjeb jingħad ukoll li, jekk dan l-oġġett hu l-Arka, hu antik sew, tant li l-injam ġie petrifikat. Jista’ jkun li kien għalhekk li l-ispedizzjoni tal-1960 ħalliet xi diżappunti, għax minn mar ifittex stenna li se jaqla’ biċċiet tal-injam, li kienu ilhom li tmermru.

Li kulħadd qabel fuq s’issa hu li s-sejba mhix xi ħaġa li saret b’mod ġeoloġiku naturali, iżda nbniet mill-bniedem.

Mili bogħod mill-Arka nstab ġebel kbir wieqaf u ieħor mimdud. Dawn ilġebel, li jiżnu ħafna tunnellati, għandhom toqob imħaffra fihom. Ix-xjentisti huma talfehma li dawn kienu l-ġebel li servew bħala ankri u mattoqob tagħhom kienu jintrabtu l-ħbula tal-qanneb.

Interessanti dak li hemm miktub fil-Ġenesi 8:4-5: “Waqfet l-Arka fis-seba’ xahar, fis-sbatax tax-xahar fuq l-iġbla ta’ Ararat. U baqa’ l-ilma jonqos sal-għaxar xahar, u flewwel tax-xahar dehru rjus l-iġbla.”

KUN AF

kullħadd.com

28|02|2016 21

KUN AF

NIBŻGĦU GĦAT-TURIST Kurżitajiet minn hawn u minn hemm Kitba ta’

SAVIOUR

MAMO

Xi jkun irid it-turist meta jirfes pajjiżna u għala jagħżel lil Malta għall-vaganza?

Naturalment, id-daħla talPort il-Kbar hija l-ewwel xena meraviljuża li timpressjona lit-turist. Imkien fid-dinja ma ssib port isbaħ minn dak ta’ Malta. It-Turist jistagħġeb bissiti storiċi u l-arkitettura; jibqa’ mbellah bil-knejjes u r-rikkezzi li fihom; togħġbu wkoll il-klima u l-karattru tal-Maltin; jinnota wkoll ir-rata baxxa ta’ kriminalità u l-libertà li teżisti f ’din iċċkejkna gżira; l-akkomodazzjoni rħisa; l-arja nadifa mingħajr tniġġis; il-komunikazzjoni billingwa Ingliż u dik Taljana, ħwienet tal-ikel u lukandi jsib kemm irid; isib ukoll ħwienet ta’ divertiment; kif ukoll kultura Mediterranja. Però, it-turist ma jridx isib nuqqasijiet li jistgħu jnaffruh u ma jerġax jersaq ’l hawn. Forsi aħna l-Maltin ma nagħtux kas għax għalina hija ħaġa normali.

Kummenti minn fomm turist minħabba l-ħsejjes Malta nieqsa ħafna mill-ħemda.

Lejl u nhar tisma’ l-istorbju talinġenji kif ukoll tal-murtali talfesta, speċjalment fis-sajf meta jkun hawn l-iktar turisti. Anke wħud mill-Maltin igergru minn ċertu storbju u mhux darba jew tnejn tressqu lmenti lillawtoritajiet fuq ħsejjes esaġerati tal-murtali. Ir-risposta tkun li hi parti mill-kultura Maltija. Din l-iskuża għandha tispiċċa. Ilħsejjes tal-murtali tal-bomba, mhux talli jaħsduk, imma l-ħsara li jagħmlu lill-morda u lit-trabi kif ukoll lill-annimali hija terribbli. Mhux l-ewwel darba li dawn il-murtali jibqgħu

jinħarqu iktar mill-ħin stipulat mil-liġi. Tajjeb li wieħed jgħid li dak id-duħħan li joħrog millmurtali huwa velenu għallbniedem kif ukoll għal wiċċ tar-raba’.

Nibqgħu fuq l-istorbju.

Insemmi l-inbiħ tal-klieb. Ħafna mill-Maltin jużaw ilklieb bħala meżż ieħor flok burgler alarm. Ħafna minn dawn il-klieb jitħallew fuq il-bjut jew marbutin ħdejn xi rixtellu esposti għax-xemx u xita biex iservu ta’ għassies. Mhux l-ewwel darba li jinbħu fis-satra tal-lejl u jħassrulek nagħsa. Ħaġa tajba li saret hi li l-klieb iridu jkunu iċċippjati. Isir tgergir ukoll fuq il-ħsejjes tal-qniepen, speċjalment fil-festa tar-raħal.

Insemmi wkoll il-bejjiegħa tattoroq. Jiġu taħt it-tieqa jgħajtu jew iddoqqu l-ħornijiet.

Moħrija tal-annimali Sfortunatament, il-moħrija talannimali f ’Malta hija kbira. Spiss, turist li jħobb l-annimali jinnota dawn in-nuqqasijiet u jsemmilek il-pieni ħorox li jeżistu f ’pajjiżi oħra għal min jaħqar l-annimali.

L-awtorità kkonċernata donnu tagħlaq għajnejha għal ċerti abbużi. Insemmi l-kaċċa fuq tajr protett. Jekk tagħmel xi protesta malajr issib xi vendikazzjoni filkarozza, jew tiġi mhedded b’xi tir ta’ senter. Kultant tisma’ li nqalgħu jew inħarqu numru kbir ta’ siġar minn f ’xi masġar.

Fis-sajf tara xi żwiemel bilkarozzin esposti fix-xemx fuq it-tarmak, weqfin hemm għal sigħat sħaħ.

Innutajt ukoll dilettanti tal-għasafar li jżommu l-għasafar f ’gabjetti żgħar ħafna.

L-istess għal dawk id-dilettanti li jżommu annimali eżotiċi f ’gaġeġ mhux adattati. Dawn

huma fatti li t-turist isemmi meta jmur lura pajjiżu.

Bejgħ abbużżiv Għaliex it-turisti jintalbu prezz ogħla minn dak li jħallsu l-Maltin? Din ġrat lili fil-Gżira ta’ Għawdex. Meta ġbidt l-attenzjoni, il-waiter skuża ruħu. Ċerti prodotti huma ogħla minn dawk ta’ barra u għalhekk ħafna Maltin jagħżlu li jixtruh minn barra. Spiss ukoll tinzerta xi prodott li jkun għallbeigħ u li jkun skadut. Għaliex dan għandu jinduna bih ilkonsumatur? Neqsin ħafna minn ħwienet taħt saqaf wieħed (shopping cetres). Ċerti prodotti fin-naħa ta’ fuq ta’ Malta huma ogħla fil-prezz minn dawk li nsibu fin-naħa ta’ isfel ta’ Malta.

Intolleranza Ir-razziżmu jeżisti f ’Malta bħal f ’pajjiżi oħra fid-dinja. Imma għax Malta żgħira, dan jidher iktar. Kif jaf kulħadd, Malta qiegħda kulma tmur titlef l-identità tagħha. Il-kultura talMaltin qiegħda titħallat ma dik barranija u għad jasal żmien li din tintilef. Waħda mill-problemi li għandna Malta hi li, jekk tiftaħ ħalqek, malajr jgħidulek li int razzist. Il-barranin iridu joqogħdu għad-drawwiet u l-liġijiet Maltin. Ħafna serq u stupru qed isir l-iktar millbarranin li hawn f ’pajjiżna. Dan

qiegħed jagħmel isem ħażin lil Malta u għat-turist. Ħadd ma jieħu pjaċir jisma’ li xi turist ġie misruq.

Malta tħaddan reliġjon Kattolika Rumana, imma teżisti libertà għal twemmin ieħor. Il-liġijiet Maltin huma iktar konservattivi minn ta’ pajjiżi demokratiċi fl-Ewropa.

L-abort huwa illegali; filkarnival ma tistax tilbes ta’ patri jew soru (kien hemm minn gie arrestat) jew toffendi b’xi mod reliġjon oħra; ma tistax tixxemmex bla ħwejjeġ f ’post publiku; iċ-ċensura fuq ilgazzetti hija ristretta kif ukoll ma tistax titkellem jew toffendi xi reliġjon bid-dagħa.

Imġiba Din hija mistoqsija rigward ilkultura Mediterranja. Il-Maltin għandhom il-vizzju li jitkellmu b’leħen għoli; qishom qed jitkellmu ma xi ħadd nieqes mis-smigħ. Għall-Maltin din l-imġiba mhix nuqqas ta’ etikett, imma għat turist dan hu nuqqas ta’ manjieri tajbin. Ħafna millMaltin ma jħobbux jużaw ilkliem ‘jekk jogħġbok’ (please) jew ‘grazzi’ (thank you) li għallInglizi huma komuni ħafna.

Xi wħud mill-Maltin, meta jitkellmu ma xulxin, it-turist Ingliż jaħseb li qed jiġġieldu.

Imma l-Malti, meta jitkellem mat-turist, ibiddel it-ton u jitkellem bl-ikbar edukazzjoni.

Li nieħdu b’idejn xulxin wkoll huwa nieqes mit-tradizzjoni Maltija. Fuq l-stejġ ħadd ma juża l-prudenza u jżomm ilkju, speċjalment meta tiġi biex tirkeb il-karozza tal-linja.

Bla dawl Irridu ndaħħluha f ’rasna li t-turist jinnota kulma jara fil-ftit sigħat li jqatta’ f ’pajjiżna. La ħallas irid kollox perfett. Jekk allaħares jinqata’ d-dawl, tgħidx kemm igerger kontra l-Gvern preżenti. Ħafna lukandi għandhom il-back-up generator, imma xi ngħidu għal dawk li m’għandhomx? Dan jeffettwa ħazin lit-turist u malajr ikun irid il-flus li kien ħallas tal-btala lura.

Tal-aħħar Is-swali taċ-ċinema għadhom jagħmlu l-intermissions; il-film jitwaqqaf għal kwarta meta jkun wasal f ’nofsu. Dan isir biex jiżdied il-bejgħ tal-popcorn, luminati, eċċ. Dawn l-affarijiet idejqu lit-turist li hu mdorri jara films mingħajr intermissions.

Dawn in-nuqqasijiet żgħar għandhom jiġu rranġati biex b’hekk it-turist jerġa’ jżur pajjiżna. Irrid nagħlaq billi nirringrazzja l-Ministru tatTuriżmu Edward Zammit Lewis għax-xogħol kbir li qed jagħmel biex iħajjar u jġib iktar turisti lejn is-sabiħa Malta.

22 28|02|2016

kullħadd.com

MADWARNA

FTEHIM TA’ KOLLABORAZZJONI BEJN ‘THE PEOPLE OF MALTA’ U L-ARKIVJI NAZZJONALI ‘The People of Malta’ huwa paġna fuq Facebook li ġibed attenzjoni kbira. Fil-fatt, sal-bidu ta’ Frar 2016 kien hemm aktar minn 25,000 likes fuqha. Dan il-proġett ġie żviluppat minn żewġ għalliema, Stephen Buhagiar u Roderick Vella. Fuq il-paġna tagħhom huma jiddeskrivu dan il-proġett bħala wieħed “artistiku li jaqsam emozzjonijiet, stejjer, personalitajiet, burdati u kuntrasti dokumentati f ’ritratti u kliem l-istess protagonisti Maltin.” Buhagiar and Vella rnexxielhom iżewġu t-talent fotografiku tagħhom mal-imħabba għal dak kollu li hu Malti, jiddokumentawh u jxerrduh bl-aktar mod modern.

Is-sena l-oħra l-Arkivji Nazzjonali għamel kuntatt maż-żewġ imħuħ wara dan il-proġett u indaga dwar possibilitajiet ta’ kollaborazzjoni. Tul dawn l-aħħar snin, l-Arkivji Nazzjonali għamel sforzi konxji sabiex jiftaħ il-missjoni tiegħu minn waħda ffukata purament fuq dokumentazzjoni governattiva għal waħda li taqbad ukoll memorji popolari. Dan b’mod partikolari b’rabta malproġett tal-Memorja Nazzjonali li huma jħaddmu. Id-diskussjonijiet wasslu għal ftehim bejn iżżewġ naħat. Il-ftehim jipprovdi għall-ħażna tal-materjal diġitali ġewwa l-Arkivji Nazzjonali kif ukoll inizjattivi oħra ta’ natura akkademika u popolari biex isaħħu dan il-proġett.

Meta tkellem f ’din l-okkażjoni l-Arkivista Nazzjonali Charles J. Farrugia qal li “... din ilkollaborazzjoni hi mill-aktar eċitanti peress li ser toffri lill-Arkivji Nazzjonali metodu ġdid kif jidentifika u jirrekordja memorji tan-nies Maltin. Il-valur ta’ din l-inizjattiva jiġi apprezzat ferm mill-ġenerazzjonijiet futuri.”

UNUR PRESTIĠJUŻ

Unur prestiġjuż għal kumpanija li tforni l-ikel tal-pets

Il-prodotti tal-Prince and Princess Pet Foods li hija ditta Maltija u li topera minn Pet Nutrition House Ltd f ’Ħal Qormi għadhom kemm irċevew il-premju prestiġjuż Food and Beverages Quality Award għal din is-sena f ’ċerimonja li saret ftit tal-ġranet ilu fiċ-ċentru tal-konvenzjonijiet f ’Melia Castilla f ’Madrid.

Dan il-premju ngħata wara li nġabret informazzjoni minn fost is-7,500 imprenditur membri tal-Global Trade Leaders Club. Dawn ġejjin minn 90 pajjiż differenti u għalhekk dan il-premju jfisser il-kredibbiltà li għandha l-industrija fil-prodott.

Dan il-premju kien inħoloq biex jagħżel kumpaniji minn kull qasam industrijali li l-prodotti u s-servizzi tagħhom ikun jixirqilhom għarfien għal matul is-sena minħabba l-eċċellenza li jkunu laħqu.

L-iffirmar tal-ftehim bejn ‘The People of Malta’ u l-Arkivji Nazzjonali (Mix-Xellug: Roderick Vella, Charles J. Farrugia u Stephen Buhagiar)

MADWARNA

kullħadd.com

28|02|2016 23

KOMPETENZA TA’ SUPERVISORS TA’ SAĦĦA U SIGURTÀ FIL-KOSTRUZZJONI L-Awtorità għas-Saħħa u s-Sigurtà fuq il-Post taxXogħol (OHSA) tenfasizza l-ħtieġa li meta klijenti, jiġifieri l-persuni li għalihom ikun qed isir proġett ta’ kostruzzjoni, jagħżlu li joqogħdu huma stess bħala supervisors tal-proġett, jkunu verament kompetenti, ta’ esperjenza u kapaċi li jagħmlu dak ix-xogħol.

“L-OHSA qed tinnota li xi drabi nies li jkollhom xi xogħol ta’ bini xi jsir, il-klijent skont illiġi, minflok iqabbdu persuna kompetenti bħala supervisor tas-saħħa u s-sigurtà, jiddeċiedu li jieħdu l-inkarigu huma stess meta fir-realtà ma jkunux kompetenti li jidħlu għal dan ix-xogħol. Sfortunatament dan qed iwassal għal sitwazzjonijiet perikolużi u xi drabi traġiċi. Fiddawl ta’ dan, l-OHSA qed tħares lejn il-possibiltà li jkun hemm tibdil fil-liġi sabiex tkun imħarsa aktar is-saħħa u s-sigurtà talħaddiema,” qal Dr Mark Gauci, il-Kap Ewlieni Eżekuttiv talOHSA. Fil-fatt skont liġi li ilha fis-seħħ mill-2004 (A.L. 281/2004), għal kull proġett ta’ kostruzzjoni għandu jinħatar supervisor għallistadju tad-disinn u supervisor tal-proġett għall-istadju talkostruzzjoni. Dawn jistgħu jkunu l-istess persuna u jistgħu jkunu wkoll il-klijent stess, jekk ikun kompetenti li jagħmel dan.

“Il-klijent għandu l-obbligu jassigura li n-nies kollha li jqabbad jagħmlu x-xogħol, speċjalment id-disinjaturi, periti, kuntratturi, supervisors tal-proġett, kuntratturi u selfemployed, ikunu kompetenti u jkollhom biżżejjed riżorsi (inkluż il-ħin) sabiex jimxu mar-regoli u standards kollha neċessarji.

Dan jista’ jfisser li l-klijent ikollu bżonn jagħmel riċerka jew jitlob parir dwar il-kompetenza tannies qabel ma jqabbadhom sabiex jaħdmulu. Fuq kollox, meta jiddeċiedi li jieħu r-rwol ta’ supervisor tal-proġett firrigward ta’ saħħa u sigurtà, għandu jkun żgur li jkun jaf għal xhiex ikun dieħel, x’inhuma l-obbligi tiegħu u x’konsegwenzi jista’ jkun hemm minħabba in-nuqqas ta’ kompetenza jew esperjenza tiegħu,” kompla Dr Gauci.

F’każ li x-xogħol fuq sit ta’ kostruzzjoni jkun skedat li jdum aktar minn 30 jum ta’ xogħol u se jkun hemm aktar minn 20 ħaddiem fl-istess ħin, jew li l-volum tax-xogħol ikun stmat li se jdum aktar minn 500 ġurnata xogħol, is-supervisor tal-proġett huwa fid-dmir li jibgħat avviż bil-miktub lill-OHSA tal-anqas erba’ ġimgħat qabel ma jibda x-xogħol. Il-klijenti għandu idealment ukoll jitlob stima għall-miżuri ta’ saħħa u sigurtà meta jkun qed ifassal it-tender jew jitlob l-istima ġenerali għaxxogħol.

Is-supervisor tal-proġett

għall-istadju tad-disinn għandu wkoll id-dmir li jiżgura li qabel ma jibda x-xogħol fuq sit ta’ kostruzzjoni, isir pjan ta’ saħħa u sigurtà. Hu wkoll għandu jiżgura li jiġu mħarsa l-prinċipji ġenerali ta’ prevenzjoni li jirrigwardjaw is-saħħa u s-sigurtà msemmija fil-liġi, matul l-istadji diversi ta’ l-iddisinjar u l-preparazzjoni talproġett.

“Dan għandu jsir partikolarment meta jkunu qegħdin jittieħdu deċiżjonijiet dwar aspetti arkitettoniċi, tekniċi u, jew organizzattivi, sabiex ikunu ppjanati d-diversi oġġetti u stadji tax-xogħol li jkollhom isiru fl-istess ħin jew inkella wara xulxin; u meta jigi kkalkulat iż-żmien meħtieġ għat-twettiq ta’ dak ix-xogħol jew stadji taxxogħol. Il-pjani kollha dwar saħħa u sigurtà u l-fajls relevanti għandhom jitqiesu wkoll kull meta jkun meħtieġ,” qal Dr Gauci.

Il-pjan ta’ saħħa u sigurtà għandu jistabbilixxi r-regoli applikabbli għas-sit ta’ kostruzzjoni involut, filwaqt li jitqiesu, meta dan ikun meħtieġ, l-attivitajiet industrijali li jkunu qegħdin isiru fuq is-sit ta’ kostruzzjoni. Dan il-pjan għandu wkoll jinkludi miżuri speċifiċi li jirrigwardaw xogħol li jinvolvi riskji partikolari ta’ saħħa u sigurtà, bħal pereżempju xogħol li jpoġġi lill-ħaddiema f ’periklu li jintradmu taħt tiġrif, xogħol ħdejn vultaġġ għoli u xogħol fi bjar fost oħrajn.

Min-naħa l-oħra, issupervisor għall-istadju talkostruzzjoni, jiġifieri meta jibda x-xogħol, għandu wkoll numru ta’ responsabbiltajiet.

Hu fil-fatt għandu jikkordina l-implimentazzjoni tal-prinċipji ġenerali ta’ prevenzjoni u sigurtà sabiex ikun ippjanat sew ixxogħol li jkun se jsir fl-istess ħin jew wara xulxin u meta jkun qed jiġi kkalkulat il-perjodu meħtieġ

għat-twettiq ta’ dak ix-xogħol jew ta’ stadji tax-xogħol.

Wieħed mir-rwoli oħra importanti huwa li jorganizza koperazzjoni bejn il-kuntratturi, inklużi l-kuntratturi suċċessivi fuq l-istess sit, informazzjoni, kordinazzjoni tal-attivitajiet tagħhom bl-iskop li jigu protetti l-ħaddiema u li jigu evitati inċidenti u perikli għas-saħħa fuq il-post tax-xogħol.

Hu għandu jkun kapaċi li jagħti pariri lill-klijent dwar pereżempju l-kompetenza talkuntratturi u kif għandhom jiġu mqassma sew ir-riżorsi għas-saħħa u s-sigurtà. Issupervisor għandu wkoll jiżgura li jkun hemm proċeduri effettivi li bihom jiġu identifikati u kkontrollati l-perikli li jistgħu jkunu ta’ riskju għas-saħħa u s-sigurtà tal-ħaddiema u ta’ kull persuna oħra li tista’ tiġi affettwata bix-xogħol li jkun qed isir.

Fost l-oħrajn, is-supervisor għall-istadju tal-kostruzzjoni għandu jiżgura li jkun hemm miżuri li bihom nies mhux awtorizzati, bħat-tfal, ma jkunux jistgħu jidħlu f ’siti ta’ kostruzzjoni. Dawn jinkludu pereżempju l-bini ta’ ħajt jew ċint madwar is-sit, li jintużaw hoarding jew mezzi oħra fiżiċi.

Huwa jrid jara wkoll li n-notifika li ssemmiet qabel tkun imwaħħla fuq barra tas-sit ta’ kostruzzjoni.

Hu jrid ukoll jiżgura li jkun qed jiġi mħares il-pjan ta’ saħħa u sigurtà u jemendah skont ilprogress tax-xogħol u kull bidla li tkunu seħħet.

L-irwol ieħor importanti li għandu s-supervisor għallistadju tal-kostruzzjoni huwa li jħeġġeġ lill-ħaddiema jew irrappreżentanti tagħhom, sabiex jagħtu l-opinjoni tagħhom dwar kwistjonijiet ta’ saħħa u sigurtà u li jiżgura li jkun hemm faċilitajiet ta’ welfare li jinżammu kif meħtieġ matul il-proġett kollu.

“Minn dan kollu jidher ċar li l-inkarigu ta’ supervisor talproġett, kemm għall-istadju tad-disinn kif ukoll għallistadju tal-kostruzzjoni, huwa wieħed fundamentali u jitlob livell ogħli ta’ kompetenza, kapaċità kif ukoll esperjenza. Ħadd m’għandu jieħu dan ir-rwol b’mod leġġer għax ilkonsegwenzi jistgħu jkunu fatali,” ikkonkluda Dr Gauci.

L-OHSA iżżomm reġistru ta’ nies li għandhom il-kompetenza biex, fost affarijiet oħra, jaġixxu ta’ project supervisors għal proġetti ta’ kostruzzjoni.

Wieħed jista’ jara u jaċċessa dan ir-reġistru billi jżur din il-link elettronika: http://ohsa.org.mt/Portals/0/ Docs/Competent%

24 28|02|2016

kullħadd.com

MADWARNA

VALLETTA FUND MANAGEMENT TĦABBAR IR-REBBIEĦA TAL-IPAD AIR 2

Is-Sur Neil Tabone u s-Sa Salvina Camilleri huma r-rebbieħa fortunati ta’ iPAD Air 2 kull wieħed, il-premju marbut mal-kompetizzjoni tas-sit elettroniku tal-Valletta Fund Management (VFM). Din il-kompetizzjoni tnediet wara t-titjib riċenti li sar fuq is-sit www.vfm.com.mt, li toffri esperjenza iżjed personalizzata lil kull min jidħol fiha.

Filwaqt li feraħ lir-rebbieħa matul il-preżentazzjoni li saret fl-uffiċċji tal-VFM fl-Imrieħel, is-Sur Mark Agius, Kap Eżekuttiv tal-Valletta Fund Management qal: “Aħna nemmnu bis-sħiħ fl-importanza li nżommu communication channels miftuħa mal-azzjonisti attwali u potenzjali tagħna.

Għal dan il-għan, investejna ħafna fl-iddisinjar ta’ portal interattiv u intuwittiv, li jipprovdi informazzjoni attwali, filwaqt li jippermetti lill-klijenti jippersonalizzaw is-sit skont il-preferenzi individwali tagħhom.”

Il-portal tal-Valletta Fund Management jagħti aċċess għal informazzjoni dwar il-kumpanija, kif ukoll dwar ilfirxa sħiħa ta’ fondi mħaddma mill-kumpanija. Wieħed jista’ jniżżel ukoll id-dokumenti ewlenin relatati ma’ kwalunkwe fond. Isit elettroniku jiġi aġġornat kuljum b’punti tal-aħbarijiet ġodda, artikli u rapporti dwar isswieq internazzjonali. Wieħed jista’ jippersonalizza l-esperjenza tal-ibbrawżjar tiegħu stess billi joħloq profil u jippersonalizza ċertu karatteristiki bħall-Quicklinks. Barra minn hekk, wieħed ikun jista’ jikkummenta dwar l-artikli u l-punti tal-aħbarijiet. Is-sit ġie żviluppat wara li tqiesu l-ħtiġijiet tal-persuni li se jkunu qed jużawha, u nbniet ukoll b’tali mod li tagħraf it-tendenzi u x-xejriet individwali tal-individwu u mbagħad toffri l-iżjed informazzjoni jew funzjonalità rilevanti għall-persuna partikolari.

Fuq is-sit wieħed jista’ jara wkoll il-bulettin ta’ kull tliet xhur tal-kumpanija b’informazzjoni interessanti u edukattiva għal kull tip ta’ investitur jew prattikant.

Matul ix-xhur li ġejjin, il-VFM qed tippjana li tintroduċi iżjed titjib fuq il-portal tagħha, li permezz tagħhom il-klijenti jkollhom aċċess dirett għal informazzjoni aġġornata dwar l-investimenti tagħhom, sal-punt li jkunu jistgħu joħolqu portafoll personalizzat virtwali.

IR-RABJA

Fr Mario Attard OFM Cap

Ir-rabja trid twarrbilha u għalhekk issir dnub meta tiġi misjuqa mill-kburija

Ġieli telgħulek? U, f ’xi mumenti, għedt kulma ġie fi lsienek? Kemm iddispjaċiek wara hux!

Ir-rabja. Imma issa ħa nirraġunaw naqra sieħbi! Irrabja mhux dejjem dnub tafx!

Teżiżti tip ta’ rabja li l-Bibbja tapprova. Jiġifieri dik l-għamla ta’ rabja li nsejħulha ‘rabja qaddisa’. Il-Mulej jirrabja (ara Salm 7:11; Mk 3:5). L-Insara wkoll ikollhom ċerti mumenti fejn jinkurlaw (ara Efesin 4:26). Hemm żewġ kelmiet fit-Testment il-Ġdid li jistgħu jinqalbu bħala ‘rabja’. Waħda minnhom tfisser ‘passjoni, enerġija’.

L-oħra tfisser ‘aġitat/a, j/tagħli’. Fis-sens bibbliku r-rabja hija enerġija ġejja mill-Mulej bil-għan li tgħinna nsolvu l-problemi li jkollna. Xi eżempji ta’ rabja bibblika huma, bħal meta David irrabja bil-kbir meta sema’ lill-profeta Natan jaqsam miegħu l-inġustizzja li wettaq is-sinjur li “ħa l-ħarufa ta’ dak l-imsejken raġel, u [ħejjieha bħala] ikel għal dak li kien ġie għandu” (2 Samwel 12:4). U kif nistgħu ma niftakrux fir-rabja ta’ Ġesù dwar kif xi wħud mil-Lhud niġġsu l-qima lejn il-Mulej fittempju ta’ Ġerusalemm (ara

Ġw 2:13-18). Iżda hemm ħaġa tassew kurjuża f ’dawn iż-żewġ eżempji! Il-persuna li rrabbjat qatt ma ddefendiet lilha nnifisha. Minflok iddefendiet lill-oħrajn jew inkella xi prinċipju.

Ir-rabja trid twarrbilha u għalhekk issir dnub meta tiġi misjuqa mill-kburija (ara Ġak 1:20). Inkella meta ma tkunx produttiva u tħawwad ilpjanijiet tal-Mulej (ara 1 Kor 10:31). Meta titħalla fit-tul irrabja tkisser (ara Efes 4:2627)! Ir-rabja ssir ħażen meta minflok li wieħed jattakka l-problema jattakka l-persuna.

F’Efesin 4:15-19 insibu li għandna ngħidu l-verità flimħabba u nużaw kliemna biex nibnu u mhux biex inkissru lill-oħrajn bil-kliem li ngħidulhom! Għax waqa’ fid-dnub, il-bniedem ilsienu velenu (ara Rum 3:13-14). Irrabja ssir dnub meta titħalla tikber mingħajr rażan ta’ xejn. Huwa hawn li l-weġgħat joktru (ara Prov 29:11)! Xi kultant il-konsegwenzi li jsiru minħabba n-nuqqas ta’ sabar huma irreparabbli. Irrabja ssir ħażen meta wieħed jirrifjuta li jirrikonċilja ruħu, iżomm f ’qalbu jew iżomm ġo fih (ara Efes 4:26-27). Ir-rabja

tista’ tikkawża dipressjoni u irritabbiltà fuq l-aktar affarijiet ċkejkna li spiss ma jkollhomx x’jaqsmu mal-problema prinċipali.

Biex insolvu l-problema tarrabja huwa importanti l-ewwel nett li nirrikorru għassagrament tal-qrar. Il-grazzja qawwija ta’ dan is-sagrament, lir-rabja iddgħajjifha bil-bosta.

Tajjeb ukoll li npattu bil-ġid għad-deni li nirċievu (ara Ġen 50:21; Rum 12:21). B’hekk inbiddlu r-rabja li jkollna fi mħabba. Bħalma l-għemejjel tagħna joħorġu minn qlubna daqstant ieħor qlubna jistgħu jinbidlu bl-għemejjel tagħna (ara Mt 5:43-48). Aħna nistgħu nibdlu s-sentimenti tagħna lejn xi ħadd billi nibdlu kif nagħżlu li naġixxu lejn dik il-persuna.

Biex ir-rabja infejquha jeħtieġ li nikkomumunikawha.

L-ewwel, ejjew inkunu onesti u miftuħa (ara Efes 4:15, 25).

In-nies ma jistgħux jaqrawlna moħħna! Irridu nitħaddtu r-rabja li għandna bil-verità u bl-imħabba. It-tieni, ngħixu f ’għaqda ma dak li qed jiġri (ara Efes 4:26-27). Ma nistgħux inħallu dak li qed idejjaqna jinġema’ sakemm nisplodu. Ittielet, nattakkaw il-problema

mhux il-persuna (ara Efes 4:29, 31). Ejjew niftakru fl-importanza li nżommu l-volum tal-ilħna tagħna baxxi (Prov 15:1). Fl-aħħar nett, naġixxu imma mhux nirreaġixxu (ara Efes 4:31-32).

Minħabba li l-ewwel impuls tagħna huwa midneb (ara Efes 4:31) il-ħin li nqattgħu biex ‘ngħoddu sal-għaxra’ għandna nitolbu ħa nisimgħu t-tweġiba li l-Mulej iridna nagħtu f ’dik iċ-ċirkustanza (ara Efes 4:32). Ejjew infakkru lilna nfusna kemm l-enerġija li r-rabja tipproduċi għandna nużawha biex biha nsolvu u mhux noħolqu problemi akbar f ’ħajjitna u fil-ħajja ta’ ħaddieħor!

Nistgħu anke niffaċċjaw irrabja tagħna billi minn qabel niddixxernu (1 Kor 2:15-16; Mt 10:16) u ma “[n]ixħtux il-ġawhar [tagħna] quddiem il-ħnieżer” (Mt 7:6). Xi minn daqqiet ir-rabja tagħna tgħinna nagħrfu li xi persuni mhumiex ta’ min jafdahom.

Għandna naħfrulhom imma aħjar jekk inżommu pass lura magħhom.

Mulej illum irrid nagħtik ir-rabja tiegħi u grazzi li se tagħtini l-paċi tiegħek!

Ammen.

PERSONALITÀ

kullħadd.com

28|02|2016 25

REBAĦ MR GAY MALTA U SE JIKKOMPETI GĦAL MR GAY WORLD 2016 RAMONA

PORTELLI

IVEN FENECH TINTERVISTA LIL

Sit elettroniku: www.ramonaportelli.com Email: ramonaportelli@hotmail.com

Iven Fenech għandu erbgħa u għoxrin sena, single, joqgħod il-Birgu, u jieħu gost jaqra fuq affarijiet kurrenti, kotba dwar il-psikoloġija u jħobb iżomm ruħu attiv billi kull filgħodu jmur il-gym u xi ġirja. Bħalissa jaħdem bħala part-time receptionist ġo lukanda u jistudja l-psikoloġija u accounts fl-istess ħin.

Jikkunsidra lilu nnifsu bħala persuna mistħija u kalma.Mill-banda l-oħra jixtieq differenza fil-ħajjiet ta’ ħaddieħor, u ffukat fuq dawk l-affarijiet li jixtieq ikollu f ’ħajtu u, ovvjament, juża l-esperjenzi tiegħu biex ikun ta’ għajnuna għal ħaddieħor. Jikkunsidra lilu nnifsu determinat u jħobb jitgħallem u jgħallem b’li jkun tgħallem.

Mistoqsi għaliex tħajjar jaqbad il-psikoloġija, Iven weġibni li l-ħajra ġietu blesperjenzi li kellu f ’ħajtu.

Huwa jaħseb li jista’ jkun ta’ għajnuna għal ħaddieħor u jipprevedi li jgħaddu minn dak li għadda huwa jew ħuh iż-żgħir biex wasal li jagħmel dak li għamel. “Nemmen ukoll li l-psikoloġija tgħin biex wieħed jara l-ħajja b’lenti differenti u minnegattiv wieħed jista’ joħroġ il-pożittiv,” beda jgħidli Iven.

Tliet trawmiet koroh li affettwawlu t-trobbija tiegħu Ta’ min jgħid li Iven kellu trobbija li ma kinitx faċli; fil-fatt, qatta’ xi żmien f ’boarding school, u fl-istess ħin il-ġenituri tiegħu ddeċidew li jibdew proċeduri ta’ separazzjoni. “Dak iżżmien kelli ħdax-il sena.

Billi jiena l-ikbar mill-aħwa b’żewġ ħuti subien, kelli nkun ta’ wens u ta’ sapport għalihom. Ovvjament, għal ħadd ma kienet faċli, iżda din l-esperjenza għenitni biex nikber u nara l-ħajja bilmod pożittiv kif narha llum il-ġurnata. Ta’ tlettax-il sena għaddejt mit-tieni trawma u dan kien meta jien kont ġejt abbużat minn wieħed mill-għalliema tal-iskola ta’ fejn kont immur. It-tielet trawma u l-esperjenza li bidlitli ħajti kienet meta

jien kont ngħix il-Belġju u rċivejt telefonata li ħija ż-żgħir ta’ sittax-il sena kien ikkommetta suwiċidju. Ġejt lura Malta, u kelli nagħmel il-kuraġġ, għalkemm ħafna drabi ddubitajt lili nnifsi u staqsejt għala u x’kien il-kaġun li ħija ż-żgħir għamel li għamel. Għalhekk l-unika determinazzjoni li kelli kienet li nagħmel minn kollox biex inkun ta’ sapport għall-familja tiegħi.

Irnexxieli nibqa’ saqajja malart, għalkemm f ’ċirkostanzi bħal dawn jew titkisser jew tibda tapprezza l-ħajja aktar.

Jien għażilt li napprezza l-ħajja u għaldaqstant ippruvajt inżomm saqajja mal-art,” beda jirrakonta Iven.

Tkellimt miegħu dwar l-omosesswalità, u huwa kkonfermali li minn età żgħira kien iħossu differenti, u aktar ma beda jikber aktar beda jħoss fih li huwa differenti. “Minn dejjem kont naf x’jiġifieri gay u din il-ħaġa ma kinitx togħġobni. Imma iktar ma kbirt u esperimentajt ma’ żgħażagħ bħali, ħassejtni iktar komdu ma’ ġuvni milli ma’ tfajla. Jien dejjem emmint li rrid inkun ferħan f ’ħajti u għażilt li nqatta’ ħajti ma’ raġel u mhux ma’ mara,” stqarr miegħi Iven.

Staqsejtu kif jaħsibha fuq il-mentalità tal-Maltin dwar l-omosesswali u jekk dawn humiex aċċettati, u Iven sostna: “Illum il-ġurnata b’sodisfazzjon ngħid li Malta ġiet iċċertifikata bħala l-ewwel pajjiż bil-liġijiet u ugwaljanza għal-LGBTIQ. Hawnhekk nixtieq insemmi x-xogħol kollu li għamlu l-NGOs u l-politiċi li bissaħħa tagħhom wasalna fejn wasalna. Xorta nemmen li għad fadal xi jsir u li l-mentalità ta’ ċertu nies għadha mhux miftuħa

biżżejjed biex l-ugwaljanza.”

taċċeta

Mr Gay World 2016 se jsir f ’April li ġej f ’Malta Iven rebaħ it-titlu ta’ Mr Gay Malta f ’Novembru li għadda.

Il-pass li jmiss hu li Iven jirrappreżenta lil Malta fil-Mr Gay World.

Għandu wkoll l-unur jgħid li din is-sena dan se jsir f ’pajjiżna bejn id-19 u t-23 ta’ April li ġej. Mr Gay World mhux ibbażat fuq issbuħija biss, imma kull kontestant bħalissa qed jaħdem fuq progett ieħor li għandu x’jaqsam malkomunità tagħhom.

Ma stajtx ma nistaqsix lil Iven x’kien li ħajru biex jieħu sehem fil-konkors tal-moda għal Mr Gay Malta. “Ir-raġuni li dħalt għal din il-kompetizzjoni kienet l-opportunità li nkun ambaxxatur għal pajjiżi u l-komunità LGBTIQ u nuża l-eżempju ta’ Malta biex pajjiżi oħra jieħdu passi u miżuri favur l-ugwaljanza.

Barra minn hekk, qed nieħu din l-opportunità biex inkun ta’ għajnuna u ta’ ispirazzjoni għallkommunità.”

Iven qed jaħdem bis-sħiħ fuq kampanja bl-isem ta’ #LifeMatters. Il-project life li qed jaħdem fuqu hija kampanja biex, fost oħrajn iqajjem kuxjenza fuq issaħħa sesswali biex jiġi evitat l-HIV u mard sesswali ieħor, kif ukoll biex jgħinu żgħażagħ biex ma jgħaddux minn dak li għadda ħuh.

“Kull ħajja hija importanti u għalhekk għandna nieħdu ħsiebha,” sostna Iven.

Mr Gay World huwa t-titlu finali tal-kompetizzjoni li

se jkun qed jipparteċipa fiha Iven. Dan ifisser li r-rebbieħ tal-kompetizzjoni se jkun mistieden minn pajjiżi oħra biex jaħdem u jagħfas fuq il-proġett soċjali li jkun ippropona. F’dan il-konkors, waħda mill-attivitajiet se tkun l-irkant tal-oġġett li kull rappreżentant iġib minn pajjiżu. Il-flus li jinġabru minn din l-attività jmorru għall-Community Chest Fund.

Minn informazzjoni li għaddieli Iven, sirt naf li AXM hija kumpanija internazzjonali li għandha klabbs għal-LGBTIQ. AXM Malta tinsab f ’Paceville u qed tieħu ħsieb biex jittella’ l-konkors Mr Gay World. AXM International qed tipprovdi l-għajnuna meħtieġa bħal protezzjoni mil-lat intimu u informazzjoni kif wieħed għandu jieħu ħsieb tiegħu nnifsu. Rigward

informazzjoni fuq l-avveniment, AXM qed torganizza dawriet ma’ Malta għall-parteċipanti, kif ukoll ballu fejn ikun hemm il-President ta’ Malta u ministri oħra.

Fl-aħħar nett Iven xtaq jgħaddi messaġġ lill-qarrejja tal-gazzetta KullĦadd.

“Kull qarrej għandu jieħu ħsieb lilu nnifsu, ġisem u ħajja waħda għandna.

Kemm ikun aħjar kieku kulħadd japprezza lil ħaddieħor kif inhu. Kultant aħna l-bnedmin naraw ilħajja b’mod negattiv wisq.

Bħal meta tiġri xi ħaġa għal għarrieda; minflok naraw kif se nadattaw, inġibu l-affarijiet bi kbar u naraw kollox iswed, meta bi ftit għajnuna nistgħu negħlbu dawn l-isfidi.

Għal aktar informazzjoni dwar Mr Gay World tista żżur is-sit elettroniku uffiċjali ta’ Mr Gay World: www.mrgayworld.com

26 28|02|2016

kullħadd.com

TEMP GĦAL-LUM

It-Tnejn

It-Tlieta

L-Erbgħa

18°C

18°C

17°C

12°C

12°C

13°C

05

05

04

Il-Ħamis

Il-Ġimgħa

Is-Sibt

17°C

17°C

18°C

12°C

11°C

12°C

05

05

05

ALMANAKK

RITRATT MILL-ANTIK

L-OGĦLA TEMPERATURA: 19°C L-INQAS TEMPERATURA: 14°C INDIĊI UV: 4 SITWAZZJONI ĠENERALI: Ċirkolazzjoni ta’ pressjoni baxxa fuq ilPunent tal-Mediterran se tersaq lejn ilLvant

UV

TEMP: Ftit imsaħħab VIŻIBBILTÀ: Tajba

Ritratt: Bay Retro

RIĦ: Qawwi ħafna mix-Xlokk li jsir ftit qawwi għal qawwi mil-Lbiċ BAĦAR: Qawwi għal qawwi ħafna IMBATT: Baxx mix-Xlokk li jsir moderat mil-Lvant ix-Xlokk TEMPERATURA TAL-BAĦAR: 16°C

UV

SPIŻERIJI LI JIFTĦU LLUM IL-ĦADD Collis Williams Pharmacy, 15, Triq ir-Repubblika, il-Belt Valletta Fra Diego Dispensary, 94, Triq Villambrosa, il-Ħamrun Brown’s Pharmacy, 278, Triq il-Vitorja, Ħal Qormi St Bartholomew Pharmacy, 30, Triq Fleur-De-Lys, Santa Venera Tony’s Pharmacy, 100, Triq Sir Patrick Stuart, il-Ġżira San Giorgio Pharmacy, Triq Manwel Buhagiar, Pembroke Harley Pharmacy, 1, Triq Nathalie Poutiatin Tabone, Tas-Sliema Misraħ Kola Pharmacy, Triq il-Pitkali, Ħ’Attard Mġarr Pharmacy, Triq il-Kbira c/w Triq Vitale, l-Imġarr Malta Qawra Pharmacy, Earl’s Court/1, Triq l-Imħar, il-Qawra Distinction Pharmacy, 32, Pjazza Antoine De Paule, Raħal Ġdid Victory Pharmacy, 32, Triq il-Vitorja, l-Isla St Elias Pharmacy Triq San Elija, ix-Xgħajra Health Junction Pharmacy, Triq Alfred Cachia Zammit, iż-Żejtun Chrysantemum Pharmacy, Triq San Nikola, il-Qrendi Brown’s Pharmacy, 47, Vjal il-Ħelsien, Ħaż-Żebbuġ Ideal Pharmacy, 63, Triq il-Kbira, ir-Rabat Malta

Għawdex

L-Għajn tal-Ħasselin fl-Imsida, lura għall-1960

DIN IL-ĠIMGĦA MILL-ISTORJA

29.02.2012 Jitlesta l-bini ta’ Tokyo Skytree li huwa l-itwal torri fid-dinja b’għoli ta’ 634 metru

Batu Pharmacy, 38, Triq il-Palma, ir-Rabat Joyce’s Pharmacy, Vjal it-8 ta’ Settembru, ix-Xagħra Servizz ta’ tobba fiċ-ċentri tas-saħħa fil-Ħdud u l-festi pubbliċi Iċ-ċentri tas-saħħa tal-Mosta, Raħal Ġdid, u l-Furjana jiftħu għall-emerġenzi 24 siegħa, sebat ijiem fil-ġimgħa.

Fil-Ħdud u fil-festi pubbliċi, iċ-ċentru tas-saħħa tal-Gżira jiftaħ għall-emerġenzi bejn it-8.00am u l-5.00pm, ikun hemm ukoll servizz ta’ infermier bejn it-8.00am u t-8.00pm. Il-pubbliku jrid jattendi ċ-ċentru tassaħħa tad-distrett tiegħu. Persuni mingħajr karta ta’ identità ma jiġux moqdija.

NUMRI REBBIEĦA LOTTU

40 77 15 03 14 12 48 69

SUPER 5

26 45 30 09 13

GRAND LOTTERY

02 04 09 07 05 03 06

03.03.2005 Steve Fossett isir l-ewwel raġel li dar madwar id-dinja waħdu fuq ajruplan mingħajr ebda waqfien

SKEDA

kullħadd.com

103 06.50 Flimkien ma’ Nancy (R) 07.45 Eżerċizzi ma’ Fr Colin Apap 07.50 Sejjaħtli Helpline (R) 08.30 Paperscan 10.00 Aroma Kitchen (R) 11.05 Karriera (R) 11.30 Cibus 12.30 Aħbarijiet 12.35 Kyrios 12.45 Telebejgħ 13.00 In d House (R) 14.00 Arani Issa (R) 16.45 Attività Politika – PL 17.30 Aħbarijiet 17.35 Telebejgħ 17.50 L-Argument 19.30 Aħbarijiet 20.10 Ieqaf 20 Minuta 20.35 Andrew & Sue 21.35 On d Road 22.15 Il-Patt (R) 23.20 Eżerċizzi ma’ Fr Colin Apap

151 06.30 Cultura Memex 06.55 Heartland 07.35 Fiducia 08.20 Viaggi da Record 08.45 Il Nostro Amico Charly 09.30 I Nostri Amici Animali 10.15 Cronache Animali 11.00 Mezzogiorno in Famiglia 13.00 TG2 GIORNO 13.30 TG 2 Motori 13.45 Quelli che Aspettano 15.30 Quelli Che il Calcio 17.05 TG2 L.I.S. 17.08 Meteo 2 17.10 90° minuto 19.35 Squadra Speciale Cobra 11 20.30 TG2 20.30 21.00 N.C.I.S. 21.45 Limitless 22.40 La Domenica Sportiva

162 06.00 Media 06.00 Media Shopping 06.57 Anica Flash 07.00 Find My Family 07.53 Media Shopping 08.10 Downton Abbey 10.05 Non 10.30 X-Style Ditelo ’16 Alla Sposa 10.40 Cheerleader 12.00 Non Ditelo Alla Scandal Sposa 12.00 The 14.00 In Cucina Originals Niente Regole 14.00 Gossip 15.40 The Originals Girl 15.40 Inga 17.20 Gossip Lindstrom Girl 17.20 Dr. 19.20 IngaHouse Lindstrom 19.20 Downton 21.10 Dr House Abbey 21.10 Il 23.25 Downton Buongiorno Abbey Del Mattino 23.35 Amici, Amanti E…

372 06.00 Chopped 07.00 Amazing Wedding Cakes 08.00 The Pioneer Woman 09.00 Siba’s Table 10.00 Chopped 11.00 Guy’s Big Bite 12.00 Diners Drive-Ins and Dives 15.00 Chopped 16.00 Siba’s Table 17.00 Dinner at Tiffani’s 18.00 Rev Run’s Sunday Suppers 19.00 All-Star Academy 20.00 Follow Donal to Europe 21.00 Australian Food Adventures with

Matt Moran 22.00 Diners Drive-Ins and Dives 23.00 Rev Run’s Sunday Suppers

307 07.15 Hawaii 06.50 Restoration Life SOS Charleston 07.15 Giada 07.40 HawaiiatLife Home 07.40 Beachfront 08.30 Giada at Home Bargain Hunt 08.30 Caribbean 09.25 BeachfrontLife Bargain Hunt 09.25 Hawaii 09.50 Caribbean LifeLife 09.50 Rehab 10.15 HawaiiAddict Life 10.15 Curb 11.10 RehabAppeal Addict 11.10 Junk 12.00 CurbGypsies Appeal 12.00 Cousins 12.50 Junk Gypsies on Call 12.50 Killer 13.15 Cousins Kitchen on CallMakeover 13.15 Giada’s 13.45 Killer Kitchen Weekend Makeover Getaways 13.45 Tiny 14.35 Giada’s House Weekend Big Living Getaways 14.35 Fixer 15.25 Tiny House Upper Big Living 15.25 Rehab 16.15 Fixer Upper Addict 16.15 Extreme 17.05 Rehab Addict Homes 17.05 House 18.55 Extreme Hunters Homes 18.55 Hawaii 19.45 House Hunters Life 19.45 Restoration 20.10 Hawaii Life SOS Virginia 20.10 Rehab 20.35 Restoration Addict SOS Charleston 20.35 Rachel 21.00 Rehab Addict Hunter’s Tour of Beauty 21.00 Tiny 21.55 Rachel House Hunter’s Big Living Tour of Beauty 21.55 Caribbean 22.45 Tiny HouseLife

28|02|2016 27

102 07.00 Aħbarijiet 08.00 The Client (R) 08.45 Telebejgħ 10.15 Għalkulħadd 11.15 Quddiesa mis-Santwarju ta’ Pinu 12.00 Distinti (R) 12.45 Telebejgħ 13.00 Intriċċi (R) 14.00 Aħbarijiet 14.05 Telebejgħ 15.20 Iswed fuq l-Abjad (R) 16.25 Mill-Familja Rjali 16.40 Wheelspin (R) 17.30 Flusek (R) 18.00 Aħbarijiet 18.05 What’s for Dinner 18.45 Newsfeed 19.30 Aħbarijiet 19.50 Newsfeed 20.30 Becky 21.30 Aħbarijiet 21.35 Replay

152 06.00 Fuori Orario. Cose (Mai) Viste 07.05 Geo 07.25 Garcia Incriminato 07.50 Schiavi dell’Aquila 08.15 Film: I Sette Fratelli Cervi 10.00 La Quarta Età 10.30 Speciale Community le Storie 11.10 TGR 12.55 Il Posto Giusto 14.00 Tg Regione 14.15 Tg3 14.30 In 1/2 Ora 15.00 Tg3 Lis 15.05 Kilimangiaro 19.00 Tg3 19.30 Tg Regione 20.00 Blob 20.10 Che Tempo Che Fa 21.45 Presa Diretta Chi Ha Paura Degli

Ogm? 23.30 Tg3

300 06.00 Green Balloon Club 06.25 Mr Bloom’s Nursery 06.45 Show Me Show Me 07.05 Green Balloon Club 07.30 Mr Bloom’s Nursery 07.25 07.45 Doctors 09.45 EastEnders 09.40 11.40 The Weakest Link 12.25 Doctor Who 13.15 Last of the Summer Wine 13.10 14.15 The Weakest Link 14.10 15.00 Doctor Who 15.45 The The Fat Fat Fighters Fighters 16.35 Tough Guy Or Chicken?

17.25 Call 17.30 Upstairs the Midwife Downstairs 20.05 By 21.00 CallAny the Means Midwife 21.00 Blackout 21.50

By Any Means 21.50 Spooks 22.45 DCI Banks 22.35 Spooks

400 06.00 How Do They Do It? 06.25 Misfit Garage 07.15 Fast N’ Loud 08.10 MythBusters 09.05 Cuban Chrome 09.55 Rise of the Machines 10.50 Troy 11.40 Storage Hunters 12.35 Property Wars 13.30 The Liquidator 14.25 Dallas Car Sharks 15.20 Extreme Car Hoarders 16.15 Cuban Chrome 17.10 Wheeler Dealers 18.05 Fast N’ Loud 19.00 Ed Stafford 20.00 Pacific Warriors 21.00 Diamond River Hunter 22.00 Norway Massacre 23.00 Catching Monsters

600 06.00 FIS World Cup Nordic

Combined Skiing 06.30 IBU European Championship

Biathlon 07.30 Wintersports Today 08.30 FIS World Cup Ski Jumping 09.15 FIS World Cup Alpine Skiing 11.45 FIS World Cup Ski Jumping 15.00 Kuurne-Brussels-Kuurne Road

Cycling 17.00 Wintersports Today 18.00 FIS World Cup Ski Jumping 18.30 IBU European Championship

Biathlon 20.00 Eurosport2 News 20.05 European Tour Snooker 22.00 Wintersports Today 23.00 Eurosport2 News 23.05 Kuurne-Brussels-Kuurne Road

Cycling

101 07.30 Qalb in-Nies 08.00 Paq Paq on Test 08.15 Madwarna 08.45 Ħadt l-Aħbar 10.00 New Rooms 10.30 Malta u lil Hinn Minnha 12.00 Aħbarijiet 12.10 Ħadd Għalik 15.00 Ħbieb u Għedewwa 18.15 Għawdex Illum 18.45 Madwarna 19.00 Proġett ta’ Konservazzjoni tal-

Wirt Arkeologiku 20.00 Aħbarijiet 20.50 L-Assedju 21.40 Paq Paq on Test 21.50 Aħbarijiet 21.55 ZOS Zone of Separation 23.00 Madwarna 23.15 Aħbarijiet 23.30 Smack Down WWE

104 07.00 Aħbarijiet 08.30 Paq Paq on Test 08.40 Kelma għall-Ħajja 09.00 Quddiesa tal-Ħadd 09.45 Vatican Magazine 10.15 Qalb in-Nies 10.45 Dot EU 11.00 MEA 11.30 Awtokura 12.00 New Rooms 12.30 Venere 13.00 Paq Paq Lifestyles 13.30 Gadgets 14.00 Malta u lil Hinn Minnha 15.30 Pellikola 16.00 BOV Premier League Pembroke

vs Birkirkara 18.00 Animal Diaries 19.00 Għawdex Illum 19.30 Dwarna 20.30 Aħbarijiet għall-persuni b’nuqqas

ta’ smigħ

153 07.10 Tg4 Night News 07.30 Media Shopping 08.00 Super Partes 08.30 Nonno Felice 09.02 Terra!

10.00 Santa Messa 10.50 Le Storie Di Viaggio A… 11.30 Tg4 Telegiornale 12.00 Julie Lescaut 14.00 Donnavventura 15.00 La Terra Dimenticata Dal Tempo 17.19 Colt 45 18.51 Anteprima Tg4 18.55 Tg4 Telegiornale 19.30 Dentro La Notizia 19.50 Tempesta D’Amore 1Atv 21.15 The Next Three Days

154 06.00 Prima Pagina Tg5 07.55 Traffico 07.59 Tg5 Mattina 09.10 Le Frontiere Dello Spirito 09.50 Il Pranzo Della Domenica 11.00 Le Storie di Melaverde 12.00 Melaverde 13.00 Tg5 13.40 L’arca di Noè 14.00 Domenica Live 18.45 Caduta Libera 20.00 Tg5 20.40 Paperissima Sprint 21.10 Riassunto 21.11 A.D. La Bibbia Continua

306 06.00 THS 07.00 Rich Kids of Beverly Hills 11.00 Christina Milian Turned Up 14.00 Keeping Up With the Kardashians 20.00 Just Jillian 21.00 Hollywood Medium With Tyler

Henry 22.00 Keeping Up With the Kardashians 23.00 Celebrity Style Story 23.30 Live From the Red Carpet

405 06.00 Swamp Brothers 06.25 Treetop Cat Rescue 07.15 Wild Capture School 08.10 Rugged Justice 09.05 Dr. Dee: Alaska Vet 10.00 Big Fish Man 10.55 Austin Stevens 11.50 Wild Capture School 12.45 Wildest Latin America 13.40 Wild Hawaii 14.35 Wildest Middle East 15.30 Wildest Islands 16.25 How Sharks Hunt 17.20 Wild Capture School 18.15 Rugged Justice 19.10 Dr. Dee. Alaska Vet 20.05 Treetop Cat Rescue 21.00 Wild Capture School 21.55 Austin Stevens. Most Dangerous 22.50 Gator Boys

312 07.30 Mannequin 09.00 One Summer Love 10.40 It Runs in the Family 12.05 Waking Up in Reno 13.40 Les Miserables 15.50 Miracles 17.15 Groundhog Day 19.00 Doubt 20.45 Annie Hall 22.20 Rob Roy

150 06.00 Parlamento Punto Europa 06.30 Unomattina in Famiglia 10.00 Easy Driver 10.30 A Sua Immagine 10.55 Santa Messa 11.50 A Sua Immagine 12.00 Recita Angelus 12.10 A Sua Immagine 12.20 Linea Verde 13.30 Telegiornale 14.00 L’Arena 16.30 Tg 1 16.33 Che Tempo Fa 16.35 Domenica In 18.45 L’Eredità 20.00 Telegiornale 20.35 Affari Tuoi 21.30 Tutto Può Succedere 23.34 Tg1 60 Secondi 23.35 Speciale Tg1

155 07.00 Super Partes 07.30 Titti e Silvestro 07.45 I Flinstones 08.32 Lupin 10.30 La Terza Stella 12.25 Studio Aperto 13.00 Sport Mediaset XXL 13.55 Grand Prix Superbike 14.45 Turbulent Skies Volo Fuori

Controllo 16.35 Una Pazza Giornata A New York 18.30 Studio Aperto 19.00 2 Cavalieri a Londra 21.25 Le Iene Show 10A Puntata

412 06.00 Teleshopping 09.00 Pawn Stars.

19.00 Ax Men 20.00 The Curse of Oak Island 21.00 Ancient Aliens 22.00 Storage Wars 23.00 Texas Rising

403 06.00 Toddlers & Tiaras 07.40 Cake Boss 09.30 Little People Big World 11.20 2000 Tattoos but Don’t Judge Me 12.15 Our Little Family 13.10 Little People Big World 14.05 Best Of Buddy’s 15.00 Randy’s Wedding Rescue 16.50 Curvy Brides 17.20 Randy’s Wedding Rescue 20.05 90 Days to Wed 21.00 Say Yes to the Dress: Poland 21.55 Botched Up Bodies 22.50 Sex Lies and Zumba 23.45 Sex Hospital

410 06.00 House Hunters International 08.00 Salvage Dawgs 09.00 The Vanilla Ice Project 10.00 Baggage Battles 11.00 Shed & Buried 12.00 Building Alaska 13.00 Man Caves 14.00 The Vanilla Ice Project 15.00 Shed & Buried 16.00 Salvage Dawgs 17.00 Building Alaska 18.00 House Hunters International 19.00 Expedition Unknown 20.00 Mysteries at the Monument 21.00 Mysteries at the Museum 22.00 Building Alaska 23.00 Man Caves

28 28|02|2016

kullħadd.com MIĊ-

ĊINEMA

RAPPORT TA’

ĊINEMA

CARMEL BONNICI

IL-ĠURNATA TAĊ-ĊINEMA GĦAT-TFAL

Dan l-avveniment ta’ darbtejn fis-sena, tant popolari u mistenni, li sar xi ħaġa fissa fil-kalendarju, organizzat mid-distributuri lokali tal-films KRS Releasing Ltd, issa daħal fis-17-il sena tiegħu. Din il-Ġurnata taċ-Ċinema għat-Tfal se ssir nhar is-Sibt 5 ta’ Marzu 2016 bi programm varjat u interessanti ta’ 12-il film.

Il-produzzjonijiet magħżulin biex jintwerew f ’dik il-ġurnata partikulari jinkludu ġeneri ta’ xogħlijiet minn kummiedji u avventuri animati, oħrajn ta’ xjenza fittizja bl-azzjoni, fantasiji għall-familji, kif ukoll avventuri umoristiċi u oħrajn drammatiċi.

Il-prezz tad-dħul hu ta’ €2.50 għat-tfal, u l-adulti li jakkumpanjawhom iħallsu €4.

Il-films, kollha maħruġa minn KRS Releasing, li se jintwerew dakinhar huma dawn:

Capture The Flag Strange Magic Snoopy And Charlie Brown: The Peanut Movie Daddy’s Home The Good Dinosaur In The Heart Of The Sea Alvin And The Chipmunks: The Road Chip Spectre The Hunger Games: Mockinjay, Part 2 Goosebumps Star Wars, Episode 7: The Force Awakens Paper Planes

SEMPLIĊI

DAD’S ARMY

IX-XTUT TA’ DOVER MGĦASSA MINN ĊORMA ANZJANI STUPIDI Atturi Ewlenin: Toby Jones, Bill Nighy, Catherine ZetaJones, Tom Courtenay, Daniel Mays, Bill Paterson Direttur: Oliver Parker. Ħin: 100 min.

Distributur: Universal Pictures Int. Maħruġ minn KRS Releasing. Ċert. PG Dad’s Army kienet sensiela televiżiva tal-BBC b’karattri maħluqa minn Jimmy Perry u David Croft. Tant din ilkummiedja ta’ żmien il-gwerra kienet popolari xi erbgħin sena ilu, fl-1971 kien ħareġ film bl-istess isem, li wkoll kien qisu produzzjoni tat-TV imtawla. M’ilux ħafna, BBC Two reġgħu rxuxtawha, bilpoplu Brittaniku jirrispondi bil-ħerqa.

Fil-film ġdid li ħallewlu l-istess isem u li, għall-inqas, jidher li fuqu sar sforz biex ikun ta’ livell aħjar ħafna minn xi xogħol tal-kaxxa talfidda (TV), joħroġ bil-wisq aktar dettaljat u kkulurit. Iżżmien tal-istorja issa ttawwal b’madwar erba’ snin, fl-1944, meta invażjoni fuq il-Gżejjer Brittaniċi kienet tidher bilwisq imminenti.

Ix-xtut l-aktar fil-periklu,

dawk ta’ madwar Dover, infatti ta’ Walmington-onSea, huma mgħassa minn ċorma anzjani voluntiera li bilkemm jifilħu jiċċaqilqu, kif ukoll spija Ġermaniż li jinsab fosthom.

Wara li rnexxielhom jevadu l-minaċċi ta’ invażjoni fi żmien ta’ ħafna attakki millajru, il-Kaptan Mainwearing (Jones), is-Surġent Wilson (Nighy), Lance-Corporal Jones (Coutenay) u s-suldati Godfrey (Gambon), Pike (Blake Harrison). Frazer (Bill Paterson) u Walker (Daniel Mays) jafu li għad fadal ħafna minn xiex joqogħdu attenti.

It-tattiċi stupidi tagħhom jistgħu jgħarrqu kollox, però warajhom hemm ukoll skwadra anzjana, aktar attenta, tas-sess oppost.

Jista’ jkun ukoll li bilmanjieri ineffiċjenti tagħhom

jirnexxilhom l-għan li daħlu għalih. Lejn l-aħħar Dad’s Army jimxi b’pass imħarrek.

Hu pjuttost sodisfaċenti u Catherine Zeta-Jones, bħala

l-ġurnalista Rose Winters li trid tinnota l-movimenti kollha li jagħmlu, tassew jixirqulha l-ilbies b’kuluri sbieħ tal-epoka.

ĊINEMA

kullħadd.com

28|02|2016 29 REALISTIKU

TRUMBO

L-ISTORJA VERA TA’ SCRIPTWRITER FAMUŻ mar jarah; u f ’Exodus (1961) Atturi Ewlenin: Bryan Cranston, Diane Lane, John ta’ Otto Preminger – żewġ Goodman, Louis C.K., Elle Fanning, Helen Mirren avvenimenti li ġabu din il-lista sewda fi tmiemha. Minkejja Direttur: Pat Roach Ħin: 124 min. t-twemmin tiegħu fi żmien Distributut: E-One Films ta’ biża’ tal-Gwerra Bierda, Maħruġ minn KRS Releasing Ċert. 12 Trumbo dejjem baqa’ jħobb lill-familja fuq kollox u dejjem Dalton Trumbo (1905- jwieġeb iva jew le għall- stinka biex dawn ma jbatux 1976) kien wieħed mill- mistoqsijiet li għamlulu għax ħafna. Waqt xogħlu kważi aqwa scriptwriters tal-films. sostna li ma kkommetta l-ebda l-ħin kollu narawh ipejjep, u Rebaħ żewġ Oscars u anke reat. Xorta waħda l-bord sabu l-aktar li jidher li jkun ispirat kien innominat f ’oħrajn, ħati u kkundannah għal 11-il huwa meta jkun jistrieħ u kien l-aktar wieħed xahar ħabs. Għal 13-il sena f ’banju ilma. imħallas fid-dinja għal dan sħaħ, il-kumpaniji maġġuri Fl-1970 ir-Writers Guild ix-xogħol fis-snin erbgħin. ta’ Hollywood irrifjutaw Of America onorawh b’unur Il-parteċipazzjoni tiegħu fix- li jużawh għax beżgħu li speċjali għax-xogħol tiegħu xena politika bħala attivist jqisuhom tal-istess ideat tul il-karriera. Fid-diskors li li jissapportja unjins tal- radikali tiegħu. għamel wara, fejn faħħar qabel Mitluq mill-ħbieb, ġirien u kollox lill-familja, hu mess ilħaddiema, drittijiet u ħlas ugwali, tawh it-timbru oħrajn ta’ ġewwa, u sfurzat qalb ta’ ħafna. Trumbo jaqbad id-dar, Trumbo sewwa l-atmosfera glorjuża ta’ ta’ komunist, b’ċitazzjoni ibigħ jirnexxilu Hollywood tas-snin erbgħin biex jixhed quddiem (Cranston) l-Un-American Activities jgħajjex lill-familja billi bi u wara, b’interpretazzjonijiet ftit flus jikteb għaċ-ċinema tajbin, fejn l-aktar li tispikka Committee (HUAC).

Fl-1947, il-biża’ palpabbli taħt ismijiet foloz għall- hi Helen Mirren fil-parti ta’ li l-Istati Uniti tista’ ssir kumpaniji żgħar. F’dan iż- Hedda Hopper, artikolista ta’ irnexxielu jirbaħ saħħa li sseksek fuq kull minn nazzjon komunista laħqet żmien livell tal-ġenn. Il-paranojja l-Oscar darbtejn taħt dawn jirreaġixxi f ’din il-belt taltant xterdet li, fil-ftit snin ta’ il-psewdonimi. Xorta baqa’ films, u t-terrur ta’ ħafna. wara kienu ħafna u ħafna li jisfida u jippersisti fl-ideal Trumbo jħabbatha sewwa dehru quddiem dan il-kumitat tiegħu sakemm Kirk Douglas max-xogħol meraviljuż ta’ uża ismu veru fi Spartacus George Clooney ta’ suġġett u ġew mixlija.

Trumbo, mad-disgħa sħabu (1960), film ibbojkottjat imma simili Good Luck And Good l-oħra ta’ Hollywood, irrifjuta li anke l-President Kennedy Night (2006).

EŻILERANTI

POINT BREAK (3D)

AZZJONI U STUNTS INKREDIBBLI

b’avventuri ġodda, azzjoni Atturi Ewlenin: Edgar Ramirez;, Luke Bracey, Teresa furjuża, stunts meraviljużi u Palmer, Delroy Lindo, Ray Winstone permezz tad-3D li jdaħħlek fl-qalba tal-azzjoni. Johnny Direttur: Ericson Core Ħin: 113 min.

Utah (Bracey) żagħżugħ Distributur: Warner Bros li jħobb jisfida l-ħajja billi Maħruġ minn KRS Releasing Ċert. 12A jissogra affarijiet diffiċli u perikolużi, seba’ snin wara Kathryn Bigelow uriet azzjoni abbinata mat-tip li tilef lil ħuh insibuh bħala kemm tassew hi direttriċi ta’ avventuri varji, żgur li aġent tal-FBI. tajba fix-xogħlijiet ta’ spikkat xi ftit aktar fil-film Minħabba l-kapaċitajiet azzjoni gwappa u ferventi Point Break (1991), li wkoll tiegħu fis-sewqan bil-ħeffa, waqt li l-maġġoranza tal- kiseb suċċess. fis-surfing, biex jixxabbat films li ħadmet ta’ ġeneri Point Break il-ġdid hu ispirat mal-muntanji anke u stejjer differenti jinkludu mill-film ta’ 25 sena ilu, mingħajr l-apparat meħtieġ

u biex jaqbeż minn fuq ajruplan u jiftaħ il-paraxut biss fl-aħħar ħin, ikun imqabbad mill-FBI biex jinfiltra gang ta’ żgħażagħ li wkoll iħobbu jpoġġu ħajjithom fix-xifer.

Dan il-gang li, biex iżomm l-istil lussuż ta’ ħajja li jgħix, sikwit jagħmel xi serqa spettakolari, huwa mmexxi mill-kariżmatiku, Bodhi (Ramirez). Jaħdem minn taħt, b’ħajtu sikwit fil-periklu, irid isib provi

tar-reati li qed jagħmlu dawn.

Point Break hi produzzjoni kontinwament mexxejja li l-ħin kollu tippompja l-adrenalina, imfawra bi stunts verament spettakolari u kważi impossibbli, ħafna minnhom eżegwiti minn atleti rinomati li huma l-aqwa fil-kategorija rispettiva tagħhom filpreżent.

Film li jżommok imkaħħal mas-siġġu!

L-AQWA ĦAMES FILMS Bejn is-17.02.2016 u l-21.02.2016

1.

2.

3.

4.

5.

Deadpool Alvin & The Chipmunks: The Road Chip 13 Hours Dirty Grandpa 20,000 Reasons

KOMPETIZZJONI EMPIRE CINEMA

Mistoqsija għal din il-ġimgħa: Min jinterpreta l-parti ta’ Trumbo?

Ibgħat it-tweġiba tiegħek lil: Kompetizzjoni Films, KullĦadd, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

Rebbieħ tal-ġimgħa l-oħra: J. CALLEJA – il-Marsa

30 28|02|2016

kullħadd.com

AVVIŻI KLASSIFIKATI

ballroom jew Latin-Amerikan.

Lezzjonijiet taż-żfin għallUffiċju għall-kiri fi triq prinċipali beginners u kompetizzjonijiet f ’Ħal Luqa. €500 fix-xahar. minn Imperial Qualified Dance Teacher (ISTD) Ibgħat SMS fuq Ċempel 7982 0749.

7925 3015 jew ċempel 2138 6818 TANAYA’S Dev. Ltd: Għażla sa 12.00pm. kbira ta’ appartamenti f ’kull żona ta’ Malta. Jinbiegħu mingħajr Care and Cure Group Ltd: mħarrġa, caring depożitu u nħallsulek il-kuntratt. infermiera Offerta speċjali. Għal aktar dettalji assistants, nannies, nies imħarrġin iżommu kumpanija, ċempel 9992 4999. Mingħajr biex għajnuna fid-djar u night sitters. aġenti jekk jogħġbok.

Servizz ta’ 24 siegħa, Għandna wkoll għall-kiri: wheelchairs, hoists, commodes, walking frames u hospital SERVIZZI beds. Għal aktar informazzjoni Korsijiet akkademiċi u ċempel fuq dawn in-numri: 2137 rikreazzjonali fir-Rabat, tas-suġġetti 6946/9947 0178. kollha minn Year 4 sa O Levels.

Reading classes għal tfal bejn l-4 u 6 snin kif ukoll għal dawk ta’ bejn AFFARIJIET is-7 u 11-il sena. Ċempel 9943 GĦALL-BEJGĦ 2994.

Għamara għall-uffiċini għall-bejgħ, Investigazzjoni Privata: Żwiġijiet, f ’kundizzjoni tajba ħafna. Ċempel għerusija u relazzjonijiet 7982 0749. oħra, DNA forensic tests, tfal maħtufin minn Malta, każijiet Għandna varjetà kbira ta’ arloġġi ċivili, każijiet oħra fil-qorti, bħal Tissot, Citizen, Casio, problemi f ’kumpaniji jew Michael Kors, Fossil, Esprit, negozju. Nagħmlu xhieda fil- Festina u Q&Q. Issibilna wkoll Qorti. Naħdmu f ’Malta u arloġġi ta’ mal-ħajt, żveljarini u anke barra. Għal appuntament selezzjoni ta’ cuckoo clocks millċemplu 7959 0000. email: info@ Black Forest. Noffru servizzi privateinvestigationmalta.com rigward tiswija ta’ kull tip ta’ arloġġ kif ukoll nibdlu batteriji, ċineg, Korsijiet f ’Livell Ordinarju naqtgħu kull forma ta’ ħġieġa, f ’diversi suġġetti bħall- eċċ. Għal dawk l-arloġġi tajbin Matematika, Ingliż, Malti, għall-ilma, noffru s-servizz ta’ Franċiż, Fiżika u oħrajn. Noffru water pressure test waqt li tistennew wkoll korsijiet tal-ECDL. Prezz għalih. Nispeċjalizzaw ukoll fuq €35 kull module. Noffru wkoll tiswija ta’ grandfather clocks u kull tip korsijiet bażiċi fil-kompjuter, €50. ta’ clock. It-tiswija hija bil-garanzija.

Għal aktar informazzjoni żur Ċempel 2166 2241 jew 7766 2241 jew żur is-sit elettroniku is-sit: www.expresswatchrepairs. com jew irrikorru 110, Triq ilwww.tudorinstitute.com Kungress Ewkaristiku, il-Mosta.

Tewmi Group għal lezzjonijiet tal- Ċempel 2141 7235. karozzi kemm manual u kif ukoll automatic. Cab service u karozzi għall-kiri bi prezzijiet raġonevoli. XOGĦOL TA’ Żur is-sit www.tewmi.com jew MANUTENZJONI ċempel 9942 2422.

Installazzjoni u tiswija ta’ aerials Lezzjonijiet taż-żfin fuq stil tat-televiżjoni. Offerti vantaġġjużi ­­­­PR­OPRJETÀ

fuq sistemi tas-satellita u fuq 7972 9967 jew żur is-sit www. l-android TV boxes. Għal aktar kendawaterproofing.com infromazzjoni ċempel 2148 6211.

AVVIŻI OĦRA Għal kull tip ta’ kisi bil-ġibs, ramel u siment, graffiato, żebgħa, Kiri ta’ Bar: Santa Venera Boċċi xogħol fuq l-antik, xogħol fuq il- Club, Triq il-Kbira San Ġużepp, pond, madum, membrane, dawl u Santa Venera. ilma. Ċempel fuq 7928 5444.

Nixtiequ nħabbru li l-klabb qed jilqa’ offerti għall-kiri Tiswija u installazzjoni ta’ tal-bar.

Applikazzjonijiet estensjonijiet tat-telefowns għal u kundizzjonijiet jinġabru kull tip ta’ linji fissi. Ċempel fuq mingħand il-kaxxier tal-club.

7993 0419. Ħinijiet tal-ġbir wara l-4.00pm.

Data tal-għeluq: 21/3/2016.

Varjetà ta’ ħwat, ħoroż, kanali tal-ilma, ċangatura qadima jew S. Spagnol Const. Ltd teħtieġ ġdida, kantun qadim, lavur ta’ nies b’esperjenza biex jaħdmu kull tip. Ċempel lil Jason fuq in- fil-kostruzzjoni.

Pagi u numru 2143 2352 jew 9947 7167. kundizzjonijiet tajbin. Ċemplu 9947 6522 jew 2167 8134.

Jason Gatt għal kull xogħol ta’ tibjid u tikħil, kisi normali, fuq Jinħtieġu bennejja bil-fattura jew il-fil, fuq xogħol antik u bil-pont, bil-paga u manwala bl-esperenzja kisi bil-ġibs u graffiato. Kiri ta’ għax-xogħol tal-kostruzzjoni. cherry picker (tower ladder). Ċempel Ċemplu lil Stivala Construction, fuq 9945 4235 jew 2180 5811. il-Gżira, fuq 7998 9881.

WP Ltd ta’ Triq ix-Xitwa, Ħal Qormi, jispeċjalizzaw f ’xogħol ta’ waterproof membrane, damp proofing u rubberised paint. 25 sena esperjenza. Stimi b’xejn u prezz moderat. Ċempel 2148 8972, 2143 8326, 9944 5527 jew 7981 2784 jew żur is-sit www.wpmalta. com Għal kull tip ta’ xogħol fuq faċċata, bjut, appoġġi, gallarijiet, eċċ. Membrane jew liquid membrane.

Mela pproteġi l-proprjetà tiegħek mill-ilma tax-xita u ċempel issa għal stima b’xejn bin-numru 7905 8883 jew idħol fuq is-sit www.darrendoitall.com Il-bejt tiegħek jagħmel l-ilma?

Għandek problema ta’ moffa?

Kenda Ltd issolvilek il-problema.

Nispeċjalizzaw fuq xogħol ta’ waterproofing u membrane b’10 snin garanzija. Xogħol professjonali bl-aqwa materjal ISO pool.

Għal stima bla obbligu ċemplu

ISEM, KUNJOM, NRU TAT-TELEFOWN/MOWBAJL U INDIRIZZ

AGR AUTO JAPANESE Parts għall-karozzi: Inbigħu kull tip ta’ parts ta’ karozzi Ġappuniżi u Koreani, fosthom Kia, Toyota, Isuzu, Daewoo, Mitsubishi, Honda, Subaru. Huma wkoll importaturi ta’ żjut u air filters, shock absorbers, brake pads, clutches, eċċ. Parts ġenwini. Għal aktar informazzjoni ċempel 2144 6839 jew 9947 4504. Fax: 2147 0295.

Email: alex@agrautoparts.com

Nigret Night Club and Restaurant, Labour Ave, irRabat, Malta.

Naċċettaw riservazzjonijiet għal coffee mornings, lunches u dinner dances u kull okkażjoni oħra. Miftuħin filweekends, lejla Maltija b’differenza kull nhar ta’ Ġimgħa. Nhar ta’ Sibt mużika għal kulħadd ma’ Franz Grech. Inservu wkoll take-away fil-weekends.

Naċċettaw riservazzjonijiet għal kull okkażjoni. Għal aktar informazzjoni ċempel 2145 4858/2145 4908/7945 4908.

Tistgħu żżuru s-sit elettroniku Paul & Waters – The Perfumery. www.nigretnightclub.com jew Għall-aqwa ditti ta’ fwejjaħ, www.nigretnc.com oriġinali u bl-orħos prezzijiet LILL-ISPIRTU f ’Malta, żur il-ħwienet ta’ Paul TALBA & Waters – The Perfumery. S-SANTU: Int li ssolvi Il-ħwienet tagħna tal-Fgura, l-problemi kollha, dawwal itil-Mosta, Ħal Qormi u Raħal toroq kollha tiegħi biex nikseb Ġdid ikunu miftuħin kuljum dak li neħtieġ. Inti li tajtni d-don mid-9.00 san-12.30 u mill-16.00 divin biex naħfer u ninsa d-deni sas-19.00. Paul & Waters Free kollu li jsir kontra tiegħi, li f ’kull Delivery Service. Ċempel 2766 mument ta’ ħajti tkun maġenbi.

F’din it-talba qasira nixtieq 3361. nirringrazzjak ta’ dan kollu, MUSIC LINK Issibilna kull tip waqt li nikkonferma mill-ġdid li ta’ strumenti mużikali, fosthom qatt ma ninfired minnek, anke drums kemm akustiċi u elettriċi, quddiem l-illużjonijiet materjali. cymbals, percussion, pjanijiet Nixtieq li nkun miegħek fil-glorja diġitali, baby grand pianos, sound ta’ dejjem. Grazzi għall-ħniena mixers u sound cards. Apparat tiegħek lejja u lejn dawk li jiġu ta’ DJ sound systems, kitarri minni. klassiċi u akustiċi, bass guitars, Din it-talba għandha tingħad tlett strumenti tar-ram, wood winds, ijiem wara xulxin. Wara tlett ijiem vjolini, spare parts u aċċessorji it-talba tkun maqlugħa, anke jekk oħra. Issib ukoll kotba tal- għall-bidu tidher diffiċli. It-talba mużika tat-tagħlim. Mur Music għandha tkun ippubblikata millLink, 262, Triq Fleur-de-Lys, ewwel wara li tinqala’ l-grazzja, B’Kara. Ċempel 2148 2796. bla ma tissemma’ x’kienet.

KUPUN AVVIŻI KLASSIFIKATI IKTEB L-AVVIŻ F’DAN L-ISPAZJU

AVVIŻI

Offerta 1: Ġimagħtejn Offerta 2: 5 ġimgħat Offerta 3: 2 avviżi għal 5 ġimgħat Offerta 4: 13-il ġimgħa Offerta 5: 26 ġimgħa Offerta 6: 52 ġimgħa

€5 €10 €15 €30 €56 €93

ĦLAS B’CASH JEW CHEQUE LIL: Sound Vision Print Ltd, KullĦadd, Avviżi Klassifikati, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun ĦMR 1717.

AVVIŻI

kullħadd.com

AVVIŻI TAL-PL Laqgħa Ġenerali Annwali Il-Laqgħa Ġenerali Annwali tal-Għaqda Veterani Laburisti se ssir nhar il-Ġimgħa 4 ta’ Marzu 2016, fid-9.00am fiċĊentru Nazzjonali Laburista, il-Ħamrun. Waqt il-laqgħa ssir ukoll l-elezzjoni għall-Eżekuttiv tal-Għaqda għas-sena 2016.

Il-Laqgħa se tkun indirizzata mill-Onor. Prim Ministru u mexxej tal-Partit Dr Joseph Muscat.

AVVIŻI ĠENERALI Konkors Letterarju Annwali Il-Kunsill Lokali taż-Żejtun jixtieq jinforma lillpubbliku li s-sottomissjonijiet għall-Konkors Letterarju Annwali tal-2016 huma miftuħa. Issottomissjonijiet iridu jaslu għand il-Kunsill Lokali taż-Żejtun sa mhux aktar tard mis-Sibt 5 ta’ Marzu 2016. Huwa miftuħ għal kull età, u kull individiwu jista’ jissottometti sa żewġ xogħlijiet.

Kull sottomissjoni hi bla ħlas u tiġi eżaminata minn ġurija indipendenti.

Hemm erba’ kategoriji miftuħa: l-aqwa kitba bid-djalett Żejtuni (fejn jintrebaħ il-Premju Frans Baldacchino ‘il-Budaj’), l-aqwa kitba b’Malti standard, l-aqwa poeżija, u l-aqwa kitba tat-tfal u ż-żgħażagħ ta’ inqas minn 17-il sena. It-temi ta’ din is-sena għall-aqwa kitba b’Malti standard jistgħu jkunu dwar l-istorja tal-parroċċa tażŻejtun fl-għeluq l-400 sena matriċi, u rakkont dettaljat dwar personalità miż-Żejtun.

Dawn il-kitbiet jinqraw waqt is-serata ta’ Ġieħ iż-Żejtun u l-aqwa kitbiet sottomessi jiġu ppubblikati fi ktejjeb li jitqassam lill-pubbliku.

Dawk li jiġu l-ewwel post f ’kategorija jirbħu premju ta’ €50.

Għat-Termini u Kundizzjonijiet żur is-sit www.zejtunlocalcouncil.com, u għal aktar informazzjoni ċempel fuq 2166 3866 jew ibgħat email lil chircop.sean@gmail.com Ġurnata Għawdex mal-Kummissjoni Nisa tal-Ġilju, l-Imqabba Il-Kummissjoni Nisa fi ħdan is-Soċjetà Mużikali Madonna tal-Ġilju tal-Imqabba se torganizza mawra ta’ ġurnata fil-gżira Għawdxija nhar ilĦadd 20 ta’ Marzu 2016. Din il-ġurnata se tikkonsisti fi smigħ ta’ quddiesa filgħodu, kif ukoll l-ikla ta’ nofsinhar f ’lukanda rinomata fir-Rabat.

Se jkun hemm ħin ta’ rilassament kif ukoll żjarat f ’bosta wirjiet relatati mal-ġrajja tal-Passjoni u l-Mewt ta’ Sidna Ġesù Kristu. Trasport jitlaq millpjazza ewlenija tal-Imqabba fis-7.30am. Kulħadd huwa mħeġġeġ li jattendi. Riservazzjonijiet isiru fuq 7953 9542 u aktar informazzjoni tinkiseb mis-sit elettroniku uffiċjali tas-Soċjetà Mużikali Madonna tal-Ġilju www.talgilju.com Wirja Ecce Mater Tua fil-Każin tal-Banda Anici It-Tlieta,15 ta’ Marzu 2016. fis-7.00pm, se jsir programm ta’ marċi funebri mill-Banda Anici filKnisja tal-Vitorja f ’Ħal Qormi, taħt il-patroċinju ta’ Dr George Abela, President Emeritu ta’ Malta.

Tippreżenta l-programm Marisa Apap Pace.

Fit-8.15pm, quddiem il-każin tal-Banda Anici ssirul-inawgurazzjoni mill-President Emeritu Dr George Abela, u fil-każin isir it-tberik tal-wirja Ecce Mater Tua mill-W.R. Kan. Anton Cassar.

32 28|02|2016

kullħadd.com

TISLIBA

RIŻULTATI TAX-XAHAR LI GĦADDA MIMDUDIN: 1 Bijambo, 5 Assisi, 8 Stenbaħ, 14 Kamin, 15 Fallut, 17 Kambju, 19 Żebra, 20 Izzo, 21 Erre, 23 Amman, 25 Rmixk, 28 Kutu, 29 u 30 Warrab, 31 Riħa, 33 Jaħsbumisħun, 39 Alka, 41 Blu, 42 Ali, 43 Mutu, 45 Mosta, 46 Tripp, 47 Ftit, 50 Kilo, 53 u 54 Banana, 56 Randa, 58 Takkun, 60 Palazz, 62 Bnini, 64 Qafas, 67 Pjaċir, 69 Brando, 70 Pannu, 72 u, 73 Kornea, 75 Bosk, 77 Qari, 79 Arani, 80 u 82 Kartolina, 84 u 85 Kubrit, 87 Tfal, 88 Bintilmiżwed, 93 Ċina, 94 u 95 Maduma, 96 Mota, 98 Sħiħa, 100 Eżami, 101 Dħul, 105 Serq, 108 Korea, 109 Tħabat, 110 Qrendi, 111 Fatat, 112 Mqassra, 113 Kavall, 114 Mxennaq.

025

WEQFIN: 2 Ismar, 3 Aħna, 4 Bufe, 6 Satin, 7 Sokor, 9 Trun, 10 Neża, 11 Arblu, 12 Skwerra, 13 Kapural, 16 Lemħa, 18 Baxxu, 22 Ħajbu, 24 Ass, 26 Mus, 27 Nadif, 32 Ħamrun, 33 Jum, 34 Ħasi, 35 Brakan, 36 Intopp, 37 Ħmir, 38 u 40 Naplitan, 44 Tuba, 48 Trab, 49 u 51 Interpretazzjoni, 52 Qroqqa, 55 Biljun, 57 Duwa, 59 Koċċ, 61 u 63 Litanija, 65 Fonqla, 66 Skor, 68 Rubini, 69 Bokkli, 70 Paċi, 71 Navali, 74 Tajn, 76 Ġrew, 78 Ikħal, 79 u 81 Abbord, 82 Ltima, 83 Atomika, 86 Ħallata, 89 Ibħra, 90 u 91 Taħżiż, 92 Emmen, 97 Toroq, 99 Astra, 100 Eqqel, 102 Ħotba, 103 u 104 Passatur,

Mimdudin 1

5 8

14

15

17

19 20 21 23 25 28

29

31

33

39 41

43 45

46

47 50

53 56 58 60

62 64

Jużawh l-aktar il-ħajjata u mhuwiex ir-raġel tar-rukkella (7) Il-pajjiż tal-Faragħuni (6) Fjura tfuħ b’ħafna lwien u bil-petali ppizzjati (7) Il-..... ta’ Tumas jew ta’ Gasan jew ta’ Demajo jew ta’ Mizzi (5) Rħama li tfakkar xi ġrajja, jew il-blata ta’ qabar b’isem il-midfun (6) Għarrex, qagħad iħares bil-moħbi lejn xi namrati (6) Waħda mis-somom (5) Min jitwieled .... ma jmutx kwadru (4) Allura dan ir-raġel ta’ rikba? (4) Kuġini, neputijiet, zijiet, nanniet (5) Għamel l-iswed fuq l-....., bil-miktub (5) L-isbaħ libsa li qatt tilbes mara f ’ħajjitha (4) u 30 In-nisa jdejjaqhom f ’wiċċhom (6) Sajjied bla lixka ma jaqbadx ...., (qawl) (4) Espert fil-ħeffa tal-idejn, presteġġjatur, illużjonist (12) Pilota (4) u 42 Spiċċa mix-xogħol, ħareġ bil-pensjoni (6) Il-mara tal-lupu (4) X’tagħmel jekk ma jkollokx wieħed fuq rasek (5) Tant hu xħiħ li għal ċenteżmu jqaxxar ..... (5) Allura dan ir-raġel tal-akuta? (4) Dan ifisser oġġetti li jinġabru flimkien u jinbiegħu fi rkant (4) u 54 Meqrud, distrutt, imberbaq (6) Kontra poppa (5) Tajjar ix-xifer, kiser biċċa żgħira (6) Tarah b’xi gazzetta jew ktieb f ’idejh (6) L-Istati ..... tal-Amerika (5) Għagħa, storbju kbir, konfużjoni u

67 69 70 72

75

77 79 80

82 84

87 88

93

94

96 98

100 101 105 108

109

110

111

112 113 114

għaġeb ukoll (5) Wieħed mid-dniefel (6) Ħeles minn xi periklu (6) Barmil jew slopp (5) u 73 Dawn magħrufa wkoll bħala l-brimb tal-baħar (6) Għal min hu .... aħjar iff inkella aħħ, (qawl) (4) Ir-raħal ta’ Sant’Andrija (4) Dawn issibhom f ’tifsira 72 u 73 (5) Aħjar ..... is-suq minn mitt skud fis-senduq (5) Wieħed mis-smien (4) u 85 Dan l-istrument sabiħ jinżamm taħt l-għonq mal-ispalla (6) Dan ifisser mġiba (4) Dawn għaġin oħxon qisu mqarrun u magħmul żgħir (12) Din iżżomm f ’wiċċ il-baħar iżda b’mażżra fl-qiegħ (4) u 95 Il-...... ta’ Ġensna hija ta’ Raymond Mahoney (6) Xi raġel kbir wisq u bla grazzja (4) Kien bagħat lis-suldati tiegħu biex joqtlu t-trabi kollha (5) Għal dejjem ta’ dejjem (5) Bih fit-triq u fl-arja ma tara xejn (4) Infermier jew infermiera (4) Il-..... tas-sinjur f ’idejn is-seftur, (qawl) (5) Sider il-mara bil-ħalib u sider ir-raġel bil-......, (qawl) (6) Għandu ...... ta’ ngħama, jiekol kollox (6) Vladimir Ilich li kien mexxa r-rivoluzzjoni Bolxevista (5) L-ikbar belt fl-Iskozja (7) Din tfisser għar, ħofra fil-blat (6) Repubblilka fil-Majjistral tal-Amerika t’Isfel (7) Weqfin

2

Jingħataw lil min ħaqqu (5)

3 4

6

7

9 10

11

12

13 16 18

22 24 26

32 33

34

35 36 37 38 44 48

49

51

52

55

57

B’dan taqbad il-friefet u l-ħut żgħir (4) Jekk it-tfal tagħtihom il-.... jitilgħu fuq rasek (4) Din il-kisja kiesħa titla’ fil-wiċċ tal- ħalib jagħli (5) B’waħda kbira għadhom kemm għattew Ħaġar Qim (5) Dan naturalment jiġi mir-rassa (4) Min jobgħod in-.... ma jħobbx ’l ommu, qawl (4) Ħallewh ..... stampa, baqa’ jħares bħal miblugħ (5) Għamel xi sitwazzjoni agħar milli kienet (7) Din mhijiex il-mara tal-partit (7) Majjal (5) Dan għandu żewġ ixfra msallbin biex jaqta’ sew u dritt (5) Il-Lager ta’ Malta l-aqwa waħda (5) Jitħallat mal-isfar jiġi aħdar (3) u 27 Giovanni li mhuwiex l-Evanġelista (3) Il-prietka ssir minn fuqu (6) L-udjenza tgħajjatna fit-teatru biex xi arja jew kanzunetta terġa’ titkanta (3) Iz-.... il-mimlija ma jimpurtahiex mill- vojta (4) Kiel bil-ħatfa bla ma jomgħod (6) Lablab u paċpaċ bla waqfien (6) Qisu ħuta barra mill-.... (4) u 40 Dawn huma nies żleali (9) Sarja għalkollox (4) Kajman u .... iżda qrunu dejjem f ’butu, qawl (4) Din il-belt qiegħda f ’5 mimduda, imsemmija għall-Alessandru l-Kbir (8) Pastaż, maledukat, stupidu, ħmar, ġidra, ma jafx skola (8) Ġibed l-attenzjoni aktar minn ħaddieħor (6) Timbru skolpit li jħalli marka fl- inċiera (6) Ikollok minnu tħoss rasek mistrieħa

(4) 59 Dan huwa membru għoli fis-Senat

Ingliż (4) 61 Din mhijiex il-mara tar-riħ (4) 63 Mara bla ħwejjeġ f ’xi kwadru tal-arti

(4) 65 Issa m’għadhomx żgħar fl-età, kibru

u mmaturaw (6) 66 Jekk tidħol fih ikollok terġa’ lura (4) 68 Tant kienet eleganti f ’ras l-irġiel,

illum sparixxiet (6) 69 Kontra kessaħ (6) 70 Fwar, duħħan, ilma jevapora (4) 71 Waħda mit-trinek (6) 74 Qalbu għamlet ...., ħass bħal tferfira

(4) 76 Il-qamħ minnu joħroġ (4) 78 Dan ifisser tagħrifa jew twissija,

jixxandar fuq ir-radju jew TV jew fuq

il-ġurnali jew fuq kartellun (5) 79 u 81 Dawn kienu ġarar żgħar, tal-

fuħħar, fihom konna nżommu l-ilma

frisk (6) 82 Ikla żgħira jew bukkun; kemm wieħed

jitrejjaq (5) 83 Min għandu lilha, taħt għonqu l-ħin

kollu jitbandal (7) 86 Kelma oħra għalih hija xbin, għal

meta tagħmel il-griżma (7) 89 Tajra mdaqqsa tal-ilma, bl-għonq u

s-saqajn twal u rix sabiħ (5) 90 u 91 Żagħżugħ li daħal jistudja fizzjal

fl-armata (6) 92 Sofia l-attriċi Taljana m’hemm ħadd

ħliefha (5) 97 Dan gendus jew barri tar-razza (5) 99 u 100 Xħiħ jew rgħib iżda wkoll

kurjuż jew imħajjar għal xi ħaġa (5) 102 Emmanuel, l-aktar Gran Mastru li

dam jirrenja fostna (5) 103 u 104 It-Tabib Adrian l-eks-Deputat Laburista (8) 106 u 107 Din dar kbira bi kmamar f ’kull

sular, issibha żgur fil-Ħamrun (8)

KOMPETIZZJONI KTIEB

kullħadd.com

28|02|2016 33

KOMPETIZZJONI KTIEB KTIEB GĦAT-TFAL

QREMPUĊU F’BELT IL-ĠOBON Min hu gustuż, wiċċu tost, iħobb il-ġobon u ilu nieqes ftit snin sew?

Tweġiba: Qrempuċu!

Iktar minn ġenerazzjoni waħda kibret bl-istejjer ta’ Qrempuċu, ilġurdien ħelu li jitlaq fuq vjaġġ mimli avventuri biex ifittex il-famuża Belt il-Ġobon. Il-ktieb Qrempuċu f ’Belt il-Ġobon huwa wieħed mill-kotba klassiċi ta’ Trevor Żahra, ippubblikat għall-ewwel darba fl-1985 u mill-ġdid fl-1991.

Issa, wara diversi snin fejn ma kienx jinsab għall-bejgħ, il-Merlin Publishers ħarġu edizzjoni ġdida ta’ din l-istorja dwar il-ġurdien li ma jaqta’ qalbu minn xejn – li hu tant determinat biex isib il-ġobon li lest jiffaċċja kull ostaklu li jsib quddiemu, anke jekk dawn l-ostakli jieħdu l-bixra ta’ ġrieden kbar terrifikanti.

Qrempuċu mhux waħdu f ’dan il-vjaġġ: għandu miegħu lil ibnu, Qrempuċellu. Iċ-ċkejken, però, ma jistax jifhem dil-fissazzjoni ta’ missieru bil-ġobon u li kien għalih baqa’ d-dar għall-kwiet.

Qrempuċu deher għall-ewwel darba fil-letteratura Maltija fil-ktieb Ħrejjef minn Wied Peprina li Żahra kien oriġinarjament kiteb għat-televixin.

Iżda mbagħad, fi kliem Żahra, “ħa ħajja indipendenti tiegħu u spiċċa protagonist fil-ktieb tiegħu stess”.

Iktar minn 10,000 familja f ’Malta u Għawdex għandhom kopja ta’ dan

il-klassiku tal-letteratura għat-tfal, u d-direttur tal-Merlin Publishers, Chris Gruppetta, jemmen li t-tfal li llum se jiskopru lil Qrempuċu għall-ewwel darba se jsiru jħobbuh daqs dawk li kienu qrawh tletin sena ilu. “Il-ġenerazzjoni tiegħi kibret ma’ Qrempuċu. U li jagħmel din ilpubblikazzjoni iżjed speċjali hu l-fatt li Qrempuċu u sħabu jitfaċċaw tul is-snin f ’diversi kotba oħra ta’ Żahra – dawk li llum il-ġurnata nsejħulhom spin-offs.”

Fi kliem il-Merlin, “Qrempuċu kien nieqes għal diversi snin minn fuq illista ta’ kotba tagħna, u kien xieraq li nerġgħu nilqgħuh fostna u nagħtuh il-post li jixraqlu.”

Din l-edizzjoni ġdida tal-ktieb tinkludi illustrazzjonijiet ġodda millaħwa Mark u Nicholas Caruana, meħuda mill-film 3D tagħhom Qrempuċu. Dan il-film qasir intwera fis-swali taċ-ċinema ta’ Malta u Għawdex kollha tul il-Milied li għadda, meta ntwera flimkien malfilm Disney The Good Dinosaur.

Dan il-film qasir serva ta’ preview għall-film sħiħ Qrempuċu f ’Belt il-Ġobon, film 3D li qed jinħadem preżentement u li se joħroġ ftit snin oħra.

Il-ktieb Qrempuċu f ’Belt il-Ġobon jinsab għall-bejgħ mill-ħwienet talkotba kollha jew direttament minn www.merlinpublishers.com

SILTA MILL-KTIEB Qatt rajtu ġurdien bis-seqi filponta ta’ mnieħru, fit-tarf ta’ denbu u fix-xfar ta’ widnejh?

Li kieku nżiltu sa Wied Peprina fl-eqqel ta’ Jannar u dħaltu filbejta ta’ taħt il-ħarruba l-kbira, kontu ssibu ġurdien sewwasew bħal dan l-imsejken Qrempuċu!

Mhux hekk biss, iżda bil-kesħa mustaċċih iddendlulu ’l isfel u s-suf bellusi tiegħu sarlu donnu lanżit.

Mhux ta’ b’xejn li tgħaddi x’ħin tgħaddi minn quddiem biebu kont dejjem tisimgħu jgerger u jisħet lix-xhur kiefra tax-xitwa. U ibnu Qrempuċellu kien ikollu jagħlaq ħalqu u joqgħod jissaporti t-tgergir ta’ missieru bis-sabar kollu. Lanqas

biss kien jazzarda jaqbel miegħu, aħseb u ara jmerih!

Qrempuċu qatt ma seta’ jifhem kif il-pitiross, il-bebbuxu u l-għasafar tal-bejt kienu joqogħdu jiġġerrew mal-wied bejn Diċembru u Frar.

“Dawk qed iħossu moħħhom!” kien igemgem kull meta jiftakar.

“Tassew trid tkun pitirross baħnan jien bebbuxu b’qoxra ħoxna biex tissaporti kesħa bħal din!”

Tabilħaqq li dik is-sena kienet għamlet kesħa eħrex minn ta’ snin oħra. Mhux lil Qrempuċu biss kienet tat ġewwa, imma ħafna kienu dawk l-annimali li żiedu t-tiben mal-kutri u ssakkru ġol-bejtiet tagħhom bi tliet bibien fuq xulxin. Is-serp tant

tgeddes li tgħaqqad waħda sewwa u ma nafx min inrexxielu jħollu meta wasal is-sajf. Il-fenek l-aħmar ġiegħel liż-żrameġ kollha ta’ taħt ix-xahrejn jitilgħu jorqdu fuqu biex isaħħnuh. Ani l-Brimba ħadmet għanqbuta madwarha eħxen minn tas-soltu u saret donnha dudu ġol-fosdqa. Imma żgur li ħadd minnhom ilkoll ma ġieb id-dinja fix-xifer daqs Qrempuċu.

Għax biex tkompli tagħqad, beda wkoll jonqsu l-ikel. Fi tmiem is-sajf huwa u Qrempuċellu kienu ħażnu ħafna ħarrub, qamħ u qxur tal-frott, imma b’dak il-bard kollu Qrempuċu aktar fetaħ l-aptit u kiel wisq iżjed mix-xtiewi ta’ qabel. Ta’ sikwit kien

itenni lil ibnu li jekk mhux se jmur ifittex l-ikel kienu se jmutu bil-ġuħ it-tnjen. U l-imsejken Qrempuċellu kien ikollu jħalli l-kenn tal-bejta u joħroġ jara jsibx xi loqma niexfa.

Imma fejn jaqbad isibha? Il-wied kien għadira waħda bl-għargħar tax-xita. U meta Qrempuċellu kien imur lura lejn il-bejta b’idu f ’idu, Qrempuċu kien aktar jirrabja u jgergirlu li allura aħjar ma ħareġ xejn, għax bil-ftuħ u l-għeluq talbieb kien kessaħ il-bejta kollha, u li jekk dan ibnu ma kienx jinqala’ biex isib loqma ħobż niexfa tassew ma kien tajjeb għal xejn u li kien se jikber f ’delikwent, bank il-għażż u x’naf jien!

Mistoqsija: F’liema sena ġie ppubblikat l-ewwel darba l-ktieb Qrempuċu f ’Belt il-Ġobon?

Ibagħtu r-risposta tagħkom lil: Kompetizzjoni Ktieb, KullĦadd, ĊNL, Triq Mile End, il-Ħamrun, u tidħlu biċ-ċans li tirbħu l-ktieb: Qrempuċu f ’Belt il-Ġobon, ġentilment ipprovdut minn Merlin. Ir-rebbieħ jitħabbar nhar il-Ħadd 6 ta’ Marzu.

Ir-rebbieħa huma mitluba jiġbru l-ktieb miċ-Ċentru Nazzjonali Laburista fil-Ħamrun billi jippreżentaw il-karta tal-identità, flimkien mal-ittra li se tintbagħtilhom minn din il-gazzetta. mit-Tlieta sal-Ġimgħa bejn id-09.00 u t-15.00, u s-Sibt bejn l-10.00 u l-16.00, eskluż festi pubbliċi.

Intant, ir-rebbieħ tal-ktieb Aspetti tat-Traduzzjoni Maltija huwa: D. VELLA – Ħ’Attard

34 28|02|2016

kullħadd.com

LOGĦOB

TISLIBA BIN-NUMRI POĠĠI N-NUMRI F’POSTHOM Bi 3 numri 124 145 184 334 677 734 795 844 923 975 B’4 numri 0085 0093 0405 0654 0759 0848 1131 1166 2490 2704 2969 3114 3416 3440 4115 4221 4614 5208

5278 5325 5537 5615 5974 5986 6262 6311 6436 7064 7373 7454 7939 8092 8495 8557 8729 8787 9067 9707 9916 9956

34570 40258 41602 43880 46377 50045 56465 62680 74938 76043 81804 84033 89218 97203

793815 858733 B’7 numri 3758090 7004139 Bi 8 numri 02693461 18278726

B’6 numri 340474 724712 IR-RIŻULTAT TAL-ĦADD LI GĦADA

B’5 numri 06103 06601 06681 07351 20054 23262 25287 33175

] SUDOKU SPONSORJATA MINN WELLA

Irbaħ xampù u conditioner tad-ditta Wella.

Aqta’ din il-logħba u ibgħata lil: KOMPETIZZJONI WELLA KullĦadd, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

Isem: Indirizz:

Rebbieħ tal-ġimgħa l-oħra: C. GALEA – L-Isla

KOMPETIZZJONI CENTRO CASALINGA ]

5

Ġemma’ sitt kupuni u ibgħathom f ’daqqa lil: KOMPETIZZJONI CENTRO CASALINGA, KullĦadd, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

Isem: Indirizz: Nru tal-kartà tal-identità:

Nru tat-telefown:

LOGĦOB

28|02|2016 35

kullħadd.com

IRBAĦ €100 FI FLUS

Ibgħat dawn iż-żewġ kompetizzjonijiet f ’daqqa fl-indirizz: IRBAĦ €25 FI FLUS, KullĦadd, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

Idħol biċ-ċans li tirbaħ magħna.

112

TISLIBA Mimdudin:

Weqfin:

1.

Għandu ħuh/oħtu

daqsu fl-età (5) 4.

Ma tantx għamel din

ix-xitwa (4) 7,23. Ħadu l-mira (6) 9,24. Belt antika (8) 10.

Ikun fil-presepju (6) 12.

Drawwa tas-soltu?(6) 16.

Ara 11 18,21W. Jekk ikollok dawn

ifisser li tkun nervuż

(5) 19.

Ara 13 20.

L-għadd ta’ kollox(5) 21.

Tlieta Taljani (3) 23.

Ara 7 24.

Ara 9

1.

Kompli l-qawl: Aktar

ma ......, aktar

titgħallem (6) 2,12 w. 22. Dawn jieħdu

kollox (8) 3,5. Effett? (6) 5.

Ara 3 6,17. Qażżeż? (6) 8. Ġudikant (9) 11,16. Musulmani? (5) 12.

Ara 2 13,19. Teżori mħawda (6) 14.

Itik il-ħin (6) 15.

Jiġi jarani (6) 17.

Ara 6 21.

Ara 18 22.

Ara 2

SOLUZZJONI TAL-ĠIMGĦA L-OĦRA Mimdudin: 1.Sitta, 4.Fran, 7,16.Taxxa, 9.Ara, 10.Trapan, 12.Barokk, 18,19.Igorr, 20.Mġarr, 21.Ann, 24.Ittri

Weqfin: 1.Sbatax, 2,23.Tħaddan, 3.21 wieqfa. Attard, 5.RIP, 6.Nun, 8.Arroganti, 11,17.

Gaxin, 12,22.Banda, 13.Riġ, 14.Korrut, 15.Dritti

QED TAGĦRAFHOM? Fir-ritratt hemm żewġ uċuħ f’wiċċ wieħed.

Qed tagħrafhom? Ħjiel: Tnejn minn tal-Golden Girls Personalità 1: Personalità 2: Isem: Indirizz: Nru tat-telefown:

IDĦOL BIĊ-ĊANS LI

TIRBAĦ €100

Kull l-aħħar Ħadd tax-xahar il-premju ta’ €25 jiżdied għal €100! Sabiex tipparteċipa ibgħat din il-paġna bħas-soltu. Apparti minn hekk żomm il-logos tal-KullĦadd tal-ġimgħat ta’ qabel, billi tqasqashom mill-ewwel paġna tal-gazzetta bid-data tal-ħarġa tidher, u tibgħathom flimkien ma’ din il-paġna.

Eżempju: Ibagħtu l-paġna ta’ din il-logħba ta’ nhar it-28 ta’ Frar flimkien mal-logos tal-ħarġiet tas-7, 14, u 21 ta’ Frar.

RIŻULTATI TAL-ĠIMGĦA L-OĦRA

Diana Ross

Ir-rebbieħ tal-ġimgħa l-oħra: J. SAMMUT – San Ġwann L-ittri rebbieħa jintbagħtu fix-xahar ta’ wara li tkun intrebħet il-kompetizzjoni.

Etta James

36 28|02|2016

kullħadd.com

IT-TMIEN REBĦA KONSEKUTTIVA GĦAL BALZAN

IL-PREMIER LEAGUE MALTI 0 3

QORMI VALLETTA

0 2

NAXXAR L. TARXIEN R.

0 3

SLIEMA W. FLORIANA

2 2

Ritratti: STEPHEN GATT

MOSTA BALZAN

Il-goalkeeper ta’ Balzan Christian Cassar jilqa’ l-ballun

SPORTS

Fl-ewwel logħba li kien hemm ilbieraħ fil-Hibernians Stadium, Balzan ma sabu l-ebda diffikultà biex għelbu lit-tim ta’ Mosta bliskor kbir ta’ 3-0. Madankollu, kienu proprju t-tim tellief li ħoloq l-ewwel azzjoni meta pass ta’ Ice-Cream Guobadia lejn Godwin Mensah, ix-xutt ta’ dan tal-aħħar ġie mdawwar f ’corner minn Christian Cassar. Fit-22 minuta Mosta reġgħu kienu perikolużi meta minn free-kick ta’ Dyson Falzon, il-ballun kien għal darb’oħra mdawwar f ’corner mill-gowler ta’ Balzan Cassar. Azzjoni oħra Mostija fis-27 minuta, meta pass ta’ Mensah lejn Donatus Okonkwo u l-cross shot insidjuż ta’ dan, ġie mblukkat tajjeb minn Cassar. Kważi man-nofs siegħa logħob, beda d-dominju ta’ Balzan li baqa’ sejjer sal-aħħar tal-konfront. Fil-fatt, mal-ewwel azzjoni denja tagħhon, huma resqu viċin li jiftħu l-iskor meta fit-28 minuta minn free-kick ta’ Justin Grioli, il-ballun ġie maqlugħ minn fuq illinja minn Adrian Borg. L-ewwel gowl wasal fl-34 minuta meta minn cross ta’ Alfred Effiong, Vujacic niżżel lejn Lydon Micallef li kkonkluda fix-xibka b’xutt fil-baxx. Balzan irduppjaw minuta qabel intemmet l-ewwel taqsima meta xutt mill-viċin ta’ Effiong kien salvat parzjalment minn Omar Borg, iżda pront daħal Alexandar Vujacic li tefa’ l-ballun fix-xibka. It-tieni taqsima kompliet bl-istess ritmu li spiċċat l-ewwel waħda, b’Balzan fuq l-attakk. Fl-54 minuta, Balzan issiġillaw ir-rebħa meta x-xutt b’saħħtu ta’ Pawlu Fenech minn madwar 30 metru bogħod għeleb għalkollox lil Borg. Kwarta mit-tmiem, Effiong seta’ niżżel ismu fil-lista tal-plejers li skurjaw iżda x-xutt tiegħu għadda barra mil-lasti ta’ Mosta. Fil-ħin miżjud, Fenech seta’ faċilment skurja doppjetta meta mill-free-kick tiegħu minn pożizzjoni angolata, niżel fuq il-mimduda.

Referee: Trustan Farrugia Cann

TARXIEN LURA GĦAR-REBĦ

Clive Brincat (B), Godwin Mensah (M) u Dylan Grima (B)

Fl-ewwel logħba li kien hemm ilbieraħ fil-Victor Tedesco Stadium, it-tim ta’ Tarxien irritorna lura għar-rebħ meta għeleb lil Naxxar bl-iskor ta’ 3-0. L-ewwel azzjoni tal-logħba waslet proprju minn Tarxien meta fit-3 minuta pass ta’ Alex Alves lejn Alex Nilsson li mill-viċin tefa’ l-ballun barra. Fis-seba’ minuta, kien hemm free-kick ta’ Ayrton Azzopardi bil-ballun jaħbat mal-lasti u jispiċċa barra. Fl-20 minuta, Naxxar ħolqu l-ewwel azzjoni tagħhom meta minn cross ta’ Hungaria Rosero lejn Daren Falzon, mill-viċin tefa’ l-ballun barra. Azzjoni oħra Naxxarija fis-37 minuta meta Jurgen Debono qabbeż il-ballun lejn Falzon, b’dan tal-aħħar bir-ras iniżżel lejn Vallecillo Casado, li minn barra l-kaxxa ra x-xutt tiegħu jgħaddi ferm għoli. Fl-40 minuta jasal l-ewwel gowl tal-logħba u għal Tarxien meta pass ta’ Tryston Caruana lejn Azzopardi, li mill-viċin qabbeż il-ballun minn fuq il-gowler ta’ Naxxar u l-ballun spiċċa fix-xibka. Fl-44 minuta Tarxien jirduppjaw meta azzjoni personali ta’ Alves, li baqa’ javvanza, ra x-xutt tiegħu jiġi parzjalment salvat minn Gallinetta, il-ballun reġa’ spiċċa f ’saqajn Alves, biss din id-darba tefa’ wara Gallinetta. Fil-71 minuta Tarxien azzjoni perikoluża oħra għal Tarxien, meta minn cross ta’ Nillson, il-ballun ġie mxellef minn Andrew Scicluna bil-gowler ta’ Naxxar Gallinetta jdawwar ilballun f ’corner b’diffkultà. Mill-istess corner, il-ballun spiċċa għand Baker li minn qagħda angolata, għal darb’oħra, Gallinetta kien attent u salva l-ballun u dan mar f ’corner. Fit-80 minuta wasal it-tielet u l-aħħar gowl għal Tarxien u tal-partita. Kienet azzjoni personali ta’ Nilsson li baqa’ javvanza u bi preċiżjoni kbira tefa’ l-ballun fir-rokna tax-xibka.

Ryan Spiteri (T) u Angus Buhagiar (N)

Triston Caruana (T) u Nikola Tasic (N)

IL-PREMIER LEAGUE MALTI

Referee: Alan Mario Sant

KLASSIFIKA

Valletta Balzan Hibernians Birkirkara Floriana Tarxien R. Sliema W. Mosta Pembroke A Naxxar Lions Qormi St. Andrews

L 24 24 23 23 24 24 24 24 23 24 24 23

R 19 16 16 13 13 11 8 8 7 4 2 1

D 2 3 5 6 4 7 4 6 4 2 3 2

T 3 5 2 4 7 6 12 10 12 18 19 20

F K +/- Pti 53 22 +31 33 47 22 +25 29 59 25 +34 28 47 23 +24 24 42 27 +15 24 40 18 +22 22 34 38 -4 16 32 42 -10 15 34 41 -7 13 22 61 -39 7 19 57 -38 5 15 68 -53 3

LOGĦOB GĦAL-LUM

Stadium Nazzjonali St Andrews v Hibernians Pembroke v Birkirkara

14.00 16.00

LOKALI

kullħadd.com

28|02|2016 37

PREMIER LEAGUE

RIŻULTATI TAL-BIERAĦ

SOUTHAMPTON V CHELSEA

Fil-logħba li kien hemm ilbieraħ fis-St Mary’s Stadium, it-tim ta’ Southampton safa megħlub f ’daru minn Chelsea bl-iskor ta’ 2-1, wara li dawn tal-aħħar kienu minn taħt. Ftit qabel intemmet l-ewwel taqsima, Southampton marru fil-vantaġġ. Kien proprju Shane Long li wara intervent mhux deċiżiv ta’ Baba Rahman, il-ballun spiċċa għand Long li qabbeż il-ballun minn fuq Thibaut Courtois.

Chelsea ġabu d-draw kwarta mit-tmiem meta minn cross-shot tiegħu stess, il-ballun baqa’ dieħel ġewwa.

Il-gowl tar-rebħa għal Chelsea wasal fit-88 minuta meta daqqa ta’ ras minn Branislav Ivanovic tat ir-rebħa lil Chelsea.

Din kienet l-ewwel darba dan l-istaġun li Chelsea dawru telfa f ’rebħa.

MAN. UNITED V ARSENAL L-attakkant Franċiż tal-United Anthony Martial huwa dubjuż għal-logħba importanti tal-lum kontra Arsenal f ’Old Trafford, iżda David de Gea mistenni li jirritorna fil-lasti tal-United.

Martial weġġa’ l-hamstring waqt il-warm-up tal-logħba kontra Midtjylland ta’ nhar il-Ħamis li għadda – ġimgħa wara li de Gea nnifsu wkoll kien weġġa’ rkoppu f ’ċirkustanzi simili. Ir-

West Ham Leicester City Southampton Stoke City Watford West Brom Liverpool

Man. United Tottenham H.

Id-daqqa ta’ ras ta’ Branislav Ivanovic ritorn tal-gowler Spanjol huwa importanti hekk huma se jkunu qed jippruvaw ikompli jiġġieldu għall-postijiet fiċ-Champions League, filwaqt li jtappnu ċ-ċansijiet tat-titlu lill-Arsenal.

Il-Gunners ilhom ma jirbħu f ’Old Trafford minn Settembru tal-2006. Huma mistennija li jkunu mingħajr l-Ingliż AlexOxlade Chamberlain wara li dan sofra injury fl-irkoppa fit-telfa ta’ nhar it-Tlieta kontra Barċellona.

TOTTENHAM V SWANSEA Tottenham se jkollhom lura lill-attakkant Harry Kane wara li dan kien kiser imnieħru fillogħba kontra Crystal Palace.

LOGĦOB GĦAL-LUM Bologna 12.30 Atalanta 15.00 Genoa 15.00 Frosinone 15.00 Verona 15.00 Inter 20.45

LOGĦOB GĦAL GĦADA Lazio v Sassuolo 19.00 Fiorentina v Napoli 21.00

KLASSIFIKA Tim Juventus Napoli Roma Fiorentina Internazionale Milan* Sassuolo Lazio Bologna Empoli Torino* Chievo Atalanta Genoa Udinese Palermo Sampdoria Frosinone Carpi Hellas Verona

L 26 26 27 26 26 26 26 26 26 27 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26

R 18 17 15 16 14 12 9 10 10 9 8 8 7 7 7 7 6 6 4 2

D 4 6 8 4 6 8 11 7 4 7 8 7 8 7 6 5 7 5 8 12

T 4 3 4 6 6 6 6 9 12 11 10 11 11 12 13 14 13 15 14 12

* Il-pożizzjonijiet ivarjaw minħabba li r-riżultat inħareġ wara li morna għall-istampar.

v Manchester City 17.30

v Arsenal 15.05 v Swansea City 15.05

KLASSIFIKA

v Roma 1 - 3 v Torino Tard v v v v v v

1-0 1-0 1-2 2-1 0-0 Tard

LOGĦOB GĦAL-LUM

RIŻULTATI TAL-BIERAĦ

Palermo Carpi Chievo Sampdoria Udinese Juventus

Sunderland Norwich Chelsea Aston Villa Bournemouth Crystal Palace

LOGĦOB GĦAL-LUM (LEAGUE CUP)

SERIE A Empoli Milan

v v v v v v

F 46 54 55 47 34 38 32 34 29 33 33 31 25 27 22 27 37 26 23 24

K 15 21 28 26 23 28 31 34 31 40 33 36 30 31 40 47 46 51 43 43

P 58 57 53 52 48 44 38 37 34 34 32 31 29 28 27 26 25 23 20 18

Kane ma kienx fit-tim li lagħab kontra Fiorentina nhar il-Ħamis li għadda iżda llum jista’ jkun mal-ewwel ħdax u jkun liebes maskra protettiva għal talapposta. Telfa kontra Crystal Palace u b’hekk eliminazzjoni mill-FA Cup, ħalliet lil Tottenham biċ-ċans għal żewġ unuri – l-Europa League u l-Kampjonat Ingliż. Min-naħa l-oħra, Swansea se jkunu deħlin għal din il-logħba wara li sofrew l-ewwel telfa tagħhom taħt ilkowċ il-ġdid Taljan Francesco Guidolin. Rekord xejn pożittiv għal dan it-tim minn Wales li flerba’ darbiet li lagħbu f ’White Hart Lane, dejjem spiċċaw telliefa.

Tim Leicester City Tottenham H Arsenal Manchester City West Ham Man. United Southampton Stoke City Liverpool Watford Chelsea Everton Crystal Palace* West Brom* Bournemouth Swansea City Norwich City Newcastle United Sunderland Aston Villa

PUNTI OĦRA

Żewġ timijiet li jinsabu f ’pożizzjonijiet ferm differenti minn ta’ xulxin fil-klassifika, dawk ta’ Palermo u Bologna, se jkunu qed jiltaqgħu llum fir-Renzo Barbera, hekk kif it-tim ta’ Palermo ma jaffordjax telfa oħra. Għaldaqstant, xi ħaġa komuni li hemm bejniethom hija li dawn iż-żewġ timijiet spiss ibiddlu l-kowċ tagħhom għax ikunu keċċewh.

Fil-fatt, minn mindu tkeċċa Giuseppe Iachini, it-tim minn Sqallija rebaħ biss tliet logħbiet u Frosinone biss ikkonċedew aktar gowls minnhom.

Intant, Bologna, bil-bidla fil-kowċ u b’Roberto Donadoni fit-tmun, issaħħew mhux ftit tant li qed igawdu pożizzjoni komda f ’nofs il-klassifika wara sensiela ta’ erba’ telfiet f ’sittax-il logħba.

XERREJ MISTERJUŻ

Il-logħba tal-ġimgħa fil-Kampjonat Taljan żgur hija dik tal-lejla bejn ir-rivali eterni ta’ Juventus u Inter, liema logħba se tkun qed tintlagħab filJuventus Stadium. It-tim li se jkun qed jilgħab ġewwa daru se jkunu qed ifittxu li jirritornaw għar-rebħ, wara d-draw ta’ fost il-ġimgħa kontra Bayern Munich, kontra t-tim ta’ inkonsistenti ta’ Inter. Biex tkompli tiħrax ir-rivalità bejniethom, Paulo Dybala, din il-ġimgħa stess, żvela li rrifjuta li jingħaqad ma’ Inter għax ipprefera lil Juventus.

Min-naħa tagħhom, Inter xejn mhu qed ikun konsistenti, b’mod speċjali wara t-telfa sorpriża ta’ 3-1 kontra Sampdoria. Eder għadu qed ifittex l-ewwel gowl tiegħu, għalkemm fl-2011 kien sab ix-xibka kontra Juventus meta kien għadu jilgħab ma’ Brescia.

R 16 14 15 14 11 11 11 11 10 10 9 8 9 8 7 6 6 6 6 3

D 8 9 6 5 10 8 7 6 8 7 9 11 5 8 8 9 6 6 5 7

T 3 3 5 7 6 7 9 10 8 10 9 7 12 10 12 11 15 14 16 17

F 49 47 41 48 41 33 35 29 38 29 40 46 27 24 30 24 30 27 32 21

K 29 20 23 28 31 24 26 33 36 28 37 35 32 32 44 34 51 49 51 48

P 56 51 51 47 43 41 40 39 38 37 36 35 32 32 29 27 24 24 23 16*

*Il-pożizzjonijiet ivarjaw minħabba li r-riżultat inħareġ wara li morna għall-istampar.

PALERMO V BOLOGNA

JUVENTUS V INTER

L 27 26 26 26 27 26 27 27 26 27 27 26 26 26 27 26 27 26 27 27

It-tim Ingliż ta’ Everton qegħdin fil-proċess, biex fil-jiem li ġejjin, jinxtraw għal £200 miljun – iżda mhux mill-konsorzju Amerikan li bħalissa għaddej bin-negozjati mas-sid tal-istess klabb Bill Kenwright. Qed jingħad li x-shareholders ewlenin tal-klabb, fosthom Kenwright, qablu li jkun hemm il-bejgħ ta’ 75% tal-ishma – ir-rata meħtieġa biex jintlaħaq il-ftehim ta’ bejgħ. Madankollu, xi ħaġa stramba immens, hija l-fatt li x-xerrej għadu ħadd ma jaf min hi u skont rapporti dan jista’ jkun li ġej mil-Lvant Nofsani.

Huwa mifhum li wara saga, li ilha għaddejja għaxar snin, jidher li issa ntlaħaq ftehim ma’ dan ix-xerrej misterjuż, wara li tul dawn l-aħħar xhur, jidher li kien hemm interess qawwi li jintlaħaq ta’ dan it-tip ta’ ftehim mis-sidien tal-istess klabb minn Merseyside.

“SKANDLU ASSOLUT” Louis van Gaal iddeskrieva x-xniegħat li għaddejjin bħalissa fuq il-midja, li Jose Mourinho se jkun qed jingħaqad mal-United fissajf, bħala skandlu assolut. Riċentament, il-pressjoni naqqset xi ftit fuq l-Olandiż wara li t-tim tiegħu pprogressaw għall-fażi li jmiss kemm fl-FA Cup kif ukoll fl-Europa League, f ’din talaħħar se jkunu qed jilagħbu kontra r-rivali eterni ta’ Liverpool.

Madankollu, il-bookmakers huma kważi ċerti li Mourinho se jkun il-kowċ il-ġdid tat-tim Ingliż. Meta mistoqsi dwar dawn l-ispekulazzjonijiet b’saħħithom, van Gaal qal li Mourinho qal ħafna affarijiet u jħobb idawwar il-kliem. Huwa talab lill-klabb biex ma jirreaġixxix għal affarijiet li hu stess jaqra fil-midja jew għal dawk l-aħbarijiet li qed ikunu vvintati.

FIORENTINA V NAPOLI

Bidu ġdid għall-FIFA

Logħba oħra interessanti hija dik ta’ għada bejn Fiorentina u Napoli, li wkoll se tkun qed tiddetermina min se jkun qed jissoda l-pożizzjoni tiegħu lejn in-naħa ta’ fuq tal-klassifika. Fiorentina rnexxielhom itejbu l-pożizzjoni tagħhom tant li ilhom sitt logħbiet ma jitilfu, u dan wara li kienu tilfu żewġ logħbiet fuq xulxin kontra Lazio u Milan. Napoli wkoll għaddejjin minn vena tajba, tant li dawn rebħu tmien logħbiet konsekuttivi u wara waqqgħu l-punti kontra Juventus u Milan, kif ukoll sfaw eliminati wkoll mill-Europa League, l-istess bħalma ġralhom il-Fiorentina.

Il-President il-ġdid tal-FIFA Gianni Infantino sostna li waħda mill-ambizzjonijiet tiegħu hija li din l-organizzazzjoni dinjija terġa’ ġġib lura r-rispett li tilfet f ’dawn l-aħħar żminijiet fid-dinja tal-futbol. Dan l-avukat Żvizzeru ta’ 45 sena sar id-disa’ mexxej ta’ dan il-korp governattiv meta kien elett nhar il-Ġimgħa li għadda f ’Zurich u għalhekk se jkun qed jieħu post Sepp Blatter. Dan tal-aħħar kien ilu president mill-1998 u dan l-aħħar kien hemm għadd ta’ allegazzjonijiet li l-FIFA kienet mimlija korruzzjoni, fejn saħansitra ssemma li seta’ kien Blatter stess li xxaħħam. Filfatt, dawn l-allegazzjonijiet wasslu biex kien hemm numru ta’ uffiċjali għolja li sfaw arrestati.

kullħadd.com

38 28|02|2016

FORMULA 1

ANALIŻI TA’ LIAM GAUCI

ĦARSA LEJN L-EWWEL PROVI

Fl-aħħar, wara pawża tax-xitwa li ma riedet tispiċċa qatt, nhar it-Tnejn li għadda rajna r-ritorn tal-Formula 1 għall-ewwel sett ta’ testijiet f ’Barċellona fejn kellna l-okkażjoni naraw ħafna mill-vetturi tal-2016 fl-azzjoni. Għaldaqstant, ikun xieraq li nagħtu ħarsa lejn dawn il-provi ħalli nibdew nieħdu idea ta’ x’għandna nistennew għal dan l-istaġun.

L-EWWEL JUM: Ikomplu fejn ħallew Fl-ewwel jum ta’ provi rajna lillFerrari jkomplu fejn ħallew hekk kif taw indikazzjoni ċara li se jerġgħu jkunu l-isfidanti ewlenin tal-Mercedes permezz tal-aqwa ħin li kiseb Vettel. Madankollu, matul din il-ġurnata deher ċar illi l-prijorità ta’ bosta timijiet ma kinitx il-veloċità, imma l-affidabbiltà. Dan il-fatt urewh b’mod ċar il-Mercedes fejn Hamilton, illi spiċċa fit-tieni post, irnexxielu jagħmel xejn inqas minn 156 dawra.

Prova oħra tal-prijoritajiet tat-timijiet kien il-fatt li ħafna minnhom użaw ir-roti medji biex jagħmlu simulazzjonijiet tattlielaq.

Madankollu, l-aktar timijiet li kienu qegħdin b’għajnejn ta’ seqer għal kull problema li setgħet tinqala kienu l-McLaren, Haas u Renault. Dawn tal-ewwel riedu jħallu l-memorji koroh tal-istaġun li għadda warajhom fejn, bħal dażżmien sena, rnexxielhom ikopru biss sitt dawriet. Id-differenza kienet ċara nhar it-Tnejn, però, meta Button għamel ‘il fuq minn 80 dawra.

Differenti kienet is-sitwazzjoni tal-Haas u r-Renault li t-tnejn esperjenzaw problemi tekniċi li ġegħluhom jabbandunaw il-provi

kmieni.

IT-TIENI JUM: Jiddebuttaw l-ultrasofts It-tieni jum ta’ provi kien simili u fl-istess ħin differenti mill-ewwel wieħed. Bħall-ewwel jum erġajna rajna lil Vettel fil-quċċata talklassifika b’distakk ta’ ftit aktar minn 0.7 sekondi minn Ricciardo.

Għal darb’oħra t-timijiet reġgħu ffukaw fuq l-affidabbiltà fejn bosta minnhom saħansitra għamlu aktar dawriet mill-ġurnata ta’ qabel.

Differenti kienet l-għażla tarroti, però, fejn il-maġġorparti tas-sewwieqa użaw is-softs għal ħin twil, filwaqt li l-Force India kienu l-aktar li użaw is-supersofts.

Madankollu, ir-roti li spikkaw kienu l-ultrasofts li għamlu d-debutt uffiċjali tagħhom grazzi għall-Ferrari u r-Red Bull li kisbu r-riżultati li semmejna qabel.

Min-naħa l-oħra, il-Mercedes għażlu li jkomplu jiffukaw fuq ilmediums fejn Rosberg għamel 172 dawra, rekord ġdid għall-era tal-V6s. Dawn kienu ferm aktar mill-119 dawra li għamel Alonso, illi però esprima s-sodisfazzjon tiegħu għall-fatt li l-Honda għamlu passi ċari ‘l quddiem fejn tidħol l-affidabbiltà kkumparat malistaġun li għadda.

Haas kellhom ġurnata aħjar minn dik preċedenti fejn Gutierrez kopra 79 dawra u kiseb ħin li poġġieh fissitt post tal-klassifika. Madankollu, in-nuqqasijiet tar-Renault reġgħu tfaċċaw fejn Palmer kien il-vittma ta’ problemi fil-magna tiegħu li ġegħluh jabbanduna l-provi wara biss 42 dwara.

IT-TIELET JUM: Problemi ta’ affidabbiltà Raikkonen ħa f ’idejh il-Ferrari

għat-tielet jum ta’ provi imma ma rnexxielux jirrepeti r-riżultati tajbin li kiseb Vettel hekk kif spiċċa biss fit-tielet post tal-klassifika. Wieħed ma jistax ipoġġi t-tort kollu fuqu però, għaliex it-tim iffoka fuq l-użu tar-roti medji, li kienu aktar iebsin minn dawk ta’ Hulkenberg u Grosjean illi spiċċaw fl-ewwel u t-tieni post rispettivament.

Barra minn hekk, il-Finlandiż kien il-vittma tal-ewwel sinjali ta’ nuqqas ta’ affidabbiltà minnaħa tal-SF16-H illi esperjenzat problema fis-sistema tal-fjuwil li ġabet magħha t-tmiem prematur sal-ġurnata ta’ provi tiegħu. IlMcLaren ukoll kellhom l-ewwel aħbarijiet negattivi fejn tidħol l-affidabbiltà hekk kif Button kellu jieqaf minħabba li s-sistema idrawlika tal-vettura tiegħu bdiet tnixxi.

Magnussen kellu ġurnata aktar faċli minn dawk li għadda minnhom Palmer hekk kif irRenault tjiebet xi ftit f ’termini ta’ affidabbiltà u ppermettielu li jispiċċa fir-raba’ post. Madankollu, din il-kisba kienet imtappna minn problemi li ġegħluh jidħol, u jibqa’, fil-pitlane matul l-aħħar siegħa ta’ provi.

Sadanittant, l-affarijiet komplew għaddejjin ward u żahar għallMercedes illi ssokktaw bit-testijiet b’roti medji fejn din id-darba l-ġurnata kienet imqassmu bejn Rosberg u Hamilton li b’kollox akkumulaw aktar minn 160 dawra.

IR-RABA’ JUM: Inkwiet għall-McLaren Il-Ferrari reġgħu rritornaw filquċċata tal-klassifika fir-raba’ u l-aħħar jum ta’ provi permezz ta’ Raikkonen illi temm il-ġurnata b’vantaġġ ta’ 0.8 sekondi fuq Danii Kvyat minkejja li t-tnejn użaw ir-roti

ultrasoft. Sadanittant, il-Force India għal darb’oħra rnexxielhom jiksbu pożizzjoni tajba fil-klassifika bissaħħa ta’ Alfonso Celis, is-sewwieq ta’ riserva tagħhom. Warajh spiċċa Magnussen b’Renault li kompliet tagħti xi sinjali pożittivi wara tliet t’ijiem ta’ problemi kontinwi ta’ affidabiltà. Minkejja dan it-titjib, ir-Renault reġgħet abbandunat lid-Daniż fl-aħħar minuti tal-provi wara 153 dawra.

Ta’ nota aktar l-isfel fil-klassifika kienu ż-żewġ sewwieqa talMercedes illi għal darb’oħra reġgħu saqu bir-roti medji biss, sinjal ċar li dan it-tim ma kienx għadu lest li jiżvela l-potenzjal kollu tiegħu. Madankollu, matul dan il-jum rajna lill-Mercedes jintroduċu xi innovazzjonijiet interessanti, fosthom ġewnaħ ta’ quddiem immodifikat, flimkien ma’ imnieħer b’ ‘S-duct’. Dan talaħħar kellu l-għan li juża l-influss tal-arja biex iżid id-downforce talvetturi, teknoloġija li diġà rajniha fil-vetturi ta’ xi timijiet oħra.

Diżappuntanti kienet il-ġurnata tal-McLaren fejn Alonso għamel biss tliet dawriet qabel ma tħalla l-art mill-vettura tiegħu li bdiet tnixxi l-coolant. Għaldaqstant, wara bidu tajjeb, it-tim minn Woking reġa’ mexa lura bħal granċ fejn spiċċa kien l-inqas wieħed li għamel dawriet tul dawn l-ewwel sessjonijiet ta’ provi. Però, huma mistennijin li jintroduċu diversi żviluppi ġodda matul it-testijiet talġimgħa d-dieħla bit-tama li dawn il-problemi jiġu indirizzati.

Fit-tieni sett ta’ testijiet għandna naraw ukoll l-introduzzjoni talvetturi l-ġodda tat-Toro Rosso u s-Sauber li din il-ġimgħa użaw il-mudelli tal-2015 hekk kif ma rnexxielhomx jikkonkludi l-programm ta’ żvilupp tekniku tagħhom fil-ħin.

FORMULA 1

kullħadd.com

28|02|2016 39

LIL HINN MIĊ-ĊIRKWIT Din il-ġimgħa se nagħtu ħarsa wkoll lejn xi aħbarijiet li jmorru lil hinn mill-provi ta’ Barċellona.

Fil-fatt, matul it-tieni jum ta’ provi l-attenzjoni tad-dilettanti tal-F1 inġibdet xi ftit minn din ilbelt Spanjola u daret lejn Ġinerva hekk kif il-F1 Commission kienet qegħda tiddiskuti modi kif tista’ tagħmel it-tlielaq aktar sikuri, veloċi u imprevedibbli.

Barra minn hekk, se nagħtu daqqa t’għajn lejn riflessjoni li għamel sewwieq fuq l-istaġun preċedenti, filwaqt li naraw xi aħbarijiet li mistennijin jaffettwaw lill-McLaren tul l-2016.

Bidla fil-kwalifiki Kif semmejna qabel, nhar itTlieta li għadda, waqt li kienu għaddejjin it-testijiet, diversi stakeholders li jiffurmaw parti mill-F1 Commission iltaqgħu f ’Ġinevra biex jiddiskuta r-riformi tekniċi u sportivi li jixtiequ jaraw implimentati bejn dan l-istaġun u dak li ġej.

L-aktar riforma ta’ interess fl-immedjat kienet dik li ġiet maqbula għall-kwalifiki ta’ din is-sena fejn kien deċiż illi jiġu implimentati bidliet bl-għan li jiżdied l-ispettaklu tul is-Sibtijiet u l-Ħdud tal-Gran Premji. Permezz tar-riforma, il-kwalifiki se jibqgħu maqsumin f ’tliet fażijiet. L-ewwel fażi, jiġifieri Q1, se tkun ta’ 16il minuta fejn wara 7 minuti se jkun eliminat l-anqas sewwieq veloċi. Minn hemm ‘il quddiem, dan l-eżerċizzju se jkun ripetut kull minuta u nofs sakemm jiġu eliminati 7 sewwieqa.

Q2 se jkun twil 15-il minuta fejn l-eliminazzjoni se tibda wara l-ewwel 6 minuti u tkompli blistess mod bħal Q1 biex fi tmiem tagħha jibqgħu 8 sewwieq li javvanzaw għal Q3. Fl-aħħar fażi l-eliminazzjonijiet se jibdew wara 5 minuti u minn hemm isiru bħallfażijiet preċedenti biex fl-aħħar minuta u nofs jibqgħu biss żewġ sewwieqa jiġġieldu għall-pole.

It-tama tal-Kummissjoni hija li dan il-format il-ġdid joħloq kwalifiki anqas prevedibbli u jżid il-possibbiltà li xi sewwieqa veloċi jibdew mill-pożizzjonijiet ta’ wara biex ikunu mġiegħla jsuqu b’mod aggressiv. Wieħed jistenna u jara.

Disinn ġdid Il-Kummissjoni ħabbret ukoll l-intenzjoni tagħha li fl-2017 tintroduċi protezzjoni ulterjuri għall-irjus is-sewwieqa.

Flistqarrija tagħha, il-Kummissjoni kkonfermat li l-‘Halo design’ għadu d-disinn favurit tal-istakeholders, però, huma se jkunu qegħdin jiddiskutu wkoll alternattivi oħrajn biex jintlaħaq qbil fil-ġimgħat li ġejjin.

Din ma kinitx l-unika bidla fiddisinn tal-vetturi li kien hemm qbil dwaru. Fost il-proposti li ressqet

il-Kummissjoni kien hemm dik li mis-sena d-dieħla l-ġewnaħ ta’ quddiem tal-vetturi jkun twil 1.8 metri minflok il-1.65 metri attwali, filwaqt li dak ta’ wara se jitwal minn 0.75 metri għal 0.95 metri u jitbaxxa minn għoli ta’ 0.95 metri għal 0.8 metri. Ir-roti ta’ quddiem u wara wkoll se jkunu aktar wiesgħa minn dawk attwali.

Ta’ nota wkoll huwa l-fatt li l-limitu massimu ta’ piż se jitla’ minn 702 kilogramma għal 722 kilogramma, esklużi r-roti. Kif kien iddikkjarat ftit tax-xhur ilu, il-ħsieb wara dawn ir-riformi huwa li sas-sena d-dieħla tiżdied il-veloċità tal-vetturi b’bejn erba’ u sitt sekondi f ’kull dawra.

Madankollu, għad ma kienx hemm qbil dwar meta u kemm se jsiru t-testijiet tal-vetturi u r-roti l-ġodda.

Li huwa żgur s’issa hu li l-Pirelli talbu li sa nofs din is-sena jkollhom f ’idejhom vettura li tkun blispeċifikazzjonijiet tal-2017 ħalli jkunu jistgħu jużawha għall-provi neċessarji biex jipproduċu roti li jkunu adattati għall-istrapazz li se jimponi d-disinn il-ġdid.

Deċiżjoni oħra li ġiet posposta kienet dik relatata malfinalizzazzjoni tar-regolamenti tekniċi u sportivi għall-istaġun li ġej. Normalment, l-istakeholders jippruvaw jaslu għal qbil dwar irregolament sal-aħħar ta’ Marzu.

Madankollu, din is-sena huma qablu li jipposponu d-deċiżjoni għall-aħħar ta’ April minħabba l-bidliet radikali li qegħdin jiġu diskussi għall-2017.

Is-sewwieq tal-ġurnata L-aħħar punt ta’ interess rigward il-laqgħa tal-Kummissjoni huwa relatat mal-introduzzjoni ta’ premju tas-sewwieq tal-ġurnata.

L-għan ta’ dan il-premju se jkun li jressaq lid-dilettanti eqreb l-isport hekk kif se jkollhom l-okkażjoni li jivvutaw onlajn għall-aħjar sewwieq ta’ kull Gran Premju. Ir-rebbieħ imbagħad se jkun imħabbar eżatt wara kull tellieqa meta jiġi wkoll

mogħti premju mill-organizzaturi.

Se jibqa’ sal-2017 Lil hinn minn din il-laqgħa, fejn jidħlu l-kwistjonijiet interni tat-timijiet din il-ġimgħa ġew iċċarati l-pjanijiet għall-ġejjieni ta’ Fernando Alonso. Dan hekk kif, flaħħar jiem reġgħu telgħu fil-wiċċ l-għejdut illi s-sewwieq Spanjol ma kienx għadu ċert jekk hux se jsuq mal-McLaren fl-2016 jew inkella hux se jagħmel sena wieqaf biex jagħtihom ċans jirrankaw f ’termini ta’ żvilupp.

Skont din l-istess teorija, Alonso kien se jieħu din id-deċiżjoni wara li jipprova l-karozza għall-ewwel darba. Madankollu, huwa sostna li din l-istorja ma kinitx vera. Anzi, huwa qal li se jirrispetta t-tul kollu tal-kuntratt, li jfisser illi se jibqa’ mat-tim minn Woking anki s-sena dieħla.

Jitneħħa Arai Aħbar ieħor interessanti relatat mal-McLaren kienet id-deċiżjoni tal-Honda li jneħħu lil Yasuhisa Arai mill-pożizzjoni tiegħu ta’ amministratur tal-proġett talkumpanija Ġappuniża fil-Formula 1.

Oriġinarjament, Arai kellu jirtira fl-aħħar ta’ din is-sena, però, jidher li huwa ntalab mill-Honda biex jagħmel dan il-pass fl-1 ta’ Marzu li ġej. Uffiċjalment, iddeċiżjoni ttieħdet bħala parti minn eżerċizzju ta’ ristrutturazzjoni li se tara lil Arai jieħu l-irwol ta’ Senior Managing Officer tas-sezzjoni ta’ riċerka u żvilupp tal-Honda.

Madankollu, is-sensazzjoni ta’ ħafna hija li l-Honda qegħdin jippruvaw itejjbu r-relazzjoni tagħhom mal-McLaren hekk kif Arai kellu diversi kuntrasti malamministraturi tat-tim Brittaniku minħabba l-mentalità konservattiva tiegħu fl-iżvilupp tal-power unit.

F’dan ir-rigward, is-sena l-oħra kien irrappurtat fost l-oħrajn

illi huwa ma kienx aċċetta s-suġġeriment tal-McLaren li jinġiebu nies tekniċi esperti minn timijiet oħra biex iħaffu l-iżvilupp tal-power unit tal-Honda, li kien anqas veloċi u affidabbli minn dawk tal-maġġorparti tal-kompetizzjoni.

Din id-deċiżjoni tidher li kienet waħda fost il-bosta li waslu biex il-McLaren ikollhom wieħed millagħar staġuni tagħhom, fatt li ħoloq tensjoni kbira bejnhom u l-Honda.

Għaldaqstant, it-tmexxija talproġett tal-F1 tal-Honda se tgħaddi għand Yusuke Hasegawa mix-xahar id-dieħel. Id-dinja tal-Formula 1 mhix ġdida għal Hasegawa hekk kif kien involuti fil-proġetti li l-Honda kellhom mal-Jordan u l-British American Racing ftit tas-snin ilu fejn kiseb riżultati pożittivi minkejja li dawn it-timijiet rarament sabu ruħhom f ’pożizzjoni li jikkompetu mattimijiet ewlenin.

Ammissjoni Fl-aħħar, ta’ min isemmi kummenti interessanti ta’ Lewis Hamilton li matul it-testijiet ta’ Barċellona ammetta għall-ewwel darba li fit-tlielaq konklussivi tal2015 huwa kien tilef ħafna millispirtu kompetittiv tiegħu wara li rnexxielu jirbaħ il-kampjonat tad-dinja fil-Gran Premju tal-Istati Uniti.

Sa dak iż-żmien huwa kien kiseb 10 rebħiet fl-ewwel 16-il tellieqa.

Madankollu, wara l-Istati Uniti huwa deher li ma kienx immotivat daqs qabel fejn fl-aħħar tliet gran premji la kiseb pole position u lanqas rebaħ tellieqa.

Huwa ammetta li wara r-rebħ talkampjonat tad-dinja, il-prijorità tiegħu għall-istaġun li għadda saret dik li jgawdi s-suċċess li kiseb.

Però, huwa aċċerta lill-ammiraturi tiegħu illi dan l-istaġun se jibda fuq nota differenti hekk kif qed jistenna kompetizzjoni iebsa biex iżomm it-titlu f ’idejh.

40 28|02|2016

kullħadd.com

LOKALI

L-EBDA EVIDENZA LI L-ORJENTAZZJONI SESSWALI TISTA’ TINBIDEL BIT-TERAPIJA

Dr Nicholas Briffa Psikologu li qed jispeċjalizza fis-Sesswoloġija

Il-professjonisti m’għandhom isibu l-ebda problema biex jaħdmu ma’ persuni LGBTIQ ġaladarba tkun implimentata l-liġi

It-terapija ta’ konverżjoni huwa trattament li għandu bażi xjentifika dubjuża għall-aħħar, u li sal-lum ma ppreżenta l-ebda riżultati ta’ kura meqjusa bħala affidabbli. Dan it-trattament isir bl-iskop li tiġi ripressa jew eliminata l-orjentazzjoni sesswali, l-identità tal-ġeneru u/jew l-espressjoni tal-ġeneru.

Flimkien, dawn jiffurmaw l-identità sesswali tal-persuna.

Għal min mhux familjari ma’ dawn it-termini, l-orjentazzjoni sesswali tista’ tiġi spjegata bħala l-ġibda romantika u erotika lejn persuni oħra. Fil-każ taleterosesswali l-ġibda tkun lejn nies tas-sess oppost, filwaqt li fl-omosesswali l-ġibda tkun lejn nies tal-istess sess.

L-identità tal-ġeneru hija kif wieħed iħares lejh innifsu; jekk hux bħala mara, raġel jew trans.

Bl-Ingliż ngħidu: One’s sense of oneself. Hawnhekk il-livelli ta’ maskulinità u femminilità jvarjaw. Ma’ dan hemm relatat ukoll ir-rwol tas-sess, jiġifieri jekk il-persuna ġġibx ruħha bħala mara jew raġel fis-soċjetà, jew ma’ liema sterjotip tas-sess tabbina l-iktar ruħha.

Mill-banda l-oħra, l-espressjoni tal-ġeneru hija kif wieħed jesprimi u jikkomunika l-ġeneru tiegħu skont il-kultura li jkun jgħix fiha. It-tip ta’ lbies huwa eżempju wieħed ta’ kif persuna

tesprimi l-ġeneru tagħha filkultura li tkun tgħix fiha; jiġifieri jekk f ’kultura partikolari n-nisa jilbsu l-velu, biex persuna tesprimi l-ġeneru ta’ mara din trid tilbes b’dan il-mod.

għax għexu ħajjithom jippruvaw jirrippressaw l-orjentazzjoni tagħhom; xi ħaġa li la kienet faċli u wisq inqas għamlitilhom ġid.

Suxxettibbiltà suwiċidju

ikbar

għas-

It-terapija ta’ konverżjoni tagħmel ħafna ħsara Min imur għat-terapija talkonverżjoni jagħmel dan għax M’hemmx dubju li t-terapija jibda jaħseb li mhuwiex qed ta’ konverżjoni tagħmel jiffunzjona sew u li għandu ħafna ħsara. L-ewwel nett din xi ħaġa ħażina. Din it-terapija tagħti l-impressjoni li jekk tkompli ssaħħaħ din l-idea. persuna hija omosesswali Sfortunatament, ħafna minna għandha xi ħaġa ħażina, jew għandna sens ta’ omofobija qed tbati minn xi marda jew internalizzata, jiġifieri li bla kundizzjoni. Għalhekk inkunu ma nafu s-soċjetà għallmitna li qed nagħtu idea ħażina għax l-eterosesswalità biss hi tajba, nafu li l-omosesswalità hija biss u għalhekk tkun diffiċli għal differenza, u mhux abnormalità. persuni LGBTIQ li jaċċettaw Din it-terapija tagħti wkoll lilhom infushom. l-idea li wieħed jista’ jagħmel xi Iż-żgħażagħ LGBTIQ, ħaġa biex jibdel l-orjentazzjoni speċjalment dawk li ma ġewx tiegħu, meta fil-verità nafu li aċċettati mill-qraba u l-ħbieb, l-orjentazzjoni sesswali hija huma tmien darbiet iktar parti integrali mill-identità suxxettibbli minn żgħażagħ oħra tal-persuna u għalhekk mhux li jikkontemplaw is-suwiċidju. lakemm tibdilha. Anzi, jekk Huma wkoll sitt darbiet iktar tipprova tirripressaha, hemm suxxettibbli għal livelli għolja ta’ ċans li din ir-ripressjoni tinbidel dipressjoni, u tliet darbiet iktar f ’dipressjoni, agressività u suxxettibbli li jkunu vittmi tadanzjetà, fost oħrajn. droga.

Fil-karriera tiegħi ltqajt ma’ L-istudju tas-sesswoloġija persuni li kellhom ’il fuq minn jagħmilha ċara li m’hemm l-ebda 60 sena meta ddikjaraw li evidenza li turi li l-orjentazzjoni huma omosesswali. Dan mhux sesswali tista’ tinbidel permezz għax “qalbu”, bħalma jgħidu tat-terapija, u li attentati biex dan xi wħud, imma sempliċiment isir jagħmlu l-ħsara. M’hemm

lanqas ebda evidenza empirika li tfal li ma jikkonformawx mal-ġeneru tagħhom jistgħu b’xi mod jiġu influwenzati biex ma jkunux omosesswali meta jikbru.

Iżjed minn hekk, relatat ma’ dan, importanti li nkunu nafu li avolja l-orjentazzjoni sesswali u l-espressjoni tal-ġeneru huma żewġ komponenti tal-identità sesswali, għaldaqstant huma żewġ affarijiet differenti u indipendenti minn xulxin.

Għalhekk huwa ċar li m’hemm l-ebda evidenza medika jew psikoloġika biex wieħed jipprova jibdel l-orjentazzjoni sesswali. Għall-kuntrarju, sforzi ta’ din ix-xorta, speċjalment fiż-żgħażagħ, jinkoraġixxu n-nuqqas ta’ aċċettazzjoni mill-familja, ibaxxu l-istima tal-persuna u jimminaw ilkonnettività u s-sens ta’ mħabba, li huma kollha importanti biex jipprevienu attentati ta’ suwiċidju.

Il-professjonisti m’għandhom isibu l-ebda problema biex jaħdmu ma’ persuni LGBTIQ ġaladarba tkun implimentata l-liġi li tabolixxi t-terapija talkonverżjoni. Il-professjonisti li jaħdmu f ’dan il-qasam irid ikollhom prattika bbażata fuq evidenza xjentifika, liema evidenza hija kontra t-terapija tal-konverżjoni.